Factsheets krimp- en anticipeergebieden Feiten en cijfers bij rapport Detailhandel en leefbaarheid

Factsheets krimp- en anticipeergebieden Feiten en cijfers bij rapport ‘Detailhandel en leefbaarheid’

Opdrachtgever: Contactpersoon:

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Directie Woon- en Leefomgeving, Programma Bevolkingsdaling Mevrouw R. Chandali

Projectteam DTNP: De heer D.J. Droogh Mevrouw L. Dicou De heer R. Eijkelkamp Projectnummer: 1197.0812 Datum: 15 april 2013 Droogh Trommelen en Partners (DTNP) Graafseweg 109 6512 BS Nijmegen T 024 - 379 20 83 F 024 - 378 06 53 E [email protected] W www.dtnp.nl

Factsheets krimp- en anticipeergebieden Feiten en cijfers bij rapport ‘Detailhandel en leefbaarheid’

Inhoudsopgave 0

Toelichting factsheets

1

1

Noordwest-Friesland

6

2

Noordoost-Friesland

10

3

Oost-Drenthe

14

4

Achterhoek

18

5

Twente

22

6

Kop van Noord-Holland

28

7

Goeree-Overflakkee

32

8

Voorne-Putten

36

9

Schouwen-Duiveland

40

10

Hoeksche Waard

44

11

Krimpenerwaard

48

12

Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

52

13

Rijnstreek

56

14

West-Brabant

60

15

Noord-Limburg

66

16

Midden-Limburg

70

17

Eemsdelta

74

18

Oost-Groningen

78

19

De Marne

82

20

Parkstad

86

21

Maastricht-Mergelland

90

22

Westelijke Mijnstreek

94

23

Zeeuws-Vlaanderen

98

0

Toelichting factsheets

De gegevens uit de factsheets zijn gebruikt bij

Winkelaanbod

het opstellen van het overkoepelende

•

Aantal winkels: panden met een detail-

Feiten en cijfers op een rij in 23 factsheets

hoofdrapport. De factsheets hebben een

handelsinvulling, exclusief leegstand.

Voor de 7 topkrimp- en de 16 anticipeer-

uniforme opbouw. Hieronder wordt per

Bron: Locatus, oktober 2012.

gebieden zijn afzonderlijke factsheets

onderdeel een korte toelichting en

opgesteld. Deze factsheets geven feiten en

bronvermelding gegeven.

•

Aantal m² winkelvloeroppervlak (wvo): de voor het publiek toegankelijke winkelruimte ten behoeve van detailhandel,

cijfers van het detailhandelsaanbod per regio, zowel per gemeente als voor de regio als

Algemene kengetallen

inclusief zichtbare ruimten zoals etalages

geheel. Tevens zijn cijfers over het aantal

Onder dit kopje wordt voor de regio als geheel

en de ruimte achter toonbanken en

inwoners en de bevolkingsopbouw (huidig en

een overzicht van de omvang van winkel-

kassa’s. Dit oppervlak is exclusief

verwacht) en de huidige banenmarkt

aanbod, leegstand, aantal inwoners en

leegstand. Bron: Locatus, oktober 2012.

opgenomen.

huishoudens weergegeven. Ook worden cijfers over de verwachte bevolkings- en

Leegstand

Naast dit overzicht van vraag en aanbod is

huishoudensontwikkeling gegeven. Er

•

een overzicht van de regionale samenwerking

bestaan verschillende (regionale) bevolkings-

bestemd voor commerciële publieks-

(op het gebied van detailhandel) opgenomen

prognoses. Om op consistente uniforme wijze

functies (winkels, diensten en horeca) die

(geïllustreerd met enkele voorbeelden).

de factsheets te kunnen opstellen is er voor

leeg staan. Bron: Locatus, oktober 2012.

gekozen overal de prognose van het CBS aan

•

Aantal leegstaande panden: panden

Aantal m² wvo leegstand: winkelvloer-

De krimp- en anticipeergebieden zijn door het

te houden. Tenslotte is het aantal banen in de

oppervlak voor commerciële publieks-

Ministerie van Binnenlandse Zaken en

detailhandel in de regio als algemeen

functies (winkels, diensten en horeca) dat

Koninkrijksrelaties bepaald, in overleg met de

kengetal opgenomen.

leegstaat. Bron: Locatus, oktober 2012.

betreffende provincies. De afbakening van deze gebieden komt niet in alle gevallen

Inwonertal en bevolkingsontwikkeling

overeen met het verzorgings-gebied van

•

winkelgebieden. In de aanpak van detailhandelsvraagstukken kan derhalve voor een andere regio-indeling of samenwerking

Aantal inwoners 2012: actueel inwonertal. Bron: CBS StatLine, peildatum 1-9-2012.

•

Aantal inwoners 2020 en 2040: bevolkingsprognose. Bron: CBS StatLine,

worden gekozen. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

1

Bevolkingsopbouw gemeenten 2011-

•

2040.

Aantal winkels per 1.000 inwoners en

zorgwekkend hoog. In regio’s met een

omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²):

nog hogere leegstand zijn de problemen

geeft een indicatie of er relatief veel of

acuut. Bron: bewerking algemene

Aantal huishoudens en ontwikkeling

weinig winkelaanbod is in de regio.

kengetallen.

•

Aantal huishoudens 2012: actueel aantal

(Conclusies over onder- of overaanbod

huishoudens. Bron: CBS StatLine,

kunnen hieruit niet getrokken worden. Dit

peildatum 1 januari 2012.

is onder meer afhankelijk van de

het aandeel winkelvloeroppervlak dat in

Aantal huishoudens 2020 en 2040:

(toeristische) verzorgingsfunctie). Bron:

een winkelgebied gevestigd is. In een

huishoudensprognose. Bron: CBS

bewerking algemene kengetallen.

gezonde winkelstructuur is de concen-

Aandeel leegstand naar wvo:

tratiegraad hoog (weinig solitair

het aandeel leegstand in het totale

gevestigde winkels). Binnen winkel-

•

StatLine, Regionale prognose huishoudens; 2011-2040..

•

•

Concentratiegraad naar wvo:

winkelvloeroppervlak (winkels +

gebieden kunnen winkels profiteren van

Arbeids-/banenmarkt

leegstaand winkelvloeroppervlak bestemd

elkaars bezoekers (synergie). Dit is een

•

Aantal banen in de detailhandel:

voor commerciële publieksfuncties

belangrijke voorwaarde voor een zo

werknemers in loondienst in de

winkels, horeca en diensten) geeft aan of

compleet mogelijk aanbod, ook op

detailhandelssector. Dit betreft zowel

er sprake is van veel of weinig leegstaand

langere termijn. Bron: Locatus, oktober

fulltime-, parttime- als uitzendbanen. Dit

commercieel (winkel-)vastgoed. Een

2012.

cijfer is exclusief ondernemers en

leegstandspercentage van circa 5%

meewerkende familieleden. Bron: HBD,

(frictieleegstand) is wenselijk om nieuwe

2009.

ondernemers en ondernemers met

het aandeel winkelvloeroppervlak dat

plannen voldoende ruimte te bieden om in

ingevuld wordt door winkelketens (filiaal/

Vergelijkingskengetallen (tabel)

de lokale markt te vestigen/verplaatsen

franchisenemer). Winkelketens (ten

In de tabel met vergelijkingskengetallen is een

(flexibiliteit en dynamiek). Bij een lager

minste 7 vestigingen) hebben schaal-

deel van de algemene kengetallen bewerkt en

leegstandspercentage is de vastgoed-

voordelen, waardoor ze een sterke

aangevuld met een aantal feiten die inzicht

markt weinig flexibel. Bij een hoger

marktpositie ingenomen hebben. Voor

geven in de vraag- en aanbodzijde per regio.

leegstandspercentage is sprake van

consumenten is een mix van filialen en

In de tabel is af te lezen hoe de regio zich

structurele leegstand. Het landelijke

zelfstandigen (couleur locale) het meest

verhoudt tot het Nederlands gemiddelde.

leegstandspercentage (10%) is

interessant. Bron: Locatus, oktober 2012.

2

•

Filialiseringsgraad naar wvo:

D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

•

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 en

bewerking algemene kengetallen en

2012-2040:

LISA, 2009 (totaal aantal banen).

•

de omvang van het winkelaanbod in m² winkelvloeroppervlak naar branchegroep

de procentuele verandering van het

•

inwonertal in 2020 en respectievelijk 2040

Kaarten en figuren

en omvang van de leegstand per

ten opzichte van 2012. (N.b.: een groei

•

Kaart detailhandelsstructuur:

gemeente. Hiermee wordt per gemeente

van het inwonertal tussen 2012 en 2040

Overzicht met alle centrale (hoofd-)

omvang en type winkelaanbod inzichtelijk.

betekent niet altijd dat een gemeente in

winkelgebieden (tenminste 5 winkels,

Voor de branche-indeling, zie pagina 5.

2040 nog groeiende is). Een afnemend

aangegeven met rode bollen) en groot-


inwonertal betekent een afnemend

schalige clusters (zoals woonboulevards

draagvlak voor winkelvoorzieningen.

en Factory Outlet Centers (tenminste 5

Bron: bewerking algemene kengetallen.

winkels, aangegeven met gele bollen).

concentratiegraad, filialiseringsgraad,

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 en

De bollen zijn ingedeeld in grootteklassen

bevolkingsontwikkeling en huishoudens-

2012-2040:

naar omvang in m² winkelvloeroppervlak

ontwikkeling:

de procentuele verandering van het

(exclusief leegstand). Ondersteunende

de percentages voor deze onderwerpen

aantal huishoudens in 2020 en

winkelgebieden (stadsdeel-, wijk-, en

zijn per gemeente aangegeven op

respectievelijk 2040 ten opzichte van

buurtwinkelcentra) en solitair gevestigde

kaartbeelden. Voor een toelichting op de

2012. Vanwege de gemiddeld steeds

winkels zijn in de analyses meegenomen,

begrippen, zie kopje Vergelijkings-

kleiner wordende huishoudens is er per

maar worden niet op deze kaart

kengetallen. Bron: bewerkingen

saldo een behoefte aan meer (andere)

aangegeven. De kaart geeft een beeld

vergelijkingskengetallen naar

woningen. Bron: bewerking algemene

van de hoofdwinkelstructuur met hierop

gemeenteniveau.

kengetallen.

de omvang en spreiding van winkelgebieden. Het betreft een weergave

•

Figuur winkelaanbod:

•

•

Themakaarten aandeel leegstand,

Figuur bevolkingsopbouw:

Aandeel detailhandel in banenmarkt:

van de huidige situatie (geen visie op de

het aantal inwoners per leeftijdscohort

het belang van detailhandel in de totale

gewenste structuur).

van 20 jaar per gemeente op dit moment

regionale banenmarkt (fulltime, parttime


(2012) en de prognose voor 2020 en

en werknemers via uitzendbureau)

2040. De figuur geeft inzicht in de

(exclusief zelfstandige ondernemers en

ontwikkeling van de samenstelling van de

meewerkende familieleden). Bron:

bevolking per gemeente (o.a. vergrijzing


3

en ontgroening). Bron: bewerkingen

Toelichting per kwadrant:

Vraag en aanbod naar winkelvastgoed is

vergelijkingskengetallen naar

•

Kwadrant ‘weinig leegstand en

nog in balans, maar door de afname van

bevolkingsgroei’: er is sprake van een

het draagvlak (minder inwoners) zullen

leegstandsniveau lager of ongeveer gelijk

autonome trends versterkt optreden

Leegstandsbarometer

aan de frictieleegstand (5%) en een

(schaalvergroting), waardoor keuzes in de

De leegstandsbarometer geeft een indicatie

verwachte toename van het inwonertal.

detailhandelsstructuur gemaakt moeten

van de verwachte ontwikkeling van de

Vraag en aanbod naar winkelvastgoed is

worden om structurele leegstand op

leegstand. Als indicatoren zijn het aandeel

in balans en grote toename van leegstand

gewenste winkellocaties te voorkomen.

leegstand in het totale winkelvloeroppervlak

lijkt naar verwachting niet direct te

(winkels + leegstaand winkelvloeroppervlak

verwachten door een toename van

bestemd voor commerciële publieksfuncties

draagvlak (meer inwoners). Maar ook in

groei’: er is sprake van een leegstands-

winkels, horeca en diensten; situatie oktober

gemeenten in dit kwadrant zullen de

niveau ruim hoger dan de frictieleegstand

2012) op de horizontale as weergegeven en

autonome landelijke trends hun effect

en een verwachte toename van het

de verwachte bevolkingsontwikkeling 2012-

hebben (o.a. minder bestedingen in

inwonertal. De grote leegstand zal

2020, uitgedrukt in bevolkingsgroei of -daling

fysieke winkels, schaalvergroting van

ondanks toenemend draagvlak niet

op verticale as (beide in procenten). Aan de

winkels en winkelgebieden, leidend tot

automatisch ingevuld worden, rekening

hand van beide percentages zijn de

een afname van het aantal winkels) en

houdend met de voortgaande trends in de

gemeenten en regio’s op de ‘barometer’ te

zullen (nieuwe) winkelmeters op slechte

detailhandel. Incourante panden en

plaatsen. De barometer is in te delen in vier

locaties naar verwachting structureel

slechte winkellocaties zullen structureel

kwadranten. Voor de leegstandsbarometer

leegstaan of afvallen. Nieuwe winkel-

leeg blijven staan. Keuzes in de structuur

met alle Nederlandse gemeenten en een

ontwikkelingen lonen enkel op de beste

zijn noodzakelijk en sanering van

nadere toelichting, zie www.dtnp.nl. Bron:

locaties.

winkelvastgoed zal plaatsvinden, actief

gemeenteniveau.

Kwadrant ‘veel leegstand en bevolkings-

dan wel passief.

bewerking vergelijkingskengetallen naar gemeenteniveau.

•

•

Kwadrant ‘weinig leegstand en bevolkingskrimp’: er is sprake van een leegstandsniveau lager of ongeveer gelijk aan de frictieleegstand (5%) en een verwachte afname van het inwonertal.

4


•

Kwadrant ‘veel leegstand en

aannemen (regisseur, gesprekspartner, etc.)

Branche-indeling detailhandel

bevolkingskrimp’: er is sprake van een

als het gaat om detailhandelsvraagstukken.

In de factsheets zijn gegevens over

leegstandsniveau ruim hoger dan de

winkelaanbod weergegeven per

frictieleegstand en een verwachte afname

Per regio worden, voor zover bekend, enkele

branchegroep. DTNP hanteert daarbij de

van het inwonertal. De grote leegstand is

voorbeelden benoemd van de aanpak van

volgende indeling:

structureel van karakter en dreigt toe te

bepaalde detailhandelsvraagstukken,

nemen door het afnemende draagvlak en

intergemeentelijk of samen met de provincie,

de landelijke trends in de detailhandel,

in de regio. Dit onderdeel van de factsheets is

waardoor de schaalvergroting in de

samengesteld op basis van deskresearch,

winkelstructuur verder zal gaan. Ingrijpen

input uit een belronde met provinciale

in de winkelstructuur is noodzakelijk.

contactpersonen en uit de drie discussie-

Gemeenten en regio’s zullen zeer kritisch

bijeenkomsten per landsdeel met provincies

op ontwikkelingslocaties moeten sturen:

en meerdere gemeenten uit de krimp- en

alleen ontwikkelingen die de gewenste

anticipeergebieden.

structuur versterken. Sanering van leegstaand winkelvastgoed zal nodig zijn om verloedering tegen te gaan.

Samenwerking, regie en voorbeelden De factsheets eindigen met een overzicht van samenwerkingsvormen in de regio. Dit varieert van incidenteel intergemeentelijk overleg tot intensieve regionale samen-

Branchegroep Hoofdbranche Dagelijks

werking en welke rollen de overheden D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

•

Kleding en modeaccessoires Schoenen en lederwaren

• • • • • • • Overig • niet-dagelijks • • •

aangegeven op welke wijze de hoofdlijn invulling geven aan de samen-

Supermarkten Speciaalzaken Persoonlijke verzorging

Mode

werkingsverbanden. Vervolgens wordt samenwerkende gemeenten en provincie in

• • •

Volumineus aanbod

• •

Warenhuizen Juwelier en optiek Huishoudelijk en cadeau Antiek en kunst Sport Spel Hobby Media Elektronica Fiets- en autoaccessoires Plant en dier Overige detailhandel

• • •

Woninginrichting Doe-het-zelf Tuincentra

5

1

Noordwest-Friesland

Detailhandelsstructuur Noordwest-Friesland

Algemene kengetallen Winkelaanbod •

440 winkels

•

117.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)

Leegstand •

90 leegstaande panden

•

15.000 m² wvo leegstand

Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •

82.100 inwoners 2012

•


•


Winkelaanbod Noordwest-Friesland (in m² wvo)

Aantal huishoudens en -ontwikkeling •

34.900 huishoudens 2012

•


•


Arbeids-/banenmarkt •

6

2.500 banen in de detailhandel


Vergelijkingskengetallen Onderwerp

NoordwestFriesland

Nederland

aantal winkels per 1.000 inwoners

5,3

6,1

omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)

1.420

1.670

aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)

11,4%

10,1%

concentratiegraad naar wvo

57%

69%

filialiseringsgraad naar wvo

50%

54%

bevolkingsontwikkeling 2012-2020

0,3%

3,0%


-1,3%

6,7%

huishoudensontwikkeling 2012-2020

7,0%

5,9%


11,0%

12,8%

aandeel detailhandel in banenmarkt

8,9%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Noordwest-Friesland


Concentratiegraad detailhandel Noordwest-Friesland

Filialiseringsgraad detailhandel Noordwest-Friesland

7

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Noordwest-Friesland

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Noordwest-Friesland

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Noordwest-Friesland

8


Leegstandsbarometer Noordwest-Friesland

met kernwinkelgebieden en perifere vestigingen te beperken. In opdracht van de regiogemeenten, provincie en ministerie van BZK is voor NoordwestFriesland een werkdocument opgesteld. Het doel van dit document is om de dialoog, over het fenomeen bevolkingstransitie (bewustwording), met de (maatschappelijke) partners op regionaal niveau te kunnen voeren. Daarnaast dient het werkdocument als bouwsteen voor de provinciale streekagenda, waarin per regio de grote opgaven worden gedefinieerd en een gezamenlijke ambitie en concrete (beleids)aanpak worden

Provincie Fryslân heeft in 2012 haar

geformuleerd. In de analyse worden

De gemeenten in Noordwest-Friesland

Streekplan 2007 geëvalueerd. Uit deze

bereikbaarheid van detailhandels-

werken op verschillende terreinen samen

tussentijdse evaluatie komt naar voren dat

voorzieningen, voorzieningenniveau in

en verkennen de mogelijkheid te fuseren

de beperkte vestigingsmogelijkheden

kleine kernen en werkgelegenheid in de

tot één grote gemeente.

voor perifere detailhandel hebben geleid

detailhandel als aandachtspunten

•

www.fryslân.nl

tot een hernieuwde focus op kernwinkel-

gesignaleerd.

•

Provincie Fryslân ziet voor zichzelf een

gebieden en het vervallen van

regisserende en verbindende rol richting

omvangrijke perifere toevoegingen.

gemeenten als het gaat om de aanpak

Desondanks wordt ook geconstateerd dat

van de krimpproblematiek. Hierbij

kernwinkelgebieden onder druk zijn

beschouwt ze de gehele provincie als

komen te staan door autonome trends. In

anticipeergebied.

de evaluatie wordt de noodzaak

Samenwerking en regie, voorbeelden •

•

onderstreept behoedzaam om te gaan D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

9

2

Noordoost-Friesland

Detailhandelsstructuur Noordoost-Friesland


700 winkels

•


Leegstand •


•



125.200 inwoners 2012

•

124.900 inwoners 2020

•

117.200 inwoners 2040

Winkelaanbod Noordoost-Friesland (in m² wvo)

Aantal huishoudens en ontwikkeling •


•


•



10



Vergelijkingskengetallen

Concentratiegraad detailhandel Noordoost-Friesland

Onderwerp

NoordoostFriesland

Nederland


5,6

6,1


1.650

1.670


10,3%

10,1%


60%

69%


52%

54%


-0,4%

3,0%


-6,4%

6,7%


4,5%

5,9%


4,1%

12,8%

aandeel detailhandel in banenmarkt (exclusief Ferwerderadiel)

10,1%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Noordoost-Friesland


Filialiseringsgraad detailhandel Noordoost-Friesland

11

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Noordoost-Friesland

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Noordoost-Friesland

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Noordoost-Friesland

12


de Agenda Netwerk Noordoost gekoppeld

Leegstandsbarometer Noordoost-Friesland

met hierin de uitwerkingen van programmalijnen in concrete projecten. Een van de programmalijnen is ‘Sterke kernen’, met als doel regionale afstemming voor voorzieningen (voorzieningenspreidingsplan). Hierbij wordt ingezet op de versterking in clusterkernen, waarmee ingespeeld wordt op de opschaling in de voorzieningenstructuur, waaronder detailhandel. •

De gemeenten en provincie Fryslân hebben in april 2012 het document ‘Regionale Afspraken van Netwerk Noordoost ondertekend. Daarin is

Samenwerking en regie, voorbeelden

beschouwt ze de gehele provincie als

vastgelegd hoe ze samenwerken aan de

•

anticipeergebied.

sociaal-economische ontwikkeling van

Provincie Fryslân heeft in 2012 haar

Noordoost-Friesland. Gemeenten en

het samenwerkingsverband Netwerk

Streekplan 2007 geëvalueerd. Uit deze

provincie reserveren financiële middelen

Noordoost. De Kamer van Koophandel,

tussentijdse evaluatie komt de noodzaak

voor de uitvoering van de Agenda

Ondernemersfederatie Noordoost Fryslân

naar voren behoedzaam om te blijven

Netwerk Noordoost.

en MKB Noord steunen Netwerk

gaan met kernwinkelgebieden en de

Noordoost.

beleidsmatige noodzaak mogelijkheden

•

www.dwaande.nl

voor perifere vestigingen te beperken.

•

Provincie Fryslân ziet voor zichzelf een

In Noordoost-Friesland werken de gemeenten op vrijwillige basis samen in

•

•

In 2010 is in opdracht van provincie

regisserende en verbindende rol richting

Fryslân en de regiogemeenten het

gemeenten als het gaat om de aanpak

Sociaal-Economisch Masterplan

van de krimpproblematiek. Hierbij

opgesteld. Aan deze streekvisie is in 2011


13

3

Oost-Drenthe

Detailhandelsstructuur Oost-Drenthe


1.210 winkels

•


Leegstand •


•



195.700 inwoners 2012

•

194.900 inwoners 2020

•

181.000 inwoners 2040



•


•



14




Oost-Drenthe

Nederland


6,2

6,1


1.920

1.670


13,9%

10,1%


67%

69%


47%

54%


-1,4%

3,0%


-7,6%

6,7%


3,4%

5,9%


-0,2%

12,8%


8,0%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Oost-Drenthe


Concentratiegraad detailhandel Oost-Drenthe

Filialiseringsgraad detailhandel Oost-Drenthe

15

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Oost-Drenthe

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Oost-Drenthe

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Oost-Drenthe

16


Leegstandsbarometer Oost-Drenthe


In Oost-Drenthe is geen formeel samenwerkingsverband.

•

www.drenthe.nl

•

Provincie Drenthe is voornemens de Omgevingsvisie 2010 bij te stellen voor het onderwerp detailhandel, nu de ladder van duurzame verstedelijking ook voor deze sector als leidend principe wordt beschouwd.

•

Om de leefbaarheid in kleine kernen met bevolkingsdaling op peil te houden is in opdracht van de provincie Drenthe de visie Vitaal Platteland opgesteld. Budgetten worden toegekend zodra regionale gebiedsagenda’s zijn opgesteld (o.a. ontwikkelings-

Winkelaanbod Oost-Drenthe (in m² wvo)

richting voor economische structuur). •

In navolging van de clustering van publieke functies in Nieuw-Buinen (Dorpsontwikkelingsprogramma) hebben lokale ondernemers (aannemingsbedrijf en winkeliers) een plan uitgewerkt om een winkelcentrum direct naast het publieke voorzieningencluster te realiseren. Winkelaanbod is nu verspreid over een kilometers lang lint. Hiervoor heeft de gemeente Borger-Odoorn een nieuwe subsidieaanvraag bij provincie Drenthe ingediend.


17

4

Achterhoek

Detailhandelsstructuur Achterhoek


1.980 winkels

•


Leegstand •


•



299.400 inwoners 2012

•

299.700 inwoners 2020

•

291.100 inwoners 2040



•


•



18




Achterhoek

Nederland


6,6

6,1


2.010

1.670


11,2%

10,1% (5%)


60%

69%


47%

54%


-2,8%

3,0%


-9,9%

6,7%


5,1%

5,9%


1,7%

12,8%


8,7%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Achterhoek


Concentratiegraad detailhandel Achterhoek

Filialiseringsgraad detailhandel Achterhoek

19

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Achterhoek

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Achterhoek

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Achterhoek

20


Leegstandsbarometer Achterhoek


Regio Achterhoek is een samenwerking (Gemeenschappelijke Regeling) van acht gemeenten. Eind 2011 hebben alle gemeenteraden een nieuw bestuurlijk kader: Achterhoek Agenda 2020. Bijbehorend Convenant Achterhoek 2020 is ook door diverse marktpartijen ondertekend.

•

www.regio-achterhoek.nl en www.achterhoek2020.nl

•

Met het project ‘Agenda voor de toekomst’ heeft Kamer van Koophandel, samen met CBW-Mitex en MKB Nederland, het onderwerp detailhandel op de agenda

Winkelaanbod Achterhoek (in m² wvo)

gezet. In regionale bijeenkomsten zijn landelijke trends en regiospecifieke knelpunten en kansen gepresenteerd aan gemeenten, provincie en ondernemers in de regio en is gediscussieerd over de rol van partijen om tot een gezonde en toekomstbestendige winkelstructuur te kunnen komen. Regio Achterhoek is inmiddels gestart met het opstellen van een regionale uitvoeringsagenda Detailhandel. Provincie Gelderland gebruikt deze input bij de herziening van detailhandelsbeleid in de Omgevingsvisie.


21

5

Twente

Detailhandelsstructuur Twente


4.040 winkels

•

1.280.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)

Leegstand •


•



626.300 inwoners 2012

•

641.200 inwoners 2020

•

624.200 inwoners 2040



•


•



22



Winkelaanbod Twente (in m² wvo)


23


Twente

Nederland


6,4

6,1


2.040

1.670


12,9%

10,1% (5%)


58%

69%


46%

54%


2,4%

3,0%


2,9%

6,7%


6,2%

5,9%


11,4%

12,8%


8,8%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Twente

24

Concentratiegraad detailhandel Twente

Filialiseringsgraad detailhandel Twente


Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Twente

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Twente (deel 1)

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Twente


25

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Twente (deel 2)

26


•

Leegstandsbarometer Twente

Dinkelland en Tubbergen zijn twee landelijke gemeenten met vergelijkbare opgaven door de ruimtelijke situatie (kleine kernen) en demografische ontwikkelingen. De samenwerking tussen beide gemeenten wordt steeds intensiever. Voorjaar 2013 wordt een gezamenlijke detailhandelsstructuurvisie afgerond.


financiële middelen beschikbaar gesteld

•

Regio Twente is het samenwerkings-

voor de uitvoering van vernieuwende

verband van de 14 Twentse gemeenten.

majeure projecten met betrekking tot

Regio Twente is een aparte bestuurslaag

mobiliteit, economische vitaliteit

met een regioraad van burgemeesters en

(arbeidsmarkt, innovatie/kennisregio) en

wethouders uit de samenwerkende

toerisme.

gemeenten en een ambtelijke organisatie.

•

In de ‘Ontwikkelagenda Netwerkstad

•

www.regiotwente.nl

Twente’ (in ontwikkeling) van gemeenten

•

De Agenda van Twente is een

Almelo, Borne, Enschede, Hengelo,

gezamenlijk investeringsprogramma van

Oldenzaal en provincie Overijssel wordt

Regio Twente, de 14 Twentse gemeenten

verbetering van de economische vitaliteit

en provincie Overijssel, dat loopt tot 2017.

nagestreefd, waarvan een passend

Regio Twente en de provincie hebben

voorzieningenaanbod een onderdeel is.


27

6

Kop van Noord-Holland

Detailhandelsstructuur Kop van Noord-Holland


1.120 winkels

•


Leegstand •


•



164.600 inwoners 2012

•

166.100 inwoners 2020

•

173.600 inwoners 2040



•


•



28




Kop van Nederland Noord-Holland


6,8

6,1


1.860

1.670


7,0%

10,1%


68%

69%


57%

54%


0,8%

3,0%


5,1%

6,7%


6,8%

5,9%


12,1%

12,8%


9,1%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Kop van Noord-Holland


Concentratiegraad detailhandel Kop van Noord-Holland

Filialiseringsgraad detailhandel Kop van Noord-Holland

29

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Kop van Noord-Holland

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Kop van Noord-Holland

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Kop van Noord-Holland

30


Leegstandsbarometer Kop van Noord-Holland


De Kop van Noord-Holland bestaat na een tweetal fusies uit vier gemeenten, die nauw samenwerken.

•

www.noord-holland.nl

•

Provincie Noord-Holland stimuleert, in haar nota ‘Detailhandels- en leisurebeleid Noord-Holland’, regio’s een eigen visie op te stellen voor het te voeren detailhandelsbeleid. Regionale afstemming van winkelplannen vindt plaats in de Regionale Adviescommissie (RAC) Noord-Holland Noord.

•

Provincie Noord-Holland ondersteunt regio’s en gemeenten met kennis: o.a. Koopstromenonderzoek Randstad,

Winkelaanbod Kop van Noord-Holland (in m² wvo)

marktruimteonderzoek en Noord-Holland in Cijfers (o.a. bevolkingsprognose). •

Kop van Noord-Holland heeft een regionale detailhandelsvisie (2011). Nieuwe winkelontwikkelingen niet passend in bestemmingsplannen en vanaf een bepaalde omvang worden bij het Portefeuillehoudersoverleg ROVEZ ingebracht en regionaal afgestemd en vervolgens voorgelegd aan de RAC, die adviseert aan gedeputeerde staten en de betreffende gemeente.


31

7

Goeree-Overflakkee

Detailhandelsstructuur Goeree-Overflakkee


320 winkels

•


Leegstand •


•




•


•


Winkelaanbod Goeree-Overflakkee (in m² wvo)



•


•



32




Concentratiegraad detailhandel Goeree-Overflakkee

Onderwerp

GoereeOverflakkee

Nederland


6,6

6,1


1.310

1.670


10,1%

10,1%


46%

69%


45%

54%


-2,7%

3,0%


2,3%

6,7%


5,9%

5,9%


13,0%

12,8%


11,9%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Goeree-Overflakkee


Filialiseringsgraad detailhandel Goeree-Overflakkee

33

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Goeree-Overflakkee

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Goeree-Overflakkee

34

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Goeree-Overflakkee


Leegstandsbarometer Goeree-Overflakkee

Beleidsplan PDV vastgesteld. Hierin worden heldere keuzes gemaakt en hebben de gemeenten perifere winkelontwikkelingen op elkaar afgestemd. PDV-clusters hebben de in het verleden beoogde functie en positie niet kunnen waarmaken, o.a. door overaanbod, te weinig kritische massa van afzonderlijke clusters en overlappende verzorgingsgebieden. Kern van de PDV-visie en het beleid is dat gekozen is om in de toekomst in te zetten op drie kansrijke, regionaalfunctionerende PDV-clusters in ZuidHolland Zuid.


onderdeel van uit. Een regionale

•

Goeree-Overflakkee is per 1 januari 2013

detailhandelsstructuurvisie op de

ontstaan uit de voormalige gemeenten

volledige winkelstructuur voor Zuid-

Dirksland, Goedereede, Middelharnis en

Holland Zuid moet nog worden opgesteld.

Oostflakkee. De nieuwe gemeente

Deze regionale visie levert input voor de

vervangt het Intergemeentelijk

integrale herziening van de Provinciale Structuurvisie (2013).

Samenwerkingsverband GoereeOverflakkee (ISGO).

•

Provincie Zuid-Holland stimuleert de

•

www.goeree-overflakkee.nl

REO’s een regionale detailhandels-

•

Zuid-Holland Zuid is een van de vijf

structuurvisie op te stellen. Voor

Regionaal Economische Overleggen

detailhandel op perifere locaties heeft

(REO’s) in de provincie Zuid-Holland.

REO Zuid-Holland Zuid in 2012 een

Goeree-Overflakkee maakt hier

Regionale structuurvisie en het


35

8

Voorne-Putten

Detailhandelsstructuur Detailhandelsstructuur Voorne-Putten Voorne Putten


810 winkels

•


Leegstand •


•



154.200 inwoners 2012

•

152.500 inwoners 2020

•

151.800 inwoners 2040

Winkelaanbod Voorne-Putten (in m² wvo)



•


•



36




Concentratiegraad detailhandel Voorne-Putten Voorne-Putten Nederland


5,3

6,1


1.470

1.670


11,0%

10,1%


72%

69%


64%

54%


-0,9%

3,0%


-1,5%

6,7%


5,9%

5,9%


9,7%

12,8%


14,1%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Voorne-Putten


Filialiseringsgraad detailhandel Voorne-Putten

37

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Voorne-Putten

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Voorne-Putten

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Voorne-Putten

38


buurtwinkelcentra en winkelstrips krijgen

Leegstandsbarometer Voorne-Putten

geen aandacht meer. •

Voor Voorne-Putten is de Economische monitor 2010 opgesteld, waarin o.a. de stand van zaken in de detailhandel is geïnventariseerd. De omslageffecten voor Voorne-Putten zijn groot: van groeiregio naar krimpregio.


•

www.regiovoorne-putten.nl

•

•

Stadsregio Rotterdam is een van de vijf

De gemeenten Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis, Spijkenisse en

Regionaal Economische Overleggen

Westvoorne werken samen in het

(REO’s) in de provincie Zuid-Holland.

Intergemeentelijk samenwerkingsverband

Voorne-Putten maakt hier onderdeel van

Voorne-Putten. Er is een stuurgroep die

uit. De Detailhandelsstructuurvisie

de voortgang bewaakt met hierin de vijf

Stadsregio Rotterdam 2012-2017 levert

burgemeesters en gemeente-

input voor de integrale herziening van de

secretarissen en ambtelijke projectteams

Provinciale Structuurvisie (2013). In de

die diverse samenwerkingsprojecten

visie wordt schaalvergroting in de

uitvoeren. Thema’s hierbij zijn o.a.

winkelstructuur geaccepteerd en

Economische Zaken, Recreatie en

gefaciliteerd: de kleinste dorpscentra,

toerisme en Ruimtelijke ordening/Wonen. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

39

9

Schouwen-Duiveland

Detailhandelsstructuur Schouwen-Duiveland


330 winkels

•


Leegstand •


•




•


•


Winkelaanbod Schouwen-Duiveland (in m² wvo)



•


•



40




Concentratiegraad detailhandel Schouwen-Duiveland

Onderwerp

SchouwenDuiveland

Nederland


9,7

6,1


2.290

1.670


8,3%

10,1%


63%

69%


41%

54%


1,3%

3,0%


-0,1%

6,7%


7,0%

5,9%


7,7%

12,8%


9,8%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Schouwen-Duiveland


Filialiseringsgraad detailhandel Schouwen-Duiveland

41

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Schouwen-Duiveland

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Schouwen-Duiveland

42

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Schouwen-Duiveland


ontwikkeling voor detailhandel toegepast.

Leegstandsbarometer Schouwen-Duiveland

Vanuit zorgvuldig ruimtegebruik, bundeling van functies en versterking van attractieve steden ziet de provincie (binnenstedelijke) kernwinkelgebieden als primaire vestigingsplaats voor detailhandel. Kernwinkelgebieden vervullen een belangrijke economische functie voor bewoners en toeristen en verdienen bescherming. •

Schouwen-Duiveland heeft een gemeentelijke detailhandelsstructuurvisie. In deze visie wordt gekozen voor concentratie van winkels in streekcenrum Zierikzee en dorpscentra Bruinisse,


boven kwantiteit). Gemeenten, dorps/

Burgh Haamstede en Renesse. Door een

•

Dit anticipeergebied bestaat uit één

wijkraden, corporaties, provincie,

heldere keuze te maken voor één

gemeente: Schouwen-Duiveland.

ontwikkelaars, OV-bedrijven en

hoofdcentrum en een beperkt aantal

•

www.schouwen-duiveland.nl

welzijnsorganisaties Leefbaarheid en

complete dorpscentra ontstaat een

•

Provincie Zeeland heeft in 2008 en 2009

voorzieningen zijn samen verantwoor-

gezonde basis voor een duurzame

met alle Zeeuwse regio’s een brede

delijk voor de leefbaarheid en het behoud

winkelstructuur en krijgen ondernemers

dialoog georganiseerd. Onder de naam

van voorzieningen. Hierbij dienen het

extra investeringszekerheid, zodat ze in

Nieuw!Zeeland is gesproken met burgers,

verbeteren van de woonkwaliteit, het

kunnen spelen op ontwikkelingen als

bedrijven en organisaties, resulterend in

behouden van de ontmoetingsfunctie en

schaalvergroting en modernisering.

de notitie Op Pad! Hierin zijn keuzes voor

het bereikbaar houden van voorzieningen

de bevolkingsontwikkelingen vertaald

centraal te staan.

naar een plan om Zeeland een kwaliteitssprong te laten maken (kwaliteit D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

•

In het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018 is de duurzaamheidsladder voor stedelijke 43

10

Hoeksche Waard

Detailhandelsstructuur Hoeksche Waard


470 winkels

•


Leegstand •


•




•


•


Winkelaanbod Hoeksche Waard (in m² wvo)



•


•



44




Concentratiegraad detailhandel Hoeksche Waard

Onderwerp

Hoeksche Waard

Nederland


5,5

6,1


1.720

1.670


6,6%

10,1%


57%

69%


46%

54%


-1,9%

3,0%


0,2%

6,7%


3,9%

5,9%


11,9%

12,8%


12,5%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Hoeksche Waard


Filialiseringsgraad detailhandel Hoeksche Waard

45

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Hoeksche Waard

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Hoeksche Waard

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Hoeksche Waard

46


worden heldere keuzes gemaakt en

Leegstandsbarometer Hoeksche Waard

hebben de gemeenten perifere winkelontwikkelingen op elkaar afgestemd. PDV-clusters hebben de in het verleden beoogde functie en positie niet kunnen waarmaken, o.a. door overaanbod, te weinig kritische massa van afzonderlijke clusters en overlappende verzorgingsgebieden. Kern van de PDV-visie en het beleid is dat gekozen is om in de toekomst in te zetten op drie kansrijke, regionaalfunctionerende PDV-clusters in ZuidHolland Zuid. •

In de Sociaal-economische visie Regio


detailhandelsstructuurvisie op de

Hoeksche Waard (2012) is versterking en

•

De gemeenten in de Hoeksche Waard

volledige winkelstructuur voor Zuid-

behoud van detailhandel als een van de

werken integraal samen in het


doelstellingen geformuleerd. Actie uit de

Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard


visie is het inzetten op verbetering van de

(SOHW, algemeen en dagelijks bestuur).

integrale herziening van de Provinciale

kwaliteit van het aanbod van de detail-

De vijf gemeenteraden hebben in 2008

Structuurvisie (2013).

handel en vergroten van de koopkracht-


binding. Als onderlegger wordt een

Waard vastgesteld met afspraken over


regionale detailhandelsvisie opgesteld.

samenwerking op diverse


Hiermee wil de regio inspelen op het

beleidsterreinen.


gevaar van verschraling van

•

www.sohw.org


winkelaanbod in het anticipeergebied.

•

Hoeksche Waard maakt onderdeel uit van


REO Zuid-Holland Zuid. Een regionale

Beleidsplan PDV vastgesteld. Hierin

het Meerjarenprogramma Hoeksche


•

47

11

Krimpenerwaard

Detailhandelsstructuur Krimpenerwaard


310 winkels

•


Leegstand •


•




•


•


Winkelaanbod Krimpenerwaard (in m² wvo)



•


•



48




Concentratiegraad detailhandel Krimpenerwaard

Onderwerp

Krimpenerwaard

Nederland


5,8

6,1


1.210

1.670


8,4%

10,1%


62%

69%


38%

54%


-3,1%

3,0%


0,9%

6,7%


3,7%

5,9%


9,1%

12,8%


9,9%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Krimpenerwaard


Filialiseringsgraad detailhandel Krimpenerwaard

49

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Krimpenerwaard

Bevolkingsopbouw Krimpenerwaard 2012 en prognose 2020 en 2040

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Krimpenerwaard

50


Leegstandsbarometer Krimpenerwaard

de Krimpenerwaard op te stellen. In de visie wordt ingezet op de drie bovenlokale centra: Schoonhoven, Bergambacht en Lekkerkerk. In de kleinste kernen van deze landelijke regio wordt een commercieel basisaanbod boodschappen niet (meer) haalbaar geacht en derhalve niet nagestreefd. De uitvoering en naleving van het regionale detailhandelsbeleid vindt plaats op het gemeentelijke niveau.


detailhandelsstructuurvisie voor Midden-

•

De gemeenten in de Krimpenerwaard

Holland moet nog worden opgesteld. De

werken samen onder de naam K5-

Structuurvisie Detailhandel en leisure

gemeenten. Samenwerkingsafspraken

REO Midden-Holland uit 2003 is

zijn vastgelegd in de Gemeenschappelijke

verouderd. De nieuwe regionale visie

Regeling K5 2009.

levert input voor de integrale herziening

•

www.k5-gemeenten.nl

•

Krimpenerwaard maakt onderdeel uit van

van de Provinciale Structuurvisie (2013). •

De K5-gemeenten hebben in 2009 een

Regionaal Economische Overleg (REO)

Structuurvisie Detailhandel K5-

Midden-Holland. Provincie Zuid-Holland

gemeenten opgesteld. Hiermee is

stimuleert de REO’s een regionale

uitvoering gegeven aan de Strategische

detailhandelsstructuurvisie op te stellen.

Taak uit de Gemeenschappelijke Regeling

Een hernieuwde regionale

K5 2009 om één detailhandelsvisie voor


51

12

Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Detailhandelsstructuur Alblasserwaard-Vijfheerenlanden


810 winkels

•


Leegstand •


•



130.600 inwoners 2012

•

129.900 inwoners 2020

•

134.900 inwoners 2040

Winkelaanbod Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (in m² wvo)



•


•



52




Concentratiegraad detailhandel Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Onderwerp

AlblasserwaardVijfheerenlanden

Nederland


6,2

6,1


1.540

1.670


6,3%

10,1%


67%

69%


51%

54%


-0,3%

3,0%


3,3%

6,7%


7,3%

5,9%


14,8%

12,8%


8,7%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Alblasserwaard-Vijfheerenlanden


Filialiseringsgraad detailhandel Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

53

Bevolkingsontwikkeling Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2012-2020

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Huishoudensontwikkeling Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2012-2020

54


het verleden beoogde functie en positie

Leegstandsbarometer Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

niet kunnen waarmaken, o.a. door overaanbod, te weinig kritische massa van afzonderlijke clusters en overlappende verzorgingsgebieden. Kern van de PDV-visie en het beleid is dat gekozen is om in de toekomst in te zetten op drie kansrijke, regionaalfunctionerende PDV-clusters in ZuidHolland Zuid. •

Visie 2030: de gemeenten, maatschappelijke organisaties en ondernemers hebben gezamenlijk aan de visie voor Alblasserwaard-Vijfheerenlanden gewerkt. Tijdens diverse overleggen en


integrale herziening van de Provinciale

twee conferenties zijn verschillende

•


toekomstbeelden uitgewerkt over onder


andere bevolkingssamenstelling,

samen in de Gemeenschappelijke


economie en relatie stad-platteland.

Regeling voor deze regio.


Medio 2012 hebben alle gemeenteraden

•

www.alblasserwaardvijfheerenlanden.nl


de hoofdlijnen van de Visie 2030

•

Alblasserwaard-Vijfheerenlanden is


vastgesteld. Detailhandel is geen

onderdeel van Regionaal Economische


speerpunt in dit regionale beleid.

Overleg (REO) Zuid-Holland Zuid. Een

Beleidsplan PDV vastgesteld. Hierin

regionale detailhandelsstructuurvisie op

worden heldere keuzes gemaakt en

de volledige winkelstructuur voor Zuid-

hebben de gemeenten perifere


winkelontwikkelingen op elkaar


afgestemd. PDV-clusters hebben de in

De zes gemeenten in de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden werken


•

55

13

Rijnstreek

Detailhandelsstructuur Rijnstreek


590 winkels

•


Leegstand •


•



118.500 inwoners 2012

•

119.100 inwoners 2020

•

125.300 inwoners 2040

Winkelaanbod Rijnstreek (in m² wvo)



•


•



56




Concentratiegraad detailhandel Rijnstreek

Onderwerp

Rijnstreek

Nederland


5,0

6,1


1.570

1.670


8,1%

10,1%


63%

69%


50%

54%


0,6%

3,0%


5,9%

6,7%


5,8%

5,9%


16,9%

12,8%


12,8%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Rijnstreek


Filialiseringsgraad detailhandel Rijnstreek

57

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Rijnstreek

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Rijnstreek

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Rijnstreek

58


Leegstandsbarometer Rijnstreek


visie levert input voor de integrale

•

De gemeenten Alphen aan den Rijn,

herziening van de Provinciale

Boskoop en Rijnwoude gaan per 1 januari


2014 fuseren (werknaam gemeente ABR). •

www.gemeente-abr.nl

•

Provincie Zuid-Holland stimuleert de REO’s een regionale detailhandelsstructuurvisie op te stellen. De Rijnstreek is onderdeel van Regionaal Economische Overleg (REO) Rijn- en Bollenstreek. Een actuele regionale detailhandelsstructuurvisie voor dit REO-gebied moet nog worden vastgesteld. Deze regionale


59

14

West-Brabant

Winkelaanbod West-Brabant (in m² wvo)


4.400 winkels

•

1.305.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)

Leegstand •


•



715.500 inwoners 2012

•

717.900 inwoners 2020

•

742.600 inwoners 2040



•


•



60



Detailhandelsstructuur West-Brabant


61


Concentratiegraad detailhandel West-Brabant West-Brabant

Nederland


6,2

6,1


1.820

1.670


9,1%

10,1%


66%

69%


54%

54%


0,6%

3,0%


3,9%

6,7%


6,9%

5,9%


14,6%

12,8%


8,4%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel West-Brabant

62

Filialiseringsgraad detailhandel West-Brabant


Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 West-Brabant

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 West-Brabant (deel 1)

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 West-Brabant


63


64



Leegstandsbarometer West-Brabant

•

Regionale detailhandelsvisie WestBrabant 2009-2020 vormt een leidraad voor een uitwerking op gemeentelijk niveau van detailhandelsbeleid en bestemmingsplannen. Initiatieven die door aard en/of omvang bovengemeentelijke effecten hebben en daarmee de regionale detailhandelsstructuur raken, worden regionaal getoetst. De toetsing van de betreffende initiatieven vindt plaats door de Regionale Detailhandelscommissie.

•

In 2010 is het retailconvenant door de colleges van de samenwerkende gemeenten ondertekend. Op basis van de

Provincie Noord-Brabant wil bijdragen

regionale visie en dit convenant is het

De 18 West-Brabantse gemeenten en de

aan een stevige en breed gedragen

regionale toetsingskader detailhandel in

Zeeuwse gemeente Tholen werken sinds

detailhandelsagenda. Deze kan als basis

werking getreden. Melding van

2011 intensief samen in de Gemeen-

dienen voor de verdere uitwerking van

planinitiatieven tussen gemeenten vindt

schappelijke Regeling Regio West-

oplossings- en uitvoeringsstrategieën.

echter nog niet plaats, waardoor de

Brabant. De hoofdlijnen van het regionale

Marktpartijen vragen overheden regie te

regionale afstemming feitelijk niet

beleid zijn opgenomen in de Strategische

nemen en keuzes te maken. Aan de hand

gebeurt.

Agenda West-Brabant 2012-2020. Deze

van de Discussienota detailhandel (2012)

is door samenwerking van ondernemers,

en een symposium (2013) zet de provincie

onderwijs en overheden tot stand

in op bewustwording en draagvlak bij

gekomen.

lokale overheden voor regionale

www.west-brabant.eu

detailhandelsoverleggen/dialoogtafels.


•


•

65

15

Noord-Limburg


1.660 winkels

•


Leegstand •


•



280.500 inwoners 2012

•

276.700 inwoners 2020

•

263.400 inwoners 2040



•


•




Detailhandelsstructuur Noord-Limburg

66



NoordLimburg

Nederland


5,9

6,1


1.830

1.670


13,5%

10,1%


60%

69%


47%

54%


-1,4%

3,0%


-6,1%

6,7%


6,7%

5,9%


5,0%

12,8%


7,7%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Noord-Limburg


Concentratiegraad detailhandel Noord-Limburg

Filialiseringsgraad detailhandel Noord-Limburg

67

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Noord-Limburg

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Noord-Limburg

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Noord-Limburg

68


Leegstandsbarometer Noord-Limburg


De Noord-Limburgse gemeenten, behalve Mook en Middelaar, werken samen in het verband Regio Venlo.

•

www.regiovenlo.nl

•

In de hele provincie Limburg is een overschot aan winkels en op termijn is er provinciebreed sprake van bevolkingsdaling. In het nieuwe Provinciale Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in ontwikkeling) worden kaders en voorwaarden aan winkelontwikkelingen gesteld. Detailhandel is één van de veertien speerpunten. Het vernieuwde POL zal naar verwachting uit drie structuurvisies bestaan, waaronder een

Winkelaanbod Noord-Limburg (in m² wvo)

aparte structuurvisie voor Noord-Limburg. Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •

In de Strategische Agenda 2011-2014 en Strategische Visie (2012) zijn voor de Regio Venlo (economische) speerpunten en projecten benoemd. Detailhandel is hierbij geen speerpunt.


69

16

Midden-Limburg

Detailhandelsstructuur Midden-Limburg


1.720 winkels

•


Leegstand •


•



235.700 inwoners 2012

•

232.100 inwoners 2020

•

222.900 inwoners 2040



•


•



70




MiddenLimburg

Nederland


7,3

6,1


2.000

1.670


12,7%

10,1%


61%

69%


50%

54%


-1,4%

3,0%


-5,1%

6,7%


5,0%

5,9%


6,3%

12,8%


9,2%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Midden-Limburg


Concentratiegraad detailhandel Midden-Limburg

Filialiseringsgraad detailhandel Midden-Limburg

71

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Midden-Limburg

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Midden-Limburg

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Midden-Limburg

72


Leegstandsbarometer Midden-Limburg


Gebiedsontwikkeling Midden-Limburg (GOML) is het regionale samenwerkingsverband voor Midden-Limburg. In de regiovisie 2008-2028 ‘Het oog van MiddenLimburg’ ligt de basis voor samenwerking.

•

www.midden-limburg.eu

•

In de hele provincie Limburg is een overschot aan winkels en op termijn is er provinciebreed sprake van bevolkingsdaling. In het nieuwe Provinciale Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in ontwikkeling) worden kaders en voorwaarden aan winkelontwikkelingen gesteld. Het vernieuwde POL zal naar verwachting uit drie structuurvisies bestaan, waaronder

Winkelaanbod Midden-Limburg (in m² wvo)

een aparte structuurvisie voor MiddenLimburg. Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •

De gemeenten in Midden-Limburg hebben het convenant tussen Rijk en provincie Limburg ‘Een koers voor Limburg’ ondersteund, waarin afspraken staan om de leefbaarheid en de vitale economie te behouden en te versterken. Voor MiddenLimburg is afgesproken dialoogtafels op te starten.


73

17

Eemsdelta

Detailhandelsstructuur Eemsdelta


340 winkels

•


Leegstand •


•




•


•


Winkelaanbod Eemsdelta (in m² wvo)



•


•



74




Concentratiegraad detailhandel Eemsdelta Eemsdelta

Nederland


5,3

6,1


1.500

1.670


12,6%

10,1%


72%

69%


53%

54%


-5,2%

3,0%


-21,5%

6,7%


-2,5%

5,9%


-14,7%

12,8%


7,8%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Eemsdelta


Filialiseringsgraad detailhandel Eemsdelta

75

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Eemsdelta

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Eemsdelta

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Eemsdelta

76


gekoppeld, waaronder een programma ter

Leegstandsbarometer Eemsdelta

versterking van de regionale voorzieningenstructuur. •

In het Uitvoeringsprogramma 2012-2021 van het WLP Eemsdelta staan onder meer projecten ter versterking van de detailhandelsstructuur: ‘actieplan concentratie kernwinkelgebied en opkoop leegstaande winkelpanden’, ‘plan tot afstemming centrumontwikkeling Appingedam-Delfzijl’ en ‘regeling tegengaan nieuwe winkels buiten bestaande centra’.

•

In Appingedam werken gemeente en ondernemersorganisaties samen in een


provincie op het versterken (van de

projectorganisatie om zo slagvaardig

•

winkelfunctie) van de grote centra.

uitvoering aan centrumplannen te geven

Woon- en leefbaarheidsplan Eemsdelta

(o.a. provinciale subsidie voor

Groningen werken in de Stuurgroep

(WLP): 35 partijen, waaronder gemeente,

winkelverplaatsingen en opkopen en

Wonen en Voorzieningen samen aan de

provincie, MKB Noord, woningcor-

opknappen van leegstaande panden).

leefbaarheid in de Eemsdelta.

poraties, zorg- en welzijnsinstellingen en

•

www.eemsdeltaleeft.nl

onderwijsinstellingen, hebben een

•

Provincie Groningen participeert in de

langetermijnvisie opgesteld over de

Woon- en leefbaarheidsplannen (WLP’s)

ontwikkeling van het wonen en de

en co-financiert lokale initiatieven in

voorzieningen in de regio (vastgelegd in

regiocentra, waaronder detailhandels-

convenant). Opgaven voor de detailhandel

ontwikkelingen. Op deze wijze stuurt de

krijgen hierbij expliciet de aandacht. Aan

De gemeenten Delfzijl, Appingedam, Eemsmond en Loppersum en provincie

•

het WLP is een uitvoeringsprogramma D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

77

18

Oost-Groningen

Detailhandelsstructuur Oost-Groningen


980 winkels

•


Leegstand •


•



150.000 inwoners 2012

•

147.900 inwoners 2020

•

137.300 inwoners 2040



•


•



78




OostGroningen

Nederland


6,5

6,1


1.910

1.670


15,4%

10,1%


58%

69%


49%

54%


-1,8%

3,0%


-8,7%

6,7%


1,7%

5,9%


-1,8%

12,8%


10,6%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Oost-Groningen


Concentratiegraad detailhandel Oost-Groningen

Filialiseringsgraad detailhandel Oost-Groningen

79

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Oost-Groningen

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Oost-Groningen

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Oost-Groningen

80


Leegstandsbarometer Oost-Groningen


De gemeenten in Oost-Groningen werken samen: Oost-Groningen 2030.

•

www.vankrimpnaarkwaliteit.nl

•

Provincie Groningen participeert in de WLP en co-financiert lokale initiatieven in regiocentra, waaronder detailhandelsontwikkelingen. Op deze wijze stuurt de provincie op het versterken (van de winkelfunctie) van de grote centra.

•

Woon- en leefbaarheidsplan (WLP) Oost-Groningen, een breedgedragen visie en uitvoeringsprogramma voor wonen en voorzieningen, komt in 2013 gereed.

•

Winkelaanbod Oost-Groningen (in m² wvo)

De gemeenten in Oost-Groningen hebben het Regionaal Woon- en Leefbaarheidsbasisplan opgesteld (2011, opmaat tot WLP). Het proces dat geleid heeft tot dit plan was gericht op het tot stand brengen van bereidheid onder bestuurders tot intensieve samenwerking. Daarnaast zijn de uitdagingen voor de verschillende beleidssectoren geïnventariseerd. Uitdagingen voor detailhandel zijn o.a. minder winkels en compactere centra.


81

19

De Marne

Detailhandelsstructuur De Marne


60 winkels

•


Leegstand •


•




•


•

8.900 inwoners 2040

Winkelaanbod De Marne (in m² wvo)



•


•



82

180 banen in de detailhandel



Concentratiegraad detailhandel De Marne

Onderwerp

De Marne

Nederland


5,9

6,1


970

1.670


10,9%

10,1%


49%

69%


27%

54%


-2,2%

3,0%


-16,6%

6,7%


5,1%

5,9%


-3,5%

12,8%


5,1%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel De Marne


Filialiseringsgraad detailhandel De Marne

83

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 De Marne

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 De Marne

84

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 De Marne


appartementen gestart (fase 1). Naast

Leegstandsbarometer De Marne

winkels worden ook maatschappelijke functies in het centrum van Leens geconcentreerd in een multifunctioneel gebouw (fase 2). In het WLP 2011-2021 zijn concentratie van winkels, meer flexibiliteit in bestemmingsplannen (kansen nieuwe invulling lege winkelpanden) en zelfs het opruimen van langdurig leegstaande panden als speerpunten benoemd.


gemeente De Marne heeft voor diverse

•

Dit topkrimpgebied bestaat uit één

projecten subsidie ontvangen, waaronder

gemeente: De Marne.

voor het opstellen van het Woon- en

•

www.demarne.nl

Leefbaarheidsplan 2011-2021 (WLP) De

•

Provincie Groningen participeert in de

Marne.

WLP en co-financiert lokale initiatieven in

•

Het beleid in gemeente De Marne is

regiocentra, waaronder detailhandels-

gericht op concentratie van winkelvoor-

ontwikkelingen. Op deze wijze stuurt de

zieningen in Leens, het hoofdcentrum van

provincie op het versterken (van de

de gemeente. Op termijn is een

winkelfunctie) van de grote centra.

winkelstructuur met in elke kleine kern

Co-financiering door de provincie gebeurt

een zeer kleinschalige supermarkt niet

vanuit de subsidieregeling Reserve

houdbaar. In 2011 is het centrumproject

Leefbaarheid Krimpgebieden. De

voor o.a. twee supermarkten en zorg-


85

20

Parkstad

Algemene kengetallen

Detailhandelsstructuur Parkstad

Winkelaanbod •

1.480 winkels

•


Leegstand •


•



250.100 inwoners 2012

•

245.500 inwoners 2020

•

230.300 inwoners 2040

Winkelaanbod Parkstad (in m² wvo)



•


•



86




Parkstad

Nederland


5,9

6,1


1.930

1.670


16,3%

10,1%


68%

69%


55%

54%


-1,9%

3,0%


-%

6,7%


2,5%

5,9%


%

12,8%


9,1%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Parkstad


Concentratiegraad detailhandel Parkstad

Filialiseringsgraad detailhandel Parkstad

87

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Parkstad

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Parkstad

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Parkstad

88


•

Leegstandsbarometer Parkstad

In de Retailstructuurvisie Parkstad 20102020 wordt op demografische ontwikkelingen ingespeeld door keuzes in de regionale winkelstructuur te maken. De meest kansrijke centra in de bestaande structuur worden versterkt. Ontwikkelingen buiten de structuur zijn niet gewenst. De visie bevat een toetsingskader om bovenlokale winkelinitiatieven te beoordelen en regionaal af te stemmen. De visie is in alle 8 gemeenten vastgesteld.

•

Bij herziening van bestemmingsplannen worden niet-ingevulde uitbreidingsmogelijkheden voor detailhandel, waar mogelijk, actief geschrapt door de


•

Parkstad-gemeenten.

Provincie Limburg en het Rijk zijn •

Een kernthema uit de centrale pijler

De gemeenten in Parkstad werken samen

belangrijke partners, die ook meebetalen

en hebben een aparte regionale

aan strategische projecten, waaronder de

economische structuurversterking is

bestuurslaag voor dit gebied, Parkstad

integrale herstructureringsaanpak van de

Parkstad Centrum. Doel is het centrum van

Limburg, met een bestuur, raad (leden uit

woningvoorraad als gevolg van demo-

Heerlen te versterken als het centrum voor

gemeentelijke colleges en raden) en een

grafische ontwikkelingen, ook in hoog-

heel Parkstad (in lijn met retailstructuur-

ambtelijke organisatie.

stedelijk gebied (Transitiefonds Volks-

visie Parkstad). Om de regionale woon- en

•

www.parkstad-limburg.nl.

huisvesting en Convenant Een koers voor

werkomgeving aantrekkelijk en leefbaar te

•

Detailhandel (retail) is een onderwerp in

Limburg en bijbehorend Actieprogramma

houden acht Parkstad een stadscentrum

beide centrale pijlers, ‘herstructurering’ en

Zuid-Limburg 2012). Met woning-

met een groot aanbod aan winkels,

‘economische structuurversterking’, van

corporaties wordt vervolgens uitvoering

culturele functies en andere centrum-

het beleid gericht op bevolkingsdaling.

gegeven aan het beleid waarbij

functies in de directe nabijheid van groot

leegstaande winkelpanden (deels) worden

belang.

gesaneerd/opgekocht. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

89

21

Maastricht-Mergelland

Detailhandelsstructuur Maastricht-Mergelland


1.580 winkels

•


Leegstand •


•



206.000 inwoners 2012

•

203.200 inwoners 2020

•

204.400 inwoners 2040

Winkelaanbod Maastricht-Mergelland (in m² wvo)



•


•



90




MaastrichtMergelland

Nederland


7,7

6,1


1.480

1.670


11,2%

10,1%


70%

69%


56%

54%


-1,4%

3,0%


-1,2%

6,7%


-2,4%

5,9%


-2,6%

12,8%


8,5%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Maastricht-Mergelland


Concentratiegraad detailhandel Maastricht-Mergelland

Filialiseringsgraad detailhandel Maastricht-Mergelland

91

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Maastricht-Mergelland

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Maastricht-Mergelland

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Maastricht-Mergelland

92


aparte structuurvisie voor Zuid-Limburg.

Leegstandsbarometer Maastricht-Mergelland

Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •

De gemeenten Gulpen-Wittem, Vaals en Valkenburg aan de Geul hebben een intergemeentelijke structuurvisie vastgesteld (2012). Onderdeel van dit plan is de ontwikkeling van het centrumplan voor Valkenburg aan de Geul. Binnen dit plan wordt ingezet op de herstructurering van het winkelcentrum. Doel is het verblijfsklimaat te verbeteren, zodat zoveel mogelijk winkels behouden kunnen blijven. Het plan bestaat o.a. uit een


(retail) wordt niet genoemd in het

beperkte toevoeging van winkelvloer-

•

actieprogramma.

oppervlak (2.000 m²) met wonen op

In de hele provincie Limburg is een

verdieping, nieuwe inrichting van de

verband. Wel hebben de gemeenten

overschot aan winkels en op termijn is er

winkelstraten en een ondergrondse

samen de Regionale Woonvisie 2010-

provinciebreed sprake van bevolkings-

parkeergarage.

2020 opgesteld en vastgesteld.

daling. In het nieuwe Provinciale

•

www.limburg.nl

Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in

•

In het convenant tussen Rijk en provincie

ontwikkeling) worden kaders en

Limburg ‘Een koers voor Limburg’ is

voorwaarden aan winkelontwikkelingen

vastgelegd dat Actieprogramma Zuid-

gesteld. Detailhandel is één van de

Limburg (2012), samen met gemeenten,

veertien speerpunten. Het vernieuwde

woningcorporaties en andere partijen, tot

POL zal naar verwachting uit drie

uitvoering wordt gebracht. Detailhandel

structuurvisies bestaan, waaronder een

Topkrimpgebied Maastricht-Mergelland heeft geen formeel samenwerkings-


•

93

22


Detailhandelsstructuur Westelijke Mijnstreek


1.010 winkels

•


Leegstand •


•



149.100 inwoners 2012

•

150.500 inwoners 2020

•

137.800 inwoners 2040

Winkelaanbod Westelijke Mijnstreek (in m² wvo)



•


•



94





Nederland


6,8

6,1


1.800

1.670


17,0%

10,1%


72%

69%


48%

54%


0,7%

3,0%


-8,0%

6,7%


5,9%

5,9%


-1,1%

12,8%


8,3%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Westelijke Mijnstreek


Concentratiegraad detailhandel Westelijke Mijnstreek

Filialiseringsgraad detailhandel Westelijke Mijnstreek

95

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Westelijke Mijnstreek

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Westelijke Mijnstreek

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Westelijke Mijnstreek

96


aparte structuurvisie voor Zuid-Limburg.

Leegstandsbarometer Westelijke Mijnstreek

Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •

Speerpunten in de Regiovisie Westelijke Mijnstreek 2009-2020 zijn innovatie, transformatie woningvoorraad, sportzone en landschap. Detailhandel is hierbij geen speerpunt.


(retail) wordt niet genoemd in het

•

actieprogramma.

De vier gemeenten in de Westelijke Mijnstreek werken met provincie Limburg

•

In de hele provincie Limburg is een

samen aan de uitvoering van de

overschot aan winkels en op termijn is er

Regiovisie Westelijke Mijnstreek 2009-

provinciebreed sprake van bevolkings-

2020.

daling. In het nieuwe Provinciale

•

www.regiowestelijkemijnstreek.nl

Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in

•

In het convenant tussen Rijk en provincie

ontwikkeling) worden kaders en

Limburg ‘Een koers voor Limburg’ is

voorwaarden aan winkelontwikkelingen

vastgelegd dat Actieprogramma Zuid-

gesteld. Detailhandels is één van de

Limburg (2012), samen met gemeenten,

veertien speerpunten. Het vernieuwde

woningcorporaties en andere partijen, tot

POL zal naar verwachting uit drie

uitvoering wordt gebracht. Detailhandel

structuurvisies bestaan, waaronder een


97

23

Zeeuws-Vlaanderen

Detailhandelsstructuur Zeeuws-Vlaanderen


840 winkels

•


Leegstand •


•



106.200 inwoners 2012

•

104.900 inwoners 2020

•


Winkelaanbod Zeeuws-Vlaanderen (in m² wvo)



•


•



98




Concentratiegraad detailhandel Zeeuws-Vlaanderen

Onderwerp

ZeeuwsVlaanderen

Nederland


7,9

6,1


2.540

1.670


13,0%

10,1%


74%

69%


42%

54%


-1,4%

3,0%


-14,5%

6,7%


2,1%

5,9%


-8,4%

12,8%


10,3%

8,6%

Aandeel leegstand detailhandel Zeeuws-Vlaanderen


Filialiseringsgraad detailhandel Zeeuws-Vlaanderen

99

Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Zeeuws-Vlaanderen

Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Zeeuws-Vlaanderen

Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Zeeuws-Vlaanderen

100


Leegstandsbarometer Zeeuws-Vlaanderen

•

In de MKBA wonen, voorzieningen en economie Zeeuws-Vlaanderen wordt een aantal toekomstscenario’s geschetst en worden de daaraan verbonden kosten in beeld gebracht. De regionale winkelstructuur zal hierbij aan de orde komen. Tijdens en na gereedkoming van deze analyse zullen pilotprojecten worden gestart.

•

In 2011 is het Masterplan voorzieningen Zeeuws-Vlaanderen afgerond. Hierin is ingegaan op de sociaal-maatschappelijke voorzieningen in de regio.

•

In opdracht van Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland is het rapport ‘De weerbaarheid van de winkelcentra in West-


Zeeuws-Vlaanderen een ‘maatschap-

Brabant en Zeeland’ opgesteld (2012), met

•

In Zeeuws-Vlaanderen is geen formeel

pelijke kosten-batenanalyse (MKBA)

hierin een gevoeligheidsanalyse van de

samenwerkingsverband. Wel werken de

wonen, voorzieningen en economie’

trends op winkelgebieden.

drie gemeenten en provincie Zeeland

wordt uitgevoerd. De gemeenten in

samen op het beleidsterrein wonen en

Zeeuws-Vlaanderen en maatschappelijke

Aantrekkelijk Oostburg (2012) is een

(publieke) voorzieningen.

organisaties hebben een ondersteunings-

aantrekkelijk centrumgebied. Om dit te

verklaring getekend.

bereiken is een compact centrumgebied

In het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018

afgebakend dat wordt heringericht, en

Zeeland hebben het convenant Koersvast

is de duurzaamheidsladder voor stedelijke

wordt toevoeging van een vierde super-

voor Zeeland (2012) ondertekend, met

ontwikkeling voor detailhandel toegepast

markt mogelijk gemaakt. Bij de totstand-

hierin afspraken over economie, wonen,

en ziet de provincie (binnenstedelijke)

koming is gemeente Sluis ondersteund

zorg en onderwijs en intergemeentelijke

kernwinkelgebieden als primaire

door het ministerie van BZK en provincie

samenwerking. Er is afgesproken dat voor

vestigingsplaats voor detailhandel.

Zeeland, zowel financieel als met kennis.

•

www.zeeland.nl

•

Het ministerie van BZK en provincie


•

•

Een hoofddoel van het Masterplan

101

Factsheets krimp- en anticipeergebieden Feiten en cijfers bij rapport Detailhandel en leefbaarheid

Recommend Documents