Hbo-ba Advanced Sensor Applications Hanzehogeschool Groningen. 17 mei NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Hbo-ba Advanced Sensor Applications Hanzehogeschool Groningen

17 mei 2008 NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Parkstraat 28 | 2514 JK | Postbus 85498 | 2508 CD Den Haag P.O. Box 85498 | 2508 CD The Hague | The Netherlands T +31 (0)70 312 2300 | F +31 (0)70 312 2301 [email protected] | www.nvao.net

Paneladvies

pa agina 2

1

Samenvattend advies

3

2

ording Inleiding en verantwoo 2.1 W Werkwijze pan nel 2.2 O Opbouw paneladvies

5 5 5

3

Beschrijv ving van de opleiding 3.1 A Algemeen 3.2 P Profiel instelling 3.3 P Profiel opleidin ng

7 7 7 7

4

Beoordeling per onderwerp 4.1 D Doelstellingen opleiding 4.2 P Programma 4.3 In nzet van perso oneel 4.4 V Voorzieningen 4.5 In nterne kwalite eitszorg 4.6 C Condities van continuïteit c

10 10 13 19 22 23 25

5

Overzichtt advies

27

Bijlag ge 1: Samens stelling panell

28

Bijlag ge 2: Program mma locatieb bezoek

29

Bijlag ge 3: Overzic cht van bestudeerde docum menten

30

Bijlag ge 4: Lijst me et afkortingen n

31

NVAO | Hbo-ba Advance ed Sensor Applica ations | Hanzehog geschool Groninge en |

1 Sam menvatten nd advies s In ditt paneladvies wordt verslag gedaan van de beoorde eling in het kader van de Toets Nieuw we Opleiding van de hb bo-bacheloropleiding Advanced Sensorr Applications s, die aange eboden word dt door het Hanze Ins stitute of Te echnology, o onderdeel va an de Hanzehogeschool Groningen. Het H programma a leidt op tot Engineers op hbo-niveau binnen b het kennisdomein k van de sensortechnolog gie, een tech hniekprofiel d dat de tradittionele elektrotechniek beroe epskolommen zoals k, werktuigb bouwkunde, ICT, techn nische bedrijjfskunde en hu uman technolo ogy combinee ert. Voor de toetsing heeft het do oor de NVAO O ingestelde panel gebruikk gemaakt va an de inform matie uit het aanvraagdoss a ier. Daarop zijn aanvullend de vragen gefformuleerd die e door de op pleiding zijn beantwoord b e mede als leidraad hebben gediend bij de gesprrekken en tijden ns het locatieb bezoek. Tijden ns dit bezoek heeft het pan nel gesprekke en gevoerd met het mana agement, de docenten, de e programma aontwikkelaarss en het werrkveld. Tijden ns het afsluitende gesprek met het opleidingsmanag gement is gevvraagd om een meer uitgew werkte versie e van het prog gramma voor het h eerste en tweede jaar te e bezorgen. Bij de e toetsing van deze opleidin ng springen tw wee elementen n bijzonder in het oog: ten eerste e gaat het h om een vo olledig nieuwe e vierjarige op pleiding op een n gespecialise eerd domein en e een nieuw we locatie. Hoe ewel de opleid ding het progrramma grondig g heeft voorbe ereid, bevinde en een aanta al elementen van v de aanvra aag zich nog in n de fase van “works in progress”. Een tw weede bijzon nder element is de ruime personele, p tec chnische en financiële f betrrokkenheid va an het bedrijjfsleven bij de e voorbereiding en impleme entatie van de e opleiding. Na aast de input vanuit het be edrijfsleven on ntvangt de oplleiding ook subsidies van Provincie en Ge emeente. Op basis b van hett informatiedo ossier, de ges sprekken tijde ens de site vvisit en de na n het locatiebezoek versstrekte inform matie komt he et panel tot een positieff oordeel op p alle onde erwerpen. Wat betreft b de doe elstellingen va an de opleidin ng, sluiten de beoogde eindkwalificaties nauw aan bij b de eisen van v de beroep pspraktijk, me eer nog: de eindtermen e zijn geformulee erd als beroe epscompetenties, die in sam menspraak me et het werkveld zijn vastgessteld en de vertaling zijn van v hun vraag g naar een nieuw type Eng gineers: profe essionals die zzich ondersch heiden door hun kennis en e kunde op het h gebied va an praktijkgeriicht onderzoe eken, ontwerpen en techn nisch advisere en over de verschillende v disciplines he een. Een bre ede opleiding moet natuu urlijk ook voldoende diepga ang bereiken. Die diepgang g lijkt verzeke erd, maar moe et wel een aandachtspun a t blijven van de d opleiding omdat o de “bod dy of knowled dge” indrukwekkend is voo or een 4-jarig studieprogram s mma. Het programma p be estaat uit 16 periodes vers spreid over vie er jaar. Elke periode draaitt rond een thema t en een n beroepstaakk, waarin stud denten aan be eroepscompe etenties werke en. De opbou uw van het prrogramma is samenhangen s nd en via de beroepstaken b wordt een du uidelijk verba and gelegd tusssen programma en doelste ellingen. De zogenaamde a adoptie van thema’s door bedrijven worrdt ongetwijfelld een belang grijke troef van n de opleiding g. Daarnaast zullen ook de d “in-company training” en de “company labs on camp pus” bijdragen n tot de ontwik kkeling van re elevante bero oepsvaardighe eden bij de stu udenten. De opleiding respe ecteert de wetttelijke instro oomnormen voor v binnen- als buitenla anders, maarr positioneertt zich tegelijkertijd

pa agina 3


nadru ukkelijk als excellent e prog gramma dat op o zoek gaa at naar talentt: er worden hoge verwa achtingen gessteld aan de sttudent, die naa ast intrinsieke e gedrevenheid d ook de nodige tijd moet kunnen bestteden aan de e opleiding. Op O die manie er hoopt de o opleiding een grote instro oom van vwo o’ers te kunne en aantrekken die eventueel een verkkort driejarig traject t kunne en volgen. Ook voor v wat betrreft de inzet van v personee el speelt het bedrijfsleven een belangrijke rol aange ezien een gro oot gedeelte van de docenten ook in de d beroepspra aktijk actief is s. Het kwalitteitsniveau en technische e kennisbaga age van de (kern)docente en moet wel een aanda achtspunt blijvven en kan evventueel via bedrijfsstages b opgevolgd wo orden. De opleiding heeft in ieder geva al voldoende personele p cap paciteit ingepla and om het prrogramma van n start te late en gaan en op p termijn volled dig te impleme enteren. In de e komende maanden m zal nog fors ve erbouwd worrden in het Hanze Institu ute of Techn nology om de e beoogde voo orzieningen te e realiseren. Ondanks O een achterstand op o het schem ma, is de ople eiding van plan n om op 1 sep ptember 2008 van start te gaan met een eerste e groep p studenten. De opleiding o rich ht zich op het model van interne kwaliteitszorrg zoals datt aan Hanzehogeschool Groningen wordt w doorgev voerd en zal op termijn binnen dat sys steem eigen n accenten inb bouwen die pa assen bij het internationale e karakter en de kleinschaligheid van het h programma. Dit zal ond der meer tot uiting u komen in i de combina atie van forme ele en inform mele evaluatie emomenten en n in talrijke mo ogelijkheden to ot feedback van zowel stud denten als medewerkers. m Wat betreft de co ondities voor continuïteit he eeft de opleid ding de nodig ge voorbereid dingen gedaa an: afstudee ergarantie, toereikende investeringe en en vold doende fina anciële voorzzieningen. Bovvendien weett de opleiding g zich gesteu und door ove erheidssubsidies en bijdra agen van het bedrijfsleven n. De grootste uitdaging op o dit ogenbllik ligt in hett tijdig oplevveren van he et vernieuwde e Hanze Ins stitute of Tecchnology zod dat het cursusjaar 2008//2009 ook bij minder m dan de e beoogde 40 studenten van n start kan gaan. Op basis van bove enstaande arrgumenten ad dviseert het panel p de NVA AO om posittief te beslu uiten ten aan nzien van de kwaliteit van de nieuwe hbo-bacheloro h opleiding Adva anced Senso or Applications van de Hanzzehogeschool Groningen.

Den Haag, H 17 mei 2008

Name ens het panel ter beoordelin ng van de toe ets nieuwe oplleiding Hbo-ba a Advanced Sensor S Appliccations van de e Hanzehogesschool Groningen,

Drs. Ing. Bouke Bo osgraaf (voorzzitter)

pa agina 4

ark Delmartino o M.A. Ma (se ecretaris)


2 Inle eiding en verantwo oording Inform matie over pro ocedure toetsin ng door de NV VAO 2.1

Werk kwijze panel Bij de e toetsing van n de hbo-bach heloropleiding Advanced Se ensor Applications (verder: ASA) heeft het panel de e criteria uit he et Toetsingskader nieuwe opleidingen o hoger onderwijjs van de NV VAO 14 februa ari 2003 (verd der: Toetsingsk kader) in acht genomen. Het panel p heeft, na n bestudering g van het doo or de instellin ng ingestuurde e informatiedo ossier, een voorbesprekin v ng gehouden ter voorbere eiding op de bij de beoog gde locatie va an de opleid ding af te legg gen site visit. Dit vooroverlleg vond op 4 april 2008 in n Utrecht plaa ats en besto ond voornamelijk uit drie delen: een geda achtewisseling g over de eersste bevindinge en van het pa anel, het inven ntariseren van n openstaande e vragen aan de opleiding e en de voorberreiding van het h locatiebezo oek. Het panel p heeft ee en lijst met 17 onderwerpen opgesteld: zes vragen die een schrriftelijk antwo oord vereisten n en 11 andere onderwerrpen voor een gedachtewisseling tijden ns het locatiebezoek. Het bezoek aan de d Hanze Insttitute of Techn nology (verderr: HIT) zelf he eeft op 11 april 2008 pla aatsgevonden.. Tijdens de site visit in Assen heeft het panel zich in verscchillende gesp preksronden van v nadere infformatie voorzzien, een en a ander aan de e hand van de d vraagpunte en die tijdens het vooroverrleg waren vo oorbereid. Bijla age 2 bij dit advies a geeft een overzichtt van het programma van he et locatiebezo oek. Aangezien het curriculum welisswaar op hoofdlijnen wass uitgewerkt m maar niet voo or elk onderrdeel een ged detailleerde be eschrijving bev vatte zoals we ettelijk voorge eschreven, we erd het opleid dingsmanagem ment tijdens het h afsluitende gesprek ge evraagd om u uiterlijk tegen 1 mei 2008 bijkomende informatie te leveren over de d cursusblokkken die in he et eerste en tw weede jaar aan a bod komen. Na affloop van de gesprekken g he eeft het panel de bevindinge en op basis van het materia aal en de uittkomsten van de verschille ende gespreks sronden onderrling besproke en en vertaald d naar aan het h Toetsingskkader gekopp pelde conclusies. Daarbij iss eerst per faccet afzonderlijjk een beoorrdeling uitgessproken en is vervolgens per p onderwerp p een oordee el gegeven ov ver de desbe etreffende faccetten in onde erling verband, uitmondend in een voorlo opig eindadvie es. Na ontva angst van de aanvullende a in nformatie heeftt het panel haar oordeel geffinaliseerd. De se ecretaris van het panel hee eft daarna een n concept-pan neladvies opge esteld. Dit hee eft, na verwe erking van de daarop binne engekomen co ommentaren van v de panelle eden en het fo ormele akkoo ord van alle pa anelleden, geleid tot het deffinitieve adviess zoals dat hie er voorligt.

2.2

Opbo ouw paneladv vies Kern van het achte erliggende advvies vormt hoo ofdstuk 4, waa arin het panell de kwaliteit en e het nivea au van de voo orgedragen op pleiding toetst aan de hand van de zes o onderwerpen en de negen ntien facetten die het Toetssingskader da aarvoor aanreikt. De opbouw is daarbij zo, z dat het pa anel, per face et, onder het kopje k bevindingen eerst een n samenvatting g geeft van de e door de aa anvragende in nstelling aang geleverde info ormatie. Het gaat g dan om een weergav ve van feiten n en argumen nten, voorzovver vermelding daarvan naar het oord deel van het panel

pa agina 5


releva ant is. Daarb bij heeft het panel zowel geput uit het h informatiedossier als uit u de mond delinge toelichtingen tijdens het locatiebez zoek. Na de e bevindingen n volgen de ovverwegingen van v het panell, waarbij wat aan bevinding gen is gerele eveerd wordtt beoordeeld en gewogen, uitmondend d in een (perr facet) afsluitende conclusie. Ook per onderwerp ge eeft het panel steeds een sa amenvattend oordeel. Aan het h kernhoofdstuk gaat een n hoofdstuk 3 vooraf, waarin n de voorgedrragen opleidin ng kort wordtt beschreven.. In een afslu uitend hoofds stuk 5 wordt met behulp vvan een tabe el een same envattend overrzicht van de door d het pane el uitgesproken n oordelen geg geven. Aan het advies iss een aantal bijlagen toegevoegd, met onder meer informatie ov ver de same enstelling van het panel, he et programma a van het loca atiebezoek en n een overzich ht van geraa adpleegde stukken.

pa agina 6


3 Bes schrijving g van de opleiding o g 3.1

Algem meen Land Instelling Opleiding Nivea au Oriën ntatie Locattie Variant Secto or

3.2

Nederlland Hanze ehogeschool Groningen G Advanced Sensor Applications A bachellor hbo Assen voltijdsse 4-jarige opleiding Techniek

Profie el instelling Volge ens de gegevens in het aa anvraagdossie er is de Hanzehogeschool Groningen (v verder: HG) de d grootste hb bo-instelling in n Noord Nederrland. Ruim 22 2000 studente en worden hierr in 54 bache elor- en 6 masteropleidin m gen voorbere eid op de arrbeidsmarkt. Haar ambities zijn verwo oord in twee e strategische e doelstelling gen: een onttwikkeling va an onderwijs- naar kenniisinstelling en werken in inte ernationaal pe erspectief. n opleid ding zal word den aangebod den in een nieuw instituu ut op een nieuwe n De nieuwe vestig gingsplaats: he et Hanze Instiitute of Technology (verder:: HIT) is het ne egentiende instituut van de d HG en het eerste in Asssen. Het HIT wil w het meest geavanceerde e opleidingsinstituut worde en op het geb bied van senssortechnologie e. Op nadrukkkelijk verzoek van de partne ers uit het be edrijfsleven en n de lokale en n regionale ove erheid is geko ozen voor een vestiging in Assen: A de Prrovincie Drenthe ondersteun nt de ontwikke eling van het HIT H met een K Kompas-subsid die en de Ge emeente Asse en faciliteert de instelling do oor financiële en e huisvesting gsbijdragen.

3.3

Profie el opleiding Sensortechnologie Senso ortechnologie is een techn niekprofiel wa aarin de traditionele beroe epskolommen zoals elektrrotechniek, we erktuigbouwku unde, ICT, tec chnische bedrijfskunde en human techn nology gecom mbineerd worrden. De senssortechnoloog is een Engine eer die zijn off haar compettenties voora al inzet voor het ontwikkelen van innovatieve en maatsch happelijk rele evante toepa assingen met behulp van sensoren. Sensoren S vorm men in toene emende mate e een belan ngrijk onderdee el van onze moderne m techn nische infrastru uctuur. De mo ogelijkheden nemen n sterk toe en hun beschikbaarh heid en betro ouwbaarheid worden w grote er. Sensorsysttemen worde en ook vaker op ongebruikkelijke plaatse en toegepast, zoals in de a agrarische industrie, de ge ezondheidszorrg of de thuiszzorg. Het inte ernationale tecchniekwerkveld ontwikkelt zich z al jaren steeds mee er interdisciplinair. Een inttegratie van de discipliness die totnogttoe in verscchillende beroe epskolommen n werden aang geboden, is ovveral in het be eroep zichtbaa ar. De voorn naamste rol diie een sensorrtechnoloog vervult is die van v technisch ontwerper. Andere A beroe epsuitwegen zijn z die van tecchnisch advise eur en technissch projectleider.

Eindkkwalificaties

pa agina 7


De ba acheloropleidiing ASA leidt Engineers op p hbo-niveau op o binnen hett kennisdomeiin van de se ensortechnolo ogie. Een bij het h HIT afges studeerd Engineer moet vo olgens de opleiding een excellente e berroepsbeoefena aar zijn met doorzettingsve d ermogen, een ondernemend de stijl en met interesse voor v wetenschap. De eindttermen van de d opleiding zzijn geformuleerd in terme en van beroe epscompetentties. Voor de e opleiding ASA A zijn naa ast vier gene erieke kwalifficaties van de d Bachelor of Engineering ook vijf specifieke be eroepscompetenties vastg gelegd. • Inzicht kriijgen in opdra acht of probleemstelling (G G1): oriënteren n op en analy yseren van het probleem of de e klantvraag in het veld wa aarin het zich afspeelt, betrrekken van de be enodigde kenn nis, herformule ering van de vraag v en bearrgumenteerd kiezen k van een voorlopige v oplo ossingsrichting g; • Ontwerpen van productt, dienst of stu uring (G2): uitw werken van de e geherformulleerde vraag geb bruik makend van relevantte kennis en onderzoeksre esultaten. Ops stellen van een of meerdere e ontwerpen met een be eargumenteerrd advies voor de gever; opdrachtg • Plannen van v de uitvoerring (G3): gedetailleerd uitw werken van he et gekozen onttwerp, rekening houdend mett de technisc che, financiële e en commerrciële haalbaa arheid. Vertalen van v detailontw werp in beno odigde middelen in termen n van tijd, ge eld en organisatie voor de imp plementatie; • Uitvoeren van het plan van aanpak (G4): realisere en van product, dienst of sturing s door het uit (laten) vo oeren van he et plan van aanpak. Het hoofd bieden n aan onverwachte problemen n of situaties. •

• •

•

•

Maatschappelijk releva ant innoveren n (S1): op eigen initiatief en op klanttvraag ontwikkele en van nieu uwe producte en bij voorkkeur voor h het oplossen n van maatschappelijk relevante problemen n, rekening ho oudend met le evenscyclus va an het product, duurzaamheid d van het ontwerp en maatschappe elijke en eth hische aspecten; Praktijkge ericht onderzoe eken (S2): ze elfstandig en op o verantwoorrde wijze selec cteren en uitvoerren van praktijkgericht onderzoek ter ondersteuning vvan keuzes ro ondom het gebruiik van sensore en. Bijdrage le everen aan de e ontwikkeling van het veld; Technisch h adviseren (S3): op bas sis van het onderzoek, o a analyse en actueel overzicht van het va akgebied, form muleren van begrijpelijke en onderbo ouwde en van senssoren, rekening houdend d met aanbevelingen rond het toepasse interculturrele, maatscha appelijke en ethische e aspe ecten en die o op overtuigende en onderbouw wde wijze presenteren p aan a betrokke enen. Creëre en van draa agvlak, betrokken nheid en besluitvaardigheid; Ondernem men (S4): vera antwoordelijkh heid durven ne emen voor de e uitvoering va an een nieuw concept, waarin n is rekening g gehouden met intercultu urele en tech hnisch plinaire aspecten en comm merciële organ nisatorische en n ketenafhank kelijke interdiscip belangen.. In en buiten n de arbeidso organisaties co ommuniceren met internationale profession nals en klanten; Profession neel werken (S S5): door spie egeling, initiatief, creativiteit en zelfontwik kkeling de effectivviteit, efficienccy en succes van eigen ha andelen verbe eteren. In en buiten de organissatie gemakke elijk kunnen sa amenwerken in i een multicu ulturele omgev ving.

Progrramma Het programma p be eslaat vier jaa ar en elk jaar bestaat uit vier periodes vvan 10 weken. Elke period de of blok dra aait rond een bepaald them ma en een bep paalde maatscchappelijk rele evante conte ext. Het centrrale element van elk blok k is een bero oepstaak, waa arin studenten n aan beroe epscompetenties werken. Het H eerste jaarr is basisvorm mend, het twee ede jaar draait rond basisaspecten van n sensor-syste emen, het derrde jaar gaat dieper in op d de complexite eit van toege epaste senso orsystemen en e in het vierde v jaar volgt v een m masterproef en e de afstud deerspecialisa atie. Het ond derstaande ov verzicht geeftt per periode e zowel them ma als maatsschappelijke context c weer, alsook de ev ventuele input van de bedrijfswereld. De drie

pa agina 8


laatstte thema’s (**) in het vierrde jaar word den tegelijkerttijd en gedurrende drie blokken aange eboden als afsstudeerspecia alisatie.

Jaarr 1 Jaarr 2

Jaarr 3

Jaarr 4

Periode 1

Periode 2

Perio ode 3

Pe eriode 4

Health

Nature

Indusstry

So ociety

are Healthca

Agriculture

Enerrgy

En nvironment

Sensing

Systems & Co ontrol

Senssor networks

eaningful data Me

are Healthca

Robotics

Agricculture

Inffrastructure

Several companies c

panies Several comp

TNO O ICT/Sun Micro osystems

As stron

Sensors

Reliability

Robu ustness

Pro oduction

ment Environm

Healthcare

Enerrgy

Co onsumer produccts

Several companies c

(UMCG)

NAM M / Gasunie

Ph hilips

Autonom mous systems

Startup w. sensors*

Prod ductive Sensors**

Future Sensors*

Automotiive/aviation

Entrepreneurship

Indusstry

Re es. & Devlpt.

TT Assen n

SMB

NAM M / Gasunie (Esssent)

As stron / TNO ICT

Nieuw we opleiding voor v Nederland d Er wo orden in Nederland versch hillende opleid dingen georga aniseerd die d de graad van n hboBache elor in Engin neering uitreiiken. De spe ecifieke focuss op sensorttechnologie en e de duide elijke keuze vo oor een intern nationale aanp pak maken de eze opleiding uniek in Nede erland en vo olgens het aanvraagdossi a ier ook in Europa. E Tijden ns het locatie ebezoek werd wel verwe ezen naar twe ee opleidingen n in Bremen en e Edinburgh. Hun aandaccht spitst zich meer toe op p fundamente eel onderzoek en is niet zo toepassingsge ericht als de ASA. Nieuw we opleiding voor v de instelliing De HG H biedt ree eds een aan ntal Engineerring opleiding gen aan zoa als elektrotechniek, werkttuigbouwkunde, enz. De on ntwikkeling van het HIT als separaat insttituut binnen de d HG benad drukt verder de d aparte posittie van ASA als nieuwe ople eiding. Studiieomvang Het programma p va an de hbo-ba ASA wordt aa angeboden alss vierjarige vo oltijdse opleidiing en is geb baseerd op ee en studielast van v 240 EC.

pa agina 9


4 Beo oordeling g per onde erwerp 4.1

Doels stellingen op pleiding Voor de beschrijvin ng van de doelstellingen wo ordt verwezen naar het voorrgaande hoofd dstuk 3.

4.1.1

Dome einspecifieke e eisen (facett 1.1) De be eoogde eindkw walificaties van de opleiding g sluiten aan bij b de eisen die e door (buite enlandse) vakg genoten en de e beroepsprak ktijk gesteld wo orden aan een n opleiding in het betrefffende domein n (vakgebied/d discipline en/o of beroepsprakktijk). ndingen Bevin De opleiding o ASA A bestaat uit generieke beroepscompetenties van n de Bachelor of Engin neering die ge erelateerd zijn n aan de pro oductieinnovattiecyclus. Daa arnaast zijn er e ook specifieke beroepsscompetenties vastgelegd die op sensorte echnologie zijn n toegespitst en e die geformuleerd zijn op basis van n gesprekken met het werrkveld. Het re esultaat zijn negen n beroe epscompetenties die het pro ofessioneel ha andelen van de d sensortech hnoloog besch hrijven en die in het voorg gaande hoofd dstuk geïnventtariseerd werd den. De drie voornaamste rollen van een sensorte echnoloog zijn die van te echnisch onttwerper, technisch adviseur en techn nisch projectleider. Het werkkveld verwach ht dat het groo otste deel van de afgestude eerden terech ht zal komen in i een functie waarbij de na adruk ligt op de e rol van techn nisch ontwerp per. Bij de e vormgeving en uitvoering van de opleiding is het we erkveld maxim maal betrokken n. Het onderrwijzend perso oneel bestaatt voor de helftt uit docenten n die deels we erkzaam zijn bij b het HIT en e deels in de praktijk van het vakge ebied. Daarna aast is een groot deel va an de onderrwijsthema’s geadopteerd g d door een bedrrijf of instelling g. Dit beteken nt dat deze pa artners mede e het materiaa al ontwikkelen, het onderwijs verzorgen en e in sommige e gevallen een n deel van de techniscche infrastrucctuur ter be eschikking sttellen. Boven ndien zit err een verteg genwoordiger van elke parrtner in het Prrogramme Advvisory Commiittee en zijn experte of ga astdocenten van v de partn ner betrokken n bij de uitvo oering en be egeleiding van n een (onde erdeel van een n) thema. Overw wegingen Het panel p stelt vasst dat de ople eiding het pro ogramma grondig heeft vo oorbereid en tijdens t deze voorbereiding g ook een ruim me betrokkenheid van het werkveld heeft gerealiseerd d. Het is juisst deze betrokkkenheid bij he et vaststellen van de eindte ermen en het implementere en van het on nderwijsprogra amma die de nodige garantties biedt voorr de relevantie e van de opleid ding. De op pleiding is breed opgezet in n de zin dat er verschillende e disciplines biij betrokken zijn. De naam mgeving wijst daarentegen d o een eerderr specialistisch op h programma. Het panel he eeft de opleid ding op deze (schijnbare) ( te egenstrijdigheid gewezen en n aangeraden n om er zorg voor v te drage en dat de juiste boodschap naar buiten wordt w gebrachtt, met name bij het informerren en werve en van studen nten. De vraag v van he et panel naarr de diepgang g van de ke ennis die doo or studenten wordt verwo orven op versschillende dom meinen, werd tijdens de ge esprekken uitg gebreid behandeld: volge ens het werkve eld is de “bodyy of knowledge e” voldoende aanwezig binn nen de opleiding en kan deze d ook op gepaste wijzze worden doorgegeven aa an gemotivee erde studenten met

pag gina 10


talentt: excellentie wordt w verworvven via een breed b palet aa an opdrachten n op hbo-nive eau en bewe ezen tijdens de d integrale le eerlijn. Het panel p is ervan n overtuigd dat de opleidin ng de nodig ge diepgang nastreeft, ma aar de relatie breedte ve ersus diepga ang moet we el een aanda achtspunt bliijven van de e opleiding, een mening die gedeelld wordt doo or de verscchillende gesprekspartners. Het panel merktt daarnaast op dat de e internationa ale contacten n, zoals me et de Fachh hochschule Bremen, B niet verder gaan dan overleg.. Er is hier ((vooralsnog?) geen sprakke van afstemm ming. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 1.1 ‘Domeinspe ecifieke eisen’’ als voldoend de.

4.1.2

helor (facet 1.2) Bach De be eoogde eindkw walificaties van de opleiding g sluiten aan bij b algemene, iinternationaall geacccepteerde besschrijvingen va an de kwalifica aties van een bachelor. Bevin ndingen Bij de beschrijving van de negen beroep pscompetentie es is gebruik gemaakt va an de generrieke hbo-kwa alificaties zoalls die in Nede erland de laattste jaren worrden gehantee erd. In het aanvraagdoss a ier wordt een n koppeling gemaakt g tusssen de beroe epscompetentiies (= eindkkwalificaties) van v een senso ortechnoloog en e de generie eke hbo-kwalifficaties, die worden w gelijkg gesteld met de d Dublin Desscriptoren. De beoogde eind dkwalificaties zijn zeer alge emeen geformuleerd. Het panel heeft daarom om ve erduidelijking gevraagd g op w welke manier de vijf specifieke beroepsscompetentiess expliciet aan nsluiten bij de e opleiding. In n het antwoord d stelt de op pleiding dat de eze competentties in samens spraak met he et werkveld zijn vastgesteld en de vertalling zijn van hun vraag na aar een nieuw w type Engine eers: Enginee ers die zich in een intern nationaal team m van techniscche experts on nderscheiden door hun kenn nis en kunde op o het gebie ed van prakttijkgericht ond derzoeken, ontwerpen o en n technisch a adviseren ove er de verscchillende discciplines heen n. Daarnaast zijn deze Engineers in n staat prak ktische toepa assingen van bestaande se ensorsystemen n in een nieuw we markt te zzetten. In elk thema t sturen n de beroepsccompetenties de inhoud van n het onderwijs expliciet aan n. Op de vraag van het h panel naa ar de kennis die d een afgesstudeerde bacchelor in ASA A moet verwo orven hebben n per disciplin ne, wordt verrwezen naar de “Body of Knowledge” die in bijlage werd meegestuurd en tot stand is gek komen in brain nstormsessiess met het werrkveld. Dit do ocument is uittgangspunt biij het ontwerp p van de them ma’s en bestaa at uit de disciplines Mathe ematics, Elecctrical Enginee ering, Mechan nical Engineerring, Natural Science, Com mputer Scien nce and ICT, en e Technical Business Adm ministration. De D inbreng van n actuele kennis op het gebied van sen nsortechnolog gie is geborgd d door de betrrokkenheid va an werkveldpa artners bij verschillende the ema’s. Overw wegingen De op pleiding heeft op vraag van het panel een n overzicht ge emaakt waarin n wordt aangeg geven in we elke mate bep paalde Dublin n-descriptoren n in hoge (X) of beperkte (O) mate aan bod kome en bij het verw werven van de d negen bero oepscompeten nties, die besschreven zijn in het voorg gaande hoofdsstuk. Dublin n

pag gina 11

Kennis &

Toepassen

Oordeels-


Communic catie

Leerv vaar-

descrriptoren

Inzicht

K&I

vorming

digheden

O

X

X

X

O

X

X

O

X

X

X

X

O

Ondernemen (S4)

O

X

X

X

O

Profes ssioneel

O

X

X

X

X

X

X

O

O

O

Ontwe erpen (G2)

X

X

X

Plann nen (G3)

X

X

O

O

Uitvoe eren (G4)

O

X

O

X

ermen Eindte Maats sch. Veran ntw. Innov veren (S1) Praktiijgericht Onderzoeken (S2) Techn nisch Advis seren (S3)

werke en (S5) Inzich ht krijgen (G1) X X

Op basis b van de gesprekken tijdens het lo ocatiebezoek is het voor het panel du uidelijk gewo orden dat de docenten d de waarde w inzien van basiskennis. De kennissinbedding va an met name e de specifieke e beroepscom mpetenties lee ek op papier althans a onvoldoende tot zijn n recht te kom men. Bovendien werd de affstemming van n beroepscom mpetenties en Dublin-descrip ptoren slechts summier be ehandeld in he et aanvraagdo ossier en de bijgevoegde infformatie. Na de d site visit is het panel er e echter van overtuigd dat het program mma de eleme enten bevat om o de eindkkwalificaties te e halen in aanssluiting met de e Dublin-descrriptoren. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 1.2 ‘Bachelor’ als a voldoende e.

4.1.3

ntatie hbo (facet 1.3) Oriën De be eoogde eindkw walificaties van de opleiding g sluiten aan bij b de volgende e beschrijving gen van een e bachelor in n hbo: – De e beoogde eind dkwalificaties zijn mede onttleend aan de door (of in samenspraak met) m hett relevante beroepenveld op pgestelde bero oepsprofielen en/of beroepe encompetentie es. – Een hbo-bachelo or heeft de kw walificaties voo or het niveau van v beginnend d berroepsbeoefen naar in een spe ecifiek beroep p of samenhan ngend spectrum van beroep pen, wa aarvoor een hb bo-opleiding vereist ve is of die enstig is. Bevin ndingen

pag gina 12


De keuze k en be eschrijving va an de beroe epscompetentiies van sen nsortechnoloog g zijn gebasseerd op het competentiemodel dat in 2006 door het h Cluster E Engineering va an de Secto or Hoger Tech hnisch en Na atuurwetenschappelijk Onde erwijs werd on ntworpen in nauwe n same enwerking mett het bedrijfsle even. Dit mode el geldt voor alle a programma’s die leiden tot de titel van v “Bachelor of Engineering” in Nederlan nd en is voor de ASA opleid ding aangevulld met specifieke beroepsscompetenties. In de projectgroep van de opleiding is een verrtegenwoordig ger van het we erkveld opgeno omen. Ook tijdens de im mplementatie van v het programma zal het h werkveld intensief betrrokken blijven bij de borging van de relevantie en he et niveau van de opleiding via het Progra amme Advissory Committe ee en via them ma-adoptie binn nen het curriculum. Overw wegingen Het panel p heeft ee en uitgesproke en positief oordeel over de e manier waarrop de opleidiing dit facet van het toettsingskader in n de praktijk realiseert. Er bestaan tallrijke en inten nsieve conta acten met het beroepenveld d, en die conta acten leiden to ot concrete samenwerking binnen b de op pleiding die in n contracten iss vastgelegd. Tijdens het gesprek g met vvertegenwoord digers van de d werkveldco ommissie is he et “commitmen nt” van de bed drijfswereld ten n aanzien van n deze opleid ding duidelijk aangetoond. a Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 1.3 ‘Oriëntatie hbo’ h als voldo oende.

4.1.4

4.2

envattend oo ordeel onderw werp 1 Doelsttellingen ople eiding Same Het panel p beoorde eelt de facette en ‘Domeinsp pecifieke eisen n’, ‘Bachelor’ en ‘Oriëntatie e hbo’ van het h onderwerp p ‘Doelstellinge en opleiding’ als a voldoende. Daarmee is het samenvatttende oorde eel over dit onderwerp posittief.

Programma Voor de beschrijvin ng van het pro ogramma word dt verwezen na aar het voorga aande hoofdsttuk 3.

4.2.1

Eisen n hbo (facet 2.1) 2 Het beoogde b progrramma sluit aa an bij de volge ende criteria voor v het progra amma van een n hboopleid ding. – Kennisontwikkelling door stude enten vindt pla aats via vaklite eratuur, aan d de beroepsprak ktijk onttleend studiem materiaal en viia interactie met m de beroepsspraktijk en off (toegepast) ond derzoek. – He et programma heeft aantoon nbare verband den met actuelle ontwikkeling gen in het vakkgebied/de disscipline. – He et programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsva vaardigheden e en heeft aan ntoonbare verrbanden met de d actuele berroepspraktijk. Bevin ndingen De opleiding o richtt zich op ma aatschappelijk relevante thema’s rond d de toepassing g van senso ortechnologie.. De diepgang g van de opleiiding wordt ve erkregen door het aanbiede en van kenniis over sensorrsystemen in al a hun facetten n en de toepa assing van sen nsoren op bas sis van

pag gina 13


toege epast onderzo oek. Dit is geheel in de stijl van het “T-sh haped model”: mensen die in i één of me eer discipliness sterke basiscompetenties bezitten en daarnaast d hee el goed in staat zijn om ovver hun grenzzen heen te kijken naar ande ere discipliness. De sttudent ontwikkkelt kennis door d interactie e met de beroepspraktijk, door materiaal dat directt aan de beroe epspraktijk wo ordt ontleend en e via vakliteratuur. Daarna aast leren stud denten zelfsttandig vakliterratuur en aan de beroepspraktijk ontleen nd studiemate eriaal te bestu uderen en te e betrekken op de vraagstelling die in de integra ale opdracht centraal staa at. De beroe epspraktijk vorrmt het richtsn noer voor het onderwijsprog gramma. Dit kkomt tot uiting g in de eindte ermen van de opleiding, die e bestaan uit aan a het beroep penveld ontlee ende compete enties, en in de beroepsta aken die aan de d basis ligge en van de them ma’s en de inttegrale opdrac chten. Bovendien is het programma afgestemd op het oefen nen van berroepstaken en het verwe erven van beroepscompete enties. Dit gebeurt onder meer m via them ma-adoptie, waarbij w een partner p uit het werkveld de actuele a contex xt biedt voor een bepaald th hema. Het opleidingsmod o del van de hbo-ba h ASA onderscheidt vier leerlijne en: integraal leren, conce eptueel leren,, trainend lere en en profess sioneel leren.. In de integrrale leerlijn werken w stude enten aan realistische beroe epstaken en worden w hierop beoordeeld. D De ontwikkelin ng van beroe epsvaardighed den en de inte egratie met de e nieuw geleerrde kennis en vaardigheden n staat daarb bij centraal. Overw wegingen Het panel p is zeer te e spreken ove er de manier waarop w de berroepspraktijk vverweven is met m het progrramma. De ha andboeken en n literatuur diie ter inzage lagen of verm meld werden in de literattuurlijst zijn goed en in sommige gevalllen zelfs rede elijk geavance eerd voor een n hbobache erloropleiding.. Er is een duidelijke ko oppeling van literatuur en programma a. De conta acten met het lokale bedrijfssleven en de manier waaro op deze bedrijjven in de opleiding worde en ingeschakkeld (o.a. the ema-adoptie) zijn uitsteke end en zullen n ongetwijfeld d van toege evoegde waarde zijn voor zowel z studente en als docente en. Ook de “in n-company tra aining” van studenten s en de “companyy labs on cam mpus” zullen bijdragen b tot d de ontwikkelin ng van releva ante beroepsvvaardigheden. Tenslotte onderschrijft he et panel ook de stelling van de opleid ding dat nieu uwe ontwikkelingen in de beroepsprakttijk gemakkelijk kunnen worden w opgen nomen in het programma. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 2.1 ‘Eisen hbo’ als voldoend de.

4.2.2

( 2.2) Relattie tussen doelstelling en programma (facet Het beoogde b progrramma, het did dactisch conce ept, de werkvo ormen en de w wijze van toets sing weersspiegelen de te t bereiken ein ndkwalificaties s van de opleiiding. De te e bereiken eind dkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in n leerdoelen vvan (onderdele en van) het h beoogde programma. p Bevin ndingen De eiindtermen van n de opleiding g zijn geformuleerd in terme en van beroep pscompetentie es. De visie van de opleid ding op en de vertaling van deze eindkwa alificaties naa ar het program mma is weerg gegeven in he et schema op pagina’s p 19 en n 20 van het aanvraagdoss a ier.

pag gina 14


Het curriculum c is competentiege c ericht: studenten leren kenn nis, vaardigheden en attitud des op geïnte egreerde wijzze in een be epaalde context in te ze etten om bero oepstaken op p een veran ntwoorde en bewuste b maniier uit te voerren volgens een e vastgeste elde standaard d. Het didacctisch conceptt van de ople eiding sluit hierbij aan: co ompetentiegerricht onderwijs s met beroe epstaken als uitgangspunt en vier onde erscheiden manieren van leren. Een sttudent verwe erft competenties voorname elijk in de inte egrale opdracht waar de be eroepstaak ce entraal staat.. In de overige leerlijnen wordt w kennis, vaardigheden v en beroepshouding aange eleerd. Bij de e leerlijnen co onceptueel en n trainend lere en werken de e studenten aa an ondersteun nende kenniis en vaardigheden. Daa arnaast word den fundamentele kennis en vaardigh heden aange eleerd, die ee en basis legge en voor kennis s en vaardighe eden die later in de opleidin ng aan de orrde komen. De D leerlijn proffessioneel lere en is gericht op de professionalisering en de studie ebegeleiding van studente en. Een overz zicht van de verschillende e leerlijnen en n hun doelsstellingen, type e producten, werkvormen w en e type beoorrdelingen is te e vinden op pagina p 21 va an het aanvraa agdossier. Bij co ompetentiegerricht onderwijss hoort een competentiege c erichte wijze van beoordelen en toetse en. Dit houdt in i dat toetsen bij voorkeur zijn z gericht op het beoordele en van de matte van beroe epsmatig han ndelen door de student.. De negen beroepscom mpetenties worden w gedurrende de ople eiding op drie niveaus getoe etst, waarbij het h derde nive eau dat van de e hbobache elor is. De toe etsing gebeurrt in principe als a onderdeel van de integrrale opdracht. Voor een beperkt b aanta al deelcompe etenties vindt deze toetsing ook binnen n andere leerlijnen plaatss. Bijlage 2 va an het bijlagen ndossier besch hrijft dit process in detail. Overw wegingen Het panel p is van mening m dat er een duidelijk verband besttaat tussen de e doelstellinge en van de op pleiding en het programma. Dit verband wordt w met nam me gelegd in d de multidisciplinaire aanpa ak van de op pleiding en in de integrale leerlijn die de e specifieke b beroepskwalificaties afdekkt. De thematissche focus va an de opleiding g is innovatieff en volgens h het panel voldo oende uitgew werkt om ook functioneel te e zijn. De gren nzen van de thema’s liggen n vast en binn nen de thema a’s worden th heorievakken “just in time e” gedoceerd. Deze aanpa ak vereist we el een degellijke coördinattie en opvolgin ng, die volgens het panel allvast aanwezig g is bij de doc centen die aa an het gesprek tijdens het lo ocatiebezoek hebben deelg genomen. Het panel p heeft ook o veel mett de opleiding gesproken over de haalbaarheid va an de doelsstellingen: is het mogelijk om op alle genoemde te erreinen het b beoogde nive eau te realisseren? De sta af van de ople eiding gaf aan n dat er naarr excellentie g gestreefd word dt. Dit woord d was misleid dend: de beoogde excellen ntie heeft juisst te maken m met het feit dat d de stude enten op het gebied van ICT T, werktuigbou uwkunde en elektrotechniek e k telkens het niveau n nastre even van de traditionele opleidingen. Men verwach ht dus een g grote inzet va an de stude enten om de diverse disciplines onder de knie te krijgen. Het panel sspreekt hier de e zorg uit da at er teveel van n de studenten gevraagd ga aat worden. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet ‘R Relatie doelste ellingen en pro ogramma’ als voldoende.

4.2.3

enhang progrramma (facett 2.3) Same Het beoogde b progrramma is inhoudelijk samen nhangend. Bevin ndingen

pag gina 15


De structuur s van het program mma is inzich htelijk gemaa akt op pagina a’s 23-26 va an het aanvrraagdossier: per p blok wordtt inzichtelijk ge emaakt welk thema, maatscchappelijke co ontext, beroe epscompetenties en beroep pstaken centra aal staan en hoe h deze verttaald zijn in de d vier leerlijnen. De samenhang s b binnen een blok b wordt bevorderd b door de thema atische opzett. Het progrramma bestaa at uit onderwijseenheden die expliciet zijjn gekoppeld aan het them ma van de inttegrale opdraccht. De onderrwijseenheden n zijn onderge ebracht in één n van vier leerlijnen zodatt voor studente en helder is wat w de doelstelllingen van elkk studieonderd deel zijn en wa at hun rol hierbij h is. Samenhang en n integratie worden w extra a bevorderd door de inte egrale beroe epsopdracht waaraan w stude enten in de pro ojecten werken n. De samenhang tu ussen de blokkken wordt bevorderd b doo or de doorlop pende leerlijne en en doord dat beroepsstaken in het onderrwijsprogramm ma worden opgebouwd d in moeilijkheidsgraad. Naar inhoud d is het eerstte jaar basisvvormend, terw wijl het tweede jaar draaitt rond de basisaspecten va an sensorsyste emen. Het derde jaar is verdiepend, voo oral op het ge ebied van com mplexiteit van de toepassingen van senssorsystemen e en in het vierd de jaar volgt een meesterp proef en de afsstudeerspecia alisatie. Overw wegingen Het beoogde b progrramma is volg gens het panel goed gestrucctureerd. De thematische aanpak is inte eressant en op o basis van de gesprekke en tijdens hett locatiebezoe ek is het pane el ook overtu uigd dat de no odige structurren worden op pgezet om de e samenhang te bewaken binnen b en tusssen de verscchillende blokkken. Er zit volgens het pane el ook een duidelijke inhoud delijke lijn in de gekozen thema’s die evolueren e van n maatschappelijk gerichte onderwerpen zoals “healtth” en “nature”” naar meer te echnische ond derwerpen zoa als sensorappllicaties. Tijden ns het locatie ebezoek heeftt het panel oo ok inzicht gekkregen in de ffunctie van de drie afstud deerrichtingen n in het vierde e jaar en in de d manier wa aarop zij aanssluiten op de reeds verwo orven en te ve erwerven eindkkwalificaties. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 2.3 ‘Samenhan ng programma a’ als voldoende.

4.2.4

Studiielast (facet 2.4) 2 Het beoogde b progrramma is stud deerbaar doord dat factoren diie betrekking h hebben op dat progrramma en die de studievoorrtgang belemm meren zoveel mogelijk m word den weggenom men. Bevin ndingen De sttudielast is gellijkmatig verde eeld over de gehele g opleidin ng: elk studiejaar kent 4 perrioden van 10 1 studieweke en en 420 sttudiebelasting guren (sbu) off 15 EC. De sbu-norm stelt de stude ent in staat de onderwijsacctiviteiten te plannen en de d studievoorrtgang te bew waken, zodatt blokkades tijjdig kunnen worden w opgesp poord en zo mogelijk m voorkkomen. Begeleiding en mo onitoring hiervvan vinden pla aats in de proffessionele leerrlijn. Om de d studievoorttgang zoweel formeel als inhoudelijk i te bewaken, ha anteert de opleiding verscchillende instrumenten: perrsoonlijk ontw wikkelingsplan, digitaal porttfolio, compettentiedossier, diverse vormen v van toetsing en assessment en het studie evoortgangsys steem

pag gina 16


PROG GRESS. Daarrnaast biedt de d opleiding de studenten de d mogelijkheid om te exce elleren en ricchting te geven n aan de eigen ontwikkeling g. Overw wegingen Op vrraag van het panel p werd de e studielast op pgesplitst per jaar, per leerrproces en verrdeeld in co ontacturen en zelfstandig werk. Het aa antal contactu uren neemt sstelselmatig af a ten voord dele van het ze elfstandig werrken. Onder de e studentconta acturen valt oo ok de toetstijd d.

Integ graal leren Conc ceptueel leren n Train nend leren Profe essioneel lere en TO OTAAL Stude entcontacturen Zelfstandig werke en Contact op afroep a

Jaarr 1 336 672 448 224 1680 0 678 912

Jaarr 2 392 672 392 224 1680 0 712 968 0

Jaar 3 672 4 448 336 224 1680 563 1117 56

Jaar 4 1400 224 0 56 1680 214 1466 10 00

90

De studielast is volgens v het panel p correct berekend en verdeeld ovver de jaren en e de blokkken. Gezien de e ruime body of knowledge e die tijdens de d opleiding w wordt doorgeg geven, vraag gt het panel zich wel af of er e voldoende tijd t is uitgetrokkken om de ke ennis te verwe erken, met andere a woord den: is de op pdracht die ge ewaardeerd wordt w aan 1 E EC ook effectief te realisseren in 28 stu udie-uren? Ge econfronteerd met die vraa ag, geeft de opleiding aan dat d dit proble eem in theorie bestaat, maar m dat het programma zich z nadrukkelijk positionee ert als “zwarre” opleiding die d op zoek gaat g naar tale ent. Dit talent is niet noodzzakelijk intellectueel excellent, maar wel gedreven om te studerren en haalt over de totalle breedte va an het progrramma het verreiste het hbo--niveau. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 4.2 ‘Studielast’ als voldoend de.

4.2.5

oom (facet 2.5) Instro Het beoogde b progrramma sluit qu ua vorm en inh houd aan bij de d kwalificatiess van de instro omende studen nten: hbo-bacchelor: vwo, ha avo, middenka aderopleiding of speciialistenopleidin ng (WEB) of daarmee d verge elijkbare kwaliificaties, blijkend uit toelattingsonderzoe ek. Bevin ndingen Stude enten zijn toe elaatbaar met een vwo, ha avo, mbo-4 diploma. Bij vw wo-ers en ha avisten wordtt het profiel Natuur N & Tecchniek en Natuur & Gezon ndheid als eiss gesteld. Mb bo-ers worde en toegelaten n als ze een n opleiding hebben h gevo olgd in techn nisch middenk kader. Intern nationale studenten kunnen n de bacheloro opleiding ASA A aanvatten m met een diplom ma dat verge elijkbaar is met m het Nede erlandse havo o-niveau of hoger. h De va akken natuurk kunde, wisku unde, scheikunde en/of bio ologie moeten n dan wel ond derdeel van h het programm ma zijn gewe eest. De in nhoud van he et propedeutiische program mma sluit aa an bij regulierre havo en mbo-4 m stude enten die na hun voorople eiding direct doorstromen d naar het hbo o. Voor vwo-e ers en excellente (internattionale) studenten bestaat de d mogelijkhe eid om na het succesvol afle eggen

pag gina 17


van assessments a na aanvang van de studie e, een verkorrte route op m maat te volge en. Zij kome en hiervoor in aanmerking indien ze na aanvang van n de opleiding g kunnen aan ntonen over de kennis, va aardigheden en houding te beschikken die in het eerstte jaar aan de e orde kome en. Er wo ordt in de voo orlichting en werving w van studenten s exp pliciet aandaccht besteed aan de moge elijkheid om de d opleiding met m maximaa al een jaar te e verkorten. E Er wordt een hoge intrinssieke motivattie van de studenten verwacht, wan nt het onderwijsprogramm ma is inhou udelijk zwaar en e de verwach htingen ten aanzien van de studenten s aan nzienlijk. Overw wegingen De op pleiding voldo oet aan de we ettelijke norme en inzake instrroom. Er is ge een selectie aan a de poort, maar wel een e bindend studieadvies tijdens het eerste e jaar, d dat de functie e van prope edeuse vervult. Er worden n hoge verwa achtingen gessteld aan de student, die naast intrinssieke motivatie e ook veel tijd d moet kunnen n besteden aa an de opleiding g. De formele eisen aan buitenlandse b s studenten zijn in orde, maarr het zal niet eenvoudig e zijn n om de contro ole op de toe elaatbaarheid van die diplom ma’s in de pra aktijk te organiiseren. In de e gesprekken tijdens het lo ocatiebezoek gaf de opleid ding aan te hopen op een grote instro oom van vwo’e ers met ambittie, die een ve erkort traject kunnen k volgen n. Bovendien wordt verwa acht dat de he elft van de ha avisten afvalt in de loop van n het eerste ja aar, dat oriëntterend en selecterend s w werkt. Deze studenten hebben h dan de kans om m in een andere a bache eloropleiding (van ( de HG) in n te stromen. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 2.5 ‘Instroom’ als a voldoende e.

4.2.6

Duurr (facet 2.6) De op pleiding voldoe et aan formele e eisen m.b.t. de omvang va an het curricullum: hbo-b bachelor met in i de regel 240 0 studiepunten n. Bevin ndingen De opleiding voldo oet aan de fo ormele eis va an een nominale studieduu ur van 240 EC C. De verde eling van de studiepunten n is beschrev ven in de lee erplanschema a’s propedeus se en hoofd dfase. Getalenteerde stud denten kunnen n een verkorte e route volgen n, waarbij zij h het programm ma met maxim mum één jaarr kunnen inkorrten. Zij volgen bij aanvang g van de opleiding een alterrnatief progrramma gedure ende vier wekken. Na toetsin ng ontvangt de d student een n individueel advies a voor zijn verdere studie. s De eissen voor toelating/doorstro oom tot de ho oofdfase word den in bijlagendossier 6 beschreven. b Overw wegingen Het panel p stelt vastt dat de opleid ding aan de fo ormele eisen met m betrekking g tot de omvan ng van een hbo-bachelor h c curriculum vold doet. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 2.6 ‘Duur’ als voldoende. v

pag gina 18


4.2.7

envattend oo ordeel onderw werp 2 Progra amma Same Het panel p beoord deelt de facetten ‘Eisen hbo’, h ‘Relatie doelstellinge en en programma’, ‘Same enhang progrramma’, ‘Studielast’, ‘Instroom’ en ‘Duur’ als voldoend de. Daarmee is het same envattende oorrdeel over dit onderwerp po ositief. Wat betreft de on ntwikkeling va an het onderw wijsprogramm ma stelde zich h ten tijde va an het locatiebezoek een n probleem. Aangezien A de e opleiding in n het cursusjjaar 2008/200 09 wil starte en met zowel het eerste als a het tweed de jaar (voor getalenteerde vwo-ers die e een verko ort traject volge en), heeft het panel na de voorbesprekin v ng gevraagd a aan de opleidin ng om tijden ns het locatieb bezoek het vo olledige progra amma met currsusmateriaal voor het eers ste en tweed de jaar ter besschikking te sttellen. Dit is niet volledig geb beurd. Volge ens de opleid ding liep de ontwikkeling van de opleiiding volgenss plan: het globale opleid dingsontwerp was klaar en de thema’s 1 tot en met 8 (vvoor de eerste e twee jaren) waren w zoverr uitgewerkt dat d de ontwikkkelaars kond den starten met m het verde er invullen va an het onderrwijs en hett schrijven van v een stu udiehandleiding. Het pane el erkent da at die studie ehandleiding nagenoeg n kla aar was voor thema’s t 1, 5 en 8 en dat e er al een duid delijke aanze et was gegevven om de ovverige vijf thema’s in detail uit te werke en. De beschikbare inform matie voldeed volgens het panel echter niet aan de eisen e van de NVAO die ste elt dat “voorr de beoorde eling van hett programma het essentie eel is dat he et aanvraagd dossier tenmiinste een be eschrijving va an het progrramma op ho oofdlijnen be evat én een meer gedettailleerde be eschrijving va an het curriiculum van het eerste jaar, waarin n per opleid dingsonderdee el de doelstellingen, onderrwijsvorm, did dactisch conccept, studieom mvang, beoorrdelingsvorm alsmede a de re elatie met ond derzoek of werrkveld zijn besschreven.” Omda at de beschikkbare informa atie kwalitatieff voldoende hoog h werd in ngeschat, hee eft het panell aan het ople eidingsmanage ement tijdens het afsluitend de gesprek ge evraagd om uiterlijk u op 1 mei 2008 bijkomende infformatie te le everen. De opleiding o heefft tijdig bijkom mende inform matie verstrekkt, waarover het panel zic ch unaniem positief heeftt uitgesproken n met betrekking tot zow wel de kwaliteit als de voldoende kwantiteit k van de aangele everde inform matie. Wat he et panel betrreft, heeft de e opleiding daarmee ook aan deze fo ormele wette elijke eis volda aan.

4.3 4.3.1

Inzet van persone eel n hbo (facet 3.1) 3 Eisen De op pleiding sluit aan a bij de volg gende criteria voor v de inzet van v personeel van een hboopleid ding: Het onde erwijs zal voorr een belangrijjk deel worden n verzorgd door personeel dat d een verbinding v legtt tussen de op pleiding en de beroepsprakttijk. Bevin ndingen Het onderwijs o zal worden w verzorrgd door hoog ggekwalificeerd d personeel in n een internationale conte ext waarbij na adrukkelijk ee en verbinding g wordt geleg gd tussen de e opleiding en e het werkvveld. De voerrtaal van de opleiding o is Engels. Om he et internationa ale karakter van v de opleid ding te benad drukken zal ee en “professor”” aan het hoo ofd van de opleiding staan: hij/zij wordtt het boegbee eld van de op pleiding en is bepalend voo or de koers. D De professor stuurt

pag gina 19


zowel hiërarchisch als inhoudelijjk het team va an docenten aan. a De eindvverantwoordelijkheid voor het h HIT ligt bij de “dean”. Docenten binnen de d bachelor AS SA hebben div verse rollen: collegegever, c o opdrachtbegeleider, review wer, coach, trrainer, mentorr of ontwikkelaar. Het onde erwijs binnen de opleiding wordt verzo orgd door drie types van doccenten: kerndo ocenten hebben een ruime aanstelling, dragen d zorg voor de sam menhang binnen het curric culum en borg gen het bach helorniveau va an de opleid ding; expertdo ocenten hebbe en een speciffieke kennis en e een beperkte aanstelling g, zijn actieff in het werkvveld en betrokkken bij één of enkele the ema’s; gastdoccenten zijn ex xterne desku undigen bij ee en onderdeel van een thema en besch hikken over sp pecifieke vakk kennis waarvvan éénmalig of beperkt ge ebruik wordt gemaakt. Partn ners uit het we erkveld die thema’s adoptteren leveren de actuele context en de ex xpertdocenten n voor dit onde erwerp. Overw wegingen Het panel p is zeer te spreken over o de manier waarop de nieuwe opleiding van plan p is perso oneel in te zettten dat de ve erbinding legt tussen t de opleiding en de beroepspraktijk. De lijst van bestaande e contacten en n contracten met m partners uit u het beroepenveld ziet err goed uit. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 3.1 ‘Eisen hbo’ als voldoend de.

4.3.2

ntiteit person neel (facet 3.2 2) Kwan Er wo ordt voldoende e capaciteit vri rijgemaakt om de nieuwe op pleiding te kun nnen starten. Er wo ordt voldoende e capaciteit vri rijgemaakt om de nieuwe op pleiding te kun nnen continuerren Bevin ndingen In jun ni 2007 is hett businessplan voor het HIT door het College C van B Bestuur van de d HG vastg gesteld. De am mbitie om in se eptember 200 08 met een eerste groep stu udenten van start s te gaan,, heeft geleid tot het benoe emen van een n externe projjectleider en een vrij uitgeb breide groep p personeel, die d zich tijdenss het cursusja aar 2007/2008 8 bezighoudt m met de ontwik kkeling en organisatie van de opleiding: de projectgro oep bestaat uitt 20 HG-intern ne en externe leden die sa amen 11 fte ve ertegenwoordigen. Aangezien het om een volle edig nieuwe en vierjarige e opleiding g gaat, is de totale perso oneelsbezettin ng moeilijk in te schatten. Er E zijn wel ee en aantal aan nnames gedaa an ten aanziien van studentenaantallen en de gewen nste staf-stude entratio, die vverschilt van ja aar tot jaar. Een werving gsplan is opg gesteld en de werving iss gestart. In de geprojectteerde eindssituatie komt men m aan 250 studenten s verspreid over 4 jaar en een to otale docenteninzet van 12,7 fte. Overw wegingen Op vraag v van pa anel werd een n overzicht bezorgd b van de dertien re eeds aangetrrokken docen nten, met verrmelding van naam, startdatum, expertise, rol, titel e en omvang van de aansttelling. Een aa antal van deze e docenten sta artte pas op 1 mei 2008, ma aar werd wel bereid b gevon nden om het panel te wo oord te staan tijdens het locatiebezoek.. Op basis va an de docum menten en de e gesprekken tijdens t de site e visit is het pa anel van meniing dat de opleiding voldo oende persone ele capaciteit heeft ingeplan nd om de ople eiding van sta art te laten ga aan en op termijn volledig te implementteren. De wiss selende staf-sstudentratio is verantwoord en de

pag gina 20


voorzziene nauwere e opvolging van studenten in het tweed de jaar is volg gens het pane el een goede e beslissing. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 3.2 ‘Kwantiteit personeel’ p alss voldoende.

4.3.3

Kwaliteit personeel (facet 3.3) n te zetten perrsoneel is gekkwalificeerd vo oor een inhoud delijke, onderw wijskundige en n Het in organ nisatorische re ealisatie van het h programma a Bevin ndingen In het cursusjaar 2008/2009 2 wo ordt gestart met het eerste en tweede ja aar van de bac chelor ASA. Op het ogenb blik van het loccatiebezoek was w het nog niiet gelukt de p positie van “de ean” in te vulllen. Er is in elk geval een afspraak a met de d externe pro ojectleider om indien nodig ook in 2009 als interim de ean aan te bliijven. De lecto or Multidisciplinaire informa atica aan de HG H zal naar alle waarschijjnlijkheid “pro ofessor” worde en van de opleiding. In dit geval gaat het om een deeltijdse fun nctie (0.2 fte e) waarbij op termijn een tweede pro ofessor zal worden w gewo orven. De meeste m docente en van de HG G uit de projec ctgroep zullen ook in het cursusjaar 2008 8/2009 als ke erndocent bij de bachelor ASA A betrokke en zijn. De exxterne leden vvan de projecttgroep zullen n expertdocen nt zijn in een aantal thema a’s. Voor een n groot deel vvan de docen nten is ervaring in het werrkveld vereist.. Ze dienen diidactisch goed d opgeleid te zijn en minim maal te voldo oen aan de eissen die de HG G aan alle do ocenten stelt met m betrekking tot pedagog gische didacctische bekwaamheid. Daarrnaast dienen docenten ee en goede kenn nis van de En ngelse taal te t hebben (TO OEFL-test is verplicht), zo owel vakinhou udelijk als in de rol van do ocent. Tensllotte is een inttroductieprogrramma voorzie en voor alle nieuwe docente en. Overw wegingen Volge ens het panel doet de opleiding welisw waar de nodig ge inspanning gen om voldo oende gekw walificeerd perssoneel te werrven voor de verschillende e docentfunctiies, maar moet het kwalitteitsniveau va an deze doccenten ook een e constant aandachtspu unt blijven va an de opleid ding. De huid dige/voorziene e (kern)docen nten kunnen de d nodige dip ploma’s voorle eggen, maar het is - zo bleek b uit de ge esprekken tijd dens het locattiebezoek - oo ok noodzakelijk dat docen nten regelmattige updates in i het bedrijfs sleven krijgen onder de vorrm van “training on the jo ob”. Er is binnen de opleidin ng voldoende kennis aanwe ezig van de “b body of knowlledge” rond sensortechno s logie, maar de e aandacht vo oor met name het ontwerp e en de applicatie van systemen zit tot he eden voornam melijk bij de expertdocenten uit het werkve eld. Het panell heeft er alle e vertrouwen in dat bedrijfsstages voor docenten tot de e mogelijkheden behoren, gezien g de go oede samenw werking met het werkveld en e de bereidh heid van de d docenten. Zow wel de docen nten als het werkveld w onderrkennen hierv van het belang g daar docente en enige bijscholing behoe even in de beo oogde integra ale aanpak. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 3.3 ‘Kwantiteit personeel’ p alss voldoende.

pag gina 21


4.3.4

4.4 4.4.1

Same envattend oo ordeel onderw werp 3 Inzet van v personeel Het panel p beoorde eelt de facetten n ‘Eisen hbo’, ‘Kwantiteit pe ersoneel’ en ‘Kwaliteit personeel’ van het h onderwerp p ‘Inzet person neel’ als voldo oende. Daarme ee is het samenvattende oo ordeel over dit d onderwerp positief.

Voorzzieningen ningen (facett 4.1) Materiële voorzien eoogde huisve esting en mate eriële voorzien ningen zijn toe ereikend om h het programma a te De be realisseren. Bevin ndingen Bevin ndingen Het HIT wordt gehuisvest g o een nieuw op we locatie van v de HG in Assen. Naast onderrwijsruimtes zullen z er ook 6 laboratoria zijn, z waarvan er e vier door he et werkveld worden w ingeriicht en de werkomgeving w g zo authenttiek mogelijk nabootsen. Diverse ope enbare studie eruimtes zijn over het gehele gebouw w verspreid: studielandscha s ap, mediathee ek en kantin ne. Het frontoffice is het eerste aanspreekpunt vo oor studenten, medewerke ers en extern nen en biedt integrale die enstverlening. In de media atheek worden stiltewerkplekken gecre eëerd en kan alle releva ante literatuu ur worden ge econsulteerd. Jaarlijks za al het assorrtiment met re ecente uitgave en aangevuld d worden en bovendien b wo ordt er in de eerste e jaren extra geïnvessteerd in publiccaties en (onliine) abonnem menten. Bij he et onderwijs aan a het HIT wordt w gestreeffd naar een geavanceerde inzet van ICT T. Alle onderrwijsopdrachte en worden in de HELO (Hitt Elektronische e Leer Omgevving) geplaats st, een volled dig op webtoe egang gebase eerd leerplatfform. Persone eel en studen nten communiceren met elkaar e via Sha arepoint. Voorr ondersteunende processe en en systeme en sluit het HIT aan bij de e HG-brede IC CT-faciliteiten. Overw wegingen Aangezien de ople eiding nieuw iss en op een nieuwe n locatie wordt aangeb boden, gaat het h om een plantoetsing p va an de voorzien ningen. Het ge ebouw van he et HIT wordt op dit ogenblik reeds gebru uikt als kantoo or van de projjectgroep, ma aar moet nog aangepast wo orden aan de eisen van de d opleiding. Tijdens T het loccatiebezoek heeft h het pane el een rondleid ding gekregen n door het gebouw en we erden de te verwezenlijken v n vernieuwinge en zowel op plan als mondeling tijden ns de rondleid ding aangege even. De opleiding wil no og steeds van n start gaan op 1 septe ember 2008, ondanks o een vertraging in de opstartfasse van ongevveer drie maa anden. Naar verluidt hee eft de opleidiing keiharde garanties ge ekregen van de bouwhee er: de renovvatiewerken starten op 1 mei m zodat hett vernieuwde HIT op 1 aug gustus kan worden w opgelleverd. De le evensvatbaarh heid van de opleiding o staa at of valt met de accreditattie door de NVAO. N Niette emin heeft de opleiding besslist om de ve erbouwingswe erken op de geplande datum m van start te laten gaan en niet het oordeel o van de NVAO af te e wachten. De e rondleiding in het gebou uw, de renova atieplannen, het h gesprek me et de onderste eunende diensten en de ga arantie vanw wege de bouw wheer dragen alle a bij tot de oordeelsvorm ming van het panel: de opleiding heeft de nodige mo oeite gedaan om o de materië ële voorziening gen in het HIT T te verzekeren.

pag gina 22


Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 4.1 ‘Materiële voorzieningen v ’ als voldoend de.

4.4.2

g (facet 4.2) Studiiebegeleiding Er is voorzien in pe ersonele capaciteit voor stud diebegeleiding g en informatie evoorziening aan a stude enten die adeq quaat zijn met het oog op de e studievoortg gang. Bevin ndingen Studie ebegeleiding en informatievoorziening zijn z op verschillende manie eren in de opleiding geborrgd: de HELO O, het frontofffice, de perso oonlijke aanda acht van de m mentor, de stu udentpowe ergroepen en de buddy. Da aarnaast krijgen studenten bij de versch hillende onderrdelen van het h onderwijsprogramma (vrraaggerichte) begeleiding b va an docenten. De opleiding wil een cultuur cre eëren waarin de student verantwoordelijjk is voor de eigen ontwikkeling en wa aar de begeleiding vooral op o initiatief van n de student p plaatsvindt. Ze e stelt hoge eisen aan werkw en studiehouding, stimuleert creativiteit en eigen oplossinge en en garan ndeert persoo onlijk contact en profession nele begeleiding door men ntor, kerndoce enten, experrtdocenten en n de student coach, c naar be ehoefte van de d student. He et eerste jaar wordt de on ndersteuning nog n gedeeltelijk gestuurd, vanaf v het twee ede jaar gebe eurt dit snel minder. m Wel worden w de sttudenten tot in i het vierde jaar getraind in profession nele vaardigh heden. Nieuw we studenten ontvangen het h informatieb boekje “HIT Directions”. D D Daarnaast hee eft het institu uut een herke enbaar frontofffice waar stu udenten tereccht kunnen m met vragen rond de organ nisatie van hett onderwijs, de e regelgeving en de facilitaire voorziening gen. Overw wegingen Ook hier gaat het weer om pla antoetsing. Op p papier ziet alles er goed d uit, met nam me de plann nen voor de la aboratoria, de mediatheek en e het restaurrant. Het is na aar mening va an het panell belangrijk om o ook het verband v met de HG te be enadrukken vvoor wat betre eft de organ nisatie van de studiebegeleiiding. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 4.2 ‘Studiebege eleiding’ als vo oldoende.

4.4.3

4.5 4.5.1

pag gina 23

Same envattend oo ordeel onderw werp 4 Voorzieningen Het panel p beoorde eelt de facette en ‘Materiële voorzieningen v n’ en ‘Studiebegeleiding’ va an het onderrwerp ‘Voorzieningen’ als voldoende. Daarmee D is het h samenvatttende oordee el met betrekking tot dit on nderwerp pos sitief.

Intern ne kwaliteitszzorg ematische aa anpak (facet 5.1) 5 Syste Er is voorzien in ee en systeem va an interne kwa aliteitszorg, wa aarbij mede aa an de hand va an toetsb bare streefdoe elen en period dieke evaluatie es verbeterma aatregelen worrden getroffen n.


Bevin ndingen De HG heeft een kwaliteitszorgb k beleid dat werrkt met een interne kwaliteittscyclus in de e vorm van interne audits en kwaliteitsmetingen en een externe kwaliteitscyclu us van visitatiies en accre editaties. Dezze aanpak wordt uitgeb breid beschre even in bijlage 19 van n het aanvrraagdossier. Binnen B de con ntouren van dat d beleid heeft ieder institu uut een eigen opzet voor kwaliteitszorg g. Kwaliteit wordt w gedefin nieerd als de e mate waa arin de HG slaagt doelsstellingen te be ereiken naar tevredenheid t van zichzelf, de overheid, d de studenten en de afnem mers. Vanuit het HIT is het h van belan ng dat het kwaliteitszorgs k systeem duurz zaam, gedra agen en passsend is bij het internation nale karakter en de kleinsschaligheid va an de opleid ding. Overw wegingen De opleiding o bevvindt zich op o dit ogen nblik nog in de opstarttfase en oo ok de organ nisatiestructuu ur van het HIT H is weliswaar uitgetekend maar nog niet de efinitief geïmp plementeerd. Het panel hee eft er alle vertrrouwen in dat de overname e van het besta aande kwalitteitszorgmode el van de HG een voldoend de basis biedtt aan de opleiiding om op te ermijn een kwaliteitszorgs k systeem met eigen e accenten n uit te bouwe en. Het panel p merkt op p dat het de ge esprekspartne ers tijdens hett locatiebezoek niet altijd du uidelijk was wie eindvera antwoordelijkh heid droeg/dra aagt voor orrganisatorische, inhoudelijk ke en financciële beslissin ngen. Het panel begrijpt datt de opleiding g zich in een o opstartfase be evindt, maar wil er wel bij het programma op aandringen om dezze verantwoord delijkheden zo o snel moge elijk definitief to oe te wijzen en e aan alle bettrokken partije en mede te delen. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 5.1 ‘Systematis sche aanpak’ als a voldoende e.

4.5.2

ekken van me edewerkers, studenten, s alumni en bero oepenveld (fa acet 5.2) Betre Bij de e interne kwaliiteitszorg zulle en medewerke ers, studenten, alumni en he et afnemend beroe epenveld van de d opleiding actief a worden betrokken. b Bevin ndingen Het iss de bedoeling g om studente en, werkveld, docenten d en alumni a intensie ef bij de opleid ding te betrekken. Er word dt gewerkt mett korte lijnen en e er is een ge ezamenlijke ve erantwoordelijkheid. Elke actor wordt op o verschillend de manieren betrokken bij het onderwijss en de organ nisatie van de d opleiding. Deze D betrokke enheid vindt zowel op forme ele als op info ormele basis plaats: p Opleidingscommisssie, Advisoryy Board, Pro ogramme Advvisory Comm mittee, thema atische evaluatie, medewe erkerstevreden nheidsonderzo oek, enz... De e opleiding he echt belang aan de menin ngen van en boordelingen b d door de divers se stakeholde ers: het overzicht op pagina a’s 4445 va an het aanvra aagdossier ge eeft de versch hillende onderrzoeken, metin ngen en evaluaties weer die binnen he et HIT gehante eerd zullen wo orden. Overw wegingen Het panel p is van mening m dat de opleiding van plan is de betrokkenheid van de verschillende stake eholders op ee en zinvolle manier m te orga aniseren. Het panel verwijsst hierbij met name naar de combina atie van forrmele en infformele evaluatiemomente en en de talrijke t moge elijkheden tot feedback f van zowel studentten als medew werkers.

pag gina 24


Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 5.2 ‘Betrokkenh heid’ als voldo oende

4.5.3

4.6 4.6.1

envattend oo ordeel onderw werp 5 Interne e kwaliteitszo org Same Het panel p beoordeelt de facettten ‘Systema atische aanpa ak’ en ‘Betro okkenheid’ va an het onderrwerp ‘Interne e kwaliteitszorrg’ als voldoende. Daarmee is het same envattende oo ordeel met betrekking b tot dit d onderwerp positief.

Cond dities van con ntinuïteit udeergarantie e (facet 6.1) Afstu De instelling geeft aan a studenten n de garantie dat d het progra amma volledig g kan worden doorlo open. Bevin ndingen Volge ens het aanvrraagdossier geeft g de HG de d garantie af a dat elke stu udent het volledige trajecct kan volgen, in ieder geva al gedurende de d vier jaar die e nodig zijn om m te komen to ot een volled dige afronding g van de opleid ding. Deze ste elling werd tijdens het locatiebezoek mondeling bevesstigd. De ople eiding gaat va an start indien n er minimaal 40 studenten n zijn ingeschrreven. De be enodigde mid ddelen om dit te realiseren n kunnen uit het h eigen verrmogen van de d HG worde en gefinancierrd. Tijden ns het gesprrek met het bestuur werd d aangegeven dat men vvoor het kom mende cursu usjaar 2008/2 2009 ook bij een kleiner aantal studenten van sstart zal gaan, op voorw waarde dat de opleiding doo or de NVAO wordt w geaccred diteerd. Overw wegingen Het panel p neemt akte a van de we ens om de op pleiding in het komende currsusjaar van start s te laten gaan. Er wo orden naar mening m van het h panel volldoende gara anties gegeve en om stude enten de volled dige opleiding te laten doorllopen. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 6.1 ‘Afstudeerg garantie’ als vo oldoende.

4.6.2

steringen (fac cet 6.2) Inves De vo oorziene invessteringen zijn toereikend t om m de opleiding (inclusief voo orzieningen) to ot stand d te brengen. Bevin ndingen Alle in nvesteringen zijn z opgenomen in de meerjarenbegrotin ng: er is voorzzien in een gebouw, de in nrichting daarvvan en 8250 uur ontwikke eltijd. Een aa antal laboratorria zullen doo or het werkvveld ingericht worden. De investering in n aanloopkoste en is conform m het businessplan, dat werd w goedgeke eurd door het College C van Bestuur B van de e HG. Overw wegingen

pag gina 25


Op vrraag van het panel p werd he et businessplan n dd. 31 mei 2007 2 ter besch hikking gesteld. Het panell kreeg bovendien ook een overzicht van de voortgang g van het proje ect dd. 1 april 2008. Uit be eide documen nten blijkt dat de d projectgroe ep en de HG voldoende invvesteringen he ebben begro oot. De grootsste uitdaging ligt in het tijdiig opleveren van v het vernie euwde HIT-ge ebouw met alle a voorzieningen. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 6.2 ‘Investering gen’ als voldo oende.

4.6.3

nciële voorzie eningen (face et 6.3) Finan De fin nanciële voorzzieningen voorr de gecalcule eerde negatievve resultaten zzijn voldoende e voor dekkiing van de aan nloopverliezen n. Bevin ndingen Het College C van Be estuur van de HG investeerrt in deze opleiding. Indien d de aanloopverrliezen onverrwacht veel ho oger uitvallen, zal de HG deze d verliezen n uit het eigen n vermogen van v de hogesschool financieren. Overw wegingen Het panel p merkt op p dat er een aantal a investee erders zijn in deze opleiding g: naast de HG zijn er oo ok subsidies vanwege v de Provincie P Dren nthe, de Gemeente Assen en een heel aantal a bijdra agen van lokale bedrijven. Het H voortgangs srapport (zie facet f 4.6.2) too ont dat de opleiding voor de komende zes z jaar verze ekerd is van een e totale parrtnerbijdrage vvan bijna 2.90 00.000 M€. De D financiële voorzieningen n dekken volg gens het pane el de aanloop pverliezen af. Het is belan ngrijk om de opleiding zo sn nel mogelijk va an start te late en gaan, aangezien het fina anciële risico ingeval van een e mislukte opstart o bij de HG H ligt. Concclusie Het panel p beoordee elt het facet 6.3 ‘Financiële voorzieningen n’ als voldoen nde.

4.6.4

pag gina 26

envattend oo ordeel onderw werp 6 Conditties van continuïteit Same Het panel beoord deelt de faccetten ‘Afstud deergarantie’, ‘Investeringe en’ en ‘Fina anciële voorzzieningen’ van n het onderwerp ‘Condities voor v continuïte eit’ als voldoe ende. Daarom is het same envattende oorrdeel over dit onderwerp po ositief.


5 Ove erzicht ad dvies De on nderstaande ta abel geeft perr onderwerp en per facet he et oordeel van het panel uit hoofd dstuk 4 weer.

Onde erwerp 1 Doe elstellingen opleiding

2 Pro ogramma

3 Inze et van person neel

4 Voo orzieningen

5 Inte erne kwaliteittszorg

6 Con ndities van contiinuïteit

Oorrdeel V

V

V

V

V

V

Facet omeinspecifiekke eisen 1.1 Do

V

1.2 Ba achelor

V

1.3 Orriëntatie hbo

V

sen hbo 2.1 Eis

V

2.2 Re elatie doelstelllingen - progra amma

V

2.3 Sa amenhang pro ogramma

V

2.4 Studielast

V

2.5 Ins stroom

V

2.6 Du uur

V

sen hbo 3.1 Eis

V

3.2 Kw wantiteit

V

3.3 Kw waliteit

V

ateriële voorziieningen 4.1 Ma

V

4.2 Studiebegeleidin ng

V

ystematische aanpak a 5.1 Sy

V

5.2 Be etrokkenheid

V

6.1 Afstudeergaranttie

V

6.2 Inv vesteringen

V

6.3 Fin nanciële voorzzieningen

V

V = voldoende v O = onvoldoende o

pag gina 27

Oorrdeel


Bijla age 1: Sa amenstellling pane el I Bouke Bo osgraaf, voorrzitter drs. Ing. Bouke e Bosgraaf is werkzaam bij het Koninklijk k Instituut Van n Ingenieurs K KIVI NIRIA als hoofd van het h beleidsoffiice met arbeidsmarkt, onderwijs en inte ernationalisering als persoo onlijke aanda achtsgebieden n. Hij zetelt regelmatig r in NVAO accre editatiecommisssies, voorna amelijk voor wat w betreft het toetsen van nieuwe hbo-b bacheloropleidingen

prof. dr. P.M.G. Ap pers, panellid d Peterr M.G. Apers is sinds 1985 5 werkzaam als Informaticcahoogleraar aan de Unive ersiteit Twen nte (UT), waar hij tevenss wetenschap ppelijk directeur is van het Centrum voor Telem matica en Info ormatie Technologie. Verder is hij nauw betrokken b gew weest bij de opstart o van de d academisch he opleidingen n BedrijfsInforrmatieTechnologie (BIT) en n Telematica. Peter Aperss is landelijk nauw betrokken bij de vo orming van het h ICT-beleid d en is sinds 2005 voorzzitter van het bestuur b van de e Technologie estichting STW W.

dr. ir.. Bart Vanrum mste, panellid d Bart Vanrumste V is docent aan de d Katholieke Hogeschool Kempen K en ge eassocieerd docent d aan de d Katholieke Universiteit Le euven. Hij doc ceert digitale signaals en be eeldverwerking g. Zijn onderrzoeksdomein n is Biomedische Technolo ogie waarbinn nen onderzoek uitgevoerd wordt naar accelerometters voor de e detectie van v epilepsieaanvallen. B Bart Vanrums ste is onderrvoorzitter van n “IEEE Engineering in Med dicine and Biology Society B Benelux Chaptter”.

Mark k Delmartino M.A., M secretaris Mark Delmartino richtte r in 2005 5 een adviesb bureau op vo oor EU aange elegenheden. Sinds 1993 was hij werkzzaam als bele eidsmedewerk ker en projecttmanager bij E Europese NGO Os op het vlak v van (hog ger) onderwijss en sociale zaken. Sindss 2006 werktt hij regelmattig als panellsecretaris in opdracht o van de d NVAO. Ma ark Delmartino o studeerde aa an de KULeuv ven en is Lice entiaat in de Geschiedenis G (1991) en Ma aster of Arts in European Stu udies (1992).

ir. S. van Bruggen n, NVAO proc cescoördinato or Linekke van Brugge en is beleidsme edewerker bij de NVAO.

Alle panelleden p heb bben een ona afhankelijkheid dsverklaring in ngevuld en ond dertekend.

pag gina 28


Bijla age 2: Prrogramma a locatieb bezoek p heeft op o 11 april 2008 een be ezoek gebraccht aan het Hanze Institu ute of Het panel Techn nology, gelegen aan de Ind dustrieweg 34 4 te 9403 AB Assen, voor de toetsing van v de nieuw we hbo-bachelloropleiding Advanced Sens sor Application ns. 09.00 0u Aankomst panelleden, p intern beraad en inzage mate eriaal 09.30 0u Gesprek me et bestuur en opleidingsmanagement • Mr. Cor de e Ruiter, mem mber of the Exe ecutive Board • Mr. Jan va an Pol, interim m dean • Mr. Henk Hindriks, prog gramme mana ager education n 10.15 5u Gesprek me et programma aontwikkelaars s • Mr. Jan de e Morree, prog gramme mana ager facilities • Mr. Henk Hindriks, prog gramme mana ager education n • Mr. Marien n van Westen n, coordinating g lecturer • Mrs. Petra a van Dam, ed ducational adv visor • Mrs. Naom mi Bellinga, marketing m & com mmunication 11.15 5u Gesprek me et leden van het h Programme Advisory Co ommittee • Mr. Hans Appel, Chief Technology T Officer Sun Miccrosystems • Mr. Marco o de Vos, Director R&D Astrron • Mr. Leon van v Nisselroy, Director IDL Sensor solutio ons • Mr. Caspe er Teeuw, Hea ad of Instrume entation & Con ntrol NAM 12.00 0u Lunch en in ntern beraad 12.45 5u Rondleiding g in het HIT en n gesprek mett de ondersteu unende dienstten • Mr. Jan va an Pol, interim m dean • Mr. Jan de e Morree, prog gramme mana ager facilities • Mr. Brand d Bos, facilitiess • Mr. Jurgen n Zeedijk, ICT T advisor 13.30 0u Gesprek me et docenten • Mr. Marien n van Westen n, coordinating g lecturer • Mr. Bram van der Waaijj, expert lecturer • Mrs. Esthe er Vertelman, lecturer • Mr. Eize Leenstra, L educcation develop per • Mr. Julian Wilson, lecturer • Mrs. Petra a van Dam, leccturer • Mr. Tom Bominaar, B lectturer • Mr. Georg ges Meinders, lecturer 14.30 0u Intern beraa ad panel 15.30 0u Afsluitend gesprek g met bestuur en ople eidingsmanag gement • Mr. Cor de e Ruiter, mem mber of the Exe ecutive Board • Mr. Jan va an Pol, interim m deam • Mr. Henk Hindriks, prog gramme mana ager education n

pag gina 29


Bijlag ge 3: Overzicht van n bestude eerde documenten y, Advanced Sensor S Applic cations Hanzze Institute off Technology, • Accreditattiedossier (46 pp.) ten beho oeve van de To oets Nieuwe O Opleiding NVA AO o Inleiding o Kenmerken K va an de instelling g o Basiskenmerk B ken van de nieuwe opleiding g o Domeinspecifi D ek referentiek kader o Beoordelingsk B kader • Afzonderliijk bijlagendosssier bij het ac ccreditatiedosssier: o Beroepsprofie B l ASA o Opleidingsmod O del ASA o Onderwijsprog O gramma ASA leren o Professioneel P o Illustraties bero oep sensortec chnoloog o Toelating/door T rstoom tot hoo ofdfase o Onderwijs O en Examen E Rege eling o Overzicht O ASA A literatuur o Medialijst M studenten o Overzicht O van werkveldcontacten o Intentieverklarringen O twerp HIT o Organisatieont personeel HIT o Wervingsplan W T o Marktonderzoe M ek HIT o Functiebeschr F rijvingen HG o CV’s C van de ontwikkelaars en e uitvoerderss o Meerjaren M huissvestingsplan o Meerjarenbegr M roting o HG H Kwaliteitszzorgkader o HG H regeling “P Pedagogische Didactische Bekwaamheid B d” o Organisatiemo O odel HG o Overzicht O van bronnen Docu umenten besc chikbaar gestteld tijdens lo ocatiebezoek k o Antwoorddoss A sier op de bijko omende vrage en van het NVA AO panel o ASA A 2008/200 09: Study guide year 1 (+ up pdate per ema ail) o HG H Jaarversla ag 2006 o HG H Focus 2010 Strategisch plan o HG H Kader kwa aliteitszorg 200 05 o HIT H plannen vo oor de aanpas ssing van het gebouw o HIT H facilities and housing Overi rige documen nten • Toetsingsskader nieuwe opleidingen hoger h onderwiijs, NVAO 200 03. • Programm mabrochure: HIT H Advanced Sensor Appliccations Bache elor Course

pag gina 30


Bijla age 4: Lijjst met affkortingen ASA

A Advanced Senssor Applications

ba

ba achelor

CvB

C College van Be estuur

EC

E European Cred dits

ECTS S

E European Cred dit Transfer Sy ystem

fte

fu ull time equiva alent

havo

ho oger algemee en vormend on nderwijs

hbo

ho oger beroepso onderwijs

HG

H Hanzehogesch hool Groningen n

HIT

H Hanze Institute e of Technolog gy

ma

m master

mbo

m middelbaar berroepsonderwijs

NVAO O

N Nederlands-Vla aamse Accred ditatieorganisa atie

sbu

sttudiebelasting gsuren

Toetssingskader Toetsingskader nieuwe opleiidingen hoger onderwijs, NV VAO 2003

pag gina 31

vwo

oorbereidend wetenschappelijk onderwijss vo

wo

w wetenschappel lijk onderwijs


Het paneladvies p is tot stand geko omen in opdra acht van de NV VAO met het oog op toetsin ng van de d nieuwe ople eiding hbo-bacchelor Advanc ced Sensor Ap pplications van n de Hanzehogeschool Groningen. Nede erlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) ( Parksstraat 28 Postb bus 85498 | 25 508 CD DEN HAAG T 3 70 312 23 30 31 F 3 70 312 23 01 31 E i [email protected] et W www.nvao.net w t

Aanvraagnummer

pag gina 32

# 2595


Hbo-ba Advanced Sensor Applications Hanzehogeschool Groningen. 17 mei NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Recommend Documents