Mediastinitis
U hebt enige tijd geleden een openhart operatie ondergaan. Helaas is bij u een complicatie opgetreden genaamd mediastinitis. Een mediastinitis is een ontsteking van het borstbeen en de daarachterliggende weefsels. Mediastinitis is een ernstige complicatie die op verschillende manieren kan verlopen. In deze folder vindt u hierover meer informatie. Het kan zijn dat uw situatie niet helemaal overeenkomt met de beschrijving in deze folder, iedere patiënt is immers anders. Deze folder bevat veel informatie, lees dit goed door en bespreek het eventueel met familie en/of naasten. Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, stelt u deze dan gerust aan de verpleegkundige die voor u zorgt of aan uw behandelend specialist.
Wat is mediastinitis?
Het mediastinum is de ruimte achter het borstbeen, tussen de longen. Het kan worden onderverdeeld in het voorste, middelste en het achterste deel. Na uw openhartoperatie is een infectie (ontsteking) opgetreden van het voorste gedeelte van het mediastinum. In dit voorste gedeelte bevindt zich ook het borstbeen en het gebied rondom het hart. Deze infectie wordt mediastinitis genoemd. De behandeling van een mediastinitis kan variëren van enkele weken tot enkele maanden, afhankelijk van de ernst van de infectie.
Oorzaken van mediastinitis
Mediastinitis kan verschillende oorzaken hebben, er is niet altijd één oorzaak te benoemen. Verschillende factoren (eventueel in combinatie) zorgen voor het ontstaan van een mediastinitis; Het opnieuw openen van de borstkas. Na een openhartoperatie is het soms nodig dat vanwege een complicatie de chirurg de borstkas opnieuw moet openen. Dan is er een grotere kans op een mediastinitis. Suikerziekte (diabetes). Diabetes tast de kleine bloedvaatjes aan, waardoor de doorbloeding minder is. Dit geldt dus ook voor de doorbloeding van het borstbeen. Hierdoor verloopt de genezing langzamer. Een bacteriële besmetting van de wond kan daarom sneller leiden tot een mediastinitis bij patiënten met diabetes.
• •
1
• •
•
Overgewicht. Ook door overgewicht kan de doorbloeding van het wondgebied verminderd zijn. Het vetweefsel rond het borstbeen wordt minder doorbloed. Dit vergroot dus net zoals bij diabetes de kans op een mediastinitis. COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease). COPD is een chronische longziekte. Patiënten met COPD zijn extra gevoelig als het gaat om het ontstaan van een mediastinitis. Dit om twee redenen; o Prednison gebruik: patiënten met COPD gebruiken soms Prednison. Prednison is een medicijn die een ongunstige invloed heeft op de wondge - nezing en geeft ook een verhoogde kans op infecties, dus ook op een mediastinitis o Hoesten: patiënten met COPD hoesten vaker dan normaal; tijdens het hoesten wordt door de ademhalingsspieren hard aan het borstbeen getrokken. Omdat het borstbeen na uw operatie met staaldraden weer aan elkaar is gemaakt mag hier niet te veel kracht op komen te staan. Door heftig hoesten kan het borstbeen los gaan zitten en geeft dit een verhoog- de kans op het ontstaan van mediastinitis. Bestraling van het borstbeen. Als u in het verleden kanker hebt gehad waarvoor uw borstbeen werd bestraald heeft u een verhoogde kans op het ontstaan van mediastinitis. Door de bestraling is uw borstbeen beschadigd en daardoor de doorbloeding verminderd. Uw borstbeen is daardoor extra gevoelig voor infecties.
Behandeling
De behandeling van mediastinitis is gericht op het schoonmaken van de wond en zo het opruimen van de infectie. Om de wond schoon te kunnen maken moet de wond opnieuw open gemaakt worden. Hierna volgt meestal een ‘open’ behandeling. Dit betekent dat de wond wordt opengelaten om zo te kunnen genezen met behulp van VAC therapie. Naast het reinigen van de wond krijgt u ook antibiotica toegediend via een infuus. De duur van de antibiotica giften is afhankelijk van de ernst en het verloop van de infectie. Antibiotica. Voor het starten met antibiotica is het belangrijk te weten welke bacterie de infectie heeft veroorzaakt. Dit wordt bekeken aan de hand van een wondkweek. Naar aanleiding van deze kweek wordt vastgesteld welk antibioti-
•
2
•
•
cum het meest geschikt is en hoelang u deze gaat gebruiken. Dit gebeurt in overleg met de medisch microbioloog. VAC therapie: VAC staat voor Vacuüm Assisted Closure. Bij deze therapie wordt een polyurethaan spons in uw wond gelegd en luchtdicht afgeplakt met transparante folie. Op de folie wordt een slang aangesloten die verbonden is aan een pomp (zie afbeelding). Deze pomp zuigt onder een bepaalde negatieve druk de spons vacuüm. Hierdoor doorbloeden wondranden beter en worden wondvocht en dus bacteriën continue afgezogen. Dit alles heeft een gunstig effect op uw wond. De spons in de wond moet twee keer per week worden vervangen. Dit gebeurt door de afdelingsarts. Dit kan pijnlijk zijn, geef zelf goed aan wanneer voor u de pijn niet acceptabel is. Zo nodig krijgt u vooraf pijnstilling. Tijdens het verwisselen van de spons worden regelmatig wondkweken afgenomen om te kijken of er nog bacteriën in de wond zitten.
Bron: KCI Medical
De VAC therapie kan worden gestopt als: De wondkweken negatief zijn. U geen koorts (meer) hebt. De ontstekingswaarden in het bloed gedaald zijn. De wond infectie vrij is. De wond bedekt is met herstel weefsel.
• • • • •
3
Na het stoppen van de VAC therapie groeit de wond soms toch niet vanzelf dicht en is een operatie nodig om de wond te sluiten.
Complicaties
Aan iedere operatie en ieder ziektebeeld zijn complicaties verbonden. Mogelijk complicaties bij mediastinitis kunnen zijn: Sepsis; dit is een bloedvergiftiging waarbij bacteriën de bloedbaan in gaan en er een ontstekingsreactie ontstaat van het gehele lichaam. Uitbreiding van de wondinfectie naar andere delen van het lichaam. Verlies van het borstbeen door de infectie. Slechte voedingstoestand. Scheuring van de rechterhartkamer. Overlijden.
• • • • • •
Tijdens de opname
Op de verpleegafdeling wordt uw borstwond behandeld volgens het bij u opgestelde plan. Buiten de wondzorg is het ook belangrijk dat u aansterkt en revalideert. Een team bestaande uit artsen, verpleegkundigen, fysiotherapie, diëtiste, pastorale dienst en maatschappelijk werk zullen u daarbij helpen. Pijnstilling De verpleegkundige vraagt u regelmatig om een pijnscore aan te geven. De pijnscore is een score van 0 tot en met 10 waarbij 0 geen pijn is en 10 de allerergste pijn die u zich kunt voorstellen. Het is erg belangrijk dat uw pijn onder controle is. Pijn heeft namelijk een ongunstige invloed op uw genezingsproces. Aan de hand van de pijnscore krijgt u pijnstillende medicatie. Voeding Omdat u zo’n grote wond hebt is het erg belangrijk voor de genezing dat u voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Door de infectie heeft uw lichaam behoefte aan extra voeding en eiwitten. Samen met een diëtiste passen we eventueel uw huidige voedingspatroon aan.
4
Fysiotherapie Tijdens de opname is het belangrijk dat uw conditie op peil blijft. Dit geldt voor uw lichamelijke conditie maar ook voor de conditie van uw longen. Een fysiotherapeut begeleidt u hierbij gedurende de opname. Begeleiding De ziekenhuisopname kan voor u en uw familie erg ingrijpend zijn. Ook kunt u met vele vragen rondlopen. Aarzel niet om hier met een verpleegkundige of arts over te praten. Mocht u niet met een arts of verpleegkundige willen praten of wilt u extra begeleiding dan kunnen we maatschappelijk werk of de pastorale dienst voor u vragen.
Weer naar huis
Als de wond gesloten is en uw bloeduitslagen goed zijn en de arts akkoord is mag u naar huis toe. U zult echter nog veel tijd nodig hebben om volledig te herstellen. Dit kan enkele weken tot maanden in beslag nemen. Ook kan het zijn dat uw wond nog open is en u met een VAC pomp naar huis gaat. In dit geval moet u twee keer per week op de afdeling terugkomen voor wondcontrole en het vervangen van de spons. Ook worden opnieuw wondkweken afgenomen. Als de wond schoon is en er goed uitziet dan beslist de chirurg dat de wond gesloten kan worden. U wordt dan weer opgenomen voor de operatie. Als u naar huis gaat bent u weer in staat om uzelf te verzorgen. Houd er wel rekening mee dat u geen zware lichamelijke activiteiten mag doen, ook geen zware huishoudelijke taken. Eventueel heeft u thuis hulp nodig. De verpleegkundige zal dit ook met u inventariseren en zo nodig voor u de thuiszorg of andere instanties inschakelen.
Tot slot
Hopelijk heeft deze folder veel vragen beantwoord. Heeft u toch nog vragen dan horen we dit graag en proberen wij uw overige vragen alsnog te beantwoorden. Ook als het lezen van deze folder nieuwe vragen bij u heeft opgeroepen. De artsen en verpleegkundigen van onze afdeling staan u graag te woord. Het is ook altijd mogelijk om een gesprek te plannen met de chirurg die u geopereerd heeft.
5
Noteer hier uw vragen
09-2014-7299
Adres Verpleegafdeling Cardio-thoracale Chirurgie en Longziekten Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10 6525 GA Nijmegen Volg route 748, zone C4 Contact 024 - 361 45 90
Radboud universitair medisch centrum
