Factsheets krimp- en anticipeergebieden Feiten en cijfers bij rapport ‘Detailhandel en leefbaarheid’
Opdrachtgever: Contactpersoon:
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Directie Woon- en Leefomgeving, Programma Bevolkingsdaling Mevrouw R. Chandali
Projectteam DTNP: De heer D.J. Droogh Mevrouw L. Dicou De heer R. Eijkelkamp Projectnummer: 1197.0812 Datum: 15 april 2013 Droogh Trommelen en Partners (DTNP) Graafseweg 109 6512 BS Nijmegen T 024 - 379 20 83 F 024 - 378 06 53 E
[email protected] W www.dtnp.nl
Factsheets krimp- en anticipeergebieden Feiten en cijfers bij rapport ‘Detailhandel en leefbaarheid’
Inhoudsopgave 0
Toelichting factsheets
1
1
Noordwest-Friesland
6
2
Noordoost-Friesland
10
3
Oost-Drenthe
14
4
Achterhoek
18
5
Twente
22
6
Kop van Noord-Holland
28
7
Goeree-Overflakkee
32
8
Voorne-Putten
36
9
Schouwen-Duiveland
40
10
Hoeksche Waard
44
11
Krimpenerwaard
48
12
Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
52
13
Rijnstreek
56
14
West-Brabant
60
15
Noord-Limburg
66
16
Midden-Limburg
70
17
Eemsdelta
74
18
Oost-Groningen
78
19
De Marne
82
20
Parkstad
86
21
Maastricht-Mergelland
90
22
Westelijke Mijnstreek
94
23
Zeeuws-Vlaanderen
98
0
Toelichting factsheets
De gegevens uit de factsheets zijn gebruikt bij
Winkelaanbod
het opstellen van het overkoepelende
•
Aantal winkels: panden met een detail-
Feiten en cijfers op een rij in 23 factsheets
hoofdrapport. De factsheets hebben een
handelsinvulling, exclusief leegstand.
Voor de 7 topkrimp- en de 16 anticipeer-
uniforme opbouw. Hieronder wordt per
Bron: Locatus, oktober 2012.
gebieden zijn afzonderlijke factsheets
onderdeel een korte toelichting en
opgesteld. Deze factsheets geven feiten en
bronvermelding gegeven.
•
Aantal m² winkelvloeroppervlak (wvo): de voor het publiek toegankelijke winkelruimte ten behoeve van detailhandel,
cijfers van het detailhandelsaanbod per regio, zowel per gemeente als voor de regio als
Algemene kengetallen
inclusief zichtbare ruimten zoals etalages
geheel. Tevens zijn cijfers over het aantal
Onder dit kopje wordt voor de regio als geheel
en de ruimte achter toonbanken en
inwoners en de bevolkingsopbouw (huidig en
een overzicht van de omvang van winkel-
kassa’s. Dit oppervlak is exclusief
verwacht) en de huidige banenmarkt
aanbod, leegstand, aantal inwoners en
leegstand. Bron: Locatus, oktober 2012.
opgenomen.
huishoudens weergegeven. Ook worden cijfers over de verwachte bevolkings- en
Leegstand
Naast dit overzicht van vraag en aanbod is
huishoudensontwikkeling gegeven. Er
•
een overzicht van de regionale samenwerking
bestaan verschillende (regionale) bevolkings-
bestemd voor commerciële publieks-
(op het gebied van detailhandel) opgenomen
prognoses. Om op consistente uniforme wijze
functies (winkels, diensten en horeca) die
(geïllustreerd met enkele voorbeelden).
de factsheets te kunnen opstellen is er voor
leeg staan. Bron: Locatus, oktober 2012.
gekozen overal de prognose van het CBS aan
•
Aantal leegstaande panden: panden
Aantal m² wvo leegstand: winkelvloer-
De krimp- en anticipeergebieden zijn door het
te houden. Tenslotte is het aantal banen in de
oppervlak voor commerciële publieks-
Ministerie van Binnenlandse Zaken en
detailhandel in de regio als algemeen
functies (winkels, diensten en horeca) dat
Koninkrijksrelaties bepaald, in overleg met de
kengetal opgenomen.
leegstaat. Bron: Locatus, oktober 2012.
betreffende provincies. De afbakening van deze gebieden komt niet in alle gevallen
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling
overeen met het verzorgings-gebied van
•
winkelgebieden. In de aanpak van detailhandelsvraagstukken kan derhalve voor een andere regio-indeling of samenwerking
Aantal inwoners 2012: actueel inwonertal. Bron: CBS StatLine, peildatum 1-9-2012.
•
Aantal inwoners 2020 en 2040: bevolkingsprognose. Bron: CBS StatLine,
worden gekozen. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
1
Bevolkingsopbouw gemeenten 2011-
•
2040.
Aantal winkels per 1.000 inwoners en
zorgwekkend hoog. In regio’s met een
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²):
nog hogere leegstand zijn de problemen
geeft een indicatie of er relatief veel of
acuut. Bron: bewerking algemene
Aantal huishoudens en ontwikkeling
weinig winkelaanbod is in de regio.
kengetallen.
•
Aantal huishoudens 2012: actueel aantal
(Conclusies over onder- of overaanbod
huishoudens. Bron: CBS StatLine,
kunnen hieruit niet getrokken worden. Dit
peildatum 1 januari 2012.
is onder meer afhankelijk van de
het aandeel winkelvloeroppervlak dat in
Aantal huishoudens 2020 en 2040:
(toeristische) verzorgingsfunctie). Bron:
een winkelgebied gevestigd is. In een
huishoudensprognose. Bron: CBS
bewerking algemene kengetallen.
gezonde winkelstructuur is de concen-
Aandeel leegstand naar wvo:
tratiegraad hoog (weinig solitair
het aandeel leegstand in het totale
gevestigde winkels). Binnen winkel-
•
StatLine, Regionale prognose huishoudens; 2011-2040..
•
•
Concentratiegraad naar wvo:
winkelvloeroppervlak (winkels +
gebieden kunnen winkels profiteren van
Arbeids-/banenmarkt
leegstaand winkelvloeroppervlak bestemd
elkaars bezoekers (synergie). Dit is een
•
Aantal banen in de detailhandel:
voor commerciële publieksfuncties
belangrijke voorwaarde voor een zo
werknemers in loondienst in de
winkels, horeca en diensten) geeft aan of
compleet mogelijk aanbod, ook op
detailhandelssector. Dit betreft zowel
er sprake is van veel of weinig leegstaand
langere termijn. Bron: Locatus, oktober
fulltime-, parttime- als uitzendbanen. Dit
commercieel (winkel-)vastgoed. Een
2012.
cijfer is exclusief ondernemers en
leegstandspercentage van circa 5%
meewerkende familieleden. Bron: HBD,
(frictieleegstand) is wenselijk om nieuwe
2009.
ondernemers en ondernemers met
het aandeel winkelvloeroppervlak dat
plannen voldoende ruimte te bieden om in
ingevuld wordt door winkelketens (filiaal/
Vergelijkingskengetallen (tabel)
de lokale markt te vestigen/verplaatsen
franchisenemer). Winkelketens (ten
In de tabel met vergelijkingskengetallen is een
(flexibiliteit en dynamiek). Bij een lager
minste 7 vestigingen) hebben schaal-
deel van de algemene kengetallen bewerkt en
leegstandspercentage is de vastgoed-
voordelen, waardoor ze een sterke
aangevuld met een aantal feiten die inzicht
markt weinig flexibel. Bij een hoger
marktpositie ingenomen hebben. Voor
geven in de vraag- en aanbodzijde per regio.
leegstandspercentage is sprake van
consumenten is een mix van filialen en
In de tabel is af te lezen hoe de regio zich
structurele leegstand. Het landelijke
zelfstandigen (couleur locale) het meest
verhoudt tot het Nederlands gemiddelde.
leegstandspercentage (10%) is
interessant. Bron: Locatus, oktober 2012.
2
•
Filialiseringsgraad naar wvo:
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 en
bewerking algemene kengetallen en
2012-2040:
LISA, 2009 (totaal aantal banen).
•
de omvang van het winkelaanbod in m² winkelvloeroppervlak naar branchegroep
de procentuele verandering van het
•
inwonertal in 2020 en respectievelijk 2040
Kaarten en figuren
en omvang van de leegstand per
ten opzichte van 2012. (N.b.: een groei
•
Kaart detailhandelsstructuur:
gemeente. Hiermee wordt per gemeente
van het inwonertal tussen 2012 en 2040
Overzicht met alle centrale (hoofd-)
omvang en type winkelaanbod inzichtelijk.
betekent niet altijd dat een gemeente in
winkelgebieden (tenminste 5 winkels,
Voor de branche-indeling, zie pagina 5.
2040 nog groeiende is). Een afnemend
aangegeven met rode bollen) en groot-
Bron: Locatus, oktober 2012.
inwonertal betekent een afnemend
schalige clusters (zoals woonboulevards
draagvlak voor winkelvoorzieningen.
en Factory Outlet Centers (tenminste 5
Bron: bewerking algemene kengetallen.
winkels, aangegeven met gele bollen).
concentratiegraad, filialiseringsgraad,
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 en
De bollen zijn ingedeeld in grootteklassen
bevolkingsontwikkeling en huishoudens-
2012-2040:
naar omvang in m² winkelvloeroppervlak
ontwikkeling:
de procentuele verandering van het
(exclusief leegstand). Ondersteunende
de percentages voor deze onderwerpen
aantal huishoudens in 2020 en
winkelgebieden (stadsdeel-, wijk-, en
zijn per gemeente aangegeven op
respectievelijk 2040 ten opzichte van
buurtwinkelcentra) en solitair gevestigde
kaartbeelden. Voor een toelichting op de
2012. Vanwege de gemiddeld steeds
winkels zijn in de analyses meegenomen,
begrippen, zie kopje Vergelijkings-
kleiner wordende huishoudens is er per
maar worden niet op deze kaart
kengetallen. Bron: bewerkingen
saldo een behoefte aan meer (andere)
aangegeven. De kaart geeft een beeld
vergelijkingskengetallen naar
woningen. Bron: bewerking algemene
van de hoofdwinkelstructuur met hierop
gemeenteniveau.
kengetallen.
de omvang en spreiding van winkelgebieden. Het betreft een weergave
•
Figuur winkelaanbod:
•
•
Themakaarten aandeel leegstand,
Figuur bevolkingsopbouw:
Aandeel detailhandel in banenmarkt:
van de huidige situatie (geen visie op de
het aantal inwoners per leeftijdscohort
het belang van detailhandel in de totale
gewenste structuur).
van 20 jaar per gemeente op dit moment
regionale banenmarkt (fulltime, parttime
Bron: Locatus, oktober 2012.
(2012) en de prognose voor 2020 en
en werknemers via uitzendbureau)
2040. De figuur geeft inzicht in de
(exclusief zelfstandige ondernemers en
ontwikkeling van de samenstelling van de
meewerkende familieleden). Bron:
bevolking per gemeente (o.a. vergrijzing
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
3
en ontgroening). Bron: bewerkingen
Toelichting per kwadrant:
Vraag en aanbod naar winkelvastgoed is
vergelijkingskengetallen naar
•
Kwadrant ‘weinig leegstand en
nog in balans, maar door de afname van
bevolkingsgroei’: er is sprake van een
het draagvlak (minder inwoners) zullen
leegstandsniveau lager of ongeveer gelijk
autonome trends versterkt optreden
Leegstandsbarometer
aan de frictieleegstand (5%) en een
(schaalvergroting), waardoor keuzes in de
De leegstandsbarometer geeft een indicatie
verwachte toename van het inwonertal.
detailhandelsstructuur gemaakt moeten
van de verwachte ontwikkeling van de
Vraag en aanbod naar winkelvastgoed is
worden om structurele leegstand op
leegstand. Als indicatoren zijn het aandeel
in balans en grote toename van leegstand
gewenste winkellocaties te voorkomen.
leegstand in het totale winkelvloeroppervlak
lijkt naar verwachting niet direct te
(winkels + leegstaand winkelvloeroppervlak
verwachten door een toename van
bestemd voor commerciële publieksfuncties
draagvlak (meer inwoners). Maar ook in
groei’: er is sprake van een leegstands-
winkels, horeca en diensten; situatie oktober
gemeenten in dit kwadrant zullen de
niveau ruim hoger dan de frictieleegstand
2012) op de horizontale as weergegeven en
autonome landelijke trends hun effect
en een verwachte toename van het
de verwachte bevolkingsontwikkeling 2012-
hebben (o.a. minder bestedingen in
inwonertal. De grote leegstand zal
2020, uitgedrukt in bevolkingsgroei of -daling
fysieke winkels, schaalvergroting van
ondanks toenemend draagvlak niet
op verticale as (beide in procenten). Aan de
winkels en winkelgebieden, leidend tot
automatisch ingevuld worden, rekening
hand van beide percentages zijn de
een afname van het aantal winkels) en
houdend met de voortgaande trends in de
gemeenten en regio’s op de ‘barometer’ te
zullen (nieuwe) winkelmeters op slechte
detailhandel. Incourante panden en
plaatsen. De barometer is in te delen in vier
locaties naar verwachting structureel
slechte winkellocaties zullen structureel
kwadranten. Voor de leegstandsbarometer
leegstaan of afvallen. Nieuwe winkel-
leeg blijven staan. Keuzes in de structuur
met alle Nederlandse gemeenten en een
ontwikkelingen lonen enkel op de beste
zijn noodzakelijk en sanering van
nadere toelichting, zie www.dtnp.nl. Bron:
locaties.
winkelvastgoed zal plaatsvinden, actief
gemeenteniveau.
Kwadrant ‘veel leegstand en bevolkings-
dan wel passief.
bewerking vergelijkingskengetallen naar gemeenteniveau.
•
•
Kwadrant ‘weinig leegstand en bevolkingskrimp’: er is sprake van een leegstandsniveau lager of ongeveer gelijk aan de frictieleegstand (5%) en een verwachte afname van het inwonertal.
4
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
Kwadrant ‘veel leegstand en
aannemen (regisseur, gesprekspartner, etc.)
Branche-indeling detailhandel
bevolkingskrimp’: er is sprake van een
als het gaat om detailhandelsvraagstukken.
In de factsheets zijn gegevens over
leegstandsniveau ruim hoger dan de
winkelaanbod weergegeven per
frictieleegstand en een verwachte afname
Per regio worden, voor zover bekend, enkele
branchegroep. DTNP hanteert daarbij de
van het inwonertal. De grote leegstand is
voorbeelden benoemd van de aanpak van
volgende indeling:
structureel van karakter en dreigt toe te
bepaalde detailhandelsvraagstukken,
nemen door het afnemende draagvlak en
intergemeentelijk of samen met de provincie,
de landelijke trends in de detailhandel,
in de regio. Dit onderdeel van de factsheets is
waardoor de schaalvergroting in de
samengesteld op basis van deskresearch,
winkelstructuur verder zal gaan. Ingrijpen
input uit een belronde met provinciale
in de winkelstructuur is noodzakelijk.
contactpersonen en uit de drie discussie-
Gemeenten en regio’s zullen zeer kritisch
bijeenkomsten per landsdeel met provincies
op ontwikkelingslocaties moeten sturen:
en meerdere gemeenten uit de krimp- en
alleen ontwikkelingen die de gewenste
anticipeergebieden.
structuur versterken. Sanering van leegstaand winkelvastgoed zal nodig zijn om verloedering tegen te gaan.
Samenwerking, regie en voorbeelden De factsheets eindigen met een overzicht van samenwerkingsvormen in de regio. Dit varieert van incidenteel intergemeentelijk overleg tot intensieve regionale samen-
Branchegroep Hoofdbranche Dagelijks
werking en welke rollen de overheden D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
Kleding en modeaccessoires Schoenen en lederwaren
• • • • • • • Overig • niet-dagelijks • • •
aangegeven op welke wijze de hoofdlijn invulling geven aan de samen-
Supermarkten Speciaalzaken Persoonlijke verzorging
Mode
werkingsverbanden. Vervolgens wordt samenwerkende gemeenten en provincie in
• • •
Volumineus aanbod
• •
Warenhuizen Juwelier en optiek Huishoudelijk en cadeau Antiek en kunst Sport Spel Hobby Media Elektronica Fiets- en autoaccessoires Plant en dier Overige detailhandel
• • •
Woninginrichting Doe-het-zelf Tuincentra
5
1
Noordwest-Friesland
Detailhandelsstructuur Noordwest-Friesland
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
440 winkels
•
117.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
90 leegstaande panden
•
15.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
82.100 inwoners 2012
•
82.300 inwoners 2020
•
81.300 inwoners 2040
Winkelaanbod Noordwest-Friesland (in m² wvo)
Aantal huishoudens en -ontwikkeling •
34.900 huishoudens 2012
•
37.300 huishoudens 2020
•
38.700 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
6
2.500 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
NoordwestFriesland
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,3
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.420
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
11,4%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
57%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
50%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
0,3%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-1,3%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
7,0%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
11,0%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,9%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Noordwest-Friesland
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Noordwest-Friesland
Filialiseringsgraad detailhandel Noordwest-Friesland
7
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Noordwest-Friesland
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Noordwest-Friesland
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Noordwest-Friesland
8
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Noordwest-Friesland
met kernwinkelgebieden en perifere vestigingen te beperken. In opdracht van de regiogemeenten, provincie en ministerie van BZK is voor NoordwestFriesland een werkdocument opgesteld. Het doel van dit document is om de dialoog, over het fenomeen bevolkingstransitie (bewustwording), met de (maatschappelijke) partners op regionaal niveau te kunnen voeren. Daarnaast dient het werkdocument als bouwsteen voor de provinciale streekagenda, waarin per regio de grote opgaven worden gedefinieerd en een gezamenlijke ambitie en concrete (beleids)aanpak worden
Provincie Fryslân heeft in 2012 haar
geformuleerd. In de analyse worden
De gemeenten in Noordwest-Friesland
Streekplan 2007 geëvalueerd. Uit deze
bereikbaarheid van detailhandels-
werken op verschillende terreinen samen
tussentijdse evaluatie komt naar voren dat
voorzieningen, voorzieningenniveau in
en verkennen de mogelijkheid te fuseren
de beperkte vestigingsmogelijkheden
kleine kernen en werkgelegenheid in de
tot één grote gemeente.
voor perifere detailhandel hebben geleid
detailhandel als aandachtspunten
•
www.fryslân.nl
tot een hernieuwde focus op kernwinkel-
gesignaleerd.
•
Provincie Fryslân ziet voor zichzelf een
gebieden en het vervallen van
regisserende en verbindende rol richting
omvangrijke perifere toevoegingen.
gemeenten als het gaat om de aanpak
Desondanks wordt ook geconstateerd dat
van de krimpproblematiek. Hierbij
kernwinkelgebieden onder druk zijn
beschouwt ze de gehele provincie als
komen te staan door autonome trends. In
anticipeergebied.
de evaluatie wordt de noodzaak
Samenwerking en regie, voorbeelden •
•
onderstreept behoedzaam om te gaan D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
9
2
Noordoost-Friesland
Detailhandelsstructuur Noordoost-Friesland
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
700 winkels
•
206.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
110 leegstaande panden
•
24.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
125.200 inwoners 2012
•
124.900 inwoners 2020
•
117.200 inwoners 2040
Winkelaanbod Noordoost-Friesland (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
51.500 huishoudens 2012
•
53.800 huishoudens 2020
•
53.600 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
10
4.000 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Noordoost-Friesland
Onderwerp
NoordoostFriesland
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,6
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.650
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
10,3%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
60%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
52%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-0,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-6,4%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
4,5%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
4,1%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt (exclusief Ferwerderadiel)
10,1%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Noordoost-Friesland
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Noordoost-Friesland
11
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Noordoost-Friesland
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Noordoost-Friesland
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Noordoost-Friesland
12
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
de Agenda Netwerk Noordoost gekoppeld
Leegstandsbarometer Noordoost-Friesland
met hierin de uitwerkingen van programmalijnen in concrete projecten. Een van de programmalijnen is ‘Sterke kernen’, met als doel regionale afstemming voor voorzieningen (voorzieningenspreidingsplan). Hierbij wordt ingezet op de versterking in clusterkernen, waarmee ingespeeld wordt op de opschaling in de voorzieningenstructuur, waaronder detailhandel. •
De gemeenten en provincie Fryslân hebben in april 2012 het document ‘Regionale Afspraken van Netwerk Noordoost ondertekend. Daarin is
Samenwerking en regie, voorbeelden
beschouwt ze de gehele provincie als
vastgelegd hoe ze samenwerken aan de
•
anticipeergebied.
sociaal-economische ontwikkeling van
Provincie Fryslân heeft in 2012 haar
Noordoost-Friesland. Gemeenten en
het samenwerkingsverband Netwerk
Streekplan 2007 geëvalueerd. Uit deze
provincie reserveren financiële middelen
Noordoost. De Kamer van Koophandel,
tussentijdse evaluatie komt de noodzaak
voor de uitvoering van de Agenda
Ondernemersfederatie Noordoost Fryslân
naar voren behoedzaam om te blijven
Netwerk Noordoost.
en MKB Noord steunen Netwerk
gaan met kernwinkelgebieden en de
Noordoost.
beleidsmatige noodzaak mogelijkheden
•
www.dwaande.nl
voor perifere vestigingen te beperken.
•
Provincie Fryslân ziet voor zichzelf een
In Noordoost-Friesland werken de gemeenten op vrijwillige basis samen in
•
•
In 2010 is in opdracht van provincie
regisserende en verbindende rol richting
Fryslân en de regiogemeenten het
gemeenten als het gaat om de aanpak
Sociaal-Economisch Masterplan
van de krimpproblematiek. Hierbij
opgesteld. Aan deze streekvisie is in 2011
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
13
3
Oost-Drenthe
Detailhandelsstructuur Oost-Drenthe
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.210 winkels
•
375.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
180 leegstaande panden
•
61.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
195.700 inwoners 2012
•
194.900 inwoners 2020
•
181.000 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
85.300 huishoudens 2012
•
88.200 huishoudens 2020
•
85.100 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
14
6.400 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Oost-Drenthe
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,2
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.920
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
13,9%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
67%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
47%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-7,6%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
3,4%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-0,2%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,0%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Oost-Drenthe
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Oost-Drenthe
Filialiseringsgraad detailhandel Oost-Drenthe
15
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Oost-Drenthe
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Oost-Drenthe
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Oost-Drenthe
16
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Oost-Drenthe
Samenwerking en regie, voorbeelden •
In Oost-Drenthe is geen formeel samenwerkingsverband.
•
www.drenthe.nl
•
Provincie Drenthe is voornemens de Omgevingsvisie 2010 bij te stellen voor het onderwerp detailhandel, nu de ladder van duurzame verstedelijking ook voor deze sector als leidend principe wordt beschouwd.
•
Om de leefbaarheid in kleine kernen met bevolkingsdaling op peil te houden is in opdracht van de provincie Drenthe de visie Vitaal Platteland opgesteld. Budgetten worden toegekend zodra regionale gebiedsagenda’s zijn opgesteld (o.a. ontwikkelings-
Winkelaanbod Oost-Drenthe (in m² wvo)
richting voor economische structuur). •
In navolging van de clustering van publieke functies in Nieuw-Buinen (Dorpsontwikkelingsprogramma) hebben lokale ondernemers (aannemingsbedrijf en winkeliers) een plan uitgewerkt om een winkelcentrum direct naast het publieke voorzieningencluster te realiseren. Winkelaanbod is nu verspreid over een kilometers lang lint. Hiervoor heeft de gemeente Borger-Odoorn een nieuwe subsidieaanvraag bij provincie Drenthe ingediend.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
17
4
Achterhoek
Detailhandelsstructuur Achterhoek
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.980 winkels
•
602.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
330 leegstaande panden
•
76.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
299.400 inwoners 2012
•
299.700 inwoners 2020
•
291.100 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
124.600 huishoudens 2012
•
131.000 huishoudens 2020
•
126.700 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
18
12.100 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Achterhoek
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,6
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
2.010
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
11,2%
10,1% (5%)
concentratiegraad naar wvo
60%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
47%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-2,8%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-9,9%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,1%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
1,7%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,7%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Achterhoek
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Achterhoek
Filialiseringsgraad detailhandel Achterhoek
19
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Achterhoek
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Achterhoek
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Achterhoek
20
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Achterhoek
Samenwerking en regie, voorbeelden •
Regio Achterhoek is een samenwerking (Gemeenschappelijke Regeling) van acht gemeenten. Eind 2011 hebben alle gemeenteraden een nieuw bestuurlijk kader: Achterhoek Agenda 2020. Bijbehorend Convenant Achterhoek 2020 is ook door diverse marktpartijen ondertekend.
•
www.regio-achterhoek.nl en www.achterhoek2020.nl
•
Met het project ‘Agenda voor de toekomst’ heeft Kamer van Koophandel, samen met CBW-Mitex en MKB Nederland, het onderwerp detailhandel op de agenda
Winkelaanbod Achterhoek (in m² wvo)
gezet. In regionale bijeenkomsten zijn landelijke trends en regiospecifieke knelpunten en kansen gepresenteerd aan gemeenten, provincie en ondernemers in de regio en is gediscussieerd over de rol van partijen om tot een gezonde en toekomstbestendige winkelstructuur te kunnen komen. Regio Achterhoek is inmiddels gestart met het opstellen van een regionale uitvoeringsagenda Detailhandel. Provincie Gelderland gebruikt deze input bij de herziening van detailhandelsbeleid in de Omgevingsvisie.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
21
5
Twente
Detailhandelsstructuur Twente
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
4.040 winkels
•
1.280.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
710 leegstaande panden
•
190.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
626.300 inwoners 2012
•
641.200 inwoners 2020
•
624.200 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
268.300 huishoudens 2012
•
284.900 huishoudens 2020
•
298.800 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
22
25.900 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Winkelaanbod Twente (in m² wvo)
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
23
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Twente
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,4
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
2.040
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
12,9%
10,1% (5%)
concentratiegraad naar wvo
58%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
46%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
2,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
2,9%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
6,2%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
11,4%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,8%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Twente
24
Concentratiegraad detailhandel Twente
Filialiseringsgraad detailhandel Twente
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Twente
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Twente (deel 1)
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Twente
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
25
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Twente (deel 2)
26
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
Leegstandsbarometer Twente
Dinkelland en Tubbergen zijn twee landelijke gemeenten met vergelijkbare opgaven door de ruimtelijke situatie (kleine kernen) en demografische ontwikkelingen. De samenwerking tussen beide gemeenten wordt steeds intensiever. Voorjaar 2013 wordt een gezamenlijke detailhandelsstructuurvisie afgerond.
Samenwerking en regie, voorbeelden
financiële middelen beschikbaar gesteld
•
Regio Twente is het samenwerkings-
voor de uitvoering van vernieuwende
verband van de 14 Twentse gemeenten.
majeure projecten met betrekking tot
Regio Twente is een aparte bestuurslaag
mobiliteit, economische vitaliteit
met een regioraad van burgemeesters en
(arbeidsmarkt, innovatie/kennisregio) en
wethouders uit de samenwerkende
toerisme.
gemeenten en een ambtelijke organisatie.
•
In de ‘Ontwikkelagenda Netwerkstad
•
www.regiotwente.nl
Twente’ (in ontwikkeling) van gemeenten
•
De Agenda van Twente is een
Almelo, Borne, Enschede, Hengelo,
gezamenlijk investeringsprogramma van
Oldenzaal en provincie Overijssel wordt
Regio Twente, de 14 Twentse gemeenten
verbetering van de economische vitaliteit
en provincie Overijssel, dat loopt tot 2017.
nagestreefd, waarvan een passend
Regio Twente en de provincie hebben
voorzieningenaanbod een onderdeel is.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
27
6
Kop van Noord-Holland
Detailhandelsstructuur Kop van Noord-Holland
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.120 winkels
•
306.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
110 leegstaande panden
•
23.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
164.600 inwoners 2012
•
166.100 inwoners 2020
•
173.600 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
72.900 huishoudens 2012
•
77.800 huishoudens 2020
•
81.700 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
28
6.600 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Kop van Nederland Noord-Holland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,8
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.860
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
7,0%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
68%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
57%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
0,8%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
5,1%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
6,8%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
12,1%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
9,1%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Kop van Noord-Holland
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Kop van Noord-Holland
Filialiseringsgraad detailhandel Kop van Noord-Holland
29
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Kop van Noord-Holland
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Kop van Noord-Holland
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Kop van Noord-Holland
30
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Kop van Noord-Holland
Samenwerking en regie, voorbeelden •
De Kop van Noord-Holland bestaat na een tweetal fusies uit vier gemeenten, die nauw samenwerken.
•
www.noord-holland.nl
•
Provincie Noord-Holland stimuleert, in haar nota ‘Detailhandels- en leisurebeleid Noord-Holland’, regio’s een eigen visie op te stellen voor het te voeren detailhandelsbeleid. Regionale afstemming van winkelplannen vindt plaats in de Regionale Adviescommissie (RAC) Noord-Holland Noord.
•
Provincie Noord-Holland ondersteunt regio’s en gemeenten met kennis: o.a. Koopstromenonderzoek Randstad,
Winkelaanbod Kop van Noord-Holland (in m² wvo)
marktruimteonderzoek en Noord-Holland in Cijfers (o.a. bevolkingsprognose). •
Kop van Noord-Holland heeft een regionale detailhandelsvisie (2011). Nieuwe winkelontwikkelingen niet passend in bestemmingsplannen en vanaf een bepaalde omvang worden bij het Portefeuillehoudersoverleg ROVEZ ingebracht en regionaal afgestemd en vervolgens voorgelegd aan de RAC, die adviseert aan gedeputeerde staten en de betreffende gemeente.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
31
7
Goeree-Overflakkee
Detailhandelsstructuur Goeree-Overflakkee
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
320 winkels
•
63.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
50 leegstaande panden
•
7.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
48.300 inwoners 2012
•
47.000 inwoners 2020
•
49.400 inwoners 2040
Winkelaanbod Goeree-Overflakkee (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
19.900 huishoudens 2012
•
21.100 huishoudens 2020
•
22.500 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
32
1.900 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Goeree-Overflakkee
Onderwerp
GoereeOverflakkee
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,6
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.310
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
10,1%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
46%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
45%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-2,7%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
2,3%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,9%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
13,0%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
11,9%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Goeree-Overflakkee
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Goeree-Overflakkee
33
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Goeree-Overflakkee
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Goeree-Overflakkee
34
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Goeree-Overflakkee
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Goeree-Overflakkee
Beleidsplan PDV vastgesteld. Hierin worden heldere keuzes gemaakt en hebben de gemeenten perifere winkelontwikkelingen op elkaar afgestemd. PDV-clusters hebben de in het verleden beoogde functie en positie niet kunnen waarmaken, o.a. door overaanbod, te weinig kritische massa van afzonderlijke clusters en overlappende verzorgingsgebieden. Kern van de PDV-visie en het beleid is dat gekozen is om in de toekomst in te zetten op drie kansrijke, regionaalfunctionerende PDV-clusters in ZuidHolland Zuid.
Samenwerking en regie, voorbeelden
onderdeel van uit. Een regionale
•
Goeree-Overflakkee is per 1 januari 2013
detailhandelsstructuurvisie op de
ontstaan uit de voormalige gemeenten
volledige winkelstructuur voor Zuid-
Dirksland, Goedereede, Middelharnis en
Holland Zuid moet nog worden opgesteld.
Oostflakkee. De nieuwe gemeente
Deze regionale visie levert input voor de
vervangt het Intergemeentelijk
integrale herziening van de Provinciale Structuurvisie (2013).
Samenwerkingsverband GoereeOverflakkee (ISGO).
•
Provincie Zuid-Holland stimuleert de
•
www.goeree-overflakkee.nl
REO’s een regionale detailhandels-
•
Zuid-Holland Zuid is een van de vijf
structuurvisie op te stellen. Voor
Regionaal Economische Overleggen
detailhandel op perifere locaties heeft
(REO’s) in de provincie Zuid-Holland.
REO Zuid-Holland Zuid in 2012 een
Goeree-Overflakkee maakt hier
Regionale structuurvisie en het
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
35
8
Voorne-Putten
Detailhandelsstructuur Detailhandelsstructuur Voorne-Putten Voorne Putten
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
810 winkels
•
227.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
130 leegstaande panden
•
28.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
154.200 inwoners 2012
•
152.500 inwoners 2020
•
151.800 inwoners 2040
Winkelaanbod Voorne-Putten (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
68.000 huishoudens 2012
•
72.000 huishoudens 2020
•
74.600 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
36
5.700 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Concentratiegraad detailhandel Voorne-Putten Voorne-Putten Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,3
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.470
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
11,0%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
72%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
64%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-0,9%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-1,5%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,9%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
9,7%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
14,1%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Voorne-Putten
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Voorne-Putten
37
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Voorne-Putten
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Voorne-Putten
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Voorne-Putten
38
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
buurtwinkelcentra en winkelstrips krijgen
Leegstandsbarometer Voorne-Putten
geen aandacht meer. •
Voor Voorne-Putten is de Economische monitor 2010 opgesteld, waarin o.a. de stand van zaken in de detailhandel is geïnventariseerd. De omslageffecten voor Voorne-Putten zijn groot: van groeiregio naar krimpregio.
Samenwerking en regie, voorbeelden
•
www.regiovoorne-putten.nl
•
•
Stadsregio Rotterdam is een van de vijf
De gemeenten Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis, Spijkenisse en
Regionaal Economische Overleggen
Westvoorne werken samen in het
(REO’s) in de provincie Zuid-Holland.
Intergemeentelijk samenwerkingsverband
Voorne-Putten maakt hier onderdeel van
Voorne-Putten. Er is een stuurgroep die
uit. De Detailhandelsstructuurvisie
de voortgang bewaakt met hierin de vijf
Stadsregio Rotterdam 2012-2017 levert
burgemeesters en gemeente-
input voor de integrale herziening van de
secretarissen en ambtelijke projectteams
Provinciale Structuurvisie (2013). In de
die diverse samenwerkingsprojecten
visie wordt schaalvergroting in de
uitvoeren. Thema’s hierbij zijn o.a.
winkelstructuur geaccepteerd en
Economische Zaken, Recreatie en
gefaciliteerd: de kleinste dorpscentra,
toerisme en Ruimtelijke ordening/Wonen. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
39
9
Schouwen-Duiveland
Detailhandelsstructuur Schouwen-Duiveland
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
330 winkels
•
78.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
50 leegstaande panden
•
7.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
34.100 inwoners 2012
•
34.700 inwoners 2020
•
34.200 inwoners 2040
Winkelaanbod Schouwen-Duiveland (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
15.100 huishoudens 2012
•
16.200 huishoudens 2020
•
16.300 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
40
1.500 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Schouwen-Duiveland
Onderwerp
SchouwenDuiveland
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
9,7
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
2.290
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
8,3%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
63%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
41%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
1,3%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-0,1%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
7,0%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
7,7%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
9,8%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Schouwen-Duiveland
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Schouwen-Duiveland
41
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Schouwen-Duiveland
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Schouwen-Duiveland
42
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Schouwen-Duiveland
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
ontwikkeling voor detailhandel toegepast.
Leegstandsbarometer Schouwen-Duiveland
Vanuit zorgvuldig ruimtegebruik, bundeling van functies en versterking van attractieve steden ziet de provincie (binnenstedelijke) kernwinkelgebieden als primaire vestigingsplaats voor detailhandel. Kernwinkelgebieden vervullen een belangrijke economische functie voor bewoners en toeristen en verdienen bescherming. •
Schouwen-Duiveland heeft een gemeentelijke detailhandelsstructuurvisie. In deze visie wordt gekozen voor concentratie van winkels in streekcenrum Zierikzee en dorpscentra Bruinisse,
Samenwerking en regie, voorbeelden
boven kwantiteit). Gemeenten, dorps/
Burgh Haamstede en Renesse. Door een
•
Dit anticipeergebied bestaat uit één
wijkraden, corporaties, provincie,
heldere keuze te maken voor één
gemeente: Schouwen-Duiveland.
ontwikkelaars, OV-bedrijven en
hoofdcentrum en een beperkt aantal
•
www.schouwen-duiveland.nl
welzijnsorganisaties Leefbaarheid en
complete dorpscentra ontstaat een
•
Provincie Zeeland heeft in 2008 en 2009
voorzieningen zijn samen verantwoor-
gezonde basis voor een duurzame
met alle Zeeuwse regio’s een brede
delijk voor de leefbaarheid en het behoud
winkelstructuur en krijgen ondernemers
dialoog georganiseerd. Onder de naam
van voorzieningen. Hierbij dienen het
extra investeringszekerheid, zodat ze in
Nieuw!Zeeland is gesproken met burgers,
verbeteren van de woonkwaliteit, het
kunnen spelen op ontwikkelingen als
bedrijven en organisaties, resulterend in
behouden van de ontmoetingsfunctie en
schaalvergroting en modernisering.
de notitie Op Pad! Hierin zijn keuzes voor
het bereikbaar houden van voorzieningen
de bevolkingsontwikkelingen vertaald
centraal te staan.
naar een plan om Zeeland een kwaliteitssprong te laten maken (kwaliteit D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
In het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018 is de duurzaamheidsladder voor stedelijke 43
10
Hoeksche Waard
Detailhandelsstructuur Hoeksche Waard
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
470 winkels
•
146.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
60 leegstaande panden
•
10.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
84.700 inwoners 2012
•
83.300 inwoners 2020
•
85.000 inwoners 2040
Winkelaanbod Hoeksche Waard (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
3.800 huishoudens 2012
•
3.900 huishoudens 2020
•
4.200 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
44
3.300 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Hoeksche Waard
Onderwerp
Hoeksche Waard
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,5
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.720
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
6,6%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
57%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
46%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,9%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
0,2%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
3,9%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
11,9%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
12,5%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Hoeksche Waard
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Hoeksche Waard
45
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Hoeksche Waard
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Hoeksche Waard
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Hoeksche Waard
46
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
worden heldere keuzes gemaakt en
Leegstandsbarometer Hoeksche Waard
hebben de gemeenten perifere winkelontwikkelingen op elkaar afgestemd. PDV-clusters hebben de in het verleden beoogde functie en positie niet kunnen waarmaken, o.a. door overaanbod, te weinig kritische massa van afzonderlijke clusters en overlappende verzorgingsgebieden. Kern van de PDV-visie en het beleid is dat gekozen is om in de toekomst in te zetten op drie kansrijke, regionaalfunctionerende PDV-clusters in ZuidHolland Zuid. •
In de Sociaal-economische visie Regio
Samenwerking en regie, voorbeelden
detailhandelsstructuurvisie op de
Hoeksche Waard (2012) is versterking en
•
De gemeenten in de Hoeksche Waard
volledige winkelstructuur voor Zuid-
behoud van detailhandel als een van de
werken integraal samen in het
Holland Zuid moet nog worden opgesteld.
doelstellingen geformuleerd. Actie uit de
Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard
Deze regionale visie levert input voor de
visie is het inzetten op verbetering van de
(SOHW, algemeen en dagelijks bestuur).
integrale herziening van de Provinciale
kwaliteit van het aanbod van de detail-
De vijf gemeenteraden hebben in 2008
Structuurvisie (2013).
handel en vergroten van de koopkracht-
Provincie Zuid-Holland stimuleert de
binding. Als onderlegger wordt een
Waard vastgesteld met afspraken over
REO’s een regionale detailhandels-
regionale detailhandelsvisie opgesteld.
samenwerking op diverse
structuurvisie op te stellen. Voor
Hiermee wil de regio inspelen op het
beleidsterreinen.
detailhandel op perifere locaties heeft
gevaar van verschraling van
•
www.sohw.org
REO Zuid-Holland Zuid in 2012 een
winkelaanbod in het anticipeergebied.
•
Hoeksche Waard maakt onderdeel uit van
Regionale structuurvisie en het
REO Zuid-Holland Zuid. Een regionale
Beleidsplan PDV vastgesteld. Hierin
het Meerjarenprogramma Hoeksche
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
47
11
Krimpenerwaard
Detailhandelsstructuur Krimpenerwaard
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
310 winkels
•
65.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
40 leegstaande panden
•
6.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
53.800 inwoners 2012
•
51.800 inwoners 2020
•
53.800 inwoners 2040
Winkelaanbod Krimpenerwaard (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
22.100 huishoudens 2012
•
22.900 huishoudens 2020
•
24.100 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
48
1.600 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Krimpenerwaard
Onderwerp
Krimpenerwaard
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,8
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.210
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
8,4%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
62%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
38%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-3,1%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
0,9%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
3,7%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
9,1%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
9,9%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Krimpenerwaard
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Krimpenerwaard
49
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Krimpenerwaard
Bevolkingsopbouw Krimpenerwaard 2012 en prognose 2020 en 2040
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Krimpenerwaard
50
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Krimpenerwaard
de Krimpenerwaard op te stellen. In de visie wordt ingezet op de drie bovenlokale centra: Schoonhoven, Bergambacht en Lekkerkerk. In de kleinste kernen van deze landelijke regio wordt een commercieel basisaanbod boodschappen niet (meer) haalbaar geacht en derhalve niet nagestreefd. De uitvoering en naleving van het regionale detailhandelsbeleid vindt plaats op het gemeentelijke niveau.
Samenwerking en regie, voorbeelden
detailhandelsstructuurvisie voor Midden-
•
De gemeenten in de Krimpenerwaard
Holland moet nog worden opgesteld. De
werken samen onder de naam K5-
Structuurvisie Detailhandel en leisure
gemeenten. Samenwerkingsafspraken
REO Midden-Holland uit 2003 is
zijn vastgelegd in de Gemeenschappelijke
verouderd. De nieuwe regionale visie
Regeling K5 2009.
levert input voor de integrale herziening
•
www.k5-gemeenten.nl
•
Krimpenerwaard maakt onderdeel uit van
van de Provinciale Structuurvisie (2013). •
De K5-gemeenten hebben in 2009 een
Regionaal Economische Overleg (REO)
Structuurvisie Detailhandel K5-
Midden-Holland. Provincie Zuid-Holland
gemeenten opgesteld. Hiermee is
stimuleert de REO’s een regionale
uitvoering gegeven aan de Strategische
detailhandelsstructuurvisie op te stellen.
Taak uit de Gemeenschappelijke Regeling
Een hernieuwde regionale
K5 2009 om één detailhandelsvisie voor
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
51
12
Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
Detailhandelsstructuur Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
810 winkels
•
201.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
100 leegstaande panden
•
13.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
130.600 inwoners 2012
•
129.900 inwoners 2020
•
134.900 inwoners 2040
Winkelaanbod Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
51.900 huishoudens 2012
•
55.700 huishoudens 2020
•
59.600 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
52
4.900 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
Onderwerp
AlblasserwaardVijfheerenlanden
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,2
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.540
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
6,3%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
67%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
51%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-0,3%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
3,3%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
7,3%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
14,8%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,7%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
53
Bevolkingsontwikkeling Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2012-2020
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
Huishoudensontwikkeling Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2012-2020
54
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
het verleden beoogde functie en positie
Leegstandsbarometer Alblasserwaard-Vijfheerenlanden
niet kunnen waarmaken, o.a. door overaanbod, te weinig kritische massa van afzonderlijke clusters en overlappende verzorgingsgebieden. Kern van de PDV-visie en het beleid is dat gekozen is om in de toekomst in te zetten op drie kansrijke, regionaalfunctionerende PDV-clusters in ZuidHolland Zuid. •
Visie 2030: de gemeenten, maatschappelijke organisaties en ondernemers hebben gezamenlijk aan de visie voor Alblasserwaard-Vijfheerenlanden gewerkt. Tijdens diverse overleggen en
Samenwerking en regie, voorbeelden
integrale herziening van de Provinciale
twee conferenties zijn verschillende
•
Structuurvisie (2013).
toekomstbeelden uitgewerkt over onder
Provincie Zuid-Holland stimuleert de
andere bevolkingssamenstelling,
samen in de Gemeenschappelijke
REO’s een regionale detailhandels-
economie en relatie stad-platteland.
Regeling voor deze regio.
structuurvisie op te stellen. Voor
Medio 2012 hebben alle gemeenteraden
•
www.alblasserwaardvijfheerenlanden.nl
detailhandel op perifere locaties heeft
de hoofdlijnen van de Visie 2030
•
Alblasserwaard-Vijfheerenlanden is
REO Zuid-Holland Zuid in 2012 een
vastgesteld. Detailhandel is geen
onderdeel van Regionaal Economische
Regionale structuurvisie en het
speerpunt in dit regionale beleid.
Overleg (REO) Zuid-Holland Zuid. Een
Beleidsplan PDV vastgesteld. Hierin
regionale detailhandelsstructuurvisie op
worden heldere keuzes gemaakt en
de volledige winkelstructuur voor Zuid-
hebben de gemeenten perifere
Holland Zuid moet nog worden opgesteld.
winkelontwikkelingen op elkaar
Deze regionale visie levert input voor de
afgestemd. PDV-clusters hebben de in
De zes gemeenten in de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden werken
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
55
13
Rijnstreek
Detailhandelsstructuur Rijnstreek
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
590 winkels
•
186.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
60 leegstaande panden
•
16.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
118.500 inwoners 2012
•
119.100 inwoners 2020
•
125.300 inwoners 2040
Winkelaanbod Rijnstreek (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
49.600 huishoudens 2012
•
52.500 huishoudens 2020
•
58.000 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
56
5.700 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Rijnstreek
Onderwerp
Rijnstreek
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,0
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.570
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
8,1%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
63%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
50%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
0,6%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
5,9%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,8%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
16,9%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
12,8%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Rijnstreek
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Rijnstreek
57
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Rijnstreek
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Rijnstreek
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Rijnstreek
58
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Rijnstreek
Samenwerking en regie, voorbeelden
visie levert input voor de integrale
•
De gemeenten Alphen aan den Rijn,
herziening van de Provinciale
Boskoop en Rijnwoude gaan per 1 januari
Structuurvisie (2013).
2014 fuseren (werknaam gemeente ABR). •
www.gemeente-abr.nl
•
Provincie Zuid-Holland stimuleert de REO’s een regionale detailhandelsstructuurvisie op te stellen. De Rijnstreek is onderdeel van Regionaal Economische Overleg (REO) Rijn- en Bollenstreek. Een actuele regionale detailhandelsstructuurvisie voor dit REO-gebied moet nog worden vastgesteld. Deze regionale
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
59
14
West-Brabant
Winkelaanbod West-Brabant (in m² wvo)
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
4.400 winkels
•
1.305.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
690 leegstaande panden
•
131.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
715.500 inwoners 2012
•
717.900 inwoners 2020
•
742.600 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
310.200 huishoudens 2012
•
331.600 huishoudens 2020
•
255.400 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
60
28.800 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Detailhandelsstructuur West-Brabant
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
61
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Concentratiegraad detailhandel West-Brabant West-Brabant
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,2
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.820
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
9,1%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
66%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
54%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
0,6%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
3,9%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
6,9%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
14,6%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,4%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel West-Brabant
62
Filialiseringsgraad detailhandel West-Brabant
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 West-Brabant
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 West-Brabant (deel 1)
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 West-Brabant
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
63
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 West-Brabant (deel 2)
64
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 West-Brabant (deel 3)
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer West-Brabant
•
Regionale detailhandelsvisie WestBrabant 2009-2020 vormt een leidraad voor een uitwerking op gemeentelijk niveau van detailhandelsbeleid en bestemmingsplannen. Initiatieven die door aard en/of omvang bovengemeentelijke effecten hebben en daarmee de regionale detailhandelsstructuur raken, worden regionaal getoetst. De toetsing van de betreffende initiatieven vindt plaats door de Regionale Detailhandelscommissie.
•
In 2010 is het retailconvenant door de colleges van de samenwerkende gemeenten ondertekend. Op basis van de
Provincie Noord-Brabant wil bijdragen
regionale visie en dit convenant is het
De 18 West-Brabantse gemeenten en de
aan een stevige en breed gedragen
regionale toetsingskader detailhandel in
Zeeuwse gemeente Tholen werken sinds
detailhandelsagenda. Deze kan als basis
werking getreden. Melding van
2011 intensief samen in de Gemeen-
dienen voor de verdere uitwerking van
planinitiatieven tussen gemeenten vindt
schappelijke Regeling Regio West-
oplossings- en uitvoeringsstrategieën.
echter nog niet plaats, waardoor de
Brabant. De hoofdlijnen van het regionale
Marktpartijen vragen overheden regie te
regionale afstemming feitelijk niet
beleid zijn opgenomen in de Strategische
nemen en keuzes te maken. Aan de hand
gebeurt.
Agenda West-Brabant 2012-2020. Deze
van de Discussienota detailhandel (2012)
is door samenwerking van ondernemers,
en een symposium (2013) zet de provincie
onderwijs en overheden tot stand
in op bewustwording en draagvlak bij
gekomen.
lokale overheden voor regionale
www.west-brabant.eu
detailhandelsoverleggen/dialoogtafels.
Samenwerking en regie, voorbeelden •
•
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
65
15
Noord-Limburg
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.660 winkels
•
514.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
340 leegstaande panden
•
80.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
280.500 inwoners 2012
•
276.700 inwoners 2020
•
263.400 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
83.900 huishoudens 2012
•
89.500 huishoudens 2020
•
88.100 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
10.800 banen in de detailhandel
Detailhandelsstructuur Noord-Limburg
66
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
NoordLimburg
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,9
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.830
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
13,5%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
60%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
47%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-6,1%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
6,7%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
5,0%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
7,7%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Noord-Limburg
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Noord-Limburg
Filialiseringsgraad detailhandel Noord-Limburg
67
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Noord-Limburg
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Noord-Limburg
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Noord-Limburg
68
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Noord-Limburg
Samenwerking en regie, voorbeelden •
De Noord-Limburgse gemeenten, behalve Mook en Middelaar, werken samen in het verband Regio Venlo.
•
www.regiovenlo.nl
•
In de hele provincie Limburg is een overschot aan winkels en op termijn is er provinciebreed sprake van bevolkingsdaling. In het nieuwe Provinciale Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in ontwikkeling) worden kaders en voorwaarden aan winkelontwikkelingen gesteld. Detailhandel is één van de veertien speerpunten. Het vernieuwde POL zal naar verwachting uit drie structuurvisies bestaan, waaronder een
Winkelaanbod Noord-Limburg (in m² wvo)
aparte structuurvisie voor Noord-Limburg. Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •
In de Strategische Agenda 2011-2014 en Strategische Visie (2012) zijn voor de Regio Venlo (economische) speerpunten en projecten benoemd. Detailhandel is hierbij geen speerpunt.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
69
16
Midden-Limburg
Detailhandelsstructuur Midden-Limburg
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.720 winkels
•
472.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
320 leegstaande panden
•
68.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
235.700 inwoners 2012
•
232.100 inwoners 2020
•
222.900 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
56.600 huishoudens 2012
•
59.400 huishoudens 2020
•
60.100 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
70
10.100 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
MiddenLimburg
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
7,3
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
2.000
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
12,7%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
61%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
50%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-5,1%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,0%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
6,3%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
9,2%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Midden-Limburg
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Midden-Limburg
Filialiseringsgraad detailhandel Midden-Limburg
71
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Midden-Limburg
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Midden-Limburg
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Midden-Limburg
72
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Midden-Limburg
Samenwerking en regie, voorbeelden •
Gebiedsontwikkeling Midden-Limburg (GOML) is het regionale samenwerkingsverband voor Midden-Limburg. In de regiovisie 2008-2028 ‘Het oog van MiddenLimburg’ ligt de basis voor samenwerking.
•
www.midden-limburg.eu
•
In de hele provincie Limburg is een overschot aan winkels en op termijn is er provinciebreed sprake van bevolkingsdaling. In het nieuwe Provinciale Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in ontwikkeling) worden kaders en voorwaarden aan winkelontwikkelingen gesteld. Het vernieuwde POL zal naar verwachting uit drie structuurvisies bestaan, waaronder
Winkelaanbod Midden-Limburg (in m² wvo)
een aparte structuurvisie voor MiddenLimburg. Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •
De gemeenten in Midden-Limburg hebben het convenant tussen Rijk en provincie Limburg ‘Een koers voor Limburg’ ondersteund, waarin afspraken staan om de leefbaarheid en de vitale economie te behouden en te versterken. Voor MiddenLimburg is afgesproken dialoogtafels op te starten.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
73
17
Eemsdelta
Detailhandelsstructuur Eemsdelta
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
340 winkels
•
97.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
70 leegstaande panden
•
14.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
64.700 inwoners 2012
•
61.700 inwoners 2020
•
50.600 inwoners 2040
Winkelaanbod Eemsdelta (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
28.700 huishoudens 2012
•
28.000 huishoudens 2020
•
24.500 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
74
2.100 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Concentratiegraad detailhandel Eemsdelta Eemsdelta
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,3
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.500
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
12,6%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
72%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
53%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-5,2%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-21,5%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
-2,5%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-14,7%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
7,8%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Eemsdelta
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Eemsdelta
75
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Eemsdelta
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Eemsdelta
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Eemsdelta
76
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
gekoppeld, waaronder een programma ter
Leegstandsbarometer Eemsdelta
versterking van de regionale voorzieningenstructuur. •
In het Uitvoeringsprogramma 2012-2021 van het WLP Eemsdelta staan onder meer projecten ter versterking van de detailhandelsstructuur: ‘actieplan concentratie kernwinkelgebied en opkoop leegstaande winkelpanden’, ‘plan tot afstemming centrumontwikkeling Appingedam-Delfzijl’ en ‘regeling tegengaan nieuwe winkels buiten bestaande centra’.
•
In Appingedam werken gemeente en ondernemersorganisaties samen in een
Samenwerking en regie, voorbeelden
provincie op het versterken (van de
projectorganisatie om zo slagvaardig
•
winkelfunctie) van de grote centra.
uitvoering aan centrumplannen te geven
Woon- en leefbaarheidsplan Eemsdelta
(o.a. provinciale subsidie voor
Groningen werken in de Stuurgroep
(WLP): 35 partijen, waaronder gemeente,
winkelverplaatsingen en opkopen en
Wonen en Voorzieningen samen aan de
provincie, MKB Noord, woningcor-
opknappen van leegstaande panden).
leefbaarheid in de Eemsdelta.
poraties, zorg- en welzijnsinstellingen en
•
www.eemsdeltaleeft.nl
onderwijsinstellingen, hebben een
•
Provincie Groningen participeert in de
langetermijnvisie opgesteld over de
Woon- en leefbaarheidsplannen (WLP’s)
ontwikkeling van het wonen en de
en co-financiert lokale initiatieven in
voorzieningen in de regio (vastgelegd in
regiocentra, waaronder detailhandels-
convenant). Opgaven voor de detailhandel
ontwikkelingen. Op deze wijze stuurt de
krijgen hierbij expliciet de aandacht. Aan
De gemeenten Delfzijl, Appingedam, Eemsmond en Loppersum en provincie
•
het WLP is een uitvoeringsprogramma D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
77
18
Oost-Groningen
Detailhandelsstructuur Oost-Groningen
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
980 winkels
•
287.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
220 leegstaande panden
•
52.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
150.000 inwoners 2012
•
147.900 inwoners 2020
•
137.300 inwoners 2040
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
67.100 huishoudens 2012
•
68.200 huishoudens 2020
•
65.900 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
78
5.700 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
OostGroningen
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,5
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.910
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
15,4%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
58%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
49%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,8%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-8,7%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
1,7%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-1,8%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
10,6%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Oost-Groningen
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Oost-Groningen
Filialiseringsgraad detailhandel Oost-Groningen
79
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Oost-Groningen
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Oost-Groningen
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Oost-Groningen
80
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Oost-Groningen
Samenwerking en regie, voorbeelden •
De gemeenten in Oost-Groningen werken samen: Oost-Groningen 2030.
•
www.vankrimpnaarkwaliteit.nl
•
Provincie Groningen participeert in de WLP en co-financiert lokale initiatieven in regiocentra, waaronder detailhandelsontwikkelingen. Op deze wijze stuurt de provincie op het versterken (van de winkelfunctie) van de grote centra.
•
Woon- en leefbaarheidsplan (WLP) Oost-Groningen, een breedgedragen visie en uitvoeringsprogramma voor wonen en voorzieningen, komt in 2013 gereed.
•
Winkelaanbod Oost-Groningen (in m² wvo)
De gemeenten in Oost-Groningen hebben het Regionaal Woon- en Leefbaarheidsbasisplan opgesteld (2011, opmaat tot WLP). Het proces dat geleid heeft tot dit plan was gericht op het tot stand brengen van bereidheid onder bestuurders tot intensieve samenwerking. Daarnaast zijn de uitdagingen voor de verschillende beleidssectoren geïnventariseerd. Uitdagingen voor detailhandel zijn o.a. minder winkels en compactere centra.
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
81
19
De Marne
Detailhandelsstructuur De Marne
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
60 winkels
•
9.800 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
6 leegstaande panden
•
1.200 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
10.400 inwoners 2012
•
10.300 inwoners 2020
•
8.900 inwoners 2040
Winkelaanbod De Marne (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
4.700 huishoudens 2012
•
4.900 huishoudens 2020
•
4.500 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
82
180 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel De Marne
Onderwerp
De Marne
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,9
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
970
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
10,9%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
49%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
27%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-2,2%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-16,6%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,1%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-3,5%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
5,1%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel De Marne
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel De Marne
83
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 De Marne
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 De Marne
84
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 De Marne
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
appartementen gestart (fase 1). Naast
Leegstandsbarometer De Marne
winkels worden ook maatschappelijke functies in het centrum van Leens geconcentreerd in een multifunctioneel gebouw (fase 2). In het WLP 2011-2021 zijn concentratie van winkels, meer flexibiliteit in bestemmingsplannen (kansen nieuwe invulling lege winkelpanden) en zelfs het opruimen van langdurig leegstaande panden als speerpunten benoemd.
Samenwerking en regie, voorbeelden
gemeente De Marne heeft voor diverse
•
Dit topkrimpgebied bestaat uit één
projecten subsidie ontvangen, waaronder
gemeente: De Marne.
voor het opstellen van het Woon- en
•
www.demarne.nl
Leefbaarheidsplan 2011-2021 (WLP) De
•
Provincie Groningen participeert in de
Marne.
WLP en co-financiert lokale initiatieven in
•
Het beleid in gemeente De Marne is
regiocentra, waaronder detailhandels-
gericht op concentratie van winkelvoor-
ontwikkelingen. Op deze wijze stuurt de
zieningen in Leens, het hoofdcentrum van
provincie op het versterken (van de
de gemeente. Op termijn is een
winkelfunctie) van de grote centra.
winkelstructuur met in elke kleine kern
Co-financiering door de provincie gebeurt
een zeer kleinschalige supermarkt niet
vanuit de subsidieregeling Reserve
houdbaar. In 2011 is het centrumproject
Leefbaarheid Krimpgebieden. De
voor o.a. twee supermarkten en zorg-
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
85
20
Parkstad
Algemene kengetallen
Detailhandelsstructuur Parkstad
Winkelaanbod •
1.480 winkels
•
483.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
500 leegstaande panden
•
94.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
250.100 inwoners 2012
•
245.500 inwoners 2020
•
230.300 inwoners 2040
Winkelaanbod Parkstad (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
119.200 huishoudens 2012
•
122.200 huishoudens 2020
•
118.200 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
86
9.800 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Parkstad
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
5,9
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.930
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
16,3%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
68%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
55%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,9%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
2,5%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
9,1%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Parkstad
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Parkstad
Filialiseringsgraad detailhandel Parkstad
87
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Parkstad
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Parkstad
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Parkstad
88
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
Leegstandsbarometer Parkstad
In de Retailstructuurvisie Parkstad 20102020 wordt op demografische ontwikkelingen ingespeeld door keuzes in de regionale winkelstructuur te maken. De meest kansrijke centra in de bestaande structuur worden versterkt. Ontwikkelingen buiten de structuur zijn niet gewenst. De visie bevat een toetsingskader om bovenlokale winkelinitiatieven te beoordelen en regionaal af te stemmen. De visie is in alle 8 gemeenten vastgesteld.
•
Bij herziening van bestemmingsplannen worden niet-ingevulde uitbreidingsmogelijkheden voor detailhandel, waar mogelijk, actief geschrapt door de
Samenwerking en regie, voorbeelden •
•
Parkstad-gemeenten.
Provincie Limburg en het Rijk zijn •
Een kernthema uit de centrale pijler
De gemeenten in Parkstad werken samen
belangrijke partners, die ook meebetalen
en hebben een aparte regionale
aan strategische projecten, waaronder de
economische structuurversterking is
bestuurslaag voor dit gebied, Parkstad
integrale herstructureringsaanpak van de
Parkstad Centrum. Doel is het centrum van
Limburg, met een bestuur, raad (leden uit
woningvoorraad als gevolg van demo-
Heerlen te versterken als het centrum voor
gemeentelijke colleges en raden) en een
grafische ontwikkelingen, ook in hoog-
heel Parkstad (in lijn met retailstructuur-
ambtelijke organisatie.
stedelijk gebied (Transitiefonds Volks-
visie Parkstad). Om de regionale woon- en
•
www.parkstad-limburg.nl.
huisvesting en Convenant Een koers voor
werkomgeving aantrekkelijk en leefbaar te
•
Detailhandel (retail) is een onderwerp in
Limburg en bijbehorend Actieprogramma
houden acht Parkstad een stadscentrum
beide centrale pijlers, ‘herstructurering’ en
Zuid-Limburg 2012). Met woning-
met een groot aanbod aan winkels,
‘economische structuurversterking’, van
corporaties wordt vervolgens uitvoering
culturele functies en andere centrum-
het beleid gericht op bevolkingsdaling.
gegeven aan het beleid waarbij
functies in de directe nabijheid van groot
leegstaande winkelpanden (deels) worden
belang.
gesaneerd/opgekocht. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
89
21
Maastricht-Mergelland
Detailhandelsstructuur Maastricht-Mergelland
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.580 winkels
•
305.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
290 leegstaande panden
•
38.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
206.000 inwoners 2012
•
203.200 inwoners 2020
•
204.400 inwoners 2040
Winkelaanbod Maastricht-Mergelland (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
70.400 huishoudens 2012
•
68.700 huishoudens 2020
•
68.500 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
90
8.500 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
MaastrichtMergelland
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
7,7
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.480
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
11,2%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
70%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
56%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-1,2%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
-2,4%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-2,6%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,5%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Maastricht-Mergelland
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Maastricht-Mergelland
Filialiseringsgraad detailhandel Maastricht-Mergelland
91
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Maastricht-Mergelland
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Maastricht-Mergelland
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Maastricht-Mergelland
92
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
aparte structuurvisie voor Zuid-Limburg.
Leegstandsbarometer Maastricht-Mergelland
Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •
De gemeenten Gulpen-Wittem, Vaals en Valkenburg aan de Geul hebben een intergemeentelijke structuurvisie vastgesteld (2012). Onderdeel van dit plan is de ontwikkeling van het centrumplan voor Valkenburg aan de Geul. Binnen dit plan wordt ingezet op de herstructurering van het winkelcentrum. Doel is het verblijfsklimaat te verbeteren, zodat zoveel mogelijk winkels behouden kunnen blijven. Het plan bestaat o.a. uit een
Samenwerking en regie, voorbeelden
(retail) wordt niet genoemd in het
beperkte toevoeging van winkelvloer-
•
actieprogramma.
oppervlak (2.000 m²) met wonen op
In de hele provincie Limburg is een
verdieping, nieuwe inrichting van de
verband. Wel hebben de gemeenten
overschot aan winkels en op termijn is er
winkelstraten en een ondergrondse
samen de Regionale Woonvisie 2010-
provinciebreed sprake van bevolkings-
parkeergarage.
2020 opgesteld en vastgesteld.
daling. In het nieuwe Provinciale
•
www.limburg.nl
Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in
•
In het convenant tussen Rijk en provincie
ontwikkeling) worden kaders en
Limburg ‘Een koers voor Limburg’ is
voorwaarden aan winkelontwikkelingen
vastgelegd dat Actieprogramma Zuid-
gesteld. Detailhandel is één van de
Limburg (2012), samen met gemeenten,
veertien speerpunten. Het vernieuwde
woningcorporaties en andere partijen, tot
POL zal naar verwachting uit drie
uitvoering wordt gebracht. Detailhandel
structuurvisies bestaan, waaronder een
Topkrimpgebied Maastricht-Mergelland heeft geen formeel samenwerkings-
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
93
22
Westelijke Mijnstreek
Detailhandelsstructuur Westelijke Mijnstreek
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
1.010 winkels
•
268.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
260 leegstaande panden
•
55.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
149.100 inwoners 2012
•
150.500 inwoners 2020
•
137.800 inwoners 2040
Winkelaanbod Westelijke Mijnstreek (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
68.300 huishoudens 2012
•
72.400 huishoudens 2020
•
67.600 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
94
6.100 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen Onderwerp
Westelijke Mijnstreek
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
6,8
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
1.800
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
17,0%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
72%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
48%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
0,7%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-8,0%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
5,9%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-1,1%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
8,3%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Westelijke Mijnstreek
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Concentratiegraad detailhandel Westelijke Mijnstreek
Filialiseringsgraad detailhandel Westelijke Mijnstreek
95
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Westelijke Mijnstreek
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Westelijke Mijnstreek
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Westelijke Mijnstreek
96
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
aparte structuurvisie voor Zuid-Limburg.
Leegstandsbarometer Westelijke Mijnstreek
Hierdoor kan regiospecifiek worden ingegaan op de uitdagingen voor de detailhandel (retailstructuur). •
Speerpunten in de Regiovisie Westelijke Mijnstreek 2009-2020 zijn innovatie, transformatie woningvoorraad, sportzone en landschap. Detailhandel is hierbij geen speerpunt.
Samenwerking en regie, voorbeelden
(retail) wordt niet genoemd in het
•
actieprogramma.
De vier gemeenten in de Westelijke Mijnstreek werken met provincie Limburg
•
In de hele provincie Limburg is een
samen aan de uitvoering van de
overschot aan winkels en op termijn is er
Regiovisie Westelijke Mijnstreek 2009-
provinciebreed sprake van bevolkings-
2020.
daling. In het nieuwe Provinciale
•
www.regiowestelijkemijnstreek.nl
Omgevingsplan Limburg (POL 2014, in
•
In het convenant tussen Rijk en provincie
ontwikkeling) worden kaders en
Limburg ‘Een koers voor Limburg’ is
voorwaarden aan winkelontwikkelingen
vastgelegd dat Actieprogramma Zuid-
gesteld. Detailhandels is één van de
Limburg (2012), samen met gemeenten,
veertien speerpunten. Het vernieuwde
woningcorporaties en andere partijen, tot
POL zal naar verwachting uit drie
uitvoering wordt gebracht. Detailhandel
structuurvisies bestaan, waaronder een
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
97
23
Zeeuws-Vlaanderen
Detailhandelsstructuur Zeeuws-Vlaanderen
Algemene kengetallen Winkelaanbod •
840 winkels
•
270.000 m² winkelvloeroppervlak (wvo)
Leegstand •
180 leegstaande panden
•
40.000 m² wvo leegstand
Inwonertal en bevolkingsontwikkeling •
106.200 inwoners 2012
•
104.900 inwoners 2020
•
91.800 inwoners 2040
Winkelaanbod Zeeuws-Vlaanderen (in m² wvo)
Aantal huishoudens en ontwikkeling •
48.600 huishoudens 2012
•
49.600 huishoudens 2020
•
44.500 huishoudens 2040
Arbeids-/banenmarkt •
98
5.000 banen in de detailhandel
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Vergelijkingskengetallen
Concentratiegraad detailhandel Zeeuws-Vlaanderen
Onderwerp
ZeeuwsVlaanderen
Nederland
aantal winkels per 1.000 inwoners
7,9
6,1
omvang wvo per 1.000 inwoners (in m²)
2.540
1.670
aandeel leegstand naar wvo (frictie: 5%)
13,0%
10,1%
concentratiegraad naar wvo
74%
69%
filialiseringsgraad naar wvo
42%
54%
bevolkingsontwikkeling 2012-2020
-1,4%
3,0%
bevolkingsontwikkeling 2012-2040
-14,5%
6,7%
huishoudensontwikkeling 2012-2020
2,1%
5,9%
huishoudensontwikkeling 2012-2040
-8,4%
12,8%
aandeel detailhandel in banenmarkt
10,3%
8,6%
Aandeel leegstand detailhandel Zeeuws-Vlaanderen
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Filialiseringsgraad detailhandel Zeeuws-Vlaanderen
99
Bevolkingsontwikkeling 2012-2020 Zeeuws-Vlaanderen
Bevolkingsopbouw 2012 en prognose 2020 en 2040 Zeeuws-Vlaanderen
Huishoudensontwikkeling 2012-2020 Zeeuws-Vlaanderen
100
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
Leegstandsbarometer Zeeuws-Vlaanderen
•
In de MKBA wonen, voorzieningen en economie Zeeuws-Vlaanderen wordt een aantal toekomstscenario’s geschetst en worden de daaraan verbonden kosten in beeld gebracht. De regionale winkelstructuur zal hierbij aan de orde komen. Tijdens en na gereedkoming van deze analyse zullen pilotprojecten worden gestart.
•
In 2011 is het Masterplan voorzieningen Zeeuws-Vlaanderen afgerond. Hierin is ingegaan op de sociaal-maatschappelijke voorzieningen in de regio.
•
In opdracht van Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland is het rapport ‘De weerbaarheid van de winkelcentra in West-
Samenwerking en regie, voorbeelden
Zeeuws-Vlaanderen een ‘maatschap-
Brabant en Zeeland’ opgesteld (2012), met
•
In Zeeuws-Vlaanderen is geen formeel
pelijke kosten-batenanalyse (MKBA)
hierin een gevoeligheidsanalyse van de
samenwerkingsverband. Wel werken de
wonen, voorzieningen en economie’
trends op winkelgebieden.
drie gemeenten en provincie Zeeland
wordt uitgevoerd. De gemeenten in
samen op het beleidsterrein wonen en
Zeeuws-Vlaanderen en maatschappelijke
Aantrekkelijk Oostburg (2012) is een
(publieke) voorzieningen.
organisaties hebben een ondersteunings-
aantrekkelijk centrumgebied. Om dit te
verklaring getekend.
bereiken is een compact centrumgebied
In het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018
afgebakend dat wordt heringericht, en
Zeeland hebben het convenant Koersvast
is de duurzaamheidsladder voor stedelijke
wordt toevoeging van een vierde super-
voor Zeeland (2012) ondertekend, met
ontwikkeling voor detailhandel toegepast
markt mogelijk gemaakt. Bij de totstand-
hierin afspraken over economie, wonen,
en ziet de provincie (binnenstedelijke)
koming is gemeente Sluis ondersteund
zorg en onderwijs en intergemeentelijke
kernwinkelgebieden als primaire
door het ministerie van BZK en provincie
samenwerking. Er is afgesproken dat voor
vestigingsplaats voor detailhandel.
Zeeland, zowel financieel als met kennis.
•
www.zeeland.nl
•
Het ministerie van BZK en provincie
D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S
•
•
Een hoofddoel van het Masterplan
101