Gilde Utrecht Nieuws. jaargang 10 nummer 4, december Gilde Utrecht Nieuws

Gilde Utrecht Nieuws

jaargang 10 nummer 4, december 2009

1


redactie

Colofon Doelstelling: Gilde Utrecht is een 50+ vrijwilligersorganisatie voor jong gepensioneerden, die hun talenten – opgedaan in werk en hobby – belangeloos willen inzetten voor Utrechtse stadgenoten.

Aan dit nummer werkten mee Ben de Boer, Geert Boorsma, Han Davidse, Marijke Liedmeier, Paul Vergeer

Redactie Jonne Blommendaal, Iemy Bulthuis, Jeanne van den Heuvel, Joke Streefkerk, Aart de Veer

Secretariaatsadres Gilde Utrecht, Lange Smeestraat 7, 3511 PS Utrecht. Tel. 030 234 32 52; e-mail [email protected]

Half november 2009 en 15°. Geen wild geraas dus op glibberige daken voor enige goedheiligman, hooguit de klop op de deur van een Sinterklaas in zomers licht katoenen rode jas. De snorrende potkachels bij beslagen ramen moeten we ons zelf maar voorstellen. In het gezelschap van dit Gilde Nieuwsnummer kan dat echter geen probleem zijn. De verbeelding kan weer uitstekend gestimuleerd worden door een rij aan wetenswaardige artikelen. Zo zijn er in dit laatste Gilde Utrecht Nieuws van 2009 verslagen te vinden over (de wandeling van) het amateurorkest Ad Hoc, over een bierwandeling (met bierproeverij!) en over een evenement voor rondleiders. Tevens lezen we over de wijze waarop Ruud Snel, de uitvinder/maker van ‘onze’ Happy Heart Candles, in het zonnetje is gezet als jubilaris, over de Visser Neerlandiaprijs voor het project SamenSpraak en over Mieps Fontein die als taalvrijwilligster bij het Gilde in de schijnwerper wordt gezet en die haar leerlingen succesvol ´drilt´ bij

het verwerven van de Nederlandse taal. Dit is maar een greep uit het aanbod van dit Gildenummer. In ieder geval weer gespreksstof te over op de komende Eindejaarsbijeenkomst in de ons vertrouwde Gertrudiskapel. Zeker daar dit evenement zal worden verluchtigd met het binnenstadskoor Zangria. Wij wensen u hierbij ultiem leesplezier toe, uiteraard gevrijwaard van de griep. Joke Streefkerk

Drukkerij Drukkerij All Print te Utrecht

Oplage

Inhoudsopgave

275 ex.

Foto’s Jeanne van den Heuvel, tenzij anders vermeld.

Sluitingsdatum kopij jrg. 11 nummer 1 Uiterlijk 1 maart 2010

Interne Berichten

pag. 3

Van de bestuurstafel

4

Een bijzonder pretpakket

5

Het 20-jarig jubileumfeest

Rondleidingen 7 40 jaar Happy Heart Candles Bierwandeling met bierproeverij Evenement 20 oktober Ad Hoc muziek, rectificatie

Foto omslag Wilhelminapark De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden kopij in te korten. De inhoud van ingezonden kopij valt buiten de verantwoording van de redactie. Gilde Utrecht Nieuws

Projecten

12

Verhalen van Vroeger Leer mij Utrecht kennen Cursus levensverhalen schrijven Gildelezingen in café Van Wegen Voorleesbijeenkomsten

Vacatures

13

Column

13

Geef de pen eens door

14 15

In de schijnwerper

10

Boeken

Conversatie Nederlands

11

Oplossing lustrumcryptogram 15

Doorstart project Voortburgeren Bibliotheek Zuilen Visser Neerlandiaprijs voor SamenSpraak

2

Agenda en mutaties

16


interne berichten Van de coördinator-directeur December: feestmaand en afsluiting van ons jubileumjaar. Met tevredenheid blik ik terug op het afgelopen jaar dat we stijlvol gaan afsluiten. Nieuwe rondleiders en een groot aantal vrijwilligers hebben ook dit jaar de weg naar Gilde Utrecht weten te vinden. Nieuwe mensen met energie en tijd kan het Gilde altijd goed gebruiken. Zo blijven wij jong van geest. Want er valt altijd veel te doen. Een overzicht van een aantal werkzaamheden van de afgelopen maanden vindt u, zoals u van mij gewend bent, in deze rubriek. En kijk eens naar de vacatures in dit blad. Jubileumuitje 1 september 2009 Circa tachtig mensen hebben deelgenomen aan het jubileumuitje op 1 september. Onder het motto ‘hoogtepunten in Utrecht’ gingen we per bus op stap. De feestelijkheden van deze dag stonden in het teken van prachtige uitzichten, kunst en cultuur en ontmoeting van elkaar. Een uitgebreid verslag van deze dag vindt u in dit Gildenieuws.

Nieuwe wandelfolder is uit Eind september verscheen onze nieuwe wandelfolder met daarin ons wandelaanbod voor de wintermaanden. Kom gerust een aantal exemplaren ophalen tijdens het baliespreekuur op het Gildekantoor en leg deze neer op plaatsen waarvan u denkt dat daar geïnteresseerden in het wandelaanbod van Gilde Utrecht komen.

Standwerk Op 12 september was Gilde Utrecht met haar wandelaanbod aanwezig op de Open Monumentendag. Circa vijfhonderd mensen hebben hier gebruik van gemaakt. Het was een zonnige en geslaagde dag. Als vanouds stonden wij met ons promotieteam in de kraam in het Pandhof.


Op 19 oktober was Gilde Utrecht met haar promotieteam ook aanwezig op de informatiemarkt op de Dag van de ouderen in de Janskerk te Utrecht. Deze markt wordt jaarlijks georganiseerd door de COSBO. De opkomst was ook dit jaar weer groot.

Voorlichtingsochtend vrijwilligerswerk in Utrecht In het kader van een wervingsactie van de gemeente Utrecht om jonggepensioneerden enthousiast te maken voor het vrijwilligerswerk in Utrecht is er een platform opgericht onder de naam ‘Zilveren Kracht’. Gilde Utrecht maakt hier deel van uit. Op 10 november heeft Gilde Utrecht hiervoor deelgenomen aan een voorlichtingsochtend in het Louis Hartlooper complex over ons vrijwilligerswerk in de stad Utrecht.

POGU De negen lokale Gilden in de Provincie Utrecht ontmoeten elkaar een paar maal per jaar in POGU-verband. POGU staat voor Provinciaal Overleg Gilden Utrecht. Vergaderingen vinden in De Bilt plaats. Op 22 september stond de vraag centraal hoe we de toekomst van dit provinciaal overleg zien. Besloten is tot thematische bijeenkomsten waarin lokale Gilden van elkaar kunnen leren. De financiële situatie van de Gilden is zeer divers. Onder meer hierdoor blijkt er

3

Jeanne van den Heuvel een groot verschil in organisatiestructuur en visie op beleid te zijn.

Eindejaarsbijeenkomst Gilde Utrecht De eindejaarsborrel van dit jaar vindt plaats op 17 december van 14.30–17.30 uur in de Gertrudiskapel. De organisatie hiervoor is nog in volle gang. Een van de hoogtepunten hier is het optreden van het Binnenstadskoor Zangria. Alle vrijwilligers van Gilde Utrecht zijn hiervoor uitgenodigd. Tot slot bedank ik u allen voor de inzet van het afgelopen jaar en ik hoop u weer te ontmoeten op de eindejaarsbijeenkomst. Lukt dit niet dan wil ik u vanaf deze plaats een energiek en vooral gezond 2010 toewensen. Jeanne van den Heuvel Gilde Utrecht Nieuws

van de bestuurstafel Weer een jaar ten einde. Het lijkt wel of het steeds sneller gaat. In ieder geval hebben we ons niet verveeld, want dan duren de dagen lang. Het einde van een jaar is altijd een moment om terug te kijken, waarbij we niet te lang genoegzaam achterom moeten kijken want dan zien we de uitdagingen van het nieuwe jaar misschien niet snel genoeg. 2009 was voor Gilde Utrecht natuurlijk het feestjaar met het 20-jarig bestaan Joke Streefkerk schrijft in dit nummer van het Gildenieuws een verslag van 1 september, dus ik sla het over. Al met al was 2009 een jaar van gewoon met activiteiten bezig zijn, het feitelijke doel van onze organisatie en niet meer met allerlei organisatorische problemen. Dat was best prettig. Er wordt tijd vrij gemaakt voor kwaliteitsverbeteringen om onze positie in de markt sterk te laten blijven. En we hebben de stellige indruk dat alle vrijwilligers zich daar gelukkig bij voelen. Uiteraard zijn we al weer met de voorbereidingen voor het nieuwe jaar 2010 bezig. Dus bestaat een aantal activiteiten in 2009 uit het ontwerpen van nieuwe folders voor het komende seizoen en het nadenken over de financiën: het minst

leuke in 2009 was namelijk, dat de gemeente heeft aangekondigd geen inflatiecorrectie te gaan toepassen voor 2010. En zo schieten we al naar het nieuwe jaar.

Gemeentelijke bezuinigingen Ja, en daar sta je dan als organisatie met stijgende kosten en een zich inkapselende gemeente. In ieder geval gaan de wandeltarieven voor 2010 omhoog. Normale wandelingen van één uur gaan € 5,00 kosten en lange wandelingen € 7,50. Uiteraard zijn er de normale kinderen U-paskortingen. Met deze prijsverhoging hopen we in ieder geval meerkosten op te kunnen vangen. Daarnaast zullen we na moeten denken over het verwerven van aanvullende inkomsten want als de overheid zich terugtrekt als subsidiënt, zullen we toch op een andere manier de kachel warm moeten houden. Ik ben er echter van overtuigd dat we dat met elkaar zullen realiseren. Zo zullen we gaan zien hoe we de taalactiviteiten in cluster 2 een bijdrage kunnen laten leveren aan de Gilde-inkomsten.

Andere Gildeactiviteiten Leidsche Rijn blijft in alle opzichten voor Gildeactiviteiten een probleemgebied. We hebben daar nu drie jaar lang veel energie in gestoken. Daar houden we mee op. Vele tienduizenden Gilde Utrecht Nieuws

4

euro´s zijn besteed aan de inwoners van Leidsche Rijn, maar het wil niet van de grond komen. Vandaar dat we dit najaar het Gildecafé naar de binnenstad verplaatst hebben en zie: het loopt goed. In oktober hadden we bij Café Van Wegen zelfs full-house, dus dat is weer eens een opsteker. De Verhalentafel wil ook niet zo erg vlotten en ook de cursus Leer mij Utrecht kennen moest wegens gebrek aan deelnemers geannuleerd worden. De architectuurcursus is daarentegen weer een succes, dus zo wisselen goede en minder goede zaken elkaar af. Gelukkig blijven er voldoende onderwerpen over om in 2010 onze tanden weer in te zetten.

Voorspoedig 2010 Mede namens mijn collega-bestuursleden, secretaris Wolter te Riele en penningmeester Frits Wensing, wens ik u een heel goed 2010 toe, in vooral goede gezondheid, samen met de mensen naast u en om u heen. Van harte hopen wij dat u als vrijwilliger weer vreugde aan uw inzet voor Gilde Utrecht mag beleven en dat u daarmee een zinvolle bijdrage aan de samenleving van Utrecht kunt leveren. Uiteraard hoop ik u allen op 17 december bij de eindejaarsbijeenkomst te ontmoeten zodat we onder het genot van een aangeklede borrel nog even terug kunnen kijken, vooral naar de fotoreportage van 1 september. Die dag staat echt als hoogtepunt van 2009 op mijn netvlies. Ik hoop dat 2010 weer een prachtig jaar voor iedereen mag worden. Paul Vergeer jaargang 10 nummer 4, december 2009

Een bijzonder pretpakket Het 20-jarig jubileumfeest Vertrekpunt voor de feestelijke dag is ‘De Inktpot‘. Het gebouw, aan de Catharijnesingel van ‘onze’ Domstad, dankt zijn naam aan de vorm van een inktpot, een gebruiksvoorwerp dat veel Gildenaren nog wel zal bijstaan uit de tijd dat het goede gesprek met Juf of Meester nog overheerst kon worden door de dreiging van diens liniaaltje. Zulke herinneringen kunnen de zesenzeventig vrijwilligers, onder wie ondergetekende, echter uitstekend aan. Vanwege een onverhoeds lange file op de snelweg - zo zal later blijken - , laat ons vervoer op zich wachten, maar het is al een vrolijke boel voor we één stap op het feesttraject hebben gezet. De zon schijnt volop over onze club, die dus maar geduldig, aanstekelijk lachend, blijft wachten op betrokken buschauffeur; een beschaafde oudere hangjongerengroep met kernachtige voorbeeldfunctie. Waar gaat dat naar toe… Conclusion Als we de bus zijn ingestapt en iedereen - na telling van de feestgangers natuurlijk - een plaats heeft gevonden, gaan we naar ‘Conclusion’ in Utrecht, zo blijkt. Na een korte toer zijn we daar aangeland. ‘Conclusion‘ is een hypermoderne organisatie, waarover we veel kennis kunnen vergaren; kennis die we dus prima zouden kunnen inzetten bij ons vrijwilligerswerk. Om de voorshands toch wat ingewikkelde informatie, die we ter plaatse krijgen toegediend, alvast kort samen te vatten - in mijn termen dan -: ‘Conclusion handelt in advisering’. Het bedrijf omvat vier zogenaamde marktsegmenten: Industry, Finance, Overheid en Non-Profit, en Sociale Zekerheid en Zorg. Het kent vier werkvormen: Consultancy, Managed Services, Projecten en Systemen, en Professionals, waarbij dan weer vier zogenaamde Business Solutions geleverd kunnen worden. Ergo: ‘Conclusion’ is een organisatie die aan consultancy doet, een langzamerhand ingeburgerd begrip. Een vertegenwoordiger van het bedrijf geeft er uitleg over en onze voorzitter, Paul Vergeer, licht daarop nog een en ander toe, waarop de koffie met koek volgt. Voor iedereen die durft, kan die koffie in de buitenlucht genuttigd worden, namelijk op het buitenterras van de smaakvol, à la de jaren ’50 ingerichte bar- en vergaderruimte van het bedrijf. Maar voor wie durft dus, want ‘Conclusion’ bevindt zich op de

22e verdieping van het gebouw dat we bezoeken. Hoogtevrezende Gildenaren, blijven liever in de fraaie bar en omstreken hangen, starend uit de grote ramen over de diep beneden ons woelende stad. Als zij dan al mee naar boven zijn gekomen, want een enkeling is veilig aan de grond gebleven: hem kan het prachtige vergezicht gestolen worden. Persoonlijk begrijp ik dat overigens heel goed: het scheelde niks of ik was ook niet in de lift gestapt als ik niet krachtdadig was toegesproken door anderen over wat ik allemaal zou missen als ik niet hoog zou vliegen deze keer.

Stadion Galgenwaard Foto: Gerhard Riesthuis

En ja, er is heel wat indrukwekkends te zien ‘up in the air.’ Daarover – en over ‘Conclusion’ - worden dan ook geanimeerde gesprekken gevoerd, waarbij uiteraard uitdrukkelijk die koffie wordt gedronken. Tot we weer verder pionieren.

groepjes de bezienswaardigheden van dit gebouw in ons op zullen kunnen nemen. Allereerst is daar echter de lunch, op grote hoogte ook weer: het gebouw is 85 meter hoog en de ontvangstruimte zetelt op de 16e verdieping. Uiterst gewillig schuiven we langs een enorme tafel vol gevarieerd belegde broodjes, hapjes en drankjes, en genieten daarmee opnieuw van onderlinge gesprekken en het wederom adembenemende uitzicht over de stad. Bij helder weer is vanuit de hoogte, en vanaf specifieke punten, Den Haag te zien, maar ook de Rembrandttower in Amsterdam en de (Ajax-)ArenA daar. Samen met verschillende anderen ben ik echter al onder de indruk van het groen beneden, de nu zo overzichtelijke parkpaden er doorheen, de anders zo verscholen rode pannendaken ertussen en van bekende Utrechtse gebouwen als ‘normale’ ijkpunten - maar ijkpunten dus die op een gewone dag doorgaans alleen op ooghoogte kunnen worden waarge-

Fortis Juist in tijden van crisis heeft een mens afleiding nodig. Daar houden we ons dan ook stevig aan: na ‘Conclusion’ zijn we naar het bekende Fortisbankgebouw aan de Archimedeslaan getoerd, een bijzonder pand met onder andere bijzondere kunstwerken. Iedereen zal daar een kleurige, onderscheidende sticker opgeplakt krijgen, zodat we in overzichtelijke


5


een bijzonder pretpakket nomen. Maar dan is het al ‘stickertijd’ en gaan we nog verder hogerop. Ik ben niet overmoedig geworden, maar ga toch met iets minder schroom met (een deel van) mijn groepje de lift in. (De glazen lift, met aan alle kanten uitzicht, verruil ik echter wel voor een hermetisch gesloten exemplaar, en daarin sta ik, o huiverige, niet alleen.) Maakt allemaal niet uit: we zoeven naar de top van het gebouw. Daar bevindt zich ‘de machinekamer’ van het complex: een ruimte vol dikke, zilverkleurig omgorde buizen, stalen kasten en overig indrukwekkend materiaal, maar vooral een ruimte van waaruit je de stad vanaf een nog hoger plan kunt bezien. Ik houd me, samen met die overige enkeling, wat schuil in de machinekamer, want het illustere uitzicht kun je alleen bewonderen vanaf een soort omgang buiten; te spannend voor mij, iets als: ‘Don’t try this at home’. Even later heb ik echter niet voor niets gewacht op de geïmponeerde durfals, die commentaar leveren als: “fantastisch”, “heel indrukwekkend”. We zoeven terug naar onze verlaten, lagere verdieping en bekijken veel bijzonderheden. Daaronder enkele ‘hoge’ directiekamers. Deze bieden hetzelfde fraaie uitzicht, vanachter glas, op de stad, maar dat kan dan vanuit zeer soepel draaiende stoelen om gedistingeerd ovalen tafels: fraai gefaciliteerde ruimtes, die ook te huur zijn. In die directiekamers tevens kunstwerken, zoals je die aantreft door het hele gebouw. Er zijn werken te bewonderen van Karel


Appel, Corneille, Bram Bogaard, allen grondleggers van de Cobrabeweging. Veel van de aanwezige werken zijn geschonken door bedrijfsonderdelen. Zo is er ook een beeldengalerij als het resultaat van een prijsvraag die door de zogeheten VSB Kunstcommissie werd uitgeschreven voor jonge kunstenaars. Voorts is er een voor velen zeer aantrekkelijke wand van kastjes met daarin een ‘spaarpottengalerij‘; de nijvere spaarder door de tijd heen uitgebeeld via zijn ‘schatkistje’. Allerlei variaties op: “Moet je nou toch eens kijken,”, “Nee zeg, even de bril op“, gaan daarbij vrolijk door de ruimte. Met enkele anderen ben ik zelf nogal geïntrigeerd door een beeldhouwwerk dat ik qua vormgeving niet echt thuis kan brengen, maar de naam ervan luidt dan ook: ‘Vergadering’ of ‘Geklets’. Kortom, we hebben weer aardig wat te lachen naast al het informatieve dat ons bereikt. En zo is het alweer tijd voor de volgende ervaring. De bus wacht met smart op ons.

Paper Dome Het weer is nu, iets later in de middag, wat druilerig geworden. Een mottig regentje daalt over ons neer als we, na een wat langere busrit, zijn uitgekomen in het nieuwe stadsdeel Leidsche Rijn in Utrecht, om de Paper Dome daar te bezichtigen en koffie/ thee te gebruiken. Geen nood, we gaan ons opnieuw laten verrassen. De Paper Dome is een ge-

6

Foto: Gerhard Riesthuis

bouw dat dient als (tijdelijke) culturele voorziening - je kunt het complex ook afhuren - en dat aspect alleen al heeft zo zijn charme. De Paper Dome is daarbij geen regulier gebouw. Het is ontworpen door de Japanse architect Shigeru Ban en heeft geheel eigen vormen en constructies. Niet iedereen ziet direct het bezienswaardige ervan af, maar het gaat hier wel over een theatertent van bijna 10 meter hoog, 26 meter in doorsnee, en deze tent is, zo wordt ons door onze voorzitter nader toegelicht, opgetrokken uit een ingenieuze constructie van ruim zevenhonderd kartonnen kokers. We bevinden ons in een reusachtig soort iglo, het raamwerk ervan bestaande uit die (zware, oranjebruin gekleurde) kartonnen kokers, in een superieur netwerk van hoeken op elkaar afgesteld. De ruimte kan, behalve als theater, ook ingericht worden als grand café, congres- of concertzaal en beschikt over tweehonderd zitplaatsen en zo’n vijfhonderd staanplaatsen. Bij de koffie wordt het onderkomen druk besproken: je ziet er het aparte van in of niet, maar sensationeel blijft het. En ja, zo staan we ook maar weer open voor nieuwe indrukken. We verblijven wat langer in dit speciale gebouw en vrijwilligers die elkaar nog niet (goed) kenden, komen zo als vanzelf met elkaar in contact. En dat (b) lijkt bijzonder te bevallen; alsof we niet terugdeinzen voor een eigen vormgeving van een Gildetheater. Maar dan is het ook tijd voor de laatste ronde. We gaan de bus weer in, op weg nu naar een borrel plus aankleding. jaargang 10 nummer 4, december 2009

een bijzonder pretpakket Grand restaurant Belle te Oud Zuilen Oud Zuilen. Een idyllisch dorp. Met een idyllische uitspanning, waar de tijd stil lijkt te hebben gestaan, maar die van alle moderne gemakken achter de romantische luiken is voorzien: Grand restaurant Belle. We worden er hartelijk ontvangen. Gekleurde stickers zijn niet meer nodig. In plaats daarvan ontvangt iedereen consumptiebonnen. Die worden grif ingewisseld. Onder de fraaie hanenbalken ter plaatse borrelen de gesprekken opnieuw op.

De sfeer is uiterst ontspannen. Belle van Zuylen zelf zou zich er wel bij hebben gevoeld, want van de gevoerde conversaties zijn flarden op te vangen die duiden op dieper gravende onderwerpen in een even luchtig als aangenaam filosofisch jasje. Time flies. Voor het dan tijd wordt de bus op huis aan te nemen, terug naar ‘De Inktpot’, wordt er een afscheidswoord gesproken door onze voorzitter en een dankwoord geuit door Jan van Ee, rondleider van het eerste uur: we hebben genoten van een memorabele jubileumdag, waarvan de enorme organisatie perfect is gepland en verlopen. Er wacht iedere vrijwilliger/feestganger echter nog een laatste verrassing. Niemand komt de deur uit zonder een cadeautje. Ruud Snel, eigenaar van ‘De waskit’ in Utrecht, het gerenommeerde bedrijf in Utrechts binnenstad dat alle soorten en maten van kaarsen van Ruud´s hand

verkoopt, heeft voor iedereen een van zijn kleurige Happy Heart Candles ter beschikking gesteld. (Dit ter gelegenheid van ook alweer dertig jaar Happy Heart Candles). De vorm ervan is, uiteraard, die van de Domtoren. Ze worden gretig meegenomen, de bus terug in. Zelf vind ik het nog steeds doodzonde die kaars op te laten branden. Zoals ik het jammer vind dat zo’n jubileumdag niet ieder jaar kan plaatsvinden. Maar ja, al te gretig moeten we niet zijn en op=op. En aldus resteert de bijzondere herinnering aan een bijzondere dag. Waarvan akte. Joke Streefkerk

rondleidingen Ruud Snel: 40 jaar Happy Heart Candles Officieel was 19 september de datum van het jubileum van Ruud Snel’s bedrijfje, maar Ruud is een hele maand aan het feesten geweest, o.a. met een lift van de brandweer naar de eerste trans van de Dom, een bezoek van de burgemeester en een geschenk van Domkaarsen voor alle deelnemers van de jubileumviering van Gilde Utrecht op 1 september jongstleden. Uiteraard wilden we voor Ruud iets terug doen en dus organiseerde de evenementencommissie een wandeling voor Ruud vanaf zijn geboortehuis in de Goedestraat, via alle plekken waar Ruud ooit gewoond en gewerkt had, naar uiteindelijk zijn vroegere stamkroeg om gezamenlijk wat te drinken.

De opkomst bij de Goedestraat 66 was aanzienlijk hetgeen de feestvreugde flink vergrootte. Ruud had zelf zijn zus en wat vrienden uitgenodigd zodat een behoorlijk gezelschap achter zijn rolstoel aan door de stad trok. Onderweg werden op diverse punten door Bert Groeneveld verhalen verteld die meer blootlegden van het leven van de jubilaris en ook inzicht gaven in de strijd die hij heeft moeten voeren om voor zichzelf een plaats te veroveren in de maatschappij. In de Bruntenhof stond een vroegere buurvrouw van Ruud klaar met champagne voor het hele gezelschap, waarna de verhalen sappiger werden en het lachen veelvuldiger. Ruud gaf met zijn rolstoel de route aan tot aan de bar, waar de drempel dermate hoog was,


7

dat een rolstoel niet naar binnen kon. Uiteraard werd dat even fijntjes aan de eigenaar duidelijk gemaakt. Met voldoende rondleiders bij de hand, werd Ruud met stoel en al naar binnen getild. Ruud genoot van de optocht, niet alleen door de grote opkomst maar ook door het mooie weer en uiteraard de versnaperingen onderweg en na afloop. We hebben afgesproken dat voortaan alle rondleidingen die maar enigszins in de buurt van de Donkerstraat komen, langsgaan bij Ruud Snel en zijn unieke Utrechtse Domkaarsen. Happy Haert Candles: op naar de 50 jaar. Paul Vergeer


rondleidingen Bierwandeling met bierproeverij Bierwandeling met bierproeverij Gilde Utrecht wordt in juli benaderd door PINT (www.pint.nl), een vereniging van bierliefhebbers, met het verzoek om de themawandeling ‘Bierbrouwerijen aan de Oude Gracht’ van 24 september te mogen uitbreiden met een aansluitende bierproeverij. Deze combinatie zal dan landelijk gepubliceerd worden als activiteit in het programma van ‘De week van de smaak’. We reageren enthousiast. De aanvullende proeverij geeft een meerwaarde aan de wandeling. Het op deze manier met bier bezig zijn maakt heel dorstig. De samenwerking tussen Gilde Utrecht, PINT en café Derat is zo goed geweest dat we in de toekomst naar elkaar zullen verwijzen in de hoop dat dit herhaald zal worden. In de middeleeuwen heeft Utrecht wel zestig brouwerijen die alle aan de Oudegracht liggen. Bier is van groot sociaal en economisch belang omdat het drinkwater niet betrouwbaar is en het stadsbestuur via accijnzen op bier onder andere bouw en onderhoud van de stadsmuren financiert. Door sterke concurrentie van Duitse bieren (pils), de toenemende consumptie van thee en koffie en het onder de knie krijgen van de industriële fabricage van bier (19e eeuw), verliezen de Utrechtse

brouwerijen de concurrentieslag. Omstreeks 1600 zijn er nog ongeveer twintig brouwerijen over, maar in 1897 sluit de laatste brouwerij ‘De Boog’, haar poorten. De opkomst voor beide wandelingen met als startpunt het Louis Hartloopercomplex, is groot, in totaal veertig personen. Het is mooi weer en alle wandelaars verschijnen goedgehumeurd en nuchter aan de start. Via Twijnstraat aan de Werf, waar brouwerij ‘De razende Leeuw’ korte tijd heeft gezeten gaat de wandeling naar ‘Groot en Klein Payenborch’ waar de brouwerij ‘Den Aker’, bekend onder de naam ‘’t Keteltje’, was gevestigd. Na een kort bezoek aan de galerie op de hoek van Oudegracht en Jufferstraat, waar we de kelder mogen zien, komen we via het terrein achter Payenborch in de Lange Nieuwstraat. De voormalige brouwerij ‘De Leeuw’ had hier haar achteruitgang, nu nog zichtbaar aan een leeuwenkop boven een deur bij de Dorstige Hartsteeg. Via het kloosterterrein bij de Dolensteeg gaan we langs de Doopsgezinde kerk aan de Oudegracht (hoofdingang van brouwerij ‘De Leeuw’). Via de Smeebrug komen we in de Geertestraat (brouwerij ‘De Ster’). Na brouwerij ‘De Boog’ en de Zeven Steegjes, komen we voldaan, moe en dorstig aan in café Derat, op de hoek van Springweg en Lange Smeestraat.

foto: Willem Schip

Hier proeven we onder leiding van de bierkenner Theo Flissebaalje een grote verscheidenheid aan topbieren uit Duitsland, België en Nederland, waaronder het eerste bier van de nieuwe Utrechtse brouwerij ‘Duits en Lauret’. Uit de reacties van de wandelaars maken we op dat deze themawandeling in het pulletje is gevallen en naar meer smaakt. Het is ons niet bekend in welke toestand een ieder het pand heeft verlaten. Marijke Liedmeier Geert Boorsma

Evenement rondleiders 20 oktober 2009 Dinsdag 20 oktober brachten vijftien rondleiders een bezoek aan het Rijksinstituut voor het Cultureel Erfgoed in Lelystad. Daar werden we welkom geheten door de heer Jaap Morel, senior scheepsarcheoloog, die ons na een inleiding in de kantine een rondleiding gaf door de werkplaatsen annex expositieruimte van het instituut. Telkens opnieuw is het een verrassing als we tijdens een evenement in contact komen met mensen die zo ongelooflijk veel kennis hebben van een bepaald Gilde Utrecht Nieuws

vakgebied. Want we gingen kijken naar de conservering van de schepen die in Leidsche Rijn gevonden zijn en dan met name DE MEERN 4, één van de grootste schepen die ooit gevonden is uit de Romeinse tijd. Het schip dateert uit het jaar 134 na Christus en aan de hand van de jaarringen in het hout kon onze gastheer ook nog constateren in welke periode van het jaar het schip vermoedelijk is gebouwd. Niet alleen historische aspecten komen aan de orde maar ook de chemie passeert even de revue in een uitleg hoe

8

de cellen van het hout in een bassin weer worden gevuld met een soort waxine, waardoor het schip voor heel veel jaren geconserveerd kan worden om het te laten zien aan de generaties die na ons komen. Als we naar het gebouw lopen kom je langs allerlei ankers die op het grondgebied uitgestald liggen. Binnen valt de opmerking: “We sterven van de ankers en de kanonnen” en in de werkplaats komen we dan ook de mooiste exemplaren tegen. Eén kanon is van prachtig brons met uitbundige decoraties erop, opgesteld bij de hoofdingang. Wonderlijk dat zo´n jaargang 10 nummer 4, december 2009

rondleidingen moordwapen zo prachtig versierd werd. We hebben DE MEERN 4 gezien. Doormidden gezaagd. De ene helft ligt in een bassin om met waxine geconserveerd te worden. De andere helft ligt, in een hal onder een permanente douche nat gehouden, in een stalen rek om breuk en verval tegen te gaan, te wachten op zijn beurt om in het bassin geconserveerd te gaan worden. Als dat alles klaar is, komt het schip terug naar Utrecht om in

een historisch park in Leidsche Rijn opgesteld te gaan worden. Maar voor dat het zover is, zijn we vermoedelijk nog een flink aantal jaren verder. De bezoekers waren zeer onder de indruk van de presentatie. Een geweldige dag over een buitengewoon interessant onderwerp, met een gids die wat mij betreft op handen gedragen mag worden.

foto: Paul Vergeer

Paul Vergeer

Het Gilde Utrecht loopt voor de ad hoc-muziek uit Rectificatie, wegens ontbreken deel van de tekst in vorig nummer Eind vorig jaar werd Gilde Utrecht door het amateurorkest Ad Hoc uit Utrecht benaderd om op 14 juni 2009 een wandeling voor haar musici, vrienden en sponsoren van het orkest te organiseren. Dit ter gelegenheid van haar 35-jarig bestaan. Men verwachtte ongeveer 220 wandelaars. Het Ad Hoc Orkest bestaat uit circa veertig enthousiaste amateurmusici die met veel plezier samenspelen. Dat plezier delen ze graag met mensen die in hun dagelijks leven niet zo makkelijk in aanraking komen met klassieke muziek. Ze hebben een rijke traditie van spelen in zorginstellingen en scholen. Het spreekt vanzelf dat ons Gilde dit verzoek van Ad Hoc positief heeft beantwoord. In de afgelopen maanden hebben er drie besprekingen plaatsgevonden, tweemaal werd een muziekuitvoering van Ad Hoc bijgewoond en kwam het tot een intensief e-mailverkeer. Het was erg leuk en inspirerend om met zulke enthousiaste en creatieve musici samen te werken die ondanks hunne drukke dagelijkse werkzaamheden zo’n festiviteit van de grond weten te trekken. Er is van hun hand zelfs een wandelboekje verschenen over het muzikale heden en verleden van Utrecht, inclusief alle locaties in Utrecht die van muzikaal jaargang 10 nummer 4, december 2009

belang zijn, getiteld Achter de muziek aan! Stadswandeling door Utrecht. Dit boekje beschrijft op levendige wijze vijfhonderd jaar muziekleven in Utrecht met o.a. Mozart, Schumann en Brahms en de internationaal bekende Louis Andriessen die in de Herenstraat woont en onlangs zeventig jaar is geworden. Kan dit boekje de aanleiding zijn tot een themawandeling? Een retorische vraag waar muziek in zit. En toen was het zondagmorgen 14 juni, geen zon maar een lichte regen. Tegen twaalf uur kwamen de eerste wandelaars van K&W bij het pandhof aan. Om twaalf uur begon het carillonspel door de beiaardier Arie Abbenes en om half een werd het eerste exemplaar van het boekje Achter de muziek aan! Stadswandeling door Utrecht door de voorzitter van het Ad Hoc Orkest, mevr. Mieke Lanen, met een korte toespraak aan de musicus Louis Andriessen overhandigd. We waren met elf rondleiders en konden de circa honderd wandelaars dus gemakkelijk aan. De paardentram werd door twee mooie Friese paarden getrokken. De wandelingen gingen langs een aantal locaties waar muziek ten gehore werd gebracht: Pieterskerkhof, het Malthezerhuis aan de Nieuwegracht, Utrechts Archief, Buurkerk, de Catharinakathedraal en bij K&W stond een draaiorgel te spelen. Om twee

9

Foto: Geert Boorsma

uur waren alle groepen bij K&W waar we koffie konden drinken en het bovengenoemde boekje aangeboden kregen. In de concertzaal werd het Gilde bedankt en konden we nog bijna een uur genieten van muziek van Robert Schumann en Johannes Brahms, uitgevoerd door het Ad Hoc Orkest. Gelet op positieve reacties van de wandelaars, kunnen we terugzien op een geslaagde wandelmiddag. Geert Boorsma Gilde Utrecht Nieuws

in de schijnwerper MIEPS FONTEIN geeft Nederlands aan denkende mensen Op een behoorlijk herfstige morgen fiets ik naar Mieps Fontein toe, taalvrijwilliger bij het Gilde. Ze woont in een comfortabele, maar naar eigen zeggen iets te kleine flat in Tuindorp-Oost. In haar kamer staat een Steinway vleugel en boven de bank waar zij heeft plaatsgenomen hangt een fraaie tekening/aquarel van de Lange Jan in Middelburg. Een mooi familiestuk dat vervaardigd is door de Amsterdamse joffer Coba Surie, een nichtje van Mieps’ grootmoeder. Met deze prent heeft Mieps natuurlijk het hart van de interviewer, geboren in Middelburg, gestolen. Mieps is vrijwilliger bij het Gilde sinds begin 2003. Haar werk in conversatiegroepen is in feite een logisch uitvloeisel van haar beroep. Ze werkte eerst bij De Stichting Bijstand Buitenlandse Studerenden, die na enige tijd het internaat Berkenhoven verwierf. Daar werden buitenlanders opgevangen die nog maar kort in Nederland waren en van wie het grootste deel ging studeren. Een belangrijke groep die daar destijds werd gehuisvest was de groep Tsjecho-Slowaakse vluchtelingen na de Russische invasie van 1968. De Stichting Bijstand Buitenlandse Studerenden ging op in het Nederlands Centrum Buitenlanders (NCB), alwaar zij als beleidsmedewerker heeft gewerkt. Ze gaf daarnaast lessen Nederlands aan meestal hoger opgeleide buitenlanders, gaf docententrainingen en deed aan materiaalontwikkeling. Ze is medeauteur van de nuttige serie ‘Help’ en het naslagwerk ‘Nederlandse Grammatica voor Anderstaligen’) uitgegeven door het NCB. De laatste jaren voor haar pensioen werd ze vanuit het NCB gedetacheerd bij het James Boswell Instituut van de Universiteit van Utrecht voor het onderwijs aan hoger opgeleide buitenlanders. Ze werkt nu een-op-een of in kleine groepjes en geeft nog steeds tweemaal per week haar lessen in het gemeentekantoor (Bureau Inburgering) in de Kaatstraat. Na haar pensionering in 1996 verleende ze nog enige tijd diensten op vrijwillige basis aan het James Boswell Instituut. Ze werkt nu met mensen uit heel verschillende landen, zoals NeGilde Utrecht Nieuws

pal, Kenia, Cuba, China en Bulgarije. Er wordt veel aandacht aan uitspraak

klaargestoomd voor het Staatsexamen NT2, niveau 2). Dat betekent dat er naast conversatie ook aandacht aan lees-, luisteren schrijfvaardigheid wordt besteed. “Ik laat de mensen denken”, zegt Mieps, iets dat soms in het onderwijs in eigen land niet aan bod komt. Een leerling moet van haar een zin maken met “ik kwam te laat”, “de klok liep achter” en “waardoor”. De leerling zegt: “ik kwam te laat waardoor de klok achterliep”. Die zin klopt taalkundig maar de leerling heeft niet nagedacht!

foto: Aart de Veer

besteed. Soms wordt een bandopname gemaakt van een spreekbeurt, die in de les wordt afgespeeld om de fouten te kunnen traceren. Soms corrigeert ze de mensen als het om een bepaald taalpatroon gaat, een andermaal laat ze de mensen voluit praten, zonder onderbreking. “Een stortvloed van woorden, die uit het hart komt, moet je niet stoppen”, vindt Mieps. De voorbeelden die zij uit haar lessen geeft, maken wel duidelijk dat het een relatief hoog niveau is waarop het daar toegaat (sommige leerlingen worden

10

In een tekst staat: “In 1815 kwam België bij Nederland. Vijftien jaar later kwamen de Belgen in opstand tegen Nederland. In 1839 werd België officieel zelfstandig verklaard. Mieps vraagt: “wat gebeurde er in 1830?” De leerling zegt: “dat staat niet in de tekst”. (Het staat er wel, maar anders geformuleerd!) Ze werkt ook met drills, een term die ik niet kende, maar waarmee ze bedoelt dat je bepaalde patronen(typisch Nederlands idioom) vaak moet herhalen om ze bij de buitenlander in te prenten. Ze geeft een voorbeeldzinnetje: “ik help je wel even”. Ze wijst in die gevallen duidelijk op de betekenis van “wel even.” Voor ons doodnormaal, maar welke nieuwe Nederlander zegt dit foutloos, op het juiste moment en met de juiste intonatie (prosodie)? Mieps is soms ontevreden over de taallessen die bij de ROC’s gegeven worden. jaargang 10 nummer 4, december 2009

in de schijnwerper Ze kreeg een leerling die daar 400 uur taalles had ontvangen, en nog steeds op een betrekkelijk beginnersniveau zat in plaats van een gevorderd niveau dat je zou verwachten. “Waarom heb ik dat niet geleerd?” sprak deze man toen Mieps ontdekte dat er te weinig aandacht was besteed aan uitspraak, spelling, maar ook aan correct spreken. Voor een goed opgeleide is dit laatste namelijk essentieel, wil hij hier een goede baan krijgen. Anders wordt hij altijd als minderwaardige allochtoon beschouwd. Mieps is vanaf haar geboorte blind, en ik schrijf dit nu pas op omdat het – in mijn beleving – niet bepalend is voor wat zij doet voor het Gilde. Ze heeft haar leven op een bewonderenswaardige wijze naar haar handicap ingericht. Natuurlijk is het lastig dat je hulp nodig hebt als je naar een voor jou vreemde plaats toegaat.

Het is fijn om een hulp in huis (Corrie) te hebben die driemaal in de week dingen doet, zoals een boodschap of het huis schoonmaken. Mieps is volledig gewend aan braille lezen (ongeveer 200 woorden per minuut!) en de mails uit haar computer worden in braille omgezet. Ze heeft Russisch gestudeerd. Door het studeren van een vreemde taal kom je in aanraking met vreemdetaalverwerving en dat is in feite waar het bij het onderwijs Nederlands aan buitenlanders om gaat. Van gesproken boeken houdt ze niet. “Ben je blij om in het digitale tijdperk te leven?” vraag ik. “Enerzijds wel, want het is enorm handig in de communicatie. Zo kan ik nu het huiswerk van de cursisten zelf nakijken. Maar je moet oppassen niet de hele dag aan dat ding te hangen, je leven wordt er dan teveel door

beïnvloed.” Ze werd in 1967 vanuit Amsterdam waar ze toen woonde naar Utrecht geroepen waar haar – hierboven reeds genoemde – werkstandplaats was. Ze voelt zich thuis in onze stad. Mieps vindt de contacten met het Gilde goed, ze praat graag met collega-docenten en ze nam b.v. ook deel aan het ‘schoolreisje’ ter gelegenheid van ons lustrum. Ze komt nooit op het kantoor in de Lange Smeestraat (“wat moet ik daar zoeken?”), maar heeft er uiteraard wel telefonisch contact mee. De interviewer stelt voor dat we de contacten met deze bijzonder deskundige vrouw zelf tijdens onze bijeenkomsten onderhouden! Aart de Veer

conversatie nederlands Doorstart project Visser Neerlandiaprijs voor project Voortburgeren SamenSpraak middagsymposium begin Gilde Nederland heeft achtergronden beschrebibliotheek 2010. Hierover volgt in voor het project Samenven. Ze zijn afkomstig uit Spraak (een op een/ een later stadium meer de top 100 die is samenZuilen maatjesproject) de informatie. gesteld op basis van een Door allerlei financiële tegenslagen (o.a. bezuinigingen op welzijnswerk door de kredietcrisis) dreigt dit succesvolle project voor laagopgeleide vrouwen in Zuilen in zwaar weer terecht te komen. Reden voor de samenwerkingspartners van dit project Vrouwen Ontmoetings Project, Bibliotheek Utrecht en Gilde Utrecht om opnieuw uit te kijken naar een nieuwe financieringsbron. De samenwerkingspartners geven het (nog) niet op omdat dit project het enige is in Zuilen waar alfabetisering van anderstalige vrouwen plaatsvindt.


Visser Neerlandia prijs ontvangen. Deze prijs is een initiatief van het Algemeen Nederlands Verbond (ANV). Ruim vijftig vrijwilligers van Gilde Utrecht doen mee aan dit project. Het ANV beloont met deze prijs de methode waarmee Gilde SamenSpraak bijdraagt aan de culturele en sociale integratie van anderstaligen in Nederland. De prijs bestaat uit een oorkonde en een geldbedrag van € 10.000,-- te besteden aan het project Gilde SamenSpraak. De uitreiking gaat gepaard met een

11

2009 Jaar van de traditie In overleg met het ANV en het Nederlands Centrum voor volkscultuur (NCV) is besloten aan deze prijs een kleine attentie te koppelen voor alle vrijwilligers die aan SamenSpraak meedoen. Zij hebben dit immers tot dit succes gemaakt. Omdat 2009 het Jaar van de Tradities is, is besloten tot de uitgave van een handzaam boekje over tradities in Nederland. In deze uitgave worden enkele belangrijke Nederlandse tradities en hun

in 2008 verricht onderzoek door het Centrum van Volkscultuur. Het boekje kan een leidraad zijn voor iedereen die ons land (beter) wil leren kennen. Het boekje is door Gilde Utrecht uitgereikt aan de vijfendertig deelnemers van de Gilde training NT2 die op 26 november heeft plaatsgevonden in de Kargadoor te Utrecht. Mocht u belangstelling hebben voor dit boekje en doet u mee aan het SamenSpraakproject laat dit dan per e-mail weten aan Jeanne van den Heuvel: [email protected] Gilde Utrecht Nieuws

projecten Verhalen van Vroeger

Leer mij Utrecht Kennen

De afgelopen jaren zijn een aantal vrijwilligers actief met dit project in ’t Huis aan de Vecht en Huize Tolsteeg. De huidige vrijwilligers hebben in dit project gewerkt met licht dementerende ouderen (psychogeriatrische groep) en somatische ouderen. Voorkeur van de huidige vrijwilligers gaat uit naar een groep somatische ouderen. In Huize Tolsteeg wordt gewerkt met deze groep. Zorgcentrum Bijnkershoek blijkt belangstelling te hebben voor dit project en wil dit gaan aanbieden aan ouderen met somatische klachten. Besprekingen vinden momenteel met hen plaats. Coördinator van dit project is Elly Rurup van Gilde Utrecht.

Wilt u de stad Utrecht beter leren kennen? Bijvoorbeeld omdat u net in de stad bent komen wonen? Of kent u de stad al door en door? Maar is dat eigenlijk wel zo? Voor iedereen die de ruim 1200 jaar oude stad dieper wil ontrafelen en ontraadselen, is er nu de cursus ‘Leer mij Utrecht kennen’. Gedurende zes zaterdagochtenden dringt u door tot de kern van de historische en de nieuwe wereld. Het voorjaarsprogramma 2010 van dit project vindt plaats van zaterdag 13 maart 2010 t/m zaterdag 24 april 2010. U kunt zich hiervoor aanmelden via onze website www. gildeutrecht.nl Wij zijn ook nog steeds op zoek naar een coördinator voor dit prachtige project. Bent u de persoon die wij zoeken, kijk dan even naar de vacature in dit blad.

Wegens succes herhaald

Cursus levensverhalen schrijven in Leidsche Rijn voorjaar 2010 Onder de naam “Afzender Leidsche Rijn” vindt in het voorjaar 2010 in Gasterij de Buurvrouw een 2e cursus levensverhalen schrijven plaats. Door deze cursus leert u op een bijzondere manier andere mensen uit Leidsche Rijn kennen. Schrijfervaring is niet nodig. De cursus vindt plaats op de woensdagmiddagen 10, 17 en 24 maart, 7, 14 en 21 april, 19 en 26 mei, en 2 juni. Vóór de start van de cursus zijn er nog twee ochtenden met kennismakingsgesprekken gepland. Opgave voor deze cursus kan bij Jeanne van den Heuvel. E-mail: [email protected] Vermeld hierbij ook uw adres, geboortedatum en telefoonnummer.Zie ook www.gildeutrecht.nl “Afzender Leidsche Rijn” is een onderdeel van het Ontmoetingsproject Leidsche Rijn. Aan dit project nemen deel: Gilde Utrecht, de Vrijwilligerscentrale Leidsche Rijn en Centrum Trijn van Leemput. Het ontmoetingsproject is mogelijk gemaakt door financiering van het Oranjefonds.

Gildelezingen in café Van Wegen In café Van Wegen in de Koestraat in Utrecht is een aantal lezingen/praatjes gestart. De bijeenkomsten zijn daar meer ongedwongen en opener van karakter dan in een zaaltje. De praatjes zijn in het café zelf. Wij hopen dat daardoor de interactie tussen publiek en spreker gemakkelijker ontstaat. Indeling van de avond: Start 20.00 uur in de Koestraat. Praatje met eventueel powerpoint, ongeveer 45 minuten. Pauze. Daarna vragen en discussie tot ongeveer 22.00 uur. Naborrelen in het café. data van de avonden voor 2010 zijn: dinsdag 16 februari Theo van Wijk, initiatief Domplein – aanleiding, historie en toekomst dinsdag 16 maart ??, wordt nog bekend gemaakt dinsdag 20 april René de Kam, Bureau gem. Utrecht – boek over de Domtoren Gilde Utrecht Nieuws

12


Vacatures Gilde Utrecht is op zoek naar 45+ vrijwilliger/coördinator van het project Leer Mij Utrecht Kennen Gilde Utrecht vraagt iemand met: - - -

organisatorische talenten gastheer/-vrouw kwaliteiten ervaring met publiciteit

Wij bieden: - - - -

een inwerkperiode door de huidige coördinator/rondleider Frank van Stigt onkostenvergoeding WA-verzekering gratis deelname aan architectuurcursus

Als gastheer/-vrouw bent u in duoschap met een tweede rondleider zes zaterdagen aanwezig. Een uitgebreide profielschets is beschikbaar.

column Gilde Utrecht is op zoek naar 45+ baliemedewerkster voor de dondermiddag. Tevens flexibel inzetbaar. Gilde Utrecht vraagt iemand met: - - - - -

communicatieve en administratieve vaardigheden verantwoordelijkheidsgevoel en flexibiliteit kunnen functioneren in een team/vrijwilligersorganisatie beheersing Word en E-mail beheersing Engels wordt op prijs gesteld

Gilde Utrecht biedt: - - -

onkostenvergoeding WA verzekering gratis deelname aan wandelaanbod en architectuurcursus

Taken: - -

bemiddelen wandelingen, pchulp etc. administratieve werkzaamheden

Tijdsinvestering: 3 uur per week. 1 x per 6 weken deelname aan balievergadering Heeft u interesse? Of kent u iemand die dit werk zou willen gaan doen? Neem dan contact op met Jeanne van den Heuvel. Dit kan per e-mail [email protected] U zult dan voor een kennismakingsgesprek worden uitgenodigd. Graag ontvangen wij bij aanmelding uw CV.

Projecten Voorleesbijeenkomsten in bibliotheek Kanaleneiland (nieuw) In november is Gilde Utrecht gestart met een proefproject voorlezen in de bibliotheek Kanaleneiland. Lezen verruimt de ervaringswereld en prikkelt de fantasie. Voorlezen is ook een vorm van lezen en het biedt gespreksstof, nodigt uit om herinneringen op te halen, kan het verleden weer tot leven brengen. In dit nieuwe project werkt Gilde Utrecht samen met de Bibliotheek Utrecht. De zes vrijwilligers hiervoor zijn opgeleid door Centrum Trijn van Leemput. De dertien bijeenkomsten vinden 1 x per 2 weken plaats op dinsdagochtend van 11.00 – 12.00 uur gedurende de periode van 3 november 2009 tot en met 20 april 2010. Coördinator van dit project is Tineke van Stijn van Gilde Utrecht. Zij is op dinsdagmiddag tijdens het baliespreekuur tussen 14.00 en 16.00 uur bereikbaar op tel. 030 – 234 32 52. jaargang 10 nummer 4, december 2009

13

Hebt u dat ook wel eens? Najaar 2009: ik ga boodschappen doen in de supermarkt. Als ik wil afrekenen, gaat er een nieuwe kassa open. Wie vormen de nieuwe rij? Lichaamstaal. Een gebaar. “Gaat u maar.” Opeens schieten er van achter mij klanten naar voren. Zal ik er iets van zeggen? Of is het een ongeschreven regel, dat je in dit soort situaties mag voordringen? Ik zeg niets. Het gevolg is, dat deze gebeurtenis blijft nasudderen in m’n hoofd. Ik kies de rij waarbij ik weer snel uit de winkel denk te zijn. Het schiet lekker op. Wel merk ik, dat de rijen links en rechts een snellere doorlooptijd hebben. Twee plaatsen voor mij is een mevrouw aan het afrekenen. Ondertussen praat zij met de caissière. “Lekker weer vandaag, hè. Morgen gaan we …” en dan vertelt ze, dat ze morgen een dagje uit gaat en waarheen ze gaat en wat ze daar gaat doen. De caissière is wel in voor een praatje. Ze vertelt wat haar plannen zijn. “Ja, je moet er van genieten als het kan,” en zo gaat het nog even door. Ik merk, dat ik ongeduldig wordt. Dan onverwacht: “Nou dag hoor”. De heer voor mij is aan de beurt. In alle rust doet hij de boodschappen in een tas. Dan gaat hij z’n pinpas zoeken. Dat duurt – zo ervaar ik dat – heel lang. Gestuntel. De pas wordt verkeerd door het afleesapparaat getrokken. Een andere mogelijkheid wordt beproefd. Het blijkt de juiste te zijn. Er wordt een boekje gezocht, waarin de pincode staat. Links en rechts stromen de klanten de winkel uit. U begrijpt het: ik sta weer in de verkeerde rij. Vandaar mijn vraag: overkomt dat u ook wel eens? Ben de Boer


geef de pen eens door “Geboren in Arnemuiden en getogen met de tale Kanaäns, wat kan er dan nog misgaan?” (verkering krijgen met een Rooms meisje even niet meegerekend). Er waren veel bijnamen in het dorp van mensen die Van Belzen, De Nooyer, De Ridder en zo heetten. Mijn vader was import uit Middelburg, dus hem bleef een (onwelvoeglijke) bijnaam bespaard. Een dominee die voor zijn intrede werd voorgesteld aan de kerkenraadsleden met bijnamen als: Lieven Strontvent, Keesje Poeper en Gilles Sikkebil, verzuchtte bij thuiskomst: “nu heb ik de complete WC in de kerkenraad zitten”. Als jongste uit een gezin met zeven kinderen mocht ik doorleren, op de Mulo in Middelburg. Was daar destijds de enige dorpeling. Een dorpsgenoot, zoon van een timmermansbaas telde niet mee, want hij zat op de hbs. Dat heette geen doorleren. Na het huiswerk moest ik helpen met garnalen pellen en erwten lezen. Van 2 kilo gepelde garnalen kon je eind jaren veertig twee broden kopen (à 21 cent). In de schoolvakanties: fruit plukken en gerooide aardappelen rapen. De laatste bezigheid werd per roe betaald.

Na de Mulo meldde ik me aan als beroeps bij de LuchtStrijdKrachten (LSK) in Nijmegen. Een baan met caoutchouc werd me voorgespiegeld. Maar zonder hbs-diploma was de rek er al gauw uit. Het Roomse Nijmegen was ondenkbaar zonder een RK-avondlyceum. Dus daarheen. Enkele jaren later toonde ik de commandant het fraaie Staatsdiploma met het verzoek de officiersopleiding te mogen volgen. Helaas, de inmiddels tot 3 A-viertjes opgelopen straflijst verhinderde dat. Ach, nou ja. Een beetje Zeeuw komt na de worsteling weer boven. Exit Luchtmacht. In de zestiger jaren zat NS dringend verlegen om leidinggevenden. Dat leek me wel wat. Eerst twee jaar naar de Spoorschool, loketwerk, vrachtgoed, post T en ’s zomers buitenlandse bustoeristen rondleiden. Keukenhof, Deltawerken, Afsluitdijk en bootje varen in Amsterdam. (NS had destijds een eigen reisbureau). Veel gelachen. Vooral om een studente op de rondvaartboot die iedere donderdag ging trouwen. Het prachtige meisje, pagekapsel, kondigde de trouwerij terloops aan. Niet door de microfoon, en passant bij een bocht in het IJ toen er toch niks te vertellen viel. De annonce ging van voor- naar achtersteven en had de ronde gedaan juist voor het afmeren. Wat een timing. De fooien die dat kind kreeg. De kapitein stond er bij te likkebaarden. Na de Spoorschool kwam ik terecht bij Personeel. NS, een pracht bedrijf. Vrij vervoer in binnen- en buitenland. Eerste klas, jawel. Elk jaar met het gezin afwisselend naar landen rond de Middellandse Zee, of met de boot naar Engeland, Ierland en de Kanaaleilanden. Na de Vut werd ik vrijwilliger bij de LAW, beschrijven en markeren van Lange Afstand Wandelpaden, kriskras door Nederland. Op het Zuiderzeepad zag ik bij IJsselmuiden een gevelsteen met opschrift: “Hier is het niet”. Zoiets krijg je niet dagelijks op je bord, dus ik bel aan. “Meneer, enz.” De


14

meneer: “Hier is het niet” en wijzend naar het azuren uitspansel “Daar is ‘t”. Geen diepgravende analyse. Ik had het kunnen weten. IJsselmuiden, Arnemuiden, met dezelfde saus overgoten. Hij noodde me naar binnen voor een bak koffie en na het vernemen van mijn afkomst een dikke plak huisgemaakte cake erbij. Die gastvrijheid was overigens kenmerkend op het platteland. Niet dat ik overal … Vóór de Vut ging ik vaak te voet naar het werk, indachtig het LAW-motto: “Un jour sur le sentier est une semaine de santé”. Een uur gaans. Te voet beginnen alledaagse dingen je op te vallen. Je koopt Van Hulzen, ziet de consoles voor het eerst, belt bij huizen aan en vraagt naar de betekenis van kraag- en gevelstenen. Geen hond die het weet trouwens. Heb je de hele plankenkast Utrecht uit de Openbare Leeszaal doorgeworsteld, dan kom je vanzelf bij het Gilde terecht. Immers, je zet het licht niet onder een korenmaat. Gidsen bij Gilde. Dankbaar en vruchtbaar werk. (Het omverstoten van een cello in de universiteitsaula even niet meegerekend). Het gidsenwerk neem ik vooral niet al te zwaarwichtig; de mensen zijn een dagje uit. Mijn favoriete startplaats is op de St. Maartenshof. Een anekdote tot slot. Hij is van Godfried Bomans. Een dame opende het luikje van haar voordeur en beluisterde korzelig het Sint Maartensliedje. “Sinter, sinter Maarten, de koeien hebben staarten …” Toen de kinderen waren uitgezongen zei ze “Dóórgaan”. Waarna de kinderen opnieuw begonnen te zingen. Tot viermaal toe. De mevrouw: ”Ik zei toch, dat jullie dóór moesten gaan”. Toen pas snapten ze dat ze dringend verzocht werden om heen te gaan. Zonder beloning. Han Davidse De pen wordt doorgegeven aan Gertruce van Beurden jaargang 10 nummer 4, december 2009

boeken Utrechtse wijken noordoost: Wittevrouwen, Voordorp, Tuindorp oost, Tuinwijk, Zeehelden, Vogelenbuurt, Lauwerecht Santen, B. Heurneman, M. Noordoost ligt aan de beide oevers van de rivier de Vecht, die ooit bij Tolsteeg een grote bocht naar het noorden en oosten maakte. Ook de belangrijkste landroute naar het oosten, de Biltstraat, loopt door deze wijk. Langs die Biltstraat bevonden zich diverse molens en buitenplaatsen, en in de 19de eeuw verrees aan het einde de Rijksveeartsenijschool. Het gebied was ook de plek van de Utrechtse gasfabriek en de gemeentelijke vaalt: nu ligt daar het Griftpark. Het oude hoveniersgebied van Wittevrouwen werd langzaam volgebouwd. Na de bouw van de Vogelenbuurt verschenen hier twee tuinwijken, waarvan één op het grondgebied van Maartensdijk. Nadat de knellende banden van de gemeentegrenzen en de Nieuwe Hollandse Waterlinie waren losgemaakt, kon Utrecht in het noordoosten flink groeien. Niet alleen verschenen er nieuwe buurten zoals Tuindorp Oost en Voordorp; ook een groot recreatie- en sportterrein, de nieuwe veemarkt en belangrijke ontsluitingswegen werden aangelegd. Ingenaaid, 204 pagina’s € 19,00

Groet molletje van mij, Alexander Mollinger (1836-1867), een Utrechtse schilder Hartog, R. den De Utrechtse landschapschilder Godard Alexander Gerrit Philip Mollinger (1836-1867) volgt een succesvolle opleiding aan de Utrechtse Tekenschool, gaat daarna in de leer bij de Utrechtse schilder Willem Benedictus Stoof en vervolgens twee jaar bij de grondlegger van de Haagse School Willem Roelofs in Brussel. Hij ontwikkelt zich tot een bekwaam landschapschilder en aquarellist. Mollinger beweegt zich op het grensvlak tussen romantiek en realisme. Hij wordt beïnvloed door het werk van Barbizonschilders, zoals Daubigny en Millet. Wat in zijn werk opvalt, is naast het bijzondere kleurgebruik, zijn aparte behandeling van figuren in het landschap en het maatschappelijk engagement dat daaruit spreekt. Een cruciale rol speelt Mollinger begin zestiger jaren bij het openleggen van de Schotse markt. Verzamelaars in Schotland, die genoeg hebben van de traditionele Engelse landschappen, zijn dol op de Hollanders. Mollinger heeft in de jaren zestig van de 19e eeuw een gevestigde naam. Op zijn best is de Utrechter als aquarellist. Niet alleen zijn aquarellen, ook veel van zijn schilderijen zijn van hoge kwaliteit. Werk van Mollinger is opgenomen in zowel particuliere als museale collecties in binnen- en buitenland. Gebonden, € 27,50

OPLOSSING LUSTRUMCRYPTOGRAM Horizontaal: Jeanne, Paul, on, la, EO, ia, big, GUN, ATV, gil, smee, Leerdam, Aldi, Dom, lie, ego, NAM, ie, Ob, ok, Se, esje, gracht. Verticaal: job, enig, nl, nag, Po, uite, lavet, en, Gilde, Utreg, Ammon, lei, sad, balie, Lies, Mash, eb, oor, met, Oe, ka. De enige goede oplossing kwam van Ben Ravelli. Hij krijgt dan ook zijn welverdiende prijs, een boek over Utrecht. Hartelijk gefeliciteerd!


15

Lekker Leidsche Rijn over koken en wonen in Leidsche Rijn Brinkman, J., Man, E. de, Vroomans, N. Wat zeggen de mosselen Peter Style, de Ceviche van Alexandra, het chocoladetoetje van Anouk, de kleurrijke bietjessalade van Matte Marij en de Saltimbocca van Martine over Leidsche Rijn? Niets en tegelijkertijd alles. Het eerste vinexkookboek Lekker Leidsche Rijn geeft letterlijk een kijkje in de keuken van bewoners van de vinexlocatie Leidsche Rijn. De conclusie? Leidsche Rijn is divers. De mensen, de huizen, de wijken: er is veel variatie. Zo ook dit kookboek: de recepten zijn even divers als de mensen die er wonen. Lekker Leidsche Rijn: een kookboek van, voor én door Leidsche Rijners. En natuurlijk ook voor alle kookliefhebbers buiten Leidsche Rijn. Gebonden, 144 pagina’s, € 16,50

Het Grote Steden Kleurboek, Utrecht. Uitg. MIZdesign Dit mooie kleurboek voor kinderen bevat achttien platen van culturele stadsgezichten uit het hart van Utrecht, vervaardigd door Joost Gijzel. Ook voor ‘grote mensen’ zijn de beelden heel herkenbaar, en bijzonder aardig. Ze worden begeleid door duidelijke beschrijvingen. Het boek wordt geopend met een speciaal door stadsdichter Ingmar Heytze geschreven gedicht ‘Kleur’. Een subtiele verrassing zijn de oren van Nijntje, die boven de Neudeflat uitsteken. Een kleine misser is de tekst ‘Romeins schip’ bij de plaat van het Centraal Museum. Dit schip is nl. helemaal niet Romeins, maar stamt uit de Vikingtijd (rond het jaar 1000). Een aantrekkelijk kerstcadeautje! ISBN 978 94 90101 01 6. € 6,95. Gilde Utrecht Nieuws

Gilde Utrecht Nieuws Gilde Utrecht Nieuws

agenda + mutaties Vergaderdata 2010 Bestuur Elke tweede woensdag van de maand van 10.00 – 12.00 uur Ruimte: afwisselend bij Paul Vergeer en Frits Wensing 10 februari | 10 maart | 14 april | 12 mei | 9 juni 8 september | 13 oktober | 10 november, 8 december

Coördinatiecommissie rondleiders Elke eerste donderdag van de maand 10.00 – 12.00 uur Ruimte: Gildekantoor 4 februari | 4 maart | 1 april | 6 mei 3 juni | 2 september | 7 oktober 4 november | 2 december

Plenaire bijeenkomsten dinsdag 9.45 – 12.00 uur Ruimte: gebouw ORKA, Mariaplaats t.o. nr. 4 16 februari | 8 juni | 26 oktober

Evenementen rondleiders (voorlopig schema) 16 februari | 16 maart | 20 april | 18 mei 16 juni | 20 juli | 17 augustus? 19 oktober | 16 november | 14 december

Nieuwe rondleiders De heer R. Stein, de heer W. Zoutman

Rondleiders weg Mevr. A. Fischer

Balievergaderingen maandag of woensdagmorgen 11.00 – 13.00 uur Ruimte: Gildekantoor wo. 27 januari | ma. 15 maart wo. 28 april | ma. 14 juni wo. 15 september | ma. 25 oktober wo. 1 december

Coördinatievergadering Taalaanbieders woensdag 10.00 – 12.00 uur Ruimte: Gildekantoor 20 januari | 21 april | 16 juni 15 september | 15 december

Nieuwe Aanbieders Mevr. E. Jongsma, Samenspraak; mevr. T. Dijkhof, Spraakmakend; mevr. P. Vink, Spraakmakend; mevr. A. van Wieringen, Spraakmakend; de heer J.O. van Hemel, Spraakmakend; mevr. A. van Kattewinkel, Spraakmakend; de heer P. Meijer, Spraakmakend; de heer Th. Haffmans, PC en knoppendienst, mevr. I. de Wit, SamenSpraak Voorleestoer bibliotheken: mevr. J. Libochant, mevr. F. Rugebregt, mevr. C. Christen, mevr. J. Bos, mevr. E. van Hilten

Aanbieders weg Mevr. K. Wierda, Samenspraak; mevr. I. Bijl, Samenspraak; mevr. G. de Waard, Samenspraak; mevr. D. Mol, Spraakmakend; mevr. G. Teuwissen, Duo-project.

16


Gilde Utrecht Nieuws. jaargang 10 nummer 4, december Gilde Utrecht Nieuws

Recommend Documents