Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Inleiding
In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren die daarop van invloed zijn. Daarbij wordt eerst kort ingegaan op ontwikkelingen wereldwijd. Vervolgens wordt nader stilgestaan bij de positie van Nederland. Naast een terugblik op 2013, wordt een groeiverwachting gegeven voor het lopende jaar (2014). Het accent in het rapport ligt op het inkomend toerisme, maar ook het binnenlands toerisme komt kort aan de orde. De volgende update van deze versie wordt in januari 2015 gepubliceerd op www.nbtc.nl>Cijfers en trends>Algemene cijfers toerisme. NBTC Holland Marketing Afdeling Research Oktober 2014
wereldwijd toerisme
2
inkomend toerisme
binnenlands toerisme
Ontwikkeling wereldwijd toerisme
Wereldwijd is het toerisme in 2013 met circa 5% gegroeid. Het aantal internationale aankomsten is daarmee uitgekomen op bijna 1,1 miljard.
arrivals (x million) Europe Asia, Pacific America Africa Middle East Total
2012 2013 539 565 234 249 163 168 53 56 49 49 1.037 1.087
+/2013/2012
4.8% 6.5% 3.4% 5.6% -0.6% 4.8%
Bron: UNWTO
3
Het aantal internationale aankomsten in Europa steeg in 2013 eveneens met circa 5% in vergelijking met 2012, oftewel 26 miljoen extra aankomsten. Hierbij was met name groei voor OostEuropa (+7%) en Zuid- en NoordEuropa (respectievelijk +5% en +4%). In West-Europa, waartoe ook Nederland wordt gerekend door UNWTO, groeide het internationaal toerisme met 3%. Voor 2014 verwacht UNWTO een groei van het internationaal toerisme van 4% tot 4,5%.
Ontwikkeling inkomend toerisme Nederland trendbreuk*
* Rembrandt 400
Floriade
Vliegtax Economische crisis
9/11
* In 2012 heeft het CBS de registratie van de accommodaties die worden meegenomen in de Statistiek Logiesaccommodaties verbeterd. Het aantal geregistreerde accommodaties en dus ook het aantal geregistreerde gasten komt daarmee vanaf 2012 hoger uit
4
Bron: CBS
Het aantal buitenlandse gasten dat in 2013 voor een vakantie of zakelijk motief in Nederland verbleef, is met bijna 5% gegroeid ten opzichte van het voorgaande jaar. Het aantal gasten is daarmee naar bijna 12,8 miljoen gestegen; een nieuw record. Belangrijke verklaringen voor de groei in 2013: Warme en droge zomer in Nederland in 2013 Aanhoudende economische groei BRIC-landen Amsterdam 2013 (alle musea in Amsterdam open, 400-jarig bestaan grachten etc.) Wereldwijde aandacht voor de abdicatie van koningin Beatrix en de inhuldiging van kroonprins Willem-Alexander in april 2013 Groeiend aantal aanbiedingen vanuit Nederlandse accommodaties en vervoersmaatschappijen om de bezettingsgraad op peil te houden Marketing-/promotie inspanning NBTC en partners
Ontwikkeling inkomend toerisme naar land van herkomst (1) trendbreuk*
Alle accommodaties
gasten (x 1.000) 2013
+/’13/’12
9.016
9.744 10.286
6%
2.848
2.978
3.209
3.495
9%
1.409
1.555
1.508
1.662
1.680
1%
677
1.172
1.257
1.345
1.537
1.673
9%
- Frankrijk
512
574
669
666
666
680
2%
- Italië
374
368
443
438
457
461
1%
- Spanje
250
351
440
425
427
395
-7%
- Zwitserland
144
164
181
202
224
231
3%
nb
101
122
146
169
203
20%
119
135
150
137
141
144
2%
- Zweden
nb
100
114
125
143
142
-1%
- Noorwegen
89
91
102
110
125
127
1%
- Overig Europa
1.068
1.004
908
935
983
1.055
7%
Intercontinentaal
2.046
1.775
2.096
2.284
2.464
2.498
1%
10.003
9.921
10.883 11.299
12.205
12.783
5%
2000
2009
2010
2011 2012*
Europa
7.957
8.146
8.787
- Duitsland
2.884
2.744
- Groot-Brittannië
1.838
- België
- Rusland - Denemarken
Totaal
Bron: CBS, bewerking NBTC * In 2012 heeft het CBS de registratie van de accommodaties die worden meegenomen in de Statistiek Logiesaccommodaties verbeterd. Het aantal geregistreerde accommodaties en dus ook het aantal geregistreerde gasten komt daarmee vanaf 2012 hoger uit
5
In 2013 zijn er behoorlijke verschillen in procentuele groei naar land van herkomst zichtbaar. De Europese herkomstmarkten (+6%) deden het gemiddeld beter dan de intercontinentale (+1%). Sterkste ‘Europese’ groeiers waren het afgelopen jaar Rusland (+20%) en de buurlanden Duitsland en België (beide +9%). Nederland profiteert relatief sterk van de groei van het aantal korte vakanties in beide landen. Daarnaast zal het bezoek vanuit de buurlanden extra gestimuleerd zijn door de goede zomer in Nederland. De Zuid-Europese herkomstmarkt Spanje liet een daling zien, mede door de economische problemen in dit land.
Ontwikkeling inkomend toerisme naar land van herkomst (2) trendbreuk*
Alle accommodaties
gasten (x 1.000) +/’13/’12 6%
Europa
2000 7.957
2009 8.146
2010 8.787
2011 2012* 2013 9.016 9.744 10.286
Amerika - USA - Canada - Brazilië
1.216 999 97 nb
1.018 767 104 60
1.223 900 128 85
1.320 952 132 102
1.382 978 138 116
1.337 926 140 119
-3% -5% 1% 3%
Azië - China (incl. Hong Kong) - Japan - India
595
564
623
691
798
875
10%
nb 194 nb
147 100 50
126 120 64
157 112 68
196 142 78
217 152 80
11% 6% 3%
Australië en Oceanië
127
109
147
159
170
165
-3%
Afrika
108
84
103
115
114
121
6%
Totaal
10.003
9.921
10.883 11.299 12.205 12.783
5%
Bron: CBS, bewerking NBTC * In 2012 heeft het CBS de registratie van de accommodaties die worden meegenomen in de Statistiek Logiesaccommodaties verbeterd. Het aantal geregistreerde accommodaties en dus ook het aantal geregistreerde gasten komt daarmee vanaf 2012 hoger uit
6
De groei van het aantal intercontinentale gasten naar Nederland was het grootst vanuit China (11%). De grootste daling was afkomstig vanuit de USA.
Beïnvloedingsfactoren inkomend toerisme 2014 Factoren met een positief/stimulerend effect op het inkomend toerisme
Factoren met een negatief/remmend effect op het inkomend toerisme
aanhoudende economische groei BRIClanden
Geopolitieke spanningen (Oekraïne, Midden-Oosten)
(verder) herstel van Europese economieën
grote evenementen, zoals de FIFA World Cup in Brazilië, aandacht voor 100 jaar WO 1 in België en Frankrijk
groot aantal aanbiedingen vanuit Nederlandse accommodaties en vervoersmaatschappijen om de bezettingsgraad op peil te houden stedenreizen groeisegment op de Europese markt toename van het aantal korte vakanties op de Duitse en Belgische markt
promotie van de vele evenementen in 2013 en 2014 Mooi voorjaar en gunstig vallende feestdagen
7
lagere investering rijksoverheid in de branding en marketing van de bestemming ‘Holland‘ in combinatie met een grote en groeiende concurrentie
Verwachting inkomend toerisme Nederland 2014 VERWACHTING INKOMEND TOERISME 2014 ALLE ACCOMMODATIES Gasten (x 1.000) 2012 2013 Europa 9.744 10.286 - Duitsland 3.209 3.495 - België 1.537 1.673 - Groot-Brittannië 1.662 1.680 - Frankrijk 666 680 - Zwitserland 224 231 - Italië 457 461 - Spanje 427 395 - Denemarken 141 144 - Zweden 143 142 -Noorwegen 125 127 - Finland 67 67 - Turkije 78 89 - Rusland 169 203 - Overig Europa 838 899 Amerika - USA - Canada - Brazilië
2014* 11.170 3.850 1.825 1.820 720 265 515 415 140 140 123 62 91 190 1.010
+/9% 10% 9% 8% 6% 14% 12% 5% -4% -1% -3% -9% 3% -7% 13%
1.382 978 138 116
1.337 926 140 119
1.385 960 143 132
4% 4% 2% 11%
Azië - Japan - China (incl. Hong Kong) - India - Indonesië - Zuid-Korea
798 142 196 78 33 28
875 152 217 80 38 39
970 155 245 87 41 48
11% 3% 13% 9% 7% 22%
Australië en Oceanië
170
165
180
9%
Afrika
114
121
135
12%
12.205
12.783
13.840
8%
Totaal
Voor 2014 verwacht NBTC een groei van het inkomend toerisme van 8% voor Nederland. Het aantal buitenlandse verblijfstoeristen zal daarmee uitkomen op 13,8 miljoen; een nieuw recordjaar. Deze groeiverwachting is gebaseerd op de factoren zoals genoemd op pagina 7.
Bron: CBS; bewerking en prognose NBTC * De absolute aantallen m.b.t. de prognose 2014 zijn afgerond op vijfduizendtallen
8
Ontwikkeling vakanties van Nederlanders
20
19
18,7
18,6
18,5
vakanties (x 1.000)
18,1 18
18,0
18,1
17,8
16,8
18,6
18,4
18,0 17,7
17,6 17,6 17,5
17,3 17,1 17,1 17
18,4
18,1
17,7 17,5
16,8 16,4
16
15 2002
2003
2004
2005
2006
2007
binnenland
2008
9
2009
2010
2011
2012
2013
buitenland
* Een vakantiejaar loopt van 1 oktober tot en met 30 september in het daarop volgende jaar
Het aantal binnenlandse vakanties daalde in 2013 met 3% naar 17,5 miljoen. Eenzelfde daling is ook terug te zien in het aantal ondernomen vakanties naar het buitenland. Er is met name gesneden in het aantal korte vakanties. Door de goede zomer zijn er in 2013 meer lange vakanties in eigen land ondernomen.
Bron: NBTC-NIPO Research
De eerste drie kwartalen van het vakantiejaar 2014 (t/m juni)* laten zien dat het aantal vakanties in Nederland is gedaald met 2% ten opzichte van dezelfde periode in 2013. Het aantal vakanties naar het buitenland is gedaald met 0,5%. De geluiden uit de binnenlandse bungalow- en kampeersector duiden op een redelijk tot goede bezetting in de zomer. Tegelijkertijd laten de boekingscijfers (ANVR) voor het buitenland een daling zien in de zomermaanden. Op basis van de hierboven genoemde cijfers/impressies, verwacht NBTC-NIPO Research overall een lichte daling van het aantal vakanties dat Nederlanders in 2014 hebben ondernomen.