24e JAARGANG NUMMER 4 April 2014 UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDEN EN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O.
Pasen: de kracht van kwetsbaarheid door Tim van Iersel
Heb je ook wel eens gekeken naar Boer zoekt vrouw? Het programma loopt al heel wat jaren achter elkaar en het succes blijft maar groeien. Er is vaak gevraagd: waarom is dit televisieprogramma waarin boeren op zoek gaan naar de liefde zo succesvol? Steevast is het antwoord: omdat het zulke mooie, echte, en vooral kwetsbare televisie oplevert. De schoonheid van het leven laat zich blijkbaar zien in kwetsbaarheid, bijvoorbeeld wanneer boeren op zoek gaan naar liefde. Toch is het niet altijd gemakkelijk om met die kwetsbaarheid van het leven om te gaan. Allemaal kennen we kwetsbare momenten. Wanneer je verliefd wordt natuurlijk, maar ook
ven: wat zullen ze van mij denken? Als je muziek maakt, of hebt gekookt en het anderen laat proeven; als je een bijdrage voor het Leids Kerkblad schrijft.
wanneer ons lichaam in krachten afneemt, dan voel je je kwetsbaar; als we een moeilijk gesprek moeten voeren; als we onze baan verliezen; als je beseft hoeveel je van je man, vrouw, kinderen, familie houdt en je bang bent om ze kwijt te raken; als je een presentatie moet houden op school of je werk; wanneer we ons onder anderen bege-
Witte tijd Tijdens het liturgisch jaar worden we geleid door kleuren. Het duidelijkst is dit te zien in de paasnacht. Halverwege die nacht wisselt het paars (de kleur van het lijden, de boete en de inkeer) naar wit. De predikant krijgt ter plekke een andere stola omgehangen, waarna de vernieuwing van de doopbelofte plaatsvindt. Na Pasen blijft het tot Pinksteren wit. Logisch, want het is een feestelijke tijd. We mogen weten dat we in het Licht van Christus opnieuw zijn geboren en in Zijn Licht mogen leven. Daarnaast staat het wit ook voor de maagdelijkheid, waarheid, goedheid, liefde en de goddelijke en hemelse wijsheid. Allemaal elementen die in de lezingen na Pasen worden aangeroerd als de verschijningsverhalen en verhalen over Jezus uit het Evangelie naar Johannes klinken. Want het feest van Pasen duurt voort! Irma Pijpers
Een mooie uitspraak van een Amerikaans schrijfster is: ‘Toen we kinderen waren, dachten we dat we als volwassenen niet meer kwetsbaar zouden zijn. Maar volwassen worden bestaat juist uit het accepteren van kwetsbaarheid. Leven is kwetsbaar zijn’. Blijkbaar hoort kwetsbaarheid bij het leven. Dat kan ons soms onzeker maken. Vooral wanneer we het leven willen vastpakken en onder controle willen houden. Pasen gaat over de krácht van kwetsbaarheid. Wanneer je je kwetsbaar weet en dat niet uit de weg gaat, maar aanvaardt, vind je schoonheid en kracht. Paulus noemt dat in een van zijn Bijbelboeken ‘de dwaasheid van het kruis’. De dwaasheid van het kruis is: je afhankelijk weten van God. Weten dat je leeft op zijn adem. Sterven aan jezelf, om tot leven te komen in Christus. Dat is dwaasheid. Althans, op het eerste gezicht, omdat het zo tegenstrijdig klinkt met wat je ook vaak leert: dat je het leven zelf in de hand moet houden en autonoom moet blijven. Dan klinkt de boodschap van het kruis als volstrekte dwaasheid: je kwetsbaar opstellen, je afhankelijk weten en loslaten.
Leids Kerkblad | 1
Vervolg van pagina 1
Hoe mooi dat ook klinkt, het is niet gemakkelijk om los te laten, omdat het je gevoel van veiligheid aantast. Ik heb zelf natuurlijk ook de neiging om de controle vast te houden. Ik vind het dan behulpzaam om als het ware tegen mijzelf te zeggen: ‘Vertrouw maar. Laat nou maar gebeuren zoals het gebeurt, en vertrouw erop dat God erbij is’. Het is een soort open houding naar het leven. En wonderlijk genoeg tref ik dan de meest bijzondere ontmoetingen of
Colofon Leids Kerkblad is een uitgave van de Protestantse gemeente te Leiden en de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Leiden e.o. Dit blad verschijnt 8x per jaar; tussentijds wordt (wijk-)informatie verspreid. Redactieraad De redactieraad wordt gevormd door de scriba’s of andere vertegenwoordigers van de wijken en kerkelijke organen en is verantwoordelijk voor deze uitgave. Redactie ds. A. Alblas, hoofdredacteur mw. H. Eshuis-Boter, eindredactie ds. H.J. Hemstede, interviews E. van der Plicht, algemeen mw. J.I. Schoonwater, jongerenredactie mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen mw. S.G. Visscher, eindredactie en website e-mailadres van de redactie:
[email protected] Fotografen Voor gebruik van de in dit blad gepubliceerde foto’s door derden is voorafgaande schriftelijke toestemming vereist van de redactie. H.W. Bertram (hwb) J. van Duuren H. Labots E. Elstak F. Voets Anja Meulenbelt Peter A.H. Bakker
N. Bavelaar mw. H. van den Broek A.P.J.J. Snepvangers mw. M. van Vliet Marnix Godding Cho Tang Hans de Sterke
Advertentieredactie R. Favier, e-mail:
[email protected] Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz.: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, telefoon: 071-5764145
[email protected] Het volgende nummer verschijnt op 23 mei De kopij moet uiterlijk op zaterdag 10 mei om 09.00 uur zijn ingeleverd: wijkberichten bij de scriba. Vormgeving
[email protected] Druk Groen Media Leiden
2 | Leids Kerkblad
gesprekken: juist wanneer ik het overgeef aan het moment. Mediteren helpt me om die weg van kwetsbaarheid te oefenen. Het is eigenlijk een vorm van gebed, waarin je je niet vastklampt aan de talloze gedachten in je hoofd, maar die gedachten voorbij laat gaan. Je aanvaardt simpelweg wat er is, door er met een innerlijke afstand naar te kijken. Je oefent je zodoende in leven in het moment, in kwetsbaarheid. Wanneer wij onze kwetsbaarheid erkennen en omarmen, en durven leven in vertrouwen op God, al lijkt het in eerste instantie eng en moeilijk, dwaas zelfs, het is volgens Paulus de weg naar de kracht van God, naar nieuw leven, iedere dag opnieuw. Het is de weg die Jezus
ons voorging in de dwaasheid van het kruis, tot vrijheid en vreugde. En ik moet zeggen: ik geloof Hem.
Tim van Iersel is geestelijk verzorger Libertas Leiden
Pianist in beeld Sinds 1997 ben ik één van de pianisten, die de vieringen van de Leidse Studenten Ekklesia muzikaal ondersteunen. Muziek speelt een belangrijke rol in de liturgie. Het liederenrepertoire van de Schola bestaat hoofdzakelijk uit teksten van Huub Oosterhuis op muziek van Antoine Oomen, Bernard Huijbers en Tom Löwental. De meeste stukken zijn juist voor piano geschreven en maken volop gebruik van de dynamische en muzikale mogelijkheden van het instrument – en van de pianist. Dat organist Joop Brons de meeste pianoliederen met een extra orgelpartij inkleurt, maakt het begeleiden heel bijzonder. Het muzikale intermezzo na de meditatie biedt ruimte aan korte stukjes uit de hele muziekgeschiedenis: ik speel er van Purcell tot Skriabin en van Bach tot Schulhoff. Door de indrukwekkende akoestiek kunnen juist heel weinig noten hier heel veel muziek maken. Het is mooi en dankbaar werk voor een amateurpianist. Pieter van Dooren
Bezoek ook onze website: www.protestantsegemeenteleiden.nl
Jong!
Jacqueline Schoonwater
[email protected]
Wisseling van de wacht Helaas hebben we op 1 maart afscheid genomen van Jeroen Ernst als Regionaal Projectmedewerker M25 Leiden. Jeroen begon ruim twee jaar geleden enthousiast aan het Project M25 Leiden en M25 Regio. Vanuit De Bakkerij bracht hij scholen en kerken in contact met het project en maakte hij vele jongeren warm voor deelname. Tóch voldeed het werk jammer genoeg niet geheel aan zijn verwachtingen. Hij heeft nu een nieuwe uitdaging gevonden in een baan bij B plus C in Leiden. Zijn functie werd per 1 maart deels overgenomen door Tamara Breton (op de foto links), die naast haar coördinerende taak als medewerker bij de Diaconie Franstalige Afrikanen in De Bakkerij, nu ook 12 uur per week werkt voor M25 Leiden/Regio. Aanvullende ondersteuning krijgt zij daarbij van stagiaire Gerda
Pieters (op de foto rechts), die inmiddels al ruim een jaar actief is in De Bakkerij en binnenkort haar studie MBO Maatschappelijke Dienstverlening hoopt af te ronden. Voor meer info: www.m25Leiden.nl of tamarabreton@ debakkerijleiden.nl
M25 doet NLdoet Op zaterdag 22 maart ging Tamara met acht M25-ers naar het AZC in Katwijk. Het Oranje Fonds organiseerde op die dag, samen met duizenden organisaties in het land, NLdoet, de grootste vrijwilli-
gersactie van Nederland. M25 sloot aan bij de creatieve spelletjesmiddag voor kinderen van asielzoekers, georganiseerd door Stichting De Vrolijkheid. De deelnemers maakten met de kinderen armbandjes en kaarten en hielden een dansworkshop. De allerkleinsten werden geschminkt en konden bellenblazen en tekenen met stoepkrijt.
in relatie (2)
Harmen van den Dorpel
[email protected]
De titel geeft al aan dat er een Jeugd in relatie (1) is (Leids Kerkblad 2012-2013, nr.5). Daarin werd betoogd dat het aangaan van een duurzame relatie met jeugd een middel is om als levende voorbeelden te kunnen zijn om hen zo voor
te leven in een christelijk leven. Hiermee is niet alles gezegd. Jon Nielson, een college pastor uit de Verenigde Staten, deed onderzoek naar jeugd die de kerk niet verlaat. Een van
de aspecten is ‘keuze’. Een levend voorbeeld kunnen zijn, vraagt om een innerlijke overtuiging vanuit de keuze die God voor ons en wij voor Hem gemaakt hebben. Het gaat er om ‘in Christus te zijn’. De relatie binnen het jeugdwerk is belangrijk, maar als de jeugd God niet leert kennen is elke relatie, hoe duurzaam ook, vruchteloos. Een ander wezenlijk aspect is toerusting. Een hedendaagse denkfout is dat we de jeugd moeten vermaken. Nee, zo zegt Nielson, de jeugd is de toekomst van de kerk en daarom is het nodig dat ze toegerust wordt om in afhankelijkheid van God te leven. Het derde en laatste aspect wat Nielson beschrijft, grijpt terug op de duurzame relatie en het voorleven. In de eerste plaats zijn de ouders van cruciaal belang. Jongeren die actief worden in de kerk zijn jongeren die thuis op een natuurlijke manier leerden leven met God.
Leids Kerkblad | 3
Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488,
[email protected] Secretaris: E. van der Plicht, Mesdaglaan 101, 2182 SG Hillegom,
[email protected] Penningmeester: F. van Dijk, Doelengracht 4, 2311 VM Leiden Bankrekeningnr.: IBAN: NL 15 INGB 0000 7839 95 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk Website www.openkerkleiden.nl
Geen ‘Crucifixion’ meer Na een lange traditie neemt Leiden afscheid van de scratch-uitvoering van The Crucifixion van John Stainer. De verbindende schakel bij dit initiatief werd al die jaren gevormd door de dirigent Rudolf Grasman. Dit initiatief was één van de laatste dingen die hij voortzette, ook
honderden mensen een goed klinkend ad-hoc koor te maken. We zullen het ‘swing wide the gates’ en het ‘crucify’ nog lang horen nagalmen. De vaste begeleider Dirk Out verzorgde de uitgebreide orgelbegeleiding met enthousiast vakmanschap. De vaste solisten Aart Mateboer en Marcel Moester hebben de partijen van evangelist en Jezus indrukwekkend vertolkt.
vuld met foto’s. Wilt u per e-mail op de hoogte blijven dan kunt u zich aanmelden bij
[email protected].
Evensong 16 mei Cappella pro Cantibus o.l.v. Rens Tienstra uit Oegstgeest zingt de tweede Even
Jubileumjaar Evensongs Op zondag 6 april is het jubileumjaar van de Evensongs geopend door het Roder Jongenskoor o.l.v. Rintje te Wies. De meditatie ging over de spiritualiteit van Abraham Kuyper onder het thema: ‘het stugge Ik gebroken’. Op de gloednieuwe site www.evensongsleiden.nl is achtergrondinformatie en nieuws te vinden, aange-
nadat zijn gezondheid achteruit ging. Vorig jaar werd duidelijk dat het er voor hem niet meer in zat. Voor de commissie was dit het moment om een punt te zetten achter een mooie traditie.
song van dit seizoen. Zoals telkens om 19.00 uur in de Hooglandse Kerk. Zij kozen werken van onder meer Humphrey Clucas en Thomas Attwood Walmisley. De meditatie gaat over de spiritualiteit van Willem de Mérode onder het (paas-)thema: ‘ik ontmoette U op den weg’.
Veel dank zijn we verschuldigd aan Rudolf Grasman om zijn inzet voor organisatie en zijn inspanning om van
Column
Jan Boersema
Van wie zijn onze doden? ‘Waarna de begrafenis in besloten kring zal plaatsvinden’ of: ‘De begrafenis heeft in besloten kring plaatsgehad’. Dat zijn twee zinnen die we regelmatig aantreffen in overlijdensberichten. Ze roepen bij mij altijd gemengde gevoelens op. Enerzijds begrip. Het moeten begraven van iemand die je lief is, behoort tot de meest verdrietige en zware gebeurtenissen die ons overkomen. De aanwezigheid van mensen die wel de dode kennen, maar wellicht minder vertrouwd zijn met de nabestaanden, kan dan als extra belastend worden ervaren. Daar staat tegenover dat de meeste mensen in onze samenleving ook een individueel leven hebben, met eigen persoonlijke contacten, collega’s en goede, soms zeer goede vrienden. Zelfs bij stellen met een langdurige relatie, overlappen hun sociale kringen nooit volledig. Ook buiten de ‘besloten kring’ zijn er vaak veel mensen die een band met de overledene hebben gehad en die graag afscheid willen nemen. Mogen we hen dat onthouden? Van wie zijn onze doden?
4 | Leids Kerkblad
Site De voorbije weken is weer een aantal mooie blogs en opinie-berichten op de website van OKL verschenen. Het zijn stukken die misschien wel een vraag oproepen. Een vraag die maar blijft terugkeren zonder dat het antwoord zich aandient. Weet dan dat de mogelijkheid bestaat om uw verhaal of vraag (desgewenst anoniem) aan Ad Alblas voor te leggen. Ga naar www.openkerkleiden.nl en klik door naar ‘Discussie’. Bezoek wekelijks OPEN KERK LEIDEN: www.openkerkleiden.nl
Kerk in Oekraïne Strijden met gebed en wierook Achtergronden door Heleen Zorgdrager door de redactie samengebracht uit diverse artikelen (verschenen vóór de machtswisseling) De EuroMaidan Het is een vreemde gewaarwording om zomaar vanuit het metrostation, vanuit een stad die schijnbaar ongestoord verder functioneert, deze wereld van de EuroMaidan te betreden. Je komt terecht in iets dat het midden houdt tussen een legerplaats, een folkloristisch kozakkenkamp en een festivalterrein. Oekraïners doen iets waarvan ze dachten dat ze het niet in huis hadden: samenwerken in onderling vertrouwen.
Spanning De vastberadenheid is groot. Maar kan een incident de vlam in de pan doen slaan? De sfeer is geladen. Door de rook van brandende autobanden zie ik de berkoet staan met glinsterende schilden. Aanhoudend tromgeroffel. Er wordt gescandeerd. Stenen liggen klaar om er vanaf de heuvel mee te gooien. Vrijwilligers dragen zandzakken aan die door jong en oud zijn gevuld met losgebikte sneeuw van de straat. Ergens staat een kring mensen met kaarsjes, rondom priesters die het Onze Vader bidden.
Kerken Kerkleiders in vol ornaat zijn aanwezig op de pleinen en podia en gaan de menigte voor in oecumenische gebedsdiensten. Op het Plein van de Onafhankelijkheid in Kiev staat al vanaf het begin
van de protesten een grote legertent die is ingericht als kapel. Binnen hangt de geur van wierook en klinkt het sonore ‘halleluja’ en ‘gospodi pomiluj’ (Heer, ontferm u). Vermoeide demonstranten branden kaarsjes bij de iconen en laten zich tot kalmte wiegen door de gezongen gebeden van de seminaristen. Er wordt eucharistie gevierd met katholieke priesters, maar ook orthodoxe priesters kunnen er terecht om met hun gelovigen te bidden. Kerken als de Duitse evangelisch-lutherse kerk van de Oekraïne en de Unie van Baptisten hebben in scherpe bewoordingen het politiegeweld veroordeeld.
Bidden De overkoepelende Oekraïense Raad van Kerken en Religieuze organisaties hebben alle gelovigen opgeroepen om te bidden voor een vreedzame oplossing van het conflict. ‘Met klem verzoeken wij de Oekraïense samenleving, regering, en de oppositie om een dialoog te beginnen en een redelijke weg uit de crisis te vinden. Bedenk dat wij allen deel zijn van dezelfde natie, van hetzelfde land’. De kerken roepen voortdurend op tot een vreedzame dialoog. Er wordt veel gebeden op de Maidan. Elke morgen op het grote podium als de
priesters en bisschoppen van verschillende kerken voorgaan. De stoere kerels nemen dan hun helmen af en buigen devoot het hoofd. Voor Grieks-katholieken is er de kapeltent met iconen, een altaartje en flikkerende lichtjes rond een Mariabeeld. Protestanten hebben een gebedstent met thee, koekjes, plastic stoelen en dozen met evangelisatielectuur waaronder het Nieuwe Testament in een kaft met camouflagepatroon. Steeds meer kerken openen hun deuren voor demonstranten en gewonden.
De sfeer verandert Op het plein vat student Volodymyr Mamchyn het zo samen: ‘Zodra er een priester op de Maidan is, verandert de sfeer en het gedrag van mensen. Ze weten zich beter te beheersen en voelen vrede in hun hart’. Een indrukwekkend voorbeeld hiervan is te zien op you tube: http://www. youtube.com/watch?v=DyYZnh51cfw. In de onderhandelingen met Janoekovitsj vindt een deel van de mensen dat die resultaten niet voldoende zijn. Zijn hiervoor bijna honderd mensen gestorven? Er wordt onder heftige emoties een dode het podium op gedragen. De spanning op het plein is ondraaglijk. Zullen de mensen op het plein elkaar te lijf gaan? Op dat beslissende moment zet een priester luid het ‘Otsje Nasj’ (Onze Vader) in. Je ziet langzaam de sfeer veranderen. Heleen Zorgdrager was eerder studentenpredikant bij de LSE. Zij is nu hoogleraar systematische theologie en genderstudies aan de PThU in Amsterdam en sinds 2005 gasthoogleraar aan de Ukrainian Catholic University in Lviv
Leids Kerkblad | 5
Raad van Kerken in Leiden Secretaris: mw. J. Sorgdrager, Zoeterwoudsesingel 12, 2313 AZ Leiden; tel. 0624137008 Voorzitter: ds. A.Alblas, Jac.P.Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email:
[email protected] Internet: www.raadvankerkenleiden.nl
Herdenking Jodenvervolging 11 mei, 19.00 uur Hooglandse Kerk met medewerking van mw. Hans Dresden fluitiste Hester Groenleer chazan Ken Gould pianist Mattias Havinga Zaterdag 3 mei 16.00 uur: opening tentoonstelling ‘over het hoofd gezien’
Levensbeschouwelijk Platform
Site Inmiddels is de site www.c4cleiden.nl een regelmatig bezoekje waard. Er is nieuwe informatie over Leidse initiatieven aangereikt door ‘compassionates’ in onze stad. Ook biedt de site een compassioneel kijkje buiten de stadsgrenzen, zowel nationaal als internationaal.
Compassiedag In goede samenwerking met B&W is er ook dit jaar een netwerkontmoeting gepland, en wel op donderdag 12 juni aan het einde van de middag (nadere aankondiging volgt).
Netwerk Het zal niemand ontgaan zijn dat de gemeente Leiden een beroep heeft gedaan op de Raad van Kerken in Leiden inzake het netwerk rondom Benno L. Als Raad stellen we de goede relatie met B&W bijzonder op prijs. Daardoor kon dit gevoelige onderwerp in alle zorgvuldigheid opgepakt worden. Blij zijn we met de waardering die hiervoor in de raad werd uitgesproken. Er hebben zich inmiddels meer dan 50 personen als vrijwilliger aangemeld. Het
6 | Leids Kerkblad
signaal dat hiervan uit gaat is bijzonder krachtig. Vanzelfsprekend zijn niet alle vrijwilligers inzetbaar in deze concrete situatie. Over de verdere invulling wordt geen informatie verstrekt door het hiervoor verantwoordelijke COSA. Een aantal andere vrijwilligers heeft zich gemeld bij Exodus om bij te dragen aan de re-integratie van ex-gedetineerden in Leiden.
spreekt over de internationale beweging die alsmaar groter wordt. Het groeien van dit netwerk gebeurt grotendeels vanzelf. Mensen geven het aan elkaar door. Er is zichtbaar veel behoefte aan een compassionele samenleving. Vele initiatieven ontstaan nadat mensen bekend worden met het Handvest voor Compassie. Daarnaast bestaat er een enorme verscheidenheid aan organisaties die al jarenlang voor de medemens actief zijn, nog voordat het Handvest voor Compassie geschreven was. Dit jaar is het thema: Jeugd en Compassie. Steeds meer scholen nemen compassie op in hun curriculum. Zo is het Orion Lyceum in Breda de eerste school die het Handvest voor Compassie heeft getekend. Zie: http://www.onderwijsbrabant. nl/content/orion-lyceum-breda-tekenthandvest-voor-compassie. Sinds 2011 wordt jaarlijks de Compassieprijs toegekend. De Compassieprijs 2014 voor het beste initiatief in het teken van Jeugd en Compassie wordt dit jaar op 11 april uitgereikt in Lochem. Van de prijswinnaar wordt verwacht dat hij of
Landelijke bijeenkomst Colette Stam van C4CLeiden bezocht de bijeenkomst van het Handvest voor Compassie Nederland in de Mozes en Aäronkerk te Amsterdam op 13 februari. Vanuit vele plaatsen in Nederland zijn zo’n zestien actief betrokkenen samengekomen in de kerk. Marilyn Turkovich, Education Director van Compassionate Action Network International, is gast en
zij een opmerkelijke bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse samenleving die de toepassing van dit principe bevordert.
Pelgrimage By the tender mercy of our God, The dawn from on high will break upon us, To give light to those who sit in darkness and in the shadow of death, To guide our feet into the way of peace. (Gebed uit de 10e Assemblee van de Wereldraad van Kerken)
Kerk in de wereld ‘VIVA AFRIKA’ door Tamara Breton Al geruime tijd heb ik mijn hart verloren aan Afrika. Zodra ik voet op Afrikaanse bodem zet, zij het in Togo, Sierra Leone of Zuid-Afrika, voelt het als thuiskomen. Een duidelijke - laat staan wetenschappelijke - verklaring voor dit gevoel is niet te geven. Maar het overkomt me iedere keer weer: een behaaglijke sensatie van ‘wij’’, van solidariteit. Is dit misschien de van oorsprong Zuid-Afrikaanse existentiële wijsheid ‘ubuntu’? Het diepgewortelde menselijke besef dat wij allen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn?
naal Centrum De Bakkerij van start gegaan met twee parttime medewerkers, aangesteld voor de diaconale hulp aan Franstalige Afrikanen en de voorbereidingen van een eigen Diaconie voor en door Franstalige Afrikanen in de nabije toekomst. Vijf ochtenden in de week bemant het team het spreekuur. Tijdens de kennismakingsgesprekken kunnen cliënten - in het Frans dan wel hun eigen Bantoe taal (bv. Lingala, Kiswahili) - vertellen over hun situatie, zorgen en problemen. Samen met hen wordt gekeken aan welke hulp behoefte is. In dringende situaties, wordt geprobeerd direct de noodzakelijke hulp te bieden. Waar nodig wordt contact gezocht met andere instanties (advocaat, arts, vluchtelingenwerk, e.d.). De DFA wil op deze manier: • een platform bieden voor hulp aan Franstalige Afrikanen • een plek waar zij in hun eigen taal hun verhaal kwijt kunnen en zorgen kunnen delen • een plaats waar zij gehoord worden • en waar zij op basis van eigen talenten en kwaliteiten, levenshouding en gelovige inspiratie hulp vinden • om de regie over hun eigen leven weer op te pakken • en op hun beurt anderen te ondersteunen.
Het maakte in ieder geval dat ik volmondig ‘ja’ zei toen Ton Snepvangers mij vroeg of ik wilde helpen een Diaconie voor Franstalige Afrikanen (DFA) op te richten. Een verkennend onderzoek had uitgewezen dat een groep van zo’n 400 Franstalige Afrikanen, waaronder één derde zonder geldige verblijfstitel, tussen wal en schip dreigde te raken. Naar eigen zeggen, kon deze groep (mede door taalproblemen) moeilijk aansluiting vinden bij de Nederlandse samenleving en nauwelijks de weg vin den naar de beschikbare hulpverlening. In maart 2012 is het project vanuit Diaco-
Naast de acute, vaak complexe hulpverlening aan schrijnende gevallen van – meestal- uitgeprocedeerde asielzoekers (denk aan onderdak, levensonderhoud, juridische ondersteuning) in het eerste projectjaar, zijn wij in het tweede jaar gestart met schuldenbegeleiding en gemeenschapsvorming. Een diaconie bestaat immers alleen doordat zij gedragen wordt door een betrokken gemeenschap. Zo komen de Franstalige Afrikaanse mannen en vrouwen regelmatig bijeen in een zogenaamd ‘Conseil de la Communauté’om uiteenlopende onderwerpen te bespreken. Een mooi voorbeeld van gemeenschapsvorming is ook het bijeenbrengen en benutten van verschillende kwaliteiten
en talenten in het kader van Wereld Afrikadag. De DFA zal dit jaar voor de tweede keer een Journée Africaine organiseren, en weet zich daarbij ondersteund door leden van de gemeenschap. Op zaterdag 24 mei zal een oorverdovende aftrap plaatsvinden in het centrum van Leiden, met een zogenaamde flashmob. Een flashmob (in het Nederlands: ‘flitsmeute’) is een groep mensen die plotseling op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt, aldus Wikipedia. Meer informatie volgt te zijner tijd. Houdt onze Facebookpagina en website in de gaten! Het middagprogramma vindt dit jaar plaats in de Vredeskerk. De dag staat helemaal in het teken van de kleurrijke Afrikaanse cultuur en kunst, met verschillende creatieve workshops, een zinderend Senegalees dansatelier, inspirerende presentaties, een swingend Congolees gospelkoor, fanatieke muzikanten uit Burkina Faso, Benin, Mali, Ghana en Togo, een gevarieerd Afrikaans buffet én een multiculti modeshow met deelname vanuit Burundi, Rwanda, Congo, Senegal, Marokko, Togo, Somalië… Kortom: een dag om niet te missen! Tamara Breton is Projectcoördinator Diaconie Franstalige Afrikanen www.dfaleiden.nl
Afrikadag zaterdag 24 mei Vredeskerk, Van Vollenhovenkade van 12:30 - 18:00 uur Toegang € 5,00.
Leids Kerkblad | 7
Met respect voor uw wensen In rust en stijl afscheid nemen
du Prie BOUW & ONTWIKKELING B.V.
Ichthus
Boekhandel
ADMIRAAL BANCKERTWEG 23 LEIDEN - TELEFOON 071-5222919
BijBels, Boeken en muziek www.ichthusboekhandel.nl hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden
e •Leiden AMBASSADOR korevaarstraat leiden •• Telefoon: 071-5147061 Nieuwstraat 27 2•164 postbus
Dat kan 24 uur per dag, Dat was pas een mooie uitvaart. 7 dagen per week in Maar hoe regel je zoiets? ons uitvaartcentrum. Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.
2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax 071 514 35 49 e-mail
[email protected] BOUW & ONTWIKKELING B.V.
du Prie Begraafplaats Rhijnhof
ADMIRAAL BANCKERTWEG 23
Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.
LEIDEN - TELEFOON 071-5222919
Monuta Luit BelVan 071der - 521 32 31 WillemMonuta de Zwijgerlaan 179, Leiden Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden 071-5213231 Bel’t071 - 573 08 30 Monuta Leidse Huys Monuta ‘t Leidse Huys & Soek Gitstraat 1, Leiden Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl 071-5730830
Dat was pas een mooie uitvaart. De steun bij iedere uitvaart.8
ZAALBERG
***
makelaardij
Lid LMV
***
voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.
Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.
- snelle transactie Bel 071 - 521 32 31 - snelle taxaties - scherpe tarieven Bel 071 - 573 08www.zaalbergmakelaardij.nl 30 web:
IchthusLid ZAALBERG
Rooseveltstraat 12 - 2321 BM Leiden Tel. (071) 579 75 00 - www.groenmedia.nl
BoekhandelLMV makelaardij
***
Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47
BijBels, Boeken en muziek - snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven
www.ichthusboekhandel.nl “Rijks beëdigd makelaar”
du Prie
korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061 web: www.zaalbergmakelaardij.nl email:
[email protected]
Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58
met recht van koop
Openingstijden kantoorPIANO’S in het Poortgebouw BARNING sinds 1921 Fournituren DMC splitzijden Babykleding op werkdagen van 09.00 tot 16.00 uur Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim e-mail:
[email protected] www.barning.com website: www.rhijnhof.nl
Verhuur van zaalruimte
voor vergaderingen, recepties, Setterlady / Setterlaine damesmode cursussen, bijeenkomsten e.d. Hollandia / Ten Cate ondermode
Beheerder : R. van Heyningen Leiden Tel. 071 - 52 128 58
Kerk en Theologie
1, 5123578 2317 ST Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Watermolen Leiden, Tel. (071)
n Ichthus r dra e e m a
ja Al Boekhandel
. 8
8
35 hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden AMBASSADOR B i j B epostbus l s ,164 Boeken en muziek 2300 ad leiden telefoon www.ichthusboekhandel.nl 071 514 32 44 telefax 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061 korevaarstraat www.baartbv.nl 071 514 35 49 e-mail | Leids Kerkblad
[email protected]
HAARHUIS VA N TO N G E R E N
Fournituren DMC splitzijden Babykleding
Kappersbenodigdheden Pruiken - Toupets Breestraat 32 Leiden Telefoon 071-5125212
Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding
LEIDEN - TELEFOON 071-5222919
Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s
BOUW & ONTWIKKELING B.V. ADMIRAAL BANCKERTWEG 23
Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding
leidend in communicatie productie
Monuta ‘t Leidse Huys & Soek email:
[email protected] Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl
LAAN TE RHIJNHOF 2332 HZ LEIDEN TEL. 071 532 06 09 FAX 071 532 04 48 Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s
“Rijks beëdigd makelaar”
***
mogelijkheden voor begraven en as-bestemmingen. Verhuur van zaalruimte
Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47
Monuta Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden
an er dr e m Al 35 jaa
hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden AMBASSADOR postbus 164 met recht van koop 2300 ad leiden BARNING PIANO’S sinds 1921 telefoon Al meer jaar Rhijnhof een bijzondere 071dan 514100 3222d, 44 is 2171 Rijkstraatweg AL Sassenheim begraafplaats met een prachtige natuur. telefax www.barning.com Het nieuwe met mooi aangelegde vijvers en 071gedeelte 514 35 49 hagen kwam in 2010 gereed. e-mail De begraafplaats
[email protected] een ruime keuze aan
Monuta Soek Hoogmadeseweg 66, Leiderdorp 071-5730834 Maar hoe regel je zoiets?
Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.
Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s
email:
[email protected]
Spreken over God
Setterlady / Setterlaine damesmode Dijkmanschans 198 ZoeTermeerJilles de Klerk Hollandia / Ten Cate Vorig jaarondermode promoveerde
Telefoon 079-3312993 Onderbrekingen: het begrip metaforis
Restauratie / Renovatie / Utiliteitsbouw / Woningbouw
[email protected]
www.haarhuisvantongeren.nl Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578 Eberhard Jüngel? Dat is niet echt een bekende naam.
HAARHUIS
Op bezoek bij het Exodushuis in Leiden door redactielid Ella Veenstra Het Exodushuis in Leiden is gevestigd aan de Plantage. Het is een monumentaal herenhuis, dat de Stichting Exodus Leiden huurt van de organisatie Verbum Dei. Ik heb een ontmoeting met Pim van Doorn, en zijn opvolger Ed Deij. Pim van Doorn werkt nog tot het einde van dit jaar waarna hij met pensioen gaat. Ed komt van Exodus Den Haag. De huizen in Leiden en Den Haag zijn sinds 1 januari gefuseerd en gaan verder onder de nieuwe naam Stichting Exodus ZuidHolland West. Exodushuizen spelen al lang een rol bij het bieden van hulp aan ex-gedetineerden. Het oorspronkelijke initiatief van het justitiepastoraat in Den Haag was om mensen, na hun detentieperiode op te vangen. In samenwerking met de
reclassering wordt er gezocht naar mensen die na de gevangenis ‘in een gat’ vallen. Geen werk of dak boven het hoofd, geen sociaal netwerk, etc. Exodus stelt bij de opvang echter wel altijd als eis dat de bewoners geen overheersende alcohol- en drugsproblemen meer hebben. In de gevangenis wordt door vrijwilligers al actief contact gezocht met deze specifieke groep. Het traject van opvang en begeleiding duurt meestal
een klein jaar. De mensen wonen dan in het Exodushuis en worden daar intensief begeleid. Zo wordt voorkomen dat ze terugvallen in de criminaliteit. Hen wordt geleerd om zelfstandig naar werk op zoek te gaan en ze worden geholpen bij het aanvragen van woonruimte. Heel vaak hebben de bewoners complexe problemen, relatieproblemen, schulden, e.a. Het viel mij op dat er relatief maar weinig mensen geholpen kunnen worden. Ed Deij: ‘op jaarbasis komen er ruim 30.000 ex-gedetineerden terug in de samenleving. Wij zouden als Exodusorganisatie wel tweemaal zoveel aanvragen kunnen honoreren, maar dat moet dan wel gefinancierd worden’. In totaal zijn landelijk zo’n 220 plaatsen beschikbaar. Stichting Exodus is een relatief kleine speler op dit gebied, maar zij zijn wel uniek in hun aanpak van deze problematiek. Trots vertellen ze dat er uit een laatste wetenschappelijk onderzoek is gebleken, dat de aanpak van de Exodushuizen erg effectief is. Exodus is voor zijn werk afhankelijk van giften en subsidies. Vanaf 1 januari 2014 is de subsidie die het Ministerie van Justitie altijd toekende, gewijzigd. Er moet voortaan zorg worden ingekocht bij DforZo. Dit betekent een behoorlijke ommezwaai. Er zal in de toekomst meer worden gefocust op ambulante nazorg. De fusie tussen Leiden en Den Haag is een indirect gevolg van deze ontwikkeling. Pluspunt van de fusie is dat er financieel en administratief veel efficiënter kan worden gewerkt en er tussen beide huizen synergie komt te ontstaan. Ed Deij benadrukt dat de nieuwe situatie kansen en mogelijkheden biedt. ‘Er moet creatief worden nagedacht en omgegaan met de veranderende opstelling van de subsidiegever. Voorop staat onze doelstelling dat de nazorg voor de ex-gedetineerden zo goed mogelijk geregeld wordt. Als dat op den duur betekent meer ambulante zorg vanuit onze organisatie dan gaan we ons daar ten volle en enthousiast op richten’, aldus Deij.
voor de ex-gedetineerden. Ze kunnen een avondvullende presentatie geven als het moet. Ik heb zelf een half jaar geleden zo’n presentatie meegemaakt op de vergadering van de Classis Leiden. Er was veel informatie door middel van een powerpointpresentatie en volop gelegenheid tot het stellen van vragen. Ik krijg nog een rondleiding door de ver blijfsruimten. Er is ook een nachtverblijf voor de slaapwacht. Er is 24 uur per dag iemand voor de bewoners aanwezig. De ruimten zien er keurig, opgeruimd en schoon uit. Op 22 maart, de landelijke vrijwilligersdag ‘NL Doet’, werden een paar gemeenschappelijke ruimten opgeknapt door een enthousiaste groep studenten van Planopia en bewoners. Alles zal worden geschilderd, een hele klus met die hoge plafonds. Meer informatie is uiteraard te vinden op de website www.exodus.nl.
Ed Deij benadrukt dat hij en zijn mensen graag komen vertellen over hun werk
Leids Kerkblad | 9
Diaconie Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965,
[email protected] Coördinator: Ton Snepvangers,
[email protected] Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater,
[email protected] Redactie diaconie-pagina: Henriëtte van den Broek,
[email protected] Bankrekeningnrs: NL46INGB0000097065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; NL61INGB0007820129 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij Website: www.debakkerijleiden.nl Stichting Hofjes Hervormde Diaconie:
[email protected]
Op zoek naar (ander) werk? Sinds eind januari inventariseert Bram van Mil de mogelijkheid om ‘Jobgroups’ op te zetten vanuit De Bakkerij. Een Jobgroup is een groepje mensen dat op zoek is naar werk en elkaar daarbij helpt. Door het volgen van een zevental bijeenkomsten, waarbij professionele begeleiding aanwezig is, onder anderen vanuit de HR-disciplines, gaan de groepsleden met elkaar aan de slag. Het gaat om mensen die werkloos zijn, van baan willen of moeten veranderen, of die aan het eind van hun studie nog wat hulp nodig hebben om aan een baan te komen. In de groep kunnen zij elkaar helpen met tips en ervaringen. Bijvoorbeeld bij het opstellen van een goed curriculum vitae (CV), of de manier waarop je je presenteert bij een sollicitatie, maar ook hulp bij het opbouwen van een netwerk aan contacten of het opdoen van wat meer zelfvertrouwen.
Samen met zijn vrouw woont hij sinds kort weer in Leiden. Na wat omzwervingen kwam hij terug naar de stad om weer onder de mensen te zijn en iets zinvols te doen, ‘het kriebelde weer’. Via een familielid kwam hij terecht bij De Bakkerij, waar óók al gedacht werd over het helpen van cliënten bij het vinden van werk. Bram heeft ervaring opgedaan bij verschillende ministeries, waar hij, in verband met reorganisaties en bezuinigingen, werknemers in jobclubs begeleidde naar ander werk. Daarnaast heeft hij vanuit zijn eigen bedrijf reïntegratietrajecten uitgevoerd voor een aantal grote ondernemingen. In De Bakkerij slaat hij twee vliegen in één klap: hij heeft er een flexplek in de kantoortuin voor zijn eigen bedrijf én als vrijwilliger is hij beschikbaar voor de diaconie, om individuele werkzoekenden te helpen middels de Jobgroups. Bram ziet het succes van de Jobgroups met vertrouwen tegemoet. Zijn stelling is dat, wanneer iemand het zelf ook wil, er altijd mogelijkheden zijn om aan werk te komen. Het zijn vaak de nieuwe inzichten van de mensen die daarvoor zorgen. Voor meer informatie over Jobgroups, kijk op www.jobgroups.nl of mail naar Bram van Mil via
[email protected].
Bram van Mil zoekt nu uit welke mensen hulp nodig zouden kunnen hebben. Hij voert daarom bijvoorbeeld gesprekken met De Zijl Bedrijven, met diakenen en met Schuldhulpmaatje. Behalve mensen die werk zoeken, zijn er ook mensen nodig die hen daarbij kunnen helpen. Bram begint daarmee in eerste instantie bij de Marewijkgemeente, waar veel ondernemende mensen te vinden zijn met praktische kennis, een netwerk en knowhow. Later zal hij ook op zoek gaan bij andere Leidse ondernemers en bedrijven.
10 | Leids Kerkblad
Kleurrijke Vrouwendag 2014 Ook in 2014 zette het stadhuis van Leiden op zaterdag 8 maart weer de deuren open voor de viering van de Internationale Vrouwendag. De in 2013 opgerichte Stichting Vrouwennetwerk Leiden, waarin de diaconieën in De Bakkerij participeren, organiseerde deze viering met als thema: Wat is jouw X factor? Waarin en waardoor maken vrouwen het verschil? Naast negen workshops en een multicultimodeshow waren er diverse informa-
tiestands, waaronder ook enkele van politieke partijen die in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart graag nog wat stemmen wilden vergaren. In no time werd het statige stadhuis van Leiden omgetoverd tot een kleurrijke ontmoetingsplek voor een ontdekkingstocht naar de X factor van vrouwen in Leiden. Er was ruimte voor ontmoeting, gesprek, informatie, dans en muziek, dromen en wensen. Een manifestatie van zelfvertrouwen, vrouwelijke solidariteit, openheid en enthousiasme. De drukbezochte middag was in alle opzichten kleurrijk. Niet alleen de kleding was kleurrijk. Ook het publiek was kleurrijk en kwam in groten getale. Naar schatting 200 vrouwen deden mee, luisterden naar inleidingen, namen deel aan workshops en genoten van een schitterende multiculturele modeshow. Daarnaast werd ook nog voor zo’n dertig kinderen een creatieve opvang verzorgd. Zie voor meer info en schitterende foto’s van fotografe Ingrid Chaudron: www. vrouwendagleiden.nl.
Wéér bijdrage voor het Casa Diaconala Op 25 februari kwam het fantastische bericht dat Stichting De Carolusgulden opnieuw een flinke bijdrage, nu van € 45.000,-- had overgemaakt naar de Fundatia Lazarenum voor de uitbreiding
houwster Hanneke de Munck uit Amsterdam. Samen met een aantal collegakunstenaars verwerkte ze symboliek uit verschillende religies in vormen van nu. Zo ontstonden dertien moderne altaarstukken, gewijd aan menselijke waarden die men nu, in onze tijd, als heilig kan ervaren. De altaarstukken worden op diverse locaties in Leiden geëxposeerd van 17 mei t/m 6 juli.
van het bejaardenhuis Casa Diaconala. De totale bijdrage van De Carolusgulden is inmiddels € 215.000,--! Vanzelfsprekend is men daar in Targu Mures in Roemenië heel blij mee. Er wordt nog steeds gewerkt aan de bouw en men hoopt dat het pand klaar is voor de komende winter. Ook een werkgroep van de PKN Noordwijk blijft actief voor Roemenië door geld in te zamelen voor het Picihuis (opvang van straatkinderen). Op zondag 19 januari ontving Jacqueline Schoonwater een cheque van € 5000,-. De PKN Zoeterwoude draagt ook regelmatig bij aan de kosten van het Picihuis.
Project Toegewijde Kunst Middeleeuwse altaarstukken in Slowakije waren de inspiratiebron voor het project Toegewijde Kunst van beeld-
De dertien moderne altaarstukken prikkelen de fantasie en de creativiteit van kijkers en zorgen voor een boeiende ontdekkingstocht naar datgene wat van waarde is in onze tijd. Wat willen wij hooghouden? Waar lopen wij warm voor? Met de expositie en de activiteiten er omheen willen de kunstenaars én de deelnemende organisaties mensen inspireren en motiveren om met elkaar op zoek te gaan naar antwoorden op deze vragen bij het leven. De expositie, op meerdere locaties in Leiden waaronder De Bakkerij, wordt op zaterdag 17 mei om 17.30 uur geopend in de Hooglandse Kerk (toegang vrij).
zen naar een arts of een tandarts. De Diaconie heeft in een aantal gevallen een deel van de kosten betaald. Voor deze onvoorziene uitgaven is nu besloten een ‘potje’ te maken. Intussen wordt er ook naar andere oplossingen gezocht. Binnenkort verschijnt hierover een nieuwe Avondmaalsfolder.
Wereld Afrikadag: zaterdag 24 mei in de Vredeskerk Op zaterdag 24 mei viert de Diaconie Franstalige Afrikanen e.o. (DFA) voor de tweede maal Wereld Afrikadag. Deze keer vindt het programma plaats in de Vredeskerk. De dag staat helemaal in het teken van de kleurrijke Afrikaanse cultuur en kunst. De aftrap van deze ‘Journeé Africaine’ vindt in de ochtend plaats met een Flashmob in het centrum van Leiden. ’s Middags kunt u kennismaken met de diversiteit en de vitaliteit van Afrika.
Behalve de expositie wordt nog een aantal andere activiteiten georganiseerd: een lezingencyclus op de woensdagen 23 en 30 april, en 7 en 14 mei van het Studium Generale van de Universiteit Leiden over ‘Altaarstukken door de eeuwen heen’. een Lieddag op zaterdag 17 mei met als thema ‘Onstilbare tonen en sprekende beelden’ o.l.v. Wim de Ru en Jan Hulsbergen. Van 10.30 - 16.00 uur in de Hooglandse Kerk. Voor meer informatie en het uitgebreide programma: www.toegewijdekunst.nl
Nieuwe bestemming Avondmaalscollecte Het huidige Avondmaalsproject, ‘2x Zorg in Afrika’ stopt met Pasen. De diakenvergadering heeft besloten dat de opbrengst van de Avondmaalscollecte van Pasen 2014 tot Pasen 2015 bestemd wordt voor de kosten van medische zorg voor cliënten van de Diaconie. Het afgelopen jaar hebben we steeds meer mensen, bijvoorbeeld ongedocumenteerden die geen beroep konden doen op de vergoedingsregeling van de verzekering, verwe-
Bij het ter perse gaan van dit kerkblad staan nog niet alle programmaonderdelen vast. Maar het belooft weer een betoverende dag te worden met onder andere drums en dans, mode, henna en haarvlechten, een buffet, kidscorner, gospel, workshops en presentaties. U bent van harte welkom tussen 12.30 (inloop) en 18.00 uur in de Vredeskerk, Van Vollenhoven kade 24 in Leiden. De toegang is € 5,00 (inclusief hapjes en drankjes). Het definitieve programma vindt u binnenkort op de flyer en op de website van de DFA: www.dfaleiden.nl. Bovendien leest u op pagina 7 van dit Leids Kerkblad meer over de Diaconie Franstalige Afrikanen en de Afrikadag.
Leids Kerkblad | 11
Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac. P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, mail:
[email protected] tel. 071 - 5232488, bij voorkeur tussen 08.00 en 09.00 uur, bij spoed: 0654797098 Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: M. Dijkstra, tel.: 06 - 25275203,
[email protected] Penningmeester: mw. G.G. Betgen-Vroomans, Nijmanhof 2, 2375 WD Rijpwetering Bankrekeningnr.: IBAN: NL30INGB0000111806 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 - 5149636,
[email protected]
Gemeenteleven Gemeenteavond Liedboek Op donderdagavond 24 april om 20.00 uur is er een gemeenteavond voor alle belangstellenden over het nieuwe Liedboek. We hebben inmiddels een aantal maanden ervaring opgedaan en willen die toetsen.
Thomas, Sarah en Eva, in blijvende verbondenheid met Berenice ‘voor het oog met ons zevenen, in ons hart met ons achten’. Dankbaar en blij melden Aiko de Raaf en Ine Koevoet dat op 20 maart Elise Prijna Jeannette is geboren, zusje van Julian. We feliciteren deze ouders van harte met hun kinderen, ontvangen uit Gods hand.
Trouwen
Verdiepingskring
Op 16 mei trouwen José de Man en Frank Bervoets. Om 14.15 uur begint in de Hooglandse Kerk de dienst voor de kerkelijke inzegening van hun huwelijk. Belangrijke thema’s zijn: liefde, trouw en respect. Kernmoment is het psalmvers
Een bijzonder spannend gesprek ontspon zich rondom Jan van Ruusbroec, één van de grootste mystici uit de Zuidelijke Nederlanden. Wat beleeft hij? Wat herken je daarvan, wel en niet? Hoe sluit wat jezelf gelooft aan bij zijn ervaringen? De aandachtig naar elkaar luisterende groep raakte in een bijzonder open geloofsgesprek. De volgende ontmoetingen zijn op 3 april en 21 mei.
Leerhuis
Uit liefde geboren is Quentin Rogier op 19 februari. Zij is de dochter van Rogier en Mirjam Libochant en het zus van Dante.
Dankbaar en gelukkig zijn wij dat we mogen zorgen voor onze dochter Romijn Christine Henriëtte. Met die woorden melden Paula en Eduard Brinkman-Van Gelein Vitringa de geboorte van hun dochter Romijn, zusje van David,
12 | Leids Kerkblad
Bewust geloven
De volgende doopvieringen worden gepland op 6 juli en/of 31 augustus. Aanmeldingen graag bij de wijkpredikant.
Geboren
Dankbaar en blij zijn Jeroen en Irma Pijpers-Hoogendoorn met de geboorte van hun zoon Martinus Gregorius Franciscus op 22 februari; hij is het broertje van Laurens.
LEREN De groep ‘bewust geloven’ heeft de afgelopen maanden veel beleefd met elkaar. Geloofsteksten van de deelnemers waren uitgangspunt van een geloofsontmoeting met de schrijver van de gekozen tekst. De dynamische groep stevent inmiddels af op de afsluitende belijdenisdienst op 25 mei.
Doopvieringen
Cantor-organist Theo Visser leidt ons rond in de diverse genres in het nieuwe Liedboek, daarbij geholpen door een enthousiaste zanggroep. Behalve dat we veel zullen zingen, vertrouwd en nieuw, is er in workshopvorm ruimte voor bespiegeling. Welke kerkliederen passen bij ons en waarom? Wat doen teksten met je, hoe werken de verschillende soorten melodieën.
ken, Mieke van der Pauw en Toos Boersema als diakenen voor het Wereld diakonaat.
‘dat ’s Heren zegen op u daal’…’. We wensen hen een fantastische dag toe.
Ambtsdragerswisseling Op 11 mei treedt een aantal ambtsdragers terug vanwege het verlopen van hun ambtstermijn. Dat zijn Mijke Burgers als jeugddiaken, Joost van Kempen als diaken. Voor een volgende termijn wordt Hans Karstens bevestigd tot ouderlingkerkrentmeester. Als nieuwe diakenen treden aan: Lyanne Blonk als jeugddia-
Het leerhuis bestudeert dit jaar het Bijbelboek Jeremia. We zullen ons de komende avond buigen over de afloop van Jeruzalem en het optreden van Jeremia, en de balans opmaken wat onze tocht door het Jeremiaboek heeft opgeleverd. De eerstvolgende keer is dinsdag 8 april, 20.00 uur, Hooglandsche Huys. Informatie:
[email protected]
Gespreksgroep kerkgeschiedenis De tiende en laatste bijeenkomst van de gesprekskring ‘Wat betekent de kerkgeschiedenis voor ons? in het seizoen 20132014 vindt plaats op donderdag 24 april van 10.00 tot 12 uur in het Hooglandsche Huys. Onze deskundige gast is dr. J.P. Loof. Hij omschrijft zijn onderwerp aldus: ‘Kunnen algemene mensenrechten strijdig zijn met godsdienstige gebruiken en plichten?’
DIENEN
VIEREN
Diaconale raad
De goede week van Pasen
Dit overlegorgaan voor de diakenen en andere gemeenteleden met diakonale belangstelling vergadert weer op 19 mei om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys. De kring raakt steeds voller, en toch is er nog plaats.
Op 13 april is het Palm- en Passiezondag met als thema de woorden van Jezus ‘Als het kan…’’. Door de lezing over de gebedsstrijd in Getsemane gaat het ‘heden: hosanna’ al gauw over in het ‘morgen: kruisigt hem’. De Leidse Cantorij verleent muzikale medewerking.
Aswoensdag: sobere maaltijd en vesper Op Aswoensdag, werd in het Hooglandsche Huis een sobere maaltijd gehouden om daarmee de Veertigdagentijd in te luiden. Dertig mensen namen hieraan deel en luisterden naar Françoise Weber, predikante van de Waalse kerk. Zij vertelde over het door haar geïnitieerde project Lekker-Gezond-Goedkoop waarmee gezond eten en zinvol koken onder de aandacht gebracht worden van mensen met een klein budget. Na de maaltijd werd er in het hoogkoor van de Hooglandse Kerk een vesper gevierd met muziek, gebed en een overweging. Ongeveer 90 mensen woonden deze viering bij. Zowel de sobere maaltijd als de vesper gingen uit van het cluster van samenwerkende kerken in de Leidse Binnenstad.
Citykerk Altaarstukken Samen met de LSE en de Diaconie draagt LBG-citykerk het programma ‘Toegewijde Kunst, wat is er nog heilig’? een expositie van eigentijdse altaarstukken door Hanneke de Munck. In meerdere kerkdiensten wordt hieraan aandacht gegeven. De opening is op 17 mei (zie voor het verdere programma bladzijde 31)
Groet
Deze weken straalt het witte licht van Pasen uitbundig. Na de donkere nacht breekt het daglicht door in volle glorie: ‘opgestaan!’ Dat geeft energie, om ‘met Hem’ op te staan om vanuit dat licht onze wereld te beschijnen. Een diepvreugdevolle paastijd gewenst! Ad Alblas
Op 17 april is het Witte Donderdag. We vieren deze indringende avond samen met de LSE. Het grote verhaal van deze avond is afkomstig uit een bovenzaal vlak bij de tempel in Jeruzalem op de vooravond van Pasen: voetwassing en gedachtenismaaltijd. Het thema is: ‘een linnen doek…’ Muzikale bijdragen worden verzorgd door het Pancras Consort met de ‘Five Lent Meditations’ van Emma Brown. We vieren de Maaltijd van de Heer in een grote kring in het hoogkoor van de kerk. Op 18 april vieren we de Goede Vrijdag. In beide diensten gedenken we ‘de dood des Heren totdat hij komt’ bij Woord en Sacrament. De vraag bij deze dag is: hoe kan zijn sterfdag goed zijn? In de ochtenddienst om 10.00 uur is de kerntekst: ‘zou ik de beker niet drinken die de Vader mij gegeven heeft?’ Wat zit er in die denkbeeldige beker? Het thema luidt: ‘de beker’. Aan het eind van de dienst volgen we de voorganger met paaskaars naar het hoogkoor en zingen ‘Als ik in gedachten sta bij het kruis van Golgotha’. In de avonddienst om 19.00 uur is de kerntekst: ‘het is volbracht’ met als vraag: wat is het, dat dan is volbracht? Het thema luidt: ‘het verlossende woord’. De Leidse Cantorij o.l.v. Hans Brons verleent medewerking aan deze dienst. Op 19 april is er geen scratch-uitvoering van The Crucifixion (zie bericht onder Bijzonder Kerkenwerk Leiden). Om 22.00 uur begint de paaswake die we samen met de LSE vieren, met de vaste medewerking van de Schola o.l.v. Wim de Ru, een doopviering en een rondgang door de kerk, het licht tegemoet. Op 20 april vieren we het ‘feest der feesten’: Pasen. We doorleven de verwarring, de verbijstering, het ongeloof, vanwege de leegte: Hij is er niet! Of toch wel, anders? Hij zal er zijn, want hij is en wel heel nabij. Achter de struiken van de eeuwen kijken we ademloos mee naar wat zijn geliefde Maria meemaakt. De kerntekst is: ‘ik heb hem gezien’ en het thema luidt: ‘gezien…!’ De Leidse Cantorij o.l.v. Hans Brons verleent muzikale medewerking, evenals trompettisten en dat samen met onze cantor-organist Theo Visser. Een intense vreugde golft door de vierende gemeente…
De 50 dagen van Pasen Op 27 april is ds. M.S.F. Kamp uit Den Haag onze gastvoorganger Op 4 mei is Sjosjanna Vroomans-van Hattem onze voorganger. Onlangs verhuisde zij samen met haar man en gezin van Puttershoek naar Delft. In onze gemeente gaf zij jaren jongerencatechese en was al meerdere malen onze voorganger. Op 11 mei is het zondag ‘jubelt en juicht’. We lezen en zingen over de goede herder onder het thema ‘kennen en gekend zijn’. Dat sluit bijzonder goed aan bij de bevestiging van nieuwe ambtsdragers. Op 18 mei is het zondag ‘zingt’. De lezing van de zondag gaat over de vraag “laat ons de Vader zien”. Er is speciale aandacht voor één van de in de kerk tentoongestelde altaarstukken: ‘De Leegte’. Op 25 mei is het zondag ‘bidt’. Deze dienst wordt voorbereid door de groep Bewust Geloven en een aantal van de deelnemers zal belijdenis doen. De lezing uit Johannes 16, over het spreken over God in (taal-) beelden. Het thema luidt:‘zoeken naar woorden’. Er is bijzondere aandacht voor het altaarstuk: ‘Schreeuw in het Heelal’.
Leids Kerkblad | 13
Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071 - 5134558,
[email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl, www.ekklesialeiden.nl, www.rapenburg100.nl Studentenpastores: pastor Theodor Wubbels (RK),
[email protected]; ds. Rob van Waarde (PKN), 06 - 41935997,
[email protected] Participantenpastores: ds. Christiane van den Berg-Seiffert (PKN), 071 - 5125137,
[email protected] ds. Henk Schouten (PKN), 071 - 5218723,
[email protected] drs. Jac van der Hoeven (RK), 071 - 5224801,
[email protected] Academiepredikant: ds. Christiane Berkvens-Stevelinck (Rem.), 010 - 2298774,
[email protected], www.moederoverste.nl Rekeningnummers: Voor lidmaatschap LSE en vrijwillige bijdragen: NL66 INGB 0004 8198 29 t.n.v. Vereniging LSE Voor diaconaat: NL42 INGB 0003 3133 66 t.n.v. Stichting Diac. Fonds LSE Vereniging LSE: Amos Kater,
[email protected], Marga Bakker, vicevoorzitter,
[email protected] Wim Schouten,
[email protected], Diederik van Essel,
[email protected]
Heinrich Schütz
HOOGLANDSE VIERINGEN
MATTHÄUSPASSION Goede Vrijdagdienst 18 april 2014 Hooglandse kerk Leiden 21.30 uur
Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. De diensten zijn thuis te beluisteren via www.kerkomroep.nl Op 13 april vieren we Palmzondag; daarna volgt de Goede Week met het bekende drietal diensten (het triduüm). Op Witte Donderdag schuiven we aan bij de Binnenstadsgemeente, die bij de paaswake dan weer onze gast is. Op de avond van Goede Vrijdag houden wij een sobere dienst met de Matthäus Passie van Heinrich Schütz, uitgevoerd door de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru (zie hierna). Vanaf 18 mei volgen enkele diensten over de ‘Moderne Altaarstukken’ die vanaf zaterdag 17 mei in de kerk staan opgesteld (zie ook hierna). De dienst van ds. Ben Blonk gaat over het altaarstuk ‘Adam en Eva’. Op 25 mei gaat ds. Marcel Barnard in op het stuk ‘De Zondvloed’. Daarna volgen nog twee diensten over ‘De Leegte’ en over ‘Het Geheugen’. Bovendien komt er nog een kinderdienst als afsluiting op zondag 6 juli met Bette Westera e.a. over ‘De Verwondering’. Meer hierover in het volgende kerkblad.
Goede Vrijdagdienst, 18 april, 21.30 uur In deze dienst is ds. Henk Schouten de liturg. De Schola Cantorum zal de Mattheus Passie van Heinrich Schütz ten gehore brengen, met als solisten Uros Petrač (evangelist) en Hans Brons (Christus). Schütz volgt de tekst van het Matthäusevangelie op de voet, voorafgegaan door een introïtus en afgesloten
14 | Leids Kerkblad
met Uros Petrač Hans Brons Liturg toegang vrij
Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru evangelist Christus ds. Henk Schouten
met een slotkoor. Het werk van rond 55 minuten wordt geheel a capella gezongen, maar heeft door zijn geraffineerde toonzetting een grote intensiteit. Heinrich Schütz is geboren in 1585, dus precies honderd jaar voor Johann Sebastiaan Bach. Als 24-jarige rechtenstudent ontving hij van de Landgraaf van Marburg een beurs om in Venetië bij Gabrieli muziek te gaan studeren. Hij is daar drie jaar geweest. In 1611 verscheen zijn opus 1. Nadien maakte hij weer een studiereis naar Venetië om zich te bekwamen in de nieuwe stijl van Monteverdi. Hij schreef voornamelijk geestelijke muziek, waaronder drie Passies. Zijn Mattheus Passie dateert uit 1666; hij was toen 81 jaar oud. Hij overleed in 1672 op 87-jarige leeftijd in Dresden. Zijn kleindochter was bij zijn sterfbed zijn enige nog levende bloedverwant.
Overleden Op 26 februari is op 85-jarige leeftijd in Voorschoten overleden Dirk Bakker. Hij was met zijn vrouw Jik (overleden in 2000) een trouwe en zeer meelevende
bezoeker van de LSE. In de jaren tachtig en negentig was hij actief in de werkgroep Diensten en in de koffiezetgroep. Daarnaast was hij jarenlang zeer actief op het secretariaat. Op 4 maart is hij in een afscheidsbijeenkomst o.l.v. Henk van Breukelen op begraafplaats Rosenburgh in Voorschoten herdacht. Wij gedenken hem met genegenheid, dankbaarheid en eerbied. Dat hij mag rusten in vrede. Op 8 maart is op 55-jarige leeftijd in Leiderdorp overleden Sjef Mank. Met zijn vrouw Yolande Schutte en hun kinderen, Joost en Roos, zijn ze betrokken geraakt bij de LSE. Vanuit zijn achtergrond in een groenopleiding maakte hij een overstap naar het onderwijs. Hij was een bevlogen leraar aan het Wellantcollege in Alphen aan den Rijn. Zijn hart lag bij het stimuleren van jongeren in een praktijkopleiding om te vertrouwen op hun kunnen. Door zijn creativiteit, humor en oog voor wat mensen om hem heen nodig hadden, heeft hij veel betekend. Grote woorden waren daarbij niet zo nodig, wel betrokkenheid en durven kwetsbaar te zijn. Zie daarover ook het Naschrift in Trouw van 24 maart. Zijn uitvaart vond plaats op 13 maart in de Dorpskerk te Leiderdorp. We zullen hem gedenken; bovenal zijn we dankbaar voor wie hij was.
Agenda Gedoopt
De vieringen zijn altijd in de Hooglandse Kerk, Middelweg 2, Leiden zondag 13 april, 11.45 uur - Palmzondag ds. Christiane van den Berg donderdag 17 april, 19.30 uur - Witte Donderdag (met LBG) ds. Christiane van den Berg vrijdag 18 april, 21.30 uur - Goede Vrijdag Matthäus-Passie (Heinrich Schütz), uitgevoerd door de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru, liturg: ds. Henk Schouten zaterdag 19 april, 22.00 uur - paaswake (met LBG) ds. Christiane van den Berg zondag 20 april, 11.45 uur - Pasen ds. Henk Schouten
Op zondag 16 maart heeft ds. Christiane van den Berg gedoopt: Fenna Anneke Haanstra, dochter van Auke Haanstra en Vera Veldhuis.
donderdag 24 april, 20.15 uur, Rapenburg 100 In gesprek met Tobias Karsten, studentenraadsman
Lieddag in Leiden
zondag 27 april, 11.45 uur - (Beloken Pasen) ds. Karin van den Broeke
Op zaterdag 17 mei zal in de Hooglandse kerk van 10 - 16 uur een lieddag worden gehouden voor iedereen die van zingen houdt. Het programma bestaat uit een mix van eigentijdse, bekende en nieuwe liederen van o.a. Huib Oosterhuis die rijmen op de ‘Moderne altaarstukken’ van de tentoonstelling die hieronder wordt genoemd. Dirigenten: Wim de Ru (van de Schola Cantorum van de LSE) en Jan Hulsbergen (van het Jenhkakoor uit Den Haag). Aanmelden per e-mail: lieddagleiden@ gmail.com. Kosten: € 20,00, incl. bladmuziek. Aansluitend zal de tentoonstelling ‘Toegewijde Kunst’ worden geopend.
Expositie ‘Toegewijde Kunst’ Op zaterdag 17 mei zal om 17.30 uur, aansluitend op de lieddag, een tentoonstelling worden geopend. In de Hooglandse Kerk zijn dan acht ‘Moderne altaarstukken’ opgesteld. Deze meer dan menshoge kunstwerken zijn gemaakt door de Amsterdamse beeldhouwster Hanneke de Munck in samenwerking met andere kunstenaars. Onder de titel ‘Toegewijde kunst – wat is er nog heilig?’ willen deze indrukwekkende creaties-in-hout ons aan het denken zetten. Wat is er in deze tijd nog heilig? De altaarstukken dragen namen als ‘De Verwondering’, ‘Het Voedsel’, ‘Schreeuw in het heelal’, ‘De Leegte’, ‘Adam en Eva’, ‘De Zondvloed’. Er zullen ook altaarstukken opgesteld worden in De Bakkerij, de Openbare Bibliotheek, het Sijthoff-complex en in de Tuin van de Smid (Polderpark Cronestijn). De expositie loopt tot en met 6 juli.
donderdag 24 april, vanaf 21.00 uur, Rapenburg 100 LSE-borrel
zondag 4 mei, 11.45 uur ds. Jan Delhaas zondag 11 mei, 11.45 uur ds. Ruben van Zwieten, liturg Jac van der Hoeven zondag 18 mei, 11.45 uur ds. Ben Blonk: Adam en Eva dinsdag 20 mei, 20.00 uur, Rapenburg 100 Algemene ledenvergadering Vereniging LSE zondag 25 mei, 11.45 uur ds. Marcel Barnard: De Zondvloed
Cluster Binnenstad Contactadres: dhr C. van Vliet - e-mail:
[email protected]
Stevenskerk te Nijmegen Sinds de jaren ’70 komt in de Stevenskerk een oecumenische wijkgemeente samen. In die tijd liep men wat voor de oecumenische troepen uit, nu houden ze het ondanks oecumenische tegenwind vol. Aan de ene kant probeert de geloofsgemeenschap aan te knopen bij de traditie van de eeuwen. Aan de andere kant zoekt men verbinding met de mensen van nu. Een pastoresteam van zo’n acht personen is hier (part-time) bij betrokken. De gemeenschap kent een bestuur en bij beslissingen worden de leden van de gemeente geraadpleegd. Onder de naam ‘citypastoraat’ wordt een groot aantal activiteiten aangeboden. Als eerste en belangrijkste de zondagse vieringen en doordeweekse vespers. Het wekelijks vrijdagmiddaggebed verbindt met de wereldwijde gemeenschap van vrede en verzoening rond ‘the cross of nails’. Verder is er een aanbod vanuit vorming en toerusting, alsook een diaconaal project. Net als het citypastoraat vormen andere groepen cirkels rondom de kerk. Zoals de Stevenskring met gastheren en -vrouwen die de openstelling van de kerk verzorgen en een culturele kring. Wat de cirkels samenbindt is de betrokkenheid bij het gebouw. Financiële steun is mogelijk door lid te worden van de ‘Vrienden van de Stevenskerk’. Er is een goede verstandhouding met het bestuur van de Stichting Stevenskerk de eigenaar van de kerk, die ook fungeert als ‘stadshal’. Ad Alblas in gesprek met Henk Gols, citypastor van de Stevenskerk
Leids Kerkblad | 15
Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 - 8870207,
[email protected] Scriba: Jan en Tineke Domburg, Loevestein 42, 2352 KP Leiderdorp, tel. 071 - 5897816, e-mail:
[email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Postbus 62, 2300 AB Leiden, tel. 071 - 5610122,
[email protected] Bankrekeningnr.: NL62 INGB 0001 7202 66 t.n.v. Hervormde Marewijkgemeente Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06 - 57721473 Website: www.marekerk.nl
Van Palmzondag tot Pasen Op Palmzondag hopen zeven mensen belijdenis van het geloof in ons midden af te leggen. Ik heb een heel seizoen met hen mogen optrekken. Nu zie ik ook met hen uit naar dit moment. Het zijn de volgende personen: Maaike Bechthum, Mariëlle van den Berg, Marco Franke, Anneleen Heijboer, Martijn Houweling, Geert Klop en Maria Tiggelaar. Ilona de Lange heeft wel het hele seizoen meegedaan, maar zal later in haar ‘thuisgemeente’ Genemuiden geloofsbelijdenis doen. Ook dit jaar willen wij in de Stille Week van maandag tot en met donderdag vespers houden. Ze worden georganiseerd door de Christelijke gereformeerde kerk, Gereformeerde kerk vrijgemaakt en de Marewijkgemeente. Ze worden gehouden van 19:30 – 20:00 uur. In de agenda staan de plaatsen en bijbelgedeeltes. In de dienst van Goede Vrijdag zal evenals voorgaande jaren de Schriftlezing gecombineerd worden met koorzang. Dit jaar zal een aantal koralen uit de Mattheüspassion worden gezongen door MareVocale. Na 40 dagen van bezinning en vasten, hopen wij op zondag 20 april het Paasfeest te vieren. Van oudsher is dit het grote christelijke feest. Het is een hooggestemd feest: Jezus is waarlijk opgestaan! In de morgendienst van Pasen zullen zowel de MareKidz als MareVocale zingen.
Overleden Op donderdag 27 februari is Hendrik Dinkelman overleden op de leeftijd van 87 jaar. Wij gedenken hem als een betrokken broeder. Vroeger was hij ouderling in de Koningswijk. Zijn gezondheid speelde hem zijn leven lang parten. Hierdoor kon hij ook niet langer ambtsdrager zijn in onze gemeente. De Here
16 | Leids Kerkblad
Jezus was voor hem zijn steun en toeverlaat. Hij zag op het laatst ook uit naar het moment om thuis gebracht te worden. Op woensdag 5 maart was de rouwdienst in het Groene Kerkje te Oegstgeest. In deze dienst hebben wij stil gestaan bij Psalm 73. Wij wensen mw. Dinkelman en haar gezin Gods troost en nabijheid toe. Op vrijdag 21 maart is Anthonny Matthijsje Maas-Truijers overleden. Ze is 67 jaar oud geworden. Eind 2012 werd bij haar alvleesklierkanker geconstateerd. Er volgde een ingrijpende operatie en zware chemokuren. Eind 2013 openbaarde de ziekte zich opnieuw. De ziekte heeft haar afgebroken tot de laatste steen. Tijdens deze periode heeft mw. Maas rust in de Here gevonden; Zijn herderschap was ook voor haar. In de rouwdienst van donderdag 27 maart stond Psalm 23 centraal. Wij wensen dhr. Maas en zijn gezin de troostende nabijheid van de Here toe.
Geboren Bij de familie Jacco en Annette Klene (Kennedylaan 46, 2324 EW Leiden) is op 14 februari een zoon geboren. Hij heet Wilhelmus Johannes Anne Hendrik; zijn roepnaam is Wilhelm. Wij feliciteren hen van harte met dit geschenk.
Trouwverbond Op 14 mei hopen Matthijs Bas en Janna Marie Hoogendam te gaan trouwen. De trouwplechtigheid zal plaatsvinden in Utrecht. De trouwdienst valt wel onder verantwoordelijkheid van de Marewijkgemeente (ik hoop deze dienst dan ook te leiden). De dienst begint om 19:30 uur en wordt gehouden in de Bethelkerk (Burgemeester Norbruislaan 1, Utrecht).
Hun adres is Hogewoerd 45A, 2311 HG Leiden. Wij wensen Matthijs en Janna Marie alle goeds samen toe. Foto 4: p16 MWG 2014 nr 4 foto 4 Jacobs Op 16 mei zijn Wilma en ik 25 jaar getrouwd. Wij willen dit graag vieren met de hele gemeente in een dankdienst in de Marekerk. Deze dienst zal gehouden worden op D.V. zaterdag 17 mei om
19:00 uur. Mijn schoonvader, dr. W. Verboom, zal de dienst leiden. Zowel de MareKidz als MareVocale zullen hun medewerking verlenen. Na afloop is er een receptie in de Marekerk. Weet u welkom! Op 28 mei hopen Marco van Heijningen en Renate van der Leek te gaan trouwen. (Verdistraat 153, 2324 KD Leiden).
Agenda zondag 13 april - Palmzondag 10.00 uur - belijdenisdienst
De trouwdienst wordt in de Marekerk gehouden en begint om 14:30 uur. Ik hoop zelf deze dienst te leiden. Wij wensen dit bruidspaar een gezegende trouwdag toe en vele dagen (jaren) in liefde en trouw. ds. Ton Jacobs
woensdag 16 april 19.00 uur - trouwdienst in de Marekerk van Jaap Mensink en Rosalie Bout
Vespers in de Stille week maandag 14 april 19.30 uur, Marekerk - Matthäus 26:26-35, ds. T. Jacobs dinsdag 15 april 19.30 uur, Opstandingskerk - Matthäus 26:36-46, ds. J. Groenleer woensdag 16 april 19.30 uur, Herengrachtkerk - Matthäus 26:47-56, ds. A. de Snoo donderdag 17 april 19.30 uur, Marekerk - Matthäus 26:57-68, ds. J. Groenleer
Diaconaal beleidsplan Diaconaat is erop gericht de gemeente te laten functioneren als dienende christelijke gemeenschap. Het is ervoor zorgen dat de armen, zieken en eenzamen geholpen worden. Niet alleen binnen de gemeente, ook hulpbehoevenden daarbuiten. Mensen zien door de ogen van Christus en zijn liefde uitdragen. Deze heldere opdracht is tegelijk een opgave. Het vraagt om een gestructureerde aanpak door de diakenen. Om dit vorm te geven is een beleidsplan samengesteld, waarin vier
vrijdag 18 april - Goede Vrijdag 19.30 uur - dienst m.m.v. MareVocale, viering Heilig Avondmaal zondag 20 april - Pasen 10.00 uur - dienst m.m.v. MareKidz en MareVocale zondag 27 april 19.30 uur - Alphadienst zondag 4 mei 19.00 uur - herdenkingsbijeenkomst ter gelegenheid van de dodenherdenking in de Marekerk zondag 11 mei ’s morgens in de voorbede extra aandacht voor de zieken woensdag 14 mei 19.30 uur - trouwdienst in de Bethelkerk (Utrecht) van Matthijs Bas en Janna Marie Hoogendam
hwb
domeinen worden benoemd. Hierbij was een belangrijk uitgangspunt dat de ‘luxe’ van een goed functionerend diaconaal centrum (de Bakkerij) en de routine van bestaande diaconale ouderenactiviteiten de diaconale roeping niet naar de achtergrond mag dringen. Binnen het domein ‘Eredienst’ streven we naar een grotere verwevenheid tussen diaconaat en eredienst. Naast inzamelen van de gaven, dienst aan de Tafel van de Heer en de bloemengroet/ kindertekening, wil de diaconie de gemeente nauwer betrekken in de onderwerpen van diaconale voorbeden en diaconale momenten. ‘Diaconale houding stimuleren’ is het domein, waarbinnen de diakenen alle communicatiemogelijkheden willen benutten om gemeenteleden, jong en oud, te motiveren en te activeren voor diaconale activiteiten. Hierbij hoort ook het onderling sneller en beter kunnen signaleren van nood, een goede benaderbaarheid van de diakenen hierbij en vergroting van hun kennis om door te kunnen verwijzen naar de juiste instantie. Het derde domein is ‘Aandacht voor mensen’, waarbij de focus ligt op isole-
zaterdag 17 mei 19.00 uur - dankdienst ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijk van Ton en Wilma Jacobs in de Marekerk; m.m.v. MareKidz en MareVocale zondag 18 mei ’s middags themadienst zondag 25 mei ’s morgens jeugddienst woensdag 28 mei 14.30 uur - trouwdienst in de Marekerk van Marco van Heijningen en Renate van der Leek
ment. Bestaande activiteiten als ouderenbezoekwerk, ouderenmiddag, busreis en kerstattenties passen hier uitstekend binnen, maar ook de paasgroetenactie voor gevangenen. Werkloosheid onder jongeren is een fenomeen dat ook onze wijkgemeente raakt. De komende tijd willen we samen met de Bakkerij gaan kijken naar de mogelijkheid om een ‘jobgroup’ op te richten. Binnen het vierde domein, ‘Ondersteuning’, wil de diaconie de gemeente mogelijkheden aanreiken om incidentele of structurele praktische ondersteuning te bieden aan hulpbehoevenden. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de brugfunctie, expertise en netwerk van organisaties zoals Stichting Present, HiP en SchuldHulpMaatje. Daarnaast
gaat periodiek uitwisseling met de Bakkerij plaatsvinden over wat we voor elkaar kunnen betekenen. Het recent in de Marekerk georganiseerde ‘Valentijnsconcert’ voor minder bedeelde Leidenaren is hier een eerste uitvloeisel van. Als rode draad door het diaconale beleid loopt het uitgangspunt de gemeente zoveel mogelijk in te zetten bij diaconale activiteiten. De coördinatie en uitvoering van de maandelijkse inzamelingen voor de voedselbank is hier een mooi voorbeeld van. De diakenen willen de voortrekkersrol nadrukkelijker oppakken, om de gemeente voor te gaan in het invulling geven aan de diaconale roeping. We bidden om Gods zegen over het diaconale werk. Hans van Lavieren
Leids Kerkblad | 17
Maranathawijk Kerkelijk werker: Mario Boelen, telefoon 06-5190 3576, e-mail
[email protected] Consulent: dr. G.J. Venema (Vredeskerkgemeente, gegevens: zie aldaar) Scriba: Bas van Velzen, Coornhertstraat 7, tel. 5132551, e-mail
[email protected] Bankrekening (IBAN): NL43 INGB 0000 2407 76, t.n.v. Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden Internet: www.vredeskerk-leiden.nl Kerkdienst op internet: www.kerkomroep.nl Wijkcentrum: ‘De wijkplaats’, Topaaslaan 23, 2332 JC Leiden Beheerder: Jacintha Groen, tel. 5763372, e-mail
[email protected] Auteur niet ondertekende artikelen: Mario Boelen
Ter nagedachtenis aan Eddie Milané Op vrijdag 28 februari overleed op 93-jarige leeftijd meneer Joseph Pieter Gerard Eddie Milané; ‘Eddie’ (‘Pappie’ voor intimi). ‘Na een veelbewogen leven’, stond er op de rouwkaart. Op 29 juli 1920 zag hij voor het eerst het Levenslicht. Dat was in Malang, Indonesië. Hij kwam uit een groot, samengesteld gezin. In december 1945, toen de oorlog was afgelopen, trouwde hij - nog in Indonesië - met Cornelia de Costa. Samen kregen zij ook een groot gezin, met maar liefst elf kinderen. En daarna dus ook vele kleinkinderen en achterkleinkinderen. Eddie was beroepsmilitair en kon, dankzij zijn tropenjaren, al met pensioen toen hij nog maar 48 was. Maar stilzitten was er niet bij, met al die monden die gevoed moesten worden. Zo werkte hij bijvoorbeeld nog enige tijd bij typemachinefabrikant Adler. Uiteindelijk, na in het medische circuit terecht te zijn gekomen, waren zijn krachten op en overleed hij - in het bijzijn van zijn lieve vrouw - in de Robijnhof.
moeten missen - vooral ook zijn vrouw dat ervaren; alle dagen van hun leven. Want de Heer, hij laat niet los het werk van zijn handen, in en met en door ons.
Nagekomen: impressie vrijwilligersborrel Op woensdag 21 januari - enige tijd geleden inmiddels, maar de herinneringen eraan zijn goed - is in De Wijkplaats weer een borrel georganiseerd voor de vrijwilligers in de Maranathawijk. Net als voorgaande jaren viel dat bewust samen met het tellen van de opbrengst van de actie Kerkbalans. De kerkbalanslopers komen dan binnendruppelen met hun enveloppen en worden onthaald met een hapje en een drankje. Dat is een goede gewoonte geworden: even met elkaar de ervaringen uitwisselen en wat warmte en gezelligheid brengen op zo’n koude winteravond. De voorzitter van de kerkenraad, Koos Groen, bedankte de vrijwilligers en bracht iedereen nog even op de hoogte van de recente ontwikkelingen rond het beleidsplan van de PgL. Hij memoreerde dat de grote inzet van de vrijwilligers en de bijzondere activiteiten in de wijk kenmerkend zijn voor de Maranathawijkgemeente. Deze inzet is ook nodig vanwege het feit dat de gemeente in de toekomst minder middelen zal worden
In de dankdienst voor zijn leven klonk natuurlijk muziek uit zijn moederland Indonesië. En we sloegen de Bijbel open en lazen Psalm 138: De HEER zal mij altijd beschermen. HEER, uw trouw duurt eeuwig, laat het werk van uw handen niet los. De trouw van onze Heer is eeuwig, eindeloos! Bij leven had Eddie Milané dat ervaren, meermaals. En hij vertrouwde daar vast op. Ons gebed en ons geloof is dat de dood dat vertrouwen niet beschaamd zal doen staan. Mogen ook degenen die ‘Pappie’
18 | Leids Kerkblad
de oecumenische vespers in de OudKatholieke Kerk aan de Zoeterwoudsesingel 50. Korte, ingetogen bijeenkomsten, met stilte en muziek, met lezingen en met gebed. Aanvang is om 19.30 uur. U bent hartelijk welkom om op deze manier in de Stille Week gezamenlijk stil te staan bij het lijden en sterven van onze Heer. Liturgen zijn afwisselend pastoor Paul Brommet, dominee René Venema en kerkelijk werker Mario Boelen.
Inloopmiddag: spel! Donderdagmiddag 17 april, om 14.30 uur, is de thee weer heet, de koffie bruin en de koek vers voor de maandelijkse inloopmiddag voor gemeenteleden. Deze keer is er een nieuw element; Henk
Middelkoop zal – facultatief - een spreekwoordenspel met ons doen. Wie kan er de meeste herkennen? Nieuwsgierig en een beetje competitief ingesteld? Mis het niet en weet u van harte welkom. Ook om gezellig wat bij te praten.
Gemeentemaaltijden anno 2013; een impressie
toebedeeld. Maar dat is geen teken van zwakte. Het zoeken naar nieuwe vormen van kerkelijke presentie maakt dat de gemeente juist gericht is op de toekomst. Oecumenische vespers in de Stille Week Ook dit jaar zijn er op de maandag, dinsdag en woensdag in de Stille Week (respectievelijk 14, 15 en 16 april) weer
We merken dat de gemeentemaaltijden in de 6 weken voor Pasen nog steeds in de smaak vallen. En dan ook letterlijk! Al gedurende een groot aantal jaren worden deze gemeentemaaltijden georganiseerd, eerst in een van de kerkzalen, toen de Maranathakerk er nog was, en nu al weer vele jaren in De Wijkplaats. Omdat er in De Wijkplaats geen mogelijkheid is om te koken werden de maaltijden in eerste instantie betrokken van een zorginstelling, maar nu worden de
Agenda maaltijden bij een van de vrijwilligers thuis bereid! En dat levert smakelijke maaltijden op die door gemiddeld 25 mensen per woensdagavond in een ontspannen sfeer worden genuttigd. Ook mensen uit de Vredeswijkgemeente zijn daarbij aanwezig. Daarnaast is er ook ruimte voor bezinning: in een kort avondgebed staan we even stil bij de tijd waarin we leven op weg naar Pasen. Het goede doel voor de opbrengsten dit jaar is Istihaza, onze zustergemeente in Roemenië. We bedanken alle vrijwilligers die ervoor zorgen dat deze maaltijden gehouden kunnen worden! Elly Venekamp-van Hal
Gemeentemaaltijden; laatste mogelijkheid! Veertigdagentijd, dus gemeentemaaltijden. Nog één mogelijkheid is er om mee te doen en mee te eten; woensdag 16 april. Op het menu: de onvolprezen nasi van mevrouw Luhulima! Vermaard in Leiden en wijde omtrek, minstens zoveel als de eerder genoten gerechten. Deelname bedraagt € 6,00 per persoon; geen geld voor een gezellige avond en een lekkere maaltijd. De opbrengst is
Diensten zie pagina’s van de Vredeskerkgemeente Elke dinsdag, 14.30 uur buurtmiddag (ontmoeting en kinderspel), De Wijkplaats Maandag, dinsdag en woensdag 14, 15 en 16 april 19.30 uur, Oud-Katholieke Kerk - oecumenisch avondgebed Stille Week (zie artikel) Dinsdag 15 april, 14.30 uur vrouwenmiddag, kleding maken en verstellen met de naaimachine, De Wijkplaats Woensdag 16 april, 18.00 uur gemeentemaaltijd (zie artikel en foto), De Wijkplaats Donderdag 17 april, 14.30 uur inloopmiddag (zie artikel en foto), De Wijkplaats Dinsdag 22 april, 14.30 uur vrouwenmiddag, wandelen langs mooie plekjes in de buurt, De Wijkplaats Woensdag 23 april, 15.00 uur Kerkdienst, voorganger: Mario Boelen, Schouwenhove Vrijdag 25 april, 14.30 uur Bijbelgesprekskring ‘Wonder(lijke) verhalen’, Robijnhof Vrijdag 25 april, 16.00 uur Bijbelgesprekskring ‘Wonder(lijke) verhalen’, Schouwenhove Dinsdag 29 april, 14.00-16.00 uur vrouwenmiddag, De Wijkplaats - weersafhankelijke activiteit: bezoek aan de waterspeeltuin of creatieve activiteiten in De Wijkplaats. Voor volwassenen en kinderen. Dinsdag 6 mei, 12.00 uur Vrouwenmiddag, wandelen langs de Leidse hofjes, De Wijkplaats Dinsdag 13 mei, 14.30 uur Vrouwenmiddag, thema ‘Kun je aan geluk werken?’, De Wijkplaats Donderdag 15 mei, 14.30 uur Inloopmiddag, De Wijkplaats
bestemd voor de ‘Istihazacommissie’. Voor data: zie ‘agenda’. U kunt zich opgeven na de dienst bij Sam Anes of Henk Middelkoop, via e-mail bij José (
[email protected]) of telefonisch bij Henk (071-5723601). Als u dieetwensen doorgeeft, proberen wij daar rekening mee te houden.
Ontmoetingsdag 23 mei De jaarlijkse ontmoetingsdag voor mensen die niet gemakkelijk naar de kerk kunnen komen, wordt gehouden op vrijdag 23 mei. De dag wordt georganiseerd voor mensen uit de Vredeskerken Maranathawijkgemeente. We beginnen met ontvangst en samen koffiedrinken in de foyer van de kerk. Daarna is er een kerkdienst; voorganger is dominee Venema. We zingen en bidden samen, en delen brood en wijn. Na de lunch is er nog een kort middagprogramma. Hebt u interesse? Wilt u gehaald en thuisgebracht worden? Neemt u dan contact op met Bea Anes (telefoon 071-5768909) of Willy van Hal (telefoon 5315216).
Dinsdag 20 mei, 14.30 uur Vrouwenmiddag, wandelen langs mooie plekjes in de buurt, De Wijkplaats Woensdag 21 mei, 15.00 uur Kerkdienst, voorganger: ds. Piet Warmenhoven, Schouwenhove
Verantwoording giften en collectes (20 september 2013 - 14 maart 2014) Bijdrage van de Fietskliniek € 30,00 Collecte kerkdienst Robijnhof 19 juni 2013 (via mw. L v.d.Laan) € 70,80 Collecte kerkdienst Robijnhof 4 september 2013 (via mw. L. v.d.Laan) € 70,15 Ontvangen van mw. O.-T., voor de diaconie Maranathawijk: € 350,00 Ontvangen van de familie M. (via Mario Boelen) € 90,00 Hartelijk dank aan de donateurs; voorwaar ook een goede manier om te bouwen aan de gemeente! Met vriendelijke groet, Pieter Kop (penningmeester)
Avondmaalsviering Robijnhof 19 Maart was er weer een viering van de Maaltijd van de Heer in de Robijnhof. Ds.
Henk Schouten ging - inmiddels heel vertrouwd - in deze dienst voor en vele bewoners uit de Robijnhof waren dan ook naar de Vijverzaal gekomen om mee te vieren. De collecteopbrengst bedroeg € 58,25. Te zijner tijd verneemt u wanneer er weer een avondmaalsviering in de Robijnhof zal zijn.
Verantwoording collecte Schouwenhove De opbrengst van de collecte in Schouwenhove op 19 februari bedroeg € 71,50 (na aftrek van de onkosten). Dit bedrag is bestemd voor Stichting Straatpastoraat Leiden. Willy van Hal, penningmeester werkgroep Schouwenhove.
Leids Kerkblad | 19
Vredeskerk Predikant: dr. G.J. Venema, Voltastraat 22, 2316 DN Leiden, tel. 071 - 5137919,
[email protected] Scriba: mw. R. Smit, p/a Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden,
[email protected] Penningmeester: Th. Weizenbach, Van Vollenhovenkade 5, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5149092 Bankrekeningnr.: NL32INGB0008285572 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5142317 Koster/beheerder: H. Holswilder,
[email protected] Website: www.vredeskerk-leiden.nl
Uit de mond van de evangelist Matteüs horen we de komende weken het verhaal over de Man van smarten, die in zijn lijden nabij is en de dood voor ons heeft overwonnen.
Lucas Cranach de oudere, ‘Man van smarten’ (1515)
Gedachtenis Op dinsdag 18 februari overleed op 89 jarige leeftijd Isaac van der Tuijn. Ies van der Tuijn was getrouwd met Jo van der Ploeg, met wie hij drie dochters kreeg. In zijn werkzame leven was hij verzekeringsagent; in later tijden zelfstandige. Hij was een liefdevolle vader en opa, altijd in voor een spelletje met de kleinkinderen. Toen het huis te groot werd, besloten Ies en zijn vrouw te verhuizen naar de Lorentzhof. Nog maar enkele maanden geleden had hij afscheid moeten nemen van zijn Jo, met wie hij vele tientallen jaren alles had gedeeld. De begrafenis vond plaats op Rhijnhof, waar hij werd herenigd met zijn vrouw. In de voorafgaande dankdienst klonken
20 | Leids Kerkblad
de woorden: ‘Gegroet met licht, nu we je danken voor het licht dat je ons hebt gegeven.’
zen. 4:14) Aansluitend is mevrouw Loekenbach begraven op de begraafplaats naast het Groene Kerkje.
Op zaterdag 22 februari is overleden Geertruida Cornelia Heemskerk-Schorro. Mevrouw Heemskerk woonde aan de Vrijheidslaan; ze is 93 jaar oud geworden. De laatste tijd was zij niet meer in staat elke zondag aanwezig te zijn in de dienst, maar haar betrokkenheid bleef vanzelfsprekend. Graag kwam ze ook naar de maandelijkse eetgroep in de Vredeskerk. Na een korte ziekenhuisopname is ze overleden. Zij was dankbaar voor de liefde en de zorg die ze de laatste jaren ontving van haar kinderen en kleinkinderen. In dankbaarheid voor wie zij is geweest, hebben we op vrijdag 28 februari afscheid genomen in het uitvaartcentrum te Leiderdorp. We lazen uit de eerste brief van Paulus aan de Korintiërs 13:13: ‘Ons resten geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde.’ Op de begraafplaats in Leiderdorp hebben we Truus Heemskerk in het graf gelegd waarin ook haar man Cor ligt begraven.
De gedachtenis van Isaac van der Tuijn, Geertruida Cornelia Heemskerk-Schorro en van Elisabeth Loekenbach-Oostendorp zij ons allen tot zegen.
Op woensdag 5 maart is overleden Elisabeth Loekenbach-Oostendorp, wonende in de Lorentzhof. Mevrouw Loekenbach is 95 jaar oud geworden. Ze was sterk verbonden met de kerk. Ook in de Lorentzhof bezocht ze trouw de kerkdiensten en bij de jaarlijkse ontmoetingsdagen in de Vredeskerk was ze altijd aanwezig. Ze leefde in diep vertrouwen op God, onze Heer, en kon ernaar verlangen door Hem te worden gehaald en zo weer verenigd te zijn met haar man Pieter Loekenbach. In dat verlangen is ze gestorven. Daarom lazen we in de dankdienst op woensdag 12 maart, in het Groene Kerkje te Oegstgeest, een tekst die haar lief was: ‘Want als wij geloven dat Jezus is gestorven en is opgestaan, moeten wij ook geloven dat God door Jezus de doden naar zich toe zal leiden, samen met Jezus zelf.’ (1 Tessalonicen-
Huwelijksdiensten Begin mei hebben we een feestelijke tijd in de Vredeskerk. Op vrijdag 9 mei zullen Adri Schipper en Tim Hermsen in het huwelijk treden. Adri is opgegroeid in de Vredeskerkgemeente, Tim is thuis in de Baptistengemeente. De meesten van u zullen beiden kennen van Dawwagiem, de gospelrockformatie waaraan zij met hart en ziel zijn verbonden. Vanzelfsprekend zal Dawwagiem aan de huwelijksdienst meewerken en daarbij ook muziek van de hand van Tim zelf zingen. Het belooft een vrolijke en inspirerende dienst te worden! Aanvang: 14.00 uur. Op dinsdag 13 mei trouwen Roelien Smit en Henk Boter. Beiden zijn al vele jaren actief betrokken bij onze wijkgemeente. Roelien is sinds een aantal jaren ouderling en scriba van de kerkenraad. Henk is gewaardeerd gastvoorganger. Tezamen nemen zij deel aan de theologische leeskring. De dienst zal theologisch en liturgisch gezien goed in elkaar steken, maar wie Henk en Roelien kent weet ook dat het niet gaat zonder relative rende mildheid en humor. Aanvang: 15.30 uur. In beide diensten zal dominee Venema voorganger zijn. We wensen Adri en Tim, en Roelien en Henk een fijne dag, en een gezegende dienst toe!
Interview Paula Stuurman Sinds enkele maanden leidt Paula Stuurman (MA) een nieuwe gesprekskring over rouwverwerking. Deze kring is bedoeld voor mensen die een partner hebben verloren. Paula Stuurman is jarenlang werkzaam geweest aan de
eindje verwerken. Bovendien merk en hoor ik dat het de mensen goed doet om op deze manier samen te zijn. Ik help daar graag aan mee.’ Marijke Boter
Ontmoetingsdag 23 mei
Hezenberg, centrum voor pastorale en psychologische hulp in Hattem, waar ze mensen individueel en in kleine groepen pastorale hulp en therapie bood. Bij velen lag hier de nadruk op vastgelopen rouwverwerking. ‘Er was in de Vredeskerkgemeente behoefte aan een kring als deze,’ vertelt Paula Stuurman. ‘Verlies van een partner is moeilijk en stressoorzaak nummer 1. Om ervoor te zorgen dat degene die achterblijft niet in een depressie raakt, is het belangrijk om hen hulp te bieden. Dat doen we door erover te praten en creatief te handelen, in symbolen en rituelen. Doordat de groep klein is, blijft de veiligheid gewaarborgd en kunnen de gesprekken persoonlijk blijven.’In de eerste gesprekken is er tijd om elkaar te leren kennen.
De jaarlijkse ontmoetingsdag voor mensen die niet gemakkelijk naar de kerk kunnen komen, wordt gehouden op vrijdag 23 mei. De dag wordt georganiseerd voor mensen uit de Vredeskerk- en Maranathawijkgemeente. We beginnen met ontvangst en samen koffiedrinken in de foyer van de kerk. Daarna is er een kerkdienst; voorganger is dominee Venema. We zingen
en bidden samen, en delen brood en wijn. Na de lunch is er nog een kort middagprogramma. Heeft u interesse? Wilt u gehaald en thuisgebracht worden? Neemt u dan contact op met Ria van Vreedendaal, tel. 071-514 2087.
Plantenmarkt Noteert u zaterdag 11 mei alvast in uw agenda, want dan houden we weer de jaarlijkse plantenmarkt. Op het plein van de Vredeskerk zullen er tuinplanten en leuk opgemaakte plantenbakjes te kust en te keur aangeboden worden. De opbrengst is voor het jeugdwerk. Houdt u de nadere berichtgeving in de gaten!
Rondom de eredienst 13 april, Palmpasen Voor de laatste keer maken de kinderen een tableau vivant: de verbeelding van de weg naar Pasen in een serie foto’s zal gereed zijn! Ook maken de kinderen een palmpaasstok voor een feestelijke intocht. Oecumenische vespers - 19.30 uur Een halfuur van zang, gebed, lezing en meditatie in de Oud-Katholieke Kerk (Cronesteinkade 2). Op maandag 14, dinsdag 15 en woensdag 16 april.
Daarna spreken we met elkaar over de vraag: wie ben je? En: hoe geloof je, in deze verliessituatie?’ En vervolgens verder. ‘Zo werken we van buiten naar binnen, we duiken langzaam de diepte in,’ zegt Paula Stuurman. ‘We praten ook over de vormgeving van het rouwproces. Je kunt er over praten met iemand, maar verwerken kan op vele verschillende manieren. Dat noemen we de vormge ving, een belangrijk onderwerp. We gaan daar diep op in en mee aan de slag.’
17 april, Witte Donderdag - 20.30 uur Op Witte Donderdag vieren we een dienst van Schrift en Tafel. Aan de dienst wordt meegewerkt door een gelegenheidskoor o.l.v. Peter-Bram ’t Hoen.
Paula leidt de gesprekskring door aanwezig te zijn bij de gesprekken en de werkvormen en die in goede banen te leiden, maar ook door een luisterend oor te zijn. ‘Het is goed om er een derde partij bij te hebben die luistert. Zo ontstaat er geen gesprek waar mensen direct op elkaar reageren, want dat kan bedreigend zijn.’ Paula Stuurman vindt het leiden van de gesprekskring indrukwekkend. ‘Het klinkt misschien gek, maar ik vind het leuk om dit te doen. Als je de capaciteit hebt om mensen die een partner hebben verloren, te helpen, dan moet je die benutten. Ik vind het mooi om te zien dat de mensen tijdens de kring met elkaar in gesprek komen en zo hun rouw vormgeven en hun verlies een
20 april Paasontbijt - 8.30 uur Een feestelijk begin van de dag met een gezellig paasontbijt! Opgave voor deelname bij Willemien van Pijkeren, 071-5227006;
[email protected]
18 april, Goede Vrijdag - 20.30 uur Lezing van de passie uit het Evangelie naar Matteüs. M.m.v. Maarten Boonstra en een vocaal gelegenheidskwartet bestaande uit Caroline van der Hoogt, Jacqueline Weeda, Joost Jans en Frits Leene. 19 april Stille Zaterdag - 20.30 uur We vieren een paaswake. Na de schriftlezingen uit Oude en Nieuwe Testament die getuigen van Gods bevrijdend handelen wordt de nieuwe paaskaars binnengedragen en zingen we de Lof van het Licht. Met medewerking van een gelegenheidskoor o.l.v. Peter-Bram ’t Hoen.
20 april Pasen - 10.00 uur Feestelijke dienst van Schrift en Tafel, voor jong en oud! M.m.v. gospelrockformatie Dawwagiem, o.l.v. Tim Hermsen. Zondag 18 mei - doopdienst Op zondag Cantate wordt gedoopt: Mirthe Hermina Lisa Roos, dochter van Wouter en Wiebke Roos. Ik wens u allen een gezegende viering van Pasen toe en hoop u te zien in en rondom de eredienst! Met een hartelijke groet, dominee René Venema. Voor actuele informatie: zie www.vredeskerk-leiden.nl
Leids Kerkblad | 21
Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Predikant: Vacature Ouderenwerker: Casper van Dongen,
[email protected], tel. 06 – 39771287 Kerkelijk opbouwwerker: Sity Smedinga, tel. 06 81118017,
[email protected] Scriba: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 Penningmeester: mw. E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 Bankrekeningnr.: NL51 INGB 0000 5349 30 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zondag 09.15 uur) Wijkcentrum: ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 – 8882393 Website: http://leidenzuidwest.protestantsekerk.net
Tussen Aswoensdag en Witte Donderdag Aan het begin van de Veertigdagentijd werd ik getroffen door het artikel van straatpastor Paul Brommet op de voorpagina van het vorige kerkblad. Paul legt de inhoud uit van Aswoensdag. Als protestantse vind ik Aswoensdag erg mooi, maar ook zwaar. Aan het begin van de Veertigdagentijd, stilstaan bij je tekorten, boeten, je zonden overdenken. De katholieken geven mij iets anders mee. Vergelijk boeten niet met een verkeersboete maar als het boeten van netten. Kijk, dat is een hele andere insteek, daar houd ik van en ik ben onze katholieke medebroeders en -zusters dankbaar dat ze mij als protestant die lucht geven. Het boeten van netten: zoek in het net naar het gat en repareer het gat. Maak een verbinding tussen de draden zodat het net weer heel is. De rest van het net is heel, is gaaf, is mooi. Dit legt de nadruk op het mooie net waar een gaatje in zit! Dat bracht mij tot de gedachte om met mildheid de Veertigdagentijd in te gaan en te overwegen waar het net heel is en waar een gaatje zit. Als ik daar aan werk heelt het net zich weer. We kunnen ons God voorstellen als de strenge rechtvaardige God. Jezus heeft in zijn leven laten zien dat waar mensen op zoek zijn naar verandering, naar heel worden, Hij die mens liefdevol aankijkt. En zo kreeg deze Veertigdagentijd een andere kleur en een andere klank voor mij. Dank je wel Paul! Nog even, dan gaan we de Stille Week in. Met elkaar in eigen gemeente, over de hele stad, in het land, wereldwijd staan we stil bij die laatste gang die Jezus moest maken. In zijn lijden ervaren velen de betrokkenheid op het eigen lijden. Het lijden en sterven van Jezus is verbonden met ons leven. Ook het leven van alle dag. Dat laat voor mij de Passion zien, dit jaar in Groningen. Het verhaal van Jezus verbonden aan teksten en liederen van nu. Vorig jaar
22 | Leids Kerkblad
klonk in de Passion het lied van Trijntje Oosterhuis: Ken je mij? Ik heb dit lied meegedragen dit jaar. Het heeft me geraakt, en ik heb het in diensten ook gebruikt.
Ken je mij, Ken je mij? Wie ken je dan? Weet jij mij beter dan ik? Ken je mij? Wie ben ik dan? Weet jij mij beter dan ik? Ogen die door de zon heen kijken, zoekend naar de plek waar ik woon. Ben jij beeldspraak voor iemand die aardig is, of onmetelijk ver, die niet staat en niet valt en niet voelt als ik, niet koud en hooghartig? Hier is de plek waar ik woon Een stoel op het water, Een raam waarlangs het opklarend weer Of het vallende duister voorbij vaart Heb je geroepen? Hier ben ik. Ik zou een woord willen spreken. Dat waar en van mij is. Dat draagt wie ik ben, dat het houdt. Ik zou een woord willen spreken dat rechtop staat als mens die mij aankijkt en zegt Ik ben jouw zuiverste zelf, Vrees niet, versta mij, ik ben, ik ben Ben jij de enige voor wiens ogen Niets is verborgen van mijn naaktheid Kan jij het hebben, Als niemand anders, Dat ik geen licht geef, niet warm ben, Dat ik niet mooi ben, niet veel Dat geen bron ontspringt in mijn diepte Dat ik alleen dit gezicht heb, geen ander. Ben ik door jou, zonder schaamte, gezien, genomen, door niemand minder? Zou dat niet veel teveel waar zijn?
Het Paastriduüm Op Witte Donderdag ’s avonds begint de paasdriedaagse. Wie de theologische term daarvoor, ‘Paastriduüm’, googlet, vindt bijna alleen rk-verwijzingen. Dat is jammer, want het is ook voor protestanten zinnig de eenheid te zien van Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag en Pasen. Vanouds begínt het met een Avondmaalsviering (RK: eucharistie) op Witte Donderdag en het eindigt ermee op Pasen. Dat betekent: de climax van Jezus’ leven, sterven op Goede Vrijdag, dood op Stille Zaterdag en verrijzenis op Pasen: zoals alles in het christelijk geloof staat het allemaal in het teken van Pasen. Want Avondmaalvieren heeft vooreerst te maken met de opstanding van Jezus voor ons!. Ja: de Kerk vierde oorspronkelijk elke zondag (= ‘klein-Pasen’) Avondmaal, èn bij het begin van de Paasdriedaagse. Het is geen viérdaagse, want donderdagavond is - Joods! - al vrijdag, maar dan nog vóór de nacht van Jezus’ overlevering, en dan wéér Avondmaal op (Paas)zondag.
Witte Donderdag Wij vieren dit jaar het Witte Donderdag -Avondmaal wederom in de grote zaal van ‘Rosenburch’ aan de Vijf Meilaan op 17 april om 19.00 uur. Let wel: voor héél de gemeente…! Vorig jaar werd het als heel bijzonder ervaren. De viering is van begin tot eind zittend aan tafel in een grote kring. Een oude protestantse gewoonte en oorspronkelijk ook democratiserend: personeel - dat moest thuis staan of apárt eten - zit hier gelijkwaardig - vrouwen en mannen - aan de Tafel des Heren. Voor ouderen is zitten bovendien beter vol te houden, en het geeft de viering een waardige rust, die past aan het begin van wat er met Jezus te gebeuren staat. Maar het is niet louter ‘gedachtenis’, laat staan rouw. Het is nú al mogen delen in de voor ons opgestane Heer! Het is belangrijk dit te beseffen.
Agenda 15 april, 15.00 - 16.30 uur Bijbeluur, Rosenburch
Goede Vrijdag Het begint een traditie te worden om Goede Vrijdag samen te vieren met de parochie. Wilbert van Erp, Ali van Leeuwen en Sity Smedinga bereiden deze viering voor. De Goede Vrijdagviering is altijd een verstilde, sobere viering, waarin teksten klinken en lijdensliederen gezongen worden. Dat zal ook deze keer zo zijn. Via een kruiswegstatie, gesproken teksten en gezongen liederen zullen we het lijden en sterven van Jezus op deze avond gedenken. Aan het eind van de viering bent u in de gelegenheid om bloemen te leggen bij het kruis.
21 april, 10.30 uur Kerkdienst, Zuydtwijck 23 april, 10.00 - 12.00 uur Mantelzorg, Antoniuskerk 23 april, 10.30 - 12.00 uur Bijbelkring voor de hele wijk, De Parelvissers 25 april, 18.00 - 21.00 uur Maaltijd Plus, De Verdieping 3 mei, 10.30 uur Kerkdienst, Zuydtwijck 6 mei, 14.30 -16.30 uur Soos, Antoniuskerk 7 mei, 10.00 - 11.45 uur Bijbelontmoeting, De Verdieping 7 mei, 15.30 - 17.00 uur Bijbeluur, Statenhof 17 mei, 10.30 uur Kerkdienst, Zuydtwijck 20 mei, 15.00 - 16.30 uur Bijbeluur, Rosenburch 21 mei, 10.30 - 12.00 uur Bijbelkring voor de hele wijk, De Parelvissers 23 of 30 mei, 18.00 - 21.00 uur Maaltijd Plus, De Verdieping
Voor velen is het van belang om bloemen te leggen bij een overledene, als eerbetoon en als dank voor wat hij of zij voor je heeft betekend in je leven. Zo mogen we dit ook doen op Goede Vrijdag, bij het kruis dat symbool staat voor het lijden van Christus. De bloemen worden voor Pasen verwerkt om de kerk mee te sieren. Want het blijft geen Goede Vrijdag. Het wordt Pasen! Maar voor nu verlaten we in stilte de kerk en blijven stil tot en met de volgende avond.
Stille Zaterdag-wake We komen in stilte de kerk binnen en het blijft stil. We waken. Er klinkt muziek, we zingen een lied van waken, er worden korte gedachten uitgesproken.
Pasen Onze paasdienst begint vroeg: om 8.58 uur. De reden is praktisch: de roomskatholieke parochie wil om 10.30 uur in de kerk. Ook geestelijk is ‘vroeg’ zinnig.
keer per jaar kunnen. Ik stel voor om 8.58 uur aan te vangen: 8 is het getal van de opstanding, en dat omrankt het getal 5 van Israël.
Al bij zonsopgang om 6.00 uur kwamen de eerste christenen bij elkaar. Dit gebeurt nu nog bij Hernhutters en Oosterse christenen, die dan eerst de begraafplaats oplopen met paasliederen: Sta op een morgen ongedacht, Gods dag is aangebroken!... Voor onze oudere gemeente is 6.00 uur teveel gevraagd; maar 9.00 uur moet één
Wij vieren in de dienst niet weer Avondmaal, maar ik overweeg in de paasdienst er toch concreet aan te herinneren: u zult het merken met Pasen. Zo eindigt het paastriduüm, en opent zich door Jezus, de Verrezene, toekomst; hopelijk voor ons allen. Casper van Dongen en Sity Smedinga
We gaan nog wel in stilte naar huis, maar we weten dat we als we morgen opstaan en weer bij elkaar komen het Licht van Christus onze harten mag verlichten! Deze viering krijgt dus een ander karakter dan de voorgaande jaren. De nieuwe paaskaars, het Licht van Christus wordt in de paasdienst binnengebracht. Dan vieren we met elkaar Pasen.
Leids Kerkblad | 23
Oecumenische geloofsgemeenschap Merenwijk Pastores: mw. drs. M. Falke-De Hoogh (RK), pastoraal werker, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 06 53249187,
[email protected] mw. ds. E.S. Smidt, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5284909,
[email protected] Scriba: mevr. J. Langeveld, Stadzicht 105, 2317 RV Leiden,
[email protected] Wijkkerkenraad: voorzitter P.J. van den Broek,
[email protected] Algemene Kerkelijke Merenwijkraad: voorzitter mw. Ingrid (I.J.A.M.) Weitenberg, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5211963,
[email protected], secretaris E.M. Korbee-van Hille,
[email protected] Bankrekeningnr: ING 2581191 t.n.v. Algemene Kerkelijke Merenwijkraad Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1, 2317ST Leiden,tel. 071 - 5212858 Koster-beheerder: R. van Heijningen:
[email protected] Website: www.deregenboogmerenwijk.nl
Bij de vieringen Zondag 13 april is het Palmzondag. Voor deze zondag staan verschillende lezingen aangegeven, maar alle met hetzelfde thema: hoe lang houden we het vol om trouw te blijven? Het bekende lied ‘Alles wat over ons geschreven is’ (Liedboek 556) eindigt met de regel ‘heden hosanna, morgen kruisigt Hem’. Na de paasmaaltijd verzekert Petrus Jezus, dat hij Jezus nooit zal afvallen en in Gethsemané blijken alle discipelen in slaap gevallen te zijn. Traditiegetrouw zal er een palmpasenoptocht zijn en worden na de viering de palmtakjes uitgedeeld als symbool van het leven dat doorgaat. 18 april staan we met elkaar stil bij het kruis. We luisteren en kijken mee met de leerlingen die hun Heer gevangen zien nemen, weggevoerd zien worden, verhoord, veroordeeld en gekruisigd. Al luisterend naar Matteüs weergave van Jezus’ lijden staan we als het ware tussen de toeschouwers in en ervaren wat dit voor ons betekent. 20 april is het Paaszondag. We lezen het paasevangelie en vieren het Hoogfeest van Gods Licht en Leven. Begrijpen doen we het niet, maar het verandert ons zicht op het bestaan. Vanaf Pasen kun je danken: ‘om de eerste dag van de rest van ons leven, om het licht dat telkens weer doorbreekt, om de warmte die de kilte verdrijft, om de geuren van groen om ons heen en om nog heel veel meer. 8 mei 19.00 uur Eucharistieviering 18 mei luisteren we naar gesprekken van Jezus met zijn leerlingen, waarin Jezus zichzelf aanwijst als de weg, de waarheid en het leven (Johannes 14). De leerlingen begrijpen eigenlijk niet goed wat Jezus hen hiermee zeggen wil. Daarin staan ze model voor leerlingen en gelovigen die na hen kwamen. Te midden
24 | Leids Kerkblad
van zoeken en tasten naar hoe God in ons leven aanwezig wil zijn, staat daar die ene die steeds weer de weg naar de Vader wijst. Om 15.00 uur is er deze zondag in de Regenboog een snuffelviering voor de kleintjes, die normaal gesproken in de crèche spelen tijdens de vieringen, en hun broertjes en zusjes. Zo snuffelen ze vast even aan wat samenkomen in de ‘grote’ kerk inhoudt. Een snuffelviering duurt hooguit een half uur. We zingen, bidden en vertellen een verhaal. Daarna is er iets te drinken voor de kinderen en hun ouders en nog iets te spelen. Regenboogkinderen zijn van harte uitgenodigd, maar ook kleinkinderen zijn heel erg welkom!!! Hoe meer zielen hoe meer vreugd! Zondag 25 mei zullen Simone Shamier, Jemee Kaelani, Puck Schijff, Carlijn van Best, Fleur Delnoy, Thymo Delnoy en Lucas Elderhorst hun Eerste H. Communie of hun Kom-aan-Tafel doen. Dit feestelijke moment vindt plaats in een familieviering om 14.00 uur in de Regenboog.
Eucharistieviering op donderdagavond Om tegemoet te komen aan het verlangen van mensen om deel te nemen aan de Eucharistie, zal vicaris Ad van der Helm iedere tweede donderdag van de maand om 19.00 uur in het Stiltecentrum een eucharistieviering opdragen. De eerste viering is op donderdag 8 mei en vervolgens 12 juni en 10 juli. We zijn blij met deze mogelijkheid die ons geboden wordt en nodigen u van harte uit om aan deze vieringen deel te nemen.
Lectio Divina - ‘Weg van Maria’ Lectio Divina is een (eeuwenoude) methode om een Bijbel- of Schrifttekst voor jezelf tot leven te brengen en er een innerlijke dialoog mee aan te gaan. Zo ontdek je allerlei elementen en facetten in de tekst die bij ‘gewoon’ lezen
aan je voorbij zouden gaan. De methode bestaat uit het voorlezen (horen) en zelf lezen (zien) van de tekst, overdenken, registreren (voor jezelf) en delen, stilte/ meditatie. Dat herhaalt zich een of twee maal. Het geheel wordt afgesloten met een gebed. Door Hezemans, betrokken bij de oecumenisch georiënteerde citykerk ’t Steiger in Rotterdam, komt naar de Regenboog om hier een serie van drie avonden Lectio Divina te begeleiden. Per bijeenkomst wordt een tekst uit het Nieuwe Testament gelezen waarin Maria zelf sprekend aanwezig is. Het mooiste is als u de hele serie bijwoont, maar een enkele avond kan ook. Per keer wordt een bijdrage van € 4,00 gevraagd. Data: donderdag 1,8 en 15 mei 20.00 uur. Aanmelden en meer informatie bij Ingrid Weitenberg: email: ingridjam@hotmail. com
Goede doelen voor opbrengst Milieugroep De activiteiten van de Milieugroep hebben het afgelopen jaar € 1800,00 opgebracht. De bedoeling is dit bedrag te besteden aan - doorgaans wat kleinere - goede doelen, waar iemand uit onze geloofsgemeenschap een speciale band mee heeft. Heeft of weet u zo’n goed doel, laat het ons dan even weten. Graag even een korte omschrijving van het goede doel en uw relatie daarmee toevoegen, en verder het rekeningnummer (met naam en woonplaats) waarop een eventuele donatie kan worden overgeboekt. De AKM zal uiteindelijk beslissen hoe het geld over de genomineerde doelen wordt verdeeld. Namens de Milieugroep, Cor Kenter e-mail:
[email protected]
Verslag avond Anders Vieren Eind januari kwam de bisschop op bezoek in de Regenboog om ons een hart onder de riem te steken. Het werd een geanimeerd bezoek met veel
Agenda persoonlijke ontmoetingen. In het gesprek met het vicariaat en de pastores sprak de bisschop zijn waardering uit voor onze geloofsgemeenschap, zei dat we het verlangen naar gezamenlijk vieren van de maaltijd vooral moesten blijven koesteren, noemde ons zelfs een voorbeeld voor andere parochies en zag zeker voor ons een rol weggelegd in de oecumene van de toekomst. Al met al een heel bemoedigend bezoek.
De jongvolwassenen komen weer bij elkaar op maandag 14 april in de pastoreskamer van de Regenboog. Ze beginnen om 19.45 uur. Vind je het leuk om mee te praten met leeftijdgenoten over geloof en leven, weet je dan van harte welkom. Inlichtingen bij wandergubler@ hotmal.com Lectio Divina ‘Weg van Maria’ op 1, 8 en 15 mei om 20.00 uur. De Jonge gezinnen komen op dinsdagavond 6 mei bij elkaar. Ze gaan met elkaar een snuffelviering voorbereiden voor de allerkleinsten. Deze viering zal plaatsvinden op 18 mei om 15.00 uur in de Regenboog.
Vanuit die bemoediging heeft de AKM samen met de werkgroep Anders Vieren de zaken betreffende de zondagse viering op een rijtje gezet en zijn we tot het volgende besluit gekomen: 1. De standaardviering in de Regenboog is een viering van Woord en Gebed. 2. Elke maand is er een Maaltijdviering waarin de eigen predikant voorgaat. 3. Vanaf mei is er elke maand een eucharistieviering op de tweede donderdagavond. 4. De werkgroep ‘Anders Vieren’ stelt een basisliturgie op voor de vieringen. Meer bijzonderheden vindt u in het bulletin. Namens de AKM en de werkgroep ‘Anders Vieren’, Ingrid Weitenberg
Ontmoeten op 16 maart Op zondagmorgen 16 maart vertrokken
Een, uit hout van de olijfboom gesneden, duif werd ons aangeboden ‘omdat de Regenboog zich inzet op gebieden van zorg en vrede’. Na de viering konden we in kleine groepjes met de mensen van De Duif in gesprek gaan.
26 Regenbogers naar Amsterdam voor een ontmoeting met de mensen van de oecumenische basisgemeente ‘De Duif’. De viering had als thema: ‘Tijd voor ontmoeting’ en in de lezingen stond de ontmoeting centraal. Als Regenbogers hadden we ons eigen ‘Regenbooglied’ meegenomen waarmee we tijdens de viering de anderen toezongen. Het koor van De Duif had het lied ook ingestudeerd, zodat het een mooie samenklank werd.
Aansluitend gebruikten we de lunch samen met hen. Aan tafel vonden geanimeerde gesprekken plaats. In een afrondend gesprek konden we beide
terugkijken op 40 jaar oecumene en wat het met ons heeft gedaan.
Keiland Keiland is zeven dagen lang een mix van kunstzinnige workshops, gebedsvieringen, elkaar ontmoeten en genieten van Terschelling. Keiland speelt zich af van zondag 27 juli tot en met zaterdag 2 augustus op natuurkampeerterrein Swartduin. Keiland staat open voor iedereen: singles, stellen en gezinnen en is gericht op mensen die op een ongedwongen en speelse manier met geloof bezig willen zijn, met respect voor ieders mening en beleving. Meer info? Kijk op: www.keiland.net
Leids Kerkblad | 25
Evangelisch-Lutherse Gemeente Predikant: vacature; consulent: drs S. van Kammen, Abraham Mensstraat 26, 2015 JR Haarlem Kerkelijk werker: Barbara Heckel MA, Kortenaerstraat 21, 2014 RR Haarlem, tel. 023 - 5444525 Voorzitter kerkenraad: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 - 414887,
[email protected] Secretaris kerkenraad: mw. C.C. Pet-Vonk, Muiderkring 217, 2332 BP Leiden, tel. 071 - 5762782,
[email protected] Bankrekeningnrs: NL14 INGB 0000 1039 46 en NL63 ABNA 0451 0243 03 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 - 5140783,
[email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 - 5140783,
[email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl
De levensboom Dit jaar heeft de kerkenraad als paaskaars een kaars met een afbeelding van de levensboom gekozen. De levensboom is in de Bijbel in het verhaal van het paradijs één van de twee bomen die met naam genoemd worden. De andere is de boom van de kennis van goed en kwaad. Hoewel het hen uitdrukkelijk was verboden, hebben Adam en Eva van de boom van de kennis van goed en kwaad gegeten. Daarom moesten ze het paradijs
De spannende vraag is wat de afbeelding van deze levensboom op een paaskaars doet. Wat heeft dit verhaal van de verdrijving van Adam en Eva uit het paradijs met Pasen te maken? Het antwoord daarop is: alles, of in elk geval heel veel. Ten eerste hebben volgens de christelijke traditie de dood en de opstanding van Jezus Christus, het ‘verhaal’ dat wij met Pasen gedenken, de verdrijving van Adam en Eva uit het paradijs ongedaan gemaakt. Dit betekent niet dat wij nu in het paradijs leven en ons niets meer kan overkomen, maar dat er vergeving is voor de fouten die wij maken in ons leven, en dat er altijd een nieuw begin mogelijk is. Oftewel: het paasverhaal, de kruisiging en opstanding van Jezus, heft de fout die Adam en Eva maakten door van de vruchten van de levensboom te eten, op. Maar er is nog een verbinding te leggen tussen deze Bijbelse beelden van de levensboom en bomen zoals wij ze zien, in de tuin, in een park, in de vrije natuur: bomen zijn zelf een symbool voor de cyclus van het leven. Bomen zijn geworteld in de grond en reiken met hun takken naar de hemel. De meeste bomen verliezen in de winter hun blad. Het lijkt alsof ze sterven, maar in het voorjaar komen de bladeren weer uit en begint nieuw leven. Met Pasen vieren wij dat leven steeds opnieuw begint, dat de dood niet het laatste woord heeft. Wij vieren het leven.
verlaten. De achterliggende reden was dat zo verhinderd werd dat zij ook vruchten van de levensboom zouden eten, die hen naast kennis van goed en kwaad, ook onsterfelijkheid zouden brengen.
26 | Leids Kerkblad
Als u goed naar de afbeelding van de levensboom op onze paaskaars kijkt, dan ziet u dat deze levensboom geen gewone boom is: het is een kruis waar bladeren uit komen. Daarmee gaat de symboliek van deze afbeelding verder, zij voegt als het ware de levensboom uit het paradijs samen met het kruis en maakt daarmee duidelijk: de weg naar Pasen gaat via het kruis. Of anders geformuleerd: je kunt pas Pasen vieren, als je op Goede Vrijdag de kruisiging van Jezus herdacht hebt. Het mooie aan de ‘kruis-
boom’ op de paaskaars is dat hij groen is. Groen is de kleur van hoop, van leven. Het is een mooie symboliek dat deze kaars met Pasen zal branden. Gezegende Pasen! Barbara Heckel
Weer aan het werk Beste gemeenteleden, U heeft het misschien al gemerkt, na een lange periode van ziekte ben ik begonnen mijn werkzaamheden in de gemeente weer op te pakken. Ik wil u op deze plaats bedanken voor uw aandacht tijdens mijn ziekte. Ik heb meerdere malen de bloemen uit de dienst gekregen, en van veel gemeenteleden heb ik kaarten, bezoek en telefoontjes ontvangen. Bij de kerkdiensten heeft u mij ook weer hartelijk ontvangen. Dat waardeer ik heel erg. Ik heb een ingrijpend jaar achter de rug. Ik heb aan den lijve moeten ervaren hoe kwetsbaar een mensenleven is, en dat alles van de ene op de andere dag anders kan zijn dan ervoor. Velen van u kennen deze ervaring ook. De kerkenraad heeft mij in het afgelopen jaar op de hoogte gehouden van de belangrijkste gebeurtenissen binnen de gemeente tijdens mijn ziekte. Inmiddels ben ik weer een paar keer bij kerkdiensten geweest en heb ik bij de koffie na afloop weer met deze en gene kunnen bijpraten. Tijdens de kerkenraadsvergaderingen ben ik op de hoogte gebracht van het wel en wee van de gemeente in het afgelopen jaar. Inmiddels ben ik ook weer begonnen met huisbezoeken, met name onder de oudere gemeenteleden. Ik bekijk op dit moment van dag tot dag hoeveel ik aankan. Als u belangstelling hebt in een persoonlijk gesprek met mij, laat het mij dan weten! Bel mij, stuur een mail of spreek mij aan als ik aanwezig ben in de kerk en dan maak ik graag een afspraak met u. Ik zal ook zelf contact opnemen met gemeenteleden waarvan ik denk dat zij
Agenda een bezoek op prijs stellen. Hartelijke groet, Barbara Heckel
Het nieuwe liedboek Tijdens de Mette in de adventsweken hebben we al een klein beetje kennis gemaakt met het nieuwe liedboek. De
Barbara Heckel (
[email protected]), kerkelijk werker, heeft haar werkzaamheden gedeeltelijk hervat. Op de dinsdagen is zij weer werkzaam in onze gemeente. Voor dringende zaken kunt u contact opnemen met de voorzitter of secretaris van de kerkenraad. Activiteiten van A tot Z Erediensten 13 april - de heer C. Muusse 18 april - mw. ds. C. Groot-Korstanje, viering Heilig Avondmaal 20 april - de heer D. de Roest 27 april - pastor N. Schoorl 4 mei - geen dienst 11 mei - mw. B. Heckel 18 mei - geen dienst 25 mei - drs. G. W. Scholten, viering Heilig Avondmaal Vespers in de Stille week, 19.30 uur in de Oud-Katholieke Kerk, Zoeterwoudsesingel 49 maandag 14 april - pastor P. Brommet dinsdag 15 april - ds. R. Venema woensdag 16 april - de heer M. Boelen Kerkenraad 13 mei om 20.00 uur in de consistorie Theater Zondag 18 mei 15.00 uur Lutherse Kerk Kees van der Zwaard: dansen en vechten, HIER STA IK, met Maarten Luther Entree € 9,00. Kaarten verkrijgbaar aan de kerk vanaf 14.30 uur of vooraf te bestellen € 7,50 via
[email protected]
kerkenraad heeft vervolgens het nieuwe liedboek besteld en deze zijn vorige maand afgeleverd. Een goede reden om met Pasen het nieuwe liedboek in gebruik te gaan nemen.
Redactiecommissie: contactpersoon Lenie de Jongh (0348 419778). Periode van het volgende Leids kerkblad is van 25 mei t/m 13 juli. Inleverdatum kopij: uiterlijk 7 mei per mail bij
[email protected]
Diensten in de Stille Week In de Stille Week zullen we samen met de Oud-Katholieke Parochie, de Maranathawijkgemeente en de Vredeskerkgemeente een drietal vespers houden in de Oud-Katholieke Kerk aan de Zoeterwoudsesingel 49. De vespers zijn op maandag 14 april, dinsdag 15 april en woensdag 16 april. De aanvangstijd is 19.30 uur. De vespers worden geleid door pastor Paul Brommet, ds. René Venema en kerkelijk werker Mario Boelen.
Maarten krijgt een brief van zijn jeugdvriend Olaf: ‘Als je dit leest, ben ik er niet meer’. In de brief doet Olaf een verzoek aan Maarten om tijdens de begrafenisplechtigheid te spreken. ‘Je zult wel verbaasd zijn, dat ik je dit vraag, maar jij bent de enige die ik ken, die nog iets met God heeft. Of hoor je niet meer bij die club?’ De herinnering aan zijn verloren vriendschap met Olaf brengt Maarten op het punt, dat hij zich moet uitspreken: ‘Waar sta ik?’
Op Goede Vrijdag is er in onze kerk dienst om 20.00 uur. De voorganger is ds. C. Groot-Korstanje. In deze dienst zullen wij het Heilig Avondmaal vieren.
Een aparte rol is weggelegd voor een computer-gestuurd draaiorgel, dat Bach en blues laat horen. De composities en arrangementen zijn van Hans Hasebos. De regie is in handen van Cilia Hogerzeil, artistiek leider van Muziektheater Hollands Diep.
Kees van der Zwaard Theatermaker, schrijver en theoloog Kees van der Zwaard treedt zondag 18 mei om 15.00 uur op in onze kerk met het stuk: Hier sta ik – dansen en vechten met Maarten Luther. Een monoloog over vriendschap en verraad, God en het geweten, de duivel en de vrije wil – voortgedreven door het verlangen naar wat ooit genade werd genoemd.
Als men danst is er geen zweem van droefheid; maar als men vecht, dan is er vrees en spant men zich in tot het uiterste …….. Maarten Luther
Toegangskaarten zijn verkrijgbaar vanaf een halfuur voor de voorstelling aan de kerk à € 9,00 of in de voorverkoop uitsluitend te bestellen via m.g.graner@ hetnet.nl voor € 7,50.
Leids Kerkblad | 27
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Predikant: mw. ds. M. Driessen, Lammenschansweg 51, 2313 DJ Leiden, tel. 071 - 5131422,
[email protected] Voorzitter: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 - 5153865 Secretaris: (waarnemend) G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 - 5153865,
[email protected] Bankrekeningnr.: 175067 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Gemeentecentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl
Vieren Palmzondag zal ds. Kim Magnee-de Berg uit Gouda in onze dienst voorgaan. Op Witte Donderdag, 17 april om 19:30 uur, vieren we Avondmaal. We staan stil bij het onverwachts genodigd zijn voor een maaltijd, zoals Zacheüs en de ‘derde man’ bij de Emmausgangers. Op dat moment delen ze samen dat wat wezenlijk is in het bestaan. Ook in de maaltijd die Jezus met zijn leerlingen had komt dat terug. Carla Zuiderduin zingt twee liederen van J.S. Bach, op het orgel begeleid door Marc de Mey. Met Pasen staat een ander aspect van
het verhaal van de Emmaüsgangers centraal: uit de brokstukken, de scherven van het leven kan een nieuw perspectief voortkomen. Ons koor Libera Voce zingt o.l.v. Marjolein de Groot. We hopen dat we na de paasdienst traditiegetrouw weer narcissen mee naar huis kunnen nemen maar door het vroege zonnige voorjaar is dat niet zeker. Op 4 mei zal, anders dan aangekondigd, mevrouw E. Verheul uit Benthuizen bij ons voorgaan.
Gemeentecentrum Afgelopen jaar is er veel discussie
geweest over het voortbestaan van het Gemeentecentrum. De kerkenraad van de Protestantse gemeente te Oegstgeest (PgO) heeft nu na intensieve discussies en na de gemeente gehoord te hebben, besloten dat het Gemeentecentrum op de huidige manier - geheel gefinancierd door de PgO - niet kan blijven bestaan. Ze heeft wel uitgesproken mee te willen werken aan de oprichting van een Dorpscentrum voor welzijn en zingeving. De PgO wil participeren als een van de partijen in het op te richten Platform Dorpscentrum Oegstgeest. Tot 1 juli krijgt het Platform de tijd om een sluitend financieringsplan met garantiestellingen op te stellen. Hopelijk zullen partijen uit de burgerlijke gemeente hier ook aan mee willen doen. Ook moeten er vrijwilligers gezocht worden om het Gemeentecentrum overdag en ’s avonds te bemensen. De PgO zal haar gebouw zonder huurvergoeding beschikbaar stellen tot 1 januari 2017. Voor ons als VVP betekent het, dat we, als het doorgaat, tot die datum onze kerkdiensten en activiteiten daar, overeenkomstig het contract met de PgO, kunnen blijven houden. Lukt het niet de financiering rond te krijgen, dan gaat het Gemeentecentrum per 1 oktober definitief dicht.
Agenda 13 april, 17:00-19:30 uur - Gemeentecentrum Kunst en Spiritualiteit à la carte: ‘Vergeving en Troost in schilderijen’ door Bernard Vermet 15 april, 14:30 uur - Vredeskerk Vrijzinnig Protestantse Vrouwengroep: paaswijding 7 mei, 12:30 uur: ‘Eiland van Ome Nick’ Vrijzinnig protestantse Vrouwengroep: maaltijd 12 mei, 20:00 uur en 13 mei, 14:30 uur - Gemeentecentrum Literatuur en Religie: De naamgenoot van Jhumpa Lahiri 20 mei, 10:00 uur - Vredeskerk Gesprekskring ‘Geloofsbeleving’
28 | Leids Kerkblad
Als dat zo is, wat ik niet hoop en eigenlijk ook niet verwacht gezien het enthousiasme om mee te participeren in het Platform, dan ontstaat er voor ons een heel nieuwe situatie.
Kunst en spiritualiteit à la carte Troost en vergeving in de kunst is zondagmiddag 13 april het onderwerp. Kunsthistoricus Bernard Vermet zal een toelichting geven. U bent van harte welkom, maar graag opgeven bij ondergetekende per telefoon of e-mail met het oog op de maaltijd. Een goede paastijd gewenst, Marjan Driessen
Eglise wallonne Pasteur: Mme Françoise Weber, Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden, tel. 071 – 5177533,
[email protected] Presbytère: Houtlaan 15, 2334 CJ Leyde Président du consistoire: A. Vletter, Valkenburgerweg 96, 2231 AP Rijnsburg,
[email protected] Trésorier: Frank E. H. van Egmond, Herensteeg 16, 2311 SJ Leiden Compte de l’Eglise: ING bank 5370099 au nom de: Eglise wallonne de Leyde à Leiden Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139 Compte de la diaconie: 575834431 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden. Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139,
[email protected] Site web: http://www.eglisewallonne.vze.com Secrétariat:
[email protected]
La première après-midi des adolescents L’après-midi du dimanche 9 février, les trois adolescentes fraîchement sorties de l’école biblique étaient invitées à faire une ballade en ville et à goûter ensemble au temple. Cette initiative d’une mère d’élève, Hélène Leclerc, a permis au pasteur d’inviter plus largement des jeunes qui ne pratiquent pas ou plus : trois nouvelles têtes sont apparues, et de nouvelles connections s’installent. La pluie a transformé la ballade en jeu de l’oie biblique, mais n’a pas vaincu l’enthousiasme de la nouvelle co-animatrice
des textes clés: Genèse 1, Prologue de Jean, Notre Père, Béatitudes, 1 Corinthiens 13, les noms attribués à ‘Dieu’. D’une manière surprenante, les versions ne se tiennent pas autant à un critère formel ou fonctionnel comme on pouvait s’y attendre: les nouvelles versions optent dans un texte pour le vocabulaire classique et dans un autre pour une formule innovante. Le groupe a donc émis des conseils de choix plus nuancés: ne pas s’arrêter aux mots, mais que le message soit bien communiqué et laisse
paraître l’essentiel de la théologie protestante, dans des tournures accessibles aux jeunes, que l’Eglise a bien l’intention de pouvoir accompagner.
De ingebruikneming van het Steevens/Assendelft-orgel op 20 maart was een drukbezochte bijeenkomst met prachtig orgelspel door Erik van Bruggen, Peter van Dijk en Wim Diepenhorst. Ook de concerten erna lieten de veelzijdigheid en de mooie klank van het orgel horen. Van de restauratie is een boek uitgebracht, dat te verkrijgen is bij de Waalse kerk. Op 10 mei verschijnt een boek over het orgel waarop u nu kunt intekenen. Informatie over beide boeken kunt u opvragen bij:
[email protected].
Programme des prédications Emilia Fourn. Les jeunes sont partants pour une autre après-midi ensemble, rendez-vous est pris le 13 avril pour une rencontre amicale, avec visite de la ville autour du thème des actions diaconales.
Le choix d’une nouvelle traduction de la Bible Le groupe d’étude biblique pensait tout d’abord se pencher sur deux versions pré-sélectionnées répondant aux critères opposés de traduction formelle (fidélité aux textes sources et concordance) ou traduction fonctionnelle (fidélité au sens des textes et adaptation au vocabulaire actuel). Mais l’intérêt s’est vite déplacé vers une dizaine de versions, parmi les 26 répertoriées dans le monde francophone. A chaque séance depuis septembre dernier, nous avons comparé
CÔTÉ CULTUEL CÔTÉ CULTUREL Cycle des prédications Pendant la semaine sainte et pour Pâques, l’attention sera portée sur: ‘Comment se sacrifier peut être l’expression de la toute-puissance?’ avec les textes suivants: le 17 avril, Matthieu 26, 36-75 et le 20 avril: Colossiens 3, 1-4. Puis l’accent sera mis sur: ‘Ce que le message de confiance donne le courage d’accomplir’ avec les textes suivants: le 4 mai: 1 Pierre 1, 17-21; le 11 mai: Psaume 23; le 25 mai: Jean 14, 15-21 Cycle de concerts Les concerts d’orgues reprennent chaque deuxième samedi du mois: samedi 12 avril: Egbert Schoenmaker et samedi 10 mai : Peter van Dijk, avec lancement de la publication du livre ‘Een hemels cieraad van harmonie’. Ce livre, ainsi que le livre de photographies de la restauration du temple et des orgues sont à commander à:
[email protected]
Leids Kerkblad | 29
BMS Netwerk Notarissen
persoonlijk, betrokken en altijd dichtbij
> Alle rechtsgebieden
Notarissen mr. R.H. Breedveld
> Combinatievoordeel bij gelijktijdig passeren van verschillende akten
mr. E.J. Moolenaar mr. M. Schwarze
Nico Soek begeleidt en verzorgt de uitvaart, ook als u elders verzekerd bent.
> Gratis abonnement op onze elektronische nieuwsbrief
Plantsoen 25 2311 KG Leiden T (071) 516 29 30 F (071) 516 29 35 E
[email protected]
> Eigen parkeerterrein 16458
www.bmsnotarissen.nl
*** Sfeervol wonen!
online Schrijf u
rd in voo
ieuw tis n a r g e
e sbri
071 - 57 20 076 dag en nacht www.arumuitvaartzorg.nl Gelegen op de mooiste plek in het hart van Leiden, aan de voet van de Burcht.
Lammenschansweg 138 ■ Leiden ■ (071) 532 38 48
w w w. w j- z ir k zee. n l
• Lunchen • Dineren • Buffetten
• Feesten • Bruiloften • Recepties • Afstudeerborrels B R A S S E R I E R E S T AURAN T
***
Het Koetshuis DE BURCHT
BU RGSTEEG 13 | LEIDEN | TEL . 071512 16 88 | W W W.KOE TSH U ISDEBU RCH T.NL
BOUW & AANNEMERSBEDRIJF
van BEUKERING MAKELAARS
H. de Bolster BV
Ons actuele woningaanbod vindt u ook op: nieuwbouw - verbouw - renovatie Rooseveltstraat 14-K, 2321 BM Leiden Tel. 071-5213733 - Fax 071-5217070 E-mail:
[email protected]
30 | Leids Kerkblad
f
Kerk en cultuur Tentoonstelling van moderne altaarstukken ‘Toegewijde kunst: wat is nog heilig?’ door Ben Blonk en Sytske Visscher Vanaf 17 mei tot en met 6 juli staan in de Hooglandse Kerk en op vijf andere loca ties in Leiden dertien monumentale, moderne altaarstukken opgesteld. Deze altaarstukken werden – veelal in samenwerking met andere kunstenaars gemaakt door de Amsterdamse beeldhouwster Hanneke de Munck. Tijdens een reis door het oosten van Slowakije raakte zij diep onder de indruk van de 15e eeuwse altaarstukken, die zij daar in veel kerken aantrof. In de middeleeuwen zijn altaarstukken gewijd aan één of meerdere heiligen. De schilderingen op de panelen en het houtsnijwerk aan de randen van de stukken vertellen over het leven van de betreffende heilige. Hanneke de Munck begon zich af te vragen of zo’n altaarstuk ook ‘gewijd’ kon worden aan onderwerpen die in onze tijd van waarde zijn. Al denkend en werkend kwam zij op onderwerpen als de relatie van de mens met de natuur, het gezin, voedsel, de wetten van het hart, enz. De middeleeuwse altaarstukken werden veelal gemaakt door kunstenaars uit verschillende disciplines, bijvoorbeeld kunstschilders en beeldhouwers. Dat is ook met de moderne altaarstukken van Hanneke de Munck het geval. Als zij een ontwerp voor een specifiek thema min of meer had uitgewerkt, nodigde ze een collega-kunstenaar uit om dat ontwerp samen vorm te geven. Sinds 2005 maakte Hanneke de Munck dertien monumentale installaties waarvan negen in samenwerking met collegakunstenaars: Sietse H. Bakker, Leo van den Bos (Schreeuw van het Heelal), Henriëtte Boerendans (De Verwonde ring), Kees van Burg, Shawky Ezzat, Klaas Govers, Hélène Min (De Zondvloed), Dierdre McLoughlin, Jan van Schaik (Na
de Mythe) en Bette Westera (De Verwondering). De stukken zijn inmiddels al op drie plekken tentoongesteld, namelijk het WTC in Amsterdam (2012), de Beemster en De Rijp (maart-mei 2013) en Deventer (juni 2013). Op initiatief van Bette Westera ging een werkgroep aan de slag om de tentoonstelling naar Leiden te halen. De dertien altaarstukken zullen worden opgesteld in de Hooglandse Kerk, BplusC (bibliotheek), Diaconaal Centrum De Bakkerij, Cultureel Centrum Sijthof-Leiden, De Tuin van de Smid (Park Cronesteyn) en Begraafplaats Rhijnhof. Daarnaast kan in Museum De Lakenhal een aantal middeleeuwse altaarstukken bewonderd worden. Rondom de tentoonstelling van de altaarstukken zal nog een aantal andere activiteiten voor zoveel mogelijk verschillende doelgroepen worden georganiseerd. Studium Generale van de Universiteit Leiden organiseert als inleiding op de tentoonstelling een lezingencyclus ‘Altaarstukken door de eeuwen heen’ op vier opeenvolgende woensdagavonden vanaf 23 april. Sprekers zijn achtereenvolgens Marcel Barnard, Erik Borgman, Wendelien van Welie en Rico Sneller. De officiële opening van de tentoonstel
ling wordt op zaterdag 17 mei om 17.30 uur in de Hooglandse Kerk verricht door Meta Knol, directeur van Museum De Lakenhal, Ad Alblas, predikant van de Leidse Binnenstadsgemeente, en Hanneke de Munck. Daaraan voorafgaand wordt van 10.3016.00 uur ook in de Hooglandse Kerk een lieddag gehouden met als thema ‘Onstilbare tonen en sprekende beelden’ onder leiding van de dirigenten Wim de Ru (Schola Cantorum LSE) en Jan Hulsbergen (Jenhkakoor Den Haag). Op de zondagen gedurende de tentoonstelling wordt in de kerkdiensten van de geloofsgemeenschappen die gebruik maken van de Hooglandse Kerk - de Leidse Binnenstadsgemeente en de Leidse Studenten Ekklesia - aandacht besteed aan de onderwerpen van de altaarstukken. Verder wordt nog gewerkt aan de organisatie van creatieve workshops, rondleidingen, filmvoorstellingen, lesbrieven voor basis- en voortgezet onderwijs, en een straatmaaltijd bij De Bakkerij. Het belooft een uitdagend programma te worden, dat een zo breed mogelijk publiek kan uitdagen na te denken over datgene wat voor hen waardevol is in onze tijd. Nadere informatie vindt u op de website www.toegewijdekunst.nl.
Leids Kerkblad | 31
Inspiratie
“Waar je niets over kunt zeggen…” Ronald Hartsuiker brengt regelmatig bezoeken aan kloosters in India en Nepal. redactielid Ad Alblas vroeg hem naar zijn ervaringen Belangstelling voor mystiek Ongeveer vijftien jaar geleden ben ik voor het eerst richting India gegaan. Ik bezocht toen in Zuid-India Shantivanam Ashram, een interreligieus klooster (ashram) met een Syrisch christelijke liturgie.
Verblijf in kloosters Na dit eerste bezoek aan India ben ik met enige regelmaat naar India en Nepal blijven gaan en heb daar ook regelmatig de rust van verschillende kloosters opgezocht. Ik ga het liefst naar kloosters waar het mogelijk is om in het reguliere dagritme mee te draaien zonder dat dat een verplichting is. Meestal probeer ik een klooster te vinden dat op een mooie plek in de natuur, vaak in de bergen, ligt. Ik vind het heerlijk om in alle rust te wandelen langs bijvoorbeeld de Ganges. Maar ik houd me ook bezig met studie van klassieke mystieke teksten. Rustig mijmerend en contemplerend kan ik me daar uren mee bezighouden.
Omschrijving van mystiek Het is eigenlijk onmogelijk om mystiek te definiëren. Mystiek betekent voor mij dat wat niet onder woorden te brengen is, maar er wel is. Je zou het kunnen omschrijven als levende ervaring-zonder-reflectie en zonder tussenkomst van het ‘Ik’. Het ‘Vader in uw handen leg ik mijn geest’ uit Lucas 23:46.
Meditatie Meditatie betekent voor bijna iedereen iets anders. In die zin kan ik er dus ook niets zinnigs over zeggen. Voor mij is het verstillen. Het gaat er om de aandacht naar binnen te richten en niet langer actief contact te zoeken met de buitenwereld. Overigens kan en mag die buitenwereld er gewoon zijn, alleen de interpretatie ervan houdt even op. Het is een oefening in gewoon ‘zijn’ ... Je hoeft niets te doen,
32 | Leids Kerkblad
in de stilte wordt alles letterlijk eenvoudig. Je gedachten komen voorbij, maar je hangt er geen ‘ego’ of ‘ik’ aan. Je raakt er emotioneel niet zo bij betrokken. Zo kun je tot verstilling of contemplatie komen. Voor mezelf ligt de nadruk op de gewoonheid ervan. Het gaat hierbij niet om mystieke eenwording of welk ander doel dan ook, maar om simpel ‘zijn’, wat natuurlijk niet altijd zo simpel is als het lijkt.
Niet almachtig Dat simpel ‘zijn’ houdt ook in dat je als persoon niet (meer) zo ontzettend belangrijk bent als het lijkt. Het maakt je in zekere zin tot een zandkorreltje in de woestijn, tot een stofje zwevend tussen de bergen van de Himalaya. Het maakt je bewust van totale kwetsbaarheid. Wie kan me met zekerheid zeggen dat ik als persoon hier over tien seconden nog levend ben? Deze nietigheid is niet iets slechts maar het zet alles in een ander licht: je bent niet almachtig.
Enorme verrijking Deze manier van zijn kan helpen om stil te kijken naar wat is: simpelweg gewaar te zijn. Daardoor kun je afstand nemen van je emoties en van je ‘ik’. Het is een ONTdekking: los van interpretatie jezelf zien en zijn. De stilte is vol. Als er geen ‘ik’ meer ervaren wordt dan is er ook geen ruimte voor afgescheidenheid. Daardoor staat niets meer de ervaring van simpelweg ‘zijn’ in de weg. Op een rare manier zou je het kunnen vergelijken met landsgrenzen: die zijn bedacht, die scheiden kunstmatig mensen en grondgebied die bij elkaar horen en houden die scheiding in stand met een sterk collectief Ik. Ronald Hartsuiker is lid van de LBG
Licht-Leven-Liefde Licht, alomvattende Vader Voorbij woord en vorm Levend Licht Leven, vol-ledige Zoon Belichaming van het onbeschrijflijke Lichtend Leven Liefde, verbindende Heilige Geest Waar Heiligheid Is Onuitsprekelijke samensmelting van Licht en Leven Heilige Drie-Eenheid Verlos me van het gevoel van afgescheidenheid Laat me oplossen in U U waarin alles verschijnt U die alles omvat, maar niets aanraakt U Bewuste Vergetelheid Zoete Dood, Vol-Ledige opstanding Een Leven in Licht, gedragen door Liefde Aangeraakt door de Ene Amen
Algemene Kerkenraad Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente te Leiden preases: F. van Oosten, Akkerhoornbloem 36, Leiden scriba: M.P.H.J. Korbee, Zandzegge 11, 2318 ZK Leiden, tel. 071 - 5126574 postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden telefoon: 071 - 5764145 e-mail:
[email protected]
4 maart De Algemene Kerkenraad (AK) kwam op 4 maart bijeen. Na de opening door ds. Venema en na het vaststellen van de vaste punten als agenda en verslag vorige vergadering, werd de postlijst behandeld. Speciale aandacht was er voor de brieven van de Raad van Kerken in Leiden - toegelicht door ds. Alblas met betrekking tot de vestiging van de veroordeelde pedoseksueel Benno L. in Leiden. Zijn komst leidde half februari tot protesten en het was de Gemeente Leiden die de Raad benaderde om voor een netwerk rond L. te zorgen. De oproep in diverse kerken was een succes, want er zijn veertig aanmeldingen. Ds. Alblas verzocht vervolgens, namens het Platform C4CLeiden, de wijken om ook het Charter for Compassion te tekenen, en wel voor 12 juni, Compassiedag. De Protestantse gemeente te Leiden
(PgL) deed dit begin 2013 al, en het idee is, dat het charter de komende maanden rouleert tussen de wijken. De werkgroep vitaliseringsfonds is op 10 februari van start gegaan en hiervan werd verslag gedaan. Na een aantal noodzakelijke formaliteiten werd de leden van de werkgroep gevraagd aan te geven wat ieder zich voorstelt bij vita-
lisering en een fonds om dit te stimuleren. Dit leverde een gesprek op dat vooral ging over wat wel en wat niet in aanmerking zou kunnen komen voor ondersteuning uit het fonds, en welke criteria zouden moeten worden gehanteerd bij de beoordeling van voorstellen. Het gesprek heeft een voorlopige lijst van flink wat mogelijke criteria opgeleverd. Vervolgens is gesproken over de uitvoering van het beleidsplan, waarbij het vervullen van de vacatures prioriteit heeft. Conclusies uit de vergadering van 21 januari waren: de omvang van de overgangsmaatregel (1,0 fte) is voldoende om aan alle aanvragen te voldoen, en de maximale omvang van de pastorale formatie per 2017 (4,0 fte) komt niet overeen met de som van de huidige vaste aanstellingen en de volgens de matrix te vervullen vacatures (tezamen ca. 4,3 fte). De meningen over hoe je met dit gegeven moet omgaan, lopen uiteen. Op voorstel van de AK heeft het moderamen begin februari gesprekken gevoerd met de wijkkerkenraden. Het doel was, naast informeren, tweeledig: nadere toelichting krijgen op de aangevraagde inzet in het kader van de overgangsmaatregel en gesprek over het dilemma ‘4,0 vs 4,3 fte’. Het waren goede bijeenkomsten waarin veel informatie is uitgewisseld en in een aantal gevallen ook richtinggevende opmerkingen zijn gemaakt. Op basis van deze gesprekken formuleerde het moderamen een voorstel dat op 4 maart besproken is. Het gaat om een gedragsregel bij de vervulling van
vacatures, die voor alle wijkgemeenten geldt en die van kracht is in deze en de komende beleidsperiode. Met behulp van de gemaakte opmerkingen werkt het moderamen momenteel aan een nieuwe versie. Hierna is de Begroting 2014 van de PgL in tweede lezing, en daarmee definitief, vastgesteld. Op 21 januari, werd de begroting onder voorbehoud vastgesteld, omdat het college van kerkrentmeesters nog niet alle vragen van de AK kon beantwoorden. Tot slot heeft de AK een investeringsverzoek van het college van kerkrentmeesters behandeld. Het idee leeft om in 2015 een boek uit te geven ter gelegenheid van het feit dat de Hooglandse- of St. Pancraskerk dan 700 jaar bestaat. Een boek waar leden van de AK met (veel) belangstelling naar uit kijken, maar waar nog wel vragen over waren, met name over de eventuele financiële risico’s die de PgL zou lopen. De AK adviseerde het college om andere partijen het boek uit te laten geven, bijvoorbeeld de Stichting Vrienden van de Hooglandse Kerk. In reactie daarop heeft het college een aangepast verzoek ingediend bij de AK. Dit verzoek zal 8 april besproken worden. M. Korbee
Leids Kerkblad | 33
“Je was onzichtbaar waar mogelijk en nadrukkelijk aanwezig waar nodig. Het liep allemaal voortreffelijk.” Lange Voort 3, Oegstgeest, t 0715651577, AttendoUitvaartzorg.nl
*** ***
Touwbaan 12, Leiderdorp Telefoon 071 - 589 93 03 www.meerburg.nl
Een begrip in Leiden en omstreken
Lammermarkt 3 - 2312 CK Leiden - 071-512 66 27
[email protected] - www.Hartwijk.nl 90x62mm
Professionele Ondersteuning Events Van organisatie tot decor inrichting
Voor een regelrechte sfeerverademing!
Ontwerp Meubilair verhuur Realisatie Decor verhuur Business Bloemist
Greenstyling
Energieweg 16 Zoeterwoude
34 | Leids Kerkblad
Workshops
071-512 08 29
Eventdecoratie www.nieuwenburg.nl
***
Kerkdiensten ■■ Zondag 13 april Palmzondag
■■ Donderdag 17 april - Witte donderdag
Deurcollecte: huur/onderhoud ten behoeve van het kerk- of wijkgebouw
Deurcollecte: Avondmaalsproject
Hooglandse Kerk
19.30 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal; m.m.v. Pancras Consort
10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. mw. ds. Chr. van den Berg-Seiffert, oecumenische studentendienst Marekerk
10.00 u. ds. T. Jacobs, belijdenisdienst 17.00 u. ds. F.A.J. Heikoop, Harmelen Maranathawijk
10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk
10.00 u. H. Boter
Hooglandse Kerk Marekerk
19.30 u. ds. J. Groenleer, vesper MWG, CGK en GKV Maranathawijk
Waalse Kerk
10.30 u. ds. L. van Hilten
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. R. Rus, Oegstgeest Overrhyn
10.30 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp
19.00 u. ds. J.C. van Dongen, Heilig Avondmaal De Regenboog
Evangelisch-Lutherse Kerk
Gemeentecentrum Oegstgeest
19.30 u. mw. ds. M. Driessen, Heilig Avondmaal Waalse Kerk
19.30 u. mw. ds. F. Weber, Heilig Avondmaal Diaconessenhuis
16.00 u. ds. A.C. Kooijman ■■ Vrijdag 18 april - Goede Vrijdag
LUMC
Deurcollecte: Avondmaalsproject
Diaconessenhuis
Hooglandse Kerk
10.00 u. pastor J.H.S. Evers 10.15 u. mw. M. Maas, cantatedienst
Dorpskerk Leiderdorp: dienst voor mensen met een verstandelijke beperking
15.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest ■■ Maandag 14 april
Marekerk
19.30 u. ds. T. Jacobs, vesper MWG, CGK en GKV Oud-Katholieke Kerk
19.30 u. oecumenisch avondgebed ■■ Dinsdag 15 april
Opstandingskerk
19.30 u. ds. J. Groenleer, vesper MWG, CGK en GKV Oud-Katholieke Kerk
19.30 u. oecumenisch avondgebed ■■ Woensdag 16 april
Herengrachtkerk
19.30 u. ds. A. de Snoo, vesper MWG, CGK en GKV Oud-Katholieke Kerk
19.30 u. oecumenisch avondgebed
LUMC
19.30 u. concert
Diaconessenhuis
16.00 u. mw. M. Maas, m.m.v. C.O.V. Ex Animo ■■ Zaterdag 19 april - Stille Zaterdag
Hooglandse Kerk
Antoniuskerk (dienst in Rosenburch)
10.15 u. geen dienst
10.30 u. mw. ds. E. Magnee-de Berg, Gouda
19.30 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest
20.30 u. ds. G.J. Venema, Heilig Avondmaal
Evangelisch-Lutherse Kerk Gemeentecentrum Oegstgeest
mw. ds. F. Weber
Zorgcentrum Groenhoven
Deurcollecte: Avondmaalsproject
Vredeskerk
De Regenboog
10.15 u. C. Muusse
19.30
20.30 u. zie Vredeskerk
19.30 u. mw. ds. B. Heubeck, Viering van de Maaltijd, m.m.v. het Regenboogkoor
10.00 u. ds. J.F. Boon
Waalse Kerk
10.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal 19.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal; , m.m.v. de Leidse Cantorij 21.30 u. ds. H.E. Schouten (liturg), uitvoering Matthäus Passie van Heinrich Schütz door de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru Marekerk
19.30 u. ds. T. Jacobs, Heilig Avondmaal; m.m.v. MareVocale Maranathawijk
20.30 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
20.30 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk
19.00 u. mw. S. Smedinga De Regenboog
19.30 u. mw. ds. E.S. Smidt, m.m.v. het Regenboogkoor Evangelisch-Lutherse Kerk
19.30 u. mw. ds. C. Groot-Korstanje, Heilig Avondmaal
22.00 u. ds. Chr. van den Berg-Seiffert, paaswake LSE en LBG Maranathawijk
20.30 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
20.30 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk
19.00 u. mw. S. Smedinga De Regenboog
21.30 u. Pater M. Moons, Viering van de Maaltijd, m.m.v. het Regenboogkoor ■■ Zondag 20 april - Eerste Paasdag
Deurcollecte: Paascollecte Hooglandse Kerk
10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v. de Leidse Cantorij 11.45 u. ds. H.E. Schouten, oecumenische studentendienst Marekerk
10.00 u. ds. T. Jacobs, m.m.v MareKidz en MareVocale 17.00 u. ds. W.G. van den Top, Hazerswoude Maranathawijk
10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk
08.58 u. ds. J.C. van Dongen De Regenboog
10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt, Heilig Avondmaal; m.m.v. Arcobaleno Evangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u D.S. de Roest
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. mw. ds. M. Driessen, m.m.v. Libera Voce Waalse Kerk
10.30 u. mw. ds. F. Weber, Heilig Avondmaal Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. J. van Wallinga, Leiderdorp Overrhyn
11.00 u pastor H. van Breukelen LUMC
10.00 u. mw. ds. H.C. Pasterkamp Diaconessenhuis
10.15 u. ds. A.C. Kooijman
Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)
10.00 u ds. F. van Dijke
Leids Kerkblad | 35
■■ Maandag 21 april - Tweede Paasdag
Zuydtwijck
10.30 u. mw. ds. M. Wassenaar en pastor H. van Breukelen ■■ Zondag 27 april - Beloken Pasen
Deurcollecte: kosten gemeenteleven Protestantse gemeente te Leiden Hooglandse Kerk
10.00 u. ds. M.S.F. Kemp, Den Haag 11.45 u. mw. ds. K. van den Broeke, oecumenische studentendienst Marekerk
10.00 u. ds. A.J. Zoutendijk, Utrecht 17.00 u. ds. A. van der Beek, Veenendaal 19.30 u. ds. T. Jacobs, Alphadienst Maranathawijk
10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk
10.00 u. ds. B.J.J. Boter, Voorschoten Antoniuskerk
10.00 u. ds. P.F. Warmenhoven De Regenboog
10.00 u. P. Dirksen, doopdienst Evangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u. N. Schoorl
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. ds. K. Bezemer Waalse Kerk
10.30 u. mw. ds. F. Weber
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. mw. A. Wamsteker Overrhyn
11.00 u. M. v.d. Linden, Katwijk LUMC
10.00 u. ds. A.J. Hammer Diaconessenhuis
10.15 u. pastor H. van Breukelen ■■ Zaterdag 3 mei
Zuydtwijck
10.30 u. pastor H. van Breukelen ■■ Zondag 4 mei Barmhartigheid van de Heer
Deurcollecte: kosten predikantsplaatsen en kerkelijk werkers Hooglandse Kerk
10.00 u. mw. S.G.H. Vroomans-van Hattem 11.45 u. ds. J. Delhaas, oecumenische studentendienst Marekerk
10.00 u. ds. J. Ouwendijk, Alphen a/d Rijn 17.00 u. geen dienst i.v.m. de dodenherdenking om 19.00 u. Maranathawijk
10.00 u. zie Vredeskerk
Waalse Kerk
Maranathawijk
Zorgcentrum Groenhoven
Vredeskerk
10.30 u mw. ds. F. Weber
10.00 u. mw. A. Wamsteker Overrhyn
11.00 u. mw. E. Kruyt LUMC
10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries Diaconessenhuis
10.15 u. ds. A.C. Kooijman
Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)
10.00 u. H. Zwart
■■ Zondag 11 mei - Jubelt en juicht
Deurcollecte: kosten gemeenteleven Protestantse gemeente te Leiden Hooglandse Kerk
10.00 u. ds. A. Alblas, bevestiging nieuwe ambtsdragers 11.45 u. ds. R. van Zwieten en pastor J. van der Hoeven (liturg), oecumenische studentendienst 19.00 u. herdenking Jodenvervolging Marekerk
10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. A. Christ, Katwijk aan Zee Maranathawijk
Evangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u. geen dienst
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. mw. E. Verheul, Benthuizen
36 | Leids Kerkblad
De Regenboog
10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt, Heilig Avondmaal m.m.v. het Regenboogkoor Evangelisch-Lutherse Kerk
10.15 u. geen dienst
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. mw. ds. S.P. v.d. Meulen Waalse Kerk
10.30 u. ds. L. van Hilten
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. R. Rus, Oegstgeest Overrhyn
10.30 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest LUMC
10.00 u. pastor J.H.S. Evers Diaconessenhuis
10.15 u. ds. A.C. Kooijman
Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)
10.00 u. A.K. van Dalen
■■ Zondag 25 mei - Biedt
Hooglandse Kerk
Antoniuskerk
10.00 u. P. Baan De Regenboog
10.00 u. M. Hoogervorst
10.00 u. ds. A. Alblas, belijdenisdienst 11.45 u. ds. M. Barnard, oecumenische studentendienst Marekerk
10.15 u. mw. B. Heckel
10.00 u. ds. T. Jacobs, jeugddienst 17.00 u. ds. J.H. Gijsbertsen, Voorthuizen
10.30 u. ds. M. Driessen, cantatedienst
10.00 u. zie Vredeskerk
Evangelisch-Lutherse Kerk Gemeentecentrum Oegstgeest Waalse Kerk
10.30 u. mw. ds. F. Weber
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, Leiderdorp Overrhyn
11.00 u. R. Rus, Oegstgeest
Maranathawijk Vredeskerk
10.00 u. mw. ds. M. Driessen Antoniuskerk
10.00 u. mw. R. Scholten De Regenboog
10.00 u. pastor H. van Breukelen
10.00 u. M. Hoogervorst 14.00 u. A. Kocx, Kom aan tafel/Eerste Communie
10.15 u. mw. M. Maas, concert
10.15 u. G.W. Scholten
LUMC
Diaconessenhuis
Dorpskerk Leiderdorp: dienst voor mensen met een verstandelijke beperking
15.00 u. ds. P. van de Ende ■■ Zaterdag 17 mei
Zuydtwijck
10.30 u. mw. pastor E. den Herder-Michielsen ■■ Zondag 18 mei - Zingt
Hooglandse Kerk
10.00 u. ds. P.F. Warmenhoven
09.15 u. ds. J.C. van Dongen, Heilig Avondmaal
10.00 u. ds. G.J. Venema
Vredeskerk
Antoniuskerk
De Regenboog
Antoniuskerk
Deurcollecte: huur/onderhoud ten behoeve van het kerk- of wijkgebouw
Vredeskerk
09.15 u. ds. J.C. van Dongen
10.00 u. ds. G.J. Venema, doopdienst
10.00 u. zie Vredeskerk
Deurcollecte: kosten predikantsplaatsen en kerkelijk werkers
10.00 u. ds. F.D. Rooze
10.00 u. zie Vredeskerk
10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. ds. B. Blonk, oecumenische studentendienst Marekerk
10.00 u. ds. J. Smit, Katwijk a/d Rijn 17.00 u. ds. T. Jacobs
Evangelisch-Lutherse Kerk
Gemeentecentrum Oegstgeest
10.30 u. mw. ds. I. Hasselbach-Jongsma, Leiderdorp Waalse Kerk
10.30 u. mw. ds. F. Weber
Zorgcentrum Groenhoven
10.00 u. ds. G.J. Venema Overrhyn
10.30 u. C. van Rijn, Katwijk LUMC
10.00 u. ds. A.J. Hammer Diaconessenhuis
10.15 u. ds. B.J.J. Boter, Voorschoten