Sanctiebeschikking Kenmerk: 617550/621489 Betreft: Verkoop van boeken in afwijking van de vaste prijs Sanctiebeschikking van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, van de Wet op de vaste boekenprijs (hierna: Wvbp) door R.J.W. Tegel, handelend onder de naam Tegelboeken (hierna: Tegelboeken). _________________________________________________________________________
a. Verloop van de procedure 1.
Bij brieven van 14 juni 2013 (kenmerk: 29950/2013008418) en 23 juli 2013 (kenmerk: 604864/612934) heeft het Commissariaat aan Tegelboeken verzocht informatie te verstrekken over de verkoop van boeken via de website www.bol.com.
2.
Bij brief van 28 juni 2013 en bij e-mail van 6 augustus 2013 heeft Tegelboeken aan het Commissariaat informatie verstrekt.
3.
Bij brief van 19 december 2013 (kenmerk: 617550/619139) is aan Tegelboeken een sanctievoornemen (kenmerk: 617550/617603) verzonden. Daarbij is Tegelboeken uitgenodigd om zijn zienswijze in een hoorzitting op dinsdag 14 januari 2014 naar voren te brengen.
4.
Er heeft geen hoorzitting plaatgevonden, omdat Tegelboeken voorafgaand aan de geplande hoorzitting telefonisch heeft laten niet te zullen verschijnen, en zijn zienswijze alsnog schriftelijk kenbaar te zullen maken.
5.
Op 21 januari 2014 heeft het Commissariaat van Tegelboeken een zienswijze ontvangen.
b. Feiten 6.
Tegelboeken verkoopt als derde verkoper boeken via de website www.bol.com, blijkens de informatie over Tegelboeken op die website: sinds 27 november 2012.
7.
In de maanden april en mei 2013 heeft Tegelboeken in totaal 420 exemplaren verkocht van in totaal 192 titels. Daarvan zijn 140 exemplaren verkocht voor een prijs beneden de geldende vaste prijs. Voorts zijn 280 exemplaren verkocht voor een prijs die lag boven de geldende vaste prijs.
c. Standpunt Tegelboeken 8.
In antwoord op de informatievragen van het Commissariaat heeft Tegelboeken de volgende informatie verstrekt.
1
9.
Tegelboeken heeft nooit rekening gehouden met de vaste boekenprijs, omdat hij inkoopt tegen de verkoopprijs in gerenommeerde webwinkels. Het betreft webwinkels die nieuwe en licht beschadigde boeken verkopen en die Tegelboeken, zonder dat onderscheid te maken, te koop aanbiedt op de website www.bol.com. Een andere oorzaak is dat de betreffende webwinkels zelf om welke reden dan ook onder de vaste boekenprijs verkopen, zodat bij Tegelboeken nooit een alarmbel is afgegaan. Verder vindt Tegelboeken het vreemd dat hij kennelijk in overtreding is terwijl hij gewoon in de winkel inkoopt.
10. Naar aanleiding van het sanctievoornemen heeft Tegelboeken, zakelijk weergegeven en voor zover van belang, de volgende zienswijze ingediend. 11. Eind 2012 ontstond de mogelijkheid om via de website van bol.com nieuwe boeken te verkopen. Daarvoor was alleen een inschrijving bij de Kamer van Koophandel en een bankrekeningnummer nodig. Er is dus een afspraak gemaakt met de Kamer van Koophandel. Daar is expliciet gevraagd naar alle regels waaraan Tegelboeken als bedrijf moest voldoen. De vaste boekenprijs is hierbij niet genoemd en ook bij bol.com is hier niets over te vinden. 12. Tegelboeken kon dus gewoon op de oude voet – voorheen verkocht hij onder het kopje ‘tweedehands’ via de website – doorgaan, alleen onder een ander kopje. Helaas blijkt achteraf dat dit niet geheel juist is gezien de vaste boekenprijs. 13. Tegelboeken betreurt dat hij niet van de volledige informatie voorzien is. Gezien de tientallen collega’s en concurrenten die nog steeds onder de prijs verkopen blijkt er in de informatievoorziening wel wat te schorten. In de verbetering daarvan ligt voor het Commissariaat, de Kamer van Koophandel en bol.com een taak. 14. Tegelboeken is het niet eens met de hoogte van de boete, die hem gezien zijn jaarinkomen flink in de problemen brengt. Terwijl nog steeds tientallen collegae onder de prijs verkopen en Tegelboeken niet mee kan gaan zoals hij gewend was. Hierdoor heeft Tegelboeken al vele duizenden euro misgelopen en blijft hij bovendien met een voor zijn doen zeer grote voorraad boeken zitten, die hij voorlopig niet verkocht krijgt als gevolg van de vaste prijs. Tegelboeken begrijpt dat hij fout zit maar een boete van € 2.500,- euro is zijns inziens veel te veel. 15. Tegelboeken hoopt dat deze zienswijze duidelijker maakt hoe dit heeft kunnen gebeuren en probeert zo goed als het gaat zijn prijzen correct te krijgen/houden. Dit is erg lastig, mede omdat het systeem van het Commissariaat niet geheel up-to-date en volledig is. 16. Tot slot begrijpt Tegelboeken niet dat ook te hoge prijzen zijn meegerekend.
d. Wettelijk kader 17. Voor de relevante juridische bepalingen wordt verwezen naar de bijlage bij dit besluit.
2
e. Overwegingen Commissariaat 18. Ingevolge de Wvbp is de verkoper gehouden bij de verkoop van boeken in de Nederlandse en Friese taal de prijs toe te passen die de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld. In bepaalde in het Besluit vaste boekenprijs (hierna: Bvbp) geregelde gevallen kan op deze vastgestelde prijs korting worden gegeven. 19. Tegelboeken is verkoper in de zin van artikel 1, aanhef en onder h. van de Wvbp. Tegelboeken verkoopt immers boeken aan eindafnemers. 20. Dat Tegelboeken inkoopt bij andere (web)winkels betekent niet hij zelf tweedehands boeken verkoopt. Tegelboeken koopt de boeken immers in bij (web)winkels, maar niet voor eigen gebruik en is dus zelf geen eindafnemer. Om beide redenen kunnen de boeken ook niet als tweedehands worden bestempeld. 21. Dat bij verkoop van de in randnummer 7 bedoelde boeken op grond van de Wvbp of het Bvbp korting kon worden verleend, is niet gebleken. Evenmin gold voor één of meer boeken een bijzondere prijs. 22. Nu Tegelboeken als verkoper gehouden is de vaste prijs toe te passen en dat niet heeft gedaan bij het aanbieden en verkopen van deze boeken, heeft Tegelboeken artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp overtreden. 23. Hierbij wijst het Commissariaat erop dat het tot de verantwoordelijkheid van Tegelboeken als verkoper van boeken behoort om zich rekenschap te geven van de voor hem op dat (kennelijk) onbekende terrein geldende verplichtingen. 24. Gelet op deze eigen verantwoordelijkheid moet worden voorbijgegaan aan de stelling van Tegelboeken die erop neerkomt dat bol.com noch de Kamer van Koophandel hem geïnformeerd hebben over de Wvbp. De Wvbp bevat geen bepalingen die deze partijen daartoe verplicht en die afdoen aan de genoemde eigen verantwoordelijkheid. 25. Vaste prijzen en eventuele bijzondere prijzen zijn voor een ieder via de daartoe bestemde website van het Commissariaat te raadplegen. 26. Tegelboeken heeft nog aangevoerd dat er vele andere verkopers zijn die via bol.com onder de vaste prijs verkopen en dat hij met die verkopers ‘niet mee kan gaan zoals hij gewend was’. Het Commissariaat leest in deze stelling een beroep op het gelijkheidsbeginsel. Tegelboeken bedoelt klaarblijkelijk te stellen dat in strijd met dat beginsel alleen jegens hem handhavend wordt opgetreden. 27. Dat beroep gaat niet op omdat het Commissariaat eerder handhavend heeft opgetreden in verband met een soortgelijke overtreding. Hiertoe wordt verwezen naar het besluit inzake 14 augustus 2012, met kenmerk 27566/2012010069. Dit besluit is gepubliceerd op de website van het Commissariaat.1
f.
Bestuurlijke boete
28. Op grond van artikel 17 Wvbp kan het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde in artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp een bestuurlijke boete opleggen.
1
http://www.cvdm.nl/wp-content/uploads/besluiten/nieuw_als_tweedehands_sanctiebeschikking.pdf
3
29. Voor de vaststelling van de hoogte van de bestuurlijke boetes hanteert het Commissariaat, met inachtneming van het in artikel 18 Wvbp neergelegde boetemaximum en op grond van de Beleidslijn sanctiemaatregelen vaste boekenprijs 2011 (hierna: de Beleidslijn), drie boetecategorieën met bijbehorende bandbreedtes. De plaatsing van een overtreding in een boetecategorie is afhankelijk van de aard, ernst en voor zover relevant de duur van de overtreding. 30. Gelet op de door Tegelboeken verstrekte informatie over het aantal exemplaren van de boeken die voor een prijs die afwijkt van de geldende vaste prijs zijn verkocht is in de onderhavige kwestie sprake van een lichte overtreding als bedoeld in artikel 1.6 van de Beleidslijn. Bij een lichte overtreding van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp geldt op grond van artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp in samenhang met de artikelen 1.5 en 1.6 van de Beleidslijn voor de te hanteren boete een bandbreedte van € 0,- tot € 5.000,-. 31. Bij de vaststelling van de hoogte van de boete wordt in beginsel uitgegaan van het midden van die bandbreedte, te weten € 2.500,-. Daarna wordt de hoogte van de boete binnen de bandbreedte van deze boetecategorie aan de hand van de in artikelen 1.6, 1.7 en 1.8 van de Beleidslijn genoemde omstandigheden, indien van toepassing, verhoogd of verlaagd. 32. Boeteverlagende omstandigheden zijn gelegen in de beperkte verstoring van de concurrentie tussen boekverkopers, ten eerste omdat een groot deel van de boeken boven de vaste prijs is verkocht en ten tweede gelet op de betreffende titels, die geen bestsellers zijn en die, zo is ten derde van belang, niet in de publiciteit stonden. 33. Als boeteverhogende omstandigheden kunnen worden aangemerkt het feit dat de overtreding betrekking heeft op meer dan vijf titels en dat de overtreding plaats heeft gevonden gedurende meer dan twee weken. 34. Het Commissariaat is verder niet gebleken van feiten of omstandigheden die aanleiding geven om de boete te verhogen of verlagen. Evenmin is gebleken van omstandigheden die het zouden rechtvaardigen van de toepassing van de bestuurlijke boete in dit geval af te zien. Het Commissariaat zal Tegelboeken een boete van € 2.500,- opleggen. 35. De zienswijze van Tegelboeken kan niet tot neerwaartse bijstelling van de boete leiden. Dat ook boeken zijn verkocht boven de vaste prijs is een omstandigheid die in de vaststelling van de boete is verdisconteerd. Tegelboeken heeft verder wel gesteld dat de boete zijns inziens veel te hoog is, maar heeft die stelling niet onderbouwd met gegevens – zoals bijvoorbeeld omzet- en/of inkomensgegevens – die tot het oordeel kunnen leiden dat de boete onevenredig is in verhouding tot de overtreding van Tegelboeken en de omvang daarvan.
g. Publicatie 36. Op grond van artikel 8 van de Wet openbaarheid van bestuur (hierna: Wob) besluit het Commissariaat de volledige tekst van dit besluit twee weken na bekendmaking daarvan op zijn website te publiceren. Naamsgegevens en verkoopaantallen zullen daarbij onleesbaar gemaakt worden. Het Commissariaat ziet voor het overige geen belemmeringen op grond van artikel 10 Wob.
4
h. Besluit Het Commissariaat, i.
Besluit om aan Tegelboeken een bestuurlijke boete op te leggen van € 2.500,-.
j.
Wijst erop dat op grond van artikel 4:87 van de Algemene wet bestuursrecht de betaling van deze bestuurlijke boete dient te geschieden binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is verzonden.
k.
Besluit de tekst van dit besluit twee weken na bekendmaking daarvan op zijn website te publiceren.
Hilversum, 18 maart 2014
COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA,
prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning voorzitter
drs. Eric Eljon commissaris
Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen op grond van de Awb binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is bekendgemaakt bezwaar maken bij het Commissariaat voor de Media, Postbus 1426, 1200 BK te Hilversum.
5
bijlage: wettelijk kader Artikel 6, eerste lid, eerste volzin, Wvbp bepaalt dat de verkoper gehouden is bij verkoop van boeken in de Nederlandse of Friese taal de prijs toe te passen die de uitgever voor deze boeken heeft vastgesteld. Artikel 13 Wvbp bepaalt dat bij of krachtens algemene maatregel van bestuur regels kunnen worden gesteld omtrent het toepassen door een verkoper van kortingen op de vaste prijs. In hoofdstuk 1 van het Bvbp wordt vervolgens nadere invulling gegeven aan het begrip kortingen in de zin van artikel 13 Wvbp. Op grond van artikel 15, eerste lid, in samenhang met artikel 17 Wvbp kan het Commissariaat in geval van overtreding van het bepaalde bij of krachtens de artikelen 2 tot en met 14 Wvbp een bestuurlijke boete opleggen. De Beleidslijn sanctiemaatregelen vaste boekenprijs 2011 bepaalt de criteria die in geval van overtreding van de bij of krachtens de Wvbp en de Algemene wet bestuursrecht gestelde voorschriften bij het opleggen van sanctiemaatregelen worden gehanteerd.
6