Het Groene Blaadje nummer 132 zomer 2014 IVN Heeze-Leende

Het Groene Blaadje nummer 132 zomer 2014 IVN Heeze-Leende

Instituut voor natuur educatie & duurzaamheid Afdeling Heeze-Leende

IVN AFDELING HEEZE-LEENDE Strabrecht 14 5591 BP Heeze Website: http://ivn.nl/afdeling/heeze-leende BESTUUR Voorzitter Minke Greve Burg.Serrarisstraat 68 email: [email protected]

5591 EH Heeze 040-2623237

Secretariaat Jef van den Hurk Atlas 1 email: [email protected]

5591 PJ Heeze 040 2262442

Penningmeester Geert Engels Schoolstraat 82 email: [email protected]

5591 HM Heeze 06 38895545

Leden Ivo Rothuizen Marijkelaan 4 email: [email protected]

5591 GJ Heeze 040 285 2916

Mari de Bijl Boschlaan 24 email: [email protected]

5591 HJ Heeze 040 226 4226

IVN Vereniging voor natuur- en milieueducatie Het IVN Vereniging voor natuur- en milieueducatie, is een vereniging van vrijwilligers en beroepskrachten die streeft naar meer natuur en een betere kwaliteit van het milieu. Lidmaatschap en donatie Aanmelding als lid of donateur bij het secretariaat. Ook voor het doorgeven van adreswijzigingen en andere wijzigingen van het lidmaatschap kunt u terecht bij het secretariaat. Het lidmaatschap kost minimaal € 15,50 per kalenderjaar en een donatie bedraagt minimaal € 12,50 per kalenderjaar. Voor organisaties en huisgenootleden gelden aangepaste tarieven. De contributie kan voldaan worden door deze over te maken op onze bankrekening 1203 61 132, graag onder vermelding van uw postcode en huisnummer. (bijvoorbeeld: 1234AB-5a). Leden ontvangen het landelijk blad "Mens en Natuur" en het afdelingsblad "het Groene Blaadje". Donateurs ontvangen alleen "het Groene Blaadje". Bankrekening Bankrekening 1203 61 132, t.n.v. IVN Heeze-Leende. Wandelingen en Rondleidingen Voor wandelingen en rondleidingen, die wij voor u kunnen verzorgen, verzoeken wij u vriendelijk om minimaal een maand van te voren de werkgroep "Wandelingen Coördinatie" te benaderen. Kostenvergoeding: € 1,50 per persoon. "het Groene Blaadje" / de Website / “Mijn IVN” Ingezonden stukken, tekeningen en foto's blijven voor verantwoording van de auteurs. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten of te weigeren.

Adressen, zie binnenzijde omslag achter. Clubgebouw "De Sleutelbloem" Strabrecht 14 Heeze Bibliotheek en IVN-Winkel. Open iedere woensdag van 10.00 tot 13.00 uur

“Het Groene Blaadje” Een uitgave van het IVN Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie afdeling Heeze – Leende verschijnt 4 keer per jaar

Inhoud Redactioneel ............................................................... 1 Van het bestuur........................................................... 2 Van de Omgevingsdienst ZO Brabant (ODZOB) .......... 2 IVN Jaarvergadering 2014. Een Impressie................... 3 IVN Nederland ............................................................. 3 Ganzenbordspel .......................................................... 4 Visitekaartje en bron van informatie .......................... 5 Pastorietuin ................................................................. 5 Boomfeestdag ............................................................. 6 Bereikmeting 2013 ...................................................... 7 Boerderijproject bij Kempenhaeghe in Heeze. ........... 9 Vogelwerkgroep na 20 jaar op vakantie! .................. 10 Egelduckt ................................................................... 13 Activiteitenoverzicht IVN Heeze – Leende ................ 14 Bijzonderheden publiekswandelingen ...................... 14 Van de Provincie........................................................ 16 Uit een ander nest..................................................... 17 Bijenlint ..................................................................... 17 Vogelcursus 2014 ...................................................... 18 Onze Pony ................................................................. 19 Gelezen in: door Harrie Berkers ................................ 20

Redactioneel Bij het maken van deze aflevering kwam ik toch een beetje te veel onder spanning te staan. Wat was het geval? Wel, deze week ga ik op vakantie en de kopij wil maar niet op tijd binnenkomen. Ook anders vind ik dat niet fijn, maar deze keer kwam ik bijna in tijdsproblemen. Ik wil een net verzorgd blad maken en daar is tijd voor nodig. Gelukkig is het allemaal goed gekomen. Toch wil ik iedereen vragen om kopij tijdig in te leveren en als je de termijn dreigt te overschrijden dat voor het verlopen daarvan even te melden. Dan kan ik daar rekening mee houden. Als deze aflevering bij u in de bus valt zitten we midden in het vakantieseizoen. Ik wens u allen toe, dat dit brengt wat u er van verwacht.

Kopij voor het herfstnummer Uw bijdrage aan het herfstnummer (nummer 133) ontvangen wij graag voor 1 september 2014. U kunt uw bijdrage insturen per e-mail via [email protected], maar ook per post aan Redactie het Groene Blaadje, Pomperschans 78, 5595AW Leende.

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

1

Van het bestuur Wij ontvangen regelmatig verzoeken van personen van buiten ons IVN om informatie van hen door te sturen naar al onze leden en donateurs. De vraag rijst: Wat sturen we wel en wat niet door aan onze leden? Uitgangspunt is dat het mailbestand alleen wordt gebruikt voor informatie die vanuit het bestuur aan de leden en donateurs is gericht. In principe geven we dus geen berichten van derden direct door. Wel is het zo, dat informatie, die wij belangrijk vinden en die niet kan wachten op de volgende editie van Het Groene Blaadje, direct verwerkt wordt in een nieuwsbrief. Evenals vorig jaar is er weer een natuurontbijt georganiseerd. Deze keer in combinatie met de jubilerende vogelgroep. Relatief veel belangstellenden van buiten het IVN waren van de partij. Een vogelwandeling en algemene natuurwandelingen behoorden tot de mogelijkheden naast diverse specifieke kinderactiviteiten. Zo werden er nestkastjes getimmerd en kon je verspringen. Dat laatste was een groot succes omdat de kinderen hun sprong gingen vergelijken met een dier zoals een hert, een konijn of een slak. Het eigenlijke ontbijt vond plaats bij de schuur van Brabants Landschap. Iedereen kon lekker buiten zitten want het weer was goed op deze vroege voorjaarsdag. Al met al voor herhaling vatbaar. Omdat de gemeente de gymzaal bij het Strabrecht gaat renoveren wordt meteen ook de Sleutelbloem aangepakt. Dat houdt voor ons in dat zowel de gezamenlijke hal als het dak vernieuwd worden. Uit bouwkundig onderzoek blijkt, dat ook de keuken aan vernieuwing toe is. Voor dit project is geld gereserveerd door de gemeente. Hiervoor is een aantal offertes opgevraagd en hebben wij voorstellen gedaan voor het vervangen van de huidige keuken. In kleine kring zijn ideeën geformuleerd om de keuken naar de andere kant te verplaatsen. Ook is er een prijsvraag uitgeschreven om aan nieuwe plannen te komen voor de herinrichting van de Sleutelbloem. Echt iets geheel nieuws is daar niet uit voortgekomen. Een delegatie, die bestaat uit vertegenwoordigers van groepen die veel gebruik maken van de Sleutelbloem buigt zich nu verder over de mogelijkheden en onmogelijkheden. Daarna zal het bestuur een beslissing nemen. Namens het bestuur, Ivo Rothuizen

Van de Omgevingsdienst ZO Brabant (ODZOB) Samen Sterk in het Buitengebied met de BuitenBeter App De BuitenBeter App is de landelijke meldingsapp om problemen in de buitenruimte te melden aan de betreffende gemeente. De teams Samen Sterk in het Buitengebied van de Brabantse omgevingsdiensten maken op meerdere manieren handig gebruik van deze app. Vastleggen van meldingen Met de BuitenBeter app kan in principe iedereen direct een melding maken over een probleem door eenvoudig een foto te maken en deze samen met de gps-coördinaten te versturen naar de betreffende gemeente. Ook de teams van Samen Sterk in het Buitengebied maken inmiddels gebruik van de app. Sinds BuitenBeter App de primeur in 2010 hebben inwoners uit heel Nederland meer dan 130.000 problemen gemeld aan hun gemeente via Buiten Beter. De app werkt in heel Nederland in elke gemeente en is gratis te downloaden uit de appwinkels of www.buitenbeter.nl

2

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

IVN Jaarvergadering 2014. Een Impressie In ons democratisch bestel is een jaarvergadering zeer belangrijk, is zelfs het fundament van een vereniging. De Algemene Vergadering bepaald het beleid, besluit en controleert. Het bestuur voert uit. Althans zo hoort het. Zo gaat het in ieder geval ook bij het IVN. Maar er is meer. Als je wat ouder bent en mogelijk ook wat wijzer kun je vergelijken, dus… Het was 1945. ik was 17, en had mijn eerste bestuursfunctie te pakken, toen nog in Lierop. Secretaris-penningmeester van de sportclub. Secretaris zijn, schrijven was altijd mijn hobby geweest, mijn eerste diploma haalde ik in april 1940 op de toen nog lagere school geheten, als prijs voor een landelijke opstelwedstrijd, maar dit terzijde want ik weet niet eens meer waar het verhaaltje over ging. Het diploma heb ik trots bewaard. Een eenvoudig rekensommetje leert, dat ik 69 jaar lang minimaal een, maar meestal meerdere jaarvergaderingen heb meegemaakt soms als lid, of in een of andere functie. Een jaarvergadering is, zoals al gezegd, een ernstige zaak. Het gaat ergens over, in ieder geval dat is de bedoeling. Allerlei vergaderingen maakte ik mee, met goede en met minder goede afloop. Met oppositie, met ruzie tot op vechten aan toe en met als gevolg jarenlange onmin, rancune en uiteenvallen in partijen. Bestuursverkiezingen met kandidaten en meerdere tegenkandidaten en schriftelijke stemmingen tot viermaal toe eer men er uit was enzovoort. Verenigingen die bijna ten onder gingen, doordat leden elkaar dwars zaten. Gelukkig waren ook dit uitzonderingen. Maar nu een vergadering van het IVN. Men is het eens, de neuzen van bestuur en leden wijzen dezelfde kant op. De lachsalvo’s tijdens de vergadering zijn ontelbaar en toch wordt er zeer serieus vergaderd. Als er al kritiek is, is die mild en opbouwend. Samenvattend: het was een warm bad!

IVN Nederland Ook bij het landelijk IVN is een digitale nieuwsbrief uitgekomen. Als er iets nieuws te melden is verschijnt deze nieuwsbrief, “STUIFMAIL” geheten. Iedere belangstellende IVN-er kan zich hierop kosteloos abonneren. Dus nu voor één keer deze mededeling. Het woord, de daad, is nu aan u allen. In deze nieuwsbrief •IVN Nieuwsbrief voor actieve IVN'ers 08-05-2014 Agenda April tot juni: IVN Natuurontbijt in het hele land 24 en 25 mei: Fête de la Nature 6 tot 9 juni: WoesteLand, Earth Ship Troopers in Olst 14 juni: Landelijke Raad, Antropia in Driebergen 21 en 22 juni: IVN Slootjesdagen in het hele land IVN Stuifmail 2014-3 Het borrelt van de activiteiten binnen IVN. Initiatieven vanuit de afdelingen, de regio's, de Landelijke Vereniging en de beroepsorganisatie buitelen over elkaar heen. Om tussen de bomen het bos te blijven zien, in deze Stuifmail van mei 2014 een selectie uit het nieuws.

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

3

"De Sleutelbloem" Bibliotheek en IVN – Winkel Iedere woensdag open van 10.00 tot 13.00 uur Uitleen van natuurboeken Bloemzaden verkrijgbaar Secretariaat-adres IVN Heeze-Leende Strabrecht 14 5591 BP Heeze

Ganzenbordspel Het Ganzenspel wordt elk voorjaar georganiseerd voor alle kinderen in groep 4 in Heeze, Leende en Sterksel. Dit jaar deden zeven scholen mee met in totaal 180 kinderen. Het spel wordt gespeeld op twee locaties in Heeze in de speeltuin aan de Molenhoeve en in Leende op en rond het speelveld aan de Freesialaan en Alexanderplein. Er zijn acht posten waar allerlei natuuropdrachten worden gedaan. De kinderen zijn verdeeld in groepjes en mogen om de beurt bij de centrale post dobbelen om naar een andere post te gaan. Elk groepje wordt begeleid door een hulpouder die van te voren een uitgebreide instructie heeft ontvangen. Twee schoolgidsen begeleiden het geheel. Doel van het spel is om de kinderen spelenderwijs kennis te laten maken met de natuur; ze gaan o.a. op zoek naar sporen, vogelnestjes en afval. Ook dit jaar waren de reacties weer zeer positief! Het weer was elke speeldag prima en de kinderen en ouders hebben genoten (en de schoolgidsen ook). Voor herhaling vatbaar volgend jaar! José Verbeek Coördinator van het Ganzenspel (Scholenwerk)

4

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Visitekaartje en bron van informatie Onze website is het visitekaartje naar de grote buitenwereld. Met zijn allen moeten wij er voor zorgen dat Kees op de hoogte gebracht wordt van alle activiteiten en nieuwsfeiten, zodat de site immer bij de tijd is. Mooie foto’s zijn altijd welkom. Voor de laatste actualiteiten kijk je op onze website, http://ivn.nl/afdeling/heeze-leende. Onze website is onderdeel van de landelijke site van IVN. Via het logo links boven ga je daar naar toe. Snuffel eens rond en kijk ook op de sites van andere afdelingen. Dat kan een stimulans zijn om onze website nog uitnodigender te maken. Dus, iets te melden, stuur een e-mailbericht naar: [email protected] (webmaster)

Pastorietuin Met de schoolgidsen zijn we naar de bomen en planten in de pastorietuin gaan kijken. Meteen viel natuurlijk de halve, grote, oude beuk op. Het is een treurbeuk die door de storm en de droogte vorig jaar veel schade heeft opgelopen. Om nieuwe schade te voorkomen is hij door een boomdeskundige flink gesnoeid. Een zware, gebroken, zijstam word ondersteund en de op de grond liggende takken maken nieuwe scheuten. Ook is onder de boom een laag compost en beplanting aangebracht die de wortels moet beschermen. Zo kan hij hopelijk nog lang mee. De tuin is rond 1880 aangeplant in de vorm van een kruis. De architect heeft bij het ontwerpen van de huidige kerk, 1932, rekening gehouden met de, toenmalige, bomen in de tuin. Vanuit diverse plaatsen in de tuin kijkt men op de kerk. Er is veel gesnoeid om lagen te krijgen in de beplanting.  Er is een bloementuin aangelegd voor gebruik in de kerk door de siergroep.  In de boomgaard naast de kerk, staat een “Lourdesgrot” waar Maria aan Bernadette verschijnt. Waarschijnlijk gemaakt van stenen van de oude kerk. Maar de stenen zijn te hard gebakken waardoor ze krom getrokken zijn en amper water meer op kunnen nemen. Er kunnen bijna geen plantjes op groeien daarom is er een witte klimroos achter geplant.  Via het slingerpad kijk je op een berg met een prachtig gerestaureerd Heilig Hart beeld. Voor het dakje zijn leien gebruikt. De berg is, zegt men, met het zand uit de ervoor liggende vijver opgeworpen. De vijver is door jarenlang gebruik voor plantenresten van het kerkhof helemaal opgevuld. Speciale bomen, sommige van 1870, en struiken zijn: Sequoiadendron gigantum (mamoetboom) van 30 meter hoog, Aesculus camea, een oude rode paardenkastanje, Hollandse linde, Tilia europea; de laan met Castaniae sativa, tamme kastanjebomen, twee meer dan 100 jarige Buxus sempervirens, diverse beuken, Fagus Sylvatica, en zomereiken, Quercus robur, die meer dan een eeuw oud zijn; een bijzondere soort, de Magnolia tripelata, met zeer grote bladeren en die purperrode vruchten draagt in augustus, veel oude hulststruiken Ilex aquifolium, drie oude venijnbomen Taxus baccata; een treures Fraxinus excelsior pendula; de paternosterplant, het rozenkransboompje, is in 2010 geschonken door Piet Brock, en natuurlijk de oude treurbeuk , Fagus sylvatica pendula. Sommige van deze bomen kunnen 1000 tot 2000 jaar oud worden mits ze geen last krijgen van droge voeten of wisselende grondwaterstanden. Het IVN is dan ook heel bezorgd over de bouwplannen in de omgeving die, als ze doorgaan, de verwachte levensduur van deze majestueuze bomen negatief zal beïnvloeden. Als bodembedekkers waarvan de konijnen niet eten: tuingeraniums, bonte kardinaalsmuts, langbladige klimop. Behalve een groot gazon is er ook een bloemenweide ingezaaid achter het honk. Natuurlijk komen er veel vogels, insecten en andere diertjes voor in dit stukje natuur midden in Heeze. Hiervoor hangen er veel nestkastjes, worden de gesnoeide takken op rillen gelegd en is er een mooie insectenmuur van boomstammen. Loes, Hans en Ciel heel hartelijk dank voor de wijze waarop jullie ons over de bijzondere bomen en andere planten in deze” Parel” hebben verteld. Wilhelmien v.d. Paal

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

5

Boomfeestdag Op 12 maart was het Boomfeestdag met als thema: “Kies voor Bomen”. Het was prachtig weer, 17 graden, de leerlingen van groep 7 of 7/8 van de basisscholen uit Heeze en Leende hebben flink moeten spitten. Er werd een bosplantsoen geplant aan het einde van de loofvennen in Leende op een stukje grond van de gemeente en ook op een stukje grond van “ Stichting Het Noord Brabants Landschap “ gelegen rechts van het fietspad naar Someren . Hieronder twee elfjes* van leerlingen.

Boom Groene bladeren Boom helpt natuur En wij helpen bomen Boomplantdag Kess

Bomen Zo mooi Zo mooi groen Zorgen voor veel zuurstof Boomplantdag Sanne

* een elfje is een gedichtje in een bepaalde vorm, namelijk elf woorden.

6

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Bereikmeting 2013 Alweer meer dan een jaar gelden ontving ik van het IVN een verzoek om begin 2014 een bereikmeting over 2013 in te vullen. "Bereikmeting? Wat is dat nu weer?", dacht ik nog. Het IVN wil met een bereikmeting aantonen wat het bereik is van de activiteiten van alle afdelingen bij het brede publiek. Op die manier wil het IVN de impact vaststellen van al die dingen die we doen. Dat is me nogal een administratieve klus voor een club vrijwilligers, want wees nou eerlijk: Administratieve werkzaamheden zijn toch een soort 'noodzakelijk kwaad'. Heeft het eigenlijk zin om dat allemaal bij te houden? Kort gezegd: jazeker! Het IVN is voor een belangrijk deel afhankelijk van subsidies en bijdragen van loterijen als de Postcodeloterij. Die subsidieverstrekkers worden steeds strenger. Die willen graag weten of dat geld goed besteed wordt en met name, wat het rendement is van die bestedingen. Voor het IVN is het dus van wezenlijk belang dat we laten zien wat we doen en wat voor effect dat heeft. Dat kunnen ze aantonen door middel van zo'n bereikmeting. Maar ook voor onszelf is het interessant te weten wat het effect is van wat we doen. Vooral als we alle getallen bij elkaar optellen, wordt duidelijk dat we met zijn allen veel voor elkaar krijgen. Een paar getallen: in 2013 hebben we met directe activiteiten ruim 6200 mensen bereikt. Daar zaten een paar grote natuurmarkten bij zoals de Strabrechtse Heidedag. Als we de ruim 4000 bezoekers van die markten even niet meetellen, dan blijven er nog ruim 2000 mensen over. Ruim 100 mensen die cursussen gevolgd hebben, Bijna 650 mensen die meegewandeld hebben. En ongeveer 1000 kinderen (!) die door schoolgidsen begeleid zijn, naast een 200-tal kinderen op de boomfeestdag. Dat zijn nog eens getallen! In 2013 en 2014 heeft de milieuwerkgroep een aantal avonden georganiseerd voor politieke partijen. Zonder uitzondering waren die bijzonder positief verbaasd over alle activiteiten die we als vrijwilligersclub uitvoeren, met slechts €500 subsidie per jaar! Met zo'n bereikmeting kunnen we niet alleen vertellen wat we doen, maar ook laten zien hoeveel mensen we daarmee bereiken. En juist dat vergroot weer het bereik van onze activiteiten. ACTIVITEITEN Type activiteit

Cursussen

Aantal Aantal Toelichting/opmerkingen dagde- deelnelen mers 1 25 5 19 1 27 1 25 1 14

Vogellezing Paddenstoelencursus Paddenstoelenlezing Bomenlezing Biodiversiteitslezing

Subtotaal Jeugd- en Basisonderwijs Jongerenacti- Voortgezetonderwijs viteiten incl. onderwijs Kinderopvang Maatschappelijk stage Jeugdactiviteiten vaste groep Jeugdactiviteiten incidenteel Overige Subtotaal

IVN Heeze - Leende

9 25 0

110 1000 0

1 0 0 2

10 0 0 40

28

1050

HGB 132 zomer 2014

7

(vervolg Bereikmeting) ACTIVITEITEN Type activiteit

Excursies

Excursie/wandeling/fietstocht etc. Excursies etc. op extern verzoek Subtotaal Natuurbeheer Landschapsbeheer intern Knotploeg Onderhoud heemtuin Inventarisatie/Monitoring Subtotaal Natuurbeheer Landschapsbeheer met publiek Knotploeg Onderhoud heemtuin Inventarisatie/Monitoring Subtotaal Overige Deelname landelijke activiteit activiteiten Deelname activiteit andere organisatie Opendagen Lezingen Workshops Pastorietuin Natuurontbijt Boomfeestdag Subtotaal TOTAAL Publieksactivit Type activiteit eiten Artikelen in de pers

Aantal Aantal Toelichting/opmerkingen dagde- deelnelen mers 10 292 Publiekswandelingen 18

356

28 14

648 20

nvt nvt 200

nvt nvt 30

214 0

50 0

nvt nvt

nvt nvt

0 2 4

nvt nvt nvt 12 1 1 20 299 Aantal 26

Lokaal ledenblad Het Groene Blaadje Hits website/facebookpagina TOTAAL

Wandelingen met name op verzoek van Kapellerput (280)

Zie Landschapsbeheer Gentiaanblauwtje, amfibieën, planten, vogels, bomen

0 2000 Tweede paasdag: Dag van het Landschap 2200 Strabrechtse Heidedag + Dag van Plattelandsver. Hei, Heg & Hoogeind nvt nvt Zie boven nvt 5 20 200 4425 6283 Bereik Toelichting/opmerkingen Artikelen in lokaal weekblad 10.000 en ED + praatjes Radio Horizon

4 1 31

250 4122

4122 hits op website

14.372

8

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

(vervolg Bereikmeting) ACTIVITEITEN Type activiteit

Aantal Aantal Toelichting/opmerkingen dagde- deelnelen mers

Topper! Hebben jullie een leuke activiteit die jullie als afdeling zien als de topper in jullie aanbod? Dit kan zijn in effectiviteit, bereik of gewoon omdat 'ie zo leuk is! Beschrijf hiernaast de activiteit kort en vermeld de doelgroep. Wie weet komt 'ie wel in de Mens en Natuur!

NOOT BIJ HET INVULLEN: Voor geen enkele activiteit is de voorbereidingstijd vermeld; het betreft alleen de tijd van de activiteit zelf. In sommige gevallen (zoals bijvoorbeeld bij het scholenwerk) is dit aanzienlijk veel.

Boerderijproject bij Kempenhaeghe in Heeze. Alle leerlingen van groep 3 uit Heeze , Leende, Leenderstrijp en Sterksel hebben deelgenomen aan het boerderijproject. De schoolgidsen van het IVN Heeze-Leende hebben het project voorbereid op De Hoeve bij Kempenhaeghe in Heeze.

De ouders zijn met 5 of 6 leerlingen langs de dieren gelopen met een vragenlijstje. Ook hebben de leerlingen hun zintuigen mogen gebruiken in de mooie geur- en kleurentuin. De leerlingen hebben genoten en er wat van opgestoken b.v. dat je ook schapenkaas, paardenrookvlees enz. kunt kopen.

Wilhelmien van de Paal

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

9

secretariaat : Kruiseik 20 : 5591 LJ Heeze telefoon

: 040-8482844

email

: [email protected]

Vogelwerkgroep na 20 jaar op vakantie! Het 20-jarig bestaan van de IVN Vogelwerkgroep was aanleiding voor een vogeluitstapje naar de Brenne in Frankrijk. Geert Engels, één van onze 24 leden tellende groep, heeft een B & B -Art de Vivre- in De Brenne en hij is erg goed op de hoogte van de plaatselijke historie, flora en fauna! Geert heeft bij ons IVN meer dan veertig jaar ervaring als natuurgids! We hadden er zin in om met hem op stap te gaan! Op 3 mei vertrokken we met tien leden in een gehuurd busje en de MG van Anneke naar het Franse land, uitgezwaaid door enkele leden en echtgenoten van leden. In Le Petit Mareuil werden we heel hartelijk ontvangen door Geert en Annette. De foto’s die Marianca ’s morgens bij het afscheid had genomen hingen als welkom al naast de voordeur. De volgende ochtend gingen we na een heerlijk ontbijt meteen enthousiast op pad. De eerste bijzondere vogels hadden we de avond tevoren al genoteerd, want vanuit Geert zijn huis konden we de nachtegaal, de nachtzwaluw en de bosuil horen. De Brenne is een heel afwisselend landschap met veel kleinschalige weiden en akkertjes, rivieren en beken, veel hagen en houtwallen en niet te vergeten de karakteristieke vijvers, die voor het kweken van vis worden gebruikt. Onze vogelwerkgroep bestaat uit beginnende en ervaren vogelaars en vooral voor de wat nieuwere vogelaars waren er veel bijzondere soorten te zien en was er veel te leren. Ik zal het gras niet voor ieders voeten wegmaaien en alle deelnemers zullen in een paar zinnen vertellen wat voor hem of haar de hoogtepunten waren van deze fantastische dagen. Aly: Het gezamenlijk en uitgebreid vogels spotten was voor mij geweldig om nieuwe soorten te leren en te onthouden. De kennis van de anderen en de grote kijkers was heel fijn om vogels nu eens uitgebreid te bekijken. Het verblijf en napraten bij Geert wasbovendien super leuk. Anneke: ‘s Morgens wakker worden met de Nachtegaal en wanneer je even niet kunt slapen te luisteren naar de Bosuil en de Nachtzwaluw waren voor mij wel heel bijzondere belevenissen. Annemiek: Ik heb genoten van zoveel natuur, de kans om op mijn gemak het geluid van de Wielewaal en Nachtegaal in me op te nemen, van de bijzondere nieuwe vogels op mijn lijstje, maar vooral ook van

10

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

het ‘gewone’: een Vink die zingt uit volle borst, een Koolmees in het bos (in plaats van op de voederplank), meeuwen die onhandig maar onvermoeibaar een nest bouwen en het machtige cirkelen van roofvogels. Dus zo is het vroeger in Nederland ook ooit geweest… Het doet je beseffen hoe weinig natuur we hier over hebben. En hoe lastig het voor Fransen (Spanjaarden, etc.) moet zijn om te begrijpen dat ze daar zuinig op moeten zijn. Ik heb ook genoten van het samen zijn met elkaar, genieten, delen, verwonderen en groeien. Samen bijeneters ontdekken, dat deel je voor altijd. Emiel: De vakantie in de Brenne vond ik geweldig. De geluiden van krekels in grote getalen. Dat viel mij direct op. Heel apart om dat te horen. De Nachtegaal ( een mooie zang ) heb ik vaak gehoord en een keer gezien. Het is een mooi gebied waar veel meren aanwezig zijn. Dank zij onze gids Geert Engels heb ik met veel soorten vogels kennis kunnen maken. Vogels die ik nooit eerder gezien heb, alleen van gehoord of van foto`s, heb ik in het echt mogen aanschouwen, zoals de bijeneter, de kwak, de europese kanarie, de grote gele kwikstaart en andere vogels die in Nederland niet of weinig voorkomen. Kortom het waren fijne en leerzame vijf dagen. Gerda: Ik heb genoten van een heerlijke korte vakantie met veel gezelligheid, heerlijke maaltijden en prachtig natuurschoon. Ook boften wij met Geert die voor drie dagen onze natuurgids was en erg veel vertelde over de directe omgeving. Veel mooie waarnemingen, waarvan voor mij ook een aantal nieuwe soorten. Heel bijzonder vond ik ook, waar je ook loopt, om vrijwel continue de nachtegaal te horen, zelfs als je in je bed ligt. Voor herhaling vatbaar!!! Hanny: Met de mooie dagen in de Brenne heb ik zo genoten. Die laatste middag hebben we naar de Rotskruipers gezocht, maar helaas zat er geen vogel tegen de wand. We zijn toen verder gelopen naar de brug en vandaaruit keken we over het water naar de kleine waterval. Al kijkend schoot er iets in een flits over het water. Wachtend tot het weer voorbij kwam. En ja hoor daar zat de grote gele kwikstaart op een stam en liet zich goed zien. De telescoop werd opgezet en om de beurt mocht iedereen kijken. In de zelfde boom kwam toen plots een koppel ijsvogeltjes. De Ooooo's en Aaaaaa's in koor. Daarbij kwam dat ze gingen vissen (al biddend doken ze in het water ). Het was een geweldig gezicht met al die kleuren. Hier geniet ik nu zo van. Ineke: Met een grote groep vogelliefhebbers een aantal dagen op vakantie gaan leek me een hele uitdaging. Al snel bleek dat onder de vogelliefhebbers ook grote orchideeën liefhebbers zaten. Zelf heb ik niet zoveel met planten, maar doordat er zoveel soorten te zien waren, ben ik heel erg geïnteresseerd geraakt in deze plant. Prachtige kleuren, vormen en boeiende plekken waar deze mooie planten zoal groeien. Regelmatig vond je ook mensen liggend op hun buik, in onmogelijke posities, in het gras om maar de mooiste foto van de orchidee te kunnen maken. Het meest bijzondere vind ik toch telkens weer dat er zoveel verschillende soorten reigers zo dicht bij elkaar te vinden zijn. koereiger, purperreiger, kwak, grote- en kleine zilverreiger en blauwe reiger. Geweldig!

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

11

Jan: Na enkele eerdere pogingen om een meerdaags uitstapje te organiseren, zijn we met een redelijk grote groep vogelaars van de vogelwerkgroep naar de Brenne geweest, te gast bij het B&B-adres van Geert Engels. De ontvangst van Geert en Annette en het verblijf was in een woord geweldig. Mooi weer (soms wel wat fris) maakte deze reis extra bijzonder. Het was heel erg genieten om samen de hele dag buiten te zijn en onze passie met elkaar te delen. Ook het ervaren van het enthousiasme bij het zien van nieuwe maar ook al eerder waargenomen vogels werkte aanstekelijk. Ook voor mij was het een hernieuwde kennismaking met het gebied. Daarnaast heb ik sommige niet alledaagse soorten beter leren kennen. Gezien de reacties is dit voor herhaling vatbaar en wellicht kunnen dan ook andere leden van de vogelwerkgroep aansluiten. Het goede eten en de gezelligheid onder het genot van een (soms enkele) drankje(s) was een extra toetje op de toch al bijzondere vakantie. José: Wat heeft de Brenne, met mij gedaan? Mooie dagen vogelen, met een lieve groep mensen, die allemaal met een ding bezig zijn: vogels spotten. En met velen zie je véél meer, soms even je mond houden, wat niet altijd mee valt, als je zo enthousiast bent. Vogels die op mijn verlanglijstje stonden zoals de kwak, de bijeneter, de hop, en al die andere mooie vogels die we gezien en gehoord hebben. En proberen de vogel op de foto vast te leggen, wat niet mee valt. Gezellig met de bus naar die plekken, die Geert weet, waar iets bijzonders te zien is, bus in bus uit, en dit vier dagen lang. Het was in een woord geweldig en daarbij de mooie locatie, het lekkere eten en de gezellige avonden, buiten met een plaidje voor de kou en een goed glas wijn. Corrie: Wat is het fijn om een hobby te kunnen delen met andere mensen. Ik ben al bijna 40 jaar natuurgids, maar nog steeds geniet ik ervan als mensen mooie ervaringen opdoen in de natuur en zeker als ze er ook nog iets van leren. Dan geniet ik met volle teugen!!! We hebben bij Geert een hele fijne tijd gehad. Hij heeft ons de mooiste plekjes laten zien, met de meest interessante vogels (en orchideeën!!!). Wat hebben we genoten! Het plan was om dit uitje voort te zetten en het elke vijf jaar een keer te doen, maar alle vogelwerkgroepleden die aanwezig waren zouden dit wel elk jaar willen doen. Bedankt Geert en Annette het was geweldig!! Geert: Annette en ik hadden deze week mijn (Geert’s) eigen vogelwerkgroep als gast. Hard werken voor Annette en mij, maar het was de moeite waard. Wij hebben ervan genoten en ik hoop dat ik onze gasten genoeg van de Brenne en de rijkdom aan gevederde bewoners heb kunnen laten zien. Gedurende de vier dagen hebben we maar liefst 108 vogelsoorten gespot. Toen mij gevraagd werd naar een naam voor de vogelwerkgroep heb ik dan ook “Spotvogels” voorgesteld. Ton: Ton had zich ook opgegeven om mee te gaan naar de Brenne, maar zij heeft dit uitstapje helaas af moeten zeggen i.v.m. ziekenhuisopname van haar man Thieu. Volgende keer ben je hopelijk weer van de partij Ton!!! Zoals u kunt lezen heeft iedereen op zijn/haar manier genoten van dit uitstapje en als het aan de leden ligt herhalen we dit ieder jaar. Dit is iets wat we op onze vergadering zullen bespreken, evenals het punt om Vogelwergroep IVN HeezeLeende teveranderen in “Vogelwerkgroep De Spotvogels”. Corrie Vincent Coördinator Vogelwerkgroewp IVN Heeze-Leende

12

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Egelduckt Oma egel was al heel oud. Al haar broers en zusters waren al dood. Alleen haar nicht Egelina leefde nog, maar die woonde aan de andere kant… Natuurlijk had oma egel wel kinderen en kleinkinderen. Behalve oud, was oma egel heel wijs. Niet alleen egels kwamen naar haar toe om raad, ook andere dieren stonden regelmatig voor de holle boom waar zij woonde. Oma kon niet zo goed zien maar ze kon wel heel goed ruiken ! Als er een vaderzwijn naar haar toekwam en zei dat hij zijn kind kwijt was, dan kuchte ze even, schudde met haar koppie en zei: “Dan moet je er beter op passen!” Maar vervolgens stak ze haar neus in de lucht en wist dan precies te vertellen waar het kleine zwijntje zich verstopt had. Oma egel had ‘de grote ramp’ nog meegemaakt. Ze was zelf nog maar een egelmeisje toen op een kwade dag grote auto’s met enorme zagen naar het bos kwamen. Heel veel bomen werden omgezaagd. De dieren renden in paniek heen en weer toen hun huisjes, hun nesten, hun holletjes verwoest werden door grote bulldozers. Er kwamen nog meer vrachtauto’s en die maakten op de plaats waar eerst bomen stonden een hele lange snelweg. Nee, niet voor de dieren, maar voor de mensen en hun auto’s. Oma egel herinnerde zich nog dat haar vriendje aan de overkant van de weg stond. Hij probeerde over te steken maar toen hij midden op de snelweg liep kwam er een grote auto aan. Dapper rolde hij zich op tot een onoverwinnelijke stekelige bol. Maar helaas, de auto reed over hem heen en hij was…dood… Oma egel pinkte even een traan weg. Hele families van konijnen, hazen, hertjes, vossen waren niet meer bij elkaar…snik. Ze konden elkaar nog wel zien en naar elkaar zwaaien, maar naar elkaar toe gaan was veel te gevaarlijk. Alleen een wild zwijn is het gelukt om naar de overkant te rennen. De mensen hadden nu wel een mooie snelweg, maar wij, alle dieren hadden geen huizen meer en onze weggetjes waren ook verdwenen. Aan beide kanten van de snelweg probeerden de dieren om verder te leven, maar dat viel niet mee. Op bezoek gaan bij hun familie aan de overkant ging niet, en als een vos een leuk vossenmeisje aan de overkant zag om mee te trouwen dan ging dat niet. Veel te gevaarlijk! Och, natuurlijk waren er egels die de snelweg over probeerden te steken. Meestal werd ze doodgereden. Snik… Soms hoorden de dieren hoe mensen uit hun auto stapten en begonnen te schelden op die stomme dieren die zomaar de weg over staken. Dan werden de dieren heel boos en riepen: “We zullen dit, en we zullen dat…” Maar altijd gingen ze daarna weer verdrietig naar hun huisje. De volgende dag riepen ze dan heel hard “halloooo…”naar de andere kant van de snelweg. Op een dag, nog niet zo lang geleden, lag oma egel een middagdutje te doen, toen ze wakker schrok van heel veel dieren die riepen : oma, oma egel, een ramp! Er komen weer allemaal vrachtauto’s naar ons bos. Maar nu pikken we het niet meer. We zullen dit en we zullen dat en…Ho, ho, riep oma en ze glimlachte. He , moet u daar om lachen, zeiden de dieren boos. Ssst, luister, zei oma egel, ik heb goed nieuws. Het wordt inderdaad een weg, maar het wordt een weg voor ONS. Een weg om veilig over te steken. He? He? Stomverbaasd keken de dieren oma aan. En dat is nog niet alles, zei oma trots, die weg heet een EGELDUCKT ! Niet lang daarna was het Egelduckt klaar en probeerden de dapperste dieren om over te steken. Toen volgde de rest. Maar ook van de andere kant staken dieren over. Het was een blij weerzien. Alleen oma egel zat een beetje verdrietig voor haar holle boom. Ze kon niet meer zo goed lopen. Pak eens een dikke tak zei ze tegen haar zoon en dochter. Daar ga ik opzitten en dan brengen jullie mij naar de overkant. Ik wil weten of mijn oude nicht Egelina nog leeft. Voorzichtig ging oma egel zitten en haar sterke zoon en dochter droegen haar naar de overkant. Daar zat haar nicht Egelina op haar te wachten. Wat waren ze blij. Natuurlijk mocht Egelina mee naar de andere kant voor een kopje egelthee. Vanaf dat moment konden de dieren voortaan veilig oversteken. En toen op een lentenacht een haas, een konijn, een zwijn, een hertje, een das, een kikker etc boven op het Egelduckt stonden riepen ze in koor : EN WIJ LEEFDEN NOG LANG EN GELUKKIG ! Vaak verteld op de ivn familiedag 20 april 2014 door Desiree Hornikx

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

13

Activiteitenoverzicht IVN Heeze – Leende Activiteiten welke gratis toegankelijk zijn voor het publiek, staan vet gedrukt. Vraag voor de overige activiteiten vooraf informatie bij Jac Staals 040 2061875 of bij de aangegeven contactpersoon. ( ℗ = vertrekpunt ) juli 2014  wo 02  zo 20

19.30 bestuursvergadering (Sleutelbloem) 10.30 Bos en heidewandeling speciaal voor campinggasten Heezerenbosch ℗ einde verharde weg

augustus 2014  wo 06 19.30 bestuursvergadering (Sleutelbloem)  zo 17 11.00 Strabrechtse Heidedag “De Plaetse” te Heeze (tot 16.00 uur)  zo 24 10.00 wandeling “Bos, ven en bloeiende heide" ℗ nog niet bekend september 2014   wo. 03 19.30   zo 21 14.00

scholenwerk: projekt bos/bodem groepen 6 en 7 Bestuursvergadering (Sleutelbloem “Kennismakingswandeling” nieuwe leden en donateurs (nadere gegevens t.z.t.) Bomenwandeling Leende (nadere gegevens zie t.z.t. website of HGB 132)

oktober 2014   wo. 01 19.30  zo 19 13.30  zo 19 14.00

scholenwerk: vervolg project bos/bodem Bestuursvergadering (Sleutelbloem) wandeling “Paddenstoelen” voor kinderen ℗ Crematorium Heeze wandeling “Paddenstoelen” voor volwassenen ℗ Crematorium Heeze

november 2014  scholenwerk: project eigen dorp groepen 7/8 en 8  wo. 05 19.30 Bestuursvergadering (Sleutelbloem)  zo 16 14.00 Gezinswandeling Natuurgebied Kapellerput ℗ conferentiecentrum december 2014  wo. 03 19.30 Bestuursvergadering (Sleutelbloem)  zo 28 14.00 “Winterwandeling” Leenderbos ℗ parkeerplaats SBB Valkenswaardseweg Leende

Bijzonderheden publiekswandelingen zondag 20 juli 10.30 uur: “Bos en heidewandeling”. Speciaal voor camping-gasten. Wandeling in bosgebied Heezerenbosch. Vertrek vanaf het einde van de harde weg. Een afwisselend gebied met heidevelden, prachtige vennen, oude vliegdennen en aangeplante dennenbossen met daartussen landbouw-enclaves. Voor elk wat wils!!! Zondag 17 augustus: Strabrechtse Heidedag in samenwerking met Staatsbosbeheer, van 11.00 tot 16.00 uur op en om “De Plaetse” te Heeze. Met medewerking van omliggende IVN afdelingen en andere organisaties, zoals Brabants Landschap, Stichting Kempisch Heideschaap enz. Jarenlang door duizenden bezocht, met voor elk wat wils van jong tot oud. Maar de bloeiende heide en ons aller zorg voor het behoud daarvan staan centraal.

14

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Zondag 24 augustus 10.00 uur: “Bos, ven en bloeiende heide”. Wandeling bij het Klein Hassels Ven, gelegen ten westen van Leenderstrijp in het Leenderbos. Het is een bijzonder en waarschijnlijk zeer oud type ven, een zogenaamd ringven. Het wordt omgeven door een duidelijke zandrug en is waarschijnlijk ontstaan in de ijstijd, een pingo ruïne. In de ijstijd zat daar een ijslens in de grond, bedekt met zand. Dus een heuveltje. Toen het geheel ging smelten schoof het zand er af, de huidige zandrug en ontstond er een diep ven dat langzaam ging verlanden. In het midden een drijftil. Startplaats? Zondag 21 september 14.00 uur: Bomenwandeling Leende. Voor de exacte plaats zie te zijner tijd onze website. Zondag 19 oktober 13.30 / 14.00 uur: “Paddenstoelen”. Wandeling door de Herbertusbossen te Heeze, in samenwerking met het IVN Asten-Someren. Vertrek vanaf de parkeerplaats bij Crematorium Heeze, voor de kinderen om 13.30 uur en voor de volwassenen om 14.00 uur. De Herbertusbossen in Heeze zijn in de verre omgeving bekend om de soortenrijkdom aan paddenstoelen. Zondag 16 november: “Gezinswandeling”. Wandeling bij Natuurgebied Kapellerput. Startplaats: Parkeerplaats van het conferentiecentrum. Dit gebied is een boeiend stukje Brabants landschap van ±25 ha met naaldbos van de arme zandgrond dat langzaam omgevormd wordt tot een meer natuurlijk gemengd bos van naald- en loofhout. met een heideveld, een beekdal, stuifduinen en een aantal vennen. Wat dit gebied heel bijzonder maakt zijn, de diverse soorten naaldbomen, met dank aan de ambtenaar van de gemeente Heeze die daar vroeger experimenteerde met diverse soorten naaldbomen (zie de herinneringssteen) de Sterkselse Aa, een sterk meanderend beekje dat bij kasteel Heeze samen met de Grote Aa, de Kleine Dommel vormt. Langs de Sterkselse Aa kan het heel nat zijn. De vegetatie is hier interessant. Het gebied grenst aan de Herbertusbossen Zondag 28 december 14.00 uur: “Winterwandeling”. Wandeling in het Leenderbos. Zeer afwisselend gebied met bos, heide, zandverstuivingen, vennen en beekdalen. Het Leenderbos is een gebied met vele gezichten waaraan de geschiedenis van het gebied is af te lezen. Het is ongeveer 2000 hectare groot en bestaat voornamelijk uit naaldbomen. Er leven veel verschillende vogels waaronder de nachtzwaluw, de roerdomp, de wespendief en de ijsvogel. Verder wordt het bos bevolkt door reeën, vossen, hazen en konijnen. Het Leenderbos is ontstaan in de grote crisis van de dertger jaren van de vorige eeuw. De werkloze fabrieksarbeiders werden door de z.g. “werkverschaffing” op de heide aan het werk gezet, diep omspitten en dennen planten.

[gratis toegang voor iedereen; aanmelding vooraf niet nodig; tenzij anders aangegeven]

Om ook via de digitale snelweg met u te communiceren,

Geef uw e-mailadres door aan: [email protected]

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

15

Van de Provincie Schouders onder Brabantse natuur 20-05-2014 Bestuurders van de provincie, waterschappen, natuurorganisaties en ZLTO hebben hun handtekeningen gezet onder een vergaande vorm van samenwerking op natuurgebied. Voor 2027 willen ze met elkaar het Brabantse deel van het nationale natuurnetwerk hebben afgemaakt. “Schouders onder Brabantse natuur” In totaal stellen ze € 400 miljoen en 2.000 hectare ruilgrond beschikbaar. Het is de bedoeling daarmee allerlei andere partijen te verlokken om mee te investeren in het aankopen van grond en het inrichten ervan tot natuurgebieden. De natuur in ons land is door woningbouw, de landbouw en de aanleg van wegen kleiner geworden en versnipperd geraakt. Dat vormt een bedreiging voor het voortbestaan van veel plant- en diersoorten. Om die reden werd jaren geleden de ecologische hoofdstructuur (EHS) vastgesteld: een te ontwikkelen, samenhangend netwerk van natuurgebieden van (inter)nationaal en provinciaal belang om ecosystemen met de daarbij behorende plant- en diersoorten veilig te stellen. Een deel van die gebieden moet nog worden aangekocht en ingericht. Netwerk afmaken Het Rijk stopte in 2012 met de financiering van de ecologische hoofdstructuur (EHS), inmiddels omgedoopt tot Nationaal Natuurnetwerk. Het provinciebestuur van Noord-Brabant besloot als enige provincie in Nederland om het netwerk af te maken en daar zelf geld voor beschikbaar te stellen: € 240 miljoen, afkomstig uit de Essent-gelden. Gedeputeerde ecologie Johan van den Hout: ‘In Brabant hechten wij veel waarde aan de natuur. Landschappen van hoge kwaliteit maken Brabant aantrekkelijk om in te wonen, te werken en te recreëren’. Samenwerking De provincie en de zogeheten ‘manifestpartners’ trekken gezamenlijk op in het realiseren van het Brabantse natuurnetwerk, dat in 2027 klaar moet zijn. Die manifestpartners zijn de provincie NoordBrabant, Waterschap de Dommel, Waterschap de Brabantse Delta, Waterschap Aa en Maas, Waterschap Rivierenland, Staatsbosbeheer, Vereniging Natuurmonumenten, Stichting Het NoordBrabants Landschap, Vereniging Brabants Particulier Grondbezit, Stichting Brabantse Milieufederatie, Vereniging Zuidelijke Land en Tuinbouworganisatie en Toeristisch Ondernemers Platform Brabant. 17 bestuurders plaatsten gisteren in totaal 408 handtekeningen op de documenten die de samenwerking formaliseren. Het belangrijkste daarvan: de ‘Samenwerkingsovereenkomst Realisatie EHS’. Met het ondertekenen van beheersplannen voor 8 Natura 2000-gebieden werd ook een flinke stap gezet in het voldoen aan de Europese natuurverplichtingen. Groen Ontwikkelfonds Als onderdeel van de afspraken heeft de provincie Noord-Brabant het Groen Ontwikkelfonds Brabant (GOB BV) opgericht. Natuur kan worden gerealiseerd door het aankopen, afwaarderen, uitruilen en/of inrichten van gronden voor de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en de Ecologische Verbindingszones (EVZ). GOB BV kent aan de hand van een Investeringsreglement financiële middelen toe aan projecten. Daarnaast kan het fonds in kansrijke initiatieven participeren of kan het garant staan voor de realisatie ervan. Advieseenheid Brabants Natuurnetwerk In de nieuwe aanpak nodigt de provincie particulieren en ondernemers in de regio nadrukkelijk uit om de maatschappelijke en economische waarden van natuur te benutten en er in te investeren. Initiatiefnemers kunnen zich richten tot de Werkeenheid Brabants Natuurnetwerk die kan adviseren over de mogelijkheden van het Groen Ontwikkelfonds Brabant. Contactpersoon is Martien van Bavel.

16

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Uit een ander nest Klok & Peel museum Asten Ostaderstraat 23 5721 WC Asten 0493 691 865 Info: www.museumasten.nl Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag. 09.30 tot 17.00 uur zaterdag t/m maandag. 13.00 tot 17.00 uur Zaterdag 28 en zondag 29 juni 2014 Peelse Tuin- en Kruidendagen

Milieu Educatie Centrum Eindhoven en De Genneper Hoeve Genneperweg 145 Eindhoven, 040 259 4700 Info: www.mecehv.nl Openingstijden: Za. t/m Ma. 13.00 tot 17.00 uur Di. t/m Vrij. 09.00 tot 17.00 uur Voor alle activiteiten, rondleidingen enzovoort, zie de website.

Publieksactiviteiten in IVN afdelingen uit de omgeving Om van het laatste nieuws op de hoogte te zijn over rondleidingen en lezingen,ga naar http://ivn.nl/. Je komt dan op de landelijke site en via het kopje 'afdelingen' kunt u dan bij de buren op bezoek gaan. U kunt via die weg ook naar onze eigen site, maar dat kan ook rechtstreeks via: http://ivn.nl/afdeling/heeze-leende Nog makkelijker plaats die adressen op je Favorieten.

IVN Nieuws IVN Brabant geeft een digitale Nieuwsbrief uit. Mocht je deze nieuwsbrief graag willen ontvangen. Laat dit weten aan [email protected] Die neemt je op in de verzendlijst. IVN Brabant 0411-614111 of 06-54677233 www.ivn.nl

Bijenlint Bijenlint is een onderdeel van de Bijenstichting Een Bijenlint is een aaneenschakeling van initiatieven ter bevordering van de overlevingskansen van de bij. Wat in Zutphen begon als een mooi, lokaal initiatief, is opgepakt door de Bijenstichting en is nu een landelijk fenomeen. Voor meer informatie, ga naar: www.bijenlint.nl Uit: BIJENLINT NIEUWSBRIEF Nr 1: april 2014 Hommels gaan de bijen achterna: kwart sterft uit Het gaat niet goed met de hommels. Vooral intensieve landbouw is net als bij de bijen de grote boosdoener. Een kwart van alle hommelsoorten wordt met uitsterven bedreigd, zo blijkt uit een rapport dat vandaag bekend is gemaakt door IUCN, de wereldwijde koepel van natuurorganisaties. Hommels en bijen zorgen voor bestuiving van groente en fruit. Ze vormen daardoor een belangrijke schakel in de voedselvoorziening. Maar de insecten lijden ernstig onder het gebruik van bestrijdingsmiddelen en gronduitbreiding in de intensieve landbouw. Nederland gebruikt volgens de natuurbeschermers de grootste hoeveelheid bestrijdingsmiddelen per hectare van alle Europese landen.

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

17

Vogelcursus 2014 Op 21 mei hebben we de vogelcursus 2014 met succes afgesloten. Deze cursus was in samenwerking met de Vogelwerkgroep. We hebben de indruk dat de meeste cursisten erg tevreden waren, gezien de vele positieve reacties en feedback, waarmee we de volgende cursus nog beter kunnen maken. Hieronder een aantal opmerkingen die gemaakt zijn:  Heel erg bedankt voor de goede zorgen. Jullie zijn een leuk, enthousiast en gedreven vogelteam. Er is een wereld voor me opengegaan. Wat is vogels kijken/horen leuk! Nu nog wat meer tijd hebben. Hartelijk bedankt en chapeau voor jullie.  Het inoefenen van de Grasmus vraagt vele herhalingen van visites op nu gekende plekken. En dan zijn daar nu ook Gele kwik, Kluut en Tureluur; een kleine Plevier, wellicht de Bontbek en voorwaar weer eens een Patrijs! Maar in het riet al die niet-karekiet, dat voedt de spijt van jouw afwezigheid. Alle lof voor jullie team experts die zo engel-geduldig steeds weer wilden herhalen dat de Zwartkop geen mees was en je voor de Houtduif tot vijf moest kunnen tellen. Didactischpraktisch best een sterke cursus! Kan een schoolfrik dan toch nog iets bedenken aan kritiek? Welja, de fovea, daar ligt de klemtoon op de fo. Nu moet ik ter compensatie zeker zeggen, dank voor deze verrijking van mijn onderscheidingsvermogen, ook aan het team en een mooie afsluiting toegewenst, met vele voldoenden bij het klinkende eindexamen. De afwezigheid daarbij doet wel erg pijn, hoe fijn het in dit Nijmeegs Rijk nu ook vermag te zijn. Zo, dat is voor vandaag wel welletjes; het dondert in de verte!  Na de laatste cursusavond heb ik toch wel het gevoel gekregen dat we een zeer gezellig clubje bij elkaar hebben. Allemaal, nogmaals hartelijk dank voor de gezellige avonden en excursies.  Instructieve, inspirerende en gezellige cursussen en excursies. De cursus was boven verwachting! Ik heb beter leren waarnemen en daardoor beleef ik meer in de natuur. Mooie cursusgebieden.  Duidelijke interessante lessen, geduldige gidsen die keer op keer herhaalden welke vogel we hoorden. 

 Enthousiaste docenten en een gezellige persoonlijke sfeer.  Meer buitenwerk om al die vogelgeluiden te leren herkennen! Ook wij hebben ervan geleerd en bovendien hebben wij er ook enorm van genoten, dankzij een hele leuke groep cursisten! Cursusteam IVN Heeze-Leende

18

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Onze Pony Het was nog voor de oorlog om juist te zijn in 1931. Haske trok de stoute schoenen aan en ging ‘boeren’, waarmee niet bedoeld het geluid dat wel eens gemaakt wordt na een lekkere maaltijd en dat wij niet erg netjes vinden. Nee Haske huurde een klein boerderijtje ver achteraf in een klein gehuchtje op loopafstand van een klein dorpje dat weer deel uitmaakte van een Peel Gemeente in Zuid Oost Brabant. Die loopafstand was nog altijd, zoals men dat toen noemde, ‘een uur gaans’, voor die tijd een peuleschil. En gelopen werd er, want het bezit van een fiets was in die crisisjaren al een luxe. Maar goed Has en Sien gingen boeren op een huur ‘gedoentje’ van 5 hectaren groot, met 3 koeien, circa 12 varkens en 25 kippen. Met na verloop van enige tijd negen kinderen was het geen vetpot, dat zal duidelijk zijn. Het eerste probleem dat opgelost moest worden was een paard. Want al is 5 hectaren in de ogen van een boer maar een klein stukje land, als je het met een schop moet omspitten was dat zelfs voor Has te veel. Maar een paard kost veel geld, dus goede raad was duur. De oplossing kwam, je raad het nooit, uit een woonwagenkamp. Vroeger woonden die mensen echt in woonwagens en ze bleven ook niet zo lang op dezelfde plek. Die wagens konden ook nog echt rijden en je zag ze voorbijkomen, meestal getrokken door een klein mager paardje dat in grootte het midden hield tussen een ‘normaal’ boerenpaard en een Shetlandse pony. Zo’n klein paard werd ook pony genoemd. In het hierboven genoemde peeldorp was ook een woonwagenkamp en Has had horen zeggen dat daar een goede pony te koop was. Het bleek een koopje al was het niet allemaal goud dat er blonk. Het paardje zag er goed uit, maar was wel aftands. Iedere paardenkenner weet dan wat dat betekent. Om kort te gaan, het komt er op neer dat het beest zijn beste jaren gehad heeft, dat hij ouder is dan acht jaar, maar hoeveel ouder? In ieder geval de verkoper wist niet, of wilde niet zeggen, hoe oud de pony was. Has waagde de gok en ‘onze pony’ kreeg een echte stal, maar moest er wel voor werken. Maar ‘onze pony’, hij had geen naam en kreeg er ook nooit een, hoewel al op middelbare leeftijd, werkte gewillig en zonder tegenzin. Had er geen problemen mee als hij af en toe als rijpaard gebruikt werd. Kwam in de weide altijd direct naar je toe als hij geroepen werd, of verleid met een broodkorst. De jaren vergleden en na 10 jaar, Has vertrok met zijn inmiddels groot gezin naar een grotere boerderij in een naburig dorp, nu 10 hectare groot en ‘onze pony’, hij ploegde voort. Wat dat ploegen betreft, als je een hectare ploegde, wilde dat zeggen, 50 km lopen en er moest per jaar ongeveer 6 hectare geploegd worden, dus 300 km lopen en dat met een ploeg achter je aan. De 20 gepasseerd is voor een paard al heel oud en na een paar jaar werd besloten een jong paard aan te kopen die dan langzaamaan het werk kon overnemen. Het leek wel of ‘onze pony’ het in de gaten had, want zomaar ineens tijdens het werk viel hij dood neer. Het was in de oorlog, er was geen vervoer en wat moet je nu met een dood paard. Has wist de oplossing, bij de boerderij hoorde ook een stuk bos en daar werd ‘onze pony’ begraven. Maar het verhaal is nog niet uit. Has ging naar een boomkweker, kocht een jonge beukeboom en plantte die op het graf. En ik weet nog steeds waar en waarom op die plaats in een dennenbos een beuk staat R.vd.Krestert

IVN Heeze - Leende

HGB 132 zomer 2014

19

Gelezen in: door Harrie Berkers Alle periodieken, waarnaar wordt verwezen, zijn aanwezig in de IVN bibliotheek en daar te raadplegen of te lenen. Geopend iedere woensdag 10.00-13.00 uur. “Vogels” Lente 2014 Bij vogels horen nesten met eieren. Een waarheid als een koe, zul je zeggen. Dat is dan ook niet de reden van dit schrijfsel. In genoemd periodiek staan 5 bladzijden met afbeeldingen en beschrijvingen van nestvormen en kleuren van eieren van diverse vogelsoorten. Een aanrader voor geïnteresseerden. “Floron Nieuws” april 2014 De klimaat verandering, door het IVN al 40 jaar geleden voorspeld en er voor gewaarschuwd, wordt nu het te laat is door bijna niemand meer ontkend. Sterker nog, sommigen zien zelfs alleen maar voordelen. Toch denk ik dat men nog wel eens achter de oren zal krabben als alle dijken weer verhoogd moeten worden. Jammer voor onze nazaten, maar zij zitten er mee. Die klimaatverandering komt ook aan de orden in bovenvermeld periodiek en dan vooral de gevolgen voor planten. In het hoofdstuk “Flora op drift” wordt onder andere besproken de varenhelmbloem (Corydalis cheilanthifolis) een nieuw Helmbloem die zich heeft gesetteld in Nederland.

Opknappen boomplatterrein Hodibalduslaan

20

HGB 132 zomer 2014

IVN Heeze - Leende

Werkgroepen en hun contactpersonen AMFIBIËNWERKGROEP

Eelco Hoogendam  040 2266428  [email protected]

BIBLIOTHEEK, INFORMATIE & IVN WINKEL

Loes Keijsper

Diny Michiels  040 226 1229  [email protected]

Europalaan 23 5591 CM Heeze De Sandermannen 4 5591 VA Heeze

BOMENGROEP

Kees v.d.Nieuwelaar  040-226 0503  [email protected]

Beatrixlaan 5 5591 GC Heeze

CURSUSSEN

Leo van Bossum  040 226 3124  [email protected]

Spoetnik 22 5591 PG Heeze

FLORAWERKGROEP

Minke Greve-Stuart 040-2623237  [email protected]

Burg.Serrarisstraat 68 5591 EH Heeze

GENTIAANBLAUWTJE

Leo van Bossum  040-226 3124  [email protected]

Spoetnik 22 5591 PG Heeze

GROEN VOOR OUDEREN

Ruud Krielaart  040-2263167  [email protected]

De Groote Aa 25 5591 KX Heeze

KINDERACTIVITEITEN

Marleen Hoogendam  040-226 6428  [email protected] Anneke van Mierlo  040-226 0228  [email protected]

P.Hazeldonklaan 17 5591 BH Heeze Hoge Akkerslaan 13 5591 BC Heeze

MILIEU & LANDSCHAPSBEHOUD

Ciel Broeckx  040 226 4226  [email protected] Henk Groenemans  040-226 4122  [email protected]

Boschlaan 24 5591 HJ Heeze Kruiseik 12 5591 LJ Heeze

NATUURBEHEER

Eugene Klinkenberg  040 8488 464  [email protected]

Sporkehout 49 5667 JE Geldrop

PR & COMMUNICATIE

Ruud Krielaart  040-2263167  [email protected]

De Groote Aa 25 5591 KX Heeze

REDACTIE AFDELINGSBLAD

Bart Jansen  040 206 2699  [email protected]

Pomperschans 78 5595AW Leende

SCHOLENWERK

Willemien v.d.Paal  040-226 3274  [email protected] Maria Willems  040 206 1429  [email protected] Betty van Zijl  040-226 2840  [email protected]

Heezerenbosch 16c 5591 TA Heeze Eikenlaan 9 5595 AG Leende Burg.Deelenstr. 14 5591 EK Heeze

SCHRIJVERS COLLECTIEF

Ruud Krielaert  040-226 3167  [email protected] Eelco Hoogendam  040-226 6428  [email protected]

De Groote Aa 25 5591 KX Heeze Past.Hazeldonkl. 17 5591 BN Heeze

TENTOONSTELLINGEN & VORMGEVING

Ciel Broeckx  040 226 4226  [email protected]

Boschlaan 24 5591 HJ Heeze

VOGELGROEP

Corrie Vincent  040 848 2844  [email protected]

Kruiseik 20 5591 LJ Heeze

WANDELINGEN COöRDINATIE

Jac Staals  040 206 1857  [email protected]

Broekerstraat 48 5595 CW Leende

WEBMASTER & LOKAAL BEHEERDER “MIJN IVN”

Kees Smedema  040 226 4979  [email protected]

Telstar 12 5591 PC Heeze

 040 226 1717

Pastoor Haseldonklaan 17 5591 BH Heeze

Indien niet bestelbaar graag retour aan:

IVN afdeling Heeze-Leende t.a.v. Joke Veraart - Brandt Pastoor Spieringslaan 24 5591 CT Heeze