Toelichting over de behandeling van: Raadsvoorstel Vaststellen jaarstukken Van: Het college van B&W van 16 april 2013

Toelichting over de behandeling van: Raadsvoorstel “Vaststellen jaarstukken 2012” Van:

Het college van B&W van 16 april 2013

Doel:

Besluitvorming 29 mei 2013

Toelichting:

Samenhang van diverse voorstelllen met de vaststelling van de Stadsrekening De stadsrekening met bijbehorende voorstellen wordt op 15 mei 2013 behandeld in de raadskamer. Daarbij is zoals elk jaar het uitgangspunt dat in beginsel elk programma (al dan niet samen met een ander programma) wordt behandeld in de raadskamer. Aan de besluitvorming van de Stadsrekening zijn de volgende documenten gekoppeld: 1. Concept verslag van Bevindingen van het Accountantsbureau Ernst & Young d.d. 18.4.2013 2. Brief van het College van B&W d.d. 23 april 2013 over de “Accountantsverklaring bij de Stadsrekening 2013” 3. Burgerjaarverslag 2012 (ter kennisname aan de raad) 4. Voortgangsrapportage Grote Projecten van april 2013, waarvan de voorgestelde beslispunten opgenomen zijn in het raadsvoorstel over de Stadsrekening 5. Raadsvoorstel Planexploitatie Onderwijshuisvesting d.d. 9 april 2013 6. Raadsvoorstel Waalsprong gemeentelijk deel d.d. 16 april 2013 7. Raadsvoorstel getiteld “Opdrachtverlening vaststellen GREX en risicoanalyse 2013 GEM Waalsprong” 8. Raadsvoorstel “Ontwikkelingsstrategie Waalsprong 2013 d.d. 23 april 2013 U ontvangt deze voorstellen tegelijkertijd omdat zij een onderlinge samenhang vertonen; het is logisch om voorafgaand aan de vaststelling van de Stadsrekening een beslissing te hebben genomen over de voorstellen genoemd onder 5 (planexploitatie Onderwijshuisvesting) 6 (raadsvoorstel Waalsprong gemeentelijk deel) en 7 (opdrachtverlening vaststelling GREX etc.). Het raadsvoorstel nr. 8 de “Ontwikkelinsstrategie Waalsprong 2013” heeft een beleidsmatige relatie met nr 7 de “Opdrachtverlening vaststellen GREX etc.” Tenslotte meld ik u dat u voorstellen 6, 7 en 8 kunt vinden bij de agenda en de stukken van de Commissie Waalsprong, die op dinsdag 14 mei vergadert. Ook meld ik u dat de Commissie Waalsprong een behandeladvies zal uitbrengen over de wijze van behandeling van deze onderwerpen (al dan niet gevoegd) in de besluitronde. Voortgangsrapportage Grote Projecten De Voortgangsrapportage Grote Projecten wordt behandeld in de raadskamer tijdens de gezamenlijke bespreking van de programma’s Grondbeleid en Ruimte & Cultuurhistorie. Met andere woorden: de financiële situatie ten aanzien van de grondexploitaties wordt primair bij de bespreking van de programma’s Grondbeleid & en Ruimte & Cultuurhistorie besproken. Wel staat het uiteraard iedereen vrij om ook tijdens de bespreking van het programma Bestuur & Middelen een relatie te leggen met de financiële situatie ten aanzien van de grondexploitaties. Raadsvoorstel “Planexploitatie Onderwijshuisvesting Het “Planexploitatie Onderwijshuisvesting” wordt behandeld in de raadskamer tijdens de gezamenlijke bespreking van de programma’s Grondbeleid, Ruimte & Cultuurhistorie en de Voortgangsrapportage Grote Projecten wegens de samenhang van de onderwerpen. Over dit onderwerp zal de raadskamer een behandeladvies uitbrengen inhoudende wanneer en hoe dit onderwerp (al dan niet gevoegd) behandeld zal worden in de besluitronde.

Brief Auditcommissie inzake Stadsbegroting 2012 – NAZENDING De auditcommissie stuurt ook dit jaar een adviesbrief over de Stadsbegroting 2012. Deze brief volgt zo spoedig mogelijk en wordt betrokken bij de bespreking van de programma’s Grondbeleid / Ruimte & Cultuurhistorie en bij de bespreking van het programma Bestuur & Middelen. Raadkamers waar 2 personen per fractie plaats mogen nemen: Bij de bespreking van de programma’s Zorg & Welzijn, Werk & Inkomen en de gecombineerde bespreking van de programma’s Grondbeleid, Ruimte & Cultuurhistorie, de Voortgangsrapportage Grote Projecten en de planexploitatie Onderwijshuisvesting is het vanwege de aard van de bespreking toegestaan met 2 personen per fractie aan de bespreking deel te nemen. Link naar de webversie van de Stadsrekening inclusief programmatoelichtingen Via de volgende link is de webversie van de Stadsrekening inclusief programmatoelichtingen bereikbaar; http://www2.nijmegen.nl/gemeente/belastingen__financien/stadsbegroting_jaarstukken

Naam steller: E-mail steller:

Peggy van Gemert [email protected]

Tel. steller:

Bijlagen:

1. Raadsvoorstel “Vaststellen jaarstukken 2012”. 2. Burgerjaarverslag 2012 3. Brief van het college van B&W d.d. 23 april 2013 inzake “Accountantsverklaring bij de Stadsrekening 2012”

024 - 329 3187

Ter inzage via dropbox, internet, Raadsgriffie en Informatiebalie 1. Stadsrekening 2012 2. Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP), april 2013 3. Conceptverslag van bevindingen van Ernst & Young jaarrekening 2012 Gemeente Nijmegen 4. Raadsvoorstel “Planexploitatie Onderwijshuisvesting”. Nazending 1. Brief van de auditcommissie inzake “Auditcommissieadvies Stadsrekening 2012”

Openbare besluitenlijst 18raadsvoorstel december Datum raadsvergadering / Nummer no 47 / 68/2013 29Collegevergadering mei 2013

2007

Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Aanwezig: Th. de Graaf Voorzitter Onderwerp Wethouders Vaststellen jaarstukken 2012P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer Programma / Programmanummer P. Eringa Gemeentesecretaris Bestuur & Middelen / 1042 A. Kuil Communicatie Portefeuillehouder M. Sofovic Verslag B. Jeene

Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.

16 april 2013 Samenvatting

hierbij vastgesteld ter vaststelling Uw Raad aangeboden. Ten behoeve van De jaarstukken 2012 wordenAldus inaan de vergadering van: de behandeling en besluitvorming over de Stadsrekening en de Voortgangsrapportage Grote Projecten wordt in het voorliggende voorstel een analyse gegeven. In deze jaarstukken wordt verantwoording afgelegd over de uitvoering van de stadsbegroting 2012 en de daarmee gepaard gaande activiteiten van de gemeente. In 2012 is gestart met de ontvlechting van de GEM Waalsprong. De daarmee samenhangende financiële effecten zijn dan ook in deze rekening verwerkt. Behalve de GEM Waalsprong worden er meer planexploitaties De voorzitter, De secretaris, geraakt door de economische crisis en ook die effecten zijn in de rekening opgenomen. De jaarrekening laat exclusief planexploitaties een voordelig resultaat zien van € 4,8 miljoen. Voor de planexploitaties hebben we forse verliezen genomen van € 18,3 miljoen en deze verliezen worden afgewikkeld via de ABR. De VGP neemt een prominente plaats in, in deze jaarrekening. De beslispunten uit de VGP zijn – zoals gebruikelijk - integraal als beslispunt in deze jaarrekening opgenomen. Toelichting op de beslispunten wordt verder op in dit raadsvoorstel gegeven. Voorstel om te besluiten

1. De Stadsrekening 2012 vast te stellen. 2. Het in de Stadsrekening verantwoorde voordelig saldo (exclusief saldo planexploitaties) van € 4.815.000 als volgt te bestemmen: a. De niet bestede ISV gelden van € 1.310.000 toe te voegen aan de reserve ISV. b. De nog niet bestede middelen van € 121.000 voor een aan te schaffen kunstwerk volgens de gebruikelijke gedragslijn toe te voegen aan de reserve 1% regeling beeldende kunst 1

DEF raadsvoorstel stadsrekening 2012 na stelselwijziging.doc

c.

Ten behoeve van RTV 1 € 175.000 te reserveren uit het overschot op het programma cultuur.

d. De reserve toegankelijkheid gebouwen conform eerdere besluitvorming formeel op te heffen en het saldo van € 99.000 vrij te laten vallen. e. De onderuitputting kapitaallasten van € 1.700.000 toe te voegen aan de saldireserve. f.

Het restant voordelig saldi, zijnde € 1.608.000 toe te voegen aan de saldireserve.

3. In de stadsrekening is een nadelig saldo voor planexploitaties verantwoord van € 18.289.000 en voorgesteld wordt dit saldo via de ABR af te wikkelen en dit bedrag aan de ABR te onttrekken.

4. De Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 vast te stellen, met de volgende beslispunten: a. De nieuwe planexploitaties Molenweg 71 (terrein Jacobs) en Professor van Weliestraat 4 (studentenkerk) vast te stellen, b. Gereedgekomen planexploitaties af te sluiten en het voordelig resultaat vast te stellen op € 460.800. c. Het effect van € 1.968.500 voordelig uit de herziening gemeentelijke planexploitatie Waalsprong in deze jaarrekening te verwerken. d. Het effect van € 7.048.600 uit de herziening doordecentralisatie Onderwijs in deze jaarrekening te verwerken: e. Een voorziening van € 11.700.000 voor de planexploitatie GEM Waalsprong op te nemen. f.

Een aanvullende voorziening van € 2.126.300 voor de GR Bergerden op te nemen.

g. Tussentijdse winst tot een bedrag van € 2.082.300 te nemen op een aantal projecten. h. Het effect van diverse aanpassingen planexploitaties en overige grondbeleid instrumenten vast te stellen op € 1.925.700. Uiteindelijk resulterend in een eindstand van de ABR van € 1,7 miljoen.

2

5. De ABR op te heffen per 1 januari 2013 6. Ten aanzien van rioolinvesteringen in ontwikkelgebieden (planexploitaties) te besluiten tot een stelselwijziging. Dit betekent dat de rioolinvesteringen geen onderdeel meer zijn van de te dekken planexploitatiekosten, maar conform de gebruikelijke investeringsregels van de gemeente geactiveerd worden en afgeschreven worden in 40 jaar. 7. De reserve Waalsprong op te heffen per 31 december 2015 8. Een bedrag van € 3 miljoen voor warmtenet, welke in 2012 niet tot besteding is gekomen, over te hevelen van de ABR naar de saldireserve en beschikbaar te houden voor het warmtenet. 9.

Het overschot van het Krediet Sporthal Citadel van €. 1,0 miljoen ter beschikking te stellen voor Revitalisering Binnensportaccommodaties.

10. De bijbehorende begrotingswijziging BW-01271 vast te stellen.

3

Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1

Inleiding

De jaarstukken 2012 liggen ter vaststelling voor .Met deze jaarstukken leggen wij verantwoording af over het uitgevoerde beleid in 2012. De jaarrekening is door de accountant voorzien van een accountantsverklaring. Wij hebben wederom een goedkeurende verklaring voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid. In het jaar 2012 zijn de gevolgen van de economische crisis duidelijk voelbaar geweest. We hebben daarover meermaals aan uw raad gerapporteerd. De crisis heeft vooral op de ontwikkelingen binnen de grondexploitaties een forse impact gehad. Als gevolg hiervan is in 2012 gestart met de ontvlechting van de GEM Waalsprong. De daarmee samenhangende financiële effecten zijn in deze rekening verwerkt. Behalve de GEM Waalsprong worden er meer planexploitaties geraakt door de economische crisis. Ook die effecten zijn in de rekening opgenomen. Totaal is een verlies genomen van € 18,3 miljoen op de planexploitaties. Hierdoor is het rekening resultaat uitgekomen op € 13,5 nadelig. Nadat dit verlies op planexploitaties verrekend is met de ABR sluiten de overige activiteiten af met een voordelig saldo van € 4,8 miljoen. Zoals gezegd zijn voor de activiteiten van het programma grondbeleid forse verliezen genomen in 2012. Om die reden zijn de resultaten op de planexploitaties, afzonderlijk in de besluitvorming opgenomen.(verlies genomen van € 18,3 miljoen) Dit raadsvoorstel gaat in op het behaalde rekeningresultaat 2012, de vermogenspositie eind 2012 en de voorgestelde resultaatbestemming over 2012. Alle voorgestelde beslispunten bij de jaarstukken 2012 lichten wij in dit voorstel afzonderlijk toe. De accountant heeft de jaarrekening gecontroleerd en een rapport van bevindingen uitgebracht. Dit rapport is door de accountant separaat aan u verstrekt. 1.1 Wettelijk kader of beleidskader

Op grond van de gemeentewet, het besluit Begroten en Verantwoorden alsmede de verordening ex artikel 212 leggen wij de stadsrekening als verantwoordingsdocument ter vaststelling aan uw Raad voor. 1.2 Relatie met programma

De stadsrekening heeft een relatie met alle programma’s, aangezien in dit verantwoordingsdocument over alle programma’s verantwoording wordt afgelegd. 2

Doelstelling

n.v.t. 3

Argumenten

Gevraagd wordt de jaarstukken vast te stellen en hiermee ons College décharge te verlenen. Verder leggen wij een resultaatbestemmingsvoorstel ter besluitvorming aan uw Raad voor.

4

De toelichting is als volgt opgebouwd: A. toelichting beslispunten; B. financiële analyse van het rekeningresultaat; C. analyse van de vermogenspositie; D. bijzonderheden in de stadsrekening 2012 E. het rapport van Bevindingen van de Accountant. A. Toelichting beslispunten

Onderstaand treft u per beslispunt een korte toelichting: Beslispunt 1 inzake vaststelling Stadsrekening 2012 Hiermee stelt u de Stadsrekening 2012 vast en verleent u décharge aan ons College. Beslispunt 2.a. tot en met 2 f inzake resultaatbestemming In de jaarrekening zijn de lasten en baten opgenomen vóór mutaties in de reserves. Vervolgens zijn de mutaties in de reserves verwerkt waartoe reeds, door uw Raad is besloten bij begrotingsbehandeling, dan wel bij een afzonderlijk raadsvoorstel. Deze mutaties worden de eerste resultaatsbestemming genoemd.. Deze wijze van verantwoording is in overeenstemming met de wettelijke regelgeving, het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) de zogenaamde boekhoudregels voor gemeenten. Vervolgens wordt in de jaarrekening het resultaat na eerste winstbestemming gepresenteerd. Naast deze wettelijke regels zijn er door uw raad spelregels vastgesteld hoe om te gaan met resultaten en reserves. Ten aanzien van de resultaten uit planexploitaties is bepaald dat deze afgewikkeld worden via de daarvoor bestemde reserve, de ABR. Deze mutaties in de reserve moeten wel door een raadsbesluit bekrachtigd worden. Dit jaar hebben de herzieningen in de planexploitaties een grote invloed op het resultaat van de gemeente. Als gevolg van de ontvlechting GEM Waalsprong en de doorrekening van andere planexploitaties is voor planexploitaties een verlies genomen van € 18,3 miljoen. Dit wordt via de ABR afgewikkeld. Teneinde het verschil tussen de kosten planexploitaties en overige programma’s duidelijk te maken, zijn twee overzichten gemaakt: -het eerste overzicht betreft de lasten en baten exclusief planexploitaties en sluit met een voordelig saldo van € 4,8 miljoen en vervolgens is aangegeven hoe dit voordelig rekeningresultaat bestemd wordt. -het tweede overzicht gaat alleen over de planexploitaties en betreft de lasten en baten inclusief eerste winstbestemming sluitend met een nadelig saldo van € 18,3 miljoen, maar vóór afwikkeling als tweede winstbestemming via de ABR.

5

In tabelvorm: Rekeningresultaat exclusief planexploitaties 2012

bedragen * €1.000

Lasten exclusief planexploitaties

568.463

Baten exclusief planexploitaties

563.388

Saldo voor eerste resultaatbestemming

Nadelig

5.075

Per saldo reservemutaties

Voordelig

9.890

Saldo gemeentelijke activiteiten exclusief planexploitaties

Voordelig

4.815

Eerste resultaatbestemming exclusief planexploitaties:

In de beslispunten 2 a tot en met 2 f. is het volgende bestemmingsvoorstel opgenomen: 2.a toevoeging aan reserve ISV

1.310

2.b toevoegen aan reserve beeldende kunst 1% regeling

121

2.c budgetoverheveling tbv RTV 1

175

2 d. vrijval reserve toegankelijkheid 2.e. onderuitputting kapitaallasten toe te voegen aan

-99 1.700

saldireserve 2.f restant saldo toevoegen aan de saldireserve

1.608

Resultaatbestemming

4.815

Toelichting op deze beslispunten: a. Wij stellen voor de niet bestede ISV gelden van € 1.310.000 toe te voegen aan de reserve ISV. In 2012 hebben wij minder uitgaven voor de realisatie van de doelstellingen van ISV gedaan, dan vooraf in de begroting was opgenomen. Daarom stellen wij Uw Raad hierbij voor om de niet bestede middelen toe te voegen aan de reserve ISV. b. Wij stellen voor de nog niet bestede middelen van € 121.000 voor een aan te schaffen kunstwerk volgens de gebruikelijke gedragslijn toe te voegen aan de reserve 1% regeling beeldende kunst. De voorbereidingen voor de aanschaf van dit kunstwerk zijn in 2012 gestart en zullen in 2013 afgerond worden. c. Wij stellen voor ten behoeve van RTV 1 € 175.000 te reserveren uit het overschot op het programma cultuur. Dit sluit aan bij het voornemen om RTV 1 te huisvesten in het pand van LUX. Dit zal leiden tot efficiencyvoordelen, echter vooraf vraagt dit om eenmalige investeringen waarvoor dit bedrag zal worden ingezet. d. Wij stellen voor de reserve toegankelijkheid openbare gebouwen conform eerdere besluitvorming formeel op te heffen en het saldo van € 99.000 vrij te laten vallen. Besloten is om een voorziening te treffen voor de toegankelijkheid openbare gebouwen. De voorziening is gevormd. De gelden uit de reserve moet echter nog formeel vrijvallen.

6

e. Wij stellen voor de onderuitputting kapitaallasten van € 1.700.000 toe te voegen aan de saldireserve. In de voorjaarsnota is de onderuitputting kapitaallasten berekend op € 1,7 miljoen. Besloten is deze onderuitputting niet direct toe te voegen aan de reserve strategische investeringen, maar bij de rekening te bezien of dit verantwoord is, of dat de saldireserve verder gevoed moet worden. Gezien de financiële situatie en de toekomstverwachtingen stellen wij voor dit bedrag aan de saldireserve toe te voegen f.

Wij stellen voor het restant voordelig saldo van € 1.608.000 toe te voegen aan de saldireserve

Beslispunt 3 inzake resultaatbestemming planexploitaties Het gaat hier over de lasten en baten van planexploitaties, vóór mutaties in de reserves. Vervolgens zijn de mutaties in de reserves waarover uw raad al eerder een besluit heeft genomen, in de jaarrekening verwerkt. In tabelvorm: Rekeningresultaat Planexploitaties 2012

bedragen * €1.000

Lasten planexploitaties

228.855

Baten planexploitaties

210.037

Saldo voor eerste resultaatbestemming

Nadelig

18.818

Voordelig

529

Nadelig

18.289

Eerste resultaatbestemming planexploitaties: Per saldo reservemutaties Saldo Planexploitaties na eerste winstbestemming

Wij stellen voor de positieve en negatieve saldi op planexploitaties te onttrekken aan de ABR tot een bedrag van € 18.289.000. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij naar de VGP van april 2013.. Beslispunt 4 Vaststellen Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 Vaststellen van de Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013. In deze rapportage zijn de planexploitaties herzien en is gerekend met de parameters uit de risiconota 2012 van het ontwikkelbedrijf. Aangezien er nogal wat ontwikkelingen zijn geweest in 2012, zijn de beslispunten uit de VGP afzonderlijk genoemd. Voor een uitgebreide toelichting mogen we u verwijzen naar de VGP van april 2013. Majeure wijzigingen in planexploitaties worden afzonderlijk aan uw Raad voorgelegd en om die reden zijn/worden de planexploitaties Doordecentralisatie Onderwijs en Waalsprong (gemeentelijk deel) afzonderlijk aan uw Raad voorgelegd. De effecten uit die herzieningen zijn meegenomen in dit VGP.

Beslispunt 4a Een tweetal toegevoegde planexploitaties vast te stellen Zoals in de VGP vermeld staat gaat het om: - Molenweg 71 (terrein Jacobs)

7

- Prof. van Weliestraat 4, Studentenkerk Beslispunt 4b Gereedgekomen planexploitatie af te sluiten De onderstaande planexploitaties zijn gereed en kunnen afgesloten worden. De resultaten op deze exploitaties zijn in de VGP toegelicht en worden via de ABR afgewikkeld (onderdeel van beslispunt 3a) - IJsbaanlocatie Prof. Bellefroidstraat - Willemskwartier Voorzieningenhart - Rijnstraat/Lekstraat - Sperwerstraat terrein Hartman - Herstructurering Teersdijk Beslispunt 4c Het effect uit de herziening planexploitatie Waalsprong in deze jaarrekening te verwerken. In de herziening van de planexploitatie Waalsprong gemeentelijk deel, welke afzonderlijk aan uw Raad wordt voorgelegd zijn een aantal aanpassingen gedaan die financiële effecten hebben. In totaliteit is hierdoor de voorziening voor verwachte verliezen met € 2 miljoen teruggebracht naar € 3,6 miljoen. De aanpassingen betreffen: - een vermindering van de uitgeefbare m2 bedrijventerreinen de Grift - € 7 miljoen, - landschapszone minder grond terugbrengen in plassen - € 2 miljoen, - niet beschikbaar komen van een bijdrage ten behoeve van HOV-fietspad, fietsbrug en fietstunnel - € 2 miljoen, - meer plankosten en extra bodemverontreiniging - € 1 miljoen. Daartegenover een wijziging in de financiering van infrastructurele werken hetgeen een voordeel oplevert in de planexploitatie van € 17,1 miljoen. Deze bedragen worden in de loop van de tijd uitgegeven en zijn om die reden niet zondermeer optelbaar, maar tegen contante waarde wordt het negatief saldo verminderd met € 2 miljoen. De vrijval van de voorziening wordt via beslispunt 3a ten gunste van de ABR gebracht. Beslispunt 4d.Het effect uit de herziening doordecentralisatie Onderwijs in deze jaarrekening te verwerken: De planexploitatie Doordecentralisatie ontwikkelt zich negatief door oplopende verwervingskosten (woz-waardering) en door beperkingen in herontwikkelingsmogelijkheden en nieuwe locaties die aan de planexploitatie worden toegevoegd. Voor dit negatieve resultaat van € 7 miljoen wordt de voorziening verhoogd en ten laste van de ABR gebracht, via beslispunt 3a. De bijgestelde planexploitatie wordt separaat aan uw Raad voorgelegd ter vaststelling. Beslispunt 4 e. Een voorziening voor de planexploitatie GEM Waalsprong op te nemen De ontvlechting van de GEM Waalsprong is verwerkt en een bijgestelde planexploitatie is opgesteld. In deze planexploitatie is er van uitgegaan dat rioolinvesteringen tot een bedrag van € 33 miljoen geactiveerd worden. Hiermee rekening houdend levert de planexploitatie GEM Waalsprong een tekort op van € 11,7 miljoen. Voor dit tekort wordt een voorziening gevormd en ten laste van de ABR gebracht (beslispunt 3a). Deze herziening wordt separaat voor wensen en bedenkingen aan uw Raad voorgelegd. De verwerking van de rioolinvesteringen in de investeringsbegroting van de gemeente en de dekking van de daarmee samenhangende kapitaallasten is in de perspectiefnota 2014 verder uitgewerkt.

8

Beslispunt 4 f. Een aanvullende voorziening voor de GR Bergerden op te nemen. Vooruitlopend op besluitvorming in het bestuur van de GR over het businessplan is de laatste planexploitatie voorlopig geactualiseerd (rentekosten, uitgestelde opbrengstenstijging). De planexploitatie komt met deze wijzigingen uit op een financieel negatief eindresultaat van € 5,7 miljoen, netto contant per 1-1-2013. Hiervan komt de helft voor rekening van de gemeente Nijmegen. Eind 2011 was reeds een voorziening getroffen van € 0,6 miljoen en nu wordt een aanvullende voorziening ad € 2,1 miljoen gevormd en ten laste van de ABR gebracht (beslispunt 3a). Beslispunt 4 g Tussentijdse winst te nemen op een aantal projecten. Binnen de onderstaande projecten is een tussentijdse winst name berekend en kan worden toegevoegd aan de ABR (beslispunt 3a) Zie voor nadere toelichtingen de VGP van april 2013 Het gaat om de volgende projecten: Het gaat om de volgende projecten: -Hatert centrale zone -Kamerlingh Onnesstraat -Neerbosscheweg -Ploegstraat/ Goffertweg Beslispunt 5 de ABR opheffen De ABR is een bestemmingsreserve bedoeld om de mee – en tegenvallers in de planexploitaties op te vangen en is daarmee de buffer om risico’s die zich in planexploitaties voordoen af te dekken. Na alle afboekingen zoals in beslispunt 3a wordt voorgesteld, resteert er nog een ABR van € 1,7 miljoen. Gelet op die stand van de ABR en het bepaalde risicoprofiel, constateren wij dat de ABR ontoereikend is om de risico’s van de planexploitaties op te vangen. Om hierin te voorzien en om integraal te kunnen sturen, stellen wij voor om de saldireserve te beschouwen als de algemene reserve waarmee alle risico’s worden afgedekt en om derhalve de ABR op te nemen in de Saldireserve. Ook de accountant heeft in zijn rapport van bevinden de aanbeveling gedaan om “de Algemene Bedrijfsreserve samen te voegen met de saldireserve. Hierdoor kan beter een integrale beoordeling plaatsvinden van de risico’s afgezet tegen de totale reserves en daarmee het inzicht in het weerstandsvermogen” Om die reden wordt voorgesteld de ABR per 1 januari 2013 op te heffen. De mutaties die in deze stadsrekening naar de stand 31 december worden voorgesteld, worden nog verwerkt in de ABR en het dan resterend saldo wordt per 1 januari 2013 opgenomen in de saldireserve. Beslispunt 6 stelselwijziging rioolinvesteringen in planexploitaties. Tot nu toe was het gebruik om rioolinvesteringen in planexploitaties mee te nemen in de kosten van bouwrijpmaken en af te dekken door de opbrengsten uit planexploitaties. Aangezien de vastgoedmarkt onder druk staat, stellen wij voor om de rioolinvesteringen te activeren en niet meer mee te nemen in de kosten van de planexploitatie. Daardoor kan de grondprijs op een lager tarief worden vastgesteld. In de bestaande gemeentelijke regels van activeren is reeds opgenomen dat rioolinvesteringen geactiveerd worden en in 40 jaar afgeschreven. In planexploitaties werden rioolinvesteringen gedekt door opbrengsten en op die wijze was de afschrijvingslast nihil.

9

Beslispunt 7 de reserve Waalsprong op heffen. In 2010 stemde uw Raad in met uitbreiding van de Brandweer met Post Noord. Dat was een van de laatste besluiten, dat op basis van het Voorzieningenplan Waalsprong werd genomen. Bij besluitvorming over de stadsbegroting 2013 is vermeld dat de reserve per eind 2015 opgeheven kan worden en de met de kazerne samenhangende lasten vanaf 2016 in de begroting worden opgenomen. Aangezien instellen en opheffen van reserves gebruikelijkerwijs bij vaststellen van de stadsrekening geregeld wordt, is het opheffen eind 2015 van deze reserve nu in dit voorstel opgenomen Beslispunt 8 overheveling van ABR naar saldireserve van € 3 miljoen warmtenet Wij stellen voor de bijdrage uit de saldireserve van € 3 miljoen ten behoeve van het warmtenet welke in 2012 niet tot besteding is gekomen, door te schuiven naar 2013. Administratief onttrekken we dit bedrag uit de ABR en voegen we dit bedrag toe aan de saldireserve. We houden het bedrag beschikbaar voor het warmtenet. Beslispunt 9 overschot krediet sporthal Citadel beschikbaar stellen voor Revitalisering Binnensportaccommodaties. In de stadsrekening is verantwoording afgelegd over de besteding van investeringskredieten. De bouw van de sporthal Citadel is binnen het krediet afgewikkeld en voorgesteld wordt het restant krediet in te zetten voor revitalisering Binnensportaccommodaties binnen het werkveld sport Beslispunt 10 In de bijgevoegde begrotingswijzigingen zijn alle bovengenoemde beslispunten verwerkt.

B. Financiële analyse van het rekeningresultaat In bijlage 1 wordt een overzicht gegeven van de saldi per programma. De primitieve begroting 2012 sloot met een voordelig saldo van € 0,3 miljoen. In de Voorjaarsnota is al een nadeel van € 6,3 miljoen gemeld en verwerkt in de cijfers. Als gevolg hiervan is bij de Voorjaarsnota besloten in het verdere verloop van het jaar een zorgvuldig financieel beleid te voeren, teneinde in het najaar en bij deze rekening met een zo gunstig mogelijk resultaat te komen. Dat heeft geresulteerd in een positieve melding bij de najaarsnota van ruim € 2 miljoen. Hiermee werd het geprognosticeerd tekort teruggebracht naar € 4,1 miljoen (begroting). Op realisatiebasis zien we thans het volgende. In 2012 hebben we verwachte verliezen op grondexploitaties voor een bedrag van € 18,3 miljoen als verlies genomen. Op de overige activiteiten is een voordeel gerealiseerd van € 4,8 miljoen. Verder wordt nog opgemerkt dat de voorgenomen bezuinigingen in 2012 van € 9 miljoen nagenoeg geheel gerealiseerd zijn.

10

C. Analyse van de vermogenspositie In de Stadsrekening wordt uitgebreid ingegaan op de vermogenspositie. In dit raadsvoorstel beperken wij ons dan ook tot een aanduiding van de reservepositie. Het eigen vermogen bestaat uit de Algemene reserves, de Bestemmingsreserve en het Rekeningresultaat. In 2012 is het eigen vermogen met € 24 miljoen afgenomen, van € 130 miljoen naar € 106 miljoen. Dit eigen vermogen is niet vrij besteedbaar. Feitelijk kunnen alleen de Saldireserve en de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf ingezet worden als afdekking van algemene risico’s. Voor de besteedbaarheid van de bestemmingsreserves geldt dat deze middelen, door de daarover genomen raadsbesluiten, geheel bestemd zijn. Bestemmingsreserves zijn uiteraard wel door middel van een raadsbesluit inzetbaar, wanneer zich een calamiteit zou voordoen.   De hoogte van de reserves zijn mede afhankelijk van de besluitvorming bij deze rekening. In onderstaande tabel is aangegeven wat de reserves zijn na besluitvorming bij de rekening. Reserve

Programma

Bedrag in €’s

Totaal eindstand reserve na besluitvorming

3.a.Reserve ABR

Grondbeleid

-/- 21.289.000

1.653.400

3.b.Saldireserve

Grondbeleid

3.000.000

saldireserve

4.a.Reserve ISV

Ruimte en Cultuurhistorie

193.700

2.028.000

Wonen

730.800

Klimaat en Energie

176.500

Groen & Water

176.100

Citymarketing en Externe

32.900

Betrekkingen 4.b..1% regeling beeldende kunst

Cultuur

4.c. .Budgetoverheveling naar 2013

Cultuur

4.d. Toegankelijkheid gebouwen

Bestuur en Middelen

-/-99.000

0

4.e.. Onderuitputting kapitaallasten

Bestuur en Middelen

1.700.000

saldireserve

4.f. Storting in de Saldireserve

Bestuur & Middelen

1.608.000

47.421.000

Overige reserves Totaal

n.v.t.

Totaal Reserves

121.000

295.000

175.000

n.v.t.

-

55.065.000 106.462.000

Het weerstandsvermogen is bedoeld om risico's af te kunnen dekken. De algemene begrotingsrisico’s zijn beoordeeld en aan de hand van risicoanalyse in Naris is bepaald dat we een bedrag van € 21 miljoen nodig hebben om de risico’s (exclusief risico’s grondbeleid) met een zekerheid van 95% af te dekken. De huidige grenzen van de Saldireserve zijn vastgesteld op € 25 miljoen ondergrens en € 45 miljoen bovengrens. De Saldireserve biedt dus voldoende zekerheid voor de begrotingsrisico’s. De risico's uit de planexploitaties zijn bepaald op € 85 miljoen. De ABR bereikt na besluitvorming bij deze stadsrekening 2012 een niveau van € 1,7 miljoen en is daarmee niet meer opgewassen tegen de risico’s op de planexploitaties.

11

Om die reden stellen wij voor om de ABR op te heffen en de risico’s onder te brengen bij de saldireserve. De saldireserve beschouwen we als algemene buffer en we zorgen dat deze het niveau bereikt waarmee alle risico’s afgedekt kunnen worden. In de VGP van april 2013 is de meerjarenraming van de ABR opgenomen. Deze mutaties in de ABR worden nu opgenomen in de saldireserve. Naast de besluitvorming bij deze jaarstukken zijn er ook reeds een aantal besluiten genomen over de inzet van de Saldireserve in 2013 en volgende jaren. Onderstaand wordt op grond van de reeds genomen besluiten een geprognosticeerde stand van de Saldireserve in 2012 en volgende jaren gegeven. Verloop van de Saldireserve vanaf 2012: Ontwikkeling saldireserve 

2012 

X 1 miljoen 

2013   

Stand 1 januari 

47.2

Mutaties 2012

2014   

47,4

2015   

45,5

2016   

50,2

  57,8

-6.1 e

Bij dit raadsvoorstel te besluiten winstverdeling 2012 (beslispunt 2 ,2f,3b) 

6.3

-3.0

Opheffen reserve Waalsprong (beslispunt 6)

0,5

Opheffen ABR (beslispunt 5)

1,7

Toevoegingen in de administratie* 

5,2

6,2

6,2

7,4

Onttrekkingen in de administratie*

-5,8

-2,1

-2,4

-0,4

Claim toegankelijkheid gebouwen

-0,4

Claim Natuurcentrum 

-1,5

ABR mutaties volgens VGP april 2013 stand 31 december 

47,4 

1,9

0,6

3,8

2,0

45,5 

50,2 

57,8 

67,3 

*besluitvorming tot en met primitieve stadsbegroting 2013 verwerkt  Als we de risico’s van de planexploitaties van in totaal € 85 miljoen willen afdekken in de Saldireserve, voegen we ze bij de begrotingsrisico’s in Naris. Als resultaat geeft Naris dat we dan in totaal € 93 miljoen nodig hebben bij 95% zekerheid, om alle risico’s af te dekken. Die stand wordt naar huidige inzichten in 2023 bereikt. Kijken we naar het totale weerstandsvermogen dan verwachten we dat, zonder optredende tegenvallers, op het einde van de planperiode van de GREX GEM Waalsprong het weerstandsvermogen gegroeid is tot € 130 miljoen. Geconcludeerd kan worden dat op dit moment de aanwezige reserves niet voldoende zijn om de risico's op te vangen, wanneer deze zich allen gelijktijdig en nu voor zouden doen. Omdat dit niet waarschijnlijk is en een groei van de reserves berekend is, kan het weerstandsvermogen toch als voldoende worden beoordeeld. D. Bijzonderheden in de stadsrekening 2012 In de najaarsnota hebben wij toegezegd dat wij in de jaarrekening terug zouden komen op de gewenste hoogte van de voorziening bijstandsdebiteuren. De bijstandsdebiteuren zijn opnieuw beoordeeld en tevens is de bepaling van de post dubieuze debiteuren tegen het licht gehouden. Om te voorkomen dat we telkenjare discussie voeren over

12

de methodiek , zijn na overleg met de accountant een aantal spelregels vastgelegd. Hiermee kiezen we voor een consistente aanpak. In de toelichting op de balans zijn deze spelregels uitgelegd.     E. Het verslag van Bevindingen van de accountant Wij zijn verheugd dat wij een goedkeurende verklaring hebben ontvangen op zowel getrouwheid en rechtmatigheid. Het verslag van bevindingen wordt via de griffie aangeboden aan uw Raad. 4

Risico’s

Het niet tijdig behandelen van deze Stadsrekening betekent dat deze niet tijdig naar provincie, CBS en Rijk gestuurd kan worden met als mogelijk gevolg dat wij gekort worden op de Gemeentefondsuitkering. 5

Financiën

Vaststellen van bijgevoegde begrotingswijziging BW xxxxx. Hiermee worden alle beslispunten in de (begrotings) administratie verwerkt 6

Communicatie

De afdeling Communicatie zorgt voor een persbericht.

College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,

De Burgemeester,

De Gemeentesecretaris,

drs. H.M.F.Bruls

drs. B. van der Ploeg

Bijlage(n):

Stadsrekening 2012, Voortgang Grote Projecten april 2013

13

Bijlage 1

  In de eerste kolomzijn de saldi volgens de dynamische begroting weergegeven, zijnde de stand van de najaarsnota en eventueel nadien genomen besluiten. Het gaat hier over de nadelige saldi per programma. Alleen het programma bestuur en middelen heeft een positief saldo omdat hier de opbrengsten gemeentefonds en de belastingopbrengsten zijn verantwoord. In de tweede kolom is de realisatie weergegeven en in de laatste kolom de afwijking tussen de dynamische begroting en de realisatie. KORTE TOELICHTING VERSCHILLEN  Programma  In € 1.000  Dienstverlening en burgerzaken 

Dynamische

Realisatie

begroting 2012 

2012 

-3.607 

afwijking 

-3.365 

242 V 

Wonen 

-1.913 

-969 

944 V 

Klimaat en Energie 

-6.546 

-6.166 

379 V 

Ruimte & cultuurhistorie

-6.337 

-7.945 

-1.607 N 

Grondbeleid programmakosten

-3.985

-4.740

-755 N

Bestuur & Middelen 

262.110 

266.266 

4.156 V 

Zorg & Welzijn 

-62.662 

-59.933 

2.730 V 

Werk & Inkomen 

-38.870 

-36.783 

2.087 V 

Wijken 

-11.973 

-11.768 

205 V 

Cultuur 

-19.465 

-19.114 

351 V 

-1.406 

-1.760 

-354 N 

-109.308 

-108.908 

400 V 

-3.961 

4.815V 

8.776 V 

Mobiliteit  Diverse programma’s (excl grondbeleid)  Totaal programma’s exclusief planexploitaties  Planexploitaties voor verrekening ABR  Totaal resultaat Onttrekking aan de ABR als tweede

0 

-18.289 

-18.289 N 

-3.961

13.474N

9.513 N

 

18.289 

18.289 V 

-3.961 N 

4.815 V 

8.776 V 

winstbestemming  Totaal   

Programma Wonen Het voordelig resultaat op het programma wonen is vooral veroorzaakt door uitstel van woningbouwprojecten waarvan de uitvoering in 2013 plaats gaat vinden. Om de starters meer ruimte te geven op de woningmarkt is er een nieuwe tranche startersleningen en het nieuwe instrument “Ik Bouw Betaalbaar (IBB) uitgezet. Als gevolg van de onduidelijkheden in het belastingregiem zijn deze leningen tijdelijk opgehouden, hetgeen voor 2012 een onderschrijding tot gevolg heeft.

14

Programma Ruimte en Cultuurhistorie Het nadelig resultaat wordt voor € 1,2 miljoen veroorzaakt door minder bouwleges. Programma Bestuur & Middelen Het voordelig saldo wordt voor € 0,5 miljoen veroorzaakt door een hogere opbrengst gemeentelijke belastingen Het bedrijfskostenresultaat van de gemeente wordt verantwoord op het programma middelen en blijkt € 950.000 voordeliger te zijn dan was geraamd. Het voordeel op kapitaallasten van € 1,7 miljoen was in de voorjaarsnota reeds benoemd. Verder een veelheid van met name positieve verschillen Programma Zorg & Welzijn Door vooruit te lopen op verdergaande bezuinigingen is, net als vorig jaar, terughoudendheid betracht bij het verlenen van subsidies en het aangaan van nieuwe subsidierelaties. Dit levert een voordeel op van € 483.000 (1,6% van het subsidiebudget). Ook zijn dit jaar subsidiegelden terugontvangen doordat subsidies die betrekking hebben op het voorgaande jaar definitief lager zijn vastgesteld; deze terugvorderingen leveren een voordeel op van € 280.000. Bij de individuele voorzieningen Wmo zijn de lasten € 1.565.000 lager. De afgelopen jaren zagen we stijgende kosten die we konden verklaren door de vergrijzing en de extramuralisering van de zorg. Aan het einde van 2012 is echter geconstateerd dat de kosten voor de individuele voorzieningen zijn gestabiliseerd. Aan de ene kant een daling van de kosten van de voorzieningen rolstoelen, woningvoorzieningen, vervoersvoorzieningen en PGB en aan de andere kant een afvlakkende groei voor de huishoudelijke hulp. Dit, samen met een toegenomen begroting voor de huishoudelijke hulp, heeft geleid tot het genoemde voordeel. Verder een voordeel op de baten door de hogere opgelegde eigen bijdrage op de verstrekte individuele voorzieningen. Programma Werk & Inkomen De voordelige afwijking van in totaal € 2,1 miljoen is te verklaren door een incidentele bate van € 1,9 miljoen door meevallende ontvangen rijksmiddelen. Op bijzondere bijstand heeft zich per saldo een nadeel van € 0,7 miljoen voorgedaan vanwege met name hoge uitgaven kosten van beschermingsbewind. Verder heeft zich een voordeel van bijna € 0,4 miljoen uit voorgaande jaren voorgedaan als gevolg van de afrekening project Mobiliteitscentrum 2009-2010 met de provincie Gelderland. Het restverschil bestaat uit een aantal kleinere voordelen. Programma Grondbeleid Het programma grondbeleid heeft een nadelig saldo van € 23 miljoen. (4,7 miljoen programmakosten en 18,3 miljoen planexploitaties) Voor afwikkeling van diverse voor en nadelen op grondbeleid bestaat de reserve ABR en is in het overzicht de verrekening met de ABR dan ook meegenomen. De beoordeling van de planexploitaties heeft geleid tot het vormen, dan wel wijzigen van voorzieningen teneinde verwachte tekorten op te kunnen vangen. Een positieve bijstelling van de voorziening met ongeveer € 2 miljoen voor de Waalsprong door enerzijds het plangebied bedrijventerreinen in te perken en anderzijds een aantal infrastructurele werken over te brengen naar investeringen. Voor de verbonden partijen GEM Waalsprong is een bedrag van

15

€ 11,7 voorzien, voor Bergerden een verhoging van de voorziening met € 2,1 miljoen en voor het Waalfront is € 5,3 miljoen opgenomen. Verder wordt als gevolg van de afspraken rondom de doordecentralisatie onderwijshuisvesting een afwaardering voorzien van € 7 miljoen. Daarentegen is uit de planexploitatie stadsbrug een bedrag van € 7 miljoen aan de ABR toegevoegd. ( 2 miljoen conform risiconota 2011 en € 5 miljoen conform risiconota 2012) Verder zijn er nog wat minder grote effecten uit tussentijdse winstneming en afsluiten van planexploitaties. Voor een inhoudelijke onderbouwing wordt ook verwezen naar de VGP van april 2013. Diverse Programma’s Dit betreft de saldi van overige programma’s die gezien de geringere afwijkingen niet nader zijn toegelicht.

16

Stadsrekening 2012

Stadsrekening

         

Stadsrekening 2012     

1   

Voorwoord    Voorwoord 

Voorwoord  Leeswijzer 

  De stadsrekening 2012 bestaat uit twee onderdelen: Het Jaarverslag en de Jaarrekening.     In deze stadsrekening zijn de programmaverantwoordingen samengevat in een  verantwoording per portefeuillehouder,  de zogenoemde bestuursagenda.    Dit jaar is de uitgebreide verantwoording over de dingen die in Nijmegen zoal gedaan zijn  en waarover in de stadsrekening verantwoording wordt afgelegd,  uitgebracht als web  versie. Dit biedt de mogelijkheid om vanuit de programma’s in te zoomen op de  onderliggende producten.    Verder zijn de uitgebreide toelichtingen in de paragrafen, zoals bijvoorbeeld  inzicht in de  stand van zaken per investering  in de web versie opgenomen.    Ook zijn  diverse beleidsdocumenten benaderbaar via een link vanuit de stadsrekening,  waardoor de achtergrond  informatie direct beschikbaar is.     Voor de voorliggende stadsrekening hebben wij gekozen voor een beknoptere versie van  de stadsrekening dan u gewend bent, maar waarin wel alle van belang zijnde informatie is  opgenomen. Om die reden is dan ook afgezien van een separate stadsrekening in  vogelvlucht.    Het College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen   

 

 

Inhoudsopgave   

Inhoudsopgave  Inhoudsopgave 

SAMENVATTING....................................................................................... 6  SAMENSTELLING VAN HET BESTUUR........................................................ 8  1.  NIJMEGEN IN CIJFERS 2012 ................................................................ 11  2.  NIJMEGEN FINANCIEEL 2012.............................................................. 12  3.  BESTUURSAGENDA............................................................................ 23  3.1  Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur, Communicatie, Citymarketing en  Externe betrekkingen................................................................................................23  3.2  Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat & Energie en Groen &  Water .......................................................................................................................30  3.3  Stedelijke ontwikkeling, Cultuurhistorie, Maatschappelijk vastgoed en P&O......39  3.4  Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio .................................................47  3.5  Zorg & Welzijn en Sport.....................................................................................53  3.6  Werk & Inkomen, Openbare ruimte en Wijken ..................................................59  3.7  Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs .......................................................................66 

4.  PARAGRAFEN .................................................................................... 76  4.1  4.2  4.3  4.4  4.5  4.6  4.7  4.8  4.9 

Investeringen ....................................................................................................77  Lokale heffingen................................................................................................79  Bedrijfsvoering ..................................................................................................85  Verbonden partijen ...........................................................................................95  Onderhoud Kapitaalgoederen.......................................................................... 106  Grondbeleid .................................................................................................... 114  .............................................................................. 120  Weerstandsvermogen ..................................................................................... 121  Financiering..................................................................................................... 126  Begrotingsrechtmatigheid ............................................................................... 130 

5.  BALANS ............................................................................................133  6.  PROGRAMMAREKENING ..................................................................137  7.  GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING .......140  8.  TOELICHTING OP DE BALANS ............................................................145  9.  NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN............................160  10.  OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN...............................162 

3   

Inhoudsopgave   

BIJLAGEN ..............................................................................................163  I.         Sisa bijlage ...................................................................................................... 165  II.         Reserves.......................................................................................................... 171  III.  Subsidies......................................................................................................... 176  IV.  Lijst met afkortingen ....................................................................................... 186     

 

   

Jaarverslag 2012         

5   

Samenvatting    Samenvatting 

Samenvatting    Uitgangspunt bij de verantwoording over 2012 is  het Coalitieakkoord “Werken aan een  duurzame toekomst” waarin de coalitie een duurzaam, sociaal en economisch sterk  Nijmegen voor ogen staat. Intussen zijn de tegenslagen die Nijmegen moet opvangen nog  groter dan al voorzien was bij aanvang van de collegeperiode in 2010. De economische  crisis die begon in 2008 houdt nog steeds aan. Het rijk voert ombuigingen door die  gepaard gaan met meer taken maar veel minder inkomsten voor de gemeente. De  vastgelopen woningmarkt resulteert in grote tegenvallers op de grondexploitatie.     Nijmegen is daarom met omvangrijke ombuigingen en bezuinigingen bezig. De feitelijke  realisatie van de bezuinigingsopgaven in 2012 is goed verlopen.  Van de geplande  bezuiniging van ruim negen miljoen euro is 98% gerealiseerd.   Daarnaast is op de planexploitaties een verlies genomen van 18,3 miljoen euro. Dit bedrag  is onttrokken aan de bedrijfsreserve die ook speciaal voor fluctuaties in planexploitaties  bedoeld is. Hiermee is een groot nadelig resultaat van het programma grondbeleid  geneutraliseerd. De jaarrekening als geheel komt daarmee uit op een voordelig resultaat  van €4,8 miljoen euro met een goedkeurende verklaring van de accountant.    Ondanks de crisis verandert de skyline van Nijmegen wel. De stadsbrug ligt klaar om  ingevaren  te worden en later in 2013 te worden geopend. De infrastructuur is aangepast,  en ook het Waalfront krijgt een gezicht. De bouwplannen voor de Waalsprong en voor het  Waalfront zijn wel bijgesteld. Eind 2012 is de ontvlechting gestart van het  samenwerkingsverband van publieke en private partijen in de  Grondexploitatiemaatschappij (GEM) Waalsprong.  De gemeente Nijmegen wordt enig participant en kan daarmee in de toekomst zelfstandig  beslissen over de verdere ontwikkeling van de Waalsprong.   Ruimte voor de Waal met de dijkteruglegging bij Lent is gestart. In 2012 zijn in Nijmegen  1250 woningen gebouwd.    Nijmegen heeft in 2012 werk gemaakt van zogeheten social return in aanbestedingen.  Zo  bestond  bij de bouw van de Keizer Karelgarage vijf procent van het personeel uit  werkzoekenden met een bijstandsuitkering. Op het gebied van zorg en welzijn is gewerkt  aan een structuur voor wijkgerichte zorg en welzijn en zijn er Sociale Wijkteams gestart.  Ook is een begin gemaakt met een regionaal werkbedrijf voor bemiddeling naar regulier  werk. Met werkcorporaties en social return geeft Nijmegen bijstandsgerechtigden een  kans op werk.    Nijmegen heeft als doelstelling om in 2045 energieneutraal te zijn met een   energiebesparing van 50% en de benodigde energie duurzaam opgewekt.  “Power2Nijmegen” is in 2012 van start gegaan als een proces met veel Nijmeegse  bedrijven, instellingen en burgers om Nijmegen energieneutraal te maken. De stads‐ en  streekbussen rijden op groen gas, afkomstig van ons GFT‐afval. De ARN heeft hiervoor een  vergistingsinstallatie gebouwd.    De werkgelegenheid in Nijmegen is iets gedaald. Dankzij de grote, redelijk stabiele cluster  van bedrijven en instellingen in het onderwijs en de gezondheidszorg is Nijmegen minder  gevoelig voor conjuncturele schommelingen. Binnen de economische speerpunten health,  energie & milieu technologie, semiconductors en toerisme is nog een groei in  arbeidsplaatsen gerealiseerd. In het economisch profiel van Nijmegen als kennisstad met  innovatieve bedrijven past uitstekend de gerealiseerde start van Novio Tech Campus  en  het begin van de bouw van het Heinz innovation Center. Behalve als kennisstad is  Nijmegen ook doelbewust neergezet als historische stad, bijvoorbeeld met de Vrede van  Nijmegen Penning voor Umberto Eco. 

 

Samenvatting      Met de Wijkenkaravaan is de participatie van bewoners vergroot bij het tot stand komen  van een  nieuwe Stadsvisie 2020. Participatie is ook de basis van de nieuwe visie op de  openbare ruimte in de stad.  Op het gebied van Integrale Veiligheid zijn doelstellingen vastgelegd voor de vermindering  van criminaliteit, geweld en agressie, de aanpak van overlast en ernstige verloedering,  bijzondere veiligheidsprojecten en het veiligheidshuis.  De zichtbaarheid van politie en toezichthouders is verbeterd door de inzet van  straatcoaches en Veiliger Wijk Teams.  Het  parkeeraanbod in het stadscentrum is vergroot met de nieuwe Keizer Karelgarage.  In  de stad zijn nieuwe parkeerautomaten geplaatst. Voor het openbaar vervoer is een  nieuwe concessie van start gegaan. Dit ging gepaard met een omvangrijke lijnwijziging en  aanpassingen van bushaltes en busbanen.  Het netwerk van hoogwaardige snelfietsroutes is met verschillende  fietsverbindingen  uitgebreid.     In Nijmegen‐Noord is het  Citadel College en sporthal De Triangel gerealiseerd. In 2012 is  de omvorming van het peuterspeelzaalwerk in gang gezet, zodat in 2013 gestart kan  worden  met peuterarrangementen. Vanuit het jongerenloket hebben wij ons ingezet om  voortijdige schoolverlaters weer naar de opleiding of aan het werk te krijgen.  In 2012 kwam een nieuwe Cultuurvisie tot stand en is het besluit genomen om te stoppen  met het ontwikkelen van een topsport‐ en innovatiepark TIP. Nijmegen gaat nu door met  de ontwikkeling van Talent Centraal. Gestart is met de bouw van het Erica Terpstra  zwembad. De focus op het gebied van sport is gelegd bij de maatschappelijke waarde van  sport , sport als middel en een verbinding met zorg, welzijn en gezondheid.    

7   

Samenstelling van het bestuur     

Samenstelling van het bestuur    De raad in Nijmegen heeft 39 leden. Het college bestaat uit de burgemeester en zes  wethouders. De gemeentesecretaris is altijd aanwezig bij collegevergaderingen als  adviseur. Vanaf 1 januari 2007 tot 1 februari 2012 was Thom de Graaf burgemeester van  de Gemeente Nijmegen. Van 1 februari tot 21 mei is Wim Dijkstra waarnemend  burgemeester geweest en vanaf 21 mei is Hubert Bruls burgemeester van de gemeente  Nijmegen.  De burgemeester is niet alleen voorzitter van de raad, maar ook van het Presidium.  Uiteindelijk is de burgemeester hoofdverantwoordelijke voor het functioneren van de  raad. De na de verkiezingen gevormde coalitie bestaat uit: GroenLinks, PvdA en D66.    SAMENSTELLING COLLEGE   Samenstelling van het bestuur 

In 2012 was de samenstelling van ons College  Burgemeester   mr. Th. C. (Thom) de Graaf tot 1 februari  Van 1 februari tot 21 mei drs. W.J.A.(Wim) Dijkstra  Vanaf 21 mei 2012  drs. H.M.F.(Hubert) Bruls  Portefeuille: Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur, Communicatie en  Citymarketing & Externe betrekkingen  Wethouder de heer J.W.M. (Jan) van der Meer, GroenLinks, 1e waarnemer   Portefeuille: Ruimtelijke Ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat & Energie en Groen &  Water  Wethouder mevrouw J.G. (Hannie) Kunst, PvdA, 2e waarnemer   Portefeuille: Stedelijke Ontwikkeling, Cultuurhistorie, Maatschappelijk Vastgoed en P&O  Wethouder de heer B.G. (Bert)  Jeene, D66, 3e waarnemer   Portefeuille: Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio  Wethouder de heer L.C.M. ( Bert) Frings, GroenLinks, 4e waarnemer  Portefeuille: Zorg & Welzijn, Sport   Wethouder de heer (Turgay). Tankir, PvdA, 5e waarnemer  Portefeuille: Werk & Inkomen, Openbare Ruimte en Wijken  Wethouder de heer H.A.M. (Henk) Beerten, D66, 6e waarnemer  Portefeuille: Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs    Gemeentesecretaris de heer B. (Berend) van der Ploeg 

 

Samenstelling van het bestuur    SAMENSTELLING GEMEENTERAAD 2012    Hieronder vindt u een kort overzicht van de zetelverdeling in de Raad    Politieke partij  zetelverdeling  Partij van de Arbeid  8  GroenLinks  7  D66  6  Socialistische partij  5  VVD  4  De Nijmeegse Fractie  4  Gewoon Nijmegen  2  CDA  1  Verenigde Senioren Partij  1  Fractie Witsenhuijsen  1  Totaal  39    PvdA (8) de heer R.S. Zwart, fractievoorzitter               

mevrouw A. Arzbach    mevrouw H. de Baedts‐El Karouni    de heer M. van der Gaag   mevrouw J.M. Hendrix   de heer F. Heukelom   de heer M. Janssen   de heer M.J.M. van Nijnatten     

GL (7)  de heer N.P. Vergunst , fractievoorzitter             

  mevrouw I. Aksakal  de heer P.H.J. Boekhorst  de heer P.R. Oomen   de heer M.L.H.J. Nooijen   de heer J. Reinhoudt  de heer M.F. Zouay  

D66 (6)  de heer R.A.A. Jetten, fractievoorzitter           

mevrouw R.M.G. Brouwer    de heer. T.F.A. van Elferen   mevrouw C.B.M. Lamers   mevrouw A.M. van Putten   de heer P.de Wit 

 

SP (5)  de heer J.W.H. van Hooft jr. , fractievoorzitter         

mevrouw S. Akdemir    mevrouw R. Helmer    de heer C. van Norel  de heer B.J.H.M. Velthuis  

VVD (4)  de heer H.S. Veldman, fractievoorzitter         

de heer P. Huliselan  de heer F.A.J. Peters   de heer K.W.A. Wools 

9   

Samenstelling van het bestuur    De Nijmeegse Fractie (4)  de heer H.B.W. van Hees, fractievoorzitter       

de heer J.A.R. Brom  de heer L.J.F.P. Busschops  de heer A.H.W. Hillen 

Gewoon Nijmegen (2) de heer J.L.J. Janssen, fractievoorzitter    

de heer R.A.P. Klein Hemmink 

CDA (1)  mevrouw C.B.A. Teunissen, fractievoorzitter 

  

Verenigde Senioren Partij (1) de heer M.J.I. Hulskorte, fractievoorzitter 

  

Fractie Witsenhuijsen (1) mevrouw S.Y.R. Witsenhuijsen    De gemeenteraad bestaat uit  11 vrouwen en 28 mannen.      

     

 

 

Nijmegen in cijfers 2012    Nijmegen in cijfers 2012 

1. Nijmegen in cijfers 2012      BEVOLKING OP 31 DECEMBER   

 

2012 

2011

totaal  165.246 

164.265 

 

 

 

Geslacht 

mannen 

79.117 

78.613 

 

vrouwen 

86.129 

85.652 

 

 

 

 

0‐14 jarigen 

23.854 

23.714 

15‐65  jarigen  118.439 

118.413 

Leeftijd     

Ouder dan 65 jaar 

22.953 

22.138 

 

 

 

 

totaal 

68.855 

68.427 

 

 

 

 

 

alleenwonend 

25.434 

25.251 

 

(Echt)paar zonder kinderen 

18.960 

18.969 

 

(echt)paar met kinderen 

15.487 

15.424 

 

Een ouder gezin 

4.851 

4.725 

 

overig 

4.123 

4.058 

 

 

 

 

Nederland  124.089 

123.662 

huishoudens 

Etniciteit   

Suriname  

1.523 

1.519 

 

Antillen/Aruba 

2.066 

2.045 

 

Turkije 

5.313 

5.288 

 

Marokko 

3.500 

3.440 

 

Overig 

28.755 

28.311 

 

 

 

 

Aantal woningen 

71.774 

71.083 

 

 

 

Onderwijs 

MBO studenten 

11.137 

10.473 

 

HBO studenten 

20.113 

19.248 

 

WO studenten 

18.730 

18.720 

 

Waarvan Nijmeegse student 

 

 

 

MBO 

2.425 

2.674 

 

HBO 

3.868 

3.929 

 

HBO 

7.764 

8.302 

Wonen   

 

11   

Financiële positie       

2. Nijmegen financieel 2012  Financiële positie 

  Nijmegen Financieel 2011  Financiële positie 

  Nijmegen Financieel 2011  Financiële Analyse 

In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe Nijmegen er in 2012 financieel voorstaat. We gaan  in op het behaalde financiële resultaat en de analyse ten opzichte van de begroting, de  verwachting bij de voorjaarsnota en het geprognosticeerde resultaat bij de najaarsnota.  Daarnaast behandelen we de vermogenspositie ultimo 2012 en geven een doorkijk naar  het weerstandsvermogen voor de komende jaren. Tenslotte geven we een analyse van de  personeelskosten en inhuur alsmede de gerealiseerde bezuinigingen in 2012.    FINANCIËLE ANALYSE  Financiële Positie 

De begroting 2012 sloot met een voordelig saldo van € 258.000. In de voorjaarsnota is een  nadeel van € 6,3 miljoen gemeld en verwerkt in de cijfers.   De nadelen uit de voorjaarsnota hadden onder meer betrekking op € 2,6 miljoen nadeel  gemeentefonds, € 1,6 miljoen nadeel CAO gemeentepersoneel, € 2,5 miljoen nadeel bij  Werk en Inkomen en daartegenover € 1,7 miljoen voordeel door lagere rente. Daarnaast  waren er risico’s gemeld bij Werk &Inkomen, de individuele voorzieningen WMO, bij het  gemeentefonds en verwachte  frictiekosten. Als gevolg van deze uitkomsten is in de loop  van het jaar een zorgvuldig financieel beleid gevoerd teneinde in het najaar en bij deze  rekening met een zo gunstig mogelijk resultaat te komen.    Dat heeft geresulteerd in een positieve melding bij  de najaarsnota van ruim € 2 miljoen.  Hiermee werd het geprognosticeerd tekort teruggebracht naar € € 4,1 miljoen. Ook de  risico’s zijn gereduceerd in de loop van 2012. De meevallers in de najaarsnota hadden  betrekking op het programma Werk en Inkomen wegens vrijvallende re‐integratiegelden  van € 1,1 miljoen,  de belastinginkomsten waren € 1,2 miljoen hoger dan verwacht en bij  treasury is het voordeel weer verder bijgesteld met € 1,3 miljoen. Bij de individuele  voorzieningen WMO werd een hogere bijdrage van € 0,6 miljoen ontvangen en voor  ondergrondse glascontainers werd € 0,6 minder uitgegeven. Tegenover deze voordelen  stond een fors nadeel op parkeren van € 1,7 miljoen met een risico ten aanzien van de  verwachting voor het eindresultaat bij parkeren.  In de najaarsnota is  ook tot een aantal budgetoverhevelingen naar 2013 besloten tot een  bedrag van € 1,1 miljoen.    Naast de najaarsnota is de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2012 door de Raad vastgesteld  en hierbij is besloten om een bedrag van € 5 miljoen als verwacht verlies te voorzien voor  het project Waalfront en tevens is besloten tot een vrijval van middelen uit het project  stadsbrug, eveneens tot een bedrag van € 5 miljoen, zodat per saldo de ABR op hetzelfde  niveau bleef. Verder zijn de parameters en uitgangspunten voor het scenario van het  ontwikkelbedrijf vastgesteld.    Van de raming bij de stadsbegroting van ongeveer € 0,2 miljoen tekort, via voorjaarsnota   € 6,3 miljoen nadelig, naar najaarsnota sluitend met een nadeel van € 4,1 miljoen laat de  rekening nu een resultaat zien van € 13,5 miljoen negatief. Bij dit negatieve saldo moet  echter de opmerking gemaakt worden dat de negatieve resultaten van de planexploitaties  uit het programma grondbeleid (ontwikkelingsbedrijf) afgewenteld zullen worden op de  daarvoor bestemde bedrijfsreserve (de ABR) . Om die reden wordt het programma  grondbeleid, inzake  planexploitaties, afzonderlijk vermeld. Formeel wordt de afwikkeling  van genoemd verlies bij grondbeleid geregeld via de zogenaamde tweede  winstbestemming. In onderstaand overzicht is ten behoeve van de inzichtelijkheid 

 

Financiële Positie    aangegeven welk bedrag aan de ABR onttrokken wordt. Uiteindelijk resteert dan een  voordelig saldo op programma’s van €  4,8 miljoen.    Onderstaan wordt een overzicht gegeven van de programmaresultaten en de afwijking ten  opzichte van de dynamische begroting. De dynamische begroting wil zeggen de begroting  met inachtneming van de begrotingswijzigingen tot en met 31 december 2012.   Het gaat hier over de nadelige saldi per programma. Alleen het programma bestuur en  middelen heeft een positief saldo omdat hier de opbrengsten gemeentefonds en de  belastingopbrengsten zijn verantwoord.     Voor de programma’s met een afwijking van ongeveer één miljoen of meer wordt  hieronder een korte toelichting gegeven.      Programma  In € 1.000 

Dynamische  begroting 2012 

Realisatie 2012 

Dienstverlening en burgerzaken 

‐3.607 

Wonen  Klimaat en Energie 

afwijking 

‐3.365 

242 V 

‐1.913 

‐969 

944 V 

‐6.546 

‐6.166 

379 V 

Ruimte & cultuurhistorie 

‐6.337 

‐7.945 

‐1.607 N 

Grondbeleid programmakosten 

‐3.985 

‐4.740 

‐755 N 

Bestuur & Middelen 

262.110 

266.266 

4.156 V 

Zorg & Welzijn 

‐62.662 

‐59.933 

2.730 V 

Werk & Inkomen 

‐38.870 

‐36.783 

2.087 V 

Wijken 

‐11.973 

‐11.768 

205 V 

Cultuur 

‐19.465 

‐19.114 

351 V 

Mobiliteit 

‐1.406 

‐1.760 

‐354 N 

Diverse programma’s (excl grondbeleid) 

‐109.308 

‐108.908 

400 V 

Totaal programma’s exclusief  planexploitaties   Planexploitaties  voor verrekening ABR 

‐3.961 

4.815V 

8.776 V 

0 

‐18.289 

‐18.289 N 

Totaal resultaat  

‐3.961 

13.474N 

9.513 N 

 

18.289 

18.289 V 

‐3.961 N 

4.815 V 

8.776 V 

Onttrekking aan de ABR als tweede  winstbestemming  Totaal   

Programma Wonen  Het voordelig resultaat op het programma wonen is vooral veroorzaakt door  uitstel van  woningbouwprojecten waarvan de uitvoering in 2013 plaats gaat vinden. Om de starters  meer ruimte te geven op de woningmarkt is er een nieuwe tranche startersleningen en  het nieuwe instrument  “Ik Bouw Betaalbaar (IBB)  uitgezet. Als gevolg van de  onduidelijkheden in het belastingregiem zijn deze leningen tijdelijk opgehouden, hetgeen  voor 2012 een onderschrijding tot gevolg heeft.    Programma Ruimte en Cultuurhistorie  Het nadelig resultaat wordt voor € 1,2 miljoen veroorzaakt door minder bouwleges. Dit  heeft vooral te maken met een restitutie van eerder ontvangen bouwleges in verband met  een ingetrokken bouwplan. Het overige is verklaarbaar door minder aanvragen voor grote  bouwvergunningen en lagere bouwkosten.  Programma Bestuur & Middelen  Het voordelig saldo wordt voor € 0,5 miljoen veroorzaakt door een hogere opbrengst OZB,  precario en hondenbelasting en een lagere dotatie aan de voorziening  oninbare   13   

Financiële Positie    belastingdebiteuren.  Het bedrijfskostenresultaat van de gemeente wordt verantwoord op  het programma middelen en blijkt € 950.000 voordeliger te zijn dan was geraamd.   Het voordeel op kapitaallasten van € 1,7 miljoen was in de voorjaarsnota reeds benoemd,  maar conform besluitvorming op stelpost opgenomen  zodat het nu onderdeel uitmaakt  van het rekeningresultaat. Verder zijn er diverse stelposten opgenomen tot een bedrag  van € 1,2 miljoen waar geen aanspraak op gemaakt is en deze stelposten vallen nu vrij.  Daarentegen was een negatieve stelpost van € 1,8 miljoen opgenomen vooruitlopend op  een verwacht positief rekeningresultaat. Per saldo een voordeel op stelposten van € 1,1  miljoen.  Verder is er een voordeel van € 0.3 miljoen  door het niet inzetten van de post onvoorzien.  De afwikkelingen BTW levert een voordeel op van  € 0.5 miljoen, de vrijval van een deel  van de  transitoria  2011  eveneens een voordeel van € 0.5 miljoen, en de afwikkeling van   Triavium BV  geeft een voordeel van € 0.1 miljoen.   Programma Zorg & Welzijn  Door vooruit te lopen  op verdergaande bezuinigingen is, net als vorig jaar,  terughoudendheid betracht bij het verlenen van subsidies en het aangaan van nieuwe  subsidierelaties. Dit levert  een voordeel op van € 483.000 (1,6% van het subsidiebudget).  Ook zijn dit jaar subsidiegelden terugontvangen doordat subsidies die betrekking hebben  op het voorgaande jaar definitief lager zijn vastgesteld; deze terugvorderingen leveren  een voordeel op van € 280.000.  Bij de individuele voorzieningen Wmo zijn de lasten € 1.565.000 lager. De afgelopen jaren  zagen we stijgende kosten die we konden verklaren door de vergrijzing en de extra‐ muralisering van de zorg. Aan het einde van 2012 is echter geconstateerd dat de kosten  voor de individuele voorzieningen zijn gestabiliseerd. Aan de ene kant een daling van de  kosten van de voorzieningen rolstoelen, woningvoorzieningen, vervoersvoorzieningen en  PGB en aan de andere kant een afvlakkende groei voor de huishoudelijke hulp. Dit, samen  met een toegenomen begroting voor de huishoudelijke hulp, heeft geleid tot het  genoemde voordeel. Verder een  voordeel op de baten  door de hogere opgelegde eigen  bijdrage op de verstrekte individuele voorzieningen.  Programma Werk & Inkomen  De voordelige afwijking van in totaal € 2,1 miljoen  is te verklaren door een incidentele  bate van € 1,9 miljoen vanwege meevallende ontvangen rijksmiddelen  Op bijzondere bijstand heeft zich per saldo een nadeel van € 0,7 miljoen voorgedaan  vanwege met name hoge uitgaven kosten van beschermingsbewind.  Verder heeft zich een voordeel van bijna € 0,4 miljoen uit voorgaande jaren voorgedaan  als gevolg van de afrekening project Mobiliteitscentrum 2009‐2010 met de provincie  Gelderland.  Het restverschil van voordelig € 0,5 miljoen bestaat uit een aantal kleinere voordelen.   Programma Grondbeleid  Het programma grondbeleid heeft een nadelig saldo van € 23 miljoen. (4,7 miljoen  programmakosten en 18,3 miljoen planexploitaties) Voor afwikkeling van diverse voor en  nadelen op grondbeleid bestaat de reserve ABR en is in het overzicht de verrekening met  de ABR dan ook meegenomen. De beoordeling van de planexploitaties heeft geleid tot het  vormen, dan wel wijzigen van  voorzieningen teneinde verwachte tekorten op te kunnen  vangen. Een positieve bijstelling van de voorziening met ongeveer € 2 miljoen voor de  Waalsprong door enerzijds het plangebied bedrijventerreinen in te perken en anderzijds  een aantal infrastructurele werken over te brengen  naar investeringen. Voor de  verbonden partijen  GEM Waalsprong is een bedrag van € 11,7 voorzien, voor Bergerden  een verhoging van de voorziening met € 2,1 miljoen en voor het Waalfront is € 5,3 miljoen  opgenomen. Verder wordt als gevolg van de afspraken rondom de doordecentralisatie   onderwijshuisvesting een afwaardering voorzien van € 7 miljoen. Daarentegen is uit de  planexploitatie stadsbrug een bedrag van € 7 miljoen aan de ABR toegevoegd. ( 2 miljoen  conform  risiconota 2011 en € 5 miljoen conform risiconota 2012) Verder zijn er nog wat 

 

Financiële Positie    minder grote effecten uit tussentijdse winstneming en afsluiten van planexploitaties. Voor  een inhoudelijke onderbouwing wordt ook verwezen naar de VGP van april 2013.  Diverse Programma’s  Dit betreft de saldi van overige programma’s die gezien de geringere afwijkingen niet  nader zijn toegelicht.    ANALYSE VERMOGENSPOSITIE  De vermogenspositie van de gemeente Nijmegen wordt bepaald door de stand van het  eigen vermogen ultimo boekjaar. In de balans en de toelichting wordt inzicht gegeven in  de mutaties binnen het eigen vermogen. Mutaties binnen het eigen vermogen worden  verwerkt aan de hand van door de Raad genomen separate besluiten. In het navolgende  geven we een korte weergave van de grootste mutaties binnen het eigen vermogen.     Boekwaarde per  31‐12‐2012  31‐12‐2011  Algemene reserve  41.113  47.184  Bestemmingsreserve  78.999  80.108  Rekeningresultaat  ‐13.475  3.239  Totaal  106.637  130.531    Het eigen vermogen is ten opzichte van 2011 met € 24 miljoen afgenomen. Een  belangrijke afname wordt veroorzaakt door afboekingen op de waarde van de  grondexploitaties waardoor er een fors beslag op de ABR is gedaan.  De overige afname in het eigen vermogen is opgebouwd uit een groot aantal posten,  waarover in de (dynamische) begroting middels raadvoorstellen is besloten. Voor inzicht  in de details van deze mutaties verwijzen wij naar de toelichting op de balanspost eigen  vermogen.    ANALYSE WEERSTANDSVERMOGEN  Het weerstandsvermogen geeft aan in welke mate de gemeente in staat is om het hoofd  te bieden aan nadelen die kunnen ontstaan bij de uitvoering van onze gemeentelijke  taken. Het gewenste weerstandsniveau wordt berekend met behulp van ons  risicobeheersingssysteem. Wij kunnen met 95% zekerheid zeggen dat we, om deze risico´s  af te dekken een weerstandsvermogen nodig hebben van € 21 miljoen. In onderstaande  tabel staat het verloop van de saldireserve weergegeven.     De risico's uit de planexploitaties zijn bepaald op € 85 miljoen.  De ABR bereikt na  besluitvorming bij deze stadsrekening 2012 een niveau van € 1,7 miljoen en is daarmee  niet meer opgewassen tegen de risico’s op de planexploitaties.     Om die reden stellen wij voor om de ABR op te heffen en de risico’s onder te brengen bij  de saldireserve. De saldireserve  beschouwen we als algemene buffer en we zorgen dat  deze het niveau bereikt waarmee alle risico’s afgedekt kunnen worden.    In de VGP van april 2013 is de meerjarenraming van de ABR opgenomen. Deze mutaties in  de ABR worden nu opgenomen in de saldireserve.     Naast de besluitvorming bij deze jaarstukken zijn er ook reeds een aantal besluiten  genomen over de inzet van de Saldireserve in 2013 en volgende jaren. Onderstaand wordt  op grond van de reeds genomen besluiten een geprognosticeerde stand van de  Saldireserve in 2012 en volgende jaren gegeven.          

15   

Financiële Positie    Verloop van de Saldireserve vanaf 2012:    Ontwikkeling saldireserve 

2012 

X 1 miljoen  Stand 1 januari  Mutaties 2012  e

Bij dit raadsvoorstel te besluiten winstverdeling 2012 (beslispunt 2 ,2f,3b) 

2013 

2014 

2015 

2016 

 

 

 

 

 

47.2 

47,4 

45,5 

50,2 

57,8 

‐6.1 

 

 

 

 

6.3 

‐3.0 

 

 

  0,5 

Opheffen reserve Waalsprong (beslispunt 6) 

 

 

 

 

Opheffen ABR (beslispunt 5) 

 

1,7 

 

 

 

Toevoegingen in de administratie* 

 

5,2 

6,2 

6,2 

7,4 

Onttrekkingen in de administratie* 

 

‐5,8 

‐2,1 

‐2,4 

‐0,4 

Claim toegankelijkheid gebouwen  

 

‐0,4 

 

 

 

Claim Natuurcentrum 

 

‐1,5 

 

 

 

ABR mutaties volgens VGP april 2013 

 

1,9 

0,6 

3,8 

2,0 

47,4 

45,5 

50,2 

57,8 

67,3 

stand 31 december 

*besluitvorming tot en met primitieve stadsbegroting 2013 verwerkt     

Als we de risico’s van de planexploitaties van in totaal € 85 miljoen willen afdekken in de  Saldireserve, voegen we ze bij de begrotingsrisico’s in Naris. Als resultaat geeft Naris dat  we dan in totaal € 93 miljoen nodig hebben bij 95% zekerheid, om alle risico’s af te  dekken. Die stand wordt naar huidige inzichten in 2023 bereikt.   Kijken we naar het totale weerstandsvermogen dan verwachten we dat, zonder  optredende tegenvallers, op het einde van de planperiode van de GREX GEM Waalsprong  het weerstandsvermogen gegroeid is tot € 130 miljoen.  Geconcludeerd kan worden dat op dit moment de aanwezige reserves niet voldoende zijn  om de risico's op te vangen, wanneer deze zich allen gelijktijdig en nu voor zouden doen.  Omdat dit niet waarschijnlijk is en een groei van de reserves berekend is, kan het  weerstandsvermogen toch als voldoende worden beoordeeld.       VOORSTEL TOT BESTEMMING VAN HET RESULTAAT  Zoals eerder gesteld hebben wij over 2012 een resultaat behaald van negatief € 13,5  miljoen. Voor dit resultaat doen wij in het bijbehorende raadsvoorstel een  resultaatbestemmingsvoorstel. In onderstaande tabel is uiteengezet wat de stand is van  de diverse reserves  na verwerking van het resultaatbestemmingsvoorstel     Reserve  Bedrag in  Totaal  duizenden  eindstand  €’s reserve na  besluitvorming 1. Reserve ABR (onttrekking aan de reserve)  ‐21.289 1.653  2. Reserve ISV (toevoeging)   1.310  2.029  3. Reserve toegankelijkheid gebouwen (onttrekking)  ‐99  0  4. 1% regeling Beeldende kunst (toevoeging)  121  295  5. Budgetoverheveling naar 2013 inzake RTV 1  175  nvt  6. Onderuitputting kapitaallasten naar saldireserve (toevoeging)  1.700    7.overheveling bijdrage Warmtenet naar 2013  3.000    8. Netto storting in de Saldireserve (toevoeging)  1.608  47.421  Subtotaal  13.474        Onderstaand volgt een korte toelichting op de afzonderlijke resultaatbestemmings‐ voorstellen. 

 

Financiële Positie    Ad 1 Reserve ABR  Het programma Grondbeleid heeft in 2012 een negatief saldo. Conform beleid worden  tekorten op het product planexploitaties ten laste gebracht van de ABR. Wij stellen uw  Raad derhalve voor om € 21.289.000 te onttrekken aan de ABR. Dit bedrag bestaat uit        € 18.289.000 ten behoeve afwikkeling planexploitaties en € 3.000.000 inzake warmtenet.  Besloten is om € 3 miljoen beschikbaar te stellen voor het warmtenet, alleen dit bedrag  komt eerst in 2013 tot uitkering. Administratief wordt dit overgeheveld naar de  saldireserve en blijft beschikbaar voor het warmtenet.    Ad 2 Toevoeging aan de reserve ISV  In 2012 hebben wij minderuitgaven ten behoeve van de realisatie van de doelstellingen  van ISV gedaan dan vooraf in de begroting aan gegeven, derhalve stellen wij Uw raad  hierbij voor om de afwijkingen ten opzichte van de programmering tot een bedrag van       € 1.310.215  te storten in de reserve ISV, zodat de middelen beschikbaar blijven voor  uitvoering van het programma.    Ad 3 Vrijval reserve toegankelijkheid gebouwen  In 2011 is besloten om deze reserve om te zetten in een voorziening. De voorziening is  gevormd ten laste van het rekeningresultaat en nu kan de reserve vrijvallen.    Ad 4   1% regeling beeldende kunst  De voorbereidingen voor de aanschaf van een kunstwerk zijn in 2012 gestart en de  feitelijke aanschaf zal in 2013 plaatsvinden. Om die reden stellen wij uw Raad voor de niet  bestede middelen ad € 121.000 over te hevelen naar volgend jaar.    Ad 5  Budgetoverheveling naar 2013  Op het programma Cultuur is een overschot en deze middelen zijn nodig om de  herhuisvesting van RTV Nijmegen1 te bekostigen. Om die reden stellen wij uw Raad voor  om deze middelen over te hevelen naar 2013.    Ad 6. Storting onderuitputting kapitaallasten in de Saldireserve  Ten tijde van de voorjaarsnota 2012 heeft uw Raad besloten om bij deze  jaarrekening te  beoordelen of dit bedrag aan de Reserve Strategische Investeringen toegevoegd wordt  dan wel aan de saldireserve. Gezien de financiële situatie en de bezuinigingsopdrachten  waar we voor staan, stellen wij voor om deze onderuitputting kapitaallasten aan de  saldireserve toe te voegen.      Ad 7. Storting in de saldireserve  Een bijdrage van € 3 miljoen uit de saldireserve aan het warmtenet is in 2012 niet tot  besteding gekomen, vandaar dat nu voorgesteld wordt dit bedrag door te schuiven naar  2013 .Administratief voegen we dit bedrag toe aan de saldireserve en houden het  beschikbaar  voor het warmtenet.     Ad 8. Storting in de saldireserve  Na verwerken van voornoemde voorstellen resteert een bedrag van € 1.608.000  aan  voordelig saldo. Voorgesteld wordt dit bedrag aan de saldireserve toe te voegen   

17   

Financiële Positie      WAAR KWAM  HET GELD IN 2012 VANDAAN?  In onderstaande grafiek is te lezen van welke bronnen het geld binnen kwam. Het  gemeentefonds, de WWB vergoeding en doeluitkeringen maken zijn externe  financieringsbronnen en deze zorgen voor  bijna de helft van de gemeentelijke inkomsten.  In de planexploitaties gaat ook een groot deel van het geld om.   

    WAAR GING  HET GELD IN 2012 NAAR TOE ?  Onderstaand is aangegeven aan welke programma’s het geld uitgegeven werd.  Grondbeleid en Werk en Inkomen zijn de grootste uitgavenposten. Onder “Overigen “ zijn  alle programma’s samen genomen die per programma minder dan 2,5% van de  gemeentelijke lasten vertegenwoordigen.   

 

 

 

Financiële Positie      BEZUINIGINGEN   Bij deze Jaarrekening wordt gerapporteerd  over de verdere afwikkeling in het jaar 2012   naar de stand 31 december 2012. Tevens wordt kort teruggekeken naar de invulling van  de bezuinigingen in het afgelopen jaar.   Het beeld is dat de invulling in 2012 goed is verlopen. De opgave voor 2012 bedroeg in  totaal € 9,2 miljoen. Bij de Voorjaarsnota is een bedrag gereed gemeld van € 5,4 miljoen,  in de Najaarsnota een bedrag van € 2,3 miljoen. Nu komt daar nog eens € 1,3 miljoen bij.   Meer precies betekent dit dat in 2012 van de totale opgave van € 9.196.000 een bedrag  van € 9.020.000 gerealiseerd is, of te wel 98%. Voor een gering bedrag van € 176.000 is  dat in 2012 niet gelukt.     In schema (bedragen x € 1000)    Totaal van de opgaven vanaf het begin van deze  raadsperiode (1‐1‐2010) tot nu aan toe, d.w.z. tot en  met de besluitvorming Stadsbegroting 2013.  Gerealiseerd in 2010  Gerealiseerd in 2011  Stand 1 januari 2012     GEREALISEERD 2012:  Gereed in de periode 1 jan – 1 apr. 2012 (VJN)  ‐ aframen loonsom/ fte  ‐ overige gereed  Gereed 1 april – 1 sept (NJN)  ‐ aframen loonsom/ fte  ‐ overige gereed  Gereed 1 sept – 31 dec (Jaarrekening)  ‐ aframen loonsom/ fte  ‐ overige gereed  Totaal gereed in 2012  Percentage gereed op 31 dec    Verlies in 2012     Resteert = stand 31 dec 2012 

2012 

2013 

2014 

2015 

2016 

29.141 

37.153 

44.272 

47.307 

47.807 

7.808  12.138  9.195        0  5.427    300  1.996    663  634  9.020  98%    175    0 

8.277  14.474  14.402        0  6.648    600  1.447    395  283  9.373  65%    ‐    5.029 

8.887  17.252  18.133        0  7.849    600  1.447    395  308  10.599  58%    ‐    7.534 

8.887  17.252  21.168        0  7.927    600  1.445    395  313  10.680  50%    ‐    10.488 

8.887  17.252  21.668        0  7.927    600  1.445    395  313  10.680  49%    ‐    10.988 

86,65 

105,95 

121,05 

121,05 

121,05 

   

Verwerkte formatiereductie als gevolg van  bezuinigingen, uitgedrukt in FTE 

  KOSTENPLAATSRESULTAAT 2012  Om de gemeente als organisatie te laten functioneren moeten er uiteraard kosten worden  gemaakt. Dit betreft dan personeelskosten, huisvestingskosten en overige  apparaatskosten. Deze kosten worden over de beleidsprogramma’s, de investeringen en  de grondexploitaties verdeeld. Getracht is de bedrijfsvoering kosten zo beperkt mogelijk  te houden. Er wordt met name gestuurd op salariskosten en inhuur, aangezien deze  kosten als beïnvloedbaar gekenmerkt kunnen worden. Onderstaand wordt een analyse  gegeven van de loonsom en inhuur en daaruit moet geconstateerd worden dat de  werkelijke loonkosten en inhuur hoger zijn dan was geraamd. Reden hiervoor is dat er ook  meer personele lasten rendabel ingezet konden worden. Dat betekent bijvoorbeeld dat  voor de uitvoering van extra projecten er extra loonkosten zijn gemaakt, maar deze kosten  gedekt worden door bijdragen. Inzet personeel voor de dijkteruglegging is hier een  voorbeeld van.    Per saldo is er een voordelig resultaat op kostenplaatsen gerealiseerd van € 950.000 

19   

Financiële Positie      PERSONEELSKOSTEN ALGEMEEN  Een akkoord over de CAO voor gemeenteambtenaren 2011‐2012 is uiteindelijk pas in april  2012 bereikt. In onze begroting hadden wij de nullijn aangehouden, echter in de CAO is  overeengekomen dat de salarissen 2 maal met 1% stijgen, plus een eenmalige uitkering.  Daarnaast zijn ook de pensioenlasten in 2012 sterk gestegen. Dit alles betekende dat we  bij de voorjaarsnota €1,6 miljoen aan extra middelen van Uw Raad hebben ontvangen om  deze loonstijging te kunnen bekostigen.     SALARISKOSTEN  De salariskosten van de gemeente Nijmegen bestaan uit de loonkosten en overige  componenten (kosten jubilea, WW uitkeringen etc). Voor de analyse op de salariskosten  wordt jaarlijks de ontwikkeling van de loonkosten en de bezetting beoordeeld.  In de  onderstaande tabel staan de begrote alsmede gerealiseerde loonkosten en fte  weergegeven. Daarnaast zijn de herschikkers opgenomen. Een herschikker is een  medewerker, die voornamelijk als gevolg van bezuinigingen geen functie meer heeft en  waarvoor wij onze uiterste best doen om een passende functie te vinden.                                              Bedragen in duizenden €’s  Jaar  2011 

Begroting  loonsom  114.065 

Realisatie  loonsom  116.503 

 meer uitgaven  dan begroot  2.438 

Fte Begroot  31‐12  1.925,4 

Fte werkelijk  31‐12  1.907,0 

2012 

112.564 

116.475 

3.911 

1.823,9 

1.805,2 

Verschil 

 

 

 

101,5 

101,8 

  De salariskosten worden door een veelheid van factoren beïnvloed. Dat maakt het lastig  om het verschil in de uitgaven begroot en realisatie en  het verschil tussen de jaren  eenduidig te relateren aan de FTE’s. Aangezien deze factoren zowel positieve als  negatieve effecten met zich meebrengen, is een analyse op persoonsniveau uiteraard wel  mogelijk, maar op totaalniveau leidt dit niet tot een zinvolle samenvatting. Om die reden  wordt onderstaand een toelichting gegeven welke factoren allemaal een rol spelen bij de  salariskosten.    Begroten max‐1  Binnen de gemeente Nijmegen werken wij als sinds een aantal jaren met een max‐1  begroting. Dit betekent dat de loonsom wordt begroot op basis van toegestane formatie  maal het salaris behorend bij het maximum van de schaal, verminderd met één  anciënniteit. Voor herschikkers worden geen loonkosten geraamd.     prijsverschillen  Deze wijze van begroten kan in de realisatie leiden tot prijsverschillen, zowel positief als  negatief. Bijvoorbeeld een startende ambtenaar zal lagere loonkosten dan geraamd met  zich meebrengen en een ambtenaar die zijn maximale salaris heeft bereikt, brengt hogere  loonkosten met zich mee.    bezettingsverschillen   In de begroting wordt uitgegaan van de toegestane formatie. De realisatie kan hiervan  afwijken. Ook hier zowel positief als negatief. Bijvoorbeeld een bezuinigingsopdracht die  in de loop van het jaar wordt gerealiseerd, brengt hogere kosten met zich mee.  Terughoudend aannamebeleid en daardoor vacatures in plaats van bezetting,  brengt  lagere kosten dan begroot met zich mee.        FORMATIE 

 

Financiële Positie    Als we kijken naar de formatie dan blijkt dat deze met ruim 101 fte is gedaald.   Deze daling bestaat enerzijds uit uitbreidingen (54,9 fte) en anderzijds inkrimping (‐156,7  fte).  De uitbreiding met 54,9 fte is gebaseerd op bestuurlijke besluiten en bestaat uit:   35 fte Werk Staat voorop en Hatert Werkt   5 fte Aanpak overlast multiprobleem huishoudens;   6 fte Straatcoaches;   9 fte overige diverse kleine uitbreidingen    De inkrimping met 156,7 fte is door invullen bezuiniging, beëindigen tijdelijke formatie en  een klein deel overige inkrimpingen.     HERSCHIKKERS  Zoals eerder gesteld is een herschikker een medewerker, die voornamelijk als gevolg van  bezuinigingen geen functie meer heeft en waarvoor wij onze uiterste best doen om een  passende functie te vinden. Zie onderstaande tabel om een inzicht te krijgen van het  verloop van deze herschikkers in 2012:    Herschikker  Stand 31 ‐12‐2011  Instroom  Uitstroom  Stand 31‐12‐2012 

Totaal fte 2012  68  +7  ‐34  41 

    FRICTIEKOSTEN  Teneinde de in 2012 openstaande bezuinigingen te realiseren zijn 86,65 fte afgeraamd.  Hiermee ontstond  € 2 miljoen aan zogenaamde frictiekosten. Dit betreffen tijdelijke  kosten die ontstaan als gevolg van het invullen van een bezuiniging.  Zodra personeel als  gevolg van de bezuinigingen de status herschikker krijgt, dan wordt geen raming meer  opgenomen in de begroting. De kosten die herschikkers toch nog met zich meebrengen  moeten dan, zoveel als mogelijk, opgevangen worden binnen de normale exploitatie. In  2012 is veel aandacht besteed aan het zoveel mogelijk loonvormend werken van de  zogenaamde herschikkers. Belangrijke opties hierbij zijn alvorens personeel in te huren,  eerst intern te kijken of er gekwalificeerde mensen aanwezig zijn en deze voorkeur te  geven boven externe inhuur. Hierbij kan gedacht worden aan werkzaamheden voor  projecten, maar ook tijdelijk vervanging bij langdurige ziekte of als gevolg van  zwangerschap. Ook zijn medewerkers buiten de gemeente gedetacheerd.   Dit is ook één van de redenen waardoor er opbrengsten tegenover de kosten staan en er  dus dekking is gevonden voor de frictiekosten.    Het  Mobiliteitsoverleg heeft hier een belangrijke rol in gespeeld en heeft tot positieve  effecten geleid op zowel de afname van de inhuur als het vinden van dekking voor de  frictiekosten. Dit mobiliteitsoverleg betreft een intergemeentelijk overleg waarin zowel de  inhuur als de beschikbare interne medewerkers worden besproken en indien mogelijk  gekoppeld aan de openstaande taken.    INHUURKOSTEN  Aangezien wij het belangrijk vinden om grip te hebben en te houden op de inhuur van de  gemeente is er de afgelopen jaren veel aandacht geschonken aan het inzichtelijk krijgen  van de inhuur en het nemen van maatregelen om deze inhuur tot een noodzakelijk  minimum te beperken. Om die reden is er, alvorens er extern ingehuurd werd, altijd eerst  gekeken naar interne oplossingen. Zo worden inhuurverzoeken eerst gemeentelijk  besproken binnen het Mobiliteitsoverleg en indien mogelijk zo al ingevuld. Daarnaast  hebben we ook prijsvoordelen kunnen behalen, door een zogenaamde payroll constructie  21   

Financiële Positie    en zo onze inhuur verder geoptimaliseerd. Belangrijk om te weten is dat alle inhuur gedekt  is. Hieronder is het verloop vanaf 2009 tot en met 2012 goed te zien. Hieruit blijkt ook dat  er een duidelijk dalende lijn is ingezet op de inhuur.   

 

  Inhuur wordt kritisch beoordeeld en alleen ingezet wanneer dit noodzakelijk is. Soms  wordt er ingehuurd als tijdelijke vervulling van een vacature, soms omdat er voor een  bepaald project specifieke kennis noodzakelijk is en zo zijn er nog een aantal criteria.     In onderstaand overzicht staat weergegeven voor welke categorie er is ingehuurd.     Bedragen in duizenden €'s  Categorie 

begroting 2011 

begroting 2012 

realisatie 2011 

realisatie 2012 

Programma's 

1.216 

1.416 

1.585 

1.879 

Kostenplaatsen 

6.143 

6.266 

8.403 

7.064 

Planexploitatie  grondbeleid  Totale inhuur 

0 

0 

2.967 

3.114 

7.359 

7.682 

12.955 

12.057 

  Hieruit blijkt  dat er in 2012 minder dan in 2011 is ingehuurd op de kostenplaatsen. Reden  hiervan ligt ook weer in het eerder genoemde Mobiliteitsoverleg alwaar aan de voorkant  is gestuurd op het inzetten van de interne medewerkers, indien mogelijk. De stijging van  de inhuur op de planexploitatie hangt ook samen met de grote projecten die wij nu als  gemeente Nijmegen uitvoeren, zoals de Oversteek en de Dijkteruglegging.  

 

Bestuursagenda      Bestuursagenda 

3. Bestuursagenda  3.1 Openbare orde & Veiligheid, Burger & Bestuur,  Communicatie, Citymarketing en Externe betrekkingen  Portefeuillehouder H. Bruls   

VEILIGHEID  De veiligheid in een stad is het resultaat van de sociale, fysieke en economische  ontwikkeling van de maatschappij. Sturing is dan ook complex. De gemeente heeft slechts  invloed op een beperkt aantal factoren en kan slechts proberen deze positief te  beïnvloeden, met name door de verbinding tussen domeinen en het koppelen van  budgetten.   Het gevoel van veiligheid wordt het meest beïnvloed door veelvoorkomende  criminaliteit en ernstige overlast door jeugdigen of bekende randfiguren. Veelplegers  spelen hierin vaak een hoofdrol en dus is de uitdaging om hun recidivegedrag aan te  pakken. Dat vraagt intensieve samenwerking tussen gemeente, strafrechtpartners, zorg‐  en hulpverleners en soms ook de burger . Die samenwerking is per definitie integraal van  opzet, een geolied netwerk is cruciaal.  Vanuit het programma Veiligheid organiseren we vormen van  (keten)samenwerking op het terrein van sociale en fysieke veiligheid in Nijmegen en  adviseren het gemeentebestuur over de ontwikkeling daarvan. De gemeente is de  regisseur van deze samenwerking. Daarnaast adviseren en ondersteunen we de  burgemeester en zijn we verantwoordelijk voor de vergunningverlening van de APV en  Bijzondere Wetten.     Wat hebben we bereikt?  Op 18 januari 2012 heeft de gemeenteraad het Beleidskader Integrale Veiligheid 2012‐ 2015 vastgesteld. Hierin zijn doelstellingen vastgelegd voor de vermindering van  criminaliteit, geweld en agressie, de aanpak van overlast en ernstige verloedering,  bijzondere veiligheidsprojecten en het veiligheidshuis.  Het veiligheidshuis is de kern van ons sociale veiligheidsbeleid. We hebben de  procesregie van de multidisciplinaire samenwerking voor de ketenaanpakken jeugd,  veelplegers en huiselijk geweld. We leveren de ketenmanager, die het  middenmanagement van de betrokken partners erbij betrekt en committeert en  verantwoordelijk is voor de randvoorwaarden. Vier ketenregisseurs focussen op het  primaire proces. We ondersteunen het informatiebeheer in het veiligheidshuis. Deze  aanpak reduceert  maatschappelijke kosten voor veelvoorkomende overlast en  criminaliteit en, minstens zo belangrijk, vergroot het veiligheidsgevoel bij inwoners.   Daarnaast hebben we de zichtbaarheid van politie en toezichthouders  verbeterd  door de inzet van straatcoaches en Veiliger Wijkteams (VWT’s). Zij zoeken het contact met  wijkbewoners en investeren in communicatie en onderling vertrouwen. VWT’s zijn een  samenwerking tussen politie en Bureau Toezicht & Handhaving op wijkniveau. Sinds begin  2012 zijn VWT’s actief in de wijken Hatert, Meijhorst en Neerbosch‐Oost/Heseveld.   Verder werken we ook aan een aantal zelfstandige veiligheidsprojecten: tijdelijk  cameratoezicht, horecadeurbeleid, aanpak radicalisering en buurtbemiddeling.     De kern van een succesvol integraal veiligheidsbeleid ligt in de samenwerking die  met de maatschappelijke partners is opgebouwd. Een goede en effectieve samenwerking  is dan ook ons belangrijkste resultaat. Is die samenwerking goed, dan worden de partners  ook effectief in stelling gebracht om de gewenste resultaten te boeken. Met het  veiligheidshuis hebben we die samenwerking succesvol opgebouwd en we bevinden ons in  23   

Bestuursagenda    een positie waarin we dicht op alle relevante informatie zitten en snel kunnen bijsturen.  Bij veel partners ‐ justitie en politie, maar ook jeugdzorg – vinden ingrijpende  veranderingen plaats. Het vraagt onze voortdurende aandacht om al die ontwikkelingen te  verwerken in het concept veiligheidshuis.      De kwalitatieve en kwantitatieve inzet van organisaties die iets kunnen betekenen voor de  veiligheid in de stad is toegenomen. Het gemeentebestuur van Nijmegen is ervan  overtuigd dat de ‘winst’ voor de komende jaren is te halen uit de samenwerking van die  partners. De gemeente zal op zoveel mogelijk terreinen een ketenaanpak organiseren en  regisseren.   Goede voorbeelden daarvan zijn de veelplegeraanpak, de aanpak van huiselijk  geweld en de aanpak van woonoverlast als gevolg van intimidatie. Ook de samenwerking  tussen brandweer en politie is verbeterd met als symbool de geïntegreerde meldkamer.  De brandweer is geregionaliseerd.    Indicatoren  Vergroten veiligheidsgevoel van de Nijmeegse burger 

Realisatie 2011 

1.1 Voelt zich vaak onveilig (in het algemeen)  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

25,4 

<4% 

 

1.2 Voelt zich soms/vaak/zelden onveilig  

 

<36% 

18,8 

1.3 Voelt zich vaak onveilig in de buurt  

 

4% 

3% 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

13.757 

<16.500 

14.526 

656 

< 1.816 

1.495 

 

Reductie van het aantal incidenten  2.1 Aangiften bij de politie   2.2 Meldingen bij de brandweer  

    Financiën  Programma Veiligheid  € 1.000  Financiële lasten per product  Openbare Orde & Veiligheid  Vergunningverlening & handhaving   Organisatie van de rampenbestrijding   Uitvoering. programma. Integrale Veiligheid   Pro actie Preventie Preparatie Brandweer   Repressie, Nazorg Brandweer  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Openbare Orde & Veiligheid   Vergunningverlening & handhaving   Organisatie van de rampenbestrijding  Uitvoering. programma. Integrale Veiligheid   Pro actie Preventie Preparatie Brandweer  Repressie, Nazorg Brandweer   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    1.795  230  410  1.243  2.089  10.434  16.201      349  0  0  0  37  3  389  15.812 

Begroting  dynamisch 2012    1.258  230  410  1.544  2.097  10.146  15.685      227  0  0  51  125  3  406  15.279 

Rekening   2012    1.267  230  393  1.532  2.089  10.144  15.654      236  0  0  43  131  16  426  15.228 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐8  0  16  12  9  1  31      9  0  0  ‐8  6  14  20  51 

  CITYMARKETING EN EXTERNE BETREKKINGEN  We willen dat citymarketing en externe betrekkingen meerwaarde opleveren voor onze  andere gemeentelijke programma’s, voor maatschappelijke instellingen, bedrijven en  burgers. We leveren een bijdrage aan een sterker vestigingsklimaat en streven naar een  grotere betrokkenheid van Europa, rijk en provincie bij Nijmeegse plannen en  ontwikkelingen met als effect  inhoudelijke en  financiële steun. Daarnaast willen we vaker  en positief in het nieuws komen en streven we succesvolle evenementen na.  

 

Bestuursagenda    We promoten Nijmegen niet alleen als historische stad, maar ook als een  dynamische kennisstad, met veel (loop)sport, groen, cultuur en innovatieve  bouwprojecten.  We participeren actief in netwerken en onderhouden intensieve  contacten met bedrijven, kennisinstellingen en andere organisaties. Zo leggen we de  dwarsverbanden die voor lobby noodzakelijk zijn. Bij projecten die de gemeentegrenzen  overschrijden werken we samen met lagere en hogere overheden, bedrijven en  (kennis)instellingen op nationaal en internationaal niveau. 

Wat hebben we bereikt?  Het belangrijkste project was de Stadsvisie 2020. Daarvoor zijn meerdere debatten  georganiseerd, experts geconsulteerd en is in samenwerking met het programma Wijken  een wijkenkaravaan georganiseerd.   We hebben Nijmegen doelbewust neergezet als historische èn kennisstad,  bijvoorbeeld door in samenwerking met de universiteit de Vrede van Nijmegen Penning  toe te kennen aan Umberto Eco. Met het programma ‘Nijmegen Omarmt de Waal’ laten  we zien dat Nijmegen met de dijkteruglegging, de Oversteek, het Waalfront en de  ontwikkeling van Nijmegen Noord zeer innovatief werkt, met respect voor de historische  omgeving.  Met de provincie Gelderland is een nieuw stad‐ en regiocontract gesloten, waarin  toezeggingen staan voor de realisatie van belangrijke Nijmeegse projecten. Samen met de  provincies Gelderland en Overijssel en de grotere steden is een aanvang gemaakt voor een  nieuw programma voor de Europese Structuurfondsen.    Ook in 2012 heeft Nijmegen zich een actieve partner getoond binnen de Euregio  Rijn – Waal. Dat heeft geleid tot interregionale financiering voor veel projecten in stad en  regio. Als  actief lid van de G32 heeft Nijmegen een bijdrage geleverd aan discussies over  stedelijke vernieuwing, over het huurbeleid en over regionale samenwerking. In het Rijk  van Nijmegen zijn op Nijmeegs initiatief gesprekken gevoerd over versterking van de  intergemeentelijke samenwerking en de grote decentralisaties in het sociale domein. Ook  in discussies over de toekomst van de Stadsregio na het aanstaande verlies van de WGR+  status heeft Nijmegen bij herhaling het voortouw genomen, met speciale aandacht voor  de relatie met de provincie.     Evenementen zijn een middel om Nijmegenaren te vermaken, te verrassen en te  verbinden, maar versterken ook de aantrekkelijkheid van Nijmegen als woon‐ en  vestigingsplaats en toeristische bestemming. Het evenementenbeleid is verder ontwikkeld  en in april 2012 heeft de raad de nota Event Full vastgesteld. Hiertoe zijn gesprekken met  de wijken gevoerd en is een begin gemaakt met locatiegebonden evenementenbeleid.     De aandacht voor de Nijmeegse evenementen was groot. De vierdaagse, de  Zevenheuvelenloop, de Marikenloop, de Music Meeting en de Vrede van Nijmegen  Penning werden ruim en positief besproken in de landelijke media. Nijmegen heeft veel  kleinere evenementen waarmee de stad zich in culturele zin onderscheidt. Wintertuin,  Boekenbal, Go Short, het Gebroeders van Limburgfestival, de popconcerten in  Goffertpark, Valkhof en park Brakkenstein konden op een groot publiek uit Nijmegen en  wijde omgeving rekenen.   Een nationaal museum voor WO II is inmiddels een kansrijk project, dat voor  financiering belangstelling van andere partijen heeft gewekt.  In Brussel heeft Nijmegen  zich succesvol gepresenteerd tijdens de Open Days als mede‐initiatiefnemer van het  Europese project Liberation Route dat van Normandië tot in Polen de geschiedenis 1944‐ 45 van de bevrijding van Europa zichtbaar maakt.     In 2012 vond de viering plaats van 400 jaar relaties Nederland – Turkije. Hieraan is in  Gaziantep en in Nijmegen ruim aandacht besteed. Er is een bestuurlijke delegatie naar  Gaziantep gereisd en een Turkse delegatie hier ontvangen. In samenwerking met onder  andere Lux is een cultureel programma ontwikkeld en uitgevoerd. De bezuiniging op de  stedenbanden is in samenspraak met de stichtingen stedenband Masaya en Pskov en met  de Adviesraad Gaziantep uitgewerkt.   25   

Bestuursagenda      Financiën  Programma  City markering en externe betrekkingen  € 1.000  Financiële lasten per product   Coördinatie evenementen beleid   Stedenbanden   (Inter)nationale samenwerking &public affairs   Promotie  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Coördinatie evenementen beleid  Stedenbanden   (Inter)nationale samenwerking &public affairs   Promotie   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012     1.849  252  1.257  542  3.901      246  0  202  1  448  3.452 

Begroting  dynamisch 2012    1.836  252  2.012  542  4.643      119  0  777  1  896  3.746 

Rekening   2012    1.989  204  1.813  553  4.558      263  0  561  13  836  3.722 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐152  49  199  ‐11  84      144  0  ‐216  11  ‐60  24 

 

DIENSTVERLENING EN BURGERZAKEN  Dienstverlening is een belangrijk onderwerp, we willen dat inwoners, bedrijven en  instellingen tevreden zijn over de dienstverlening van de gemeente. Een optimale publieke  dienstverlening is goed bereikbaar, snel en efficiënt. Burgers en bedrijven moeten goed  geïnformeerd zijn over de gemeentelijke dienstverlening. We praten en schrijven in  begrijpelijke taal. Ook persoonsinformatie moet adequaat zijn.      Wat hebben we bereikt?  De versobering van de dienstverlening  in de Stadswinkel is gerealiseerd. De Stadswinkel  werkt ‘s  middags alleen nog op afspraak en het Steunpunt Stadswinkel is beperkter  opengesteld. Een afspraak maken kan digitaal. Onze klanten worden schriftelijk  geïnformeerd over de geldigheidsduur van hun reisdocument of rijbewijs, waarbij we de  voordelen van een afspraak promoten. 5.000 Nijmegenaren kregen een brief dat vóór 26  juni 2012 de kindbijschrijving in het paspoort verviel. Dat had veel extra klanten tot  gevolg. Door extra capaciteit en middelen in te zetten  (legesopbrengsten) en extra  avondopenstellingen zijn de gemiddelde wachttijden beperkt gebleven.  Ondanks de versobering zijn de indicatoren dienstverlening Burgerzaken gehaald.  Door klanten op een andere locatie te bedienen, voorkomen we een te grote toeloop in  de Stadswinkel. Buitenlandse studenten van de Radboud Universiteit kunnen zich  bijvoorbeeld daar inschrijven, twee keer per jaar.    Het aantal telefoontjes is met 12,6%  toegenomen ten opzichte van 2011 als gevolg van  incidenten (technische storing,  problemen rondom de parkeerautomaten en meer  afspraken door het vervallen van de kindbijschrijvingen).  Hierdoor kwam  in het eerste  half jaar het  beoogde servicelevel  ( 80%  binnen 30 seconden) zwaar onder druk te staan.  In de 2e helft  stabiliseerde het aanbod met uitschieters in oktober en november.  In twee  onderzoeken naar onze telefonische dienstverlening haalden we respectievelijk een 7,2 en  een 8.      Op 12 september jl. vond er een extra verkiezing plaats voor de Tweede Kamer. Daarvoor  ging 75% van de Nijmegenaren naar de stembus. Dat was een kleine daling in vergelijking  tot de opkomst van twee jaar geleden, maar wel hoger dan in Nederland, waar in totaal  73% van de stemmers naar de stembus toog. Ook bij deze verkiezingen werd met het rode  potlood gestemd.      Het RNI (Register Niet Ingezetenen) zou eind 2012 worden ingevoerd, maar de landelijke  wetgeving is er nog niet klaar voor. De invoering wordt in de loop van 2013 verwacht. 

 

Bestuursagenda    De terugmeldvoorziening GBA levert informatie over onjuistheden in de Gemeentelijke  Basisadministratie.  Deze signalen worden onderzocht en verwerkt om de kwaliteit van de  informatievoorziening te verhogen.     Indicatoren  Doelmatige en doeltreffende dienstverlening 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

84,3% 

90% 

79,4% 

59%< 30 sec. 

80%< 30 sec. 

72%< 30 sec. 

1.1 Tijdige (binnen wettelijke termijn) afhandeling ontvangen berichten   1.2 Telefonische bereikbaarheid14024*    

Zorgvuldige, tijdige, klantgerichte dienstverlening 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

nvt. 

7,3 

> 8 

2.1 Cijfer dienstverlening Burgerzaken  

90% 

80% < 15 min 

80,4% < 15 min 

2.3 Wachttijden klanten Burgerzaken vrije inloop  

2.2 Wachttijd Burgerzaken  

6,1 min. 

gem 15 min 

15,7 min 

2.4 Wachttijd klanten Burgerzaken op afspraak  

3,1  min. 

gem 5 min 

5,7 min 

  Financiën  Ten gevolge van de vervroegde 2e Kamerverkiezingen heeft de Raad bij behandeling van  de Najaarsnota besloten om extra geld € 325.000,‐ voor de 2e Kamerverkiezing  beschikbaar te stellen. Dit bedrag is verrekend met het nog beschikbare budget en  hierdoor trad een voordeel op bij dit onderdeel.  Programma Dienstverlening en Burgerzaken  € 1.000  Financiële lasten per product  Burgerzaken  Dienstverlening  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Burgerzaken  Dienstverlening  Totaal baten programma  Totaal communicatie 

Begroting  primitief 2012    4.509  2.108  6.618      3.336  0  3.336  3.282 

Begroting  dynamisch 2012    4.934  2.108  7.043      3.436  0  3.436  3.607 

Rekening   2012    4.643  2.074  6.717      3.351  0  3.351  3.365 

Verschil   Bdyn ‐ rek    291  35  326      ‐84  0  ‐84  242 

 

COMMUNICATIE  Met onze communicatie dragen wij bij aan een open relatie met de inwoners van  Nijmegen en een duurzame relatie met het bedrijfsleven, het onderwijs, maatschappelijke  organisaties en andere overheden.    Wat hebben we bereikt?  De afdeling communiceerde in 2012 intern en extern over het bestuur en zijn beleid,  evenals over de gemeentelijke organisatie en haar producten en diensten via  verschillende kanalen en met verschillende middelen.   We informeerden burgers, ondernemers, organisaties en verenigingen tijdig en  begrijpelijk over voor hen relevante onderwerpen. We gaven belanghebbenden en  belangstellenden de mogelijkheid invloed uit te oefenen op ontwikkeling en uitvoering  van beleid door hen daar in een open dialoog tijdig bij te betrekken. De verdere  intensivering van sociale media als Twitter en Facebook hebben hier goed aan  bijgedragen. 

  De financiële gegevens zijn opgenomen in het programma Facilitaire diensten,  onderstaand is het onderdeel communicatie uit dat programma vermeld          27   

Bestuursagenda    Financiën  Programma facilitaire  diensten, onderdeel communicatie  x € 1.000  Financiële lasten   Communicatie  Financiële baten    Communicatie  Totaal communicatie 

Begroting  primitief 2012    1.533    0  1.533 

Begroting  dynamisch 2012    1.533    0  1.533 

Rekening   2012    1.533    0  1.533 

Verschil   Bdyn ‐ rek    0    0  0 

  BESTUUR   We werken op basis van de uitgangspunten van good governance, waarbij we uitgaan een  goed samenspel tussen College, Raad en Burgemeester. We zijn een toegankelijk en  transparant bestuur, dat samenwerkt met bewoners, instellingen en bedrijven. Wij  besturen de gemeente Nijmegen op een kwalitatief goede wijze.    Wat hebben we bereikt?  In 2012 hebben we ingezet op het gezamenlijk werken aan een nieuwe stadsvisie. De  college‐ en raadsleden hebben meegedaan aan de zogeheten wijkenkaravaan die door  verschillende wijken is getrokken om dromen, zorgen en ideeën van de inwoners over de  toekomst in beeld te brengen. De opbrengsten van de wijkenkaravaan hebben we  verwerkt in de nieuwe stadsvisie. In dat kader hebben wij een tweetal werkconferenties in  Lux georganiseerd om samen met de inwoners en het maatschappelijk middenveld de  opbrengsten van de wijkenkaravaan te delen en de voorlopige uitkomsten van de  stadsvisie te toetsen. De opbrengsten uit deze werkconferenties hebben we verwerkt in  de definitieve conceptversie van de Stadsvisie 2020. De definitieve conceptversie van de  stadsvisie is begin januari 2013 aan de Raad ter bespreking en ter vaststelling aangeboden.  We bevorderen het werken op basis van de uitgangspunten van good governance. Dit  hebben wij als een hard criterium vastgelegd in de Nijmeegse Kaderverordening Subsidies.  Cultural governance is een onderdeel hiervan. In 2011 heeft de Rekenkamer een  onderzoek gedaan naar cultural governance en heeft geconstateerd dat wij de Code  Cultural Governance niet afdwingbaar hebben ingevoerd. Naar aanleiding daarvan hebben  wij – in goed overleg met de sector – een nieuw verantwoordingsprotocol governance  opgesteld dat bindend is opgelegd aan de zes grote culturele instellingen in de stad. Voor  het opleggen van dit protocol aan overige instellingen, sluiten wij aan bij de Nijmeegse  Kaderverordening Subsidies. Indien een organisatie meer dan € 100.000 subsidie van ons  krijgt, verwachten wij dat ze conform het protocol good governance verantwoording  afleggen over de toepassing van de Code Cultural Governance.  De burgerparticipatie stond ook in 2012 hoog op de agenda van ons bestuur. Ons doel  was om in een vroeg stadium bewoners, instellingen en bedrijven te betrekken bij de  beleidsontwikkeling en bij bouwprojecten en besluiten die hen aangaan. Dat deden we  niet alleen door formele adviesraden te stroomlijnen en door consequent te vragen naar  en betrekken van hun adviezen, maar vooral ook door burgers en bedrijven actief op te  zoeken: vanuit de ambtelijke organisatie, vanuit het College en vanuit de Raad.  In oktober 2012 heeft de Raad het ambitiedocument ‘Meedoen in Nijmegen’ vastgesteld.  In dit ambitiedocument zijn nieuwe inzichten over de verhouding tussen burgers,  ondernemers en overheid verwerkt 

               

 

Bestuursagenda    Financiën  Programma Bestuur en Middelen, onderdeel Bestuur   € 1.000  Financiële lasten per product  Dagelijks Bestuur  Raad  Bestuurlijke‐ juridische zaken  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Dagelijks Bestuur  Raad  Bestuurlijke‐ juridische zaken  Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    2.375  3.537  641  6.553      0  0  0  0  6.553 

Begroting  dynamisch  2012    2.375  3.537  641  6.553      0  0  0  0  6.553 

Rekening   2012 

Verschil   Bdyn ‐ rek 

  2.347  3.537  621  6.505      0  0  0  0  6.505 

  28  0  20  48      0  0  0  0  48 

 

29   

Bestuursagenda   

  3.2 Ruimtelijke ontwikkeling Waalsprong, Wonen, Klimaat  & Energie en Groen & Water  Portefeuillehouder J. van der Meer 

RUIMTELIJKE ONTWIKKELING WAALSPRONG  Nijmegen ontwikkelt zich verder. Vernieuwing, groei en ontwikkeling van de stad zijn  noodzakelijk om de kwaliteiten en het voorzieningenniveau van de stad te behouden en  waar mogelijk te versterken. Centraal hierbij staan economisch perspectief, een  kwalitatief goede woning in een ongedeelde stad die goed bereikbaar is, met groene en  blauwe allure. Duurzaamheid is een belangrijke leidraad. Tegen de achtergrond van de  economische crisis moeten we ons echter terughoudender opstellen dan voorheen.    Wat hebben we bereikt?  Het beheersen van de risico’s is inmiddels een leidend thema voor projecten in de stad.  Naast de reguliere verantwoording bij de Voortgangsrapportage Grote Projecten in  maart  2012 is er een afzonderlijk risicoregime aangeboden: de risiconota Ontwikkelingsbedrijf  2012. Hierin staat een analyse van de risico’s in projecten, noemen we  beheersmaatregelen en voeren bezuinigingen door om de economische en vastgoedcrisis  het hoofd te bieden. Het basisscenario is leidend geworden voor de te nemen  maatregelen. In de risiconota is ook een  zogeheten ‘zwart scenario’ beschreven, waarbij  herstel op de vastgoedmarkt langjarig uitblijft.   Gelet op de financiële belangen van de gemeente bij grote projecten als  Waalsprong en Waalfront is zorgvuldige (her)overweging van nut en noodzaak van  projecten noodzakelijk. Dat kan leiden tot herprioritering, planaanpassing en fasering,  zoals voor Citadel, Vossenpels en Hoge Bongerd. Daarnaast zijn ook nieuwe concepten  geïntroduceerd om de bouwproductie weer op gang te helpen en om in te spelen op de  woonwensen van consumenten; voorbeeld daarvan is het project Plant Je Vlag  (Vossenpels) voor collectieve zelfbouw van woningen.     In de tweede helft van 2012 heeft de gemeente besluitvorming voorbereid over de  ontvlechting van de GEM Waalsprong. Deze stap is nodig omdat de financiële  risicoverdeling tussen de gemeente en de participerende marktpartijen niet meer in lijn is  met de zeggenschapsverhoudingen.  De gemeente neemt de volledige regie over de  ontwikkeling van de woningbouw in de Waalsprong en heeft hiervoor aanvullende  middelen vrijgemaakt. Ondanks de economische crisis zijn er in 2012 ca. 300 woningen  gerealiseerd in de Waalsprong. Er zijn ruim 400 kavels opgeleverd.  In de Waalsprong is gestart met de bouw van het nieuwe station Lent. Verder is  een overeenkomst gesloten voor de aanleg van een Warmtenet  voor Waalfront en  Waalsprong en participeert de gemeente in de PPS Warmtebedrijf Indigo samen met  Alliander. Voor de verbinding met de stad is het bereiken van het hoogste punt van de  Stadsbrug in 2012 een mijlpaal geweest.  In 2013 wordt de oplevering en opening van de  brug voorzien. Voor het project Ruimte voor de Waal is het consortium i‐Lent  gecontracteerd, dat eind 2012 al met de voorbereidende werkzaamheden in het  projectgbied is gestart. Met het Rijk is een contract afgesloten over de aanleg van een  nevengeul voor de Waal en de realisering van een eiland binnen de termijn 2013‐2016.    Zoals hiervoor aangegeven vallen zowel de planexploitatie Waalsprong gemeentelijk deel  als de planexploitatie Waalsprong GEM deel  onder de( financiële)  verantwoordelijkheid  van de gemeente. Om die reden is bezien welke risico’s deze exploitaties met zich  meebrengen. In het VGP maart 2013 is hier een uitgebreide toelichting op gegeven. De  herziene exploitatieopzetten worden in 2013 separaat aan de Raad ter vaststelling  aangeboden. In deze jaarrekening is een aantal verwachte aanpassingen financieel 

 

Bestuursagenda    vertaald. Voor de Waalsprong Gemeentelijk deel is uitgegaan van minder uit te geven  bedrijventerrein (nadeel) en is een aantal infrastructurele werken ondergebracht bij de  investeringen van de gemeente en drukken hiermee niet meer op de planexploitatie. Met  deze maatregelen is het voorziene exploitatietekort teruggebracht naar € 3.6  miljoen(netto contante waarde).  Voor de planexploitatie Waalsprong GEM deel is , met inachtneming van een aantal  maatregelen, zoals bijvoorbeeld het onderbrengen van rioolinvesteringen in het GRP  gerekend met een voorzien tekort van € 11,7 miljoen   

WONEN  We willen een stad zijn met een gedifferentieerd woningaanbod op stedelijk niveau en  met variatie op wijkniveau. Onze strategische keuzes zijn verwoord in de Woonvisie 2010‐ 2020: een ongedeelde stad en bewoners binden. De recente Woningmarktverkenning uit  2010 is leidraad bij de planning en programmering van het nieuwbouwbeleid. Andere  taakvelden zijn herstructurering van delen van de bestaande woningvoorraad, stimulering  van wonen boven winkels, ontwikkeling en monitoring van woonruimteverdelingsbeleid  en huisvesting van specifieke doelgroepen: mensen met een zorgbehoefte en studenten.  Vrijkomende woonruimte in de  voorraad van de woningcorporaties wordt op  transparante en rechtvaardige wijze verdeeld, scheefwonen proberen we tegen te gaan.  De gevolgen van de economische recessie spelen ons wel parten. De woningmarkt herstelt  maar langzaam, banken zijn strenger bij hypotheekverstrekking, ontwikkelaars stellen  investeringsbelissingen uit, woningbouwprojecten vertragen. De bezuinigingen van het  kabinet tasten de investeringsruimte van de woningcorporaties aan. Met de Nijmeegse  corporaties overleggen we over maatregelen om de effecten hiervan zoveel mogelijk te  beperken zonder de betaalbaarheid van wonen geweld aan te doen.     Wat hebben we bereikt?  We hebben gewerkt aan de belangrijkste opgaven in het woonbeleid: aanpak van het  woningtekort, herstructurering van oude wijken, meer studentenhuisvesting en woningen  in combinatie met een vorm van zorg, een goed systeem van woonruimteverdeling. Dit  alles doen we in een netwerk met veel andere partijen en belanghebbenden. Resultaten in  het woonbeleid zijn alleen te bereiken als we gericht inzetten op samenwerking in  resultaatgerichte coalities. Voor diverse projecten zijn ambitiedocumenten opgesteld.   Er zijn 1.250 woningen gebouwd, waarvan 935 huurwoningen, 315  koopwoningen en 231 zelfstandige studenteneenheden in het project Sperwerstraat. Er  zijn 190 zorgwoningen opgeleverd.  Vanwege de kopersstaking zijn koopwoningen te huur  aangeboden.   De meeste woningen zijn opgeleverd in de bestaande stad, 970. De productie in  de Waalsprong ontwikkelt zich gestaag en conform de planning (GREX 2012 ), er zijn 280  woningen opgeleverd.   In 2012 zijn de prestatieafspraken met de woningcorporaties afgerond en getekend, zowel  de aangepaste raamovereenkomst als de bilaterale afspraken. De kabinetsvoornemens  voor de corporaties zorgden voor  vertraging, dit punt staat in 2013 opnieuw op de lokale  agenda.  De starterslening is van nieuw  budget voorzien, waarmee in totaal ca. 225  koopstarters kunnen  worden geholpen.     In het voorjaar is een goed bezochte woonbeurs georganiseerd waar ontwikkelaars en  makelaars het actuele aanbod presenteerden. In december is besloten tot een financiële  regeling voor betaalbare zelfbouw (IBB) om zelfbouwers met een smalle beurs te helpen  om in de Vossenpels hun woondroom te realiseren. Er zijn 67 startersleningen verstrekt.  In regionaal verband is gewerkt aan een nieuwe set afspraken over kwaliteit en  duurzaamheid van woningbouw. Over dit ‘Groene Akkoord’ wordt in 2013 besloten.     In de woonservicegebieden realiseren we een toekomstgericht aanbod van diverse  combinaties van wonen en zorg. Dit is een continu proces  met veel partijen waarin het  31   

Bestuursagenda    gaat om zowel fysieke projecten (woonvormen) als de combinatie met sociale projecten  (zorg en welzijn). Voldoende woonaanbod op dit terrein in Dukenburg is voor ons een  speerpunt.  Daar zijn nu 135 eenheden voor beschermd wonen te weinig.. Daarnaast is er  behoefte aan circa 500 levensloopbestendige woningen, waarvan een groot deel door de  corporaties moet worden gerealiseerd.  De twee woonzorgcentra Orangerie en  Doekenborg voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd en worden op termijn gesloopt  en vervangen door nieuwbouw.      De besluitvorming over de nieuwe regionale huisvestingsverordening is afgerond.  Belangrijkste wijzigingen zijn het behoud van meettijd na verhuizing en introductie van  loting. Doel hiervan is het wegnemen van drempels om te verhuizen en meer kansen voor  starters.    De Monitorrapportage 2011‐2012 geeft een beeld van het aantal vrijgekomen woningen,  de huisvesting van doelgroepen en de slaagkansen.       Indicatoren  Realisatie woningbouwprogramma 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

1.1 Aantal woningen  

760 

1000 

1250 

1.2 Aantal woningen in bestaande stad  

682 

600 

970 

1.3 Aantal woningen in Waalsprong  

78 

400 

280 

1.4 Toevoegingen goedkope huurwoningen  

161 

500 

665 

1.5 Toevoegingen goedkope koopwoningen  

80 

50 

45 

1.6 Aantal appartementen wonen boven winkels  

43 

25 

13 

 

Studenteneenheden en woonservice gebieden 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

2.1 Aantal woningen met zorg  

151 

280 

190 

2.2. Aantal eenheden voor studenten  

232 

0 

231 

6 

6 

6 

48 

33 

37 

2.3 Gemiddelde wachttijd SSHN kamer V'veld +H'veld (in maanden)   2.4 Gemiddelde wachttijd SSHN voorkeurscomplexen 1p  onzelfstandigen.(in maanden)    

Rechtvaardige verdeling van huurwoningen  3.1 Woningen naar starters  

Realisatie 2011  45% 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

>30% 

47% (1e helft)  81% (1e helft) 

3.2 Woningen naar primaire doelgroep  

70% 

>70% 

3.3 Gemiddelde slaagkans  

0,13 

>=0,10 

* 

3.4 Slaagkans starters  

0,10 

>=0,08 

* 

3.5 Slaagkans primaire doelgroep  

0,12 

>=0,10 

* 

3.6 Slaagkans senioren  

0,29 

>=0,25 

* 

                            Financiën   

 

Bestuursagenda    Programma wonen   x € 1.000  Financiële lasten per product  Woningbouwbeleid en herstructurering   Doelgroepen   Woonruimteverdeling  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Woningbouwbeleid en herstructurering  Doelgroepen  Woonruimteverdeling   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    1.840  149  93  2.082      200  0  0  200  1.882 

Begroting  dynamisch 2012    2.601  149  93  2.843      930  0  0  930  1.913 

Rekening   2012    1.173  329  28  1.530      561  0  0  561  969 

Verschil   Bdyn ‐ rek    1.428  ‐180  65  1.313      ‐369  0  0  ‐369  945 

    Het voordelig resultaat op het programma wonen is vooral veroorzaakt door  uitstel van  woningbouwprojecten waarvan de uitvoering in 2013 plaats gaat vinden . Om de starters  meer ruimte te geven op de woningmarkt is er een nieuwe tranche startersleningen en  het nieuwe instrument  “Ik Bouw Betaalbaar (IBB)  uitgezet. Als gevolg van de  onduidelijkheden in het belastingregiem zijn deze leningen tijdelijk opgehouden, hetgeen  voor 2012 een onderschrijding tot gevolg heeft     

KLIMAAT & ENERGIE  In 2045 willen we een energie‐neutrale gemeente zijn, waarbij Nijmegen met duurzame  energie voorziet in de eigen energiebehoefte. Daarnaast willen we met de bestaande wet‐  en regelgeving de gewenste basismilieukwaliteit waarborgen, zodat de inwoners van  Nijmegen nu en in de toekomst een gezonde en veilige leefomgeving hebben. Met het  ISV‐3 programma (Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing) dragen wij bij aan een  duurzame leefomgevingskwaliteit via woningisolatie, bodemsanering en het terugdringen  van luchtverontreiniging. We stimuleren initiatief van bewoners, Klimaatwinkel het  Groene Hert helpt hen daarbij    Wat hebben we bereikt?  Power2Nijmegen is in 2012 van start gegaan als een proces met veel Nijmeegse bedrijven,  instellingen en burgers om Nijmegen energieneutraal te maken. Het warmtenet komt er,  14.000 nieuwbouwwoningen in de Waalsprong en het Waalfront worden voorzien van een  duurzame warmtevoorziening. Hiervoor  hebben we bijdragen van het rijk (Green Deal) en  de provincie zeker gesteld en contracten afgesloten met energieleveranciers. Met  woningcorporaties hebben we afspraken gemaakt om hun woningvoorraad te  verduurzamen. Particuliere woningeigenaren maken veel gebruik van onze premieregeling  voor energiemaatregelen en dat levert werk op voor lokale en regionale bedrijven die  isoleren of zonnepanelen plaatsen. Het fossiele energieverbruik van de stad Nijmegen is  afgenomen.  De stads‐ en streekbussen rijden op groen gas, afkomstig van ons gft‐afval.  De  ARN heeft hiervoor een vergistingsinstallatie gebouwd. De exploitatievoordelen van  duurzaamheidsmaatregelen in gemeentelijke gebouwen gebruiken we voor nieuwe  initiatieven om ons vastgoed te verduurzamen. In het eerste kwartaal van 2013 wordt het  Masterplan Duurzaamheid ter besluitvorming aangeboden, waarbij de meest  winstgevende projecten als eerste worden aangepakt.     Vanaf april 2013 voert de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) vergunningverlening  en handhaving uit. Samenwerking met omliggende gemeenten en de provincie zal de  kwaliteit en efficiëntie doen toenemen.    We gaan onverminderd door onze doelstelling, Nijmegen klimaat‐ en energieneutraal, te  bereiken. Het energieverbruik van particulieren neemt elk jaar met zo’n 1,5% af,. We  33   

Bestuursagenda    hebben geïnvesteerd in een Zonnepark, zonnepanelen op het dak van voorzieningenhart  De Ster en de Jan Massinkhal, zonneboilers op de Vocasahal en energiezuinige verlichting  in parkeergarage Kelfkensbos, geïnstalleerd door medewerkers van Breed. De Zonneboom  bij het Technovium is onthuld en er is een bouwvergunning verleend voor een  windmeetmast  voor de beoogde windmolens langs e A15. We hebben met  woningbouwcorporaties afspraken gemaakt over energielabelsprongen, vanaf 2013  rapporteren zij daarover. De SSHN heeft met de zonnekrachtsubsidie 750 zonnepanelen  geplaatst  In oktober 2012 is de Nijmeegse Energieaanpak geëvalueerd, ruim 800  subsidieaanvragen zijn goedgekeurd. Er is € 691.000,‐ subsidie aangevraagd, wat goed is  voor € 4.300.000 aan investeringen. Negentien groepen van bewoners maakten hun  woningen gezamenlijk energiezuinig.    We bevorderen de kwaliteit van de leefomgeving. Het omgevingslawaai hebben we  grotendeels op kaarten vastgelegd, dat geeft inzicht in potentiële geluidhindersituaties.  I&M heeft aan de hand van berekeningen gerapporteerd over de luchtkwaliteit in  Nijmegen, er waren geen overschrijdingen van grenswaarden. Meer Nijmegenaren  ervaren geluidsoverlast door brommers, scooters, luidruchtige jongeren en evenementen.  We bereiden een actieplan voor om dit terug te dringen. Er is al een subsidieregeling voor  elektrische scooters  gestart. Stankoverlast door verkeer is afgenomen, mensen klagen  vooral over barbecues en open vuur, hondenpoep, riolering en gft‐containers. In  Lindenholt en Oud‐West is de overlast sterk afgenomen.    We hebben zeven bodemsaneringen begeleid. Daarmee hebben we mogelijke  volksgezondheidsrisico’s verlaagd en verspreidingsrisico’s beperkt. Ook hebben we met  onze bodemadviezen ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk gemaakt zoals woningbouw en  de aanleg van de plassen in Nijmegen Noord. De bodemsaneringen zijn minimaal één keer  integraal gecontroleerd op alle bodemaspecten.    Indicatoren  Nijmegen klimaat‐  en energieneutraal 

Realisatie 2011 

Doelstelling  2012 

Realisatie 2012 

1.0 Energiebesparing stad (t.o.v. 2008)  

4,4% 

4% 

nog niet bekend 

1.1 CO2 emissie eigen organisatie (ton/jr)  

2806 

3.000 

nog niet bekend 

1.2 Energiebesparing eigen organisatie (t.o.v. 2008)   1.3 10 MW windenergie   1.4 Percentage corporatiewoningen met label A of B of verbeterd  met 2 labelsprongen   1.5 Aantal particuliere woningen energiezuinig door Energieaanpak  particuliere woningen   1.6 Percentage duurzaam inkopen  

+ 1,67% 

4% 

nog niet bekend 

bp vastgesteld 

voorber. bouw 

bp vernietigd 

17% 

20% 

 

82 

1.000 

800 

94% 

75‐100% 

94% 

 

Aanpak bodemverontreiniging  2.1 Percentage geluidsoverlast in buurt door wegverkeer   2.2 Aantal km wegvak met overschrijding grenswaarde   stikstofdioxide (NO2)   2.3 Percentage waar men stank of vieze lucht ervaart in de buurt  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

53% 

45% 

nog niet bekend 

5,4  km 

1,5 km 

nog niet bekend 

18% 

22% 

18% 

 

Aanpak bodemverontreiniging  3.1 Ernstig verontreinigde locaties met humane risico's zijn beheerst   in 2015  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

geen indicator 

50% 

Realisatie 2012  50% 

 

Beperken hinder bedrijfsmatige activiteit  4.1 Uitgevoerde geplande bedrijfsbezoeken  

Realisatie 2011  >90% 

Doelstelling 2012  >90% 

Realisatie 2012  80% 

Om de hinder van bedrijfsmatige activiteit te beperken, hebben we 354 integrale  bedrijfscontroles uitgevoerd, waarbij we onnodige regeldruk vermijden. We hebben zeer 

 

Bestuursagenda    intensief meegewerkt aan de oprichting van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN)  voor de uitvoering van de volledige Wabo‐taak. De ODRN is op 1 april 2013 operationeel. 

  Financiën 

  Programma Klimaat en energie   x € 1.000  Financiële lasten per product  Klimaat  Milieubeheer Bedrijven  Geluid  Lucht  Bodem  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Klimaat  Milieubeheer Bedrijven  Geluid  Lucht  Bodem   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    4.076  1.883  815  281  1.768  8.823      1.347  105  82  51  702  2.288  6.535 

Begroting  dynamisch 2012    3.761  1.883  815  391  2.423  9.273      1.022  105  82  161  1.356  2.727  6.546 

Rekening   2012    3.765  1.528  625  380  2.457  8.754      1.089  127  71  118  1.183  2.588  6.166 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐4  356  190  11  ‐35  518      66  22  ‐11  ‐43  ‐173  ‐139  379 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  7.414 

Mutatie reserve 

 

  7.474 

 

  7.094 

 

379   

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F040 Reserve ISV  Totaal onttrekking   Totaal mutatie reserve 

  0  878  878  ‐878 

  50  878  928  ‐928 

  50  878  928  ‐928 

  0  0  0  0 

6.546 

6.166 

379 

 

Saldo na eerste winstbestemming 

6.535 

 

     

35   

Bestuursagenda   

GROEN & WATER  Met toegankelijke groenstructuren van hoge kwaliteit en beleefbare waterpartijen werken  we aan een duurzame stad, aantrekkelijk voor wonen, werken en recreëren. Groen en  integraal waterbeheer dragen bij aan de gezondheid van onze burgers. We werken de  relatie tussen leefbaarheid‐gezondheid‐groen en water explicieter uit. We zetten het  Gemeentelijk rioleringsplan 2010‐2016 door en geven vervolg aan de Actualisatie (2011)  van het Waterplan 2001.    Wat hebben we bereikt?  Oplevering van park Korenmarkt was een hoogtepunt. De voortgang met de  voetgangersbrug over ’t Meertje en het Natuurcentrum Grote Rivieren in de  Stratemakerstoren is zonder meer positief.   De renovatie van de openbare ruimte in de Bouwmeesterbuurt, inclusief  rioolvernieuwing, is met een mooi eindresultaat opgeleverd. Participatie van  omwonenden maakte een bergbezinkbassin aan in het Broeder Koenraadpark overbodig  en heeft er in de Schildersbuurt toe geleid dat we de openbare ruimte niet grootschalig  hoeven te vernieuwen. De voortgang rondom beheer en verkoop van Heumensoord  is  bevredigend.    Wij versterken de groene en blauwe allure van Nijmegen en betrekken de burgers hierbij;  speciale aandacht gaat uit naar Oud‐West. De tevredenheid over groen in de stad is  volgens de Stads‐ en wijkmonitor  gedaald, maar dat is waarschijnlijk te verklaren door  een andere onderzoeksmethode.   Van 716 hectare groen gingen we naar 735 hectare, exclusief Nijmegen‐Noord.   Het percentage duurzame en niet‐duurzame bomen binnen de lanen van de  hoofdboomstructuur is ongeveer gelijk gebleven. In plaats van een Ruimtelijk Kader Groen  hebben we ons groenbeleid praktisch vertaald naar de nog vast te stellen Structuurvisie.  Het Handboek Stadsbomen maken we duidelijker, we herstellen de fouten en passen het  aan de nieuwe APV, die leidt tot een aangescherpte beoordelingswijze van kapaanvragen.  De inventarisatie van monumentale en waardevolle bomen is dit jaar afgerond.  We hebben een provinciale subsidie gekregen voor de aanleg van een recreatieve  fietsverbinding tussen Nijmegen en Appeltern en willen hier maximaal € 50 aan bijdragen.  Aan de oostzijde van Nijmegen hebben we in het kader van het  Landschapsontwikkelingsplan  Millingen, Ubbergen, Groesbeek bijgedragen aan  ecologische verbindingszones en wandelroutes. Dit meerjarige project is nagenoeg  afgerond.  We werkten aan ons groenbeleid onder meer in de Structuurvisie, de  Ontwikkelingsvisie Waalsprong, de Nota Nijmegen Bereikbaar, Nota IBOR, Nota  Beeldkwaliteit, Erfgoednota, in acht ambitiedocumenten en in vijftien  bestemmingsplannen. De Groene Route hebben we vastgesteld. Ook bewaakten we bij  vele projecten het waterbelang, onder meer bij het Waalfront, de dijkteruglegging, de  Landschapszone en de vele andere projecten in de Waalsprong.  Met name steken we veel  tijd in de water‐ en rioleringsplannen van de woongebieden om beheerproblemen te  voorkomen.  Samen met bewoners en woningcorporaties maakten we voor Waterkwartier en   Wolfskuil een kansenkaart met optionele locaties voor meer groen. Voor een aantal bosjes  binnen onze gemeente zijn beheerplannen gemaakt en er is een start gemaakt met het  locatiegebonden evenementenbeleid waarbij ons groen van groot belang is.  Wij leverden bijdragen aan regionale en landelijke planvorming zoals Ruimte voor  de Rivier en de Deltaprogramma’s Rivieren en Nieuwbouw & Herstructurering. Onder  leiding van de provincie zijn regioprocessen gestart om meer helderheid te krijgen over  kansrijke strategieën voor ruimtelijke inrichting en waterveiligheid. Het Ruimtelijk Kader  Water is verder uitgewerkt. Er is een concept Handboek Water en Ro opgesteld, met  daarin de watertoetsprocessen en de noodzakelijke instrumenten. Stadswateren is  overgedragen aan het Waterschap, in een Beheervisie Watersysteem Nijmegen Zuid staat 

 

Bestuursagenda    hoe het water en de oevers moeten worden onderhouden. Verder hebben we een groot  aantal projecten gerealiseerd.    Ons rioolbeheer richt zich op de volksgezondheid, een duurzaam milieu en een goede  leefomgeving. De kwaliteit van ons rioolstelsel is goed en moet minimaal op dat niveau  blijven. De gemiddelde restlevensduur op basis van de rioolinspecties 49,4 jaar, dat is  ongeveer 0,3 jaar lager dan eind 2011. Dat komt doordat we risicogericht inspecteren,  riolen in relatief slechte staat zijn daardoor wat oververtegenwoordigd.  Dit was het derde jaar van de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan  2010‐2016. Door zorgvuldige ambtelijke afstemming in onze ‘waterketen’ en goede  afstemming van onze activiteiten en investeringen op de overige gemeentelijke  programma’s werkt dit plan goed door in de waterketen binnen onze organisatie. Uit het  rekenkameronderzoek scoort het GRP20102‐016 perfect.  We hebben bijgedragen aan onderzoek naar de gezondheidsaspecten van water  in stedelijk gebied. Mede naar aanleiding daarvan hebben we de infiltratievoorzieningen  (wadi’s) verbeterd. Voor het rioleringsstelsel van Nijmegen ten zuiden van de Waal en ten  oosten van het Maas‐Waalkanaal hebben we een analyse gemaakt van de risico’s van de  historisch gegroeide structuur van het rioleringsstelsel.   In 2012 is de regelgeving voor het afkoppelen gewijzigd, we hebben onze nota  ‘afkoppelen en infiltreren van hemelwaterafvoer’ daaraan aangepast. We hebben ruim 5  hectare afgekoppeld, de komende jaren komen daar nog 1,5 tot  8,7 hectare bij.   Wij blijven zoeken naar maximale kosteneffectiviteit in aanbesteding, exploitatie  en investering. In de kostenbeheersing van de exploitatiepost calamiteiten is evenwel een  forse overschrijding. In 2013 moeten we op deze post zeer strikt toezien. Omdat  nieuwbouw aan het Nachtegaalplein is uitgesteld, hoefden we niet te investeren in een  nieuwe riolering daar. Om die reden is ook de rioolvervanging van de Tweede Oude  Heselaan uitgesteld. De aanpak van de Archipelvijver is in voorbereiding.  Tussen waterschap Rivierenland en gemeente Nijmegen zijn , op basis van  gelijkwaardigheid, afspraken gemaakt voor een integraal optimaal beheer van riolering en  afvalwaterzuivering. Met onze buurgemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en  Groesbeek hebben we een intentieverklaring ondertekend voor samenwerking in de  afvalwaterketen, in 2013 tekenen we hiervoor een samenwerkingsovereenkomst.    Indicatoren    Versterken groene en blauwe allure  1.1 Tevredenheid over groenvoorzieningen (incl stadswater) in % ,  resp. Nijmegen geheel en Nijmegen‐Oud‐west   1.2 Ontwikkeling Nijmeegs woonareaal zonder 0,5 ha aaneengesloten  vlakgroen (incl waterpartijen) binnen 300 meter, in %punten ten  opzichte van 1 januari 2011   1.3 Saldo Nijmeegs groenareaal, in hectares   1.4 Toename duurzame bomen in lanen van hoofdboomstructuur in %  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

69% 

75%; 62% 

niet gemeten 

planvorming 

‐25% 

zie tekst 

0 

0 of positief 

positief 

+2,21% 

toename 

‐0,1% 

 

Beperken hinder bedrijfsmatige activiteit  2.1 Stabiele restlevensduur  

Realisatie 2011  ‐2% 

Doelstelling 2012  0% 

Realisatie 2012  0% 

                 

37   

Bestuursagenda    Financiën  Programma Groen en Water   x € 1.000 

Begroting  primitief 2012 

Financiële lasten per product  Groen, natuur en landschap  Integraal waterbeheer  Woonmilieuverbetering  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Groen, natuur en landschap  Integraal waterbeheer  Woonmilieuverbetering   Totaal baten programma  Totaal programma 

  799  11.569  2.165  14.533      51  11.569  670  12.291  2.243 

Begroting  dynamisch  2012    1.035  11.549  2.318  14.902      91  11.569  807  12.467  2.436 

Rekening   2012 

Verschil   Bdyn ‐ rek 

  1.114  11.649  2.137  14.900      156  11.652  787  12.594  2.306 

  ‐80  ‐99  181  2      65  82  ‐20  127  129 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  2.893 

Mutatie reserve 

 

  3.223 

 

  3.093 

 

129   

 

ONTTREKKING  F040 Reserve ISV  Totaal onttrekking   Totaal mutatie reserve 

  650  650  ‐650 

  787  787  ‐787 

  787  787  ‐787 

  0  0  0 

2.243 

2.436 

2.306 

129 

 

Saldo na eerste winstbestemming 

 

 

Bestuursagenda   

  3.3 Stedelijke ontwikkeling, Cultuurhistorie,  Maatschappelijk vastgoed en P&O  Portefeuillehouder H. Kunst   

GRONDBELEID  Grondbeleid is geen doel op zich. Wij scheppen fysieke ruimte voor de realisatie van  woningen, scholen, kantoren, bedrijfshuisvesting en andere voorzieningen en maken  hierover afspraken met andere partijen. Wij initiëren en realiseren langetermijnprojecten  als Waalsprong, Spoorzone en Koers West.   De uitvoering van dit grondbeleid is omschreven in de Kadernota Grondbeleid.  Om de risico’s van projecten af te dekken heeft de Stadsbegroting een aparte Algemene  Bedrijfsreserve (ABR) voor het Ontwikkelingsbedrijf. Zeker in economisch mindere tijden is  een adequate reservevoorziening essentieel. Op basis van een separaat raadsvoorstel zijn  risico’s, beheersmaatregelen, sturingsmaatregelen met bijbehorende financiële  consequenties voor het programma Grondbeleid in beeld gebracht.     Wat hebben we bereikt?    De economische crisis heeft invloed op het programma Grondbeleid. Projecten stagneren,  de animo voor nieuw aangeboden koopwoningen is minimaal, mede als gevolg van de  problemen die potentiële kopers ervaren bij het verkrijgen van financiering. Nieuwe  initiatieven uit de markt zijn er bijna niet en lopende projecten vertragen. De financiële  ruimte droogt op, investeringsgeld neemt af en subsidiepotjes worden dichtgedraaid.  Ruimte voor nieuwe projecten is er bijna niet, gelet op het risicoprofiel in de markt en dat  van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf. Bij mogelijke nieuwe projecten zal hier dan ook  extra aandacht aan worden besteed.    De economische crisis betekent voor de gemeente dat de eerder gekochte gronden later  dan verwacht kunnen worden verkocht voor bijvoorbeeld woningen of bedrijven. De  gevolgen hiervan zijn op een rij gezet in de risiconota Ontwikkelbedrijf. Hierin hebben we  op onderdelen in lopende exploitaties nieuwe keuzen gemaakt om de financiële  beheersbaarheid van projecten te garanderen voor de toekomst. Met de  Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP) stellen wij de gemeenteraad op de hoogte  van de ontwikkelingen.    Ondanks de economische crisis zijn er in 2012 diverse projecten gestart dan wel afgerond.  Zo is de Keizer Karelgarage opgeleverd, wordt de Castellatoren aan de Graafseweg  gerealiseerd, zijn aan de Teersdijk woningen opgeleverd, en komt Station Goffert steeds  dichter bij realisatie. Plein 44 heeft bijna het hoogste punt bereikt. Bij het centraal station  is de bouw van Doornroosje begonnen met daarboven 350 studenteneenheden. In de  Vossenpels, waar ruimte is voor zelfbouwers, zijn de eerste vijftien kavels verkocht. Er zijn  dertien appartementen boven winkels gebouwd. Voor het Waalfront zijn de eerste  plannen voor de Handelskade verder uitgewerkt. Het gaat om ruim 500 woningen boven   commerciële voorzieningen en horecadoeleinden. Naar verwachting zal in 2013 de grond  worden verkocht aan de betrokken ontwikkelaars. In Dukenburg is behoefte aan 135  eenheden voor beschermd wonen. Samen met zorgpartijen en de corporaties werken we  aan concrete plannen om een deel daarvan te realiseren in Zwanenveld op de voormalige  locatie van de Prins Mauritsschool, in Malvert en in de Meijhorst. Naar andere locaties  wordt nog gezocht. Standvast Wonen besloot in Malvert 120 maisonnettes te renoveren  en er 144 te slopen. Daarvoor komen in de plaats 24 appartementen voor dementerende  ouderen en 50 appartementen waar men tot op hoge leeftijd kan blijven wonen. Aan de 

39   

Bestuursagenda    Hatertseweg bouwt Standvast Wonen 242 eengezinswoningen en appartementen,  waarvan 148 huur‐ en 94 koopwoningen.    In 2012 heeft het aantal planexploitaties zich gestabiliseerd, het aantal  planexploitaties in ontwikkeling (pio’s) loopt door de economische omstandigheden terug.  Activiteiten als grondverwervingen, verkopen, onteigeningen en deelnemingen bleven  stabiel.    De VGP van april 2013 is in een nieuw jasje gestoken. De VGP is gewijzigd op verzoek van  uw Raad. Voor dit jaar bevinden we ons nog in een overgangsfase. De vormgeving van de  VGP is inmiddels gewijzigd, maar de planning is nog volgens het oude stramien. In 2012  zijn er enkele majeure ontwikkelingen geweest die impact hebben op de  grondexploitaties. Zo is eind 2012 gestart met de ontvlechting van de GEM Waalsprong,  waardoor de gemeente Nijmegen  enig aandeelhouder wordt. Daarmee zal ook de  exploitatieopzet en de risico inschatting  veranderen. Besluitvorming over de nieuwe  exploitatieopzet zal  separaat aan de Raad worden voorgelegd, maar  voorzichtigheidshalve is wel al rekening gehouden met een voorziening voor  exploitatietekorten voor de GEM Waalsprong tot een bedrag van € 11,7 miljoen.  Bij de  beoordeling van de planexploitaties is bezien of er maatregelen getroffen konden worden  die de nadelen kunnen dempen. In de GEM Waalsprong zijn de rioolinvesteringen niet  meer opgenomen in de planexploitatie, maar zijn overgebracht naar de investeringen in  het Gemeentelijk Rioleringsplan. Door deze gewijzigde financiering kunnen de lasten naar  rato van de gebruiksduur in de begroting opgenomen worden. Bij de Waalsprong  Gemeentelijk deel is eveneens gekeken naar investeringen en zijn enkele infrastructurele  werken overgebracht naar het gemeentelijk investeringsplan. Daarentegen is van een deel  van de grond bepaald dat dit niet meer als bedrijventerrein ontwikkeld zal worden. Als  gevolg van deze wijzigingen is de voorziening Waalsprong met € 2 miljoen afgenomen.  Voor de deelneming Bergerden zijn berekeningen gemaakt die er toe leiden dat er een  extra bedrag van € 2,1 miljoen voorzien moet worden om de tekorten Bergerden op te  vangen. Voor de ontwikkeling van het Waalfront wordt samengewerkt met een partner en  is het Nijmeegs aandeel  50%. Een herziene planexploitatie zal in 2013 aan de Raad  worden voorgelegd. Uitgaande van de bestaande exploitatie zoals vastgesteld in de AvA   van 6 februari 2013 en overeenkomstig de risiconota Ontwikkelbedrijf november 2012  is  een voorziening van € 5,3 miljoen opgenomen. De huidige economische situatie beziend,  bestaat het risico dat deze voorziening onvoldoende is om het tekort te dekken. Mede om  die reden wordt in de perspectiefnota 2014 voorgesteld om € 2 miljoen structureel  in de  saldireserve te benoemen als risicobuffer om mogelijk optredende hogere  exploitatietekorten van ondermeer de grondexploitatie Waalfront op te kunnen vangen.  Aangezien de bovengenoemde  maatregelen via de ABR worden afgewikkeld, is de stand  van de ABR  gedaald naar  € 1,7 miljoen.   

 

Bestuursagenda    Programma Grondbeleid   x € 1.000  Financiële lasten per product  Instrumenten Grondbeleid  Stedelijke Ontwikkelingsprojecten  Waalsprong  Woningbouwprojecten  Bedrijvigheidsprojecten  Herstructureringsprojecten   Stadscentrum  Koers West  Maatschappelijk Vastgoedprojecten  Dijkteruglegging  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Instrumenten Grondbeleid  Stedelijke Ontwikkelingsprojecten  Waalsprong  Woningbouwprojecten  Bedrijvigheidsprojecten  Herstructureringsprojecten  Stadscentrum  Koers West  Maatschappelijk Vastgoedprojecten  Dijkteruglegging   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting prim.  2012    14.407  5.836  47.168  918  4.088  16.663  10.061  67.741  7.019  0  173.901      13.312  5.836  46.503  918  4.088  16.663  10.061  66.491  7.019  0  170.891  3.010 

Begroting dyn.  2012    12.641  13.489  35.514  3.719  1.120  10.545  26.321  132.732  7.720  19.797  263.599      11.546  13.489  34.849  2.744  1.120  10.545  26.321  131.482  7.720  19.797  259.614  3.985 

 

 

Rekening   2012    45.597  8.079  38.611  6.105  3.401  5.159  25.346  84.167  7.425  19.288  243.178      25.457  8.079  37.946  5.130  3.401  5.159  25.346  82.917  7.425  19.288  220.148  23.029 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐32.956  5.411  ‐3.097  ‐2.386  ‐2.282  5.386  975  48.566  295  509  20.421      13.911  ‐5.411  3.097  2.386  2.282  ‐5.386  ‐975  ‐48.566  ‐295  ‐509  ‐39.465  ‐19.044 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

13.994 

Mutatie reserve 

 

  4.514 

 

  23.558 

 

‐19.044   

  STORTING  F025 Algemene bedrijfsreserve  F045 Reserve stadsbrug  Totaal storting 

  1.923  0  1.923 

  7.707  1.876  9.583 

  7.707  1.876  9.583 

  0  0  0 

ONTTREKKING  F002 Reserve Strategische Investeringen  F022 Saldireserve  F025 Algemene bedrijfsreserve  F045 Reserve stadsbrug  Totaal onttrekking   

  0  0  6.971  5.936  12.907 

  2.000  3.000  5.112  0  10.112 

  2.000  3.000  5.112  0  10.112 

  0  0  0  0  0 

  Totaal mutatie reserve 

‐10.984 

‐529 

‐529 

0 

3.010 

3.985 

23.029 

‐19.044 

 

 

 

Saldo na eerste winstbestemming   

Het programma kent een nadelig saldi van € 23 miljoen tegenover een raming van               € 4 miljoen. De overschrijding van het programma wordt voor ongeveer € 18,3 miljoen  veroorzaakt door de voor en nadelen die in de planexploitaties zijn genomen.  De Voortgangsrapportage Grote Projecten van april 2013 geeft hier een uitgebreide  toelichting op. In deze stadsrekening is een voorstel over afwikkeling van deze tekorten  via de ABR opgenomen. Voorgesteld wordt om € 21, 3 miljoen uit de ABR te onttrekken.  Na deze mutatie zou het nadelig saldo op het programma nog € 1,7 miljoen bedragen.  Echter in de opbrengsten is een bedrag van € 3 miljoen voor het warmtenet opgenomen  die pas in 2013 geeffectueerd gaan worden. Om die reden wordt voorgesteld deze € 3  miljoen voorlopig naar de saldireserve te storten en in 2013 beschikbaar te stellen voor  het warmtenet.    Na deze mutaties resteert een exploitatieresultaat van € 4,7 miljoen, zijnde de  programmakosten die met grondbeleid samenhangen. 

41   

Bestuursagenda    Deze lasten zijn € 0,7 miljoen hoger dan was geraamd hetgeen vooral veroorzaakt wordt  door het beheer strategische gronden. De beheerslasten en rentelasten overtreffen de  opbrengsten van de terreinen en panden. Extra kosten zijn in 2012 gemaakt voor het  maken van bestemmingsplannen om de terreinen en panden te kunnen verkopen.   

RUIMTE & CULTUURHISTORIE  Met het programma Ruimte & Cultuurhistorie streven we naar een evenwichtige  ruimtelijke structuur, een krachtige stedelijke identiteit, vooral in het centrum, rondom de  Waal, in de stedelijke entrees en knopen. Daarin gaan cultuurhistorische rijkdom en  eigentijdse ontwikkeling samen. Cultuurhistorische kennis van de inwoners vergroot hun  betrokkenheid bij de stad en hun onderlinge verbondenheid. Het programma Ruimte is  kaderstellend, faciliterend en toetsend en handhavend. Het Regionaal Archief Nijmegen  borgt het publiek geheugen, we willen het zoveel mogelijk toegankelijk te maken voor  geïnteresseerden.     Wat hebben we bereikt?  De Structuurvisie, de ruimtelijke agenda op stedelijk niveau, is geactualiseerd en wordt in  het voorjaar van 2013 vastgesteld. Met de actualisatie van de bestemmingsplannen liggen  we nog steeds op koers. De plannen zijn aangepast aan de veranderde  marktomstandigheden. In totaal zijn 32 bestemmingsplannen en projectbesluiten  vastgesteld waarmee diverse ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk zijn gemaakt. Slechts op  4% kwamen beroepschriften binnen, mede dankzij de zorgvuldige communicatie. Het  percentage van het Nijmeegse grondoppervlak dat gedekt is door bestemmingsplannen  niet ouder dan 10 jaar is voor Nijmegen Noord conform de raming, voor de rest van de  stad ligt het percentage iets lager.   Ruimtelijke kwaliteit is nauwelijks te meten, maar Nijmegenaren zijn onverminderd  positief over hun stad en zeer betrokken bij onze plannen en producten. We hebben  gewerkt aan een nieuwe Kadernota Beeldkwaliteit, die we in het tweede kwartaal van  2013 aan uw raad aanbieden. Ook de Uitwerkingsnota Beeldkwaliteit is bijna af. Deze  nota’s zijn het toetsingskader voor de Commissie Beeldkwaliteit en de Ruimtelijke  KwaliteitsTeams. We hebben meegewerkt aan de Kadernota Reclamebeleid in relatie met  de Nota Beeldkwaliteit. In 2012 zijn er 1046 adviezen uitgebracht. We hebben belangrijke  infrastructurele ingrepen vormgegeven of begeleid.    Wij bewaken de ruimtelijke, bouw‐ en milieutechnische kwaliteit en de veiligheid van  woon‐ en werkpanden. Het traject van vergunningverlening organiseren we zo efficiënt en  klantvriendelijk mogelijk. De invoering van de Wet algemene bepalingen  omgevingsvergunning (Wabo) draagt hier fors aan bij. Door efficiëntere processen en  meer mogelijkheden voor overleg vooraf zijn er minder afwijzingen. Wij hebben 1207  Wabo beschikkingen verstrekt. Steekproefsgewijs worden vergunningen gecontroleerd, i n  totaal waren er 2021, iets meer dan begroot. Alle 65 klachten zijn afgehandeld.  Het aantal getoetste aanvragen om te bouwen is gedaald. De ruimte die daardoor  ontstaat, zetten we in bij het lopende project Ruimte voor de Rivier. Ook hebben we  geïnvesteerd in het nieuwe proces ‘sloopmelding’ en de processen ‘melding  brandveiliggebruik’ en ‘gebruiksvergunningen’.    We willen de specifieke Nijmeegse identiteit en eigenheid behouden, versterken en  zorgvuldig beheren en vooral: nog meer zichtbaar maken. Waar mogelijk zetten we  cultuurhistorie in als inspiratiebron in de ruimtelijke ontwikkelingsprojecten.   Beleidsmatig was 2012 een goed jaar. De beleidsnota voor de archeologie is voor  inspraak vrijgegeven. De Erfgoednota is aangeboden aan de raad. Het archeologisch  bedrijf heeft een uitstekend en financieel positief jaar achter de rug. In vijftien  briefrapporten en tien rapporten zijn veel nieuwe inzichten gegeven in de geschiedenis  van Nijmegen. Nadruk lag op het gebied van de dijkteruglegging. Daarbij werden onder  andere Fort Knodsenburg, een Romeinse nederzetting en een versterkt huis of klein  kasteeltje aan de Griftdijk opgegraven. 

 

Bestuursagenda      In het Huis van de geschiedenis waren diverse tentoonstellingen, het maandelijkse  archeologisch vragen(v)uur, het Geschiedeniscafé en een drukbezochte serie  lunchlezingen. Er kwamen 23.000 bezoekers.   Er zijn nieuwe visualisaties in het parkje op de Korenmarkt en in de parkeergarage  aan de Van Schaeck Mathonsingel. We proberen de ‘Verloren Toren’ een mooie plek te  geven onder Plein 1944. De ‘24 uur van de Nijmeegse Geschiedenis’ was wederom een  groot succes, evenals de Open Monumentendag. Op 27 september was het Nijmeegse  stadhuis Monument van de Maand met drukbezochte rondleidingen. We waren in  oktober de gastheer van onze internationale partners in het project Francia Media. We  hebben bijgedragen aan het Gebroeders van Limburgfestival en het Romeinenfestival, en  we hebben goed bezochte open dagen georganiseerd in het archeologisch depot.  We hebben circa 16.400 meter archieven en collecties in ons depot opgenomen,  waarvan circa 2.500 meter uit gemeenten in de regio. Er is veel tijd en energie besteed  aan de verbetering van de Digitale Studiezaal. Het aantal bezoekers van de website van  het Regionaal Archief is toegenomen tot 190.000. We ontvingen veel bezoekers in de  studiezaal van het Regionaal Archief, samen met andere instellingen boden we educatieve  programma’s aan en we werkten mee aan circa zestig (populair‐) wetenschappelijke  historische publicaties en Tv‐programma’s.    Indicatoren    Stimuleren van de ruimtelijke ontwikkeling 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

1.1 Percentage van het aantal beroepschriften ten opzichte van het  aantal zienswijzen tegen vastgestelde postzegelplannen   1.2 Idem m.b.t. actualisatieplannen  

 

5 

4 

 

10 

4 

1.3 Het percentage van het Nijmeegse grondoppervlak dat gedekt is  door  bestemmingsplannen die niet ouder zijn dan 10 jaar in de   bestaande stad (Nijmegen Zuid)   1.4 Idem voor Nijmegen Noord  

 

90 

90 

 

70 

70 

 

Kwaliteit openbare ruimte 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

2.1 Percentage bewoners dat Nijmegen een mooie stad vindt  

 

7,5 

7,5 

2.2 Percentage bewoners dat Nijmegen een prettige stad om in te  wonen vindt   2.3 Waardering bewoners voor Nijmegen als woon‐ en leefgemeente  (gemiddelde rapportcijfer)   2.4 Waardering van ondernemers voor bedrijfsomgeving (gemiddeld  rapportcijfer)   2.5 Positie in de ranglijst steden voor wat betreft het toeristisch imago  

 

97 

 

 

 

7,5 

 

7,1 

 

 

4 

3 

 

Goed en veilig bouwen 

Realisatie 2011 

3.1 Aantal klachten   3.2 Percentage van de klachten leidende tot concrete handhaving  (waaronder controles)   3.3 Aantal handhavingsacties (waaronder controles) leidende tot  maatregelen zoals bijvoorbeeld een dwangsom   3.4 Aantal van rechtswege verleende vergunningen  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

146 

70 

65 

 

100 

100 

2331 

2000 

2021 

3.5 Percentage gegronde bezwaarschriften  

 

10 

9 

 

10 

n.n.b. 

 

Cultuurhistorische waarden  4.1 Aantal panden restauratie‐ en onderhoudssubsidie   4.2 Aantal archeologische, architectuur‐ en bouwhistorieonderzoek   4.3 Aantal visualisaties   4.4 Aantal procedures bescherming gemeentelijke monumenten en  stadsbeelden  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

4 

4 

4 

76 

80 

57 

2 

2 

2 

28 

‐ 

28 

 

43   

Bestuursagenda    Borging publiek geheugen 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

5.1 Aantal bezoeken aan het RAN (Regionaal Archief Nijmegen)  

 

5500 

5650 

5.2 Aantal bezoekers van de website van het RAN  

 

160000 

190000 

5.3 Percentage van de Nijmeegse scholen dat het RAN bezoekt  

 

60 

60 

  Financiën  Programma Ruimte en cultuurhistorie   x € 1.000  Financiële lasten per product  Planologie &Ruimtelijke ordening  Ruimtelijke inrichting en vormgeving  Handhaving en inspectie Bouwen  Vergunningverlening Bouwen  Cultuurhistorie  Borging Publiek Geheugen  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Planologie &Ruimtelijke ordening  Ruimtelijke inrichting en vormgeving  Handhaving en inspectie Bouwen  Vergunningverlening Bouwen  Cultuurhistorie  Borging Publiek Geheugen   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    1.718  343  1.720  4.580  3.001  2.985  14.348      721  200  0  5.154  1.826  495  8.395  5.953 

Begroting  dynamisch 2012    1.843  343  1.720  4.580  3.001  2.985  14.473      561  200  ‐100  5.154  1.826  495  8.135  6.337 

Rekening   2012    1.729  206  2.016  4.585  1.751  2.955  13.241      345  0  ‐74  3.975  566  484  5.296  7.945 

Verschil   Bdyn ‐ rek    114  137  ‐296  ‐5  1.251  31  1.232      ‐216  ‐200  26  ‐1.179  ‐1.259  ‐11  ‐2.839  ‐1.607 

  Het nadelig resultaat wordt voor € 1,2 miljoen veroorzaakt door minder bouwleges. Dit  heeft vooral te maken met een restitutie van eerder ontvangen bouwleges in verband met  een ingetrokken bouwplan € 0,7 miljoen en een fiscaal compromis € 0,3 miljoen. Het  overige is verklaarbaar door minder aanvragen voor grote bouwvergunningen en lagere  bouwkosten. 

MAATSCHAPPELIJK VASTGOED   In de gemeentelijke beleidsprogramma’s vervult Vastgoed, Sport en Accommodaties een  faciliterende en accommoderende functie. Deze afdeling VSA heeft een eigen rol en  verantwoordelijkheid als eigenaar. Daarnaast beheert VSA in opdracht van het  programma Grondbeleid enkele honderden objecten in afwachting van een definitieve  herbestemming. Deze panden zetten we ook (tijdelijk) in voor maatschappelijke  instellingen.    In 2012 is de Kadernota Vastgoedbeleid vastgesteld, met daarin de condities waaronder  de gemeente Nijmegen over eigen vastgoed beschikt. Eigendom is geen doel op zich. De  rol die de gemeente heeft kan per vastgoedobject en zelfs per tijdsfase verschillend zijn.   Met de Kadernota Maatschappelijk Vastgoed krijgt het stadsbestuur meer inzicht  in wat er is, waarom het er is en wat er zou moeten zijn aan gemeentelijk bezit. We zetten  ons maatschappelijk vastgoed in voor doelen van de programma’s Sport, Wijken, Cultuur,  Cultuurhistorie, Welzijn, Onderwijs, Jeugd, Mobiliteit, Grondbeleid, Veiligheid en  Facilitaire Diensten.   De belangrijkste ontwikkelingen in 2012 betroffen de nieuwbouw voor Doornroosje, de  renovatie van De Vereeniging, overleg over de toekomst van de Vasim, samenvoeging in  de Bastei van Natuurmuseum en Stratemakerstoren en tot slot de bouwkundige staat van  de Stevenskerk en Stevenstoren. We investeerden in diverse sport‐ en  wijkaccommodaties. Het wijkcentrum Hatert voldoet na de verbouwing beter aan de  wensen van de bewoners. Het Gemeenschapshuis Waterkwartier is gesloopt om plaats te  maken voor een voorzieningenhart met woningen. Bewoners kunnen tijdelijk terecht in  het voormalige wooncentrum Sonnehaert. Met betere installaties en zonnepanelen op  gemeentelijke gebouwen verhogen we de duurzaamheid. Begin 2013 bieden we het 

 

Bestuursagenda    Masterplan Duurzaamheid aan, de meest winstgevende projecten worden als eerste  aangepakt.      Indicatoren      Financiën   

Programma facilitaire  diensten, onderdeel  maatschappelijk vastgoed   x € 1.000  Financiële lasten  Maatschappelijk vastgoed  Financiële baten Maatschappelijk vastgoed 

Begroting  primitief 2012 

Saldo product Vastgoed 

Begroting  dynamisch 2012 

Rekening   2012 

Verschil   Bdyn ‐ rek 

41.132  37.031 

41.148  36.832 

40.531  36.391 

617  ‐441 

4.101 

4.316 

4.140 

176 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  4.118 

Mutatie reserve 

 

  4.227 

 

  4.051 

 

176   

 

STORTING (sportontwikkeling)  F022 Saldireserve    Totaal storting 

  0  0 

  115  115 

  115  115 

  0  0 

  17  17 

  26  26 

  26  26 

  0  0 

‐17 

89 

89 

0 

4.101 

4.316 

4.140 

176 

 

ONTTREKKING (maatschappelijk vastgoed)  F046 Reserve afschrijving  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming 

  Het positieve resultaat van € 176.000 is vooral veroorzaakt door de verkoop van een  woning in het laatste kwartaal.   

P&O  Binnen het beleidsveld Personeel en Organisatie hebben we via de afdeling P&O in 2012  een bijdrage geleverd bij het organisatieveranderingstraject ‘Meeander’ en de regie  gevoerd op de personele bezuinigingen. We hebben actief ingezet op het thema  leiderschap, de gesprekcyclus en formatiebeheer en er is voortvarend gestart met de  trainingen ‘Inzicht met Insights’. Zo willen we de personele consequenties opvangen en in  goede banen leiden. Tevens streefden wij onze dienstverlening aan de burger op peil te  houden en te blijven beschikken over kwalitatief goed, flexibel en divers personeel.  De processen voor werving en selectie en voor inhuur zijn verder gestroomlijnd  en er is begonnen met de voorbereidingen voor de werkkostenregeling en het nieuwe  functiegebouw. Voorts is de digitalisering van de werkprocessen doorgezet en aandacht  besteed aan arbo en bedrijfszorg.    Omdat we fiscale risico’s lopen op het terrein van onze verstrekkingen (ipads,  parkeervergunningen en werkkleding) is er een verstrekkingenbeleid vastgesteld en zijn  we begonnen met de voorbereiding voor de werkkostenregeling. Tot slot leverden we een  constante bijdrage aan de bezuinigingen en hebben we leidinggevenden en medewerkers  ondersteund en gefaciliteerd bij de doorontwikkeling van de organisatie. Ook hebben we  aandacht besteed aan onze boventalligen. Wekelijks is in het mobiliteitsoverleg vraag en  aanbod bij elkaar gebracht en is intern zoveel mogelijk gematcht. P&O medewerkers zijn  verder actief geweest in diverse landelijke en regionale netwerken om functies en  opdrachten uit te wisselen om de mobiliteit te vergroten. De centrale coördinatie op de  inhuur van arbeid is verder versterkt en de criteria verder verscherpt. Aanvragen worden  45   

Bestuursagenda    centraal aangemeld en afgehandeld. Hierdoor is een verder besparing op de kosten voor  inhuur gerealiseerd. Stages vormen een vast onderdeel van het totale mobiliteitsbeleid en  de arbeidsmarktcommunicatie. Ook dit jaar zijn succesvol stagiaires geplaatst. De P&O  informatievoorziening is gericht op ziekteverzuim, formatie en bezetting. Inzicht in de  functionering‐ en beoordelingsgesprekken wordt gebundeld en op één informatieplatform  aan leidinggevenden aangeboden.    De leergang ‘Werken in complexe ruimtelijke projecten‘ is in 2012 verder doorgezet,  samen met de regiogemeenten. De eigen regie op de verzuimbegeleiding heeft  nadrukkelijk vorm gekregen. De concept‐kadernota Agressie is verschenen en er zijn pilots  gehouden over een nieuwe aanpak van de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E). De  besluitvorming hierover is in 2013. We hebben 51 werkplekonderzoeken uitgevoerd.  De agenda op het gebied van arbeidsvoorwaarden en rechtspositie is meer  bepaald door de herinrichting van de organisatie en de regionaliseringontwikkelingen dan  door de arbeidsvoorwaardenregelingen in zijn algemeenheid. Zo hebben we een bijdrage  geleverd aan de totstandkoming van het Gelders Sociaal Plan (het sociaal statuut voor de  Regionale Uitvoerings‐diensten in de provincie Gelderland). Ook de overgang van de  brandweer naar de Veiligheidsregio Gelderland Zuid per 1 januari 2013 heeft de nodige  inzet gevergd. Moeizame onderhandelingen hebben weliswaar geleid tot een sectorale  CAO, maar deze loopt per 1 januari 2013 alweer af.      Financiën  Programma Bestuur en Middelen, onderdeel P&O   € 1.000  Financiële lasten   Personeel & Organisatie    Financiële baten    Personeel & Organisatie  Totaal programma 

 

Begroting  primitief 2012    3.806      0  3.806 

Begroting  dynamisch 2012    3.866      291  3.575 

Rekening   2012    3.857      281  3.576 

Verschil   Bdyn ‐ rek    9      ‐10  ‐1 

Bestuursagenda   

3.4 Financiën, Economie & Toerisme en Stadsregio  Portefeuillehouder B. Jeene       

FINANCIËN  Uitgangspunt bij de verantwoording over 2012 is  het Coalitieakkoord “Werken aan een  duurzame toekomst” waarin de coalitie een duurzaam, sociaal en economisch sterk  Nijmegen voor ogen staat. Intussen zijn de tegenslagen die Nijmegen moet opvangen nog  groter dan al voorzien was bij aanvang van de collegeperiode in 2010. De economische  crisis, die begon in 2008, houdt nog steeds aan. Het rijk voert ombuigingen door die  gepaard gaan met meer taken maar met veel kleinere budgetten voor de gemeente. De  vastgelopen woningmarkt resulteert in grote tegenvallers op de grondexploitatie.     Nijmegen is daarom met omvangrijke ombuigingen en bezuinigingen bezig. De feitelijke  realisatie van de bezuinigingsopgaven in 2012 is goed verlopen.  De tot dusver geplande  bezuinigingen zijn vrijwel volledig gerealiseerd. In 2012 is er conform de opdracht voor € 9  miljoen bezuinigd.  Op de planexploitaties is € 18,3  miljoen euro afgeboekt uit de bedrijfsreserve die ook  speciaal voor fluctuaties in grote projecten bedoeld is. Hiermee is een groot nadelig  resultaat van het programma grondbeleid geneutraliseerd. De jaarrekening als geheel  komt daarmee uit op een voordelig resultaat van € 4,8 miljoen euro met een  goedkeurende verklaring van de accountant.    De ontwikkelingen in het weerstandsvermogen worden elders in deze stadsrekening  toegelicht. 

  HEFFINGEN  De gemeente streeft bij het heffen van gemeentelijke belastingen naar een redelijke  verdeling van lasten tussen burgers en bedrijven. We gaan bij lokale lasten uit van het  principe “de gebruiker betaalt” en het uitgangspunt dat de sterkste schouders zwaarder  belast kunnen worden. We zetten sinds 2010 in op een verlaging van de OZB‐tarieven voor  bedrijven om niet langer de duurste stad te zijn voor bedrijven. Voor een uitgebreide  toelichting op de heffingen verwijzen wij naar de paragraaf lokale heffingen. 

  CONCERNPOSTEN  De belangrijkste bron van inkomsten voor de gemeente is de uitkering uit het  gemeentefonds. Wij volgen de rijksontwikkelingen zodat wij tijdig in kunnen spelen op de  te verwachten maatregelen. Via informatiebrieven houden wij de Raad op de hoogte over  de ontwikkelingen in het gemeentefonds.                       47   

Bestuursagenda      Financiën  Programma Bestuur en Middelen, voor de onderdelen  Bestuursondersteuning, heffingen, concernposten en  Stadscontrole en B&V   € 1.000  Financiële lasten per product  Bestuursondersteuning   Heffingen   Concern verrekeningen   Stadscontrol   Begroten & verantwoorden  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    Heffingen   Concern‐inkomsten   Concern verrekeningen   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012 

  1.444  3.366  39.218  750  1.926  46.704      60.729  209.068  46.662  316.459  ‐269.755 

Begroting  dynamisch 2012 

  1.444  3.366  38.578  750  1.926  46.064      61.913  207.618  48.772  318.303  ‐272.239 

Rekening   2012 

Verschil   Bdyn ‐ rek 

  1.399  3.467  37.328  750  1.926  44.870      62.469  207.576  51.171  321.216  ‐276.346 

  45  ‐101  1.250  0  0  1.194      557  ‐42  2.399  2.914  4.108 

   

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000  Voor bestemming 

 

 

‐266.348 

  Mutatie reserve 

 

 

‐270.225   

 

‐274.332   

4.108   

 

STORTING  F022 Saldireserve  Totaal storting 

  2.726  2.726 

  4.119  4.119 

  4.119  4.119 

  0  0 

  715  4.819  600  6.134 

  715  4.819  600  6.134 

  715  4.819  600  6.134 

  0  0  0  0 

 

ONTTREKKING  F003 Reserve Waalsprong  F022 Saldireserve  F054 Reserve Ondernemersfonds  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve  Saldo na eerste winstbestemming 

‐3.407 

‐2.014 

‐2.014 

0 

‐269.755 

‐272.239 

‐276.346 

4.108 

 

  Het saldo is € 4.1 miljoen voordelig. Dit wordt veroorzaakt door voordelen op heffingen en  concernverrekeningen.  Het onderdeel  heffingen laat een voordeel zien van afgerond €0,5 miljoen. De oorzaak  hiervan is vooral te vinden in een hogere opbrengst OZB, precario en hondenbelasting en  een lagere dotatie aan de voorziening  oninbare  belastingdebiteuren.    De overige voordelen doen zich voor bij  concernverrekeningen. Hierin is verantwoord het   voordeel van  € 1 miljoen op  de bedrijfskosten. Daarnaast is er een voordeel van  €1,1  miljoen op  diverse stelposten.  De belangrijkste stelposten die een voordeel geven zijn  de  stelpost onderuitputting kapitaallasten voor € 1,7 miljoen, stelpost extra  uitvoeringskosten WWB voor  € 0,5 miljoen, de stelpost  loonsomramingen  voor € 0.4  miljoen en overige stelposten  voor € 0,3 miljoen. Daarnaast  is er een  negatieve stelpost  opgenomen van € 1,8 miljoen, vooruitlopend op het verwachte rekeningresultaat.     Verder is er een voordeel van € 0.3 miljoen  door het niet inzetten van de post onvoorzien.  Op de  overige  concernposten hebben we een voordeel van  € 1,1 miljoen.  Dit wordt  veroorzaakt door  afwikkelingen BTW voor  € 0.5 miljoen en door   de afwikkeling van  diverse posten.   

     

Bestuursagenda   

ONDERZOEK EN STATISTIEK  Wij leveren objectieve, betrouwbare, kwalitatief goede en bruikbare  onderzoeksproducten en statistische informatie, om te komen tot adequate  beleidsprogrammering, beleidsuitvoering en gemeentelijke dienstverlening. In alle  gevallen moet de waardering van de objectiviteit en betrouwbaarheid van  onderzoeksproducten door opdrachtgevers en belangrijke gebruikers (ruim) voldoende of  goed zijn.    Indicatoren 

  Onderzoek en statistiek 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

1.1 Objectieve/Betrouwbare onderzoeken/statistieken  

95% 

100% 

 

1.2 Kwaliteit/bruikbaarheid onderzoeken/statistieken  

7,8 

8 

7,8 

  Financiën  Programma facilitaire dienstverlening onderdelen  onderzoek en statistiek en servicebedrijf   x € 1.000  Financiële lasten per product  Onderzoek en Statistiek  Servicebedrijf  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Onderzoek en Statistiek   Totaal baten programma  Totaal programma   

Begroting  primitief 2012    1.108  ‐34  1.074      33  33  1.041   

Begroting  dynamisch 2012    1.308  ‐34  1.274      33  33  1.241   

Rekening   2012    1.294  ‐34  1.260      10  10  1.250   

Verschil   Bdyn ‐ rek    14  0  14      ‐23  ‐23  ‐9   

     

   

 

49   

Bestuursagenda   

ECONOMIE & TOERISME  De effecten van de langer aanhoudende economische crisis worden zichtbaar, al zijn ze  voor Nijmegen wat minder zwaar. De  grote stabiele onderwijs‐gezondheidszorgcluster in  Nijmegen is minder gevoelig voor conjunctuurschommelingen. De totale werkgelegenheid  is licht gedaald ten opzichte van 2011. Daar staat tegenover dat de speerpuntsectoren  Health, EMT en Semiconductors  een groei vertonen van 567 arbeidsplaatsen. Komend  jaar wordt economisch moeilijk , met name voor de sectoren detailhandel en horeca. De  leegstand in de binnenstad neemt toe. Ook de uitgifte van bedrijventerreinen blijft  achter  bij de verwachtingen: bedrijven tonen een lage bereidheid tot  investering en kunnen  moeilijker bancaire financiering verkrijgen.    Wat hebben we bereikt?  De belangrijkste resultaten zijn de start van Novio Tech Campus Nijmegen. We hebben de  intentieovereenkomst ondertekend. In vervolg hierop zijn de voorbereidingen voor  aanpassing van gebouw M gestart en zijn de eerste intentieovereenkomsten voor  vestiging in het gebouw getekend.  Ook de start van de bouw van het Heinz Innovation  Center is een mijlpaal. Beide zijn nieuwe werkgelegenheidslocaties die uitstekend passen  bij het economisch profiel van de stad. Enkele bedrijven hebben zich na acquisitie‐ inspanningen in Nijmegen gevestigd en we hebben bedrijven ondersteund bij uitbreiding  dan wel nieuwbouw.  Inmiddels zijn we in Nederland niet meer de duurste gemeente voor  bedrijven, we staan in de ranglijst op de 2e plaats.   We initieerden nieuwe samenwerkingsverbanden op het snijvlak van milieu en  economie en ondersteunden projecten in de speerpuntsectoren Health, EMT,  Semiconductors en Toerisme.     De totale werkgelegenheid is iets gedaald  naar 99.350 banen en de voortekenen voor  2013 zijn niet gunstig. De beroepsbevolking zal tot 2025 jaarlijks met 500 personen  groeien. In Nijmegen vestigden zich per saldo 1.025 nieuwe bedrijven, een stijging van  139. Uit peilingen blijkt dat het ondernemersklimaat nog steeds met een ruime voldoende  beoordeeld wordt. Samen met NEC hebben we een bijeenkomst voor bedrijven  georganiseerd om ze te interesseren voor de collectieve inkoop van groene stroom  (Nijmeegs Eigen Collectief). Daarnaast hebben we bemiddeld tussen bedrijven op het  snijvlak van milieu en economie.    De kwaliteit van het ondernemerschap wordt onder andere gestimuleerd door het project  IkStartSmart. We hebben in totaal dertig trajecten mogelijk gemaakt en starters ook op  andere manieren ondersteund.  Voor horecaondernemers ontwikkelden we het Horeca  Actieteam dat adviseert bij vergunningvraagstukken. Daarmee is de vergunningprocedure  vereenvoudigd en versneld. De gemiddelde afhandelingstermijn is met vier weken  teruggebracht.     We hebben een concept‐startnotitie Economische Agenda opgesteld. Vooruitlopend op de  Economische Agenda 2020 participeerden wij in projecten als Power2Nijmegen, de  Groene Hub, het Project EMT Innovatiemotor en CO2 Footprint Nijmegen West. Voor het  Ondernemersfonds (OF)  tranche 2012 zijn in totaal veertig aanvragen ingediend. De  Taskforce OF heeft ons geadviseerd subsidie aan twintig projecten toe te kennen voor een  totaalbedrag van € 809.720. De besluitvorming vindt begin 2013 plaats.    Ook in de binnenstad was er een lichte daling in arbeidsplaatsen: 151, waarvan 63 in de  toeristische sector. Het aantal hotelovernachtingen nam toe, maar minder dan verwacht.  Er waren minder ligplaatsen voor de cruisevaart door de veiligheidsmaatregelen met de  damwand aan de Waalkade.  Iets minder cruiseschepen deden Nijmegen aan, zij brachten  57.711 bezoekers mee. De leegstand in het centrum van Nijmegen is licht gestegen naar  13%.    

 

Bestuursagenda    In overleg met de regiogemeenten hebben we de bezuinigings‐taakstelling van 2,5% op de  subsidie aan het Regionaal Bureau Toerisme KAN gerealiseerd. We deden onderzoek naar  de toeristische herpositionering van het Rijk van Nijmegen.  Binnen het speerpunt  Toerisme zijn in 2012 tien project‐aanvragen ingediend, de Taskforce Ondernemersfonds  heeft ons geadviseerd subsidie aan vijf projecten toe te kennen:  kerst in de Stevenskerk,  de nachtburgemeester van Nijmegen, imago‐ en identiteitsverbetering Waalkade,  verdieping cruisevaart en stroomversnelling sport en economie nevengeul. De  besluitvorming vindt begin 2013 plaats.   Er is een gewijzigd bestemmingsplan voor het Stadscentrum vastgesteld met  beleidsregels voor horeca, ondersteunende horeca, detailhandel en dienstverlening,  overeenkomend met de beleidsnotitie ‘Een Bruisende Binnenstad (2011)’. We hebben de  startnotitie ‘Nijmegen, rijk aan terrassen’ vastgesteld en bereiden een notitie voor hoe om  te gaan met nieuwe concepten van ondersteunende horeca die niet binnen de regels  passen, maar wel voor de stad wenselijk zijn.   Voor de zogeheten Vlek 14 (Ressen in het Waalsprong‐gebied) hebben we een  gebiedsanalyse gemaakt en een externe markttoets laten uitvoeren.  Het meest haalbare  programma  is een programma ‘vrije tijd’ met als belangrijkste onderdeel een retailpark  van 30.000 m2 BVO.   De kwaliteiten en verbeterpunten van de binnenstad brachten we in beeld.  Deze  analyse gebruiken we samen met de ervaringen uit de aanpak ringstraten, de  aanbevelingen uit de debatten over de binnenstad en de wijkenkaravaan (stadsvisie) voor  ontwikkeling van het Economisch Offensief Binnenstad 2013. Dit economisch  uitvoeringsprogramma voor de binnenstad wordt breed gedragen. De provincie  Gelderland draagt voor een bedrag van € 900.000 bij in de uitvoering.  We zetten diverse ‘nieuwe’ locaties in voor de kermis: Plein 1944, Waalkade‐Oost  en de rijbaan van het Kelfkensbos. Daarmee hebben we voldoende locaties om een  kwalitatief goede kermis te organiseren.    We zagen de gevolgen van de economische crisis terug in de uitgifte van  bedrijventerreinen, we blijven daarmee ver achter op de geprognosticeerde  vraagbehoefte van 8,5 ha.  Op bedrijventerrein Bijsterhuizen is 0,2 ha uitgegeven. Met de  voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein van 33 ha kunnen we nog jaren vooruit. Ook  landelijk en in de Stadsregio stokt de uitgifte van bedrijventerreinen. Dit zal niet  veranderen in 2013 en rechtvaardigt de voorgenomen herijking van het Regionaal  Programma Bedrijventerreinen van de Stadsregio in 2013.   Met de transactie op Bijsterhuizen en de bedrijfsverplaatsingen in Nijmegen‐ Noord vanwege de dijkteruglegging hebben we circa 25 tot 30 arbeidsplaatsen zeker  gesteld.    Indicatoren    Duurzame groei en behoud van werkgelegenheid  1.1 Ontwikkeling werkgelegenheid  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

99.060 

99.400 

1.2 Waardering ondernemersklimaat  

6,6 

6,8 

99.350  6,6 

1.3 Saldo bedrijfsvestigingen  

815 

733 

1.025 

 

Sterke clusters en (innovatief) ondernemerschap  2.1 Aantal banen binnen de clusters Energie en Milieu Technologie,  Health en semiconductors   2.2 Het aandeel banen in de clusters EMT, Health en Semiconductors  tov het totale aantal banen  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

31.929 

28.508 

32.392 

32 % 

32,9 % * 

32,6 % 

 

Vitale (binnen‐) stad en groei toeristische sector  3.1 Waardering binnenstad Nijmegen   3.2 Aantal banen in cluster toerisme en recreatie   3.3 Aantal hotelovernachtingen  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

7,4 

7,4 

7,4 

6.100 

6.115 

5.972 

148.086 

144.101 

141.700 

51   

Bestuursagenda    Voldoende en geschikte ruimte voor bedrijvigheid 

Realisatie 2011 

4.1 Terstond uitgeefbaar aanbod bedrijventerreinen   4.2 Aantal ha geherstructureerd bedrijventerrein   4.3 Waardering directe bedrijfsomgeving   4.4 Vraagbehoefte aantal ha bedrijventerrein  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

35,5 

28,3 

33 

1 

‐‐ 

‐‐ 

7,1 

7,3 

7,0 

 

8,5 

0,2 

  Financiën  Programma economie en toerisme   x € 1.000  Financiële lasten per product   Werklocaties  Stimulering bedrijvigheid  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    Werklocaties  Stimulering bedrijvigheid   Totaal baten programma  Totaal programma 

 

 

Begroting  primitief 2012    907  2.772  3.679      708  1.185  1.894  1.785 

Begroting  dynamisch 2012    1.178  2.951  4.129      988  1.201  2.189  1.941 

Rekening   2012    1.216  2.804  4.020      996  1.075  2.071  1.949 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐38  147  109      8  ‐126  ‐118  ‐9 

Bestuursagenda   

  3.5 Zorg & Welzijn en Sport  Portefeuillehouder B. Frings 

ZORG EN WELZIJN  Zorg & Welzijn had in 2012 drie belangrijke opgaven:  een wijkgerichte zorg‐ &  welzijnsstructuur inrichten, een forse bezuinigingsopgave doorvoeren  en de overheveling  voorbereiden van een aantal taken van rijk naar gemeente. Op alle drie deze opgaven  hebben we goede resultaten bereikt.    Wat hebben we bereikt?  Onze ambitie is een sociale voorzieningenstructuur op wijkniveau,  dichtbij de mensen en  toegesneden op hun behoeften,  die sociale problemen beter oplost tegen lagere kosten.  Zo kunnen we met veel minder geld een sociale stad blijven en de zelfregie van mensen  versterken.       De wijkgerichte zorg‐ & welzijnsstructuur  Drie wijken hebben inmiddels een wijkgerichte zorg & welzijnsstructuur: de sociale  wijkteams.  Professionals uit verschillende organisaties werken samen in deze teams om  cliënten zo goed mogelijk, integraal te ondersteunen in hun zelfregie. Verder hebben we  de integratie van zo veel mogelijk functies van het CJG in deze structuur voorbereid  evenals de komst van de wijkgerichte informatiepunten, de STIPs. Met het Zorgkantoor en  Zorgverzekeraar VGZ werken we nauw samen in het ontwikkelen van wijkgericht zorg &  welzijn. We hebben afspraken gemaakt om samen te vernieuwen in vier proeftuinen: de  sociale wijkteams, ketenaanpak geestelijke gezondheid, samenhangende benadering voor  kwetsbare ouderen en een gecombineerde leefstijlinterventie met het accent op  bewegen.      Intussen blijft ‘de winkel open’ in het reguliere programma. We liggen op schema met de  uitvoering van ons Wmo‐beleidsplan, onder meer met nieuwe beleidskaders voor  jongerenwerk, mantelzorgondersteuning en noodopvang voor uitgeprocedeerde  asielzoekers. We hebben in 2012 in het programma de aansluiting gemaakt met de  vernieuwing, onder meer door stadsbrede uitrol van de regieteams overlast‐ en  multiprobleemhuishoudens, een werkplan van NIM en Tandem voor doorontwikkeling van  medewerkers tot breed‐inzetbare sociale professionals , meer samenwerking door IVC en  InterCity (taalaanbod) en  Jongerenwerk Dukenburg.    Verder hebben we gewerkt aan een toekomstbestendige zwerfjongerenaanpak, de fusie  van de GGD’s Nijmegen en Rivierenland, de nieuwe Wmo‐verordening en de start van het  Zelfregiecentrum. De invoering van de eigen bijdrageregeling voor individuele  voorzieningen Wmo leidde tot veel vragen. Met passende maatregelen hebben wij onze  klanten duidelijkheid kunnen geven. In de uitvoering van de individuele Wmo‐ voorzieningen zijn veel verbeteringen doorgevoerd. Daardoor waren er minder  bezwaarschriften en ging de klanttevredenheid omhoog naar een ruime 7.      Bezuinigingen  Alle taakstellingen voor Zorg & Welzijn zijn gerealiseerd, onder meer door  efficiencybezuinigingen op de grote gesubsidieerde instellingen, beleid voor specifieke  doelgroepen in te bedden in reguliere ondersteuning en individuele voorzieningen meer  inkomensafhankelijk te maken. Onze bezuinigingsmaatregelen hebben een hoger bedrag  opgeleverd dan de taakstellingen en terugloop van middelen. Desondanks is het sociale  voorzieningenniveau is nog steeds op peil.        53   

Bestuursagenda    Transities AWBZ en Jeugdzorg  Voor de transities van AWBZ en Jeugdzorg werken we samen met de negen  regiogemeenten in het Rijk van Nijmegen. We hebben onze visie op de Transformatie in  het Sociaal Domein ‘Transformeren en integreren’ afgerond.  Tijdens een werkconferentie  met 250 professionals en cliënten is besproken hoe de gemeenten de toegang tot de  AWBZ‐ en jeugdzorg regelen, de nieuwe zorgtaken organiseren en inkopen en nagedacht  over beleid voor pgb’s en eigen bijdragen.   In 2012 is er veel bereikt rondom de komende transitie Jeugdzorg en de voorbereidingen  hierop. De resultaten van het experiment Jeugdzorg Dichtbij stemmen positief, met deze  werkwijze lukt het in 2012 de jaarlijks groeiende vraag naar jeugdzorg om te buigen naar  stabilisatie.  De voorbereidingen voor deze transities en het scheiden van wonen & zorg zetten we  voort. In het nieuwe regeerakkoord is de transitie AWBZ uitgesteld tot 2015, wordt  wellicht ook de persoonlijke verzorging gedecentraliseerd en zijn de taakstellingen op de  over te hevelen budgetten voor deze decentralisaties verhoogd.     Indicatoren 

  Realisatie 2011 

Stimuleren participatie  1. Ik kan goed voor mezelf zorgen etc.  

Doelstelling 2012 

92% 

90% 

Realisatie 2012  n.n.b. 

 

Optimale kansen voor de jeugd 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

2.1 Jeugdigen dat zich probleemrijk vindt  

n.b. 

11 

12 

2.2 Ouders dat aangeeft behoefte te hebben aan opvoedsteun  

10% 

9% 

9 

 

Bevorderen gezondheid 

Realisatie 2011 

3.1 Volwassen inwoners dat zich gezond voelt (hoge opl. vs lage opl.)   3.2 Jeugdigen met overgewicht  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

89% ‐67% 

88% ‐ 63% 

89% ‐ 67% 

14,1% 

14% 

14,7% 

 

Gelijke kansen voor iedereen 

Realisatie 2011 

4.% Niet‐westerse allochtonen dat meer contacten zou willen hebben.   Zelfstandig wonen en leven  5. Hulpmiddel draagt bij aan zelfstandig kunnen wonen  

Doelstelling 2012   

Realisatie 2011  83% 

25%  Doelstelling 2012  92 

Realisatie 2012  37%  Realisatie 2012  n.n.b. 

   

Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  6.1 Aantal dak‐ en thuislozen in traject (Sam en Hulsen)   6.2 Burgers die vinden dat overlast van zwervers/daklozen vaak  voorkomt in de woonbuurt  

                              Financiën 

 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

80% 

90% 

511 

n.b.t. 

3% 

3% 

Bestuursagenda      Programma Zorg & Welzijn   x € 1.000  Financiële lasten per product  Welzijn  Publieke Gezondheid  Jeugd  Diversiteit  Individuele voorzieningen WMO  Maatschappelijke opvang  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Welzijn  Publieke Gezondheid  Jeugd  Diversiteit  Individuele voorzieningen WMO  Maatschappelijke opvang   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    12.405  6.490  5.462  2.101  26.298  13.864  66.619      442  211  400  200  1.608  954  3.815  62.804 

Begroting  dynamisch 2012    12.957  6.430  5.693  2.173  26.763  14.016  68.031      542  211  712  200  2.708  995  5.368  62.662 

Rekening   2012    12.444  6.220  5.706  2.142  25.198  13.841  65.550      542  235  708  202  2.924  1.006  5.617  59.933 

Verschil   Bdyn ‐ rek    513  210  ‐13  31  1.565  175  2.481      0  24  ‐4  2  216  11  249  2.730 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  64.233 

Mutatie reserve  STORTING  F022 Saldireserve  Totaal storting 

 

  64.094 

 

  61.364 

 

2.730   

  42  42 

  39  39 

  39  39 

  0  0 

  1.115  356  1.471 

  1.115  356  1.471 

  1.115  356  1.471 

  0  0  0 

‐1.429 

‐1.432 

‐1.432 

0 

62.804 

62.662 

59.933 

2.730 

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F026 Res. Medische Heroine Behandeling  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming 

  Door vooruit te lopen  op verdergaande bezuinigingen zijn we, net als vorig jaar,  terughoudend geweest bij het verlenen van subsidies en het aangaan van nieuwe  subsidierelaties. Dit levert  binnen het programma een voordeel op van € 483.000 (1,6%  van het subsidiebudget). Ook zijn dit jaar subsidiegelden terugontvangen doordat  subsidies die betrekking hebben op het voorgaande jaar definitief lager zijn vastgesteld;  deze terugvorderingen leveren een voordeel op van € 280.000.  Bij de individuele voorzieningen Wmo hebben we te maken met lagere lasten van €  1.565.000. De afgelopen jaren zagen we stijgende kosten die we konden verklaren door de  vergrijzing en de extramuralisering van de zorg. Aan het einde van 2012 hebben we echter  geconstateerd dat de kosten voor de individuele voorzieningen zijn gestabiliseerd. Aan de  ene kant zien we een daling van de kosten van de voorzieningen rolstoelen,  woningvoorzieningen, vervoersvoorzieningen en PGB en aan de andere kant zien we een  afvlakkende groei voor de huishoudelijke hulp. Dit, samen met een toegenomen begroting  voor de huishoudelijke hulp, heeft geleid tot het genoemde voordeel. Het voordeel op de  baten  komt door de hogere opgelegde eigen bijdrage op de verstrekte individuele  voorzieningen. 

         

55   

Bestuursagenda   

SPORT  We streven naar een hoge participatie op sportief gebied, omdat we sport zien in relatie  tot andere maatschappelijke doelstellingen. Sport moet toegankelijk blijven voor  iedereen,  ons primaire accent ligt daarom op breedtesport.  Om die reden ontzien we de  sportverenigingen zoveel mogelijk bij de bezuiniging. We willen ook hier wijkgericht  werken, waarbij organisaties voor onderwijs, welzijn, gezondheid en sport samenwerken.  Ter ondersteuning daarvan hebben we het aantal combinatiefunctionarissen uitgebreid:  zij ondersteunen 25 sportverenigingen en 13 scholen.  Topsport is een inspiratiebron en samenwerkingspartner voor de breedtesport.   Daarbij horen goede omstandigheden voor talenten en topsporters.  

Wat hebben we bereikt?  We hebben beleidsplan sport en bewegen ‘Nijmegen, Sportief en Vitaal 2013‐ 2016’ vastgesteld. In plan, dat we in In samenwerking met sportverenigingen en andere  maatschappelijke organisaties hebben vormgegeven,  hebben we een focus op de  maatschappelijke waarde van sport, ‘sport als middel’, en een sterkere verbinding met  andere beleidsterreinen zoals zorg, welzijn en gezondheid. We hebben daarnaast nieuwe  beleidsregels voor sportsubsidies vastgesteld.  We hebben diverse uitbreidingen en renovaties van gemeentelijke  sportaccommodaties gerealiseerd. De sporthal in Nijmegen‐Noord, ‘De Triangel’, is  opgeleverd en in gebruik genomen. De bouw van het Erica Terpstrabad is gestart, dit  nieuwe zwembad in Nijmegen‐Oost wordt in augustus 2013 geopend. Op het sportpark De  Dennen hebben we een kunstgrasveld voor Quick 1888 gerealiseerd. Het insourcing‐ proces van het Triavium is afgerond.  We zijn gestart met pilots voor de bevordering van sociale veiligheid en  gezondheid bij sportverenigingen. In september 2012 hebben we de tweede tranche  combinatiefunctionarissen ingezet.  De gerealiseerde voorzieningen en inzet op sportstimulering dragen bij aan een  bloeiend sportleven in Nijmegen. We onderzoeken in een tweejaarlijkse cyclus de  sportdeelname van alle Nijmegenaren. Uit de laatste Stads‐ en Wijkmonitor blijkt dat de  sportdeelname  in de afgelopen jaren is gestegen. Van alle volwassen Nijmegenaren zegt  70% aan sport te doen (dit was in 2005 nog 65%).    We hebben het besluit moeten nemen om te stoppen met de ontwikkeling van het TIP.  Als vervolg hierop is gestart met de ontwikkeling van het plan Talent Centraal Nijmegen  (TCN), samen met Stichting Topjudo Nijmegen, Gymnastiek‐ en Turnvereniging De  Hazenkamp, het Team Zevenheuvelen, de HAN en Topsport Gelderland.  Het uiteindelijke  doel is een topsporttrainingsaccommodatie op sportpark De Dennen. Daarvoor hebben  we een subsidieaanvraag voorbereid die in 2013 bij de provincie Gelderland wordt  ingediend.     De financiële problematiek van Aqua Novio ’94 was aanleiding tot een onderzoek naar de  exploitatie van de Nijmeegse zwembaden. Dit heeft geresulteerd in een verbeteragenda  met acties en aanbevelingen om de verhouding tussen Sportfondsen Nijmegen,  zwemverenigingen en de gemeente te verbeteren.  Vanuit bezuinigingsoverwegingen én omdat het schoolzwemmen steeds minder haar doel  bereikte, is met ingang van het schooljaar 2012‐2013 het schoolzwemmen geëindigd en  zijn wij gestart met het Zwemfonds. Met deze regeling kunnen kinderen van ouders met  een laag inkomen nu sporten bij een sportvereniging én daarnaast ook zwemlessen voor  het diploma A volgen.     In 2012 is het beleidskader gemeentegaranties/verstrekking vast gesteld. Met dit  beleidskader stellen wij sportverenigingen in staat om investeringen te doen die bijdragen  aan maatschappelijke doelstellingen.   Door het in 2012 genomen besluit om de subsidie aan hockeyverenigingen voor het  onderhoud en exploitatie van de hockeyaccommodaties te verlengen voor de periode 

 

Bestuursagenda    2013 t/m 2015  hebben wij de druk op de exploitatie van de hockeyvelden, waarvoor de  hockeyverenigingen volledig verantwoordelijk zijn, verlaagd.       Indicatoren    Sportstimulering 

Realisatie 2011 

1.1 % volwassenen dat aan sport doet  

Doelstelling 2012   

Realisatie 2012 

n.v.t. 

 

1.2. % 4‐17 jarigen dat aan sport doet  

 

n.v.t. 

 

1.3 % 4‐17 jarigen in aandachtsgebieden dat aan sport doet  

 

n.v.t. 

 

 

Versterken sportverenigingen 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

2.1 % volwassenen dat lid is van een sportvereniging  

 

n.v.t. 

 

2.2 % 4‐17 jarigen dat lid is van een sportvereniging  

 

n.v.t. 

 

 

Kwalitatief goede sportaccommodaties 

Realisatie 2011 

3.1. Aantal gerenoveerde en nieuw geopende gemeentelijke  binnensportaccommodaties   3.2 Aantal gerenoveerde en nieuw geopende gemeentelijke  buitensportaccommodaties   3.3 Totaal aantal beschikbare en verhuurde uren van de gemeentelijke  gymnastieklokalen (%=bezettingsgraad)   3.4 Totaal aantal beschikbare uren van de gemeentelijke sportzalen  (%=bezettingsgraad)   3.5 Totaal aantal beschikbare en verhuurde uren van de gemeentelijke  sporthallen (%=bezettingsgraad)  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

 

n.v.t. 

 

 

n.v.t. 

 

 

n.v.t. 

 

 

n.v.t. 

 

 

n.v.t. 

 

 

Ondersteuning Topsportklimaat 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

4.1 Aantal verenigingen in hoogste klasse competitie  

 

n.v.t. 

 

4.2 Terugkerende topevenementen  

 

n.v.t. 

 

  Toelichting topindicatoren  In de begroting 2012 waren geen doelstellingen opgenomen, omdat deze indicatoren nog  geënt waren op de oude Beleidsnota Sport 2007‐2010. Om die reden zijn bij realisatie ook  geen gegevens vermeld.  In de primitieve begroting  2013 zijn de nieuwe indicatoren opgenomen, die aansluiten op  het Beleidsplan sport en bewegen 2013‐2016 “Nijmegen Sportief en Vitaal”.   

                                    57   

Bestuursagenda   

        Financiën  Programma Sport   x € 1.000  Financiële lasten per product   Sportstimulering  Versterken sportverenigingen  Kwalitatief goede sportaccommodaties  Ondersteuning topsportklimaat  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Sportstimulering  Versterken sportverenigingen  Kwalitatief goede sportaccommodaties  Ondersteuning topsportklimaat  Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    1.972  396  15.182  141  17.691      339  0  1.892  0  2.230  15.460 

Begroting  dynamisch 2012    2.122  396  14.956  141  17.614      339  0  1.890  0  2.228  15.386 

Rekening   2012    2.137  394  14.936  139  17.606      339  0  1.890  0  2.228  15.378 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐15  2  19  2  8      0  0  0  0  0  8 

  Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

15.651 

Mutatie reserve 

 

15.574   

15.566   

8   

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F046 Reserve afschrijving  Totaal onttrekking 

  165  25  190 

  165  23  188 

  165  23  188 

  0  0  0 

‐190 

‐188 

‐188 

0 

15.460 

15.386 

15.378 

8 

 

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming   

 

Bestuursagenda   

 

3.6 Werk & Inkomen, Openbare ruimte en Wijken  Portefeuillehouder T. Tankir 

WERK & INKOMEN  Werk biedt mensen perspectief, werkzoekenden hebben recht op ondersteuning naar  werk. Wie (nog) niet aan het werk kan, bieden we een goed sociaal vangnet in de vorm  van een uitkering. Uitgangspunt is dat een uitkering tijdelijk is, werk staat voorop.     Vier ontwikkelingen hebben de komende jaren grote invloed op de doelstellingen van ons  programma.  1. De economische crisis en wetswijzigingen leiden tot een groter beroep op  bijstand. Het is nog niet duidelijk in hoeverre we hiervoor financieel  gecompenseerd worden. Een nieuw bestuursakkoord moet leiden tot een betere  aansluiting tussen het macrobudget en de bijstandsuitgaven en de kans op  fluctuaties verminderen.  2. Er komt een ongedeeld budget voor re‐integratie, sociale werkvoorziening en  Wajong. Het rijk kort op het budget voor de sociale werkvoorziening.  3. De nieuwe Participatiewet (voorheen: Wet Werken naar vermogen), waarin  nieuwe rijkskortingen zijn opgenomen, leidt tot  grote veranderingen in beleid en  uitvoering. We leggen een principebesluit voor aan de gemeenteraden in de regio  Gelderland Zuid over regionale samenwerking en de richting voor een  uitvoeringsmodel.   4. Door het wegvallen van tijdelijke middelen en de bezuinigingstaakstellingen op  het programma Werk & Inkomen moeten we het werk met minder mensen doen.   

Wat hebben we bereikt?  Het jaar 2012 begon met grote ontwikkelingen en wetswijzigingen, die  gedurende het  jaar teruggedraaid of uitgesteld zijn. De eerste maanden van 2012 stonden in het teken  van de uitvoering van de huishoudinkomenstoets binnen de Wet samenvoeging Wwb en  WIJ, de voorbereiding op de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening en de Wet werken  naar vermogen. In voorbereiding op de Wet werken naar vermogen (Wwnv) onderzochten  we mogelijkheden voor regionale samenwerking bij de uitvoering. Parallel hieraan waren  er omvangrijke lokale ontwikkelingen zoals de reorganisatie van Breed, de afbouw van  gesubsidieerde arbeid en de uitbouw van de werkcorporaties.  Na de val van het kabinet Rutte 1 is wetgeving teruggedraaid (Wet samenvoeging  Wwb en WIJ)  en aangepast (Participatiewet in plaats van Wwnv). Deze aanpassingen  gingen gepaard met budgetwijzigingen en veranderde invoeringstermijnen. Om  voorbereid te zijn op de toekomst zijn we desondanks doorgegaan met het re‐ integratiebeleid, de transitie van Breed naar arbeidsbemiddelingsbedrijf en het proces  rondom regionalisering van de dienstverlening op het terrein van werk, inkomen en zorg.  De nota ‘Werk staat voorop!’ is uitgevoerd. Werkzoekenden en werkgevers zijn  actief benaderd, er zijn verschillende werkcorporaties gestart. Wat begon als initiatief van  maatschappelijke organisaties wordt steeds meer overgenomen door private  ondernemingen. Door het grote aantal leerwerkplekken die we voor de kwetsbare  middengroep hebben kunnen werven, hebben we veel van hen een leerwerkplek kunnen  aanbieden. Bij Inburgering hebben we 322 participatietrajecten gerealiseerd.    Het aantal bijstandsgerechtigden was in de eerste acht maanden in lijn met de landelijke  ontwikkeling en met de ontwikkeling bij gemeenten van gelijke grootte. De laatste vier  maanden van 2012 nam het klantenbestand toe, we hebben nu 6,5% meer  bijstandsgerechtigden dan in 2011. Belangrijkste oorzaak hiervan is de slechte regionale  arbeidsmarktsituatie. De financiële tekorten als gevolg van de stijgende aantallen zijn  beperkt gehouden.   59   

Bestuursagenda      We hebben het ‘Meerjarig bestedingsplan Minimabeleid 2012 t/m 2015’ uitgevoerd. In  het afgelopen jaar hebben we ongeveer 13.500 Nijmegenaren met een inkomen tot 110%  van het sociaal minimum bereikt met één van onze inkomensaanvullende maatregelen,  een bereik van  bijna 82%.  Per 1 juli 2012 is de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening van kracht. Deze wet  verplicht  gemeenten schuldhulpverlening te bieden en versterkt de rechtspositie van de  burger. De invoering van deze wet is vlekkeloos verlopen, de wettelijke doorlooptijden zijn  vanaf de invoering van de wet gerealiseerd.  In 2011 had de gemeente Nijmegen een tekort op het budget Inkomensdeel  boven de 10%. Voor dat deel hebben wij een aanvullende uitkering aangevraagd.  De  Inspectie SZW heeft, ter ondersteuning van de Toetsingscommissie Wwb, het beleid en de  uitvoering van de gemeente Nijmegen onderzocht. Uit dat onderzoek blijkt dat de  overschrijding het gevolg is van een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt, dus de  Incidentele Aanvullende Uitkering 2011 ad € 1,4 miljoen is toegekend .       In 2012 hebben we het merendeel van de indicatoren op het gebied van Werk, Inkomen  en Armoedebestrijding gerealiseerd. Hierdoor hebben we een belangrijke bijdrage  geleverd aan de doelstellingen van het programma Werk & Inkomen.  Daarnaast zijn diverse koerswijzigingen geïmplementeerd die in september 2011  in gang zijn gezet. Er zijn bezuinigingen doorgevoerd op de uitvoerende afdelingen Werk,  Inkomen en Zorg, de dienstverlening aan de klanten is aangepast.  We zijn er grotendeel in geslaagd onze doelstelling – een rechtmatige en  doelmatige verstrekking van uitkeringen ‐ te realiseren. Minder dan 1% van de uitkeringen  is onrechtmatig, de investering om fraude op te sporen heeft meer opgeleverd dan het  heeft gekost. Van de aanvragen voor een uitkering handelen we 85% binnen acht weken  af. 

  Indicatoren  Beperken stijging aantal bijstandsgerechtigden  1.1 Beperken groei aantal bijstandsgerechtigden (incl.  WIJ/IOAW/IOAZ/BZ)   1.2 % Afwijziging aanvragen  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

5.787 

5.388 

6.136  22% 

22% 

>25% 

1.3 Uitstroom % naar werk onder uitstromers  

31% 

30% 

35% 

1.4 % Bijstandsgerechtigden tov beroepsbevolking in Nijmegen  

7,2% 

7,3% 

7,9% 

1.5 % Ontheffingen arbeidsplicht   1.6 % Jeugdwerklozen tov niet‐werkende werkzoekenden in Nijmegen  

31% 

40% 

31% 

16,2% 

11% 

15% 

 

Rechtmatige en doelmatige verstrekking van uitkeringen 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

2.1 % Tekortkomingen in rechtmatigheid uitkeringsverstrekking  

<1% 

<1% 

2.2 Fraude opsporen en bestrijden levert meer op dan het kost  

+ 

+ 

+ 

90% 

95% 

85% 

2.3 % Aanvragen met besluit binnen 8 weken  

<1% 

 

Inkomensaanvullende maatregelen en/of schuldhulpverlening  3.1 % Bereikte huishoudens met een laag inkomen   3.2 Toename % nieuwe bereikte klanten   3.3 Uitzicht op schuldenvrije toekomst   3.4 Aantal aanmeldingen schuldhulpverlening  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

91% 

80% 

82% 

‐‐ 

‐ ‐ 

Onbekend 

601 

200 

393 

1.240 

1.250 

1.070 

 

Dynamiek in de gesubsidieerde arbeid 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

4.1 Afname gesubsidieerde arbeid  

178 

200 

380 

4.2 Werkcorporaties  

197 

450 

518 

 

 

 

Bestuursagenda    Financiën  Programma Werk en inkomen   x € 1.000  Financiële lasten per product  Werk  Inkomen  Armoedebestrijding  Inburgering  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Werk  Inkomen  Armoedebestrijding  Inburgering   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    63.657  97.330  15.204  2.745  178.935      55.769  84.310  1.215  2.526  143.821  35.115 

Begroting  dynamisch 2012    56.449  105.274  16.994  3.860  182.577      49.605  89.246  1.215  3.642  143.708  38.870 

Rekening   2012    57.696  103.649  17.763  2.830  181.938      51.266  89.807  1.437  2.645  145.155  36.783 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐1.246  1.625  ‐770  1.030  640      1.661  561  222  ‐997  1.447  2.087 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  39.043 

Mutatie reserve 

 

  42.748 

 

  40.661 

 

2.087   

 

STORTING  F022 Saldireserve  Totaal storting 

  0  0 

  50  50 

  50  50 

  0  0 

  3.928  3.928 

  3.928  3.928 

  3.928  3.928 

  0  0 

‐3.928 

‐3.878 

‐3.878 

0 

35.115 

38.870 

36.783 

2.087 

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming 

  De voordelige afwijking van in totaal € 2,1 miljoen  is te verklaren door een incidentele  bate van € 1,4 miljoen  vanwege IAU 2011 (buig budget) en een voordeel van per saldo       € 0,5 miljoen vanwege o.a. meevallende landelijke IAU/MAU uitname (buig budget)  Op bijzondere bijstand heeft zich per saldo een nadeel van € 0,7 miljoen voorgedaan  vanwege met name hoge uitgaven kosten van beschermingsbewind  Verder heeft zich een voordeel van bijna € 0,4 miljoen uit voorgaande jaren voorgedaan  als gevolg van de afrekening project Mobiliteitscentrum 2009‐2010 met de provincie  Gelderland.  Het restverschil van voordeling € 0,5 miljoen bestaat uit een aantal kleinere voordelen.  

OPENBARE RUIMTE  Wij beogen een schone, hele en veilige openbare ruimte in Nijmegen, een duurzame en  leefbare stad voor onze burgers. We stimuleren actief burgerschap en gezamenlijke  verantwoordelijkheid. We willen in duurzaam beheer een voorbeeld zijn voor bedrijven,  ondernemers en inwoners. We houden rekening met sociale veiligheid bij herinrichtingen,  wijkbeheerplannen en het uitvoeren van bel‐ en herstellijnwerkzaamheden zoals snoeien  van overhangend groen.  Het is noodzakelijk om ook op dit programma te bezuinigingen. Onderhoud aan  wegen, openbare verlichting en openbaar groen willen we echter zoveel mogelijk ontzien,  we zoeken bezuinigingsmogelijkheden vooral in de niveaus van beheer van de openbare  ruimte, bijvoorbeeld door meer te differentiëren in het dagelijks beheer. We hebben een  taakstelling gerealiseerd van  € 2,1 miljoen in 2012.  Wat hebben we bereikt?  We hebben samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen de  beleidsnota ‘Geef ze de (openbare) ruimte’ opgesteld. Hierin staat centraal ruimte geven  voor initiatieven in de openbare ruimte, aan bewoners, ondernemers en maatschappelijke  61   

Bestuursagenda    instellingen. De nota is enthousiast ontvangen. Met de www.participatiekaart.nl hebben  we goed zicht gekregen op negentig participatieprojecten die in Nijmegen in de openbare  ruimte plaatsvinden. Die dienen als goede voorbeelden voor andere participatieprojecten.  Ook hebben we een beleidsnota voor afval opgesteld: ‘Creatief met afval’, die  voortborduurt op het vorige beleid en inspeelt op de ontwikkelingen in de wereld van  afval. De Beleidsnota Reclameboodschap wordt tegelijk met de Kadernota Beeldkwaliteit  begin 2013 aangeboden aan de Raad.  De inhaalslag op het onderhoud van de wegen en het kabelnet voor de openbare  verlichting hebben we doorgezet. We hebben een groot aantal hoofdwegen opnieuw  geasfalteerd, de Energieweg is geheel gereconstrueerd. We hebben LED‐verlichting  geplaatst op diverse wegen en we hebben dertien kilometer kabelnet vervangen voor de  openbare verlichting.  Het nieuwe beleid voor gladheidbestrijding,  ‘Grip op gladheid’,  heeft zijn vruchten afgeworpen: de kwaliteit is beter, er zijn minder klachten.   We hebben de kapvergunning gedereguleerd in 2012, dit heeft geresulteerd in  50% minder aanvragen. Het project ‘Groen geregeld’ is succesvol van start gegaan. We  legaliseren gebruik van gemeentelijke grond met verkoop, bruikleen, bewonersparticipatie  of terugvordering. Inmiddels zijn dertig bruikleenovereenkomsten gesloten.   De achterstand van het boomonderhoud is verdwenen. Een werkcorporatie van  Dar en Breed onderhoudt het Goffertpark en de parken in west. Met verschillende  werkgroepen en bewonersgroepen zijn plannen uitgewerkt voor het beheer van de kleine  bosjes in de stad.    Indicatoren    Een schone, hele en veilige openbare ruimte 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

1.1 % Nijmegenaren dat Nijmegen schoon vindt  

69% 

70% 

66% 

1.2 Nijmegenaren dat de eigen buurt schoon vindt  

80% 

80% 

69% 

 

 

 

1.3.1  Centrum ‐ beeldkwaliteit goed  

92,5% 

83% 

92% 

1.3.2  Rest stad ‐ beeldkwaliteit basis  

1.3 Schoon volgens beeldsystematiek schouwboekje (technisch)  

97,5% 

95% 

97% 

1.4  Burgers tevreden over onderhoud fietspaden en wegen in hun  eigen buurt   1.5  Onderhoudskwaliteitsniveau fietspaden en wegen (technisch)  

56% 

60% 

60% 

63% 

76% 

78% 

1.6  Uitgevoerde acties wijkbeheerplannen  

87% 

80% 

88% 

1.7  Tijdig (binnen 5 werkdagen) afgehandelde meldingen Bel‐ &  Herstellijn  

70% 

82% 

80% 

                                       

 

Bestuursagenda    Financiën    Programma Openbare Ruimte   x € 1.000  Financiële lasten per product  Toezicht openbare ruimte  Inzameling huishoudelijk afval  Straatreiniging   Beheer openbaar groen  Integraal beheer openbare ruimte  Openbare verlichting  Verkeersregelinstalaties en ‐voorzieningen  Wegen en kunstwerken  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Toezicht openbare ruimte  Inzameling huishoudelijk afval  Straatreiniging   Beheer openbaar groen  Integraal beheer openbare ruimte  Openbare verlichting  Verkeersregelinstalaties en ‐voorzieningen  Wegen en kunstwerken   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    2.995  11.904  8.843  6.088  7.007  2.574  1.963  5.848  47.222      296  8.790  1.345  7  83  0  0  734  11.255  35.967 

Begroting  dynamisch 2012    2.995  11.367  9.334  6.263  7.047  2.715  1.979  6.188  47.888      327  9.114  1.345  7  83  117  0  1.479  12.472  35.416 

Rekening   2012    2.938  11.550  9.779  6.568  8.595  2.707  2.000  8.320  52.459      276  9.765  1.368  311  1.631  119  28  3.537  17.035  35.424 

Verschil   Bdyn ‐ rek    57  ‐183  ‐446  ‐305  ‐1.548  7  ‐21  ‐2.132  ‐4.571      ‐52  651  23  304  1.548  2  28  2.058  4.563  ‐8 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  35.967 

Mutatie reserve 

 

  36.046 

 

  36.054 

 

‐8   

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  Totaal onttrekking 

  0  0 

  630  630 

  630  630 

  0  0 

0 

‐630 

‐630 

0 

35.967 

35.416 

35.424 

‐8 

 

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming   

In zijn totaliteit is er weinig afwijking op het programma openbare ruimte. Veelal kunnen  de extra  kosten verhaald worden en hebben dan geeninvloed op het saldo. Zo kan  genoemd worden het herbestraten in verband met het openbreken van de straat door  nutsbedrijven. Deze kosten zijn op de netwerkbeheerder verhaald. Als bijzonderheid in dit  programma wordt nog een overschrijding van  € 4,5 ton op het gebied van  gladheidsbestrijding vermeld. Dit zijn kosten die bovenop de DVO met de Dar zijn  gemaakt.  Het gaat hierbij om veelvuldiger preventief strooien, nieuwe activiteiten  waaronder zoutbakken en nieuwe routes en inkoop van duur zout. 

WIJKEN  In het document ‘Mee(r) Doen’ legden we onze inhoudelijke ambities voor de komende  jaren vast. Rode draad is de veranderende rolverdeling tussen overheid en burgers. De  overheid geeft meer ruimte aan eigen initiatieven en nieuwe groepen en ondersteunt die  zo nodig.  Verantwoordelijkheid geven betekent ook loslaten. Het wijkmanagement heeft  veel contact gehad met de budgethoudende bewonersorganisaties. Sommige hebben  deze vernieuwing overgenomen, andere hebben hun werkzaamheden overgedragen aan  een nieuwe generatie.   Ons doel is de leefbaarheid en veiligheid in wijken te verbeteren en sociale  samenhang te versterken. Dit draagt bij aan collectieve zelfredzaamheid en bevordert  eigen initiatief van bewoners, onderlinge hulp en sociale controle. Het programma heeft  een integrale, veelal multidisciplinaire aanpak van sociale en fysieke kansen en problemen  in de wijken.  

63   

Bestuursagenda    Wat hebben we bereikt?  Samen met bewoners en collega’s uit vele andere programma’s organiseerden we de  wijkenkaravaan om 1500 bewoners te vragen naar hun wensen en dromen voor hun wijk  en de stad.  We kwamen bij wijkcentra, de moskee, schoolpleinen, woonzorgcentra,  winkelcentra, musea en de horeca. Bewoners toonden grote waardering voor deze  laagdrempelige opzet. Bewonersinbreng op stadsbrede thema’s kreeg een plek in de  stadsvisie 2020, ruimtelijke thema’s in de nieuwe structuurvisie en wijkgerelateerde  onderwerpen in onze wijkaanpakprogramma’s of in de wijkagenda’s.   Bewoners willen zich steeds minder binden aan een bewonersvergadercultuur,   maar liever actief zijn met concrete acties en hun eigen netwerken vormen. Via actieve  deelname aan de sociale media zijn we met hen in contact. ‘Dromen over Dukenburg’ is  daarvan een goed voorbeeld, net als de ZZP‐netwerken.  Veiligheid is één van onze speerpunten, daarom voeren we regie op de aanpak  van overlast en multiprobleemhuishoudens. De regieteams hanteren een drang‐ en  dwangaanpak achter de voordeur. Jongerenoverlast pakken we  op wijk‐ of  stadsdeelniveau aan door integrale samenwerking  met partners als jongerenwerk, politie,  toezicht en straatcoaches. We werken mee aan de stedelijke aanpak van jeugdgroepen in  het Veiligheidshuis.   Jongeren verdienen uiteraard ook positieve aandacht. In Noord zijn twee nieuwe  jongerenontmoetingsplaatsen (JOP’s) opgeleverd. Met bewoners en jongeren zijn goede  afspraken gemaakt over gebruik, beheer en overlast. Er kwamen ook enkele nieuwe  speelplekken en een natuurspeeltuin bij in Brakkenstein. In Neerbosch Oost is de discussie  gestart over een leerwerk‐voorziening in de wijk voor  jongeren onder de dertig.    De overgang van de wijkposten vanuit de gemeentelijke regie naar Interlokaal is  gerealiseerd.   We werken aan een goede spreiding en gebruik van onze wijkaccommodaties. We  stimuleren bewoners om deze zelf te beheren, de eerste bewoners hebben daarvoor de  diploma’s behaald. In de voorzieningenharten zijn programmaraden actief. Bewoners  bepalen daar mede het programma in de accommodatie. Zo organiseerde de  initiatiefgroep Iftar in het Willemskwartier een geslaagde iftar (Ramadanmaaltijd) voor alle  bewoners uit de wijk.  In de aandachtsgebieden voerden we de regie op de integrale wijkaanpak. We  onderhouden een breed netwerk in de wijken en zorgen daar waar nodig  samen met  bewoners en wijkpartners  voor het opstellen en uitvoeren van wijkaanpakprogramma’s.  Betrokkenheid van bewoners bij hun wijk neemt toe. Zo kwamen er 85.000 bezoekers  meer in de wijkaccommodaties dan vorig jaar. ZZP’ers verenigen zich en bewoners nemen  steeds meer eigen initiatief, zoals bij de herinrichting van het Sparterrein en het Teerplein  in Oud‐West en de moestuin in de Aldenhof.   De Kinderboerderij Lindenholt stond bedrijfsmatig op ‘omvallen’. Wij hebben de  schulden gesaneerd om de continuïteit van de boerderij te waarborgen en de  kinderboerderij weer in eigen beheer genomen. In 2013 onderzoeken of we met partners  (in de wijk) deze boerderij weer met burgerparticipatie kunnen gaan beheren.    De Stads‐ en wijkmonitor liet tot dusver een stabiele trend zien voor de meeste wijken. De  effecten van de inzet van 2012 zullen in de monitor van 2014 zichtbaar worden. De impact  van de crisis op huishoudens en op instellingen zal mogelijk tot een correctie van die trend  leiden.                  Financiën 

 

Bestuursagenda    Programma Wijken   x € 1.000  Financiële lasten per product   Wijkaccomodaties   Flexibele wijkaanpak  Dukenburg‐wijkaanpak   Lindenholt‐wijkaanpak   Midden‐wijkaanpak   Nieuw‐West‐wijkaanpak   Oost‐wijkaanpak   Oud‐West‐wijkaanpak   Stadscentrum‐wijkaanpak  Nijmegen‐Noord‐wijkaanpak   Zuid‐wijkaanpak  Wijkposten   Speelvoorzieningen  Totaal lasten programma    Financiële baten per product    Wijkaccomodaties   Speelvoorzieningen   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    9.335  491  469  288  328  302  111  362  165  110  477  34  1.914  14.386      2.050  364  2.414  11.972 

Begroting  dynamisch 2012    9.335  491  469  289  327  302  111  362  165  110  477  34  1.914  14.387      2.050  364  2.414  11.973 

Rekening   2012    9.329  380  453  286  277  297  97  364  184  109  436  90  1.905  14.207      2.050  364  2.439  11.768 

Verschil   Bdyn ‐ rek    6  111  16  3  51  5  14  ‐1  ‐19  1  41  ‐56  9  180      0  0  25  205 

     

65   

Bestuursagenda     

3.7 Cultuur, Mobiliteit en Onderwijs  Portefeuillehouder H. Beerten 

CULTUUR  Een breed cultuuraanbod versterkt het vestigingsklimaat en de leefbaarheid. De  cultuurparticipatie in Nijmegen is relatief hoog, zowel actief en passief. In deze tijd van  recessie bevorderen we marktwerking en herstructurering. In het debat over #CV024  maken wij met culturele instellingen de balans op over het effect van de bezuinigingen.  We streven naar consolidatie van het bezoek aan culturele voorstellingen, musea en  bibliotheken, maar verwachten dat de landelijke bezuinigingen ook nadelige effecten  zullen hebben op de Nijmeegse cultuurparticipatie.  We stimuleren intensieve samenwerking tussen culturele instellingen en streven  naar het verbinden van amateurs en (semi‐)professionals. Cultuureducatie is een  speerpunt. We willen dat de tevredenheid over de kwaliteit en de diversiteit van het  aanbod minimaal hetzelfde blijft.    Wat hebben we bereikt?  Na een succesvol cocreatie‐traject, waarbij Nijmegenaren hun ideeën over een nieuw  cultuurbeleid in Nijmegen kenbaar konden maken, heeft de Raad de cultuurvisie 2012‐ 2016 vastgesteld. We hebben een meerjarige budgetsubsidiebeschikking opgesteld met  Museum het Valkhof en een éénjarige met de Keizer Karel Podia en het Natuurmuseum.  De nieuwbouw van het poppodium Doornroosje aan het Stationsplein is gestart; de  geplande oplevering is medio 2014. Ook hebben we plannen ontwikkeld om  concertgebouw de Vereeniging te revitaliseren.  Met alle grote instellingen hebben we minimaal één bestuurlijk overleg gevoerd  waar behalve verantwoording over de geleverde prestaties ook Cultural Governance op de  agenda stond. Alle instellingen voldoen aan deze code volgens het principe ‘pas toe of leg  uit’. Over de exacte invulling van de bezuinigingen is nog geen consensus.    In de Kunst‐ en Cultuurvisie staat het begrip ketensamenwerking centraal. We  onderscheiden vijf culturele ketens: literatuur, beeldende kunst, muziek, film & media en  theater & dans. Daarbinnen garanderen we een aantal functies voor de stad: kunst‐ en  cultuureducatie, productie, presentatie en facilitering. De ketens bestaan niet alleen uit de  grote instellingen, maar zij krijgen via de budgetsubsidie de rol van ketenintendant. Voor  cultuureducatie is de Lindenberg intendant.  Met het aanscherpen van doelstellingen willen we cultureel ondernemerschap  bevorderen, wij zijn faciliterend. Kwatta, Music Meeting en de Wintertuin ontvingen in  2012 voor het laatst subsidie vanuit de landelijke Basis Infra Structuur (BIS). Music  Meeting en de Wintertuin hebben een aanvraag ingediend en gehonoreerd gekregen bij  de fondsen, Kwatta bij de provincie Gelderland.    De ontzameling van de gemeentelijke collectie moderne kunst hebben we afgerond. In  een voorspoedig verlopen traject hebben we een onoverzichtelijke collectie van ongeveer  3700 werken door verkoop en schenking gereduceerd tot een hoogwaardige kerncollectie  van ongeveer 1000 werken voor gemeentelijke panden. Alle externe bruikleen hebben wij  beëindigd.    Culturele instellingen hebben over het geheel genomen het gewenste aantal bezoekers  gerealiseerd. We hebben met hen scherpe afspraken gemaakt over de gezamenlijke  verantwoordelijkheid voor een bruisend cultureel veld. Samenwerking tussen de  verschillende podia is belangrijk om de culturele basisinfrastructuur te behouden en te  versterken. Het gaat hierbij om de Lindenberg inclusief het Lindenberg Theater, de Keizer  Karel Podia, Lux, Museum Het Valkhof, de Openbare Bibliotheek en Doornroosje. Het  MuZIEum is nu gevestigd in de kelderverdieping van de Schouwburg. 

 

Bestuursagenda    De Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid heeft zes Nijmeegse vestigingen  gesloten. Om de bibliotheekfunctie in de wijken te behouden heeft de OBGZ het project  Bibliotheek op School (BoS) gestart met zeven BoS‐vestigingen.     Wij zorgen voor een omgeving waarin kunstenaars en productiegezelschappen inspiratie  vinden. We ondersteunen vijf instellingen van beeldende kunst en het Besiendershuis  (Artist in Residence). We stimuleren samenwerking tussen instellingen onderling en met  andere partners in de stad wordt.  Deelname aan cultuureducatie en/of amateurkunst maakt cultuur zichtbaar en  bereikbaar voor de Nijmeegse inwoners. Ruim eenderde van de volwassen Nijmegenaren  is in de vrije tijd bezig met een of meer kunstzinnige activiteiten.    Indicatoren    Ontspanning, ontplooiing en ontmoeting door cultuur 

Realisatie 2011 

1.1 Aantal culturele evenementen  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

37 

25 

27 

 

530.000 

nog niet bekend 

1.3 Aantal bezoekers musea  

101.000 

125.000 

120.000 

1.4 Aantal bezoekers culturele evenementen  

300.000 

225.000 

nog niet bekend 

1.5 Aantal bezoekers bibliotheek  

935.435 

1.102.000 

789.001 

1.6 Aantal bij De Lindenberg ingeschreven cursisten ‐ jeugd tot 18 jaar  

1.722 

1.745 

1.643 

1.7 Aantal bij De Lindenberg ingeschreven cursisten ‐ 19 jaar en ouder  

2.188 

2.207 

1.968 

91 

120 

100 

340 

400 

375 

1.2 Aantal bezoekers gesubsidieerde podia  

1.9 Aantal gesubsidieerde amateurorganisaties   1.9 Aantal gesubsidieerde amateurvoorstellingen    

Bevorderen cultureel productieklimaat 

Realisatie 2011 

2.1 Aantal gesubsidieerde organisaties kunsten   2.2 Aantal act./proj. op het terrein van de kunsten   2.3 Aantal kunstopdrachten in de openbare ruimte: het gaat hier om  de discipline beeldende kunst   2.4 Aantal ateliers  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

7 

6 

9 

68 

55 

75 

3 

6 

2 

186 

125 

188 

8 

12 

8 

2.5 Aantal oefenruimten  

        Financiën  Programma Cultuur   x € 1.000  Financiële lasten per product  Culturele infrastructuur  Ontwikkeling van de Kunsten  Cultuureducatie en amateurkunst  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Culturele infrastructuur  Ontwikkeling van de Kunsten  Cultuureducatie en amateurkunst   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    13.416  1.326  4.940  19.682      71  186  7  264  19.418 

Begroting  dynamisch 2012    13.515  1.501  4.940  19.956      121  360  10  491  19.465 

Rekening   2012    13.420  1.372  4.878  19.670      110  436  10  556  19.114 

Verschil   Bdyn ‐ rek    95  129  62  286      ‐11  75  0  65  351 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  19.600 

Mutatie reserve 

 

  19.415 

 

  19.064 

 

351   

 

67   

Bestuursagenda    STORTING  F004 1%‐regeling Beeldende Kunst  Totaal storting 

  0  0 

  59  59 

  59  59 

  0  0 

  175  7  182 

  0  10  10 

  0  10  10 

  0  0  0 

‐182 

50 

50 

0 

19.418 

19.465 

19.114 

351 

 

ONTTREKKING  F004 1%‐regeling Beeldende Kunst  F046 Reserve afschrijving  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming   

  In 2012 is een start is gemaakt  met de voorbereidingen van de aanschaf van een  kunstwerk, maar de feitelijke aanschaf zal in 2013 plaatsvinden. Hierdoor is er € 121.000  aan budget nog niet uitgegeven. Conform bestendige gedragslijn zullen wij bij de  vaststelling van de jaarrekening 2012 voorstellen om deze middelen via de 2e  winstbestemming toe te voegen aan de reserve 1% regeling beeldende Kunst  Verder  zijn we terughoudend omgegaan met de verstrekking van subsidies aan diverse  instellingen.  Daarnaast zijn als gevolg van diverse oorzaken , zoals o.m. geen verstrekking  van de Cultuurprijzen 2012, de lagere verstrekking van subsidies in de amateurkunst, de  beëindiging van de subsidierelatie met Stg. Pan, terugloop van aanvragen van a‐ structurele subsidies,   de werkelijk verstrekte subsidies met een bedrag van € 225.000  achter gebleven bij de dynamische  begroting. Reden voor de terughoudende toekenning  van subsidies aan instellingen was de  geplande herhuisvesting en samenwerkingsplannen  met LUX van RTV Nijmegen 1  De hiermee gerelateerde kosten werden ingeschat op €  175.000. De uitwerking van de plannen en daarmee gepaard gaande besluitvorming heeft  niet meer in 2012 plaatsgevonden, waardoor de middelen niet tot besteding zijn  gekomen.  Ook hiervoor zullen we bij de vaststelling van de jaarrekening 2012 een voorstel doen  om  via de 2e winstbestemming het bedrag van  € 175.000  in 2013 in te kunnen zetten voor de  verhuizing  en herhuisvesting van RTV Nijmegen 1. De herhuisvesting en samenwerking  met Stg. Lux is een voorwaarde voor het bestaansrecht van RTV Nijmegen 1.    

 

Bestuursagenda   

MOBILITEIT   Wij willen met een betrouwbare lokale en regionale bereikbaarheid van Nijmegen een  bijdrage leveren aan de economische vitaliteit van de stad. Ook streven we naar  voldoende en toegankelijke parkeergelegenheid en zo hoog mogelijke verkeersveiligheid.  We stimuleren fietsgebruik in de stad, hoogwaardig openbaar vervoer en een goede  doorstroming voor de auto op hoofdroutes.   Wat hebben we bereikt?  De autobereikbaarheid van de stad is ongeveer gelijk gebleven, al bracht de aanleg van de  A50 af en toe vertragingen met zich mee. Dit bewijst eens te meer de kwetsbaarheid van  het wegennet, dat robuuster wordt na oplevering van de stadsbrug.  Het wordt steeds moeilijker de bestaande kwaliteit van bereikbaarheid te  handhaven. De gemeten reistijd is met 3% toegenomen, mede door werkzaamheden aan  de Neerbosscheweg (Gaziantep‐rotonde) en de tijdelijke afsluiting van dit traject.  Hierdoor is ook de betrouwbaarheid van de reistijd afgenomen.   In regionaal verband hebben we meegewerkt aan het programma Beter  Benutten, waarmee we ook belangrijke subsidies voor Nijmegen hebben verkregen.   Verder hebben we onze bereikbaarheidscoördinatie verder geïmplementeerd en  verankerd, zowel regionaal als in onze eigen grote projecten. Wij hebben een pilot  ‘autovrije zones’ uitgevoerd bij een aantal scholen.    Wij hebben de Parkeernota Kiezen en Delen vastgesteld, onder andere gebaseerd op de  resultaten van klankbordgroepen met partners in de stad en de bijdragen van honderden  actief meedenkende Nijmegenaren. In de nota stellen we maatregelen voor om de  gastvrijheid en bereikbaarheid van de Nijmeegse parkeervoorzieningen te bevorderen en  om de leefbaarheid in wijken op niveau te houden. Wij streven naar één parkeerplaats  voor ieder woonadres en naar een passend parkeeraanbod voor forens, ondernemer of  bezoeker van onze stad.  Er waren problemen met de nieuwe parkeerautomaten. Sinds oktober draait de  automaat redelijk stabiel en is er geen extra personeel meer nodig, over de oplevering  onderhandelen we nog.  Beleidsmatig stond het jaar in het teken van het nieuwe beleidskader: de  Parkeernota 2013‐2017. De tarieven voor 2013 zijn vastgesteld, er is een oplopend  parkeertarief om te stimuleren dat er meer op afstand van het centrum wordt  geparkeerd. De betaaltijden in en rond  het centrum zijn uitgebreid en de avond‐ en  nachttarieven in de parkeergarages verlaagd.   De parkeervergunningprocedures zijn voorbereid op digitalisering en  deregulering. Er zijn geen nieuwe betaald parkeergebieden ingericht; evaluaties naar  eerder ingevoerde parkeergebieden in Nijmegen Oost en Heyendaal‐zuid laten  tevredenheid over het beleid zien.    De wegen in Nijmegen moeten voldoen aan de criteria van Duurzaam Veilig, het aantal  verkeersdoden en ongevallen in het verkeer moet zoveel mogelijk omlaag.  Alle  basisscholen zijn zoals ieder jaar uitgenodigd om deel te nemen aan  verkeerseducatieprojecten in het kader van het meerjarig project Gouden Zebra,  circa  een kwart heeft meegedaan. Bij drie scholen zijn ook kleinschalige fysieke maatregelen  uitgevoerd. We hebben diverse verkeerscampagnes georganiseerd en bij verschillende  onderhoudsprojecten verkeersveiligheidsmaatregelen doorgevoerd. In een integraal  overleg tussen wijkbeheer en mobiliteit worden vragen van wijkbewoners over  verkeersveiligheid behandeld en problemen opgelost. 

  Wij streven naar een absolute groei van het openbaarvervoergebruik. In december is de  nieuwe openbaarvervoerconcessie van start gegaan met de nieuwe vervoerder Hermes.  Dit ging gepaard met de grootste lijnwijzigingen in tien jaar. Voor die nieuwe  dienstregeling hebben we diverse nieuwe haltes aangelegd, er is een keervoorziening in  69   

Bestuursagenda    Lindenholt West gekomen, we hebben een busbaan op de Burgemeester Daleslaan  gerealiseerd en er is een nieuwe bushalte voor lijn 10 op het stationsplein van het  Centraal Station gekomen.   Medio 2012 heeft de raad een besluit genomen over het Hoogwaardig Openbaar  Vervoer: het tracé is vastgelegd en een stappenplan voor de uitvoering vastgesteld. We  hebben een aantal belangrijke infrastructurele maatregelen voorbereid, de Stadsregio  Arnhem Nijmegen subsidieert de uitvoering in 2013 voor 90%. Omdat we veel tijd hebben  gestoken in het tracé Waalsprong – centrum – Heyendaal, zijn de HOV‐trajecten Nijmegen  – Beuningen en Nijmegen – Malden in 2012 blijven liggen. Nijmegen heeft gekozen voor  HOV bus en zal de systeemsprong pas op langere termijn realiseren. We hebben  voorbereidingen getroffen voor een P&R‐terrein of transferium bij de ‘Poort Neerbosch’  en daarvoor interne en externe financiering verworven. Uitvoering start  in de tweede  helft van 2013. Ook zijn de mogelijkheden voor een (fiets)transferium aan de zuidwest  kant van Nijmegen verkend. We hebben overlegd over een definitieve oplossing voor het  transferium Waalsprinter, maar nog geen besluiten genomen.  Er zijn voorbereidingen getroffen voor de tweede tranche van DRIS (Dynamisch  Reizigers Informatie Systeem). De locaties zijn bepaald, plaatsing gebeurt begin 2013. De  uitvoering van station Lent is inmiddels gestart, de opening staat gepland voor december  2013. Ingebruikname van station Nijmegen Goffert is gepland in december 2014.     In 2012 hebben wij opnieuw belangrijke stappen gezet voor een netwerk van  hoogwaardige snelfietsroutes, conform de nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar. Het  oostelijk RijnWaalpad, van Waalbrug via Lent naar Ressen is afgerond. Dit is een nieuwe  regionale fietsverbinding. Ook het Notenlaantje (Laauwik), de Visveldsestraat, het fietspad  door de Landschapszone en de over de Zwarte weg zijn onderdeel van de snelfietsroute.  De voorbereiding en aanbesteding voor  de nieuwe fietsbrug over de Graaf Alardsingel is  afgerond, we kregen daarvoor een aanvullende cofinancierings‐toezegging van ruim € 1,1  miljoen euro. Het project is gereed voor openstelling van stadsbrug De Oversteek. Het  RijnWaalpad is een voorbeeldproject met landelijke exposure en een rijksbijdrage van 5  miljoen euro.   Langs de St. Annastraat hebben wij in het kader van de snelfietsroute Nijmegen‐ Malden twee kilometer fietsstraat aangelegd. Aan de snelfietsroute Nijmegen‐Beuningen,  onderdeel van ons coalitieakkoord is 2,7 kilometer  nieuwe, comfortabele fietsroute  toegevoegd.   Veel energie hebben we gestoken in het nieuwe fietstransferium naast het  station, onderdeel van het plan Doornroosje. Daar komen zo’n 3500‐4000  fietsenparkeerplaatsen, Prorail draagt € 2,25 miljoen bij aan het project en de Stadsregio  naar verwachting zo’n € 1,5 miljoen. Wij hebben extra bewaakte fietsenstallingen in het  centrum gerealiseerd tijdens de piekmomenten.    Indicatoren  Vergroten bereikbaarheid en doorstroming  1.1 Gemiddelde reistijd tijdens de spits (tussen haakjes:variatie in  reistijd) in minuten (*)   1.1a Knooppunt Ressen ‐ Keizer Karelplein  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

 

 

 

12 (4) 

12 (4) 

12 (5) 

1.1b Keizer Karelplein ‐ Knooppunt Ressen  

9 (1) 

9 (1) 

9 (2) 

1.1c Keizer Karelplein ‐ Goffert  

6 (1) 

6 (1) 

6 (1) 

1.1d Goffert ‐ Keizer Karelplein  

6 (2) 

6 (2) 

7 (2) 

1.1e Goffert ‐ knooppunt Neerbosch  

6 (1) 

6 (1) 

6 (3) 

1.1f knooppunt Neerbosch ‐ Goffert  

5 (1) 

5 (1) 

5 (4) 

1.1g Goffert ‐ knooppunt Lindenholt  

7 (1) 

7 (1) 

7 (1) 

1.1h knooppunt Lindenholt ‐ Goffert  

6 (1) 

6 (1) 

6 (1) 

 

5,9 

onbekend 

1.2 Waardering bezoekers bereikbaarheid van de stad (**)    

 

Bestuursagenda    Kwaliteit, kwantiteit en gebruik parkeervoorzieningen 

Realisatie 2011 

2.1 Parkeeraanbod Centrum (1.1)  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

 

 

 

2.1a Straatparkeren (1.1)  

3.400 

3.200 (1.4) 

3.200 (1.4) 

2.1b Garageparkeren (1.1)  

2.400 

2.160 (1.6) 

2.400 (1.6) 

2.1c Transferia  

 

550 (1.11) 

550 (1.11) 

2.2 Piekbezettingsgraad Centrum (2.1)  

 

 

 

2.2a Straatparkeren (2.2)  

 

74% 

74% 

1.381 

1.200 (2.4) 

1.010 (2.4) 

 

95% 

 

2.3a Kortparkeren  

80% 

94% 

95% 

2.3b Inclusief vergunningen  

92% 

94% 

95% 

n.t.b. 

5,6 

onbekend 

2.2b Garageparkeren (2.3)   2.3 Betalingsgraad (3.1)  

2.4 Tevredenheid parkeren (4)    

verkeersveiligheid 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

3.1 Aantal doden in het verkeer (*)  

n.t.b. 

3 

5 

3.2 Aantal ongevallen met ziekenhuisopname  

n.t.b. 

59 

onbekend 

 

Stimuleren deelname openbaar vervoer 

Realisatie 2011 

4.1 Aandeel OV in woon‐werkverkeer (1)  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

 

 

 

4% 

4% 

4% 

4.2b Aandeel OV binnenstadsbezoek (2)  

21% (2010) 

22% 

22% 

4.2c Tevredenheid openbaar vervoer (3)  

83% 

90% 

niet bekend 

4.2a Binnen Nijmegen (2)  

 

Stimuleren fietsgebruik 

Realisatie 2011 

5.1. Aandeel fiets in woon‐werkverkeer in de stad (1)  

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

 

64% 

onbekend 

5.2 Aandeel fiets in het binnenstadbezoek (2)  

 

61% 

onbekend 

5.3 Waardering bereikbaarheid fiets (3)  

 

7,8 

onbekend 

5.4 Waardering fietsstalling (4)  

 

6,9 

onbekend 

                                                    71   

Bestuursagenda    Financiën  Programma mobiliteit   x € 1.000  Financiële lasten per product  Openbaar vervoer  Parkeren + regulering  Verkeer  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Openbaar vervoer  Parkeren + regulering  Verkeer   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    2.521  12.161  1.810  16.492      1.030  15.251  0  16.281  211 

Begroting  dynamisch 2012    2.209  11.759  2.250  16.218      1.170  13.532  110  14.812  1.406 

Rekening   2012    2.189  11.691  2.360  16.240      1.178  13.081  221  14.480  1.760 

Verschil   Bdyn ‐ rek    20  68  ‐110  ‐22      7  ‐451  111  ‐332  ‐354 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  298 

Mutatie reserve 

 

  1.493 

 

  1.847 

 

‐354   

 

STORTING  F022 Saldireserve  F047 Reserve parkeerbijdrage  Totaal storting 

  313  100  413 

  313  100  413 

  313  100  413 

  0  0  0 

  500  500 

  500  500 

  500  500 

  0  0 

‐87 

‐87 

‐87 

0 

211 

1.406 

1.760 

‐354 

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  Totaal onttrekking   

  Totaal mutatie reserve   

 

Saldo na eerste winstbestemming   

  Het nadeel wordt veroorzaakt door achterblijvende opbrengsten parkeerautomaten en  kassa’s van € 3,8 ton. In de najaarsnota 2012 hebben we al een tegenvaller op de  parkeerinkomsten van € 1,7 miljoen. geboekt. In deze nota hebben we gewaarschuwd  voor een hoger tekort. We hebben aangegeven dat de inkomsten in de maand september  nog geen stijgende lijn vertoonden waardoor het nadeel mogelijk hoger zou uitvallen. Ook  in het laatste kwartaal van 2012 zijn de parkeeropbrengsten bij de begroting  achtergebleven. Achterblijvende opbrengsten van de Keizer Karel garage en de  voortdurende effecten van de crisis zorgen voor het extra  tekort.                                     

ONDERWIJS   

Bestuursagenda    Wij werken in de stad samen met ouders, schoolbesturen en instellingen aan goede  opvang‐ en onderwijsvoorzieningen. We bevorderen de ontwikkeling en ontplooiing van  talenten van Nijmeegse kinderen, bijvoorbeeld door kinderen en jongeren met  leerachterstanden extra te ondersteunen op het gebied van taal. Brede Scholen bieden  extra activiteiten voor kinderen en ouders op het gebied van cultuur, sport,  opvoedingsondersteuning en zorg.  Voor jonge kinderen met lage startkansen zorgen we  voor extra taalstimulering die doorloopt van voorschool tot vroegschool. Samen met de  schoolbesturen voortgezet onderwijs en ROC voorkomen we schoolverzuim en voortijdig  schoolverlaten zoveel mogelijk. We handhaven de leerplicht en hebben zorg voor  risicoleerlingen en overbelaste leerlingen. Jongeren zonder startkwalificatie plaatsen we  zoveel mogelijk terug in het reguliere onderwijs en waar dat niet mogelijk is bieden we  hen een aangepast onderwijsprogramma op het Flex College. Samen met het programma  Zorg en Welzijn leveren we een bijdrage aan de zorgstructuur op de scholen. Volwassenen  met een laag opleidingsniveau krijgen de mogelijkheid om alsnog een diploma te behalen  in het volwassenenonderwijs.    Wat hebben we bereikt?  Op diverse plaatsen in de stad zijn (her)ontwikkelingsprojecten van schoolgebouwen in  gang gezet. De Talita Koemi‐school aan de Burgemeester Daleslaan is in gebruik genomen.  Vervangende nieuwbouw van de Prins Mauritsschool in Zwanenveld is gestart, evenals de  nieuwbouw van het Montessoricollege op de Kwakkenberg. De opname van twee locaties  van Aquamarijn in het Voorzieningenhart Waterkwartier is voorbereid. Het  Flexcollege is  verhuisd naar de Streekweg, Kristallis huurt de voormalige locatie van het Flexcollege aan  de Hatertseweg. In Nijmegen Noord is de nieuwbouw van het Citadel College  gereedgekomen. We deden een haalbaarheidsonderzoek en een locatiestudie voor de  nieuwbouw van een basisschool in Lent‐Oost. Met de schoolbesturen is een monitor  doordecentralisatie gerealiseerd, die als opmaat dient voor de evaluatie in 2013.    We hebben de omvorming van het peuterspeelzaalwerk in gang gezet. Per 1 januari 2013  starten de peuterarrangementen en  op 1 augustus op zestien locaties het vernieuwde  beleid in voor‐ en vroegschoolse educatie (VVE). We hebben onze kwantitatieve  doelstelling gerealiseerd en de onderwijsinspectie heeft de kwaliteit van onze VVE‐  locaties als voldoende beoordeeld. We hebben stappen genomen om meer peuters te  bereiken, het aantal is nu met 476 iets onder onze ambitie. Daarnaast is gewerkt aan  kwaliteitsconvenant tussen alle kinderopvanginstellingen en de gemeente Nijmegen.   In het basisonderwijs krijgen 185 kinderen extra taalstimulering met een schakelklas, in  het voortgezet onderwijs zitten tussen de 80 en 100 kinderen in de Internationale   Schakelklas (ISK) aan de Akkerlaan. De afgesproken prestatie van tweehonderd kinderen  wordt dus ruim behaald.  De uitvoering van het beleid gemengde scholen hebben we verbeterd, de  overdracht van een aantal uitvoerende taken naar de schoolbesturen is in gang gezet. Het  aantal brede scholen is conform de planning. De stuurgroep Brede Scholen heeft een  projectplan vastgesteld, we streven naar 25 brede scholen in 2015. Het ministerie van  SZW en OCW heeft ons uitgekozen om samen met Zaanstad en Wijchen mee te doen aan  de pilot Gemeente Brede Dag Arrangementen. We krijgen ondersteuning bij de uitvoering,  landelijke PR en hulp bij het oplossen van knelpunten. Via het bestuursakkoord G33  hebben we middelen van het rijk ontvangen voor het verbeteren van kwaliteit van voor‐  en vroegschoolse educatie en het uitbreiden van het aantal schakelklassen.   Het voorlichtingsproject over seksuele diversiteit is geëvalueerd.  School's Out  heeft succesvol gewerkt en wordt voor de komende drie jaar voortgezet. De   tolerantie onder scholieren  ten opzichte van holebi’s is duidelijk toegenomen, zo blijkt uit  het E‐movo onderzoek onder jongeren.     Het afgelopen jaar hebben wij ons ingezet om samen met de onderwijsinstellingen in het  voortgezet onderwjis en het MBO een nieuw convenant met het Rijk af te sluiten voor  continuering van de aanpak voortijdig schoolverlaten (VSV) in de periode 2012‐2015. Met  positief resultaat, de middelen zijn verkregen.   73   

Bestuursagenda    We hebben afspraken gemaakt over maatwerktrajecten voor jongeren om hen in  staat te stellen een diploma te halen en te voorkomen dat zij zonder startkwalificatie de  school verlaten. Met onze VSV‐monitor kunnen we meer systematisch zicht krijgen op de  problematiek en beter bijsturen. Het Flex College biedt een belangrijke meerwaarde in de  strijd tegen voortijdige schooluitval.De subsidie voor het samenwerkingsverband VO‐ROC  kan verder omlaag, de scholen ontvangen een structurele vergoeding voor  Plusvoorzieningen waarmee de subsidie verrekend kan gaan worden.  Vanuit het jongerenloket hebben wij ons ingezet om voortijdige schoolverlaters  weer naar de opleiding te krijgen of aan het werk.     In de week van de alfabetisering heeft het ROC Nijmegen samen met de gemeente en  andere partners diverse activiteiten georganiseerd. Wij zijn begonnen aan een plan van  aanpak voor laaggeletterdheid.      De formatie van het bureau Leerplicht is op peil gebracht en we hebben de  efficiëntie verhoogd. Wij voldoen aan de minimale eisen van de Ingradonorm, maar zien  dat de druk op het bureau  stijgt door het fors toenemende aantal meldingen. Bureau  Leerplicht heeft de samenwerking met de scholen verder ontwikkeld, o.a. met het  opstellen van verzuimprotocollen.        Indicatoren    Zorgplicht onderwijshuisvesting 

Realisatie 2011 

1.1  Aantal huisvestingsvergoedingen aan schoolbesturen   1.2  % leerlingen met doordecentralisatie  

Doelstelling2012 

Realisatie 2012 

13 

13 

13 

98,5% 

92,3% 

91,8% 

1.3  Aantal gerealiseerde nieuwbouwscholen die zijn doorgedecentraliseerd 

1 

3 

3 

1.4  Aantal gerealiseerde nieuwbouwscholen in  Nijmegen‐Noord 

0 

0 

1 

1.5  Aantal uitbreidingen/renovaties  

1 

0 

0 

 

Ontwikkelingskansen 

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

2.1  Aantal peuters van 2 en 3 jaar dat deelneemt aan vve  

369 

500 

476 

2.2  % 2/3 jarigen op kindercentra  

85% 

85% 

nnb 

2.3 Totaal aantal kinderen schakelklas  

205 

200 

265 

12 

12 

12 

2.5  Cursisten volwasseneneducatie  

600 

700 

641 

2.6  % leerlingen naar dichtbije basisschool  

70% 

80% 

69% 

2.7 Bereik voorlichting seksuele diversiteit  

 

50% 

75% 

2.4  Aantal brede scholen  

Voortijdig schoolverlaten  3.1  % VSVers in het VO   3.2  % VSVers op het MBO  

Realisatie 2011 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

1,2% 

1,2% 

1,2% 

12,3% 

9,9% 

2,3% 

 

Leerlingenvervoer 

Realisatie 2011 

4.1  Aantal aanvragen leerlingenvervoer   4.2  % ouders dat een klacht indient   4.3  Aantal gegronde bezwaren   4.4  Klanttevredenheid  

          Financiën 

 

Doelstelling 2012 

Realisatie 2012 

650 

800 

 

7,4% 

10% 

 

10 

5 

 

89% 

95% 

 

Bestuursagenda    Programma Onderwijs   x € 1.000  Financiële lasten per product  Zorgplicht onderwijshuisvesting  Stimuleren ontwikkelingskansen  Bestrijden voortijdig schoolverlaten  Totaal lasten programma    Financiële baten per product   Zorgplicht onderwijshuisvesting  Stimuleren ontwikkelingskansen  Bestrijden voortijdig schoolverlaten   Totaal baten programma  Totaal programma 

Begroting  primitief 2012    17.061  12.972  2.554  32.587      55  3.767  1.106  4.928  27.659 

Begroting  dynamisch 2012    17.507  13.859  2.555  33.922      55  4.722  1.132  5.909  28.013 

Rekening   2012    17.518  12.866  2.535  32.919      68  3.743  1.130  4.941  27.978 

Verschil   Bdyn ‐ rek    ‐11  993  20  1.003      14  ‐979  ‐2  ‐967  35 

 

Voor en na eerste winstbestemming x € 1.000 

 

Voor bestemming 

  27.743 

Mutatie reserve 

 

  28.097 

 

  28.062 

 

35   

 

ONTTREKKING  F022 Saldireserve  F029 Reserve onderwijshuisvesting  Totaal onttrekking 

  40  44  84 

  40  44  84 

  40  44  84 

  0  0  0 

‐84 

‐84 

‐84 

0 

27.659 

28.013 

27.978 

35 

 

  Totaal mutatie reserve   

Saldo na eerste winstbestemming   

   

75   

.    . 

4. Paragrafen 

 

Investeringen     

4.1 Investeringen  Investeringen 

  Investeringen en planexploitaties is het vehikel waarmee in de stad verandering,  verbetering en vernieuwing kan worden gecreëerd.     Het is praktijk dat in de gemeentelijke planexploitaties ook investeringen worden  uitgevoerd. Wanneer een gebied ontwikkeld wordt, zijn daar ook vaak investeringen mee  gemoeid en deze worden dan meegenomen in de totale uitvoering.     Investeringen die in 2012 via de uitvoering planexploitaties lopen,  zijn Station Lent en de  Fietstunnels (Waalsprong), Noord‐Oost Kanaalhavens ofwel de ventweg (planexploitatie  Stadsbrug), het Voorzieningenhart Waterkwartier en Doornroosje.  Vaak worden deze  investeringen pas bij gereedkomen met het krediet verrekend, zodat pas aan het eind van  de bouwperiode het budget in één keer wordt afgerekend en de investering overgedragen  wordt naar de reguliere stadsbegroting.     De Keizer Karelgarage was opgenomen in een planexploitatie en was niet als afzonderlijk  krediet gevoteerd. Wel is bij raadsbesluit van 27 mei 2008 de planexploitatie waarin de  Keizer Karelgarage was opgenomen vastgesteld. In juli 2012 is deze garage feestelijk  opgeleverd en ondergebracht bij Programma Mobiliteit.     Grotere investeringen die via de afdeling Vastgoed worden uitgevoerd zijn de  Brandweerkazerne Noord, de Sporthal Citadel, Sportpark Brakkenstein en aanpassingen  aan wijkcentrum Hatert. De eerste twee zijn zo goed als afgerond en het overschot op de  Sporthal Citadel blijft beschikbaar voor binnensportaccommodaties. Dit betreft  aanpassingen in bestaande accommodaties Jan Massinkhal, sporthal Neerbosch‐Oost, de  Horstacker en de Ark van Oost. De wat kleinere investeringen betroffen aanpassingen in  het gemeentelijk vastgoed en sportaccommodaties.     Andere investeringen waren onder meer de vervanging van de parkeerapparatuur, het  selectieve toegangssysteem voor de binnenstad, het afhandelen van het project  ringstraten, de start van het vervangen van de damwand Waalkade, baggeren van de  havens, investeringen in woonomgevingsverbetering, bedrijfsinvesteringen en het  gemeentelijk rioleringsplan.                                   

77   

Investeringen    programma 

Krediet ten behoeve van  investering  

1021 Wonen  1023 Groen & Water              1032 Grondbeleid    1041 Economie &  Toerisme      1043 Fac. Diensten        1051 Zorg & Welzijn  1052 Sport      1063 Wijken      1071 Cultuur    1072 Mobiliteit                   

Masterplan Oude Stad  Park West‐ Noordelijk deel  Valkhofpark/Hunnerpark  Landschapsontwikkelingsplan  Park Lingezegen  Goffertpark  Woonomgevingverbeteringen  Gemeentelijk Rioleringsplan              Station Lent  Noord‐Oost Kanaalhavens  Waalkade 

477  1.201  1.658  600  2.423  300  467  20.913  3.000  2.000  12.488 

0  1.279  1.685  416  2.192  0        1.000  665 

Opknappen Ringstraten  Baggeren Havens  Brandweerkazerne Noord  Sportpark Brakkenstein  Vastgoed   Gemeentelijk Accomodaties  Centra Jeugd en Gezin  Nieuw Zwembad Oost  Ondersteuning Quick  Sporthal Citadel  VZH Waterkwartier  Wijkcentrum Heseveld  Actieplan Hatert  Nieuwbouw Doornroosje  Keizer Karel Podia  Ophogen Bushaltes  Rondje Heijendaal  Selectief Toegangssysteem  HOV  Doorsteek Visveld  P+R Waalsprinter  Fietstunnels Waalsprong  Groene Route  Fiets  Parkeren   vervangingsinvesteringen  Keizer Karel Garage  Aanpassen schoolgebouwen  Basisschool Visveld  Bedrijfsinvesteringen diversen  Bedrijfsinvesteringen Brandweer  Bedrijfsinvesteringen  Kwaliteitsplan   

1.573  2.700  3.600  2.100  1.909  750  405  8.300  1.000  6.000  4.000  40  1.250  12.537  1.500  163  1.165  756  2.172  35  700  7.318  3.000  6.852  4.445 

  1073 Onderwijs    Bedrijfsinvesteringen      Eindtotaal 

 

Totaal  Krediet  

Uitgaven  vorige  jaren 

Realisatie  2012 

Nog te  ontvangen  (subidies/  bijdragen) 

Nog  beschikbaar  Budget  2013 ‐ 2016 

Vrijval 

0  0  3  154  35  19  496  3.941  0  0  1.013 

  ‐78  0  0  ‐222  0          0 

477  0  1.652  29  419  281    16.971  3.000  1.000  10.810 

0  0  0  0  0  0          0 

1.602  ‐10  1.603  959  0  0  15  8.064  31  846  582  0  53  47  n.v.t.  975  1.969  372  1.960  139  999  602  0  7.636  3.076 

‐294  85  1.692  1.118  1.484  753  263  81  623  3.931  10  0  634  0  5  ‐666  ‐989  444  29  25  ‐146  713  ‐15  89  577 

0  0                            ‐331  ‐47  0  ‐906  ‐186  ‐395  ‐763    ‐1.300  0 

0  2.625  303  0  425  0  0  154  345  223  3.398  0  563  12.490  1.495  185  0  0  723  315  242  6.765  3.015  448  734 

265  0  0  22  0  0  125  0  0  0  0  40  0  0  0  0  0  ‐56  0  0  0  0  0  0  56 

0  6.142  5.500  3.562  265  2.096 

0  6.128  0       

22.500  28  0  1.425  144  378 

0           

0  0  5.500  1.486    1.199 

0  2  0  22  142  0 

137.362 

44.885 

40.582 

‐4.228 

77.272 

618 

Lokale heffingen    Lokale heffingen 

4.2 Lokale heffingen  Deze paragraaf bevat informatie op hoofdlijnen over het gevoerde beleid en wat dit voor  de lokale belastingplichtige betekende. Per belastingsoort is er een opgave van  gerealiseerde opbrengsten welke worden afgezet tegen de raming in de Stadsbegroting  2012‐2015. Daarnaast geven wij informatie over het gevoerde kwijtscheldingsbeleid. 

DE WOONLASTEN  Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) heeft in  2012 een overzicht Kerngegevens Belastingen Grote Gemeenten uitgebracht, waarin de  woonlasten van 35 grote gemeenten in kaart zijn gebracht en zijn vergeleken. Onder  woonlasten werd in dit verband verstaan de OZB van een woning met een gemiddelde  WOZ‐waarde en Rioolheffing en Reinigingsheffing op basis van een  meerpersoonshuishouden.    Op basis van de Coelo overzichten hebben wij de duurste en goedkoopste gemeenten van  de afgelopen jaren naast elkaar gezet. Ook geven wij aan wat de plaats van Nijmegen op  de ranglijst is en wat onze woonlasten in het betreffende jaar zijn.     COELO OVERZICHT GEMIDDELDE WOONLASTEN GROTE GEMEENTEN 2009‐2012    Duurste gemeente  Emmen  Groningen  Utrecht  Zaanstad  Nijmegen  Rangorde  

2009      €718    €638  (14) 

2010        € 698  € 594  (28) 

2009  € 473 

2010  € 480 

2011    € 731      €626  (25) 

2012  € 769        €654  (22) 

  Goedkoopste gemeente  Alkmaar 

2011  € 526 

2012  € 542 

Woningen   Voor eigenaren van woningen stond  Nijmegen in 2012 bij de woonlasten landelijk gezien  op de 22e plaats van boven met € 654,03 aan woonlasten. Dit betekent dat er 21 steden  duurder zijn. Gemiddeld bedroegen  de woonlasten in de grote gemeenten € 659. Dat is  2,3 procent (15 euro) meer dan het jaar er voor. Met onze woonlasten zaten we hiermee  onder het landelijk gemiddelde.  Voor gebruikers van woningen, de huurders, stond Nijmegen qua woonlasten op de  laatste plaats van de 35 onderzochte gemeenten. Dit komt doordat we, ondanks de  verhoging van de kostendekkendheid, een laag tarief Afvalstoffenheffing hadden in 2012.  Bedrijven  Het Coelo heeft voor eigenaren van bedrijven onderzoek gedaan naar de hoogte van het  OZB‐tarief eigenaar en gebruiker en naar het tarief Rioolheffing. Omdat de  heffingsgrondslag van Rioolheffing tussen de verschillende steden erg verschillend is,  heeft Coelo geen overzicht van de rangorde tussen de steden onderling gegeven.  Uit het OZB overzicht 2012 blijkt dat Nijmegen ‐ net als in 2011 ‐ voor eigenaren van  niet‐woningen met 0,40590% het hoogste OZB‐tarief had. Sittard Geleen stond‐ ook net  als in 2011 ‐op de 2e plaats.  Voor gebruikers van niet‐woningen had Leiden met 0,35128%  ‐ evenals als het jaar er  voor  ‐ het hoogste tarief en stond Nijmegen op de 2e plaats.  Meer informatie over het Coelo‐overzicht 2012 is terug te vinden op  www.coelo.nl. Onderstaand behandelen we de woonlasten per belastingsoort. 

79   

Lokale heffingen    Onroerende zaakbelasting   De OZB wordt conform wetgeving opgelegd naar een percentage van de WOZ waarde.  Voor de WOZ waarde wordt de waardepeildatum van 1 januari van het jaar voorafgaand  aan het belastingjaar gehanteerd. Voor belastingjaar 2012 is deze peildatum dus 1 januari  2011.  Voor de op te leggen aanslag OZB is de situatie op 1 januari van het betreffende  belastingjaar bepalend.    In het kader van de herwaardering WOZ 2012 zijn er 88.751 WOZ‐beschikkingen  afgegeven. Naar aanleiding van deze beschikkingen zijn er 3096 WOZ bezwaarschriften  binnengekomen. Procentueel uitgedrukt is er tegen 3,49% van de opgelegde  beschikkingen bezwaar ingediend. Van deze bezwaren is 27,65% geheel of gedeeltelijk   gegrond verklaard. Wij zijn in staat geweest om 97,8% van de WOZ bezwaren in 2012 af te  handelen. Van de nog niet afgedane bezwaren was de wettelijke termijn op 31 december  2012 nog niet verlopen, loopt er nog een beroepsprocedure of is in overleg met de  belanghebbende besloten het bezwaar aan te houden.    De Waarderingskamer heeft aan ons op 27 december 2011 een goedkeurende verklaring  afgegeven, met het predicaat goed (=hoogste score), zodat de waardebeschikkingen over  het belastingjaar 2012 afgegeven konden worden.    Opbrengst OZB  Raming Stadsbegroting 2012‐2015  Begrotingsbehandeling  Primitieve begroting 2012  Voorjaarsnota 2012  Najaarsnota 2012  Dynamische Begroting  Meeropbrengst in stadsrekening 2012  Opbrengst OZB in stadsrekening 2012 

Bedragen x €1.000  59.058  ‐  59.058  ‐  400  59.458  504  59.962 

Bij de najaarsmelding hebben we ten aanzien van de OZB 2012 een meeropbrengst van  €400.000 gemeld, te weten een saldo van een negatief effect van €300.000 op de OZB  woningen 2012 en een positief effect ad €700.000 op de OZB niet woningen 2012.   Rioolheffing   Binnen onze gemeente is de rioolheffing voor woningen en niet‐woningen een  eigenaarheffing. Rioolheffing wordt opgelegd als percentage van de WOZ waarde (tarief  2012 0,0640%). Daarnaast hanteren we een aftoppingsgrens van € 3 miljoen. Dit betekent  dat aan rioolheffing per object maximaal €1.920 is opgelegd. Het aantal objecten in 2012  boven de aftoppingsgrens bedroeg 222.  Rioolheffing mag maximaal kostendekkend zijn. Kostendekkend betekent dat de  opbrengsten de kosten niet mogen overstijgen.   Voor 2012 is het tarief rioolheffing licht gedaald. Het tarief Rioolheffing is tot stand  gekomen door een combinatie van een herberekening van het GRP en veranderende  WOZ‐waarden. De herberekening van het GRP is het gevolg van naar beneden  bijgestelde rentelasten en van het feit dat 1/5e deel van de veegkosten doorbelast wordt  aan Rioolheffing. De herberekening betreft nadrukkelijk geen inhoudelijke wijziging  van het rioleringsbeleid.  Op 14 oktober 2009 heeft de gemeenteraad het Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen  2010‐2016 vastgesteld. Dit plan geeft invulling aan de wettelijke gemeentelijk zorgplichten  voor afvalwater, hemelwater en grondwater(overlast). Het GRP beschrijft welke  activiteiten en hoeveel geld en personeel nodig zijn om deze zorgplichten uit te voeren.        Opbrengst Rioolheffing   Raming Stadsbegroting 2012‐2015  Begrotingsbehandeling 

 

Bedragen x €1.000  11.501  ‐ 

Lokale heffingen    Primitieve begroting 2012  Voorjaarsnota 2012  Najaarsnota 2012  Dynamische Begroting  Minder opbrengst in stadsrekening 2012  Opbrengst Rioolheffing in stadsrekening 2012 

11.501  ‐  ‐  11.501  ‐71  11.430 

Afvalstoffenheffing  Voor afvalstoffenheffing hanteren wij een gedifferentieerd tarief voor één‐ en  meerpersoonshuishoudens. Naast de afvalstoffenheffing kennen wij een tarief voor de  groene vuilniszak. Dat tarief was in 2012 € 0,71 per stuk. Sinds 2010 wordt plastic afval  apart ingezameld. Dit in het kader van hergebruik van plastic verpakkingsmateriaal. De  verstrekking van de zakken voor inzameling van plastic afval is gratis.     De kostendekkendheid van de Afvalstoffenheffing  is in 2012  verhoogd. Zowel het tarief  voor de gebruiker van een pand als het tarief van de groene zak is met meer dan de 2,1%  inflatiecorrectie verhoogd. Dit volgens de uitgangspunten zoals in het Coalitieakkoord en  de Perspectiefnota verwoord. De afvalstoffenheffing heeft  door de stijging van het tarief  in 2012 en van de kosten van de groene zak een kostendekkendheidspercentage van 46%  bereikt.     

          In de onderstaande tabel geven wij de geraamde kosten en opbrengsten in hoofdlijnen  weer.    Opbrengst Afvalstoffenheffing 

Bedragen x €1.000 

81   

Lokale heffingen    Raming Stadsbegroting 2012‐2015  Begrotingsbehandeling  Primitieve begroting 2012  Voorjaarsnota 2012  Najaarsnota 2012  Dynamische Begroting  Meeropbrengst in stadsrekening 2012  Opbrengst Afvalstoffenheffing stadsrekening 2012 

5.307  ‐  5.307  74  ‐200  5.181  65  5.246 

Parkeerbelasting   Parkeerbelasting wordt geheven in het kader van regulering van parkeren.  De gemeentelijke parkeerinkomsten bestaan uit Parkeerbelastingopbrengsten en  Privaatrechtelijke opbrengsten. Privaatrechtelijke opbrengsten zijn vooral de opbrengsten  die gegenereerd worden op afgesloten parkeerterreinen en parkeergarages.  Onze parkeerbelastingverordening maakt onderscheid tussen kort parkeren,  parkeervergunningen en naheffingsaanslagen.     De tarieven zijn in 2012 vooruitlopend op de nieuwe Parkeervisie met meer dan de  inflatiecorrectie verhoogd. Dit was om het tekort in de Perspectiefnota van €440.000 op te  vangen. Het tekort werd enerzijds veroorzaakt door de beleidswijziging ten aanzien van  zakelijke parkeervergunningen in 2009 (€260.000) en anderzijds door eerder niet  doorgevoerde inflatiecorrecties (€180.000). De tarieven voor bewonersvergunningen,  zakelijke vergunningen en abonnementen zijn in 2012 gestegen met een percentage dat  ongeveer gelijk  is aan de gemeentelijke indexatie. Daarnaast is de Keizer Karelgarage  geopend in 2012.   Precariobelasting  Precariobelasting wordt in rekening gebracht bij degene die bepaalde voorwerpen op,  onder of boven de voor openbare dienst bestemde gemeentegrond heeft. De grondslag is  het aantal vierkante meters dat in gebruik is. Het aantal vierkante meters maal het tarief  bepaalt de te innen belasting. De opbrengst precariobelasting is onder andere afhankelijk  van het aantal evenementen dat plaats vindt. Ook wordt precario geheven over het  gebruik van gemeentegrond door bijvoorbeeld aannemers bij bouwactiviteiten en het  gebruik van terrassen op gemeentegrond.  In  2011 is een beleidswijziging toegepast voor niet culturele commerciële evenementen  in de openbare ruimte. In overleg met een aantal organisatoren is besloten dat het aan  hen verhuren van een terrein een betere optie is dan het heffen van precariobelasting.  Het geeft partijen meer financiële zekerheid en meer flexibiliteit. In 2012 hebben we dit  geraamd op € 11.000 aan inkomsten. In 2012 was de verhuuropbrengst € 9.000.  Hondenbelasting  Hondenbelasting is een algemene belasting voor het houden van 1 of meer honden. Er  hoeft dus geen relatie te bestaan tussen de kosten van bijvoorbeeld uitlaatplaatsen of  perceptiekosten en de opbrengst. De grondslag is het aantal honden dat een houder  heeft. Bij het vaststellen van de hondenbelasting wordt een progressief tarief gehanteerd.  Marktgelden  De marktgeldverordening is gekoppeld aan de Marktverordening, waarin is opgenomen  welke terreinen zijn aangewezen voor het houden van markten. De Marktgeldverordening  regelt dat de gebruiker van die terreinen een recht verschuldigd is gedurende de uren dat  er markt is.          Toeristenbelasting 

 

Lokale heffingen    Toeristenbelasting kan worden geheven indien er binnen de gemeente verblijf gehouden  wordt door personen die niet als inwoner In de gemeentelijke basisadministratie van de  gemeente zijn ingeschreven.  Overige leges en rechten  Uitgangspunt in onze gemeente is dat de leges, rechten en tarieven maximaal  kostendekkend zijn.   Dit wil zeggen dat de op de belastingplichtige te verhalen kosten in de tarieven dienen te  worden opgenomen. Hiertoe wordt de gemeentelijke richtlijn Kostentoerekening leges en  tarieven gehanteerd. Onze tarieven worden planmatig aan de hand van deze richtlijn  getoetst. In 2012 is er  een Projectgroep kostentoerekening Leges opgestart. Deze  projectgroep beoogt ‐ mede op advies van de VNG ‐ de kostendekkendheid van alle  gemeentelijke  leges transparant te maken.  Nijmegen kent een vijftal verordeningen waarbij de regel geldt dat de geraamde baten  niet hoger mogen zijn dan de geraamde kosten. Dit zijn de verordeningen rioolheffing,  marktgelden, leges, scheepvaartrechten en de reinigingsheffing.  In 2010 is de wet Wabo (Wet Algemene bepalingen omgevingsrecht) in werking getreden.  Deze regeling beperkt de mogelijkheid van kruissubsidiëring en speelt met name een rol  bij de legesverordening. In die verordening zijn tarieven opgenomen van allerlei  verschillende soorten diensten.  Totaaloverzicht belastingopbrengsten 2012    Bedragen x € 1.000.000  Onroerendzaakbelasting  Rioolrecht  Parkeergelden  Leges bouwvergunningen*   Afvalstoffenheffing  Leges burgerzaken  Opbrengst groene zakken  Hondenbelasting  Parkeerboetes  Precariobelasting  Reinigingsrecht bedrijven  Scheepvaartrechten  Marktgelden**  Toeristenbelasting  Overige leges***  Totaal 

Begroot  SB 2012‐2015  59,1  11,5  13,1  4,8  5,3  2,1  1,9  1,1  1,2  0,5  0,6  0,6  0,3  0,3  1,6  104,0 

Begroot  dynamisch  59,5  11,5  12,1  4,7  5,2  2,1  2,2  1,1  1,1  0,6  0,6  0,2  0,3  0,3  1,4  102,9 

Opbrengst  2012  60,0  11,4  11,8  3,6  5,2  2,1  2,3  1,1  1,0  0,6  0,6  0,1  0,2  0,3  1,3  101,6 

  * Minder bouwleges. Dit heeft vooral te maken met een restitutie van eerder ontvangen  bouwleges in verband met een ingetrokken bouwplan € 0,7 miljoen en een fiscaal  compromis € 0,3 miljoen. Het overige is verklaarbaar door minder aanvragen voor grote  bouwvergunningen en lagere bouwkosten.  ** Lagere marktgelden. In 2012 hebben we €40.000 minder opbrengsten marktgelden  gehad. Dit is hoofdzakelijk te verklaren door enerzijds de crisis en anderzijds het  ontbreken van een marktterrein op Plein 44 door bouwwerkzaamheden aldaar.  *** Minder overige leges dynamisch begroot dan begroot bij de Stadsbegroting. Dit is met  name verklaarbaar uit de verwerkte voorjaarsmelding op programma Ruimte en  Culuurhistorie met betrekking tot lagere opbrengst leges bestemmingsplannen                    (  € 175.000) .        Kwijtschelding  83   

Lokale heffingen    Bij een inkomen op bijstandsniveau kon een belastingplichtige ook in 2012 onder  bepaalde omstandigheden in aanmerking komen voor kwijtschelding van  afvalstoffenheffing, hondenbelasting (uitsluitend voor de eerste hond) en de leges voor de  aanvraag gehandicaptenparkeerkaart. De mensen die in aanmerking kwamen voor  kwijtschelding afvalstoffenheffing kwamen automatisch in aanmerking voor compensatie  van de kosten van de groene huisvuilzakken (meerpersoonshuishoudens € 23,30 en  eenpersoonshuishoudens € 11,25).    Voor kwijtschelding afvalstoffenheffing en de compensatieregeling is in de Stadsbegroting  2012‐2015 een bedrag van in totaal €573.000 begroot. De kosten hiervan bedroegen in  2012 € 560.000. Voor de kwijtschelding van de hondenbelasting (uitsluitend  kwijtschelding voor de eerste hond) is een bedrag begroot van € 110.000. De kosten voor  kwijtschelding hondenbelasting bedroegen in 2012 € 95.000. 

 

Bedrijfsvoering     

4.3 Bedrijfsvoering  Bedrijfsvoering  Bedrijfsvoering 

HET COALITIEAKKOORD 2010‐2014 WERKEN AAN EEN DUURZAME TOEKOMST  Ons College gaat uit van een duurzaam, sociaal en economisch sterk Nijmegen, een stad  waarin het prettig wonen en werken is, waarin we bewoners ondersteunen op weg naar  zelfredzaamheid en er aandacht is voor mensen met minder kansen. Een stad, die  economisch sterk is en waarmee we de werkgelegenheid bevorderen.  Deze ambities stellen hoge eisen aan de professionaliteit van de gemeentelijke  organisatie: een organisatie die effectief, efficiënt, transparant, toegankelijk en  aanspreekbaar functioneert. Een overheid die zich richt op haar kerntaken heeft  kwalitatief hoogwaardige medewerkers nodig om de rol van regisseur in  beleid en uitvoering naar behoren te kunnen vervullen. We ‘bouwen en onderhouden’ de  stad met behulp van onze medewerkers. Zij vormen het ‘kapitaal’ van onze organisatie.  Vaste medewerkers vormen de kern. Inhuur blijft vooral nodig voor specialismen en  piekbelasting. We investeren in onze medewerkers. We zijn kritisch op de omvang van  onze organisatie en treden slagvaardig op. We zoeken synergie in een goede  samenwerking met onze partners.  Vanuit deze visie hebben wij ervoor gekozen om de inhuur van personeel de komende  jaren af te bouwen. We ontwikkelen de organisatie voortdurend verder door om blijvend  antwoord te geven op de vragen en opgaven die op ons afkomen vanuit de stad en de  samenleving.  De hierboven genoemde vermindering van taken maakt ook een verkleining van de  ondersteunende functies mogelijk. Wij gaan hierbij uit van 20% kostenvermindering  gerelateerd aan de afbouw van taken in de programma’s.    We presenteren ons als één organisatie en we stellen ons de volgende doelen:    Het bestuur in staat stellen goed te sturen.   De burger centraal stellen, zodat de resultaten ook centraal komen te staan.   Een heldere en duidelijke verdeling van taken, verantwoordelijkheden en  bevoegdheden binnen de organisatie.   Een zakelijke houding, gericht op verbetering van het resultaat.   Een doelmatige organisatie.    Het verwezenlijken van deze doelen heeft geleid tot een bestuurlijk bedrijfsvoeringkader.  Organisatieontwikkeling  De omgeving waarin gemeenten de komende jaren opereren is complex. Denk aan de  omvangrijke en snelle decentralisatie van rijkstaken, de aanhoudende economische crisis  en complexe maatschappelijke vraagstukken. Ook in onze stad staan we de komende  jaren voor grote opgaven: het realiseren van de 2e stadsbrug, de dijkteruglegging, de  ontwikkeling van Waalsprong en Waalfront, nieuwe taken op het gebied van de AWBZ, de  Jeugdzorg en de Wet Werken naar Vermogen. Dit alles vindt plaats in combinatie met  grootschalige bezuinigingen.    Al deze opgaven vragen om een organisatie waarin mensen samenwerken,  verantwoordelijkheid krijgen en nemen, zich snel en flexibel richten op de actuele  vraagstukken in de stad, waar ruimte is voor professionele medewerkers en efficiënt  wordt gewerkt. We hebben daarom onze organisatie verder doorontwikkeld om ons op  deze omstandigheden en kwaliteitseisen voor te bereiden. Niet dat we het tot nu toe  slecht hebben gedaan. Er is veel betrokkenheid en we zijn ‘in control’. De afgelopen jaren  is er heel veel op orde gebracht. Maar we willen, moeten verder om toekomstige  uitdagingen in de stad en onze organisatie goed het hoofd te kunnen bieden. Dit betekent  dat we in 2012 de doorontwikkeling van de organisatie hebben voortgezet met de  overstap naar een  DirectieRaad; het centraliseren van de bedrijfsvoeringactiviteiten en de 

85   

Bedrijfsvoering    opheffing van de directies. Tevens hebben we de eerste stappen gezet richting  centralisatie van het projectmanagement.   De focus ligt hierbij steeds op drie kernwaarden die we willen versterken in de organisatie:  samenwerking, professionaliteit en kostenbewustzijn. We willen toe naar een  netwerkorganisatie. Leidinggevenden hebben daarin een cruciale rol. Belangrijk is dat zij  toegerust worden om deze rol optimaal te kunnen vervullen. Daarom hebben we in 2012  een leiderschapstraject in gang gezet onder de naam 'Leiderschapsestafette'. Doel is  leiderschap af te stemmen op wat een moderne netwerkorganisatie vraagt. Verder  hebben naar aanleiding van een sneltekenfilm over de netwerkorganisatie gesprekken op  alle afdelingen plaatsgevonden. Doel is om de kernwaarden dichter bij de medewerkers te  brengen.  Ongeveer 60% van de medewerkers heeft nu een Insightsprofiel. In 2013 willen we dit  traject afsluiten, zodat iedereen dan een Insigthsprofiel heeft. Een aantal projecten loopt  momenteel waarbinnen gekeken wordt naar nauwere samenwerking tussen afdelingen,  wat mogelijk kan leiden tot samenvoeging. Doelstelling  Met de organisatieontwikkeling beogen we de gemeentelijke organisatie dusdanig in te  richten dat de dienstverlening naar bestuur en burger optimaal verloopt. We willen in  2014 een moderne netwerkorganisatie zijn, die flexibel is en van buiten naar binnen  werkt. De wensen en behoeften van de mensen die in Nijmegen wonen, werken,  ondernemen en samenleven staan centraal in alles wat we doen.   4.3.1 PERSONEELSKOSTEN EN FORMATIEBEHEER   In 2012 hebben de VNG en de vakbonden overeenstemming bereikt over de ambtelijke  CAO voor gemeenten. De CAO ging met terugwerkende kracht in per 1 juni 2011 en liep  tot 31 december 2012. Het bevatte een loonstijging van 2 keer 1% en een eenmalige  uitkering in augustus. Tevens heeft er in 2012 een stijging van de pensioenpremies  plaatsgevonden.  Voor deze significante kostenstijging hebben we in de Voorjaarsnota  2012 €1,6 miljoen aan extra middelen ontvangen.   Daarnaast is er in 2012 ook bezuinigd en als gevolg daarvan hadden we ook een risico  opgenomen voor frictiekosten. Wij hadden een risico in de begroting opgenomen van  frictiekosten ad € 3,75 miljoen. Als we naar de realisatie van 2012 kijken dan bedroegen  de frictiekosten in 2012 € 2 miljoen. Dit nadeel hebben wij nagenoeg geheel op kunnen  vangen doordat we de medewerkers loonvormend hebben kunnen laten werken voor  onder meer interne werkzaamheden en projecten. Het Mobiliteitsoverleg heeft hier ook  een belangrijke rol in gespeeld. Dit heeft ook een positief effect gehad op de externe  inhuur van de gemeente, deze is flink gedaald in relatie tot voorgaande jaren.     Voor een totaal financieel overzicht van de personeelskosten en de inhuur verwijzen wij u  graag naar de financiële paragraaf alwaar dit in vergelijking tot 2011 uiteengezet is.  4.3.2 STRATEGISCH PERSONEELSBELEID  Doelstelling  We willen kwalitatief beter toegerust personeel, een goede werkomgeving, werkgever en  een prettige werksfeer. Deze doelstellingen zullen bijdragen aan de kwaliteit van de  producten en dienstverlening aan de burger. We investeren in onze medewerkers opdat  zij professioneel, kostenbewust en samenwerkingsgericht handelen.    In 2012 is ingezet op het organisatieveranderingstraject ‘Meeander’ en  regie gevoerd op  de bezuinigingen. Daarnaast hebben we om de kwaliteit te behouden en verder te  ontwikkelen via onze HRM‐agenda 2012 voortgang geboekt op een aantal projecten, zoals  het verder stroomlijnen van het Werving & Selectieproces en de coördinatie van onze  inhuur. We hebben aandacht gehad voor opleidingen en trainingen en zijn gestart met de  ontwikkeling van een nieuw functiegebouw. Omdat we fiscale risico’s lopen op het terrein 

 

Bedrijfsvoering    van onze verstrekkingen (o.a. i‐Pads/parkeervergunningen en werkkleding) is er een  verstrekkingenbeleid vormgegeven en zijn we begonnen met de voorbereiding voor de  invoering van de werkkostenregeling. Er is een  wekelijks mobiliteitsoverleg voor onze  interne vacatures en kandidaten. Tot slot leverden we een constante bijdrage aan de  bezuinigingen en hebben we leidinggevenden en medewerkers ondersteund en  gefaciliteerd bij de doorontwikkeling van de organisatie, waarbij we tevens aandacht  besteed hebben aan het thema leiderschap, de gesprekcyclus en formatiebeheer. We  hebben de digitalisering van onze werkprocessen doorgezet en aandacht besteed aan  arbo en bedrijfszorg.  Activiteiten  Mobiliteit/werving en selectie  Ook in 2012 hebben we aandacht besteed aan onze boventalligen. Wekelijks is in het  mobiliteitsoverleg vraag en aanbod bij elkaar gebracht en is intern zoveel mogelijk  gematcht. Eind 2012 zijn er nog 41 herschikkers. P&O medewerkers zijn verder actief  geweest in diverse landelijke en regionale netwerken om functies en opdrachten uit te  wisselen om de mobiliteit te vergroten.  Verder is in 2012 een onderzoek gedaan naar de manier van werven door onze  organisatie. De resultaten hiervan zullen in 2013 verder worden opgepakt.    Inhuur  Ook in 2012 is de centrale coördinatie op de inhuur van arbeid verder versterkt en zijn de  criteria verder verscherpt. Aanvragen worden centraal aangemeld en afgehandeld.  Hierdoor is een verdere besparing op de kosten voor inhuur gerealiseerd.      Stages  Vanaf 2012 vormen stages een vast onderdeel van het totale mobiliteitsbeleid en de  arbeidsmarktcommunicatie. Ook dit jaar is het plaatsen van stagiaires succesvol verlopen.  Volgend jaar zal er meer werk gemaakt worden van het in beeld brengen van de interne  behoefte aan stageplaatsen.    Leiderschap  In 2012 hebben we actief ingezet op ontwikkeling van leiderschap, omdat we willen dat  leidinggevenden optimaal zijn/worden toegerust voor hun rol in de netwerkorganisatie.   Daarom zijn we gestart met een zogenaamde leiderschapsestafette die uit 3 rondes  bestaat: 1. met elkaar definiëren van leiderschap; 2. leidinggevenden kijken in  teamverband in de spiegel; 3. leidinggevenden gaan aan de slag met hun medewerkers. In  dit traject gaat het niet alleen om leiderschap in de zin van het aansturen van  medewerkers, maar ook over het persoonlijk leiderschap van iedere individuele  medewerker. De eerste ronde heeft inmiddels geresulteerd in het document 'De Kunst  van leiderschap, verzamelde inzichten vanuit gemeente Nijmegen', waarin onder andere 7  elementen van effectief leiderschap naar voren worden gebracht. Aan de estafette nemen  behalve leidinggevenden ook medewerkers deel.    De NijmegenSchool  De NijmegenSchool heeft in 2012 de (doorontwikkeling van de) organisatie ondersteund  door middel van een nadrukkelijk met de organisatie afgestemde programmering, met het  accent op het motto “leren is werken en werken is leren” Gestart is met een traject voor  leiderschapsontwikkeling (zie par. Leiderschap). Voortvarend is gestart met de trainingen  “Inzicht met Insights”. Hiermee beogen we dat medewerkers meer inzicht krijgen in eigen  en elkaars gedrag, waardoor betere samenwerking ontstaat. De leergang “Werken in  complexe ruimtelijke projecten” is in 2012 verder doorgezet. Ook de regiogemeenten  toonden hiervoor belangstelling. Deze samenwerking met 6 regiogemeenten is in 2012  doorgezet, wordt in 2013 gecontinueerd en uitgebreid met gemeente Ubbergen en de  Veiligheidsregio.    Arbo‐ en Verzuimbeleid   87   

Bedrijfsvoering    In 2012 heeft de eigen regie op de verzuimbegeleiding nadrukkelijk vorm gekregen. De  afstemming met de ‐ voor deze aanpak – gecontracteerde interventionisten is  geïntensiveerd en heeft geleid tot kortere lijnen met de leidinggevenden en P&O‐ adviseurs. Ook is er veel winst behaald in de pro‐actieve houding van de interventionisten  door een duidelijk aanspreekpunt.   In 2012 is de concept‐kadernota Agressie verschenen. Naar verwachting wordt deze in het  eerste kwartaal 2013 vastgesteld waarmee het startschot voor de publiekscampagne “We  accepteren geen agressie tegen onze burgers en ook niet tegen onze medewerkers” wordt  gegeven.  Er was in 2012 opnieuw een incident met Asbest en dat maakt een aanpassing van het  Arbo Plan van Aanpak noodzakelijk.   Tevens zijn er in 2012 pilots gehouden over een nieuwe aanpak van de RI&E. De  besluitvorming hierover zal pas in 2013 plaatsvinden. Tot slot zijn er in 2012 51  werkplekonderzoeken gehouden.    Arbeidsvoorwaarden en rechtspositie 2012  De agenda op het gebied van arbeidsvoorwaarden en rechtspositie in 2012 is meer  bepaald door de herinrichting van de organisatie en de regionaliseringontwikkelingen dan  door de arbeidsvoorwaardenregelingen in zijn algemeenheid. Zo hebben we een bijdrage  geleverd aan de totstandkoming van het GSP (het sociaal statuut voor de Regionale  Uitvoerings‐diensten in de provincie Gelderland). Ook de overgang van de Brandweer naar  de Veiligheidsregio Gelderland Zuid per 1 januari 2013 heeft de nodige inzet gevergd.  Moeizame onderhandelingen hebben weliswaar geleid tot een sectorale CAO, maar deze  loopt al weer per 1 januari 2013 af. De verdergaande bezuinigingen trekken onverminderd  een wissel op landelijke en lokale besprekingen over arbeidsvoorwaarden en flankerend  beleid bij de inkrimping van de gemeentelijke dienst.   4.3.3 BEZUINIGINGEN  Zoals gebruikelijk rapporteren we bij de jaarrekening over de feitelijke realisatie van de  bezuinigingsopgaven in het voorbije jaar. Wat is van het bezuinigingsprogramma 2012  concreet ingevuld en wat kunnen we ‘gereed melden’? Hiervoor gebruiken we de  volgende definitie. Een bezuiniging is in de praktijk gereed, als die volledig is ingevuld en  afgewikkeld, door het nemen van inhoudelijke maatregelen, en door het op een juiste  manier verwerken in de administratie, inclusief – zo nodig – het aframen van loonsom en  van formatie.     In de Najaarsnota hebben een melding gedaan naar de stand 1 september 2012. We  meldden toen dat op die datum van de opdracht 2012 87% gereed is. Thans rapporteren  we over de stand per einde jaar.    Het beeld is dat de invulling in 2012 goed is verlopen. De opgave voor 2012 bedroeg in  totaal € 9,2 miljoen. Bij de Voorjaarsnota hebben we een bedrag gereed gemeld van € 5,4  miljoen, in de Najaarsnota een bedrag van € 2,3 miljoen. Nu bij de Rekening komt daar  nog eens € 1,3 miljoen bij.  Meer precies betekent dit dat we in 2012 van de totale opgave  van € 9.196.000 een bedrag van € 9.020.000 gerealiseerd hebben, of te wel 98%. Voor een  gering bedrag van € 176.000 is dat in 2012 niet gelukt. We lichten dat onder toe.    

 

Bedrijfsvoering    In schema (bedragen x € 1000)      Totaal van de opgaven vanaf het begin van deze  raadsperiode (1‐1‐2010) tot nu aan toe, d.w.z. tot en  met de besluitvorming Stadsbegroting 2013.  Gerealiseerd in 2010  Gerealiseerd in 2011  Stand 1 januari 2012     GEREALISEERD 2012:  Gereed in de periode 1 jan – 1 apr. 2012 (VJN)  ‐ aframen loonsom/ fte   ‐ overige gereed  Gereed 1 april – 1 sept (NJN)  ‐ aframen loonsom/ fte   ‐ overige gereed  Gereed 1 sept – 31 dec (Jaarrekening)  ‐ aframen loonsom/ fte   ‐ overige gereed  Totaal gereed in 2012  Percentage gereed op 31 dec    Verlies in 2012 (zie onder)    Resteert = stand 31 dec 2012 

Jr2012  29.141 

Jr2013  37.153 

Jr2014  44.272 

Jr2015  47.307 

Jr2016  47.807 

7.808  12.138  9.195        0  5.427    300  1.996    663  634  9.020  98%    175    0 

8.277  14.474  14.402        0  6.648    600  1.447    395  283  9.373  65%    ‐    5.029 

8.887  17.252  18.133        0  7.849    600  1.447    395  308  10.599  58%    ‐    7.534 

8.887  17.252  21.168        0  7.927    600  1.445    395  313  10.680  50%    ‐    10.488 

8.887  17.252  21.668        0  7.927    600  1.445    395  313  10.680  49%    ‐    10.988 

    Als het gaat om het jaar 2012 kunnen we melden dat de volgende opgaven gereed zijn:  nummer  A‐04  A‐37  D‐05  D‐10  D‐14  D‐16  E‐04  F‐04  F‐04  F‐04  F‐04  F‐05  F‐07  F‐17  H‐01  I‐01  I‐02  I‐03  I‐04  I‐05  I‐06  I‐07  I‐09  I‐10  I‐11  I‐11  I‐12  I‐13  I‐16  I‐17  I‐18  I‐19  I‐20  I‐21  I‐22  J‐01  J‐02  L‐03  L‐05  M‐01   

omschrijving  Regionalisering Brandweer  Ketensamenwerking soza‐cwi‐uwv  Vervallen beheerskosten Heumensoord  Inkomensafhankelijk. maken individuele voorzieningen. WMO  Bovenwettelijke taken sport  Onderhoudsniveau bestaande stad  Markt‐havenmeester  Inhuur‐ aandeel Stadsontwikkeling  Inhuur – aandeel Stadsbeheer  Inhuur – aandeel Milieu  Inhuur – aandeel PMR  Inhuur – aandeel W&I  Inhuur – aandeel Ontwikkel bedrijf   Doorontwikkeling organisatie  WMO (taakmutatie Gemeentefonds)  Regionale BRW – bezuiniging 2,5% regelingen BRN  GHOR – bezuiniging  2,5% regelingen BRN  Stadsregio KAN – bezuiniging 2,5% regelingen BRN  Minder klimaat  Schrappen exploitatiebudget bodemsanering  RBT KAN – bezuinigingen 2,5% regelingen BRN  Generieke korting niet‐geraakte subsidies  Afstoten wijkaccommodaties  Openingstijden wijkaccommodaties  Organisatie slimmer en slanker deel 1  Organisatie slimmer en slanker deel 2  Eigen bijdrage mobiele telefoon  Digitaal publiceren bekendmakingen  Normering lokaal inkomensbeleid  Schuldhulpverlening  Wijkaanpak richten op aanpakwijken  Minder cultuur  Besparing afdeling  onderzoek en statistiek  Subsidies zelforganisaties  Verlagen budget ondernemingsfonds  Regionaal platform fraudebestrijding (GF)  Digitaal klantdossier (GF)  WMO (GF)  Kwaliteit kinderopvang (GF)  Inverdienpdracht hoofd Financiën  Totaal 2012 

Bedrag  121  700  100  600  312  1.200  35  112  18  24  242  547  173  300  1.003  23  11  13  250  54  5  280  100  100  600  40  90  50  507  255  50  250  200  50  100  223  15  99  67  101  9.020 

89   

Bedrijfsvoering    Omdat invulling in 2012 complicaties opleverde, konden de volgende opgaven in 2012 niet  worden ingevuld. Uiteraard werken we eraan om dat vanaf 2013 wel te laten gebeuren.        bezuinigingsopgaven    E‐05  75  Herijking evenementenbeleid    M‐02  101  Inverdienopdracht hoofd JZ     176          Formatiereductie en herschikkers                                              We monitoren ook de gevolgen van de bezuinigingen voor de ambtelijke formatie. Waar  sprake is van aframing van loonsom en formatie, hebben we dat in de administratie  verwerkt. We zetten de cijfers vanaf 2011 op een rij:    Verwerkte formatiereductie in 2011 en  2012 als gevolg van bezuinigingen,  uitgedrukt in FTE  Jaar 2011  Periode 1 jan – 1 april 2012  Periode 1 april ‐ 1 sept 2012  Periode 1 sept – 31 dec 2012 

Jr 2012 

 

71,4  0  7,14  8,11  86,65 

Jr2013 

90,7  0  7,14  8,11  105,95 

Jr2014 

105,8  0  7,14  8,11  121,05 

Jr2015 

105,8    7,14  8,11  121,05 

Jr2016 

105,8  0  7,14  8,11  121,05 

 

Frictiekosten  Van frictiekosten is sprake als door bezuinigingen tijdelijk extra kosten ontstaan. Bij de  afbouw van de formatie ontstaan enerzijds frictiekosten vanwege de WW‐verplichtingen  bij het niet verlengen van contracten en anderzijds frictiekosten vanwege herschikkers. In  de begroting is hiervoor geen specifiek budget geraamd. Beleid is erop gericht om de  frictie die te maken heeft met de invulling van bezuinigingen zoveel mogelijk op te vangen  binnen de bedrijfsvoeringbudgetten. Indien blijkt dat dat niet lukt, brengen we deze  (meer‐)kosten achteraf ten laste van de saldireserve.  Zoals eerder aangegeven nemen dit jaar ‐ onder druk van de bezuinigingen ‐ de  frictiekosten toe. Een inventarisatie per 31 december geeft aan dat we dit jaar € 2,0  miljoen  hebben uitgegeven aan frictiekosten. De oplossing die we bij de Najaarsnota  voorzagen, blijkt in de praktijk van 2012 te hebben gewerkt. We hebben de uitgaven voor  frictie kunnen opvangen binnen het totaal van de bedrijfsvoeringbudgetten. Dit is gebeurd  door scherp te sturen op vacatureruimte, door herschikkers ‘rendabel’ te maken  (detacheren en ten laste te brengen van projecten) en door maximaal in te zetten op een  efficiënte bedrijfsvoering. Daarmee is het probleem voor 2012 opgelost. Uiteraard houden  we de ontwikkelingen van de frictiekosten voor 2013 en de komende jaren scherp in de  gaten. De druk op de bedrijfsvoeringsbudgetten zal zeker toenemen.      Vanaf 2013  Uit het overzicht blijkt dat vanaf 2013 nog een forse opgave staat te wachten. De  voorbereidingen daarvoor zijn in volle gang. Voor een belangrijk deel heeft de opgave te  maken met de bezuinigingen waartoe onlangs is besloten bij de vaststelling van de  Stadsbegroting 2013. In een overzicht:      Resteert = stand 31 dec 2012  Hiervan:   ‐ besluitvorming Stadsbegroting 2013  ‐ eerdere besluitvorming  

Jr2013  5.029    2.813  2.216 

Jr2014  7.534    5.181  2.353 

Jr2015  10.488    7.369  3.119 

Jr2016  10.988    7.866  3.122 

4.3.4 INFORMATIEBELEID   Het integrale Strategisch InformatieBeleid 2012‐2015 “Afmaken waarmee we begonnen  zijn” is eind 2012 door ons College vastgesteld na een uitgebreide communicatieronde in  de gehele gemeentelijke organisatie (bij alle managementteams, carrousel,  teambijeenkomsten afdeling I&A). Met dit I‐beleid slaan we een brug tussen de ambities 

 

Bedrijfsvoering    van de publieke dienstverlening, bedrijfsvoering en de innovatieve ICT‐ontwikkelingen. De  doelstellingen van het I‐beleid zijn geoperationaliseerd in ongeveer 70 geprioriteerde I‐ projecten in de projectkalender 2012‐2013. Om de doelstellingen van het I‐beleid te  realiseren is een thematisch sturingsmodel ingericht dat aansluit bij de MeeAnder‐ organisatieontwikkeling. Daarbij is het lijnmanagement nadrukkelijk betrokken.   Met innovatieve I‐projecten hebben we op diverse plekken de dienstverlening aan de  burger en de efficiency van de werkprocessen verbeterd door deze zaakgericht en volgens  (landelijke) architectuurprincipes in te richten.   

Bij het proces verhuur sportaccommodaties is een innovatieve oplossing  geïmplementeerd waarbij digitaal verhuur geboekt kan worden, waarna op basis  hiervan bij de betreffende accommodaties elektronisch toegang verschaft kan  worden. 



Diverse digitaliseringprojecten (bv. KID‐Klantdossiers Inkomen Digitaliseren) zijn  afgerond waardoor efficiencyvoordelen zijn behaald in de backofficeprocessen (met  name in het sociale domein).   Met de innovatieve 3D‐presentatie (Virtuocity) van grote gemeentelijke projecten is  de communicatie hieromtrent en burgerparticipatie verbeterd.   Burgerparticipatie is ook de focus van de projectgroep Dicop (Digitale Communicatie  en Participatie) bij de inrichting en het beheer van de sociale media als twitter en de  Nijmeegse Facebookpagina.   De dienstverlening naar de burger in het kader van de wet eenmalige  gegevensuitvraag is met de koppeling van diverse backofficesystemen met het  centrale datadistributiesysteem verbeterd.   We hebben met het herontwerp van het horecavergunningenproces de eerste  stappen gezet in het concreet toepassen van het landelijke model procesarchitectuur  voor gemeenten. De ervaringen die hierbij zijn opgedaan worden nu ook toegepast  bij andere herontwerptrajecten. 

 





De ICT‐infrastructuur is verder doorontwikkeld om tijd‐, plaats‐ en apparaat onafhankelijk  werken verder vorm te geven. Hierdoor is de basis gelegd om Het Nieuwe (Samen)Werken  zowel op het gebied van huisvesting als op het gebied van de organisatieontwikkeling  (MeeAnder) te realiseren. Ook de uitrol van “mobiel tenzij” is afgerond waarmee ook deze  stap met betrekking tot het tijd‐, plaats‐ en apparaat onafhankelijk werken is gerealiseerd.   Met de afronding van de business case van de regionale ICT‐samenwerking en de  besluitvorming daaromtrent is de opdracht verstrekt voor het opstellen van een  bedrijfsplan ICT‐Rijk van Nijmegen. Het projectplan hiervoor is eind 2012 goedgekeurd.       In het kader van de MeeAnder‐organisatieontwikkeling zijn alle I&A‐bureaus van de  voormalige BOS‐afdelingen en de afdeling Informatie‐ en Procesmanagement  samengevoegd tot een nieuwe centrale middelenafdeling InformatieManagement &  Automatisering. Hierbij speelt met name de samenvoeging van de twee DIV‐bureaus in op  de toekomstige ontwikkelingen met betrekking tot het digitale archiveren.   4.3.5 JURIDISCHE ZAKEN  Algemeen  Het jaar 2012 heeft in het teken gestaan van de ontwikkeling tot één centrale juridische  afdeling. Op papier staat die afdeling. In 2013 gaan we binnen deze afdeling aan de slag  met twee teams: Rechtsbescherming, onder directe aansturing van het adjunct‐ afdelingshoofd en Advies en Control, onder directe aansturing van het afdelingshoofd.  Het team Advies en Control richt zich met name op de interne klanten en is dé juridische  partner voor beleidsontwikkeling en projectondersteuning. Voorop staat de vraag hoe we  kunnen helpen de doelstellingen van de beleidsontwikkeling of het project op een  91   

Bedrijfsvoering    juridisch juiste wijze te realiseren. Dit team ontwikkelt ook een programma ‘control’ op  juridisch terrein.  Team Rechtsbescherming richt zich met name op de externe klanten, met een sterke  verbinding naar de afdelingen waar de primaire besluitvorming plaatsvindt.  We  investeren in het proces van bezwaar‐ en beroep en klachtbehandeling, met een sterk  accent op premediation (de informele aanpak).    Doelstelling   Het handelen en functioneren van de gemeente voldoet aan de eisen van integriteit.    Wat hebben we hiervoor gedaan?  In 2012 is de herziening van de gedragscode voor bestuurders voorbereid. Op onderdelen  is deze verouderd en aan vervanging toe. Besluitvorming hieromtrent is nog niet afgerond.  Na besluitvorming zal in 2013 de praktische implementatie plaatsvinden.    Doelstelling   Het handelen en functioneren van de gemeente voldoet aan de eisen van legitimiteit,  kwaliteit en professionaliteit.    Wat hebben we hiervoor gedaan?  In 2012 hebben we 70% van de bezwaren binnen de wettelijke termijn afgehandeld en  daarmee de doelstelling gehaald. Voor wat betreft klachten hebben we de doelstelling van  80% tijdig afgehandeld, ruimschoots overschreden. We handelden 90% van de klachten af  binnen de wettelijke termijn. Ook de doelstelling van maximaal 18% gegronde bezwaren  realiseerden we. Het percentage lag op ruim 16%. Voor klachten lag dit op minder dan 2%,  waarmee we op grote afstand bleven van de doelstelling van maximaal 23,5%. Dit  uitzonderlijk lage percentage behoeft enige toelichting. Al enkele jaren streven we ernaar  om zoveel mogelijk klachten minnelijk af te handelen. Dat wil zeggen de klacht oplossen of  afhandelen zonder dat een formele beslissing nodig is. In 2012 is dat bij 74% van de  afgehandelde klachten gelukt. In 2013 zullen we de doelstelling voor gegrond verklaarde  klachten dan ook naar beneden bijstellen. Ook bij de behandeling van bezwaren legden  we een sterker accent op informele afhandeling. Deze ontwikkeling droeg bij aan het  relatief hoge percentage bezwaren, ruim 18%, dat als ingetrokken kon worden  aangemerkt.   Over de resultaten aangaande de gegrondverklaringen en afhandeltermijnen in 2011 heeft  verantwoording aan de Raad plaatsgevonden door middel van de Jaarrekening 2011 en  het Burgerjaarverslag 2011.    We registreerden verder in 2012 gemeentebreed 84 ingebrekestellingen. In slechts één  geval werd een dwangsom betaald van € 1.260,00.    Voorts hebben we in 2012 de regie gevoerd over het gemeentebrede Juridisch Platform  (JUP). We hebben een jaarplan opgesteld, waarin een aantal structurele taken en  projectmatige onderwerpen zijn vermeld, die we hebben opgepakt en uitgevoerd.   De structurele taken waren:   Signalering van en advisering over directieoverstijgende ontwikkelingen;   Collegiale toetsing, uitwisseling van interne informatie, juridische samenwerking  tussen afdelingen bevorderen;   In stand houden van het kennisnetwerk;    Daarnaast hebben de volgende projectgroepen gedraaid:   Herziening Algemeen Plaatselijke Verordening;   Wet bescherming persoonsgegevens;   Premediation;   Organiseren van studie/voorlichtingsbijeenkomsten   Actualisatie Mandaat‐, Volmacht‐ en Machtigingsbesluit gemeente Nijmegen; 

 

Bedrijfsvoering      

Herziening Nijmeegse Kaderverordening Subsidies;  Wetsvoorstel schadevergoeding en nadeelcompensatie;  Wetsvoorstel verhoging griffierechten. 

  Begin 2012 is de eerste algehele wijziging van de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV)  vastgesteld door de Raad. In oktober 2012 is een tweede wijziging van de APV  doorgevoerd.  Op 18 december 2012 is het nieuwe Mandaat‐, Volmacht‐ en Machtigingsbesluit  gemeente Nijmegen gewijzigd vastgesteld door het College.     Noodzakelijke aanpassing van de gemeentelijke verordeningen, zodat deze voldoen aan  de door het ministerie aangegeven Europese regelgeving, heeft plaatsgevonden.    College‐ en raadsvoorstellen zijn wekelijks gescreend, waarbij een volledige juridische  toets heeft plaatsgevonden. In het bijzonder is getoetst aan de volgende criteria:   Wensen en bedenkingen;   Bevoegdheden van Raad en College;   Mandaat‐, Volmacht‐ en Machtigingsbesluit gemeente Nijmegen;   Wet openbaarheid van bestuur.    Doelstelling   De bevoegdheidsverdeling en daarmee de verantwoordelijkheidsverdeling tussen Raad en  College is helder.    Wat hebben we hiervoor gedaan?  In het kader van het actualiseren van de organisatieregeling, hebben we in 2012 gekozen  voor een traject waarbij allereerst aandacht is geweest voor de visieontwikkeling. In  tweede instantie zal worden beoordeeld of er nog een noodzaak bestaat voor een  aangepaste organisatieregeling.    4.3.6 FINANCIEN  Doelstelling  De financiële functie voorziet de gemeenteraad, ons college en de organisatie van actuele  en volledige financiële informatie ter ondersteuning van de gemeentelijke  beleidsontwikkeling en – uitvoering. Deze functie is gericht op een duurzame gezonde  financiële positie van de gemeente.  Activiteiten  Kerntaak is de regie op de Planning‐ en Controlcyclus, bestaande uit Stadsrekening en –  verslag 2011 (waarop door de accountant een goedkeurende verklaring is afgegeven),  Perspectiefnota 2013, Stadsbegroting 2013, Voorjaars‐ en Najaarsnota 2012. Deze  begrotingscyclus  is overeenkomstig de planning gerealiseerd. Voor de inhoudelijke  resultaten wordt verwezen naar de programmaverantwoordingen (en samenvattend de  bestuursagenda). Voor 2012 is daarnaast op de volgende hoofdthema’s inzet gepleegd:   De stroomlijning van de begrotings‐ en verantwoordingscyclus, inclusief de daaronder  liggende administratieve processen. Vooralsnog vooral zichtbaar geweest in het  ambtelijke voorbereidingsproces. In 2012 is – in overleg met de Auditcommissie – de  heroriëntatie op de Planning‐ en Controlcyclus geactiveerd. In 2013 zullen voorstellen  aan de Raad worden voorgelegd.    De regie op het bezuinigingsproces, dat in omgang zowel inhoudelijk als  organisatorisch al stevige consequenties heeft vanwege de besluitvorming in de  Perspectiefnota 2013. ‘Daar bovenop’ komen nu de gevolgen van het nieuwe  regeerakkoord. De Perspectiefnota 2014 zal op de Nijmeegse gevolgen ingaan.    Het  actueel houden van de voortgangs‐ en sturingsinformatie van de verbonden  partijen evenals de  complete digitale ontsluiting van de dossiers.   93   

Bedrijfsvoering    4.3.7 CONTROL  Doelstelling  De controlfunctie toetst het rechtmatig, doelmatig en doeltreffend functioneren en geeft  op basis van deze bevindingen verbeteradviezen aan het ambtelijk management en  College. De controlfunctie is actief betrokken als adviseur en ondersteuner bij de  uitwerking en implementatie van verbeteradviezen. Activiteiten – Wat hebben we ervoor gedaan?  Op het gebied van de financiële rechtmatigheid zijn in 2012 alle financieel materiële  processen gecontroleerd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor de  accountantscontrole bij de jaarrekening 2012. Hierbij is aandacht voor alle  gemeentebrede processen waaronder de processen inkoop en aanbestedingen. Acties zijn  erop gericht geweest om ook bij de jaarrekening 2012 zowel een goedkeurende verklaring  voor de getrouwheid als een volledig goedkeurende verklaring voor de rechtmatigheid te  verkrijgen.   Op het gebied van risicomanagement hebben wij in 2012 uitvoering gegeven aan  het door uw Raad in 2007 vastgestelde beleid met betrekking tot  risicomanagement: met behulp van het gemeentebrede  risicomanagementsysteem NARIS hebben de verschillende organisatieonderdelen  inzicht gegeven in de actuele risico’s en beheersmaatregelen. Alle risico’s zijn in  2012 gewogen met als resultaat een top‐10 conform de nota ‘risicomanagement  en weerstandsvermogen’. Bij de Voor‐ en Najaarsnota zijn de relevante  wijzigingen in de risicopositie aan de Raad gemeld.   In 2012 is mede in het verband met het collegeonderzoek ex artikel 213a  Gemeentewet uitvoering gegeven aan het doorlichtingsinstrument, waarmee  organisatieonderdelen periodiek op kwaliteit en met name op doelmatigheid  worden doorgelicht. In 2012 zijn in dit verband twee afdelingen doorgelicht, VSA  en Communicatie. De resultaten zijn in november 2012 aan de Raad  gepresenteerd. In 2012 is een plan van aanpak “evaluatie periodieke preventieve  bedrijfsdoorlichting en artikel 213a” vastgesteld door het College. De evaluatie  vindt plaats in 2013.   In samenwerking met de auditcommissie is de coördinatie en begeleiding van de  accountantscontrole (interim‐controle en jaarrekeningcontrole) verzorgd.   De voortgang is getoetst ten aanzien van de vastgestelde verbeteracties naar  aanleiding van eerdere audits, 213‐a onderzoeken, accountantsrapportages,  rekenkameronderzoeken. Rapportage heeft plaatsgevonden via auditcommissie  aan de Raad.   

 

Verbonden partijen    Verbonden partijen 

4.4 Verbonden partijen   Inleiding  In deze paragraaf gaan we in op de volgende onderwerpen:   Sturing en Control Verbonden Partijen;   de definitie die wij hanteren voor verbonden partijen;   visie op en beleid ten aanzien van verbonden partijen.  Daarna volgt een toelichting per verbonden partij.  Sturing en Control Verbonden Partijen  De afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd in de verbetering van sturing en control  op verbonden partijen. Over de bereikte resultaten hebben wij uw Raad periodiek  geïnformeerd. Op dit moment zijn er nog wat resterende onderwerpen, waaraan we nog  onvoldoende aandacht hebben kunnen besteden:   Tijdige periodieke actualisatie van specifieke kaders betreffende de verbonden  partijen. Op dit moment is van een aantal verbonden partijen nog geen  geactualiseerde specifieke kader aanwezig. Conform de daarvoor beschikbare  kalender had de actualisatie reeds uitgevoerd moeten zijn.    Naast financiële risico’s tevens zoveel mogelijk beleidsrisico’s of afbreukrisico’s  opnemen per partij. Dit aandachtspunt is bij iedere verbonden partij onder de  aandacht en wordt indien van toepassing ook vermeld in de risicomelding per  partij.  In 2013 staat een actualisatie van de kadernota verbonden partijen op de agenda. De  eerste nota is van 2009 en hierin is opgenomen dat elke 4 jaar een actualisatie plaats zal  vinden.  Definitie Verbonden Partijen  Wij spreken van een verbonden partij daar waar het gaat om een privaatrechtelijke of  publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel  belang heeft 1 .  Met deze definitie sluiten wij aan bij de definitie die in het Besluit  Begroting en Verantwoording van het Ministerie van Binnenlandse Zaken is opgenomen.  Van een financieel belang is sprake als:    een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag niet verhaalbaar is indien  de verbonden partij failliet gaat;    de gemeente voor bedragen aansprakelijk kan worden gesteld indien de verbonden  partij haar verplichtingen niet nakomt.   Van een bestuurlijk belang is sprake als de gemeente zeggenschap heeft, hetzij uit hoofde  van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Dit betekent  concreet dat er sprake is van een bestuurlijk belang als de wethouder, het Raadslid of de  ambtenaar van de gemeente namens de gemeente in het bestuur van de partij  plaatsneemt of namens de gemeente stemt.   Visie en beleid  Visie en beleid zijn vastgelegd in de ‘Kadernota Verbonden Partijen gemeente Nijmegen’,  door uw Raad vastgesteld op 1 april 2009. De kadernota is de basis voor de sturing en  control van verbonden partijen in het algemeen en helpt bij het verhelderen van de  afwegingen die wij in Nijmegen maken bij het aangaan, volgen en beëindigen van  deelnemingen in het bijzonder. Wij vatten visie en beleid zoals vastgelegd in de kadernota  als volgt samen.                                                                       Deze definitie is ontleend aan de handreiking ‘De raad en de paragrafen ‐ deel  Verbonden Partijen’, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, juli 2005 

1

95   

Verbonden partijen    De Kadernota is een richtinggevend document met algemene uitgangspunten en  beleidsregels. Deze regels zijn onder te brengen in drie hoofdgroepen:  1. Beleidsmatige afwegingen bij het oprichten van en deelname aan een verbonden  partij;  2. Sturing en control op verbonden partijen;  3. Beëindiging van de deelname aan, opheffing van of vervreemding van een verbonden  partij.    Hierna volgen de toelichtingen per verbonden partij. Eerst komen de gemeenschappelijke  regelingen aan bod, daarna volgen de private rechtspersonen. Met ingang van 2012  hebben we voor wat betreft de informatievoorziening ten behoeve van de verbonden  partijen onderscheid gemaakt in statische en dynamische informatie. De statische  informatie betreft informatie omtrent juridische vorm, vestigingsplaats, bestuurlijk belang  ed. De dynamische informatie betreft bijvoorbeeld informatie omtrent risico’s,  doelstellingen e.d.   Bij deze rekening  is met name informatie opgenomen over de bijdrage 2012, financiële  risico’s en eventuele ontwikkelingen in het jaar 2012. Een uitgebreidere toelichting  waarbij ontwikkelingen en verwachtingen opgenomen zijn, is te vinden in de paragraaf  verbonden partijen in de web versie van dit jaarverslag. Tot slot, voor de statische  informatie voor de verbonden partijen wordt verwezen naar:  http://www.nijmegen.nl/vepa/frames/   Ontwikkelingen  Met ingang van 1 april 2013 moet de regionale uitvoeringsdienst operationeel zijn. De  voorbereidingen voor de uitvoeringsdienst voor de regio Nijmegen zijn in 2012 uitgevoerd  onder de werknaam Omgevingsdienst Regio Nijmegen. Besluitvorming door uw Raad  heeft in het najaar 2012 plaats gevonden. Voor deze gemeenschappelijke regeling wordt  begin 2013 een specifiek kader opgesteld en via eerder genoemde website aan u  beschikbaar gesteld. In de toekomst zullen wij de informatie op de gebruikelijke wijze in  begroting en stadsrekening opnemen.    Eind 2012 hebben wij het besluit genomen om de verdere ontwikkeling van de  Waalsprong volledig in eigen hand te nemen. De precieze gevolgen voor de toekomst van  de verbonden partij GEM Waalsprong worden momenteel onderzocht. Dit onderwerp  staat voor het eerste kwartaal geagendeerd in de commissie Waalsprong. 

 

Verbonden partijen   

GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

(Financiële) risico’s 

Stadsregio Arnhem Nijmegen  1013: Citymarketing & Externe betrekkingen  € 533.633   Intern: de Stadsregio heeft onvoldoende weerstandvermogen om de risico’s op  het gebied van teruglopende rente‐inkomsten en opgelegde en aangekondigde  bezuinigingen op te vangen  Intrekking WGR+ regeling: de financiële gevolgen blijken groter dan verwacht,  denk daarbij bijvoorbeeld aan de afbouw van contracten op het gebied van  huisvesting en personeel. Voor de Stadsregio wordt gewerkt aan een sociaal  statuut.  De Euregio  1013: Citymarketing & Externe betrekkingen   € 37.146 

Breed (Werkvoorzieningschap Nijmegen e.o.)  1061: Werk en Inkomen  Bij de uitvoering van de Wsw dient Breed rekening te houden met de  gemeentelijke taakstelling van het aantal te realiseren Sw‐plaatsen. Deze  taakstelling wordt jaarlijks door het Ministerie van Sociale Zaken en  Werkgelegenheid aan ons bekendgemaakt. Om deze taakstelling te realiseren  ontvangen wij een subsidie van het Rijk. Deze subsidie betalen wij door aan  Breed.   De gemeentelijke taakstelling voor het jaar 2012 bedroeg 1098,21 SE na uitruil  met een subsidie per arbeidsjaar in 2012 van € 25.759. Hiermee komt de  volledig uitbetaalde rijkssubsidie uit op € 28.288.791. Breed heeft eind 2012  laten weten waarschijnlijk niet de volledige taakstelling te kunnen realiseren. Dit  is veroorzaakt door (1) een zeer ruime taakstelling, (2) grote uitstroom en (3)  een in omvang krimpende wachtlijst voor een SW‐dienstverband. De definitieve  cijfers en de afrekening hiervan vinden plaats bij het vaststellen van de  jaarrekening 2012 van Breed.    Daarnaast hebben wij in 2012 een extra rijkssubsidie ontvangen en betaald aan  Breed van circa €199.000 ter compensatie van gestegen werkgeverslasten.  Breed ontving ook een bijdrage in de bestuurs‐ en beheerskosten als ook een  bijdrage in de kosten van Arbeidsachtige Opvang (AAO). Deze kosten waren  circa € 52.000 voor Nijmegen in 2012.   Bij de GR Breed (werkvoorzieningschap Nijmegen e.o.) vindt een reorganisatie  plaats. De kosten die Breed hiervoor moet maken leiden tot een negatief  vermogen bij Breed. De werkelijke kosten van de reorganisatie zijn nog niet  bekend en waren begroot op € 11,3 miljoen. Gemeenten zullen meerjarig een  subsidie verstrekken ten behoeve van de versterking van het eigen vermogen  van Breed. Deze subsidie wordt opgenomen in de meerjarenbegroting. Met  betrekking tot de nijmeegse bijdrage heeft uw raad hierover bij de  perspectiefnota 2013 besloten.   De financiële risico’s ten aanzien van de uitvoering van de Wet sociale  werkvoorziening zijn voorlopig aanzienlijk verminderd als gevolg van het niet  doorgaan van de rijksbezuiniging op het subsidiebedrag in 2013. Met het nieuwe  regeerakkoord heeft het Rijk het voornemen beschut werken op te nemen in de  Participatiewet. In deze plannen wordt de reeds eerder aangekondigde  bezuiniging op de rijkssubsidie uitgesmeerd over 6 jaar vanaf 2014. In de  97   

Verbonden partijen   

Ontwikkelingen 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

(Financiële) risico’s 

 

meerjarenbegroting van Breed is al rekening gehouden met een geleidelijke  afbouw vanaf 2014.    Breed heeft in 2012 getracht om de tekorten te beperken door een verdere  besparing van de kosten en een verhoging van de inkomsten te realiseren.  Desondanks is dit niet afdoende om de afnemende subsidie‐inkomsten op te  vangen. Breed verwacht dan ook in 2012 een negatief exploitatietekort van circa  € 2,9 miljoen. Dit exploitatietekort kan nog éénmalig gedekt worden door  aanwending van de algemene‐ en bestemmingsreserves  van Breed. Vanaf 2013 heeft Breed dus geen weerstandsvermogen meer om zelf  tegenslagen op te vangen en zal direct een beroep worden gedaan op de  deelnemende gemeenten in geval van tekorten.  1. Revitalisering van Breed naar een arbeidsbemiddelingsbedrijf In april 2012 is  het Transitieplan over de toekomst van Breed vastgesteld door het bestuur van  de gemeenschappelijke regeling Breed. Het gaat hier om de wijze waarop zoveel  mogelijk van de huidige sw‐werknemers naar een zo regulier mogelijke  werkzetting toe te leiden zijn en onder welke voorwaarden dit gerealiseerd kan  worden. Een randvoorwaarde hiervoor is het doorvoeren van een reorganisatie  van de huidige organisatie. Als gevolg van het Lenteakkoord, waarbij de  herstructureringsfaciliteit vanuit het Rijk is ingetrokken en de rijksbezuiniging op  de SW‐bijdrage is vervallen, was de financiering van de reorganisatie onzeker.  Hiervoor heeft Breed in zijn begroting 2013 een oplossing aangedragen. In  oktober 2012 heeft het bestuur van Breed een besluit genomen over de  begroting 2013 en daarmee de dekking van de reorganisatiekosten. Het begin  van de reorganisatie is hierdoor vertraagd, waardoor de effecten ook pas later  zichtbaar zullen zijn.  2. Op korte termijn worden de volgende maatregelen genomen om  exploitatietekorten te beperken:  ‐ convenant tussen gemeenten met Breed afsluiten;  ‐ strategische allianties aangaan.  Voornaamste doel van de maatregelen is het zorgen dat meer werknemers bij  reguliere werkgevers worden geplaatst. Een van de resultaten in 2012 is dat  Nijmegen in dit kader een aantal van haar bestekken onderhoud groen  openbare ruimte heeft aanbesteed bij de Dar. De Dar leent voor de uitvoering  hiervan mensen van Breed in.  Gemeenschappelijke Regeling Gezondheidszorg regio Nijmegen  1051: Zorg en Welzijn  Stadsjaarrekening 2012  Voor de gemeentelijke bijdrage in 2012 aan de GGD waren de volgende  bedragen in de begroting opgenomen:   Jeugdgezondheidszorg CJG: € 1.937.709   Verplicht takenpakket: € 2.915.510   Jeugdgezondheidszorg maatwerk: € 150.250   Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg:  €363.140  Totaal € 5.381.764. Aan het einde van het jaar concluderen we dat de kosten €  140.000 lager uitkomen. Naast de gemeentelijke bijdrage voor de wettelijke  taken subsidieert de gemeente Nijmegen in 2012 nog afzonderlijke projecten,  zoals Alcoholmatigingsproject, Veelplegers, inzet MBZ etc.  Door gemeentelijke herindeling zal vanaf 2013 de gemeente Mook en Middelaar  uit de gemeenschappelijke regeling treden. Met het uittreden zijn frictiekosten  gemoeid, die in eerste instantie worden neergelegd bij het Rijk. Indien er geen  vergoeding wordt gegeven, zal naar het algemeen bestuur van de GGD een  voorstel komen hoe om te gaan met deze kosten. Per 1‐7‐2013 zal de GGD regio  Nijmegen fuseren met de GGD regio Rivierenland. Begin 2013 wordt aan de  Raad een voorstel voorgelegd om in te stemmen met deze fusie en de daarbij 

Verbonden partijen    bevorderende begroting.     Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

Ontwikkelingen  

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage   (Financiële) risico’s 

Ontwikkelingen 2012 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s 

Gemeenschappelijke Regeling Hulpverlening en Veiligheid Gelderland Zuid  1012: Veiligheid  De werkelijke uitgaven in 2012 voor de GHOR  zijn €182.152. De werkelijke  uitgaven voor de regionale brandweer zijn € 1.008.355.  Vanuit het budget rampenbestrijding leveren we een bijdrage van € 26.709   aan de vorming van de regionale sectie bevolkingszorg.  Met de komst van de Wet op de Veiligheidsregio is de veiligheidsregio ook  wettelijk zwaarder verankerd. Brandweerzorg, ambulancezorg, de  geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen zullen steeds meer op  regionaal niveau invulling krijgen. Wij spelen in op deze ontwikkeling door de  brandweerzorg per 1 januari 2013 geheel door de regionale brandweer uit te  laten voeren. In 2012 zijn hiervoor de voorbereidingen getroffen.   Voorts zal de komende jaren de gemeentelijke crisisorganisatie vernieuwd  worden. De 18 lokale gemeentelijke rampenorganisaties zullen opgaan in een  regionale sectie bevolkingszorg. In 2012 zijn we gestart met het vormen van  deze organisatie en het oefenen en opleiden voor de nieuwe structuur.  Milieusamenwerking en Afvalverwerking (MARN)  1022: Klimaat & Energie  De kosten van de GR‐MARN worden volledig gedekt uit de opbrengsten die de  verhuur van gronden aan ARN B.V. genereren. Er is  in 2012 dan ook geen  financiële bijdrage gedaan vanuit de gemeente Nijmegen.   Uit hoofde van door de gemeenschappelijke regeling aan ARN BV afgegeven  garantieverplichtingen, staat de gemeente Nijmegen – stand 2013 ‐ garant  voor een bedrag van € 2,4 miljoen.  Met de regionalisering van DAR en de oprichting van de omgevingsdienst  (ODRN) verschuiven veel uitvoerende taken van MARN op het gebied van afval  en milieu naar deze organisaties. Daarom is in 2012 een aanvang gemaakt  met  herbezinning op de taken van de MARN, die in 2013 verder inhoud en  uitwerking zal krijgen.   Binnen MARN‐verband is besloten tot de realisatie bij ARN B.V. van een  vergistinginstallatie voor GFT (groente, fruit en tuinafval van huishoudens).  Deze installatie is eind 2012 gereed gekomen en opgestart. Met deze  installatie kan GFT milieuvriendelijker en tegen lagere kosten dan nu worden  verwerkt. Daarbij wordt groen gas geproduceerd als brandstof voor  stadsbussen en vuilniswagens (Groene HUB‐project). Ook is besloten de  afvalverbranding van ARN in te zetten als warmtebron voor een te realiseren  warmtenet.  GR Bergerden  1032: Grondbeleid  Gemeente levert geen financiële bijdrage aan de GR. De GR is geheel extern  gefinancierd (via de Gemeente Lingewaard).  In 2012 heeft er een marktonderzoek plaatsgevonden naar de markt van  glastuinbouw voor Bergerden. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat er  nauwelijks markt is voor glastuinbouw de komende jaren. De aannames qua  uitgifte en prijsontwikkeling zoals voorzien in de diverse stukken is als te  enthousiast aangemerkt en dient gematigd te worden. Ombestemming (van  een deel) van het terrein is hierdoor financieel noodzakelijk. Op dit moment  wordt er gewerkt aan een businessplan om te kijken welke bestemmingen  kansrijk zijn. Om deze reden heeft de GR nog geen goedkeurende  accountantsverklaring gekregen voor de jaarrekening 2011.   Het businessplan zal dienen als input voor een nieuw vast te stellen  beleidskader incl. een nieuwe grondexploitatie.   99   

Verbonden partijen   

Ontwikkelingen 2012 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

(Financiële) risico’s 

Ontwikkelingen 2012  

 

 

Vooruitlopend hierop hebben de deelnemende gemeenten een financiële  voorziening getroffen en is er een exit‐scenario gemaakt die als input dient  voor de risico‐analyse naar het weerstandsvermogen binnen de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf. De ombestemming van een deel van het gebied zal  worden beoordeeld aan de hand van het businessplan. Hierop zal beleid  geformuleerd dienen te worden mogelijk leidend tot een planologische  aanpassing in het gebied teneinde andere doelgroepen te kunnen bedienen. In  de 2e helft van 2013 zal naar verwachting hierover besluitvorming  plaatsvinden. Binnen de deelnemende gemeenten is een voorziening getroffen  van ruim € 2.7 miljoen voor het tekort dat ontstaat in de grondexploitatie van  de GR.. In het weerstandsvermogen is rekening gehouden met een  risicoprofiel van € 5 miljoen (was 1 miljoen).  In 2012 blijkt de markt zich niet te hebben hersteld en zijn ook de  vooruitzichten voor de komende jaren onzeker. De tuinbouwmarkt in heel  Nederland is slecht.   GR Bijsterhuizen  1032: Grondbeleid  Gemeente levert geen financiële bijdrage aan de GR. De GR draait een  grondexploitatie met een positief financieel resultaat. Winstuitkeringen worden  ten gunste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Aanpassing van  het schema van uitbetaling van de winstuitkeringen wordt in de raming van de  ABR verwerkt, het gaat dan om een bedrag van in totaal ruim EUR 6 miljoen.  Financiële risico’s worden niet voorzien voor de GR Bijsterhuizen. De  economische crisis heeft weliswaar ook op dat terrein z’n consequenties, maar  dat leidt niet tot problemen.  De economische crisis heeft wel consequenties voor de verwachte  winstuitkeringen. Winstuitkering is pas mogelijk indien deze gerealiseerd is.   Prijzen en uitgiftetempo zijn afgestemd op de huidige situatie in de markt. Dat  leidt tot een aangepast schema voor wat betreft winstuitkering en verlenging  van de looptijd van de exploitatie met 4 jaar tot en met 2018  

Verbonden partijen   

PRIVATE RECHTSPERSONEN    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s 

Ontwikkelingen 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  

(Financiële) risico’s  2012 

Ontwikkeling 2012 

Nazorg Bodem  1022: Klimaat & Energie  n.v.t.  De Nazorg Bodem Holding BV brengt afgekochte projecten onder in  afzonderlijke BV’s. Per project wordt een gecalculeerd risicobedrag  ondergebracht in een waarborgfonds. Het financiële risico en eventuele  privaatrechtelijke claims gaan niet verder dan de betreffende project‐BV en de  risicoafdekking door het waarborgfonds.   Wij zijn als aandeelhouder niet hoofdelijk aansprakelijk voor de risico’s die de  Nazorg Bodem Holding BV loopt. In het meest ongunstige geval zouden onze  aandelen hun waarde verliezen.  Nazorg Bodem verricht diensten op locaties met bodemverontreiniging en voert  langdurig beheer van niet (volledig) gesaneerde bodemverontreiniginglocaties  en stortplaatsen.   Nazorg Bodem voert momenteel geen projecten van of in de gemeente  Nijmegen uit. Voor de gemeente Nijmegen komt vooralsnog op termijn één  project in aanmerking voor uitvoering door Nazorg Bodem, namelijk de  beheersing van grondwaterverontreiniging die is ontstaan op het bedrijfsterrein  Pastoor van Laakstraat 90‐92 te Lent. Het is nog niet bekend wanneer de  werkzaamheden eventueel door Nazorg Bodem uitgevoerd gaan worden.   DAR NV  1062: Openbare ruimte  DAR NV ontvangt geen financiële bijdrage in de exploitatie van de gemeente  Nijmegen als aandeelhouder. Jaarlijks vinden onderhandelingen plaats met DAR  NV over de dienstverleningsovereenkomst voor het verwijderen van afval en het  reinigen van de openbare ruimte (gemeente als opdrachtgever). Als  aandeelhouder van DAR NV ontvangt de gemeente Nijmegen jaarlijks dividend.  Voor 2012 was dit € 300.000  De verrekening van de DVO 2012 moet nog plaatsvinden nadat de jaarrekening  van DAR over 2012 is vastgesteld.  Voor de gemeente Nijmegen als aandeelhouder beperkt het risico zich tot de  hoogte van de deelname in het aandelenvermogen. Daarnaast heeft de  gemeente als financierder enkele leningen uitstaan (boekwaarde ultimo 2011: €  6,5 miljoen.); het risico daarop is afgenomen door toetreding van  regiogemeenten als aandeelhouder en opdrachtgever.  In 2012 zijn met de regio‐gemeenten DVO's afgesloten op het gebied van  afvalinzameling en –verwerking.  Daarnaast is verder gewerkt aan het afvalbeleid. Door de overname van de  adviesfunctionaris vanuit de MARN, is het eenvoudiger geworden om het beleid  regionaal te verbreden. (We denken hierbij aan de milieustraten en de invoering  van het afvalpasje).  

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

(Financiële) risico’s 

Indigo B.V.  Klimaat en Energie  In juni 2012 is een Green Deal gesloten met het Rijk. De bijdrage van € 2,5  miljoen van het Rijk voor het warmtenet Nijmegen willen wij in 2013 inzetten  voor de activiteiten voor Indigo B.V. De gemeente ontvangt de bijdrage van het  Rijk als decentralisatieuitkering in haar gemeentefonds. Daarna zullen wij de  bestemming van deze middelen ter besluitvorming aan uw Raad voorleggen.  Deelname aan Infrabedrijf beperkt zich conform het raadsbesluit (voorstelnr. 

101   

Verbonden partijen    38/2012) van 18 april 2012 tot het verschaffen van het aandelenkapitaal van  5% zijnde € 300.000,‐ en een subsidie van € 3,5 miljoen. Door participatie deelt  de gemeente voor 5% mee in de winst en verlies rekening van het Infrabedrijf.  Het huidige risicoprofiel van het Infrabedrijf wordt voor het grootste gedeelte  afgedekt door de 95% aandeelhouder Alliander. De gemeente zal niet worden  aangesproken voor het aangaan van financiële verplichtingen voor het  verwerven van het benodigde vreemde vermogen voor Indigo B.V.  In 2013 worden ontwerp‐ en uitvoeringswerkzaamheden uitgevoerd voor de  aanleg van de hoofdtransportleiding van de ARN naar de Waalsprong en het  Waalfront. Doel is om per 1 januari 2015 (duurzame) warmte vanuit de ARN te  kunnen leveren in de Waalsprong en het Waalfront. Ook zal in 2013 worden  ingezet op het verkrijgen van meer aansluitingen op het warmtenet,  bijvoorbeeld bij de Spoorzone ontwikkeling, het Radboud en andere grote  warmtevragers in de bestaande stad. Meer aansluitingen hebben een positief  effect op de businesscase van Indigo B.V. maar vooral ook op het vergroten van  het aandeel duurzame energie en op meer CO2‐reductie. 

Ontwikkelingen 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s 

Ontwikkelingen 2012 

Recreatiegemeenschap Veluwe (RGV)  1041: Economie & Toerisme  De jaarlijkse financiële bijdrage is in 2001 met een eenmalige bijdrage afgekocht.  Het financiële risico is voor de gemeente Nijmegen nihil. Hoogstens een risico  ter hoogte van 18,13% (€ 32.923) van het geplaatste en gestorte  aandelenkapitaal ad € 181.600.   De gemeente Nijmegen heeft in 2012 de Raad van Commissarissen van RGV  opgeroepen tot:  ‐ Aanpassing van het bezoldigingsbeleid van de directie van RGV;  ‐ Het inzichtelijk maken van het Strategisch beleid en het Vermogensbeheer van  RGV; en  ‐ Het opstellen van een directiereglement.  De gemeente Nijmegen is van mening dat de hoogte van de huidige bezoldiging  buitensporig is en dringt aan op aansluiting bij de WNT‐norm (Wet normering  bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector). Voorts wil de  gemeente Nijmegen dat het operationeel resultaat van de recreatieplassen  toekomstbestendiger wordt én een degelijk en transparant Treasurybeleid.   Het RGV heeft ontwikkelingsvisies voor de recreatieplassen opgesteld. Deze  ontwikkelingsvisies dienen in samenhang met de discussie over de openbare en  laagdrempelige toegankelijkheid van de recreatieplassen en het financiële  meerjarenperspectief te worden bekeken. Tevens heeft het RGV inzage  toegezegd in het vermogensbeheer en de regels/kaders inzake de  directievoering  In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in (juni) 2013 zullen deze  onderwerpen weer aan de orde komen. 

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s  Ontwikkelingen 

 

Brabantse Poort BV  1032: Grondbeleid  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste en eventuele uitkeringen ten  gunste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Dit betreft de rente  over het aandelenkapitaal ad EUR 34.033)  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal  (€ 34.033). Brabantse Poort is per saldo een winstgevende participatie.  De Brabantse Poort BV zal worden ontbonden zodra alle nog lopende  zaken zich  hebben opgelost   De bebouwing van plandeel G is afgerond. Oplevering van de 115 woningen  heeft plaatsgevonden aan woningcorporaties Standvast en Woongenoot.   Over het resterende terreindeel aan de Wijchenseweg naast PLANON zullen 

Verbonden partijen    nadere afspraken moeten worden gemaakt. Er is nog een juridische discussie  met de eigenaren van delen van het Winkelcentrum Dukenburg over  verrekening van vierkante meters en energiekosten. Daarnaast dient tussen  gemeente en BV nog een oplossing te worden gevonden voor een pompput  t.b.v. het wooncomplex aan de Draaiom (Zwanenstraat).  Naar verwachting zal een en ander zich in de loop van 2013 oplossen.    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

(Financiële) risico’s 

Ontwikkelingen    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s  Ontwikkelingen    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s 

Doel 2012 

Ontwikkelingen 

Agenda 

Mariënburg BV  1032: Grondbeleid  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht (m.n. rente over het aandelenkapitaal ad EUR  18.000). De opbrengsten binnen de BV werden gevormd uit winst vanuit de VOF  Mariënburg waarin de BV als vennoot heeft deelgenomen. Deze opbrengsten  zijn als dividenden uitgekeerd aan de Gemeente Nijmegen als enig  aandeelhouder. Die uitgekeerde dividenden zijn in eerdere jaren ten gunste van  deze ABR gebracht.  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal (€ 18.151) van  de BV. Binnen de VOF zijn de laatste claims afgewikkeld. Hiervoor was in de VOF  een voorziening getroffen. De VOF is eind 2012 ontbonden. Er zijn geen  financiële risico’s meer aanwezig.  De juridische afwikkeling van de VOF is eind 2012 nog afgerond. De financiële  afwikkeling van de VOF was al afgerond. De BV wordt nu ontbonden.  BV Land over de Waal  1032: Grondbeleid  De jaarlijkse kosten van de BV (m.n. rente op de bankgarantie en  aandelenkapitaal) worden ten laste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf  gebracht.  Risico’s bij surseance en/of faillissement (van de GEM Waalsprong) bestaan uit  het inroepen van de garantie ten laste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.  Uitwerking gemeentelijke doelstellingen Land over de Waal vindt plaats in de  GEM Waalsprong Beheer BV. Hiernaar wordt verwezen.  GEM Waalsprong Beheer BV  1032: Grondbeleid  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Dit betreft vooral rente over het  aandelenkapitaal.  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal.   De Planexploitatie GEM Waalsprong wordt momenteel herzien. De effecten van  de economische crisis worden daarin verwerkt (grondprijsniveau, looptijd, etc.).  Woningen kunnen later worden gerealiseerd; dit heeft consequenties voor de  gedachte OZB‐bijdragen in de gemeentebegroting. Woningen worden wel  gebouwd, maar de planning is uitgesmeerd over een langere periode.  De gemeentelijke taken worden binnen de gestelde kaders uitgevoerd. De  gemeentelijke doelen zijn nog steeds actueel maar het bereiken daarvan (met  name de woningbouw, nog zo’n 9000 woningen) loopt achter op de planning als  gevolg van de economische crisis. Dit hebben wij uitvoerig toegelicht aan uw  Raad.   De aandacht voor de risico’s is een terugkerend thema waarover wij uw Raad  blijven informeren. In de eerste helft van 2013 wordt de grex van GEM  Waalsprong Beheer BV in procedure gebracht.   De Laauwik is in 2013 vol in productie; alles is erop gericht om de woningbouw  weer op gang te krijgen.  Vasthoudendheid en lange adem wordt van alle partijen gevraagd bij het  uitvoeren van procedures en de voorbereiding van de bouw. Een vinger aan de  103   

Verbonden partijen    pols wordt verwacht van alle betrokkenen ten aanzien van de marktvraag in  relatie tot het te ontwikkelen product.  De ontvlechting van de publiek/private samenwerking in GEM Waalsprong staat  op de agenda voor het eerste kwartaal van 2013. Aansluitend worden een  nieuwe ontwikkelingsvisie en grondexploitatie in procedure gebracht. Ook wordt  besluitvorming voorbereid over de nieuwe organisatie van de Waalsprong.   Naast de ontwikkeling van de “gewone“ woongebieden als Laauwik en Groot  Oosterhout, staat de ontwikkeling van De Stelt op de rol. Jaarlijks wordt uw Raad  geïnformeerd over de planexploitatie GEM Waalsprong. Voor het tekort dat is  ontstaan in de grondexploitatie van de Waalsprong GEM deel is een voorziening  is getroffen van € 11.7 miljoen..    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s  Ontwikkelingen  

  Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s  Ontwikkeling 2012 

 

Ontwikkelingsbedrijf Waalfront Beheer BV  1032: Grondbeleid  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht (m.n. rente aandelenkapitaal).  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal (EUR 45.000).  In 2013 zal de Handelskade (voormalig Gelderlanderterrein) in ontwikkeling  worden genomen; ruim 500 woningen waarvan bijna 200 in de het sociale  huursegment met  commerciële voorzieningen (waaronder horeca).  De taken worden verder uitgevoerd in overeenstemming met de gestelde  kaders.  In de ABR Ontwikkelingsbedrijf is rekening gehouden met het risico van deze  onderneming.  Ook in 2013 wordt de grondexploitatie herzien. Het mag duidelijk zijn dat in de  lijn van de economische ontwikkelingen ook deze grondexploitatie onder druk  staat.     Verder zal in 2013 het Programma van Eisen voor het zgn. Brugkwartier worden  vastgesteld als basis voor de verdere uitwerking van de (woningbouw)plannen  ten westen van de nieuwe brug De Oversteek. Het is de bedoeling dat voor dit  plangebied in 2014 de eerste gronden bouwrijp worden gemaakt.  Programmatisch vinden hier ook aanpassingen plaats omdat er minder  etagewoningen en meer grondgebonden woningen in dit plandeel zullen  worden gerealiseerd.  In het kader van het tijdelijk anders bestemmen wordt er gewerkt aan een  evenwichtige invulling van de vrijkomende gebouwen en complexen  (waaronder de HONIG) ten behoeve van tijdelijke functies. Na een succesvolle  brainstormdag januari jl. zal voor de zomervakantie 2013 duidelijk worden hoe  hier tot 2018 mee om te gaan.  Er wordt gewerkt aan het bouwrijp maken van de grond en verplaatsing van de  kade voor de Handelskade. Het bestemmingsplan is vastgesteld en  goedgekeurd. Begin 2013 worden de bouwplannen voor de Handelskade verder  gedetailleerd en voorgelegd aan het ruimtelijk kwaliteitsteam en de commissie  Beeldkwaliteit. Medio april 2013 kan de bouwaanvraag verder worden  ingediend. Vervolgens zal nog voor de zomervakantie 2013 met de bouw  worden gestart. Voor het ontstane tekort in de grondexploitatie is een  voorziening getroffen van € 5.3 miljoen. In het weerstandsvermogen is rekening  gehouden met een risicoprofiel van € 8.9 miljoen.  Waalfront BV  1032: Grondbeleid  De jaarlijkse kosten van de BV worden ten laste van de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf gebracht.  Risico ter hoogte van het geplaatste en gestorte aandelenkapitaal (€ 18.000) en  het commanditair vermogen ad € 3.430.000.  Voortzetting deelname in de CV. 

Verbonden partijen    Uitwerking gemeentelijke doelstellingen Waalfront vindt plaats in de OBW  Waalfront. Hiernaar wordt verwezen.      Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage 

Ontwikkelingen 

Stichting Uitzicht  1061: Werk & Inkomen  Tot en met begin 2013 voert Stichting Uitzicht namens de gemeente Nijmegen  het werkgeverschap uit voor personen die werkzaam zijn in een gesubsidieerde  baan. De stichting heeft geen eigen vermogen. Exploitatieoverschotten c.q.  tekorten komen ten gunste c.q. ten laste van de gemeente Nijmegen. De  vergoeding vanuit de gemeente Nijmegen wordt betaald uit het Wwb werkdeel.   1 juli 2012 was de collectieve ontslagdatum voor alle voormalige Wiw‐ers met  uitzondering van de Wiw‐ers met SW‐indicatie. Tot die datum heeft de  gemeente er middels Mobiliteitscentrum AanZet alles aan gedaan de Wiw‐ers te  ondersteunen in hun zoektocht naar ander werk. Na 1 juli kwamen de ontslagen  Wiw‐ers in de WW en vielen ze dus onder het regime van het UWV. Vanaf dat  moment is onze voornaamste relatie het uitbetalen van de suppletie op de WW‐ uitkering conform afspraken Sociaal Plan Wiw Nijmegen. Deze uitbetaling  verloopt tot nu toe volgens afspraken.  Het bestuur van Stichting Uitzicht heeft besloten de stichting op te heffen zodra  de werkgeversfunctie voor de resterende Wiw‐ers op een goede plaats is  belegd. De intentie is om de werkgeversfunctie, totdat de Wiw‐ers met SW‐ indicatie geplaatst zijn door Breed, te beleggen bij Stichting Wijkwerk. De  uitvoering van het Sociaal Plan (betreft met name uitbetaling WW‐suppleties)  loopt via de gemeente en gaat dus gewoon door ondanks de opheffing van  Stichting Uitzicht  Eerste kwartaal 2013: overdracht resterende Wiw‐ers naar nieuwe  werkgeversorganisatie en opheffing Stichting Uitzicht. 

    Naam  Programma  De gemeentelijke financiële  bijdrage  (Financiële) risico’s  Beslispunten 

NV Bank Nederlandse Gemeenten  1042: Bestuur & Middelen  N.v.t. De gemeente ontvangt een dividend uitkering van de BNG. De hoogte van  de dividenduitkering is naar verwachting € 222.500 Het dividend wordt in het  voorjaar van 2013 vastgesteld   De BNG heeft tripel A creditratings van Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch.    N.v.t. 

     

105   

Onderhoud Kapitaalgoederen     

4.5 Onderhoud Kapitaalgoederen  Onderhoud Kapitaalgoederen 

Onder kapitaalgoederen verstaan we: wegen, inclusief civiele kunstwerken, riolering,  water, groen en gebouwen. Deze paragraaf vormt de spiegel van de paragraaf Onderhoud  kapitaalgoederen van de Stadsbegroting 2012‐2015. De paragraaf is gebaseerd op artikel  12 van het BBV. Per onderdeel behandelen we het beleidskader en de realisatie in 2012.     KAPITAALGOEDEREN IN DE OPENBARE RUIMTE   ALGEMEEN  Tot de kapitaalgoederen in de openbare ruimte rekenen we onder andere de wegen en  civiele kunstwerken, openbare verlichting, riolering, het water en het groen in de stad.  Met het onderhoud van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte is een substantieel  deel van de begroting gemoeid. Onderhoud bestaat uit dagelijks onderhoud, groot  onderhoud, technische vervanging en renovatie. Voor kapitaalgoederen in de openbare  ruimte hanteren wij afschrijvingstermijnen, op basis van de technische levensduur. Onder  de kapitaalgoederen hebben wij zowel investeringen van maatschappelijk als van  economisch nut opgenomen. Ook op de investeringen van maatschappelijk nut wordt op  basis van de levensduur afgeschreven.   INTEGRAAL BEHEER OPENBARE RUIMTE  Beleidskader: Voor 2012 gold nog het beleidsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte  (IBOR) uit 2001. Dit plan gaat uit van de technische waarde voor beheer en onderhoud.  Het onderhoudsniveau in het centrum is kwaliteit A: goed. Voor de rest van de stad is het  beleid onderhoudskwaliteit B: basis. Dit geldt voor alle beheeronderdelen, van reiniging  tot onderhoud wegen. Op basis van deze technische norm hebben we jarenlang de staat  van onze kapitaalgoederen beoordeeld en prioriteiten gesteld voor het onderhoud en  beheer.   Beleidsrealisatie: Eind 2012 hebben we de beleidsnota ‘Geef ze de (openbare) ruimte’  opgeleverd. Deze nota gaat niet meer uit van A en B ‐ niveaus maar van één basisniveau,  het Marikenniveau. Het Marikenniveau voldoet aan de wettelijke kaders van de  gemeente‐ en wegenwet. Accenten kunnen worden gelegd op plekken die belangrijk zijn  voor bewoners, ondernemers, maatschappelijke instellingen en de gemeente (als het gaat  om het algemene belang).  Dit betekent dat we voor een aantal beheeronderdelen de technische norm loslaten en  zoeken we de grens op van wat technisch aanvaardbaar is en voor de burger nog  acceptabel. Voor een aantal beheeronderdelen zal de technische norm leidend blijven,  zoals bij asfaltwegen, omdat een lager niveau van onderhoud negatieve financiële  consequenties heeft in de toekomst.   FONDSVORMING  In de Stadsbegroting 2012 hebben we aangegeven wat we gaan doen voor het voormalige  investeringsbudget van € 2,2 miljoen. Deze werkzaamheden hebben we ook inderdaad  uitgevoerd. Zoals we al bij de begroting voorspelde, hebben we sommige wegen voor  onderhoud naar achteren geschoven omdat de voorbereiding langer duurde of het  moment nog niet juist was. Daarvoor in de plaats hebben we andere wegen naar voren  gehaald om aan te pakken. Dit om zo efficiënt mogelijk met onze tijd en geld om te gaan.  De achterstand op onze wegen (9%) is nu nog dusdanig dat we in 2012 geen kans hebben  gehad om een fonds te vormen voor grote voorziene onderhoudswerkzaamheden in de  toekomst. De verwachting is dat dit de komende jaren ook niet zal lukken. Om toch het  beschikbare budget niet te overschrijden, wordt slim samengewerkt met andere  programma’s  en worden projecten eventueel opgeknipt en over meerdere jaren  uitgevoerd.     

 

Onderhoud Kapitaalgoederen    AREAALMUTATIES  De woningdichtheid van Nijmegen groeit de komende jaren en de openbare ruimte  verandert voortdurend. Dit brengt veranderende beheerkosten met zich mee.  Areaaluitbreiding, functieverandering van de openbare ruimte en de hieruit  voortvloeiende hogere beheerkosten moeten structureel in de begroting worden  opgenomen. Deze structurele uitbreiding van het beheerbudget is nodig om onze stad te  beheren en onderhouden zoals we voor ogen hebben bij de inrichting en ontwikkeling.  Voor iedere woning die we opleveren, nemen we vanaf 2012 een bedrag op in de  begroting. Als onderdeel van de reguliere cyclus van begroten en verantwoorden  beoordelen we periodiek of de ontwikkeling van de beschikbare middelen gelijke tred  houdt met de benodigde lasten op het programma. In 2012 is € 295.000 aan de begroting  toegevoegd.  WEGEN  Beleidskader: Grotendeels het beleidsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte 2001. Vanaf  eind 2012/begin 2013 de beleidsnota ‘Geef ze de (openbare) ruimte’ waarin het  Marikenniveau gaat gelden.  Beleidsrealisatie: In 2012 is de Energieweg geheel gereconstrueerd (integraal: bomen  gekapt, openbare verlichting vervangen door LED). Ook is de gehele asfaltconstructie van  de Tunnelweg en het Quackplein vervangen. Daarnaast is zijn er veel deklagen van asfalt  vervangen: Groesbeekseweg (van Archipelstraat tot aan gemeentegrens), General James  Gavinweg, Waalbrug, Willem Schiffstraat, O.C. Huismanstraat, Marialaan, Industrieweg,  Groenestraat (van Spoor tot Graafseweg). De ringweg Aldenhof is bij wijze van proef van  lichtreflecterend asfalt voorzien. Het fietspad van de St. Annastraat (van Kapittelweg tot  Oude Molenweg) is van rood asfalt voorzien. Ook zijn de klinkervlakken in de Muntweg  vervangen door asfalt vanwege trilling‐ en geluidoverlast. Vanuit het programma  Mobiliteit is de snelfietsroute Nijmegen – Beuningen aangelegd waarbij het programma  Openbare ruimte een bijdrage aan heeft geleverd.  In 2012 zou de Neerbosscheweg opnieuw geasfalteerd worden. In 2012 werd vanuit  Mobiliteit het project “Groene Route” en “Poort Neerbosch” opgestart. Omdat deze  projecten overlappen met de onderhoudswerkzaamheden, is besloten het onderhoud een  jaar uit te stellen en dit integraal uit te voeren met deze projecten. Het budget dat  hierdoor vrijviel is ingezet om de geluid reducerende deklaag van de Groesbeekseweg te  vervangen. Deze stond geprogrammeerd voor 2013 en 2014 en is dus een jaar naar voren  gehaald. Het restant van de Groesbeekseweg wordt in 2013 uitgevoerd zodat deze weg  weer helemaal up‐to‐date is. Voor de Weg door Jonkerbos, Kwakkenbergweg en kruispunt  Bosweg/Broerdijk en de St. Jacobslaan zijn de voorbereidingen gestart in 2012 en vindt de  uitvoering in 2013 plaats.  Aan het eind van het jaar is er voor gekozen om een woonstraat (Willem Schiffstraat) op  te knappen die al enige tijd in het wijkbeheerplan Groenewoud stond vermeld en een  drukke weg is qua schoolverkeer.  Financiële realisatie: Het onderhoud van wegen en civiele kunstwerken is begroot in het  programma Openbare Ruimte. In 2012 besteedden wij €7,1  miljoen aan onderhoud en  vervanging van verhardingen en civiele kunstwerken.   OPENBARE VERLICHTING  Beleidskader: Voor Openbare verlichting hebben we een apart beleidskader vastgesteld  eind 2011. Met deze beleidsnota hebben we een duidelijk kader voor de openbare  verlichting in de komende jaren, waarin aandacht is voor de balans tussen veiligheid,  beeldkwaliteit, duurzaamheid, burgertevredenheid en kosten. Met verschillende  maatregelen zorgen we voor zo laag mogelijk energieverbruik van de openbare  verlichting, zonder in te leveren op verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Zo zullen bij  nieuwe ontwikkelingen alleen nog laag energetische verlichting zoals LED worden  toegepast, passen we ‘licht op maat’ toe en gaan we experimenteren met reflecterend  asfalt. Het kabelnet voor openbare verlichting heeft een onderhoudsachterstand. We gaan  deze achterstand de komende 20 jaar wegwerken door 18 km kabel per jaar te vervangen.  107   

Onderhoud Kapitaalgoederen    In het kader van het nieuwe beleidsplan vervangen we steeds meer oude verlichting door  LED verlichting in de stad.   Beleidsrealisatie: In het kader van het nieuwe beleidsplan vervangen we steeds verlichting  door LED verlichting aan in de stad. In 2012 hebben we LED lantaarns geplaatst op de  Steenbokstraat, Heijendaalseweg, Neerbosschebrug en rotonde, van Schaeck  Mathonsingel en de Energieweg.   Daarnaast hebben we 13 km kabelnet vervangen waaronder 2 km in de Waalbrug.  Financiële realisatie: We hadden te maken met 125 storingen van ons openbare  verlichtingskabelnet. Dit is goed voor € 270.000 aan onkosten. In 2011 ging het om  € 239.000 bij 113 storingen.   In totaal is voor € 3 miljoen besteed aan onderhoud en vervanging voor openbare  verlichting in 2012.   RIOLERING  Beleidskader: Gemeentelijk rioleringsplan 2010‐2016. In 2009 heeft uw Raad dit  beleidskader vastgesteld. Het accent ligt op planmatig onderhoud gericht op behoud van  restlevensduur van ons rioolstelsel. Dit in tegenstelling tot het voorgaande rioleringsplan  2005‐2009 waarin de nadruk lag op statistisch bepaalde investeringsbehoefte.   Beleidsrealisatie: Het GRP2010‐2016 richt zich op behoud van restlevensduur van ons  rioolstelsel, hetgeen wil zeggen dat we er voor zorgen dat het systeem gemiddeld niet  veroudert. Eind 2012 blijkt de gemiddelde restlevensduur op basis van de in 2012  uitgevoerde rioolinspecties 49,4 jaar. Dat is ongeveer 0,3 jaar lager dan eind 2011. Dat  komt doordat we risicogericht inspecteren. Riolen in relatief slechte staat zijn daardoor  wat oververtegenwoordigd in de bepaling van de gemiddelde restlevensduur. Ruim 80%  van de Nijmeegse riolen is nu één maal geïnspecteerd. Als het gros van de riolen ten  minste twee maal is geïnspecteerd, met meerdere jaren tijd tussen twee inspecties, wordt  de veroudering van de riolen goed zichtbaar en kan de gemiddelde restlevensduur van de  Nijmeegse riolering betrouwbaarder en nauwkeuriger worden. Tot die tijd zijn jaarlijkse  door statistiek veroorzaakte variaties in de gemiddelde restlevensduur onvermijdelijk.  Voor de volledigheid:  ‐ gemiddelde restlevensduur is bijna 50 jaar;  ‐ gemiddelde ouderdom is circa 40 jaar;  Dus: gemiddelde levensduur van onze riolen is momenteel circa 90 jaar.  Financiële realisatie: Het beheer en onderhoud van ons rioolstelsel is begroot in het  programma Groen & Water. In 2012 besteedden wij aan rioolstelsel en watersysteem  circa € 12,4 miljoen waarvan circa  € 3,9  miljoen voor investeringen uitgevoerd in 2012.  WATER  Beleidskader: Waterplan 2001. Doel is duurzaam omgaan met water en waterpartijen in  de stad: schoonhouden van het stadswater, verbeteren van de (grond)waterkwaliteit,  water zichtbaar maken in de openbare ruimte en verminderen van het waterverbruik. Het  beleidskader is uitgewerkt in het actieplan 2005 met daarin een vertaling van de ambities.  In het waterplan is een planning opgenomen van projecten die in de geplande periode  uitgewerkt worden in deelplannen.  Beleidsrealisatie: Er is verder gewerkt aan overdracht vijvers aan Waterschap en aan  analyse watersysteem Dukenburg.  Financiële realisatie: Het onderhoud van water en waterpartijen in de stad is begroot in  het programma Groen & Water. In 2012 besteedden wij aan rioolstelsel en watersysteem  circa € 12,4 miljoen waarvan circa  € 3,9  miljoen voor investeringen uitgevoerd in 2012.  GROEN  Beleidskader: De Groene Draad (2007), Groene Allure Binnenstad (2007), Handboek  Stadsbomen (2009), Richtlijn Natuur Nijmegen (2004), Uitvoeringsprogramma Stedelijke  Vernieuwing (2011), Natuurtoets en beheerkalender (2005), Bosbeheervisie 2011.   Beleidsrealisatie: Wij besteedden ook in 2012 veel tijd doorwerking Handboek  Stadsbomen en beleidsplan ‘De Groene Draad’. Verder hebben we conform de plannen 

 

Onderhoud Kapitaalgoederen    uitvoering gegeven aan het dagelijkse beheer en onderhoud van het groen in de stad.  Voor het onderhoud van de bomen en het bosplantsoen hebben we de technische norm  leidend gehouden, vanwege de fysieke en sociale veiligheid. Voor de bomen hebben we  onze onderhoudsachterstand in 2012 weggewerkt. Voor het bosplantsoen zal dat in 2013  gebeuren.   Financiële realisatie: Het dagelijks onderhoud van het groen is begroot in het programma  Openbare Ruimte. In 2012 besteedden wij hiervoor € 6,6 miljoen waarvan ongeveer één  miljoen euro aan de bomen. In 2012 investeerden we vanuit het programma Groen &  Water circa € 0,7 miljoen in groen, inclusief uitgaven Woonmilieuverbetering.   

 

    KAPITAALGOEDEREN GEBOUWEN  BELEIDSKADER EN REALISATIE 

De uitgangspunten voor het onderhoud zijn vastgelegd in een beheerplan. Voor het meten  en bewaken van de onderhoudsstaat hanteren wij de landelijke NEN‐norm 2767  (Nederlands Normalisatie‐instituut) voor gebouwen. Wij hebben steekproefsgewijs een  conditiemeting conform deze NEN‐norm laten uitvoeren.   Uw Raad heeft middelen beschikbaar gesteld om ook deze gebouwen structureel te  onderhouden. De planning van de uitvoering is vastgelegd in een meerjaren  onderhoudsplan. Op basis van deze plannen wordt het onderhoud uitgevoerd. Dat  onderhoud vertoont in absolute zin, als gevolg van werkelijk uit te voeren onderhoud  grote fluctuaties. Middels een egalisatievoorziening vertoont de feitelijke belasting van de  begroting een stabiel beeld; wij middelen de lasten van het onderhoud over een periode  van 20 jaren. Het meerjaren onderhoudsplan wordt periodiek geactualiseerd.  Bedragen  * 1,0 miljoen 

Begroting 2012 

Realisatie 2012 

Storting 

Facilitaire gebouwen 

1,5 

1,3  

0,2  

Wijk‐ en sportcentra 

1,9 

1, 4 

0,5 

Overig vastgoed 

1,8 

1,7  

0,1 

5,2  

4, 4 

0,8 

  

    109   

Onderhoud Kapitaalgoederen    UITBESTEDING REGIETAKEN ONDERHOUD  Het onderhoud van onze gemeentelijke panden is sinds 2008 uitbesteed aan DHV.  Elk jaar actualiseert DHV in overleg met de gemeente het meerjarenonderhoudsplan  (MOP). Hierin is het onderhoud van het gemeentelijk vastgoed voor de komende jaren  vastgelegd.   Het jaarbedrag zoals dat nu in de begroting is opgenomen gaat uit van het 20‐jarig  gemiddelde.     Jaarlijks stellen we de uitvoeringsplanning vast met de bijbehorende kostenraming.   De bedragen kunnen jaarlijks sterk fluctueren. We vangen de financiële effecten daarvan  op via de Voorziening POG (Planmatig Onderhoud Gebouwen). Met het vaststellen van  het jaarplan voldoen we aan de voorschriften voor rechtmatigheid van de uitgaven.     We kunnen met het onderhoudsbudget de gemeentelijke gebouwen in stand houden,  maar het is niet bestemd en ook niet toereikend om er verbeteringen qua  materialengebruik, installaties of qua functionaliteit mee aan te brengen. Uit een doorkijk  naar de komende 20 jaar blijkt bovendien dat het bedrag voor instandhouding dat in de  begroting is opgenomen voor het uitvoeren van het onderhoud over enkele jaren niet  voldoende zal zijn om het noodzakelijke instandhoudingsonderhoud uit te voeren. Bij de  Perspectiefnota komen wij hier op terug.     Voor wat betreft 2012 is het voorziene onderhoud volledig uitgevoerd  .  REALISATIE INVESTERINGEN   Naast het reguliere technisch onderhoud is er een aantal ontwikkelingen dat invloed heeft  op het gebruik en het onderhoud van de gemeentelijke panden. Hieronder lichten wij uw  Raad de belangrijkste toe.     

  DIVERSE WETTELIJKE AANPASSINGEN AAN GEBOUWEN   Het jaarlijks terugkerende bulkkrediet Gemeentelijke Accommodaties van € 750.000 is in  2012 volledig besteed aan noodzakelijke aanpassingen en verbeteringen aan  gemeentelijke gebouwen in het kader van duurzaamheid of (nieuwe) wetgeving,  bijvoorbeeld op Arbogebied. De inzet in 2012 betreft o.a. ruim € 235.000 aan  Duurzaamheidsmaatregelen en € 130.000 voor asbestsanering. Daarnaast zijn voor  bijvoorbeeld Cultuur, Sport en Welzijn diverse aanpassingen gedaan waarbij de 

 

Onderhoud Kapitaalgoederen    duurzaamheidsaspecten zoveel mogelijk zijn meegenomen. Naast asbest en  duurzaamheid zijn de kredietgelden besteed aan aanpassingen bij de Looimolen, de  laatste fase bij Speeltuin Brakkefort en bij onze kinderboerderijen.  RENDABELE INVESTERINGEN  Uw Raad heeft een jaarlijks krediet van € 1.100.000 beschikbaar gesteld voor rendabele  investeringen, ook genaamd investeringen met eigen dekking. Denk daarbij aan  aanpassingen van gebouwen, waarbij de kapitaallasten worden gedekt door een hogere  opbrengsten of lagere (overige) kosten. In 2012 is van het beschikbare bedrag onder  andere € 420.000 ingezet voor aanpassingen aan de kantine en het zwembad in speeltuin  Brakkefort, € 350.000 voor verdere aanpassingen verwarming en luchtbehandeling in De  Waagh en ruim € 120.000 voor diverse rendabele duurzaamheidsprojecten in het kader  van bijvoorbeeld duurzame verlichting en energielabels.      

  SPORTACCOMMODATIES  In het programma Sport verantwoorden wij u over uitgaven voor onze  sportaccommodaties. Wij hebben de kosten van een meerjarenonderhoudsplan voor de  buitensportaccommodaties eerder in kaart gebracht. Vanaf 2007 zijn door uw Raad  middelen beschikbaar gesteld zodat we ook deze categorie gebouwen structureel  onderhouden.  SCHOLEN  Schoolbesturen zijn als juridisch eigenaar zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van  hun schoolgebouwen. Voor het onderhoud ontvangen de schoolbesturen rechtstreeks  middelen van het ministerie van OW&C.   

111   

Onderhoud Kapitaalgoederen    ONDERWIJSHUISVESTING 

    BELEIDSKADER  Op 19 december 2007 heeft de Raad een besluit genomen over de doordecentralisatie van  onderwijshuisvestingsmiddelen van de gemeente naar de schoolbesturen. Met dit besluit  is de zorg voor onderwijshuisvesting met alle bijbehorende middelen en  verantwoordelijkheden, onder voorwaarden, voor onbepaalde tijd overgedragen van de  gemeente aan de schoolbesturen.  We streven er samen met schoolbesturen naar in de periode 2008‐2048 70% van de  doorgedecentraliseerde schoolgebouwen te vernieuwen en 30% te renoveren, goed  gespreid over de stad en passend bij de ontwikkeling van leerlingenaantallen.   Begin 2012 is het Deelplan Onderwijsvoorzieningen Nijmegen vastgesteld. Daarin hebben  we een onderscheid gemaakt in voorzieningen die zijn doorgedecentraliseerd en  voorzieningen die niet zijn doorgedecentraliseerd.    Doorgedecentraliseerd.  Met name in de bestaande stad zijn vrijwel alle voorzieningen doorgedecentraliseerd. Het  streven was om in 2012 een doordecentralisatiepercentage van 92,3% te bereiken. In de  praktijk hebben we een percentage doordecentralisatie van 91,8 % van alle leerlingen in  Nijmegen (incl. Voortgezet Onderwijs) gerealiseerd.       Niet‐doorgedecentraliseerd  Drie schoolbesturen, de Stichting Simonscholen, Kristallis en de Stichting Speciaal  Onderwijs zijn niet doorgedecentraliseerd. De twee scholen, De Oversteek en Het Talent,  gevestigd in de voorzieningenharten in Nijmegen Noord zijn eveneens niet  doorgedecentraliseerd.  We streven ernaar om in principe alle voorzieningen voor  onderwijshuisvesting door te decentraliseren. Om dit te realiseren zijn we in 2012 met  besprekingen begonnen met Conexus over doordecentralisatie van de nieuw te bouwen  school in Lent‐Oost.   ONDERHOUD SCHOOLGEBOUWEN  Het binnenonderhoud is voor alle sectoren geregeld via de Materiële Instandhouding via  het Rijk.  In het Voortgezet Onderwijs ligt vanaf 2005 de verantwoordelijkheid voor het  buitenonderhoud geheel bij de schoolbesturen. De bekostiging vindt rechtstreeks plaats  door het Rijk (OC&W). Verantwoording over deze middelen vindt middels overleggen  accountscontrole aan het Rijk plaats. 

 

Onderhoud Kapitaalgoederen    Voor het Primair Onderwijs valt het (groot) buitenonderhoud grotendeels onder de  regeling van de Doordecentralisatie. Inzet van deze middelen controleren wij bij de  monitoring van de doordecentralisatie.   In 2013 vindt de evaluatie van de doordecentralisatie plaats. In de evaluatie nemen we  naast allerlei andere zaken ook mee de staat van het onderhoud van de aan de gemeente  over te dragen doorgedecentraliseerde scholen.  Het (buiten)onderhoud van de niet‐doorgedecentraliseerde scholen valt onder de  verantwoordelijkheid van de gemeente. Bij twee besturen, Kristallis en Taricius, hebben  we deze verantwoordelijkheid doorgesluisd via een overeenkomst doordecentralisatie  buitenonderhoud. Alleen de Islamitische Basisschool Hidaya volgt nog de methode van  aanvragen voor onderhoud conform de procedure van het IHP en deze worden aan de  hand van de Verordening voorzieningen onderwijshuisvesting getoetst.   Het ministerie van OC&W heeft een wetsvoorstel ter besluitvorming voorgelegd om de  verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud bij PO‐scholen rechtstreeks bij de  schoolbesturen onder te brengen. De ingangsdatum van dit wetsvoorstel is voorzien op 1  januari 2015.  FINANCIËLE CONSEQUENTIES EN VERTALING IN DE BEGROTING  Het totale lastenbudget voor onderwijshuisvesting bedroeg in 2012 € 17,5 miljoen,  hetgeen ook is  gerealiseerd.  Als de decentralisatie van het buitenonderhoud in 2015 doorgaat, heeft dit gevolgen voor  de vergoeding doordecentralisatie. Dit wordt meegenomen in de evaluatie van de  doordecentralisatie in de loop van 2013. 

113   

Grondbeleid    Grondbeleid 

4.6 Grondbeleid  VISIE OP GRONDBELEID  Het programma Grondbeleid neemt fysiek ruimtelijke projecten in ontwikkeling en voert  deze uit. Hierbij is er een relatie met andere programma’s binnen de gemeentelijke  begroting. Belangrijke programma’s zijn ondermeer: Ruimtelijke Ontwikkeling, Bouwen,  Wonen, Economie, Sport, Onderwijs en Mobiliteit.  De manier waarop we dit grondbeleid uitvoeren is uitgebreid omschreven in de Kadernota  Grondbeleid die in juni 2010 door uw Raad is vastgesteld.  Hierin gaan we niet alleen uit van faciliterend grondbeleid, waarbij we gebruik maken van  “publieke” instrumenten, maar kiezen we ook expliciet voor een actieve, ontwikkelende  en daarmee risicodragende rol van de Gemeente. Dit kan zelfstandig of via samenwerking  met marktpartijen en deelnemingen in een PPS (bijv. Waalfront) of via  gemeenschappelijke regeling (bijv. Bergerden of Bijsterhuizen). In de actieve rol  verwerven we gronden, ontwikkelen we (stedenbouwkundige) plannen en maken we  terreinen bouwrijp en verkopen deze.    De beoogde maatschappelijke effecten van dit Grondbeleid zijn:  - Een groter aanbod van woningen voor de doelgroepen die daar het meeste  behoefte aan hebben door middel van de productie van bouwrijpe grond en de  ontwikkeling van stedenbouwkundige plannen.  - Scheppen van fysieke ruimte voor de realisatie van voorzieningen, scholen,  kantoren, bedrijfshuisvesting en andere werkgelegenheidslocaties.  - Realisatie van structuurbepalende, stedelijke ontwikkelingsprojecten zoals de  Stadsbrug, de Dijkteruglegging, de Waalsprong, Plein 1944, Waalfront die  initiërend zijn voor de lange termijn ontwikkeling van de stad.    Projecten worden door het gemeentelijk Ontwikkelingsbedrijf voorbereid, tot uitvoering  gebracht en financieel afgewikkeld. De planexploitaties van deze projecten, die altijd  meerdere jaren doorlooptijd kennen, leggen we als document ter vaststelling aan de Raad  voor.    Tot en met heden rapporteren we halfjaarlijks (behandeling begroting en rekening)  over  de voortgang van de afzonderlijke projecten in de Voortgangsrapportage Grote Projecten  (zowel inhoudelijk als financieel en ten aanzien van het risicobeheer). In april 2013 volgt  nog een VGP bestaande stijl en in het najaar van 2013 volgt wederom de Risiconota.  Daarna wordt het rapportageritme aangepast: in januari/februari wordt de VGP  voorgelegd met als peildatum 1 oktober.(gekoppeld aan de stadsrekening) In mei volgt  een update waarin melding wordt gemaakt van  eventuele majeure wijzigingen. In  september/oktober  volgt dan weer de jaarlijkse risiconota.(gekoppeld aan de  stadsbegroting)  Hierin signaleren we ook de ontwikkeling binnen de deelnemingen en de positie van de  Algemene Bedrijfs Reserve van het Ontwikkelingsbedrijf.  Tijdens de raadsvergadering over de Risiconota 2011 heeft uw Raad een motie  aangenomen waarin het college wordt opgeroepen een doorberekening te maken van de  gemeentelijke risico’s bij een scenario waarin herstel op de vastgoedmarkt langjarig  uitblijft: “een zwart scenario”. In mei 2012 zijn de uitkomsten van het onderzoek naar dit  scenario aan de gemeenteraad gepresenteerd. In het najaar van 2012 heeft uw Raad de  risiconota 2012 vastgesteld. Het zogeheten basisscenario blijft het uitgangspunt voor de  ontwikkelprojecten met inachtneming van de bijstelling van de opbrengstenontwikkeling  voor langlopende projecten en de verlaging van het afzettempo.    In de tweede helft van 2012 heeft de gemeente besluitvorming voorbereid over de  ontvlechting van de GEM Waalsprong. Deze majeure stap is mede ingegeven door het feit  dat de financiële risicoverdeling tussen de gemeente en de participerende marktpartijen 

 

Grondbeleid    niet meer in lijn is met de gelijkwaardige zeggenschapsverhoudingen. Daarnaast zijn  andere marktpartijen in grote mate betrokken bij de woningbouwontwikkeling in de  Waalsprong dan die in de GEM participeren. Begin 2013 wordt de feitelijke ontvlechting  naar verwachting afgerond en worden voorstellen gedaan over de positionering van de  toekomstige projectorganisatie voor de Waalsprong ten opzichte van de gemeentelijke  organisatie.     Als onderdeel van de voorliggende Stadsrekening 2012 wordt de VGP april 2013  vastgesteld. 

ONTWIKKELINGEN  Er wordt nog steeds hard gewerkt aan de verdere ontwikkeling van de stad Nijmegen. Bij  de ontwikkeling staat centraal, het economisch perspectief, een kwalitatief goede woning,  in een ongedeelde stad die goed bereikbaar is, met duurzaamheid als uitgangspunt.  Bij veel van de projecten heeft het Grondbeleid een belangrijke rol gespeeld. Grote  plannen als de Waalsprong, Waalfront, Doornroosje, Plein 1944 en Novio Tech Campus  zijn op dit moment belangrijke projecten.  De woningbouwproductie is het afgelopen jaar weer gestegen naar ca. 1.200 waarvan  bijna 300 in de Waalsprong (2011: totaal ruim 700) gerealiseerde woningen, ondanks de  economische recessie. Dit hangt evenwel samen met besluiten over investeringen die in  eerdere jaren zijn genomen en nu tot uitvoering zijn gebracht. De uitgifte van  bedrijventerrein en het realiseren van bedrijven en kantoren is in 2012 net als in 2011 op  vrijwel nihil uitgekomen.    De kadernota Grondbeleid ‐en dan met name de inzet van het instrumentarium‐ heeft zijn  waarde bewezen in de tijd van groei en economische vooruitgang.  Actief werd grond  ingezet om ontwikkelaars en corporaties projecten te laten realiseren die politiek gewenst  werden. Daarbij werden bij deze projecten ook vaak maatschappelijke voorzieningen  gerealiseerd.     In 2012 was er nog steeds sprake van een economische crisis, inmiddels is duidelijk dat de  economische crisis langer gaat duren en dat ook in 2013 geen herstel valt te verwachten.  Hoewel de ontwikkeling van de stad zoveel als mogelijk door moet gaan in het belang van  de economie en meer in het bijzonder de werkgelegenheid is risicobeheersing en  risicomanagement een nog belangrijker thema geworden. In de risiconota  Ontwikkelingsbedrijf 2012 is hier uitgebreid op ingegaan. Dit zal voortgezet worden in  2013 en volgende jaren. Speciale aandacht zal daarbij de risico‐analyse van de grote GREX‐ en, waaronder de  GEM Waalsprong, krijgen.     Tegen de achtergrond van de economische crisis heeft het Ontwikkelingsbedrijf zich in het  algemeen terughoudender opgesteld dan voorheen. Dat betekent dat faciliterend  grondbeleid vaker het uitgangspunt is en het initiatief bij marktpartijen wordt neergelegd.  Er komen verder weinig nieuwe projecten in voorbereiding bij en de omvang van de  projecten wordt kleiner. Gelet op de financiële belangen van de gemeente bij de  verschillende grote projecten als Waalsprong en Waalfront zal zorgvuldige  (her)overweging van nut en noodzaak van projecten met als gevolg prioriteitsstelling en  verdere fasering in de tijd de komende periode moeten plaatsvinden.      De besluitvorming omtrent de ontvlechting van de GEM Waalsprong betekent dat de  gemeente de volledige regie neemt over de ontwikkeling van de woningbouw in de  Waalsprong. Dit is al het geval bij de bedrijventerreinen, de infrastructuur en de  landschapszone. De grondexploitatie voor de GEM zal in 2013 worden herzien, waarbij  ook zal worden gekeken naar het te realiseren woningbouwprogramma in het licht van de  economische omstandigheden. In april 2013 wordt e.e.a. aan uw Raad voorgelegd.     

115   

Grondbeleid    4.6.1 ECONOMISCHE ONTWIKKELING 2012  Vanaf het derde kwartaal in 2008 zijn de eerste signalen van een verslechterende  economie naar buiten gekomen. In 2009 is dit uitgegroeid tot een economische crisis. Het  jaar 2012 laat wederom een verdere daling zien. Ook in Nijmegen zijn de gevolgen van  deze terugvallende economie tastbaar. Net als in 2011 stagneren projecten die in  aanbouw hadden moeten zijn. De animo voor nieuwbouwwoningen is net als in 2011 laag  te noemen, omdat veel mensen de financiering niet rondkrijgen en – in het geval van  doorstroming – problemen ondervinden met het verkopen van hun bestaande woning  tegen een gewenste prijs. Woningen zijn lang niet altijd verkocht bij oplevering. Ook bij  economische sectoren die afhankelijk zijn van de bouwprojecten zoals architectenbureaus  zien we problemen. Ontwikkelaars en bouwbedrijven maken zich nog steeds ernstige  zorgen voor de toekomst. Het aantal faillissementen van bouwbedrijven is in 2012 flink  opgelopen. Daarnaast komen ook woningbouwcorporaties in zwaar weer waardoor  woningbouwplannen minder snel of niet meer van de grond komen.  De voornemens van het nieuwe kabinet m.b.t. de structurele hervorming van de  woningmarkt, zowel voor de koopsector als de huursector, lijken op korte termijn geen  gunstig effect te hebben op de vraag naar nieuwe woningen en bedrijfslocaties.    De vooruitzichten voor 2013 zijn door het CPB aangepast. Waar in september 2012 een  groei van de economie in 2013 van 0,75% werd verwacht, heeft het CPB de groei in 2013  bijgesteld naar ‐0,5%.    Het beheersen van gemeentelijke risico’s zal in het licht van het bovenstaande een  belangrijker rol spelen bij de activiteiten van het Otwikkelingsbedrijf.   Hieronder geven we aan wat het Ontwikkelingsbedrijf in 2012 heeft gedaan om een  bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de stad.  4.6.2 WAT HEEFT HET ONTWIKKELINGSBEDRIJF GEDAAN?  Het Ontwikkelingsbedrijf voert projecten uit en leidt processen om te komen tot de  uitvoering van projecten als bijvoorbeeld HOV. Zie hiervoor de beschrijving van alle  projecten welke in de Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 zijn opgenomen  en de fasen waarin deze projecten zijn.    Belangrijke projecten in 2012 waren: de oplevering van de Keizer Karelgarage, de  Castellatoren aan de Graafseweg wordt gerealiseerd, de plannen rond de Handelskade  (onderdeel Waalfront) zijn verder uitgewerkt, aan de Teersdijk zijn woningen opgeleverd,  Station Goffert komt steeds dichter bij realisatie. Plein 44 krijgt steeds meer vorm, begin  2013 is het hoogste punt bereikt. In de Waalsprong is gestart met de bouw van het nieuwe  station Lent. Voor de verbinding met de stad is het bereiken van het hoogste punt van de  Stadsbrug een belangrijke mijlpaal geweest. Verder is een overeenkomst gesloten voor de  aanleg vaneen hybride Warmtenet voor Waalfront en Waalsprong en participeert de  gemeente in de PPS Warmtebedrijf Indigo samen met Alliander. Verder is het contract  met het Rijk afgesloten over de dijkteruglegging. Kleinschalige projecten waren de  oplevering van zorgwoningen en studentenwoningen aan de Sperwerstraat, woningbouw  aan de Ploegstraat en de realisatie van gezondsheidscentrum Horstacker. Ook van belang  te vermelden is de keuze om geen actieve rol te spelen bij de herontwikkeling van het  winkelcentrum Dukenburg, maar de markt het initiatief te laten nemen.    In de Voortgangsrapportage Grote Projecten maart 2013 is op basis van de herzieningen  van de grondexploitaties nader aandacht aan besteed aan de belangrijkste risico’s en  bijbehorende beheersmaatregelen. Het gaat daarbij met name om het risico van  vertraging van de afzet/gronduitgifte.      

 

Grondbeleid   

  4.6.3 UITVOERING PROGRAMMA GRONDBELEID IN 2012  Op de Teersdijk zijn nieuwe woningen gerealiseerd. De herstructurering van het  winkelgebied met nieuwbouw van woningen aan de Marialaan/Kievitstraat/Koekoekstraat  is in 2012 opgeleverd. Het Citadelcollege en Talita Koemi zijn opgeleverd; er zijn ook 3  scholen in aanbouw genomen.  Voor de Waalsprong is de uitvoering van de Landschapszone in volle gang. De  voorbereiding van de Dijkteruglegging verloopt volgens planning; het startschot voor de  realisatie is, in aanwezigheid van de minister van I&M op 22 januari 2013.  De planontwikkeling van de bedrijventerreinen (De Grift en Ressen) is in 2012 gestart. De  fasering van de ontwikkeling is daarbij een belangrijk aandachtspunt.    De Stadsbrug is volop in uitvoering. In 2013 moet de oplevering plaatsvinden. Ook aan de  omvorming van de Energieweg wordt gewerkt.    De parkeergarage Keizer Karel is opgeleverd, het bouwrijp maken van de Handelskade  (Waalfront) is gestart. De ontwikkelingsvisie voor Nijmegen Centraal is vastgesteld en er is  uitvoering gegeven aan de quick wins door middel van het doortrekken van de Esplanade  tot aan het stationsgebouw, de verplaatsing van de bushalte voor de Campus en het  doortrekken van de snelfietsroute.  De woningbouw op de Rosa de Lima is grotendeels gereed. De bouw van Zwembad Oost  aan de Kwakkenberg vordert gestaag.  De realisatie van het eerste gebouw van Novio Tech Campus is in 2012 gestart. De verkoop  van gronden op onder andere het Compaq‐terrein en Bijsterhuizen ligt net als in 2011  nagenoeg stil. In totaal is voor slechts 0,25 ha bedrijfskavels uitgegeven. De  exploitatieperiode voor Bijsterhuizen is met 4 jaar verlengd.  Woningbouw  In 2012 zijn ca. 1.200 woningen gerealiseerd in Nijmegen.  Hiervan zijn er ca. 900  gerealiseerd in de bestaande stad en het restant in de Waalsprong.    Voor verdere informatie over de projecten/planexploitaties verwijzen we naar de VGP  april 2013.  117   

Grondbeleid    4.6.4 RESERVES EN RISICO’S  Eind 2012 waren 53 planexploitaties in uitvoering en ca. 26 planexploitaties in  ontwikkeling (de PIO's). Met name het aantal PIO’s is gedaald (2011: 35). Deze  planexploitaties in ontwikkeling, zullen bij gebleken haalbaarheid en uitvoerbaarheid ter  vaststelling aan uw Raad worden aangeboden, danwel leiden tot anterieure  overeenkomsten welke door het College worden afgesloten. De gemaakte kosten van niet  ontwikkelbare PIO’s kunnen ‐als gevolg van de bezuinigingen‐ niet meer jaarlijks worden  afgeboekt ten laste van het PIO budget binnen dit programma. Deze kosten worden met  de algemene kosten verrekend over de vastgestelde planexploitaties. Dit leidt wel tot  terughoudendheid bij mogelijk nieuwe ontwikkelingen, en dit is in lijn met onze  uitgangspunten van het coalitieakkoord (terughoudend met nieuwe woningbouwlocaties  en accent bij Waalsprong, Waalfront en herstructurering).    Om de risico’s van deze exploitaties af te dekken hebben we een Algemene  Bedrijfsreserve voor het Ontwikkelingsbedrijf. De resultaten van onze planexploitaties  worden met deze ABR verrekend. De voeding van de ABR geschiedt door het toevoegen  van de resultaten van positief afgesloten planexploitaties.  De berekende totale omvang van de ABR op basis van de huidige projectenportefeuille  zou najaar 2012 circa € 28,8 miljoen. moeten zijn (risicoprofiel).  In het najaar van 2012 is de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2012 vastgesteld.  Per 1 januari 2013 is de totale projectenportefeuille (incl. GEM Waalsprong) herzien. Het  totaal van de gekwantificeerde risico’s (in geld uitgedrukt) van de verschillende projecten  opgeteld leidt tot een risicoprofiel van om en nabij de 85 miljoen euro. Maar gezien het  feit dat deze risico’s, zowel in tijd maar ook als mogelijkheid zich nimmer gelijktijdig zullen  voordoen, is een demping van 10 procent‐ overeenkomstig het bijgestelde uitgangspunt in  de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 gewenst.  Op basis van deze berekening kan het totaal van het risico derhalve worden bepaald op  76,5 miljoen euro.   

Na de aanpassingen uit de herzieningen per januari 2013 is het niveau van de ABR op 31  december 2012 € 1.7 miljoen. De verwachting in het VGP van september 2012 was dat dit  € 22.9 miljoen zou zijn. De afwijking van € 21,2 wordt veroorzaakt door met name de  aanpassing van de voorzieningen n.a.v. de planexploitatieherzieningen. Met een ABR van  € 1,7 miljoen kunnen deze risico’s uiteraard niet worden opgevangen.  Dit betekent dat de ABR als weerstandsvermogen niet meer volstaat.  Daarom wordt de  ABR als specifiek weerstandsvermogen voor het Ontwikkelingsbedrijf opgeheven  en  geïntegreerd in de saldireserve. De Saldireserve na besluitvorming bij de stadsrekening  2012  bedraagt 47,4 mln. Ook dat is nog niet toereikend voor de gekwantificeerde risico’s  van de planexploitaties en de overige risico’s binnen de gemeentebegroting.  Omdat de  risico’s zich niet allemaal tegelijk zullen voordoen en omdat het risico van de grootste  planexploitatie, GEM Waalsprong in de komende drie jaar beperkt is door de  gegarandeerde afzet van 2/3e deel van de geplande afzet van gronden, volstaat een  geleidelijke groei van het weerstandsvermogen. In het kader van de perspectiefnota 2014  zal een voorstel worden gedaan voor de versterking van het weerstandsvermogen.    Voor een meerjarenraming van de ABR wordt verwezen naar de toelichting in de  Voortgangsrapportage Grote Projecten van april 2013, behorend bij de jaarrekening 2012.    Strategische gronden  Ieder jaar wordt bezien of de waardebepaling van de voorraad strategische gronden nog  in lijn is met de marktwaarde, conform de regels van de commissie BBV. Dit heeft er bij de  jaarrekening 2011 toe geleid dat een afboeking heeft plaatsgevonden van de totale  portefeuille van ruim € 2,2 miljoen. Overeenkomstig de Nota Grondbeleid vindt geen  activering van vervaardigingskosten plaats. Begin 2011 is door ons college een  uitvoeringsplan vastgesteld en zijn de beheersmaatregelen in uitvoering genomen om het 

 

Grondbeleid    financieel resultaat per 2012 neutraal te laten sluiten. De ingezette lijn voor 2012 is  gehaald. Het lijkt er dan ook op dat we in 2013 weer een financieel neutraal resultaat  kunnen boeken op de post strategisch gronden. Dit zal voornamelijk afhankelijk zijn van  het moment waarop contracten worden getekend. Met andere woorden, de uitvoering  kan tot in 2014 doorlopen door de afwikkeling van de gesloten koopovereenkomsten.  Hoe gaat risicobeoordeling?  Bij de Voortgangsrapportage Grote Projecten en bij herzieningen van planexploitaties  maken we per project een risicobeoordeling. Per project bekijken we dan de negatieve  risico’s zoals kostenstijgingen, hogere verwervingsprijzen, opbrengstverlaging (markt) en  de bijsturingmogelijkheden. Dit wordt gelegd naast een beoordeling van de totale  projectenportefeuille (in de wetenschap dat alle risico’s zich nimmer op hetzelfde tijdstip  zullen voordoen e.d.). Wat vervolgens aan gekwantificeerde financiële risico’s overblijft,  moet kunnen worden afgedekt in de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf.    In 2012 is een afzonderlijke Risiconota Ontwikkelingsbedrijf opgesteld met daarin  aandacht voor het eerder genoemde “zwarte scenario”. In november 2012 heeft de Raad  ingestemd met deze nota. In vervolg hierop zal in de VGP april 2013 ingegaan worden op  eventuele bijstellingen van de risicobeoordelingen en gevolgen voor de ABR van het  Ontwikkelingsbedrijf. Niet alleen de gemeentelijke plannen komen daarbij aan de orde,  ook de verbonden partijen zullen daarin worden meegenomen (WGR Bijsterhuizen, WGR  Bergerden, GEM Waalfront). Specifiek zal aandacht worden besteed aan de risico’s van de  GEM Waalsprong in relatie tot het besluit tot ontvlechting van de GEM.  4.6.5 WINST EN VERLIESNEMING  Ten aanzien van winst en verliesneming binnen de ABR Ontwikkelingsbedrijf hanteren we  het voorzichtigheidsbeginsel: bij te verwachten verliezen treffen we direct een  voorziening. Een verwachte winst nemen we pas aan het eind, wanneer de winst is  gerealiseerd.  Tussentijdse winstneming wordt alleen toegepast indien de boekwaarde van het  onderhanden werk negatief is (en er dus een bijna zeker voordelig financieel resultaat  gaat ontstaan). Deze tussentijds te nemen winst wordt bepaald door de negatieve  boekwaarde van het onderhanden werk te verminderen met de contante waarde van de  nog te maken kosten in de planexploitatie. Hierbij wordt tevens een risicobeoordeling  gemaakt (bepaald mede of tussentijdse winstneming kan ja of neen) en de bedragen van  de tussentijds te nemen winst worden op duizendtallen afgerond. 

119   

Grondbeleid   

 

 

Weerstandsvermogen   

  Weerstandsvermogen 

4.7 Weerstandsvermogen  Het weerstandsvermogen geeft aan in welke mate de gemeente in staat is om het hoofd  te bieden aan nadelen die kunnen ontstaan bij de uitvoering van onze gemeentelijke  taken. Het weerstandsvermogen is gebaseerd op een aantal basisprincipes. Om een goed  beeld te kunnen scheppen van het weerstandsvermogen gaan we in deze paragraaf  allereerst in op een aantal belangrijke basisprincipes, om vervolgens het  weerstandsvermogen verder uiteen te zetten.   4.7.1 UITGANGSPUNTEN  De begroting en de saldireserve  De begroting vormt het centrale kader voor onze jaarlijkse activiteiten. In de begroting  bepaalt uw Raad de inzet van de beschikbare middelen voor de uitvoering van de  programma’s.   De spelregels, die ook de afgelopen keer weer in het coalitieakkoord zijn bevestigd, zijn  simpel: Structurele lasten moeten structureel worden gedekt.   Specifieke uitkeringen van het Rijk of de Provincie en andere specifieke inkomsten, zoals  leges of parkeeropbrengsten, komen rechtstreeks als baten op het betreffende  programma. Alle andere baten zijn onderdeel van de Algemene middelen, over de inzet  waarvan uw Raad besluit, bij Perspectiefnota en begroting.  Tegenvallers op de programma’s dienen binnen de programma’s te worden opgevangen.  Als specifieke bijdragen van het Rijk niet meer toereikend zijn, dan passen we de  uitvoering aan. Als uw Raad ‐ al dan niet op voorstel van ons College ‐ een hoger niveau  van uitvoering wenst, dan moet uw Raad geld uit de algemene middelen vrijmaken om  daarvoor in te zetten. Of het nu om een structurele of om een a‐structurele aanvulling  gaat, dekking dient altijd in de begroting te worden gevonden. De Saldireserve is daarvoor  geen dekkingsbron.    Voor de gewenste hoogte van de Saldireserve hanteren we een bandbreedte van € 150 tot  € 270 per inwoner, wat neerkomt op een ondergrens van € 25 miljoen en een bovengrens  van € 45 miljoen. Via het risico‐analyse‐systeem Naris berekenen we het gewenste  weerstandsniveau op basis van de risico’s bij de uitvoering van de taken zoals vastgesteld  in onze begroting. Deze uitkomst moet binnen de bandbreedte van de Saldireserve  passen.     De planexploitaties en de ABR  Voor de planexploitaties en de andere grote projecten van het Ontwikkelingsbedrijf  gelden vergelijkbare spelregels. Elke planexploitatie heeft zijn eigen begroting ‐ die de hele  looptijd van het project omvat ‐ en binnen die begroting moeten baten en lasten met  elkaar in evenwicht worden gebracht en gehouden. Ook hier beslist uw Raad over de  opzet en over tussentijdse wijzigingen. Tegenvallers dienen binnen de planexploitatie te  worden opgevangen, tenzij uw Raad een hoger niveau wil realiseren door extra middelen  bij te dragen. Die extra middelen moeten dan wel weer van een goede dekking worden  voorzien.  Het ontwikkelingsbedrijf kent een eigen Algemene Bedrijfsreserve (ABR), om de risico’s  van de planexploitaties en andere grote projecten op te vangen. De gewenste hoogte van  de ABR wordt eveneens berekend aan de hand van risico‐analyses van de projecten van  het Ontwikkelingsbedrijf.   Aangezien de ABR eind 2012 ontoereikend is om de risico’s in de planexploitaties op te  vangen, wordt bij deze rekening voorgesteld om de ABR op te heffen en te integreren in  de saldireserve, en de saldireserve de algemene buffer te laten zijn voor alle risico’s.       121   

Weerstandsvermogen    Risicobeoordeling stadsrekening  Voor de beoordeling van het benodigde weerstandsvermogen voor de stadsrekening  hebben we een actualisatie van ons risico‐analyse‐systeem uitgevoerd. Deze risico‐ inventarisatie is uitgevoerd met behulp van het ondersteunende  risicomanagementsysteem Naris en stelt ons in staat om een betere prognose te maken  van het weerstandsvermogen met gebruikmaking van statistische analyses.     De risico‐inventarisatie heeft 79 geïdentificeerde risico’s opgeleverd. Hiervan hebben we  een “top‐10” van belangrijkste risico’s samengesteld.  De hierbij gehanteerde criteria zijn:  risico’s met grote financiële gevolgen,  waarvoor de kans redelijk groot is dat deze zich ook daadwerkelijk manifesteren en  waarvoor de oorzaken niet door de gemeente kunnen worden beïnvloed of waarvoor de  gemeente nog niet in staat is geweest om passende beheersingsmaatregelen te treffen  om de kans of het gevolg van het risico terug te dringen.    De risico’s die al zijn afgedekt zijn door maatregelen laten we buiten beschouwing. Voor  schulden met een onzekere omvang ultimo 2012, voor het egaliseren van jaarlijks  terugkerende lasten met een wisselende omvang en voor nog niet bestede ontvangen  subsidies zijn voorzieningen gevormd. Het deel van financiële risico’s dat is afgedekt door  verzekeringen laten we hier eveneens buiten beschouwing.     De geactualiseerde top‐10 ziet er als volgt uit:    Risico’s overige gemeentelijke activiteiten  

Onze uitgaven voor bijstandsuitkeringen (WWB) kunnen hoger liggen dan de  Rijksuitkering. Dit kan worden veroorzaakt door veranderingen in het  verdeelmodel en wijzigingen in de financieringssystematiek (2014), onze  gemiddelde prijs per uitkering of ons aantal uitkeringen.    Afwijkingen van de raming van het Gemeentefonds worden vooral veroorzaakt  door het Rijk het accres, de uitkeringsfactor of de normeringssystematiek bijstelt.  Deze bijstellingen zijn onvoorzien en niet door ons beïnvloedbaar. De ervaring  leert dat wij gemiddeld één keer in de 5 tot 7 jaar te maken krijgen met zulke  bijstellingen bij economische neergang.     Als gevolg van personele bezuinigingen bestaat het risico op frictiekosten. We  baseren de hoogte van het risico op het aantal te bezuinigen fte in het komende  jaar.    Het regeerakkoord 2013 "Bruggen slaan" heeft wijzigingen van o.a. de zorg tot  gevolg. Belangrijke wijzigingen o.a.: scheiden van wonen en Zorg; GGZ    Het regeerakkoord 2013 "Bruggen slaan" heeft wijzigingen van o.a.  onderwijshuisvesting tot gevolg.      Als de rente stijgt boven het in de meerjarenbegroting opgenomen  rentepercentage, zijn de rentekosten bij herfinanciering hoger dan waarmee in  de meerjarenbegroting rekening is gehouden.    Als gevolg van bijvoorbeeld de economische crisis kunnen de  parkeeropbrengsten tegenvallen. Zo'n terugval kan zich snel voordoen, terwijl  beheersmaatregelen meestal meer tijd kosten.   

 

Maximaal  gevolg   x € 1 miljoen  4,5 

kans 

10 

30% 

3,3 

70% 

2,5 

90% 

2,7 

70% 

5 

30% 

1,5 

90% 

70% 

Weerstandsvermogen    De omvang van de doelgroepen van het minimabeleid is geschat. Door nieuwe  inkomensgrenzen per 01‐01‐2012 hebben we nog geen zicht op de  realiteitswaarde van deze schatting.  

1 

70% 

3 

90% 

2 

30% 

  Bij aantrede van het nieuwe kabinet is besloten om de Wwnv niet in te voeren.  Daar voor in de plaats komt de Participatiewet. Oorspronkelijk was voorzien om  de reorganisatie van Breed deels te financieren uit rijksbijdrage  Herstructureringsfaciliteit. Deze middelen zijn komen te vervallen.    Er bestaat een geschil binnen de dossiers Ingroeiregeling onderwijshuisvesting.  Hierdoor kan er een nadeel voor de gemeente ontstaan, als wij de ontvangen  vergoeding met terugwerkende kracht zouden moeten terugbetalen.      4.7.1.2 Risico’s Ontwikkelingsbedrijf  Gebiedsontwikkeling en het realiseren van vastgoedprojecten met bijbehorende openbare  ruimte vergt een goed risicomanagement. Naast het voortdurend monitoren van de  risico’s is bijsturing een factor van belang. De balans tussen beide elementen bepaald het  risicoprofiel van het Ontwikkelingsbedrijf.    Op 14 november 2012 heeft uw Raad de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2012 vastgesteld.  Bij het  pessimistisch scenario hebben we op basis van de lopende planexploitaties een  nieuw risicoprofiel opgesteld per november 2012. Daarbij is bepaald hoe hoog de ABR zou  moeten zijn tot 2016. Deze uitkomst is afgezet tegen de verwachte ontwikkeling van de  ABR.  Op basis van deze Voortgangsrapportage en rekening houdend met de uitgangspunten in  de Risiconota 2012 hebben we een nieuwe risicoanalyse gemaakt.   Het totaal van de gekwantificeerde risico’s (in geld uitgedrukt) van de verschillende  projecten opgeteld leidt tot een risicoprofiel van om en nabij de € 85 miljoen euro. Maar  gezien het feit dat deze risico’s, zowel in tijd  als ook in mogelijkheid, zich nimmer  gelijktijdig zullen voordoen, kunnen we een demping van 10 procent toepassen,  overeenkomstig het bijgestelde uitgangspunt in de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011.  Zo kan het totaal van het risico derhalve worden bepaald op € 76,5 miljoen euro.    Belangrijke elementen uit de risicoanalyse worden gevormd door:  Omschrijving  € x 1 miljoen      Waalsprong (gemeentelijk deel)  6,0  GEM Waalsprong  58,0  Koers West Waalfront  8,9  Overige risico’s         7,1  verbonden partijen (Bergerden)         5,0      Risico’s opgeteld  85,0      Dempingsfactor 10%  8,5      Totaal (afgerond)  76,5     De belangrijkste risico’s worden gevormd door de planexploitaties Waalsprong  (gemeentelijk deel) De GEM Waalsprong, Bergerden en Koers West Waalfront.  Ondanks het treffen van forse aanvullende voorzieningen ten laste van de ABR voor met  name onderwijshuisvesting, GEM Waalsprong, Waalfront en Bergerden is het risicoprofiel  nauwelijks afgenomen. Dit hangt vooral samen met de risico’s die zich voordoen bij de  afzet van bedrijventerreinen, woningbouw en glastuinbouw zoals dat in de exploitaties is 

123   

Weerstandsvermogen    voorzien. De risico’s kunnen gedeeltelijk worden beperkt door een aantal  beheersmaatregelen te treffen.  Voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij naar de Voortgangsrapportage Grote  Projecten april 2013.    4.7.1.3 Reservepositie   Het beschikbare weerstandsvermogen ultimo 2012 bestaat uit de reservepositie, de  onbenutte belastingcapaciteit, de post onvoorzien en de stille reserves. Van de  reservepositie kan slechts een deel beschouwd worden als vrij. Rekening houdend met de  besluitvorming kunnen de Saldireserve en de ABR van het ontwikkelingsbedrijf ingezet  worden als afdekking van algemene risico’s. Voor de besteedbaarheid van de  bestemmingsreserves geldt dat deze middelen, door de daarover genomen  raadsbesluiten, geheel bestemd zijn. Bestemmingsreserves zijn uiteraard wel door middel  van een raadsbesluit inzetbaar, wanneer zich een calamiteit zou voordoen.    Het weerstandsvermogen is bedoeld om risico's af te kunnen dekken. De algemene  begrotingsrisico’s zijn beoordeeld en aan de hand van risicoanalyse in Naris is bepaald dat  we een bedrag van € 21 miljoen nodig hebben om de risico’s (exclusief risico’s  grondbeleid) met een zekerheid van 95% af te dekken. De huidige grenzen van de  Saldireserve zijn vastgesteld op € 25 miljoen ondergrens en € 45 miljoen bovengrens.  De  Saldireserve biedt dus voldoende zekerheid voor de begrotingsrisico’s.  De risico's uit de planexploitaties zijn bepaald op € 85 miljoen.  De ABR bereikt na  besluitvorming bij deze stadsrekening 2012 een niveau van € 1,7 miljoen en is daarmee  niet meer opgewassen tegen de risico’s op de planexploitaties.     Om die reden stellen wij voor om de ABR op te heffen en de risico’s onder te brengen bij  de saldireserve. De saldireserve  beschouwen we als algemene buffer en we zorgen dat  deze het niveau bereikt waarmee alle risico’s afgedekt kunnen worden.    In de VGP van april 2013 is de meerjarenraming van de ABR opgenomen. Deze mutaties in  de ABR worden nu opgenomen in de saldireserve.     Naast de besluitvorming bij deze jaarstukken zijn er ook reeds een aantal besluiten  genomen over de inzet van de Saldireserve in 2013 en volgende jaren. Onderstaand wordt  op grond van de reeds genomen besluiten een geprognosticeerde stand van de  Saldireserve in 2012 en volgende jaren gegeven.     Verloop van de Saldireserve vanaf 2012:    Ontwikkeling saldireserve 

2012 

X 1 miljoen  Stand 1 januari  Mutaties 2012  e

Bij dit raadsvoorstel te besluiten winstverdeling 2012 (beslispunt 2 ,2f,3b) 

2013 

2015 

2016 

 

 

 

 

 

47.2 

47,4 

45,5 

50,2 

57,8 

‐6.1 

 

 

 

 

6.3 

‐3.0 

 

 

 

Opheffen reserve Waalsprong (beslispunt 6) 

 

 

 

 

0,5 

Opheffen ABR (beslispunt 5) 

 

1,7 

 

 

 

Toevoegingen in de administratie* 

 

5,2 

6,2 

6,2 

7,4 

Onttrekkingen in de administratie* 

 

‐5,8 

‐2,1 

‐2,4 

‐0,4 

Claim toegankelijkheid gebouwen  

 

‐0,4 

 

 

 

Claim Natuurcentrum 

 

‐1,5 

 

 

 

ABR mutaties volgens VGP april 2013 

 

1,9 

0,6 

3,8 

2,0 

47,4 

45,5 

50,2 

57,8 

67,3 

stand 31 december 

*besluitvorming tot en met primitieve stadsbegroting 2013 verwerkt       

 

2014 

Weerstandsvermogen            4.7.1.4 Totaal weerstandsvermogen van de Gemeente Nijmegen  Het weerstandsvermogen wordt aangehouden teneinde risico’s af te kunnen dekken.  De risico’s zijn beoordeeld en de algemene risico’s zijn aan de hand van risicoanalyse  bepaald op € 21 miljoen met een zekerheid van 95%  Als we de risico’s van de planexploitaties van in totaal € 85 miljoen willen afdekken in de  Saldireserve, voegen we ze bij de begrotingsrisico’s in Naris. Als resultaat geeft Naris dat  we dan in totaal € 93 miljoen nodig hebben bij 95% zekerheid, om alle risico’s af te  dekken. Die stand wordt naar huidige inzichten in 2023 bereikt.   Kijken we naar het totale weerstandsvermogen dan verwachten we dat, zonder  optredende tegenvallers, op het einde van de planperiode van de GREX GEM Waalsprong  het weerstandsvermogen gegroeid is tot € 130 miljoen.  Geconcludeerd kan worden dat op dit moment de aanwezige reserves niet voldoende zijn  om de risico's op te vangen, wanneer deze zich allen gelijktijdig en nu voor zouden doen.  Omdat dit niet waarschijnlijk is en een groei van de reserves berekend is, kan het  weerstandsvermogen toch als voldoende worden beoordeeld.      

125   

Financiering     

4.8 Financiering  Financiering 

4.8.1 INLEIDING  Het financieringsbeleid is gericht op:   Het voorzien in de financieringsbehoefte van de gemeente op korte en lange termijn;   Het verzorgen van financiering voor instellingen waarvan de activiteiten worden  gerekend tot de publieke taak van de gemeente;   Het beheersen van risico’s die met deze transacties verbonden zijn, vooral  renterisico’s en ‘tegenpartijrisico’s’.  In dit hoofdstuk beschrijven wij de realisatie van het financieringsbeleid in het jaar 2012  en geven wij de gehanteerde uitgangspunten weer.  4.8.2 FINANCIERINGSBEHOEFTE  De behoefte aan financieringsmiddelen wordt voor een belangrijk deel bepaald door:   Nieuwe financieringsbehoefte voor:  o nieuwe investeringen  o ontwikkelingen in bedrijfsmatige activiteiten binnen grondexploitaties  o verstrekking van nieuwe leningen aan derden    Te betalen aflossingen op door ons opgenomen leningen;   Afschrijving op investeringen en ontvangen aflossingen op verstrekte leningen;   Ontwikkeling reservepositie.  Bij een sluitende jaarrekening treden uit de exploitatie per saldo geen effecten voor de  financieringspositie op.  4.8.3 LENINGEN  4.8.3.1 Opgenomen geldleningen  Voor de dekking van uitgezette leningen en investeringen zijn langlopende leningen  aangetrokken met een boekwaarde per 31 december 2012 van € 660 miljoen.    In 2012 is € 170 miljoen opgenomen waarvan € 98 miljoen is doorverstrekt aan  woningcorporaties, Ontwikkelingsbedrijf en GEM Waalsprong en € 72 miljoen is  aangetrokken voor eigen behoefte.    4.8.3.2 Uitgezette geldleningen  Per 31 december 2012 is voor € 372 miljoen aan leningen verstrekt aan  woningcorporaties, deelnemingen, verbonden partijen en overige derden. De daling van   De bij de opstelling van de begroting verwachte daling van de leningen aan  woningcorporaties heeft plaatsgevonden. Dit leningenpakket is volledig geborgd door het  Waarborgfonds Sociale Woningbouw.  Van de € 251,5 miljoen die per 31‐12‐2012 is verstrekt aan deelnemingen heeft de GEM  Waalspong met € 244,5 miljoen het grootste aandeel. Gedurende het jaar is voor de GEM  Waalsprong een bestaande lening van € 15 miljoen geherfinancierd.     In afwijking van de bovengenoemde boekwaarde € 372 miljoen, wordt in de balans een  boekwaarde van € 180 miljoen vermeld. Het verschil van € 192 miljoen wordt veroorzaakt  door de consolidatie van de ‘gemeentelijke planexploitaties ten behoeve van de GEM  Waalsprong’ in de gemeentelijke jaarrekening. Van de € 244,5 miljoen die is uitgeleend  aan de deelneming GEM Waalsprong, is € 192 miljoen weer teruggeleend aan de  ‘gemeentelijke planexploitaties ten behoeve van de GEM Waalsprong’ ter financiering van  de boekwaarde. Geconsolideerd vallen deze uitgezette en opgenomen leningen tegen  elkaar weg.   

 

Financiering   

4.8.4 ONTWIKKELING 2012  4.8.4.1 Financieringspositie  De financieringspositie heeft zich in 2012 als volgt ontwikkeld.    Bedragen x € 1 miljoen    Vaste activa 

31‐12‐2012 

31‐12‐2011 

 

 

 

 

521 

 

549 

 

 

 

 

 

 

Vlottende activa 

 

 

 

 

‐ bouwgronden  ‐ grondexploitaties  Totaal activa   

19 

 

19 

 

314 

 

260 

 

 

854 

 

828 

 

 

 

 

‐ reserves en voorzieningen 

128 

 

149 

 

‐ leningen 

660 

 

636 

 

1 

 

4 

 

 

789 

 

789 

65 

 

39 

‐ overig  Totaal vaste passiva  Financieringstekort 

Het financieringstekort nam gedurende 2012 voornamelijk toe door een toename van de  boekwaarde van de grondexploitaties en een toename van de opgenomen leningen.     De dekking van het hierboven berekende financieringstekort met vlottende (en dus  tijdelijk beschikbare) middelen verliep in 2012 als volgt:    Bedragen x € 1 miljoen 

31‐12‐2012 

31‐12‐2011 

 

 

 

 

 

Vlottende activa 

 

 

 

 

115 

 

68 

 

46 

 

74 

  142 

‐ kortlopende vorderingen  ‐ overlopende activa   

 

161 

 

 

 

 

 

 

Vlottende passiva 

 

226 

 

181 

Overschot 

 

65 

 

39 

  De toename van het overschot vlottende middelen werd voornamelijk gerealiseerd door  het aantrekken van kortlopende financiering (kasgeldleningen) die op 31‐12‐2012 een  totaalomvang had van € 123 miljoen (ultimo 2011 was dat € 98 miljoen).   In 2012 had de GEM Waalsprong een kasgeldfaciliteit van € 10,5 miljoen. In oktober liep  een langlopende geldlening van € 35 miljoen af. Er is besloten om deze financiering  voorlopig voort te zetten met een kasgeldlening. Per 31‐12‐2012 hadden zij de  kasgeldfaciliteit van € 45,5 miljoen volledig benut.   

127   

Financiering    4.8.4.2 Liquiditeitspositie    verloop liquide middelen

dec-12

nov-12

okt-12

sep-12

aug-12

jul-12

jun-12

mei-12

apr-12

mrt-12

feb-12

jan-12

dec-11

35.000.000 25.000.000 15.000.000 5.000.000 -5.000.000 -15.000.000 -25.000.000 -35.000.000 -45.000.000 -55.000.000 -65.000.000 -75.000.000 -85.000.000 -95.000.000 -105.000.000 -115.000.000

Realisatie incl kasgeld Kasgeldlimiet Realisatie excl kasgeld en GEM gecorrigeerd     Bovenstaande grafiek geeft de realisatie van de liquiditeitspositie weer gedurende het  jaar. Door kort te lenen met kasgeldleningen wordt de liquiditeitsbehoefte aangevuld.  Door de kasgeldleningen buiten beschouwing te laten – alsmede de voor de GEM  aangegane leningen die 1‐op‐1 worden doorgeleend – ontstaat inzicht in de omvang van  de kasgeldleningen. Hierop is de kasgeldlimiet van toepassing.    Bij het opstellen van de liquiditeitsprognose voor 2012 was het uitgangspunt dat het saldo  per 1 januari 2012 nihil zou zijn. Het werkelijke saldo was echter  € 10,7 miljoen negatief.   Het saldo per 31 december 2012 bedraagt  € 1 miljoen negatief incl. € 67,5 miljoen  kasgeld. Zonder kasgeld zou het werkelijke saldo  € 68,5 miljoen negatief bedragen.   Het verschil met de geraamde financieringsbehoefte uit de Stadsbegroting (€ 52 miljoen)  bedraagt € 16,5 miljoen. Rekening houdend met het beginsaldo van  € 10,7 miljoen  negatief, was de financieringsbehoefte daarmee  € 5 miljoen hoger dan begroot. 

 

Financiering      4.8.5 FINANCIERINGSBELEID  4.8.5.1 Kasgeldlimiet  Om de directe gevolgen van een snelle rentestijging te beperken, is in de wet FIDO de  ‘kasgeldlimiet’ opgenomen voor de maximale omvang van de kortlopende financiering  (looptijd korter dan 1 jaar). Dit om te bevorderen dat gemeenten het renterisico zoveel  mogelijk beperken door langdurig vast te lenen.  Voor 2012 bedroeg deze limiet € 64 miljoen (8,5% van de totale begrotingsomvang van  € 754 miljoen). Deze kasgeldlimiet is de maximale hoogte van kortlopende financiering op  enig moment gedurende het jaar. Gedurende heel 2012 is het liquiditeitssaldo negatief  geweest waardoor er behoefte was tot het aantrekken van kasgeld. De gemiddelde  kasgeldlimiet mag twee achtereenvolgende kwartalen worden overschreden, het derde  kwartaal moet weer worden voldaan aan de gemiddelde kasgeldlimiet.  Op het einde van het jaar was voor een bedrag van € 123 miljoen aan kasgeld  aangetrokken. Hiervan was € 45,5 miljoen doorverstrekt aan de CV Waalsprong.  De gemiddelde kasgeldlimiet is gedurende 2012 twee achtereenvolgende kwartalen  overschreden.     4.8.5.2 Renterisiconorm  Voor de in de toekomst noodzakelijke herfinanciering van afgeloste leningen en voor  leningen met een contractueel vastgelegde mogelijkheid van renteherziening, bestaat  onzekerheid over de hoogte van de daarna te betalen rente. Door de ‘renterisiconorm’ in  de wet FIDO wordt de omvang van dit risico jaarlijks beperkt door per jaar de omvang van  de toegestane herfinanciering te beperken tot maximaal 20% van het begrotingstotaal. De  renterisiconorm is in 2012 niet overschreden.    4.8.5.3 Rentevisie  De rente is in 2012 laag gebleven. In 2012 is ten behoeve van de GEM Waalsprong een   6‐jarige vaste financiering ter waarde van € 15 miljoen afgesloten met een percentage van  2,3%. Tevens zijn in 2012 van acht leningen de rentes herzien. Het gemiddelde van de  oude percentages was 4,9%, het nieuwe gemiddelde is 2,45%. Voor het  Ontwikkelingsbedrijf Waalfront zijn twee 10‐jarige vaste leningen van € 11 miljoen  aangetrokken tegen 3,205% en 3,362%. Ten behoeve van het Ontwikkelingsbedrijf zijn in  2012 drie vaste financieringen aangetrokken van elk € 10 miljoen groot. Het gemiddelde  rentepercentage van deze leningen is 1,25%. Voor de eigen financieringsbehoefte heeft de  gemeente 6 vaste financieringen aangetrokken met een hoofdsom van € 72 miljoen voor  een gemiddeld rentepercentage van 2,595%.   De overige financieringsbehoefte in 2012 is opgevangen met kasgeld.  De 10‐jaars rente voor een vaste lening, met aflossing van de hoofdsom aan het eind van  de looptijd, is in de periode januari tot en met december 2012 gedaald van 3,28% naar  2,49%. Hiermee is het rentepercentage ruimschoots onder het geraamde  begrotingspercentage van 5,0% voor nieuw aan te trekken financiering gebleven.    4.8.5.4 Risicobeheer  Risico’s op uitstaande leningen zijn in belangrijke mate afgedekt door waarborgfondsen  (leningen aan woningcorporaties en sportverenigingen) of doordat het een uitzetting bij  een bankinstelling met een uitstekende rating betreft. Voor de leningen aan de GEM  Waalsprong vormt de waarde van de aangekochte en in ontwikkeling zijnde gronden een  belangrijke afdekking van risico’s op de verstrekte leningen. Op aan andere partijen  uitgeleende gelden bestaat het risico dat aflossing en/of rente niet tijdig of in het geheel  niet meer plaats zullen vinden. Dit zijn leningen die verstrekt zijn in het kader van de  publieke taak zoals de Raad die heeft vastgesteld. Deze risico’s zouden dan ten laste van  de algemene reserves komen. 

129   

Begrotingsrechtmatigheid   

4.9 Begrotingsrechtmatigheid  Begrotingsrechtmatigheid 

Op grond van de Gemeentewet zijn alle overschrijdingen op de lasten ten opzichte van de  begroting onrechtmatig. Teneinde een afweging te kunnen maken van de relevantie van  deze onrechtmatige lasten is het criterium “passend binnen het door de Raad uitgezette  beleid” van belang. Omdat het van belang is dat de Raad de criteria hieromtrent bepaalt,,  is bij vaststelling van het normen en toetsingskader rechtmatigheid,  een spelregel  voorgelegd en vastgesteld door de Raad. Deze regel is gebaseerd op de kadernota  Rechtmatigheid zoals uitgegeven door het Platform Rechtmatigheid. Met toepassing van  deze uitgangspunten is geconstateerd dat er slechts op één programma een  lastenoverschrijding groter dan € 100.000 is geweest. Van deze overschrijding is  beoordeeld in hoeverre deze uitgaven rechtmatig dan wel onrechtmatig zijn. In dit geval  zijn de uitgaven die binnen de normering als onrechtmatig zijn aangemerkt, door ons wel  bedrijfsmatig acceptabel bevonden.   Het betreft hier het programma Openbare Ruimte met een lastenoverschrijding van € 4,5  miljoen waarvan € 550.000  volgens de criteria als onrechtmatig moet worden  beschouwd.  Toelichting Programma Openbare Ruimte (onrechtmatig €550.000, rechtmatig  €4.021.000)  De kosten van de gladheidsbestrijding waren €450.000 hoger dan begroot als gevolg van  veelvuldiger preventief strooien en er is gewerkt met zogenaamde zoutbakken. Daarnaast  zijn ook nieuwe routes gestrooid en was de prijs van zout hoger dan begroot. Dit is  tussentijds niet gemeld en is derhalve onrechtmatig te noemen.    In tegenstelling tot voorgaande jaren moeten we nu ook waterschapsbelasting betalen  over hoger gelegen gebieden. Dit leidt tot een kostenoverschrijding van €100.000. Dit is  tussentijds niet gemeld en is derhalve onrechtmatig te noemen.    We hebben in 2012 € 3,4 miljoen besteed als gevolg van regievolging Werk‐met Werk. De  dekking hiervan ligt in andere programma’s en wordt door interne doorbelasting  verrekend. De kostenoverschrijding wordt dan ook volledig gecompenseerd door  opbrengsten is dan ook volledig gedekt en derhalve rechtmatig.    In 2012 hebben we als gevolg van het opbreken van straatwerk extra kosten moeten  maken om dit weer te herstellen. Deze kosten zijn geheel gedekt door de nutsbedrijven.  Derhalve is deze overschrijding van €0,5 miljoen rechtmatig te noemen.    In 2012 hebben we meer electriciteit verbruikt met de electriciteitskasten voor markten,  kermissen en andere evenementen. Hier tegenover staat dat wij ook extra inkomsten voor  het verbruik ontvangen en derhalve is deze overschrijding van  € 150.000 rechtmatig te  noemen.       

 

           

Jaarrekening 2012 

131   

   

     

 

Balans   

   

5. Balans  Balans  Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011 

133   

Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011            ACTIVA   bedragen x € 1.000  VASTE ACTIVA    Immateriële vaste activa  Kosten van onderzoek en ontwikkeling    Materiële vaste activa  Investeringen met een economisch nut  ‐ overige investeringen met een economisch nut  Investeringen met een maatschappelijk nut    Financiële vaste activa  Kapitaalverstrekkingen aan:  ‐ Activa in eigendom van derden  ‐ deelnemingen  Leningen aan:  ‐ woningbouwcorporaties  ‐ deelnemingen  ‐ overige verbonden partijen  Overige leningen u/g  Overige uitzettingen > 1 jaar (beleggingen)    TOTAAL VASTE ACTIVA    VLOTTENDE ACTIVA    Voorraden  Grondexploitaties  Gronden niet in exploitatie  Grond‐ en hulpstoffen  Voorraad gereed product    Kortlopende vorderingen  Rekening‐courant derden  Vorderingen op openbare lichamen  Vorderingen bijstandswet  Belastingdebiteuren  Vorderingen grondverkopen  Debiteuren  Overige vorderingen  Verstrekte  kasgeldlening  Te vorderen rente    Liquide middelen  Kassaldi  Bank en girosaldi    Overlopende activa    TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA    TOTAAL ACTIVA 

 

 

31‐12‐2012        574        282.348  32.487        11.732  5.632    67.782  59.977  0  54.228  6.565              332.796  19.443  97  88      5.112  30.898  15.595  6.008  2.570  6.449  1.314  45.462  6.486      156  30.187             

      574      314.834          205.916                      521.324        352.424            119.894                      30.343        10.482    513.143    1.034.467 

31‐12‐2011        585        262.925  31.378        12.090  4.125    76.972  98.357  99  57.590  4.628              267.074  18.753  131  88      384  27.435  14.994  5.305  4.080  6.379  2.013  10.000  7.128      120               

      585      294.303          253.861                      548.749        286.046            77.718                      120        64.637    428.521    977.270 

Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011            PASSIVA  bedragen x € 1.000  VASTE PASSIVA    Eigen Vermogen  Algemene reserves  Bestemmingsreserves  Rekeningresultaat    Voorzieningen  Voorzieningen en verplichtingen, verliezen en  risico’s  Egalisatievoorzieningen    Langlopende schulden  Onderhandse leningen van:  ‐Binnenlandse pensioenfondsen en  verzekeringsinstellingen  ‐ binnenlandse banken en overige financiële   instellingen    Waarborgsommen  Vooruitbetaalde huur N.E.C.    TOTAAL VASTE PASSIVA    VLOTTENDE PASSIVA    Kortlopende schulden  Kasgeldleningen  Crediteuren  Afdracht loonheffing en sociale lasten  Verhaalbare bijstand  Door derden belegde gelden  Rekening‐courant derden    Bank‐ en girosaldi    Overlopende passiva  Te betalen rente  Verplichtingen inzake ondernemersfonds  Nog te betalen bedragen  Vooruitontvangen bedragen  Gelden van derden met specifiek bestedingsdoel    TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA    TOTAAL PASSIVA 

31‐12‐2012 

 

31‐12‐2011 

      41.113  78.999  ‐13.474      25.363    14.799        24.202 

    106.638          40.162          660.750     

635.828  164  556              123.000  18.618  7.074  2.717  919  0          10.347  1.732  18.391  1.652  11.497         

      47.184  80.108  3.239      2.662    14.213   

 

  13.739 

    130.531          16.875          637.425     

 

622.359 

 

      807.550        152.328                30.970    43.619              226.917    1.034.467 

168  1.159           

      784.829        133.313                10.596    48.529              192.438    977.270 

 

  98.000  22.581  6.602  2.659  3.363  108          10.952  1.798  22.408  1.029  12.342         

  gewaarborgde leningen;   bedragen x € 1.000  Woningbouwvereniging Gelderland  Eigen woningverbetering met 50% deelname Rijk  Krediethypotheken  overige zakelijke zekerheidsstellingen   TOTAAL  

boekwaarde 31‐12‐2012  78  574.800  661  1.495  577.034 

135   

Balans      Balans  Concernbalans gemeente Nijmegen per 31 december 2011 

 

.              . 

6. Programmarekening       

137   

.      Programma's

primitieve begroting Lasten

1011 Dienstverlening & Burgerzaken 1012 Veiligheid

Baten

dynamische begroting

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

5.531

-3.037

2.494

7.043

-3.436

3.607

15.288

-381

14.907

15.685

-406

15.279

1013 Citymarketing & Externe betrekkingen

3.690

-409

3.282

4.643

-896

3.746

1021 Wonen

2.119

-1.053

1.065

2.843

-930

1.913

1022 Klimaat & Energie 1023 Groen & Water 1031 Ruimte & Cultuurhistorie 1032 Grondbeleid 1041 Economie & Toerisme

8.706

-2.388

6.318

9.273

-1.799

7.474

14.541

-12.241

2.300

14.902

-11.680

3.223

14.718

-8.486

6.232

14.473

-8.135

6.337

155.720

-149.889

5.831

254.016

-249.502

4.514

4.129

-2.189

1.941

4.154

-2.120

2.034

1042 Bestuur & Middelen

48.109

-292.749

-244.640

52.364

-312.460

-260.096

1043 Facilitaire diensten

42.113

-35.813

6.300

43.841

-36.839

7.002

1051 Zorg & Welzijn

60.922

-2.375

58.547

67.991

-3.897

64.094

1052 Sport

17.443

-2.003

15.441

17.614

-2.040

15.574

1061 Werk & Inkomen

191.221

-161.326

29.895

182.527

-139.780

42.748

1062 Openbare ruimte

45.276

-10.378

34.898

47.888

-11.842

36.046

1063 Wijken

14.224

-2.417

11.807

14.387

-2.414

11.973

1071 Cultuur

19.566

-204

19.362

19.896

-481

19.415

1072 Mobiliteit

14.822

-14.473

349

15.805

-14.312

1.493

1073 Onderwijs

27.921

-1.117

26.804

33.922

-5.824

28.097

706.082

-702.858

3.225

823.243

-808.862

14.380

resultaat voor eerste winstbestemming

Programma's

primitieve begroting Lasten

Baten

dynamische begroting

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

1011 Dienstverlening & Burgerzaken

0

0

0

0

0

0

1012 Veiligheid

0

0

0

0

0

0

1013 Citymarketing & Externe betrekkingen

0

-202

-202

0

0

0

1021 Wonen

0

-42

-42

0

0

0

1022 Klimaat & Energie

0

0

0

0

-928

-928

1023 Groen & Water

0

0

0

0

-787

-787

1031 Ruimte & Cultuurhistorie

0

0

0

0

0

0

2.282

-5.257

-2.975

9.583

-10.112

-529

1032 Grondbeleid 1041 Economie & Toerisme 1042 Bestuur & Middelen 1043 Facilitaire diensten 1051 Zorg & Welzijn 1052 Sport

0

0

0

0

0

0

2.689

-2.215

474

4.119

-6.134

-2.014

0

-3

-3

115

-26

89

198

-962

-764

39

-1.471

-1.432

0

-188

-188

0

-188

-188

1061 Werk & Inkomen

2.160

-1.857

303

50

-3.928

-3.878

1062 Openbare ruimte

0

0

0

0

-630

-630

1063 Wijken

0

0

0

0

0

0

1071 Cultuur

0

-182

-182

59

-10

50

100

0

100

413

-500

-87

0

-5

-5

0

-84

-84

7.429

-10.912

-3.483

14.378

-24.797

-10.419

713.511

-713.770

-258

837.621

-833.659

3.961

1072 Mobiliteit 1073 Onderwijs eerste wintbestemming Resultaat na eerste winstbestemming

 

 

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    Programma's Lasten 1011 Dienstverlening & Burgerzaken 1012 Veiligheid

verschil dynamische begroting en realisatie

Realisatie Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

6.717

-3.351

3.365

326

-84

242

31

20

51

15.654

-426

15.228

1013 Citymarketing & Externe betrekkingen

4.558

-836

3.722

84

-60

24

1021 Wonen

1.530

-561

969

1.313

-369

945

1022 Klimaat & Energie

8.754

-1.660

7.094

518

-139

379

1023 Groen & Water

14.900

-11.807

3.093

2

127

129

1031 Ruimte & Cultuurhistorie

13.241

-5.296

7.945

1.232

-2.839

-1.607

233.595

-210.037

23.558

20.421

-39.465

-19.044

4.020

-2.071

1.949

109

-118

-9

1042 Bestuur & Middelen

51.112

-315.364

-264.252

1.251

2.905

4.156

1043 Facilitaire diensten

43.210

-36.376

6.834

631

-463

168

1051 Zorg & Welzijn

65.511

-4.146

61.364

2.481

249

2.730

1052 Sport

15.566

8

0

8 2.087

1032 Grondbeleid 1041 Economie & Toerisme

17.606

-2.040

1061 Werk & Inkomen

181.888

-141.227

40.661

640

1.447

1062 Openbare ruimte

52.459

-16.405

36.054

-4.571

4.563

-8

1063 Wijken

14.207

-2.439

11.768

180

25

205

1071 Cultuur

19.610

-546

19.064

286

65

351

1072 Mobiliteit

15.827

-13.980

1.847

-22

-332

-354

1073 Onderwijs

32.919 797.318

-4.857 -773.425

28.062 23.893

1.003 25.924

-967 -35.437

35 -9.513

resultaat voor eerste winstbestemming

Programma's

verschil dynamische begroting en realisatie

Realisatie Lasten

Baten

Saldo

Lasten

Baten

Saldo

1011 Dienstverlening & Burgerzaken

0

0

0

0

0

0

1012 Veiligheid

0

0

0

0

0

0

1013 Citymarketing & Externe betrekkingen

0

0

0

0

0

0

1021 Wonen

0

0

0

0

0

0

1022 Klimaat & Energie

0

-928

-928

0

0

0

1023 Groen & Water

0

-787

-787

0

0

0

1031 Ruimte & Cultuurhistorie

0

0

0

0

0

0

9.583

-10.112

-529

0

0

0

0

0

0

0

0

0

4.119

-6.134

-2.014

0

0

0

115

-26

89

0

0

0

39

-1.471

-1.432

0

0

0

0

-188

-188

0

0

0

1061 Werk & Inkomen

50

-3.928

-3.878

0

0

0

1062 Openbare ruimte

0

-630

-630

0

0

0

1063 Wijken

0

0

0

0

0

0

1071 Cultuur

59

-10

50

0

0

0

413

-500

-87

0

0

0

0 14.378

-84 -24.797

-84 -10.419

0 0

0 0

0 0

811.696

-798.222

13.474

25.924

-35.437

-9.513

1032 Grondbeleid 1041 Economie & Toerisme 1042 Bestuur & Middelen 1043 Facilitaire diensten 1051 Zorg & Welzijn 1052 Sport

1072 Mobiliteit 1073 Onderwijs eerste wintbestemming Resultaat na eerste winstbestemming

    Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 

139   

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling   

7. Grondslagen voor waardering en  resultaatbepaling    INLEIDING  De jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de voorschriften die het Besluit  begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft.  Bij het opstellen van de concernbalans zijn alle onderlinge posities van directies en  bedrijven geëlimineerd. Het gaat daarbij om de verstrekking van langlopende middelen  voor de financiering van investeringen, de belegging van (langlopende) beschikbare  middelen uit reserves en voorzieningen, de rekening courant verhoudingen en de  onderlinge vorderingen‐ en schulden‐ posities op grond van facturering, verrekeningen,  evenals rechten en verplichtingen tussen directies en bedrijven onderling. Deelnemingen  zijn niet in de consolidatie betrokken.    ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR HET OPSTELLEN VAN DE JAARREKENING  De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op  basis van historische kosten. Tenzij bij het betreffende balanshoofd anders is vermeld,  worden de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde.    De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten  en winsten worden slechts genomen voor zover deze op balansdatum gerealiseerd zijn.  Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het betreffende jaar,  worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn  geworden.    Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment  waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld.    Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking  hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q.  schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidsgerelateerde verplichtingen van  vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de  periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet gedacht worden aan componenten  zoals ziektekostenpremies van gepensioneerden, overlopende vakantiegelden en  verlofaanspraken en dergelijke.    WAARDERINGSGRONDSLAGEN BALANS  IMMATERIËLE VASTE ACTIVA  De immateriële activa worden gewaardeerd op verkrijgings‐ of vervaardigingsprijs  verminderd met afschrijvingen.  Afschrijving vindt plaats volgens een percentage van de geactiveerde kosten waarbij voor  de kosten van het sluiten van geldleningen en disagio een afschrijvingsduur geldt die  maximaal gelijk is aan de looptijd van de lening. Voor kosten van onderzoek en  ontwikkeling geldt een afschrijvingsduur van  5 jaar.    

 

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling   

MATERIËLE VASTE ACTIVA  Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de brutoverkrijgings‐ of  vervaardigingsprijs  eventueel verminderd met bijdragen van derden en verminderd met  afschrijvingen. Indien de BTW compensabel is dan geldt waardering tegen brutobedrag  verminderd met de BTW‐component. Indien een materieel vast actief een blijvend lagere  marktwaarde heeft, is het actief afgewaardeerd.  Bij de materiële vaste activa is onderscheid gemaakt naar investeringen met economisch  nut en investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut.   Afschrijving vindt plaats volgens een percentage van de aanschaffingswaarde, gebaseerd  op de gemiddelde levensduur van de activa. Afschrijving vindt lineair plaats, tenzij in  uitzonderingsgevallen bij raadsbesluit is afgeweken en besloten is tot annuïtaire  afschrijving. De afschrijvingstermijnen zijn vastgelegd in de richtlijn “waarderen, activeren  en afschrijven van vaste activa en investeringen”. Op grond van nadere inzichten zijn er  enkele kleine wijzigingen in de gehanteerde afschrijvingstermijnen aangebracht. Deze  wijzigingen worden in het raadsvoorstel bij deze stadsrekening separaat aan de Raad  voorgelegd.   De waardering van de vaste activa  is gebaseerd op de volgende afschrijvingstermijnen  in jaren:  Vaste Activa  grond (wordt niet op afgeschreven)  sloop‐ en grondwerken  rioleringen  havens en kaden  woonruimten  school‐ en bedrijfsgebouwen  sportaccommodaties  bovengrondse parkeergarages  ondergrondse parkeergarages  tunnel  busbanen  parken  viaduct  brandkranen  aanleg/inrichting parkeerplaatsen  aanleg/inrichting speel‐ en sportvelden  black spots  eerste inrichting bij nieuwbouw  duurzaam onderhoud gebouwen  openbare verlichting  rijbanen, trottoirs, fietspaden  groenvoorziening  herinrichting straten, verbetering woonomgeving  brandweerwagens (redvoertuigen)  verkeerslichtinstallaties  technische installaties in bedrijfsgebouwen  speelvoorzieningen  straatmeubilair  Geluidsarm asfalt  Parkeerapparatuur  stoffering, meubilair, inventaris  noodgebouwen  vrachtwagens en tractoren  bestel‐ en personenauto’s  gereedschappen  motormaaiers  keet‐ en schaftwagens  Onderzoek en ontwikkeling van activa  automatiseringsinvesteringen  Grote computersystemen (bijv.NFIS, GWS4All)  telefooncentrale  Aankoop software licenties  Automatiseringsinfrastructuur  PC’s, printers, servers, back‐up apparatuur, UPS  Softwaretools voor onderhoud en monitoring systemen 

Afschrijvingstermijn in jaren  ‐‐  40  40*  40  40  40  40  40  50  40  25  25  25  25  20  20  20  20  20  20  15  15  15  15  15  15  10  10  10  10  10  10  10  5  5  5  5  5    5  8  5  5  3  3 

141   

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    * in het GRP 2005‐2009 is opgenomen dat de groot‐ en  vervangingsonderhoudsinvesteringen en de stelselverbeteringsinvesteringen in een keer  afgeschreven worden.    GEMEENTELIJK RIOLERINGS PLAN (GRP)  Financiële resultaten op de exploitatie  De werkelijke lasten en baten zullen afwijken van de ramingen.  Deze worden gestort/onttrokken in/aan een voorziening (onderdeel van de Voorziening).  Wij willen transparant laten zien dat alle geïnde rioolrechten ook daadwerkelijk worden  aangewend voor werkzaamheden voortvloeiend uit het GRP. Ons argument daarvoor is  dat de burger helder moet kunnen zien dat het geld daadwerkelijk wordt besteed  waarvoor het wordt opgehaald.     De aanbeveling vanuit de Commissie BBV is om hiervoor een bestemmingsreserve in te  stellen. De raad zou hiertoe kunnen besluiten als zij dat wenselijk acht.  Wij wijken van deze aanbeveling af. Daarbij denken wij dat het werken met een  geïntegreerde voorziening de samenhang wordt vergroot en dezelfde effecten worden  bereikt als bij een bestemmingsreserve, doordat de drie componenten afzonderlijk  zichtbaar worden gemaakt en door de raad van jaar tot jaar kunnen worden gevolgd.    LENINGEN U/G.  De leningen u/g zijn opgenomen voor het nominale openstaande saldo verminderd met  het totaal van de getroffen voorzieningen in verband met risico's van oninbaarheid.  DEELNEMINGEN  De deelnemingen bestaan uit aandelen en participaties en zijn opgenomen tegen  verkrijgingsprijs. Elk jaar vindt een beoordeling plaats of een afwaardering noodzakelijk  zou zijn op grond van een structurele waardedaling van de aandelen.  VOORRADEN  De voorraden zijn gewaardeerd tegen inkoopprijs of lagere marktwaarde.  De in de exploitatie opgenomen gronden van het Ontwikkelingsbedrijf, opgenomen onder  de post “voorraden” op de balans, zijn gewaardeerd tegen het saldo van de gerealiseerde  kosten en opbrengsten minus de voorziening t.b.v. een eventueel nadelig resultaat.    Onder de kosten wordt in dit verband verstaan de verwervingskosten, sloopkosten, kosten  van bouw‐ en woonrijp maken rentekosten en diverse plankosten.  De planexploitaties in ontwikkeling zijn eveneens op deze grondslag gewaardeerd.  ONDERHANDEN WERK  Het onderhanden werk wordt gewaardeerd tegen aanschafwaarde, eventueel verminderd  met getroffen voorzieningen.   GRONDEN NIET IN EXPLOITATIE   De gronden niet in exploitatie zijn opgenomen tegen verkrijgingsprijs.  KORTLOPENDE VORDERINGEN  De vorderingen op derden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.   De op balansdatum openstaande vorderingen zijn op hun volwaardigheid beoordeeld.  Voorzover noodzakelijk zijn voorzieningen getroffen ter dekking van de risico's van  dubieusheid of oninbaarheid. Deze voorzieningen zijn in mindering gebracht op het saldo  van de vorderingen. 

 

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    De vorderingen inzake belastingen zijn gewaardeerd op basis van de nominale waarde (de  opgelegde aanslagen) verminderd met de op balans¬datum ingeschatte verplichtingen in  verband met verminderingen, kwijtscheldingen en oninbaarheid van belasting¬posten.    De vorderingen op inwoners terzake van gevorderde terugbetaling van teveel uitbetaalde  uitkeringen en subsidies zijn gewaardeerd op nominale waarde verminderd met de op  balansdatum ingeschatte mate van oninbaarheid, verwachte kwijtscheldingen en indien er  sprake is van een afbetalingsschema contant gemaakt tegen de geldende rekenrente.  Overlopende activa  De onder overlopende activa opgenomen posten zijn tegen nominale waarde  gewaardeerd.  LIQUIDE MIDDELEN  De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.  EIGEN VERMOGEN  Onder het eigen vermogen zijn opgenomen de algemene reserves en de  bestemmingsreserves alsmede het saldo van de rekening van baten en lasten.  VOORZIENINGEN  Onder de voorzieningen zijn opgenomen de op het moment van opstellen van de  jaarrekening voorzienbare verplichtingen, verliezen en of risico's voor zover de omvang  hiervan redelijkerwijs is in te schatten dan wel van derden verkregen middelen die  specifiek moeten worden besteed. Ook voor kosten die in een volgend jaar gemaakt  worden, maar hun oorsprong vinden in het betreffende jaar waarbij de voorziening dient  tot kostenegalisatie. Voorzieningen waarvan de omvang wordt bepaald op basis van  beheers‐ of onderhoudsplannen worden berekend op basis van de laatst bekende  geactualiseerde plannen. De voorzieningen zijn opgenomen tegen nominale waarde  VOORZIENING GEMEENTELIJKE RIOLERINGS PLAN (GRP)  Binnen de bestaande regels en wetgeving kiezen we voor een zo eenduidig en eenvoudig  mogelijke en transparante financiële structuur. Er is daarom gekozen voor een  geïntegreerde voorziening waarin de drie componenten voor spaardeel voor  investeringen, onderhoud en jaarlijkse financiële resultaten in samenhang met elkaar,  maar wel apart zichtbaar worden, en gescheiden geregistreerd en beheerd worden.      De nieuwe Geïntegreerde Voorziening GRP vervangt de huidige Voorziening GRP‐nieuw  (ook wel 'schommelfonds' genoemd)."    Met afschrijving wordt gestart in het jaar volgend op het jaar van gereedkomen van de  vaste activa. De afschrijvingsduur van investeringen wordt gebaseerd op de  afschrijvingstermijnen zoals vastgesteld op het moment van ingebruikname.   LANGLOPENDE SCHULDEN  Onder langlopende schulden zijn begrepen schulden met een vervaltermijn langer dan een  jaar. Deze zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.  VLOTTENDE PASSIVA  De posten opgenomen onder de vlottende passiva zijn tegen nominale waarde  gewaardeerd.     

143   

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling    GRONDSLAGEN VAN RESULTAATBEPALING   BATEN EN LASTEN  In de concernjaarrekening worden de baten en lasten op dezelfde wijze gerangschikt als in  de begroting. Zowel de baten als de lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij  betrekking hebben.    Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves worden conform begroting, dan wel  expliciete besluitvorming door de Raad, rechtstreeks op de reserves gemuteerd. Bij de  presentatie van het rekeningsaldo zijn wel alle mutaties afzonderlijk gepresenteerd in het  kader van de nieuwe verslaggevingsvoorschriften.  PLANEXPLOITATIES ONTWIKKELINGSBEDRIJF  Verwachte nadelige resultaten worden door middel van het vormen van een voorziening  via de Winst en Verliesrekening, op basis van contante waarde ten laste van de Algemene  Bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf gebracht. Verliezen worden genomen zodra  zij voorzienbaar c.q. te verwachten zijn.   Verwachte voordelige resultaten worden in principe genomen bij het afsluiten van de  planexploitatie. Tussentijdse winstneming wordt alleen toegepast indien de boekwaarde  van het onderhanden werk negatief is. De tussentijds te nemen winst wordt bepaald door  de negatieve boekwaarde van het onderhanden werk te verminderen met de contante  waarde van nog te maken kosten. Baten worden genomen zodra zij zijn gerealiseerd.  KOSTENPLAATSSALDI  In 2012 zijn de bedrijfsvoeringskosten overeenkomstig de begroting over de programma’s  verdeeld. Een bij de rekening blijkend voor‐ of nadelig saldo is als bedrijfskostenresultaat  op het programma concernverrekeningen verantwoord.      Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling  Toelichting op de balans   

 

 

 

 

 

Toelichting op de balans    Toelichting op de balans 

8. Toelichting op de balans  Alle bedragen x €1.000  Immateriële vaste activa      Het onderstaande overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa  gedurende het jaar 2012.      Immateriële vaste activa  Kosten voor onderzoek en  ontwikkeling  Totaal 

boekwaarde  31‐12‐2011  585 

Investeringen 

 

afschrijvingen 

 

 

137 

 

148 

 

 

boekwaarde  31‐12‐2012  574 

585 

137 

 

148 

 

 

574 

      Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste  activa weer en tevens is aangegeven of het investeringen met maatschappelijk nut  (M.Nut) of economisch nut (Ec.Nut)zijn:   

Materiële vaste activa 

Materiële vaste activa 

Gronden in erfpacht  Gronden en terreinen  Bedrijfsgebouwen  Woonruimten  grond‐, weg‐ en  waterbouwkundige  werken  Vervoermiddelen  machines, apparaten,  installaties  overige activa  activa in ontwikkeling  geactiveerd in 2012  Totaal 

 

boekwaarde  31‐12‐2011  Ec. Nut  82  22.122  162.132  4.152  44.896 

boekwaarde  31‐12‐2011  M. Nut    40      29.328 

1.828  1.803 

Investe‐ ringen 

Des  inves‐ teringen 

afschrij‐ vingen 

538    33.830  76  11.284 

      42   

  5  7.946  127  7.862 

bijdragen   van   derden          ‐5.333 

Boekwaarde   31‐12‐2012   Ec. Nut  620  22.118  188.015  4.059  44.234 

Boekwaarde   31‐12‐2012  M. Nut  0  39  0  0  28.079 

485  ‐136 

54  949 

   

318  403 

   

2.050  2.336 

0  ‐123 

15.592  10.319 

  1.661 

   

3.831   

   

13.554  5.362 

0  4.492 

262.926 

31.378 

1.793  40.588  ‐42.714  46.398 

42 

20.492 

‐5.333 

282.348 

32.487 

Grote investering in 2012 zijn de Keizer Karel garage, de brandweerkazerne  en sporthal  De Citadel.    Financiële vaste activa      De specificatie naar categorieën is in de balans weergegeven. Van het onderdeel   kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen is onderstaand een specificatie opgenomen.  Hierbij is tevens aangegeven welke dividenduitkeringen  deze deelnemingen hebben  gegenereerd  Kapitaalverstrekkingen  verbonden partijen. ( bedragen  in €’s )  193.479 aandelen NV bank  Nederlandse Gemeenten  40 aandelen multifunctioneel  congrescentrum ijsbaancomplex  2.500 aandelen DAR  Brabantse Poort  Mariënburg B.V.  B.V. Land over de Waal  Waalfront BV  GEM Waalsprong beheer  OBW Beheer B.V  Container Afvoerbedrijf  Indigo B.V.  Totaal 

%   deelnemi ng  100% 

 

boekwaarde  31‐12‐2011 

Vermeer‐ deringen 

 

483.698 

0 

100% 

 

18.151 

100%  10%  100%  100%  100%  50%  50%    5%   

                   

985.497  34.034  18.151  290.419  2.223000  27.227  45.000  45  0  4.125.222 

verminde‐ ringen 

Boekwaarde  31‐12‐2012 

Opbrengst  2012 

0 

483.698 

222.500 

00 

‐18.151 

0 

0 

0  0  0  0  1.225.000  00  00  00  300.000  1.525.000 

0  0  0  0 

985.497  34.034  18.151  290.419  3.448.000  27.227  45.000  45  300.000  5.632.071 

300.000  0  0  0  0  0  0  0  0  522.500 

0  0  0  0  0  ‐18.151 

145   

Toelichting op de balans      Voorraden 

    Van de in de balans onder voorraden opgenomen categorieën worden de  grondexploitaties en de niet in exploitatie genomen gronden nader gespecificeerd.   Het verloop en de samenstelling van de grondexploitaties is ingedeeld naar hoofdgroepen  van complexen. Ten behoeve van de bepaling van de boekwaarde van de complexen zijn  de exploitatieopzetten geactualiseerd. Deze actualisatie is met inachtneming van de  uitgangspunten in de risiconota ontwikkelbedrijf en latere besluitvorming.  Verliesverwachtingen hebben geleid tot het opnemen van een voorziening als correctie op  de boekwaarde.   

Grondexploitaties 

Boekwaarde  31‐12‐2011 

  stedelijke  ontwikkelingsprojecten  bedrijvigheidsprojecten  woningbouwprojecten  Herstructurering  Stadscentrum  Waalsprong  Dijkteruglegging  Maatschappelijk  Vastgoed  Koers West  Gem.Exploitaties Land  over de Waal  Opdrachten  Projecten in  ontwikkeling (pio’s)  AF: Voorzieningen  Totaal 

Investeringen  2012 

Opbrengsten  2012 

resultaatname  2012 

Boekwaarde  31‐12‐2012 

  ‐3.188 

  7.611 

  ‐2.920 

  435 

  1.937 

2.386  27  3.313  19.235  68.392  ‐4.231  13.726 

3.399  1.433  3.106  12.168  20.468  8.399  7.406 

‐1.457  ‐2.306  ‐4.804  ‐25.309  ‐9.764  ‐19.265  ‐3.552 

0  604  393  0  0  0  0 

4.327  ‐243  2.009  6.094  79.096  ‐15.097  17.580 

‐25.008  197.225 

82.610  16.618 

‐6.971  ‐14.475 

0  0 

50.631  199.368 

‐1.193  5.521 

779  2.203 

‐520  ‐2.818 

18  ‐1.881 

‐934  3.024 

‐9.131  267.074 

2.379  168.579 

‐8.245  ‐102.406 

0  ‐431 

‐14.997  332.795 

  Hieronder volgt een specificatie van de niet in exploitatie genomen bouwgronden:    Niet in exploitatie genomen  bouwgronden 

Erfpachtgronden 

Boekwaarde  31‐12‐2011 

Investeringen 

desinves‐ teringen 

naar  gronden in  exploitatie 

Boekwaarde  31‐12‐2012 

verwervings‐ prijs per m2 

82 

 

 

 

82 

20 

1.774 

 

 

 

1.774 

9 

verspreid liggende terreinen 

159 

 

 

 

159 

1 

overige terreinen en panden 

10.064 

719 

30 

 

10.753 

50 

nog in ontwikkeling te nemen 

6.675 

 

 

 

6.675 

189 

18.754 

719 

30 

0 

19.443 

 

verhuurde terreinen 

Totaal 

    Kortlopende vorderingen      Van de kortlopende vorderingen wordt van enkele posten een nadere toelichting gegeven.     De vordering op openbare lichamen bestaat vooral uit de vordering op de belastingdienst  inzake het BCF. Deze compensabele BTW wordt na afloop van het jaar verrekend met de  belastingdienst.      De vorderingen op bijstandsdebiteuren zijn gewaardeerd op basis van de nominale  waarde verminderd met de voorziening voor dubieusheid of oninbaarheid. De waardering  op de balans vindt derhalve plaats tegeneen reële waarde. Conform toezegging bij de  najaarsnota zijn er spelregels  opgesteld voor het berekenen van de voorziening dubieuze 

 

Toelichting op de balans    bijstandsdebiteuren. Met toepassing van de spelregels voor de bandbreedte  handhaven  we in de jaarrekening 2012  het voorzieningspercentage voor bijstandsvorderingen op  52%. Het percentage van de voorziening voor wijzigen we níet wanneer de financiële  afwijking tussen het tweejaargemiddelde van de huidige en voorgaande inschatting  (getoetste steekproefuitkomst) én het geldende voorzieningspercentage minder is dan 3%   van het totaalsaldo openstaande bijstandsdebiteuren.    Bijstandsdebiteuren 

boekwaarde  

vorderingen WWB  vorderingen IOAW/IOAZ/BBZv  Totaal 

20.631  11.859  32.490 

voorziening  oninbaarheid/aansprakelijkheid rijk  ‐10.728  ‐6.167  ‐16.895 

Balanswaarde  31‐12‐2012  9.903  5.692  15.595 

Balanswaarde  31‐12‐2011  9.648  5.345  14.993 

  De belastingdebiteuren hebben betrekking op de debiteuren inzake gemeentelijke  heffingen, zoals onder meer de OZB. Op de nominale vorderingen wordt een voorziening  voor vermindering kwijtschelding en oninbaarheid in rekening gebracht. De nog op te  leggen aanslagen die betrekking hebben op 2012 en eventueel voorgaande jaren worden  hier eveneens verantwoord.    Belastingdebiteuren                                                                                Boekwaarde per  Belastingdebiteuren  Af: voorziening inzake vermindering, kwijtschelding en oninbaarheid  Nog op te leggen aanslagen  Totaal 

31‐12‐2012  1.712  ‐472  4.768  6.008 

31‐12‐2011  3.417  ‐590  2.478  5.305 

  Bij de waardering van de overige debiteuren is de voorziening bepaald op basis van een  ouderdomsanalyse, evenals een beoordeling van enkele benoemde posten.:    Debiteuren                                                                                                Boekwaarde per  diverse vorderingen waaronder verhuur, vervallen termijnen leningen e.d.  af: voorziening dubieuze debiteuren  Saldo overige vorderingen per 31 december 

31‐12‐2012  6.597  ‐148  6.449 

31‐12‐2011  6.504  ‐125  6.379 

    Overlopende activa 

    Het saldo overlopende activa bestaat uit de volgende componenten:   

Overlopende activa  gelden van derden  vooruitbetaalde bedragen  Totaal 

31‐12‐2012  4.574  5.908  10.482 

31‐12‐2011  57.255  7.382  64.637 

  Hieronder staat een specificatie weergegeven van het verloop van de nog te ontvangen  gelden van overheidsinstanties van 1 januari tot en met 31 december 2012, ontstaan door  voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel. Vervolgens is per  onderwerp een inhoudelijke toelichting gegeven.     Naam  O022 Regionaal Mobiliteitscentrum  O023 EFRO en ESF  O031 Metamorfoze  O033 ZonMw project Gezonde voeding  O036 Uitstapprogramma prostituees  O038 Praktische gezinsondersteuning  O044 Experiment jeugdzorg dichtbij  O046 Bijdrage stadsbrug  O048 Vogelaarwijk Hatert  O049 Drempels en kuilen  O050 Future Cities  O051 Rotonde Heyendaalseweg‐Groenewoudsweg 

Boekwaarde  31‐12‐2011 

Nog te  ontvangen 

Ontvangen 

Boekwaarde  31‐12‐2012 

8  760  15  14  68  38  12  54.272  ‐120  60  120  173 

0  0  0  38  0  0  0  0  150  123  0  0 

‐8  ‐752  ‐15  ‐31  ‐68  ‐38  0  ‐51.000  0  0  ‐120  ‐173 

0  8  0  21  0  0  12  3.272  30  183  0  0 

147   

Toelichting op de balans    O053 Vangnetgevallen De Kat  O060 SFR Beuningen  O062 Begeleiding jongeren 16‐23 jaar  O063 Ringstraten  O064 verkeersveiligheid  O010/O016/O042/O048  *  Eindtotaal 

66  0  0  0  0  1.6491.769  57.255 

213  60  1  662  46    1.293 

0  0  0  0  0    ‐52.205 

279  60  1  662  46    4.574 

*Deze bedragen zijn nu opgenomen onder de passiva, omdat de te ontvangen bedragen  inmiddels binnen zijn, maar tot zodanige bedragen dat een schuld aan de overheid is  ontstaan.  Regionaal Mobiliteitscentrum  De gemeente Nijmegen heeft een eenmalige subsidie in het kader van de Subsidieregeling  vitaal Gelderland 2009 van €0,4 miljoen ontvangen. In 2012 hebben we de provinciale  subsidie voor het Regionaal Mobiliteitscentrum bij de Provincie verantwoord en een  einddeclaratie voor € 390.753,‐ opgesteld. Dit bedrag is inmiddels door de Provincie  beschikt en uitgekeerd.  EFRO en ESF  Dit betreft de balansregistratie van de Europese middelen voor:  ‐Uitvoeringsprogramma EFRO Kanaalgebied  ‐Cool breaks (Europees geld voor euregionale samenwerking)  Het verschil tussen enerzijds de bevoorschottingen en uitgaven aan projectuitvoerders en  anderzijds de bevoorschottingen en ontvangsten van BZK/Europa worden op deze  balanspost bijgehouden.  Metamorfoze  Het project Metamorfoze liep van 1 dec 2007 t/m 1 dec 2010. Het gaat om het archiveren  van het Dobbelmanarchief. Het project is inmiddels afgerond en de definitieve  subsidievaststelling heeft in 2012 plaatsgevonden.  ZonMw project Gezonde Voeding  Honorering door ZonMw (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en  zorginnovatie) voor ons project “Gezonde voeding”. De bijdrage aan het project is  € 150.000 over de periode 2010‐2013.   We verlenen met deze middelen een budgetsubsidie aan de GGD regio Nijmegen voor de  uitvoering van het project "Gezonde voeding.  Uitstapprogramma prostituees  Wij hebben Rijksmiddelen van het Ministerie van Justitie ontvangen voor de Regeling  Uitstapprogramma’s Prostituees (RUPS‐Regeling). Deze subsidie heeft als doel het  vroegtijdig signaleren van straat‐ en jeugdprostitutie en hierop een samenwerkingsketen  in te zetten. Deze bestaat uit een  gemeentelijke ketenmanager straat‐ en jeugdprostitutie  en het leveren van zorgtrajecten. Het project is in mei 2011 afgerond en in 2012  afgerekend.  Praktische gezinsondersteuning  Het doel van dit project is het voortzetten van de noodzakelijke ondersteuning aan  gezinnen van ontregelde huishoudens. Hierbij wordt uitvoering gegeven aan het  vastgesteld convenant over de aansluiting tussen het preventief jeugdbeleid en  jeugdzorgbeleid. Het geld wordt ingezet voor de  budgetsubsidie thuisbegeleiding ZZG,  conform raadsvoorstel 2011.0592. De ZZG legt voor de gehele provinciale bijdrage  verantwoording af aan de gemeente Nijmegen. Dit project is in 2012 afgerond.   

 

Toelichting op de balans    Experiment Jeugdzorg dichtbij  In dit experiment krijgt de cliënt de hulpverlening die hij of zij nodig heeft, zo dichtbij  mogelijk, zo tijdig mogelijk, zo ambulant mogelijk en zoveel mogelijk op basis van "de  kracht" van het eigen sociale netwerk. Hiervoor is een eenmalige subsidieverlening door  de provincie van maximaal € 60.000 toegezegd  i.h.k.v. afstemming Jeugdzorg Jeugdbeleid,  project experiment jeugdzorg dichtbij. Na vaststelling zal de provincie overgaan tot  uitkering van de resterende 20% (€ 12.000).  In 2013 zal de verantwoording plaatsvinden.   Stadsregio Stadsbrug  Wij ontvangen in tranches middelen van het Rijk, via de Stadsregio,  om de stadsbrug te  realiseren. Op dit moment hebben wij zelf deze middelen voorgeschoten en deze  middelen zullen wij in 2013 nog ontvangen van het Rijk.  Vogelaarwijk Hatert  Dit betreft het uitvoeren van de maatwerkafspraken Hatert in opdracht van BZK. De  subsidie wordt in 2013 verantwoord waarna de eindbeschikking en het restant ad  € 30.000,‐ (20%) wordt verwacht.  Drempels en Kuilen  Dit betreft een investeringsbijdrage ten behoeve van het verhelpen van drempels en  kuilen in de weg. Afrekening van de subsidie wordt in 2013 verwacht.    Future Cities  Van Europa is een bijdrage ontvangen om een aantal groenvoorzieningen te realiseren. Dit  is in 2012 afgerekend.      Rotonde Heyendaalsweg‐Groenewoudseweg  Betreft investeringsbijdrage welke in 2012 is afgerekend.  Vangnetgevallen de Kat  Dit betreft een bijdrage die wij ontvangen ten behoeve van de bodemsanering van de Kat.  Snel Fiets Route  Beuningen  Dit betreft een subsidie voor de aanleg van een snelle fietsverbinding tussen Beuningen en  Nijmegen.  Begeleiding jongeren 16‐23 jaar  Dit betreft een subsidie ten behoeve van activiteiten voor Jongeren in de leeftijd van 16  tot 23 jaar in de regio Nijmegen die een grote afstand hebben tot de arbeidsmarkt met als  doel ze weer  deel te laten nemen. Gemeente Nijmegen ontvangt een eenmalige subsidie  ter hoogte van max. € 100.000.  Hiervan wordt 80% bevoorschot (40% in 2012 en 40% in  2013). Het project dient te zijn afgerond op 1 november 2014; verzoek tot vaststelling  dient uiterlijk op 1 februari 2015 te zijn ingediend.  Ringstraten  Het subsidieproject Ringstraten is klaar. Het enige dat resteert is de eindtermijn van  € 662.032 die we nog van de Provincie moeten ontvangen.  Verkeersveiligheid  Subsidie voor educatieprojecten op het gebied van verkeersveiligheid in samenwerking  met omliggende gemeenten. Subsidie is in januari 2013 afgerekend.        149   

Toelichting op de balans      Eigen vermogen 

    Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit:     

Boekwaarde per  Algemene reserve  Bestemmingsreserve  Rekeningresultaat  Totaal 

31‐12‐2012  41.113  78.999  ‐13.474  106.638 

31‐12‐2011  47.184  80.108  3.239  130.531 

  Het resultaat over 2012 is als volgt opgebouwd:    Rekeningresultaat 2012  Lasten  Baten  Saldo voor aanspreken reserves  Reservemutaties:  Storting in de reserves  Onttrekkingen uit de reserves  Per saldo onttrekking uit reserves  Resultaat voor verwerking resultaatvoorstellen 

bedragen * €1.000  797.318  773.425  23.893    14.738  24.797  10.419  13.474 

       Nadelig        Voordelig  nadelig 

  Het verloop van de reserves in 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:  De mutaties hebben plaatsgevonden in overeenstemming met de besluitvorming door de  raad zoals verwerkt in de dynamische begroting. Hieronder volgt per reserve een korte  toelichting naar aard en reden van de reserves.    Reserves 

Boekwaarde  31‐12‐2011 

F022  Saldireserve  Subtotaal Algemene reserve  F002  Reserve Strategische Investeringen  F003  Reserve Waalsprong  F004  1%‐regeling Beeldende Kunst  F010  Verbeter.toegank.openb.geb.en ruimte  F025  Algemene bedrijfsreserve  F026  Medische heroïneverstrekking  F029  Reserve onderwijshuisvesting  F030  Reserve BTW Compensatiefonds  F040  Reserve ISV  F045  Reserve stadsbrug  F046  Reserve afschrijving  F047  Reserve parkeerbijdrage  F053  Reserve Wmo  F054  Reserve  Ondernemersfonds  Subtotaal  Overige bestemmingsreserve  Totaal reserves 

47.184  47.184  4.442  3.342  115  99  18.523  712  1.688  17  2.629  43.468  1.061  1.165  2.247  600  80.108  127.293 

Toevoeging 

6.884  6.884      59    7.706        0  1.876  00  100      9.742  16.626 

Onttrekking 

‐14.247  ‐14.247  ‐2.000  ‐715      ‐5.111  ‐356  ‐44  0  ‐1.665    ‐59  0  ‐2.247  ‐600  ‐12.798  ‐27.045 

Bestemming  resultaat  2011  1.292  1.292    0      1.824  0  0  ‐17  ‐245  210  0  175  0  0  1.947  3.239 

Boekwaarde  31‐12‐2012  41.113  41.113  2.442  2.627  174  99  22.942  356  1.644  0  719  45.554  1.002  1.440  0  0  78.999  120.112 

  Saldireserve  De saldireserve is een algemene reserve en is bedoeld om risico’s op te kunnen vangen.  De saldireserve maakt een belangrijk deel uit van het weerstandsvermogen. De  saldireserve wordt gevoed vanuit een voordelig rekeningresultaat en/of aan de hand van  een expliciet besluit van de gemeenteraad. De hoogte van de saldireserve beweegt zich  binnen een bepaalde bandbreedte, bestaande uit een “harde” ondergrens en een  flexibele bovengrens. Voor meer informatie hierover verwijzen wij u naar de paragraaf  Weerstandsvermogen.   

 

Toelichting op de balans    Reserve Strategische Investeringen  In het coalitieakkoord “Bruggen bouwen aan de Waal” heeft uw Raad bij de financiële  spelregels bepaald dat er een Reserve Strategische Investeringen wordt ingesteld, waarin  we de kapitaallasten storten van niet tijdig gerealiseerde investeringen, voor zover de  vertraging niet in de begroting is verwerkt. Het doel van de reserve is een financiële  bijdrage leveren aan majeure investeringen met een strategisch belang voor de stad in de  sfeer van bereikbaarheid, veiligheid, wijkverbetering of grote projecten als Koers West,  waarbij het dan gaat om investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte.  De reserve wordt gevoed door het storten van kapitaallasten die niet besteed worden,  vanwege het niet tijdig realiseren van een investering.   Reserve Waalsprong  Deze reserve heeft als doel om de exploitatieverschillen van het uitbreidingsplan  Nijmegen‐Noord op te vangen.   In 2010 stemde uw Raad in met uitbreiding van de Brandweer met Post Noord. Dat was  een van de laatste besluiten, dat op basis van het Voorzieningenplan Waalsprong werd  genomen. Dekking werd voor € 0,7 miljoen gevonden in de Reserve Waalsprong. Nu is  duidelijk dat die reserve daarvoor nog ruimte biedt tot en met 2015.   De Reserve Waalsprong kan dan eind 2015 worden opgeheven en het restant van  ongeveer € 5 ton kan aan de Saldireserve worden toegevoegd. Een voorstel tot opheffen  per ultimo 2015 doen wij dan ook bij deze jaarrekening.  1%‐regeling Beeldende Kunst  Bij het raadsbesluit van 23 februari 2006, is besloten de reserve 1%‐regeling Beeldende  kunst te handhaven. In de praktijk is gebleken dat bij sommige projecten waarop de  regeling van toepassing was een kunstopdracht weinig zinvol zou zijn, terwijl bij de andere  projecten het budget voor een passende opdracht ontoereikend was. Dit was de reden om  de in de bouwkredieten gereserveerde “procentgelden” los te koppelen van de locatie/het  project waarvoor ze vrijkwamen. Er werd één fonds gevormd, dat werd gevoed door alle  percentagegelden die vrijkwamen. De advisering over de plaatsen waar, hoe en met welke  kunstenaar een kunstopdrachtprocedure in gang zou worden gezet is in handen van de  Commissie Beeldende Kunst.  De beschikking over een reserve is financieel‐technisch de eenvoudigste manier om te  werken aan kunstopdrachten. Tegenover de gelden die via de regeling gereserveerd  worden, wordt een programma van projecten opgesteld. De grilligheid van de projecten in  hun verloop‐ de ene opdracht duurt veel langer dan de andere en elk opdrachtproces  verloopt weer anders‐ maakt  “flexibele” beschikbaarheid van de middelen nodig.   Verbetering Toegankelijkheid Openbare Gebouwen en ruimte  Op grond van het doel is de reserve  Verbetering Toegankelijkheid Openbare Gebouwen  en ruimte  overeenkomstig besluitvorming bij de stadsrekening 2010 en 2011 omgezet  naar een voorziening. De benodigde  middelen zijn toegevoegd aan de voorziening. De  vrijval van de reserve moet nog geformaliseerd worden via het tweede  winstbestemmingsvoorstel bij deze jaarrekening.  Algemene bedrijfsreserve  De algemene bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf is een financiële buffer voor het  afdekken van de financiële risico’s in de planexploitaties. Tevens worden  resultaatschommelingen gefinancierd uit de ABR. De voeding wordt gevormd door de  voordelige resultaten op planexploitaties, opbrengsten uit deelnemingen, bijdragen RSU  (bijdragen van particuliere ontwikkelaars ten behoeve van bovenwijkse infrastructuur) en  eventueel rente. Gezien de ontwikkelingen in 2012 zal een fors beroep op de ABR gedaan  worden. In de tweede winstbestemming wordt voorgesteld om € 21,3 miljoen aan de ABR  te onttrekken, waardoor een saldo van € 1,6 miljoen resteert. In de paragraaf  weerstandsvermogen wordt nader op deze ontwikkeling ingegaan.    151   

Toelichting op de balans          Reserve Medische heroïneverstrekking  Dit betreft een tijdelijke bestemmingsreserve  voor de voorziening medische  heroïneverstrekking. De reserve is bedoeld om middelen in te kunnen zetten over de jaren  2012 en 2013  Reserve onderwijshuisvesting  Het doel van de reserve Onderwijshuisvesting is het oormerken van gelden voor het  onderwijshuisvestingsveld. Aangezien de decentralisatie nog niet geheel afgerond is, kan  deze reserve nog niet opgeheven worden.   Reserve BTW Compensatiefonds  Het doel van de reserve BCF is het begrote jaarlijkse nadeel uit de invoering van de BTW‐ compensatie over een periode van een beperkt aantal jaren geleidelijk in de begroting op  te nemen, door de onttrekking uit de reserve jaarlijks gelijkmatig af te laten nemen. In  2012 heeft de laatste onttrekking plaatsgevonden. De reserve is opgeheven bij vaststelling  van de stadsrekening 2011  Reserve ISV  Om het door de Raad goedgekeurde ISV‐programma goed uit te voeren is in 2011 een  reserve ingesteld waarin geldstromen met elkaar worden verrekend. Het  uitvoeringsprogramma loopt t/m 2014.  Reserve Stadsbrug  Deze reserve is ingesteld voor het reserveren van gemeentelijke middelen ten behoeve  van de realisatie van de tweede stadsbrug, onderdeel van de ontwikkeling van Koers‐ West.   Reserve Afschrijving  Bij het vaststellen van de stadsrekening 2009 is besloten om deze reserve in te stellen  omdat dit verplicht is vanuit de BBV‐voorschriften. Bij investeringen met een economisch  nut mogen bepaalde inkomsten (verzekeringsgelden na bijv. brand, de opbrengst uit  verkoop van een pand, etc.) niet in mindering worden gebracht op de nieuwe investering.  Bijdragen die geen directe relatie met de nieuwe investering hebben, kunnen in de  reserve afschrijving gestort worden. Via onttrekkingen uit deze reserve kunnen de met die  investering samenhangende kapitaallasten verlaagd worden.  Reserve Parkeerbijdrage  De reserve parkeerbijdrage is in 2005 ingesteld. Het doel van deze reserve is om gelden,  die ontvangen worden op grond van de bouwverordening ten behoeve van alternatieve  parkeervoorzieningen, beschikbaar te houden voor de realisatie van die  parkeervoorzieningen.   Reserve Wmo  Bij de najaarsnota 2011 is besloten deze reserve op te heffen.   Reserve Ondernemersfonds  Bij de perspectiefnota 2012 is besloten deze reserve op te heffen. 

 

Toelichting op de balans      Voorzieningen 

    Hieronder staat het verloop van de voorzieningen gedurende 2012 weergegeven. In de  kolom vrijval zijn de bedragen opgenomen die ten gunste van de rekening van lasten en  baten zijn vrijgevallen. Alle aanwendingen van de voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste  van de voorziening gebracht. Onderstaand is per voorziening een toelichting op de aard,  noodzakelijke omvang en de mutaties in 2012 van de betreffende voorziening  weergegeven.     

Voorziening  voorzieningen voor verplichtingen,  verliezen en risico's  V002  Bezwaar en Beroep heffingen  V025  Bergerden  V026  Voorziening MTC  V036  Pensioeninhouding  wethouders  V040  Spaarverlof  V042  Stedelijke vernieuwing  V069  Minimabeleid  V093  Gesubsidieerde arbeid  V094  Waalfront  V095  Ziekengeldverplichting  Uitzicht  V096  Waalsprong GEM‐deel  Subtotaal  Egalisatievoorzieningen  V017  Onderhoudsvoorziening  panden  V019 Ruiming Explosieven  V050 GRP‐nieuw  V085 Onderhoudsvoorziening  Triavium  V086 Verbetering toegankelijkheid  openbare gebouwen  V087 Beheerkosten startersleningen  Subtotaal  Totaal 

boekwaarde  31‐12‐ 2011   

toevoeging 

Aanwending 

vrijval 

 

 

 

boekwaarde  31‐12‐2012   

864  600  39  65 

437  22.126  0  0 

‐356  0  0  0 

‐468  0  0  0 

477  2.726  39  65 

571  390  133       

0  8  360  2.833  5.298  960 

‐64  0  ‐133  0  0  0 

0  0  0  0  0  0 

507  398  360  2.833  5.298  960 

  2.662    3.877 

11.700  23.722    4.305 

0  ‐553    ‐3.209 

0  ‐468  0  0 

11.700  25.363    4.973 

1.155  8.090  474 

975  8.896  0 

‐392  ‐10.394  ‐83 

0  0  0 

1.738  6.592  391 

216 

99 

‐38 

0 

277 

400  14.212  16.875 

428  14.703  38.425 

0  ‐14.116  ‐14.669 

0  ‐936  ‐468 

828  14.799  40.162 

  Voorziening bezwaar en beroep heffingen  Deze voorziening dient ter afhandeling van lopende bezwaar‐ en beroepsprocedures met  betrekking tot gemeentelijke heffingen. Bij gegrondverklaring van het bezwaar of beroep  volgt een correctie op de aanslag wat kan leiden tot ( gedeeltelijke) terugbetaling.  Voorziening Bergerden  Deze voorziening dient ter afdekking van het tekort van de deelname in de GR Bergerden.  Voorziening Multimodaal Transport Centrum (MTC)  De afwaardering van het MTC is nagenoeg afgewikkeld. Het nu nog beschikbare bedrag  dient als voorziening voor restantkosten en kan waarschijnlijk in 2013 vrijvallen.  Pensioeninhouding wethouders  Deze voorziening betreft een berekende waarde van de uit te keren  wethouderspensioenen in die gevallen waar een verzekering niet mogelijk is. In de overige  gevallen worden de met wethouderspensioenen samenhangende verzekeringspremies  ten laste van de gemeente genomen.    153   

Toelichting op de balans    Voorziening spaarverlof  Deze voorziening is in 1993 ingesteld met als doel het realiseren van financiële middelen  om de kosten van inhuur van personeel af te kunnen dekken op het moment dat een  ambtenaar spaarverlof opneemt. In verband met de instelling van de Spaarloonregeling  wordt deze voorziening niet meer gevoed, behalve met indexeringen van loonkosten.  Voorziening stedelijke vernieuwing  De voorziening vloeit voort uit het raadsbesluit nr. 99.9643 van 9 juni 1999. De voeding  van het fonds is de opbrengst van erfpachtgronden aan de corporaties. Vervolgens is er  een overeenkomst gesloten tussen de gemeente en de corporaties om de voorziening uit  de ponden ten behoeve van de herstructureringsoperatie woningbouw. In het MOPIII‐ besluit voor het Grootstedenbeleid (GSB) en het Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid  (GSO) zijn de gelden als gemeentelijke bijdrage opgenomen, met uitponding over de  jaarschijven 2005 t/m 2010.   Voorziening Minima beleid  De voorziening dient ter dekking van verplichtingen uit hoofde van de regeling chronisch  zieken, ouderen en gehandicapten. De aanvraagperiode van deze regeling loopt tot en  met maart 2013.  Voorziening gesubsidieerde arbeid  Het doel van deze voorziening is het egaliseren van de uitgaven die verband houden met  de afbouw van de gesubsidieerde arbeid. In de notitie “Beleidsregels afbouw  gesubsidieerde banen” is de programmering van de inzet van de beschikbare  gemeentelijke middelen vastgesteld.  Waalfront  Het doel van deze voorziening is  afdekking van het aandeel van de gemeente Nijmegen in  het tekort van de gebiedsontwikkeling Waalfront.   Ziekengeldverplichting Uitzicht  Egaliseren van de uitgaven ziekengeld van (ex‐) medewerkers van Uitzicht. De Gemeente  Nijmegen heeft van de Belastingdienst premies ziekengeld m.b.t. (ex‐) medewerkers  Stichting Uitzicht terugontvangen. Deze premies zijn in een voorziening gestort.  Vervolgens worden de doorbelaste (ziekengeld) kosten van het UWV ten laste van deze  voorziening gebracht.    Voorziening Waalsprong GEM deel  In 2012 is gestart met de ontvlechting van de Waalsprong GEM deel. In de VGP van april  2013 zijn de effecten van een nieuwe GREX opgenomen. De Grex laat een fors nadeel zien.  Om die reden is voorgesteld om een stelselwijziging toe te passen en rioolinvesteringen  niet af te dekken in de planexploitatie, maar te activeren en conform de grondslagen af te  schrijven in 40 jaar. Hiermee is het nadeel in de Grex teruggebracht met € 33 miljoen naar  € 11,7 miljoen. Dit verwacht tekort is opgenomen als voorziening.   Onderhoudsvoorziening panden  De voorziening onderhoud panden is bedoeld als egalisatievoorziening voor de jaarlijkse  uitgaven voor groot onderhoud. Het betreft het planmatig onderhoud aan panden voor  bijvoorbeeld kamerverhuur, gemeentelijke panden zoals de brandweerkazerne,  woonwagens en standplaatsen, parkeergarages, wijkcentra, sporthallen en ‐ zalen, de  Keizer Karel Podia, de Lindenberg, panden op het gebied van het cultureel erfgoed, etc.  Dit onderhoud kan jaarlijks fluctueren en teneinde de jaarlijkse lasten gelijkmatig te  verdelen is de voorziening gevormd.    

 

Toelichting op de balans    Voorziening ruimen explosieven  Jaarlijks wordt voor elke opgeleverde (nieuwe) woning als onderdeel van de  gemeentefondsuitkering een bedrag ontvangen ter dekking van de kosten van ruiming van  explosieven opgenomen in deze voorziening. Het voorzieningenplan toont dat dat de  kosten van ruimen een zeer lange looptijd kan hebben.  Voorziening GRP‐nieuw  Deze voorziening is ingesteld op 8 juni 2005 en heeft als doel een meerjarige evenwichtige  tariefsopbouw van de rioolrechten. Het bestedingsplan is gebaseerd op het Gemeentelijk  Rioleringsplan 2010‐2016 dat in 2010 is geactualiseerd en vastgesteld.  Onderhoudsvoorziening Triavium  Het onderhoud wordt uitgevoerd op basis van 10 jarig POG onderhoudsschema ingedeeld  naar nut en noodzaak.  Dit geeft in enig jaar een dal of een piek in de (groot)  onderhoudskosten.   Ten behoeve van de gelijkmatige verdeling van deze kosten  in de exploitatie is deze   voorziening opgenomen.    Voorziening toegankelijkheid gebouwen  Bij de stadsrekening 2010 is deze voorziening ingesteld met als doel gebouwen beter  toegankelijk te maken voor invaliden en minder mobiele ouderen.     Voorziening Beheerskosten startersleningen  Deze voorziening dient ter dekking van de rentelasten voor het aantrekken van middelen  in de eerste jaren en de beheerskosten Stichting Volkshuisvesting Nederland, Op deze  manier kunnen we de eenmalige BWS middelen inzetten om de aanloopverliezen van een  structurele starterslening faciliteit in te stellen.    Langlopende schulden      De met de langlopende leningen samenhangende rentelast in 2012 bedraagt € 23,9  miljoen.      Overlopende passiva      Van de overlopende passiva wordt onderstaand het verloop van de van derden ontvangen  gelden en de besteding daarvan weergegeven. Verder wordt per onderwerp een  toelichting gegeven. Het gaat hier om van andere overheden ontvangen gelden met een  specifieke aanwendingsrichting. De restant boekwaarden zijn nog uit te geven bedragen  voor dat doel, dan wel nog af te rekenen bedragen. 

155   

Toelichting op de balans      naam gelden van derden  O005 Onderwijs en minderheden  O006 Participatiebudget (Educatie, inburgering en re‐integratie)  O009 BDU Sociaal, integratie & Veiligheid  O010 GSO Sociaal, Integratie &veiligheid  O014 Knelpunt budget woonwagens  O015 Impuls regeling .combinatiefuncties  O016 RSP  O019 Verwijsindex prov. Geld.  O034 Klimaatneutrale steden  O037 EU‐richtlijn omgevingslawaai  O039 Medische heroïnebehandeling  O042 Rondje Heyendaal  O043 Isolatiefonds Gelderland  O045 Jeugd aan de Slag extra ESF  O047 Francia media  O052 Subsidie TIP  O054 Onderzoek scheepvaart  O055 Effectonderzoek stadsverwarming  O056 Vervolg Nijmegen West Weurt  O057 Regiocontract Provincie  O058 Stadscontract Provincie  O059 SFR Rijnwaalpad  O061 E‐scooters  O066 Dennenstraat  O010/O016/O042/O048  *  Eindtotaal 

boekwaarde  31‐12‐2011  52  6.716  3.437  ‐132  13  495  ‐1.017  44  298  114  94  ‐500  110  340  9  500  0  0  0  0  0  0  0  0  1.769  12.342 

toevoeging  4.172  16.858  0  368  0  122  1.023  0  0  0  0  729  160  0  34  0  8  10  170  258  4.715  288  45  205    29.165 

Onttrekking  ‐2.690  ‐19.387  ‐1.193  ‐74  ‐13  0  0  ‐5  ‐224  ‐67  ‐31  0  ‐108  ‐19  0  0  ‐2  0  ‐59  0  ‐4.369  0  0  0    ‐28.241 

Boekwaarde  31‐12‐2012  1.534  4.187  2.244  162  0  617  6  39  74  47  63  229  162  321  43  500  6  10  111  258  346  288  45  205    11.497 

*Deze gelden van derden  zijn nu opgenomen onder de passiva, omdat er een  schuldpositie is ultimo 2012,  terwijl het  ultimo 2011 nog een vordering op overheden  was en deze dus onder de activa waren verantwoord.  Onderwijs en minderheden  De middelen hebben betrekking op de bestrijding van het voortijdig schoolverlaten en  onderwijsachterstanden Deze post Onderwijs en minderheden is gevoed met  rijksmiddelen uit de beleidsvelden RMC en OAB en met Europese subsidie (ESF).   Participatiebudget  Het participatiebudget betreft één budget waarbij de rijksmiddelen voor re‐integratie,  educatie en inburgering worden ontvangen. Ook al betreft het één budget, de middelen  worden vanuit de vakministeries BZK (voorheen WWI), OCW en SZW aan het budget  toegevoegd, en worden lokaal ingezet voor de realisatie van doelstellingen op het terrein  van re‐integratie, educatie en inburgering.  BDU Sociaal, Integratie & Veiligheid  Dit betreft vooruitontvangen rijksmiddelen vanuit de Brede Doel Uitkering Sociale  Integratie & Veiligheid 2005‐2009 ten behoeve van het Meerjaren Ontwikkelings  Programma III 2005‐2009 (MOP‐III). Na afloop van de GSB‐III periode is aanvullend met  het Rijk overeengekomen, dat kosten verbonden aan in 2009 gestarte  inburgeringstrajecten t/m 2011 mogen worden opgevoerd. Ook dient deze post ter  dekking van de verwachte terugbetalingsverplichting uit hoofde van de reeds  verantwoorde inburgeringstrajecten.  GSO Sociaal, Integratie en Veiligheid  Hierin worden de rijksmiddelen vanuit het GSO 2005‐2010 als onderdeel van het MOP III  gestort in afwachting van de realisatie van het met de provincie afgesloten stadscontract.  Niet aangewende middelen moeten worden terugbetaald.    

 

Toelichting op de balans    Knelpunt budget woonwagens  Deze bevat ontvangen rijksmiddelen die bestemd zijn voor de aanpak van  woonwagencentra, in het bijzonder voor woonwagencentrum Tolhuis/Teersdijk. Dit is  afgewikkeld in 2012  Impulsregeling combinatiefuncties  Dit is bedoeld voor de implementatie impulsregeling brede scholen, sport en cultuur. Met  het invoeren van combinatiefuncties wordt de verbinding en samenwerking tussen  onderwijs, sport en cultuur versterkt. Een combinatiefunctie is een functie waarbij een  werknemer in dienst is bij één werkgever maar werkzaam is voor twee of meer sectoren.  Het Rijk heeft een bijdrage verstrekt om de impulsregeling te realiseren. De  combinatiefunctionaris gaat de komende jaren de sportverenigingen versterken, het  dagelijkse sport‐en beweegaanbod vergroten, het bewegingsonderwijs vernieuwen en de  samenwerking tussen sportverenigingen en onderwijs intensiveren. De ontvangen  rijksmiddelen zijn bestemd voor de uitvoering van de Impulsregeling combinatiefuncties.    RSP  In het kader van het Regionaal Samenwerkingsprogramma 2008‐2011 van de Provincie  Gelderland heeft Nijmegen als regiofunctie bijdragen ontvangen met betrekking tot  maatschappelijke opvang, het risico‐ en probleemgericht onderwijsbeleid en het risico‐ en  probleemgericht jeugdbeleid. Deze bijdrage is nagenoeg afgewikkeld in 2012.  Toelichting Verwijsindex  Het doel van dit project is het invoeren van de verwijsindex VIR in de regio Nijmegen e.o.  Uit de bijdrage van de provincie worden de kosten van een projectleider, evaluatie en  borging, procesregie en leiding, training en deskundigheidsbevordering, communicatie en  onvoorziene kosten. Afrekening met de Provincie vindt plaats in 2013.  Klimaatneutrale steden  Met het project "De groene Hub" willen we een stap zetten richting  klimaatneutraliteit en invulling geven aan duurzaam vervoer en de daarbij gewenste  transitie naar altematieve brandstoffen. Vanuit het Ministerie van Infrastructuur & Milieu  is een bijdrage van € 0,8 miljoen beschikbaar gesteld en wordt ingezet voor duurzame  mobiliteit. De Gemeente Nijmegen wordt afgerekend op inspanning en op resultaat. Er  wordt een proces ingericht om projectdoelen voor groen gas, duurzame logistiek en  kennisdeling te realiseren.  EU‐richtlijn omgevingslawaai  Dit betreft een bijdrage ten behoeve van het opstellen van geluidsbelastingskaarten en  actieplannen in de periode van 2010 tot en met 2013.    Medische heroïne behandeling  Dit betreft een subsidie voor het ondersteunen van de verslaafden bij het op een  volwaardige wijze gaan deelnemen aan de samenleving. Dit wordt gerealiseerd via  dagopvang, werk en huisvesting en het geven van psychische begeleiding en mentale zorg,  looptijd van het project tot en met 2015.    Rondje Heijendaal  Betreft investeringsbijdrage voor aanpassing wegen rond Heijendaal, universiteit en  medisch centrum. Afwikkeling in 2013.    Isolatiefonds Gelderland  Deze bijdrage is bestemd voor het energiezuinig maken van particuliere woningen, via  subsidiering energiebesparende maatregelen door eigenaren. Past binnen  klimaatdoelstellingen Nijmegen en Gelderland. In 2013 loopt deze regeling af; er volgt dan 

157   

Toelichting op de balans    ook afrekening van de huidige tranche. Het restant mag waarschijnlijk ingezet worden  voor de vervolgregeling. Einddatum nieuwe regeling is nog niet bekend.  Jeugd aan de Slag  De ontvangen middelen voor het project “Jeugd aan de Slag Extra” gedurende de  projectperiode voor de realisatie van de projectdoelen in te zetten.    De projectperiode gaat over de jaren 2011 en 2012 heen: 09‐02‐2011 t/m 8‐8‐2012.  Tijdens de projectperiode worden ultimo 2011 de ESF‐middelen (het voorschot 2011 ad  € 340.000) vastgehouden zodat ze in meerdere boekjaren beschikbaar en inzetbaar  blijven.  Francia Media  Het Valkhof wordt onderdeel van de Europese erfgoedroute De gemeente Nijmegen gaat  met Het Valkhof deelnemen aan het Europese project Francia Media, een project dat zich  richt op de vroege middeleeuwen en de periode van het Frankische Middenrijk. Belangrijk  onderdeel van het project is een erfgoedroute langs tien plekken die in de tweede helft  van de 9e eeuw van groot cultuurhistorisch belang waren. Het Valkhof wordt een van de  plekken van de erfgoedroute. Nijmegen ontvangt voor de deelname aan Francia Media in  totaal een Europese subsidie van € 160.000. We hebben een voorschot ontvangen van  € 43.000.  Subsidie TIP  Voor de realisatie van het huis van de Topsport (TIP) is een voorschot ontvangen op een  Europese subsidie. Ten gevolge van het stopzetten van TIP is deze subsidie derhalve als  terugbetalingsverplichting opgenomen.    Onderzoek scheepvaart  Subsidie ten behoeve van het voldoen aan de Europese normen voor luchtkwaliteit die  voor 2015 gelden, via stimulering schonere scheepvaart.    Effectonderzoek stadsverwarming  Bijdrage voor het voldoen aan de Europese normen voor luchtkwaliteit die voor 2015  gelden, via een onderzoek om het effect van stadsverwarming op de luchtkwaliteit in  beeld te brengen.    Vervolg Nijmegen West Weurt  Uitvoering gemeenschappelijke milieumaatregelen in Nijmegen‐West en Weurt door  Nijmegen, Beuningen en provincie Gelderland. Vervolg op Milieuprogramma Nijmegen‐ West Weurt 2007‐2010.Einddatum van dit vervolgtraject is naar verwachting eind 2013.    Regiocontract  Dit betreft een provinciale bijdrage van € 15 miljoen voor een veelheid aan regionale  projecten. Bij drie van deze projecten heeft de gemeente Nijmegen een trekkende rol: de  uitvoering van de Regionale Sociale Agenda binnen de regio Nijmegen ( € 1,9 miljoen), de  voortzetting van de Groene HUB 2013‐2015 ( € 0,5 miljoen) en de koppeling van de  regionale ‐ niet‐commerciële ‐ glasvezelnetwerken van Nijmegen en Arnhem ( € 0,2  miljoen).    Stadscontract  Voor de periode 2012 tot en met 2015 is een provinciale subsidie toegezegd van ruim € 14  miljoen. Verdeeld over de volgende projecten: 1.€ 900.000 voor programma Stadscentrum  , 2.€ 1.800.000  voor programma Cultuur en cultuurhistorie, 3. € 1.100.000  voor  programma Wijkaanpak, 4. € 3.950.000  voor programma Herstructurering, 5. € 400.000   voor programma Woningmarkten en 6. € 6.000.000  voor sleutelproject Waalfront.     

 

Toelichting op de balans    SFR Rijnwaalpad  Bijdrage ten behoeve van de aanleg snelfietsroute tussen Nijmegen en Arnhem.    E‐scooters  Bijdrage van de Stadsregio om te kunnen voldoen aan de Europese normen voor  luchtkwaliteit die voor 2015 gelden, via stimulering van aanschaf electrische scooters.    Dennenstraat  Provinciale bijdrage ten behoeve van de modernisering Dennenstraat en kruisingen met  zijwegen. 

159   

Niet uit de balans blijkende verplichtingen      Niet uit de balans blijkende verplichtingen 

9. Niet uit de balans blijkende verplichtingen  Niet uit de balans blijkende verplichtingen 

Bij het opstellen van de balans is de volgende gedragslijn gevolgd:    In de balans zijn niet opgenomen de op grond van beschikkingen, overeenkomsten  (huur/lease), toezeggingen etc. te baseren toekomstige vorderingen en/of schulden.  Tevens zijn geen voorzieningen getroffen voor toekomstige verplichtingen betreffende  vakantietoelagen, verlof, wachtgelden en dergelijke. Uitgangspunt daarbij is altijd geweest  dat de lasten in verband met deze verplichtingen in de toekomst zullen optreden  structureel gedekt zijn en moeten worden in de meerjarenbegroting  voor voorzienbare en calculeerbare toekomstige risico’s zijn in de balans voorzieningen  opgenomen.    Buiten de telling zijn bij de balans vermeld welke zakelijke zekerheidsstellingen en  gewaarborgde geldleningen de gemeente kent.    gewaarborgde leningen  Woningbouwvereniging Gelderland  Eigen woningverbetering met 50% deelname Rijk  Krediethypotheken  overige zakelijke zekerheidsstellingen   overige zakelijke zekerheidsstellingen   totaal 

percentage door de  gemeente   50%  50%  100%  100%  50%   

boekwaarde 31‐12‐2012 

bedragen x € 1.000  boekwaarde 31‐12‐2011 

78  574.800  661  1.465  30  577.034 

92  541.470  2.550  3.750  0  547.862 

Deelnemingen  BREED  Bij de GR Breed (werkvoorzieningschap Nijmegen e.o.) vindt een reorganisatie plaats. De  kosten die Breed hiervoor moet maken leiden tot een negatief vermogen bij Breed.  De werkelijke kosten van de reorganisatie zijn nog niet bekend en zijn begroot op € 11,3  miljoen. Gemeenten zullen meerjarig een subsidie verstrekken ten behoeve van de  versterking van het eigen vermogen van Breed. Deze subsidie wordt opgenomen in de  meerjarenbegroting.  Langlopende huurcontracten  Huurcontract Elckerlyk tot en met 1 december 2031 voor een bedrag van € 1,0 miljoen   Triavium contract tot en met 23 september 2033 voor een bedrag van € 1,1 miljoen.  Inkoopcontracten groter dan €1 miljoen inkoopwaarde  In totaal heeft de gemeente Nijmegende volgende contracten welke elk een  inkoopwaarde hebben van meer dan €1 miljoen. Hieronder staan de categorieën  weergegeven waaraan deze verplichtingen zijn aangegaan.      Catering   Schoonmaak   Elektriciteit   Gas   Water   Koffieautomaten en benodigdheden   Printers   Meubilair   Hardware   Archeologie  uridisch advies  

 

Niet uit de balans blijkende verplichtingen                

Notarieel advies  Gebouwbeheer  Inhuur uitzendkrachten  Verzekeringen  Software  Verkeerslichten  Parkeerautomaten  Beveiliging  Leerlingenvervoer  Telefonie  Post  Abonnementen en advertenties  Drukwerk 

  Niet uit de balans blijkende verplichtingen  Overzicht algemene dekkingsmiddelen 

161   

Overzicht algemene dekkingsmiddelen   

10. Overzicht algemene dekkingsmiddelen  Overzicht algemene dekkingsmiddelen 

In dit onderdeel wordt inzicht geboden in de algemene dekkingsmiddelen. Met algemene  dekkingsmiddelen worden de inkomsten bedoeld die geen specifiek bestedingsdoel  kennen. De belangrijkste daarvan zijn de Onroererende zaak belasting (OZB) en de  Algemene uitkering.    Algemene dekkingsmiddelen (x €  1.000)  Lokale heffingen  ‐ Onroerend zaak belasting  ‐ Hondenbelasting  ‐ Precariobelasting  Toeristenbelasting  Algemene uitkering  Dividenden  Uitkering NUON  Saldo financieringsfunctie  Totaal 

Primitieve begroting  2012 

Dynamische begroting  2012 

  59.062  1.073             518  279    206.233  575  2.260  6.677  276.677 

  60.200  1.072         565   279   204.888   470  2.260   9.161   278.895  

Realisatie   2012    60.710  1.080  598               271  204.828  488       2.260  9.316  279.551 

  Voor een nadere toelichting op de lokale heffingen, wordt verwezen naar de paragraaf  lokale heffingen. Hierin staan alle belastingopbrengsten vermeld, ook de kosten  gerelateerde heffingen, zoals bijvoorbeeld de rioolheffing.    De bedragen genoemd in de paragraaf en bovenvermelde bedragen kunnen afwijken. In  bovenvermelde staat zijn de bruto‐opbrengsten in totaliteit opgenomen. Dat wil zeggen  inclusief afrekeningen voorgaande jaren. Daarentegen is geen rekening gehouden met  kwijtscheldingen, verminderingen e.d. In de paragraaf lokale heffingen wordt waar  mogelijk wel rekening gehouden met kwijtscheldingen en wordt alleen het belastingjaar  2012 opgenomen.    ONVOORZIEN  Besluit  Beginsaldo (primitieve begroting 2012)  Raadsvoorstel 7/2012 planschadevergoeding  Restant saldo onvoorzien op 31‐12‐2012  

 

 

programma 

raming onvoorzien 

1042 Bestuur & Middelen 

441 

1031 Ruimte & Cultuurhistorie 

‐110 

  

331 

Bijlagen    Bijlagen 

Bijlagen 

163   

          . 

 

.   

I. Sisa bijlage       

 

165   

.           

  

 

.               

 

 

167   

.               

  

 

.                 

 

     

169   

.   

 

Bijlage Reserves   

II. Reserves    De in deze bijlage opgenomen informatie over reserves betreft:    STAAT VAN RESERVES   Bijlage Reserves 

In deze staat is opgenomen per reserve:  1. De stand van de reserve van 1 januari 2012;  2. De primitieve begroting van 2012;  3. De vermeerderingen t.o.v. de primitieve begroting zoals begroot volgens de  dynamische begroting;  4. De werkelijke vermeerderingen in 2012;  5. De onttrekkingen t.o.v. de primitieve begroting zoals begroot volgens de  dynamische begroting dus inclusief begrotingswijzigingen;  6. De werkelijke onttrekkingen in 2012;  7. De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves volgens de  resultaatbestemming 2011.      OVERZICHT MUTATIES IN DE RESERVE PER PROGRAMMA  Vervolgens wordt per programma aangegeven welke mutaties in de reserves hebben  plaatsgevonden, zowel begroot als werkelijk.  Hiermee wordt de koppeling gelegd tussen de mutaties in de diverse reserves en de  mutaties zoals vermeld in de rekening van lasten en baten per programma.    SPECIFICATIES VAN DE RESERVES     Per reserve is een fiche beschikbaar waarin opgenomen:   soort reserve;   instellingsbesluit;   de doelstelling van de reserve;   bestedingsplan;   voeding van de reserve;   bijzonderheden per reserve;   gewenste omvang;   einddatum;   het verloop van de reserve in het boekjaar.     

171   

Bijlage Reserves    Totaal overzicht reserve  S       

Naam reserve 

F022  Saldireserve  F002  Reserve Strategische  Investeringen  F003  Reserve Waalsprong  F004  1%‐regeling Beeldende  Kunst  F010  Verbeter.toegank.openb.geb.en  ruimte  F020 Reserve WWB  inkomensdeel  F025  Algemene bedrijfsreserve  F026  Res. Medische Heroine  Behandeling  F029  Reserve  onderwijshuisvesting  F030  Reserve BTW  Compensatiefonds  F031 Reserve GSB  F040  Reserve ISV  F045  Reserve stadsbrug  F046  Reserve afschrijving  F047  Reserve parkeerbijdrage  F053  Reserve WMO  F054  Res. Ondernemersfonds  Totaal   

 

Saldo   1‐1‐2012 

Vermeerdering  Vermeerderingen  Vermeerderingen  primitief begroot  dynamisch  realisatie  begroot  47.184  2.689  6.884  6.884  4.442  750      3.342  115 

   

  59 

  59 

 

 

 

0 

1.552 

 

 

18.523  712 

650   

7.707   

7.707   

1.688 

 

 

 

17 

 

 

 

0  2.629  43.468  1.061  1.165  2.247  600  127.292 

156    804    100  42    8.730 

    1.876    100      16.626 

    1.876    100      16.626 

99 

Bijlage Reserves      Naam reserve  Onttrekking  Onttrekking  Onttrekking  Bestemming  primitief  dynamisch  realisatie  resultaat   begroot  begroot  F022  Saldireserve  1.880  14.247  14.247  1.292  F002  Reserve Strategische    2.000  2.000    Investeringen  F003  Reserve Waalsprong  914  715  715    F004  1%‐regeling  175        Beeldende Kunst  F010         Verbeter.toegank.openbare  42  gebouwen en ruimte  F020 Reserve WWB  1.542        inkomensdeel  F025  Algemene  5.256  5.112  5.112  1.824  bedrijfsreserve  F026  Res. Medische    356  356    Heroine Behandeling    44  44    F029  Reserve  onderwijshuisvesting  F030  Reserve BTW        ‐17  Compensatiefonds  F031 Reseve GSB  856        F040  Reserve ISV    1.665  1.665  ‐245  F045  Reserve stadsbrug  31.422      210  F046  Reserve afschrijving  23  59  59    F047  Reserve        175  parkeerbijdrage  F053  Reserve WMO  289  2.247  2.247      600  600    F054  Res.  Ondernemersfonds  Totaal  44.387  27.045  27.045  3.239   

Saldo   31‐12‐2012  41.113  2.442  2.627  174 

99  0  22.942  356  1.644  0  0  718  45.554  1.003  1.440  0  0  120.112 

173   

Bijlage Reserves      SPECIFICATIE MUTATIE RESERVES PER PROGRAMMA  Naam reserve  Primitieve begroting 

Realisatie 

 

Baten 

lasten 

Programma 1022 Klimaat en Energie 

 

 

 

 

 

 

F022  Saldireserve 

 

 

50 

 

50 

 

F040  Reserve ISV 

878 

 

878 

 

878 

 

878 

0 

928 

0 

928 

0   

TOTAAL 1022 KLIMAAT EN ENERGIE 

Baten 

lasten 

 

 

 

 

 

 

Programma 1023 Groen en Water 

 

 

 

 

 

 

F040  Reserve ISV 

650 

 

787 

 

 

787 

650 

0 

787 

0 

 

787 

TOTAAL 1023 GROEN EN  WATER   

 

 

 

 

 

 

Programma 1032 Grondbeleid 

 

 

 

 

 

 

F002 Reserve Strategische Investeringen 

 

 

2.000 

 

 

2.000 

F022  Saldireserve 

 

 

3.000 

 

 

3.000 

F025  ABR 

6.971 

1.923 

5.112 

7.707 

‐7.706 

5.112 

F045  Reserve Stadsbrug 

5.936 

 

 

1.876 

‐1.876 

 

12.907 

1.923 

10.112 

9.583 

‐9.582 

10.112 

 

 

 

 

 

 

 

Programma 1042 Bestuur en Middelen 

 

 

 

 

 

 

TOTAAL 1032 GRONDBELEID 

F003  Reserve Waalsprong 

715 

 

715 

 

715 

 

F022  Saldireserve 

4.819 

2.726 

4.819 

4.119 

4.819 

4.119 

F054  Res. Ondernemersfonds 

 600 

 

 600 

 

 600 

 

6.134 

2.726 

6.134 

4.119 

6.134 

64.119   

TOTAAL 1042 BESTUUR EN MIDDELEN   

 

 

 

 

 

Programma 1043 Facilitaire diensten 

 

 

 

 

 

 

F022  Saldireserve 

 

 

 

115 

 

115 

F046  Reserve afschrijving 

17 

 

26 

 

26 

 

17 

0 

26 

115 

26 

115 

TOTAAL 1043 FACILITAIRE DIENSTEN   

 

 

 

 

 

 

Programma 1051 Zorg & Welzijn 

 

 

 

 

 

 

F022  Saldireserve 

1.115 

42 

1.115 

39 

1.115 

39 

F026 Reserve Medische Heroïnebehandeling 

356 

 

356 

 

356 

 

1.471 

42 

1.471 

39 

1.471 

39 

TOTAAL 1051 ZORG & WELZIJN   

 

 

 

 

 

 

Programma 1052 Sport 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

165 

 

 165 

 

165 

 

F046 Reserve afschrijving 

 25 

 

23 

 

23 

 

190 

0 

188 

0 

188 

0   

TOTAAL 1052 SPORT   

 

 

 

 

 

Programma 1061 Werk en inkomen 

 

 

 

 

 

 

F022 Reserve WWB inkomensdeel 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

3.928 

 

3.928 

50 

3.928 

50 

3.928 

0 

3.928 

50 

3.928 

50   

TOTAAL 9430 INTEGRATIE & EMANC. 

 

Dynamische  begroting  baten  lasten 

 

 

 

 

 

 

Programma 1062 Openbare ruimte 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

 

 

630 

 

630 

 

Bijlage Reserves    TOTAAL 9510 ECONOMIE 

0 

0 

630 

0 

630 

0   

 

 

 

 

 

 

Programma 1071 Cultuur 

 

 

 

 

 

 

F004 1%‐regeling beeldende kunst 

175 

 

 

59 

 

59 

F046 Reserve afschrijving  TOTAAL 1071 CULTUUR 

7 

 

 10 

 

 10 

 

182 

0 

10 

59 

10 

59   

 

 

 

 

 

 

Programma 1072 Mobiliteit 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

500 

313 

500 

313 

500 

313 

F046 Reserve parkeerbijdrage  TOTAAL 1072 MOBILITEIT   

 

100 

 

100 

 

100 

500 

413 

500 

413 

500 

413 

 

 

 

 

 

 

Programma 1073 Onderwijs 

 

 

 

 

 

 

F022 Saldireserve 

40 

 

 40 

 

40 

 

F029 Reserve onderwijshuisvesting 

 44 

 

44 

 

44 

 

84 

0 

84 

0 

84 

0 

 

 

 

 

 

 

 

Niet via programma overhevelen restant WMO  reserve naar saldireserve 

 

 

 

 

2.248 

2.248 

TOTAAL 1073 ONDERWIJS 

 

 

 

 

 

 

 

Totaal 

26.942 

5.104 

24.797 

14.378 

27.045 

16.626 

     

175   

Bijlage subsidies    Bijlage subsidies 

 

III. Subsidies    In deze bijlage worden de subsidies boven € 300.000  per gesubsidieerde instelling en  programma  weergegeven. Indien er sprake is van meerdere subsidiestromen bij een  instelling dan is de informatie hierover opgenomen in het Uitvoerings Programma  Subsidies 2013.      Naam  Stichting Vierdaagsefeesten  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1013 Citymarketing en externe betrekkingen  Doelstelling  H1 (Internationale) samenwerking en public affairs  H2 Promotie  H3 Coördinatie evenementen  Gesubsidieerd sinds  2007. De subsidie is geregeld in een convenant dat doorloopt tot en met  2013. De Stichting Vierdaagsefeesten is de opvolger van het Actief Comité  Binnenstad Nijmegen dat eerder voor hetzelfde subsidie ontving (+/‐ 1982).  De (jaarlijkse) gemeentelijke    subsidie  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2011  2012  2013  2013  € 464.112   €475.715  € 485.229  €485.229  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee.   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Vanaf 2014 zal de generieke korting van 5% ingaan. Het lopende  of financiële risico’s/  subsidiebedrag zal hiermee worden gekort.  bijzonderheden    Naam  Sportfondsen Nijmegen NV  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1052 Sport  Doelstelling  H1: Sportstimulering  H3: Kwalitatief goede sportaccommodaties  Gesubsidieerd sinds  1966  De (jaarlijkse) gemeentelijke    werkelijk   begroot   werkelijk  subsidie  werkelijk  2011  2012  2013  2013   2.483.447  2.160.824  2.057.209  2.057.209  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee  Ontwikkelingen/inhoudelijke  In 2013 wordt samen met Sportfondsen Nijmegen en de zwemverenigingen  of financiële risico’s/  De Gezamenlijke Opgave uitgewerkt om te komen tot nieuwe  bijzonderheden  subsidieafspraken en een Meerjarenonderhoudsplan voor de komende jaren.  Met ingang van 2014 dient een taakstellende bezuiniging van  € 175.000 te  worden gerealiseerd.  In 2013 wordt het nieuwe Erica Terpstrabad in gebruik genomen en het  huidige zwembad Oost afgestoten.    

 

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling 

Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Het Inter‐lokaal  Nijmegen  1061 Werk & Inkomen  ondersteunen huishoudens met laag inkomen in optimaliseren van inkomen  en stabiliseren financiële situatie (H3)  aanbieden van leerwerktrajecten voor bijstandsgerechtigden met als doel  uitstroom naar reguliere arbeid (H4)       werkelijk   begroot   werkelijk  werkelijk  2011 2012 2013 2013 €511.373 € 522.167  €534.813  volgt     Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja   

Ontwikkelingen/inhoudelijke  Het Inter‐lokaal voert voor het programma Werk & Inkomen de projecten  of financiële risico’s/  formulierenbrigade (€ 325.524) en project schuldhulpverlening (€ 196.643)  bijzonderheden  uit. Sinds 2011 worden beide projecten uitgevoerd binnen de Werkcorporatie  Maatschappelijke Dienstverlening. Voor de re‐integratietrajecten ontvangt  Het Inter‐lokaal vanuit het Werkdeel een vergoeding voor de kosten van  begeleiding en opleiding.   In 2012 zien we dat meer Nijmeegse burgers forse financiële problemen  hebben. Dit leidt tot een toenemend beroep op stabiliseringstrajecten van het  project schuldhulpverlening. We zijn voornemens om in 2013 ruim € 100.000  meer subsidie te verlenen.    Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling (aan welke  hoofddoelstelling in het  programma levert de  instelling een bijdrage?)  Gesubsidieerd sinds.  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Ontwikkelingen/inhoudelijke  of financiële risico’s/  bijzonderheden   

Het Inter‐lokaal  Nijmegen  1051 ‐ Zorg en Welzijn  Inwoners met verschillende achtergronden voelen zich thuis  in Nijmegen en  kunnen volwaardig participeren. Er is ruimte voor ‘anders zijn’ en er zijn  gelijke kansen voor iedereen, ongeacht leeftijd, afkomst, uiterlijk, beperking,  geslacht of seksuele voorkeur. Mensen kunnen zichzelf zijn in Nijmegen.  1976  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2011  2012  2013  2013  500.662  1.204.283  758.432    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ten opzichte van 2011 zijn in de budgetsubsidie van 2012 meerdere subsidies  meegenomen die in 2011 nog afzonderlijk aan Het Interlokaal zijn verleend. In  2013 wordt de subsidie aan Jongerenwerk Dukenburg apart beschikt. 

177   

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling   Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Stichting Samenwerkingsverband Weer Samen Naar School PO  Nijmegen  1051 Zorg & Welzijn  H2: optimale kansen voor de jeugd  2000  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2011  2012  2013  2013  420.674  420.674  420.674    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja, tevens subsidie voor de instandhouding zorgstructuur 4‐12 jaar  .  Ontwikkelingen/inhoudelijke  In het coalitieakkoord 2010‐2014 is een bezuinigingstaakstelling opgenomen  of financiële risico’s/  voor het schoolmaatschappelijk werk PO van € 30.000 in 2011 en vervolgens  bijzonderheden  met ingang van 2012 €  30.000 structureel. De taakstelling voor 2011 is  gerealiseerd. Voor de jaren 2012 en 2013 vervalt deze taakstelling, de  ingeboekte bezuiniging wordt elders gedekt binnen het product Jeugd.    Naam  GGD Regio Rivierenland   Vestigingsplaats  Tiel  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  2010, daarvoor vond bekostiging van dit aanbod plaats via de gemeente Tiel.   De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  317.351  315.606  386.965    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Op 01‐07‐2013 fuseren de GGD regio Nijmegen en de GGD regio Rivierenland  of financiële risico’s/  tot één GGD Gelderland Zuid.  bijzonderheden    Naam  GGD Regio Nijmegen  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  2007, daarvoor via de gemeenschappelijke regeling  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  1.077.160  1.044.846  921.346    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Op 01‐07‐2013 fuseren de GGD regio Nijmegen en de GGD regio Rivierenland  of financiële risico’s/  tot één GGD Gelderland Zuid.  bijzonderheden   

 

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Hera  Nijmegen  1051 Zorg & Welzijn  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren     1999 (daarvoor aan rechtsvoorganger, St. Blijf van mijn lijf)  werkelijk   begroot 2013  werkelijk 2013  werkelijk  2011  2012  1.189.243  1.280.296  1.273.254    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee, niet vanuit de gemeente Nijmegen (er zijn echter wel andere gemeenten  die Hera ook financieren, Hera is werkzaam in de provincie Gelderland).  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Hera is in 2012 gefuseerd met vrouwenopvanginstelling VieJa uit Utrecht, de  of financiële risico’s/  nieuwe organisatie heet Moviera. Voor de vrouwenopvang in Nijmegen heeft  bijzonderheden  deze fusie geen gevolgen.       Naam  IrisZorg  Vestigingsplaats  Arnhem (hoofdkantoor)  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  2007 (daarvoor rechtsvoorgangers Arcuris, Passade, de Grift)  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk 2013  werkelijk 2011  werkelijk 2012   begroot 2013  subsidie  Arrangement   Arrangement   Arrangement     7.595.233  7.374.070  7.621.498  N.v.t.  MHB 837.113  MHB 853.855      Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja, naast budgetsubsidie algemeen en Medische Heroïne Behandeling (MHB)  ook subsidie voor (kleine) projecten.  De instelling wordt voor het grootste deel gefinancierd vanuit de AWBZ en  Zorgverzekerinsgwet, daarnaast justitiële middelen en Jeugdzorggelden.  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Pro Persona   Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  Gesubsidieerd sinds  2007, daarvoor was het AWBZ gefinancierd aanbod  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  302.760  308.230  306.535    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja.  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden   

179   

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling 

Tandem  Nijmegen  1051 Zorg & Welzijn  H1: Stimuleren participatie  H2: Optimale kansen voor de jeugd  H4: Gelijke kansen voor iedereen  Gesubsidieerd sinds  +/‐1985  De (jaarlijkse) gemeentelijke    subsidie  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2011  2012  2013  2013  3.784.793  4.432.179  4.465.313    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Tandem wordt geconfronteerd met afbouw van gesubsidieerde arbeid en  of financiële risico’s/  bezuinigingen en gaat dientengevolge reorganiseren. Vooralsnog zijn er geen  bijzonderheden  risico’s verbonden aan deze operatie.      Naam  Zorggroep Zuid‐Gelderland  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H1: Stimuleren participatie  Gesubsidieerd sinds  +/‐1999  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  350.906  462.502  390.000    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Geen bijzonderheden.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Swon, het seniorennetwerk  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1051 Zorg & Welzijn  Doelstelling  H1: Stimuleren participatie  Gesubsidieerd sinds  1966  De (jaarlijkse) gemeentelijke   begroot 2013  werkelijk  werkelijk 2011  werkelijk 2012  subsidie  2013  2.033.525  2.192.240  2.142.714    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee (vanaf 2012 zijn de projecten meebegroot in de budgetsubsidie)    Ontwikkelingen/inhoudelijke  Naar aanleiding van de subsidieverlening 2012 is de raad per brief   of financiële risico’s/  geïnformeerd over de budgetsubsidie Swon 2012.  bijzonderheden  Swon realiseert een bezuiniging conform de efficiencytaakstelling opgelegd  aan de grote instellingen uit het  Coalitieakkoord.     

 

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

NIM  Nijmegen  1051 Zorg & Welzijn  H6: Zorg en opvang voor sociaal kwetsbaren  +/‐1976  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  2011  2012  2013  2013  2.964.002  3.453.144  3.214.677    Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Ten opzichte van 2011 zijn in de budgetsubsidie van 2012 meerdere subsidies  of financiële risico’s/  meegenomen die in 2011 nog afzonderlijk aan de NIM zijn verleend.  bijzonderheden    Naam  Doornroosje  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 Cultuur  Doelstelling   H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  Juli 1970  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  929.193  947.777  966.733  966.733  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nieuwbouw TPG‐lokatie gestart, oplevering 2014.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Lux  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 – Cultuur  Doelstelling   H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  2000  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  1.144.142  1.167.025  1.180.653  Nog niet  verleend.  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nieuwe bso m.i.v. 2013,. Deze is nog in voorbereiding  of financiële risico’s/  Lux heeft een negatief eigen vermogen en moeite om de lopende begroting  bijzonderheden  rond te krijgen.     

181   

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  

Museum het Valkhof  Nijmegen  1071 ‐ Cultuur  H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  1999  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  2.216.888  2.261.226  2.321.167  Nog niet  verleend  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja, het Valkhof krijgt ook subsidie van de Provincie  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Nieuwe bso m.i.v. 2013, generieke korting van toepassing.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  OBGZ  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 ‐ Cultuur  Doelstelling   H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds  Medio vorige eeuw (KvK september 1974)  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  5.307.242  5.413.387  5.523.495  5.521.655  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Nee  Ontwikkelingen/inhoudelijke  In 2011 en 2012 zijn er in totaal 7 van de 12 vestigingen gesloten; m.i.v. 2014  of financiële risico’s/  wordt de OBGZ structureel gekort met € 600.000.  bijzonderheden    Naam  De Lindenberg  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1071 ‐ Cultuur  Doelstelling  H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod.  Gesubsidieerd sinds    De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  3.880.194  3.922.098  3.635.944  3.634.944  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja (GSO tot 2012, Hatert)  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Vanaf  2013 is de cultuureducatie ondergebracht bij de schoolbesturen. De  of financiële risico’s/  subsidie van de Lindenberg is hiermee naar beneden bijgesteld.  bijzonderheden   

 

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling  

Stichting Keizer Karel Podia  Nijmegen  1071 ‐ Cultuur  H1: Het creëren van een prettige woon‐ en leefomgeving waarin bewoners en  bezoekers zich kunnen ontspannen, zich kunnen ontplooien en elkaar kunnen  ontmoeten in het gebruik van het culturele aanbod. Wij willen het huidige  gevarieerde cultuuraanbod behouden.   Gesubsidieerd sinds    De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  1.926.419  1.964.947  2.004.245  2.004.245          Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  2011 en 2012: ja.    Ontwikkelingen/inhoudelijke  In 2013 start de revitalisering van de Vereniging.  of financiële risico’s/  bijzonderheden    Naam  Stichting ROC‐Nijmegen e.o.  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  Onderwijs 1073  Doelstelling   H2: Ontwikkelingskansen  Gesubsidieerd sinds..  Eind jaren zeventig.  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk  werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  1.028.010  1.000.186  620.517     Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Verdere bezuiniging door het Rijk zoals de gelden voor de Vavo die worden  of financiële risico’s/  uitgenomen in het jaar 2013. Deze middelen zullen via het Rijk direct onder de  bijzonderheden  ROC’ s worden verdeeld. Het betekent op gemeentelijk niveau wel dat minder  geld bijv. voor laaggeletterden trajecten beschikbaar is.        Naam  Samenwerkingsverband VO/ROC  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1073 Onderwijs  Doelstelling   H3: Verminderen van het aantal voortijdig schoolverlaters.  Gesubsidieerd sinds..  Onderdelen van het Flex College worden al gesubsideerd sinds begin jaren  tachtig. Het Flex College als voorziening wordt sinds 2009 gesubsidieerd.    De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk   begroot  werkelijk   werkelijk  subsidie  2011  2012  2013  2013  1.105.280  1.105.280  842.378       Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja.   Ontwikkelingen/inhoudelijke  Het Flex College biedt aan ruim 300 overbelaste leerlingen een zorg‐ en  of financiële risico’s/  onderwijsprogramma aan, om te voorkomen dat de jongeren uitvallen uit het  bijzonderheden  onderwijs.   

183   

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling   Gesubsidieerd sinds  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Stichting KION  Nijmegen  Programma Onderwijs 1073  H 2: Ontwikkelingskansen  Begin jaren negentig  werkelijk   begroot  werkelijk  2011  2012  2013  3.713.660  3.348.000  1.600.000 

werkelijk  2013  Moet nog  verleend  worden  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Samen met ouders, kinderopvangaanbieders, schoolbesturen en stichting  of financiële risico’s/  KION is nieuw beleid ontwikkeld voor de voorschoolse voorzieningen voor 0  bijzonderheden  tot 4 jarigen in Nijmegen (VVO).  Voor stichting KION betekent dit dat we in  2013  tot 1‐8‐2013 subsidie verleend wordt. Vanaf 2013 hebben ook andere  aanbieders de mogelijkheid peuterarrangementen en voor‐en vroegschoolse  ecucatie aan te bieden.  Medio februari 2013 zal het college van B&W naar verwachting besluiten het  over de subsidie toekening aan KION.       Naam  Stichting Conexus (OAB)  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1073 Onderwijs  Doelstelling   H2: Ontwikkelingskansen  Gesubsidieerd sinds.  2008  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2011  2012  2013  2013  subsidie  621.883  621.883  621.883  621.883  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  We bereiken ruim meer dan 200 kinderen. Via het bestuurakkoord met het  of financiële risico’s/  Rijk dat in november is getekend door de 33 grote gemeenten ontvangen we  bijzonderheden  in 2013  geld om meer schakelklassen te realiseren.       Naam  Stichting Conexus (brede scholen)  Vestigingsplaats  Nijmegen  Programma  1073 Onderwijs  Doelstelling   H2: Ontwikkelingskansen  Gesubsidieerd sinds.  2008  werkelijk   begroot  werkelijk  De (jaarlijkse) gemeentelijke  werkelijk  2011  2012  2013  2013  subsidie  1.069.682  1.091.076  1.112.898  1.112.898  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Er is een projectplan: doorontwikkeling brede scholen vastgesteld en een  of financiële risico’s/  brede inventarisatie op alle openwijkscholen gemaakt. Naast de 14 open  bijzonderheden  wijkscholen hebben zich 11 scholen aangemeld die voor medio 2015 ook  brede school willen worden.     

 

Bijlage subsidies      Naam  Vestigingsplaats  Programma  Doelstelling   Gesubsidieerd sinds.  De (jaarlijkse) gemeentelijke  subsidie 

Stichting Josephscholen  Nijmegen  1073 Onderwijs  H2: Ontwikkelingskansen  2000  werkelijk  werkelijk   begroot  werkelijk  2011  2012  2013  2013  456.084   465.206    474.510    474.510  Is er bij deze instelling sprake van meerdere subsidiestromen:  Ja  Ontwikkelingen/inhoudelijke  Er is een projectplan vastgesteld doorontwikkeling brede scholen vastgesteld  of financiële risico’s/  en een brede inventarisatie op alle openwijkscholen gemaakt. Naast de 14  bijzonderheden  open wijkscholen hebben zich 11 scholen aangemeld die voor medio 2015  ook brede school willen worden.           

185   

Bijlage VIII Lijst met afkortingen    Bijlage VIII Lijst met afkortingen 

IV. Lijst met afkortingen      ABR  ARN  AVA  AVOI  AWBZ  b   B&V  BAG   Bbz  BDU  BDU‐SIV  BGR  BNG  BRA  BRN  BRP  BRW  BSN  BTW  BTWCF   BW   BWN  CAO  CAZ  CBS   CEP  CJG  COA  CPB  CPI  CPO  CWI  DCO   DGG   DIW  DSB  DU  DWS  EFRO  ELI  EMT  EPN  ESF  FES  Fido  FLO   FPU  GBA  GEM  GF  GFT  GGD  GGZ 

 

Algemene Bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf  Afvalverwerking Regio Nijmegen  Algemene vergadering van Aandeelhouders  Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur  Algemene Wet bijzondere Ziektekosten  baten   Begroten en Verantwoorden  Basisregistraties adressen en gebouwen  Bijstandsbesluit zelfstandigen  Brede Doeluitkering  Brede Doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheid  Basisgebouwenregistratie  Bank der Nederlandse Gemeenten  Basisregistratie adressen  Begrotingsrichtlijnen Regio Nijmegen  Basisregistratie Personen  Brandweer  Burgerservicenummer  Belasting Toegevoegde Waarde  BTW Compensatiefonds  Begrotingswijziging  Belangenbehartiging WAO Nijmegen  Collectieve Arbeidsovereenkomst  Collectieve Aanvullende Ziektekostenverzekering  Centraal Bureau voor de Statistiek  Centraal Economisch Plan  Centrum voor Jeugd en Gezin  Centraal Orgaan Asielzoekers  Centraal Planbureau  Consumentenprijsindex  Collectief Particulier Opdrachtgeverschap  Centrum voor Werk en Inkomen  Directie Concern  Directie Grondgebied  Directie Inwoners  Directie Stadsbedrijven  Decentralisatie‐uitkering  Directie Wijk en Stad  Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling   Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie  Energie en Milieu Technologie  Energie Prestatie Norm  Europees Sociaal Fonds  Fonds Economische Structuurversterking   Wet Financiering Decentrale Overheden  Functioneel Leeftijdsontslag  Flexibel Pensioen en Uittreden  Gemeentelijke Basisadministratie  Gemeenschappelijke Exploitatiemaatschappij  Gemeentefonds  Groente, Fruit en Tuinafval  Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst   Geestelijke Gezondheidszorg 

Bijlage VIII Lijst met afkortingen    GHOR  GR  Grex   GRP  GSB  GSO  HAN  HOV  HRM  I&M   IBOR  ICT  ID‐baan  IOAW  IOAZ  IP  IPO   ISV  IU  IV  Jeugd‐GGZ  JGO  KCC  KIEMT  KKP   l   Leningen o/g   Leningen u/g   MARN  MFC  MIRT   n   NFIA  NFIS  NJN   NKS  NTC  nugger  NVM   O&S   OAB  OBGZ  OBW  OHV  OKE  OM  OMBD   OV  OZB   P&O  PDV  PIO  PM   PN   PPS  R&A 

Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio  Gemeenschappelijke Regeling  Grondexploitatie  Gemeentelijk Rioleringsplan  Grotestedenbeleid  Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid  Hogeschool Arnhem Nijmegen  Hoogwaardig Openbaar Vervoer  Human Resource Management  Ministerie van Infrastructuur en Milieu  Integraal Beheer Openbare Ruimte  Informatie‐ en communicatietechnologie  Instroom‐Doorstroom‐Baan  Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelfstandigen  Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze  werknemers  Investeringsplan  Interprovinciaal Overleg  Investering Stedelijke Vernieuwing  Integratie‐uitkering  Integrale Veiligheid  Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg  Jeugdgroepenoverleg  Klantcontactcentrum  Kennis en Innovatienetwerk Energie en Milieutechnologie  Keizer Karel Podia  lasten   Leningen opgenomen geld  Leningen uitgeleend geld  Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen  Multifunctioneel Centrum  Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport  nadeel   Netherlands Foreign Investment Agency  Nijmeegs Financieel Informatiesysteem  Najaarsnota  Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking  Novio Tech Campus  Niet‐uitkeringsgerechtigde; iemand zonder een uitkering  Nederlandse Vereniging voor Makelaars  Onderzoek en Statistiek  Onderwijsachterstandenbeleid  Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid  Ontwikkelingsbedrijf Waalfront  Onderwijshuisvesting  Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie  Openbaar Ministerie  Overheidsgelden met meerjarig bestedingsdoel  Openbaar Vervoer  Onroerendezaakbelasting  Personeel & Organisatie  Perifere Detailhandel Vestiging  Planexploitatie In Ontwikkeling  Pro Memorie: Als stelpost opgenomen, de werkelijke waarde is nog niet bekend  Perspectiefnota  Publiek Private Samenwerking  Randvoorwaarden en Aanbevelingen  187   

Bijlage VIII Lijst met afkortingen    RAV   RBT‐KAN  RIE   RMC  RNI  ROC  RSI   RSP  RUD  SB   Soza  SSHN  SU  SW   TIP  UMC  USV  UWV  v   VGP  VIR  VJN   VMC  VNG   VO   VSA  VVE  Vzh  VZP  W&I  Wabo  WAP  WGA  Wgr   Wij  WIW  Wmo   WO2  WOZ  Wsnp  Wsw  Wth  Wwb  WWNV  Z&W  ZAT  ZOR     

 

Regionale Ambulance Voorziening  Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen  Risico Inventarisatie en Evaluatie  Regionaal Meld‐ en Coördinatiepunt  Register Niet‐Ingezetenen  Regionaal Opleidingen Centrum  Reserve Strategische Investeringen  Regionaal Samenwerkingsprogramma  Regionale Uitvoeringsdienst  Stadsbegroting  Sociale Zaken  Stichting Studentenhuisvesting Nijmegen  Specifieke Uitkering  Sociale Werkvoorziening  Topsport‐ en Innovatiepark  Universitair Medisch Centrum  Uitvoeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing  Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen  voordeel  Voortgangsrapportage Grote Projecten  Verwijsindex Risicojongeren  Voorjaarsnota  Verkeersmanagementcentrale  Vereniging Nederlandse Gemeenten  Voortgezet Onderwijs  Afdeling Vastgoed, Sportservice en Accommodaties  Voor‐ en Vroegschoolse Educatie  Voorzieningenhart  Stedelijk Voorzieningenplan  Programma Werk & Inkomen  Wet algemene bepalingen omgevingsrecht  Wijkaanpakplan; Wijkactieplan  Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten  Wet Gemeenschappelijke Regelingen  Wet Investeren In Jongeren  Wet inschakeling werkzoekenden   Wet Maatschappelijke Ondersteuning  Tweede Wereldoorlog  Wet waardering onroerende zaken   Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen  Wet Sociale Werkvoorziening  Wet Tijdelijk Huisverbod  Wet Werk en Bijstand  Wet Werken Naar Vermogen  Programma Zorg & Welzijn  Zorgadviesteam  Zorgoverleg Risicojongeren 

                                                   

                  UITGAVE  Gemeente Nijmegen    OMSLAG  OptimaForma, Nijmegen    FOTOGRAFIE  Ellen van de Waterbeemd    DRUK  DPN, Nijmegen        April 2013         

189   

Voortgangsrapportage Grote Projecten April 2013

Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Nijmegen 

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Voortgangsrapportage Grote Projecten April 2013

Inhoudsopgave   1  Inleiding  1.1  Algemeen: De Voortgansrapportage Grote Projecten (VGP)  1.2  Het Ontwikkelingsbedrijf  1.3  Grondbeleid  1.4  Risicobeheer  1.5   Nieuwe opzet VGP  1.6   Risiconota Ontwikkelingsbedrijf Nijmegen 2012.  2  Parameters  2.1  Parameters Ontwikkelingsbedrijf  2.2.  Parameters verbonden partijen  3  Marktontwikkelingen, woningbouw en bedrijventerreinen  3.1   Actueel  3.2   Woningmarkt  3.3  Bedrijventerreinen  3.4  Detailhandel  3.5  Kantoren  4  Producten Grondbeleid  5  Verbonden partijen  5.1  Algemeen  5.2  GEM Waalsprong  5.3  GEM Waalfront  5.4  Bergerden  5.5  Bijsterhuizen  5.6  Overige verbonden partijen  6  Algemene Bedrijfs Reserve ‐ Risicobeleid  6.1  Algemeen  6.2  Het verloop van de ABR in 2012  6.3  Risicoparagraaf van het Ontwikkelingsbedrijf  6.4  Meerjarenraming van de ABR  7  Alternatieve scenario’s  7.1   Het zwarte scenario en het Japanse scenario  7.2  Resultaten scenario’S  7.3  Conclusie  8  Plankosten  9  Besluitvorming  9.1   Besluitvorming  10  Overzicht Planexploitaties  10.1  Leeswijzer  10.2  Inhoudsopgave  10.3  Kaart  planexploitaties       

Ontwikkelingsbedrijf

2  2  2  2  3  3  4  5  5  6  8  8  8  11  14  14  16  26  26  26  29  29  30  31  32  32  33  36  38  40  40  41  42  43  45  45  47  47  47  49 

1

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

1 Inleiding     

Marktontwikkeling, woningbouw en bedrijventerreinen  Grondbeleid 

1.1  ALGEMEEN: DE VOORTGANSRAPPORTAGE GROTE PROJECTEN (VGP)  Deze rapportage heeft tot doel het Stadsbestuur inzicht te geven in de voortgang van de planexploita‐ ties (zijn projecten als bijvoorbeeld Plein 1944, het Willemskwartier of het Waalfront) van het Ontwik‐ kelingsbedrijf binnen het programma Grondbeleid. Dit geldt ook voor de daaruit voortvloeiende finan‐ ciële mutaties in de Algemene Bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf. Het biedt inzicht in de  voortgang, planning, programmabijstellingen, financiële aanpassingen en/of risico’s bij projecten. Zo‐ nodig moeten hier besluiten over worden genomen.  In deze VGP staat informatie over alle planexploitaties, informatie over de deelnemingen (zoals   Waalfront) en samenwerkingen (bijv. Bergerden en Bijsterhuizen) die zijn ondergebracht bij het Ont‐ wikkelingsbedrijf. Ook is hierin opgenomen de informatie over de reservepositie (ABR) van het Ont‐ wikkelingsbedrijf, de zgn. Planexploitaties in ontwikkeling (PIO= haalbaarheidsstudies, research & de‐ velopment) , en de strategische gronden.  Daarnaast is deze rapportage een verantwoordingsinstrument over de gedane zaken en biedt control‐  en sturingsmogelijkheden voor de ontwikkelingsportefeuille van het programma Grondbeleid. Deze  rapportage wordt besluitvormend aan de Gemeenteraad voorgelegd en is vervolgens de basis voor de  verdere uitvoering van de projecten.   

1.2  HET ONTWIKKELINGSBEDRIJF  Uitvoering van het programma grondbeleid is de kerntaak van het Ontwikkelingsbedrijf. Hier worden  projecten met een fysieke dimensie ter uitvoering van sectoraal beleid in uitvoering genomen. Dit ge‐ beurt met gebruikmakking van de instrumenten zoals opgenomen in de kadernota grondbeleid (de  planexploitatie*), de PIO’ **), onteigeningsprocedures, samenwerking oftewel publiek‐private sa‐ menwerking en strategische verwervingen.    *) De planexploitatie is het financiële en inhoudelijke kader ‐ vastgesteld door de Raad ‐ waarbinnen we (haalbaar  gebleken) projecten kunnen uitvoeren. Hiermee wordt het mogelijk om sectorale beleidsdoelstellingen met een  ruimtelijke dimensie (wonen, cultuur, etc.) binnen een vooraf vastgesteld kader (zowel inhoudelijk als financieel) te  realiseren.   **) De PIO’s, (planexploitatie in ontwikkeling) zijn de haalbaarheidsonderzoeken of quick scans naar ruimtelijke  ontwikkelingen in de stad, waarbij we zowel politiek‐bestuurlijke, technische, ruimtelijke en planeconomische as‐ pecten onderzoeken.   

1.3  GRONDBELEID  Het Ontwikkelingsbedrijf is aanspreekpunt en contractpartij voor externe ontwikkelaars (bijvoorbeeld  aan‐ en verkopen, anterieure overeenkomsten) en treedt vervolgens op als opdrachtgever binnen de  gemeentelijke organisatie. De realisatie van projecten geschiedt altijd binnen een planexploitatie die  het Ontwikkelingsbedrijf voorbereidt en uitvoert. Het Ontwikkelingsbedrijf is verantwoordelijk voor de  inhoudelijke en financiële voortgangsrapportages over deze projecten aan College en Raad.    In juni 2010 is de herziene Kadernota Grondbeleid door de Gemeenteraad vastgesteld. Hierin wordt  uitvoerig ingegaan op het zgn. grondbeleid en de wijze waarop hiermee in Nijmegen wordt omgegaan.  Het  gaat  hier  onder  meer  om  de  voorwaarden  waaronder  wij  actief  grondbeleid  voeren,  het  instru‐ mentarium dat we hier voor inzetten, maar ook hoe de sturing en verantwoording is gewaarborgd.  Ontwikkelingsbedrijf

2

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Kortheidshalve wordt voor meer informatie verwezen naar de Kadernota Grondbeleid “Ontwikkeling  op goede gronden”, zoals deze is vastgesteld op 30 juni 2010 door de Gemeenteraad.   

1.4  RISICOBEHEER  De  uitvoering  van  grondbeleid  brengt  risico’s  met  zich  mee.  Zeker  bij  actief  grondbeleid,  waarbij  de  gemeente  zelf  gronden  aankoopt,  ontwikkelt  en  uitgeeft  (bijvoorbeeld  Waalfront).  Hier  zijn  grote  (voor)investeringen mee gemoeid en de looptijden van projecten zijn vaak lang. Voorbeelden van risi‐ co’s  in  gebiedsontwikkelingsprojecten  zijn:  het  tegenvallen  van  bezwaar‐  en  beroepsprocedures,  te‐ genvallende grondwaarden door economische ontwikkelingen, vertraging  in de verkoop van gronden   en het aantreffen van onverwachte vervuilingen of archeologische bijzonderheden. Dergelijke risico’s  kunnen  leiden  tot  financiële  nadelige  effecten.  Risicobeheer  van  projecten  is  daarom  van  groot  be‐ lang. Door risicobeheer goed toe te passen, neemt de omvang van de risico’s af. Het is echter niet mo‐ gelijk om alle risico’s volledig te elimineren. Een restrisico blijft altijd bestaan. De ABR (Algemene Be‐ drijfsReserve) van het Ontwikkelingsbedrijf is een financiële buffer voor het afdekken van financiële ri‐ sico’s in de planexploitaties (het zogenaamde weerstandsvermogen). De resultaten van de planexploi‐ taties, positief en negatief, verrekenen we met de ABR. De risico’s in de planexploitatie brengen we zo  goed mogelijk, met behulp van vastgelegde methodieken, bij de vaststelling van een planexploitatie in  beeld. Bij iedere VGP en bij herzieningen maken we per project opnieuw een risicobeoordeling. Dit re‐ sultaat wordt meegenomen in de beoordeling van de totale projectenportefeuille, in de wetenschap  dat  nooit  alle  risico’s  tegelijkertijd  optreden.  Het  totaal  aan  risico’s  wordt  afgedekt  in  de  ABR.  Voor  meer  inhoudelijke  informatie  rond  risicobeheer  en  de  algemene  bedrijfsreserve  van  het  ontwikke‐ lingsbedrijf wordt verwezen naar hoofdstuk 6 van deze rapportage.   

1.5   NIEUWE OPZET VGP  Op 20 juni 2012 heeft de gemeenteraad bij de behandeling van de Perspectiefnota 2013 de motie “Be‐ ter sturen door betere informatie” aangenomen. De motie roept op tot het voorleggen van een voor‐ stel ten aanzien van een nieuwe opzet van de VGP. Overleg hierover heeft geleid tot inhoudelijke en  procesmatige aanpassingen. Inhoudelijk dient de VGP als volgt te worden aangepast:  

Een integraal overzicht ten aanzien van Wonen en Bedrijventerreinen wordt opgenomen  (m.a.w. hoe stroken de planexploitaties met het vigerende beleid op die terreinen) 



Nadere financiele informatie verdwijnt in de nieuwe versie en zal digitaal beschikbaar ge‐ steld worden 



Bezien zal worden in hoeverre de rubricering van planexploitaties op stadsdeel kan plaats‐ vinden. 

  Procesmatig is afgesproken dat het VGP voortaan in januari/februari van elk jaar verschijnt, waarbij de  peildatum 1 oktober van het daaraan voorafgaande jaar is. In mei – peildatum 1 januari – volgt vervol‐ gens een update waarin de belangrijkse ontwikkelingen en afwijkingen worden gemeld. In oktober  verschijnt vervolgens de risiconota.    Dit jaar (2013) is de overgangsperiode. Dit VGP is inhoudelijk aangepast , maar nog volgens het be‐ staande planningsritme met als peildatum 1 januari 2013. Aan de eerste twee inhoudelijke aanpassin‐ gen wordt invulling gegeven. De koppeling van de rubricering van planexploitaties aan de indeling  produkten programma Grondbeleid zoals opgenomen in de begroting is vooralsnog gehandhaafd. In  de bijlage van de VGP wordt een overzicht gegeven van de planexploitaties per stadsdeel.   

Ontwikkelingsbedrijf

3

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

1.6   RISICONOTA ONTWIKKELINGSBEDRIJF NIJMEGEN 2012.  Op 14 november 2012 is de Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2012 door de gemeenteraad vastgesteld.  Er is in de risiconota uitvoerig ingegaan op de economische situatie met cijfers en feiten. Het is duide‐ lijk dat voorlopig de vastgoedmarkt stagneert of zelfs verslechterd. De belangrijkste effecten op de  projecten van het Ontwikkelingsbedrijf zijn:  

Teruglopende afzet van vastgoed en bouwpercelen; 



Risicomijdend gedrag door ontwikkelende partijen; 

 Moeizame financiering door ontwikkelende partijen/banken.    Bewust van de crisis en gelet op het economisch perspectief zijn in de Risiconota twee scenario’s ge‐ toond: het basisscenario (voorheen het pessimistische scenario) en een vergelijking met het, op ver‐ zoek van de raad, eerder opgestelde zwarte scenario. Dit zwarte scenario werd in voorjaar 2012 opge‐ steld, nadat de Raad op 21 maart 2012 de onderzoeksopzet voor het zwarte  scenario vaststelde. Op  23 mei 2012 is de Raad –onder geheimhouding‐ uitvoerig geïnformeerd over de uitkomsten van dit  scenario. De volgende uitgangspunten zijn hierbij gehanteerd:  

daling van de grondopbrengsten met 18,5 procent gedurende de komende 5 jaren  



daling van de grondkosten met 3,75 procent gedurende de komende 5 jaren; 



vertraging van 2 jaar door lager afzettempo; 

 toename van de planbegeleidingskosten door de vertraging.    De conclusie van het basisscenario in de Risiconota 2012 is dat de stand van de ABR net voldoende is   om de risico’s in projecten op te vangen, exclusief de GEM Waalsprong. De effecten van het zwarte  scenario zijn door de ABR niet op te vangen. Dan zullen aanvullende maatregelen moeten worden ge‐ troffen.    De gemeenteraad heeft de risiconota 2012 vastgesteld, ingestemd met het basisscenario en de aan‐ passing van de parameters (rente, kostenstijging en opbrengstenstijging). Voorts heeft de raad inge‐ stemd met het treffen van een voorziening van € 5,0 mln vanuit de ABR voor het project Waalfront en  met een vrijval van € 5,0 mln vanuit de Stadsbrug naar de ABR. Tot slot heeft de raad ingestemd met  de meerjarenraming van de ABR met bijbehorend risicoprofiel.         

Ontwikkelingsbedrijf

4

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

2  Parameters      

Parameters  Grondbeleid 

2.1  PARAMETERS ONTWIKKELINGSBEDRIJF 

                                     

Bij het opzetten van een langlopende exploitatie worden kosten (investeringen) en opbrengsten (zoals  verkoop grond) in de tijd uitgezet. Om deze exploitaties te kunnen doorrekenen op het eindresultaat  moet rekening worden gehouden met factoren als rente en inflatie. Deze laatste factor splitsen we in  kosten‐ en opbrengstenstijgingen. Zo vaak als daar aanleiding toe is worden deze factoren, de reken‐ parameters in het jargon, aangepast omdat te grote afwijking van de te verwachten realiteit tot een  vertekend beeld zou leiden in de resultaatprognoses van de exploitaties. Dit kan zowel in positieve zin  als in negatieve zin effect hebben. Als te gunstige parameters zijn gehanteerd wordt een extra en on‐ benoemd  financieel  risico  ingebouwd,  bij  te  negatieve  parameters  wordt  onnodig  snel  de  conclusie  getrokken dat plannen niet haalbaar zijn waardoor kansen voor de stad zouden worden gemist.  In  onderstaand overzicht  zijn  de  huidige  geactualiseerde  parameters  weergegeven  in  twee  groepen.  De overige planexploitaties betreffen de standaardexploitaties met een looptijd van gemiddeld 4 à 5  jaar. Daarbij wordt gekozen voor een methodiek waarbij parameters over de looptijd gelijk blijven en  waar vanuit een voorzichtigheidsbeginsel geen opbrengststijgingen worden gerekend.  Bij de lange termijnprojecten als Waalsprong en Waalfront wordt verdere verfijning toegepast omdat  de andere methodiek door cumulatieve effecten als gevolg van de lange termijn tot te grove uitkom‐ sten leidt met te grote extremen in de berekeningen en daarmee de risicoberekeningen.    De gemeenteraad heeft bij de vaststelling van de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2012 ingestemd met  de voorgestelde aanpassing van parameters voor de planexploitaties per 1 januari 2013. Deze parame‐ ters zijn daarom gehanteerd bij de herziening van de gemeentelijke planexploitaties in deze VGP.  In het onderstaande overzicht staan de gehanteerde parameters van de gemeentelijke planexploita‐ ties vermeld.              Planexploitaties lange termijn            2012 2013 2014 2015 2016  2017  Rente                   kosten    4,25% 4,50% 4,50% 4,50% 4,75%  4,75%     opbrengsten  4,25% 4,50% 4,50% 4,50% 4,75%  4,75%                     kostenstijgingen  1,5% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0%  2,0%                     opbrengststijgingen  0,0% 0,0% 0,0% 1,0% 1,5%  2,0%                                      Planexploitaties overige                     2012 2013 2014 2015 2016  2017  Rente                    kosten    4,25% 4,25% 4,50% 4,50% 4,75%  4,75%     opbrengsten  4,25% 4,25% 4,50% 4,50% 4,75%  4,75%                      kostenstijgingen  1,0% 1,5% 2,0% 2,0% 2,0%  2,0%                      opbrengstijgingen  0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%  0,0%         

Ontwikkelingsbedrijf

  enz.     4,75% 4,75%    2,0%    2,0%                      

5

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Bij  vorenstaande  parameters  zijn  evenwel  kanttekeningen  te  plaatsen  gelet  op de  recente  economi‐ sche  ontwikkelingen  (bijstellingen  groeiverwachtingen  door  CPB),  de  mogelijke  gevolgen  van  het  nieuwe  kabinetsbeleid  voor  de  woningmarkt  en  de  feitelijke  ramingen  van  kosten  en  opbrengsten  binnen  de  planexploitaties.  Zowel  het  Ontwikkelingsbedrijf  zelf  als  een  extern  bureau,  waaraan  een  second opinion is gevraagd, hebben een beperkte bijstelling van de parameters overwogen.  De grondprijzen staan in heel Nederland onder druk. De opbrengststijging zou op basis daarvan in de  eerste paar jaar kunnen worden aangepast in een opbrengstdaling van enkele procenten. De gehan‐ teerde grondprijzen in de Nijmeegse planexploitaties zijn echter relatief conservatief.  Ook staan de prijzen voor bouw‐ en woonrijp maken in de huidige marktomstandigheden onder druk  waardoor  aanbestedingsvoordelen  te  behalen  zijn.  Dit  zou  kunnen  leiden  tot  neerwaartse  bijstelling  van de kostenstijging in de eerstkomende jaren. Op langere termijn is echter een prijsstijging realis‐ tisch. Tot slot zou de rekenrente die wordt gehanteerd over zowel kosten als opbrengsten naar bene‐ den kunnen worden bijgesteld gelet op de lage renteniveaus die feitelijk worden gerealiseerd bij de  leningenportefeuille.  Echter,  de  leningenportefeuille  van  het  Ontwikkelingsbedrijf  bestaat  niet  uit  langlopende leningen, waardoor onzekerheid op termijn aan de orde blijft.    In het licht van het bovenstaande zijn aanvullende aanpassingen van de parameters niet doorgevoerd.  Daarmee wordt een bestendige lijn gevolgd aansluitend op de raadsbesluiten die zijn genomen bij de  risiconota in 2012. Het gevolg hiervan is dat de uitkomsten van de planexploitaties goed vergelijkbaar  zijn met het voorgaande VGP.    Een project specifieke factor is de gehanteerde fasering van kosten en opbrengsten in de tijd. Hier is  geen generiek uitgangspunt voor te bepalen. Onder invloed van de economische crisis is de fasering  van de opbrengsten, de meest kritische factor van de planexploitaties, in meerdere of mindere mate  vertraagd. In het hoofdstuk 7 worden in aanvulling op de exploitatieherzieningen twee scenario’s voor  de gehele projectenportefeuille die gerelateerd is aan de ABR doorgerekend: het bekende zwarte sce‐ nario en het Japan‐scenario (structurele stagnatie van de economische groei en daarmee structureel  achterblijvende afzet).   

2.2.  PARAMETERS VERBONDEN PARTIJEN  Voor wat betreft de planexploitaties GEM Waalsprong, GEM Waalfront, GR Bergerden en GR Bijster‐ huizen worden tot op heden afwijkende parameters gehanteerd gelet op gemaakte afspraken en se‐ parate projectfinanciering. De projectfinanciering voor GEM Waalsprong en GEM Waalfront ligt voor  een  groot  deel  en  voor  langere  tijd  vast  (fixe  leningen).  Dit  betekent  dat  de  renteparameters  zullen  blijven afwijken van de projectenportefeuille van het Ontwikkelingsbedrijf.    GEM Waalsprong  Voor  de  herziening  van  de  grondexploitatie  van  de  GEM  Waalsprong  per  1‐1‐2013  is  de  rente  over  kosten deels variabel (30%) en deels vast op basis van een langlopende leningenportefeuille (70%). De  rentepercentages  voor  het  variabele  deel  bewegen  zich  tussen  1,0%  en  4,0%;  voor  het  vaste  deel  worden rentepercentages van 2,9% en 3,1% gehanteerd op basis van de afgesloten leningen. De kos‐ tenstijging  bedraagt  2%  over  de  gehele  looptijd  (tot  2028).  Voor  de  opbrengstenstijging  worden  de‐ zelfde percentages gehanteerd zoals die gelden voor planexploitaties lange termijn.      GEM Waalfront  Bij de laatste herziening van de grondexploitatie van GEM Waalfront, versie 2012, is de rente over kos‐ ten in de periode 2013‐2015 bepaald op 3,5%. Dit is gebaseerd op de afgesloten leningen. Voor de la‐ ter nog af te sluiten leningen wordt een percentage van 4,75% gehanteerd..   De opbrengstenstijging en kostenstijging zijn tot en met 2016 op 1% bepaald. Vanaf 2017 wordt een  percentage  van  2,5%  gehanteerd.  Voor  de  gehele  looptijd  wordt  gewerkt  met  een  gemiddelde  van  1,8% voor opbrengstenstijging en 1,65% voor kostenstijging.  Ontwikkelingsbedrijf

6

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

  GR Bijsterhuizen  Voor  Bijsterhuizen  wordt  een  rentepercentage  over  het  beschikbare  positieve  saldo  gehanteerd  van  2%. Er is geen sprake van een leningenportefeuille. Voor zowel kosten‐ als opbrengstenstijging wordt  een percentage van 0% gehanteerd. Dit hangt ermee samen dat de verwervingskosten en de kosten  voor bouwrijp maken reeds zijn gemaakt.      GR Bergerden  De strategie voor de ontwikkeling van de gronden van Bergerden wordt momenteel voorbereid. Er is  derhalve nog geen sprake van een herziene planexploitatie per 1‐1‐2013.  (Laatste herziening: rente 4,25%, kostenstijging 2,0% en opbrengstenstijging 1,5%).    De  vergelijking  tussen  de  planexploitaties  van  het  Ontwikkelingsbedrijf  en  de  verbonden  partijen  wordt door de afwijkende parameters bemoeilijkt. Daarom zal worden onderzocht of voor alle explo‐ tiaties  zoveel  mogelijk  dezelfde  systematiek  kan  worden  gehanteerd.  Hiertoe  zal  in  overleg  worden  getreden met Bouwfonds en de gemeenten Wijchen en Lingewaard.       

Ontwikkelingsbedrijf

7

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

3  Marktontwikkelingen, woningbouw en bedrijventerreinen     

Marktontwikkeling, woningbouw en bedrijventerreinen  Grondbeleid 

3.1   ACTUEEL  Zoals beschreven in de risiconota 2012 verwachtte het Centraal Planbureau (CPB) aanvankelijk dat de  economische groei in 2013 zou herstellen tot 0,75% in 2013 op jaarbasis. Recente ramingen laten een  minder gunstig beeld zien: zowel het CPB als de Europese Commissie hebben de verwachtingen, net  als in eerdere jaren, neerwaarts bijgesteld. In 2013 zal volgens het CPB sprake zijn van economische  krimp in Nederland van 0,5%. De Europese Commissie zit daar met 0,6% krimp dichtbij.  In  Nederland  is  volgens  het  conjunctuurbericht  van  het  CBS  het  consumentenvertrouwen  tot  een  dieptepunt gedaald, de werkloosheid is opgelopen tot 7,5% en de huizenprijzen zijn in januari 2013 op  jaarbasis  met  bijna  10%  gedaald.  De  leegstand  op  de  kantorenmarkt  is  al  geruime  tijd  op  recordni‐ veau.  Ook  de  reeds  gerealiseerde  en  geplande  bezuinigingen  en  lastenverzwaringen  die  vanuit  Den  Haag zijn c.q. worden doorgevoerd leiden ertoe dat de consument de hand op de knip houdt. De aan‐ gescherpte regels voor (hypotheek‐)financieringen en de eisen die aan banken worden gesteld om het  eigen vermogen te versterken komen daar nog eens bovenop.    Dit algemene beeld is helaas erg ongunstig voor zowel de woningmarkt als de markt voor bedrijfster‐ reinen. De meest gunstige verwachting is dat pas in de loop van 2014 herstel zou kunnen gaan optre‐ den. Niet moet worden uitgesloten dat de slechte economische omstandigheden in de komende jaren  zullen  aanhouden  en  dat  in  de  huidige  planexploitatieherzieningen  nog  planningsoptimisme  zit.  In  hoofdstuk 7 zal daarom worden ingegaan op enkele alternatieve scenario’s.    In  de  volgende  paragrafen  wordt  allereerst  aandacht  besteed  aan  de  woningmarkt,  het  Nijmeegse  woonbeleid en de maatregelen die de gemeente neemt om in te spelen op de veranderde marktom‐ standigheden. Daarna wordt stilgestaan bij het beleid voor de bedrijventerreinen, de vraag‐aanbod si‐ tuatie  in  regionale  context  en  de  door  de  gemeente  gezette  stappen  tegen  de  achtergrond  van  de  economische crisis.   

3.2   WONINGMARKT  Gemeentelijk woonbeleid  De gemeente Nijmegen gebruikt een beleidsinstrumentarium om de kaders voor de woningbouwpro‐ grammering vast te leggen. Algemene kaders worden in de Woonvisie vastgelegd. Daarnaast worden  woningmarktonderzoeken  uitgevoerd  om  de  woonwensen  en  woonbehoeften  te  kunnen  volgen.  Hiervoor gebruiken we WoON, een landelijk onderzoek dat elke drie jaar wordt uitgevoerd. We verta‐ len  de  plaatselijke  gegevens  gecombineerd  met  bevolkingsprognoses  in  Woningmarktverkenningen  2010‐2020. Deze zijn voor het laatst in 2011 door het College vastgesteld. In de woningmarktverken‐ ningen staat beschreven wat de uitbreidingsbehoefte in de gemeente Nijmegen is tot 2020. Deze is op  basis van het laatste onderzoek voorlopig nog groot. Nijmegen groeit nog door en de uitbreidingsbe‐ hoefte is berekend op ongeveer 1.100 woningen per jaar.  In  het  Woningbouwprogramma  staan  voldoende  woningen  voor  de  komende  10‐20  jaar.  Kwalitatief  sluiten vraag en aanbod echter niet op elkaar aan.  In  de  notitie  Stedelijke  (her)programmering  hebben  we  beleidsuitgangspunten  geformuleerd  om  te‐ genstrijdigheden  te  verkleinen:  minder  bouwen  op  allerlei  plekken  in  de  stad  (minder  verdichten),  waar  mogelijk  etagekoopwoningen  te  herprogrammering,  verkleinen  van  de  woningaantallen  in  de  “tussenmilieus” en toevoegen van extra woningen in de meer centrale woonmilieus. De laatste jaren  zijn er vrijwel geen etagekoopwoningen verkocht en een flink aantal projecten is daardoor niet van de  grond gekomen. Gevolg is wel dat er sommige locaties braak liggen. (bv. oude Dukenburgseweg en de 

Ontwikkelingsbedrijf

8

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

locatie van de Kerk Brakkenstein aan de Heijendaalseweg). We prioriteren duidelijk en kiezen daarbij  voor de Waalsprong, het Waalfront en de omgeving van het CS.    Door een groot aantal ontwikkelingen zijn de Woningmarktverkenningen 2010‐2020 zoals die op basis  van het WoON 2009 zijn vastgesteld, verouderd en achterhaald. Dit voorjaar worden de resultaten van  WoON 2012 bekend. In de doorberekeningen van de uitkomsten van WoON 2012 naar uitbreidings‐ behoefte  worden  de  verandering  in  Rijksbeleid en  de  gevolgen van  de  crisis  meegenomen.  Op basis  daarvan  maken  we  nieuwe  Woningmarktverkenningen  2012‐2022.  In  het  volgende  VGP  kunnen  de  nieuwe  Woningmarktverkenningen  worden  gebruikt  om  het  woningbouwprogramma  in  VGP  en  de  planexploitaties Waalsprong en Waalfront tegen het licht te houden.    Veranderde marktomstandigheden  Er is de laatste jaren op de woningmarkt veel veranderd. De crisis, die in 2008 is gestart, duurt nog al‐ tijd  voort.  Dat  werd  het  eerst  zichtbaar  in  de  etagekoopsector.  Mensen  willen  sinds  2008  eerst  hun  woning verkopen, voordat ze een nieuwe woning kopen. Dat is nu de standaard. Ook starters hebben  steeds meer problemen om een woning te kopen. De overheid en de banken zijn steeds strenger ge‐ worden bij hypotheekverstrekkingen. Bovendien krijgen steeds minder mensen een vaste baan, vaak  een criterium voor het verkrijgen van een hypotheek. In Laauwik is hier zichtbaar op ingesprongen. Er  worden  veel  meer  goedkope  koopwoningen  gebouwd,  veel  meer  huurwoningen,  zowel  door  over‐ dracht aan corporaties als aan beleggers en veel meer in kleine projecten. De risico’s voor de ontwik‐ kelende partij blijven zo relatief beperkt.  De vraag is duidelijk veranderd. Er is meer vraag naar huurwoningen en goedkope koopwoningen. In  de resultaten van het nieuwe WoON 2012, die dit voorjaar bekend worden, zullen we zien hoe sterk  deze vraag is gewijzigd en wat dit betekent voor de woonmilieukeuze. We onderscheiden 5 verschil‐ lende woonmilieus, te weten centrummilieu, stadsbuurt, stedelijk compact, stedelijk grondgebonden  en  het  groenstedelijk  woonmilieu.  We  verwachten  enerzijds  een  grotere  vraag  naar  (laag‐ bouw)huurwoningen  in  de  centrale  woonmilieus.  Anderzijds  zien  we  een  verschuiving  van  de  vraag  naar laagbouwkoopwoningen van een groenstedelijk naar een stedelijk grondgebonden woonmilieu.  De dichtheden in een stedelijk grondgebonden woonmilieu liggen hoger omdat de kavels hier relatief  kleiner zijn en de woning goedkoper.  De laatste jaren hebben de woningcorporaties de productiecijfers hoog gehouden. Een groot aandeel  van de nieuwbouw is door corporaties gebouwd/wordt door corporaties afgenomen. Maar door het  kabinetsbeleid (Lenteakkoord, Rutte II en het Woonakkoord) worden hun investeringsmogelijkheden  sterk beperkt. Naast de bijdrage die corporaties moeten leveren in verband met de Vestia‐affaire heb‐ ben zij nu ook te maken met een verhuurdersheffing die in 2017 € 1,7 miljard per jaar voor de schat‐ kist moet opleveren. Dit wordt niet (voldoende) gecompenseerd door de toename van de huurinkom‐ sten  en  geringe  opbrengsten  door  verkoop  van  corporatiewoningen.  Daarnaast  wordt  de  WSW‐ borging  voor  het  aangaan  van  leningen  ingeperkt.  Corporaties  willen  hun  afspraken  wel  nakomen,  maar zijn niet bereid / hebben niet de mogelijkheden om extra investeringen te doen en moeten keu‐ zes  maken  in  hun  plannen.  De  kans  is  groot  dat  bij  ongewijzigd  beleid  veel  plannen  naar  achteren  worden geschoven of helemaal niet meer doorgaan. Portaal heeft bijvoorbeeld zeer recent laten we‐ ten in heel Nederland een groot aantal bouwprojecten on hold te zetten. Ook een aantal Nijmeegse  projecten wordt door Portaal voorlopig niet uitgevoerd. Deze ontwikkelingen hebben grote gevolgen  voor de realisering van het woningbouwprogramma.    Maatregelen  Het gevolg van alle ontwikkelingen is dat het aanbod geleidelijk steeds beter op de vraag wordt afge‐ stemd (vraaggericht bouwen), minder grootschalig, meer toegesneden op specifieke doelgroepen en  flexibeler in tijd. De woningbouwaantallen per jaar zullen daarbij (voorlopig?) naar beneden gaan. In  de grote grondexploitaties is hier op ingespeeld. Zowel voor het Waalfront (Masterplan 1.2) als in de  Waalsprong (Ontwikkelingsbeeld Waalsprong en GREX 2013) zijn flinke aanpassingen doorgevoerd. De  “oude”  blauwdruk  plannen  zijn  in  de  kast  verdwenen  en  er  wordt  gezocht  naar  mogelijkheden  om  meer  organisch  te  ontwikkelen.  Ook  in  de  fasering  en  in  de  programmering  (meer  goedkoop,  meer  Ontwikkelingsbedrijf

9

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

huur en minder etagebouw) zijn wijzigingen aangebracht. De toekomst zal uitwijzen of dit voldoende  is.  De  meeste  woningbouwplannen  in  de  bestaande  stad  vinden  plaats  op  particuliere  gronden.  Wel  heeft de gemeente nog een aantal onderwijslocaties (door verplaatsen of samenvoegen van scholen)  in portefeuille waar woningbouw is voorzien. Hier zijn de opbrengstverwachtingen neerwaarts bijge‐ steld.    Woningbouwrealisatie en planning VGP  In het onderstaande overzicht is het aantal opgeleverde woningen per jaar in Nijmegen voor de perio‐ de  1990‐2012  opgenomen.  Hieruit  blijkt  dat  het  aantal  opgeleverde  woningen gemiddeld  ca.  600  is.  Wel is een stijging waar te nemen in de laatste jaren.   

  Als  de  laatste  3  jaar  nader  worden  bekeken,  dan  blijkt  dat  er  ruim  2.500  woningen  zijn  opgeleverd.  Gezien de problemen op de woningmarkt een heel groot aantal. Maar kwalitatief zijn er wel verande‐ ringen te zien. Een aantal projecten zou oorspronkelijk als koopproject worden gerealiseerd en wor‐ den nu (gedeeltelijk) verhuurd. Dit zijn bijvoorbeeld Graafseweg 247, de Paladijn, de MaasWaal.    Opleveringen in Nijmegen 2010 t/m 2012     centrum 

 

 

etage  % huur laagbouw  % huur totaal 

% huur 

200

63%

0   

200 

63% 

75

45%

0   

75 

45% 

stedelijk compact 

900

86%

250

60%

1150 

80% 

stedelij k grondgebonden 

400

88%

325

40%

725 

66% 

groenstedelijk 

250

90%

150

17%

400 

62% 

stadsbuurt 

totaal  1825 83% 725 45% 2550  73%      Zoals gezegd zijn in de Waalsprong zowel beleggers als corporaties bereid geweest om woningen over  te  nemen  en  in  de  (sociale)  huur  te  verhuren  en  worden  de  koopwoningen  goedkoper  en  in  kleine  plukjes op de markt gezet. Op deze manier is het aantal opleveringen nog steeds hoog gebleven. Op 

Ontwikkelingsbedrijf

10

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

dit moment zijn er in Nijmegen ongeveer 1.000 woningen in aanbouw. Dus ook in 2013 blijft het aan‐ tal opleveringen op peil.  Gezien de nieuwe ontwikkelingen (Rutte II, Woonakkoord) is de verwachting dat de investeringen van  corporaties fors terug gaan lopen. Ook de komende jaren staan er veel woningen van corporaties in de  planning en zal naar verwachting de verkoop van woningen niet heel sterk groeien. Behalve gevolgen  voor onze grondexploitaties is het ook in de stad te zien. Er komen meer (tijdelijk) braakliggende ter‐ reinen. Samen met de eigenaren zullen we de gevolgen daarvan in kaart moeten brengen en (tijdelijk)  oplossingen realiseren.    In het onderstaande overzicht is de planning van de uitgifte van gemeentelijke gronden ten behoeve  van woningbouw weergegeven. Deze planning is gebaseerd op de gezamenlijke gemeentelijke grond‐ exploitaties en de GEM Waalfront en GEM Waalsprong. (NB:de gronduitgifte is niet vergelijkbaar met  de gerealiseerde opleveringen. Daar zit al gauw 1 jaar tijdsverschil tussen).   

   

3.3  BEDRIJVENTERREINEN  Beleidskader stadsregio  Regionaal programma bedrijventerreinen  In december 2011 heeft de stadsregio Arnhem Nijmegen het regionaal programma bedrijventerreinen  vastgesteld (RPB). Het RPB gaat er van uit dat er sprake is van een overschot aan bedrijventerrein in  de A15‐zone en een tekort in de A73‐zone voor de periode 2010‐2020 op basis van de toen gangbare  CPB‐scenario’s over economische ontwikkeling. Het genoemde tekort voor de A73‐zone was wel geba‐ seerd  op  de  verwachting  dat  de  uitgifte  op  het  terrein  Bijsterhuizen  in  Wijchen,  waar  de  gemeente  Nijmegen in deelneemt, in 2014 zou zijn afgerond. In het kader van het RPB zijn beperkt maatregelen  genomen om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen. Het ging daarbij wel vooral om het on  hold zetten van bedrijventerreinen die “op papier” tot ontwikkeling zouden worden gebracht. Elk jaar  wordt de uitgifte van bedrijventerreinen door de stadsregio gemonitord.      Marktontwikkeling  Landelijk  en  stadsregionaal  stokt  de  uitgifte  van  bedrijventerreinen  en  het  ziet  er  naar  uit  dat  er  in  2013 geen omslag komt. Op stadsregionaal niveau bleef de uitgifte van bedrijventerreinen ver achter  Ontwikkelingsbedrijf

11

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

bij de geprognosticeerde uitgifte (Voortgangsrapportage 2012 Regionaal Programma Bedrijventerrei‐ nen stadsregio). In 2011 werd slechts 8 ha bedrijventerrein uitgegeven. Daarmee bleef de uitgifte voor  e het 2  jaar op rij achter bij de verwachte vraag. Voor 2012 en 2013 zal dit, gezien de economische si‐ tuatie waarin we verkeren, ook het geval zijn.  Elke twee jaar  zal het Regionaal Programma Bedrijventerrein worden herijkt. De eerstvolgende herij‐ king  vindt  dit  voorjaar  plaats.  Het  achterblijven  van  de  uitgifte  van  bedrijventerreinen  zal  naar  ver‐ wachting nieuwe aanvullende bijstellingen van vraag en aanbod tot gevolg hebben.    Belangrijkste  oorzaken  van  de  achterblijvende  uitgifte  zijn  de  economische  vooruitzichten  (verschilt  overigens per sector) en de strengere financieringsvoorwaarden die banken stellen aan ondernemers.  De mate waarin ondernemers die willen investeren eigen vermogen moeten inbrengen is aanzienlijk  gestegen. Voorts is het voor ondernemers ook moeilijker geworden een bestaand bedrijfspand tegen  redelijke prijzen te verkopen. Dit maakt ondernemers zeer terughoudend met het aangaan van finan‐ ciële verplichtingen.    Vraag‐ aanbod situatie Nijmegen  Uitgifte periode 2000‐2012  In het onderstaande overzicht is weergegeven hoe de uitgifte van gronden ten behoeve van bedrijven  in de gemeente Nijmegen (incl. Bijsterhuizen) zich heeft ontwikkeld in de periode 2000‐2012 (in ha per  jaar).  Hieruit  blijkt  dat  in  een  periode  met  gematigde  economische  groei  de  uitgifte  jaarlijks  enorm  fluctueert; het is hollen of stilstaan. Gemiddeld komt de gerealiseerde uitgifte inclusief Bijsterhuizen  uit op 7,0 hectare per jaar. In 2012 is slechtse 0,2 hectare uitgegeven als gevolg van de economische  crisis.   

        Aanbod Nijmegen (peildatum 1 januari 2013)  De totale voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein per 1 januari 2013 is 108,9 ha. Daarvan bestaat 33 ha  uit terstond uitgeefbaar bedrijventerrein, d.w.z. dat het terrein ontsloten is en het bestemmingsplan 

Ontwikkelingsbedrijf

12

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

zover is dat bouwvergunningen kunnen worden verleend. Het grootste deel hiervan is beschikbaar op  bedrijventerrein Bijsterhuizen.  Vraagbehoefte Nijmegen  De afgelopen jaren zien we de gevolgen van de economische crisis sterk terug in de uitgifte van bedrij‐ venterreinen.  We  verwachtten  in  2012  een  gemiddelde  jaarlijkse  vraag  naar  bedrijventerreinen  van  8,5 ha. In Nijmegen is in 2012 0,2 ha op bedrijventerrein Bijsterhuizen uitgegeven. Daarmee blijven we  ver  achter  bij  de  verwachtte  gemiddelde  jaarlijkse  vraag.  In  2013  verwachten  we  eveneens  dat  de  vraag  naar  bedrijventerrein  veel  lager  uitvalt  dan  de  gemiddelde  vraagbehoefte  van  8,5  ha  per jaar.  Voor 2014 e.v.j. gaan we vooralsnog uit van een licht economisch herstel en een gemiddelde vraagbe‐ hoefte van 6 – 8,5 ha. Dit rechtvaardigt de keuze om definitief af te zien van de nieuwe uitleglocatie in  de A 73 zone en zorgvuldig om te gaan met de ontwikkeling van De Grift in Nijmegen Noord.    Vooruitlopend op de aangekondigde herijking van het RPB hebben wij voor de Grift een markttoets la‐ ten doen waarbij zowel de kwantitatieve, als kwalitatieve behoefte goed in beeld is gebracht. Resul‐ taat van deze markttoets is dat we kiezen voor een beperktere ontwikkeling van bedrijventerrein de  Grift  met  een  duidelijk  economisch  profiel:  duurzaam  logistiek  met  enkele  clusters  van  modern  ge‐ mengd,  hoogwaardig  en  kleinschalige  bedrijvigheid.  Dit  houdt  in  dat  we  het  areaal  bedrijventerrein  voor de Grift verkleinen van 64 ha bruto naar 42 ha bruto (= circa 30 ha netto uitgeefbaar).  Wanneer de uitgifte van Bijsterhuizen de komende jaren wordt afgerond, biedt de Grift uitstekende  kansen om het logistieke segment te bedienen en richt zich meer op het tussengebied in de A 15 zone.  e De Grift wordt gefaseerd in delen ontwikkeld, het 1  deelgebied vanaf 2014.    In de onderstaande figuur is de geplande jaarlijkse uitgifte in hectares per jaar weergegeven zoals in  de gezamenlijke planexploitaties van dit VGP is opgenomen. Hierin is de verkleining van het areaal in  de Grift verwerkt. Met betrekking tot Bijsterhuizen wordt opgemerkt dat naarmate het einde van de  grondverkoop op een bedrijventerrein nadert, de flexibiliteit van de beschikbare kavels afneemt. Hier‐ door zal het aanmerkelijk langer kunnen duren voordat de laatste kavel daadwerkelijk is verkocht.   

      Conclusie vraag – aanbod Nijmegen  Met de huidige voorraad terstond uitgeefbaar bedrijventerrein kunnen we theoretisch nog vooruit tot  en met 2018 (uitgaande van de realisatie van een gemiddelde jaarlijkse vraag van 6 ha). We verwach‐ Ontwikkelingsbedrijf

13

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

ten dat we de komende 2 jaar deze vraagbehoefte niet zullen realiseren. Dit betekent dat we langer  over de uitgifte van onze bedrijventerreinen gaan doen (tot 2025). Vanaf 2014 wordt de voorraad ter‐ stond uitgeefbaar bedrijventerrein vergroot met de beschikbaar komende kavels op Mercuriuspark en  e de 1  kavels van bedrijventerrein de Grift (aan de Stationsstraat).  We zullen jaarlijks vraag en aanbod goed blijven monitoren om tijdig te kunnen bijsturen in de fase‐ ring en programmering van onze voorraad terstond uitgeefbaar bedrijventerrein.   

3.4  DETAILHANDEL  Nijmegen heeft een fijnmazig netwerk aan winkelcentra, opgebouwd uit het stadscentrum, het stads‐ deelcentrum  Dukenburg,  Woonboulevard  Nijmegen  en  diverse  buurt‐  en  wijkcentra.  Het  streven  is  handhaving dan wel versterking van deze evenwichtig opgebouwde voorzieningenstructuur. Op mid‐ dellange termijn wordt met realisatie van wijkwinkelcentrum de Citadel een nog ontbrekende schakel  in de winkelstructuur voor de dagelijkse boodschap in Nijmegen‐Noord ingevuld. Tegelijkertijd willen  we inspelen op nieuwe retailontwikkelingen.    Primaat voor winkelen in Nijmegen blijft ook de komende jaren in de binnenstad. Daar kan de consu‐ ment terecht voor het vergelijkend winkelen, is het grootste aanbod aan “mode en luxe‐winkels” en  valt  het  meest  te  beleven  als  het  gaat  om  functies  als  horeca,  cultuur  of  dienstverlening.  Nijmegen  mist op dit moment echter nog een locatie voor grootschalige detailhandel. Dit soort locaties richt zich  op een andersoortig koopgedrag: de doelgerichte aankoop. Vlek 14 in Nijmegen‐Noord kent een aan‐ tal kwaliteiten, die haar zeer geschikt maakt voor een economisch programma rond grootschalige re‐ tail.    Ressen   Al in 2006 is in het Regionaal Plan 2005‐2020 de locatie Ressen (vlek 14) aangewezen als locatie voor  grootschalige  detailhandel.  De  locatie  Ressen  ligt  aan  de  as  Arnhem‐Nijmegen,  in  een  deel  van  de  Stadsregio waar nog groei plaats vindt. Het terrein ligt op een zichtlocatie en is uitstekend bereikbaar  per auto door de ligging aan de A325 en dichtbij de (doorgetrokken) A15. De plek vormt de noordelij‐ ke entree van de stad Nijmegen. De locatie is binnen 15 minuten bereikbaar voor 400.000 consumen‐ ten en binnen 30 minuten voor circa anderhalf miljoen consumenten.    Uniek aan de locatie is de link met het naastgelegen landschapspark de Waaijer. Hier is een plassen‐ gebied voorzien met stranden, wat mogelijkheden biedt voor leisure (Multimedia‐bioscoop), wellness  en horeca. De ruimtelijke opgave ligt in de koppeling van deze gebieden zodat regionaal een duidelijk  herkenbaar profiel ontstaat. Inzet is dan ook om een retailpark op Ressen op een groene, duurzame  wijze te ontwikkelen.    De locatie Ressen is op korte termijn te ontwikkelen en de hoofd‐ontsluiting op de A325 via de Ova‐ tonde  is  gerealiseerd.  In  februari  is  een  Ambitie‐document  gepresenteerd  aan  de  Raad.  Het  voor‐ ontwerp bestemmingsplan is in voorbereiding. Start gronduitgifte zou kunnen plaatsvinden in 2014.   Uitgangspunt bij invulling van het programma voor Ressen is dat het vernieuwend is en aanvullend op  het bestaande winkelaanbod voor Nijmegen. Het programma bevat 30.000 m2 wvo aan retail rond het  thema “Vrije tijd” en “Wonen”.         

3.5  KANTOREN  Beleidsdoelen en realisaties 

Ontwikkelingsbedrijf

14

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

We houden rekening met de trend van afnemende en veranderende vraag naar kantoren. Nijmegen  kent relatief weinig problemen met leegstaande kantoren. In 2012 bedraagt de leegstand in Nijmegen  7%  tegen  14%  landelijk.  Op  1  januari  2013  wordt  68.700  m²  kantoorruimte  aangeboden.  Een  daling  van  6%  ten  opzichte  van  het  aanbod  op  1  januari  2012.  Deze  gunstige  cijfers  willen  we  handhaven  door geen overaanbod te creëren. Ook hier passen we de duurzaamheidsladder toe. We kijken eerst  naar bestaande panden en locaties en zijn zeer terughoudend met nieuwe kantorenlocaties. Voor de  Waalsprong  was  voor  het  centrumgebied  Citadel  een  kantorenprogramma  gedefinieerd  van  65.000  m². In de huidige marktomstandigheden is dat niet meer realistisch. Het programma is daarom terug‐ gebracht tot 5.000 m².  Locaties voor nieuwe kantoren  Voor  nieuwe  kantoorontwikkelingen  zien  we  naast  een  bestaande  ontwikkelingslocatie  aan  de  Wij‐ chenseweg, slechts twee geschikte locaties: de omgeving Nijmegen CS en knoop Lent. We kiezen voor  deze  locaties,  omdat  ze  goed  bereikbaar  en  ontsloten  zijn  en  in  de  nabijheid  liggen  van  HOV.  Enige  flexibiliteit op de kantorenmarkt is echter gewenst. Daarom geldt dat op het moment dat een indivi‐ duele grote kantoorpartij zich op werklocatie Ressen wil vestigen, we dit mogelijk willen maken, naast  de geplande grootschalige detailhandel.  Specifiek  voor  de  omgeving  van  het  Centraal  Station  geldt  dat  deze  goed  bereikbare  locatie  kansen  biedt voor Het Nieuwe Werken. Hier willen we ruimte bieden voor kleinschalige (tijdelijke) werkplek‐ ken. Tenslotte willen we meer ruimte bieden aan woningen met een werkplek of atelier. Voor kleinere  kantoren  blijft  het  beleid  ongewijzigd:  kantoren  tot  1.000m²  zijn  toegestaan  in  huidige  panden  en  langs de singels en hoofdradialen, waardevolle panden tot 1.500m² kunnen worden omgezet tot kan‐ 2  toorbestemming en tot 500m is kantoorvestiging toegestaan, mits ruimtelijk aanvaardbaar. 

Ontwikkelingsbedrijf

15

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

  4  Producten Grondbeleid     

Stand van zaken producten / planexploitaties  Grondbeleid    Indeling producten programma Grondbeleid    De planexploitaties zijn ondergebracht in een aantal clusters, welke aansluiten bij de systematiek van  de Stadsbegroting binnen het programma Grondbeleid. Te weten:  woningbouwprojecten, herstructureringsprojecten, bedrijvigheidprojecten, stedelijke ontwikkelingspro‐ jecten en maatschappelijk vastgoed, Stadscentrum, Koers West, Waalsprong en Dijkteruglegging.  Daarnaast is er een product instrumenten Grondbeleid waarin informatie wordt gegeven over de Plan‐ exploitaties  In  Ontwikkeling  en  Strategische  gronden.  Voor  de  deelnemingen  wordt  verwezen  naar  hoofdstuk 5. 

4.1 

PRODUCT STEDELIJKE ONTWIKKELINGSPROJECTEN 

  Hierbij  gaat  het  om  grote,  complexe  ruimtelijke  projecten  die  van  strate‐ gisch belang zijn voor de stad.      Het gaat hierbij om de volgende projecten met aangegeven exploitatieduur  en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Spoorzone/TPG  Stadspark West  e e Marialaan 2  en 3  fase  Prof. Bellefroidstraat (vm IJsbaanlocatie)*  Horstacker 150 (Gezondheidscentrum) 

Verwacht  Eindresultaat  €  0 263.000 8.000 2.674.000 235.000

V/N

Jaar van  afsluiting   

V  V  V  V  N 

2014  2013  2013  2012  2014 

  *van  dit  resultaat  is  eind  2008  reeds  €  70.000,  medio  2010  €  270.000,  eind  2010  €  700.000  en  eind  2011  €  1.200.000(totaal € 2.240.000) als tussentijdse winstname ten gunste van de ABR gebracht   

Belangrijkste ontwikkelingen in dit product    Spoorzone/TPG.  De realisering van Doornroosje op de TPG‐locatie is hier een belangwekkende ontwikkeling. De bouw  is gestart. Hier worden poppodium Doornroosje met studentenwoningen en een fietsenkelder gereali‐ seerd.      Voor de overige informatie per project wordt verwezen naar hoofdstuk 10(blz. 50 t/m 54) 

Ontwikkelingsbedrijf

16

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

4.2 

PRODUCT WONINGBOUWPROJECTEN 

  Dit zijn de projecten die hoofdzakelijk woningbouw als te realiseren  product/programma in zich hebben.      Het  gaat  hier  om  de  volgende  projecten  met  aangegeven  exploita‐ tieduur en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Gemeentelijke ontwikkelingen  Malderburchtstraat Nieuw malderborgh*  Prins Hendrikstraat 7 ‐ Jorismavo  Tollenstraat 211  Neerbosscheweg*  Ploegstraat/Goffertweg*  Private ontwikkelingen  Oude Dukenburgseweg 28  Heyendaalseweg klooster Brakkenstein  Sperwerstraat terrein Hartman  Kanaalstraat Waterstraat  Kamerlingh Onnesstraat 20 – Hof van Onnes*  Rosa de Limastraat 97‐152, Huize Rosa  Molenweg, terrein Jacobs  Groesbeekseweg/Heijendaalseweg*  Prof. Van Weliestraat 4, Studentenkerk 

Verwacht  Eindresultaat  €  679.000 56.000 7.000 782.000 853.000 123.000 0 29.000 55.000 102.300 20.000 0 277.000 20.000

V/N

Jaar van  afsluiting   

  V  V  N  V  V    V  V  N  N  V  V  V  V  N 

  2015  2017  2013  2013  2013    2013  2013  2012  2014  2014  2013  2014  2014  2014 

  *van deze projecten is een deel van het resultaat als tussentijdse winstname ten gunste van de ABR gebracht. Mal‐ derburchtstraat  Nieuw  malderborgh  €  500.000  eind  2007en  175.000  eind  2011,Neerbosscheweg  €  575.000  eind  2011,    €  150.000  juli  2012  en  €  55.000  eind  2012,  Ploegstraat/Goffertweg  €  325.000  juli  2012,  Groesbeekse‐ weg/Heijendaalseweg € 275.000 eind 2011 en Kamerlingh Onnesstraat 20‐Hof van Onnes € 102.300 eind 2012   

Belangwekkende ontwikkelingen in dit product (b.v.):  Ondanks de economische crisis zijn in 2012 drie anterieure overeenkomsten gesloten. Dit zijn   Rosa de Limastraat 97‐152, Molenweg 71 (terrein Jacobs) en Prof. Van Weliestraat 4 ( Studentenkerk).    Voor de overige informatie rond deze projecten wordt verwezen naar hoofdstuk 10 (blz.55 t/m 68)     

Ontwikkelingsbedrijf

17

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

4.3 

PRODUCT BEDRIJVIGHEIDPROJECTEN 

 

Dit zijn de projecten waarbij uitsluitend of bijna uitsluitend gronden worden  ingezet voor de realisering van Bedrijvigheid.      Het gaat hierbij om de volgende projecten met aangegeven exploitatieduur  en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Verwacht  Eindresultaat  € 

Compaq  Knoop Winkelsteeg 

800.000 1.000

V/N

Jaar van  afsluiting   

N  V 

2017  2018 

  Belangwekkende ontwikkelingen in dit product   Zoals ook in hoofdstuk 3 is aangegeven verloopt de uitgifte van bedrijventerreinen moeizaam. Desal‐ niettemin is op het Compaqterrein het Domushuis opgeleverd. In april 2013 wordt het Heinz Innovati‐ on Centre officieel geopend.  Voor knoop Winkelsteeg kan worden gemeld dat het contract tussen deelnemende partijen in NTC is  ondertekend.    Voor de overige informatie per project wordt verwezen naar hoofdstuk 10 (blz .69 t/m 70)   

4.4 

PRODUCT HERSTRUCTURERINGSPROJECTEN 

  Dit zijn de projecten waarbij een fysieke herstructurering alsmede her‐ ontwikkeling  van  wijken  aan  de  orde  zijn.  Hierbij  is  de  rol  van  de  ver‐ schillende woningcorporaties erg belangrijk.    Het  gaat  hierbij  om  de  volgende  projecten  met  aangegeven  exploita‐ tieduur en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Willemskwartier  Centrale Zone Hatert*  Teersdijk, herstructurering woonwagenloc. fase 1  Tollenstraat Dobbelmanweg (herontwikkeling   scholenterreinen)  Hatert vlek 5**  Rijnstraat/Lekstraat  Dukenburg Herstructurering  Nachtegaalplein eo 

Verwacht  Eindresultaat  € 

V/N

Jaar van  afsluiting   

2.000 6.526.000 333.000 0

V  V  N  V 

2014  2015  2012  2014 

188.000 26.000 0 0

V  V  V  V 

2013  2012  2016  2017    *van dit resultaat is eind 2008 reeds € 3.250.000 , eind 2011 € 2.500.000 en eind 2012 € 700.000 als tussentijdse  winstname ten gunste van de ABR gebracht  **van dit resultaat is eind 2011 € 175.000 als tussentijdse winstname ten gunste van de ABR gebracht 

  Belangwekkende ontwikkelingen in dit product:  Ook bij de herstructureringsprojecten is stagnatie aan de orde tgv de economische crisis. 

Ontwikkelingsbedrijf

18

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Nachtegaalplein: terrein ligt inmiddels al geruime tijd braak; woningcorporatie Portaal geeft aan voor‐ lopig  niet  te  starten.  Dit  hangt  samen  met  de  algehele  situatie  waarin  woningcorporaties  verkeren  (verhuurdersheffing, strengere financiële eisen en dergelijke).  Willemskwartier: voor ca 60% zijn de woningen gerealiseerd; voor het laatste gedeelte zijn woningen  ook gesloopt. Overwogen wordt om resterende nieuwbouw voorlopig nog niet ter hand te nemen.  Dukenburg: de vorig jaar vastgestelde planexploitatie is aanzienlijk beperkt in omvang. Herstructure‐ ring van winkelcentrum Meijhorst wordt aan de markt over gelaten. Resteert de ontwikkeling van en‐ kele kleine woningbouwlocaties en herstructurering/nieuwbouw zorgaccommodaties. Ook hier speelt  het (ontbreken aan) investeringsbereidheid van de corporaties een belangrijke rol.    Voor  de  overige  informatie  over  bovengenoemde  herstructureringsprojecten  wordt  verwezen  naar  hoofdstuk 10 (blz. 71 t/m 78)   

4.5 

PRODUCT MAATSCHAPPELIJK VASTGOEDPROJECTEN 

  Dit  zijn  de  projecten  waarbij  maatschappelijke/gemeentelijke  voor‐ zieningen worden gerealiseerd met investeringsgeld van de gemeen‐ te Nijmegen.    Het gaat hierbij om de volgende projecten met aangegeven exploita‐ tieduur en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Willemskwartier Voorzieningenhart  Driehuizen / Kwakkenberg / Heemraadstraat  Lindenholt Noord  Onderwijshuisvesting  Voorzieningenhart Waterkwartier  Griftdijk, school, sporthal en brandweer 

Verwacht  Eindresultaat  €  0 2.245.000 225.000 9.846.000 0 10.000

V/N

Jaar van  afsluiting   

V  N  N  N  V  V 

2012  2014  2015  2017  2016  2013 

  Belangwekkende ontwikkelingen in dit product:  Doordecentralisatie Onderwijshuisvesting:  Eind  2007  heeft  de  gemeente  Nijmegen  het  economisch  eigendom  van  schoolgebouwen  overgedra‐ gen aan 13 schoolbesturen van het primair en voortgezet onderwijs. De gemeente heeft in de over‐ eenkomst met de schoolbesturen (Doordecentralisatie Onderwijshuisvesting) tevens afgesproken dat  scholen de gebouwen kunnen terug leveren aan de gemeente tegen de WOZ‐waarde. Het verschil tus‐ sen  de  boekwaarde  van  de  schoolgebouwen  en  de  WOZ‐waarde  kunnen  de  schoolbesturen  vervol‐ gens inzetten voor nieuwe huisvesting. De oude schoolgebouwen kunnen vervolgens door de gemeen‐ te worden herontwikkeld ten behoeve van woningbouw. In 2010 is de planexploitatie onderwijshuis‐ vesting vastgesteld waarin 13 projecten zijn opgenomen. Er zijn inmiddels 5 nieuwe locaties die in de  planexploitatie  moeten  worden  opgenomen.  Daarnaast  blijkt  dat  de  herontwikkeling  moeizaam  ver‐ loopt in het licht van de verslechterde vastgoedmarkt. De uitgangspunten van de planexploitatie zijn  daarom tegen het licht gehouden en er wordt naast sloop‐nieuwbouw gekeken naar andere manieren  om de herontwikkeling te laten plaatsvinden (bijvoorbeeld tijdelijk hergebruik). E.e.a. heeft geleid tot  een aanpassing van de woningbouwprogrammering.  Door de aanpassing van de woningprogrammering en het toevoegen van nieuwe locaties verslechtert  het exploitatieresultaat met 2,9 mln. Het is belangrijk daarbij op te merken dat de WOZ‐waarde in de  afgelopen  jaren is  gestegen,  waardoor  het  verschil  tussen  de  feitelijke  waarde  van  de  gebouwen  en  gronden en de aankoopprijs toegenomen is. Daarnaast is het duidelijk geworden dat de nieuwbouw  van  het  Mondial  College  in  Lindenholt  Noord  doorgang  vindt  waardoor  het  gebouw  van  het  Maas‐ waalcollege aan de Streekweg aan de gemeente zal worden overgedragen. Deze locatie is gezien de  Ontwikkelingsbedrijf

19

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

ligging en de marktomstandigheden niet geschikt voor de herontwikkeling naar woningbouw op korte  en middellange termijn. Daarom is de afboeking van deze locatie naar de marktwaarde (d.w.z. grond‐ waarde voor maatschappelijke doeleinden) noodzakelijk. Dit komt neer op een bedrag van € 5,4 mln  in 2015. In totaal betekent dit dat een voorziening moet worden getroffen voor de planexploitatie on‐ derwijshuisvesting van 7,1 mln. die ten laste wordt gebracht van de ABR.  Het is van belang in het licht van de veranderde marktomstandigheden dat de overeenkomst met de  schoolbesturen over de doordecentralisatie op  korte termijn wordt geëvalueerd. In dat kader  moet  worden bezien of de uitgangspunten van de overeenkomst moeten worden aangepast.  Voor de overige informatie over deze projecten wordt verwezen naar hoofdstuk 10 (blz. 79 t/m 86)   

4.6 

PRODUCT WAALSPRONG 

  Dit  zijn  alle  projecten  die  vallen  binnen  het  exploitatiegebied  van  de  Waalsprong,  exclusief  de  woningbouwvlekken  van  de  GEM  Waal‐ sprong. (De GREX GEM Waalsprong zit dus niet in dit hoofdstuk)    Het  gaat  hierbij  om  de  volgende  projecten  met  aangegeven  exploita‐ tieduur en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Verwacht  Eindresultaat  € 

V/N

Jaar van  afsluiting   

      Waalsprong totaal*  6.621.000 N  2025        Bovengenoemd resultaat is op eindwaarde.  *Voor de Waalsprong geldt een totaalexploitatie. Alle deelexploitaties bij elkaar geven een voorcalculatorisch te‐ kort bedraagt EUR 6.621.000 op eindwaarde. De aanwezige voorziening voor de exploitatie is teruggebracht met €  1.968.500. Dit bedrag is ten gunste van de ABR gebracht.    

Belangwekkende ontwikkelingen in dit product:  Zoals in de VGP van september 2012 aangekondigd is onderzoek gedaan naar de specifieke program‐ mering/invulling van de gebieden Ressen (vlek 14) en De Grift (vlek 17).  De  Stec  Groep  heeft  een  marktonderzoek  gedaan  naar  de  positie  van  de  bedrijventerreinen  die  on‐ derdeel uitmaken van De Grift. De Grift is aangemerkt als een regionaal bedrijventerrein en valt bin‐ nen  de  regionale  afwegingskaders  van  het  Regionaal  Programma  Bedrijventerreinen  (RPB)  van  de  stadsregio Arnhem Nijmegen. Op basis van het onderzoek is een voorkeursscenario benoemd waarbij  De  Grift  als  duurzaam  logistiek  terrein  ontwikkeld  wordt  met  op  diverse  locaties  kleine  clusters  van  bedrijven, deels in het modern gemengde segment, deels hoogwaardig en deels kleinschalige bedrij‐ vigheid.  De opbouw van De Grift maakt het mogelijk de ontwikkeling gefaseerd en uitgesmeerd in de tijd op te  pakken. Het ritme van de ontwikkelingen kan daarmee meebewegen met het ritme van de vraag; de  verkoop van grond voor bedrijven kent immers sterke pieken en dalen.  Het RPB geeft ruimte voor 37 ha netto te ontwikkelen bedrijventerrein. Uit de marktoets volgt dat er  een markt is voor 27‐30 ha netto uitgeefbaar, bruto 37‐47 ha. Wij hebben daarom besloten 22 ha ter‐ rein niet meer in de ontwikkeling mee te nemen. Dit heeft tot gevolg dat de planexploitatie met ca. 7  mln. NCW verslechtert.    Voor vlek 14, Ressen, is het te realiseren programma mede afhankelijk van de afspraken die binnen de  Stadsregio  Arnhem‐Nijmegen  worden  gemaakt  over  grootschalige  detailhandel.  Het  gaat  daarbij  om  een retailoppervlak van maximaal 30.000 m2 bvo. Daarnaast zijn de effecten van grootschalige detail‐ handel op het functioneren van de Nijmeegse binnenstad van groot belang. Definitieve besluitvorming  Ontwikkelingsbedrijf

20

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

hierover dient nog plaats te vinden. Naast de grootschalige detailhandel resteert nog 10 hectare ter‐ rein. Over het te realiseren programma worden in 2013 nadere verkenningen gedaan in het licht van  de  huidige  marktomstandigheden.  Vooralsnog  zijn  de  uitgangspunten  voor  de  planexploitatie  onge‐ wijzigd.   Voor zowel De Grift als Ressen wordt voor nadere informatie verwezen naar de betreffende voorstel‐ len aan de raad.    Voor het deelproject Landschapszone is een voorziening getroffen van ca. 2 mln. In de planexploitatie  was rekening gehouden met opbrengsten die samenhangen met het gecontroleerd terugbrengen van  grond  in  drie  plassen die  daarmee  ondieper  worden.  Mede  in verband  met de aanbesteding  van de  Dijkteruglegging  is  gebleken  dat  het  begrote  volume  tot  het  jaar  2020  niet  beschikbaar  komt.  In  de  ramingen is daarom nu 800.000 m3 minder begroot. Dit heeft een negatief effect van ca. 2 mln.    Verder leiden de  ambities op het gebied van (ongelijkvloerse) infrastructuur (HOV‐fietspad, fietsbrug  en fietstunnel) tot een kostenniveau dat  maximaal 2 mln hoger zal zijn dan de nu beschikbare budget‐ ten  vanuit  programma  Mobiliteit.  Daarom  is  ook  voor  dit  onderdeel  een  voorziening  getroffen  ter  hoogte van 2 mln.    Tot slot zijn de plankosten beperkt toegenomen en is sprake van ernstiger bodemverontreiniging in de  Landschapszone  dan  eerder  was  aangenomen.  In  totaal  betekent  dit  dat  een  verslechtering  van  het  exploitatieresultaat van nogmaals ca. 1 mln.    In  totaal  zou  het  bovenstaande  een  totale  verslechtering  van  het  exploitatieresultaat  van  ca.  5  mln.  negatief naar 17 mln. negatief NCW betekenen. Omdat de ABR ontoereikend is om dit tekort,  geza‐ menlijk met het tekort op de planexploitatie van de GEM Waalsprong, met een voorziening op te van‐ gen, is besloten om de investeringen ten behoeve van twee infrastructuurprojecten, te weten Knoop  Lent (het splitsingspunt van de Prins Mauritssingel met de Graaf Allardsingel) en de westelijke parallel‐ route  (in  totaal  17,1  mln.)  te  activeren  ten  laste  van  de  reservering  van  3,0  mln.  structureel  in  de  Stadsbegroting 2013‐2016.  Dit  activeren  van  infrastructuur  vindt  plaats  met  een  afschrijvingstermijn  van 15 jaar, conform de richtlijn waardering en afschrijving activa van de gemeente Nijmegen (2011).  De hiermee gemoeide kosten worden derhalve uit de planexploitatie Waalsprong gehaald. Het tekort  op eindwaarde komt door deze majeure wijziging uit op € 6.621.000. Netto contant per 1‐1‐2013 be‐ draagt het tekort € 3.648.000. Voor deze planexploitatie was reeds een voorziening getroffen voor een  tekort  van  €  5.616.000  (netto  contant).  Dit  betekent  dat  deze  voorziening  (€  5.616.000)  met  €  1.968.500 wordt verlaagd. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de ABR.    De nadere verantwoording van de activering van de infrastructuurprojecten en de gevolgen voor de  ABR vindt plaats in de perspectiefnota 2014.    Tot  slot  moet  worden  opgemerkt  dat  het  risicoprofiel  van  de  totale  gemeentelijke  planexploitatie  Waalsprong  door  deze  aanpassingen  weliswaar  vermindert,  maar  nog  altijd  6,0  mln  bedraagt  (excl.  dempingsfactor). Dit hangt vooral samen met de risico’s op vertraging van de afzet van de bedrijven‐ terreinen.  Voor de overige informatie rond de Waalsprong wordt verwezen naar hoofdstuk 10 (blz. 92 t/m 98   

4.7 PRODUCT STADSCENTRUM    Dit zijn alle projecten van het Ontwikkelingsbedrijf welke in het stads‐ centrum van Nijmegen binnen de Singels worden gerealiseerd. De rea‐ lisatie  van  projecten  draagt  bij  aan  de  vernieuwing  van  het  stadscen‐ Ontwikkelingsbedrijf

21

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

trum,  bijvoorbeeld  Plein  1944.  De  projecten  begeleiden  ook  de  ontwikkeling  van  het  centrum,  bij‐ voorbeeld de nieuwe parkeergarages.    Het gaat hierbij om de volgende projecten met aangegeven exploitatieduur en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Hessenberg  Plein 44  Spoorstraat 4‐6  Van Schaeck Mathonsingel K.K.parkeergarage  Hezelpoort parkeergarage 

Verwacht  Eindresultaat  €  1.091.000 278.000 0 0 0

V/N

Jaar van  afsluiting   

V  N  V  V  V 

2013  2013  2013  2013  2017 

 

Belangwekkende ontwikkelingen in dit product:  Herontwikkeling Plein 1944 in uitvoering; “Hoogste punt” in januari 2013. Hessenberg is afgerond, de  restauratie van het Weeshuis vordert langzaam.  Spoorstraat 4‐6 afh. initiatief Talis. Keizer Karelgarage, Nassausingel en de aanpassingen aan het Stati‐ onsplein  zijn  opgeleverd.  Ontwikkeling  Hezelpoortgarage  is  gekoppeld  aan  de  ontwikkeling  Handels‐ kade; de haalbaarheidsstudie voor de woningbouw is nog niet afgerond.    Voor de overige projectinformatie wordt verwezen naar hoofdstuk 10 (blz. 87 t/m 91) 

  4.8 

PRODUCT KOERS WEST 

  Dit zijn de projecten Nood‐en Oostkanaalhavens en  de stadsbrug.    Het gaat hierbij om de volgende projecten met aangegeven exploita‐ tieduur en resultaatsverwachting:    Lopende planexploitatie 

Stadsbrug  Noord‐oost Kanaalhavens  *einddatum inclusief de realisatie van het Mercuriuspark   

Verwacht  Eindresultaat  €  0 7.000

V/N

Jaar van  afsluiting   

V  V 

2020*  2020 

Belangwekkende ontwikkelingen in dit product:  In april 2013 wordt de stadsbrug ingevaren; oplevering is november 2013 voorzien.  De reconstructie van de Energieweg is gereed. De afzet van de terreinen van het Mercuriuspark stag‐ neren onder invloed van de economische omstandigheden.    Voor de overige projectinformatie wordt verwezen naar hoofdstuk 10 (blz. 101 t/m 102) 

4.9 

PRODUCT DIJKTERUGLEGGING 

Hierbij gaat het om projecten binnen de ontwikkeling Ruimte voor  de Waal – Nijmegen dat onderdeel is van de Planologische Kernbe‐ slissing (PKB) Ruimte voor de Rivier. Het product wordt in opdracht  van het rijk door de gemeente Nijmegen uitgevoerd.   

Ontwikkelingsbedrijf

22

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Het gaat hierbij om de volgende projecten met aangegeven exploitatatieduur en resultaatsverwach‐ ting:    Lopende planexploitatie 

Verwacht  Eindresultaat  € 

  Dijkteruglegging totaal   

0

V/N

     

Jaar van  afsluiting      2016   

    Voor de Dijkteruglegging geldt een totaalexploitatie.    Belangwekkende ontwikkelingen in dit product  Het project is op 13 juli 2012 gegund aan de combinatie i‐Lent. Voorbereidende werkzaamheden zijn  gestart en  uitvoeringsvergunningen aangevraagd. Tevens is gestart met de voorbereiding van de tijde‐ lijke verkeersomleiding van de Prins Mauritssingel. Op 27 december 2012 heeft de Raad van State uit‐ spraak gedaan en is het bestemmingsplan onherroepelijk geworden. Begin 2013 is het formele start‐ sein van de dijkteruglegging gegeven door de minister van I&M.    Voor de overige informatie rond de Dijkteruglegging – Ruimte voor de Waal – Nijmegen wordt verwe‐ zen naar hoofdstuk 10, (blz 99 t/m 100)   

4.10  PRODUCT INSTRUMENTEN GRONDBELEID    De Kadernota Grondbeleid geeft het instrumentarium om doelstellingen en projecten voor de ruimte‐ lijke ontwikkeling van de stad te realiseren.  Het  gaat  hier  onder  meer  om:  de  planexploitaties,  de  planexploitatie  in  ontwikkeling  (PIO=haalbaarheidsstudie), strategische gronden en deelnemingen. Over de inzet van dit instrumenta‐ rium wordt hieronder nader gerapporteerd.   

Planexploitaties  Een  planexploitatie  is  het  financiële  en  inhoudelijke  kader  –vastgesteld  door  de  Raad‐  waarbinnen  (haalbaar gebleken) plannen en projecten worden uitgevoerd.  Voor  meer  inhoudelijke  informatie  per  planexploitatie  wordt  verwezen  naar  hoofdstuk  van  deze  Voortgangsrapportage Grote Projecten waarin deze planexploitaties zijn opgenomen.    Eind 2012 zijn er ca. 53 Planexploitaties in uitvoering. Deze exploitaties vertegenwoordigen een geza‐ menlijk volume van ruim 1,4 miljard euro.   

Planexploitaties in Ontwikkeling  Ontwikkelingen  Nieuwe initiatieven vanuit de marktpartijen zijn –met name als gevolg van de economische crisis‐ vrij‐ wel stilgevallen; daardoor zien we ook een terugval in het aantal pio’s dat de gemeente in portefeuille  heeft ten opzichte van vorige jaren.  Het zijn vooral de haalbaarheidsstudies welke van gemeentewege worden geïnitieerd. Ook de studie  HOV en de ontwikkelingen rond de Stratemakerstoren (i.c. Bastei) en de verkenningen voor een nieuw  museum WO‐ll.  Deze terugval zal consequenties hebben voor de portefeuille van het Ontwikkelingsbedrijf omdat het  aantal projecten daardoor zal gaan teruglopen.  Specifieke risico’s 

Ontwikkelingsbedrijf

23

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Terugloop  van  nieuwe  initiatieven  kan  op  termijn  ook  betekenen  dat  er  minder  (economische)  ont‐ wikkeling/groei en innovatie zal plaatsvinden in Nijmegen.  Op dit moment zijn er nog 26 haalbaarheidsstudies (Pio’s) in uitvoering.     

Strategische gronden   Het  instrument  strategische  gronden  wordt  regelmatig  ingezet  om  –vooruitlopend  op  definitieve  plannen‐ toch al actief tot verwerving over te gaan.  Spelregels hoe hier mee om te gaan zijn vastgelegd in de Kadernota Grondbeleid van juni 2010.    De  commissie  BBV  heeft  in  2012  de  Notitie  Grondexploitatie  (bijgesteld)  gepubliceerd.  Deze  notitie  grondexploitatie  is  een  bijgestelde  versie  van  de  notitie  grondexploitatie  van  januari  2008.  De  com‐ missie geeft aan dat de gevolgen van de financieel‐economische crisis voor de grondexploitaties en de  NIEGG’s (niet in exploitatie genomen gronden) oftewel strategische gronden, reden voor een aange‐ paste notitie zijn.    De  belangrijkste  aanpassingen  voor  wat  betreft  de  strategische  gronden  (NIEGG’s  niet  in  exploitatie  genomen gronden)  zijn de volgende:  1. Voor het activeren van kosten bij niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) moet een reëel en  stellig voornemen bestaan dat deze in de nabije toekomst zal worden bebouwd. Deze verwachting  moet zijn gebaseerd op een raadsbesluit, waarin inhoud wordt gegeven aan ambitie en planperio‐ de.  2. Het activeren van vervaardigingskosten op NIEGG is aanvaardbaar, maar dient beperkt te blijven  tot het niveau van de huidige marktwaarde van de grond  Concreet betekent dit:  a. de boekwaarde kan nooit hoger zijn dan de verwachte marktwaarde;  b. de ruimte voor activering wordt in eerste instantie bepaald door het verschil tussen de boekwaarde  en de marktwaarde in de huidige bestemming;  c. bij de bepaling van het verschil tussen boekwaarde en verwachte marktwaarde moet rekening ge‐ houden worden met de overige nog te maken kosten (bijvoorbeeld infrastructurele voorzieningen) in  het verdere verloop van het transformatieproces naar de verwachte toekomstige bestemming. Deze  bepaling dient jaarlijks gemaakt te worden;  d. als de waardering het niveau van de marktwaarde al heeft bereikt en de marktwaarde daalt, dan  wordt een verliesvoorziening getroffen c.q. afgewaardeerd;  e. als duidelijk wordt dat de door de raad voorgenomen bestemming in het geheel niet of slechts ge‐ deeltelijk  zal  worden  gerealiseerd  en  daardoor  een  lagere  verwachte  marktwaarde  ontstaat,  dan  wordt een verliesvoorziening getroffen c.q. afgewaardeerd.    Ontwikkelingen  Ieder jaar wordt bezien of de waardebepaling van de voorraad strategische gronden nog in lijn is met  de marktwaarde, conform de regels van de commissie BBV. Dit heeft er bij de jaarrekening 2011 toe  geleid  dat  een  afboeking  heeft  plaatsgevonden  van  de  totale  portefeuille  van  ruim  €  2.2  miljoen.  Overeenkomstig  de  Nota  Grondbeleid  vindt  geen  activering  van  vervaardigingskosten  plaats.  Begin  2011 is door ons college een uitvoeringsplan vastgesteld en de beheersmaatregelen in uitvoering ge‐ nomen  om  het  financieel  resultaat  per  2012  neutraal  te  laten  sluiten.  De  ingezette  lijn  voor  2012  is  gehaald. Het lijkt er dan ook op dat we in 2013 weer een financieel neutraal resultaat kunnen boeken  op de post strategisch gronden. Dit zal voornamelijk afhankelijk zijn van het moment waarop contrac‐ ten worden getekend. Met andere woorden, de uitvoering kan tot in 2014 doorlopen door de afwikke‐ ling van de gesloten koopovereenkomsten.    Reëel en stelling voornemen voor bebouwing/functiewijziging. 

Ontwikkelingsbedrijf

24

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

In het kader van deze bijgestelde notitie grondexploitatie is onderzocht of er voor alle objecten binnen  de voorraad strategische gronden een Raadsbesluit dan wel Collegebesluit genomen is waarin een re‐ eel en stellig voornemen tot toekomstige bebouwing is opgenomen.  Binnen de totale portefeuille zijn er drie categorieën gronden te onderscheiden. Te weten:  1. Gronden waarbij de herontwikkeling niet binnen een periode van 5‐10 jaar is voorzien. Deze gron‐ den blijven echter wel in beheer in verband met het strategisch/inhoudelijk belang van de stad.  Voorstellen voor overdracht van deze gronden naar de afdeling Vastgoed volgen in 2013.  2. Gronden  die  strategisch  zijn  aangekocht,  waarbij  aan  de  verkoop  een  ontwikkeling  is  gebonden.  Hier is sprake van een reëel en stellig voornemen.  3. Gronden die niet in bovenstaande categorieën passen. Zowel op de korte als op de lange termijn is  geen  voornemen  tot  herontwikkeling.  De  gronden/opstallen  in deze  categorie  staan  op  dit  mo‐ ment in de verkoop.    De voorraad strategische gronden loopt terug. Wanneer de gronden uit categorie 1 worden overge‐ dragen  en  de  gronden/objecten  in  categorie  3  zijn  verkocht,  blijft  een  beperkt  aandeel  strategische  grond in portefeuille. Financieel worden geen problemen voorzien.   

4.11  PLANEXPLOITATIES NIET IN HET VGP    Vanwege hun bijzondere karakter is een aantal planexploitaties niet in deze rapportage opgenomen.  Voor  een  specificatie  wordt  verwezen  naar  bijlage  3.  In  deze  bijlage  zijn  deze  planexploitaties  opge‐ nomen met vermelding van typering, boekwaarde en bestemming.   

Ontwikkelingsbedrijf

25

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

  5  Verbonden partijen     

Verbonden partijen  Grondbeleid 

  5.1  ALGEMEEN  De gemeente Nijmegen neemt deel, samen met andere overheden en/of private bedrijven, in risico‐ dragende ondernemingen die zijn opgericht ter realisatie van maatschappelijk gewenste ontwikkelin‐ gen op het gebied van vastgoed en grondbeleid. Daarbij kan onderscheid worden gemaakt tussen ge‐ meenschappelijke regelingen (openbare lichamen) op basis van de Wet Gemeenschappelijke Regelin‐ gen en juridische en fiscale entiteiten zoals een BV, CV of VOF. Gemeenschappelijke regelingen wor‐ den gevormd door samenwerkende overheden en kunnen worden beschouwd als verlengd lokaal be‐ stuur  en  een  vorm  van  publiek‐publieke  samenwerking.  De  gemeenschappelijke  regelingen  met  de  gemeente  Wijchen    voor  bedrijventerrein  Bijsterhuizen  en  de  gemeente  Lingewaard  voor  glastuin‐ bouwlocatie Bergerden zijn hiervan voorbeelden.    Publiek‐private samenwerking (kortweg PPS) houdt in dat de gemeente samen met marktpartijen een  per geval passende juridische en fiscale entiteit zoals een BV, CV of VOF vormt. De belangrijkste PPS  zijn  de  grondexploitatiemaatschappijen  (GEM)  zoals  die  voor  de  Waalsprong  en  voor  het  Waalfront  zijn  gevormd.  Daarbij  worden  de  grondexploitatierisico’s  door  de  gemeente  en de  marktpartijen  ge‐ deeld. Daarnaast verkrijgen de marktpartijen veelal het recht om ook woningen te bouwen en gron‐ den  van  de  GEM  af  te  nemen.  Voor  vastgoedontwikkeling  is  Marienburg  BV  een  voorbeeld  van  een  PPS. Een specifieke PPS is Indigo BV, een samenwerking tussen de gemeente Nijmegen en Alliander,  die tot taak heeft een warmtenet te realiseren en exploiteren.  Het te storten aandelenkapitaal dat door de gemeente in de ondernemingen moet worden ingebracht  komt ten laste van de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf. Daar worden ook de risico's ondergebracht.  Eventuele winstuitkeringen komen ten gunste van die ABR.    In dit hoofdstuk wordt vooral aandacht besteed aan de ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan bij  de grootste deelnemingen, te weten GEM Waalsprong, GEM Waalfront, GR Bergerden en GR Bijster‐ huizen.  Daarna volgt een kort overzicht van de overige deelnemingen.   

5.2  GEM WAALSPRONG  In het najaar van 2012 heeft de aandeelhoudersvergadering van de GEM Waalsprong besloten om te  onderzoeken of de GEM minnelijk kon worden ontbonden. Dit heeft geleid tot onderhandeling tussen  de gemeente en betrokken marktpartijen over de voorwaarden waaronder de ontbinding of ontvlech‐ ting  zou  kunnen  plaatsvinden.  Op  basis  van  het  bereikte  onderhandelingsresultaat  heeft  het  college  van  B&W  begin  2013,  met  inachtneming  van  wensen  en  bedenkingen  van  de  raad,  besloten  tot  de  ontvlechting van de PPS‐constructie vooruitlopend op de herziening van de grondexploitatie, de orga‐ nisatorische consequenties en de aanbieding van het nieuwe ontwikkelingsbeeld voor de Waalsprong.  De  ontvlechting  betekent  dat  de  betrokken  marktpartijen  (Amstelland  Vastgoed,  Heijmans  Project‐ ontwikkeling, BAM, Bouwfonds Woningbouw en Novio Noord, een combinatie van woningcorporaties)  de  aandelen  in  GEM  Waalsprong  CV  en  GEM  Waalsprong  Beheer  BV  overdragen  aan  de  gemeente  Nijmegen. De feitelijke overdracht van de aandelen vindt plaats na de ondertekening van de vaststel‐ lingsovereenkomst  in  maart  2013.  Daarmee  is  de  gemeente  100%  aandeelhouder  geworden  in  de 

Ontwikkelingsbedrijf

26

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

GEM  Waalsprong  en  heeft  de  gemeente  daarmee  de  volledige  regie  over  de  ontwikkeling  van  de  Waalsprong op zich genomen.      De belangrijkste achterliggende redenen voor de ontvlechting zijn:  ‐ de  marktpartijen  waren  niet  bereid  om  ontwikkel‐  en  realisatieovereenkomsten  te  sluiten  voor  het gebied Groot Oosterhout. Daarmee werd het realiseren van de afzettempo en de grondprij‐ zen en daarmee de grondexploitatie op het spel gezet.  ‐ De marktpartijen waren eveneens niet bereid bij te dragen om de mede hierdoor verwachte te‐ korten in de grondexploitatie te dekken en  de garanties op te hogen.  ‐ De gemeente staat niet alleen garant voor het ingebrachte gemeentelijke eigen vermogen, maar  de gemeente heeft ook alle leningen verstrekt aan de GEM Waalsprong te hoogte van ca. € 300  mln. De gemeente draagt feitelijk het overgrote deel van het financiële risico van de ontwikkeling  van de Waalsprong, omdat de marktpartijen hun risico hebben beperkt tot de hoogte van de af‐ gegeven garanties.  ‐ De woningen in de Waalsprong zijn sinds 2010 slechts voor 30% gerealiseerd door de marktpar‐ tijen die in de GEM Waalsprong participeren.    Deze  punten  hebben  tot  gevolg  gehad  dat  de  risicoverdeling  en  zeggenschapsverhoudingen  (50‐50)  binnen de GEM Waalsprong volstrekt niet meer tot elkaar in verhouding staan. Nut en noodzaak om  exclusief met de genoemde marktpartijen te blijven samenwerken is voor de gemeente derhalve niet  meer aanwezig.    De ontvlechting gaat gepaard met nadere afspraken tussen de gemeente Nijmegen en de betrokken  marktpartijen. De belangrijkste afspraken zijn:  ‐ de marktpartijen betalen eenmalig een bedrag van € 12 mln. (ter hoogte van de private deel van  het eigen vermogen)  ‐ de marktpartijen verplichten zich tot het afnemen van 470 kavels tegen een vastgelegde grond‐ e prijs in de jaren 2013, 2014 en 2015 (met concerngaranties als achtervang). Daarmee is ca. 2/3   deel van de verwachte afzet van gronden in de komende 3 jaar verzekerd.  ‐ de  marktpartijen  hebben  de  beschikking  over  een  right  of  first refusal  voor de afname  van  200  kavels per jaar in de periode 2017‐2022 tegen door de gemeente te bepalen voorwaarden.    Mede op basis van deze ontvlechtingsafspraken is gewerkt aan een nieuw Ontwikkelingsbeeld van de  Waalsprong en aan de herziening van de grondexploitatie per 1‐1‐2013 voor de, inmiddels gemeente‐ lijke, GEM Waalsprong. Beide zullen separaat aan de gemeenteraad worden voorgelegd. De resultaten  hiervan zijn in dit VGP verwerkt. Tevens zal een voorstel worden gedaan over de wijze waarop de pro‐ jectorganisatie bij voorkeur zou moeten worden vormgegeven.    Op hoofdlijnen wordt er, mede tegen de achtergrond van de economische crisis, in de grondexploita‐ tie en het ontwikkelingsbeeld een aantal majeure maatregelen doorgevoerd met aanzienlijke financië‐ le consequenties. Het gaat om:  ‐ het niet realiseren van de percentages uitgeefbaar (boven 55%) in Vossenpels/Groot Oosterhout  ‐ hogere ramingen voor de kosten van het bouw‐ en woonrijpmaken  ‐ de grondprijzen worden structureel met 10% verlaagd naar gemiddeld € 330,‐ per m2  ‐ de verlenging van de looptijd van de grondexploitatie tot 2028.    Het woningbouwprogramma wordt in het ontwikkelingsbeeld tevens aangepast op grond van de vol‐ gende punten:.  ‐ uit  eerdere  analyses  is  bekend  dat  de  grondexploitatie  van  GEM  Waalsprong  in  relatie  tot  de  marktvraag een te hoog aandeel (41%) dure woningen bevat. In de nieuwe grondexploitatie is  het  aandeel  dure  woningen  daarom  verlaagd  naar  20%.  Het  daadwerkelijk  te  realiseren  pro‐ gramma wordt bepaald door de vraag gedurende de looptijd van de exploitatie.  Ontwikkelingsbedrijf

27

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

‐

‐

‐

In de grondexploitatie is de aanname gedaan dat de verschuiving vraaggestuurd plaats vindt naar  vooral de goedkope sector (sociale huur en goedkope koop). Dit aandeel stijgt daardoor van bij‐ na  30%  naar  50%.  Dit  is  een  aanname  voor  de  grondexploitatie,  geen  kaderstelling  voor  het  daadwerkelijk te realiseren programma (vraag gestuurd).  bij  een  woningbouwprogramma  met  meer  goedkope  woningbouw  zoals  hiervoor  beschreven  neemt de gemiddelde kavelgrootte af en stijgt dus het aantal woningen per hectare om binnen  de grondexploitatie een gelijke grondopbrengst te halen. Het aantal nog aantal nog te realiseren  woningen stijgt daardoor van 7700 naar 9000 woningen.  dit hogere aantal woningen heeft ook consequenties voor de looptijd van de grondexploitatie. De‐ ze moet worden verlengd tot 2028. 

    Het  tekort  van  de  herziene  grondexploitatie  per  1‐1‐2013  zou  door  deze  veranderingen  en  de  ont‐ vlechtingsafspraken uitkomen op een bedrag van € 97 mln. (netto contant). Vervolgens zijn de gevol‐ gen van de ontvlechtingsafspraken en aanvullende maatregelen doorgevoerd om het exploitatietekort  te verminderen (bedragen netto contant per 1‐1‐2013). In de onderstaande tabel zijn de maatregelen  weergegeven (bedragen in € mln.).    Maatregel 

Financieel effect (netto contant per 1‐1‐2013) 

Tekort planexploitatie 

‐/‐ 97,0  

 

 

Bijdrage marktpartijen i.v.m. ontvlechting GEM 

+  12,0 

Binnen te halen subsidies 

+    8,5 

Lagere financieringslasten 

+   7,0 

Uitnemen bijdrage aanleg Graaf Allardsingel 

+   1,3 

Vermindering post onvoorzien 

+  23,5 

 

 

Totaal maatregelen 

+ 52,3 

 

 

Restant tekort planexploitatie 

‐/‐ 44,7 

  Toelichting  De lagere financieringslasten zijn het gevolg van een lagere rente die voor het vaste deel van de pro‐ jectfinanciering is doorgevoerd (resp, 2,9% en 3,1%; zie hoofdstuk 2).  Het uitnemen van de bijdrage aan de aanleg van de Graaf Allard Singel hangt samen met de activering  van diverse infrastructuurprojecten ten laste van de 3,0 mln. reservering in de Stadsbegroting 2013‐ 2016 die in de gemeentelijke planexploitatie Waalsprong waren opgenomen (zie hoofdstuk 4.6).  In  de  planexploitatie  van  de  GEM  Waalsprong  was  een  grote  post  onvoorzien  opgenomen.  Toen  de  marktpartijen  in  de  GEM  mede risicodragend  waren,  was  zo’n  buffer  in  de  planexploitatie  verdedig‐ baar. Nu de gemeente voor 100% de risico’s draagt, is dat niet meer het geval. De post onvoorzien in  de  planexploitatie  is  daarom  teruggebracht  naar  €  5,8  mln.,  zijnde  10%  van  het  risicoprofiel  van  de  planexploitatie.    Door deze maatregelen wordt het grondexploitatietekort verminderd tot € 44.7 mln. (netto contant).  Omdat de ABR ondanks deze maatregelen nog ontoereikend is om dit tekort middels een voorziening  geheel op te vangen, is besloten om ook de investeringen in de riolering (in totaal € 33 mln. netto con‐ tant) te activeren ten laste van de 3,0 mln. reservering in de Stadsbegroting 2013 – 2016. Conform de  richtlijn waardering en activering van activa van de gemeente wordt voor riolering een afschrijvings‐ termijn gehanteerd van 40 jaar. De riolering wordt daarmee uit de planexploitatie gehaald en tegen  kostprijs  overgedragen  aan  de  algemene  dienst  en  geactiveerd.  Hierdoor  resteert  een  tekort  in  de  grondexploitatie van € 11,7 mln. Dit tekort zal in de nieuwe situatie geheel door de gemeente moeten  worden afgedekt met een voorziening van € 11,7mln. ten laste van de ABR.  Ontwikkelingsbedrijf

28

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

  De nadere verantwoording van de activering van de riolering en de gevolgen voor de ABR vindt plaats  in de perspectiefnota 2014.    Het risicoprofiel van de grondexploitatie bij 80% zekerheid bedraagt € 58 mln (excl. dempingsfactor).  Hiervoor zal weerstandsvermogen in de ABR moeten worden opgebouwd (zie hoofdstuk 6).   

5.3  GEM WAALFRONT  De  GEM  Waalfront  is  een  commanditaire  vennootschap  met  een  beherend  vennoot  waarin  de  ge‐ meente samen met Bouwfonds Ontwikkeling BV op gelijkwaardige basis participeert. De GEM Waalf‐ ront heeft tot taak het stadsdeel Waalfront risicodragend te ontwikkelen en te realiseren door middel  van verwerving van gronden en panden, bouw‐ en woonrijp maken, het (doen) realiseren van voorzie‐ ningen en de uitgifte van gronden ten behoeve van woningbouw en bijbehorende voorzieningen.    In 2012 heeft de GEM Waalfront een gewijzigde, maar nog altijd ambitieuze ontwikkelingsvisie 1.2 op‐ gesteld  waarbij  invulling  is  gegeven  aan  de  wijze  waarop  het  bestaande  industriegebied  wordt  ge‐ transformeerd naar een aantrekkelijk stedelijk woonmilieu. Na het vernemen van wensen en beden‐ kingen van de gemeenteraad is op basis hiervan de grondexploitatie per 1 juli 2012 herzien, de grond‐ exploitatie 2012 versie 1.2.    De uitgangspunten van de ontwikkelingsvisie 1.2 en de grondexploitatie zijn als volgt:  ‐ 2000‐2100 woningen, waarvan 1.440 appartementen en ca. 600 eengezinswoningen.  ‐ 35% goedkope woningen, 43% middeldure woningen en 22% dure woningen  ‐ Looptijd: 2012‐2027, met een gemiddelde afzet van 150‐175 woningen per jaar  ‐ Voor de gehanteerde parameters wordt verwezen naar hoofdstuk 2.    De ontwikkeling van het gebied wordt gestart met de realisatie van 540 appartementen aan de Han‐ delskade. Doelstelling is dat in dit voorjaar de gronden door de GEM Waalfront worden verkocht aan  de ontwikkelende partijen.    De grondexploitatie geeft een tussenstand op hoofdlijnen weer en sluit op een tekort van 11,9 mln.  NCW.  Voor  het  gemeentelijk  aandeel  is  een  voorziening  opgenomen  van  €  5,3  mln.  (0,2  mln.  hoger  dan conform de risiconota 2012). Het risicoprofiel van de grondexploitatie bedraagt 8,9 mln. voor het  gemeentelijk  aandeel  (excl.  dempingsfactor).  In  februari  2013  is  de  grondexploitatie  2012  versie  1.2  door de Algemene vergadering van Aandeelhouders vastgesteld.    Van belang te vermelden is dat de grondexploitatieherziening per 1 januari 2013 in de eerste helft van  2013 zal worden doorgevoerd en ter besluitvorming aan de AvA zal worden voorgelegd. Wanneer daar  substantiële verschillen met de grondexploitatie 2012 versie 1.2 worden gemeld, zal de raad daarover  in  kennis  worden  gesteld.  Gezien  de  nog  altijd  ambitieuze  ontwikkelingsvisie  1.2  en  de  aanhoudend  moeilijke marktomstandigheden is het wenselijk om in de Perspectiefnota 2014, vooruitlopend op de  herziening, structureel financiële middelen te reserveren om of het weerstandsvermogen versneld te  versterken of om een voorziening te kunnen treffen voor mogelijk optredende hogere exploitatiete‐ korten van onder meer de grondexploitatie van GEM Waalfront. Voor de verantwoording en voor de  hoogte van de reservering wordt verwezen naar de Perspectiefnota 2014. 

5.4  BERGERDEN  Deze  gemeenschappelijke  regeling  is  een  samenwerking  tussen  de  gemeente  Nijmegen  en  de  ge‐ meente  Lingewaard.  Het  doel  van  deze  GR  is  het  bevorderen  van  de  economische  ontwikkeling  en  werkgelegenheid in de glastuinbouw en agrobusiness in de regio Nijmegen door het gezamenlijk ont‐ wikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig glastuinbouwgebied. Het betreft de ontwik‐

Ontwikkelingsbedrijf

29

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

keling van het glastuinbouwgebied Bergerden, ten zuiden van Huissen op het grondgebied van de ge‐ meente Lingewaard. De gemeente Nijmegen participeert voor 50% in de GR.      Zoals ook in de vorige VGP is aangegeven heeft de financiële en economische crisis ook de glastuin‐ bouw hard geraakt. De verkoop van bouwrijp terrein is geruime tijd nagenoeg stilgevallen. Om de risi‐ co’s van de exploitatie af te dekken is de ombestemming van een deel van het plangebied van glas‐ tuinbouw naar agro business (aan de tuinbouw gelieerde bedrijvigheid) voorzien. De meeropbrengst  daarvan voorziet in de afdekking van een deel van het risico.  Al bij de opstart van Bergerden, in de bestemmingsplanfase is daar rekening mee gehouden en is door  de provincie Gelderland medewerking toegezegd voor deze achtervangconstructie.  De vraag naar glastuinbouwgrond zowel als grond voor agrobusiness is echter zodanig achter gebleven  dat een herbezinning op de toekomst van het gebied en daarmee van de exploitatie noodzakelijk is. In  2012  is  daartoe  een  marktonderzoek  verricht  door  het  Landbouw  Economisch  Instituut  in  opdracht  van de GR. Het onderzoek is aanleiding geweest voor het organiseren van een workshop voor betrok‐ ken partijen en deskundigen om te bezien welke alternatieven er zijn voor een invulling van het ge‐ bied. Ondermeer de uitkomsten van deze activiteiten zijn input voor het maken van een nieuw busi‐ nessplan dat in de loop van het voorjaar 2013 gereed zal zijn en inzicht zal moeten geven in de toe‐ komststrategie voor dit gebied. De raden van beide deelnemende gemeenten zijn in het voorjaar van  2013  op  de  hoogte  gebracht  van  de  stand  van  zaken  rond  de  GR  Bergerden  en  de  plannen  voor  de  toekomst.    Het businessplan met bijbehorende nieuwe grondexploitatie is nog niet bekend en ook niet door het  bestuur  van  de GR  vastgesteld. Vooruitlopend  op  besluitvorming  in  het  bestuur  van  de  GR  over  het  businessplan is de laatste planexploitatie voorlopig geactualiseerd waarbij de looptijd van de exploita‐ tie  is  verlengd  naar  van  2018  naar  2023.  De  renteverliezen  tot  2015  zijn  daarmee  in  de  exploitatie  verwerkt,  Tevens  zijn  de  grondprijzen  tot  2015  niet  geïndexeerd.  De  planexploitatie  komt  met  deze  wijzigingen  uit  op  een  financieel  negatief  eindresultaat  van  €  5,7  mln,  netto  contant  per  1‐1‐2013.).  Hiervan komt de helft voor rekening van de gemeente Nijmegen. De gemeente Nijmegen heeft hier‐ voor een aanvullende voorziening getroffen ten laste van de ABR. Conform de risiconota 2012 is aan  Bergerden een hoog risicoprofiel van € 5,0 mln. voor het Nijmeegse aandeel toegekend. Dit blijft on‐ danks de getroffen voorziening gehandhaafd.      Tot slot moet worden opgemerkt dat de laatst goedgekeurde jaarrekening over het boekjaar 2010 is.  De  laatste  vastgestelde  grondexploitatie  is  die  van  2011.  De  provincie  Gelderland  heeft  de  GR  voor  2013 onder preventief toezicht geplaatst.   

5.5  BIJSTERHUIZEN  Deze  gemeenschappelijke  regeling  is  een  samenwerking  tussen  de  gemeente  Nijmegen  en  de  ge‐ meente Wijchen. Het doel van deze GR is het bevorderen van de economische ontwikkeling en werk‐ gelegenheid  in  de  regio  Nijmegen  door  middel  van  het  gezamenlijk  ontwikkelen  en  exploiteren  van  een  kwalitatief  hoogwaardig  en  uit  financieel‐economisch  oogpunt  aanvaardbaar  intergemeentelijk  bedrijventerrein op de locatie Bijsterhuizen op het grondgebied van de gemeente Wijchen.  De planexploitatie heeft en houdt vooralsnog een positief financieel resultaat.  De  verkoop  van  bedrijfsterrein  is  sterk  verminderd.  In  2012  is  er  slechts  een  0,2  ha  grond  verkocht  naast de verkoop van grond aan de gemeente Wijchen. De vooruitzichten voor 2013 zijn nog niet erg  positief. Er zijn nog wel altijd contacten met potentiele afnemers.    Aandachtspunten bij de uitgifte zijn:  Naast de percelen die de GR in de verkoop heeft, worden er ook particuliere kavels te koop aangebo‐ den op de locatie Bijsterhuizen. Dit kan de afzetsnelheid nadelig beïnvloeden.  Ontwikkelingsbedrijf

30

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Daarnaast is het gebruikelijk dat aan het einde van de looptijd van de ontwikkeling en realisatie van  een  bedrijventerrein  het  moeilijker  wordt  de  laatste  percelen  te  verkopen  omdat  de  flexibiliteit,  als  het gaat om kavelgrootte en ligging, dan nog maar zeer beperkt is. Dit heeft mogelijk tot gevolg dat de  looptijd verder naar achteren zal schuiven.    De huidige grondexploitatie is door het Algemeen Bestuur medio 2012 vastgesteld en kent een loop‐ tijd tot 2018. De herziening per 1 januari 2013 wordt momenteel voorbereid en medio 2013 aan het  AB voorgelegd. Een verlenging van de looptijd betekent dat de winstuitkeringen later in de tijd zullen  plaatsvinden waardoor de voeding van de ABR minder snel verloopt dan bij de huidige verwachting.   

5.6  OVERIGE VERBONDEN PARTIJEN  Wat betreft Brabantse Poort Nijmegen BV, waarin naast de gemeente ook Hendriks Projectontwikke‐ ling, Heijmans Projectontwikkeling en NIBC participeren kan worden gemeld dat alle planonderdelen  zijn gerealiseerd. Er resteert op dit moment het afhandelen van een aantal zaken en de verkoop van  de laatste onbebouwde kavel aan de Wijchenseweg. Het bestuur van de BV beraadt zich momenteel  op een oplossing daarvoor. De opheffing van de BV is voorzien zodra de nog lopende zaken zijn afge‐ handeld en er een oplossing is gevonden voor het resterend onroerend goed, in casu en kavel aan de  Wijchenseweg. Aangenomen mag worden dat opheffing kan plaatsvinden in de loop van 2013/2014.    Indigo BV is medio 2012 opgericht. De gemeente Nijmegen participeert in Indigo voor 5%. De overige  95% van de aandelen is in bezit van Alliander. Indigo BV heeft tot taak het realiseren en exploiteren  van  de  “aorta”,    de  hoofdleiding  van  het  warmtenet.  Deze  leiding  zal  de  ARN  verbinden  met  het  Waalfront en de Waalsprong. Momenteel wordt de feitelijke aanleg van de hoofdleiding voorbereid.  De planning is erop gericht dat per 1 januari 2015 de hoofdleiding deze werkzaamheden zijn afgerond.  De warmtelevering zal plaatsvinden door Nuon Energy aan wie een concessie voor de warmtelevering  voor ca. 14.000 woningen is gegund.   De financiële risico’s voor de gemeente zijn beperkt tot het gestorte aandelenkapitaal van € 300.000,‐  Om de aanleg mogelijk te maken heeft de gemeente € 3,5 mln. subsidie verstrekt. De provincie Gel‐ derland heeft voorts nog een achterstelde lening verstrekt ter hoogte van € 4 mln.    Wat betreft de overige verbonden partijen zijn geen nieuwe ontwikkelingen te melden.   

Ontwikkelingsbedrijf

31

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

 

6  Algemene Bedrijfs Reserve ‐ Risicobeleid     

Algemene Bedrijfs Reserve en Risicobeleid  Grondbeleid 

6.1  ALGEMEEN  De Algemene Bedrijfsreserve van het Ontwikkelingsbedrijf is een financiële buffer voor het afdekken  van de financiële risico's in de planexploitaties. Het betreft risico's waarvoor geen specifieke voorzie‐ ning  is  getroffen.  Te  denken  valt  aan  niet  ingecalculeerde  milieurisico's,  het  plotseling  achterblijven  van de vraag op de vastgoedmarkt en het stagneren van de woningmarkt, etc. De voeding van de ABR  wordt  gevormd  door  de  voordelige  resultaten  van  planexploitaties,  opbrengsten  uit  deelnemingen,  bijdragen  RSU  (bijdrage  van  particuliere  ontwikkelaars  ten  behoeve  van  de  bovenwijkse  infrastruc‐ tuur) en bijdragen uit anterieure overeenkomsten.    Grondslagen van resultaatbepaling. Hoe gaan wij daar mee om.  Verwachte nadelige financiële resultaten worden door middel van het vormen van een voorziening via  de Winst en Verliesrekening, op basis van contante waarde ten laste van de ABR reserve van het Ont‐ wikkelingsbedrijf gebracht.  Verwachte positieve resultaten worden genomen bij het afsluiten van de planexploitaties. Tussentijdse  winstneming wordt alleen toegepast indien de boekwaarde van het onderhanden werk negatief is (en  er dus een bijna zeker voordelig financieel resultaat gaat ontstaan). Deze tussentijds te nemen winst  wordt  bepaald  door  de  negatieve  boekwaarde  van  het  onderhanden  werk  te  verminderen  met  de  contante waarde van de nog te maken kosten in de planexploitatie. Hierbij wordt tevens een risicobe‐ oordeling  gemaakt  (bepaalt  mede  of  tussentijdse  winstneming kan  ja  of  neen).  De  bedragen  van  de  tussentijds te nemen winst worden op duizendtallen afgerond.    Naast de meer algemene risico's bevat elke planexploitatie specifieke risico's. Deze risico's worden zo  goed mogelijk bij de vaststelling van een planexploitatie in beeld gebracht en vormen permanent on‐ derwerp van aandacht. Ook bij de voortgangsrapportages wordt aandacht besteed aan mogelijke risi‐ co’s. Het totaal aan risico’s moet worden afgedekt in de ABR. 

Ontwikkelingsbedrijf

32

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

6.2  HET VERLOOP VAN DE ABR IN 2012  Onderstaand wordt een korte toelichting gegeven op de mutaties van de ABR gedurende 2012.    Het verloop van de algemene bedrijfsreserve      Saldo per 1 januari 2012  €  20.347.000   Bij:    A  storting bijdrage bovenwijkse infrastructuur  194.000  B  afgesloten planexploitaties  460.800  C  aanpassing voorzieningen nav herzieningen  2.016.300  D  tussentijdse winstnames  2.082.300  E  deelnemingen  79.000  H  diversen  7.000.000  I  doordecentralisatie onderwijshuisvesting  191.600  J  taakstelling inhuur  0  K  rente toevoeging risiconota 2011  376.000    Totaal  +  12.400.000   Af:    C  aanpassing voorzieningen nav herzieningen  21.678.500  E  deelnemingen  79.200  F  kosten bankgarantie GEM Waalsprong  12.900  G  inzet ABR  3.425.000  H  diversen  5.898.000  J  taakstelling inhuur  0        Totaal  ‐/‐  31.093.600   Saldo per 31 december 2012  €  1.653.400     toelichting  Volgens bovenstaand overzicht is het niveau van de ABR op 31 december 2012 € 1.7 miljoen. De ver‐ wachting in het VGP van september 2012 was dat dit € 22.9 miljoen zou zijn. De afwijking van € 21.2  wordt veroorzaakt door met name de aanpassing van de voorzieningen n.a.v. de planexploitatieher‐ zieningen.      Ad a: storting bijdrage bovenwijkse infrastructuur  Bij de ontwikkeling van bouwlocaties in de Gemeente Nijmegen dient volgens de Exploitatieverorde‐ ning 1997 een bijdrage ten behoeve van de bovenwijkse infrastructuur te worden geleverd. Deze bij‐ drage komt conform Raadsbesluit ten gunste van de Algemene Bedrijfsreserve van het Ontwikkelings‐ bedrijf en is in 2010 op nihil uitgekomen. In volgende jaren is hier niet veel meer van te verwachten  omdat nieuwe wetgeving in 2008 rond kostenverhaal dit niet langer mogelijk maakt. 

Ontwikkelingsbedrijf

33

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Ad b: afgesloten planexploitaties    Afgesloten planexploitaties  in 2012 

bij  eindresultaat  € 

af  eindresultaat  € 

Voormalige ijsbaanlocatie Heijndaal  434.500   Willemskwartier Voorzieningenhart  0   Rijnstraat/Lekstraat  26.300   t o t a a l  460.800       Ad c: aanpassing voorzieningen n.a.v. herzieningen  Hoofdstuk  10  bevat  per  planexploitatie  een  overzicht  van  kerninformatie  en  de  ontwikkelingen.  Op  deze overzichten kunt u eveneens per planexploitatie de financiële resultaatontwikkeling vinden. Voor  wat betreft de resultaataanpassingen van planexploitaties met een nadelig resultaat wordt ten laste  van de ABR een voorziening getroffen.  Onderstaand overzicht geeft de mutaties als gevolg van de plussen en minnen van de voorzieningen  op de ABR aan (over het hele jaar 2012).    bijgestelde resultaten nav herzieningen Bij  af    eindresultaat  eindresultaat  €  €  Sperwerstraat  Kanaalstraat Waterstraat  Lindenholt Noord  Tollenstraat  Prof. Van Weliestraat 4  Plein ‘44  Waalsprong (gemeentelijke deel)  Driehuizen  Compaq  Teersdijk  Onderwijshuisvesting  GEM Waalsprong  GR Bergerden  t o t a a l      Ad d: tussentijdse winstnames    planexploitatie    Kamerlingh Onnesstraat  Neerbosscheweg  Ploegstraat/Goffertweg  Hatert  Willemskwartier herstructurering  t o t a a l 

14.200 1.600 32.000

1.968.500

2.016.300

      7.100  18.500  266.500    4.600  466.800  40.000  7.048.600  11.700.000  2.126.300  21.678.500 

bij  eindresultaat  €  102.300 205.000 325.000 700.000 750.000 2.082.300

  Ad e: deelnemingen  De toevoeging betreft het dividend van de Mariënburg BV. De lasten betreffen de rentelasten over het  uitstaande kapitaal van deelnemingen. De terug te vragen dividendbelasting volgt in 2013.  Ontwikkelingsbedrijf

34

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Ad f: kosten bankgarantie GEM Waalsprong  Door de BV Land over de Waal is aan de GEM Waalsprong CV een bankgarantie afgegeven van € 5,17  miljoen. Deze garantie is inmiddels vrijgegeven, er volgen geen kosten meer.    Ad g: inzet ABR  Bij de perspectiefnota 2009 is besloten om ruim 27 miljoen euro van de ABR in te zetten voor realise‐ ring van een aantal belangrijke projecten in Nijmegen. Denk hierbij aan de Fietstunnel Vrouwe Uda‐ singel,  Parkeergarage  Keizer  Karel  aan  de  Schaeck  Mathonsingel,  Herontwikkeling  Hart  van  Duken‐ burg, en Sportvoorzieningen Park West. Tevens is in 2009 besloten tot een extra inzet vanuit de ABR  voor een extra economische inzet van in totaal € 5 mln.(waarvan € 2.6 mln wordt ingezet), In 2011 is €  1.5 mln. hiervan ingezet. In 2012 is bijgedragen in de projecten Keizer Karelgarage, Park West, Plein  ’44,  Voorzieningenhart  Waterkwartier  en  Nieuwe  Dukenburgseweg  als  aftrap  van  het  Novio  Tech  Campus. Met laatstgenoemde bijdrage is genoemde 27 miljoen volledig ingezet. 

  Ad h: diversen  Hieronder vallen onder meer de toevoegingen aan de ABR zoals besloten in de risiconota 2011 en de  risiconota 2012 vanuit de planexploitaties Stadsbrug. Het betreft een bijdrage uit de risiconota 2011  van EUR 2 mln. en uit de risiconota 2012 van EUR 5 mln.  De onttrekkingen betreffen de bijdragen aan de Sperwerstraat (EUR 300.000) en de Limos, de verkoop  van de parkeerplaatsen gaat definitief niet door, de opbrengstverwachting wordt alsnog aan de ABR  onttrokken(EUR 300.000). Tevens wordt hier de vorming van de voorziening Waalfront verantwoord  uit de risiconota 2012 en de bijstelling cf. Collegebesluit bij de AvA van de GEM Waalfront van 6 fe‐ bruari 2013(EUR 5.298.000).    Ad i: doordecentralisatie onderwijshuisvesting  Dit  betreft  de  voorfinanciering  voor  de  maatwerk‐oplossingen  die  tot  stand  zijn  gekomen  met  de  schoolbesturen  die  met  hun  normatieve  vergoeding  geen  (financiële)  verantwoordelijkheid  kunnen  nemen voor de onderwijshuisvesting. De voorfinanciering wordt in de periode 2008 tot en met 2019  weer in de ABR teruggebracht, waarmee dit neutraal verloopt.    Ad j: taakstelling bezuiniging inhuur   In het kader van de bezuinigingen is een taakstelling opgelegd op inhuur ten laste van de planexploita‐ ties. Redenering is dat bij minder inhuur en efficiënter werken de resultaten van de planexploitaties  toenemen. De totale inhuurbezuiniging bedraagt voor 2012 € 569.000 en loopt op tot € 948.000. Met  maximale inspanning is realisatie van 50% tot en met 2014 mogelijk. Daarna loopt de projectenporte‐ feuille  dusdanig  terug  dat  deze  structurele  bezuiniging  steeds  lastiger  cq.  Onmogelijk  wordt.  Voor  2012 is deze bezuiniging gerealiseerd op de kostenplaatsen en heeft per saldo geen onttrekking aan  de ABR plaatsgevonden.    Ad k: rentetoevoeging  In de risiconota 2011 is besloten om de rente over de uit de risiconota volgende toevoegingen aan de  ABR ten gunste te laten komen aan de ABR.    Effecten risiconota 9 november 2011  In de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 is aangegeven dat het totale effect van de geïnventariseer‐ de maatregelen een positief effect heeft op de ABR van € 9.4 mln. In 2011 is € 3.2 mln. hiervan gerea‐ liseerd. In 2012 is nog eens € 2 mln. gerealiseerd 

Ontwikkelingsbedrijf

35

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

6.3  RISICOPARAGRAAF VAN HET ONTWIKKELINGSBEDRIJF  Gebiedsontwikkeling  en  het  realiseren  van  vastgoedprojecten  met  bijbehorende  openbare  ruimte  vergt een goed risicomanagement. Naast het voortdurend monitoren van de risico’s is bijsturing een  factor van belang. De balans tussen beide elementen bepaald het risicoprofiel van het Ontwikkelings‐ bedrijf.    In 2007 is de nota uitvoering risicobeheer door het college vastgesteld voor het Ontwikkelingsbedrijf.  Op basis van een nieuwe methodiek en nieuwe risicoanalyses worden de financiële risico’s per project  opnieuw in beeld gebracht.  De uitkomsten van deze risicoanalyses zijn, zoals aangekondigd in dit VGP verwerkt.    Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 (vastgesteld op 9 november 2011 door de Raad)  Op basis van het zgn. pessimistisch scenario is op basis van de lopende planexploitaties een nieuw risi‐ coprofiel  opgesteld  per  november  2011.  Daarbij  is  eveneens  bepaald  hoe  hoog  de  ABR  zou  moeten  zijn tot 2015 en is geprognotiseerd of deze ook toereikend zou zijn tot 2015.  Het antwoord hierop was – op basis van de aannames van dat moment‐ positief. Voor meer gedetail‐ leerde informatie en voor de uitgangspunten wordt verwezen naar het raadsbesluit met bijlagen van 9  november 2011.  Op basis van deze Voortgangsrapportage –en rekening houdend met de uitgangspunten in de Risico‐ nota 2011‐ is er een nieuwe risicoanalyse gemaakt en wordt het risico voor de portefeuille grondbe‐ leid geraamd op afgerond 28,2 miljoen euro.    Risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2012  Eind 2012 is een nieuwe risiconota ter vaststelling aangeboden. In deze risiconota 2012 is gewerkt met  een aangepast economisch scenario en vastgoedscenario.  Tevens is naar aanleiding van deze scenario’s een aangepast risicoprofiel opgesteld.  Het totale risicoprofiel komt uit op afgerond 27 miljoen euro.    Herziening per 1 januari 2013  Per 1 januari 2013 is de totale projectenportefeuille (incl. GEM Waalsprong) herzien. Het totaal van de  gekwantificeerde risico’s (in geld uitgedrukt) van de verschillende projecten opgeteld leidt tot een risi‐ coprofiel van om en nabij de 85 miljoen euro. Maar gezien het feit dat deze risico’s, zowel in tijd maar  ook  als  mogelijkheid  zich  nimmer  gelijktijdig  zullen  voordoen,  is  een  demping  van  10  procent‐  over‐ eenkomstig het bijgestelde uitgangspunt in de risiconota Ontwikkelingsbedrijf 2011 gewenst.  Op basis van deze berekening kan het totaal van het risico derhalve worden bepaald op 76,5 miljoen  euro. 

Ontwikkelingsbedrijf

36

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

    Belangrijke elementen uit de risicoanalyse worden gevormd door:    Omschrijving  € x 1 miljoen      Waalsprong (gemeentelijk deel)         6.0  GEM Waalsprong       58.0  Koers West (Waalfront)*)         8.9  Overige risico’s         7.1  verbonden partijen (Bergerden)*)         5.0      Risisco’s opgeteld       85.0      Dempingsfactor 10%   ca. 8.5      Totaal (afgerond)       76.5    *) risico voor het gemeentelijk aandeel         De conclusie kan worden getrokken dat ondanks het treffen van forse, aanvullende voorzieningen ten  laste van de ABR voor met name Onderwijshuisvesting, GEM Waalsprong en GEM Waalfront het risi‐ coprofiel van de gehele portefeuille nauwelijks is afgenomen. Dit hangt vooral samen met de risico’s  die  zich  voordoen  bij  de  afzet  van  bedrijventerreinen,  woningbouw  en  glastuinbouw  zoals  dat  in  de  planexploitaties is voorzien.    De belangrijkste risico’s worden gevormd door de planexploitaties Waalsprong (gemeentelijk deel en  GEM ), GEM Waalfront en Bergerden.  De  risico’s  kunnen  gedeeltelijk  door  de  gemeente  met  behulp  van  beheersmaatregelen  worden  be‐ perkt. Te denken valt aan:  ‐ het faseren van de ontwikkeling van locaties,  ‐ aanpassing van de bouwprogramma,   ‐ verkleinen van de omvang van planexploitaties (in tijd en ruimte),  ‐ uitstel van nog beïnvloedbare investeringen,  ‐ grondprijsaanpassingen,  ‐ scherp treasurybeleid    In  de  herzieningen  van  de  verschillende  planexploitaties  zijn  dergelijke  maatregelen  al  voor  een  be‐ langrijk  deel  doorgevoerd.  Zie  hiervoor  de  planexploitaties  voor  de  Waalsprong  gemeentelijk  deel  (niet realiseren deel bedrijventerrein De Grift) en GEM Waalsprong (grondprijsaanpassing, verlengen  looptijd en aanpassing woningbouwprogramma). Wel moet worden geconstateerd dat slechts in be‐ perkte mate beheersmaatregelen ten aanzien van de post grondverwerving kunnen worden doorge‐ voerd.  Dit  hangt  samen  met  het  feit  dat  in  de  grootste  planexploitaties  het  overgrote  deel  van  de  gronden en opstallen reeds is verworven.    Tegen de achtergrond van het bovenstaande is het wenselijk dat in de Stadsbegroting structureel aan‐ vullende financiële middelen worden gereserveerd om het weerstandsvermogen versneld te verster‐ ken of om een voorziening te kunnen treffen voor hogere exploitatietekorten dan nu voorzien.  Voor de verantwoording en voor de hoogte van de reservering in de Stadsbegroting wordt verwezen  naar de Perspectiefnota 2014.    Ontwikkelingsbedrijf

37

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Pas in een later stadium kan worden bepaald of deze maatregelen toereikend blijken te zijn. Adequate  en systematische monitoring van de risico’s heeft dan ook hoge prioriteit. In de risiconota die in het  najaar van 2013 zal worden uitgebracht, zal hieraan aandacht  worden besteed.    Effect op de ABR  Het totaal aan gekwantificeerde risico’s bedraagt, rekening houdend met een demping van 10%,   € 76.5 mln. Met een ABR van € 1.7 mln. kunnen deze risico’s uiteraard niet worden opgevangen.  Dit betekent dat de ABR als weerstandsvermogen voor de planexploitaties niet meer volstaat.  Daar‐ om wordt de ABR als specifiek weerstandsvermogen voor het Ontwikkelingsbedrijf opgeheven en ge‐ integreerd in de Saldireserve. De Saldireserve na besluitvorming bij de stadsrekening 2012  bedraagt  47,4 mln. Ook dat is nog niet toereikend voor de gekwantificeerde risico’s van de planexploitaties en  de overige risico’s binnen de gemeentebegroting. Omdat de risico’s zich echter niet allemaal tegelijk  zullen voordoen en omdat het risico van de grootste planexploitatie, GEM Waalsprong in de komende  e drie  jaar  beperkt  is  door  de  gegarandeerde  afzet  van  2/3   deel  van  de  geplande  afzet  van  gronden,  volstaat  een  geleidelijke  groei  van  de  Saldireserve.  Hiervoor  wordt  verwezen  naar  de  Stadsrekening  paragraaf weerstandsvermogen. 

6.4  MEERJARENRAMING VAN DE ABR  Het jaar 2012 sluit met een ABR van het Ontwikkelingsbedrijf van € 1.7 mln. Het verloop van de ABR  als  specifiek  weerstandsvermogen  voor  het  Ontwikkelingsbedrijf  tot  met  2016  is  opgenomen  in  het  overzicht op pag. 39. De ontwikkelingscijfers van de ABR tot en met 2016 worden in het vervolg opge‐ nomen  in de Saldireserve.             

Ontwikkelingsbedrijf

38

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Hieronder volgt een schematische vertaling van de ontwikkelingscijfers van de ABR tot en met   2016.   

2012 

2013 

2014 

2015 

2016 

stand ABR begin jaar 

20.3 

 1.7 

  3.5 

   4.1 

 7.9 

rente 

   0.4 

    0 

      0 

      0 

    0 

positieve resultaten planexploitaties 

   0.5 

   2.0 

      0 

   2.2 

    0 

rsu *) 

   0.2 

   0.1 

     0 

      0 

     0 

tussentijdse winstname 

   2.1 

    0 

     0 

      0 

     0 

aanpassing  voorzieningen  nav  her‐ zieningen planexploitaties 

‐19.7 

    0 

     0 

      0 

     0 

diversen incl. inzet ABR 

   ‐1.6 

    0 

      0 

     0 

     0 

crisisinzet 

   ‐0.6 

    0 

    0 

     0 

     0 

doordecentr. onderw.huisvest. 

    0.2 

 0.2 

  0.2 

  0.2 

 0.2 

deelnemingen 

       0 

  ‐0.1 

  0.9 

  1.4 

 1.9 

Taakstelling inhuur 

       0 

 ‐0.4 

 ‐0.5 

     0 

   0 

Stand ultimo jaar 

   1.7 

  3.5 

 4.1 

 7.9 

9.9 

   

          *) rsu = reserve stadsuitbreiding. Dit verwijst naar de storting bovenwijkse infrastructuur (zie toelich‐ ting verloop ABR, paragraaf 6.2 onder a). 

     

Ontwikkelingsbedrijf

39

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

 

7  Alternatieve scenario’s     

Het zwarte en japanse scenario  Grondbeleid 

7.1   HET ZWARTE SCENARIO EN HET JAPANSE SCENARIO    Zwarte scenario  In het voorjaar van 2012 heeft het Ontwikkelingsbedrijf op verzoek van de raad een onderzoek uitge‐ voerd  naar  de  uitgangspunten  en  resultaten  van  een  zwart  scenario.  Dit  scenario  ging  ervan  uit  dat  drie jaar lang de vastgoed‐ en grondprijzen fors zouden dalen waarna stabilisatie zou optreden. Ook  het afzettempo van woningen en commercieel vastgoed zou per saldo 2 jaar vertraging oplopen. Dit  zwarte scenario is vervolgens doorgerekend op basis van de planexploitaties van 1 januari 2012. In dit  hoofdstuk wordt het scenario nogmaals doorgerekend met de herziene planexploitaties per 1 januari  2013  als  uitgangspunt.  Dat  betekent  dat  gekozen  parameters  een  jaar  worden  doorgeschoven.  De  planexploitaties van de verbonden partijen GEM Waalfront, GR Bergerden en GR Bijsterhuizen worden  in  het  zwarte  scenario  gewoon  meegenomen  gelet  op  de  koppeling  met  de  ABR,  naar  rato  van  het  gemeentelijk aandeel.  Er  is  voor  gekozen om  de  planexploitatie  van  de  GEM  Waalsprong  echter niet mee  te  nemen  in  het  zwarte scenario. Dit omdat de planexploitatieherziening voor de GEM Waalsprong al uitgaat van da‐ ling van de grondprijzen voor woningbouw met gemiddeld 10%. Wanneer de grondprijzen hier over‐ heen nog eens met 18,50% zouden dalen, is het effect wel zeer extreem. Ook is de GEM Waalsprong  e niet meegenomen omdat 2/3  deel van de geraamde afzet van gronden voor woningen in 2013‐2015  is verzekerd door de gemaakte afspraken in het kader van de ontvlechting.    In de onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de parameters van het zwarte scenario.     Ontwikkeling parameters

2013

2014

2015

2016

2017

Totaal

Waarde vastgoed

-5,00%

-5,00%

-2,50%

0,00%

0,00%

-12,50%

Investeringskosten vastgoed

-5,00%

-3,75%

-1,25%

0,00%

0,00%

-10,00%

Grondopbrengsten

-5,00%

-8,00%

-5,50%

0,00%

0,00%

-18,50%

Grondkosten (exclusief verwervingen)

-2,50%

-1,25%

0,00%

0,00%

0,00%

-3,75%

Afzettempo

2013

2014

2015

2016

2017

Woningen en commercieel vastgoed

50%

50%

50%

75%

75%

   

totaal  2 jr

 

Japanse scenario  Naast  het  zwarte  scenario  wordt  het  Japanse  scenario  geïntroduceerd.  Dit  scenario  is  niet  weten‐ schappelijk onderbouwd, maar beoogt inzicht te verschaffen in de effecten van een structureel aan‐ zienlijk  lager  afzettempo.  De  aanname  van  het  Japanse  scenario  is  dat  er  in  de  komende  decennia  geen  sprake  is  van  economisch  herstel,  maar  een  voortdurende  situatie  van  “nulgroei”  of  stagnatie.  Dit is in Japan het geval sinds 1989, oftewel al ruim 20 jaar.  Gebrek aan economische groei vertaald naar de woningmarkt en bedrijventerreinenmarkt impliceert  in het Japanse scenario dat de vraag niet echt zal aantrekken tot niveaus van voor de economische cri‐ sis. De afzet van woningbouwkavels en bedrijfspercelen zal zich structureel bewegen rond 60% van de  gerealiseerde afzet in het afgelopen decennium. Voor de Nijmeegse situatie betekent dit dat de afzet  Ontwikkelingsbedrijf

40

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

van bedrijventerreinen in 2013 op nihil wordt verondersteld, in 2014 op 2 hectare en vanaf 2015 en  verder  op  4  hectare  per  jaar.  Dit  is  ongeveer  60%  van  de  gemiddeld  7  hectare  in  de  periode  2000‐ 2012.  Voor de woningbouw wordt verondersteld dat de totale afzet zich zal bewegen op (a) 500 of (b) 400  woningbouwkavels  gemiddeld  per  jaar.  Voor  de  eerste  drie  jaar  is  400  woningen  zeker  haalbaar  nu  e 2/3  deel van de afzet in de GEM Waalsprong is verzekerd. Daarna treedt in het Japanse scenario geen  stijging van de afzet op. De verbonden partijen zijn weer naar rato van het gemeentelijk aandeel mee‐ genomen.    Het bovenstaande betekent dat vooral de doorlooptijd van de langlopende planexploitaties aanzienlijk  e wordt verlengd, tot ver in de jaren ’30 van de 21  eeuw.    De  overige  parameters  (rente,  kosten‐  en  opbrengstenstijging)  worden  niet  aangepast  ten  opzichte  van de uitgangspunten van de herzieningen van de planexploitaties.    Voordat de resultaten van beide scenario’s worden behandeld, merken wij op  dat er uiteraard arbi‐ traire keuzes aan beide scenario’s, maar vooral het Japanse scenario, ten grondslag liggen. Wij achten  het echter zinvol de scenario’s door te rekenen om inzicht te verkrijgen in de gevoeligheid van de Nij‐ meegse projectenportefeuille voor extreme marktontwikkelingen – met de kennis van nu – en de con‐ sequenties daarvan voor het weerstandsvermogen van de gemeente.   

7.2  RESULTATEN SCENARIO’S  In de onderstaande tabel is voor de grotere planexploitaties separaat het financiële effect ten opzichte  van de herziening per 1‐1‐2013 aangegeven als het zwarte scenario, het Japanse 500 scenario of het  Japanse 400 scenario werkelijkheid zou worden. In categorie 1 en 2 zijn de overige kleine planexploita‐ ties samengevoegd (woningbouw en overig). Voor de deelnemingen is het financiële effect naar rato  van het gemeentelijk aandeel meegenomen.    Zwarte scenario  Het totale effect op de gehele projectenportefeuille bij het zwarte scenario is dat het saldo in totaal  ruim €  57 mln. (NCW) slechter wordt (excl. GEM Waalsprong).  In vergelijking met het zwarte scenario  uit  de  analyse  van  voorjaar  2012  (ca.  € 65  mln.  verslechtering) is  het  totale  effect  minder  groot.  Dit  komt doordat in de verschillende planexploitaties al verschillende maatregelen zijn doorgevoerd.  Het bijbehorende risicoprofiel van dit zwarte scenario is dat met 80% zekerheid het resultaat uitkomt  binnen de bandbreedte van € 63,3 mln. en € 43,4 mln. verslechtering.    Japan 500 scenario  Het totale effect van dit scenario, met 500 woningen gemiddeld per jaar, op de gehele projectenporte‐ feuille is dat het resultaat € 64,4 mln. verslechtert (incl. GEM Waalsprong).  Het  risicoprofiel  van  dit  Japanse  scenario  is  dat  met  80%  zekerheid  het  resultaat  uitkomt  binnen  de  bandbreedte van € 69,4 mln. en € 60,3 mln. verslechtering.    Japan 400 scenario  Zoals blijkt uit de onderstaande tabel is het totale effect van dit Japanse scenario met 400 woningen  gemiddeld per jaar dat het resultaat ruim € 83,3 mln. verslechtert (incl. GEM Waalsprong).  Het  risicoprofiel  van  dit  Japanse  scenario  is  dat  met  80%  zekerheid  het  resultaat  uitkomt  binnen  de  bandbreedte van € 83,3 en € 65,5 mln. verslechtering.     

Ontwikkelingsbedrijf

41

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

Verschillen bij de resp. scenario's t.o.v. resultaat herzieningen per 1 jan. 2013  Projecten 

zwarte scenario

japans scenario ‐ 500 won japans scenario ‐ 400 won.

Hezelpoort parkeergarage 

€                            3.098.000‐ €                            746.000‐ €                         956.000‐

Waalsprong gemeente 

€                          21.321.000‐ €                       11.059.000‐ €                    11.102.000‐

Waalsprong GEM 

€                       26.913.000‐ €                    37.023.000‐

Spoorzone 

€                               680.000‐ €                              70.000‐ €                           70.000‐

Compaq

€                            1.275.000‐ €                            877.000‐ €                         877.000‐

Willemskwartier

€                               285.000‐ €                            104.000‐ €                         104.000‐

Dukenburg herstructurering 

€                               770.000‐ €                            100.000‐ €                           52.000‐

Onderwijshuisvesting Alg

€                            5.317.000‐ €                         2.930.000‐ €                      4.450.000‐

Waalfront 

€                          18.752.000‐ €                       15.057.000‐ €                    22.122.000‐

Bergerden

€                            3.314.000‐ €                         3.767.000‐ €                      3.767.000‐

Knoop Winkelsteeg

€                               137.000‐ €                              54.000‐ €                           54.000‐

Bijsterhuizen

€                            3.199.000‐ €                         2.713.000‐ €                      2.713.000‐

Categorie 2 

€                               646.000

€                                       ‐

€                                     ‐

Categorie 1

€                               123.000

€                                       ‐

€                                     ‐

Totaal 

‐€ 57.379.000

‐€ 64.390.000

‐€ 83.290.000

 

  7.3  CONCLUSIE  Wat uit zowel het zwarte als het Japanse scenario blijkt is niet verrassend, namelijk dat de grootste fi‐ nanciële effecten optreden bij de GEM Waalsprong, GEM Waalfront en het gemeentelijk deel van de  Waalsprong.  Verder is duidelijk dat zowel het zwarte scenario als het Japanse scenario in het geheel niet kunnen  worden opgevangen door het weerstandsvermogen van het Ontwikkelingsbedrijf, de ABR.    Er zijn slechts in beperkte mate beheersmaatregelen door te voeren wanneer één van de deze scena‐ rio’s zich zal voordoen. Te denken valt aan:  Goed treasury beleid (vermindering van rentekosten)  Uitstel van nog beïnvloedbare investeringen (verwervingen, bouw‐ en woonrijp maken, plankosten)  Beperking van het te realiseren programma in combinatie met beperkt afboeken van gronden.    De mogelijke beheersmaatregelen kunnen per planexploitatie uiteraard verschillen.   

Ontwikkelingsbedrijf

42

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

  8  Plankosten     

Plankosten  Grondbeleid    Binnen de planexploitaties wordt rekening gehouden met kosten die moeten worden gemaakt voor de  inhoudelijke planvoorbereiding, verwerving, uitgifte, directievoering en toezicht, projectmanagement  en dergelijke. Deze plankosten worden gemaakt door het gemeentelijk apparaat en, indien nodig, ex‐ terne inhuur van personeel.    In de risiconota 2012 is aandacht besteed aan de bezuinigingstaakstelling op inhuur voor het Ontwik‐ kelingsbedrijf en daarmee samenhangende afdelingen op basis van het besluit van de Raad uit 2010 .  De bezuinigingstaakstelling loopt op van € 379.000,‐ in 2011 tot € 948.000,‐ in 2017. Aangegeven is  dat het bezuinigingsbedrag uiteindelijk wordt opgehaald bij de ABR, onder de voorwaarde dat bij alle  betrokken afdelingen, te weten Stadsontwikkeling, Projectmanagement en Realisatie, Milieu, Stads‐ beheer en het Ontwikkelingsbedrijf het efficiënter werken expliciet zichtbaar wordt gemaakt. Effecien‐ ter werken betekent feitelijk dat het realiseren van een product (bijvoorbeeld een ambitiedocument  of een stedenbouwkundig plan) minder uren nodig zijn dan tot op heden het geval is.  Een bezuiniging bij rendabele bedrijfsonderdelen is lastig te realiseren. Immers, kosten moeten juist  worden gemaakt om de investeringen in de planexploitaties te kunnen terugverdienen. Na afloop van  de jaarrekening 2012 wordt deze werkwijze en redenering geëvalueerd.    Ter voorbereiding hierop is het van belang aanvullend inzicht te geven in de ontwikkeling van de plan‐ kosten op basis van de herziene planexploitaties. De totale projectenportefeuille van het Ontwikke‐ lingsbedrijf loopt de komende jaren terug, zoals ook in de Risiconota 2012 is aangegeven. Een groot  aantal kleinere projecten kan in de komende jaren worden afgerond. Ook enkele grote projecten die  nu in uitvoering zijn, zoals de Stadsbrug, infrastructurele werken in de Waalsprong en de Dijkterugleg‐ ging worden in de periode 2014‐2016 afgerond. Dit betekent dat de dekking voor plankosten in de  komende jaren aanzienlijk zal afnemen, tenzij er nieuwe grote investeringsprojecten op stapel staan,  maar dat lijkt niet het geval. Met andere woorden, er wordt een structurele omzetdaling verwacht. Op  basis van de herziene planexploitaties kan een overzicht worden gegeven van de ontwikkeling van de  dekking van de plankosten in relatie tot de vaste kosten van de formatie van de betrokken afdelingen  en het verwachte verloop van de inhuurkosten.  Onderstaand overzicht is exclusief de projectorganisaties GEM Waalsprong en GEM Waalfront. Ook  zijn geen nieuwe, nog op te starten planexploitaties opgenomen.    Bedragen in € mln Dekking planexploitaties

2013

2014

2015

2016

2017

9,85

8,74

6,7

5,31

3,02

Kosten vaste formatie

9,3

9,3

9,3

9,3

9,3

Kosten externe inhuur

1,97

1,31

1

0,53

0,3

Dekkingstekort

‐1,42

‐1,87

‐3,61

‐4,52

‐6,58

    De kosten voor externe inhuur zijn gebaseerd op de inschatting dat in 2013 20% van de gevraagde ca‐ paciteit word ingevuld door externe inhuur. Deze raming loopt in de jaren daarna terug tot 10% van  de gevraagde capaciteit. De feitelijke (verwachte) inhuurkosten worden in beeld gebracht.    Uit het overzicht blijkt dat in 2013 al sprake is van een dekkingstekort dat fors oploopt in de jaren  daarna. Niet alleen de externe inhuur, momenteel vooral aanwezig bij het project Dijkteruglegging,  Ontwikkelingsbedrijf

43

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

maar vooral ook de vraag naar capaciteit vanuit de vaste formatie loopt sterk terug. Dit financiële risi‐ co is in de risicoanalyses van de planexploitaties en de ABR niet meegenomen. Bovendien is de om‐ vang van de ABR dusdanig geslonken dat dit risico niet meer kan worden afgewenteld op de ABR.    Mogelijke maatregelen om het dekkingstekort (deels) op te lossen zijn:  ‐ beperking van het noodzakelijke aantal uren per project of product dat wordt geleverd  ‐ verlaging van de uurtarieven die door de gemeente worden gehanteerd (m.n. de overheadkosten  zijn aanzienlijk). Dit leidt evenwel tot een dekkingsprobleem elders binnen de gemeentelijke be‐ groting.  ‐ vervanging van externe inhuur door vaste formatie. Dit is uiteraard niet altijd mogelijk en/of wen‐ selijk.  ‐ verkleining van de vaste formatie. Hier zijn uiteraard frictiekosten mee gemoeid.    De problematiek van de dekking van de plankosten is vooral complex omdat plankosten juist nodig zijn  om inkomsten uit grondverkopen te kunnen genereren en de gemaakte investeringskosten zoveel  mogelijk goed te maken. Stopzetten van projecten betekent immers dat de bestaande boekwaarde  (grotendeels) moet worden afgeboekt.    In het kader van de perspectiefnota 2014 zal aan deze problematiek nader aandacht worden besteed. 

Ontwikkelingsbedrijf

44

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

 

9  Besluitvorming     

Besluitvorming  Grondbeleid 

9.1   BESLUITVORMING  1. Vaststelling  van  deze  Voortgangsrapportage  Grote  Projecten  april  2013,  inclusief  de  opgenomen  wijzigingen in de planexploitaties en/of toegepaste parameters. Uitzondering hierop zijn de plan‐ exploitaties: Doordecentralisatie Onderwijs en Waalsprong (gemeentelijk deel).       2. Nieuw toegevoegde planexploitaties:  

Molenweg 71 (terrein Jacobs) 

 Prof. van Weliestraat 4, Studentenkerk      3. Afgesloten planexploitaties: 

4.

5.

6.

7.



IJsbaanlocatie Prof. Bellefroidstraat 



Willemskwartier Voorzieningenhart 



Rijnstraat/Lekstraat 



Sperwerstraat terrein Hartman 

 Herstructurering Teersdijk      Waalsprong gemeentelijk deel.   Gegeven diverse aanpassingen in de planexploitatie (uitgeefbare m2 bedrijventerreinen, financie‐ ring infrastructurele werken) vermindert het negatieve resultaat met € 2 mln. De vrijval van de  voorziening wordt ten gunste van de ABR gebracht. De bijgestelde planexploitatie is/wordt sepa‐ raat aan de Raad voorgelegd ter vaststelling.      Doordecentralisatie Onderwijs.   De planexploitatie Doordecentralisatie ontwikkelt zich negatief door; oplopende verwervingskos‐ ten (woz‐waardering), beperkingen m.b.t. herontwikkelingsmogelijkheden en nieuwe locaties die  aan de planexploitatie worden toegevoegd. Voor dit resultaat ad ‐/‐ € 7 mln. wordt de voorzie‐ ning verhoogd t.l.v. de ABR. De bijgestelde planexploitatie is/wordt separaat aan de Raad voorge‐ legd ter vaststelling.      GEM Waalsprong  Bijstelling van de planexploitatie GEM Waalsprong levert een tekort op van € 11,7 mln. Voor dit  tekort wordt ten laste van de ABR een voorziening gevormd. Deze herziening wordt separaat aan  de Raad voor wensen en bedenkingen voorgelegd      Bergerden  Vooruitlopend  op  besluitvorming  in  het  bestuur  van  de  GR  over  het  businessplan  is  de  laatste  planexploitatie  voorlopig  geactualiseerd(rentekosten,  uitgestelde  opbrengstenstijging).  De  plan‐ exploitatie komt met deze wijzigingen uit op een financieel negatief eindresultaat van € 5,7 mln, 

Ontwikkelingsbedrijf

45

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

netto contant per 1‐1‐2013.). Hiervan komt de helft voor rekening van de gemeente Nijmegen.  Voor dit tekort wordt een aanvullende voorziening getroffen ten laste van de ABR ad € 2,1 mln.      8. Algemene Bedrijfsreserve Ontwikkelingsbedrijf  Binnen de onderstaande projecten heeft een tussentijdse winst name plaatsgevonden:  

Hatert centrale zone 



Kamerlingh Onnesstraat 



Neerbosscheweg 



Ploegstraat/Goffertweg 

  9. De Algemene BedrijfsReserve voor het Ontwikkelingsbedrijf vast te stellen op € 1,7 mln. per 1 ja‐ nuari 2013. De verwachting is dat deze eind 2016 oploopt naar € 9,9 mln.    10. Het risicoprofiel is opnieuw bepaald voor alle planexploitaties en deelnemingen (incl. GEM WS) en  bedraagt, rekening houdend met demping van 10% € 76,5 mln.      11. Gelet  op  de  stand  van  de  ABR en  het  bepaalde  risicoprofiel  vast  te  stellen  dat de  ABR  ontoerei‐ kend is om de risico’s van de planexploitaties op te vangen en de ABR te integreren in de Saldire‐ serve.       12. Opdracht te geven om de consequenties van de teruglopende projectenportefeuille nader in beeld  te brengen en bij de Risiconota 2013 concrete maatregelen ter besluitvorming voor te leggen. 

    13. Zodra  herzieningen  van  deelnemende  partijen  zijn  vastgesteld  de  consequenties  hiervan  tussen‐ tijds in beeld te brengen. 

Ontwikkelingsbedrijf

46

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

 

10 Overzicht Planexploitaties  Overzicht Planexploitaties  Grondbeleid 

10.1  LEESWIJZER    Standaard zijn illustraties toegevoegd bestaande uit een kaartje met ligging en omvang van het plan‐ gebied en een foto van de realiteit buiten of een impressie van het plan zoals het op dat moment in  ontwikkeling is. Dat kan zijn een geveltekening, ontwerpschets, perspectief of dergelijke.  De basisindeling van informatie is voor alle plannen gelijk. Afhankelijk van de situatie kunnen meer ko‐ lommen zijn ingevuld.  Kerninformatie bevat de basissituatie voor het plan. Besluitvorming die ten grondslag ligt aan de plan‐ vorming is hier opgenomen.  Soort  exploitatie  geeft  aan  of  het  een  actieve  gemeentelijke  exploitatie  betreft  of  een  faciliterende  waarbij een exploitatieovereenkomst door het College van Burgemeester en Wethouders is afgesloten  met een particuliere ontwikkelaar.  Ontwikkelaar, eigendom, procedures en realisatie spreken voor zich zelf.  Onder Programma wordt zo nauwkeurig mogelijk bijgehouden de aantallen en hoeveelheden. Ten be‐ hoeve van toekomstig onderhoud zullen ook de getallen voor de openbare ruimte worden ingevoerd.  In Ontwikkelingen wordt inhoudelijk ingegaan op de actualiteit van het laatste half jaar vanaf de vorige  rapportage.  Bij  Financiën  worden  de  mutaties  van  het  afgelopen  half  jaar  verwerkt  en  zichtbaar  gemaakt.  Hier  wordt ook de aangepaste prognose van het eindresultaat van de exploitatie gepresenteerd. Deze mu‐ taties worden ook verwerkt in de resultaatslijstjes in de productgroepen in par.4 en in de ABR in par.  6.  Bij risico’s worden, buiten de algemene risico’s die in par 5.3 zijn opgenomen, op projectniveau risico’s  benoemd en aangegeven of er voor dit project aparte risicovoorzieningen in de ABR zijn getroffen   

10.2  INHOUDSOPGAVE  Kaartnr.   2  6  119  103  126  114  29  155  156  112  158  168  157  12  207  166  16  Ontwikkelingsbedrijf

stedelijke ontwikkelingsprojecten  Spoorzone  Stadspark West  Marialaan 2e en 3e fase  Prof. Bellefroidstraat (vm. IJsbaanlocatie)  Horstacker 1450 (Gezondheidscentrum)  woningbouwprojecten  Malderburchtstraat Nieuw Malderborgh  Prins Hendrikstraat 7 ‐ Jorismavo  Tollenstraat 211  Oude Dukenburgseweg 28  Heyendaalseweg klooster Brakkenstein  Sperwerstraat, vm. terrein Hartman  Kanaalstraat Waterstraat  Kamerlingh Onnesstraat 20 Hof van Onnes  Neerbosscheweg  Huize Rosa  Molenweg 71 (terrein Jacobs)  Groesbeekseweg / Heijendaalseweg 

pag.nr.  50  51  52  53  54  55  56  57  58  59  60  61  62  63  64  65  66  47

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

161  17  31  170  128  44  79  45  76  71  153  164    8  B t/m V  9  163  167  24  53  54  121  116  ‐  ‐  62,64,65  63,66,97  67  1  81  82  Kaartnr.    77  171  101  150  159  160  203  ‐  206  151    207    

Prof. V. Weliestraat 4 (studentenkerk)  Ploegstraat / Goffertweg  bedrijvigheidsprojecten  Nieuwe Dukenburgseweg‐ Compaq  Knoop Winkelsteeg (voorheen Philips)  herstructurering  Willemskwartier  Centrale Zone Hatert  Teersdijk herstructurering woonwagenlocatie fase 1  Tollenstraat Dobbelman (herontw. scholenterreinen)  Hatert vlek 5  Rijnstraat/Lekstraat  Dukenburg Herstructurering  Nachtegaalplein eo  maatschappelijk vastgoed  Willemskwartier ‐ Voorzieningenhart  Driehuizen / Kwakkenberg / Heemraadstraat  Onderwijshuisvesting  Lindenholt Noord  Voorzieningenhart Waterkwartier  Griftdijk, School, Sporthal en Brandweer  Stadscentrum  Hessenberg  Plein 44  Spoorstraat 4‐6  Van Schaeck Mathonsingel Parkeergarage  Hezelpoort Parkeergarage  Waalsprong  Waalsprong totaal  Waalsprong Algemeen  Waalsprong bedrijven  Landschapszone  Groot Infra   Dijkteruglegging  Ruimte voor de Waal ‐ Nijmegen  Koers west  Stadsbrug  Noord Oost Kanaalhavens  planexploitaties in ontwikkeling  St. Annastraat / Groenewoudseweg  Kaaplandstraat  Groenestraat Smit Draad terrein  Donjon  Maisonnettes Malvert  Zwanenveld 4301 ROC locatie  Dennenstraat vml. Quickterrein  Hoogwaardig Openbaar Vervoer NIjmegen  Julianaplein, Opus gebouw  De Bastei en brug ‘t Meertje  Duurzame warmtevoorziening  Microweg, Campusontwikkeling Synthon  Skaeve Huse 

67  68  69  70  71  72  73  74  75  76  77  78  79  80  82  84  85  86  87  88  89  90  91  92  94  95  96  98  99  101  102  pag.nr.  103  104  105  106  107  108  109  110  111  112  113  114  115 

  Ontwikkelingsbedrijf

48

Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 

10.3  KAART  PLANEXPLOITATIES 

 

Ontwikkelingsbedrijf

49

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stedelijke  ontwikkelingsprojecten 

G508  Spoorzone / TPG 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat de ontwikkeling van de voormalige TPG‐locatie in de Spoorzone.   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  Bedrijvigheid/cultureel  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  1 juli 2010  21.678.000  0  2010  2013 

Ca. 345 studenteneenheden  In Keizer Karel garage voor auto’s, fietsen(ca 4.000)  op locatie in gebouwde stalling  3500 m2 bvo poppodium    65.000 m2  Intern/extern: H. Berends/Klok Bouw Zublin      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  24.048.000  24.048.000  0  0  2011  2011  2014  2014 

  Toelichting verschillen 

Het ontwerpproces van het project lijkt complexer en langer te duren  dan eerst in geschat. De plankosten zijn hier door toe genomen.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De gemeente heeft met SSHN en Doornroosje een plan laten  ontwikkelen dat in deze planexploitatie is opgenomen. In een later  stadium wordt duidelijk hoe de exploitatie van de fietsenstalling wordt  opgezet. Dit valt buiten het pogramma grondbeleid en deze  planexploitatie. Het bestemmingsplan is onherroepelijk. De subsidies van  Prorail, de provincie Gelderland en EFRO zijn inmiddels toegekend. Deze  subsidies zijn opgenomen onder de kop overige bijdrage, bij de  opbrengsten.  De ontwerpwerkzaamheden vergen meer tijd dan eerder gepland.  Klok Bouw Zublin realiseert het project. De verwachte oplevering is in  2014.    Specifieke projectrisico’s:  1. Realisatie van de bouw vormt een risico (eventueel meerwerk).  Door actief risicobeheer wordt dit zoveel mogelijk beheerst.  2. Project met aan opdrachtgeverszijde drie partners. Hierdoor is  de organisatie en sturing van het project meer complex en  risicovoller. Intensief en anticiperend overleg.  3. De subsidies van Prorail, de provincie Gelderland en EFRO zijn toegekend waarmee een groot risico is  beheerst. Een resterend subsidierisico wordt gevormd door de nog te verrichten declaraties en  vaststelling van deze subsidies. Er zijn afspraken gemaakt over de wijze van declaren. Een eerste audit  heeft plaatsgevonden vanuit subsidiegever zonder bijzonderheden.  4. De planning vormt een risico in relatie met de subsidie periode.  5. Door complexiteit van het project nemen de plankosten toe.  Beheersmaatregelen:  4.  planning wordt scherp bewaakt door ON en OG. Begin 2013 gaat een audit plaatsvinden van de  processen bij OG en ON 

50

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stedelijke  Ontwikkelingsprojecten 

G504 Stadspark West 

  Kerninformatie  In navolging op de ruimtelijke studie Park West is in 1995 een kernprogramma geformuleerd. Intussen is het  deelproject buurtpark Waterkwartier uitgevoerd inclusief de aangrenzende busbaan en het terrein achter het  zwembad in Nijmegen West.  In 2004 is een vervolg gegeven aan de uitvoering van het Stadspark West. De aandacht en uitvoering richtte  zich daarbij op het gebied tussen de Wolfkuilseweg, Schependomlaan, Rivierstraat, Energieweg en  Industrieweg. In 2008 is de herstructurering van het sportpark Rivierstraat toegevoegd. (Raadsbesluit d.d. 02‐ 07‐2008). In 2012 zal de herstructurering van het sportpark ten noorden van de Industrieweg (SCH)  plaatsvinden (Collegebesluit d.d. 29‐08‐2011). Vastgesteld is een maximale bijdrage vanuit de exploitatie van €  840.000,‐ aan VSA die ook opdrachtgever is.     

Woningen:    parkeren    bedrijvigheid    openb. ruimte    opp. plangebied  37 ha  ontwikkelaar          Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  2 juli 2008*  1 juli 2012  Omzet:  7.029.000  7.690.000  Verwacht resultaat EW:  ‐  263.000  Start exploitatie:  2005  2005  Einde exploitatie:  2009 2012    *aanvullend besluit herstructurering sportpark Rivierstraat        Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De kavel aan de Bredestraat staat momenteel nog in de verkoop.  De reconstructie van het sportpark ten noorden van de Industrieweg is in uitvoering.  De 2e fase zal naar verwachting in 2013 worden gestart en ook in 2013 gereedkomen.      Specifieke projectrisico’s:  1. Verkoop pand Bredestraat         

Programma           

Huidig VGP  1 januari 2013  7.673.000  263.000  2005  2013 

51

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stedelijke  ontwikkelingsprojecten 

G509 Marialaan 2e en 3e fase 

  Kerninformatie  Herontwikkeling terrein achter de Marialaan en begrensd door de Voorstadslaan, Kievietstraat en  Koekoekstraat.             

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie  Einde exploitatie 

Bij vaststelling  31 oktober 2006  1.373.000  0  2006  2010 

Ca. 380 woningen waarvan 80 zorgwoningen  Grotendeels ondergronds  4.500 m2  Nader te bepalen  23.000 m2  Intern/extern: E.van Petersen/Novio Sector en  Structon Bouw en Vastgoed      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  2.718.000  2.718.000  0  8.000  2006  2006  2013  2013 

     

Toelichting verschillen  Niet van toepassing.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De plandelen “Paladijn”(122 app. en 1.500M2 comm. ruimte),  “Feniks” (103 app. en 3.000M2 comm. ruimte) en   “Griffioen” (78 zorgapp en 350 comm. ruimte) zijn in 2012  opgeleverd en in gebruik genomen. De resterende 18  eensgezinswoningen zijn vertraagd in afzet en bouw door de crisis.  Vooruitzicht is dat de bouw medio 2013 zal starten.          Specifieke projectrisico’s:  1. Vertraging aanleg openbare ruimte  Beheersmaatregelen  1. Sturen op communicatie tussen ontwikkelaars en  gemeente                     

52

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stedelijke  ontwikkelingsprojecten 

G510 Prof. Bellefroidstraat (vml. IJsbaanlocatie) 

  Kerninformatie  Herontwikkeling van de v.m. IJsbaanlocatie aan de Heyendaalseweg door ROC en SSHN.     

Woningen:  parkeren 

   

bedrijvigheid  openb. ruimte 

   

opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  11 april 2007  5.426.000  278.000  2007  2010 

Programma 

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie  Einde exploitatie 

195 studentenappartementen(100% sociaal  222 pp ondergronds op eigen terrein en 9 pp aan de  openbare weg  0 m2  7.500 m2 nieuw in te richten waarvan 90% verhard;  kwaliteitesniveau: hoog  15.850 m2  Intern/extern: E. vn Petersen/ROC en SSHN      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  4.748.000  4.748.000  2.263.000  2.674.000  2007  2007  2012  2012 

     

Toelichting verschillen  Dor het afsluiten van de exploitatie zijn stelposten en bestaande  reserveringen  komen te vervallen waardoor het eindresultaat is  verbeterd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Met het aanbrengen van een gidsgeleidsysteem voor visueel  gehandicapten is de aanleg van de openbare ruimte inmiddels  gereed gekomen en kan de planexploitatie worden afgesloten.    De planexploitatie wordt afgesloten.    Specifieke projectrisico’s:  Niet van toepassing.                             

53

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stedelijke  Ontwikkelingsprojecten 

G511 Horstacker 1450 (Gezondheidscentrum) 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie betreft de toekomstige ontwikkelingen van het gezondheidscentrum aan de Horstacker  1450. Tevens worden er appartementen en een supermarkt gerealiseerd. Het huidige buurtcentrum is gesloopt  en opgesplitst naar twee nieuwe locaties elders in Lindenholt; het NIM‐pand en het Quick‐gebouw. In deze  exploitatie zit ook de verkoop van grond naast het NIM‐pand voor een huisartsenpraktijk. Eerst wordt het  Gezondheidscentrum gebouwd. De supermarkt, met de daarbovenliggende appartementen wordt gebouwd als  het Gezondheidscentrum gereed is. Het tussenliggende plein wordt daarna vernieuwd. Het betreft een  combinatie van een particuliere en gemeentelijke planontwikkeling.   

Programma 

Woningen: 

   

parkeren  bedrijvigheid 

     

openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  18 juni 2008  2.103.000  0  2008  2011 

Planexploitatie   

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie:  Einde exploitatie: 

21 goedkope app.en 42 koop/huurapp(33% in  sociaal)  Op eigen terrein en 245 pp op de openbare weg  200 m2 bvo dienstverlening/1400 m2 supermarkt/  2250m2 medisch centrum  7500 nieuw in te richten 2500 m2 handhanven  13.000 m2   Intern/extern: M. van Gerwen/Giesbers Arnhem      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  4.605.000  4.605.000  235.000‐  235.000‐  2008  2008  2013  2014 

 

Voor dit project is een bedrag van € 215.424,=  als voorziening  opgenomen. Dit is de contante waarde van bovengenoemd tekort op  einddatum.    Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Het gezondheidscentrum is op 1 juli 2012 feestelijk geopend.   De tweede fase van de bouw (supermarkt en woningen) is gestart.  Eind 2013 zullen de supermarkt en de woningen worden opgeleverd  en in gebruik genomen worden. De aanleg van de openbare ruimte  zal in 2013 worden aanbesteed en na de bouwwerkzaamheden  worden uitgevoerd.    Specifieke projectrisico’s:  1. planschade  Beheersmaatregelen:  1. planschade voor rekening en risico ontwikkelaar (tot een  maximum)   

54

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G109 Malderburchtstraat Nieuw Malderborgh 

  Kerninformatie  Ontwikkeling in fasering van Woonpark Malderborgh en daaromheen gelegen gebied.   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  14 maart 2006  1.597.000  601.000  2006  2009 

131 wooneenheden  Ondergronds op eigen terrein/bezoekers aan  overzijde Malderburchtstraat  0 m2  3.400 m2 nieuw in te richten  45.000 m2  Intern/extern: E. van Petersen / BAM      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  1.760.000  1.760.000  679.000  679.000  2006  2006  2015  2015 

   

    Toelichting verschillen  Niet van toepassing.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De bouw van de lage torens is gestart, deze zullen in 2013  worden opgeleverd. Door de crisis is de de verdere ontwikkeling  van het project voorlopig opgeschort.      Specifieke projectrisico’s:  1. Looptijd exploitatie door vertraging in de bouw cq  verkoop.  Beheersmaatregelen  1. Bewaking procedures  en overleg met ontwikkelaar.                     

55

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G113  Prins Hendrikstraat 7 – Jorismavo 

  Kerninformatie  Schoolgebouw dat niet langer wordt gebruikt voor onderwijs. Gebouw is monument. Pand wordt voor periode  van 5 of 10 jaar verhuurd aan culturele instellingen. Uitgangspunt is kostendekkende verhuur.     

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  25 oktober 2006  2.905.000  0  2012   

        2388 m2  Intern/extern: E. van Petersen/nog niet bekend      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  2.388.000  2.378.000  56.000  56.000  2017  2017  ‐   

     

  Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Herontwikkeling is voorlopig nog niet aan de orde.  Na de eerste periode van 5 jaar is huurovereenkomst  met Slak voortgezet voor een periode van steeds 1 jaar,  dit i.v.m.het hogere leegstandsrisico bij Slak      Specifieke projectrisico’s:  1. Langdurig verhuurd 10 jaar cultureel  Beheersmaatregelen:  1. Marktontwikkeling over 10 jaar moeilijk te  voorspellen maar bij geringe prijsontwikkeling  vrij beperkt.       

56

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G115 Tollenstraat 211 

  Kerninformatie  Het oorspronkelijke plan van 21 appartementen en vervangende nieuwbouw van de sportschool Noviomagum  waarvoor een grondovereenkomst was gesloten, wordt herontwikkeld. Het nieuwe plan omvat 52 kleine  starters eenheden, waarbij de sportschool verdwijnt.             

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie:  Einde exploitatie: 

Bij vaststelling  10 april 2007  102.000  41.000  2007  2008 

52 starterswoningen  Op binnenterrein      Ca. 1600 m2  Intern/ extern: M. van Gerwen/Huys te Voorn  Vastgoed BV      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  375.000  257.000  32.000  7.000‐  2007  2007  2013  2013 

    Voor dit project is een bedrag van € 7.134,= als voorziening opgenomen. Dit is de contante waarde van bovengenoemd  tekort op einddatum.   

Toelichting verschillen  De overeenkomst met Huys te Voorn Vastgoed BV wordt  ontbonden. Een klein tekort ontstaat doordat de kosten die  gemaakt moeten worden voor ontbinding waarschijnlijk niet  verhaald kunnen worden.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Vormen van een voorziening ten laste van de abr ten gevolge van  resultaatverslechtering van € 7.134,=    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In de tweede helft van 2012 werd duidelijk dat vanwege een  tegenvallende verkoop dit plan niet te realiseren is. De ontwikkelaar  heeft daarom besloten de aanvraag voor een omgevingsvergunning en projectafwijkingsbesluit in te trekken.  Op basis hiervan wordt de overeenkomst ontbonden. De tot dan toe voor de realisatie van dit plan gemaakte  plankosten worden verrekend met de ontwikkelaar.    Vanwege ontbinding van de overeenkomst vindt geen grondoverdracht plaats. Dat betekent dat de verwachtte  grondopbrengst niet wordt gerealiseerd. De historische kosten die voor het vorige plan gemaakt waren zouden  goedgemaakt moeten worden door de grondopbrengsten. Dat gebeurt nu niet. Daar tegenover staat dat aan  deze ontwikkeling een subsidie door het rijk was toegekend waarvan was afgesproken dat die voor een deel  uitgekeerd zou worden bij grondoverdracht. Dit bedrag blijft nu binnen de exploitatie en vormt de dekking voor  de historische kosten.    Specifieke projectrisico’s:  Ontbinding overeenkomst.     

57

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G117 Oude Dukenburgseweg 28 

    Kerninformatie  Op de locatie aan de Oude Dukenburgseweg is een bouwplan ontwikkeld van in totaal 202 appartementen. Dit  terrein wordt binnen het door de raad vastgestelde Masterplan “ Hart voor Dukenburg” gezien als een van de  potentiële bouwlocaties. De bouwvergunning en de vrijstelling ex art. 19 lid 2 zijn halverwege 2009 verleend.  In december 2010 heeft de rechtbank het beroep tegen de bouwvergunning ongegrond verklaard. De  bouwvergunning is daarmee onherroepelijk. De verkoop is gestart in het najaar van 2008 en is door  marktomstandigheden stilgelegd. Een deel van het complex wordt door woningcorporatie De Gemeenschap  afgenomen.             

Woningen  Parkeren  Bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Bij vaststelling  10 juli 2007  572.000  123.000  1‐1‐2007  2011 

202 appartementen  Parkeren onder bebouwing en op eigen terrein  n.v.t.    18.700 m2  Intern/extern: W. Groote/ Vastgoed Ontwikkeling  Zuid Nederland      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  572.000  572.000  123.000  123.000  2012  2013  2013  2013 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start bouw:  Einde planexploitatie:      Toelichting verschillen  Het postieve eindresultaat is gehandhaafd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Met de bouw is door de huidige crisis nog steeds niet  gestart. De ontwikkelaar heeft onlangs besloten het  voorliggende bouwplan (waarvoor al een  bouwvergunning ligt) niet te ontwikkelen. De  bouwvergunning is door de ontwikkelaar ingetrokken  en een deel van de leges moet binnenkort worden  terugbetaald. Er worden nu gesprekken gevoerd om de  exploitatieovereenkomst te ontbinden en de  openstaande bedragen te verrekenen. Afspraken  worden gemaakt over de eventuele bereidheid  van  partijen om in de toekomst met elkaar in gesprek te  gaan over een toekomstige ontwikkeling van dit  terrein.    Specifieke projectrisico’s:  1. Afrekening met ontwikkelaar (einde samenwerking).    Beheersmaatregelen:  1. Goede communicatie/overleg met ontwikkelaar. 

58 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G118 Heyendaalseweg klooster Brakkenstein 

  Kerninformatie  Sloop kerk aan de Heyendaalseweg en nieuwbouw kerk en klooster met een appartementencomplex.   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  1 juli 2008  446.000  ‐  2009  2011 

92 woningen  Op eigen terrein  0 m2  0 m2  30.000 m2  Intern/extern: W. Groote / Ballast Nedam      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  825.000  825.000  ‐  ‐  2009  2009  2013  2013 

 

  Toelichting verschillen  Niet van toepassing.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In 2013 volgt er meer zekerheid omtrent de realisatie van de  overige woongebouwen. Een herontwikkeling is nog steeds niet  uitgesloten.          Specifieke projectrisico’s:  1. Looptijd exploitatie door vertraging in afzet  koopwoningen.                                         

59

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G120 Sperwerstraat, vm. Terrein Hartman 

  Kerninformatie  Woningbouwontwikkeling op voormalig terrein Hartman.   

Programma 

Woningen: 

         

parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  1 september 2009  216.000  ‐  2009  2010 

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

313won.(5 grondgebonden, 52 app., 230 stud.won.,  26 zorgapp.)  Op eigen terrein  0 m2  Nader te bepalen  14.300 m2  Intern/extern: M. van Gerwen / Giesbers Wijchen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  259.000  247.000  43.000‐  29.000‐  2009  2009  2012  2012 

   

Toelichting verschillen  Door het afsluiten van de exploitatie zijn stelposten en bestaande reserveringen  komen te vervallen waardoor  het negatieve eindresultaat is verbeterd.     Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De planexploitatie is eind 2012 afgesloten.      Specifieke projectrisico’s:  Niet van toepassing.                         

60

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G123 Kanaalstraat Waterstraat 

  Kerninformatie  In het kader van de herstructurering in het Waterkwartier worden in de Kanaalstraat/Waterstraat en  Maasstraat/Waalstraat woningen gesloopt en vindt vervangende nieuwbouw plaats. In totaal omvat de  nieuwbouw 98 woningen, waarvan 46 in het betaalbare segment. In totaal worden 71 grondgebonden  woningen gebouwd en 27 appartementen.   

Programma           

Planexploitatie   

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie:  Einde exploitatie: 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  4 juli 2011  241.000  55.000‐  2011  2014 

98 woningen  Deels op eigen terrein, deels in de openbare ruimte        Intern/ extern: M. van Gerwen/Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  241.000  222.000  55.000‐  55.000‐  2011  2011  2014  2014 

   

Voor dit project is een bedrag van € 50.249,‐ als  voorziening opgenomen. Dit is de contante waarde van  bovengenoemd tekort op einddatum.    Toelichting verschillen  Er kan geen aanspraak worden gemaakt op subsidie  bodemsanering. Dit wordt deels tenietgedaan door de  afrekening van de overschrijding plankosten met  Portaal conform overeenkomst.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In 2012 is de bouw gestart. De eerste woningen worden  in de loop van het eerste halfjaar van 2013  opgeleverd.  De te verwachten oplevering van het totale project is in 2014.    Specifieke projectrisico’s:  1. Afrekening aanvullende plankosten  Beheersmaatregelen:         

61

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G124 Kamerlingh Onnesstraat 20, Onder Onnes 

  Kerninformatie  Ontwikkeling nieuwbouwplan op de voormalige ROC‐locatie aan de Kamerlingh Onnesstraat/Hatertseweg.   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie  Einde exploitatie 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  12 september 2011  520.000  ‐  2011  2014 

63 grongebonden woningen en 177 appartementen  132 pp halfverdiept; 213 pp op maaiveld aan de  openbare weg  0 m2  11.600  26.500  Intern/extern: M. Verstappen / Standvast Wonen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  520.000  520.000  11.000  103.000  2011  2011  2014  2014 

   

Toelichting verschillen  Het positieve resultaat is ontstaan door de afname van de  plankosten. De grondafname welke middels de  exploitatiebijdrage volledig is ontvangen was hierin opgenomen.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De bestaande bebouwing is gesloopt en de eerste woningen zijn  in aanbouw.      Specifieke projectrisico’s:  1. Looptijd exploitatie door vertraging in afzet  koopwoningen.                                         

62

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G125 Neerbossche weg, (Rosa de Lima) 

  Kerninformatie  Woningbouwontwikkeling op het (sport)terrein van het Dominicus College.     

Woningen:  parkeren 

       

bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie  Einde exploitatie 

Bij vaststelling  14 september 2005  9.152.000  ‐  2005  2010 

85 koop‐/huurwon., 51 koop‐/huurapp., 76 zorgapp.  Op het terrein, gedeeltelijk (half)ondergronds en  gedeeltelijk op maaiveld  0 m2  56.200  64.000  Intern/extern: E. van Petersen/Klok Druten  Ontwikkeling en Standvast      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  10.392.000  10.392.000  775.000  782.000  2005  2005  2013  2013 

     

Toelichting verschillen  Niet van toepassing.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De bouw van de laatste 8 woningen is gestart, in de tweede helft  van 2013 zal het gehele plan gereed zijn, de openbare ruimte  gereedkomen en hierna kan de planexploitatie worden afgesloten.          Specifieke projectrisico’s:  Niet van toepassing.                                     

63

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G126 Rosa de Limastraat 97‐152, Huize Rosa 

  Kerninformatie  Ontwikkeling in fasering van Woonpark Malderborgh en daaromheen gelegen gebied.             

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Bij vaststelling  8 mei 2012  169.000  ‐  2012  2013 

Woonzorgcentrum met 94 verpleeghuiseenheden  58 pp op maaiveld op eigen terrein  0 m2  0 m2  9.000  Intern/extern: E. van Petersen/De Congregatie van  de Zusters Dominicanessen en Stichting Standvast  Wonen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  169.000  169.000  ‐  20.000  2012  2012  2013  2013 

     

Toelichting verschillen  Het positieve resultaat is ontstaan door de afname van de  plankosten als gevolg van een meevallende  bestemmingsplanprocedure.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In de afgelopen periode is het bestemmingsplan vastgesteld  en is op 19 november 2012 de bouw van het nieuwe Huize  Rosa officieel van start gegaan.           Specifieke projectrisico’s:  Niet van toepassing.                             

64

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G128 Molenweg, terrein Jacobs 

  Kerninformatie  Ontwikkeling voormalig terrein van de firma Jacobs aan de Molenweg 71 door Portaal. 

 

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie  Einde exploitatie 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  11 september 2012  384.000  ‐  2012  2014 

87 huurappartementen en 22 zorgappartementen  97 pp ondergronds/overige benodigde pp aan de  openbare weg  0 m2  0 m2  7.000 m2  Intern/extern: E. van Petersen / Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012    Nvt  384.000  Nvt  ‐  Nvt  2012  nvt  2014 

     

Toelichting verschillen  Niet van toepassing.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Bouwplannen zijn wederom aan de buurt gepresenteerd. De  procedure voor het projectafwijkingsbesluit is in procedure  gegaan.        Specifieke projectrisico’s:  1. Procedure projectafwijkingsbesluit  Beheersmaatregelen                                       

65

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G131 Groesbeekseweg/Heijendaalseweg 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat de gemeentelijke plankosten m.b.t. het formuleren van randvoorwaarden waaraan  herontwikkeling moet voldoen voor de locatie Groesbeekseweg/Heijendaalseweg. Tevens bevat de  planexploitatie de aankoop, tijdelijke verhuur en sloop van de gymzaal en het gebouw van de Archipelstraat  114. Er worden 24 eengezinswoningen en 59 appartementen met ondergronds parkeren gerealiseerd. Het  betreft een particulier initiatief waarbij de gemeentelijke kosten middels een exploitatieovereenkomst met de  ontwikkelaar worden verrekend.     

Programma           

Planexploitatie   

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie:  Einde exploitatie: 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  1 juli 2003  1.684.000  ‐402.000  2003  2006 

24 woningen, 59 appartementen  125 pp ondergronds      1,7 ha.  Intern/extern: M. van Gerwen/Slokker Vastgoed      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  2.446.000  2.446.000  277.000  277.000  2009  2009  2014  2014 

   

    Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Tussen de gerealiseerde bebouwing bevindt zich nog een kavel  waar een paar grondgebonden woningen gebouwd kunnen  worden. Voorlopig worden die niet gebouwd omdat zich hier tot  nu toe geen kopers voor hebben gemeld.    Slokker onderzoekt nog steeds de mogelijkheden voor  herontwikkeling van de oude meisjesschool, waarbij niet  alleen de gevel maar het volledige gebouw gehandhaafd kan  blijven. Onduidelijk is wanneer hierover verdere  besluitvorming plaatsvindt.    Specifieke projectrisico’s:  ‐‐‐  Beheersmaatregelen:  ‐‐‐   

66

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G132 Prof. Van Weliestraat 4, Studentenkerk 

  Kerninformatie  Ontwikkeling terrein voormalige Studentenkerk en bijbehorende pastorie. 

           

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Bij vaststelling  21 augustus 2012  171.000  ‐  2012  2013 

36 huurappartementen  36 pp(19 ondergronds en 17 bovengronds)  0 m2  1.470 m2  7.500 m2  Intern/extern: E. van Petersen/Ouder Burger  Gasthuis en Stichting Standvasr Wonen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  Nvt  191.000  Nvt  20.000‐  Nvt  2012  Nvt  2014 

    Voor dit project is een bedrag van € 18.482,= als voorziening opgenomen.  Dit is de contante waarde van bovengenoemd tekort op einddatum. 

    Toelichting verschillen  De toename aan plankosten is het gevolg van een tegenvallende  bestemmingsplanprocedure waardoor een nadelig resultaat is  ontstaan.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Vormen van een voorziening ten laste van de abr ten gevolge van  resultaatverslechtering van € 18.482,=    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Na een herstart van de ontwikkeling door Standvast wonen en het  OBG in het bestemmingsplan is in procedure gebracht. Het eerste  kwartaal 2013 zal de studentenkerk worden gesloopt waarna gestart  kan worden met de realisatie van de nieuwe gebouwen.          Specifieke projectrisico’s:  1. Vertraging bestemmingsplanwijziging.    Beheersmaatregelen  1. Overleg met ontwikkelaar           

67

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Woningbouw 

G136 Ploegstraat/Goffertweg 

  Kerninformatie  Het gebied op de hoek van de Ploegstraat en Goffertweg is door de aankoop van het schoolgebouw van het  ROC vrijgekomen voor herontwikkeling. Op deze locatie worden 38 grondgebonden woningen gebouwd en 114  appartementen. Deze planexploitatie bevat naast de plan‐ en civieltechnische kosten, tevens de kosten voor  verwerving van het pand.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  5 december 2006  7.550.000  419.000  2006  2010 

152 koop/huurwoningen, 114 app. en 38 woningen  150 in kelder, 21 op maaiveld, 60 in openb.ruimte      2 ha.  Intern/extern: M. van Gerwen/Kalliste      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  8.657.000  8.657.000  828.000  853.000  2006  2006  2012  2013 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie:  Einde exploitatie:          Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In de tweede helft van 2012 is de openbare ruimte aan de  gemeente opgeleverd. Op een eventuele kleine aanpassing in de  openbare ruimte bij de appartementen tbv de afvalinzameling  na, zijn de werkzaamheden voor deze ontwikkeling afgerond.      Specifieke projectrisico’s:  Geen     

68

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Bedrijvigheidsprojecten 

G601 Nw. Dukenburgseweg Compaq 

  Kerninformatie  Door een terugkooprecht is het terrein van Compaq met het gebouwencomplex aan de Nieuwe  Dukenburgseweg in bezit gekomen van de gemeente. Het gaat om totaal 10,3 ha. Delen ervan zijn in gebruik bij  de Directie Stadsbedrijven (gebouw ca. 4 ha.) en de Brandweer (nieuwbouw 0,42 ha.).   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  Bedrijvigheid/kantoren  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  1e vgp mei 1999  5.462.000  1.852.000  1998  2000 

Geen  pp op eigen terrein  55.461 m2 bedrijvigheid/ 38.000 m2 kantoren    102.925 m2  Intern/extern: E. van Petersen/niet van toepassing      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  18.421.000  18.999.000  ‐198.000  ‐800.000  2009  2009  2015  2017 

   

Voor dit project is een bedrag van € 640.735 als voorziening opgenomen. Dit is de contante waarde van  bovengenoemd tekort op einddatum.    Toelichting verschillen  De verwachting wat betreft ontvangsten verkopen is bijgesteld,  twee jaar naar achter, hierdoor ontstaat een negatief resultaat.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De bouw van het nieuwe Heinz Innovation Centre vordert  gestaag, opening is voorzien voor de eerste helft van 2013. Ook  de nieuwbouw van het "Domushuis" is bijna gereed, deze  ontwikkeling door Standvast wonen en het Leger des Heils gaat  24‐uurszorg bieden aan 24 bewoners die dakloos zijn en te  maken hebben (gehad) met verslavings‐ en of psychiatrische  problematiek.      Specifieke projectrisico’s:  1. Langzamere uitgifte  Beheersmaatregelen:  1. Goed in de markt zetten van de locatie       

69

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Bedrijvigheidsprojecten 

G604 Knoop Winkelsteeg 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie betreft de realisatie van de tweede fase van Fifty Two Degrees, het gemeentelijke deel  van de Novio Tech Campus (NTC) en de realisatie van NS‐Station Nijmegen‐Goffert.             

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Bij vaststelling  18 april 2012  13.973.000  2.000  2012  2018 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:      Toelichting verschillen  Per saldo is het neutrale planresultaat  gehandhaafd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Op 2 oktober 2012 heeft de formele aftrap van  de Novio Tech Campus plaatsgevonden door het  knippen van een gat in het hekwerk van NXP.  Medio 2013 zal het Novio Tech Innnovation  Centre (gebouw M) worden geopend. Ook in de  planvorming voor Station Nijmegen Goffert zijn  stappen gezet, zo is het bestemmingsplan  vastgesteld en zal op korte termijn de realisatie  overeenkomst tussen partijen worden  ondertekenend.    Specifieke projectrisico’s:  1. Afzetvertraging;.  2. Afzet/uitgifte lager;  3. Contractuele afspraken;  4. Bouwkosten Goffertstation.    Beheersmaatregelen:  1. Promotie/aanpassing profiel;  2. Promotie/aanpassing profiel;  3. Goede afstemming partijen;  4. Sturen op ontwerp/aanbestedingsvoordeel.   

n.v.t.  820 pp  50.106 m2  44.092 m2  84.000 m2  Intern: E. van Petersen     Extern: Fifty Two Degrees  CV, NXP Semiconductors, Stadsregio Arnhem‐ Nijmegen, Provincie Gelderland, Kadans Vastgoed,  PPM Oost en Oost NV      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  15.110.000  15.463.000  1.000  1.000  12  2012  2018  2018 

70 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G702 Willemskwartier Herstructurering 

  Kerninformatie  In het kader van het Grotestedenbeleid en ruimtelijke herstructurering zijn afspraken gemaakt voor een  grootschalige herstructurering van het Willemskwartier. De raad heeft op 16 december 2003 een besluit  genomen om dit gezamenlijk met woningcorporatie Portaal aan te gaan pakken. Concreet gaat het om het  slopen van ca. 450 woningen en het opnieuw bouwen van ruim 450 woningen, excl. Smit Trafoterrein, inclusief  de herinrichting van de openbare ruimte. Op het voorcalculatorisch tekort van € 5 mln in de planexploitatie  (prijspeil 1‐1‐2003) zijn afspraken gemaakt met Portaal om deze gezamenlijk te dragen voor ieder de helft.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  4 februari 2004  20.142.000  0  2003  2014 

278 grondgeb. en 86 appartementen (koop/huur)  Deels ondergronds; deels eigen terrein/openb. weg  n.v.t.  ca 20.000 m2 nieuw in te richten/30.000 m2 handh.  30ha  Intern/Extern: M. van Gerwen/Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  16.671.000  16.171.000  3.000  2.000  2003  2003  2014  2014 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:    Toelichting verschillen  Het positieve eindresultaat van het plan is nagenoeg  gehandhaafd. Door lager uitgevallen kosten van de  openbare ruimte en bodemsanering in de laatste twee  planfases valt het voorcalculatorisch plantekort lager uit  € 3,6 mln in plaats van € 4,1 mln). Hierdoor kon de bijdrage  van gemeente en Portaal aan het plankort worden verlaagd  met € 0,5 mln (ieder € 0,25 mln).    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:   De nieuwe woningen Oostfase 2 (Bredero‐Noord) zijn opgeleverd en de aanleg van de openbare ruimte is  afgerond. Het deelplan wordt in de 1e helft van 2013 met Portaal afgerekend;   Door aanbestedingsvoordelen en meegevallen uitvoeringskosten konden de kosten binnen Oosfase 2 en  3+4 worden verlaagd voor een bedrag van per saldo bijna € 0,5 mln;   De bouw van de woningen binnen Oostfase 3/4 (Bredero‐Noord) is vertraagd. Wanneer start bouw zal  plaatsvinden is nog onzeker en afhankelijk van de heroriëntatie van Portaal op hun portefeuille. Het  bestemmingsplan voor deze fase in onherroepelijk.    Specifieke projectrisico’s:  1. Vertraging project/ heronriëntatie portefeuille  Portaal;  2. Bodemverontreiniging Oostfase;  3. Nadeelcompensatie.  Beheersmaatregelen:  1. Afstemming/communicatie met Portaal, aanpassen  planning;  2. Nader onderzoek, aanmelding Uitv. progr Stedelijke  Vernieuwing. 

71 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G108 Hatert Centrale Zone 

  Kerninformatie  In de centrale zone bij het circusterrein in Hatert zijn plannen om ca. 376 woningen te ontwikkelen. De  woningen worden ontwikkeld door de woningbouwcorporaties Portaal en Talis in samenwerking met de  gemeente. In de exploitatie zit verder de sloop van 3 gymzalen en de bouw van een sportzaal die door de  gemeente is ontwikkeld. In het gearceerde gebied worden 302 van de 376 woningen gerealiseerd binnen de  planexploitatie.   

Programma           

Planexploitatie   

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:   

Woningen  Parkeren  Bedrijvigheid  Openb. ruimte  Opp. plangebied  Ontwikkelaar    Bij vaststelling  15 juli 2005  10.291.075  1.483.000  (voordelig)*  1‐1‐2005  31‐12‐2016 

302 woningen  387 pp halfverdiept; 387 pp m.v. op eigen terrein en  175 pp aan openbare weg  n.v.t.  150 m2, nieuw in te richten, waarvan  90 % verhard  4,5 ha  Intern/extern: W. Groote/ Portaal en Talis      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  12.002.000  12.051.000  6.423.000  6.526.000  (voordelig)*/**  (voordelig)*/**/#  1‐7‐2012  1‐1‐2013  31‐12‐2014  31‐12‐2015 

*   van dit resultaat is eind 2008 een bedrag van € 3.250.000,‐ als tussentijdse winstneming aan de ABR toegevoegd  ** van dit resultaat is eind 2011 een bedrag van € 2.500.000,‐ als tussentijdse winstneming aan de ABR toegevoegd  #   van dit resultaat is eind 2012 een bedrag van € 700.000,‐ als tussentijdse winstneming aan de ABR toegevoegd 

  Toelichting verschillen  Het voordelige planresultaat is door rente en een gunstiger  btw‐afrekening gestegen.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Er is nog steeds geen zicht op hervatting van de stilgelegde  verkoop van de koopwoningen in Vlek 2. Portaal onderzoekt  de mogelijkheden om met een gewijzigd plan de locatie te  ontwikkelen.   Specifieke projectrisico’s:  1. Hogere aanlegkosten openbare ruimte;  2. Hogere (interne) plankosten door oa vertraging..    Beheersmaatregelen:  1. Heldere afspraken, eventueel aanpassing planexploitatie;  2. O.a. goed opdrachtnemer‐ /opdrachtgeverschap, goede  afstemming, strakke control.         

72 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering  G705 Teersdijk, herstructurering woonwagenlocatie fase 1    Kerninformatie  Het betreft het brandveiligmaken van het bestaande woonwagencentrum.   

Programma 

Woningen: 

         

parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  14 juli 2010  4.194.000  2.000  2010  2011 

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

20 grondgebonden vrijstaande huurwoningen en 2  woonwagenstandplaatsen  Op maaiveld      71.200 m2  Intern/extern: M.Verstappen/Standvast Wonen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  4.352.000  4.392.000  307.000‐  333.000‐  2011  2011  2012  2012 

     

Toelichting verschillen  Extra inzet t.b.v. afronding project en beëindigen  rechtszaken.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De herstucturering is afgerond, het bestaande  woonwagencentrum is brandveilig gemaakt. De laatste  verplaatsing heeft plaatsgevonden. De rechtzaken zijn  met wederzijdse instemming beeindigd.          Specifieke projectrisico’s:  Niet van toepassing.                     

73

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G706 Tollenstraat + Dobbelmanweg (herontwikk.  scholenterreinen) 

  Kerninformatie  De bestaande scholen op deze terreinen zijn verhuisd naar het nieuwe Voorzieningenhart aan de  Willemsweg/Thijmstraat in het Willemskwartier. Conform het raadsbesluit uit 2007 worden deze vrijgekomen  terreinen herontwikkeld voor woningbouw waarbij het financieel resultaat op zijn minst sluitend moet zijn.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  13 juni 2007  2.198.000  0  2007  2012 

78 (Tollenstr 30 huurapp; Dobbelmwg 48 koopapp)  Tollenstr:eigen terrein; Dobbelm:gebouwde voorz  n.v.t.    1,1 ha  Intern/extern: M. van Gerwen/o.a. Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  2.056.000  1.702.000  0  0  2007  2007  2014  2014 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:    Toelichting verschillen  De planexploitatie kent een neutraal saldo.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Het plan was dat de voormalige basisschool aan de  Tollenstraat plaats zou maken voor 30 huurappartementen  van Portaal. Deze ontwikkeling is ter discussie komen te  staan. Definitieve belsuiten over een nieuwe invulling zijn  nog niet genomen.   Voor de locatie Dobbelmanweg geldt een massastudie voor  48 woningen. Het ziet er naar uit dat het terrein met  behoud van gebouwen voor een andere gebruiker voor 2  tot 5 jaar kan worden ingezet (verhuur).   Doordat de bijdrage uit dit project aan het  voorzieningenhart Willemskwartier is komen te vervallen  en door de ontvangen tijdelijke huurinkomsten in 2012,  kon de grondopbrengst voor Dobbelmanweg/Tollenstraat  worden verlaagd. Dit was gewenst in verband met het  ambitieuze woningprogramma en de nog steeds slechte  marktomstandigheden.    Specifieke projectrisico’s:  1. Lagere grondopbrengsten door  programmawijzigingen/afzien bouwplan;  2. Bodemverontreiniging locaties valt tegen.  Beheersmaatregelen:  1. Markttoets en goede afstemming met partijen;  2. Nader onderzoek. Planexploitatie bevat een  bedrag voor bodemsanering. Aanmelding  Uitvoeringsprogr Stedelijke Vernieuwing. 

74 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G709 Hatert vlek 5 

  Kerninformatie  Met Portaal en Talis zijn afspraken gemaakt om in de Centrale Zone Hatert ca 400 woningen te bouwen.  Hiervoor is een realisatieovereenkomst gesloten met de gemeente. De ontwikkeling van vlek 5 is voor wat  betreft de woningaantallen wel opgenomen in deze realisatieovereenkomst, maar voor de grondexploitatie  wordt een aparte verkoopovereenkomst gesloten. Het gebouw “de Keilbout” is gesloopt. Op die plek worden  ca. 26 goedkope appartementen gebouwd.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen  Parkeren  Bedrijvigheid  Openb. ruimte  Opp. plangebied  Ontwikkelaar    Bij vaststelling  10 november 2010  459.000  218.000  2010  2013 

26 huurappartemneten waarvan 4 focuswoningen  op eigen terrein  n.v.t.  n.v.t.    Intern: W. Groote     Extern: Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  459.000  459.000  187.000*  188.000*  2010  2010  2013  2013 

Omzet:  Verwacht resultaat:  *Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:    * van dit resultaat is eind 2011 € 175.000,‐ als tussentijdse winstneming aan de ABR toegevoegd.    Toelichting verschillen  Door rente is het positieve resultaat van het plan  iets toegenomen.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In oktober van 2012 is het hoogste punt bij de bouw  van de appartementen bereikt. De appartementen  worden in het voorjaar van 2013 opgeleverd.    Specifieke projectrisico’s:  Geen                             

Gevelimpressie appartementen Portaal 

75 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G710 Rijnstraat/Lekstraat 

  Kerninformatie  Vervanging ca. 100 sociale huurwoningen in het Waterkwartier voor 61 huur‐ en 31 koopwoningen.    

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie  Einde exploitatie 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  9 juni 2008  729.000  0  2008  2010 

61 huur‐ en 31 koopwoningen  Binenn het plangebied op basis van de  gemeentelijke parkeernorm  0 m2  Nog nader uit te werken  14.500 m2  Intern/extern: M. van Gerwen/Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  732.000  732.000  10.000  26.000  2008  2008  2012  2012 

     

Toelichting verschillen  Dor het afsluiten van de exploitatie zijn stelposten en bestaande reserveringen komen te vervallen waardoor  het eindresultaat is verbeterd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De openbare ruimte is overgedragen aan de gemeente.  Daarmee is deze ontwikkeling afgerond.      Specifieke projectrisico’s:  Niet van toepassing.                             

76

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G711 Dukenburg Herstructurering 

  Kerninformatie  Op 27 mei 2009 heeft de raad de planexploitatie voor de ontwikkeling van 8 gemeentelijke locaties binnen het  stadsdeel Dukenburg vastgesteld. Op 1 februari 2012 heeft de raad een aangepaste planexploitatie (tgv van de  verslechterde marktomstandigheden) vastgesteld waarin 6 gemeentelijke locaties resteren: Zwanenveld 14e  straat (locatie 8), Lankforst 52e straat (locatie 9), Meijhorst 61e straat (locatie 10), Staddijk Noord (locaties  26/27) en de winkelcentra Meijhorst (locatie 1) en Malvert.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen  Parkeren  Bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  27 mei 2009  28.000.000  0  2009  2014 

ca 100 woningen    n.v.t.  beperkte maatregelen openbare ruimte    Intern: M. van Gerwen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  9.569.000  9.759.000  0  0  2009  2009  2016  2016 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:    Toelichting verschillen  Per saldo is het neutrale eindresultaat gehandhaafd.   Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De locatie voor het gezondheidscentrum en de locatie van de  Horizon maken onderdeel uit van locatie 1. De gemeenteraad heeft  vlak voor de zomer het bestemmingsplan voor het gezondheids‐ centrum vastgesteld. De ontwikkelaar kan nu een aanvraag voor een  Omgevingsvergunning indienen. Start bouw is gepland in de eerste  helft van 2013. Voor herontwikkeling van de locatie van De Horizon  voor zorgwoningen is de gemeente in gesprek met Woongenoot.  Voor winkelcentrum Meijhorst geldt dat de eigenaren en  ondernemers zich aan het bezinnen zijn op mogelijkheden een  herontwikkeling van het centrum tot stand te brengen conform het  raadsbesluit van begin 2012. De gemeente is daarin faciliterend.    Voor locatie 8 (Zwaneveld 14e str) was de gemeente in gesprek met  Standvast. In verband met herprioritering zijn de gesprekken met  Standvast over deze locatie gestopt. Locatie 9 (Lankforst 52e str) en  locatie 10 (Meijhorst 61e str) zijn te koop aangeboden. Overleg over  deze locaties met de belangstellende partij is inmiddels gestart. Voor  locatie 26/27 wordt conform het raadsvoorstel van begin 2012 gezocht naar een passende bestemming.    Specifieke projectrisico’s:  Belangrijkste risico’s (max. 5)  1  Tegenvallende of niet doorgaan grondverkopen locaties 8, 9, 10 en 26/27;  2  Niet concrete deel subsidieprognose (€ 250.000,‐).   

77 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G712 Nachtegaalplein e.o. 

  Kerninformatie  Portaal bezit 272 goedkope huurwoningen in de driehoek die begrensd wordt door de Tweede Oude Heselaan,  de Koninginnelaan en Nieuwe Nonnendaalseweg. Portaal is voornemens om in drie fasen deze woningen af te  breken en hiervoor ca 207 woningen terug te bouwen, 115 in de huur‐ en 92 in de koopcategorie. Vanuit de  gemeente is een voorwaarde dat 40% van de terug te bouwen huurwoningen uit betaalbare huurwoningen  bestaat. De openbare ruimte is sleets. De gemeente draagt bij door de riolering in het openbaar gebied (waar  nodig) vervroegd te vervangen.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  13 maart 2012  1.630.000  0  2012  2016 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:      Toelichting verschillen  Het neutrale planresultaat is gehandhaafd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Start bouw van de nieuwe woningen is vertraagd  door de langer gebleken verkoopperiode van de  koopwoningen. Portaal heeft aangegeven medio  2013 te starten met de bouw van de eerste  huurwoningen.    Specifieke projectrisico’s:  1. afzetbaarheid koopwoningen waardoor  mogelijk verder uitstel in realisatie met  risico op minder/geen ISV.  Beheersmaatregelen:  1. afstemming met ontwikkelaar en ISV.   

207 woningen    n.v.t.    59.000 m2  Intern/Extern: E. van Petersen/Portaal      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  2.402.000  2.402.000  0  0  2012  2012  2016  2016 

               

78 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Maatschappelijk vastgoed 

G702 Willemskwartier ‐ Voorzieningenhart 

  Kerninformatie  Het Voorzieningenhart maakt deel uit van de herstructurering Willemskwartier, maar valt niet binnen de  daarbij horende planexploitatie. Het Voorzieningenhart, een multifunctioneel gebouw waarin meerdere  functies onder één dak worden samengebracht, is opgeleverd in 2011. Portaal blijft middels vestiging van een  erfpachtrecht eigenaar van de grond. De opstalexploitatie van het voorzieningenhart is halverwege 2011 door  de voormalige Directie DIW overgenomen.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen  Parkeren  Voorzieningenhart  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  13 juni 2007  10.255.000  0 (neutraal)  1‐1‐2008  31‐12‐2011 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:    Toelichting verschillen  Het project wordt afgesloten met een neutraal  eindresultaat.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Alle kosten en opbrengsten zijn gerealiseerd en de  planexploitatie wordt afgesloten.    Specifieke projectrisico’s:  nvt       

n.v.t.  eigen terrein en gedeelte aan openbare weg  4.937 m2 bvo    0,5 ha  Intern: M. van Gerwen     Extern: n.v.t.      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  11.049.000  11.049.000  0 (neutraal)  6.000 (voordelig)  1‐7‐2012  1‐1‐2013  31‐12‐2013  31‐12‐2013 

  in gebruikname 26 februari 2011

79 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Maatschappelijk Vastgoed 

G506 Driehuizen/Kwakkenberg/Heemraadstraat 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat een veelheid aan deelprojecten op het gebied van natuur, woningbouw en sport.  Bijna alle deelprojecten zijn nu uitgevoerd, met uitzondering van een deelgebied, namelijk het vm. voetbalveld  van Orion aan de Kwakkenbergweg. Hier worden op dit moment Zwembad Oost en het Montessori College  gerealiseerd.       

Woningen:  Parkeren  Bedrijvigheid/Sport/  Onderwijs 

 

openb. ruimte 

   

opp. plangebied  Ontwikkelaar    Bij vaststelling  16 maart 2005  18.557.000  114.540  2007  2008 

Programma 

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

8 grondgebonden woningen  Op eigen terrein  50.000 m2 totaal, bestaande uit: atletiekbaan, 1à 2  hockeyvelden (NMHC), 3,5 voetbalveld (Orion) en 8  tennisbanen (Quick) en Zwembad Oost/6.800 m2  (8.700 m bvo)  375.000 m2, nieuw in te richten, waarvan 1%  verhard; kwaliteitsniveau: midden; groen‐ natuur:436.000 m2 (Camping Kwakkenberg en  Driehuizen)  620.000 m2  Intern/extern: M. Verstappen/ Montessori College      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  17.672.000  17.571.000  ‐2.167.000  ‐2.245.000  2007  2007  2014  2014 

 

Voor dit project is een bedrag van € 2.060.800,‐ als voorziening opgenomen. Dit is de contante waarde van  bovengenoemd tekort op einddatum.    Toelichting verschillen  Nadeliger resultaat door vertraging van het project.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing   

           

80

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

Ontwikkelingen laatste half jaar:  De Raad van State heeft het beroep tegen het  bestemmingsplan van het Montessori College afgewezen,  waardoor het bestemmingsplan onherroepelijk is  geworden. In oktober 2012 is de bouw gestart. De planning  is begin 2014 klaar te zijn met de eerste fase van de  nieuwbouw. De afronding van de tweede fase is gepland  voor medio 2015.  De bouw van Zwembad Oost aan de Kwakkenbergweg is in  volle gang. De opening van het zwembad is gepland in  september 2013. Het voorliggende parkeerterrein zal in  fases worden opgeleverd, omdat een gedeelte van het  terrein tijdelijk gebruikt wordt als bouwterrein t.b.v. de  bouw van het Montessori College.    Specifieke projectrisico’s:  1. Inrichting Parkeerterrein Zwembad Oost in fases.     

81

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Maatschappelijk vastgoed 

G760/779 Onderwijshuisvesting 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat een 19‐tal deelprojecten verdeeld over het grondgebied van Nijmegen. Het betreft  locaties waar nieuwe onderwijshuisvesting wordt gerealiseerd of waar (oude) onderwijshuisvesting wordt  opgeheven waarna herontwikkeling kan plaatsvinden. Een en ander conform de afspraken doordecentralisatie  onderwijshuisvesting.    Woningen:  Circa 500 stuks  Programma    Parkeren:  Op maaiveld is maatwerk per locatie    Onderwijs:  9.800 m2    Opp. Plangebied:  100.000 m2    Ontwikkelaar:  Intern/Extern: M. Verstappen/Diverse  schoolbesturen, gemeente en derden        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  24 februari 2010  1 juli 2012  1 januari 2013  Omzet:  35.330.000  39.153.000  52.376.000  Verwacht resultaat:  ‐12.000  989.000  9.846.000  Start planexploitatie:  1‐1‐2010  1‐7‐2012  1‐1‐2013  Einde planexploitatie:  31‐12‐2015  31‐12‐2016  31‐12‐2017    Voor dit project is een bedrag van afgerond € 7.882.000,‐ als voorziening opgenomen. Dit is de contante  waarde van bovengenoemd tekort per 1‐1‐2013 op einddatum.    Deze planexploitatie bevat de volgende deelprojecten:  1. Algemeen  2. Celebesstraat 12: Praktijkschool Johannes (Praktijk Onderwijs)  3. Veldstraat 4: Praktijkschool Zonnegaard (Praktijk Onderwijs)  4. Geldershofstraat 26: Basisschool Geldershof (Geldershof ‐  onderwijs Lent)  5. Heijendaalseweg 235 ‐ Hart van Brakkestein: Basisschool  Brakkenstein (St. Sint Josephscholen)  6. Marie Curiestraat 9: De Kleine Wereld (St. Sint Josephscholen)  7. Kopseweg 7: Klokkenberg (Klokkenberg)  8. Zwanenveld 73‐18: Prins Mauritsschool (Conexus)  9. Zwanenveld 25e straat: Prins Mauritsschool (Conexus)  10. Berg en Dalseweg 295: Montessoricollege (Montessoricollege)  11. Vlierestraat3/Elzenstraat 4: Montessoricolleg  (Montessoricollege)  12. Hugo de Grootstraat 41: de Buut (Conexus  13. Molukkenstraat 1: de Buut (Conexus)  14. Weezenhof 8102: dependance Prins Clausschool    15. Krekelstraat 8: vm Flexcollege  16. Hatertseweg 400: vm. Flexcollege  17. Heemraadstraat 2: Basisschool Brakkestein  18. Spechtstraat 4: dependance Aquamarijn  19. Streekweg 21: Maaswaal College (Mondial College)    Toelichting verschillen  De post Verwerving is sterk gestegen door het opnemen van de verwerving van de locaties Heemraadstraat 2,  Hatertseweg 400, Spechtstraat 4 en Streekweg 21. Voorts zijn de  WOZ‐waarden geactualiseerd per 1‐1‐2013.  Met name de beperkte herontwikkelingsmogelijkheden van Streekweg 21 – in combinatie met een hoge WOZ‐

82 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

waarde zorgen voor een drastische verslechtering van het planresultaat met bijna € 9 mln. Voor het tekort is de  bestaande voorziening verhoogd. Tevens is er reeds ingespeeld op actuele marktontwikkelingen, zoals:  ‐ herontwikkeling op basis van (tijdelijk) hergebruik/herbestemming van het bestaand vastgoed  ‐ Wijzigen woningbouwprogramma  ‐ Verlaging grondprijzen  ‐ Afboeken    Relevante beslispunten  Met een separaat raadsvoorstel, genaamd gewijzigde Planexploitatie Onderwijshuisvesting 2013, zal deze  planexploitatie ter besluitvorming worden aangeboden.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De nieuwbouw van Talita Koemi is in november 2012 gereed gekomen. De nieuwbouw van het Geldershof en  de nieuwe Prins Mauritsschool (Zwanenveld 25e straat) is in volle gang. Oplevering van beide scholen is gepland  voor medio 2013. De planvorming voor de voormalige schoollocatie van de Prins Mauritsschool (Zwanenveld  73‐18) is in een vergevorderd stadium. Talis wil hier ca. 30 zorgwoningen ontwikkelen. Medio 2013 zal de  bestemmingsplanwijziging ter besluitvorming worden aangeboden.  Het Flexcollege aan de Hatertseweg 400 is aangekocht door de gemeente in de 2e helft van 2012. Het  schoolgebouw wordt voor de middellange termijn verhuurd aan een andere onderwijsinstelling. De  herontwikkeling van de locatie is hierdoor later aan de orde.  De voorbereidingswerkzaamheden voor het opstellen van een nieuw bestemmingsplan t.b.v. de Klokkenberg  zijn gestart. Medio 2013 zal het bestemmingsplan in procedure worden genomen.    Specifieke projectrisico’s  Belangrijkste risico’s:  1. Afzetbaarheid woningbouw bij herontwikkeling;  2. Bestemmingsplanwijzigingen;  3. Tijdig vrijkomen van locaties;  4. Ontwikkeling WOZ‐waarde vrijkomende schoollocaties.  Beheersmaatregelen:  1. Afzet woningbouw temporiseren;  2. Verlaging en wijziging woningbouwprogramma;  3. Prioriteren van locaties.        In aanbouw Gelders Hof

In aanbouw Prins Mauritsschool (25e straat)

Talita Koemi (Burgemeester Daleslaan 1)

83 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

 

G750  Lindenholt Noord 

Maatschappelijk Vastgoed 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat alle kosten voor het realiseren van het plangebied Lindenholt Noord. Het betreft de  herstructurering van de voetbalvelden van voetbalvereniging SCE en de realisatie van het Mondial College.  Tevens bevat de planexploitatie de realisatie van ca. 18 woningen en een nieuwe verkeersontsluiting.             

Woningen:  parkeren  Maatschapp. doeleinden  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start exploitatie:  Einde exploitatie: 

Bij vaststelling  14 oktober 2009  4.139.000  ‐  2009  2012 

18 grondgebonden koopwoningen  Op eigen terrein en aan de openbare weg  59.000 m2  39.000 m2  91.000 m2  Intern/extern: W. Groote/Mondial college en  externe ontwikkelaar      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  4.372.000  4.273.000  ‐225.000  ‐225.000  2010  2010  2014  2015 

 

Voor dit project is een bedrag van € 206.984,‐ als voorziening opgenomen. Dit is de contante waarde van  bovengenoemd tekort op einddatum.    Toelichting verschillen  De bijstelling van de opbrengstverwachting wordt  gecompenseerd door de ontvangen bijdrage in de kosten aanleg  openbare ruimte.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De afname van de grond door de school heeft inmiddels  plaatsgevonden. De Raad van State heeft positief besloten  waardoor het bestemmingsplan onherroepellijk is geworden. De  verkoop van de woningbouw percelen (A,B en C) is vertraagd.  Perceel A zal naar verwachting in 2013 worden verkocht. In 2013  zal een archeologisch proefsleuvenonderzoek plaatsvinden op de  percelen A, B en C.    Specifieke projectrisico’s:  1. Afzet woningen i.v.m. economische crisis  2. Archeologie  Beheersmaatregelen:  1. N.v.t.  2. N.v.t. 

84

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Herstructurering 

G752 Voorzieningenhart Waterkwartier 

  Kerninformatie  Het gaat hier om de realisatie van het Voorzieningenhart Waterkwartier (wijkcentrum). De locatie ligt tussen de  Waterstraat, Niersstraat, Biezenstraat en Biezendwarsstraat. Het is een samenwerking tussen Portaal, Conexus  (de Aquamarijn) en de gemeente Nijmegen. De planexploitatie omvat de bouwkosten van het  Voorzieningenhart, de 30 appartementen en de kosten van de openbare ruimte. De kosten van appartementen  worden doorbelast aan Portaal. De bouwkosten van de school zitten niet in deze planexploitatie. Na realisatie  wordt het voorzieningenhart (wijkcentrum) overgedragen aan de afdeling VSA.   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen  Parkeren  Voorzieningenhart  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  17 november 2010  7.221.000  0  2010  2014 

30 appartementen  70 pp mv op eigen terrein en 20 pp openbare weg  1.621 m2  7.900 m2  9.950 m2  Intern/extern: W. Groote/Portaal, Conexus      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  11.404.000  10.989.000  2.000  0  2010  2010  2016  2016 

Omzet:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie:  Einde planexploitatie:    Toelichting verschillen  De grootste verschillen worden veroorzaakt door een lagere  EFRO‐bijdrage en lagere plankosten. Per saldo is het nagenoeg   neutrale planresultaat gehandhaafd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  ‐ In november 2012 is de definitieve EFRO‐aanvraag ingediend  die in december ‘12 is beschikt voor € 2,25 mln;  ‐ De EFRO‐aanvraag is lager dan eerder werd aangenomen (€  2,6 mln). In de uitwerking van de aanvraag bleken diverse  kosten onvoldoende subsidiabel. De verlaging van de bijdrage kon worden opgevangen door een verlaging van  de plankosten;  ‐ Voor de 30 appartementen boven het Voorzieningenhart heeft Portaal de onderhandeling met ZZG beëindigd  en is nu op zoek naar een andere geschikte afname‐kandidaat;  ‐ De aanbesteding voor de bouw van het wijkcentrum en de 30 appartementen heeft plaatgevonden. In het  najaar 2012 is de bouwaannemer geselecteerd;  ‐ Het bestemmingsplan is in 2012 definitief geworden en de bestaande gebouwen zijn inmiddels gesloopt en de  grond (grotendeel) gesaneerd. Start bouw maart 2013. Oplevering medio 2014.    Specifieke projectrisico’s:  1. Risicoverdeling ‘turn key’ appartementen Portaal/aanbesteding bouwaannemer;  2. Bijdrage EFRO;  3. Ondergrond (bodem) locatie en OR.  Beheersmaatregelen:  1. Sluiten contract met Portaal; prof. aanpak en communicatie aanbestedingstraj (design & construct);  2. Kosten goed in beeld brengen en houden (subsidialiteit);  3. Nader onderzoek bodemverontreiniging, archeologie, explosieven. Uitwerking OR. 

85 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Maatschappelijk vastgoed 

G753  Griftdijk, school, sporthal en brandweer 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie betreft de financiële verantwoording van de herontwikkeling van de strook grond, gelegen  in de driehoek binnen de Graaf Alardsingel, toekomstige Westelijke Parallelroute en Spoordijk. Op dit terrein is  de realisatie mogelijk gemaakt van een school voor Voortgezet onderwijs (Citadelcollege), een sporthal en  brandweerkazerne.    Woningen:  n.v.t.  Programma    parkeren  Op maaiveld 86 pp en 20 pp op eigen terrein    bedrijvigheid  VO‐school Citadel‐college (7224 m2 bvo)  Brandweerkazerne (2142 m2 bvo)  Sporthal (2553 m2 bvo)    openb. ruimte  7.312 m2, inrichtingsniveau: middel verharding  3.900 m2, groen en waterberging 3.410 m2 en  12.290 m2 uitgeefbaar    opp. plangebied  19.600 m2    ontwikkelaar  Intern/extern: D. Driessen/        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  23 februari 2011  1 juli 2012  1 januari 2013  Omvang:    3.422.000  3.152.000  Verwacht resultaat:    5.000  10.000  Start planexploitatie  2011  2011  2011  Eind planexploitatie  2012  2013  2013    Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  tekstOm deze ontwikkeling mogelijk te maken zijn de  gronden van de GEM door de gemeente overgenomen.  Met de GEM zijn tevens afspraken gemaakt over het  budget voor bouwrijpmaken.  Vanuit deze planexploitatie is ook het bouw‐ en  woonrijpmaken gerealiseerd. Deze werkzaamheden zijn  nagenoeg afgerond. Door de veelheid aan projecten op  deze locatie constateren we dat niet alles even functioneel  is en niet overal op elkaar aansluit. Knelpunten voor auto  en fiets worden in beeld gebracht, oplossingsvoorstellen  gemaakt om vervolgens het gehele werk in 2013 af te  ronden. De tijdelijke ontsluiting van de Brandweer wordt  gecombineerd met het zuidelijk deel van de toekomstige  parallelweg. Vanuit de planexploitatie Groot Infra wordt  hiertoe een bijdrage geleverd tbv verwerving en aanleg.    Specifieke projectrisico’s:  Project is nagenoeg gereed, alleen de inboetbeplanting en een restbetaling Citadelcollege worden in 2013  afgehandeld.   

86

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stadscentrum 

G202  Hessenberg herontwikkeling 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat de ontwikkeling van de Hessenberg. Het te realiseren programma bestaat uit 158  appartementen en 19 grondgebonden woningen. Er worden sociale huurwoningen gerealiseerd. Daarnaast  wordt gerealiseerd ca. 1000 m2 commerciële ruimte en een parkeerkelder van ca. 224 plaatsen. Ook de  herontwikkeling van het Weeshuis en Titus Brandsma Kapel zijn onderdeel van deze exploitatie.               

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

Planexploitatie 

 

Programma 

 

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Bij vaststelling  15 december 2004  8.116.000  35.000  2007  2012 

180 woningen  224 pp ondergronds op eigen terrein  1000 m2  3100 m2  11.484 m2  Intern/extern: E. van Petersen/  ontw.comb.Hendriks‐Heijmans      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  10.509.000  10.518.000  1.091.000  1.091.000  2007  2007  2013  2013 

   

    Toelichting verschillen  n.v.t.      Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Restauratie weeshuis is gestart oplevering wordt medio 2013  verwacht.      Specifieke projectrisico’s:  1. BTW problematiek  Beheersmaatregelen:       

87

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stadscentrum 

G204  Plein 44 

  Kerninformatie  Binnenstedelijk project conform de gewonnen prijsvraag “Een plein voor iedereen” (2004)    Woningen:  128 appartementen  Programma    parkeren  418 pp (ondergronds)    bedrijvigheid  12.160 m2 bvo winkels, leisure en horeca  toegevoegd; 2499 m2 gesloopt.    openb. ruimte  Inrichtingsniveau: hoog, 3500 m2 groen en 5000 m2  verharding    opp. plangebied  2,4 ha    ontwikkelaar  Intern/extern: E.van Petersen/ING Real Estate        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  22 februari 2006  1 juli 2012  1 januari 2013  Omvang:  5.426.000  6.029.000  6.528.000  Verwacht resultaat:  278.000  ‐158.000  ‐278.000  Start bouw  2007  2009  2005  verwachte oplevering  2010  2013  2013   

  Voor dit project is een bedrag van € 266.475 als voorziening  opgenomen. Dit is de contante waarde van bovengenoemd tekort  op einddatum.    Toelichting verschillen  Verslechtering van het resultaat ontstaat door het niet kunnnen  verekenen van gemaakte kosten met de ontwikkelaar en door  extra plankosten voor de begeleiding van de uitvoering    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  .    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Hoogste punt is bereikt. Als er verder geen bijzonderheden zijn  vindt november 2013 de opening plaats    Specifieke projectrisico’s:  1. Wel of niet kunnen verhalen van de schade van het  rioolincident  2. Afzet parkeerplaatsen  Beheersmaatregelen:  1. Overleg met verzekeraars voortzetten  2. Actieve verkoopstrategie ontwikkelen medio 2013     

88

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stadscentrum 

G205 Spoorstraat 4‐6 

  Kerninformatie  Talis heeft het voormalige Arbeidsbureau aan de Spoorstraat 4‐6 gekocht en gesloopt om daar een  nieuwbouwplan (woningen en commerciële functies) te ontwikkelen.     

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  Bedrijvigheid/kantoren  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  23 mei 2006  100.000  0  2008  2010 

Ca. 117 koop‐/huurappartementen/hoogbouw  Gebouwde voorziening en op maaiveld  Ca. 650 m2 bvo maatschappelijke  doeleinden/dienstverlening    2.810 m2  Intern/extern: W. Groote/Talis      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  285.000  285.000  0  0  2012  2013  2013  2014 

   

Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Talis heeft de planvorming inmiddels afgerond. Dit is  stedenbouwkundig inpasbaar en past binnen de visie voor de  Spoorzone. Afstemming over het plan heeft plaatsgevonden met  het ruimtelijk kwaliteitsteam voor de Spoorzone.  Talis heeft een aanvraag voor een omgevingsvergunning  aangevraagd en daarmee een verzoek gedaan voor een  projectafwijkingsbesluit. Er wordt met Talis een anterieure  overeenkomst gesloten ter dekking van de gemeentelijke kosten.  Begin 2013 wordt met de bouw gestart.    Specifieke projectrisico’s:  1. Opbrengsten later dan gepland in verband met vertraging  Beheersmaatregelen:     

89

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stadscentrum 

G207  Van Schaeck Mathonsingel parkeergarage 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat de voorbereiding van de realisatie van de nieuwe bezoekersparkeergarage voor het  stadscentrum, locatie Van Schaeck Mathonsingel. Het behelst een garage van ca. 650 pp.     

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  27 mei 2008  *  *     

Geen  Ca 650 pp ondergronds    1,5 ha  1,5 ha nieuw in te richten, kwaliteitsniveau: hoog  Intern/extern:      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  *  *  *  *  2010  2010  2012  2013 

 

*Deze planexploitatie is conform raadsbesluit d.d. 27 mei 2008, nr 3.4 geheim.   

Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Vanwege het plantseizoen is in oktober 2012 op  maaiveldniveau de Esplanade gecompleteerd met 120  lindes.  Het parkeerterrein aan de Nassausingel is vanaf   augustus 2012 heringericht tot park, waarbij tevens de  beeldengroep de 4 jaargetijden is teruggeplaatst. Tevens  zal de ‘frietkiosk’ in een definitieve kwalitatieve  huisvesting worden gevestigd.Tevens zijn de kosten van  het doortrekken van de Esplanade richting Centraal  Station opgenomen in de planexploitatie. Dit heeft geleid  tot een nieuw ‘plein’ dat is ingericht als shared space.       Specifieke projectrisico’s:  * niet openbaar     

90

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Stadscentrum 

G208  Hezelpoort parkeergarage 

  Kerninformatie  Dit project omvat de realisatie van ca. 100 woningen, ca. 500 parkeerplaatsen, waarvan 150 tbv bezoekers  Handelskade en 1200m2 commerciële ruimte.     

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start bouw  verwachte oplevering 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  16 december 2009  *  *     

Ca. 100 woningen  Ca 500 pp waarvan 150 bezoekersgarage  1200 m2 commerciële ruimte    1,2 ha  Intern/extern: P. Matthieu/nog niet bekend      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  *  *  *  *  2012    2015   

 

*Deze planexploitatie is conform raadsbesluit d.d. 16 december 2009 nr 223/2009 geheim.     

Toelichting verschillen  Niet van toepassing    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De inzet is om de aanbesteding van de parkeergarage in  de 1e helft van 2013 af te ronden. De start van de bouw  kan dan eind 2013 plaatsvinden. Tevens is hier de  opgave om grenzend aan de parkeergarage gestapelde  woningbouw in de huursector te realiseren.  Uitgangspunt is dat het parkeren voor de woningbouw  in de belendende parkeergarage kan worden  opgevangen.  Voor de locatie is een aangepast stedenbouwkundig  plan gemaakt met 100 woningen, commerciële ruimte  en 500 parkeerplaatsen. De planexploitatie is hierop  gebaseerd. In het 1e kwartaal 2013 wordt de  aangepaste planexploitatie ter besluitvorming aan de  Raad voorgelegd.      Specifieke projectrisico’s:  1. Subsidies worden niet gehonoreerd  2. Archeologie  3. Explosieven  Beheersmaatregelen:  1.   2.      

91

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Waalsprong  Waalsprong Totaal    Kerninformatie  Betreft de getotaliseerde gemeentelijke planexploitatie Waalsprong   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaatNCW  Verwacht resultaat EW:  Start planexploitatie  Einde planexploitatie 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  17 februari 1998  313.518.000  ‐3.902.000 ‐16.291.000  1999  2020 

          Intern/extern: D. Driessen      Vorig VGP  1 juli 2012  404.006.000  ‐5.458.000 ‐10.452.000  1999  2025 

Huidig VGP  1 januari 2013  382.883.000  ‐3.622.000 ‐6.621.000  1999  2025 

   

Voor dit project is een voorziening opgenomen van bovengenoemd  tekort op einddatum.    Toelichting verschillen  De totale planexploitatie kent een verbetering van NCW van 1.8 mln  euro. Het niet in ontwikkeling brengen van 22 ha bedrijfsterrein  veroorzaakt een verlies van 7,0 mln euro. Een uitzetting van de  plankosten en verwacht meerwerk van de ontgronder in de  Landschapszone levert ca. 0,9 mln euro op, het minder verondiepen van  de plassen in de Landschapszone kosten 2,0 mln euro nominaal. Voorts  hebben wij in de Waalsprong ambities op het gebied van  (ongelijkvloerse) infrastructuur die maximaal 2 mln hoger zijn dan de nu  beschikbare budgetten in programma Mobiliteit.Daar  staat tegenover  een bedrag van 15.6 mln euro aan ivesteringen in Knoop lent en  Westelijke Parallelroute die in de gemeentebegroting worden  geactiveerd.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In het najaar 2011 heeft de gemeenteraad ingestemd met het  raadsvoorstel Herziening planexploitatie Waalsprong (gemeentelijk deel) september 2011. Op basis van een  second opninion op de risicoanalyse van de gemeentelijke planexploitatie zijn risico’s in beeld gebracht. Deze  risico’s zijn gewaardeerd op een saldo van ca. € 15 miljoen. Uitgaand van een scenario van gematigde terugval  van de markt zijn daarom diverse beheersmaatregelen voorgesteld om het tekort op de planexploitatie niet  met € 15 miljoen te laten toenemen. De beheersmaatregelen als voorgesteld zijn nu ook weer verwerkt in deze  actualisatie van de planexploitatie Waalsprong. De beheermaatregelen waren:  - Aanpassing van de parameters voor rente, kosten en opbrengsten.  - Aanpassing van het uitgiftetempo bedrijventerreinen  - Aanpassing van het uitgiftetempo woningbouw (landschapszone)  - Aanpassing grondprijzen woningbouw  - Besparing van 10% op investeringskosten  - Optimalisaties grondstromen Landschapszone en externe bijdrage provincie voor Landschapszone. 

92

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

Met het raadsvoorstel is aangegeven dat het tekort op de planexploitatie Waalsprong is gegroeid van € 4,8  miljoen (VGP maart 2011) naar € 5,1 miljoen (najaar 2011).    Door het verkleinen van de uit te geven bedrijfstereinen met 22 ha, met verminderen van het verondiepen van  de plassen in de Landschapszone met 800.000 m3 en het bijramen van de tekorten op de fietstunnel  Laauwickstraat met 2 mln komt het tekort nu uit op NCW € 17.5 mln.    Voor een nadere toelichting en verdieping zie Deelexploitaties Waalsprong.    Specifieke projectrisico’s:  1. Afzetbaarheid kavels woningbouw in tempo en opbrengst leidt tot langere looptijden en lagere  opbrengsten  2. Minder opbrengst uit zandwinning agv nieuwe eisen provincie mbt stabiliteit oevers  3. Beperkte afzetbaarheid bedrijfsterreinen en locatie GDV/PDV (kleiner areaal) leidt tot lagere  opbrengsten  4. Kosten archeologie vallen hoger uit dan geraamd  5. Beperkt aanleveren specie tbv verondiepen plassen leidt tot lagere opbrengsten  Beheersmaatregelen:  1. Gefaseerd op de markt brengen van bedrijfsterreinen tot 2025  2. Periodieke evaluatie op bedrijventerreinen in relatie tot ontwikkelingen in Nijmegen en elders.  Zodanig programma bijstellen zodat deze weer kansrijk wordt.  3. Vwb woningbouw waar mogelijk en wenselijk prioriteit geven aan gemeentelijke plannen  4. Een goede uitvoeringsorganisatie / contractbeheer voor specifieke Waalsprongprojecten  5. Taakstellen afspraken maken mbt archeologie     

93

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Waalsprong  G301 Waalsprong Algemeen    Kerninformatie  Deze exploitatie is een samenvoeging van de deelexploitaties Waalsprong Algemeen (G301) en Bijkomende  gronden( G312) en is administratief van aard. De exploitatie bestaat uit de "inkomsten" die een dekking geven  voor de voornamelijk infrastructurele investeringen die in de gemeentelijke Waalsprongexploitatie zijn  voorzien.   

Programma           

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat NCW  Verwacht resultaat EW:  Begin exploitatie  Einde exploitatie 

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  17 februari 1998  99.030.000  40.469.000 146.679.000  1999  2020 

2 bestaande panden  n.v.t.  Uitgeefbare restpercelen 8.175 m2 en 39.000 m2  onbestemde gronden  n.v.t.  450 ha totaal waalspronggebied  Intern/extern: D. Driessen      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  165.062.000  163.519.000  113.732.000 116.584.000 217.790.000  213.128 .000  1999  1999  2025  2025 

   

Toelichting verschillen  De post rente en kostenstijgingen zijn minder geworden doordat een lagere  gerealiseerde rente in de planexploitatie is ingeboekt dan de gehanteerde   rekenrentes deed vermoeden.  De post projectsubsidies is. € 100.000,‐ toegenomen door een extra  rijksbijdrage voor ruimen explosieven. De post verkopen valt lager uit door  een lagere opbrengst van terrein “NMG D nr 123 van Beynum” nabij De Grift.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De toegekende VINEX I bijdrage is door het KAN betaald.  In samenwerking met de afdelingen EZ en Strategische Oriëntatie is extra  energie gestoken in de subsidieverwervingstrajecten om de prognoses waar te  maken.  Inmiddels heeft de provincie conform verwachting 13 miljoen euro aan subsidie toegekend voor  verkeersmaatregelen.  Dit bedrag is verwerkt in het exploitatiedeel Groot Infra.  Het overleg met de Stadsregio over hun bijdragen wordt gecontinueerd.    Specifieke projectrisico’s:  Zie Waalsprong totaal     

94

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Waalsprong 

G302 Waalsprong bedrijven 

  Kerninformatie  Het betreft de terreinen voor bedrijvigheidsprojecten De Grift Noord (G305) en Zuid (G322) en Bijzondere  Doeleinden Ressen vlek 14 (G302). Ook zijn aan de Grift Zuid toegevoegd de reststrook naast het sportpark die  wordt ingezet voor bedrijfsverplaatsingen uit de Waalsprong met een oppervlakte van ca 1 ha en een al positief  bestemd bedrijventerrein van 4,5 ha aan de Stationsstraat 25 dat van de GEM is overgenomen.   Woningen:  N.v.t.  Programma    parkeren  Op eigen terrein    bedrijvigheid  Uitgeefbaar 55,5 ha als volgt verdeeld;  10,5 ha retail, 0,7 ha kantoren, 5 ha winkels e.d.,  36,3 ha bedrijfsterreien en 3 ha windturbines    openb. ruimte  27,5 ha., verharding 18,5 ha  en groen / water  3 ha. inrichtingsniveau: middel    opp. plangebied  77 ha.    ontwikkelaar  Intern/extern: D. Driessen / MNO        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  17 februari 1998  1 juli 2012  1 januari 2013  Omvang:  85.888.000  129.730.000  101.227.000  Verwacht resultaat NCW  5.282.000 16.158.000 10.598.000 Verwacht resultaat EW:  30.234.000  30.942.000  19.375.000  Begin planexploitatie  1999  1999  1999  Einde planexploitatie  2014  2025  2025   

Toelichting verschillen  Voor de Grift hebben wij inmiddels een verkleining van het exploitatiegebied met  22 ha verwerkt. Dit komt neer op een negatief resultaat van ca. € 7 mln. Dat is  inclusief het verlies op de grondruil met Griftdijk Project BV van 1,6 mln., welke is  verantwoord in G 312.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Gezien de huidige marktontwikkelingen is er aanleiding om de fasering van  ontwikkeling en uitgifte voor deze locaties in de Waalsprong aan te passen. De  ontwikkeling van de Grift Noord was al naar achteren geschoven in verband met de  ontwikkelingen in de bestaande stad (Bijsterhuizen).  Het college is overeengekomen om de planontwikkeling van vlek 14 in 2012 op te  starten.  Eind 2012 is door het laten uitvoeren van een markttoets ook de ontwikkeling van  de Grift gestart. Voor beide locaties geldt een gronduitgifte vanaf 2014.  Op de locatie De Grift zullen naar verwachting tenminste drie windturbines  gerealiseerd worden.  De verkoop van percelen is geraamd vanaf 2014 tot en met 2025. Dit is passend op  het advies van een extern adviesbureau en geeft een realistischer beeld mbt  kansrijke ontwikkelingen.  In het voorjaar 2013 worden college en Raad nader geïnformeerd over de stavaza  rondom deze bedrijventerreinen. Middels marktvisies en inkoopstrategiën gaan we  bepalen wat de beste scenario’s zijn voor genoemde locaties. Daarbij houden we  uiteraard rekening met het winkelaanbod in het centrum van Nijmegen en  ontwikkelingen in de Waalsprong en Regio.  Specifieke projectrisico’s:  Zie Waalsprong totaal 

95

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Waalsporng 

G311 Landschapszone 

  Kerninformatie  De planexploitatie Landschapszone is de samenvoeging van de voormalige exploitaties G303 Archeologische  site Lentse plas (vlek 50), G308 Park Waaijenstein (vlek 21) en G311 Ontgronding (vlek 12/30/31).   

Programma 

Woningen: 

   

parkeren  bedrijvigheid 

 

openb. ruimte 

   

opp. plangebied  ontwikkelaar    Bij vaststelling  17 februari 1998  121.995.000  573.000 8.552.000  1999  2015 

Planexploitatie   

Omvang:  Verwacht resultaat NCW  Verwacht resultaat EW:  Start planexploitatie  Einde planexploitatie 

85 appartementen, 80 kavels vrije sector  90 waterwoningen  Op eigen terrein  5.000 m2 bijzondere bebouwing, 20.000 m2 leisure,  megabioscoop, health center e.d.  5 mln. m3  zand en grind ontgraven, verondiepen  plassen 2,3 mln m3 specie  108 ha, verharding 8.000 m2 en groen/water 107,2  ha. Inrichtingsniveau: middel  117 ha  Intern/extern: D. Driessen/aannemer MNO Vervat      Vorig VGP  Huidig VGP  1 juli 2012  1 januari 2013  123.976.000  123.806.000  ‐34.342.000 ‐38.062.000 ‐65.762.000  ‐69.581.000  1999  1999  2025  2025 

  Voor dit project is een voorziening opgenomen voor bovengenoemd tekort op  einddatum. 

  Toelichting verschillen  De post bouw‐en woonrijp maken is met 0,3 miljoen euro toegenomen door  de meerwerk kosten van de ontgronder door de veel ernstiger aangetroffen  bodemverontreinigen in het gebied dan bij de gunning werd aangenomen. Het  risico daarvan ligt nl bij de opdrachtgever in casu de gemeente Nijmegen. Ook  de plankosten zijn toegenomen met 0,4 miljoen agv veel raakvlakken met  andere projecten, meer onderhandelingen met de ontgronder en het  beheersen van niet voorziene risico’s.  In de planexploitatie is een verlies van € 2.0 mln verwerkt agv het niet kunnen  verwerken van ca. 800.000 m3 grond tbv het verondiepen van de plassen.  De post rentekosten is toegenomen door wijzigingen in het kasritme.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Het voorlopig ontwerp Landschapszone heeft als basis gediend voor het  opstellen van het bestemmingsplan voor de gehele Landschapszone. Het  bestemmingsplan is in 2009 door de raad vastgesteld. De sanering van de  grondwatervervuiling onder de Oosterhoutse plas moet eind 2014 gereed zijn.  MNO Vervat is verantwoordelijk voor de realisatie van het plassengebied incl  de zandwinning. Op 9 maart 2012 heeft de officiële start plaatsgevonden van  het in gebruik nemen van de installaties.  MNO maakt gebruikt van de afvoermogelijkheid per schip. Daarvoor is een  light‐variant werkhaven gerealiseerd. Deze werkhaven wordt nu afgerond op  basis van de beschikking van het ministerie. Meerdere projecten in kader  Nijmegen omarmt de Waal kunnen deze voorziening straks gebruiken. Door 

96

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

materialen aan en af te voeren via het water voorkomen we extra verkeersdrukte in het plangebied van de  Waalsprong. Met de Grondbank Midden Gelderland onderzoeken we de mogelijkheden om de plassen van de  Landschapszone te verondiepen. In de planexploitatie is rekening gehouden met een opbrengst als gevolg van  het gecontroleerd terugbrengen van grond in de drie plassen. Met GMG is de balans opgemaakt en realiseren  we ons dat het begroot volume in de beperkte tijd tot 2020 mogelijk niet volledig uit andere projecten  beschikbaar komt. Dit is een tegenvaller voor de exploitatie.  Nijmegen heeft met DLG een intentieovereenkomst gesloten om de  werkhaven in combinatie met het natuurproject Oosterhoutse Waarden te realiseren.Dit project wordt naar  alle waarschijnlijkheid in 2013 aanbesteed. Ook de toezegging van de provincie van € 3 mln bijdrage voor de  Landschapszone is geeffectueerd.  Inmiddels is ook besloten geen bijdrage te leveren vanuit de planexploitatie WS aan de Gemeenschappelijke  Regeling Park Lingezegen. De jaarlijkse bijdrage wordt vanaf 2014 betaald vanuit het programma Groen en  Water.    Specifieke projectrisico’s:  Zie Waalsprong totaal     

97

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Waalsprong 

G309 Groot Infra 

  Kerninformatie  Deze deelplanexploitatie omvat de grote infrastructurele werken in de Waalsprong    Woningen:  n.v.t.  Programma    parkeren  n.v.t.    bedrijvigheid  10.000 m2 bvo hotelvoorziening    openb. ruimte  Inrichtingsniveau middel 33,2 ha. Verharding en 0,7  ha uitgeefbaar    opp. plangebied  33,9 ha    ontwikkelaar  Intern/extern: D. Driessen/        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  17 februari 1998  1 juli 2012  1 januari 2013  Omvang:  85.744.000  234.970.000  226.832.000  Verwacht resultaat NCW  ‐41.701.000 ‐101.007.000 ‐92.742.000 Verwacht resultaat EW:  ‐85.744.000  ‐193.423.000  ‐169.543.000  Start planexploitatie  1999  1999  1999  Einde planexploitatie  2009  2025  2025   

Voor dit project is een voorziening opgenomen voor bovengenoemd tekort op  einddatum.    Toelichting verschillen  De post rente en kostenstijgingen is afgenomen doordat een lagere rente aan  kosten is berekend dan in de planexploitatie is aangenomen. De post bouw‐en  woonrijpmaken is 2.0 mln hoger; 'in de Waalsprong hebben wij ambities op  het gebied van (ongelijkvloerse) infrastructuur die maximaal 2 mln hoger zijn  dan de nu beschikbare budgetten vanuit programma Mobiliteit”. en een €  260.00,‐ lagere bijdrage aan planexploitatie G753, Griftdijk Vo‐school, sporthal  en Brandweerkazerne. Daar staat tegenover een bedrag van 15.6 mln euro aan  investeringen in Knoop Lent en WPR, die in de gemeente begroting worden  geactiveerd. Ten opzichte van de herziening 1‐7‐2012 geeft deze herziening  een positief resultaat van 8.265 miljoen euro NCW.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In mei 2007 is door de Gemeenteraad een besluit genomen over de verkeerstructuur Waalsprong. Om het  besluit te kunnen uitvoeren was subsidie nodig van provincie en regio. De provincie heeft inmiddels besloten  13 miljoen euro aan subsidie toe te kennen aan de deelprojecten Knoop Lent, Westelijke Parallelroute en Prins  Mauritssingel. Het overleg met de regio over hun bijdrage aan onderdelen van de hoofdinfrastructuur blijven  we voortzetten. In 2011 is een bijdrage van ruim € 6 ton toegezegd voor HOV voorzieningen ter hoogte van  Knoop lent.  De werkzaamheden voor de verplaatsing van het station en de invulling van het splitsingspunt zijn in 2012 in  uitvoering genomen Met de werkzaamheden Knoop Lent realiseren we ook de fietsbrug over de Graaf  Alardsingel. In 2012 is het zuidelijk deel van de westelijke parallelroute aanbesteed en met de realisatie gestart.  Medio 2013, als ook De Oversteek open gaat, is de hele parallelroute beschikbaar. Eind 2013 zijn de  deelprojecten station, Splitsingspunt en Westelijke paralleroute gereed. De GEM realiseert de Graaf  Alardsingel.    Specifieke projectrisico’s:  Zie Waalsprong totaal 

98

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Dijkteruglegging 

G33x  Ruimte voor de Waal ‐ Nijmegen 

  Kerninformatie  Dit project betreft de realisatie van het project Ruimte voor de Waal – Nijmegen. In haar brief van 26 februari  2010 heeft de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (I&M) de Gemeente Nijmegen gevraagd de  realisatie van het project op zich te nemen. Hiervoor is op 1 december 2011 een Realisatieovereenkomst (ROK)  ondertekend waarin de afspraken tussen de Staatssecretaris van I&M en de Gemeente Nijmegen zijn  vastgelegd.  De komende jaren gaat de combinatie i‐Lent, die wordt gevormd door Dura Vermeer Divisie Infra BV en  Ploegam BV, aan de slag met het verleggen van de dijk, het graven van een zogenaamde nevengeul in de  uiterwaarden, de bouw van drie bruggen een een nieuwe kade. Eind 2015 moeten de werkzaamheden voor de  waterveiligheid zijn afgerond; i‐Lent verwacht het hele project uitelijk augustus 2016 gereed te hebben.    Woningen:    Programma    parkeren      bedrijvigheid      openb. ruimte      opp. plangebied  250 ha.    ontwikkelaar  Intern/extern:        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP        Omvang:  264.257.387  264.257.387  246.166.720  Verwacht resultaat:  nvt  nvt  Nvt  Start bouw  2012  2012  2012  verwachte oplevering  2016  2016  2016   

Toelichting verschillen  Bijgestelde raming in het kader van het plan van aanpak realisatie.  Enkele onderdelen van het project worden door Rijkswaterstaat  separaat afgewikkeld.     Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Het project is op 13 juli 2012 gegund aan de combinatie i‐Lent. Het  project is nu in uitvoering. In het laatste halfjaar is gestart met de  voorbereidende werkzaamheden en worden de  uitvoeringsvergunningen aangevraagd. Tevens is gestart met de voorbereiding van de tijdelijke  verkeersomleiding van de Prins Mauritssingel, om het verkeer tijdens de bouw van de Verlengde Waalbrug te  kunnen laten doorstromen. Daarnaast heeft op 27 december 2012 de Raad van State uitspraak gedaan en is  het bestemmingsplan onherroepelijk geworden.    Mijlpalen   Januari 2013 symbolische starthandeling door de minister  van Infrastructuur en Milieu.   Augustus 2013 opening tijdelijke verkeersomleiding  Prins  Mauritssingel    December 2015 veiligheidsdoelstelling m.b.t.  waterstandsdaling gerealiseerd   Augustus 2016 project opgeleverd.    Specifieke projectrisico’s:  1. De werkzaamheden aan de spoorbrug door Prorail zijn niet 

99

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

tijdig gereed.  2. Besluitvorming vindt plaats over teveel "schijven".  3. Het bereikbaarheidsplan levert niet het gewenste resultaat op en de mobiliteit rond de stad leidt tot  problemen.  Beheersmaatregelen:  1. Prorail direct aansturen en escaleren wanneer nodig.  2. Raakvlakken en bijbehorende risico's inzichtelijk maken  3. In het contract met de aannemer is opgenomen dat er zo min mogelijk verstoring van de beschikbare  verkeerscapaciteit plaatsvindt. De tijdelijke omleiding is in feite een beheersmaatregel.  Continue afstemmen over mobiliteit in Nijmegen Noord met mobiliteitsmanager en nevenprojecten. 

100

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Koers West 

G801 Stadsbrug 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat de kosten van aanleg van de Stadsbrug vanaf Graaf Alardsingel in de Waalsprong  alsmede de aanpassing van de aansluitende infrastructuur tot en met het kruispunt  Energieweg/Neerbosscheweg. Uitgangspunt is een verbinding geschikt voor 2* 2 rijstroken en wisselstrook en  aan één zijde een fietssstrook (voor het brugdeel).   

Programma           

Planexploitatie   

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte 

Nvt  Op eigen terrein  5,4 ha bedrijventerrein  30,6 ha, inrichtingsniveau middel. Het merendeel  bestaat uit verharding  opp. plangebied  36 ha  ontwikkelaar  Intern/extern: H. Berends        Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  Koers Document 15 oktober 2003  1 juli 2012  1 januari 2013  261.646.000  301.314.000  301.832.000  0  4.000  9.000  2004  2007  2007  2010  2018  2020 

Omvang:  Verwacht resultaat:  Start planexploitatie  Einde planexploitatie    Toelichting verschillen  De verschillen in de post ‘verwervingen en infra’ is het resultaat van de uitname van € 5 mln naar de ABR en het  verminderen van de post onvoorzien met € 4,0 mln. DE gemeentelijke bijdragen zijn hoger uitgevallen omdat  een aantal onderhoudswerken zijn meegenomen die vanuit een andere pot wordt gefinancierd. Dat zelfde  geldt ook voor het vervangen van de stootvoegen bij de Neerbossche brug die vergoed wordt door RWS. De  grondverkopen zijn nu lager ingeschat en de looptijd is met 2 jaar verlengd. De  verhoging van de renteopbrengsten is een gevolg van een verbeterd kasritme.  In het kader van de Risiconota november 2011 is besloten om € 2 mln ten gunste van  de ABR te brengen. In de Risiconota november 2012 is besloten € 5 mln ten gunste van  de ABR te brengen. Ook is besloten € 1,0 mln voor de “groene route” en € 1,5 mln voor  de ontwikkeling rondom het Vasim‐terrein vanuit de planexploitatie te financieren.  Hiermee is in de planexploitatie rekening gehouden.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  In december 2005 is het tracé door de Gemeenteraad vastgesteld.  De onderhandelingen over verwervingen met de bedrijven die weg moeten ivm de  aanleg van de stadsbrug zijn afgerond.  Het bestemmingsplan en de omgevingsvergunning zijn onherroepelijk.  In april 2013 wordt de brug op zijn plaats gezet en verplaatst vanuit de uiterwaarden  naar de pijlers. De oplevering van de brug wordt verwacht in november 2013.  In het project wordt bij de inkoop ook het onderhoud van de brug meegenomen. Dekking van deze kosten valt  buiten de planexploitatie stadsbrug. Het project is gegund aan de bouwcombinatie BSN bestaand uit BAM/ Max  Bögl. De reconstructie van de Energieweg heeft plaatsgevonden en is dus gereed als de Stadsbrug in gebruik is  genomen. Een eerste verkoop van gronden in het Mercuriuspark heeft plaats gevonden.    Specifieke projectrisico’s:  Voor de stadsbrug geldt dat de post onvoorzien in deze exploitatie voldoende groot lijkt om eventuele risico’s  op te kunnen vangen. 

101

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Koers West 

G802  Noord‐oost kanaalhavens 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat de kosten van revitalisering van de Noord Oost kanaalhavens, aanpassing  damwanden ten behoeve van watergebonden activiteiten, parkmamangement e.d.. Daarbij is rekening  gehouden met externe subsidiestromen, zoals EFRO, TIPP‐gelden e.d.    Woningen:  Nvt  Programma    parkeren  Op eigen terrein    bedrijvigheid  1,1 ha    openb. ruimte  Nvt    opp. plangebied  186 ha    ontwikkelaar  Intern/extern: H. Berends        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  15 oktober 2003  1 juli 2012  1 januari 2013  Omvang:  17.110.000  16.284.000  16.067.000  Verwacht resultaat:    7.000  8.000  Start planexploitatie  2007  2007  2007  Einde planexploitatie  2013  2017  2020   

  Toelichting verschillen  De kostenpost ‘verwervingen en infra’ is verrekend met de post verkopen door de transactie met Waalbron BV.    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De TIPP‐subsidie van de Provincie is financieel afgewikkeld. Van de provincie Gelderland is een aanvullende  subsidie verkregen voor het project.  Een terrein aan de Ambachtsweg is aangekocht zodat hier infrastructuur en uitgeefbaar bedrijfsterrein  gerealiseerd kan worden. Met de betrokken bedrijven vindt overleg plaats. De ontsluitende wegen zijn in 2012  aangelegd. Voor enkele bedrijven aan de Energieweg ontstaat zo tevens de mogelijkheid van een  achterontsluiting.    Specifieke projectrisico’s:  1. Vertraging in uitgifte bedrijfsterrein  Beheersmaatregelen:  1. Uitgifte strategie bepalen 

102

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten 

PIO 

G001 St. Annastraat/Groenewoudseweg 

Kerninformatie  Het terrein is in 1995 in eigendom verworven door H.Smit B.V./Natumo B.V. om het te ontwikkelen. De plannen zijn  opgenomen in het bestemmingsplan Heijendaal middels art. 11 wijzigingsbevoegdheid. Deze is door de gemeenteraad in  december 2007 vastgesteld. Het project omvat het op tekening aangegeven plangebied. In een later stadium komt de  locatie Doornroosje nog beschikbaar voor herontwikkeling. 

   

Programma:           

woningen:  parkeren:  bedrijvigheid  Openbare ruimte:  Opp. plangebied:  Ontwikkelaar 

142 woningen waarvan 40% goedkoop  ca. 345 gebouwd , 31 op maaiveld  Bedrijfsruimte/kantoorruimte ca 2700m²  Bedrijfsruimte/kantoorruimte ca 2700m²,  Ca 0.8 ha  Intern: W. Groote  Extern: H. Smit BV/Natumo BV       

   

 

    Relevante beslispunten tbv het VGP    geen    Ontwikkelingen laatste half jaar  Op dit moment wordt door de ontwikkelaar nagedacht over  een invulling van het terrein die past bij de huidige vraag van  de markt. Hierover zijn met de ontwikkelaar gesprekken  gevoerd. Nieuwe afspraken moeten worden gemaakt. Dit heeft  nog niet tot voortgang in de ontwikkeling van deze locatie  geleid.      Specifieke projectrisico’s:  1. Geen overeenstemming over heroriëntatie van  plannen  2. Bezwaren tegen nieuwe bouwplannen vanuit omgeving  Beheersmaatregelen:  1. Sturen op nieuwe overeenkomst met ontwikkelaars  2. Zorgvuldige communicatie met omgeving   

103 

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten 

PIO 

G030 Kaaplandstraat 

Kerninformatie  Hoog Nimwegen bv ontwikkelt een bouwplan van 24 grondgebonden woningen aan de Kaaplandstraat.    Programma:           

woningen:  parkeren:  bedrijvigheid  Openbare ruimte:  Opp. plangebied:  Ontwikkelaar 

   

   

24 woningen in het middeldure segment  Op maaiveld conform gemeentelijk norm  n.v.t.  Nader vast te stellen  Ca 5.500m2  Intern: W. Groote  Extern: Hoog Nimwegen bv              

Relevante beslispunten tbv het VGP

geen      Ontwikkelingen laatste half jaar  Het bouwplan is opgenomen in het  bestemmingsplan Nijmegen west. Februari/maart  2013 wordt dit aangeboden aan de raad. De  anterieure overeenkomst is door Hoog Nimwegen  bv getekend en door het college bevestigd in  januari 2013.              Specifieke projectrisico’s:  1. Vertraging vanwege stagnerende woningbouwmarkt  2. Procedures omwonenden in kader van bestemmingsplan  Beheersmaatregelen  1. Zorgvuldig planologische procedure volgen   

104 

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten 

PIO 

G033 Groenestraat Smit Draad terrein 

Kerninformatie

Plegt Vos heeft het voornemen op de locatie van Smit draad aan de Groenestraat een plan te ontwikkelen voor  1840 m2 BVO commerciële ruimte  en (zorg)woningen.De Albert Heijn zal bij realisatie van dit plan verhuizen  van de huidige locatie aan de Groenestraat 193 naar nieuwbouw op het Smit Draadterrein. Behalve de Albert  Heijn zijn in het plan een dagwinkel en een Gall&gall opgenomen. Speciale aandachtspunten bij uitwerking van  de plannen zijn het parkeren, de ontsluiting, verkeersveiligheid voor oa fietsers en  groen in de inrichting.     woningen:  Ca. 36 eenheden beschermd wonen, 50  Programma:  zorgwoningen.    parkeren:  Plan moet voldoen aan de gemeentelijke  parkeernorm    bedrijvigheid  1840m2 bvo, waarvan ca 1300m2 voor de AH     Openbare ruimte:  Nader vast te stellen    Opp. plangebied:  Ca 16.700m2    Ontwikkelaar  Intern: M. van Gerwen   Extern: Plegt Vos                Relevante beslispunten tbv het VGP  Geen    Ontwikkelingen laatste half jaar  Op 12 december 2012 heeft de gemeenteraad de visie voor  de Groenestraat vastgesteld. Op basis van dit raadbesluit  wordt een bestemmingsplanwijziging voor het voormalig  Smit Draadterrein voorbereid. De werkzaamheden hiervoor  zijn inmiddels in gang gezet. Het streven is om voor de  zomer van 2013 een plan in procedure te brengen.  Voorafgaand daaraan wordt een anterieure overeenkomst  gesloten.      Specifieke projectrisico’s  1 Vertraging vanwege juridische procedures (bezwaren in de RO‐procedure  2 Ontbreken anterieure overeenkomst  Beheersmaatregelen  1 Omgeving betrekken bij uitwerken inrichtingsplannen  2 Vaststellen anterieure overeenkomst voor het bestemmingsplan in procedure gaat   

105 

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten  PIO 

G046 Don Jon 

Kerninformatie  De pio bevat de gemeentelijke plankosten met betrekking tot de herbouw van de Donjon op het Valkhof en de  reconstructie van het park.    Programma:  woningen:  n.v.t.    parkeren:  n.v.t.    bedrijvigheid  n.v.t.    Openbare ruimte:      Opp. plangebied:      Ontwikkelaar  Intern: P. Matthieu     Relevante beslispunten tbv het VGP    Niet van toepassing        Ontwikkelingen laatste half jaar  In de afgelopen maanden is hard gewerkt aan het opstellen van een  beeldkwaliteitsplan voor Valkhofpark en Donjon. Daarnaast zijn de  voorbereidingen gestart met de onderzoeken voor wijziging van het  besstemmingsplan en intensief overleg gevoerd met de RCE  vanwege de status van het park als beschermd rijksmonument. Met  de Stichting Donjon zijn diverse ontwerpateliers gehouden om te  komen tot een verantwoord ontwerp van de reuzentoren zelf  (overeenkomstig de richtlijnen van het PANSA‐ARCX rapport) als ook  het park. Tenslotte is gewerkt aan het opstellen van een ontwikkel‐ en realisatie overeenkomst dat regelt hoe de verantwoordelijkheden  en aansprakelijkheid is geregeld tussen gemeente en  initiatiefnemers.   De Donjon particpeert tevens in het opstellen van een integrale  gebiedsvisie voor het Valkhofkwartier onder leiding van de directeur  vah het Museum Valhof.    Specifieke projectrisico’s:  1. Advisering RCE over park  2. Beeldkwaliteit  3. Bestemmingsplan  4. Exploitatie Donjon    Beheersmaatregelen  1. Nauw overleg over randvoorwaarden en ontwerp  2. Intensieve communicatie met Commissie Beeldkwaliteit  3. Zorgvuldige voorbereiding en uitvoering onderzoeken  4. Garanties op huurcontracten   

106 

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten  pio 

G075 Malvert maisonnettes 

Kerninformatie

In de wijk Malvert staan 264 maisonnettewoningen (11 complexen) die eigendom zijn van Standvast Wonen.  Voor dit gebied is een plan uitgewerkt waarin in het middengedeelte van het gebied 5  maisonnettecomplexen  worden gerenoveerd, ten noorde daarvan 24 eenheden voor beschermd wonen worden gebouwd en  in het  zuidelijk deel de maisonnettes worden vervangen door levensloopbestendige appartementen. In totaal zal het  plan in de toekomst ca 190 woningen bevatten. De omliggende openbare ruimte wordt tegelijkertijd  aangepakt.    Programma: 

woningen: 

       

parkeren:  bedrijvigheid  Openbare ruimte:  Opp. plangebied: 

 

Ontwikkelaar 

         

         

120 ter renoveren maisonnettes, 50  levensloopgeschikte appartementen en 24  eenheden beschermd wonen  Op maaiveld      Ca. 35000 (incl terrein van de te renoveren  woningen)  Intern: M. van Gerwen  Extern: Standvast                         

Relevante beslispunten tbv het VGP  Geen    Ontwikkelingen laatste half jaar  Voor dit gebied is een plan ontwikkeld voor de renovatie  van vijf maisonnettecomplexen in het  middendeel, nieuwe  appartementen aan de zuidzijde van het plangebied en 24,  eenheden voor beschermd wonen aan de noordzijde van  het plangebied. De openbare ruimte wordt in samenhang  met het vastgoed van Standvast door de gemeente  ontworpen. De commissie Beeldkwaliteit heeft een positief  advies gegeven. Ook is het plan aan de omgeving  gepresenteerd en er is een groot draagvlak voor gebleken.   De verwachting is dat in het voorjaar een  grondovereenkomst tussen de gemeente en Portaal  gesloten kan worden. De bewoners die terugkeren in de  gerenoveerde woningen zijn eind december verhuisd naar  een wisselcomplex in het plangebied. De renovatie start in  het voorjaar. Voor de nieuwbouw en de zorgwoningen is een  bestemmingsplanwijziging nodig. De werkzaamheden hiervoor  zijn opgestart. Na renovatie start de nieuwbouw in het  noordelijk deel. De nieuwbouw aan de zuidzijde wordt als  laatste fase uitgevoerd.   

Specifieke projectrisico’s  1 Sluiten overeenkomst  2 Kosten voor de inrichting van de openbare ruimte  Beheersmaatregelen  1 Budget voor de openbare ruimte is sturend voor de werkzaamheden   

107 

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten 

PIO 

G076 Zwanenveld 4301 ROC locatie 

Kerninformatie  De ontwikkelaars MVO Projecten en Slokker Vastgoed hebben gezamenlijk het voormalige terrein van het ROC  in Zwanenveld gekocht. Om een geluidwerende wand te creëren worden appartementen bij het spoor  ontwikkeld en op de rest van het terrein veel grondgebonden woningen.    Programma: 

woningen: 

         

parkeren:  bedrijvigheid  Openbare ruimte:  Opp. plangebied:  Ontwikkelaar 

             

             

Ca. 97 appartementen(voor een deel in de zorg) en  ca 149 grondgebonden woningen  Volgens de gemeentelijke norm  n.v.t.  Nader te bepalen  Ca 36.000m2  Intern: W. Groote  Extern: MVO Projecten en Slokker Vastgoed                                 

Relevante beslispunten tbv het VGP  Geen      Ontwikkelingen laatste half jaar  Gesprekken met de ontwikkelaar worden gevoerd  om te komen tot een anterieure overeenkomst.  Daarna is een bestemmingsplanwijziging nodig.          Specifieke projectrisico’s:  1. vertraging vanwege herijking plannen  2. afzet woningen vanwege marktstagnatie  3. geluidsvoorzieningen zijn kostbaar  4. nog geen anterieure overeenkomst gesloten    Beheersmaatregelen  1. snelle toets van herijkte plan  2. aansturen op overeenkomst     

108 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  PIO 

G410  Dennenstraat, Sportpark de Dennen 

  Kerninformatie  Herontwikkeling Sportpark de Dennen in een 3 delen:   Het realiseren van nieuwbouw voor de Praktijkschool;   Het opknappen van Sportpark de Dennen;   Het realiseren van Talent Centraal, de toekomstige huisvesting van Stichting Top Judo Nijmegen,  Gymnastiek‐ en Turnvereniging De Hazenkamp.   

Programma           

Sport:  onderwijs  parkeren  openb. ruimte  opp. plangebied  ontwikkelaar 

6.200 m2 bvo  Kavel 6.500 m2 (bebouwing 4.500 m2 bvo  Op maaiveld    90.600 m2  Intern/extern: W. groote/ Omnivereniging Quick,  Praktijkschool, Top Judo Nijmegen en Gymnastiek‐  en Turnvereniging De Hazenkamp 

 

Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De bestemmingsplanwijziging t.b.v. de  Praktijkschool en clubgebouw Quick is  meegenomen in de actualisatie van het  bestemmingsplan Nijmegen West. Deze zal eind  februari/begin maart 2013 ter besluitvorming  aan de Raad worden aangeboden. Ten behoeve  van het realiseren van Talent Centraal zal  seperaat een (postzegel)bestemmingsplan in  procedure worden gebracht.    Specifieke projectrisico’s:  1. Bestemmingsplanwijziging.  2. Toekenning subsidie provincie  3. Mogelijkheid van staatsteun  4. Bezwaar omwonenden  5. Haalbaarheid exploitatievorm en  (beheer)exploitatie    Beheersmaatregelen:  1. Vooroverleg met Provincie over subsidie  Talent Centraal.  2. Onderzoek naar exploitatievorm en  (beheer)exploitatie Talent Centraal  3. Onderbouwing van benodigde  investeringskosten  4. Onderzoek naar staatsteun en mogelijke  constructies  5. Tijdig (intentie)overeenkomsten sluiten  met betrokken partijen  6. Inbouwen van besluitvormingsmomenten,  waaronder GO/NO‐GO (voor Raad en  College)   

Schetsontwerp Talent Centraal Nijmegen 

109

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  pio 

 G411 Hoogwaardig Openbaar Vervoer Nijmegen 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie in ontwikkeling bevat de plankosten voor de uitvoering van een haalbaarheidstudie voor  de realisatie van Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) in de modaliteit bus voorbereid op tram op  vrijliggende infrastructuur voor het tracé Bemmel – Ovatonde – Knoop Lent – Waalbrug – Traianusplein –  Burchtstraat – Plein’44 – Bloemerstraat – Hustinxstraat – Centraal Station – Heyendaal (eventueel uitgebreid  tot Kleve/ D).   

Programma             

Woningen:  parkeren  bedrijvigheid  openb. ruimte 

      Lengte tracee op Nijmeegs grondgebied bedraagt  14,2 km    Intern/extern: P. Matthieu / onbekend 

opp. plangebied  ontwikkelaar 

    Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De projectorganisatie HOV Nijmegen heeft gewerkt aan de afronding van de nota Voorkeursbeslissing HOV. In  deze nota wordt aan de hand van alle uitgevoerde onderzoeken en de uitgebreide dialoog met de stad een  voorstel gedaan over a) keuze voor een voorkeurstracé en b) keuze voor de modaliteit HOV‐bus of tram.  De nota voorkeursbeslissing is in maart 2012 voor de inspraak vrijgegeven. In juni 2012 heeft de raad de  Voorkeursnota vastgesteld en is het definitieve tracé bepaald. Daarmee is de komst van HOV in de modaliteit  bus, voorbereid op een kwaliteitssprong in de toekomst (mogelijk tram) een feit.  Aan de hand van een gefaseerde planning is bepaald welke onderdelen van het tracé in welke jaarschijven  zullen worden gerealiseerd.  In de 2e helft van 2012 zal een planexploitatie aan de raad worden voorgelegd ter besluitvorming en uitvoering  van concrete deelprojecten op het tracé.  De pio kan hiermee worden afgesloten.      Elst Elst IV Bemmel Specifieke projectrisico’s:  HOV tracé: ‐‐  V • Gefaseerde Beheersmaatregelen:  Ressen uitvoering (I t/m VI) ‐‐  Bus  tram VI • Vrijliggende IV (2025)   infrastructuur    

•

Knoop Lent

Bus voorbereid op tram

III

Beuningen

Elst Tram 2017

Waalbrug

II

Plein’44

Nijm egen CS

I

Tram 2017

Winkelsteeg

Heijendaal

I a

Tram 2 017

Kleef / Weeze

110

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  PIO 

G422 Julianaplein – Opus Gebouw 

  Kerninformatie  Dit pand is via een openbare inschrijving verkocht aan een ontwikkelaar voor het realiseren van een hotel.    hotel  4‐sterren hotel met ca. 110 kamers en horeca op de  Programma  begane grond    opp. plangebied  2.980 m2    ontwikkelaar  Intern/extern: E. van Petersen /  Combinatie Grena BV en Cordeel Nederland BV          Ontwikkelingen laatste half jaar:  Het pand is middels openbare inschrijving op de markt  aangeboden en gegund aan de combinatie Grena BV en  Cordeel Nederland BV. Het bestemmingsplan gaat binnenkort  in procedure. De planexploitatie zal in de 1e helft van 2013  ter besluitvorming worden aangeboden.                                                Specifieke projectrisico’s:  1. Vertraging bestemmingsplanwijziging  2. Failissement ontwikkelcombinatie  Beheersmaatregelen:  1. Overleg stakeholders  2. Bankgarantie ontwikkelcombinatie       

111

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten 

PIO 

G423 de Bastei en brug ‘t Meertje 

Kerninformatie  Deze planexploitatie betreft de realisatie van een nieuwe museale locatie, waarin door meerdere organisaties  op het gebied van natuur, milieu en cultuurhistorie, het verhaal wordt verteld van de ontwikkeling van  Nijmegen als stad aan de Waal en direct grenzend en verbindingen leggend aan één van mooiste  natuurgebieden van Nederland, de Ooijpolder en omgeving.  Programma:                         

woningen:  parkeren:  bedrijvigheid  Openbare ruimte:  Opp. plangebied:  Ontwikkelaar               

n.v.t.  n.v.t.  n.v.t.  Brug  Ca 400m2  Intern: P. Matthieu                     

           

Relevante beslispunten tbv het VGP  Niet van toepassing      Ontwikkelingen laatste half jaar  Het afgelopen jaar is er verkend en zijn er afspraken gemaakt  over het verkrijgen van extra financiële middelen voor de  eenmalige investering voor realisatie van de nieuwbouw als  ook het optimaliseren van de exploitatiebegroting.  In januari 2013 is het project  en de planexploitatie bevestigd in  het college en in de raad.    Specifieke projectrisico’s:  1. Nog te verwerven subsidies  2. Fasering  3. Bouwkosten  4. Verkoopopbrengst Natuurmuseum  Beheersmaatregelen  1. Promotie project  2. Strakke planning/afstemming partijen  3. Sturen op ontwerp/aanbestedingsvoordeel 

 

112 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  pio 

G430 duurzame warmtevoorziening 

  Kerninformatie  De gemeente Nijmegen heeft samen met de provincie Gelderland vanaf 2008 de haalbaarheid van een  duurzame collectieve warmtevoorziening voor de nieuwbouwwoningen (ca. 11.000) in Waalsprong en  Waalfront onderzocht. Als warmtebron is de ARN in beeld die voldoende (rest)warmte kan leveren voor het  aantal nieuwbouw woningen. Definitieve besluitvorming heeft in de raad plaatstgevonden in april 2012. De  overige partners, de provincie Gelderland, netwerkbedrijf Alliander, ARN en Nuon hebben in de  daaropvolgende maanden ook de besluitvorming doorlopen, waarna in juli 2012 alle noodzakelijke  overeenkomsten zijn getekend. Voor de exploitatie van de “aorta” – de verbinding vanaf de ARN tot en met de  Waalsprong en het Waalfront – participeert de gemeente in een Infrabedrijf met Alliander. Deze vennootschap  heeft ten doel: ‘het realiseren, instandhouden en (doen) exploiteren van een warmteinfrabedrijf, ten behoeve  van een duurzame energievoorziening door middel van een warmtenet in de gemeente Nijmegen’. Nuon heeft  een warmteleveringsovereenkomst met ARN gesloten en is concessiehouder voor de levering van warmte in de  beide gebiedsontwikkelingen.  Woningen:  Niet van toepassing  Programma    opp. plangebied      ontwikkelaar  Intern/extern: P. Matthieu           

Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  Niet van toepassing    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De gemeente realiseert samen met partners een warmtenet in nieuwe stadsdelen zoals de Waalsprong en het  Waalfront. Hiervoor heeft de gemeente op 10 juli 2012 een overeenkomst gesloten met Alliander, Nuon, ARN  en de provincie. Afvalverbrander ARN wordt de kachel van deze stadsdelen. Bij de verbranding van het afval  komt een heleboel warmte vrij die nu voor een groot deel door de schoorsteen naar buiten vliegt of met het  koelwater de Waal in stroomt. Die warmte kan ook gebruikt worden om alle woningen in de Waalsprong en  elders mee te verwarmen. Dan stoten de aangesloten woningen zo’n 70% minder CO2 uit dan bij  gasverwarming. Het is een belangrijke stap in de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie.  Het warmtenet draagt sterk bij aan de doelstelling van Nijmegen om in 2045 een energieneutrale stad te zijn.  In juni 2012 is een Green Deal gesloten met het Rijk. De bijdrage van € 2,5 miljoen van het Rijk voor het  warmtenet Nijmegen wordt in 2013 ingezet voor de activiteiten voor Indigo B.V. De gemeente ontvangt de  bijdrage van het Rijk als decentralisatie uitkering in haar gemeentefonds. In 2013 worden ontwerp‐ en  uitvoeringswerkzaamheden uitgevoerd voor de aanleg van de  hoofdtransportleiding van de ARN naar de Waalsprong en het Waalfront. Doel  is om per 1 januari 2015 (duurzame) warmte vanuit de ARN te kunnen leveren  in de Waalsprong en het Waalfront. Ook zal in 2013 worden ingezet op het  verkrijgen van meer aansluitingen op het warmtenet, bijvoorbeeld bij de  Spoorzone ontwikkeling, het Radboud en andere grote warmtevragers in de  bestaande stad. Meer aansluitingen hebben een positief effect op de  businesscase van Indigo B.V. maar vooral ook op het vergroten van het aandeel  duurzame energie en op meer CO2‐reductie.    Specifieke projectrisico’s:  1. Boring onder Waal  2. Tempo en Woningbouwproductie in de Waalsprong en Waalfront  3. Investeringskosten primaire infrastructuur  Beheersmaatregelen:  1. Intentieverklaring met ARN gesloten, verder uitwerken tot  overeenkomst  2. Risico bouwtempo is ondervangen met een achtergestelde lening  vanuit de provincie  3. Uitwerken van het SO/VO tot een DO 

113

Ontwikkelingsbdrijf  Rapportage grote projecten 

PIO 

G432 Microweg, Campusontwikkeling Synthon 

Kerninformatie  De pio bevat de ontwikkeling van een groene campus op het industrieterrein aan de Microweg.    Programma:           

woningen:  parkeren:  bedrijvigheid  Openbare ruimte:  Opp. plangebied:  Ontwikkelaar 

n.v.t.  n.v.t.  n.v.t.      Intern: E. van Petersen  Extern: Synthon (bedijf werkzaam in de  farmaceutische industrie) 

  Relevante beslispunten tbv het VGP  Niet van toepassing      Ontwikkelingen laatste half jaar  Synthon heeft haar visie gedeeld met de gemeente en de onliggende bedrijven over haar toekomst plannen.  Verder is het bestemmingsplan voor de nieuwe ontsluiting vrijgegeven voor inspraak.     

Specifieke projectrisico’s:  1. Het niet tekenen van de overeenkomst  Beheersmaatregelen  1. Zo snel mogelijk de overeenkomst ter ondertekening aanbieden 

   

114 

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  PIO 

G433 Skaeve Huse 

  Kerninformatie  Haalbaarheidsonderzoek naar het realiseren van 8 Skaeve Huse. Dit zijn woningen voor mensen van wie  gebleken is dat ze niet in staat zijn te functioneren in een gewone woonomgeving en waarbij de verwachting is  dat zij en hun omgeving er baat bij hebben als zij op een meer afgezonderde locatie wonen. De Skaeve huse,  een oorspronkelijk Deense woonvorm, is voor deze doelgroepen een manier om in een prikkelarme omgeving  het woongedrag zo veel als mogelijk te normaliseren.   

Programma             

Woningen  parkeren  opp. plangebied  Ontwikkelaar intern/exten 

8 woonunits en 1 begeleidingsunit  Op maaiveld  5.000 m2  W. Groote/Woongenoot en Gemeenschap 

  Relevante beslispunten t.b.v. het VGP  N.v.t.    Ontwikkelingen laatste half jaar:  Er heeft een locatieafweging zorgwoningen  (Skaeve Huse) plaatsgevonden.  Deze locatieafweging geeft een voorkeur voor  de Stadsbroekseweg.  Inmiddels zijn de omwonende geïnformeerd  over dit voornemen. Besluit over de locatie  door het college en de raad volgt in de eerste  helft van 2013.    Specifieke projectrisico’s:  1. Weerstand vanuit de buurt  2. Bestemmingsplan  Beheersmaatregelen:  1. Intensief communicatietraject         

115

Gemeente Nijmegen Verslag van bevindingen Controle jaarrekening 2012

Lees meer

Terug Ernst & Young Accountants LLP Meander 861 6825 MH Arnhem Postbus 30116 6803 AC Arnhem Tel.: +31 (0) 88 - 407 1000 Fax: +31 (0) 88 - 407 6005 www.ey.nl

De raad van de gemeente Nijmegen Postbus 9105 6500 HG NIJMEGEN

Arnhem, 12 april 2013

MBOS-96MK6C/JD/WS/mb

Betreft: Nijmegen

verslag van bevindingen jaarrekening 2012 gemeente

Geachte leden van de raad, Naar aanleiding van onze controle van de jaarrekening 2012 van de gemeente Nijmegen hebben wij het genoegen u hierbij de uitkomsten van onze werkzaamheden te presenteren. De onderwerpen die in dit verslag aan de orde komen, hebben onderdeel uitgemaakt van onze overwegingen bij de bepaling van de aard, het tijdstip van uitvoering en de diepgang van de controlemaatregelen die zijn toegepast in het kader van de controle van de jaarrekening 2012 van de gemeente Nijmegen. De in dit verslag van bevindingen opgenomen bevindingen doen geen afbreuk aan ons oordeel omtrent de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarrekening 2012. Daarnaast geven wij, vanuit onze natuurlijke adviesfunctie, een aantal aanbevelingen waarmee wij beogen u als raad te ondersteunen in uw kaderstellende en controlerende taak. Het concept van dit verslag is d.d. 10 april 2013 besproken met de portefeuillehouder financiën en het hoofd financiën. Een afschrift van dit verslag is toegezonden aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Nijmegen. Wij stellen het op prijs een en ander persoonlijk toe te lichten of eventuele vragen omtrent deze of andere met de controle verband houdende zaken te beantwoorden. Hoogachtend, Ernst & Young Accountants LLP

drs. J.M.A. Drost RA

Ernst & Young Accountants LLP is een limited liability partnership opgericht naar het recht van Engeland en Wales en geregistreerd bij Companies House onder registratienummer OC335594. In relatie tot Ernst & Young Accountants LLP wordt de term partner gebruikt voor een (vertegenwoordiger van een) vennoot van Ernst & Young Accountants LLP. Ernst & Young Accountants LLP is statutair gevestigd te Lambeth Palace Road 1, London SE1 7EU, Verenigd Koninkrijk, heeft haar hoofdvestiging aan Boompjes 258, 3011 XZ Rotterdam, Nederland en is geregistreerd bij de Kamer van Koophandel Rotterdam onder nummer 24432944. Op onze werkzaamheden zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin een beperking van de aansprakelijkheid is opgenomen.

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Inhoudsopgave 1

Wat zijn de uitkomsten van onze controle? Onze verklaring is goedkeurend Welke fouten en onzekerheden resteren nog? Toelichting op fouten en onzekerheden Bestuurlijke aandachtspunten voor 2013

2

Onze analyse van het resultaat 2012 Voordelig/Nadelig resultaat nader geanalyseerd Analyse van de financiële positie Solvabiliteit Paragraaf weerstandsvermogen Schattingsprocessen binnen de jaarrekening

3

Onze bevindingen naar aanleiding van de controle Grondbeleid en grondexploitaties Overige controlebevindingen Onze bevindingen in het kader van rechtmatigheid Bevindingen controle verantwoording in het kader van SiSa

4

Uw specifieke wensen en aandachtspunten Aandachtspunten van de raad

5

Hoe hebben wij de controle uitgevoerd? Wat is de reikwijdte van onze opdracht Onze controleaanpak in het kort De met u afgesproken goedkeurings- en rapporteringstoleranties Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd Begrotingsbeheer Rechtmatigheid Verplichtingen inzake SiSa information en Single audit (SiSa)

Bijlagen 1 2

SiSa-bijlage Actuele ontwikkelingen

Pagina 3

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

1 Wat zijn de uitkomsten van onze controle Onze verklaring is goedkeurend De jaarrekening is getrouw

Wij hebben bij de jaarrekening van de gemeente Nijmegen een goedkeurende controleverklaring afgegeven met betrekking tot de getrouwheid. In de verklaring hebben wij een toelichtende paragraaf opgenomen waarin wordt gewezen op de onzekerheid betreffende de risico’s in de grondexploitatie, zoals adequaat toegelicht in de jaarrekening 2012. Dit betekent dat het jaarverslag en de jaarrekening 2012 zijn ingericht in overeenstemming met het BBV en de in de programmarekening opgenomen balans en toelichting en rekening van baten en lasten een getrouwe weergave zijn van de financiële positie en baten en lasten van de gemeente Nijmegen.

De jaarrekening is rechtmatig

Wij hebben bij de jaarrekening van de gemeente Nijmegen een goedkeurende controleverklaring afgegeven met betrekking tot de rechtmatigheid. Dit betekent dat de baten en lasten en balansmutaties in de jaarrekening 2012 in overeenstemming zijn met de door de raad vastgestelde wet- en regelgeving.

Geen bevindingen ten aanzien van de SiSa-bijlage

Wij hebben de in de SiSa-bijlage van de jaarrekening genoemde specifieke uitkeringen gecontroleerd met inachtneming van de Nota verwachtingen accountantscontrole 2012. Op grond van ons onderzoek hebben wij bij uw specifieke uitkeringen geen fouten en/of onzekerheden geconstateerd die de voor SiSa geldende rapporteringstolerantie overschrijden.

Jaarverslag niet strijdig met de jaarrekening

De jaarrekening en het jaarverslag dienen te worden opgemaakt in overeenstemming met het BBV. Wij hebben vastgesteld dat de jaarrekening 2012 van uw gemeente geen materiële afwijkingen vertoont ten opzichte van de voorschriften van het BBV. Daarnaast is door ons nagegaan of het jaarverslag de minimale wettelijk voorgeschreven informatie bevat en of de inhoud van dit verslag geen tegenstrijdigheden bevat met de door ons gecontroleerde jaarrekening. Wij hebben vastgesteld dat de inhoud van het jaarverslag niet strijdig is met de jaarrekening.

Belangrijke voorwaarde: ongewijzigde vaststelling

Wij zijn er bij ons oordeel van uitgegaan dat de raad de nu overlegde jaarrekening, inclusief de Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 (VGP) en de geactualiseerde grex GEM Waalsprong, ongewijzigd vaststelt. Indien er nog wijzigingen worden aangebracht in de definitieve vorm van de jaarrekening dienen wij deze te beoordelen alvorens onze controleverklaring hierbij mag worden opgenomen. Daarnaast gaan wij er vanuit dat de raad de voorliggende Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP )2013 vaststelt en akkoord gaat met de stelstelwijziging inzake het activeren van uitgaven riolering binnen de exploitatieopzet van gem Waalsprong ter hoogte van € 33 miljoen. Een en ander wordt nader toegelicht in hoofdstuk 3 van dit rapport.

Pagina 4

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Welke fouten en onzekerheden resteren nog ? Onze rapportering van fouten en onzekerheden

In de onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de belangrijkste bevindingen naar aanleiding van de uitgevoerde controles. In de tabel hebben wij alle gedurende onze controle de ongecorrigeerde controleverschillen opgenomen, welke een significante invloed hadden op het beeld van de jaarrekening.

Ongecorrigeerde controleverschillen

Getrouwheid - Geen bevindingen

Rechtmatigheid -Naleving aanbestedingsrichtlijnen -Begrotingsrechtmatigheid (gladheidsbestrijding) Totaal Tolerantie

Fouten

Onzekerheden

€

€

-

Verwijzing

-

176.000 550.000 726.000 8.100.000

24.300.000

Pagina 5

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Toelichting op fouten en onzekerheden

Algemeen

De geconstateerde fouten ad € 726.000 zijn kleiner dan de door u vastgestelde controletolerantie van respectievelijk € 8.100.000. Op basis daarvan kunnen wij bij de jaarrekening 2012 zowel betreffende de getrouwheid als de rechtmatigheid een goedkeurende verklaring verstrekken.

Korte toelichting

Onderstaand vindt u een korte toelichting op fouten en onzekerheden met betrekking tot getrouwheid en rechtmatigheid. Rechtmatigheid Uit de uitgevoerde interne controlewerkzaamheden voor wat betreft de naleving van de (Europese) aanbestedingsrichtlijnen lijkt een totaal aan fouten van € 0,18 miljoen. In het boekjaar 2011 bedroeg het aantal fouten in het kader van (Europese) aanbestedingen nog € 0,2 miljoen. Met de controle op de juiste toepassing van het begrotingscriterium toetsen wij of het budgetrecht van de gemeenteraad is gerespecteerd. Intern is geconstateerd dat er op het programma Openbare ruimte een onrechtmatige lastenoverschrijding heeft plaatsgevonden van € 550.000 (gladheidsbestrijding). De overschrijdingen ten opzichte van de begrote lasten zijn door het College in de paragraaf begrotingsrechtmatigheid toegelicht.

Bestuurlijke aandachtspunten voor 2013 Onze visie op 2013

Onze controle heeft geresulteerd in een goedkeurende controleverklaring met een toelichtende pararaaf bij de jaarrekening 2012. Naast onze certificerende functie hebben wij, vanuit onze natuurlijke adviesfunctie, de gemeente Nijmegen het afgelopen jaar over tal van onderwerpen geadviseerd.

Pagina 6

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bestuurlijke aandachtspunten voor 2013 Voor het komende jaar vinden wij het, gelet op het voorgaande, belangrijk dat de gemeente Nijmegen prioriteit geeft aan de volgende onderwerpen/bevindingen/adviezen: Grondexploitaties/vastgoedsector: Gemeenten blijven problemen ondervinden van de stagnatie in de vastgoed en woningmarkt. Uw gemeente heeft voor € 352 miljoen aan grondexploitaties op haar balans geactiveerd. Wij hebben tijdens onze controle vastgesteld dat deze waardering juist is. Wij benadrukken echter wel dat gezien de onzekerheden in de markt en de projectspecifieke risico’s het noodzakelijk blijft om de grondexploitaties zeer nauwgezet te blijven volgen. Indien de economie en de grondmarkt zich verder negatief ontwikkelen leidt dit voor grondexploitaties met een negatief verwacht eindresultaat direct tot aanvullende significante verliezen. Voor de gemeente Nijmegen spelen met name voor de projecten GEM Waalsprong, Waalfront en Bergerden dergelijke risico’s. In hoofdstuk 3 gaan wij nader in op uw grondpositie. Verbonden partijen: In de huidige economische omstandigheden verandert het risicoprofiel van deze partijen soms razendsnel, waarbij de impact voor de gemeente navenant kan zijn. De gemeente Nijmegen kent een groot aantal verbonden partijen. De beheersstructuur rondom deze verbonden partijen is binnen de gemeente Nijmegen stevig ingericht. Zo wordt toezicht gehouden op de betreffende verbonden partij en wordt op vaste momenten aan de raad gerapporteerd omtrent de financiële positie en risico’s met betrekking tot de verbonden partijen. In hoofdstuk 4 van deze rapportage gaan wij concreet in op de beheersing van de verbonden partijen, als onderdeel van de speerpunten die u voor de controle over 2012 heeft meegegeven. Automatisering van uw organisatie: Automatisering en ICT zijn tegenwoordig van cruciaal belang voor gemeenten. ICT is al lang geen faciliterend proces meer, maar een primair proces om uw organisatie te voorzien van juiste, tijdige en volledige informatie. Hier hebben zowel de organisatie als de ICT-afdeling een belangrijke rol in die zij zuiver moeten spelen. Verderop in deze rapportage gaan wij nader in op de rol van ICT; onder andere middels ons advies ICT en geautomatiseerde beheersingsmaatregelen en functiescheiding in systemen te betrekken in de aanpak van de interne controle; hierdoor kan de controle nog meer procesgericht en efficiënter ingestoken worden en is minder sprake van controle ‘om het systeem heen’.

Pagina 7

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bestuurlijke aandachtspunten voor 2013 Nieuwe taken: De komende jaren komen er een groot aantal nieuwe taken op uw gemeente af. Enerzijds moet aan deze taken organisatorisch vorm gegeven worden, anderzijds moet hier een initiële begroting voor worden opgesteld. Iets wat zeker in de eerste jaren haar vorm moet krijgen en waarmee risico’s samenhangen. Wij adviseren u hier in een zo vroeg mogelijk stadium vorm aan te geven. In bijlage 2 van dit verslag gaan wij nader in op de ontwikkelingen ten aanzien van de decentralisaties vanuit het rijk.

Pagina 8

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

2 Onze analyse van het resultaat 2012 Nadelig resultaat nader geanalyseerd Het resultaat nader besproken

Het saldo van baten en lasten (na bestemming) over het jaar 2012 bedraagt € 13.474.000 nadelig ten opzichte van een begroot sluitend saldo van € 3.961.000 nadelig. In de toelichting op programma’s worden afwijkingen nader toegelicht.

Totaaloverzicht

Het resultaat over 2012 ten opzichte van de gewijzigde begroting kan als volgt worden weergegeven. Bedragen x € 1.000

Gewijzigde begroting

Rekening 2012

Afwijking

Rekeningresultaat exclusief planexploitaties 2012

x € 1.000

x € 1.000

x € 1.000

Totale lasten

- 573.212

-568.463

4.749

Totale baten

559.360

563.388

4.028

9.890

9.890

0

- 3.962

4.815

8.777

- 250.031

- 228.855

21.176

249.502

210.037

- 39.465

529

529

0

0

- 18.289

- 18.289

- 3.962

- 13.474

- 9.512

Per saldo reserve mutaties Resultaat na eerste winstbestemming Rekeningresultaat planexploitaties 2012 Lasten planexploitaties Baten planexploitaties Per saldo reserve mutaties

Rekening resultaat planexploitaties na eerste winstbestemming

Totaal rekening resultaat na eerste winstbestemming nadelig Pagina 9

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Analyse van de financiële positie Eigen vermogen neemt af/toe

Het eigen vermogen, inclusief het resultaat na bestemming, bedraagt per jaareinde 2012 volgens de jaarrekening € 106,6 miljoen en heeft zich vanaf 2010 als volgt ontwikkeld:

Pagina 10

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Van de totale reserves ter hoogte van € 106,6 miljoen is € 41,1 miljoen opgenomen als algemene vrije reserve. Het saldo van deze reserve is ten opzichte van 2011 afgenomen met € 6 miljoen. Per saldo is gedurende 2012 € 10,4 miljoen onttrokken aan de reserves. Deze dotatie (ten gunste van het resultaat) vormt samen met het resultaat voor bestemming (€ 23,8 miljoen) het resultaat na bestemming van € 13,4 miljoen. In 2011 is € 58 mln aan activa met maatschappelijk nut afgeboekt. Deze kosten zijn volledig gedekt door de inzet van de reserve NUON. Dit verklaard de sterke daling van de algemene reserve tussen 2010 en 2011. Solvabiliteit Uw vermogenspositie

De totale vermogenspositie wordt onder andere tot uitdrukking gebracht door middel van het solvabiliteitspercentage. Dit percentage wordt bepaald door het eigen vermogen te delen door het balanstotaal. Het huidige solvabiliteitspercentage voor uw gemeente bedraagt 10,3% (2011: 13,4%).

Vreemd vermogen in 2012

Voor de financiering van de vaste activa zijn langlopende leningen aangetrokken met een boekwaarde per 31 december 2012 van € 660 miljoen. Voor een nadere beschouwing ten aanzien van uw financieringspositie verwijzen wij u naar de paragraaf financiering van de jaarrekening 2012.

Paragraaf weerstandsvermogen De risico’s die uw gemeente loopt

In het jaarverslag is onder andere de paragraaf weerstandsvermogen opgenomen, welke informatie bevat over de weerstandscapaciteit, de risico’s en het beleid dat hieromtrent gedurende 2012 is gevoerd. Ten aanzien van deze paragraaf constateren wij het volgende: De weerstandscapaciteit bestaat uit met name de algemene reserve , welke per 31 december 2012 een bedrag van € 41,1miljoen bedraagt. De weerstandscapaciteit is ten opzichte van 2011 afgenomen met € 6 miljoen. Naast de algemene reserve heeft de gemeente Nijmegen ook specifieke risicobuffers opgebouwd in de vorm van specifieke bestemmingsreserves , bijvoorbeeld in de systematiek van de ‘gesloten circuit’ reserves. Zo kunnen specifieke risico’s vanuit bijvoorbeeld het gebied van openeinde regelingen zoals de WMO ook in eerste instantie binnen de bestemmingsreserve opgevangen worden. Ten aanzien van de inrichting van risicomanagement bij de gemeente Nijmegen verwijzen wij naar hoofdstuk 4; dit naar aanleiding van uw speerpunt ‘Risicomanagement’.

Pagina 11

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Risicoprofiel nauwelijks afgenomen

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Binnen de paragraaf weerstandsvermogen worden de totale risico’s die de gemeente loopt gekwantificeerd bepaald op € 21 miljoen met een zekerheid van 95% en de risico’s uit de planexploitaties op € 76,5 miljoen. De belangrijkste risico’s worden gevormd door de planexploitaties Waalsprong (gemeentelijk deel) De GEM Waalsprong, Bergerden en Koers West Waalfront. Geconcludeerd moet worden dat op dit moment de aanwezige reserves niet voldoende zijn om de risico’s op te vangen wanneer deze zich allen gelijktijdig en nu voor zouden doen. Een negatief weerstandsvermogen houdt in dat u niet langer in staat blijkt een tegenvaller zelf op te vangen zonder het voorzieningenniveau te verlagen. Dit betekent dat er geen ongebruikte belastingcapaciteit, geen ruimte op de begroting en geen beschikbare reserves meer zijn. In combinatie met de omvangrijke risico’s (welke overigens zijn gekwantificeerd en opgenomen in het weerstandsvermogen conform de huidige situatie) binnen de lopende grondexploitaties zoals hierboven genoemd worden intern de ontwikkelingen in het weerstandsvermogen nauw gemonitoord. In de perspectiefnota is aangegeven hoe de groei naar het noodzakelijk geachte weerstandsvermogen wordt gerealiseerd.

Pagina 12

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Schattingsprocessen binnen de jaarrekening Wij kunnen instemmen met de schattingen van het college

Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor het maken van schattingen bij het opmaken van de jaarrekening. Als accountant van de raad beoordelen wij deze door het college gemaakte schattingen. Wij kunnen instemmen met de door het college gemaakte inschattingen en waarderingsgrondslagen. Onderstaand hebben wij een beschouwing ten aanzien van de belangrijkste schattingen opgenomen. Beoordeling 2012

Beoordeling 2011

Waardering grond en gebouwen inclusief afschrijvingen

Voorzichtig

Voorzichtig

Waardering tegen actuele waarde is bij gemeenten niet van toepassing. De gemeente heeft, mede op ons aangeven, ultimo 2012 een adequate inventarisatie van haar activa uitgevoerd en indien noodzakelijk zijn afwaarderingen doorgevoerd.

Waardering van uw deelnemingen en langlopende schulden

Ambitieus

Ambitieus

De gemeente Nijmegen loopt over haar gemeentelijke deelnemingen (Gem Waalsprong, Bergerden) behoorlijke risico’s in ons verslag besteden wij hier nadere aandacht aan.

Waardering van de bouwgrondexploitaties en de niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG)

Voorzichtig

Voorzichtig

De crisis in de woning- en vastgoedmarkt blijft aanhouden, inherent hieraan is dat het risicoprofiel van de gemeentelijke grondbedrijven toenemen. Wij constateren de schattingen binnen de grondexploitaties van de gemeente Nijmegen op een prudente wijze tot stand komen en dat daarbij voorzichtige uitgangspunten worden gehanteerd. Dit neemt niet weg dat een aantal exploitaties specifieke risico’s hebben.

Belangrijke schattingen

Toelichting

Pagina 13

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Schattingsprocessen binnen de jaarrekening

Belangrijke schattingen

Beoordeling 2012

Beoordeling 2011

Waardering van de debiteuren

Gemiddeld

Voorzichtig

Wij hebben de waardering van de debiteuren beoordeeld. De gemeente Nijmegen treft adequate voorzieningen voor eventuele oninbaarheid. Er spelen geen specifieke materiële zaken. De voorziening bijstandsdebiteuren wordt verderop in het verslag nader behandeld.

Beoordeling toereikendheid van uw voorzieningen

Gemiddeld

Gemiddeld

Wij hebben de toereikendheid van de voorzieningen beoordeeld. De gemeente Nijmegen treft adequate voorzieningen voor risico’s en verplichtingen die op een betrouwbare wijze zijn in te schatten.

Beoordeling van de risico’s ten aanzien van de niet uit de balans blijkende verplichtingen

Gemiddeld

Gemiddeld

Het grootste gedeelte van de gemeentelijke garanties heeft betrekking op garanties afgegeven ten behoeve van de woningbouwcorporaties. Gezien de toenemende druk vanuit regelgeving staat de financiële positie van woningbouwverenigingen onder druk. De gemeente Nijmegen heeft een nadere analyse gemaakt van de mogelijke risico’s en concludeert dat voor de Nijmeegse situatie deze risico’s beperkt zijn.

Toelichting

Pagina 14

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

3 Onze bevindingen naar aanleiding van de controle Grondbeleid en grondexploitaties Opbouw voorraadpositie

In het kader van de controle van de jaarrekening van de gemeente Nijmegen hebben wij de voorraden waaronder opgenomen de grondexploitaties gecontroleerd. De post voorraad van de gemeente Nijmegen zijn als volgt te specificeren. Bedragen x € 1.000

31 december 2012

31 december 2011

x € 1000

x € 1000

332.796

267.074

19.443

18.753

Grond- en hulpstoffen

97

131

Voorraad gereed product

88

88

352.424

286.046

Grondexploitaties Gronden niet in exploitatie

Totaal voorraden

Zoals uit het bovenstaande overzicht blijkt zijn de grondexploitatie nader onder te verdelen naar overige grond- en hulpstoffen, nog niet in exploitatie genomen bouwgronden en het zogenaamde onderhanden werk. Deze onderverdeling is afhankelijk van de formele status van de grondexploitatie: ►Met ingang van het boekjaar 2012 heeft de commissie BBV gesteld dat die gronden waar de raad geen stellig voornemen heeft deze te ontwikkelen geclassificeerd dienen te worden als overige grond en hulpstoffen. Wij hebben vastgesteld dat uw gemeente op een juiste wijze invulling heeft gegeven aan deze wijziging in de regelgeving. ►Er is sprake van onderhanden werk op het moment dat er een vastgesteld exploitatieplan aanwezig is, waarbij de bestemming van de gronden definitief is vastgelegd.

Pagina 15

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Algemene uitgangspunten

De boekwaarde (waardering) van de in exploitatie opgenomen gronden van het Ontwikkelingsbedrijf, opgenomen onder de post voorraden van de balans in de jaarrekening 2012, bestaat uit het volgende saldo: Gerealiseerde kosten Af: Opbrengsten Af: voorziening

totale verwervingskosten, sloopkosten, kosten bouw en woonrijp maken rente en plankosten van alle exploitaties totale verkoop kavels het totaal van nadelig eindresultaten van individuele exploitaties tegen contante waarde

Het verwachte resultaat van de planexploitaties wordt doorgerekend op basis van de parameters zoals door uw Raad goedgekeurd in de risiconota 2012. Voor het bepalen van de benodigde voorziening wordt het op termijn verwachte negatieve eindresultaat in euro’s van individuele grondexploitaties naar de geldswaarde van nu omgerekend (contant gemaakt). In de door uw Raad goedgekeurde kadernota grondbeleid 2009 zijn de beleidsregels met betrekking tot grondexploitaties nader uitgewerkt, inclusief sturing en control. Binnen het ontwikkelingsbedrijf onderscheiden we drie soorten rapportages: 1. De planexploitatie Bij de start van een project legt het college de planexploitatie ter vaststelling voor aan uw Raad. Ingrijpende inhoudelijke of financiële aanpassingen die leiden tot een integrale herziening van planexploitatie moet uw Raad opnieuw vaststellen middels een apart voorstel, de criteria hiervoor zijn afzonderlijk vastgelegd. 2. De voortgangsrapportage grote projecten (VGP) Minder ingrijpende aanpassingen wikkelt het College af en rapporteert hierover in het VGP. Met de vaststelling sanctioneert uw Raad de doorgevoerde mutaties. 3. Stadsbegroting en Stadsrekening Jaarlijks stelt uw raad de Stadsbegroting en Stadsrekening vast.

Pagina 16

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Algemene uitgangspunten

Op 20 juni 2012 heeft uw gemeenteraad bij de behandeling van de perspectiefnota 2013 de motie “Beter sturen door betere informatie” aangenomen. Deze motie leidt tot procesmatige en inhoudelijke aanpassingen van het VGP, waaronder de verschijning van het VGP in januari/februari van elk jaar en de actualisatie van alle grondexploitaties (ook Waalfront). Wij ondersteunen deze verbeteringen ten zeerste. De verantwoordingsfunctie van het College en de controlefunctie van uw Raad kan hierdoor beter (ook in tijd) worden ingevuld. In het verlengde hiervan merken wij op dat binnen het ambtelijk apparaat en management momenteel de onafhankelijke control op de grondexploitatie wordt geëvalueerd en waar nodig aangepast. In dit licht adviseren wij u ook de Algemene Bedrijfsreserve samen te voegen met de saldireserve. Hierdoor kan beter een integrale beoordeling plaatsvinden van de risico’s afgezet tegen de totale reserves en daarmee het inzicht in het weerstandsvermogen.

Pagina 17

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Waardering

Hieronder is een korte (financiële) recapitulatie opgenomen van de grondexploitaties gegeven: Grondexploitaties 2012

Waalsprong

Boekwaarde 31 december 2012 x € 1.000

Voorziening 31 december 2012 x € 1.000

Boekwaarde 31 december 2011x € 1.000

Voorziening 31 december 2011 x € 1.000

79.096

3.648

64.161

5.385

199.368

0

197.225

0

Maatschappelijk vastgoed

17.580

10.151

13.726

3.001

Overige

36.751

1.198

- 8.038

745

332.795

14.997

267.074

9.131

GEM Exploitaties Land over de Waal

Totaal Balanstotaal jaarrekening Grondexploitatie % balanstotaal

1.034.467

977.270

32,1%

27,3%

Voor de samenwerkingsverbanden met grondexploitaties waarin door de gemeente Nijmegen wordt deelgenomen zijn de volgende voorzieningen getroffen: Gem Waalsprong € 11.700.000, GR Bergerden € 2.726.000 en Waalfront € 5.298.000. De voorziening in de jaarrekening 2012 voor grondexploitaties komt daarmee op een totaalniveau van € 34.721.000 .

Pagina 18

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Stelselwijziging waardering

Zoals hiervoor aangegeven is de voorziening grondexploitaties de optelsom van de in de toekomst verwachte verliezen van individuele grondexploitatieprojecten naar de geldswaarde van nu. De Algemene Bedrijfsreserve is ontoereikend om de benodigde voorziening per 31 december 2012 voor de GEM Waalsprong van € 44,7 miljoen op te vangen. In het VGP van april 2013 wordt voorgesteld om de in de grondexploitatie opgenomen uitgaven in rioleringen GEM gedeelte Waalsprong ter hoogte van € 33 miljoen vanaf 2013 te activeren. Hierdoor daalt het verlies van deze exploitatie met 33 miljoen. Conform de richtlijn waardering en activering van activa kunnen deze investeringen in 40 jaar worden afgeschreven. De hoogte van de benodigde voorziening voor de GEM Waalsprong komt daarbij uit op € 11,7 miljoen. Concreet betekent dit dat een groot gedeelte van de kosten wordt geactiveerd en over de komende 40 jaar wordt verdeeld. Deze kosten komen naast de reeds geplande en begrote onderhoudskosten voor rioleringen. Dit betreft een stelselwijziging die uw Raad afzonderlijk moet vaststellen en goedkeuren. Overigens kan deze handelwijze alleen als deze waarderingsgrondslag wordt toegepast voor alle toekomstige nieuw nog vast te stellen grondexploitaties. Eventueel zal ook aanpassing van de gemeentelijke regelgeving moeten plaatsvinden, bijvoorbeeld de 212- verordening. Wij beschouwen de nog aan uw Raad voor te leggen en goed te keuren gewijzigde exploitatieopzet GEM Waalsprong als een nieuw vast te stellen grondexploitatie. De eigendomsverhoudingen van de GEM Waalsprong in 2013 (gemeente 100% aandeelhouder) en de planopzet wijzigen substantieel.

Pagina 19

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Onze controleaanpak

Zoals uit de gegeven cijfers hiervoor blijkt maakt de grondexploitatie vanuit financieel perspectief en risico’s een substantieel onderdeel uit van de jaarrekening 2012. De onderdelen van de grondexploitatie hebben wij als volgt beoordeeld en gecontroleerd: • Gerealiseerde kosten • Beoordelen en toetsen van de interne beheersing inkoopproces en uitvoeren controle en reviewwerkzaamheden • Gerealiseerde opbrengsten • Beoordelen en toetsen van de interne beheersing inkoopproces en uitvoeren controle en reviewwerkzaamheden • Voorzieningen • Beoordelen systematiek en gebruik systemen • Beoordelen top tien grondexploitaties In overleg met het ambtelijk management heeft Ernst & Young Real Estate Advisory Services de plausibiliteit van tien in overleg met het ambtelijk management geselecteerde grondexploitaties beoordeeld (Waalsprong, Waalfront, Onderwijshuisvesting, Stadsbrug, Nachtegaalplein, Dukenburg, Knoop Winkelsteeg, Spoorzone, Hezelpoort parkeergarage en Compaq). Een belangrijk doel was om de plausibiliteit van het verwachte resultaat te beoordelen en daarmee de hoogte van een eventueel benodigde voorziening. De volgende werkzaamheden zijn daarbij verricht: • Beoordeling van opbrengstenaannames en fasering • Looptijd • Uitgiftetempo • Verkoopprijzen • Beoordeling van de binnen de exploitaties algemene economische parameters, te weten: • Indexatie van de kosten • Indexatie van de opbrengsten • Rente

Pagina 20

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Onze controleaanpak

Wij brengen nadrukkelijk bij u onder de aandacht dat wij de grondexploitaties hebben beoordeeld op basis van de huidige bekende situatie en economische ontwikkelingen. De vastgoedmarkt is momenteel een markt met veel onzekerheden. De uitkomsten van onze beoordeling moeten ook in dat licht worden bezien. Naar onze mening zullen minimaal twee maal per jaar de grondexploitaties intern doorgerekend moeten worden op basis van de laatste ontwikkelingen en realisaties. De uitkomsten ervan zullen financieel moeten worden doorvertaald in de verslaggeving richting Raad. Dit geldt ook voor de samenwerkingsverbanden. Vooral het stagneren van gronduitgifte en verkoop van kavels van grondexploitaties met een nu al verwacht negatief eindresultaat (Waalsprong, Waalfront en Bergerden) leidt direct tot grotere en substantiële verliezen en tekorten en daarmee een groter beroep op de algemene reserve. Met de opbouw van een buffer (reservepositie) voor het opvangen van toekomstige tegenvallers moet met dit effect rekening worden gehouden.

Pagina 21

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Uitkomsten van onze werkzaamheden top tien

Algemeen

Uit het beoordelen en toetsen van de interne beheersing inkoop- en verkoopproces en de door ons uitgevoerde controle en reviewwerkzaamheden komen geen bijzonderheden naar voren. De uitkomsten van de beoordeling van de top tien grondexploitaties is een afzonderlijke rapportage aan het ambtelijke management vastgelegd. De uitkomsten daarvan hebben wij hieronder op hoofdlijnen weergeven.

Woningbouw De gebruikte marktrapporten geven een onderbouwing voor de vraag naar aantallen en type woningen, maar zijn wel 2 jaar oud. Er zijn kritische kanttekeningen te maken bij de aantallen en typen als gekeken wordt naar de confrontatie van vraag en aanbod. Zo is bijvoorbeeld voor etage koop sprake van een heel groot verschil tussen uitbreidingsbehoefte (zo’n 750 woningen) en programma (zo’n 4.600 woningen). In laagbouw huur daarentegen is de behoefte (zo’n 2.200 woningen) iets groter dan het programma (zo’n 1.800 woningen). Dit geeft aanleiding om de samenstelling van de woningportefeuille van Nijmegen over de verschillende grexen kritisch te blijven monitoren via het VGP-proces, te starten met de Risiconota 2013 in het najaar 2013. Bedrijventerreinen Het areaal aan ontwikkelplannen voor de geanalyseerde grexen van de gemeente Nijmegen lijkt te passen in de behoefte voor de regio. Daar er alleen inzicht is in de totaalbehoefte voor de regio en de plannen van Nijmegen, is een deelinschatting daardoor moeilijk te maken en zit de onzekerheid vooral in de plannen van de omliggende gemeenten. Het is daardoor niet duidelijk of het totaal van de ontwikkelplannen in de regio matcht met de aangegeven behoefte. Daarnaast lijkt de geraamde behoefte hoog in het licht van de uitgiftecijfers in de afgelopen jaren. Ook hier blijft kritisch monitoren belangrijk. scenario’s In het VGP zijn verschillende scenario’s gepresenteerd te weten een “zwart scenario” en twee “japanse scenario’s” (afzet 500 cq 400 woningen). Naar onze mening toont het zwarte scenario van beide scenario’s de meest logische aanpak voor een negatief toekomstbeeld, daarwe het realistischer achten met tegenvallende parameters én vertraging in afzet te werken (zwarte scenario) dan met enkel vertraging in de afzet (japanse scenario’s). Wij merken daarbij op dat de kostenstijgingen in het zwarte scenario een positiever beeld schetsen dan die zijn gebruikt in de huidige basisberekeningen ten behoeve van de jaarrekening 2012 (van -2% tot 0% in plaats van 2%). Wij adviseren u hier kritisch naar te laten kijken.

Pagina 22

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Uitkomsten van onze werkzaamheden top tien

Plausibiliteit uitgangspunten en gebruikte parameters Indexatie kostenstijging De gehanteerde kostenstijging op de korte termijn (2013) van 1,5 tot 2% is realistisch. De gehanteerde kostenstijging vanaf 2014 (2,0%) is acceptabel maar wel aan de onderkant van de marktrange. Indexatie opbrengstenstijging Op basis van ondermeer de relatief conservatieve grondprijzen is de gehanteerde opbrengstenstijging van 0% tot 1,5% plausibel voor de periode 2012-2016. De gehanteerde opbrengstenstijging in 2017 en verder van 2% is te rechtvaardigen Rente De gehanteerde rekenrente van 4,25% to 4,75% valt binnen de benchmark. De gehanteerde rekenrentes zijn plausibel en in vergelijking met huidige (lagere) rentepercentages op de leningenportefeuille ook een marge biedend tegen risico’s. Uitgiftetempo en programma De vertragende binnenlandse economie zal invloed hebben op de Nederlandse als ook de Nijmeegse markt en daarmee de plancapaciteit en uitgifte van kavels. De door Nijmegen gedane neerwaartse aanpassingen van de plancapaciteit en het uitgiftetempo is plausibel. Het huidige woningbouwprogramma lijkt (nog) niet goed aan te sluiten op de geraamde behoefte, zoals onder het kopje woningbouw aangegeven.

Pagina 23

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties

Waalsprong

De gemeente Nijmegen wordt in 2013 volledig eigenaar van de GEM Waalsprong. Dit moet nog worden geformaliseerd. Dit betekent dat de betrokken marktpartijen de aandelen in GEM Waalsprong CV en GEM Waalsprong Beheer BV overdragen aan de gemeente Nijmegen. Op basis van de ontvlechtingafspraken is gewerkt aan een nieuw ontwikkelingsbeeld van de waalsprong en aan de herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2013 voor de, inmiddels gemeentelijke GEM Waalsprong. Beide documenten moeten nog separaat aan uw Raad worden voorgelegd. De resultaten zijn al in het VGP van maart 2013 verwerkt. In de grondexploitatie en het ontwikkelingsbeeld zijn de volgende majeure maatregelen doorgevoerd met aanzienlijke financiële consequenties: - Toename van het nog te ontwikkelen woningbouwprogramma (van 7.700 naar ca 9.000). - Het aandeel goedkope koopwoningen en huurwoningen neemt flink toe. - De looptijd van de grondexploitatie wordt verlengd naar 2028. - De grondprijzen worden structureel met 10% verlaagd. Het doorrekenen van bovenstaande maatregelen door de Brink Groep leidt tot een grondexploitatietekort van € 44,7 miljoen (netto contant). Zoals hiervoor al aangegeven is het voorstel uitgaven in rioleringen GEM gedeelte Waalsprong ter hoogte van € 33 miljoen vanaf 2013 te activeren. Het tekort komt daarmee uit op € 11,7 miljoen.

Waalfront

De grondexploitatie van Waalfront is geactualiseerd per 1 juli 2012 op basis van het rekenmodel van Bouwfonds. Deze grondexploitatie is op 6 februari 2013 door de Algemene vergadering van Aandeelhouders vastgesteld. De gemeente Nijmegen en Bouwfonds nemen voor elk 50% deel in de GEM Waalfront. Wij hebben tijdens onze controle aan de ambtelijke organisatie gevraagd een geactualiseerde grondexploitatie op te leveren naar de stand van 1 januari 2013, conform de overige gemeentelijke grondexploitaties. Ons is medegedeeld dat vanaf 2013 de eerst volgende exploitatie berekend zal worden gebaseerd op het gemeentelijk rekenmodel. Hierdoor wordt het voor de gemeente Nijmegen mogelijk zelfstandig berekeningen uit te voeren. De voorbereidingen zijn hiervoor in volle gang. Intern is naar aanleiding hiervan een afzonderlijke notitie gemaakt waarbij onderbouwd en aangegeven wordt dat de grondexploitatie van 1 juli 2012 nog actueel is. Wij merken daarbij op dat in zowel deze notitie als in het VGP wordt gesproken over een ambitieuze ontwikkelingsvisie cq. programma. Het op korte termijn doorgaan van de grondtransactie met betrekking tot de handelskade is van groot belang om de uitkomsten van de grondexploitatie van 1 juli 2012 te realiseren.

Pagina 24

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties

Bergerden

Eind jaren negentig is samen met de gemeente Lingewaard begonnen met de ontwikkeling van het glastuinbouwgebied Bergerden. Hiervoor is door beide gemeentes het “Openbaar Lichaam Bergerden” opgericht (gemeenschappelijke regeling). Beide gemeentes nemen voor 50% hierin deel wat betekent dat ook eventuele exploitatiewinsten of verliezen over beide deelnemers gelijkelijk worden verdeeld. Er is tevens een samenwerkingsverband aangegaan met de Stichting Stimulering Tuinbouw Overbetuwe-Liemers (STOL). De jaarrekening 2011 is nog niet definitief vastgesteld door het Algemeen Bestuur. De jaarrekening 2012 was tijdens onze controle nog niet beschikbaar, evenals een geactualiseerde versie van de grondexploitatie. Ten behoeve van het bepalen van een eventuele benodigde voorziening is in overleg met betrokkenen van beide gemeentes besloten zelfstandig een geactualiseerde grondexploitatie 2012 van Bergerden door te rekenen, op basis van de huidige kennis en stand van zaken. De looptijd is hierbij verlengd van einddatum 2018 naar 2023 en de eerste uitgifte pas in 2015. De netto contante waarde volgens deze nieuwe parameters bedraagt € 5,6 miljoen negatief. Hiervoor is in de jaarrekening 2012 door beide deelnemers een voorziening getroffen van € 2,7 miljoen. Circa € 200.000 komt voor rekening van STOL. Deze getallen zijn met de accountant ven het samenwerkingsverband afgestemd. Volledigheidshalve merken wij op dat door het Algemeen Bestuur van het samenwerkingsverband nog een geactualiseerde grondexploitatie moet worden goedgekeurd. in 2012 is besloten een onderzoek te laten uitvoeren naar het toekomst perspectief voor glastuinbouwbedrijven op Bergerden. Uit dat onderzoek is gebleken dat de komende 5 jaren niet of nauwelijks nieuwe vestiging van glastuinbouwbedrijven is te verwachten. Door het Algemeen Bestuur worden momenteel alternatieve mogelijkheden onderzocht in de agrosector. De uitkomsten hiervan zijn nog niet beschikbaar. Jaarlijks zal, zoals hiervoor al aangeven, aan de hand van de meest actuele informatie een berekening moeten worden gemaakt van het exploitatie resultaat en de hoogte van de benodigde voorziening.

Pagina 25

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Grondbeleid en grondexploitaties Recapitulatie risicoprofiel grondexploitaties

Als er nog geen vastgesteld exploitatieplan is, maar de raad heeft wel het stellige voornemen de gronden op afzienbare termijn te ontwikkelen, dan dienen de betreffende gronden te worden gepresenteerd als bouwgronden die nog niet in exploitatie zijn genomen. Hierbij is er dus nog geen zekerheid over de wijze waarop de bouwgrond in eigendom van de gemeente geëxploiteerd gaat worden. Onderstaand vindt u een visuele risicobeoordeling van de belangrijkste grondexploitatieprojecten van de gemeente Nijmegen. Dit betreffen zowel in exploitatie genomen projecten als nog in exploitatie te nemen projecten.

Legenda barometer grondexploitaties •Gevoeligheid: Op basis van fase in project en aanpasbaarheid van het project (donker grijs) of bijna afgerond (licht grijs) •Risico: financieel risicoprofiel

Pagina 26

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Overige controlebevindingen Bijstandsdebiteuren

Het saldo van de vorderingen uit hoofde van de bijstandswet (terugvorderingen) is de afgelopen jaren sterk toegenomen van € 26 miljoen in 2009 naar € 29 miljoen ultimo 2010 en € 31 miljoen eind 2011, tot € 32,5 miljoen ultimo 2012. Het risicoprofiel voor de gemeente Nijmegen neemt toe; circa de helft van de openstaande vorderingen betreft fraudevorderingen. Openstaande vorderingen en in het bijzonder fraudevorderingen resulteren in een relatief hoog oninbaarheidsrisico. Adequate periodieke analyse van het debiteurenbestand is hierbij essentieel, waarbij inzicht in opbouw van het debiteurenbestand (ouderdom, bedrag, soort vordering, leeftijd cliënt, verwachte aflossingscapaciteit, rekening houdend met gemiddelde levensverwachting en het verwachte niet inbare deel van de vordering) noodzakelijk is. Wij merken op dat de gemeente Nijmegen in 2012 druk bezig is geweest met het beoordelen van de mate waarin een dynamischer aanmanings- en incassobeleid mogelijk is. Dit heeft geleid tot een nieuwe systematiek voor het toetsen van het percentage incourantheid. Wij hebben de gehanteerde uitgangspunten en parameters die in de methode gebruikt worden beoordeeld en ingestemd met de huidige systematiek.

Pagina 27

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Overige controlebevindingen Onze bevindingen in het kader van uw interne beheersing

In onze managementletter 2012, uitgebracht aan het college op 21-12-2012, hebben wij onze bevindingen en aanbevelingen van onze tussentijdse controle 2012 opgenomen. In deze managementletter hebben wij aangegeven welke zaken vóór de jaarrekeningcontrole 2012 opgepakt zouden moeten zijn (prioriteit H). Wij hebben geconstateerd dat de voortgang van de aanbevelingen van zowel uw eigen interne controle als de controle door ons als accountant zichtbaar door uw organisatie worden gevolgd. Onderstaand geven wij de huidige stand van zaken nader in detail weer. 1

Controleomgeving: Tijdige uitvoering conform planning en op onderdelen aanvullende werkzaamheden noodzakelijk (aard/diepgang controle/extrapolatie).

Uw organisatie heeft de noodzakelijke interne controles en verantwoording tijdig afgerond. Conform onze afspraken heeft u hiervoor zorg gedragen. Ten aanzien van de interne controle op het proces Aanbestedingen zijn aanvullende werkzaamheden verricht tijdens het jaarrekeningproces.

2

Grondexploitaties: -Actualiseren VGP per 01-01-2013 -inzicht in financiële stand van zaken middels actuele exploitatieopzetten grote projecten (Waalsprong, Waalfront, Bergerden) en verwerken financiële effecten in jaarrekening 2012, waar nodig. Aandacht voor eventuele herziening van projecten en status hieromtrent bij opmaken van de jaarrekening (welk plan dient ter onderbouwing van de jaarrekening?) -Onderbouwing waardering niet in exploitatie genomen gronden. -Uitvoeren (verbijzonderde) interne controle op grondexploitaties (inclusief waarderingaspecten).

In een intensief traject hebben wij samen met uw organisatie de meest risicovolle grondexploitaties doorgelicht. De financiële effecten van deze analyse zijn verwerkt in de Stadsrekening 2012. In aanvulling hierop merken wij op dat de exploitatieopzet Waalfront niet is geactualiseerd naar de stand van 01-01-2013 (beschikbaar: peildatum 1 juli 2012).

Pagina 28

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Overige controlebevindingen Onze bevindingen in het kader van uw interne beheersing

3

Niet uit de balans blijkende verplichtingen en de garantstellingen: Volledig overzicht van niet uit de balans blijkende verplichtingen (zoals inkoopverplichtingen/contracten) en volledig overzicht garantstellingen Nijmegen jegens derden.

Gedurende 2012 is veel energie gestoken in het verder completeren van contractregistratie. Wij hebben het overzicht van niet uit de balans blijkende verplichtingen en volledig overzicht garantstellingen beoordeeld en vastgesteld dat de belangrijkste items zijn opgenomen.

4

Bezuinigingen: Realisatie over 2012 op schema.

Uw gemeente bewaakt de voortgang van haar gestelde bezuinigingen nauwgezet en rapporteert hierover in de tussentijdse verantwoordingen.

5

Waardering leningenportefeuille en risico’s uit hoofde van garantstellingen

Naar aanleiding van een interne analyse van de gebouwen in eigendom, verstrekte geldleningen en rekening-courantkredieten is geconstateerd dat het vooralsnog niet noodzakelijk is om een voorziening te treffen voor mogelijke incourantheid van deze vorderingen.

6

Monitoring en toezicht van belang, die ook concreet plaatsvindt. Ontwikkelingen financiële positie (in relatie tot decentralisatie en Wwnv) SW-bedrijf blijven monitoren en eventuele financiële effecten verwerken in de jaarrekening. Dit geldt tevens voor de partijen waarbij de gemeente alleen een financieel belang heeft (dus geen verbonden partij is) maar waarbij zij wel financiële risico’s loopt, bijvoorbeeld woningcorporaties

Ten aanzien van de beheersing van verbonden partijen heeft uw gemeente een adequaat systeem van monitoring opgezet. In hoofdstuk 4, als onderdeel van de door uw geformuleerde aandachtspunten, gaan wij hier nader op in.

In het kader van de controle van de jaarrekening brengt de accountant ook verslag uit omtrent zijn bevindingen met betrekking tot de continuïteit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking. Onze controle was niet primair gericht op het doen van een uitspraak omtrent de continuïteit en betrouwbaarheid van (delen van) de geautomatiseerde gegevensverwerking en wij hebben daartoe ook geen opdracht van het management ontvangen. De jaarrekeningcontrole heeft geen tekortkomingen in de continuïteit en betrouwbaarheid van de geautomatiseerde gegevensverwerking aan het licht gebracht. Pagina 29

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Onze bevindingen in het kader van rechtmatigheid In paragraaf 5.6 hebben wij de gehanteerde kaders voor onze rechtmatigheidscontrole nader toegelicht. Buiten hetgeen reeds eerder is gemeld, hebben wij geen bijzonderheden geconstateerd in het kader van rechtmatigheid. In het vervolg van deze paragraaf geven wij onze bevindingen bij deze onderwerpen. Het rechtmatigheidsbeheer is op orde

Het normenkader wordt gelijktijdig met het vaststellen van de jaarrekening 2012 door uw raad vastgesteld. Het normenkader is intern bij uw gemeente vertaald in interne controleprotocollen, waarna voor de geïdentificeerde risico’s de getroffen beheersingsmaatregelen in kaart zijn gebracht. De werking van deze maatregelen is met voldoende diepgang getoetst. Zoals reeds aangegeven in de managementletter/bestuursrapportage kan de beheersing voor een aantal processen nog in bepaalde mate verbeterd worden. Wij constateren dat de gemeente Nijmegen hiermee aan de slag is en deze verbeteringen veelal de komende jaren wil gaan realiseren. Ondanks deze aanbeveling zijn wij van mening dat de gemeente Nijmegen voor het boekjaar 2012 een deugdelijk rechtmatigheidsonderzoek heeft uitgevoerd.

De begrotingsoverschrijdingen zijn wel/niet goed toegelicht

Met de controle op de juiste toepassing van het begrotingscriterium toetsen wij of het budgetrecht van de gemeenteraad is gerespecteerd. In hoofdstuk 5 van deze rapportage lichten wij de controleaanpak en de verantwoordelijkheden van college, raad en accountant nader toe.

Pagina 30

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Onze bevindingen in het kader van rechtmatigheid

In onderstaande tabel hebben wij per programma een samenvatting gegeven van de overschrijdingen van de lasten op de begroting. (in duizenden euro’s)

Onderdeel programmarekening

Openbare Ruimte

Gewijzigde begroting

Rekening 2012

€

€

in %

47.888

52.459

9,5%

Afwijking

Deze overschrijding ten opzichte van de begrote lasten zijn door het college in de toelichting op de programmarekening toereikend toegelicht. Het college stelt uw gemeenteraad voor genoemde overschrijdingen te autoriseren in het kader van de vaststelling van de jaarrekening 2012. Vooruitlopend hierop zijn wij hiervan reeds uitgegaan bij het vormen van ons oordeel over de (begrotings)rechtmatigheid.

Pagina 31

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Onze bevindingen in het kader van rechtmatigheid Aanbestedingen

In februari 2012 zijn alle contracten binnen Alerta overgezet naar het nieuwe contractenbeheerssysteem in CODA. Binnen CODA kunnen verplichtingen gekoppeld worden aan contractnummers, waarbij tussentijds inzicht verkregen kan worden in contract-, leveranciers- en verplichtingengegevens. Hiermee is een belangrijke stap gemaakt in de richting van een volledige en structurele invulling van contractregistratie en een adequaat contractmanagementsysteem. Ten aanzien van de volledigheid van het contractenregistratie is intern onderzocht welke contracten nog niet zijn opgenomen in CODA. Naar aanleiding van deze analyse is het contractenregister verder aangevuld. We merken op ???????? Vervolgens is het van belang om de volledigheid van het contractenbeheerssysteem structureel te waarborgen. Hierbij dienen keuzes gemaakt te worden ten aanzien de huidige procedures omtrent het aangaan van verplichtingen, verdere uitwerking van de registratie van contracten in CODA en de bewaking van een juiste koppeling tussen contracten en verplichtingen. Uit de uitgevoerde interne controlewerkzaamheden blijkt een totaal aan fouten van € 0,17 miljoen. In het boekjaar 2011 bedroeg het aantal fouten in het kader van (Europese) aanbestedingen nog € 0,2 miljoen. Wij hebben uw college geadviseerd maatregelen te nemen om een volledige registratie binnen het contractenregistratiesysteem CODA te realiseren en te waarborgen. Daarnaast dient invulling te worden gegeven aan het contractmanagement. Tevens hebben wij het college geadviseerd de aandacht rondom een adequate dossiervorming te verscherpen en blijvend alert te zijn op het naleven van de interne afspraken omtrent inkopen en aanbestedingen.

Pagina 32

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Onze bevindingen in het kader van rechtmatigheid

Misbruik en oneigenlijk gebruik

In de externe en interne regelgeving zijn diverse bepalingen opgenomen die erop zijn gericht om misbruik en oneigenlijk gebruik te voorkomen. Uw gemeente heeft de toets op het misbruik en oneigenlijk gebruik neergelegd in interne controleplannen. De uitkomst van deze toets heeft niet geleid tot bevindingen die invloed hebben op de rechtmatigheid van baten en lasten en balansmutaties.

Niet-financiële beheershandelingen vallen buiten de scope van rechtmatigheidscontrole

Handelingen en beslissingen van niet-financiële aard vallen buiten de scope van de rechtmatigheidscontrole door de accountant. De accountant toetst deze handelingen en beslissingen niet inhoudelijk door gegevensgericht onderzoek. Volstaan wordt in dit kader met het beoordelen van het interne systeem van risicoafwegingen. Binnen dit systeem moeten voorwaarden zijn geschapen om risico’s goed te kunnen beoordelen en in de tijd te kunnen volgen. Wij hebben ons een beeld gevormd over de wijze van totstandkoming van de inventarisatie van de risico’s en de getrouwe weergave van de hieruit mogelijk voortvloeiende financiële gevolgen in de paragraaf weerstandsvermogen van het jaarverslag. Daarnaast hebben wij gericht geïnformeerd naar de lopende procedures waarbij de gemeente betrokken is, teneinde indicaties te verkrijgen over de eventuele risico’s op dit vlak. Op grond hiervan beschikken wij niet over aanwijzingen die een nader onderzoek naar de (financiële) gevolgen noodzakelijk maakt.

Pagina 33

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bevindingen controle verantwoording in het kader van SiSa SiSa

Wij hebben de in de SiSa-bijlage van de jaarrekening genoemde specifieke uitkeringen gecontroleerd met inachtneming van de Nota verwachtingen accountantscontrole 2012. Op grond van ons onderzoek hebben wij bij de navolgende specifieke uitkeringen geen fouten en/of onzekerheden geconstateerd die de voor SiSa geldende rapporteringstolerantie overschrijden. Onze controleaanpak hierbij hebben we in paragraaf 5.8 nader toegelicht. De SiSa-bijlage dient door uw gemeente samen met een aantal andere verplicht voorgeschreven verantwoordingsstukken voor 15 juli a.s. elektronisch bij het CBS te worden aangeleverd. Door middel van een voorgeschreven tabel dienen wij te rapporteren over onze bevindingen ten aanzien van de in de jaarrekening opgenomen SiSa-bijlage. In bijlage 1 bij dit rapport zijn deze bevindingen in de voorgeschreven tabel opgenomen. U kunt deze tabel hanteren ten behoeve van verzending naar het CBS.

Pagina 34

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

4 Uw specifieke wensen en aandachtspunten Aandachtspunten van de raad Uw vragen centraal

Wij vinden het van groot belang onze controle af te stemmen op de specifieke situatie van de gemeente Nijmegen en de wensen van onze opdrachtgever. Op die wijze kunnen wij nog gerichter toegevoegde waarde leveren. U heeft ons gevraagd dit jaar specifiek aandacht te besteden aan de volgende onderwerpen: ►Financieringspositie van de gemeente Nijmegen; ►Toezicht op verbonden partijen; ►Risicomanagement.

Financieringspositie van de gemeente Nijmegen

“Waarbij ingegaan wordt op de inrichting van het proces en de interne beheersing ten aanzien van de liquiditeit. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de prognose van kasstromen naar de toekomst (liquiditeitsbegroting), mede in het licht van de aanstaande Wet HOF.” Het college van B&W heeft middels het treasurystatuut mandaat en machtiging verleend tot de uitvoering van het treasurybeleid aan de wethouder met de portefeuille Financiën. De wethouder met de portefeuille Financiën wordt bijgestaan door een treasurycomité, waarmee ten minste 1 maal per kwartaal overleg wordt gevoerd. Vaste leden van het treasurycomité zijn: het hoofd van voormalige afdeling Concern, het hoofd van de afdeling Financiën en de wethouder Financiën. Jaarlijks wordt een liquiditeitsprognose opgesteld, die deel uitmaakt van de paragraaf Financiering in de Stadsbegroting. Per kwartaal wordt de opgestelde liquiditeitsprognose vergeleken met het werkelijke verloop, waarbij opvallende ontwikkelingen in het treasurycomité besproken worden. Geplande kasstromen in grondexploitaties (inclusief ontwikkelingen in de PPS-constructies) zijn wel een onderdeel van de liquiditeitsprognoses in de Stadsbegroting, maar doordat onvoldoende inzicht bestaat in de geplande transacties binnen het ontwikkelbedrijf blijkt het moeilijk deze kasstromen goed in te schatten. Ons is medegedeeld dat dit inzicht inmiddels bestaat.

Pagina 35

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Aandachtspunten van de raad Financieringspositie van de gemeente Nijmegen

Financieringspositie gemeente Nijmegen

900.000.000 800.000.000 700.000.000 600.000.000 500.000.000 400.000.000 300.000.000 200.000.000 100.000.000 0

Bruto schuld Netto schuld

De nettoschuld per inwoner bedraagt gemiddeld gemeten over alle gemeenten in Gelderland € 2.703; voor Nijmegen bedraagt de nettoschuld per inwoner € 4.256 (Arnhem € 4.572). Nijmegen kent een relatief hoge schuldpositie. Het vreemd vermogen ultimo 2011 bedroeg € 845 miljoen, waarvan € 637 miljoen langlopende schulden. Dit wordt mede veroorzaakt door de forse investeringen in grondexploitaties, waaronder exploitaties in publiekprivate ontwikkeling waarvoor door de gemeente Nijmegen financiering aangetrokken is (en doorgeleend aan de GEM). In relatie tot de aanstaande Wet HOF is de schuldpositie een belangrijk aandachtspunt. Wij benadrukken dat het opstellen van strakke (gemeentebrede) investerings- en liquiditeitseprognoses nodig is, waarin ook investeringen in/financiering van de grondexploitaties in PPS-ontwikkeling betrokken moeten worden. In aanvulling hierop is het nodig om de prognoses met scenario's uit te werken (inclusief fasering), om de beperkingen van de Wet Hof zo veel mogelijk te voorkomen.

Pagina 36

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Aandachtspunten van de raad Toezicht op verbonden partijen

“Waarbij ingegaan wordt op de vraag hoe het toezicht is geregeld en is vastgelegd. Daarbij zal nader stilgestaan worden bij aspecten als het proces van monitoring en opvolging, het proces van documentatie van het toezicht en de uniformiteit en kwaliteit van de toezicht processen, mede in het licht van het decentraal beleggen van dergelijke taken.” Gemeente Nijmegen heeft een bestuurlijk en financieel belang in diverse verbonden partijen. Belangrijke verbonden partijen zijn GEM Waalsprong, Waalfront, Bergerden en Breed. De visie en het beleid van de gemeente ten aanzien van de verbonden partijen zijn vastgelegd in de ‘Kadernota Verbonden Partijen gemeente Nijmegen’. In de kadernota is ook het principe vastgelegd van de bestuurlijke en ambtelijke rolverdeling. De ambtelijke rolverdeling is nader uitgewerkt in de AO-beschrijving. In de paragraaf Verbonden partijen van de Stadsbegroting en de Stadsrekening wordt de planning en realisatie van visie en beleid, de sturing en controle en de ontwikkelingen van financieel en bestuurlijk belang van verbonden partijen verantwoord. Hierbij worden eventuele risico’s geëvalueerd en geactualiseerd. Tussentijdse informatievoorziening vindt plaats via voor- en najaarsnota. Het bureau Concernfinanciën houdt een overzicht bij van de bestuurlijke vertegenwoordiging per verbonden partij. Hierbij wordt aangegeven welke ambtenaar in welke rol bij de verbonden partij betrokken is. De beleidsverantwoordelijke draagt zorg voor tijdige toetsing van stukken en opstellen van adviezen/voorstellen (op basis van reguliere verantwoordingsstukken van de betreffende verbonden partij dan wel actuele ontwikkelingen) voor college en raad. Alle adviezen/voorstellen inzake verbonden partijen die naar college en raad gaan, moeten worden voorzien van een medeparaaf van Concernfinanciën. De documentatierichtlijnen zijn nader uitgewerkt in de AO-beschrijving verbonden partijen. Intern is vanuit het rekenkameronderzoek over dossierbeheer geconstateerd dat de betreffende dossiers niet conform de archiefwet zijn ingericht. Dit is een punt van aandacht. Zoals bovenstaand vermeld, is het toezicht en beheersing op verbonden partijen geborgd middels procedures en beleid (AO-beschrijving, kadernota verbonden partijen, etc.). Ten aanzien van de beheersing van verbonden partijen is het tevens van belang: -Na te gaan of het wenselijk is verder inzicht te verkrijgen in c.q. te onderzoeken wat de bestuurlijke sturingsmogelijkheden zijn, zodat eventuele sturingsmogelijkheden ten aanzien van verbonden partijen waar gewenst vergroot zouden kunnen worden (en inzichtelijk is wat de mogelijkheden daartoe zijn). Door inzicht in de mogelijkheden kan bezien worden of een betere benutting van de aandeelhoudersrol (bij BV/NV) of deelnemers/participatierol (GR e.d.) mogelijk c.q. gewenst is. De ingezette lijn ten aanzien van regionale afstemming ingeval van gezamenlijke verbonden partijen door te zetten. Door hieraan gestructureerd (middels afspraken en een verdeling van taken van toezicht/monitoring) invulling te geven, kunnen meerdere gemeenten gebruik maken van de beschikbare informatie en analyses (en eventuele adviezen van de ‘regievoerder’), waardoor een efficiëntere en effectievere invulling aan governance, monitoring en beheersing kan worden gegeven. Hieraan wordt door de gemeente Nijmegen deels al invulling gegeven, bijvoorbeeld in het sociale domein (SW-bedrijf Breed).

Pagina 37

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Aandachtspunten van de raad Risicomanagement

“Waarbij het vooral gaat om het "follow-up" deel van het risicomanagementproces. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de vraag hoe opvolging aan geconstateerde risico’s plaatsvindt.” Om te voorkomen dat risico’s niet (tijdig) worden gesignaleerd en/of kansen worden gemist, is het van belang dat de organisatie op alle niveaus risicobewust handelt. Risicomanagement (het continu inventariseren, vastleggen en monitoren van risico’s) moet verankerd zijn in de genen van uw organisatie. Een belangrijk onderdeel daarbij is, net als ten aanzien van planexploitaties, het duidelijk weergeven van de welke wijze waarop de risico’s in beeld worden gebracht, op welke wijze er vervolgens wordt gestuurd om het optreden van de risico’s zo veel mogelijk te voorkomen en door middel van welke voorziening het eventueel toch optreden van de risico’s wordt afgedekt. In eerdere rapportages hebben wij aangegeven dat uw gemeente beschikt over een adequaat risicomanagementsysteem, waarbij risico’s gemeentebreed worden geïnventariseerd en worden ingevoerd in het risicomanagement-informatiesysteem (NARIS). Zeker zo belangrijk is (ook in de huidige economische crisis) de uitkomst van het risicomanagement. Is de gemeente Nijmegen in staat om het toenemende risicoprofiel voor de gemeente in het risicobeheer te onderkennen middels kwaliteit en scherpte van de risicoanalyses en maatregelen, zodat gemeentebreed actueel inzicht bestaat in de belangrijkste risico’s (en de ontwikkeling hierin)? En worden de juiste maatregelen genomen (vermijden, verzekeren, enzovoorts)? Binnen uw gemeente worden de geïdentificeerde en gekwantificeerde risico’s nauwgezet gevolgd. Periodiek vindt evaluatie van de risico’s plaats door de betreffende programmateams. De uitkomsten van deze evaluatie vormen een onderdeel van de maandrapportages, begroting en jaarrekening. De financieel adviseurs hebben een signalerende rol voor de actualisatie van de in NARIS opgenomen risico’s op P&C-momenten. Het afgelopen jaar zijn vanuit Control & Audit verbeteringen gerealiseerd in de facilitering van de risicogesprekken en het vergroten van het risicobewustzijn. Bureau Concernfinanciën stelt op basis van de financiële uitkomsten van de actualisatie de paragraaf Weerstandsvermogen op, waarbij de Top-10 risico’s worden opgenomen in de risicoparagraaf. Deze worden (voor)besproken met het college. Wij zijn van mening dat er binnen uw gemeente voldoende aandacht geschonken wordt aan de opvolging van geconstateerde risico’s. Nijmegen onderkent deze risico’s en houdt de voortgang op deze onderwerpen, zowel bestuurlijk als vanuit de organisatie (control), nauwlettend in de gaten. Actuele ontwikkelingen worden gevolgd en waar nodig vindt bijsturing ten aanzien van de mogelijke impact van het risico of aanpassing van de geformuleerde maatregel plaats.

Pagina 38

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

5 Hoe hebben wij de controle uitgevoerd? Wat is de reikwijdte van onze opdracht Wat hebben wij gecontroleerd

Conform de aan ons verleende opdracht hebben wij de jaarrekening 2012 van de gemeente Nijmegen gecontroleerd. Deze jaarrekening is onder verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders opgesteld. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over de jaarrekening, als bedoeld in artikel 213, tweede lid, van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) en het door de raad vastgestelde controleprotocol. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Onze controleaanpak in het kort Onze aanpak, gewoon goed

Onze controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, alsmede het voor de naleving van de wet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn, maar die niet ten doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de gemeente. In hoofdstuk 3 hebben we u inzicht gegeven in de significante risico’s, onze controleaanpak en bevindingen ten aanzien van de jaarrekeningcontrole. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving, van de redelijkheid van schattingen die het college van burgemeester en wethouders van de gemeente heeft gemaakt en een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Pagina 39

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

De met u afgesproken goedkeurings- en rapporteringstoleranties De foutenmarge

Op grond van het Bado stelt de raad de goedkeuringstolerantie vast die de accountant bij zijn jaarrekeningcontrole dient te hanteren. Het normenkader en de goedkeurings- en rapporteringstoleranties worden gelijktijdig met de behandeling van de jaarrekening 2012 ter kennisneming gebracht van de gemeenteraad.

Goedkeuringstolerantie

Goedkeurend

Beperking

Oordeelonthouding

Afkeurend

Fouten in de jaarrekening (% lasten)

< 1%

> 1 < 3%

-

> 3%

Onzekerheden in de controle (% lasten)

< 3%

> 3 < 10%

> 10%

-

Op grond van de jaarrekening 2012 bedraagt de goedkeuringstolerantie voor fouten afgerond € 8,1 mln (1%) en voor onzekerheden € 24,3 mln (3%). Als de goedkeuringstolerantie niet wordt overschreden, kan een goedkeurende controleverklaring afgegeven worden. Deze goedkeuringstolerantie is een kwantitatief criterium. De uiteindelijke oordeelsvorming is echter altijd een combinatie van kwalitatieve en kwantitatieve afwegingen. De rapporteringstolerantie, de maatstaf die geldt voor het rapporteren van fouten en onzekerheden, is door de raad bepaald op € 295.000 (zijnde 5% van de goedkeuringstolerantie).

Pagina 40

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) Op grond van de “Wopt” moeten beloningen, waaronder voorzieningen ten behoeve van toekomstige beloningen, zoals pensioen en ontslaguitkeringen, in de jaarrekening worden vermeld als deze de gemiddelde ministersbeloning (voor 2012 vastgesteld op € 194.000 te boven gaan. Bij onze controle hebben wij vastgesteld dat de Wopt wordt nageleefd door de gemeente Nijmegen. Wij merken overigens op dat de Wopt vanaf 1 januari 2013 vervangen wordt door de Wet Normering Topinkomens.

Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd De onafhankelijkheid van de accountant behoort tot het fundament van zijn beroep. De jarenlange discussie over het beroep en het functioneren van de accountant, hebben uiteindelijk geresulteerd in een aanpassing van de accountantswetgeving, welke van toepassing is voor organisaties van openbaar belang (OOB’s) met als doel de onafhankelijkheid van de accountant beter te waarborgen richting het maatschappelijk verkeer. Ondanks het feit dat een gemeente zich volgens de wet niet kwalificeert als een organisatie van openbaar belang vinden wij het als uw accountant belangrijk om eventuele bedreigingen ten aanzien van de onafhankelijkheid te melden. Wij hebben gedurende het jaar geen onafhankelijkheidsissues geconstateerd.

Pagina 41

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Begrotingsbeheer Met de controle op de juiste toepassing van het begrotingscriterium toetsen wij of het budgetrecht van de gemeenteraad is gerespecteerd. Voor een juiste oordeelsvorming is het van belang in hoeverre de begrotingsoverschrijding past binnen het door de gemeenteraad geformuleerde beleid en/of wordt gecompenseerd door hogere opbrengsten. Wij beoordelen bij onze controle de overschrijdingen ten opzichte van de begrote lasten per programma. Dit betreffen enkel de lasten omdat hierop een beoordeling en rapportering van de accountant wordt gevraagd vanuit de Kadernota Rechtmatigheid. Het is de verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders om begrotingsafwijkingen tijdig te signaleren en te rapporteren aan de raad. Het is de verantwoordelijkheid van de raad om hier dan tijdig een besluit over te nemen. Het is de verantwoordelijkheid van de accountant om de begrotingsrechtmatigheid van de lasten en investeringen te toetsen. Dit doen wij onder andere door: ►vast te stellen of begrotingsafwijkingen tijdig zijn gesignaleerd en zijn omgezet in een begrotingswijziging ter autorisatie aan de raad; ►vaststellen of kostenoverschrijdingen leiden tot een onrechtmatigheid, welke meegewogen moet worden in het accountantsoordeel of niet. Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid hoeven niet te worden meegewogen in het accountantsoordeel.

Rechtmatigheid Rechtmatigheid

Wij hebben bij de controle over 2012 de rechtmatigheid getoetst conform de bepalingen van het Bado en de controleverordening/het controleprotocol 2012 van de gemeente Nijmegen. Bij onze controle hebben wij aandacht gegeven aan de volgende onderwerpen: ►het rechtmatigheidsbeheer; ►de naleving van het voorwaardencriterium; ►de begrotingsrechtmatigheid; ►het misbruik-en-oneigenlijk-gebruikcriterium; ►de niet-financiële beheershandelingen.

Pagina 42

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Verplichtingen inzake Single information en Single audit (SiSa) SiSa

Uw gemeente is op grond van wettelijk voorschrift verplicht de verantwoordingsinformatie voor de met name benoemde specifieke uitkeringen hieromtrent op te nemen in een bijlage bij de jaarrekening op basis van een door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voorgeschreven model. Bij de controle van deze bijlage betrekken wij de door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hiervoor gegeven aanwijzingen (Circulaire Single information Single audit 2012, waarin onder andere opgenomen de Nota verwachtingen accountantscontrole 2012). De hierbij geconstateerde fouten en onzekerheden dienen op grond van het Bado in het verslag van bevindingen te worden opgenomen indien de navolgende rapporteringstolerantie per specifieke uitkering wordt overschreden: ►€ 10.000 indien de omvangbasis kleiner dan of gelijk aan € 100.000 is; ►10% indien de omvangbasis groter dan € 100.000 en kleiner dan of gelijk aan € 1.000.000 is; ►€ 100.000 indien de omvangbasis groter dan € 1.000.000 is. In bijlage 1 van dit verslag rapporteren wij hierover.

Pagina 43

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bijlage 1 - SiSa-bijlage Het is volgens de nota verwachtingen accountantscontrole voorgeschreven dat wij de geconstateerde fouten en onzekerheden per regeling rapporteren door middel van onderstaande verplichte tabel. Deze tabel dient door uw gemeente samen met een aantal andere verplicht voorgeschreven verantwoordingsstukken voor 15 juli aanstaande elektronisch bij het CBS te worden aangeleverd.

Nummer specifieke uitkering conform SiSa-bijlage 2012

Specifieke uitkering

C1

Verzameluitkering BZK

D1

Regionale meld- en coördinatiecentra voortijdig schoolverlaten

D9 E5

Fout of onzekerheid

Financiële omvang in euro’s

Toelichting fout/onzekerheid

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014 (OAB) Verzameluitkering I&M

E6

Bodemsanering (excl. Bedrijvenregeling) 2005-2009

E6_2010

Bodemsanering (excl. Bedrijvenregeling) 20052009_Hernieuwde uitvraag 2010

E6B

Bodemsanering (excl. Bedrijvenregeling) 2005-2009 (SiSa tussen medeoverheden)

E7A

Innovatieprogramma Klimaatneutrale Steden (Proefprojecten)

Pagina 44

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bijlage 1 - SiSa-bijlage Nummer specifieke uitkering conform SiSa-bijlage 2012 E30 G1C_1

G1C_2

Specifieke uitkering

Financiële omvang in euro’s

Toelichting fout/onzekerheid

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

Quick wins binnenhavens Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Gemeentedeel 2012 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Totaal 2011 (Gemeenten inclusief deel gemeenschappelijke regelingen)

G2

Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB

G3

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)

G5

Wet Participatiebudget (WPB)

G7

Fout of onzekerheid

Verzameluitkering SZW

Pagina 45

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bijlage 1 - SiSa-bijlage Nummer specifieke uitkering conform SiSa-bijlage 2012

Specifieke uitkering

H1

Ministeriële regeling heroïnebehandeling

H10_2010

Brede doeluitkering Centra voor Jeugd en Gezin (BDU CJG)_Hernieuwde uitvraag 2008 tot en met 2011

Fout of onzekerheid

Financiële omvang in euro’s

Toelichting fout/onzekerheid

0

0

n.v.t.

0

0

n.v.t.

Pagina 46

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Bijlage 2 - Actuele ontwikkelingen Inleiding

In deze paragraaf schetsen wij een aantal actuele ontwikkelingen in uw sector, waarmee wij eveneens invulling willen geven aan onze natuurlijke adviesfunctie. Dit doen wij vanuit onze rol als accountant, waarbij wij tevens ontwikkelingen weergeven zoals die worden gesignaleerd door de diverse specialistengroepen binnen Ernst & Young (Advisory, Tax, IT). Wij hebben in het kader van onze controle deze actuele ontwikkelingen niet specifiek beoordeeld of toegepast voor uw organisatie, maar zijn vanzelfsprekend graag bereid met u van gedachten te wisselen over de mogelijke specifieke risico’s en gevolgen voor uw gemeente.

IT-ontwikkelingen Beveiliging van DigiD vraagt aandacht

Naar aanleiding van beveiligingsincidenten rondom DigiNotar en DigiD is in 2012 het beveiligingsassessment rondom DigiD aangekondigd. Inmiddels is enige tijd verstreken en zijn diverse gemeenten en leveranciers van gemeentelijke websites gestart met het inventariseren van de impact van de norm van Logius. Ernst & Young maakte onderdeel uit van de pilot die door VNG en KING is georganiseerd om de impact van de norm te bepalen en is sindsdien actief betrokken bij diverse gemeenten en gemeentelijke leveranciers. We zien echter dat inspanningen momenteel nog achterblijven wat het risico met zich meebrengt dat gemeenten niet tijdig een assessment hebben laten uitvoeren. Wij adviseren u op korte termijn de IST situatie te bepalen om vast te stellen waar u momenteel staat. Op die manier heeft u nog ruim de tijd eventuele verbeteringen door te voeren, voordat u zich laat toetsen tegen de norm. Ten aanzien van dit finale assessment adviseren wij u op korte termijn afspraken te maken met uw auditor.

Pagina 47

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Bring your own device

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Vele gemeenten denken momenteel na over invoering van Bring your own device. Bring your own device is het concept waarbij medewerkers gebruik maken van (computer)apparatuur die niet het eigendom is van de gemeente. Hierbij valt te denken aan de inzet van eigen smartphones of tablets. Indien de gemeente ervoor kiest bijvoorbeeld e-mail en agenda via deze persoonlijke apparatuur te ontsluiten, heeft dit impact op de beveiliging van de ontsloten informatie. Daarnaast spelen fiscale aspecten een rol indien u uw medewerkers een budget geeft voor de aanschaf van de apparatuur. Indien u met de Bring Your Own Device ontwikkeling bezig bent, wisselen wij graag een keer met u van gedachten om te voorkomen dat u onnodig risico loopt.

Fiscaliteiten Loonheffingen

Op het gebied van de loonheffingen zijn er diverse aandachtpunten voor uw gemeente. Allereerst betreft dit de invoering van de werkkostenregeling (WKR), uiterlijk per 1 januari 2014. Daar hoort meteen een aanvullende opmerking bij. Een op dit moment lopende discussie in politiek Den Haag kan er toe leiden dat de overgangsperiode voor invoering van de WKR wordt verlengd met één of twee jaar. Neemt niet weg dat, wanneer de WKR thans nog niet ingevoerd is, het wenselijk is te inventariseren welke gevolgen er zouden kunnen zijn. Afhankelijk van de uitkomst van de inventarisatie kan vanuit beleidsmatig oogpunt een betere beslissing genomen worden over het invoermoment en de mogelijk noodzakelijke aanpassingen in arbeidsvoorwaarden en/of administratie. Indien vervroegd afscheid wordt genomen van een of meerdere werknemers, dan is het wenselijk vóór het maken van afspraken daaromtrent, de gevolgen van de mogelijk van toepassing zijnde strafheffing (52% extra loonheffing) in kaart te brengen. Ook nonactiviteitsregelingen kunnen kwalificeren voor deze strafheffing. Hiermee worden kostbare verrassingen achteraf voorkomen. In de public sector zien we met regelmaat dat besloten wordt personeel af te stoten respectievelijk samen wordt gevoegd met andere partijen. Dan kan een vergelijk met andere arbeidsvoorwaarden wenselijk zijn om te bezien welke financiële consequenties verbonden zijn met een dergelijke operatie. Ook is een dergelijk vergelijk wenselijk om de betreffende werknemers een tenminste gelijkwaardig arbeidsvoorwaardenpakket te kunnen bieden. In voorkomende gevallen zijn wij graag betrokken bij de uitwerking van dergelijke projecten. Vanuit de flexibele arbeidsgedachte wordt met regelmaat personeel ingehuurd. Afhankelijk van de situatie (uitzenden, detacheren en/of ZZP’er) brengt dit eventuele heffingsrisico’s en/of aansprakelijkheidsrisico’s met zich mee. Het is in alle gevallen goed om vooraf de mogelijke heffingsgevolgen in beeld te hebben en maatregelen te treffen om de aansprakelijkheid te beperken/voorkomen. De fiscale aandacht voor (bestel-)auto’s is de afgelopen jaren sterk toegenomen. De bewijslast om heffingsgevolgen van het eventuele privégebruik te voorkomen luistert nauw. Dit impliceert dat bij het gebruik van (bestel-)auto’s het wenselijk is dat er procedures zijn die eventuele heffingsverplichtingen voorkomen. Het kan daarbij overigens ook gaan om auto’s waarvan primair gedacht wordt dat er geen heffingsverplichtingen spelen.

Pagina 48

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Afschaffing Btwcompensatiefonds gaat niet door

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Recentelijk heeft het Rijk met de medeoverheden het financieel akkoord gesloten. Onderdeel van het financieel akkoord is dat het Rijk zal afzien van de afschaffing van het BTW-compensatiefonds. Met het handhaven van het BTW-compensatiefonds wordt tegemoetgekomen aan de wens van gemeenten en provincies die grote bezwaren hadden tegen de afschaffing van het Btw-compensatiefonds. Deze bezwaren zijn met name ingegeven doordat de overgang naar een regime zonder compensatie allerlei complicaties met zich brengt. De aangekondigde bezuiniging van jaarlijks € 550 mio die gekoppeld was aan de afschaffing van het BTW-compensatiefonds zal evenwel gewoon doorgang vinden. Daarnaast worden gemeenten en provincies door de introductie van een gemaximeerd bedrag aan te compenseren btw in hun mogelijkheden tot compensatie beperkt. Wanneer het plafond in enig jaar wordt overschreden, vindt er een aanzuivering plaats ten laste van het Gemeente- respectievelijk het Provinciefonds. Wanneer gemeenten en provincies minder compenseren dan het vastgestelde plafond wordt de besparing toegevoegd aan het Gemeente- respectievelijke het Provinciefonds. De verdeling van de korting alsmede de toevoeging aan het Gemeente- dan wel het Provinciefonds vindt plaats overeenkomstig de omvang waarmee de individuele gemeenten en provincies btw hebben gecompenseerd. Door de beperking van de compensatie en de structurele bezuinigingsdoelstellingen die daarnaast gelden, hebben gemeenten en provincies er in de toekomst belang bij om btw-heffing op hun inkopen te verminderen/voorkomen. Wij zien goede mogelijkheden om ter zake van de bepaalde activiteiten de btw-druk voor uw gemeente aanzienlijk te beperken: ►Samenwerkingsverbanden van compensatiegerechtigde lichamen die momenteel btw aan de deelnemende gemeenten berekenen, kunnen door gebruik te maken van een btw-vrijstelling btw-druk op hun diensten beperken. ►Gemeenten kunnen met nauw gelieerde entiteiten (stichtingen of bv’s) onder omstandigheden een fiscale eenheid vormen, zodat wordt voorkomen dat op de prestaties van deze gelieerde entiteit voor de gemeente of provincie btw in rekening wordt gebracht. ►In de sfeer van de samenwerking met projectontwikkelaars en woningcorporaties bij de ontwikkeling van bestemmingsplannen afspraken over het openbaar gebied anders vorm te geven. ►Ten aanzien van de exploitatie van zaal- en vergaderruimten in multifunctionele accommodaties hebben gemeenten op basis van recente jurisprudentie ruimere mogelijkheden om een belaste exploitatie en daarmee aftrek van btw op kosten en investeringen te effectueren.

Pagina 49

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Indien één of meerdere van bovenstaande onderwerpen binnen uw gemeente speelt adviseren wij u de mogelijkheden om de btw-druk te verminderen nader te onderzoeken. Daarnaast verdient het aanbeveling om te inventariseren of de exploitatie van andere onroerende zaken binnen uw gemeente in de btwheffing zijn betrokken, waardoor aftrek van btw wordt gegenereerd. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan de verhuur van sportaccommodaties, de belaste exploitatie van monumentale gebouwen en de optie voor een met btw belaste verhuur wanneer de huurder gerechtigd is tot aftrek van btw.

Uitbreiding vennootschapsbelastingplicht overheidsbedrijven

Uw gemeente is niet onderworpen aan de vennootschapsbelasting. In mei 2012 heeft de staatssecretaris van Financiën in zijn ‘Notitie Belastingplicht Overheidsbedrijven’ echter aangekondigd: (i)alle indirecte overheidsbedrijven integraal te willen belasten voor de vennootschapsbelasting; en (ii)overheden te willen verplichten hun concurrerende activiteiten in te brengen in een (belaste) BV of NV. Tevens heeft de staatssecretaris aangekondigd een consultatieronde te zullen houden in het kader van de vormgeving van de regeling. In deze consultatieronden zal met onder meer de overige ministeries, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg en de Unie van Waterschappen worden overlegd. Deze consultatieronde is in januari 2013 van start is gegaan. Aangenomen wordt dat de beoogde ingangsdatum van de nieuwe regeling 1 januari 2014 is. Voor uw gemeente zou de voorgenomen regeling kunnen betekenen dat zij specifieke activiteiten zou moeten afzonderen in een afzonderlijke (belaste) rechtspersoon.

Pagina 50

Lees meer

Gemeente Nijmegen Uitkomsten controle en overige informatie 2012 Terug

Inhoudsopgave

Uitkomsten

Uitbreiding vennootschapsbelastingplicht overheidsbedrijven

Resultaat 2012

Bevindingen

Aandachtspunten

Uitvoering

Bijlagen

Wij raden u aan om in de komende periode de te verwachten impact van de voorgenomen wijzigingen in beeld te krijgen. Dit stelt u in staat waar mogelijk tijdig op de beoogde wijzigingen te anticiperen ten. Ook adviseren wij u een strategie te bepalen voor de behartiging van uw belangen tijdens de geplande consultatie-ronde van de staatssecretaris. Zo kan het bijvoorbeeld raadzaam blijken de juridische structuur of de wijze van financiering van uw gemeente aan te passen. Ook zal nadrukkelijk aandacht moeten worden geschonken aan de zakelijkheid van opbrengsten- en kostentoerekening tussen de verschillende activiteiten onderling.

Pagina 51

Lees meer

G E M E E N T E

Bestuurskwaliteit Bestuursagenda

Ijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mall [email protected]

Aan de gemeenteraad van Nijmegen

Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen

Datum

Ons kenmerk

Contactpersoon

25-04-2013

BK20/13.0006547

Karin Homan

OndenA/erp

Datum uw brief

Doorkiesnummer

Burgerjaarverslag 2012

(024)3292383

Geachte leden van de Raad, Hierbij ontvangt u het Burgerjaarverslag 2012. Met het burgerjaarverslag informeert het bestuursorgaan burgemeester de Nijmeegse burgers over de kwaliteit van de gem eente! ijl<e dienstverlening en de processen van burgerparticipatie. Daarnaast bevat het verslag informatie over l^lachten en bezwaren. Het burgerjaarverslag is beknopt opgezet. W e publiceren het burgerjaarverslag op nijmegen.nl en we maken de burgers attent op het verschijnen van het burgerjaarverslag met een bericht op de reguliere gemeentepagina's in de Brug. Aan het verslag op onze site wordt nog een aantal foto's toegevoegd.

Hoogachtend, de Burgemeester van Nijmegen,

drs. H.M.F. Bruls

vww.nijmegen.nl

brief raad.doc

Burgerjaarverslag 2012

1

Voorwoord In het Burgerjaarverslag 2012 laat de gemeente Nijmegen zien wat ze voor u doet op het gebied van dienstverlening en wat we samen met u doen als het gaat om bijvoorbeeld de ontwikkeling en het beheer van uw wijk. Het is voortdurend onze ambitie om de dienstverlening te verbeteren. Want iedereen wil dienstverlening die snel is en op maat. We willen inwoners ook - daar waar mogelijk - betrekken bij de voorbereiding en uitvoering van ons beleid. Actief burgerschap is voor ons een belangrijk onderwerp. Ik ben blij om daar goede voorbeelden van te zien in de stad. Op 21 mei 2012 ben ik aangetreden als burgemeester van Nijmegen. In de maanden daarvoor was Wim Dijkstra burgemeester van Nijmegen. Als u na het lezen van het Burgerjaarverslag vragen of opmerkingen heeft: reacties zijn van harte welkom.

Hubert Bruls Burgemeester van Nijmegen

April 2013

2

Dienstverlening In 2012 hebben we weer hard gewerkt aan de verbetering van onze dienstverlening. Speerpunten daarbij zijn het klantvriendelijk en efficiënt inrichten van de gemeentelijke werkprocessen en het uitbreiden van onze digitale dienstverlening. Ook hebben we vorig jaar een deel van onze standaardbrieven aan burgers herschreven. Dienstverlening en klanttevredenheid Eens in de twee jaren meten we in de Stadswinkel en in Steunpunt Dukenburg de klanttevredenheid. In 2012 is opnieuw onderzoek gedaan en we scoren een ruime 8. Nijmegen deed weer mee aan de landelijke benchmark Publiekszaken. Het TNS Nipo voerde een klanttevredenheidsonderzoek uit in de Stadswinkel. Met dit onderzoek behaalden we een 7,6. Telefonische dienstverlening Het aantal telefoontjes is in 2012 met 12,6% toegenomen ten opzichte van 2011. De toename en fluctuatie van het aantal telefoontjes is een gevolg van incidenten (technische storing, problemen rondom de parkeerautomaten in het begin van het jaar en een verhoogde druk op de afspraken door het vervallen van de kindbijschrijvingen). Hierdoor kwam in het eerste half jaar het beoogde servicelevel (80% van alle externe telefoongesprekken wordt binnen 30 seconden beantwoord) zwaar e

onder druk te staan. In de 2 helft stabiliseerde het aanbod met uitschieters in oktober en november. Over het hele jaar is een servicelevel van 72% behaald bij een aanbod van 255.048 telefoontjes. In de e

2 helft van het jaar werd de norm van 80% beantwoorden binnen 30 seconden gerealiseerd.

In 2012 zijn er twee onderzoeken geweest naar onze telefonische dienstverlening. 1. De landelijke benchmark Publiekszaken voerde een klanttevredenheidsonderzoek uit. We behaalden een 7,2 als klantwaarderingscijfer. 2. Een extern bureau voerde een kwaliteitsmeting uit. Van 200 telefonische contacten met 14024zijn de kwantitatieve en kwalitatieve aspecten geregistreerd. Als uitkomst werd een 8 gescoord. Het percentage tijdig afgehandelde berichten bedraagt over 2012: 79,4%. Fysieke dienstverlening In 2012 zijn 5.000 Nijmegenaren aangeschreven om erop te wijzen dat na 26 juni 2012 de kindbijschrijving in het paspoort verviel. Dit leidde tot een toename van de klanten in de eerste drie kwartalen. De wachttijden in de Stadswinkel en het Steunpunt Stadswinkel namen hierdoor toe. We organiseerden extra avondopenstellingen en we zetten extra mankracht in om al deze aanvragen, naast de reguliere zomerpiek, af te handelen.

3

De norm om 80% van de klanten binnen 15 minuten te helpen is net gehaald. Klanten die op vrije inloop en op afspraak binnenkwamen, wachtten wat langer dan in 2011. De versobering van onze dienstverlening heeft hierbij ook meegespeeld. Vanaf 1 oktober 2012 kan men aan de balie Publieksdienstverlening ook terecht voor Gevonden Voorwerpen. Versobering dienstverlening In 2011 is besloten om, onder druk van de bezuinigingen, de dienstverlening in de Stadswinkel te versoberen. Per 1 januari 2012 is die versobering ingevoerd en sindsdien werkt de Stadswinkel in de middag alleen nog maar op afspraak. Het Steunpunt Stadswinkel is beperkter geopend op de dinsdag en de vrijdag en in de middag alleen op afspraak. In de hal van de Stadswinkel is er één informatiebalie. Voorheen was er één servicebalie op de begane grond en één balie Open Huis op de e

1 etage. De mogelijkheid voor ouders om de geboorte van hun kind aan te geven in het UMC St. Radboud en het CWZ vervalt in 2013. Begrijpelijke brieven aan burgers, bedrijven en organisaties Begin 2012 is het project Algemeen Begrijpelijk Nijmeegs gestart. De gemeente Nijmegen wil namelijk graag helder en in frisse taal communiceren naar burgers, bedrijven en organisaties. De gemeentelijke standaardbrieven stralen dat echter niet altijd uit en ze worden daarom herschreven in begrijpelijke taal. In november 2012 is de speciale leesgroep ABN op Facebook van start gegaan. Via de leesgroep vragen we aan onze burgers om te beoordelen of de herschreven brieven inderdaad begrijpelijk zijn geworden. De reacties van de leesgroep zijn positief, opbouwend en zeer nuttig! Ondanks alle zorg tijdens het herschrijven blijkt dat we onbedoeld soms nog steeds jargon gebruiken. Dat wordt met hulp van onze “Facebookburgers” nu gecorrigeerd. Bel- & herstellijn, en nu ook een ‘app’ Met onze bel- & herstellijn willen we burgers een laagdrempelige mogelijkheid bieden om meldingen over de openbare ruimte in te dienen. In 2012 hebben we 14.000 meldingen ontvangen die we in 80% van de gevallen binnen 5 werkdagen hebben opgelost of teruggemeld. Bij een toename met 2.000 meldingen ten opzichte van 2011 zijn 10% meer meldingen op tijd afgewikkeld. Daarnaast hebben we in 2012 hard gewerkt aan een ‘app’ waarmee burgers bel & herstelmeldingen kunnen doorgeven met hun smartphone. Ze kunnen daar meteen een foto van het probleem bijvoegen en worden op de hoogte gehouden over de voortgang. De ‘app’ is begin 2013 in gebruik genomen. Minder regels, meer gemak! In 2012 zijn we gestart met het project ‘Dienstverlening horeca’. De wens was om de regeldruk bij horecaondernemers te verminderen en de doorlooptijd van de aanvraag horecavergunning te versnellen. We hebben hierbij gebruik gemaakt van werksessies, waarbij de ervaringen van de betrokken ambtenaren, maar ook van de Kamer van Koophandel en de ondernemers zelf, als input hebben gediend voor de verbetering van het vergunningenproces.

4

Het project heeft geresulteerd in een Horeca Actie Team (HAT), bestaande uit ambtenaren van de verschillende afdelingen. Het HAT draagt zorg voor een gezamenlijke intake van de aanvraag. Tevens bezoekt dit team, indien nodig, het horecapand om de aanvrager een advies op maat te kunnen geven. Inmiddels worden de resultaten van de nieuwe aanpak zichtbaar: het vertrouwen van de ondernemers in de gemeente begint te groeien en de aanvragen worden sneller behandeld. Een doorlooptijd van 4 weken is daarbij al haalbaar gebleken. Politieke avond volgen via website De Politieke Avonden (vergadering gemeenteraad) zijn live te volgen via internet. Ruim 7.500 belangstellenden hebben in 2012 een vergadering live gevolgd via www.nijmegen.nl. Daarnaast zijn de uitzendingen nog zo’n 2.600 keer teruggekeken of beluisterd. Nieuws over de gemeenteraad Iedereen kan het laatste nieuws over de gemeenteraad vinden op www.nijmegen.nl/gemeenteraad. In 2012 is de homepage van de website van de gemeenteraad vernieuwd en is de navigatiestructuur aangepast, zodat bezoekers makkelijker hun weg kunnen vinden. Ook is er een digitale nieuwsbrief van de gemeenteraad, die maandelijks wordt verstuurd. Deze nieuwsbrief heeft zo’n 1.000 abonnees. Daarnaast publiceert de raad elke twee weken nieuwsartikelen in de lokale weekkrant De Brug. Sinds het voorjaar van 2011 heeft de raad een eigen twitteraccount: @Raadnijmegen. De griffie beheert dit account, dat inmiddels zo’n 500 volgers heeft. De volgers worden op de hoogte gehouden van de Politieke Avonden en andere activiteiten van de raad. Bureau Sociaal Raadslieden De medewerkers van bureau Sociaal Raadslieden geven dagelijks juridisch advies en informatie aan inwoners van Nijmegen over uiteenlopende onderwerpen. Naast advies en informatie bestaat de dienstverlening uit bemiddeling, schrijven van brieven en bezwaarschriften en (digitaal) invullen van aanvragen en wijzigingen op het gebied van belastingen en toeslagen. In 2012 werden 4.872 adviesgesprekken gevoerd, waarin 9.146 vragen werden behandeld. Van de gesprekken vond 78% op spreekuur plaats en 22% telefonisch. Het aantal vragen per klant is verder toegenomen, en er is vaker samenhang tussen de verschillende vragen die werden gesteld. De meeste vragen werden gesteld over belastingen (24%), gevolgd door uitkeringen (21%) en wonen (21%). Het aantal vragen over huur- en zorgtoeslag, over schulden en beslag op het inkomen blijft de laatste jaren toenemen. De toeslagen zijn voor mensen met een laag inkomen erg belangrijk, ze kunnen daarmee de vaste lasten betalen. Als deze toeslagen wegvallen zijn de gevolgen groot. Vrijwel meteen ontstaan achterstanden, die ook bij later herstel van de toeslagen moeilijk zijn weg te werken. Vaak zijn er in de tussenliggende periode incassokosten bijgekomen, zodat er uiteindelijk toch schulden resteren.

5

In het najaar van 2012 besloot de gemeenteraad dat bureau Sociaal Raadslieden blijft bestaan. Het eerdere voornemen om het hele bureau weg te bezuinigen is losgelaten, omdat duidelijk is dat de Sociaal Raadslieden een belangrijk vangnet zijn voor juridische problematiek. De Sociaal Raadslieden gaan op termijn wel als backoffice fungeren en behandelen dan alleen op verwijzing van het maatschappelijk middenveld complexe juridische problemen. Regionaal Archief Nijmegen In de studiezaal van het Regionaal Archief zijn in 2012 5.650 bezoeken inhoudelijk ondersteund. Er werden ruim 1.000 scholieren en studenten ontvangen. In samenwerking met andere instellingen zijn educatieve programma’s aangeboden aan scholen voor basis- en voortgezet onderwijs. Het Regionaal Archief leverde in 2012 een inhoudelijke bijdrage aan tal van manifestaties, evenementen en tentoonstellingen. Belangrijke manifestaties waren de “24 uur van de Nijmeegse Geschiedenis”, de Open Monumentendag en tentoonstellingen in Museum Het Valkhof en het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis. Daarnaast is inhoudelijke medewerking verleend aan ongeveer 60 (populair-)wetenschappelijke publicaties, onder andere publicaties in de Gelderlander, het "Gelderland boek” en “Nijmegen in kleur”. Er werd een bijdrage geleverd aan lokale en nationale TV-programma’s (onder andere "Verborgen Verleden") en actief geparticipeerd in een aantal besturen van lokale historische organen. In 2012 is er veel tijd en energie besteed aan de verdere verbetering van de Digitale Studiezaal, waarbij de klant in één keer kan zoeken naar foto's, films, boeken, krantenartikelen of indexen met gegevens over personen. Het aantal bezoekers van de website van het Regionaal Archief is toegenomen tot 190.000. Omgevingsvergunning De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) voorziet in het afgeven van één vergunning in plaats van verschillende bouw-, milieu-, inrit- of kapvergunningen. Via het digitale landelijke Omgevingsloket kunnen burgers en bedrijven op elk door hen gewenst moment een aanvraag indienen. De gemeente verzorgt de coördinatie tussen de verschillende aanvraagonderdelen en overheden. In 2012 verleende de gemeente 1207 Wabo-beschikkingen. Bij 9 aanvragen hebben we de wettelijke termijn overschreden en zijn de vergunningen van rechtswege verleend.

6

Burgerparticipatie De relatie tussen overheid en bewoners verandert. De overheid doet op meer terreinen een stapje terug en er wordt vaker een beroep op burgers gedaan om zelf initiatief te nemen en medeverantwoordelijkheid te dragen voor de kwaliteit van de leefomgeving. Die grotere zelfredzaamheid is een belangrijk thema in het coalitieakkoord. Participatie in de wijken In de stadsdelen hebben we in het afgelopen jaar sterke staaltjes van bewonerskracht gezien. In Dukenburg formuleren en realiseren bewoners hun toekomstdromen voor hun eigen wijk. Veel van die dromen hebben als rode draad "elkaar ontmoeten en netwerken opbouwen", met speciale aandacht voor jongeren en allochtonen. Gelukkig zien we in de wijken ook initiatieven vanuit deze groepen ontstaan, bijvoorbeeld de initiatiefgroep iftar in het Willemskwartier. Deze initiatiefgroep organiseerde een geslaagde iftar (maaltijd tijdens de ramadan) voor alle bewoners uit de wijk. De betrokkenheid van bewoners bij hun wijk neemt toe. In enkele accommodaties is een begin gemaakt met zelfbeheer door bewoners. ZZP-ers verenigen zich en bewoners nemen steeds meer eigen initiatief in het realiseren van hun dromen en wensen, zoals bij de herinrichting van het Sparterrein en het Teerplein in Oud-West en de moestuin in de Aldenhof. Het project “Lindenholt maakt geschiedenis” zorgde voor een positieve impuls aan het imago van dit stadsdeel. In het centrum namen bewoners uit de werkgroep drugsoverlast het initiatief om te overleggen over het straatdealen in en rond het Kronenburgpark. Na het plaatsen van camera’s is de overlast flink verminderd. In Zuid zijn bewoners actief als gastheer en gastvrouw in het Hart van Hatert. In Grootstal en Hatertse Hei hebben bewoners de handen in elkaar geslagen om buurttuintjes te realiseren. Een interessante ontwikkeling op het terrein van participatie is mijnbuurt.je. Dit online communicatieplatform is gestart in Oost, Lindenholt en Oud-West. Al deze voorbeelden laten zien dat bewoners heel veel zelf kunnen en willen doen. Wijkenkaravaan In de week van 13 tot en met 21 september trok de Wijkenkaravaan door alle stadsdelen van Nijmegen. Doel hiervan was om samen met bewoners, organisaties en ondernemers input te geven aan de stadsvisie Nijmegen naar 2020 en om toekomstagenda’s voor de wijken te maken. Onderwerp van gesprek: de toekomst van de wijken en de stad. Wat zijn de wensen en ideeën voor 2020 en welke bijdrage kunnen mensen daaraan zelf leveren? Op allerlei locaties vonden straatinterviews plaats: bij winkelcentra, scholen, op de markt en andere plekken waar veel mensen samen komen. We spraken met mensen die vaak ondervertegenwoordigd zijn in traditionele wijkoverleggen zoals allochtonen, werkenden, ondernemers, jongeren, ouderen, jonge gezinnen en mindervaliden. We organiseerden bijeenkomsten voor zzp-ers, ontmoetingen in verzorgingshuizen, activiteiten op scholen en in de Moskee. Daarnaast waren er elke avond debatbijeenkomsten rondom thema’s zoals duurzaamheid, groen, ruimtelijke ontwikkelingen, zorg etc.

7

Dit alles heeft geleid tot een top 10 van thema’s vanuit de wijken die variëren van ‘vinden en verbinden’ (netwerken, wijkwebsites), contacten binnen de wijk, tot het vereenvoudigen van regels en het zorgen voor elkaar binnen kleinschalige verbanden. Voorzieningenhart De Biezantijn In het Waterkwartier wordt midden in de wijk, op een complexe binnenstedelijke locatie, een voorzieningenhart gebouwd dat bestaat uit een wijkcentrum met daarbovenop 30 zorgappartementen en daarnaast een brede basisschool. De opening vindt plaats in de zomer van 2014. Het voorzieningenhart wordt nadrukkelijk in samenwerking met de buurtbewoners en de gebruikers gerealiseerd. Zo heeft men meegedaan aan de architectenselectie. Het gebruikersoverleg met daarin o.a. wijkvereniging, school, corporatie, kinderopvang, bibliotheek en gemeente heeft het programma van eisen bepaald. Ook praat men mee over de inrichting van de binnen- en buitenruimte. Gekozen is voor zo veel mogelijk groen in de buitenruimte en voor tastbare herinneringen aan de geschiedenis van het Waterkwartier binnen het gebouw. Voor de begeleiding van de planologische procedure is een klankbordgroep samengesteld. Gedurende diverse fases in het project zijn informatie-avonden gehouden. Deze intensieve participatie heeft ertoe geleid dat de procedure zonder bezwaren is verlopen. Een breed samengestelde programmaraad werkt aan een programma-aanbod dat aansluit op de wensen in de wijk. De naam De Biezantijn is bedacht door een wijkbewoner en gekozen na een stemming binnen de wijk. Social media De gemeente Nijmegen ziet sociale media als één van de kanalen voor communicatie en participatie met haar inwoners. Het gebruik van Facebook en Twitter in Nederland is ook in 2012 sterk gestegen, wat te merken was aan het toenemende aantal fans/followers en de interactie bij de reeds bestaande gemeentelijke accounts, zoals die van de wijken. Het twitteraccount @gem_nijmegen groeide sterk door tot bijna 7000 volgers. Omdat de gemeente met zogenaamde webcare op tweets over de gemeente Nijmegen reageert, is de interactie toegenomen. Het account @naarnijmegen, met specifieke informatie over de bereikbaarheid van Nijmegen, groeide ook gestaag tot 2500 volgers. Automobilisten ontvangen nuttige realtime informatie over de toestand van de wegen, of het nu onverwachte files betreft of gladheidswaarschuwingen.

In 2012 werd de gemeentelijke Facebookpagina gelanceerd. In een jaar tijd zijn er maar liefst duizend mensen ‘fan‘ geworden van Nijmegen, waardoor het meteen één van de grootste gemeentelijke pagina’s van Nederland is geworden. Gemiddeld plaatste de gemeente er één bericht per dag op, vaak met foto, met aandacht voor wat de gemeente doet, maar ook voor wat anderen voor de stad doen. De stijl van de pagina is passend bij die van Facebook: informeel, persoonlijk, met ruimte voor ‘feel-good’ berichten en met levendige interactie met de fans tot gevolg.

8

Een bijzonder onderdeel is de Facebookgroep ABN: Algemeen Begrijpelijk Nijmeegs. Daarin beoordelen en verbeteren inwoners van Nijmegen verschillende brieven die de gemeente aan de inwoners stuurt. Op de in 2012 vernieuwde homepage van www.nijmegen.nl zijn de social media nu duidelijk te vinden onder de kopjes ‘Praat mee’ en ‘Volg ons’, die leiden naar een overzichtspagina met alle social media accounts en internetfora van de gemeente. Die homepage is overigens ook een product van participatie, omdat Nijmegenaren een eigen foto voor die pagina kunnen inzenden via de social media fotosite Flickr. Wekelijks kiest de websiteredactie een mooie foto uit de inzendingen. Wijkaanpakprogramma’s In diverse aandachtsgebieden in de stadsdelen zijn Wijkaanpakprogramma’s (WAP’s) opgesteld. Wijkbewoners en betrokken wijkpartijen zoals woningcorporaties, politie, scholen, zorg- en welzijnsinstellingen en ondernemers zijn als actieve partners belangrijke mede-opstellers van deze WAP’s. Alle actief betrokken partijen brengen hun plannen en wensen samen om ook gezamenlijk verantwoordelijkheid te dragen voor prioritering en uitvoering hiervan. In 2012 zijn WAP’s voor Heseveld, Wolfskuil, Biezen, Zwanenveld, Voorstenkamp, Gildekamp en Meijhorst gerealiseerd. Actief burgerschap en burgerparticipatie in de wijken Bewoners en ondernemers werden in 2012 actief betrokken bij het beheer van de openbare ruimte. De wijkbeheerplannen werden zoals ieder jaar geactualiseerd en inwoners worden op de hoogte gehouden van de voortgang van het afgesproken werk. In het wijkbeheerplan staan de plannen voor het onderhoud en het beheer van de komende jaren. Bewoners en ondernemers kunnen hierbij de aandachtspunten en wensen voor hun wijk meegeven. Om de wijkbeheerplannen up to date te houden zijn in alle wijken weer wijkschouwen georganiseerd. Tijdens zo’n wijkschouw gaan bewoners en ondernemers samen met hun wijkbeheerder door de wijk om de aandachtspunten aan te wijzen. In totaal hebben circa 350 bewoners deelgenomen aan de wijkschouwen en wijkbeheerplanbijeenkomsten. We houden de bewoners op de hoogte van de afgeronde werkzaamheden en de plannen voor het nieuwe jaar door middel van een voortgangsrapportage die begin van het jaar huis-aan-huis wordt verspreid. Arenagesprekken Er waren vorig jaar zes arenagesprekken over de beleving van de openbare ruimte. Aan de hand van foto’s konden de bewoners de openbare ruimte beoordelen op een aantal onderdelen zoals schoon, toegankelijk, veilig en mooi. Met de arenagesprekken krijgen we direct zicht op de beleving van de openbare ruimte door de bewoners die deze openbare ruimte iedere dag gebruiken. De gemeente kiest de rol van toehoorder en komt zo echt in contact met de wensen van de bewoners.

9

Nieuw beleid Voor het beheer van de Openbare Ruimte zien we actief burgerschap als een belangrijke pijler. Daarom is bij het ontwikkelen van het beleidsplan ‘Geef ze de (openbare) ruimte” gebruik gemaakt van een digitaal stadspanel. De inwoners werd in een digitale enquête gevraagd naar de mening en de eigen deelname in het beheer van de openbare ruimte. Inwoners blijken in grote mate bereid om mee te denken over de inrichting en het beheer van de openbare ruimte. Steeds meer is er ook de wens om daadwerkelijk te willen participeren in dit beheer. Ook voor het opstellen van het nieuw afvalbeleid hebben we eerst een digitale meningspeiling gedaan. De meningspeilingen lieten een bijzonder hoge respons zien, wat duidelijk maakt dat deze onderwerpen de burgers aanspreken. De inwoners van Nijmegen scheiden graag en goed hun afval. Daarmee zorgen ze voor duurzaam hergebruik van de grondstoffen uit hun afval. Dit werd dan ook het uitgangspunt voor het nieuwe afvalbeleid. De plannen voor verbetering van de afvalinzameling werden in het onderzoek zonder meer onderschreven. Schone wijken We hebben meegedaan met de landelijke opschoondag. Daarnaast hebben verschillende lokale opschoonacties plaatsgevonden op initiatief van bewoners zelf, van de woningbouwcorporaties en van de gemeente. In het najaar hielpen alle bewoners weer mee met het opruimen van bladafval. Hiervoor werden in de wijken bladkorven geplaatst die wekelijks werden geleegd. En in de winter waren veel bewoners en ondernemers in de weer met de sneeuwschep om hun stoep toegankelijk te maken na sneeuwval. In het nieuwe beleid voor gladheidsbestrijding worden burgers opgeroepen om hun eigen stoep en zo nodig die van hun buren, begaanbaar te houden. De gemeente faciliteert gemeenschappelijk georganiseerde acties om gladheid te bestrijden door zoutkisten te verstrekken. Nijmegen kent een systeem van buurtranger-teams. Een buurtranger-team is een groep mensen die ervoor zorgt dat een buurt schoon blijft. De teams gingen op gezette tijden in de hun toegewezen straat, buurt of wijk aan de slag om het zwerfvuil op te ruimen. Een belangrijk karwei, want zwerfvuil is vaak het begin van een neerwaartse spiraal als het gaat om de leefbaarheid van een gebied. Zwerfvuil opruimen heeft dus een preventieve werking. Participatiekaart Op www.participatiekaart.nl staat een online stadskaart waarop de participatieprojecten zijn te zien waarmee bewoners en ondernemers zich inzetten voor een schone, hele en veilige openbare ruimte. Zo zijn in Nijmegen verschillende natuurspeeltuinen gerealiseerd waarvoor groepen bewoners zelf het reguliere onderhoud en beheer uitvoeren. Het aantal burgerinitiatieven op de kaart is gegroeid tot 93.

10

Collegebezoeken In 2012 bezocht het college vijf wijken en sprak daar met bewoners, ondernemers en beroepskrachten. In Neerbosch-Oost richtte het bezoek zich op onderwerpen die aansluiten bij het kansenboek van de wijk. Dit waren: een laagdrempelig advies/informatiepunt in de wijk (De Opmaat), het verbeteren van de uitstraling van het winkelcentrum en het beter benutten van diverse voorzieningen in de wijk voor ontmoeting.

In het Willemskwartier stond het thema diversiteit en vernieuwing centraal. Het voorzieningenhart ’t Hert staat hier symbool voor. Andere onderwerpen die tijdens de fietstocht aan de orde kwamen, waren: voortgang van de herstructurering en renovatie, gebruik van Cruyff Court en Beetsplein, bewonersactiviteiten, overlast, zelfbeheer en contacten tussen bewoners. De wijk Hatert was het eerste wijkbezoek waaraan burgemeester Bruls mee deed. Vanuit basisschool De Klumpert kreeg het college een rondleiding langs recente fysieke wijkvernieuwing en het nieuwe Mual-park. Maar ook veiligheid en het sociale wijkteam kregen ruimschoots aandacht. Tenslotte werd teruggekeken op de krachtwijkaanpak van de laatste vier jaren en vooruitgekeken naar de toekomst. Op de Hatertse Hei ging het college in gesprek met bewoners en organisaties over verbindingen. Verbindingen tussen de wijkraad, jongeren, culturele en religieuze instellingen. Ook ging het over de pilot rondom zelfbeheer van De Mix. Het college werd rondgeleid door enthousiaste leden van de wijkraad en door een aantal jongeren. Centraal in het wijkbezoek stond het thema ontmoeting en de eigen identiteit van Hatertse Hei.

De laatste wijk die het college in 2012 bezocht, was Malvert. In wijkcentrum De Turf kreeg het college een toelichting op de wijkmonitor, de ontwikkelingen van het maisonettegebied, de gezamenlijke acties van de wijkpartners en is er gediscussieerd over de gewenste koers in Malvert. Het college bezocht ook het winkelcentrum en de Orangerie en ging in gesprek met ondernemers en bewoners. Onderwerpen: vergroten van de aantrekkelijkheid, creatief gebruik van leegstaande winkels en gebruik van voorzieningen door bewoners van de Orangerie.

11

Raadsleden als volksvertegenwoordigers De raad is in 2012 weer twee keer op wijkbezoek geweest: in het voorjaar naar Nijmegen Noord en in het najaar naar stadsdeel Dukenburg. Tijdens deze bezoeken nam de raad een kijkje bij diverse projecten in de wijken en maakten raadsleden kennis met veel betrokken inwoners. Daarnaast maakten raadsleden onder andere een stadstour langs ruimtelijke projecten in het Waalfront.

In het voorjaar van 2012 zijn diverse raadsleden en fractievolgers op ‘stage in de stad’ geweest. Door een dagje mee te draaien op de werkvloer bij een organisatie in de stad, maakten zij kennis met het werk van deze organisaties en hun medewerkers.

Bewoners kwamen ook naar het Stadhuis. Tijdens de Politieke Avond hebben 210 mensen hun mening gegeven over een onderwerp op de agenda. Raadsleden en griffiemedewerkers verzorgen ook regelmatig voorlichting aan scholen. Leerlingen van diverse onderwijsinstellingen (zowel HBO, ROC als voortgezet onderwijs) kregen een presentatie over de raad, een rondleiding door het Stadhuis of debatteerden over zelfgekozen onderwerpen in de raadzaal. Verkiezingen Op 12 september 2012 vond er een extra verkiezing plaats voor de Tweede kamer. Voor deze Kamerverkiezing kwam 75% van de Nijmegenaren naar de stembus. Net als landelijk was dat een kleine daling in vergelijking met de opkomst van 2 jaar geleden (toen 76%). Het opkomstpercentage in Nijmegen is hoger dan in Nederland, waar in totaal 73% van de stemmers naar de stembus toog. Ook bij deze verkiezingen werd met het rode potlood gestemd.

12

Klachten en bezwaren In 2012 behandelde de gemeente 267 klachten. Net als in 2011 gingen de meeste klachten over onzorgvuldige dienstverlening. We slaagden erin om 90% van de klachten binnen de wettelijke termijn af te handelen. Dat is ruimschoots meer dan de doelstelling van minimaal 80%. Minder dan 2% van de klachten werd gegrond verklaard. In 2011 was dat 2,7%. We streven er naar om zoveel mogelijk klachten minnelijk af te handelen. Dat wil zeggen dat de klacht wordt opgelost of afgehandeld zonder dat de burger nog behoefte heeft aan een formele beslissing op zijn klacht. In 2012 is ruim 74% van de klachten op een minnelijke wijze afgehandeld. We handelden verder 1315 bezwaren af (bezwaren belastingen uitgezonderd), waarvan 70% binnen de wettelijke termijn, conform onze doelstelling. Ook de doelstelling van maximaal 18% gegrond verklaarde bezwaren haalden we. Dit percentage bedroeg ruim 16%. In 2011 was dat nog 19%. Ook bij de afhandeling van bezwaren wordt een toenemend accent gelegd op een informele afhandeling. Daarbij staan snel reageren naar de burger en een klantvriendelijke dienstverlening centraal.

13

Ingekomen stuk D12 (PA 15 mei 2013)

Financiën Concern Financiën

Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering no 47 Aan de gemeenteraad van Nijmegen Aanwezig: Voorzitter Wethouders Gemeentesecretaris Datum Communicatie

23 april 2013 Verslag

Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail [email protected]

Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Th. de Graaf P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer P. Eringa Ons kenmerk Contactpersoon A. Kuil FA20/13.0006226 Peggy van Gemert M. Sofovic

Onderwerp

Datum uw brief

Accountantsverklaring bij de stadsrekening 2012

Direct telefoonnummer

0629189392

Geachte leden van de Raad,Aldus vastgesteld in de vergadering van:

Wij stuurden u een voorstel tot vaststelling van de stadsrekening 2012. In dit raadsvoorstel staat dat de accountant een goedkeurende verklaring heeft afgegeven. Om misverstanden te voorkomen nog de volgende aanvullingen.

De voorzitter,

De secretaris,

Rondom de opstelling van de Rekening 2012 is waardering van de grondexploitaties een dominant onderwerp geweest en ook in de gesprekken met de accountant rondom de opstelling van de accountantsverklaring. Er is uitgebreide informatieoverdracht tussen gemeente en accountant geweest over de waardering van onze grondexploitaties en de herijkingstrajecten daarvan die reeds liepen binnen de gemeente Nijmegen. Zoals uw Raad heeft vernomen, heeft de accountant een concept verklaring ter hand gesteld die goedkeurend is. Daar waar wij als college duiden op een goedkeurende verklaring bedoelen we deze conceptverklaring van de accountant. In tegenstelling tot andere jaren is dit een conceptverklaring, die definitief wordt nadat er een aantal aanvullende besluiten worden genomen. Deze besluiten liggen op het terrein van de verantwoordelijkheid van uw raad. Dit geldt voor het vaststellen van de de voortgangsrapportage grote projecten, de geactualiseerde Grondexploitatie Gem Waalsprong en de stelselwijziging inzake het activeren van rioolinvesteringen. Wij hebben als college deze te nemen besluiten ook aan uw raad voorgesteld in het raadsvoorstel. Na een positieve besluitvorming zal sprake zijn van een definitieve goedkeurende verklaring.

www.nijmegen.nl

Brief aan de Raad inzake accountantsverklaring.docx

1

Gemeente Nijmegen Financiën Concern Financiën

Vervolgvel

1

Wij hebben begrepen dat uw raad aanstaande woensdag nader wordt geïnformeerd door de accountant. Indien u vragen heeft dan willen wij die graag met u bespreken. Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,

De Gemeentesecretaris,

drs. H.M.F. Bruls

drs. B. van der Ploeg

www.nijmegen.nl

Brief aan de Raad inzake accountantsverklaring.docx

Voorstel aan de Raad

Openbare besluitenlijst 18 december 2007

Collegevergadering no raadsvoorstel 47 Datum raadsvergadering / Nummer 15 mei 2013

/ 66/2013

Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Aanwezig: Voorzitter Onderwerp Wethouders

Th. de Graaf P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, Planexploitatie Onderwijshuisvesting P. Lucassen, J. van der Meer P. Eringa Gemeentesecretaris Programma / Programmanummer Grondbeleid / 1032 A. Kuil Communicatie M. Sofovic Verslag Portefeuillehouder H. Kunst Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.

9 april 2013 Samenvatting

Op 19 december 2007 heeft de gemeente Nijmegen het economisch eigendom van de Aldus vastgesteld in de vergadering van: schoolgebouwen overgedragen aan 13 schoolbesturen van het primair en voortgezet onderwijs. Daarbij zijn afspraken gemaakt dat deze scholen hun vastgoed alleen aan de gemeente mogen verkopen, de gemeente heeft vervolgens de plicht om de gebouwen tegen WOZ-waarde te kopen. Deze zogenaamde doordecentralisatieafspraken stellen schoolbesturen in de gelegenheid de kwaliteit van de schoolgebouwen in een veel hoger tempo te verbeteren dan voorheen. Op 24 februari 2010 is de planexploitatie Onderwijshuisvesting vastgesteld waarin de toen bekende De voorzitter, De zijn secretaris, locaties zijn opgenomen. Inmiddels zijn we een aantal jaren verder en er nieuwe locaties bijgekomen. Tevens hebben de veranderde marktomstandigheden ervoor gezorgd dat de vraag naar woningen duidelijk is gewijzigd. Om goed op deze veranderde marktomstandigheden te kunnen inspelen is er een aantal wijzigingen doorgevoerd. Het uitgangspunt van sloopnieuwbouw is bij een aantal locaties vervangen naar (tijdelijk) voortgezet gebruik. Bovendien is per locatie gekeken naar evt. aanpassing van het woningbouwprogramma, meer toegesneden op specifieke doelgroepen, verlaging van de grondprijzen, afboeken en fasering. De gewijzigde planexploitatie onderwijshuisvesting wordt hierdoor opnieuw ter vaststelling aangeboden. Voorstel om te besluiten

1. De gewijzigde planexploitatie Onderwijshuisvesting (G760-G770) vast te stellen. 2. De bestaande voorziening te verhogen met € 7.048.000 naar € 7.882.000 ten laste van de ABR Ontwikkelingsbedrijf. 3. Bij het niet ontwikkelen van het Maaswaal College aan de Streekweg 21, dit pand over te dragen aan het programma Facilitaire Diensten; product Maatschappelijk Vastgoed.

1

Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail

Mieke Verstappen, 9618, [email protected] Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1

Inleiding

De doordecentralisatie overeenkomst Ingevolge het raadsbesluit van 19 december 2007 heeft de gemeente Nijmegen het economisch eigendom van de schoolgebouwen overgedragen aan de schoolbesturen van het primair en voortgezet onderwijs. Daarbij is de afspraak gemaakt dat schoolbesturen hun locaties bij (gehele of gedeeltelijke) verkoop allereerst aan de gemeente moeten aanbieden (voorkeursrecht). De gemeente heeft vervolgens een aankoopplicht tegen WOZ-waarde, tenzij partijen hierover anders overeenkomen. Voornoemde maatregelen komen voort uit de doordecentralisatie-overeenkomst tussen de gemeente en 13 schoolbesturen. Het gaat hierbij om 42 basisscholen, 15 scholen in het speciaal onderwijs en 12 scholen in het voortgezet onderwijs. De gemiddelde leeftijd van de gebouwen is daarbij 38 jaar. Schoolbesturen zijn door de doordecentralisatie-afspraken in staat om de kwaliteit van de schoolgebouwen in een hoger tempo te verbeteren dan voorheen. Dit komt omdat de investering en de exploitatie nu in één hand liggen. Financiering nieuwbouw scholen De financiering van nieuwbouw vindt aan de zijde van de schoolbesturen plaats door inzet van de middelen die de gemeente volgens de doordecentralisatie-overeenkomst jaarlijks beschikbaar stelt, aangevuld met de middelen die scholen genereren door hun oude locaties te verkopen en/of middels hypothecaire leningen. Doordat de waarde waarvoor de gemeente de gebouwen aankoopt, de WOZ-waarde, doorgaans hoger ligt dan de boekwaarde ontstaat er bij verkoop een investeringsbudget voor nieuwbouw. Tevens kunnen de schoolbesturen tegen een lagere rente en een gunstigere financieringssystematiek geld lenen. Dynamische planexploitatie en procedure bij nieuwe locaties De planexploitatie Onderwijshuisvesting is een bijzonder dynamische planexploitatie ten opzichte van andere planexploitaties van het Ontwikkelingsbedrijf. - Er kunnen voortdurend locaties worden toegevoegd en afgesloten. De mate waarin dit gebeurt is afhankelijk van de schoolbesturen en de beschikbaarheid van passende locaties. - Het eindsaldo van de planexploitatie kan hierdoor variëren, de insteek daarbij is om te sturen op een financieel neutraal resultaat. - De planexploitatie kent geen harde einddatum. Ook in de toekomst zullen er zich nieuwe initiatieven voor blijven doen, ook hierdoor is het eindsaldo variabel. Afgesproken is dat in het geval er nieuwe locaties worden toegevoegd danwel in het geval de herontwikkeling van een locatie gereed is en/of er zich gewijzigde uitgangspunten voordoen, de gewijzigde planexploitatie opnieuw ter vaststelling aan de Raad wordt aangeboden. Op 24 februari 2010 is de eerste planexploitatie Onderwijshuisvesting vastgesteld. Op 1 februari 2012 is de locatie dependance Prins Clausschool aan de Weezenhof 8102 toegevoegd. Nu volgt een nieuwe aanpassing.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

2

Uitgangspunten planexploitatie onderwijshuisvesting d.d. 24 februari 2010 Op 24 februari 2010 is de planexploitatie Onderwijshuisvesting vastgesteld. Deze planexploitatie bevatte een 13-tal projecten, die op dat moment actueel waren, namelijk: Basisscholen:  Geldershofstraat 26, Geldershof te Lent  Marie Curiestraat 9, de Kleine Wereld  Kopseweg 7, de Klokkenberg  Zwanenveld 73-18, bestaande locatie Prins Mauritsschool  Zwanenveld 25-24, nieuwbouwlocatie Prins Mauritsschool  Hugo de Grootstraat 41 en Molukkenstraat 1, de Rode en Blauwe Buut  Heyendaalseweg 235, nieuwbouwlocatie basisschool Brakkenstein 1  Weezenhof 8102, dependance Prins Clausschool Vervolgonderwijs:  Celebesstraat 12 en Veldstraat 4, Praktijk Onderwijs  Berg en Dalseweg 295 en Vlierestraat 3 / Elzenstraat 4, Montessori College Bij de opstelling van deze planexploitatie is een aantal uitgangspunten gehanteerd, te weten:  Bij herontwikkeling van vrijkomende schoollocaties ging men uit van sloop gevolgd door nieuwbouw.  Bij herontwikkeling naar woningbouw is het principe van 40% goedkoop losgelaten. Dit omdat toen al duidelijk was dat met 40% goedkope woningbouw de WOZ waarde niet gecompenseerd kon worden, omdat hier reeds sprake is van een maatschappelijke – vaak onrendabele investering.  Bij herontwikkeling naar woningbouw was het uitgangspunt realisatie in het midden en dure segment. Actuele ontwikkelingen Er zijn op dit moment een drietal ontwikkelingen gaande die het noodzakelijk maken om de planexploitatie onderwijshuisvesting aan te passen. In hoofdlijnen gaat dan om: 1. Een vijftal nieuwe locaties die in beeld zijn 2. De ontwikkelingen op de vastgoed- en woningmarkt 3. De aandachtspunten van de doordecentralisatieovereenkomst Ad 1. Toevoegen van nieuwe locaties. Bij de start van de planexploitatie Onderwijshuisvesting was de bovenstaande lijst van 13 projecten in beeld die op korte termijn zouden worden opgepakt. Inmiddels is er een aantal nieuwe projecten bijgekomen die nu zo concreet zijn dat toevoeging aan de planexploitatie onderwijshuisvesting aan de orde is. Ad 2. De ontwikkelingen op de vastgoed- en woningmarkt De herontwikkeling van vrijkomende schoollocaties, die op basis van het terugkooprecht terugkomen naar de gemeente, verloopt moeizaam als gevolg van ontwikkelingen op de woningmarkt. De vraag is duidelijk veranderd zowel in aard als omvang.

1

Deze locatie is op 1 februari 2012 toegevoegd aan de planexploitatie onderwijshuisvesting.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

3

Het gevolg van deze ontwikkelingen is dat het noodzakelijk is om beter op de vraag in te spelen, minder grootschalig, duurzamer, meer toegesneden op specifieke doelgroepen, en flexibeler in tijd. Om deze reden zijn de uitgangspunten van de planexploitatie onderwijshuisvesting opnieuw tegen het licht gehouden en wordt er naast het oorspronkelijke uitgangspunt van sloop en nieuwbouw ook op andere wijze (her)ontwikkeld. Bij een aantal locaties is gekozen voor herontwikkeling op basis van (tijdelijk) hergebruik c.q. herbestemming van het bestaande vastgoed. Bovendien is per locatie gekeken naar evt. aanpassing van het woningbouwprogramma en (verlaging) van de grondprijzen, dit in combinatie met de totale woningbouwprogrammering in Nijmegen en in relatie tot de marktvraag. Ad 3. De aandachtspunten van de doordecentralisatie overeenkomst In de loop der tijd is duidelijk geworden dat er een aantal aandachtspunten zit in de overeenkomst doordecentralisatie. Voor een uitgebreide opsomming van de aandachtspunten DDC-overeenkomst verwijzen we naar de monitor doordecentralisatie Onderwijshuisvesting 2008-2011 van juni 2012. Een deel van deze aandachtspunten zijn ook van invloed op de planexploitatie onderwijshuisvesting. Het gaat in hoofdlijnen op de volgende zaken:  Ontwikkeling WOZ-waarden. De gemiddelde WOZ-waarden van scholen zijn de afgelopen jaren meer gestegen dan van andere gebouwen/woningen (De gemiddelde WOZ-waarde stijging 2008-2011: 15,6% t.o.v. CBS-index voor gezinsconsumptie: 2008-2011: 6,5%). Dit komt omdat de WOZ-waarde van scholen sinds vele jaren gebaseerd is op gecorrigeerde vervangingswaarde en niet op marktwaarde (er is geen markt voor scholen). Voor sommige schoolbesturen heeft dit geleid tot een meer dan gemiddelde stijging van de OZB. In het geval van terugkoop wordt de gemeente hierdoor geconfronteerd met hogere verwervingskosten. Door de stagnatie in de woningbouw als gevolg van de marktontwikkelingen kan deze stijging niet worden gecompenseerd met een verhoging van de grondopbrengsten van woningen.  Onderhoud van gebouwen. Geconstateerd wordt dat in de DDC-overeenkomst niet is geregeld in welke staat van onderhoud de gebouwen teruggeleverd moeten worden. Het risico bestaat dat schoolbesturen als gevolg van de stapeling van financiële tegenvallers gaan bezuinigen op het onderhoud van hun gebouwen, die zij op korte termijn willen afstoten. Dit risico treedt nu op en is nu bijzonder relevant omdat hergebruik door de ontwikkeling in de vastgoedmarkt nu ook in beeld is.  Kosten voor aanpassingen in de openbare ruimte. Hiermee is geen rekening gehouden in de planexploitatie, terwijl dit vaak wel noodzakelijk wordt geacht, bijv. het aanleggen van een zoen- en zoefstrook, parkeerplaatsen in de openbare ruimte, veilige oversteekplaatsen.  Bouwbegeleiding. Er is geen rekening gehouden met de inhuur van een gemeentelijke projectleider voor de begeleiding van de bouwaanvraag- en bestemmingsplanprocedure. Plannen zijn vaak zo complex dat dit gewenst is. Indien een juridische basis aanwezig is worden deze kosten in rekening gebracht. Uitgangspunten gewijzigde planexploitatie onderwijshuisvesting 2013 De hierboven geschetste actuele ontwikkelingen zijn als volgt verwerkt in de planexploitatie onderwijshuisvesting 2013.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

4

Ad 1. Toevoegen van nieuwe locaties De gewijzigde planexploitatie onderwijshuisvesting 2013 is concreet met de volgende locaties uitgebreid: Basisschool:  Heemraadstraat 2, basisschool Brakkenstein 2  Spechtstraat 4, dependance Aquamarijn Vervolgonderwijs:  Krekelstraat 8-14; vm. Flexcollege  Hatertseweg 400; vm. Flexcollege  Streekweg 21, MaasWaal College Ad 2. De ontwikkelingen op de vastgoed- en woningmarkt Het gevolg van de ontwikkelingen op de vastgoed- en woningmarkt is dat het noodzakelijk is om beter op de vraag in te spelen, minder grootschalig, duurzamer, meer toegesneden op specifieke doelgroepen en flexibeler in tijd. Om deze reden zijn de uitgangspunten van de planexploitatie onderwijshuisvesting opnieuw tegen het licht gehouden en wordt er naast het oorspronkelijke uitgangspunt van sloop en nieuwbouw ook op andere wijze (her)ontwikkeld. Bij een aantal locaties is gekozen voor herontwikkeling op basis van (tijdelijk) hergebruik c.q. herbestemming van het bestaande vastgoed. Bovendien is per locatie gekeken naar evt. aanpassing van het woningbouwprogramma en (verlaging) van de grondprijzen, dit in combinatie van de totale woningbouwprogrammering in Nijmegen en in relatie tot de marktvraag. Hieronder volgt een grove opsomming van de genomen maatregelen: 

Herontwikkeling op basis van (tijdelijk) hergebruik/herbestemming van het bestaand vastgoed.  De Hatertseweg 400 (vm. Flexcollege). Herontwikkeling op korte termijn lag moeilijk in de markt omdat deze locatie tegenover de locatie “Onder Onnes” ligt. Dit plan wordt op dit moment door Standvast Wonen ontwikkeld en bevat ca. 240 woningen, waarvan 60% in de huur. Per 1 januari 2013 is de Hatertseweg 400 voor 5 jaar kostendekkend verhuurd aan een andere onderwijsinstelling, te weten Kristallis. Na deze 5 jaar kan gekeken worden of het pand langer verhuurd gaat worden of dat de gemeente overgaat op herontwikkeling.  Celebesstraat 12 (vm. Praktijkschool Joannes). De oorspronkelijke plannen gingen uit van het ombouwen van het bestaande gebouw naar appartementen en het toevoegen van een aantal nieuwbouwwoningen op het schoolplein. Op dit moment vindt er een studie plaats naar het verplaatsen van de basisschool Meander naar de Celebesstraat 12, hierdoor is het toevoegen van extra woningen op het schoolplein niet reëel. De verwachte meeropbrengsten bij herontwikkeling naar woningbouw zijn hierdoor geschrapt.  Veldstraat 4 (vm. Praktijkschool Zonnegaard). De oorspronkelijke plannen gingen uit van sloop en nieuwbouw in het hoge koopsegment. Op dit moment vindt er

2

Deze locatie was als alternatieve bouwlocatie voor het bosje van Vroom aangewezen. In november 2011 is besloten deze woningbouwlocatie als alternatief voor het bebouwen van het bosje van Vroom te schrappen en ter zijner tijd aan de planexploitatie onderwijshuisvesting toe te voegen.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

5

een studie plaats naar herontwikkeling van het bestaande gebouw naar seniorenappartementen via Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. Hierbij is het uitgangspunt verbouw in het middensegment. De grondprijzen zijn hierdoor verlaagd.  Vlierestraat 3/Elzenstraat 4 (vm. Montessori College). Het Canisius College wil tijdens de nieuwbouw van haar huisvesting op de huidige locatie voor 2 jaar tijdelijk gebruik maken van dit gebouw. De herontwikkeling van deze locatie wordt dus voor 2 jaar uitgesteld. Uitgangspunt hierbij is dat het Canisius College 2 jaar kostendekkend huurt van de gemeente. Een andere mogelijkheid is dat het gebouw in eerste instantie wordt verworven door het Canisius College en pas hierna door de gemeente. Dit laatste betekent een latere verwerving door de gemeente en geen verhuurrisico’s. 

Wijzigen woningbouwprogramma in combinatie met verlaging grondprijzen  Zwanenveld 73-18 (bestaande locatie Prins Mauritsschool). Het woningbouwprogramma op deze locatie is omgezet van het midden en dure koopsegment naar zorgwoningen. Een gedeelte van de grondprijsafwaardering is gecompenseerd met extra inzet van ISV 3 middelen.  Spechtstraat 4 (dependance Aquamarijn). In plaats van woningbouw is het realiseren van een parkje hier inzet van realisatie. Financiering komt vanuit het programma Groen.  Krekelstraat 8-15 (vm. Flexcollege). Uitgangspunt is het realiseren van zorgappartementen in combinatie met middensegment woningen.  Berg en Dalseweg 295 (vm. Montessori College). Herontwikkeling van deze locatie had een relatie met de planexploitatie Driehuizen. In de planexploitatie Driehuizen was uitgegaan van het realiseren van 87 woningen op het voormalige Orionveld aan de Kwakkenberg. Inmiddels is besloten om op deze locatie het nieuwe zwembad oost aangevuld met nieuwbouw voor het Montessori College te realiseren. Ter compensatie van het wegvallen van voornoemde opbrengst op de Kwakkenbergweg is een bijdrage van € 6 miljoen overgeheveld van de planexploitatie Onderwijshuisvesting naar de planexploitatie Driehuizen (zie raadsbesluit “planexploitatie onderwijshuisvesting” d.d. 2 februari 2010). Om deze omzetting te financieren was een woningbouwprogramma in het dure koopsegment geprogrammeerd. Het woningbouwprogramma is van het dure segment omgezet naar een combinatie van goedkoop, midden en duur. Hierdoor moet de voorziening met ca. € 1,6 miljoen op Contante Waarde verhoogd worden.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

6



Afboeken verwervingsprijs  Streekweg 21 (Maaswaal College). Nu duidelijk is dat de bouw van het Mondial College in Lindenholt Noord door gaat 3 is het zeker dat het Maaswaal College aan de Streekweg 21 naar de gemeente komt eind 2014 - begin 2015. Deze locatie is gezien de ligging (aan de rand van Dukenburg) én de huidige marktomstandigheden geen geschikte locatie voor herontwikkeling naar woningbouw op korte termijn. Indien de woningmarkt in de toekomst al aan zou trekken ligt het meer in de verwachting dat de overige locaties in Dukenburg worden ontwikkeld. Dit omdat de ligging van deze locaties beter zijn t.o.v. de locatie van het MaasWaal College aan de Streekweg. Het gaat dan om de locaties “Oude Dukenburgseweg”, “van Schuijlenburgweg vm. HAN-locatie” en “Zwanenveld vm. ROC-locatie”. Hergebruik van het bestaand vastgoed ligt meer voor de hand. Bij het niet ontwikkelen van de locatie van het Maaswaal College is overdracht aan het programma Facilitaire Diensten, product Maatschappelijk Vastgoed vanuit BBV-regels vereist. De commissie BBV heeft in 2012 de Notitie Grondexploitatie (bijgesteld) gepubliceerd. Deze notitie grondexploitatie is een bijgestelde versie van de notitie grondexploitatie van januari 2008. De commissie geeft aan dat de gevolgen van de financieel-economische crisis voor de grondexploitaties en de NIEGG’s (niet in exploitatie genomen gronden) oftewel strategische gronden, reden voor een aangepaste notitie zijn. De belangrijkste aanpassingen voor wat betreft de strategische gronden (NIEGG’s niet in exploitatie genomen gronden) zijn de volgende: 1. Voor het activeren van kosten bij niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) moet een reëel en stellig voornemen bestaan dat deze in de nabije toekomst zal worden bebouwd. Deze verwachting moet zijn gebaseerd op een raadsbesluit, waarin inhoud wordt gegeven aan ambitie en planperiode. 2. Het activeren van vervaardigingskosten op NIEGG is aanvaardbaar, maar dient beperkt te blijven tot het niveau van de huidige marktwaarde van de grond Concreet betekent dit: a. de boekwaarde kan nooit hoger zijn dan de verwachte marktwaarde; b. de ruimte voor activering wordt in eerste instantie bepaald door het verschil tussen de boekwaarde en de marktwaarde in de huidige bestemming; c. bij de bepaling van het verschil tussen boekwaarde en verwachte marktwaarde moet rekening gehouden worden met de overige nog te maken kosten (bijvoorbeeld infrastructurele voorzieningen) in het verdere verloop van het transformatieproces naar de verwachte toekomstige bestemming. Deze bepaling dient jaarlijks gemaakt te worden; d. als de waardering het niveau van de marktwaarde al heeft bereikt en de marktwaarde daalt, dan wordt een verliesvoorziening getroffen c.q. afgewaardeerd;

3

Zie uitspraak van de Raad van State over het bestemmingsplan in december 2012

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

7

e. als duidelijk wordt dat de door de raad voorgenomen bestemming in het geheel niet of slechts gedeeltelijk zal worden gerealiseerd en daardoor een lagere verwachte marktwaarde ontstaat, dan wordt een verliesvoorziening getroffen c.q. afgewaardeerd. De gemeente is verplicht de Streekweg 21 aan te kopen tegen de dan geldende WOZ-waarde, geraamd op ca. € 7.600.000 inclusief indexatie (de huidige WOZwaarde per 1-1-2012 is ca. € 7,3 miljoen). De WOZ-waarde voor onderwijsinstellingen wordt gebaseerd op een gecorrigeerde vervangingswaarde en betreft dus geen “marktwaarde”. De BBV regels schrijven in dit geval voor dat er afgewaardeerd moet worden de verwachte marktwaarde. De huidige marktwaarde van deze locatie staat gelijk aan de grondwaarde van deze locatie voor maatschappelijke doeleinden (in 2015 ca. € 2.500.000). De herontwikkelingswaarde naar woningbouw ligt hier nog onder. Voorgesteld wordt om daarom een afboeking te doen van ca. € 4.800.000 op Contante Waarde (ofwel € 5.400.000 miljoen in 2015) en hierna het pand over te dragen naar het programma Facilitaire Diensten, product Maatschappelijk Vastgoed voor ca. € 2.500.000. Ad 3. De aandachtspunten van de doordecentralisatie overeenkomst – de ontwikkeling WOZwaarden. De gemiddelde WOZ-waarden van scholen zijn de afgelopen jaren meer gestegen dan van andere gebouwen/woningen (De gemiddelde WOZ-waarde stijging 2008-2011: 15,6% t.o.v. CBS-index voor gezinsconsumptie: 2008-2011: 6,5%). Dit komt omdat de WOZ-waarde van scholen gebaseerd is op gecorrigeerde vervangingswaarde en niet op marktwaarde (er is geen markt voor scholen). Voor sommige schoolbesturen heeft dit geleid tot een meer dan gemiddelde stijging van de OZB. Voor de planexploitatie onderwijshuisvesting betekende dit een verhoging van de verwervingskosten met ca. € 1.500.000, waar geen verhoging van de grondopbrengsten tegenover stonden wegens de huidige marktomstandigheden. Tegenover een hogere verwervingsprijs heeft de gemeente Nijmegen jaarlijks een hogere belastingbijdrage ontvangen voor de sterkere OZB-stijging (de aanslag OZB 2008 bedraagt € 1.300.000 ten opzichte van de aanslag OZB 2011 € 1.540.000 d.w.z. een gemiddelde stijging van 18%). Een grove inschatting geeft aan een gemiddelde stijging van ca. € 80.000 bedraagt per jaar. De meeropbrengsten zijn reeds in de begroting verwerkt bij het product heffingen. Overigens merken wij op dat niet op voorhand is te stellen dat de gemeente Nijmegen hier daadwerkelijk een voordeel heeft gerealiseerd, omdat dit onder meer afhankelijk is van de waardeontwikkeling van alle objecten waarover OZB wordt ontvangen.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

8

Samenvattend: De hierboven geschetste actuele ontwikkelingen zijn als volgt verwerkt in de planexploitatie onderwijshuisvesting 2013. Eindwaarde (2017) Contante Waarde Ad 1. Toevoegen nieuwe locaties - Streekweg 21 Ad 2. De ontwikkeling op de vastgoed- en woningmarkt Ad 3. Huidig nadelig saldo planexploitatie – ontwikkeling WOZ-waarden

€ -5.900.000 4 € -2.900.000

€ -4.800.000 € -2.300.000

€ -1.000.000

€

Toekomstig nadelig saldo planexploitatie

€ -9.800.000

€ -7.900.000

-800.000

Hoe nu verder: de evaluatie doordecentralisatie onderwijshuisvesting afspraken. Afgesproken is na 5 jaar de doordecentralisatie-afspraken met de schoolbesturen te evalueren. De evaluatie wordt nu voorbereid en zal medio 2013 starten. Onderwerpen die daarbij aan de orde komen zijn: - Demografische krimp in (delen van) stad en regio - Terugloop ontwikkelingsprojecten als gevolg van de economische recessie, impact op de gemeentelijke planexploitatie onderwijshuisvesting - Bezuinigingen regeerakkoord op onderwijshuisvesting - Afnemende leerlingen deelname vmbo De insteek van de evaluatie is hierdoor vooral vooruitkijken, gezamenlijk het ambitieniveau herdefiniëren en te heronderhandelen over toekomstige scenario’s en financiële uitgangspunten, meer dan uitgebreid terugblikken. Vanuit gemeentelijke optiek lijkt het onvermijdelijk dat de evaluatie hierdoor leidt tot wijzigingen in de doordecentralisatie-afspraken. Dit heeft dan ook direct gevolgen voor de planexploitatie onderwijshuisvesting. Over de uitkomsten van de evaluatie zal uw raad te zijner tijd worden geïnformeerd.

1.1 Wettelijk kader of beleidskader Zie 1.2 1.2 Relatie met programma Programma Onderwijs, product Onderwijshuisvesting De vaststelling van de planexploitatie Onderwijshuisvesting is een uitvloeisel van de doordecentralisatie-overeenkomst tussen schoolbesturen en de gemeente Nijmegen.

4

De eindwaarde in 2015 bedraagt ca. 5.400.000. Het afgewaardeerd getal bij overdragen van dit pand naar Facilitaire Diensten, product Maatschappelijk Vastgoed.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

9

Programma Facilitaire Diensten, product Maatschappelijk Vastgoed Bij het niet ontwikkelen van het Maaswaal College aan de Streekweg 21 is overdracht naar het Programma Facilitaire Diensten, product Maatschappelijk Vastgoed vanuit BVV-regels vereist. 2

Doelstelling

Middels vaststelling van de gewijzigde planexploitatie Onderwijshuisvesting wordt inzicht gegeven in de financiële impact van de doordecentralisatie voor het Ontwikkelingsbedrijf. 3

Argumenten

Voor het vaststellen van de planexploitatie Onderwijshuisvesting a) Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de afspraken zoals opgenomen in de doordecentralisatie-overeenkomst. b) Hiermee wordt ingespeeld op de actuele marktontwikkelingen voor woningbouw, zoals verduurzaming c.q. hergebruik van bestaande gebouwen, verlaging grondprijzen, wijziging programma en planning. c) Hiermee wordt inzicht gegeven in de woningbouwopgave voor de planexploitatie Onderwijshuisvesting in relatie tot de totale programmering van woningen in relatie tot de marktvraag. 4

Klimaat

Daar waar het mogelijk is om ambities op het gebied van klimaat in de nieuwbouwplannen mee te nemen, zal dit worden gedaan. 5

Risico’s

Voor de vast te stellen planexploitatie Onderwijshuisvesting is een risicoanalyse op basis van de Nota Risicobeheer uitgevoerd (Monte Carlo simulatie). Hieruit volgt dat bij de vaststelling van deze planexploitatie het risicoprofiel van de ABR Ontwikkelingsbedrijf € 0,8 miljoen bedraagt. Het risicoprofiel is met € 0,7 miljoen afgenomen t.o.v. de risiconota 2012. De reden hiervan is dat bij de gewijzigde planexploitatie ingespeeld is op een aantal risico’s. Een aantal risico’s blijven echter nog steeds bestaan. Als belangrijkste risico’s kunnen genoemd worden: - Afzetrisico woningen bij herontwikkeling - Aanbod van een aantal relatief dure schoolgebouwen (vooral VO-scholen) - Extra kosten aanpassingen omgeving - Ontwikkeling WOZ-waarden vrijkomende schoollocaties Het risicoprofiel wordt meegenomen in de halfjaarlijkse Voortgangsrapportage Grote Projecten en in de analyse en opstelling van de ABR Ontwikkelingsbedrijf. Als beheersmaatregel geldt dat het financiële saldo van de planexploitatie en het risicoprofiel halfjaarlijks geëvalueerd wordt. Het (volledig) verhuren van de Streekweg 21 is in deze tijd een moeilijke opgave. Daarmee is het risico dat de exploitatie-inkomsten per jaar niet volledig gehaald kunnen worden reëel. Melding hiervan vindt plaats via de Marap VSA.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Voorstel aan de Raad

Vervolgvel

10

Dit risicoprofiel houdt geen rekening met locaties die op termijn naar de gemeente komen en die nu nog niet voorzien zijn. Het wijzigen van de doordecentralisatie onderwijshuisvesting afspraken is een beheersmaatregel om dit risico te verminderen. 6

Financiën

Het eindsaldo van de gewijzigde planexploitatie Onderwijshuisvesting is € -9,8 miljoen nadelig. Dit eindsaldo is als volgt opgebouwd. Eindwaarde (2017) Contante Waarde Ad 1. Toevoegen nieuwe locaties - Streekweg 21 Ad 2. De ontwikkeling op de vastgoed- en woningmarkt Ad 3. Huidig nadelig saldo planexploitatie – ontwikkeling WOZ-waarden

€ -5.900.000 5 € -2.900.000

€ -4.800.000 € -2.300.000

€ -1.000.000

€

Toekomstig nadelig saldo planexploitatie

€ -9.800.000

€ -7.900.000

-800.000

Voor deze planexploitatie is een bedrag van afgerond € -7.900.000 als voorziening opgenomen in de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf. Dit is de contante waarde van bovengenoemd tekort op einddatum. Dit komt neer op een verhoging van de bestaande voorziening met € 7.100.000 naar € 7.900.000. Dit bedrag is verwerkt in de Voortgangsrapportage Grote Projecten april 2013 dat nu ter vaststelling samen met de stadsrekening 2012 wordt aangeboden. 7

Communicatie

Dit besluit zal worden gepubliceerd op de gemeentelijke website. 8

Uitvoering en evaluatie

De planexploitatie Onderwijshuisvesting wordt uitgevoerd door het Ontwikkelingsbedrijf. Bij de halfjaarlijkse voortgangsrapportage grote projecten (VGP) wordt er gerapporteerd op de voortgang (inhoudelijk en financieel). College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,

De Gemeentesecretaris,

drs. H.M.F. Bruls

drs. B. van der Ploeg

Bijlage(n):

VGP blad planexploitatie Onderwijshuisvesting

5

De eindwaarde in 2015 bedraagt ca. 5.400.000. Het afgewaardeerd getal bij overdragen van dit pand naar Facilitaire Diensten, product Maatschappelijk Vastgoed.

Raadsvoorstel PE Onderwijshuisvesting 6.docx

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

  Maatschappelijk vastgoed 

G760/779 Onderwijshuisvesting 

  Kerninformatie  Deze planexploitatie bevat een 19‐tal deelprojecten verdeeld over het grondgebied van Nijmegen. Het betreft  locaties waar nieuwe onderwijshuisvesting wordt gerealiseerd of waar (oude) onderwijshuisvesting wordt  opgeheven waarna herontwikkeling kan plaatsvinden. Een en ander conform de afspraken doordecentralisatie  onderwijshuisvesting.    Woningen:  Circa 500 stuks  Programma    Parkeren:  Op maaiveld is maatwerk per locatie    Onderwijs:  9.800 m2    Opp. Plangebied:  100.000 m2    Ontwikkelaar:  Intern/Extern: M. Verstappen/Diverse  schoolbesturen, gemeente en derden        Planexploitatie    Bij vaststelling  Vorig VGP  Huidig VGP  24 februari 2010  1 juli 2012  1 januari 2013  Omzet:  35.330.000  39.153.000  52.376.000  Verwacht resultaat:  ‐12.000  989.000  9.846.000  Start planexploitatie:  1‐1‐2010  1‐7‐2012  1‐1‐2013  Einde planexploitatie:  31‐12‐2015  31‐12‐2016  31‐12‐2017    Voor dit project is een bedrag van afgerond € 7.882.000,‐ als voorziening opgenomen. Dit is de contante  waarde van bovengenoemd tekort per 1‐1‐2013 op einddatum.    Deze planexploitatie bevat de volgende deelprojecten:  1. Algemeen  2. Celebesstraat 12: Praktijkschool Johannes (Praktijk Onderwijs)  3. Veldstraat 4: Praktijkschool Zonnegaard (Praktijk Onderwijs)  4. Geldershofstraat 26: Basisschool Geldershof (Geldershof ‐  onderwijs Lent)  5. Heijendaalseweg 235 ‐ Hart van Brakkestein: Basisschool  Brakkenstein (St. Sint Josephscholen)  6. Marie Curiestraat 9: De Kleine Wereld (St. Sint Josephscholen)  7. Kopseweg 7: Klokkenberg (Klokkenberg)  8. Zwanenveld 73‐18: Prins Mauritsschool (Conexus)  9. Zwanenveld 25e straat: Prins Mauritsschool (Conexus)  10. Berg en Dalseweg 295: Montessoricollege (Montessoricollege)  11. Vlierestraat3/Elzenstraat 4: Montessoricolleg  (Montessoricollege)  12. Hugo de Grootstraat 41: de Buut (Conexus  13. Molukkenstraat 1: de Buut (Conexus)  14. Weezenhof 8102: dependance Prins Clausschool    15. Krekelstraat 8: vm Flexcollege  16. Hatertseweg 400: vm. Flexcollege  17. Heemraadstraat 2: Basisschool Brakkestein  18. Spechtstraat 4: dependance Aquamarijn  19. Streekweg 21: Maaswaal College (Mondial College)    Toelichting verschillen  De post Verwerving is sterk gestegen door het opnemen van de verwerving van de locaties Heemraadstraat 2,  Hatertseweg 400, Spechtstraat 4 en Streekweg 21. Voorts zijn de  WOZ‐waarden geactualiseerd per 1‐1‐2013.  Met name de beperkte herontwikkelingsmogelijkheden van Streekweg 21 – in combinatie met een hoge WOZ‐

00

Ontwikkelingsbedrijf  Rapportage grote projecten 

waarde zorgen voor een drastische verslechtering van het planresultaat met bijna € 9 mln. Voor het tekort is de  bestaande voorziening verhoogd. Tevens is er reeds ingespeeld op actuele marktontwikkelingen, zoals:  ‐ herontwikkeling op basis van (tijdelijk) hergebruik/herbestemming van het bestaand vastgoed  ‐ Wijzigen woningbouwprogramma  ‐ Verlaging grondprijzen  ‐ Afboeken    Relevante beslispunten  Zie Raadsvoorstel    Ontwikkelingen laatste half jaar:  De nieuwbouw van Talita Koemi is in november 2012 gereed gekomen. De nieuwbouw van het Geldershof en  de nieuwe Prins Mauritsschool (Zwanenveld 25e straat) is in volle gang. Oplevering van beide scholen zijn  gepland voor medio 2013. De planvorming voor de voormalige schoollocatie van de Prins Mauritsschool  (Zwanenveld 73‐18) is in een vergevorderd stadium. Talis wil hier ca. 30 zorgwoningen ontwikkelen. Medio  2013 zal de bestemmingsplanwijziging ter besluitvorming worden aangeboden.  Het Flexcollege aan de Hatertseweg 400 is aangekocht door de gemeente in de 2e helft van 2012. Het  schoolgebouwd wordt voor de middellange termijn verhuurd aan een andere onderwijsinstelling. De  herontwikkeling van de locatie is hierdoor later aan de orde.   De voorbereidingswerkzaamheden voor het opstellen van een nieuw bestemmingsplan t.b.v. de Klokkenberg  zijn gestart. Medio 2013 zal het bestemmingsplan in procedure worden genomen.    Specifieke projectrisico’s  Belangrijkste risico’s:  1. Afzetbaarheid woningbouw bij herontwikkeling;  2. Bestemmingsplanwijzigingen;  3. Tijdig vrijkomen van locaties;  4. Ontwikkeling WOZ‐waarde vrijkomende schoollocaties.  Beheersmaatregelen:  1. Afzet woningbouw temporiseren;  2. Verlaging en wijziging woningbouwprogramma;  3. Prioriteren van locaties.        In aanbouw Gelders Hof

In aanbouw Prins Mauritsschool (25e straat)

Talita Koemi (Burgemeester Daleslaan 1)

   

00