Een miskraam
In deze folder vindt u informatie over de behandeling van een miskraam in het Radboudumc. Deze informatie is bedoeld als aanvulling op de folder over dit onderwerp: “Bloedverlies in de eerste helft van de zwangerschap”, uitgegeven door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). U kunt deze folder verkrijgen bij de verpleegkundige van de polikliniek of zelf downloaden via www.nvog.nl. Bij een miskraam verliest een zwangere vrouw het vruchtje. Het is bekend dat ongeveer 15% van de zwangerschappen vroeg tot een miskraam leiden. De oorzaak hiervan is meestal een verkeerde chromosoom aanleg van de foetus, zonder dat hiervoor een duidelijke reden aan te wijzen is.
Echoscopie
Als de zwangerschapsduur, uitgerekend aan de hand van de datum van de (eerste dag van de) laatste menstruatie, bekend is en de duur van de cyclus normaal gesproken ongeveer vier weken bedraagt dan is een miskraam aan te tonen met een echoscopie (kortweg ook wel echo genoemd). Wanneer bij de echo wordt getwijfeld of een groeiende foetus aanwezig is dan heeft dit soms te maken met onzekerheid over de duur van de zwangerschap. Met een vaginale echoscopie is hartactie in de zich ontwikkelende foetus meestal vanaf zes weken (soms iets vroeger, soms iets later) aan te tonen. Indien het duidelijk is dat er sprake is van een miskraam, luidt ons advies om één à twee weken af te wachten. Bij de geringste twijfel aan de duur van de zwangerschap (door een onzekere laatste menstruatiedatum, of een langere cyclusduur), wordt de echoscopie herhaald. Het kan zijn dat u in tussenliggende periode het vruchtje spontaan verliest.
1
Spontane miskraam
Het spontane verlies van een vruchtje gaat gepaard met ruimer bloedverlies dan bij een menstruatie en krampende gevoelens van de baarmoeder. Aan het einde van deze folder vindt u telefoonnummers die u kunt bellen bij: heftig vaginaal bloedverlies of hevige pijn andere complicaties zoals koorts wanneer u denkt het vruchtje verloren te hebben
• • •
Nadat het vruchtje (met omgevend weefsel) is uitgestoten kan met een vaginale echoscopie worden gecontroleerd of de miskraam compleet was en de baarmoederholte “schoon” is. De kans op een nabloeding is daarmee verdwenen en een curettage (schoonmaken van de baarmoederholte) is dan niet meer nodig. Deze echoscopie hoeft niet direct na de miskraam plaats te vinden. Als het bloedverlies gering is en u geen pijn meer heeft, kan het enkele dagen later plaatsvinden.
Geen spontane miskraam
Indien er bij de volgende afspraak op de polikliniek en bij een herhaalde echoscopie geen spontane miskraam heeft plaatsgevonden, zijn er drie mogelijkheden. 1. Spontaan beloop verder afwachten Het kan zinvol zijn om het beloop op spontaan verlies van de zwangerschap verder af te wachten, vooral als er al tekenen zijn van een beginnende miskraam (menstruatie-achtige gevoelens in de buik, licht vaginaal bloedverlies). U geeft het natuurlijke proces een kans waarbij de complicaties gering blijven. Indien na een à twee weken niets is gebeurd bespreken we op de polikliniek met u wat verder kan worden gedaan. 2. Zuigcurettage via dagopname Tijdens deze kortdurende ingreep wordt onder algehele anesthesie (narcose) of ruggenprik de baarmoederholte geleegd via een dun plastic buisje, dat aangesloten is op een vacuümsysteem. De baarmoeder trekt hierna onmiddellijk samen en het bloedverlies stopt. Om het zuigbuisje gemakkelijker te kunnen aanbrengen moet het baarmoederhalskanaal worden opgerekt (geopend). U wordt gevraagd om drie uur vóór de
2
ingreep twee tabletten Cytotec (misoprostol 200 mcg) (diep) in de schede aan te brengen. Deze tabletten kunt u ook langzaam onder de tong laten oplossen. Nadeel hiervan is de minder prettige smaak. Deze tabletten krijgt u mee op de polikliniek. Mogelijk krijgt u hierdoor wat baarmoederkrampen, maar meestal merkt u er weinig van. Voordeel is dat het oprekken van het baarmoederhalskanaal nog makkelijker gaat en het bloedverlies tijdens de ingreep vermindert. Een zuigcurettage wordt in principe gepland na het tweede bezoek van de polikliniek. De planning van de dagopname is uiteraard afhankelijk van de drukte op de operatiekamers. U krijgt informatie mee over waar en hoe laat u (nuchter) aanwezig moet zijn. Aan het einde van de middag kunt u weer naar huis. 3. Medicamenteuze curettage Door middel van twee medicijnen wordt een natuurlijke miskraam opgewekt. Bij deze behandeling adviseren wij om een tablet Mifegyne (mifepriston 200 mg) oraal in te nemen bijvoorbeeld rond 11.00 uur ’s ochtends, en dan ongeveer 36 uur later (bijvoordbeeld rond 23.00 uur de dag na het Mifegyne gebruik ) vier tabletten Cytotec (misoprostol 200 mcg) aan te brengen in de vagina. De Cytotec tabletten kunt u ook langzaam onder de tong laten oplossen, maar een nadeel is de minder prettige smaak. Bij doorslikken van de tabletten is de kans op misselijkheid of darmkrampen wat groter. U kunt de tabletten waarschijnlijk het beste voor het slapen gaan gebruiken, maar als een ander tijdstip u beter uitkomt, kan dat ook. Krijgt u na behandeling geen krampen of vaginaal bloedverlies dan kunt u de Cytotec gift na 24 uur herhalen. U krijgt daarom acht tabletten mee van de polikliniek. Na het gebruik van Mifegyne/Cytotec gelden dezelfde richtlijnen als bij een spontane miskraam. Indien zich onverhoopt bijwerkingen voordoen (zie hierna onder het kopje “Cytotec”) dan adviseren wij u direct contact op te nemen met de polikliniek of de dienstdoende arts van de afdeling Gynaecologie. Heeft deze medicatie niet het gewenste resultaat dan krijgt u een afspraak mee voor controle op de polikliniek om dan samen met u het verdere beleid te bepalen.
3
Mifegyne (mifepriston 200 mg)
Mifegyne is een antihormoon dat de werking blokkeert van progesteron, een hormoon dat nodig is om de zwangerschap voort te zetten. Mifegyne kan daardoor de afbreking van de zwangerschap veroorzaken. Het middel mag niet worden gebruikt bij ernstige astma, ernstige lever- en nierziektes of hartaandoeningen. Het wordt in combinatie gegeven met Cytotec om een nog grotere kans te geven op complete uitstoting van de miskraam.
Cytotec (misoprostol 200 mcg)
Cytotec is niet officieel geregistreerd voor het vergemakkelijken van het oprekken van de baarmoederhals of het nabootsen van een natuurlijke miskraam. Naar de mening van de gynaecologen van het Radboudumc is er echter voldoende wetenschappelijk bewijs dat dit medicijn effectief en veilig is. Het wordt voor dit doel inmiddels in vele ziekenhuizen, ook in Nederland, gebruikt. De voordelen ervan zijn dat u een grote kans heeft - bij negen op de tien vrouwen lukt het een complete miskraam op te wekken - om opname in het ziekenhuis en een ingreep onder anesthesie (narcose) te vermijden. In enkele gevallen is toch nog een curettage nodig is, bijvoorbeeld wanneer de tabletten niet gewerkt hebben of de miskraam niet compleet was. Naast baarmoederkrampen kan Cytotec ook misselijkheid en darmkrampen veroorzaken. Over het algemeen vallen deze bijwerkingen mee. U kunt bij pijn eventueel Naprosyne of Ibuprofen gebruiken.
Telefoonnummers
Maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 17.00 uur, tel. 024 - 361 47 89 (polikliniek Verloskunde en Gynaecologie, route 782). ’s Avonds, ’s nachts en in het weekend, tel. 024 - 361 66 77 (afdeling Verloskunde, route 794)
4
10-2012-7021
Adres Afdeling Verloskunde Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 794 6525 GA Nijmegen Postadres Radboudumc 794 Afdeling Verloskunde Postbus 9101 6500 HB Nijmegen Postadres Radboudumc 782 Polikliniek afdeling Verloskunde & Gynaecologie Postbus 9101 6500 HB Nijmegen Adres Chirurgische Dagbehandeling Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 798 6525 GA Nijmegen Contact 024 - 366 63 66
Radboud universitair medisch centrum