E-zine Provinciale Bibliotheek Welzijnszorg AANWINSTENLIJSTEN
Aanwinsten september 2012
UIT HET NIEUWS
3 % van de West-Vlaamse bevolking heeft andere nationaliteit dan de Belgische Provincie organiseerde tweede 'Transplantfitdag' voor getransplanteerden en hun familie Gelijke kansen - Nieuwe oproep Provinciale Impulspremie Gelijke kansen - Cobbejager - Competentiespel doelgroepmedewerkers Verbeter je stagekwaliteit - Inspiratiepakket Zorg voor Stage Trip lokaal 2012 - Trefdagen voor het lokale jeugdwerk
PUBLICATIE IN DE KIJKER
De school is van iedereen. Hoe het onderwijs anders kan werken. Het nieuwe wonen. Vlaams woonbeleid op nieuwe sporen. Baby blue. Zinderend leven: van diepvrieseicel tot levende proefbuis. Cocreatief leiderschap. Mierenspel. Laat me maar gewoon student zijn. [Af]studeren met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Bevindingen en aanbeverlingen.
AANWINSTENLIJSTEN Aanwinsten september 2012 De boeken en tijdschriftartikels die in de afgelopen maand in de catalogus van de Provinciale Bibliotheek werden opgenomen kunt u raadplegen via de website.
UIT HET NIEUWS 3 % van de West-Vlaamse bevolking heeft andere nationaliteit dan de Belgische In West-Vlaanderen heeft 3 % van de bevolking een andere nationaliteit dan de Belgische. 5,5 % van de huidige inwoners had bij geboorte niet de Belgische nationaliteit en 10 % van de West-Vlamingen woont in een gezin waar minstens 1 gezinslid een andere nationaliteit dan de Belgische had bij geboorte. Dat blijkt uit de publicatie ‘Kleurrijk West-Vlaanderen – over nationaliteitsgroepen in West-Vlaanderen’ van het West-Vlaamse provinciebestuur. Om een bruikbaar instrument ter beschikking te stellen voor iedereen die vanuit het welzijnswerkveld werk wil maken van integratie en diversiteit binnen de samenleving, stelde de Provincie de publicatie samen, in samenwerking met de vzw deSOM (Provinciaal Integratiecentrum West-Vlaanderen). Met de publicatie wil het provinciebestuur de aanwezigheid van de diverse nationaliteitsgroepen op een objectieve manier in kaart brengen. De grootte van de groep werd belicht, er werd een profiel van de niet-Belgen per regio opgemaakt en er werd aandacht besteed aan de ‘gekleurde armoede’. Leeftijds- en gezinsstructuur bij de niet-Belgische bevolking De leeftijdsstructuur van de niet-Belgische bevolking verschilt op 2 manieren van
deze van de Belgische bevolking: het aandeel 18-34 jarigen is opmerkelijk hoger onder de niet-Belgen terwijl het aandeel senioren beduidend lager ligt. De huishoudgrootte verschilt ook : het aandeel alleenstaanden en het aandeel grote huishoudens (5 of meer personen) ligt hoger bij de niet-Belgische gezinnen. Het aandeel 2-persoonshuishoudens daarentegen is kleiner. De niet-Belgische huishoudens hebben een hoger aandeel gezinnen met kinderen en binnen deze gezinnen met kinderen ligt het aandeel eenoudergezinnen hoger dan bij de Belgische gezinnen. Naast de verschillen naar leeftijds- en gezinsstructuur blijkt er eveneens een dualiteit te bestaan naar sociaaleconomische positie tussen de niet-Belgische en de Belgische bevolking. Hierbij scoren de niet-Belgen vaak hoger op die indicatoren die verband houden met kwetsbaarheid. Regionale verschillen Het aandeel niet-Belgen is niet in elk arrondissement even groot en ook het profiel van de niet-Belgen verschilt per arrondissement. De arrondissementen met het hoogste aandeel personen met een vreemde nationaliteit zijn Oostende (4 %), Kortrijk (3,7 %), Veurne (3,6 %) en Ieper (3,2 %). Deze arrondissementen hadden op 1 januari 2011 een hoger aandeel nietBelgen dan het provinciaal gemiddelde (3,1 %). Bijkomend werd voor de arrondissementen Oostende en Kortrijk ook vastgesteld dat de niet Belgen zich vaker in een kwetsbaardere maatschappelijke positie bevinden, en dat het fenomeen van gekleurde armoede zich het meeste in deze arrondissementen manifesteert. Hier kunnen tabellen en kaartmateriaal gedownload worden. Meer info: Dienst Welzijn Provincie West-Vlaanderen – Steunpunt Sociale Planning
[email protected] of 050 40 33 37 Provincie organiseerde tweede ‘Transplantfitdag’ voor getransplanteerden en hun familie Op zaterdag 22 september organiseerde de Provincie West-Vlaanderen in provinciehuis Boeverbos in Sint-Andries haar tweede ‘Transplantfitdag’, een sportdag voor getransplanteerden, hun familie en sympathisanten. Dit jaar is Gella Vandecaveye het gezicht van de sportdag. Reeds 190 personen schreven zich in. Met de ‘Transplantfitdag’ wil de Provincie mensen die een orgaan hebben ontvangen ertoe aanzetten te bewegen. Deelnemers kunnen kiezen tussen zwemmen, een wandel-, fiets- of mountainbiketocht, volksspelen, badminton en petanque of vrijwilligersactiviteiten. Op de ‘Transplantfitdag’ is er ook een infomarkt en kinderanimatie voorzien. Het initiatief kadert in de provinciale campagne orgaandonatie: ‘leven om te GEVEN om te leven’. Praten over orgaandonatie staat hierbij centraal. [ www.west-vlaanderen.be/orgaandonatie ] Meer info: dienst Welzijn
[email protected] of 050 40 33 97 GELIJKE KANSEN - Nieuwe oproep Provinciale Impulspremie Met de impulspremie wil de provincie West-Vlaanderen een impuls geven aan initiatieven die projecten opzetten waardoor doelgroepen nieuwe, andere of minstens gelijke kansen krijgen binnen onze samenleving. De projectoproep richt zich naar organisaties die zich situeren binnen de welzijns-, de culturele of de onderwijssector (basis/secundair onderwijs). Er kan maximaal € 20.000 aangevraagd worden per project. Inhoudelijke voorwaarden zijn dat het project gestuurd wordt vanuit een samenwerking tussen een partner binnen de sector welzijn en een partner binnen de sector onderwijs, cultuur of welzijn en dat het project nieuw is en dus geen deel mag uitmaken van de reguliere werking van de partners. De projecten worden ten laatste
ingediend tegen 1 december 2012. Meer informatie: www.west-vlaanderen.be/gelijkekansen,
[email protected] T 050 40 35 15
GELIJKE KANSEN - Cobbejager - Competentiespel doelgroepmedewerkers Het Steunpunt Arbeidszorg West-Vlaanderen heeft in samenwerking met de provincie West-Vlaanderen en VZW Welzijnszorg een competentiespel ontwikkeld dat mensen in arbeidzorg spelenderwijs hun competenties leert beheersen. Het resultaat is het spel ‘Cobbejager’. De naam staat voor: 'competenties beter beheersen'. Bij de Cobbejager verplaats de speler zijn spin over het spelbord en komt zo op verschillende situaties. Het laat toe om samen met de arbeidszorgmedewerker de competenties te bespreken en alzo te versterken. Voor meer informatie of heb je interesse om het spel te ontlenen, contacteer dan Bianca Dewamme (Coördinator Steunpunt Arbeidszorg West-Vlaanderen) via
[email protected].
Verbeter je stagekwaliteit - Inspiratiepakket ZORG VOOR STAGE De ideale zorgopleiding? Die biedt een evenwichtige mix van praktijkgerichte theorie én stage. Met voldoende leerkansen. ZORG VOOR STAGE verbetert jouw stagekwaliteit en brengt de werkvloer en het zorgonderwijs dichter bij elkaar. Hoe? Met een educatief pakket boordevol tools en tips, in samenwerking met en voor de zorgsector*. Wat biedt dit pakket? Drie inspirerende werkinstrumenten die dieper ingaan op de verschillende stagefasen, alsook op de rol van de stagiair, stagebegeleider én mentor. Ontdek de drie tools: de vormingsfilm, de inspiratiemap en de website www.zorgvoorstage.be. Dit pakket legt geen uniforme werkwijze op voor een goede stagebegeleiding. Maar geeft handvatten voor kritische reflectie en bijsturing. Haal meer uit je stage. Ga aan de slag met het 'Zorg voor stage'-pakket en wees creatief: z z z
Mentor: verfris je stagebeleid met tips en tools vanuit jouw zorgsector. Stagiair: leer met vertrouwen vragen stellen om je leerdoelen te bereiken. Stagebegeleider: sta samen met je stagiair even stil bij de stage.
ZORG VOOR STAGE is een gezamenlijk project van RTC West-Vlaanderen, het RESOC en de provinciale dienst Welzijn en is gegroeid vanuit het West-Vlaams platform Promotie Zorgberoepen. Wij haalden onze inspiratie uit de nabesprekingen van de vijf interactieve vormingsmomenten: 'Een stagiair moet je verdienen?'. Samen goed voor 1250 deelnemers uit een waaier van zorgopleidingen en -instellingen. Contact: T 050 40 70 36 E
[email protected] Trip lokaal 2012 - Trefdagen voor het lokale jeugdwerk Het gemeentelijke jeugdbeleidsplan is op sterven na dood. Vanaf 2014 komt er een globaal gemeentelijk meerjarenplan. Niet langer voor drie maar voor zes jaar. Maar wat verandert er nu voor jou en je jeugdvereniging? Waar kan je nog naartoe met je vragen en suggesties? Ben je actief als leid(st)er, monitor, animator, schepen van jeugd, vrijwilliger, jeugdconsulent,… in het jeugdwerk of het jeugdbeleid van jouw gemeente? Dan ben je van harte welkom op Trip Lokaal! Waar en wanneer? Trip Lokaal vindt plaats in elke provincie. Het programma is steeds op eenzelfde manier opgebouwd. Na een verwelkoming en een plenum kan je deelnemen aan een workshop naar keuze van 1u30. Voor alle data , locaties, programma en inschrijvingen: www.triplokaal.be.
Triplokaal West-Vlaanderen gaat door op zaterdag 1 december van 9u tot 12u. Deelname is volledig gratis maar inschrijven is voorwaardelijk! Meer info nodig? Blijf op de hoogte van de laatste nieuwtjes en word fan van de Facebookpagina Trip Lokaal. Trip Lokaal is een initiatief van de afdeling Jeugd, in samenwerking met de provinciale jeugddienst, Karuur, VVJ en JINT.
PUBLICATIE IN DE KIJKER De school is van iedereen. Hoe het onderwijs anders kan werken. Robert Voorhamme, Voorwoord van Peter Adriaenssens en nawoord van Guy Tegenbos Antwerpen, De Bezige Bij, 2012 Ons onderwijs zit tussen hamer en aambeeld. Ouders uit de middenklasse zijn bang dat hun kind in een ‘slechte’ school terechtkomt. Kansarme en allochtone ouders ervaren de school vaak als een uitsluitingsmachine. Beide groepen hebben een acuut gebrek aan vertrouwen in het onderwijs. De feiten spreken die indruk niet tegen. Steeds meer jongeren eindigen hun schoolloopbaan zonder kwalificaties, een ramp voor de samenleving. De democratisering van het onderwijs is stilgevallen. Robert Voorhamme, voormalig volksvertegenwoordiger voor SP.a en sinds 2003 schepen voor Onderwijs van de stad Antwerpen, schetst een helder beeld van de situatie en beschrijft hoe de school van de toekomst weer voor iedereen kan werken. Het boek wordt ingeleid door kinder- en jeugdpsychiater Peter Adriaenssens. Het nawoord is van Guy Tegenbos, politiek journalist bij De Standaard en onder meer gespecialiseerd in onderwijsbeleid. Het nieuwe wonen. Vlaams woonbeleid op nieuwe sporen. Mieke Vogels Leuven, LannooCampus, 2012 Het woonbeleid in Vlaanderen zit in het slop. Huizen worden voor steeds meer gezinnen onbetaalbaar. De wachtlijsten voor sociale woningen zijn niet meer te overzien. Bovendien moet Vlaanderen in 2030 300.000 bijkomende gezinnen huisvesten. Hoog tijd dus voor een nieuw woonbeleid in Vlaanderen. Want wonen is een basisbehoefte en volgens onze grondwet heeft iedereen recht op een behoorlijke woning. In Het nieuwe wonen pleit Mieke Vogels voor een andere aanpak. Het Vlinderakkoord heeft ervoor gezorgd dat wonen in 2014 een volledig Vlaamse bevoegdheid wordt. Een historische kans die Vlaanderen in geen geval mag missen om het heft in eigen handen te nemen. Want wat we zelf doen, doen we beter! Mieke Vogels gaat in op het moeilijke evenwicht tussen eigenaars en huurders, energiefacturen die de pan uitswingen, de voor- en nadelen van de woonbonus, de niet meer zo sociale woningen, federaal versus Vlaams beleid... Ze reikt concrete oplossingen aan om gezinnen aan compacte, goede én betaalbare woningen te helpen. Over de auteur: Mieke Vogels studeerde politieke en sociale wetenschappen aan de universiteit Antwerpen. Ze is sinds 1985 volksvertegenwoordiger en sindsdien ook lid van de commissie welzijn en gezondheid. Tussen 1999 en 2003 was ze Vlaams minister van Welzijn en Gezondheid. Van 2003 tot 2006 was ze lector aan de Erasmushogeschool in Brussel. Ze is ondervoorzitter van de commissie wonen en energie in het Vlaams Parlement. Baby blue. Zinderend leven: van diepvrieseicel tot levende proefbuis. Paul Devroey Gent, Borgerhoff & Lamberigts, 2012 Eigenlijk zouden elke vrouw en elke man die een kindje willen dit boek moeten
lezen”. Dat zegt de Vlaamse professor Paul Devroey, wereldautoriteit in vruchtbaarheidsbehandelingen. De wetenschap kan heel veel: de kinderwens van schijnbaar onvruchtbare vrouwen en mannen toch waarmaken, embryo’s screenen op genetische afwijkingen, kinderen op de wereld zetten om àndere kinderen te helpen genezen, vrouwen bevruchten met het zaad van hun dode man... En dan zijn er nog de ethische vragen, rond eugenetica, klonen, draagmoeders en designerbaby's. Maar achter al die technieken en wetten en regels schuilen mensen en hun verhalen, van hoop en wanhoop, van taboes en onbegrip, van intens geluk en diepe ontgoocheling. Daarover gaat Baby blue: over het immense verlangen van mensen om een kindje te krijgen, en hoe dat lang niet altijd vanzelfsprekend is. Cocreatief leiderschap. Mierenspel Yves Larock & Sven De Weerdt Antwerpen - Apeldoorn, Garant, 2012 Dit boek is bestemd voor leidinggevenden en begeleiders die zonder pasklare antwoorden en oplossingen, het pad van cocreatief leiderschap willen bewandelen. Eerst gaan de auteurs in op cocreatie, als de bij uitstek gepaste benadering van complexe uitdagingen in organisaties en samenleving. Vervolgens beschrijven ze vijftien ondersteunende praktijken, soms gedragsregels genoemd, die ze als krijtlijnen van hedendaags leiderschap naar voor schuiven. Samengevat gaat het daarbij om een leiderschap dat de verantwoordelijkheidszin van medewerkers / participanten / burgers (opnieuw) aanwakkert en aanstuurt op zelfsturing bij het realiseren van verandering. "Dit ‘handig’ zakboekje geeft een eigentijdse en verfrissende herformulering van de leven gevende krachten van samenwerking over grenzen en verschillen heen. Precies die verschillen en uitdagingen worden de bouwstenen van ieder interactief ontwerp dat we samen kunnen creëren als een cocreatie, het sleutelwoord dat de auteurs als anker voor samenwerken willen uitwerpen. In cocreatie ontvouwt zich immers onze sociale realiteit, die we voortdurend samen ‘mee’-maken. In vijftien vuistregels met opdrachten schetsen de auteurs een concrete micro-aanpak om hier-en-nu met elkaar aan de slag te gaan." René Bouwen, emeritus gewoon hoogleraar Organisatiepsychologie en Groepsdynamica, KULeuven. "Een inspirerend boek dat uitnodigt om samen betekenisvolle dingen te maken en lastige vraagstukken aan te pakken. De auteurs schrijven vanuit een nieuwsgierige en onderzoekende houding en hechten veel waarde aan respectvolle interacties. Vanuit een perspectief van emancipatie en zelfsturing ziet leiderschap af van het gebruik van macht. Het uitoefenen van onzelfzuchtige invloed bevordert een betrokkenheid op duurzame ontwikkeling. Graag zou ik bekwaam willen zijn in de hier beschreven praktijken." Joseph W.M. Kessels, hoogleraar Human Resources Development, Universiteit Twente. "Respect voor verschil en acceptatie van inter-afhankelijkheid bieden voor leiders de ingrediënten om tot constructieve cocreatie te komen. Het boek nodigt uit om deze uitdaging op te pakken. Het biedt praktisch handvatten om nieuwe mogelijkheden te verkennen en te realiseren. Verschil wordt brandstof voor cocreatie." André Wierdsma, hoogleraar Organiseren en Co-creëren, Nyenrode Business Universiteit en hoogleraar Management and Organization’, China Europe International Business School (Shanghai). "Deze publicatie is een waarde(n)vol geschenk voor eenieder die op een of andere manier verantwoordelijkheid draagt en democratisch leiderschap ernstig neemt. De vijftien handvatten, die de auteurs in een uiterst leesbare stijl aanreiken, zouden ‘top of mind’ moeten worden voor iedere leidinggevende, iedere manager, iedere politicus en iedere begeleid(st)er van teams of van eender welke andere groep." Herman Lauwers, ere Vlaams Volksvertegenwoordiger Laat me maar gewoon student zijn. [Af]studeren met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Bevindingen en aanbevelingen.
door Lieven Vernaeve en Sara Drieghe Antwerpen - Apeldoorn, Garant, 2012 Deze publicatie brengt het verhaal van een student met een functiebeperking in het hoger onderwijs. Het gaat over keuzes maken, stappen zetten en beslissingen nemen. Het is ook een verhaal over de vraag om ‘gewoon student’ te mogen zijn en het liefst even onopvallend als andere studenten. Tegelijk komt hier de behoefte aan voldoende begrip en ondersteuning naar voren. Het fictieve verhaal van deze student leidt de lezer door de belangrijkste bevindingen van het onderzoeksproject ‘Af/studeren met een functiebeperking in het onderwijs’, uitgevoerd door de Hogeschool Gent. Samen met de onderzoeksresultaten bieden de praktische aanbevelingen na elk hoofdstuk inspiratie voor een kwaliteitsvolle begeleiding van studenten en werknemers met een functiebeperking. Op de bijgeleverde cd-rom staat de volledige tekst van het boek zonder opmaak, zodat het ook hanteerbaar is voor personen met een functiebeperking die ondersteunende software gebruiken. Over de auteur(s): Lieven Vernaeve, Master in de Orthopedagogische Wetenschappen (Universiteit Gent, 1989), begeleidde jarenlang teams in het Centrum Algemeen Welzijnswerk Artevelde te Gent en werkt als projectcoördinator in internationale medische en humanitaire missies bij Artsen Zonder Grenzen. In het kader van het onderzoek naar ‘Inclusief Hoger Onderwijs’ was hij als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de Hogeschool Gent. Sara Drieghe behaalde de master in de Moraalwetenschap en de Specifieke Lerarenopleiding Wijsbegeerte en Moraalwetenschappen aan de Universiteit Gent. Ze begon haar professionele carrière als lesgever en werd daarna (studie) trajectbegeleider aan de Hogeschool Gent. Vanuit deze ervaring werkte ze als wetenschappelijk medewerker aan het onderzoek naar de realisatie van inclusief hoger onderwijs. Sinds 2011 coördineert zij als vertrouwenspersoon voor de personeelsleden het psychosociaal welzijnsbeleid van de UGent.
CONTACT Provinciale Bibliotheek Tolhuis Jan van Eyckplein 1 8000 Brugge T 050 40 74 61 E
[email protected] W www.west-vlaanderen.be/bibliotheek
Wil je je niet langer abonneren op dit e-zine, schrijf je hier uit. Wil je meer informatie over de e-zines van de Provincie West-Vlaanderen, surf dan naar www.westvlaanderen.be/ezine.
