JAARSTUKKEN 2012
Jaarstukken 2012
Jaarstukken 2012
INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE
1
AANBIEDING
3
Toelichting van het resultaat
5
LEESWIJZER
7
JAARVERSLAG
8
PROGRAMMA’S Bereikbaarheid en openbare ruimte Bestuur en dienstverlening Cultuur en ontspanning Economische ontwikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke ondersteuning Onderwijs en jeugd Ruimtelijke ontwikkeling en wonen PARAGRAFEN Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid JAARREKENING
BALANS Inleiding Vaste activa Vlottende activa Vaste passiva Vlottende passiva Toelichting op de balans PROGRAMMAREKENING
Totaaloverzicht programmarekening Bereikbaarheid en openbare ruimte Bestuur en dienstverlening Cultuur en ontspanning Economische ontwikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke ondersteuning Onderwijs en jeugd Ruimtelijke ontwikkeling en wonen ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN RESERVES ANALYSE BEGROTINGSAFWIJKINGEN LASTEN EN BEGROTINGSRECHTMATIGHEID STRUCTURELE EFFECTEN IN JAARREKENING
Jaarstukken 2012
9 10 16 19 25 29 35 41 46 51 52 57 62 65 68 72 78 85
86 89 90 93 94 94 95 114
115 116 118 120 122 123 124 127 129 132 138 139 142
1
BIJLAGEN Kredieten per 31 december 2012 IMG verantwoording 2012 Sisa bijlage 2012
Jaarstukken 2012
143 144 147 148
2
AANBIEDING Wij zijn er in geslaagd het jaar 2012 positief af te sluiten ondanks economische tegenwind. Ons ingrijpen om de kosten te beheersen in 2012 heeft vruchten afgeworpen. Het jaarrapport bestaat uit het jaarverslag, de paragrafen, de jaarrekening en bijlagen. De jaarrekening is verdeeld in de balans en de toelichting daarop én de programmarekening met toelichting daarop. De balans geeft inzicht in de vermogenspositie en de financiële situatie op 31-12-2012. De resultatenrekening geeft inzicht in de resultaten 2012 en de verschillen ten opzichte van de begroting 2012. Jaarverslag: doelen en activiteiten In het jaarverslag wordt het gevoerde beleid verantwoord per raadsprogramma. Hierbij wordt de realisatie afgezet tegen de vooraf gestelde doelen en activiteiten. Per programma is de financiële uitwerking toegevoegd. De analyse daarvan volgt in de programmarekening. De balans: vermogenspositie en financiële situatie op 31-12-2012 De eigen vermogenspositie (algemene reserves, bestemmingsreserves en nog te bestemmen resultaat) per 31-12-2012 bedraagt € 4,8 mln. De vaste schulden zijn met ca € 2,1 mln. afgenomen. De schulden op korte termijn zijn nagenoeg gelijk gebleven. Per 31 december 2012 beschikte de gemeente over € 7,4 mln. aan liquide middelen. In het in 2012 aan uw raad verstrekte liquiditeitenoverzicht 2013 is een verwacht saldo op rekening courant per deze datum genoemd van € 7,2 mln. De werkelijke situatie sluit dus nagenoeg aan bij de eerder uitgesproken verwachting. Dit overschot aan liquide middelen zal ondermeer ingezet worden voor aflossing van langlopende leningen. De programmarekening: resultaten en resultaatanalyse per programma De programmarekening 2012 sluit met een voordelig saldo van € 1,4 mln. Op 28 november 2012 heeft uw raad de tweede bestuursrapportage 2012 en de bijbehorende begrotingswijziging goedgekeurd. In deze aanbiedingsbrief laten we u een overzicht zien van de elementen met een resultaatseffect van meer dan € 100.000 op programmaniveau. Het gaat hierbij in alle gevallen om incidentele effecten. De toelichting hierop vindt u hierna in het hoofdstuk Toelichting van het resultaat en in de programmarekening.
Jaarstukken 2012
3
Resultaatanalyse rekening 2012
Nr. Programma 1 Bereikbaarheid en Openbare ruimte 2 Bestuur en Dienstverlening 3 Cultuur en ontspanning 4 Economische ontwikkeling 5 Integrale veiligheid
Deelprogramma Openbare ruimte
Omschrijving Riolering
Effect 292.000
Voor- of nadeel Inc./Struc. V Incidenteel
Geen effecten groter dan € 100.000 op het resultaat 140.000-
N
Incidenteel
Periodieke uitkeringen WWB
110.000-
N
Incidenteel
IAU over 2011
265.000
V
Incidenteel
Bijdrage sticht.Keender in Los Hoes
100.000
V
Incidenteel
Ruimtelijke ontwikkeling Bouwgrondexploitatie
552.000
V
Incidenteel
Wonen
Leges omgevingsvergunningen
170.000
V
Incidenteel
Algemene dekking
OZB
111.000-
N
Incidenteel
Verlaging algemene uitkering
129.000-
N
Incidenteel
13
Knelpuntenbudget instellingen
125.000
V
Incidenteel
14
Resultaat 2e berap 2012
110.000
V
Incidenteel
259.000
V
Incidenteel
6
Maatschappelijke ondersteuning
Ontspanning
Geen effecten groter dan € 100.000 op het resultaat Geen effecten groter dan € 100.000 op het resultaat Minima
7 8
Onderwijs en jeugd Onderwijs
9
Ruimtelijke ontwikkeling en 10 wonen 11 Algemene dekkingsmiddelen 12
Subsidie zwembad De Wilder
15 Overige effecten op het resultaat (lager dan € 100.000) Som resultaatverschillen rekening 2012
1.383.000
In het hierna volgende hoofdstuk “Toelichting van het resultaat` worden deze verschillen nader toegelicht.
Jaarstukken 2012
4
Toelichting van het resultaat Specificatie voorlopig rekeningresultaat 2012 Het voorlopig rekeningresultaat over 2012 is € 1.383.000 voordelig. Dit resultaat heeft een incidenteel karakter. In onderstaand overzicht zijn de effecten op het resultaat die groter zijn dan € 100.000 weergegeven en daaronder toegelicht. Een analyse van alle effecten wordt (per product) in de rekening 2012 opgenomen in de beleids- en financiële analyse.
Toelichting effecten 1 - Riolering € 292.000 (voordelig) Het verschil wordt met name veroorzaakt doordat in de begroting een andere systematiek is gehanteerd dan in de rekening t.a.v. de berekening van de BTW component. Tevens is aangesloten bij de voorziening in het eind 2012 vastgestelde nieuwe GRP. 3 - Subsidie zwembad De Wilder € 140.000 (nadelig) Het werkelijk beschikte subsidiebedrag aan De Wilder is € 140.000 hoger dan begroot. 6 - Periodieke uitkeringen WWB € 110.000 (nadelig) Het aantal cliënten over 2012 is ondanks de uitstroom hoger dan geraamd (gemiddeld 225, raming 218). Hierdoor zijn de periodieke uitkeringen voor levensonderhoud ook hoger dan begroot. Dit heeft een nadelig effect van circa € 110.000 tot gevolg. 7 - Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) over 2011 € 265.000 (voordelig) We hebben een IAU-uitkering over 2011 ontvangen. Deze is niet eerder gemeld, omdat wij niet aan de arbeidsmarktcriteria voldeden. Het ministerie heeft beleid en uitvoering dermate positief gewaardeerd, dat toch tot toekenning is overgegaan. Dit heeft een voordelig effect van € 265.000 tot gevolg. 8 - Bijdrage Los Hoes € 100.000 (voordelig) Van de Stichting Keender is een niet voorziene bijdrage in de kosten van de bouw- en inrichting van basisschool Los Hoes ontvangen. 9 - Bouwgrondexploitatie € 552.000 (voordelig) Bij de afsluiting van de deelcomplexen Hassinkbrink-wonen, voormalig kinderdagverblijf en voormalige gemeentewerf is winst genomen ter hoogte van € 603.000 (voordelig effect). De verliesvoorziening van Frankenhuis konden we gezien het verwachte resultaat op dit complex verlagen met € 170.000 (voordelig effect). Er is voor € 109.000 meer uren aan de grondexploitaties toegerekend (voordelig effect). In de begroting zijn deze uren in de exploitatie als last opgenomen, in werkelijkheid konden de uren aan de complexen zelf worden toegerekend en worden geactiveerd. Daarnaast zijn we genoodzaakt Vregelinkshoek met € 330.000 af te waarderen (nadelig effect). 10 - Leges omgevingsvergunningen € 170.000 (voordelig) De leges op omgevingsvergunningen zijn zelfs na bijstelling in de 2e berap 2012 hoger dan begroot. De reden hiervan is een aantal grote aanvragen op de bedrijventerreinen en de invullingen van nieuwe bestemmingsplannen (Veldmaat en Veldkamphof). 11 - OZB € 111.000 (nadelig) De compensatie van de betaalde OZB door instellingen die een algemeen nut dienen (zoals sportverenigingen) is hoger dan geraamd. Daarnaast is door een toename van het aantal gehonoreerde bezwaren tegen de WOZ-taxatie en een toename van de leegstand van bedrijfsgebouwen de OZB op het eigenaarsdeel lager dan geraamd.
Jaarstukken 2012
5
12 - Algemene uitkering € 129.000 (nadelig) In de decembercirculaire is aangekondigd dat de verwachting is dat het accres 2012 als gevolg van onderuitputting bij het Rijk lager uitvalt dan in de septembercirculaire 2012 is gemeld. 13 - Knelpuntenbudget instellingen € 125.000 (voordelig) Voor gesubsidieerde instellingen, die door de geplande bezuinigingen in de problemen zouden komen, heeft de raad bij de begroting 2012 een bedrag van € 125.000 gereserveerd. In 2012 heeft de raad geen besluiten genomen om dit budget in te zetten, zodat het beschikbare bedrag van € 125.000 resteert. 14 - Resultaat 2e berap 2012 € 110.000 (voordelig) Het verwachte resultaat volgens de 2e berap 2012 is € 110.000 voordelig. Dit resultaat maakt onderdeel uit van het voorlopige rekeningresultaat over 2012.
Jaarstukken 2012
6
LEESWIJZER De basis voor de beleidsmatige verantwoording is de Programmabegroting 2012. We verantwoorden ons beleid onder meer aan de hand van de programmadoelen en indicatoren uit de begroting. JAARVERSLAG In het jaarverslag geven we per programma een verantwoording van wat op beleidsmatig gebied in het betreffende jaar is gerealiseerd. Programma overstijgende zaken worden in de paragrafen verantwoord. Wat wilden we bereiken? De in het jaarverslag opgenomen programmadoelen zijn onverkort overgenomen uit de begroting. Deze doelen zijn veelal gebaseerd op bestaande beleidsnota’s. Wat hebben we daarvoor gedaan? In de begroting 2012 zijn activiteiten gekoppeld aan de diverse specifieke programmadoelen. In het jaarverslag leggen we verantwoording af over deze activiteiten, in samenhang met het al dan niet realiseren van de programmadoelen. Verantwoording bestaand beleid Op hoofdlijnen geven we aan wat wij binnen het bestaande beleid hebben uitgevoerd en welke ontwikkelingen er in afwijking van de programmabegroting 2012 zijn geweest. Programmakosten Aan het eind van elk programma brengen wij de programmakosten op hoofdlijnen én op productniveau in beeld. Wij verwijzen u naar de jaarrekening voor een verdere analyse en toelichting van de over- en onderschrijdingen per programma/product. Paragrafen In de paragrafen schetsen wij u de belangrijkste ontwikkelingen op hoofdlijnen over programma overstijgende aangelegenheden. JAARREKENING De jaarrekening bevat een financiële verantwoording van het afgelopen jaar. Daarin wordt een onderscheid gemaakt in de balans, de programmarekening en diverse bijlagen. In de programmarekening staat de meer gespecificeerde en gedetailleerde toelichting op de afwijkingen tussen de begrote en werkelijke baten en lasten per programma, deelprogramma en product.
Jaarstukken 2012
7
JAARVERSLAG
Jaarstukken 2012
8
PROGRAMMA’S
Jaarstukken 2012
9
Bereikbaarheid en openbare ruimte NOORDSINGEL Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Voor de aansluiting van de Noordsingel op de Enschedesestraat moet nog grond worden aangekocht. Wanneer de grond niet alsnog op minnelijke wijze verworven kan worden zal de opgestarte onteigeningsprocedure worden doorgezet. Ingeval van onteigening zal de aansluiting op de Enschedesestraat niet eerder dan in 2013 kunnen worden gerealiseerd. Bij minnelijke verwerving kan de realisatie en de ingebruikname van de volledige Noordsingel in 2012 plaats vinden.” Wat hebben we bereikt Eind 2012 is het gelukt de benodigde grond te verwerven voor de aansluiting van de Noordsingel op de Enschedesestraat. De aansluiting is in voorbereiding en zal in 2013 worden gerealiseerd.
N18 Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In het najaar van 2012 zal het Tracébesluit N18 worden genomen. Voorafgaand aan het Tracébesluit is het Ontwerp Tracébesluit genomen. Na behandeling van eventuele beroepen is het Tracébesluit in maart 2013 onherroepelijk. De aansluiting van de N18 op de Kolenbranderweg valt binnen het rijksproject. Het opwaarderen van de Kolenbranderweg tot een volwaardige ontsluitingsweg (gedeelte tussen N18 en Noordsingel) is een gemeentelijk project. De kosten zijn geraamd op € 3 mln. (exclusief grondverwervingskosten) en zijn verdeeld over de Provincie, gemeente en Regio Twente. De kosten van Provincie en gemeente wordt gefinancierd uit de Essentgelden. Voor de opwaardering van de Kolenbranderweg is een bestemmingsplan in procedure. De planning is erop gericht om de weg uiterlijk tegelijk met de nieuwe N18 open te stellen.” Wat hebben we bereikt Het Tracébesluit N18 zal naar verwachting in het voorjaar van 2013 door de minister worden genomen. Het krediet inclusief grondverwerving voor het opwaarderen van de Kolenbranderweg is in 2012 vastgesteld op € 3,647 mln. In 2012 is er een start gemaakt met daadwerkelijke grondaankopen. De N18 is nog niet opengesteld. De opwaardering van de Kolenbranderweg tot een volwaardige ontsluitingsweg bevindt zich in de procedurefase.
AFVAL Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 zijn de vergoedingen van NEDVANG voor het inzamelen van kunststofverpakkingen (k.v.m.) verlaagd. Op basis van deze informatie zal een keuze worden gemaakt over hoe de inzameling moet worden gecontinueerd.” Wat hebben we bereikt De nieuwe overeenkomst met Nedvang is eind 2012 gesloten. Voor het inzamelen kunststofverpakkingen (k.v.m.) is een kostendekkende vergoeding overeengekomen tot 2015.
Jaarstukken 2012
van
10
PLANTSOENEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Veel openbaar groen is toe aan vervanging. Bovendien zijn er vanaf 2013 minder middelen beschikbaar, terwijl de toepassing van bestrijdingsmiddelen verder wordt beperkt. Het onderhoud wordt daardoor duurder. Het handhaven van de kwaliteitsnorm binnen de bebouwde kom kan niet zonder ingrijpende keuzes. Andere beplanting, verharding en/of onderhoud door derden zijn te maken keuzes. Bovendien zullen we kijken of met een aanpassing van de Structuurgroenkaart en de uitgangspunten voor uitgifte niet meer openbaar groen kan worden afgestoten. In 2012 zullen wij deze vanuit een integrale groenvisie aan de raad voorleggen en uitvoeren. Voor 2012 zal het groenonderhoud worden uitgevoerd met extra inzet van uitkeringsgerechtigden om de extra kosten ten gevolge van het Casoronverbod te beperken.” Wat hebben we bereikt Het is ons gelukt om in 2012 het groenonderhoud binnen het beschikbare onderhoudsbudget op het gewenste onderhoudsniveau te houden. In 2012 is de Groenvisie door uw raad vastgesteld. Vervolgens hebben wij het uitvoeringsplan (de ambitie) vastgesteld. Het krediet voor revitalisering is nog niet ingezet, omdat er eerst duidelijkheid moet zijn welk groen in aanmerking komt voor vervanging door onderhoudsarmere beplanting (uitwerking ambitie). Eén van de speerpunten uit de Groenvisie is adoptie van ‘zichtgroen’ door bedrijven. Op basis hiervan zijn in 2012 beheer, onderhoud en exploitatie van de volgende groenvoorzieningen bij overeenkomst overgedragen aan bedrijven of de provincie: De middeneilanden van de tien gemeentelijke rotondes Het gazon rondom de Pancratiuskerk en enkele hagen en bomen op de Markt De vier gemeentelijke stervormige bloembakken De rotonde in Sint Isidorushoeve.
WEGEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Onkruidbestrijding: de onkruidbestrijding op verharding met Glyfosaat (RoundUp) wordt, voor zover bekend, met ingang van 1 juli 2012 verboden. Dit zal voor 2012 voor de onkruidbestrijding nog niet zoveel effect hebben omdat de eerste bestrijdingsronde vóór die datum wordt uitgevoerd. Voor de jaren daarna zal naar een alternatieve bestrijdingswijze moeten worden gezocht die duurder zal zijn dan de huidige wijze van bestrijden. Wegenonderhoud: als gevolg van de bezuiniging van € 200.000 zal het herbestratingsprogramma worden gereduceerd tot het voorkomen van gevaarlijke situaties. Het asfaltonderhoud gaat zich concentreren op de hoofdwegen waarmee de kans op vervolgschade bij de overige wegen toeneemt (hogere onderhoudskosten). Ondanks dat het planmatig onderhoud redelijk op schema ligt zal de virtuele achterstand hierdoor oplopen tot € 1.500.000, waardoor het op termijn steeds moeilijker zal worden om de verwachte onderhoudspiek op te kunnen vangen.” Wat hebben we bereikt In 2012 heeft de overheid besloten dat het verbod op het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen wordt uitgesteld tot 2015. Wij hebben in een beperkt gebied een proef laten doen met een alternatieve methode (hete lucht). Deze methode bleek succesvol, maar kostbaarder dan de huidige wijze van bestrijden. De bezuiniging op het wegenonderhoud in 2012 is gerealiseerd, doordat er minder is herstraat en we het asfaltonderhoud hebben beperkt tot de hoofdwegen, zoals de Goorsestraat.
Jaarstukken 2012
11
OPENBAAR VERVOER Wat wilden we bereiken Instandhouding niveau openbaar vervoer. Wat hebben we bereikt In 2012 is het niveau van het openbaar vervoer in stand gebleven. Er zijn geen buslijnen opgeheven of frequenties van de busritten verminderd. PARKEERBELEID
Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Uit het in 2010 geëvalueerde parkeerbeleid blijkt dat er geen knelpunten zijn en de situatie in het centrum aan het beleid voldoet. Het is niet noodzakelijk om hier op korte termijn maatregelen te treffen. Maatregelen met effecten voor de woongebieden zijn in januari 2011 aan de raad voorgelegd. Een geheel nieuw parkeerbeleidsplan is in de komende 5 jaren niet nodig. Eind 2011 wordt een onderzoek naar de verruiming van het bestaande ontheffingsbeleid opgestart dat in 2012 wordt afgerond. De implementatie is afhankelijk van de uitkomsten van dit onderzoek.” Wat hebben we bereikt Het onderzoek naar verruiming van het bestaande ontheffingsbeleid voor parkeren is afgerond. Een voorstel hierover volgt in 2013.
VERKEER EN VERVOER Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Door de 60 km/u zone rond St-Isidorushoeve sober in te richten wordt een besparing gerealiseerd. Bij een sobere inrichting worden alleen borden en markeringen aangebracht, plateaus komen er niet. Het draagvlak voor plateaus in agrarisch gebied is beperkt. In 2012 wordt een ‘halfweg’-rapportage van het GVVP opgesteld. We zijn nu halverwege de looptijd van het huidige plan, maar door eerdere bezuinigingen is er minder uitgevoerd dan gepland. Met deze rapportage worden de gevolgen van de eerdere en de geplande bezuinigingen 2012 en mogelijk verdere bezuinigingen voor de verkeersveiligheid en bereikbaarheid inzichtelijk gemaakt. De belangrijkste en drukste bushaltes zijn inmiddels voor mindervaliden toegankelijk gemaakt, de overige haltes worden meegenomen met de herinrichting/groot onderhoud van straten wanneer dat aan de orde is.” Wat hebben we bereikt De 60 km/u zone binnen Haaksbergen is ingericht. Daarmee hebben we de deelprogramma’s 30-60 zones uit het landelijke verkeersveiligheidsprogramma Duurzaam Veilig in de hele gemeente Haaksbergen afgerond. De ‘halfweg-rapportage’ van het GVVP is door de bezuinigingsmaatregelen uitgesteld. Om dezelfde reden zijn er geen extra bushaltes toegankelijk gemaakt voor mindervaliden. Dit gaan we wél doen in 2013.
VERLICHTING Wat wilden we bereiken Wat hebben we bereikt We wilden besparen op de energiekosten door de schakeltijden aan te passen. Dat is nog niet gelukt, omdat hiervoor, vanwege de centrale aansturing, alle Twentse gemeenten moeten deelnemen. De mogelijke gevolgen van andere schakeltijden zijn inmiddels onderzocht en zijn voor instemming aan de
Jaarstukken 2012
12
gemeenten voorgelegd. Aangezien er geen negatieve effecten worden verwacht zullen wij hiermee instemmen.
WATERBEHEER Wat wilden we bereiken Blijvend goede afwatering van de watergangen in beheer bij de gemeente. Om de kosten te verlagen gaan we een groot deel van het werk in eigen beheer uitvoeren. Wat hebben we bereikt Het niveau van afwatering is gelijk gebleven. Sinds 1 januari 2012 voeren onze eigen medewerkers de onderhoudswerkzaamheden aan de sloten uit.
RIOOL Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het nieuwe V(erbreed)GRP bieden we begin 2012 ter vaststelling aan. Het VGRP is een ‘parapluplan’ voor andere gemeentelijke plannen waarin water een rol speelt. In het VGRP wordt ook het zogeheten verbreed rioolrecht uitgewerkt, waaronder de kosten voor afvoer van hemelwater en het beheer van het grondwater. Ook benoemen we diverse nieuwe ontwikkelingen en wensen voor het afkoppelen van het hemelwater. Voor het VGRP hebben we in overleg met het waterschap Rijn en IJssel, waterschap Regge en Dinkel en de Provincie de beleidsuitgangspunten opgesteld, die voortkomen uit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). Ook recente ontwikkelingen in beleid en wetgeving (waterwet) en riool gerelateerde werkzaamheden (zoals straatreiniging, gootonderhoud, e.d.) nemen we zo veel mogelijk in het VGRP mee. Het waterschap is in 2010 begonnen met de vergroting en modernisering van de capaciteit van de RWZI en kan vanaf 2012 een groter aanbod rioolwater verwerken. In de huidige situatie is de capaciteit van het transportriool naar de Rioolwater-zuiveringsinstallatie echter ontoereikend. Hierdoor kan Haaksbergen tijdens piekafvoeren niet genoeg water afvoeren en treden de overstorten te vaak in werking. Dit betekent, dat we in die gevallen niet aan de milieudoelstellingen van provincie en waterschap kunnen voldoen. Zij kunnen hierop gaan handhaven en boetes opleggen. Om dit te voorkomen gaan we in 2012 een extra transportriool naar de RWZI en een ringleiding langs de Noordsingel aanleggen. In 2012 ronden we een basisplan voor de afvoer van het hemelwater uit de kern van Haaksbergen af. Hiermee hebben we dan een oplossingsrichting voor de verwachte meer en hevigere buien in de toekomst.” Wat hebben we bereikt In november 2012 is het GRP 2013-2016 vastgesteld. We hebben de voorbereiding van de aanleg van de extra transportleiding eind 2012 afgerond met een aanbesteding. De uitvoering vindt plaats in de eerste helft van 2013. Tijdens de aanbesteding is de voorbereiding van de noordelijke ringleiding gestart. De afronding van het basisplan voor de afvoer van het hemelwater is niet in 2012 opgeleverd vanwege de aandacht die het GRP vroeg. Het basisplan wordt nu opgeleverd in het eerste kwartaal van 2013. In de tweede helft van 2012 hebben we het rioolgemaal aan de Hengelosestraat gerenoveerd. De Wolkammerstraat is voorzien van een nieuw hoofdriool, inclusief kolk- en huisaansluitingen. De lozingsproblemen van de drukriolering in Sint Isidorushoeve (Stegenhoekweg en omstreken) en in Buurse (Zuidgrensweg en omstreken) zijn opgelost. De exploitatie, beheer en onderhoud, van de Gemalen/ Drukriolering en Riolering, zijn conform GRP uitgevoerd.
Jaarstukken 2012
13
DIERENOVERLAST Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Voor 2012 hebben we geen rekening meer gehouden met het verontrusten van roeken door de gemeente. Wanneer burgers dit willen voortzetten is dit onder aansturing van de gemeente wel mogelijk omdat hiervoor, op grond van het Roekenbeschermingsplan, een ontheffing is afgegeven die geldig is tot 31 december 2015. De resultaten van het biologisch bestrijden van de eikenprocessierups met nematoden (aaltjes) zijn dusdanig positief dat we dit ook in Haaksbergen zullen inzetten. Het bestrijden van ratten zal ongewijzigd plaatsvinden d.w.z. binnen de bebouwde kom in de openbare ruimte en naar aanleiding van een melding.” Wat hebben we bereikt De biologische bestrijding van de eikenprocessierups met nematoden is in 2012 ingezet. Het verontrusten van roeken is door inwoners (vrijwilligers) voortgezet en heeft voor zover bekend niet tot extra klachten geleid. Het aantal meldingen over rattenoverlast was met 32 meldingen nagenoeg gelijk aan 2011 (31) en veel lager dan in 2010 (51).
BEGRAVEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Tarieven. We zullen de tarieven voor grafrechten met € 18.000 verhogen, in plaats van € 36.000. Enschedesestraat De voorbereiding voor het herdenkingspark is nagenoeg afgerond. Het achterhalen van rechthebbenden en nabestaanden van de aanwezige graven dient zorgvuldig te gebeuren en vergt erg veel tijd. Naar verwachting zal begin 2012 het ontwerpproces, waarbij dan rekening is gehouden met de nog te behouden graven, gereed zijn. De uitvoering van het plan dient in 2012 te worden opgestart in verband met de toegezegde subsidie op grond van de regeling Leader.” Wat hebben we bereikt Met ingang van 2012 hebben we de tarieven voor grafrechten verhoogd door middel van een aanpassing van de verordening begraafrechten. In het najaar zijn we begonnen met het realiseren van het herdenkingspark. Veel graven zijn inmiddels geruimd. De stoffelijke resten zijn herbegraven in een verzamelgraf. In 2013 zullen we werkzaamheden afronden.
SPEELVOORZIENINGEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “We voeren in 2012 de inspectie en het onderhoud uit van de speelvoorzieningen in de openbare ruimte. Speeltoestellen die niet voldoen aan de eisen en die ook niet kunnen worden gerepareerd zullen we verwijderen. Per situatie wordt bezien of en hoe de voorziening vervangen zal worden.” Wat hebben we bereikt Inspectie en onderhoud van de speelvoorzieningen in de openbare ruimte zijn uitgevoerd. Hierbij is gebleken dat acht zandbakken niet voldeden aan de eisen en ook niet gerepareerd konden worden. Deze zandbakken zijn verwijderd. Twee speelterreinen (Telegengaarden / Nieuwe Bleek en Govert Flinckstraat) zijn gerenoveerd. In de Govert Flinckstraat hebben buurtbewoners een nieuwe zandbak geplaatst. Ten slotte is het speelruimtebeleid aangepast en is een aantal speelterreinen benoemd dat in 2013 zal worden gesaneerd. Eén speelterrein (Paulus Potterstraat) zal in 2013 worden gerenoveerd.
Jaarstukken 2012
14
Wat heeft het programma Bereikbaarheid en openbare ruimte gekost Bereikbaarheid en openbare ruimte Deelprogramma/product Openbaar vervoer Parkeren Verkeer Verlichting Wegen Bereikbaarheid Afval
Lasten
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
131.493
107.819
23.674
43.409
62.076
18.667
42.341
68.714
71.221
-2.507
159.294
125.683
-33.611
-36.118
254.648
232.619
22.029
-14
77
91
22.120
345.541
320.292
25.249
9.300
7.378
-1.922
23.327
3.856.164
3.370.312
485.852
165.651
186.505
20.854
506.706
4.656.560
4.102.262
554.298
377.640
381.719
4.079
558.377
1.603.769
1.913.558
-309.789
1.871.865
2.170.742
298.877
-10.911
Begraafplaatsen
126.078
134.320
-8.242
14.848
40.368
25.520
17.277
Dierenoverlast en -bescherming
166.678
168.179
-1.501
0
1.547
1.547
46
9.100
9.100
0
3.401
4.356
955
955
Plantsoenen
1.822.264
1.797.153
25.111
12.200
17.315
5.115
30.226
Riolering
2.148.352
1.856.253
292.099
2.456.786
2.455.993
-793
291.305
Speelvoorzieningen
125.640
133.604
-7.964
0
10.000
10.000
2.036
Waterbeheer
278.554
265.104
13.450
134.000
84.983
-49.017
-35.567
6.280.435
6.277.271
3.164
4.493.100
4.785.303
292.203
295.367
10.936.995 10.379.533
557.462
4.870.740
5.167.022
296.282
853.744
Nutsvoorzieningen
Openbare ruimte Totaal programma
Jaarstukken 2012
15
Bestuur en dienstverlening SAMENWERKEN MET ANDERE GEMEENTEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Een goede, zorgvuldige en financieel verantwoorde samenwerkingsregeling vraagt veel tijd en aandacht. Daarom geven wij prioriteit aan: het afronden van de overdracht van taken aan het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) het overdragen van de brandweerzorgtaken aan de Veiligheidsregio de verdere implementatie van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) voor de omgevingsvergunningen. Uiteraard volgen we de andere ontwikkelingen in de regio, zoals de regionale onderzoeken naar verdergaande samenwerking in de bedrijfsvoering.” Wat hebben we bereikt Ten aanzien van samenwerking met andere gemeenten hebben we prioriteit gegeven aan het afronden van de overdracht van taken aan het GBT. Deelname aan deze gemeenschappelijke regeling was per 1 januari 2012 een feit. Aan de verdere implementatie van de RUD is voortvarend gewerkt; de bestuursovereenkomst met de overige Twentse gemeenten en Gedeputeerde Staten is eind augustus 2012 ondertekend en per 1 januari 2013 bestaat de netwerk RUD Twente. Per 1 januari 2013 zijn de brandweerzorgtaken aan de Veiligheidsregio Twente overgedragen en is de brandweer volledig geregionaliseerd. Naast de aandacht voor deze prioriteiten hebben wij met het college van burgemeester en wethouders van Hof van Twente een convenant afgesloten, waarin we afspraken hebben gemaakt voor intensievere samenwerking ter versterking van de uitvoeringskracht van de gemeente(n). Onze bijdrage aan Regio Twente is vanwege een niet geraamde jaarbijdrage voor het Shared Services Netwerk Twente € 6.000 hoger. Het betreft een inwonergerelateerde bijdrage. Bij de 2e Berap hebben wij u hiervan op de hoogte gebracht. In de tweede helft van 2012 hebben de onderzoeken naar verdergaande bedrijfsvoering een onverwachte wending gekregen, doordat de gemeenten aankondigden dat een onderzoek opgestart werd voor samenvoeging van organisaties. Op de uitnodiging daarbij aan te sluiten zijn wij niet ingegaan om facultatief allianties te zoeken met anderen.
samenwerking in de Enschede en Almelo de twee ambtelijke de vrijheid te houden
COMMUNICATIE Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Een goede communicatie tussen gemeente en haar inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen is belangrijk. Binnen de beschikbare middelen zullen wij ons hierop richten. In het voorjaar van 2012 zullen wij ons beraden over de wijze waarop we in de toekomst doorgaan met GemeenteNieuws. Het huidige contract loopt tot oktober 2012.” Wat hebben we bereikt De communicatie is zonder problemen verlopen. Intern is een communicatiewerkplan gemaakt, waardoor de beschikbare uren nog efficiënter worden ingezet. Wat betreft GemeenteNieuws is besloten het contract met Rond Haaksbergen met een jaar te verlengen. De voorbereidingen voor een zorgvuldige aanbestedingsprocedure zijn reeds gestart.
Jaarstukken 2012
16
GEMEENTEBESTUUR Wat wilden we bereiken In de begroting zijn geen specifieke zaken benoemd ten behoeve van het gemeentebestuur. Het gaat vooral om de financiële verantwoording. Wat hebben we bereikt De financiële resultaten zijn negatief beïnvloed door onder meer het terugtreden van een wethouder per 1 januari 2012. De kosten voor wachtgeld en re-integratie bedragen € 83.000. De benoeming van de burgemeester per 9 januari 2012 brengt eveneens een aantal kosten met zich mee. Pension, reiskosten, verhuis- en inrichtingskosten en een vergoeding voor dubbele woonlasten kosten in totaal € 30.000. Ook de contributie van de VNG voor 2012 was abusievelijk geschrapt (€ 33.000). Deze kosten zijn in de eerste Berap meegenomen. Klachtenbehandeling In 2012 zijn tien officiële klachten geregistreerd. In negen gevallen kon de klacht in overleg met de klager op informele wijze worden afgedaan. Door in een gesprek (inhoudelijk) te reageren op de klacht, kon deze worden weggenomen en hoefde de klachtenprocedure niet formeel te worden voortgezet. Eén klacht is nog in behandeling, als een verzoek om handhaving. De geregistreerde klachten gingen vooral over de kwaliteit van dienstverlening, de houding en/of handelswijze van een ambtenaar en het niet (tijdig) reageren op verzoeken. Als iemand het niet eens is met de wijze waarop zijn klacht is behandeld of ontevreden is over de uitkomst van de klachtbehandeling, dan kan men zich wenden tot de Overijsselse Ombudsman. Deze heeft in 2012 geen klachten over de gemeente Haaksbergen in behandeling genomen. Wel heeft hij één klacht doorgestuurd aan de gemeente voor behandeling in eerste aanleg.
VERKIEZINGEN Wat wilden we bereiken Voor het jaar 2012 stonden geen reguliere verkiezingen gepland. Wat hebben we bereikt Door de val van het kabinet waren tussentijdse verkiezingen voor de Tweede Kamer noodzakelijk. De verkiezingen zijn goed verlopen. In de eerste bestuursrapportage 2012 is een bedrag bijgeraamd van € 30.000, omdat in 2012 geen reguliere verkiezingen stonden gepland. De verkiezingen zijn gerealiseerd binnen het bijgeraamde budget.
PUBLIEKSZAKEN Wat wilden we bereiken We wilden bestaand beleid continueren. Wat hebben we bereikt Het aantal huwelijken in 2012 viel lager uit dan verwacht. Het lagere aantal huwelijken is conform een landelijk waarneembare trend. Hier is in de tweede bestuursrapportage op geanticipeerd door de verwachte inkomsten op het product burgerlijke stand met € 10.000 naar beneden bij te stellen. Deze bijstelling blijkt juist te zijn geweest. Voor het overige zijn de ramingen en de werkelijkheid van de producten reisdocumenten, rijbewijzen, burgerlijke stand en Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) met elkaar in overeenstemming. De website van de gemeente is in 2012 beter toegankelijk gemaakt voor mensen met een visuele handicap. Blinden en kleurenblinden kunnen veel beter dan voorheen een voorstelling maken van de informatie op de site. De verbeteringen aan de site leverden de gemeente het (wettelijk verplichte) ‘Waarmerk drempelvrij.nl’ op. Dit waarmerk is het kwaliteitskeurmerk waarmee toegankelijke websites in Nederland worden aangeduid. Tevens zijn de artikelen op de site hierdoor beter vindbaar via zoekmachines. Inmiddels hebben zo’n zeventig gemeenten een waarmerk drempelvrij.
Jaarstukken 2012
17
Wat heeft het programma Bestuur en dienstverlening gekost Lasten
Bestuur en dienstverlening Deelprogramma/product
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Bezwaar en beroep
106.107
101.389
4.718
0
0
0
C ommunicatie Gemeente bestuur (C ollege B&W)
122.366
115.890
6.476
0
0
0
4.718 6.476
964.246
1.045.354
-81.108
0
52.630
52.630
-28.478
Gemeente Raad
-3.402
470.668
474.070
-3.402
0
0
0
Intergemeentelijke zaken
82.190
80.201
1.989
0
0
0
1.989
Internationale contacten
25.823
15.094
10.729
500
660
160
10.889
Verkiezingen Bestuur Publiekszaken Dienstverlening Totaal programma
Jaarstukken 2012
55.507
53.504
2.003
0
0
0
2.003
1.826.907
1.885.502
-58.595
500
53.290
52.790
-5.805
844.960
838.792
6.168
356.198
372.568
16.370
22.538
844.960
838.792
6.168
356.198
372.568
16.370
22.538
2.671.867
2.724.294
-52.427
356.698
425.858
69.160
16.733
18
Cultuur en ontspanning ALGEMEEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het Collegeakkoord en collegeprogramma zijn leidend geweest bij het invullen van de maatregelen. We gaan meer dan voorheen uit van het zelf oplossend vermogen van onze burgers. We versoberen ons eigen beleid op een verantwoorde manier. Daar waar de budgetten het niet meer mogelijk maken om bestaand beleid voort te zetten zijn een aantal bezuinigingsvoorstellen geformuleerd op basis van toetsingscriteria als; het eigen vermogen instellingen; eigen vermogen klant; mogelijkheden om activiteiten uit te laten voeren door vrijwilligers; of het wel of niet een gemeente taak is en de overheadkosten in relatie tot het resultaat. Wij doen hierbij een beroep op de creativiteit van de instellingen om met de nog beschikbare middelen een zo’n compleet mogelijk aanbod te ontwikkelen. Bij de voorstellen is geprobeerd het maatschappelijk effect zoveel mogelijk te beperken.”
CULTUUR: Wat hebben we bereikt Kunstwerken: De jaarlijkse schouw van buitenkunstwerken heeft eind 2012 plaatsgevonden. In verband met het tijdig kunnen uitvoeren van onderhoud wordt voortaan de schouw in het voorjaar uitgevoerd. In 2012 hebben wij op advies van de commissie kunstaankopen een nieuw kunstwerk “de fabriek” aangeschaft. Dit zal in het voorjaar van 2013 worden geplaatst bij het terrein van de MBS. Cultuurvisie: In 2012 zijn wij gestart met het opstellen van een nieuwe cultuurvisie. Dit zal in de eerste helft van 2013 voor inspraak worden vrijgegeven. Normsubsidies Kunst en Cultuur: Voor alle normsubsidies – waaronder Kunst en Cultuur – geldt dat in 2012 is overgegaan tot het uitkeren van 100% van de subsidie, in plaats van 80% bij aanvang en 20% na afloop. De verenigingen zullen voortaan steekproefsgewijs worden gecontroleerd, het geen tot een verlaging van administratieve druk leidt. Ook voor de amateurkunst verenigingen zelf betekent dit minder administratieve handelingen. Monumenten: Monumentale gemeentelijke panden: Aan de windmolen de Korenbloem, Oostendorper Watermolen en de gemeentetoren zijn in 2012 alleen de strikt noodzakelijk (contract)onderhoudswerkzaamheden verricht. In 2013 worden – op basis van de onderhoudssubsidie – onderhouds- / restauratiewerkzaamheden aan onderdelen van de molens verricht. De in 2012 afgewezen subsidieaanvraag voor het onderhoud aan de gemeentetoren gaan we in 2013 opnieuw indienen. Monumentenraad: De Monumentenraad heeft in 2012 vijf keer vergaderd. Hierbij is een begin gemaakt met de herijking van de gemeentelijke monumentenlijst. Gestart is met de inventarisatie van eventueel ontbrekende industriële monumenten en niet beschermde rijksgrenspalen van voor 1800. Naar aanleiding hiervan wordt op het Frankenhuis-terrein, in overleg met Domijn, getracht enkele verwijzingen/elementen van de eerdere viltfabriek op te nemen. Bovendien is besloten om enkele grenspalen die nog niet beschermd zijn, voor te dragen als gemeentelijk monument. In september is de jaarlijkse Open Monumenten dag georganiseerd dat veel publiek trok. Hieraan vooraf ging met succes de Open Monumenten Klassendag waaraan dit jaar weer 9 scholen met in totaal 260 leerlingen hebben meegedaan. De OMD wordt jaarlijks door de Monumentenraad samen met de Historische Kring georganiseerd.
Jaarstukken 2012
19
Monumentencommissie: De Monumentencommissie die ook haar oordeel geeft bij aanvragen voor een Monumentenvergunning was in 2012 aftredend en is inmiddels herbenoemd.
Subsidiëring gemeentelijke monumenten: In 2012 hebben wij, naast de restauratie van het CLV-gebouw, geen beschikkingen voor het subsidiëren van restauraties van gemeentelijke monumenten afgegeven omdat hiervoor geen budget was. Voor 2013 is er weer subsidie beschikbaar.
SPORT ALGEMEEN. Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het sportgala zal ook in 2012 worden gecontinueerd. Daarmee willen wij onze waardering blijven tonen voor de sportieve prestaties van onze burgers. Het streven is om het sportgala te gaan combineren met de jaarlijkse toekenning van de vrijwilligersprijs. Er is een krediet van € 100.000 beschikbaar gesteld als mogelijke bijdrage in de stichtingskosten van een special Sport Court. Dit is een speciale sportvoorziening voor mensen met een handicap. In het onderzoek herschikking binnensportaccommodaties in 2008 is geconcludeerd dat een special sport court geen meerwaarde biedt voor de binnensport. Omdat er geen concreet verzoek bij de gemeente ligt voor een eventuele bijdrage in de kosten van realisatie van een special Sport Court is reservering van dit bedrag niet langer noodzakelijk.” Wat hebben we bereikt Het Sportgala van 8 maart 2012 werd door de genomineerde sporters en sportverenigingen enorm gewaardeerd. De extra aandacht voor hun sportieve prestaties werkt ook positief door in de belangstelling voor hun tak van sport. De gemeente heeft meegewerkt aan een tweetal onderzoeken op het gebied van sport, bewegen en leefstijl: 1. Het onderzoek “Fit en Gezond in Overijssel”. Dit is een herhaling van een onderzoek dat ook in 2010 heeft plaatsgevonden. Dit onderzoek is een initiatief van de provincie Overijssel en is uitgevoerd door de Sportservice Overijssel. 2. Het tweede onderzoek betreft de Jeugdsportmonitor. Daaraan hebben 12 van de 14 Haaksbergse bassischolen en het Assink Lyceum medewerking verleend. De resultaten van het laatste onderzoek komen medio maart 2013 beschikbaar. De resultaten van beide onderzoeken zullen gebruikt worden als input voor de op te stellen sportvisie 2013-2017. Normsubsidies Sport: Voor alle normsubsidies – waaronder Sport – geldt dat in 2012 is overgegaan tot het uitkeren van 100% van de subsidie in plaats van 80% bij aanvang en 20% na afloop. De verenigingen zullen voortaan steekproefsgewijs worden gecontroleerd, hetgeen tot een verlaging van administratieve druk leidt. Ook voor de amateurkunst verenigingen zelf betekent dit minder administratieve handelingen.
SPORTACCOMMODATIES Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Sporthal de Els, sporthal de Bouwmeester en gymzaal Zienesch zijn in gebruik als gemeentelijke binnensportaccommodaties. Naast het onderwijs worden deze sportaccommodaties in de avonduren en weekenden vooral gebruikt voor het beoefenen van binnensport. Onze gemeente beheert ook diverse buitensportaccommodaties zoals de atletiekbaan en de sportvelden van s.v. Bon Boys, Hoeve Vooruit en v.v. Buurse. Door vele verenigingen en sporters wordt hier dagelijks gebruik van gemaakt. In overleg met sportverenigingen is afgesproken dat in 2012 ingezet wordt op besparing van onderhoudskosten. Met de verenigingen zullen nadere afspraken worden gemaakt over het te verwachten kwaliteitsniveau van de accommodaties. Waar mogelijk zal met verenigingen worden
Jaarstukken 2012
20
overlegd of het beheer en onderhoud geheel kan worden overgedragen aan de vereniging. Dit is al gebruikelijk met de aanleg van multifunctionele accommodaties zoals kunstgrasvelden met zeer positieve resultaten tot gevolg.”
Wat hebben we bereikt Buitensportaccommodaties In 2012 diende een besparing te worden gerealiseerd van € 15.000 op onderhoud sportaccommodaties in beheer bij zowel de gemeente als bij de Stichting Groot Scholtenhagen. Voor de gemeentelijke sportaccommodaties betekende dit een bezuiniging van € 7.500. Als uitgangspunt is gehanteerd dat de huidige kwaliteit van de sportvelden blijft gehandhaafd. In goed overleg met de buitensportverenigingen is overeengekomen dat men voortaan zelf de ongedierte bestrijding van het eigen sportcomplex voor zijn rekening neemt (mollen en konijnen). Iedere vereniging heeft hiervoor één of meerdere vrijwilligers aangewezen die ook een instructie hebben ontvangen. Door deze maatregel kon de kostenstijging voor sportverenigingen beperkt blijven tot indexering. Binnensportaccommodaties In 2012 zijn oriënterende gesprekken gestart met een tweetal sportverenigingen en het Assink Lyceum over een mogelijke overdracht van het beheer en de exploitatie van de binnensportaccommodaties sporthal de Bouwmeester en sporthal De Els. Dit heeft nog niet geleid tot een concreet resultaat en wordt in 2013 voortgezet. Sporthal de Els De gehele voorzijde is voorzien van nieuwe onderhoudsarme kozijnen en de toegangsdeuren zijn vervangen door elektronische schuifdeuren, waardoor de toegankelijkheid van deze sporthal aanzienlijk is verbeterd. Sporthal de Bouwmeester De cv-ketel en het dak van de sporthal zijn in 2012 geheel vernieuwd. In het kader van ARBO zijn diverse aanpassingen in de sportzaal doorgevoerd ( verwijderen van obstakels). De vervanging van de cv-ketel heeft in 2012 nog niet geleid tot lagere energielasten.
BIBLIOTHEEK Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “De Bibliotheek wordt voor 2012 een generieke korting van 10% opgelegd. Daarnaast wordt er een extra bezuiniging van €35.000 gerealiseerd. Over de inhoudelijke aspecten van deze bezuiniging wordt met het bestuur van de bibliotheek gesproken in relatie tot BCF.” Wat hebben we bereikt Het aantal uitleningen over 2012 is afgenomen. Het sluiten van het uitleenpunt in Buurse is daar de belangrijkste reden voor. In Haaksbergen is het aantal uitleningen met 6% gedaald, dit is gelijk met de landelijke trend. Het aantal bezoeken is daarentegen in 2012 toegenomen, evenals het aantal mensen dat meedoet aan activiteiten. Het aantal fysieke bezoeken aan de bibliotheek is tot bijna 100.000, in 2008 bedroeg het aantal bezoekers 65.504. De totale bezuiniging op de budgetsubsidie van de bibliotheek bedroeg € 85.000. De bibliotheek heeft verschillende bezuinigingen doorgevoerd, maar de huisvestingslasten zijn aanzienlijk en nauwelijks beïnvloedbaar. In overleg met de gemeenteraad is het verzoek gehonoreerd om de bibliotheek 1 jaar vrij te stellen van aflossingsverplichtingen aan de gemeente.
Jaarstukken 2012
21
THEATER DE KAPPEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Wij willen het theater in huidige vorm en omvang voor 2012 in stand houden. De exploitatie vindt plaats met minimale middelen. Kaartjes moeten vanaf 2012 met het hoge Btw-tarief worden belast. Bij de verdere ontwikkeling van het Kulturhus speelt het theater een prominente rol.” Wat hebben we bereikt De verwachtte verhoging van het BTW tarief is niet doorgegaan. In het seizoen 2011/2012 zijn 39 professionele voorstellingen gehouden met een gemiddelde bezoekersgraad van 48%. Het theater is een actieve participant in de doorontwikkeling van het Kulturhus Haaksbergen.
MUZIEKONDERWIJS Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “De huidige subsidievorm aan de muziekschool leidt er toe dat voor relatief weinig kinderen (en volwassenen) veel subsidie wordt verstrekt. De taak van de gemeente is om alle kinderen in aanraking met muziek te laten komen. Als kinderen daarna verder muzieklessen willen volgen, is dat de keus en verantwoordelijkheid van de ouders. Daarom is het voorstel om Algemeen Vormend Muziekonderwijs aan alle kinderen in het primair onderwijs aan te bieden. Daarvoor zijn enkele fte’s muziekdocenten nodig. Onderzocht zal worden welke docenten daarvoor in aanmerking komen. Met de basisscholen moet overleg worden gevoerd of zij vakdocenten muziek willen inhuren of in dienst nemen. Voor leerlingen van de muziekschool, die lid zijn van één van de 3 plaatselijke muziekverenigingen, geldt een speciale subsidie. De 3 plaatselijke muziekverenigingen maken jaarlijks aanspraak op € 15.300. De 3 muziekverenigingen maken jaarlijks aanspraak op normsubsidie van gezamenlijk bijna € 30.000. Tot nu toe was het beschikbare budget ponds-ponds gewijs onder de muziekverenigingen verdeeld. Volgens de letter van de subsidieverordening bedraagt de vergoeding € 100 per leerling. Uit de laatste declaratie blijkt dat 107 kinderen gebruik maken van de regeling. Door het afnemende aantal kinderen, is de verwachting dat het aantal kinderen dat aanspraak op deze subsidie kan maken, gelijk blijft of afneemt. Voorgesteld wordt deze subsidiering voor hafa-muziekschoolleerlingen in de toekomst volgens de verordening toe te kennen, waardoor er een bezuiniging te realiseren valt van circa € 5000.” Wat hebben we bereikt De Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen is in 2012 opgericht en is sinds september operationeel. Het aanbod voor muziekonderwijs is hierdoor nauwelijks gewijzigd. De eigen bijdrage is vergelijkbaar met die van 2011 en het zijn veelal dezelfde muziekdocenten die de lessen verzorgen. Ook het aanbod van muziekinstrumenten is vergelijkbaar. Eind 2012 bedroeg het aantal leerlingen 250. Met de start van de nieuwe Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen zijn we er in geslaagd ons muziekonderwijs op afstand te plaatsen en een vergelijkbaar aanbod in stand te houden.
ZWEMBAD DE WILDER Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Onze gemeente beschikt al 20 jaar over een prachtig subtropisch zwembad De Wilder dat jaarlijkse vele bezoekers trekt uit Haaksbergen en de gehele regio. In verband met de oplopende kosten van instandhouding en de bezuinigingsoperatie willen wij ons bezinnen op de huidige relatie tussen gemeente en stichting De Wilder. Met name de vastgoedrelatie is daarbij punt van aandacht. Met De Wilder worden in het kader van Beleid gestuurde Contract Financiering afspraken gemaakt over subsidiering van specifieke doelgroepen zoals bijvoorbeeld ouderen, kinderen en gehandicapten, waardoor voor deze doelgroepen zwemmen toegankelijk blijft als basisvoorziening.” Wat hebben we bereikt Op basis van een intentieovereenkomst hebben de gemeente en De Wilder onderzoek gedaan naar de mogelijkheden en voorwaarden van een volledige verzelfstandiging van het zwembad, alsmede een
Jaarstukken 2012
22
eventuele eigendomsoverdracht uiterlijk per 1 januari 2014. Het onderzoek is afgerond, tussen gemeente en De Wilder is een principeakkoord bereikt. SCHOLTENHAGEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “De stichting Groot Scholtenhagen beheert en exploiteert het sport en recreatiepark Groot Scholtenhagen. Dit voor Haaksbergen belangrijke sport en recreatiegebied geeft ontspannings- en recreatiemogelijkheden voor vele burgers van Haaksbergen, maar ook daarbuiten. Onze gemeente is al jaren sterk verbonden met de stichting Groot Scholtenhagen. De rol van de gemeente gaat echter veranderen in de komende jaren. Uitgangspunt is een terugtredende overheid. De gemeente speelt dan nog slechts een regie voerende en voorwaardenscheppende rol en zal zich niet meer actief (althans minder) met beleidsuitvoering bezig houden. In verband hiermee is in 2011 een onderzoek gestart naar mogelijke ontvlechting tussen gemeente en stichting Groot Scholtenhagen. Het onderzoek richt zich op vier hoofdonderdelen, namelijk inhoudelijk, financieel, personeel en bestuurlijk. In 2012 vindt hierover nadere besluitvorming plaats.” Wat hebben we bereikt In 2012 diende een besparing te worden gerealiseerd van € 15.000 op onderhoud sportaccommodaties in beheer bij zowel de gemeente alsook de Stichting Groot Scholtenhagen. Voor de Stichting betekende dit een extra bezuiniging van € 7.500. Als uitgangspunt is gehanteerd dat de huidige kwaliteit van de sportvelden blijft gehandhaafd. In goed overleg met de buitensportverenigingen is overeengekomen dat men voortaan zelf de ongedierte bestrijding van het eigen sportcomplex voor rekening neemt (mollen en konijnen). Iedere vereniging heeft hiervoor één of meerdere vrijwilligers aangewezen die ook een instructie hebben ontvangen. Door deze maatregel kon de kostenstijging voor sportverenigingen beperkt blijven tot indexering.
LOKALE OMROEP Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “RTV Sternet was over 3 jaar een extra subsidie toegekend. Eén van de voorwaarden voor deze extra subsidie was een luisteronderzoek, waaruit moest blijken dat het dagbereik naar 4% was gestegen. Uit het uitgevoerde luisteronderzoek is gebleken dat het dagbereik niet naar 4% is gestegen. Er is dan ook geen basis om de tijdelijke extra subsidie structureel te maken. Voorgesteld wordt de subsidie te baseren op € 1,30 per wooneenheid. Haakbergen kent 9687 woningen, de subsidie bedraagt dan € 12593. Dit is gebaseerd op een richtlijn van de VNG.” Wat hebben we bereikt RTV Sternet heeft over 2012 subsidie ontvangen, die berekend is naar de richtlijn van de VNG en naar het juiste aantal wooneenheden. De extra subsidie is komen te vervallen.
Jaarstukken 2012
23
Wat heeft het programma Cultuur en ontspanning gekost Lasten
Cultuur en ontspanning Deelprogramma/product Bibliotheek
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
404.785
404.785
0
0
0
0
0
C ultuur
71.243
44.455
26.788
454
454
0
26.788
Lokale omroep
23.028
25.547
-2.519
0
0
0
-2.519
Monumenten
71.227
70.054
1.173
100
545
445
1.617
417.905
424.140
-6.235
151.392
102.653
-48.739
-54.974
Muziekonderwijs Theater
617.943
613.955
3.988
241.661
248.186
6.525
10.513
Cultuur
1.606.131
1.582.937
23.194
393.607
351.838
-41.769
-18.575
Scholtenhagen
356.061
356.823
-762
527
0
-527
-1.289
Zwembad de Wilder
702.704
879.140
-176.436
512.415
505.547
-6.868
-183.303
1.058.765
1.235.963
-177.198
512.942
505.547
-7.395
-184.592
Sport algemeen
140.434
124.463
15.971
0
0
0
15.971
Sportaccommodaties
705.071
620.302
84.769
242.566
263.694
21.128
105.897
845.505
744.765
100.740
242.566
263.694
21.128
121.868
3.510.401
3.563.664
-53.263
1.149.115
1.121.079
-28.036
-81.299
Ontspanning
Sport Totaal programma
Jaarstukken 2012
24
Economische ontwikkeling ECONOMISCHE ONTWIKKELING Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In tijden waar bedrijven het moeilijk hebben en net de eerste tekenen van herstel laten zien, is het zaak dat wij als overheid ontwikkelingen blijven stimuleren en voortgang houden in de revitalisering van bedrijventerrein ‘t Varck en de ontwikkeling van Stepelerveld. Op deze manier blijft Haaksbergen interessant voor het bedrijfsleven. Vraag en aanbod wordt in samenwerking met het bedrijfsleven goed op elkaar afgestemd en zorgvuldig ruimtegebruik is het uitgangspunt. Ons uitgifteprotocol sluit aan bij de zogenaamde SER-ladder die uitgaat van het eerst investeren in de bestaande bedrijventerreinen en in de laatste plaats het ontwikkelen van nieuwe. Ook de samenwerking met de ondernemers in de kern van Haaksbergen is van groot belang, zeker nu het centrumplan in 2012 een nieuwe fase in gaat. Vanuit het rijk wordt niet langer financieel bijgedragen in het herstructureren van bedrijventerreinen. Voor Haaksbergen heeft deze ontwikkeling geen gevolgen. De subsidie voor het laatste deel van de revitalisering (’t Varck Oost) is toegekend en deels al uitgekeerd. In 2013 zullen we de revitalisering afronden en zijn alle bedrijventerreinen in Haaksbergen weer op het gewenste niveau. Naast stimuleren en samenwerken is duidelijkheid en het nakomen van afspraken van belang. Daar waar bedrijven ontwikkelings- en milieuafspraken niet nakomen zullen wij ook optreden en handhaven. De Haaksbergse economie is ook gebaat bij een vitaal platteland waar niet alleen de agrarische bedrijven de mogelijkheden moeten krijgen om te groeien waar dat kan, maar waar ook ruimte geboden wordt voor aanvullende of vervangende activiteiten die inspelen op het toeristisch recreatief potentieel van ons buitengebied. Het vernieuwde bestemmingsplan buitengebied, dat wij in 2012 willen laten vaststellen, biedt daarvoor het kader.” Wat hebben we bereikt Wij hebben regelmatig overleg gevoerd met het georganiseerde bedrijfsleven, de bedrijvenverenigingen en de parkmanagers. Daarnaast hebben we een discussieavond gehouden met de centrumondernemers. Met diverse individuele bedrijven is gewerkt aan oplossingen die voorzien in de continuïteit en de toekomstbestendigheid van deze bedrijven. Het uiteindelijke resultaat daarvan is met de start van de bouw van Unipro op het Stepelerveld zichtbaar geworden, maar ook bedrijven als Dijkstra Plastics en Dynobend zijn hiervan een goed voorbeeld. De samenwerking met de accountmanager werkgelegenheid en de bedrijfscontactfunctionaris is verstevigd, met als inzet om meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te activeren. Wij vinden dat hierin nog wel een flinke slag is te maken. De onderwerpen bedrijventerreinen, weekmarkt, bedrijven investeringszone (BIZ) en toerisme en recreatie zijn hierna verder uitgewerkt.
BEDRIJVENTERREINEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “We hebben de uitvoering van de tweede fase van de revitalisering van bedrijventerrein ’t Varck (Oostelijke deel) in 2011 opgestart. De doortrekking van de Ruwerstraat is hierin een belangrijk onderdeel. Het voorontwerp bestemmingsplan hebben we in oktober 2011 ter visie gelegd. De ontwikkeling van bedrijventerrein Stepelerveld krijgt vorm door de eerste fase planologisch te regelen. Met de ontwikkeling van fase 1A wordt hierop vooruitgelopen om enkele bedrijven die knel komen te zitten te bedienen. We verwachten dat in de tweede helft van 2012 het eerste bedrijf zich op Stepelerveld vestigt.”
Wat hebben we bereikt De uitvoering van de tweede fase van de revitalisering heeft vertraging opgelopen. Dat komt omdat er tot op heden geen overeenstemming is bereikt met de grondeigenaren die benodigd zijn om de doortrekking van de Ruwerstraat te realiseren. Met de TKH is, vanwege de prioritering van de werkzaamheden binnen het bedrijf, de afspraak gemaakt dat omstreeks maart van 2013 de gesprekken worden hervat om de benodigde grond in eigendom te krijgen. De provincie heeft uitstel verleend om de
Jaarstukken 2012
25
tweede fase later af te kunnen ronden dan aanvankelijk de bedoeling was. De ontwikkeling van Stepelerveld fase 1A is planologisch afgerond en de gronden zijn voor uitgifte van de bedrijfskavels geschikt gemaakt. Het eerste bedrijf (Unipro) is in 2012 gestart met de bouw.
WEEKMARKT HAAKSBERGEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Wij hebben in 2009 besloten deel te nemen aan een landelijke pilot voor de verzelfstandiging van de weekmarkt. Kort daarna is een werkgroep gevormd die bestaat uit marktondernemers, de centrale vereniging voor ambulante handel (CVAH) en het hoofd bedrijfschap detailhandel (HBD). Het gezamenlijk doel is de organisatie en het beheer van de markt in handen te stellen van een door de marktondernemers opgerichte Stichting “weekmarkt Haaksbergen”. De achterliggende gedachte is minder regelgeving en meer ruimte voor ondernemerschap. Het uitgangspunt is om de weekmarkt per 11-2012 te laten verzelfstandigen. Hiermee wordt de weekmarkt dus op afstand gezet van de gemeente en zijn wij alleen nog verantwoordelijke voor openbare orde en veiligheid rond de weekmarkt.” Wat hebben we bereikt De exploitatie is geheel in handen en onder verantwoordelijkheid van de Stichting Markt Haaksbergen.
BEDRIJVEN INVESTERINGSZONE CENTRUM HAAKSBERGEN Wat wilden we bereiken (tekst uit programmabegroting) “Op 30 augustus 2011 hebben wij ingestemd met het verzoek tot invoering van een bedrijven investeringszone voor het centrum van Haaksbergen. U hebt op 28 september 2011 de daarvoor benodigde verordening vastgesteld. Vervolgens heeft er een voorlichtingsbijeenkomst voor de betreffende ondernemers plaatsgevonden waarna de stemronde van start is gegaan. De stemming loopt tot 21 oktober 2011. Als de uitslag van de stemming positief is zal de BI-zone voor het centrum van Haaksbergen per 1-1-1212 ingaan. De gemeente draagt zorg voor de inning van de heffing en draagt onder inhouding van inningskosten de opbrengst gefaseerd over aan het ondernemersfonds. Aangezien de betaling van de aanslagen gespreid door het jaar binnenkomt, is in de begroting rekening gehouden met betaling van een voorschot aan het ondernemersfonds. De Biz-organisatie, vertegenwoordigd door Stichting Centrummanagement Haaksbergen, zal ook betrokken worden bij het centrumplan wanneer deze in 2012 een nieuwe fase ingaat.” Wat hebben we bereikt De BI-zone is in januari 2012 een feit geworden. De gemeente is verantwoordelijk voor de inning van de BIZ-heffing. De Stichting Centrummanagement Haaksbergen is verantwoordelijk voor de besteding van deze gelden volgens het meerjarenbeleidsplan, met inachtneming van de wet BIZ. In 2012 is voor een bedrag van € 115.350 aan BIZ-heffingen opgelegd. Hiervan staat nog een bedrag van € 18.426 open. Het geïncasseerde bedrag van € 96.923 is onder aftrek van perceptiekosten (€ 3.683) en de voorgeschoten begeleidingskosten (€ 7.000) in termijnen aan de Stichting Centrummanagement Haaksbergen overgemaakt ter uitvoering van het meerjarenbeleidsplan.
TOERISME EN RECREATIE Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Binnen de regio zullen we meer samenwerking moeten zoeken om te komen tot ontwikkeling en promotie. De Regio Twente, het Twents Bureau voor Toerisme (TBT) en Twente get Connected zullen meer duidelijkheid moeten gaan geven over de organisatie van promotie in de toekomst. Het TBT zal vanaf 2013 niet meer uit de Agenda van Twente gefinancierd worden. In 2012 zullen we een besluit moeten nemen over de voortgang en financiering van het TBT, waarbij we ook nadrukkelijk zullen kijken naar de samenwerking met Twente get Connected. De Stichting Schaapskooi Haaksbergen werkt aan plannen voor de realisatie van een schaapskooi. In 2012 zullen we een besluit moeten nemen omtrent planologische medewerking.
Jaarstukken 2012
26
Naar aanleiding van de visie op het gebied Langelo / Scholtenhagen zullen we als gemeente meer de regierol op ons nemen om te komen tot meer samenwerking in het gebied. Die samenwerking moet leiden tot beter gebruik van de aanwezige voorzieningen en een betere presentatie en marketing van het gebied, waardoor meer bezoekers getrokken kunnen worden. De voorbereidingen voor het ruiter- en menroutenetwerk zijn in Haaksbergen dusdanig ver gevorderd dat dit in 2012 tot uitvoering kan komen. Hierbij zoeken wij ook de samenwerking met Gelderland en Duitsland. Met deze ontwikkeling verwachten we het aantal Duitse toeristen in het gebied te kunnen verhogen. De ontwikkelingen rondom Museum Buurtspoorweg gaan verder, het museumconcept zal worden gewijzigd en wij hebben op verzoek van de provincie een onderzoek laten doen naar het ontwikkelen van een leer- werkplaats. Bij een positief resultaat zullen we dit in 2012 verder uitwerken. De subsidie van de VVV wordt gekort met 10% conform de voorstellen uit “Naar nieuw evenwicht”. De subsidie van het Platform Toerisme & Recreatie is nauw verbonden aan de activiteiten van de VVV. We hebben daarom de subsidie van het Platform nu ondergebracht bij de subsidie aan de VVV. Het Platform moet het marketingactiviteitenplan van de VVV goedkeuren.” Wat hebben we bereikt Het Twents Bureau voor Toerisme (TBT) heeft in 2012 een nieuwe start gemaakt met een nieuwe directeur. Binnen de Regio Twente is besloten om het TBT toch nog een aantal jaren uit de Agenda van Twente te subsidiëren. Daarna gaat het TBT er vanuit zonder structurele overheidssubsidie te kunnen werken. Inmiddels is er ook een goede samenwerking met Regio Branding (Twente get Connected). De Stichting Schaapskudde heeft het niet gered om in 2012 de benodigde stukken aan te leveren om de planologische procedure op te starten voor de realisatie van de schaapskooi. Wel zijn ze in een ver gevorderd stadium. Voor het gebied Langelo/Scholtenhagen zijn inmiddels twee werkgroepen aan de slag die werken aan meer samenwerking tussen de verschillende ondernemers en de verenigingen en promotie van het gebied. Wij ondersteunen deze werkgroepen met ambtelijke inzet. Na de voorbereidingen van het paardrijnetwerk in 2012, is op 8 februari 2013 de Regio Twente in Haakbergen met de uitvoering gestart. De contacten met Gelderland en Duitsland leiden er toe dat we in het voorjaar van 2013 internationale ruiterroutes uit gaan geven. Deze samenwerking valt binnen het Euregio-project Grenscorridor. De gemeente Haaksbergen is trekker van het deelproject internationale ruiterroutes. De Museum Buurtspoorweg (MBS) heeft de verbouwing van het stationsgebouw en de goederenloods in 2012 afgerond en daarmee voldaan aan de afspraken die zijn gemaakt over de Kop van de Parallelweg. Het museum werkt nu verder aan de conceptontwikkeling van het museum met verschillende partijen. De leer- en kijkwerkplaats is volop in ontwikkeling en hiervoor hebben we wederom subsidie ontvangen van de provincie Overijssel. De eerste projecten tussen de MBS en onderwijsinstellingen zijn in uitvoering. Wij werken nu samen met het Assink lyceum, Saxion, het ROC, SMEOT en de schilderschool aan de verdere uitwerking en organisatie. De korting van de subsidie aan de VVV hebben we doorgevoerd. De VVV heeft haar activiteitenplan 2012 grotendeels uitgevoerd.
Jaarstukken 2012
27
Wat heeft het programma Economische ontwikkeling gekost Lasten
Economische ontwikkeling Deelprogramma/product Markt Detailhandel Revitalisering bedrijventerreinen
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
119.806
118.461
1.345
119.703
121.322
1.619
2.965
119.806
118.461
1.345
119.703
121.322
1.619
2.965
507.566
163.455
344.111
163.750
-140.715
-304.465
39.646
507.566
163.455
344.111
163.750
-140.715
-304.465
39.646
Evenementen
120.426
115.512
4.914
0
0
0
4.914
Recreatie en toerisme
265.196
263.329
1.867
87.500
89.375
1.875
3.742
34.564
38.199
-3.635
16.000
16.525
525
-3.110
Economische ontwikkeling
Toeristische fietspaden VVV Toerisme en recreatie Totaal programma
Jaarstukken 2012
75.108
74.472
636
0
0
0
636
495.294
491.513
3.781
103.500
105.900
2.400
6.181
1.122.666
773.428
349.238
386.953
86.507
-300.446
48.792
28
Integrale veiligheid CRISISBEHEERSING Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “De Twentse colleges van burgemeester en wethouders en het regionaal college van burgemeesters gaan regionaal samenwerken op het gebied van de gemeentelijke crisisbeheersingstaken, in en buiten crisistijden. Voor de uitvoering van de taken buiten crisistijd levert Haaksbergen structureel 0,2 fte aan de Veiligheidsregio. De inrichting van de crisisorganisatie en de structuur tijdens een crisis verandert drastisch. Er komen regionale expertteams, waar alle veertien Twentse gemeenten functionarissen voor inzetten. Dit kan betekenen dat we in 2012 incidenteel extra kosten moeten maken voor opleiding, training en oefening.” Wat hebben we bereikt Per 1-12-2012 is een kanteling gemaakt naar een deels regionale crisisorganisatie. Alle leidinggevende functies worden vanaf heden regionaal ingevuld, de uitvoering blijft lokaal belegd. Gemeenten blijven lokaal verantwoordelijk voor crisisbeheersing. Voordeel van deze (gedeeltelijke) regionalisering is voldoende capaciteit en kwaliteit. In 2012 zijn we begonnen met het werven en opleiden van mensen. Deze piekbelasting ten aanzien van opleiden, trainen en oefenen zal nog doorlopen in de eerste helft van 2013. Kosten voor opleidingen, trainingen en oefeningen in 2012 waren 9.638 euro
SAMENWERKING INTEGRALE VEILIGHEIDSZORG (IVZ) Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In maart 2011 sloten de Twentse burgemeesters en de belangrijkste veiligheidspartners in de regio een samenwerkingsovereenkomst met als titel “Samen werken aan een veilig Twente”. Doel van deze samenwerking, is onder meer de ambtelijke en bestuurlijke Twentse samenwerking op het gebied van integrale veiligheid te versterken. Onze financiële bijdrage aan het regionale platform IVZ handhaven we op hetzelfde niveau. Samenwerken doen we ook bij de zogeheten veiligheidsmonitor. Dat is een onderzoek onder de inwoners naar het aspect veiligheid. Begin 2012 verwachten we de uitkomsten van deze monitor. Op basis hiervan gaan wij ons veiligheidsbeleid bijstellen of vernieuwen.” Wat hebben we bereikt Lokaal Begin 2012 zijn de resultaten van de Veiligheidsmonitor opgeleverd. Deze informatie heeft als input gediend tijdens de rondetafelgesprekken met professionals. In het voorjaar heeft de commissie prioriteiten gesteld die zijn uitgewerkt in het Integraal Veiligheidsprogramma 2013-2016. Dit veiligheidsprogramma is door de raad vastgesteld. Regionaal Naast het lokale veiligheidsprogramma is ook op regionaal niveau een Actieplan 2013-2014 opgesteld. Dit actieplan is op basis van de lokale prioriteiten van Twentse gemeenten tot stand gekomen.
POLITIE Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het kabinet wil een nationale politie vormen. De 25 zelfstandige politiekorpsen zullen opgaan in één landelijk korps, onder verantwoordelijkheid van de Minister van Veiligheid en Justitie. Daarnaast zal het korps in 10 regionale eenheden worden verdeeld. De burgemeester blijft de politie aansturen bij het handhaven van de openbare orde en bij de hulpverlening in zijn gemeente. Naar verwachting zal de vrijheid om op lokaal en regionaal beleids- en
Jaarstukken 2012
29
capaciteitsafspraken met de politie te maken, afnemen. De consequenties zijn nog niet duidelijk. De regio Oost-Nederland omvat 81 gemeenten en is verdeeld over 2 provincies. Het wordt lastig om een dergelijk groot gebied op goede wijze aan te sturen. Daarom is het van belang dat Gelderland en Overijssel als afzonderlijke politieregio’s kunnen blijven functioneren. Bij de Minister van Veiligheid en Justitie wordt hierop aangedrongen.” Wat hebben we bereikt Per 1 januari 2013 is de politieregio Oost-Nederland een feit. De samenwerking tussen de bestuurders geschiedt op districtsniveau in het DVO (districtsveiligheidsoverleg). Het Politieteam Haaksbergen wordt ondergebracht bij het Basisteam Midden (Hengelo, Borne en Hof van Twente). In 2012 zijn de eerste bewegingen in gang gezet. Verder is eind 2012 gestart met een onderzoek naar mogelijkheden voor het inrichten van een politieservicepunt in het Haaksbergse gemeentehuis.
WET BEVORDERING INTEGRITEITSBEOORDELINGEN OPENBAAR BESTUUR (BIBOB) Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 willen wij, naast de toepassing van de Wet Bibob op vergunningaanvragen op het gebied van horeca, escort- en seksinrichtingen, deze ook toepassen op vergunningaanvragen op het gebied van bouwen en milieu.” Wat hebben we bereikt In 2012 is door het Regionaal College van burgemeesters een nieuwe regionale beleidslijn vastgesteld. De bedoeling was dit beleid in 2012 lokaal te implementeren, maar dit is doorgeschoven naar 2013 (zie ook het Jaarplan Integrale Veiligheid 2013).
CONVENANT LOKALE DRIEHOEK 2012 Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Politie, justitie, gemeente en andere partners zijn samen verantwoordelijk voor de openbare orde, opsporing en vervolging. Om deze gezamenlijke verantwoordelijkheid waar te maken, bereiden we een convenant voor. Hierin nemen wij de volgende speerpunten voor Haaksbergen op: 1. Jeugd 2. Inbraken: a. auto-inbraken b. woninginbraken (onder meer insluipingen) c. schuurinbraken” Wat hebben we bereikt Jeugd In het voorjaar van 2012 zijn de jeugdgroepen in Haaksbergen door middel van de shortlistmethode in kaart gebracht. Haaksbergen had in mei drie hinderlijke jeugdgroepen. Vanuit de gemeente is coördinatie gekomen op de groepsaanpakken waarbij oa. politie, jongerenwerkers, halt en toezichthouders samenwerken om overlast terug te dringen en crimineel gedrag te voorkomen. Het aantal meldingen van jeugdoverlast nam in 2012 af t.o.v. 2011. Auto-inbraken De meeste auto-inbraken in 2012 vonden plaats in mei, oktober en november. Er vond in 2012 periodiek controle en toezicht plaats op de zogeheten hotspots. We hebben diverse acties (flyeren) op touw gezet om inwoners te informeren en alerter te maken. Het effect van dit project bleek een substantiële vermindering van het aantal autokraken in de afgelopen periode. Het aantal auto-inbraken daalde sterk in Haaksbergen in 2011 t.o.v. 2012. Woning- en schuurinbraken De gemeente en de politie hebben in oktober en december 2012, naar aanleiding van de inbraakgolf, voorlichting gegeven aan inwoners. Daarbij ging het over de bewustwording van de eigen
Jaarstukken 2012
30
verantwoordelijkheid als het gaat om bijvoorbeeld goede sloten en verlichting van woningen. De bijeenkomsten in de Hassinkbrink en in Sint Isidorushoeve werden goed bezocht. Naast deze voorlichtingsavonden startte de gemeente met de politie in oktober 2012 de zogeheten ‘wittevoetenactie’ in diverse wijken. De wijken met de hoogste inbraakcijfers kregen hierbij de hoogste prioriteit. Eind 2012 zijn met deze actie ongeveer 500 woningen in Haaksbergen bezocht en gecontroleerd op deugdelijkheid van afsluiting. Hierbij werden tot dusver veertig ‘voetjes’ uitgedeeld en zijn drie woningen aangetroffen die helemaal niet waren afgesloten.
REGIONALISEREN BRANDWEER Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Deze begroting omvat een bedrag van € 970.767 voor de brandweer. Dit bedrag dient ter dekking van de kosten van salarissen voor vrijwilligers, materieel, garage, bijdrage aan de Veiligheidsregio, kapitaallasten en diverse andere kosten. Daarnaast zijn er de kosten van salarissen van de beroepsmedewerkers en de overheadkosten. De kapitaallasten van de nieuwe brandweergarage (€161.000) zijn hierin niet opgenomen. Dit jaar zal de brandweer worden ontvlecht uit de gemeentelijke organisatie. Per 1 januari 2013 gaat de Regionale Brandweer Twente van start. Deze begroting is voor ons het financiële uitgangspunt om de overgang te financieren. Tot 2011 zaten we met onze brandweerkosten onder de gemiddelde kosten in Twente. Wij gaan ons er voor inspannen de overgang van de brandweer naar de Veiligheidsregio kostenneutraal te laten verlopen. In de aanloop naar de regionalisering moeten we nog enkele kwalitatieve verbeteringen realiseren, bijvoorbeeld de risicokaarten en aanvalsplannen. Dat is het zogenaamde “beentje bijtrekken”. We werken daaraan samen met Enschede. Dit verloopt volgens planning en budgettair neutraal.” Wat hebben we bereikt De brandweer is per 1-1-2013 ontvlecht van de gemeentelijke organisatie. Over het krediet voor de brandweergarage zijn met de brandweer Twente afspraken gemaakt. Als de brandweergarage niet gerealiseerd wordt, dan vloeien deze middelen terug richting gemeente Haaksbergen. We liggen op schema met betrekking tot het “beentje bijtrekken”. Zo zijn er in 2012 22 bereikbaarheidskaarten gemaakt. Die zijn nu beschikbaar op onze voertuigen.
BRANDWEERGARAGE
Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Gelet op de ontwikkelingen binnen de “Kop van de Parallelweg” en de eigendomsverhoudingen is het onzeker of we in 2012 met de bouw van de garage kunnen beginnen.”
Wat hebben we bereikt? Ondanks ambtelijke en bestuurlijke inspanningen is het in 2012 niet gelukt om met Domijn, eigenaar van de grond, definitieve afspraken te maken over het realiseren van een brandweergarage. We zijn nog in overleg over een centrale locatie.
TOOM Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In de beleidsnotitie Terugdringen Onnodige en Ongewenste Meldingen staat dat we de loze meldingen in 2013 teruggebracht willen hebben tot 45. We blijven daarop inzetten en passen bijvoorbeeld nu ook het instrument van de bestuurlijke boete toe. Tegelijkertijd wijst de praktijk uit dat het moeilijk is deze prestatie te halen. Zo hebben we in 2011 op 85 loze meldingen en uitrukken uit gekomen. Voorzetten TOOM-beleid (zie hierboven) met nog strakkere toepassing van bestuurlijke boetes.”
Wat hebben we bereikt In 2012 zijn we 189 keer gealarmeerd. Hiervan werden er 88 veroorzaakt door een brandmeldinstallatie. Van deze 88 OMS-meldingen bleek dat in 86 gevallen niets aan de hand was. Dat waren dus onterechte brandmeldingen. De bedrijven mochten volgens het vastgestelde TOOM-beleid in 2012 de toegestane
Jaarstukken 2012
31
norm met een factor drie overschrijden. In 2012 is er geen instelling of bedrijf geweest die hier overheen is gegaan. Er is dus ook geen bestuurlijke boete opgelegd. Door het niet realiseren van de reductie van de onnodige en ongewenste meldingen zijn er geen besparingen gerealiseerd op de salariskosten van vrijwilligers.
BRANDWEERVRIJWILLIGERS Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Uit de praktijk van de afgelopen jaren blijkt dat de salariskosten van de brandweervrijwilligers te laag zijn geraamd. Het gevolg was dat we tussentijds moesten bij ramen en/of dat we het budget overschreden. In 2009 en 2010 bedroeg de overschrijding respectievelijk 24% en 18%. De kosten worden bepaald door het aantal uitrukken en door de piketkosten. Bij de invoering van het piket is destijds een risico genomen van € 30.000. Verder constateren we dat jarenlang geen indexering heeft plaatsgevonden. We vinden het realistisch in de begroting € 60.000 extra op te nemen voor de post salarissen vrijwilligers. Dit neemt niet weg dat we door de volgende acties proberen de kosten te beperken: 1. Van de 8 vacatures worden er maximaal 7 ingevuld. 2. In plaats van uit te rukken met de standaardbezetting van 6 personen op een tankautospuit, zal dit nu met 4 personen gebeuren. Dit betekent dat als het nodig is 2 brandweerlieden nakomen. Dit vraagt een andere manier van opleiden, oefenen en andere inzetprocedures. Samen met Enschede bereiden we dit voor, waarna een collegebesluit nodig is. In piket blijven wel 6 brandweerlieden paraat. 3. Voortzetting TOOM-beleid (zie hierboven) met nog strakkere toepassing van bestuurlijke boetes
Wat hebben we bereikt Door het bijramen van het budget en doordat we geen significante stijging of daling van het aantal uitrukken hebben gehad is de post salariskosten van vrijwilligers niet overschreden. 1. In 2012 zijn er geen vacatures ingevuld. Van alle belangstellenden heeft zich niemand aangemeld of de belangstellende voldeed niet aan de gestelde eisen (bijvoorbeeld wonen en/of werken in de kern van Haaksbergen). 2. In verband met de regionalisering is besloten om dit project in 2013 regionaal op te pakken. In de eerste Berap is een bedrag van € 12.000 gemeld als overschrijding, als gevolg van de wettelijke verplichte wijziging van het rangenstelsel en de daaraan gekoppelde beloning, die leidde tot een nabetaling. In de tweede Berap is aangegeven dat met ingang van 1 januari 2012 en 1 april 2012 voor de brandweer de CAO is gewijzigd, wat betekent dat er nabetalingen op de salarissen moesten worden gedaan tot een bedrag van € 3.305. Daarnaast is er een éénmalige bijdrage pro-actie ontvangen van de Regio Twente over 2010 ad € 26.000, wat per saldo een voordeel oplevert van € 22.695. Over het jaar 2011 hebben we eveneens een bijdrage ontvangen ad € 26.000.”
HANDHAVING Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Toezicht en handhaving van de onderdelen milieu en bouw- woningtoezicht vindt plaats op basis van de in de vastgestelde beleidsplannen genoemde prioriteiten. Milieucontroles vinden in ieder geval elk jaar plaats bij bedrijven (±20) met het hoogste risico waaronder bedrijven met opslag gevaarlijke stoffen, tankstations en/of chemische, grafische activiteit(en). Bouwcontroles vinden plaats aan de hand van de risico analyse daarnaast vindt controle plaats op illegale bouwwerken De nadruk ligt op integraal werken zowel intern als met de verschillende handhavingspartners. In 2012 wordt verder vorm gegeven aan de Regionale Uitvoeringsdiensten (Rud’s) zoals de Commissie Herziening Handhavingstelsel VROM-regelgeving (de commissie Mans) in zijn eindrapportage ‘De tijd is rijp’ heeft geadviseerd. In oktober 2010 is door de portefeuillehouders in Overijssel afgesproken om per veiligheidsregio een pilot uit te voeren om de haalbaarheid van een NetwerkRUD Twente te toetsen aan de kwaliteitscriteria en robuustheid die het Rijk aan een Rud stelt. Gedurende een half jaar is het model “NetwerkRUD Twente” ontwikkeld en in de praktijk getoetst op haalbaarheid. Op 9 juni 2011 hebben de portefeuillehouders positief gereageerd op de uitkomsten van de pilot. Elk college heeft er vervolgens
Jaarstukken 2012
32
mee ingestemd om door te gaan op de ingeslagen weg. Inmiddels is het stappenplan voor de realisatie van de RUD Twente gepresenteerd. Deze geeft op mijlpalenniveau aan wat wanneer moet zijn gerealiseerd om op 1 januari 2013 een werkende Rud voor minimaal het basistakenpakket te hebben staan. In het najaar van 2011 wordt de start gemaakt met de implementatie volgens onderstaande fasen: Opstellen stappenplan, voorbereiding besluitvorming over bedrijfsplan (tot feb. 2012) Uitwerken van het systeem van de RUD (febr-jul 2012) Inrichten van de RUD-organisatie (jul-dec 2012) Start (1-1-2013) en nazorg (jan-juni 2012) De Bijzondere Opsporingsambtenaren (Boa’s) werken met de bestuurlijke strafbeschikking. De bestuurlijke strafbeschikking (BSB) kan voor een aantal onderdelen genoemd “kleine ergernissen in de openbare ruimte” ingezet worden. Er is gekozen om in 2011 ervaring op te doen met de BSB voor hondenpoepoverlast. De opgedane ervaring aangevuld met opleiding moet leiden tot een verdere toepassing van de BSB voor overtredingen in de openbare ruimte. Klachten met betrekking tot kleine ergernissen in de openbare ruimte (hondenpoep, parkeren, jeugd) worden behandeld en zo nodig wordt handhavend opgetreden.”
Wat hebben we bereikt In 2012 zijn de bedrijven gecontroleerd overeenkomstig de in het handhavingsuitvoeringsprogramma 2012 opgenomen risico/analyse, waaronder ook de ongeveer twintig bedrijven met het hoogste risico. Bouwcontroles zijn uitgevoerd overeenkomstig het handhavingsbeleid, waarbij in het laatste kwartaal van 2012 het reclamehandhavingsproject is uitgevoerd. In 2012 is verder vorm gegeven aan de Regionale Uitvoeringsdiensten (Rud’s), zoals de Commissie Herziening Handhavingstelsel VROM-regelgeving (de commissie Mans) in haar eindrapportage ‘De tijd is rijp’ heeft geadviseerd. Op 1 oktober 2012 is door alle 25 Overijsselse gemeenten en de provincie Overijssel de bestuursovereenkomst RUD ondertekend. De samenwerking vindt plaats in netwerkverband. Vanaf 1 januari is deze samenwerking georganiseerd in een Regionale Uitvoeringsdienst Twente en in IJsselland. De Bijzondere Opsporingsambtenaren (Boa’s) werken met de bestuurlijke strafbeschikking. Alle uitgeschreven bestuurlijke strafbeschikkingen zijn het afgelopen halfjaar digitaal aangeleverd bij het Centraal Justitieel Incassobureau. Klachten met betrekking tot kleine ergernissen in de openbare ruimte (hondenpoep, parkeren, jeugd) zijn behandeld en zo nodig wordt handhavend opgetreden. Vanaf oktober 2012 wordt toezicht op de “blauwe zone” uitgevoerd door een tweetal Boa's. Hiermee hebben we de kwetsbaarheid van de functie parkeerwacht verkleind. Bij 25 geplande evenementen is toezicht gehouden door de Boa's. Bij de bezuinigingen voor 2012 is afgesproken € 2.500 te besparen op de huisvesting van de Boa´s. Hierbij is gekeken naar alternatieve huisvesting. Deze is niet voorhanden. Dit betekent dat bij de eerste Berap € 2.500 voor de huisvestingskosten opnieuw is opgenomen.
Jaarstukken 2012
33
Wat heeft het programma Integrale veiligheid gekost Lasten
Integrale veiligheid Deelprogramma/product Handhaving uitvoering
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
436.233
440.273
-4.040
0
9.626
9.626
5.586
436.233
440.273
-4.040
0
9.626
9.626
5.586
1.195.826
1.189.729
6.097
47.500
101.950
54.450
60.546
243.167
243.314
-147
0
2.978
2.978
2.831
Rampenbestrijding
78.864
77.590
1.274
0
0
0
1.274
Bijzondere wetten en APV
41.957
41.766
191
6.000
2.811
-3.190
-2.998
Veiligheid
1.559.814
1.552.399
7.415
53.500
107.738
54.238
61.654
Totaal programma
1.996.047
1.992.672
3.375
53.500
117.365
63.865
67.240
Handhaving Brandweer Openbare orde en veiligheid
Jaarstukken 2012
34
Maatschappelijke ondersteuning ALGEMEEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het zelf oplossend vermogen van onze burgers wordt steeds meer gestimuleerd. We voeren de verplichte taken van het Rijk uit in de meest sobere vorm. Wat blijft zijn de extra maatregelen om (kwetsbare) burgers op of onder de bijstandsnorm te laten participeren in de samenleving. Daar waar inwoners het niet op eigen kracht redden springen we indien nodig tijdelijk bij. In de komende jaren vertalen we hiermee begrippen als Nieuw Noaberschap, welzijn nieuwe stijl en kanteling WMO. Bewust wordt daarom de bezuiniging op vrijwilligers buiten beschouwing gelaten. Daar waar vrijwilligers geen taken op zich kunnen nemen kopen we naar behoefte in bij professionele instellingen voor de beste kwaliteit/prijsverhouding. In 2011 zullen alle instellingen, waar nu wordt ingekocht of waar een subsidierelatie mee bestaat, worden medegedeeld dat in 2012 nog van hen zal worden afgenomen, maar dat daarna een open situatie bestaat. Voor wat betreft de WWB staat 2012 in het teken van de invoer van alle nieuwe wetswijzigingen, alle voorbereidingen rondom de WWnV en het stimuleren van het verrichten van maatschappelijke activiteiten voor WWB cliënten.” Wat hebben we bereikt De Beleidsnota Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) 2012-2016 “Samen Sterk in meedoen” is 31 oktober 2012 vastgesteld door de gemeenteraad. Hiermee is de visie en zijn de beleidsdoelen voor de komende vier jaar vastgesteld. In 2012 is het ingezette proces van de kanteling Wmo verder vorm gegeven. In 2012 is een aantal wijzigingen in de Wet werk en bijstand (Wwb) doorgevoerd. Om deze wijzigingen te verwerken is het totale Wwb-bestand opnieuw beoordeeld op rechtmatigheid en doelmatigheid. Ook is het gehele debiteurenbestand opnieuw beoordeeld en zijn waar nodig invorderingsacties opgestart. Door de recessie is het beroep op de bijstand landelijk toegenomen. In 2012 hebben wij 96 aanvragen ontvangen voor een periodieke uitkering. Ondanks dit grote aantal aanvragen waren er op 31 december 2012 in totaal 222 Wwb-ers (het aantal Wwb- cliënten per 31 december 2011 bedroeg 229). In 2012 zijn 103 personen uitgestroomd. Dit komt grotendeels door ons re-integratiebeleid. De veel besproken invoering van de huishoudinkomenstoets is niet door gegaan. Ook de Wet werken naar vermogen is niet ingevoerd. Naar verwachting komt het kabinet in 2013 met een nieuw voorstel. De wet Schuldhulpverlening is per 1 juli 2012 in werking getreden. De raad heeft hiervoor inmiddels een verordening vastgesteld. De raad heeft in de verordening bepaald dat meer dan voorheen meer verantwoordelijkheid bij de burger ligt.
GEZONDHEIDSZORG Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Over het opstellen van het integrale gezondheidsbeleid en de uitvoering van dat beleid voert de gemeente regie. Burgers en doelgroepen moeten worden betrekken bij de totstandkoming van integraal gezondheidsbeleid, waardoor er zicht ontstaat op de beleving van gezondheidsproblemen. Ook tijdens de uitvoering van beleid moeten we de doelgroepen betrekken, zodat interventies zo veel mogelijk aansluiten bij de mogelijkheden en belemmeringen van deze doelgroep. Regionaal wordt de focus gelegd op de thema’s uit de nota: ‘Gezondheid dichtbij’. De lokale preventienota wordt voorbereid aan de hand van drie thema’s die genoemd zijn in de landelijke nota gezondheidsbeleid: ‘Gezondheid dichtbij’. De thema’s zijn: • Vertrouwen in gezondheidsbescherming; • Zorg en sport in de buurt; • zelf beslissen over leefstijl.
Jaarstukken 2012
35
Na de vaststelling van de regionale preventienota in 2012, zal aan het eind van dat jaar de lokale preventienota worden vastgesteld.” Wat hebben we bereikt Op 13 december 2012 heeft de Bestuurscommissie van de GGD Twente ingestemd met de regionale nota ‘Vitale coalities’, betere gezondheid, meer participatie 2012 – 2016. Tevens is de Bestuurscommissie akkoord gegaan met het uitwerkingstraject geprioriteerde regionale uitvoeringsprogramma’s (gereed april 2013); afstemming en samenwerking 0de – 1ste lijnszorg, doorontwikkeling Jeugdgezondheidszorg en Collectieve preventie GGZ. De regionale nota geeft input voor de doelstellingen voor het lokaal gezondheidsbeleid 2013. De regionale nota ‘vitale coalities’ wordt aan de gemeenteraad voorgelegd ter instemming. De regionale nota wordt vertaald naar de lokale situatie in Haaksbergen waarbij de nadruk wordt gelegd op sport en bewegen, de 0de en 1ste lijn en alcohol- en drugs preventie. Met de Hof van Twente wordt ondergezocht om synergie voordelen te behalen door het opstellen van een bovenlokale nota gezondheidsbeleid.
KANTELING WMO Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 wordt de nieuwe werkwijze van “de kanteling” daadwerkelijk ingevoerd. Participatie, eigen regie en zelf oplossend vermogen, resultaten en maatwerk staan centraal. Wij streven ernaar om de mensen te begeleiden in het vinden van oplossingen -op maat- voor hun vragen en behoeften en niet meteen de oplossing te zoeken in een claim op een individuele voorziening. Overige speerpunten zijn de ontwikkeling van een nieuw dienstverleningsconcept (één-loket gedachte), domotica en de uitwerking van de uitvoeringsplannen rond de vier woonservicezones. Hierbij wordt met name ingezet op toegankelijkheid. In 2012 gaan wij ons ook verder voorbereiden op de overheveling van de functie dagbesteding en begeleiding vanuit de AWBZ naar de Wmo. Wij trekken hier bij samen op met de Twentse gemeenten.” Wat hebben we bereikt In 2012 hebben alle Wmo-medewerkers een training gehad waarbij ze zijn voorbereid op de kanteling van de Wmo. Per 15 juni 2012 zijn we gestart met de gekantelde werkwijze waarbij maatwerk voorop staat. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar zelf oplossend vermogen en eigen verantwoordelijkheid van inwoners. Haaksbergenaren en verschillende organisaties zijn onder andere geïnformeerd door middel van voorlichtingsbijeenkomsten, twee wekelijkse informatie in Rond Haaksbergen en een Wmo krant. De Wmo-verordening is aangepast op de gekantelde werkwijze en begin 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen om te komen tot een nieuw dienstverleningsconcept rond welzijn, wonen, opgroeien en zorg (één-loket gedachte). Samen met de Wmo-consulenten van de gemeente gaan vier andere partijen (cluster participatie van Stichting ’t Iemenschoer, Stichting Informele Zorg, Mee-Twente en Loes) intensief samen werken vanuit OBS Dorp om op die manier de gezamenlijke advies-, informatie- en ondersteuningsfuncties te versterken. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn vrijwilligerswerk en mantelzorg. Ten aanzien van de woonserviceszones hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden. 1. Om de inwoners van Haaksbergen uit te dagen om zelf aan de slag te gaan om de leefbaarheid (fysiek en sociaal) te verbeteren is een projectsubsidie woonservicegebieden in het leven geroepen. Er zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd om deze subsidie onder de aandacht te brengen bij de inwoners van Haaksbergen. Het project “Uit in Hoeve” heeft als eerste gebruik gemaakt van de subsidie en subsidie ontvangen voor de huurlasten van de wekelijkse dagopvang voor ouderen. 2. In 2012 zijn wij gestart met de voorbereidingen rond de bewustwordingscampagne “lang zult u wonen”. Deze gaat begin 2013 van start. 3. Halverwege 2012 is begonnen met de aanleg van de infrastructuur bij de Bouwmeester (sportaccommodatie). Het project wordt gemonitord door studenten van de Saxion Hogeschool waarbij onderzocht wordt of thuistechnologie ondersteuning biedt bij de algemene dagelijkse levensverrichtingen en de maatschappelijke participatie, de veiligheidsbeleving en kwaliteit van
Jaarstukken 2012
36
zorg vergroot. De thuistechnologie wordt in 2013 verder uitgewerkt door de toevoeging van diverse (gemaks-) diensten. De uitvoering van het project Domotica vindt plaats onder leiding van Livio (zorginstelling). De overheveling van AWBZ-taken heeft vanuit het rijk vertraging opgelopen, maar wij volgen de ontwikkelingen nauwlettend en wij gaan door met de voorbereidingen.
WIJKGERICHT WERKEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het opstellen van wijkactieplannen is een goede stimulans de wijkbewoners bij de verbetering van de leefomgeving te betrekken. In samenwerking met de wijkraden zal het opzetten en uitvoeren van de wijkactieplannen voortgezet worden. Door de beperkt beschikbare middelen zal een groter beroep op de inzet van de wijkbewoners gedaan worden. De dorpsplannen zijn vastgesteld. De afronding van de dorpsplannen Buurse en St. Isidorushoeve vindt plaats in 2012 en daarnaast start de uitvoering van het dorpsplan De Veldmaat. De wijkraden en belangengemeenschappen zullen betrokken worden bij de ontwikkeling en de uitvoering van de zaken die voor de wijk/kern van belang zijn.” Wat hebben we bereikt Het dorpsplan Buurse is afgerond met de realisatie van het voetpad langs de Broekheurnerweg. Dit voetpad is gerealiseerd door de belangengemeenschap zelf, in samenwerking met de gemeente Haaksbergen. Het dorpsplan St. Isidorushoeve is afgerond door de uitvoering van het project Streekeigen Huis en Erf. In St. Isidorushoeve is daarnaast een vervolg project opgezet door de belangengemeenschap om onder meer de leefbaarheid van het kerkdorp verder te verbeteren. Het dorpsplan De Veldmaat wordt uitgevoerd in samenhang met de uitvoering van de woonservicegebieden. Voor deze uitvoering is een aantal werkgroepen samengesteld, bestaande uit wijkbewoners die verschillende projecten zullen gaan uitvoeren. Met de wijkraden van de Hassinkbrink, De Pas en ’t Wolferink zijn we gestart met het opzetten van nieuwe wijkactieplannen die in 2013 tot uitvoering moeten komen. In de wijk Hassinkbrink hebben we in samenspraak met de wijkraad een nieuw speelveld gerealiseerd.
MINDERHEDEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Het budget voor de Wet Inburgering neemt elk jaar met 25% af, tot het uiteindelijk naar nul is afgebouwd. Het aantal inburgeraars neemt ook af, zeker nu door een gerechtelijke uitspraak mensen met de Turkse nationaliteit niet inburgeringsplichtig zijn. Momenteel volgen nog circa 20 mensen een inburgeringstraject. Het beschikbare budget over 2012 zal nog worden ingezet voor inburgeringstrajecten en andere activiteiten op het gebied van integratie en inburgering.” Wat hebben we bereikt In tegenstelling tot wat het rijk eerder heeft aangekondigd, kregen wij te maken met een veel forsere daling van de rijksbijdrage dan de aangekondigde daling van 25% per jaar, namelijk 77%. Ontvingen wij in 2011 nog een bedrag van € 132.000, voor 2012 was dit € 30.000. Wij hebben ons aan onze verplichtingen gehouden door alle mensen die moeten inburgeren een traject aan te bieden. In 2012 hebben in totaal 27 mensen bij onderwijsinstelling Ivio een inburgeringstraject doorlopen. Dit is meer dan de twintig deelnemers waar in de begroting over werd gesproken. In een enkel geval ‘moest’ het traject worden verlengd om uiteindelijk toch het inburgeringsdiploma te kunnen behalen.
VRIJWILLIGERS EN MANTELZORG Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Mantelzorgers zijn de toeverlaat van burgers met gezondheidsproblemen of beperkingen, maar zij hebben ook een ander gezicht. Veel van de mantelzorgers zijn immers werknemer, ouder, scholier of
Jaarstukken 2012
37
vrijwilliger. Net als ieder ander hebben zij behoefte aan vrije tijd en ontspanning. Dit eigen leven dreigt in de knel te komen, vooral als de zorg lang gaat duren. Zij lopen het risico om overbelast te raken, hun werknemerschap niet meer naar behoren te vervullen of geen tijd meer te hebben voor vrienden en (andere) familieleden. Het uitgangspunt van landelijk overheidsbeleid ten aanzien van mantelzorg is juist dat de zorg voor een naaste niet ten koste mag gaan van maatschappelijke participatie van de mantelzorger. De gemeente heeft in het kader van preventief gezondheidsbeleid bevordering van de gezondheid en participatie van alle burgers als taak. Daarin past het voorkomen van overbelasting door ondersteuning van mantelzorgers. Met informatie en advies, een lotgenotengroep of tijdelijke overname van de zorg komen zij een heel eind. Diverse partijen kunnen hun steentje bijdragen aan deze ondersteuning van mantelzorgers. De lokale overheid is er een van. Hiermee is het feitelijke doel aangegeven; mantelzorgers zo goed mogelijk ondersteunen en ontlasten. Daarom wordt de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers steeds belangrijker. Bij mantelzorg gaat het om steun die mensen elkaar binnen hun sociale netwerk geven. Georganiseerde vrijwilligerszorg voegt hier vergelijkbare steun aan toe en kan de kracht en behoud van het netwerk ten goede komen. Mantelzorg en vrijwilligerszorg liggen in elkaars verlengde. Maar er zijn ook verschillen: waar vrijwilligers kiezen om zorg te verlenen, zijn mantelzorgers veelal zonder bewuste keuze in de zorgsituatie terechtgekomen. De vorming van 1 loket waarbij alle vraag en aanbod op het gebied van mantelzorg en vrijwilligerswerk geconcentreerd wordt is daarom belangrijk mede in het licht van de Kanteling in de Wmo en het Welzijn Nieuwe Stijl.” Wat hebben we bereikt Het Steunpunt Informele Zorg (SIZ) is de professionele instelling die mantelzorgers in Haaksbergen ondersteunt. Steeds meer mensen weten de weg naar het SIZ te vinden. In 2012 zijn 330 personen in Haaksbergen geregistreerd als mantelzorger. Het aantal mantelzorgers is de laatste 3 jaar met 5 – 7% gestegen. Specifieke aandacht is er voor jonge mantelzorgers, waarvoor het SIZ ontspanning biedt. Vrijwilligers zijn voornamelijk bezig met het matchen van vrijwilligers naar vrijwilligerswerk. Daarnaast begeleiden ze mensen uit de bijstand naar vrijwilligerswerk, in het kader van sociale activering. De scheiding tussen activiteiten voor het ouderenwerk en vrijwilligerswerk is losgelaten, als voorbereiding op de samenwerking in het Wmo-loket.
MINIMA / WWB Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 wordt de Wet Werk en Bijstand aanzienlijk gewijzigd. Dit betreft 65 wijzigingen, waarvan een aantal ingrijpende gevolgen hebben. Zo wordt bijvoorbeeld de huishoudstoets ingevoerd, wat betekent dat bij de vaststelling van het recht op bijstand ook rekening wordt gehouden met het inkomen en vermogen van inwonende kinderen. In 2012 moeten alle bestaande uitkeringen herbeoordeeld worden. In het kader van de nieuwe aanpak re-integratie en sociale activering hebben wij ons tot doel gesteld dat elke bijstandsgerechtigde iets doet voor zijn uitkering. Het hoofddoel is betaalde arbeid. Hiervoor wordt intensiever dan voorheen samengewerkt met het Werkplein. Indien betaalde arbeid niet mogelijk is worden mensen geactiveerd tot maatschappelijk nuttige activiteiten. Direct nadat de aanvraag om een uitkering is ingediend, worden mensen verplicht deel te nemen aan diverse nog te ontwikkelen projecten. Per 2013 wordt de Wet werken naar vermogen van kracht. Dit betekent dat wij ook de zorg krijgen voor mensen die een Wajong-uitkering hebben en mensen die een WSW-indicatie hebben. Belangrijk uitgangspunt bij deze nieuwe wet is de beoordeling van de loonwaarde en het op basis van die loonwaarde plaatsen van de geïndiceerde op een reguliere arbeidsplaats. Dit vergt een uitvoerige ambtelijke en bestuurlijke voorbereiding. De verwachting is dat in 2012 de nieuwe wet Schuldhulpverlening wordt ingevoerd. Samen met de Stadsbank Oost Nederland zullen wij deze wet uitvoeren.”
Jaarstukken 2012
38
Wat hebben we bereikt De wettelijke veranderingen zijn verwerkt en worden in de praktijk toegepast. De veel besproken invoering van de huishoudinkomenstoets is niet door gegaan. Ook de Wet werken naar vermogen is niet ingevoerd. In 2012 is verder gegaan met het participeren van uitkeringsgerechtigden. Met de kringloopwinkel “Wawollie” zijn hierover afspraken gemaakt. Gemiddeld werken er dagelijks vijftig Wwb-'ers bij Wawollie. Daarnaast hebben in het kader van het groenproject 12 Wwb-’ers werkervaring opgedaan. Eind 2012 hebben wij 25 Wwb-’ers aangemeld bij Hameland voor een “participatiebaan”. Vanaf november hebben deze 25 mensen een uitgebreide screening gehad, voor wat betreft hun mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Wij verwachten dat tien personen daadwerkelijk door Hameland worden geplaatst op een participatiebaan. Dit houdt in dat deze mensen voorlopig met behoud van uitkering op een werkplek worden geplaatst. We streven er naar om binnen twee jaar een doorstroming te laten plaatsvinden naar een betaalde dienstbetrekking. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen voor de implementatie van de functie van accountmanager in het aanvraagproces Wwb per 1-1-2013. Deze functionaris versterkt de relatie met het bedrijfsleven, met als doel meer mensen vanuit de Wwb te plaatsen bij werkgevers. In 2012 hebben wij een aanvraag ingediend voor een Incidenteel Aanvullende Uitkering (IAU) als aanvulling op het rijksbudget (I-deel) over 2011. In december 2012 hebben wij van het ministerie de beschikking ontvangen, waaruit blijkt dat een bedrag van € 265.811 is toegekend. Uit de toelichting behorende bij de beschikking op onze IAU-aanvraag blijkt dat het ministerie het door ons gemaakte en uitgevoerde bijstandsbeleid als goed en actief aanmerkt. Door ons re-integratiebeleid is het aantal Wwb-'ers, ondanks 96 nieuwe cliënten, gedaald. Dit komt door de aanzienlijke uitstroom die wij gerealiseerd hebben. Op 31 december 2012 bedroeg het aantal uitkeringsgerechtigden 222. Op 31 december 2011 was dat nog 229. Een afname derhalve van het aantal uitkeringsgerechtigden met 7. Vanwege het intrekken van het wetsvoorstel van de Wet werken naar vermogen heeft de herstructureringsbijdrage van het rijk aan Hameland geen doorgang gevonden. Deze kosten komen nu ten laste van de gemeenten. In de jaarrekening 2012 is een bedrag opgenomen van € 323.477. Naar verwachting komt er dit jaar een nieuw wetsvoorstel. In afwachting daarvan gaan wij door met het in gang gezette activeringsbeleid. De uitgaven voor het minimabeleid zijn afgenomen als gevolg (raadsbesluit september 2011). Het aantal aanvragen is, omdat gedaald. De uitgaven in het kader van de bijzondere bijstand zijn als vangnet. De uitgaven voor de schuldhulpverlening zijn gedaald. De reden afgenomen bij o.a. de Stadsbank dan was verwacht, omdat afgehandeld.
Jaarstukken 2012
van de doorgevoerde bezuinigingen de doelgroep is beperkt, aanzienlijk wel gestegen. Deze regeling fungeert hiervan is dat minder producten zijn meer aanvragen door onszelf zijn
39
Wat heeft het programma Maatschappelijke ontwikkeling gekost Maatschappelijke ontwikkeling Deelprogramma/product Minimazorg
Lasten
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
583.980
539.543
44.437
32.500
19.020
-13.480
30.957
8.860.709
8.943.955
-83.246
7.358.523
7.663.447
304.924
221.678
9.444.689
9.483.498
-38.809
7.391.023
7.682.467
291.444
252.635
97.561
86.535
11.026
0
0
0
11.026
Gezondheidszorg
1.084.118
1.066.927
17.191
17.970
0
-17.970
-779
Individuele voorzieningen
3.647.430
3.650.804
-3.374
504.265
563.924
59.659
56.285
495.534
490.089
5.445
0
0
0
5.445
648.481
716.989
-68.508
110.000
194.565
84.565
16.057
Werk en inkomen Minima Bijzondere groepen
Jeugd (onderdeel in WMO) Leefbaarheid en sociale samenhang Minderheden
49.692
96.958
-47.266
30.576
41.627
11.051
-36.215
Welzijnswerk
226.658
202.541
24.117
31.109
30.794
-315
23.802
Vrijwilligerswerk & Mantelzorg
114.962
101.531
13.431
0
0
0
13.431
6.364.436
6.412.373
-47.937
693.920
830.909
136.989
89.052
15.809.125 15.895.871
-86.746
8.084.943
8.513.376
428.433
341.687
WMO Totaal programma
Jaarstukken 2012
40
Onderwijs en jeugd ALGEMEEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Binnen het programma onderwijs en Jeugd speelt de transitie Jeugdzorg een prominente rol. Deze ontwikkeling vraagt in 2012 maar ook in de jaren daarna veel aandacht. Wij doen dat als gemeente niet alleen maar zullen hiervoor binnen het samenwerkingsverband met de andere Twentse gemeenten in optrekken. Wij willen hierbij voor zo min mogelijk geld het maximaal haalbare effect bewerkstelligen. Ook hierbij zullen wij de wettelijke taken in ieder geval uitvoeren. 2012 moet als voorbereidingsjaar gezien worden.” Wat hebben we bereikt Jeugdzorg en Passend Onderwijs Wij hebben samen met de andere Twentse gemeenten de decentralisatie van de Jeugdzorg voorbereid. Het Bestuurlijk Overleg Wmo heeft in december 2012 ingestemd met de “Visienota: Transformatie Jeugdzorg Twente”. In de factsheets staan de resultaten van een eerste onderzoek naar de vraag: ‘hoeveel kinderen (uit hoeveel gezinnen) uit gemeente X krijgen welke zorg of maatregelen, behorend bij de te decentraliseren jeugdzorgtaken, bij welke aanbieder en tegen welke kosten’. De rapportage geeft een indruk van de omvang van de groep jeugdigen in zorg als mede de spelers in het veld, de veelvoorkomende trajecten en "behandelcombinaties". Daarnaast hebben wij op lokaal niveau contact gelegd met de samenwerkingsverbanden in het basisonderwijs, en in het voortgezet onderwijs. De samenwerkingsverbanden hebben in het kader van Passend Onderwijs de verantwoordelijkheid voor de zorg aan leerlingen op school. Dit heeft geleid tot eerste informatie-uitwisseling. Lokaal Onderwijsbeleid In de vergadering van de raadscommissie Samenleving van 16 oktober 2012 is de evaluatie van de nota Jong en Dynamisch besproken. Daarbij is ook gesproken over de Lokale Educatieve Agenda (LEA), welk instrument vooral moet worden gezien als een voortzetting van het in de nota Jong en Dynamisch in gang gezette beleid. Bij de vaststelling van de LEA is met de deelnemers overeengekomen de voortgang en de stand van zaken van de verschillende thema’s te bespreken en waar nodig bij te sturen. Hieraan is in 2012 gehoor gegeven. De resultaten zijn ter informatie aan de raad voorgelegd.
HERSCHIKKING SCHOOLGEBOUWEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 worden in samenspraak met het betrokken schoolbestuur concrete afspraken gemaakt over herschikking van schoolgebouwen. De bouw van basisschool Los Hoes in de wijk Hassinkbrink en de terugloop van het aantal leerlingen zijn daarvoor de belangrijkste redenen.” Wat hebben we bereikt In 2012 zijn met het direct betrokken schoolbestuur afspraken gemaakt. Het feitelijk onderzoek gaat van start in het voorjaar van 2013.
HARMONISATIEWET: SAMENHANG PEUTERSPEELZAALWERK EN KINDEROPVANG Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Vanaf 2012 wordt de peuterspeelzaal geïntegreerd in de kinderopvang en van deze twee werksoorten wordt één voorschoolse voorziening gemaakt. Hierbij blijft de huidige kwaliteit en de voordelen van de peuterspeelzalen overeind en worden de educatieve aspecten van beide voorzieningen in één vorm gegoten. Het peuterspeelzaalwerk en de daaraan verbonden subsidie in de oude vorm verdwijnen dan en vallen onder de geregistreerde kinderopvang. Hierdoor komen ouders die voldoen aan de eisen van de belastingdienst in aanmerking voor een toeslag.
Jaarstukken 2012
41
Om het peuterwerk ook toegankelijk te houden voor kinderen met ouders die geen aanspraak kunnen maken op een vergoeding van de belastingdienst wordt een inkomensafhankelijke regeling opgezet waarbij de absolute minima worden ontzien. Inhoudelijk verandert er voor de huidige groepen peuterspeelzaalwerk niets. Wel zal er een naamsverandering komen en gaat de peuterspeelzaal peuteropvang heten. We kunnen daarmee ouders een divers aanbod doen: • Dagopvang; • Ochtendopvang (met verbrede openingstijden); • Flexibele opvang; • Peuteropvang. De Stichting kdv Daantje is in Haaksbergen de uitvoerende organisatie van het peuterwerk in de gemeente Haaksbergen en beschikt over 6 locaties, waarvan 4 met de activiteit Peuterspeelzaalwerk. Op welke locaties per 01-01-2012 peuteropvang kan worden aangeboden is afhankelijk van het aantal aanmeldingen.” Wat hebben we bereikt Qua werkwijze en pedagogisch klimaat is er niets voor de kinderen (en dus ouders) veranderd. Op basis van het klantenbestand van de uitvoerende organisatie, kinderopvang Daantje, is de peuteropvang in drie categorieën te verdelen, namelijk; • Kinderen waarvan de ouders recht hebben op kinderopvangtoeslag • Kinderen die gesubsidieerd worden vanuit het VVE • Kinderen waarvan de ouders geen recht hebben op kinderopvangtoeslag en geen VVE subsidie krijgen. Deze ouders hebben een inkomensafhankelijke bijdrage met een subsidieaanvulling vanuit de gemeente. In 2012 heeft Daantje geen ouders hoeven teleurstellen, omdat de gemeentelijke subsidie ten behoeve van peuterwerk (€ 20.000) daaraan een belangrijke bijdrage heeft geleverd. Dit heeft te maken met het niet voortijdig hoeven beëindigen van extra ondersteuning bij het bestrijden van taalachterstand (extra VVE-inzet). De aanvullende subsidie heeft er toe bijgedragen dat deze extra ondersteuning gedurende het gehele kalenderjaar gegeven kon worden. Het betreft ongeveer tien kinderen.
DOORONTWIKKELING ADVIES- EN INFORMATIEFUNCTIE CJG Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Eind 2011 is de informatie- en adviesfunctie, in de vorm van het Loes-concept, van het Centrum voor Jeugd en Gezin gerealiseerd. Het Loes-concept houdt in dat ouders en kinderen met opvoed- en opgroeivragen zowel via een fysiek spreekuur (inlooppunt), als per telefoon en digitaal (website en mail) deze kunnen stellen. Met de informatie- en adviesfunctie is het CJG in Haaksbergen volledig gerealiseerd. In 2012 zullen wij de verbinding met de maatschappelijke- en hulpverleningsinstellingen verder leggen en uitwerken. Zo zal informatie van instellingen op de Loes-website opgenomen worden. Ook is het nadrukkelijk de bedoeling ouders te gaan opzoeken. In het kader van de Transitie Jeugdzorg zal het CJG in de toekomst een nadrukkelijke rol krijgen.” Wat hebben we bereikt Begin 2012 is “Loes” officieel en feestelijk geopend. Loes was in 2012 (tijdelijk) gehuisvest in een kantoor in ’t Iemenschoer, waar twee dagdelen per week een inloopspreekuur is. De medewerkers van “Loes” hebben meegedraaid in de voorbereiding van het 1-loket, waar “Loes” definitief gehuisvest wordt. Door “Loes” zijn de verbindingen met de maatschappelijke- en hulpverleningsinstellingen verder gelegd en uitgewerkt. Zo is gesproken met huisartsen, basisscholen, kinderdagverblijven, het consultatiebureau, het maatschappelijk werk (SMD-EH), de bibliotheek, de speel-o-theek, MEE, het voortgezet onderwijs, particuliere praktijken en het jongerenwerk. Verder is gewerkt aan de naamsbekendheid van “Loes”, onder andere door het tweewekelijks plaatsen van artikelen in Gemeentenieuws. Ten slotte zijn er diverse voorlichtings- en themabijeenkomsten op diverse locaties (onder andere basisschool en kinderdagverblijf) gehouden en is er deelgenomen aan de Week van de Opvoeding.
Jaarstukken 2012
42
TRANSITIE JEUGDZORG Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 gaan wij ons, samen met de andere Twentse gemeenten, verder voorbereiden op de Transitie Jeugdzorg. De Transitie Jeugdzorg houdt in dat alle vormen van Jeugdzorg de inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid van de gemeente zullen worden. Naar verwachting is de gemeente vanaf 2016 verantwoordelijk voor de Jeugdzorg. Naast de transitie is een transformatie noodzakelijk. Dat wil zeggen dat er meer nadruk moet komen te liggen op preventie en opvoedondersteuning en dat als gevolg daarvan het gebruik van het beroep op jeugdzorgvoorzieningen moet afnemen. De Transitie (inclusief transformatie) Jeugdzorg is een majeure operatie waarbij het gaat om het op vernieuwende manieren organiseren van de zorg voor veel zwaardere (multi)problemen bij kinderen, jongeren en gezinnen dan waar gemeenten tot nu toe voor verantwoordelijk zijn.” Wat hebben we bereikt Wij hebben samen met de andere Twentse gemeenten de decentralisatie van de Jeugdzorg voorbereid. Het Bestuurlijk Overleg Wmo heeft in december 2012 ingestemd met de “Visienota: Transformatie Jeugdzorg Twente”. Evenals de zogeheten “Factsheets Transformatie Jeugdzorg Twente”. In de factsheets staan de resultaten van een eerste onderzoek naar de vraag: ‘hoeveel kinderen (uit hoeveel gezinnen) uit gemeente X krijgen welke zorg of maatregelen, behorend bij de te decentraliseren jeugdzorgtaken, bij welke aanbieder en tegen welke kosten’. Op lokaal niveau hebben wij contact met de samenwerkingsverbanden in het onderwijs, zowel basis- als voortgezet onderwijs, gelegd. De samenwerkingsverbanden hebben in het kader van Passend Onderwijs de verantwoordelijkheid voor de zorg aan leerlingen op school. Dit heeft geleid tot eerste informatieuitwisseling.
JEUGDGEZONDHEIDSZORG Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Wij blijven inzetten op een gezonde, actieve en bewuste leefstijl en verantwoord gedrag van jongeren. Wij laten Halt en Tactus hiertoe preventieactiviteiten in het onderwijs uitvoeren. Tactus voert in groep 8 van het basisonderwijs het preventieprogramma ‘Op tijd voorbereid’ uit. Halt voert in groep 7 van het basisonderwijs de lesbrief ‘Halt en criminaliteit’ uit. Verder wordt bij voldoende belangstelling van de basisscholen deelgenomen aan de vuurwerkcampagne. In het voortgezet onderwijs wordt jaarlijks samen met het Assink Lyceum een programma door Halt samengesteld. Ook nemen wij deel aan het Twentse project 'Happy Fris', het alcoholmatigingsproject. In dat kader vindt jaarlijks voorlichting door jongeren aan jongeren (peer-voorlichting) plaats.” Wat hebben we bereikt Halt en Tactus hebben preventieactiviteiten in het basisonderwijs uitgevoerd. Het preventieprogramma wordt in afstemming met het basisonderwijs samengesteld en aangeboden. Tactus heeft in het schooljaar 2011 - 2012 het preventieproject ‘Op tijd voorbereid’ uitgevoerd. Hieraan is door dertien van de veertien basisscholen deelgenomen. Basisschool De Weert is bovendien winnaar geworden van de groepsopdracht ‘ingezonden brief: Be Cool’. Halt heeft in het schooljaar 2011 – 2012 voor groepen 7 de voorlichting ‘Halt’ en voor groepen 8 de voorlichting ‘Goed met de groep’ uitgevoerd. Deze voorlichtingen zijn eveneens op dertien basisscholen uitgevoerd. De vuurwerkvoorlichting is in 2012 door leerlingen van het Assink Lyceum in het kader van maatschappelijke stages uitgevoerd. Dit blijkt een goede formule te zijn hetgeen onder meer blijkt uit de deelname van twaalf van de veertien basisscholen. Tijdens de evaluatie bleek dat alle betrokken partijen – basisscholen, het Assink Lyceum en Halt – enthousiast zijn over deze opzet. ‘Happy Fris’ heeft peer-voorlichting (‘voorlichting door jongeren aan jongeren’) gegeven tijdens de Zomerfeesten in Sint Isidorushoeve (20 mei) en tijdens Auto-/motorsportief en de najaarskermis in Haaksbergen (29 september). Happy Fris is per 31 december 2012 beëindigd. Gelet op het succes van Happy Fris wordt, in regionaal verband, nog onderzocht of voortzetting op een of andere manier mogelijk is.
Jaarstukken 2012
43
DAGARRANGEMENTEN (tot 12 jaar en van 12 tot 18) Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “De dag arrangementen vormden een onderdeel van de nota “Jong en dynamisch”. Doelstelling van de dag arrangementen was om kinderen, aansluitend aan de school, activiteiten aan te bieden. Werkende ouders zouden hierdoor meer uren kunnen werken, omdat de kinderen zich bezig hielden met zinvolle activiteiten op het gebied van sport en cultuur. Voor de georganiseerde activiteiten was altijd voldoende belangstelling. Per cyclus van activiteiten deden telkens circa 120 kinderen mee. Kinderen kwamen vaak voor het eerst met activiteiten in aanraking. Maar de kinderen moesten door ouders naar de activiteiten worden gebracht en gehaald, waardoor “dag arrangementen transformeerde in na-school-actief.” Daarom kan op deze activiteit worden bezuinigd.” Wat hebben we bereikt Wij hebben geconstateerd dat de dag arrangementen ouders niet in de gelegenheid stelden om meer te werken. De dag arrangementen voldeden derhalve niet aan de doelstelling. Daarom kon op deze activiteit worden bezuinigd en hebben wij de dag arrangementen per 2012 beëindigd.
Jaarstukken 2012
44
Wat heeft het programma Onderwijs en jeugd gekost
Lasten
Onderwijs en jeugd Deelprogramma/product
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Jeugd
612.394
629.007
-16.613
11.668
55.278
43.610
26.997
Jeugd
612.394
629.007
-16.613
11.668
55.278
43.610
26.997
Basisonderwijs openbaar IHP
1.531.005
1.046.286
484.719
0
93.751
93.751
578.469
Leerlingenvervoer
441.069
466.323
-25.254
0
3.113
3.113
-22.142
Lokaal onderwijsbeleid
614.190
580.580
33.610
67.758
39.647
-28.111
5.499
Materiële instandhouding
552.266
569.490
-17.224
72.000
72.809
809
-16.415 883
Speciaal onderwijs
5.390
4.507
883
0
0
0
132.324
135.610
-3.286
132.324
135.610
3.286
0
Onderwijs
3.276.244
2.802.796
473.448
272.082
344.928
72.846
546.294
Totaal programma
3.888.638
3.431.803
456.835
283.750
400.206
116.456
573.292
Volwassen/basiseducatie
Jaarstukken 2012
45
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “Projecten De voortgang stimuleren is het devies voor de meeste projecten in 2012. In 2012 zullen we weer beweging in de ontwikkeling van het centrum brengen. De herontwikkeling van het voormalig Frankenhuis zetten we voort. De ontwikkeling van de Kop van de Parallelweg blijven we faciliteren. Het project de Greune ronden we af in 2012 en de projecten Veldmaterstraat en Veldkamphof komen naar verwachting eveneens in de afrondende fase. Voor de Wissinkbrink willen we in 2012 nadenken over nieuwe (deel)plannen en bestemmingen. De herstructurering van Het Meuke door woningcorporatie Domijn en het project Spoorstraat 15 en 17 van een particuliere initiatiefnemer zullen we in 2012 planologisch afronden. Actualisatie bestemmingsplannen In 2012 zullen we de volgende procedures voor actualisatie bestemmingsplannen voortzetten: Haaksbergen-Dorp, deelplannen Eibergsestraat-West, Eibergsestraat-Oost, Buurserstraat, De Pas en Hassinkbrink Haaksbergen Buitengebied Tevens starten we in 2012 de procedure voor de actualisatie van de bestemmingsplannen HaaksbergenCentrum, Haaksbergen bedrijventerreinen Stepelo en de Greune.” Wat hebben we bereikt Projecten Het voormalige Frankenhuis-terrein is bouwrijp gemaakt en de ontwikkelaar kan starten met de realisatie van de woningbouw. Voor de Kop Parallelweg zijn we in gesprek met Domijn over het stedenbouwkundig kader. De Museum Buurtspoorweg (MBS) heeft het stationsgebouw gerenoveerd. Hetzelfde deed woningcorporatie Domijn met het voormalige CLV-gebouw. De ontwikkeling van woningbouw in Buurse is een stap dichterbij gekomen door het opstellen en ter inzage leggen van een ontwerp bestemmingsplan. De herstructurering van ‘t Meuke door Domijn is vertraagd. Domijn wil in dit gebied een gewijzigd bouwprogramma realiseren. We zijn met Domijn in onderhandeling om tot overeenstemming te komen. Voor het Marktplan hebben we een ontwerp bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan opgesteld en zijn we gestart met de selectieprocedure voor een ontwikkelaar. De ontbinding van de overeenkomst Wissinkbrink is onder de rechter en de staatssteunmelding is in behandeling bij de Europese Commissie. Voor de Veldkamphof hebben we het Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) nader uitgewerkt en een alternatief aangeboden voor kavel 19. Het bestemmingsplan voor het project Spoorstraat 15 en 17 is inmiddels door uw gemeenteraad vastgesteld. Wij hebben een Wabo-aanvraag ontvangen en zullen de vergunning verlenen als het bestemmingsplan in werking is getreden. Actualisatie bestemmingsplannen In 2012 hebben wij het ontwerpbestemmingsplan Buitengebied Haaksbergen voor het indienen van zienswijzen zes weken ter inzage gelegd. In totaal hebben 147 personen en instanties een zienswijze ingediend. Wij hebben deze zienswijzen samengevat en inhoudelijk beoordeeld. Dit alles is vertaald in een zienswijzennota. Begin 2013 bieden wij uw gemeenteraad de zienswijzennota en het bestemmingsplan Buitengebied Haaksbergen ter vaststelling aan. De voorbereiding van de bestemmingsplannen Haaksbergen-Centrum, Haaksbergen bedrijventerreinen Stepelo en de Greune en Haaksbergen-Dorp, deelplannen Eibergsestraat-West, Eibergsestraat-Oost, Buurserstraat, De Pas en Hassinkbrink hebben we eind 2012 nagenoeg afgerond. De actualisatie van het bestemmingsplan Haaksbergen-Centrum hebben we voor een groot deel in eigen beheer uitgevoerd. Begin 2013 brengen we deze bestemmingsplannen in procedure.
Jaarstukken 2012
46
VASTGOED Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) “In 2012 gaan wij het vastgoedbeleid verder implementeren. Per 1-1-2012 worden de huidige huurovereenkomsten opgezegd en nieuwe huurovereenkomsten aangeboden. Bij de nieuwe huurovereenkomsten zal gefaseerd een minimaal kostprijsdekkende huur in rekening worden gebracht waarbij voor 2012 een bedrag van € 60.000 wordt gerealiseerd. Wij zullen in 2012 slechts het hoogst noodzakelijke onderhoud uitvoeren.” Wat hebben we bereikt Huurovereenkomsten/huurprijzen Nieuwe huurovereenkomsten voor één lokaal aan de Bartokstraat 19 en twee lokalen aan de Blankenburgerstraat 40 zijn wij aangegaan conform ons vastgoedbeleid. Zoals wij ook in de tweede bestuursrapportage hebben aangegeven is de huurverhoging van € 60.000 ten opzichte van de huurinkomsten in 2011 grotendeels niet haalbaar gebleken: De huurprijs voor de commerciële huurders kunnen wij, op grond van de getekende huurovereenkomsten, alleen indexeren (voor 2012 bedroeg de index 2,7%) De huurprijs voor Los Hoes hebben wij per 1 oktober 2012 verlaagd van € 170/m2 naar € 150/m2; Een aantal panden hebben wij leeggespeeld vooruitlopend op de herontwikkeling. Na het eindigen van de huurovereenkomst heeft de gemeente geen huurinkomsten meer ontvangen Een aanzienlijke huurverhoging bij maatschappelijke organisaties blijkt niet realistisch gezien de financiële situatie van deze instellingen en de financiële onmogelijkheid voor de gemeente deze verhoging te subsidiëren Afstoten panden In 2012 hebben wij de gemeenteraad een vastgoedprognose gepresenteerd waarin is opgenomen welke panden wij willen behouden en welke panden wij willen afstoten. Dit heeft het volgende betekend: De huurovereenkomsten van de panden aan de Veldkampstraat 9 en 13 zijn geëindigd. De huurovereenkomst van het pand aan de Veldkampstraat 11 hebben wij opgezegd, zodat de panden aan de Veldkampstraat 9-11-13 in 2013 leeg zijn en herontwikkeld kunnen worden. Wij hebben overeenstemming bereikt met Scouting De Klomp over de overdracht van het pand aan de Geukerdijk 100 per begin 2013. Wij hebben onderzoek gedaan naar de overdracht van het zwembad aan Stichting De Wilder. De resultaten hiervan presenteren wij begin 2013. Voor de toekomstige invulling van de locatie aan de Blankenburgerstraat 38 hebben wij twee plannen gepresenteerd aan uw gemeenteraad. De brandweergarage hebben wij in eigendom overgedragen aan de Veiligheidsregio Twente.
WONEN Wat wilden we bereiken (tekst programmabegroting) Uitvoeringsprogramma Woonvisie “In de ontwerpwoonvisie hebben we een uitvoeringsprogramma opgenomen. De woonvisie heeft een looptijd tot 2020. Desondanks zullen we de uitvoeringspunten voortvarend oppakken. Enkele punten die we in 2012 oppakken zijn de bewustwordingscampagne in het kader van de woonservicezones, de afschaffing van het kaveltoewijzingsbeleid en het opzetten van een nieuwe samenwerking met de woonpartners. Prestatieafspraken Domijn In de eind van 2011 vast te stellen woonvisie is opgenomen dat we nieuwe prestatieafspraken met Domijn opstellen. De huidige afspraken zijn verouderd en worden nauwelijks nog gebruikt. We streven naar een compacte overeenkomst. Een aantal onderdelen van de prestatieafspraken hebben we in de ontwerp woonvisie al kort toegelicht. Energiebesparende maatregelen De provincie Overijssel heeft de gemeente Haaksbergen medio augustus een subsidie van €500.000 toegekend voor het opzetten van een regeling m.b.t. energiebesparende maatregelen in de bestaande
Jaarstukken 2012
47
woningbouw. De bedoeling is dat we een energieloket voor de inwoners van Haaksbergen opzetten, waar men informatie over energiebesparing kan vinden. Daarnaast stimuleren we de uitvoering van energiebesparende maatregelen door middel van een subsidieregeling. De doorlooptijd van deze regeling is mede afhankelijk van de animo vanuit de Haaksbergse bevolking voor deze stimuleringssubsidie. Plattelandsontwikkeling meerjarenprogramma’s In 2012 geven we verder uitvoering aan het met de provincie overeengekomen meerjarenprogramma 2009-2013. We verlagen het ambitieniveau, gelet op de vanaf 2010 gefaseerd in te voeren verminderde financiële en personele inzet van de gemeente. Voor de projecten Groen Blauwe Diensten (onderdeel beheer) en de inzet van de gebiedsmakelaar zoeken wij naar een andere financieringsvorm via middelen uit de Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO) of via een bijdrage van derden. De provincie moet over de inzet van KGO-middelen een besluit nemen. Een deel van de vrijvallende cofinanciering zetten wij in voor de aangegane verplichtingen in het kader van Leader. Tevens zullen wij in 2012 rapporteren over het programma 2009-2011. Wij continueren de volgende projecten: - stimulering duurzame ontwikkeling LOG’s - het uitvoeringsproject Groen Blauwe Diensten - het project Streekeigen Huis en Erf (SHE) - het uitvoeringsproject Honesch-Langelo - fietspad Braamweg - retentie Noordsingel Wat hebben we bereikt Uitvoeringsprogramma Woonvisie Per 1 januari 2013 start de bewustwordingscampagne ‘Lang zult u wonen’. De voorbereidingen hiervan zijn in 2012 getroffen. Met woonpartner Domijn hebben we in 2012 gezocht naar een goede overlegstructuur en hebben we afspraken gemaakt over onze samenwerking, onder meer in de prestatieafspraken maar ook in de coördinatieoverleggen tussen bestuurders van beide partijen. Over de uitvoering van de Woonvisie wordt jaarlijks gerapporteerd aan de gemeenteraad. In het uitvoeringsprogramma van de Woonvisie is opgenomen dat bij de inwerkingtreding van de nieuwe Huisvestingswet een overweging moet worden gemaakt omtrent de bindingseisen die nu worden gesteld en hoe dit in de toekomst kan worden opgenomen. Ten tijde van het schrijven van de Woonvisie was er sprake van dat er op korte termijn een nieuwe Huisvestingswet in werking zou treden. Deze wet is er echter nog niet en mede daardoor heeft er nog geen heroverweging met betrekking tot het kaveltoewijzingsbeleid plaatsgevonden. Prestatieafspraken Domijn De prestatieafspraken met Domijn zijn in maart 2012 bekrachtigd. De afspraken zijn onderverdeeld in ‘doorlopende’ afspraken en afspraken waaraan een tijdslimiet is gekoppeld. Helaas moeten we concluderen dat de tijdsafspraken rondom enkele projecten (Julianastraat, ’t Meuke, Hoeve-Oost) niet zijn gehaald. Dat komt onder meer omdat er door Domijn een andere invulling wordt beoogd van deze locaties. Wel zijn er aanzienlijke stappen gezet in het inzichtelijk maken van de aangepaste (zorg)woningen die in bezit zijn van Domijn en wordt er gerapporteerd over mutaties in het woningbezit. Energiebesparende maatregelen In 2012 hebben wij voor een bedrag van € 175.000 subsidie toegekend en voor een bedrag van € 105.000 subsidie gereserveerd voor in totaal 272 aanvragen. In totaal is er € 500.000 subsidie beschikbaar (€ 450.000 voorschot van de provincie ontvangen), voor een periode van maximaal drie jaar. We kunnen concluderen dat de belangstelling voor deze subsidiemaatregel voor energiebesparing in bestaande woningen in 2012 groot is geweest. Stimulering duurzame ontwikkeling LOG’s Wij hebben de planologische procedure voor het agrarische bedrijf Bretelerveldweg 2 afgerond. Een Wabo-aanvraag is ontvangen. Binnenkort kunnen wij de vergunning verlenen. Uitvoeringsproject Groen Blauwe Diensten In 2012 zijn bij veertig particulieren landschapselementen aangelegd of hersteld. In december 2012 hebben we met acht particulieren contracten afgesloten. Het gaat om 1,2 hectare aan
Jaarstukken 2012
48
landschapselementen en enkele wandelpaden op particuliere grond. Het onderhoud van deze elementen is voor een periode van 21 jaar vastgelegd. Project SHE Het SHE-project (Streekeigen Huis en Erf) Haaksbergen kent tot nu toe 250 deelnemers. In 2012 is het project in het buitengebied van Sint Isidorushoeve opgestart en werd Honesch-Langelo afgerond. Er zijn in 2012 ruim honderd erfbezoeken uitgevoerd. De meeste beplantingsvoorstellen zijn gerealiseerd en er zijn vijftien landhekken geplaatst. Er zijn tien cultuurhistorische elementen hersteld (bakhuis, kookhuis, kippenhok, koetshuis, schaapskooi, schöppe). Voor ruim twintig elementen is een herstelplan gemaakt, dat in 2013 in uitvoering moeten komen. In Sint Isidorushoeve is een SHE-werkgroep opgericht. Met een groep vrijwilligers wordt aan het plaatsen van informatieborden en boerderijnaamborden gewerkt. Uitvoeringsproject Honesch-Langelo In 2012 werd het project Honesch-Langelo afgerond. Wandelpaden zijn aangelegd en landschappelijke voorzieningen zijn opgeleverd. Voor de zomer werd het tien kilometer lange ommetje het Möllenpad geopend. De route is voorzien van vijftien informatieborden, die in samenwerking met vrijwilligers zijn ontwikkeld. De circa veertig erven in het gebied worden in 2013 voorzien van een houten naambord, met daarop de historische erfnaam. Deze borden zijn in 2012 opgeleverd. Ommetje Veldmaat. In 2012 is gestart met de voorbereiding van het ommetje De Veldmaat dat in 2013 gerealiseerd moet worden. Fietspad Braamweg Het fietspad Braamweg wordt in 2013 ook financieel afgerond. Familieroute Het project Stimuleringsplan Familieroute heeft in 2012 het Vakantie Doe Boek opgeleverd. Er staan opdrachten in voor kinderen over natuur en geschiedenis en algemene informatie over Haaksbergen. De overhandiging aan de burgemeester heeft in Buurse plaatsgevonden, in samenwerking met twee basisscholen en de vereniging Natuurmonumenten. Mountainbikeroute De mountainbikeroute is in 2011 geopend en in 2012 is een aantal kwaliteitsverbeteringen doorgevoerd. De financiële afwikkeling is afgerond. Retentie Noordsingel De aanleg van de retentie heeft in 2012 geen voortgang gehad. Gegeven de beschikbare middelen en verwachte kosten gaan wij de subsidieaanvraag rond het project heroverwegen. Medio 2013 vind een evaluatie plaats van het project. Leader Vanaf de start van de programmaperiode in 2007 zijn in Haaksbergen tien zogeheten Leader-projecten gerealiseerd. Hiervan zijn 6 projecten in samenwerking met een of meer collega-gemeenten binnen het Leader gebied Zuid Twente tot stand gekomen. Er is één project gerealiseerd in samenwerking met buitenlandse Leader-gebieden. Er zijn momenteel nog vijf projecten in uitvoering in Haaksbergen. Het betreft de volgende projecten: Museum Buurt Spoorweg; revitalisering museum als onderdeel van de “Kop Parallelweg”. Projectaanvrager is de MBS. Levend Monument; herinrichting van de algemene begraafplaats “Enschedesestraat” naar een Herdenkingspark. Projectaanvrager is de gemeente Haaksbergen. Historische begraafplaatsen in cultuurhistorisch perspectief; renovatie van bijzondere begraafplaatsen in Overijssel. Projectaanvrager is de Stichting Begraafplaats Haaksbergen. Kiekeboer’n Twente; stimuleren van bezoek aan agrarische bedrijven in Haaksbergen, Hof van Twente en Borne via educatie en toeristische routes. Projectaanvragers zijn de drie bovengenoemde gemeenten. Buurser Pot; bouw van een zomp, een overkapping voor de zomp en de bouw van vier handstuwen als educatief onderdeel van Waterpark het Lankheet. Projectaanvrager is Stichting Landgoed het Lankheet.
Jaarstukken 2012
49
Wat heeft het programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen gekost Bereikbaarheid en openbare ruimte Deelprogramma/product Plattelandsontwikkeling
Lasten Begroot
Werkelijk
Baten Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroting saldo
Saldo
Saldo Werkelijk saldo
Begroot werkelijk
405.840
1.337.639
-931.799
90.225
1.020.872
930.647
-315.615
-316.767
-1.152
405.840
1.337.639
-931.799
90.225
1.020.872
930.647
-315.615
-316.767
-1.152
Bouwgrondexploitatie
389.265
1.106.371
-717.106
0
1.276.851
1.276.851
-389.265
170.480
559.745
Ruimtelijke ordening
696.836
781.441
-84.605
121.686
173.666
51.980
-575.150
-607.775
-32.625
Stedelijke ontwikkeling
818.393
818.529
-136
409.641
409.641
0
-408.752
-408.888
-136
Vastgoedexploitatie
488.707
478.345
10.362
125.993
117.958
-8.035
-362.714
-360.387
2.327
2.393.201
3.184.686
-791.485
657.320
1.978.116
1.320.796 -1.735.881 -1.206.569
529.312
1.431.446
1.427.430
4.016
666.790
852.577
185.787
-764.656
-574.853
197.698
356.966
-159.268
257.142
434.835
177.693
59.444
77.868
18.424
Wonen
1.629.144
1.784.397
-155.253
923.932
1.287.412
363.480
-705.212
-496.985
208.227
Totaal programma
4.428.185
6.306.721 -1.878.536
1.671.477
4.286.400
2.614.923 -2.756.708 -2.020.321
736.387
Plattelandsontwikkeling
Ruimtelijke ontwikkeling Vergunningen Wonen en Bouwen
Jaarstukken 2012
189.803
50
PARAGRAFEN
Jaarstukken 2012
51
Lokale heffingen De paragraaf Lokale Heffingen geeft inzicht in de diverse gemeentelijke belastingen en de consequenties daarvan voor de inwoners van Haaksbergen. Lokale heffingen hebben tot doel dat de gemeente door het verwerven van eigen middelen dekking vindt van haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering, wijziging of intrekking van lokale heffingen dient door middel van een door de gemeenteraad vast te stellen verordening te geschieden. De vaststelling van de tarieven door de gemeenteraad vond plaats op 9 november 2011. Lokale heffingen worden onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden dan wel ongebonden is. De paragraaf lokale heffingen heeft betrekking op beide. Ongebonden lokale heffingen (OZB en hondenbelasting) worden tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend, omdat zij niet aan een inhoudelijk begrotingsprogramma zijn gerelateerd. De besteding is niet gebonden aan een bepaalde taak. Gebonden heffingen, zoals de afvalstoffen- en rioolheffing, worden verantwoord op het betreffende programma en worden niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Hieronder worden in hoofdlijnen de belangrijkste ontwikkelingen benoemd op lokaal fiscaal gebied in 2012 en voor de belastingdruk 2012. Ontwikkelingen Overzicht gemeentelijke belastingopbrengsten Woonlasten (lokale lastendruk) Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen
1. Ontwikkelingen 1.1.Gemeentelijk belastingkantoor Twente (GBT) Binnen Netwerkstad werd op het terrein van de Wet Waardering onroerende Zaken (WOZ) en de heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen al geruime tijd samengewerkt om de dienstverlening beter en efficiënter te maken. Op initiatief van de belasting organisaties van Borne, Hengelo en Enschede zijn deze organisaties in 2009 ondergebracht in één nieuwe organisatie, het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente. Deze is gehuisvest in het stadskantoor van Hengelo met gebruikmaking van het rekencentrum van Enschede. Per 1 januari 2011 is de gemeente Losser toegetreden en de gemeente Haaksbergen is zoals bekend per 1 januari 2012 deelnemer geworden. Per 1 januari 2013 is ook de gemeente Almelo toegetreden en per 1 juli 2013 of 1 januari 2014 treedt ook de gemeente Oldenzaal toe. De burger merkt van deze wijziging weinig tot niets. De dienstverlening aan het publiek (zoals uitgifte paspoorten en rijbewijzen) is bij de gemeente achtergebleven. Dit geldt ook voor zaken als de besluitvorming over de hoogte van de diverse gemeentelijke tarieven en het al dan niet kwijtschelden van de diverse belastingen.
1.2 Macronorm OZB Hiermee wordt de grens bedoeld van de jaarlijkse stijging van de totale opbrengst OZB voor alle gemeenten bij elkaar. De macronorm is voor het begrotingsjaar 2012 in het Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen (Bofv) vastgesteld op 3,75% over € 3,063 miljard (de OZB-opbrengst op basis van de gemeentelijke begrotingen 2011). De macronorm is in 2012 overschreden. In het Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen van 10 mei 2012 is aangekondigd dat de overschrijding van de macronorm over 2012 ter grootte van € 7,7 miljoen in mindering wordt gebracht op de ruimte voor 2013. Hieronder worden in hoofdlijnen de belangrijkste ontwikkelingen benoemd op lokaal fiscaal gebied in 2012 en voor de belastingdruk 2012.
Jaarstukken 2012
52
1.3 Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones De Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (BIZ) is op 1 mei 2009 in werking getreden. De BIZ geeft gemeenten de mogelijkheid om tijdelijk (tot 1 juli 2015) gebieden voor een periode van 5 jaar aan te wijzen als BI-zones. Op grond hiervan kunnen ondernemers met hulp van gemeenten gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Een BI-zone is een bedrijventerrein, winkelgebied of horecagebied waar een gebiedsgerichte bestemmingsheffing wordt geheven onder alle ondernemers van het terrein voor investeringen in de bedrijfsomgeving. Het gaat hierbij om extra voorzieningen die door een meerderheid van de ondernemers gewenst is. De voorzieningen dienen zowel het gezamenlijk belang van de ondernemers als het algemeen belang. Voor het centrum van Haaksbergen is in 2012 een BIZ-bijdrage ingevoerd. In Overijssel kennen naast Haaksbergen 5 gemeenten BI-zones. In het programma Economische ontwikkeling vindt u meer informatie over de BIZ-bijdrage voor het centrum van Haaksbergen.
1.4 Maximering leges rijbewijzen De wegenverkeerswet 1994 wordt aangepast zodat een maximumtarief gaat gelden voor een standaardaanvraag voor een rijbewijs. Deze wijziging is nu nog in behandeling bij de Tweede Kamer (Kamerstukken 32766). Het maximumtarief zelf wordt vervolgens geregeld in een nieuw artikel 49a van het Reglement rijbewijzen. Naar prijspeil juli 2011 gaat het ministerie van Infrastructuur en Milieu uit van € 37,05. Volgens de COELO Atlas van de lokale lasten 2012 bedraagt het landelijk gemiddelde rijbewijstarief € 42,72 en hanteert meer dan 60% van de gemeenten een tarief hoger dan € 40. Op verzoek van de VNG beperkt het maximumtarief zich tot de standaardaanvragen. Voor extra service mag de gemeente extra leges heffen. Extra service doet zich bijvoorbeeld voor bij een spoedaanvraag of een aanvraag op afspraak of buiten de reguliere openingstijden. Het is ook begin 2013 nog niet duidelijk wanneer dit wetgevingstraject wordt afgerond. Pas dan vindt dus officiële publicatie van het maximumtarief plaats en moet de Legesverordening op dit onderdeel worden gewijzigd.
1.5 Legesbeleid De aanbevelingen welke de Rekenkamer heeft gedaan in haar rapport “Goede leges, slechte leges” zijn betrokken bij de totstandkoming van de door uw raad in 2012 vastgestelde notitie kostendekkendheid leges en tarieven. Zo willen wij het legesbeleid een centrale plek geven in een nog te realiseren beleidsnota heffingen. Hierin zullen ook in een breder perspectief zaken als vrijstellingen, niet alleen voor de leges maar ook voor de overige heffingen, aan de orde komen. Wij verwachten in de loop van 2013 deze beleidsnota heffingen te kunnen presenteren. Daarnaast is afgesproken dat er een tweejaarlijkse analyse van de kostendekkenheid in de begroting aan de werkelijke kosten en opbrengsten zal plaatsvinden. Uitwerking van deze analyse zal voor het eerste gebeuren bij de rekening 2013. Het resultaat begroot – werkelijk van de verschillende legessoorten in 2012 ziet u in het hierna volgende overzicht. De meeropbrengst van de leges omgevingsvergunningen wordt in het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen toegelicht.
Jaarstukken 2012
53
2. Overzicht opbrengsten gemeentelijke heffingen Raming 2012
Leges reisdocumenten Leges rijbewijzen Leges persoonsregistratie Leges burgerlijke stand Leges APV-vergunningen / bijzondere wetten Leges omgevingsvergunning en kapvergunningen Begraafrechten Afvalstoffenheffing Rioolheffing woningen en nietwoningen Hondenbelasting OZB eigenaren woningen OZB eigenaren niet-woningen OZB gebruikers niet-woningen Forensenbelasting toeristenbelasting BI-bijdrage
Realisatie 2012
€ € € € €
128.453 77.594 15.317 28.489 6.000
€ € € € €
133.550 74.468 19.248 29.105 2.811
€
656.000
€
825.756
€ 14.848 € 1.777.261 € 2.444.832
€ 40.368 € 1.744.517 € 2.290.558
€ 115.800 € 2.378.287 € 867.982 € 591.929 € 25.075 € 178.292 € 114.300 € 9.420.459
€ 109.460 € 2.311.153 € 846.989 € 576.684 € 45.881 € 184.395 € 115.350 € 9.350.293
3. Woonlastenontwikkeling Haaksbergen De gemeentelijke woonlasten zijn opgebouwd uit de onroerende-zaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. De OZB-tarieven zijn in 2012 verhoogd met 3,75% (inflatiecorrectie 2 %, reële verhoging 1,75%). De afvalstoffenheffing voor de gemiddelde containercombinatie in 2012 steeg met € 3 ten opzichte van 2011. Het tarief kwam uit op € 180 euro voor huishoudens met een 120-liter GFT container en een 140-liter restcontainer. De rioolheffing steeg met € 12,30 tot € 230,30. Als gevolg van voorgaande uitgangspunten ontstonden de volgende gemeentelijke woonlasten bij een woning met een gemiddelde waarde van € 238.000 in 2012 (2011: € 240.000). 2011
2012
Coelo
Coelo
OZB eigenaar Afvalstoffenheffing
233,00 177,00
242,70 180,00
Rioolheffing
218,00
230,30
Totaal
628,00
653,00
3.1 Uitkomsten 2012 vergelijkingen De hoogte van de gemeentelijke woonlasten krijgt regelmatig aandacht in de media. Onder woonlasten verstaan we: onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffen- en rioolheffing. Het zijn belastingen en tarieven waarmee ieder huishouden in een gemeente jaarlijks te maken krijgt. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) publiceert jaarlijks de Atlas van lokale lasten. Men vergelijkt daarin per gemeente de woonlasten van een woning met een voor die gemeente gemiddelde waarde. Corrigeren voor extra geld van het Rijk ter compensatie van lage belastingcapaciteit De COELO-atlas maakt onderscheid tussen het perspectief van de belastingbetaler en dat van de gemeente(financiën). Bij het eerste perspectief gaat het erom hoeveel een huishouden in Haaksbergen moet betalen aan belastingen. In het tweede perspectief worden de woonlasten gecorrigeerd voor het feit dat gemeenten extra geld uit het gemeentefonds krijgen als ze een relatief lage waarde aan onroerende zaken hebben waarover ze belasting kan heffen.
Jaarstukken 2012
54
Welke type huishoudens? Het COELO gaat in de belangrijkste vergelijkingen uit van meerpersoonshuishoudens. Bij gemeenten met tariefsdifferentiatie tussen eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens kan het beeld daardoor afwijken ten opzichte van gemeenten die dat niet hebben. Ook zijn er belangrijke verschillen, doordat er huishoudens zijn met een goedkope of dure eigen woning en huishoudens die hun woning huren. Die laatste betalen sinds 2006 geen OZB meer.
Vergelijking 1: Hoogte en ontwikkeling woonlasten Twentse gemeenten in Euro’s stijging in % tov
éénpersoonshuishouden
bruto woonlasten
2011
meerpersoonshuishouden
1-pers
meerpers
2011
2012
2011
2012
Almelo
667
684
667
684
2,5%
2,5%
Borne
714
725
714
725
1,5%
1,5%
Dinkelland
706
710
766
770
0,6%
0,5%
Enschede
675
694
709
728
2,8%
2,7%
Haaksbergen
579
604
628
653
4,3%
4,0%
Hellendoorn
652
684
697
726
4,9%
4,2%
Hengelo
670
627
670
681
-6,4%
1,6%
Hof van Twente
683
707
735
758
3,5%
3,1%
Losser
703
676
703
676
-3,8%
-3,8%
Oldenzaal
586
617
688
704
5,3%
2,3%
Rijssen-Holten
577
616
632
675
6,8%
6,8%
Tubbergen
624
629
667
671
0,8%
0,6%
Twenterand
577
590
681
691
2,3%
1,5%
Wierden
669
668
723
721
-0,1%
-0,3%
Overijssel
621
632
670
683
1,8%
1,9%
Nederland
601
613
671
683
2,0%
1,8%
Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden liggen de gemiddelde woonlasten landelijk op € 683 en in Haaksbergen op € 653. Haaksbergen zit dus 4,4% onder het landelijke gemiddelde aan woonlasten. Als rekening gehouden wordt met de compensatie van het Rijk voor de belastingcapaciteit, bedragen de gemiddelde woonlasten landelijk € 683 en in Haaksbergen € 672. Haaksbergen zit op deze manier bijna 1,6 % onder het landelijke gemiddelde aan woonlasten.
Rangordenummer Het COELO heeft een rangorde gemaakt voor alle 432 gemeenten en deelgemeenten. Nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 432 de hoogste. Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden heeft de gemeente Haaksbergen rangordecijfer 120 (was in 2011 nog nummer 93).
Jaarstukken 2012
55
Als rekening gehouden wordt met de compensatie van het Rijk voor de belastingcapaciteit is het rangordecijfer hoger: 183 (2011 = 138). rangorde 2011
2012
Almelo
181
182
Borne
289
275
Dinkelland
361
344
Enschede
281
281
93
120
Hellendoorn
262
276
Hengelo
190
173
Hof van Twente
321
327
Losser
271
163
Oldenzaal
229
235
Rijssen-Holten
109
159
Tubbergen
183
152
Twenterand
219
205
Wierden
302
268
Haaksbergen
4. Kwijtschelding Elke gemeente moet bij het vaststellen van kwijtschelding landelijke regels (Gemeentewet, Invorderingswet, Wet werk en bijstand en Uitvoeringsregeling Invorderingswet) toepassen. De gemeente Haaksbergen verleent in voorkomende gevallen op verzoek kwijtschelding voor de afvalstoffenheffing, OZB en rioolheffing. De kwijtschelding voor de hondenbelasting is met ingang van 6 april 2012 afgeschaft. Voor de berekening van de betalingscapaciteit wordt uitgegaan van kosten van bestaan die maximaal 100% van de bijstandsnorm bedragen. In 2012 zijn in totaal 314 aanvragen voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen al dan niet op verzoek gehonoreerd. Ten opzichte van 2011 betekent dit een daling met 64 aanvragen. In 2012 is het totaal kwijtgescholden bedrag uitgekomen op € 136.259 (2011 € 152.950). Gemiddeld is in 2012 € 434 kwijtgescholden. 62 aanvragen zijn afgewezen, terwijl er 5 beroepschriften zijn ingediend tegen de beslissing op het kwijtscheldingsverzoek. In 2012 zijn de volgende belastingen kwijtgescholden: afvalstoffenheffing
€ 61.695
hondenbelasting
€
2.116
ozb
€
895
rioolheffing
€ 71.553
Jaarstukken 2012
56
Weerstandsvermogen Algemeen In 2012 is de nota risicomanagement en weerstandsvermogen door de raad vastgesteld. In die nota worden de uitgangspunten en het beleid weergegeven. Ook wordt beschreven wat de risico’s zijn bij de gemeente Haaksbergen, hoe we omgaan met de risico’s en hoe groot het weerstandsvermogen dient te zijn om de grootste risico’s op te kunnen vangen.
De paragraaf weerstandsvermogen in de begroting en de rekening heeft de nota risicomanagement en weerstandsvermogen als ijkpunt. Dit houdt in dat de opzet van de paragraaf volgens de in deze nota uitgezette lijn is. Ook worden wijzigingen in beleid en mutaties in risico’s in overeenstemming met het beleid uit deze nota gerapporteerd. Beheersing van de risico’s Het in beeld brengen van de risico’s is één ding. Maar het is minstens zo belangrijk om aan te geven hoe de risico’s worden beheerst. Door in een vroeg stadium na te denken over de mogelijke risico’s van bepaald beleid, zijn deze nog te voorkomen, of eventueel ernstige gevolgen ervan te beperken. Voor het beheersen van risico’s wordt een keuze gemaakt uit de onderstaande mogelijkheden: a.
Accepteren
Het risico wordt op dit moment geaccepteerd en is niet op één of andere wijze afgedekt. Bij acceptatie van een risico moet de eventuele financiële schade volledig door weerstandscapaciteit worden afgedekt b. Vermijden Dit houdt in dat het beleid waar een risico door ontstaat, wordt beëindigd, op een andere manier wordt vorm gegeven of geen beleid gestart wordt dat een risico met zich meebrengt. (Bijvoorbeeld afzien van een risicovolle investering) c.
Afdekken
Dit houdt in, dat het risico wordt afgedekt middels een verzekering, of dat het risico wordt afgedekt door een bedrag in de begroting op te nemen. Hiermee worden de financiële gevolgen van een risico dus beperkt. Tevens kan gedacht worden aan het aanpakken of wegnemen van de oorzaak van het risico. (Bijvoorbeeld groot onderhoud) d. Overdragen De uitvoering van de taak wordt overgedragen aan een externe partij, die daarbij ook de financiële risico’s overneemt. (Bijvoorbeeld afstoten zwembad De Wilder)
Jaarstukken 2012
57
INVENTARISATIE VAN DE RISICO’S In deze paragraaf zijn de risico’s per programma weergegeven die de gemeente loopt. Voor de inschaling van de kans dat een risico optreedt wordt de volgende indeling gemaakt:
Klasse 1 2 3 4 5
Kans van optreden Kleiner dan eenmaal per 10 jaar Tussen de eenmaal per 5 jaar en eenmaal per 10 jaar Tussen de eenmaal per 2 jaar en eenmaal per 5 jaar Tussen de eenmaal per 1 jaar en eenmaal per 2 jaar Groter dan eenmaal per jaar *
Risico 10% 30% 50% 70% 90%
* worden betrokken bij de kadernota/begroting
Nr.
Programma Omschrijving risico
Financieel gevolg
Kans van optreden
Incidenteel/ structureel
10%
Op te nemen weerstands vermogen € 100.000
1.
Algemene dekkingsmiddelen
Ongevallendekking eigen personeel Er is geen ongevallendekking voor eigen personeelsleden. Mocht een personeelslid een ongeval krijgen tijdens de uitvoering van de functie dan is dit niet verzekerd. Uitzonderingen zijn de parkeerwachter en de stadswachten.
€ 1.000.000
2.
Algemene dekkingsmiddelen
BTW-compensatiefonds De korting van structureel € 550 miljoen in het kader van het btwcompensatiefonds wordt gerealiseerd via het gemeente- en provinciefonds. Hiervan bedraagt het gemeentelijke aandeel 88% en bedraagt € 484 miljoen structureel.
€ 484.000
90%
436.000
Structureel
3.
Algemene dekkingsmiddelen
Risico op verstrekte garanties en € 150.000 leningen: De gemeente heeft in de loop der jaren een aantal garanties op leningen verstrekt. Momenteel zijn dat er 15. Het betreft voornamelijk garanties op leningen aan sportverenigingen. Ook heeft de gemeente twee leningen verstrekt aan de bibliotheek, en één lening aan Scholtenhagen. Er bestaat een risico dat er een instelling niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Tot nu toe is dat overigens nog nooit voorgekomen.
10%
€ 15.000
Incidenteel
4.
Algemene dekkingsmiddelen
Algemene uitkering Bij de decentralisaties van taken van het Rijk naar gemeenten worden bij het Rijk bezuinigingen gerealiseerd. Het is nog onduidelijk wat de consequenties voor gemeenten zijn, maar in principe moet dit budgettair neutraal verlopen.
-
-
-
Jaarstukken 2012
-
Incidenteel
58
5.
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
Milieuverontreiniging: € 500.000 Verspreiding gevaarlijke stoffen gemeentelijk grondgebied bij grootschalige calamiteiten waarbij enige spoed noodzakelijk is. Bijv. vrijkomen asbest en andere gevaarlijke stoffen.
10%
€ 50.000
Incidenteel
6.
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
Grondexploitaties Risico’s zoals bv. vertraging in uitvoering, tegenvallende inkomsten/uitgaven worden binnen de grondexploitaties opgevangen (post onvoorzien binnen de grondexplotatie).
-
-
-
7.
Cultuur en ontspanning
Belaste verhuur Bij het theater is geopteerd voor belaste verhuur. De fiscus gaat bij een controle onderzoeken of het Iemenschoer het van ons gehuurde theater voor minimaal 90% fiscaal belast verhuurt. Als blijkt dat men deze norm niet haalt, kan de fiscus de optieregeling intrekken en met terugwerkende kracht de aftrek van voorheffing, die de gemeente heeft genoten, terugdraaien. Het risico is ca. € 500.000
€ 500.000
10%
€ 50.000
Incidenteel
8.
Maatschappelijke ondersteuning
WWB Het risico is dat er sprake is van een open einde regeling. Steeds meer mensen doen een beroep op de zorg en sociale zekerheidsregelingen, mede als gevolg van de economische crisis.
€ 300.000
50%
€ 150.000
Structureel
€ 400.000
30%
€ 120.000
Incidenteel
We zien door de recessie dat het aantal cliënten in de WWB met een periodieke uitkering voor levensonderhoud gaat stijgen. Het aantal cliënten in januari 2013 is al ongeveer 10 meer dan ultimo 2012. Een verdere stijging wordt verwacht. De gemiddelde kosten bijstand bedragen ongeveer € 14.500 per jaar. Verder valt de rijksbijdrage I-deel in 2013 € 300.000 lager uit dan begroot. Door het actiever invorderen van vorderingen verwachten we een deel te kunnen compenseren. Een financieel risico van € 300.000 blijft in 2013 aanwezig. 9.
Diverse Calamiteiten programma’s Diverse risico’s ten aanzien van o.a. ongevallen, natuurrampen, storm- en elektriciteitsschade, storingen en ziektes waarvoor wij niet zijn verzekerd.
Jaarstukken 2012
59
10.
Diverse Claims programma’s Voor claims hebben wij een aansprakelijkheidsverzekering die vermogensschade afdekt tot een bedrag van € 1,25 mln. Wij schatten in dat het risico op claims hoger dan dit bedrag zeer gering is.
-
-
-
Totale benodigde weerstandscapaciteit
-
€ 921.000
WEERSTANDSCAPACITEIT VÓÓR RESULTAATBESTEMMING Uit de lijst met risico’s blijkt dat we een benodigde weerstandscapaciteit hebben van € 921.000. Hiertegenover staat de beschikbare weerstandscapaciteit. De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Haaksbergen is als volgt:
Stand per 31-12-2012
Omschrijving 3.1 Algemene reserve (incidenteel) 3.2 Bestemmingsreserve (incidenteel) 3.3 Stille reserves (incidenteel) Totaal incidentele weerstandscapaciteit
€ 420.865 € 2.973.381 € 2.154.000 € 5.548.246
3.4 Onvoorzien (structureel) 3.5 Begrotingsruimte (structureel)
€ €
60.000 0
3.6 Onbenutte belastingcapaciteit (structureel)
€
304.000
3.7 Kostenreductie (structureel)
€
Totaal structurele weerstandscapaciteit
€
Totale beschikbare weerstandscapaciteit
€ 5.912.246
0 364.000
Uit de bovenstaande tabel blijkt dat we per 31-12-2012 (vóór resultaatbestemming) een beschikbare weerstandscapaciteit hebben van € 5.912.246,-.
BEOORDELING WEERSTANDSVERMOGEN
De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risico beoordeling voortvloeit, wordt afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.
Beschikbare weerstandscapaciteit Ratio weerstandsvermogen =
Benodigde weerstandscapaciteit
Jaarstukken 2012
(5.912.246)
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
= 6,4
(921.000)
60
Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van de waarderingstabel, die in samenwerking met de NAR en de Universiteit Twente is opgesteld.
Waarderingscijfer Ratio
Betekenis
A B C
> 2,0 1,4 – 2,0 1,0 – 1,4
Uitstekend Ruim voldoende Voldoende
D E F
0,8 – 1,0 0,6 – 0,8 < 0,6
Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende
Ons weerstandsvermogen wordt dus als uitstekend geclassificeerd.
WEERSTANDSCAPACITEIT NA RESULTAATBESTEMMING Ter informatie worden hieronder de reservepositie, de beschikbare weerstandscapaciteit en de weerstandsratio na de voorgestelde resultaatbestemming weergegeven.
Situatie na toevoeging resultaat aan alg.res.
Stand per 31-12-2012
3.1 Algemene reserve (incidenteel) 3.2 Bestemmingsreserve (incidenteel)
€ 1.614.637 € 3.162.381
3.3 Stille reserves (incidenteel) Totaal incidentele weerstandscapaciteit
€ 2.154.000 € 6.931.018
3.4 Onvoorzien (structureel)
€
60.000
3.5 Begrotingsruimte (structureel)
€
0
3.6 Onbenutte belastingcapaciteit (structureel)
€
304.000
3.7 Kostenreductie (structureel)
€
0
Totaal structurele weerstandscapaciteit
€
364.000
Totale beschikbare weerstandscapaciteit
€ 7.295.018
De voorgestelde resultaatbestemming is niet van invloed op de benodigde weerstandscapaciteit en die blijft daarmee € 921.000.
Hieruit volgt, dat de ratio van weerstandsvermogen 7,9 is na resultaatbestemming. Dit wordt als uitstekend geclassificeerd.
ALGEMENE RESERVE In de nota reserves en voorzieningen heeft de raad besloten dat de algemene reserve minimaal 5% van de algemene uitkering moet zijn. Voor 2012 wordt de minimale algemene reserve berekend op 5% van € 21.316.077. Dit komt neer op een bedrag van € 1.065.804.
Volgens de voorgestelde resultaatbestemming wordt er een bedrag van € 1.194.000 aan de algemene reserve toegevoegd. Hiermee komt de algemene reserve uit op een bedrag van € 1.614.637. Na deze toevoeging is de algemene reserve hoger dan de door de raad vastgestelde norm van 5% van de algemene uitkering.
Jaarstukken 2012
61
Onderhoud kapitaalgoederen In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de onderhoudstoestand van de openbare ruimte. Daarbij valt te denken aan wegen, riolering, groen, openbare verlichting, water en gebouwen. Het onderhoud van deze kapitaalgoederen maakt een aanzienlijk deel uit van het budget van de begroting. In 2012 hebben we het volgende uitgevoerd: Wegen Het reguliere jaarlijkse onderhoud is conform planning uitgevoerd. De werkzaamheden op het gebied van wegenonderhoud verliepen, met uitzondering van de slijtlagen, conform planning . De werkzaamheden waren: • De onderhoudswerkzaamheden volgens het regulier jaarlijks onderhoudsbestek • Uitvoeren kleinere reparaties, zoals het vullen van voegen, plaatselijke asfaltreparaties aan diverse wegen en het herstel van diverse drempels. Het krediet voor het aanbrengen van slijtlagen op diverse wegen is ingezet na vaststelling van het krediet in juni 2012. Gezien de weersomstandigheden zal in het voorjaar van 2013 worden begonnen met het aanbrengen van de slijtlagen. Reconstructiewerkzaamheden zijn uitgevoerd aan de Goorsestraat en bij de verkeersregelinstallatie (VRI) aan de Eibergsestraat. Om budgettaire redenen is het onderhoud aan de Wiedenbroeksingel en de Veldmaterstraat niet doorgegaan. De Wolkammerstraat is herbestraat en we hebben diverse kleinere werkzaamheden uitgevoerd. De reconstructie van de Twijnerstraat, in combinatie met de nog resterende werkzaamheden op ’t Varck, zijn gepland, maar nog niet uitgevoerd. Grasbetonstenen zijn in 2012 aangebracht langs (delen van) de volgende wegen: Binnenveldweg, Weerninksweg, Scheppleweg, Geukerdijk, Leeuwebek, Bosmatenweg, Haaksbergerweg. De volgorde voor het aanleggen van de grasbetonstenen wordt bepaald op basis van een door het college vastgestelde prioriteitenlijst. Het fietspad langs de Braamweg is in 2012 afgerond. Gladheidsbestrijding: de extreem lange winter 2011/2012 was streng, maar er was weinig sneeuwval. Daardoor bleven de kosten van gladheidsbestrijding (uren en strooizout) binnen de begroting.
Openbare verlichting De afronding van het “Beleids- en Beheerplan openbare verlichting” vindt plaats in 2013. Totdat het nieuwe Beleids- en Beheerplan Openbare verlichting is vastgesteld, passen we, in de geest van het nieuw vast te stellen beleid, bij renovaties en uitbreidingen energiezuinige lampen (LED) toe. Dit in combinatie met (dimbare) EVSA (Elektronische Voorschakel Schakel Apparatuur). Het contractonderhoud is conform planning (6x per jaar) aan de circa 5.300 lichtmasten uitgevoerd. Met ingang van 2013 is het contractonderhoud opgezegd en zal het onderhoud op basis van gemelde storingen gebeuren. Het onderhoud aan bijzondere installaties, zoals sfeerverlichting van gebouwen, kunstwerken, Abris, lichtreclamebakken, viaduct- en tunnelverlichting, is door onze eigen technische dienst uitgevoerd. Naast het contractonderhoud, klein onderhoud en schadeherstel als gevolg van aanrijdingen en vandalisme hebben wij de volgende werken gerealiseerd: Uitbreidingen Landweg en Lijsterbes (plan Veldmaat), Veldmaterstraat. Renovatieprojecten • Hibbertstraat van Spoorstraat tot aan de Eibergsestraat. • Blankenburg van Vincentstraat tot Blankenburgerstraat. • Goorsestraat (provincie) verlichting afslag Hanninkweg en voormalige Kortenroelefsweg.
Jaarstukken 2012
62
Riolering De exploitatie, beheer en onderhoud, van de gemalen/ drukriolering en riolering, zijn conform GRP uitgevoerd. We hebben de voorbereiding van de aanleg van de extra transportleiding eind 2012 afgerond met een aanbesteding. De uitvoering vindt plaats in de eerste helft van 2013. Tijdens de aanbesteding is de voorbereiding van de noordelijke ringleiding gestart. Projecten afgehandeld in 2012: • Renovatie rioolgemaal Hengelosestraat. • Renovatie rioolgemaal Blankenburg. • Renovatie rioolgemaal Goorsestraat. • Renovatie rioolgemaal Broekheurneweg. • In november 2012 is het Verbreed GRP 2013-2016 vastgesteld. • Renovatie gemaal/ Bergbezinkbassin BBV1 Kolenbranderweg. • Wolkammerstraat is voorzien van een nieuw hoofdriool incl. kolk en huisaansluitingen. • Lozingsproblemen drukriolering Sint Isidorushoeve (Stegenhoekweg eo) en Buurse (zuidgrensweg eo.) zijn opgelost.
Water Exploitatie/ beheer en onderhoud conform GRP en Waterplan en Kwaliteitscatalogus Gemeente Haaksbergen 2006 (waterbeheer behelst de onderwerpen: schoonwater, regenwater, grondwater en kan niet los gezien worden van afvalwater). Doordat er veel meer tijd is gaan zitten in het opstellen van het nieuwe GRP zijn we niet toegekomen aan de afronding van het basisplan voor de afvoer van het hemelwater. Dit wordt nu opgeleverd in het eerste kwartaal van 2013 (dekking GRP). Projecten afgehandeld in 2012: • Aanleg bergingsvijver uitbreidingslocatie Veldmaat. • Met ingang van 2012 hebben we het onderhoud aan de waterlopen in eigen beheer uitgevoerd (excl. de waterlopen in beheer bij het waterschap). Doordat we het sloot- en bermmaaisel weer in de
landbouw hebben kunnen afzetten is er weer veel geld bespaard. Openbaar groen Het reguliere contractonderhoud is volgens planning uitgevoerd. Het openbaar groen hebben we, met extra inzet van uitkeringsgerechtigden, op het afgesproken onderhoudsniveau kunnen houden. Hierbij zijn ook diverse plantvakken voorzien van nieuw plant materiaal en is een gedeelte van het groen aan de Veldmaterveldweg gerevitaliseerd. Aan het Varckelaantje zijn bomen die gevaarlijk waren gerooid en opnieuw aangeplant. In Buurse hebben we gras gezaaid op plekken waar eerst beplanting stond.
Gebouwen en kunstwerken In 2012 zijn bij sporthal de Bouwmeester de dakbedekking en de cv-ketel vervangen. Bij sporthal de Els zijn de kozijnen vervangen en de entree is vernieuwd (plaatsen elektrische schuifdeuren). Verder zijn bij het gemeentehuis, theater De Kappen, OBS het dorp en zwembad De Wilder en de Oortjesbrug (brug bij Captain Jack) kleinere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Voor de Korenmolen en de Oosterdorper watermolen is medio 2012 van het rijk een beschikking ontvangen, op basis van het ingediende zesjarige onderhoudsplan voor restauratie en onderhoudswerkzaamheden. Aan de gemeentelijke monumentale panden is door beperkt budget slechts het strikt noodzakelijke (contract)onderhoud verricht. Met uitzondering van de Oortjesbrug, waarvan de gehele brugleuning is vervangen, is aan de overige bruggen slechts het meest urgente onderhoud uitgevoerd om gevaarlijke situaties te voorkomen.
Jaarstukken 2012
63
Speelvoorzieningen In 2012 zijn alle geplande controle- en inspectierondes (vier stuks) uitgevoerd, inclusief de daaruit voortvloeiende reparaties. Acht zandbakken voldeden niet aan de eisen en konden ook niet gerepareerd worden. Deze zandbakken zijn verwijderd. Van de speelplaats Goorsestraat bij de rotonde Westsingel zijn twee jeugddoelen vervangen. Bovendien zijn twee speelterreinen (Telegengaarden / Nieuwe Bleek en Govert Flinckstraat) gerenoveerd. In beide gevallen is dat in nauw overleg met buurtbewoners en wijkraad gedaan. Voor speelterrein Telgengaarden / Nieuwe Bleek heeft een buurtbewoonster fondsen geworven voor nieuwe speeltoestellen. In de Govert Flinckstraat hebben buurtbewoners een nieuwe zandbak geplaatst. Materieelbeheer De bermvijzel is in 2012 vervangen, evenals het grootste gedeelte van het motorisch handgereedschap. Grotere investeringen zijn vooruitgeschoven, in verband met het optimaliseren van de afdeling. Begraafplaatsen Begraafplaats Enschedesestraat: Herdenkingspark In 2012 is gewerkt aan het mogelijk maken van een Herdenkingspark op het algemene deel (het meest rechtse deel) van de gemeentelijke begraafplaats aan de Enschedestraat. In het najaar zijn de uitvoerende werkzaamheden om het park te realiseren gestart. Bijna alle graven zijn geruimd. De stoffelijke resten zijn herbegraven in een verzamelgraf. De werkzaamheden zijn voortvarend verlopen en worden in 2013 afgerond. Begraafplaats het Waarveld en Enschedesestraat Het reguliere onderhoud op beide begraafplaatsen is in 2012 conform planning uitgevoerd, met uitzondering van een gedeelte van de onderhoudswerkzaamheden aan het rechter deel Enschedesestraat waar het herdenkingspark wordt gerealiseerd.
Jaarstukken 2012
64
Financiering 1.
Algemeen
Deze paragraaf beschrijft wat verstaan wordt onder financiering, wat het rijksbeleid en het gemeentelijke beleid voor financiering inhouden en in hoeverre de stand van zaken in Haaksbergen in overeenstemming is met het beleid. Het uitgangspunt hierbij is het beheersen van risico’s zoals renterisico’s en beleggingsrisico’s. 2.
Begripsbepaling
Financiering: het totaal van financiële handelingen dat het financiële huishoudboekje van de gemeente Haaksbergen vormt. De werkzaamheden zijn divers, zoals de zorg voor voldoende financiële middelen, het aantrekken van geldleningen en het risicoloos uitzetten van overtollige middelen. Alle werkzaamheden zijn erop gericht de rentekosten zo laag mogelijk te houden. De kasgeldlimiet: een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting (momenteel 8,5 %). Tot dit bedrag mag de gemeente kortlopende geldleningen afsluiten. Kortlopende geldleningen hebben een looptijd van maximaal 1 jaar. Deze kortlopende geldleningen worden kasgeldleningen genoemd. Treasury: omvat alle activiteiten die zich richten op het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Renterisiconorm: een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting (momenteel 20% bepaald door het Rijk). Per jaar mag een gemeente maximaal dit bedrag aan langlopende leningen omzetten tegen een nieuw rentepercentage. Liquiditeitsprognose: De liquiditeitsprognose is een overzicht van verwachte toekomstige ontvangsten en uitgaven. Op deze wijze kan worden ingeschat wanneer er een externe financiering nodig is en of deze financiering van tijdelijke aard of structureel is. 3.
Rijksbeleid
Er staan twee nieuwe wetten in de steigers die consequenties hebben voor de gemeentelijke financieringen. Het gaat hier om schatkistbankieren en de Wet HOF. Zodra de twee wetten definitief zijn vastgesteld, wordt het treasurystatuut hierop aangepast. 3.1 Schatkistbankieren Schatkistbankieren houdt in dat publieke instellingen al hun liquide middelen aanhouden bij het ministerie van Financiën. Ze doen dat in de vorm van een rekening-courant, zoals bij een bank. De bedoeling van het Rijk is dat aan het einde van elke dag alle saldi van de gemeentelijke bankrekeningen naar een rekening courant bij het Rijk worden overgemaakt. Zowel de rentevergoeding voor tegoeden als rood staan is gelijk aan de interbancaire daggeldrente (EONIA). De volgende morgen worden de tegoeden weer terug naar de betaalrekeningen van de gemeenten overgemaakt. Motivatie van het Rijk voor het verplichte schatkistbankieren is de optische verbetering van de EMUschuld van Nederland. Onderlinge schulden hoeven in die definitie voor de overheidsschuld niet te worden meegeteld. Schulden van lagere overheden tellen nu wel mee in de staatsschuld, maar tegoeden niet. Ook lopen lagere overheden geen risico met uitgezette gelden (bijvoorbeeld de Ice Save affaire). 3.2 Wet HOF Het doel van de Wet HOF is om ervoor te zorgen dat Nederland voldoet aan de EMU norm van max. 3% tekort op de begroting. Deze wet kan grote gevolgen hebben voor de gemeentefinanciën. Eenvoudig gezegd komt het erop neer dat een gemeente niet meer geld mag uitgeven dan er binnenkomt. Het gaat daarbij om de daadwerkelijke geldstromen. De wet HOF heeft vooral gevolgen voor geplande
Jaarstukken 2012
65
investeringen. Voor jaarlijkse vaste lasten zoals salarissen en subsidies heeft de wet HOF geen gevolg. Deze uitgaven zijn ook al in de begroting verwerkt. Wat de exacte gevolgen bij inwerkingtreding van de wet voor de gemeente Haaksbergen zijn, staat nog niet vast. Veel hangt af van de mogelijkheden die de definitieve wet gemeenten biedt om invulling te geven aan de uitvoering. Zodra de wet definitief is vastgesteld wordt u hierover geïnformeerd. 4.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft de grens aan voor de korte financiering. Een korte financiering is een lening met een looptijd korter dan één jaar. Deze kortlopende leningen worden kasgeldleningen genoemd. Aangezien de te betalen rente op deze kasgeldleningen momenteel zeer laag is, wordt er getracht om maximaal kort te lenen. De rente op een kasgeldlening ligt momenteel onder de 1%. De wet Fido stelt wel een grens aan het bedrag dat een gemeente op deze wijze mag financieren. De kasgeldlimiet wordt berekend in een bedrag ter grootte van een percentage (8,5%) van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Voor 2012 komt dit uit op ongeveer € 4,9 mln. Indien dit bedrag wordt overschreden dient de gemeente een langlopende geldlening af te sluiten. Langlopende leningen zijn leningen met een rentevaste periode langer dan 1 jaar. In 2012 zijn we onder de grens van de kasgeldlimiet gebleven. 5.
Renterisiconorm
De renterisiconorm verplicht een gemeente om de leningenportefeuille zo op te bouwen dat het renterisico bij renteaanpassing en herfinanciering van langlopende leningen wordt beperkt. De renterisiconorm wordt berekend in een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de jaarbegroting (20%). Aangezien er in 2012 geen leningen zijn overgesloten, ligt dit percentage voor Haaksbergen op 0%. De gemeente Haaksbergen is in 2012 dus binnen de renterisiconorm gebleven. 6.
Langlopende leningen
Langlopende leningen zijn leningen met een rentevaste periode langer dan 1 jaar. In 2011 zijn de volgende twee leningen afgesloten met een uitgestelde betaling in 2012: € 7 mln. fixe lening met een rentepercentage van 1,63% en een looptijd van 2 jaar. € 8 mln. fixe lening met een rentepercentage van 2,45% en een looptijd van 4 jaar. In totaal is er in 2012 voor een bedrag van € 17,3 miljoen afgelost op al eerder afgesloten leningen. Per saldo is het totaal aan langlopende leningen dus afgenomen met € 2,3 miljoen euro. In het hoofdstuk “Balans” onder de kop “Financiële vaste activa” is een overzicht van alle leningen weergegeven. 7.
Renteresultaat
De gemeente investeert jaarlijks geld in projecten. Deze investeringen worden afgeschreven. Naast de afschrijving wordt er ook een interne rente op de investering berekend. Het totaal van de afschrijvingskosten en de rente wordt de kapitaallast op een investering genoemd. Bij de begroting 2012 is gekozen voor een variabel omslagpercentage. Dit percentage wordt jaarlijks bij de begroting geëvalueerd en indien nodig aangepast. Bij dit variabele percentage worden de daadwerkelijke rentekosten via een verdeelsleutel bij de producten in rekening gebracht. Het renteresultaat komt daarmee op nul. 8.
Rentevisie
Vanwege de slechte economische vooruitzichten staat de rente historisch gezien op een laag niveau. De banken verwachten weliswaar het komende jaar een licht opwaartse beweging van de lange rente, maar deze is bescheiden. De markt verwacht dat de lage renteniveaus voorlopig nog wel even aan zullen houden. Of er nog veel ruimte is voor een verdere neerwaartse ontwikkeling, hangt af van de economische perspectieven. Deze zijn momenteel onzekerder dan ooit en een snelle verbetering van de
Jaarstukken 2012
66
situatie is niet voorzien. Daarmee lijkt een sterke opwaartse beweging van de rente op korte termijn vooralsnog van de baan. 9.
Gemeentelijk beleid
Het gemeentelijk beleid ten aanzien van financieringen is voor een belangrijk deel vastgelegd in het treasurystatuut. Dit statuut schept een formeel kader, waarbinnen de financierings- en beleggingsactiviteiten van de gemeente plaatsvinden. De gemeente Haaksbergen heeft geen beleggingen of derivaten uitstaan. Eventuele tijdelijke overschotten worden ingezet om leningen mee af te lossen. Met behulp van liquiditeitsprognoses, de ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt en de grote diversiteit in lening producten wordt continu geprobeerd om een optimaal resultaat te behalen tegen een verantwoord risico. Het opstellen van een liquiditeitsplanning heeft de volgende doelstellingen: vaststellen van de financieringsbehoefte om vervolgens de benodigde gelden aan te trekken tegen zo laag mogelijke kosten, gegeven het risicoprofiel zoals omschreven in het treasurystatuut; tijdig een inschatting kunnen maken of we nog binnen de kasgeldlimiet blijven. 10.
Aandelen van de gemeente Haaksbergen
De gemeente Haaksbergen heeft aandelen in bezit. Het betreft uitsluitend aandelen van nutsbedrijven. Aandelen van nutsbedrijven zijn uit hoofde van de publieke taak aangetrokken. De marktwaarde van deze aandelen is op dit moment vele malen hoger dan de aankoopwaarde. De aandelen zijn tegen de aankoopprijs gewaardeerd, in overeenstemming met het BBV. De geschatte marktwaarde blijft een voorzichtige inschatting, aangezien de aandelen (nu nog) niet verhandelbaar zijn. Momenteel komt steeds vaker de vraag aan de orde of- en in welke mate het aanhouden van aandelen in nutsbedrijven het algemeen belang nog dienen. Zodra de gemeente een mogelijkheid heeft om aandelen te kunnen verzilveren wordt de gemeenteraad geïnformeerd. In de onderstaande tabel zijn de aankoopwaarde en de geschatte marktwaarde van onze aandelen weergegeven. De geschatte marktwaarde is het totale eigen vermogen van een bedrijf / het totaal aantal uitstaande aandelen * het aantal aandelen dat de gemeente Haaksbergen bezit. Bij een eventuele verkoop zal de opbrengst waarschijnlijk hoger zijn.
BNG Vitens (WOG) Twence Crematoria Twente Afvalbedrijf Essent Netwerkbedrijf
Aankoopwaarde € 81.585 € 4.084 € 0 € 0 € 0 € 4.043
Geschatte marktwaarde € 1.700.000 € 1.100.000 € 4.442.000* € 300.000 € 250.000 € pm
* In overleg met Twence is de geschatte marktwaarde van de aandelen berekend op basis van het ‘zichtbare eigen vermogen’ (intrinsieke waarde).
Jaarstukken 2012
67
Bedrijfsvoering Personeel en organisatie Organisatieontwikkeling Het proces van organisatieontwikkeling is in 2012 verder voortgezet. Per 1 november 2012 is een nieuwe stap gezet in het organisatieontwikkelingsproces. De organisatie is sinds die datum opgebouwd uit 6 afdelingen. De organisatie van Haaksbergen kent vanaf 1 november 2012 geen clustermanagers, teamleiders en directieraad meer, maar afdelingshoofden en een managementoverleg. De medewerker wordt nadrukkelijk centraal gezet in deze ontwikkeling. Er wordt gewerkt met één managementlaag wat betekent directere communicatie voor de nieuwe leidinggevende met zijn/haar medewerkers. Tegelijkertijd krijgen de medewerkers meer verantwoordelijkheid voor de door hen uit te voeren werkzaamheden, ondersteunen de afdelingshoofden hen daarbij en stellen hen in staat zich individueel te ontwikkelen. Een ander aspect bij deze nieuwe fase in het ontwikkelingsproces is een stevige kwaliteitsimpuls. Het streven van het nieuwe management is nadrukkelijk het functioneren van de medewerkers op een hoger plan te brengen. Het kwaliteitsontwikkelingsproject gaat hierbij de nodige ondersteuning bieden. De organisatie dient meer grip te krijgen op de financiële, personele, juridische en I&A aspecten zodat de organisatie transparant kan functioneren. Grip op de salariskosten De organisatie heeft in 2012 grip op de salariskosten gekregen. P&O is leidend geworden in het proces van de berekening van de salariskosten aan de hand van de beschikbare formatie. Zo is medio 2012 Pardon Budget aangeschaft voor de raming van de salariskosten. Aan de hand van dit programma zijn alle salarissen halverwege het jaar herrekend en op basis van de uitkomsten heeft via de berap een ophoging van de salariskosten plaatsgevonden. Hoewel we ervan overtuigd waren dat we hierdoor beschikten over de juiste bedragen bleef het wel spannend gelet op de druk die hierop vanuit het verleden ligt. Bij vaststelling van de jaarrekening 2012 blijkt dat er geen overschrijdingen op de salariskosten zijn. Personeel- en Organisatiebeleid In 2012 is begonnen met het onder de loep nemen van het personeel- en organisatiebeleid. Doel is terug te gaan naar hetgeen in de “CAO-gemeenten” of te wel de Collectieve Arbeidsvoorwaardenregeling / Uitwerkingsovereenkomst (CAR/UWO) is vastgelegd. Het afgelopen jaar zijn een aantal beleidsregels geactualiseerd. Uitgangspunt van het nieuwe personeel- en organisatiebeleid is dat beleidsregels die niet meer van deze tijd zijn worden gewijzigd of ingetrokken. HR21 In 2012 zijn we met de voorbereidende werkzaamheden voor de invoering van HR21 gestart. In onze organisatie zijn veel bestaande functiebeschrijvingen voor een belangrijk deel niet actueel. Voor andere functies is nog geen beschrijving gemaakt. HR21 is een systeem van generiek functies beschrijven en – waarderen, ontwikkelt door de VNG. Door invoering van HR21 ontstaat er meer eenduidigheid in functiewaardering, beloningsverhoudingen worden doorzichtiger en de mobiliteit binnen de sector gemeenten wordt bevorderd. De nieuwe functiebeschrijvingen bieden maatwerk bij afspraken over inzet en resultaten en maakt loopbaankansen duidelijk. Management Development traject Het Management Development traject in de vorm van een training operationeel leidinggeven is in het voorjaar van 2012 gestart. Naast theoretische kennis worden ook praktische zaken opgepakt op het gebied van financiën, P&O en juridische zaken. Naast het onderdeel operationeel leidinggeven is ook een training Sturen op inzetbaarheid verzorgd voor de deelnemers aan het Management Development traject.
Jaarstukken 2012
68
Personele zaken In de volgende grafiek is de in- en uitstroom vrouw/man aangegeven.
Redenen uit dienst: 4 medewerkers naar het GBT 3 medewerkers wegens vervroegde uittreding 3 medewerkers niet op eigen verzoek 1 medewerker op eigen verzoek
Interne arbeidsmarkt Twente De Twentebrede samenwerking op het gebied van de interne arbeidsmarkt is in 2012 verder ontwikkeld. Onder de noemer werken voor de Twentse overheid zijn de mogelijkheden bekeken om over te gaan tot een professioneler netwerk. Dit wordt in 2013 verder uitgewerkt. Opleidingsplan In de prioritering van de opleidingsactiviteiten wordt een relatie gelegd tussen het organisatiebeleid, de organisatieontwikkeling en de belangrijkste thema’s voor opleiding en persoonlijke ontwikkeling evenals vorig jaar. Voor de toekomstige opleidingsactiviteiten is de doorontwikkeling van de organisatie leidend.
Jaarstukken 2012
69
Ziekteverzuim
De grafiek ziekteverzuim laat zien dat het verzuimpercentage voor de totale organisatie in 2012 4,92% (excl. Zwangerschapsverlof) bedroeg. Dit is nagenoeg gelijk (0,04% hoger) aan het verzuimpercentage 2011. Toen was er sprake van een verzuimpercentage van 4,88% (excl. Zwangerschapsverlof). De grafiek is nog gebaseerd op de oude organisatiestructuur. Met ingang van 2013 is inzicht in het verzuim gebaseerd op de nieuwe organisatiestructuur. Management en arbodienst zijn in overleg over hoe verzuim te voorkomen c.q. te beperken. Dit wordt in 2013 verder vorm gegeven. Medezeggenschap De medezeggenschap op concernniveau wordt vormgegeven door de Ondernemingsraad. Ongeveer 10 keer per jaar is er een formele overlegvergadering tussen de Ondernemingsraad en de bestuurder (directeur/gemeentesecretaris). Daarnaast zijn er zogenaamde BOT-overleggen (benen op tafel overleggen) met een informeel karakter. Diverse onderwerpen zijn punt van overleg, denk bijvoorbeeld aan het RUD, de overgang van de brandweermedewerkers naar de Veiligheidsregio Twente en de organisatieontwikkeling. Integriteit De twee vertrouwenspersonen
hebben
in
2012
ter
verdere
professionalisering
de
opleiding
vertrouwenspersoon integriteit en ongewenste omgangsvormen gevolgd.
Bevordering integriteitbeoordelingen door het Openbaar Bestuur (BIBOB) Er zijn geen adviezen gevraagd aan het landelijk bureau BIBOB.
Jaarstukken 2012
70
INFORMATISERING EN AUTOMATISERING We hebben de Raad in 2009 een meerjarig ICT-investeringsprogramma (2009-2012) gepresenteerd. Binnen dit programma worden 4 categorieën projecten onderscheiden: Blauwe projecten: noodzakelijk om huidig basisniveau van bedrijfsvoering en dienstverlening te handhaven. Rode projecten: dit zijn wettelijke verplichtingen dan wel afspraken binnen de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Groene projecten: gericht op verbetering van dienstverlening en interne bedrijfsvoering. Witte projecten: overige projecten. Qua beschikbare ICT-kredieten hanteren we de norm van € 330.000 per jaar. Deze middelen zijn toereikend om uitvoering te geven aan de blauwe projecten (prioriteit 1) en een beperkt aantal rode projecten (prioriteit 2). De uitgaven over 2012 zijn binnen het beschikbare ICT-krediet gebleven. De belangrijkste vervangingsinvesteringen (blauwe projecten) betroffen: Migratie communicatieverbindingen van Gemnet (KPN) naar Regionetwerk (incl. internet, beveiligde email, webmail en firewall) Migratie Windows XP/Office 2002 naar Windows 7/Office 2010 Migratie platform voor interne distributie van persoonsgegevens (GBA) In de sfeer van wettelijke verplichtingen (rode projecten) zijn in 2012 binnen de samenwerkende Twentse gemeenten trajecten gestart voor: • het gezamenlijk uitbesteden van diensten voor de realisatie van de BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie) • het realiseren van de koppeling BAG-WOZ (samen met GBT) In de sfeer van samenwerking op ICT-gebied zijn de eerste contacten gelegd met Hof van Twente. Er is verder functionaliteit opgeleverd voor papierloos vergaderen voor raad, college en management door middel van gebruik van iPad’s (groen project). Het centrale ICT-netwerk kende over 2012 een hoog beschikbaarheidsniveau (99,99953%) en werd geconfronteerd met één beveiligingsincident op een handvol werkplekken (Dorifel-virus).
Jaarstukken 2012
71
Verbonden partijen Inleiding Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente Haaksbergen een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Een partij waaraan alleen een financieel risico kleeft, zoals bijvoorbeeld een door de gemeente gesubsidieerde instelling, valt hier niet onder. Datzelfde geldt voor leningen en garantstellingen. Daar haalt de gemeente juridisch verhaal als de partij failliet gaat. Onderstaand een overzicht van de verbonden partijen, welke rechtsvorm, zeggenschap, het openbare belang of doel dat er mee is gemoeid. Ook vermeld het overzicht het financieel belang: welke bijdrage is betaald of hoeveel dividend is ontvangen. De verbonden partijen komen in de programmabegroting op verschillende en soms meerdere beleidsvelden voor. De beleidsverantwoording is in de diverse programma’s opgenomen. De uitgaven die door de diverse partijen zijn gedaan, natuurlijk met instemming van de (algemeen) besturen voor de deelnemende gemeenten, zijn zogenaamde verplichte uitgaven.
Verbonden partij Regio Twente
Vorm/zeggenschap
Openbaar belang/doel
Financieel belang
Gemeenschappelijke Regeling van de 14 Twentse gemeenten.
Met de Twentse gemeenten het behartigen van de belangen op het gebied van volksgezondheid, milieu en afvalverwerking, verkeer- en vervoer, ruimtelijke ontwikkeling, sociaaleconomische ontwikkeling, recreatie en toerisme, grensoverschrijdende samenwerking, volkshuisvesting en arbeidsvoorziening Het stimuleren, ondersteunen en coördineren van regionale grensoverschrijdende samenwerking van haar leden.
Jaarlijkse bijdrage is inwoner gerelateerd. Bijdrage voor jeugdgezondheidzorg afhankelijk van aantal jeugdigen.
_________________ Lid + plv lid AB (1 raad + 1 college) Euregio
Gemeenschappelijke regeling met 104 Duitse en 26 Nederlandse gemeenten _________________
Bijdrage € 833.000 Jaarlijkse bijdrage is inwoner gerelateerd.
Bijdrage € 0,35 per inwoner = € 8.558
Lid DB Hameland
Gemeenschappelijke Regeling van 5 gemeenten
Uitvoeren van de Wet Sociale werkvoorziening door het beheer van een werkverband voor wsw-geïndiceerden
_________________
Bijdrage 2012 in tekort door herstructurering: 6,4% is € 323.477 (incidenteel).
Lid DB Lid AB + plv Groot Scholtenhagen
Jaarstukken 2012
Stichting
Jaarlijkse bijdrage afhankelijk van aantal bij Hameland werkzame wswgeïndiceerden, is € 2.977.324.
Sport en Recreatiepark Groot Scholtenhagen is ontstaan dankzij een schenking door textielfabrikant Jordaan van een gedeelte van zijn grondbezit aan de gemeenschap van Haaksbergen. Het dient bij te dragen aan de mogelijkheden tot ontspanning en recreatie voor de bevolking van Haaksbergen. De Stichting Groot Scholtenhagen is onder meer
Totale bijdrage: € 3.300.801 Bijdrage 2012: € 282.500
72
Verbonden partij
Vorm/zeggenschap
_________________ Collegelid is voorzitter Waterbedrijf Vitens NV
Naamloze Vennootschap _________________
Openbaar belang/doel verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van sportvelden, fiets- en wandelpaden en een aantal monumenten. De Stichting draagt op deze wijze bij aan de realisatie van beleidsdoelen op verschillende beleidsterreinen zoals sport, kunst en cultuur en recreatie en toerisme. De drinkwatervoorziening is basisvoorziening en Vitens moet zorg dragen voor de juiste kwantiteit en kwaliteit van drinkwater.
Aandeelhouderschap Enexis NV Voorheen: Essent (deels)
Naamloze Vennootschap
Enexis is netwerkbeheerder in sectoren energie, kabel. Het belang van deelneming is behartigen van publieke belang van een betrouwbare en continue transport van nutsvoorziening tegen de laagst mogelijke prijs.
_________________ Aandeelhouderschap Attero NV Voorheen: Essent (deels)
Naamloze vennootschap
_________________
Voormalige Essent Milieu Holding NV treedt op als houdstermaatschappij van Essent Milieu BV. Attero is werkzaam op gebied van afvalverwijdering en – verwerking, recycling/verwerking en geschikt maken van afval tot producten voor hergebruik en energieopwekking.
Aandeelhouderschap Vordering op Enexis BV
Besloten VennootSchappen
Deze BV is in het leven geroepen om de aandeelhouderslening aan Enexis doelmatig en efficiënt te kunnen beheren. De lening is ontstaan bij de interne verkoop van de gas- en elektriciteitsdistributienetwerken van Essent.
Aandeelhouderschap Verkoop Vennootschap BV
Besloten VennootSchappen
Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent N.V.
Financieel belang
De gemeente bezit 24.035 aandelen, = 0,48% van het totaal. Dividend 2011: € 55.000 (ontvangen in 2012) Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders De gemeente bezit 32.331 aandelen = 0,022% van het totaal Dividend 2011: € 21.300 (ontvangen in 2012) Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders De gemeente bezit 32.331 aandelen = 0,022 % van het totaal Dividend 2011: € 1.500 (ontvangen in 2012) Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders De gemeente bezit 32.331 aandelen = 0,022 % van het totaal Dividend: € 0 Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders De gemeente bezit 32.331 aandelen = 0,022 % van het totaal
Aandeelhouderschap CBL Vennootschap BV
Besloten VennootSchappen
In het kader van de transactie met RWE is een eventueel te verwachten claim in verband met de afwikkeling van de Cross Border Leases (CBL) en belastingclaims door Essent N.V. hierin ondergebracht.
Aandeelhouderschap Publiek Belang
Jaarstukken 2012
Besloten Vennoot-
Hier is het aandeel van 50% van Essent
Agio uitkering: € 1.000 Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders De gemeente bezit 32.331 aandelen = 0,022 % van het totaal Dividend: € 0 Partijen: 6 provinciale en
73
Verbonden partij ElectriciteitsProductie BV
Vorm/zeggenschap
Openbaar belang/doel
Financieel belang
Schappen
N.V. in de NV Elektriciteit Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ) opgenomen. EPZ is onder meer eigenaar van de kerncentrale in Borssele. Dit naar aanleiding van de uitspraak van de rechter dat dit aandeel (voorlopig) niet mocht worden verkocht aan RWE.
130 gemeentelijke aandeelhouders Dividend: € 0
_________________ Aandeelhouderschap
De gemeente bezit 32.331 aandelen = 0,022 % van het totaal Interim-dividend: € 90
Extra Zekerheid Vennootschap BV
Essent substainability Dev/Stichting Duurzaamheid
Besloten VennootSchappen
Aandeelhouderschap Besloten VennootSchappen / Stichting
Aandeelhouderschap Openbaar Lichaam Crematoria Twente / Crematoria Twente-Oost Nederland BV
Gemeenschappelijke regeling van 13 gemeenten met een Besloten Vennootschap als onderdeel. _________________
Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent N.V..
Dividend: € 0
Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent N.V..
Dividend: € 0
Gemeenschappelijke regeling, met openbaar lichaam gevestigd te Enschede. In stand houden en exploiteren van crematoria (Enschede en Almelo).
Jaarlijks uit te keren dividend naar rato van aantal crematies van ingezetenen.
In verband met goede resultaten is aparte BV opgericht om dividenduitkering mogelijk te maken.
Dividend 2012 voorlopig vastgesteld op: € 40.407
Lid AB Stadsbank Oost Nederland
Gemeenschappelijke regeling met 21 andere gemeenten
_________________ Lid AB Veiligheidsregio Twente
Gemeenschappelijke regeling
_________________ Burgemeester is lid AB Twence
Jaarstukken 2012
Besloten Vennootschap als onderdeel van een holding
Op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze voorzien in behoefte van geldkredieten, regelen van schulden van personen die in financiële moeilijkheden zijn geraakt, budgetbeheer voeren en voorlichting en advisering over al deze aangelegenheden. Daarnaast bewindvoeringswerkzaamheden op basis van Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen.
Jaarlijkse bijdrage is naar rato van afname van producten voor ingezetenen.
Wet Veiligheidsregio, Wet geneeskundige hulpverlening en Wet rampen en zware ongevallen schrijven deze gemeenschappelijke regeling voor. Doel: bereiken van een adequaat veiligheidsniveau voor de bevolking. Per 1 -1- 2013: volledige Regionalisering van brandweerzorg.
Jaarlijkse bijdrage is inwoner gerelateerd.
Deelnemende gemeenten (Regio Twente gemeenten) en Berkelland, Attero en Vuilverwerkingsbedrijf Noord-Groningen voeren actief aandeelhouderschap. Duurzame en betaalbare verwerking van afval, door een optimale terugwinning van grondstoffen en energie uit afval, samenwerking op gebied van innovatief
De gemeente bezit 32.021 aandelen = 3,2 % van het totaal.
De bijdrage in 2012 bedroeg € 114.816.
Bijdrage 2012: € 204.852.
74
Verbonden partij
Vorm/zeggenschap
_________________ Aandeelhouderschap Bank Nederlandse Gemeenten
Naamloze Vennootschap
_________________ Aandeelhouderschap Gemeentelijk Belastingkantoor
Gemeenschappelijke regeling met Hengelo, Enschede, Borne, Losser en per 1-1-2013 Almelo
Openbaar belang/doel afvalbeleid en duurzaamheid. Beheren en exploiteren van milieuvoorzieningen en verlening van diensten op gebied van milieubeheersing in het algemeen en het bewerken en verwerken van huishoudelijk afval en bedrijfsafval; het produceren en leveren van (duurzame) energie en secundaire grondstoffen. Bank van en voor overheden en instellingen die maatschappelijk belang behartigen. Met gespecialiseerde dienstverlening draagt BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Klanten van de BNG zijn overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en nut. Heffen en invorderen van gemeentelijke belastingen en de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken.
_________________ 2 bestuurders lid algemeen bestuur (na toetreding Almelo 1 bestuurder)
Financieel belang
Dividend: € 94.271
De gemeente bezit 35.958 aandelen = 0,065% van het totaal.
Dividend: € 41.352
Bijdrage naar rato van de kosten. Voor nietstandaarddiensten wordt extra betaald.
Bijdrage: € 435.000
Lidmaatschap dagelijks bestuur (positie delen met Borne en Losser). Regionale Uitvoeringsdienst Twente
Netwerkorganisatie gebaseerd op een Bestuursovereenkomst _________________ Lidmaatschap bestuur
Dataland
Besloten Vennootschap / Stichting
_________________ Aandeelhouderschap
Jaarstukken 2012
In een netwerkorganisatie uitvoeren van door het rijk verplicht gestelde bovenlokale basistaken op gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving op milieu gerelateerde uitvoeringstaken. Wettelijke basis is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)
Jaarlijkse bijdrage gebaseerd op 50 % naar gelijke delen en 50 % naar inwoner aantal.
De missie van DataLand is het realiseren van een landelijke voorziening die leidt tot het breed toegankelijk en beschikbaar maken van gebouwengegevens uit het informatiedomein van de gemeenten voor de publieke en private markt.
De gemeente bezit 10.870 certificaten ad € 0,10 per stuk. Totaalbedrag € 1.087. De gemeente ontvangt voor haar inspanningen een jaarlijkse vergoeding van DataLand ter hoogte van 20% van de behaalde omzet m.b.t. de door de gemeente aan DataLand geleverde gegevens die DataLand aan afnemers heeft doorgeleverd.
Bijdrage: € 32.000
75
Verbonden partij De Overijsselse Ombudsman (OO)
Vorm/zeggenschap
Openbaar belang/doel
Financieel belang
Stichting
De OO richt zich op de behandeling van klachten over gedragingen van bestuursorganen van aangesloten overheidsinstanties, als de interne klachtenprocedure niet tot tevredenheid van klager heeft geleid.
Jaarlijkse bijdrage (2012): − €0,10 per inwoner − naar rato van het aantal klachtenbehandelingen. Daarbij hanteert de OO de volgende tarieven: o € 1.500 (uitgebreide behandeling) o € 200 (bemiddeling en verkorte behandeling) − maximaal het bedrag dat de gemeente aan de Nationale ombudsman (NO) verschuldigd zou zijn geweest: (2012) € 0,1898 per inwoner. De bijdrage voor 2012 is berekend op € 2.442 . Dit is € 2.193 minder dan het bedrag dat de gemeente aan de NO verschuldigd zouden zijn geweest.
ONTWIKKELINGEN EN RISICO’S REGIO TWENTE In het regeerakkoord van het huidige kabinet Rutte-Asscher is de afschaffing van de Wgr+ opgenomen. De gevolgen van de afschaffing hebben vooral betrekking op het zijn van mobiliteitsautoriteit waardoor het zijn van gezamenlijke gesprekspartner van het Rijk in gevaar komt. De belangen van het totale gebied van de Regio Twente zullen moeizamer te behartigen zijn. Deze ontwikkelingen zijn niet nieuw en in 2012 is in regionaal verband stevige lobby gevoerd voor het behoud van de plus-status van de Regio Twente. HAMELAND Hameland ging in haar begroting 2012 uit van een rijksbijdrage uit de landelijke herstructureringsfaciliteit en een bate uit de verkoop van vastgoed. Het rijk heeft echter de herstructureringsfaciliteiten voor de sociale werkvoorziening laten vervallen. Door de economische recessie verloopt de verkoop van vastgoed ook minder voorspoedig. Zowel de faciliteiten van het rijk als de opbrengst uit verkoop vastgoed waren bedoeld om de kosten herstructurering te dekken. Door de herstructureringskosten ontstaat er een verlies. De bijdrage van de gemeente wordt ingezet om dit verlies te dekken. Onze bijdrage aan Hameland in 2012 bedroeg € 323.477. Onze reservering uit 2011 van € 45.000 is nog niet aangewend en kan dus nog worden ingezet. OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE / CREMATORIA TWENTE-OOST NEDERLAND BV Het aantal crematies vanuit Haaksbergen is de laatste 5 jaren gestegen van 125 naar 155. Het dividend wordt op basis van het aantal crematies vanuit de gemeenten verdeeld. In verband met de kosten voor de bouw van het crematorium in Oldenzaal wordt voor 2013-2014-2015 een daling van het dividend verwacht van respectievelijk € 9.000, € 20.000 en € 15.000 (uitgaande van hetzelfde aantal crematies). In 2012 is op basis van een Strategische verkenning, en nadat het voorstel met de commissie Middelen en Bestuur was besproken, in de vergadering van het algemeen bestuur van de GR ingestemd met de bouw van een nieuw crematorium in de Hof van Twente en het crematorium Enschede te moderniseren. De bouw van het nieuwe crematorium in Oldenzaal, samen met Dela, is in 2012 gestart. In 2012 is, nadat na gedegen onderzoek alle voor- en nadelen van uittreden zijn bekeken, in de aandeelhoudersvergadering besloten om met de gemeenschappelijke regeling (GR) door te gaan.
Jaarstukken 2012
76
STADSBANK OOST NEDERLAND De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is inmiddels in werking getreden. Het college heeft daarmee de verantwoordelijkheid voor integrale schuldhulpverlening aan de inwoners van Haaksbergen. De raad heeft daarvoor ook reeds een verordening vastgesteld. Het bestuur van de Stadsbank heeft een aantal besluiten genomen om de gemeentelijke kosten beheersbaar te houden. Deze besluiten hebben betrekking op zowel de dienstverlening als op de bedrijfsvoering van de Stadsbank. Er is sprake van een open einde regeling waarbij het aantal aanvragen niet helemaal voorspelbaar is. Maar het risico dat de gemeentelijke bijdrage voor schuldhulpverlening de begroting gaat overschrijden achten wij relatief klein (< 30%). REGIONALE UITVOERINGSDIENST (RUD) onderdeel gemeente Haaksbergen De kosten voor de uitvoerende organisatie “Informatie-, Coördinatie en Sturingseenheid” blijven onze aandacht vragen. Daarnaast zullen er zoals reeds eerder gemeld investeringen worden gedaan voor de automatisering. Van belang is dat onze medewerkers een juiste bijdrage kunnen leveren aan de RUD taken. Hiermee worden inkomsten gegenereerd. De criteria waaraan medewerkers moeten voldoen om deel te kunnen nemen aan de RUD taken zijn discutabel. Vooral het aantal uren die medewerkers moeten maken om aan de niveau-eis te kunnen voldoen vraagt onze aandacht.
Jaarstukken 2012
77
Grondbeleid ALGEMEEN De basis voor het gemeentelijk grondbeleid is omschreven in de Nota Grondbeleid 2012 en de nota “Grondprijsbeleid gemeente Haaksbergen”. OVERZICHT COMPLEXEN Eind 2012 telt het grondbedrijf negen complexen en zijn er twee complexen afgesloten. De bouwgrondexploitaties zijn te onderscheiden in de volgende categorieën: In exploitatie genomen gronden Niet in exploitatie genomen gronden A.
In exploitatie genomen gronden Voormalige gemeentewerf Frankenhuis De Veldmaat Stepelerveld fase 1 Buurse-Zuid Vregelinkshoek Hassinkbrink II kantoren
B.
Niet in exploitatie genomen gronden Marktplan Wissinkbrink
De per 31-12-2012 afgesloten complexen zijn: Hassinkbrink II wonen Voormalig kinderdagverblijf
VERLOOP BOEKWAARDE 2012 Hieronder is het verloop van de totale boekwaarde van alle complexen gegeven (inclusief de benodigde voorzieningen).
Complex
Totaal exploitaties Voorzieningen Totaal Generaal
Jaarstukken 2012
Boekwaarde 1-1-2012
13.205.769
Gemaakte kosten in 2012
2.731.520
Verkregen opbrengsten in 2012
Boekwaarde 31-12-2012
-4.857.874
11.079.415
-2.207.071
0
755.671
- 1.451.400
10.998.698
2.731.520
-4.102.203
9.628.015
78
De totale boekwaarde is in 2012 opnieuw gedaald. Bij een uitsplitsing over de verschillende kosten- en opbrengstensoorten ziet de verdeling, exclusief de voorzieningen, er als volgt uit.
Kosten Kostenpost
Opbrengsten Mutaties 2012
Verwervingen/ schadeloosstelling
57.039
Sloop en sanering
77.548
Opbrengstenpost
Grondverkopen woningbouw Grondverkopen nietwoningbouw
Mutaties 2012
2.037.538 1.653.238
Bouwrijp maken
840.907
Afboeking
848.256
Woonrijp maken
199.563
228.026
Plankosten
543.407
Overige opbrengsten Bijdrage in grondexploitatie Stepelo
Beheerskosten
38.921
Rente
371.539
Winstnemingen
602.596
Totaal Generaal
90.816
2.731.520
Totaal Generaal
4.857.874
Toelichting • De kostenpost ‘verwervingen/schadeloosstelling’ betreft hoofdzakelijk een drietal uitbetalingen van planschades met betrekking tot De Veldmaat fase 1. • De kostenpost ‘sloop en sanering’ heeft vooral betrekking op Stepelerveld, Vregelinkshoek en De Veldmaat fase 2. • De uitgaven voor het bouwrijp maken zijn gemaakt voor Stepelerveld (€ 632.000) en Frankenhuis (€ 181.000). • Het bedrag voor woonrijp maken bestaat uit de voltooiingskredieten uit de grondexploitaties Hassinkbrink-wonen en voormalig kinderdagverblijf. • De plankosten 2012 zijn te verdelen in de planontwikkelingskosten (2/3e deel van het totaalbedrag) en de kosten voor voorbereiding en toezicht op de uitvoering (1/3e deel van het totaalbedrag voor vooral De Veldmaat en Stepelerveld). De aan de grondexploitatie toegerekende uren voor een bedrag van € 347.598 zijn in het totaalbedrag inbegrepen. In de begroting 2012 en de 2e berap 2012 is rekening gehouden met een toerekening van € 331.125. • De rentelasten 2012 drukken vooral op de grondexploitaties van Stepelerveld, De Veldmaat, Marktplan en Buurse-Zuid. De rente is gebaseerd op de boekwaarde per 1-1-2012 en zal voor De Veldmaat daarom in 2013 ruim lager zijn. • De winstnemingen hebben betrekking op de grondexploitaties voormalige gemeentewerf (€ 190.000), Hassinkbrink-wonen (€ 227.262) en voormalig kinderdagverblijf (€ 185.334). Bij de complexen Hassinkbrink en voormalig kinderdagverblijf is de winstneming het gevolg van de realiseerde grondverkopen en bij de voormalige gemeentewerf van het vervallen van het restantbudget bouwrijp maken. • De opbrengsten uit de grondverkopen 2012 voor woningbouw komen voor het grootste deel uit De Veldmaat fase 1 (€ 1,8 miljoen). Daarnaast zijn de laatste woningbouwkavels verkocht in Hassinkbrink en voormalig kinderdagverblijf. De opbrengsten voor bedrijventerreinen komen uit de grondverkoop aan één bedrijf, die zich binnen fase 1a van Stepelerveld gaat vestigen. • In het boekwaardeverloop voor het grondbedrijf zijn de onderstaande uitgaven niet meegenomen, maar noemen wij ze wel expliciet, omdat ze wel ten laste komen van het resultaat 2012 van de exploitatie van de algemene dienst. Dit zijn de rentelasten met betrekking tot de gronden Wissinkbrink (€ 197.580) en Vregelinkshoek (€ 49.681).
Jaarstukken 2012
79
RESULTAAT Resultaat 2012 voordeel (+) of nadeel (-)
Vergelijking 1-1-2012 en 31-12-2012
Bijstelling verliesvoorzieningen *
664.855
Winstneming
602.597
Afboeking
- 848.256
Algemene kosten/opbrengsten
3.087
Totaal Generaal
422.283
*Excl. voorziening Stepelo. Voor Frankenhuis is de verliesvoorziening met € 169.894 naar beneden bijgesteld als gevolg van vooral het vervallen van het risico op teruglevering van gronden. Daarnaast is het restantbudget voor sloop en sanering vervallen. Voor Buurse-Zuid valt de verliesvoorziening van € 332.549 vrij en valt deze weg tegen de afboeking voor hetzelfde bedrag. De afboeking is het gevolg van het niet ontwikkelen van een deel van de gronden tot woningbouwlocaties. Voor Vregelinkshoek valt de verliesvoorziening van € 162.412 vrij, maar daar staat een afboeking van € 492.836 tegenover. De afboeking is het gevolg van het niet ontwikkelen van de gronden tot bedrijventerrein, van de sloop- en saneringskosten en van het opnemen van kosten voor bouw- en woonrijp maken in de begroting. Voorzieningen Om de negatieve resultaten van enkele grondexploitaties te kunnen dekken, zijn er voorzieningen gevormd. De stand van deze voorzieningen bedroeg per 1-1-2012 € 2.207.071. De per 1-1-2013 geactualiseerde grondexploitaties geven een totale voorzieningenstand van € 1.451.400. Dit betreft alleen een voorziening voor dekking van voorzienbare tekorten op twee grondexploitaties; de voorzieningen voor nog niet zekere ISV-subsidies konden per 1-1-2012 al naar 0 bijgesteld worden.
Voorziening per 1-12012
Bijstelling
473.090
0
473.090
90.816
- 90.816
0
Frankenhuis
1.148.204
- 169.894
978.310
Buurse-Zuid
332.549
- 332.549
0
Vregelinkshoek
162.412
- 162.412
0
2.207.071
-755.671
1.451.400
Marktplan Stepelo
Totaal Generaal
Voorziening per 1-1-2013
RISICOPARAGRAAF Bij de vaststelling van de Jaarrekening 2010 heeft de gemeenteraad besloten binnen de algemene reserve geen afgezonderde risicoreserve bouwgrondexploitaties meer te benoemen. De dekking van de risico’s, die verbonden zijn aan de bouwgrondexploitaties en betrekking hebben op bijzondere gebeurtenissen voor zover daar sprake van is, lopen via de algemene reserve. Zoals ook de dekking van de risico’s bij grondexploitatie via de algemene reserve loopt, worden ook de grondexploitaties betrokken bij de organisatiebrede risico-inventarisatie en het risicomanagement. De in het voorjaar van 2012 gehouden inventarisatie liet zien dat de grondexploitaties geen beslag doen op het benodigde weerstandsvermogen van de gemeente. In het voorjaar van 2013 zullen de projectspecifieke risico’s gekwantificeerd worden en wordt op basis hiervan de risicobuffer bepaald. De uitkomsten zijn bij het opstellen van deze paragraaf Grondbeleid bij de Jaarrekening 2012 nog niet bekend.
Jaarstukken 2012
80
Bij de toelichting per project/grondexploitatie zijn de risico’s beschreven bij dat project gecategoriseerd onder één van de volgende niveaus: laag / matig / gemiddeld / hoog / zeer hoog.
en
TOELICHTING BIJ DE AFZONDERLIJKE COMPLEXEN A. In exploitatie genomen gronden Voormalige gemeentewerf In 2012 is de grond verkocht voor het realiseren van tien appartementen, die in collectief particulier opdrachtgeverschap worden gebouwd. De aktepassering vindt in 2013 plaats. Waarschijnlijk wordt de laatste bouwkavel in 2013 verkocht. Deze kavel is inmiddels op de markt gebracht voor de bouw van een twee-onder-een-kapwoning (was voorheen alleen voor de bouw van één vrijstaande woning). Na tussentijdse winstnemingen in 2011 en 2012 blijft er bij dit project voldoende in kas om alle nog te maken kosten te voldoen. De winstneming 2012 is mogelijk door het vervallen van het restantbudget voor bouwrijp maken. Het woonrijp maken vindt in 2013 plaats. Risicoprofiel: laag, gezien het kapitaalbezit en de financiële ruimte voor de nog te maken kosten. Hassinkbrink II wonen Na de verkoop van de laatste bouwkavel in 2012 wordt dit complex per 31-12-2012 afgesloten met een voordelig saldo. Uit de grondexploitatie wordt een krediet vrijgemaakt voor de voltooiingswerkzaamheden. Aangezien de twee bouwkavels (bij elkaar 1.975 m²) voor bijzondere doeleinden te bebouwen grond momenteel moeilijk verkoopbaar zijn, worden deze gronden bij de algemene dienst ondergebracht. Frankenhuis De risico’s bij het project Frankenhuis zijn inmiddels sterk verminderd: de sloop en sanering zijn uitgevoerd; het bestemmingsplan is in werking getreden, de grondverkopen zijn gerealiseerd en het bouwrijp maken is grotendeels uitgevoerd. In deze fase van uitvoering zijn er nog de gebruikelijke ramingsonzekerheden ten aanzien van het toekomstig woonrijp maken. De eerder binnen de grondexploitatie opgenomen risicobuffer kon komen te vervallen, waarmee het verwachte eindresultaat in gunstige zin is bijgesteld. Ook het aframen van het restantbudget voor sloop en sanering en een bijstelling van de nog te maken plankosten hebben daar toe bijgedragen. Risicoprofiel: matig risico. Als er nog tegenvallers komen bij het bouwrijp maken, dan kunnen die volledig opgevangen worden door het aanbestedingsvoordeel. De Veldmaat De boekwaarde van dit grondcomplex is door de grondverkopen in 2012 gedaald van circa € 2 miljoen naar € 0,5 miljoen. De uitgifte van de 22 kavels binnen fase 1 is gestart in het voorjaar van 2011. De notariële overdracht heeft plaats gehad voor zes bouwkavels in 2011 en dertien bouwkavels in 2012. Voor twee van de drie nog te verkopen kavels wordt een prijsverlaging voorgesteld. De grond voor fase 2 is ook al verworven en in de boekwaarde opgenomen. In de grondexploitatie is er van uitgegaan dat de grond in fase 2 in de jaren 2013 en 2014 wordt uitgegeven en voorzichtigheidshalve is de opbrengstenstijging op 0% gezet. Risicoprofiel: matig. Wat betreft het afzetrisico is het profiel gebaseerd op de verkopen 2011 en 2012, waarbij de prognose volledig gehaald is. Het bouwrijp maken voor een deel van de tweede fase is in 2013 gepland, waarbij nog steeds een gunstig aanbestedingsklimaat geldt. Stepelerveld Het bedrijventerrein Stepelerveld fase 1a voorziet in de uitgifte van ongeveer netto 2,6 hectare. Fase 1a is in 2012 bouwrijp gemaakt en daarvan is ook in 2012 1,3 hectare verkocht. In 2013 bieden wij het bestemmingsplan voor geheel fase 1 ter vaststelling aan de gemeenteraad aan. Daarom hebben wij ervoor gekozen om geheel fase 1 al onder te brengen onder de categorie in exploitatie genomen gronden. Risicoprofiel: gemiddeld. In financiële zin heffen de kansen en bedreigingen bij Stepelerveld elkaar min of meer op. De extra renteverliezen door het uitsmeren van de gronduitgifte wordt opgevangen door het aanbestedingsvoordeel op het bouwrijp maken. In de grondexploitatie is rekening gehouden met het ophogen van de uit te geven bouwkavels. De grondpositie van de gemeente in Stepelerveld beperkt zich tot fase 1: dit beperkt het risico.
Jaarstukken 2012
81
Buurse-Zuid Bij de herziening van de grondexploitatie per 1-1-2012 was rekening gehouden met de uitspraak van de Raad van State door het treffen van een verliesvoorziening. Deze voorziening is bij de rekening 2012 omgezet in een afboeking. Deze afboeking is gebaseerd op het niet in ontwikkeling nemen van een deel van de verworven gronden. Het stedenbouwkundig plan, waar de provincie haar akkoord aan heeft gegeven, is vertaald in een door de gemeenteraad vastgesteld bestemmingsplan. In 2013 zal de grondexploitatie op basis van het bestemmingsplan ter vaststelling worden aangeboden aan de gemeenteraad. Risicoprofiel: gemiddeld. Het bestemmingsplan is in februari 2013 vastgesteld; het uitgiftetempo is realistisch gefaseerd en de omvang van de werkzaamheden in de openbare ruimte is beperkt. Vregelinkshoek Ten opzichte van de laatste herziening is de geactualiseerde voorlopige grondexploitatie bij de Jaarrekening 2012 redelijk fors gewijzigd. De grondexploitatie sluit aan bij het bestemmingsplan dat in 2013 ter vaststelling aan de gemeenteraad zal worden aangeboden. Het bestemmingsplan voorziet in de bouw van drie woningen. Aan de kostenkant bleek het noodzakelijk om hogere saneringskosten op te nemen. Bovendien zijn in de raming voor het bouwrijp maken, ter bevordering van de afzet, ook de kosten opgenomen voor het gemeenschappelijk erf en de omsluiting van de bouwpercelen. De residuele grondwaarde voor de drie percelen is geactualiseerd op basis van de huidige marktwaarde en het in procedure gebrachte bestemmingsplan. De conclusie uit de grondexploitatie bij het programma voor drie woningen is dat op de aankoopprijs fors afgeboekt moet worden. Risicoprofiel: hoog. De uitgifte betreft weliswaar een beperkt aantal bouwkavels, maar de doelgroep hiervoor is beperkt. Voormalig kinderdagverblijf Veldmaterstraat Na de verkoop van de laatste bouwkavel in 2012 wordt dit complex per 31-12-2012 afgesloten met een voordelig saldo. Uit de grondexploitatie wordt een krediet vrijgemaakt voor de voltooiingswerkzaamheden. Hassinkbrink II kantoren Wat betreft de uitgifte ligt dit plan stil. Dat de nog te verkopen grond niet alleen bestemd is voor kantoren, maar ook voor bijzondere doeleinden, doet daar niets aan af. Het opsplitsen van één van de percelen in drie deelpercelen heeft vooralsnog geen positief effect. Risicoprofiel: hoog. Dit wordt vooral veroorzaakt door de afzetmogelijkheden in de huidige conjunctuur. Vooralsnog kunnen de lagere residuele grondwaarde en de renteverliezen door de vertraagde gronduitgifte opgevangen worden binnen de grondexploitatie.
Jaarstukken 2012
82
Overzicht prognose resultaten In het volgende overzicht zijn de verwachte resultaten van de in exploitatie genomen grondexploitaties op prijspeil 1-1-2013 weergegeven.
In exploitatie genomen complex Voormalige gemeentewerf
Boekwaarde excl. voorziening 31-12-2012 410.785
Hassinkbrink II kantoren
-173.387
Frankenhuis
-140.498
De Veldmaat
-484.094
Buurse Zuid
-835.754
Vregelinkshoek
-694.509
Stepelerveld Investering in exploitatie genomen complexen
-3.060.888 -4.978.345
Nog te maken kosten tot einddatum
-8.939.759
Nog te verwachten opbrengsten tot einddatum
13.862.995
Verwacht resultaat op eindwaarde (excl. voorziening)
-55.109
Het verwachte resultaat op eindwaarde wordt omgerekend in een resultaat op startwaarde om per balansdatum de vergelijking met het resultaat na voorziening (eveneens op startwaarde) te kunnen maken. Dat leidt tot een positieve prognose voor alle complexen in exploitatie.
In exploitatie genomen complex
Boekwaarde incl. voorziening 31-12-2012
Verwacht resultaat op startwaarde
-63.634
Getroffen voorzieningen
978.310
Verwacht exploitatieresultaat op startwaarde
914.676
* + = Positief exploitatieresultaat, - = negatief exploitatieresultaat
B.
Niet in exploitatie genomen gronden
Marktplan De gronden die bij de gemeente in eigendom zijn, zijn nog niet in exploitatie genomen. In november 2011 heeft de gemeenteraad het ruimtelijk kader vastgesteld, waarbinnen een variant met supermarkt (variant 1) en een variant zonder supermarkt (variant 2) mogelijk zijn. Voor variant 1 is een procedure gevolgd voor het selecteren van een marktpartij. Op basis van de binnengekomen inschrijvingen is geen ontwikkelaar geselecteerd (collegebesluit maart 2013). Geen van de inschrijvers voldoet aan de eisen, die aan de inschrijving zijn gesteld. Uit de ingediende plannen van de vijf ontwikkelaars en de afzeggingen vanuit de markt blijkt dat er geen concrete plannen zijn om een huidige supermarkt te verplaatsen naar het Marktplan. Op één ontwikkelaar na voldoet geen enkele ontwikkelaar aan het ruimtelijk kader, zoals dat door de gemeente verwoord is in het ontwerp bestemmingsplan, ontwerp beeldkwaliteitsplan en de haalbaarheidsstudie “De Markt Centraal”. Bij géén van de inschrijvingen konden er harde afspraken worden gemaakt over het moment van overdracht van de benodigde gronden. Géén van de inschrijvingen op variant 1 geeft een acceptabele bieding op de gronden van de gemeente.
Jaarstukken 2012
83
Voor de waardering van de gronden ligt het daarom voor de hand uit te gaan van de ontwikkeling bij variant 2. In het kader van de jaarrekening 2011 zijn de gronden die bij de gemeente in eigendom zijn in januari 2012 onafhankelijk getaxeerd op basis van het toen geldende bestemmingsplan. De verkoopwaarde van de gronden lag toen hoger dan de boekwaarde inclusief de voorziening. Het ontwerpbestemmingsplan dat ter inzage heeft gelegen maakt met wijzigingsbevoegdheden ook variant 2 planologisch mogelijk. Daarom is nu voor het bepalen van de te behalen opbrengsten uitgegaan van de mogelijkheden welke het bestemmingsplan bij variant 2 biedt. Dit geeft een hogere opbrengstenpotentie ten opzichte van de huidige bestemming. Aan de kostenkant zijn echter plankosten opgenomen voor de verdere projectleiding, verkoop en contractvorming, planeconomie en afronding van de bestemmingsplanprocedure. De bestaande verliesvoorziening van € 473.090 wordt toereikend geacht voor het opvangen van het verwachte tekort op de grondexploitatie bij uitvoering van variant 2. De kosten voor de inmiddels al heringerichte openbare ruimte rondom de kerk aan het Marktplein zijn ten laste gebracht van de algemene middelen van de gemeente. Het ligt in de lijn om ook de herinrichting van de openbare ruimte van de Markt en de direct aangrenzende gebieden aan de Molenstraat, Marktsteeg en Hibbertstraat ten laste te brengen van de algemene middelen en op te nemen in de begroting. De kosten voor de herinrichting zijn begroot op € 485.000 inclusief voorbereiding en toezicht op de uitvoering en onvoorzien. Wissinkbrink In het complex Wissinkbrink zijn in 2004 gronden verworven van diverse particulieren en ontwikkelaar Rotij. Gezien de huidige marktontwikkelingen bestaat geen stellig voornemen om de Wissinkbrink op korte termijn te ontwikkelen. Op basis hiervan is in 2011 besloten tot het afwaarderen van de gronden in dit complex naar de waarde in het economisch verkeer en de opstallen op WOZ-waarde. Rotij is inmiddels gedagvaard. De vordering is dat de in 2004 afgesloten intentieovereenkomst als staatssteunmaatregel moet worden aangemerkt en nietig is. Zolang de intentieovereenkomst nog bestaat mag de gemeente de gronden niet verkopen. De Europese Commissie heeft nog geen uitspraak gedaan.
Jaarstukken 2012
84
JAARREKENING
Jaarstukken 2012
85
BALANS
Jaarstukken 2012
86
Balans per 31 december 2012 in euro's 31-12-2012
ACTIVA
31-12-2011
Vaste activa Immateriële vaste activa
54.272
107.474
- Kosten sluiten geldleningen en saldo (dis)agio
1
28.362
69.225
- Kosten van onderzoek en ontwikkeling
2
25.910
38.249
Materiële vaste activa - Investeringen met een economisch nut - Gronden uitgegeven in erfpacht Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut
61.444.920
63.734.862
3 44.893.274 4 35.182
46.735.778 35.182
5 16.516.464
16.963.902
Financiële vaste activa
22.251.502
23.682.244
- Kapitaalverstrekking aan deelnemingen
6
89.729
89.729
- Kapitaalverstrekking aan verbonden partijen
7
36.002
36.002
8
5.345.533
6.021.248
36
289.956
388.796
1.134.717
1.253.631
- Overige langlopende leningen u/g 10 12.995.483 - Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd
13.253.076
- Leningen aan: - Woningbouwcorporaties - Deelnemingen - Overige verbonden partijen
- Bijdragen aan activa in eigendom van derden
9
12
2.360.082
Totaal vaste activa
2.639.762
83.750.694
87.524.580
9.628.017
10.998.698
Vlottende activa Voorraden - Grond- en hulpstoffen: - Niet in exploitatie genomen bouwgronden
13
5.627.981
9.188.029
- Onderhanden werk: bouwgronden in exploitatie
14
4.000.036
1.810.669
- Gereed product en handelsgoederen
Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
3.626.560
8.644.537
- Vorderingen op openbare lichamen
16
1.792.193
1.167.166
- Overige vorderingen
17
1.834.367
7.477.371
Liquide middelen
7.433.860
124.553
- Kassaldi
19
12.445
9.075
- Bank- en girosaldi
20
7.421.415
115.478
Overlopende activa
21
Totaal vlottende activa Totaal generaal
Jaarstukken 2012
1.249.703
1.846.790
21.938.140
21.614.578
105.688.834
109.139.158
87
Balans per 31 december 2012 in euro's 31-12-2012
PASSIVA
31-12-2011
Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve
4.777.018
5.167.468
22
420.865
2.046.003
23
2.973.381
5.383.370
24
1.382.772
-2.261.905
- Voorzieningen verplichtingen, verliezen en risico's
25
1.563.577
602.932
- Onderhoudsegalisatievoorzieningen Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting
26
0
0
27
113.207
280.291
- Bestemmingsreserves - Overige bestemmingsreserves - Resultaat na bestemming (nog te bestemmen resultaat)
Voorzieningen
1.676.784
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer - Onderhandse leningen van: - Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen
883.223
90.633.659 28
92.740.147
2.500.000
2.500.000
- Binnenlandse banken en ov financiële instellingen
29 87.910.718
90.183.425
- Overige binnenlandse sectoren
30
194.580
0
- Buitenlandse financiële instellingen
31
28.361
56.722
Totaal vaste passiva
97.087.461
98.790.838
3.243.281
3.237.925
Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar - Kasgeldleningen
32
0
0
- Bank- en girosaldi (s)
33
58
208.427
- Overige schulden
34
3.243.223
3.028.201
- Rek-crt-verhoudingen met niet-financiële instellingen
18
0
1.297
Overlopende passiva
35
Totaal vlottende passiva Totaal generaal
Gewaarborgde geldleningen
Jaarstukken 2012
5.358.092
7.110.395
8.601.373
10.348.320
105.688.834
109.139.158
24.428.079
26.495.623
88
Toelichtingen Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
Inleiding De jaarstukken van gemeenten worden conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten, kortweg BBV genoemd, opgemaakt. Het kader voor de jaarrekening bestaat naast het wettelijke kader uit de door de raad vastgestelde verordeningen met betrekking tot de financiële functie (artikel 212 gemeentewet). Op grond van artikel 212 heeft de raad bij verordening de uitgangspunten en doeleinden vastgesteld. Verder stelt de raad op grond van artikel 213 de eisen ten aanzien van de controle door de accountant vast. Gevolg hiervan is onder andere, dat de accountant rapporteert aan de raad. Het BBV heeft geresulteerd in uniformiteit in informatievoorziening van gemeenten. Dit stelt de centrale overheid en andere stakeholders in staat om betrouwbaarder en sneller de financiële gegevens van gemeenten te beoordelen en – in het geval van het rijk – te consolideren tot nationale informatie, onder andere ten behoeve van de informatie aan de Europese Unie. De balans geeft op systematische wijze informatie over de bezittingen van de gemeente en de wijze waarop deze zijn gefinancierd. De grondexploitatie is geïntegreerd in de jaarrekening van de gemeente. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het betreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Positieve resultaten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Het BBV bepaalt, dat voor jaarlijks terugkerende arbeidsgerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume geen voorziening mag worden gevormd, c.q. schuld mag worden opgenomen. Personele lasten, zoals vakantiegeld- en verlofaanspraken, worden daarom toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Voor de bepaling of een verplichting jaarlijks terugkeert wordt de periode van de meerjarenraming, 4 jaren, als referentieperiode aangehouden. Eenmalige schokeffecten, zoals bv. reorganisaties worden, als deze optreden, wel als verplichting opgenomen. Activa worden gewaardeerd op basis van verkrijgingsprijs- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingsprijs van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten, welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, uitgezonderd voorzieningen, die tegen contante waarde zijn gewaardeerd.
Jaarstukken 2012
89
Toelichting op de balans
Vaste activa Een vast activum wordt gekenmerkt door de intentie om het activum duurzaam te exploiteren of te gebruiken. Vaste activa worden onderscheiden in: immateriële activa materiële activa- met een economisch nut - met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte financiële activa Voor de verschillende activagroepen gelden waarderingsgrondslagen, zoals verwoord in artikel 10 van de “Verordening voor de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie”, hierna te noemen “financiële verordening”. Duurzame middelen met een verkrijgingsprijs van minder dan € 5.000 euro worden ineens ten laste van het resultaat gebracht. Uitgezonderd gronden, die altijd worden geactiveerd. Bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief worden in mindering gebracht op de waarde van het actief. Duurzame waardevermindering wordt waar dit zich voordoet in aanmerking genomen. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met afschrijvingen en duurzame waardeverminderingen. Het activeren van kosten is in overeenstemming met het BBV drastisch beperkt. Alleen kosten in verband met geldleningen en kosten van ontwikkeling kunnen nog als immateriële activa worden opgenomen. Ten aanzien van de kosten van onderzoek wordt een prudent activeringsbeleid gevolgd. Kosten voor het afsluiten van geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht. Kosten van onderzoek en ontwikkeling worden uitsluitend geactiveerd, als de kosten leiden tot het verkrijgen van een materieel vast actief. Geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 4 jaren afgeschreven, te beginnen op het moment, dat het gerelateerd materieel vast activum in gebruik genomen wordt. Materiële vaste activa met economisch nut In erfpacht uitgegeven gronden De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (waarde voor eerste canonberekening) of geringere registratiewaarde. Overige investeringen met economisch nut Investeringen met een economisch nut zijn gekenmerkt door het verkoopbaar zijn en/of het kunnen genereren van opbrengsten. Winstgevendheid is geen vereiste. Boven de investeringsdrempel van 5.000 euro wordt altijd geactiveerd, als een meerjarig nut wordt genoten. De materiële vaste activa met economisch nut worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de betreffende investering in mindering gebracht. Bijdragen uit reserves worden niet in mindering gebracht. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij geen rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Hiervoor is de volgende richtlijn opgenomen in de financiële verordening.
Jaarstukken 2012
90
Soort activa
Afschrijving in jaren
Nieuwbouw woonruimten en bedrijfsgebouwen
40
Rioleringen (kunststof buizenstelsel)
60
Reconstructies wegen, sporthallen
25
Renovatie en aankoop bestaande woonruimten en bedrijfsgebouwen
20
Installaties in gebouwen, tijdelijke uitbreiding gebouwen en asfaltering
15
Veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen, meubilair, terreinwerk
10
Zware transportmiddelen
6
Lichte transportmiddelen, motorvoertuigen, automatiseringsapparatuur
5
Gronden en terreinen
n.v.t.
De eerste afschrijving vindt plaats in het jaar na ingebruikname van het activum. Indien de verwachte gebruiksduur van een activum afwijkt van gelijksoortige activa, zal gekozen worden voor een afschrijvingstermijn in overeenstemming met de reële gebruiksduur. Activering van rente vindt alleen plaats als sprake is van bouwrente vóór ingebruikname. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere waardevermindering, indien deze naar verwachting duurzaam is. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Investeringen met maatschappelijk nut betreffen investeringen in de openbare ruimte; ze zijn niet verhandelbaar en genereren geen opbrengsten. Investeringen met een maatschappelijk nut worden zoveel mogelijk ten laste van de exploitatie gebracht. Activering is facultatief en geschiedt bij raadsbesluit. Indien geactiveerd, mag de maximum afschrijvingstermijn vanaf 2004 niet meer dan 10 jaren bedragen. Extra afschrijvingen zijn, mits door de raad geautoriseerd, toegestaan. Afschrijving geschiedt lineair, ingaande tijdstip van ingebruikname. Vanaf 2004 is de afschrijvingsmethodiek gevolgd zoals verwoord in de financiële verordening. Zoals de verordening in art. 10 lid 6 aangeeft zijn de termijnen van afschrijving van toepassing op investeringen, waartoe na 1-1-2004 is besloten. Onder het BBV is het toegestaan reserves te vormen om hiermee investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte te financieren. Financiële vaste activa Alle kapitaalverstrekkingen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Waar nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. De deelnemingen en kapitaalverstrekking aan verbonden partijen zijn ontstaan, doordat de gemeente Haaksbergen in het verleden betrokken is geweest bij de oprichting van de betreffende instellingen. De langlopende verstrekte geldleningen (u/g) betreffen de woningbouwstichting, personeelshypotheken en geldleningen aan overige verbonden partijen. Het gehele bedrag van de op 31-12-2012 uitstaande lening wordt als financieel vast activum verantwoord, inclusief de aflossingen in het jaar na het jaar van verslaggeving. Het BBV spreekt hier van “uitzettingen met een rente typische looptijd van één jaar of langer”. Hier wijkt het BBV af van het Burgerlijke Wetboek 2, dat aangeeft, dat de aflossingen, die het komend jaar vervallen als vlottende activa moeten worden gepresenteerd. Dividendopbrengsten worden voorzichtigheidshalve niet meer op basis van inschatting toegerekend aan het jaar waarover de dividenduitkering plaatsvindt. Dit is in overeenstemming met de voortschrijdende inzichten binnen het BBV.
Jaarstukken 2012
91
Alleen op bijdragen aan activa in eigendom van derden wordt afgeschreven. De termijn komt in dat geval overeen met de afschrijvingstermijn die zou gelden als de activa wel in eigen beheer zouden zijn gebleven.
Jaarstukken 2012
92
Vlottende activa Voorraden Voorraden worden conform BBV onderscheiden in: • Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: • Niet in exploitatie genomen bouwgronden • Overige grond- en hulpstoffen • Onderhanden werken, waaronder bouwgronden in exploitatie • Gereed product handelsgoederen • Vooruitbetalingen op voorraden Grond- en hulpstoffen in enge zin worden als gebruiksgoederen niet geactiveerd, maar direct ten laste van de exploitatie geboekt. Grote voorraden van grond- en hulpstoffen komen niet voor. Er zijn geen handelsgoederen. Alle eventueel verkochte goederen zijn restanten van afgeschreven eigen gebruiksmiddelen, die al volledig zijn verantwoord. De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken), evenals een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten worden tussentijds genomen indien het saldo van een project t/m balansdatum positief is en tevens de totale opbrengsten op eindwaarde hoger zijn dan de nog te verwachten kosten. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Met uitzondering van die vorderingen, waarbij oninbaarheid een rol kan spelen. Daarop wordt conform de financiële verordening de verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. De voorzieningen worden volgens de statische methode bepaald, dat wil zeggen door beoordeling op vordering niveau, rekening houdend met ouderdom en specifieke omstandigheden. Liquide middelen Liquide middelen zijn kas- giro- en banksaldi, opgenomen voor de nominale waarde.
Jaarstukken 2012
93
Vaste passiva Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de verplichting of het voorzienbare verlies. Aan de voorzieningen wordt, tenzij gewaardeerd tegen contante waarde, geen rente toegevoegd. Verplichtingen, die gebaseerd zijn op ontvangen doeluitkeringen van overheden met een meerjarig karakter worden, voor zover daar nog geen uitgaven tegenover staan, niet als voorziening gepresenteerd. Deze verplichtingen lopen via overlopende passiva. Vaste schulden Alle schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, waarop de aflossingen tot en met het rekeningjaar in mindering zijn gebracht. De vaste schulden hebben een rente typische looptijd van één jaar of langer. Aflossingen, die in 2012 plaatsvinden, worden niet naar schulden op korte termijn overgeheveld.
Vlottende passiva Vlottende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Borg- en garantstellingen Borgstellingen zijn aangegaan ter ondersteuning van stichtingen en verenigingen op maatschappelijk, cultureel of sportief vlak, die een project realiseren wat het algemeen belang of dat van een grotere groep dient. Op balansmoment worden deze borgstellingen niet geacht tot uitbetaling te leiden. Daarom worden deze verplichtingen buiten de balanstelling gehouden. Andere garantstellingen zijn niet afgegeven.
Jaarstukken 2012
94
Toelichting op de balans (bedragen in hele euro’s)
ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa De immateriële activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd, waarbij tevens het waarde verloop wordt toegelicht: Desin-
Omschrijving groep
Boekwaarde 1-1-2012
Bedrag veste- Afschrij Boekwaarde ving 31-12-2012
Investeringen
Kosten ivm geldleningen
69.225
Kosten onderzoek en ontwikkeling
38.249
167
107.474
167
Totaal immateriële vaste activa
0
40.863
28.362
12.506
25.910
53.369
54.272
Het BBV heeft aanzienlijke beperkingen opgelegd in de opname van kosten als immaterieel vast actief. Kosten van geldleningen worden niet meer geactiveerd, maar in de exploitatie verantwoord. De kosten van in het verleden aangetrokken geldleningen worden geleidelijk afgeschreven tot nihil. Het komende jaar zullen hier nog afschrijvingskosten uit voort komen.
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd, waarbij tevens het waarde verloop wordt toegelicht:
Om s chrijv ing gro e p
In e rf pa c ht uit ge ge ve n gro nde n Gro nden en terreinen Wo o nruimten B edrijfsgebo uwen Riolering
B o ek wa a rde 01- 01-2 012
D es Inv e s t eringe n inv e s te ringe n
Gro eps wijziging
A fs c hrij v inge n
35 .18 2
B o e k waa rde 3 1-12 -2 0 12 35 .18 2
1.246.972
0
0
242.840
0
0
29.284.303
536.773
0
746.635
-746.635
21.886
1.971.721
12.925
229.915
1.679.858
27.394.583
11.772.554
385.897
0
614.695
11.543.757
M achines, apparaten en installaties
2.891.994
529.258
5.378
642.683
2.773.191
Vervoermiddelen
1.087.383
121.474
0
421.036
787.822
209.732
6.040
0
23.486
192.286
46 .7 3 5.7 7 8
1.5 7 9 .4 4 3
5 .3 7 8
3 .416 .5 6 9
4 4.8 9 3 .27 4
Gro nden en terreinen
199.206
0
0
27.999
171.207
Waterbo uwkundige werken
206.776
0
0
37.224
169.552
15.752.112
652.110
0
972.682
15.431.540
706.073
34.568
0
81.961
658.680
99.735
0
0
14.251
85.484
T o ta a l ma a ts cha ppelijk nut
16.9 6 3.9 0 2
6 8 6 .6 7 8
0
T o ta a l ma te rië le v a s te a c tiv a
63 .7 3 4.8 6 2
2.2 6 6 .12 1
5 .3 7 8
Overige materiele vaste activa T o ta a l o ve rige inv e s te ringe n ec o no m isc h nut
Wegenbouwkundige werken Straatverlichting en meubilair Overige materiële vaste activa
0
0
1.13 4.117
16 .5 16 .46 4
0 4 .5 50 .6 8 5
61.4 4 4 .92 0
Binnen de groep gronden en terreinen met economisch nut bevinden zich 2 percelen, die in erfpacht zijn uitgegeven. Dit betreffen een tenniscomplex en het terrein van het vuiloverlaadstation.
Jaarstukken 2012
95
De ondergrond basisschool Los Hoes is voor een bedrag van € 746.635 opgenomen onder de rubriek gronden en terreinen als activum. In de rubriek bedrijfsgebouwen is een bedrag geïnvesteerd van € 1.459.978. Dit bedrag bestaat uit een bedrag van € 154.025 ingebruikname gemeenschappelijke ruimte basisschool Honesch, een bedrag van € 977.000 voor technische installaties en voorbereidingskosten school Hassinkbrink. Sporthal “de Els” is voor een bedrag van € 50.250 gerevitaliseerd. Vervolgens is er geïnvesteerd in sporttoestellen dit in verband met de ARBO wetgeving. Aan onderhoud en renovatie van gemeentelijke gebouwen is voor een bedrag van € 257.000 besteed. De des-investering betreft de verplaatsing van de gronden, installaties en voorbereidingskosten uit het krediet “school Los Hoes”. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar de toelichting bij de kredietenlijst (pagina 139 - 141). Investeringen riolering € 385.897. Dit betreft de renovatie van het gemaal aan de Hengelosestraat voor een bedrag van € 225.000. Het restantbedrag is aangewend voor de renovatie van diverse kleinere pompgemalen. In de rubriek machines, apparaten en installaties is een bedrag opgenomen van € 508.300 voor de vervanging van hard- en software, migratie windows/office 2010, vervangen afgeschreven switches. Voor vervoermiddelen is een bedrag aangewend voor rolstoelen en scootmobielen van € 110.224. Aan de bermvijzel is een bedrag van € 11.250 besteed. In wegenbouwkundige werken zijn de volgende investeringen opgenomen: Fietspad Braamweg € 41.000; aanleg Noordsingel 3e fase € 224.400. Daarnaast zijn er grasbetonstenen aangebracht in het buitengebied, is in de Wolkammerstraat het riool en het straatwerk vernieuwd en is regulier onderhoud verricht aan diverse wegen in Haaksbergen. De afschrijvingstermijnen, die in de verordening staan genoemd worden voor alle investeringen vanaf 2004 gehanteerd. Rente wordt in de exploitatie verantwoord. Door waardering tegen verkrijgingsprijs is het mogelijk, dat ook in de materiële vaste activa stille reserves ontstaan. Bij de bepaling van het weerstandsvermogen wordt met het element stille reserves rekening gehouden. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden in het volgende overzicht gespecificeerd.
O m s c hrijv ing gro e p
B o e k wa a rde 0 1- 0 1- 2 0 12
Inv e s t e ringe n
B ijdra ge de rde n
A f s c hrij v ing
A f lo s s ing
B o e k wa a rde 3 1- 12 - 2 0 12
Deelnemingen
89.729
89.729
Kapitaalverstrekking aan verbo nden partijen
36.002
36.002
Leningen aan wo ningbo uwco rpo raties Leningen aan deelnemingen Leningen verbo nden partijen
6.021.248
675.715
5.345.533
388.796
98.840
289.956
1.253.631
118.913
1.134.718
12.557.594
222.409
12.335.185
Overige langlo pende leningen
695.482
35.185
660.297
Overige vo rderingen met een rentetypische lo o ptijd > 1jr
0
P erso neelshypo theken
B ijdrage aan activa van derden
T o t a a l f ina nc ië le v a s t e a c t iv a
Jaarstukken 2012
0
2.639.762
2 3 .6 8 2 .2 4 4
279.680
0
0
2 7 9 .6 8 0
2.360.082
1.15 1.0 6 2
2 2 .2 5 1.5 0 2
96
Deelnemingen We nemen deel in de Bank Nederlandse Gemeenten en waterleidingbedrijf Vitens. In 2009 zijn de aandelen van het productie- en leveringsbedrijf van Essent verkocht aan RWE. De aandeelhouders van Essent hebben aandelen behouden c.q. verworven in het netwerkbeheerbedrijf Enexis Holding NV, Essent Milieu Holding BV en Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV (centrale Borssele). Daarnaast is ten behoeve van de overdracht aan RWE een (tijdelijke) Verkoop Vennootschap BV opgericht, waarin de aandeelhouders deelnemen. Door verplichte waardering tegen verkrijgingsprijs ontstaat een stille reserve, omdat de waarde in het economisch verkeer van vooral de aandelen Enexis, BNG en Vitens vele malen hoger ligt, dan de verkrijgingsprijs. Deze aandelen zijn beperkt verhandelbaar, waardoor de waarde in het economisch verkeer minder betekenis krijgt. De verkoopwaarde van de overige aandelen is niet transparant, omdat ze niet verhandeld worden. Voor de impact van de stille reserves verwijzen we naar de paragraaf weerstandsvermogen, onderdeel 10 van het jaarverslag. Het totale aandelenpakket bestaat uit: Boekwaarde 01-01-2012
Boekwaarde 31-12-2012
81.585
81.585
Enexis
4.043
4.043
Vitens
4.084
4.084
Omschrijving deelneming NV Bank voor Nederlandse Gemeenten
Overige deelnemingen ivm verkoop Essent Totalen
17
17
89.729
89.729
Kapitaalverstrekking aan verbonden partijen Het betreft een verstrekking aan de Intergemeentelijke kredietbank (IKB). In de IKB nemen 33 regionale gemeenten deel. De IKB voorziet op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze in kredieten en bemiddelt in regeling van schulden van personen die in financiële moeilijkheden verkeren.
Omschrijving deelneming Intergemeentelijke Kredietbank Totalen
Boekwaarde 01-01-2012
Boekwaarde 31-12-2012
36.002
36.002
36.002
36.002
Leningen aan deelnemingen De verkoopprijs van het netwerkbedrijf door Essent aan Enexis is door Enexis verschuldigd gebleven. De hierdoor ontstane vordering van € 388.796 is in de verkooptransactie van het productie- en leveringsbedrijf van Essent aan RWE overgegaan op de aandeelhouders. Daarnaast is er een vordering op de verkoop vennootschap bv, die namens de aandeelhouders de verkoop met RWE afwikkelt. Omdat het hier gaat om een escrowsituatie - het bij een derde partij aanhouden van een garantiebedrag als buffer voor risico’s – moet voor dezelfde waarde een voorziening worden gevormd. Leningen aan verbonden partijen De post betreft 2 leningen, aan de Stichting Groot Scholtenhagen en aan Vitens. De geldlening aan Vitens is ontstaan, doordat een aandeelhoudersuitkering na fusie van Vitens met Hydron in 2006 niet is uitbetaald. Deze is omgezet in een rentedragende achtergestelde geldlening, die door Vitens in jaarlijkse termijnen wordt afgelost. Verstrekte leningen woningbouwcorporatie De geldleningen aan woningcorporatie Domijn zijn verstrekt ten behoeve van de plaatselijke volkshuisvesting. De wet Fido heeft gemeenten verplicht om risico’s zoveel mogelijk te beperken. Daarom worden er geen nieuwe leningen meer verstrekt aan de woningcorporatie. De nog bestaande vijf leningen worden regulier afgewikkeld. De resterende looptijden variëren van 2 tot 31 jaar.
Jaarstukken 2012
97
Overige verstrekte leningen De overige geldleningen zijn verstrekt op grond van de woningfinancieringsregeling gemeentepersoneel (hypotheekrecht als onderpand) en aan instellingen. Bijdragen aan activa in eigendom van derden De opgenomen bijdragen betreffen bijdragen aan particuliere initiatieven, die bijdragen aan het welzijn in brede zin van onze inwoners. De gemeenteraad kan besluiten deze initiatieven te ondersteunen middels een gemeentelijke bijdrage. Deze bijdragen worden afgeschreven in een termijn, die overeenkomt met de afschrijvingstermijn, die gehanteerd zou worden als de gemeente zelf eigenaar van het actief zou zijn. De balanspositie betreft bijdragen in sportaccommodaties, gemeenschapshuizen, de schaatsbaan in Enschede, het IVN-gebouw en de Pancratiustoren. In 2012 is geen beroep gedaan op deze regeling. De bijdragen voldoen aan art. 61 van het BBV: het betreffen investeringen door een derde, die bijdragen aan de publieke taak.
Vlottende activa Voorraden De gepresenteerde voorraden betreffen onderhanden werken en voorraden in verband met de grondexploitatie, te onderscheiden in “in exploitatie genomen complexen” en nog in exploitatie te nemen complexen. Voor meer informatie verwijzen wij naar de paragraaf grondbeleid, de paragraaf weerstandsvermogen en de toelichting op programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen. In volgend overzicht is het verloop van de boekwaarden van de complexen over 2012 weergegeven. In dit overzicht zijn de gevormde voorzieningen verwerkt. Daarmee sluit dit overzicht aan bij de waardering op de balans. Daarna volgt een overzicht met de bruto waarden conform de individuele grondexploitaties en de gevormde voorziening. Complex Stepelerveld is in exploitatie genomen. correctie van niet Boek waarde inexploitatie 01-01naar 2012 exploitatie
Complex
Boekwaarde na correctie
Kosten
Winstuit name/ verlies Opbrengsten neming*
Voormalige gemeentewerf
-608.244
-608.244
7.459
0
190.000
Hassinkbrink II wonen
-262.384
-262.384
8.332
-133.821
227.262
Hassinkbrink II kantoren
154.189
154.189
21.826
-2.628
Frankenhuis
-1.091.212
-1.091.212
268.057
-122.017
De Veldmaat
-1.784.546
1.999.074
1.999.074
269.566
Buurse Zuid
756.824
756.824
78.930
Vregelinkshoek
979.678
979.678
46.953
-1.698
Stepelerveld
0
Stepelo Voormalig kinderdagverblijf In exploitatie genomen Marktplan
3.717.803
3.717.803
996.147
-1.653.062
0
0
-117.257 1.810.668
3.717.803
-117.257 5.528.471
22.006 1.719.276
-119.172 -3.907.759
928.155
157.755
0
62.196
-39.325
928.155
Stepelerveld
3.717.803
Wissinkbrink
4.542.072
Ruilgronden Niet in exploitatie genomen Totalen
* **
-3.717.803
Afwaar dering
Voorziening**
Afwikke lings krediet
Bijdrage uit voorzien ing ISV
Boek waarde 31-122012 -410.785
160.611
0 173.387
169.894
-62.534
-837.812 484.094
-332.549
332.549
835.754
-492.836
162.412
694.509 3.060.888
-90.815
90.815 185.334 602.597 -825.385
755.670
0 29.089 189.700
0 -62.534 4.000.036 0
1.085.910
0 4.542.072
0
0 9.188.030
-3.717.803
0 5.470.227
0 219.951
0 -39.325
10.998.698
0
10.998.698
1.939.227
-3.947.084
-22.871
4.542.071
-22.871
0
0
0 0 5.627.981
602.597 -848.256
755.670
189.700
-62.534 9.628.017
0
+ = winstuitname, -/- = verliesneming - = verhoging voorziening, + = verlaging voorziening
Voor de niet in exploitatie genomen gronden wordt conform BBV-eis de boekwaarde uitgedrukt in een bedrag per verworven vierkante meter. De volgende tabel bevat deze informatie.
Niet in expl. genomen gronden Wissinkbrink
Boekwaarde 31-12-2012 4.542.072
Boek waarde incl. Voorziening voorz. 0
4.542.072
Opper vlakte 514.675
Boek waarde per m 2 8,83
Marktplan 1.085.910 0 1.085.910 3.945 275,26 Voor de Wissinkbrink is de boekwaarde per m² een gemiddelde boekwaarde, welke hoger is dan de agrarische waarde omdat in dit gemiddelde ook de WOZ-waarden van de opstallen zijn meegenomen. Voor het Marktplan geldt dat de getaxeerde marktwaarde hoger ligt dan de boekwaarde.
Jaarstukken 2012
98
De specificatie van de grondexploitaties vóór voorziening geeft de aansluiting met de grondexploitaties zoals deze in de halfjaarlijkse actualisaties worden weergegeven.
Complex Voormalige gemeentewerf
Boekwaarde complex Voorziening -410.785
Waardering na v oorziening -410.785
Hassinkbrink II kantoren
173.387
Frankenhuis
140.498
De Veldmaat
484.094
484.094
Buurse Zuid
835.754
835.754
Vregelinkshoek Stepelerveld In exploitatie genomen Marktplan Wissinkbrink Niet in exploitatie genomen Totalen
173.387 978.310
-837.812
694.509
694.509
3.060.888 4.978.345
978.310
3.060.888 4.000.036
1.559.000
473.090
1.085.910
4.542.071 6.101.071
473.090
4.542.071 5.627.981
11.079.416
1.451.400
9.628.017
Toelichting op het verloopoverzicht boekwaarden Per 31-12-2012 zijn alle complexen met de benodigde voorzieningen geactualiseerd. De voorzieningen neutraliseren op balansdatum het nadeel van de complexen, waarvan het toekomstige exploitatieresultaat negatief is. In de paragraaf grondbeleid, voorafgaand aan de balans opgenomen, wordt nader ingegaan op de voornaamste mutaties in boekwaardes en voorzieningen. Daar wordt ook een prognose opgenomen van de complexen tot einddatum. Verloopoverzicht voorzieningen De voorzieningen zijn in 2012 daar waar nodig bijgesteld en naar een actueel niveau bijgesteld. De voorzieningen zijn gevormd om toekomstige verliezen op te kunnen vangen. In onderstaande tabel wordt de waarde van de voorziening per 31.12.2012 weergegeven.
Complex
Voorziening 01-01-2012
Voorziening 31-12-2012
Bijstelling
Frankenhuis
1.148.204
-169.894
978.310
Buurse Zuid
332.549
-332.549
0
Vregelinkshoek
162.412
-162.412
0
1.643.165
-664.855
978.310
0
473.090
Totaal in expl. genomen Marktplan Totaal niet in expl. genomen Stepelo Totaal afgesloten complexen Totaal generaal
Jaarstukken 2012
473.090 473.090
473.090
90.816
-90.816
0
90.816
-90.816
0
2.207.071
-755.670
1.451.400
99
Vorderingen op openbare lichamen De vorderingen op openbare lichamen bestaan uit vorderingen op scholen, andere gemeenten, de provincie Overijssel, het rijk en overige publiekrechtelijke lichamen. Daarnaast bestaat er een vordering op de belastingdienst uit hoofde van compensabele BTW.
Jaar vordering t/m 2008 2009 2010
Voorziening oninbaar
Saldo na voorziening
181.443
0
181.443
0
0
0
Saldo 2012
0
0
0
2011 Debiteuren overheden
158.752
0
158.752
340.195
0
340.195
Overige (oa BC F en BTW)
1.451.998
0
1.451.998
1.792.193
0
1.792.193
Totaal vorderingen openbare lichamen
Overige vorderingen De debiteurenpositie is exclusief vorderingen op openbare lichamen als volgt samengesteld. De debiteuren zijn in de daarna volgende tabel naar ouderdom verdeeld. Soort vordering
Bedrag
Debiteuren belastingen
513.818
Debiteuren algemeen
920.590
Debiteuren bijstand
242.503
Totaal debiteuren
1.676.911
Overige vorderingen Totaal overige vorderingen
157.456 1.834.367
Jaar vordering t/m 2008
Saldo 2012 totaal
Dubieus Saldo na 2012 voorziening
216.716
204.536
2009
72.401
63.504
8.897
2010
9.543
1.332
8.211
33.484
12.810
2011 2012 Totaal debiteuren algemeen
870.628
12.180
20.674 870.628
1.202.772
282.182
2011
196.254
15.823
920.590
2012 Totaal belastingdebiteuren
333.387 529.641
15.823
513.818
Totaal debiteuren bijstand
2.464.902
2.222.399
242.503
Totaal debiteuren excl. openb. lichamen
4.197.315
2.520.404
1.676.911
180.431 333.387
Debiteuren algemeen en overige vorderingen In de voorziening voor debiteuren zijn enkele dwangsommen Buurserbeek uit 1999 t/m 2001 opgenomen. Per 31-12-2012 nog voor een bedrag van € 40.840. De overige vorderingen blijven nominaal gehandhaafd, omdat de procedures bij de rechtbank nog niet zijn afgewikkeld of omdat er onderzoek plaatsvindt naar verhaalsmogelijkheden. De meeste debiteuren voor 2011 zijn voorzien. Het volgende overzicht geeft het verloop van de voorziening debiteuren weer. Debiteuren belastingen De belastingdebiteuren worden met ingang van 1 januari 2012 opgelegd en geïnd door het GBT te Hengelo.
Jaarstukken 2012
100
Bedrag debiteuren algemeen
Omschrijving Voorziening per 1-1-2012
Bedrag debiteuren belastingen
321.842
54.813
89.096
38.990
Resteert een voorziening van
232.746
15.823
Benodigde voorziening per 31-12-2012
270.637
15.823
37.891
0
Afboekingen wegens oninbaar 2012
Toevoegen aan de voorziening per 31-12-2012
Debiteuren bijstand De debiteuren bijstand zijn ontstaan uit het verstrekken van krediethypotheken, leenbijstand, terugvordering en verhaal. Deze vorderingen zijn volledig opgenomen. Dit geeft meer inzicht in de omvang van de debiteurenpositie in zijn geheel. Binnen de WWB wordt vanwege de minder zekere verhaalsmogelijkheden binnen de doelgroep uitgegaan van een hoge drempel om inbaarheid te veronderstellen. Dit resulteert in een hoge vaststelling van de voorziening voor deze debiteuren. Deze werkwijze voorkomt, dat de resultaten positief beïnvloed worden door het opnemen van te hoge vorderingen. Tevens is rekening gehouden met een terugbetaalverplichting aan het rijk als bepaalde vorderingen tegen de verwachting in alsnog kunnen worden geïnd.
Vordering op grond van Krediethypotheken Leenbijstand WWB Leenbijstand BBZ Verhaal/OHP Terugvordering WWB/WIJ Terugvordering IOAW/IOAZ Totalen
Bruto Saldo na vordering Voorziening voorziening 100.998
10.100
90.898
220.988
175.544
45.443
1.895.049
1.824.746
70.302
46.985
46.985
0
175.206
148.209
26.998
25.676
16.815
8.862
2.464.902
2.222.399
242.503
Liquide middelen De liquide middelen betreffen uitsluitend kas saldi en positieve banksaldi. Negatieve banksaldi worden onder de vlottende passiva opgenomen Rubriek Kassaldi Banksaldi Totaal liquide middelen
2012 12.445
2011 9.075
7.421.415
115.478
7.433.860
124.553
2012 113.515
2011 129.371
Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: Soort overlopende activa Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Totalen
Jaarstukken 2012
1.136.188
1.717.419
1.249.703
1.846.790
101
De overlopende activa zijn als volgt gespecificeerd: Specificatie bedragen > € 25.000
Omschrijving Bijstelling Hameland 2012 obv beschikking Twence afrekening papier 2011 Overige voorschotten Vooruitbetaalde bedragen Jaarevenredig deel rente geldleningen u/g IAU voorgaande jaren Bijdrage regio in vervoer WMO Eigen bijdrage C AK per 11 t/m 13 Ontvangen algemene uitkering 2011 in 2012
2012
2011
98.495
0
0
115.105
15.020
14.266
113.515
129.371
241.768
286.112
0
626.106
73.745
61.842
60.000
60.000
265.811
0
Terruggaaf belastingdienst inzake WMO-vervoer Terruggaaf belastingdienst wijzigingen sportaccommodaties
0
75.000
Rijksbijdrage BBZ 2011
0
134.220
138.737
55.585
Bijdragen derden in projecten Leader+
300.000
Afrekening btw PWC collectief vervoer
60.000
Forensenbelasting 2012 via GBT
25.075
Bijdrage Keender in realisatie Los Hoes
93.582
Bijdrage regio collectief WMO vervoer
54.810
3e kwartaal afvalfonds
25.850
Overige nog te ontvangen bedragen
0
96.810
118.554
Nog te ontvangen bedragen
1.136.188
1.717.419
Totalen
1.249.703
1.846.790
Jaarstukken 2012
102
PASSIVA Eigen vermogen Reserves De mutaties in het eigen vermogen zijn als volgt samen te vatten: A a rd v a n de re s e rv e
S a ldo pe r 1- 1- 2 0 12
B e s t e m m ing re s ult a a t v o rig bo e k ja a r
T o ev o e ginge n
O nt t re k k inge n
S a ldo pe r 3 1- 12 - 2 0 12
A lgemene reserve
2.046.003
2.109.621
0
-3.734.759
420.865
Geko ppelde bestemmingsreserves
1.700.000
0
0
-1.700.000
0
Overige bestemmingsreserves
3.683.370
-372.464
372.464
-709.989
2.973.381
5 .38 3.3 70
- 372.464
37 2.4 64
- 2.409 .98 9
2 .97 3.3 81
To ta a l be ste mming sre se rve s To taal eigen vermo gen excl. resultaat na bestemming
Re sulta a t na b e ste mming To ta a l e ige n ve rmoge n inc l. re sulta a t n a be ste mmin g
7.429.373
3.394.246
- 2 . 2 6 1. 9 0 5
1. 3 8 2 . 7 7 2
5 . 16 7 . 4 6 8
4 . 7 7 7 . 0 18
Een verdere specificatie van het verloop van de reserves: A a rd v a n de re s e rv e
A lgemene reserve (vrij aanwendbaar): A lge m e ne re s e rv e Stichting scho o l Hassinkbrink G e k o ppe lde be s t e m m ings re s e rv e s
S a ldo pe r 1- 1- 2 0 12
B e s t e m m ing re s ult a a t v o rig bo e k ja a r
T o evo eginge n
O nt t re k k inge n
S a ldo pe r 3 1- 12 - 2 0 12
2.046.003
2.109.621
0
-3.734.759
420.865
2 .0 4 6 .0 0 3
2 .10 9 .6 2 1
0
- 3 .7 3 4 .7 5 9
4 2 0 .8 6 5
1.700.000
0
0
-1.700.000
0
1.7 0 0 .0 0 0
0
0
- 1.7 0 0 .0 0 0
0
Risico beheer
35.400
0
-35.400
0
A anko o p kunstvo o rwerpen
12.679
0
0
12.679
Gemeentelijke mo numenten
76.810
0
0
76.810 0
WWB Egalisatie B TW-co mpensatie So ciale en fysieke infrastructuur
1.757
0
-1.757
136.066
0
-136.066
0
1.206.018
0
-140.715
1.065.303
Egalisatie afval
50.930
Onderho ud gemeentelijke panden
822.121
Inzet Essentgelden
0
0
50.930
-372.464
372.464
0
822.121
1.341.589
0
-396.051
945.538
O v e rige be s t e m m ings re s e rv e s
3 .6 8 3 .3 7 0
- 3 7 2 .4 6 4
3 7 2 .4 6 4
- 7 0 9 .9 8 9
2 .9 7 3 .3 8 1
T o t a a l be s t e m m ings re s e rv e s
5 .3 8 3 .3 7 0
- 3 7 2 .4 6 4
3 7 2 .4 6 4
- 2 .4 0 9 .9 8 9
2 .9 7 3 .3 8 1
T o t a a l re s e rv e s
7 .4 2 9 .3 7 3
1.7 3 7 .15 7
3 7 2 .4 6 4
- 6 .14 4 .7 4 8
3 .3 9 4 .2 4 6
Jaarstukken 2012
103
Toelichting aard en mutaties algemene reserves Algemene reserve Omschrijving saldo/mutatie algemene reserve Stand van de reserve per 01-01-2012 Resultaat bestemming 2011 Opheffen bestemmingsreserve school Hassinkbrink Aanvulling vanuit gemeentelijke panden conform raadsbesluit resultaatsbestemming Opheffen reserve risicobeheer Opheffen reserve WWB Instellen voorziening voormalig personeel Stand van de reserve per 31-12-2012
Bedrag 2.046.003 -2.261.905 1.700.000 372.464 35.400 1.757 -1.472.854 420.865
Resultaatbestemming 2011 Om het nadelige rekeningresultaat 2011 te kunnen dekken heeft de raad bij de jaarrekening 2011 besloten om een bedrag van € 2.261.905 te ontrekken aan de algemene reserve. Daar staat tegenover dat, om de reserve op peil te houden, ook besloten is om vanuit de reserve gebouwbeheer een bedrag va € 372.464 aan de algemene reserve toe te voegen. Toelichting aard en mutaties bestemmingsreserves Gekoppelde bestemmingsreserves De bestemmingsreserve school Hassinkbrink is volgens de uitgangspunten uit de begroting 2012 opgeheven. Het saldo van € 1.700.000 is toegevoegd aan de algemene reserve. Omschrijving saldo/mutatie school Hassinkbrink Stand van de reserve per 01-01-2012 Opheffen reserve Stand v an de reserve per 31-12-2012
Bedrag 1.700.000 -1.700.000 0
Overige bestemmingsreserves De overige bestemmingsreserves zijn reserves, die door de raad in het leven zijn geroepen om een specifiek doel te dienen. De raad kan deze bestemmingen wijzigen c.q. opheffen.
Bestemmingsreserve risicobeheer Deze reserve vormde een buffer voor schade voor eigen rekening (interne schadefinanciering). Deze reserve is in 2012 conform raadsbesluit komen te vervallen. Het saldo is conform besluitvorming nota reserves en voorzieningen toegevoegd aan de algemene reserve gebracht.
Omschrijving saldo/mutatie risicofonds Stand van de reserve per 01-01-2012 Opheffen reserve Stand v an de reserve per 31-12-2012
Bedrag 35.400 -35.400 0
Bestemmingsreserve aankoop kunstvoorwerpen In 2012 is de reserve niet ingezet voor dit doel.
Jaarstukken 2012
104
Bestemmingsreserve gemeentelijke monumenten De reserve heeft als doel het jaarlijks kunnen verlenen van bijdragen aan derden voor het in stand houden van gemeentelijke monumenten. De incidentele uitgaven aan monumentenrenovaties worden ten laste van de reserve gebracht. In 2012 hebben geen mutaties in het fonds plaatsgevonden. Bestemmingsreserve WWB (inkomensdeel) In mei 2012 heeft de raad samen met de nota risicomanagement de nota reserves en voorziening vastgesteld. Daarbij is ook besloten de reserves WWB (Wet Werk en Bijstand) en risicobeheer op te heffen. De resterende saldi van respectievelijk € 1.757,00 en € 35.400 zijn op grond van de bsluitvorming toegevoegd aan de algemene reserve. Omschrijving saldo/mutatie reserve WWB Stand van de reserve per 01-01-2012 Opheffen reserve Stand van de reserve per 31-12-2012
Bedrag 1.757 -1.757 0
Bestemmingsreserve egalisatie BTW-compensatie Door de invoering van de btw-compensatie per 1-1-2003 is binnen de begroting sprake van nadelige effecten. Het saldo van de bestemmingsreserve egalisatie BTW-compensatie is conform de begroting onttrokken. Omschrijving saldo/mutatie reserv e egalisatie BTWcompensatiefonds Stand van de reserve per 01-01-2012 Onttrekking dekking exploitatie conform begroting Stand v an de reserve per 31-12-2012
Bedrag 136.066 -136.066 0
Bestemmingsreserve sociale en fysieke infrastructuur In de bestemmingsreserve sociale en fysieke infrastructuur heeft conform de begroting onderstaande onttrekking plaatsgevonden. Omschrijving saldo/mutatie reserv e sociale en fysieke infrastructuur Stand van de reserve per 01-01-2012 Onttrekking tgv exploitatie revitalisering bedrijventerreinen Stand v an de reserve per 31-12-2012
Bedrag 1.206.018 -140.715 1.065.303
Bestemmingsreserve onderhoud gemeentelijke panden In 2012 hebben onderstaande mutaties plaatsgevonden. Omschrijving saldo/mutatie bestemmingsreserve onderhoud gemeentelijke panden Stand van de reserve per 01-01-2012 Onttrekking resultaat bestemming 2011 Dotatie conform begroting Stand v an de voorziening per 31-12-2012
Jaarstukken 2012
Bedrag 822.121 -372.464 372.464 822.121
105
Bestemmingsreserve inzet Essentgelden Voor de door verkoop van aandelen Essent aan RWE verkregen opbrengst is een bestemmingsreserve gevormd. In 2012 zijn conform besluitvorming onderstaande onttrekkingen ten laste van deze reserve geboekt. Het betreft het project Domotica en Kop Parallelweg. Omschrijving saldo/mutatie bestemmingsreserve inzet Essentgelden
Bedrag
Stand van de reserve per 01-01-2012
1.341.589
Onttrekking Kop Parallelweg
-346.051
Onttrekking Domotica
-50.000
Stand van de voorziening per 31-12-2012
945.538
Voorzieningen De mutaties in de voorzieningen zijn als volgt samen te vatten: Aard van de voorziening
Pensioenen wethouders voormalig personeel Voorzieningen verplichtingen, verliezen en risico's Investering stedelijke vernieuwing Egalisatie riolering Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Totaal voorzieningen
Saldo per 01-01-2012
Toevoeging Aanwen- Verrekening dingen
Vrijval
Saldo per 31-12-2012
602.932
107.276
0
406.302
0
1.472.854
-572.031
-406.302
-47.454
447.067
1.580.130 -572.031
0
-47.454
1.563.577
-62.534
0
-468.680
113.207
0
-531.214
113.207
1.944.261 -572.031
0 -578.668
1.676.784
602.932
62.534 217.756
364.131
280.290
364.131
883.222
1.116.510
Binnen de onderhanden werken/grondcomplexen worden indien noodzakelijk voorzieningen getroffen. Deze worden conform het BBV aan de debet kant van de balans (rubriek voorraden) gepresenteerd en daar ook toegelicht. Toelichting aard en mutaties voorzieningen Als voorzieningen worden in overeenstemming met de regelgeving aangemerkt: verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker zijn, maar redelijkerwijs zijn te schatten; bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs zijn te schatten; kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorzieningen strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal jaren; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden (geoormerkte gelden). Hiervan zijn uitgezonderd de voorschotbedragen van Europese of Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren. Deze worden conform het op dit punt het gewijzigde BBV als overlopende passiva opgenomen.
Jaarstukken 2012
106
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s Voorziening pensioenen wethouders Het doel is om op elk moment te kunnen voldoen aan de verplichting tot het uitbetalen van toekomstige aanspraken van wethouders op ouderdomspensioen. Voorheen lag dit tijdstip bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Binnen de nu geldende wet APPA bestaat voor wethouders ook het recht op pensioenoverdracht na afloop van de wethouders- en/of wachtgeldperiode. Ook moet voorzien worden op het in de toekomst instellen van een externe (landelijke) pensioenregeling voor alle wethouders, in welk geval alle pensioenverplichtingen ineens afgekocht moeten worden. In 2012 is wederom van het recht van overdracht gebruik gemaakt. De voorziening wordt gemuteerd op grond van de contant gemaakte berekening van de actuaris. Dit betekent, dat: op de voorzienbare pensioendata de doelvermogens kunnen worden uitgekeerd ter financiering van de pensioenen op de mogelijke momenten van pensioenoverdracht de waarde kan worden overgedragen aan een pensioenverzekeraar Omschrijving saldo/mutatie voorziening pensioenen wethouders Stand van de voorziening per 01-01-2012
602.932
Van voorziening voormalig personeel
406.302
Dotatie aanvulling tot actuarieel berekende pensioenreserves Stand van de voorziening per 31-12-2012
Bedrag
107.276 1.116.510
Voorziening voormalig personeel Bij begroting 2012 is besloten om een voorziening voormalig personeel in te richten. Doel: te voorzien in kosten van personeel dat niet meer in actieve dienst werkzaam is. Omschrijving saldo/mutatie voorziening voormalig personeel Stand van de voorziening per 01-01-2012 Instellen voorziening bij begroting 2012
Bedrag 0 1.472.854
Naar voorziening pensioenen wethouders
-406.302
Aanwending
-572.031
Vrijval na herberekening 31.12.2012 Stand van de voorziening per 31-12-2012
-47.454 447.067
Voorziening investering stedelijke vernieuwing Doel: realiseren van diverse projecten in het kader van de stedelijke vernieuwing. In 2012 is het saldo van € 62.534 aan de voorziening onttrokken en overgeboekt naar het project Frankenhuis. Dit bedrag zou oorspronkelijk terugbetaald moeten worden op grond van de oude ISV-regeling. De Provincie is echter alsnog akkoord gegaan om het bedrag voor het project Frankenhuis in te zetten. Omschrijving saldo/mutatie voorziening investering stedelijke vernieuwing Stand van de voorziening per 01-01-2012 Overboeking naar project Frankenhuis Stand van de voorziening per 31-12-2012
Jaarstukken 2012
Bedrag 62.534 -62.534 0
107
Voorziening rioolbeheer Het doel van deze voorziening is al te grote schommelingen binnen de jaarlijkse exploitatie van de rioleringen te voorkomen, waardoor een stabiel tarievenbeleid kan worden gevoerd. Toevoeging van het exploitatieoverschot In 2012 hebben we voor € 364.131 meer aan inkomsten uit rioolheffing ontvangen dan we aan lasten hebben gehad. Dit voordeel egaliseren we, conform voorgaande jaren, door toevoeging aan de voorziening Riolering. Vrijval Een voorziening wordt ingesteld voor toekomstige verplichtingen. De stand van de voorziening Riolering op 31.12.2012 is gereflecteerd aan de voorziening op grond van het nieuwe GRP. Hieruit blijkt, dat de voorziening met een bedrag € 468.680 kan vrijvallen. In het resultaatsbestemmingsvoorstel wordt voorgesteld dit bedrag in te zetten om in 2014 de lastenverzwaring achterwege te laten danwel te verlagen.
Omschrijving saldo/mutatie voorziening egalisatie riolering
Bedrag
Stand van de voorziening per 01-01-2012
217.756
Toevoeging exploitatieoverschot
364.131
Stand per 31-12-2012
581.887
Vrijval in verband met aansluiting GRP
-468.680
Stand van de voorziening per 31-12-2012
113.207
Vaste schulden Vaste schulden met een rente typische looptijd langer dan een jaar Soort lening Onderhandse leningen van: Binnenlandse pensioen- fondsen en verzekerings instellingen Binnenlandse banken en financiële instellingen Buitenlandse financiële instellingen Totaal
Saldo 01-01-2012
Vermeerderingen
Aflossingen Saldo 31-12-2012
2.500.000 90.183.425
2.500.000 15.000.000
-17.272.707
87.910.718
56.722
-28.361
28.361
92.740.147
15.000.000 -17.301.068
90.439.079
De balanspositie geeft ultimo 2012 de werkelijke waarde van de schulden op dat moment aan. In 2012 is voor 15 miljoen euro aan nieuwe geldleningen aangetrokken in het kader van de integrale financiering: - € 7 mln fixe lening met een rentepercentage van 1,63% en een looptijd van 2 jaar. - € 8 mln fixe lening met een rentepercentage van 2,45% en een looptijd van 4 jaar. In totaal is er in 2012 zijn een tweetal leningen afgelost voor een bedrag van 15 mln. Een lening groot € 8 mln met een rentepercentage van 4,75% en € 7 mln met een rentepercentage van 2,62%. Daarnaast is aan reguliere aflossingen een bedrag van 2,3 mln gerealiseerd. Overige vaste schulden Soort lening Bruidsschat Stichting Keender Totaal
Jaarstukken 2012
Saldo 01-01-2012 233.496 233.496
Vermeerderingen
Aflossingen
Saldo 31-12-2012 -38.916 194.580
0
-38.916
194.580
108
Het restant van de bruidsschat aan de Stichting Keender die was ondergebracht onder de vlottende schulden is per 31.12.2012 overgebracht naar de vaste schulden. Vlottende schulden Onder vlottende schulden zijn opgenomen:
Rubriek Schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar Overlopende passiva Totaal vlottende passiva
Jaarstukken 2012
31-12-2012 31-12-2011 3.243.281 3.237.925 5.358.092 8.601.373
7.110.395 10.348.320
109
Schulden met een rente typische looptijd korter dan 1 jaar De schulden met een rente typische looptijd korter dan een jaar zijn verder te specificeren naar: Rubriek Banksaldi C rediteuren Overige schulden Rekening courant niet-financiële instellingen Totaal kortlopende schulden
31-12-2012 31-12-2011 58 208.427 2.107.556 1.556.180 1.135.667 1.472.021 1.297 3.243.281 3.237.925
De post banksaldi betreft rekeningen-courant bij de Bank Nederlandse Gemeenten. Kasgeldleningen worden voor een korte periode afgesloten, als de kasgeldlimiet dreigt te worden overschreden. Openstaand 31-12-2012 2.107.556
Crediteuren per jaar 2012 Totaal
2.107.556
De balanspositie overige schulden per 31-12-2012 is verder te specificeren: Rubricering overige schulden
31-12-2012
31-12-2011
Verplichtingen uitkeringsadministratie
213.759
205.990
Af te dragen sociale lasten en loonbelasting
895.138
630.813
0
0
0 26.769 1.135.667
0 22.423 859.226
Ontvangen en door te betalen aan derden Reorganisatieverlies Hameland Diverse schulden Totaal overige schulden
Jaarstukken 2012
110
Overlopende passiva De overlopende passiva zijn te onderscheiden in: Specificatie bedragen > € 25.000
Soort overlopende passiva Subsidie aansluiting Kolenbranderweg-N18 Termijnbetalingen geldleningen u/g m.b.t. 2012 Ontvangen van derden tbv nog uit te voeren wijzigingen bestemmingsplannen Ontvangen grondbetalingen (aktes niet gepasseerd) Bijdrage Domijn, Overijssel en Inn. Platform/Regio Niet verantwoorde subsidie revitalisering Varck 2e fase Bijdrage grondbedrijf afwik. Hassinkbrink en Bijdrage grondbedrijf afwikkeling De Greune, Stepelo, Herontwikkeling bank Jordaan Overheidsbijdragen meerjarige projecten C orrectie algemene uitkering 2012 Overige bijdragen en doeluitkeringen Vooruitontvangen bedragen Evenredig toe te rekenen rentelast 2009 opgenomen geldleningen
2012 662.925
2011 1.307.399 669.865
70.810
117.154 49.788 110.000
140.715 189.701 170.044 81.000 1.509.214 128.773 86.935 3.040.117 1.605.030
0 0 0 2.546.885 0 59.538 4.860.629 1.768.288
177.500
183.103
Afrekening huishoudelijke hulp Terug te betalen frictiekosten Hameland 2012/2013
0
45.068
102.170
47.402
Verplichting uit stimuleringsregeling woningbouw
0
34.600
Uitgaven Wet OKE VVE (OAB-geoormerkt geld)
0
23.681
19.390
23.100
0
19.043
140.225
0
Vervoer C onnexxion-dec 2011
Te betalen i.v.m. integratie inburgeraars Afrekeningen energieleverancier Wel beschikte, maar niet betaalde subsidie de Wilder Herstructurering Hameland 2011 Overige nog te betalen m.b.t. 2011
58.570
0
215.090
105.481
Nog te betalen bedragen
2.317.975
2.249.766
Totalen
5.358.092
7.110.395
In de hier voorafgaande tabel zijn de “overheidsbijdragen meerjarige projecten” getotaliseerd. Deze meerjarige overheidsbijdragen met een specifiek bestedingsdoel worden nog verder gespecificeerd in het volgende verloopoverzicht. Overheidslichaam
Doel van de bijdrage
O ntva nge n Stand 1-1-2012 (me e rja rige )
Uitgaven 2012
Nog te besteden
bijdra ge
3 1- 12 - 2 0 12
Provincie Overijssel
Plattelandsontwikkeling
648.308
341.819
-845.127
Provincie Overijssel
Prestatieafspraken wonen-1
477.932
105.550
-260.000
323.482
Provincie Overijssel
Prestatieafspraken wonen-2
140.283
73.660
0
213.943
Provincie Overijssel
Maatregelen duurzame energie
450.000
0
-174.432
275.568
Provincie Overijssel
Ontwikkeling kop Parallelweg
169.641
240.000
-429.639
-19.998
Provincie Overijssel
Door de bomen het bos weer zien
167.914
0
-84.564
83.350
111.628
44.323
-20.031
135.919
118.553
4.890
-32.068
91.375
Gemeente Enschede (rijk) RMC schoolverlaten Rijk
BDU C entr Jeugd en Gezin
Rijk Totalen
Inburgering
Jaarstukken 2012
262.626 2.546.885
145.000
0 -2.051 260.575 810.241 -1.847.913 1.509.214
111
Niet in de balans opgenomen financiële verplichtingen Kredietfaciliteiten Bij de Bank Nederlandse Gemeenten beschikken we over een kredietfaciliteit, die per 31-12-2012 € 4.000.000 bedroeg. Leaseverplichtingen Per 31-12-2012 waren er geen noemenswaardige verplichtingen in verband met leasecontracten.
Wachtgeldverplichtingen De verplichtingen uit hoofde van te betalen wachtgelden aan ex-wethouders bedraagt per 31-12-2012 naar verwachting € 57.283 Deze verplichting gaat uit van de veronderstellingen: • wethouders in de wachtgeldregeling per 31-12-2012 • ongewijzigd inkomen bij de huidige werkgever • contant gemaakt tegen 2,5% op jaarbasis.
Jaarstukken 2012
112
Gewaarborgde geldleningen De gemeente kent gewaarborgde geldleningen. Deze zijn verstrekt aan verenigingen en stichtingen, die een investering doen die parallel loopt met de beleidsdoelen van de gemeente en die zelf onvoldoende garantievermogen bezitten om de middelen aan te trekken. Voor deze leningen staat de gemeente in de eerste lijn garant. Daarnaast heeft de gemeente meerdere garantstellingen afgegeven voor leningen, die de woningbouwstichtingen zelf hebben aangetrokken. Deze garantstellingen zijn in 2004 formeel overgedragen aan het WSW, het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente heeft hierin nog een achtervangfunctie, voor het geval het WSW onvermogend zou worden. We spreken hier van een tweedelijns borgstelling. De verstrekte waarborgen zijn als volgt gespecificeerd.
Aard van de geldlening Drinkwatervoorziening Welzijn/zorg
Oorspronkelijk bedrag geldlening 189.200.000 992.644
Restant Perc. Door gemeente borg- leningen per gewaarborgd stelling 01-01-2012 01-01-2012
Restant Door leningen gemeente 31-12-2012 gewaarborgd 31-12-2012
1,90%
17.260.287
314.100
14.598.110
264.791
100%
357.352
357.352
317.646
317.646
Sportfaciliteiten
45.000
100%
14.625
10.969
11.250
11.250
Sportfaciliteiten
34.034
50%
23.005
11.503
20.736
10.368
186.050
100%
124.002
124.002
117.001
117.001
53.216
100%
6.652
6.652
0
0
Gemeenschapshuis
235.000
100%
182.779
182.779
175.300
175.300
Sportfaciliteiten
150.000
60%
99.302
49.651
91.790
54.735
Sportfaciliteiten
150.000
50%
80.580
40.290
69.900
34.950
Sportfaciliteiten
270.000
100%
216.000
216.000
207.000
207.000
Sportfaciliteiten
100.000
50%
78.007
39.004
75.355
37.678
Sportfaciliteiten
200.000
50%
164.000
82.000
148.000
74.000
Buurtspoorweg
100.000
100%
0
0
0
0
Sportfaciliteiten
100.000
50%
93.056
46.528
84.722
42.361
18.699.647
1.480.829
15.916.810
1.347.079
50.109.000
25.054.500
46.162.000
23.081.000
54.158.000
50.109.000
25.054.500
46.162.000
23.081.000
245.973.944
68.808.647
26.535.329
62.078.810
24.428.079
Gemeenschapshuis Sportfaciliteiten
Totaal garantstelling eerste in borgrangorde WSW (woningbouwverenigingen) Totaal garantstelling tweede borgrangorde (achtervang) Totaal
191.815.944
54.158.000
50%
In 2012 zijn geen bedragen betaald wegens verleende borgstellingen. Wet Openbaarheid uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) In 2012 zijn geen inkomens verstrekt, die op grond van deze wet in de rekening moeten worden opgegeven.
Jaarstukken 2012
113
PROGRAMMAREKENING
Jaarstukken 2012
114
Totaaloverzicht programmarekening Overzicht programmabegroting 2012 primitief (vóór wijzigingen)
Programma's Bereikbaarheid en openbare ruimte Bestuur en dienstverlening Cultuur en ontspanning Economische ontwikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke ondersteuning Onderwijs en jeugd Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Algemene dekking Resultaat voor bestemming Reserves Eindtotaal
Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Baten Lasten Saldo 4.721.634 7.029.091 -2.307.457 314.750 1.522.249 -1.207.499 1.161.881 3.127.541 -1.965.660 216.153 657.742 -441.589 39.500 985.576 -946.076 7.289.148 12.089.457 -4.800.309 795.529 3.602.630 -2.807.101 1.424.084 1.157.689 266.395 38.212.611 25.437.284 12.775.327 54.175.290 55.609.260 -1.433.969 3.535.370 2.101.401 1.433.969 57.710.660 57.710.661 0
Overzicht programmabegroting 2012 ná begrotingswijzigingen en realisatie 2012
Programma's Bereikbaarheid en openbare ruimte Bestuur en dienstverlening Cultuur en ontspanning Economische ontwikkeling Integrale veiligheid Maatschappelijke ondersteuning Onderwijs en jeugd Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Algemene dekking Resultaat voor bestemming Reserves Eindtotaal
Jaarstukken 2012
Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar na wijzigingen Baten Lasten Saldo Baten Lasten Saldo 4.870.740 10.936.995 -6.066.255 5.167.022 10.379.533 -5.212.511 356.698 2.671.867 -2.315.169 425.858 2.724.294 -2.298.436 1.149.115 3.510.401 -2.361.286 1.121.079 3.563.664 -2.442.585 386.953 1.122.666 -735.713 86.507 773.428 -686.921 53.500 1.996.047 -1.942.547 117.365 1.992.672 -1.875.307 8.084.943 15.809.125 -7.724.182 8.513.376 15.895.871 -7.382.495 283.750 3.888.638 -3.604.888 400.206 3.431.803 -3.031.596 1.671.477 4.428.185 -2.756.708 4.286.400 6.306.721 -2.020.321 56.838.974 31.662.246 25.176.728 56.536.802 31.977.080 24.559.723 73.696.150 76.026.170 -2.330.020 76.654.616 77.045.066 -390.450 4.431.421 2.101.401 2.330.020 7.017.212 5.243.990 1.773.222 78.127.571 78.127.571 0 83.671.828 82.289.056 1.382.772
115
Bereikbaarheid en openbare ruimte Bereikbaarheid en openbare ruimte Deelprogramma/product
Lasten
Begroot
Openbaar vervoer
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
131.493
107.819
23.674
43.409
62.076
18.667
42.341
68.714
71.221
-2.507
159.294
125.683
-33.611
-36.118
Verkeer
254.648
232.619
22.029
-14
77
91
22.120
Verlichting
345.541
320.292
25.249
9.300
7.378
-1.922
23.327
3.856.164
3.370.312
485.852
165.651
186.505
20.854
506.706
4.656.560
4.102.262
554.298
377.640
381.719
4.079
558.377
Parkeren
Wegen Bereikbaarheid Afval
1.603.769
1.913.558
-309.789
1.871.865
2.170.742
298.877
-10.911
Begraafplaatsen
126.078
134.320
-8.242
14.848
40.368
25.520
17.277
Dierenoverlast en -bescherming
166.678
168.179
-1.501
0
1.547
1.547
46
9.100
9.100
0
3.401
4.356
955
955
Plantsoenen
1.822.264
1.797.153
25.111
12.200
17.315
5.115
30.226
Riolering
2.148.352
1.856.253
292.099
2.456.786
2.455.993
-793
291.305
Speelvoorzieningen
125.640
133.604
-7.964
0
10.000
10.000
2.036
Waterbeheer
278.554
265.104
13.450
134.000
84.983
-49.017
-35.567
6.280.435
6.277.271
3.164
4.493.100
4.785.303
292.203
295.367
10.936.995 10.379.533
557.462
4.870.740
5.167.022
296.282
853.744
Nutsvoorzieningen
Openbare ruimte Totaal programma
Verklaring verschillen Openbaar vervoer Bij Openbaar vervoer is een extra niet geraamde bijdrage van de Regio Twente ontvangen van € 17.343 voor een verkeersveiligheidsproject uit 2003. Daarnaast is er een extra legesopbrengst gerealiseerd van € 1.324. Dit betreft een opbrengst ontheffingen routes gevaarlijke stoffen. In totaal is er sprake van een voordeel op de inkomsten van € 18.667. Door het uitstellen naar 2013 van het toegankelijk maken van het busstation is € 14.172 op advies- en dienstenkosten bespaard en € 10.065 kapitaallasten nog niet afgewikkeld krediet. Parkeren De extra inkomsten waarop met de verhoging van de parkeertarieven was gerekend is per saldo € 7.000 lager uitgevallen. De structurele jaarlijkse verhoging van de inkomsten van enkele procenten (in 2012 gelijk aan € 10.000) is niet binnengekomen. Hierdoor bleven de inkomsten € 17.000 achter bij de raming. Het aantal uitgeschreven parkeerboetes is nagenoeg gelijk gebleven aan de voorgaande jaren. Niet alle boetes in de blauwe zones zijn digitaal correct verwerkt en/of binnen de gestelde termijnen afgehandeld, waardoor er in totaal € 14.000 niet is ontvangen. Sinds het derde kwartaal worden de boetes weer correct verwerkt. Verkeer Besparingen zijn ontstaan door alleen in het uiterste geval verkeersbebording te vervangen. Tevens zijn geen grotere aankopen gedaan. Ook is het aantal defecten van ingezette apparaten beperkt gebleven. In totaal zijn hierdoor de uitgaven € 22.029 lager uitgekomen. Wegen Bij wegen is een stelpost opgenomen ad. € 50.000. Hierbij gaat het om een taakstelling Materieelbeheer. Deze wordt gerealiseerd na het verwerken van de verlengde afschrijvingstermijnen van materieel en de versobering van het wagenpark. De financiële verordening is hierop onlangs aangepast, maar kan pas in 2013 worden toegepast.
Jaarstukken 2012
116
In totaal zijn de kapitaallasten € 533.029 lager dan geraamd. Dit betreft lagere kapitaallasten ten gevolge van de uitgestelde uitvoering van de aansluiting van de Noordsingel op de Enschedesestraat, de nog niet afgewikkelde kredieten van het wegenbeheersplan en het fietspad Braamweg. Bovendien zijn diverse uitgaven binnen het product wegen € 2.823 lager uitgevallen dan geraamd. Het saldo van de uitgaven van het product wegen komt hiermee op een voordeel van € 485.852. De baten zijn voordelig beïnvloed doordat meer werkzaamheden konden worden doorbelast aan derden (€ 4.300) en doordat het product wegen een bijdrage heeft ontvangen vanuit afgesloten grondexploitaties (€ 15.600). Hiervoor zijn werkzaamheden aan wegen en openbare ruimte in deze afgesloten complexen verricht. Het saldo van de baten bedraagt € 20.854. Afval Het product afval is een egalisatieproduct. Dit houdt in dat de voor- en nadelen op dit product toevloeien of worden onttrokken aan de daarvoor ingestelde bestemmingsreserve Egalisatie afval. Deze reserve is een middel om de lasten van de burger te reguleren. Per saldo ontstaat er op afval in beginsel geen resultaateffect. Aan de kosten van afval is BTW toegerekend, die vervolgens in het tarief aan de burger is verwerkt. De toegerekende BTW is in 2012 hoger geraamd dan in werkelijkheid op basis van de in 2012 gedane uitgaven kan worden toegerekend. Hierdoor ontstaat een nadeel op het product afval van € 10.911. Conform bestendige gedragslijn wordt het ontstane verschil niet geëgaliseerd met de bestemmingsreserve. Verlichting Er is een voordeel ontstaan op de kapitaallasten ad € 25.193 binnen dit product vanwege de nog niet afgeronde kredieten renovaties openbare verlichting. Conform het nieuwe afschrijvingsbeleid leiden deze kredieten nog niet tot afschrijving in 2012. Daarnaast is er een kleine overschrijding op de energiekosten ad € 2.415 en een meevaller in het onderhoud van € 2.471. In totaal kent het product verlichting bij de uitgaven een voordeel van € 25.249. Begraafplaatsen Bij de tweede berap is aangegeven dat de inkomsten naar verwachting € 43.000 minder zouden zijn dan begroot. De ontwikkelingen daarna zijn echter positiever geweest dan ingeschat. Dit geeft een positief effect op de opbrengst begraafrechten in 2012 van € 25.520. Plantsoenen Naast een voordeel op de kapitaallasten ad € 13.170 is er bij dit product sprake van lagere uitgaven voor onderhoud en ook minder stortingsrechten. Het voordeel bij de kapitaallasten is ontstaan vanwege de nog niet afgeronde kredieten revitalisering openbaar groen in 2012. Conform het nieuwe afschrijvingsbeleid leiden deze kredieten nog niet tot afschrijving in 2012. In totaal een voordeel op de onderhoudsuitgaven van € 11.941. Het totale voordeel op de uitgaven bedraagt daarmee € 25.111. Riolering Het verschil tussen begroot en werkelijk van € 291.205 wordt met name veroorzaakt doordat in de begroting een andere systematiek is gehanteerd dan in de rekening t.a.v. de berekening van de BTW component (conform bestendigde gedragslijn). In de begroting is de BTW-component berekend over de kapitaallasten van investeringen met betrekking tot het GRP. In de rekening is de BTW component berekend over de investeringen in het jaar. Beide systemen zijn geoorloofd op grond van het BBV. Echter, het is niet logisch om in de begroting een andere systematiek te hanteren dan in de rekening. Gevolg is dat de voorziening riolering sinds een aantal jaren te hoog is in relatie tot het oude GRP aangezien er te weinig aan de voorziening is onttrokken. Met ingang van het nieuwe GRP is de systematiek in begroting en rekening dan ook gelijk gesteld. Waterbeheer In de begroting 2012 zijn bij dit product een aantal niet reële inkomsten geraamd. In de eerste bestuursrapportage 2012 is daar ook melding van gemaakt. Naast de verrekening met de rioolheffing zijn er binnen dit product in 2012 geen andere inkomsten gerealiseerd. Met het vaststellen van het nieuwe GRP is de begroting 2013 aangepast op deze onvolkomenheid. In totaal resulteert dit in een incidenteel nadeel van € 49.017 op dit product.
Jaarstukken 2012
117
Bestuur en dienstverlening Lasten
Bestuur en dienstverlening Deelprogramma/product
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Bezwaar en beroep
106.107
101.389
4.718
0
0
0
C ommunicatie Gemeente bestuur (C ollege B&W)
122.366
115.890
6.476
0
0
0
4.718 6.476
964.246
1.045.354
-81.108
0
52.630
52.630
-28.478
Gemeente Raad
-3.402
470.668
474.070
-3.402
0
0
0
Intergemeentelijke zaken
82.190
80.201
1.989
0
0
0
1.989
Internationale contacten
25.823
15.094
10.729
500
660
160
10.889
Verkiezingen Bestuur Publiekszaken Dienstverlening Totaal programma
55.507
53.504
2.003
0
0
0
2.003
1.826.907
1.885.502
-58.595
500
53.290
52.790
-5.805
844.960
838.792
6.168
356.198
372.568
16.370
22.538
844.960
838.792
6.168
356.198
372.568
16.370
22.538
2.671.867
2.724.294
-52.427
356.698
425.858
69.160
16.733
Verklaring verschillen
Gemeente bestuur (College van B&W) De lasten van het gemeentebestuur zijn beïnvloed door een hogere dotatie in de voorziening voor pensioenen voor wethouders. Er moest € 107.000 euro worden toegevoegd, terwijl we in de begroting € 42.000 hebben voorzien. De hoge bijstorting van € 65.000 is veroorzaakt door de lage rekenrente (2,5%) en door de wisseling van wethouders in 2012 (incidenteel) en als gevolg van de eindloonregeling (structureel). De wisseling van wethouders betekent een extra last pensioenrecht o.b.v. wachtgeld. De kapitaallasten geven een voordeel op lasten van € 43.000, veroorzaakt door het niet afgerond hebben van het krediet digitalisering. Conform het nieuwe afschrijvingsbeleid leidt dit krediet nog niet tot afschrijving in 2012. De schades aan gemeentelijke eigendommen en op grond van aansprakelijkheid zijn niet begroot in 2012. Hetzelfde geldt voor de verhaalde schades op derden (baten). De schades bedroegen in 2012 € 62.000, waarvan een deel verhaalbaar was. In 2012 was geen rekening gehouden met de bijdrage aan de verzekeringstussenpersoon (€ 6.000). Deze zat vòòr 2012 in de premies besloten. Een nagekomen premienota van € 5.000 brengt het totale nadeel in de lasten risicobeheer op € 73.000. Op overige activiteiten betreffende het college is per saldo een besparing van € 14.000 gerealiseerd. Aan de batenzijde bestaan de verschillen uit de al genoemde verhaalde schade (€ 45.000) en terugontvangen verzekeringspremies (€ 7.000). In het verleden werd het saldo van betaalde en verhaalde schades onttrokken aan de reserve risicobeheer. Deze reserve is opgegaan in de algemene reserve. Krediet digitalisering formulieren Van het beschikbare krediet 71000149 (afgerond € 65.000) worden uitsluitend nog kosten betaald met betrekking tot het programma Squit XO. Voor het jaar 2013 is ter afronding van het project Squit XO nog een bedrag noodzakelijk van € 15.000. Het restant van het krediet (afgerond 45.000) mag vervallen omdat geen vervolg wordt gegeven aan een opdracht uit 2007 om een nieuw systeem te bouwen voor het verwerken van meldingen voor openbare werken.
Jaarstukken 2012
118
Publiekszaken Onze inkomsten waren in 2012 in totaal ruim € 16.000 hoger dan geraamd. Dit komt in hoofdzaak door een hogere opbrengst op het product reisdocumenten. Oorzaak was het afschaffen van de mogelijkheid om kinderen bij te schrijven in het paspoort van de ouders. Dit had tot gevolg dat meer paspoorten en Nederlandse Identiteitskaarten zijn aangevraagd dan verwacht. Daarnaast kende ook de post Nationaliteitswetgeving een meeropbrengst door een hoger aantal naturalisaties dan verwacht. Deze meeropbrengsten hebben een incidenteel karakter.
Jaarstukken 2012
119
Cultuur en ontspanning Lasten
Cultuur en ontspanning Deelprogramma/product
Begroot
Bibliotheek
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
404.785
404.785
0
0
0
0
0
C ultuur
71.243
44.455
26.788
454
454
0
26.788
Lokale omroep
23.028
25.547
-2.519
0
0
0
-2.519
Monumenten
71.227
70.054
1.173
100
545
445
1.617
417.905
424.140
-6.235
151.392
102.653
-48.739
-54.974
Muziekonderwijs Theater
617.943
613.955
3.988
241.661
248.186
6.525
10.513
Cultuur
1.606.131
1.582.937
23.194
393.607
351.838
-41.769
-18.575
Scholtenhagen
356.061
356.823
-762
527
0
-527
-1.289
Zwembad de Wilder
702.704
879.140
-176.436
512.415
505.547
-6.868
-183.303
1.058.765
1.235.963
-177.198
512.942
505.547
-7.395
-184.592
Sport algemeen
140.434
124.463
15.971
0
0
0
15.971
Sportaccommodaties
705.071
620.302
84.769
242.566
263.694
21.128
105.897
845.505
744.765
100.740
242.566
263.694
21.128
121.868
3.510.401
3.563.664
-53.263
1.149.115
1.121.079
-28.036
-81.299
Ontspanning
Sport Totaal programma
Verklaring verschillen
Cultuur Op cultuur heeft een onderbesteding van € 26.788 plaatsgevonden. Het merendeel van het restantbudget is afkomstig van het niet inzetten van externe advisering m.b.t. instandhouding en onderhoud kunstwerken (afgerond € 12.000 en € 9.500). De keuring die tot inzet van deze middelen leidt heeft pas in het 4e kwartaal plaatsgevonden, waardoor de middelen niet meer konden worden ingezet. Daarom is ook besloten om de keuring voortaan in het voorjaar te laten plaatsvinden. Een deel van het restantbudget is afkomstig van een terugbetaalde verzekeringspremie voor een als vermist opgegeven kunstwerk. Dit kunstwerk is tijdens een inventarisatie teruggevonden. Dit resulteerde in teruggaaf van afgerond € 3.000. Tot slot heeft in 2012 geen gemeentelijke kunstexpositie plaatsgevonden (afgerond € 2.500). Muziekonderwijs De achtergebleven baten van € 48.739 is het verschil tussen gedeclareerde loonkosten en ontvangen loonkosten. In 2012 zijn respectievelijk loonkosten bij ’t Iemenschoer en de Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen gedeclareerd. De onderbesteding kan worden verklaard doordat er een bedrag van € 25.000 was gereserveerd voor extern juridisch advies, wat niet volledig is gebruikt. Dat verklaart het bedrag (+) van € 15.765. Zwembad de Wilder Het negatieve verschil in lasten ten behoeve van De Wilder kan hoofdzakelijk worden verklaard doordat bij de vaststelling van de begroting een te laag subsidiebedrag is opgenomen. Dit is ontstaan doordat de verwachting was dat in 2012 al voordelen konden worden behaald van het op afstand zetten van beheer en exploitatie van het zwembad. In plaats van € 459.099 is een subsidiebedrag van € 318.874 geraamd, terwijl wat betreft de huuropbrengsten € 512.415 is voorzien. De beschikking waarbij de huur in rekening is gebracht bedraagt echter € 505.547. Een en ander geeft een nadelig effect op de begroting te zien van € 147.093.
Jaarstukken 2012
120
Sport algemeen Onderbesteding van € 15.971. De onderbesteding wordt verklaard doordat in 2011 de provincie Overijssel een subsidie heeft toegekend van € 134.000 in het kader van de regeling sportaccommodaties en jeugd. De gemeente heeft in 2011 een voorschot ontvangen van € 120.600. In 2012 is de subsidie vastgesteld en heeft de gemeente het resterende bedrag van € 13.400 ontvangen. De activiteiten waren inmiddels afgerond, waardoor het restant bedrag is vrijgevallen. Het overige verschil is ontstaan door een lagere toekenning van normsubsidie aan sportverenigingen. Sportaccommodaties Onderbesteding van € 21.128. De onderbesteding wordt veroorzaakt door een hogere opbrengst uit verhuur bij sporthal de Els en verhuur sportaccommodaties (vergoeding bewegingsonderwijs basisonderwijs). In 2012 is geen specialistisch onderhoud uitgevoerd aan de kunststof atletiekbaan. Vanwege slechte weersomstandigheden (te nat en te koud) was dit niet mogelijk. Dit leidt tot lagere uitgaven onderhoud in 2012. Het noodzakelijk onderhoud wordt nu in 2013 uitgevoerd.
Jaarstukken 2012
121
Economische ontwikkeling Lasten
Economische ontwikkeling Deelprogramma/product
Begroot
Markt Detailhandel Revitalisering bedrijventerreinen
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
119.806
118.461
1.345
119.703
121.322
1.619
2.965
119.806
118.461
1.345
119.703
121.322
1.619
2.965
507.566
163.455
344.111
163.750
-140.715
-304.465
39.646
507.566
163.455
344.111
163.750
-140.715
-304.465
39.646
Evenementen
120.426
115.512
4.914
0
0
0
4.914
Recreatie en toerisme
265.196
263.329
1.867
87.500
89.375
1.875
3.742
34.564
38.199
-3.635
16.000
16.525
525
-3.110
Economische ontwikkeling
Toeristische fietspaden VVV Toerisme en recreatie Totaal programma
75.108
74.472
636
0
0
0
636
495.294
491.513
3.781
103.500
105.900
2.400
6.181
1.122.666
773.428
349.238
386.953
86.507
-300.446
48.792
Verklaring verschillen
Revitalisering bedrijventerreinen De doortrekking van de Ruwerstraat is vertraagd door het ontbreken van overeenstemming met de grondeigenaren. De in 2012 begrote lasten en baten ten behoeve van de revitalisering zijn daardoor niet gerealiseerd. Aan de batenkant ontstaat een voordeel van € 344.111. In 2011 is een ontvangen bijdrage van de provincie voor de revitalisering van ’t Varck fase 2 niet gereserveerd. Deze subsidie is als niet geraamde meevaller beschouwd en in 2011 ten gunste van het resultaat gekomen. Deze had echter als vooruitontvangen baten moeten worden gereserveerd voor de afwikkeling van fase 2. Deze constatering is in 2012 alsnog in de rekening verwerkt. Hierdoor wordt de rekening extra belast met € 140.715 euro. Dit bedrag is in 2013 voor revitalisering in te zetten of zal, bij het niet voldoen aan de vereisten waarvoor de subsidie is verstrekt, weer opgeëist worden door de provincie. Het totale effect van de reservering van de provinciale subsidie voor de rekening wordt afgevlakt door een onttrekking van de reserve RSFI. De begroting staat een onttrekking toe op grond van effecten m.b.t. revitalisering. In de algemene dekkingsmiddelen ontstaat een positief resultaat door onttrekking van € 140.715 aan de reserve RSFI.
Jaarstukken 2012
122
Integrale veiligheid Lasten
Integrale veiligheid Deelprogramma/product
Begroot
Handhaving uitvoering
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
436.233
440.273
-4.040
0
9.626
9.626
5.586
436.233
440.273
-4.040
0
9.626
9.626
5.586
1.195.826
1.189.729
6.097
47.500
101.950
54.450
60.546
243.167
243.314
-147
0
2.978
2.978
2.831
Rampenbestrijding
78.864
77.590
1.274
0
0
0
1.274
Bijzondere wetten en APV
41.957
41.766
191
6.000
2.811
-3.190
-2.998
Veiligheid
1.559.814
1.552.399
7.415
53.500
107.738
54.238
61.654
Totaal programma
1.996.047
1.992.672
3.375
53.500
117.365
63.865
67.240
Handhaving Brandweer Openbare orde en veiligheid
Verklaring verschillen
Brandweer Ook voor de brandweer geldt dat er een tekort bestaat op de salarissen van € 16.926. De verantwoording hiervan geschiedt centraal. Voor wat betreft opleidingen brandweer is er sprake van een overschot van € 28.656. Abusievelijk is een raming van € 71.000 aan opleidingen voor de brandweer opgevoerd, terwijl € 51.000 was geraamd. De medewerkers zijn conform opleidingsplan getraind. Aanvankelijk was bij de tweede Berap een meevaller gemeld van € 26.000 als vergoeding voor pro-actie activiteiten in 2010. Over 2011 hebben we eenzelfde vergoeding mogen ontvangen. Per saldo sluiten we de begroting van de brandweer af met een positief resultaat van € 54.450.
Jaarstukken 2012
123
Maatschappelijke ondersteuning Maatschappelijke ontwikkeling Deelprogramma/product
Lasten
Begroot
Minimazorg Werk en inkomen Minima Bijzondere groepen
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
583.980
539.543
44.437
32.500
19.020
-13.480
30.957
8.860.709
8.943.955
-83.246
7.358.523
7.663.447
304.924
221.678
9.444.689
9.483.498
-38.809
7.391.023
7.682.467
291.444
252.635 11.026
97.561
86.535
11.026
0
0
0
Gezondheidszorg
1.084.118
1.066.927
17.191
17.970
0
-17.970
-779
Individuele voorzieningen
3.647.430
3.650.804
-3.374
504.265
563.924
59.659
56.285
495.534
490.089
5.445
0
0
0
5.445
648.481
716.989
-68.508
110.000
194.565
84.565
16.057
Jeugd (onderdeel in WMO) Leefbaarheid en sociale samenhang Minderheden
49.692
96.958
-47.266
30.576
41.627
11.051
-36.215
Welzijnswerk
226.658
202.541
24.117
31.109
30.794
-315
23.802
Vrijwilligerswerk & Mantelzorg
114.962
101.531
13.431
0
0
0
13.431
6.364.436
6.412.373
-47.937
693.920
830.909
136.989
89.052
15.809.125 15.895.871
-86.746
8.084.943
8.513.376
428.433
341.687
WMO Totaal programma
Verklaring verschillen
Minimazorg De uitgaven minimazorg zijn €41.000 lager dan geraamd. Dit heeft te maken met de in 2011 doorgevoerde bezuinigingen. Het aantal aanvragen is, omdat de doelgroep werd beperkt, aanzienlijk gedaald. Naast deze daling zien wij wel een stijging van de uitgaven in het kader van de bijzondere bijstand met € 22.000. Deze regeling fungeert als vangnet. De uitgaven voor de schuldhulpverlening zijn met € 25.500 gedaald. De reden hiervan is dat minder producten schuldhulpverlening zijn afgenomen bij o.a. de Stadsbank dan was verwacht. Per saldo bedraagt het voordeel op “Minimazorg” € 31.000. Werk en inkomen De totale uitgaven voor periodieke uitkeringen Wwb levensonderhoud € 110.000 hoger dan geraamd. De reden hiervan is dat het gemiddelde aantal cliënten over het gehele jaar genomen, iets hoger was dan was verwacht. In de maand mei bedroeg het aantal Wwb-‘ers, 218. Het gemiddelde aantal over 2012 bedroeg 225. De reden van deze toename over het tweede gedeelte van 2012 is de gestegen werkloosheid. Het aantal Wwb-‘ers was op 31 december 2011, 229 en op 31 december 2012, 222. In het tweede deel van 2012 is het aantal Wwb-‘ers gedaald door re-integratie activiteiten. De uitgaven IOAW zijn € 10.000 lager uitgevallen dan geraamd. Tevens zijn de uitgaven voor levensonderhoud van startende ondernemers in het kader van de Bbz en de hiermee gepaard gaande advieskosten bij derden, met € 15.000 gedaald. De Rijksvergoeding (Inkomensdeel) voor periodieke uitkeringen in 2012 bedroeg € 100.000 meer dan wat wij aan periodieke uitkeringen hebben betaald. De totale inkomsten voor periodieke uitkeringen Wwb levensonderhoud waren € 40.000 hoger dan geraamd. De reden hiervan is een actiever invorderingsbeleid. In 2012 kwamen wij in aanmerking voor de Incidentele aanvullende uitkering (IAU). Deze uitkering heeft betrekking op het jaar 2011. Omdat er onzekerheid bestond over deze uitkering is hiermee geen
Jaarstukken 2012
124
rekening gehouden in de begroting. Om die reden is er sprake van een incidentele meevaller van € 265.000. Gezondheidszorg Het negatieve saldo van baten betreft een uitkering van het Rijk (€ 17.970) die foutief op zowel de inkomsten als uitgaven kant is geboekt. Saldo bedraagt € 779 negatief. Individuele voorzieningen Het bedrag (btw) op collectief vervoer (CVV Wmo) is minder dan verwacht. In samenwerking met de accountant wordt deze opbrengst derden teruggevraagd. Naast dat deze opbrengst minder is, moet ook de inzet van de accountant betaald worden. De opbrengsten van leges rechten en vergunningen blijven achter. De ontwikkeling die we zien is dat er hogere lege kosten gevraagd worden bij de aanvraag van een gehandicapte parkeerkaart (GPK), maar dat er minder aanvragen GPK ingediend zijn. Ook bijdrage uit de regio voor het collectief vervoer is lager dan verwacht. Wat betreft de eigen bijdrage van het Cak zien we een voordeel. Jaarlijks hebben we met instemming van de accountant voor de eigen bijdrage WMO een transitorische post opgenomen. Het Cak is steeds wat later met het overmaken van de laatste twee (drie) termijnen van de eigen bijdragen richting de gemeente. Naar nu blijkt is het bedrag dat we terugkrijgen hoger dan het bedrag dat geraamd is. Dit alles samen maakt dat er een positief verschil is van € 59.659 op Individuele voorzieningen (6) Leefbaarheid en sociale samenhang De toelichting op de onder- en overschrijding op de post leefbaarheid en sociale samenhang kan als volgt: Ouderenwerk Hier is sprake van een overschot van € 18.400. Dit houdt relatie met de totale budgetsubsidie aan ’t Iemenschoer. ’t Iemenschoer heeft activiteiten verricht voor de budgetsubsidie waarbij is afgesproken dat er € 23.000 inverdiend zou worden op participatie activiteiten, waar ouderenwerk deel van uitmaakt. Dit is in mindering gebracht op de laatste betaling aan ’t Iemenschoer, waardoor op deze post en positief saldo is ontstaan. Nieuw dienstverleningsmodel 1-loket Kulturhus Binnen de post 1-loket Kulturhus is sprake van een overschrijding van €83.350 en een onderbesteding van € 84.565. De baten voor 2012 waren in eerste instantie niet begroot, waardoor er verschil in inkomsten is ontstaan. De baten bestaan uit de provinciale subsidie uit 2011, die met een transitorische post naar 2012 zijn overgeheveld. De activiteiten in het kader van 1-loket hebben wel plaatsgevonden en daarmee ook de uitgaven. Deze bedragen vallen grotendeels tegen elkaar weg, het uiteindelijke saldo is + € 1.215 Wanneer het restant van ouderenwerk en het tekort van 1-loket tegen elkaar worden weggestreept ontstaat het totale negatieve saldo van € 64.600. Het overige (€ 3.908) wordt verklaard door enkele kleinere zowel positieve als negatieve verschillen op de andere onderdelen van dit product.
Minderheden In 2012 hebben in totaal 27 mensen bij Ivio op inburgering gezeten. Dit is meer dan de 20 waar in de begroting over werd gesproken. In een enkel geval werd het traject verlengd om uiteindelijk toch het inburgeringsdiploma te kunnen behalen. Onderwijsinstelling Ivio heeft in 2012 de declaratiesystematiek gewijzigd. Facturen worden nu eerder ingediend dan voorheen waardoor sprake was van een overlap van betalingen over 2011 en 2012. Dit heeft geleid tot een overschrijding van € 47.226.
Jaarstukken 2012
125
Sociaal culturele activiteiten (Welzijnswerk) Op sociaal culturele activiteiten (Welzijnswerk) is een positief saldo ontstaan van € 26.475 In 2011 is in totaal € 26.167 aan gemeentelijke belastingen tbv sportverenigingen en gemeenschapshuizen betaald. Dat bedrag was niet begroot waardoor er uiteindelijk over 2011 een tekort ontstond van € 55.572. Voor 2012 is op grond hiervan hoger begroot, maar vervolgens zijn in 2012 de gemeentelijke belastingen voor sportlocaties niet ten laste gekomen van deze post, waardoor er een positief saldo is ontstaan van € 20.693.
Jaarstukken 2012
126
Onderwijs en jeugd Lasten
Onderwijs en jeugd Deelprogramma/product
Begroot
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
Jeugd
612.394
629.007
-16.613
11.668
55.278
43.610
26.997
Jeugd
612.394
629.007
-16.613
11.668
55.278
43.610
26.997
Basisonderwijs openbaar IHP
1.531.005
1.046.286
484.719
0
93.751
93.751
578.469
Leerlingenvervoer
441.069
466.323
-25.254
0
3.113
3.113
-22.142
Lokaal onderwijsbeleid
614.190
580.580
33.610
67.758
39.647
-28.111
5.499
Materiële instandhouding
552.266
569.490
-17.224
72.000
72.809
809
-16.415 883
Speciaal onderwijs
5.390
4.507
883
0
0
0
132.324
135.610
-3.286
132.324
135.610
3.286
0
Onderwijs
3.276.244
2.802.796
473.448
272.082
344.928
72.846
546.294
Totaal programma
3.888.638
3.431.803
456.835
283.750
400.206
116.456
573.292
Volwassen/basiseducatie
Verklaring verschillen
Jeugd (2) De hogere baten van ruim € 43.000 bestaan uit een overgeheveld bedrag uit 2011 voor het Centrum voor Jeugd en Gezin (€ 27.000), een incidentele subsidie van de gemeente Enschede voor de zorgstructuur (€ 5.000), een incidentele provinciale subsidie (€ 9.000) en ten slotte enkele kleinere posten (circa € 3.000). De hogere lasten van ruim € 16.000 worden vooral veroorzaakt door incidentele hogere lasten voor het Centrum voor Jeugd en Gezin (€ 32.000) en diverse kleine posten (€ 2.000) waar tegenover incidentele lagere lasten op meerdere producten staan voor in totaal bijna € 18.000 (onder meer twee gemeentelijke gebouwen en inspectiekosten kinderopvang). De hogere baten en hogere lasten hebben beide voor een deel betrekking op het centrum voor Jeugd en gezin en vallen voor dat deel grotendeels tegen elkaar weg. Basisonderwijs openbaar IHP Het positieve verschil bij de lasten van € 484.719 kan als volgt worden verklaard: 1. De begroting is eerder vastgesteld, dan het programma/overzicht onderwijshuisvesting 2012. De omvang van de voor inwilliging vatbare voorzieningen in de huisvesting zijn pas zichtbaar geworden bij de vaststelling van het programma/overzicht en zijn lager uitgevallen dan waarvan eerder is uitgegaan (uitgaven). Voordelig effect: € 56.591. 2. Door een zeer kritische toetsing van het programma onderwijshuisvesting is het investeringsvolume lager dan in de begroting is voorzien. Deze onderuitputting wordt versterkt door de toepassing van het principe van afschrijven als een activum geheel is afgewikkeld. Daarom wordt pas met ingang van 2014 over enkele gedurende 2012 afgewikkelde investeringen, waaronder de basisschool Los Hoes, afgeschreven. Dit geeft een voordelig effect van € 426.994. Het voordeel aan de batenzijde van € 93.751 is veroorzaakt doordat bij de inkomsten een niet voorziene bijdrage van de Stichting Keender in de kosten van de bouw- en inrichting van basisschool Los Hoes is ontvangen.
Jaarstukken 2012
127
Leerlingenvervoer Het negatief verschil dient te worden verklaard door een geringe toename van het aantal leerlingen (landelijke ontwikkeling) en het gegeven dat de Europese aanbesteding – die in het voorjaar 2012 zijn beslag heeft gekregen – geen besparing heeft opgeleverd ten opzichte van het begrootte bedrag. Tot slot heeft het efficiencyonderzoek, dat in opdracht van de 5 samenwerkende gemeenten is uitgevoerd, uitgewezen dat de vervoerder teveel kosten heeft doorberekend. Over creditering wordt op dit moment overleg gepleegd. Lokaal onderwijsbeleid Voor wat betreft zowel de onderschrijding op RMC (€ 30.000) als de overschrijding (-€ 19.969) kan dit worden verklaard doordat de inkomsten en uitgaven budgettair neutraal verlopen. Van de gemeente Enschede worden jaarlijks middelen in het kader van RMC ontvangen en de niet uitgegeven gelden worden overgeheveld naar het volgende begrotingsjaar. Reden hiervan is dat dit geoormerkte middelen zijn. Het geconstateerde tekort aan inkomsten (€ 6.000) op het product lokaal onderwijsbeleid wordt verklaard doordat de van het rijk ontvangen middelen voor het bestrijden van onderwijsachterstanden (ruim € 6.000) zijn overgeheveld naar een ander product (kinderopvang). Materiële instandhouding De tegenvaller van € 17.224 bij de materiële instandhouding betreft het gebouw van basisschool De Holthuizen-De Wereld. Het rijksbudget voor onderhoud, energieverbruik, etc. is mede gekoppeld aan het aantal leerlingen. Als het aantal leerlingen afneemt wordt ook het beschikbare budget naar beneden bijgesteld. Met een kleiner wordend budget moet wel het gehele gebouw worden onderhouden/verwarmd, etc. Dat lukt niet meer en verklaart het tekort. Het tekort zal in de toekomst blijven toenemen. Bovendien is het gebouw ook nog slecht geïsoleerd met als gevolg hogere energielasten.
Jaarstukken 2012
128
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Deelprogramma/product
Lasten
Begroot
Plattelandsontwikkeling
Werkelijk
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
405.840
1.337.639
-931.799
90.225
1.020.872
930.647
-1.152
405.840
1.337.639
-931.799
90.225
1.020.872
930.647
-1.152
Bouwgrondexploitatie
389.265
1.106.371
-717.106
0
1.276.851
1.276.851
559.745
Ruimtelijke ordening
696.836
781.441
-84.605
121.686
173.666
51.980
-32.625
Stedelijke ontwikkeling
818.393
818.529
-136
409.641
409.641
0
-136
Vastgoedexploitatie
488.707
478.345
10.362
125.993
117.958
-8.035
2.327
2.393.201
3.184.686
-791.485
657.320
1.978.116
1.320.796
529.312
1.431.446
1.427.430
4.016
666.790
852.577
185.787
189.803
197.698
356.966
-159.268
257.142
434.835
177.693
18.424
Wonen
1.629.144
1.784.397
-155.253
923.932
1.287.412
363.480
208.227
Totaal programma
4.428.185
6.306.721 -1.878.536
1.671.477
4.286.400
2.614.923
736.387
Plattelandsontwikkeling
Ruimtelijke ontwikkeling Vergunningen Wonen en Bouwen
Verklaring verschillen
Plattelandsontwikkeling Voor het PMJP -programma 2007 tot en met 2013 hebben wij afgelopen jaren voorschotten op subsidies van de provincie Overijssel ontvangen. Deze ontvangen subsidies moeten ingezet worden voor afgesproken PMJP-projecten. Omdat het programma tot en met 2013 loopt worden de projecten in verschillende jaren gerealiseerd. Uit voorgaande jaren hebben wij nog een bedrag van € 503.308 beschikbaar. In 2012 heeft er een eindafrekening van de gereedgekomen projecten plaatsgevonden en wij hebben tevens een voorschot over 2012 ontvangen (€ 289.750). Wij hebben een bedrag van € 885.220 uitgegeven aan PMJP-projecten. In de begroting is een bedrag opgenomen van € 129.165. Het verschil bedraagt € 756.055. Wij hebben vanuit voorgaande jaren nog de beschikking over van de provincie ontvangen PMJP-gelden (via transitoria overgeboekt) en deze gelden moeten in de periode tot en met 2013 ingezet worden voor de realisering van PMJP-projecten. Bij het opstellen van de begroting hebben wij de lasten en baten voor het deelprogramma Plattelandsontwikkeling begroot op basis van de op dat moment bekende gegevens. Mede doordat op dat moment de hoogte van de transitoriaposten en de hoogte van de PMJP-afrekeningen over voorgaande jaren en de voorschotten over 2012 nog niet bekend waren, zijn er verschillen met de begrote lasten en baten ontstaan. Het Leader-programma loopt tot en met 2013. De gemeente Haaksbergen is betaalorgaan voor de gemeenten van Leader Zuid Twente. Dit betekent dat wij de facturen voor de Leader Zuid Twente betalen en daarna declareren bij de Dienst Landelijk Gebied (DLG). Wij hebben in 2012 kosten voor projecten Leader Zuid Twente en Leader-projecten in de gemeente Haaksbergen gemaakt. Deze kosten hebben wij gedeclareerd en ontvangen van de DLG. Het verrichten van de werkzaamheden als betaalorgaan hebben geen invloed op het resultaat van de jaarrekening. Het verschil aan inkomsten en uitgaven bedraagt € 175.744 ten opzichte van de ramingen. Het resultaat van het deelprogramma Leader sluit dan ook neutraal. Het totale resultaat van het deelprogramma Plattelandsontwikkeling sluit in 2012 nagenoeg neutraal (-€ 1.152). Bij alle bovenvermelde bedragen gaat het om incidentele effecten.
Jaarstukken 2012
129
Bouwgrondexploitatie Het resultaat op grondexploitatie wordt bepaald door de bijstelling van de verliesvoorzieningen. Door afboekingen, door (tussentijdse) winstnemingen en (zeer beperkt) door de mutaties op het grootboeknummer nog te verdelen kosten en opbrengsten. Dit zijn allemaal incidentele effecten. De bijstelling van de verliesvoorziening bij de grondexploitatie voor Frankenhuis bedraagt € 169.894 in positieve zin. Met betrekking tot de grondexploitatie van Buurse-Zuid geven het opheffen van de verliesvoorziening van € 332.549 en de afboeking van hetzelfde bedrag een neutraal resultaat. Met betrekking tot de grondexploitatie Vregelinkshoek geven het opheffen van de verliesvoorziening van € 162.412 en de afboeking van € 492.836 een nadelig resultaat van € 330.424. Met betrekking tot Wissinkbrink bedraagt de afboeking € 22.871. Dit is het saldo van de kosten en opbrengsten in 2012 op het complex Wissinkbrink. In de begroting 2012 zijn geen winstnemingen opgenomen. De winstnemingen bij het afsluiten van de complexen Hassinkbrink-wonen en het voormalig kinderdagverblijf en de tussentijdse winstneming uit het complex voormalige gemeentewerf bedragen in totaal € 602.597. Tot slot is er per saldo een voordelig resultaat van € 3.087 uit het saldo van niet over de grondcomplexen verdeelde algemene kosten en opbrengsten. Ruimtelijke ordening In 2012 zijn er meer initiatieven van particulieren en projectontwikkelaars binnengekomen dan ingeschat. Navenant hebben wij een hoger bedrag aan exploitatiebijdragen ontvangen. Het gaat hierbij om een incidenteel bedrag van € 43.471. Dit zijn vooruit ontvangen gelden van initiatiefnemers met wie wij een anterieure overeenkomst hebben afgesloten. De exploitatiebijdrage is bedoeld om de kosten voor het opstellen van de herziening van het bestemmingsplan en de kosten voor het doorlopen van de planologische procedure te dekken. Omdat het aantal projecten van particulieren en projectontwikkelaars groter was dan verwacht, hebben wij ook meer kosten gemaakt voor het opstellen van herzieningen van bestemmingsplannen en het doorlopen van de planologische procedure (€ 23.739). Voor het bouwproject van het voormalige postkantoor hebben wij in 2012 een bedrag van € 12.267 aan planschade betaald. De projectontwikkelaar is inmiddels failliet. Dit bedrag zullen wij inhouden op de ontvangen provinciale subsidie. Wij kunnen niet alle kosten in verband met de planschade verhalen. Wettelijk is er geen verhaal mogelijk voor de kosten voor juridisch advies en de taxatiekosten (€ 14.939). Het totale verschil in de uitgaven bedraagt € 52.647 incidenteel. Vergunningen Door het behandelen van een aantal ‘grote’ aanvragen op de bedrijventerreinen en de invullingen van nieuwe bestemmingsplannen (Veldmaat en Veldkamphof) zijn de legesinkomsten voor 2012 hoger dan geraamd. Ten opzichte van de tweede bestuursrapportage kunnen wij een positieve bijstelling van € 169.756 rapporteren. Voor Externe Veiligheid is de ontvangen subsidie € 12.942 hoger dan geraamd. Op het gebied van de subsidies voor geluidwerende gevelvoorziening heeft een eindafrekening plaatsgevonden met een positief resultaat van € 2.528. Daarnaast hebben we in 2012 minder gebruik hoeven te maken van adviezen van derden (€ 2.000). Wonen en bouwen We hebben € 450.000 (voorschot) ontvangen van de provincie Overijssel voor energiebesparende maatregelen aan woningen voor de jaren 2012 tot en met 2014. Wij hebben in 2012 een bedrag van
Jaarstukken 2012
130
€ 34.050 uitgegeven aan het energieloket (opzetten website, helpdesk, afhandeling subsidieaanvragen e.d.). Conform de eerste bestuursrapportage worden deze kosten gedekt uit het voorschot prestatieafspraken binnenstedelijke vernieuwing. Verder hebben wij voor een bedrag van € 174.432 aan subsidies voor energiebesparende maatregelen verleend. Het bedrag van € 450.000 moet door de gemeente ingezet worden voor energiebesparende maatregelen. Het restbedrag van € 275.000 gaat via transitoria over naar 2013. Wij hebben een bedrag van € 34.600 van de provincie ontvangen voor Innové onder de stimuleringsregeling Woningbouw (appartementencomplex voormalig postkantoor). Dit bedrag is nog niet uitbetaald. Innové is failliet gegaan. Bij alle bovenvermelde bedragen gaat het om incidentele effecten.
Jaarstukken 2012
131
Algemene dekkingsmiddelen Lasten
Algemene dekking Deelprogramma/product Algemene baten en lasten Algemene uitkering gemeentefonds Belastingen/rechten Kostenplaatsen (afdelingen) Leningen en beleggingen
Begroot
Baten
Werkelijk
Saldo
Begroot
Saldo
Werkelijk
Begroot werkelijk
Saldo
2.634.654
2.919.134
-284.480
118.218
1.249.089
1.130.871
846.392
0
0
0
21.809.312
21.719.613
-89.699
-89.699
435.000
529.793
-94.793
4.182.365
4.166.621
-15.744
-110.538
28.546.939
28.482.500
64.439
29.128.671
27.785.152
-1.343.519
-1.279.081
45.653
45.653
0
1.600.408
1.616.327
15.919
15.920
Algemene dekking
31.662.246 31.977.080
-314.834 56.838.974 56.536.802
-302.172
-617.005
Totaal algemene dekking
31.662.246 31.977.080
-314.834 56.838.974 56.536.802
-302.172
-617.005
Algemene baten en lasten Het totale voordelige verschil op dit product van € 846.000 kan als volgt worden verklaard: Omschrijving 1 2 3 4 5 6 7
Aan- en verkoop kavel Metaalstraat Onvoorzien, knelpuntenbudget en 2e berap resultaat Doorbelasting kapitaallasten Saldo oninbare debiteuren Btw-belaste verhuur sportaccommodaties Herstel toevoeging bijdrage reserve Essent aan krediet aansluiting Kolenbranderweg-N18 Overige verschillen Totaal verschil
Voor-/ nadeel V V V N N
Verschil 71.000 247.000 95.000 -38.000 -32.000
Structureel/ incidenteel Inc. Inc. Inc. Inc. Inc.
V
500.000
Inc.
V V
3.000 846.000
Inc. Inc.
Ad. 1: Aan- en verkoop kavel Metaalstraat Aan het einde van 2012 hebben we een kavel aan de Metaalstraat teruggekocht en meteen weer doorverkocht. Per saldo heeft deze transactie ons incidenteel een bedrag van € 71.000 opgeleverd. Ad. 2: Onvoorzien, knelpuntenbudget en resultaat Onvoorzien € 12.000 voordeel Van de beschikbare post onvoorzien van € 60.000 is bij de 2e berap 2012 een bedrag van € 48.000 ingeleverd in het kader van de noodzakelijke bezuinigingen. De raad heeft verder geen besluiten genomen om deze post in te zetten voor onvoorziene uitgaven, zodat nog € 12.000 resteert. Knelpuntenbudget € 125.000 voordeel Voor gesubsidieerde instellingen, die door de geplande bezuinigingen in de problemen zouden komen, heeft de raad bij de begroting 2012 een bedrag van € 125.000 gereserveerd. In 2012 heeft de raad geen besluiten genomen om dit budget in te zetten, zodat het beschikbare bedrag van € 125.000 resteert. 2e berap resultaat € 110.000 voordeel Het resultaat volgens de 2e berap 2012 is afgerond € 110.000 voordelig. Het totale saldo van resultaat, onvoorzien en knelpuntenbudget komt daarmee op € 247.000.
Jaarstukken 2012
132
Ad. 3: Doorbelasting kapitaallasten De werkelijke doorbelasting van kapitaallasten valt € 95.000 lager uit dan geraamd. Naast een lagere toegerekende rente (zie toelichting Kostenplaatsen ad 3) is de oorzaak hiervan dat geplande investeringen in automatisering later worden afgerond dan gepland. Ad. 4: Saldo oninbare debiteuren De debiteuren die in de loop van 2012 failliet zijn verklaard, zijn afgeboekt. Tevens zijn alle debiteuren tot en met boekjaar 2011, waarbij geen geschillen zijn, nu in de voorziening dubieuze debiteuren opgenomen. Na analyse van de voorziening voor oninbare debiteuren, blijkt dat een extra bedrag van € 38.000 nodig is om de voorziening op peil te krijgen. Ad. 5: BTW belaste verhuur op sportaccommodaties In de 2e berap 2012 hielden we rekening met een BTW-voordeel van € 50.000 door het met BTW belasten van de verhuur van sportaccommodaties in te voeren. Van dit voordeel is inmiddels € 18.000 gerealiseerd. Voor de overige € 32.000 hebben we in 2013 een claim ingediend bij de fiscus. Ad. 6: Herstel toevoeging bijdrage reserve Essent aan krediet aansluiting Kolenbranderweg-N18 De onttrekking van de reserve Essentgelden ten behoeve van het krediet aansluiting KolenbranderwegN18 was in de begroting gepland voor 2012. Het onttrekken in de rekening heeft niet plaatsgevonden, omdat dit zou leiden tot een onjuist inzicht in de balans per 31-12-2012. Het gevolg zou zijn, dat het eigen vermogen te laag wordt weergegeven (500.000 te laag). Dit geldt ook voor de waarde van vaste activa, die met deze bijdrage zou worden verlaagd. Het voordeel in de algemene dekkingsmiddelen wordt teniet gedaan door het nadeel bij de mutaties op reserves. Algemene uitkering gemeentefonds Het verschil op de algemene uitkering bestaat ten eerste uit een bedrag van € 39.000 aan niet begrote positieve afrekeningen uit voorgaande jaren. Omdat het afrekeningen uit voorgaande jaren betreft is het resultaat incidenteel van karakter. Daarnaast is in de decembercirculaire aangekondigd dat de verwachting is dat het accres 2012 als gevolg van onderuitputting bij het Rijk € 129.000 lager uitvalt dan in de septembercirculaire 2012 is gemeld.
Belastingen / rechten In totaal leveren de belastingen en rechten in 2012 per saldo € 110.538 (afgerond € 111.000) minder op dan geraamd. Een verklaring voor dit nadeel levert het volgende beeld op: Omschrijving 1 2 3
Compensatie OZB instellingen Eigenaarsdeel OZB Overige verschillen Totaal verschil
Voor-/ nadeel N N N
Verschil - 16.000 - 87.000 8.000 -111.000
Structureel/ incidenteel Inc. Inc. Inc.
ad. 1: Compensatie OZB instellingen Instellingen die het algemene nut dienen (zoals sportverenigingen) krijgen een compensatie van de betaalde OZB. In 2012 is deze compensatie hoger uitgevallen dan geraamd, dit levert een nadeel op van € 16.000. ad. 2: Eigenaarsdeel OZB De totale ontvangsten voor het eigenaarsdeel van de OZB vallen € 87.000 lager uit dan is begroot. De oorzaak is een toename van het aantal gehonoreerde bezwaren in 2012 tegen de WOZ-taxatie en een toename van de leegstand van bedrijfsgebouwen. Met dit nadeel is al rekening gehouden in de begroting 2013. Daarom is sprake van een incidenteel nadeel.
Jaarstukken 2012
133
Kostenplaatsen Het totale nadelige verschil tussen de begroting en het werkelijke saldo op de kostenplaatsen bedraagt € 1.279.081 (afgerond € 1.279.000). Dit verschil kunnen we als volgt verklaren: Omschrijving 1 2 3 4
Personeelgerelateerde kosten Saldo rente en afschrijving (treasury) Doorbelastingen Controlekosten Totaal verschil
Voor-/ nadeel V N N N
Verschil 78.000 - 100.000 - 1.239.000 18.000 -1.279.000
Structureel/ incidenteel Inc. Inc. Inc. Inc.
Ad. 1: Personeelgerelateerde kosten Salariskosten medewerkers Salariskosten laten na de bijraming bij de tweede bestuursrapportage alsnog een voordeel zien van € 9.000. Na de bijstelling van de ramingen in de 2e bestuursrapportage blijkt, dat de aangepaste ramingsmethode goed overeenkomt met de werkelijkheid. Knelpuntenbudget Het knelpuntenbudget voor personele aangelegenheden van € 200.000 is ten dele ingezet voor kosten voor training en opleiding van leiding en personeel (€ 58.000), voor het ontwikkelen van een nieuw functiewaarderingssysteem, HR21 (€ 21.000). aan- en verkoop verlof (€ 10.000) en overige personele knelpunten (€ 34.000). Een bedrag van € 77.000 is minder uitgegeven dan geraamd. Overige personeelsaangelegenheden Voor stageplaatsen en via inhuur opheffen van knelpunten in de bezetting is € 101.000 meer uitgegeven dan begroot. Daar staat tegenover, dat een voordeel is gerealiseerd door personeel in vaste dienst te detacheren. Er is € 49.000 meer dan geraamd uitgegeven aan reis- en verblijfkosten. Detachering personeel Dit was vaker het geval dan in de begroting voorzien. Het voordeel bedraagt € 95.000. Eind 2012 is opnieuw de verplichting aan voormalig personeel bepaald. Herberekening levert een vrijval in de voorziening voormalig personeel op van € 47.000. Lasten: € 64.000 nadelig Baten: € 142.000 voordelig Het totale saldo baten en lasten personele zaken is € 78.000 voordelig. Ad. 2: Saldo rente en afschrijving (treasury) Het nadelige resultaat van € 100.000 wordt vrijwel volledig veroorzaakt door een correctie op de afschrijving van het Kulturhus. Bij de 1e berap 2012 gingen we er vanuit dat de investering eind 2012 nog niet was afgerond. Dit is echter wel het geval waardoor er een nadeel ten opzichte van de begroting is ontstaan van € 100.000. Ad. 3: Doorbelastingen Het doel van de doorbelasting van zowel organisatiekosten als kapitaallasten is om de kosten van de bedrijfsvoering en die van rente en afschrijving, die niet direct op één bepaald product of programma betrekking hebben, op een eenduidige wijze toe te rekenen aan de producten en programma’s. De doorbelastingen hebben geen invloed op het rekeningresultaat. Een uitzondering betreft uren en kapitaallasten toegerekend aan investeringen, grondexploitaties, afval en riolering. Indien hiervan sprake is, wordt dit toegelicht in het programma. Organisatiekosten nadeel € 70.000
Jaarstukken 2012
134
We belasten de organisatiekosten conform het raadsbesluit van februari 2012 via de uren door met als uitgangspunt dat de begrote ook de werkelijke doorbelasting is. We houden dus geen rekening met het verschil tussen begrote en werkelijke gemaakte uren. Uitzondering op deze regel zijn met name investeringen, grondexploitatie, afval en riolering: Op investeringen is € 105.000 meer aan uren besteed is dan geraamd (voordeel) Op bouwgrondexploitatie is voor € 110.000 minder aan uren besteed dan geraamd (nadeel) Op afval is voor € 95.000 meer aan uren besteed dan geraamd (voordeel) Op riolering is voor € 175.000 minder aan uren besteed dan geraamd (nadeel) Overige producten: € 15.000 (voordeel) Het totale nadeel op de kostenplaatsen is daarmee € 70.000. Hier staan voordelen op de programma’s tegenover. Voor zover relevant gaan we in de programma’s verder op de achtergrond in. Kapitaallasten (inkomsten) nadeel € 1.283.000 De doorbelasting van kapitaallasten laat op de inkomsten een verschil van afgerond € 1.300.000 zien tussen begrote en werkelijke kapitaallasten. Dit verschil bestaat uit een nadeel van € 800.000 door doorbelaste rente en een nadeel van € 500.000 voor afschrijvingen. 1. Doorbelaste rente In februari 2012 heeft de raad bij de kostentoerekening besloten om bij de doorbelasting uit te gaan van 4,35%, in plaats van de in de begroting opgenomen 5%. Daarom valt de doorbelasting afgerond zo’n € 800.000 lager uit dan geraamd. 2. Afschrijvingen In de eerste berap 2012 hebben we gemeld dat de werkelijke afschrijving op activa afgerond zo’n € 600.000 lager uitvalt dan geraamd vanwege het gewijzigde investeringstempo. Het voordelige effect hiervan is, na correctie van de afschrijving op het Kulturhus, € 500.000. Een groot deel van dit voordeel wordt veroorzaakt door het feit dat de school “Los Hoes” niet al vanaf 2012, zoals geraamd, maar door de latere definitieve afronding en oplevering van het pand pas vanaf 2013 wordt afgeschreven. Ook investeringen in automatisering, huisvesting en materieel, wegen en verlichting en sport worden later afgerond dan gepland. Het voordeel op de afschrijvingen leidt tot een lagere doorbelasting, en dus tot een nadeel op de inkomsten.
Jaarstukken 2012
135
Voor de volledigheid biedt onderstaand overzicht inzicht in het effect van de doorbelaste kapitaallasten per (deel)programma.
Programma/deelprogramma Algemene dekking Algemene dekking Bereikbaarheid en openbare ruimte Bereikbaarheid Openbare ruimte Bestuur en dienstverlening Bestuur Cultuur en ontspanning Cultuur Ontspanning Sport Economische ontwikkeling Toerisme en recreatie Integrale veiligheid Veiligheid Maatschappelijke ondersteuning WMO Onderwijs en jeugd Jeugd Onderwijs Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Ruimtelijke ontwikkeling Wonen Eindtotaal
Begroot Lasten 1.560.454 1.560.454 3.732.128 2.490.618 1.241.510 48.003 48.003 903.538 219.935 400.321 283.282 16.161 16.161 250.678 250.678 237.177 237.177 1.886.701 30.582 1.856.119 433.046 383.873 49.173 9.067.886
Werkelijk Lasten Saldo lasten 1.352.430 208.024 1.352.430 208.024 3.129.177 602.951 1.922.302 568.316 1.206.876 34.634 4.094 43.909 4.094 43.909 865.437 38.101 218.046 1.889 442.502 -42.181 204.889 78.393 18.254 -2.093 18.254 -2.093 254.001 -3.323 254.001 -3.323 264.918 -27.741 264.918 -27.741 1.459.887 426.814 31.744 -1.162 1.428.143 427.976 436.467 -3.421 398.851 -14.978 37.616 11.557 7.784.665 1.283.221
Algemene dekking Algemene dekking Eindtotaal
Begroot Baten 9.067.886 9.067.886 9.067.886
Werkelijk Baten Saldo baten 7.784.665 1.283.221 7.784.665 1.283.221 7.784.665 1.283.221
Doorbelasting binnen programma Algemene dekkingsmiddelen De doorbelasting binnen het programma Algemene Dekkingsmiddelen bedraagt € 208.024, afgrond € 208.000. Deze doorbelasting is toegerekend aan de volgende producten: Algemene baten en lasten, € 95.000 voordeel. Dit voordeel is hierboven toegelicht bij de algemene baten en lasten. Kostenplaatsen, € 113.000 voordeel. Dit voordeel wordt enerzijds veroorzaakt door een lagere toegerekende rente en anderzijds doordat investeringen in huisvesting (onder meer koeling van de serverruimte) en materieel (onder meer vervangingen van materieel voor groen, wegen en techniek) later uit is gevoerd dan gepland. Ad. 4: Controlekosten De werkzaamheden van onze accountant leiden tot een overschrijding van € 18.000. De overschrijding is vooral ontstaan door het verrichte meerwerk voor Sisa- (Single Information, Single Audit) en interne controle.
Jaarstukken 2012
136
Leningen en beleggingen Omschrijving 1
Teruggave dividendbelasting Totaal verschil
Voor-/ nadeel V
Verschil 16.000 16.000
Structureel/ incidenteel Inc.
Ad. 1: Teruggave dividendbelasting Op de post ontvangen dividenden uitstaande aandelen is een incidenteel voordeel ontstaan van € 16.000 ten opzichte van de begroting. Dit is het gevolg van een niet begrote teruggave van dividendbelasting door de belastingdienst.
Jaarstukken 2012
137
Reserves Lasten
Reserves Deelprogramma/product Reserves Totaal reserves
Begroot 2.101.401 2.101.401
Werkelijk 5.243.990
Baten
Saldo
Begroot
Werkelijk
Saldo Begroot werkelijk
Saldo
-3.142.589
4.431.421
7.017.212
2.585.791
-556.798
5.243.990 -3.142.589
4.431.421
7.017.212
2.585.791
-556.798
Voor een verloopoverzicht van de reserves en een toelichting hierop verwijzen wij naar pagina 99 en verder.
Reserves Het totale nadelig resultaat op het deelprogramma reserves is € 56.798 (afgerond € 57.000). Het saldo van de lasten en baten laat grote verschillen zien, dit wordt vooral veroorzaakt door de verwerking van de resultaatbestemming uit de rekening 2011. De toelichting op het resultaat ziet er als volgt uit: Omschrijving 1 2 3 4
Reserve monumenten Onttrekking reserve BTW-compensatiefonds Aanwenden reserve RSFI voor revitalisering Herstel onttrekking reserve Essent Totaal verschil
Voor-/ nadeel N N N N N
Verschil -
6.000 35.000 16.000 500.000 557.000
Structureel/ incidenteel Inc. Inc. Inc. Inc. Inc.
Toelichting Ad. 1: Reserve monumenten De begrote onttrekking aan de reserve monumenten is niet nodig. Ad. 2: Onttrekking reserve BTW-compensatiefonds In de begroting hebben we rekening gehouden met een laatste onttrekking aan de reserve BTWcompensatiefonds tot een bedrag van € 171.066. Na vaststelling van de rekening 2011 bleek het saldo van deze reserve echter € 35.000 lager te zijn. Daarom kunnen we € 35.000 minder aan deze reserve onttrekken dan geraamd. Ad. 3: Aanwenden reserve RSFI voor revitalisering In 2012 is minder aan revitalisering uitgegeven dan geraamd (zie toelichting programma Economische ontwikkeling). Daarmee is ook de onttrekking aan de RSFI lager dan geraamd. Dit leidt tot een nadeel in de reserve en een voordeel ter hoogte van hetzelfde bedrag in het programma Economische ontwikkeling. Ad. 4: Herstel onttrekking reserve Essent De onttrekking van de reserve Essentgelden ten behoeve van het krediet aansluiting KolenbranderwegN18 is geraamd, maar kon in 2012 nog niet plaatsvinden, omdat dit zou leiden tot een negatieve stand van het investeringskrediet. De onttrekking en dotatie aan het krediet zijn ongedaan gemaakt en zullen na 2012 plaatsvinden. Het nadeel wordt teniet gedaan door het voordeel bij de algemene dekkingsmiddelen.
Jaarstukken 2012
138
Analyse begrotingsafwijkingen begrotingsrechtmatigheid
lasten
en
In het kader van de begrotingsrechtmatigheid geven wij bij de jaarrekening inzicht in de begrotingsoverschrijdingen. Een begrotingsoverschrijding is een overschrijding van het lastentotaal van een programma. Overschrijdingen zijn op programmaniveau in ieder geval rechtmatig indien de overschrijding minder dan 1% van de totaal geraamde uitgaven is. Bij een begrotingsoverschrijding wordt dus alleen de lastenkant van een programma bekeken, eventuele extra inkomsten worden niet meegenomen. Als blijkt dat de gerealiseerde lasten zoals weergegeven in de jaarrekening hoger zijn dan de geraamde bedragen met inbegrip van de laatste begrotingswijziging, is er – voor zover het de begrotingsoverschrijdingen betreft - mogelijk sprake van onrechtmatige uitgaven. De overschrijding kan namelijk in strijd zijn met het budgetrecht van de gemeenteraad zoals geregeld in de Gemeentewet. Voor de afsluitende oordeelsvorming is van belang in hoeverre de begrotingsoverschrijding past binnen het door de gemeenteraad geformuleerde beleid en/of wordt gecompenseerd door aan de lasten gerelateerde hogere inkomsten. Het bepalen welke begrotingsoverschrijdingen al dan niet verwijtbaar zijn, is voorbehouden aan uw raad. De accountant dient bij het toetsen van de begrotingsrechtmatigheid zich te houden aan de door het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten (PRPG) afgegeven richtlijnen.
Deze luiden als volgt: 1.
Kostenoverschrijding die geheel of grotendeels wordt gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten. Rechtmatig.
2.
Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die door externe omstandigheden niet tijdig kon worden gesignaleerd. Rechtmatig.
3.
Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die ten onrechte niet tijdig is gesignaleerd, en waarvoor geen begrotingswijziging heeft plaatsgevonden. Onrechtmatig.
4.
Kostenoverschrijding van activiteiten die niet passen binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend. Onrechtmatig.
5.
Kostenoverschrijding betreffende activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moet worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt. Afhankelijk of de constatering tijdens (onrechtmatig) of ná (rechtmatig) het verantwoordingsjaar plaatsvindt.
6.
Kostenoverschrijding op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk pas in latere jaren via hogere afschrijving- en financieringslasten zichtbaar worden. Onrechtmatig in jaar van investeren en Rechtmatig voor kapitaallasten in latere jaren.
Jaarstukken 2012
139
Overzicht per programma van de overschrijdingen
Programma's Bereikbaarheid en openbare ruimte
Begroting na wijzigingen
Werkelijke lasten
Soort overschrijding
Saldo
10.936.995
10.379.533
557.462
nvt
2.671.867
2.724.294
-52.427
1 en 2
C ultuur en ontspanning
3.510.401
3.563.664
-53.263
2
Economische ontwikkeling
1.122.666
773.428
349.238
nvt
Integrale veiligheid
1.996.047
1.992.672
3.375
nvt
Bestuur en dienstverlening
Maatschappelijke ontwikkeling
15.809.125
15.895.871
-86.746
1
Onderwijs en jeugd
3.888.638
3.431.803
456.835
nvt
Ruimtelijke ontwikkeling en wonen
4.428.185
6.306.721
-1.878.536
1 en 2 1 en 2
Algemene dekking Totaal programma's
31.662.246
31.977.080
-314.834
76.026.170
77.045.066
-1.018.896
TOELICHTING: Programma Bestuur en dienstverlening De lasten van het gemeentebestuur zijn negatief beïnvloed door een hogere dotatie in de voorziening voor pensioenen voor wethouders. De hoge bijstorting van € 65.000 is veroorzaakt door de lage rekenrente (2,5%) en door de wisseling van wethouders in 2012 (incidenteel) en als gevolg van de eindloonregeling (structureel). De wisseling van wethouders betekent een extra last pensioenrecht o.b.v. wachtgeld. De schades aan gemeentelijke eigendommen en op grond van aansprakelijkheid zijn niet begroot in 2012. Ter compensatie zijn er extra inkomsten uit verhaalde schades geweest en van derden terugontvangen verzekeringspremies. Programma Cultuur en ontspanning De overschrijding ad afgerond € 53.000 binnen het programma cultuur en ontspanning is ontstaan doordat bij de vaststelling van de begroting een te laag subsidiebedrag is opgenomen voor zwembad de Wilder. Dit is ontstaan doordat de verwachting was dat in 2012 al voordelen konden worden behaald van het op afstand zetten van beheer en exploitatie van het zwembad. In de Tussenrapportage financiële stand van zaken van 28 augustus 2012 is hierover gerapporteerd. Toen is aangegeven dat, omdat de verzelfstandiging op zijn vroegst in 2013 kan worden bewerkstelligd, rekening wordt gehouden met een nadelig effect op de rekening 2012. Programma Maatschappelijke ondersteuning De overschrijding ad afgerond € 87.000 binnen het programma Maatschappelijke ondersteuning blijft binnen de afgesproken marge van 1 % van de totale uitgaven van het programma en is daarmee als zodanig rechtmatig. Bij het programma Maatschappelijke ondersteuning worden de verschillen nader verklaard. Programma Ruimtelijke ontwikkeling en wonen Plattelandsontwikkeling Bij het opstellen van de begroting zijn de lasten en baten voor het deelprogramma Plattelandsontwikkeling begroot op basis van de op dat moment bekende gegevens. Mede doordat op dat moment de hoogte van de transitoriaposten en de hoogte van de PMJP-afrekeningen over voorgaande jaren en de voorschotten over 2012 nog niet bekend waren, zijn er verschillen met de begrote lasten en baten ontstaan. Er is een bedrag van € 885.220 uitgegeven aan PMJP-projecten. In de begroting is een bedrag opgenomen van € 129.165. Het verschil bedraagt afgerond € 756.000. Wij hebben vanuit voorgaande jaren nog de beschikking over van de provincie ontvangen PMJP-gelden (via transitoria overgeboekt) en deze gelden moeten in de periode tot en met 2013 ingezet worden voor de realisering van PMJP-projecten. De hogere uitgaven worden dus gecompenseerd door hogere inkomsten uit transitoria en in 2012 ontvangen subsidies.
Jaarstukken 2012
140
Daarnaast is de gemeente Haaksbergen betaalorgaan voor de gemeenten van Leader Twente. Dit betekent dat wij de facturen voor de Leader Zuid Twente betalen en daarna declareren bij de Dienst Landelijk Gebied (DLG). Het verrichten van de werkzaamheden als betaalorgaan hebben geen invloed op het resultaat van de jaarrekening. De hogere uitgaven ad € 176.000 worden gecompenseerd door hogere inkomsten. Bouwgrondexploitatie Bij de herziening van de grondexploitatie per 1-1-2012 van Buurse-Zuid was rekening gehouden met de uitspraak van de Raad van State door het treffen van een verliesvoorziening. Deze voorziening is bij de rekening 2012 omgezet in een afboeking. Deze afboeking is gebaseerd op het niet in ontwikkeling nemen van een deel van de verworven gronden en bedraagt afgerond € 333.000. Dit nadeel wordt gecompenseerd door het opheffen van de verliesvoorziening tot eenzelfde bedrag. Ten opzichte van de laatste herziening is de geactualiseerde voorlopige grondexploitatie van Vregelinkshoek bij de jaarrekening 2012 redelijk fors gewijzigd. De conclusie uit de grondexploitatie is dat op de aankoopprijs fors afgeboekt moet worden. Deze afboeking bedraagt € 492.836. Dit nadeel wordt deels gecompenseerd door de opheffing van de verliesvoorziening en deels door winstnemingen op diverse overige complexen. Ruimtelijke ordening In 2012 zijn er meer initiatieven van particulieren en projectontwikkelaars binnengekomen dan geschat. Daarnaast zijn er ter compensatie ook hogere exploitatiebijdragen ontvangen. Wonen en bouwen Er is in 2012 een subsidie (voorschot) ontvangen van de provincie Overijssel voor energiebesparende maatregelen aan woningen voor de jaren 2012 tot en met 2014. De uitgaven hiervoor waren niet begroot en leiden dus tot een overschrijding van de uitgaven op dit product. Deze worden dus gecompenseerd door hogere inkomsten uit subsidies. Programma Algemene dekking Aan het einde van 2012 hebben we een kavel aan de Metaalstraat teruggekocht en meteen weer doorverkocht. Per saldo heeft deze transactie ons incidenteel een bedrag van € 71.000 opgeleverd. De overschrijding van de uitgaven worden dus meer dan gecompenseerd door de inkomsten. Daarnaast is per einde 2012 de debiteurenstand opnieuw beoordeeld. De voorziening debiteuren is op het juiste niveau gebracht. Dit heeft een dotatie van € 38.000 tot gevolg.
Goedkeuring De geconstateerde overschrijdingen dienen nog door de raad te worden goedgekeurd.
Jaarstukken 2012
141
Structurele effecten in jaarrekening Alle effecten die in de verschillen analyse zijn opgenomen zijn incidenteel van aard, met uitzondering van de hieronder genoemde structurele effecten.
Programma Bereikbaarheid en openbare ruimte Bestuur en dienstverlening Maatschappelijke ondersteuning Maatschappelijke ondersteuning Maatschappelijke ondersteuning Maatschappelijke ondersteuning
Jaarstukken 2012
Product Parkeren
Bedrag Voor- / Nadeel Omschrijving € -/- 10.000,- Nadeel Lagere opbrengsten parkeerbelasting Gemeente € -/- 16.000,- Nadeel Extra structurele schadelast bestuur verzekeringen Werk en € -/- 110.000,- Nadeel Hogere uitkering WWB Inkomen levensonderhoud Individuele € 30.000,Voordeel Hogere eigen bijdrage voorzieningen via Cak Minimazorg € 41.000,Voordeel Lagere uitgaven minimazorg Minimazorg
€ -/- 22.000,- nadeel
Hogere kosten bijzondere bijstand
142
BIJLAGEN
Jaarstukken 2012
143
Kredieten per 31 december 2012
Kredietenlijst 2012 Overzicht kredieten ouder dan 2 jaar Gr.boek. Jaar Omschrijving FCL nr.
Eur Bedrag Eur Bedrag Restant begroot werkelijk krediet Afgeronde / vervallen kredieten
71070106 2004 Randvoorziening Buurse (riool) 71050159 2007 Vervangingsinvesteringen SPORT
34.845 80.872
37.375 0
71040759 2008 Onderwijskundige vern. De Holthuizen
137.204
0
71040760 2008 Onderwijskundige vern. Theo Scholte
71.654
0
35.125 10.665 3.326 184.581 14.417 1.272.789 9.735
35.125 0 3.317 184.581 14.222 53.966 2.983
71040761 2008 71000009 2009 71000027 2010 71000034 2010 71000043 2010 totaal krediet 71000040 2010
Onderwijskundige vern. OBS Honesch Renovatie sportvelden Scholtenhagen Revitalisering openbaar groen 2010 Vervanging hard- en software 2010 Vervangingskosten gemalen Verbouwing/inr. school Hassinkbrink/Wissinkbrink Koeling serverruimte
Toelichting
-2.530 Krediet afgerond 80.872 Krediet kan vervallen. Dit soort investeringen komen ten laste van het krediet gebouwenbeheerplan. 137.204 Krediet kan vervallen ivm niet gehonoreerd verzoek. 71.654 Krediet kan vervallen ivm niet gehonoreerd verzoek. 0 Krediet afgerond. 10.665 Krediet kan vervallen. 9 Krediet afgerond. 0 Krediet afgerond. 195 Krediet afgerond. 1.218.823 Krediet afgerond. Zie toelichting onder tabel. 6.752 Krediet kan vervallen.
Niet afgeronde kredieten 71020075 2003 Eenm.kst. openbaar vervoer
20.516
0
71050318 2006 Revitalisatie sporthallen
56.684
50.248
71070108 2006 Vervanging technische installaties riolering
56.698
29.024
71000149 2007 Digitalisering formulieren
66.601
6.040
71020419 2007 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2007
45.933
34.568
71020424 2007 Aanleg Noordsingel 3e fase
2.394.525
224.400
71000000 2008 Verplaatsing Brandweergarage
1.996.167
167
194.372
41.036
10.000
0
71040571 2008 Vervanging leidingen/riolering
178.056
1.583
71050157 2008 Reconstr. vijver Noordsingel
600.000
0
71000025 2010 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2010
44.000
0
71000031 2010 Vervanging sportmateriaal
11.246
2.276
71000032 2010 Vervanging sport ARBO-technisch
50.000
18.833
3.647.000
747.075
20.102
0
71020421 2008 Fietspad Braamweg/Buurse 71020423 2008 Verv./renovatie en uitbr. openb.verlichting 2008
71000047 2010 Aansluiting Kolenbranderweg op N18
71050541 2006 Kulturhus
Jaarstukken 2012
20.516 Krediet handhaven ; doorlopend project verbetering haltevoorziening openbaar vervoer. 6.436 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 27.674 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 60.561 Laatste deelproject afronding in 2013, restant krediet kan verminderd worden tot € 15.000 11.365 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 2.170.125 Krediet is bij 7e wijziging 2012 afgeraamd met een bedrag ad € 929.000 ; werk is in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding uiterlijk in 2014. 1.996.000 Uitvoering in 2013 / 2014 153.336 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 10.000 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 176.473 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 600.000 Krediet handhaven ; betreft retentie nodig voor Noord-westzijde Haaksbergen. Evaluatie project medio 2013. 44.000 Werk in voorbereiding ; krediet handhaven. Afronding in 2013. 8.970 Krediet handhaven tbv vervanging wandrekken sporthal de bouwmeester 31.167 Werk in voorbereiding ; krediet handhaven. Afronding in 2013 na bouwkundig onderzoek. 2.899.925 Oorspronkelijk krediet bij 7e wijziging 2012 verhoogd. Uitvoering parallel aan de realisatie van de N18 (uiterlijk 2018) ; krediet handhaven. 20.102 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013.
144
Kredietenlijst 2012 Overzicht kredieten van 1 en 2 jaar oud Gr.boek. Jaar Omschrijving FCL nr.
Eur Bedrag Eur Bedrag Restant begroot werkelijk krediet Afgeronde / vervallen kredieten
71000071 2012 Renovatie gemaal Hengelosestraat 71000070 2012 Uitbr. OB school Honesch 5e gr.ruimte
225.700 118.906
224.741 118.906
Toelichting
959 Krediet afgerond. 0 Krediet afgerond.
Niet afgeronde kredieten 71000053 2011 71000054 2011 71000055 2011 71000057 2011 71000058 2011 71000060 2011
Vervangen veegwagen Tractor & toebehoren versnipperaar Vervangen auto VW LT Vervangen vrachtwagen inc. kraan Vervanging W-G-T lijst Renovatie openbare verlichting
136.867 27.984 24.745 125.314 27.656 50.000
0 0 0 0 17.656 0
145.496
144.563
8.201
0
330.000
318.348
35.776
17.968
1.041.078
257.419
71000066 2011 Aanleg transportriool naar waterzuivering
700.000
34.955
71000067 2011 Aanleg ringleiding Noordsingel
560.000
6.718
71000068 2011 Vervanging persleiding Buurse
100.000
706
71000065 2012 Scootmobielen en rolstoelen 2012
148.036
103.818
71000073 2012 Vervanging hard- en software 2012
330.000
0
3.360
0
40.000
36.393
529.000
238.794
49.000
0
71000059 2011 Wegenbeheerplan 71000061 2011 Revitalisering openbaar groen
71000062 2011 Vervanging hard- en software 2011
71000063 2011 Vervangingen gemeentehuis
71000064 2011 Gebouwbeheerplan (renovaties)
71000074 2012 Vervanging leidingen (2012; aanvulling op71040571) 71000075 2012 Afkoppelen hemelwater (2012)
71000072 2012 Wegenbeheerplan (2012) 71000076 2012 Revitalisering openbaar groen (2012)
Jaarstukken 2012
136.867 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek 27.984 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek 24.745 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek 125.314 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek 10.000 Investering uitgesteld ivm bedrijfsonderzoek 50.000 Werk in voorbereiding ; krediet handhaven. Afronding in 2013. 933 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 8.201 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. Afgestemd op groenambitieplan. 11.652 Nagenoeg afgerond, verplichtingen voor restantkrediet zijn al aangegaan ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 17.808 Nagenoeg afgerond, verplichtingen voor restantkrediet zijn al aangegaan ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 783.659 Uitvoering in 2013 / 2014 in relatie tot vastgoedplan en onderhoud 665.045 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2014. 553.282 Bezig met planvorming. Aanleg gedurende rest van 2013. In 2014 zal werk worden afgerond. Afhankelijk van afspraken met grondeigenaren kan dan ook krediet afgerond worden. Restant krediet handhaven. 99.294 Overleg met WRIJ is opgestart. Werk zal waarschijnlijk in 2014 worden uitgevoerd. Restant krediet handhaven. 44.218 Ter compensatie van het tekort op het krediet scootmobielen in 2011 is dit bedrag in mindering gebracht op het oorspronkelijk beschikbaar gestelde krediet in 2012 ad € 250.000 330.000 Projecten in voorbereiding ; krediet handhaven. Afronding in 2013. 3.360 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 3.607 Nagenoeg afgerond, verplichtingen voor restantkrediet zijn al aangegaan ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 290.206 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. 49.000 Werk in uitvoering ; restant krediet handhaven. Afronding in 2013. Afgestemd op groenambitieplan.
145
Toelichting afwikkeling krediet basisschool Los Hoes (school Hassinkbrink) De afwikkeling van de kredieten m.b.t. Los Hoes blijkt uit de volgende tabel. Deze kredieten zijn in de kredietentabel opgenomen in één bedrag en worden hier afzonderlijk toegelicht.
Soort uitgaven Gebouwen en inrichting terrein Techniek Voorbereidingskosten Grond Totalen
Krediet cf Restant raadsvoorstel Werkelijke krediet bij R4 dec 2009 uitgaven afsluiting 3.974.883 2.722.125,08 1.252.758 745.291 829.226,00 -83.935 248.430 147.945,00 100.485 696.150 746.635,00 -50.485 5.664.754 4.445.931,08 1.218.823
Voor het verloop vanuit de kredietenlijst 2011 In de kredietenlijst 2011 is het restantkrediet opgesplitst in de onderdelen bouw (hoofdkrediet), installaties, voorbereidingskosten en grondkosten. Daarbij zijn de nieuwe onderdelen toegevoegd zonder deze overheveling in mindering te brengen op het hoofdkrediet. De werkelijke overboeking van het hoofdkrediet naar de deelkredieten heeft in 2012 plaatsgevonden. Hierna volgt het verloop waarbij rekening is gehouden met het effect van de verschuiving van het hoofdkrediet naar de deelkredieten :
Soort uitgaven Gebouwen en inrichting terrein Techniek Voorbereidingskosten Grond Totalen
Restant krediet 1-1-2012 -652.383 597.007 398.005 805.500 1.148.129
Krediet bijstelling 124.660
124.660
Bijgestelde restant krediet cf Restant raadsbesluit krediet per 1-1-2012 2012 finaal -527.723 -1.669.840 1.142.117 597.007 829.226 -232.219 398.005 147.945 250.060 805.500 746.635 58.865 1.272.789 53.966 1.218.823
Verklaring overschot Het in 2009 gevraagde krediet was gebaseerd op de berekeningen van de externe projectadviseur. De aanbesteding van de bouw bleek voordeliger uit te pakken dan de ramingen vooraf. Het overschot is definitief en het krediet kan daarmee vervallen.
Jaarstukken 2012
146
IMG verantwoording 2012
FO RMAT IMG ve ra n twoo rding 2 0 12
G e me e nte Ha a ksb e rge n
Omsc hrijving projec t
Besc hikkingsnummer provinc ie
Projec t afgerond / eindverantwoording Ja- nee
In de verleningsbesc hikking opgenomen subsidie voor dit projec t
Besteed tlv provinc iale middelen jaar X (c onform baten/lastenstelsel)
Besteed tlv gemeentelijke middelen jaar X (c onform baten/lastenstelsel)
Cumulatief besteed tlv provinc iale middelen t/m jaar X (c onform baten/lastenstelsel)
Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen t/m jaar X (c onform baten/lastenstelsel)
Optionele toelic hting op één van de voorgaande Geplande einddatum kolommen
Aard c ontrole
D1
D1
R
R
R
R
R
D1
Stepelo Variant
D1
201 / 0077084
nee
€
500.000
€
97.784
€
97.784
€
111.792
€
111.792
31- 12- 2015
Herontwikkeling Kop Parallelweg 2011/0024176
nee
€
664.692
€
299.635
€
299.635
€
334.815
€
334.815
31- 12- 2013
Urban Disigner
nee
€
30.000
€
1.596
€
-
€
9.996
€
-
31- 12- 2012
2010/0163588
Jaarstukken 2012
147
Sisa bijlage 2012
Jaarstukken 2012
148
SZW
G2
I Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB
Besteding (jaar T) algemene bijstand
Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)
I.1 WWB: algemene bijstand
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I. 2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 01
€ 3.266.579 Besteding (jaar T) IOAW
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 03
€ 214.526 Besteding (jaar T) IOAZ
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I. 5 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
G3
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 04
€ 550 Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 05
€ 34.958 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 06
€ 390 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 07
€ 34.761 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. SZW
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 02
€ 101.544 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 08
€ 38
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 09
€0 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)
Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Besteding (jaar T) Bob
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Aard controle R
Gemeenten verantwoorden Indicatornummer: G3 / 01 hier het totaal (jaar T) € 85.933 indien zij de uitvoering in Baten (jaar T) Bob (exclusief (jaar T) helemaal niet Rijk) hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. Aard controle R
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02
Jaarstukken 2012
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04
€ 153.897
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05
€ 32.310
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06
€0
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08
Indicatornummer: G3 / 07
€0
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03
€ 234.000 € 7.738 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
€0
149
SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)
Besteding (jaar T) participatiebudget
Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Dit onderdeel is van toepassing voor gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.
Wet participatiebudget (WPB) Gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T) indien zij de uitvoering in (jaar T) helemaal niet Aard controle R hebben uitbesteed aan Indicatornummer: G5 / 01 een Openbaar lichaam € 514.496 o.g.v. Wgr. Het aantal door de gemeente in (jaar T) ingekochte trajecten basisvaardigheden
Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 06
VWS
H10_2010
88 Besteding 2008 aan Brede doeluitkering jeugdgezondheidszorg, Centra voor Jeugd en maatschappelijke Gezin (BDU ondersteuning jeugd, CJG)_Hernieuwde uitvraag 2008 tot en met afstemming jeugd en gezin en 2011 het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Tijdelijke regeling CJG Gemeenten
Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 01
€ 355.897
Jaarstukken 2012
Besteding (jaar T) Regelluw
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 02
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03
€ 133.325 € 43.636 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in (jaar T) behaalde NT2certificaten, dat niet meetelt bij de output-verdeelmaatstaven uit de verdeelsleutel van Onze Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel.
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05
€0
Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 07
2 Besteding 2009 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 02
€ 452.084
Besteding 2010 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R Indicatornummer: H10_2010 / 03
€ 476.739
Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.
Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee
Aard controle R Aard controle D1 Indicatornummer: H10_2010 / Indicatornummer: H10_2010 / 04 05
€ 478.962
Ja
150