SCHOOLPLAN 2015-2019
INHOUDSOPGAVE Voorwoord .......................................................................................................................................................................................... 3 1 Inleiding ........................................................................................................................................................................................... 4 1.1 Tot stand komen van het schoolplan 2015-2019 ......................................................................................................... 4 Hoofdstuk 2 Mendelcollege, nader bekeken ........................................................................................................................... 5 2.1 Algemeen ............................................................................................................................................................................... 5 2.2 Geschiedenis ........................................................................................................................................................................ 5 2.3 Identiteit ................................................................................................................................................................................. 6 2.4 Schoolomgeving ................................................................................................................................................................. 6 Hoofdstuk 3 Missie en visie........................................................................................................................................................... 7 Missie van het Mendelcollege.................................................................................................................................................. 7 Visie ................................................................................................................................................................................................. 7 Hoofdstuk 4 Onderwijs en begeleiding ..................................................................................................................................... 8 4.1 Wat kenmerkt ons onderwijs? .......................................................................................................................................... 8 4.2 Profilering afdelingen ......................................................................................................................................................... 9 Mavo ......................................................................................................................................................................................... 9 Havo ......................................................................................................................................................................................... 9 Vwo ........................................................................................................................................................................................... 11 4.3 Excelleren op het Mendelcollege ................................................................................................................................... 14 4.4 Voorbereiden op de samenleving .................................................................................................................................. 15 4.5 Rekenen en Taal ................................................................................................................................................................ 15 Taalbeleid ............................................................................................................................................................................... 15 Rekenbeleid ........................................................................................................................................................................... 16 Hoofdstuk 5 Leerlingenzorg en- begeleiding ..........................................................................................................................17 5.1 Zorgstructuur ........................................................................................................................................................................17 5.2 Decanaat ...............................................................................................................................................................................17 Hoofdstuk 6 Personeelsbeleid ................................................................................................................................................... 19 6.1 Gesprekken cyclus ............................................................................................................................................................. 19 1
6.2 Levensfasebewust personeelsbeleid ........................................................................................................................... 19 6.3 Arbo en veiligheidsbeleid ................................................................................................................................................ 20 Verzuimbeleid ....................................................................................................................................................................... 20 6.4 Professionalisering, scholing en bijscholing .............................................................................................................. 22 6.5 Opleiden in de school....................................................................................................................................................... 22 Hoofdstuk 7 Organisatie ............................................................................................................................................................. 23 7.1 Organisatie structuur ......................................................................................................................................................... 24 Hoofdstuk 8 Financiën ................................................................................................................................................................ 25 Hoofdstuk 9 Huisvesting en voorzieningen ........................................................................................................................... 26 9.1 Meerjaren onderhoudsplan (MOP) ................................................................................................................................ 26 9.2 ICT ......................................................................................................................................................................................... 26 Hoofdstuk 10 Kwaliteitsbeleid ................................................................................................................................................... 28 10.1 Kwalitatief goed onderwijs ............................................................................................................................................. 28
Mendelcollege
2
VOORWOORD Voor u ligt het nieuwe schoolplan. Het afgelopen jaar hebben wij met elkaar nagedacht over de richting van de school voor de komende jaren. Het was een constructief en leerzaam proces. Dit schoolplan is nu onze stip op de horizon: het richtpunt waarop we in gezamenlijkheid koersen.
Het gaat goed met de school: de school heeft mooie resultaten en een stabiele instroom van leerlingen. Het personeel werkt er naar tevredenheid en ouders en leerlingen zijn ook tevreden. Dit betekent niet dat er geen aanleiding is om bepaalde zaken beter of anders te doen, integendeel een school kan zich altijd blijven verbeteren. Wij realiseren ons goed dat er anno 2015 grote uitdagingen voor ons liggen in een snel veranderende maatschappij, met veranderende leerlingen met andere leerbehoeftes. Centraal thema in het schoolplan is de profilering van de verschillende afdelingen van het Mendelcollege. Vanuit de Mendelvisie op onderwijs worden de onderwijsdoelen verder uitgewerkt op afdelingsniveau. Het inspelen op de verschillende behoeftes van de leerlingen wordt de komende jaren daarbij een belangrijk thema.
Schoolontwikkelingen kennen geen start en eindpunt, maar lopen alsmaar door. Toch is het goed om af en toe tijd te nemen om de stand van zaken en de ambities weer scherper te stellen. Dat is wat dit schoolplan beoogt te doen. Ik hoop dat het iedereen inspireert om de komende jaren verder te werken aan de ontwikkeling van onze school en ons onderwijs.
John Gooijers, rector
In de biologieles
3
HOOFDSTUK 1 INLEIDING 1.1 TOT STAND KOMEN VAN HET SCHOOLPLAN 2015-2019 Om te kunnen werken in een professionele cultuur met verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie, is het belangrijk met elkaar de richting te weten. We vinden het belangrijk dat het nieuwe Schoolplan een ‘levend document ’is, dat niet na korte tijd in een la verdwijnt, maar voor de dagelijkse praktijk ook werkelijk als richtinggevend wordt ervaren. Daarom zijn de diverse geledingen van de school bij het opstellen van dit schoolplan betrokken. In grote lijnen hebben we de volgende stappen gezet: In januari 2014 hebben het managementteam, afzonderlijke docenten en vervolgens de secties een sterktezwakte-inventarisatie van onze school en ons onderwijs gemaakt. De sectievertegenwoordigers (twee per sectie) hebben deze sectie-inbreng vervolgens met elkaar gedeeld op een themamiddag van het Onderwijsberaad. Ook enkele casussen met het thema ‘rollen en professionele ruimte’ zijn toen besproken. Een vergelijkbare studiemiddag heeft in maart met het OOP plaatsgevonden. Per kwadrant (sterkte, zwakte, kans, bedreiging) heeft de stuurgroep de meest genoemde en breed gedragen onderwerpen vastgesteld. Deze onderwerpen en opbrengsten van de bespreking van de casussen zijn teruggekoppeld aan de collega’s. In onze missie en visie zijn deze geselecteerde begrippen opgenomen. De stuurgroep heeft hieruit vervolgens de breed gedragen thema’s geselecteerd. Over een concrete uitwerking van deze thema’s is in maart tijdens een studiemiddag voor het gehele personeel in groepen gesproken. Het resultaat van deze uitwerking is de basis voor dit schoolplan. Met de hiervoor beschreven stappen hebben we er vertrouwen in dat er draagvlak is met betrekking tot de ambities van dit schoolplan 2015-2019. De doelstellingen zijn van en voor iedereen!
Gymles op het Pim Muliersportpark
4
HOOFDSTUK 2 MENDELCOLLEGE, NADER BEKEKEN 2.1 ALGEMEEN Het Mendelcollege is een interconfessionele school voor voortgezet onderwijs onder het bevoegd gezag van de stichting Gregor Mendel. De school heeft bijna 1750 leerlingen en 180 medewerkers. Het Mendelcollege biedt de volgende onderwijsniveaus aan: Mavo Havo Atheneum Gymnasium Tweetalig onderwijs, zowel atheneum als gymnasium Onze identiteit is als bron en referentiekader te omschrijven in de organisatie waarbij verbondenheid, verantwoordelijkheid en vertrouwen kernwoorden zijn. Je verbonden voelen met elkaar als schoolgemeenschap en de (omringende) samenleving. Je verantwoordelijk voelen voor jezelf, voor de school, voor de directe omgeving en voor de samenleving. Vertrouwen hebben in jezelf, elkaar, de school en de toekomst.
2.2
GESCHIEDENIS
Het Mendelcollege is een school met een lange en rijke traditie. De geschiedenis van het Mendelcollege begint in 1947, als de paters Augustijnen van het Triniteitslyceum een dependance stichten. Deze dependance wordt in 1953 verzelfstandigd tot het Mendelcollege. De school valt onder het bestuur van de Thomas a Villanova Stichting en wordt in 1976 overgedragen aan een lekenbestuur. Op 1 januari 1985 start een nieuwe fase van het Mendelcollege, als de bestuurlijke fusie met de Scholengemeenschap Alwin een feit wordt. Het Mendelcollege zoals dat nu bestaat stamt uit 1993, als het Mendelcollege, de Alwinmavo en de (protestants christelijke) Eikenhofmavo (gesticht in 1915) fuseren tot de Interconfessionele (rk/pc) scholengemeenschap. De ideeën van Augustinus leidden en leiden de onderwijskundige opvattingen van het Mendelcollege. In de lijn van Augustinus staan wij voor onderwijs met een warm hart en een koel hoofd. Binnen hun onderwijsideeën is de verhouding tussen de leerling, de ouders en de school wezenlijk. De onderstaande driehoek is hiervan de verbeelding: Leerling
Ouders
School
Sinds 1993 is het Mendelcollege een interconfessionele school, waar iedereen die de ideeën en visie van de school onderschrijft, welkom is.
5
2.3
IDENTITEIT
De identiteit die voortkomt uit onze christelijke grondslag willen we in de school terugzien en beleven. Die identiteit ontwikkelt zich voortdurend. Zij is in de dagelijkse praktijk terug te zien in zichtbare zaken, zoals de lessen godsdienst en levensbeschouwing, maar ook in de wijze waarop leerlingen en medewerkers met elkaar omgaan. De commissie identiteit, waarin het bestuur, de ouders, de medewerkers, de leerlingen en het management vertegenwoordigd zijn, adviseert de school over zaken die met de identiteit van de school te maken hebben. Daarnaast ondersteunt deze commissie de school bij vieringen rond Kerst en Pasen en bij de overdenkingen die in de brugklassen regelmatig gehouden worden.
De maatschappelijke betrokkenheid van leerlingen en medewerkers en de projecten voor goede doelen zijn uitingen van de identiteit van de school. De maatschappelijke stage die alle leerlingen van het Mendelcollege doen in hun schoolcarrière wordt mede vanuit de identiteit van de school ingevuld. Zij zien hierdoor dat je in het leven niet alleen voor jezelf werkt, maar ook iets kunt betekenen voor een ander. In het dagelijkse onderwijs komt de identiteit van de school naar voren in het besef dat iedereen op het Mendelcollege elkaar ondersteunt. Dit betekent dat we daadwerkelijk bereid zijn elkaar te helpen en er open voor staan om van en met elkaar te leren.
2.4
SCHOOLOMGEVING
Het Mendelcollege staat in een omgeving met een diversiteit aan scholen. In de directe omgeving wordt door scholen ook mavo-, havo-, atheneum- en gymnasiumonderwijs aangeboden. Met deze scholen wordt goed samengewerkt, maar tegelijkertijd dingen we naar de gunst van dezelfde leerlingen. Ondanks dat de komende jaren voor de regio Haarlem nog geen krimp in het totaal aantal leerlingen voor voortgezet onderwijs wordt voorzien, is er geenszins sprake van een gegarandeerd leerlingaantal. Om een stabiele instroom van leerlingen te waarborgen, is het belangrijk om continu zorg te hebben voor de kwaliteit en profilering van ons onderwijs. Het Mendelcollege participeert in diverse bestuurlijke overleggen, maakt deel uit van het samenwerkingsverband Kennemerland Zuid (Passend onderwijs) en onderhoudt contact met scholen voor primair- en voortgezet onderwijs. Voor het verkrijgen van voldoende kennis betreffende alle ontwikkelingen in het onderwijs wordt samengewerkt met een tiental scholen in Noord-Holland, in de vereniging Werkkring.
6
HOOFDSTUK 3 MISSIE EN VISIE MISSIE VAN HET MENDELCOLLEGE Het Mendelcollege is een school op interconfessionele (RK en PC) grondslag, een school voor kwaliteit, een school die houvast biedt en beschermt, een school voor samen plezier, een school voor de toekomst. De school laat mensen met verschillende talenten tot hun recht komen. Op basis van deze uitgangspunten biedt onze school een aanbod dat zich richt op de vorming van de gehele mens. Het Mendelcollege streeft goed onderwijs na, zodat werkelijke kennis en vaardigheden de leerlingen helpen verantwoordelijk te zijn voor zichzelf en de wereld om hen heen, om van mens tot mede-mens te worden. Dit vertaalt zich in de visie van de school.
VISIE Het Mendelcollege: stimuleert leerlingen in hun ontwikkeling De leerlingen krijgen kansen om het beste uit zichzelf te halen. Leerlingen doen kennis en vaardigheden op door uitdagend, inspirerend en eigentijds onderwijs. Dit onderwijs wordt gegeven door betrokken, enthousiaste en vakbekwame docenten. Met behulp van die kennis en vaardigheden ontdekken de leerlingen hun eigen mogelijkheden en beperkingen, leren ze keuzes maken, ontwikkelen ze een eigen levensovertuiging, dragen ze verantwoordelijkheid voor hun medemensen en leveren zij een bijdrage aan het maatschappelijk leven. Dit ambitieniveau kenmerkt ons onderwijs, de inrichting van ons onderwijs en onze leerlingen. is veilig en respectvol Leren en zich ontplooien is, voor zowel leerlingen als medewerkers, alleen mogelijk in een veilige omgeving, een omgeving waarin sprake is van wederzijds respect. De school hecht dan ook aan het belang van betrokkenheid bij elkaar en bij de school, in een positieve sfeer en in onderlinge verbondenheid. geeft vorm aan de ondersteuningsbehoefte van de leerling in samenspraak met ouders Binnen de mogelijkheden en beperkingen van de school, zoals omschreven in het schoolondersteuningsprofiel, wordt de zorg- en ondersteuningsbehoefte van de leerling als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders, leerling en school beschouwd. De school heeft hierbij adequate, passende aandacht voor zowel de individuele leerling als de grotere schoolgemeenschap waarvan de leerling deel uitmaakt. biedt een breed aanbod Het Mendelcollege biedt leerlingen kansen om binnen en buiten het lesprogramma hun talenten te ontwikkelen. Naast ons brede onderwijsaanbod mavo, havo, atheneum, gymnasium en tweetalig onderwijs is er ruimschoots aandacht voor extra activiteiten op het gebied van internationalisering, kunst en cultuur, sport, robotica en bètaonderwijs. wil de kwaliteit van het onderwijs steeds verbeteren De school heeft kwaliteit hoog in het vaandel. Vanuit een goede organisatie streeft de school naar een stapsgewijze onderwijskundige ontwikkeling die recht doet aan eigentijds onderwijs. Vanuit het vertrouwen in ieders kwaliteiten en talenten geeft de school aan haar medewerkers de professionele ruimte om het werk kwalitatief op hoog niveau te doen. Bij deze professionele ruimte horen ook begrippen als planmatig en systematisch werken, verantwoording afleggen en een veilige aanspreekcultuur.
7
HOOFDSTUK 4 ONDERWIJS EN BEGELEIDING Het Mendelcollege wil kwalitatief goed onderwijs bieden, waarin leerlingen hun talenten benutten om goede prestaties te behalen en om zich voor te bereiden op de samenleving. We gaan daarbij uit van onze eigen kracht en hebben oog voor de ontwikkelingen in onze schoolomgeving en in de maatschappij. Binnen deze onderwijsparagraaf beschrijven we een aantal thema’s waaraan we de komende vier jaar gaan werken. We beschrijven daarbij eerst wat de stand van zaken op dit moment is en vervolgens welke ambities we daarbij hebben. Een belangrijk thema om met elkaar te bespreken is hoe we onze onderwijsdoelen, zoals verwoord in onze missie en visie, realiseren. We willen dat deze visie daadwerkelijk richting geeft aan ons pedagogisch en didactisch handelen in de klas. In de lessen die wij geven en in de wijze waarop wij met elkaar omgaan is dit duidelijk zichtbaar. Een tweede thema dat centraal staat in deze onderwijsparagraaf is de verdere profilering van de verschillende afdelingen, waarbij onze algemene visie op onderwijs de basis vormt.
4.1 WAT KENMERKT ONS ONDERWIJS? Stand van zaken
Ons onderwijs kenmerkt zich door vele goede lessen. Dit blijkt onder andere uit de leerlingen-enquêtes, oudertevredenheidsonderzoeken en het kwaliteitsoordeel van de inspectie. Toch hebben we geen eenduidig beeld met elkaar geformuleerd waar het onderwijs op het Mendelcollege voor staat en naar toe wil.
Ambities1
Een gezamenlijk antwoord op de vraag ‘Wat kenmerkt ons onderwijs?’ is van belang voor de consistentie en de kwaliteit van het onderwijs. Het onderwijs staat niet op zich, maar bevindt zich in een continu veranderende samenleving. Het is belangrijk om na te gaan wat onze leerlingen aan kennis en vaardigheden nodig hebben voor hun vervolgopleiding of toekomstig beroep. Om die reden staat de vraag ‘Wat kenmerkt ons onderwijs’ de komende jaren expliciet op de agenda. Gezamenlijk formuleren we welke onderwijsdoelen we willen realiseren en vooral hoe we dit willen doen. Welk docentgedrag is daarvoor nodig? Wat betekent uitdagend, inspirerend en eigentijds onderwijs in de praktijk? De vragen richten zich daarbij op: pedagogisch en didactisch handelen, vakinhoud en onderlinge samenwerking. Over vier jaar is dit gedeelde beeld zichtbaar in de lessen.
1
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 1 8
4.2 PROFILERING AFDELINGEN MAVO 2 Stand van zaken
De mavo-afdeling is in het schooljaar 2014-2015 gesplitst in een onder- en bovenbouw met twee afdelingsleiders. De splitsing is gerealiseerd om de aandacht voor het individu in de afdeling te kunnen waarborgen en het gewenste maatwerk te kunnen blijven leveren. Voor het werken in de mavo-afdeling is het ‘mavo plan 2010-2014’ de leidraad. De docenten, maar vooral ook de mentoren, als spil in de leerlingbegeleiding, creëren een veilige en zorgzame leeromgeving. Er zijn door het jaar heen extra leerlingbesprekingen om naast de resultaten ook de leerlingen en/of de klas te bespreken. Lesgeven in de mavo-afdeling wordt door de betrokken docenten ervaren als intensief. De leerlingen in de mavo-afdeling vragen veel aandacht en zijn direct in hun uitingen. Ze willen graag structuur en duidelijkheid en zijn bereid hard te werken voor de docent met wie ze een goede band hebben. In elke les komt zelfstandig werken terug in de vorm van Z-tijd. Er is de afgelopen jaren aandacht besteed aan de positie van de mavo-leerlingen binnen het Mendelcollege. In klas 4 is een themafeest georganiseerd, de leerlingen zijn betrokken bij het opstellen van het jaarboek en nemen deel aan de debatclub. Verder zijn zowel de projectdagen als het aantal gastsprekers de afgelopen jaren uitgebreid. Wat de mavo op het Mendelcollege bijzonder maakt, is het aanbod van Beeldende en Textiele Werkvormen (BTW) en Lichamelijke opvoeding 2 als extra examenvak. De resultaten van de examenleerlingen zijn prima: gelijk aan of boven het landelijk gemiddelde. Van de mavo-leerlingen stroomt 20% tot 25% binnen de school door naar 4 havo. De onderwijsinspectie heeft in januari 2014 de mavo-afdeling van het Mendelcollege geïnspecteerd en het predicaat ‘voldoende’ gegeven (inspectierapport, d.d. 31 januari 2014).
Ambities
De komende vier jaar willen we aandacht besteden aan de profilering van de mavo-afdeling, zowel binnen als buiten het Mendelcollege. In het bovengenoemde inspectierapport is advies gegeven om het pedagogisch en didactisch handelen van de docenten kritisch te bekijken en verder te ontwikkelen. Dit advies zal in de profilering meegenomen moeten worden. Een werkgroep bestaande uit docenten met “hart” voor de mavo gaat hiermee aan de slag. Over vier jaar heeft de mavo-afdeling een duidelijk en onderscheidend profiel dat aansluit bij de behoefte van deze doelgroep. Dit profiel is niet alleen zichtbaar in het curriculum, maar ook in de wijze waarop het onderwijs in de klas vorm gegeven wordt.
HAVO 3 Stand van zaken
De havo-leerling heeft behoefte aan een duidelijke structuur, een goede sfeer op school en hulp wanneer het nodig is. Op het Mendelcollege stellen we duidelijke regels en hebben we oog voor iedere individuele leerling. We verwachten goede resultaten en stellen daarom de nodige eisen aan onze leerlingen. We richten onze lessen in zodat de leerlingen worden geholpen aan de eisen te voldoen en het nut inzien van de lesstof die zij aangeboden krijgen.
2 3
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 2 Zie bijlage Beleidsvoornemens nr, 3 en 4 9
Aan het werk in de Studiezaal
Wiskunde Olympiade
10
Sfeer binnen de havo-afdeling maken we zelf. Leerlingen, docenten en overig personeel gaan respectvol met elkaar om. De leerlingen worden gezien, ze zijn geen nummer. De mentoren zijn betrokken en proberen de leerlingen op een enthousiaste manier te motiveren het beste uit zichzelf te halen. Daarbij wordt er vanuit de zorg en de organisatie ondersteuning geboden waar dat nodig is. De afgelopen jaren zijn de resultaten van de leerlingen in 5 havo boven het landelijk gemiddelde.
Ambities
De sterke persoonlijke aandacht, structuur en resultaten binnen de afdeling geeft docenten en overige medewerkers het idee dat de havo-afdeling ‘staat’. Die overtuiging willen we de komende vier jaar meer naar buiten gaan uitdragen. Door de afdeling een herkenbaar en aansprekend ‘profiel’ te geven, willen we aan onze omgeving laten zien waar we goed in zijn, wat we te bieden hebben en waarop de havo op het Mendelcollege zich onderscheidt. Dit profiel komt tot stand door overleg, besluitvorming, scholing en samenwerking binnen de eigen afdeling. Waar we de kans hebben, laten we ons zien als havo afdeling en kunnen over vier jaar aantonen wat het proces van profilering heeft opgeleverd. Binnen de afdeling havo ervaren de leerlingen een groot verschil tussen de onderbouw en de bovenbouw. De komende jaren richten wij ons op het pedagogisch en didactisch klimaat om de overstap kleiner te maken.
VWO 4 Het Mendelcollege heeft een Nederlandstalig vwo en een Tweetalig vwo. Binnen beide stromen kunnen leerlingen kiezen uit een atheneum of gymnasiumopleiding. Vanaf klas vier volgen de leerlingen van de tweetalige stroom versterkt taalonderwijs Engels. Daarnaast worden de vakken met een schoolexamen, daar waar mogelijk, in het Engels gegeven. Bij de vakken met een centraal examen is er geen onderscheid meer tussen Nederlandstalig en Tweetalig onderwijs. De examenresultaten van het vwo liggen de laatste vier jaar afwisselend boven of onder het landelijk gemiddelde.
NEDERLANDSTALIG VWO Stand van zaken
De afgelopen jaren is de instroom in het Nederlandstalig vwo geleidelijk aan gedaald. Steeds meer leerlingen kiezen voor het tweetalig onderwijs op het Mendelcollege. Daarnaast is er ook stevige concurrentie tussen de vwo- afdelingen van de Haarlemse scholen. Het Mendelcollege biedt leerlingen een breed vakkenpakket in de onderbouw met veel aandacht voor de creatieve vakken. Naast de verplichte profielvakken kunnen de leerlingen in de bovenbouw ook de vakken Natuur Leven en Technologie (NLT) en het vak Kunst beeldende vorming kiezen.
Ambities
Over vier jaar is de instroom in het Nederlandstalig vwo gestegen tot twee volledige Nederlandstalig vwo klassen per leerjaar. Het Nederlandstalig vwo heeft een duidelijk geprofileerd aanbod dat onderscheidend is van de andere vwo scholen in Haarlem. Daarvoor is het nodig dat duidelijker wordt wat het vwo-onderwijs op het Mendelcollege kenmerkt en waarmee het zich onderscheidt van andere scholen. Ook is het belangrijk om na te gaan welke behoefte aan vakken of activiteiten onze toekomstige leerlingen hebben. Om een antwoord op bovengenoemde punten te kunnen geven is het nodig dat in 2015 onderzoek gedaan wordt naar de kansen en bedreigingen die er voor het Nederlandstalig vwo liggen. Daarbij gaan we uit van onze eigen sterke punten. Vanuit de Mendelvisie
4
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 5 en 6 11
op onderwijs worden de onderwijsambities voor de vwo afdeling nader omschreven en uitgewerkt. Naast een duidelijker profiel is het belangrijk dat de onderwijsresultaten goed zijn. Wij richten ons in de eerste plaats op kwaliteitsbewaking en -borging, doorgaande leerlijnen van het eerste tot en met het zesde leerjaar en goede doorstroom- en slagingspercentages. Verder willen we de externe contacten verder verdiepen en zullen bestaande relaties met basisscholen en vervolgonderwijs worden geïntensiveerd. Ook wordt nagegaan of nieuwe relaties aangegaan kunnen worden. GYMNASIUM Stand van zaken
Als enige in de omgeving biedt het Mendelcollege de leerlingen de mogelijkheid om TTO en gymnasium te combineren. Leerlingen met een vwo- advies van de basisschool kiezen vaak voor de TTO-stroom. Alle leerlingen in de eerste klas TTO volgen een half jaar Latijn. Voor de ouders van de leerlingen in 1 TTO is er een aparte informatieavond over het gymnasium. Ongeveer 50 % van de leerlingen besluit na het eerste jaar gymnasium en TTO te combineren. De instroom in leerjaar 1 in het Nederlandstalig gymnasium is daarentegen laag. Hierdoor is het de laatste jaren nodig geweest om in de onderbouw combinatieklassen atheneum en gymnasium te vormen. Inmiddels is een aantal acties ingezet om de instroom in het Nederlandstalig gymnasium te verhogen. Zo wordt in de onderbouw ook bij de andere vakken zoveel als mogelijk een link gelegd met de klassieke oudheid in relatie tot het vak. Verder is er bij de vakken Latijn en Grieks ook veel aandacht voor culturele aspecten. Niet alleen wordt er aandacht besteed aan de cultuur en geschiedenis van de oudheid, ook worden er veel creatieve verwerkingsopdrachten gegeven, zijn er zijn speciale gymnasiumdagen en krijgen de projectdagen in de bovenbouw een ‘klassieke’ invulling. Er is een aparte informatiefolder over het gymnasium en op de website is er ook expliciet aandacht voor ons gymnasium.
Ambitie
Het Mendelcollege heeft een sterk gymnasium dat de leerlingen een volwaardige gymnasiumopleiding biedt. Leidraad hierbij is de Gouden Standaard.5 Een gymnasiumopleiding staat op het Mendelcollege voor meer dan alleen atheneum met Latijn en/of Grieks. Het gaat om brede intellectuele en culturele vorming van de leerlingen. Dit komt ook tot uiting in de (extra-curriculaire) activiteiten. De komende jaren werken we verder aan de reeds ingezette lijn om ook binnen de overige vakken aandacht voor de klassieke cultuur te hebben. In de lessen wordt verder bij les- en werkvormen rekening gehouden met de specifieke leerbehoeften van de gymnasium-leerling. Het aanbod van extra-curriculaire activiteiten wordt uitgebreid. Er zal jaarlijks geëvalueerd worden of voornoemde acties tot het gewenste resultaat leiden.
TWEETALIG VWO Stand van zaken
Het Mendelcollege is geaccrediteerd als junior TTO-school en biedt leerlingen de mogelijkheid om in de onderbouw tweetalig onderwijs te volgen in zowel de atheneum als de gymnasiumstroom. Als enige school in Haarlem is het mogelijk om gymnasium en TTO te combineren. In de onderbouw wordt 60% van de lessen in het Engels gegeven. Daarnaast is er in het curriculum aandacht voor Europese en internationale oriëntatie (EIO). Leerlingen hebben in de tweede klas een uitwisseling met scholen in Madrid of Hannover en in de derde klas een uitwisseling met York. De leerlingen verblijven bij beide reizen in gastgezinnen. De leerlingen in de TTO-stroom doen in 4 vwo het CAE examen. In de bovenbouw volgen de leerlingen versterkt taalonderwijs Engels en maken in 6 vwo het CPE examen. Daarnaast wordt een aantal vakken met een schoolexamen in het Engels gegeven.
5
Zie rapport van werkgroep Gouden Standaard, maart 2014 12
Tekenles in het Engels (TTO)
Brugklaskamp De Buitenjan
13
Ambities
De school heeft de ambitie om door te groeien naar een senior TTO-school. In schooljaar 2014-2015 worden daarvoor al een aantal voorbereidende stappen gezet. De school streeft ernaar om in schooljaar 2019-2020 geaccrediteerd te worden als senior-TTO school. Daarvoor is het nodig dat het curriculum voor de TTO leerlingen uitgebreid wordt met IB-English language and literature A en het vak EIO. Daarnaast worden 1150 studielasturen in de bovenbouw in het Engels verzorgd en wordt het profielwerkstuk in het Engels geschreven. De leerlingen in de bovenbouw lopen ook een internationale stage.
4.3 EXCELLEREN OP HET MENDELCOLLEGE Stand van zaken
Op het Mendelcollege definiëren wij het begrip excellentie ruim: talentontwikkeling in de breedste zin van het woord. Het Mendelcollege is een toptalent vriendelijke school wat inhoudt dat zij leerlingen de mogelijkheid biedt om naast school hun culturele en sportieve talenten verder te ontwikkelen onder andere door flexibel met het lesrooster om te gaan. Met de lessen robotica ontwikkelen we technici die hun kennis praktisch kunnen toepassen. Het Mendelcollege stimuleert leerlingen om deel te nemen aan olympiades (wiskunde, natuurkunde, biologie en scheikunde) en andere wedstrijden. De debatclub biedt leerlingen uit alle afdelingen de mogelijkheid hun debattalent verder te ontwikkelen door debatlessen en deelname aan landelijke wedstrijden. Op sportgebied doet het Mendelcollege mee aan veel interscolaire toernooien. Voor talenten op kunstgebied is er onder andere de Atelierdag waarbij gewerkt wordt onder leiding van een kunstenaar. Leerlingen die talent hebben op het gebied van muziek en dans doen mee aan de Mendel talentenschow (MTS) en kunnen zich vandaar uit kwalificeren voor deelname aan het HIT (Haarlems interscolair toernooi). Ieder jaar zijn er leerlingen van het Mendelcollege die hier prijzen in de wacht slepen. We bieden de mogelijkheid om in meer vakken dan wettelijk voorgeschreven examen te doen of om in een aantal vakken eerder examen te doen. De leerlingen die hun examen havo of vwo met een gemiddeld eindcijfer van 7,5 of hoger afronden, krijgen een certificaat en het bijbehorende Socrates lidmaatschap aangeboden.
Ambitie6
We gaan leerlingen volgen in hun excellentieprogramma door te werken met een digitaal Mendeldossier. Hiermee kunnen leerlingen ook aan vervolgopleidingen tonen aan welke activiteiten zij naast de reguliere lessen hebben deelgenomen. In toenemende mate zal dit in de toekomst een rol gaan spelen bij de toelating tot vervolgopleidingen. We willen leerlingen stimuleren om voor meer dan een zes als resultaat te gaan. Het ‘Met Lof-certificaat’ wordt in 2015 voor het eerst uitgereikt aan leerlingen in klas 2 en 3 die met een gemiddeld cijfer 8 overgaan. Na evaluatie volgt mogelijk een uitbreiding naar de bovenbouw. In 2015 start een pilot project ‘Ontdek’. Leerlingen mogen onder lestijd aan een project naar eigen keuze werken om leerlingen zo meer te motiveren en meer uitdaging te bieden. In het voorjaar van 2015 neemt een aantal leerlingen uit 5 vwo voor het eerst deel aan Pepptalks, een masterclass van een aantal dagen waarin ontmoetingen met interessante gastsprekers centraal staan.
6
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 7 en 8 14
Binnen de lessen worden leerlingen zoveel mogelijk uitgedaagd. Docenten erkennen verschillen tussen leerlingen en houden hier in hun onderwijs rekening mee. We willen dat meer goede leerlingen gebruik maken van de aansluitingsprogramma’s die diverse hogescholen en universiteiten organiseren (MOOC, Lapp-topp, E-learning). Er wordt onderzocht in hoeverre het Mendelcollege deel kan nemen aan aansluitingsprogramma’s van universiteiten.
4.4 VOORBEREIDEN OP DE SAMENLEVING Stand van zaken
De leerling van het Mendelcollege kent zijn eigen cultuur en respecteert andere culturen. Een leerling van het Mendelcollege is betrokken bij de wereld om hem heen, op school, in zijn omgeving en daarbuiten. We leggen contact met andere culturen door middel van uitwisselingen, schoolreizen waarbij verbleven wordt bij gastgezinnen en door het naar school halen van gastsprekers. Leerlingen krijgen de mogelijkheid buiten de les te leren door de vele buitenschoolse activiteiten. We vinden het belangrijk dat leerlingen zich een eigen mening kunnen vormen, maar zich ook kunnen verplaatsen in de standpunten van anderen. Deze vaardigheid oefenen we door bij de vakken Nederlands en maatschappijleer onder meer het debat als werkvorm te gebruiken. Daarnaast is er een actieve debatclub die deelneemt aan diverse debattoernooien. Het Mendelcollege heeft heel bewust gekozen om de maatschappelijke stage voort te zetten, ook nu deze stage niet meer wettelijk voorgeschreven is, om zo de betrokkenheid bij de wereld om ons heen te vergroten.
Ambities Om leerlingen toe te rusten voor een wereld na de middelbare school vindt het Mendelcollege het belangrijk dat leerlingen kunnen samenwerken, kritisch, creatief, analytisch en innovatief kunnen denken, communicatief vaardig zijn en een goede talenkennis hebben. Daarnaast is een betrokken, ondernemende en nieuwsgierige houding essentieel. De komende jaren willen we deze vaardigheden versterken. De verantwoordelijkheid van de leerlingen voor de school als gemeenschap willen we vergroten door deelname van leerlingen aan de leerlingenraad, MR en leerling-panels te stimuleren.
4.5 REKENEN EN TAAL TAALBELEID In de literatuur zijn vele definities te vinden van taalbeleid. In alle definities komt naar voren dat taalbeleid als doel heeft om op een bewuste manier de taalvaardigheid van leerlingen te bevorderen. Van den Branden (2004) definieert taalbeleid als volgt: ‘Taalbeleid is de structurele en strategische poging van een schoolteam om de onderwijspraktijk aan te passen aan de taalleerbehoeften van de leerlingen met het oog op het bevorderen van hun algemene ontwikkeling en het verbeteren van hun onderwijsresultaten.’
Stand van zaken
Met ingang van het schooljaar 2014 – 2015 wordt het centraal examen Nederlands afgestemd op de referentieniveaus. Ter voorbereiding op deze aanpassing kiest het Mendelcollege ervoor de doorlopende leerlijn taal allereerst binnen het vak Nederlands vorm te geven. Inmiddels zijn de leerlijnen voor grammatica, taalverzorging en het debat vastgelegd en worden deze toegepast. Binnen de vakken Nederlands en de moderne vreemde talen is er een leerlijn lezen voor de onderbouw opgezet en tussen deze vakken is er afstemming op het gebied van grammatica. Leerlingen kunnen taalvaardigheid oefenen met behulp van het programma Muiswerk. Er is een ondersteuningsuur Muiswerk waar leerlingen met vragen terecht kunnen. 15
Ambitie7
Binnen de sectie Nederlands wordt de doorlopende leerlijn verder ontwikkeld. Het taalonderwijs wordt verbreed naar de andere vakken. Kennis, inzicht en ervaringen opgedaan binnen de sectie Nederlands worden overgedragen op docenten van andere secties. De uniforme aanpak is bedoeld om taalontwikkeling bij leerlingen en docenten te stimuleren. Zo wil het Mendelcollege gericht leerlingen voorbereiden op het centraal examen en het vervolgonderwijs. De effecten van het hulpprogramma Muiswerk op de taalvaardigheid worden in kaart gebracht.
REKENBELEID Stand van zaken
Vanaf 2014 is de rekentoets een verplicht onderdeel van het centraal examen. In schooljaar 2015-2016 telt de rekentoets voor het eerst mee in de uitslagbepaling van het eindexamen. De regelgeving omtrent de rekentoets is echter aan verandering onderhevig. Om alle leerlingen op het gewenste niveau te krijgen worden de leerlingen in de eerste klas getoetst. De leerlingen krijgen vervolgens een aantal rekenlessen en uitleg over het digitale oefenprogramma Muiswerk waarmee ze hun rekenvaardigheid verder kunnen vergroten. Voor leerlingen die zeer zwak in rekenen zijn, is er een remedial teaching programma. Ook in de voorexamenklassen worden er drempeltoetsen afgenomen en krijgen de leerlingen een aantal lessen rekenen. Met behulp van Muiswerk kunnen de leerlingen thuis verder oefenen met rekenen. Alle leerlingen volgen voor de officiële rekentoets een examentraining rekenen.
Ambitie8
Het doel van het rekenbeleid is om alle leerlingen in het voorexamenjaar op een zodanig niveau te krijgen dat zij de verplichte rekentoets met een voldoende kunnen afronden. De rekenlessen en het oefenmateriaal worden jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld. Voor goede rekenvaardigheden is het belangrijk dat leerlingen het rekenen blijven oefenen. Om leerlingen hierbij te ondersteunen, wordt onderzocht of het ook mogelijk is om binnen bepaalde vakken aandacht te hebben voor rekenvaardigheid. In overleg met de vaksecties wordt bekeken wat de mogelijkheden hiervoor zijn.
7 8
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 9 Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 10 16
HOOFDSTUK 5 LEERLINGENZORG EN- BEGELEIDING 5.1 ZORGSTRUCTUUR Stand van zaken
In het kader van de Wet op het Passend onderwijs is recent een schoolondersteuningsprofiel opgesteld, waarin duidelijk omschreven is op welke wijze de school invulling geeft aan de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van haar leerlingen. De begeleiding van leerlingen vindt in eerste aanleg plaats door de mentor, die op het Mendelcollege een centrale rol speelt. De mentoren zijn altijd het eerste aanspreekpunt voor zowel leerlingen als ouders. Leerlingen die meer zorg nodig hebben dan vakdocent en mentor kunnen geven, worden na overleg met de afdelingsleider aangemeld bij de zorgcoördinator. In overleg met de ouders en de leerling wordt gekeken welke aanvullende zorg nodig is. De interne zorgcommissie bestaat uit een zorgcoördinator, een trajectgroepbegeleider, counselors, remedial teachers, trainers faalangstreductie en sociale vaardigheid. De school onderhoudt intensief contact met schoolmaatschappelijk werk, CJG-coach, jeugdarts en de leerplichtambtenaar. Het Mendelcollege beschikt daarnaast over een eigen trajectvoorziening.
Ambities9
We willen onderwijs en zorg op maat bieden binnen de mogelijkheden van de school. Als gevolg van Passend onderwijs is de noodzaak van goede begeleiding vanuit verschillende invalshoeken groter geworden en daarmee ook de noodzaak van en behoefte aan scholing om met een grotere diversiteit aan leerlingen om te kunnen gaan. Docenten en mentoren werken handelingsgericht en er wordt uitgegaan van de onderwijsmogelijkheden in plaats van de beperkingen van de leerling. Er is intensief overleg met ouders en kind, waarbij de verantwoordelijkheid gedeeld wordt. De spil in de leerlingbegeleiding is de mentor. De komende jaren krijgen de mentoren de mogelijkheid om hun kennis en vaardigheden te vergroten door middel van training en scholing.
5.2 DECANAAT Stand van zaken
De decanen informeren en begeleiden leerlingen gedurende hun schoolloopbaan bij het kiezen van profielen, sectoren en vakken, in nauwe samenwerking met mentoren en docenten. De decanen adviseren leerlingen en hun ouders bij het kiezen van een vorm van vervolgonderwijs of een beroepsrichting. Decanen verzorgen het vak Oriëntatie op studie en beroep (OSB), ook wel loopbaanoriëntatie en -begeleiding genoemd (LOB). Het vak bestaat uit een aantal informatieve lessen van de decanen, een aantal door de school georganiseerde activiteiten een aantal door de leerling zelf uitgevoerde en door de decanen begeleide activiteiten.
Ambities
De komende jaren zal het voor de school en de decanen een uitdaging zijn om voorlichting aan ouders en begeleiding van leerlingen te intensiveren. Loting in het hbo en wo zal verdwijnen. Daarvoor in de plaats komen decentrale selectie en studiematching, vernieuwingen die het kiezen niet gemakkelijker maken. Dat geldt ook voor het mbo, waar de rol van intakegesprekken steeds groter wordt. Daarnaast wordt het maken van een keuze ingewikkelder gemaakt nu de basisbeurs is afgeschaft en studeren duurder wordt. In 2015 is met deze intensievere voorlichting een begin gemaakt. De decanen organiseerden in de maand februari een voorlichtingsavond voor ouders van 4 havo en 5 vwo. Deze voorlichtingsavond zal volgend jaar opnieuw gehouden worden.
9
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr.11 en 12 17
Pauze in de binnentuin van het Mendelcollege
Debat in aula voor Serious Request
18
HOOFDSTUK 6 PERSONEELSBELEID Personeelsbeleid is een beleidsterrein waarbij wettelijke kaders een grote rol spelen, denk aan: de CAO, de wet BIO, de invoering van de functiemix en de lerarenbeurs. Het personeelsbeleid zal zich de komende jaren verder ontwikkelen in de richting van het op maat leiding geven aan medewerkers in een open organisatie, op een flexibele, motiverende en op de organisatie afgestemde wijze. De vraag aan de medewerkers zal steeds vaker zijn: ‘Wat heb jij nodig om je werk zo goed mogelijk te kunnen doen. Hieronder een beschrijving van de stand van zaken en de belangrijkste voornemens voor de komende vier jaar.
6.1 GESPREKKEN CYCLUS Stand van zaken
Na de start in 2009-2010 is de gesprekscyclus inmiddels volledig ingevoerd en bekend bij het onderwijzend personeel. Alle docenten hebben in principe twee keer per drie jaar een formeel gesprek. Binnen de gesprekscyclus wordt een keer per drie jaar een 360 graden feedback gedaan, waarbij gebruik gemaakt wordt van digitale enquêtes. Deze enquêtes maken geen onderscheid tussen LB-, LC- en LD- docentcompetenties. Binnen de functiemix-procedure is een aantal collega’s benoemd in een LC- of LD-functie. Deze procedure is in 2014 afgerond.
Ambities10
Binnen de gesprekscyclus krijgt het integraal aspect meer aandacht, waarbij gekeken wordt hoe de competenties en talenten van docenten ingezet kunnen worden om de schooldoelstellingen te realiseren. Het persoonlijk ontwikkelplan (POP) ligt vast in het dossier van het betreffende personeelslid en hieraan worden acties gekoppeld op het gebied van scholing, coaching of andere vormen van professionalisering. In het software programma ‘Competentiemonitor’ wordt het digitaal portfolio gebruikt om de verslagen op te slaan. Uiteindelijk zal dit totale dossier het bekwaamheidsdossier vormen. De vragen in de diverse enquêtes die gebruikt worden voor de gesprekken worden aangepast aan de competenties op LB-, LC- en LD-niveau zodat de ontwikkeling beter zichtbaar is. De gesprekscyclus wordt met ingang van 2015 ook gestart voor het onderwijs ondersteunend personeel. Voor nieuwe benoemingen naar LC-functie en LD-functie zal een vernieuwde procedure ingericht gaan worden.
6.2 LEVENSFASEBEWUST PERSONEELSBELEID EN WERKDRUKBELEID Stand van zaken
Uitgangspunt van personeelsbeleid is duurzame en optimale inzetbaarheid van personeel. Het is daarbij belangrijk om rekening te houden met de levensfases en de daaraan gekoppelde behoeften en mogelijkheden van medewerkers. Levensfasebewust personeelsbeleid bestaat uit vele soorten maatregelen die werkgevers en werknemers in kunnen zetten om het werk beter aan te laten sluiten op de huidige en toekomstige levenssituatie. Binnen de CAO-VO zijn hieromtrent een aantal regelingen afgesproken, zoals de reductie in lestaak voor startende leraren, ouderschapsverlof, spaarverlof, Bapo en het individueel keuzebudget. Binnen het Mendelcollege zijn oudere docenten daarnaast voor een deel vrijgesteld van surveillance of invaltaken.
10
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 13 en14 19
Ambitie11
De verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd leidt ertoe dat personeel tot op hogere leeftijd werkzaam zal zijn binnen het onderwijs. Des te belangrijker dat het Mendelcollege een school is, waar mensen graag blijven werken en hun kwaliteiten ten volle kunnen inzetten. Daarbij is het belangrijk om aandacht te hebben voor de werkdruk van personeelsleden. De ervaren werkdruk in het onderwijs is hoog. Het Nederlandse onderwijs kent, in vergelijking met omringende landen, een hoog aantal lesuren en een hoge gemiddelde groepsgrootte. Daarnaast doen de voortdurende veranderingen in het onderwijs in toenemende mate een beroep op het onderhouden van de bekwaamheid en de professionalisering van de medewerkers. Werkdruk ontstaat op het moment dat de balans tussen de werkbelasting en de belastbaarheid van de werknemer verstoord raakt. Dit kan een gevolg zijn van te weinig tijd voor een bepaalde taak, maar ook omdat niet meer aan de gestelde eisen voldaan kan worden. Ook omstandigheden op het werk of in de persoonlijke situatie kunnen zorgen voor een verhoogde werkdruk. De ervaren werkdruk kan per persoon sterk verschillen en vraagt om maatwerk. Uit het recent afgenomen tevredenheidsonderzoek op het Mendelcollege (2015) komt naar voren dat vooral het onderwijzend personeel een hoge mate van werkdruk ervaart. Dit is een gegeven waar we serieus mee om moeten gaan. We streven naar het beheersbaar houden van werkdruk, waar mogelijk reduceren van werkdruk en naar een zo eerlijk mogelijke verdeling van werkdruk/taken. Door een goede planning in de jaaragenda trachten we te grote pieken in de taakbelasting zoveel mogelijk te voorkomen. Er zal bovendien in de jaaragenda meer tijd vrijgemaakt worden voor diverse vormen van overleg. Om verder zicht te krijgen op de werkdruk bij docenten wordt nader onderzoek gedaan naar de bronnen voor de ervaren werkdruk. Op grond van deze uitkomsten wordt een plan van aanpak opgesteld.
6.3 ARBO EN VEILIGHEIDSBELEID Stand van zaken
Op het Mendelcollege is een veilige sfeer. Leerlingen en medewerkers geven in enquêtes aan dat zij zich prettig en veilig voelen op school. Dat is iets waar het Mendelcollege trots op is en dat zij graag zo wil houden. Naast de sociale veiligheid heeft het Mendelcollege ook aandacht voor de fysieke veiligheid. Het Mendelcollege beschikt over een ontruimingsplan en heeft voldoende bedrijfshulpverleners. Er vindt minimaal één keer per jaar een ontruimingsoefening plaats. In samenwerking met de bedrijfsarts wordt gestreefd naar een gezonde en veilige werksituatie in de school.
Ambitie
We willen graag dat het Mendelcollege een prettige en veilige school blijft om te werken. Ook de komende jaren werken we samen om een veilig leerklimaat te creëren. Vanuit de VO-raad wordt een nieuwe indicator ‘schoolklimaat en veiligheid’ ontwikkeld. Zodra de nieuwe indicator gereed is, wordt deze ingevuld en geanalyseerd. Waar nodig worden doelgerichte interventies ingezet en/of gebruik gemaakt van programma’s die bewezen effectief zijn op het gebied van sociale veiligheid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de informatie die de onderwijssector hierover opneemt in een op te richten database.
VERZUIMBELEID Stand van zaken
Verzuimbeleid van medewerkers op het Mendelcollege is een onderdeel van personeelszorg. Het beleid heeft tot doel zicht te krijgen op (de achtergronden van) verzuim en te kijken naar mogelijkheden om verzuim tegen te gaan of te verkorten; zowel op individueel niveau als op collectief niveau. Kern van het verzuimbeleid is het frequent en structureel contact tussen de zieke medewerker en diens direct leidinggevende. De
11
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 15 20
Theaterworkshop op projectdag
Jet-Netproject: zelfgebouwde race-auto
21
leidinggevende belt de zieke collega op de eerste dag van het verzuim en houdt ook in geval van langduriger verzuim veelvuldig contact. In 2010 bedroeg het ziekteverzuim op het Mendelcollege 3,53%. In 2013 was dit percentage gestegen tot 4,85%.
Ambitie
Het terugdringen van het ziekteverzuim blijft in de komende jaren onze aandacht houden. Een vroegtijdige signalering van oorzaken achter het verzuim krijgt daarbij prioriteit. Bij frequent kort verzuim wordt de medewerker uitgenodigd voor een ziekteverzuimgesprek. Minimaal twee keer per schooljaar vindt een sociaal-medisch-team overleg (SMT) plaats met de bedrijfsarts. Ons doel blijft het ziekteverzuim onder het landelijk gemiddelde te houden (2013: 5%).
6.4 PROFESSIONALISERING, SCHOLING EN BIJSCHOLING Stand van zaken
Het Mendelcollege beschikt over hoog opgeleid en bevoegd personeel. Met docenten die nog bezig zijn hun bevoegdheid te halen, zijn afspraken gemaakt, zodat iedereen conform de afspraken in de CAO, binnen afzienbare tijd zijn bevoegdheid haalt. Daarnaast zijn relatief veel docenten bezig een eerstegraads bevoegdheid te halen. Scholing wordt ingezet om de deskundigheid van het personeel (OOP, OP en MT) te blijven ontwikkelen. Hierbij maken we een onderscheid tussen scholing die gerelateerd is aan de ontwikkeling van het onderwijs binnen de school, en individuele deskundigheidsbevordering. Het Mendelcollege heeft in het kader van de opleidingsschool geïnvesteerd in het opleiden van werkplekbegeleiders.
Ambities
Alle medewerkers dragen bij aan de professionele cultuur, ze kennen hun verantwoordelijkheid. Binnen het gestelde vertrouwen en de geboden ruimte zijn zij ondernemend en proactief. Het geven en ontvangen van feedback vindt plaats in een open en constructieve sfeer. In een professionele cultuur is het belangrijk dat docenten zichzelf continu ontwikkelen en ingaan op nieuwe ontwikkelingen. Het uitgangspunt bij professionalisering is, dat het gericht is op het versterken van het leren van leerlingen en bijdraagt aan goed onderwijs. Collegiale visitatie kan nog veel meer benut worden om met en van elkaar te leren.
6.5 OPLEIDEN IN DE SCHOOL Stand van zaken
In 2010 zijn door het Mendelcollege de voorbereidingen gestart om aansluiting te zoeken bij een opleidingsschool. De officiële start van de accreditatie vond plaats in schooljaar 2011-2012. In juni 2014 is het Mendelcollege geaccrediteerd, officieel Opleidingsschool geworden en toegetreden tot de ROSA (Regionale Opleidingsschool Amstelland). De ROSA is een samenwerkingsverband tussen opleidingsinstituten en 11 scholen voor het v.o. Het Mendelcollege werkt samen met 6 opleidingsinstituten: 2 universitaire opleidingsinstituten (VU en UvA te Amsterdam), en 4 Hogescholen (HvA, InHolland, ALO en AHK te Amsterdam). Daarnaast onderhoudt het Mendelcollege contacten met het ICLON te Leiden en met de TU Delft vanwege de goede contacten 22
uit het verleden en, in het geval van de TU Delft, vanwege de specifieke opleidingen voor de exacte vakken. Momenteel telt het Mendelcollege 2 schoolopleiders en 20 werkplekbegeleiders. Drie van deze werkplekbegeleiders zijn in te zetten voor het coachen van nieuwe en zittende docenten. Enkele redenen voor het Mendelcollege om een Opleidingsschool te willen zijn: 1. 2. 3. 4.
Aan de maatschappelijke plicht voldoen om ‘Docenten in opleiding’ kansen te bieden het docentschap te leren in een ‘meester-gezel’ verhouding. Impuls geven aan onderwijsontwikkelingen, uitwisselen ideeën en ervaringen in samenwerking met de Opleidingsinstituten. Het kunnen inzetten van studenten voor bepaalde taken binnen de school: tijdelijk overnemen van lessen, helpen bij buitenschoolse activiteiten, surveilleren in de grote pauze, en dergelijke. Het inspelen op de te verwachten knelpunten van de arbeidsmarkt. Intern worden studenten opgeleid, die indien gewenst in de toekomst onze directe collega’s worden.
Ambities
Het Mendelcollege wil de komende jaren het aantal studenten niet laten toenemen ten opzichte van het huidige aantal. 12 We richten ons de komende jaren, mits de financiële middelen (d.m.v. subsidie) toereikend zijn, op borging en verdere professionalisering van de schoolopleiders en werkplekbegeleiders. Dit leidt tot: - twee schoolopleiders, beide VELON-geregistreerd - 20 gecertificeerde werkplekbegeleiders (onder wie één coördinator nieuwe docenten en twee -
coaches zittend personeel), die actief per schooljaar ingezet gaan worden. videobegeleider/videoanalist
Het streven is verder dat er een kruisbestuiving plaatsvindt tussen de opleidingsinstituten en het Mendelcollege. Het Mendelcollege hoopt door middel van samenwerkingsprojecten dat de kennis van vakdidactici en instituutsopleiders, ook via de studenten, het zittend personeel positief zal inspireren. Het Mendelcollege wil een lerende organisatie zijn en blijven; het is van belang dat studenten en personeel volgens een plan (IPB) reflecteren op eigen handelen.
Muziekles
HOOFDSTUK 7
12
In 2015 zijn er vijfentwintig studenten 23
ORGANISATIE 7.1 ORGANISATIE STRUCTUUR Stand van zaken
Met ingang van schooljaar 2012 heeft het Mendelcollege de teamstructuur losgelaten. De school is in verticale afdelingen georganiseerd, waarbij de afdelingsleiders verantwoordelijk zijn voor de personele zorg, onderwijs en leerlingbegeleiding in hun afdeling. De onderwijsontwikkeling is daarmee weer deels terug bij de secties. Sinds 2014 is de schoolleiding weer op sterkte door een tweede conrector aan te stellen en is de afdeling mavo gesplitst in een onder- en een bovenbouwafdeling. Inmiddels heeft een herschikking van taken en portefeuilles plaatsgevonden. Directie en afdelingsleiders vormen het managementteam (MT) van de school en zijn belast met het formuleren en uitvoeren van het beleid van de school, de zorg voor de schoolorganisatie en de kwaliteit van het onderwijs. Directie en afdelingsleiders geven leiding aan het personeel van de school en onderhouden contacten met de leerlingen, hun ouders en andere relevante partners van de school. Vier van de tien MT-leden zijn vrouw. Het Mendelcollege kent daarmee een evenredige vertegenwoordiging van vrouwen in de schoolleiding.
•Rector
•Ondersteunende diensten
•Conrector
•Conrector
•Ondersteunende diensten
•Ondersteunende diensten
•Afdelingsleider
•Afdelingsleider
•Afdelingsleider
•Afdelingsleider
•1 + 2 mavo
•3 + 4 mavo
•1 t/m 3 havo
•4+ 5 havo
Docenten
Docenten
Docenten
Docenten
Ambitie
•Afdelingsleider •1 t/m 3 E(G)A en 1 + 2 AG
Docenten
•Afdelingsleider
•Afdelingsleider
•3 AG + 4 VWO
•5 +6 VWO
Docenten
Docenten
De komende jaren zullen secties zich in toenemende mate gaan profileren als ontwikkelorgaan van eigentijds onderwijs. Tijdens sectievergaderingen zal de nadruk meer komen te liggen op visie- en vak ontwikkeling en het uitwisselen van expertise. Vanuit onderwijsontwikkelgroepen wordt onderzoek gedaan naar en overleg gevoerd over vakgroep overstijgende ontwikkelingen.
24
HOOFDSTUK 8 FINANCIËN Stand van zaken
Het financieel beleid is gericht op adequate ondersteuning en uitvoering van de onderwijskundige, personele en materiële doelstellingen van de school. De continuïteit van de school als geheel staat daarbij voorop. Daarbij streeft de stichting naar een solide vermogenspositie met voldoende reserves. Via maandelijkse rapportages controleert de directie de uitputting van de begroting. Bij het opstellen van de begroting worden inkomsten en uitgaven zoveel mogelijk uitgesplitst. In de vergaderingen van het toezichthoudend bestuur wordt per kwartaal de uitputting besproken. Om inzicht te geven in toekomstige ontwikkelingen wordt gewerkt met een meerjarenbegroting. Het is gebleken dat de rijksvergoedingen de afgelopen jaren niet in verhouding stonden tot de stijging van de kosten. Vooral de personele kosten zijn om meerdere redenen niet meer in lijn met de vergoedingen. De regeling functiemix, inkorting carrièrelijnen, stijging van het aantal bindingstoelagen en recentelijk in 2014 de afspraken in de nieuwe CAO rond loonstijging, werkdrukverlagende maatregelen en entreerecht zijn hiervan de belangrijkste oorzaken. Dit betekent dat, naast beheersing van de personele kosten, de komende jaren de noodzaak om aanvullende inkomstenbronnen te onderzoeken actueler dan ooit zal zijn.
Ambities13 Het Mendelcollege wil de personele lasten in lijn brengen met de (te verwachten) personele vergoedingen. Doelstelling is om de personele lasten lager dan 83% van de totale lasten te laten zijn. Het optimaliseren van een kwalitatieve en kwantitatieve ondersteuning op financieel gebied is voorwaarde voor een adequate bedrijfsvoering. Onderzoek naar aanvullende inkomstenbronnen maakt onderdeel uit van de financiële continuïteit als uitgangspunt van beleid.
Sportdag: softbaltoernooi
13
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 16 en 17
25
HOOFDSTUK 9 HUISVESTING EN VOORZIENINGEN 9.1 MEERJAREN ONDERHOUDSPLAN (MOP) Stand van zaken
In het kader van een adequate ondersteuning van het onderwijs aan onze leerlingen en het zorg dragen voor een veilige en plezierige leer- en werkomgeving, is het belangrijk de inrichting en het gebouw en overige voorzieningen goed te onderhouden. De instandhouding van het gebouw en het daartoe noodzakelijk onderhoud is beschreven in het Meerjaren Onderhoudsplan (MOP). Dit plan beschrijft over een periode van 10 jaar de vervangingen en aanpassingen aan het gebouw. Jaarlijks worden in een jaarplan de uitvoering van de in het MOP beschreven onderdelen beschreven. Hierbij wordt jaarlijks afgewogen in welke mate werkzaamheden noodzakelijk zijn. Wat betreft de voorzieningen (meubilair, aankleding, ICT) wordt jaarlijks de ruimte voor aanpassing of aanschaf bepaald.
Ambitie14
De komende jaren dienen de dotaties groot onderhoud in overeenstemming te zijn met de noodzaak en de behoeften. Hiertoe zal een kritische reflectie op het MOP worden uitgevoerd. Tevens zal stapsgewijs worden geïnvesteerd in de aankleding van het gebouw. Het gebouw en de voorzieningen sluiten aan bij de gewenste ontwikkelingen op onderwijskundig gebied en bieden een aantrekkelijke werk- en leeromgeving.
9.2 ICT Stand van zaken
De afgelopen jaren is er een aantal projecten op het Mendelcollege gestart met als doel het gebruik van ICT in de lessen te vergroten. Binnen het project ‘Laat duizend bloemen bloeien’, is een aantal docenten actief aan de slag gegaan met het gebruik van digitaal lesmateriaal in de les. In een aantal lokalen is daartoe een draadloos netwerk ingericht en er zijn laptops en tablets voor klassikaal gebruik aangeschaft. Sinds 2013 participeert het Mendelcollege in het project ‘Lessen delen’, waarbij docenten o.a. instructiefilmpjes maken. In oktober 2014 is in dit verband een proef van start gegaan waarbij leerlingen van een andere school op afstand deel kunnen nemen aan de les. Ook is ingezet om het gebruik van de elektronische leeromgeving (ELO) van Magister schoolbreed te vergroten. Inmiddels gebruiken alle secties de ELO voor het aanbieden van studiewijzers of extra oefenmateriaal. De overige toepassingen van de ELO worden door docenten wisselend gebruikt.
Ambitie 15
Op het Mendelcollege bieden we leerlingen eigentijds en uitdagend onderwijs, waarbij we rekening houden met individuele verschillen tussen leerlingen. Door gebruik te maken van ICT willen we kwaliteit en productiviteit van het onderwijs verbeteren. Daarnaast geldt dat we onze leerlingen ook willen voorbereiden op een maatschappij waarbij ICT niet meer weg te denken is. In dit kader willen we de komende jaren:
14 15
Het gebruik van de ELO Magister verder ontwikkelen
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 18 Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 19 26
Het gebruik van digitale schoolborden uitbouwen (het aantal wordt jaarlijks uitgebreid, scholing, ontwikkeling lessenseries)
Meer digitaal lesmateriaal ontwikkelen en gebruiken Differentiëren met behulp van ICT in de klas Het draadloos netwerk uitbreiden Ons voorbereiden op de ontwikkeling dat conventioneel analoog lesmateriaal, zoals handboeken, werkboeken en naslagwerken, vervangen gaat worden door digitaal lesmateriaal en digitale bronnen verzameld op een notebook of tablet.
Dit zal leiden tot eigentijds onderwijs dat wordt aangeboden met moderne hulpmiddelen, en uitdagend onderwijs waarin leerlingen keuzes kunnen maken en zelfstandig en plaats onafhankelijk kunnen werken.
Pauze in de binnentuin
27
HOOFDSTUK 10 KWALITEITSBELEID 10.1 KWALITATIEF GOED ONDERWIJS Zoals omschreven in de visie van het Mendelcollege vinden wij het belangrijk om continu de kwaliteit van ons onderwijs te verbeteren. Vanuit het vertrouwen in ieders kwaliteit en talent, hebben wij de ambitie dat de leerlingen binnen hun mogelijkheden het hoogst haalbare resultaat behalen en dat de talenten van leerlingen gezien, ontdekt en ontwikkeld worden. De kwaliteit van het Mendelcollege is onder andere terug te vinden in goede resultaten, uitdagende lessen, een prettige, veilige leeromgeving en goed geschoold personeel. Het monitoren van grote en kleine interventies en onderzoek doen naar opbrengsten geeft inzicht in processen en resultaten waarmee we ons onderwijs steeds kunnen verbeteren. Belangrijk is dat we naar aanleiding van de opbrengsten continu in gesprek blijven over onze ambities en nagaan hoe we behouden wat goed is.
Stand van zaken
Kwaliteitszorg gaat over het ‘bewaken van de kwaliteit van het onderwijs’. Door gestructureerde voortgangscontroles en evaluaties willen we zicht krijgen op de kwaliteit van het onderwijsproces en mogelijke verbeterpunten realiseren. Het stellen van vragen en het zoeken naar antwoorden met behulp van enquêtes, data-analyse, gesprekken e.d. behoedt de organisatie voor verrassingen. Onverwachte en ongewenste opbrengsten kunnen op deze manier in een vroeg stadium gesignaleerd en bijgesteld worden. Kwaliteitszorg helpt bij het inzetten van interventies. Het systematisch laten verlopen van verbetertrajecten is mogelijk als de kwaliteitscontrole cyclisch verloopt. Ieder plan en iedere interventie kent een kwaliteitsparagraaf. Doelen worden SMART geformuleerd en de kwaliteitszorg verloopt volgens het principe van de PDCA-cirkel. Deze instrumenten helpen kwaliteitszorg inzichtelijk te maken voor medewerkers, ouders en andere belanghebbenden. Kwaliteitszorg bestaat op dit moment onder andere uit: - Examenresultaten verzamelen en bespreken met vertegenwoordigers van de sectie - Rapportages van de Onderwijsinspectie worden op voorhand berekend en vervolgens geanalyseerd - Tevredenheids- en veiligheidsonderzoeken worden regelmatig afgenomen en geanalyseerd
Ambities 16
Het Mendelcollege wil opbrengstgericht werken inbedden in de organisatie van de school. Dat doen we door het maken van opbrengstgerichte school- en sectieplannen. We monitoren de plannen en doelstellingen door de opbrengsten te meten en de voortgang te volgen via een PDCA-cyclus. Voor de uitvoering van ons onderwijs streven we naar betrouwbare en valide toetsing. We ondernemen de volgende acties: - Het MT maakt resultaatgerichte afspraken met de secties - Sectieresultaten, interventies en afspraken liggen vast in een actueel sectieplan - Alle vakken analyseren jaarlijks de (examen)resultaten en stellen verbeterplannen op - De in- door- en uitstroomgegevens worden jaarlijks geanalyseerd door het MT. - Het MT voert eens per jaar een gesprek met alle vaksecties over de verbeterplannen De acties leiden er toe dat onze (eindexamen)resultaten en doorstroomcijfers op of boven het landelijk gemiddelde van Nederland liggen.
16
Zie bijlage Beleidsvoornemens nr. 20 en 21
28
Robots bouwen bij techniek
Op het podium bij de muziekavond
29