KRACHTENBUNDEL DE KRACHT VAN KWETSBAARHEID
TIE EDI EGIO DSR STA NHEM AR EGEN NIJM
NAJAAR 2015 201
1
ALSJEBLIEFT!
DEZE KRACHTENBUNDEL IS VOOR JOU. Lees de twaalf verhalen en ervaar de kracht van kwetsbaarheid. Van harte aanbevolen door alle verhalenvertellers en verhalenopstellers.
KRACHTENBUNDEL
©
REËLLE COMMUNICATIE
KRACHTENBUNDEL
KRACHTENBUNDEL
VOORWOORD BIJZONDER KRACHTIG
3
Opella Mevrouw Koning: “Ik heb het hier naar mijn zin”
Woonzorgnet Sef: “Ik motiveer anderen en heb zin in de toekomst”
5
IrisZorg Johan: “Voor mijn dochter wil ik per se slagen”
Entrea Anita: “Ik ben trots dat ik al zo ver ben gekomen”
7
RIBW Nijmegen & Rivierenland Marja: “Ik heb bijna al mijn vrienden nog”
19
Liemerije Meneer van der Steen: “Ik accepteer dat het einde nadert”
9
Fokus Stephan: “Ik kijk naar de dingen die ik wel kan”
21
RIBW Arnhem & Veluwe Vallei Thea: “Ik ben zelf hulpverlener geworden”
11
Pro Persona Frank: “Zonder hulp had ik nu in een cel gezeten”
23
13
‘s Heeren Loo Mitchel: “Ik hoop weer zo trots te kunnen zijn als eerst”
25
KRACHTENBUNDEL -- KORAALGROEP INHOUDSOPGAVE KRACHTENBUNDEL
27
Colofon
17
GGZ Momentum Stefan: “Ik besluit iedere dag niet te gebruiken”
1
15
SeysCentra Yara: “Ik hoef niet meer na te denken als ik eet”
In stadsregio Arnhem en Nijmegen wonen kwetsbare mensen met krachtige levensverhalen. Reëlle is trots dat zij deze mag presenteren in deze speciale editie van de Krachtenbundel. Twaalf bijzondere levensechte verhalen van twaalf kwetsbare mensen. Haal inspiratie uit hun persoonlijke, ontroerende levensverhalen! Krachtige verhalen Zo is er het verhaal van Yara. Zij overwon haar angst voor eten bij SeysCentra. En Sef; alsof een drugsprobleem niet al heftig genoeg is, kreeg hij de diagnose kanker. Thea voelt als ervaringsdeskundig begeleider dat ze iets betekent in de wereld. Haar incestverleden heeft haar dit gebracht. Johan volgde de weg langs verschillende voorzieningen van IrisZorg. Via hen heeft hij nu een eigen woning. Lees hun verhalen en maak ook kennis met de andere verhalenvertellers! Kracht persoonlijke ontmoeting Als mensen elkaar ontmoeten, gebeurt er iets bijzonders. De ontmoeting van de verhalenopstellers met hun cliënt maakte veel indruk. De medewerkers van de
©
REËLLE COMMUNICATIE
organisaties ervoeren de kracht van de persoonlijke ontmoeting. Je leest hun ervaringen naast het verhaal. Heel veel hartelijke dank Een speciaal woord van dank gaat naar de verhalenvertellers. Zonder hun ruimhartige medewerking was deze bundel niet zo krachtig geworden! Dank ook aan de verhalenopstellers. Hulde, tot slot, aan de organisaties in stadsregio Arnhem en Nijmegen die ruimte bieden aan het verhaal van hun cliënt. Meer indrukwekkende verhalen lezen? Download alle Krachtenbundels met inmiddels meer dan 230 bijzondere verhalen via www.reelle.nl/eigenwijzer Marjolijn Daverveld Reëlle Communicatie
Meer indrukwekkende verhalen lezen? Download alle Krachtenbundels via www.reelle.nl. Meedoen? Vraag informatie bij
[email protected]
KRACHTENBUNDEL - ZORGGROEP VOORWOORD KRACHTENBUNDEL - LIBRA
2 4
YARA WAS BANG OM TE ETEN
IK HOEF NIET MEER NA TE DENKEN ALS IK EET Yara (9) woont samen met haar ouders, John en Sandy, en haar broer Tim in Medemblik. Ze ontwikkelde een angst voor eten. Het had grote invloed op het dagelijkse leven in het gezin. Bij SeysCentra heeft ze niet alleen leren eten, ze heeft ook veel zelfvertrouwen gekregen. “Ik kan alles.” Als baby had Yara al last met de acceptatie van voeding. Ze moest regelmatig braken van flesvoeding. Toen ze één jaar was, at ze alles, maar vanaf de leeftijd van anderhalf jaar is ze steeds meer gaan weigeren. Vol trots vertelt Yara: “Gisteren heb ik in een restaurant een hele grote varkensschnitzel gegeten die ik nog nooit had gehad.” Moeder Sandy: “Dit was genieten voor mij en John. ‘Moet je haar nu zien eten.’ We denken nu niet eens meer na over kaascrackers.” ANGST VOOR ETEN Een half jaar geleden was dit ondenkbaar voor het gezin. Yara at ‘s ochtends yoghurt met cruesli (in aparte schaaltjes), ‘s middags kaascrackers en ‘s avonds at ze meestal niks. De angst voor eten had grote invloed op Yara en haar dagelijkse bezigheden. Yara vertelt: “Bij verjaardagsfeestjes was ik elke keer bang dat ik de traktatie niet zou lusten. Ook at ik liever niet bij vriendinnetjes, omdat ik niet wist wat ik daar te eten zou krijgen. Ik at liever thuis.” Sandy vertelt hoe gespannen Yara bezig was met eten: “Yara probeerde het altijd te verbloemen. Dat kon ze goed. Alleen mensen die haar beter kennen, zagen hoe gespannen ze was.”
3
KRACHTENBUNDEL - SEYSCENTRA
VAKANTIEHUISJE “Op een dag gaf Yara zelf aan dat ze hulp wilde voor haar eetprobleem. Toen hebben we meteen actie ondernomen”, vertelt Sandy. Na de herfstvakantie was Yara niet in haar klas te vinden. Yara vertelt: “Ik had liever niet dat de juf vertelde waar ik was. Ik wou het ook niet zelf vertellen, omdat ik bang was dat mijn klasgenootjes mij gek zouden vinden en het niet zouden begrijpen.” Yara was bij SeysCentra voor drie weken in dagbehandeling. Doordeweeks verbleef Yara met John of Sandy in een vakantiehuisje in de buurt van Malden. De eerste dag herinnert Yara zich nog goed: “De eerste keer vroeg ik mezelf steeds af ‘wat gaan we doen’. Toen ik de bordjes met eten zag staan, dacht ik alleen maar ‘als ik dit maar niet hoef te eten’.” Sandy vult aan: “Voor het gezin was het spannend, maar vooral voor Yara. Het enige moment waarop ze zich volledig ontspande, was wanneer ze sliep. Verder was ze steeds gespannen.” EEN CIJFER VOOR HET ETEN Tijdens de behandeling hield Yara een stappenplan bij. “Ik wist precies welke dag het was en hoeveel ik van iets had gegeten”, vertelt Yara. “Ik gaf elke keer een cijfer voor
mijn spanning en voor hoe lekker ik het eten vond. Ik zag dat mijn spanning minder werd, als ik iets vaker had geproefd.” Sandy: “John en ik zeiden na de eerste eetmomenten tegen elkaar: Wat ze nu heeft overwonnen, is niet voor niets. Er is geen weg meer terug.” Later hebben Yara haar ouders ook deelgenomen aan de sessies. Terugblikkend zegt Sandy: “De weken in Malden waren heftig, maar ontzettend de moeite waard. Het verbaasde me hoeveel ze lust. Ik had nooit gedacht dat we na drie weken al zover zouden zijn. Wij waren bereid om nog langer te blijven als dat nodig was geweest.”
www.seyscentra.nl
ZOVEEL ZELFVERTROUWEN Eenmaal weer thuis vertelt Yara aan haar ouders: “Ik ga nu nooit meer met honger naar bed.’’ Sandy: “Dat was heel aangrijpend. Het deed ons beseffen hoe al die jaren zijn geweest.” Op de vraag hoe het nu gaat, antwoordt Yara: “Alles gaat veel makkelijker. Ik hoef niet meer na te denken als ik eet. Als ik iets niet ken, ga ik het gewoon proberen. Op school mag ik zelf een les maken en ga ik over SeysCentra vertellen.’’ Sandy: “Yara was voor SeysCentra erg angstig. Behalve dat ze heeft leren eten, wat natuurlijk fantastisch is, heeft ze ook zoveel zelfvertrouwen gekregen.” Waarna Yara trots afsluit: ”Ik kan alles.”
“Yara is een lieve meid. Ze heeft zelf ontdekt dat ze veel meer kan, dan ze ooit had gedacht. Haar wilskracht in combinatie met de vastberadenheid van haar ouders, heeft ertoe geleid dat Yara na drie weken behandeling naar huis kon met een diploma op zak.’’ Jessie de Kort orthopedagoog SeysCentra
n Door Jessie de Kort
©
REËLLE COMMUNICATIE
“IK GA NOOIT MEER MET HONGER NAAR BED”
KRACHTENBUNDEL - SEYSCENTRA
4
SEF HAD EEN ZWARE STRIJD TEGEN DRUGS EN KANKER
IK MOTIVEer anderen EN HEB ZIN IN DE TOEKOMST Sef (44) ging na zijn opleiding aan de slag in de reisbranche. Om de lange dagen vol te houden, experimenteerde hij met cocaïne. Alsof een drugsprobleem al niet heftig genoeg is, kreeg hij de diagnose kanker. Sef zoekt psychiatrische hulp en is zover om weer zelfstandig te willen wonen. Sef kom uit een welgesteld gezin in Venlo. “Ik groeide op, samen met mijn ouders en zusje. Nadat ik mijn mavo- en havo-diploma heb gehaald, begon ik met MBO toerisme. Ik heb over de hele wereld gewerkt. Het waren lange dagen en ziek zijn was er niet bij. Om dat tempo vol te kunnen houden, kreeg ik drugs aangeboden. Na twee jaar drugs te hebben geweigerd, ging ik in een zwak moment overstag en ben ik cocaïne gaan gebruiken.” DRUGSPROBLEEM EN KANKER “Ik deed het nooit voor de kick, maar om de lange werkdagen van zestien uur vol te houden. En dan kun je in zo’n situatie belanden. Het was een zware tijd. Ik zag het soms echt niet meer zitten. Naast het drugsprobleem kreeg ik te horen dat ik kanker had. Maar liefst drie hersentumoren, waarvan twee niet operabel. Ik had nog maar drie jaar te leven. Later werd dat tien jaar en zie hier; ik loop nog steeds rond. Ik ben geopereerd, heb vier jaar gerevalideerd en kan weer lopen! Artsen zeiden dat het nooit zou lukken.” TOT HET UITERSTE GAAN “In mijn zwaarste periode vond ik ook mijn kracht. Na een pittig gesprek met mijn ouders heb ik
5
KRACHTENBUNDEL - WOONZORGNET
besloten; ik wil verder! Ik wil alles weer kunnen en ik wil er voor gaan! Ik ben naar een psychiater in Venlo gegaan om me op te laten nemen en te laten diagnosticeren. Wat is er precies aan de hand? Wat wil ik? Ik wil tot het uiterste gaan, was mijn conclusie! Ik heb mijn ziekte geaccepteerd. Wat mij erg heeft geholpen is dit: Verander wat je veranderd wilt hebben en accepteer wat je niet veranderen kunt. Dat heeft mij zoveel verlichting en innerlijke kracht gegeven.” SITUATIE ACCEPTEREN “Ik heb op verschillende beschermd wonen plekken gewoond. Via Google kwam ik Woonzorgnet tegen. Ik woon op de locatie Achter de Bank in Nijmegen. Het concept Woonzorgnet vind ik erg goed. We hebben veel gesproken en er wordt goed naar mij gekeken. Ik word gemotiveerd om mezelf weer in mijn kracht te zetten. Het is een wonder hoe weinig er nodig is om gelukkig te zijn. Eerst de situatie accepteren. Niet alles in één keer willen, maar stapje voor stapje. Ik heb mijn doelen daarop aangepast. Langzaamaan verander ik. Ik vind het belangrijk dat ik aan mijn ouders en beste vrienden kan laten zien dat ik goed op weg ben. Ik heb mijn normen en
waarden weer terug en kan mijn grenzen aangeven. Nu pas leer ik van mijn verleden. Vroeger had ik bijvoorbeeld een hele andere kijk op mensen met een beperking. Nu zijn zij in mijn vrijwilligerswerk, mijn grootste bron van geluk en vreugde. Ik word zo blij van de liefde die ik van de mensen krijg! Misschien snap ik de mensen beter, omdat ik zelf ervaringsdeskundige ben.”
www.woonzorgnet.nl
EEN NIEUW LEVEN BEGINNEN “Ik sta weer midden in de maatschappij, woon in het centrum en heb leuk werk. Bij Pro Persona werk ik als medewerker in het directierestaurant. Ik doe vrijwilligerswerk bij de Zonnebloem, waar ik ouderen help met boodschappen doen. Binnenkort ga ik weer werken op een boot. Eéndaagse cruises over de Rijn, echt top! Ik ben er het meest trots op dat ik de confrontatie ben aangegaan en wat ik daarmee in korte tijd heb bereikt. Ik heb mijn verleden moeten accepteren. Ik moest vanaf nul weer opbouwen; een nieuw leven beginnen. Ik heb weer energie en ben niet meer te stoppen! Ik motiveer anderen en heb zin in de toekomst. Ik ben op de goede weg en wil langzaamaan werken naar zelfstandig wonen met ambulante begeleiding van Woonzorgnet. Uiteindelijk is mijn doel om binnen een jaar of vier weer in Düsseldorf te gaan wonen.”
“Sef woont nog niet zo lang in Nijmegen en het kostte hem moeite te wennen aan zijn nieuwe woonomgeving. Hij is niet bij de pakken neer gaan zitten, maar heeft hard gewerkt om er iets van te maken. Dat dit gelukt is, is hem aan te zien; hij loopt gewoon te stralen! Fijn om te zien en goed om te delen met anderen.” TJARDA VAN EGMOND teamleider Woonzorgnet
n Door Daphne Bruijsten
©
REËLLE COMMUNICATIE
“IN MIJN ZWAARSTE PERIODE VOND IK OOK MIJN KRACHT”
KRACHTENBUNDEL - WOONZORGNET
6
ANITA RAAKT HET OVERZICHT KWIJT DOOR ADD
IK BEN TROTS DAT IK AL ZOVER BEN GEKOMEN Anita (18) woont nu een maand op kamers in Nijmegen. Bij Entrea volgt ze een VertrekTraining waar zij praktische vaardigheden leert, zodat ze zelfstandig kan wonen. Anita heeft ADD, waardoor ze veel dingen vergeet. Het leven valt haar zwaar. Tussen diepe zuchten door vertelt ze haar verhaal. “Als je me nu vraagt welk cijfer ik mijn leven op dit moment geef, zeg ik een vierenhalf. Het gaat stukken beter met me dan twee jaar geleden, maar ik kom niet verder in mijn leven. Ik blijf in dezelfde cirkel van verkeerde keuzes maken. Ik doe dingen gewoon zonder er bij na te denken en ik kan er zelf niks aan doen. Ik kan er echt niks aan doen. Ik heb ADD, wat voor mij betekent dat ik veel dingen vergeet. Ik raak het overzicht in mijn hoofd kwijt en ik weet niet meer wat ik moet doen. Ik word gek van mijn gedachten en dan weet ik gewoon niks meer qua school, qua alles. Dit gaat gelukkig wel veel beter sinds ik medicijnen slik. Ik heb ook een agenda en daar schrijf ik alles in op. Ook de simpelste dingen. Ik weet van mezelf dat ik het anders vergeet.” UIT HUIS GEPLAATST “Op mijn achtste ben ik samen met mijn jongere en oudere broer uit huis geplaatst. Mijn ouders gingen uit elkaar toen ik drie jaar was, maar zij bleven elkaar opzoeken. Mijn moeder is psychisch niet in orde. Ze leeft geen dag zonder ruzie te maken. Mijn vader mishandelde mij, maar dat was normaal voor ons. Mijn broers werden niet geslagen. Ik weet niet waarom hij dat
7
KRACHTENBUNDEL - ENTREA
alleen bij mij deed, dat heb ik hem nooit gevraagd. Hij sloeg mij letterlijk elke avond. Ik weet het nog heel goed, omdat het zo erg was. Ik begrijp wel waarom mijn vader het deed. Je moet je ook verplaatsen in zijn positie en wat er toen speelde. In die tijd was mijn vader gokverslaafd. Hij had veel schulden. Mijn moeder schreeuwde vaak uit het niets tegen hem. Soms was ze lief, maar als ze boos was, dreigde ze gelijk: ‘Ga mijn huis uit!’ Dat was moeilijk voor mijn vader. Dan moest hij zijn kinderen achter laten en eenzaam en alleen naar zijn eigen huis.” GELUKKIG BIJ OMA “Toen mijn vader een dochter kreeg met zijn nieuwe vrouw, en mijn moeder een zoon met haar nieuwe man, vond ik dat heel moeilijk. Ik was boos, omdat deze kinderen wel thuis mochten wonen en ik niet. Ik was nog jong en ik begreep het niet. Het was zwaar om toe te zien hoeveel liefde mijn vader aan mijn nieuwe zus gaf. Dat heb ik nooit van mijn ouders gehad. Alleen van mijn oma heb ik liefde gekregen. Mijn gelukkigste momenten was ik bij haar. Als ze naar me keek dan werd ik blij. Ze is al meer dan twee jaar dood. Ik mis haar heel erg.”
GEVOELENS UITEN MOEILIJK “Ik merk dat ik angstig ben door wat mij is overkomen. Ik ben vaak bang dat mensen boos worden en daarom vind ik het moeilijk om mijn gevoelens te uiten. Van jongs af aan heb ik geleerd die voor mezelf te houden. Vroeger had ik daardoor veel buikpijn, nu zit alles in mijn hoofd. Soms heb ik extreme woedeaanvallen, dan ga ik schelden, met deuren slaan, huilen en schreeuwen. Ik voel me vaak alleen en eenzaam. Zo heb ik me eigenlijk altijd gevoeld. Ik heb geen vriendinnen, geen vriendje.”
www.entrea.nl
MEZELF VERLOREN “Ik weet niet wat ik wil bereiken in mijn leven. Ik weet nu eerlijk gezegd niet eens hoe ik ben. Ik ben mezelf echt verloren. Ik ben nog niet klaar om zelfstandig te zijn, maar wat ik dan nodig heb, weet ik ook niet zo goed. Eerlijk; ik wil helemaal geen hulp maar ik weet dat ik hulp nodig heb. Dat je over je problemen moet vertellen en bij jezelf moet kijken waar je aan moet werken, daar heb ik echt moeite mee. Toch ga ik het doen. Ik ben trots dat ik al zover ben gekomen, dat ik zo sterk ben geweest. Ook al voel ik me nu niet sterk, ik ga het proberen.”
“Ik ken Anita vanaf haar achtste jaar en haar verdriet ging me aan het hart. Nu ik haar na acht jaar weer zie, ben ik trots hoe ze over haar leven kan vertellen. Ze heeft veel bereikt en ook nog stappen te zetten. Dat bewustzijn heeft ze zelf ook. Daarom heb ik vertrouwen dat ze zichzelf gelukkig zal maken.”
n Door Eefje Habets
Eefje Habets pedagogisch medewerker Entrea
©
REËLLE COMMUNICATIE
“IK VOEL ME NU NIET STERK, MAAR IK GA HET PROBEREN”
KRACHTENBUNDEL - ENTREA
8
NA EEN INFARCT WOONT MENEER VAN DER STEEN IN DROOSTAETE
IK ACCEPTEER DAT HET EINDE NADERT “Fascinerend”, zo omschrijft Wilhelmus van der Steen (84) zijn leven. Hij woont sinds kort in Droostaete in Duiven, maar komt uit Loo. Zo’n acht jaar geleden werd hij na een hartinfarct en een zware hartoperatie getroffen door een herseninfarct. Uiteindelijk kon hij niet meer thuis wonen. “Ik kijk terug op een fascinerend leven.” Aan de muur van zijn zit-slaapkamer hangt een foto van meneer van der Steen met zijn vrouw tijdens een vakantie in Bali. Ze drinken melk uit een kokosnoot. In de kast ligt een stapeltje foto’s van Gambia. “Toen werd ik vijftig jaar.” Achter iedere foto zit een mooi verhaal. Hij koestert de mooie herinneringen die boven komen tijdens het bekijken van foto’s.
en 60 bemanningsleden. Nederlandse militairen die terugkeerden uit Nederlands-Indië, Mekkagangers en vakantiegangers genoten allemaal van mijn maaltijden. Het was hard werken van 6 uur ’s ochtends tot 9 uur ’s avonds. Ik ben er trots op dat ik de gevaren van de zee heb getrotseerd.” Toen het vliegtuig het definitief won van de boot, ging hij als kok voor Volker Stevin werken in Algerije en Nigeria.
KOK OP DE GROTE VAART “Ik ben geboren in Den Bosch en heb heel wat van de wereld gezien. Mijn vrienden, van de bekende familie De Gruijter, kregen de verre reizen in de schoot geworpen. Ik zocht een creatieve oplossing en solliciteerde met succes als kok bij scheepvaartmaatschappij Lloyd in Rotterdam. Mijn eerste reis op een passagiersschip maakte ik in februari 1953 ten tijde van de watersnoodramp in Zeeland. Ik ging vier dagen naar Hamburg. Toen ik weer terug was, had ik het gevoel dat ik een wereldreis had gemaakt. Eenmaal weer vaste grond onder de voeten, stuurde mijn baas me voor vier maanden naar Japan. Zo begon mijn loopbaan als kok op de grote vaart. De grootste boot waarop ik heb gevaren, is de Willem Ruys met plaats voor 1.167 passagiers
HERSENINFARCT “Ongeveer acht jaar geleden werd ik na een hartinfarct en een zware hartoperatie, getroffen door een herseninfarct. Mijn vrouw heeft jaren voor me gezorgd, maar uiteindelijk werd de zorg haar te zwaar. Ik ben soms bang dat ik te veel van haar verlang. Ik ben verdrietig om wat ze moet doormaken. Ik had het haar graag willen besparen. Voor haar is het zwaarder dan voor mij.” Van der Steen accepteert de gevolgen van het herseninfarct. “Ik heb een goed leven gehad, veel van de wereld gezien en ups en downs gekend. Ik accepteer dat het einde van het leven nadert.”
9
KRACHTENBUNDEL - LIEMERIJE
MUZIEK ALS TROOST “De moeilijkste momenten zijn ’s nachts als ik niet kan slapen. Dan
denk ik terug aan een traumatische gebeurtenis op de lagere school in Den Bosch. De joodse kinderen in mijn klas werden afgevoerd naar een concentratiekamp. Ik weet nog steeds welke kleren het meisje aan had dat naast mij zat. Een traumatische gebeurtenis die ik meeneem in mijn graf.” Van der Steen vertelt zijn verhaal vol emotie. Troost vindt hij in de muziek. “Ik zit graag op mijn kamer om te kijken naar dvd’s van klassieke muziek, operettes en ballet. Dat helpt me mijn verdriet te vergeten. Ook ben ik al 25 jaar lid van het Gregoriaans Koor van de Sint Andreaskerk in Groessen. En nog steeds word ik regelmatig door mijn medekoorleden opgehaald. Ik vind dat wel eens lastig, maar als ik het voor hen zou moeten doen, deed ik het ook. En ze doen het met liefde. Geweldig.” Trots haalt hij herinneringen op aan het optreden van het Gregoriaanse koor in 2011 in de Kerk der Friezen in Rome. En weer illustreert een foto op de kast het mooie verhaal. “Ook het optreden in Droostaete is een echt hoogtepunt, mijn medebewoners vonden het prachtig. Ik heb mijn draai wel gevonden op de afdeling Korenbloem. Ze helpen me hier goed en de zusters zijn geweldig lief voor me. Thuis bij mijn vrouw is het natuurlijk het fijnste. Dat kan helaas echt niet meer.”
www.liemerije.nl
“Het openhartige gesprek met de heer Van der Steen heeft me geraakt. Ons gesprek voelt als een waardevol cadeau en geeft me inspiratie voor mijn werk bij Liemerije.’’ Anita Adema adviseur interne communicatie en marketing Liemerije
n Door Anita Adema
© REËLLE COMMUNICATIE
“Thuis bij mijn vrouw is het natuurlijk het fijnste”
KRACHTENBUNDEL - LIEMERIJE
10
THEA HEEFT EEN INCESTVERLEDEN
IK BEN ZELF HULPVERLENER GEWORDEN Thea (58) werkt als ervaringsdeskundige bij de RIBW Arnhem & Veluwe Vallei. Destijds zocht ze zelf hulp vanwege haar incestverleden. “De hulpverlener dacht te weten hoe ik in elkaar zat en wat ik nodig had. Toen wilde ik aan de andere kant van de tafel komen te zitten. Dat is gelukt!” Thea komt uit een groot gezin waar seksueel misbruik voorkwam. Hulp was er niet, omdat haar ouders haar niet serieus namen. “Thuis moest ik overleven, maar voor de buitenwereld leefde ik een gewoon leven. Toen ik gesetteld was met een man en twee kinderen, ging het vreselijk mis. Ik kreeg nachtmerries en raakte volledig de weg kwijt. Ik kwam bij het RIAGG terecht. De hulpverlener wist gelijk wat ik nodig had. Dat verbaasde me. ‘Hoe kan een hulpverlener nu denken meer over mij te weten dan ikzelf?!’, dacht ik. Op dat moment nam ik het besluit om zelf hulpverlener te worden. Ik ging door diepe dalen en dacht aan zelfdoding, maar uiteindelijk hervond ik mezelf na opname met intensieve therapie. Daarna rondde ik mijn opleiding tot sociaal pedagogisch hulpverlener af.”
ders zonder cliëntervaringen minder snel aan denken. De cliënt de regie teruggeven over zijn leven is het belangrijkste in ons werk. Iedere begeleider wéét dat, maar ik heb gevoeld hoe belangrijk het is.”
ERVARING VAN GROTE WAARDE “Mijn ervaring met cliënten is van grote waarde in mijn werk. Als ervaringsdeskundig begeleider bij de RIBW Arnhem & Veluwe Vallei begeleid ik mensen met een psychiatrische aandoening bij het wonen, werken en leven. Ik zet mijn ervaring bewust in. Ik kan me inleven in wat cliënten meemaken. Ik stel kritische vragen waar begelei-
GELIJKWAARDIGHEID “Als het relevant is, vertel ik in gesprekken met cliënten ook wel eens mijn eigen ervaringen. Je kunt je voorstellen dat dit een enorme gelijkwaardigheid geeft. In zekere zin ben ik ook nog kwetsbaar. Maar ik heb van mijn kwetsbaarheid mijn kracht gemaakt.” Haar ervaringsdeskundige blik wordt in haar team gewaardeerd. “Ik vertel mijn collega’s
11
KRACHTENBUNDEL - RIBW ARNHEM & VELUWE VALLEI
DOORWORSTELEN “Zelf heb ik veel geleerd van het doorworstelen van mijn nare ervaringen. Ik zie bij begeleiders dat ze het soms moeilijk vinden om iemand te laten lijden. Onlangs heb ik een vrouw begeleid die graag thuis wilde blijven in een slechte periode. Later vertelde deze vrouw mij dat het erg zwaar was, maar dat ze ervan had geleerd met zichzelf om te gaan op die moeilijke momenten. Hierdoor heeft zij ervaren dat het niet altijd goed hoeft te gaan. Het heeft haar verder gebracht in haar herstel. Zo zie ik mijn taak.”
niet hoe het moet, maar ik nodig ze uit om mee te kijken. Soms ben ik ook de luis in de pels. Collega’s vulden laatst bijvoorbeeld voor een cliënt in dat het niet goed zou zijn voor haar om mee te gaan naar een crematie, omdat dit te zwaar zou zijn. Dan stel ik de vraag: ‘Zullen we het haar eerst even zelf vragen?’ Ze wilde graag mee. Daarna had ze een paar moeilijke dagen, maar dat is toch logisch!? Vroeger voelde ik me puur slecht en waardeloos. Door mijn ervaringen met cliënten voel ik me steeds rijker.”
www.ribwavv.nl
DANKBAAR “Het klinkt misschien raar, maar ik kan nu zeggen dat ik dankbaar ben voor wat ik heb meegemaakt. Het heeft me gemaakt tot wie ik nu ben. Ik woon in Apeldoorn samen met mijn vrouw. Ik heb met haar een gezin met drie kinderen,waarvan twee van mij en één van mijn vrouw. Ik heb de ondersteuning van thuis. Zij kennen mij goed en kunnen omgaan met mijn af en toe ‘afwijkende’ gedrag. Mijn toekomst zie ik heel rooskleurig tegemoet. Ik heb geleerd om te vechten en me door moeilijke periodes heen te slaan. Hierdoor heb ik al een aardige voorraad ‘tools’ ontwikkeld die ik kan inzetten. Ik hoop dat ik mijn werk als ervaringsdeskundig begeleider nog lang kan blijven doen. Ik voel dat ik iets beteken in de wereld.”
“Thea is krachtig en oprecht. Ze is vanuit haar hart en professionaliteit betrokken bij cliënten en collega’s. Ze bewandelt paden die niet direct vanzelfsprekend zijn. Thea durft vanuit gelijkwaardigheid met iemand een avontuur aan te gaan.” Nynke Mulder ervaringsdeskundig projectleider ZO RIBW Arnhem & Veluwe Vallei
n Door Annemieke Uittenbroek
© REËLLE COMMUNICATIE
‘Mijn kwetsbaarheid is mijn kracht’
KRACHTENBUNDEL - RIBW ARNHEM & VELUWE VALLEI
12
STEFAN IS HERSTELLENDE VAN EEN VERSLAVING
IK BESLUIT IEDERE DAG NIET TE GEBRUIKEN Stefan (27) zijn ouders zijn gescheiden toen hij nog klein was. Zijn broer had psychische problemen en er was veel ruzie thuis. Stefan leerde nooit met emoties om te gaan. Hij ontdekte als puber dat soft- en harddrugs zijn zorgen verminderden. Tien jaar later vindt hij hulp bij GGZ Momentum.
moet ik het uitleggen om begrip te krijgen. Ik ben nog kwetsbaar, maar groei iedere dag. Zolang ik maar eerlijk en open blijf.”
achttiende heb ik helemaal geen contact meer met mijn vader. Mijn gebruik werd echt problematisch toen mijn vriendin zwanger raakte. Ik verloor de controle compleet. Mijn relatie hield geen stand, ondanks de geboorte van mijn dochter. Dit deed erg veel pijn. Ik was drieëntwintig.”
ALLEEN VANDAAG “Nooit meer drinken en gebruiken, is meteen zo groots. Iedere dag sta ik op en besluit ik niet te gebruiken. Zo houd ik het behapbaar voor mezelf. Ik ga veel naar zelfhulpgroepen als de AA en NA en heb veel contact met lotgenoten. Structuur en regelmaat zijn belangrijk voor me. Op tijd naar bed, gezond eten en voldoende sporten. Mezelf conditioneren met dingen die goed voor me zijn. Ik moet accepteren dat het leven iets minder vol zit met spannende dingen. Langzaam mag ik daar berusting in gaan vinden.”
“Ik ben opgegroeid in een onrustig en onveilig gezin, vlakbij Emmen. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik nog klein was. Mijn broer is op jonge leeftijd naar een internaat gegaan, omdat hij thuis niet meer te houden was door psychische problemen. Wellicht door het verkeerde voorbeeld dat er thuis werd gesteld. Mijn vader ging vaak vreemd en er was veel ruzie en geweld thuis. Na de scheiding ben ik bij mijn moeder gaan wonen en sindsdien heb ik weinig contact met mijn vader. Ondanks dat hij grotendeels debet is aan mijn lastige jeugd, had ik wel behoefte hem regelmatig op te zoeken. Ik kon niet met mijn emoties omgaan. Dit heb ik nooit geleerd. Ik zat vol met verdriet, vooral door het gemis van een vader in mijn leven. Ik vond het enorm lastig om erover te praten en hield dit uiteraard allemaal voor mezelf.” ONSCHULDIG JOINTJE “Ik was veertien jaar toen ik in aanraking kwam met blowen. Samen met vrienden een ogenschijnlijk onschuldig jointje roken, veranderde binnen een jaar naar dagelijks gebruik. Ik merkte al snel dat het mijn zorgen verminderde. Ik begon vaker stevig te drinken en daar kwam voor het eerst ook cocaïne bij. Sinds mijn
13
KRACHTENBUNDEL - GGZ MOMENTUM
DRUGSHANDEL “Mijn leven bestond uit drugshandel en transport. Ik zonk steeds dieper weg. Na een aantal jaren zo te hebben geleefd, besloot ik hulp te zoeken. Het kon echt niet langer. Ondanks de onvrede over mezelf en mijn leven, gunde ik mezelf ergens diep van binnen een beter leven. Gelukkig vond ik die hulp. Na een aantal opnames, kwam ik bij GGZ Momentum terecht. Het gaat nu vrij goed mag ik eindelijk zeggen. Ik ben ongeveer een jaar nuchter en clean. Ik heb eindelijk rust gevonden. Ik woon samen met mijn vriendin in Wijchen en ben op zoek naar werk. Mijn vriendin en dochter zijn het belangrijkste wat ik heb. Ik kook iedere dag en waardeer de kleine dingen. Op het eerste gezicht is er niets te zien aan mij. Maar wanneer ik in situaties kom waar wordt gedronken, zoals verjaardagen, vertel ik de mensen dat ik niet drink. Vaak
www.ggzmomentum.nl
TROTS “Ik ben niet trots op het criminele wereldje en mijn gedrag dat hoort bij verslaving. Ik zou de dingen graag anders hebben gedaan. Ik ben wel trots dat ik hier vandaag clean zit. Mijn leven begint nu pas, zo voelt het echt. Veel goede dingen gaan nog komen, daar ben ik van overtuigd. Ik heb er vertrouwen in, dit had ik eerder niet. Mensen die al langer clean zijn, zie ik als voorbeeld. Ik wil de lezer meegeven dat koppig zijn niets oplevert. Je moet niet denken dat je het alleen kunt. Dat kun en hoef je niet. Hulp is fijn!” n Door Lonneke de Bruijn
©
REËLLE COMMUNICATIE
“Het was bijzonder om Stefans verhaal te horen en op te merken hoeveel er is veranderd in een jaar. Je ziet groei en dat is waar wij als team, samen met Stefan hard aan hebben gewerkt tijdens zijn herstel. Dit is waar we het uiteindelijk voor doen.” Lonneke de Bruijn maatschappelijk werker/ psycholoog i.o. GGZ Momentum
Je kunt en hoeft het niet alleen te doen. Hulp is fijn!”
KRACHTENBUNDEL - GGZ MOMENTUM
14
MEVROUW KONING IS NIET ZO VLOT TER BEEN
IK HEB HET HIER NAAR MIJN ZIN Mevrouw Koning (91) woont zelfstandig in het Baron van Wassenaerpark in Bennekom, met ondersteuning van Opella. Ze is, zoals ze zelf zegt, niet meer zo heel vlot ter been. Met haar rollator onderneemt ze veel, ook al kost dat moeite. “Ik ben graag onder de mensen.” Mevrouw Koning heeft een lange geschiedenis in Bennekom, ze woont er al sinds 1946. “Oorspronkelijk kom ik uit Rotterdam en daar had ik het enorm naar mijn zin. Via familie kreeg mijn man, Jan Koning de kans op een baan in Bennekom en die kans nam hij. Ik vond het maar niks. Twintig winkels, waarvan acht bakkers en zes drogisterijen. Ik was volop leven gewend.” ROTTERDAM Mevrouw Koning was enig kind. Ze woonde met haar ouders in het centrum van Rotterdam. Ook op 14 mei 1940, ‘s middags om één uur. “Ik was zestien jaar en was me natuurlijk wel bewust dat het oorlog was, maar ja, wat dat nu precies betekende, wist je als kind toen niet. We waren gewoon thuis en we hoorden in de verte het zware geluid van veel vliegtuigen. Ik weet nog steeds niet waarom, maar mijn vader voorvoelde het. ‘Kom op’, zei hij opeens. ‘We moeten weg.’ We renden het huis uit. Oma die naast ons woonde, ging mee. We renden het centrum uit en toen vielen de bommen. Na het bombardement gingen we weer terug. Onze hele straat was verdwenen en veel mensen die we kenden, waren dood. De doden lagen op straat, ook tante Lena was dood.
15
KRACHTENBUNDEL - OPELLA
In Hillegersberg hadden we een klein houten huisje en daar trokken we in. Wat wonen betreft, was het natuurlijk niet veel. Het waren allemaal eilandjes met water eromheen en planken over het water. Op die planken stond een huisje, dat was de wc. Het ging zo het water in.” MIJN MAN “In de oorlog, 1941, ontmoette ik mijn man Jan. Ik ging dansen met een vriendin en daar was hij. Mijn moeder vond dat maar niks, maar mijn vader snapte het wel. Ik trouwde later met Jan. In Rotterdam ging ik naar de hbs en ging later werken in een chocoladefabriek. De Hongerwinter hebben we natuurlijk ook meegemaakt. Mijn vader had veel spaargeld en na de oorlog was dat allemaal op. We trouwden in 1944 en verhuisden naar Schiedam, u weet wel van de jenever.” NOOIT EEN ANDER “We kregen samen vijf kinderen. Mijn man overleed in 1991, hij was 73 jaar. Ik heb nooit een ander gewild. Het was een geweldige man.” Mevrouw Koning wijst op een foto van een charmante en vlot geklede man. “We hadden een prachtig huwelijk, hij verwende me altijd.” Boven die foto hangt de foto van een
jongere vrouw. “Dat is Conny, onze dochter, zij overleed in 1988 aan kanker. Vreselijk, dat wens je echt niemand toe. Ik heb zelf ook wel het nodige doorstaan. Ik val vaak, ook vroeger al, ik weet niet hoe dat komt. Ik heb ook darm- en borstkanker gehad en heb het allemaal goed doorstaan.” HET BESTE IN MIJN LEVEN “Mijn huwelijk met Jan was het beste in mijn leven, geweldig. Maar als ik iets over kon doen, zou ik niet naar Bennekom verhuizen. Ik ben toch eigenlijk altijd een stadsmens gebleven, hoewel ik nu niet meer terug zou willen. Ik voel me hier veilig. Ik woon hier nu al weer vier jaar zelfstandig. Ik vind het wel wat klein. Maar ik ben veel weg. Dat vind ik leuk. Koffie drinken met andere mensen of op pad voor activiteiten. Ik ben graag onder de mensen, ook al kost dat me moeite. De winkel die ze hadden beloofd hier in Bennekom, is er nog steeds niet. Ik snap dat niet, u wel? Ik heb het hier wel erg naar mijn zin, gezelligheid en goede zorg. In het restaurant hier werken goede mensen, heel gastvrij. Ben laatst nog in de koksschool geweest in Wageningen, erg leuk. Ik ben niet meer zo heel vlot ter been op mijn 91ste. Wat een levensverhaal hè, en schrijft u dat allemaal op? Nou, dat is mooi voor het nageslacht.”
www.opella.nl
“Oud zijn, is vaak moeilijk. In de verschillende fasen van het leven van mevrouw Koning, zie ik een vrouw die steeds de draad weer oppakt en mensen opzoekt. Ook op zeer hoge leeftijd zélf het leven blijven invullen en geen slachtoffer van het leven zijn. Ondanks het moeilijke lopen, gaat en staat ze waar ze dat wil. Dat inspireert me en hopelijk niet alleen mij.”
n Door Kars Hazelaar
©
REËLLE COMMUNICATIE
“IK BEN GRAAG ONDER DE MENSEN, OOK AL KOST HET ME MOEITE”
Kars Hazelaar bestuurder Opella KRACHTENBUNDEL - OPELLA
16
...
JOHAN WAS CRIMINEEL EN VERDOOFD DOOR COCAïNE
VOOR MIJN DOCHTER WIL IK PER SE SLAGEN
Johan (43) was lange tijd een crimineel en harddrugsverslaafde. Hij komt uit een goed en hecht nest. Toch ging het op zijn achttiende mis. Hij volgde de weg langs verschillende voorzieningen van IrisZorg. Via hen heeft hij nu een eigen woning. “Ik ben de Koning te rijk!” Johan komt uit Nijmegen en groeide op in een goed en hecht nest, maar toch ging het op zijn achttiende mis. Het begon na de militaire dienst. ”Ik kwam in aanraking met de verkeerde vrienden. Dat waren stoere jongens en ik wilde meedoen. Ik was onzeker en beïnvloedbaar. Met deze groep pleegde ik verschillende overvallen. Ik werd opgepakt en heb zevenenhalf jaar in de gevangenis gezeten.” DAKLOZENOPVANG “Toen ik vrij kwam ging ik weer thuis wonen bij mijn ouders in Nijmegen. De periode van criminaliteit en de gevangenis hebben mij totaal verhard. Ik verdoofde mezelf met cocaïne om minder te voelen en zwierf door de stad om te stelen om drugs te kunnen betalen. In die setting ontmoette ik de moeder van mijn dochter. In 1999 is zij geboren. Ik ben drie jaar clean geweest, totdat mijn vriendin er vandoor ging. Ik belandde op straat in Arnhem en raakte ook verslaafd aan heroïne. Met mijn familie had ik geen contact meer. Ik heb altijd goed kunnen ‘babbelen’ en daarmee heb ik in die periode veel mensen opgelicht en bestolen. Ik verbleef regelmatig bij De Boei, de daklozenopvang van IrisZorg in Arnhem.”
17
KRACHTENBUNDEL - IRISZORG
AFKICKEN VOOR DOCHTER “In 2009 hoorde ik dat de moeder van mijn dochter was overleden. Ik besloot dat zij als tiener niet nóg een ouder mocht verliezen en wilde afkicken voor haar. Diverse mislukte pogingen en een lange weg langs verschillende voorzieningen van IrisZorg volgden. In het Intramuraal Centrum in Nijmegen is het contact met mijn familie voorzichtig hersteld. Mijn dochter verblijft bij een pleeggezin en was blij om van mij te horen. Afkicken is één ding, maar dan ben je er nog niet. Een sociaal netwerk opbouwen, is ook heel belangrijk. Natuurlijk vertrouwde mijn familie mij niet meer, maar ik zal hun vertrouwen nooit meer beschamen. Voor mijn dochter wilde ik per se slagen. Ik werd langzaam weer mens. Eind vorig jaar kreeg ik zelfs via IrisZorg een eigen woning, met mijn eigen spullen. Ik ben de Koning te rijk.” DOORZETTINGSVERMOGEN “Eens in de week zoekt mijn persoonlijke begeleider mij op om te vragen hoe het gaat. Als het goed gaat, wordt de woning na een jaar op mijn naam gezet. Dus nu moet blijken of ik het alleen kan. Overleven kan ik als de beste, maar gewoon leven? Dat is moeilijk! Het
leven is een stuk saaier geworden, ik ga niet meer stappen en kan ook niet zomaar doen wat ik wil. Maar ik heb er wel veel voor teruggekregen, het contact met mijn familie en dochter is zo waardevol. Ze verblijft nu regelmatig een weekend bij mij. Ik had echt niet durven dromen, dat het uiteindelijk zo goed zou gaan. Ik heb geleerd dat je met doorzettingsvermogen bergen kunt verzetten.”
www.iriszorg.nl
JONGEREN BEHOEDEN VOOR DRUGS “Er zijn ruim vijftien jaar voorbij gegaan sinds het begin van mijn verslaving. Dat zijn verloren jaren. Ik heb er spijt van dat ik mijn dochter niet heb zien opgroeien, maar de tijd terugdraaien kan niet. Ik kan daarom beter kijken naar de toekomst. Mijn doel is om anderen te behoeden voor de fouten die ik heb gemaakt. Namens IrisCovery (ervaringsdeskundigen van IrisZorg) geef ik presentaties op middelbare scholen. Ik vertel mijn verhaal en probeer jongeren ervan te overtuigen dat een misstap onder groepsdruk zó is gemaakt. Zeker onder invloed van drugs. Zonder drugs was ik nooit zover in de problemen gekomen. Al bereik ik maar één of twee kinderen met mijn verhaal, dan is dat voor mij al de moeite waard. Ik ben er nog niet helemaal, maar de basis is er: een huis, dagbesteding en goed contact met mijn familie en dochter.” n Door Marianne Kootstra
© REËLLE COMMUNICATIE
“Ik heb bewondering voor Johan’s doorzettingsvermogen. Ondanks het langdurige traject en de terugval is het hem gelukt! Zijn wil om te herstellen, maakt op mij veel indruk. Ik wens hem veel succes voor de toekomst.” Ingrid Hendriks regiomanager Nijmegen IrisZorg
“KIJK NAAR WAT JE HEBT, NIET NAAR WAT JE MIST”
KRACHTENBUNDEL - IRISZORG
18
Marja had het te druk in haar hoofd
Ik heb bijna al mijn vrienden nog Dat ze publiekelijk haar verhaal doet, zegt eigenlijk al alles, vindt Marja Brederveld (49). Bij Marja werden ernstige depressies met psychotische kenmerken vastgesteld. Haar grootste probleem was dat ze niet over zichzelf en haar problemen kon praten. “Dat is nu gelukkig helemaal anders.” “Het is een hele mond vol hè”, zegt Marja lachend als ze haar diagnose beschrijft. “Ik heb een moeilijke jeugd gehad. Daarna ben ik gewoon doorgegaan met leven en werd verpleegkundige op de verloskamers van een ziekenhuis. Toen sloeg voor het eerst de depressie toe en ben ik opgenomen in de Psychiatrische Universiteitskliniek van het Radboud Ziekenhuis. Al snel kwam ik er achter dat ik mijn hele jeugd compleet had verdrongen en er totaal niet over kon praten. Ik blikte zelf niet terug en sprak er ook met niemand over. Niet met familie en met vrienden evenmin. Alles lag nog diep in mezelf opgesloten. Onverwerkt.” De weg omhoog Het is inmiddels twaalf jaar geleden dat Marja voor het eerst werd opgenomen voor haar problemen. “Mijn jeugd en andere omstandigheden waren daar de oorzaak van, maar er zit vast ook een genetische component in. Ik ben daarna verschillende malen opgenomen: op de Psychiatrisch Universitaire Polikliniek van het Radboud Ziekenhuis en op de psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis.” Marja liet het er echter niet bij zitten en zocht vastberaden naar de weg omhoog. “Na een lange zoektocht ben ik bij
19
KRACHTENBUNDEL - RIBW NIJMEGEN EN RIVIERENLAND
een goede therapeut terecht gekomen en hebben we uiteindelijk de juiste medicijncombinatie voor mij gevonden. Dat gaf al wat meer rust. Mijn behandeling sloeg echter nog niet voldoende aan en toen kwam de RIBW in beeld. In die periode leerde ik langzamerhand meer te praten over mijn problemen. Niet alleen met mijn hulpverleners, maar ook met familie en vrienden. Vooral mijn zus is altijd een grote steun en toeverlaat geweest. Ook aan mijn vrienden heb ik veel gehad. Ze zijn er bijna allemaal nog, en dat wil wel wat zeggen!” Herstel werkgroep “Verder heb ik erg veel gehad aan de contacten met lotgenoten in de herstelwerkgroep van de RIBW. Het is fijn te weten dat er meer mensen zijn die met psychiatrische problemen kampen. Ook is het prettig met elkaar ervaringen uit te wisselen en elkaar advies te kunnen geven: hoe ga je om met hulpverleners en medicijnen? Hoe pak je het aan met feestdagen of vakanties? Hoe praat je met vrienden? Alles wat te maken heeft met herstellen en je psychische gesteldheid, komt daar aan de orde. Het fijne daarvan is dat je zaken herkent en nieuwe ideeën opdoet.”
Druk, druk, druk Praten over haar problemen was dus een groot deel van de oplossing, maar Marja kwam er ook achter dat ze het simpelweg te druk had. Ze moest een stapje terugdoen, zo ontdekte ze samen met haar begeleiders. En sindsdien gaat het weer een stukje beter. “Ik deed gewoon te veel. Ik ben gestopt met mijn werk, wat ik vreselijk vond. Maar het moest. Nu ben ik vaker thuis lekker aan het rommelen en lezen, en speel piano en harp. Verder zit ik bij Pro Persona in een cliëntengroep en doe vrijwilligerswerk in een hospice. Het bijstaan van mensen in hun laatste levensfase geeft me veel voldoening.”
www.ribw-nr.nl
Vooruit kijken Bij de RIBW heeft Marja veel steun aan haar begeleidster Maartje. “Maartje komt wekelijks bij mij thuis. We praten over mijn mentale gesteldheid en nemen mijn agenda door. Ik moet dan zelf beoordelen of het te druk is of niet. En dat lukt vrij aardig!” Intussen is Marja gestopt met haar therapie en ziet ze het leven positief in. “Het gaat goed met me. Ik heb het gevoel alsof ik mijn leven weer terug heb en dingen doe die me voldoening schenken. Zo kan ik er met veel plezier nog lang tegenaan. Ik heb mijn problemen opgespoord, besproken en kan ze nu achter me laten.”
“Ik heb Marja de afgelopen 4,5 jaar zien groeien! Ik vind het bijzonder dat ik een heel stuk heb mogen meelopen op deze weg. Deze weg was niet zonder hobbels. Marja heeft ze genomen en dat maakt dat zij nu haar verhaal met trots vertelt. Ik wens haar alle rust en wijsheid toe, waarmee ze voor zichzelf en anderen van waarde kan zijn.”
n Door Johan van Leipsig
© REËLLE COMMUNICATIE
“IK VIND MEZELF, ONDANKS MIJN VERLEDEN, EEN STERKE VROUW”
Maartje Bröcking zorgcoördinator RIBW Nijmegen & Rivierenland KRACHTENBUNDEL - RIBW NIJMEGEN EN RIVIERENLAND
20
Stephan is door de ziekte van Duchenne rolstoelgebonden
Ik kijk naar de dingen die ik wel kan Stephan Spieker (26) woont sinds één jaar in zijn Fokuswoning in Nijmegen Hatert. Toen hij vijf jaar was, kwamen ze erachter dat hij een spierziekte had (ziekte van Duchenne). “In mijn jeugd heb ik niet veel last ondervonden van mijn handicap, omdat mijn vrienden ook een beperking hadden. Nu woon ik in een mooi huis in een leuke stad. Dat heb ik allemaal zelf bereikt.” “Ik ben opgegroeid in Deventer met een oudere zus en mijn vader en moeder. Het basisonderwijs heb ik gevolgd op de mytylschool in Zwolle en het voortgezet onderwijs op Mariëndaal in Arnhem. Een school voor jonge mensen met een lichamelijke handicap. Daardoor ging ik elke dag met de taxi vanuit Deventer.” UIT HUIS “Tijdens deze periode ben ik uit huis gegaan. Ik kwam in een woonvorm voor jongeren van Siza in Arnhem. Daar woonde ik met nog tien leeftijdgenoten samen. Ik vond dat prettig, want het reizen kostte mij veel energie en ik had daar al mijn vrienden. Thuis bij mijn ouders had ik er geen. Eén keer per maand bleef ik daarom ook in het weekend bij Siza. Na de woonvorm ben ik gaan wonen op Het Dorp in Arnhem. Daar heb ik vijf jaar gewoond. Het laatste jaar heb ik daar samengewoond.” WONEN BIJ FOKUS “Met mijn vriendin ben ik verhuisd naar een Fokuswoning in Arnhem Kronenburg. Voordeel van het wonen bij Fokus is dat je eigen regie hebt. Niemand bemoeit zich er met je. Je hebt veel vrijheid. Mijn relatie liep
21
KRACHTENBUNDEL - FOKUS
stuk en nu woon ik met veel plezier alleen in een mooi appartement in Nijmegen Hatert.” STAGE WERD WERK “Het laatste jaar van het voortgezet onderwijs heb ik stage gelopen op het Arentheem college in Arnhem. Daar werk ik nu nog als administratief medewerker, alweer acht jaar. Naast mijn werk, vier dagen per week, heb ik meer interesses. Grafische vormgeving is mijn hobby, dus maak ik websites, flyers en visitekaartjes.” GROENLINKS “Eén keer per week ga ik rolstoelhockeyen bij Upward e-hockey en één keer per maand hebben wij een wedstrijd. Ook ben ik actief bij GroenLinks Nijmegen voor de werkgroep Zorg en Welzijn van Nijmegen. Hierbij heb ik gesprekken met jeugdzorg. Ik volg het beleid, geef advies aan de fractie en volg of er problemen ontstaan door de veranderingen in de zorg.”
bioscoop, festivals en concerten. Eén keer per jaar ga ik op vakantie naar Frankrijk met de hulpdienst Côte d’Azur, een organisatie voor mensen met een lichamelijke handicap. Zonder hen was zo’n vakantie niet mogelijk.” ALLES PLANNEN “Ik ondervind niet zoveel last van mijn handicap. De last die ik ervaar, is dat ik alles van te voren moet plannen. Bijvoorbeeld als ik met de trein weg wil, moet ik dit een uur van te voren regelen voor hulp bij instappen. Een taxi één dag van te voren. Je moet overal kijken of er een bruikbaar toilet is en dat ik met mijn rolstoel naar binnen kan. Hierdoor is het spontaan iets gaan doen beperkt en dat is wel eens jammer.”
www.fokuswonen.nl
SOCIAAL NETWERK “Trots ben ik er op dat ik nu een jaar in Nijmegen woon en al zo’n groot sociaal netwerk heb opgebouwd, dat ik een mooi huis heb in een leuke stad en dat ik dit allemaal zelf heb bereikt. Mijn motto: Kijk naar de dingen die je wel kan en niet naar de dingen die je niet kan!”
“Bij Fokus praat je eigenlijk nooit over je verleden met een ADL-er. Nu vertelde ik Stephan ook over mijn jeugd. Een gezellig open gesprek, maar dat heb ik altijd wel met hem. Hij is gezellig en staat midden in het leven. Dat vind ik bewonderingswaardig. Ik hoop dat Stephan nog heel lang met zoveel plezier bij ons blijft wonen.”
n Door Annemiek Erren
VRIENDEN “Een rijk sociaal leven heb ik ook. Graag ga ik leuke dingen doen met vrienden. Uit eten, naar de
Annemiek Erren locatiemanager Fokus Nijmegen Hatert
© REËLLE COMMUNICATIE
“IK BEN BLIJ MET MEZELF”
KRACHTENBUNDEL - FOKUS
22
FRANK WAS EEN ECHTE STRAATRAT
ZONDER HULP HAD IK NU IN EEN CEL GEZETEN Als kind leefde Frank (19) veel op straat in Nijmegen, aan regels had hij maling. Zowel thuis als daarbuiten kwam hij in de problemen, tot zijn moeder hem aanmeldde bij InZicht. “Nu denk ik eerst na en loop ik weg uit een situatie.” ‘Mijn vader vertrok toen ik een jaar of vier was. Mijn moeder stond er alleen voor en had haar handen vol. Mijn broers hadden ook allemaal gedragsproblemen, maar ik was de moeilijkste. Als kind was ik altijd buiten, dag en nacht. Thuis maakten we veel ruzie. Toen ik een jaar of dertien was, liep het echt uit de hand. Ik was agressief, regelmatig betrokken bij vechtpartijtjes en kwam in aanraking met de politie. Ik was een echte straatrat, zeg maar. In die tijd ben ik ook gaan inbreken. Eerst voor de kick. Maar we ontdekten dat we door iets te stelen, meer konden verdienen dan met vier maanden werken.” MOEITE MET GEZAG “Mijn moeder meldde me destijds aan bij InZicht. Ik kreeg daar een Agressie Regulatie Training. Ook leerden we in familietherapie hoe we thuis beter met elkaar konden omgaan. In die tijd werd bij mij ODD vastgesteld. Ik heb moeite met gezag en autoriteit, ben gevoelig voor de manier waarop ik word benaderd. En ik ben nogal druk. Er is wel iets met mij aan de hand, maar ik vind niet dat ik een beperking heb. Vorig jaar ben ik opnieuw bij InZicht aangemeld, omdat het tussen mijn moeder en mij echt niet goed
23
KRACHTENBUNDEL - PRO PERSONA
ging. Mijn vrienden weten wel dat ik hulp heb gekregen. Ik zou anders misschien wel ergere problemen hebben gehad.” STATUS “In Nijmegen kennen ze me allemaal, ik heb wel status. Doordat ik verkeerd bezig was op het criminele pad, maar ook omdat ik voor anderen opkom. Ik ga een vechtpartij niet uit de weg, zeker niet voor mijn maten. Als iemand zegt dat ik iets móet, dan denk ik: ‘Ik moet helemaal niks.’ Het is belangrijk dat mensen mijn gebruiksaanwijzing kennen. Ik heb nu een baan bij DAR, bij de vuilnisophaaldienst. Ik ben de hele dag lekker buiten bezig, daar kan ik mijn energie in kwijt. Bij DAR word ik een beetje vrij gelaten. Ik heb mijn route en doe mijn werk, dan heb ik van niemand last. Vrijheid is belangrijk voor mij. Daarom ging het op school nooit goed.” GEEN DOORSNEE JONGEN “Ik sport en heb een vriendin. Mijn familie, mijn stiefvader en mijn vriendengroep zijn erg belangrijk voor me. Maar ik ben geen doorsnee jongen, ik leef niet volgens de boekjes. Ik moet ook een beetje sensatie hebben in mijn leven. Anders ga ik me vervelen en raak ik
geprikkeld. Dan kan het zomaar fout gaan. Achteraf gezien, is het goed dat ik bij InZicht terecht ben gekomen. We hebben geleerd om anders met elkaar om te gaan. Ik ben rustiger, denk eerst na en loop weg uit een situatie. Dan kom ik er later op terug. Op straat is het moeilijk om je kwetsbaarheid te tonen. Toch kun je ook op een positieve manier voor jezelf opkomen.”
www.propersona.nl
TROTS Met de tweede behandeling bij InZicht kwam ook bij Frank het inzicht dat inbreken niet de juiste weg is om een inkomen te genereren. “Ik ben trots op het feit dat ik een baan heb, een inkomen en een vriendin. Ik woon thuis en ik zorg goed voor mezelf. Er is veel minder stress dan vroeger. Mijn advies? Heb je last van agressie? Zoek dan hulp en doe er wat aan. Of laat een ander hulp voor je zoeken. Als ik géén hulp had gehad, woonde ik niet meer thuis, maar in een cel. Ik zie mezelf in de toekomst niet alleen maar werken en ’s avonds op de bank hangen. Ik blijf op zoek naar sensatie, maar weet nu wel waar de grenzen liggen. De sensatie vind ik niet meer in agressief gedrag en vechtpartijen, maar in sport en werk.”
“Frank is niet de makkelijkste cliënt, maar ik ben heel trots op hem. Hij heeft het toch maar voor elkaar gekregen zijn leven weer op de rit te krijgen.” Bram Goessens ambulant hulpverlener Pro Persona, InZicht
n Door Bram Goessens
© REËLLE COMMUNICATIE
“IK KOM OP EEN POSITIEVE MANIER VOOR MEZELF OP”
KRACHTENBUNDEL - PRO PERSONA
24
MITCHEL WOONT BEGELEID ZELFSTANDIG
IK HOOP WEER ZO TROTS TE KUNNEN ZIJN ALS EERST Mitchel (23) groeide op bij zijn ouders in Arnhem, samen met zijn jongere zusje. Zijn vader was er vaak niet. Toch had hij een fijne jeugd met leuke vrienden, haalde hij zijn diploma en vond een leuke baan. Toen ging het mis. Bij ‘s Heeren Loo vond hij hulp in de vorm van begeleid wonen. “Ik ben geboren op 6 februari 1992 en opgegroeid in Arnhem. Tot mijn achttiende heb ik thuis gewoond, bij mijn ouders en mijn jongere zusje. Toen ik zeventien was, zijn mijn ouders uit elkaar gegaan en ben ik bij mijn moeder blijven wonen. Mijn vader had problemen, waardoor het thuis vaak moeilijk was. Sinds vijf jaar heb ik geen contact meer met mijn vader. Ook het contact met mijn moeder en zusje is verwaterd. Toen ik uit huis ben gegaan en een relatie kreeg, heb ik eigenlijk mijn eigen familie laten vallen.” VADER VAAK WEG “Mijn kinder- en tienerjaren bestaan vooral uit herinneringen aan een vader die er niet vaak was. Toch heb ik ook fijne dingen meegemaakt. Ik was in mijn jeugd ontzettend veel buiten en had een leuke vriendengroep. Een enkele keer spreek ik deze jongens nog. Mijn schooltijd is goed verlopen en uiteindelijk heb ik mijn diploma behaald, voor detailhandel (AKA niveau 1). Ik heb stage gelopen bij verpleeghuis Martinushof; deze stage heb ik gehaald. Daarna heb ik stage gelopen bij Albert Heijn in Schuytgraaf en daar heb ik een vaste baan aan over gehouden. De daadwerkelijke opleiding heb ik gevolgd bij PLUS super-
25
KRACHTENBUNDEL - ‘S HEEREN LOO
markt. Hier heb ik alles geleerd over het werk in een supermarkt.” BAAN KWIJT DOOR MISSTAP “Momenteel gaat het redelijk. Nadat ik vorig jaar, door een misstap, mijn baan ben kwijtgeraakt, ging het een periode erg slecht met mij.” Over die misstap wil Mitchel het liever niet meer hebben. Alleen vertelt hij dat er drugs in het spel waren. Ik woon nu een jaar begeleid zelfstandig in Schuytgraaf in Arnhem. Hiervoor woonde ik in Renkum en daar volgde ik een training begeleid wonen. Ik woon begeleid zelfstandig, omdat ik nog moeite heb om bepaalde dingen te organiseren. Ik kan niet goed omgaan met geld. Ik heb een gat in mijn hand. Ook vind ik het moeilijk de juiste keuzes te maken. Hierbij kan ik nu nog voldoende hulp vragen aan de begeleiding, die meestal in de buurt is.”
contact gezocht met een jobcoach die me ondersteunt bij het zoeken naar een nieuwe baan. Ik zit er zelfs aan te denken om nog een opleiding te gaan volgen, maar loop er soms tegenaan dat mensen in mijn omgeving mij niet meer jeugdig genoeg vinden. Af en toe wens ik dat ik nog achttien jaar zou zijn.” KEIHARD WERKEN AAN TOEKOMST “Terugkijkend op dit verhaal, heb ik het meeste spijt van mijn gebruik van verdovende middelen. Ik weet nu hoeveel dit kapotmaakt. Ik verlang nog hevig terug naar de tijd dat alles redelijk vlekkeloos verliep. Een leuke baan bij Albert Heijn en genoeg geld om leuk van te leven. Ik hoop over een poos weer net zo trots te kunnen zijn als een jaartje geleden. Hier werk ik momenteel keihard aan.”
www.sheerenloo.nl
“Het is geweldig om te zien hoe Mitchel naarmate het interview vorderde, steeds vrijer werd in wat hij vertelde. Hij wilde graag met een pseudoniem ondertekenen, maar besloot dat de lezer nog wat van hem kon leren en daar was hij trots op. Ik ben trots op hem.”
n Door Lucienne Oenema
BEWINDVOERING “Inmiddels gaat het weer stukken beter en heb ik de slechte periode achter me gelaten. Ik ben druk bezig met mijn toekomst. Ik heb me vanwege mijn gat in mijn hand, aangemeld voor bewindvoering. Er is een grote last van me afgevallen nu mijn geldzaken worden beheerd door iemand anders. Ook heb ik
Lucienne Oenema begeleider ‘s Heeren Loo
©
REËLLE COMMUNICATIE
“AF EN TOE WENS IK DAT IK NOG ACHTTIEN JAAR ZOU ZIJN”
KRACHTENBUNDEL - ‘S HEEREN LOO
26
Meer verhalen lezen?
COLOFON
KRACHTENBUNDEL D E KRACHT VAN KWETSBAARHEID
KRACHTENBUNDEL STADSREGIO ARNHEM NIJMEGEN
TEKST-, EINDREDACTIE EN PRODUCTIEBEGELEIDING: Marieke van Gastel, Marjolijn Daverveld, Saskia Withoos, Tom Loomans (Reëlle Communicatie)
Eigenwijsheid is immers niet te kopiëren…
DE UN ID RH E
ET
KW N
A
VA
KR KR
AC
AC
HT
HT
VA
EN
NK
W
ED TIL ITIE BU RG
HT KR AC
KR
ET
BU
SB
AA
ND
RH
EID
EL
20 13
Deel de verhalen!
ER ZO M
Deze Krachtenbundel is een initiatief van Reëlle Communicatie uit Valkenswaard. Bij Reëlle’s communicatiebedrijf werken professionals met levenswijsheid. Ieder van ons is gedreven, vakbekwaam én ervaringsdeskundig. Dat is onze eigen wijsheid. Eigenwijsheid die wij graag delen.
EDIT IE HELM ON
D
NAJAA 20 13 R 201
NA
1
JA
AR
20 1
1
2NA0JA 13AR
20
1
1
Ga naar www.reelle.nl/eigenwijzer Selecteer alle verhalen die jij wilt lezen!
Reageren? Like ons op Facebook en ontvang een Krachtenbundel om cadeau te doen!
www.facebook.com/reellecommunicatie
EIGENWIJSHEID. HET ZIT IN ONS.
Ontdek het geheim achter de Krachtenbundel® !
VORMGEVING: Luc Sprengers OPMAAK: Lonneke Pinckaers van der Avoort, Hildegard Hick DRUKWERK: Zalsman Kampen OPLAGE: 2.500 stuks
Zelf op pad voor de Krachtenbundel? Ontmoet mensen in hun eigen omgeving en haal hun verhaal op. Ervaar zelf hoe waardevol dit is en krijg op een bijzondere manier inzicht in Kracht! Bel Marieke
UITGEVER: Reëlle Communicatie, Den Dries 2, 5552 CL Valkenswaard, www.reelle.nl. Uitgegeven in eigen beheer, © 2015.
KRACHTENBUNDEL- -KORAALGROEP COLOFON KRACHTENBUNDEL
DE
201 1 NAJAAR 2013 2013 2013 ZO ZOMER
1
FOTOGRAFIE: Lonneke Pinckaers van der Avoort, Hildegard Hick
27
D
SB AA
NB
IDEE: Marjolijn Daverveld (Reëlle Communicatie)
ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN Niets uit deze uitgave kan worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
CH
TE
AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE: twaalf verhalenvertellers en twaalf verhalenopstellers van twaalf organisaties
WIE IS REËLLE?
DDE
De Krachtenbundel is een goed idee van Reëlle Communicatie. Dit magazine is enig in zijn soort, maar wij juichen het toe als jij dit goede voorbeeld volgt. Reacties zijn van harte welkom.
D
L
E EDITI RG LIMBU
Ontvang alle weetjes! Download de wijzer: www.reelle.nl/vertelwijzer
© REËLLE COMMUNICATIE
KRACHTENBUNDEL
28
Ellen de Swart, WETHOUDER JEUGD, ZORG & WELZIJN, Gemeente Heumen: “Iedereen, met en zonder beperking, verdient de ruimte om van betekenis, van waarde te zijn in onze samenleving. Die nieuwe tijd gaan we in. De verhalen spreken voor zich.” Henk Kok, wethouder Zorg & Welzijn, GEMEENTE Arnhem: “Ik heb veel bewondering voor de mensen die in deze bundel moedig hun verhaal doen. Ik ben blij dat Reëlle het initiatief neemt om het mooi uit te geven. De verhalen in deze bundel maken die kracht tastbaar en invoelbaar. Dat is klasse en hard nodig. Ik hoop dat veel mensen zich erdoor laten inspireren.” Bert Frings, Wethouder Zorg & Welzijn, GEMEENTE NIJMEGEN: “De verhalen in deze bundel laten de kracht van deze mensen zien. Iedereen, met of zonder beperking, verdient de ruimte en de mogelijkheden in deze samenleving. Hulde aan deze verhalenvertellers.”