RONDOM RENDON Deze nieuwsbrief is een uitgave van Rendon Onderhoudsgroep. Editie 13, oktober 2013
INTERVIEW MET KLANT P 04 | Samenwerking Kreatief konstruktief en Rendon
INTERVIEW MET KLANT P 08 | Samenwerking SGS Intron en Rendon
13
DOORBRAAK IN RELINING P 10 | Van asbesthoudende binnenrioleringen
Constructieve veiligheid Veiligheid is een belangrijk maatschappelijk thema dat
veiligheid van de constructie van het vastgoed waar u verantwoorde-
ons allemaal elke dag bezighoudt. Niet zo verwon-
lijk voor bent. Rendon Advies helpt u graag met het beantwoorden
derlijk want de mens heeft van nature de drang om te
van deze vragen en uiteraard lossen we eventueel geconstateerde
overleven en dus zijn we alert op gevaar. Maar het le-
gebreken voor u op. In deze Rondom Rendon vindt u diverse artike-
ven is nu eenmaal niet zonder gevaar dus moeten we
len waarin interessante concrete cases behandeld worden.
methoden vinden om daar mee om te gaan. Ergens
Ook het veilig uitvoeren van de werkzaamheden hebben wij hoog
las ik: “Veiligheid is het bewust nemen van een aan-
in het vaandel staan. Dit in het belang van de bewoners en of
vaardbaar risico.” Dat vind ik wel een sterke definitie.
gebruikers van het gebouw waar we werken én van onze eigen werknemers. Sanering van asbesthoudende elementen is daarbij al
In deze Rondom Rendon staat veiligheid centraal. Iedereen wil veilig
jaren een ‘hot issue’. Trots zijn we dan ook op de nieuwe mogelijkhe-
wonen en werken. Dus moet de constructie van de gebouwen
den tot het relinen van asbesthoudende standleidingen. Ook hierover
waarin we wonen en werken ook veilig zijn. Wij gebruiken vaak
vindt u een artikel in dit blad. Ik hoop dat deze Rondom Rendon u
het woord: constructieve veiligheid. Wij merken steeds meer dat
een goed gevoel geeft, want veiligheid is natuurlijk ook een gevoel.
overheden op verschillende niveaus initiatieven nemen om de
En een belangrijke, want een veilig gevoel is een goed gevoel.
constructieve veiligheid op hun verantwoordelijkheidsterrein te waarborgen. Mogelijk wordt ook u geconfronteerd met vragen over
William Begthel Algemeen Directeur
“Balkon vast aan een beugeltje in de muur” Tijdens het uitvoeren van betonreparatiewerkzaamheden in Amsterdam medio 2011 werd door een niet nader te noemen betonreparatiebedrijf een adviesbureau ingeschakeld om aard en omvang van de schade vast te stellen. Conclusie: de balkons waren van zéér slechte kwaliteit. Eén balkon zou zelfs slechts aan een beugeltje van het hekwerk aan de gevel vastzitten!
Twee dagen later lag het rapport bij de gemeente die onmiddellijk in actie kwam. Het werd de bewoners verboden de balkons te betreden en er werden meteen maatregelen genomen om instorting te voorkomen. Het betonreparatiebedrijf bracht daartoe stalen kabels aan, die dit moesten bewerkstelligen. Vervolgens begon een lang traject van discussies over de vraag hoe één en ander moest worden opgelost en wat dit zou gaan kosten. De rol van deskundigen De Vereniging van Eigenaren legde het probleem voor aan een architectenbureau dat de betonkwaliteit liet onderzoeken door een gespecialiseerd onderzoeksbureau. Met behulp van geboorde cilinders werd vastgesteld dat hier sprake was van een alkali-silica reactie: een chemische reactie tussen een specifieke grindsoort en een bepaald type cement. Deze reactie kan optreden onder invloed van langdurige blootstelling aan een overmaat aan water. Op basis van dit betononderzoek en het inspectierapport uit 2011 werd besloten de bestaande balkons te slopen en door nieuwe te vervangen. Een constructiebureau berekende de constructieve randvoorwaarden en de architect maakte het
RONDOMRENDON | PAGINA 02 - 03
ontwerp voor een nieuwe, lichtere balkonconstructie. Nadat de gemeente de bouwvergunning had afgegeven, werd door het architectenbureau een offerte opgevraagd voor de uitvoering. Tot zover klinkt dit allemaal logisch, maar de bewoners vielen vervolgens van hun stoel toen de enorme kosten bekend werden: bijna E 8.000,00 per balkon! Op zoek naar alternatieven
VvE geadviseerd daadwerkelijk onderzoek naar de constructieve
Bij dit soort processen gebeurt het vaker dat de woningeigenaren
veiligheid te verrichten. Dit onderzoek werd door de VvE aan
vervolgens op zoek gaan naar alternatieven. Nadat door weer
Rendon Advies opgedragen en niet geheel tot hun verbazing
een ander betonreparatiebedrijf een onderzoek was gestart
was de uitkomst daarvan bijzonder positief: er was geen enkele
naar de mogelijkheid om de constructie te versterken met op de
aanleiding om aan de constructieve veiligheid te twijfelen: de
(tegel)vloer te verlijmen wapeningsstrippen (koolstofvezel lamel-
aanwezige en zichtbare betonschade bij de randen van de
len) kwam de VvE in contact met Rendon Advies. Bij het eerste
balkons was deels het gevolg van roestende wapening, deels
oriënterende bezoek vielen enkele zaken meteen op. De half
ook van de eerder genoemde alkali-silica reactie (met name bij
uitkragende loggiavloeren waren afgewerkt met een tegelvloer.
de beide hoeken). Dit betekende dat er sprake was van repareer-
Bij het uitkragende deel dat buiten de gevel uitstak, waren de te-
bare schade: grootschalige sloop of gedeeltelijke vervanging was
geltjes onder afschot naar de voorzijde aangebracht zodat water
niet noodzakelijk. De aangebrachte staalkabels waren onzinnig
tegen de betonnen borstwering aanliep en vervolgens zijwaarts
en konden worden verwijderd.
vrij over de rand kon afstromen. Aan de bovenzijde was geen enkel scheurtje in de vloer waarneembaar. De aangebrachte
Herstelwerkzaamheden
staalkabels hingen allemaal slap. Door de wijze van bevestiging
De geruststellende conclusie van Rendon Advies werd uitgebreid
zouden ze overigens nooit hebben kunnen functioneren. Kortom:
toegelicht aan de leden van de VvE. Daarna werd een herstel-
het project ademde de sfeer van ondeskundigheid.
advies opgesteld dat uitging van behoud van de bestaande constructie. Onderbouwd met het onderzoeksrapport werd door
Terug naar af
de gemeente goedkeuring gegeven voor de gekozen aanpak.
“Hoe is eigenlijk vastgesteld dat er sprake is van een onveilige
Voor uitvoering van de geadviseerde werkzaamheden werd door
situatie?” Deze vraag kwam als eerste op bij de adviseurs van
Rendon Arkel in concurrentie een offerte opgesteld.
Rendon. Na alle relevante stukken van de VvE te hebben
Nadat was gebleken dat Rendon ook qua prijs het meest
bestudeerd werd één ding duidelijk: er had nog niemand
aantrekkelijke voorstel had gedaan werd opdracht tot uitvoering
echt onderzoek naar de constructieve veiligheid gedaan.
gegeven. Inmiddels zijn de werkzaamheden in volle gang en
De conclusies in het eerste inspectierapport waren gebaseerd op
zullen de bewoners binnenkort voor het eerst sinds enkele jaren
een onjuiste interpretatie van de gedane waarnemingen.
weer volledig gebruik kunnen gaan maken van een geheel
Naar de aard, omvang, ligging en conditie van de hoofdwape-
gerenoveerd en veilig balkon. En de prijs? Nog niet de helft van
ning had nog niemand gekeken. Daarom werd als eerste aan de
wat eerst was voorgespiegeld!
INTERVIEW MET KLANT
De samenwerking Krekon konstruktie-adviesburo & RENDON ONDERHOUDSGROEP
Het in 1992 opgerichte konstruktie-adviesburo Krekon (Kreatief konstruktief, destijds de correcte spelling) in Heeze heeft een aanzienlijke ervaring, nationaal en internationaal, in het uitbrengen van constructief advies op bouwkundig en civieltechnisch gebied. Al in een vroeg stadium werd de nieuwe Europese standaard in de bouwwereld, de Eurocode 2010, geïmplementeerd. Zo ook andere internationale normen. Mede hierdoor kan het bureau over de hele wereld passende adviezen verstrekken die instaan voor de verlenging van de constructief technische levensduur en de constructieve veiligheid van gebouwen.
Roland Verbrugge, directeur bij Krekon, en Peter Nuiten van Rendon
zouden nog volgen. Verbrugge: “Dit was het eerste project waar
kwamen elkaar in 2001 voor het eerst tegen in Indonesië. Beiden
ons duidelijk was dat Rendon een proactieve rol als ontwikkel- en
waren daar voor een door de Indonesische overheid samen met de
oplossingspartner wilde innemen. Ook zoeken naar nieuwe technie-
universiteit van Bandung geïnitieerd project betreffende ‘prefabricated
ken en verrassende oplossingen ging Rendon niet uit de weg.
lowcost housing’ en ‘Maintenance and repair of concrete structures’.
Het optillen van gebouwen is immers geen standaard oplossing. Juist die vormen van samenwerking zoeken wij op omdat dit volgens
Samenwerking
ons een aantoonbare toegevoegde waarde levert voor de gemeen-
Roland Verbrugge: “Er was meteen een klik met Peter Nuiten.
schappelijke klant.” In 2006 leidde de samenwerking tussen beide
Alhoewel wij samenwerkten met meerdere Nederlandse partijen is
bedrijven tot een constructief ontwerp van een ophangsysteem voor
deze relatie duurzaam gebleken. Aan dit Indonesische project heb
vrijdragende balkons aan bestaande gebouwen. Dit systeem werd
ik de allerleukste herinneringen ook vanwege de nabesprekingen in
toegepast bij een appartementencomplex in Zandvoort. De balkons
de hotels.” De eerste echte samenwerking tussen Krekon en Rendon
werden in de binnenvloer verankerd door horizontale ankerstaven
betrof een pand in Amsterdam waar onderzocht moest worden of
die in de constructievloer werden geboord en verlijmd. De verticale
het hele pand kon worden opgetild in verband met een kelder die
belasting werd langs de gevel direct afgedragen naar de vergrote
functioneel moest worden ingezet. Vanwege daglichttoetredingsei-
funderingsstrook via kleine stalen kolommen. Voor beide partijen
sen moest er een raamstrook op maaiveldhoogte worden gerea-
was dit project een enorme uitdaging omdat het constructieve ont-
liseerd. Uiteindelijk is dit project niet uitgevoerd maar vele andere
werp door diverse con-collega’s als onhaalbaar was bestempeld en
RONDOMRENDON | PAGINA 04 - 05
TNO al een contra-expertiseonderzoek had verricht. Theoretische en praktische samenwerking leidde hier uiteindelijk tot een aantoonbaar haalbare, zelfs door TNO geaccepteerde oplossing! Galerijvloeren De ene keer kan na intensief onderzoek worden aangetoond dat balkons of galerijvloeren constructief veilig zijn, maar vaak genoeg blijkt dat de normen van enkele decennia geleden volstrekt niet meer voldoen. Roland Verbrugge hanteert in dit geval graag de metafoor van een koelkast. Waar vroeger een kleine koelkast de flat werd
‘Ook zoeken naar nieuwe technieken en verrassende oplossingen ging Rendon niet uit de weg’ Directeur bij Krekon, Roland Verbrugge
binnengedragen, wordt nu een groot Amerikaans model verkozen. Zoiets legt gewicht in de schaal. Bij eerdere berekeningen werd
voor om met een zware helicopter e.e.a. op het dak te zetten, zoals
daar geen rekening mee gehouden. Balkons en galerijvloeren
in de bergen zend- en electriciteitmasten worden gezet.
moeten voldoen aan de huidige eisen; zwaardere belasting vereist
Na onderzoek bleek dit ook haalbaar. Kijk dat noem ik out- of de
een norm van gemiddeld ruim 125%. Toen zo’n twee jaar geleden
box denken, daar gaan wij graag in mee.”
in Leeuwarden een galerijvloer bezweek, was dat een teken aan de wand. Voor veel eigenaren van flats met uitkragende galerijvloeren
Het belang van de opdrachtgever
was het voldoende reden om preventief onderzoek te laten uitvoe-
Adviezen van Krekon zijn meer dan alleen maar berekeningen.
ren. Rendon Advies is op dit gebied in de laatste jaren uitgegroeid
Voorop staat steeds het belang van de opdrachtgever.
tot specialist. Samen met Krekon werden een onderzoeksaanpak
Daarom wordt er gekeken naar het gehele bouwproces en worden
en rekentechnische toets ontwikkeld die eventuele problemen qua
alle overwegingen in het advies opgenomen. Niet verwonderlijk
constructieve veiligheid volledig bloot leggen. Indien nodig worden
dus dat Krekon regelmatig gevraagd wordt om deel te nemen aan
er gezamenlijk efficiënte en effectieve herstelmethoden ontworpen.
samenwerkingsverbanden en bouwteams van allerlei betrokken
“Dat is vaak lastig uit te leggen aan de bewoners,” zegt Roland
partijen in de bouw. De specialisten van Krekon kijken vaak mee
Verbrugge. “Die zeggen dan dat in de 50 jaar dat ze er wonen
over de schouder van architect, aannemer en/of opdrachtgever
nog nooit iets is gebeurd. Maar ja, is dan ons antwoord, had je
om daar waar mogelijk, mee te denken over een zo goed mogelijk
een dag voor de watersnoodramp gevraagd of de dijken sterker
eindresultaat. Dat geldt vanzelfsprekend ook voor schadeonderzoe-
moesten worden, dan was dat ook ontkend en toch vond die ramp
ken waarbij Rendon vervolgens regelmatig als herstellend aannemer
plaats. Zo’n vergelijking brengt dan wel het besef bij mensen dat
wordt ingeschakeld.
er onverwachte dingen kunnen gebeuren. Het is dus altijd wel te verklaren, maar het is slecht te verkopen. Gelukkig is Rendon er ook
Enkele recente projecten
heel goed in om deze problemen aan opdrachtgevers en bewoners
Rendon trad in samenwerking met Krekon op als herstellend aan-
uit te leggen.”
nemer om de schade die het Kennedy Business Center in Eindhoven had opgelopen, teniet te doen. De tweelaagse parkeerkelder onder
Gevelrenovatie Provinciehuis
het KBC, doorlopend onder het plein en het VGZ gebouw, had
In Den Bosch werd door Rendon op de gevelrenovatie van het
naast bouwkundige schades, die veel wateroverlast veroorzaakten,
Provinciehuis ingeschreven. Ook Krekon had zitting in het advies- en
ook een aantal constructieve schades en bouwfouten. Rendon
ontwerpteam. De betonnen gevelelementen langs de 4 hoekkolom-
herstelde hier onder meer circa 8 km aan scheurvorming.
men van het markante, ruim 100 meter hoge gebouw moesten
Een andere calamiteit vond plaats in Helmond: een gasexplosie in
worden gerenoveerd. Weersinvloeden hadden sinds de oplevering
een woongebouw aan de Arcadestraat. Ook hierbij werd Rendon
in 1971 de achterzijde van de betonnen panelen aangetast. Beton-
ingeschakeld als herstellend aannemer. Voor de ontstane schade
nen schollen lieten los en de wapening van de elementen kwam op
aan de onderzijde van de eerste verdiepingsvloer moest een
diverse plaatsen bloot te liggen. Om de elementen eraf te kunnen
constructieve oplossing worden bedacht. Naast brandschade betrof
halen werd een speciaal voor dit werk gemodificeerde kraan op
het ook betonschade door hitte en betonschade door de drukgolf
het dak geplaatst. Langs de 4 hoekkolommen werden hefsteigers
van de explosie. Er werd gekozen voor een herstelmethode op
geplaatst om de demontage en hermontage te kunnen uitvoeren.
basis van gelijmde koolstofwapening om de woonsituatie van vóór
Zowel de ophangconstructie van de hefsteigers als de voorzienin-
de explosie terug te krijgen. En op de vliegbasis Woensdrecht nam
gen voor de kraan op het dak waren ontworpen door Krekon, aan
Rendon met Krekon deel aan constructief onderzoek aan het brand-
de hand van een speciaal vervaardigd 3d model. De gevelelemen-
weeroefengebouw. “Voor ons is Rendon een zeer betrouwbare
ten die van de toren moesten worden gehaald en de hijskraan op
partner gebleken met wie wij nog heel veel complexe bouwproble-
het dak vormden een hele uitdaging. Verbrugge: “Rendon stelde
men willen oplossen,” zo besluit Roland Verbrugge.
PROJECTEN IN UITVOERING
Opdrachtgever VvE Geelgorslaan 2-128 Werkadres
Geelgors-, Goudvink-en Groenlinglaan te Bilthoven
Uitgevoerd
Spouwankers aanbrengen, dakopbouw renoveren,
nieuw voegwerk, schilderwerk en metselwerk aan brengen
Periode
September 2013
Opdrachtgever VvE Parnassus 2 Werkadres
Dina Apeldoornstraat te Amsterdam
Uitgevoerd
Betonherstel, hemelwaterafvoeren vervangen, tegelvloeren
vervangen, nieuwe dekvloeren en vloercoating aanbrengen en
overig schilderwerk aan de balkons uitvoeren
Periode
Medio september
Opdrachtgever SGS Intron/Thuisvester Oosterhout Werkadres
Rozenstraat e.o. te Oosterhout
Uitgevoerd
Onderzoek naar de constructieve veiligheid
aan de galerijvloeren
Periode
Juli/aug. 2013
Opdrachtgever Gemeente Veldhoven Werkadres
Onderzijde wandelpromenade ‘De Bree’ te Veldhoven
Uitgevoerd
Technische inspectie en onderhoudsadvies
Periode
Juli/aug. 2013
Opdrachtgever Grontmij Vastgoedmanagement BV tbv VvE Bredasingel Werkadres
Appartementencomplex Nijverheidssingel te Breda
Uitgevoerd
Renovatiewerkzaamheden aan de gevels
Periode
2013
RONDOMRENDON | PAGINA 06 - 07
Opdrachtgever Stichting Beheer Activa Summa College (ROC) Eindhoven Werkadres
Sterrenlaan te Eindhoven
Uitgevoerd
Herinrichting van het Summa College
Periode
2013
Opdrachtgever VvE Leksmondhof Werkadres
Leksmondhof 189-362
Uitgevoerd
Schilderwerk, beton- en houtrotherstel,
nieuwe hekwerken plaatsen, metselwerkherstel, etc.
Periode
2013
Opdrachtgever Amvest Werkadres
Cornelis de Wittlaan Den Haag
Uitgevoerd
Aanbrengen nieuwe waterdichting entrees
Periode
2013
Opdrachtgever MVGM Vastgoedmanagement Werkadres
Houtzagerssingel e.o. te Den Haag
Uitgevoerd
Vervangen dilatatievoegen, lekkage parkeergarage aanpakkent
Periode
September 2013
Opdrachtgever MVGM Vastgoedmanagement Werkadres
Ringweg Randenbroek te Amersfoort
Uitgevoerd
Betonreparaties op de balkons,
putten vervangen en coaten
Periode
Begin september 2013
Martin de Jonker is Senior Consultant bij SGS INTRON
INTERVIEW MET KLANT
SGS INTRON is een onafhankelijke, dienstverlenende onderneming op de gebieden van kwaliteit vaststellen, kwaliteit verbeteren en kwaliteit voorspellen van bouwmaterialen zoals beton. Dankzij diepgaande kennis en eigen laboratoria staat de organisatie in voor een optimaal resultaat voor haar klanten.
De samenwerking SGS INTRON & RENDON ONDERHOUDSGROEP
De verbindende schakel tussen SGS INTRON en Rendon wordt
Toezicht op het werk
veelal gevormd door een gezamenlijke opdrachtgever.
Martin de Jonker is Senior Consultant bij SGS INTRON. Het
SGS INTRON onderzoekt en adviseert als onafhankelijke
eerste contact dat hij met Rendon (destijds BIM) had, dateert van
deskundige over de onderhoudstoestand van bijvoorbeeld
ruim 25 jaar terug. “Rendon was toen in Zeist bezig met het ver-
betonconstructies. De resultaten van deze werkzaamheden
vangen van galerijvloeren in een grootschalig project. Tijdens de
worden veelal in een bestek vastgelegd en gelden voor Rendon
uitvoering van de werkzaamheden vroeg de opdrachtgever zich
vervolgens als leidraad bij het uitvoeren van betonherstel.
af of de kwaliteit wel aan de gestelde eisen voldeed. SGS IN-
Door de kennis en ervaring van beide bedrijven hierbij op
TRON kreeg toen opdracht om de opdrachtgever te ondersteunen
elkaar af te stemmen, worden de onderhoudsvraagstukken voor
bij het houden van toezicht op het werk. Een werk dat uiteindelijk
de opdrachtgever snel en efficiënt opgelost.
naar volle tevredenheid van alle betrokkenen is afgerond.”
RONDOMRENDON | PAGINA 08 - 09
Hoogwaardig betonherstel Hij vervolgt: “Sindsdien is er een open relatie gegroeid, waarbij
tie, lokaal zover afnemen, dat de veiligheid in het geding komt.
het realiseren van hoogwaardig betonherstel centraal staat.
Om deze schadevorm te lokaliseren en de constructie vervolgens
Met ‘open’ bedoel ik dat specifieke technische kennis, die bij elk
te versterken is het samenvoegen van kennis en inzichten een
van de twee organisaties op hun eigen vakgebied aanwezig
belangrijk instrument, om de kosten voor de opdrachtgever te
is, zo nodig wordt gedeeld. Door bundeling van deze kennis
beperken. In een dergelijke situatie heeft het werken vanuit een
wordt de kwaliteit van het betonherstel voor de opdrachtgever
bouwteam, waarin ook de opdrachtgever zijn inbreng heeft,
geoptimaliseerd.” Naast zijn functie bij SGS INTRON is Martin
nadrukkelijk mijn voorkeur.”
de Jonker voorzitter bij VABOR, de vereniging van adviseurs op het vakgebied van betononderhoud en -reparatie. De leden van
Kathodische bescherming
deze vereniging geven kwalitatief hoogwaardige adviezen aan
Corrosie van wapeningsstaal in beton wordt veelal zichtbaar
zowel beheerders van onroerend goed als de betonreparatie-
doordat de betondekking wordt afgedrukt. Tijdig betonherstel voor-
branche (VBR en VLB). De Rendon Onderhoudsgroep is actief lid
komt dan dat de constructieve veiligheid in gevaar komt.
van VABOR en VBR (Vereniging van gecertificeerde Betonrepa-
Bij chloriden geïnitieerde wapeningscorrosie ligt dit anders.
ratiebedrijven). Die grote betrokkenheid, die ten goede komt aan
Corrosie van de betonwapening blijft dan maar al te vaak onzicht-
alle opdrachtgevers, garandeert ook dat alle werkzaamheden
baar. Bij aanwezigheid van chloriden in het beton zijn daarom
voldoen aan de laatste stand van zaken binnen de techniek.
veelal extra beschermende maatregelen noodzakelijk om actieve corrosie te bestrijden: kathodische bescherming. SGS INTRON en
Kwaaitaal-problematiek
de betonreparateurs van Rendon hebben met deze beschermings-
Rond de eeuwwisseling speelde de zogeheten Kwaaitaal-
techniek al meer dan 20 jaar ervaring. Ze beschikken over gespe-
problematiek. Met name in de jaren ‘70 zijn Kwaaitaal vloeren,
cialiseerde meetapparatuur om corrosie op een niet-destructieve
oftewel prefab vloerelementen van gewapend beton, als begane
manier op te sporen en op basis daarvan een ontwerp voor het
grondvloer in veel woningen toegepast. Het specifieke probleem
meest geschikte KB-systeem te maken. Martin de Jonker heeft goe-
van deze vloerelementen was dat tijdens de productie soms chlo-
de herinneringen aan een project aan de Noordwijkse boulevard
riden als versneller voor de verharding van het beton is toegepast.
waar het wapeningsstaal door chloriden was aangetast. “Herstel
Deze toevoeging aan het beton kan de constructieve veiligheid
en het aanbrengen van kathodische bescherming was technisch de
van de vloeren bedreigen. Martin de Jonker: “Het oplossen
beste optie. Omdat dit echter een relatief hoge investering vergde,
van dit probleem vormde een ‘bijzondere moeilijkheidsgraad’,
kostte het de nodige inspanning om de opdrachtgever, een Vereni-
die dankzij een goede samenwerking tussen Rendon en SGS
ging van Eigenaren, hiervan te overtuigen. Het is heel bevredigend
INTRON veel tevreden opdrachtgevers heeft opgeleverd.
om te constateren dat nu, na ruim 15 jaar, ondanks vele wisselin-
Zo konden de onderzijde van de vloeren alleen vanuit de kruip-
gen van bestuur binnen de VvE, de kathodische bescherming nog
ruimte worden geïnspecteerd. Rendon verzorgde het graven van
steeds zijn beschermende functie van het beton vervult en daarmee
kruipgaten onder de funderingsbalken, waarna SGS INTRON
de constructieve veiligheid van het project borgt.”
de vloeren, vanuit soms zeer nauwe ruimtes, kon inspecteren. De resultaten van de inspecties en de mogelijkheden tot herstel
Galerijvloer Leeuwarden
zijn door Rendon / SGS INTRON gepresenteerd tijdens bewo-
Inmiddels is het naar beneden vallen van een galerijplaat van
nersbijeenkomsten. De individuele wensen en belangen van
de Antillenflat te Leeuwarden een veel aangehaald voorbeeld
de bewoners van woningen binnen één woonblok leverden
geworden om de noodzaak van onderzoek naar de con-
dan soms lastige discussies op. Het door Rendon uitgevoerde
structieve veiligheid te benadrukken. Naar aanleiding van dit
herstel werd daarna door SGS INTRON gecontroleerd. Al deze
probleem is in opdracht van het ministerie van Binnenlandse
projecten zijn tot tevredenheid van de opdrachtgevers afgerond.
Zaken en Koningsrijksrelaties een protocol opgesteld (CUR-
Dit was mogelijk doordat Rendon en SGS INTRON beide de
publicatie 248) voor het onderzoeken van soortgelijke flatge-
doelstelling hebben om kwalitatief goed werk te leveren en bereid
bouwen in Nederland. Ook SGS INTRON en Martin de Jonker
zijn om van elkaars specialistische inbreng te leren.”
hebben deze problematiek intensief bestudeerd. Als een groot voorstander van kennisoverdracht zal hij op de studiemid-
Bouwteam
dag van de Betonvereniging over constructieve veiligheid van
Martin de Jonker: “Bij het uitvoeren van herstelwerkzaamheden
uitkragende betonnen galerijplaten op 3 oktober hierover een
aan betonconstructies is, met name bij chloriden geïnitieerde
presentatie houden, onder de titel: Wat gebeurt daar in dat
wapeningscorrosie, de constructieve veiligheid een belangrijk
beton? Niet alleen Rendon en haar opdrachtgevers, maar
aandachtspunt. Door deze vorm van corrosie kan de doorsnede
iedereen kan zijn voordeel doen met de enorme kennis van
van het wapeningsstaal, en daarmee de sterkte van de construc-
beton die Martin de Jonker en SGS INTRON hebben.
DOORBRAAK IN RELINING van asbesthoudende binnenrioleringen Ongeveer twee jaar geleden introduceerde Rendon het
Daarom kregen wij van diverse klanten de vraag of deze
relinen van binnenrioleringen in Nederland. Sinds dat
wijze van relinen bij AC-leidingen kan worden toegepast,
moment is de vraag naar deze methode van leidingrenova-
en wel zonder aanvullende maatregelen. Deze vraag is
tie sterk toegenomen. Bij dit in Zweden ontwikkelde systeem
extra relevant aangezien wij met dit systeem de aanslui-
wordt een glasvezel gewapende polyester in de bestaande
tingen van het sanitair op de standleidingen mee kunnen
riolering aangebracht waardoor er een nieuwe riolerings-
nemen en direct vanuit de woning kunnen werken.
buis ontstaat. Werkprocedure Extra voordeel
Om deze vraag te kunnen beantwoorden is in samenwer-
Dit systeem heeft grote voordelen ten opzichte van het
king met Ingenieursbureau Search een werkprocedure
traditioneel vervangen van leidingwerk of het toepassen
opgesteld. Deze procedure is gevalideerd tijdens een test
van een koustechniek. De overlast voor bewoners is nihil,
en wel als volgt: bij een renovatie van asbesthoudende
de uitvoeringsduur is kort en er zijn geen bijkomende
binnen-rioleringen, die onder containment (volledige asbest-
uitvoeringskosten zoals het herstellen van tegelwerk.
condities) werd uitgevoerd, heeft Search gedurende het
Daar is nu nog een groot, extra voordeel bijgekomen.
gehele proces de concentratie vrijkomende asbestdeeltjes
Veel binnenrioleringen in Nederland zijn asbesthoudend
gemeten. De heer Hellings van Ingenieursbureau Search
en deze gaan, na verloop van jaren, lekkages vertonen.
zegt hierover: “De onderzoeksresultaten tonen aan dat
Het vervangen van dergelijke leidingen zal onder “contain-
gedurende het gehele proces de concentratie asbestdeeltjes
ment” moeten worden uitgevoerd. Dit brengt aanzienlijke
ruimschoots binnen
kosten en extra overlast voor bewoners met zich mee.
RONDOMRENDON | PAGINA 10 - 11
Uit de praktijk van Rendon Advies: Sterke staaltjes onveiligheid!
Een onafhankelijk onderzoek dat werd uitgevoerd door Ingenieursbureau Search heeft aangetoond dat asbesthoudende binnenrioleringen zonder bijzondere aanvullende maatregelen gerenoveerd kunnen worden vanuit de woning.
Een electraleiding door een console geboord
de gestelde normen blijft. Ingewikkelde containment maatregelen zijn dus niet meer nodig bij deze manier van renovatie van asbesthoudende binnenrioleringen.” Klasse 1 sanering Gezien de positieve uitslag van de validatie zal deze procedure nu niet meer door een gecertificeerd saneringsbedrijf hoeven te worden uitgevoerd.
Precies ter hoogte van de hoofdwapening!
Hierdoor kunnen vergelijkbare werkzaamheden worden aangemeld als zijnde een klasse 1 sanering waarbij geen beschermde werkruimte nodig is in de woningen en voldaan wordt aan de geldende asbest wet- en regelgeving betreffende het relinen van stand- en aansluitleidingen.
En de bovenliggende vloer was al flink gezakt!
Rendon stelt voor Het zijn de mensen die het doen. Daarom stellen wij u graag voor aan twee vakkundige medewerkers: Hans van Daalen (vestiging Arkel) en René van den Berk (vestiging Eindhoven).
HANS VAN DAALEN
Hans van Daalen (53)
Bijna 20 jaar geleden,
werkt alweer enige tijd als
op 11 april 1994, begon
voorman/uitvoerder bij
René van den Berk (44)
Rendon Arkel. Voorheen
als onderhoudsschilder
was hij werkvoorbereider
bij Rendon Eindhoven,
bij Villaforte Timmerfa-
toen nog Schilderwerken
briek te Woudrichem en
Eindhoven. Als 15-jarige
daarvoor projectleider
was hij in het schilders-
buitendienst bij Vurehawa.
bedrijf van zijn vader
In de functie van voorman
begonnen: 4 dagen in
kreeg hij bij Rendon meer gelegenheid om buiten
RENé van den BERK
de praktijk en één dag naar school. Toen het familiebedrijf 35 jaar
te werken, en dat spreekt hem bijzonder aan. Een groot combinatieproject van Rendon
bestond besloot vader Van den Berk om te stoppen. Jan van Gen-
Arkel en Rendon Voorburg te Delft, waarbij Hans nu 7 maanden
nip, de toenmalige directeur van Schilderwerken Eindhoven en
betrokken is, bevalt hem prima. Met de verschillende details en
een goede bekende van de familie Van den Berk, bood René en
verwerkingsmogelijkheden is het een mooi werk waar hij hele-
zijn broer Hein direct een mooie baan aan. Iedereen tevreden,
maal in opgaat. Om een project van deze omvang met collega’s
en nog steeds. Anno 2013 gaan beide broers dagelijks met veel
van andere vestigingen te doen, vindt hij een hele uitdaging.
plezier aan de slag. Geen wonder als het afleveren van goed
Een strakke planning en goede samenwerking zijn van groot
schilderwerk je zo ‘in de vingers’ zit. Ook al heeft René een
belang, en dat lukt zeer goed! Hans woont samen met zijn vrouw
aantal schilderdiploma’s op zak, zelf vindt hij de ervaring die hij
Jolanda en nog twee van de vier kinderen (drie dochters en één
in al die jaren opdeed belangrijker dan die papiertjes.
zoon) in Nieuwendijk. De oudste twee zijn inmiddels het huis al
Anderhalf jaar geleden werd René werkvoorbereider. In plaats
uit. Maar er is nog steeds leven genoeg in huize Van Daalen,
van buiten nu binnen op het kantoor, dat was uiteraard even
want ze zijn allemaal dol op dieren. Naast de hond, is er ook nog
wennen. René is getrouwd met Anita. Ze hebben samen twee
een duif en er zijn een aantal konijnen. Als er tijd over blijft wordt
kinderen: Robbie 13 en Rens 10 jaar oud. Voetbal is zijn hele
er met veel plezier geknutseld. En als het weer het even toelaat
leven al zijn grote passie. Maar twee jaar geleden liep hij op het
wordt er met de boot in de Biesbosch gevaren. Hans mag van
voetbalveld een open beenbreuk op. Sindsdien gaat hij twee keer
daaruit of van de wal dan graag een hengeltje uitgooien.
per week wielrennen. En dat geeft ook veel voldoening.
Rendon Onderhoudsgroep Rendon Arkel BV, Vlietskade 1005, 4241 WD Arkel, T 0183 56 31 11, F 0183 56 26 31, E
[email protected] Rendon Eindhoven BV, Dillenburgstraat 27A, 5652 AM Eindhoven, T 040 238 02 00, F 040 238 02 09, E
[email protected] Rendon Haarlem BV, Emrikweg 11, 2031 BT Haarlem, T 023 527 28 35, F 023 527 60 68, E
[email protected] Rendon Voorburg BV, Prinses Irenelaan 81, 2273 DH Voorburg, T 070 387 63 51, F 070 386 24 62, E
[email protected] Rendon Advies BV, Vlietskade 1007, 4241 WD Arkel, T 0183 56 91 50, F 0183 56 91 51, E
[email protected] Concept en vormgeving Estay reclame-adviesbureau - Zwijndrecht
Rendon. Renderend onderhoud!
