AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646
Vr ijuit
MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND
8 1 ste j a a r g a n g
november 2010
LIBERALE SYNDICALISTEN
4
RAPPORT
De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven heeft opnieuw zijn twee verplichte verslagen gepubliceerd. Zeker nu, bij de start van de interprofessionele onderhandelingen, kunnen de bevindingen op veel belangstelling rekenen.
6
EUROPA 2020 Wat is de rol van de sociale partners en het georganiseerd maatschappelijk middenveld in de uitvoering en opvolging van de Europa 2020-strategie ? En wat houdt die strategie eerst en vooral in ?
8
WILLEKEURIG ONTSLAG
WIE BENT U? Echte vakbondsmensen en, in grote meerderheid, liberaal gezind. Dat komt naar voor uit de grote enquête die bij u, leden van de ACLVB, gevoerd werd door de Universiteit van Gent en CRISP. Was het noodzakelijk een beroep te doen op wetenschappers om in het daglicht te stellen wat we al wisten en wat we duidelijk bevestigd hebben op het congres "Ons sociaal liberalisme" ? Ja, omdat sommigen nog steeds niet begrijpen dat we zowel kunnen fungeren als een vakbondsman en als liberaal in de ware betekenis van beide termen. Als syndicalist heeft u een solidariteitsgevoel, strijdt u tegen sociale onrechtvaardigheid. Als liberaal bent u gehecht aan individuele vrijheid en aanvaardt u niet dat u in een keurslijf gedwongen wordt. Een andere les die ons blij maakt, is dat u erg tevreden bent over de diensten die wij u leveren. Midden in deze Vrijuit kan u lezen over uw verwachtingen op sociaal en economisch vlak. Het liberaal syndicalisme bestaat. Het is een onlosmakelijk deel van het landschap van de Belgische sociale dialoog. We kunnen hier trots op zijn.
Als de werknemer die werd aangeworven voor onbepaalde tijd, willekeurig ontslagen wordt, moet de werkgever hem een schadevergoeding betalen. Een greep uit de praktijkgevallen.
15
WIE BENT U ? ACLVB hield een groot wetenschappelijk onderzoek bij haar leden. Wat vindt u van uw vakbond, wat verwacht u ervan, hoe kijkt u aan tegen stakingen en stiptheidsacties en hoe sterk bent u gehecht aan het woord liberaal in onze naam ?
28
VLAAMSE REGIONALE Verdieping en vernieuwing, dat waren de codewoorden van het Vlaams Regionaal Comité begin november in Essene. Via workshops konden de aanwezige militanten hun inbreng doen rond diverse thema’s.
30
SLECHT WEER Hoeveel bedraagt uw uitkering als u tijdelijk werkloos bent door slecht weer ? En aan welke voorwaarden moet u voldoen om recht te hebben op die uitkeringen ?
G Goedkopere oedkopere e en n groenere groenere e energie nergie : o ook ok voor voor u! u!
Energie wordt steeds duurder. Zo kondigde de “historische” gas- en elektriciteitsmaatschappij onlangs een aantal prijsverhogingen aan tot 17 en zelfs 20% ! Zulke prijsstijgingen en de onzekerheid die ermee gepaard gaat komen bij werknemers extra hard aan. Er moest iets gedaan worden. Tal van Power4You You o , een organisaties, waaronder ook uw vakbond, hebben besloten om zich aan te sluiten bij Power4Y coöperatie die namens de vele leden van deze organisaties tegen scherpe prijzen energie inkoopt.
Hoe kunt u ervan profiteren ?
UW VOORDELEN Energie van de maatschappij Lampiris tegen tarieven die gemiddeld 18% 18% onder die van Electrabel liggen, de grootste leverancier op de markt. Een extra extra korting korting van van 2,5% 2,5% op de toch al uiterst aantrekkelijke prijzen van Lampiris (exclusief BTW en distributiekosten). aanvullende Een a anvullende korting korting energiemeter per jaar. vaste Een v aste elektriciteitsprijs elektriciteitsprijs desgewenst 3 jaar.
van van
15 15
euro euro
gedurende
1 00% g roene sstroom troom. 100% groene Een o mbudsdienst door het OIVO. ombudsdienst
1
per of
Heel eenvoudig. Als lid van de ACLVB kunt u zich meteen aanmelden ! 1. Neem een recente gas- en/of elektriciteitsrekening. 2. Noteer de EAN-code (54…) en uw meternummer. 3. Surf naar www.power4you.be of bel gratis 0800/39839. 4. Vermeld uw voordeelcode : P4U281 5. Volg de instructies.
actualiteit
3
VERNIEUWING MANDATEN IN HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ
167.269 KEER GEHAMERD OP WAARDIG WERK ! Met een bezoek op 7 oktober 2010, de Internationale Dag voor Waardig Werk, aan het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) en het Federaal Parlement, sloten ACLVB en de partners van de Coalitie Waardig Werk de nationale campagne rond Waardig Werk af. Wij presenteerden de 167.269 handtekeningen die de coalitie tijdens haar tweejarige campagne ophaalde, en legden een aantal duidelijke eisen op tafel. Twee jaar Waardig Werk Twee jaar lang voerde ACLVB in coalitie met ACV, ABVV en ngo's, bestaande uit 11.11.11, Fos socialistische solidariteit, Oxfam-Solidariteit en Wereldsolidariteit, campagne rond het thema waardig werk. De coalitie wist daarmee een breed publiek te bereiken. In totaal tekenden 167.269 mensen de petitie voor Waardig Werk ! Dat blijft broodnodig in tijden van crisis, want de helft van alle werknemers wereldwijd is nog altijd straatarm. Met die boodschap klopte de coalitie twee jaar lang bij politici én werkgevers aan, en met resultaat. Zo konden we het investeringsakkoord tussen België en Colombia tegenhouden omwille van de talrijke schendingen van mensen- en arbeidsrechten in dat land. Het parlement keurde een resolutie rond waardig werk goed en op de Internationale Arbeidsorganisatie bereikte men een akkoord over betere arbeidsrechten voor de 300 miljoen vrouwen die wereldwijd als huispersoneel werken.
Acties in de ondernemingen In honderden ondernemingen organiseerden werknemers ‘schafttijden' uit solidariteit met hun uitgebuite collega's in het Zuiden. Vele vakbondsafgevaardigden gingen nog een stap verder en zetten het thema op de agenda van de Ondernemingsraad. Dat resulteerde in tientallen gedragscodes, cao's en sectorale akkoorden waarin waardig werk en het respect voor arbeidsrechten een plaats kregen. Op internationaal niveau blijven wij ook vechten om multinationals er op te wijzen dat internationale kaderakkoorden de beste garantie bieden aan werknemers uit alle hoeken van de wereld. Concreet vraagt ACLVB-voorzitter Jan Vercamst aan
Bernard Noël, Nationaal Secretaris, vertegenwoordigt voortaan de ACLVB binnen het Europees Economisch en Sociaal Comité. Het EESC hield een constituerende zitting van 19 tot en met 21 oktober. Het EESC telt tegenwoordig 344 leden, benoemd voor een periode van 4 jaar. Er werd zopas een nieuwe Voorzitter verkozen, Staffan Nilsson (Zweden) en twee viceVoorzitters, Anna-Maria Darmanin (Malta) voor de werknemers en Jacek Kraczyk (Polen) voor de werkgevers. Het voorzitterschap van de werknemersgroep wordt opnieuw waargenomen door Georges Dassis. Het Europees Economisch en Sociaal Comité vindt zijn oorsprong in het Verdrag van Rome (1957) en kwam tot stand om de diverse economische en sociale belangengroepen te kunnen betrekken (de georganiseerde civiele maatschappij) bij de verwezenlijking van de Gemeenschappelijke Markt (nu Interne Markt). Het EESC biedt hun de mogelijkheid advies uit te brengen aan de grote instanties, als de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement en volwaardig betrokken te zijn bij de besluitvorming van de Europese Unie.
het VBO een permanente opvolging van waardig werk in zijn werking en de aanduiding van een aanspreekpunt om de vooruitgang samen met de vakbonden te bekijken.
7 oktober altijd de internationale dag voor Waardig Werk De campagne sloten we af op 7 oktober 2010, maar de coalitie blijft hameren op waardig werk. Politici en werkgevers, in België en daarbuiten, moeten aandacht hebben voor het lot van de werknemers overal ter wereld. Bedrijven hier in het Noorden zijn verantwoordelijk voor alle stappen van hun productieketen en moeten waardig werk garanderen voor iedereen die aan hun product meewerkt. Politici moeten waardig werk meenemen in alle aspecten van hun beleid, in het bijzonder bij het afsluiten van internationale akkoorden. De ACLVB zal waardig werk hoog blijven plaatsen op de agenda. Internationale Dienst
ZWANGERSCHAPSVERLOF VERHOOGD TOT 20 WEKEN ? Het resultaat van de stemming in het Europees Parlement over de richtlijn betreffende de bescherming van het moederschap was gemengd. "Hoewel we blij zijn met de verhoogde bescherming van zwangere werkneemsters en werkende moeders, betreuren wij dat de stemming in het Europees Parlement over de richtlijn betreffende de bescherming van het moederschap niet leidt tot volledige betaling van het zwangerschapsverlof in alle lidstaten ", aldus John Monks, secretaris-generaal van de Europees Vakverbond (EVV). Het EVV dringt aan op de volledige betaling van het zwangerschapsverlof voor ten minste 18 weken, zonder plafond op het nationale niveau. Het parlement stemde voor een verlenging van het zwangerschapsverlof tot 20 weken, maar de vergoeding van de laatste vier weken mag variëren naargelang de nationale wetgeving. Het dossier over de bescherming van het moederschap gaat nu over in handen van de Raad en het EVV dringt er bij het Belgisch Voorzitterschap op aan om dit probleem aan te pakken als een prioriteit. "In Europa hebben werkende moeders lange tijd gewacht op een verbetering van de Europese bescherming van het moederschap. De Raad moet ervoor zorgen dat zij niet tevergeefs gewacht hebben", zei John Monks. V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
4actualiteit Hoe staat het met de loonkosten, het concurrentievermogen en de werkgelegenheid in België ?
NIEUWE RAPPORTEN VAN DE CENTRALE RAAD VOOR HET BEDRIJFSLEVEN De CRB (Centrale Raad voor het Bedrijfsleven) heeft opnieuw zijn 2 verslagen gepubliceerd die hem door de Wet van ’96 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot pre- België en de buurlanden een groei kennen van de ventieve vrijwaring van het concurrentievermogen zijn werkgelegenheid. opgelegd. Ze vormen een overzicht van de economische situatie en positie van ons land en zijn uiteraard een Loonkostenontwikkeling belangrijke bron van informatie. Tweejaarlijks staan deze Voor de komende twee jaar berekende de CRB een verslagen veel meer in de belangstelling, want dan vormen marge van 5 % voor de periode 2011-2012. In 2011 men een stijging van de lonen in onze buurzij de basis voor en de start van de interprofessionele verwacht landen van 1,5 % en voor 2012 met 3,4 %. De veronderhandelingen. wachte loonindexering zou voor dezelfde periode 3,9 %
H
Het verslag van de CRB analyseert achtereenvolgens onze loonkosten in vergelijking met onze buurlanden, alsook de structurele aspecten van ons concurrentievermogen en van de werkgelegenheid. Op die manier beschikken de interprofessionele onderhandelaars over een objectief, volledig en actueel document om een strategie uit te stippelen ten dienste van meer werkgelegenheid en meer welzijn voor iedereen. Dit jaar werd resoluut gekozen voor een kortere versie. Op die manier wordt de lezer misschien aangespoord om verder te lezen dan de inleiding. De uitgebreidere nota’s kan je terugvinden op de website van de CRB. Het technisch verslag biedt uiteraard veel meer dan enkel informatie over de loonmarge en de loonkost.
Macro-economische context De recessie van 2009 was in België minder groot dan in de andere landen van de Eurozone. Bovendien is ook het economisch herstel in België krachtiger dan oorspronkelijk verwacht. Men schat de economische groei voor 2011 op 1,7 % à 1,9 % van het BBP. Er blijven echter een groot aantal onzekerheden bestaan. Vooral over de grondstoffenprijzen en de inflatie. Een verhoging van de rentevoeten zou het positieve scenario negatief kunnen beïnvloeden.
Werkgelegenheid De vertraging van de BBP-groei heeft uiteraard ook gevolgen voor de werkgelegenheid. Die gevolgen zijn echter minder uitgesproken in Duitsland en België in vergelijking met Nederland en Frankrijk. Met uitzondering van Nederland zouden
bedragen. Theoretisch kunnen we dus een reële loonmarge berekenen van 1,1 %. De effectieve loonnorm zal uiteraard ook rekening houden met veel andere loonsgerelateerde elementen, zoals de vrijstelling sociale bijdragen overuren, ploegen- en nachtarbeid en onderzoek. Ook de verlenging en uitbreiding van de korting op de bedrijfsvoorheffing van 0,25 % van de brutolonen sinds 1 oktober 2007. Vanaf 1 juli 2009 werd dit 0,75 % en vanaf 1 januari 2010 verhoogd tot 1 %. Bovendien moeten ook loonsubsidies, werkgeversbijdrage voor betaald educatief verlof en de wijzigingen in fiscaliteit en parafiscaliteit in de balans gelegd worden.
O&O en vorming De grootste structurele handicaps zijn voor België nog steeds het ondermaats presteren wat betreft onderzoek en ontwikkeling (O & O) en vorming. Een innovatieve, creatieve en efficiëntiegedreven economie berust op gekwalificeerde werknemers. Werknemers moeten in staat zijn zich de nieuwe technologieën eigen te maken. Vorming is hierbij de sleutelfactor. Structurele actie is dringend nodig. Caroline JONCKHEERE
PROFITEER VAN DIT AANBOD
Wintervakantie in Carroz d’Arâches LesLes vacances à Spa Villa de Spa Le Chalet d’Izé RÉSER VA TION : VIA : TE RESER VEREN Spa La Belle immobilière Agence Immobilière Renand Rue Leloup 22 4900 Spa RouteCollin des Moulins 2 – 74300 Les Carroz d’Arâches – Frankrijk tél. 05 30 tel. 087 00 3323450 900 140
[email protected] [email protected] V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
TIJDENS DE TWEEDE WEEK VAN DE KERSTVAKANTIE
25 % KORTING op een verblijf in Le Chalet d’Izé (Les Carroz d’Arâches - Frankrijk) Op uw boeking voor een verblijf vanaf zaterdag 1 januari 2011 tot en met zaterdag 8 januari 2011 in het ACLVB-vakantieverblijf Le Chalet d’Izé te Les Carroz d’Arâches (Frankrijk) geniet u een korting van 25 %. Laat deze buitenkans niet liggen en reserveer nu ! Een reservatieformulier vindt u in uw ACLVB-secretariaat.
Meer info bij het immobiliënkantoor RENAND : www.immorenand.com of op www.aclvb.be/voordelen/vakantiehuizen
Glansrijke voorstellingen van Music Hall Nu goedkoper dankzij uw WINcard
OLIVER vanaf 25/11 in Capitole Gent, vanaf 25/12 in Stadsschouwburg Antwerpen Oliver, het verhaal van Charles Dickens, nu op de planken in een musicalversie ! Met Peter Van Den Begin als Fagin in de hoofdrol. 15 % korting voor WINcard-houders !
ABBA THE SHOW 30 januari 2011 in Vorst Nationaal De legendarische groep ABBA herleeft tijdens dit 2 uur durend spektakel, mét uitzonderlijk symfonisch orkest én fenomenale coverband ! 10 % korting voor WINcard-houders !
HET ZWANENMEER van 15/12 tot 19/12 in Stadsschouwburg Antwerpen Een prachtige uitvoering van het Zwanenmeer van Tsjaikowsky door het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. 15 % korting voor WINcard-houders !
JEF NEVE & LIEBRECHT VAN BECKEVOORT 28/01 in Capitole Gent Een kruisbestuiving tussen twee muziekculturen : meester in het klassieke oeuvre in combinatie met een jazz-virtuoos. 15 % korting voor WINcard-houders !
Hoe reserveren ? Voor individuele boekingen (tot max. 10 personen), contacteer SHERPA op het nummer 0900/69 900 met duidelijke vermelding van het codewoord WINCARD. Vergeet uw WINcard niet mee te nemen naar de voorstelling. Aan de ingang kan u gevraagd worden ze voor te leggen. Kortingen worden steeds berekend op ticketprijzen (excl. reservatiekosten van 3,5 euro en verzendingskosten). U kunt ook uw tickets verkrijgen bij de kassa van Capitole (Graaf van Vlaanderenplein 5, 9000 Gent) en de kassa van Stadsschouwburg Antwerpen (Theaterplein 1, 2000 Antwerpen). Daar mag u het codewoord WINCARD vermelden bij de kassaverantwoordelijke. Opgelet : Tickets voor Oliver kunnen ook online besteld worden via www.aclvb.be.
-10 OP VERTOON VAN UW WINCARD, KRIJGT U
ONZE VERKOOPPUNTEN IN VLAANDEREN:
% *
BRUGGE (ST.-ANDRIES) Hoge Express - Legeweg 160 BRUGGE (ST.-KRUIS) Maalsesteenweg 324 EEKLO Krügercenter - Stationstraat 82K GENK Koopcentrum Zuiderring - Bosdel 26 HASSELT Genkersteenweg 160 KURINGEN Schampbergstraat 22/6 IEPER De Rijselsepoort - Rijselsepoort 25 KORBEEK-LO Tiensesteenweg 410 KUURNE Ter Ferrants 2 LOCHRISTI Bosdreef 1A LOMMEL Shopping De Singel - Buitensingel 60 MAASMECHELEN Shopping Center M2 - Koninginnelaan 115 MECHELEN Oscar van Kesbeeckstraat 3 OOSTENDE Commercial Center - Torhoutsesteenweg 568 ROESELARE Mammoetcenter 2 - Brugsesteenweg 451 SINTDENIJS-WESTREM Wallekensstraat 24 SINT-JORISWINGE Koopcentrum - Gouden Kruispunt 17 SINT-NIKLAAS Waasland Shopping Center Pr. Alexanderlaan SINT-PIETERS-LEEUW Bergensesteenweg 100 SINT-TRUIDEN Kattenstraat 11 WESTERLO (OEVEL) Winkelcentrum Watertoren Hotelstraat 10
OP DE HELE COLLECTIE
=
-10
%
*Geldig op vertoon van uw WINCard. Niet cumuleerbaar met Primo Prices en andere voordelen.
MEER INFO OP WWW.PRIMO.BE
6actualiteit
DE STRATEGIE EUROPA 2020 : EEN STRATEGIE OM ZICH EIGEN TE MAKEN Op 17 september hebben de Nationale Arbeidsraad en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie en samen met het Europees Economisch en Sociaal Comité een seminarie georganiseerd over de rol van de sociale partners en van het georganiseerde maatschappelijk middenveld in de vaststelling, de tenuitvoerlegging en de opvolging van de Europa 2020-strategie. Een sleutelrol waar de Europese Commissie de nadruk op legt en waar de verschillende sprekers die dag op ingingen.
O
Opdat Europa een project zou zijn dat zo breed mogelijk gedragen wordt en de Europese Unie dicht bij haar burgers en werknemers zou staan, moeten die zich haar strategieën eigen maken en deelnemen aan zowel de uitwerking als de uitvoering. De conferentie bood de gelegenheid enkele pistes aan te reiken om daartoe te geraken en eraan te herinneren dat de nieuwe strategie van de Unie ons allen aanbelangt.
De Europa 2020-strategie : implicaties en concrete acties achter de abstracte begrippen De Europese Unie voorziet zich van kaders, actieprogramma’s en ze neemt ook wetgevende instrumenten
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
en beleid aan … een reeks instrumenten van zeer verschillende aard, die zeer vaak hun oorsprong vinden in politieke en economische strategieën en oriënteringen die haar actie leiden over min of meer lange perioden. De Europa 2020-strategie (of EU 2020) maakt er uiteraard deel van uit en zou de Europese actie de 10 komende jaren moeten leiden, dus tot in 2020. Het is dus die strategie die de passende instrumenten zou moeten verstrekken om de Unie toe te laten om te gaan met de verschillende crisissen die ze doormaakt (economisch en financieel, massale werkloosheid, armoede, klimaatswijzigingen en energievraagstukken, demografie …).
actualiteit
Om maar te zeggen hoe belangrijk ze is en welke gevolgen eruit voortvloeien, zeker op Europees niveau, maar ook nationaal. Noteren we bijvoorbeeld dat op grond van deze strategie de Lidstaten zich geëngageerd hebben een tewerkstellingsgraad van 75 % te behalen voor het geheel van de Unie. Een doelstelling die dus noodzakelijk zeer concrete gevolgen zal hebben in België; in het bijzonder op het niveau van het tewerkstellingsbeleid dat we moeten uitvoeren om tegemoet te komen aan deze doelstelling.
EU 2020 en een sociaal Europa : een restrictieve Europese benadering Met het oog op een intelligente, duurzame en inclusieve groei is EU 2020 de opvolger van de Strategie van Lissabon die in 2010 van de Europese Unie de meest competitieve economie ter wereld moest maken, in een optiek van duurzame ontwikkeling. Daar waar Lissabon steunde op 3 pijlers (economisch, sociaal en ecologisch), wil Europa 2020 een transversale strategie zijn, die die 3 pijlers integreert. Het is zo dat EU 2020 beweert nog steeds een duurzaamheidsdoelstelling naar voor te schuiven. Toch moeten we vaststellen dat ze zich in de eerste plaats concentreert rond groei, begrotingsrestricties en de vermindering van de openbare schuld en deficits. In tegenstelling tot Lissabon zijn de hervormingen die de Lidstaten in dit kader zullen moeten aannemen (of de zogenaamde nationale hervormingsprogramma’s), nu gelieerd aan het Stabiliteits- en Groeipact. De transversale benadering beperkt zich essentieel tot het respecteren van dit pact en het vergroenen van bepaalde economische oriënteringen. Het sociale is dan weer teruggebracht tot de strijd tegen de armoede en de werkgelegenheid tot de tewerkstelling.
… en een nog scherpere noodzaak aan nationale mobilisatie Vandaag wordt dus geen verwijzing meer gemaakt naar kwaliteitsvolle jobs, een beleid dat arbeids- en privéleven met elkaar verzoent, het sociaal beleid, toegankelijke en kwalitatieve sociale diensten en gezondheidszorgen … kortom een echte sociale agenda. Wat uiteraard een duidelijke stap achteruit is ten opzichte van Lissabon en van die aard dat we ons vragen moeten stellen, zowel over de toekomst van het sociaal Europa als over de operationalisering van de doelstellingen die door de EU worden vastgelegd. Hoe met name een tewerkstellingsgraad van 75 % bereiken of een vermindering met 20 miljoen van het aantal personen dat bedreigd wordt door armoede terwijl geen enkel specifiek Europees sociaal en tewerkstellingsbeleid gerealiseerd werd om het uit te voeren en de EU overigens een bezuinigingsbeleid op nationaal vlak verdedigt ? Op zich biedt de strategie geen antwoord en kan ze integendeel leiden tot het nog meer destabiliseren van de werkgelegenheid en de verzwakte personen in Europa. Dat vergt voortaan waakzaamheid van de sociale partners en het georganiseerd maatschappelijk middenveld, maar ook en vooral reactiviteit, ambitie, inventiviteit en het vermogen tot concrete voorstellen bij de implementatie van de strategie op nationaal vlak via onze nationale hervormingsprogramma’s. Het is in dat kader dat we ons zullen moeten mobiliseren om het sociale in te schrijven in onze nationale hervormingsplannen en er kwaliteitsvolle jobs en strategieën voor toegang tot de arbeidsmarkt te eisen.
Enkele pistes om zich de strategie eigen te maken De conferentie van 17 september heeft bepaalde pistes aangereikt die een sterkere participatie van het maatschappelijk middenveld en de sociale partners kunnen bevorderen en de mogelijkheid bieden om in de Europa 2020-strategie evengoed een sociale gover-
7
nance als een economische governance te ontwikkelen. De conferentie onderstreepte de belangrijke rol die de sociaal-economische raden en het Europees Economisch en Sociaal Comité zullen moeten spelen in het eigen maken van de Strategie Europa 2020. Op Europees niveau eerst en vooral zouden de bestaande instrumenten, waaronder de macro-economische dialoog of de tripartiete top, beter kunnen worden benut dan nu het geval is. Aan de tripartiete sociale top zou meer zichtbaarheid kunnen worden verleend. Ook zou kunnen worden gedacht aan buitengewone sociale toppen om bepaalde belangrijke teksten te onderzoeken. Moet daar volgens ons ook aan toegevoegd worden : een betere coherentie en een gelijkheid tussen de werkzaamheden van de verschillende departementen (economisch, sociaal, werkgelegenheid en milieu); zoniet zijn de agenda en de prioriteiten voorbestemd om tot het domein van economie en financiën te blijven behoren. Voorts zou het – nog steeds op Europees niveau - ook goed zijn te zorgen voor meer transparantie in de werkzaamheden van de comités (Comité voor de Werkgelegenheid, Comité voor de sociale bescherming, Comité voor de Economische politiek) door de sociale partners hierbij door middel van regelmatige ontmoetingen te betrekken. Op nationaal niveau vervolgens zou een echt debat met de sociale partners en met de andere representatieve organisaties van het maatschappelijk middenveld moeten plaatsvinden, alvorens het nationaal hervormingsprogramma en het stabiliteits- en convergentieprogramma worden goedgekeurd; daarbij moeten uiteraard de eigen raadplegingsprocedures van elke lidstaat strikt in acht worden genomen. Noteren we dat België zich – ondanks de huidige institutionele crisis – deze maand zal moeten toeleggen op de uitwerking van zijn nationaal hervormingsplan. Bij dat proces werden de sociale partners en het maatschappelijk middenveld al betrokken in het kader van de drie federale adviesraden : de Nationale Arbeidsraad, de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven en de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling. Een zaak om zeker op de voet te volgen. Diana VAN OUDENHOVEN
INSTRUMENTEN VAN GOVERNANCE IN EU 2020, STABILITEITS- EN GROEIPACT EN EUROPEES SEMESTER Een van de belangrijkste veranderingen inzake bestuur dat gepaard zal gaan met de strategie is de instelling, vanaf 2011, van het nieuwe “Europees semester”, waarin de nieuwe EU-2020-strategie zal ingebed worden. Het Europees semester vormt een belangrijk apparaat voor de versterking van de coördinatie van het budgettair beleid van de lidstaten. Het zal dus beginnen in 2011 en de lidstaten zullen parallel de toekomstige maatregelen over werkgelegenheid en sociale inclusie moeten preciseren. In de maanden juni en juli zullen de Europese Raad en de ministers van Financiën van de EU hun advies aan de lidstaten geven, voordat die hun begroting voor het volgend jaar zullen aanvaarden. Het gaat om een instrument van begrotingsdiscipline, dat zich integreert in de Europa 2020-strategie en dat dus de nationale hervormingsplannen verbindt aan het Stabiliteits- en Groeipact. DVO V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
8arbeidsrechtbank WILLEKEURIG ONTSLAG (DEEL 2) Daar waar in het vorig nummer van VRIJUIT het begrip willekeurig ontslag werd toegelicht en de omkering van de bewijslast werd verduidelijkt, zullen we het in dit artikel hebben over de sanctie voor de werkgever indien hij zich bezondigt aan willekeurig ontslag, om daarna een en ander te illustreren aan de hand van een paar concrete voorbeelden uit de rechtspraak. Sanctie Indien de arbeider, aangenomen voor onbepaalde tijd, willekeurig ontslagen wordt, moet de werkgever hem een schadevergoeding betalen. Die vergoeding is bij wet bepaald en wordt forfaitair vastgesteld en bedraagt het brutoloon van zes maanden. De vergoeding wegens willekeurig ontslag van een deeltijds tewerkgestelde arbeider moet berekend worden op grond van het deeltijdse loon (Arbeidshof Brussel, 17 december 2007). Over de vraag of de vergoeding voor willekeurig ontslag, net als een opzeggingsvergoeding, ook de voordelen verworven krachtens de arbeidsovereenkomst behelst, zijn de meningen verdeeld (Arbeidshof Bergen, 21 april 1993 en Arbeidsrechtbank Brussel, 20 december 1993). De vergoeding is verschuldigd van zodra is komen vast te staan dat het ontslag willekeurig is, ongeacht of de werkman al dan niet met een inachtneming van de opzeggingstermijn werd afgedankt. Deze forfaitaire vergoeding is cumuleerbaar met de wettelijke opzeggingsvergoeding, maar is niet te combineren met andere ontslagvergoedingen die worden toegekend als het ontslag in strijd is met de ontslagverboden en -beperkingen (o.a. vergoedingen bij het ontslag omwille van dienstplicht, zwangerschaps-, adoptie- en betaald educatief verlof of bij ontslag van de personeelsafgevaardigden en kandidaat-personeelsafgevaardigden van de ondernemingsraad en comité voor preventie en bescherming op het werk). Daarnaast zijn sommigen ervan overtuigd dat het ook mogelijk is om de forfaitaire vergoeding aan te vullen met een morele schadevergoeding (Arbeidsrechtbank Brussel, 21 maart 1996).
Praktijkvoorbeelden Er bestaan enorm veel praktijkgevallen waarin men het willekeurig ontslag inroept om een schadevergoeding te vorderen. Hierna volgt een selectie van enkele gevallen. Afwezigheden Afwezigheden kunnen in twee opzichten worden ingeroepen om een ontslag te verantwoorden : enerzijds omdat zij onrechtmatig zijn of anderzijds omdat zij, hoewel zij rechtmatig zijn, de goede gang van zaken in de onderneming hinderen. In beide gevallen zal het ontslag wettig zijn.
a) Willekeurig ontslag wordt niet aanvaard Als men ontslagen wordt wegens het niet onmiddellijk melden van een afwezigheid bij de werkgever, beantwoordt dit aan de economische en sociale noodwenV R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
digheden van de onderneming aangezien de organisatie door de niet-tijdige verwittiging in het gedrang kan worden gebracht (Arbeidsrechtbank Antwerpen, 29 maart 1974). Ook wanneer een niet-tijdige melding van de afwezigheid tot gevolg heeft dat de werkgever zijn verbintenis ten aanzien van een klant niet kon nakomen en die klant daarvoor schadeloos diende te stellen, zal het ontslag gerechtvaardigd zijn (Arbeidshof Brussel, 5 oktober 1998).
b) Willekeurig ontslag wordt aanvaard Anders zal het zijn wanneer een arbeider met een onberispelijke staat van dienst van 9 jaar, omwille van het feit dat hij uit eigen beweging een dag vakantie nam na belangrijke arbeidsprestaties te hebben geleverd in de voorafgaande weken, ontslagen wordt (Arbeidsrechtbank Brussel, 5 maart 1990). Dit ontslag is niet verantwoord en kan aangevochten worden voor zijn willekeurig karakter. Hetzelfde scenario speelt zich af wanneer een arbeider in de periode van 9 maanden voorafgaand aan zijn ontslag en volgend op een aanmaningsbrief tot beperking van de afwezigheden in de onderneming, slechts 3 volle dagen afwezig was, zonder dat bewezen is dat deze afwezigheid ongerechtvaardigd was (Arbeidsrechtbank Brussel, 24 april 1981). De werknemer die een hele dag afwezig blijft terwijl het bezoek aan de dokter alleen de morgen in beslag neemt, begaat geen ernstige fout als zijn afwezigheid het gevolg is van een foutieve doch aannemelijke interpretatie van de beroepsziektewet, zelfs al heeft de werkgever hem bevolen ’s middags het werk te hervatten. Het ontslag om deze reden is evenwel geen willekeurig ontslag aangezien het wordt gerechtvaardigd door motieven die in verband staan met het gedrag van de arbeider (Arbeidsrechtbank Luik, 24 april 1981). Indien een arbeider wordt ontslagen wegens langdurige of herhaalde zelfs gewettigde afwezigheid, is dit ontslag niet willekeurig aangezien overdreven absenteïsme het belang van de onderneming kan schaden (Arbeidshof Luik, 9 juni 1995). Ontslag om economische redenen De economische redenen leveren een vaak voorkomende grond op voor ontslag. Als een werkgever een dergelijk motief opgeeft, moet men aannemen dat de term ‘economisch’ ruim mag worden geïnterpreteerd en ook betekent ‘op het bedrijfsleven betrekking hebbende’, zodat onbekwaamheid en veelvuldige afwezigheden wegens arbeidsongeschiktheid moeten worden geacht daaronder te vallen (Arbeidsrechtbank Gent, 17 maart 1980).
a) Willekeurig ontslag wordt wel aanvaard Een ontslag kan als willekeurig worden bestempeld, wanneer een economische oorzaak of het einde van het werk wordt ingeroepen als reden voor het ontslag en blijkt dat dadelijk na het ontslag tot nieuwe aanwervingen wordt overgegaan (Arbeidshof Antwerpen, 18 april 1991).
arbeidsrechtbank
Dit moet wel genuanceerd worden. Het aanwerven van nieuwe werknemers kort na het ontslag van een arbeider, verleent niet automatisch een willekeurige aard aan het ontslag (Arbeidshof Gent, 6 oktober 1986). Dit zal zo zijn indien het ontslag in werkelijkheid niet werd gegeven om economische redenen, maar op grond van een door de arbeider begane fout. De aanwerving van nieuwe arbeidskrachten achteraf is dan ook niet ter zake dienend (Arbeidshof Gent, 2 januari 1985).
b) Willekeurig ontslag wordt niet aanvaard Het ontslag dat het gevolg is van economische moeilijkheden waarmee de onderneming geconfronteerd wordt of van het afschaffen van de functie van de werknemer houdt verband met de noodwendigheden van de onderneming en is niet willekeurig. Als uit de omvang van de schulden van de onderneming, de belastingaangiften en het niet-betalen van de bezoldigingen tijdens de laatste maanden blijkt dat de onderneming ernstige economische moeilijkheden heeft, sluit dit uit dat het ontslag dat met deze toestand verband houdt, willekeurig zou zijn (Arbeidshof Bergen, 21 februari 1992). Ook het ontslag van een arbeider die in feite eenvoudig werk als handlanger verricht, maar na een controle van de sociale inspectie als gekwalificeerd arbeider moet vergoed worden, terwijl de onderneming de loonkost van een gekwalificeerd arbeider niet kan dragen, is niet willekeurig (Arbeidshof Bergen, 1 februari 1995). Het spreekt echter vanzelf dat economische redenen slechts in aanmerking komen om aan een ontslag elke willekeurige aard te ontnemen, wanneer er werkelijk economische motieven zijn en zij ook aan de grond liggen van het ontslag (Arbeidsrechtbank Brussel, 21 maart 1996).
9
Bij algehele sluiting van een onderneming staat het economisch motief natuurlijk vast. Men mag dan ook aannemen dat de regeling van het willekeurig ontslag niet openstaat voor arbeiders die ontslagen worden door de sluiting van de onderneming. De sluiting op grond van een evaluatie van de investeringsrisico’s is dan ook op zichzelf geen fout, maar de uitoefening van een recht van de ondernemer (Arbeidshof Antwerpen, 15 oktober 1980). Andere gevallen 3 Het ontslag om reden van werkverlating houdt verband met het gedrag van de arbeider en is dus niet willekeurig (Hof van Cassatie, 17 februari 1992). 3 Het ontslag gesteund op de niet-bereidheid om bepaalde arbeidstaken in de plaats van een afwezige werknemer uit te voeren, is niet willekeurig (Arbeidshof Gent (afd. Brugge), 4 september 1991). 3 Het ontslag van een arbeider omdat hij zijn godsdienst beoefent op ogenblikken en in bedrijfslokalen die daarvoor niet bestemd zijn, en dit nadat de werkgever de betrokken arbeider had verwittigd dat hij ontslagen zou worden indien hij zou volharden in de praktijken, is niet willekeurig (Arbeidsrechtbank Nijvel, 11 maart 1994). 3 Het ontslag van een arbeider omwille van gedragingen die volledig in de private sfeer liggen (een vechtpartij buiten de arbeidsuren en buiten de onderneming) zal willekeurig zijn (Arbeidsrechtbank Brugge, 8 oktober 1999). 3 Willekeurig is ook het ontslag met opzegging van een werknemer die had geweigerd om over te schakelen naar ploegenarbeid, terwijl deze weigering gemotiveerd werd door zeer ernstige en door de werkgever niet-betwiste medische redenen (Arbeidsrechtbank Brussel, 5 september 1991).
Conclusie Ten opzichte van zijn werkgever zal de arbeider steeds de zwakkere partij zijn. Een bescherming tegen willekeurig ontslag is dus zeker op zijn plaats. Maar zoals uit de verschillende praktijkgevallen blijkt, wordt het willekeurig ontslag vaker niet dan wel aanvaard door de rechter en slaagt de arbeider er vaak niet in om een schadevergoeding van zijn werkgever te verkrijgen. Marleen VANDERSTRAETEN V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
10 b e d r i j v i g
Brink’s
WERKNEMERS ZIJN SPEELBAL VAN AANDEELHOUDERS KRONIEK VAN EEN AANGEKONDIGD FAILLISSEMENT… DAT DOOR DE RECHTBANK GEWEIGERD WERD De directie van Brink’s heeft er niet lang twijfel over laten bestaan. Nadat ze had bevestigd te willen bezuinigen door de waardetransporteurs te laten overgaan van een bediendestatuut naar een arbeidersstatuut, is de onderneming nu genoodzaakt haar ware intenties te onthullen : België verlaten met de noorderzon tegen een zo laag mogelijke kostprijs.
D
Die intenties werden uitvoerig bevestigd op de Buitengewone Ondernemingsraad van vrijdag 12 november 2010 waar de directie de faillissementsaanvraag aankondigde. Tijdens de zitting van de Handelsrechtbank van Brussel op 15 november 2010 sprak het Openbaar Ministerie over de faillissementsaanvraag in niet mis te verstane termen als “onontvankelijk, voorbarig en ongegrond”. De slechte leerling werd onmiddellijk onder voogdij geplaatst van twee voorlopige bewindvoerders : meester Alain Zenner en bedrijfrevisor Gérard Delvaux. Hun dubbele missie : de plaats innemen van de directie en de financiële situatie bij Brink’s onderzoeken. In afwachting heeft de rechtbank van koophandel op 14 november de faillissementsaanvraag verworpen wegens procedurefouten en werd de verkoop van de basis in Zaventem geannuleerd. De situatie bij Brink’s is sinds lange maanden gespannen als gevolg van : twee opeenvolgende personeelsafslankingen, het aan de deur zetten van het voltallig management om afhankelijk te worden van de Nederlandse directie, de aankondiging van de directie alle waardetransporteurs te willen laten overgaan van een bediendestatuut naar een arbeidersstatuut, … Toen de personeelsafgevaardigden bijeenwaren op de Ondernemingsraad van 27 oktober 2010 om opnieuw de organisatieproblemen – of liever de desorganisatie – en het managementprobleem aan te kaarten, voegde de directie verrassend een extra punt aan de agenda toe : de sluiting van de Strépy-site.
Algemene staking Voor de werknemers was dit de druppel die de emmer deed overlopen; ze beslisten over te gaan tot een totale staking. Het vertrouwen is geschonden, de directie weigert elke verzoeningspoging en respecteert de regels van het sociaal overleg in België niet. V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
Na het verzoeningsbureau van 2 november 2010 verzamelden de sociale partners op 4 november 2010 onder voogdij van de voorzitter van het Paritair Comité 317. De vakbonden deden voorstellen voor de besparingen die de directie nastreeft en voor het organiseren van flexibiliteit, maar zonder succes. Het verzoeningsbureau kon enkel vaststellen dat de directie weigerde te onderhandelen, zelfs van kwade wil is, en niet openstaat voor compromissen. Die vaststelling geldt ook met betrekking tot de inspanningen die de minister van Werk leverde. Na twee ontmoetingen met de directie kon de minister niets anders concluderen dan dat die stug is om mee te onderhandelen of op zijn minst om de sociale dialoog met de sociale partners aan te knopen.
Scenario faillissement : een realiteit ?! Sinds 27 oktober 2010 bevestigen tal van argumenten onze vermoedens die we van bij het begin koesterden : is Brink’s bezig met het organiseren van zijn eigen faillissement door het sociaal conflict te laten doodbloeden, alvorens vanuit het buitenland te kunnen terugkeren naar België, daarbij profiterend van de opening van de Europese markt ? We sommen kort de verschillende argumenten op die onze vaststelling bijtreden dat het hier eenvoudigweg gaat om een sabotage door de directie van Brink’s. Om de statuutwijziging van bediende naar arbeider voor een deel van het personeel te rechtvaardigen, valt de directie terug op volgend argument : een bediende kost meer en is minder flexibel. We stellen ons vragen over de bereidheid van de directie die nooit heeft overwogen om haar toevlucht te zoeken tot de crisismaatregelen voor bedienden die een grotere flexibiliteit en een vermindering van de kosten toelaten.
bedrijvig De vakbonden waren overigens wél akkoord om toegevingen te doen, zonder daarbij te raken aan het gewaarborgd maandloon en de opzeggingstermijn. De directie daarentegen heeft uiteindelijk toegegeven korte opzeggingstermijnen te verkiezen om met name de kosten bij eventuele ontslagen zoveel mogelijk te kunnen drukken.
11
Vertrekken De dag zelf van de vergadering op 4 november 2010 heeft Brink’s Belgium zijn basis in Zaventem verkocht aan Brink’s Global Services. Volgens de directie zal de verkoop van deze vestiging besparingen mogelijk maken. Maar in werkelijkheid zal Brink’s zijn winsten verminderen door ervoor te kiezen zich te ontdoen van de meest rendabele site in het voordeel van een maatschappij van dezelfde groep. Sinds het begin van de crisis heeft de directie van Brink’s niet ook maar de minste wil getoond om tot een akkoord te komen, terwijl de vakbonden hun bereidheid toonden om over eventueel te realiseren besparingen te praten, op voorwaarde dat die becijferd en gerechtvaardigd zouden zijn en het resultaat van onderhandelingen. Wil Brink’s vertrekken tegen de laagste prijs ? We zijn nog lang niet aan het einde van dit verhaal en er moeten klaarblijkelijk nog een aantal lijken uit de kast van Brink’s vallen. Bepaalde elementen in het faillissementsdossier hebben argwaan gewekt bij het parket van Brussel, dat een onderzoek instelde voor “misbruik van maatschappelijk vermogen”. Het openbaar ministerie blijkt die mening toegedaan en beschuldigt Brink’s van “inbreuk op de faillissementswetgeving en verduistering en witwassing van geld”. De weigering van de faillissementsaanvraag door de rechtbank van koophandel betekent een eerste zege voor de werknemers, zelfs al heeft het slechts betrekking op procedurefouten. De vakbonden hopen dat de rechtbank het openbaar ministerie volgt over de grond van de zaak, namelijk het vermoeden van het frauduleus organiseren van een faillissement. Het zou niet meer dan rechtvaardig zijn ten opzichte van de werknemers van Brink’s, maar ook een sterk signaal voor alle werknemers van ons land. Gwendoline TIMMERMANS en Thibaut MONTJARDIN
Terwijl de discussies omtrent het eenheidsstatuut op de intersectorale agenda staan, dreigt het geval Brink’s een pijnlijk precedent te worden voor de andere sectoren. Het conflict bij waardetransporteur Brink’s is een mooi bewijs van de verschillen die bestaan tussen het statuut van arbeider en bediende. ACLVB weigert het statuut van de werknemers te braderen om de aandeelhouders van het bedrijf toe te laten winst te realiseren terwijl het bedrijf wil stoppen met investeren in ons land of werknemers onderbetaald wil tewerkstellen. Vandaag doen we de triestige vaststelling dat de arbeider niet dezelfde bescherming tegen het ontslag geniet als de bediende. ACLVB pleit voor een uniforme ontslagregel op basis van een gestandaardiseerd systeem, een voorafgaand horen van de werknemer en een motivering van de reden van het ontslag.
Meer info : http://www.aclvb.be/publicaties/dossiers/ dossiers/statuut-arbeiders-bedienden/
Handen af van onze inhaalrust !
THE COMMONWEALTH WAR GRAVES COMMISSION Op maandag 8 november 2010 riepen Bestendig Secretaris Dieter Hollebeke en de collega’s van de twee andere vakbonden van The CWGC hun mensen samen op een raadplegingsvergadering. CWGC is The Commonwealth War Graves Commission die instaat voor de oprichting en het onderhoud van de meer dan 10.000 sites wereldwijd waar Britse gesneuvelde militairen uit de twee wereldoorlogen begraven liggen. Het hoofdkwartier Noord is in Ieper gevestigd en stelt 125 werknemers tewerk in België. Aanleiding van de vergadering was de intentie van de directie om de periode en berekeningswijze van de jaarlijkse inhaalrust eenzijdig en zonder overleg te wijzigen. Drie discussiepunten zorgden ervoor dat kort na het aanvatten van de vergadering een spontane staking uitbrak, waar alle aanwezige werknemers zich achter schaarden. Dat viel niet in goede aarde bij de Britse directie, zeker niet met de dag van Wapenstilstand in het verschiet, dag waar vele prominenten uit de Britse Gemenebest Ieper en haar oorlogsmonumenten komen vereren met een staatsbezoek. In de loop van dinsdagnamiddag 9 november kon dan toch een gedeeltelijk akkoord bereikt worden. De directie had blijkbaar toch snel begrepen dat de Belgische wetgeving dient gevolgd te worden, én dat haar werknemers, die heel vaak in weer en wind mooi werk leveren, niet met zich laten sollen. Aan de toekenning van de ADV-dagen wordt niet geraakt. Ook de berekening zal in dagen blijven. Gelijkstellingen blijven echter een discussiepunt, maar op een latere datum komen de vakbondssecretarissen weer samen om dat punt uit te klaren. DH Mee door de inzet van Bestendig Secretaris Dieter Hollebeke (foto) en de ACLVB-kern werd alvast een gedeeltelijk akkoord bereikt bij The CWGC.
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
12 b e d r i j v i g Van links naar rechts : Marc Van Hooste, Anja Verdurmen, Bestendig Secretaris Leen Van Lierde, Jean-Claude D’Haenens, Nicole Nuyts, Karel Vanderkerken en Eric Van Doorslaer
Hewlett-Packard
HP EN HET WORK FORCE REDUCTION-VERHAAL Met in de hoofdrollen Hewlett-Packard, Work Force Reduction, off-shoring, 12 januari 2010, de vakbonden, de delegees, de Wet Renault en een sociaal plan ...
O
Op 12 januari 2010 werd bij HP in Diegem aangekondigd dat 324 mensen het schip moesten verlaten; een zware slag voor het personeel. Volgens de directie een geluk bij een ongeluk, omdat dit aantal initieel nog een heel stuk hoger lag. En met deze mokerslag was de procedure collectief ontslag ingezet. Wat bij HP gebeurde, is helaas geen unicum in de ICT-sector. Overnames om het marktaandeel te verhogen of de concurrentie uit te schakelen, hele diensten (voornamelijk backoffice support) uitbesteden naar landen waar de loonkosten een stuk lager liggen, … Deze overnames en het verhuizen van business hebben tot gevolg dat interne functies overcompleet zijn of dat jobs gewoon wegvallen, met (zware) herstructureringen tot gevolg. Een grote kanttekening bij heel dit verhaal is dat dit meer dan eens bedrijven zijn die niet verlieslatend zijn, maar die omwille van winstmaximalisatie deze acties doorvoeren. Wat een ander uitgangspunt bij de onderhandelingen tot gevolg heeft. Na een voorjaar wachten op gedetailleerde info van de directie en een zomer onderhandelen, is dan op 7 september het sociaal plan goedgekeurd. Het aantal werknemers dat moet vertrekken, hebben we kunnen reduceren tot 197 werknemers. De korte inhoud van het plan is dat er verschillende modaliteiten zijn naargelang de leeftijd en de anciënniteit bij HP, maar met een belangrijke aanvulling van heel wat maatregelen ter bevordering van de tewerkstelling. Die maatregelen zijn : 3 Interne herplaatsing naar nieuwe posities 3 Contractors worden vervangen door interne medewerkers 3 Externe aanwerving is enkel mogelijk mits geen geschikte interne kandidaat 3 Opleidingsperiode van 1 maand voor getroffen medewerkers die zich kandidaat stellen voor een openstaande interne vacature 3 HP neemt hierbij een actieve rol op om de medewerkers te begeleiden naar jobopenings Om HP te motiveren deze maatregelen geëngageerd uit te voeren en een rem te zetten op extra ontslagen, is er een ‘factor Z’ in het leven geroepen. Die houdt in dat indien er meer dan 197 ontslagen vallen om economische of technische reden tot einde sociaal plan, er per overschrijding een boetebedrag betaald wordt. Deze eindafrekening wordt dan gemaakt op het einde van de rit. V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
De ontslagmodaliteiten naar leeftijd en anciënniteit : - 50 jaar Formule Claeys Vertrekpremie per jaar anciënniteit op basis van het brutoloon Bestaanszekerheid (gedurende 12 maanden wordt dit bijgepast bij de werkloosheid) of Reactivatiepremie (gedurende 12 maanden wordt dit bijgepast bovenop de nieuwe inkomsten ongeacht het nieuwe statuut van de werknemer, ...)
50 maar nog geen 55 jaar Ofwel : idem -50 jaar Ofwel : 4 maand opzeggingsperiode per begonnen schijf van 5 jaar anciënniteit Na de periode van verbrekingsvergoeding : bijpassing tot leeftijd tot 65 jaar, ongeacht het statuut van de werknemer 55+ Ofwel : idem -50 jaar Ofwel : 4 maand opzeggingsperiode per begonnen schijf van 5 jaar anciënniteit Na de periode van verbrekingsvergoeding : verbeterde bestaanszekerheid tot de wettelijke pensioenleeftijd, ongeacht het statuut van de werknemer Voortzetting medisch plan tot de wettelijke pensioenleeftijd En om met een positieve noot te eindigen : naast dit sociaal plan werd tegelijkertijd een cao werkzekerheid afgesloten voor de periode na deze Work Force Reduction : november 2011 - oktober 2012. Hierbij nog een woordje van dank aan onze HP-kern ! Leen VAN LIERDE
bedrijvig
13
BEKAERT | DANKJEWEL, MARNIX !
Marnix Naert (op beide foto’s naast ACLVB-voorzitter Jan Vercamst) werd in de bloemetjes gezet voor zijn jarenlange inzet in de ACLVB-kern bij Bekaert.
In oktober laatstleden ging Marnix Naert met brugpensioen bij Bekaert Zwevegem. Dat konden we niet zomaar laten voorbijgaan, zeker niet met zijn loopbaan van 38 jaar, waarvan heel wat jaren ten dienste van de ACLVB-kern. In 1972 begon Marnix te werken bij de wereldbekende staaldraadfirma Bekaert in Zwevegem. Dankzij collega’s Georges Van Den Heede en Jannick Devos schreef Marnix zich begin jaren ‘90 in voor de vorming. En daar kreeg hij natuurlijk de vakbondsmicrobe te pakken. Niet lang daarna was Marnix klaar voor een verder engagement. In 1995 kon
Bestendig Secretaris Jean-Claude Hollebeke Marnix overtuigen kandidaat te zijn op de ACLVB-lijst voor de sociale verkiezingen; in 1997 werd hij delegee en dat bleef hij al die jaren met hart en ziel. Verkiezing na verkiezing kon de solide ACLVB-kern onder leiding van het onafscheidelijk duo Jannick Devos/Marnix Naert zijn positie bij Bekaert bestendigen en verstevigen. Strijdvaardig maar begaan met de belangen van de collega’s-werknemers gingen ze geen enkel probleem uit de weg. Sluitingen van afdelingen, reorganisaties, woelige onderhandelingen : ze hebben het allemaal mee-
gemaakt en kwamen er alleen maar sterker uit ! De laatste sociale verkiezingen in 2008, ondertussen samen met Bestendig Secretaris Geert Debevere, kon er zelfs nog wat vooruitgang geboekt worden. Marnix was tevreden; hij kon binnenkort met een gerust hart de fakkel doorgeven aan de jongeren, die het werk onverminderd zullen voortzetten. Op 15 oktober zwaaide Bekaert Zwevegem Marnix uit met een geslaagde, zelfs emotionele afscheidsreceptie. In aanwezigheid van de voltallige ACLVB-kern, Nationaal Voorzitter Jan Vercamst, Zonesecretaris Jean-Claude Hollebeke, Bestendig Secretaris Geert Debevere en enkele ACLVB-collega’s werd hij oprecht in de bloemetjes gezet. Marnix, een welgemeende dankjewel en het ga je goed ! Vergeet niet op tijd en stond eens binnen te springen bij ons en je werkmakkers ! Els DEPOORTER
Speciale aanbieding ! Geniet 20 % korting met uw WINcard ! Cirque du Soleil komt op 4 januari 2011 terug naar Brussel met de Europese première van de grootste Big Top-voorstelling die het ooit heeft opgevoerd. Corteo, wat "processie" betekent in het Italiaans, is een vrolijke optocht, een feestelijke parade ingebeeld door een clown. In deze voorstelling worden de passie van de acteur en de elegantie en kracht van de acrobaat samengevoegd om het publiek onder te dompelen in een theatraal verhaal van plezier, humor en spontaneïteit dat zich afspeelt in een mysterieuze ruimte tussen de hemel en de aarde.
SPEELDATA Vanaf woensdag 5/01/2011 t.e.m. zondag 23/01/2011 PLAATS Grote witte Cirque du Soleil tent Kart Expo Alfons Gossetlaan 11 1702 Groot-Bijgaarden
PRIJZEN (de korting voor Wincard-houders werd reeds verrekend) Volwassenen Kind Student Senior 65+
CAT 1 € 60,00 € 42,00 € 42,00 € 42,00
CAT 2 € 44,00 € 31,00 € 31,00 € 31,00
CAT 3 € 28,00 € 19,75 € 19,75 € 19,75
RESERVATIES Tickets kunnen besteld worden via www.wincard.be – evenementen. Betaling enkel mogelijk met creditcard ! 3 Senioren en studenten = tarief kinderen 3 Kinderen: van 2 t.e.m. 12 jaar, student : 13+ mits voorlegging studentenpas, senioren: 65+ 3 Senioren en studenten dienen een ticket ‘kind’ aan te kopen. 3 Geen kortingen op Front Rows, Tapis Rouge et Premium tickets ! 3 Korting niet cumuleerbaar met andere aanbiedingen. 3 Opgelet : aanbod NIET geldig op voorstellingen van vrijdagavond en zaterdagnamiddag en -avond V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
14 u i t
de sector
Non-profit
GESLAAGDE FIETSACTIE IN GENT Op donderdag 28 oktober was er in Gent een fietsactie aangekondigd door het gemeenschappelijk vakbondsfront. De vakbonden wilden deze dag aangrijpen om de politieke partijen wakker te schudden voor de onderhandelingen van de vijfjaarlijkse non-profitakkoorden. De Liberale Vakbond was ook van de partij met een enthousiaste delegatie vanuit alle afdelingen in Oost-Vlaanderen. We startten op het Sint-Pietersplein, waar het verzamelen geblazen was om 10 u. Tegen 10.30 u. was iedereen paraat om te vertrekken. Van het Sint-Pietersplein ging het langs het Sint-Pietersstation en vandaar naar de Koning Albertlaan, waar zich niet alleen onze administratieve zetel bevindt, maar ook de lokale afdeling van de CD&V. Een volksvertegenwoordiger kwam ons te woord staan. Wij hebben hem herinnerd aan het indienen van de eisenbundel, op 2 februari 2010, reeds 9 maanden geleden. Op die tijd kan een zwangerschap beëindigd worden, dus kunnen we wel degelijk stellen dat de sector hoogzwanger is van een nieuw akkoord. Dagelijks ondervinden de verpleegsters te hoge werkdruk, of moeten verzorgenden ondanks lichamelijke letsels op latere leeftijd blijven verder werken. Op de lange termijn dreigen grote tekorten in de sector van de rust- en verzorgingstehuizen. Enzoverder. De overheid laat echter na om in gang te schieten, want de vakbonden hadden op het moment van de actie nog geen uitnodiging gekregen om de onderhandelingen te beginnen. Integendeel, halfweg oktober kwam Minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) met het bericht dat er een kwart van de inkomsten van de volkshogescholen (Vorming Plus) zal afgenomen worden ! Op federaal niveau werd ondertussen een akkoord van korte duur met beperkte engagementen afgesloten. Een kruimel voor de werknemers !
Voor de vakbonden is het dus hoogtijd dat er een nieuw akkoord komt. Deze hoogdringendheid werd nog benadrukt door het overhandigen van een tijdbom aan de politicus. Vervolgens gingen we nog langs bij N-VA en Sp.A, waar dezelfde boodschap werd gebracht. We kregen enkel te horen dat er weinig geld was en dat de onderhandelingen halfweg november zouden aangevat worden. Weinig goed nieuws dus. Desondanks kunnen we tevreden terugkijken op een geslaagde actie. Wat acties betreft, geldt niet alleen “hoe meer zielen, hoe meer vreugde”, maar ook “hoe meer zielen, hoe meer kans op resultaten”. Bedankt dus aan de aanwezige sympathisanten en militanten. Op 19 november heeft ondertussen ook een nationale actie plaatsgevonden in Brussel, om nogmaals onze eisen te benadrukken. Daarvan zult u een verlag kunnen lezen in Vrijuit van december. Johan VANDYCKE
GOEDE VRACHTWAGENCHAUFFEURS GEZOCHT ? Groot was de verbazing wel (en tevens niet) tijdens het lezen van de Knelpuntberoepenkrant van 29 september. Daarin staat een interview met een transporteur uit het Antwerpse die duidelijk stelt dat er steeds meer vacatures zijn binnen de transportsector en dat die maar zeer moeilijk kunnen worden ingevuld door bekwaam personeel. Het is steeds moeilijker om personeel te vinden dat de nodige vergunningen heeft, daar het behalen ervan veel geld en tijd kost, maar de voorwaarden steeds uitgebreider worden. De problemen situeren zich echter niet alleen op het vlak van het vinden van het juiste personeel, maar ook omtrent het houden van deze mensen. De man heeft in wezen nog gelijk ook, want het vinden van dit bekwaam personeel is een verhaal op zich, maar het houden van bekwame mensen is net iets anders. Goede werkomstandigheden en een leuke werksfeer, evenals een blijk van appreciatie, kunnen zeer sterk bijdragen tot het houden van het bekwame personeel. Spijtig genoeg moeten we nog veel te vaak vaststellen dat er grote fouten gebeuren en blijV R I J U I T / N O V E M B E R
ven gebeuren binnen deze boeiende sector. Ik geef enkele voorbeelden : tekorten van lonen, niet respecteren van rij- en rusttijden door extreme druk van de werkgever, constante controles door de werkgevers en aanhoudende misverstanden tussen dispatch systemen en chauffeur, maar evengoed grote mobiliteitsproblemen en verkeersagressie tegen rijdend personeel. Werken in de transportsector vergt dan ook moedige en gemotiveerde mensen die zich steeds ten volle willen inzetten en steeds gefocust dienen te blijven, maar vaak weinig of geen appreciatie hiervoor krijgen. Een ander item dat steeds terugkomt en bij vele Belgische chauffeurs voor zeer veel wrevel zorgt, is het fenomeen van de “buitenlandse” chauffeurs in Belgische vrachtwagens. Iedereen ziet wel de Poolse, Roemeense, Bulgaarse, enz. nummerplaten op de weg op een in wezen Belgische vrachtwagen. Malafide constructies (de postbus in het buitenland), opgezet door werkgevers om tegen zo weinig mogelijk kosten te kunnen transporteren, zijn een ware pest voor de sector.
2 0 1 0
Let wel, dit artikel is allesbehalve een discriminerend betoog tegen de “buitenlandse” chauffeurs, want zij zijn zeer zeker ook het slachtoffer. Rijden tegen dumpingprijzen, geen enkele sociale zekerheid, onvoldoende voorzieningen voor hygiëne en erbarmelijke loonsvoorwaarden zijn dagelijkse kost. Gelukkig zijn onze afgevaardigden er, die proberen hen op te vangen. We moeten anderzijds niet blind zijn voor de wrevel die er al ontstaan is door bovenstaand systeem bij de anciens in de sector, want ook zij zien hun job in gevaar komen. Het verwijt “jullie zijn te duur” mogen ze dan ook zeer vaak horen. Spijtig genoeg is dit allesbehalve een makkelijk verhaal, laat staan een makkelijke discussie, vermits er hier veel belangen spelen en er meerdere Europese richtlijnen en wetgeving rond bestaan. Toch mogen we deze discussie niet uit de weg gaan en is het zoeken naar aanvaardbare oplossingen een permanente opdracht van ons als vakbond. Olivier COENEN
enquête
15
Grote enquête «Wie bent u» ?
ECHTE VAKBONDSMENSEN Vakbondsleden en liberalen. Dat is hoe u zichzelf omschrijft volgens de grote enquête die ACLVB toevertrouwde aan de Universiteit van Gent (*) en CRISP (**). Het idee ontstond tijdens het congres over ons sociaal liberalisme in 2008 tijdens hetwelk Nationaal Voorzitter Jan Vercamst beloofde om een werkgroep te starten over de benaming van onze organisatie. Het doel van de enquête werd vervolgens uitgebreid. We maakten van de gelegenheid gebruik om u beter te leren kennen om zo te bepalen of de koers die ACLVB vaart de juiste is, op ideologisch vlak en bij onze sociaal-economische eisen.
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
Meer Meer opleidingen
Werktijd Werktijd verkorten verkorten
Derde Derde pijler
Milieu Milieu
0
T weede pijler Tweede
egengaan Inflatie ttegengaan Inflatie
5
Brugpensioen behouden Brugpensioen
Eerste pijler Eerste
10
erknemers Meer mach Meer machtt aan w werknemers
15
ivé-leven beid en pr Combinatie ar Combinatie arbeid privé-leven
20
jongeren arbeidsplaatsen voor voor de jongeren Meer arbeidsplaatsen Meer
25
Belastingen verminderen verminderen Belastingen
30
ersterken ekerheid vversterken Sociale zzekerheid Sociale
Laat ons toe er eerst op te wijzen dat uw appreciatie van de diensten die wij leveren bijzonder goed is, net als de vriendelijkheid van het personeel. Het bewijs : u blijft heel lang lid, 50,2 % meer dan 10 jaar. Niet alles is perfect en er zijn redenen om ontevreden te zijn wanneer u tijdens uw lidmaatschap in contact komt met onze diensten. Gelukkig wordt alles snel bijgelegd wanneer er een conflict is. Een ander bewijs ? 89,57 % heeft nog nooit overwogen om de Liberale Vakbond te verlaten voor een van de twee andere vakbonden of om niet langer bij een vakbond aangesloten te zijn. Er zijn ook relatief weinig "overlopers". 64,6 % is nooit lid geweest van een andere vakbond.
erbeteren Werkomstandigheden vverbeteren Werkomstandigheden
Tevreden over uw vakbond
Meer w erkzekerheid Meer werkzekerheid
Wat verwacht u hoofdzakelijk van ons ? Dat wij u een bepaalde zekerheid geven op het werk. Uw ACLVB-bijdrage is een soort verzekering tegen problemen met uw werkgever op individueel vlak en een collectieve verdediging van werknemers waarvan u ook geniet. U stelt de juridische bijstand en de betaling van werkloosheidsuitkeringen op prijs. U bent over het algemeen van mening (62,3 %) dat uw plaatselijke ACLVB-secretariaat de plaats is waar u passende hulp krijgt voor uw problemen.
Lonen vverhogen erhogen Lonen
O
Om de objectiviteit te garanderen, de onontbeerlijke kijk van een buitenstaander te hebben en zeker te zijn van een wetenschappelijke benadering van in het begin, hebben we ons gericht tot twee gezaghebbende instellingen op het vlak van onderzoek en analyse van de Belgische samenleving. ACLVB wou de campagne op een transparante manier uitvoeren, zonder angst voor de resultaten. Bij aanvang werd overeengekomen dat de Universiteit van Gent en CRISP vrij zouden zijn om hun bevindingen te publiceren. Bernard Noël, die op vraag van het Nationaal Bureau de werkgroep voorzat, benadrukt dat er snel een algemene sfeer van vertrouwen was. Na de feiten leek het risico beperkt, want we kunnen blij zijn met de antwoorden op de enquête, maar voordien ... was het gedurfd. In afwachting van de publicatie door de vorsers, zijn hier alvast enkele lessen die we hebben getrokken uit een eerste (dik) rapport van 366 pagina's gevuld met tabellen.
16 e n q u ê t e
Nie tv an toe pa ssi ng
Me est al n i et
So ms we l, s om sn ie t
80 70 60 50 40 30 20 10 0
Me est al w el
Sociale zekerheid onontbeerlijk Als er al een vakbondsthema is, dan bent u met een overweldigende meerderheid van mening dat de sociale zekerheid een van de fundamenten is van onze samenleving. Het is de beste manier om te zorgen voor het welzijn van iedereen in geval van problemen. Het is niet minder krachtig dan voorheen. Maakt het de mensen onverantwoordelijk en lui ? Een grote meerderheid denkt van niet. Is de sociale zekerheid in gevaar of ten minste toch sommige van haar onderdelen ? Met betrekking tot het pensioen is uw mening duidelijk. Er zijn er maar weinig die zich geen zorgen maken over de betaling van de pensioenen voor hun kinderen, de toekomstige generaties en zelfs hun eigen pensioen. Langer werken omdat we langer leven, is voor u minder evident. Trouwens, velen vinden dat de tweede pensioenpijler (groepsverzekeringen) en de derde pijler (individueel sparen) gestimuleerd moeten worden.
Actiemiddelen De Liberale Vakbond is een grote familie, deze uitdrukking is niet ijdel, want 38,1 % zegt aangesloten te zijn op advies van zijn familie en 20,9 % op eigen initiatief, 11,4 % via een vakbondsafgevaardigde en 10,6 % via een vriend.
Een tegenwicht U gelooft in het nut en de doeltreffendheid van de vakbonden in het algemeen voor het verbeteren van het lot van de werknemers. Ze vormen een bekwaam tegenwicht voor werkgevers en overheid. U vindt het niet normaal dat de werkgever alles kan beslissen in het bedrijf. Werknemers moeten ook inspraak hebben in het beheer of ten minste in belangrijke beslissingen die de toekomst bepalen. U bent van mening dat de aandeelhouders niet de enige eigenaars zijn van het bedrijf. Natuurlijk is dit tegenwicht alleen effectief als de werknemers elkaar helpen. U bent ervan overtuigd dat werknemers solidair moeten zijn als er een conflict ontstaat in de onderneming, zelfs indien zij het risico op sancties lopen.
Wie bent u? De sociologische samenstelling van de ACLVB-leden zal meer dan een buitenstaander verrassen. 61,34 procent onder u werkt, 36,78 % heeft gewerkt en 1,88 % heeft nooit gewerkt. Bij diegenen die werk hebben, werkt 74,28 % voltijds en 25,72 % deeltijds. Een goede meerderheid heeft een arbeiderscontract (55,14 %), 33,95 % is bediende en 4,14 % kader. ACLVB is dus geen elitaire organisatie van kaders en zelfstandigen zoals sommigen denken omdat ze de organisatie niet goed kennen. Het contract van onbepaalde duur blijft het ideaal en is gelukkig de norm met 85,06 %. De kwetsbare tewerkstelling heeft betrekking op de 4,72 % contracten van bepaalde duur en uitzendkrachten (2,76 %). In dit magazine geven we vaak het woord aan de werknemers in bedrijven waar er sociale verkiezingen zijn. We vergeten echter de werknemers uit de kmo's niet. 28 % van onze leden werkt in een bedrijf met minder dan 20 werknemers en 15,4 % in een bedrijf met 20 tot 49 personen. Onder de sociaal verzekerden vinden we een meerderheid aan werklozen. Een situatie waaruit het moeilijk te ontsnappen is aangezien 54,4 % reeds meer dan 2 jaar zonder werk zit. NB : De enquête richtte zich niet tot de leden van het VSOA, de openbare sector van ACLVB.
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
Aan vakbondszijde heeft elke vakbond zijn eigen kenmerken. Van de ACLVB is geweten dat ze de voorkeur geeft aan het zoeken van een oplossing door dialoog in plaats van het veroorzaken van een conflict. Als er verder moet worden gegaan, dan verkiest u de gebruikelijke middelen, zoals petities, ludieke acties, demonstraties, stiptheidsacties en stakingen met stakingsaanzeg. U bent meer terughoudend voor staking zonder stakingsaanzeg en bedrijfsbezettingen. U verwerpt het aanrichten van vernielingen aan het bedrijf en de gijzeling van de werkgever of zijn vertegenwoordigers. In elk geval denkt u dat staking niet het enige wapen is van de werknemers om gehoord te worden.
Werkgelegenheid op de eerste plaats Waarschijnlijk omdat werk het beste middel tot sociale integratie blijft, is werkzekerheid uw voornaamste zorg. Op respectabele afstand gevolgd door het verhogen van de lonen en het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Dan komen de belastingverlagingen (wat onrechtstreeks neerkomt op koopkrachtverhoging) en het versterken van de sociale zekerheid. Daarna volgen de toegang tot de arbeidsmarkt voor jongeren en een betere combinatie van werk en privéleven.
Geld maakt niet gelukkig ... ... maar draagt er wel sterk aan bij. Een aantal vragen gingen over uw perceptie op uw positie op de maatschappelijke ladder en uw inkomen. Bijna de helft (48,5 %) vindt het inkomen van zijn huishouden voldoende om te leven, 18,5 % gelooft dat er meer nodig is, 19,3 % heeft problemen en 5,3 % heeft de grootste moeite om de eindjes aan elkaar knopen. Een actieve werknemer bevindt zich in een comfortabelere situatie dan een bruggepensioneerde, een gepensioneerde of werkloze. Het verliezen van een
Syndicalist en liberaal De Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België. Kortweg, ACLVB. Een moeilijke naam om te onthouden en uit te spreken, horen we zo nu en dan. De benaming "Liberale Vakbond" is zonder twijfel duidelijker. Sommigen beweren dat het bijvoeglijk naamwoord “liberale” moeilijk om dragen is. Wel, u bent blijkbaar gehecht aan deze eindeloze benaming en haar afkorting. Het is een veilige waarde die ons perfect identificeert. U vindt de woorden “vakbonden”, “liberale” en “België” in een vergelijkbaar percentage belangrijk tot zeer belangrijk. U bent niet per toeval lid van de ACLVB. Het vormt een bewuste keuze. Het woord “liberaal” komt voor de meerderheid onder u niet te politiek geladen over, een bijkomend bewijs dat wat telt onze eigen opvatting van het sociaal liberalisme is. Is het ook niet duidelijk verankerd in onze statuten
20 10
aa lb ela ng rijk lem He
30
no no ch be ch on langr be lan ijk gri jk
Vreemd genoeg zijn er maar weinigen die kiezen voor de ACLVB voor de voordelen die we bieden : vakantiehuizen, de WinCard ... Nochtans worden ze sterk geapprecieerd ... door degenen die ze kennen. Het probleem is dat ze een minderheid vormen. Het is verwonderlijk dat 57,9 % van jullie beweren nooit te hebben gehoord van de Weetwijzer, een samenvatting van de sociale wetgeving die in twee vormen bestaat, een boek en een website (weetwijzer.be). We nodigen jullie uit om de Weetwijzer zo snel mogelijk te ontdekken. We zullen zeker de extra-syndicale voordelen die verbonden zijn aan uw lidmaatschap beter kenbaar moeten maken.
40
N ie tb ela ng rijk
(Te) weinig gekende voordelen
50 He lem aa ln iet be lan gri jk
baan is traumatisch. Iemand die net werkloos geworden is, schat zijn financiële situatie zorgelijker in dan langdurig werklozen (meer dan twee jaar). Dit is enerzijds te verklaren omdat mensen een direct verband leggen tussen het verloren loon en uitkeringen en anderzijds door een aanpassing van de behoeften aan een laag inkomen. De samenstelling van het huishouden heeft invloed op de perceptie van het inkomen. Hoe meer kinderen er zijn, hoe moeilijker het is. Ten slotte willen we er op wijzen dat huiseigenaren hun situatie gunstiger inschatten dan huurders.
17
Be lan gri jk
enquête
0
dat we onafhankelijk zijn van elke politieke partij ? De enquête bevestigt in ieder geval dat de liberale syndicalisten geen stemadvies willen ontvangen van hun vakbond. Wij respecteren hun keuze.
BEDANKT OM TE REAGEREN De werkgroep begon, in samenwerking met de Universiteit van Gent en het CRISP, met het uitwerken van een vragenlijst en het selecteren van een representatieve steekproef van de leden werkzaam in de private sector. Van de 11.600 vragenlijsten die verstuurd werden, kregen we 4.759 bruikbare exemplaren terug. Met een uitzonderlijke antwoordgraad van 41,07 % is de enquête een momentopname van alle ACLVBleden. Dank u voor het talrijk beantwoorden van de vragen, zelfs op enigszins indiscrete vragen rond uw inkomen en uw religieuze of politieke overtuigingen.
VRIJUIT, UW FAVORIETE INFORMATIEKANAAL In een tijd waarin het internet wijdverspreid is geworden, blijft Vrijuit uw favoriete informatiekanaal. We waren aangenaam verrast om te leren dat 16,4 % van u het leest van de eerste tot de laatste pagina. De website wordt door 30,9 % van de steekproef af en toe bezocht, 3,1 % doet dat regelmatig, terwijl 40 % het niet raadpleegt en 26 % geen internetverbinding heeft . Het syndicalisme is een zaak van mannen en vrouwen, we werken niet met koopwaar, en bij de Liberale Vakbond vooral is de persoonlijke ontwikkeling ons doel. Het is dan ook normaal dat u voorkeur geeft aan directe contacten - onder vier ogen - met het ACLVB-personeel op contacten per telefoon, brief of e-mail. (*) Ghent Institute for Political Studies (**) Centre de Recherche et d’Information socio-politiques
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
18 e n q u ê t e CARL DEVOS
JEAN FANIEL
Universiteit Gent
CRISP
UNIEK ONDERZOEK LEVERT VEEL BRUIKBARE INFORMATIE OP
Zowel het Ghent Institute for Political Studies (GhIPS) van de Universiteit Gent als CRISP werden door ACLVB aangezocht om dit onderzoek te voeren. Professor Carl Devos, voorzitter van het GhIPS aan de vakgroep Politieke Wetenschappen, greep meteen deze uitzonderlijke kans aan. “Het gebeurt niet alle dagen dat spelers uit het maatschappelijk middenveld tot een dergelijk grootschalig en verreikend onderzoek overgaan. Bovendien is ACLVB niet zomaar de eerste de beste middenveldorganisatie. Als een van de klassieke vakbonden heeft deze organisatie invloed, en het is altijd interessant als een invloedrijke speler zich opent voor zo'n onderzoek. Bovendien: een vakbond die liberaal is, dat alleen al maakt ACLVB uniek. Zijn mensen er lid van omwille van of ondanks het feit dat de vakbond liberaal is ? Dat aspect bijvoorbeeld interesseerde me zelf ook.” De financiering van de bevraging mocht dan wel door ACLVB gebeuren, toch stond de vakbond erop dat het onderzoek in alle objectiviteit zou geschieden. “Dat was ook voor ons als wetenschappers uiteraard een absolute vereiste. Tevens verzekerde ACLVB ons dat ze ons volledig autonoom zou laten in het formuleren van conclusies.” “De samenwerking met de Liberale Vakbond is zeer goed verlopen”, getuigt Carl Devos. “ACLVB is alle afspraken nagekomen. Ze heeft ons - vanuit haar wil tot ernstige medewerking - veel interne gegevens verstrekt, die wij op onze beurt vertrouwelijk hebben behandeld.” “Het sop is de kool zeker waard, dit onderzoek leverde zeer veel informatie op. Zelfs al zitten er geen spectaculaire resultaten in die iedereen van zijn sokken blazen. Er was een voldoende grote respons, waardoor de resultaten representatief zijn. Interessant is ook dat de enquête deels een attitudeonderzoek beoogde. Zo werd bijvoorbeeld gepolst naar de partijpolitieke opvattingen van de ACLVB-leden. Het is uniek dat ACLVB daar heeft willen over spreken en dat ze zich dus niet beperkt heeft tot een tevredenheidsonderzoek.” Los van de resultaten heeft het onderzoek al heel wat bijgebracht voor de politicologen. “Er steekt zeer veel materiaal in waarop we ook morgen kunnen verderwerken”, aldus Carl Devos. Dat de studie mag gezien worden, blijkt alvast uit het voornemen van de professor om er - met medewerking van de universitaire assistenten Steven Lannoo en Emmanuel Mus - een boek over te publiceren. V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
DE ACLVB ? ONGEÏDENTIFICEERD OBJECT !
Op radio en televisie horen we Jean Faniel regelmatig antwoord geven op vragen over de politieke situatie van België. Het geheel van zijn onderzoeken is echter veel ruimer, zoals blijkt uit het onderwerp van zijn doctoraatsthesis : De relatie tussen de Belgische vakbonden en de werklozen. Het was dus de aangewezen persoon om namens CRISP de enquête mee te voeren. "De Liberale Vakbond is een niet-geïdentificeerd sociaal-politiek object of beter gezegd, vreemd, ongebruikelijk en tezelfdertijd intrigerend, zonder buitenlandse equivalent. In de verzuilde Belgische samenleving (socialistisch-liberaal-katholiek) kan je zowel liberaal als syndicalist zijn. Wij begrijpen niet waarom (dat was niet het onderwerp van het onderzoek), maar het feit is er. Dit wordt bevestigd door het feit dat de ACLVB-leden politiek eerder centrumrechts zijn en ook vlugger geneigd zijn aan te sluiten bij de Liberale Mutualiteit. Het onderzoek toont duidelijk aan hoe de ACLVB-leden syndicalist zijn. Hun prioriteiten zijn zeer onthullend voor wat de Belgische vakbeweging is : een subtiele mix van bescherming op het werk, collectieve belangenbehartiging en voorzieningen zoals de betaling van werkloosheidsuitkeringen. Wat echter niet uit de enquête blijkt, is wat het woord liberaal voor hen betekent. We kunnen lessen trekken uit de statistieken van deze vragenlijst, zonder te vergeten dat het 4.700 verschillende personen zijn die gereageerd hebben met misschien wel elk hun mening over het liberalisme."
Ons sociaal liberalisme Vrijheid, solidariteit, verantwoordelijkheid en verdraagzaamheid zijn de kernwaarden van het sociaal-liberalisme zoals de 627 afgevaardigden het hebben geherdefinieerd tijdens het ACLVB-congres op 15 februari 2008. Waarom leggen we de nadruk op ons sociaal liberalisme ? Omdat er verschillende benaderingen bestaan binnen de grote stroming die het liberalisme is. Waar het ons op dat congres om te doen was, was onze conceptie van sociaal-liberalisme te bepalen. Voor ons zijn vrijheid, solidariteit, verdraagzaamheid en verantwoordelijkheid onlosmakelijk met elkaar verbonden waarden om het welzijn te verbeteren en de belangen te verdedigen van mensen, werknemers en uitkeringsgerechtigden. Om dit doel te bereiken, rekenen we op de solidariteit van de groep. De Liberale Vakbond stelt natuurlijk het individu centraal. Ons syndicalisme staat ten dienste van het individu en niet omgekeerd.
internationaal
19
Solidariteit tussen vrouwen en mannen
1STE NATIONALE GENDER CONFERENTIE VAN DE ZUID-AFRIKAANSE VAKBOND SACCAWU Van 19 tot 21 augustus kwamen meer dan 100 vrouwen en mannen uit alle 9 Zuid-Afrikaanse provincies samen in Kaapstad voor de SACCAWU 1ste Nationale Gender Conferentie.
H
Het thema luidde “Intensify the struggle for decent work and advance the struggle for gender equality in all spheres of life” of : voer de strijd voor waardig werk en gender gelijkheid op in alle levensaspecten. Met dit thema behandelde de conferentie die sleutelaspecten die ook wereldwijd door internationale instanties zoals het Internationaal Vakverbond (IVV) en de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) aangekaart worden.
Onderbetaalde, ondergewaardeerde en atypische jobs Vrouwen zijn meestal degenen die in onderbetaalde, ondergewaardeerde en atypische jobs terechtkomen. De overgrote meerderheid hiervan zijn de jongere vrouwen. Het thema ligt bijzonder nauw aan het hart van SACCAWU (South Africa Commercial, Catering & Allied Workers Union), met haar meer dan 60 % vrouwelijke leden die in de groot- en kleinhandelsector werken. Voor de inhoudelijke invulling van de conferentie hebben de genderstructuren van SACCAWU veel inspiratie opgedaan tijdens hun deelname aan de 1ste Vrouwenconferentie van het IVV in oktober 2009 te Brussel en de genderworkshop die onder leiding van Sabine Slegers, Nationaal Secretaris ACLVB, in november 2009 te Zuid-Afrika plaatsvond. Gedurende de driedaagse conferentie werd hard gewerkt rond een eigen genderbeleid voor SACCAWU. Met het oog op het volgende nationaal congres werden de deelnemers in thematische commissies verdeeld. Zo waren er commissies rond de Waardig Werk Agenda, strategieën om vrouwen van afgevaardigden tot nationaal leiderschap te ontwikkelen, een commissie om te zorgen dat de ontwerpbeleidsdocumenten rond gender alle resoluties respecteren, en een commissie die de beleidszaken en -processen behartigde. Bij het conferentiemateriaal zat er voor elke deelnemer een bundel met praktische informatiefiches, die speciaal waren ontworpen om afgevaardigden in de bedrijven te helpen om een beter en concreter genderbeleid te voeren.
Het goede voorbeeld uit België Een bijzonder woord van dank werd door de eerste adjunct-president Louise Thipe aan de ACLVB gericht voor zowel de solidariteit in het realiseren van de conferentie, als de steun aan kennisdeling en advies dat ACLVB gaf inzake de gender thematiek. Met de woorden van de COSATU-afgevaardigde Freda Oosthysen : “Wij moeten als vakbond leren om te delen. Wij moeten elke dag onze kennis met elkaar delen, en wij moeten blij zijn en ons goed voelen wanneer een collega groeit als gevolg van zaken die wij met hem gedeeld hebben.” Het Belgische Gender Charter, een initiatief dat tot stand kwam door de samenwerking tussen de drie Belgische vakbonden, werd aangehaald als een goed praktijkvoorbeeld. Hierin engageerden de Belgische vakbonden zich om enerzijds de gelijke kansenproblematiek tussen vrouwen en mannen meer aandacht te geven in hun dagelijkse werking, en anderzijds om iets te doen aan de ondervertegenwoordiging van vrouwen in eigen rangen. De ACLVB en BIS zijn trots deel uit te maken van een partnerschap met SACCAWU, aangezien die een thema als gender hoog op de agenda zet. Wij zullen onze internationale solidariteit blijven uitbouwen met onze zusterorganisaties in het zuiden om ook hun de gelegenheid te bieden te blijven vechten voor waardig werk. Internationale Dienst V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
20 e u r o p a
Gezien het multiculturele karakter van de Balkanlanden heeft de Belgische vakbondscohesie altijd veel succes gehad in die landen. Ze begrijpen niet hoe een nietconflictuele samenwerking tussen vakbonden van eenzelfde land mogelijk kan zijn.
20 JAAR VAKBONDSSAMENWERKING MET MIDDEN- EN OOST-EUROPA Sinds 1989 leidt de ACLVB veel syndicale samenwerkingsprojecten met de landen van Midden- en Oost-Europa en bepaalde landen uit de Kaukasus. We vermelden hier enkel een aantal van onze meest succesvolle acties.
K
Kenmerkend voor België is de praktijk van sociale dialoog en onderhandelingen tussen vakbonden en werkgeversorganisaties. De instellingen voor sociale dialoog die na de Tweede Wereldoorlog werden opgericht, worden vaak als voorbeeld aangehaald. Tijdens verschillende bijeenkomsten die sinds de val van de Muur georganiseerd werden, hebben we er op gelet om dit bijzondere Belgische kenmerk te beklemtonen.
Gezondheid en veiligheid Allereerst willen we benadrukken dat een van de thema's die ons dierbaar zijn en waaraan we veel energie en middelen hebben besteed de veiligheid en gezondheid op het werk is. In 2004 reeds hebben we een project opgezet rond de richtlijn van 12 juni 1989 betreffende het uitvoeren van maatregelen voor de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk. We zaten rond tafel met vakbonden uit Estland, Letland, Litouwen, Bulgarije en Roemenië. In Bulgarije voerden we actie rond de hervorming van de suikersector (van een gedragscode tot de gevolgen
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
europa
21
van de herstructurering). We werkten ook samen in de scheikundige nijverheid : van REACH tot de Europese vennootschap. We brachten de vertegenwoordigers van de beide Bulgaarse vakbonden samen : Citub en Podkrepa. In de Tsjechische Republiek begon onze samenwerking in de banksector met CMKOS. KBC heeft een sterke aanwezigheid in dit land en we hebben de werknemersafgevaardigden van beide landen aangemoedigd om elkaar te ontmoeten. We hebben door de jaren heen ook nauwe banden gesmeed met de vakbond OSPO die goed vertegenwoordigd is in de distributiesector. We hebben elkaar verscheidene keren ontmoet : in 2001 als onderdeel van een project over de invoering van de euro (voorbereiding, gevolgen voor de arbeidsomstandigheden, de opleiding van het personeel). In 2003 hebben wij gesproken over de standaardisering van de werkvormen in multinationale ondernemingen. In 2006 hebben we bijgedragen aan de opbouw van de vakbondscapaciteiten in de collectieve sectorale onderhandelingen (groep Metro). Meer recent, vorig jaar om precies te zijn, hebben we een syndicale delegatie van deze organisatie aangemoedigd om de directie van Makro in Eke te ontmoeten. In Rusland hebben we in eerste instantie de uitdagingen nagegaan van de privatiseringen en hun gevolgen in de sociale sfeer. Vervolgens hebben we een project ontwikkeld over de arbeidsrechtbanken en de sociale dialoog. Onze samenwerking ging veel verder dan Rusland want we hebben samengewerkt met Oezbekistan en Kazakstan, landen waar er sprake is van een sterke syndicale wil om zich tot Europa te richten. Met Georgië hebben we projecten ontwikkeld over de sociale dialoog en het Gemeenschapsrecht voor een versterking van de collectieve onderhandelingen. Onze Georgische collega's hebben herhaaldelijk gepleit voor internationale hulp om, geconfronteerd met een groeiend democratisch deficit, hun vakbondscapaciteit te versterken. Als ondertekenaar van het Europees Sociaal Handvest en het actieplan voor het nabuurschapsbeleid van de Europese Unie, zou Georgië een voorbeeldfunctie moet vervullen in de ontwikkeling van de sociale dialoog, maar de huidige praktijk bewijst het tegendeel. Wij hebben bijgedragen aan de vorming van vakbondscollega's in deze Europese en internationale instrumenten, zodat ze een constructief nationaal debat
Onze Georgische collega's deden herhaaldelijk een beroep op internationale steun om hun syndicale slagkracht te vergroten tegenover een toenemend democratisch deficit.
gestoeld op een goede basis kunnen lanceren en versterken. Een ander land waar we speciale aandacht voor koesteren is Moldavië. Terwijl het land aan de poorten van Europa ligt, blijft Moldavië het armste Europese land. We werkten meermaals samen met onze Moldavische collega's : een syndicaal versterkingsproject voor de ontwikkeling en bevordering van de actieve sociale dialoog, vorming over de rol van de vakbonden in de informele economie met een opleidingshandboek vertaald in hun taal en een informatiebijeenkomst over de sociale gevolgen van de uitbreiding van de Europese Unie. In Moldavië kan de ACLVB zich verheugen over de oprichting van een arbeidsinspectiebureau. We overlopen kort onze acties in andere landen : in Litouwen hebben we gewerkt rond atypische vormen van werkgelegenheid en de economische en sociale ontwikkeling. In Polen hebben we talloze discussies gevoerd over het openstellen van de havensector (en de gevolgen van de voorgestelde verordening van de Europese Commissie) en later over de Europese Ondernemingsraden. In Slovenië was ons project gericht op de onderhandelingen op sectoraal niveau (non-profit). In Letland bespraken we het statuut van kunstenaars. Met Malta hebben we een uitwisselingsproject opgezet voor de uitwisseling van goede praktijken en ervaringen in de horeca.
Met de andere Belgische vakbonden Globaal genomen hebben we ook veel gewerkt in de Balkan en dit op een gecoördineerde wijze met het Internationaal Vakverbond en vooral dan met onze Belgische vakbondscollega's. Gezien de specifieke kenmerken van de regio en haar multiculturele karakter is de Belgische
vakbondseenheid altijd zeer succesvol geweest in landen die niet begrijpen hoe een niet-conflictuele samenwerking tussen vakbonden uit hetzelfde land mogelijk is. Er dient opgemerkt te worden dat bijna al deze projecten gekenmerkt werden door het integreren en betrekken van de afgevaardigden van onze organisatie. Wij zijn ervan overtuigd dat zij de stuwende kracht zijn van onze organisatie, de rechtstreekse actoren van elk overleg en, in onze ogen, de beste experts op het terrein. Op de vraag of deze projecten hun vruchten afwerpen, antwoorden wij dat toen we begonnen aan deze samenwerking, de Europese Unie nog niet uitgebreid was tot de 27 lidstaten van vandaag. Natuurlijk heeft de samenwerking tussen de ACLVB en haar partners vruchten afgeworpen ...
WHAT'S NEXT ? De ACLVB heeft deelgenomen aan de derde editie van de jaarlijkse zomerschool die doorging in Wenen (Oostenrijk) van 15 tot 17 september 2010. De titel van de conferentie was "20 jaar van transformaties. Wat nu ?" Deze bijeenkomst was bedoeld om de verjaardag te vieren van 20 jaar transformatie en om van dichtbij de ervaringen te bestuderen van de landen uit Midden- en OostEuropa tijdens deze periode. Uiteraard kwam de economische en financiële crisis ook aan bod tijdens de discussies. De deskundigen en leiders van de vakbonden uit Midden- en Oost-Europa hebben ons op de hoogte gebracht van de huidige situatie in hun respectieve landen. Een andere belangrijke boodschap van de conferentie was dat we moeten samenwerken om de belangen van werknemers te versterken. We stellen vast dat multinationale bedrijven verhuizen naar de landen in het oosten. Een van de voorgestelde ideeën was het harmoniseren van de lonen omdat de prijzen op de wereldmarkt gelijk zijn en alleen de lonen lager liggen in de transformerende landen. V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
22 u i t
de sector
SYNDICALE PREMIES Belgische Rode Kruis (PC 330.015)
Voedingsnijverheid bedienden (PC 220)
Jaar : 2010 Referteperiode : 1/09/2009 – 31/08/2010 Bedrag : vermeld op het attest
Jaar : 2010 Referteperiode/aansluiting : 1/4/2009 – 31/3/2010 Bedrag : Bij een onderneming waarvan het RSZ-nr. wordt voorafgegaan door het kengetal 048, 051, 052, 258 en 848 heeft men recht op een syndicale premie.
Dienstencheques (PC 322.01) Jaar : 2010 Referteperiode : 1/7/09 – 30/6/10 Bedrag : € 80 Bijzondere voorwaarden : aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling. Om recht te hebben moet men 65 dagen gepresteerd hebben in de sector. De eindejaarspremie 2010 wordt door het sociaal fonds betaald. Eindejaarspremie Jaar : 2010 Referteperiode : 1/7/09 – 30/6/10 Bedrag : nettopremie Betaling : De eindejaarspremie wordt enkel door het sociaal fonds betaald. Het fonds stuurt een formulier naar de betrokken werknemers. Bijzondere voorwaarden : 65 dagen prestaties in de sector met inbegrip van de dagen moederschapsverlof en de werkloosheid (die laatste met een maximum van 26). De premie bedraagt 4,15 % van het tijdens de referteperiode verdiende brutoloon, met inbegrip van de periode van moederschapsverlof aan het gemiddelde loon van de vorige vier kwartalen. RSZ = 13,07 % en bedrijfsvoorheffing = 23,22 %. De eindejaarspremie 2010 wordt bij de belastbare inkomsten van het jaar 2010 gevoegd, indien de premie vóór 31/12/2010 werd toegekend.
Kortere periodes van tewerkstelling geven recht op een premie : AANTAL DAGEN (5 DAGEN/WEEK)
BEDRAG EURO
Minder dan 11 dagen Tussen 11 en 32 dagen
0 10,70
Tussen 33 en 54 dagen Tussen 55 en 76 dagen
21,40 32,10
Tussen 77 en 98 dagen Tussen 99 en 120 dagen
42,80 53,50
Tussen 121 en 142 dagen Tussen 143 en 164 dagen
64,20 74,90
Tussen 165 en 186 dagen Tussen 187 en 208 dagen
85,60 96,30
Tussen 209 en 230 dagen Tussen 231 en 252 dagen
107,00 117,70
Meer dan 252 dagen
128
Volledig werklozen en bruggepensioneerden kunnen een attest verkrijgen via ACLVB. Het moet ingevuld worden door de werkloosheidsdienst. Het recht op de premie blijft behouden gedurende 2 referteperioden volgend op de referteperiode waarin men volledig werkloos werd. Bruggepensioneerden behouden het recht op deze syndicale premie tot het einde van hun brugpensioenperiode.
Erkende controleorganismen (PC 219) Jaar: 2010 (premie 2009) Aansluiting : aangesloten zijn sinds 16/7/2010 Bedrag : € 110 Bijzondere voorwaarden : sinds 16/7/2010 aangesloten zijn en in orde met de bijdragen op het ogenblik van betaling. Bruggepensioneerden en gepensioneerden hebben nog recht het jaar dat zij de onderneming verlaten. Uitzendkrachten hebben geen recht op de premie.
AANTAL DAGEN (6 DAGEN/WEEK)
Jutezakken (PC 120.03) Jaar : 2010 Referteperiode : 1/10/2009 – 30/09/2010 Bedrag : € 135 + € 225 na 5 dagen tijdelijke werkloosheid Zie totaal op kaarten vermeld.
Ondernemingen voor recuperatie allerlei producten (PC 142.04) Jaar : 2010 Referteperiode : 1/07/2009 – 30/06/2010 Bedrag : € 60 of € 5 per twaalfde
BEDRAG EURO
Minder dan 13 dagen Tussen 13 en 38 dagen
0 6,40
Tussen 39 en 64 dagen Tussen 65 en 90 dagen
12,80 19,20
Tussen 91 en 116 dagen Tussen 117 en 142 dagen
25,60 32,00
Tussen 143 en 168 dagen Tussen 169 en 194 dagen
38,40 44,80
Tussen 195 en 220 dagen Tussen 221 en 246 dagen
51,20 57,60
Tussen 247 en 272 dagen Tussen 273 en 298 dagen
64,00 70,40
Meer dan 298 dagen
77,00
Staalnijverheid bedienden (PC 210)
De bediende (volledig werkloos of bruggepensioneerd) heeft slechts recht op deze premie voor de periode van werkloosheid die volgt op zijn periode van tewerkstelling in de Voedingsnijverheid.
Jaar : 2010 Aansluiting : aangesloten zijn uiterlijk 1/5/2010 Bedrag : € 110 voor prestaties en bruggepensioneerden in 2010, € 35 voor bruggepensioneerden Bijzondere voorwaarden : sinds 1/5/2010 aangesloten zijn en in orde met de bijdragen op het ogenblik van betaling. Uitzendkrachten hebben geen recht op de premie.
Opgelet Voor de bedienden die op datum van hun indiensttreding nog niet aangesloten waren bij een syndicale organisatie of die bij hun indiensttreding niet meer aangesloten waren bij een syndicale organisatie, wordt het aantal te bepalen maanden beperkt tot de periode van lidmaatschap.
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
uit de sector
23
Bouw
NU OOK EEN HOSPITALISATIEVERZEKERING VOOR GEZINSLEDEN VAN BOUWVAKKERS Vanaf januari 2011 kunnen de gezinsleden van bouwvakkers ook genieten van de voordelen van een hospitalisatieverzekering ! De sociale partners hebben er tijdens het vorige sociaal akkoord voor gezorgd dat alle bouwvakkers een gratis hospitalisatieverzekering krijgen. Vanaf januari 2011 kunnen de gezinsleden van de bouwvakkers zich nu ook aansluiten bij die verzekering en genieten van identieke waarborgen. Het Fonds voor Bestaanszekerheid in de Bouw stuurde begin september een folder naar alle bouwvakkers. In de folder wordt alles over de hospitalisatieverzekering voor gezinsleden uitgelegd. Hier krijgt u een korte samenvatting.
Voor wie ? U kan uw partner en/of kind(eren) aansluiten.
Bijdrage ?
De bijdrage bedraagt € 135 voor uw partner en € 67,78 per kind. Wanneer u pas na 16/01/2011 uw bijdrage begint te betalen, ligt de prijs 10 % hoger (€ 148,50 voor uw partner en € 74,56 voor uw kind). De bijdrage wordt jaarlijks betaald. U kan deze bijdrage betalen via inhouding van uw getrouwheidszegels (in de maand november) of via een domiciliëring.
Het is belangrijk dat u uw gezinsleden zo snel mogelijk aansluit ! Voordeel bij aansluiten voor 16/01/2011 ? Wie zich voor 16/01/2011 aansluit en bijdrage betaalt, geniet van verschillende voordelen : 3 vanaf 1/01/2011 : uw gezinsleden worden aangesloten zonder medische formaliteiten; 3 1/01/2011 – 30/06/2011 : uw wachttijd is beperkt tot deze periode. Tijdens deze periode worden enkel de hospitalisatiekosten bij ongevallen of acute infecties terugbetaald; 3 vanaf 1/07/2011 : uw gezinsleden zijn volledig gedekt. 3 U betaalt een lagere jaarlijkse bijdrage.
Wie zich na 16/01/2011 aansluit of zijn bijdrage betaalt, zal : 3 een medische vragenlijst moeten invullen (in plaats van een aansluiting zonder formaliteiten); 3 een langere wachttijd moeten doorlopen (10 maanden in plaats van 6 maanden); 3 een jaarlijkse bijdrage betalen die 10 % hoger ligt. De gezinsleden moeten ingeschreven worden via het inschrijvingsformulier van het Fonds voor Bestaanszekerheid in de Bouw (FBZ). Dit inschrijvingsformulier vindt u bij de informatiebrochure die het FBZ opstuurde naar alle bouwvakkers. U kan uw aansluitingsformulier indienen bij uw ACLVB-secretariaat of rechtstreeks opsturen naar AG Insurance. Let erop dat u ten laatste op 15/01/2011 uw aansluitingsformulier en betaling in orde brengt ! PB
LOONAANPASSINGEN OP 01.11.’10 P.C. 102.03 102.09 106.01 117 148.05 203 226 308 309 310 326
ACTIVITEIT Porfiergroeven in de provincie Henegouwen & kwartsietgroeven in de provincie Waals-Brabant Kalksteengroeven & -ovens & bitterspaatgroeven & -ovens Cementfabrieken Petroleumnijverheid & -handel Pelslooierijen Bedienden uit de hardsteengroeven Bedienden uit de internationale handel, het vervoer & de logistiek Maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen & kapitalisatie Beursvennootschappen Banken Gas- & elektriciteitsbedrijf
AANPASSING + 1 % (index) + 1 % (index) + 0,1594 % op de minimumlonen (index) + 0,1594 % op de minimumlonen (index) + 0,0372 EUR (index) + 1 % (index) + 1,4 % (index) + 0,284 % op de barema's (index) + 0,284 % op de minimumlonen & het gelijk deel van de effectieve lonen (index) + 0,284 % op de barema's (index) + 0,1593 % (index) V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
24 u i t
de sector
De deelnemers bezochten het trainingscentrum van Elia en ook de centrale dispatching.
Energie
SECTORALE DAG IN TEKEN VAN DUURZAME ENERGIE Donderdag 21 oktober was het weer verzamelen voor de sectorale dag energie, die ditmaal in het teken stond van “duurzame energie”. Dankzij de inzet van Benoit Lahy, onze afgevaardigde ter plaatse, kon het evenement dit jaar doorgaan bij Elia, beheerder van het hoogspanningsnet in België. Door de bereidwillige medewerking van een afgevaardigde van de MIVB konden we bovendien per bus naar Elia te Schaarbeek gebracht worden. Na de koffie werden de deelnemers door de Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke verwelkomd en werd in een presentatie een algemeen beeld geschetst over het thema “duurzame energie”.
Alternatieve energie Enkele verschillende “alternatieve” energievormen (dit zijn alle energievormen verschillend van de klassieke zoals kolen, gas, olie en nucleaire energie) werden kort belicht : de zonne-energie, waterkracht, windenergie, biomassa en afvalverwerking en de geo- en aerothermische energie. Blijkt dat er een enorme waaier aan toepassingen bestaat die voor ons misschien niet alledaags zijn, maar toch op grote schaal worden gebruikt of waarmee wordt geëxperimenteerd. De foto’s die werden getoond over een zonneschoorsteen, de parabolische schotel of trog, de techniek van golfslagen- en/of getijdenenergie, vergassing of vergisting van biomassa en turbines die geothermische energie genereren maakten dit visueel duidelijk. Als laatste werd nog een verwijzing gemaakt naar het Belgische EU-Voorzitterschap en de doelstellingen van de Europese Unie inzake duurzame energie : de doelstelling 2020.
Elia Door onze gastheer Elia, bij monde van zijn communicatieverantwoordelijke Eva Suls, werd verduidelijkt wat deze nog relatief jonge firma (opgericht in juni 2001 als gevolg van de vrijmaking van de elektriciteitsmarkt) als core business heeft : het beheer, onderhoud en de ontwikkeling van het Belgische hoogspanningsnet. Maar ook de netontwikkeling op Europees vlak is een streefdoel. Tijdens de voorstelling konden we immers leren dat Europa ook in deze sector een zeer belangrijke regulatorfunctie opneemt : het is de bedoeling te komen tot de integratie van een Europese elektriciV R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
teitsmarkt, een duurzaam Europees energiebeleid en betrouwbare werking van een Europees transmissienet. Als voorbeeld werden enkele lopende en/of toekomstige projecten belicht, zoals de versterking van het net voor het Antwerpse havengebied (Brabo), de hoogspanningsverbinding tussen België en het VK (Nemo) en de verhoging van de bevoorradingszekerheid voor de haven van Zeebrugge via de aansluiting van windmolenparken voor de kust van Zeebrugge en Oostende. De evolutie van windenergie op grote schaal zal in Europa trouwens alsmaar toenemen. Ook in deze presentatie werd een woordje gezegd over de groene energie in zijn (Europese) politieke context : de vermindering van broeikasgassen, verhoging van de energie-efficiëntie en het energiegebruik van hernieuwbare bronnen, telkens 20 %, cfr. het Europese protocol 2020. Als laatste kwamen de “smart grids” aan bod, de intelligente elektriciteitsnetwerken die het mogelijk maken om bv. de pieken en dalen eigen aan wind- en zonne-energie in het stroomnet op te vangen en dus op die manier de efficiëntie van productie en gelijktijdig verbruikssystemen verhogen.
Trainingscentrum Na het uitgebreide theoretisch gedeelte was het tijd om even de benen te strekken en werden we rondgeleid in het trainingscentrum van Elia, waar toekomstige werknemers worden opgeleid om de talrijke technische vaardigheden onder de knie te krijgen, maar waar ook de bestaande werknemers worden “bijgeschoold”. In “Edison” kregen we uitleg over de nagebouwde hoogspanningspost, die uiteraard niet onder spanning stond, maar waar wel alles functioneerde zoals in de realiteit. Na een welgekomen lunch met een glaasje wijn werden we nog vergast op een bezoek aan de centrale dispat-
uit de sector ching; daar werd ons een blik gegund op het immens grote digitale scherm waarop het ganse hoogspanningsnet van Elia in België en Europa virtueel voortdurend wordt gadegeslagen. Hiermee besloten we een heel interessante voormiddag te Elia, waar we dankzij onze gastvrouw Eva Suls en uiteraard ook onze afgevaardigde weer een en ander hebben bijgeleerd.
Vakbond en energiebeleid in het bedrijf ’s Namiddags werden we nog onderhouden door Suzanne Kwanten, adviseur studiedienst afdeling Milieu; zij verduidelijkte waarom en hoe de vakbond zich moet bezighouden met het energiegebruik in het bedrijf. Daar zijn immers meerdere redenen voor : de energierekening is vaak een belangrijke kost voor de onderneming en de vakbond kan best waken over de realisatie van investeringen die hierin kunnen gebeuren; inzake klimaatverandering kunnen we als vakbond de werknemers en werkgevers motiveren om hierin hun steentje bij te dragen; een derde reden is het stimuleren van de Belgische economie, import van fossiele brandstoffen is een uitgave die niet terugvloeit naar onze eigen economie. Energie-intensieve ondernemingen worden door binnenlandse en Europese regelgeving verplicht bepaalde normen na te streven inzake energieverbruik en de toepassing van duurzame energie. Door een beleidsovereenkomst af te sluiten met de overheid, waarin zij zich verbinden om een maximale energie-efficiëntie te bereiken, ontstaan er een aantal voordelen, zoals bv. een gedeeltelijke fiscale vrijstelling op energieproducten. Ook bedrijven die minder verbruiken, kunnen gebruikmaken van ecologiesteun, energieprestatiecertificaat en groenestroomcertificaat.
25
De vakbonden hebben hun inspraak via de overlegkanalen en kunnen het energiebeleid ondersteunen door het opmaken van een energieplan; via een systematische aanpak kan men komen tot duurzaam energiebeheer : hoeveel energie wordt gebruikt, welke soort, kosten, emissierechten, verplichtingen, wat doet onze onderneming, enz. Een actieplan of stappenplan is een middel om een duurzaam energiebeleid te promoten via CPBW en OR. De voorstellen en uiteindelijke resultaten kunnen beoordeeld worden door een op te richten onafhankelijke werkgroep, alvorens zij naar de uiteindelijke beleidsverantwoordelijken in het bedrijf gaan. De initiatieven die men dan uiteindelijk neemt (lees investering door bedrijf én de werknemers), kunnen collectief beloond worden, financieel of via een extralegaal voordeel. Er zijn tal van bedrijven waarin werknemers een coöperatief voordeel genieten als gevolg van een investering in een duurzame energiebron. Wilt u hierover meer weten, dan kan u terecht bij Timothy De Clerck (medewerker milieu bij ACLVB) of via de
[email protected].
Leden die geïnteresseerd zijn, kunnen zich inschrijven via www.power4you.be of via de link op de website www.aclvb.be en dienen hun voordeelcode te vermelden. Power4you neemt alle administratieve rompslomp op zich die bij de overstap komt kijken.
Power4you
Leerrijk
Zo kwamen we tot de laatste spreker, Tressy Denis van Power4you, die ons kwam uitleggen wat de doelstelling is van deze coöperatieve onderneming : voor zijn klanten de best mogelijke formule voor de levering van gas en/of elektriciteit beschikbaar op de markt aanbieden. Door de bestelling van zoveel mogelijk leden te bundelen, heeft men een troef om te onderhandelen over een collectieve prijs. Hoe meer consumenten zich inschrijven via een van de aangesloten verbruikersorganisaties, waaronder de ACLVB, hoe aantrekkelijker de voorwaarden kunnen worden.
Zo konden we dit jaar weer een leerrijke dag beleven en zijn we geslaagd in onze opzet om de afgevaardigden binnen de sector gas en elektriciteit en afgevaardigden van andere sectoren binnen het thema van duurzame energie samen te brengen. Hierbij dus dank aan onze afgevaardigden van Elia, SPELuminus, BNO, de MIVB, Volvo, Daikin, Nike, en ook anderen die hun interesse toonden, maar verhinderd waren om het evenement bij te wonen. Wordt vervolgd !
Bart de Crock, Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke, begon met een voorstelling van de verschillende vormen van alternatieve energie, met hun voor- en nadelen.
Bart DE CROCK
Uitzendkrachten
NIEUWE REFERTEPERIODE VOOR DE EINDEJAARSPREMIE Uitzendkrachten hebben recht op een eindejaarspremie op voorwaarde dat ze 65 gewerkte (of gelijkgestelde) dagen kunnen bewijzen in de loop van een referteperiode die liep van 1 april van het vorig jaar tot 31 maart. Voor de eindejaarspremie 2010 begint de referteperiode op 1 april 2009, maar eindigt die op 30 juni 2010. Omdat de eindejaarspremie pas gestort wordt in de loop van de maand december, was de periode tussen het einde van de referteperiode en het moment van betaling te lang. Om die tussenperiode te verkorten, hebben de sociale partners besloten een nieuw systeem toe te passen voor de toekenning van de eindejaarspremie. Het zal helemaal operationeel zijn vanaf 2011. Het jaar 2010 zal dus het overgangsjaar zijn. De referteperiode voor de berekening van de eindejaarspremie van 2010 begint op 1 april 2009, maar eindigt op 30 juni 2010 (in plaats van 31 maart, zoals voorheen) en strekt zich uitzonderlijk uit over 5 kwartalen. Om de eindejaarspremie 2010 te kunnen genieten, zal de uitzendkracht dus moeten bewijzen in de loop van de periode : 3 hetzij van 1 april 2009 tot 31 maart 2010 3 hetzij van 1 juli 2009 tot 30 juni 2010
minstens 65 dagen te hebben gewerkt als uitzendkracht. Worden gelijkgesteld met gewerkte dagen : de dagen van ziekte en ongeval gedekt door het gewaarborgd loon, de dagen van recuperatie en/of inhaalrust gedurende de hierboven vermelde periodes. De eerste 30 dagen afwezigheid omwille van een arbeidsongeval worden eveneens in aanmerking genomen. Tellen ook mee voor maximum 5 dagen : de niet-gepresteerde arbeidsdagen omwille van economische of technische werkloosheid, of door crisiswerkloosheid voor bedienden. Vermits men rekening houdt met 5 kwartalen, zal het bedrag van de eindejaarspremie in 2010 hoger zijn dan in 2009. Met andere woorden : de eindejaarspremie 2010 bedraagt 8,22 % van het brutoloon verdiend in de loop van de periode van 1 april 2009 tot en met 30 juni 2010.
de uitbetaling van de eindejaarspremie lid bent van de ACLVB en in orde bent met uw vakbondsbijdrage. De eindejaarspremie bedraagt dit jaar 90 euro.
Goed om weten. Ontvang ook de syndicale premie van 90 euro Als u zich de eindejaarspremie laat uitbetalen door ACLVB, ontvangt u bovendien een syndicale premie. Om recht te hebben op de syndicale premie, volstaat het dat u op het ogenblik van
Wat moet u doen om de eindejaarspremie en de syndicale premie te verkrijgen ? In de loop van de maand december stuurt het Sociaal Fonds aan alle uitzendkrachten een premiedocument. Luik B van dat formulier dient u zo snel mogelijk aan de ACLVB te bezorgen (aan de ACLVBafgevaardigde(n) of Bestendig Secretaris voor uw onderneming of in een plaatselijk ACLVBsecretariaat). Indien u meent recht te hebben op een eindejaarspremie, maar toch geen premiedocument hebt ontvangen van het Sociaal Fonds, contacteert u best een van de plaatselijke ACLVBsecretariaten. Wij zullen dan het nodige doen om na te kijken wat de reden hiervoor is. Zorg ervoor dat u het document voor de eindejaarspremie niet rechtstreeks aan het Sociaal Fonds terugzendt, maar bezorg het aan de ACLVB. Enkel op die manier kan u de syndicale premie van 90 euro ontvangen.
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
26 r e g i o n a a l WERK ARMOEDE WEG
Genk
Roeselare
In Vrijuit van oktober kon u lezen over de campagne “Werk armoede weg”, een initiatief van Welzijnszorg dat mee gedragen wordt door partners als ACLVB, ACV, ABVV, Unizo, het Internationaal Comité en Welzijnsschakels. Kortweg wil “Werk armoede weg” armoede wegwerken door drempels op de arbeidsmarkt te slopen. Dit jaar focust de campagne op de positie van mensen van een andere origine op onze arbeidsmarkt. Ook voor hen moet werk een hefboom uit de armoede zijn !
Kessel-Lo
Na de algemene lancering van de campagne werden de afgelopen weken nu ook regionale startmomenten georganiseerd op verschillende plaatsen in Vlaanderen en Brussel. ACLVB was erbij.
MEMO TEGEN ARMOEDE Welzijnszorg en de campagnepartners stelden samen een memo tegen armoede op. Die memo is een teken van protest. Uitbuiting op de arbeidsmarkt is voor ons onaanvaardbaar !
De memo bevat ook enkele constructieve voorstellen om de kansen op de arbeidsmarkt voor iedereen gelijk te maken. Schrijf of (onder-)teken je eigen memo tegen armoede en vraag je collega’s, vrienden en familie om mee te tekenen. Op de jongste Vlaamse Regionale in Essene gaven de ACLVB-militanten alvast het goede voorbeeld …
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
regionaal
27
Rondetafel diversiteit
STEEDS MEER INTERESSE VOOR PROBLEMATIEK BIJ MILITANTEN Op dinsdag 5 oktober organiseerde ACLVB, in samenwerking met ACV en ABVV, de eerste intersyndicale rondetafel over discriminatie in Brussel. Tijdens het eerste deel van de voormiddag kwamen twee sprekers aan bod die elk vanuit hun eigen invalshoek discriminatie toelichtten, meer bepaald rond het thema “inzicht krijgen in vooroordelen en ze aanpakken op de werkvloer”. Professor Assaad Azzi, sociaal psycholoog aan de ULB, en trainer-consultant Houssein Boukhriss van Trace bvba, deelden hun inzichten en veroorzaakten enkele interessante discussies. Discriminatie verleden tijd ? Ja, discriminatie is bij wet verboden en wordt minder sociaal aanvaard dan vroeger het geval was. En is er een daling van het aantal mensen dat openlijk toegeeft te discrimineren. Maar als er minder expliciete testen uitgevoerd worden, blijkt echter dat er nog steeds gediscrimineerd wordt. Bovendien hebben wetten hun beperkingen, ze pakken enkel de openlijke uitingen van discriminatie aan en kunnen er niet voor zorgen dat subtielere vormen, zoals vooroordelen en stereotiepen, verdwijnen. Stilzwijgende discriminatie detecteren is echter geen evidente zaak en de grens tussen beperkingen stellen aan vrijheden en discrimineren is niet altijd duidelijk. Discriminatie is deels een gevoel, een kwestie van perceptie en emoties. Wat de één aanvoelt als discriminatie, is dat niet voor de ander. Zijn de dingen die mij overkomen gelegen aan discriminatie
of niet ? Is dit humor of discriminatie ? Word ik gediscrimineerd of ben ik niet competent genoeg ? Daarbij komt nog dat sommigen zich er zelf niet bewust van zijn dat ze discrimineren.
Meerwaarde van diversiteit Ondanks deze problemen moet er op de werkvloer samengewerkt worden. Hoe ? Door op de werkvloer zoveel mogelijk verschillen weg te gommen ? Het werk dient toch om te werken en je privéleven heeft daar niets mee te maken ? Het is verleidelijk de zaken te simplificeren, maar in werkelijkheid is het toch net iets gecompliceerder. Waarom ? Omdat niemand zijn hele privéleven kan thuislaten. Omdat de meeste mensen zich pas goed voelen op het werk als ze zichzelf kunnen zijn, als ze het gevoel hebben dat ook hun privéleven gerespecteerd wordt. En omdat verschillen nooit helemaal uitgeschakeld kunnen worden. Bovendien zijn wij als vakbond overtuigd van de meerwaarde van diversiteit. De complementariteit van competenties, talenten en ervaringen van individuen en groepen creëert extra mogelijkheden. Waar ligt de grens tussen het aanvaarden van diversiteit op de werkvloer en discriminatie ? Een delicate vraag … Diversiteit is een kwestie van grenzen verleggen, maar ook van grenzen stellen. Niet alles is aanvaardbaar en de vrijheid van de één mag de vrijheid van de ander niet beperken. Daarom is het van cruciaal belang om duidelijke afspraken hier-
omtrent te maken, diversiteit te integreren in het personeelsmanagement en vervolgens het personeel te sensibiliseren en de interne regelgeving rond discriminaties te doen respecteren. Deze regelgeving zal verschillen van bedrijf tot bedrijf, want geen twee situaties of twee mensen zijn identiek.
Meer interesse Geloven in de meerwaarde van het verschil is cruciaal om diversiteit te promoten op de werkvloer. De discussies die gevoerd werden, tonen echter aan dat deze verschillen ook kunnen leiden tot misverstanden en problemen. Zich bewust zijn van de onderliggende oorzaak van deze conflicten is een eerste stap naar meer begrip. En laten we hierin niet vergeten dat je enkel de positieve eigenschappen van de ander kan ontdekken als je hem kansen geeft. In het tweede deel van de voormiddag werden in kleinere werkgroepen ervaringen uitgewisseld rond de vooroordelen en de verschillende vormen van discriminatie zoals racisme, seksisme, bodyisme, en agisme. Tal van ACLVB-afgevaardigden uit verschillende sectoren waren aanwezig (Erasmus, ISS, SN Brussels Airlines, Dalkia, Mabille, ...) en deelden hun ervaringen van de werkvloer. We merken dat deze problematiek steeds meer interesse wekt onder onze militanten. Een rondetafel bleek alvast een goed begin om het debat te openen. Ellen CHRISTIAENS
Seniorenwerking West-Vlaanderen
ACLVB-SENIOREN TREKKEN EROP UIT ! Op 1 oktober trokken de ACLVB-senioren er een dagje op uit naar Brugge, het “Venetië van het Noorden”. De dag werd gestart in de kern van de stad, de Grote Markt van Brugge. Van daaruit namen ze de koets en reden door het hartje van de Brugse binnenstad langs de reien, over eeuwenoude bruggetjes, op het ritme van het hoefgetrappel van het paard. Na deze aparte belevenis was het tijd voor een lunch in Bistro Den Huzaar, waar de groep kon proeven van een gastronomische keuken. Na de lunch vertrokken de enthousiaste ‘toeristen’ met een goed gevulde maag te voet op verkenning. Een gids bracht hen op de mooiste plekjes van de stad. Wenst u ook lid te worden van de ACLVB-Senioren ? Bent u al lid van ACLVB en bent u minstens 50 jaar, dan kunt u zich aansluiten bij de ACLVB-senioren. Bovendien organiseert Comé vzw jaarlijks vormingen voor deze 50plussers. De lessen vinden plaats in de lokale seniorencentra en zijn gratis ! Word lid en schrijf u nu in voor de vormingen 2011 ! Meer info op www.aclvb-vlaanderen.be/senioren of in uw ACLVB-secretariaat. KR V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
28 r e g i o n a a l Vlaams Regionaal Comité 2010
SYNDICAAL WERK VOOR EN DOOR MILITANTEN Verdieping en vernieuwing waren de codewoorden van het Vlaams Regionaal Comité dat begin november plaatsvond in De Montil in het pittoreske Essene, een deelgemeente van Affligem. Vernieuwing met de voorstelling van de gloednieuwe mailingtool en de website. Verdieping met het organiseren van workshops rond het thema ‘Syndicaal werk voor en door militanten’.
Vlaams Gewestsecretaris Hugo Engelen verschafte uitleg bij het activiteitenverslag van het afgelopen jaar en besprak de toekomstplannen van de Vlaamse Regionale
D
Adjunct-Vlaams Gewestsecretaris Gert Truyens leidde de workshops in en legde de ‘spelregels’ uit.
De formule van het Vlaams Regionaal Comité werd dit jaar in een nieuwe vorm gegoten. Door het organiseren van workshops konden de aanwezige militanten hun zeg doen rond thema’s als de sociale verkiezingen 2010, het verbeteren van de ondersteuning van militanten in hun syndicaal werk door de Liberale Vakbond en het aantrekkelijker maken van de vakbond voor jongeren. Bedoeling was om de betrokkenheid van de militanten bij deze dag nog te verhogen. Nationaal Voorzitter Jan Vercamst had in zijn toespraak ook oog voor deze veranderingen. Hij noemde zich de trotse voorzitter van een groeiend en bloeiend ACLVB. Jan Vercamst loofde de Vlaamse Regionale ook voor haar vernieuwde dynamiek en professionele ingesteldheid. Daarentegen was hij verontrust door de politieke toestand waarbij hij opriep tot waakzaamheid voor de mogelijke gevolgen ervan voor de werknemers en sociaal verzekerden. Tot slot riep hij ook op tot solidariteit met de werknemers van Brink’s. De uitholling van het statuut van arbeiders en bedienden moet vermeden worden en multinationals als Brink’s mogen dit onderscheid niet misbruiken voor hun eigen doelstellingen.
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
Activiteitenverslag De vernieuwde aanpak van dit Vlaams Regionaal Comité betekende niet dat traditionele zaken zoals het overlopen en ter goedkeuring voorleggen van het activiteitenverslag en het bevestigen van de nieuwe mandaten in het Vlaams Regionaal Bureau achterwege gelaten werden.
Erik Quisthoudt, Voorzitter van de Vlaamse Regionale, had het in zijn toespraak onder meer over het partijpolitieke schouwspel van de afgelopen maanden.
regionaal
29
aan om de dienstverlening van de Vlaamse Regionale van de Liberale Vakbond uit te breiden en te verbeteren. Zo wordt onder meer gedacht aan loopbaandienstverlening en het heroriënteren van de activiteiten van de diversiteitsconsulenten. Centraal in deze ideeën staan de ACLVB-leden die zo op een nog betere service van hun vakbond zullen kunnen rekenen.
Syndicaal werk
Zo heeft de interprofessionele werking van de Vlaamse Regionale meegewerkt aan het Werkgelegenheids- en Investeringsplan (WIP) dat als doel heeft de Vlaamse economie door de crisis te loodsen. Bovendien wil het WIP van Vlaanderen een groene kenniseconomie maken. Uit het WIP vloeit ook de Staten Generaal voor de Industrie voort die het industriebeleid van de regio wil uittekenen. De focus daarbij ligt voorlopig op vier proefsectoren (metaal, voeding, chemie en de textiel-, hout- en meubelsector). Voor elk van deze sectoren zijn er transformatietrajecten opgesteld. De Vlaamse Regionale van de ACLVB erkent meer dan ooit het belang van de industrie voor de Vlaamse economie en ondersteunt dan ook ten volle dit transformatieproces. Ook rond het preventief bedrijfsbeleid werd er in Vlaanderen hard gewerkt. Bedoeling hiervan is dat de ondernemingen gestimuleerd worden om een financieel gezond bedrijfsmanagement te voeren. De Vlaamse Regionale heeft hieromtrent een folder uitgegeven.
De hoofdbrok van het Vlaams Regionaal Comité 2010 waren de workshops rond syndicaal werk. De sociale verkiezingen 2012 verschijnen reeds aan de einder. De voorbereiding ervan gebeurt niet alleen door het dagdagelijkse werk van de militanten op de werkvloer, maar ook door als organisatie het ideale kader te bieden voor de kandidaten en potentiële kandidaten. Niet verwonderlijk dus dat een van de workshops de mogelijke thema’s behandelde voor de sociale verkiezingen, een tweede workshop had betrekking op het verbeteren van het syndicaal werk en tot slot werd ook aandacht besteed aan de toekomst van de Liberale Vakbond, de jongeren. Voor elke workshop werden er verschillende werkgroepen samengesteld die elk gedurende zowat anderhalf uur constructief discussieerden over hun onderwerp.
Effe checken Wat betreft de werkzoekenden en werknemerswerking kwam Veerle Heirwegh de recente campagne ‘Effe checken’ voorstellen van de diversiteitsconsulenten. ‘Effe checken’ is een gemeenschappelijke sensibiliseringscampagne van de Vlaamse vakbonden met de bedoeling om diversiteit op de agenda van de ondernemingsraden te krijgen in de Vlaamse bedrijven. Centraal staat de website www.effechecken.be waarop stand-upcomedians hun ding doen rond diversiteit op de werkvloer. Op de site kan men ook een checklist invullen over dit onderwerp en er zijn tips over hoe diversiteit kan aangehaald worden in de ondernemingsraad of het CPBW voor bedrijven zonder ondernemingsraad. Katrien Allaert van Comé vzw, de vormingsdient van de ACLVB, had dan weer positief nieuws over de vormingen. Zo gaat het aantal deelnemers aan gespecialiseerde vormingen in stijgende lijn. Bovendien reikt Comé sinds vorig jaar ook competentiedocumenten uit. Daarbij wordt gebruikgemaakt van Oscar (www. oscaronline.be). Oscar helpt deelnemers aan het sociaal-cultureel jeugden volwassenenwerk een zicht te krijgen op de competenties die ze verwerven doorheen het volgen van vormingen en het opnemen van vrijwilligersfuncties en -taken. Naast de activiteiten van het afgelopen jaar keek Vlaams Gewestsecretaris Hugo Engelen ook naar de toekomst. Zo kondigde hij een aantal ideeën
Niet bij de pakken blijven zitten Het Vlaams Regionaal Comité werd afgesloten met een toespraak van voorzitter Erik Quisthoudt. Ook hij verwees daarbij naar de politieke situatie. Binnen het partijpolitieke schouwspel dat sinds de verkiezingen aan de gang is, moet de vakbond rationeel blijven. Een staatshervorming is noodzakelijk, maar geen doel op zich. “Door de crisis zijn veel jobs vernietigd. Kijk maar naar General Motors. Een krachtige regering is dan ook nodig, ook om in te spelen op de kansen die een crisis brengt”, ging hij verder. Erik Quisthoudt benadrukte ook het belang van de koopkracht voor de economische heropleving. Tot slot wees hij er op dat de Vlaamse Regionale niet bij de pakken blijft zitten met het lanceren van moderne communicatiemiddelen als de mailingtool en de website. Toch mag volgens hem niet uit het oog verloren worden dat vooral het rechtstreeks contact tussen de ACLVB-medewerkers en de leden en militanten nog altijd belangrijk zijn.
DE VLAAMSE REGIONALE DIGITAAL De conclusies, voorstellen en bemerkingen werden nadien verzameld en na de lunchpauze voorgesteld. Bestendig Secretaris Dirk Baeckelandt stelde de conclusies voor van de werkgroepen die gepraat hadden over de thema’s van de sociale verkiezingen. Niet geheel verwonderlijk waren werkzekerheid en jobbehoud, brugpensioen en koopkracht veel aangehaalde onderwerpen. Ook tijdskrediet, correct loonbeleid en wederzijds respect op de werkvloer kwamen naar voor. De werkgroepen die rond het syndicaal werk gewerkt hadden, lieten hun talrijke conclusies voorstellen door Bestendig Secretaris Koen De Jaeger. Zij hadden onder meer voorstellen op het vlak van vorming, ledenwerving, meer vakbondsondersteuning op het vlak van arbeidsgerelateerde materies en communicatie. Bestendig Secretaris Els Madereel had met haar werkgroep rond jongeren dan weer een aantal voorstellen voor het aantrekkelijker maken van de vakbond voor deze doelgroep.
Het Vlaams Regionaal Comité 2010 bevatte ook een belangrijk digitaal luik. Aan de aanwezige militanten werd de fonkelnieuwe mailingtool voorgesteld. Met deze mailingtool zullen de medewerkers van de Liberale Vakbond via e-mail op een snelle manier de leden en militanten kunnen informeren over onderwerpen die voor hen van belang zijn. De aanwezigen kregen meteen een demonstratie van de mogelijkheden van deze tool. De mailingtool werd immers gebruikt om een andere nieuwigheid voor te stellen, met name de website van de Vlaamse Regionale. Aan alle aanwezigen werd een e-mail gestuurd met het adres van de site, www.aclvb-vlaanderen.be, en wat uitleg. Op de website van de Vlaamse Regionale vindt u algemene informatie voor werknemers en werkzoekenden. Ook de senioren en jongeren hebben hun eigen stek. Wie op zoek is naar de contactgegevens van zijn zonale syndicale werking kan die voortaan ook vinden op www.aclvb-vlaanderen.be. Verder vindt u er ook uitgebreide informatie rond thema’s als het Vlaams sociaal overleg, milieu, mobiliteit, welzijn en armoede …
V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
30 w e r k l o o s h e i d TIJDELIJKE WERKLOOSHEID WEGENS SLECHT WEER Met de winter voor de deur wordt in bepaalde sectoren de kans op tijdelijke werkloosheid een stuk groter. We geven graag een woordje uitleg. Wat is tijdelijke werkloosheid ? Als tijdelijk werkloze ben je nog steeds verbonden door een arbeidsovereenkomst met je werkgever. Omwille van slecht weer, technische stoornis, economische redenen, staking, overmacht, collectieve sluiting van de onderneming, … kan je echter tijdelijk geen prestaties verrichten.
Wat is slecht weer ? Bij horen van de term slecht weer denken we vooral aan regen, hagel, vorst, … Maar de RVA vult het begrip “slecht weer” ruimer in. Het gaat om “ongunstige weersomstandigheden die de uitvoering van het werk onmogelijk maken”. Het gaat dus niet enkel over de barre kou, maar ook een zomerse hittegolf kan in dit kader als slecht weer beschouwd worden.
Voorbeelden 3 door vorst is het onmogelijk bepaalde metselwerken uit te voeren 3 door aanhoudende regen is het voor een firma die wegmarkeringen doet, onmogelijk de markeringen aan te brengen op het natte wegdek
Heb je recht op uitkeringen ? Om tijdens een periode van tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer recht te hebben op werkloosheidsuitkeringen, moeten er uiteraard een aantal formaliteiten vervuld worden. 3 Je werkgever moet een mededeling doen van het slechte weer aan de RVA. 3 Je werkgever moet je tijdig verwittigen dat het werk niet uitgevoerd zal kunnen worden wegens slecht weer. Doet hij dit niet, en bied je je aan op het werk, dan heb je recht op loon voor die dag. Hij moet je opnieuw verwittigen indien het werk kan hervat worden. 3 Je werkgever moet je een aantal formulieren afleveren zodat je indien nodig een uitkeringsaanvraag kan indienen en je ACLVB-secretariaat je uitkeringen kan betalen. Opmerking : deze regeling is enkel van toepassing voor arbeiders
Wat moet je doen bij aanvang van de tijdelijke werkloosheid ? Je moet een uitkeringsaanvraag indienen via je ACLVBsecretariaat : 3 als je de eerste keer tijdelijk werkloos wordt; 3 als je de voorbije 3 jaar niet tijdelijk werkloos bent geweest; V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
3 als je van werkgever bent veranderd; 3 of als je arbeidsduur is gewijzigd. Je werkgever levert je een formulier C3.2-WERKGEVER af. Je dient het samen met een formulier C3.2-WERKNEMER in bij je ACLVB-secretariaat. Als je werkgever kiest voor een elektronische aangifte, moet je enkel het ingevulde formulier C3.2-WERKNEMER indienen.
Controlekaart De werkgever overhandigt je een controleformulier C3.2A bij de aanvang van de periode van tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer. Dit formulier is voorzien van een uniek nummer, je moet er dus voor zorgen dat je het niet verliest. Je moet het formulier steeds in je bezit hebben en kunnen voorleggen aan een sociaal controleur van de RVA wanneer die hierom vraagt. Je moet alle arbeidsprestaties die je gedurende de periode van de sluiting verricht voor jezelf of voor een derde aanduiden op het formulier. Op het einde van de maand overhandig je het controleformulier C3.2A aan je ACLVB-secretariaat, samen met het formulier C3.2-WERKGEVER *(dat geldt als bewijs van de uren tijdelijke werkloosheid). Op basis van die documenten kunnen je werkloosheidsuitkeringen betaald worden. * Doet je werkgever de aangifte elektronisch, dan moet je enkel je controlekaart indienen.
Heb je onmiddellijk recht op werkloosheidsuitkeringen ? Voor werknemers die tijdelijk werkloos worden gesteld geldt een vrijstelling van wachttijd. Dit betekent dat je onmiddellijk uitkeringen kan genieten zonder dat je eerst een aantal arbeidsdagen moet kunnen bewijzen.
Hoeveel bedraagt je uitkering ? In geval van tijdelijke werkloosheid ontvangen : 3 werknemers met gezinslast en alleenstaanden een bedrag gelijk aan 75 % van hun begrensd gemiddeld loon (begrensd tot 2.250,63 euro per maand); 3 samenwonenden een bedrag gelijk aan 70 % van hun begrensd gemiddeld loon. GEZINSCATEGORIE Samenwonende Alleenstaande Gezinshoofd
% 70 75 75
MIN./DAG € 24,89 € 33,21 € 39,53
MAX./DAG € 60,59 € 64,92 € 64,92
En in de bouwsector … ? Er zijn specifieke regels van toepassing in de bouwsector bij tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer. Er wordt in de bouwsector ook een specifiek controleformulier gebruikt (het formulier C3.2A-BOUW).
werkloosheid
31
De verschillen met andere sectoren vind je in onderstaande tabel : NIET IN DE BOUWSECTOR
BOUWSECTOR
Recht op loon ? Situatie 1 : je werkgever verwittigt je laattijdig en je Situatie 1 : je komt op de werf aan en stelt vast dat je biedt je aan op het werk het werk niet kan aanvatten wegens het slechte weer --> recht op loon voor de hele dag --> je werkgever kan je die dag tijdelijk werkloos stellen Situatie 2 : in de loop van de dag moet je het werk onderbreken wegens het slechte weer Situatie 2 : in de loop van de dag moet je het werk --> recht op loon voor de hele dag onderbreken wegens het slechte weer --> recht op een verminderd loon voor de niet-gepresteerde uren
Controlekaart C3.2A 3 genummerd maar niet op naam 3 je krijgt deze kaart uiterlijk de 1ste dag van tijdelijke werkloosheid in de maand 3 je moet deze kaart bij je houden en invullen vanaf de eerste dag van tijdelijke werkloosheid
C3.2A-BOUW 3 identiteit van werkgever en werknemer en de betreffende maand zijn voorgedrukt 3 je ontvangt deze kaart van je werkgever voor het begin van elke maand 3 je moet deze kaart de hele maand bij je houden en invullen, zelfs indien je nog niet tijdelijk werkloos was in die maand Kim DE SCHAMPHELEIRE
Werkloze, opgelet ! Ook als werkloze heb je recht op 4 weken betaalde vakantie. Tijdens deze vakantieperiode geniet je normaliter werkloosheidsuitkeringen, behalve indien je nog recht hebt op vakantiegeld. Deze dagen moeten uitgeput zijn alvorens er sprake kan zijn van vakantiedagen vergoed door de werkloosheidsverzekering.
Heb je vorig jaar gewerkt en had je daardoor recht op betaalde vakantie ? Heb je deze vakantiedagen niet gespreid in de loop van het jaar, dan zullen deze dagen in mindering gebracht worden van je uitkeringen in december. KDS V R I J U I T / N O V E M B E R
2 0 1 0
32 e d i t o r i a a l
Als je wil zwemmen, moet je springen
H
Het interprofessioneel overleg is volop bezig. We hebben net de eerste urenlange vergaderingen over centen en procenten in onze hoofdstad achter de rug. Die abstracte discussies zijn nodig om tot een goed akkoord voor iedereen te komen. Voeling blijven houden met onze leden op het terrein is echter essentieel om die onderhandelingen ook door een concrete bril te bekijken. Recentelijk was ik naar de staking bij geldtransporteur Brink’s gegaan om onze mensen een hart onder de riem te steken. Naast de escalatie van jarenlange problemen in dit bedrijf, werd Brink’s plots ook een symbooldossier rond het eenheidsstatuut arbeiders-bedienden. België is het enige land in Europa waar er nog steeds een onderscheid bestaat. Het misbruik van Brink’s om bedienden te dwingen in een arbeidersstatuut, toonde aan dat een kaderakkoord tussen werkgevers en werknemers niet meer kan uitgesteld worden.
Ik vermeld hier kort enkele eisen. We willen voor iedereen rechtvaardige opzeggingstermijnen op basis van anciënniteit. Bij ontslag door de werkgever bedraagt de prestatie van de opzeggingstermijn maximum 3 maanden. Verouderde regels zoals de carensdag moeten verdwijnen en wij willen een regime van tijdelijke werkloosheid voor iedereen. De motivatieplicht voor de werkgever bij ontslag en de voorafgaande hoorzitting zijn zaken die sowieso in ons eisenpakket voor dit interprofessioneel akkoord zitten.
Wil je meer te weten komen over onze concrete voorstellen ? Kijk dan zeker op de eerste pagina van onze website www.aclvb.be. Hier kan je een helder en volledig voorstel terugvinden. Te lang heeft iedereen aan het zwembad gestaan met de teen in het water om de temperatuur op te meten. Het zal altijd te koud of te warm zijn. Als je wil zwemmen, moet je springen. En dat moet je de Liberale Vakbond maar één keer zeggen.
Jan VERCAMST, Nationaal Voorzitter
Vr ijuit
Maandblad van de Liberale Vakbond
ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail :
[email protected] http://www.aclvb.be
V R I J U I T / N O V E M B E R
Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS
2 0 1 0
Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail :
[email protected]
Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517
De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.
Toen ik terugkeerde van de stakingsactie, was ik vastbesloten om, naast onze vaste thema’s werkzekerheid, waardig werk en de verhoging van de koopkracht, het eenheidsstatuut op de onderhandelingstafel te brengen. Het meest realistische scenario is een gefaseerde aanpak waarbij over een periode van maximum vijf jaar het eenheidsstatuut een feit is. Dat is geen revolutie, maar een normale evolutie.