AOb!live voor onderwijsondersteunend personeel Workshopbeschrijvingen AOb!live voor OOP op 9 juni 2010
Zelfontwikkeling 1 Timemanagement. Krijg je regelmatig niet af wat je je voorgenomen had, kun je steeds vaker je spullen niet terugvinden, heb je het gevoel dat je teveel tijd kwijt bent aan kleinigheden tussendoor, vind je het moeilijk nee te zeggen? Klinkt het je bekend in de oren, dan is de workshop timemanagement van de AOb misschien iets voor jou. In de workshop analyseren we waardoor jij je tijd laat ‘stelen’ en wisselen we tips uit hoe jij je tijd beter kunt managen. Door Monique Versluis, AOb consulent
2 Vitaal, energiek en met plezier werken. Mindfulness voor het onderwijs. Hoe zou het zijn om in de hectiek van alledag je werk moeiteloos en met plezier te doen? Niet meer geleefd te worden? Greep te hebben op je werk? Tevreden te zijn over je prestaties? Op tijd nee te zeggen? Onvrede uit te spreken? Tijdig hulp te vragen? Plezier te beleven aan werk? Tijdens deze workshop maak je kennis met het programma Vitaal dat je leert met plezier aan de slag te gaan. Door de CED Groep Rotterdam, Patries Dekkers
3 Functioneringsgesprek. Jaarlijks voer je (als het goed is) een functioneringsgesprek met je leidinggevende. In deze workshop krijg je meer informatie over de kenmerken van zo’n gesprek en oefen je met het aan de orde stellen van punten die voor jou belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld de hoge werkdruk of het willen volgen van een scholing. Door Floor ter Wal, AOb bestuurder
4 Loopbaanontwikkeling. Opleiding voor pedagogisch conciërge In deze workshop maak je kennis met de twee opleidingen die het Centrum voor Nascholing verzorgt voor (aanstaande) Pedagogisch Conciërges. Je krijgt een voorproefje aan de hand van de eerste twee fasen van groepsdynamica. Vervolgens onderzoek je wat je van deze fasen merkt in je school. En hoe je daar als OOP’er mee kunt omgaan. Tot slot worden de onderwerpen besproken die in de opleiding aan bod komen en is er gelegenheid tot het stellen van vragen. Door Centrum Nascholing Amsterdam, Douwe van Dijk
5 Assertief omgaan met je collega’s. Je wilt ‘nee’ zeggen, maar het lukt niet altijd. Het gevolg kan zijn dat je bijvoorbeeld teveel werk op je neemt of inslikt wat je in een gesprek wilt zeggen. Tijdens deze workshop leer je op een constructieve manier feedback te geven aan je collega’s, met respect voor jouw eigen en andermans grenzen. Ook krijg je inzicht in het verschil tussen assertief, subassertief en agressief gedrag en de effecten daarvan. Door Brigit Linssen, afdeling Scholing AOb
6 Omgaan met werkdruk. Je merkt dat je aan het eind van elke werkdag doodmoe bent, je piekert thuis veel over je werk of je gaat collega’s die (te) veel van je willen steeds meer uit de weg. Dit alles leidt tot vermindering van je werkplezier en creativiteit! In deze workshop leer je stresssignalen bij jezelf en anderen herkennen en maak je een begin met een persoonlijk actieplan om jouw stress te verminderen. Door Brigit Linssen, afdeling Scholing AOb
7 Leren via rekenspelletjes (assistenten en begeleiders basisonderwijs). Kinderen leren rekenen met een rekenmethode. Elke dag krijgen ze samen instructie en oefeningen. Soms hebben kinderen behoefte aan een extra oefening of meer uitdaging. Hiervoor heeft SLO rekenspellen ontwikkeld voor leerlingen van groep 3 tot en met 8. Kinderen vergroten en verdiepen hiermee hun kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van getalbegrip. Een mooie kans voor onderwijsondersteuners en klassenassistenten om kinderen individueel of in groepjes op een specifiek onderwerp te begeleiden. De spellen gebruik je om na te gaan wat de kinderen al kennen, kunnen en begrijpen en hen vervolgens extra uit te dagen. In deze workshop spelen we zelf met de rekenspellen en kijken we hoe we kinderen hiermee kunnen ondersteunen. Speel je mee? Door Anneke Noteboom, SLO
8 De veilige school en de opleiding tot veiligheidscoördinator. Ouders verwachten een veilig leef- en leerklimaat op de school voor hun kinderen. Leerlingen en personeel willen zich ook veilig voelen op school. Maar bij ruim één op de drie scholen in Nederland is nog te weinig aandacht voor de risico’s die agressie en geweld met zich meebrengen. Dat kan beter. Daarom staan we stil bij het voeren van gesprekken, omgaan met grenzen en grensoverschrijdend gedrag. U komt vol nieuwe indrukken uit de workshop. CNA ondersteunt meer dan zestig scholen voor voortgezet onderwijs bij het realiseren van hun veiligheidsbeleid en verzorgt opleidingen tot veiligheidscoördinator. Door Centrum Nascholing Amsterdam, Denny Mouqué
AOb!live voor onderwijsondersteunend personeel
Schoolomgeving 9 Begeleiding in het onderwijs: omgaan met kritiek. Als OOP’er hou je geen officiële coachingsgesprekken, maar praat je wel vaak met leerlingen. En juist door je speciale positie binnen de school heb je veel mogelijkheden om op een coachende manier met leerlingen om te gaan. In deze workshop leer je omgaan met kritiek. Basisvaardigheden die je ook kunt inzetten bij het begeleiden van leerlingen. We oefenen de gesprekstechniek met zelf ingebrachte casussen. Na afloop van de workshop kun je makkelijker omgaan met klagende ouders, docenten en leerlingen, waarbij je het gevoel hebt dat jezelf de regie hebt gehouden. Door Centrum Nascholing Amsterdam, Chris Eelman
10 Respect! Omgaan met jongeren uit de straatcultuur (voor het voortgezet- en beroepsonderwijs) Hoe moet je als OOP’er corrigerend optreden tegen jongeren die nooit toegeven dat ze iets gedaan hebben, iedere autoriteit wantrouwen en zich door niemand de les laten lezen? Hoe kan je effectief reageren op gedrag in de straatcultuur, wat werkt juist averechts? In deze workshop biedt Gerrit Huisman een handreiking voor de aanpak van lastig gedrag van leerlingen. Hoe zorg je dat een leerling die weigert de klas te verlaten toch gaat? Hoe ga je om met leerlingen die altijd ontkennen? Hoe spreek je een leerling aan die in de aula troep maakt? Door Gerrit Huisman, Archimedes Lerarenopleiding, Hogeschool Utrecht
11 ‘Jakkes, toch geen musical!’ (voor assistenten in het basisonderwijs) Groep 8 betekent voor de leerlingen het einde van het warme nest. Een musical is een aangename en creatieve manier om dat afscheid te vieren. Maar wie schrijft een script? Wie componeert de muziek? Wie regisseert het stuk? Met enige artistieke hulp van buitenaf is het mogelijk om van de traditionele Groep 8 musical een origineel feest te maken. Patrick van den Hanenberg, docent geschiedenis, theatercriticus bij de Volkskrant en maker van schoolmusicals, geeft aan de hand van de Groep 8 musical ‘Jakkes…toch géén musical, hè’ waardevolle tips om succesvol aan de slag te gaan. Na afloop krijg je de tips in cd vorm mee naar huis.
12 Omgaan met agressie/weerbaarheid en assertiviteit Onze moderne maatschappij en jeugd gebruikt snel verbaal geweld om woorden om te zetten in daden. Ook het gebruik van fysiek geweld is geen zeldzaamheid meer. Het wordt steeds lastiger om op adequate manier te reageren omdat we daar simpelweg niet in getraind zijn. In deze workshop leer je conflicten voor te zijn. Door uitstraling, zelfverzekerdheid en proactief handelen. Door tijdig signalen te herkennen kun je beter reageren, waardoor het veiligheidsgevoel wordt bevorderd. Wij staan stil bij de risico’s en effectieve en niet effectieve reacties op ongewenst gedrag. Handelen in plaats van vermijden, vertrouwen in jezelf, collega’s en leidinggevenden. Door Keuze opleidingsinstituut KOI, Leo Keuvelaar
AOb!live voor onderwijsondersteunend personeel
13 Verbeter de school in de medezeggenschapsraad Als er iemand is die weet wat er echt op school gebeurd, dan ben jij dat wel. Je ziet leerlingen en collega’s op heel andere momenten dan in een klas. Dan hoor en zie je ook heel andere dingen. Die kennis is ongelofelijk belangrijk voor het verbeteren van de schoolorganisatie. Om te gebruiken bij het bedenken van nieuwe plannen of beleid. Dat meedenken vindt plaats in de medezeggenschapsraad. Daar is voor jou een belangrijke rol weggelegd. Niet klagen in de wandelgangen, maar je stem inzetten waar je gehoord wordt en waar het effect heeft. Door Willem Debets, afdeling Scholing AOb
14 Digitale spoed is zelden goed E-mail, msn, sms, hyves, facebook. O zo makkelijk en o zo snel. Even typen en daar gaat de boodschap cyberspace in. Geen tijd om de boodschap op fouten te controleren. Niet stilstaan bij de eventuele risico’s. Moderne communicatie die niet meer weg te denken is uit de samenleving. Prachtige manieren om contacten te onderhouden. Maar er kleven risico’s aan. Uitersten halen de kranten. De activiteiten van loverboys, onderwijspersoneel dat beticht wordt van vrijpostige contacten met leerlingen. Wat kan wel en wat kan beslist niet. Welke verantwoordelijkheid heb je met betrekking tot riskante digitale contacten van leerlingen. Heb je wel een taak? Frans Lathouwers, advocaat Juridische Dienst AOb, bespreekt de risico’s voor personeel en leerlingen
15 In vertrouwen … en dan? Een leerling komt langs voor een te laat briefje of een aspirientje en stort zijn/haar hart bij je uit. Je weet eerder van pesterijen dan een mentor. Je ziet een docent wéér samen met dat meisje… Klinkt dit je bekend in de oren? Onderwijsondersteunend personeel hoort en ziet veel van leerlingen. Daarom zijn op sommige scholen leden van het OOP als vertrouwenspersoon aangesteld. Of je nu zo’n officiële vertrouwenspersoon bent of een officieuze, je moet leerlingen de weg kunnen wijzen waar ze met hun probleem naar toe kunnen. Want je hart uitstorten lucht wel op, maar brengt nog geen oplossing. In deze workshop ga je aan de slag met praktijkgevallen en check je de juiste schoolroutes. Anke Visser, projectleider veiligheidsprojecten APS
Werk & inkomen 16 Onbevoegd voor de klas. Ondersteunen of lesgeven? (voor OOP’ers met lesgevende taken in het primair onderwijs) Als onderwijsassistent ondersteun je leerkrachten in het basisonderwijs. Sommige ondersteuners vinden zichzelf vaak terug voor het bord, waar zij dan staan te doceren. Het is soms lastig om de grens te trekken tussen het ondersteunen van leerkrachten of het zelf lesgeven. Maar een assistent is geen docent en er is wettelijk een scheiding tussen ondersteunende en lesgevende functies. Als je niet bevoegd bent om les te geven mag je niet zelfstandig voor de klas staan. Maar wat doe je als er te weinig docenten zijn vanwege ziekte of vacatures en de leerlingen anders naar huis gestuurd moeten worden? Wat doe je als de situatie structureel wordt? Welke verantwoordelijkheden en bevoegdheden heb je? Mag je eigenlijk weigeren, is het verstandig om te weigeren? Als je je onderwijsbevoegdheid wilt halen, met wie ga je dan in gesprek, mag je dan lesgeven tijdens je opleiding. Door afdeling Juridische Dienst van de AOb, Harry Derksen en Hennie Huijing
17 De conciërge, je verantwoordelijkheden en bevoegdheden (ook geschikt voor andere OOP’ers zonder lesgevende taken) “Ik en de directeur hebben besloten dat het overblijflokaal om 13.15 uur geheel verlaten dient te zijn.” Een heel oud grapje, dat in tal van variaties wordt gebruikt om de speciale positie van de conciërge aan te geven. De functie van conciërge is complex en dikwijls veel breder dan in de functieomschrijving is terug te vinden. Naast het ‘gewone’ conciërgewerk wordt in de school graag gebruik gemaakt van elders verkregen vaardigheden, zoals de vakbekwaamheid als timmerman, elektricien, jeugdleider, noem maar op. Grenzen zijn soms moeilijk aan te geven. In deze workshop inventariseren we de eigen activiteiten en gaan we op zoek naar die elementen in ons werk die het werk leuk, afwisselend en uitdagend maken. Door Brigit Linssen, afdeling Scholing AOb
18 Normjaartaak, salaris, vakantie & overwerk. De regelingen in het basisonderwijs. Vind jij dat je teveel wordt belast omdat je meer werkt dan je normjaartaak aangeeft, wat zijn dan je rechten? Voor OOP’ers met les en of behandeltaken geldt een inzetbaarheidschema; hoe werkt dit schema? Kunt u als OOP’er zonder les- en of behandeltaken zoveel mogelijk aansluiten vinden bij de vakantieregeling van het onderwijsgevend personeel? Hoe wordt het salaris in het primair onderwijs vastgesteld? In hoeverre is werkervaring opgedaan buiten het onderwijs van belang voor mijn inschaling binnen het onderwijs? Kan ik onderhandelen over de hoogte mijn salaris? Is mijn leeftijd nog van belang voor de hoogte van de inschaling? Wanneer is er sprake van overwerk, wat doe je met je overuren? Op welke compensatieregeling kun je aanspraak maken? Uitleg en verschillen van de regelingen door Sophia Kwakkel en Iris Hoornenborg van de Juridische Dienst van de AOb
19 Normjaartaak, salaris, vakantie & overwerk. De regelingen in het voortgezet- en beroepsonderwijs. Binnen het VO/BVE geldt de normjaartaak van 1659 uur. De werkgever stelt het taakbeleid in overleg met de (P)GMR vast. Wat is er over taakbeleid geregeld in de cao? Welke verschillen zijn er voor ondersteuners met of zonder les- en of behandeltaken. Hoe werkt de beschikbaarheidregeling? Hoe werkt de vakantieregeling en is er recht op compensatie als de werkgever een verlofperiode aanwijst? Wanneer ontstaat er recht op leeftijdsuren? Wat gebeurt er met mijn vakantieverlof als ik ziek ben? Hoe wordt mijn salaris vastgesteld bij indiensttreding en telt betaalde dan wel onbetaalde werkervaring mee voor de hoogte van mijn inschaling? Is leeftijd van invloed? Welke compensatieregeling geldt als je onregelmatige diensten draait. Wanneer is er sprake van overwerk en welke vergoedingen zijn er? Uitleg en verschillen van de regelingen door Sophia Kwakkel en Iris Hoornenborg van de Juridische Dienst van de AOb
AOb!live voor onderwijsondersteunend personeel
20 Kijkje in de keuken van het dagelijks bestuur. Vraag alles over het OOP in de cao-onderhandelingen. Je bent lid van de AOb of overweegt een lidmaatschap en je hebt eigenlijk geen goed zicht op wat de AOb voor het onderwijsondersteunend personeel doet, hoe en waar de inspraak is geregeld? Je wilt wel eens weten wat de rol van de vakbond is, welke eisen de AOb op dit moment stelt, in hoeverre de overheid luistert? In gesprek met een dagelijks bestuurder van de AOb hoor je de laatste stand van zaken over je cao, wat er zoal op de agenda staat en welke ambities de AOb heeft voor het OOP. Door Martin Knoop en Albert Krist, bestuurders AOb
21 Echte professionals kijken vooruit, ook als het gaat om hun inkomen. Je bent voorbereid op veranderingen en werkt aan verbetering van je competenties. Je investeert in jezelf. Maar hoe bereid je je voor op een gezonde financiële situatie voor straks? Welke veranderingen hebben al plaatsgevonden, welke komen er nog aan? En wat is de invloed daarvan op je inkomen als je met pensioen gaat of arbeidsongeschikt wordt? ABP toont op een simpele manier aan hoe je met het programma ‘Mijn ABP’ inzicht krijgt in je pensioeninkomen. Handig als je eerder wilt stoppen met werken, maar ook bij arbeidsongeschiktheid, werkloosheid en het bepalen van je partnerinkomen in geval van overlijden. Door ABP
22 Hoe werkt het functiewaarderingssysteem in het onderwijs. Hoe kom ik in een hogere salarisschaal? De functiebeschrijving vormt de basis voor een verantwoorde functiewaardering. Een wijziging in je werk kan daarom de moeite waard zijn voor een hernieuwde functiebeschrijving. Welke taken en verantwoordelijkheden leiden tot een hogere salarisklasse? Wat is het verschil tussen beschrijven, waarderen en beoordelen? Wanneer wordt een functie opnieuw beoordeeld? Aan de hand van voorbeelden zal de inleider proberen duidelijk te maken hoe het systeem werkt, hoe het verschil in salaris ontstaat tussen jou en je collega’s. In de workshop worden de basisregels van het systeem uitgelegd. Wil je advies over jouw situatie, maak dan aansluitend gebruik van het juridisch spreekuur. Door Roelf van der Ploeg, bestuurder Algemene Onderwijsbond
23 Inloopspreekuur Juridische Dienst. Klopt mijn salaris? Heb ik recht op buitengewoon verlof? Ben ik verplicht om op zaterdag te werken? Ben je klassenassistent en verricht je medische handelingen bij leerlingen? Weet dan wat je verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn. Kortom, alle vragen over je werk en inkomen die niet aan bod komen in de workshops, kun je kwijt op het juridisch spreekuur. De juristen van de AOb geven aan de hand van een “quickscan” inzicht in je rechtspositie. Uiteraard geen urenlang gesprek maar een snelle diagnose waaruit in ieder geval zal blijken of je een zaak hebt. Het juridische spreekuur is geopend in de pauzes en tijdens de workshops. Door juristen van de Algemene Onderwijsbond
AOb!live voor onderwijsondersteunend personeel