Constructieve veiligheid,

Constructieve veiligheid, Geotechnisch falen Prof. Frits van Tol Deltares TU-Delft, sectie Geo-Engineering

Datum April 2014

Overzicht presentatie

Inleiding Drie cases, 2 hoe niet moet, 1 hoe het wel moet Analyse 40 bouwputten Conclusies

Positionering, branding en huisstijl Deltares -

12 september 2007

2

(Bijna) instortingen in de geotechniek

Het gaat om nieuwe constructies, gebouwen, tunnels etc Weinig falen t.g.v. - onvoldoende draagkracht van funderingen Regelmatig falen - funderingen bezwijken door externe oorzaken (bouwputten) - bouwputten bezwijken Zeer regelmatig falen - Bouwputten falen waardoor kosten extreem veel hoger worden - Bouwputten veroorzaken grote schade in omgeving


12 september 2007

3

Cases 2. Bouwput A-theater Middelburg


12 september 2007

4

Bouwput theater in provincie hoofdstad

Technische Situatie Project organisatie Ontwerp bouwput Politiek, bestuurlijke situatie Uitvoering Vervolg Achteraf (Evaluatie)


12 september 2007

5

Technische Situatie PLAATSELIJKE WRIJVINGSGETAL (%) WRIJVING (MPa) 0,0 0,1 0,2 0 2 4 6 8 10 30

CONUSWEERSTAND (MPa)

DIEPTE (m) t.o.v. NAP

6

grondopbouw, maaiveld NAP + 2,50 m tot NAP - 0,50 m klei, veen tot grote diepte zand

0

10

20

4 Ground level = NAP + 2,5470 m

2

0

-2

-4

-6

grondwaterstand ca NAP – 1 m

-8

-10

-12

fundering belendingen staalfunderingen kleinste afstand: 1,5 m verder 3 tot 8 m

-14

-16

-18 0, 2 0, 2

-20

-22

0, 2 0, 3 0, 2 0, 3 0, 3 0, 3 0, 3

-24

0, 2 0, 2

0


12 september 2007

6

0, 3 0, 3 0, 2

-26 date Stieltjesweg 2

Phone

+31-15-2693500

2628 CK Delft

Fax

+31-15-2610821

2008-02-06

drw.

-

Situatie bouwput met belendingen beledingen

Afstand 1,5m


12 september 2007

7

Project organisatie

Opdrachtgever, Ontwerpbureau, Adviseurs Hoofdaannemers, Onderaannemers Directievoering


12 september 2007

8

Ontwerp bouwput

NAP

boorpalenwand, onderwaterbeton,

+ 2,50 m

berliner wand

+ 0,25 m

trekpalen

boorpalenwand

-7,65 m

onderwater betonvloer


12 september 2007

9

Boorpalenwand

Geometrie boorpalenwand - ontwerp: overlap 160 mm - primaire palen boren - secundaire palen - wapening in secundaire paal - H-profiel naast elkaar staande palen bij 1:100 uit het lood >> geen overlap (8 m keren tot o.w. beton) Positionering, branding en huisstijl Deltares -

12 september 2007

10

Berlinerwand


12 september 2007

11

Politiek, bestuurlijke situatie

- Besluitvorming raad: krappe meerderheid voor - Omgeving sterk tegen, ook actief na raadsbesluit - Buurt organiseert zich professioneel - Budget is krap


12 september 2007

12

Bouwput Theater in provinciestad Uitvoering - tijdens verlaging van waterstand in de put zakt grondwater mee - grondwater wordt met retourbemaling op niveau gehouden - nadat put droog is blijkt groot aantal lekkages - aannemer start met injecteren - door lekkage stroomt zand >> ontgronding achter wand - ernstige verzakking (s’nachts woning ontruimd) - 1e bouwstop - injecteren lekkages wordt hervat - opnieuw ontgronding en ernstige verzakking - 2e bouwstop - bouwput onderwater gezet


12 september 2007

13

Ernstige lekkage


12 september 2007

14

Ernstige lekkage


12 september 2007

15

Ernstige lekkage

Lekkage met zandvoering


12 september 2007

16

Ernstige lekkage

Pand ontruimd


12 september 2007

17

Bouwput Theater in provinciestad Vervolg - Conclusie: zo kan het niet verder, risico te groot - Werkgroep: opdrachtgever, organisatie adviseur, aannemer, onderaannemer, constructeur, geotechnisch adviseur, externe adviseur Deltares - Verschillende oplossingen; beste: voorzetwand in de natte aanbrengen (prefab betonnendelen of damwand; ruimte tussen deze wand en boorpalen wand met bentoniet/cement dichten (extra kosten < 2MEuro) - Tijdens deze fase blijken er tal van andere meerkosten te zijn: totaal meer dan 7 MEuro. - Gemeenteraad besluit af te zien van bouw theater op deze plaats.


12 september 2007

18

Bouwput Theater in provinciestad

Evaluatie (1) - Boorpalen wand heeft op deze plaats te groot risico: - Bodem bestaat uit zand - Hoge grondwaterstand - Diepe ontgraving - Bebouwing op staal gefundeerd dichtbij bouwput - Boorpalenwand zonder lekkages is bijna niet uitvoerbaar - normaliter worden deze geinjecteerd - op deze locatie treedt direct ontgronding op - Wand is bijzonder slecht uitgevoerd.


12 september 2007

19

Bouwput Theater in provinciestad

Evaluatie (2) 1. Keuze type wand onjuist 2. Wand slecht uitgevoerd 3. Werk sowieso te krap begroot 4. Directievoering zwak 5. Bestuurlijke proces niet gemanaged


12 september 2007

20

Cases 3. Bouwput in centrum stad op zand grond


12 september 2007

21

Project: 91 appartementen (30 koop- en 61 huurappartementen) ca. 1500 m2 commerciële ruimte 121 parkeerplaatsen in een tweelaagse ondergrondse parkeerkelder Opdrachtgever: projectontwikkelaar Financier:

pensioenfonds

Gemeente:

vergunning verlenen


12 september 2007

22

Cases 4. Parkeergarage Vonk & Vlam (Den Bosch) (Raoul Beckers Gemeente Frans Viveen Heijmans)


12 september 2007

47

Project parkeergarage Vonk en Vlam, context

. .

Onderdeel van een groter geheel: Programma Vestingwerken Bestemmingsplan Zuiderpark-Stadswalzone

Vestingwerken:

. . . .

>15 jaar werken aan rand binnenstad Omvangrijke restauratieklus Verbeterslag openbare ruimte Vestingstad internationaal op de kaart

Project parkeergarage Vonk en Vlam, context Bossche vestingwerken in beeld:

Projectgebied parkeergarage Vonk en Vlam

Project, kaders

Parkeergarage 1100 pp Erg strak budget Veel interne opdrachtgevers Bestemmingsplan als krimpfolie Omgeving, veel verzet in BP fase Grote politieke lading Projectgebied herinrichten

Herkenbaar?

Project, voorbereiding aanbesteding à de open deuren

. . . Organisatie . . Omgeving .

Inkoopdossier Risico’s leidend voor inkoopwijze Marktanalyse Meten is weten à veel onderzoek gedaan

Duidelijke beslislijn, projectmatig werken Klein professioneel team samengesteld

Belangen omgeving (pro en contra) serieus nemen, begeleidingsgroep

Aanbesteding, proces

Overbrengen kennis en uitdagen markt

. . . .

Veel informatie-overdracht -

wegwerken 10 jaar kennisachterstand aannemers

-

Doel: beter startpunt partner in de uitvoering

EMVI criteria 50% meewegen Goed gesprek -

Veel momenten van informatie-overdracht

-

Open gesprekken met alle aannemers à vertrouwen geven

-

Veel nota’s van inlichtingen

Contract durven aanpassen -

Maar wel in je rol blijven

Aanpak Tender #1 Belangrijkste uitgangspunten: Prijs moest liggen tussen 43 en 51,1 mio Kwaliteit was daarbij belangrijk, maximale EMVI korting bedroeg 9 mio 8 inschrijvers 14 weken beschikbaar voor maken aanbieding Gekozen insteek: à inschrijven voor 43 mio + hoge score op EMVI EMVI score te behalen door beheersing risico’s m.b.t. - omgevingshinder - schade - garanderen proceskwaliteit

Uitwerking EMVI criteria - Omgevingshinder Beheersing risico’s omgevingshinder door: keuze bouwmethoden maatregelen ter beperking overlast door bouwverkeer inzet op minimum aantal wegafsluitingen omgevingsmanagement

Uitwerking EMVI criteria - Schade Beheersing risico’s door: keuze bouwmethode en vastgelegde bouwroutes extra grondonderzoeken risico lekkage parkeergarage ondervangen in ontwerp

Uitwerking EMVI criteria - Proceskwaliteit Beheersing proceskwaliteit door: Kwaliteitssysteem Heijmans

Inzet Bouw Informatie Model (BIM)

Lessons Learned

Vroegtijdig inventariseren van risico’s en vaststellen beheersmaatregelen is noodzakelijk voor slagen van het project Ontwerp laten aanschuiven bij uitvoering werkt faalkosten reducerend Goede samenwerking is cruciaal voor slagen project

Bouwkuip: aanbrengen groutankers

Zuiderpark-Stadswalzone

| 30 april 2014 |

| 59 |

Bouwkuip: ontgraven


| 30 april 2014 |

| 60 |

Bouwkuip: trekpalen


| 30 april 2014 |

| 61 |

Bouwkuip: onderwaterbeton


| 30 april 2014 |

| 62 |

Bouwkuip: droogzetten


| 30 april 2014 |

| 63 |

Kernpunten -Contract UAV-GC -Grondonderzoek - i.o.v. opdrachtgever - aanvullend door aannemer -Risico analyse: top risico’s: lekkage, proces -Strenge eisen t.a.v. schade, hinder, >>> ENVI -Damwand uitgesloten; -Schade protocol: Gemeente staat aan kant claimant -Interne organisatie OG plat en klein Positionering, branding en huisstijl Deltares -

12 september 2007

64

Zuiderpark-Stadswalzone oktober 2012

Voormalig tennispark van BTC De Pettelaer

Voormalig Rugbyclubhuis The Dukes

Voormalig parkeerterrein Vonk & Vlam


| 30 april 2014 |

| 65 |

Zuiderpark-Stadswalzone maart 2013

Vonk & Vlam terrein na de kap van de bomen


| 30 april 2014 |

| 66 |

Zuiderpark-Stadswalzone begin mei 2013

Aanleg bouwweg

Aanleg Ketenpark

Bouwrijp maken Bastion Baselaar

Aanleg tijdelijke parkeerplaatsen P1 en P2


| 30 april 2014 |

| 67 |

Zuiderpark-Stadswalzone augustus 2013 Bouwkuip-Oost ontgraven

Scheidingsscherm Bouwkuip oost/west Bouwkuip-West graven diepwandschacht

Diepwandcentrale

Bypass t.b.v. aanleg Parkbrug

Wapening diepwandscherm

Ontgraving vestingmuur


| 30 april 2014 |

| 68 |


Nat ontgraven bouwkuip west

OSMOS-systeem (monitoring van de vestingmuur)

Ontgraven Casinotuin


Aanleg Parkbrug

| 30 april 2014 |

| 69 |

Droog ontgraven bouwkuip west


Uitkijkpunt Slib zuigen bouwkuip Oost

Zeef t.b.v. nat ontgraven Zuiderpark-Stadswalzone

| 30 april 2014 |

| 70 |

Zuiderpark-Stadswalzone december 2013

Kraan t.b.v. inhijsen wapening onderwaterbeton

Bouwkuip Oost aanbrengen wapening onderwaterbeton door duikers

Bouwkuip West ontgraven

Aanleg Parkbrug

Aanbrengen tent t.b.v. restauratie


| 30 april 2014 |

| 71 |

Zuiderpark-Stadswalzone december 2013 Aanleg Parkbrug

Cutterzuiger t.b.v. leegzuigen bouwkuip


| 30 april 2014 |

Duik pontons

| 72 |

Zuiderpark-Stadswalzone januari 2014

OSMOS-systeem (monitoring vestingmuur)

Scheidingsscherm bouwkuip oost-west

Uitkijkpunt

Pontons t.b.v. schoonmaken diepwand, opruwen diepwand en boren van ankers


| 30 april 2014 |

| 73 |

Ophangconstructie t.b.v. Stadsmuur

Zuiderpark-Stadswalzone januari 2014 Aanleg Parkbrug

Restauratie vestingmuur

Wokkel


| 30 april 2014 |

| 74 |

Schoonmaken bouwkuip Wokkel


| 30 april 2014 |

| 75 |

Schoonmaken bouwkuip Oost


| 30 april 2014 |

| 76 |

Opdrachtgever – Gemeente ‘s-Hertogenbosch

Opdrachtnemer – Heijmans

Huub van Cleef – Projectmanagement plangebied zuiderpark Stadswalzone

Attila Turan - projectdirecteur Frans Viveen – Projectleider

Raoul Beckers – Projectleider realisatie Vonk en Vlam Koen Verdonk – Realisatie Civiel Bas Coopmann – Contractmanager Wim van Dijk – Realisatie Wegen Gert-Jan Willems – toetscoördinator Bart Hinnen - Ontwerpleiding Roy Slond – Assistent Projectleider/werkvoorbereiding Bert Bakker – Omgevingscoördinatie Jaap Velzeboer – procesmanagement


12 september 2007

77

Analyse 40 bouwputten


12 september 2007

78

Faalkosten

Analyse 40 schadegevallen bij bouwputten in Nederland Artikel in Cement, 2007

Analyse:

. . . .

Wat ging er mis? Wat was de oorzaak? Was de kennis wel aanwezig? Welke maatregelen?


12 september 2007

79

Conclusies uit 40 schade gevallen

Oorzaak falen:

. . . .

Niet (goed) toepassen van bestaande kennis (60%) Onvoldoende onderzoek belendingen (20%) Onvoldoende grondonderzoek (10%) Ontbreken kennis (10%)


12 september 2007

80

Conclusie t.a.v. ernstig falen

. . . .

bezwijken is zelden het gevolg van één fout, vaak is er sprake van meerdere fouten in combinatie met een zwakke leiding op de site en het miskennen van signalen of monitoring


12 september 2007

81

Artikel Cement, 2007 Soort maatregelen reductie faalkosten

fundamenteel onderzoek 10% onderzoek belending 20%

opleiding en risico analyse 60%

grondonderzoek 10%


12 september 2007

82

Artikel Cement, 2007 Soort maatregelen

fundamenteel onderzoek 10% onderzoek belending 20%

opleiding en risico analyse 60%

(90%)

grondonderzoek 10%


risico management

12 september 2007

83

Artikel Cement, 2007

kennis aanofaanwezig? afwezig Was de kennis wel

nee 18%

CUR Richtlijn “Meten en Monitoren bij Bouwputten” kwalitatief 21%

een middel voor kwaliteits- en risicomanagement


12 september 2007

84

ja 61%

Conclusie

Belangrijkste problemen bij bouwputten: - Installatie van bouwput wanden - Lekkage door bouwput wanden - Onjuiste of onvolledige analyse fundering belendingen - Stempelramen, gordingen i.h.b. bij schoren In 60% van gevallen is kennis wel voorhanden Goed risico management voorkomt meeste schade Richtlijn “monitoring” is onmisbaar instrument


12 september 2007

85

Constructieve veiligheid,

Recommend Documents