Flankerend onderwijsbeleid juni 2011
document TIS-110606-DOC-POV
Inhoud 1
De provincies versterken door te verbinden, te ondersteunen en te inspireren ........................................................................................................... 2
2
Antwerpen ......................................................................................................... 3
3
Limburg .............................................................................................................. 6
4
Oost-Vlaanderen .............................................................................................. 12
5
Vlaams-Brabant ................................................................................................ 21
6
West-Vlaanderen ............................................................................................. 24
1
1 De provincies versterken door te verbinden, te ondersteunen en te inspireren De provinciebesturen bevinden zich op het kruispunt van al wat reilt en zeilt binnen de verschillende beleidsdomeinen in de provincies. Vanuit deze positie zien zij de grote lijnen en tendensen, maar ook de regionale noden en behoeften. Vanuit hun 'helikopterperspectief' ontwikkelen de provincies een onderwijsbeleid met de bedoeling de scholen en hun partners te ondersteunen en te versterken in het kader van de opdrachten die zij krijgen vanuit het Vlaamse onderwijsbeleid met bijzondere aandacht voor plaatselijke noden. De provincies ontwikkelen hiertoe initiatieven, complementair aan initiatieven van de Vlaamse overheid, onderwijskoepels en lokale besturen. Veelal doen zij dit in overleg en in samenwerking met het onderwijs en de betrokken sectoren. Inhoudelijk sluit het onderwijsbeleid van de verschillende provincies naadloos aan bij de speerpunten in het Vlaamse onderwijsbeleid. Gelijke onderwijskansen, het maken van een onderbouwde en passende studiekeuze, de herwaardering van techniek en technisch onderwijs en het levenslang en levensbreed leren zijn duidelijk ook provinciale bekommernissen. De provincies ondersteunen de onderwijswereld op verschillende manieren: via e-zines, educatieve centra, educatieve materialen en methodieken, thematische studiedagen, lerende netwerken en projectsubsidies. In wat volgt krijgt u een impressie van de concrete initiatieven van de verschillende provincies. Het overzicht is ver van exhaustief. In de meeste provincies worden er ook vanuit andere diensten initiatieven t.a.v. het onderwijs ontwikkeld of worden subsidies verstrekt voor onderwijsprojecten. Hierbij denken we aan de initiatieven en subsidies vanuit de diensten milieu en natuur, verkeer, cultuur, welzijn, sport, economie. Naast deze zichtbare, veelal tastbare, ondersteuning van het onderwijs, nemen de provincies hun verantwoordelijkheid op in vergaderingen van onderwijspartners, soms als voorzitter of (mede)organisator. De provincies spelen een verbindende en coördinerende rol. Ze brengen mensen samen, geven hen de kans te overleggen, elkaar te leren kennen, een netwerk te vormen en van elkaar te leren. Daarbij streven ze steeds naar net-, gemeente- en sectoroverschrijdende samenwerking. Verder faciliteren de provincies afstemming en samenwerking door huisvesting te bieden aan Vlaams structuren als de RTC’s, de consortia voor volwassenenonderwijs en de Huizen van het Nederlands. Voor een duidelijke omschrijving van de visie van waaruit het flankerend onderwijsbeleid wordt opgebouwd en uitgewerkt, verwijzen we graag naar de gezamenlijke visietekst van de vijf provincies: "Provinciaal flankerend onderwijsbeleid: samen naar een sterker onderwijs."
.
2 Antwerpen Coördinerende initiatieven -
Organisatie opleiding medewerkers schoolsecretariaten over studietoelagen; samenbrengen coördinerende preventieadviseurs van de scholengemeenschappen; samenbrengen van LOP-voorzitters voor permanent overleg en afvaardiging Vlaanderen; het organiseren van thematische studiedagen, bv. rond de problematiek in de B-stroom; logistieke en inhoudelijke ondersteuning van het stageplatform Mentorant; netoverschrijdend netwerk rond kostenbeheersing in het onderwijs met als streefdoel een maximumfactuur in de middenscholen.
Project Techno Trailer Een state-of-the-art vrachtwagen boordevol chemie en techniek bezoekt elke dag lagere scholen om technisch begaafde jongens en meisjes aan te zetten tot een positieve keuze voor technisch onderwijs. Het aanbod is gratis voor scholen en beantwoordt duidelijk aan een nood. Op dit moment is er 1 jaar wachttijd na de inschrijving. Het initiatief werd geïnspireerd door noodkreten vanuit de sector (bv. Agoria) en komt specifiek tegemoet aan vragen van de arbeidsmarkt op het niveau van de provincie.
Project Kansen in Onderwijs Scholen van alle netten kunnen een premie krijgen voor projecten rond kostenbeheersing, gezonde voeding op school of taalachterstand. Dit reglement wordt in 2011 herwerkt naar stimulans mentoraat/stage begeleiding.
RTC Huisvesting Alle RTC-medewerkers werden gratis ondergebracht in het provinciehuis. Er is een intense samenwerking, bijvoorbeeld rond het project Techno Trailer.
Kleine projecten Kledingwerken Ondersteuning basismateriaal onderwijs voor erg behoeftigen.
Regionaal Expertisecentrum Talentontwikkeling Het expertisecentrum was een proeftuinproject van Resoc Kempen. De provincie heeft dit project de afgelopen drie jaar ondersteund. Er werd didactisch materiaal ontwikkeld rond studiekeuze vanuit het principe van talentontwikkeling en meervoudige intelligentie. Vanaf 2011 wordt het product verder betoelaagd en gedissemineerd door en op schaal van de provincie. Het proeftuinproject wordt personeelsgewijs door de provincie overgenomen en, vanuit het luik techniek, afgestemd op de werking van de technotrailer en het stimuleren van techniek in het basisonderwijs.
Interregproject Veiligheidsopleidingen De Plantijn Hogeschool is, samen met andere provincies, secundaire en hogescholen, partner in dit project dat de haalbaarheid van een bachelor Veiligheid onderzoekt. Dit onderzoekt gebeurt op uitdrukkelijke vraag van de sector.
Bednet Bednet omvat onderwijs aan huis voor zwaar zieke kinderen. Dit project wordt jaarlijks door de provincie betoelaagd voor de werking op het grondgebied van de provincie Antwerpen.
Dag van de Democratie Dag van de Democratie is een voorbeeld van projecten rond herinneringseducatie. Eerder betoelaagde de provincie Antwerpen bv. al een herinneringseducatieve reis naar Buchenwald nadat de federale overheid de middelen bleek te hebben geschrapt. Dit specifieke project waarin scholen samenwerken rond burgerzin, vrede en democratie is een initiatief van vzw Eduard Meys Instituut.
Kleur bekennen Vanaf dit jaar organiseert de provincie het project Kleur bekennen Kids voor min 10-jarigen zelf. De federale overheid besliste eerder om voortaan te focussen op iets oudere jongeren. De provincie houdt de eerder opgebouwde expertise overeind door zelf het min 10-jarigen programma te financieren.
Cultuurbeurs voor onderwijs Financiële ondersteuning van een beurs ter promotie van cultuur voor de leerlingen, zelfs op de scholen in de provincie Antwerpen. Good practices en implementatiemogelijkheden in de klaspraktijk worden aanschouwelijk gemaakt zodat de toegankelijkheid voor scholen vergroot.
Gezonde voeding in het hoger onderwijs Met de campagne ‘ gezond en goedkoop koken op kot’ wordt een startpakket aangeboden aan de studenten hoger onderwijs binnen de provincie Antwerpen op Studay. Het pakket bevat een kookboek, samengesteld door UA Antwerpen en medegefinancierd door het onderwijsflankerend beleid van de provincie Antwerpen. Bovendien zullen tal van gezonde producten worden aangeboden zodat de studenten zullen geholpen worden bij hun eerste kookexperimenten op kot.
Brochure Ti Ta Tovertaal Een brochure over taalbeleid op school.
Suske en Wiske kindermuseum Schoolbezoeken doorheen gans het schooljaar. Met investeringen op regelmatige basis. In 2011 bv. 300.000 euro voor de totale vernieuwing van het binnenparcours.
Pennenzakkenrock Festival voor kinderen aan het einde van het schooljaar.
10 op 10
Subsidies voor verkeersveilige initiatieven in de schoolomgeving Het label 10op10 voor scholen De map lesfiches verkeerseducatie Opleiding doorheen het schooljaar voor leraren en verkeersouders
Zin-d’erin(g) Relationele en seksuele vorming voor kansengroepen tijdens de schooluren. Het gaat om een methodiek uit het jeugdwerk. Scholen kunnen een gemotiveerde aanvraag indienen en deze begeleiding gratis krijgen.
Time-Out en hergo De provincie bekostigt regelmatig Time-Out projecten en hergo projecten in gemeenten waar de nood groot is. Telkens met het oog op complementaire werking met andere, soortgelijke projecten.
3 Limburg Overleg, samenwerking en netwerking De provincie hecht veel belang aan een nauwe samenwerking met de sectorgebonden en sectornabije partners. Sectorgebonden partners zijn onder meer de onderwijskoepels, de pedagogische begeleiding, de CLB’s, de scholengemeenschappen of scholengroepen. Tot de sectornabije partners rekenen we bijvoorbeeld de Lokale Overlegplatforms, de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten, de sectoren Arbeid, Welzijn, Gezondheid evenals actoren uit de sector van de vrije tijd. Al even belangrijk is de innige samenwerking met de andere betrokken provinciale besturen en diensten – Onderwijs, Welzijn, Tewerkstelling en Economie, Integratie en Inburgering, Gezondheid, Cultuur, Sport, Milieu, Jeugd, internationale samenwerking,… Het steunpunt onderwijs stelt zich op als coördinatie- en aanspreekpunt naar onderwijs voor initiatieven die door andere provinciale diensten (PRIC, Gezondheid, MOS, Verkeersveiligheid,…) worden ondernomen.
Met externen: Het onderwijsflankerend beleid van de provincie wordt voorbereid in overleg met het platform onderwijs dat bestaat uit gemandateerde vertegenwoordigers van de verschillende onderwijsnetten. Daarnaast heeft de provincie op vraag van betrokken onderwijssectoren, sociale partners, lokale besturen, LOP’s,…overlegtafels aangeboden om samenwerking en coördinatie van initiatieven te bevorderen. Zo neemt de provincie een ondersteunende en coördinerende opdracht op binnen het ROP-Limburg. Op hun vraag biedt de provincie naast inhoudelijke en logistieke ondersteuning van de 18 LOP’s ook een coördinerende overlegtafel aan. De provincie zorgt voor het netoverschrijdend OKAN-overleg en legt de brug tussen onderwijs en hulpverlening. De vzw LOOA is het samenwerkingsplatform van partners uit het onderwijs, werkgevers en werknemers en staat in voor voorbereiding en begeleiding van initiatieven die een betere afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt als doel hebben. Hierbij is er nauw overleg en samenwerking met het RTC, de POM, de SERR. De provincie is betrokken partner en biedt huisvesting aan het RTC, het Huis van het Nederlands, het Onthaalbureau en de Consortia voor volwassenenonderwijs. De provincie kreeg de opdracht om het Huis van het Nederlands en de consortia op te richten. Daarnaast is de provincie actief betrokken in de Associatie Universtiteit – Hogescholen Limburg, ondersteunt ze de integratie van de geacademiseerde richtingen van de hogescholen in de universiteit en speelt ze een belangrijke ondersteunende rol bij het fusiemanagement van de hogescholen.
Intern-provinciaal: Het Educatief Centrum Provincie Limburg De educatieve materialen van alle provinciale diensten staan verzameld in één educatief centrum. Behalve het ontlenen van lesmateriaal biedt het centrum ook inhoudelijke begeleiding en ondersteuning rond tal van onderwerpen: diversiteit en gelijke kansen, gezondheid, opvoedingsondersteuning, kinderrechten, mondiale vorming, intercultureel onderwijs, welbevinden, taalstimulering en Nederlands voor anderstaligen. Een overzicht van het educatieve materialen, methodieken en projecten is beschikbaar via de website: www.limburg.be/educatiefaanbod
Lim-O-Zine Dit is het e-zine waarmee de verschillende provinciale diensten gezamenlijk communiceren naar het Limburgse onderwijs en zijn partners.
Het ontwikkelen van eigen initiatieven De inhoudelijke speerpunten in het provinciaal onderwijsbeleid sluiten aan bij de Vlaamse beleidsopties: (1) het bevorderen van gelijke kansen, (2) het komen tot een betere afstemming tussen onderwijs en arbeid, (3) het bevorderen van taalvaardigheden, (buur)talenkennis en talentontwikkeling, (4) het bevorderen en versterken van welbevinden op school.
Onderwijskansenmonitor Een belangrijk instrument bij de voorbereiding van het provinciaal onderwijsflankerend beleid is de Onderwijskansenmonitor samengesteld door de dienst sociale planning van de provincie. Deze monitor geeft een beeld van:
Het onderwijsaanbod in het BaO en het SO
De leerlingenpopulaties en –stromen in het BaO en SO
Sociale achtergrondkenmerken van leerlingen in het BaO en het SO
Schoolloopbaankenmerken van leerlingen in het BaO en het SO
De sociale ongelijkheid in de schoolloopbaan van leerlingen in het BaO en het SO
De participatie aan het Hoger Onderwijs
Alle deze cijfers zijn raadpleegbaar op onze website: www.limburg.be/onderwijskansenmonitor
Het bevorderen van gelijke kansen Het steunpunt voert een flankerend net- en sectoroverschrijdend kansenbeleid, vertrekkende vanuit de Limburgse situatie en aanvullend bij het Vlaamse en lokale onderwijsbeleid. En dit in samenwerking met de lokale en regionale actoren alsook de collega’s van de provinciale diensten zoals het PRIC, Steunpunt Opvoedingsondersteuning en Jeugdwelzijn, Steunpunt Sociale Planning,… Hierbij streven we zowel naar het bevorderen van structurele veranderingen in het onderwijs zelf als naar het versterken van kinderen en jongeren, en hun ouders, uit kwetsbare groepen. De werking is vooral gefocust op het inzetten op optimale ontwikkelingskansen in een krachtige leef- en leeromgeving van jongeren. Concreet betekent dit het versterken van de intermediairen door het aanbieden van overlegtafels, het faciliteren en/of opzetten van lerende netwerken en het ondersteunen van het lokale beleid en andere actoren gelijke onderwijskansen. De belangrijkste domeinen waarrond gewerkt wordt zijn: kansen en talen(ten), een sociaal en toegankelijk onderwijs en het verhogen van de slaagkansen van jongeren door het inzetten op scharniermomenten.
Leren thuis leren De lerarenopleidingen secundair onderwijs van de drie Limburgse Hogescholen hebben Leren Thuis Leren opgenomen als vast onderdeel in hun curriculum. Op het niveau basisonderwijs werken we in een eerste fase samen met drie gemeentelijke pilootprojecten die studenten in de lerarenopleidingen lager- en kleuteronderwijs inzetten om de kansen van kinderen te verhogen. De begeleidingen zijn gericht op ontwikkelingsstimulering in nauwe samenwerking met de ouders en lokale onderwijs- en welzijnspartners. Er zijn in het basisonderwijs ook heel wat initiatieven waarbij vrijwilligers begeleiding aan huis bieden om kinderen optimale kansen te bieden. Het lijkt ons gepast om in 2011, het Jaar van de vrijwilliger, samen met de vrijwilligers op zoek naar mogelijkheden om hen een steuntje in de rug te geven.
Brede School Onder begeleiding van het Steunpunt Diversiteit en Leren van de UGent gaan de verschillende provinciale diensten met een aanbod naar onderwijs na hoe we vanuit onze intermediaire opdracht het Brede School-concept kunnen implementeren.
Limburgs studiefonds Het Limburgs studiefonds, ontwikkeld in samenwerking met de hogescholen, verstrekt renteloze studieleningen voor alle studierichtingen, met inbegrip van aanvullende opleidingen na het basisdiploma. De leningen worden terugbetaald na het beëindigen van de opleiding.
Komen tot een betere afstemming tussen onderwijs en arbeid Onderwijs en arbeid zijn terreinen die nauw met elkaar verbonden zijn. Het Steunpunt Onderwijs wil de noden en behoeften in de relatie tussen onderwijs en het bedrijfsleven in kaart brengen en waar mogelijk een oplossing bieden. Talentontwikkeling en het verbeteren van de inzetbaarheid van schoolverlaters verhoogt de individuele kansen op een plaats op de arbeidsmarkt en levert een bijdrage aan de uitbouw van de regio.
‘Ontdek Techniek Talent’ Maar liefst 245 Limburgse basisscholen kochten een ‘techniekmobiel’ aan! Dertig nijverheidstechnische secundaire scholen hebben de mobielen aangemaakt en samengesteld voor de basisscholen in hun omgeving. Daarnaast coachen ze de onderwijzer(es)s(en) zodat zij in hun lessen optimaal gebruik kunnen maken van de materialen in de mobiel.
Uni-Form Met het project “Uni-Form” leidt de netoverschrijdende samenwerking tussen de scholen en de begeleidingsdiensten tot een uniform stagedossier voor de opleidingen in de sectoren zorg en handellogistiek met een luik stageadministratie en een luik stage-evaluatie.
‘Will’s Kracht Het project “Will’s kracht” ontwikkelt materiaal en geeft trainingen om met jongeren te werken rond arbeidsattitudes in relatie tot de stages en de overstap naar de arbeidsmarkt.
HorizonTaal De methode “HorizonTaal” laat jongeren in de eerste graad van het secundair onderwijs tien kennisdomeinen op een diepgaande manier verkennen. Ze denken na over hun interesses en mogelijkheden en staan stil bij hun persoonlijke keuzeprocessen en aspiraties, begeleid door hun leerkrachten en CLB-medewerkers. De verkenning motiveert jongeren ook om taal te gebruiken in uiteenlopende formele en informele sociale contexten.
Brugproject Het Steunpunt Onderwijs streeft samen met de vzw LOOA naar een kwaliteitsvolle invulling van het voltijds engagement voor de deeltijds lerende jongeren door het aanbieden voor brugprojecten.
Het bevorderen van taalvaardigheden, (buur)talenkennis en talentontwikkeling, De provincie wil ertoe bijdragen dat kinderen, jongeren en volwassenen ruim de kans krijgen om een goede taalvaardigheid te verwerven. Hiertoe neemt ze het engagement om bestaande initiatieven te versterken en te komen tot een betere onderlinge afstemming op het vlak van taal en communicatie, over verschillende beleidsdomeinen heen, rekening houdend met maatschappelijke evoluties en tendensen. Daarnaast investeert de provincie in projecten die specifiek zijn gericht op de praktijk van het onderwijs. Hierbij krijgen leerkrachten handvatten aangereikt om in de klas de optimale randvoorwaarden te bereiken die leerlingen kunnen motiveren om hun taalvaardigheid te versterken én om de kennis van de buurtalen en culturen al vanaf jonge leeftijd in een stroomversnelling te brengen.
Taal en Kansen We wensen dat alle Limburgers in staat zijn én zich uitgenodigd voelen om volwaardig te participeren aan de samenleving. Kunnen communiceren is daarbij van cruciaal belang. We zijn ervan overtuigd dat naast expliciete taallessen, het ‘natuurlijk’ gebruiken van taal in diverse contexten (opvoeding, onderwijs, vrije tijd, werk) van wezenlijk belang is om vaardig te worden en te blijven in het gebruiken van taal. Alle Limburgse partners die op een of andere manier een rol spelen bij taalontwikkeling, het bevorderen van taalvaardigheid en betekenisvolle communicatie (bv. Kind&Gezin, Huis van het Nederlands, opvoedingsondersteuning, onderwijs, de gemeentelijke onderwijsdiensten, vrijetijdsorganisaties, werkgeversorganisaties…) worden hierbij betrokken.
Linguacluster In het INTERREG- project “Linguacluster” wordt grensoverschrijdend samengewerkt om de kennis van de nabuurtalen Nederlands, Frans en Duits te verbeteren en het inzicht in de regionale culturele eigenheden in de Euregio Maas-Rijn te vergroten. Tien projectpartners bieden daartoe een gediversifieerde cluster van leeractiviteiten en – instrumenten aan, waarbij zowel aandacht besteed wordt aan het onderwijs in de reële klassituatie, als aan het virtuele en buitenschools taalleren. De brede waaier van initiatieven, gaande van taalinitiatie voor kleuters, klasuitwisselingen, tandemprojecten, bedrijfsstages, buitenschoolse leermomenten tot e-learning met een virtueel talenleerplatform, richt zich tot het geheel van het initieel onderwijs gaande van de kleuterleeftijd tot het hoger onderwijs. Onderwijzers en (toekomstige) leerkrachten kunnen ervaringen uitwisselen en leren hoe ze de euregionale dimensie in hun lessen kunnen integreren. Daarnaast worden arbeidsmarktgerichte taalmodules voor professionele communicatie ontwikkeld, wil men het opleidingsaanbod euregiobreed ontsluiten en iedereen (leerkrachten, burgers, werkzoekenden, werknemers en bedrijven) informeren over het grote taalopleidingsaanbod in de EMR.
Het bevorderen en versterken van welbevinden op school Welbevinden op School (WOS) Dit project stelt zich tot doel scholen en schoolteams bewuster en op een meer systematische manier te laten stilstaan bij de kwaliteit van het preventie- en remediëringsbeleid in hun school. Inmiddels stapten meer dan één op drie Limburgse basisscholen in het project. Als voorbereiding van een eventuele uitbreiding naar het secundair onderwijs wordt de werking in het basisonderwijs momenteel grondig geëvalueerd. Binnen dit project wordt begeleiding en vorming aangeboden rond de thema’s: sociale vaardigheden op school, socio-emotionele vaardigheden op school, suïcidepreventie bij jongeren, pesten op school, rouw en verliesverwerking, kindermishandeling, relationele en seksuele opvoeding.
Initiatieven van andere diensten Ook vanuit andere provinciale diensten wordt een educatieve werking ontwikkeld naar onderwijs. Het steunpunt onderwijs wil de brug zijn tussen deze diensten, de onderwijsinstellingen, de CLB’s, de onderwijskoepels en de begeleidingsdiensten.
MOS Het provinciaal Natuurcentrum coördineert het project Milieuzorg Op School, een milieuproject voor de kleuter- tot de hogeschool. De provinciale MOS-begeleiders helpen scholen om een eigen milieuzorgsysteem uit te bouwen. Dit is een geheel van maatregelen waarbij directie, leerkrachten, leerlingen, ouders, begeleidingsdiensten samenwerken om de school milieuvriendelijker te maken. Er wordt aan vijf thema’s gewerkt: afvalpreventiematerialen, water, verkeer, energie en natuur op school.
Gezondheid De dienst gezondheid en de LOGO’s hebben educatieve programma’s ontwikkeld die ondersteuning bieden aan de scholen die willen werken aan gezondheidspreventie. Effectieve preventie steunt op een meersporenbeleid, daarom zijn in de meeste themaprojecten ook beleidsmatige plannen of draaiboeken opgenomen. De meeste projecten zich zowel naar de school, de klas, de leerlingen, de schoolbegeleiding en naar de ouders, zodat ze samen werken aan een “gezonde school”. Thema’s waarrond educatief materiaal ontwikkeld werd en waarrond vorming of begeleiding aangeboden wordt zijn: Aids en SOA, gezondheid en hygiëne op school, gezonde voeding, tabakspreventie, veiligheid bij kinderen, verstandig zonnen.
Cultuur Ook vanuit de dienst cultuur en de culturele instellingen worden diverse educatieve projecten naar onderwijs ontwikkeld. Kunstencentrum Z33 presenteert hedendaagse kunst en vormgeving in eigentijdse tentoonstellingen en begeleidt jonge bezoekers op een actieve en interactieve manier in de verschillende tentoonstellingen. Leerkrachten kunnen gebruik maken van lesmappen met activiteitenter voorbereiding en nawerking van de tentoonstellingen. BeeldvoorBeeld is een theoretische en praktische handleiding over beeld- en filmtaal voor leerlingen uit het secundair onderwijs. De danskoffer Vrij Bewogen laat kinderen tussen 9 en 12 jaar op een inzichtelijke manier naar hedendaagse dans kijken. Het Steunpunt Limburgse bibliotheken ontwikkelt diverse leesbevorderingsinitiatieven voor verschillende doelgroepen.
Noord-Zuid De provincie organiseert het project Kleur bekennen Kids voor min 10-jarigen zelf. De federale overheid besliste eerder om voortaan te focussen op iets oudere jongeren. De provincie houdt de eerder opgebouwde expertise overeind door zelf het min 10-jarigen programma te financieren.
Mobiliteit De dienst mobiliteit bouwt actief een geïntegreerd provinciaal mobiliteitsbeleid uit waarbij duurzame, milieuvriendelijke en veilige verplaatsingen centraal staan. Scholen kunnen via Mobilim-subsidies 90% van
de kosten voor een mobiliteitsproject gesubsidieerd krijgen. Daarnaast organiseert de dienst de jaarlijkse autoluwe schooldag.
Limburgs Natuur- en Milieueducatief Netwerk – Limnet Limnet coördineert, stimuleert en ondersteunt alle initiatieven rond milieu- en natuureducatie, ook in het onderwijs.
Subsidies Er zijn twee subsidiereglementen: een voor de subsidiëring van vernieuwende onderwijsflankerende speerpuntprojecten en een voor de subsidiëring van vernieuwende onderwijsprojecten. Initiatieven van derden die gericht zijn op minstens één van de speerpuntprojecten kunnen een provinciale subsidie ontvangen. In het provinciebudget 2011 werd een subsidiekrediet van 150.000€ ingeschreven om deze initiatieven te ondersteunen. Om vernieuwende onderwijsinitiatieven van derden te stimuleren rond andere thema’s werd 50.000 euro ingeschreven in het budget 2011. Daarnaast voorziet de provincie subsidies voor Scolarta en Bednet vzw.
4 Oost-Vlaanderen Subsidiereglementen Er zijn twee subsidiereglementen. Een reglement voor de subsidiëring van projecten ter bevordering van gelijke onderwijskansen (GOK-reglement) en een reglement voor de subsidiëring van onderwijsinitiatieven ter aanvulling of ondersteuning van het reguliere lesgebeuren (reglement onderwijsinitiatieven). Het GOKreglement is bedoeld voor projecten van langere duur. Het reglement onderwijsinitiatieven is bedoeld voor kortere initiatieven. Er is een maximumduur vastgelegd van vier maanden. Een aantal voorbeelden van projecten die subsidies ontvangen in toepassing van deze reglementen, zijn hieronder verwerkt (aangeduid met *).
Het tegengaan van ongekwalificeerde uitstroom De Katrol Gent De Katrol Gent is een student tutoringproject. Dit is een werkvorm waarbij een student één of enkele allochtone of autochtone kansarme kinderen na schooltijd thuis of op school begeleidt bij zijn of haar schooltaken.
Aan de slag met het gemotiveerd verslag* Een project van de scholengemeenschap Edith Stein te Gent. De scholengemeenschap Edith Stein was één van de partners in de proeftuin 'Gemotiveerd', een proeftuin rond leerlingenoriëntering en studiekeuzebegeleiding. Eén van de deelprojecten van de proeftuin spitste zich toe op de kwetsbare groep leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Door het handelingsgericht werken te introduceren, wil men voorkomen dat deze groep leerlingen met beperkingen van allerlei aard (leer-, gedrags-, emotionele, fysieke, socio-economische) gestigmatiseerd worden als probleemleerlingen.
Technisch technologische zelfredzaamheid* Een project van Leiepoort Deinze, campus Sint-Vincentius. BSO-leerlingen hebben vaak problemen bij de keuze van de juiste studierichting vanaf de 2de graad. Binnen de proeftuin krijgen de leerlingen een opleiding die breder is dan in een gewone BSO-richting. Met het door de provincie gesubsidieerde project wil de school de leerlingen de kans geven om een aantal bijkomende vaardigheden en competenties te verwerven op technisch technologisch vlak, die hen later kunnen helpen binnen hun eigen leefwereld en binnen hun beroepsleven.
Playing for Success De vzw CST krijgt een subsidie voor de introductie in (Oost-)Vlaanderen van Playing for Success (PfS). PfS wil samen met andere organisaties (bij voorbeeld voetbalclubs) onderpresterende jongeren helpen om hun leerprestaties te bevorderen. Gedurende 10 weken komen ze na hun schooltijd samen om aan hun individuele leerdoelen te werken.
HERGO : vanaf nu voor alle Gentse scholen* Een project van het Steunpunt Leerrecht- & Leerplichtbegeleiding te Gent. Scholen maken te weinig gebruik van Hergo (herstelgericht overleg) als constructieve oplossing voor problemen tussen leerlingen onderling of leerling-leerkracht. Er wordt een opleiding georganiseerd voor 16 Hergo moderatoren. Elk onderwijsnet kan zijn eigen kandidaat-moderatoren voordragen. Het Steunpunt biedt als neutrale dienst een efficiënte inzet en coördinatie van een pool van Hergo-moderatoren voor alle Gentse scholen. De ervaringen met betrekking tot Hergo worden ook structureel uitgewisseld via het Steunpunt.
Time-out* De provincie subsidieert dit schooljaar 6 time-outprojecten. Dat zijn er 4 meer dan vorig schooljaar. De contingenten die Vlaanderen per provincie en per arrondissement voorziet, komen soms onvoldoende tegemoet aan de vragen op het terrein. In de meeste gevallen zijn de lokale steden vragende partij om extra time-outprojecten te voorzien. Volgend schooljaar worden er time-outprojecten gesubsidieerd in de regio's Aalst-Ninove, Deinze-Aalter, Dendermonde-Buggenhout, Eeklo en Oudenaarde-Ronse. Een ander probleem is dat er geen aangepaste time-outtrajecten zijn voor leerlingen uit het buitengewoon onderwijs. Met het project 'Buitengewoon TOP' wil de vzw Albezon aangepaste lange timeouttrajecten uitwerken. De subsidiëring hiervan was niet mogelijk via de regeling van de Vlaamse Gemeenschap.
De Sleutel Eeklo De jongeren die het behandelprogramma in het Residentieel Kortdurend Jongerenprogramma De Sleutel in Eeklo volgen, zijn allemaal leerplichtig. Tot juni 2010 werd een algemeen vormingsprogramma georganiseerd door Groep Intro. Dit is stopgezet doordat de Vlaamse subsidies niet verlengd werden. Toch wil De Sleutel voor deze jongeren verder onderwijs voorzien. Zo werd er een goedkeuring tot oprichting van een bijkomende vestigingsplaats voor de type 5 UZ-school van de stad Gent verkregen. Wanneer een nieuwe vestigingsplaats opgericht wordt, gebeurt dit met lestijden van de school. Ze krijgen deze voorgeschoten middelen nadien niet van de Vlaamse overheid terug. Dit betekent dat, gelet op de specifieke subsidiëring van het type 5, De Sleutel voor het schooljaar 2011-2012 op zoek gaat naar 100 % subsidiëring door een andere overheid dan de Vlaamse en voor het schooljaar 2012-2013 naar 50% subsidiëring. Er zijn in heel Vlaanderen slechts 2 instellingen die een Residentieel Kortdurend Jongerenprogramma aanbieden, 1 in Eeklo en 1 in Tienen. Daarom ging de provincie in op de vraag van De Sleutel om mee in te staan voor het opstartbudget.
De integratie van zieke kinderen/jongeren en kinderen/jongeren met een beperking in het onderwijs bevorderen Bednet De steun van de provincie aan Bednet is bedoeld voor de aanstelling van een deeltijdse regionale medewerker. Voor de centrale werking krijgt Bednet steun van de Vlaamse Gemeenschap.
SINZ De vzw SINZ (School In & Na Ziekenhuis) is een vrijwilligersorganisatie die lesgeeft aan leerlingen uit het lager en secundair onderwijs die wegens ziekte, ongeval of revalidatie de school enige tijd of regelmatig moeten missen. SINZ werkt complementair aan de andere voorzieningen voor onderwijsondersteuning voor zieke kinderen (Tijdelijk Onderwijs Aan Huis en Bednet).
Yieha De vzw Yieha krijgt een subsidie voor het organiseren van workshops voor lagere, secundaire en hogescholen rond inclusie van personen met een beperking.
De band tussen onderwijs en arbeidsmarkt verstevigen RTC Alle RTC-medewerkers worden tegen voordelige voorwaarden ondergebracht in het Provinciaal Administratief Centrum Het Zuid.
Bouwbaan Het FVB verzorgt opleidingen voor de bouwsector. Via een convenant is er ook een samenwerking met de scholen die een bouwopleiding hebben. Daarnaast heeft het FVB ook een project 'Bouwbaan'. Met dit project wil het FVB hulp bieden bij het zoeken naar werk in de bouwsector. Het wil eerst aan alle laatstejaarsleerlingen van de Oost-Vlaamse scholen met een bouw/hout-opleiding een duidelijk beeld bieden over hun toekomstig sociaal statuut en nadien voor de afgestudeerden die het vragen, een tewerkstellingsbegeleiding opnemen. In samenwerking met de directie Economie wil het flankerend onderwijsbeleid dit initiatief steunen.
De Make-Over* De twee Gentse centra voor deeltijds onderwijs willen met dit project 'werkplekleren' mogelijk maken voor hun leerlingen. De leerlingen voeren renovatiewerken uit aan verkommerde winkelpanden (verwijderen oude reclameborden, overbodige bekabeling, pleister-, metsel- en schilderwerk, stellingbouw,…). De eigenaars/huurders zorgen voor de nodige grondstoffen. De leerlingen zorgen voor de uit te voeren werken. Zo staan de jongeren tijdens de lesuren onder begeleiding van hun leerkracht met beide voeten in de realiteit. Dit project loopt in samenwerking met Gent, Stad In Werking.
Promotie van het technisch en beroepsonderwijs Het Beroepenhuis De provincie subsidieert Het Beroepenhuis. Jongeren tussen 11 en 14 jaar ontdekken er een waaier van beroepen en informatie over studierichtingen. Vooral de technische en praktisch uitvoerende beroepen staan in de kijker.
Technologica Technologica wordt georganiseerd door RTC Oost-Vlaanderen in samenwerking met de provincie, Tofam Oost-Vlaanderen en Gent, Stad in Werking. Elke school krijgt de kans GIP's tentoon te stellen. De proefopstellingen worden door een jury beoordeeld zowel naar presentatie als naar inhoud. Leerlingen uit het basisonderwijs en de eerste graad secundair onderwijs krijgen de kans om het evenement te bezoeken. Zo wordt hun interesse in het technisch en beroepsonderwijs aangemoedigd.
Lokale evenementen* De provincie subsidieerde de voorbije drie schooljaren de 'Kies wijs'-beurs, een beurs ter promotie van het TSO en BSO, georganiseerd door de Gentse scholen van het officieel onderwijs. Ook deze beurs richt zich tot de jongeren tussen 11 en 14 jaar. Volgend schooljaar wordt deze beurs vervangen door een 'Beroepenbeurs'. De klemtoon wordt niet langer gelegd op de studierichtingen op zich, maar op de beroepen die men later kan uitoefenen op de arbeidsmarkt. Bedoeling is de studiemotivatie bij de leerlingen te verbeteren door een gerichte studiekeuze in functie van een weloverwogen gekozen later beroep. Geraardsbergen heeft te kampen met een vrij hoge werkloosheidsgraad. Het overgrote deel van de werklozen is laaggeschoold. De stad wil de jeugdwerkloosheid terugdringen en de algemene perceptie van het technisch en beroepsonderwijs positief bijsturen. Een onderdeel van de campagne is een bezoek aan het Beroepenhuis in Gent en het bijwonen van een studiedag voor leerkrachten rond loopbaanbegeleiding, georganiseerd door het Beroepenhuis.
Promotiecampagne Volgend schooljaar zet de provincie zelf een promotiecampagne op in samenwerking met het RTC OostVlaanderen.
Bevordering van internationale samenwerking Accord Accord is een regionaal samenwerkingsverband tussen de provincies Oost- en West-Vlaanderen en de counties Suffolk en Norfolk. Ieder jaar komen secundaire scholen uit deze regio's samen rond een bepaald thema (bv. vredeseducatie, milieueducatie).
Energiek leren in de green-s-cool 6 instellingen van het secundair en hoger onderwijs uit de provincies Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland nemen deel aan dit project dat het onderwijs wil betrekken bij de ontwikkelingen rondom energie. Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland ontwikkelen zich als toonaangevende regio op het gebied van alternatieve vormen van energie. Met het project wil het onderwijs aansluiting zoeken bij de ontwikkelingen in de regio.
Project Visualizers - Onderzoeksproject over het digitaal valoriseren van didactische leermiddelen binnen SLO en SO Een visualizer is de moderne variant van twee apparaten die nu dagelijks gebruikt worden in het onderwijs en het bedrijfsleven, de overheadprojector en de episcoop. Visualizers maken het mogelijk om zeer flexibel en spontaan in te spelen op alles wat voorhanden is in het leslokaal. Een demonstratie van een bepaalde handeling, het nakijken van gemaakt werk, het bekijken van kwetsbare voorwerpen of kleine levende dieren wordt nu duidelijk zichtbaar voor iedereen in het gehele leslokaal. Er wordt een pilootproject opgezet, met als bedoeling:
het gebruik van een visualizer om concreet, gevarieerd, analoog lesmateriaal ‘on the fly’ te digitaliseren, onmiddellijk te gebruiken in de les en ter beschikking te stellen op het leerplatform. Het gaat om lesmateriaal dat reeds in de lessen wordt gebruikt.
de interactie van de leerlingen met het lesmateriaal tot een haalbare werkvorm herleiden, gebruik makend van de wireless tablet die wordt meegeleverd met de visualizer. De leerlingen kunnen onmiddellijk, van op hun stoel, aanduiden op het geprojecteerde lesmateriaal.
Er zullen volledige praktijkvoorbeelden uitgewerkt en gedigitaliseerd worden (bv. peer to peer instructiefilmpjes). Hiervoor wordt samengewerkt met een school uit Engeland. In Engeland staat men op dit vlak immers al verder dan in Vlaanderen. Dit project is een initiatief van het flankerend onderwijsbeleid zelf.
Het stimuleren van het levenslang en levensbreed leren De Stap Geïnteresseerden met vragen over volwasseneneducatie kunnen rechtstreeks bij de Stap terecht (ter plaatse, per telefoon, mail,...). Deze unieke dienstverlening van de Stap streeft ernaar de participatie van (jong)volwassenen aan de meest geschikte vorm van opleiding, onderwijs en vorming te optimaliseren en/of te verhogen. De prioritaire doelgroep daarbij zijn jongeren met een gehavende en onvolledige schoolloopbaan en volwassenen met een onafgewerkte scholing of een laag scholingsniveau. Oorspronkelijk was de Stap een Gents initiatief, met de steun van de provincie wordt het uitgebreid tot gans Oost-Vlaanderen.
Basiseducatie De provincie ondersteunt de werking van en het overleg tussen de drie Oost-Vlaamse centra voor basiseducatie. Eén van de verwezenlijkingen is de ambassadeurswerking, die nu overgenomen is door de Vlaamse Gemeenschap. Er wordt ook aangepast lesmateriaal ontwikkeld voor de cursisten van de basiseducatie. Een mooi voorbeeld hiervan is het handboek 'Rijbewijs B – Moeilijke theorie ook voor mij gemakkelijk'. Het boek bevat theorie, oefeningen en een proefexamen ter voorbereiding van het rijbewijs B. Het is geschreven in een eenvoudige taal, met veel foto's, schema's en een overzichtelijke lay-out.
Huis van het Nederlands Oost-Vlaanderen De provincie ondersteunt ook het Huis van het Nederlands Oost-Vlaanderen.
Consortium Wonderwijs Alle medewerkers van het consortium voor volwassenenonderwijs Wonderwijs (Gent-MeetjeslandLeieland) worden tegen voordelige voorwaarden ondergebracht in het Provinciaal Administratief Centrum Het Zuid.
Ontwikkeling van vernieuwend didactisch materiaal Verschillende provinciale diensten ontwikkelden aangepast educatief materiaal. Hier wordt het didactisch materiaal vermeld dat door externen werd ontwikkeld dankzij de financiële steun van het flankerend onderwijsbeleid. Soms was er ook een inhoudelijke inbreng.
Mediakit Het REC radiocentrum ontwikkelde samen met de provincie Oost-Vlaanderen een mediakit met radiomateriaal. De mediakit is het eerste actieve project in het kader van mediawijsheid in Vlaanderen. Hij is in de eerste plaats bedoeld voor de lessen PAV in de tweede graad van het BSO. Radio als medium is zeer laagdrempelig, makkelijk toepasbaar in de klas en legt bijna geen grenzen op aan de creativiteit. Het is dan ook het ideale middel om jongeren aan te sporen de media niet alleen als ontspanning te zien, maar ook als bron van informatie. Om het gebruik van de mediakit door de Oost-Vlaamse scholen te bevorderen, geeft de provincie nu een subsidie aan het REC Radiocentrum om de prijs van de workshops te verminderen van 100 EUR tot 50 EUR.
GELDWEG Het OCMW Zottegem ontwikkelde in 2010 samen met de provincie een educatieve toolbox rond schuldpreventie gericht op het basisonderwijs: Geldweg. In Vlaanderen was er immers voor het basisonderwijs nog geen educatief materiaal beschikbaar. De organisatie van de educatieve toolbox lag bij het OCMW Zottegem. Zij werkten samen met onderwijzers uit Zottegemse basisscholen en een specialist armoedebestrijding van de directie Welzijn
van de provincie. De kost van de productie werd gedragen door het OCMW en (vooral) de Provincie, die ook instaat voor de uitlening aan de Oost-Vlaamse scholen.
Evolutietheorie voor kinderen Dit project van UGent richt zich, met de steun van de provincie, op de verspreiding van informatie over evolutietheorie op maat van leerlingen in de derde graad van het lager onderwijs (11-12jarigen). Hoewel de evolutietheorie door wetenschappers als empirisch ondersteunde theorie en als fundament van onze levenswetenschappen wordt erkend, stuit deze toch nog vaak op onbegrip. Bovendien wordt hierop een toenemende druk uitgeoefend door een verhoogd succes van het creationisme. Vanuit onderwijskundig oogpunt blijkt het dat kinderen uit het lager onderwijs moeilijkheden ondervinden met het verwerken van de leerstof gerelateerd aan de evolutietheorie. Er bestaat met andere woorden zowel een maatschappelijke, als onderwijskundige behoefte aan het verspreiden van kennis over de evolutietheorie. Met dit project wil UGent een antwoord bieden op deze behoefte door het ontwerpen van een digitaal leermiddel, waarbij de evolutietheorie aangebracht wordt op maat van leerlingen lager onderwijs (3de graad), aansluitend bij de eindtermen lager onderwijs.
De Man van Taal De Man van Taal is een theatermusical voor leerlingen van de derde graad basisonderwijs en de eerste graad van het secundair onderwijs (10-14 jaar). De voorstelling is ook geschikt voor leerlingen uit de laatste jaren van het buitengewoon lager onderwijs en de eerste jaren van opleidingsvorm 3 van het buitengewoon secundair onderwijs. Aansluitend op de theatermusical heeft de Arteveldehogeschool met de steun van de provincie een educatieve website ontwikkeld rond lezen, bibliotheken en taalverwerking. Op deze website kan een scala aan naverwerkingsprojecten worden gedownload rond thema's als taalplezier, schrijven, lezen en de bib.
Enkel een piraat pleegt plagiaat Binnen het onderwijs wordt een grondige kennis van het auteursrecht almaar belangrijker. In de praktijk blijkt dat leerlingen en leerkrachten zich vaak niet bewust zijn van de regelgeving en frequent auteursrechtelijke overtredingen begaan. Er bestaan wel handleidingen over dit onderwerp, maar het ontbreekt hen vaak aan gebruiksvriendelijkheid en ze zijn ook niet specifiek afgestemd op het onderwijs. Daarom ontwerpt KaHo Sint-Lieven met de steun van de provincie een webapplicatie die specifiek afgestemd is op de leerlingen en leerkrachten van het secundair onderwijs (zowel ASO als TSO en BSO). Om de praktische toepasbaarheid en de gebruiksvriendelijkheid te verzekeren, wordt er samengewerkt met pilootscholen, die allen afkomstig zijn uit de provincie Oost-Vlaanderen en waarbij alle netten vertegenwoordigd zijn. Er is bewust gekozen voor het secundair onderwijs omdat hier reeds de basis te vinden is van wanpraktijken die later, doorheen het hoger onderwijs en bij het uitoefenen van het beroep, eveneens welig tieren.
Interculturele dialoog met jongeren op school
Met het project 'Interculturele dialoog met jongeren op school' ontwikkelt het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum lesmateriaal rond werken aan een goede communicatie met de anderen over de eigen identiteit (gefocust op het aspect '(niet-)geloven). Het project is gericht op de leerlingen uit de 2de graad van het secundair onderwijs.
Groene musical 't Groenewoud in gevaar' De gemeentelijke basisschool 'De Belhamel' van Schellebelle (deelgemeente van Wichelen) heeft een 'groene' musical ontwikkeld, met als titel 't Groenewoud in gevaar'. Het script werd geschreven door de leerlingen van de school onder begeleiding van acteur-regisseur Johan Heldenbergh. Het verhaal speelt zich af in het natuurreservaat van de school 't Groenewoud'. De thema's energie, afval, vervuiling en milieubescherming komen hierbij aan bod.
Prijsreductie voor educatieve voorstellingen Wapenland In “Wapenland” staat het thema mensenrechten centraal, aangevuld met ontheemding en milieumisbruik. Het verhaal vindt plaats in Colombia, een ver land dat arm is maar tegelijk rijk aan mogelijkheden. De thema’s die aan bod komen zijn sterk gekoppeld aan de Millenniumdoelstellingen, waaronder de strijd tegen armoede en honger, respect voor het leefmilieu, het terugdringen van kindersterfte en basisonderwijs voor alle kinderen. Naast het boek en theaterstuk bestaat “Wapenland” ook uit een rondreizende minitentoonstelling, een themalied gezongen door Leki, een interactief weblog met tekst, filmpjes, audio, chat-link met Colombiaanse scholen (inclusief vertaalprogramma), en een 3D-computergame.
Scherven Theater ZamZam heeft in samenwerking met de Werkgroep Verder een theaterproject ‘SCHERVEN’ ontwikkeld in het kader van zelfdodingpreventie en voor het voeren van een geestelijk gezondheidsbeleid op school. Het stuk ‘Scherven’ is bedoeld voor jongeren van de 3de graad S.O. (ev. 2de graad), hogeschoolstudenten lerarenopleiding/(geestelijke) gezondheidszorg en volwassenen.
Steun aan wedstrijden Prijs Focus Aarde De prijs Focus Aarde bekroont de beste GIP die de ruimte, de aarde of de relatie mens-aarde tot onderwerp heeft.
Vlaamse Wiskunde Kangoeroe De Vlaamse Wiskunde Kangoeroe is een reken-, denk- en puzzelwedstrijd voor leerlingen uit het basisonderwijs en de eerste graad secundair onderwijs. Het initiatief wil wetenschapsbewustmaking en – beoefening aanmoedigen bij deze doelgroep.
Bevordering van het Oost-Vlaams wetenschappelijk onderzoek Dit gebeurt op twee manieren. Er is een subsidiëring van fundamenteel wetenschappelijke projecten van UGent die niet zijn gekozen door de Vlaamse overheid voor betoelaging, maar die niettemin waardevol zijn. Daarnaast kunnen universiteits- of hogeschoolstudenten een prijs krijgen voor hun afstudeerscriptie met een specifiek Oost-Vlaams onderzoeksgehalte.
De uitwisseling van expertise bevorderen Op dit ogenblik gebeurt dit op vier manieren, via het tv-programma Oost@Work, de onderwijsnieuwsbrief, de jaarlijkse infovoormiddag voor de scholen en het provincietijdschrift Oost-Vlaanderen Informeel.
5 Vlaams-Brabant Overleg, samenwerking en netwerking Intern-provinciaal: Het betreft hier het bevorderen van kennismaking, uitwisseling en afstemming met en samenwerking tussen (provinciale) diensten die elk een aanbod naar scholen en onderwijsgerelateerde partners ontwikkelen.
SLIM en DigiSLIM: Een digitale nieuwsbrief (Digi-Slim) als snelle en efficiënte infolijn naar de scholen en het onderwijsveld. Voornamelijk gericht op het informeren over provinciale activiteiten die op dat ogenblik in de pipeline zitten. Daarnaast is er ook een papieren nieuwsbrief (Slim) voor het aanbieden van diepgaandere (achtergrond)informatie over provinciaal aanbod naar scholen en het onderwijsveld met onder andere interviews, duiding van subsidiereglementen of activiteiten, ... Tenslotte is er ook een webpagina 'voor scholen en leerkrachten'.
Alle informatie gebundeld op één webpagina Er is een webpagina op de site van de provincie Vlaams-Brabant waar scholen en leerkrachten een bundeling vinden van alle materialen, vormingen, subsidies en activiteiten aangeboden door de verschillende diensten van de provincie (vb. aanbod NME, uitleendienst, mosmobi, vormingen PRIC voor scholen,...).
Overleg met provinciale diensten n.a.v. educatieve initiatieven Formele en informele contacten met andere provinciale diensten naar aanleiding van educatieve initiatieven. Onder andere:
overleg rond een netwerkdag sociale economie 'aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt voor kansengroepen' met de dienst economie; overleg in het kader van organisatie van de inspiratiedag i.s.m. dienst welzijn 'Hoe Anders?! Omgaan met diversiteit in het secundair onderwijs'; overleg met de dienst diversiteit en gelijke kansen rond omgaan met kansarmoede in het basisonderwijs; overleg met PRIC rond een aanbod voor leerkrachten en intermediairen: anderstalige nieuwkomers in de reguliere klas.
Daarnaast vindt er ook overleg plaats met de dienst welzijn in het kader van een gezamenlijke visie rond Time-outprojecten in het onderwijs en met de cel sociale planning over gegevensanalyse en –verwerking.
Overleg met onderwijsgerelateerde diensten Formeel en informeel contact met ingehuisde onderwijsgerelateerde satellieten zoals het Huis van het Nederlands, RTC en consortia volwassenenonderwijs.
Met externen: Het betreft hier het bevorderen van kennismaking, uitwisseling en afstemming met en samenwerking tussen lokale, bovenlokale en regionale partners en overlegfora die elk een (deel)opdracht hebben rond gemeenschappelijke beleidsdomeinen.
Provinciale Educatieve Collectie De Stuurgroep Provinciale Educatieve Collectie is een samenwerking met de K.U.Leuven in functie van het aanbieden en ontsluiten van een educatieve collectie voor leerkrachten en onderwijsbetrokkenen, organiseren van vormingen rond educatieve materialen,...
Anderstalige nieuwkomers Provinciaal overleg met onder andere CLB's, PRIC, Onthaalbureau anderstalige nieuwkomers en LOP's rond de problematiek van anderstalige nieuwkomers.
Time-out Overleg met time-outaanbieders in de provincie om te komen tot een transparante en duidelijke visie op time-out in het onderwijs en de mogelijke rol van de provincie daarin.
Flankerend onderwijsbeleid Ad hoc overleg met ERSV, RTC, VDAB, VOKA, UNIZO, CLB's, en andere regionale partners bij het opstarten, uitwerken en actualiseren van flankerend onderwijsbeleid.
Faciliteren van overlegmomenten voor onderwijsgerelateerde partners Faciliteren en logistiek ondersteunen van overlegmomenten van onderwijsgerelateerde partners o.a. Bednet, SOS schulden op school, KBS, School of education, ...
Gelijke onderwijskansen Overleg met de lokale overlegplatforms in functie van het thema gelijke onderwijskansen vb. ondersteuning thema kansarmoede, andertalige nieuwkomers, kleuterparticipatie (samen met Kind en Gezin), voor de provincie relevante onderwijsgegevens met regionale impact.
Het ontwikkelen van eigen initiatieven Het ontwikkelen van eigen initiatieven gebeurt steeds op vraag van en/of in aanvulling bij reeds bestaande initiatieven en in maximaal overleg met relevante actoren, op basis van specifieke regionale kwantitatieve en kwalitatieve kenmerken en gericht op duurzame veranderingsprocessen binnen het onderwijsveld. De provinciale schaal is hiervoor ideaal: ze overstijgt het lokale niveau dat soms te beperkt is om problematieken als gelijke onderwijskansen, studiekeuze, diversiteit, aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt, welzijn, onderwijs terdege te beantwoorden en ze is anderzijds regionaal genoeg ingebed daar waar het Vlaamse niveau dan weer te ver van die lokale realiteit af staat.
Doe-beurs Een doebeurs met 50 workshops die 3400 leerlingen in staat stelt om kennis te maken met beroepen, in een hall van 4500 m² is onmogelijk op een lokaal niveau te organiseren.
Opzetten en aanbieden van educatieve podiumproducties Grotere producties (bijvoorbeeld rond het thema van studiekeuze of de problematiek van kansarmoede) kunnen moeilijk in alle lokale cultuur- of gemeenschapscentra of in scholen worden gebracht. Provincies
spelen een ondersteunende rol om hierbij tot bovenlokale samenwerking te komen en dergelijke producties ook binnen het bereik van leerlingen uit kleinere gemeenten te brengen.
Vormingsinitiatieven en studiedagen organiseren Thema's als 'kiezen voor talent' of 'diversiteit in het secundair onderwijs', 'brede school', 'taalbeleid',... zijn permanent in evolutie. Via vormings- en studiedagen biedt de provincie een continue input van ideeën en nieuwe inzichten.
Ontwikkeling en ter beschikking stellen van kwalitatief ondersteunend materiaal Gespecialiseerd materiaal als vb. educatieve pakketten, spelkoffers, leskoffers, ervaringsmateriaal, ... kunnen via een provinciale uitleendienst ter beschikking gesteld worden van een zo ruim mogelijk publiek van scholen en leerkrachten. De ontsluiting van dit materiaal, het verzorgen van begeleiding/vorming op maat bij het gebruik van de materialen wordt geoptimaliseerd door deze schaalgrootte.
Inventariseren en promoten van ondersteunend materiaal Het inventariseren en promoten van ondersteunend materiaal voor scholen gebeurt via vb. onderwijsnieuwsbrieven, e-zines, promofilms. De vele investeringen die diensten en organisaties doen om kwalitatieve activiteiten op poten te zetten, krijgt een extra rendement wanneer het op een ruime schaal door onderwijsbetrokkenen gebruikt wordt.
Financiële ondersteuning van innovatieve initiatieven. Om de Vlaamse beleidslijnen op een provinciaal niveau te ontrollen, stimuleren de provincies via subsidiereglementen, projectenfondsen, speerpunt- en uitwisselingsprojecten vernieuwing en creativiteit, ingegeven vanuit de regionale noden. Twee hoofdvormen worden hierbij uitgewerkt:
via een subsidiereglement innovatieve onderwijsflankerende projecten worden innovatieve en creatieve werkingen gestimuleerd. Via afsprakennota's worden in overleg doelstellingen en resultaten afgesproken. De resultaten worden gebundeld en op een ruimere schaal ter beschikking gesteld; via samenwerkingsovereenkomsten met organisaties, die expertise hebben aansluitend bij de prioritaire beleidsaccenten, verdiepen de provincies het Vlaamse beleid in functie van de regionale en provinciale noden. De provinciebesturen kunnen op die manier stimulansen geven om creatieve en vernieuwende ideeën uit te werken en vernieuwende netwerken uit te bouwen en te ondersteunen. Momenteel heeft de provincie Vlaams-Brabant samenwerkingsovereenkomsten met VERA (ter ondersteuning van Bednet), RVO-society (structurele implementatie van techniek in het basisonderwijs), Te Gek (beeldvorming geestelijke gezondheidszorg) en Open Therapeuticum Leuven (problematiek van jongeren met niet aangeboren hersenletsel).
6 West-Vlaanderen Toelagen aan projecten in het kader van cultuureducatie (dienst cultuur) In 2009 werd een bedrag van 50.000 euro voorzien voor de opstart van “HumuZ”, het steunpunt voor cultuuren kunsteducatie voor de provincie West-Vlaanderen. Dit steunpunt richt zich voornamelijk – maar niet exclusief- naar cultuureducatie binnen een schoolcontext. Dit is een initiatief van de stad Kortrijk en wordt in de opstartfase door de provincie ondersteund. In 2010, 2011 & 2012 wordt een cultuureducatief project omtrent het Deeltijds Kunstonderwijs in de regio Poperinge ondersteund. Het project “Het kunstenbad, kunst- en cultuureducatie Poperinge/Westhoek” wil het kunstenaanbod naar jongeren van het basisonderwijs in klasverband verhogen door kunstopleiding in school te gaan brengen.
Toelagen ter bevordering van het West-Vlaams wetenschappelijk onderzoek (dienst cultuur) Studenten die in het kader van hun opleiding in het hoger onderwijs een eindwerk met een specifiek WestVlaams onderzoeksgehalte hebben, kunnen een toelage ontvangen (max. 750 euro/aanvraag).
Toelagen grensoverschrijdende initiatieven (privaatrechterlijke organisaties) (dienst externe relaties) De provincie wil met dit reglement meer West-Vlamingen laten participeren aan grensoverschrijdende uitwisselingsprojecten en een meer structurele samenwerking met partners uit de Europese regio’s stimuleren. West-Vlaamse organisaties/onderwijsinstellingen die samenwerken met een partner uit de Europese Unie binnen de domeinen onderwijs, cultuur of welzijn kunnen een financiële ondersteuning van max. 1.500 euro ontvangen. Indien er wordt samengewerkt met een Europese prioritaire regio van de provincie loopt dit bedrag op tot max. 2.000 euro.
Communicatiekosten en kosten promotie Hoger Onderwijs (dienst cultuur) Om het hoger onderwijs in West-Vlaanderen beter bekend te maken bij de toekomstige studenten werken het provinciebestuur en de West-Vlaamse instellingen hoger onderwijs samen. Uit deze samenwerking werd op 9 maart 2003 Campus geboren, een televisieprogramma op de regionale zenders Focus/WTV.
Cultuur- en gemeenschapscentra: voorstellingen/cultuureducatie voor scholieren/jongeren (dienst cultuur) De provincie brengt regelmatig de cultuur- en gemeenschapscentra samen zodat ze gezamenlijke activiteiten en projecten kunnen uitwerken. Interessante voorstellingen en producties worden naar West-Vlaanderen gehaald, waarbij ook aandacht gaat naar de educatieve omkadering van voorstellingen (publiekswerking) en het verdelen van educatief materiaal aan de partners. Het krediet wordt overwegend gebruikt voor projecten naar jongeren/kinderen toe.
Be-Part Waregem: werking Klein Verhaal: workshops voor scholen (dienst cultuur) Be-Part, het platform voor actuele kunst, te Waregem organiseert ondermeer workshops rond beeldende kunsten voor scholen.
Kunstkoffers (dienst cultuur) De provincie ondersteunt het onderwijs via het aanbieden en ontlenen van verschillende kunstkoffers.
Mu.ZEE: educatieve werking o.a. workshops voor kinderen (Mu.ZEE) Mu.zee in Oostende heeft een ruime educatieve werking, met ondermeer een kinderatelier, rondleidingen, werkblaadjes voor het onderwijs, pedagogische studiedagen voor leerkrachten in Mu.ZEE, …
Andere onderwijsflankerende initiatieven (dienst cultuur) Bordspel: Piraten in de Bib: de ideale start om kennis te maken met de vele mogelijkheden van de catalogus van WINOB! Via de provinciale Centrale Catalogus van WINOB kan je het bezit van de West-Vlaamse, openbare bibliotheken bekijken. Het bordspel leert je, aan de hand van vragen, vlot wegwijs te raken in de catalogus van WINOB. Dit spel is bedoeld voor de kinderen van de 3de graad van het lager onderwijs en werd verdeeld onder de West-Vlaamse openbare bibliotheken, de geïnteresseerde scholen en jeugdbewegingen. Publicatie: Juf, gaan we naar 't museum? Tips en ideeën om didactisch te werken in kleine musea. Jaarlijks bezoeken vele duizenden kinderen de West-Vlaamse musea. De musea van de Leiestreek gingen de uitdaging aan om hun aanbod voor scholen door mensen met onderwijservaring te laten screenen in het licht van de recente eisen inzake eindtermen en ontwikkelingsdoelen. De werkgroep formuleerde ook tal van suggesties voor een hedendaagse, kindvriendelijke en educatief verantwoorde werking.
Provinciaal reglement inzake de subsidiëring van transnationale uitwisselingsprojecten (dienst externe relaties) De provincie West-Vlaanderen wil, door middel van een subsidie, instellingen HO met een maatschappelijke zetel in de provincie West-Vlaanderen (KATHO, KHBO, HOWEST) en de KULAK aanmoedigen om transnationale uitwisselingsprojecten met de onderwijsinstellingen van de provincie Zhejiang op te zetten. De provincie wil zo meer West-Vlamingen laten participeren in transnationale uitwisselingsprojecten en een meer structurele samenwerking met de provincie Zhejiang stimuleren, samenwerking die eveneens ondersteunend is voor economie en toerisme, zoals aangegeven in het Meerjarenplan 2007-2012’. (nieuw reglement – budget vanaf 2011)
Ondersteuning van scholen groenvoorzieningen (PTI)
voor
het
aanleggen
en
inrichten
van
schooltuinen
en
Toelage aan het centrum Ryckevelde te Sijsele-Damme (dienst externe relaties) Ondersteuning via educatieve pakketten (dienst welzijn) De dienst Welzijn heeft verschillende educatieve pakketten ontwikkeld rond thema’s als rouwen bij overlijden, verdraagzaamheid, competenties, seksualiteit, zelfstandig leven, echtscheiding, interculturaliteit.
Ondersteuning projecten die gelijke kansen in sector onderwijs bevorderen (dienst welzijn) Het reeds bestaande impulsreglement wordt sedert 2011 opengesteld voor onderwijsprojecten die gelijke kansen bevorderen. Het gaat daarbij niet zozeer om projecten tijdens de onderwijstijd zelf, maar eerder om projecten die het netwerk rond de school (ouders, de buurt,…) of bepaalde doelgroepen (allochtone ouders, jongeren met problematisch gedrag) versterken.