Elobase Detailhandel Beheer en verzorging van de goederenstroom en voorraad

© Noordhoff Uitgevers

Elobase Detailhandel Ondernemer en Manager Kerntaak 1 BPV-werkboek deel 1

Elobase Detailhandel Beheer en verzorging van de goederenstroom en voorraad

BPV-werkboek deel 1 voor kerntaak 2 Ondernemer en Manager Dit werkboek is van: ____________________________ Telefoonnummer: ___________________________________ Klas: __________BPV-begeleider: ______________________ BPV-bedrijf: _______________________________________ Bedrijfsleider/BPV-opleider:____________________________ Telefoonnummer bedrijf: ______________________________ 1



BPV-werkboek deel 1 kerntaak 2 Beheer en verzorging van de goederenstroom en voorraad Wat ga je doen? Het coördineren van ontvangen, controleren en opslaan van goederen en deze presenteren in de winkel. Het bewaken van de verzorging van de winkel en de opslagruimte. Dit als voorbereiding op de eerste onderdelen voor de praktijkexamens Ondernemer of Manager Handel KT2 Je neemt voor de BPV over deze kerntaak eerst de theorie door vanuit Elobase of vanuit het infoboek en het theorieboek. In het tweede deel maak je de specifieke BPV-opdrachten welke bij deze opleiding horen. Heb je de opleiding Verkoopspecialist of Eerste Verkoper al afgerond, dan heb je alles wat in dit werkboek staat al afgehandeld.

Resultaat Een uitgewerkt en door het bedrijf ondertekend BPV-werkboek deel 1 over het omgaan met en verzorgen van goederen, presentaties en de winkeluitstraling binnen jouw BPV-bedrijf. Dit resultaat geeft aan dat je - wat dit deel betreft - klaar bent voor het BPV-examen. Aan bod komen achtereenvolgens: Het BPV-examenonderdeel 1 – Goederenontvangst en opslag Voor de opleiding Manager (MAN) horen ook stap 8 t/m 10 bij dit examen. Stap 1 Ontvangen en controleren – de basisinformatie over het BPV-bedrijf Stap 2 Goederen verplaatsen – de basisinformatie over het BPV-bedrijf Stap 3 Opslaan / Slaat goederen op – de basisinformatie over het BPV-bedrijf Stap 4 Verzorging van winkel en opslagruimte – basisinformatie BPV-bedrijf Stap 5 Dervingsonderzoek Stap 6 Onderzoek t.b.v. het milieu in en rond de winkel en opslag Stap 7 Afdelingslogistiek – voorbereiding op het examen

      

Pag.

4 10 23 30 30 34 42

Het BPV-examen Artikelpresentatie en beheren winkel- en opslagruimte (BPV examen 2 bij OD) (dit is bij MAN een onderdeel van BPV examen 1)    

Stap 8 Presenteren / Vult vaste artikelpresentatie aan (basisinformatie) Stap 9 Display / Bouwt tijdelijke presentaties op (basisinformatie en doen) Stap 10 Promotie (basisinformatie en doen) Stap 10b Promotiemateriaal (basisinformatie)

59 65 72 79

Het BPV-examen 2 Bestellen (MAN) en BPV-examen 3 Voorraad en inkoopplannen (OD) (2.4, 2.5) De voorbereiding van de bij dit examen behorende BPV-opdracht Inkoopplan assortiment en de BPV-opdracht bewaken en bestellen voorraad, staat in deel 2.

(voorraadhoogte is bij MAN een onderdeel van BPV examen 1)

 

Stap 11 Onze voorraad – voorbereiding op het examen Stap 12 Wij bestellen – voorbereiding op het examen

81 94

2



Het BPV-examen 3 Leidinggeven en begeleiden (MAN) en BPV-examen 4 Leidinggeven en begeleiden goederenstroom (OD) (2.1 t/m 2.6) De voorbereiding van de bij dit examen behorende BPV-opdracht Leidinggeven en begeleiden goederenstroom, staat in deel 2.

 

Stap 13 De goederenstroom coachen – voorbereiding op het examen Stap 14 Overwicht hebben – voorbereiding op het examen

108 122

Kwalificatie, werkprocessen en competenties Opleiding 90290 Ondernemer detailhandel Werkproces 2.1 Beheert en verzorgt goederenontvangst 2.2 Beheert en verzorgt goederenopslag 2.3 Beheert artikelpresentaties 2.4 Bewaakt de voorraad en bestelt 2.5 Maakt inkoopplannen voor het assortiment 2.6 Beheert en verzorgt winkel en/of opslagruimte

Opleiding 90490 Manager Handel 2.3 Beheert goederenontvangst en –opslag 2.4 Beheert artikelpresentaties 2.5 Bewaakt de voorraad en bestelt 2.6 Beheert verzorging van verkoopruimte en opslagruimte

Beroepscompetenties B Aansturen C Begeleiden (OD) K Vakdeskundigheid toepassen M Analyseren Q Plannen en organiseren R Op de behoeften en verwachtingen richten (OD) S Kwaliteit leveren X Ondernemend en commercieel handelen Y Bedrijfsmatig handelen

3



Examenonderdeel 1 – Goederenontvangst en –opslag (werkproces OD 2.1, 2.2 MAN 2.3 t/m 2.6) Je eerste BPV-examen gaat over het omgaan met de bedrijfsprocedures rond goederen (OD). Wanneer je de opleiding MAN doet, gaat dit examen nog iets verder, het gaat dan ook over het presenteren van de goederen in de winkel. Bij de opleiding OD zit dat in een apart BPV-examen. Heb je de opleiding Verkoopspecialist of Eerste Verkoper al afgerond, dan heb je alles wat in dit boek staat al afgehandeld.

__________________________________________________ Ontvangt goederen – noteer de basisinformatie over het BPV-bedrijf Stap 1 Het ontvangen en controleren van goederen a Welke ervaringen heb je zelf al opgedaan met het lossen van vrachtwagens voordat je aan deze opleiding begon? Jouw ervaringen:

b Goederen verplaatsen.

Mag je elke doos die je kunt tillen, ook oppakken? Tip: kijk even in je theorieboek!

c Hulpmiddelen bij het lossen Controleer welke hulpmiddelen voor het lossen bij jouw BPV-winkel aanwezig zijn. aanwezige hulpmiddelen:

4



Welke hulpmiddelen moeten steeds opnieuw klaarstaan voor het geval er een zending binnenkomt?

d Lossen in de praktijk Instructie Help mee met het lossen van de goederen. Je mag daarbij natuurlijk de aanwezige hulpmiddelen gebruiken. Tijdens het lossen mag je jouw lichaam niet schadelijk belasten.

Tijdens het lossen ben je niet alleen voorzichtig met de goederen, maar ook met jezelf.

Je voorkomt tijdens het lossen dat er schade aan de goederen ontstaat. Ook voorkom je dat anderen hinder ondervinden van jouw werk. Daarbij gaat het zowel om klanten als om collega's, die ander werk aan het doen zijn. Je plaatst de te lossen goederen op de logische plek. In elk geval plaats je de geloste goederen nooit voor een nooduitgang of midden in een doorgang. Na het lossen ruim je de gebruikte hulpmiddelen op. Rommel die tijdens het lossen is ontstaan, ruim je ook op. Ook controleer je of je handen nog hygiënisch genoeg zijn voor een volgend karwei. Waarom moet na elke zending de losplaats of ontvangstruimte opnieuw leeg klaarstaan?

5



Wat is de procedure in het bedrijf wanneer er retourgoederen klaarstaan?

Je kunt afvinken waarvan je zeker weet dat het in je werkroutine zit. Let op: Vink niet zonder meer af! Je BPV-opleider controleert of deze aandachtspunten goed door jou in acht worden genomen. Instructies opvolgen Hulpmiddelen gebruiken Je lichaam niet schadelijk belasten Voorkom schade aan de goederen Hinder anderen niet Ontzie de klant of passanten Goederen daar plaatsen waar aangewezen Retouren meegeven met de chauffeur Doorgang vrijlaten Nooduitgang vrijlaten Hulpmiddelen opruimen Gemaakte rommel opruimen Werken met schone handen Hygiënisch werken Bedrijfsregels opvolgen

Opmerkingen:

6



e Controleren Natuurlijk ben je zelf verantwoordelijk voor de taken die je doet. Daarom is het verstandig dat je ook zelf steeds controleert of je jouw taken wel goed uitvoert.

Stel een conclusie op: Waarom is het in ons bedrijf nodig binnengekomen goederen te controleren?

f formulieren

Zendingen worden begeleid door formulieren ofwel geleidedocumenten. Dat is verplicht. Bij een wegcontrole door de politie moet de vrachtrijder kunnen laten zien wat er in de laadbak zit. Bij een zending zit dus altijd een vrachtbrief. Of dat een pakbon is of een ander formulier, kan per bedrijf verschillen.

7



Dit keer gaat het om de hoofdvraag: 'Waarmee moeten de binnengekomen goederen gecontroleerd worden?' Met welke formulieren bijvoorbeeld.

g Afwijkingen melden Deze keer is de hoofdvraag: 'Hoe moet er met afwijkingen in een zending omgegaan worden?' • Wat zijn afwijkingen die bij ons in het bedrijf voorkomen? Noteer hier je eigen antwoord en vergelijk dat later met het antwoord dat je krijgt van de BPV-opleider

• Is een afwijking altijd derving? Noteer hier je eigen antwoord en vergelijk dat later met het antwoord dat je krijgt van de BPV-opleider

8



• Hoe geef je afwijkingen door? Noteer hier je eigen antwoord en vergelijk dat later met het antwoord dat je krijgt van de BPV-opleider

Vragen die je voor je BPV-opleider erbij kunt betrekken, zijn:    

Wie is er verantwoordelijk voor de meldingen van afwijkingen? Wordt daar nog iets mee gedaan? Hoe geef ik afwijkingen door? Wat als ik een afwijking niet gezien heb?

9



Stap 2 Goederen verplaatsen – de basisinformatie van ‘t BPV-bedrijf Hulp- en transportmiddelen In de winkel is het je taak anderen te helpen, klanten en collega's te ondersteunen bij hun taak. Natuurlijk ben je wel verantwoordelijk voor wat je zelf doet. Tijdens je werk moet je de gekregen instructies zo toepassen dat je veilig werkt. Veilig voor jezelf, maar ook voor de klanten en je collega's. Veiligheid gaat niet alleen over mensen. Veiligheid gaat ook over goederen of winkelinventaris. Wanneer je bijvoorbeeld met een zwaar transportmiddel tegen een stelling rijdt, kan het gebeuren dat die stelling nu of over enkele dagen instort. Houd rekening met verschillen tussen mensen en hun manier van werken. Niet iedereen is hetzelfde. Help collega's. Niet alleen wanneer het gevraagd wordt, maar ook als je ziet dat dat veiliger is. Bijvoorbeeld: helpen met een zwaar artikel, een breekbaar artikel of met een ladder. Als je verdachte situaties ziet, moet je die doorgeven. Denk hierbij niet alleen aan criminaliteit. Verdacht kan ook een op omvallen staande stapel goederen zijn!

Deze pallet staat verdacht dicht op het randje van de stelling!

Laat geen gereedschap slingeren. Stel je voor dat er straks een kind mee rondloopt! Voorkom derving door vooraf aan de risico's te denken die het bedrijf loopt. Veilig goederen verplaatsen

a Noteer vijf bedrijfsinstructies in jouw BPV-bedrijf die bedacht zijn om veiligheidsredenen. 1.

2.

3.

4.

5.

10



Wanneer je er geen vijf kunt bedenken, kijk dan in de schoolregels. Dat zijn ook bedrijfsregels, vaak gemaakt voor de veiligheid op school. Wanneer je de schoolregels naleest, schieten je vast wel vergelijkbare bedrijfsinstructies te binnen.

Maak je een ongeluk met zo'n zware machine, dan is de schade meteen erg groot!

b Bedenk vijf situaties die kunnen ontstaan door verkeerd gebruik van interne transportmiddelen in jouw BPV-bedrijf. 1.

2.

3.

4.

5.

Leuk, een trap bij een hoge stelling. Maar rolt hij niet weg als er iemand op staat?

11



c Bedenk vijf situaties in jouw BPV-bedrijf waarin het beter is met iemand samen te werken dan alleen te werken. 1.

2.

3.

4.

5.

d Bedenk vijf onveilige situaties over stellingen en bedrijfshulpmiddelen in jouw BPV-bedrijf. 1.

2.

3.

4.

5.

12



Bespreek de gevraagde situaties in het BPV-bedrijf steeds met de collega’s. Die hebben vast ook wel eens iets gevaarlijks meegemaakt. Of kijk eens naar de foto’s in het lesmateriaal. Het geeft je vast wel ideeën.

e Artikelen leveren ook afval op. Hoe zit het met de veiligheid bij de afvalverwerking?

f Bespreek de oplossingen over veilig werken die je hebt bedacht met je BPV-opleider. Ga samen na hoe in het BPV-bedrijf werkzaamheden op een veilige wijze kunnen worden uitgevoerd.

Pas je uitwerkingen na je bespreking aan, nu je de situaties hebt besproken. Tillen Zuinig zijn op je lijf: Tien gouden regels voor verstandig tillen Hier staan tien regels die je in acht moet nemen bij tillen. 1. Buk en til niet onnodig; gebruik waar mogelijk hulpmiddelen. 2. Verstandig tillen kost net zoveel tijd als onverstandig tillen: denk dus na voor je tilt. 3. Bedenk vooraf hoe en waarheen je de last gaat verplaatsen, zodat je rekening kunt houden met eventuele obstakels. 4. Bepaal vooraf het gewicht van de last; til niet te veel ineens. Vraag je collega's om hulp bij zware en grote voorwerpen. 5. Sta steeds recht voor de last. Til nooit met gedraaide rug; verplaats je voeten als je moet draaien. 6. Bepaal het zwaartepunt van de last en zoek een goede balans voordat je met het echte tillen begint. 7. Til met twee handen, houd de last zo dicht mogelijk bij het lichaam, voorkom dat je moet reiken. Til niet hoger dan schouderhoogte. 8. Buig door de knieën, houd de rug zo veel mogelijk recht, zelfs een beetje hol, beweeg langzaam. Gebruik vooral je buik- en beenspieren. Hetzelfde geldt voor het neerzetten van de last. 9. Zorg dat de weg vrij is van obstakels als je moet lopen met de last; gebruik stroeve schoenen bij gladde vloeren. Luister naar je lichaam: neem signalen serieus. 10. Beginnende klachten kunnen snel erger worden. Je voelt zelf het beste wat je rug wel en niet kan hebben.

Fout, fout, fout!

Zó moet het!

13



g Lees de tien gouden regels. Vat kort samen wat de tien gouden regels je vertellen.

h Bedenk zelf waarom duwen veel beter is dan trekken. Of heb je het verschil al eens gevoeld?

Deze tilinstructie moet je niet alleen leren, maar ook in de praktijk toepassen. Dus niet stoer zware dingen oppakken, maar de hulpmiddelen gebruiken die meestal toch wel aanwezig zijn!

De regels over het tillen van dozen zijn ook op de zaak met mij besproken. Ja/nee (wat niet gebeurd is doorhalen)

Kijk naar de vorm van je ruggenwervel voor de reden waarom je het verschil tussen duwen en trekken kunt voelen. Hoe je ruggenwervel eruit ziet, kun je zien op het internet. Google voor 'bewegingsapparaat'. Kies vervolgens voor het lichaamsdeel waarover je meer van wilt weten: je rug.

Zuinig zijn op je lijf i Maak notities over wat belangrijk is bij lichaamsgebruik tijdens het winkelwerk in jouw BPV-bedrijf. Welke gevaren liggen op de loer?

Gelukkig zijn er hulpmiddelen bedacht waardoor je toch vlot zware artikelen kunt verplaatsen. Rolcontainers, steekwagens, hefinrichtingen voor kratten en ga zo maar door. Gebruik ze! Ook op andere websites worden tilmogelijkheden getoond. Kijk daar voor extra informatie.

14



Slaat goederen op - de basisinformatie van het BPV-bedrijf Stap 3 Goederen opslaan en voorraadbeheer

In een bouwmarkt liggen veel artikelen tussen de presentaties opgeslagen. De winkel is een mix van een showroom en een magazijn.

Uitpakken De goederen zijn binnengekomen. Ook heb je de zending gecontroleerd. Nu moeten de artikelen jouw winkel in voor de verkoop. Meestal worden de artikelen in beschermende verpakking geleverd. Die moet er natuurlijk af. Anders ziet het er in de winkel niet gezellig uit. Soms kunnen niet alle artikelen meteen in de winkel geplaatst worden. Bijvoorbeeld omdat het vak vol is. Of omdat het een actieartikel betreft. Die mogen vaak pas op een bepaalde datum de winkel in.

a Bedenk zelf een lijstje met artikelen die in jouw BPV-bedrijf in verpakkingen worden aangeleverd. Eén artikel is hieronder als voorbeeld al ingevuld. Verander het voorbeeld in een artikel dat jouw BPV-winkel daadwerkelijk verkoopt.

Artikel shampoo

Soort verpakking zes stuks in strak plastic

Bewaren in het magazijn plastic tegen het vervuilen en omvallen

15



b Kies tenminste tien duidelijk verschillende artikelen. Tien artikelen in het magazijn zijn:

De verpakking ziet er zo uit:

Verpakking kan er het best eromheen blijven zitten: Ja/nee, want…

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Ompakken Niet alle artikelen zitten verkoopklaar in de verpakking. Sommige artikelen moeten van een andere verpakking worden voorzien, om ze te kunnen verkopen. Ompakken kan ook voorkomen, omdat het artikel voor de winkelpresentatie moet worden gemonteerd.

Een voorbeeld van ompakken is het verpakken van vleeswaren en kaas. Om de producten te kunnen worden zij in kleinere eenheden omgepakt.

Om deze keuken te kunnen verkopen, moesten de in dozen geleverde onderdelen eerst worden gemonteerd. verkopen, Dat is vergelijkbaar aan ‘ompakken’.

16



c Bedenk zelf drie artikelen die moeten worden omgepakt om er in jouw BPV-bedrijf netjes uit te kunnen zien en beschrijf de wijze van het ompakken erbij. Drie artikelen die in het bedrijf moeten worden omgepakt, zijn 1.

De manier van ompakken is:

2.

3.

Opslaan van goederen

In deze bouwmarkt is een oplossing gevonden voor het stapelen van behangrollen. Zijn er in jouw BPV-bedrijf ook zulke lastig stapelbare producten?

d Kijk hoe in jouw BPV-bedrijf artikelen worden opgeslagen. Het is echter niet de bedoeling dat je zomaar wat artikelen kiest uit de winkel. Het gaat specifiek om producten, die ook vaak in het magazijn liggen. Deze artikelen moeten gevarieerd zijn van soort en formaat. Vier artikelen die vaak in het magazijn liggen, zijn: 1.

De manier van opslaan en de reden waarom ze in het magazijn liggen, is:

2.

3.

4.

17



Weet je nog niet precies wat je BPV-bedrijf verkoopt, dan kijk je op hun website. Opslagmethoden

e Goederen opslaan

Er zijn heel veel manieren waarop artikelen kunnen worden opgeslagen. Grote artikelen leg je niet op een smal plankje. Kleine artikelen 'verdwijnen' als je die zomaar neerlegt.

Ook in jouw BPV-bedrijf zijn vast wel meerdere type stellingen of opslagmethoden.

Opslagmethode Ontvangstruimte

Deze methode is aanwezig. Beschrijf de situatie.

Vlonders

Pallets

Stellingen

(Vermeld alle soorten)

Palletstellingen

Vakstellingen

Stellingen voor grote hangende artikelen

Stellingen voor kleine hangende artikelen

Koeling (denk aan: blikjes fris)

Stellingen voor lange artikelen

(Hiervoor bestaan twee typen, beschrijf beide soorten stellingen:)

18



f

Worden snel lopende artikelen (fast movers) hetzelfde opgeslagen als langzaam verkopende artikelen (slow movers)? Fast movers:

Slow movers:

Worden seizoenartikelen zoals kerstversiering of paasartikelen op dezelfde manier opgeborgen?

Voorraad bijhouden Let op: Eén keer per jaar moet de voorraad in elke winkel geïnventariseerd worden. Dit wordt ook wel ’balansen’ genoemd. In deze opdrachten gaat het NIET om deze voorraadopname.

g Ga na op welke manieren in jouw BPV-bedrijf voorraad wordt opgenomen. Denk daarbij aan:   

de artikelen die dagelijks bijna op raken; merken waarvan de winkel de gehele collectie voert; voorraad die genoteerd wordt om de derving bij te houden.

Het brood dat overblijft moet worden genoteerd, anders weet de winkelier niet hoeveel hij weggooit.

19



h Hoe wordt de voorraad opgenomen? Op papier, in de computer, met een handscanner, bestelmachine, met bestelboeken, of iets anders? Noteer ook welke hulpmiddelen daarvoor worden gebruikt.

i Waarom is het belangrijk dat de juiste aantallen aanwezig zijn? Noteer dit voor minimaal drie artikelgroepen in jouw BPV-bedrijf. 1.

2.

3.

j Vaak worden artikelen in een bepaald aantal aangeleverd. Soms wordt er dus meer geleverd dan nodig is om de voorraad aan te vullen. Welke consequentie heeft dat in jouw BPV-bedrijf voor het opnemen van de voorraad?

Het lijkt maar een klein laatje, maar er zit wel een grote waarde aan cd’s in.

20



k Het aanhouden van voorraad kost geld. Te veel voorraad betekent: ongebruikt geld. Te weinig voorraad kost ook geld, want er wordt te weinig verkocht. Voorraad neemt ruimte in beslag. Op de plek van slecht verkopende voorraad kunnen ook spullen gelegd worden die beter verkopen. Heb je teveel voorraad, loop je het risico te moeten afprijzen Aanwezige voorraden kunnen bederven of verouderen. Ook kan de concurrentie precies die artikelen in de actie doen, die jouw winkel in huis heeft. Je bent er dus nooit zeker van dat je de geplande verkoopprijzen ook echt gaat binnenkrijgen.

Voorraadbeheer

Ga uit van de drie R’s en beschrijf voor jouw winkel hoe voorkomen wordt dat de drie R’s uit de hand lopen. Rente: kun je zien dat in jouw BPV-bedrijf het geld goed over alle artikelgroepen en voorraden verdeeld worden?

Ruimte: kun je in jouw BPV-bedrijf zien dat de winkelruimte zo verdeeld wordt, dat veelverkopende artikelen de meeste ruimte innemen?

Risico: kun je in jouw BPV-bedrijf zien dat er voorzichtig wordt omgegaan met producten die beperkt houdbaar zijn of uit de mode kunnen raken?

l Wanneer in jouw BPV-bedrijf producten verkocht worden met een uiterste houdbaarheidsdatum, moet de voorraad niet alleen op aantal maar ook op datum worden gecontroleerd. Om welke producten gaat het?

21



m Goederen opslaan

Noteer wat HACCP in jouw BPV-bedrijf met voorraadopnames te maken heeft. Ook wanneer jouw BPV-bedrijf niets met HACCP van doen heeft, kun je deze vraag beantwoorden.

Als het voorraadsysteem geautomatiseerd is, wordt door scannen bij kassa de voorraad vanzelf afgeschreven.

n Elk bedrijf zijn eigen methode Het is natuurlijk de bedoeling dat in elke winkel de goederen voor de klanten beschikbaar zijn. Wanneer je in het magazijn artikelen tegenkomt waar in de winkel plaats voor is, vul je de winkel gelijk na het opnemen van de voorraad aan. Waarin verschilt het opnemen van voorraad tussen een modezaak, een bouwmarkt en een supermarkt dan?

Wanneer je het antwoord hierop niet weet, overleg je met medestudenten die in dat type BPV-bedrijf werken.

o Hoe wordt in jouw BPV-bedrijf voorkomen dat klanten teleurgesteld moeten worden, omdat er te weinig voorraad is? Gebruik eventueel de vergelijking die je in de vorige opdracht hebt gemaakt.

22



Stap 4 Verzorgen winkel en opslag ruimte – de basisinformatie a Schoonmaken hoort erbij. Bij het verkoopwerk hoort, dat de medewerkers ook voor een schone en stralende winkel zorgen. Toch geeft schoonmaakwerk niet iedereen een blij gevoel. Misschien helpt het als je een beetje support geeft bij het werk? Vind je het prettig als iemand het schoonmaakwerk doet en jij toekijkt?

En vind je het prettig om het schoonmaakwerk dat iemand doet, te controleren? En zou je ook kritiek durven leveren? Hoe maak je kritiek opbouwend? Geef een voorbeeld.

Hoe maak je kritiek opbouwend? Geef een voorbeeld.

b Plaats bepalen Schoon houden, zorg voor kwaliteit en milieu

Noteer het belang van schoonmaken in jouw BPV-bedrijf per situatie. Je kunt n.v.t. (niet van toepassing) invullen, indien een situatie bij jullie niet voorkomt. Vermeld ook of je dergelijk werk als beginnende ondernemer of net aangestelde leidinggevende zelf zou uitvoeren of liever uit handen geeft. Uit handen geven betekent wel, je verliest de grip op de kwaliteit en het kost je geld. Welke ongenoemde schoonmaaksituaties zijn er nog meer in jouw BPV-bedrijf.?

1. Gootsteen In ons bedrijf gaat het om:

2. Levensmiddelenpresentaties In ons bedrijf gaat het om:

3. Achter de toonbank In ons bedrijf gaat het om:

23



4. De bedrijfsruimte (keuken en/of kantine) In ons bedrijf gaat het om:

5. Winkelgereedschap en machines In ons bedrijf gaat het om:

6. Toilet en ander sanitair In ons bedrijf gaat het om:

7. Winkel-, magazijnstellingen en presentaties In ons bedrijf gaat het om:

8. Displays In ons bedrijf gaat het om:

9. Voorraadkast schoonmaakmateriaal In ons bedrijf gaat het om:

10. Bedrijfshulpmiddelen In ons bedrijf gaat het om:

11. Entree en vitrineruiten In ons bedrijf gaat het om:

12. Vloeren In ons bedrijf gaat het om:

13. Verantwoording van het werk Ook schoonmaken is verantwoordelijk werk:

ja/nee

14. Bij het afronden van de schoonmaakwerkzaamheden hoort:

15. In mijn BPV-bedrijf komen deze schoonmaaksituaties ook nog voor:

24



Fouten en verbeterpunten

c Welke fouten zouden er in jouw BPV-bedrijf gemaakt kunnen worden. Het gaat om de dingen waar je extra op moet letten. Geef per situatie de 'fouten' aan wat er precies verkeerd gaat (of de consequenties zijn). Hoe je het anders zou willen (doen), is de volgende opdracht). 1. Gootsteen (of de vergelijkbare situatie) Fout kan gaan (vergeten kan worden):

2. Levensmiddelenpresentaties Fout kan gaan (vergeten kan worden):

3. Achter de toonbank Fout kan gaan (vergeten kan worden):

4. De bedrijfsruimte (keuken en/of kantine) Fout kan gaan (vergeten kan worden):

5. Winkelgereedschap en machines Fout kan gaan (vergeten kan worden):

6. Toilet en ander sanitair Fout kan gaan (vergeten kan worden):

7. Winkel-, magazijnstellingen en presentaties Fout kan gaan (vergeten kan worden):

8. Displays Fout kan gaan (vergeten kan worden):

9. Voorraadkast schoonmaakmateriaal Fout kan gaan (vergeten kan worden):

10. Bedrijfshulpmiddelen Fout kan gaan (vergeten kan worden):

11. Entree en vitrineruiten Fout kan gaan (vergeten kan worden):

12. Vloeren Fout kan gaan (vergeten kan worden):

25



d Zet daarna de verbeterpunten in deze kolom. Eindig met je conclusie Situatie 1 Gootsteen

Verbeterpunten

2 Levensmiddelenpresentaties

3 Achter de toonbank

4 De bedrijfsruimte (keuken en/of kantine)

5 Winkelgereedschap en machines

6 Toilet en ander sanitair

7 Winkel-, magazijnstellingen en presentaties

8 Displays

9 Voorraadkast schoonmaakmateriaal

10 Bedrijfshulpmiddelen

11 Entree en vitrineruiten

12 Vloeren

Conclusie: In mijn BPV-bedrijf let ikzelf bij het (laten) schoonmaken extra op:

e Tijdstippen aanpassen Nu maak je een overzichtje op welke tijden in jouw BPV-bedrijf het beste de schoonmaakwerkzaamheden kunnen worden uitgevoerd. Let op, dat kan per dag verschillen. Op de marktdag is het misschien op een andere tijd druk bij de toonbank als op een andere dag. Zaterdag kan een weer andere tijdsplanning hebben!

26



De tijd waarop in het BPV-bedrijf schoongemaakt kan worden is: 1. Gootsteen Dag, tijd of dagdeel:

2. Levensmiddelenpresentaties Dag, tijd of dagdeel:

3. Achter de toonbank Dag, tijd of dagdeel:

4. De bedrijfsruimte (keuken en/of kantine) Dag, tijd of dagdeel:

5. Winkelgereedschap en machines Dag, tijd of dagdeel:

6. Toilet en ander sanitair Dag, tijd of dagdeel:

7. Winkel-, magazijnstellingen en presentaties Dag, tijd of dagdeel:

8. Displays Dag, tijd of dagdeel:

9. Voorraadkast schoonmaakmateriaal Dag, tijd of dagdeel:

10. Bedrijfshulpmiddelen Dag, tijd of dagdeel:

11. Entree en vitrineruiten Dag, tijd of dagdeel:

12. Vloeren Dag, tijd of dagdeel:

27



Conclusie In mijn BPV-bedrijf wordt vooral schoongemaakt,

zelf vindt ik de beste dag en tijd:

op ..………

(dag)

op ..………

(dag)

om ………..

(tijd of dagdeel)

om ………..

(tijd of dagdeel)

f t/m n delegeren of zelf doen

Je moet nu als leidinggevende gaan meedenken met het bedrijf. Leg op je BPV-plek uit, dat je voor je opleiding deze opdrachten moet maken. Houd niemand van het werk en sta niet in de weg, wanneer je de uitwerkingen afhandelt Je stelt jezelf tijdens de opdrachten g t/m o steeds de vragen:     

Waarom moet die klus gedaan worden? Hoe wordt de klus het meest efficiënt gedaan? Wanneer is het het verstandigste? Wat gebruik wordt ervoor gebruikt en is dat voorhanden? Zijn de werkzaamheden de klanten ondertussen niet tot last?

Gedurende de gehele BPV-periode blijft winkelverzorging (dus ook schoonmaakwerk) voorkomen.

Bekijk eerst de opdrachten h t/m p. In het bedrijf moet je de opdrachten uitwerken, als bewijs, dat aan jou het (laten doen van) schoonmaakwerk overgelaten kan worden. f. In het BPV-bedrijf is het van belang dat de hygiëne in het oog wordt gehouden, omdat…

g. Enkele bedrijfsregels die gelden voor het schoonmaken, zijn:

28



h. Schoonmaakmethoden Om de artikelpresentaties fris en aantrekkelijk te houden wordt er regelmatig:

i Overzicht schoonmaakmaterialen Deze hulpmiddelen worden gebruikt:

j Overzicht aanwezige schoonmaakmiddelen Deze schoonmaakmiddelen worden gebruikt:

k. Specifieke milieueisen worden gesteld aan de artikelgroepen:

l. Verspilling van materiaal en tijd bij schoonmaakwerk wordt bestreden door:

m. Door het niet bijhouden van de schoonmaakwerkzaamheden kan de volgende derving ontstaan:

n. Eigen opmerkingen over het schoonmaken, het milieu en de hygiëne:

29



Stap 5 Dervingsonderzoek Uitgangspunt van dervingsbestrijding is dat de winkel zo min mogelijk verlies lijdt. In de volgende opdrachten ga je kijken welke derving voorkomt in jouw BPV-bedrijf. Ook kijk je hoe voorkomen wordt dat derving ontstaat.

Je kunt niet alles achter slot opbergen.

Bekende derving: Bij het afprijzen van artikelen verliest het bedrijf ook geld.

Dervingsregistratie Voorraadbeheer

Gevallen van derving en bekend verlies lopen in de winkel regelmatig door elkaar heen. Via de dervingsregistratie maak je van onbekende derving bekende derving.

a Hoe wordt de registratie van derving vastgelegd op jouw BPV-bedrijf.

b Als je weet waardoor derving ontstaat, kan het winkelmanagement er maatregelen tegen nemen. Zo gebeurt het een volgende keer niet weer. Geef voorbeelden van derving die jij geregistreerd hebt en noem een manier om die derving een volgende keer te voorkomen. 1.

2.

3.

30



c Enkele duidelijke vormen van onbekende derving die kunnen voorkomen, doordat deze niet genoteerd worden.

1.

2.

3.

Criminele derving Wanneer het bedrijf opzettelijk schade wordt toegebracht is dat criminele derving. In elke winkel wordt gestolen en maken klanten artikelen onverkoopbaar voor de volle prijs. Overal komt het voor. Het is belangrijk dat dit wel in de hand wordt gehouden.

d Op welke manier vindt criminele derving plaats in het magazijn van jouw BPV-bedrijf?

□

Afvinken wanneer jullie winkel geen ‘magazijn’ heeft.

e Op welke manier vindt criminele derving plaats in de winkel van jouw BPV-bedrijf?

Niet-criminele derving Verlies kan ook per ongeluk ontstaan. Dat is schade die niet de bedoeling was. En ook al was het geen opzet, het is wel verlies. Dit verlies zou derving zijn, als we dat verlies niet registreerden.

f Op welke manier vindt niet-criminele derving plaats in het magazijn van jouw BPV-bedrijf?

31



g Op welke manier vindt niet-criminele derving plaats in de winkel van jouw BPV-bedrijf?

Derving voorkomen Derving voorkom je vooral door te werken zoals het de bedoeling is: netjes, voorzichtig en oplettend. Derving die veroorzaakt wordt door anderen, voorkom je vooral door goed observeren en controleren.

h Hoe kun je in jouw BPV-bedrijf criminele derving in het magazijn voorkomen?

i Hoe kun je in jouw BPV-bedrijf criminele derving in de winkel voorkomen?

j Hoe kun je in jouw BPV-bedrijf niet-criminele derving in het magazijn voorkomen?

k Hoe kun je in jouw BPV-bedrijf niet-criminele derving in de winkel voorkomen?

32



Bij mij geen derving Derving wordt veroorzaakt door onoplettendheid, onzorgvuldigheid, onachtzaamheid, ongeïnteresseerdheid en/of onwetendheid. Door deze inventarisatie van derving binnen je BPV-bedrijf ben je beter voorbereid op hoe je derving kunt voorkomen. Later maak je een dervingsbestrijdingsplan. Maak notities van hetgeen je BPV-opleider je nu al over dervingbestrijding heeft verteld. notities

Derving: onderzoek naar criminele en niet-criminele derving De waardering van de leidinggevende of de docent voor het onderzoek dat kan leiden tot het voorkomen van derving binnen het bedrijf

Na bespreking en herkansing cijfer

33



Stap 6 Onderzoek t.b.v. het milieu in en rond de winkel en opslag In de detailhandel word je ook geconfronteerd met de milieuproblematiek. Gedeeltelijk omdat het leeft onder je klanten, voor een ander deel omdat je in je winkel ook milieubewust moet zijn. Dit geldt ook voor jouw BPV-bedrijf. In deze opdrachten ga je onderzoeken wat het bedrijf en jij voor milieu en natuurbehoud kunnen betekenen. Al is het alleen al door binnen de milieuwetten te blijven. Het milieu in de winkel

a Winkels produceren een stroom van verpakkingsafval. Ervaar jij de hoeveelheid verpakkingen die de goederenstroom in jouw winkel met zich meebrengt als een milieuprobleem? Motiveer je antwoord.

b Welke milieubelasting constateer jij in de omgeving van het BPV-bedrijf? En wat zijn de milieubelastende kenmerken van het winkelgebied? Bijvoorbeeld: het verkeer in een druk winkelgebied werkt belastend op het leefmilieu. Met zijn parkeerterreinen en aan- en afvoer door vrachtwagens is de kans op luchtvervuiling groot.

c Centra van woongebieden worden regelmatig aangepast en veranderd. Kijk op internet of er in de vestigingsplaats van jouw BPV-bedrijf bouwplannen zijn. Je kunt zoiets lezen in een bestemmingsplan of bouwaanvraag. Bedenk vervolgens of dit bouwplan een bedreiging voor het milieu zou kunnen zijn.

Zoek op de gemeentesite of Google op het woord ‘bestemmingsplan’ en je vestigingsplaats. Vind je niks, dan weet je BPV-opleider vast wel van een bouwplan bij jullie in de buurt.

34



d Is er noemenswaardige geluidsoverlast in het winkelgebied? Hoeveel geluid produceert jullie bedrijf?

Milieu herkennen Nu ga je onderzoeken waar milieuproblematiek in het assortiment en het drijven van een winkel een rol speelt. Door in de praktijk het milieu zichtbaar te krijgen zullen de examenvragen hierover je straks ook makkelijker afgaan.

Leuke servicetips, die ook het milieu dienen.

Op de website van je BPV-bedrijf staat vast wel milieu-informatie!

e Voor het bewaren en verkopen van voedsel zijn er wettelijke regels: HCCP of HACCP. Zoek via internet (Google) naar het milieuvriendelijke binnen deze regels. (Deze opdracht hoef je niet te maken als je in een non-food bedrijf werkt.)

□

Afvinken wanneer je in een non-food bedrijf werkt.

35



Het EKO-keurmerk vertelt iets over de productiewijze. Welke EKO-producten hebben jullie in het assortiment?

f Bedenk een aantal artikelen waarop het ECO-label voorkomt. Wat maakt deze artikelen milieuvriendelijker dan bijna hetzelfde artikel zonder ECO-label?

g Tijdens het uitvoeren van taken in de winkel denk je vaak onbewust al aan het milieu. Wanneer voer je wel milieubewust taken uit?

Gooi je chemisch afval tussen restafval in de kliko, dan verpest je daarmee de mogelijkheid tot schone verbranding van het afval!

h Welk chemisch afval komt voor in jullie BPV-bedrijf? Wat doen jullie ermee?

36



Vaak moet je glas nog splitsen in gekleurd en blank glas: gekleurd glas is namelijk niet te recyclen naar blank glas!

i Recycling is een goede zaak. Noteer welke producten daarvoor in jouw winkel in aanmerking komen.

Ook in het afval zitten ook dingen die recyclebaar zijn. Wat is zoal recyclebaar in jouw BPV-bedrijf, zodat het niet zonder meer wordt weggegooid?

Een plastic tasje kun je twee keer gebruiken. Welk afval hergebruiken jullie in het BPV-bedrijf?

De cirkel wil zeggen: recyclebaar.

j Geluidshinder van harde muziek, mobiele telefoontjes, IPods... bijna iedereen weet het, maar je eraan houden is iets anders. Noteer waar in de winkel je geluidshinder tegenkomt en hoe je dat kunt voorkomen.

37



k Ook asociaal gedrag is milieubelastend. Noteer asociaal gedrag dat je als hinderlijk herkent.

Afvalscheiding

l Verpakkingsmaterialen. Op welke manier vindt afvalvermindering plaats in jouw BPV-bedrijf? De grootste hoeveelheid afval is natuurlijk verpakkingsmateriaal. Noteer welk verpakkingsmateriaal geminderd zou kunnen worden.

m Er is ook nog ander afval. Breng de afvalscheiding van je BPV-bedrijf in beeld.

n Sommige branches kennen een verpakkingsconvenant. Google ‘verpakkingsconvenant’ en zoek uit of voor jouw branche zo’n convenant bestaat. Vermeld ook enkele belangrijke punten uit het convenant. Voeg in elk geval een verpakkingsconvenant als bijlage aan dit werkboek toe. Wanneer voor jouw branche geen verpakkingsconvenant bestaat, neem je een convenant uit een andere branche.

□

Afvinken wanneer je de bijlage ‘verpakkingsconvenant’ hebt verzorgd

.

38



o Milieubesparing of milieuzorg Aan milieubesparing doe je sneller iets als je het merkt in je portemonnee. In je BPV-bedrijf merk jij zelf niet waar milieuheffingen op zitten. Zodra je ondernemer bent, dan natuurlijk wel. Ga eens nadenken hoe jij het BPV-bedrijf milieukosten kunt besparen en tegelijkertijd het milieu beschermt door besparingen of zuinig te doen. Lees eerst over welke ‘milieubesparende maatregelen’ bestaan. Welke maatregelen op het gebied van reinigen en schoonmaken zijn milieubesparend in jouw BPV-bedrijf?

Hoe kun jij binnen het gebied van de winkelomgeving milieubesparend zijn?

Welke maatregelen op het gebied van het assortiment zouden in jouw BPV-bedrijf milieubesparend kunnen zijn?

Welke milieumaatregelen op het gebied van gebruik van gereedschap, accu’s en batterijen zijn er in jouw BPV-bedrijf?

39



Noteer welke gebruikte materialen milieubelastend zijn in jouw BPV-bedrijf. Wanneer het bedrijf zou gaan verbouwen, zouden deze materialen dan milieuvriendelijker kunnen?

p Energiebesparing Wanneer je een winkelier vraagt hoeveel hij moet betalen voor zijn energie, krijgt hij gelijk een slecht humeur. Energiekosten blijven maar stijgen. In deze opdracht ga je de energie die de winkel gebruikt, in kaart brengen. Misschien zie je hier en daar nog een besparende mogelijkheid? Energieverbruik is een aanslag op het milieu. Hoe zou je bedrijf kunnen besparen op de elektriciteit?

Hoe zou je bedrijf kunnen besparen op gas?

Koelen is een extra belasting binnen het energiegebruik. Bedenk hoe de noodzaak van koelen beperkt blijft.

□

Afvinken wanneer jullie winkel geen ‘koeling(en)’ hebben.

Welke voertuigen binnen het bedrijf verbruiken energie?

40



Waar kom je in jouw BPV-bedrijf energielabels tegen?

Bekijk welke energielabels bestaan op http://energie.startpagina.nl Mijn winkel is mijn milieu Alleen al door na te denken over energie en milieu binnen je BPV-bedrijf steun je het behoud van de natuur. De natuur is het optimale milieu. Nu werken aan het milieu, ook bij jou in de winkel, is werken aan een betere toekomst. aantekeningen bij het eindgesprek over milieuzorg in jouw detailhandel

Lever ook het verpakkingsconvenant in. Wanneer dit convenant niet van jouw eigen branche is, noteer je ook waarom je denkt dat er voor jouw branche geen convenant bestaat. Schoonmaken en letten op derving en het milieu is het begin van het aan jou kunnen overlaten van de totale winkelverzorging. Alleen al gewoon dit bijhouden, van presentatie tot voorraad. Wanneer je snel een beetje verantwoordelijkheid wilt gaan krijgen binnen het winkelwerk, kun je juist met de uitwerkingen van al deze opdrachten laten zien, dat jij er klaar voor bent.

Bespreken wat je tot nu toe gedaan hebt met je praktijkopleider en laten aftekenen. Dit doe je zodra je daadwerkelijk weet hoe je goederen verantwoord moet ontvangen en opslaan, alles hebt besproken en alles netjes hebt uitgewerkt.

41



Stap 7 Afdelingslogistiek – voorbereiding op het BPV-examen Je laat je van je beste kant zien op de werkvloer van je BPV-bedrijf. Je uitgangspunt is die van een aspirant-leidinggevende: je denkt dus mee binnen het bedrijf. Je laat via de opdrachten in deze stap zien hoe een goede procesbegeleider zijn taken onder controle heeft. En hoe je verantwoording draagt bij het interne logistieke proces. Voorkennis Je hebt werkervaring opgedaan in een winkel en kunt daardoor via een presentatie laten zien dat je kunt meedenken in deze werkprocessen. Je moet laten zien dat je kunt meedenken in het bedrijf over hoe de werkzaamheden slim, efficiënt en effectief kunnen worden uitgevoerd. Dat doe je om zelf begeleider of leidinggevende te kunnen worden. Daarom ga je in deze stap alles rond de logistiek doen vanuit een ander gezichtspunt. Alsof jij de eindverantwoording hebt. Je maakt via de opdrachten een PowerPoint-presentatie over de dingen die je bent tegengekomen tijdens het uitwerken van de checklist van deze stap. Dit doe je om te laten zien dat je uit de hoeveelheid aan werkzaamheden de hoofdlijnen kunt onderscheiden. De PowerPoint-presentatie, die je als hand-out inlevert, geeft dan ook alleen de grote lijn aan van je werk binnen het logistieke proces. Bewaar de informatie die je verzamelt en de materialen die je maakt. In deel 2 moet je een aantal examenopdrachten maken, waarbij je deze informatie en de PPT-hand-out goed kunt gebruiken.

Of je je presentatie ook moet laten zien aan je medestudenten, bepaalt je docent!

De verstandigste manier van werken is om deze stap twee keer te maken. Eerst beantwoord je de vragen. Daarna ga je nog een keer door de stap heen en werk je het als PowerPoint uit. Dus, bekijk allereerst alle opdrachten, dan weet je wat je te wachten staat.

a Goederenstromen binnen de winkelformule Zoals je al las, moet je een PowerPointpresentatie maken. Hoe je dat moet doen, vind je hieronder stapsgewijs in de opdrachten. Je begint je PowerPointpresentatie door iets te vertellen over de winkelformule van jouw BPV-winkel. Als je op dit moment geen BPV-plek hebt, zoek je zelf een winkelbedrijf, waar je door observatie het logistiek proces kunt bestuderen. Of je denkt terug aan een bedrijf waar je al eens eerder BPV

42



hebt opgedaan. Wanneer je in een winkelbedrijf vertelt dat je de detailhandelsopleiding volgt en daarvoor het logistiek proces moet observeren, mag je vast wel alles bekijken. Elke winkel heeft een winkelformule. De winkelformule zegt iets over:    

de doelgroep waar de winkel zich op richt; het assortiment dat de winkel aanbiedt; de marktpositie van de winkel; het logistieke proces dat in en om de winkel plaatsvindt.

De bedoeling is natuurlijk dat jij nu de relatie tussen de winkelformule en het logistieke proces gaat leggen. Voorbeeld De doelgroep van de Praxis komt ook voor zware of onhandig grote artikelen. Praxis heeft daarvoor aangepaste winkelwagentjes. Winkels als Praxis hebben veel ruimte nodig voor het brede assortiment en de opslag van grote artikelen en looppaden. Anders dan de meeste winkels vestigt Praxis zich aan de rand van de stad, vanwege het winkelformaat en de noodzakelijke parkeergelegenheid.

Voorbeeld: Aan de voorkant van de winkel, bij de parkeerplek van de winkelwagentjes eindigt de goederenstroom voor de Praxis.

In deze opdrachten zie je steeds voorbeelden uit de winkelformule van Praxis. Werk de opdrachten echter steeds uit op basis van jouw BPV-bedrijf of van het door jou gekozen observatiebedrijf.

b Beschrijf met een aantal trefwoorden: a. op welke doelgroep het bedrijf zich richt; b. welk assortiment wordt aangeboden; c. welke marktpositie de winkel heeft. Veel tekst in een Powerpoint is onoverzichtelijk en lelijk. Maak daarom een Word-bijlage bij de PPT, waarin je aantekeningen staan. Die aantekeningen gebruik je later om je PPT tijdens de presentatie toe te lichten. Gebruik voor je aantekeningen de tabellen van dit BPV-werkboek.

43


Winkelformule Doelgroep


Trefwoorden*

Dat zie je terug in de logistiek

1.

2.

Assortiment

1.

2.

Marktpositie (Kenmerkend voor de winkelformule ten opzichte van de concurrent)

1.

2.

* Let op, de trefwoorden die je kiest moeten een relatie hebben met het logistieke proces. Lees het voorbeeld van de Praxis nog maar eens. Elk genoemd kenmerk van de winkelformule kan logistiek bekeken worden.

c Beschrijf de distributieketen van enkele - duidelijk verschillende - artikelen uit het assortiment. Werk de interne goederenstroom in de detailhandel in grote lijn uit. Bijvoorbeeld: Fabrikant - DC - Filiaalmagazijn - Afdeling - Consument. Noem drie artikelen uit de kern van het assortiment, drie artikelen uit de aanvullingen op het kernassortiment en drie artikelen die tijdelijk in het assortiment zitten.

Assortiment Kernassortiment

Kenmerkende artikelen

Omschrijving distributieketen

1

1

2

2

3

3

44


Assortiment Aanvullingen op kernassortiment

Tijdelijke of seizoensartikelen


Kenmerkende artikelen

Omschrijving distributieketen

1

1

2

2

3

3

1

1

2

2

3

3

d Vergelijk het assortiment van twee concurrenten met het BPV-bedrijf of gekozen bedrijf. Waarin verschilt de logistiek van de drie bedrijven? Marktpositie

Vergelijkbare aanbieders

Beschrijving bedrijf en vestigingsplaats

Wat zijn consequenties voor de logistiek?

1 Het BPV-bedrijf of het gekozen bedrijf 2 Concurrent

3 Concurrent

Plaats van de vestiging

1

2

3

Eisen aan de vestiging

1

2

3

45



e Maak nu drie dia’s binnen je PowerPoint-presentatie op basis van de hierboven gemaakte opdrachten.   

Dia 1: de omschrijving van de doelgroep en de daarbij behorende logistieke bijzonderheden. Dia 2: de omschrijving van het assortiment en de daarbij behorende logistieke bijzonderheden. Dia 3: de omschrijving van de marktpositie en de daarbij behorende logistieke bijzonderheden.

Meestal is het lastig om een Powerpoint te tonen op je BPV-bedrijf. Sowieso moet je Powerpoint ook op papier beschikbaar komen. Belangrijk is dus dat de dia-indeling er vooral op een papieren hand-out netjes uitziet.

        

Voor het maken van een eenvoudige presentatie kun je gebruikmaken van de volgende tips: Open een lege presentatie. Kies een dia-indeling door op een voorbeeld te klikken. Klik op een dia en typ de tekst. Plaats maximaal zes regels tekst op een dia. Voorzie de dia eventueel van special effects en/of muziek. Kies ‘Nieuwe dia’. Vul deze dia in. Herhaal deze stappen zo vaak als nodig. Sla de presentatie op. Handleidingen Meer informatie over het maken van PowerPoint-presentaties kun je vinden op het internet.

Ontvangen en opslaan Deze opdrachten gaat over het ontvangen en opslaan van goederen. Je weet daar natuurlijk al veel van. Meestal zal het ontvangen en opslaan buiten de afdeling gebeuren. In een volgende stap bespreek je de interne goederenstroom, dus hoe de artikelen vanuit de ontvangst of opslag op je afdeling terecht komen. In deze stap beperk je je tot de acties die buiten de winkelafdeling plaatsvinden.

f Beantwoord de 15 onderstaande vragen uit de tabel. Op deze manier breng je voor je BPV-bedrijf het interne logistieke gebeuren in kaart. Daarvoor werk je twee verschillende voorbeelden op papier uit. Je noemt twee duidelijk verschillende artikelen, bijvoorbeeld een groot en een klein artikel. Je beschrijft hoe je deze artikelen ontvangt, controleert en opslaat. Neem de vragen eerst allemaal door, voordat je aan de eerste vraag begint. Vragen

Geef hier antwoord voor artikel 1


1 Wat is de naam van het artikel?

2 Hoe vaak wordt dit artikel ongeveer geleverd?

46


Vragen




3 Waar wordt het artikel bij het lossen geplaatst?

4 In welke verpakking levert de leverancier het artikel?

5 Waar controleer je de colli op?

6 Hoe pak je het artikel om?

7 Waar controleer je het artikel op?

8 Welke beschadiging komt bij dit artikel soms voor?

9 Wat doe je als je een afwijking aan de levering constateert?

10 Met welk hulpmiddel transporteer je dit artikel?

11 Hoe en waar wordt het artikel opgeslagen?

47


Vragen




12 Wordt het artikel veel verkocht? 13 Hoe kun je derving voorkomen bij dit artikel?

14 Hoe / waar ruim je de omverpakking op?

15 Hoe is de procedure rond het opruimen van de losplaats?

g In je PowerPoint-presentatie besteed je nu met drie dia’s aandacht aan de in opdracht a gemaakte vragen.   

Dia 1: de ontvangst Dia 2: de controle Dia 3: de opslag.

Je vertelt bij de dia’s dat winkelartikelen er in veel soorten en maten zijn. En dat de manier waarop je ze ontvangt, controleert en opslaat ook heel verschillend is. Aantekeningen

48



Bij de ene winkel worden goederen deels in het magazijn opgeslagen, bij een andere winkel worden zij niet opgeslagen, maar gelijk gepresenteerd.

Voorbeeld: Bij Praxis is de lading vaak zo zwaar, dat in de winkel een vorkheftruck aanwezig moet zijn.

h Taken en verantwoordelijkheden Deze opdracht gaat over de taken en verantwoordelijkheden die een leidinggevende of begeleider heeft bij het ontvangen en opslaan van goederen. Om te weten wat er bij jouw werk allemaal komt kijken, ga je de taken en verantwoordelijkheden die bij het logistieke proces horen, op een rij zetten. Gelijkertijd kijk je of er wel eens iets mis gaat. Daar heb je later altijd profijt van. Vul de onderstaande opdracht op twee manieren in: als uitvoerende verkoper en alsof je verantwoordelijke leidinggevende bent. Je registreert zo het verschil tussen beide functies, of dat wat je wilt onthouden voor je presentatie. Ga weer uit van het BPV-bedrijf of het al eerder gekozen observatiebedrijf. Lees de vragen eerst allemaal door voor je aan de eerste vraag begint.

Vragen 1 Waarvoor ben jij verantwoordelijk bij het ontvangen en opslaan? Beschrijf kort drie belangrijke punten.

Als verkoper

Als leidinggevende

1.

1.

2.

2.

3.

3.

2 Welke administratieve handelingen verricht je bij het ontvangen en opslaan?

49


Vragen

3 Wat kan er mis gaan bij een aflevering? En hoe los je dat op? Of hoe voorkom je dat? Geef twee voorbeelden.


Als verkoper

Als leidinggevende

1.

1.

2.

2.

4 Wat vind je leuk aan het ontvangen en opslaan? Geef een voorbeeld.

5 Wat is soms lastig bij het ontvangen en opslaan? En hoe los je dat dan op?

Geef een voorbeeld.

6 Waarover overleg je soms met je leidinggevende?

Geef een voorbeeld.

7 Waarover neem je zelf beslissingen?

Geef een voorbeeld.

8 Waarmee help je soms een collega/medewerker?

50


Vragen


Als verkoper

Als leidinggevende

1.

1.

2.

2.

1.

1.

2.

2.

3.

3.

Geef een voorbeeld. 9 Soms heb je meerdere taken tegelijk te doen en niet genoeg tijd om ze allemaal uit te voeren. Geef hier een uitgebreid voorbeeld en beschrijf hoe je die situatie hebt opgelost en waarom je dat zo hebt gedaan.

10 Hoe lever jij bij het ontvangen en opslaan een bijdrage aan de veiligheid van de winkel(omgeving)? Geef twee voorbeelden.

11 Welke regels pas je toe bij het ontvangen en opslaan? Noem er drie.

i In je PowerPoint-presentatie besteed je nu met twee tot drie dia’s aandacht aan de in deze opdracht uitgewerkte vragen.  

Dia 1: wat betekent verantwoordelijkheid dragen voor jou? Dia 2 en 3: welk belang heeft een afdeling (bij voorkeur jouw afdeling) bij een correct uitgevoerde overgang van het extern naar het intern logistiek proces? Aantekeningen

51



j Logistiek rond de afdeling De voorgaande opdrachten waren de voorbereiding op de logistieke situaties die jij als verkoopspecialist, als eerste verkoper, als manager of als ondernemer gaat aansturen, voordat de artikelen jouw afdeling bereiken. Soms vindt de opslag direct op je afdeling plaats. Of gelijk in de winkelpresentatie. Dat heb je dan al in een eerdere opdrachtuitwerking aangegeven.

Voorbeeld: Deze artikelen worden gelijk na ontvangst in de winkel opgeslagen.

Maak een stroomschema (stroomdiagram) van het logistieke proces binnen jouw BPV-bedrijf. Aangezien niet alle producten hetzelfde logistieke traject volgen, maak je er twee. Zorg ervoor dat het twee duidelijk verschillende stroomschema’s worden. Bijvoorbeeld van een artikelgroep die gelijk naar de winkel gaat en van een artikel dat eerst in het magazijn of koeling wordt opgeslagen.

Voorbeeld van een stroomschema, hier over koken. Jij maakt er natuurlijk eentje over jullie interne logistiek.

52



Tips voor het maken van een stroomschema m.b.v. Word vind je in deze studiewijzer: Wat is een stroomdiagram? Dit zijn een aantal hokjes die je verbind met pijlen. Voorbeeld

Levering

Lossen

uitpakken

opslaan

In de hokjes (tekstvakken) komt tekst. De tekst is een soort werkvolgorde. Een aantal gebeurtenissen die na elkaar plaatsvinden. Dit kun je in de praktijk heel mooi gebruiken om aan te geven hoe je een werkproces wilt gaan begeleiden Zo begin je:

Tekstvak maken

Selecteer in het menu Invoegen - Tekstvak Druk op de linker muisknop De cursor is nu een kruisje

Sleep met de ingedrukte muisknop de cursor naar rechtsonder

Het resultaat staat hiernaast

Tekstvak verplaatsen Selecteer het tekstvak met de linker muisknop

53



Met de ingedrukte muisknop het tekstvak verslepen

Tekstvak inkleuren Selecteer het tekstvak met de rechter muisknop OP DE RAND SELECTEREN!!!

Er komt nu een extra menu in beeld.

Selecteer Tekstvak opmaken…

Kies bij Opvulling de kleur van je keuze.

Het tekstvak kan er dan zo uitzien Maak het overzichtelijk en niet te druk. Randen inkleuren: Selecteer bij Lijn de kleur van je keuze Pas in dit scherm ook de lijnsoort en dikte aan. Het tekstvak kan er dan zo uitzien

Tekst plaatsen Klik met de rechter muisknop in het tekstvak Klik op Tekstkleur en selecteer de kleur van je keuze Stel het lettertype en de grootte in

Type hier de tekst

54



k Werk deze vragen uit zoals jij het zou doen , wanneer jij logistiek verantwoordelijke binnen jouw BPV-bedrijf zou zijn. Meedenken in het logistiek proces & verbetervoorstellen

Indien jouw antwoorden afwijken van de bestaande bedrijfsprocedure, vermeld dat dan en bespreek dat met je BPV-opleider.

Noteer de logistieke voorbereidingen ten aanzien van de ontvangstruimte en hulpmiddelen.

Hoe is men zeker dat de goederen zijn gecontroleerd op kwantiteit en kwaliteit?

Noteer de logistieke voorbereidingen ten aanzien van de administratie behorend bij de ontvangst en de daarbij behorende inzet van tijd.

Noteer de logistieke voorbereidingen, nu ten aanzien van de opslagruimte en opslaghulpmiddelen. Let op: De opslag van ontvangen goederen kan ook direct in de winkel gepland zijn!

Noteer alle logistieke handelingen die binnen het BPV-bedrijf te maken hebben met retouren en andere af te voeren goederen.

Noteer de kwaliteitsniveaus die aan het logistiek proces kleven in jouw BPV-bedrijf.

Noteer de productiviteitsniveaus en -eisen die aan het logistiek proces kleven in jouw BPV-bedrijf.

55


Meedenken in het logistiek proces & verbetervoorstellen



Goederen moeten niet te lang ingepakt blijven staan. Hoe zou het logistiek proces vlotter kunnen verlopen?

Noteer jouw opmerkingen over de personele inzet bij het logistiek proces. Denk daarbij ook aan hoe werk efficiënter wordt, wanneer anderen aansluitend op elkaar of op (jouw) werk zouden inspelen.

Noteer de hulpmiddelen die gebruikt worden bij ontvangst en opslag. Noteer of deze hulpmiddelen doelmatig worden gebruikt en welke hulpmiddelen ook nuttig zouden kunnen zijn voor het logistiek werk in jouw BPV-bedrijf. Voor voorbeelden van logistieke hulpmiddelen zie internet.

Brancheafhankelijk: Speelt de hygiëne een rol in het logistiek proces van jouw BPV-bedrijf?

Welke bijzondere arbeidsomstandigheden zijn te vermelden, wanneer het gaat om het logistiek proces? Denk aan: Veilig en arbo-verantwoord en aan secundaire arbeidsvoorwaarden.

Welke huisregels of omschreven bedrijfsprocedures hebben betrekking op het interne logistieke proces? Bij voorkeur een kopie van de regels/procedure toevoegen aan de opdracht.

56


Meedenken in het logistiek proces & verbetervoorstellen



Ben je tijdens de BPV onveilige situaties tegengekomen?

Omschrijf het werkoverleg en de samenwerking met collega’s betreffende de logistiek.

Bestaat er kans op criminaliteit of criminele derving rond het logistiek proces?

Omschrijf de capaciteiten en kwaliteiten die de medewerkers (zouden) moeten hebben voor logistiek kwalitatief goed werk.

Welke opmerkingen zou je kunnen maken, zodat de werkzaamheden rond de interne logistiek nog beter volgens de richtlijnen van de organisatie en binnen de tijd uitgevoerd kunnen worden?

l In je PowerPoint-presentatie besteed je nu met twee of drie dia’s aandacht aan de in deze opdracht uitgewerkte vragen.   

Dia 1: Wat behelst het intern logistiek proces voor in de winkel, op de afdeling? Dia 2: Wat is jouw taak is ten aanzien van dat logistiek proces? Dia 3: Wat zijn je ervaringen, verbeterpunten? Aantekeningen

57



m Samenvoegen van de resultaten Nu je deze opdrachten hebt uitgewerkt, heb je gemerkt dat logistiek een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt en meer is dan alleen maar het ontvangen en opslaan van goederen. In je PowerPoint-presentatie maak je nu een afsluitende dia die een soort samenvatting of conclusie bevat. Verwerk daarin, hoe je die verantwoordelijkheid ervaart.

n Als je tevreden bent over je PPT, print je een hand-out van je PowerPoint-presentatie. Mooi is om te kiezen voor twee dia’s per pagina, dan is alles nog goed leesbaar. Laat deze hand-outs samen met je ingevulde opdrachtformulier ondertekenen op het BPV-bedrijf.

o Nu je alle opdrachten uitgevoerd hebt, ben je helemaal voorbereid op een eventuele visuele presentatie. Voeg je ondertekende uitwerkingen samen. Voorzie het geheel van een voorblad met daarop je naam. Lever het in bij je docent. Bewaar zelf ook een exemplaar van alles wat je gemaakt hebt. In deel 2 moet je een aantal examenopdrachten maken, waarbij je de informatie en de PPT-hand-out goed kunt gebruiken. Bespreek de inhoud van het resultaat met je docent en/of BPV-opleider en spreek af wanneer de presentatie plaatsvindt. Aantekeningen (o.a. datum presentatie)

p Bespreek wat je tot nu toe gedaan hebt met je praktijkopleider en laat het aftekenen. Dit doe je zodra je daadwerkelijk weet hoe je goederen ontvangt en opslaat en tevens weet, hoe je de winkel verzorgt. Je hebt alles besproken en alles netjes uitgewerkt. Laat de handtekening aan je docent zien, dan weet hij dat je toe bent aan het BPV-examen Goederenontvangst en -opslag. Afronding deel 1 voorbereiding BPV-examen Goederenontvangst en opslag (incl. verzorging winkel en opslag). In stap 13 en 14 beoefend de student het nemen van verantwoordelijkheid en het begeleiden van anderen bij deze werkprocessen. Het BPV-examen kan echter worden afgenomen voordat U voor die stappen 13 en 14 hebt getekend. Let op: Voor de opleiding Manager dienen wel eerst de stappen 7 t/m 10 afgehandeld te worden, voordat het BPV-examen Goederenontvangst en opslag kan worden afgenomen. Bij de opleiding Ondernemer zijn deze stappen 7 t/m 10 een zelfstandig examen. Naam deelnemer: Naam bedrijf: Naam praktijkopleider:

De student heeft de basisinformatie (stap 1 t/m 6) onderzocht en zich voorbereid op het examen (stap 7): Handtekening praktijkopleider: Datum:

58



Examenonderdeel – Artikelpresentaties – basisinformatie Opbouwen en verzorgen artikelpresentaties - doen Je tweede gedeelte in dit werkboek gaat over het presenteren en op orde houden van displays. Bij de opleiding MAN is dit een onderdeel van BPV-examen 1, bij de OD-opleiding is dit een zelfstandig BPV-examen. Het maken van een presentatieplan vind je in deel 2.

__________________________________________________ Stap 8 Het presenteren van de artikelen Winkels tonen graag hun volledige assortiment aan de klant. Zo kan de klant tenminste goed zijn keuze maken. Daarom moet in elke winkel ook steeds worden aangevuld.

a Veel winkels werken met een schappen- of presentatieplan waarin men aangeeft hoe de presentatie eruit moet zien. Zo bewaakt de ondernemer de uitstraling die hij graag wil zien in zijn winkel. Presentatie en winkelinterieur

Beschrijf nu van drie afdelingen of van je gehele BPV-bedrijf met welke presentatiemethode zij werken. Waarom? 1. 2. 3.

b Het bijhouden van de presentatie kan soms ook wettelijk verplicht zijn. Deze wetten zijn er natuurlijk niet voor niets. Het is goed voor het imago van de winkel te laten zien, dat de winkel de wet goed naleeft. Goederen opslaan

Goederen opslaan. Op welke afdelingen gelden wettelijke verplichtingen? Wanneer bij jullie zulke wettelijke verplichtingen niet gelden, vul je in, in welk type winkels WEL wettelijke verplichtingen bestaan.

Waarom stelt de overheid deze verplichting(en) en waarom gelden ze bij jullie wel of niet?

59



Noteer ook enkele bedrijfsregels die er ook nog gelden voor het bijhouden van de presentaties. Die bedrijfsregels zijn er vast niet voor niets. 1.

2.

3.

c Het bewaken van het overzicht is ook een reden om de presentaties goed bij te houden. Dat geeft de winkel het imago een erg compleet assortiment te hebben. Noteer minimaal drie voorbeelden waar het belangrijk is dat de presentatie overzichtelijk is. 1. 2. 3.

Type winkelstellingen op de winkelvloer

d Goederen opslaan Aan welke voorwaarden moet jouw BPV-bedrijf voldoen voor het presenteren van artikelen. Zet erbij of je vindt dat de winkel daaraan ook echt voldoet.

e Horen alle artikelen thuis in het type winkel dat je BPV-bedrijf is? Aldi is bijvoorbeeld een supermarkt, maar verkoopt af en toe ook tuingereedschap. Hoort dat eigenlijk wel?

f Noteer of je alle artikelen die in het BPV-bedrijf verkocht worden, vindt passen in het totaalplaatje van die winkel.

60



g Voldoende voorraad Wie verzorgen het aanvulwerk in je BPV-bedrijf? Kijk of je bij je BPV-bedrijf verschil van werken ziet door hulpkrachten, vaste krachten en leidinggevenden. Is in het BPV-bedrijf het aanvulwerk mannenwerk of doen meisjes dit werk ook?

Wanneer je BPV-bedrijf niet zoveel aanvulwerk heeft, maak je een vergelijking van jouw bedrijf met het aanvulwerk in een supermarkt. Het aanvullen in een supermarkt kun je altijd wel ergens observeren. Dat gaat vaak de hele dag door. Goederen opslaan

h De kwaliteit van de artikelen (en dus ook de presentatie) wordt verhoogt door vooraan de oudste artikelen aan te bieden. Noteer hoe dat systeem heet. Niet alleen de afkorting!

i Is er verschil in de manier van werken tussen de productgroepen? Zie je zelf ook, wanneer er aangevuld moet worden? Betrek hierbij meerdere productgroepen.

In deze distributiecentrale (DC) wordt het verpakkingsmateriaal vermalen tot stapelbare pakketten voor recycling.

61



Beschrijf stap voor stap en per soort verpakking, wat er na het presenteren of aanvullen met de verpakking gebeurt.

vaste winkelpresentatie: aanvullen en bijhouden De waardering van de leidinggevende voor het aanvullen en bijhouden van de vaste presentatie

Na bespreking en herkans cijfer:

j Ompakken en prijzen

Ompakken en prijzen Prijscontrole gebeurt zodat de klant zich niet bedrogen voelt door vergissingen. Vind je dat je als klant onmiddellijk moet kunnen zien wat een artikel kost?

k Vul onder elkaar minimaal drie prijsmethoden in. Zet achter elke prijsmethode degene die jouw BPV-winkel gebruikt. Gebruikt jouw winkel geen drie verschillende methodes, noteer dan een andere winkel die die methode wel gebruikt 1.

2.

3.

62



Hoe vind je de prijs?

l Denk na over het volgende woordgebruik. Wat betekent deze vaktaal? Vaktaal:

Betekenis:

Een voorbeeld hiervan in het BPV-bedrijf is:

Prijzen

Beprijzen

Omprijzen

Afprijzen

Opprijzen

Actieprijs

m Is het voor het functioneren van de winkel belangrijk dat alle artikelen geprijsd zijn? Voor de kassamedewerker geldt:

Voor de verkoper op de winkelvloer geldt:

Voor de uitstraling van de winkel geldt:

63



n Vink af welke regels gelden in jouw BPV-bedrijf voor de prijsaanduidingen. (Denk bijvoorbeeld aan waar, hoe, wanneer): Plaats van het etiket Juiste actuele prijs De informatie op het etiket Het type etiket (plak, hangend, schap) Anders, namelijk:

Vink daarna aan, welke algemene regels er gelden voor prijsaanduidingen. Bij het prijzen wordt gelet op (aanvinken): dat de presentatie van de prijzen klopt met de vakindeling kleur van de prijskaarten de plaats van het prijsje of prijskaart formaat seizoen of actie dat aan de hand van het prijsje kan worden nabesteld overige, te weten:

o Maak een net overzichtje van je ervaringen met aanvul- en prijswerk.

64



Stap 9 Display – basisinformatie en doen Uitstraling van de winkel Tijdens je opleiding heb je al vaak gekeken naar de producten die jullie verkopen. In deze stap vul je dat kort aan door aan te geven welke bijzondere handelingen horen bij het helpen van de klant, specifiek behorend bij de presentatie van jullie assortiment.

a Display

‘Op de zaak’ kun je praten over het imago, dat winkelbedrijven beogen met hun presentatie en dat vergelijken met de situaties in jouw BPV-bedrijf. Beschrijf nu het imago van tenminste drie afdelingen van je BPV-bedrijf. 1.

2.

3.

b Displays

In het BPV-bedrijf wordt gewerkt met de volgende displays: vloerdisplay kop-/einddisplay eilanddisplay wanddisplay schapdisplay kassadisplay toonbankdisplay

65



De displays worden meestal gebouwd als: stort- of massadisplays thema- of sfeerdisplays

c Hoe vaak worden de displays meestal vervangen? wekelijks op …….dag tweewekelijks maandelijks op willekeurige momenten afhankelijk van het type display

d In het BPV-bedrijf worden de volgende hulpmiddelen gebruikt bij het bouwen van displays: vlonders/pallets verkooptafels manden winkelstellingen sfeerattributen andere, te weten:

e Winkelexterieur Maak een overzicht van de wijze waarop het BPV-bedrijf etaleert en frontpresentaties gebruikt. Vertaal de voor- en nadelen die hiervoor bestaan naar je eigen BPV-bedrijf, ook wanneer het bedrijf geen etalages heeft. Leg in dat geval ook uit waarom dat zo is. Voordelen

Nadelen

66



f – doen --

Niet elk bedrijf kan je de mogelijkheid bieden om een etalage of frontpresentatie te bouwen als praktijkopdracht. Leg binnen het BPV-bedrijf uit dat het in deze praktijkopdracht vooral gaat om de passant door jouw presentatie naar binnen te lokken. Maak een ontwerp (schets) voor een etalage of frontpresentatie. Houd in je ontwerp rekening met de aanwijzingen die de theorie Frontpresentatie je geeft. Je kunt je ontwerp ook op een foto van het front van het BPV-bedrijf plakken. Dat kan op papier maar ook digitaal.     

Laat in het ontwerp je kleurgebruik zien Geef een compositiebelijning aan. Laat de symmetrie zien. Geef aan welke promotiematerialen je wilt gebruiken. Vermeld wat je beoogt met de presentatie.

Welke opbouwen decoratiematerialen denk je nodig te hebben?

Maak de etalage of frontpresentatie. Houd daarbij weer enkele zaken in de gaten:        

Je moet eerst de rommel van de vorige presentatie opruimen. Zorg ervoor dat klanten geen hinder ondervinden van je opbouwwerk. Let op de veiligheid van je klanten, je collega’s en jezelf. Ga hygiënisch te werk. Let op de arbeidsomstandigheden tijdens het maken van je presentatie. De presentatie moet afgestemd zijn op de bedrijfsformule. Ruim verpakkingsmateriaal en het gebruikte gereedschap gelijk op. Zorg ervoor dat het resultaat van je presentatie geen gevaar voor de klant vormt wanneer deze een artikel pakt. tijdelijke winkelpresentatie: etalage of frontpresentatie

Na bespreking en herkans

De waardering van de leidinggevende voor frontpresentatie/etalage

cijfer:

Leg het resultaat vast op een foto of maak er een schetsje van.

□

Afvinken wanneer je de bijlage hebt verzorgd

67



g Niet bijgehouden presentaties geven de winkel het imago dat er gemakkelijk gestolen kan worden. Vijf voorbeelden van vormen van derving die daarnaast ook nog kunnen ontstaan door een rommelige presentatie. Zet er onder wat er moet gebeuren, wanneer je derving constateert. Derving die kan ontstaan 1. 2. 3. 4. 5.

Actie, wanneer derving dreigt: 1. 2. 3. 4. 5.

h De meeste presentaties zijn permanent. Acties en displays zijn vaak tijdelijke presentaties. Het verschil in het bijhouden van een permanente met een tijdelijke presentatie in jullie winkel is:.

i De kwaliteit van de artikelen wordt ondersteund door de kwaliteit van de presentatie. De eisen die de ondernemer stelt aan de presentatie zal uitmaken hoe het imago op de consument overkomt. Als medewerker help je om van de consument een klant te maken. Zorg daarom dat de presentatie er fris en schoon bijstaat. En dat de artikelen en de omgeving van de artikelen er hygiënisch uitzien. Enkele artikelgroepen waarvoor hygiëne ook belangrijk is 1.

2.

3.

68



Dit modedisplay moet worden aangevuld. Ook bij mode hoort hygiëne.

Displaytoepassingen

j Het type displays dat extra aandacht vraagt en welke in jouw winkel voorkomen. 1. 2. 3. 4. 5.

k Redenen waarom, ondanks de bewerkelijkheid, in jouw BPV-bedrijf artikelen toch op die displays (die je hierboven hebt genoemd) zijn neergezet. 1.

2.

3.

4.

5.

69



Displays bijhouden

l Derving kan ook ontstaan tijdens bijhouden van de display. Bijvoorbeeld wanneer jij of een klant iets laat vallen. Welke actie onderneem je dan?

m Hoe werk je derving in de hand tijdens het aanvullen of bijhouden van je display? 1.

2.

Displays herstellen

n Wanneer je in de detailhandel werkt, moet het bijhouden van een display een extra zintuig van je worden. Iets wat je automatisch ziet. Iets waarop je automatisch reageert, door het eventjes te herstellen. Ook winkeldiefstal kan worden uitgelokt door het niet bijhouden van presentaties en displays. Bedenk zelf twee voorbeelden daarvan.

1.

2.

o Artikelgroepen worden visueel bij elkaar gehouden door deze horizontaal of verticaal te presenteren. Wanneer een klant een artikel verkeerd teruglegt, lijkt het daardoor extra snel een rommel. In een mooi gespiegelde stelling valt één verkeerd liggend artikel al snel op. Zet nog een laatste keer de woorden op een rijtje die in je BPV-bedrijf gelden voor een overzichtelijke presentatie.

1.

2.

70



3.

tijdelijke winkelpresentaties: aanvullen en bijhouden


De waardering van de leidinggevende voor het aanvullen en bijhouden van de tijdelijke presentaties, zoals bijvoorbeeld displays.

cijfer:

Het presenteren van de winkelformule De winkelformule van jouw BPV-bedrijf is bepalend geweest voor de wijze van uitvoering van deze praktijkopdrachten.

Ook jouw BPV-bedrijf werkt met de basisprincipes van de winkelformule.

p Op welke manier sluiten de door jou gemaakte displays en presentatie(s) aan op de winkelformule en het verkoopsysteem. Gebruik daarbij de woorden welke in bovenstaand schema staan.

71



Stap 10a Promotie – basisinformatie en doen Promotie wordt vaak verward met reclame. Reclame is echter een van de vormen van promotie. Promotie gaat veel verder. Bij promotie gaat het erom de verkoop te bevorderen. Dat doe je niet alleen met reclamemateriaal. In de volgende opdrachten ga je binnen je eigen BPV-bedrijf de verkoop ondersteunen met jouw vaardigheden en ideeën. De verkoop behoeft daarmee niet meteen omhoog te schieten. Wanneer je bijvoorbeeld de sfeer verhoogt, werkt het effect door op de langere termijn. Wat wil je met de prijskaarten bereiken?

Promotie

a Bij welke positionering horen de meest verkochte producten van jouw BPV-bedrijf en bedenk hoe je met de prijskaarten wilt bereiken die positionering op de consument over te brengen.

b - doen Maken van een gedrukte prijskaart. Maak deze opdracht thuis! De klanten moeten geadverteerde artikelen ook in de winkel terug kunnen vinden. Ook dat is een reden waarom je prijskaarten voor de artikelpresentaties in de winkel moet maken. Ten eerste om de aandacht op de artikelen te vestigen en ten tweede, om door de informatie van de prijskaart de verkopen te bevorderen.

Ook wanneer in je BPV-bedrijf nooit geschreven kaarten gebruikt worden, moet je deze kunst machtig zijn. Wanneer je – na het oefenen op school en thuis - over de noodzakelijke vaste hand tijdens het schrijven beschikt maak je afspraken met de BPV-opleider hoe en wanneer je de opdrachten in het bedrijf mag uitvoeren. Al deze oefeningen vergen tijd om ervaring op te doen.

□ □

Afvinken wanneer je geoefend hebt en de kunst van het teksten schrijven machtig bent.. Afvinken wanneer dit op het bedrijf hebt besproken.

In deze opdracht ga je zelf ook testkaarten maken.

72



Prijs- en tekstkaarten maken

c - doen Maak op de computer met Word of Paint (bij bureauaccessoires) drie gedrukte prijskaart en die bij je BPV-bedrijf passen. Houd je aan de regels die bestaan voor het maken van een prijskaart. Vink de regels in de checklist af, waarmee je rekening hebt gehouden. Deze checklist staat een klein stukje verder tussen de opdrachten. Kun je zelf geen producten bedenken, dan gebruik je deze producten. Oefening: Kies hier uit drie producten Groene sweater

Omschrijving Katoen, lange mouw, prijs € 29

Polo

Oranje-rood, actieprijs € 9,95

3/4 broek

Olijfkleurig, 3/4 size, € 39,50

Hesje

Olijfkieurig, polyester, € 19,90

Dunne sweater

Oranje, met capuchon, € 14,95

Pantalon

Lang, jeansstof, rood, incl. centuur, € 37

Ben je tevreden over je tekst, indeling en lay-out?

d Is een gekleurde kaart noodzakelijk voor het imago van jouw bedrijf? Bedenk hoe je over kleurgebruik denkt.

e Print nu de gemaakte prijskaarten uit. Ben je tevreden over het resultaat? Bewaar het resultaat

□

Afvinken wanneer je de bijlage hebt verzorgd.

promotie: Gedrukte prijs-, tekstkaarten De waardering van de leidinggevende of de docent voor de gedrukte prijs-, tekstkaarten

Na bespreking en herkans cijfer:

Maken van een geschreven prijskaart. Maak deze opdracht thuis!

f - doen Zoek zelf het artikel of de artikelgroep uit die aansluit op het assortiment van je BPV-bedrijf waarvoor je een prijskaart gaat schrijven. Je mag zelf de tekst en prijs verzinnen die bij het product passen.

□

Afvinken wanneer je een prijskaart hebt verzorgd.

73



Controle van de prijskaarten

Checklist voor het maken van prijskaarten De prijskaart Is duidelijk, begrijpelijk en leesbaar De prijskaart is netjes en verzorgd De prijskaart is gemaakt met 1 lettertype De juiste lettertekens zijn gebruikt De indeling bestaat uit: een kopregel, een onderregel, een tekstblok en een prijsblok De kleur komt overeen met de winkelformule Het formaat van de prijskaart is in overeenstemming met het product

promotie: Geschreven prijs-, tekstkaarten


De waardering van de leidinggevende of de docent voor de geschreven prijs-, tekstkaarten

cijfer:

Trends en seizoenen

g De prijskaarten die je tot nu toe hebt gemaakt waren seizoenneutraal. Wanneer je een presentatie in een bepaalde periode opbouwt bijvoorbeeld in de kerstperiode, had je wellicht andere elementen op de prijskaart toegevoegd. Vul jouw ideeën in die op de prijskaart van het genoemde seizoen horen. Verkoopseizoen Tekentje, kleur, logo, plaatje, sfeertje dat op de prijskaart kan worden toegevoegd Kerst

Voorbeeld: Kerstboompje, kersttakje, kaartje groen of rood.

Sinterklaas

Valentijnsdag

Moederdag

Vaderdag

Pasen

Wintersport

Barbecue

Herfst

Voorjaar

74



Promotiemix

h Beschrijf de promotievormen welke gelijktijdig worden toegepast voor dezelfde actie - de promotiemix – in jouw BPV-bedrijf. Het doel van promotie binnen het BPV-bedrijf is:

De wijze van het presenteren wordt bepaald door de winkelformule. De volgende eisen spelen een rol: (bijvoorbeeld kleur, discount, sfeer, etc.)

Bij het presenteren wordt op deze wijze het artikel of het assortiment ook zelf benut: (bijvoorbeeld door stapelen, demonstratie)

Om het artikel of assortiment aan te kunnen bieden is vakkennis vereist. Enkele vakkenniseisen die in de promotie tot uiting komen, zijn:

Het uitvoeren van promotie gebeurt door de volgende functies; (bijvoorbeeld afdelingschef, winkeleigenaar, etaleur)

Een recente wijziging binnen het bedrijf (op het gebied van promotie en presentatie) was: (bijvoorbeeld weekactie)

i - doen Een promotionele actie, die ook buiten het bedrijf plaatsvindt noemen we een externe promotie. Een voorbeeld is een tv-spotje of een huis aan huis folder. Een interne promotie is een actie gericht op de in de winkel aanwezige klant. Bijvoorbeeld een actie met een prijskaart of een winkel in Sinterklaassfeer.

Ontwikkel nu een idee hoe je een lopende externe promotie kunt koppelen aan een interne promotie. Wanneer er op dit moment in je BPV-bedrijf geen externe promotie loopt, kun je ook voor een seizoenpromotie kiezen. Bijvoorbeeld hoe je Pasen of Moederdag als promotiemiddel in het bedrijf kunt toepassen.

75



Je idee breng je onder in een klein draaiboekje. Daar moet in elk geval instaan:    

De aard van de promotionele actie Het doel van je actie Welke aanpassingen in het winkelinterieur nodig zijn Welke materialen je gaat vervaardigen.

Uit het geheel moet blijken dat je goed begrepen hebt wat de promotiemix is voor jouw BPV-bedrijf. DRAAIBOEKJE De aard van de promotionele actie

Het doel van je actie

Welke aanpassingen in het winkelinterieur nodig zijn

Welke materialen je gaat vervaardigen.

j Misschien heeft het BPV-bedrijf zelf ideeën of aanpassingsvoorstellen. Zo werkt dat. Alles begint met overleg. Je idee moet namelijk wel passen binnen de procedures van het bedrijf. Maak afspraken wat wel en wat niet mag.

k Maak de bij jouw idee behorende prijs- tekstkaarten. Maak de kaarten zodanig, dat deze aansluiting hebben op de winkelformule van het BPV-bedrijf. Hou met de maatvoering van de kaarten rekening met de plek waar de kaarten geplaatst gaan worden in het bedrijf.

76



Promotie.

Zorg dat de kaarten en de latere inpassing in de winkel voldoen aan de prijzenwet.

□

Afvinken wanneer je de bij het draaiboek behorende prijs- tekstkaarten hebt verzorgd.

Voorbeeld Geschreven of op de computer gemaakt: als het winkelbeeld maar klopt!

l De onderneming heeft veel belang bij een positieve uitstraling. Jijzelf maakt ook deel uit van deze uitstraling. De manier waarop jij je presenteert is een ook onderdeel van de winkel. Denk hierbij aan je uiterlijke verzorging en kleding. Maar ook aan je manier van handelen. Past die ook bij de winkelformule? De volgende opdrachten gaan ook over hoe jijzelf het bedrijf presenteert en de verkoop bevorderd. De belangrijkste bedrijfsregels voor winkelverzorging zijn:

m Bij de verzorging van de winkel gebruikt het bedrijf ook anderen (bijvoorbeeld: etaleur):

n Dat klanten hinder hebben van werkzaamheden in de winkel wordt voorkomen door:

77



o De klant wil graag dat de winkel altijd voor hem klaarstaat. Dat werkt alleen niet altijd. Een winkelier heeft ook wel eens rust een moment nodig. Daarom is de winkel vanaf een bepaalde tijd gesloten. Of een product is niet verkrijgbaar. Ook al kan de winkel niet altijd paraat staan voor de klant, toch presenteer je de winkel wel zo. Je legt altijd het accent op wat je kunt, niet op wat je niet kunt. Bedenk een voorbeeld binnen het BPV-bedrijf waarmee het accent ligt op wat in de winkel wil en kan. Plaats dat voorbeeld in een slagzin. slagzin

p Promotie is ook keuzes maken. Niet alles kan tegelijk in het centrum van de belangstelling staan. Kosten of ruimtegebrek kunnen daarvoor de redenen zijn. Maar ook is het zo, dat wanneer je de aandacht verdeelt, de attractie van een actie verslapt. Noem een voorbeeld uit je BPV-bedrijf waarbij keuzes gemaakt zijn een artikel wel en een ander artikel niet extra aandacht te geven. Leg ook uit waarom deze keuze zo is gemaakt.

Ik kan ...

u Ik kan promotie toepassen.. Vermeld je ervaringen opgedaan in het bedrijf: Ik denk dat mijn verzorgend werk in het BPV-bedrijf (nu) voldoende kwaliteit heeft:

Ja/Nee

Ik denk dat ik voldoende vakkennis bezit om de verkoop te bevorderen:

Ja/Nee

Ik zou over het bedrijf nog meer willen leren op het gebied van assortiment en presenteren:

Ja/Nee

Ik ben de volgende problemen tegen gekomen tijdens deze BPV-periode:

□

Afvinken wanneer je dit hebt besproken.

78



Stap 10b Promotiemateriaal aanbrengen - basisinformatie De komende tijd ga je ook opletten welke promotiematerialen je nog meer tegenkomt. Niet alleen in je eigen BPV-bedrijf, maar ook wanneer je in een andere winkel bent. In deze opdrachten vertel je niet alleen hoe jij de promotiematerialen hebt bijgehouden, maar ook wat je ergens anders hebt gezien. Overal promotiemateriaal

a Natuurlijk is het ook belangrijk aandacht te besteden aan je werkhouding tijdens het opbouwen van displays en aanbrengen van promotiemateriaal. En of je geen gevaarlijke situaties creëert voor klanten bij het aanbrengen van promotiematerialen. Kijk maar eens op de volgende foto. Reageer op minstens één ‘gevaarlijke’ actie die in jouw BPV-bedrijf voorkomt

b Maak een overzichtje van de ervaringen welke je in de BPV met promotiematerialen hebt opgedaan. Bedenk erbij: promotie = de verkoop bevorderen!

Wel ja! Zij lijkt wel een acrobate in het circus.

79



Promotie: bevestigen en plaatsen promotiemateriaal De waardering van de leidinggevende of de docent voor het toepassen van promotiemateriaal binnen het bedrijf

Na bespreking en herkansing cijfer:

Bewaar ook zelf je resultaten en verzamelde foto’s en bijlagen. Zorg dat ze terug te vinden zijn onder Artikelpresentaties.

Bespreek wat je tot nu toe gedaan hebt met je praktijkopleider en laten aftekenen. Dit doe je zodra je daadwerkelijk weet hoe je artikelen presenteert, alles hebt besproken en alles netjes hebt uitgewerkt. Laat de handtekening aan je docent zien, dan weet hij dat je toe bent aan het BPVexamen Artikelpresentaties.

Afronding voorbereiding BPV-examen Artikelpresentatie en beheren winkel- / opslagruimte. In stap 13 en 14 beoefend de student het nemen van verantwoordelijkheid en het begeleiden van anderen bij dit werkproces. Het BPV-examen kan bij de opleiding Ondernemer afgenomen worden voordat U ook voor deze stappen 13 en 14 hebt getekend. Naam deelnemer:

Naam bedrijf:

Naam praktijkopleider:

Bij de student kan het examen worden afgenomen: Handtekening praktijkopleider: Datum:

80



Examenonderdeel – Voorraad en bestellen Dit BPV-examen gaat over de theoretische kant van de voorraad en het bestellen. In de Manager-opleiding heet dit examen: Bestellen, terwijl het in de Ondernemer-opleiding Voorraad en inkoopplannen genoemd wordt. Voor beide examens staan de bij het examen behorende BPV-examenopdrachten in deel 2 beschreven.

__________________________________________________ Stap 11 Onze voorraad - examenvoorbereiding a Janet is verantwoordelijk voor het beheer van de voorraden in een jeanswinkel. Een belangrijk deel van haar werk is te zorgen dat er op tijd nieuwe artikelen worden besteld. En niet alleen op tijd, maar ook nog eens in de juiste hoeveelheden. Zodat er niet te veel voorraden zijn, maar wel genoeg om steeds de vraag op te vangen. Haar winkel streeft naar een hoge servicegraad. Als het aan haar lag een servicegraad van 100 procent*. Een servicegraad van 100% is eigenlijk nooit haalbaar! Veel klanten komen namelijk van ver naar de winkel en als dan net die ene maat van dat ene merk uitverkocht zou zijn… dat willen ze beslist voorkomen! Maar overvolle opslagruimtes zijn ook niet wenselijk, dus is er voor elk artikel een maximumvoorraad.

Janet wil, wanneer ze klanten bij een aanschaf begeleidt,

Janet heeft de verantwoordelijke taak om ervoor te zorgen

niet graag misgrijpen in de voorraad.

dat de voorraden steeds op peil zijn

Het moment dat Janet haar bestelling plaatst, is het bestelmoment. Vandaag is onder meer het bestelmoment voor nieuwe zwarte dames-T-shirts in maat 38. De afzet van deze T-shirts was vorig jaar 98 stuks. De verkoop in de afgelopen maand was 15 stuks, een hoge omzet dus in vergelijking met andere maanden. De gemiddelde voorraad is 20 stuks. Die wordt bijna vijf keer per jaar verkocht, dus is de omzetsnelheid van deze T-shirts 5. Het is goed dat ze ook steeds een veiligheidsvoorraad van 10 stuks in huis hebben voor het moment dat er eens extra veel vraag naar is! De winkel bestelt de T-shirts periodiek, één keer in de twee weken. De bestelfrequentie is daarom 26 keer per jaar.Janet heeft berekend dat er 8 nieuwe T-shirts nodig zijn. Omdat de artikelen een besteleenheid hebben van 10 stuks, gaat ze er 1 bestellen. De bestelgrootte is dus 1. Janet haalt de bestelbescheiden tevoorschijn om de bestelling te gaan doen. Op het bestelformulier vult ze het getal 1 in bij de zwarte dames T-shirts in maat 38. Andere artikelen zoals sieraden, ceintuurs en bepaalde accessoires worden niet periodiek besteld, maar continu. Alleen wanneer het bestelniveau is bereikt - de minimumvoorraad - komt Janet in actie.

81



Net als Janet moet jij zorgvuldig en systematisch met de voorraadgegevens omgaan. Door het voorbeeld goed te lezen krijg je een goed beeld van de begrippen rond het bestellen en de voorraad. Afhankelijk van de afspraken die je hierover met jouw BPV-opleider hebt gemaakt, ga je de hierboven genoemde theoretische begrippen in de praktijk nalopen.

Voorraad bevindt zich vaak overal: achter, in de winkel, hoog op de plank en in de etalage

Door meekijken of meedoen met de voorraadbewaking krijg je al voldoende informatie voor deze opdrachtenserie.

Voorraadbeheer

Na het doornemen van de theorie doe je er goed aan de opdrachten eerst in zijn geheel door te nemen. Dan weet je wat er op je afkomt.

a Servicegraad Met de voorraad willen we klanten zoveel mogelijk van dienst zijn. Vervelend is het wanneer je een klant moet teleurstellen, omdat iets bijvoorbeeld is uitverkocht. Heb je al eerder bij een ander BPV-bedrijf BPV-opdrachten gemaakt over de goederenstroom, dan zul je je hier af en toe moeten aanpassen aan de andere manier van voorraadbewaking die je huidige BPV-bedrijf hanteert. Bespreek met je BPV-opleider welke rol jij kunt spelen bij het bewaken van de voorraad. Servicegraad Noteer hier op welke manier je in het BPV-bedrijf voorraadgegevens kunt raadplegen.

82



b Artikelomschrijving, minimumvoorraad, bestelaanbevelingen, opslagregels, specifieke verkoopvoorwaarden voor het product zijn allemaal voorbeeld van gegevens. Welke gegevens zijn in jouw BPV-bedrijf handig om bij de voorraad te weten?

c Geef een totaaloverzicht van wat er in de voorraadregistratie staat. Het mooiste is als je een bijlage toevoegt of een uitdraai van een deel van de voorraadregistratie. Zorg ervoor dat je ALLES wat in de voorraadregistratie staat ook kunt uitleggen. Aantekeningen (ook over de bijlage)

d Bespreek met je BPV-opleider het belang voor het BPV-bedrijf van een hoge servicegraad. Noteer daarna de conclusie van dat gesprek. Conclusie

83



e In een enkele branche speelt de servicegraad minder een rol. In welke? En hoe zit dat bij jullie? De rol van de servicegraad.

f Niet alleen servicegraad heeft te maken met het voorkomen van nee-verkoop. Bedenk drie voorbeelden van hoe nee-verkoop wordt voorkomen in het BPV-bedrijf.

1

2

3

g Kwaliteit van de voorraad Om de kwaliteit van de voorraad te bewaken, wordt de voorraad geschoond van artikelen die dubieus van kwaliteit zijn. Deze worden vernietigd of zenden we retour. Ook wordt er op gelet dat voorraad niet te lang in de winkel blijft liggen. Presentatie, Aanvullen, FIFO en LIFO

Bij FIFO denk je al snel aan levensmiddelen, maar eigenlijk is in elke branche FIFO meestal het gekozen voorraadbeleid.

84



Onderzoek het belang van FIFO voor het bedrijf en noteer je conclusie. conclusie

Onderzoek nu het belang van LIFO voor het bedrijf. conclusie

h Retourneren

Welke artikelen (hier het nog niet over de emballage hebben) in jouw BPV-bedrijf gaan retour? Breng onderscheid aan of het gaat om reclameren of om andere redenen van retourzenden.

i Wanneer komt de creditnota voor?

85



j Wordt er vanuit de winkel ook een afschrijvingsadministratie bijgehouden? Leg uit waarom dat wel of niet gedaan wordt.

k Geef aan of van de emballage ook een voorraadadministratie wordt bijgehouden. Leg uit waarom dit wel of niet nodig is.

l Is iemand speciaal verantwoordelijk voor retouren en emballage? Noteer wie.

m De prijs van de voorraad Voorraad kost geld. Hoe dat zit, daar heb je in het project Voorraad op peil houden ook al naar gekeken. Nu ga je daar dieper op in. Voorraadadministratie, Voorraadwaardering

Elk bedrijf gaat anders om met de basisprijs van de voorraad. Waarschijnlijk zul je met je BPV-opleider moeten praten om deze opdrachten te kunnen uitwerken.

86



Staat binnen het bedrijf de inkoopprijs of de verkoopprijs voor de voorraad centraal bij het bepalen van de prijs?

Beschrijf het belang van vervangingswaarde.

Hoeveel geld er in de voorraad steekt, wordt bij jaarlijkse inventarisatie zichtbaar.

Zorg dat je de betekenis van de gevraagde begrippen kent, voordat je er in de winkel vragen over gaat stellen.

n Bespreek of het BPV-bedrijf het systeem van een vaste verrekenprijs (VVP) kent en beschrijf de conclusie van het gesprek. Conclusie

87



Geef drie concrete voorbeelden van de vaste verrekenprijs in je BPV-bedrijf.

1

2

3

o Bespreek of het bedrijf ook werkt met historische kostprijzen of dat de laatste inkoopprijs altijd de doorslag geeft en noteer de uitkomst van het gesprek. Conclusie

p Betekenen prijsverhogingen dat de aanwezige voorraad wordt aangepast aan de laatste prijs? Leg uit waarom wel of waarom niet.

q Leg uit welke gevolgen het Fifo-systeem heeft voor het inkoopbudget indien niet met een scanningkassa gewerkt zou worden maar bijvoorbeeld met prijsetiketjes.

88



r Voorraadhoogte Om bij te houden wat je in bestelling en op voorraad hebt, houdt de winkel er een voorraadadministratie op na. Deze moet natuurlijk betrouwbaar zijn. Anders zou je verkeerde beslissingen kunnen nemen, die nadelige financiële gevolgen zouden kunnen hebben. Voorraadadministratie , Doel van de administratie

Een schoenenwinkel oogt leeg. De voorraad staat meestal in het magazijn.

Hoe zou je het voorraadniveau van het BPV-bedrijf willen omschrijven?

Geef een beschrijving hoe in het BPV-bedrijf geregeld is dat de voorraad altijd op de gewenste hoogte is.

89



s Over voorraad en bestellen moet je later ook berekeningen kunnen maken. Je leert daar ook de omzetsnelheid te berekenen. Op dit moment is het voldoende om met je BPV-opleider het belang van omzetsnelheid te bespreken en de conclusie van het gesprek te noteren. Conclusie

t In de volgende stap ‘Wij bestellen’ ga je de manier onderzoeken waarop de voorraad op artikelniveau wordt onderhouden. Je bekijkt dan wanneer en op welk moment verantwoord wordt bijbesteld. Nu ga je de voorraad beoordelen. Doe dat als één geheel . Benoem de voorraad die je kiest om te beschrijven in onderstaande opdrachten (afdeling, artikelsoort).

Beschrijf de invloed van seizoenen actieverkoop op de voorraad.

Hoe zou je de hoogte van de administratieve voorraad kunnen vaststellen?

90



Hoe zou je de werkelijke voorraad kunnen vaststellen?

Hoe zou je de technische voorraad kunnen vaststellen?

Hoe zou je de economische voorraad kunnen vaststellen?

Bespreek hoe op het bedrijf de administratie wordt bijgehouden en noteer het verslag daarvan. Zet daarbij ook wanneer de begrippen begin- en eindvoorraad vallen. Conclusie

91



u Afwijkingen Om ervoor te zorgen dat de voorraad ook echt ‘klopt’, wordt minimaal eenmaal per jaar de voorraad geïnventariseerd. Een vaak gebruikt woord hiervoor is: balansen. Dat woord geeft aan dat met die voorraadopname de voorraad een plek krijgt binnen de boekhouding van het bedrijf. Voorraadopname

Wanneer verpakkingen van de inhoud worden gescheiden, zoals in de cd-winkel, is de kans op afwijkingen groot.

Lang niet altijd zal de voorraad, die aangegeven wordt in de voorraadadministratie, overeenkomen met de voorraad die zich werkelijk in de winkel bevindt. Wanneer komen afwijkingen aan het licht?

Noteer wat er mee gedaan wordt wanneer er afwijkingen geconstateerd worden binnen het voorraadsysteem, zoals bij breuk, beschadiging en criminele derving.

Met een sluitende voorraadregistratie wordt onbekende derving voorkomen. Welke actie wordt er binnen het BPV-bedrijf ondernomen om derving in de voorraadregistratie te voorkomen?

92



Welke actie wordt ondernomen om geconstateerde derving terug te brengen?

v Inventarisatie Noteer wanneer dit jaar de dag is waarop wordt (of werd) geïnventariseerd.

w Controle goederenstroom

Beschrijf het belang van een exacte controle van de goederenstroom. Begin daarbij niet bij de binnenkomst van de goederen, maar bij het moment dat de goederen besteld worden! Maak daarbij als bijlage een stroomschema, waarin je de goederenstroom onderbrengt. Beschrijving bijlage

Hoe je een stroomdiagram netjes uitwerkt vind je in stap 2 bij opdracht i. Zorg ervoor dat je straks in het examengesprek over de voorraad kort kunt omschrijven hoe de voorraad wordt beheerd, welke werkzaamheden daarvoor moeten gebeuren en waarom die zo gebeurenJe moet aan kunnen geven welke dingen volgens jou anders of beter zouden kunnen en waarom je dat vindt. Je BPV-examen binnen deze kerntaak gaat over voorraad en bestellen. Combineer als voorbereiding de beide stappen Onze Voorraad en Wij bestellen. Als goed opgeleide medewerker ga je eraan bijdragen dat de verkoop en het assortiment optimaal zijn. Dat heeft natuurlijk ook alles te maken met voorraad en bestellen. Hierbij hoort ook rekenwerk. Dat rekenwerk kom je in een later stadium en op school tegen.

93



Stap 12 Wij bestellen - examenvoorbereiding Als er nooit besteld zou worden, is de winkel op een gegeven moment leeg. Dan valt er nog weinig te verkopen. Daarnaast leert de ervaring dat de klant niet graag het laatste artikel uit het vak meeneemt. In praktijk is het zo, dat slechts een relatief klein deel van het assortiment echt snel verkoopt. Vaak 20% van de collectie. De overige 80% verkoopt, omdat de klant voor die 20% de winkel binnenkomt en daar impulsief dingen bijkoopt. Dat wordt wel de 80/20-regel genoemd. Wanneer je dat dus niet dagelijks zou bijbestellen, is er voor de klant geen reden meer om jullie winkel te bezoeken. Dan liggen er alleen nog de impulsartikelen. Natuurlijk ligt dat in een supermarkt heel anders dan in een elektrotechnische detailhandel of in een modezaak. Interessante vergelijkingsmogelijkheden voor iemand die zich specialiseert in de verkoop of later ondernemer wil worden!

a Eerst inkopen, dan bestellen De consument heeft een bepaald beeld van het assortiment dat jouw BPV-bedrijf voert. Tijdig bestellen kan 'misgrijpen' door de klant voorkomen. Om hier als vakman op in te kunnen spelen moet je de voorraadhoogte beheersen.

Lege planken moeten hoe dan ook voorkomen worden!

Een bestelling samenstellen kan in een speciaalzaak soms ingewikkeld uitzoekwerk zijn!

Bestelgrootte bepalen, Begrippen bij bestellen

De begrippen die horen bij het bestellen zijn best lastig. Wanneer je in je BPV-bedrijf bent, kun je de theorie meestal niet naslaan. Gebruik daarom deze tip: maak van de begrippen een afschrift door deze te knippen/plakken naar een Worddocument. Leg dat begrippenlijstje daarna in je BPV-werkboek. Ooit is het assortiment samengesteld en ingekocht. Voordat je gaat bestellen, kijk je hoe het proces dat daaraan voorafging verliep. Inventariseer in je BPV-bedrijf hoe de inkoop functioneert. Dit kan per afdeling en zelfs per artikelgroep verschillen. Maak een korte beschrijving van je bevindingen

94



De inkoop van de Afdeling ….

/ Artikelgroep…..

gebeurt globaal omschreven op deze manier:

Verantwoordelijk persoon:

b Voorraadgrootte Om de ingekochte voorraad bij te houden, moet er besteld worden. Hoe dat gebeurt, kan weer verschillen per afdeling, per artikelgroep of per leverancier. Bespreek op het BPV-bedrijf de verschillen tussen de bestelprocedures en omschrijf kort welke verschillende procedures er bestaan.

c Bestellingen komen op een gegeven moment ook binnen. Wat zijn de vaste aanlevermomenten van bestellingen? Mogelijk komen er ook variabele aanleveringen voor.

95



d Is het mogelijk elk dingetje maar apart te bestellen? Wat kun je na een eerste inventarisatie schrijven over besteleenheden? Je mag je beperken tot drie leveranciers. Niet altijd is de besteleenheid ook gelijk aan de aflevereenheid die later aangeleverd wordt. Is dat zo in jouw BPV-bedrijf? Leverancier 1

Leverancier 2

Leverancier 3

e Als je artikelen nodig hebt om de voorraad aan te passen, gaat er altijd wel enige tijd overheen voordat je er ook over kunt beschikken. Wat valt er in het algemeen te vertellen over de levertijden binnen het assortiment van jouw BPV-bedrijf?

96



f Bestelgrootte Leveranciers stellen eisen aan de grootte van de bestelling. Ze kunnen niet voor elk artikel apart gaan rijden. Wat zijn de eisen van de drie eerder gekozen leveranciers die zij stellen aan de minimale bestelgrootte? Leverancier 1

Leverancier 2

Leverancier 3

In een enkel geval kan het toch handig zijn dat iets per stuk wordt (na)geleverd. Voorbeeld: Een klant vraagt een winkel iets voor hem speciaal te bestellen. De inkoopprijs bedraagt € 60. De minimale bestelgrootte die de leverancier eist is € 500. De winkel heeft echter net een grote bestelling binnen en heeft dus naast klantenbestelling niets nodig bij deze leverancier om tot een bestelling tot € 500 te komen. Omdat het hier om een uitzondering gaat, levert de leverancier toch, maar rekent daarvoor een kleine extra vergoeding.

g Bestelmoment Worden bestellingen samengesteld op een vast moment of wanneer blijkt dat een bepaalde voorraad terugloopt? Dat laatste heet een variabel bestelmoment. Het kan ook zijn dat bestellingen automatisch verlopen vanuit de computerkassa.

Bij dit bedrijf wordt de bestelling beïnvloed door de kassaverkopen.

97



h Overleg met degene die over de bestellingen gaat of hij iets kan vertellen over het bestelpunt. Noteer drie voorbeelden. Voorbeeld: Bij een kleine supermarkt moet de Venz-hagelslag worden bijbesteld zodra er nog tien in het vak staan. Het bestelpunt of bestelniveau is dus tien. 1.

2.

3.

i Bestelfrequentie De bestelfrequentie kan zelfs voor alle artikelen verschillend zijn. Voor het ene artikel kan dat dagelijks zijn en voor het andere artikel zelfs een halfjaar. Hoe zit het met de bestelfrequentie binnen jouw BPV-bedrijf?

Bespreek met de BPV-opleider of je enkele bestelprocedures diepgaand mag onderzoeken (minimaal één vaste en één variabele). Dat zal niet kunnen zonder zijn steun, omdat veel informatie uit de administratie moet komen. Aantekeningen

98



j Voorraadgrootte Voordat je gaat bestellen moet je eerst bepalen hoeveel voorraad je in de winkel wilt hebben staan. Soms hangt dat van de aanvankelijke inkoop af, maar dat hoeft niet.

Toen ondernemer Jansen de wintercollectie inkocht, ging hij uit van een startvoorraad van 200 skijacks. Lopende het winterseizoen wil hij nog ski-jacks bijbestellen, zodat hij een optimale winteromzet kan draaien. Maar hij wil niet tot het eind van het seizoen een voorraadgrootte van 200 stuks aanhouden. Per maand past hij zijn maximale voorraadgrootte aan, zodat hij aan het einde van de winter nog weinig jassen over heeft. Een bouwmarkt heeft een bepaalde ruimte gereserveerd voor de artikelen die tot de groep ijzerwaren behoren. IJzerwaren, zoals spijkers en schroeven behoren tot de vaste collectie van de bouwmarkt en moeten constant aanwezig zijn. De voorraadgrootte ligt vast en moet bij voorkeur continu op dat niveau gehouden worden.

Begrippen in voorraadbeheer

Benoem een artikelgroep waar sterk gelet wordt op de aanwezigheid van een minimum voorraad.

Doe hetzelfde met een artikelgroep waar sterk gelet wordt op de aanwezigheid van een maximum voorraad.

Hoe zou je de normale voorraad omschrijven?

k Servicegraad Zoek op wat je kunt vinden over de servicegraad die gebruikelijk is in de branche van jouw BPV-bedrijf. De servicegraad waarvan in de branche uitgegaan wordt, is*:

* Het hoeft niet het ware exacte cijfer te zijn. Een indicatie is voldoende.

99



Klanten zijn merktrouw. Zij verwachten dus bij dit product een hoge servicegraad.

l Kosten van voorraad Kosten van voorraad bestudeerde je al in een vorige stap. Denk bijvoorbeeld aan de drie R’s. Onjuist bestellen heeft consequenties als het om de kosten gaat. Vul in aan welke consequenties je dan denkt.

Omschrijf hoe je de administratieve voorraad van jouw BPV-bedrijf zou kunnen achterhalen.

Doe hetzelfde voor de technische voorraad.

Geef aan hoe je in jouw BPV-bedrijf de economische waarde van de voorraad zou kunnen berekenen.

100



Noteer hoe de technische voorraad in jouw BPV-bedrijf wordt vastgesteld. Het ene bedrijf werkt met een grandioos computersysteem, terwijl er ook nog bedrijven zijn waar alles per bestelling met de hand moet worden geteld

m Bestelmoment en het bestelpunt Zoek van drie artikelen het bestelmoment en het bestelpunt uit. Zorg dat uit je beschrijving blijkt dat je deze begrippen begrijpt. Artikel

Beschrijving bestelmoment en bestelpunt

1.

2.

3.

Waar leidt slordig omgaan met deze begrippen toe?

101



n Hoe zit het gevoelsmatig met het bestellen? Wordt er vaak besteld?

Gebaseerd op wat je tot nu toe hebt onderzocht en besproken, kun je nu omschrijven hoe in jouw BPV-bedrijf de bestelgrootte bepaald zou kunnen worden. Ga uit van de gebruikelijke bestelprocedures.

In deze winkel verwacht de klant dat zijn kans van slagen groot is. De collectie is breed en de stellingen zijn altijd goed gevuld.

Hoe beleeft de consument het voorraadniveau van het BPV-bedrijf? Dat kan afhankelijk zijn van de hoogte van de bestelfrequentie.

102



o Veiligheidsvoorraad Natuurlijk weet je nooit exact wat je gaat verkopen. Ook wordt de levertijd die de leverancier opgeeft niet altijd nageleefd. Of er zijn andere factoren zoals een feestdag of een toegenomen vraag. Waar is het belangrijk dat in jouw BPV-bedrijf een veiligheidsvoorraad wordt gehanteerd?

Uiteindelijk leidt een bestelling tot het binnenkomen van zendingen. Hoe groter de zending, des te meer ruimte, rente en risico dat met zich meebrengt. Bespreek dit met je BPV-opleider.

p Omzetsnelheid Heeft de winkel een regelmatig wisselende voorraad? Of blijven sommige artikelen wel heel erg lang staan? Omzetsnelheid

Bespreek met je BPV-opleider het belang van de omzetsnelheid van de verschillende artikelgroepen. Zoek een artikelgroep op in het BPV-bedrijf met een hoge omzetsnelheid.

Zoek een artikelgroep op in het BPV-bedrijf met een lage omzetsnelheid.

Zoek een artikelgroep op in het BPV-bedrijf met een gemiddelde omzetsnelheid.

Zoek de gemiddelde omzetsnelheid op die hoort bij je branche en vergelijk deze nog eens met deze artikelgroepen. Is over het algemeen de omzetsnelheid van het BPV-bedrijf hoog of laag te noemen? Zorg ervoor dat je je antwoord kunt motiveren Hoog Laag Gemiddeld

103



q Het bestelsysteem

Bekijk hoe het bestelsysteem in de praktijk functioneert. Dat kan per artikelgroep verschillen.

Een supermarkt verkoopt vaak dagelijks dezelfde hoeveelheid brood. Dus zullen de bestellingen gelijkmatig verlopen. Maar in dezelfde supermarkt is de verkoop van bijvoorbeeld cola afhankelijk van het aanbiedingenbeleid of het weer.

Op deze afdeling hangt de bestelgrootte van het aanbod af. Meestal zijn de besteleenheden wel hetzelfde.

Zoek uit of het bedrijf werkt met het sQ-systeem en zo ja, voor welke artikelgroepen.

Noteer of het bedrijf werkt met het BQ-systeem, bijvoorbeeld voor enkele artikelgroepen.

Het bedrijf kan ook werken met het sS-systeem voor enkele artikelgroepen. Welke?

Ten slotte kan het bedrijf nog werken met het BS-systeem voor een aantal artikelgroepen.

r Bestelmethoden Er zijn verschillende bestelmethoden, vaak zelfs binnen één en hetzelfde bedrijf. Je gaat onderzoeken welke methoden jouw BPV-bedrijf hanteert. Het bedrijf werkt met bestelformulieren. Ten minste één bestelformulier voeg je toe aan het in te leveren materiaal.

104



De spijkerbroekencollectie heeft een andere bestelmethode dan de seizoenscollectie.

Hoe worden bestellingen naar de leverancier gecommuniceerd?

Telefonisch contact kan een optie zijn. Gebeurt dat in jouw BPV-bedrijf?

Bestellingen kunnen ook automatisch verlopen. Zelfs zonder menselijk ingrijpen. Elk verkocht artikel komt automatisch weer binnen met de volgende zending. Komt dat in jouw BPV-bedrijf voor?

Meer gebruikelijk is dat bestellingen met het order-entry-apparaat worden opgenomen en daarna automatisch doorgegeven. Beschrijf de werkwijze.

Het komt ook wel voor dat bepaalde artikelgroepen door een vertegenwoordiger worden bijgehouden. Ook in jouw BPV-bedrijf? Zo ja, voor welke artikelgroep?

105



Dan kan het nog zijn dat jouw BPV-bedrijf een eigen systeem voor bestellingen heeft. Beschrijf die andere methode dan.

Ten slotte geef je nog aan of je hebt gewerkt met de bestelmethode(n). Noteer welke.

s Bestelfrequentie Zoek drie duidelijk verschillende artikelgroepen in je BPV-bedrijf als het om de bestelfrequentie gaat. Omschrijf deze en laat daaruit de reden van het verschil in bestelfrequentie blijken. Artikelgroep 1.

Omschrijving bestelfrequentie

2.

3.

t Bestelgrootte Beschrijf ten minste drie factoren die bepalend zijn voor de bestelgrootte in het bedrijf. 1.

2.

3.

106



u Servicegraad verhogen Het zou mooi zijn als je elke klant tevreden zou kunnen stellen. Nooit nee-verkopen. In de praktijk is dat niet haalbaar. Beschrijf in een kort verslag hoe de servicegraad wel iets verhoogd zou kunnen worden.

Bespreek wat je tot nu toe gedaan hebt met je praktijkopleider en laten aftekenen. Dit doe je zodra je daadwerkelijk weet hoe je de voorraad bijhoud en goederen bestelt, alles hebt besproken en alles netjes hebt uitgewerkt. Laat de handtekening aan je docent zien, dan weet hij dat je toe bent aan het BPV-examen Voorraad en bestellen Afronding van deze eerste voorbereiding op het gedeelte Voorraadbeheer en bestellen De voorbereiding van de bij dit examen behorende BPV-opdrachten, staat in deel 2. Naam deelnemer:

Naam bedrijf:


De student heeft zoveel informatie aangaande voorraadbeheer en bestellen verzameld, dat hij/zij aan de examenopdrachten hierover (in deel 2) kan beginnen: Handtekening praktijkopleider:

Datum:

107



Examenonderdeel – leidinggeven of begeleiden (goederenstroom) Je volgende BPV-examen gaat over het begeleiden van collega’s. Heb je de opleiding Verkoopspecialist of Eerste Verkoper gedaan, dan heb je deze stappen al eerder doorgenomen. De bij het examen behorende BPV-examenopdracht vind je in deel 2.

__________________________________________________ Stap 13 De goederenstroom coachen - examenvoorbereiding In deze stap onderzoek je jouw coachende houding over de werkzaamheden welke je al eerder beoefend hebt. Dat wil zeggen dat je de opdrachten die de leidinggevende je geeft, kunt uitvoeren. Nu ben je bezig aan een opleiding om zelf begeleider of leidinggevende te worden. Je moet dus gaan meedenken in het bedrijf over hoe de werkzaamheden slim, efficiënt en effectief worden uitgevoerd. Om je een beeld te geven je de volgende opdrachten moet interpreteren, worden de opdrachten steeds ingeleid door een korte casussituatie, welke steeds over Randy, Liza en Rob handelen. Je leert je zo te verplaatsen in de situaties van anderen en deze om te zetten naar je eigen mogelijkheden.

Randy is verkoopspecialist op de cd-afdeling van een warenhuis. Randy doet dit werk nog niet zo heel lang, maar heeft wel veel kennis van het assortiment. Voor de eerste keer gaat hij een stagiaire, Liza, begeleiden. Liza weet nog niks van het werk op deze afdeling. Maar Liza is wel eigenwijs. Ze doet alsof ze alles al weet en is erg eigengereid. Daar heeft Randy wel moeite mee. Randy’s collega Rob slaat hem op de schouder en zegt met een lach: 'Wees gerust, Randy, er komt heus wel een moment, dat ze naar je gaat luisteren'. Randy wacht op een moment, dat Liza door haar eigengereidheid een fout maakt, zodat hij haar de les kan lezen.

Als verkoopspecialist begeleid je soms stagiaires of andere medewerkers. Dat is niet altijd even gemakkelijk.

Als afdelingsmanager van de afdeling naast die van verkoopspecialist Randy, overleggen Rob en Randy regelmatig met elkaar.

Rob is de nieuwe afdelingsmanager bij de afdeling speelgoed en sportartikelen van hetzelfde warenhuis. Hij heeft zojuist een artikel gelezen over coachingstrajecten. De principes van het coachen spreken hem aan. Zouden die ook toe te passen zijn voor het begeleiden van stagiaires of andere medewerkers in hun dagelijkse werkzaamheden? Misschien kan hij Randy dan een beetje collegiaal bijstaan!

108



Net zoals bij deze verkoopspecialist (Randy) of afdelingsmanger (Rob) kan het voorkomen dat jij straks medewerkers coacht. Afhankelijk van de afspraken die je hierover met jouw BPV-opleider hebt gemaakt, zul je anderen begeleiden. Dit kunnen studenten zijn, die bij jou in de zaak stage lopen, maar ook aankomend verkoopmedewerkers of verkopers.

Ook jij gaat, net als Randy, anderen begeleiden.

Randy is verkoopspecialist in een warenhuis.

Verzorgen en verwerken van goederen

Je kunt deze opdrachten niet maken, zonder eerst de bijbehorende theorie grondig door te nemen. Deze theorie bestaat uit een aantal onderdelen, die je op verschillende plekken binnen de opleiding nodig hebt. Daarna doe je er goed aan deze stap eerst in zijn geheel door te nemen. Dan weet je wat er op je afkomt. Dingen die je al zeker weet, kun je gelijk uitwerken.

a Plek in de winkel

Randy heeft met zijn vakkennis en verkoopervaring een belangrijke plek in het warenhuis. Hij kent het bedrijf en het assortiment. De andere medewerkers komen met hun vragen vaak bij hem. Nu heeft zijn leidinggevende hem gevraagd de begeleiding van Liza, de nieuwe stagiaire, op zich te nemen. Randy vertelt graag over zijn vak en hij vindt het leuk om anderen wat te leren. Het streelt hem ook wel dat anderen hem nodig hebben. Maar hoe zal dat gaan met Liza, die blijkbaar al doet alsof ze veel weet? Eén van Robs taken is het begeleiden van medewerkers. Maar hij kan niet altijd op iedereen letten. In het artikel over coachen heeft hij gelezen dat coachen zelfstandige medewerkers oplevert. Dat vindt Rob een goede zaak. Maar kan hij dat resultaat ook krijgen zonder een heel coachingstraject met een medewerker in te gaan?

Randy en Rob hebben beiden een andere functie en een andere plek binnen het bedrijf waar ze werken. Je gaat allereerst jouw plek in jouw BPV-bedrijf beschrijven. Mogelijk heb je dat al eens eerder gedaan. Toen was dat waarschijnlijk gericht op het assortiment of de doelgroep. Nu gaat het om de mensen die er werken.

109



Zo kun je leren, hoe je later collega’s kunt aansturen of begeleiden. Ook kan degene die jouw opdrachten naleest, deze zo binnen de context van jouw bedrijf plaatsen. Het uitgangspunt van de beschrijving is dus het personeel en de communicatie. Je vertelt daarom iets over de bedrijfscultuur, over hoe er met medewerkers wordt omgegaan, over normen en waarden, over communicatie binnen het bedrijf en over je eigen houding.

Rob is afdelingsmanager op de afdeling speelgoed en sportartikelen.

Je gaat hiervoor een lijst (checklist) aanleggen. Gebruik als basis hiervoor de onderstaande opdrachten. In deze checklist noteer je wat je moet weten om jouw plek in de organisatie en de organisatie te beschrijven, zoals dat hierboven ook voor Randy en Rob gebeurde.. Checklist van:

Bedrijf:

De verschillende functies binnen de vestiging: Mijn functie:

Ik heb met de volgende mensen binnen het bedrijf te maken:

De communicatie/samenwerking verloopt zo:

Ik let daarbij op de volgende punten:

Ik heb met de volgende mensen buiten het bedrijf te maken:

De communicatie/samenwerking verloopt zo:

110


Checklist van:


Bedrijf:

Ik let bij communicatie /samenwerking op de volgende punten:

Ik gebruik begrijpelijke taal. Ik heb te maken met de volgende overlegvormen:

In mijn functie kan ik wel/niet zonder overleg van bepaalde procedures afwijken, dat gaat om deze procedures Dat heeft te maken met:

Ik kijk daar zo tegenaan:

Geldende waarden en normen binnen mijn team:

Ik vind dat zo:

Er is veel / weinig onderlinge betrokkenheid binnen mijn team. Dat vind ik:

Ik toon mijn betrokkenheid bij het bedrijf op deze manier:

111


Checklist van:


Bedrijf:

Ik toon mijn betrokkenheid bij mijn collega’s op deze manier:

Mijn collega’s stellen mij vragen over:

Ik geef op deze manier antwoord:

Als ik zie dat er iets fout gaat bij een collega, doe ik dit:

Eigen opmerkingen:

b Als een professional Randy heeft Liza gevraagd een presentatie te maken van de binnengekomen cd’s. Met een lachje ziet hij dat ze het niet op de juiste manier doet. Net als hij naar haar toe wil gaan om te vertellen hoe het wél moet, ziet hij dat zijn leidinggevende naar hem kijkt. Randy merkt dat hij een kleur krijgt. Hij voelt zich betrapt. Hij wist van tevoren dat Liza dezelfde fout zou maken als bijna alle andere nieuwe medewerkers doen: ze zou de cd-doosjes gevuld in de schappen plaatsen. Randy heeft Liza met opzet niet laten zien hoe het moest omdat hij haar wilde laten voelen dat ze nog veel moet leren. Dat is natuurlijk erg kinderachtig van hem, dat weet hij zelf ook wel. Nu moet hij een professionele houding aannemen.

112



We nemen tussendoor even een kijkje op de speelgoedafdeling. Rob heeft voor zichzelf een lijstje gemaakt met alle punten die te maken hebben met een coachende houding. Hij wil aan de hand van dat lijstje kijken of er iets in het introductieplan voor stagiaires en andere nieuwe medewerkers veranderd moet worden.

Randy en Rob denken beiden na over de professionele houding die hoort bij het begeleiden van medewerkers. Werk via deze opdrachten verder met aan de door jou opgestelde checklist. Coördineren ontvangst en opslag, coördineren verzorging verkoop- en opslagruimten

Je beschrijft daarin wat jij een professionele, coachende houding vindt. Je gaat - net als Rob - ook onderzoeken of het bedrijf waar je werkt, is ingericht op deze houding. Bij een professionele houding horen de volgende aspecten: Daarvan vind ik dit wel eens moeilijk:

Bij een coachende houding zijn de volgende aspecten belangrijk:

Deze punten krijgen voldoende/onvoldoende aandacht bij:

Vink je keuze af, zet er aantekeningen achter. de instructie van nieuwe medewerkers; het werkoverleg; de werkplanningen; het inspringen als er zaken mis (dreigen te) gaan; het ingaan op vragen van medewerkers. Eigen opmerkingen:

c Personeelsbeleid Eén van Randy’s collega’s is ziek. Het lijkt erop dat dit voor langere tijd zal zijn. Randy maakt zich zorgen. Er mag nu niemand meer uitvallen, anders loopt het mis met de personele bezetting. Maar ja, Randy gaat als verkoopspecialist niet over de bezetting. Dat doen de managers. Maar toch laat het hem niet los. In zijn gevoel is het wel zijn afdeling, waar het probleem in zit.

113



‘Ze’ zouden kunnen proberen iemand via een uitzendbureau te krijgen, maar misschien is het wel beter om een vaste invalkracht aan te nemen. Of om één van de twee parttimers tijdelijk meer uren te laten werken, of misschien wel allebei. Mag hij zich hiermee bemoeien? Randy besluit hier met collega Rob over te praten. Rob is tenslotte een afdelingsmanager.

Het is altijd goed om mee te denken over

Enthousiasme is een waardevolle eigenschap voor een

het personeelsbeleid. verkoper.

Rob luistert zelf ook graag mee.

Rob heeft natuurlijk ook zijn eigen afdelingsproblemen. Het valt Rob op dat één van zijn medewerkers, een zaterdagkracht, met veel enthousiasme over de computerspelletjes weet te vertellen. Hij ziet regelmatig een groepje klanten van verschillende leeftijden om hem heen staan die geboeid naar hem luisteren. ‘Een natuurtalent,’ denkt Rob, ‘hoe en waar kan ik deze jongen nog meer inzetten?’

Het is voor iedere werknemer belangrijk dat het goed gaat met het bedrijf. Eén van de aspecten is het personeelsbeleid. Zowel Rob als Randy voelen zich betrokken bij het bedrijf en het personeel. Ze denken beiden na over een goede manier waarop personeel kan worden ingezet. Ga verder met je checklist. Je noteert op welke manier jij jouw betrokkenheid bij het bedrijf en personeel toont of kunt tonen. Dit zijn de richtlijnen ten aanzien van het personeelsbeleid: * Voeg waar een sterretje staat een motivatie van je keuze toe. Ik denk wel/niet na over mogelijke knelpunten binnen het personeelsbeleid*: Ik zie de volgende verbeterpunten:

Ik ben wel/niet op de hoogte van de ontwikkelingen in de maatschappij die te maken hebben met het personeelsbeleid*:

114



Ik ken wel/niet de functieomschrijvingen van mijn collega’s*:

Ik ben wel/niet op de hoogte van opleidingsen ontwikkelingsplannen van mijn collega’s*:

Ik weet wel/niet hoe mijn collega’s het beste tot hun recht komen*:

Ik weet wel/niet wat hun sterke en minder sterke kanten zijn*:

Ik bespreek personele aangelegenheden

wel/niet met mijn collega’s en leidinggevende*:

Eigen opmerkingen:

* Voeg hier een motivatie van je keuze toe.

d Het loopt anders Randy is de bestellijsten aan het invullen als hij ineens een harde stem hoort. In de winkel ziet hij hoe een vervelende klant irritant doet tegen Liza. Liza staat er wat hulpeloos bij. Als de klant Randy ziet, zegt hij: ‘Dit kind weet werkelijk niets. Ik vraag om Theo Nijland en zij denkt dat het iets klassieks moet zijn. Pfff … zie ik eruit alsof ik om klassieke muziek kom?’ Hoe pakt Randy dit aan? Een van de medewerkers van Rob wil niet naar een andere afdeling om in te vallen. Hij zegt dat tijdens het sollicitatiegesprek is afgesproken dat hij op de sport- en speelgoedafdeling kan blijven. Als Rob dit navraagt, blijkt die afspraak inderdaad door personeelszaken gemaakt te zijn, tegen het beleid van het bedrijf in. De vestigingsmanager is hier ook niet gelukkig mee, maar het blijft toch Robs probleem. Wat nu?

115



Liza in de problemen: Randy moet snel afwegen waar

Hoe kan dat nu zijn toegezegd? Het zoeken naar

loyaliteit en prioriteit liggen

oplossingen en alternatieven vergt straks alle mogelijke creativiteit.

Misschien heb jij geluk en gaat het begeleiden van de stagiaire precies zoals je gepland had. Maar het kan ook anders lopen. Je kunt je niet voorbereiden op alle mogelijke problemen. Maar je kunt wel nadenken over mogelijke situaties waarin je terecht kunt komen. Je bedenkt welke aspecten volgens jou belangrijk zijn als het gaat om zaken als loyaliteit, prioriteit, verantwoordelijkheid en de plek waar problemen moeten worden aangepakt. De volgende punten kunnen van belang zijn bij loyaliteit, prioriteit en verantwoordelijkheden. Ik geef mijn grenzen aan: Mijn normen en waarden zijn belangrijk:

Ik val collega’s niet af in het bijzijn van de klant:

De klant is koning:

Ik geef feedback aan medewerkers:

Ik vraag feedback aan medewerkers en leidinggevende:

Ik ken mijn verantwoordelijkheden:

116



Ik breng soms anderen (bijv. op school) op de hoogte van iemands functioneren:

Ik roep hulp in als:

Ik bied hulp als:

Ik grijp soms bewust niet in:

Ik heb een voorbeeldfunctie en daarom let ik op:

Ik ken de structuur van het bedrijf en ik weet waar ik moet zijn als er iets is:

Ik wijk soms af van het gemaakte beleid:

Ik sta open voor alternatieven:

Ik vind onverwachte situaties:

Eigen opmerkingen:

117



e Het logistiek proces coachen Je hebt nu alle theorie doorgenomen en een lijst aangelegd over hoe jij van jezelf denkt en hoe jij denkt dat jouw BPV-bedrijf met de daar werkende mensen omgaat. Nu ga je met degene die de leiding heeft over het logistiek proces binnen jouw BPV-bedrijf je checklisten doornemen. Kijkt diegene net zo tegen de door jou opgevoerde punten aan? Deelt diegene jouw meningen? Noteer in de lijst hieronder de uitkomst van het gesprek Maak daarna een kopie van de opdrachtuitwerkingen/checklist die je tot nu toe gemaakt hebt. Pas die kopie aan op de feedback die je kreeg van degene die verantwoordelijk is voor de logistiek. Je moet je originele checklist in tact houden, want daarmee ga je in de volgende stap nog een gesprek voeren. Maak dus eerst kopieën!. Hier vinkt af, de leidinggevende logistiek

Degene die de leiding heeft over het logistiek proces vindt van mij: Dat ik uitleg kan geven van werkzaamheden: Dat ik uitleg kan geven over de achtergrond van werkzaamheden: Dat ik arbeidsadviezen kan geven: Dat ik collega’s kan ondersteunen: Dat ik collega’s kan stimuleren: Dat ik weet hoe ik collega’s kan motiveren: Dat ik collega’s kan informeren over het waarom: Dat ik afwijkingen zie en ze signaleer: Dat ik actie onderneem in het verzorgen van de afwijking als gevolg van het signaal: Dat ik het magazijn voor openingstijd gereed kan maken: Dat ik gedurende de dag controleer op netheid: Dat ik hulpmiddelen kan opruimen en daartoe bereid ben: Dat ik kan toezien op het gebruik van hulpmiddelen:

Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee

118



Vraag daarna of deze leidinggevende in het lijstje jouw eigen oordeel (je beslissing ja of nee te laten staan) wil afvinken of dat ook zijn/haar mening is.

f Het presenteren van de artikelen coachen Net als in de vorige opdracht ga je bij jezelf na, hoe jij denkt dat jouw BPV-bedrijf, met de daar werkende mensen, omgaat. Vergelijk dat ook met de mening van een ervaringsdeskundige.

Nu praat je met degene die de leiding heeft over de uitstraling van de winkel. Dus weer ga je bij jou in het BPV-bedrijf je checklist doornemen, maar nu met iemand die een ander doel voor ogen heeft. Kijkt diegene net als jij tegen de door jou opgevoerde punten aan? Of deelt diegene de mening van de logistiek leider? Noteer hieronder de uitkomst van dat gesprek.

Hier vinkt af, de leidinggevende winkel

Degene die de leiding heeft over de uitstraling van de winkel vindt van mij: Dat ik uitleg kan geven van werkzaamheden: Dat ik uitleg kan geven over de achtergrond van werkzaamheden: Dat ik arbeidsadviezen kan geven: Dat ik collega’s kan ondersteunen: Dat ik collega’s kan stimuleren: Dat ik weet hoe ik collega’s kan motiveren: Dat ik collega’s kan informeren over het waarom: Dat ik afwijkingen zie en ze signaleer: Dat ik actie onderneem in het verzorgen van de afwijking als gevolg van het signaal: Dat ik het magazijn voor openingstijd gereed kan maken: Dat ik gedurende de dag controleer op netheid: Dat ik hulpmiddelen kan opruimen en daartoe bereid ben: Dat ik kan toezien op het gebruik van hulpmiddelen:

Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee Ja/nee

Maak een kopie van de checklist die je oorspronkelijk gemaakt hebt. Pas die kopie ook weer aan op de feedback die je nu krijgt. dus van degene die verantwoordelijk is voor de uitstraling van de winkel. Je hebt nu drie checklistvarianten.

119



g Evaluatie In deze stap stond je stil bij wat je geleerd en ervaren hebt. Je vergelijkt de feedback van de degenen met wie je de gesprekken hebt gevoerd. Maak een aanvullend verslagje waarin je de feedbackvergelijking verwerkt. Beschrijf ook wat je van deze feedback vindt. Geef in ieder geval antwoord op de volgende vragen:

Zijn er opvallende zaken naar voren gekomen?

Ja/ nee, namelijk:

Een volgende keer wil ik meer aandacht besteden aan:

Mijn kwaliteiten zijn:

Noem in je conclusie drie dingen waar jij in jouw werk extra op gaat letten als je een medewerker gaat begeleiden. Conclusie: Drie dingen waar ik in mijn werk extra op ga letten wanneer ik een medewerker ga begeleiden, zijn: 1.

2.

3.

120



De stagiaires op Robs afdeling vragen om zijn feedback bij deze opdracht. Rob begeleidt ze graag.

Daarna zet je in het verslag wat je van deze opdracht vond. Geef in ieder geval antwoord op de volgende vragen:   

Wat vond je moeilijk aan deze opdracht? Wat vond je gemakkelijk aan deze opdracht? Wat heb je van deze opdracht geleerd?  Aantekeningen

121



Stap 14 Overwicht hebben - examenvoorbereiding a Fred is verkoper bij een hengelsportzaak. Fred vist al zijn hele leven en is een echte beroepsfanaat. Alles, maar dan ook letterlijk alles rond vissen interesseert hem en hij weet er alles van. Alhoewel Fred de jongste medewerker in het bedrijf is, vragen de collega's vaak bij Fred om informatie als het om diepgaande assortimentskennis gaat. De werkgever van Fred wil hem, zodra dat aansluit op zijn MBO-opleiding, bevorderen tot verkoopspecialist.

Da's Fred, de supervisspecialist!

Fred moet natuurlijk niet doen alsof ie alles beter weet dan de baas!

Fred is dus allesbehalve een leidinggevende in het hengelsportbedrijf. Toch denken de klanten dat wel. Dat komt omdat hij zoveel weet. Collega's roepen in hun eigen verkoopgesprekken Fred er namelijk gewoon bij voor een goed advies. Op de klant en op de collega's, ja, zelfs op zijn baas, heeft Fred een overwicht, als het om vakkennis gaat. Zolang Fred niet naast zijn schoenen gaat lopen en de chef gaat uithangen, worden Freds adviezen gewaardeerd. Wanneer Fred bijdehand zou gaan doen en anderen als mindere gaat behandelen, gaat het natuurlijk goed fout!

Aan het einde van deze serie opdrachten oefen je een aantal situaties in je BPV-bedrijf. Dan kun je laten zien dat ook jij overwicht kunt hebben op meer ervaren collega’s. Dat oefenen kan met een collega, een familielid, een medestudent of met je BPV-opleider. Als je ‘iemand van buiten’ meeneemt, moet je daarvoor wel eerst toestemming vragen aan je BPV-opleider. Dat dit op deze plek al wordt aangegeven is, zodat je deze zaken ruim tevoren kunt regelen. Eerst ga je een aantal casussen oplossen. Jij hebt als verkoopspecialist veel kennis van het assortiment, van de verkoopprocedures, van de goederenstroom, de opslag en presentatie van artikelen. Je hebt ervaring in het voeren van verkoopgesprekken, je weet waar je op moet letten bij het bestellen van goederen, je kent de verschillende garantiebepalingen en je weet uit ervaring tegen welke problemen je aan kunt lopen bij bepaalde artikelen. Kortom, je bent een echte allrounder in je vak. Je beschikt over kennis en ervaring die zeer nuttig is voor het bedrijf. Het gaat in de casussen niet om het uitvoeren van die taken, maar hoe je met deze kennis en ervaring omgaat ten opzichte van de andere medewerkers. Hoe gebruik je jouw overwicht, zonder de beterweter uit te hangen! In sommige opdrachten ga je uit van je eigen werksituatie, andere keren ga je uit van de beschreven casus. Er zijn dus verschillende opdrachten: de ene keer beantwoord je vragen gebaseerd op een casus, aansluitend zijn er opdrachten over vergelijkende situaties in jouw BPV-bedrijf. Lees eerst het hele stap goed door. Dan weet je wat je kunt verwachten.

122



Let op, in de stappen moet je voorbereidend werk doen dat later uitgewerkt wordt

Uiteindelijk moet je via een casus kunnen laten zien, dat je anderen op de goede manier kunt instrueren.

b Winkelpresentatie Vito is verkoopspecialist bij een groot bedrijf dat zich richt op ‘het (sportieve) buitenleven’. Hij werkt op de afdeling tenten en kampeerartikelen. De presentatie van de artikelen is al jaren gericht op kamperen in landen als Schotland, Ierland en Noorwegen. De sfeer die daarvan uitgaat, is er een van ontberingen, avontuur en ‘terug-naar-de-natuur’. Op het hoofdkantoor vindt men deze uitstraling te eenzijdig en niet meer zo van deze tijd. Het element ‘avontuur’ is prima, maar ‘ontberingen’ moet vervangen worden door ‘comfort’ en het ‘terug-naar-denatuur’ moet worden aangevuld met ‘weg-uit-de-stress-en-sleur-van-alle-dag’. Dat is de uitstraling die het hoofdkantoor voor ogen heeft. Vito krijgt in dit hele proces een sleutelrol. Hij moet - sámen met zijn team - de visie naar de praktijk ontwikkelen door de nieuwe winkelpresentatie op te stellen. Vito's vakkennis, communicatieve vaardigheden en houding zijn daarbij van groot belang.

Functionele producten op de afdeling van Vito.

123



De oude en de nieuwe situatie.

Op de eerste tekening is de inrichting nog saai en heel functioneel. Grote opbergvakken en een cirkel waarin de grote artikelen staan uitgestald. Een gegeven is de deur naar het magazijn, achterin de afdeling. In de nieuwe situatie ziet de afdeling eruit als een gezellige camping, de wanden worden daarop ook aangepast met grote foto's. Bij elke cirkeldisplay staat een stellinkje, waarin de comfortverhogende artikelen staan uitgestald. Grote artikelen worden in het vervolg vanuit het magazijn aangeleverd.

Ook binnen jouw bedrijf vinden er ontwikkelingen plaats waardoor de winkelpresentatie in zijn geheel of van een gedeelte van de winkel, veranderd moet worden. Dat kunnen ingrijpende zaken zijn zoals een verbouwing of de verhuizing naar een nieuw pand. Het kan ook gaan om een verandering in de verkoopformule, het wisselen van seizoensartikelen of om uitbreiding van het assortiment. Of je het met de wijzigingen eens bent of niet, je moet als verkoopspecialist je kennis aanwenden om er voor de winkel het beste uit te halen. Ook al ben je officieel geen leidinggevende, toch wordt van jou verwacht dat je als vakman de verantwoordelijkheid pakt. In deze opdracht heb jij de rol van Vito. Je maakt gebruik van de bovenstaande tekeningen en de gegevens die je per onderdeel krijgt. Je mag de presentatieopdracht bijstellen en zelf andere tekeningen maken, als je dat wilt. De bijgeleverde tekeningen dienen slechts als een handvat of richtlijn voor de opdracht. Het gaat er in deze opdrachten immers om, dat je kunt laten zien, dat jij anderen kunt aansturen en motiveren. Laat rustig je eigen fantasie gaan over de veranderende afdeling en de zogenaamde instructies die je gekregen hebt. Eerst bedenk je in de casus jouw oplossingen. Daarna (opdracht b) ga je een vergelijkbare situatie in je BPV-bedrijf beschrijven. Jij bent degene die jouw collega's over de visie van het hoofdkantoor gaat inlichten. In deze stap bereid jij je daarop voor. Bedenk welke werkzaamheden er komen kijken bij het vernieuwen van de winkelpresentatie. Jij moet het plan gestalte geven en je collega's daarbij aansturen. Bekijk de ontwerptekening die de basis is voor de nieuwe winkelpresentatie. Jij hebt vier collega's die je door je vakkennis gaat aansturen.

Marcel: hij werkt al bijna 15 jaar bij het bedrijf. Eerst bij de afdeling tuinmeubelen, barbecues, buitenverlichting en andere accessoires. Sinds anderhalf jaar werkt hij bij jou op de afdeling. Hij is niet zo gericht op een carrière, zolang hij maar plezier heeft in zijn werk, vindt hij alles best.

124



Anne: zij heeft eerst vier jaar als parttimer op de afdeling gewerkt maar sinds twee jaar werkt ze fulltime. Ze vindt dat ze alles al weet en accepteert moeilijk aanwijzingen en opdrachten. Saïda: enthousiaste jonge vrouw die drie jaar als parttimer bij jou op de afdeling werkt. Door haar enthousiasme neemt ze wel eens te veel hooi op haar vork waardoor ze ineens het overzicht kan verliezen en gestresst kan raken. Naomi: de stagiaire, een meisje met veel mogelijkheden maar erg onzeker.

Opdracht

Uitwerking

Op welk moment ga jij jouw collega's inlichten? Welke reacties kun je van jouw collega's verwachten?

Marcel:

Anne:

Saïda:

Naomi:

Welke werkzaamheden zullen verricht moeten worden?

a.

b.

c.

etc. Welke collega's wil je wat laten doen?

Marcel:

Anne:

Saïda:

Naomi:

125


Opdracht Bij de instructie van je collega's houd je rekening met hun eigenschappen. Waar let je op?


Uitwerking Marcel:

Anne:

Saïda:

Naomi:

c Je gaat voor jezelf na of je een soortgelijk plan tijdens jouw BPV-periode hebt meegemaakt. Het hoeft niet om een hele afdeling te gaan, een presentatiewisseling mag ook. Hieronder staan de zaken die je daarover moet registreren Uiteindelijk moet jij, als niet-leidinggevende, hen vertellen hoe jij dit hebt ervaren en hoe jij zulke veranderingen zou begeleiden. Je gaat dat aan het einde van deze stap via een evaluatie presenteren. Terwijl je met de opdrachten bezig bent, bedenk je steeds hoe je anderen kunt begeleiden zonder bazig te doen! Vermeld je ervaringen met een soortgelijke situatie in je BPV-bedrijf. Had je nog niet zo’n ervaring? Bespreek dan, aan de hand van deze opdrachten met je BPV-opleider hoe hij bij zulke winkelaanpassingen rekening houdt met de capaciteiten van de medewerkers. Binnen het BPV-bedrijf heb ik een ingrijpende presentatie- of afdelingswijziging meegemaakt:

Ja/nee

Bij nee, vul dan samen met BPVopleider onderstaande in. Bij ja, vul zelf je ervaringen in. Moment van informatie medewerkers

Ruim tevoren/kort tevoren/op het moment zelf Waarom:

126


Welke reacties zijn van collega’s te verwachten:


Collega A [naam]..

Collega B [naam]....

Collega C [naam]....

Waarom:

Welk werk moest gedaan worden (schematisch en op volgorde vermelden)

Zet met de letter A, B, C achter elke handeling, wie je het zou laten doen. Rekening houdend met de kwaliteiten van de persoon, let je – wanneer jij verantwoordelijk zou zijn voor de winkelaanpassing - op bij:

Collega A..

Collega B....

Collega C....

127



d Stel je voor: Je collega's bakken er helemaal niets van. De uitvoering van de winkelpresentatie lijkt nergens op. Hoe reageer je nu? Leg ook uit waarom je zo reageert.

Je reacties zijn altijd afhankelijk van de persoon, waarmee je te maken hebt. Bij tegenvallende resultaten zou ik reageren naar de collega’s toe met: Collega A…

Collega B....

Collega C....

Leg ook per persoon uit waarom je zo reageert.

e Een nieuw artikel

Lonneke is verkoopspecialist in een drogisterij/parfumerie. Ze heeft zojuist documentatie ontvangen over een nieuw dieetproduct. Binnenkort zal het product ook bij haar in de winkel liggen. Lonneke wil zich daar goed op voorbereiden. Ze weet dat ze bij dergelijke nieuwe producten veel vragen van klanten zal krijgen over de werkzaamheid, de mogelijke bijwerkingen, risico's, het verschil met vergelijkbare producten, enz. Lonneke zal ook haar collega's moeten informeren over het nieuwe product. Ook denkt ze erover na hoe ze het product het beste onder de aandacht kan brengen en welke bijverkoop er mogelijk is. Tot slot moet Lonneke ook beslissen hoe breed ze het product gaat presenteren en hoeveel ze van het nieuwe product zal bestellen.

128



In een drogisterij kan verkeerde informatie ernstige gevolgen hebben.

Ook jij zult van tijd tot tijd te maken hebben met een nieuw product. Of dat nu in een drogisterij is of in een andere branche. Sommige producten leveren nauwelijks vragen van klanten of collega's op, andere producten juist veel. In deze stap bereid jij je, net als Lonneke, voor op de komst van een nieuw product. Sommige producten leveren nauwelijks vragen van klanten of collega's op, andere producten juist veel. In deze opdrachten bereid jij je, net als Lonneke, voor op de komst van een nieuw product. Kies vijf producten die vaak tot vragen van klanten leiden. Het hoeft niet om een echt bestaand product te gaan, je mag zelf een product verzinnen. Als het maar in het assortiment van je BPV-bedrijf past. Kies bij voorkeur een product waarover echt iets te vertellen valt, want je moet van één ook een verkoopinstructie schrijven. Over dat product draag jij vanaf nu de eindverantwoordelijkheid.

In elke branche zijn wel producten waar veel over te vertellen valt. Zorg ervoor dat je er alles over weet, voordat je gaat instrueren. De gekozen nieuwe producten zijn: 1. 2. 3. 4. 5.

Vragen die van klanten zouden kunnen komen zijn bij: 1.

129



2.

3 . 4.

5.

Informatie over het product heb je verkregen door: 1.

2.

3.

4.

5.

Wanneer je onoplosbare vragen krijgt over een van deze producten zou jij:

Collega’s zou ik over deze producten deze informatie vertellen, zodat de verkoop extra bevorderd wordt: 1.

2.

3.

130



4.

5.

Bestelaantallen worden bepaald door: …

Verkoop / hoofdkantoor / inkoper

Extra attentie zou het product kunnen krijgen door: 1.

2.

3.

4.

5.

Bijverkoop, welke past bij het product, zou kunnen zijn, bij: 1.

2.

3.

4.

5.

131



Voor de producten is de volgende klacht of nazorg denkbaar, bij: 1.

2.

3.

4.

5.

f Je moet je collega's verkoopinstructie geven voor een van de hierboven gekozen artikelen. Noteer hoe je dit gaat doen. Let wel, je bent geen leidinggevende. Dus je instructie is gebaseerd op jouw productkennis. Jouw instructie kan bepalend zijn of het artikel zal aanslaan in de verkoop. Wanneer je jouw collega's enthousiast maakt, zullen zij dit enthousiasme ook op de klant overbrengen! Mijn verkoopinstructie van product …

ziet er als volgt uit:

Denk je dat door deze instructie het product een verkoopsucces zal zijn?

Ja/nee

Welke collega zal er waarschijnlijk de beste verkoopresultaten mee halen? Omdat: ..

Collega A / B / C / Jijzelf

132



g Noteer de reactie die je van jouw praktijkopleider op de door jou gemaakte vragen en verkoopinstructie kunt verwachten. Let op, ook in volgende stappen staan bespreekpunten in het BPV-bedrijf. Verzamel de bespreekpunten en handel deze in één keer af. Je BPV-opleider/leidinggevende reageerde op deze verkoopinstructie met:

h Er dreigt iets mis te gaan

Leyla is verkoopspecialist bij een luxe winkel voor huishoudelijke artikelen. Eén van de serviezen in het assortiment heeft het predicaat ‘vaatwasmachinebestendig’ maar in de praktijk is gebleken dat dit niet juist is. De fabrikant heeft dit ook toegegeven. Het servies blijft wel in het assortiment maar het mag niet meer als vaatwasmachinebestendig verkocht worden. Om die reden heeft het een andere plek in de winkel gekregen, bij de andere serviezen die niet vaatwasmachinebestendig zijn.

In elke branche, op elke afdeling zijn wel producten waarbij iets mis kan gaan.

Jorni, de leidinggevende van Leyla, heeft geen taak in de verkoop maar zij springt nu bij omdat een collega onverwacht uit is gevallen. Als Leyla met een klant heeft afgerekend, ziet ze dat Jorni met een klant bij het betreffende servies staat. Als Leyla dichterbij komt, hoort ze Jorni tegen de klant zeggen: 'Dit servies is ook vaatwasmachinebestendig, het hoort bij de serviezen dáár te staan.' Jorni wijst in de richting van de vaatwasmachinebestendige serviezen en als ze Leyla ziet, kijkt ze Leyla boos aan. Dat vindt Leyla niet leuk. Met die boze blik beschuldigt Jorni Leyla van slordigheid en dat klopt niet. Het liefst zou Leyla Jorni op haar nummer zetten maar dat kan natuurlijk niet. Hoe pakt Leyla dit aan?

133



Je maakt het vast wel eens mee: je bent het niet eens met je leidinggevende of je moet ingrijpen bij een verkoopgesprek. Dat kan erg lastig zijn. Je hebt te maken met je eigen emoties en die van anderen. Soms liggen bepaalde zaken erg gevoelig of de onderlinge verhoudingen zijn gespannen. Hoe ga je daarmee om? Aan een verkoopspecialist worden vaak alle taken van een afdeling of productgroep gedelegeerd. Delegeren betekent dan echt iets uit handen geven. Delegeren

Eerst bekijk je de situatie van Leyla, Daarna bedenk je hoe zoiets in jouw BPV-bedrijf zou verlopen.

Afspraken over soortgelijke situaties als de bovenstaande zijn in het BPV-bedrijf:

Een voorbeeld van iets soortgelijks, dat ik heb meegemaakt, is:

Meningsverschillen worden opgelost door (via welke persoon en de manier waarop):

Meningsverschillen worden bij voorkeur formeel/informeel opgelost, omdat:

Grote conflicten worden bij voorkeur formeel/informeel opgelost, omdat:

i Door te luisteren naar anderen en vooruit te denken kun je meningsverschillen beter begrijpen en conflicten voorkomen. Neem daarom de theorie goed door. Print de tabel met je uitwerking. Bespreek bij de eerste gelegenheid je antwoorden met je praktijkopleider en vraag om aanvullingen en feedback. Nu weet je ook hoe er in je BPV-bedrijf over deze zaken wordt gedacht.

134



Feedback van de BPV-opleider:

j Een verkeerde zending

Kyra is verkoopspecialist op de afdeling damesmode. Gisteren was er een klant die één van de mantels in een grotere maat wilde hebben. Kyra heeft één van haar collega's een aantal filialen laten bellen en gelukkig was hij nog bij een ander filiaal op voorraad. Nu komt de mantel binnen. Maar dan ziet Kyra dat het de verkeerde is. En vanmiddag komt de klant om de mantel te passen ...!

In een filiaalbedrijf kunnen de voorraden tussen de filialen aan elkaar worden doorgezonden.

Het zal ook bij jou in het bedrijf wel eens voorkomen. Er komt een zending aan. Jij weet wat er in moet zitten, maar dit klopt niet. Ga je tekeer tegen de leverancier of het doorzendende filiaal? Of tegen degene die de bestelling verkeerd heeft doorgegeven of opgenomen? Hoe los je het op?

135



Hier schrijf je een plan van aanpak voor een dergelijke situatie. Je mag uitgaan van een eigen ervaring, maar je mag ook het voorbeeld van Kyra uitwerken binnen jouw BPV-bedrijf. Werk de opdracht uit op deze manier:. Als er een verkeerd artikel binnenkomt (bij voorkeur gebaseerd op een opgedane ervaring) geef ik een ander de schuld / zoek ik uit hoe dat komt / zoek ik zelf een oplossing / bespreek ik dit met: … /anders (fouten doorhalen, meerdere antwoorden zijn mogelijk – gebruik eventueel extra papier bij je antwoorden) Toekomstige fouten voorkom je zo:

Foutgelopen klantenbestellingen handel ik zo af:

In je antwoorden zit verwerkt:     

Hoe regel je dat je nog op tijd de juiste artikelen krijgt? Hoe zoek je uit door wie de fout gemaakt is? Hoe geef je feedback? Wat doe je om dergelijke fouten in de toekomst te voorkomen? Hoe los je de situatie op met de klant die straks komt?

Laat vooral blijken dat jij de verkoopspecialist bent, degene die de situatie beheerst!

k Bespreek je punten met je praktijkopleider en vraag om aanvullingen en feedback. Feedback van de BPV-opleider:

136



l Een schone winkel

Mehmet is verkoopspecialist bij een brood- en banketbakker. De broodafdeling is ingericht als zelfbedieningswinkel maar op de banketafdeling worden de klanten gewoon geholpen. In de winkel is ook nog een koffiecorner ingericht. Klanten kunnen hier wat te drinken bestellen met een versproduct uit de bakkerij erbij. Deze koffiecorner ligt achter in de winkel. Het idee was dat de klanten op hun weg naar de koffiecorner en terug de producten zien en sneller zullen kopen. De koffiecorner trekt veel klanten.

Bij levensmiddelen is de hygiëne niet alleen een must, maar ook imagobepalend.

Mehmet vindt het erg belangrijk dat de winkel er netjes en schoon uitziet. Helaas is de ligging van het pand niet gunstig; de wind staat er vaak op en vooral met slecht weer is het snel vies en modderig bij de ingang. Mehmet heeft het al eens eerder aangekaart bij zijn leidinggevende dat hij het liefst de indeling zou veranderen zodat de klanten niet al het vuil mee de hele winkel in nemen. Zijn leidinggevende vindt dat er maar wat vaker geveegd en gedweild moet worden; hij vindt de indeling goed zoals hij is. De andere verkoopmedewerkers vinden het niet prettig om vaak te moeten schoonmaken, ze hebben het al druk genoeg met de andere werkzaamheden. Mehmet probeert zo vaak hij kan even tussendoor te dweilen. Hij hoopt zo dat dit een voorbeeld voor de anderen is. Maar echt goed werkt het niet en na een paar weken zet hij dit punt op de agenda van het werkoverleg. Denk niet: ‘Gelukkig werk ik in de non-food, dus speelt hygiëne bij ons geen rol.’ Overal is schoonmaakwerk. Een schone winkel is mede bepalend voor het imago van de zaak en het behoud van een frisse voorraad. Eerst werk je de casus uit. Pas daarna werk je verder met de opdrachten in je eigen BPV-bedrijf. In deze opdracht kruip jij in de rol van Mehmet. Je bereidt het werkoverleg voor. Je maakt aantekeningen die je in de volgende opdracht gebruikt. 

   

De inleiding: beschrijf op een neutrale wijze de probleemstelling. Deze inleiding gebruik je op het overleg om iedereen erbij te betrekken en het tot een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid te maken. Bedenk mogelijke oplossingen. Benoem daarbij de voor- en nadelen van elke oplossing. Bedenk waar jouw voorkeur naar uitgaat. Schrijf zoveel mogelijk argumenten op. Bedenk hoe je de mening van anderen boven tafel kunt krijgen. Je wilt dat er een oplossing komt waar iedereen achter staat, hoe ga je dat proberen?

137



Aantekeningen

m Je merkt het: alsmaar vooruit blijven denken! Werk nu een aantal soortgelijke situaties uit binnen jouw BPV-bedrijf. Problemen bij het schoonhouden van de goederenontvangst kunnen zijn:

Problemen bij het schoonhouden van het magazijn kunnen zijn:

Problemen bij het schoonhouden tijdens de goederenverwerking in de winkel kunnen zijn:

Oplossingen hiervoor zouden kunnen zijn:

1.

2.

3.

Voor- en nadelen van deze oplossingen zouden kunnen zijn:

Voordelen:..

Nadelen:…

138



Mijn voorkeur zou hebben als:

Want: 1. 2. 3.

Met collega’s zou ik het volgende hierover willen bespreken:

n Bespreek bij eerste gelegenheid de casus van Mehmet met je BPV-opleider. Herkent hij in jouw BPV-bedrijf soortgelijke problemen? Neem de bedrijfsprocedures mee naar het overleg. Feedback van de BPV-opleider:

o Een meningsverschil

Jeroen is verkoopspecialist in een dierenwinkel. Hij weet alles van de verzorging van honden en katten. Als hij na zijn koffiepauze de winkel inkomt, ziet hij Anrah met een klein meisje en haar moeder bij de hondenbedden staan. Anrah laat juist één van de duurste bedden zien. Kennelijk vinden de moeder en het meisje die het mooist. Jeroen kent de klanten niet en hij blijft een beetje in de buurt om wat van het gesprek op te kunnen vangen. Anrah vraagt aan het meisje wanneer ze de pup mogen ophalen. Aha, denkt Jeroen, het gaat dus om een pup.

De maat van het bed en de maat van de hond horen natuurlijk bij elkaar!

139



Als de moeder het prijskaartje van het bed ziet, kijkt ze bedenkelijk en Anrah somt snel de voordelen van het bed op. Het meisje roept opgetogen dat ze dít hondenbed voor de nieuwe hond wil en Jeroen ziet aan de moeder dat ze het bed inderdaad zal kopen. Hij loopt snel naar de kassa en als Anrah er met de klanten aankomt, zegt hij tegen Anrah: 'Ga jij nu maar koffie drinken, ik zal wel afrekenen.' Als Anrah weg is, vraagt Jeroen aan de moeder en het meisje voor wie dit mooie bed is. En als zij vertellen dat het voor een pup is, zegt Jeroen dat het dan eigenlijk beter is nog een paar maanden te wachten met het kopen van zo'n duur hondenbed. De pup kan de eerste tijd beter in een hardplastic bak of teiltje met een kussen of deken erin. Een pup kauwt het bed waarschijnlijk zo kapot en dat zou jammer zijn. Als de moeder en het meisje even later tevreden maar zónder duur hondenbed de deur uitgaan, gaat Jeroen naar Anrah ...

De dierenspeciaalzaak is een winkel waar de follow-up-verkoop een belangrijke rol speelt. Een verspeelde klant, betekent jarenlange gemiste omzet!

Vul eerst de plus- en minpunten in van de aanpak van Jeroen en Anrah:

Anrah

Pluspunten van aanpak

Minpunten van aanpak

+...

–...

+...

–...

+...

–...

140


Jeroen


+...

–...

+...

–...

+...

–...

p Beschrijf een eigen ervaring op je werk waarbij jij een klant van een ander overnam óf dat iemand anders een klant van jou overnam. Maak daarbij notities hoe je een klant correct kunt overnemen. Laat zien hoe jij op basis van de voorgaande opdracht en je eigen ervaringen op de juiste manier een klant overneemt, zonder je collega te passeren of te schofferen.

q Zelfevaluatie Nu maak je een zelfevaluatie. Je gebruikt hiervoor alle feedback en aanvullingen die je gedurende de opdrachten hebt gekregen. Collega’s begeleiden of goed leidinggeven betekent dat je doorlopend naar jezelf kijkt! Wees eerlijk en niet bescheiden. Geef gewoon je mening. Ik weet veel van de producten die wij verkopen

doorhalen Ja / nee/ van een groot deel

Ik kan aanvullende informatie aan collega’s geven over producten die wij verkopen:

Ja / nee / soms

Ik heb zoveel verkoopervaring dat ik informatie van anderen kan bijsturen

Ja / nee / soms

Ik vind het lastig om mijzelf te beoordelen

Ja / nee / soms

Ik vind het moeilijk vooruit te denken wat mis zou kunnen gaan

Ja / nee / soms

Ik kan anderen motiveren door hen extra informatie te geven

Ja / nee / soms

Aan mijzelf valt nog wel een en ander te verbeteren

Ja / nee / soms

Ik kan een bijdrage leveren aan het verbeteren van mijn collega’s

Ja / nee / soms

Vinden mijn collega’s mij een betweter?

Ja / nee / soms

Wordt ik door mijn collega’s gewaardeerd?

Ik denk van: Wel / niet / af en toe

141



Beantwoord ook de volgende vragen:   

Wat vond je van de opdracht (wat vond je moeilijk, wat ging je juist goed af)? Wat zijn de verbeterpunten? Word jij die onuitstaanbare betweter of juist die hooggewaardeerde collega, die de steun is van iedereen op de zaak? Terugkijken

Uit het resultaat van deze stap moet blijken dat jij vanuit een overwicht aan kennis collega's en je leidinggevende kunt begeleiden, zonder zelf als leidinggevende aangesteld te zijn. Bespreek wat je tot nu toe gedaan hebt met je praktijkopleider en laten aftekenen. Dit doe je zodra je daadwerkelijk weet hoe je collega’s begeleidt, vooral bij de goederenstroom en artikelpresentatie. Je hebt alles besproken en alles netjes uitgewerkt. Laat de handtekening aan je docent zien, dan weet hij dat je toe bent aan het BPV-examen Collega’s begeleiden (VS) of Leidinggeven (EV). Afronding voorbereiding BPV-examen Begeleiden en Leidinggeven bij de goederenstroom. De voorbereiding van de bij dit examen behorende BPV-opdrachten, staan in deel 2. Naam deelnemer:

Naam bedrijf:


Bij de student kan het examen worden afgenomen: Handtekening praktijkopleider:

Datum:

Aantekeningen

142

Elobase Detailhandel Beheer en verzorging van de goederenstroom en voorraad

Recommend Documents