Groei: kans of kater? Workshop: Spronginvesteringen en risico’s VAB bijeenkomst 6 november 2014 Ad van Spijk Geerts & Van Spijk BV
Onderwerpen • Voorstelronde • Cijfers en trends
• Spronginvesteringen en risico’s • De goede adviseur
• Casus zeugenbedrijf • Tips
5 november 2014
Voorstelronde
• Wie ben je? • Wat doe je? • Waarom deze workshop? • Ervaring met spronginvestering? • Vraag met betrekking tot onderwerp?
5 november 2014
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Omvang bedrijven vleesvarkens 6000
5000
1 tot 200 stuks
4000
200 tot 500 stuks 500 tot 1000 stuks
3000
1000 tot 2000 stuks 2000 tot 5000 stuks
2000
5000 stuks of meer 1000
0
2000
2005
2010
2013
Bron: CBS-Landbouwtelling
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Omvang bedrijven Zeugen 2500
2000 1 tot 200 stuks 1500
200 tot 500 stuks 500 tot 1000 stuks 1000 tot 2000 stuks
1000
2000 tot 5000 stuks 5000 stuks of meer 500
0 2000
2005
2010
2013
Bron: CBS-Landbouwtelling
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Omvang bedrijven leghennen 1200
1000
25 tot 5000 stuks
800
5000 tot 10000 stuks 10000 tot 25000 stuks
600
25000 tot 50000 stuks 50000 tot 100000 stuks
400
100000 stuks of meer 200
0 2000
2005
2010
2013
Bron: CBS-Landbouwtelling
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Omvang bedrijven Vleeskuikens 400 350 300 25 tot 5000 stuks 250
5000 tot 10000 stuks
10000 tot 25000 stuks
200
25000 tot 50000 stuks
150
50000 tot 100000 stuks 100000 stuks of meer
100 50 0 2000
2005
2010
2013
Bron: CBS-Landbouwtelling
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Cijfers en trends
Omvang melk- en fokvee bedrijven 14000 12000 1 tot 20 stuks
10000
20 tot 50 stuks 8000
50 tot 100 stuks 100 tot 200 stuks
6000
200 tot 500 stuks 4000
500 stuks of meer
2000 0 2000
2005
2010
2013
Bron: CBS-Landbouwtelling
Cijfers en trends
Spronginvesteringen • • • •
Definitie? Kenmerken? Risico’s? Nodig?
5 november 2014
Spronginvesteringen • Definitie: – Volgens Van Dale; – Eigen definitie: • Investering waarbij bedrijfsprocessen en bedrijfsvoering structureel ingrijpend wijzigt; • ……………………………….
5 november 2014
Spronginvesteringen • Kenmerken: – – – – – – – –
Vaak geredeneerd vanuit maximale vergunning; Krappe (structurele?) liquiditeitspositie; Additioneel risicodragend kapitaal nodig; Vraagt zeer veel van ondernemer en zijn gezin; Geen tijd voor andere zaken; Als het goed gaat: kans; Als het slecht gaat: kater (wet van Murphy); …………………………………
5 november 2014
Spronginvesteringen • Risico’s: – – – – – – – – –
Onderschatting omvang/overschatting zichzelf; Uitloop investeringen; Liquiditeitskrapte (structureel); Problemen omgang/aansturing personeel; Terugval technische resultaten; Markt; Politiek; Beleid banken; Te weinig oog (of tijd) voor overige zaken: • • • • • •
Bedrijfsstructuur; Wijze van financieren; Bijkomende kosten; Interne organisatie/monitoring; Aansprakelijkheid; Calamiteiten; 5 november 2014
Spronginvesteringen • Nodig: – – – – – – – –
Goede cash flow prognoses; Goed ondernemingsplan; Goed ondernemerschap (test ondernemerskwaliteiten); Goed teamwork (netwerk rondom ondernemer); Goede periodieke monitoring; Overzicht op gehele onderneming; Risico inventarisatie en beheerplan; Coach/klankbord.
5 november 2014
Spronginvesteringen • Voorbeeld I: – – – – – – – – – –
Man-vrouw (beide 50 jaar): maatschap; 400 zeugen groei 800 zeugen (in 2010); Technische resultaten vlgs Agrovision > 30 big/zg/jr; Voerwinst 130%; Financiering € 2.000/zeug; Crediteuren € 300k; Cash flow 2010-2013 voor belasting € 100k/jr; Privé onttrekkingen 2010-2013: € 45k/jr; Bedrijfsopvolging: nee; Groei: kans of kater?
5 november 2014
Spronginvesteringen • Voorbeeld II: – – – – – – – – – –
Man-vrouw (beide 47 jaar): holdingstructuur; Start: 90 vleesstieren; Huidig bedrijf: 2.400 zeugen en 10.000 vleesvarkens; Voerwinst 155%; Groei 2015-2016: 3.500 zeugen en 19.000 vleesvarkens; Financiering heden € 1.950k; na uitbreiding € 4.000; Cash flow voor belasting 2012-2013: € 1.800k/jr Privé uitgaven via salaris BV; Bedrijfsopvolging ja; Groei: kans of kater?
5 november 2014
Spronginvesteringen • Voorbeeld III: – – – – – – – – – –
Man (40 jaar): eenmanszaak; 200 mk 800 mk (met NBW); 60 ha grond eigendom en beperkt melkquotum; Financiering: € 8.500k; Fase I 2012: 200 mk 400 mk plus infra 800 mk; Fase II: 400 mk 800 mk stalcapaciteit; Privé uitgaven: € 25k; Bedrijfsopvolging: waarschijnlijk; Wijziging beleid bank: financiering fase II van de baan; Groei: kans of kater?
5 november 2014
Casus zeugenbedrijf Uitgangspunten bedrijf •
Zeugen – – – –
Afgeleverde biggen per zeug Opbrengstprijs per big Prijs zeugenvoer per 100 kg Prijs biggenvoer per 100 kg
I
II
III
750
750
750
25,40 € 37,75 € 19,00 € 28,50
27,50 (+ 2,1) € 39,50 (+ € 1,75) € 18,50 (- € 0,50) € 28,00 (- € 0,50)
29,00 (+ 1,0) € 41,50 (+ € 3,75) € 18,00 (- € 1,00) € 27,50 (- € 1,00)
•
Voerwinst
100%
125%
150%
•
Vreemd vermogen (x 1.000)
€ 1.125
€ 1.125
€ 1.125
•
Aflossingen (x 1.000)
€ 56,25
€ 56,25
€ 56,25
5 november 2014
Casus zeugenbedrijf Uitkomsten Voerwinst
I
II
III
100%
125%
150%
• • •
Resultaat voor belasting Afschrijving Cash flow
-25 56 33
65 56 124
153 56 211
• •
Af: Aflossing Af: Prive
56 40
56 40
56 40
• •
Besparingen (x 1.000) Leencapaciteit bedrijf (x 1.000)
- 63 359
28 1.178
115 1.965
• •
Kritieke opbrengstprijs per big Marge per big
41 -4
38 1
36 5
•
Leencapaciteit per zeug
480
1.570
2.620
5 november 2014
Casus zeugenbedrijf
Ontwikkeling cash flow € 1.200 € 1.000
€ x 1.000
€ 800 € 600 € 400 € 200 €Jaar 1
Jaar 2 100%
Jaar 3 125%
5 november 2014
Jaar 4
Jaar 5 150%
Casus zeugenbedrijf
Ontwikkeling financieringsmarge € 800 € 600
€ x 1.000
€ 400 € 200 €Jaar 1
Jaar 2
Jaar 3
Jaar 4
Jaar 5
€ 200€ 400100%
125%
5 november 2014
150%
De goede adviseur Model Jung
Ratio
Introvert
Extravert
Emotie
De goede adviseur
5 november 2014
De goede adviseur
Kenmerken: • • • • •
Enthousiasme Communicatie Kennis Vertrouwen Aansluiting
De goede adviseur Doet aan intervisie: • Visie: – Ruime vooruitziende blik; – Zienswijze; – Inzicht;
• Inter: – Tussen; – Verbinden (interface); Door gebruik te maken van aanwezige kennis, inzicht, ervaring, visie en verbinding……. een (of meer) oplossingsrichting(en) voor een probleem/vraagstuk aandragen Intervisie
De goede adviseur
Tips 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Cash is king: goede cash flow (prognose) en LE is basis; Communiceer duidelijk, open, eerlijk en positief kritisch; Zorg voor enthousiasme en aansluiting met je omgeving; Er zijn meerdere waarheden; Sta open voor argumenten van anderen; Denk in mogelijkheden; Stel je kwetsbaar op: durf fouten te maken en toe te geven; Maak bij twijfel iemand mede verantwoordelijk: intervisie Doe (ondernemers)profiel analyse (Antoon Sanders ZLTO); Vergeet niet te lachen.
5 november 2014
Meer weten?
Geerts & van Spijk BV
Ad van Spijk
[email protected]
Cereslaan 24 5384 VT Heesch T : 0412-459090 M : 06-46282330 I : www.gvsp.nl
5 november 2014
