2 Wat is flankerend onderwijsbeleid?

Lerende gemeente afl 11 basisboek.book Page 9 Friday, November 8, 2013 8:02 AM

Lerende gemeente – 1. Wegwijzer

Inhoudsopgave 1

Wegwijzer

Woord vooraf

1

Indeling

3

2

Wat is flankerend onderwijsbeleid?

ALGEMEEN 1

Flankerend onderwijsbeleid mobiliseert lokale daadkracht 1 voor gelijke kansen 1.1 1.2 1.3 1.4

Lokale synergie voor gelijke kansen Onderwijs, motor van de sociale lift? Europese en Vlaamse beleidscontext Multigovernance en synergie van beleid: ‘Glokalisatie’ doet zijn intrede 1.5 Actor- en regierol van diverse overheden in onderwijsbeleid en flankerend onderwijsbeleid 1.6 De missie van flankerend onderwijsbeleid

2

Tien beleidssporen voor flankerend onderwijsbeleid 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10

1 2 3 4 5 6 9 9 9 10 10 11 11 12 13 13 14

Kansarme leerlingen en ouders ondersteunen Focus op risicojongeren Schoolteams en -beleid ondersteunen Stimulerende leeromgeving organiseren Veilige schoolomgeving en duurzame mobiliteit Keuzes t.a.v. sociale en andere voordelen Sociaal onderwijsbeleid Wegwijs in leer- en studietrajecten Levenslang en levensbreed leren stimuleren Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt

BELEIDSARGUMENTATIE 1

Uitval in het onderwijs kost meer dan de economische crisis

1 1.1 Inleiding 1 1.2 Onderzoek 2 1.3 Waarom investeren niet alle landen in de sociale onderklasse? 4 Afl. 10 – juni 2013

Inhoud / 1



2

Waarom een sociale mix belangrijk is. Lessen uit het PISA-onderzoek

5 2.1 Inleiding 5 2.2 PISA-onderzoek wijst op ongelijke onderwijskansen 5 2.3 De impact van het schoolsysteem op gelijke onderwijskansen 8 2.4 Zwakkere en sterkere leerlingen samenhouden of niet? 10 2.5 Sociale mix en gelijke kansen 14 2.6 Besluit en discussie 23 Bibliografie 24

3

De sociale lift blijft steken

3

27

Flankerend onderwijsbeleid organiseren

ALGEMEEN 1

De hand aan de ploeg: hoe begint u eraan? 1.1 Eerste vraag: wie regisseert? 1.2 Eén of meer politieke verantwoordelijken? 1.3 Welk type regie wilt u voeren? 1.3.1 Externe regie 1.3.2 Interne regie 1.4 Instrumenten voor een lokaal flankerend onderwijsbeleid 1.4.1 Met welke instrumenten kan een bestuur de lokale onderwijsregie vorm geven? 1.4.2 Taken onderwijscoördinator

2

Sociale voordelen 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

Beknopte historiek Welke sociale voordelen bestaan er? Wanneer ontstaan de sociale voordelen? Nadere bepalingen betreffende de sociale voordelen Sociale voordelen: de gemeente voert de regie 2.5.1 Middagtoezicht 2.5.2 Zwemmen 2.5.3 Leerlingenvervoer 2.5.4 Ochtend- en avondtoezicht 2.6 In welke mate moet een gemeentebestuur financieel bijdragen in het kader van de sociale voordelen? 2.7 De sociale voordelen versus een gezond financieel beleid 2.8 Andere voordelen

Inhoud / 2

1 1 2 3 3 4 4 4 5 7 7 7 8 8 8 9 9 9 10 10 11 11

Afl. 10 – juni 2013



OVERLEG 1

Samenwerking en overleg 1.1 Het VVSG-matrixmodel voor samenwerking en overleg 1.1.1 Visieontwikkeling en doorzettingsmacht 1.1.2 Vier types van samenwerking en overleg 1.1.3 Kanttekeningen bij het matrixmodel 1.1.4 Van ongeorganiseerd netwerk naar resultaatgerichte samenwerking 1.1.5 De noodzaak aan een Vlaams beleidskader met betrekking tot de regierol 1.1.6 Bestuurskracht: regie zonder macht, besturen zonder kracht? 1.2 Samenwerking en overleg in het lokaal flankerend onderwijsbeleid 1.2.1 Decretale taken en nieuwe noden vereisen lokale regie 1.2.2 Hoe gaan lokale besturen om met hun regierol? 1.2.3 Bestuurskracht, bestuurscapaciteit en interne regie 1.2.4 Welk model? Bibliografie

2

Een overlegstructuur uitbouwen 2.1 Sturen door overleg en advies 2.2 Tips bij de samenstelling van uw overlegstructuur 2.3 Werking van uw overlegstructuur 2.3.1 Wie zorgt voor de werkwijze, het voorzitterschap en de procedures? 2.3.2 Welke thema’s komen aan bod in het onderwijsoverleg? 2.4 Het Lokaal Overlegplatform 2.5 Naar praktische werkafspraken 2.6 Werken via informeel overleg?

3

Krijgen de leerlingen een stem? 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

Over leerlingenparticipatie en lokaal onderwijsbeleid Leerlingen in de onderwijsraad? Zijn er alternatieven? Voorwaarden voor leerlingenparticipatie Verbondenheid, uitdaging en capaciteit Rol voor de stad?

Afl. 11 – november 2013

1 1 1 3 4 5 7 8 9 9 10 11 14 14 17 17 18 19 19 19 20 22 22 23 23 23 24 27 28 29

Inhoud / 3



BELEIDS- EN BEHEERSCYCLUS 1

Flankerend onderwijsbeleid in de meerjarenplanning 1.1 De beleids- en beheerscyclus 1.2 De omgevingsanalyse 1.2.1 Cijfergegevens 1.2.2 Bestaande initiatieven 1.2.3 De interne afstemming en het extern overleg 1.2.4 SWOT-analyses 1.2.5 De lokale onderwijsactoren betrekken 1.3 Visie en missie 1.3.1 Visie 1.3.2 Missie 1.4 Beleidsdoelstellingen 1.4.1 SMART beleidsdoelstellingen 1.4.2 Gedragen beleidsdoelstellingen 1.4.3 Minimale taken

2

Subsidies flankerend onderwijsbeleid 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

4

1 1 1 2 2 3 3 3 4 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 10 11 12 12

Vlaamse beleidsprioriteiten Welke gemeenten komen in aanmerking? Het maximale subsidiebedrag Intekenen op subsidies Ontvankelijkheidsvoorwaarde Evaluatie en toekenning van subsidies Toekenning van de subsidies Aanverwante Vlaamse beleidsprioriteiten

Schoolloopbaan

ORIËNTERING EN DOORSTROMING 1

Hoog mikken en dan zakken. De nadelen van een hiërarchisch onderwijssysteem 1.1 Inleiding 1.2 Studiekeuze in een hiërarchisch onderwijssysteem 1.3 Gevolgen van differentiatie voor de leerlingen 1.4 Gevolgen van differentiatie voor de leerkrachten 1.5 Onderwijsvormen afschaffen? 1.6 Werken aan cultuurverandering 1.7 Conclusie Bibliografie

Inhoud / 4

1 1 2 4 6 8 9 11 12




2

De gemeente als initiatiefnemer en ondersteuner van een traject zonder zittenblijven 2.1 Inleiding 2.2 De start: zittenblijven in Antwerpen geproblematiseerd 2.3 Samen tot aan de Meet: doelstelling, fundamenten, strategie en bouwstenen 2.4 ‘Samen tot aan de Meet’ implementeren op school 2.5 De lokale overheid als initiator en ondersteuner van een traject zonder zittenblijven Bibliografie

17 17 19 22 26 28 31

ONGEKWALIFICEERDE UITSTROOM 1

Per uur valt één leerling uit: de klok tikt verder. Over vroegtijdig schoolverlaten en suggesties voor een brede aanpak 1.1 Vlaanderen in de Europese context 1.1.1 EAK-SSL 1.1.2 De situatie in Vlaanderen 1.1.3 De situatie in Europa 1.2 Voorspellers van vroegtijdig schoolverlaten in Vlaanderen 1.2.1 Leerlingniveau 1.2.2 Schoolniveau 1.3 Redenen voor vroegtijdig schoolverlaten 1.4 Preventie, interventie en compensatie in een nationale en internationale context 1.4.1 Identificatie, analyse en monitoring 1.4.2 Coördinatie 1.4.3 Preventie 1.4.4 Interventie 1.4.5 Compensatie 1.5 Besluit Bibliografie

1 1 2 4 6 8 8 11 12 13 14 16 17 21 25 27 28

TAALSTIMULERING 1

De thuistaal van allochtone leerlingen als hefboom voor gelijke onderwijskansen 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

Inleiding Schoolachterstand van allochtone leerlingen Mogelijke verklaringen voor verschillen in schoolsucces Voortbouwen op de thuistaal om Nederlands te leren Krachtlijnen van het Gentse thuistaalproject 1.5.1 Verhogen van de kleuterparticipatie 1.5.2 Talensensibilisering in vier projectscholen en de daaraan verbonden buitenschoolse opvang


1 1 1 3 5 7 7 8

Inhoud / 5



1.5.3 Onderwijs in eigen taal en cultuur (OETC) voor Turkse leerlingen in twee projectscholen (gemiddeld vier lestijden tot het tweede leerjaar) 1.5.4 Ontwikkeling van krachtige leeromgevingen voor interactief taalonderwijs 1.5.5 De tijd doorgebracht in contact met Nederlands blijft constant (minimaal 28 lestijden) 1.5.6 Ook ouders leren Nederlands met hun kinderen en in samenwerking met de basiseducatie 1.5.7 Grondige evaluatie van de resultaten van het project Bibliografie

5

9 10 11 12 12 14

Preventie en welzijn

ALGEMEEN 1

Scholen als partner in een integraal lokaal leefbaarheids- en veiligheidsbeleid

1

1.1 Van focus op criminaliteit tot lokaal integraal veiligheidsbeleid 1.1.1 Inleiding 1.1.2 Drie beleidsvelden 1.1.3 De veiligheidsketen 1.1.4 Script voor meer maatschappelijke veiligheid 1.1.5 Wat is maatschappelijke veiligheid? 1.1.6 Veiligheid en leefbaarheid, een zorg voor school en gemeente 1.2 Sociale weerbaarheid als preventie 1.2.1 Bekommernis van FOD Binnenlandse Zaken 1.2.2 Rol van de leerkracht i.v.m. sociale weerbaarheid 1.2.3 Aanbieders en goede praktijk ‘sociale weerbaarheid’ 1.3 Preventie van pesten, cyberpesten en steaming 1.4 Algemeen schoolklimaat 1.5 Integrale en geïntegreerde aanpak van overlast door schoolgaande jongeren 1.6 Preventie van diefstal, inbraak en vandalisme op scholen 1.7 Alcohol- en drugspreventie 1.8 Overeenkomsten en overleg met scholen inzake preventie, veiligheid, duurzaamheid

1 1 2 3 4 5 6 6 6 8 14 21 26 27 30 31 38

SPIJBELGEDRAG 1

Naar een beter begrip van spijbelen 1.1 Enkele cijfergegevens over spijbelen in Vlaanderen

Inhoud / 6

1 1




1.2 Maatschappelijke kwetsbaarheid als verklaring 1.2.1 Keuze voor een contextgerichte benadering 1.2.2 Maatschappelijke kwetsbaarheid 1.2.3 Belang van de kwaliteit van de relaties op school 1.3 De ware aard van het spijbelen vanuit het perspectief van jongeren zelf 1.4 Ontsnappingsgedrag en strategieën van leerkrachten 1.5 De school in de samenleving 1.6 Naar een genuanceerde kijk op spijbelen als een sociaal probleem Bibliografie

2

Gemeentelijk spijbelbeleid van S tot XXL 2.1 Inleiding 2.2 Een diffuse veelheid aan initiatieven en protocols, maar weinig actie rond spijbelen 2.3 Spijbelproblematiek van S tot XXL 2.4 Absoluut schoolverzuim en controle van de leerplicht door de gemeenten 2.5 Een integraal viersporenbeleid op lokale maat 2.5.1 Spoor 1: monitoring van het lokale spijbelfenomeen 2.5.2 Spoor 2: structurele preventie door de scholen en CLB’s 2.5.3 Spoor 3: aanpak van individuele spijbelaars 2.5.4 Spoor 4: structurele ondersteuning vanuit het flankerend onderwijsbeleid van de gemeente 2.6 Besluit: hoe pakt de gemeente een integraal spijbelbeleid aan?

3

Naar een sterker gestructureerd en integraal spijbelbeleid 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Algemene schets Probleemstelling Het wettelijke kader Een begrippenkader Een profiel van de spijbelaars 3.5.1 Antwerpse cijfers 3.5.2 Hoe vaak spijbelen de spijbelaars? 3.5.3 Steekproef 3.6 Opvolging schoolintern/schoolextern 3.6.1 Hoe ging het vroeger? 3.6.2 Preventie 3.6.3 Verbeterde detectie en opvolging 3.6.4 Het Centraal Meldpunt 3.6.5 De Jeugdbrigade


4 4 5 7 9 11 12 14 15 19 19 19 23 26 28 28 29 31 33 36 39 39 39 41 43 45 45 45 46 48 48 49 49 50 55

Inhoud / 7



3.6.6 3.6.7 3.6.8 3.6.9

Het jeugdparket De bemiddelingscommissie Het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg De jeugdrechtbank en de sociale dienst van de Vlaamse Gemeenschap bij de jeugdrechtbank 3.7 Het beleid tot op vandaag 3.8 Knelpunten, bedenkingen, voorstellen en plannen 3.8.1 Het Centraal Meldpunt 3.8.2 De Jeugdbrigade 3.8.3 Het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg 3.8.4 Het jeugdparket 3.8.5 Het algemene onderwijsbeleid Antwerpen 3.9 Besluit

4

Schoolverzuim aanpakken in regio Turnhout 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

Een kennismaking met Turnhout Een stadsbestuur als motor voor lokaal onderwijsbeleid De groei van initiatieven om schoolverzuim aan te pakken Knelpunten op het terrein Een actieplan: oplossingen voor de knelpunten Acties gegroeid in Turnhout sinds 2001 4.6.1 Primaire preventie (doelgroep = totale groep leerlingen) 4.6.2 Secundaire preventie (doelgroep = specifieke risicogroep) 4.6.3 Tertiaire preventie (doelgroep = hardnekkige spijbelaars) 4.7 Het actieplan spijbelen in 2010 4.8 De toekomst

5

Leerplichtcontrole 5.1 Hoe verloopt de procedure? 5.2 Wat wordt van de lokale besturen verwacht?

6

55 56 56 56 57 58 58 59 60 60 61 62 67 67 67 68 68 68 69 69 70 71 72 72 75 75 77

Ouders versterken

OUDERBETROKKENHEID 1

Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Presentatie van een werkkader 1.1 De aandacht voor ouderbetrokkenheid groeit 1.2 Samenwerking tussen ouder en school 1.3 Het concept ouderbetrokkenheid

Inhoud / 8

1 1 2 3




1.4 De dimensies van ouderbetrokkenheid 1.4.1 Hoe een beeld krijgen van de betrokkenheid van ouders op onderwijs? 1.4.2 De betrokkenheid van ouders op verschillende dimensies aanpakken 1.5 Betrokkenheid van de school op de ouders 1.5.1 Hoe krijg je een beeld van de betrokkenheid van de school op de ouders? 1.5.2 De betrokkenheid van de school op de ouders verhogen 1.6 Conclusie Bibliografie

3 4 6 8 8 10 10 11

OPVOEDINGSONDERSTEUNING 1

Opvoedingsondersteuning: een recht voor alle gezinnen

1

1.1 Van informele naar georganiseerde opvoedingsondersteuning 1.2 Wat verstaan we onder opvoedingsondersteuning?

1 2


Inhoud / 81




1.2.1 Definitie van opvoedingsondersteuning 1.2.2 Voor wie is opvoedingsondersteuning bedoeld? 1.2.3 Het doel van opvoedingsondersteuning 1.2.4 Uitgangspunten 1.3 Welk beleid wordt gevoerd inzake opvoedingsondersteuning? 1.3.1 Het lokaal niveau 1.3.2 De opvoedingswinkels 1.3.3 Het bovenlokaal niveau 1.3.4 Vlaamse coördinatoren opvoedingsondersteuning 1.3.5 Provinciale steunpunten opvoedingsondersteuning 1.3.6 Forfaitaire tegemoetkomingen 1.3.7 Vlaams Expertisecentrum voor Opvoedingsondersteuning 1.4 De praktijk van opvoedingsondersteuning 1.4.1 Informeren, voorlichten en sensibiliseren 1.4.2 Signalering, vroegtijdige onderkenning en verwijzing 1.4.3 Overige functies van opvoedingsondersteuning 1.5 Aanbod opvoedingsondersteuning: wie is wie? Bibliografie

2

Ontmoetingen als vorm van opvoedingsondersteuning 2.1 Opvoedingsondersteuning: de ‘traditionele’ invulling 2.2 Ontmoeten als vorm van opvoedingsondersteuning: meer van hetzelfde of iets anders? 2.3 Project ‘Opvoedingsondersteuning in ontmoeten’ 2.3.1 ‘Een soort sociale ruimte’ 2.3.2 ‘Onbegrensde’ ruimte 2.3.3 Ontmoeten als vormend 2.3.4 Opvoedingsondersteuning in ontmoeten: waar het pedagogische en het sociale samenkomen 2.4 Resultaten 2.5 Voorbeelden uit het Bronnenboek 2.5.1 Atelier ‘Das pas koken’ (Tienen) 2.5.2 Peuterbrunch (Overijse) 2.5.3 Oogsten op ‘t open veld (Leuven) 2.5.4 Barbecue bij een onthaalmoeder (Aarschot) Bibliografie

3

Inleiding: wat doet Boekbaby’s? Werkt Boekbaby’s? De rol van Kind en Gezin Twee boekenpakketten voor elk kind

Afl. 10 – juni 2013

4 5 11 16 16 17 17 17 19 20 23 24 26 27 29 29 33 34 35 36 37 38 39 40 42 43 44 45 46

Boekbaby’s: taalstimulering en leesbevordering voor de allerkleinsten in je gemeente 3.1 3.2 3.3 3.4

2 2 3 4

49 49 49 49 50

Inhoud / 9



3.5 Ook jouw gemeente kan meedoen met Boekbaby’s

50

SCHOOLKOSTEN 1

Schoolkosten voor de ouders 1.1 Inleiding 1.2 Een structureel beleid uitbouwen 1.2.1 Omgaan met onbetaalde rekeningen – haalbare betalingen 1.2.2 Interne solidariteitsmechanismen 1.2.3 Een goede communicatie 1.2.4 Een actief onthaalbeleid 1.2.5 Doordachte studiekeuze 1.2.6 Omgaan met sociale en financiële kwetsbaarheid 1.2.7 Inspraak en betrokkenheid 1.2.8 Gebruik van didactisch materiaal 1.2.9 Een- en meerdaagse uitstappen 1.3 Externe organisaties, instellingen, initiatieven... 1.3.1 De LOP’s 1.3.2 Het sociaal fonds 1.3.3 De kansenpas 1.3.4 Het lokaal bestuur: het flankerend onderwijsbeleid 1.3.5 De provincies en flankerend beleid 1.3.6 Samenwerking met externe organisaties Bibliografie

2

Echtscheiding en onbetaalde schoolrekeningen. Tot hoe ver loopt de relatie? 2.1 België als koploper in het Europese scheidingspeloton 2.1.1 Gestage toename 2.1.2 Scheiden we sneller? 2.2 Waarom eindigen relaties in een scheiding? 2.3 De financiële gevolgen: de genderkloof 2.4 Armen krijgen de klappen langs beide zijden 2.5 De individuele ervaring van de breuk blootgelegd 2.5.1 Moeders over hun financiële achteruitgang 2.5.2 Vaders over de heikele kwestie van de alimentatie 2.6 Besluit: de invloed op schoolkosten Bibliografie

3

Kosteloosheid en kostenbeheersing in het basisonderwijs 3.1 Inleiding 3.2 Context 3.3 Invoering in twee stappen

Inhoud / 10

1 1 3 4 5 6 8 9 10 11 11 13 14 14 15 16 17 18 18 19

21 22 22 23 24 27 30 31 32 35 38 39

43 43 44 45

Afl. 10 – juni 2013



4

3.4 Eigen schoolbeleid 3.4.1 Gelijke onderwijskansen 3.4.2 Fondsenwerving 3.4.3 Verlevendiging van het onderwijs 3.4.4 Informatieverstrekking en participatieve besluitvorming 3.4.5 Beheersmaatregelen 3.5 Besluit Bibliografie

46 47 49 51

Kostenbeheersing in het (secundair) onderwijs

59 59 60 60 61 62 65 65 66

53 55 57 58

4.1 Situering 4.2 Een maatschappelijke opdracht 4.3 Structureel omgaan met kostenbeheersing 4.3.1 Communicatie met de ouders 4.3.2 Het schoolreglement 4.4 Omgaan met onbetaalde schoolfacturen 4.5 De rol van flankerend onderwijsbeleid Handige links

7

School en omgeving

ALGEMEEN 1

Hangjongeren in het vizier 1.1 De tofste kant van de poort. Hoe ver reikt de school? 1.1.1 Een fris debat? 1.1.2 Rondhangende jongeren en de school. Suggesties voor de ontwikkeling van een beleidsvisie 1.1.3 Praktijkvoorbeeld: CDO Noord, een school in de buurt?! 1.1.4 Aanbevelingen Bronnen 1.2 Hangbeleid en leefbaarheid. Rondhangen als geïntegreerde beleidsoptie in de gemeente 1.2.1 Inleiding 1.2.2 Waarom een rondhangbeleid voeren? 1.2.3 Meer dan de jeugddienst 1.2.4 Een integraal beleid start met een goed overleg 1.2.5 Een stapsgewijze aanpak 1.2.6 Een vruchtbaar proces in Lanaken 1.2.7 Aanbevelingen

Afl. 10 – juni 2013

1 1 1 3 7 10 11 12 12 13 15 15 16 18 20

Inhoud / 11



BREDE SCHOOL 1

Brede School = Breder dan de school 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7

2

Inleiding Wat is een Brede School? Brede School: meerwaarde voor onderwijs? Brede school: meerwaarde voor het vrijetijdsbeleid? Brede School: motor tot wijkverbetering? Brede school: lokaal en bottom-up De rol van steden en gemeenten 1.7.1 Het zoeken naar een voedingsbodem 1.7.2 Van een netwerk vol kwaliteit naar een kwaliteitsvol netwerk 1.7.3 De zorg voor ondersteuning 1.7.4 Brede school waarderen als way of life

Brede Scholen en hun impact. Wat leren ons de proefprojecten Brede School? 2.1 Inleiding 2.2 In kaart brengen van impact 2.3 Hoe hebben coördinatoren en partners de bredeschoolwerking ervaren? 2.3.1 Impact op samenwerking 2.3.2 Impact op de brede leer- en leefomgeving 2.3.3 Impact op ontwikkelingskansen 2.4 Tien en één tips voor brede scholen 2.5 Aandachtspunten voor lokale bestuurders 2.5.1 Doe aan visieontwikkeling 2.5.2 Maak werk van samenwerking tussen departementen 2.5.3 Ga voor een duurzame werking

3

Brede scholen in Genk: een ambtelijke blik (vooruit) Visienota brede leer- en leefomgeving Bibliografie

4

1 1 2 4 5 6 6 7 7 8 9 9

11 11 11 12 12 14 15 16 17 17 18 18 19 23 24

Een blik door het Venster van de Vensterschool – Verslag van de uitwisseling tussen het gemeentelijke duo Groningen en Gent 25 4.1 Start Gemeentelijk Duo 4.2 Kennismaking met de zeven pijlers 4.3 De vijf pijlers van de Gentse praktijk 4.4 Op stage bij de Groningse vensterscholen 4.5 Vensterschool Hoogkerk 4.6 Tot slot Bibliografie

Inhoud / 12

25 25 26 28 29 31 32

Afl. 10 – juni 2013



5

Brede scholen in broad daylight 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8

6

33 33 33 34 35 37 38 41 42

Inleiding De kip of het ei? Proeftuin als hefboom Couleur locale Noden verschillen van behoeften Impliciete en expliciete doelstellingen Creatief appel Een wijs project, wijs gekozen

Hoe wordt op het lokale niveau vorm gegeven aan Brede School? 6.1 Brede School in Vlaanderen en Brussel 6.1.1 Het referentiekader Brede School 6.1.2 In het beleid 6.2 Welke rol voor het lokale beleid? 6.3 Steden en Gemeenten: hoe zit het met die Brede School? 6.3.1 Brede School in de beleidsplannen 6.3.2 Visietekst op niveau van de stad 6.3.3 Noden als uitgangspunt 6.3.4 Projectsubsidies in het kader van Brede School 6.3.5 Integrale werking 6.3.6 Ondersteunen van Brede School 6.3.7 Brede School en infrastructuur 6.4 Welke koers vaart Brede School in het lokale beleid? 6.4.1 Verschillende snelheden 6.4.2 Een eigen invulling van de rol van het lokale beleid 6.4.3 Visieontwikkeling: een meerwaarde binnen het lokale beleid 6.4.4 Interdepartementale samenwerking 6.4.5 Schaalgrootte van steden en gemeenten speelt een rol 6.4.6 Evenwicht zoeken tussen niveaus 6.4.7 Met tijd en vlijt … Bibliografie

43 43 43 44 45 46 47 47 49 49 50 50 51 52 52 52 53 53 53 53 54 54

SAMENWERKING TUSSEN ONDERWIJS EN CULTUUR, JEUGD, SPORT OF MOBILITEIT 1

Taalbeleid in het kwadraat: krijtlijnen voor een taalstimulerend jeugdbeleid op gemeentelijk niveau 1.1 Inleiding 1.2 Taal in een gemeentebeleid 1.3 Taalbeleid op school

Afl. 10 – juni 2013

1 1 1 3

Inhoud / 13



1.4 Samenwerking tussen school en gemeenten rond gelijke onderwijskansen 1.4.1 Participatieverhogende maatregelen 1.4.2 Onderwijsondersteunende maatregelen 1.5 Van een visie op taalstimulering naar de praktijk 1.5.1 De antwoorden van scholen 1.5.2 Naar een grote variatie aan vormen van taalstimulering 1.5.3 Hoe breed is de school? 1.6 Omgaan met meertaligheid 1.7 Coördinatie van een taalstimulerend jeugdbeleid 1.8 Conclusie Bibliografie

2

Sport voor Allen

Veilige en duurzame leerlingenmobiliteit 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

Inleiding Intra muros Extra muros Intra muros en extra muros versterken elkaar Een waaier aan ondersteuningsinitiatieven 3.5.1 De Vlaamse overheid 3.5.2 De Vlaamse Stichting Verkeerskunde 3.5.3 Voetgangersbeweging 3.5.4 Mobiel21 3.5.5 BIVV (Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid) 3.5.6 Provincies 3.5.7 Specifieke vorming voor begeleiders

Inhoud / 14

15 17 20 24 28 28 31 31 32 36 37 37 37 38 39 39 40 42

2.1 Het Sport voor Allen-decreet in een notendop 2.1.1 Sportbeleidsplan 2.1.2 Sportraad 2.1.3 Sportgekwalificeerde ambtenaar 2.2 Er is meer 2.2.1 Het beleidsdomein sport is ruim 2.2.2 Kansen voor samenwerking 2.3 Wat brengt de toekomst? 2.3.1 De sportdienst in een netwerk 2.3.2 Er zijn veranderingen op til Bibliografie

3

7 7 9 11 12

43 43 43 44 45 45 46 46 47 47 47 47 48

Afl. 10 – juni 2013



8

Levenslang leren

OVERGANG ONDERWIJS-ARBEIDSMARKT 1

Van leren naar werken 1.1 Bruggen bouwen tussen onderwijs en arbeidsmarkt 1.2 De Vlaamse competentieagenda 2010 1.2.1 Geïnformeerde studie- en beroepskeuze 1.2.2 Meer en beter werkplekleren 1.2.3 Versterken van EVC 1.2.4 Stimuleren van competentiebeleid 1.2.5 Versterken van de sectorale invalshoek 1.3 Van beroepscompetentieprofiel tot ervaringsbewijs 1.3.1 Beroepscompetentieprofielen 1.3.2 Ervaringsbewijzen 1.3.3 Beroepscompetentieprofiel en ervaringsbewijs in de praktijk: ‘Hovenier onderhoud parken en tuinen’ (SERV- beroepencluster Aanleg parken en tuinen) 1.4 De Vlaamse kwalificatiestructuur 1.4.1 Een raamwerkstructuur met acht niveaus (zie overzicht) 1.4.2 VKS moet de procedures voor Eerder Verworven Competenties (EVC) coherent maken 1.4.3 Verwerven van kwalificaties stimuleren, vooral bij kansengroepen 1.4.4 (Leer)loopbaan ondersteunen 1.5 Inpassing van ervarings- en andere competentiebewijzen in de VKS 1.6 Goede praktijk (specifiek gericht op jongeren) Bibliografie

1 1 2 3 4 5 6 7 9 9 10 11 13 13 18 18 18 19 19 20

LEVENSLANG EN LEVENSBREED LEREN 1

Naar een lerende samenleving 1.1 Volwasseneneducatie 1.2 Europese en Vlaamse ambities inzake levenslang en levensbreed leren 1.3 Organisatie van het volwassenenonderwijs in Vlaanderen 1.3.1 De onderwijsniveaus 1.3.2 Consortia volwassenenonderwijs als netwerk 1.4 Ontwikkelingen in het volwassenenonderwijs 1.5 Levenslang leren voor iedereen? 1.6 De gemeente als brugpartner 1.7 Overzicht opleidingsaanbod

Afl. 10 – juni 2013

1 1 2 5 5 6 7 9 10 12

Inhoud / 15



2

Cultuureducatie en lokaal beleid 2.1 Inleiding 2.2 Kunst- en cultuureducatie in het onderwijs: trends en beleidsvoorbereidend werk 2.3 Doorlichting van kunst- en cultuureducatie in Vlaanderen door professor Anne Bamford 2.4 Integrale aanpak, visie en doorlopende leerlijn 2.5 Ontwikkelingsdoelen en eindtermen 2.6 Samenwerking 2.7 Het Deeltijds Kunstonderwijs als onderdeel van de stimulerende leeromgeving en instrument van lokaal onderwijsbeleid 2.8 Cultuureducatie en gelijke onderwijskansen 2.9 Besluit: twee evoluties Bibliografie

3

Erfgoededucatie en gemeentelijk beleid. Op zoek naar verankering 3.1 Erfgoed is in 3.2 Wat verwacht de Vlaamse overheid van de steden en gemeenten? 3.3 De meerwaarde van verankering 3.4 Erfgoededucatie: van kennisoverdracht naar sensibilisering 3.5 Samen inzetten op actief burgerschap 3.6 Nood aan professionalisering 3.7 Conclusie Bibliografie

1 1 2 2 3 4 6 7 8 10 11

1 1 2 3 3 4 5 6 6

GELETTERDHEID 1

Lokaal bestuur mee in de bres voor een geletterde samenleving 1.1 Inleiding 1.2 Functioneel en multidimensionaal geletterdheidsconcept 1.2.1 Analfabetisme 1.2.2 Functionele geletterdheid 1.2.3 Sleutelcompetenties 1.3 Geletterdheidsniveau in Vlaanderen 1.3.1 IALS- en PIAAC-onderzoek 1.3.2 Is onze bevolking geletterd? Cijfers en conclusies 1.4 Gevolgen van laaggeletterdheid 1.4.1 Gevolgen van laaggeletterdheid voor jobkansen 1.4.2 Gevolgen van laaggeletterdheid voor maatschappelijke participatie en sociale cohesie 1.5 Een gericht beleid in Vlaanderen

Inhoud / 16

1 1 2 2 2 3 4 4 4 5 6 7 7

Afl. 10 – juni 2013



1.5.1 Het Strategisch plan Geletterdheid verhogen legde een goede basis 1.5.2 Wat met een nieuw geletterdheidsplan? 1.5.3 Gerichte aanpak en innovatie 1.5.4 Deelname verhogen 1.5.5 Wie zijn de moeilijk bereikbare doelgroepen? 1.5.6 Professionalisering en onderzoek 1.5.7 Geletterdheid als horizontaal aandachtspunt in de sectoren werk, cultuur en welzijn 1.5.8 Ontwikkeling van structurele partnerschappen voor geletterdheid 1.6 Partnerschap met Lokaal bestuur voor meer geletterdheid 1.6.1 Lokaal samenwerken voor geletterde mensen 1.6.2 Gents Plan Geletterdheid 1.6.3 Doelgroepen voor een lokaal geletterdheidsbeleid 1.6.4 Instrumenten voor meer geletterdheid Bibliografie

9 1

7 10 10 11 11 13 13 14 16 16 16 17 18 20

Specifieke thema’s LOP en FOB voor een beter school- en onderwijsbeleid 1.1 Inleiding 1.2 Lokaal onderwijsbeleid en beleidvoerend vermogen van scholen 1.2.1 Beleidvoerend vermogen van scholen 1.2.2 Lokaal overleg 1.2.3 LOP’s en beleidvoerend vermogen van scholen 1.3 Faciliteren 1.3.1 School en omgeving: vier contactmogelijkheden 1.3.2 Acht valkuilen voor netwerken 1.3.3 Conclusie 1.4 Documenteren 1.4.1 Omgevingsanalyse 1.4.2 Informatierijke schoolomgeving 1.4.3 Regionale expertisecentra niet wenselijk; professionalisering wel 1.4.4 Conclusie 1.5 Inspireren 1.5.1 Omgevingsgevoeligheid 1.5.2 Sense of urgency 1.5.3 Concrete werkthema’s 1.5.4 Toekomstige ontwikkelingen voorspellen 1.5.5 Conclusie

Afl. 10 – juni 2013

1 1 2 2 3 4 6 6 7 12 12 12 14 15 16 17 17 17 18 20 21

Inhoud / 17



1.6 Evalueren 1.6.1 GOK-doelen moeilijk te evalueren 1.6.2 Benchmarks 1.6.3 Evaluatie van de LOP- en FOB-doelmatigheid 1.7 Conclusie 1.7.1 Dragers van beleidvoerend vermogen 1.7.2 LOP’s in een stedelijk netwerk Bibliografie

10 1

De gemeente als actor

Vlaamse steden en gemeenten, inrichters van onderwijs 1.1 Onderwijs, een kerntaak van de gemeente 1.2 Het bestuur van de gemeenteschool 1.2.1 Eindverantwoordelijkheid als inrichtende macht 1.2.2 De taak van de gemeenteraad 1.2.3 Het college van burgemeester en schepenen 1.2.4 De burgemeester 1.2.5 De gemeentelijke ambtenaren 1.2.6 De directeur

2

De lerende gemeente investeert in deeltijds kunstonderwijs 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7

21 21 22 22 23 23 24 26

Situering Van 1990 tot nu Instellingen voor DKO en bestuur Eén op zeven leerlingen volgt DKO Financiering van het DKO, investering van de gemeente Inschrijvingsgeld Doelstellingen en organisatie 2.7.1 Beeldende kunst 2.7.2 Muziek, woordkunst en dans

Inhoud / 18

1 1 4 4 9 9 10 10 11

13 14 14 15 16 17 18 19 19 20

Afl. 10 – juni 2013

2 Wat is flankerend onderwijsbeleid?

Recommend Documents