KENNIS VAN ZAKEN
Financiële risico’s Participatiewet Workshop Regiodagen Overheidsfinanciën Jaco van Velden (IROKO) Peter van Nes (IROKO) John Mulder (Gemeente Peel en Maas)
Programma 1. 2. 3. 4. 5.
De participatiewet in financieel perspectief De belangrijkste risico’s op een rij Ervaringen van de gemeente Peel en Maas Ervaringen delen aan de hand van twee vragen Afsluiting
KENNIS VAN ZAKEN
De Participatiewet • Samenvoeging WWB, Wsw en delen Wajong • Arbeidsbeperkten met werkvermogen stromen in de Participatiewet/Bijstand in
• 125.000 garantiebanen en 30.000 plekken Beschut Werken • Geen nieuwe instroom in de Wsw meer -> werknemersbestand SW-bedrijf krimpt met 6% per jaar. • Financiële kortingen:
• Re-integratiebudget klassieke doelgroep fors teruggebracht • Toevoeging I-deel voor nieuwe doelgroepen op basis van werkverwachting • Efficiencykorting op Wsw -> vanaf 2020 nog maar 22.500 euro per plek
KENNIS VAN ZAKEN
De Participatiewet financieel gezien
KENNIS VAN ZAKEN
• Middelen voor loonkostensubsidie nieuwe doelgroepen toegevoegd aan Inkomensdeel Participatiewet • Wsw budget en budget begeleiding en re-integratie nieuwe doelgroepen toegevoegd aan Participatiebudget • Participatiebudget toegevoegd aan Integratie Uitkering Sociaal Domein • Nieuwe verdeelmodellen voor zowel Participatiebudget als Inkomensdeel
Risico’s vs Feiten Feiten: • Het Wsw-bestand gaat dalen -> SW-bedrijf dus ook, tenzij nieuwe keuzes gemaakt worden -> Frictiekosten! • Per Wsw-plek in 2020 3.500 euro minder budget van het Rijk -> inkomen Wsw-er nog minder dan nu te dekken uit het Rijksbudget • Inkomensdeel en Participatiebudget voor nieuwe doelgroepen krap
KENNIS VAN ZAKEN
Risico: Druk uitgaven Wsw en Beschut
KENNIS VAN ZAKEN
Risico: • Wsw en nieuw Beschut drukken zwaarder dan geraamd op Participatiebudget Effect: • Weinig/geen middelen voor begeleiding nieuwe en re-integratie klassieke doelgroepen -> Mogelijke tegenvallers in het Inkomensdeel • Groter dan begroot beslag op de algemene middelen
Vragen voor de financiële functie: • Hebben we voldoende grip op de bedrijfsvoering uitvoering Wsw/Beschut Werken? • Hebben we voldoende grip op de arbeidsvoorwaardelijke component? • Hoe flexibel zijn we tav deze lange termijn verplichtingen?
Ontwikkeling Participatiebudget x 1.000 euro
KENNIS VAN ZAKEN
3.100.000 2.900.000
2.700.000
453.916 382.639
2.500.000
306.868
2.300.000
259.079
2.100.000
225.396
198.974
1.900.000 1.700.000 1.500.000 2015
2016
Totale kosten Wsw
2017
2018
Kosten beschut werk
2019
Vrij P-budget
2020
Risico: Te lage realisatie garantiebanen Risico: • Er worden minder garantiebanen gerealiseerd dan verwacht Effect: • Meer mensen in de uitkering, minder aan het werk met loonkostensubsidie -> Tegenvallers in het Inkomensdeel Vragen voor de financiële functie: • Welke maatregelen worden ingezet om garantiebanen te realiseren? • Wel financieel risico lopen we op middellange termijn als dit niet lukt? • Richten we zelf een detacheringsfaciliteit in en welke risico’s lopen we daar op?
KENNIS VAN ZAKEN
Risico: Begeleiding nieuwe doelgroep
KENNIS VAN ZAKEN
Risico: • Er is meer begeleiding nodig om de nieuwe doelgroepen aan het werk te houden dan verwacht / de begeleiding is duurder dan verwacht.
Effect: • Groter beslag van kosten begeleiding op het Participatiebudget. • Minder middelen voor activering andere groepen -> Tegenvallers in het Inkomensdeel Vragen voor de financiële functie: • Is in de begroting rekening gehouden met kosten voor langjarige begeleiding van arbeidsbeperkten op een garantiebaan? • Welk financieel risico lopen we op middellange termijn als we dit niet doen?
RISICO’S PARTICIPATIEWET IN PEEL EN MAAS
John Mulder Adviseur P&C sociaal domein 09-07-2015
Inhoud: - Gemeente Peel en Maas - Risico-inventarisatie decentralisaties - Organisatie en problematiek WSW - Wijzigingen in structuur WSW organisatie en gevolgen
Participatiewet in Peel en Maas
• Peel en Maas is een fusiegemeente die in 2010 is
ontstaan uit de voormalige gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel; • Ca. 43.000 inwoners; • Zelfstandige ‘sociale dienst’ op het gebied van werk en
inkomen.
Risico-inventarisatie Decentralisaties
• Risico’s zijn in regionaal verband geïnventariseerd en
(globaal) beschreven en daarna lokaal ‘ingekleurd’; • Risico’s onderverdeeld in 8 categorieën:
Sociaal-inhoudelijk, Personeel, Juridisch, Financieel, Informatisering, Organisatie /Leiderschap, Politiek en Samenwerking • V.w.b. participatiewet is de WSW-organisatie één van de
grootste risico’s op financieel gebied
Organisatie en problematiek WSW
Gemeente Horst aan de Maas
Gemeente Venray
Gemeente Peel en Maas
Werkvoorzieningschap NLW (gemeenschappelijke regeling)
100% aandeelhouder
NLW Groep NV
Organisatie en problematiek WSW
• Al geruime tijd oplopende exploitatietekorten bij NLW
Groep NV; • Eigen vermogen gedaald tot minimum niveau;
• Herstructurering NLW in 2011 ingezet maar in begin
weinig succesvol; • Substantiële gemeentelijke bijdragen op het gebied van
exploitatietekorten en herstructurering noodzakelijk;
Wijzigingen in structuur WSW-organisatie
Naast de beleidsmatige en inhoudelijke wijzigingen waren ook aanpassingen in de structuur noodzakelijk: - Directie en MT vervangen (in 1e instantie via interim directeur); - Raad van Commissarissen opgeheven; - Bestuur van de GR (als aandeelhouder) frequenter en directer contact met directie NLW groep NV - Raad van Advies ingesteld;
Wijzigingen in structuur WSW-organisatie
Raad van advies NLW: • Gevraagd en ongevraagd adviseren directie en bestuur NLW; • Bestaande uit: - teammanagers sociaal domein van de ‘schapsgemeenten’ - Controllers / financieel adviseurs sociaal domein van de ‘schapsgemeenten’ • Ongeveer 6x per jaar overleg met directie NLW
Wijzigingen in structuur WSW-organisatie
Onderwerpen o.a. • Voortgang herstructuring (organisatorisch en financieel); • Begroting, jaarstukken en (financiële) bijstellingen NLW;
- hierover vaak nog separaat (voor)overleg door financieel specialisten raad van advies met de controller en directeur van NLW • Actuele ontwikkelingen (zowel financieel als beleidsmatig
of organisatorisch);
Wijzigingen in structuur WSW-organisatie
Voordelen vanuit financieel perspectief gemeente: • Directe invloed op inhoud begroting NLW; • Directe en actuele informatie over financiële stand van zaken; • Gemeentelijke begroting loopt daardoor gelijk met begroting en meerjarenraming NLW; • Vertrouwen en begrip bij gemeenten en NLW over en weer.
Wijzigingen in structuur WSW-organisatie
• Raad van advies is geen garantie om financiële tekorten
te voorkomen maar wel om tijdig op de hoogte te zijn van financiële bijstellingen en daar in de gemeentelijke begroting op te kunnen inspelen • Financiële belangen van gemeenten worden
meegenomen bij afwegingen binnen NLW
VRAGEN ?
Discussievraag 1:
Wat zijn de 2 belangrijkste zaken die u heeft geregeld bij de implementatie van de Participatiewet om financiële risico’s te beperken?
KENNIS VAN ZAKEN
Discussievraag 2: Wat zijn de 2 belangrijkste financiële risico’s voor de komende 5 jaar m.b.t. de Participatiewet en hoe gaat u dit volgen en proberen bij te sturen?
KENNIS VAN ZAKEN
Tot slot: Uitvoeringsmodellen • Sturing op bedrijfsvoering • Sturing op de klant • Schaal voor-/nadelen • Werkgeversbenadering • Aansluiting op andere D’s • Benutting bestaande infrastructuur
KENNIS VAN ZAKEN
Lokaal
Lokaal Gesplitst
Lokaal Participatiebedrijf
Alles apart
Alles in een Regionaal Gesplitst
Regionaal Participatiebedrijf Regionaal
Aanbod Ministerie van BZK
KENNIS VAN ZAKEN
Optie 1, uitgebreide ondersteuning: • BZK biedt de mogelijkheid om de financiële veranderingen bij een gemeente op grond van de Participatiewet/afbouw WSW in beeld te brengen. Hierbij brengt IROKO de huidige situatie in beeld (op basis van openbare bronnen) om te vervolgens te kijken welk (financieel) risico de gemeente loopt. Hierin wordt ook de meicirculaire betrokken. Optie 2, beperkte ondersteuning: • BZK biedt de mogelijkheid om de financiële veranderingen bij een gemeente op grond van de Participatiewet/afbouw WSW in beeld te brengen aan de hand van het eigen aangepaste rekenmodel. Belangstelling? • Aanmelden voor 1 augustus per mail bij Sanne Damhuis:
[email protected]
KENNIS VAN ZAKEN
Contact: Peter van Nes:
[email protected] Jaco van Velden:
[email protected]
