Jaarverslag 2007 ONS groep
Jaarverslag
ONS
2007
Schiedam, 21 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
irthoudsopgave
biz.
Verslag van de Raad van Commissarissen Verslag van de directie Ontwikkelingen 2007 Financiele zaken Organisatie en medewerkers
3 5
Kerngegevens ONS Groep
9
Personalia
10
Jaarrekening 2007 11 Geconsolideerde balans per 31 december 2007 12 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2007 13 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2007 15 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 17 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 2007 22 Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winst- en verliesrekening40 Vennootschappelijke balans per 31 december 2007 48 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2007 49 Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 50 Overige informatie Winstbestemming Accountantsverklaring Afschrijvingspercentages
Schiedam, 21 mei 2008
62 64 65
Jaarverslag 2007 ONS groep
Verslag van de Raad van Commissarlssen Advies aan de aandeeihouder Hierbij bieden wij ter vaststelling de jaarrekening 2007 aan van NV ONS Houdstermaatschappij. De jaarrekening is ondertekend door de directie en de commissarissen. Bij de jaarrekening is het Jaarverslag gevoegd. De bijbehorende accountantsverklaring van Deloitte Accountants met betrekking tot de jaarrekening is opgenomen. De winst- en verliesrekening sluit met een positief resultaat van € 9.770.000. Wij adviseren u de jaarrekening 2007 vast te stellen en de winst te bestemmen zoals aangegeven op biz. 62. Wij stellen u voor de directie en de Raad van Commissarissen kwijting te verlenen voor het gevoerde bestuur respectievelijk het uitgeoefende toezicht in 2007.
Toezicht Het werk van de Raad van Commissarissen (RvC) stond in 2007 vooral in het teken van de herstructurering van de ONS Groep. Geadviseerd werd over de afronding van de overeenkomst met ENECO over de verkoop van ONS Energie met de daaraan gerelateerde deelnemingen en de verkoop van de deelneming in SEQ Nederland B.V. Ingestemd werd met het voorstel om de procedure te starten tot verkoop van de Beukenhof. Veel aandacht werd besteed aan de gesprekken met de gemeente Schiedam over de verschuiving van taken naar de gemeente. Een enkele maal is vanuit de RvC deelgenomen aan het overleg met het gemeentebestuur. De financiele gang van zaken werd gevolgd aan de hand van de rapportages van de directie. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) heeft verschillende malen vergaderd. Op grand van de statutaire regeling werden deze vergaderingen voorgezeten door de voorzitter van de RvC.
Samenstelling De AvA besloot tot herbenoeming van de heer Van de Kemp als commissaris. De heer Walraven is op eigen verzoek teruggetreden. Op voorstel van de RvC besloot de AvA vooralsnog niet over te gaan tot vervulling van deze vacature. In het verslagjaar was de raad als volgt samengesteld (situatie per 31.12.2007): A.G. Wiegman leeftijd: 66 jaar functie: bestuurder van een waterschap eerste benoeming: 1991 lopende termijn: 2010 Ir. L van der Kemp leeftijd: 51 jaar functie: algemeen directeur PRC eerste benoeming: 2003 lopende termijn: 2011
Schiedam, 21 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
Mr. J.A.J. Leeman leeftijd: 59 jaar functie: advocaat eerste benoeming: 2003 lopende termijn: 2008
Namens de Raad van Commissarissen,
A.G. Wi
Schiedam, 23 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
Versiag van de directie
Ontwikkellngen 2007 De verkoop van onze energieactiviteiten die in 2006 was ingezet is in het afgelopen jaar afgewikkeld en heeft daarmee grote consequenties voor onze organisatie en het resultaat 2007. Het jaar 2007 stond in de eerste maanden in het teken van de afronding van de verkoop van de deelnemingen NV ONS Energie, ONS Customer Services BV en Echte Energie Nederland BV aan NV ENECO. De verkoop is op 18 maart 2007 afgerond, de aandelen zijn met terugwerkende kracht per 1 januari 2007 verkocht. In 2007 zijn voornoemde bedrijven geen deelneming van NV ONS Houdstermaatschappij meer en zijn derhalve niet meegeconsolideerd in de jaarrekening 2007 hetgeen aanzienlijke consequenties heeft en de vergelijkbaarheid met eerdere jaren bemoeilijkt. De gerealiseerde verkoopopbrengst is verwerkt in de onderhavige jaarrekening, hierbij is middels het vormen van noodzakelijke voorzieningen rekening gehouden met mogelijk toekomstige verplichtingen als gevolg van verstrekte garanties die voortvloeien uit de verkoopovereenkomst. Nadat bovengenoemde verkoop was afgerond, zijn in een later stadium een drietal minderheidsdeelnemingen waarin NV ONS Houdstermaatschappij een belang had eveneens tot afwikkeling gekomen. Verder is gewerkt aan de uitfasering van ONS Facilitair Bedrijf BV per 31-12-2007, vanaf deze datum worden geen activiteiten meer uitgevoerd door het Facilitair Bedrijf en zal in 2008 een juridische fusie met NV ONS Houdstermaatschappij plaats vinden. In ONS CAI BV hebben geen activiteiten plaats gevonden, de BV kan echter eerst worden geliquideerd na afwikkeling van een lopende claim, welke in 2008 zal plaats vinden. Als gevolg van genoemde wijzigingen is de juridische structuur van de organisatie sterk vereenvoudigd. Feitelijk houdt NV ONS Houdstermaatschappij ultimo 2007 nog de aandelen in haar 100% deelnemingen NV ONS IBOR, ONS Ingenieursbureau BV en Berkel Energiediensten BV, 50% deelneming NV IRADO en de minderheidsdeelnemingen SEQ International BV, DWD BV en Trianel Power Kraftwerk Hamm-Uentrop GmbH & Co KG. In 2007 heeft ONS zich samen met haar aandeelhouder beraden over de toekomstige ontwikkelingsrichting met betrekking tot de overgebleven activiteiten op de milieu- en civiele markten. De aandeelhouder heeft besloten dat zij een belangrijk deel van de activiteiten van NV ONS IBOR en ONS Ingenieursbureau BV terug in haar eigen organisatie zal gaan onderbrengen en dat de betreffende uitvoeringsactiviteiten (inclusief bijbehorend beheer) bij 50% dochteronderneming NV IRADO ondergebracht dienen te worden. Dit zal leiden tot een grote reorganisatie in 2008 die voor ca. tachtig medewerkers gevolgen zal hebben. Daarnaast is het rioolstelsel per 31 december 2007 teruggekocht door de gemeente Schiedam hetgeen de nodige financiele consequenties heeft. Voor NV ONS Houdstermaatschappij zal het jaar 2008 voor een belangrijk deel in het teken staan van genoemde reorganisatie, een verdere afbouw van overige activiteiten (waaronder de verkoop van Beukenhof BV welke is gerealiseerd in maart 2008), het beheer van diverse contracten en het besturen van de overgebleven deelnemingen. In 2007 heeft een dividenduitkering van € 8,5 miljoen plaats gevonden. Daarnaast zal als gevolg van een ondermeer de levering van het rioolstelsel een dividenduitkering van € 4,7 miljoen plaatsvinden (zie winstbestemming). Voor een onderbouwing van laatstgenoemde uitkering zie de toelichting op pagina 7 (Balansverhoudingen).
Schiedam, 21 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
Financiele zaken Omzet- en resultaatontwikkeling In het verslagjaar nam de omzet met 7,9 procent toe tot € 70,7 miljoen (2006: € 65,1 miljoen). De omzet in 2007 is echter inclusief de netto verkoopopbrengst van ONS Energie en andere energie-gerelateerde deelnemingen. Het resultaat na belastingen is vergelijkbaar met het resultaat over het jaar 2006. Het resultaat wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door de eenmalige verkoopopbrengst van NV ONS Energie en de vorming van een aantal voorzieningen in verband met verstrekte garanties aan de koper en in verband met de reorganisatiemaatregelen die het gevolg zijn van het afbouwen van overige activiteiten. Resu/taatontwMe/ing (x € 7.000) 2007 7.950
2006 16.065
12.962
Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat na belastingen
Operationeel bedrijfsresultaat (EBIT) Bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (EBITDA)
2005
2004
2002
14.513-
1.298
2003 5.308
23.242
7.584-
8.703
11.868
11.918
9.168
14.444
16,055-
166
5.569
3.510
9.770
9.660
10.971-
784
5.415
2.205
5.259
Kasstroom en investeringen In 2007 bedroeg de kasstroom uit operationele activiteiten minus € 7,9 miljoen (2006: € 11,8 miljoen). Tegenover de operationele kasstroom staat een investeringscashflow van € 43,7 miljoen (2006: minus € 3,2 miljoen). Het verschil wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door een desinvestering ad € 45,3 mln. als gevolg van de verkoop van aan Energie gerelateerde activa en het rioolstelsel. De kasstroom uit financieringsactiviteiten is per saldo € 50,4 miljoen negatief (2006: minus € 12,9 miljoen cash outflow). Dit is het gevolg van dividendbetalingen van in totaal € 8,5 miljoen en het aflossen van leningen aan de ING Bank en de gemeente Schiedam en het overbruggingskrediet aan de BNG Bank. Per saldo resulteert de netto kasstroom in een afname van de liquide middelen met € 14,7 miljoen, miljoen (2006: afname € 4,4 miljoen), hetgeen leidt tot een saldo liquide middelen ad € 12,6 miljoen ultimo 2007. De afname van de netto kasstroom wordt voornamelijk verklaard door eerdergenoemde betaling van dividend, de hiervoor genoemde uitkering (zie pagina 7, balansverhoudingen; immers, onder normale condities was een cashflow van € 8,4 miljoen ontvangen) en het negatieve kasstroom uit bedrijfsoperaties. De aflossing van diverse financieringen is per saldo in evenwicht met de (des)investeringen in de diverse activa.
Schiedam, 21 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
Balansverhoudingen In 2007 vormen een zeer sterke afname van het balanstotaal (als gevolg van de verkoop van diverse deelnemingen en het rioleringsstelsel), het gerealiseerde groepsresultaat, de dividenduitkering aan de aandeelhouder en de aflossingen van diverse financieringen de belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot de financieringsstructuur van de onderneming. Het eigen vermogen bedraagt ultimo 2007 € 16,4 miljoen (ultimo 2006: € 31,8 miljoen). De current ratio is sterk toegenomen (van 1,0 naar 2,6) waaruit geconcludeerd kan worden dat de liquiditeitspositie per saldo is verbeterd. In 2007 heeft door ONS Houdstermaatschappij aflossing plaats gevonden van het restant overbruggingskrediet met BNG ad € 15 miljoen, van de roll-over faciliteiten van ING Bank ad € 15,3 miljoen en van € 10,8 miljoen inzake de geldlening van de gemeente Schiedam. Totaal heeft in 2007 derhalve een aflossing van € 41,2 miljoen plaats gevonden. De restant lening roll-over lening is deels (€ 5 miljoen) afgelost in maart 2008, het laatste deel van de financiering (€ 3,4 miljoen) zal in juni 2008 conform de leningovereenkomst worden afgelost waarmee de onderneming geheel schuldenvrij is. In 2007 heeft een dividenduitkering van € 8,5 miljoen plaats gevonden. Met de aandeelhouder is overeengekomen dat de economisch eigendom van het rioolstelsel weer aan de gemeente wordt teruggeleverd. De waarde van het rioolstelsel bedraagt € 28,4 miljoen. Betaling vindt plaats door een verlaging van het aandelenkapitaal met € 12,9 miljoen en de vervroegde aflossing van een lening van de gemeente Schiedam ad € 10,8 miljoen welke aflossing wordt aangewend voor de financiering van deze aankoop door de gemeente. Het restant bedrag ad € 4,7 miljoen zal als dividend worden uitgekeerd (zie voorstel voor de winstbestemming). Er is een tweetal transacties geweest die van invloed zijn geweest op de winst. De rente over eerdergenoemde lening van Schiedam die in 2005, op verzoek van de aandeelhouder, vooruit was betaald, diende door NV ONS Houdstermaatschappij te worden geactiveerd en over 5 jaar te worden afgeschreven. Als gevolg van het feit dat de lening met de overgang van het rioolstelsel in zijn geheel is afgelost ultimo 2007, dient het nog openstaande bedrag ad € 2,0 miljoen feitelijk met de gemeente Schiedam te worden verrekend. Op aandringen van de gemeente is dit bedrag voor rekening van de onderneming genomen. De tweede post betreft de afboeking van diverse aan het gebouw gerelateerde kosten ad € 1,7 miljoen in verband met de voorgenomen verkoop van het gebouw aan de gemeente Schiedam in 2008 tegen een door de gemeente vastgestelde prijs. De financieringsstructuur van de onderneming dient gebaseerd te zijn op de risico's en de verplichtingen van NV ONS Houdstermaatschappij en haar deelnemingen. Gelet op de onzekerheden die met name gepaard gaan met de verstrekte garanties aan derden en de gedwongen afbouw van de resterende activiteiten zal vooralsnog geen verdere verlaging van het eigen vermogen plaats kunnen vinden. Op basis van deze jaarrekening 2007, de vigerende financiele (liquiditeits) positie en mogelijke ingrijpende gebeurtenissen in 2008 zal de gewenste financieringsstructuur voor de toekomst eind 2008 opnieuw vastgesteld dienen te worden.
Schiedam, 21 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
Organisatie en medewerkers Personeel Het jaar 2007 stond op het personele vlak in het teken van enerzijds de afronding van de verkoop van de energiegerelateerde activiteiten van de ONS Groep en anderzijds in het teken van de gedachtevorming over de toekomst van de andere onderdelen van de ONS Groep. Over dit laatste, en dan met name over de beheertaken die bij de ONS Groep zijn belegd, is de gemeente Schiedam in gesprek gegaan met ONS over het versterken van de beheertaken bij de gemeente. Dit krijgt in 2008 vorm en zal mede gebeuren door het overhevelen van een aantal beheertaken en medewerkers naar de gemeente. Ten aanzien van de uitvoering geldt dat op 31 december 2007 de uitvoerende medewerkers van de NV ONS IBOR over zijn gegaan naar NV IRADO. Hierdoor zijn alle uitvoeringstaken bij IRADO belegd. 2007 was het vierde jaar van een project random het terugdringen van het ziekteverzuim. In 2003, bij de start van het project Beter met ONS, bedroeg het ziekteverzuimpercentage gemiddeld nog 10,22%. Over 2004 was het ziekteverzuim gedaald naar 6,23% en over 2005 en 2006 respectievelijk naar 5,47% en 5,17%. Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage over 2007 is licht gestegen naar 6,04%. In 2007 zijn, naast vele individuele opleidingstrajecten, diverse groepsgewijze trainingen gegeven. Dit geldt onder meer voor cursussen op het gebied van VCA en Bedrijfshulpverlening.
Aantal medewerkers ultimo jaar Gemiddeld aantal fte's over jaar Aantal medewerkers ultimo jaar incl. NV IRADO Ziekteverzuim (gemid. jaar; excl. IRADO DG)
2007 104 103 378 6,04%
2006 252 242 630 5,17%
2005 259 254 651 5,47%
2004 314 300 685 6,23%
2003 316 299 726 10,22%
2002 426 419 707 9,49%
Kwaliteit en Arbo De ONS Groep mocht al haar ISO 9001:2000- en VCA**-certificaten ook in 2007 behouden. Er zijn nergens grote afwijkingen vastgesteld. Daarnaast heeft IRADO het certificaat Groenkeur behouden. Het aantal ongevallen en incidentenmeldingen bedroeg 20. In 2005 en 2006 was het aantal 38, terwijl in 2004 nog sprake was van 51 meldingen. Het aantal ongevallen met verzuim daalde van 11 in 2006 naar 4 in 2007.
Medezeggenschap Ook de medezeggenschap in de ONS Groep stond 2007 vooral in het teken van de verkoop van bedrijfsonderdelen en de gedachtevorming over de toekomst van de ONS Groep. In 2007 vond maandelijks overleg plaats tussen de OR en de algemeen directeur en tussen de beide onderdeelcommissies (OC's) en de betreffende bedrijfsdirecteuren. Vanwege de diverse adviesaanvragen met betrekking tot de verkooptrajecten en toekomst werd een aantal extra vergaderingen ingelast. Daarnaast was er wekelijks overleg van het Hoofd P&O met de Coordinatiecommissie, zijnde de commissie waarin de voorzitters en secretarissen van OR en OC's zitting hebben. De leden van de OR en OC's kregen diverse trainingen onder begeleiding van GITP.
Schiedam, 21 mei 2008
Jaarverslag 2007 ONS groep
Kerngegevens ONS Groep 2007
2005
2006
2004
2003
Resultaat (x€ 1.000) Omzet Mutat/e in % ten op zichte van voorgaand j'aar
70.746 8,7%
65.061 37,7%
49.407 -9,7%
54.742 6,1%
51.609 -16,6%
Bedrijfsresuitaat (EBIT) Mutat/e in % ten op zichte van voorgaand jaar In % van de omzet
7.950 -50,5% 0
16.065 -270,7% 0
14.513-7278,7% 0-
1.298 -75,5% 2,4%
5.308 0,9% 70,3%
Bedrijfsresultaat vr afschr en amgoodwill (EBITDA) Mutat/e in % ten op zichte van voorgaand jaar In % van de omzet
12.962 -44,2% 18,3%
23.242 -406,5% 35,7%
-7.584 -787,1% -75,4%
8.703 -26,7% 75,9%
11.868 -0,4% 23,0%
Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastii In % van de omzet
9.168
14.444 22,2%
16.3760
166
5.569
73,0%
0,3%
70,8%
Resultaat na belastingen (Nettowinst)
9.770
9.660
10.971-
784
4.528
14.668-
4.373-
12.130
-2.702
5.569
7,4
4,0
-6,4
1,0
2,9
263.237 31.824 27.981 12,1% 3,8% 35,6% 1,0
249.786 25.370 26.310 10,2% -5,5% -33,2%
149.375 44.345 39.880 29,7% 0,6% 2,0% 1,0
128.288 45.305 40.219 35,3% 3,3% 12,0%
50.376 10.251 5.430
52.881 7.956 5.932
52.004 8.969 6.763
50.071
0,00
18,52
0
0,00
106,96 24,21
42.335
42.335
42.335
Netto Kasstroom Interest coverage ratio Vermogen (x€ 1.000) Balanstotaal Groepsvermogen Eigenvermogen (exclusief aandeel derden) Solvabiliteit(groepsvermogen/balanstotaal) Rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen Rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen Liquiditeit (current ratio) Activa (x€ 1.000) Materiele vaste activa Investeringen materiele vaste activa* Afschrijvingen materiele vaste activa
5.191 2.691
Gegevens per aandeel (x € 1,-) Winst per aandeel uit het netto resultaat Dividend per aandeel Uitgegeven aandelen (gemiddeld) ad € 455
697,36
603 14.010
Personeel Aantal medewerkers ultimo jaar Gemiddeld aantal fte's Personeelskosten per fte (x € 1.000) Omzet per fte(x€ 1.000) Aantal medewerkers inclusief Irado-groep Ziekteverzuim Verkoopvolumes Elektriciteit (kWh) Gas (m3) Afval (tonnage)
Schiedam, 21 mei 2008
228,18 189 42.335
1,0
1,1
5.296 5.916
104
252
259
314
316
103
242
254
300
299
47,9
64,0 687 378
61,3
60,8
52,5
269
195
182
173
630
651
685
726
5,96%
4,67%
5,47%
6,23%
10,22%
202.056
2.691.492 89.794 145.277
2.772.290 155.496 131.049
2.315.089 80.012 130.062
1.029.162 67.959 119.267
nvt nvt
Jaarverslag 2007 ONS groep
Personalia Aandeeihouders De ONS Groep wordt gevormd door NV ONS Houdstermaatschappij, samen met haar werkmaatschappijen NV ONS IBOR, ONS Facilitair Bedrijf BV, ONS Ingenieursbureau BV, ONS CAI BV, Beukenhof BV en Berkel Energiediensten BV. De gemeente Schiedam is voor honderd procent aandeelhouder van de NV ONS Houdstermaatschappij.
Raad van Commissarissen Voorzitter Leden
A.G. Wiegman L. van der Kemp J.A.J. Leeman T.A.M. Walraven (afgetreden in oktober 2007)
Secretaris
W.C. Terpstra
Directie Directeur
H. Eikenbroek
Ondernemingsraad Voorzitter Secretaris Leden
Schiedam, 21 mei 2008
J.A. van Meel G.D.J. van Leeuwen S. de Groot S. Tax W.B. Pols P.M. Dolmans G.C.J. Koot
10
Jaarverslag 2007 ONS groep
Jaarrekening 2007
Schiedam, 21 mei 2008
11
Jaarverslag 2007 ONS groep
Geconsoildeerde balans per 31 december 2007 Voor winstbestemming (bedragen x € 1.000)
ACTIVA
2007
2006
29 5.191 8.198
3.704 50.376 13.730
13.418
67.810
1.170 30.862 12.587
3.135 165.037 27.255
44.619
195.427
58.037
263.237
Vaste activa - Immateriele vaste activa - Materiele vaste activa - Financiele vaste activa
(1) (2) (3)
Subtotaal vaste activa Vlottende activa - Voorraden - Vorderingen en overlopende activa - Liquide middelen
(4) (5) (6)
Subtotaal vlottende activa
TOTAAL ACTIVA
PASSIVA
Groepsvermogen
(7)
6.641
22.164
Resultaat na belastingen
(7)
9.770
9.660
Voorzieningen
(8)
24.695
1.803
Langlopende schulden
(9)
0
31.563
Kortlopende schulden
(10)
16.931
198.046
58.037
263.237
TOTAAL PASSIVA
Postbus1185 3300 BD DORDRECHT Telefoon 078-6112500
Voor identificatiedoeleinden Schiedam, 21 mei 2008
B^iorend bij accountantsverklaring
Jaarverslag 2007 ONS groep
Geconsoildeerde winst- en verliesrekening over 2007 (bedragen x € 1.000)
2007
2006
0
4.411
(11)
Netto omzet energieproducten Wijzigingen in voorraad gereed product en onderhanden werlk(12) Geactiveerde productie eigen bedrijf (13) Overige opbrengsten (14) Som bedrijfsopbrengsten Lonen en salarissen Sociale lasten Kosten grand- en hulpstoffen Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten Afschrijvingen immateriele en materiele vaste activa Overige waardeverminderingen van immateriele en materiele vaste activa Overige bedrijfskosten
-75
560
70.403
1.049 59.676
70.757
65.061
5.607
(15) (16) (17) (18) (19)
948
12.226 2.605
1.378 16.883 3.372
21 .074 7.177
(19) (20)
1.640 32.979
0 5.113
62.807
48.996
(21)
2.639
3.134
(22) (23)
0
0
1.422
4.777
1.218
-1.643
9.168
14.422
Som bedrijfslasten Rentebaten Waardeverandering van deelnemingen niet gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde Rentelasten
-206
Som financiele baten en lasten Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen
801
Af: Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
(24)
0
0
Aandeel in winst/verlies van ondernemingen waarin wordt deelgenomen
(25)
603
22
9.770
14.444
0
4.784
9.770
9.660
Groepsresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel derden in resultaat
(26)
Resultaat na belastingen
K^F^S t^^iBT;ffi^!Cl
DELO1TT E Postbus1165 3300 BD DORDRECHT Telefoon 078-611 2500 Voor identificatiedoeleinden Schiedam, 21 mei 2008
13
Behorend bi| accountantsverklarinq d.d.
OS - Od>
Jaarverslag 2007 ONS groep
Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat 2007 (bedragen x € 1.000)
Geconsolideerd netto resultaat na belastingen Toekomend aan de rechtspersoon
2007
2006
9.770
9.660
9.770
9.660
Herwaardering materiele vast activa Afwaardering/herwaardering financiele vaste activa Omrekenverschillen buitenlandse deelnemingen Gerealiseerde herwaardering ten laste van het eigen vermogen
Totaal de rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van de rechtspersoon als onderdeel van het groepsvermogen Totaalresultaat van de rechtspersoon
In 2006 hebben zich geen rechtstreekse mutaties voorgedaan in het eigen vermogen.
Postbus1165 3300 BD DORDRECHT Teiefoon 078-6112500 Voor identificatiedoeieinden Behorend bij accountantsverklarinq d.d. '2-3
Schiedam, 21 mei 2008
14
Jaarverslag 2007 ONS groep
Geconsolideerd kasstroomoverzlcht over 2007 (bedragen x € 1.000) 2007
2006
Kasstroom uit operationele activiteiten Operationeel Bedrijfsresultaat
7.950
16.065
5.012 22.892
7.177 -8.040
Aanpassingen voor: Afschrijvingen Voorzieningen Mutaties in het werkkapitaal
136.140
afname handelsvorderingen
20.199 18.179
-181.115
toename handelscrediteuren
-2.020 Kasstroom uit bedrijfsoperaties
13.182
0
Ontvangen dividend
250
Ontvangen interest
3.134
2.639 -1.422
Betaalde interest
-4.777
Winstbelasting
_Q 1.218
Kasstroom uit operationele activiteiten
-7.904
11.789
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Verwervingen groepsmaatschappijen Verkoop/ontbinding van groepsmaatschappij Resultaat deelnemingen Aandeel derden in deelnemingen Kapitaalstorting Waardeverandering van deelnemingen niet gewaardeerd netto vemogenswaarde Mutatie overige post financiele vaste activa Investeringen in materiele vaste activa Desinvesteringen in materiele vaste activa
0 854
-6
-603
-22
0
0
0 2.674
0 46
-4.350 45.330
Investeringen in immateriele vaste activa Desinvesteringen in immateriele vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten
10.251 7.327 -282 70
0 3.544 47.449
-3.219
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten langlopende schulden
0
Aflossing langlopende schulden
-31.563
Verstrekkingen leningen aan andere deelnemingen DELOSTTE
-207
Aflossingen leningen varpg^fejg -j -j65 deelneminqen , 4 1 1 •* 3300 BD DORDRECHT M + *• aandelenkapitaal Mutatie Betaald dividend Telefoon 078-6112500 Schiedam, 21 mei 2008
Voor identifieatiedoeleinden
15.000
2.688
18.143 -2.415 615
-12.887 -8.000
15
Behorend bij accountantsverkiarina d.d.
Jaarverslag 2007 ONS groep
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
-50.424
Netto kasstroom
-14.668
Toe-/afname liquide middelen
beginsaldo eindsaldo
Toelichting op het Kasstroomoverzlcht over 2007 Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De vergelijkende cijfers 2006 zijn aangepast aan de opstelling 2007. In 2007 bedraagt de kasstroom uit operationele activiteiten minus € 7,9 miljoen (2006: € 11,8 miljoen). In het operationele resultaat is opgenomen het verkoopresultaat van de deelnemingen NV ONS Energie, ONS Customer Services BV en Echte Energie Nederland BV. Daartegenover staat de toename van de balanspost voorzieningen met € 22,9 miljoen. De voorzieningen hebben betrekking op afgegeven garanties in het kader van de verkochte deelnemingen en op noodzakelijke reorganisatiekosten in verband met de beeindiging van overige activiteiten in de komende jaren. Tegenover de operationele kasstroom staat een investeringscashflow van € 43,7 miljoen (2006: minus € 3,2 miljoen). De investeringen in materiele vaste activa zijn aanzienlijk lager dan in 2006 als gevolg van de afname van de activa in casu het elektriciteits- en gasnetwerk. De desinvesteringen in materiele vaste activa betreft voornoemde verkochte activa en het rioolstelsel. De kasstroom uit financieringsactiviteiten is per saldo € 50,4 miljoen negatief. (2006: minus € 12,9 miljoen cash outflow). De aflossing langlopende schulden bedraagt € 31,6 miljoen, daarnaast is € 8,5 miljoen aan dividend betaald en heeft een afwaardering van het aandelenkapitaal ad € 12,9 miljoen plaatsgevonden. Hiertegenover staat nog aflossingen van verstrekte leningen door NV IRADO, SEQ Nederland BV en ZBZ combinatie en van in totaal € 2,7 miljoen. Per saldo resulteert de netto kasstroom in een afname van de liquide middelen van € 14,7 miljoen (2006: afname € 4,4 miijoen) hetgeen leidt tot een saldo liquide middelen ad € 12,6 miljoen ultimo 2007.
Postbus1185 3300 BD DORDRECHT Telefoon 078-6112500 Voor identificatiedoeleinden Behorend bij accountantsverklarinq d.d.
Schiedam, 21 mei 2008
16
-12.943 -4.373
Jaarverslag 2007 ONS groep
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen In dit verslag is opgenomen de jaarrekening van de NV ONS Houdstermaatschappij, statutair gevestigd aan de van Heekstraat 15, 3125 BN te Schiedam, tezamen met de geconsolideerde jaarrekening van de ONS groep. De jaarrekening is opgesteld op 18 april 2008. Voor de vergelijkbaarheid is de presentatie van de cijfers over 2006 aangepast aan die van 2007. De enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening is opgesteld conform Titel 9 Boek 2 BW.
Belangrljkste activiteiten NV ONS Houdstermaatschappij is werkzaam op het gebied van elektriciteit-, gas-, warmte- en telecomrnunicatievoorziening. Zij voorziet ook in de behoefte aan andere goederen en diensten op nutsen milieugebied, waaronder afvalverwijdering, beheer openbare ruimte en rioolbeheer. Het gemiddeld aantal werkzame medewerkers in FTE's is 103. Deze zijn als volgt verdeeld over de diverse werkmaatschappijen: NV ONS Houdstermaatschappij ONS Facilitair Bedrijf BV NV ONS IBOR ONS Ingenieursbureau BV Beukenhof BV Berkel Energie Diensten BV
3 17 64 9 7 3
ConsolidatlegrondsSagen Vennootschappen waarin de vennootschap een belang heeft van meer dan 50 procent zijn opgenomen in de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening. De groepsmaatschappij NV IRADO is vanwege de omvang van het belang van NV ONS Houdstermaatschappij in deze vennootschap niet geconsolideerd. Deze groepsmaatschappijen zijn onder de financiele vaste activa verantwoord als deelneming. Per 1 januari 2007 heeft NV ONS Houdstermaatschappij de aandelen van NV ONS Energie, ONS Customer Services BV, Echte Energie Nederland BV, 50% van de aandelen Echte Energie Belgie BV en 50% van de aandelen SEQ Nederland BV verkocht aan NV ENECO. Geconso/fdeerde deelnemingen: Naam Statutaire zetel Deelnemings% ONS Facilitair Bedrijf BV Schiedam 100 NV ONS IBOR Schiedam 100 ONS Ingenieursbureau BV Schiedam 100 Beukenhof BV Schiedam 100 ONS CAI BV Schiedam 100 Berkel Energie Diensten BV Schiedam 100 Voor de geconsolideerde deelnemingen is een aansprakelijkheidsverklaring ex artikel 2:403 BW afgegeven. Schiedam, 21 mei 2008
17
Jaarverslag 2007 ONS groep
Niet geconsolideerde deelnemingen van de NV ONS Houdstermaatschappij: Naam Statutaire zetel Deelnemings% NV IRADO Schiedam 50 Rotterdam 5 SEQ International BV Trianel Power Kraftwerk Hamm-Uentrop Aken GmbH & Co KG (TPH) 1,22 DWD Holding BV Voorburg 10,38 NVKEMA Verbonden partijen van de NV ONS Houdstermaatschappij: De Gemeente Schiedam is 100% aandeelhouder van de NV ONS Houdstermaatschappij. NV ONS IBOR onderhoudt en beheert de buitenruimte van de Gemeente Schiedam. Tevens adviseert en beheert ONS Ingenieursbureau BV de aanleg van de infrastructuur in brede zin. De navolgende bedrijven zijn 100% dochterondernemingen van NV IRADO. IRADO Papier BV Bij de consolidatie wordt gebruik gemaakt van de vrijstelling van artikel 2:402 BW, waardoor in de Vennootschappelijke Verlies- en Winstrekening enkel het resultaat uit deelnemingen wordt vermeld. Vennootschapsbelasting Met de fiscus is in 2006 overeenstemming bereikt over de status met betrekking tot de Vennootschapsbelasting van de diverse groepsmaatschappijen. ONS Facilitair Bedrijf BV is in beginsel als enige vennootschapsbelastingplichtig, echter als gevolg van de verkoop van de energie-activiteiten zal de fiscale verplichting komen te vervallen per 1-1-2007. ONS Facilitair Bedrijf BV heeft van de fiscus inmiddels aanslagen t/m 2005 ontvangen (alien nihil). Voor NV ONS Houdstermaatschappij en de overige groepsmaatschappijen geldt derhalve dat deze niet onder de Vennootschapsbelasting vallen.
Schiedam, 21 mei 2008
18
Jaarverslag 2007 ONS groep
Immateriele vaste activa De immateriele vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, onder aftrek van de over deze waarde berekende lineaire afschrijvingen. Bij de verzelfstandiging van de ONS in 1991 is de afschrijvingstermijn contractueel bepaald op 20 jaar. Tevens zijn onder de immateriele vaste activa ontwikkelingskosten en software opgenomen. Deze worden in 5 jaar ten laste van het resultaat afgeschreven. Materiele vaste activa De terreinen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Hierop vindt geen afschrijving plaats. De gebouwen, leidingen, installaties en overige vaste activa zijn gewaardeerd op basis van de verkrijgingsprijs verminderd met de over deze waarde berekende lineaire afschrijvingen (zie hiervoor de afschrijvingspercentages). Investeringsprojecten worden gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs. Deze prijs omvat de kosten van eigen personeel, (kantoor, administratie etc.), materiaalverbruik en de kosten van diensten door derden. Vervolgens is hierover een opslag gehanteerd ter dekking van de algemene kosten. De per balansdatum gereedgekomen investeringsprojecten worden per 1 juli van het betreffende jaar geactiveerd en vanaf dat moment volgens de lineaire afschrijvingsmethode ten laste gebracht van de exploitatie. Op nog onderhanden zijnde investeringsprojecten wordt nog niet afgeschreven maar deze worden verantwoord en afgeschreven in het jaar van gereedkomen. De met de investeringsprojecten gepaard gaande bouwrente wegens gemiddeld vastgelegd vermogen wordt niet geactiveerd. Eventueel van derden ontvangen bijdragen en subsidies worden in mindering gebracht op de verkrijgings- cq. vervaardigingsprijs. Financiele vaste activa Voor zover invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiele beleid, worden meerderheidsdeelnemingen gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. De deelnemingen in overige verbonden maatschappijen zijn gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. De overige deelnemingen en effecten worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, of indien vermindering van de waarde naar verwachting duurzaam is, tegen lagere vermogenswaarde. Opbrengsten uit deelnemingen die niet overeenkomstig art. 2:389 BW zijn gewaardeerd, worden verantwoord onder de financiele baten onder de benaming: "uitkeringen uit niet op nettovermogenswaarde en dergelijke gewaardeerde deelnemingen". De vorderingen op overige verbonden maatschappijen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De geldleningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs waarbij de meest recente inkoopprijs wordt gehanteerd. Indien noodzakelijk worden voorraden verminderd met een voorziening voor incourante materialen. Voor de voorraad groencertificaten geldt dat wordt uitgegaan van fifo-methode waarbij de groencertificaten worden gewaardeerd tegen kostprijs of tegen lagere marktwaarde. De onder de voorraden opgenomen onderhanden werken betreffen in opdracht van derden voor rekening van die derden in uitvoering genomen werken en opdrachten tot constructie van een actief of combinatie van activa, waarvoor op de balansdatum nog geen oplevering respectievelijk voltooiing heeft plaatsgevonden. Waardering gebeurt op basis van de vervaardigingprijs. Op het onderhanden werk worden alle op de betreffende projecten verantwoorde kosten opgenomen. Hierop zijn alle op de projecten gefactureerde termijnopbrengsten in mindering gebracht. Winstneming vindt plaats bij oplevering. Indien op onderhanden werken een verlies wordt verwacht, wordt een voorziening getroffen ten laste van het resultaat van de periode waarin de verwachting van het verlies Schiedam, 21 mei 2008
19
Jaarverslag 2007 ONS groep
ontstaat. Indien sprake is van een negatief project wordt het bedrag verantwoord onder de passiva (kortlopende schulden). Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijke voorzieningen voor risico van oninbaarheid en hebben een looptijd van ten hoogste een jaar. Liquide middelen Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De tegoeden bij de banken zijn, indien niet anders vermeld, direct opeisbaar. Voorzieningen Voorzieningen worden, tenzij anders vermeld, opgenomen tegen de nominale waarde en hebben een langlopend karakter. Langlopende schulden Hieronder zijn tegen nominale waarde opgenomen de schulden met een looptijd langer dan een jaar. Kortlopende schulden Hieronder zijn tegen nominale waarde opgenomen de schulden met een looptijd van ten hoogste een jaar. Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in het boekjaar verantwoord. Omzet Het systeem van verantwoording van de opbrengsten is gebaseerd op de in totaal in het kalenderjaar verrichte leveringen en diensten. Kosten * De kosten zijn gewaardeerd tegen de historische uitgifteprijs of, voor zover het afschrijvingen betreft, op basis van de historische kostprijs. De kosten worden rechtstreeks dan wel door middel van prestatiesoorten en voorcalculatorische tarieven volgens de integrate kostprijsmethode aan de exploitatie of investeringen toegerekend. In de tarieven wordt geen rekening gehouden met opslagen ter dekking van de indirecte kosten. Materiaalverbruik De kosten van materiaalverbruik worden op de exploitatie tegen standaardprijzen verantwoord exclusief opslag voor de dekking van de magazijnkosten. De kosten van het materiaalverbruik op investeringsprojecten worden geactiveerd exclusief de opslag voor de magazijnkosten. Buitengewone baten en lasten Hieronder worden de resultaten verantwoord die geen betrekking hebben op de normale bedrijfsuitoefening en die incidenteel van aard zijn. Resultaattjepaling Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in het boekjaar verantwoord.
Schiedam, 21 mei 2008
20
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep ACTIVA 1 Immateriele vaste activa De samenstelling en het verloop van deze post worden als volgt weergegeven: Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Afschrijvingspercentage Stand 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 1 januari Mutaties Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Bijzondere waardevermindering immateriele activa Mutaties in de boekwaarde Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 31 december
Goodwill
Ontwikkelingskosten
Software
5 jaar
Software Intern vervaardigd 5 jaar
Totaal Immateriele vaste activa div.
Div.
Div.
11.589 -8.924
327 -190
1.409 -650
201 -59
13.526 -9.821
2.665
137
759
142
3.704
-2.665
-93 -15
-593 -72 -94
-99 -43
-3.450 -130 -94
-2.665
-108
-759
-142
-3.674
11.589 -11.589
327 -298
1.409 -1.409
201 -201
13.526 -13.497
29
In het verleden geactiveerde goodwill is in verband met de verkoop van de energiebedrijven NV ONS Energie en Echte Energie Nederland BV per 1-1-2007 volledig afgeboekt. Eerstgenoemde post wordt lineair in 20 jaar afgeschreven zoals contractueel met de Gemeente Schiedam (100%-aandeelhouder) is overeengekomen. De post ontwikkelingskosten, boekwaarde € 0,03 miljoen, heeft betrekking op de ontwikkelingskosten van een energiecentrale in Duitsland (Trianel Power Kraftwerk Hamm-Uentropp GmbH & Co KG). De ontwikkelingskosten van de energiecentrale in Duitsland hebben een afschrijvingspercentage van 20 procent. Er zijn geen kosten van onderzoek en ontwikkeling ten laste van het resultaat gebracht. De post bijzondere waardevermindering immateriele activa heeft betrekking op het afboeken van software die geen waarde meer heeft voor een van de ONS onderdelen. De posten software en intern vervaardigde software hadden betrekking op activa van de verkochte deelnemingen en zijn derhalve niet meer opgenomen in jaarrekening 2007. Schiedam, 21 mei 2008
21
29
Jaarverslag 2007 ONS groep
ToeSichting op de onderscheiden posten van de geconsoiideerde balans ONS Groep 2 Materiele vaste activa De samenstelling en het verloop van deze post worden als volgt weergegeven: Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Afschrijvingspercentage Stand 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 1 januari Mutaties boekjaar Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Bijzondere waardevermindering materiele vaste activa Mutaties in de boekwaarde Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 31 december
Materiele
Vaste activa
Terreinen en gebouwen
Andere vaste bedrijfsmiddelen div.
Totaal materiele vaste activa
div.
Leidingen En Installaties div.
13.683 -8.266 5.417
74.761 -44.198 30.563
30.217 -15.819 14.398
118.661 -68.285
0 -115 -1.286 -673
div.
50.376
3.937
413
-32.481
-12.817
4.350 -45.413
-210 -399
-1.080 -474
-2.576 -1.546
-2.075
-29.153
-13.959
-45.185
11.960 -8.617 3.342
45.768 -44.358 1.410
18.305 -17.866 439
76.033 -70.843 5.191
De boekwaarde ultimo 2007 van de terreinen en gebouwen bestaat uit de bedrijfscomplexen van de Beukenhof en ONS Facilitair Bedrijf BV (bedrijfscomplex aan de van Heekstraat). Onder de Leidingen en Installaties is het netwerk van de openbare verlichting, dat in eigendom is van NV ONS IBOR, opgenomen. Onder de andere vaste bedrijfsmiddelen zijn met name inventaris en bedrijfsondersteunende middelen verantwoord. De desinvesteringen op de posten Terreinen en gebouwen, Leidingen en Installaties en andere vaste bedrijfsmiddelen ad € 45,4 miljoen hebben betrekking op de verkoop van de riolering aan de gemeente Schiedam (€ 28,4 miljoen), en op de verkoop van de elektriciteit- en gasnetwerken aan NV ENECO (€ 16,9 miljoen). De bijzondere waardevermindering heeft betrekking op de afboeking van diverse gebouw gerelateerde posten naar marktwaarde. Kort-cyclisch onderhoud wordt direct ten laste van het resultaat gebracht. Uitbreiding- en vervangingsinvesteringen worden geactiveerd. Voor de bij de materiele vaste activa behorende afschrijvingstermijnen verwijzen wij u naar de in dit verslag (bij overige gegevens) opgenomen bijlage afschrijvingstermijnen.
Schiedam, 21 mei 2008
22
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 2007 3 Financiele vaste activa De samenstelling en het verloop van deze post wordt als volgt weergegeven: Specificatie: Andere Deelnemingen
Vorderingen op deelnemingen
Overige vorderingen
Totaal
Omschrijving (bedragen x € 1.000) Boekwaarde per 1 januari
5.795
Verwerving/afstoting kapitaalbelang Resultaat deelnemingen Waardedaling deelnemingen Ontvangen dividend Aflossing lening Verstrekking lening Mutatie Overige financiele vaste activa Boekwaarde per 31 december
-854
1.063
6.872
13.730 -854
-271
746
-1.063
5.687
475
-1.625 207 -2.674
-2.688 207 -2.674
2.511
8.198
De andere deelnemingen bestaan uit NV IRADO (participatie 50 procent) te Schiedam, SEQ International BV (5 procent),Trianel Power Kraftwerk Hamm-Uentrop GmbH & Co KG (TPH) (1,22 procent). Daarnaast is inbegrepen de waarde (€ 0,066 miljoen) van de aandelen in NV KEMA. De mutatie in de post afstoting kapitaal belang betreft de verkoop van de aandelen van Progress Energy Services BVBA, ENDEX NV, SEQ Nederland BV, NV Echte Energie Belgie, Dutch Energy Holding GMBH en Energia plus. De mutatie in de post Resultaat deelnemingen onder Andere Deelnemingen betreft het resultaat 2007 van de deelnemingen NV IRADO (€ 0,7 miljoen) en NV KEMA. NV ONS IBOR is een VOF aangegaan (ZBZ-Combinatie) met Kraaijeveld, waarin beide partijen voor 50 procent in deelnemen. Voor beide partijen geldt een onbeperkte aansprakelijkheid in de ZBZ-Combinatie. De VOF heeft geen eigen vermogen. Van het resultaat van de vof voor het jaar 2006 is € 0,2 miljoen uitbetaald. Daarnaast is in 2007 een verlies geleden van € 0,142 miljoen. Dit leidt tot een mutatie in de boekwaarde van € 0,271 miljoen. Deze mutatie staat vermeld onder de post Resultaat deelnemingen onder Overige vorderingen. De VOF ZBZ-combinatie is per 31 december 2007 ontbonden. De waardedaling deelnemingen ad € 0,3 miljoen betreft het volledig afboeken van het belang in de deelneming DWD Holding BV.
Schiedam, 21 mei 2008
23
Jaarverslag 2007 ONS groep
In de post Aflossing Leningen van vorderingen op deelnemingen is verantwoord de aflossing van een lening van NV IRADO ad € 1,1 miljoen en de lening aan SEQ Nederland BV ad € 1,3 miljoen. In de post verstrekking Lening onder de post Overige vorderingen is verantwoord de lening aan Fibroned (toename € 0,06 miljoen) en Dutch Water Dreams (€ 0,147 miljoen, voornamelijk veroorzaakt doordat nietuitgekeerde rente 2007 aan de lening is toegevoegd). Onder de overige vorderingen was ultimo 2006 begrepen een financiele vaste activa met een boekwaarde van € 2,6 miljoen. Deze post had betrekking op een uitbetaling van toekomstige renten van een lening van de Gemeente Schiedam. De contant gemaakte rente van de lening en de boeterente van deze lening zijn geactiveerd en zouden worden afgeschreven in 5 jaar (resterende looptijd van de lening). Echter, als gevolg van de verkoop van het rioolstelsel is de restantboekwaarde ad € 2,0 miljoen afgewaardeerd in 2007. Daarnaast is een vordering ultimo 2006 van € 0,377 miljoen van NV ONS Energie op DWD Holding BV als gevolg van de verkoop van NV ONS Energie per 1 januari 2007 niet meer verantwoord in de jaarrekening 2007. Onder de overige vorderingen is tevens begrepen de vorderingen uit hoofde van huurkoopcontracten voor rondvaartboten met de gemeente Schiedam en de gemeente Vlaardingen ad € 0,056. Deze vordering is in 2006 overgenomen door NV ONS IBOR van NV ONS Energie.
Schiedam, 21 mei 2008
24
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde baians ONS Groep 2007 2007
2006
254 0
613 1.206
0
9
20.501 -19.585 916
12.003 -10.696 1.307
1.170
3.135
4 Voorraden (bedragen x € 1.000) Grand- en hulpstoffen Handelsgoederen Emballage Kosten onderhanden werk Gedeclareerde termijnen Onderhanden werk Totaal voorraden
De handelsgoederen betrof in 2006 de voorraad groencertificaten (€ 1,2 miljoen), als gevolg van de verkoop van NV ONS Energie is deze post in 2007 nihil. Het saldo onderhanden werk betreft de nog te factureren kosten aan onderhanden projecten. De mutatie onderhandenwerk wordt verantwoord bij de opbrengstverantwoording in de winst- en verliesrekening. De projecten met een negatief saldo zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Onderhanden projecten huidig boekjaar Saldo onderhanden projecten vorig boekjaar Mutatie in onderhanden werk (W&V)
916 1.307 -391
Er is per 31 december 2007 geen sprake van een waardeaanpassing voor mogelijke incourantheid.
5 Vorderingen en overlopende activa (bedragen x € 1.000) Handelsdebiteuren Af: voorziening voor oninbaar
5.099 - 15
142.400 - 5.102
Subtotaal handelsdebiteuren
5.084
137.298
447
2.556
Vorderingen op deelnemingen NV IRADO Vorderingen op overige verbonden maatschappijen IRADO Papier BV A R O Specialistische reiniging B V ARO Schoonmaakservice BV ARO Dienstverlening BV Subtotaal vorderingen op overige verbonden maatschappijen Aflossingverplichting Belastingen Nog te vorderen Vennootschapsbelasting Schiedam, 21 mei 2008
25
1
2 0
4
0 Q 1
24 41 71
0
591
287 1
105 967
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 2007
2006
Overlopende activa Overige vorderingen
25.042 Q
13.547 9.802
Subtotaal overige vorderingen en overlopende activa
25.330
25.012
Totaal vorderingen en overlopende activa
30.862
165.037
De sterke afname in de post handelsdebiteuren wordt veroorzaakt doordat NV ONS Energie niet meer in de boeken is opgenomen. In de post handelsdebiteuren zijn vorderingen op de gemeente Schiedam opgenomen bij ONS Ingenieursbureau BV uit 2005 en 2006 ter grootte van € 0,5 miljoen. De betreffende projecten zijn uitgevoerd en ONS Ingenieursbureau BV heeft herhaaldelijk tevergeefs aangedrongen op betaling. Noodgedwongen is derhalve een formeel incassotraject opgestart. De aflossingsverplichting ad € 0,5 miljoen betreft de verplichting van de niet-geconsolideerde groepsmaatschappij NV IRADO voor 2007. De vordering op de belastingdienst ad € 0,3 miljoen bestaat uit het saldo van de fiscale aangiften BTW bij ONS Ingenieursbureau BV. Onder de overlopende activa ad € 25 miljoen is opgenomen een bedrag aan nog te factureren omzet van € 19.9 miljoen. Hiervan heeft € 19,7 miljoen betrekking op een post van NV ONS Houdstermaatschappij die momenteel als voorzien is geboekt maar die voor zover vrijval zal plaats vinden in toekomst als omzet gerekend kan worden. Daarnaast is een bedrag opgenomen betreffende vooruit gefactureerde omzet 2007 ad € 5 miljoen De overige posten onder de overlopende activa ad € 0,3 miljoen bevat € 0,17 miljoen vooruitbetaalde kosten en ontvangen waarborgen ad € 0,03 miljoen.
6 Liquide middelen (bedragen x € 1.000) Kas Banken
1 12.586
15 27.240
Totaal liquide middelen
12.587
27.255
NV ONS Houdstermaatschappij heeft in 2007 bij de ING-Bank een financieringsarrangement. Deze bestaat uit twee roll-over faciliteiten van respectievelijk € 5 en € 3,4 miljoen (totaal: € 8,4 miljoen) die in 2008 volledig afgelost zal gaan worden. NV ONS Houdstermaatschappij beschikt over een tweetal escrow-rekeningen die bij een notaris zijn ondergebracht, het saldo op deze rekeningen bedraagt ultimo 2007 € 19,6 miljoen. Deze rekeningen houden verband met garanties die in het kader van de verkoop van NV ONS Energie zijn verstrekt aan de koper.
Schiedam, 21 mei 2008
26
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans Groep PASSIVA 7 Groepsvermogen In het groepsvermogen is begrepen het aandeel derden in het eigen vermogen van de ONS Energie groep. De volgende toelichting kan gegeven worden: (Bedragen x € 1.000) Samenstelling:
2007
2006
Eigen vermogen NV ONS Houdstermaatschappij Aandeel derden in NV ONS Energie
16.411 0
27.981 3.844
Totaal groepsvermogen
16.411
31.825
Het resultaat voor winstbestemming ad € 9,770 miljoen is ten gunste gekomen van het eigen vermogen. De mutaties in het eigen vermogen zijn als volgt: Specificatie: (bedragen x € 1.000)
Aandelen kapitaal Geplaatst
Algemene reserve
Wettelijke reserve
Resultaat na belastinge
Totaal eigen vermogen
n
Verloop 2006 eigen
vermoge n
Saldo per 1 januari Correctie vorig boekjaar
19.262
-3.072
-12.887
9.660 -836 -8.455
836
-12.887
369
836
6.375
-2.703
2.965
Mutaties Resultaat boekjaar Resultaat vorig boekjaar Overige mutatie Dividendbetaling Interim-dividend Totaal mutaties
Stand 31 december
2.129
9.660 282
27.979 282
26.310
9.770 •9.942
9.770 -282 -12.887 -8.455
9.660
9 -8.000
-172
-11.854
1.669
9.770
16.411
27.981
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 45.500 (100.000 gewone aandelen ad € 0,455 nominaal). Per 31 december 2006 zijn 42.335 aandelen met een nominale waarde van ieder € 0,455 per aandeel geplaatst en volgestort. Ultimo 2007 heeft ter financiering van de verkoop van de riolering een verlaging van het geplaatste aandelenkapitaal van € 12.887 plaats gevonden. Daarmee bedraagt het aantal geplaatste aandelen 14.010 en bedraagt het geplaatste aandelenkapitaal € 6.375. De storting heeft voor 100 procent plaatsgevonden door de gemeente Schiedam. Met betrekking tot de post resultaat vorig boekjaar heeft een correctie van € 282 plaats gevonden, dit betreft de resultaten van verkochte deelnemingen per 1 januari 2007.
Schiedam, 21 mei 2008
27
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep Het garantievermogen is gelijk aan het totaal van het eigen vermogen. De wettelijke reserve bestaat uit het eigen vermogen van NV IRADO waarvan de uitkering niet afdwingbaar is en activering van ontwikkelingskosten in de NV ONS Houdstermaatschappij. In 2007 heeft een dividenduitkering plaatsgevonden aan de Gemeente Schiedam van € 8,455 miljoen.
Schiedam, 21 mei 2008
28
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 8 Vooraeningen De samenstelling en het verloop van de voorzieningen is: Omschrijving (Bedragen x € 1.000)
Voorziening ZK gepensioneerden
Voorziening Jubilea
Voorziening FUR
357
387
117
Voorziening Latente Vennootschaps belasting 32
Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking
-314
-246
-84
-32
Saldo mutaties
-314
-246
-84
-32
43
141
33
0
Voorziening reorganisatie
Voorziening Groencertificat en Belgie
0
Voorziening algemene garanties Eneco 0
4.693
10.000
9.703
-740
-137
0
Saldo mutaties
3.953
9.873
9.703
Stand voorzieningen 31-12
3.953
9.873
9.703
Stand voorzieningen 31-12
Omschrijving (Bedragen x € 1.000) Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking
Omschrijving {Bedragen x € 1.000) Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking Saldo mutaties Stand voorzieningen 31-12
Schiedam, 21 mei 2008
Voorziening onderhoud begraafplaats 560
0
Overige voorzieningen
Totaal
350
1.803
58
24.454 -19
-1.572
58
-19
22.892
618
331
24.695
29
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans Groep ZK voorziening De voorziening ZK gepensioneerden heeft betrekking op de verplichtingen voor een aan het Zilveren Kruis te betalen werkgeversbijdrage voor huidige en toekomstige postactieve werknemers. Bij de bepaling van de voorziening ZK wordt de werkgeversbijdrage berekend op basis van nieuwe CAO afspraken die lopen tot 1/1/2016. De nominale premies worden tot die datum vergoed. Hierbij worden naast de huidige postactieve werknemers ook de toekomstige postactieve werknemers meegenomen. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,043 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Jubilea voorziening In 2005 is op grond van RJ 271 een voorziening voor jubilea gevormd. De voorziening is berekend als zijnde de contante waarde van de toekomstige uitkeringen of aanspraken op balansdatum, rekening houdend met de (achterliggende) diensttijd, de leeftijden, het verwachte verloop en de hoogte van de s,
verwachte jubileumuitkeringen inclusief sociale lasten tot en met balansdatum (diensttijdevenredige toerekening). Bij de berekening is gebruik gemaakt van consistente en realistische actuariele grondslagen. De bij de berekening van de contante waarde gehanteerde disconteringsvoet is ontleend aan de marktrente per balansdatum. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,1 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Voorziening FUR De voorziening FUR betreft een 'erfenis' van medewerkers van NV ONS IBOR vanuit het voormalige Stedelijk Beheer en is gevormd orndat de onderneming een verplichting heeft om bij eventuele vervroegde uittreding de kosten van de FUR-premies te voldoen. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,03 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Voorziening reorganisatie De aandeelhouder (gemeente Schiedam) van NV ONS Houdstermaatschappij heeft, mede naar aanleiding van de verkoop van de kabel- en energieactiviteiten, in 2007 in het besluit genomen de activiteiten van de ONS Groep te beeindigen en daarmee een aantal deelnemingen (waaronder NV ONS IBOR) te ontmantelen. Een deel van de activiteiten zal in 2008 worden overgenomen door de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Schiedam, een ander deel van de activiteiten zal worden ondergebracht bij NV IRADO. Dit besluit heeft consequenties voor 77 ONS-medewerkers. NV ONS Houdstermaatschappij en NV ONS IBOR hebben hierbij als werkgever, gelet op de bestaande arbeidsovereenkomsten, verplichtingen jegens haar medewerkers. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Voorziening algemene garanties In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven met een maximum van € 15,0 miljoen. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een Schiedam, 21 mei 2008
30
Jaarverslag 2007 ONS groep
escrow-overeenkomst afgesloten waarbij 18 maanden (gerekend vanaf 21 maart 2007) een escrowbedrag van € 10,0 miljoen geldt. In verband met de vertraging in de afwikkeling van belangrijke dossiers wordt een verlenging van de 18 maanden termijn overwogen. Na 18 maanden zou het escrowbedrag in beginsel worden verlaagd naar € 7,5 miljoen. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag. Voorziening groencertificaten Belgie In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt inzake de afwikkeling van contracten van Belgische groencertificaten. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een separate escrow-overeenkomst Certificaten afgesloten waarvoor een escrowbedrag van € 9,7 miljoen geldt. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag. Voorziening latente Vennootschapsbelasting De voorziening latente Vennootschapsbelasting betrof uitsluitend de deelneming Echte Energie Nederland BV. Als gevolg van de fiscaal afwijkende waardering van de immateriele vaste activa is een voorziening latente Vennootschapsbelasting getroffen. De voorziening geeft per 31-12-2006 het verschil aan tussen de fiscale en commerciele waarde van deze activa tegen het geldende VPB-tarief. Als gevolg van de verkoop van Echte Energie Nederland BV is deze voorziening in 2007 komen te vervallen. Voorziening onderhoud begraafplaats De voorziening onderhoud begraafplaats betreft de langlopende onderhoudsverplichting van graven. De voorziening wordt opgebouwd ten laste van de exploitatie via een jaarlijkse storting waardoor in 2010 de voorziening toereikend zal moeten zijn om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,6 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Overige voorzieningen Onder de overige voorzieningen is een bedrag opgenomen ten behoeve van de afwikkeling van een lopende claim van ONS CAI BV.
Schiedam, 21 mei 2008
31
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans Groep 9 Langlopende schulden De samenstelling en het verloop van de langlopende schulden zijn: Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Geldlening gemeente
Geldlening ING bank
Schiedam 62.622 9% 20
Geldlening Bank Nederlandsche Gemeenten 1.588 8,95% 15
Hoofdsomgeldlening Rentepercentage Looptijd in jaren
10.790 10.790 0 0 0
106 106 0 0 0
3.810 340 3.470 3.470 0
0
0
0
Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Geldlening ING Bank
Geldlening ING Bank
Geldlening BNG Bank
Hoofdsomgeldlening Rentepercentage Looptijd in jaren
10.000 4,32% 10
10.000 4,32% 10
4.000 4,23%
Stand van de lening 1-1 Aflossing verslagjaar Stand van de lening 31-12 Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal langlopende schulden
10.000 10.000 0 0 0
10.000 5.000 5.000 5.000 0
4.000 4.000 0 0 0
0
0
0
Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Geldlening BNG Bank
Geldlening BNG Bank
Totaal Geldleningen
Hoofdsomgeldlening Rentepercentage Looptijd in jaren
5.000 4,23% 10
6.000 4,23% 10
5.000 5.000 0 0 0
6.000 6.000 0 0 0
Stand van de lening 1-1 Aflossing verslagjaar Stand van de lening 31-12 Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal langlopende schulden Restant looptijd in jaren
Restant looptijd in jaren
Stand van de lening 1-1 Aflossing verslagjaar Stand van de lening 31-12 Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal langlopende schulden Restant looptijd in jaren
Schiedam, 21 mei 2008
32
5.000 4,75% 6
49.706 41.236 8.470 8.470 0
Jaarverslag 2007 ONS groep
De geldlening van de Gemeente Schiedam dateert uit het jaar 1991. Eind 2005 is een besluit genomen door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders om de toekomstige betalingen van de rente van de lening af te kopen. De contant gemaakte rente en de boete rente van deze lening zijn binnen de NV ONS Houdstermaatschappij geactiveerd. Deze lening is per 31-12-2007 vervroegd afgelost zodat de gemeente deze aflossing kan aanwenden voor de financiering van de koopprijs van het rioolstelsel. In dit kader zijn de contant gemaakte rente en de boeterente volledig afgewaardeerd (zie financieel vaste activa). In 2005 is een roll-over faciliteit aangetrokken bij de ING Bank van 20 miljoen euro. Het rentepercentage van deze twee leningen van € 10 miljoen bedraagt 2,685 procent c.q. 2,663 procent, dit is de effectieve rente (werkelijke rente) op basis van de drie-maands Euribor. Het renterisico van deze roll-over faciliteit is afgedekt door middel van een derivaat. Dit derivaat garandeert een maximale rentelast van 4,32 procent voor de gehele looptijd. In 2007 is € 15 miljoen van deze faciliteit afgelost. Het restant deel van € 5 miljoen is in 2008 volledig afgelost. De roll-over faciliteit opgenomen in 2003 is ook afgedekt door middel van een derivaat. Dit derivaat garandeert een maximale rentelast van 4,75 procent. In 2008 zal conform de leningovereenkomst aflossing van de laatste tranche plaats vinden. In 2006 is een extra roll-over faciliteit aangetrokken bij de BNG Bank van € 21,9 miljoen, waarvan per 31 december 2006 € 15,0 miljoen is getrokken. Dit bedrag is in drie tranches verstrekt. In 2007 is voornoemd bedrag in zijn geheel afgelost en is de faciliteit beeindigd. De aflossingsverplichting ad € 8,47 miljoen is onder de kortlopende schulden verantwoord. Ter zekerheidstelling van de geldlening van de ING bank zijn de vorderingen voor zover nodig verpand.
Schiedam, 21 mei 2008
33
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep 2007
2006
259
1.313
10 Kortlopende schulden (Bedragen x € 1.000) Schulden aan deelnemingen NV IRADO Schulden aan overige verbonden maatschappijen A R O Schoonmaakservice B V A R O Specialistische reiniging B V A R O Dienstverlening B V
0 0 0
Subtotaal schulden aan overige verbonden maatschappijen
1 2 2
0
5
0 2.600 615 61 241 179 8.470 116 4.251 139
20.720 114.233 9.839 109 521 430 18.143 3.048 29.560 125
Subtotaal overige schulden en overlopende passiva
16.672
196.728
Totaal kortlopende schulden
16.931
198.046
Schulden aan kredietinstellingen Handelscrediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies Verplichting niet opgenomen vakantiedagen Verplichting vakantiegelden Aflossingsverplichting geldleningen Vooruit gefactureerde bedragen Overige schulden Overlopende passiva
Onder de post schulden aan kredietinstellingen is begrepen het negatieve saldo op de bankrekening per 31-12-2006. Ultimo 2007 kennen alle bankrekeningen een positief saldo. De post aflossingsverplichting geldleningen heeft betrekking op de in 2008 te betalen aflossingsverplichtingen op de afgesloten financieringsovereenkomsten. De post vooruit gefactureerde bedragen heeft betrekking op de positie onderhanden werk. Onder overige schulden zijn onder andere opgenomen de bedragen aan nog te ontvangen facturen € 0,2 miljoen, vooruit ontvangen bedragen ad € 3,3 miljoen en overige schulden € 0,7 miljoen. De post vooruit ontvangen bedragen heeft betrekking op de positie onderhanden werk bij ONS Ingenieursbureau BV en NV ONS IBOR. De overige schulden betreft schulden in de werkmaatschappij NV ONS IBOR.
Schiedam, 21 mei 2008
34
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep Niet in de balans opgenomen vorderingen en verptichtingen Lease verplichtingen In de balans zijn de verplichtingen die voortvloeien uit leasecontracten voor vervoermiddelen, niet opgenomen. De jaarlast voor 2006 bedraagt voor de ONS Groep ongeveer € 0,1 miljoen en de lasten voor de jaren 2007 - 2011 bedragen ongeveer € 0,2 miljoen. Claim In 2006 is door Smart Cable Technology BV een claim ingediend bij ONS CAI BV ter hoogte van € 0,9 miljoen. ONS CAI BV heeft hiervoor een bankgarantie ter hoogte van € 0,9 miljoen afgegeven. Afwikkeling verkoop NV ONS Energie, ONS Customer services BV en Echte Energie Nederland BV In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven tot een maximum van € 15 mln. Daarnaast is tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een separate escrow-overeenkomst Certificaten afgesloten waarvoor een escrowbedrag van € 9,7 miljoen geldt. Afwikkeling verkoop SEQ Nederland BV In de overeenkomst tot koop en verkoop van 50% van de aandelen SEQ Nederland BV d.d. 1 juni 2007 heeft NV ONS Houdstermaatschappij garanties verstrekt tot een maximaal bedrag van € 0,3 miljoen en met een looptijd van 18 maanden na de overdrachtsdatum, met uitzondering van de fiscale garanties waarvoor de wettelijke verjaringstermijnen gelden. NV ONS Houdstermaatschappij heeft als verkoper recht op een eenmalige earnout betaling van € 0,5 miljoen onder de voorwaarde van de Financial close van het Gasproject Drachten plaats vindt. Dit is vastgegelegd in artikel 3 van de overeenkomst tot koop en verkoop van 50% van de aandelen SEQ Nederland BV d.d. 1 juni 2007. Escrow-overeenkomsten In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst zijn een tweetal escrow-overeenkomst afgesloten waarbij ultimo 2007 een totaalbedrag € 19,6 miljoen staat. Dit bedrag is niet verantwoord onder de liquide middelen omdat ONS feitelijk niet over dit bedrag kan beschikken, eerst nadat de looptijd van de overeenkomsten. De rente met betrekking tot deze rekeningen wordt maandelijks overgemaakt op de bankrekening van NV ONS Houdstermaatschappij. Afwikkeling verkoop kabelactiviteiten ONS Energie heeft bij de verkoop van de kabelactiviteiten garanties aan de koper afgegeven die ultimo 2007 zijn afgelopen. Bij de verkoop van de aandelen ONS CAI BV aan NV ONS Houdstermaatschappij zijn de garanties overgenomen door laatst genoemde. Eventuele verrekeningen die als gevolg van de financiele afwikkeling in 2008 plaatsvinden zullen met ENECO worden verrekend conform de vroegere aandeelverhoudingen (33% ENECO).
Schiedam, 21 mei 2008
35
Jaarverslag 2007 ONS groep
Gebeurtenissen na balansdatum Verkoop Beukenhof BV Het verkooptraject van Beukenhof BV is in 2007 ingezet. In maart 2008 is de verkoopovereenkomst inzake 100% van de aandelen van Beukenhof BV getekend. De aandelen zijn met terugwerkende kracht per 1 januari 2008 verkocht aan Yarden. De verkoopopbrengst zal worden verantwoord in het boekjaar 2008. Afbouw activiteiten NV ONS IBOR en ONS Ingenieursbureau BV Als gevolg van de besluitvorming van de gemeente Schiedam inzake de activiteiten van NV ONS IBOR en Ingenieursbureau BV zijn per 1 april 2008 de uitvoerende taken overgebracht naar NV IRADO. Uiterlijk eind 2008 zullen de beleidsmatige activiteiten worden ondergebracht bij de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Schiedam en zullen een aantal beheersmatige taken naar NV IRADO worden overgebracht. De financiele consequenties van voornoemde beeindiging van activiteiten zijn afgedekt middels de voorziening reorganisatie.
NV ONS Houdstermaatschappij heeft aansprakelijkheidstellingen overeenkomstig Titel 9, Boek 2 BW, artikel 403 afgegeven ONS CAI BV, NV ONS IBOR, ONS Ingenieursbureau BV, Beukenhof BV, Berkel Energiediensten BV en ONS Facilitair Bedrijf BV.
Schiedam, 27 mei 2008
36
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans ONS Groep Gesegmenteerde informatie De activiteiten van de ONS Groep zijn te onderscheiden in infrastructuurgebonden activiteiten, Stedelijk beheer activiteiten, begraaf- en cremeeractiviteiten en overige activiteiten. De Stedelijk beheeractiviteiten omvatten het integraal beheer van de openbare ruimte waaronder onder meer wordt verstaan aanleg, onderhoud en beheer van wegen, straten, openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, afwatering en het rioolstelsel. Daarnaast omvatten de Stedelijk beheeractiviteiten het ontwerpen, calculeren en offreren van projecten en overige opdrachten en het houden van aanbestedingen op het terrein van infrastructurele werkzaamheden ten behoeve van overheden en particuliere opdrachtgevers, beleids- en planvoorbereiding en besluitvorming ter zake van infrastructuur en openbare ruimte en voeren van projectmanagement op deze terreinen. De begraaf- en cremeeractiviteiten omvatten de exploitatie en instandhouding van de begraafplaats en crematorium. De overige activiteiten omvatten de serviceverlening en overige diensten van de bedrijven NV ONS Houdstermaatschappij, Berkel Energiediensten BV en ONS Facilitair Bedrijf BV. De informatie die hierna over deze segmenten wordt gegeven betreft de bedrijfsactiviteiten per eind 2007.
Schiedam, 21 mei 2008
37
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolsdeerde balans ONS Groep 2007 Opbrengsten en resultaat per bedrijfssegment 2006 Bedragen x € 1.000 Levering Transport 2006 Externe bedrijfsopbrengsten 202.415 17.142 Bedrijfsopbrengsten tussen segmenten 2.207 Bedrijfskosten 190.758 15.182 Bedrijfsresultaat uit door gaande activiteiten 13.864 1.960 Resultaat deelnemingen 112 Financiele baten en lasten -2.446 97 Resultaat voor belastingen Belasting op resultaat Aandeel derden in resultaat Netto resultaat 2006
11.530
2.057
Opbrengsten en resultaat per bedrijfssegment 2007 Bedragen x € 1.000 Levering Transport 2007 Externe bedrijfsopbrengsten Bedrijfsopbrengsten tussen Segmenten Bedrijfskosten
Kabel Stedelijk Beukenhof Beheer 2.109
22.849
1.983
10.689
Overig Eliminaties
4.452
250.950
10.582
-23.478
0
1.609
31.656
1.715
17.443
-23.478 234.885
500
1.882
268
-2.409
16.065
-320
22
230 224
-1.169
-64
1.715
-1.643
724
943
204
-1.014
14.444
4.784 9.660
Kabel Stedelijk Beukenhof Beheer 25.323
2.108
7.692
Overig Eliminaties
Totaal
43.326
70.757
1.865
-9.557
0
-9.557
62.807
33.940
1.641
36.783
-925
467
8.408
7.950
673
603
Bedrijfsresultaat uit door gaande activiteiten Resultaat deelnemingen Financiele baten en lasten
-1.417
-22
824
Resultaat voor belastingen
-2.414
445
11.739
-70
Belasting op resultaat Aandeel derden in resultaat Netto resultaat 2007
Schiedam, 21 mei 2008
TotaaS
1.833
1.218
9.770
9.770
38
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007
2007
2006
De samenstelling van deze post is: Omzet levering gas en elektriciteit Omzet transport gas en elektriciteit Omzet handel en sales energieproducten (bedragen x € 1.000)
0 0 0
174.680 13.412 0
Omzet energieproducten Af: Inkoopkosten en inkoopwaarde handel
0 0
188.092 183.681
Totaal netto omzet energieproducten
0
4.411
11 Netto omzet energieproducten (bedragen x € 1.000)
12 Wijziging in voorraad gereed product en onderhanden werk Mutatie onderhanden werk -206
-75
13 Geactiveerde productie eigen bedrijf Ten behoeve van energienetten Ten behoeve van B-MAP Ten behoeve van Holering Ten behoeve van diversen
0 0 560 0
0 0 1.012 37
Totaal geactiveerde productie eigen bedrijf
560
1.049
14 Overige opbrengsten Omzet dienstverlening Beukenhof Omzet meterhuur Omzet kabel Omzet werken derden Omzet dienstverlening overheidsmatig Omzet overige opbrengsten Omzet (niet geconsolideerde) deelnemingen
2.109 0 0 5.350 21.866 38.188 2.890
1.983 1.475 1.569 5.764 16.956 28.116 3.813
Totaal overige opbrengsten
70.403
59.676
Schiedam, 21 mei 2008
39
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007 De netto omzet energieproducten is als gevolg van de verkoop van de energie-activiteiten in 2007 nihil. Dit geldt eveneens voor de posten omzet meterhuur en de post omzet kabel als gevolg de verkoop van de kabelactiviteiten medio 2006. De geactiveerde productie eigen bedrijf heeft betrekking op de intern bestede uren aan de investering in software en intern bestede uren aan de investeringen ten behoeve van het rioolstelsel bij ONS IBOR BV In de Omzet werken derden zijn bedrijfsmatige activiteiten enkele (nieuwbouw) projecten in opdracht van derden (niet zijnde de overheid) uitgevoerd. Daarnaast worden opbrengsten gegenereerd vanuit reclamebeheer aan lichtmasten en de uitvoering van straatwerk ten behoeve van telecombedrijven. Omzet dienstverlening overheidsmatig is met ca. 27% afgenomen tot een bedrag van € 21,8 mln. De toename wordt veroorzaakt door een toename van voorbereiding en uitvoering van investeringswerken ten behoeve van de gemeente Schiedam. In de omzet overige dienstverlening is opgenomen de verkoopopbrengst van NV ONS Energie, ONS Customerservices BV, Echte Energie Nederland BV en van diverse minderheidsdeelnemingen. In de omzet niet geconsolideerde deelnemingen is opgenomen de dienstverlening die verricht is aan de verbonden partijen als NV IRADO. Aan NV IRADO worden onder andere diensten op het gebied van ondersteunende faciliteiten, zoals bijvoorbeeld huisvesting, customer care activiteiten en advisering geleverd (omvang € 2,9 miljoen).
2007
2006
Lonen en salarissen Mutatie in saldo niet opgenomen vakantiedagen Overige personeelskosten
5.027 -17 596
11.072 24 1.130
Totaal lonen en salarissen
5.606
12.226
15 Lonen en salarissen (bedragen x € 1.000)
Schiedam, 21 mei 2008
40
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007 2007
2006
Sociaie verzekeringen Pensioenlasten
334 614
977 1.628
Totaal sociale lasten
948
2.605
6.554 103
14.831 242
16 Sociaie lasten (bedragen x € 1.000)
Personeelskosten totaal Gemiddelde personeelsbezetting in fte's
Voor het pensioen zijn N.V. ONS Houdstermaatschappij en haar dochtermaatschappijen aangesloten bij de Stichting Pensioenfonds ABP. De ABP-regeling kwalificeert vanuit deelnemersoptiek als een toegezegdepensioenregeling, maar gezien de inhoud van het pensioenreglement en de definitie van RJ 271 (alinea 303 sub a.) voor de aangesloten werkgever als een toegezegde-bijdrageregeling. Inzake de ABP-regeling is voor N.V. ONS Houdstermaatschappij RJ 271.310 van toepassing. De hierin opgenomen voorwaarden zijn: a. De rechtspersoon is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds en past tezamen met andere rechtspersonen dezelfde pensioenregeling toe; en b. De rechtspersoon heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van hogere toekomstige premies. In de personeelskosten is een bestuurdersbeloning opgenomen van € 0,2 miljoen. Dit betreft de kosten van de bestuurder van NV ONS Houdstermaatschappij alsmede de kosten van de leden van de Raad van Commissarissen.
Schiedam, 21 mei 2008
41
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten veriiesrekening 2007 2007
2006
(bedragen x € 1.000) Magazijngoederen Overige materialen
1.321 57
720 81
Totaal kosten grond- en hulpstoffen
1.378
801
Kosten uitbesteed werk op prestatiebasis Kosten inleenpersoneel Kosten externe advisering
14.126 2.540 216
15.369 5.094 611
Totaal kosten uitbesteed werk en andere externe kosten
16.882
21.074
17 Kosten grond- en hulpstoffen
18 Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten (bedragen x € 1.000)
De afname van de posten uitbesteed werk, inleenpersoneel en externe advisering zijn voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het feit dat in 2006 de energieactiviteiten nog deel uit maakt van de ONS Groep.
19 Afschrijvingen immateriele en materiele vaste activa (bedragen x € 1.000) Afschrijving Afschrijving Afschrijving Afschrijving
immateriele vaste activa immateriele vaste activa intern gegenereerd financiele vaste activa materiele vaste activa
Totaal afschrijvingen
15 0 665 2.691
962 120 665 5.430
3.371
7.177
De post afschrijving immateriele vaste activa, heeft betrekking op de afschrijving van geactiveerde goodwill als gevolg van de aankoop van TPH. De afschrijving financiele vaste activa heeft betrekking op de geactiveerde vooruit betaalde rente aan de gemeente Schiedam ad € 3,3 miljoen. De boekwaarde van deze post wordt in plaats van in vijf jaarlijkse termijnen, als gevolg van het aflossen van de lening aan Schiedam, volledig afgewaardeerd in 2007. De afname van de post afschrijving materiele vaste activa in 2007 wordt voornamelijk veroorzaakt door het feit dat niet meer over het elektriciteit-, gas,- en het kabelnetwerk is afgeschreven in verband met eerder genoemde verkoop van de betreffende activa.
Schiedam, 21 mei 2008
42
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toeiichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007 2007
2006
19 Bijzondere waardeverminderingen van immateriele en materiele vaste activa (bedragen x € 1.000) Totaal bijzondere waardeverminderingen van immateriele en materiele vaste activa
1.640
0
De bijzondere waardevermindering heeft betrekking op de afboeking van diverse gebouw gerelateerde posten naar marktwaarde. Tevens heeft de post betrekking op het afboeken van software die geen waarde meer heeft voor een van de ONS onderdelen.
Schiedam, 21 mei 2008
43
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de ©nderscheiden posten van de gec©nsolideerde winsten verliesrekening 2007 2007
2006
20 Overige bedrijfskosten (bedragen x € 1.000) Ten laste van de exploitatie werden de volgende dotaties aan de voorzieningen gebracht: Dotatie dubieuze handelsdebiteuren Dotatie voorziening IZA gepensioneerden
-60 -17
2.012 -105
-53 0 59 0 0 4.406 13.962 9.703
14 -4.339 72 40 350 0 0 0
Kosten energie verbruik Kosten lidmaatschappen en contributies Kosten huren, belasting en verzekeringen Kosten signaallevering Kosten kabel en leidingrecht Overige externe kosten en overige bedrijfskosten
792 44 531 0 0 2.311
1.177 316 377 252 1.167 1.929
Kosten interne leveringen deelnemingen NV IRADO
1.301
1.371
Dotatie voorziening jubilea Dotatie Energiebelasting Dotatie onderhoud begraafplaats Dotatie FUR Dotatie claim Dotatie reorganisatie Dotatie algemene garanties verkoop Dotatie groencertificaten Belgie
Kosten interne leveringen onderling verbonden maatschappijen IRADO Dienstengroep BV A R O Plaagdieren bestrijding B V ARO Schoonmaakservice BV ARO Dienstverlening BV ARO Specialistische reiniging
0 0 0
196 16 2
Subtotaal interne leveringen onderling verbonden maatschappijen
0
480
32.979
5.113
Totaal overige bedrijfskosten
0
264 0
2
Als gevolg van de verkoop van diverse bedrijfsonderdelen is een goede vergelijking met voorgaand boekjaar ten aanzien overige bedrijfskosten niet mogelijk. Een aantal kostenposten zijn zelfs volledig komen te vervallen. De voorziening IZA gepensioneerden heeft betrekking op de verplichting voor aan het IZA te betalen werkgeversbijdrage van huidige en toekomstige postactieve werknemers. Bij de bepaling van de voorziening IZA wordt de werkgeversbijdrage berekend op basis van nieuwe CAO-afspraken die lopen tot 1 januari 2016. De nominale premies worden tot die datum vergoed. Hierbij worden in tegenstelling tot vorig jaar naast de huidige postactieve werknemers ook de toekomstige postactieve werknemers meegenomen.
Schiedam, 21 mei 2008
44
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007
In 2006 is op grond van RJ 271 de voorziening voor jubilea bepaald op € 0,4 miljoen, hetgeen heeft geleid tot een eerste dotatie in 2006 en een vrijval in 2007 als gevolg van een uistroom van medewerkers. De voorziening is berekend als zijnde de contante waarde van de toekomstige uitkeringen of aanspraken op balansdatum. Hierbij wordt rekening gehouden met de (achterliggende) diensttijd, de leeftijden, het verwachte verloop en de hoogte van de verwachte jubileumuitkeringen inclusief sociale lasten en de toerekening daarvan volgens de projected unit credit methode aan de diensttijd tot en met balansdatum (diensttijdevenredige toerekening). Bij de berekening is gebruik gemaakt van consistente en realistische actuariele grondslagen. De bij de berekening van de contante waarde gehanteerde disconteringsvoet, is ontleend aan de marktrente per balansdatum. De dotatie van aan de voorziening reorganisatie is gevormd omdat de aandeelhouder (gemeente Schiedam) van NV ONS Houdstermaatschappij, mede naar aanleiding van de verkoop van de kabel- en energieactiviteiten, in 2007 in het besluit heeft genomen de activiteiten van de ONS Groep te beeindigen en daarmee een aantal deelnemingen (waaronder NV ONS IBOR) te ontmantelen. Een deel van de activiteiten zal in 2008 worden overgenomen door de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Schiedam, een ander deel van de activiteiten zal worden ondergebracht bij NV IRADO. Dit besluit heeft consequenties voor 77 ONS-medewerkers. NV ONS Houdstermaatschappij en NV ONS IBOR hebben hierbij als werkgever, gelet op de bestaande arbeidsovereenkomsten, verplichtingen jegens haar medewerkers. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. De dotatie aan de voorziening algemene garanties verkoop heeft naar aanleiding van de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen plaatsgevonden, omdat NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag. In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt ten aanzien van de afwikkeling van Belgische Groencertificaten. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag. De overige externe kosten hebben onder andere betrekking op inkoopkosten, gebouw-gerelateerde kosten, PR- en marketingkosten, automatiseringskosten, kosten vervoermiddelen en portokosten. In tegenstelling tot vorig jaar zijn nauwelijks kosten geactiveerd in verband met afgenomen investeringen. Per saldo leidt tot een toename van de restpost overige externe kosten en overige bedrijfskosten.
Schiedam, 21 mei 2008
45
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007 2007
2006
21 Rentebaten (bedragen x € 1.000) De samenstelling van de rentebaten is als volgt: Rentebaten uit deelnemingen Rentebaten uit onderling verbonden maatschappijen Ontvangen rente op de tegoeden Opbrengst renteswap Totaal rente baten
52 179 1.758 650 2.639
143 384 2.608 0 3.135
De rentebaten in 2007 zijn lager dan in 2006 als gevolg van de volatiele liquiditeitspositie door de bijzondere gebeurtenissen in 2007 als ondermeer de verkoopopbrengst van de energieactiviteiten, de uitkering van dividend en de aflossing van financieringen. Daarnaast is een rentebedrag ontvangen in verband met de afwikkeling van een renteswap (€ 0,65 miljoen) die onderdeel vormde van de rollover-faciliteit en zijn ontvangen rentebedragen op verstrekte leningen aan minderheidsdeelnemingen afgenomen als gevolg van de gehele aflossing van de verstrekte lening aan NV IRADO.
22 Waardeverandering van deeSnemingen die niet zijn gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde
0
0
23 Rentelasten (bedragen x € 1.000) Betaalde rente op leningen
1.421
4.777
De rentelasten waren in 2006 extra hoog als gevolg van het feit dat in de betaalde rente een bedrag was opgenomen voor betaalde rente aan de belastingdienst inzake de naheffingsaanslag REB (€ 1,5 miljoen). Daarnaast waren in 2006 extra kosten ten gevolge van het overbruggingskrediet dat vanaf eind 2005 door de BNG ter beschikking was gesteld. Het betreffende krediet is in 2007 volledig afgelost.
Schiedam, 21 mei 2008
46
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde winsten verliesrekening 2007
2007
2006
24 Belastingen (bedragen x € 1.000) Te betalen Vennootschapsbelasting
0
0
Met de fiscus is in 2005 overeenstemming bereikt over de status met betrekking tot de Vennootschapsbelasting van de diverse groepsmaatschappijen. De fiscus heeft aangegeven dat de ONS Energie groep, welke een fiscale eenheid is, het Facilitair Bedrijf BV, ONS Customer Services BV en Echte Energie Nederland BV vennootschapsbelastingplichtig zijn. Als gevolg van de verkoop van bovengenoemde bedrijven, behoudens ONS Facilitair Bedrijf, is de belastingplicht komen te vervallen. Voor NV ONS Houdstermaatschappij en de overige groepsmaatschappijen geldt derhalve dat deze (vooralsnog) niet onder de Vennootschapsbelasting vallen. De vennootschapsbelastingplichtige onderneming Facilitair Bedrijf BV is geen Vennootschapsbelasting verschuldigd omdat deze een negatief (fiscaal) resultaat kent en beschikt over een negatief compensabel verlies.
25 Aandeel in winst/verlies van ondernemlngen waarin wordt deeigenomen (bedragen x € 1.000) Resultaat uit deelnemingen
603
22
Het resultaat uit deelnemingen betreft met name het resultaat in NV IRADO (€ 0,679 miljoen) en het resultaat van NV ONS IBOR in de ZBZ-combinatie (- € 0,71 miljoen).
26 Aandeel derden in resultaat Verantwoord is in 2006 het aandeel voor derden in het resultaat van de ONS Energie groep. In verband met de verkoop van NV ONS Energie is in 2007 geen sprake meer van een aandeel derden.
Schiedam, 21 mei 2008
47
Jaarverslag 2007 ONS groep
Vennootschappelijke balans per 31 december 2007 NV ONS Houdstermaatschappij Voor winstbestemming (bedragen x € 1.000) ACTIVA Vaste activa - Immateriele vaste activa - Financiele vaste activa
2007
2006
(27) 29 (28) 16.865
638 54.940
16.894
55.578
(29) 24.795 (30) 8.575
6.885 19.857
33.370
26.742
50.264
82.320
6.375 -2.020 2.286 9.770
19.262 -2.979 2.036 9.660
16.411
27.979
Som der vaste activa Vlottende activa - Vorderingen en overlopende activa - Liquide middelen Som der vlottende activa
TOTAAL ACTIVA
PASSIVA
Eigen vermogen -
Gestort en geplaatst kapitaal Algemene reserve Wettelijke reserve Resultaat na belasting
(31) (31) (31) (31)
subtotaal eigen vermogen
Voorzieningen
(32)
23.396
3.627
Langlopende schulden
(33)
0
31.563
Kortlopende schulden
(34)
10.457
19.149
50.264
82.320
TOTAAL PASSIVA
Schiedam, 21 mei 2008
48
Jaarverslag 2007 ONS groep
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2007 NV ONS Houdstermaatschappij (bedragen x € 1.000)
Resultaat deelnemingen na belasting Overige resultaten na belasting Netto resultaat
Schiedam, 21 mei 2008
49
2007
2006
-2.657 12.427
10.009 -349
9.770
9.660
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en veriiesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij 27 Smmateriele vaste activa Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Totaal Immateriele vaste activa
Goodwill
Ontwikkelings - kosten
Afschrijvingspercentage
20%
20%
Stand 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 1 januari
990 396 594
73 29 44
1.063 425 638
-594 -594
-15 15
609 609
0 594 0
73 44 29
1.063 1.034 29
Mutaties boekjaar Investeringen Afschrijvingen Mutaties in de boekwaarde Stand 31 december Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde 31 december
Het restant van de boekwaarde van de goodwill had betrekking op de Echte Energie Nederland BV, in verband met de verkoop van de aandelen is deze post volledig afgeboekt. De ontwikkelingskosten welke geactiveerd zijn binnen de Houdstermaatschappij hebben betrekking op het Trianel Power Production Project en worden in 5 jaar afgeschreven.
Schiedam, 21 mei 2008
50
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelschting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij
28 Financiele vaste activa De samenstelling en het verloop van deze post worden als volgt weergegeven: Specificatie: (bedragen x € 1.000)
Aandeei eigen vermogen Stand 1 januari Mutaties Aandeel in resultaat Mutatie aandeelvermogen Verwerving/afstoting kapitaalbelang Ontvangen dividend Totaal mutaties
Overig
Totaal financiele vaste activa
mingen psmaatappijen
Deelnemingen
Andere Deelneming en
13.646
3.786
1.314
-1.546
679
65
-802
-158
-7.845
-7.687
18.746
-9.233
679
-93
- 8.647
Stand 31 december
4.413
4.465
1.221
10.099
Vorderingen Stand 1 januari Verstrekkingen Aflossingen Stand 31 december
29.029 0 -24.664 4.365
1.062
3.440 207 -1.245 2.402
33.532 207 -26.971 6.768
-1.062 0
Overige financiele vaste activa Stand 1 januari Mutatie Stand 31 december Totaal financiele vaste activa Stand 1 januari Stand 31 december
Schiedam, 21 mei 2008
42.675 8.777
5.686 4.465
51
4.754 3.623
2.662 -2.662 0
2.662 -2.662 0
2.662 0
54.940 16.895
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij De mutatie Aandeel vermogen in de post Deelnemingen in groepsmaatschappij ad minus € 0,8 miljoen betreft het saldo van het resultaat van de deelnemingen (- € 1,5 miljoen), NV IRADO (€ 0,679 miljoen) en het resultaat in KEMA. De deelneming ONS Facilitair Bedrijf BV is vanaf 2006 vermeld onder de voorziening negatief vermogen deelnemingen. De deelneming NV ONS IBOR is vanaf 2007 vermeld onder de voorziening negatief vermogen deelnemingen als gevolg van het feit dat het eigen vermogen door het resultaat in 2007 negatief is geworden. In de post verwerving en afstoting kapitaalbelang ad € 7,8 miljoen in deelnemingen in groepsmaatschappijen zijn twee mutaties opgenomen. Een mutatie betreft de afboeking van de deelneming NV ONS Energie ad € 7,7 miljoen. De andere mutatie betreft de afboeking in diverse minderheidsdeelnemingen. De post verstrekking lening aan andere deelnemingen ad € 0,207 miljoen heeft betrekking op een lening die verstrekt is aan de deelneming DWD Holding BV en aan Fibroned BV. De aflossing in de post Deelnemingen in groepsmaatschappijen betreft de aflossing van de leningen van NV ONS IBOR en Beukenhof BV. De aflossing in de post deelnemingen betreft de aflossing van de lening door NV IRADO. De aflossing in de post andere deelnemingen betreft de aflossing van de lening door SEQ Nederland BV. De post overige financiele vaste activa € 2.6 miljoen heeft betrekking op de boekwaarde van een uitbetaling van toekomstige renten van een lening van de Gemeente Schiedam. In 2005 is de contant gemaakte rente van de lening en de boeterente van deze lening ad € 3,3 miljoen geactiveerd. Het financieel actief zou in principe worden afgeschreven in 5 jaar c.q. € 0,7 miljoen per jaar. Als gevolg van het aflossen van de lening is de post in 2007 volledig afgewaardeerd. Voor de geconsolideerde deelnemingen is een aansprakelijkheidsverklaring art. 2:403 BW afgegeven. De lijst met kapitaalbelangen is opgenomen in de consolidatiegrondslagen op biz. 28 van dit verslag.
Schiedam, 21 mei 2008
52
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij 2007
2006
29 Vorderingen en overlopende activa (bedragen x € 1.000) 130
Handelsdebiteuren Vorderingen op groepsmaatschappijen NV ONS Energie NV ONS Netbeheer NV ONS CAI ONS Facilitair Bedrijf BV NV ONS IBOR ONS Ingenieursbureau BV Beukenhof BV ONS Customer Services BV Echte Energie Nederland BV Aflossingsverplichting volgend boekjaar op deelnemingen
0 0 2 36 3 0 0 0 0
85 30 6 25 50 13 8 33 24
3.696
Subtotaal vorderingen op groepsmaatschappijen
41
3.970
Vorderingen op deelnemingen NV IRADO
51
1.827
Vorderingen op overige verbonden maatschappijen Irado Papier IRADO Dienstengroep SEQ Nederland Aflossingsverplichting volgend boekjaar op overige verbonden maatschappijen Subtotaal vorderingen op overige verbonden maatschappijen
Schiedam, 21 mei 2008
53
0 1 0
1 50 194
0
591
1
836
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij 2007
2006
Nog te factureren bedragen Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Overige vorderingen Belastingen
19.708 63 4.801 0 0
0 46 206 0 0
Subtotaal overige vorderingen en overlopende activa
24.572
252
Totaal vorderingen en overlopende activa
24.795
6.885
De post nog te factureren bedragen ad € 19,9 miljoen heeft vrijwel volledig betrekking op de escrowovereenkomsten die zijn opgesteld naar aanleiding van de verkoop van de energietak (zie post voorzieningen) De post nog te ontvangen bedragen ad € 4,7 miljoen heeft betrekking op nog te ontvangen bedragen van de Gemeente Schiedam in verband met de verkoop van de riolering. De overige € 0,1 miljoen op de post nog te ontvangen bedragen heeft betrekking op nog te ontvangen rente van het vierde kwartaal 2007 van de ING bank en de rente van een uitstaande lening van het vierde kwartaal.
30 Liquide middelen (bedragen x € 1.000) Giro BNG ING Bank Fortisbank Fortis beheerrekening
0 1 8.574 0 0
13 -14 19.846 2 10
Totaal liquide middelen
8.575
19.857
NV ONS Houdstermaatschappij heeft in 2007 bij de ING-bank een financieringsarrangement. Deze bestaat, na aflossing, uit een roll-over faciliteit van € 5 miljoen, een roll-overfaciliteit van € 3,5 miljoen en een rekeningcourant faciliteit van € 10,0 miljoen. Onder de rekeningcourantfaciliteit valt een saldocompenstatie faciliteit waarbij het is toegestaan om in combinatie alle werkmaatschappijen van de ONS Groep maximaal € 10,0 miljoen debet te staan. Voornoemde roll-over faciliteiten zullen in 2008 worden afgelost. Alle faciliteiten bij de Fortisbank heeft de NV ONS Houdstermaatschappij in 2007 beeindigd.
Schiedam, 21 mei 2008
54
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007
NV ONS Houdstermaatschappij PASSIVA 31 Eigen vermogen De mutaties in het eigen vermogen zijn als volgt: Specificatie: (bedragen x € 1.000)
Saldo per 1 januari Correctie vorig boekjaar Mutaties Resultaat boekjaar Resultaat vorig boekjaar Overige mutaties Dividendbetaling Interim-dividend Totaal mutaties
Stand 31 december
Aandelen kapitaal Geplaatst
Algemene reserve
Wettelijke reserve
Resultaat na belastingen
Totaal eigen vermoge
Verloop 2006 eigen vermogen
19.262
-2.979
2.036
9.660 282
27.979 282
26.310
9.770 -9.942
9.770 -282 -12.887 -8.455
9.660 0 9 -8.000
-12.887
9.660 -929 -8.455
929
-12.887
276
929
-172
-11.854
1.669
6.375
-2.703
2.965
9.770
16.411
27.981
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 45.500 (100.000 gewone aandelen ad € 0,455 nominaal). Per 31 december 2006 zijn 42.335 aandelen met een nominale waarde van ieder € 0,455 per aandeel geplaatst en volgestort. Ultimo 2007 heeft ter financiering van de verkoop van de riolering feitelijk een verlaging van het geplaatste aandelenkapitaal van € 12.887 plaats gevonden. De AvA zal hiervoor nog formeel een besluit voor een statutenwijziging nemen. Daarmee bedraagt het geplaatste aandelen kapitaal € 6.375. De storting heeft voor 100 procent plaatsgevonden door de gemeente Schiedam. Met betrekking tot de post resultaat vorig boekjaar heeft een correctie van € 282 plaats gevonden, dit betreft de resultaten van verkochte deelnemingen per 1 januari 2007. Het garantievermogen is gelijk aan het totaal van het eigen vermogen. De wettelijke reserve bestaat uit het eigen vermogen van NV IRADO waarvan de uitkering niet afdwingbaar is en activering van ontwikkelingskosten in de NV ONS Houdstermaatschappij. In 2007 heeft een dividenduitkering plaatsgevonden aan de Gemeente Schiedam van € 8,455 miljoen.
Schiedam, 21 mei 2008
55
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de vennootsehappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij
32 Voorzieningen (bedragen x € 1.000) De samenstelling en het verloop van de voorziening negatief vermogen deelnemingen is als volgt:
Stand voorziening 1-1 Mutaties: Storting uit exploitatie Onttrekking/vrijval Saldo mutaties Stand voorziening 31/12
Voorziening Negatief vermogen Deelneming ONS Facilitair 773
Voorziening Voorziening negatief negatief vermogen vermogen Deelneming Deelneming ONS IBOR ONS CuS 0 2.515
Voorziening negatief vermogen Deelneming Echte Energie 339
409
1.376 1.376
409
2.149
409
-2.515 -2.515
-339 -339
Totaal voorziening negatief vermogen deelneming 3.627
1.785 -2.854 -1.069 2.558
De voorziening voor deelneming heeft betrekking op deelnemingen met een negatief eigen vermogen, die zijn gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde. In 2006 was naast de voorziening voor ONS Facilitair Bedrijf BV tevens voorzieningen voor ONS Customer Services BV (€ 2,515 miljoen) en Echte Energie Nederland (€ 0,399) getroffen (totaal: € 3.627). In 2007 zijn de negatieve resultaten van ONS Facilitair Bedrijf BV en NV ONS IBOR, voor zover dit verlies groter was dan het eigen vermogen, gedoteerd aan de voorziening.
Schiedam, 21 mei 2008
56
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting ©p de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij
De samenstellingen van de overige voorzieningen zijn als volgt: Voorziening Voorziening reorganisatie algemene Omschrijving garanties Eneco (Bedragen x € 1.000) Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking Saldo mutaties Stand voorzieningen 31-12
Omschrijving (Bedragen x € 1.000) Stand voorzieningen 1-1 Mutaties Stortingen uit exploitatie Onttrekking Saldo mutaties
0
0
0
2.000
10.000
9.703
740
1.260
-127 9.873
0 9.703
1.260
9.873
9.703
Voorziening ZK Gepensioneerden
Totaal
1
1
0
21.703
0
603
Stand overige voorzieningen 31-12
Schiedam, 21 mei 2008
Voorziening Groencertificaten Belgie
20.838
57
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolsdeerde balans Groep ZK voorziening De voorziening ZK gepensioneerden heeft betrekking op de verplichtingen voor een aan het Zilveren Kruis te betalen werkgeversbijdrage voor huidige en toekomstige postactieve werknemers. Bij de bepaling van de voorziening ZK wordt de werkgeversbijdrage berekend op basis van nieuwe CAO afspraken die lopen tot 1/1/2016. De nominale premies worden tot die datum vergoed. Hierbij worden naast de huidige postactieve werknemers ook de toekomstige postactieve werknemers meegenomen. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,043 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Jubilea voorziening In 2005 is op grond van RJ 271 een voorziening voor jubilea gevormd. De voorziening is berekend als zijnde de contante waarde van de toekomstige uitkeringen of aanspraken op balansdatum, rekening houdend met de (achterliggende) diensttijd, de leeftijden, het verwachte verloop en de hoogte van de verwachte jubileumuitkeringen inclusief sociale lasten tot en met balansdatum (diensttijdevenredige toerekening). Bij de berekening is gebruik gemaakt van consistente en realistische actuariele grondslagen. De bij de berekening van de contante waarde gehanteerde disconteringsvoet is ontleend aan de marktrente per balansdatum. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,1 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar. Voorziening reorganisatie De aandeelhouder (gemeente Schiedam) van NV ONS Houdstermaatschappij heeft, mede naar aanleiding van de verkoop van de kabel- en energieactiviteiten, in 2007 in het besluit genomen de activiteiten van de ONS Groep te beeindigen en daarmee een aantal deelnemingen (waaronder NV ONS IBOR) te ontmantelen. Een deel van de activiteiten zal in 2008 worden overgenomen door de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Schiedam, een ander deel van de activiteiten zal worden ondergebracht bij NV IRADO. Dit besluit heeft consequenties voor 77 ONS-medewerkers. NV ONS Houdstermaatschappij en NV ONS IBOR hebben hierbij als werkgever, gelet op de bestaande arbeidsovereenkomsten, verplichtingen jegens haar medewerkers. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Voorziening algemene garanties In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven met een maximum van € 15 miljoen. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een escrowovereenkomst afgesloten waarbij 18 maanden (gerekend vanaf 21 maart 2007) een escrowbedrag van € 10 miljoen geldt. In verband met de vertraging in de afwikkeling van belangrijke dossiers wordt een verlenging van de 18 maanden termijn overwogen. Na 18 maanden zou het escrowbedrag in beginsel worden verlaagd naar € 7,5 miljoen. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag.
Schiedam, 21 mei 2008
58
Jaarverslag 2007 ONS groep
Voorziening groencertificaten Belgie In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt inzake de afwikkeling van contracten van Belgische groencertificaten. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een separate escrow-overeenkomst Certificaten afgesloten waarvoor een escrowbedrag van € 9,7 miljoen geldt. Voor de afwikkeling van de verplichting is een uitstroom van middelen noodzakelijk. Op basis van de beschikbare informatie is een betrouwbare inschatting gemaakt van de mogelijke omvang van de verplichting. Deze is gelijkgesteld aan de hoogte van het escrowbedrag.
Zilveren Kruis voorziening De voorziening Zilveren Kruis gepensioneerden heeft betrekking op de verplichtingen voor de aan het Zilveren Kruis te betalen werkgeversbijdrage van huidige en toekomstige postactieve werknemers. Bij de bepaling van de voorziening ZK wordt de werkgeversbijdrage berekend op basis van nieuwe CAO afspraken die lopen tot 1/1/2016. De nominale premies worden tot die datum vergoed. Zowel de huidige postactieve werknemers als ook de toekomstige postactieven worden meegenomen. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld binnen 1 jaar. Naar verwachting zal € 0,0 miljoen worden afgewikkeld na 5 jaar.
Schiedam, 21 mei 2008
59
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij 33 Langlopende schulden De samenstelling en het verloop van de langlopende schulden zijn: ieldlening Bank Omschrijving Geldlening Nederlandsche (bedragen x € 1.000) gemeente Gemeenten Schiedam 1.588 Hoofdsomgeldlening 62.622 8,95% Rentepercentage 9% 15 Looptijd in jaren 20 Stand van de lening 1-1 Aflossing verslagjaar Stand van de lening 31-12 Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal langlopende schulden
10.790 10.790 0 0 0
Restant looptijd in jaren
106 106 0 0 0
Geldlening ING bank 5.000 4,75% 6 3.810 340 3.470 3.470 0
0
Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Geldlening ING Bank
Geldlening ING Bank
Geldlening BNG Bank
Hoofdsomgeldlening Rentepercentage Looptijd in jaren
10.000 4,32% 10
10.000 4,32% 10
4.000 4,23%
Stand van de lening 1-1 Aflossing verslagjaar Stand van de lening 31-12 Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal langlopende schulden
10.000 10.000 0 0 0
10.000 5.000 5.000 5.000 0
4.000 4.000 0 0 0
Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Geldlening BNG Bank
Geldlening BNG Bank
Totaal Geldleningen
Hoofdsomgeldlening Rentepercentage Looptijd in jaren
5.000 4,23% 10
6.000 4,23% 10
Stand van de lening 1-1 Aflossing verslagjaar Stand van de lening 31-12 Aflossingsverplichting volgend boekjaar Totaal langlopende schulden
5.000 5.000 0 0 0
6.000 6.000 0 0 0
Restant looptijd in jaren
Restant looptijd in jaren Schiedam, 21 mei 2008
60
49.706 41.236 8.470 8.470 0
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij De geldlening van de Gemeente Schiedam dateert uit het jaar 1991. Eind 2005 is een besluit genomen door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders om de toekomstige betalingen van de rente van de lening af te kopen. De contant gemaakte rente en de boete rente van deze lening zijn binnen de NV ONS Houdstermaatschappij geactiveerd. Deze lening is per 31 -12-2007 vervroegd afgelost zodat de gemeente deze aflossing kan aanwenden voor de financiering van de koopprijs van het rioolstelsel. In dit kader zijn de contant gemaakte rente en de boeterente volledig afgeboekt bij de financieel vaste activa. In 2005 is een roll-over faciliteit aangetrokken bij de ING Bank van 20 miljoen euro. Het rentepercentage van deze twee leningen van € 10 miljoen bedraagt 2,685 procent c.q. 2,663 procent, dit is de effectieve rente (werkelijke rente) op basis van de drie-maands Euribor. Het renterisico van deze roll-over faciliteit is afgedekt door middel van een derivaat. Dit derivaat garandeert een maximale rentelast van 4,32 procent voor de gehele looptijd. In 2007 is € 15 miljoen van deze faciliteit afgelost. Het restant deel van € 5 miljoen is in 2008 volledig afgelost. De roll-over faciliteit opgenomen in 2003 is ook afgedekt door middel van een derivaat. Dit derivaat garandeert een maximale rentelast van 4,75 procent. In 2008 zal conform de leningovereenkomst aflossing van de laatste tranche plaats vinden. In 2006 is een extra roll-over faciliteit aangetrokken bij de BNG Bank van € 21,9 miljoen, waarvan per 31 december 2006 € 15,0 miljoen is getrokken. Dit bedrag is in drie tranches verstrekt. In 2007 is voornoemd bedrag in zijn geheel afgelost en is de faciliteit beeindigd. De aflossingsverplichting ultimo 2007 ad € 8,47 miljoen is onder de kortlopende schulden verantwoord. Ter zekerheidstelling van de geldlening van de ING bank zijn de vorderingen voor zover nodig verpand.
Schiedam, 21 mei 2008
61
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 NV ONS Houdstermaatschappij 2007
2006
317
67
34 Kortlopende schuSden (bedragen x € 1.000) Handelscrediteuren extern Schulden aan groepsmaatschappijen NV ONS Energie O N SC A I B V ONS Facilitair Bedrijf BV NV ONS IBOR
-27 1.360
160 24
Subtotaal schulden aan groepsmaatschappijen
1.333
342
Schulden aan deelnemingen NV IRADO ARO Bedrijven
0 0
27 2
Subtotaal schulden aan deelnemingen
0
29
Aflossingsverplichtingen volgend boekjaar Belastingen Pensioenpremies Nog te betalen rente Overige schulden Verplichting niet opgenomen vakantiedagen Verplichting vakantiegelden
8.470 258 4 0 50 15 9
18.143 29 6 252 231 36 13
Subtotaal overige schulden en overlopende passiva
9.123
18.710
0
154
0
Totaal kortlopende schulden
10.457
4
19.149
De post aflossingsverplichting geldleningen heeft betrekking op de in 2008 te betalen aflossingsverplichtingen op de afgesloten financieringsovereenkomsten.
Schiedam, 21 mei 2008
62
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 Niet in de balans opgenomen vorderingen en verplichtingen Afwikkeling verkoop NV ONS Energie, ONS Customer services BV en Echte Energie Nederland BV In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven tot een maximum van € 15 mln. Daarnaast is tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst is een separate escrow-overeenkomst Certificaten afgesloten waarvoor een escrowbedrag van € 9,7 miljoen geldt. Afwikkeling verkoop SEQ Nederland BV In de overeenkomst tot koop en verkoop van 50% van de aandelen SEQ Nederland BV d.d. 1 juni 2007 heeft NV ONS Houdstermaatschappij garanties verstrekt tot een maximaal bedrag van € 0,3 miljoen en met een looptijd van 18 maanden na de overdrachtsdatum, met uitzondering van de fiscale garanties waarvoor de wettelijke verjaringstermijnen gelden. NV ONS Houdstermaatschappij heeft als verkoper recht op een eenmalige earnout betaling van € 0,5 miljoen onder de voorwaarde van de Financial close van het Gasproject Drachten plaats vindt. Dit is vastgegelegd in artikel 3 van de overeenkomst tot koop en verkoop van 50% van de aandelen SEQ Nederland BV d.d. 1 juni 2007. Escrow-overeenkomsten In de overeenkomst tot koop en verkoop van de aandelen heeft NV ONS Houdstermaatschappij als verkoper garanties verstrekt en vrijwaringen afgegeven. Tot meerdere zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst zijn een tweetal escrow-overeenkomst afgesloten waarbij ultimo 2007 een totaalbedrag € 19,6 miljoen staat. Dit bedrag is niet verantwoord onder de liquide middelen omdat ONS feitelijk niet over dit bedrag kan beschikken, eerst nadat de looptijd van de overeenkomsten. De rente met betrekking tot deze rekeningen wordt maandelijks overgemaakt op de bankrekening van NV ONS Houdstermaatschappij. Afwikkeling verkoop kabelactiviteiten ONS Energie heeft bij de verkoop van de kabelactiviteiten garanties aan de koper afgegeven die ultimo 2007 zijn afgelopen. Bij de verkoop van de aandelen ONS CAI BV aan NV ONS Houdstermaatschappij zijn de garanties overgenomen door laatst genoemde. Eventuele verrekeningen die als gevolg van de financiele afwikkeling in 2008 plaatsvinden zullen met ENECO worden verrekend conform de vroegere aandeelverhoudingen (33% ENECO). Leaseverplichtingen In de balans zijn de verplichtingen, voortvloeiend uit de leasecontracten met betrekking tot de bij de NV ONS Houdstermaatschappij in gebruik zijnde vervoermiddelen, niet opgenomen. De jaarlast voor het komende jaar bedraagt circa € 0,023 miljoen.
Schiedam, 21 mei 2008
63
Jaarverslag 2007 ONS groep
Toelichting op de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 2007 Overige informatie WInstbestemming (bedragen x € 1.000) Overeenkomstig artikel 35 van de statuten van de NV ONS Houdstermaatschappij staat de winst ter beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, voor zover deze winst niet wordt gereserveerd of niet behoeft te worden aangewend ter dekking van vroegere verliezen. Het resultaat over 2007 bedraagt € 9.770. Het voorstel van de winstbestemming is: Uitkering dividend aan de gemeente Schiedam Onttrekking aan algemene reserve ONS Houdstermaatschappij Toevoeging aan de algemene reserve ONS Houdstermaatschappij Totaal
€ € € €
4.694 0 5.076 9.770
Gebeurtenissen na baSansdatum
Verkoop Beukenhof BV Het verkooptraject van Beukenhof BV is in 2007 ingezet. In maart 2008 is de verkoopovereenkomst inzake 100% van de aandelen van Beukenhof BV getekend. De aandelen zijn met terugwerkende kracht per 1 januari 2008 verkocht aan Yarden. De verkoopopbrengst zal worden verantwoord in het boekjaar 2008. Afbouw activiteiten NV ONS IBOR en ONS Ingenieursbureau BV Als gevolg van de besluitvorming van de gemeente Schiedam inzake de activiteiten van NV ONS IBOR en Ingenieursbureau BV zijn per 1 april 2008 de uitvoerende taken overgebracht naar NV IRADO. Uiterlijk eind 2008 zullen de beleidsmatige activiteiten worden ondergebracht bij de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Schiedam en zullen een aantal beheersmatige taken naar NV IRADO worden overgebracht. De financiele consequenties van voornoemde beeindiging van activiteiten zijn afgedekt middels de voorziening reorganisatie.
Schiedam, 27 mei 2008
64
Jaarverslag 2007 ONS groep
Raad van Commissarissen
Schiedam, 21 mei 2008
65
Jaarverslag 2007 ONS groep
Accountantsverklaring
Schiedam, 21 mei 2008
66
Deloitte
Deloitte Accountants B.V. Wilgenbos 4 3311 JX Dordrecht Postbus 1165 3300 BD Dordrecht Tel: (078) 6112500 Fax:(078)6112577 www.deloitte.nl
Aan de Raad van Commissarissen van N.V. ONS Houdstermaatschappij Postbus 121 3100 AC SCHIEDAM
Datum
Behandeld door
Kenmerk
23 mei 2008
drs. M.J. Rombout RA
08R0788/ta/55013111843910
Aecountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit Jaarverslag opgenomen jaarrekening 2007 van N.V. ONS Houdstermaatschappij te Schiedam bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2007 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2007 met de toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheld van het bestutir Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het Jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiele verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Veraetwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Op alle contractuele relaties van Deloitte zijn de algemene voorwaarden van Deloitte, welke zijn gedeponeerd bij de Griffie van de Arrondissementsrechtbank te Rotterdam onder aktenummer 84/2004 van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of Deloitte louche Tohmatsu
Deloitte 2 23 mei 2008 08R0788
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiele verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeei Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van N.V. ONS Houdstermaatschappij per 31 december 2007 en van het resultaat over 2007 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
VerHaring betreffeede andere wettelijke voorsefariften en/of voorschriften van regelgevende Instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het Jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Deloitte Accountants B.V.
D. Vermaas RA
Jaarverslag 2007 ONS groep
Afschrijvingspercentages De belangrijkste afschrijvingspercentages zijn:
- straatverlichting c.a. -tractiec.a. - gebouwen en terreinen - machines en installaties -inventaris
Schiedam, 21 mei 2008
%
jaren
6,67-4 10-20 2-20 5-20 10-33,3
15-25 10-5 50-5 20-5 10-3
67