JAARSTUKKEN
INNOVAM
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 1 VAN 31
Inhoudsopgave jaarstukken Innovam 2012
pagina Bericht van de directie
3-7
Bericht van de raad van commissarissen
8
Gecombineerde jaarrekening 2012
9
Gecombineerde balans
10-11
Gecombineerde winst- & verliesrekening
12
Gecombineerd kasstroomoverzicht
13
Gecombineerd overzicht totaalresultaat
14
Toelichting
15-29
Overige gegevens Controleverklaring
30
Overige gegevens
31
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 2 VAN 31
Bericht van de directie Inleiding In 2012 gaven wij ons jaarplan de titel Realistisch begroten in onzekere tijden mee. De onzekerheid is wellicht nog meer dan een jaar geleden aan alle kanten zichtbaar en voelbaar. Het economisch uitzicht in de Eurozone blijft somber, in Nederland is er nauwelijks sprake van economische groei. Ontwikkelingen die ook onze belangrijkste doelgroep, ondernemers en medewerkers in de mobiliteitsbranche, direct raken. Er werden beduidend minder nieuwe auto’s verkocht dan in 2011 en ook volume en winstgevendheid in de aftersales markt staan onder druk. Onzekerheid die nog vergroot wordt door de ontwikkelingen in het beroepsonderwijs. We constateren dat de instroom in voor de mobiliteitsbranche relevante beroepsopleidingen terugloopt en dat er een gebrek aan leer/werkplekken is ontstaan. En de in het najaar in het regeerakkoord aangekondigde bezuinigingen op de kenniscentra versterken de onzekerheid alleen maar. Dat ook het realisme in de begroting wel goed zat, blijkt uit het feit dat de gebudgetteerde omzet van € 39,9 mio vrijwel werd gerealiseerd en uitkwam op € 39,4 mio. Dat is gelijk aan de omzet 2011. Er werd een resultaat voor belasting gerealiseerd van € 489k (in 2011 € 442k ). De omzet bleef op peil maar de kwaliteit van het resultaat nam, met name in het laatste gedeelte van het jaar sterk af.
Ontwikkelingen gedurende het boekjaar Innovam Business 2012 was een jaar met twee gezichten. Enerzijds werd bij onze belangrijkste klanten de customer intimacy strategie succesvol doorgevoerd, wat resulteerde in veel nieuwe opdrachten. Door een betere band met klant en meer kennis van hun wensen en behoeften, hebben we onder andere contracten met importeurs kunnen uitbreiden, een aantal zeer succesvolle internationale product launches uitgevoerd en een toenemend aantal coaching trajecten uitgevoerd. Anderzijds merken we dat de markt steeds moeilijker wordt om te bedienen. Het lijkt erop dat de economische crisis in het najaar de markt volledig op slot heeft gegooid. Dit is vooral merkbaar bij onze kleinere klanten (Small Accounts). De focus voor deze groep was op onze traditionele trainingsproducten (APK en Regionale Praktijk Trainingen). Echter de slechtere markt en het sterk teruglopend aantal leerlingen heeft geresulteerd in minder verkopen en meer annuleringen. Deze tendens werd gedurende het jaar steeds sterker en had zijn negatieve effecten op de winstgevendheid van de trainingsactiviteiten. Ook de vraag naar overige trainingen bleef in 2012 laag. Voor de productgroep APK is wel een hogere omzet gerealiseerd. De webshop, waarin klanten zelf hun training kunnen boeken, heeft hier zeker aan bijgedragen. De webshop is onderdeel van de operational excellence strategie en in 2012 boekte een derde van alle klanten voor open trainingen hun training via deze webshop. Tweewieler Academy In 2012 is de omzetgroei uit de voorgaande jaren voortgezet. De omzetgroei is vooral gerealiseerd door een toename van de evenementenomzet. Creativiteit en inzet liggen hier aan ten grondslag. In 2011 werd het product ‘profieltoetsing’ geïntroduceerd en in 2012 is het product zijinstroom aan het productportfolio van de Tweewieler Academy toegevoegd. In 2012 zijn de mogelijkheden voor profieltoetsing sterk afgenomen doordat OOMT in de loop van het jaar de BKSstimulering verlaagde. Deze BKS-stimulering werd in de tweewielerbranche succesvol gebruikt om medewerkers verder te ontwikkelen. Innovam Education Afdeling Leerlingen en Leerbedrijven is in 2012 ontstaan uit een samenvoeging van Innovam Consult en Districten. Op de afdeling Consult heeft de focus vooral gelegen op de BeVAM- en OOMT-opdrachten. De commerciële omzet is voornamelijk binnengehaald via detachering van medewerkers.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 3 VAN 31
Districten heeft in 2012 te maken gehad met een forse daling van het aantal (BBL-) leerlingen. Dit kende vooral zijn weerslag op de commerciële activiteiten zoals verkoop RPT en Compass. Er is grote focus geweest op het Multifonds project waarmee de buitendienst ESF-gelden naar de branche heeft gebracht. Het project Buitendienst 2015 is opgestart om de toegevoegde waarde van de buitendienst duidelijk te krijgen en te bestendigen voor de toekomst. Er is besloten de adviseursfunctie op te splitsen tussen de functie erkenningsadviseur en de functie bedrijfsadviseur. Het voornemen in het regeerakkoord om fors te bezuinigen op de kenniscentra heeft een grote impact op de afdeling als uitvoerder van de BeVAM-activiteiten. In 2012 is een start gemaakt met een samenwerking binnen de T8 (acht Technische Kenniscentra) en deze samenwerking is door de voorgenomen bezuinigingen geïntensiveerd. Innovam Certified De crisis had in 2012 per saldo nog betrekkelijk weinig impact op de examenactiviteiten van IBKI. Sommige examenlijnen (WRM en BKS) liepen terug, andere, zoals de WEB-praktijkexamens voor het beroepsonderwijs vertonen nog steeds groei. eBKI Ook in 2012 is de functionaliteit van eBKI op verschillende punten uitgebreid, aangepast of verbeterd. Het tempo van hieruit voortvloeiende afbouw van het aantal FTE blijft een zorg. We blijven structureel veel telefoontjes ontvangen van klanten die geholpen willen worden bij het aanmaken of activeren van hun account in Mijn IBKI. APK APK is voor IBKI een wettelijke taak. Dat brengt met zich mee dat veel veranderingen verplicht worden opgelegd door de RDW, de minister of Europa. In veel situaties hebben we vanwege onze APK-deskundigheid wel invloed in de fase van beleidsontwikkeling, maar meestal niet in de besluitvormingsfase. WRM Net als APK is de WRM voor IBKI een wettelijke taak. Daarbij ligt de rij-instructie politiek nog aanmerkelijk gevoeliger dan de APK, zeker sinds de wijzigingen van de WRM in 2009 en vooral door de strenge sanctie op het niet (tijdig) volgen van en slagen voor de bijscholing. Onderwijs Zowel het aantal examens als de omzet is in 2012 sterk gestegen. Dit is een trend die al een aantal jaren gaande is. De groei brengt met zich mee dat OOMT het plafond ziet naderen van de stimulering. Die draagt de helft van de totale kosten. In opdracht van OOMT is in 2012 een project gestart om de stimuleringsregeling te vernieuwen. De uitkomsten zullen waarschijnlijk per 1 september 2013 of 1 januari 2014 leiden tot een nieuwe stimuleringsregeling. Samenwerking Stem / SML De Stichting Mobiliteit Leren (SML) heeft Stem benaderd om samenwerkingsmogelijkheden te verkennen. De manager Stem heeft feitelijk het bestuur van SML ondersteund bij de bepaling / actualisering van de strategie. Die was veel minder eenduidig dan voor Stem. Die oriëntatie zal ertoe leiden dat we vanaf 1 januari 2013 ook SML beleidsmatig en administratief gaan ondersteunen. Instituut voor Duurzame Mobiliteit Het werd in de loop van het jaar duidelijk dat het bestuur van de Stichting IvDM de ontwikkelingen bij IvDM zeer kritisch volgde. De noodzaak om van subsidieafhankelijkheid om te schakelen werd sterk gevoeld maar de resultaten 2012 en de plannen voor 2013 boden volgens het bestuur te weinig toekomstperspectief. Dat was aanleiding om de positionering van IvDM bij Innovam te heroverwegen. Begin 2013 werd besloten om de activiteiten bij de Stichting ARN onder te brengen. De bundeling van krachten van twee op de duurzaamheid in de mobiliteitssector gerichte organisaties moet meer synergie opleveren en kostenvoordeel opleveren. De directie respecteert en begrijpt deze beslissing van het IvDMbestuur maar betreurt het vertrek van een goed bij onze kenniscentrumactiviteiten aansluitende organisatie. Tegelijkertijd doet het ons deugd dat met ARN en IvDM goede afspraken over duurzame en intensieve samenwerking zijn gemaakt. Het vertrek van IvDM zal in 2013 leiden tot een daling van de omzet met ca. € 1,5 mio; de impact op het netto-resultaat zal marginaal zijn. JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 4 VAN 31
Resultaten gedurende het boekjaar Omzetontwikkeling De totale omzet is met € 39.377k vrijwel gelijk aan die uit 2011 (€ 39.406k). Van de belangrijke omzetgroepen lieten evenementen en offertes en krimp zien. Importeurs en ook uitgeverij lieten een groei zien. Overige omzetgroepen bleven stabiel. De omzet kwam tot stand met meer inleen en inkoop. De totale kosten bleven vrijwel gelijk aan die uit 2011. Het bedrijfsresultaat was dan ook exact gelijk aan dat van 2011. De herkomst van de omzet per onderscheiden marktsegment, was als volgt:
Omzetverdeling 2012 4% 4% 37%
25%
Business Education IBKI
30%
Vianorm IvDM
Kostenontwikkeling In 2012 slaagden we er in de organisatiekosten ten opzichte van de omzet te stabiliseren. Door aanpassingen in de gebouwen en kantoorinrichting stegen de huisvestingskosten. De totale personeelskosten bleven vrijwel constant. Resultaat Gedurende 2012 is een netto positief resultaat behaald van EUR 156.000. De nadruk op kostenbeheersing en margeverbetering met name in het trainingsbedrijf heeft in 2012 nog tot onvoldoende resultaat geleid. Financiële positie In 2012 is, dankzij het positieve resultaat, het eigen vermogen van de groep versterkt. De solvabiliteit en liquiditeit is onverminderd goed te noemen; Innovam maakt geen gebruik van externe financiering. Risicomanagement Door ‘kort op de bal te spelen’ en de in 2011 genomen maatregelen strikt toe te passen is de gemiddelde hoogte van het uitstaande debiteurensaldo in de loop van 2012 verminderd. Grote afboekingen ten gevolge van faillissementen bleven uit. Innovam voert al enige jaren een zeer terughoudend beleid met betrekking tot het beleggen van tijdelijk overtollige liquide middelen. Gezien de onzekerheden op de financiële markten zijn vrijkomende middelen niet opnieuw belegd maar geparkeerd op spaarrekeningen bij de drie grootste banken van Nederland. In 2010, 2011 en 2012 vrijgekomen gelden uit waardepapieren zijn - zoals ook in voorgaande jaren - in 2012 niet opnieuw belegd. Reden hiervoor is de grote mate van onzekerheid, enerzijds als het gaat om toekomstige rendementen bij eventuele beleggingen in staatsobligaties, anderzijds (en daarmee samenhangend) als we kijken naar het ongewisse economische klimaat. Er is besloten om de vrijgekomen middelen te verdelen over de drie grootste banken van Nederland.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 5 VAN 31
Verwachtingen voor 2013 Het Innovam jaarplan 2013 draagt de titel ‘Innoveren tegen de stroom in’. Behoedzaam te werk gaan was voor 2012 het devies. Daar komt voor 2013 geen verandering in. We voorzien een lagere omzet en - door actief op lagere kosten te blijven focussen - een operationeel resultaat dat licht boven dat van 2012 moet uitkomen. Uiteraard blijven we trouw aan onze ambitie om een belangrijke rol in de mobiliteitsbranche te blijven spelen. Het creëren van meerwaarde voor onze klanten en stakeholders blijft daarbij een centrale plaats innemen. Daarvoor blijft vernieuwing van onze productie en onze distributiemethodes essentieel. Het in 2011 - 2012 ontwikkelde Innovam Propositiemodel blijft gehandhaafd. Onze missie - zorgen voor voldoende gekwalificeerde medewerkers in de mobiliteitsbranche - ligt ten grondslag aan onze identiteit. Ook in 2013 spelen onze kernwaarden (Deskundig, Betrokken, Bevlogen, Praktisch) een belangrijke rol bij het tot stand komen van de plannen. Plannen worden verder ontwikkeld langs de drie programmalijnen: 1) ken je klant, 2) lever wat hij nodig heeft en 3) doe dat op een rendabele manier. In 2012 is gestart met het reorganiseren van de administratie en planning van onze trainingsactiviteiten. Implementatie van de veranderingen is begin 2013 met een kleine drie maanden vertraging gestart. Dit moet leiden tot een aanzienlijke reductie in kosten en positieve beïnvloeding van het resultaat op trainingen. De bezuinigingsplannen op de kenniscentra dwingen ons om onze strategie op dat punt te herdefiniëren. Momenteel wordt ingezet op lobbyactiviteiten om de voorgenomen besluitvorming te beïnvloeden. Maar uiteraard werken we tegelijkertijd aan scenario’s waarbij beduidend minder of helemaal geen geld meer ter beschikking komt voor de kenniscentrumactiviteiten en -taken. In 2013 bestaat Innovam 65 jaar. We zullen daar op gepaste, maar sobere wijze invulling aan geven. Via een mediacampagne (die al in het najaar van 2012 gestart is) zullen we onze unieke positie in de branche onder de aandacht brengen. De situatie in de branche is voor ons aanleiding om geen grootscheepse festiviteiten te plannen. Internal branding De verdere ontwikkeling van onze mensen richting een cultuur die past bij de veranderende marktomstandigheden en de positie van Innovam in de mobiliteitssector gaat onverminderd voort. In 2012 zijn we gestart met het laden van de kernwaarden binnen de organisatie door onder andere een sportdag te organiseren. Onze kernwaarden kregen ruim aandacht in de sportactiviteiten. Ook zijn we gestart met de Fast Forward Battle, waarbij de medewerkers van Innovam met hun projecten en activiteiten die betrekking hebben op de kernwaarden kunnen strijden tegen elkaar. Voor het slagen van de strategie is het uitermate belangrijk dat alle medewerkers van Innovam niet alleen op de hoogte zijn van de kernwaarden, maar dit ook naar buiten uitdragen richting de klant. In 2013 zetten we deze lijn voort. Dit doen we onder andere door het trainen van leidinggevenden (circa 30 medewerkers) op het gebied van leiderschap en kernwaarden en door het project ‘de adviseur van 2015’. Bovendien is een start gemaakt met onze interne verbouwing en herinrichting, Next Move. Dit gaat in 2013 zorgen voor een inspirerende werkomgeving, betere faciliteiten en betere benutting van het aantal vierkante meters. Daarbij komt er (nog meer) ruimte vrij voor aspecten van Het Andere Werken. Online Strategie Onmiskenbaar drukken digitale technologieën een steeds grotere stempel op de ontwikkelingen in de mobiliteitsbranche. Internet verandert in een rap tempo het gedrag van de (mobiliteits-)consument. De ondernemers in onze branche dienen daar een antwoord op te vinden. Van de andere kant moet ook Innovam zich bezinnen op de vraag wat die drang naar online voor haar organisatie en productaanbod betekent. Extra aandacht is er dus voor de ontwikkeling van een online strategie.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 6 VAN 31
Duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de branche De Innovam dienstverlening heeft een positieve invloed op het functioneren van medewerkers in de branche. De verbetering van hun positie is onderdeel van onze missie en komt terug in verschillende plannen, projecten en activiteiten bij praktisch alle lijnafdelingen in 2013. FTE’s in 2013 In 2013 voorzien we gemiddeld 285 FTE (2012 gemiddeld 293).
Innovam en maatschappelijk verantwoord ondernemen Met het Johan Cruijff Institute werden speciale trainingen ontwikkeld voor leermeesters. In de leermeester-bijeenkomsten van 2012 stond vervolgens coaching centraal. Onder begeleiding van het Johan Cruijff Institute lieten de leermeesters zich in een workshop inspireren door de werkwijze van hun collega-coaches uit de topsport. De in 2012 voorgenomen samenwerking met IMC Weekendschool leidde pas begin 2013 tot de eerste daadwerkelijke opleidingsdagen voor deze organisatie die zich ten doel stelt gemotiveerde jongeren tussen de 10 en 14 jaar uit sociaaleconomische achterstandswijken kennis te laten maken met voor hen onbekende vakgebieden. De samenwerking met ROC Midden Nederland in het Innovatief Duurzaam Race Team (IDRT) bleek zeer succesvol. De door Bio-ethanol voortgedreven Saker raceauto wist het seizoen met een tweede plaats in haar klasse af te sluiten. Een mooi resultaat van het volledig door leerlingen van het ROC bemenste team. Ook het seizoen 2013 wordt er weer geracet. De in 2012 begonnen herinrichting van ons hoofdkantoor in Nieuwegein is in volle gang en de eerste resultaten zijn positief. Er is veel aandacht besteed aan Het Andere Werken. En bij de nieuwe technische installaties en de gekozen materialen staan duurzaamheid en een betere energiehuishouding centraal.
Nieuwegein, 28 maart 2013
De directie
Leo Fransen
Herme Bruin
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 7 VAN 31
Bericht van de Raad van Commissarissen Het economische lagedrukgebied dat in 2011 de koers van Innovam beïnvloedde is nauwelijks van zijn plaats gekomen en heeft aan kracht zeker niet ingeboet. En de weersverwachting voor 2013 duidt nog niet op verbetering. De directie, het management en de medewerkers verdienen onze waardering voor de wijze waarop zij ook in het afgelopen jaar deze omstandigheden het hoofd hebben geboden. Zij zijn erin geslaagd om ook dit jaar een positief resultaat neer te zetten. Het proces om de organisatie nog meer te richten op de verwachtingen van onze klanten en de kosten van de organisatie te beheersen ging en gaat onverminderd voort. Daardoor kon men de uitgezette koers handhaven en dicht in de buurt van het beoogde doel uitkomen. De omzet kon op het niveau van 2011 worden gehandhaafd. De kosten van de organisatie werden conform de begroting gerealiseerd. Al met al leidde dat tot een - gezien de moeilijke marktomstandigheden - acceptabel financieel resultaat. 2013 zal ook geen gemakkelijk jaar worden en de noodzaak voor de organisatie en de directie om scherp aan de wind te zeilen en alert te zijn op elke verandering in de weersverwachting kunnen wij niet genoeg benadrukken. Als commissarissen delen wij de verontrustheid van de directie over de bezuinigingsplannen voor de kenniscentra. Wij volgen de ontwikkeling op de voet en ondersteunen de activiteiten van de directie om daar waar mogelijk het besluitvormingsproces positief te beïnvloeden met raad en daad. Het besluit van het IvDM-bestuur om de activiteiten bij ARN onder te brengen heeft ons wel verrast. Naar onze mening paste IvDM goed binnen Innovam. Midden in de Nederlandsche mobiliteitsretail, midden tussen de ondernemers en medewerkers in de mobiliteitsbranche. Het spijt ons maar het doet ons tegelijkertijd deugd dat tussen ARN, IvDM en Innovam goede afspraken zijn gemaakt over toekomstige samenwerking. Na een aanzienlijke periode kwam aan de zittingsperiode van de heer Dirk Jansen ultimo 2012 een einde. Aan dat idee is het moeilijk wennen. Hij was niet alleen maar een goede collega. In moeilijke tijden stond hij als gedelegeerd commissaris ook geruime tijd aan het roer van de organisatie. We zijn hem veel dank en erkentelijkheid verschuldigd. Zijn originele invalshoek en soms tegendraadse maar altijd constructieve standpunten zullen we missen. Per 1 januari 2013 heeft de heer P. Plug de heer Jansen opgevolgd.
Nieuwegein, 28 maart 2013 Raad van Commissarissen
Mr. B. Kreek (vz) Drs. D. Jansen (t/m 31-12-2012) Drs. M. Kortbeek P. Janssen Drs. P. Plug (per 01-01-2013)
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 8 VAN 31
JAARREKENING INNOVAM
2012
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 9 VAN 31
GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 Voor resultaatbestemming (IN DUIZENDEN EURO'S) ACTIVA
2012
2011
Immateriële vaste activa Software
2.578
2.440 2.578
2.440
Materiële vaste activa Terreinen Gebouwen & installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen
5.127
5.127
11.343
11.774
2.386
2.089 18.856
18.990
Financiële vaste activa Beleggingen Deelnemingen
2.355
2.656
0
0 2.355
2.656
Vlottende activa Debiteuren Vennootschapsbelasting
3.054
3.395
336
302
Stichting OOMT
1.137
1.019
Overige vorderingen
1.629
1.576 6.156
Liquide middelen
TOTAAL ACTIVA
17.502
6.292 17.008
17.502
17.008
47.447
47.386
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 10 VAN 31
GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 Voor resultaatbestemming (IN DUIZENDEN EURO'S) PASSIVA
2012
2011
Eigen vermogen Stichtingskapitaal
1
1
Algemene reserve
31.834
31.420
Reserve wachtgeld
1.467
1.431
Reserve nieuwbouw
955
1.115
Resultaat boekjaar
156
293 34.413
34.260
Voorzieningen Latente belastingverplichtingen
1.449
981
Onderhoud gebouwen
1.346
1.424
366
560
Pensioenverplichtingen
3.161
2.965
Kortlopende schulden Handelscrediteuren
2.572
2.091
763
975
Vooruitontvangen gelden
2.963
3.305
Overige schulden
3.575
3.790
Belastingen en premies sociale verzekeringen
TOTAAL PASSIVA
9.873
10.161
47.447
47.386
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 11 VAN 31
GECOMBINEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) 2012
2011
Omzet Netto opbrengst bedrijfsactiviteiten
39.377
39.406
Kosten 16.551
17.190
Sociale lasten
2.105
1.900
Pensioenkosten
1.951
1.841
Huisvesting
1.981
1.811
Afschrijvingen
2.368
2.182
14.263
14.298
Personeel
Overige bedrijfskosten
Bedrijfsresultaat
39.219
39.222
158
184
Resultaat financiële baten en lasten uitgesplitst: Financiële baten
370
378
Financiële lasten
-49
-98
Waardemutatie effecten
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Vennootschapsbelasting Netto resultaat
10
-21 331
259
489
442
-333
-149
156
293
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 12 VAN 31
GECOMBINEERD KASSTROOMOVERZICHT 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) 2012
2011
Operationele activiteiten Resultaat (na belasting) Mutatie wachtgeldreserve Afschrijvingskosten
156
293
-3
-9
2.368
2.182 2.521
2.466
Mutaties in het werkkapitaal:
/ afname vorderingen Toename / kortlopende schulden
136
1.113
-288
-504
Toename / in voorzieningen Kasstroom uit operationele activiteiten
-152
609
196
-305
2.565
2.770
Investeringsactiviteiten Investeringen minus desinvesteringen in materiële en immateriële vaste activa
-2.372
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-1.716 -2.372
-1.716
Financieringsactiviteiten / afname beleggingen
301
813
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
301
813
Netto kasstroom
494
1.867
Liquide middelen per begin boekjaar Netto kasstroom Liquide middelen per eind boekjaar
17.008
15.141
494
1.867 17.502
17.008
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 13 VAN 31
GECOMBINEERD OVERZICHT TOTAALRESULTAAT OVER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) 2012
2011
Gecombineerd nettoresultaat na belastingen toekomend aan de onderneming
156
293
-
-
Omrekenverschillen buitenlandse deelnemingen
156
293
156
293
Totaal van de rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van de onderneming als onderdeel van het groepsvermogen
Totaalresultaat van de rechtspersoon
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 14 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS EN WINST- EN VERLIESREKENING 2012
ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE GECOMBINEERDE JAARREKENING Algemeen De Innovam Groep is hèt kennis- en opleidingscentrum van en voor de mobiliteitsbranche. Nieuwe technieken, verscherpte milieueisen en een steeds kritischer wordende consument: de mobiliteitsbranche verandert voortdurend. Innovam wil deze ontwikkelingen in een vroegtijdig stadium onderkennen en analyseren en oplossingen op maat aanreiken. Daarbij streven wij naar kennisvergroting, verdere professionalisering van de sector en een hoger rendement voor de gehele bedrijfstak. Al onze activiteiten zijn gericht op het zorgen voor voldoende, goed gekwalificeerde medewerkers in de branche, nu en in de toekomst. De Innovam Groep is samengesteld uit Stichting VAM, Stichting Beroepsopleiding VAM, Stichting IvDM, OLB B.V., Innovam Vastgoed B.V en Vianorm B.V. De groep heeft als zodanig geen zelfstandige rechtspersoonlijkheid. Deze Stichtingen en vennootschappen brengen een Gecombineerde jaarrekening uit ten behoeve van het afleggen van verantwoording aan hun stakeholders. De Gecombineerde jaarrekening 2012 van Innovam Groep is derhalve samengesteld uit de financiële gegevens van Stichting VAM, Stichting Beroepsopleiding VAM, Stichting IvDM, OLB B.V., Innovam Vastgoed B.V. en Vianorm B.V. Uiteraard ontbreekt een enkelvoudige jaarrekening bestaande uit een balans en resultatenrekening, vanwege het ontbreken van deze rechtspersoonlijkheid. Toegepaste standaarden De Gecombineerde jaarrekening 2012 is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Activa en passiva worden gewaardeerd op historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de organisatie zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Continuïteit De jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Grondslagen voor de consolidatie In de Gecombineerde jaarrekening van Innovam Groep zijn de financiële gegevens verwerkt van Stichting VAM, Stichting Beroepsopleiding VAM, Stichting IvDM, OLB B.V., Innovam Vastgoed B.V. en Vianorm B.V. Onderlinge verhoudingen en transacties zijn geëlimineerd.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 15 VAN 31
GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Materiële en immateriële vaste activa De materiële en immateriële vaste activa zijn gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met de naar tijdsgelang toegepaste afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. In het jaar van aanschaf wordt afgeschreven op basis van het aantal maanden dat het actief in gebruik is. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Financiële Vaste Activa en Financiële instrumenten Voor de waardering van de beleggingen gelden de volgende grondslagen: Obligaties Obligaties dienen primair voor de instandhouding van het vermogen in combinatie met een redelijk maar gematigd rendement. Obligaties worden in principe aangehouden tot het einde van de looptijd, uitzonderlijke omstandigheden daargelaten. Vanwege dit principe worden zowel beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde obligaties gewaardeerd op geamortiseerde kostprijs, onder aftrek van bijzondere waardeverminderingen. Aanleiding voor het doorvoeren van een bijzondere waardevermindering wordt onderkend indien er objectieve aanwijzingen zijn dat de debiteur niet meer alle contractuele coupons en aflossingen zal voldoen. Een bijzondere waardevermindering wordt ten laste van het resultaat gebracht en bestaat uit het verschil tussen de boekwaarde van de obligatie en de best mogelijke schatting van de toekomstige kasstromen contant gemaakt tegen de effectieve rentevoet van de obligatie zoals die is bepaald bij de eerste verwerking van de obligatie. Hedge Funds Beursgenoteerde beleggingen in Hedge Funds worden gewaardeerd op de reële waarde (beurskoers) respectievelijk de afgeleide reële waarde per einde van het boekjaar. Waardewijzigingen worden verwerkt in de resultatenrekening. Deze afgeleide reële waarde wordt ontleend aan de prijs waartegen de vermogensbeheerder bereid is de belegging terug te kopen. Bijzondere waardeverminderingen Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de actuele waarde van het actief. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, inclusief transactiekosten, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Onderhanden werk is opgenomen tegen de bestede kosten op basis van commerciële tarieven onder aftrek van een voorziening voor mogelijk niet te factureren kosten. Aan opdrachtgevers in rekening gebrachte termijnen worden in mindering gebracht op het onderhanden werk. Voorzieningen Voorzieningen worden in de balans opgenomen wanneer er sprake is van: • een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; en • waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en • het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Voorzieningen worden nominaal gewaardeerd tenzij anders aangegeven.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 16 VAN 31
Pensioenen Op grond van toepassing van Richtlijn 271 wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de Winst- en Verliesrekening verantwoord. De bijdragen uit hoofde van de pensioenregeling bestaan in beginsel uit een reguliere jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder te betalen premie. Voor zover aan de pensioenuitvoerder te betalen premie nog niet is voldaan, is deze als verplichting in de balans opgenomen. Indien de reeds betaalde premiebedragen de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie overtreffen, is het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover er sprake zal zijn van terugbetaling door de pensioenuitvoerder of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Voorts wordt een voorziening gevormd voor eventuele verplichtingen voortvloeiende uit de uitvoeringsovereenkomst en/of andere afspraken met werknemers of bij werknemers gewekte gerechtvaardigde verwachtingen. Kortlopende schulden Schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar worden aangeduid als kortlopend. Schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Onder de kortlopende schulden zijn onder meer opgenomen vooruitontvangen bedragen (waaronder geoormerkte bijdragen) en nog te betalen bedragen ter zake van lasten die aan een verstreken periode zijn toegekend. Van bedragen die voor meerdere jaren beschikbaar zijn gesteld, wordt het nog niet bestede gedeelte onder kortlopende schulden aangehouden. Vrijval ten gunste van de winst- en verliesrekening geschiedt naar rato van de besteding.
GRONDSLAGEN VOOR DE BEPALING VAN HET RESULTAAT Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen opbrengsten en kosten over het verslagjaar. Omzet en kosten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Omzet Onder omzet wordt verstaan de aan derden in rekening gebrachte nominale bedragen danwel van derden ontvangen subsidies en bijdragen. Kosten De kosten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Belastingen De vennootschapsbelasting is berekend over het bedrijfseconomisch resultaat, rekening houdend met permanente verschillen tussen de fiscale en bedrijfseconomische winstberekening. Voor tijdelijke verschillen tussen de fiscale - en bedrijfseconomische winstberekening wordt een voorziening voor latente belastingverplichtingen getroffen. Er wordt uitsluitend een latente belastingvordering opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van het tijdelijke verschil kunnen worden aangewend. Latente belastingvorderingen worden per iedere verslagdatum herzien en verlaagd voor zover het niet langer waarschijnlijk is dat het daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten de financiële vaste activa (beleggingen), handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, handelsschulden en overige te betalen posten. Innovam Groep heeft geen in contracten besloten afgeleide financiële instrumenten (derivaten). Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde. Indien instrumenten niet zijn gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening, maken eventuele direct toerekenbare transactiekosten deel uit van de eerste waardering. Na de eerste opname worden financiële instrumenten op de hiervoor per rubriek beschreven manier gewaardeerd.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 17 VAN 31
GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN HET GECOMBINEERD KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. Mutaties die niet voortvloeien uit kasstroom worden in het overzicht gecorrigeerd teneinde een zichtbare aansluiting te presenteren naar de overige financiële overzichten in deze jaarrekening. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest en winstbelastingen worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 18 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) IMMATERIELE VASTE ACTIVA Aanschaf-
Software Software in ontwikkeling
Aanschaf-
Boek-
waarde
Inves-
Desinves-
waarde
waarde
01/01/12
teringen
teringen
31/12/12
31/12/12
2.878
594
9
3.463
2.137
272
441
272
441
441
3.150
1.035
281
3.904
2.578
Afschr.
Cum.
afschr.
Afschr.
desinvest.
afschr.
01/01/12
2012
2012
31/12/12
710
619
3
1.326
710
619
3
1.326
Aanschaf-
Boek-
waarde
Inves-
Desinves-
waarde
waarde
01/01/12
teringen
teringen
31/12/12
31/12/12
Cum.
Software
Software wordt afgeschreven in 5 jaar.
MATERIËLE VASTE ACTIVA Aanschaf-
Terreinen
5.127
0
0
5.127
5.127
Gebouwen & installaties
23.342
462
0
23.804
11.343
Andere vaste bedrijfsmiddelen
18.233
941
4.099
15.075
1.940
162
446
162
446
446
46.864
1.849
4.261
44.452
18.856
Afschr.
Cum.
afschr.
Afschr.
desinvest.
afschr.
01/01/12
2012
2012
31/12/12
Gebouwen & installaties
11.568
893
0
12.461
Andere vaste bedrijfsmiddelen
16.306
856
4.027
13.135
27.874
1.749
4.027
25.596
Boek-
Boek-
Reële
waarde
waarde
waarde
2012
2011
26.185
16.470
16.901
Overige activa
Cum.
Waardering tegen reële waarde
Terreinen en gebouwen
De reële waarde is gebaseerd op taxaties uit het jaar 2012. Gedurende 2012 heeft bovendien een impairment analyse plaatsgevonden. Hieruit zijn geen afboekingen voortgekomen. Onder de post ‘Andere vaste bedrijfsmiddelen’ vallen de automatiseringsapparatuur en (kantoor)inventaris.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 19 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
De gehanteerde afschrijvingsperiodes zijn als volgt: Gebouwen
30 jaar
Installaties
10 jaar
Inventaris
5 jaar
Hardware
5 jaar
Financiële vaste activa
Obligaties Overige beleggingen
2012
2011
2.312
2.601
43
55
2.355
2.656
Overige Obligaties
beleggingen
Totaal
2.601
55
2.656
0
0
0
-300
-12
-312
Boekwaarde 01-01-2012 Aankopen Aflossingen en Verkopen Resultaat uit verkopen Ongerealiseerde waardemutaties Boekwaarde 31-12-2012
0
0
0
11
0
11
2.312
43
2.355
Waardering tegen reële waarde
Obligaties Beursgenoteerde Hedge Funds Totaal beleggingen
Aanschafwaarde
Koerswaarde 2012
Boekwaarde 2012
2.301
2.333
2.312
61
45
43
2.373
2.378
2.355
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 20 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
Debiteuren
2012
2011
Debiteuren
3.515
3.881
-461
-486
3.054
3.395
2012
2011
336
302
Voorziening dubieuze vorderingen
Vennootschapsbelasting Vennootschapsbelasting
Vorderingen uit hoofde van vennootschapsbelasting betreft acute belastingvorderingen uit hoofde van operationele bedrijfsactiviteiten.
Stichting OOMT
2012
2011
Vordering
1.137
1.019
Betreft voornamelijk per ultimo boekjaar in rekening gebrachte bedragen voor geleverde diensten en subsidieprojecten over de maand december, gecorrigeerd met een door OOMT verstrekt voorschot. Het door OOMT verstrekte voorschot is gedurende 2012 verrekend.
Overige vorderingen
2012
2011
Nog te factureren bedragen
862
481
Nog te ontvangen rente
163
204
Overige vorderingen
604
757
-
134
1.629
1.576
Vooruitbetaalde pensioenpremie
De overige vorderingen betreffen diverse vorderingen met een looptijd van minder dan een jaar.
Liquide middelen Banken, rekening courant Deposito/Call gelden & spaarrekeningen
2012
2011
1.497 16.005
4.235 12.774
17.502
17.008
Alle liquide middelen staan ter vrije beschikking van de onderneming.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 21 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) EIGEN VERMOGEN Het verloop van het eigen vermogen kan als volgt worden weergegeven: Stichtings- Algemene kapitaal
Reserve
Reserve
Reserve Wachtgeld Nieuwbouw
Onverdeeld Overig
resultaat
Totaal
577
33.977
1
-577
-
2011 Stand per 1 januari
30.406
1.486
Bestemming onverdeelde winst
1
622
-46
Overboeking fonds nieuwbouw
392
Onttrekking
1.507 -392
-
-9
-1
Resultaat boekjaar Stand per 31 december
1
31.420
1.431
1.115
-
1
1.115
-
-10 293
293
293
34.260
293
34.260
-293
-
2012 Stand per 1 januari
31.420
1.431
Bestemming onverdeelde winst
254
39
Overboeking fonds nieuwbouw
160
Onttrekking
-160
-
-3
-3
Resultaat boekjaar Stand per 31 december
1
31.834
1.467
955
-
156
156
156
34.413
Reserve wachtgeld Deze reserve is gevormd door de jaarlijkse vergoeding van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap alsmede de fictieve WW-premies, ter dekking van wachtgeldverplichtingen vanuit de resultaatbestemming aan het vermogen toe te voegen.
Reserve nieuwbouw Deze reserve is ontstaan uit de verkoopopbrengst van het pand Voorschoten alsmede uit bijdragen en subsidies van het bedrijfsleven en de overheid. Deze gelden worden via de resultaatbestemming aangewend ter dekking van toekomstige afschrijvingen van de nieuwbouw en de bijbehorende inrichtingen en inventarissen.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 22 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) VOORZIENINGEN Het verloop van de voorzieningen kan als volgt worden weergegeven: Latente
Pensioen
Onderhoud
Belastingen
verplichtingen
gebouwen
Stand per 1 januari
981
560
1.424
Onttrekkingen
-15
-219
-207
483
25
129
1.449
366
1.346
1.288
212
629
Vrijval Dotatie Stand per 31 december
Langlopende deel van de voorziening
Het langlopende deel van de voorziening betreft dat deel van de voorziening dat een looptijd heeft van langer dan 1 jaar. Latente belastingverplichtingen Latente belastingverplichtingen zijn gebaseerd op tijdelijke verschillen tussen commerciële en fiscale resultaten. De voorziening heeft betrekking op de reserve nieuwbouw en de reserve wachtgeld, die netto zijn verantwoord onder het eigen vermogen, de voorziening pensioenverplichtingen en fiscaal afwijkende waardering van materiële vaste activa. De voorziening latente belastingverplichtingen is nominaal gewaardeerd. De latentie is gebaseerd op een tarief van 25,0%. Onderhoud gebouwen Deze voorziening heeft tot doel de toekomstige kosten voor onderhoud van de panden te egaliseren. Op grond van het meerjaren onderhoudsplan is over 2012 per saldo EUR 129 aan de voorziening toegevoegd. De gemaakte onderhoudskosten ten laste van de voorziening bedroegen EUR 207. Pensioenverplichtingen Het verloop van de voorziening pensioenverplichtingen kan als volgt worden gespecificeerd:
Jubileum gratificaties Stand per 1 januari
131
Onttrekking Toevoeging Stand per 31 december
131
Vroegpensioen
Totaal
429
560
-219
-219
25
25
235
366
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 23 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
De voorziening voor pensioenverplichtingen bestaat ultimo 2012 uit twee delen: 1.
Voor de verplichtingen uit hoofde van een jubileumregeling is EUR 131 voorzien.
2.
Voor de kosten verbonden aan het vervroegd uittreden van een tiental oudere medewerkers bedraagt de voorziening ultimo 2012 EUR 235.
Pensioenregeling VAM (in Euro's) De pensioenregeling per 1 januari 2006 bevat de volgende regelingen: •
Er geldt een opbouwpercentage van 1,75% voor het ouderdomspensioen voor deelnemers geboren voor 1 januari 1950, en een opbouwpercentage van 1,85% voor deelnemers geboren op of na 1 januari 1950. Deelnemers in dienst per 1 januari 2006 hebben een opbouwpercentage van 1,85%. Voor beide groepen geldt een pensioengrondslag van 12 maal het vaste maandsalaris plus de vakantietoeslag (8%) en een franchise ter hoogte van EUR 13. Het reguliere pensioen betreft een voorwaardelijk geïndexeerde middelloonregeling.
•
Deelnemers geboren voor 1 januari 1950 bouwen 2,16% per jaar van het pensioengevend salaris op aan prepensioen. Deelnemers geboren na 1 januari 1950 of in dienst per 1 januari 2006 hebben geen recht op prepensioen. Het prepensioen betreft een middelloonregeling.
•
Het nabestaandenpensioen bedraagt 70% van het jaarlijkse levenslange ouderdomspensioen.
•
Daarnaast is er een jubileumregeling. Werknemers in dienst gedurende 12,5 jaar krijgen een uitkering van EUR 0,5. Werknemers in dienst gedurende 25, respectievelijk 40 jaar krijgen een uitkering van één maandsalaris.
Pensioenregeling BeVAM Innovam Groep heeft voor een beperkt deel van het personeel de pensioenen ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds ‘Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP)’. Dit betreft een toegezegde pensioenregeling. Innovam heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van de toekomstige premies. Evenmin kan de onderneming rechten doen gelden op eventuele overschotten in de fondsen. Als gevolg hiervan wordt conform richtlijn RJ 271 de jaarlijkse premie als last in de Gecombineerde winst-en verliesrekening verwerkt. Pensioenregeling Vianorm Innovam Groep heeft voor de medewerkers van Vianorm BV de pensioenen ondergebracht bij een externe verzekeraar. De pensioenregeling van Vianorm betreft een beschikbare premieregeling, waarbij sprake is van een leeftijdsafhankelijke premie.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 24 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
KORTLOPENDE SCHULDEN
Handelscrediteuren
2012
2011
Handelscrediteuren
2.572
2.091
Handelscrediteuren betreffen schulden welke voortvloeien uit de reguliere operationele en investeringsactiviteiten.
Belastingen en premies sociale verzekeringen Onder belastingen en premies sociale verzekeringen zijn de volgende posten opgenomen: 2012
2011
167
466
0
0
596
509
763
975
Vooruitontvangen gelden
2012
2011
Vooruitontvangen
2.963
3.305
Omzetbelasting Vennootschapsbelasting* Sociale lasten en pensioenen
* Voor Vennootschapsbelasting zie overige vorderingen en overlopende activa
Vooruitontvangen gelden betreffen in het boekjaar ontvangen trainingsgelden en subsidies van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor trainingen en projecten die in het volgende boekjaar zullen worden uitgevoerd.
Overige schulden
2012
2011
Reservering vakantiegelden
567
584
Reservering verlofdagen
608
538
Reservering prestatiebeloningen
0
775
Nog te ontvangen facturen
1.154
1.110
Overige diverse schulden
1.246
783
3.575
3.790
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 25 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
Niet in de balans opgenomen verplichtingen Het wagenpark wordt middels operational lease gefinancierd. De leaseperiode per auto wordt in de regel aangegaan voor vier jaar met een maximaal aantal kilometers van 150.000. De totale leaseverplichting voor de gehele leasetermijn bedraagt EUR 1,8 mio (2011: EUR 1,7 mio). De totale verplichting korter dan een jaar bedraagt EUR 0,7 mio (2011: EUR 0,6 mio). Tevens zijn bankgaranties afgegeven ten bedrage van EUR 0,15 mio. Fiscale eenheid Stichting VAM en Stichting Beroepsopleiding VAM vormen een fiscale eenheid inzake de Vennootschapsbelasting. Stichting VAM, Stichting Beroepsopleiding VAM, OLB BV vormen een fiscale eenheid inzake de omzetbelasting. Elk der entiteiten is volgens de standaard voorwaarden aansprakelijk voor te betalen belasting van alle bij de fiscale eenheid betrokken entiteiten. Transacties met verbonden partijen Er vinden transacties plaats tussen de entiteiten die behoren tot de Innovam Groep. Er hebben zich geen transacties tussen deze partijen voorgedaan op niet zakelijke grondslag. Transacties tussen deze verbonden entiteiten zijn in de Gecombineerde jaarrekening geëlimineerd. Daarnaast worden transacties tussen Stichting VAM en haar directie en Raad van Commissarissen beschouwd als transacties met verbonden partijen. Financieel risicobeheer Binnen de normale activiteiten van Innovam Groep, wordt het liquiditeit, krediet- en renterisico onderscheiden. Het kredietrisico wordt beperkt door stringent debiteurenbeleid. Het renterisico is beperkt omdat Innovam Groep voornamelijk gefinancierd is met Eigen Vermogen. De specifieke toelichting van de financiële instrumenten, bestaande uit financiële vaste activa, handelsdebiteuren en overige vorderingen, liquide middelen en schulden, zijn per rubriek beschreven. De marktwaarde van de in de balans verantwoorde instrumenten benadert de boekwaarde ervan, tenzij anders vermeld.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 26 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
NETTO OPBRENGST BEDRIJFSACTIVITEITEN
2012
2011
Evenementen
18.316
18.429
Projecten
12.895
12.658
Uitgeverij
1.945
1.871
Diensten
490
579
4.983
4.966
748
903
Subsidies OCW Overig
39.377
PERSONEELSKOSTEN Bruto loonkosten
2012
39.406
2011
13.387
13.671
Vakantietoeslag en vakantiedagen
1.122
1.083
Sociale lasten
2.105
1.900
Pensioenlasten
1.951
1.841
Subtotaal
Reis- en verblijfkosten
18.565
18.495
1.760
1.851
Scholing, bijscholing e.d.
284
263
Diversen
424
Aantal personeelsleden per 31 december (FTE)
OVERIGE BEDRIJFSKOSTEN
322 2.468
2.436
21.033
20.931
289
296
2012
2011
Externe inhuur
6.292
6.386
Algemene- en Inkoopkosten
6.073
6.283
Catering
939
725
Automatisering
958
904
14.262
14.298
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 27 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S) Bezoldiging Directie en Raad van Commissarissen. De bezoldiging van de huidige en voormalige leden van de directie en Raad van Commissarissen is als volgt:
2012 Salariskosten
2011 340
336
0
63
Pensioenkosten
53
49
Vergoeding Raad van Commissarissen
83
81
476
529
Bonussen
Totaal Directie en Raad van Commissarissen
In het verslagjaar 2012 is uit hoofde van toekomstige pensioenverplichtingen oud-bestuurders, EUR 25 gedoteerd aan de voorzieningpensioenverplichtingen. Bovenvermelde bedragen zijn, daar waar van toepassing, inclusief de eenmalige crisisheffing ten bedrage van EUR 12.
Honoraria van de accountant De volgende honoraria van KPMG Accountants zijn ten laste gebracht van de Innovam Groep, één en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW.
Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten Fiscale adviezen Andere niet controlediensten Totaal honoraria
KPMG Ac-
KPMG Ac-
countants N.V.
countants N.V.
2012
2011 105
100
49
40
107
115
-
-
261
255
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 28 VAN 31
TOELICHTING OP DE GECOMBINEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2012 (IN DUIZENDEN EURO'S)
VENNOOTSCHAPSBELASTING De Gecombineerde jaarrekening 2012 van de Innovam Groep bestaat uit de enkelvoudige jaarrekeningen van de Stichting VAM, Stichting Beroepsopleiding VAM, Stichting IvDM, OLB BV, Innovam Vastgoed BV en Vianorm BV.
2012 Commerciële winst
Vennootschapsbelasting op basis van regulier tarief
2011 489
442
489
442
122
168
Vrijval belastinglatentie uit tariefswijziging
0
-19
Niet waarderen actieve belasting latentie
49
0
Correcties voorgaande jaren
162
0
Totaal vennootschapsbelasting
333
149
Gedurende 2012 zijn de aangiften tot en met 2011 ingediend. De hieruit voortvloeiende aanpassingen zijn vermeld op de regel ‘Correcties voorgaande jaren’.
Nieuwegein, 28 maart 2013 De directie:
drs. L.J. Fransen
De Raad van Commissarissen:
H. Bruin
mr. B. Kreek (voorzitter)
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 29 VAN 31
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het College van Innovam Groep Verklaring betreffende de gecombineerde jaarrekening Wij hebben de gecombineerde jaarrekening over 2012 van Innovam Groep te Nieuwegein gecontroleerd. Deze gecombineerde jaarrekening bestaat uit de gecombineerde balans per 31 december 2012, de gecombineerde winst- en verliesrekening over 2012, het gecombineerd kasstroomoverzicht en het gecombineerd overzicht totaalresultaat over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van Innovam Groep is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bericht van de directie, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als zij noodzakelijk acht om het opmaken van de gecombineerde jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de gecombineerde jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de gecombineerde jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de gecombineerde jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de gecombineerde jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de gecombineerde jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van Innovam Groep. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van Innovam Groep gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de gecombineerde jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de gecombineerde jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Innovam Groep per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het bericht van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het bericht van de directie, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de gecombineerde jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Utrecht, 28 maart 2013 KPMG Accountants N.V.
J.P. Faber RA
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 30 VAN 31
OVERIGE GEGEVENS (IN DUIZENDEN EURO'S) Bestemming resultaat Van het resultaat moet worden toegevoegd aan de wachtgeld reserve:
1. Het opgebouwde werkgevers- en werknemersdeel van de (virtuele)
25
ww-premie voor BeVAM (EUR 34 voor VPB) = 2. Herrekening wachtgeldreserve
101
Totaal
126
Voorgestelde mutatie Wachtgeldreserve
126
In 2012 is de dotatie wachtgeldreserve vanuit de lumpsum financiering op 0 gesteld. Na verwerking van deze voorgestelde mutatie is over 2012 een bedrag ad (EUR 156 -/- EUR 126) EUR 30 vrij beschikbaar. Voorgesteld wordt om dit bedrag aan de Algemene Reserve toe te voegen.
Gebeurtenissen na balansdatum Begin 2013 heeft het bestuur van de Stichting Instituut voor Duurzame Mobiliteit (IvDM) besloten de activiteiten van IvDM vanaf 1 januari 2013 onder te brengen buiten de Innovam Groep. Vanaf het boekjaar 2013 maakt IvDM derhalve niet langer deel uit van de Innovam Groep. Doordat IvDM in formeel-juridisch opzicht een zelfstandige stichting is, leidt deze transactie niet tot goodwill/badwill. De omzet van de Innovam Groep in 2013 daalt door deze transactie met € 1,5 mio; het effect op het netto-resultaat 2013 is minimaal. In 2011 is een voorlopig verkoopcontract ten aanzien van het pand in Dordrecht getekend. Ten aanzien van deze transactie is ultimo 2012 aan alle ontbindende voorwaarden voldaan terwijl begin 2013 de daadwerkelijke juridische levering heeft plaatsgevonden. De daaruit resulterende boekwinst van circa € 450k wordt toegerekend aan het boekjaar 2013.
Nevenvestigingen Innovam heeft nevenvestigingen in Best, Zwolle, Dordrecht en Zaandam.
JAARSTUKKEN INNOVAM 2012 | 31 VAN 31