PEDAGOGISCH WERKPLAN PA EN KDV DE ONTDEKKING
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2. Praktische informatie 3. Doorgaande ontwikkelingslijn 0 – 13 4. Visie op kind en ontwikkeling bij de Ontdekking 5. Pedagogische doelen 6. Hoe geven pedagogisch medewerksters vorm aan deze doelen 7. Wat maakt onze pedagogisch medewerksters hiervoor zo geschikt 8. Volgen en observeren 9. Ouders 10. Beleidsafspraken 11. Bijlagen
2
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Beste ouder of verzorger, Voor u ligt het informatieblad van kind centrum de Ontdekking. Het kind centrum de Ontdekking is een samenwerking van Kanteel – kinderdagverblijf , buitenschoolse opvang– en ATO -Scholenkring – de basisschool, om zo een voorziening aan te bieden waar kinderen van 0 tot 13 jaar terecht kunnen voor opvang, vrije tijd, buitenschoolse opvang en scholing. Het kind centrum bestaat uit het kinderdagverblijf van 0 tot 4 jaar, peuter arrangementengroep van 2,5 tot 4 jaar, buitenschoolse opvang en basisonderwijs voor kinderen van 4 tot 13 jaar, met Jenaplan als hart van het Kind centrum. In deze gids willen wij u inzicht geven op onze werkwijze binnen het kind centrum (0-4 jaar). U bent in blijde verwachting of wellicht heeft u al een kind. In elk geval bent u op zoek naar een fijne plaats met warme mensen om uw kind met een gerust hart achter te laten als u weer gaat werken. In dit informatieblad leest u wat u en uw kind mogen verwachten bij de Ontdekking. De dagelijkse gang van zaken, pedagogische uitgangspunten en onze service waar u op mag rekenen. Graag stel ik ons aan u voor. Anja Thijssen is directrice van Kind centrum de Ontdekking en verantwoordelijk voor de inhoudelijke processen binnen het onderwijsgedeelte. Simone van Venrooij is werkzaam als assistent manager van kinderopvang de Ontdekking. Simone is vooral verantwoordelijk voor de administratieve processen. Daarnaast voert zij kennismakingsgesprekken en geeft ze rondleidingen. Angela Snoeren is clustermanager van kinderopvang de Ontdekking en is verantwoordelijk voor de inhoudelijke processen binnen de kinderopvang. Met vragen of opmerkingen kunt u de pedagogisch medewerk(st)ers altijd aanspreken. Uiteraard kunt u ook bij Simone en/of mij terecht. U mag ons ook mailen: Veel leesplezier! Wij hopen u en uw kind binnenkort te mogen ontmoeten of begroeten. Met vriendelijke groet, Anja Thijssen Directrice de Ontdekking
[email protected]
Simone van Venrooij Assistent Manager
[email protected]
Angela Snoeren Clustermanager Kinderopvang
[email protected]
3
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
In dit pedagogisch werkplan staan de uitgangspunten van de dagelijkse omgang met de kinderen binnen KDV/PA van de Ontdekking We vertellen u wat we doen en waarom we het zo doen. Het ‘hoe’ is de praktische uitwerking van de visie beschreven in ons pedagogisch beleidsplan, in samenwerking met ouders en medewerkers vastgelegd. Trefwoorden in deze visie: • • • • • • • •
Kinderen zijn de onderzoekers van de eigen leefomgeving. Elk kind mag zijn wie hij is en heeft recht op een eigen plekje binnen de groep. Fysieke en emotionele veiligheid vinden we heel belangrijk. We bieden een uitdagende leer- en leefomgeving voor iedere ontwikkelingsfase. We gaan uit van een doorgaande ontwikkelingslijn van 0-13 jaar in onze kindercentra. Het kind is de motor van zijn eigen ontwikkeling. Kinderen leren door imiteren en leren vooral ook door handelend bezig te zijn. We respecteren de autonomie van elk kind.
Het pedagogisch werkplan geeft onze medewerkers richting en houvast in de dagelijkse praktijk én in de verdere ontwikkeling van hun werk. Het pedagogische werkplan wordt jaarlijks door alle betrokken partijen geëvalueerd. Wij nodigen u uit om met ons in gesprek te blijven over de inhoud van ons pedagogisch werkplan, zodat we dit, waar nodig, bij kunnen stellen.
4
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
2.
versie: september 2014
Praktische informatie
Adresgegevens Kanteel Kinderopvang Postbus 334 5240 AH Rosmalen Tel: 073-8507850 E-mail:
[email protected] Website: www.kanteel.nl Kind centrum De Ontdekking Rijzertlaan 242 5223 JR 's-Hertogenbosch Tel : 073-8507726 Website:www.kcdeontdekking.nl Clustermanager Angela Snoeren E:
[email protected] T: 073-8507726 M: 06-36513981
Assistent-manager Simone van Venrooij E:
[email protected] T: 073-8507726 M: 06-36544413
Planning en Contractbeheer: E:
[email protected] T: 073-8519999 Telefoonnummers van de groepen Kevers 073-8507743 Krekels 073-8507744 Vlinders 073-8507745 Bijtjes 073-8507746
Rupsen Duizendpoten Bso 5,5 t/m 12 jaar Bso 4 t/m 5,5 jaar
073-8507747 073-8507748 073-8507741 073-8507743
Noodnummer: T: 010-2403729 Kanteel heeft een noodtelefoonnummer dat 24 uur per dag en 365 dagen per jaar gebeld kan worden door ouders/verzorgers in geval van nood. Dit is: 010-2403729. Op het moment dat er buiten de opvanglocatie een calamiteit ontstaat bij een kind dat is opgevangen bij Kanteel waarbij ouders en/of een arts informatie nodig hebben over het verblijf bij de opvanglocatie, dan kan het nummer buiten kantoor uren gebeld worden. Call Care neemt de telefoon op met: Kanteel service centrum. Zij nemen de melding aan en beslissen of het daadwerkelijk een geval van nood is. Geval van nood is als er een situatie heerst waarin (de gezondheid van) het kind in gevaar is. Wat moet er door de ouder aangegeven worden aan informatie bij Call Care: • Welke locatie betreft het • Wat is er aan de hand • Wat voor informatie hebben ze nodig en wie kan de informatie geven • Telefoonnummer waarop de ouders te bereiken zijn.
5
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Openingstijden Kinderdagverblijf Uw kind komt de hele dag: Uw kind komt een ochtend: Uw kind komt een middag:
brengen tussen ophalen tussen brengen tussen ophalen tussen brengen tussen ophalen tussen
07.30 uur en 09.00 uur 16.00 uur en 18.30 uur 07.30 uur en 09.00 uur 12.30 uur en 13.00 uur 12.30 uur en 13.00 uur 16.00 uur en 18.30 uur
Openingstijden Kevers (peuter arrangement) Uw kind komt een ochtend: Uw kind komt een middag:
brengen tussen ophalen tussen brengen tussen ophalen tussen
08.30 uur en 08.45 uur 11.45 uur en 12.00 uur 13.00uur en 13.15 uur 14.45 uur en 15.00 uur
Openingstijden voorschoolse opvang maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag:
07.30 uur – 08.30 uur
Openingstijden buitenschoolse opvang maandag, dinsdag en donderdag: woensdag en vrijdag:
14.30uur – 18.30 uur 11.30 uur – 18.30 uur
Foto’s: www.ontdekking.webklik.nl Een keer per kwartaal worden er nieuwe foto’s op de site gezet. U krijgt van ons een bericht zodra er nieuwe foto’s op staan. Door een wachtwoord in te voeren (te verkrijgen via de groep) kunt u de foto’s bekijken.
De groepen De Ontdekking is gehuisvest in een prachtige locatie met veel ruimte en heeft een capaciteit van 147 kinderen per dag. Deze zijn verdeeld over 9 stamgroepen, 2 babygroepen (de Duizendpoten en de Rupsen), 3 peutergroepen (de Bijtjes, de Vlinders en de Krekels), 2 peuterarrangement groepen (de Kevers 1 en de Kevers 2) en 2 verschillende buitenschoolse opvang groepen. De babygroepen bestaan dagelijks uit maximaal 9 kinderen in de leeftijd van 10 weken tot ongeveer 1,5 jaar. De peutergroepen uit maximaal 13 kinderen in de leeftijd van 1,5 jaar tot 4 jaar en de peuterarrangement groepen bestaan dagelijks uit maximaal 16 kinderen in de leeftijd van 2,5 tot 4 jaar. Om de kinderen de zorg en aandacht te geven die zij nodig hebben en verdienen, werken er dagelijks twee gediplomeerde pedagogisch medewerkers per groep. Tevens wordt er regelmatig een pedagogisch medewerker in opleiding aan iedere groep toegevoegd. Op deze manier kunnen wij de kinderen extra aandacht geven. Op onze locatie besteden we veel aandacht aan de inrichting van de verschillende ruimten binnen het kind centrum. Door goed ingerichte binnen- en buitenruimtes scheppen wij de voorwaarden voor veiligheid, welzijn en leren de kinderen. Naast dat de ruimtes veilig moeten zijn, willen we dat de kinderen zich er vertrouwd voelen d.m.v. bijvoorbeeld eigen gemaakte kunstwerken/ producten en persoonlijke foto’s. Tevens wordt er bij de inrichting van de ruimtes gelet op de aantrekkelijkheid en uitdaging denk hierbij bijvoorbeeld aan het creëren van (speel) hoeken . Hierbij stemmen wij af op de leeftijd en de behoeften van de 6
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
kinderen en het thema waarmee we op dat moment werken. Dit alles maakt dat een kind zich veilig en vertrouwd voelt om op onderzoek uit te gaan, te ontdekken, te spelen en te leren. De peutergroepen hebben een gemeenschappelijke speelgang die verbonden is met de groepsruimtes. Deze gang is verdeeld in verschillende speelhoeken. Ook is er een speciale thema hoek. Deze hoek wordt ieder thema aangepast. Het buitenterrein hebben wij in verschillende leeftijdsgroepen verdeeld, 0 jaar tot 1,5 jaar, 1,5 jaar tot 6 jaar en 7 jaar tot 13 jaar. Zo kan ieder kind naar hartenlust en veilig spelen.
Peuterarrangementen groep Wij hebben 2 peuterarrangementen groepen; de Kevers1 en 2. In deze groepen zijn alle kinderen vanaf 2,5 jaar tot 4 jaar welkom. De groep bestaat uit maximaal 16 kinderen. Het peuterarrangement vindt voor de peuterspeelzaalkinderen, gedurende 4 dagdelen plaats. Wanneer uw kind gebruik maakt van kinderopvang dan kunt u een minimum van 1 dagdeel per week afnemen. Kinderen worden spelenderwijs voorbereid op de basisschool. De kinderen worden begeleid door 2 pedagogisch medewerk(st)ers die een pedagogisch didactisch aanbod verzorgen. Dit aanbod ( thema’s)wordt gezamenlijk met de onderbouw van de basisschool uitgevoerd en ontwikkeld. Wanneer uw kind naar de Kevers gaat, heeft u eerst een intakegesprek en rondleiding met een van de pedagogisch medewerk(st)er. Uw kind is daarna van harte welkom een uurtje te komen oefenen, hierover maken de pedagogisch medewerk(st)ers afspraken met u.
Spelinloop Ieder dagdeel wordt gestart met een kwartier spelinloop. Tijdens dit kwartier kan de ouder rustig met zijn/haar kind spelen. Spelinloop heeft tot doel om het ouder -kind contact én het ouder -ouder contact te stimuleren.
Koffieochtenden Soms worden er koffieochtenden georganiseerd, b.v. met Kerstmis of bij de introductie van een nieuw thema op de VVE locaties.De ontmoetingsfunctie is het belangrijkste doel van zo’n ochtend. Ontmoeting tussen ouders onderling en tussen ouders en medewerkers verhogen de betrokkenheid. Soms gebruiken we deze ochtend ook om belangrijke informatie over het peuterarrangement te bespreken.
Uitstapjes Bij het peuterarrangement wordt een enkele keer een uitstapje georganiseerd, zoals een bezoek aan de kinderboerderij, het bos en een jaarafsluiting. Tijdens een uitstapje staat het samen plezier beleven voorop. In principe gaan we er van uit dat tijdens een uitstapje elk kind door de eigen ouder begeleid wordt.
Stamgroep Zo noemen we de groep waar uw kind in geplaatst wordt. Aan deze groep is vaste groepsleiding gekoppeld. Door de overheid is vastgesteld wat de maximale bezetting van kinderen op een groep mag zijn in combinatie met het aantal pedagogisch medewerkers. Daar wijken wij ook niet van af en dat kan soms tot gevolg hebben dat het niet mogelijk is om een extra dagdeel af te nemen omdat er dan teveel kinderen in de groep zitten ten opzichte van het aantal pedagogisch medewerkers .Voor 7
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
iedere stamgroep is duidelijk omschreven welke kinderen er op welke dag zijn, welke pedagogisch medewerkers er op welke dag zijn en in welke ruimte de groep zich bevindt.
Incidentele opvang Het is mogelijk om extra dagdelen af te nemen. Als de groep waar uw kind geplaatst is plek heeft, wordt hij/zij op zijn eigen groep geplaatst. Als er voor een langere periode uitbreiding van het aantal dagdelen gewenst is en dit niet realiseerbaar is op de stamgroep van het kind, kan het kind met toestemming van de ouders en voor een vooraf bepaalde periode in een tweede stamgroep opgevangen worden. E.e.a. wordt schriftelijk met de ouders overeengekomen. Incidentele opvang is alleen mogelijk in overleg met de pedagogisch medewerkster. Wanneer de groepen niet vol zijn is het mogelijk om kinderen extra dagdelen te plaatsen. Dit kan ook bij de buurgroep zijn wanneer de eigen groep vol is. Dit gaat echter altijd in overleg met pedagogisch medewerkster en ouders/verzorgers. Het gebruik maken van incidentele opvang is heel eenvoudig. De pedagogisch medewerkster zorgt ervoor dat de ouder/verzorger zijn/haar paraaf zet achter de afgenomen opvang op een formulier. De financiële administratie factureert de extra afgenomen uren via een aparte factuur.
Ruilen van dagen Dit is mogelijk indien aan de volgende voorwaarden is voldaan: De aanvraag van ruilen moet in overleg gaan met de pedagogisch medewerker van desbetreffende groep waarop het kind geplaatst is. • De ruildag moet van te voren zijn aangevraagd bij bovengenoemde pedagogische medewerker. • De ruildag kan alleen worden toegekend indien de groepsgrootte het toelaat. • Ruilen mag alleen binnen 10 werkdagen vóór of na de ruildag. Ruilen vanwege vakantiedagen (geldt alleen voor de zomervakantie) of feestdagen is niet mogelijk. Ruilen binnen de vakantieweken is wel mogelijk. De pedagogische medewerker moet eerst afstemmen met de assistent-manager voordat ze een ruildag in de vakantie toezegt.
Vierogenprincipe Wij werken op al onze locaties volgens het vierogen principe. Dit houdt in dat gedurende de dag er altijd een pedagogisch medewerker mee kan kijken of mee kan luisteren met de pedagogisch medewerker die voor een korte periode alleen met een groep kinderen is. Dit door bouwkundige factoren zoals ramen in deuren als ook door het gebruik van babyfoons verplicht te stellen waar geen visuele waarneming mogelijk is. Het allerbelangrijkste vinden we dat er een open aanspreekcultuur is op de locaties zodat we elkaar aanspreken op het gedrag. Dit onderwerp staat regelmatig op de agenda van de team overleggen. Op de locaties waar geen andere voorzieningen in het gebouw aanwezig zijn dan kdv/pa moeten altijd 2 personen aanwezig.
8
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
3.
versie: september 2014
Doorgaande ontwikkelingslijn 0-13 De visie van Kanteel Kinderopvang is om in 2017 dé partner van onderwijs en ouders te zijn, waarbij de ontwikkeling en het welbevinden van kinderen centraal staat.
VVE, wat is Voor- en Vroeg schoolse Educatie? Vanaf 2000 is er in Nederland en ook in Den- Bosch een start gemaakt met de VVE. Zo ook op Kind centrum de Ontdekking .VVE, houdt in dat kinderen op jonge leeftijd meedoen aan educatieve programma’s. Een VVE programma kent een gestructureerde didactische aanpak en wordt een aantal dagdelen per week uitgevoerd. Zo werken wij in thema’s van waaruit verschillende activiteiten worden aangeboden. Een belangrijke doelstelling van VVE is om kinderen zo optimaal mogelijke kansen te geven bij de start van het basisonderwijs. Dit betekent dat zij een goed educatief aanbod dienen te krijgen. De tweede doelstelling is de doorgaande lijn met de basisschool. Bijvoorbeeld zoals op de Ontdekking door samen te werken vanuit één visie en vanuit dezelfde thema’s. Binnen ons kind centrum wordt er gewerkt met VVE. Wij zijn zoals het heet een doelgroep locatie. Dat betekend dat er bij ons op de locatie meerdere kinderen zitten die in aanmerking komen voor het VVE programma vanuit Compas (in opdracht van de gemeente ’s-Hertogenbosch). Ingeborg Jansen is onze VVE medewerkster. Met kleine groepjes (doelgroep) kinderen van 2,5 tot 4 jaar doet zij activiteiten waarbij de taalontwikkeling centraal staat. Alles gaat spelenderwijs, dit laatste vinden wij erg belangrijk. In het spel komen verschillende woorden aan bod. Als we het thema “boerderijdieren” hebben dan maken we samen met de kinderen bijvoorbeeld de stallen van de dieren. We bouwen het thema zo uit totdat we alles rondom de boerderijdieren hebben behandeld dat aansluit bij het niveau en de belevingswereld van het kind. Alle handelingen worden duidelijk benoemd. Kinderen reageren erg enthousiast op deze manier van werken en leren zo spelenderwijs. Ouders worden vooraf op de hoogte gebracht van het thema dat we gaan volgen. Het is voor de kinderen natuurlijk extra leuk als er thuis ook aandacht wordt besteed aan het thema dat wij volgen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een bezoekje aan de kinderboerderij bij het thema “boerderijdieren”. Kinderen die buiten de doelgroep vallen worden uiteraard ook meegenomen in het VVE traject. Dit gebeurt echter op de groep. Alle groepen voeren gedurende dezelfde tijd hetzelfde thema. Alle medewerkers van de peutergroepen en peuter arrangement groepen zijn dan ook verplicht om een VVE cursus, leernetwerk te volgen. Als we merken dat een kind het leuk vindt om met Ingeborg een activiteit te doen in een kleine groep, kan er soms voor gekozen worden om een kind mee te nemen dat geen doelgroep kind is. Bijvoorbeeld omdat het kind het zelf vraagt, het even prettig vindt in een klein groepje te vertoeven, of juist heel taalsterk is en een ander kind daardoor weer kan helpen.
9
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
4.
versie: september 2014
Visie op uw kind en ontwikkeling
Binnen de Ontdekking staan wij open voor alle verschillende kinderen en ouders. Verschillen zijn er in cultuur, godsdienst, persoonlijke leefomstandigheden, karakter etc. wij staan open voor ieders leefwereld en respecteren iedereen in zijn of haar eigenheid. Opvoeding in ons kind centrum zien wij als het begeleiden van het kind in zijn ontwikkeling, waarbij respect voor zichzelf en de ander heel belangrijk is. Kinderen hebben een natuurlijke drang om zich te ontwikkelen en te leren.
Jenaplan/ontwikkelingsgericht werken Binnen de Ontdekking werken wij samen met de school en zijn wij één team. De school hanteert het Jenaplan concept. Dit concept wordt binnen het kinderdagverblijf vertaald naar ontwikkelingsgericht werken. Onze visie is, dat kinderen geboren worden met eigen talenten en interesses. De kinderen zijn van nature nieuwsgierig en creatief maar moeten hierin wel gestimuleerd worden. De pedagogisch medewerkers kijken naar wat het kind wil en past daar zijn of haar programma op aan. Wij stellen ons niet de vraag ‘hoe houden wij het kind bezig?’ maar ‘wat houdt het kind bezig?’ Ieder kind is uniek en verdient ook zijn unieke ontwikkelingskansen. Deze kansen worden volgens de stroming gecreëerd door de drie pedagogen namelijk: de andere kinderen, de volwassenen en de ruimte en materialen, die de kinderen tot hun beschikking hebben. Met deze manier van denken en werken geloven wij dat wij het beste uit het kind kunnen halen met aandacht voor zijn of haar individuele eigenschappen en wensen. Binnen ontwikkelingsgericht werken wordt er vanuit gegaan dat de ontwikkeling en opvoeding tot stand komt door een wisselwerking tussen alle betrokkenen. Naast de kansen die wij bieden binnen het kinderdagverblijf, proberen wij ook een doorgaande leerlijn te creëren door u als ouder te betrekken bij het thema. Dit doe wij door middel van brieven over het thema en een lijst van woorden, die op dat moment behandeld worden. Zoals hierboven al beschreven, hebben wij babygroepen en peutergroepen. Dit is een bewuste keuze. Wij zijn van mening dat wij de allerkleinsten een rustige en veilige omgeving kunnen bieden door te werken met babygroepen. Op 1,5 jarige leeftijd zijn de kinderen vaak toe aan ander spelmateriaal, andere activiteiten en andere speelkameraadjes. De peutergroep biedt hen dan aansluiting op al deze uitdagingen. In een peutergroep leren de jonge kinderen van de oudere kinderen. Tegelijkertijd leren de oudste kinderen om te gaan en rekening te houden met de kleinere kinderen en hen te helpen.
10
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Beschrijving van de zes pedagogische interactievaardigheden: 1.Sensitievere responsiviteit Dit houdt in dat de pedagogisch medewerkers oog hebben voor de toestand en de signalen van een kind. De pedagogisch medewerker weet dit te interpreteren en kan daar tijdig en adequaat op reageren. Dit vinden wij een belangrijke vaardigheid. Vooral hele kleine kinderen kunnen zich verbaal nog niet uitdrukken maar kunnen non-verbaal heel veel zeggen. Op deze manier houden we rekening met het kind zodat het kind voelt dat ze gehoord en gezien wordt. We bieden het kind daardoor veiligheid, emotionele ondersteuning zodat het kind open staat voor zijn omgeving, flexibel is, vol zelfvertrouwen is, ontspannen is en daardoor veel plezier kan maken.
2.Respect voor de autonomie van het kind Autonomie is het vermogen om zelf dingen te doen. Baby’s zijn geheel afhankelijk van de zorg van volwassenen. De pedagogisch medewerkers van de Ontdekking spelen in op de signalen waar een kind behoefte aan heeft, daardoor voelt een kind zich begrepen en dat geeft vertrouwen. Dreumesen willen al veel zelf doen maar zijn tegelijkertijd ook nog emotioneel afhankelijk van de pedagogisch medewerkers. Peuters kunnen al enige tijd zelfstandig bezig zijn. We hebben respect voor de autonomie van alle kinderen, hoe klein ze nog mogen zijn. Dit doen we door in te spelen op wat het kind aangeeft en het kind de mogelijkheid te geven zelfstandig keuzes te maken en oplossingen te zoeken. Daarnaast begeleiden we de kinderen in hun ontwikkeling om dingen op hun eigen tempo, met hun eigen behoefte om het zelf te doen, te leren omgaan.
3.Structuren en grenzen stellen Jonge kinderen hebben duidelijke grenzen nodig van wat mag en wat niet mag. Het is dus van belang om kinderen duidelijk te maken wat er van hen verwacht wordt. Door situaties, activiteiten en taken zo te structureren en te organiseren kunnen kinderen dit snel leren. Kinderen leren zich aan de grenzen te houden door hen rituelen, herhalingen en vaste ritmes te bieden. Dit draagt bij aan een gevoel van veiligheid en welzijn. De veiligheid geeft kinderen het vermogen om zichzelf te ontwikkelen en te leren.
4.Praten en uitleggen Pedagogisch medewerkers van de Ontdekking zijn de hele dag aan het praten met de kinderen. Dit begint al op de babygroep. Baby’s reageren op stemgeluid en al snel gaan kinderen begrijpen wat er bedoeld wordt. Door de taal, leren kinderen de wereld te begrijpen. Wij vinden het van belang dat we niet te veel tegen kinderen praten maar vooral met kinderen waarbij we een goede balans hebben tussen luisteren en praten. Door goed naar kinderen te luisteren helpt kinderen dit een betere zelfwaardering te krijgen. Ook stimuleert het praten de ontwikkeling van het taalgebruik en taalbegrip. Zo leren kinderen al vroeg hun gedachten en gevoelens te verwoorden.
5.Ontwikkelingsstimulering Bij de Ontdekking zijn we constant bezig met de ontwikkeling van kinderen. In alles wat je doet kan je hier mee bezig zijn. Bij het verschonen van een baby tot activiteiten met peuters. In alles ligt een kans om kinderen te stimuleren in hun ontwikkeling. Ieder kind wordt op zijn eigen manier, en op zijn eigen niveau uitgedaagd en het is aan ons om elke keer een stapje verder te gaan om zo kinderen die uitdaging te bieden. Ook door het aanbieden van nieuw speelmateriaal, of een nieuwe activiteiten. Het is van belang om kinderen te prikkelen maar te voorkomen dat je over stimulering veroorzaakt.
11
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
6.Begeleiden van interacties tussen kinderen Kinderen zijn goed in staat zelf een positieve en vertrouwde relatie op te bouwen met andere kinderen, zo nodig begeleiden we dit. Door sociaal gedrag te ondersteunen en conflicten te voorkomen en uit te praten. Wanneer er conflicten ontstaan proberen we het samen met de kinderen op te lossen. We grijpen niet meteen in, omdat ook veel kinderen het prima zelf kunnen. Door samen activiteiten te ondernemen zoals zingen, spelletjes doen, dansen zorgen wij er op een positieve manier voor dat er een verbondenheid ontstaat tussen de kinderen. Zo krijgen alle kinderen een eigen vertrouwd plekje binnen de groep. Samenwerking, scholing en begeleiding van pedagogisch medewerkers van Kindercentrum de Ontdekking Wij zijn trots op de warme sfeer die wij als team uitstralen naar kinderen, naar ouders en naar elkaar. De onderlinge samenwerking tussen de collega’s draagt bij aan de prettige sfeer op het kindcentrum. Kinderen zijn erg gevoelig voor sfeer, dus hechten wij hier veel waarde aan. De Pedagogische medewerkers stemmen met elkaar af door te overleggen en afspraken te maken over bijvoorbeeld de benadering van de kinderen, de overdracht aan ouder(s), het gebruik van verschillende ruimtes, etc. Iedere pedagogisch medewerk(st)er heeft andere kwaliteiten en ervaringen. Men behandelt elkaar met respect en respecteert ieders mening. Een pedagogisch medewerkster heeft minimaal een opleiding conform de CAO kinderopvang en is bezit van een verklaring omtrent gedrag. Wij hebben verschillende soorten overlegmomenten. Dit zijn overleggen met bijvoorbeeld de directe collega’s, het hele team, en met de verschillende medewerkers van school; dit alles met als doel de kwaliteit en dus ook de sfeer te behouden, met als uiteindelijke resultaat een optimale ontwikkeling van het individuele kind. De pedagogisch medewerkers volgen verplichte cursussen. Hierbij valt te denken aan BHV(bedrijfshulpverlening), kinder- EHBO, til training , VVE leernetwerk cursus, en de cursussen ‘ kinderen met opvallend gedrag’ en ‘Communiceren doe je zo’. Jaarlijks hebben wij themavonden waarin de doorgaande ontwikkelingslijn centraal staat. Op deze manier zorgen wij ervoor dat de visie blijft leven en dat we ons zelf verdiepen en verder ontwikkelen. Ook wordt het handelen van alle medewerkers jaarlijks gefilmd door een video-interactie begeleid(st)er. Video-interactie begeleiding (VIB) is een instrument dat binnen Kanteel wordt gebruikt om de kwaliteit en de professionaliteit van de pedagogisch medewerk(st)er te verbeteren. Een speciaal opgeleide video-interactie begeleidster maakt video opnames van een pedagogisch medewerk(st)er. Nadat de opnames zijn gemaakt vindt er een reflectiegesprek plaats. De beelden worden stilgezet of herhaald, zodat de (non-) verbale communicatie tussen de pedagogisch medewerker en de kinderen goed zichtbaar wordt. De VIB- er zoemt in op de geslaagde momenten, want mensen leren vooral van hun succeservaringen. Door terug te kijken naar de beelden kunnen de pedagogisch medewerk(st)ers de succesvolle interactiemomenten herkennen om ze vervolgens uit te kunnen bouwen. Naast de verplichte cursussen hebben de medewerkers van Kanteel ook de mogelijkheid cursussen te volgen op basis van vrijblijvendheid. Op deze manier blijven we de kwaliteit van onze medewerk(st)ers continueren.
12
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
5.
versie: september 2014
Pedagogische doelen
Ik mag er zijn. Uw kind leert zichzelf te zijn en op zichzelf te vertrouwen. Ieder kind is uniek en mag ook uniek zijn. Wij vinden het van belang dat kinderen leren respect te hebben voor zichzelf, voor andere en voor hun omgeving. We willen ze de ruimte geven om zichzelf te zijn. Binnen de Ontdekking geven we kinderen de ruimte om aan activiteiten mee te doen. Als een kind geen zin heeft om deel te nemen aan de activiteit dan hoeft dat ook niet. Een kind kiest zijn eigen leerlijn. Wij kijken dan samen met het kind welke activiteit dan wel bij het kind past. Op deze manier wordt toch zijn of haar ontwikkeling gestimuleerd en spelen we in op de behoefte van het kind.
We doen het samen: Uw kind leert sociale vaardigheden en leert relaties aan te gaan. Vanaf tien weken kan uw kindje op de ontdekking geplaatst worden. Vanaf dat moment worden de relaties met andere kinderen al aangegaan. In eerste instantie zal spel met name naast elkaar gespeeld worden, maar de kinderen zijn zich bewust van elkaar. Kinderen leren dat ze soms even op elkaar moeten wachten, wanneer ze bijvoorbeeld uit bed worden gehaald of aan het eten zijn. Wanneer de kinderen ouder worden zullen er meer vriendschappen ontstaan en leert uw kind ook echt samen te spelen met andere kinderen. Binnen de peutergroepen worden ook activiteiten samen gedaan zoals kleine spelletjes of tijdens een rollenspel. De jonge kinderen leren binnen de peutergroepen van de oudere kinderen hoe natuurlijke gedragsregels werken en de oudere kinderen leren hoe zij met jongere kinderen kunnen omgaan.
Ik kan het zelf Uw kind leert dingen zelf te doen. De groepsruimtes binnen de ontdekking zijn zo ingericht dat alle materialen op ooghoogte zijn van de kinderen. Bij de babygroepen ligt het speelgoed op de grond of in bakken in de kast. Deze bakken pakken de pedagogisch medewerkers uit de kast, zodat de kinderen zelf de spullen in de bak kunnen bekijken. Bij de peutergroepen staan de materialen van de kinderen staan op ooghoogte, dit houdt in dat de kinderen zelf hun speelgoed kunnen pakken. Daarnaast leren wij de kinderen hoe ze zich moeten aankleden door zelf hun jas aan te trekken of hun schoenen aan te doen. Ook leren de kinderen spelenderwijs zelf hun brood te smeren.
Ik voel, denk en ontdek Uw kind leert de wereld om zich heen te begrijpen. Binnen de Ontdekking wordt er thema gericht gewerkt. Dit houdt in dat er elke zes weken een nieuw thema wordt geïntroduceerd. Deze thema’s sluiten aan bij de belevingswereld van het kind. Bijvoorbeeld het thema ‘ik en mijn huis’. Kinderen leren hoe de kleren heten, die ze aan hebben maar ook hoe de spullen heten die in huis staan. Natuurlijk zijn er naast de vastgestelde leermomenten ook de spontane momenten, want als het regent gaan we natuurlijk met de kinderen kijken hoe regen eigenlijk voelt. Met laarsjes en paraplu’s gaan we dan met een aantal kinderen naar buiten. Het ontdekken van baby’s gaat uiteraard op een andere manier. Doordat ze meer gericht zijn op de tast, worden er verschillende materialen aangeboden met een andere structuur. Zo ontdekken ook zij de wereld om zich heen.
13
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Ik kan het zelf zeggen Communicatie is vanaf dag één een belangrijk onderdeel in het leven van uw kind. Een baby communiceert door middel van huilen en lachen maar ook lichaamstaal is een belangrijke bron van communicatie. Bij de babygroepen wordt ook zeker na dit laatste aspect geluisterd. Wanneer een kind bij de tafel gaat staan of zitten, vragen de pedagogisch medewerkers of het kind aan tafel wil zitten. Zo leert het kind ook dat het zelf invloed heeft op deze situatie en dat het kind niet zonder iets te vragen zo aan tafel wordt gezet. Op deze manier worden hun signalen op gepakt en spelen de pedagogisch medewerkers er ook op in, hierdoor voelt uw kind zich ook begrepen. Bij de peuters kunnen de meeste kinderen zich verbaal uitdrukken en worden zij gestimuleerd om te communiceren als zij iets willen. Bij de peuters is ook non-verbale communicatie een belangrijk aspect in het werk. We proberen zoveel mogelijk op ooghoogte te communiceren, zodat de communicatie zo gelijk mogelijk verloopt. Hierdoor krijgt het kind ook de ruimte om te reageren op de pedagogisch medewerkers.
Ik ben een lief, goed kind Uw kind leert normen en waarden kennen en weet zijn gedrag aan te passen. Corrigeren van kinderen gebeurt bij ons op een respectvolle manier. Dat wil zeggen dat je duidelijk maakt aan het kind dat je gedrag van een kind kunt afkeuren maar niet het kind zelf. Het kind is uniek en van nature een goed kind. Alleen het gedrag moet soms wat bijgeschaafd worden. En dit doen wij door met het kind in gesprek te gaan. Het einde van dit gesprek moet altijd positief zijn, zodat het kind zich realiseert dat ze ondanks het gedrag toch nog gewaardeerd en lief gevonden wordt.
Ik kan dansen, zingen, iets maken Uw kind leert zich uit te drukken in verschillende creatieve vormen, zoals beweging, muziek, tekenen, bouwen. De creativiteit van een kind is oneindig. Ze kunnen dansen op de meest simpele geluiden en maken de mooiste creaties van een paar blokken. Deze creativiteit proberen we zoveel mogelijk te stimuleren door te luisteren naar de behoefte van het kind. Als een kind wil dansen, gaan we dansen en proberen we daar andere kinderen in mee te nemen. Wanneer we een knutselactiviteit opzetten, proberen we dit in te leiden door middel van een verhaal of een plaatje van het voorwerp wat we precies willen gaan maken. De kinderen zijn vervolgens vrij om zelf invulling te geven hoe zij bijvoorbeeld een kikker willen maken. De creativiteit van de kinderen wordt niet gekaderd door kleurplaten maar juist gestimuleerd door de kinderen verschillende materialen aan te bieden. Op deze manier kunnen zij zelf invullen hoe deze kikker er voor hen uitziet. Doordat de activiteit wel ingeleid wordt met een verhaal of voorbeeld hebben kinderen wel een leidraad hoe iets er daadwerkelijk uit hoort te zien.
14
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
6.
versie: september 2014
Hoe geven wij vorm aan onze doelen?
Doelen kun je bereiken door constant alert te blijven. Waar zijn we mee bezig en zijn we op de goede weg? Ook is het van belang om regelmatig met onze collega’s te overleggen of we nog op een lijn liggen en of alles nog gaat zoals we het in eerste instantie hadden bedacht.
Wennen, begroeten en afscheid nemen Wennen gaat over het opbouwen van vertrouwde relaties en het verwerven van emotionele competenties. Het pedagogische doel is: Kijk, ik mag er zijn! Kinderen in verschillende leeftijdsfase hebben minder of meer moeite met wennen. Zo wennen baby’s tot 6 maanden relatief gemakkelijk omdat ze nog weinig onderscheid maken tussen hun ouders en pedagogisch medewerkers. Kinderen tussen 7 maanden en 3 jaar hebben waarschijnlijk de meeste moeite om te wennen en afscheid te nemen. Pedagogisch medewerkers en ouders moeten samen wenprocessen en afscheidsrituelen en begroetingsrituelen ontwikkelen om dit gebeuren zo soepel mogelijk te laten verlopen. Dreumesen ontwikkelen scriptkennis wat wil zeggen dat ze door herhalende gebeurtenissen al snel doorhebben dat ze bijvoorbeeld na de lunch gaan slapen en dat na de yoghurt papa of mama al snel zal komen om de kinderen op te halen. Wij werken met dagritme kaarten. D.m.v. foto’s die worden opgehangen kan een kind zien wat hij of zij gaat doen of wat er komen gaat. Wanneer peuters ongeveer 3 jaar zijn begrijpen ze steeds beter waar papa en mama zijn. Ze kunnen voorstellingen maken van mensen en dingen die niet concreet aanwezig zijn. Bijvoorbeeld door in fantasiespel met hun moeder of vader te bellen. Vanaf de eerste kennismaking wordt er gewerkt aan een goede samenwerking en inzicht in de verschillen en overeenstemmingen tussen de opvoeding thuis en bij ons. Ouders en pedagogisch medewerkers worden partners in de opvoeding.
Wenbeleid Voor kinderen en voor hun ouder is het belangrijk om te wennen in de groep waarin het kind geplaatst gaat worden. Dat wennen gebeurt op onderstaande wijze.
Extern wenbeleid Als uw kind nog niet op de dagopvang van Kanteel zit, worden er met u tijdens het intakegesprek afspraken gemaakt over de manier waarop uw kind gaat wennen op de groep waarin het kind geplaatst gaat worden. Kinderen mogen twee weken voordat het contract ingaat een keer komen wennen in de groep waar uw kind geplaatst zal worden. Dit is altijd in overleg met de desbetreffende groep.
Intern wenbeleid Als uw kind al op de dagopvang van Kanteel zit en doorstroomt naar een andere leeftijdsgroep op dezelfde locatie, is er ook een moment waarop het kind vast mag gaan kennismaken op de groep waarin het geplaatst gaat worden. Omdat het kind altijd weer terug kan keren naar de eigen stamgroep mag het voor korte periode om te wennen boventallig op een andere groep aanwezig zijn.
15
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Eten en drinken
Kinderen eten en drinken om gezond te blijven en om ervan te genieten. Ze leren hun eigen behoeftes en smaak kennen, en keuzes maken. Eten en drinken zijn ook een bij uitstek plezierig en sociaal gebeuren. Peuters eten samen aan tafel en hebben samen plezier. Ze kunnen steeds zelfstandiger eten en drinken. In de kern gaat het om gezond, lekker en gezellig. Om het leren van emotionele en sociale competenties. “Kijk, ik mag er zijn” en “kijk, we doen het samen”, Daarnaast zijn motorische competenties heel belangrijk. Kinderen leren zelf eten en smeren zelf hun boterhammen: “kijk, ik kan het zelf”. Grotere kinderen gaan zelf aan tafel zitten. Ze blijven gemakkelijker enige tijd aan tafel zitten. Samengevat maken de kinderen de volgende ontwikkeling door: • baby’s; afhankelijkheid en intiem contact met de pedagogisch medewerkers tijdens het voeden, waarbij de pedagogisch medewerkers het bioritme van de kinderen volgen. Wanneer de baby’s ouder worden en vast voedsel gaan krijgen, komen ze steeds meer in het dagelijkse ritme terecht van het eten en leren ze samen aan tafel te eten. • peuters: toenemende zelfredzaamheid door zelf hun boterham te smeren en te kiezen wat ze erop willen. Daarnaast is het tafelmoment gericht op gezelligheid met andere kinderen. Kinderen worden bij ons positief gestimuleerd om te eten en drinken, maar nooit gedwongen! Kind centrum de Ontdekking hanteert hygiënische codes voor het bewaren en gebruiken van voedsel. Ze volgen de adviezen op zoals die zijn beschreven in brochures en op de website van het Voedingscentrum.
Verschonen, zindelijk worden en slapen Wij zullen uw kind positief stimuleren rond de tijd dat de interesse ontstaat voor het potje en/of het toilet. Hierin vinden wij het belangrijk, dat een kind eraan toe is om naar het toilet te gaan. Het doel is immers dat een kind vrijwillig naar het toilet gaat bij het voelen van aandrang en dat het in bijzijn van de pedagogisch medewerker en andere kinderen, die naar het toilet gaan ervaart, dat het heel gewoon is om een plasje te doen op het potje of de wc. Bij een gemiddelde ontwikkeling zijn de sluitspieren van een kind van 2 jaar voldoende ontwikkeld om zindelijk te kunnen worden. Natuurlijk overleggen we hierover altijd eerst met de ouders. Jonge kinderen worden per dag regelmatig op vaste momenten verschoond of begeleid bij het naar de wc gaan. Uiteraard wordt elk kind zo snel mogelijk verschoond zodra het gepoept heeft. Op de babygroep gaan de kinderen slapen wanneer we signaleren dat het kind moe is. Ieder kind heeft een eigen bedje, zodat het slapen bij ons vertrouwd wordt. De peuters gaan rond 12:30 uur slapen. Kinderen mogen gaan slapen in hun eigen pyjama of slaapzak, hun speen en vertrouwde knuffels gaan mee. Voor de kinderen moet het slapen gaan gebeuren in een ontspannen en veilige sfeer. Daarbij zijn rituelen belangrijk, bijvoorbeeld met de pyjama aan nog 5 minuten spelen of een boekje lezen. Samen omkleden om naar bed te gaan, even fijn ingestopt worden door de vertrouwde pedagogisch medewerker. Natuurlijk mag het kind eerder slapen als het moe is. Indien nodig helpen we kinderen bij het in slaap komen, bijvoorbeeld door in de slaapkamer te zitten of een verhaaltje te lezen. Kinderen tot minstens 2 jaar slapen onder een katoenen deken of in een slaapzak. Pas als het kind 2 jaar geweest is krijgt het een dekbedje. Deze maatregel houdt verband met het protocol veilig slapen.
16
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Zieke kinderen
Ieder kind voelt zich wel eens niet lekker of wordt ziek. Het kan gebeuren dat uw kind tijdens het verblijf op het kind centrum ziek wordt of een temperatuur van 38º Celsius of hoger heeft. Echter niet ieder kind wat 38º Celsius of hoger meet, gedraagt zich ziek. Ook een kind dat geen koorts heeft kan zich toch ziek voelen (hangerig, lusteloos, niet willen drinken, geen plasluiers, etc). Daarom nemen wij vanaf 38º Celsius of als een kind aangeeft dat het zich niet lekker voelt, altijd contact met u op om te overleggen of uw kind eerder opgehaald moet of kan worden. Elk kind maakt naar alle waarschijnlijkheid diverse infectieziekten door. Door de verschillende groepssamenstellingen kunnen deze (infectie)ziekten verschillende keren terugkeren. Wanneer er een (infectie)ziekte heerst, informeren wij alle bezoekers van het kind centrum volgens vastgelegde afspraken. Wij gebruiken hiervoor informatiekaarten die op de locatie aanwezig zijn. De normen en maatregelen die wij hierin hanteren zijn conform de richtlijnen van de RIV. Op basis van onze ervaringen achten wij het noodzakelijk dat ouders een ziek kind ophalen, omdat een kind dat zich niet lekker voelt in een groep niet de rust vindt die het op dat moment nodig heeft. Zieke kinderen hebben behoefte aan extra zorg en voelen zich doorgaans het meest op hun gemak bij de ouder. Buiten ziekte kan er helaas ook een ongelukje gebeuren denk hierbij bijvoorbeeld aan een valpartij of een schaafwond. Op de groepen is een EHBO-doos aanwezig en in het gebouw van Kind centrum de Ontdekking is er altijd iemand aanwezig die een EHBO en/of BHV- diploma heeft. De clustermanager ziet erop toe dat deze kennis op peil blijft. Mocht er zich een wat ernstiger ongeluk voordoen, dan nemen wij contact op met de huisarts of een pedagogisch medewerkster gaat met het kind naar het ziekenhuis. Er blijft altijd een pedagogisch medewerkster bij de overige kinderen. Natuurlijk worden ouders zo snel mogelijk op de hoogte gesteld. Medische handelingen die vallen onder de Wet BIG (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) worden niet door het personeel van Kanteel Kinderopvang uitgevoerd. Indien deze handelingen wel van toepassing zijn op kinderen die binnen onze opvangvoorzieningen worden opgevangen, zal een op de situatie afgestemde- en aangepaste plaatsingsovereenkomst worden vastgesteld. Wanneer er door het personeel, op verzoek van ouders, aan kinderen medicijnen worden gegeven op de dag dat zij gebruik maken van het kindercentrum, gebeurt dit alleen als er door de ouders een verklaring medicijnverstrekking is ondertekend. Deze is echter alleen geldig op de dag van ondertekening tenzij overeengekomen is dat er voor langere periode (bijvoorbeeld een kuurtje) een zelfde medicijn verstrekt moet worden. Deze verklaring medicijnverstrekking is bij de pedagogisch medewerkers verkrijgbaar.
Infectieziekten Wanneer er infectieziektes worden geconstateerd doen wij melding bij de GGD. Het is ook voor ouders/verzorgers van belang dat als er bij hun kind een infectieziekte is geconstateerd dit door wordt gegeven aan het kind centrum.
Weren zieke kinderen Zolang kinderen geen koorts hebben en zich niet ziek voelen zijn zij welkom op het kind centrum. Wanneer onschuldige infectieziekten zich openbaren heeft de besmetting vaak al plaatsgevonden. Het is de taak van de pedagogisch medewerker om voorzorgsmaatregelen te treffen zoals vooral extra zorg voor hygiëne. 17
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Seksualiteit en intimiteit Het is belangrijk dat kinderen zich lekker voelen in hun lijf. Hierbij is het van belang in te kunnen schatten op welke leeftijd een kind behoefte heeft aan bepaalde intimiteiten zoals knuffelen, op schoot zitten. Hierbij is acceptatie en respect voor elk kind erg belangrijk. Wij vinden het van groot belang dat kinderen leren wat vriendschap en liefde is. Dit proberen wij kinderen te leren door kinderen de ruimte te geven om zelf hun grenzen aan te geven, kinderen te laten ervaren wat respect geven en nemen is, kinderen leren dingen samen te doen en anderen laten helpen. Wij willen kinderen op een natuurlijke manier leren omgaan met seksueel gedrag. Door het bespreekbaar te maken, willen we bepaalde grenzen aangeven. Als kinderen van 0-4 jaar hun geslachtsorganen betasten is dit niet direct aanstootgevend voor anderen en in een gepaste situatie vinden wij dit geen probleem. Kinderen in deze leeftijdsfase hebben hier nog geen enkele bedoeling bij en is het volkomen onschuldig gedrag. Maar ook zijn er grenzen: wij vinden het niet gepast als kinderen bij elkaar aan de geslachtorganen komen. Dit gedrag zullen we bespreekbaar maken en uitleggen dat het niet kan waar alle kinderen bij zijn. Dit doen we op een manier dat een kind er geen vervelend gevoel aan overhoudt. Kinderen mogen doktertje spelen maar ze moeten de kleren aanhouden. Wij laten kinderen niet bloot lopen om hygiënische reden maar zeker omdat het buitenterrein aan de openbare weg ligt. Wij vragen dus altijd aan de ouders om in de zomer, zwemkleding of zwemluiers mee te nemen.
Overgangsmomenten en dagritme Op de Ontdekking bestaat het dagritme uit verschillende activiteiten zoals leer- speel- en verzorgmomenten. Spelen, ontdekken, eten, drinken, handen wassen, opruimen. Spontaan spel wordt afgewisseld met activiteiten die de pedagogisch medewerkers aanbieden. Binnen spelen wordt afgewisseld met buiten spelen. De overgangsmomenten zijn dan belangrijke leermomenten. Ieder kind kan een eigen bijdrage leveren door te helpen met opruimen, klaarzetten en herkennen de rituelen van de groep. We doen het samen en ik kan het zelf. Baby’s beleven het ‘nu’. Zij hebben nauwelijks een idee van tijd. Door structuur en ritme leren zij wat het dagritme is en wordt hun wereld steeds beter voorspelbaar. Dit geeft een grote mate van zekerheid en veiligheid. We laten de overgangsmomenten zo rustig mogelijk in elkaar overgaan. Als een kindje wakker is nemen we even de tijd voor het aankleden en individuele aandacht voordat we gaan eten. Peuters herkennen al een dagritme. We stimuleren de kinderen te helpen bij het tafel dekken, drinken inschenken en opruimen. We vertellen welke activiteit we gaan doen en wat ze kunnen verwachten. Hierbij maken we gebruik van de dagritmekaarten die op de groep hangen en de verschillende liedjes voordat we een nieuwe activiteit beginnen. De groep is zo ingedeeld dat het speelgoed een vaste duidelijke plek heeft en de kinderen hier zelf bij kunnen. Tijdens het kennismakingsgesprek dat u met de pedagogisch medewerk(st)er heeft, krijgt u dit dagritme op papier mee naar huis.
Bewegen en zintuiglijke ervaren Voor kinderen is bewegen en gebruik van de zintuigen de basis van alle andere vormen van communicatie. Jonge kinderen hebben een spontane drang om te bewegen en om hun zintuigen te gebruiken. Van baby tot kleuter maken kinderen op hoofdlijnen dezelfde ontwikkeling door maar met grote verschillen in tempo.
18
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Plezier in bewegen kan leiden tot een positief zelfbeeld “kijk, ik mag er zijn”. We laten de kinderen ook zoveel mogelijk zelf bewegen, zich omdraaien, baby’s regelmatig even op de buik leggen zodat ze leren hun hoofdje op te houden, zitten, kruipen en uiteindelijk lopen. We stimuleren ze om zelf dingen te pakken zodat ze ook een doorzettingsvermogen ontwikkelen. “kijk ik kan het zelf”. We weten dat kinderen nieuwsgierig zijn en ze leren om waar te nemen en te onderscheiden. Ook verschillen ontdekken tussen bijvoorbeeld verschillende smaken, geluiden of geuren. “Kijk ik voel, denk en ontdek”. We leren ze gebruik te maken van hulp van anderen, niet alleen pedagogisch medewerkers maar ook andere kinderen uit de groep. Zo leren ze om anderen te vertrouwen. “Kijk, we kunnen het samen”.
Spelen en samen leven Baby’s en peuters zijn nog vaak met hun eigen spel bezig. Ook peuters spelen vaak nog naast elkaar. Als ze wat ouder worden krijgen ze steeds beter in de gaten wat de ander aan het doen is. Het kan zijn dat peuters samen gaan spelen maar we mogen dit niet van peuters verwachten tot hun vierde jaar. Wij grijpen in situaties in, wanneer we merken dat de veiligheid van uw kind of van een ander kind in gevaar is of als uw kind een situatie als angstig ervaart. Uw kind zal zich veilig voelen als het weet dat de pedagogisch medewerk(st) ers over de grenzen van zijn of haar gedrag waken.
Natuur en fysieke omgeving De natuur heeft een enorme aantrekkingskracht op ieder kind. Ook al zitten we met ons kind centrum niet in een bosrijke omgeving, we vinden het wel belangrijk kinderen kennis te laten maken met de natuur. Door de vele ramen in het lokaal kunnen de kinderen vanaf een veilige afstand de wereld om hen heen eens goed bekijken. Natuurlijk is er vanuit iedere groep de mogelijkheid om naar de buitenspeelplaats te gaan om de omgeving nog verder te ontdekken. Baby’s hebben plezier als hun zintuigen geprikkeld worden, ze leren door te ruiken, te voelen en te proeven. Vaak gaat dit vanzelf door bijvoorbeeld de wind die plotseling in hun gezicht waait of het gras dat aan hun voetjes kriebelt. Ook peuters gebruiken hun zintuigen volop. Ze zijn gericht bezig met oorzaak en gevolg en experimenteren met hun ontdekkingen. De pedagogisch medewerk(st)er verwoordt de ervaringen van de kinderen samen met hen. Ze benoemt bijvoorbeeld de kleuren, de lichaamsdelen en de dieren en planten die gezien worden en praat over de verschillende seizoenen die daarbij horen. Met de vondsten uit de natuur ( hoe klein soms ook) kunnen we mooie dingen maken, zoals een schilderij van gedroogde herfstblaadjes of een weg van steentjes. Ook gebruiken we samen met de kinderen alledaagse voorwerpen, zoals een bezem en een schep of spijkers en een hamer. Bij mooi weer gaan we graag naar buiten met een paar emmers, bakjes en bekers en vullen een grote bak met water, succes verzekerd. In welk bakje kan het meeste water? Hoe vol kan de emmer voordat hij overloopt? Ook de sproeier garandeert in de warme zomermaanden uren speelplezier. We kijken waar de belangstelling van de kinderen ligt en spelen hier zoveel mogelijk op in. Ligt er bijvoorbeeld sneeuw dan spelen we daar buiten mee. Of we nemen de sneeuw mee naar binnen om te kijken hoe deze smelt. Op deze manier kunnen de kinderen de natuur voelen, ruiken en ontdekken.
Ordenen, meten en rekenen Spelenderwijs zijn kinderen bezig met ordenen, meten en rekenen. Kinderen kijken naar speciale kenmerken van voorwerpen zoals kleur, grootte, smaak. Naar het aantal en hoeveel; veel, weinig maar ook telwoorden; een, twee, drie. De ruimte; boven, onder, naast. De tijd; eten, aankleden, even spelen. Door het ordenen, vergelijken en meten wordt de wereld voor kinderen overzichtelijker. Ze doen dit met concrete voorwerpen die ze hebben in hun spel. Een puzzel laat je aandacht hebben voor kleur, vormen. En als het niet past hoe los ik dit dan op? Ze leren oorzaak en gevolg; verband leggen tussen gebeurtenissen in tijd, als ik met mijn beentjes trappel dan komen er geluidjes uit het 19
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
mobiel dat in de wieg hangt. Door samen te beleven en deze te verwoorden stimuleren we de kinderen om op onderzoek te gaan, zelf na te denken, te vergelijken, ordenen en te meten. Pedagogische medewerkers zullen bijvoorbeeld de dagindeling samen met de kinderen bekijken: Wat gaan we doen na het fruit eten? We kijken wie het volste glas met limonade heeft of tellen samen de bekers op tafel.
Geluid en muziek, dans en beweging Dansen, zingen, bewegen en muziek maken doen we erg graag op ons dagverblijf. We maken samen een fijne sfeer waarbij kinderen zich prettig voelen en allemaal bij betrokken worden. Jonge kinderen reageren op geluiden van ritselboekjes of de babygym boven hun hoofdje. We maken verschillende geluidjes die jonge kinderen nadoen. Kinderen kiezen hun favoriete liedjes om te zingen voor het eten. Samen geluiden maken en bewegen is een groepsactiviteit waarbij de kinderen een sterk wij samen gevoel bij ontwikkelen. Jij kan ook mooi geluid maken en wat dans jij goed! Om te spelen met geluiden en bewegingen leren kinderen zich ook te uiten, te imiteren en het is goed voor de motoriek. Het maken van muziek en het bewegen op muziek verbindt kinderen in de groep, het geeft een wij gevoel en zorgt ervoor dat het kind zich thuis voelt. Binnen het theater is er voldoende ruimte om kinderen de gelegenheid te geven om zichzelf te uitten. Ze kunnen hun eigen toneelstukjes opvoeren en meedansen wanneer er een muziek dvd wordt opgezet.
Beeldende expressie Ons uitgangspunt is dat kinderen geen product op tafel hoeven te zetten. Wij vinden dat kinderen moeten kunnen experimenteren met materialen en gereedschappen. Wij bieden ze verschillende materialen, verf, papier, plak, klei, zand en water etc waaruit de kinderen zelf kunnen kiezen. Ze kunnen iets maken of doen en ervaren wat je met de materialen kunt en hoe ze voelen. Samen een kunstwerk maken of iets maken wat je zelf hebt bedacht. Het stimuleert het zelfvertrouwen door ze hun gang te laten gaan en de fantasie de vrije loop te laten. Samen werken door samen te kleuren, kleien of bouwen, materialen leren kennen en ontdekken. Vertel eens wat een mooie tekening heb je gemaakt? Creatief bezig zijn vinden we erg belangrijk. Het gaat tijdens dit proces niet om het resultaat maar om het proces. Misschien lijkt het werkje van uw kind niet op dat object wat het had moeten zijn, maar het belangrijkste is dat het kind er plezier in heeft gehad en heeft mogen experimenten met materialen.
Verjaardagen en feestjes Binnen de ontdekking worden er regelmatig feestjes gevierd bijvoorbeeld wanneer een kind jarig is Ouders geven vaak een fotocamera of videocamera mee om het feestje vast te leggen. Er worden van tevoren al slingers opgehangen zodat het kind op een feestelijke groep welkom wordt geheten. “Kijk, ik mag er zijn”. Ze krijgen dan een feestmuts van de pedagogisch medewerker, die ze naar eigen keuze op kunnen zetten of juist niet. De muts mag altijd mee naar huis genomen worden zodat ze eventueel thuis nog gedragen kan worden. Op de deur wordt een foto van het kind geplaatst met daarbij een plaat waaraan andere kinderen kunnen zien dat het kind jarig is. Het feest wordt ingeleid met muziek. De jarige mag de kaarsjes van de verjaardagstaart uitblazen en natuurlijk ook een cadeautje grabbelen. Het is een steeds terugkerend ritueel die sfeer geven aan de groep en voor de kinderen een belangrijke herkenning is. “Kijk we doen het samen” De kinderen mogen uiteraard trakteren. Soms blijft papa of mama bij het feestje maar dat hoeft niet. We vragen de ouders geen snoep te trakteren. Binnen alle kindcentra van Kanteel hanteren we de regel dat kinderen zo min mogelijk traktaties krijgen met toegevoegde suikers. 20
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
We hopen dus dat ouders daar rekening mee willen houden. Dan zijn er natuurlijk ook nog feesten zoals Sinterklaas, Kerst, Carnaval en Pasen. Deze feesten zullen in de thema’s verweven worden. Verder hebben we natuurlijk ook nog het jaarlijks terugkerend zomerfeest. We hebben dan verschillende activiteiten voor jong en oud. De activiteiten zijn vaak thema gericht, zodat ook nieuwe ouders kunnen zien hoe wij werken.
Uw kind corrigeren Uw kind corrigeren we door hem: • Af te leiden; • Uit te leggen welk gedrag in die situatie wel gewenst is; • Uit te leggen waarom bepaald gedrag niet gewenst is; • Aan te spreken op ooghoogte van het kind; • Een oplossing bieden of aan te moedigen zelf een oplossing te zoeken. In eerste instantie kijken we of kinderen hun onderlinge conflicten zelf kunnen oplossen, zonder dat het recht van de sterkste geldt. Een ander pijn doen of dingen stuk maken, keuren wij nooit goed. Soms is uw kind ongevoelig voor opmerkingen of afspraken met de pedagogisch medewerker en blijft het doorgaan met het ongewenste gedrag. Dan geeft de pedagogisch medewerker de grens duidelijk aan en corrigeert het gedrag van uw kind binnen zijn belevingswereld en op zo’n manier dat uw kind niet wordt ondermijnt in zijn zelfvertrouwen. Het kan bijvoorbeeld voor korte tijd apart op een stoeltje worden gezet. Daarna gaan we weer over tot de orde van de dag. We vinden het belangrijk dat elk conflict tussen een pedagogisch medewerker en een kind of tussen kinderen onderling wordt goedgemaakt. De pedagogisch medewerker maakt altijd duidelijk dat zij het gedrag en niet het kind afkeurt.
21
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
7. • • • • • • • • • •
versie: september 2014
Wat maakt ons hiervoor zo geschikt? Oprechte aandacht voor ieder kind Kind staat centraal Brengt momenten van uitdaging en rust in balans Brengt de interactie tussen kinderen op gang Heeft oog voor de ontwikkelingsbehoefte van ieder kind Stellen zich leerbaar op door VIB als feedbackmiddel in te zetten Blijven zich bijscholen en verbeteren Nemen deel aan team- en groepsoverleggen Maken gebruik van elkaars kwaliteiten Gebruiken de werkinstructies en protocollen die Kanteel voor haar processen heeft ingericht.
Pedagogisch medewerkers gebruiken de volgende interactievaardigheden die beschreven staan in het pedagogisch kader: • • • • • •
Sensitieve responsiviteit Respect voor de autonomie van het kind Structureren en grenzen stellen Praten en uitleggen Ontwikkelingsstimulering Begeleiden van interacties tussen kinderen
22
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
8.
versie: september 2014
Volgen en observeren
De pedagogisch medewerkers observeren dagelijks de kinderen en de groep. Dit is een bron van plezier, inzicht en verwondering. Bij het observeren van de individuele ontwikkeling en welbevinden van de kinderen wordt gebruik gemaakt van een observatie-instrument. Binnen de Ontdekking werken wij met het kind volgsysteem van de CED groep. Dit bestaat uit 3 onderdelen: Zo doe ik, Zo praat ik, Zo beweeg ik. Elk kind krijgt zijn eigen 3 observatieboekjes. Om de 5 tot 6 maanden wordt er per kind geobserveerd en een vragenlijst ingevuld door de pedagogisch medewerkers. Hierdoor kunnen we de ontwikkeling van uw kind volgen. Aan de hand van het kind volgsysteem worden de oudergesprekken gevoerd. Daarnaast worden de resultaten besproken in het groepsoverleg van pedagogisch medewerkers en clustermanager. Aan de hand hiervan wordt de werkwijze op de groep besproken en waar nodig aangepast. Als pedagogisch medewerkers vermoeden dat er iets aan de hand is, observeren zij eerst gericht het kind om vervolgens het probleem met de ouders en de clustermanager te bespreken. Er wordt bij de ouders afgetast of ze de problemen herkennen. Als het probleem blijft bestaan, wordt tijdens het groepsoverleg een plan van aanpak opgesteld. In samenwerking met ouders en eventuele andere instanties kan het kinderdagverblijf meewerken aan een oplossing van het probleem. Het kinderdagverblijf is echter beperkt in de mogelijkheid tot speciale behandeling van of ondersteuning aan individuele kinderen. Het stappenplan basiszorg op KDV (bijlage) is de werkinstructie voor medewerkers in het geval zij problemen signaleren bij een kind. Dit stappenplan wordt in de gemeente ’s-Hertogenbosch gemeentebreed gehanteerd. Bij vermoeden van mishandeling of misbruik geldt een ander plan van aanpak. Wanneer er een vermoeden van kindermishandeling of seksueel misbruik is, hanteren we binnen Kanteel het stappenplan meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling KDV (bijlage). Ook dit stappenplan is onderdeel van de sluitende zorgstructuur ’s-Hertogenbosch . Alle communicatie en handelingen met betrekking tot de bovengenoemde stappenplannen, moeten door de betrokken pedagogisch medewerkers schriftelijk dan wel digitaal worden vastgelegd zodat ten alle tijde inzichtelijk is welke stappen er zijn ondernomen in het traject. Wanneer een gespreksverslag is gemaakt, dienen ouders dit te tekenen voor gezien. Ouders hebben recht op inzage in het dossier van hun kind.
SNEL In de gemeente ‘s-Hertogenbosch wordt bij alle kinderen in de kinderopvang of het peuterarrangement op de leeftijd van 2,8 jaar de SNEL 30-33 maanden afgenomen. Hierover wordt u als uw kind deze leeftijd bereikt nader geïnformeerd door de locatie. U moet toestemming geven om uw kind hieraan deel te laten nemen. Het doel van deze test is om zo snel mogelijk in te kunnen springen als uw kind kans loopt om een taalachterstand te ontwikkelen. We werken hierbij nauw samen met de jeugdverpleegkundige.
23
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Overdrachtformulier Als uw kind vanuit kinderopvang of peuterarrangement doorstroomt naar een bijbehorende basisschool, vindt er een overdracht plaats met de leerkracht van de basisschool. In het overdrachtsformulier staat de ontwikkeling van het kind omschreven. De leerkracht is op deze manier op de hoogte van de vaardigheden. Ook weet hij wie het kind heeft begeleid op het kinderdagverblijf en kan er eventueel een terugkoppeling plaatsvinden. Voordat wij dit formulier aan de basisschool geven, krijgt u het uiteraard eerst zelf te lezen. Gaat uw kind naar een andere basisschool, dan sturen wij het overdrachtsformulier, met uw toestemming , op naar de basisschool waar uw kind naar toe gaat. Indien gewenst kan er aan de leerkracht nog een mondelinge toelichting gegeven worden.
24
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
9.
versie: september 2014
Ouders
Wanneer een kind naar de Ontdekking komt gaan de ouders daarmee een stukje opvoeding met ons delen. Het is dus van belang om een goede samenwerking te creëren die open en duidelijk is. Om een verbinding te krijgen tussen de twee leefwerelden van het kind, thuis en op het kindcentrum is communicatie een belangrijke voorwaarde. Communicatie tussen ouders en pedagogisch medewerkers is erg belangrijk omdat dit het welzijn van het kind verhoogt. ’s Morgens en ‘s middags bij het ophalen wordt duidelijk verteld hoe het met het kind gaat. ’s Morgens vertelt de ouder(s) hoe het met het kind gaat of gegaan is zodat we daar rekening mee kunnen houden. ’s Middags vertellen de pedagogisch medewerkers hoe de dag is verlopen en daar kunnen de ouders eventueel rekening mee houden. Om schriftelijk informatie tussen u en de pedagogisch medewerkers uit te wisselen krijgt u voor de baby’s van 3 maanden tot anderhalf jaar, van Kanteel een schriftje. De pedagogisch medewerkers willen daar in graag een aantal concrete dingen over uw kind lezen, zoals veranderingen in eet- en slaapgewoonten, ziekten, en eventueel andere belangrijke aspecten omtrent gedrag en ontwikkeling. Dit laatste bespreken we ook graag gewoon mondeling om een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen. De schriftjes worden ongeveer één keer per week geschreven. Voor de oudere kinderen hebben we portfolio’s. Hierin worden aan de hand van de thema’s knutselwerkjes, foto’s en persoonlijke stukjes geschreven. De portofolio’s staan op de gang net buiten de groep. De observatiesystemen worden in de groep bewaard. U kunt deze ten alle tijden inzien. De opvoeding op het kind centrum is niet alleen gebaseerd op de opvoeding van de ouders, maar ook op de pedagogische aanpak van het kind centrum. Voor rust en veiligheid is het onder andere belangrijk dat er binnen de groep vaste regels en gewoonten gelden. De pedagogisch medewerkers proberen altijd in samenwerking met de ouders een optimale balans te vinden tussen de aanpak van het kind centrum en de opvoeding van de ouders.
Ouderbetrokkenheid Voor ieder thema wordt u door ons geïnformeerd d.m.v. een ouderbrief. Hierin staat informatie over het thema dat we gaan volgen. Daarnaast kunnen de medewerkers van de groep van uw kind u medewerking vragen met betrekking tot het thema. Deze hulp kan variëren van het meebrengen van materialen die aansluiten bij het thema tot uw eigen hulp bij het maken van een uitstapje (PA)of een activiteit. Verder krijgt u van ons een woordlijst met daarop de woorden die centraal staan gedurende het thema. Gedurende het thema maken we gebruik van een prentenboek. Het zou voor de kinderen dan ook erg leuk zijn als u dit boek zelf thuis ook voorleest of op een andere manier aandacht besteed aan het thema dat wij binnen de Ontdekking volgen.
Drie- maanden gesprek Wanneer uw kind ongeveer drie maanden op de groep is, vragen wij u een evaluatieformulier in te vullen en wordt u uitgenodigd voor een gesprek. In dit gesprek bespreken we hoe het met uw kind gaat op de groep en hoe u de opvang ervaart. Naar aanleiding van dit gesprek kunnen er, indien nodig, aanpassing gemaakt worden.
25
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
Overgang naar de peutergroep U krijgt een overgangsgesprek met een pedagogisch medewerk(st)er van de babygroep en een pedagogisch medewerk(st)er van de peutergroep. Dit doen we om uw ervaringen bij de babygroep te evalueren en om uw verwachtingen van de peutergroep te horen. Tijdens dit gesprek kunt u bijzonderheden van uw kind vertellen. De pedagogisch medewerk(st)er van de babygroep geeft informatie door aan de pedagogisch medewerk(st)er van de peutergroep. De pedagogisch medewerk(st)er van de peutergroep vertelt u onder andere hoe een dag op de peutergroep eruit ziet, welke medewerk-(st)ers op welke dagen aanwezig zijn en andere voor u belangrijke zaken.
Tien- minuten gesprek Wij vinden het erg belangrijk dat kinderen zich prettig voelen bij ons op het kind centrum. Om hier zicht op te hebben, observeren wij de kinderen a.d.h.v. het observatiesysteem Zo ben ik, Zo praat ik, Zo beweeg ik, die zich in de portfoliomap van uw kind bevindt. Deze observaties vinden op vast gestelde leeftijdsmomenten plaats. U wordt ingelicht wanneer de observatie ingevuld is. Aan de hand van deze observatie wordt u, uitgenodigd om deze bevindingen samen met de pedagogisch medewerk(st)er te bespreken. Uiteraard kunt u, wanneer u daar behoefte aan heeft, tussendoor vragen stellen over de observatie en eventueel deze resultaten met de pedagogisch medewerk(st)er bespreken.
De oudercommissie De samenwerking met de ouders is voor het kind centrum belangrijk. U kunt als ouder uw stem laten horen via de oudercommissie. De oudercommissie is een belangenorgaan van ouders en adviseert het kind centrum. Verder heeft de oudercommissie zich ten doel gesteld de betrokkenheid van de ouders bij het kind centrum te stimuleren. De doelstelling, taken en bevoegdheden van de oudercommissie zijn vastgelegd in een reglement. De clustermanager weet hoe u in contact kunt komen met de oudercommissie op uw locatie.
De centrale cliëntenraad De centrale cliëntenraad van Kanteel Kinderopvang vertegenwoordigt de verschillende oudercommissies van de kind centra. Kanteel Kinderopvang is verplicht om over bepaalde onderwerpen de centrale cliëntenraad te informeren en advies te vragen
[email protected]. REGELMATIG ZOEKEN WE NIEUWE LEDEN VOOR DE OUDERCOMMISSIE EN DE CENTRALE CLIENTENRAAD
26
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
10. Beleidsafspraken Het gaat te ver om hier uitgebreid de verschillende beleidsgebieden aan bod te laten komen. Daarvoor verwijzen we naar de betreffende beleidstukken. Toch willen we hier de zaken die belangrijk zijn voor het pedagogisch beleid in het kort toelichten. Als u vragen heeft over onze werkwijze kunt u altijd contact opnemen met de clustermanager of assistent-manager.
Klachtenregeling Kanteel Kinderopvang beschikt over een klachtenprocedure. Indien een ouder of medewerker een klacht heeft, dient Kanteel Kinderopvang te handelen volgens deze procedure. Het spreekt voor zich dat, bij een klacht, onze voorkeur er naar uitgaat om in goed onderling overleg (met groepsleiding, assistent-manager en/of clustermanager), samen tot een oplossing te komen. Om nog beter aan te sluiten bij de wensen van onze klant is er ook een registratie van de klantgeluiden. Dit is wat er door de pedagogisch medewerkers gehoord en gezien wordt op de groep en zowel de negatieve als de positieve geluiden worden verzameld om ons beleid te verbeteren. De klachtenregeling ligt ter inzage op alle vestigingen van Kanteel Kinderopvang. Hierbij willen wij u ook wijzen op het bestaan van onze klantenkaarten de zgn. groene, gele en rode kaarten waarmee u hetzij positieve, hetzij negatieve ervaringen en/of suggesties met ons kunt delen. Mocht dit niet voldoende zijn of wilt u uw klacht door een extern bureau laten behandelen dan kunt u zich wenden tot de externe Stichting Klachtencommissie Kinderopvang: 0900-0400034 of
[email protected]
Hygiëne en veiligheid in het kind centrum Veiligheid Jaarlijks wordt een risico-inventarisatie gedaan aan de hand van wettelijke vragenlijsten. Het daaruit volgende actieplan wordt in stappen uitgevoerd binnen het kindercentrum en er worden eventuele verbeteracties op het gebied van veiligheid uitgevoerd. Het is belangrijk dat de ruimtes waarin kinderen verblijven, en het materiaal zowel binnen als buiten, veilig zijn. Deze moeten dus aan bepaalde voorwaarden voldoen: • Kinderen moeten niet zomaar naar buiten kunnen lopen. • Een kind moet zichzelf niet kunnen opsluiten. • Vingers moeten niet tussen de deur kunnen komen. • Spelmateriaal mag geen gevaar opleveren voor jonge kinderen. • Elektriciteit moet veilig afgedekt zijn (geen losse draden, gebruik stopcontactbeveiligers enz.) • Het kindercentrum moet voldoen aan de verordening van de gemeente. De GGD inspecteert jaarlijks elke vestiging en geeft richtlijnen op het gebied van veiligheid, hygiëne en pedagogische kwaliteit. • Er is altijd voldoende toezicht op de kinderen. • Was- en schoonmaakmiddelen staan buiten het bereik van kinderen. • Buitenspeelgoed wordt jaarlijks gecontroleerd. • Het buitenspeelterrein is veilig ingericht en het materiaal wordt periodiek gecontroleerd. We hebben voldoende toezicht op het terrein. • De inrichting van de ruimtes proberen we zo veilig mogelijk te houden. In principe mogen kinderen alles zelf pakken, behalve materiaal dat gevaarlijk is in gebruik. Natuurlijk gebeurt er wel eens wat, een valpartij, een schaafwond. Op de locatie is een EHBO-doos aanwezig en er is altijd iemand aanwezig die een EHBO en/of BHV-diploma heeft. De clustermanager ziet erop toe dat deze kennis op peil blijft. Mocht er zich een wat ernstiger ongeluk voordoen, dan 27
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
nemen wij contact op met de huisarts of iemand van ons team gaat met het kind naar het ziekenhuis. Natuurlijk stellen we de ouders zo snel mogelijk op de hoogte. Bij brand of andere calamiteiten bestaat er een noodgevallenplan. Dit hangt op het mededelingenbord en iedere pedagogisch medewerker is hiervan op de hoogte. Minstens 2x per jaar oefenen we met het hele team en de kinderen dit calamiteitenplan. Op de locatie is een brandblusser en branddeken aanwezig die jaarlijks gecontroleerd worden, evenals ontruimingsbedjes. De BHV-er is op de hoogte van de gebruiksaanwijzing. Voor een gezonde ontwikkeling van een kind is het van belang verstandig om te gaan met hygiëne en veiligheid. Om ziektes en allergieën bij kinderen te voorkomen, is het schoonhouden van leef activiteiten- en buitenruimtes van belang. Op het gebied van gezondheid, veiligheid en hygiëne worden de richtlijnen van de GGD van de gemeente gevolgd.
Hygiene en verzorging Het schoonhouden is een zaak die alle medewerkers van het kindercentra aangaat: de pedagogisch medewerkers, de huishoudelijk medewerkster (en voor sommige kindercentra een schoonmaakbedrijf) hebben hierin allen een eigen taak. Zo dragen de pedagogisch medewerkers zorg voor hun eigen groep en het materiaal daarin, de huishoudelijk medewerkster is met name verantwoordelijk voor de hygiëne buiten de groepen. Bij de inrichting van de ruimtes is al rekening gehouden met hygiëne: marmoleum op de vloeren zodat deze goed en makkelijk te reinigen zijn (hoewel we beseffen dat tapijt meer "warmte" biedt). Op het kind centrum zijn afspraken gemaakt wat betreft de volgende hygiëneaspecten: • kleding • handhygiëne • haardracht • omgaan met wondjes • schoonmaken van speelgoed • bereiding van voeding • schoonhouden van de toiletten • schoonhouden van de groepsruimten Voor een optimale hygiëne is het gebruik van schoonmaakmiddelen onvermijdelijk. Op het kindercentrum probeert men middelen te gebruiken die zo min mogelijk schade opleveren voor mens en milieu. Het aantal middelen wordt tot een minimum beperkt om vergissingen tegen te gaan; de schoonmaakmiddelen zijn opgeborgen in een afgesloten kast.
28
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
11. Bijlagen • • •
wenbeleid Zorgroute 0-4 Meldcode kindermishandeling
Wenbeleid Voor kinderen en voor hun ouders is het belangrijk om te wennen in de groep waarin het kind geplaatst wordt. Dat wennen gebeurt op onderstaande wijze.
Extern wenbeleid Als uw kind nog niet op de dagopvang van Kanteel zit, worden er met u tijdens het intakegesprek afspraken gemaakt over de manier waarop uw kind gaat wennen op groep waarin het kind geplaatst wordt. De PKR mag niet overschreden worden voor dit wenmoment! Kinderen mogen niet op de groep wennen voordat het contract is ingegaan!
Intern wenbeleid Als uw kind al op de dagopvang van Kanteel zit en doorstroomt naar een andere leeftijdsgroep op dezelfde locatie is er ook een moment waarop het kind vast mag gaan kennismaken op de groep waarin het geplaatst wordt . Omdat het kind altijd weer terug kan keren naar de eigen stamgroep mag het voor korte periode om te wennen boventallig op een andere groep aanwezig zijn.
Tot slot Met dit werkplan hebben wij getracht u inzicht te geven in de manier waarop wij werken. Zo hebt u alvast een beeld wat u en uw kind kunnen verwachten van ons en wat wij verwachten van u.. Wilt u graag in de praktijk zien hoe wij werken dan bent u van harte welkom om met ons een dagdeel mee te draaien. Hebt u opmerkingen, tips of vragen, de deur staat altijd voor u open. Dan rest ons nog u en uw kind een fijne tijd bij ons toe te wensen!
29
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
BASISZORG OP BSO SIGNALEREN De professional signaleert VERHELDEREN PROBLEEM Waarnemen (observeren) Verhelderend vragen
• •
Gesprek met ouders Signalen bespreken
AFSPRAKEN TEAM / OUDERS HANDELEN + AFSTEMMING INTERN BEGELEIDER BASISSCHOOL
AFWACHTEN
• •
GERICHTE AANPAK observeren opvoedingsaanpak aanpassen
INFO VERSTREKKEN • Huisarts • CJG-loket
TERUGKOPPELEN TEAM/OUDERS
• • • •
Bespreking kind in het Zorgteam (vrijestoel) inschakelen expertise zorgteam schoolmaatschappelijk werker sociaal-verpleegkundige medewerker Divers
TERUGKOPPELEN TEAM BSO / OUDERS / SCHOOL
30
Pedagogisch werkplan PA en KDV De Ontdekking
versie: september 2014
STAPPENPLAN MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING BSO SIGNALEREN De professional signaleert
STAP 1 In kaart brengen van signalen
•
Verhelderen probleem
• •
Collegiale consultatie Consultatie AMK/SHG Gesprek met ouders Signalen bespreken
Gesprek met IB’r na toestemming van ouders Niet gerustgesteld
Gerustgesteld
STAP 2 Collegiale consulatie
Toestemming ouders voor bespreken in het zorgteam
Nee. Melden aan ouders dat je gaat overleggen. ABCD-protocol
Ja
Bespreking kind in het Zorgteam • Interne Begeleider (coördinator) • schoolmaatschappelijk werker • sociaal-verpleegkundige • medewerker Divers • Eventueel “Vrije stoel” (Één van hen is casusverantwoordelijke)
STAP 3 In gesprek met cliënt (ouders / kind)
Casusverantwoordelijke bespreekt/deelt zorg met ouders
Wegen van het geweld of de kindermishandeling in het zorgteam
STAP 4 Wegen van het geweld of de kindermishandeling STAP 5 Beslissen: Hulp organiseren of melden
• •
Geen zorgmelding Hulp op maat
Zorgmelding door Casusverantwoordelijke
Casusverantwoordelijke koppelt terug naar ouders en professionals
31