Het Groene Blaadje nummer 130 winter 2013 IVN Heeze-Leende

Het Groene Blaadje nummer 130 winter 2013 IVN Heeze-Leende

Instituut voor natuur educatie & duurzaamheid Afdeling Heeze-Leende

IVN AFDELING HEEZE-LEENDE Strabrecht 14 5591 BP Heeze Website: http://ivn.nl/afdeling/heeze-leende BESTUUR Voorzitter Minke Greve Burg.Serrarisstraat 68 email: [email protected]

5591 EH Heeze 040-2623237

Secretariaat Jef van den Hurk Atlas 1 email: [email protected]

5591 PJ Heeze 040-2262442

Penningmeester en ledenadministratie Eelco Hoogendam Past.Hazeldonklaan 17 email: [email protected] email: [email protected] Leden Ivo Rothuizen Marijkelaan 4 email: [email protected]

5591 BH Heeze 040 226 6428

5591 GJ Heeze 040 285 2916

Ruud Krielaart De Groote Aa 25 email: [email protected]

5591 KX Heeze 040-226 3167

Mari de Bijl Boschlaan 24 email: [email protected]

5591 HJ Heeze 040 226 4226

IVN Vereniging voor natuur- en milieueducatie Het IVN Vereniging voor natuur- en milieueducatie, is een vereniging van vrijwilligers en beroepskrachten die streeft naar meer natuur en een betere kwaliteit van het milieu. Lidmaatschap en donatie Aanmelding als lid of donateur bij het secretariaat. Ook voor het doorgeven van adreswijzigingen en andere wijzigingen van het lidmaatschap kunt u terecht bij het secretariaat. Het lidmaatschap kost minimaal € 15,50 per kalenderjaar en een donatie bedraagt minimaal € 12,50 per kalenderjaar. Voor organisaties en huisgenootleden gelden aangepaste tarieven. De contributie kan voldaan worden door deze over te maken op onze bankrekening 1203 61 132, graag onder vermelding van uw postcode en huisnummer. (bijvoorbeeld: 1234AB-5a). Leden ontvangen het landelijk blad "Mens en Natuur" en het afdelingsblad "het Groene Blaadje". Donateurs ontvangen alleen "het Groene Blaadje". Bankrekening Bankrekening 1203 61 132, t.n.v. IVN Heeze-Leende. Wandelingen en Rondleidingen Voor wandelingen en rondleidingen, die wij voor u kunnen verzorgen, verzoeken wij u vriendelijk om minimaal een maand van te voren de werkgroep "Wandelingen Coördinatie" te benaderen. Kostenvergoeding: € 1,50 per persoon. "het Groene Blaadje" / de Website / “Mijn IVN” Ingezonden stukken, tekeningen en foto's blijven voor verantwoording van de auteurs. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten of te weigeren.

Adressen, zie binnenzijde omslag achter. Clubgebouw "De Sleutelbloem" Strabrecht 14 Heeze Bibliotheek en IVN-Winkel. Open iedere woensdag van 10.00 tot 13.00 uur

“Het Groene Blaadje” Een uitgave van het IVN Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie afdeling Heeze – Leende verschijnt 4 keer per jaar

Inhoud Redactioneel ............................................................... 1 Van het bestuur........................................................... 2 Uitnodiging nieuwjaarswandeling............................... 2 Coördinatievergadering 27 november 2013 ............... 3 Tentoonstelling ”Een tuin vol insecten”. .................... 4 Lezing amfibieën ......................................................... 4 Zomaar een zomeravond. ........................................... 5 Ledenadministratie IVN Heeze-Leende....................... 5 Scholenwerk ................................................................ 6 Voortgang patrijzenproject. ........................................ 6 Afbraak ........................................................................ 7 Presentatie over bomen.............................................. 8 Visitekaartje en bron van informatie .......................... 8 Activiteitenoverzicht IVN Heeze – Leende .................. 9 Bijzonderheden publiekswandelingen 2013 ............. 10 Werkgroep natuurbeheer ......................................... 11 Nieuw van de cursuswerkgroep ................................ 11 Cursus natuurfotografie ........................................ 12

Redactioneel Een hele jaargang redactiewerk is bijna achter de rug. Met voldoening kijk ik er op terug. En hopelijk bent u, als lezer, ook tevreden. Deze keer was het wat meer werk vanwege het nieuwe Activiteiten overzicht. Ook de ingeleverde kopij van PB stelde me behoorlijk op de proef. Als Het groene blaadje 130 bij u op de mat valt staan de feestdagen voor de deur. Ik wens iedereen behalve leesplezier een fijne kerst en goed begin van 2014.

Vogelcursus 2014 .................................................. 12 Bescherming van Steen- en Kerkuilen...................... 14 Van de Provincie........................................................ 15 Van de Brabantse Milieufederatie (BMF) ................. 16 Omgevingsdienst ZO Brabant ................................... 17 Uit een ander nest..................................................... 17 Boekbespreking ......................................................... 18 Gelezen in: door Harrie Berkers ................................ 19 Dorpslinde ................................................................. 20

Kopij voor het lentenummer Uw bijdrage aan het lentenummer (nummer 131) ontvangen wij graag voor 3 maart 2014. U kunt uw bijdrage insturen per e-mail via [email protected], maar ook per post aan Redactie het Groene Blaadje, Pomperschans 78, 5595AW Leende.

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

1

Van het bestuur Graag willen wij enkele punten onder de aandacht brengen: 



   



Om te beginnen willen wij nogmaals een oproep aan iedereen doen om zich kandidaat te stellen voor één van de vacatures in het bestuur. In maart volgend jaar treden twee bestuursleden af en zij mogen zich statutair niet meer herkiesbaar stellen voor een nieuwe bestuursronde. Vooral de functie van penningmeester moet natuurlijk ingevuld worden. Het is ook mogelijk om enige tijd stage te lopen in het bestuur zodat je kunt bekijken of het bestuurswerk iets voor je is. Ook vragen wij alle leden om hun email-adres door te geven aan: [email protected] Vooral degenen die een nieuw email-adres hebben gekregen in het kader van de overstap naar het HSL-net worden verzocht het nieuwe adres door te geven. Bereikbaarheid via de email wordt steeds belangrijker, ook omdat er plannen zijn om volgend jaar een digitale nieuwsbrief te gaan opstarten. Dankzij de Rabobank hebben wij een nieuwe computer in de Sleutelbloem. We gaan nu een proef doen met een prepaid-internet aansluiting. We denken dat enkele werkgroepen hier wel plezier van zullen hebben. Op 5 januari is onze traditionele Nieuwjaarswandeling. Dit jaar starten we niet zoals andere jaren vanaf de Sleutelbloem, maar vanaf Huisvenseweg 16 te Heeze. (zie hieronder) Er zijn plannen om volgend jaar het 20-jarig jubileum van de Vogelgroep te vieren met een vogelwandeling en aansluitend een natuurontbijt. Dat zal naar verwachting op 13 april gebeuren. Op 20 november is er een overleg geweest tussen IVN Heeze-Leende en Hei, Heg en Hoogeind. Er is gesproken over een verregaande samenwerking op verschillende gebieden, zoals het natuurwerk (“hakken en zagen”), het florawerk en het vogelwerk. De mensen die uilen inventariseren van beide verenigingen werken al samen en willen dit mogelijk uitbreiden. Verder bestaan er plannen om de nieuwe ecoducten samen te monitoren. Tenslotte willen wij mededelen dat de cursus “Natuurlijk tuinieren” (waarvan melding in het vorige Groene Blaadje) doorgeschoven wordt naar 2015. De voorbereiding is reeds in gang gezet.

Rest ons nog om iedereen goede feestdagen te wensen en een groen 2014. Namens het Bestuur, Ruud Krielaart

Uitnodiging nieuwjaarswandeling De traditionele nieuwjaarswandeling voor de leden van de afdeling en hun partners vindt dit jaar plaats op zondag 5 januari. Om tien uur is de koffie bruin; dit keer echter niet in de Sleutelbloem, maar op zorglandgoed het Huisven, aan de Huisvenseweg 16. De wandeling voert door het voormalige Huisven en daarna staat bij een knapperend haardvuur Herman’s Glühwein klaar. Het echtpaar Vos dat het zorglandgoed runt zal ons aan de hand van kaarten het een en ander vertellen over de geschiedenis van het gebied en over het bedrijf.

2

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Coördinatievergadering 27 november 2013 Hierbij een korte impressie van de vergadering. De vergadering staat voornamelijk in het teken van de plannen van de werkgroepen voor volgend jaar. Verder worden Loes en Els in het zonnetje gezet vanwege hun afscheid van de Cursuswerkgroep. Minke en Eelco spreken zeer waarderende woorden en overhandigen enkele cadeaus. Het applaus is terecht! Zonder uitputtend te zijn wil ik hierbij enkele nieuwe activiteiten voor volgend jaar noemen:  Project “Waar een wil is kan een weg komen”. Harrie heeft plannen om aan het begin van de Strabrechtse Heide (bij de Plaetse) een pad te (laten) maken voor mensen met een lichamelijke beperking. Het moet een pad worden dat geschikt is voor rolstoelen, waar men natuurervaringen kan hebben (ruiken, voelen, proeven). Rondje werkgroepen:  De groep Natuurbeheer gaat samen met de Kinderdoegroep op 8/9 maart een dag “Werken op de hei” organiseren.  In maart-april zal de Tentoonstellingsgroep een tentoonstelling houden in ’t Perron onder de titel “Een tuin vol insecten”, inclusief een lezing over insecten op 10 april.  De Scholenwerkgroep meldt dat de boomfeestdag in 2014 op 12 maart gehouden zal worden. Geplant wordt aan de Hodibalduslaan.  De PR-groep wil volgend jaar een digitale nieuwsbrief opstarten. Verder wil ze regelmatig een inloopavond met een kort praatje, een wandeling of een lezing organiseren.  Website: Kees roept op om de nieuwsrubriek beter te gaan vullen en foto’s bij de activiteiten aan te leveren, bijv. over gebieden waar gewandeld wordt.  De Vogelgroep gaat volgend jaar in het voorjaar een proef doen met wekelijkse wandelingen (normaliter om de 2 weken). Verder viert ze volgend jaar haar 20-jarig jubileum met een vogelreis naar Frankrijk (De Brenne) en een vogelwandeling met natuurontbijt op 13 april.  De Cursuswerkgroep (die al 34 jaar bestaat!) organiseert volgend jaar weer enkele interessant cursussen, zoals een vogelcursus en een fotocursus in het voorjaar en een paddenstoelencursus in de herfst. Dat is een herhaling van de zeer succesvolle cursus van dit jaar.  Er bestaan ideeën voor de oprichting van een Amfibieënwerkgroep. Afgelopen jaar heeft een aantal vrijwilligers rugstreeppadden geïnventariseerd op de Strabrechtse Heide. Er is grote behoefte aan uitbreiding van de groep om ook andere amfibieën te inventariseren (o.a. de kleine salamander en de heikikker). Op 14 januari wordt in de Sleutelbloem een interessante lezing gehouden door Domin Dalessi, een autoriteit op dit gebied. De plannen van heel wat werkgroepen zijn de revue gepasseerd: het is toch altijd weer boeiend te ervaren hoeveel mensen zo actief en enthousiast zijn voor de natuur. Conclusie: IVN Heeze-Leende is springlevend! Ruud Krielaart

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

3

Tentoonstelling ”Een tuin vol insecten”. Insecten zijn misschien wel de meest ondergewaardeerde bewoners van onze tuin. Ze worden als lastige, akelige friemelende beestjes weggezet en vaak vertrapt of met insecticiden bestreden. Maar wie in de wereld van insecten gaat rondkijken raakt verwonderd. Ze blijken een vernuftige lichaamsbouw te hebben die helemaal gericht is op de wijze waarop het insect zich beweegt, zich voedt, voortplant en beschermt. Maar buiten dat blijken ze ook zeer belangrijk te zijn bij de bevruchting van planten. Planten die wij weer vaak gebruiken als voedsel. En alsof dit nog niet genoeg is blijken veel insecten ook op te treden als bestrijder van andere insecten, zodat bestrijdingsmiddelen vaak overbodig zijn. Kortom reden genoeg om uw tuin en uw zintuigen nog meer open te stellen voor deze nuttige en interessante bewoners. De tentoonstelling die het IVN Heeze-Leende heeft opgebouwd bestaat uit: ingezonden foto’s over insecten in de tuin ( fotowedstrijd IVN Heeze-Leende 2012), tekeningen en schilderijen gemaakt door deelnemers aan dagbesteding voor ouderen Pannenhoef te Eindhoven en van IVN-leden, kleurplaten voor de jeugd, een Electro spel voor wie zijn kennis over insecten wil testen en er is een doorlopende presentatie over insecten in de tuin. Op donderdag 10 april wordt de tentoonstelling afgesloten met een lezing door Pieter van Breugel met de titel ”Insecten dichtbij”. Pieter is een bijzonder enthousiast spreker die bekend is door zijn kennis over solitaire bijen. Dat ook de andere insecten hem weten aan te zetten tot boeiende verhalen zal wel uit deze lezing blijken.

Te bezichtigen is van 22 maart tot en met donderdag 10 april in het Perron. De lezing door Pieter van Breugel in het Perron op donderdag 10 april begint om 20:00 uur en is gratis toegankelijk. Dorpshuis “t Perron”, Schoolstraat 48 5591 HM Heeze. Tel 040-2264252. Voor openingstijden zie: www.tperron.nl

Lezing amfibieën Op 14 januari om 20.00 u verzorgt Domin Dalessi, amfibieëndeskundige, een boeiende presentatie over de amfibieën die we in de natuur in de omgeving van Heeze, Leende en Sterksel kunnen aantreffen. Onder andere zullen soorten als de rugstreeppad en de boomkikker (die door IVN-ers van onze afdeling geïnventariseerd worden) de revue passeren. De lezing vindt plaats in de Sleutelbloem. Kosten: een vrijwillige bijdrage.

4

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Zomaar een zomeravond. De Florawerkgroep is onderweg om het vennetje langs het "Bels lijntje" eens aan een nader onderzoek te gaan onderwerpen. 's-Middags zag het weer er nog een beetje twijfelachtig uit met nogal veel wind, maar tegen de avond ging de wind liggen en klaarde het verder op. Al meteen bij het betreden van het gebiedje moesten we oppassen waar we liepen, want het wemelde er van de Zonnedauw. Bij nadere beschouwing bleek het hier te gaan om de Kleine zonnedauw. Je weet wel, dat is de zonnedauw die zijn tongetje oprolt als ie een prooi grijpt. Even verder stonden we toch nog per ongeluk met onze grote voeten op de Moeraswolfsklauw terwijl we naar een klein kiemplantje stonden te kijken dat bij nadere beschouwing het begin was van Dubbelloof. Een bijzondere ervaring was het voelen van het verschil tussen de Ruwe- en de Zachte berk. Het ene blaadje voelde fluweelzacht aan terwijl het andere net schuurpapier leek. Wat is het verschil tussen de Slanke waterbies en de Gewone waterbies? Wel, als je ze allebei bij de hand hebt is het verschil heel erg duidelijk. Wat jammer is, is dat er zoveel planten de toevoeging "gewoon" hebben. Als je de moeite neemt om eens goed te kijken is 'gewoon' vaak het woord waar je pas het laatst aan denkt. Omdat we niet alleen op plantjes letten hebben we schaamteloos naar het zeer intieme liefdesspel zitten te kijken van de Wespspin en haar mannetje dat het er in dit geval (gelukkig voor hem) levend van af heeft gebracht. Om in de sfeer te blijven: dit was een hoogtepuntje. Even verderop stond alweer de volgende verrassing te wachten. Weer een rode lijstsoort namelijk het Moerashertshooi. Terwijl we nog niet van deze verrassing bekomen waren liepen we alweer tussen de kiemplantjes van de Koningsvaren terwijl ons oog viel op de egelskop. Niet zomaar de egelskop, nee we hadden hier te maken met de Kleinste egelskop, niet te verwarren met de kleine. Klein was wel het salamandertje dat even langs kwam gelopen terwijl wij langzaam richting huis begonnen te gaan. Op de Huisvenseweg werd ons oog nog getrokken door een prachtig exemplaar van de Lakzwam. Hoezo zomaar een zomeravond? Harrie van Litsenburg

Ledenadministratie IVN Heeze-Leende Vanaf heden wordt de ledenadministratie verzorgd door de penningmeester. Bereikbaar op het nieuwe mailadres: [email protected]

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

5

Scholenwerk Nieuws uit groep 6-7: Op dinsdag 1 oktober mochten we met groep 6-7 deelnemen aan de IVN-wandeling aan de Loofvennen in Leende. Vooraf hebben we in de klas hard gewerkt aan de lesbrief over "De heide" zodat we goed voorbereid waren. Nadat we de groep verdeeld hadden over de vier gidsen kon de wandeling beginnen. En wat was er veel te ontdekken! We hebben vogels gespot, een rups gevonden, sporen gezocht, de zonnedauw ontdekt, spinnen in hun web gevonden en niet te vergeten jonge.dennenboompjes tussen de heide geplukt, zodat de heide kan blijven groeien. Het was een leuke, leerzame ochtend! IVN-gidsen BEDANKT!

Hieronder een verslagje van een van de kinderen. Iedereen had zin in de IVN-wandeling. Iedereen was op de fiets om naar de Schietberg te gaan. Vanaf daar gingen we lopen. Onze gids heette Riek. Al gauw waren we op de heide. We zagen behaarde bruine rupsen. Cool! We zagen nog veel meer, zoals sprinkhanen en een heidekikker. We bekeken de heide heel goed en daardoor zagen we er heel veel. Ondertussen plukten we het pijpenstrootje. Die veranderen de heide in bos, maar dat mag niet. Als laatste gingen we jonge dennenboompjes plukken. Tom had er wel 21 geplukt! Toen was het tijd en fietsten we weer terug naar school. Voor meer verslagjes en foto’s kunt u ook onze website bekijken.

Voortgang patrijzenproject. Beste lezers. Willen jullie als je in het buitengebied van de gemeente Heeze-Leende patrijzen ziet, deze doorgeven aan mij. Graag het aantal en daarbij de plek waar dat je ze ziet zo nauwkeurig mogelijk omschrijven. Dit kun je mij telefonisch doorgeven, 040-2062225, of per e-mail, [email protected], dan kan ik daarna de waarneming op mijn computer op kaart zetten. Zo krijgen we een indicatie hoeveel patrijzen er in onze gemeente voorkomen. Alvast bedankt, Will Mijs

6

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

"De Sleutelbloem" Bibliotheek en IVN – Winkel Iedere woensdag open van 10.00 tot 13.00 uur Uitleen van natuurboeken Bloemzaden verkrijgbaar Secretariaat-adres IVN Heeze-Leende Strabrecht 14 5591 BP Heeze

Afbraak Lang geleden, ergens zo’n 200 jaar voor Christus schreef “Prediker” in het naar hem genoemde bijbelboek: “Alles heeft zijn tijd … … er is een tijd van bouwen en een tijd van afbreken … … “ etc. etc. Als wij het nieuws een klein beetje volgen moeten wij, ondanks de klaagzangen die wij dagelijks horen, vaststellen dat Nederland nog steeds gunstig afsteekt tegen vele andere landen. Bijvoorbeeld in Afrika en Azië. Als ik het woord crisis hoor, denk ik terug aan mijn jeugdjaren, de jaren 30 van de vorige eeuw. Toen was er echt crisis, wat wil zeggen echte armoe, tweemaal per dag aardappelen met kool en een stukje vet spek. Verder roggebrood met wederom een stukje spek, maar meestal “dinteloord spek” m.a.w. suiker. Alleen ’s zondags vlees. Toen moest de oorlog en de distributie en rantsoenering nog beginnen. Kortom een tijd van afbraak. Na de oorlog begon de tijd van opbouw. Hard werken tegen lage lonen, maar het werd steeds beter en beter en toen kwam die grote gasbel en het hek was van de dam. De opbouw liep volledig uit de hand en de waarschuwingen van “de club van Rome in 1970” waren mede oorzaak van een IVN in Heeze-Leende. Tegenwerking, misverstanden en soms een feestje, denk aan het geval “Spinsterberg”. Maar vooral waarschuwen: lieve mensen dit gaat verkeerd. Gezien de tegenwoordige natuurrampen heeft men de waarschuwingen nog steeds niet begrepen. Toch heeft ook Nederland nog maar kort geleden een klein windhoosje met een miljoen schade moeten incasseren. De contributie voor opbouw tot in het absurde. Waar zijn wij nu? Jawel in een tijd van afbraak. Kijk maar naar de zorgen over de zorg. Of de cultuur, bijvoorbeeld onze eigen Bieb. Het Brabants Orkest enz, enz. En de natuur dan? Duizenden mensen namen wij, gedreven IVN-ers, in de voorbije 43 jaren mee de natuur in. Drukten hen op het hart, geniet van de natuur, maar wees er zuinig op. Blijf op wegen en paden. Laat de natuur ongestoord haar gang gaan, grijp alleen in als het echt niet anders kan. Pluk geen bloemen,

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

7

planten of paddenstoelen. Laat dat over aan de dieren die er van moeten leven en deel uitmaken van die natuur. En nu lezen wij opeens dat het plukken van paddenstoelen voor eigen gebruik wordt gedoogd. Let wel één portie per gezin per jaar!! Alsof dat gecontroleerd kan worden. Het is om te lachen als het niet zo erg was. Stel dat ieder gezin in onze gemeente van dit gedoogbeleid gebruik maakt. Behalve de ongelukken door dodelijk giftige paddenstoelen zal er een leeggehaald volledig platgelopen bos overblijven. Hoezo op wegen en paden blijven? Maar ja wij lezen ook al dat hele klassen uitgenodigd worden om op expeditie te gaan in de natuur. Dat kan er ook nog wel bij, dat is goed voor het “draagvlak”. En o ja, … de Groote Heide gaan wij vermarkten, dat levert veel geld op. Als deze tijd van afbraak voorbij is, zal er weer veel opgebouwd moeten worden tenzij het dan definitief te laat is. Misschien is ons IVN dan ook ter ziele. HB

Presentatie over bomen UITNODIGING Dinsdag 11 februari 2014 om20.00 uur in de Sleutelbloem Van bestuiving tot ontkieming. Van klonen tot schijnvruchten. Over de bloemetjes en de ………………… ………… kevertjes, kolibries en kapucijnaapjes. Over alles wat je altijd al wilde weten en nu eindelijk durft te vragen aan Ivo Rothuizen Iedereen is van harte welkom!

Visitekaartje en bron van informatie Onze website is het visitekaartje naar de grote buitenwereld. Met zijn allen moeten wij er voor zorgen dat Kees op de hoogte gebracht wordt van alle activiteiten en nieuwsfeiten, zodat de site immer bij de tijd is. Mooie foto’s zijn altijd welkom. Voor de laatste actualiteiten kijk je op onze website, http://ivn.nl/afdeling/heeze-leende. Onze website is onderdeel van de landelijke site van IVN. Via het logo links boven ga je daar naar toe. Snuffel eens rond en kijk ook op de sites van andere afdelingen. Dat kan een stimulans zijn om onze website nog uitnodigender te maken. Dus, iets te melden, stuur een e-mailbericht naar: [email protected] (webmaster)

8

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Activiteitenoverzicht IVN Heeze – Leende Activiteiten welke gratis toegankelijk zijn voor het publiek, staan vet gedrukt. Vraag voor de overige activiteiten vooraf informatie bij Jac Staals 040 2061875 of bij de aangegeven contactpersoon. ( ℗ = vertrekpunt ) december 2013  za 14  za 28

werkgroep Natuurbeheer: Wilgen knotten langs Heike werkgroep Natuurbeheer: Wilgen knotten langs Heike

januari 2014  zo 5 10.00  wo 08 19.30  vrij 10 13.00  za 11  di 14 20.00  zo 19 14.00  za 25

Nieuwjaarswandeling voor leden en hun partners (Start Huisvenseweg 16) bestuursvergadering (Sleutelbloem) scholenwerk: nieuwjaarswandeling scholengidsen ℗Heezerenbosch 16c werkgroep Natuurbeheer: Heideranden opschonen (Spinterberg) Domin Dalessi: Lezing over amfibieën (Sleutelbloem, kosten vrijwillige bijdrage) Sporenwandeling ℗ hoek Vlaamseweg/LangeBleek Sterksel werkgroep Natuurbeheer: Boomplantterrrein aan Hodibalduslaan opknappen

februari 2014  wo 05 19.30  wo 05 20.00  za 08  za 08 vm.  di 11 20.00  zo 16 14.00  wo 19 20.00  za 22  za 22 vm.

bestuursvergadering (locatie nog niet bekend) vogelcursus: openingsbijeenkomst (Sleutelbloem) werkgroep Natuurbeheer: Wilgen knotten langs Kleine Dommel/Rul bij vistrap vogelcursus: excursie presentatie over bomen Molenheide - Van molen naar molen ℗ carpoolplaats bij Jagershorst Leende vogelcursus: lesavond (Sleutelbloem) werkgroep Natuurbeheer: Poel vrijzetten en vlinderterreintjes afzetten vogelcursus: excursie

maart 2014  wo 05 19.30  wo 05 20.00  za 08 of zo 09  wo 12 vm  wo 12 19.30  zo 16 08.00    

za 22 za 22 ma 24 ma 31

april 2014   wo 02  wo 02  za 05  do 10  za 12  zo 13  wo 16  za 26  ma 28  wo 30

bestuursvergadering (locatie nog niet bekend) vogelcursus: lesavond (Sleutelbloem) werkgroep Natuurbeheer: heideveldje/ven opschonen (met Kinder-doe-groep) scholenwerk: boomfeestdag voor groepen 7 en7/8 (Hodibalduslaan) jaarlijkse ledenvergadering (Sleutelbloem) wandeling “Bos, beek en hei” - De Pan Sterksel ℗ parkeerplaats SBB Panweg Maarheeze vm. vogelcursus: excursie tentoonstelling “Een tuin vol insecten” (Dorpshuis Het Perron t/m 10 april) 20.00 cursus natuurfotografie (Sleutelbloem) 20.00 cursus natuurfotografie (Sleutelbloem

19.30 20.00 vm. 20.00 vm. 07.30 20.00 vm. 20.00 20.00

IVN Heeze - Leende

scholenwerk: ganzenspel voor groepen 4 bestuursvergadering (locatie nog niet bekend) vogelcursus: lesavond (Sleutelbloem) cursus natuurfotografie: praktijkochtend Pieter van Breugel: Lezing over insecten vogelcursus: excursie Vogelwandeling met natuurontbijt -.Herbertusbossen℗ gemeentehuis Heeze vogelcursus: lesavond (Sleutelbloem) vogelcursus: excursie cursus natuurfotografie: afsluitende bijeenkomst (Sleutelbloem) vogelcursus: lesavond: excursie Ooijpolder voorbereiden (Sleutelbloem)

HGB 130 winter 2013

9

mei 2014   wo 07  za 17  zo 18  wo 21

scholenwerk: boerderijproject groepen 3 ℗kinderboerderij Kempenhaeghe 19.30 bestuursvergadering (Sleutelbloem) vm. vogelcursus: excursie naar Ooijpolder 10.00 wandeling “Langs de Strijper Aa” (samen met Hei, Heg en Hoogeind) ℗ Herberg “De Hospes” Leenderstrijp 20.00 vogelcursus: afsluiting (Sleutelbloem)

juni 2014   wo 04  zo 15  vrij 20

scholenwerk: project water groepen 5 en 6 19.30 bestuursvergadering (Sleutelbloem 14.00 wandeling “Bloemen en insecten” ℗ De Sleutelbloem Strabrecht 14 Heeze “Midzomer avondwandeling” leden en donateurs IVN – Heeze Leende

juli 2014  wo 02  zo 20

19.30 bestuursvergadering (Sleutelbloem) 10.30 Bos en heidewandeling speciaal voor campinggasten Heezerenbosch ℗ einde verharde weg

augustus 2014  wo 06 19.30 bestuursvergadering (Sleutelbloem)  zo 17 11.00 Strabrechtse Heidedag “De Plaetse” te Heeze (tot 16.00 uur)  zo 24 10.00 wandeling “Bos, ven en bloeiende heide" ℗ nog niet bekend september 2014   wo. 03 19.30   zo 21 14.00

scholenwerk: projekt bos/bodem groepen 6 en 7 Bestuursvergadering (Sleutelbloem “Kennismakingswandeling” nieuwe leden en donateurs (nadere gegevens t.z.t.) Bomenwandeling Leende (nadere gegevens zie t.z.t. website of HGB 132)

oktober 2014   wo. 01 19.30  zo 19 13.30  zo 19 14.00

scholenwerk: vervolg project bos/bodem Bestuursvergadering (Sleutelbloem) wandeling “Paddenstoelen” voor kinderen ℗ Crematorium Heeze wandeling “Paddenstoelen” voor volwassenen ℗ Crematorium Heeze

november 2014  scholenwerk: project eigen dorp groepen 7/8 en 8  wo. 05 19.30 Bestuursvergadering (Sleutelbloem)  zo 16 14.00 Gezinswandeling Natuurgebied Kapellerput ℗ conferentiecentrum december 2014  wo. 03 19.30 Bestuursvergadering (Sleutelbloem)  zo 28 14.00 “Winterwandeling” Leenderbos ℗ parkeerplaats SBB Valkenswaardseweg Leende

Bijzonderheden publiekswandelingen 2013 zondag 19 januari 14.00 uur “Sporen-wandeling”. Wandeling door de natuur van “De Lange BLeek” te Sterksel (o.a. Eliasven). Vertrek vanaf de hoek Vlaamseweg/LangeBleek Het monumentje met de drie kruisen is een herinnering aan drie Nederlandse soldaten die daar in mei 1940 gesneuveld zijn. De Lange Bleek is ooit een landgoed van de familie Elias geweest. De resten van het landhuis, dat in de oorlog door het verzet is verwoest, zijn nog te zien in het gebied. Een interessant gebied met een mooi ven, genaamd Eliasven of Bultven. Dus niet alleen sporen van dieren. zondag 16 februari 14.00 uur

10

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

“Van molen naar molen”. Natuurwandeling door de Molenheide te Leende. Vertrek vanaf de parkeerplaats bij Jagershorst. In de eerste helft van de 20e eeuw stond hier nog een windmolen op de heide, die door een storm werd verwoest. (is op kleinere schaal herbouwd in Leenderstrijp) Restanten van de molenput zijn nog in het terrein aanwijsbaar. In dit heide en bosgebied treft men ook nog overblijfselen aan van vroegere akkertjes: de Kampkes. De wandeling voert u ook langs stuifzandgebieden die in de loop der tijd deels met vliegden begroeid zijn. Het gebied maakt deel uit van het Leenderbos. zondag 16 maart 8.00 uur: “Bos, beek en hei” Natuurwandeling door “De Pan” te Sterksel. Vertrek vanaf de parkeerplaats van Staatsbosbeheer bij het Sterksels Kanaal aan de Panweg in Maarheeze. De naam “De Pan” geeft al aan dat er een laag gelegen gebied in voorkomt. Door het SBB is bovendien een vernattingsproces in gang gezet. Door het gebied stroomt de Sterkselse Aa. Hierdoor zijn op zeer korte afstand en dus in één wandeling diverse landschapstypen te beleven. Het is een zeer vogelrijk gebied en de eerste vogelzang zal er mogelijk al te beleven zijn. zondag 13 april 7.30 uur: “Vogelwandeling met natuurontbijt”. Wandeling door de Herbertusbossen in Heeze onder leiding van de Vogelwerkgroep met aansluitend een natuurontbijt. Vertrek vanaf het Gemeentehuis te Heeze. Een afwisselend gebied van weilanden en loof- en naaldbos, met een rijk vogelleven. Er staan zomereiken en beuken van meer dan 130 jaar oud. Er staan diverse naaldbomen, van ongeveer 130 jaar oud: een unicum. Zeer de moeite waard !!! [gratis toegang voor iedereen; aanmelding vooraf niet nodig]

Werkgroep natuurbeheer Seizoen september 2013 – maart 2014 Tijdens de Strabrechtse heidedag op 18 augustus zijn we het seizoen gestart met demo’s heideplaggen. In september en oktober hebben we twee ochtenden dennetjes uitgetrokken op de Strabrechtse heide. In november was er de landelijke natuurwerkdag en voor Brabants Landschap schoonden we heideranden langs paden op. Ook waren we een dagdeel actief voor SBB met het vrijmaken van berken. In december gaan we twee dagdelen wilgen knotten langs het Heike. Voor Brabants Landschap schonen we in januari nogmaals heideranden op langs paden en we gaan ook een zaterdag aan de slag op het boomplantterrein aan de Hodibalduslaan, De werkzaamheden voor de maand februari bestaan uit wilgen knotten voor SBB bij de vistrap langs de Rul, een poel vrijzetten en een viertal vlinderterreintjes* afzetten. In maart is er gemeenschappelijke activiteit met de Kinder Doe Groep. Deze bestaat uit het verwijderen van berken en dennen in de rand van de heide. Tenslotte moeten we nog het onderhoud van onze vlechtheg in de Beemden plannen. Voor de precieze data van de nog komende activiteiten kun je elders in dit blad het Activiteiten overzicht raadplegen. *Enkele

jaren geleden heeft SBB een vijftiental vlinderterreintjes aangelegd in het stroomgebied van de Kleine Dommel. Ter verbetering van de leefomstandigheden voor de kleine ijsvogelvlinder. En met succes! De werkgroep Natuurbeheer IVN-Heeze Leende heeft het op zich genomen om deze terreintjes te onderhouden.

Nieuw van de cursuswerkgroep Na een fijn afscheid van Loes Keijsper en Els Smedema van de cursuswerkgroep zijn wij, Leo van Bossum, Trineke Hofstra en Corrie Vincent, met drieën aan de slag gegaan om nieuwe cursusplannen te maken. We zullen de creativiteit van Els en de structuur en bevlogenheid van Loes daarbij zeker missen. De paddenstoelencursus in oktober 2013 is succesvol verlopen. Het was dan ook een fantastisch paddenstoelenjaar en ook de weergoden waren ons zeer goed gezind! Wij hebben er enorm van IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

11

genoten en als we de evaluatieformulieren lezen, geloven we dat de cursisten het ook heel fijn hebben gevonden. Een belangrijk doel van onze cursuswerk is dan ook in een gezellige ontspannen sfeer kennis opdoen en genieten van de mooie dingen in de natuur. Natuureducatie staat hoog in ons vaandel! We zijn al druk bezig geweest met het maken van een cursusplan voor 2014 en dat willen we nú al graag met jullie delen, zodat je voordat je vakantieplannen maakt voor 2014 alvast kunt bekijken of er soms een leuke cursus voor je bij zit. Hier gaan we dan:

Cursus natuurfotografie Fotograferen is de laatste jaren enorm toegenomen; zeker met de komst van de digitale fotografie heeft dit een extra dimensie gekregen. De natuur is altijd inspirerend en het is dan bijna vanzelfsprekend dat je de mooie dingen die je tegenkomt vast wilt leggen. Toch valt het niet altijd mee om je waarneming ook zó op de foto te krijgen zoals je dat zou willen. Wij willen je daarbij helpen! Deze cursus Natuurfotografie is opgezet door Frans van den Boom en wordt ook door hem gegeven in de Sleutelbloem, Strabrecht 14, te Heeze

De cursus is geschikt voor iedereen die geïnteresseerd is in natuurfotografie en hier wat meer kennis en vaardigheden over wil opdoen. De cursus is niet specifiek bedoeld voor een bepaalde camera en is ook niet bedoeld om de individuele camera te leren kennen. Er zal een algemeen beeld gegeven worden van de hedendaagse gebruiksmoghelijkheden van de digitale camera. De cursus ziet er als volgt uit: maandagavond 24 maart: Basistechniek van de fotografie maandagavond 31 maart: Creatief aan de slag met de techniek, scherptediepte, compositie etc. zaterdagmorgen 5 april: Praktijk in het wandelpark en rondom het kasteel van Heeze. maandagavond 28 april: Napraten over de praktijkmorgen, bespreken van de ingezonden foto’s en werken met de computer. De theorielessen zijn van 20.00 uur tot 22.15 uur, met een kleine koffiepauze. De praktijkochtend is van 09.30 uur tot 12.30 uur (ook met korte pauze). Kosten cursus € 35,= incl. lesmateriaal en koffie of thee op de lesavonden. Opgeven kan nu al bij een van de leden van ons cursusteam.

Vogelcursus 2014 Na een succesvolle, maar korte vogelcursus in ons jubileumjaar 2010 willen we in 2014 een wat uitgebreidere vogelcursus geven. Vogels vind je overal! Overal kun je van deze prachtige en interessante dieren genieten, van de koolmezen gewoon thuis in je tuin, van bijzondere soorten op vakantie in een prachtig natuurgebied,

12

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

van de trekvogels op je fietstochtje over de hei of de eenden en steltlopers aan het water. Wil je dan ook weten welke vogels dat zijn, of waarom hij zo snel kan vliegen of zo vreemd wegfladdert of zijn hoogste lied zit te zingen in een boom of struik? Doe dan mee met onze vogelcursus en leer in een gezellige sfeer meer over de vogels om ons heen! Daarbij heb je wel een vogelboek en verrekijker nodig. Als je die nog niet hebt, willen wij je hierover graag informeren op de eerste lesavond.

Programma van de cursus:* 5 februari Opening vogelcursus: tips voor de vogelaar, info over vogelboeken en verrekijkers. 8 februari Excursie: vogels rondom kasteel Heeze 19 februari Lesavond: de bouw van de vogel: veren, botten, poten en snavels. 22 februari Excursie: wintervogels: Soerendonkse Goor 5 maart Lesavond: Jaarvogels, standvogels en trekvogels. 22 maart Excursie: visvijvers Valkenhorst 2 april Lesavond: balts, broedgedrag en vogelzang. 12 april Excursie naar de Pan, een gebied met verschillende biotopen. 16 april Lesavond: De kunst van het vliegen. 26 april Excursie: op zoek naar de nachtegaal e.a. interessante vogels in Koningssteen 30 april Lesavond: Excursie voorbereiden 17 mei Excursie: De vogels van het rivierenlandschap: de Ooijpolder 21 mei Afsluiting. * Kleine wijzigingen voorbehouden. Elke lesavond besteden we aandacht aan een aantal vogels. Waaraan herken je een vogel? Aan kleur, tekening, formaat, gedrag, geluid? Deze cursus is een samenwerking van de cursuswerkgroep met de vogelwerkgroep van IVN HeezeLeende. Kosten voor de cursus zijn € 55,= incl. lesmateriaal en koffie/thee op de lesavonden. De theorielessen worden gegeven in de Sleutelbloem, Strabrecht 14, te Heeze van 20.00 uur tot 22.00 uur. De excursies zijn op zaterdagochtend op nader te bepalen tijden (met eigen vervoer, kosten delen in onderling overleg). Is je interesse gewekt? Of wil je meer weten? Je kunt ons altijd bellen of mailen voor meer informatie. Kijk ook op onze website www.ivn.nl/heeze-leende Cursusteam IVN Heeze-Leende Leo van Bossum 040-2263124 [email protected] Trineke Hofstra 040-2263435 [email protected] Corrie Vincent 040-8482844 [email protected]

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

13

Bescherming van Steen- en Kerkuilen Wij vragen uw hulp!

In Nederland kennen we een negental uilensoorten waarvan enkele soorten zeer zeldzaam . In onze omgeving komen de Bosuil, Ransuil, Steenuil en Kerkuil voor. In de gemeente Heeze-Leende waren tot voor kort een drietal uilenwerkgroepen werkzaam. Het betrof de uilenwerkgroepen: Heeze, de Peel en Hei, heg en-Hoogeind. In gezamenlijk overleg is besloten dat met ingang van het nieuwe uilenseizoen 2013 het uilenbeschermingswerk binnen de grenzen van Heeze-Leende wordt uitgevoerd door de uilenwerkgroep van Hei, Heg en Hoogeind. De bescherming van uilen is hard nodig omdat de aantallen steen- en kerkuilen vanaf de zeventiger jaren drastisch zijn terug gelopen. Beiden staan dan ook op de Rode Lijst van kwetsbare en bedreigde diersoorten. Gelukkig gaat het de laatste jaren wat beter en is dankzij het werk van vele werkgroepen in Nederland de achteruitgang tot staan gebracht. Het zou doodzonde zijn als deze vogelsoorten uit ons landschap zouden verdwijnen. De achteruitgang wordt veroorzaakt door het verdwijnen van het kleinschalige landschap waarin de uilen een groot voedselaanbod vinden zoals muizen, insecten , kevers en wormen. Ook industrieterreinen en intensieve landbouw en veeteelt eisen hun tol. Oude schuurtjes en gebouwtjes verdwijnen en daarmee ook de nest- en verblijfgelegenheden. Het beschermingswerk bestaat o.a. uit het hangen van speciale uilenkasten ter vervanging van de verdwenen nestgelegenheden. Ook onderzoek naar de uilen zoals het in kaart brengen van de uilenpopulaties, het bijhouden van broedresultaten, het ringen, het geven van voorlichting en advies aan erfbewoners waar uilen broeden. De werkgroep wordt ondersteund door medewerkers van Brabants Landschap. Zij stellen uilenkasten ter beschikking. Ook geven zij voorlichting aan belangstellenden voor landschappelijke inrichtingen en mogelijke subsidies. Als tegenprestatie worden de broedresultaten en andere gegevens aan het Brabants Landschap doorgegeven. Zij gebruiken deze gegevens voor een nog betere bescherming van de uilen. De werkgroep Steen- en kerkuilen wil graag de inwoners van Heeze, Leende en Sterksel oproepen om een bijdrage te leveren aan de bescherming van onze uilen. Broeden er uilen bij u in de buurt ? Ziet u regelmatig een uil op een bepaalde plaats ? Vindt u een dode of zieke uil?. Graag dit soort gegevens doorgeven aan de contactpersoon van de werkgroep Hei, Heg en Hoogeind. We krijgen zo een gedetailleerd beeld van de aanwezige populaties om deze vogels nog beter te kunnen beschermen. Contactpersoon van de werkgroep Steen- en Kerkuilen van Hei, Heg en Hoogeind: Adrie Staals: tel 2061446 e.mail: [email protected]

14

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Van de Provincie Dit zijn samenvattingen van publicaties op de site van de provincie. Wilt u het naadje van de kous weten zie dan het complete artikel aldaar. ( www.brabant.nl) 14-11-2013: De provincie Noord-Brabant onderzoekt of het mogelijk is om omwonenden van bedrijven te betrekken bij het toezicht op de naleving van omgevingsvergunningen. Milieuklachten De provincie Noord-Brabant ontvangt per jaar ongeveer 2.400 milieuklachten over bedrijven. Vrijwel altijd vormen die aanleiding tot een onderzoek, maar in veel gevallen is de oorzaak moeilijk te achterhalen of is er geen sprake van strafbaar gedrag. Oplossingen zijn dan ook lang niet altijd afdwingbaar. Vandaar dat de provincie op zoek is naar aanvullende manieren om overlast en zorgen van omwonenden weg te nemen. Omgevingsvergunningen De provincie verstrekt omgevingsvergunningen aan ongeveer 850 bedrijven. Deze vergunningen bevatten voorschriften om de omgeving te beschermen. Voor het naleven van die regels is in de eerste plaats het bedrijf verantwoordelijk. De provincie is belast met het toezicht en treedt indien nodig handhavend op. Maar ook de omgeving zou er toe kunnen bijdragen dat regels beter worden nageleefd 27-09-2013 Provinciale Staten hebben in meerderheid de motie Brabant schaliegas-vrij aangenomen. Met deze motie vragen Provinciale Staten aan het college van Gedeputeerde Staten om op korte termijn een voorstel te doen om provinciale verordeningen zo aan te passen dat de Brabant wordt aangewezen tot boringvrije zone, als het gaat om de (proef)winning van schaliegas. 20-09-2013 Provinciale Staten hebben unaniem ingestemd met het voorstel van Gedeputeerde Staten om alleen ontwikkelingen naar een zorgvuldige veehouderij toe te staan. 25-09-2013 De drinkwaterbedrijven Brabant Water en Evides hebben een overeenkomst gesloten met de provincie Noord-Brabant voor een financiële bijdrage aan het herstel van verdroogde natuur. De komende 5 jaar gaan de twee bedrijven ongeveer € 20 miljoen euro reserveren. Brabant Water en Evides zijn de eerste drinkwaterbedrijven in Nederland die hun verantwoordelijkheid nemen voor de verdrogingsbestrijding. enz. enz. 29-08-2013 Brabant wordt de basis van een internationaal kennis- en innovatienetwerk dat de toepassing van insecten(-larven) als eiwitrijke grondstof voor de voedingsindustrie (feed & food) en pharma moet bevorderen. Meer dan 15 bedrijven, onderwijsinstellingen en overheidspartijen bundelen vanaf 28 augustus in Den Bosch hun krachten. Zij doen dat door de oprichting van een coöperatie onder de naam het International InsectCentre (IIC). De coöperatie faciliteert vooral, en zet zich in om versnelling op het gebied van gezamenlijke projectontwikkeling en doorbraken op het gebied van wet- en regelgeving te realiseren. Andere belangrijke speerpunten zijn communicatie & branding, het organiseren van financiering en het aanzetten tot onderzoek. Uit het Brabant Magazine. zie voor alle nieuws: www.brabant.nl/magazine en laat u verrassen.

De zomer is voorbij, de werkdrukte is weer als vanouds. Wellicht hebt u daarom nog geen tijd gevonden om Brabant Magazine te lezen. Daar is wel alle reden toe: want in dit jubileumnummer 10 staan Brabanders met hún verhaal. Mensen die – net als de provincie bezig zijn om Brabant nog beter, mooier en sterker te maken. Structuurvisie 2010 - partiële herziening 2014

Zo is de naam van een 146 pagina’s document van de provincie en ook in ons archief aanwezig. Het is de visie van het bestuur van onze provincie, die ze met ons willen delen en straks omzetten in bindende verordeningen op democratische wijze. Dus wij mogen meepraten. Het is niet de bedoeling op al deze 146 bladzijden in "Het Groene Blaadje" te publiceren. Wij wijzen er alleen op dat het stuk belangrijk is en voor geïnteresseerden ter inzage. Als opwarmer een klein stukje uit de tekst: “1.1. Wat is de Structuurvisie RO? Voor u ligt de Structuurvisie RO. De provincie geeft in de structuurvisie de hoofdlijnen van het ruimtelijk beleid tot 2025 (met een doorkijk naar 2040). De visie is bindend voor het ruimtelijk handelen van de provincie. Het is de basis voor de wijze waarop de provincie de instrumenten inzet

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

15

die de Wet ruimtelijke ordening biedt. De visie geeft een ruimtelijke vertaling van de opgaven en doelen uit de Agenda van Brabant. Daarnaast ondersteunt de structuurvisie het beleid op andere provinciale beleidsterreinen, zoals het economisch-, mobiliteits-, sociaal-, cultureel-, milieu- en natuurbeleid.” Wij merken nog op dat het stuk ruim voorzien is van verduidelijkende kaarten. Zoals gezegd, dit moet wet worden, dus is bijgevoegd een

Ontwerp Verordening ruimte 2014

Tachtig bladzijden concept verordening en tachtig bladzijden toelichting. Ook hier wederom een opwarmertje: “Artikel 40 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als: Verordening ruimte Noord-Brabant 2014.” En uit de toelichting: “Hoofdstuk 1 Algemene toelichting op Verordening ruimte Noord-Brabant 2014 In de Verordening ruimte Noord-Brabant 2014, verder te noemen Verordening, zijn regels opgenomen waarvan de provincie het belangrijk vindt dat die door iedere gemeente worden toegepast bij ruimtelijke besluiten. Deze verordening vervangt de Verordening ruimte Noord-Brabant 2012 en de sindsdien vastgestelde wijzigingsverordeningen. Naast diverse beleidsinhoudelijke veranderingen is ook de opzet van de verordening fors gewijzigd. In dit deel van de toelichting worden functie, inhoud en opbouw van de Verordening nader toegelicht. 1.1 De functie van een Verordening ruimte Op 1 juli 2008 is de Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. In deze wet zijn de verantwoordelijkheden tussen de drie landelijke bestuurslagen (Rijk, provincies en gemeenten) op het gebied van ruimtelijke ordening vastgelegd. De wet maakt een duidelijk onderscheid tussen visie en beleid en de doorwerking van beleid naar anderen. De visie en het beleid zijn opgenomen in de structuurvisie. Hierin staat wat het overheidsorgaan op ruimtelijk gebied wil bereiken en hoe het dat wil doen. Zo'n visie bindt alleen het orgaan dat de visie vaststelt. In sommige gevallen is het nodig dat het beleid ook doorwerkt naar anderen. In zo'n geval kan de provincie regels vaststellen in de vorm van de Verordening ruimte. Een verordening heeft een status als wet en wordt daarom altijd vastgesteld door provinciale staten. De gemeenteraad moet bij het vaststellen van een bestemmingplan de regels uit de Verordening ruimte toepassen.”

Wie de gehele tekst wil, kan zich bij ons melden voor een digitale versie.

Van de Brabantse Milieufederatie (BMF) Uit de Nieuwsbrief oktober 2013 Beste lezers van onze nieuwsbrief, Begin september ondertekenden De Natuur en Milieufederaties samen met een brede coalitie van natuur- en milieuorganisaties, werkgevers, werknemers en overheden het SER-Energieakkoord. Eind september werd in Brabant in een extra Statenvergadering een motie aangenomen waarin Brabant schaliegasvrij werd verklaard en een oproep werd gedaan om meer te investeren in duurzame energie. De term Brabants Energie Akkoord viel. Inmiddels zijn er verschillende partijen bij het initiatief betrokken, ook SER Brabant, Telos en Universiteit Eindhoven. De Brabantse Milieufederatie zit in de kwartiersmakersgroep, die eind oktober vervolgstappen gaat zetten. Het is prachtig om te zien hoe snel dingen soms kunnen gaan. Tenslotte: vanaf december is er bij de BMF een werkervaringsplaats communicatie beschikbaar. Belangstellenden kunnen zich alvast bij ons melden. Met vriendelijke groet, medewerkers Brabantse Milieufederatie

Volg ons ook op: twitter.com/brabmf facebook.com/BrabantseMilieufederatie Oproep kandidaten waterschapbestuur! Maart 2015 vinden waterschapbestuursverkiezingen plaats. Voor de lijst Water Natuurlijk zijn wij op zoek naar mensen met een ‘groen’ hart. Ook voor de Brabantse waterschappen, Waterschap de Dommel, Waterschap Aa en Maas en Waterschap Brabantse Delta, worden in maart nieuwe bestuursleden gekozen. In de huidige besturen hebben ook mensen zitting van de lijst Water Natuurlijk en wij hopen dat bij de volgende verkiezingen weer veel kiezers op onze groene kandidaten gaan stemmen. Inmiddels starten we met de werving en selectie van onze kandidaten!

16

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Water Natuurlijk is een politiek onafhankelijke groepering die opkomt voor de belangen van natuur, recreatie en bewoners. Water Natuurlijk wil er voor zorgen dat het water bij u in de buurt mooier, gezonder en veiliger wordt. Bovendien wil Water Natuurlijk dat de investeringen in natuur en waterrecreatie waardevolle investeringen zijn. Water Natuurlijk wordt landelijk ondersteund door een brede coalitie van natuur-, milieu- en recreatieorganisaties. Coördinator voor Water Natuurlijk in Brabant is de Brabantse Milieufederatie. Plonie van Campen heeft deze taak tot nu toe vervuld, binnenkort neem Annemiek Wièrdak het van haar over. Hebt u, naast interesse voor deze bestuursfunctie ook tijd en ambitie om u verschillende wateronderwerpen eigen te maken en deze actief uit te dragen? Meld u aan bij Annemiek Wièrdak : [email protected] U kunt ook van maandag t/m woensdag bij haar terecht voor meer informatie. Annemiek Wièrdak-Langenhoff / Plonie van Campen

Omgevingsdienst ZO Brabant Uit de OMGEVINGSDIENST zuidoost Brabant Flitsen uit het nieuws. Voor volledigheid ga naar: www.odzob.nl)

7-11-2013: De ODZOB zijn we samen Het idee achter een omgevingsdienst is eenvoudig: bundel wettelijke taken, benut aanwezige kennis en kunde, standaardiseer de werkwijze en zorg als overheid zo voor een openbare ruimte die vrij is van hinder en gevaar. Hoe eenvoudig het idee ook is, de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant is een nieuwe organisatie die zich nog moet bewijzen. Dit heeft tijd nodig en de medewerking van alle betrokkenen. Van de medewerkers en van de deelnemers. Lees het volledige artikel ...zie de site.

Uit een ander nest Klok & Peel museum Asten Ostaderstraat 23 5721 WC Asten,  0493 691 865 Info: www.museumasten.nl Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag. 09.30 tot 17.00 uur zaterdag t/m maandag. 13.00 tot 17.00 uur dinsdag 24 en 31 december open om 12.00 tot 16.00 uur woensdag 25 december 2013 en donderdag 1 januari 2014 gesloten  zaterdag 26 december 2013 tot en met zondag 5 januari 2014: MUSEUM IN WINTERSFEER Milieu Educatie Centrum Eindhoven en De Genneper Hoeve Genneperweg 145 Eindhoven, 040 259 4700 . Info: www.mecehv.nl Openingstijden: Za. t/m Ma. 13.00 tot 17.00 uur Di. t/m Vrij. 09.00 tot 17.00 uur

Voor alle activiteiten, rondleidingen enzovoort, zie de website. Publieksactiviteiten in IVN afdelingen uit de omgeving Om van het laatste nieuws op de hoogte te zijn over rondleidingen en lezingen, ga naar http://ivn.nl/ Je komt dan op de landelijke site en via het kopje 'afdelingen' kunt u dan bij de buren op bezoek gaan. U kunt via die weg ook naar onze eigen site, maar dat kan ook rechtstreeks via: http://ivn.nl/afdeling/heeze-leende Nog makkelijker plaats die adressen op je Favorieten.

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

17

Boekbespreking Heide beheer - Moderne methoden in een eeuwenoud landschap door Jap Smits en Jinze Noordijk

Met de Strabrechtse Heide en de Grote Heide in de gemeente is dit een boek dat velen in Heeze-Leende en omgeving zal aanspreken. Wij vinden het zo gewoon die heide. Die is er en die blijft wel. Wij wandelen of fietsen er doorheen; vinden het mooi. Zien af en toe wel eens mensen in een groen uniform. O ja, die zijn van het Staatsbosbeheer en die zorgen voor de heide, samen met de herder en zijn schapen. Wat daar allemaal bij komt kijken en dat het niet zo eenvoudig is om een heide, met zijn enorme biodiversiteit, in stand te houden wordt duidelijk bij lezing van dit 163 bladzijden tellende boek. Na in de inleiding de ontstaansgeschiedenis in zijn diverse facetten behandeld te hebben worden uitgebreid beschreven: de inrichting van het heidelandschap, beheermaatregelen heidelandschap, zandverstuivingen, droge en vochtige heide; de vennen; het belang van monitoren. Een literatuurlijst, soortenlijst en een lijst van alle heidegebieden in Nederland completeren het geheel. Dit alles verlucht met een groot aantal tekeningen en foto’s. Zeer aan te bevelen. Het boek is te bestellen bij: www.knnvuitgeverij.nl (€ 19,95) De verborgen boom door Gerrit Jan Keizer Miljoenen jaren geleden waren er alleen maar eencelligen, zeg voor het gemak maar bacteriën. Al spoedig “ontdekten” die eencelligen dat het zo niet opschoot en dat er samengewerkt moest worden en dat men zich moest specialiseren. Dat was het begin van de evolutie. Die samenwerking en specialisatie is gebleven, zelfs bij de mens. Ook wij zouden zonder de hulp van bacteriën en schimmels niet kunnen leven. Dit geldt voor alle levende wezens, dus ook voor bomen en planten. Daarom staan er soms paddenstoelen onder de bomen. Maar waarom nu juist die speciale paddenstoel onder die boom? In 142 bladzijden maakt de schrijver van “de verborgen boom” dit duidelijk. Verlucht met veel prachtige foto’s van paddenstoelen die bij bomen horen wordt beschreven dat iedere gezonde boom het middelpunt is van ecosysteem waarin die boom samenwerkt, in symbiose leeft met de bij die boom horende zogenaamde lagere planten. Het mooie van dit boek is, dat naast het algemene verhaal ook een aantal in onze streken belangrijke boomsoorten (eik, beuk, berk, wilg, els, populier, den) aan bod komen. Ook een verklarende woordenlijst, soortenlijst en bronnenlijst ontbreken niet. Van harte aanbevolen. Verkrijgbaar bij boekhandel Lektura in Heeze (€ 24,50)

Het IVN afdeling Heeze-Leende is dringend op zoek naar een

PENNINGMEESTER U kunt helpen een goede kandidaat te vinden. Ook zoeken wij kandidaten voor andere bestuursfuncties.

18

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Gelezen in: door Harrie Berkers Alle periodieken, waarnaar wordt verwezen, zijn aanwezig in de IVN bibliotheek en daar te raadplegen of te lenen. Geopend iedere woensdag 10.00-13.00 uur. VLINDERS; Periodiek van de Vlinderstichting; nr. 4/13

Verslag van de tuinvlindertelling. Het was een groot succes. In ruim 6000 tuinen zijn de vlinders geteld, in totaal circa 180.000. De duidelijke winnaar was de Dagpauwoog die vrijwel overal werd waargenomen. De 2e plaats was voor de Gamma-uil, een dagactieve nachtvlinder, dit jaar bijzonder talrijk. Op de 3e plaats kwam het Klein Koolwitje. Uiteraard completeren foto’s het artikel. Verder een interessant artikel over de voortplantingshabitat van de gevlekte glanslibel die in Nederland en ook bij ons flink is toegenomen. Wij noemen tot slot nog een artikel over nachtvlinders als bestuiver. Vakblad Natuur Bos Landschap. nr. nov.2013

Naar schatting in West Europa per jaar: 1,1 miljoen tekenbeten; bij 22000 mensen de kenmerkende rode kring die duidt op een Borrelis infectie; bij 2500 mensen daadwerkelijke klachten en het aantal chronische ziekte van Lyme patiënten naar schatting ook 2500. Nog een getal: de jaarlijkse kosten van dit alles is zo’n € 55.000.000,--. In het vakblad zijn vier bladzijden gewijd aan dit onderwerp. Ga het lezen, of … wordt abonnee. Nog één aanbeveling willen wij u niet onthouden: blijf op wegen en paden! Brabants Landschap. nr. najaar 2013.

Zoals altijd een bron van nuttige natuur informatie. Een bloemlezing van de inhoud: “Land van melk en honing, nu nog een kievit er bij”. “… Hengel”. “Boktorren”. “Goh, wat een Jaap, de Grote Bremraap”. “O, wat luistert het nauw: de Veldparelmoervlinder”. “Nieuw, nieuw, nieuw: de Vermiljoenkever, onbetaalbaar mooi”. “Gedreven door geslachtsdrift: de Kwartel”. “De uitkijktoren op Valkenhorst” en “Houtwallen”. Ga het niet lezen in de IVN bibliotheek, maar wordt toch gewoon lid van deze club met je hele gezin voor maar minimaal 15 euro per jaar. Vakblad Natuur Bos Landschap. themanummer. juni 2013.

Wereldwijd staan wij voor een aantal grote uitdagingen, zoals de voedselvoorziening, de groeiende wereldbevolking, de klimaatverandering, de gevolgen van onze afhankelijkheid van de fossiele brandstoffen en, niet in het minst, de krimpende biodiversiteit. Het is de hoogste tijd voor een groene economie die de impact van de mens op de natuur en het klimaat drastisch vermindert enz. enz. Een heel nummer over: “de natuur zelf als rentmeester”. De levende natuur. nummer september 2013.

Ook hier: “De Vermiljoenkever: een voor Nederland nieuwe habitat – richtlijnsoort…”. Acht bladzijden, met grafieken en soortenlijsten onderbouwd, over de begrazingsintensiteit en insectenrijkdom in heideterreinen. Om bij de heide te blijven, (voor ons niet onbelangrijk) nog vijf bladzijden, wederom met grafiek en soortenlijst, over Mierengemeenschappen in het heidelandschap. Natuur aan de basis. september 2013.

In dit blad, speciaal voor kinderen, een werkblad, waarin planten en dieren met elkaar vergeleken worden. Wist u: Een Bosmuis wordt 2 jaar, weegt 25 gram en krijgt 18 jongen per jaar. Een Afrikaanse Olifant wordt 80 jaar, weegt 4000 kg en krijgt 1 jong per jaar. Een Zonnebloem wordt 1 jaar oud en weegt 1 kg. Een Mammoetboom wordt 3000 jaar oud en weegt dan 1.200.000 kg.

IVN Heeze - Leende

HGB 130 winter 2013

19

One World, september 2013.

Het is mogelijk om de arme boeren in de derde wereld te steunen door het kopen van hun producten, bijvoorbeeld QUINOA het “heilige” graan uit Peru, ofwel rijk armenvoedsel. Een paar wetenswaardigheden: zesduizend jaar geleden werd in Zuid-Amerika al quinoa verbouwd. Het groeit bij temperaturen van -4°C tot +38°C. Het jaar 2013 is het jaar van de quinoa en de VN hopen daarmee de economie van Peru, Bolivia en Ecuador te stimuleren. De NASA zette in de jaren ’90 quinoa op het menu voor astronauten omdat de vezels lang een verzadigd gevoel geven. Het is dus een eeuwenoud gewas, hand geplukt en zongedroogd en voor de export geteeld. Zie verder “One World”.

Dorpslinde

20

HGB 130 winter 2013

IVN Heeze - Leende

Werkgroepen en hun contactpersonen  040 226 1717

BIBLIOTHEEK, INFORMATIE & IVN WINKEL

Loes Keijsper

Diny Michiels  040 226 1229  [email protected]

Europalaan 23 5591 CM Heeze De Sandermannen 4 5591 VA Heeze

BOMENGROEP

Kees v.d.Nieuwelaar  040-226 0503  [email protected]

Beatrixlaan 5 5591 GC Heeze

CURSUSSEN

Loes Keijsper

 040 226 1717

Leo van Bossum  040 226 3124  [email protected]

Europalaan 23 5591 CM Heeze Spoetnik 22 5591 PG Heeze

FLORAWERKGROEP

Minke Greve-Stuart 040-2623237  [email protected]

Burg.Serrarisstraat 68 5591 EH Heeze

GENTIAANBLAUWTJE

Leo van Bossum  040-226 3124  [email protected]

Spoetnik 22 5591 PG Heeze

GROEN VOOR OUDEREN

Ruud Krielaart  040-2263167  [email protected]

De Groote Aa 25 5591 KX Heeze

KINDERACTIVITEITEN

Marleen Hoogendam  040-226 6428  [email protected] Anneke van Mierlo  040-226 0228  [email protected]

P.Hazeldonklaan 17 5591 BH Heeze Hoge Akkerslaan 13 5591 BC Heeze

MILIEU & LANDSCHAPSBEHOUD

Ciel Broeckx  040 226 4226  [email protected] Henk Groenemans  040-226 4122  [email protected]

Boschlaan 24 5591 HJ Heeze Kruiseik 12 5591 LJ Heeze

NATUURBEHEER

Eugene Klinkenberg  040 8488 464  [email protected]

Sporkehout 49 5667 JE Geldrop

PR & COMMUNICATIE

Ruud Krielaart  040-2263167  [email protected]

De Groote Aa 25 5591 KX Heeze

REDACTIE AFDELINGSBLAD

Bart Jansen  040 206 2699  [email protected]

Pomperschans 78 5595AW Leende

SCHOLENWERK

Willemien v.d.Paal  040-226 3274 : [email protected] Maria Willems  040 206 1429  [email protected] Betty van Zijl  040-226 2840  [email protected]

Heezerenbosch 16c 5591 TA Heeze Eikenlaan 9 5595 AG Leende Burg.Deelenstr. 14 5591 EK Heeze

SCHRIJVERS COLLECTIEF

Ruud Krielaert  040-226 3167  [email protected] Eelco Hoogendam  040-226 6428  [email protected]

De Groote Aa 25 5591 KX Heeze Past.Hazeldonkl. 17 5591 BN Heeze

TENTOONSTELLINGEN & VORMGEVING

Ciel Broeckx  040 226 4226  [email protected]

Boschlaan 24 5591 HJ Heeze

VOGELGROEP

Corrie Vincent  040 848 2844  [email protected]

Kruiseik 20 5591 LJ Heeze

WANDELINGEN COöRDINATIE

Jac Staals  040 206 1857  [email protected]

Broekerstraat 48 5595 CW Leende

WEBMASTER & LOKAAL BEHEERDER “MIJN IVN”

Kees Smedema  040 226 4979  [email protected]

Telstar 12 5591 PC Heeze

Indien niet bestelbaar graag retour aan: IVN afdeling Heeze-Leende t.a.v. Harrie Berkers Corweide 3 5591 LR HEEZE