FDE D nl Verkoop: in heel Europa, prijs per exemplaar: 2,50. MBN03de

FDE D nl Verkoop: in heel Europa, prijs per exemplaar: 2,50 €

1

MBN03de

Aankondiging

Bouwkundigeninformatie Het verwarmen en koelen van uw bouwwerk vraagt om vroegtijdige, belangrijke beslissingen Handel daarom nu!

Hoe lager de verwarmingstemperatuur en hoe hoger de werkingsgraad, hoe zuiniger u stookt. MULTIBETON-oppervlakteverwarming werkt met zo laag mogelijke verwarmingstemperaturen en garandeert een bouwleven lang een zuinige werking. MULTIBETON biedt 30 jaar materiaalgarantie op de systeembuizen. U krijgt eveneens tien jaar volledige garantie, die vanwege de productaansprakelijkheid is gedekt bij een gerenommeerde verzekeringsmaatschappij. - MULTIBETON berekent uw oppervlakteverwarming. - MULTIBETON wijst de geautoriseerde verwarmingsinstallateur in uw omgeving aan.

Neem a.u.b. contact op met het hoofdagentschap van uw land (zie laatste pagina) of: MULTIBETON Deutschland GmbH Heuserweg 23 Telefon: +49(0)22 41/25 20 00 DE-53842 Troisdorf-Spich Telefax: +49(0)22 41/25 20 099 Inhoud: Editoriaal: Verwarmen en koelen in alle bouwdomeinen, door Werner Regh Een interview met Rosemarie Grüger-Oswald uit Berlijn Warmtepompenkompas Warmtepompen, ideaal voor wandverwarming en -koeling Lucht/water-warmtepomp Supraeco SAO-1 van JUNKERS voor buiteninstallatie SOLAERA – De zonneverwarming voor uw huis FeisTec heeft een HR-ketel van topkwaliteit Nieuwe toekomst voor de dorpskerk in Malchow, door Christoph Kämper Vloerverwarming in de Kölner Dom, door Christoph Kämper Last van de rug, deel 2, Dr. med. Henning Jäschke Referentiegebouw: Prof. Hertwecks huis AK3 in Sinzig Partnerfirma’s in de kijker: Siegmund Haustechnik GmbH De kwaliteitskenmerken die u voor uw vloerverwarming absoluut nodig hebt

2

E-Mail: [email protected] Internet: www.multibeton.de

Pagina 3 Pagina 4-5 Pagina 5 Pagina 6 Pagina 7 Pagina 8 Pagina 9 Pagina 10 Pagina 11 Pagina’s 12-13 Pagina’s 14-16 Pagina 17 Pagina 18

Verwarmen en koelen in alle bouwdomeinen

Editoriaal

Vrijheid van ruimteverdeling: onafhankelijk van de warmtebron dankzij de pionier in wandverwarmingen Denk ook aan uw kinderen, die vaak op de vloer kruipen en spelen. Een vloerverwarming is niet alleen aangenaam, maar heeft ook geen scherpe of uitstekende radiatoren die gevaarlijk kunnen zijn voor kleine kinderen bij het spelen. Ook de sterk verminderde aanwezigheid van huisstofmijt in tapijten in vergelijking met Werner Regh conventionele verwarmingen is een belangrijk voordeel wanneer kinderen in nauw contact komen met de vloer. En MULTIBETONsystemen kunnen niet alleen verwarmen: Het vloerverwarmingssysteem met de MB-modulatie (plaatsingsmethode van de verwarmingsbuizen) is ook geschikt voor koeling via de vloer of de wanAquapark in Polen den. Een extra energiebron voor de koeling is zowel in aanschaf als ook in gebruik bijzonder goedkoop. Het reeds geplaatste MBverwarmingsbuizensysteem wordt meteen ook voor koeling gebruikt. Dubbel gebruik voor dezelfde prijs! Bij de beproefde vloerverwarming wordt met de MB-modulatie het grootste vermogen rond de vensters geplaatst. Zo wordt de grootste bron van binnendringende Villa in de Eifel/Duitsland koude tegengewerkt. Bij de wandkoeling ligt eveneens het grootste vermogen, in dit geval koelvermogen aan de buitenmuren/vensters, waardoor de grootste bron van binnendringende warmte wordt tegengewerkt. De combinatie van verwarming en koeling maakt het MULTIBETONsysteem bijzonder economisch, want de verwarmingspartner biedt van meet af aan een dubbel systeem aan, dat bovendien ook zeer Restaurant in Italië energie- en kostenbesparend is. Het MULTIBETON-systeem heeft daarmee in dit geval twee functies, maar bij de installatie van de vloerverwarming blijft alles hetzelfde. Vraag het gewoon bij uw MULTIBETONverwarmingsspecialist. Hij zal voor u het passende en voordelige MULTIBETON-systeem kiezen.

De firma MULTIBETON is een productie- en verkoopsvennootschap voor vloerverwarmingen. Als eerste aanbieder van wandverwarmingssystemen hebben de systemen van de fabrikant zich door voortdurende doorontwikkeling sinds de jaren ‘60 op de markt gehandhaafd en terrein gewonnen. Sinds het einde van de jaren ‘60 zijn er ettelijke miljoenen woningen met de moderne en spaarzame MULTIBETON vloerverwarmingen uitgerust. De productie van buizen wordt permanent door TÜV en andere onafhanWoonpark bij Bonn aan de Rijn/Duitsland kelijke Europese keuringsinstanties gecontroleerd en bewaakt. De twee bekende wetenschappers op het gebied van fysica en warmtestralingstechniek, Dr. Ing. A. Kollmar (bekend als de verwarmingspaus) en Prof. Dr. Heinz Haber (bekend als de TVprofessor) hebben met MULTIBETON een succesvolle samenwerking volbracht, waarbij met de stralingsverwarmingexpert Dr. Ing. A. Kollmar gemeenschappelijke patenten werden verkregen. MULTIBETON, de pionier, ontwikkelt, plant, produceert en verkoopt alleen voor zijn partners, verwarmingsspecialisten, uitsluitend op het gebied van wandverwarming en –koeling, wereldwijd. Door de decennialange ontwikkeling, onderzoek Woonhuizen in Tunesië en ervaring van MULTIBETON is gegarandeerd dat in alle bouwdomeinen, zowel in de nieuwbouw als in de renovatie, binnen of buiten, met MULTIBETON-systemen kan worden verwarmd en gekoeld. De systemen zijn compatibel met elke verwarmingsbron. Hun zeer lage aanvoertemperatuur maakt ze ideaal voor HR-techniek, zonne-energie, warmtepompen enz. Ook voor de keuze van de vloerbedekking laten ze alle opties toe: tegels, steen, tapijt, laminaat of parket. Een verwarming die onzichtbaar is, zoals de MULTIBETON-vloerverwarming, schept de ideale omstandigheden voor een vrije binnenhuisarchitectuur en ruimteverdeling. Grote gevels vol vensters, meerdere niveaus, een economische ruimteverdeling bij exclusieve gebouwen of grotere gebouwen, dat is allemaal mogelijk, omdat verwarmingselementen nooit in de weg staan. Op die manier kunt u ook uw eigen huis altijd opnieuw inrichten zoals het u bevalt. Industriebouw in Duitsland

Werner Regh, zaakvoerder MULTIBETON 3

"De vloerverwarming van MULTIBETON maakt het hier zelfs na 31 jaar nog altijd behaaglijk warm, en zonder storingen!" Een interview met Rosemarie Grüger-Oswald uit Berlijn Als hoofdredacteur heb ik tijdens een interview met mevrouw Grüger-Oswald van de gelegenheid gebruik gemaakt om uit de eerst hand langetermijnervaringen te horen, zodat ik ze zou kunnen gebruiken als argumenten om onze producten nog beter te kunnen verkopen. Thomas Marr (TM): Hartelijk dank voor de foto’s van uw huis. De "historische foto", uit welk jaar stamt die? Rosemarie Grüger-Oswald (RGO): Uit het jaar 1980, nog met de oude zonneboiler met 10 cellen. Die hebben wij in 2002 vernieuwd. Nu zijn er nog slechts 2 cellen, die hetzelfde vermogen leveren. TM: U maakte van in het begin gebruik van zonnewarmte en een vloerverwarming. Dat moet in 1980 toch een soort pionierswerk geweest zijn? RGO: Inderdaad: vanwege de zonneboiler hadden wij problemen met de landschapsbescherming, een vloerverwarming was nog niet goedgekeurd en uiteindelijk werd alles bij de goedkeuring voor bouw- en woningtoezicht uit elkaar genomen en grondig onderzocht. Ook met de prefab-aannemer was het niet gemakkelijk: Okal (het prefab-bedrijf) heeft de werf onderbroken, dan de verwarmingsoppervlakken ingebouwd en dan heeft Okal de werf terug voortgezet. TM: Hoe bent u op MULTIBETON gekomen? RGO: Mijn man had tijdens de planningsfase een verwarmingsfirma in Berlijn leren kennen. Die firma had een pioniergeest en was van de superioriteit van MULTIBETONwandverwarmingen overtuigd. De firma had in die tijd een gelijkaardige verwarming gebouwd voor een kleuterschool en zijn eerste ervaringen met MB-wandverwarmingen opgedaan. Hij heeft eerst mijn man weten te overtuigen en tenslotte ook ik, omdat ik lang schrik had dat de vloerverwarming een sproei-installatie zou worden. Veel aanmoedigingen van bekenden hebben we niet gekregen en bovendien bouwden we in het toenmalige West-Berlijn: alles moest dus van West-Duitsland dwars door de DDR naar hier worden getransporteerd. TM: Wat zijn de grootste voordelen van uw MULTIBETONvloerverwarming wanneer u terugblikt op de 31 jaar gebruik? RGO: Op de allereerste plaats het comfort: het aangename gevoel, het subjectieve warmtegevoel. Het voelt echt warmer aan. Door mijn beroep als vroedvrouw heb ik veel woningen bezocht en ik vond die met vloerverwarming altijd de meest aangename. En geloof me vrij, want ik weet uit ervaring door mijn beroep en op mijn leeftijd waarover ik spreek: met deze verwarming leeft men gezonder. En niet te vergeten: de verwarming spaart ontzettend veel geld! TM: Welke warmtebron hebt u gebruikt? RGO: Elektriciteit, altijd alleen elekriciteit. Veel mensen aan wie ik dit vertel schudden niet begrijpend hun hoofd: elektriciteit, de duurste energievorm die er is. Maar dat komt gewoon doordat West-Berlijn een eiland was. Overdag gebruikten huishoudens, industrie en verkeer de elektriciteit en 's nachts kon men de centrales niet zomaar uitschakelen en daarom werd veel gebruik gemaakt van verwarmingstoestellen op nachtstroom. Wij hebben een toestel van Stiebel Eltron met zes tanks, die 's nachts als buffer worden opge-

warmd. Elektroboilerstroom heet dat bij Vattenfall en het wordt draadloos meegedeeld. TM: Daarmee hebt u ideale aantekeningen van uw verwarmingskosten? RGO: Ja natuurlijk. Neem nu vorig jaar (2010/11), toen was de winter bijzonder koud en lang: 10984 kW/h aan 12 cent per kW/h maakt 1318,08 € voor warmwater en verwarming voor 140 m² woonoppervlak, alles met techniek van 1981. TM: Wat was de maximale aanvoertemperatuur? RGO: Nooit meer dan 40 °C. Het heeft een tijdje geduurd voor we de verwarming juist hebben ingesteld. TM: Zijn alle kamers met vloerverwarming uitgerust? RGO: Ja, bijna allemaal. Uitgebouwde zolder, gelijkvloers en kelderverdieping, in totaal 135 m² en de resterende 5 m² zijn van de hobbykamer. TM: Uit welk materiaal bestaat uw huis? Hebt u extra geïsoleerd? RGO: Het huis is nog steeds zoals Okal het geleverd heeft, de muren bestaan uit een houten vakwerkconstructie, steenwol, multiplexplaten en dubbele ramen met een "PARSOL bronze"-laag tegen opwarming in de zomer. Aanpassingen waren niet nodig. TM: Hoe ondervindt u de behaaglijkheid in het bijzonder? RGO: Alle betegelde vloeren, en vooral de hal en de schoenen voor buiten zijn al voorverwarmd en bij het thuiskomen is het al meteen knus warm. Ook de vloeren met tapijt zijn juist goed. TM: Zou u opnieuw met MULTIBETON bouwen en indien wel, waarom? RGO: Zeker en vast. Er zijn geen radiatoren die plaats innemen en waaraan kleine kinderen zich kunnen verbranden, die moeten worden schoongemaakt en vervangen als ze lekken en de muren en het plafond langzaam donker kleuren. Zelfs onze kater voelt zich goed. Kinderen kunnen in de winter op de vloer spelen, zonder dat er eerst een deken moet worden uitgespreid. En, niet te vergeten, de MB-vloerverwarming past ideaal bij warmtepompen. Dat heeft onze verwarmingsspecialist bevestigd wanneer wij bij hem informeerden naar een lucht-waterwarmtepomp.

Actuele foto van het huis van mevrouw Grüger-Oswalds

4

TM: Ja, u hebt de ideale omstandigheden voor een warmtepomp: het groot oppervlak en daardoor de lage aanvoertemperatuur. Daardoor verbruikt u minder stroom omdat u meer omgevingswarmte gebruikt. En u moet vandaag al rekening houden met de klimaatverandering. De temperaturen worden extremer, in beide richtingen. Een omkeerbare warmtepomp kan verwarmen en koelen en uw MULTIBETON-vloerverwarming kan dat ook. Het is een aankoop voor beide doelen en de omstandigheden zijn zeer gunstig. RGO: Dat klinkt goed. Ik bedank u voor de tips. Wij kunnen uw verwarming best verdergebruiken. TM: De MULTIBETON artikels Foto uit het jaar 1980: toen al beschikte het huis over een zonneboiler voor tapwater behandelen altijd de verbanden wens ik u oprecht te bedanken voor dit interview en ik wens u tussen de efficiency, wandverwarming en -koeling, omkeerverder veel geluk en een goede gezondheid. bare warmtepompen en de klimaaltverandering. Wanneer RGO: Ik wens jullie bij MULTIBETON veel succes, dat jullie dedus de verwarmingsspecialist die uw vertrouwen geniet inze goede vloerverwarmingen aan zoveel mogelijk mensen formatie nodig heeft, sturen wij hem graag materiaal toe. kunnen verkopen. Beste mevrouw Grüger-Oswald, in naam van MULTIBETON

Warmtepompenkompas met keuringscertificaat (www.bafa.de) van de fabrikant. De lijst is in alfabetische volgorde en wij garanderen de correctheid en volledigheid er niet van.

In navolging van de lijst van het (Duits) ministerie voor economie en exportcontrole hebben wij voor u de relevante contacten samengesteld. Zie ook: Lijst met warmtepompen Fabrikant/aanbieder

Telefoon

Internet

ADUNOS GmbH

+49(0)30/224 118 47

www.adunos.de

AERMEC GmbH

+49(0) 83 62/300 60-0

www.aermec.de

Alpha-InnoTec GmbH

+49(0) 9228/99 06-0

www.alpha-innotec.de

Bartl Wärmepumpen

+49(0) 711/13 81 25-0

www.bartlwp.de

BioEnergieTeam GmbH

+49(0)8061/49 59 9-60

www.bioenergieteam.eu

Brötje - August Brötje GmbH

+49(0)4402/80-0

www.broetje.de

Consolar Solare Energie-systeme GmbH

+49 0)7621/42228-30

www.consolar.de

EISKNECHT

+49(0)2153/95 07 943

www.eisknecht.de

ELCO GmbH

+49(0)6105/968-0

www.elco.de

Enertech GmbH - Division Giersch

+49(0)2372/965-0

www.giersch.de

Eschenfelder KKU GmbH

+49(0)2365/924 90-0

eschenfelder-kku.de

FRIAP AG

+41(0)31 917 51 11

www.friap.ch

Hautec GmbH

+49 (0) 28 21/7 61 23

www.hautec.eu

Heliotherm Wärmepumpentechnik Ges.m.b.H

+43(0)5332 87496-0

www.heliotherm.com

ITEC Entwicklungs- und Vertriebsgesellschaft mbH

+49(0)30318 6400

www.koenig-waermepumpen.de

JUNKERS

(01803) 337 333

www.junkers.com

MHG Heiztechnik GmbH

+49(0)4181 23 55-0

www.mhg.de

NIBE Systemtechnik GmbH

+49(0)5141/7546-0

www.nibe.de

OCHSNER Wärmepumpen GmbH

+49(0)3628 6648 - 0

www.ochsner.de

STIEBEL ELTRON GmbH & Co. KG

+49(0)1803 702010

www.stiebel-eltron.de

Vaillant Deutschland GmbH & Co. KG

+49(0)180 5 824 552 68

www.vaillant.de

WATERKOTTE GmbH

+49(0)2323/9376-0

www.waterkotte.de

5

Warmtepompen ideaal voor wandverwarming en -koeling

Voorbeeld van de temperatuurstromen bij een lucht/water-warmtepomp in buitenopstelling

Tekst (licht aangepast en vertaald) en grafieken: Warmtepompengids van Alpha-InnoTec

In Duitsland wordt goed een vierde van de eindenergie in private huishoudens verbruikt. Ruim drievierde daarvan worden gebruikt voor de binnenverwarming. Spaarzame, milieuvriendelijke verwarmingssysteem en kunnen ons privé-energieverbruik en de daarmee verbonden kosten aanzienlijk drukken.

Aandrijvingsenergie

Energieverbruik in privé huishoudens Lucht -5℃

Lucht 0°C Wassen, koken, vaat 2,5% Koelen, invriezen 3 %

Verwarmingsafvoer 28°C

Licht 1 %

Verwarmingsaanvoer 35℃

Overige apparaten 4,5 % Warmwater 11 %

Warmte zonder verbranding - zo kan de functie van warmtepomp worden samengevat. Laten we even dieper ingaan op het principe, om de verschillen met conventionele verwarmingsketels te verduidelijken: De warmtepomp heeft naast zijn energieaansluiting een warmtebron (aarde/water/lucht) nodig. De aanvoertemperaturen zijn op 55 °C tot 65 °C begrensd, in het ideale geval 35 °C tot 40 °C. Daarbij stemt een stijging in de aanvoertemperatuur met 1 °C overeen met ca. 2,5 % hogere werkingskosten. Wandverwarmingen werken met juist deze aanvoertemperaturen het voordeligst. Daaruit volgen ook de beste warmtefactoren. Deze beschrijven de verhouding tussen het afgegeven warmtevermogen en het verbruikte elektrisch vermogen. Ze zijn dus een maat voor de efficiëntie van de warmtepomp.

Verwarmen 78 %

Uit de onderstaande grafiek wordt duidelijk waarvoor (de "door de klant te betalen eindenergie") wij bij de verschillende verwarmingssystemen eigenlijk betalen: de warmtepomp haalt 80 % van de bruikbare energie uit de omgeving, gratis dus. Wij betalen alleen voor de stroom. Dat geldt niet voor stookolie. Hier betalen wij voor 100 % van de nuttige energie 138 % verwarmingskosten. Bij het primaire energieverbruik (de in huis benodigde energie zonder de verliezen) ziet het er nog slechter uit: 79 bij de warmtepomp in vergelijking met 163 bij stookolie. En daarbij verbruikt bij warmtepompen de centrale zelf nog de meeste stroom. Wij kunnen er vanuit gaan dat door technische vooruitgang deze waarden nog steeds dalen, wat de balans nog verder verbetert.

De efficiëntie van de volledige installatie over het jaar wordt door het jaarlijks rendement beschreven: Jaarlijks rendement = verwarmingsenergie / toegevoerde energie Hoe kleiner het verschil tussen de aanvoertemperatuur en de temperatuur van de warmtebron, hoe beter de prestatiecoëfficiënt.

Benodigd primair energieverbruik om de nuttige energie op te wekken Verliezen

Elektrische warmtepomp (pekel/water) Verliezen

Warmte

Warmte Nuttige energie

Regeling en verdeling

Ketel

Regeling en verdeling

Nuttige energie Door klant te betalen eindenergie (stookolie) (heating oil)

Stroom verdeling

Distributie en transport

Centrale Distributie en transport Primaire energie (aardolie)

Omgevingswarmte (aardwarmte)

Door klant te betalen eindenergie (elektriciteit)

Primaire energie (kolen, kernenergie, waterkracht)

6

Mooi van vorm, stil en efficiënt: Junkers presenteert de nieuwe lucht/ water-warmtepomp Supraeco SAO-1 voor buitenopstelling Sinds meer dan 100 jaar biedt Junkers – een merk van Bosch Thermotechnik – slimme oplossingen voor individueel comfort. Junkers is actief in 16 overwegend Europese landen met een breed assortiment zuinige verwarmings- en warmwateroplossingen. Met efficiënte en toekomstgerichte producten als gas- en olie-HR-ketels in combinatie met zonneinstallaties, elektrische warmtepompen en vastebrandstofketels zet Junkers zich intensiever in voor het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. Omdat alle Junkerscomponenten optimaal op elkaar zijn afgestemd, laten ze zich gemakkelijk installeren en bedienen. De nieuwe lucht/water-warmtepomp Supraeco SAO-1 past met zijn onopvallend design goed in elke omgeving. Junkers heeft de warmtepomp voor buitenopstelling alleszins niet alleen qua uitzicht aangepast – ook binnenin is er van alles veranderd: Dankzij nieuwe compressoren en een geoptimaliseerde koudekring werkt de SAO-1 nog zuiniger als de vorige generatie. Geoptimaliseerde verdamperoppervlakken maken een zo goed mogelijk energiegebruik mogelijk – en dit betrouwbaar tot -20 °C. Het apparaat haalt een hoge COP-waarde (Coefficient of Performance) van tot 3,7 (bij +2/35 °C volgens EN 14511).

De lucht/water-warmtepomp Supraeco SAO-1 voor buitenopstelling 97 x 159 x 115 centimeter (B x H x D). (Bron: Junkers)

Met behulp van de compacte combimodule ACM-1 worden de installatiekosten van de Supraeco SAO-1 tot een minimum herleid, omdat tal van onderdelen al geïntegreerd zijn. (Bron: Junkers)

bereik – waardoor het stroomverbruik daalt. Bovendien is met DPC een eenvoudige tijdbesparende ingebruikname zonder manuele instelling van de primaire kringpomp mogelijk.

Het merk Bosch Thermotechnik biedt de Supraeco SAO-1 in drie verschillende vermogens aan: in 8,5, 11,5 en 13,5 kilowatt (bij +2/35 °C volgens EN 14511). Een efficiënte bereiding van warmwater bij hoog warmwatercomfort is gegarandeerd: De aanvoertemperatuur bedraagt tot 63 °C. Op basis van een in drie trappen toerentalgeregelde compressor, intelligente trillingsontkoppeling en geluidsgeoptimaliseerde ventilatoren werkt de warmtepomp zeer stil. Een optioneel instelbare fluistermodus kan voor een extra geluidsvermindering worden geactiveerd – bijvoorbeeld voor de warmwaterbereiding 's nachts in de zomer. In vergelijking met het voorgaand model is het 13,5-kW-apparaat daarbij tot 8 dB(A) stiller. Voor een optimaal bedieningscomfort biedt Junkers bovendien een nieuwe kamertemperatuurregelaar aan met lcd-display.

Junkers heeft bovendien voor de combinatie met de Supraeco SAO-1 de aangepaste combimodule ACM-1 met de in de fabriek geïntegreerde regeling SEC 10-1 en DPC-functie voor de primaire kringpomp in het assortiment opgenomen. Omdat de module met twee circulatiepompen van energieefficiëntieklasse A is uitgerust, spaart het duo Supraeco SAO1 en ACM-1 nog meer energie. Dankzij de compacte afmetingen heeft de combimodule maar een opstelruimte van ongeveer 70 x 70 centimeter nodig. Belangrijke onderdelen als warmwater- en bufferboiler, een traploze bijverwarmer of het expansievat zijn eveneens geïntegreerd. De montage gaat snel, omdat bijvoorbeeld de aansluiting van de buizen van bovenaf naar achteren, rechts of links mogelijk is. Junkers biedt twee varianten van de module aan: de ACM 200-1 met 185 liter buffervolume in de warmwaterboiler en 80 liter in de buffer en de ACM 300-1 met 286 liter bij de warmwaterboiler en 120 liter in de buffer.

Ook hebben de warmtetechniekspecialisten uit Wernau de regelfuncties uitgebreid, de regel-unit SEC 10-1 is voor flexibele systeemoplossingen als accessoire verkrijgbaar. Dankzij de nieuwe DPC-functie (Dynamic Pump Control) voor de regeling van het temperatuurverschil van de pomp van de primaire kring, werkt de warmtepomp altijd in het optimale

7

SOLAERA - DE ZONNEVERWARMING VOOR UW HUIS Geen grondwerken of opstelling in de tuin en efficiënter dan warmtepompen Bij de installatie van SOLAERA hoeven geen luchtapparaten (verdampers) te worden geplaatst en zijn geen grondwerken (sonden) in de tuin nodig. Het Consolarsysteem onttrekt de nodige warmte voor 100 procent uit de nieuwe hybride collectoren. Juist bij de koude buitentemperaturen wanneer de warmtevraag zeer hoog is, verbruiken conventionele warmtepompen veel stroom. Dat onder dergelijke weersomstandigheden vaak overdag de zon schijnt, gebruikt de zonneverwarming. SOLAERA werkt juist dan bijzonder efficiënt, wat voor de huiseigenaar aan een lagere stroomfactuur te zien is.

Architektenhuis met 100% zonnevoorziening gegenereerd door een SOLAERA-installie en fotovoltaïsche cellen, foto: Consolar

Zonneverwarming met kleinste collectoroppervlak op de markt Consolar presenteert de nieuwe generatie zonneverwarming SOLAERA: 20 procent minder kosten en vier keer zoveel zonne-energie

Bijdrage aan de bescherming van het klimaat door zeer laag stroomverbruik Door de intelligente combinatie van zonne- en omgevingswarmte spaart het SOLAERA-totaalsysteem stroom en reduceert het schadelijke CO2-emissies tot een minimum. De doelstelling maximaal 10 kg CO2-emissies per vierkante meter woonoppervlakte en per jaar voor een maximale opwarming van de aarde van 2 K wordt met een SOLAERAinstallatie met elf collectoren gehaald. Conventionele verwarmingssystemen als warmtepompen op lucht en met aardsondes, en olie- of gasverwarmingen produceren in vergelijking 50 tot 150 procent meer CO2-emissies.

Frankfurt am Main, 29 juni 2011 – Zonne-installatiefabrikant Consolar stelt de volgende generatie zonneverwarming SOLAERA voor. SOLAERA is het all-round zonneverwarmingssysteem met de hoogste energieopbrengst en het kleinste plaatsgebruik op de markt. Zo winnen de nieuwe hybride collectoren van SOLAERA juist in de kritieke wintermaanden november tot februari in vergelijking met conventionele zonnewarmtecollectoren tot vier keer zoveel energie. Vanwege de combinatie met een warmtepomp produceren de collectoren al 50 procent meer energie als normale collectoren. Hier komt nog de warmte bij die via een ingebouwde ventilator uit de omgevingslucht wordt onttrokken. In totaal krijgt men hierdoor bij een installatie van bijvoorbeeld 25 vierkante meter collectoroppervlak vier keer zoveel warmte. Dit is een nog nooit eerder bereikte technologische sprong, die ook met betrekking tot de nagestreefde energieomwenteling een signaal geeft.

Opleidingen tot energiezuinig gebruik van SOLAERA Als leidend fabrikant van hoogefficiënte zonne-installaties biedt Consolar regelmatig opleidingen aan in Frankfurt en Lörrach, waarbij het zonnesysteem van SOLAERA, zijn toepassingsmogelijkheden, de planningsprincipes en de specifieke bijzonderheden en voordelen grondig worden voorgesteld. Datums vindt u op de website van Consolar op www.consolar.de. Verdere informatie over het totaalsysteem van SOLAERA vindt u op www.consolar.de.

Lagere kosten en kleinst mogelijke plaatsbehoefte op het dak en in de kelder Naast de bovengemiddeld hoge energie-efficiëntie is de nieuwe generatie zonneverwarming SOLAERA bovendien ook qua kosten geoptimaliseerd. Voortaan kan de klant 20 procent van de investeringskosten sparen. Het SOLAERAtotaalsysteem neemt slechts zeer weinig plaats in beslag, wat in het bijzonder voor kleinere of ongunstig georiënteerde daken belangrijk is. Zo voorziet het Consolar-zonnesysteem een volledig huis met warmte en heeft daarvoor het laagste collectoroppervlak nodig van alle gangbare zonne-installaties op de markt. Met slechts vijf collectoren en een collectoroppervlak van 14 vierkante meter kan een nieuwbouw of een goed gerenoveerd oud gebouw het hele jaar door van warmte voor warmwater en verwarming worden voorzien. Tot nu toe waren acht collectoren (21 vierkante meter collectoroppervlak) het minimum. Ook in de kelder is heel weinig plaats nodig. Een oppervlak van 3 bij 1,2 meter volstaat om het energiesysteem en de boiler van SOLAERA in onder te brengen. In vergelijking met biomassasystemen of olieketels wordt zo waardevolle opslagruimte bespaard en heeft het huis ook geen extra schoorsteen nodig.

SOLAERA - SOLAR HEATING FOR YOUR HOUSE, image: CONSOLAR

8

FeisTec heeft een HR-ketel van topkwaliteit FeisTec is sinds 2008 nationaal en internationaal actief. Wij zijn gespecialiseerd in systemen en individuele componenten voor verwarming, zonne-installaties en hernieuwbare energiebronnen. Wij passen bestaande producten aan uw eisen aan. Wij ontwikkelen, bouwen en produceren. Onze professionele medewerkers staan graag ter uwer beschikking. Nieuwe ontwikkelingen tot serielevering zijn onzere sterke punten. Bij FeisTec staat de klant altijd op de eerste plaats.

Een HR-ketel van topkwaliteit Mijn nieuwe condensatieketels gaat het om de doorontwikkeling van de best beproefde conventionele olieketels met een hoger dan gemiddeld rendement. De bouw uit RVS garandeert een corrosievrije werking, daardoor wordt de bedrijfsduur met jaren verlengd.

Wat is er bijzonder aan? Met het goed uitgekiende systeem om de rookgassen te benutten en de speciale warmtewisselaars werden in verwarmingsketels nieuwe wegen ingeslagen. Dankzij deze technieken kan het rendement tot dusver ongeziene waarden worden verbeterd. Dankzij deze aangepaste bouwwijze is een extra ketelpomp met instandhouding van de afvoertemperatuur en een rookgasventilator niet meer nodig. Ook voor schoorsteenvegers zijn alle belangrijke plekken goed toegankelijk en goed schoon te maken. Dankzij het hoogwaardige RVS kan zonder probleem raapzaadolie worden verbrand. Dit is bijzonder omdat onverzadigde vetzuren zeer agressief zijn en conventionele constructies aantasten. Een langere gebruiksduur is voor deze ketel dan ook gegarandeerd.

Voordelen voor de inbouw De goed toegankelijke aansluitingen en de rookgasafvoer bovenaan reduceren het plaatsverbruik tot een minimum. In combinatie met een onderzetboiler voor warmwater is geen extra plaats nodig. De gebruiker profiteert bovendien van een laag olieverbruik, die hij met een uitgekiend en eenvoudig te bedienen elektronica zelf kan beïnvloeden. Met al deze voordelen is de ketelprijs in verhouding met conventionele verwarmingsketels niet essentieel voordeliger. Deze meerkosten worden binnen de kortste tijd door de lage energiekosten gecompenseerd. Deze innovatie verlaagt bovendien de milieubelasting en de werkingskosten.

Tijdens de testfase werden tests met temperaturen van 50/30°C tot 80/60°C bij verschillende belastingen uitgevoerd.

Een afkeer van olieverbranding is in afzienbare tijd niet waarschijnlijk. Daarom is bij het inbouwen van een nieuwe olieketel alleen de meest economische goed genoeg. In het bereik tot 50 kW zijn in Zwitserland en Duitsland vooral ketels geïnstalleerd die praktisch alleen in gedeeltelijke belasting werken. Met de nieuwe HR-ketel van FeisTec zijn in dit segment in vergelijking tot niet-condenserende ketels grote hoeveelhede olie te besparen. Firmazetel van FeisTec GmbH in Ingersheim

FeisTec GmbH Baumwasenweg 7 D-74379 Ingersheim Telefon: +49(0)7142 3741320 Fax: +49(0)7142 3741399 Internet: www.feistec.de E-Mail: [email protected]

Bij alle waarden die in het keuringsverslag werden bevestigd, liggen de laagste rendementen bij een gedeeltelijke belasting van 30% nog bij 96,4%! Bij dergelijke waarden spitst men de oren. Ze zijn bij de hoge olieprijzen zeer welkom. Dankzij de goede waarde onder gedeeltelijke belasting, kunnen bij het vervangen van een ketel aanzienlijke hoeveelheden olie worden bespaard. 9

Nieuwe toekomst voor de dorpskerk in Malchow door Christoph Kämper, Foto’s: Bernd Heinrich In Malchow, aan de huidige B 109 halfweg tussen Berlijn en Rostock, werd in de 13de eeuw een dorpskerk van veldsteen gebouwd die tijdens de barok een toren kreeg van vakwerk. Na 700 jaar kerkdienst werd in 1958 de laatste mis gevierd, waarna de kerk in verval raakte. In het jaar 2003 dreigde de beuk van de kerk in te storten, wat nog door een noodingreep kon worden verhinderd. In de daaropvolgende jaren werden samen met externe adviseurs, architecten, bouwingenieurs, theologen en communicatieexperten mogelijke bestemmingen besproken die in een concept voor een evenementlokatie uitmondden, die het drukke gemeenschapsleven in Malchow een plaats biedt. Zo zal de uit de ruïne ontstane muziekkerk het centrum van de "Internationale Malchower Kirchenpreis" (Internationale Kerkprijs Malchow) worden, die de muzikale opvoeding van kinderen en jongeren bevordert. Aan deze sinds 2009 gehouden wedstrijd hebben zelfs deelnemers uit Polen en Letland deelgenomen. Voor het koor van de kerk ontstaat een labyrintpark, om de kerk nog aantrekkelijker te maken. Hiertoe behoren verschillende doolhoven en labyrinten, waaronder een uit veldstenen en oude grafstenen in een patroon dat die van de kathedraal van Reims imiteert. Meditatieve en psychotherapeutische aanbiedingen zullen het labyrintpark aanvullen en gebruiken. Ook in de verwarmde vloeren van de kerk is een steenlabyrint aangebracht, gebouwd door Hongaarse studenten in het kader van een workshop onder leiding van Prof. Onodi uit Gödöllö. De individuele stenen van het labyrint werden in het kader van de actie "stenen voor de sterren" symbolisch verkocht, om bijkomende middelen voor het restauratieproject te verzamelen. MULTIBETON heeft als sponsor steen Nr. 38 gekocht. Met het gebruiksconcept kon de bouwheer, de gemeentelijke kerkraad Göritz/Malchow, de bij een planningsvolume van 860.000 euro nodige geldschieters voor de restauratie voor zich winnen: de Deutsche Stiftung Denkmalschutz (Duitse stichting voor monumentenbescherming) deed mee, en ook het dorpskerkenfonds, de deelstaat Brandenburg, de gemeente Göritz, het district Uckermark, de evangelische kerkgemeenschap van Uckermark, de evangelische Kerk BerlijnBrandenburg-Schlesische Oberlausitz, het Förderkreis Alte Kirchen Berlin-Brandenburg e. V., de Sparkasse Uckermark en particuliere schenkers. Het concept overtuigde ook de Stichting ter bewaring van kerkelijke monumenten, die de gemeenteprijs voor kerkgebruik met voorbeeldkarakter in 2011 aan de kerkgemeenschap en het planbureau ALVArchitecten in Angermünde hebben uitgereikt, waaraan 10.000 euro gebonden is voor de oprichting als open kerk in het labyrintpark. Zo konden eerst de dakconstructie en het dak worden gerenoveerd, dan was de binnenruimte aan de beurt. Onder de oude pleisterlaag werden wandschilderijen gevonden die eerst moesten worden vastgelegd. In januari 2012 installeerden Ninnemann & Postier GmbH uit Schönfeld over een oppervlak van 144 m² het door het planbureau Ergo Sun uit Prenzlau berekende MB-vloersysteem 17, waarna 1250 m MB-Euro-systeembuizen 17 werden gelegd. Als warmtebron dient een warmtepomp. Juist voor kerken met hun hoge ruimten is MULTIBETON-vloerverwarming ideaal: Een warm-

Aanzicht van de gerenoveerde dorpskerk vanaf de Bundesstraße

tekussen onder het dak die bij conventionele verwarmingen nodig zijn, kon hier niet de nodige omvang krijgen. De verwarming via het grote oppervlak van de vloer zorgt er daarentegen voor dat de warmte onderaan bij de mensen wordt afgegeven en langzaam naar boven uitdijt. Een energiewretende verwarming van de lucht hoog onder het dak is niet nodig. Voor de MULTIBETON-partners was dit systeem nog nieuw,

MB partner: Ninnemann und Postier GmbH Dorfstr. 64A 17291 Schönfeld bei Prenzlau Telefon 03 98 /3605 [email protected] www.ninnemann-postier.de De MULTIBETON-vloerverwarming wordt gelegd

daarom werden de mensen ter plaatse door MB-specialist Bernd Heinrich ondersteund en met alle details van de plaatsingstechniek vertrouwd gemaakt. De vroegere dorps- en huidige muziekkerk wordt op 17 Juni 2012 met een feestelijke mis door bisschop Dr. Markus Dröge ingewijd. Het volledige project moet bij het begin van de Landesgartenschau 2013 (tuinbouwexpositie) in het naburige Prenzlau klaar zijn. 10

Vloerverwarming in de Kölner Dom

van de laatgotische bouwstraat gevonden die door de Romeinse stadsmuur naar de bouwplaats van de dom leidde.

door Christoph Kämper De dom van Keulen, het herkenningsteken bij uitstek van de Rijnstad dichtbij de bedrijfszetel van MULTIBETON, biedt naast het bestijgen van de zuidtoren en de bezichtiging van de schatkamer nog een highlight voor geïntereseerde bezoekers: regelmatig aangeboden rondleidingen door de "Dom van onder".

In de Romeinse tijd stonden hier villa’s aan de rand van de rivierterras van de Rijn, mogelijk ook thermen en administratiegebouwen. Van de villa’s bleven tot vandaag enkele mozaïeken behouden, in het bijzonder de Dionysosmozaïek dat vandaag in het Christoph Kämper Romeins-Germaans museum juist naast de dom te zien is, maar ook op de noordkant diep onder de dom ligt een hypocaustum. In de tijd van de Romeinen was deze vorm van vloerverwarming wijd verbreid, waarbij de warme lucht onder de woonruimte wordt geleid en zo als voorloper van het MULTIBETON, al in de 2de eeuw na Chr. voor comfort zorgde. Het gebouw stond er vermoedelijk tot de bouw van de oude dom in de 9de eeuw.

Op een mortelvloer zijn de pijlers uit ronde en hoekige steenplaten te herkennen die de vloer uit grotere steenplaten droegen. Op de rechter kant van het beeld is een verwarmingskanaal te herkennen. Achterin in het beeld is een gemetseld zuilenfundament te zien van de dom, de witten muren zijn moderne uitbreidingen van de uitgravingen om de dom te beveiligen.

Blik op de stenen zuilen die op regelmatige afstanden op de onderste vloer rusten. Het bovenste uiteinde van de zuilen wordt gevormd door meerdere kwadratische naar boven groter wordende steenplaten, waarop de verwarmde vloer rustte.

Bijna de volledige vloer van de kathedraal en sinds de Tweede Wereldoorlog stuk voor stuk ondermijnd en rust nu op een achteraf geplaatste betonvloer. De archeologen zijn hier op resten gestoten van Romeinse bouwwerken, op graven en relicten van de "oude" Kölner dom, die sinds het leggen van de eerste steen van de "nieuwe" dom in 1248, ervoor moest wijken. Er werden zelfs resten van een klokgieterij en resten

Ten tijde van de Romeinen waren veel woningen van vermogende burgers uitgerust met vloerverwarming. Het principe is hetzelfde als bij onze moderne vloerverwarming: het warmtegevoel van de bewoners hangt samen met de stralingswarmte van een groot oppervlak. Verwarmde vloeren en tochtkanalen stralen warmtestraling met een grote golflengte direct naar de oppervlakken van de inrichting, op de kleding en de huid van de bewoners. In tegenstelling tot de huidige exacte berekening van de nodige verwarmingsoppervlakken en –temperaturen, individueel voor elke constructie, hebben de Romeinen gewoon de werkingsprincipes van mediterrane huismuren aangepast aan het koudere NoordEuropa: staat de zon hoog, dan beschermen de uitstekende delen van het dak de buitenmuren tegen de warmtestralen van de zon: de muren en het huis blijven koel. Wordt het kouder in het jaar en de zon schijnt door een lagere stand op de buitenmuren, dan worden de muren verwarmd en geven hun stralingswarmte aan de binnenkant van het gebouw af. Omdat in Noord-Europa de zon in de winter zelden te zien is, hebben de Romeinse bouwmeesters door gebruik te maken van warmeluchtconvexie vloeren en muren extra met vuur verwarmd.

Opbouw en werking van een hypocaustum: rookgassen en door vuur verwarmde lucht stromen langs de onderkant van de vloer, verwarmen deze en de wanden van de verticale tochtkanalen (tubuli). De tochtgangen voeren de gassen naar de vrije lucht en zorgen voor circulatie.

11

Gastbijdrage

Last van de rug, deel 2

ruggegraat "tordeert". Daar komt nog bij dat de lendewervelkolom bij het liggen op de buik – wat ik reeds in het eerste deel als nefast noemde – in een hyperlordose (holle rug) gedwongen wordt. Dit is vooral het geval wanneer de slaper bovendien ook nog een hoofdkussen onder zijn hoofd en bovenlichaam legt.

Dr .med Henning Jäschke Algemene geneeskunde | Noodgevallengeneeskunde Sportgeneeskunde | Chirotherapie | Acupunctuur Keuringsarts voor luchtvaart | Duikerarts Gelekoortsvaccinatiecentrum Tel. +49 (0)2641 91153-0 Fax +49 (0)2641 91153-20

Het resultaat is dat het slapen op de buik geen ontlastend, maar juist een belastend effect heeft op de ruggegraat.

Bergstraße 2 (Vitahris) DE-53474 Bad Neuenahr

Het hoofdkussen

[email protected] www.jaeschke-vitahris.de

In tegenstelling tot de geplogenheden van andere landen heeft het "Duitse hoofdkussen" meestal afmetingen an 80x80 centimeter. Deze kussengrootte is fysiologisch gesproken niet alleen ondoeltreffend, maar zelfs buitengewoon slecht voor de rug. Bij een standaard bedlengte van twee meter laat een dergelijk hoofdkussen slechts 120 centimeter direct ligoppervlak voor de volledige romp over, gemeten van de schouders tot de voeten.

In het eerste deel van mijn artikel "Last van de rug" heb ik de wezenlijke oorzaken voor en de verbanden tussen chronische ruggegraatkwalen uitgelegd en gewezen op een aantal behandelingen ervoor. Naast de onontbeerlijke bewegingstherapie mogen evenwel ook de regeneratieve aspecten van de behandeling van rugproblemen niet uit het oog worden verloren. Belasting en ontlasting van het axiaal skelet moeten begrijpelijkerwijs in een uitgewogen verhouding tot elkaar staan.

Enkele uitzonderingen daargelaten, zou dat voor een gemiddeld mens niet volstaan. Wat is het gevolg? Voor zover de slaper niet met ingetrokken benen in de zogenaamde "embryonale houding" de nacht doorbrengt, moet hij – om met zijn schouders niet op het

De ontlasting en regeneratie van het actieve en passieve bewegingsapparaat vindt plaats tijdens onze nachtrust en dat is net de fysiologische basis voor onze slaap. Om die reden wil ik u in het tweede deel van mijn artikel de bijzondere invloed van individuele slaapgewoonten uitleggen en hoe u, door te letten op bepaalde zaken, al "tijdens uw slaap" iets kunt doen voor uw rug. Veel van mijn "rugpatiënten" vertellen mij bij het eerste gesprek dat ze al vanaf vroeg 's morgens – als ze nog in hun bed liggen – met rugpijn te kampen hebben. Dat zou eigenlijk niet mogen! Wanneer de nachtrust de klachten niet vermindert, maar ze nog verergert, dan moet naar de diepere oorzaak worden gezocht. Hiertoe stel ik mijn patiënten eerst de volgende drie vragen:

Rechte ruggegraat door een drukverlichtend hoofdkussen, bron: www.tempur.de.

1. In welke houding slaapt u meestal? 2. Welke afmetingen heeft uw hoofdkussen en uit welk materiaal bestaat het?

kussen maar op de matras te liggen – hetzij het kussen in twee vouwen of het zeer sterk oppoffen tot een pakje. Wanneer het kussen in de loop van de nacht toch weer zijn normale vorm inneemt, dan slaapt men in een ongemakkelijke en fysiologisch nefaste houding met delen van het bovenlichaam op het kussen. Daarmee wordt het hoofdkussen van zijn eigenlijke functie beroofd, omdat het hoogteverschil tussen hoofd en schouders waardoor de halswervels op een rechte lijn liggen, niet meer behouden is.

3. Hoe is het met uw matras gesteld? Achter deze vragen schuilen de volgende punten: De slaappositie Alleen de zijdelingse houding en – met beperkingen – liggend op de rug zijn fysiologisch verdedigbare slaaphoudingen. Al liggend op de buik – wat mijn patiënten vaak melden – kan men niet anders dan het hoofd zijdelings te draaien om te kunnen ademen. Deze draaiing van het hoofd gaat gepaard met een draaiing van de halswervels die, op zijn beurt tot in het bekken doorwerkt en die het volledige verloop van de

De matras Stel uzelf gewoon de vraag: "Hoeveel tijd nemen we gewoonlijk om een nieuwe auto te kiezen? Hoeveel geld investeren 12

wij in een dergelijke aankoop? Hoeveel tijd per dag breng ik dan uiteindelijk door in mijn auto en, om maar even te vergelijken, hoeveel tijd in mijn bed?"

matrassen die deze eigenschappen vervullen. Dit zijn enerzijds koudschuimmatrassen uit een visko-elastisch materiaal, anderzijds het waterbed. Aan dit laatste geef ik persoonlijk de voorkeur, omdat het – naast een ideale, aan de lichaamscontouren aangepaste steun – nog andere voordelen biedt. Het is verwarmd en laat zich dus wat de temperatuur betreft aan de individuele wensen aanpassen, en deze warmte leidt tot een ontspanning en betere doorbloeding van de overdag gebruikte spieren. Wat de hygiëne betreft is het ook superieur aan de klassieke matras. Daarvan profiteert vooral wie allergisch is aan huisstofmijten door het probleemloze wassen van de overtrek in de machine waarmee alle mijten verwijderd worden. Ook kan de matraskern zelf in tegenstelling tot die van de klassieke matras niet dienen als woonst voor deze "ongewenste medebewoner".

Laat mij dit nog een beetje verduidelijken: Statistisch gezien brengen we ongeveer een derde van ons leven door in bed. Voor onze heilige auto geven we gemakkelijk om de paar jaar duizenden euro uit voor speciale accessoires, zoals metaallak of aluminiumvelgen. Hoeveel tijd en geld investeren wij daarentegen in de keuze van een matras, waarop wij elke nacht tussen de vijf en de acht uur slapen? Kan een kort bezoekje aan een matrassenwinkel inclusief verkoopsbabbel en ligproef bij een zo spaarzaam mogelijke investering volstaan? Ik weet het, de vergelijking gaat wat mank, maar geeft toch stof tot nadenken.

Het vooroordeel dat men er zeeziek van zou worden is ongegrond. En voor wat betreft het gewicht, dat zogezegd een probleem zou opleveren voor de stabiliteit van uw huis, zal uw vakhandelaar dit stellig weten te ontkrachten.

En hoewel het vervangen van een matras om de acht jaar aanbevolen wordt, blijft een matras vaak 20 jaar in gebruik. Daarbij zou de gesteldheid van een geschikte matras al een heel eind kunnen bijdragen aan het verlichten van rugklachten! Nu stelt zich terug de vraag: Wat valt eraan te doen? Wat raad ik aan wanneer één van de bovenstaande punten op u van toepassing is?

In hoeverre zich in de handel verkrijgbare luchtbedden ondertussen ook buiten hospitalen hebben verbreid, kan ik nog niet zeggen. Een ding staat vast: u zult het verschil voelen. Een matras die een ontspannen slaaphouding mogelijk maakt, zal ertoe leiden dat u 's nachts minder heen-en-weer draait, dieper slaapt en 's morgens meer ontspannen wakker wordt.

Over de slaaphouding Zorg ervoor dat uw rug recht is in uw slaaphouding, ook wanneer dit in het begin heel moeizaam en onvertrouwd is. De zijdelingse ligpositie is fysiologisch de meest doelmatige slaaphouding. Ze laat toe vrij te ademen, maakt een rechte uitlijning van de ruggegraat mogelijk en laat door het buigen van de benen zelfs toe om de lendewervels uit de lordose (holle rug) te ontspannen.

En ook voor de aankoop van de "juiste" matras geldt: laat u door een gekwalificeerd vakhandelaar adviseren en neem de

De rughouding is dus slechts de tweede beste slaappositie, omdat ze deze mogelijkheid niet geeft. Bovendien werkt de rugpositie ook snurken in de hand, wat de zuurstoftoevoer tot het lichaam belemmert en uiteraard ook de nachtrust van de partner verstoort. De buikpositie is, zoals gezegd, als slaaphouding gewoonweg niet geschikt.

Drukverlichtende matras, bron: www.tempur.de.

Over het hoofdkussen

tijd om het bed uit te proberen.

Gebruik een klein, rechthoekig hoofdkussen, met de gangbare afmetingen van 40x80 centimeter. Een aanrader is een kussen uit een visko-elastisch materiaal. Het hoeft niet ergonomisch van vorm te zijn. Waar de ene liever een voorgevormde nekondersteuning heeft, daar verkiezen anderen toch de klassieke "doosvorm". Ga voort op de deskundige raad van de verkoper, want het is belangrijk dat het hoofdkussen op uw matras is afgestemd. Neem ook voldoende tijd om de matras uit te proberen.

Uiteraard kon ik het complexe onderwerp rugpijn in de twee artikels "Last van de rug" maar beknopt behandelen. Meer past trouwens niet op een paar bladzijden. Misschien ben ik er toch in geslaagd dit onderwerp wat op te helderen, vooroordelen weg te ruimen en u een paar nuttige tips te geven over hoe u rugklachten aanpakt. Tot de volgende keer en ... denk aan uw gezondheid!

Ook voor het hoofdkussen zal het geruime tijd duren voordat u het oude vertrouwde kussen ontwend bent. Het is mogelijk dat het u tijdens de eerste nachten weinig zal bevallen en dat u gaat twijfelen. Maar dat komt wel goed! De mens is een gewoontedier. Langzaam maar zeker leert u nieuwe gewoonten.

Dr. med. Henning Jäschke Met vriendelijke ondersteuning van:

Over de matras Ten slotte is er nog de matras, niet de minste factor als het gaat om een ontspannen en gezonde slaap. Enerzijds moet die week genoeg zijn, om pijnlijke plekken te vermijden. Anderzijds moet het lichaam in een ontspannen slaaphouding voldoende gesteund worden. Naar mijn mening zijn er op dit ogenblik slechts twee soorten 13

R

eferentie: MULTIBETON-vloerverwarmingen en – koelingen worden in de meer dan veertigjaarlange bedrijfsgeschiedenis in talloze gebouwen geïnstalleerd. Omdat onze wandsystemen daarbij altijd verborgen blijven en precies op

de ruimte zijn afgestemd, heeft de architect de grootst mogelijke vrijheid bij de vormgeving. Heel bijzonder is dit bijvoorbeeld te zien aan het huis van het type AK3 van de architect Dr. Florian Hertweck. Hij is auteur van de volgende tekst.

Florian Hertweck is partner van een Duits-Frans planbureau met zetel in Versailles en een dochteronderneming in Remagen. Hij is ingeschreven als vrij architect in de architectenvereningingen van Rheinland-Pfalz en Parijs en verantwoordelijk voor projecten in het Duitstalig taalgebied en de gebieden ontwerp, onderzoek en communicatie. Naast zijn loopbaan als praktiserend architect, werd hij in vroeg in zijn loopbaan ook wetenschapper en hogeschooldocent. Na zijn architectuurstudie in 2001 voltooide hij een Master in architec-

tuurgeschiedenis en schreef ij een doctoraatsthesis (voor de titel Dr. phil.) over de Berlijnse architectuurwedstrijd aan de Sorbonne (verkrijgbaar bij Verlag Gebr. Mann). Sinds 2007 verricht hij onderzoek in Parijs in het LIAT over de toekomst van metropolen. Hij won een interministeriële onderzoeksopdracht in verband met de energieomwenteling en de effecten op de architectuur en de stadsontwikkeling. Sinds 2009 is hij professor voor architectuurontwerp, stadsplanning en architectuurtheorie aan de hogeschool van Versailles.

bovenaan: blik van de straat door de open ingangsdeur onderaan: aanzicht van Noord-Westen rond 17 uur in juli

bovenaan: blik over het terras over het Rijndal onderaan: hetzelfde aanzicht als eerder, maar twee uur later

14

bovenaan: blik in de woonruimte met aanrechten en hangende schouw onderaan: blik in de woonruimte met aanrechten en opgaande trap

bovenaan: blik in de woonruimte en in de achtergrond de oude stad van Sinzig onderaan: blik later op de avond van de voortuin in de woonruimte en op de eigenares liggend in haar bibliotheek

bevinden (voor de ouders: slaapkamer, badkamer, bureau enz.), die door de bewoners ongemerkt kunnen worden bewandeld.

ENERGIECONCEPT Diagram

De uitstulpingen boven de serre werden zo gegroepeerd dat het gemeenschappelijk terras van het zicht van de daarboven gelegen woonhuizen wordt onttrokken. Ze hebben echter ook een energetische functie: doordat ze als Perzische windtorens als natuurlijke afzuigventilatoren dienst doen (de vensters kunnen vanop elke plaats elektrisch worden bediend) en daarmee in combinatie met de warmtepomp die in de zomer op koeling kan worden omgeschakeld een airco overbodig maken. Daarbij kwam het deze winter al vaak voor dat bij -16°C buiten de verwarming automatisch werd uitgeschakeld omdat het huis voldoende door de zonnestraling werd opgewarmd.

In de winter en in de zomer warmt de zonovergoten woonruimte op door de zon. Terwijl in de zomer de warme lucht boven door de elektrisch bedienbare uitstulpingen wordt uitgeblazen, wordt koele, in de winter warme lucht door de met een warmtepomp aangedreven vloerverwarming toegevoerd.

AK3 is een eengezinswoning die zich vanaf een relatief klein hellend perceel over het landschap verheft en een brede blik over het Rijnland verschaft. Deze open constructie werd door de bouwheren bewust zo gekozen, omdat ze een grote woonruimte wilden waarin alle gemeenschappelijke activiteiten als koken, eten, dansen, spelen enz. kunnen plaatsvinden en die het hen mogelijk maakt gasten te ontvangen. Tegelijk werd het verlangen naar intiemere vertrekken uitgedrukt, waarin elk gezinslid zijn rust kan vinden. Daardoor wordt de serre door twee hermetische wiggen doorboord – de kindervleugel en de vleugel van de ouders – waarin zich de verschillende intiemere vertrekken

Blik van de helling onderaan op AK3 met podium en serre

15

DIE ACTEURS Bouwheer Architekt

Fotograaf Ruwbouw Timmerman en dakdekker Koperbekleding Schrijnwerker en vensterbouwer Slotenmaker

Alexander en Kirsten Meis Hertweck Devernois Architekten Städtebauer Dr. Florian Hertweck 2, rue Royale I 78000 Versailles Auf der Schanze 5 | 53424 Remagen +33 (0)1 30 21 40 02 +49 (0)2641 90 55 05 www.hertweckdevernois.com [email protected] Studio Holger Jacobs | 10115 Berlin © Holger Jacobs Fa. Tietz | 53424 Remagen Fa. CB Bedachung | 53562 Sankt Katharinen Fa. Siegler | 68642 Bürstadt Fa. Kreuzberg | 53501 Gelsdorf Fa. Wihl | 53489 Sinzig

KWANTITATIEVE INFORMATIE MATERIALEN EN TECHNIEK

Huistechniek Elektricien Parketlegger Adres Perceeloppervlak Woonoppervlak Ruwbouw Bekleding Glas Verwarming Houten vloer Houten meubels Stroominstallatie

16

Fa. Siegmund | 53424 Remagen Fa. Sommersberg | 53489 Remagen Fa. Dietrich | 50858 Köln Im Herrental 29 | 53489 Sinzig | Duitsland 600 m2 275 m2 Stahlbeton Trespa, KME Tecu Gold Pilkington Bioclean Suncool U = 1,0 Grondboring, warmtepomp, MULTIBETON-vloer- en wandverwarming Massieve eik Teak-Furnier BUS-System Jung

Partnerfirma's in de kijker:

(opmerking van de redactie: referentiegebouw in deze uitgave, voor dit artikel) is hier een goed voorbeeld van."

Siegmund Haustechnik GmbH WATER - ZON - WARMTE - WELZIJN door Thomas Marr

In ons magazine "Vriend van de energiespaarder" berichten we regelmatig over over onze partners. In deze uitgave stellen wij u de firma Siegmund Haustechnik GmbH uit Remagen aan de Rijn voor. Oliver Siegmund heeft de tijd genomen om voor ons wat over zijn onderneming te vertellen.

Oliver Siegmund is altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen. Of het nu gaat om ecologisch bouwen met leem of om de renovatie van een volledige beschermde oude Thomas Marr gebouwen, altijd gooit hij zijn volle ervaringsgewicht in de schaal. Bovendien werkt hij ook als keurder en deskundige technische gebouwenuitrusting voor zijn vak.

Siegmund Haustechnik GmbH is een specialist op het gebied van huistechnische installatie en gebouwentechniek met meer dan 36 jaar ervaring op de markt. Er werken vijf medewerkers in het bedrijf. Momenteel zijn er twee medewerkers in opleiding in de onderneming.

Contact:

MULTIBETON-wandverwarmingen en -koelingen worden door de firma Siegmund Haustechnik GmbH vaak samen met warmtepompen van de firma JUNKERS (zie pagina 8) geïnstalleerd. Zo’n extreem lage aanvoertemperaturen zoals alleen door MB-modulatie mogelijk is, past perfect bij de gebruikte warmtepomp, die daardoor uiterst efficiënt werkt en zeer hoge jaarrendementen mogelijk maakt. Oliver Siegmund, zelf installatie- en verwarmingsbouwmeester, heeft zich toegespitst op betrouwbare leveranciers, om zo competentie bij de planning, installatie en duurzaamheid in het onderhoud en verzorging van zijn systemen en installatie te kunnen veiligstellen. Naast MULTIBETON kiest hij voor de firma JUNKERS. Dit was al de keuze van Winfried Siegmund, stichter van de onderneming en vader van de huidige chef. De beslissing om over de jaren heen trouw te blijven aan slechts enkele, maar zeer goede leveranciers, is altijd de moeite waard voor een klein gespecialiseerd bedrijf. De opgebouwde ervaring, productonderhoud en een stabiele levering van vervangingsonderdelen over vele jaren, zijn voor producten met een lange levensduur, zoals verwarmingsinstallaties zeer belangrijk. Siegmund Haustechnik GmbH bouwt in drie tot vier gebouwen per jaar met MULTIBETON. Oliver Siegmund: "Het is een supersysteem; de plaatsing is zeer eenvoudig snel en duurzaam omdat het leggen van de buizen op de vloer zonder spanningen gebeurt. De kwaliteit is zo goed dat we nog nooit een garantieclaim hebben gehad. De MULTIBETON-techniek stelt voor onze gebouwen de nodige planningsdocumenten op. Die zijn zo gedetailleerd, krachtig en exact dat we dat wij er als relatief kleine firma in slagen om door de met de planning verbonden technische voorsprong op de concurrenten altijd weer buitengewone opdrachten te krijgen en te bouwen. Het huis AK3 in Sinzig 17

Siegmund Haustechnik GmbH Alte Str. 45 53424 Remagen +49(0)2642.981548 +49(0)2642.980458 [email protected] www.sht-remagen.de

De kwaliteitskenmerken die u voor uw vloerverwarming absoluut nodig hebt: 01. De MULTIBETON-systeembuizen zijn gedurende 10 jaar 08. De MULTIBETON-systeembuizen worden in de MB na ingebruikname verzekerd, incl. voor gevolgschade stalen clipsrails geplaatst. Deze stabiliseren de hardoor een productverzekering tot 1 miljoen € per geval. de vloer en garanderen een minimale vloerdikte. MULTIBETON kan aantonen dat op deze verzekering nog nooit aanspraak werd gemaakt. Bovendien geeft MUL- 09. MULTIBETON®-systeembuizen worden torsievrij bij temperaturen van +50 °C tot +70 °C warm gelegd. TIBETON een materiaalgarantie van 30 jaar voor de roze Door dit proces worden spanningen verminderd en MULTIBETON®-systeembuizen. de levensduur verhoogd (zie onderzoeksrapport Nr. 02. De MULTIBETON®-systeembuizen worden door TÜV F1668 van het Duits Ministerie voor Ruimtelijke getest en gecontroleerd. Orde, Bouw en Stedenbouw). 03. De MULTIBETON®-systeembuizen hebben de maxitest bij +150 °C en 3 bar binnendruk gedurende meer dan 1.000 uur doorstaan.

10. Het systeem ligt volledig vrij op de afgedekte isolatielaag en garandeert daardoor een vrije uitzetting, zonder geluids- en koudebruggen. De plaatsing gebeurt volledig volgens DIN/EN, met andere woor04. De MULTIBETON®-systeembuizen worden regelmatig den, zonder het doorknippen van de PE-folie tijdens de productie in het lab van de fabriek aan de (vochtafdekking) en zonder de isolatie te beschadistrengste kwaliteitstests onderworpen. De MULTIBETON gen. -kwaliteitseisen liggen ver boven de norm. 11. Bij het MULTIBETON®-systeem worden alleen de 05. De MULTIBETON®-systeembuizen worden in speciale, voordelige standaardisolaties zonder laminaat bedrijfseigen productielijnen door MULTIBETON gepro(volgens de norm) volgens het energiebesparingsduceerd. De grondstof van de MULTIBETON®voorschrift gebruikt. systeembuizen wordt speciaal afgestemd op de productie van de MB-systeembuizen. MULTIBETON levert di12. Elke MULTIBETON®-verwarmingskring wordt na de rect aan de verwarmingsbedrijven - niet aan de grootmontage aan een veiligheidsdruktest onderworpen. handel. Hierdoor wordt elke kring vóór het aanbrengen van de harde vloer gecontroleerd op dichtheid. 06. De systeemplaatsing gebeurt op basis van de wetenschappelijke principes van Dr. Ing. A. Kollmar en volgens 13. Door de plaatsing met MULTIBETON®-modulatie het MULTIBETON®-modulatieproces in overeenstemwordt een zeer goede warmteverdeling bereikt. Dit ming met de patenten van Kollmar/Feist. Hierdoor leidt tot gelijkmatige temperaturen in de volledige wordt energie bespaard doordat geen warmtekussen ruimte, waardoor die als zeer behaaglijk wordt ononder de plafonds ontstaat. dervonden. Dit is bevorderlijk voor de gezondheid, vanwege het aangename klimaat zonder stofcirculatie. De allergievrije ruimten zijn daardoor ook geschikt voor astmalijders. Het systeem is ook geschikt als "stille koeling" bovenop de vloer. 14. De MULTIBETON®-systemen zijn compatibel met elke verwarmingsbron, ze zijn ideaal voor HRtechnologie, zonne-energie, warmtepompen enz. MULTIBETON®-wandverwarmingen worden in alle bouwdomeinen, binnen en buiten, renovatie of nieuwbouw, met succes ingebouwd. 07. De MULTIBETON-systemen en onderdelen zijn voor 100% recycleerbaar en optimaal energie-efficiënt. De productiemachines worden met natuurstroom uit waterkracht aangedreven en sparen op die manier grote hoeveelheden CO2

15. Met de MULTIBETON®-wandverwarmingen werd al ontzettend veel praktische ervaring opgedaan in miljoenen wooneenheden gedurende meer dan veertig jaar.

Dit alles vindt u alleen bij MULTIBETON 18

De aanbeveling van de redactie: Hebt u rechtsbijstand of -advies nodig in Duits recht? Wij kregen vriendelijk en competent advies van advocate Silke Fasterling. En: mevrouw Fasterling adviseert ook in het Engels. Specialisaties: Contractenrecht en -opstelling Privaat bouwrecht, architektenrecht Arbeidscontractenrecht Huurrecht (particulier en commercieel) Erfrecht en testamentopstelling Vennootschapsrecht, bedrijfsopvolging Immobiliën- en woningseigendomsrecht Arbeidsrecht Claim management Rechtsadvies ook steeds telefonisch of per e-mail mogelijk.

Silke Fasterling - Advocate Waldlust D-24881 Nübel Tel: +49 4621-9787663 Fax: +49 4621-9787664 Mobil: +49 1577-4668867 E-Mail: [email protected]

Informatie bij de foto's: Titelfoto: Studio Holger Jacobs | 10115 Berlin | © Holger Jacobs, pagina 3 links onder: BÜHRER+WEHLING | www.buehrer-wehling.de, pagina’s 4 en 5 bovenaan: Rosemarie Grüger-Oswald, pagina 5 onderaan: Fotolia, pagina 6 Alpha-InnoTec, pagina 7: www.consolar.de, pagina 8 boven: Junkers, pagina 8 onderaan: FeisTec, pagina 9 boven: FeisTec GmbH, pagina 9 onderaan: C. Kämper, pagina 10 onderaan: www.bwp.de, pagina 12 bovenaan: Dr. med. Henning Jäschke, pagina 12 onderaan en pagina 13: www.tempur.de, pagina 14-17 Studio Holger Jacobs | 10115 Berlin |© Holger Jacobs, pagina 19 onderaan: Silke Fasterling Impressum: Uitgever: Multibeton GmbH, Heuserweg 23, D-53842 Troisdorf-Spich, Handelsregister: Siegburg HRB 3210. Hoofdredactie en organisatie: Thomas Marr. Redactie techniek: Romano Köllisch, redactie verkoop: Christoph Kämper, advertenties en comm. afd.: Thomas Marr, Olga Krüger, Marketing en algemene leiding: Werner Regh, Foto's: MULTIBETON, adres voor allen: Heuserweg 23, DE-53842 Troisdorf-Spich, Druk: Druckpartner Moser Druck + Verlag GmbH, Römerkanal 52-54, DE-53359 Rheinbach

19

België/Belgique/Belgien

Česká republika

Danmark

España

CLIMA-TOTAL N.V. MULTIBETON Belgium Spookvliegerlaan 1131 BE-3800 St-Truiden  +32 11 69 75 72  +32 11 67 33 50  [email protected]  www.clima-total.be

EKIM MORAVIA s.r.o. Pekarská 1639/79 CZ-74705 Opava  +420 553 63 41 37  +420 553 63 41 37  [email protected]  www.multibeton-vytapeni.cz

ASTRO VARMETEKNIK Baekgårdsvej 13 DK-4140 Borup  +45 46 76 01 10  +45 46 76 01 20  [email protected]  www.astro-varme.dk

MULTIBETON-ESPAÑA Calle Bruc 63-67 Bajos ES-08240 Manresa  +34 938 75 40 10  +34 938 75 40 11  [email protected]  www.multibeton.es

Eesti Vabariik

France

Hellas

Hrvatska

Baltic multibeton A. Giedraicio-Giedriaus g. 44 LT-74002 Jurbarkas  +370-68611252  +39-3337059309  [email protected]

MULTIBETON-FRANCE Z.I. du Grand Bois 6 rue Charles Desgranges FR-57200 Sarreguemines-Cedex  +33 387 98 69 11  +33 387 98 69 12  [email protected]  www.multibeton-france.fr

MULTIBETON HELLAS S.A. Michalakopoulou St. 113 GR-11527 Athens  +30 10 779 06 52  +30 10 777 75 57  [email protected]  www.multibeton.gr

EKO MODUL d.o.o./MULTIBETON Kroatien Bednjanska 8 HR-10000 Zagreb, Hrvatska  +385 1 3042406  +385 1 3042407  [email protected]  www.eko-modul.hr

Dschomhūrī-ye Eslāmī-ye Īrān Ireland Iran/Iran

Irland/Ireland

Italia

Latvijas Republika

Tirdad Hossein Lavasani Amir Balooch Aghdasieh Ajoudanieh alle 7. Westliche Str. Nr. 4, APT 108 IR-1956766319 Teheran  +98 21 22833147  +98 912 117 2621

AML Architectural Products LTD. MULTIBETON Ireland B3 Calmount Park IRL-Ballymount Dublin 12  +353 1 450 15 14  +353 1 450 15 15  [email protected]  www.amlarchitectural.com

EUROTECNICA S.r.l. MULTIBETON Italia Via Val dei Faveri, 24 IT-31030 Bigolino di Valdobbiadene (TV)  +39 423 98 53 42  +39 423 98 95 59  [email protected]

Baltic multibeton A. Giedraicio-Giedriaus g. 44 LT-74002 Jurbarkas  +370-68611252  +39-3337059309  [email protected]

Lietuvos Respublika

Lëtzebuerg

Tagldit n Lmaɣrib

Republica Moldova

Baltic multibeton A. Giedraicio-Giedriaus g. 44 LT-74002 Jurbarkas  +370-68611252  +39-3337059309  [email protected]

L'Habitation saine MULTIBETON-Luxembourg 6, route de Grosbois BE-4950 Tirimont-Waimes  +32 80 33 01 51  +32 4 95 51 03 81  [email protected]  www.habitationsaine.be

MULTITECH-CLIMATISATION S.A.R.L. MULTIBETON Maroc 13, rue Brahim Moussili - ex rue Berlioz Bélvedère MA-20300-Casablanca  +212 522 24 24 33  +212 522 24 24 31  [email protected]

DVAAI PRIM S.R.L. Anna Dragan Tilulescu 47 MD-2032 Chisinau  +373 22 767822  [email protected]

Nederland

Österreich

República Portuguesa

Polska północna

MB-Buis B.V. Bergweg 4A-2 NL-8271 CD IJsselmuiden  +31 38 344 70 96  [email protected]  www.mb-buis.nl

MULTIBETON GmbH Österreich Weisslhofweg 14 AU-5400 Hallein  +43 62 45 88 100  +43 62 45 88 180  [email protected]  www.multibeton.at

Bockemuehl, Lda. MULTIBETON-PORTUGAL Zona Industrial da Cooperativa PT-3240-217 Ansião  +351 236 670 110  +351 236 670 118  [email protected]  www.multibeton.com.pt

Ewiro s.p.z.o.o. MULTIBETON POLSKA-NORD Polna 59 PL-87-100 Torun  +48 (0) 56 / 692 60 79  +48 (0) 56 / 692 60 79  [email protected]  www.ewiro.pl

Polska południe

România

Slovenija

Slovenská republika

MULTIBETON-POLSKA sp.z.o.o. ul. Zagórska 159 PL-42-600 Tarnowskie Góry  +48 32 750 57 76  +48 32 750 57 54  [email protected]  www.multibeton-pl.com

S.C. MULTIBETON ROMANIA S.R.L. Samuil Vulcan, Nr. 24, Sect. 5 RO-051702 Bucureşti  +40 21 311 34 90  +40 21 311 70 13  +40 723 54 87 54  [email protected]

SEMONT, d.o.o. MULTIBETON-SLOVENIJA Kotna ulica 1 SI-3000 Celje-Trnovlje pri Celjui  +386 3 428 41 25  +386 3 428 41 21  [email protected]  www.semont.si

EKIM MORAVIA s.r.o. Pekarská 1639/79 CZ-74705 Opava  +420 553 63 41 37  +420 553 63 41 37  [email protected]  www.multibeton-vytapeni.cz

Schweiz/Suisse/Svizzera

Tunisie

Ukrajina

United Kingdom

MULTIBETON-SWISS Ch. Champ du Faug 9 CH-1085 Vulliens  +41 (0) 21-903 45 70  +41 (0) 21-903 46 11  [email protected]

MULTIBETON-TUNISIE S.A.R.L. Le Forum B 24 1, Avenue de Carthage TN-2080 Ariana  +216 17 70 97 70  +216 17 70 97 56  [email protected]

AMP-STYL MULTIBETON Ukraine 7, Semyi Sosninyh str. UA-03148 Kiev  +38044 537 27 66  +38044 537 27 67  [email protected]  www.multibeton.in.ua

MULTIBETON LTD 15 Oban Court Hurricane Way Wickford Business Park GB-Wickford Essex SS11 8YB  +44 12 68 56 16 88  +44 12 68 56 16 90  [email protected]  www.multibeton.co.uk

Belgien/Belgium

Estland/Estonia

Litauen/Lithuania

Niederlande/Netherlands

Polen Süd, Poland south

Schweiz/Switzerland

Tschechien/Czech Republic

Frankreich/France

Luxemburg/Luxembourg

Österreich/Austria

Rumänien/Romania

Tunesien/Tunesia

Dänemark/Denmark

Griechenland/Greece

Italien/Italy

Marokko/Marocco

Portugal

Slowenien/Slovenia

Ukraine/Ukraine

Spanien/Spain

Kroatien/Croatia

Lettland/Latvia

Republik Moldau/Republic of Moldova

Polen Nord, Poland north

Slowakei/Slovak Republic

Großbritannien

20 22 41 25 20 00 +49 22 41 25 20 099 [email protected]www.multibeton.de Deutschland/Germany: MULTIBETON GmbHHeuserweg 23DE-53842 Troisdorf-Spich+49