Datum
27 mei 2014 Pagina
1 van 46 Kenmerk
1404-0304
Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
2 van 46 Kenmerk
1404-0304
Inhoudsopgave 1
Jaarverslag Raad van Toezicht
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Bestuursverslag Algemeen Planning & Control Treasurybeleid 2013 Toekomstige ontwikkelingen Verslag Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. 2.5.1 Terugblik 2013
4 6 6 8 10 10 12 12
2.5.2 Vermogenspositie Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
13
2.6 2.7
Begroting 2014 Continuiteitsparagraaf
15 16
3 3.1
Jaarrekening Grondslagen voor waardering
19 19
3.1.1 Presentatie
19
3.1.2 Waardering van de materiële vaste activa
19
3.1.3 Vorderingen
20
3.1.4 Liquide middelen
20
3.1.5 Eigen Vermogen
20
3.1.6 Voorzieningen
20
3.1.7 Overige activa en passiva
21
3.1.8 Bepaling van het resultaat
21
3.1.9 Kasstroomoverzicht
21
3.1.10 Pensioenen
3.2 3.3 3.4 3.5
3.6
21
Balans Staat van baten en lasten 2013 Kasstroomoverzicht Toelichting balans
23 25 26 27
3.5.1 Materiële vaste activa
27
3.5.2 Vorderingen
28
3.5.3 Liquide middelen
29
3.5.4 Eigen Vermogen
29
3.5.5 Voorzieningen
30
3.5.6 Langlopende schulden
31
3.5.7 Kortlopende schulden
31
3.5.8 Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
33
3.5.9 Verbonden partijen
33
Toelichting Staat Van Baten & Lasten 2013
34
3.6.1 Toelichting Baten
34
3.6.2 Toelichting lasten
36
3.6.3 Financiële baten & lasten
39
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
3 van 46 Kenmerk
1404-0304
4. 4.1 4.2 4.3
Overige gegevens Controleverklaring Resultaat Gebeurtenissen na balansdatum
40 40 41 41
5 BIJLAGEN onderdeel uitmakend van de jaarrekening 42 5.1 Algemene instellingsgegevens 42 5.2 De organisatiestructuur 43 5.3 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen 45
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
4 van 46 Kenmerk
1404-0304
1
Jaarverslag Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht heeft als verantwoordelijkheid toezicht te houden op het functioneren van de organisatie in het algemeen en het College van Bestuur in het bijzonder. Aan die belangrijke functie binnen De Onderwijsspecialisten geeft de Raad van Toezicht inhoud door het College van Bestuur met raad terzijde te staan en als klankbord beschikbaar te zijn. Maar ook door op basis van haar verantwoordelijkheid de begroting, het jaarverslag en het strategisch beleid goed te keuren vervult de Raad van Toezicht haar toezichthoudende rol voor de organisatie. Belangrijke aandachtspunten voor de Raad van Toezicht zijn: - De kwaliteit van het door de organisatie geboden onderwijs. - Rechtmatig en integer bestuur en beheer van de organisatie. - Rechtmatige verwerving van de middelen en de doelmatigheid van de bestemming daarvan. Hieronder volgt een korte beschrijving van de belangrijkste onderwerpen in 2013. Jaarverslag en Jaarrekening 2012: De Raad van Toezicht heeft kennis genomen van het jaarverslag van het College van Bestuur over 2012 en heeft vervolgens de jaarrekening over 2012 goedgekeurd. De jaarrekening en de bevindingen van de externe accountant zijn in juni 2012 besproken in de vergadering van de Raad van Toezicht, in het bijzijn van het College van Bestuur en de externe accountant. Kwaliteit van het onderwijs: Het College van Bestuur heeft aan de Raad van Toezicht een overzicht gepresenteerd van de in en externe ontwikkelingen in het kader van de wet kwaliteit van het (voortgezet) speciaal onderwijs. De Raad van Toezicht heeft het College van Bestuur feedback gegeven op de beleidskeuzes van het College van Bestuur. Passend Onderwijs: De Raad van Toezicht heeft periodiek de beleidsontwikkelingen van het Passend Onderwijs besproken met het College van Bestuur en adviezen gegeven voor de te maken beleidskeuzes. Samenwerking met andere (school) besturen De Raad van Toezicht heeft het College van Bestuur geadviseerd bij een aantal samenwerkingstrajecten met andere scholen en/of schoolbesturen. De Raad van Toezicht heeft hierbij haar goedkeuring gegeven aan enkele intentieovereenkomsten als onderlegger voor deze samenwerking. In één situatie heeft dit geleid tot de overdracht van een school (De Oranjeschelp uit Veenendaal) aan het bevoegd gezag van De Onderwijsspecialisten. De Raad van Toezicht heeft haar goedkeuring verleend aan deze overdracht. Deze overdracht is op 1 januari 2014 gerealiseerd. Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) Eén van de leden van de Raad van Toezicht is voorgedragen door de GMR en draagt namens de Raad van Toezicht de verbinding met de GMR. Tussen de GMR en het betrokken lid van de Raad van Toezicht is regelmatig overleg. Het betrokken lid van de Raad van Toezicht overlegt regelmatig
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
5 van 46 Kenmerk
1404-0304
met de voorzitter van de GMR en bezoekt één keer per jaar de GMR-vergadering. Ook worden de verslagen van de GMR-vergaderingen aan het betrokken lid van de Raad van Toezicht doorgestuurd. Auditcommissie De Raad van Toezicht heeft een auditcommissie ingesteld. Deze commissie bestaat uit 2 leden van de Raad van Toezicht en heeft regelmatig overleg met het College van Bestuur en de directeur Centrale Diensten/controller. In deze vergaderingen worden onderwerpen voorbereid die later op de agenda van de Raad van Toezicht komen. Dit betreft o.a. de managementletter, de begroting en de jaarrekening, de periodieke financiële rapportages en het Treasuryplan. Compliance Corporate Governance: Goed bestuur draagt bij aan goed onderwijs voor ieder kind. De uitgangspunten van goed bestuur gaan over onderwerpen als: scheiding van bestuur en toezicht, vaststellen van het toezichtkader en verantwoording afleggen aan derden, maar ook over het bevorderen van een cultuur waarin de professionals gestimuleerd worden met elkaar in gesprek te gaan om de kwaliteit van het eigen en elkaars professionele handelen te versterken. De Raad van Toezicht conformeert zich nadrukkelijk aan deze uitgangspunten. In dit jaar heeft de Raad van Toezicht een start gemaakt met de evaluatie van haar eigen functioneren en hier nadrukkelijk de richtlijnen van de governance code van het onderwijs betrokken. Deze evaluatie wordt in 2014 afgerond en in overleg met het College van Bestuur worden een aantal afspraken aangepast.
Arnhem,
juni 2014
Raad van Toezicht De Onderwijsspecialisten
________________________ H. Luchtmeijer, Voorzitter
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
6 van 46 Kenmerk
1404-0304
2
Bestuursverslag
2.1 Algemeen De Onderwijsspecialisten bestaat sinds 1 januari 2012 uit een Personele Unie tussen ‘Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking’ voor cluster 3 onderwijs en ‘Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken’ voor cluster 4 onderwijs. Beide stichtingen hebben dezelfde Raad van Toezicht, College van Bestuur, ondersteunende diensten en organisatieonderdeel Dienstverlening. Gezamenlijke opereren zij vanuit de naam De Onderwijsspecialisten. Hiermee zijn de kwaliteiten van beide onderwijsinstellingen verenigd in één onderwijsorganisatie. De Onderwijsspecialisten vormt het bevoegd gezag voor scholen van beide stichtingen. Beide stichtingen brengen een eigen jaarverslag uit. De gezamenlijke informatie is in beide jaarverslagen gelijk, aangevuld met de stichting specifieke informatie. Per 1 januari 2014 zal SO-VSO school cluster III De Oranjeschelp te Veenendaal zich aansluiten bij De Onderwijsspecialisten. Passend Onderwijs In 2013 hebben de ontwikkelingen rond het Passend Onderwijs een nadrukkelijke stempel gedrukt op de activiteiten. De Onderwijsspecialisten kiezen ter voorbereiding op de stelselherziening nadrukkelijk positie: onvoorwaardelijk zorgdragen voor onderwijs en ondersteuningsaanbod voor leerlingen met een speciale ondersteuningsvraag, dat aansluit op de behoeften van deze leerlingen. Voor onze partners in het reguliere onderwijs, maar ook binnen de zorg en de jeugdhulpverlening, maken we expliciet voor welke expertise zij bij ons terecht kunnen. Hoewel niet in alle regio’s sprake is van een geïntegreerd aanbod, is de brede expertise binnen de Personele Unie een wezenlijk kenmerk van het onderwijsaanbod. De scholen en ambulant begeleiders zijn werkzaam in verschillende regio’s en bieden zowel Speciaal Onderwijs als Voortgezet Speciaal Onderwijs en aanvullende dienstverlening. Onderwijskwaliteit Leerlingen volgen de leerroute die past bij hun mogelijkheden. De leerroutes leiden leerlingen naar een passend uitstroomprofiel: (examengericht) vervolgonderwijs, dagbesteding of arbeid. Er zijn zes leerroutes ingevoerd, gebaseerd op het niveau van de leerlingen. Dit niveau is bepaald aan de hand van het IQ, de sociaal-emotionele factoren en de beperking van de leerling. Daarnaast zijn er leerroutes gericht op praktijkvakken en zijn er stages ontwikkeld. Deze zijn in 2013 afgerond. Met de invoering van leerroutes op alle scholen, zijn de in- en uitstroomcriteria overal gelijk. Dit draagt bij aan het volgen van de onderwijsresultaten en een basisarrangement verkregen. Uitstroom In het onderwijs staat de toekomst van de leerlingen centraal. We zien het als onze taak om iedere leerling voor te bereiden op een zo zelfstandig en geïntegreerd mogelijke plek in de maatschappij. Belangrijk is daarbij de focus op wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. Daarbij hoort het begeleiden van leerlingen naar een vervolgopleiding, een baan of een werkplek.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
7 van 46 Kenmerk
1404-0304
Arbeidstoeleiding heeft een belangrijke plaats in het onderwijs. In 2013 is aandacht besteed aan arbeidstoeleiding middels de inrichting van een bovenschools expertiseteam (PATO). De ondersteuning waarmee leerlingen naar een werkplek worden begeleid, inclusief de begeleiding naar een zinvolle dagbesteding voor leerlingen met een ernstige meervoudige beperking, is hiermee verder geprofessionaliseerd. Het belang van het kennis delen Kennis delen is van cruciaal belang voor het slagen van het Passend Onderwijs. Ons specialistische onderwijsaanbod komt voort uit de nauwe samenwerking tussen de scholen en dienstverlening waarbij de expertise vanuit de verschillende scholen flexibel kan worden ingezet. Door kennis te delen op het gebied van zorg, onderwijs (didactisch en pedagogisch) kunnen wij onze leerlingen de onderwijsondersteuning bieden die nodig is. Ook buiten onze scholen delen we onze kennis. Op Dé Studiedag en Hét Congres delen we intern en landelijk onze kennis met onderwijspartners en andere belangstellenden. Intern delen medewerkers hun kennis en expertise ook tijdens scholingsbijeenkomsten, op het Digiplein (onze intranetomgeving) en in bovenschoolse vak- en expertisegroepen. Professionalisering In 2013 is veel aandacht besteed aan de professionalisering van docenten. Er zijn bovenschoolse scholingstrajecten geïnitieerd om de professionaliteit en kennis van medewerkers te vergroten en om het opbrengstgericht werken te bevorderen. Daarnaast is de functiemix uitgebreid waardoor leraren meer loopbaanmogelijkheden hebben. De investeringen in professionalisering zijn mede gefinancierd uit de extra incidentele middelen van het Ministerie van OC&W (bekend onder de naam Prestatiebox). Medezeggenschap Aangezien er sprake is van een Personele Unie tussen de stichting De Onderwijsspecialisten en de stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken is er in theorie sprake van twee GMR’en. Het College van Bestuur heeft in een gecombineerde setting structureel overleg met beide organen. Het gaat hier om een informeel overleg, waarin ontwikkelingen, ideeën en plannen van en voor de totale organisatie met elkaar gedeeld en uitgewisseld worden. Doel daarvan is om de GMR’en niet alleen vroegtijdig mee te nemen in op handen zijnde ontwikkelingen, maar er om als College van Bestuur input te krijgen vanuit deze belangrijke inspraakorganen. In 2013 is ook de verbinding tussen de GMR’en en de Raad van Toezicht geformaliseerd. Naast het gegeven dat er minimaal één keer per jaar een overleg is tussen de Raad van Toezicht enerzijds en de GMR-leden anderzijds, onderhoudt een RvT-lid op voordracht van de GMR’en de contacten tussen de RvT en de GMR’en. In de praktijk betekent dit dat de RvT-vertegenwoordiger frequent de bijeenkomsten van de GMR-en bijwoont en zijn ervaringen vervolgens door hem ingebracht worden binnen de RvT-vergaderingen. Mobiliteit Begin 2013 stond in het teken van de voorbereiding op de aangekondigde beleidsveranderingen van het Passend Onderwijs. Een groot deel van de eerder aangekondigde bezuinigingen zijn vanwege een wijziging van de politieke koers uiteindelijk niet geëffectueerd, wel wordt er een verevening doorgevoerd hetgeen betekent dat veel samenwerkingsverbanden in onze regio op termijn minder middelen ontvangen. Het ingerichte mobiliteitscentrum, wat oorspronkelijk gericht
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
8 van 46 Kenmerk
1404-0304
was op het oplossen van boventalligheid ten gevolge van de bezuinigingen, blijft evenwel behouden. Het mobiliteitscentrum richt zich op versterking van de arbeidsmobiliteit. Uit hoofde van de stelselwijziging Passend Onderwijs wordt de komende jaren uitgegaan en geanticipeerd op een afbouw van werkgelegenheid. Klachtenregeling De voor de scholen geldende klachtenregeling kent een aantal aanspreekmogelijkheden: de vertrouwenspersoon, de landelijke klachtencommissie, het bestuur en de op iedere school benoemde contactpersoon. De voor onze Stichtingen geldende klachtenregeling gaat uit van de aanwezigheid van ten minste één onafhankelijke vertrouwenspersoon. Op iedere school is ten minste één personeelslid aangewezen als contactpersoon. De contactpersoon is het aanspreekpunt bij klachten en mogelijke klachten en verwijst de betrokkenen door naar de vertrouwenspersoon, dan wel een andere daarvoor in aanmerking komende persoon of instantie. Sturing van de organisatie In 2013 is de sturingsfilosofie van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken herijkt en gebaseerd op het principe “sturen op waarden en loslaten op professionaliteit”. Deze sturingsfilosofie sluit aan bij de gezamenlijke missie: ‘Wij zetten ons onvoorwaardelijk in voor de ontwikkeling van elke leerling. We nemen initiatief om samen met anderen ons doel te bereiken: voor elke leerling een volwaardige plek in de samenleving’. Bij deze geformuleerde missie past een organisatie die medewerkers bindt op basis van intrinsieke motivatie en gedeelde waarden. De sturingsfilosofie is herkenbaar voor zowel ouders als medewerkers, tevens is het de basis voor het maken van de verbinding tussen de beide onderwijsorganisaties binnen de Personele Unie. Het uitgangspunt “sturen op waarden en loslaten op professionaliteit” legt de basis voor de leiderschapsstijl, waarbij kernwaarden invulling geven aan de wijze van sturing. Daarmee wordt aangesloten op wat medewerkers beweegt en in beweging brengt. 2.2 Planning & Control In 2013 is aandacht besteed aan administratieve borging en optimalisatie van de planning & control cyclus. Voor administratieve borging is een verbeterplan opgesteld, gericht op een gedocumenteerde periodeafsluiting. Daarnaast is aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: verbetering instrumentele waarde begroting; risicomanagement inbedden als instrument in de planning & control cyclus; voorbereiden op de doordecentralisatie van het buitenonderhoud van de huisvesting; monitoren verloop reorganisatievoorziening Passend Onderwijs; oriëntatie op vervolg van de ESF activiteiten in samenspraak met gemeenten; compliance nieuwe aanbestedingswet. Uitgangspunt voor het financieel beleid is een positieve rentabiliteit en behoud van innovatieve kracht c.q. vermogen. Gestreefd wordt in een aantal jaren de vermogenspositie van beide
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
9 van 46 Kenmerk
1404-0304
stichtingen te versterken naar de landelijke benchmark. Sinds 2011 is op grond van deze doelstelling sprake van een positieve rentabiliteit van gemiddeld 2%. De vermogenspositie voldoet aan landelijk gestelde eisen (zie ook paragraaf 1.5.2 en 1.7). Er zijn voor beide stichtingen voorzieningen getroffen voor de transitie naar Passend Onderwijs. Passend Onderwijs heeft ingrijpende consequenties voor het Speciaal Onderwijs en zal gepaard gaan met een verlies aan arbeidsplaatsen binnen De Onderwijsspecialisten in de periode 2014-2017. Beide stichtingen sluiten 2013 naar verwachting af met een batig saldo. Dit resultaat wordt met name sterk beïnvloed door de incidentele baten zoals die in december 2013 van het Ministerie van OC&W zijn ontvangen, evenals een aantal andere incidentele baten. Kenmerkend voor de exploitatie in 2013 is een toenemende invloed van leerlinggroei en -krimp op de exploitatie van de scholen. Deze trend zal zich naar verwachting de komende jaren versterken in de aanloop naar de stelselwijziging Passend Onderwijs en is ook in de begroting 2014 manifest zichtbaar. Daarnaast is sprake van autonome krimp in de regio Oost-Gelderland. Mede vanwege de afschaffing van de regeling voor groeibekostiging in 2013, is het bedrijfsmatig goed accommoderen van groei en krimp een steeds kritischer bedrijfsproces. De resultaatontwikkeling in de voorafgaande jaren en ook in 2013, wordt daarnaast beïnvloed door incidentele baten zoals onder andere AWBZ-gelden en opbrengsten uit hoofde van contractactiviteiten. Deze derde geldstroom heeft de afgelopen jaren aan omvang en belang gewonnen en draagt bij aan (extra) kwaliteit van het onderwijs. De extra opbrengsten stellen eisen aan de AO-IB. De aanwending heeft in alle gevallen een incidenteel karakter. In de resultaatontwikkeling per school wordt op grond van het bovenstaande toenemend een tweedeling zichtbaar. Een aantal scholen realiseert een positief exploitatieresultaat vanwege incidenteel hogere opbrengsten en vanwege autonome groei. Het betreft met name de scholen voor voortgezet speciaal onderwijs. Daartegenover staat een groep van scholen waar door krimp en sluipende bezuinigingen de bedrijfsvoering steeds meer onder druk komt te staan. De beperkte bedrijfsmatige ruimte zet het behoud van kwaliteit van onderwijs in de betrokken scholen onder druk. In mei 2013 zijn de formatiekaders voor schooljaar 2013-2014 vastgesteld. Op basis van een voorziene afbouw van formatie geldt een externe formatiestop per 1 januari 2013. Het Bestuurformatieplan 2013-2014 voor Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken gaat uit van inzet van 216,0 fte en is daarmee vrijwel ongewijzigd gebleven ten opzichte van schooljaar 2012-2013. Het bestuurformatieplan voor Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking gaat uit van inzet van 648,2 fte. Er is sprake van formatieverschuivingen tussen de scholen en diensten. Een aantal scholen bouwt formatie af vanwege de terugloop van leerlingaantallen (met name de scholen voor Speciaal Onderwijs), ten gunste van een formatiegroei van de scholen voor Voortgezet Speciaal Onderwijs. Daarnaast anticipeert het bestuurformatieplan op een afbouw van Dienstverlening door middel van
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
10 van 46 Kenmerk
1404-0304
een taakstellende “ombouw” van formatie van 10 fte. Voor een evenwichtige personeelsbezetting is personele mobiliteit cruciaal. Het gemiddeld ziekteverzuim over schooljaar 2012-2013 bedraagt 6,1%. Zowel het verzuim van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken(2011-2012 8,5%) als van Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking (2011-2012 4,9%) vertoont een opwaartse trend. 2.3 Treasurybeleid 2013 De financiële markten zijn in 2013 als ‘uiterst onzeker’ te karakteriseren. Binnen de Europese Unie is nog geen structureel houdbare oplossing gevonden voor de effecten van de schulden- en bankencrisis. Er is sprake van een vertrouwenscrisis, versterkt door een economische recessie. In 2012 is besloten een actief beleggingsbeleid vooralsnog uit te stellen gezien de onzekere financiële markten. De liquiditeit is geheel in rekening courant en deposito spaarvorm aangehouden. De Onderwijsspecialisten zijn niet in het bezit van derivaten of andere vormen van financiële beleggingsproducten. Voor korte termijn liquiditeitsbehoefte (korter dan 1 jaar) is gemiddeld € 1,5 miljoen in rekening couranten aangehouden. De overige liquiditeit is in spaartegoeden aangehouden. Deposito’s zijn verspreid over Rabobank, ABN AMRO en ING. De treasury commissie heeft in haar periodieke vergaderingen de marktontwikkeling gevolgd en haar beleid daarop afgestemd. 2.4 Toekomstige ontwikkelingen Beide Stichtingen binnen De Onderwijsspecialisten kennen een sluitende begroting voor 2014 met een gering overschot. Kenmerkend voor de bedrijfsvoering en de begroting in 2014 is: De druk op de overheidsfinanciën heeft repercussies op de bekostiging van het speciaal onderwijs. De onzekerheid over de bekostiging en effecten van wet- en regelgeving neemt toe. Voorbeelden daarvan zijn het nieuwe bekostigingsstelsel Passend Onderwijs, doordecentralisatie van gebouwinstandhouding, AWBZ en persoonsgebonden budget, de Wet Participatie en voortzetting van Europese stimuleringsmaatregelen op het gebied van arbeidstoeleiding. De financiële effecten van het meerjarig programma Passend Onderwijs worden in 2014 voor het eerst zichtbaar. De gelden voor leerlinggebonden begeleiding in het MBO worden per 1 augustus 2014 overgeheveld naar het MBO. De structurele overdracht per 1 augustus 2014 bedraagt € 1,2 miljoen. Het verlies aan opbrengsten in 2014 bedraagt € 0,5 miljoen. Daarnaast zal in 2014 in een (beperkt) aantal gevallen gebruik gemaakt worden van de vrijwillige optingout regeling. LGF middelen en personeel worden op basis hiervan overgedragen aan de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs. Tot slot houden de REC’s per 1 augustus 2014 op te bestaan. Een aantal financieringsregelingen vervallen hierdoor, met een totale financiële impact van € 0,25 miljoen. Op grond van demografische- en maatschappelijke ontwikkelingen daalt het aantal leerlingen en is een verdere daling van leerlingaantallen te voorzien. In de regio Noordwest Veluwe, OostGelderland (cluster 3) en SO Arnhem (cluster 4) worden de gevolgen van deze ontwikkelingen
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
11 van 46 Kenmerk
1404-0304
zichtbaar. Daarbij komt dat de instroomleeftijd van leerlingen toeneemt, waardoor de leeftijdsopbouw onevenwichtiger (minder Speciaal Onderwijs, meer Voortgezet Speciaal Onderwijs) wordt en de onzekerheid over in- en uitstroom toeneemt. Een aantal scholen is door hun schaalgrootte kwetsbaar. De beperkte bekostiging vormt een rem op de ambitie. Intensivering van samenwerking tussen scholen om kosten te beperken c.q. kwaliteit te borgen moet worden onderzocht. De bekostiging is (nog) geen belemmering voor het realiseren van een goede onderwijskwaliteit. Er kan geen aanspraak meer gedaan worden op tussentijdse bekostiging bij instroom van leerlingen. De groeiregeling is vervallen, met nog een eenmalige toepassing per 16 januari 2014. Daarom is besloten om een bovenschools egalisatiefonds groei & krimp te vormen. De interne bekostiging per school vindt plaats op basis van de voorlopige prognose van de teldatum 1 oktober van het lopende schooljaar. Het verschil in bekostiging tussen t-1 & t=o wordt in geval van krimp gedoteerd aan het egalisatiefonds groei & krimp en ten behoeve van groeifinanciering onttrokken aan het egalisatiefonds. De gemiddelde personeelskosten stijgen, o.a. door vergrijzing, harder dan de bekostiging, waardoor sprake is van sluipende bezuinigingen. Ten aanzien van de personele bekostiging wordt uitgegaan van een beperkte daling van de gemiddelde personele loonsom (GGL). Ten aanzien van de materiële bekostiging geldt dat de Londo-vergoeding (lees Rijksvergoeding) stijgt met 1,41% ten opzichte van 2013. De indexatie is naar verwachting niet toereikend voor de prijsstijging ten opzichte van 2013 (waaronder btw effecten). De scholen van Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking zijn in 2014 volledig eigen risicodrager voor het ziekteverzuim. De vrijgevallen premie voor het Vervangingsfonds is gereserveerd voor vervangingskosten bij ziekte. De scholen van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken hebben de kosten van ziektevervanging verzekerd middels aansluiting bij het Vervangingsfonds. Opteren voor eigen risicodragerschap voor deze scholen wordt in de loop van 2014 overwogen. Op grond van aanbestedingen in 2013 zijn de kosten ten aanzien van arbodienstverlening en schoonmaakonderhoud lager begroot. Aanbesteding van kantoor- en onderwijsmiddelen wordt voorbereid voor 2014 en zal mogelijk leiden tot een verlaging van de kosten (landelijke benchmarks tonen prijsverlagingen tot 40% bij gebundelde aanbesteding). De incidentele opbrengsten uit contractactiviteiten zijn in 2014 substantieel. Uit hoofde van ESF projecten wordt in 2014 € 2,1 miljoen aan opbrengsten gerealiseerd. Vanwege AWBZ ondersteuning wordt in 2014 € 0,9 miljoen aan gelden ontvangen en besteed. Deze incidentele opbrengsten zijn resultaat neutraal begroot.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
12 van 46 Kenmerk
1404-0304
2.5 Verslag Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. In paragraaf 1.5, 1.6 en 1.7 wordt expliciet gesproken over Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken. Zij vormt het bevoegd gezag voor de volgende scholen: De Ommezwaai, SO Arnhem Briant College, VSO Arnhem De Vaart, SO Oosterbeek Vierbeek College, VSO Oosterbeek De Fonkel, SO Ede Vester College, VSO Ede
2.5.1
Terugblik 2013
Financiële eindresultaten 2013 De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken sluiten 2013 af met een batig saldo van € 498.000 en voegen dit resultaat toe aan de algemene reserves. De op het eerste gezicht zeer positieve resultaatontwikkeling wordt geflatteerd door een nagekomen bate vanwege het zogenaamde Herfstakkoord van € 218.000. Deze nagekomen bate werd voor het eerst in november 2013 toegekend en zal in latere jaren alsnog tot besteding zal komen. Wordt afgezien van deze eenmalige bate dan is 2013 afgesloten met een overschot van € 270.000. Het eindresultaat ligt in lijn met de begroting 2013 en de resultaatprognoses en wordt toegevoegd aan het eigen vermogen. De bedrijfsmatige beheersing en de financiële eindresultaten van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken zijn tevredenstellend. De rentabiliteit van de instelling toont de afgelopen jaren een stabiel verloop en ontwikkelt zich conform verwachting. De vermogenspositie van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken is sterk verbeterd de afgelopen drie jaar en verhoudt zich tot de landelijke normen. De administratieve organisatie en interne controle maatregelen (AO-IB) dragen bij aan een valide bedrijfsmatige beheersing. Accountant Ernst & Young kwalificeert deze als “toereikend” (bron managementletter 2013).
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
13 van 46 Kenmerk
1404-0304
2.5.2
Vermogenspositie Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
Kapitalisatiefactor Het balanstotaal van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken per 31 december 2013 bedraagt € 6,7 miljoen. Daarvan maakt een vordering op het Ministerie van OC&W ad € 0,9 miljoen deel uit vanwege nog te ontvangen voorschotten op toegekende subsidies. Deze dient in mindering te worden gebracht op het balanstotaal. Het geschoonde balanstotaal ultimo 2013 bedraagt daarmee € 5,8 miljoen. De totale baten in 2013 bedragen € 17,6 miljoen. De kapitalisatiefactor 2013 bedraagt € 5,8 miljoen/€ 17,6 miljoen is 33% (2012; 27%). Dit is 13 procentpunten hoger dan de ondergrens van de commissie Don. Solvabiliteit In de volgende grafiek wordt het verloop van de solvabiliteit (eigen vermogen/totaal vermogen) toegelicht.
Verloop solvabiliteit 50,0% 45,0% 40,0% 35,0%
30,0% Solvabiliteitsfactor
25,0%
Norm
20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 2008
2009
2010
2011
2012
2013
Na de daling in 2010, vanwege de aangezegde bezuinigingen op Speciaal Onderwijs en leerlinggebonden financiering (LGF), is de solvabiliteit weer toegenomen. Door een verlenging van de balans daalt de solvabiliteit in 2013. De solvabiliteit ligt boven de kritische ondergrens van 20%, zoals geformuleerd door de commissie Don.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
14 van 46 Kenmerk
1404-0304
Noodzakelijke financiële buffer uit hoofde van budgetbeheer In het kader van het strategisch beleidsplan 2008-2012 en 2013-2016 is voor de organisatie een risicoscan uitgevoerd. Op basis daarvan is bepaald dat het weerstandsvermogen 10% van de totale jaarinkomsten dient te bedragen. De belangrijkste risico’s betreffen de volgende aandachtsvelden (met daaraan toegevoegd het streefpercentage buffervermogen): -
Daling leerlingaantallen
3,5%
-
Arbeidsconflicten
1,5%
-
Risico op overige baten
1,5%
-
Financieel management
1,0%
-
Overheidsmaatregelen
2,5%
Totaal percentage buffervermogen
10,0 %
Op grond van het risicoprofiel van de organisatie is als bufferfunctie een eigen vermogen van € 1,7 miljoen minimaal noodzakelijk. De algemene reserve ultimo 2013 voldoet nog niet aan deze norm (9,6%). Liquiditeit De current ratio ligt boven de kritische ondergrens van één, maar is nog altijd minder dan de normwaarde van 1,5. Het verloop is als volgt weer te geven:
Verloop Current Ratio 2,00 1,80 1,60 1,40
1,20 Current ratio
1,00
Norm
0,80 0,60 0,40
0,20 0,00
2008
2009
2010
2011
2012
2013
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
15 van 46 Kenmerk
1404-0304
2.6 Begroting 2014 De begroting 2014 sluit af met een bate van € 94.000. Die bate valt uiteen in een gering tekort over de 2e helft van schooljaar 2013-2014 van -/- € 71.000 en een overschot over de 1e helft van schooljaar 2014-2015. Dat impliceert dat bij ongewijzigd beleid schooljaar 2014-2015 in zijn geheel een evenwichtige exploitatie kent en afsluit met een overschot. Het tekort in schooljaar 2013-2014 is toe te schrijven aan tussentijdse uitbreiding van personele formatie vanwege instroom van leerlingen gedurende het schooljaar. De kosten en baten 2014 van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken zijn als volgt samen te vatten:
Begroting schooljaar '13-'14 periode januarijuli
Begroting schooljaar '14-'15 periode augustusdecember
Begroting 2014
jaarbasis
Begroting 2013 basis herziening aug. 2013
Opbrengsten Rijksbijdrage Overige
Personeelskosten
€ 9.586.000
€ 6.759.000
€ 16.345.000
€ 16.744.000
€ 137.000
€ 98.000
€ 235.000
€ 179.000
€ 9.723.000
€ 6.857.000
€ 16.580.000
€ 16.923.000
€ 7.679.000
€ 5.424.000
€ 13.103.000
€ 13.151.000
Overige personeelskosten
€ 316.000
€ 226.000
€ 542.000
€ 904.000
Pamb
€ 191.000
€ 136.000
€ 327.000
€ 174.000
Afschrijvingen
€ 240.000
€ 171.000
€ 411.000
€ 352.000
Huisvestingskosten
€ 596.000
€ 398.000
€ 994.000
€ 873.000
Overige instellingslasten
€ 478.000
€ 330.000
€ 808.000
€ 857.000
Vakgroepen
€ 168.000
€ 120.000
€ 288.000
€ 230.000
€ 9.668.000
€ 6.805.000
€ 16.473.000
€ 16.541.000
€ 55.000
€ 52.000
€ 107.000
€ 382.000
Bijzondere baten
€ 139.000
€ 99.000
€ 238.000
Bijzondere lasten
€ 139.000
€ 99.000
€ 238.000
€0
€0
€0
€ 55.000
€ 52.000
€ 107.000
Resultaat gewone bedrijfsvoering
Resultaat
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
€ 382.000
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
16 van 46 Kenmerk
1404-0304
2.7 Continuiteitsparagraaf Met betrekking tot de financiële verwachtingen voor de komende drie (verslag)jaren zijn een tweetal ontwikkelingen bepalend, te weten terugloop van leerlingen en de stelselwijziging Passend Onderwijs. Deze ontwikkelingen leiden de komende jaren tot een om- en afbouwdoelstelling. De effecten van krimp, Passend Onderwijs en bezuinigingen van de Rijksoverheid leiden tot een daling van de Rijksbijdrage en afbouw van werkgelegenheid. Het meerjaren formatiekader gaat uit van het volgende scenario met betrekking tot de ontwikkeling van leerlingaantallen en passend onderwijs in 2014-2016: Krimp leerlingaantallen (bron Arbeidsplatform PO) Arnhem -6% Zuidwest Veluwe -3 ¼% Landelijk -4% Passend Onderwijs Per 1 augustus 2014 overdracht van MBO gelden op basis van opting out. Vrijwillige opting out regeling 1 augustus 2014. Overdracht LGF naar samenwerkingsverbanden uiterlijk 1 augustus 2016. Dit scenario leidt de komende drie jaar tot een afbouw van 53 fte. De afbouw op totaal niveau kan worden gerealiseerd op basis van natuurlijk verloop c.q. afbouw van de flexibele schil. Op basis van herplaatsing binnen het regulier onderwijs, afbouw van payroll contracten en pensionering zal de komende drie jaar 28 fte worden afgebouwd. Het resterende deel van de afbouwdoelstelling, groot 26 fte, kan op basis van het resterende deel van de flexibele schil en de vervangingsruimte worden gerealiseerd. Het flexibele deel van de formatie bedraagt potentieel 33 fte. De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken streeft naar instandhouding van de werkgelegenheidsgarantie. Bij het handhaven van het werkgelegenheidsbeleid (en daarmee van de werkgelegenheidsgarantie voor medewerkers met een vaste aanstelling) gelden drie risico’s: 1. Bij afbouw van tijdelijke arbeidsovereenkomsten en interne herplaatsing moet sprake zijn van een match tussen vereiste en beschikbare kwalificaties en competenties. Gezien de omvang van de afbouwdoelstelling is frictie bij herplaatsing onvermijdelijk. 2. De herplaatsingsmogelijkheden en arbeidsmarktperspectieven voor met name paramedische en administratieve functies zijn slecht. Mobiliteit van deze functiegroep vraagt een sociaal plan. 3. Afbouw van tijdelijke arbeidsovereenkomsten kan leiden tot meerkosten vanwege (B)WW verplichtingen.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
17 van 46 Kenmerk
1404-0304
De risico’s kunnen ertoe leiden dat de werkgelegenheidsgarantie in het gedrang komt. De werkgelegenheidsgarantie zal daarom twee keer per jaar geëvalueerd worden. De Onderwijsspecialisten besteden in de planning & control cyclus expliciet aandacht aan risicomanagement. De administratieve organisatie en interne beheersingsmaatregelen zijn er op gericht de continuïteit van de organisatie te waarborgen. De effecten van de stelselwijziging Passend Onderwijs en een daling van het aantal leerlingen leidt tot de volgende meerjaren balans- en exploitatieprognose: 31 december 2013
31 december 2014
31 december 2015
31 december 2016
Materiële vaste activa Vlottende activa Liquide middelen
1.714.779 1.187.059 3.785.561 6.687.399
1.714.779 1.187.059 3.332.561 6.234.399
1.714.779 1.187.059 3.084.561 5.986.399
1.714.779 1.187.059 2.302.561 5.204.399
Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden
1.607.217 1.066.500 612.305 3.401.377 6.687.399
1.648.217 743.500 612.305 3.230.377 6.234.399
1.846.217 478.500 612.305 3.049.377 5.986.399
2.006.217 213.500 112.305 2.872.377 5.204.399
Rijksbijdrage Overige baten
17.404.505 278.127 17.682.632
16.430.000 235.000 16.665.000
15.520.000 300.000 15.820.000
14.632.000 300.000 14.932.000
Personeelskosten Materiële kosten
14.313.734 2.946.795 17.260.529
13.972.000 2.652.000 16.624.000
13.103.000 2.519.000 15.622.000
12.253.000 2.519.000 14.772.000
422.103
41.000
198.000
160.000
Resultaat
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
18 van 46 Kenmerk
1404-0304
De solvabiliteit en kapitalisatiefactor zullen de komende drie jaar ruimschoots blijven voldoen aan de minimale normwaarden. Deze ontwikkelen zich als volgt:
Solvabiliteit Kapitalisatiefactor
Arnhem,
31 december 2013
31 december 2014
31 december 2015
31 december 2016
24% 33%
26% 32%
31% 32%
39% 29%
juni 2014
College van Bestuur De Onderwijsspecialisten
________________________
_________________________
Wim Ludeke, Voorzitter
Hennie Loeffen, Lid
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
19 van 46 Kenmerk
1404-0304
3
Jaarrekening
3.1 Grondslagen voor waardering Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. vormt het bevoegd gezag van de volgende scholen, die gezamenlijk naar buiten treden als De Onderwijsspecialisten:
Brinnummer Locatie 01JE
Adres
De Ommezwaai
Doorwerthlaan 2, 6825 EX ARNHEM
De Ommezwaai
Reigerstraat 11, 6823 EA ARNHEM
01JE01
De Fonkel
Jachtlaan 14, 6713 KM EDE
03IJ
Vierbeek College
Utrechtseweg 312, 6862 BC OOSTERBEEK
Vierbeek College
Wijnand van Arnhemweg 1, 6862 XM OOSTERBEEK
Briant College
Bakenbergseweg 76, 6814 MK ARNHEM
Briant College
Bethaniënstraat 250, 6826 TJ ARNHEM
Vester College
Hendrik Stafweg 2, 6712 EA EDE
23GK
23GK05
Van De Onderwijsspecialisten maken tevens deel uit het organisatieonderdeel ambulante begeleiding, gevestigd aan de Honigkamp 44, 6712 EA te Arnhem en het centrale bestuursbureau (Bestuursbureau en Centrale Directie), gevestigd aan de Vossenstraat 6, 6811 JL te Arnhem. 3.1.1 Presentatie De jaarrekening is opgesteld conform de geldende verslaggevingsregels zoals deze zijn opgenomen in Richtlijn Jaarverslag Onderwijs RJ 660. 3.1.2 Waardering van de materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische verkrijgingsprijs verminderd met lineaire afschrijvingen. De afschrijvingspercentages worden gebaseerd op de verwachte economische levensduur van de betreffende activa, rekening houdend met een eventuele restwaarde. De activeringsgrens van de investeringen bedraagt € 500. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
20 van 46 Kenmerk
1404-0304
Onderstaand worden de afschrijvingstermijnen per categorie weergegeven: Overzicht afschrijvingstermijnen Alarminstallatie Audiovisuele middelen Automatisering
Jaren 10 5 4
Automatisering (infrastructuur)
10
Kantoormeubilair
10
Lesmethoden
8
Machines en hulpmiddelen
10
Overige inventaris
10
Schoolmeubilair
15
Investeringssubsidies worden toegerekend op basis van afschrijving. De verkregen investeringssubsidies worden als langlopende schuld verantwoord. 3.1.3 Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd (statisch) tegen de nominale waarde onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorziening voor het risico van oninbaarheid. 3.1.4 Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito’s met een looptijd korter dan 12 maanden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. 3.1.5 Eigen Vermogen Het eigen vermogen wordt onderverdeeld in algemene reserves en bestemmingsreserves. De bestemmingsreserves worden gevormd voor specifieke doeleinden bestemd door het bevoegd gezag. 3.1.6 Voorzieningen Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen moeten worden afgewikkeld en waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald door de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde De onderhoudsvoorziening wordt gevormd ter egalisatie van de kosten. De voorziening is onderbouwd middels een meerjaren onderhoudsplan tot 2021. In het najaar van 2012 is het meerjaren onderhoudsplan herijkt. De voorziening spaarverlof is gevormd in verband met verplichtingen die samenhangen met het sparen van verlofuren. Deze zijn op basis van het werkelijke uurloon van de medewerkers voor 100% opgenomen.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
21 van 46 Kenmerk
1404-0304
De voorziening Ambtsjubilea is gebaseerd op RJ 271 ‘Personele Beloningen’. Op grond van deze richtlijnen dienen toezeggingen aan personeelsleden voor beloningen betaalbaar op termijn, zoals jubileum- en bepaalde pensioenuitkeringen, uit de balans van de onderwijsinstelling te blijken. Naast de in 2009 gevormde voorziening ten behoeve van de ultimo 2009 ingezette reorganisatie is een voorziening gevormd voor de ophanden zijnde reorganisatie ‘Passend Onderwijs’. Ten laste van deze voorziening komen onder andere de kosten van outplacement, vrijwillige mobiliteit en omscholing. Deze voorzieningen zijn tegen de nominale waarde van de verplichtingen opgenomen. De voorziening Gratificaties is opgenomen tegen de contante waarde, waarbij gerekend is met een disconteringsvoet van 3%. 3.1.7 Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Een actief en een post van het vreemd vermogen worden gesaldeerd in de jaarrekening opgenomen uitsluitend indien en voor zover een deugdelijk juridisch instrument beschikbaar is om het actief en de post van het vreemd vermogen gesaldeerd en simultaan af te wikkelen en het stellige voornemen bestaat om het saldo als zodanig of beide posten simultaan af te wikkelen. De ontvangen investeringssubsidies zijn opgenomen onder de vaste passiva. De opgenomen reservering valt vrij ten gunste van het resultaat, in lijn met de economische levensduur van de materiële vaste activa. 3.1.8 Bepaling van het resultaat Baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden. 3.1.9 Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. 3.1.10 Pensioenen Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hierdoor hebben werknemers op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het ABP. Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. betaalt hiervoor premies waarvan een deel door de werkgever wordt betaald en een deel door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
22 van 46 Kenmerk
1404-0304
De dekkingsgraad van het pensioenfonds is 106,4% (bron: website www.abp.nl d.d. 28 februari 2014). Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
23 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.2 Balans ACTIVA
31-dec-2013
31-dec-2012
€
€
vaste activa Materiële vaste activa 2.5.1
Materiële vaste activa
1.714.779 €
1.741.135
1.714.779
€ 1.741.135
vlottende activa Vorderingen 2.5.2
Debiteuren
€
75.578
€
164.889
Ministerie van OCW
-
919.503
-
884.472
Overige vorderingen
-
114.179
-
35.422
Overlopende activa
-
77.800
-
223.607
€
1.187.059
€ 1.308.390
Liquide middelen
€
3.785.561
€ 2.769.151
Totaal Activa
€
6.687.399
€ 5.818.676
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
24 van 46 Kenmerk
1404-0304
PASSIVA
31-dec-13
31-dec-12
Algemene reserve
€
€
915.452
Bestemmingsreserves publiek
-
-
246.101
Eigen vermogen 2.5.4
1.361.116 246.101 € 1.607.217
€ 1.161.553
Voorzieningen 2.5.5
Personeelsvoorzieningen Voorziening onderhoud Overige voorzieningen
€ -
139.174
€
141.143
550.864
-
466.803
376.462
-
380.749
€ 1.066.500
€
988.695
Langlopende schulden 2.5.6
Investeringssubsidies
€
612.305
557.604
Kortlopende schulden 2.5.7
Crediteuren
€
Ministerie OCW
-
Belasting, premies, sociale verzekeringen
-
569.472
-
664.629
Pensioenen
-
197.557
-
193.002
Overige schulden
-
107.481
-
19.276
Overlopende passiva
-
2.057.443
-
1.661.472
Totaal Passiva
469.424
€
572.445
-
€ 3.401.377
€ 3.110.824
€ 6.687.399
€ 5.818.676
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
25 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.3 Staat van baten en lasten 2013 Staat van baten en lasten
Begroot
2013
2012
2013
Baten 3.1 Rijksbijdrage
€
17.404.505
€
16.689.582
Overige 3.2 overheidsbijdragen en -subsidies
-
151.485
-
67.000
-
83.806
3.5 Overige baten
-
126.642
-
92.245
-
425.106
Totaal Baten
€ 17.682.632
€ 17.068.481
€ 16.848.827
€ 17.577.393
Lasten 4.1 Personele lasten
€
14.313.734
€
14.165.305
€ 14.338.622
4.2 Afschrijvingen
-
402.287
-
364.350
-
316.526
4.3 Huisvestinglasten
-
1.284.635
-
871.502
-
1.340.377
4.4 Overige lasten
-
1.259.873
-
1.086.997
-
1.372.550
Totaal lasten
€ 17.260.529
€ 16.488.154
€ 17.368.075
Saldo Baten & Lasten
€
422.103
€
360.673
€
209.318
€
23.561
€
20000
€
35.809
€
445.664
€
380.673
€
245.127
€
245.127
5.1
Saldo financiële baten en lasten
Resultaat Resultaat bestemming Algemene reserve
€
Bestemmingsreserves
-
Resultaat
445.664
€
380.673
-
€
445.664
€ 380.673
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
€
219.827
-
25.300
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
26 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.4 Kasstroomoverzicht Kasstroom overzicht
2013
2012
Kasstroom uit operationele activiteiten - Saldo van baten en lasten, aanpassingen
€
422.103
€
209.318
€
410.725
€
514.780
voor: afschrijvingen
-
402.287
-
316.526
mutatie voorzieningen
-
77.805
-
94.199
€
480.092
- Veranderingen in vlottende middelen voorraden
€
vorderingen
-
121.331
€ -
243.114
schulden
-
345.254
-
271.666
€ Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
466.585 1.368.780
1.134.823
Kasstroom uit bedrijfsoperaties - ontvangen interest
€
23.561
- betaalde interest
-
-
- buitengewoon resultaat
-
-
Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties
€
€
35.809
23.561
€
35.809
€
-598.581
Kasstroom uit investeringsactiviteiten - investeringen materiële vaste activa
€
- desinvesteringen materiële vaste activa
-
-
- investeringen immateriële vaste activa
-
-
-
-
-
-
- mutaties eigen vermogen
-
-
overige investeringen in financiële vaste activa
-
-
desinvesteringen immateriële vaste activa investeringen in deelnemingen en / of samenwerkingsverbanden
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-375.931
€
€
-598.581
-375.931
Kasstroom uit financieringsactiviteiten - nieuw opgenomen leningen
€
€
- aflossing langlopende schulden
-
-
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
€
€
- Beginstand liquide middelen
€ 2.769.151
€ 2.197.100
- mutatie liquide middelen
- 1.016.410
-
Liquide middelen
Totaal
€
3.785.561
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
572.051
€ 2.769.151
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
27 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.5 Toelichting balans 3.5.1 Materiële vaste activa De materiële vaste activa omvatten met name meubilair en inrichting van scholen. Daarnaast omvat de materiële vaste activa onderwijsleermiddelen, automatiseringsapparatuur en installaties. Aanschaffingen uit hoofde van de eerste inrichting worden geactiveerd en afgeschreven op basis van reguliere afschrijvingstermijnen. De verkregen middelen voor de eerste inrichting zijn verantwoord onder de langlopende schulden.
Overzicht materiële vaste activa
Cum. AW
Cum. Afschr.
Boekwaarde
Investering
(Des)investering
Afschrijving
Boekwaarde
Band-
t/m 2012
t/m 2012
31-12-2012
2013
2013
2013
31-12-2013
breedte
1.2.1 Machines & installaties
€
318.053 €
159.002 €
159.051 €
6.111 €
€
32.334 €
132.827
8%
1.2.2 Meubilair en inventaris
-
1.094.832 -
470.672 -
624.160 -
79.320 -
-
103.324 -
600.156
10%
1.2.3 Onderwijs leerpakket
-
392.518 -
149.158 -
243.360 -
69.030 -
-
63.978 -
248.412
12%
1.2.4 Hardware
-
1.101.568 -
406.724 -
694.844 -
218.221 -
-
204.934 -
708.130
17%
1.2.5 Bedrijfswagens
-
39.150 -
19.430 -
19.720 -
3.250 -
-
-2.283 -
25.253
Totaal
€
2.946.121 €
1.204.986 €
1.741.135 €
375.931 €
€
402.287 €
1.714.779
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
8%
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
28 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.5.2 Vorderingen Het bedrag aan openstaande vorderingen is gedaald met ca. € 130.000. De vorderingen zijn als volgt te specificeren:
Overzicht vorderingen
31-dec-2013
Debiteuren
€
Ministerie OCW
-
Overige overheden
75.577 €
164.889
-
884.472
919.503
-
31-dec-2012
109.310
-
25.775
Overige vorderingen
-
4.869
-
9.647
Overlopende activa
-
77.800
-
223.607
Totaal
€
1.187.059 €
1.308.390
Per 31 december 2013 bedragen de debiteuren in totaal € 75.577. De debiteuren betreffen vorderingen op ketenpartners, voortkomend uit samenwerking op het gebied van personele inzet en huisvesting. De vorderingen lopen geheel af in het eerste kwartaal 2014. De vordering op het Ministerie van OC&W betreft nog te ontvangen voorschotten op toegekende subsidies. De maandelijkse bevoorschotting van het Ministerie loopt achter bij de aan een kalenderjaar toe te rekenen opbrengsten. Met name de bevoorschotting in de periode augustus – december (6,91% per maand) blijft achter bij de toekenning (8,33%). Deze achterstand (totaal 7,1%) wordt in de eerste maanden van het daarop volgende jaar ingelopen. Met dit voorschot is de vooruit ontvangen subsidie inzake het Herfstakkoord gesaldeerd. De overige overlopende activa bedragen in totaal € 77.800 en zijn als volgt te specificeren:
Overzicht overlopende activa
31-dec-2013
31-dec-2012
Vooruitbetaalde kosten
€
8.015 €
nog te ontvangen VF-subsidie
-
5.000
Op de Rails
-
Rente Deposito
-
Doorbelaste kosten detachering
-
Vervangingsfonds
-
Rebound SWV Ede
-
Overige
-
9.313
Totaal
€
23.874
-
10.730
-
33.964
-
11.734
-
61.377
-
48.500
-
33.428
77.800 €
223.607
794
54.678
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
29 van 46 Kenmerk
1404-0304
Bancaire instellingen keren de rentevergoedingen slechts eens per jaar, achteraf, uit. De rente is op 2 januari 2014 bijgeschreven op de rekening courant. Vanwege de overstap naar een nieuwe huisbankier ultimo 2013 is de rente op de deposito in 2013 bij het opheffen van de oude rekening ontvangen. 3.5.3 Liquide middelen De liquide middelen per 31 december 2013 zijn als volgt samengesteld:
Overzicht Liquide middelen
31-dec-2013
31-dec-2012
Kassen
€
3.892
€
1.612
Rekening courant banken
-
1.781.669
-
1.194.488
Spaarrekeningen; direct opeisbaar
-
2.000.000
-
1.573.051
Totaal
€
3.785.561
€
2.769.151
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de Onderwijsspecialisten. 3.5.4 Eigen Vermogen De samenstelling en het verloop van het eigen vermogen is als volgt samen te vatten:
Overzicht eigen vermogen
Stand per
Resultaat
Stand per
31-dec-2012
2013
31-dec-2013
Algemene Reserve -
Algemeen
€
915.452 €
445.664 €
1.361.116
€
915.452 €
445.664 €
1.361.116
€
246.101 €
€
246.101
Subtotaal best.reserve publiek
€
246.101 €
€
246.101
Totaal Eigen Vermogen
€
1.161.553 €
445.664 €
1.607.217
Subtotaal algemene reserve
Bestemmingsreserves publiek -
BAPO
In de volgende paragrafen worden de onderdelen nader toegelicht.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
30 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.5.4.1 Algemene reserve De algemene publieke reserve is opgebouwd uit de exploitatie-uitkomsten op personele en materiële subsidies, alsmede de subsidie voor Personeel- en Arbeidsmarktbeleid (Pamb). De algemene reserve per 31 december 2013 bedraagt € 1.361.116 Het resultaat 2013 is vooruitlopend op de goedkeuring van de jaarrekening toegevoegd aan de algemene reserve. 3.5.4.2 Bestemmingsreserves Er wordt een onderscheid gemaakt naar bestemmingsreserves (vorming op initiatief van de bestuurder) en bestemmingsfondsen (vorming op initiatief van een geldverstrekker). Per 31 december 2013 is alleen sprake van bestemmingsreserves. Het betreft een reserve Bapo. In afwachting van een herziene cao PO heeft in 2013 geen dotatie en of onttrekking plaatsgevonden. 3.5.5 Voorzieningen Het totaal aan voorzieningen per 31 december 2013 bedraagt € 1.014.770 en is als volgt te specificeren:
Overzicht voorzieningen
Stand per
Dotatie
31-dec-2012
Onttrekking
Vrijval
Stand per 31-dec-2013
Voorzieningen Voorzieningen onderhoud
€
466.803 €
250.710
€
166.649
€
€
550.864
-
-
29.000
Personeelsvoorzieningen - spaarverlof
-
29.000
-
- ambtsjubilea
-
112.143
-
- reorganisatie 2010
-
363.128
- onderzoek
-
17.621
Totaal voorzieningen
€
988.695 €
4.628
-
6.597
-
-
110.174
-
-
4.288
-
-
358.840
-
-
-
-
17.622
€
€
1.066.500
Overige:
255.338
€
177.534
In de volgende paragrafen worden de voorzieningen toegelicht.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
31 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.5.5.1 Onderhoudsvoorziening De voorziening wordt getroffen ter dekking van toekomstige onderhoudsuitgaven aan de gebouwen. Op basis van een 10-jarige onderhoudsplanning zijn de jaarlijkse lasten voor instandhouding berekend. In 2012 is de voorziening herijkt op basis van een strategisch huisvestingsplan. Dit betreft een 10-jarige onderhoudsplanning op detailniveau, met uitsplitsing naar Bestuurs- en gemeentelijk niveau. In de jaarlijkse exploitatiebegrotingen van de scholen wordt daarnaast rekening gehouden met klein onderhoud en het aandeel van gemeenten in de instandhouding. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van de buitenschil. Jaarlijks wordt aan haar de planning doorgegeven van het groot onderhoud. 3.5.5.2 Personele voorzieningen Voorziening ambtsjubilea: op grond van deze richtlijn is een voorziening jubilea gratificaties opgenomen voor een bedrag van € 110.174. Voorziening spaarverlof: de voorziening is ingesteld om de te verwachten lasten te kunnen bekostigen voor de vervanging van medewerkers die de door hun gespaarde uren in de vorm van verlof opnemen. De reserve wordt gevoed op basis van meer gewerkte uren dan de norm jaartaak. Uren worden gewaardeerd tegen de werkelijke loonkosten. 3.5.5.3 Overige voorzieningen Reorganisatie voorziening: ten behoeve van de reorganisatie ‘Passend Onderwijs’ is een voorziening opgenomen. Ten laste van deze voorziening komen onder andere de kosten van outplacement, vrijwillige mobiliteit en omscholing. Deze voorzieningen zijn tegen de nominale waarde van de verplichtingen opgenomen. 3.5.6 Langlopende schulden De langlopende schulden bestaan uit vooruit ontvangen investeringssubsidies van gemeenten vanwege de eerste inrichting. Op basis van de afschrijvingen van de geactiveerde investeringen voor eerste inrichtingen wordt de schuld jaarlijks verminderd met de afschrijvingslasten. 3.5.7 Kortlopende schulden Het totaal aan kortlopende schulden per 31 december 2013 bedraagt € 3.401.377 en is als volgt samengesteld:
Overzicht kortlopende schulden
31-dec-2013
31-dec-2012
Crediteuren
€
469.424 €
572.445
Belastingen & premies sociale verzekeringen
-
569.472
-
664.629
Pensioenen
-
197.557
-
193.002
Overige schulden
-
107.481
-
19.276
Overlopende passiva
-
2.057.443
-
1.661.472
Totaal
€
3.401.377 €
3.110.824
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
32 van 46 Kenmerk
1404-0304
De openstaande crediteuren per 31 december 2013 bedragen € 469.424. Het betreft alle reguliere handelscrediteuren en betalingsverplichtingen voortkomend uit samenwerkingsovereenkomsten met zorg- en onderwijsinstellingen. De te betalen belastingen en premies sociale verzekeringen zijn als volgt te specificeren:
Belasting & premies en sociale verzekeringen
31-dec-2013
31-dec-2012
Loonheffing
€
475.260 €
509.764
Ziektewet / UWV-uitkeringen
-
57.354
-
117.286
Overige
-
36.858
-
37.579
Totaal
€
569.472 €
664.629
De overlopende passiva zijn als volgt te specificeren:
Overzicht overlopende passiva
31-dec-2013
31-dec-2012
Nog te betalen: - Salarissen
€
4.894 €
- accountants-/administratiekosten
-
8.293
-
10.000
- energie
-
210.850
-
35.500
- participatiefonds
-
114.678
-
185.226
-
103.500
-
448.623
-
454.295
-
167.000
-
32.000
-
113.401
-
61.984
-
117.524
-
24.924
-
372.005
-
361.853
Overdracht LGF gelden SW partners - Vakantietoeslag
8.128
Nog te besteden: - ESF-gelden Overige: - vooruit ontvangen subsidies OC&W vooruit ontvangen termijnen gemeente - Vooruitontvangen subsidies MBO-lgf
-
121.549
- Rekening courant De Onderwijsspecialisten
Vooruitontvangen REC
-
98.750
-
178.482
- overige nog te betalen kosten
-
176.376
-
309.080
Totaal
€
2.057.443 €
1.661.472
De overige nog te betalen kosten betreft nog te verrekenen kosten met collega-instellingen (Pluryn en De Basis) en een voorziene bijdrage in het achterstallige onderhoud van een gymzaal.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
33 van 46 Kenmerk
1404-0304
De schuld Participatiefonds betreft een reservering voor terug te betalen uitkeringen aan het Participatiefonds. Het betreft hier een taxatie. De terugbetaalverplichting is opgenomen naar aanleiding van een controle van het Participatiefonds in 2010. Vooruit ontvangen doelsubsidies OCW betreft een vooruit ontvangen uitkering van MBO-LGF gelden ten behoeve van 2013. De gelden komen in 2014 tot besteding. 3.5.8 Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Voor de komende jaren hebben de Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken zich aan de navolgende contracten gecommitteerd:
Niet uit de balans blijkende verplichtingen - huurcontract bedrijfshal
-
40.000
2015
- leasecontract auto's - afvalbeheer
-
8.300
2013
-
33.000
2013
In schooljaar 2012-2013 hebben De Onderwijsspecialisten deelgenomen aan een Europees subsidietraject (ESF actie C). De baten van deze projecten worden gerealiseerd na eindafrekening door Het Agentschap in 2014. De nog te realiseren baten bedragen ca. € 300.000. 3.5.9 Verbonden partijen De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken en De Onderwijsspecialisten vormen een bestuurlijke Personele Unie. De kosten van het ondersteunend bedrijf worden toegerekend aan elk van de partners op basis van gemene kosten. Het College van Bestuur van De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken maakt deel uit van het bestuur van REC Vierland. Omdat er geen sprake is van ingebracht vermogen en “power to control” vindt geen consolidatie plaats.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
34 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.6 Toelichting Staat Van Baten & Lasten 2013 3.6.1 Toelichting Baten De Rijksbijdrage is ten opzichte van het voorgaande jaar enigszins gestegen. De krimp in het SO is met tussentijdse, niet geprognosticeerde, groei en daarbij behorende extra bekostiging grotendeels genivelleerd. Daarnaast heeft een groei in het VSO geleidt tot een hogere bekostiging. De extra ontvangen gelden uit het Herfstakkoord hebben voor ruim € 138.000 bijgedragen aan een hogere bekostiging. Ten opzichte van de begroting is sprake van een forse stijging ad € 700.000. In de begroting 2013 is de afdracht aan het gemeenschappelijke bestuursbureau in mindering gebracht op de bekostiging. Omdat de afdracht en de besteding geen deel uit maakt van de begroting 2013 van de Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken, maar wel in de realisatiecijfers tot uitdrukking komt, is sprake van een forse afwijking van de vastgestelde begroting. Per saldo heeft dit geen invloed op het begrote resultaat. De vergelijkende cijfers (begroting versus realisatie) geven daardoor niet in alle gevallen een correcte leidraad. De baten 2013 zijn in vergelijking tot de begroting en 2012 als volgt toe te lichten:
Overzicht Rijksbijdrage
Begroting 2013
2013
2012
3.1 Rijksbijdrage OCW - personeel
€
14.143.584 €
12.826.835 €
14.569.976
- personeels-/arbeidsmarktbeleid (Pamb)
-
984.744
-
974.893
-
1.027.840
- materieel
-
1.448.105
-
1.396.620
-
1.385.754
Totaal Rijksbijdrage
€
16.576.433 €
15.198.348 €
16.983.570
- niet-geoormerkte OCW
-
828.072
Totaal overige subsidies OCW
€
828.072 €
Totaal Rijksbijdragen
€ 17.404.505 € 16.689.582 € 17.068.481
3.1.2 Overige subsidies OCW -
1.491.234
-
84.911
1.491.234 €
84.911
De Rijksbijdragen OCW bestaan uit de reguliere bijdragen inclusief groeitellingen en de aanvullende bijdragen, geoormerkt en niet-geoormerkt. De Rijksbijdragen OCW 2012 zijn inclusief de gelden welke ontvangen en afgedragen worden voor de leerlingen die onderwijs volgen bij Cluster 3. Deze kosten en opbrengsten bedroegen per saldo in 2012 € 568.931. Deze leerlingen zijn, per 1 oktober 2011, middels de verbrede toelating, ingeschreven bij de instelling waar zij onderwijs volgen. De bekostiging wordt vanaf dat moment ontvangen bij de instelling die het onderwijs verzorgd.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
35 van 46 Kenmerk
1404-0304
De overige overheidsbijdragen zijn al volgt te specificeren:
Overige overheidsbijdragen en subsidies
Begroting 2013
2013
2012
3.2.1 Gemeentelijke bijdragen en subsidies - Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies
€
140.465 €
28.000
€
51.326
3.2.2 Overige overheidsbijdragen - Op de Rails
-
11.020
-
39.000
-
32.480
Totaal Rijksbijdragen
€
151.485 €
67.000
€
83.806
De gemeentelijke overheidsbijdrage betreft met name de gymzaalvergoeding en subsidie ID baan. In 2013 heeft een afrekening gymzaal vergoeding over 3 schooljaren plaatsgevonden. De overige overheidsbijdragen betreft de gelden van het Op de Rails project. De overige baten zijn als volgt te specificeren:
Specificatie overige baten
Begroting 2013
2013
2012
Verhuur- en doorbelaste huisvestingskosten
€
6.092 €
4.845 €
13.863
Rebound
-
-
-
48.500
Schenking
-
-
-
Ouderbijdragen en bijdrage praktijkkosten
-
Subsidie ESF
-
baten voorgaande jaren
-
Overige baten
-
43.981
Totaal
€
126.642 €
76.569
-
32.600
-
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
-
73.378
-
97.778
54.800
-
191.587
92.245 €
425.106
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
36 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.6.2 Toelichting lasten De totale lasten bedragen in 2013 € 17,3 miljoen, ten opzichte van een begrote last van € 16,5 miljoen en een last in het voorgaande jaar van € 17,4 miljoen. In vergelijking met het voorgaande jaar is sprake van een geringe krimp van de organisatie met als gevolg terugloop van het aantal medewerkers. De afwijking van de begroting wordt veroorzaakt door de niet begrote tussentijdse groei. Daarnaast heeft de groei van gedetacheerde medewerkers geleidt tot hogere inleen kosten. 3.6.2.1
Toelichting personeelskosten
De personeelskosten van 2013 zijn in vergelijking tot de begroting en 2012 als volgt toe te lichten:
Specificatie personele lasten
2013
Begroting 2013
2012
4.1.1 Lonen en salarissen -
brutolonen en salarissen
€
11.394.274
€
-
sociale lasten
-
1.280.067
-
pensioenpremies
-
Totaal Lonen en salarissen
13.619.958
€
11.617.461
-
-
1.293.398
1.536.987
-
-
1.436.238
€
14.211.328
€
€
14.896.985
-
-34.209
13.619.958
4.1.2 Overige personele lasten -
dotaties personele voorzieningen
-
-1.969
-
-
overige personele lasten
-
91.848
-
33.050
-
63.990
-
personeel niet in loondienst
-
419.664
-
338.112
-
241.612
-
reiskosten woon-werk
-
98.955
-
-
104.868
-
reorganisatiekosten
-
-
-
Personeel en arbeidsmarktbeleid: -
kosten ARBO
-
122.757
-
64.000
-
60.177
-
congressen / seminars
-
11.002
-
2.250
-
9.042
-
deskundigheidsbevordering
-
190.234
-
107.935
-
120.897
Totaal Overige personele lasten
€
932.491
€
545.347
€
566.377
-
830.085
-
-
574.852
€
14.313.734
€
4.1.3 Af: uitkeringen
Totaal
14.165.305
€
14.338.622
De lonen en salarissen zijn ten opzichte van de begroting en na verrekening van de ontvangen uitkering van het Vervangingsfonds ad € 830.085 gestegen met € 65.000. Deze stijging komt voort uit niet declarabele vervangingskosten bij het Vervangingsfonds. De bezoldiging van de bestuurders is verantwoord in de jaarrekening van Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
37 van 46 Kenmerk
1404-0304
De bestuurders zijn aangesteld binnen de Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking. De bezoldiging wordt niet toegerekend aan de afzonderlijke Stichtingen. 3.6.2.2
Toelichting afschrijvingen
De gerealiseerde afschrijving 2013 zijn € 38.000 hoger dan begroot. Met name op ICT gebied heeft een inhaalinvestering plaatsgevonden. De afschrijvingskosten zijn als volgt te specificeren:
Specificatie afschrijvingen
Begroting 2013
2013
Bedrijfsauto's
€
Hardware
-
204.934
-
141.600
-
144.812
Machines & installaties
-
32.334
-
33.500
-
31.774
Meubilair
-
103.324
-
102.400
-
91.510
Onderwijsleerpakketten
-
63.978
-
79.100
-
44.515
Totaal
€
402.287 €
364.350 €
316.526
3.6.2.3
-2.283 €
2012
7.750 €
3.915
Toelichting huisvestingskosten
De huisvestingslasten overschrijden de begroting met € 410.000. De meerkosten komen voort uit hogere energielasten (inclusief een stelpost ad € 150.000 t.b.v. de doorbelasting van energielasten door een samenwerkingspartner). Ook bij de onderhoudslasten is een reservering gemaakt t.b.v. de opleveringskosten ad € 75.000 van een gymzaal die overgedragen zal worden aan de gemeente. De kosten zijn als volgt te specificeren:
Specificatie huisvestingslasten
Begroting 2013
2013 439.017 €
2012
Energie en heffingen
€
222.000 €
250.627
Huur gebouwen en overige kosten
-
78.970
-
75.450
-
192.425
Onderhoud gebouwen
-
487.138
-
306.622
-
575.734
Schoonmaakkosten
-
279.510
-
267.430
-
321.591
Totaal
€
1.284.635 €
871.502 €
1.340.377
Begin 2014 heeft de afrekening met de gemeente plaatsgevonden inzake de verhuizing naar de Bethaniënstraat. Alle kosten zijn uit oogpunt van voorzichtigheid in 2013 genomen. Het batig saldo ad € 36.000 zal worden gereserveerd t.b.v. de verhuizing over 3 jaar naar de Schuytgraaf.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
38 van 46 Kenmerk
1404-0304
3.6.2.4
Toelichting overige instellingslasten
De overige instellingslasten zijn als volgt te specificeren:
Specificatie overige lasten
2013
Begroting 2013
2012
4.4.1 Administratie en beheerslasten Accountantskosten
€
13.490 €
Kantoorartikelen
-
14.959
-
2.600
-
6.333
Drukwerk (briefpapier.etc)
-
82.799
-
12.350
-
24.714
Salarisadministratie
-
53.392
-
75.524
-
59.113
Advies- en onderzoekskosten
-
27.765
-
4.950
-
62.434
Administratieve beheerskosten
-
212.334
-
301.000
-
246.298
Fusiekosten
30.000 €
-
-
17.535
-
4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen Lesmaterialen
-
265.541
-
230.473
-
244.613
Onderhoud inventarissen
-
4.535
-
1.600
-
4.128
Onderhoud software en computerbenodigdheden
-
73.017
-
53.500
-
91.613
Abonnementen
-
36.557
-
26.600
-
38.222
Verhuiskosten
-
-
50.503
Cadeau- en representatie
-
74.904
-
18.050
-
69.988
Communicatiekosten
-
76.719
-
42.875
-
12.113
ESF-kosten
-
43.681
-
-
31.390
Huishoudelijke uitgaven
-
25.170
-
11.250
-
16.735
Kantinekosten
-
45.099
-
37.350
-
48.027
Bedrijfsauto's
-
15.276
-
37.950
-
36.158
Overige instellingskosten
-
53.421
-
30.850
-
76.513
Porti
-
14.236
-
13.475
-
14.122
Reproductiekosten
-
72.560
-
102.100
-
154.618
Telefoon
-
54.585
-
54.500
-
67.380
Totaal
€
1.259.873 €
1.086.997 €
1.372.550
4.4.4 Overige
-
De overige instellingslasten zijn ruim € 170.000 hoger dan begroot. De kosten voor de naamswijziging van de scholen en de hieraan gerelateerde extra kosten (briefpapier e.d.) was niet begroot (€ 40.000). Daarnaast worden de ESF kosten niet begroot, deze drukken echter wel op het resultaat (€ 43.000).
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
39 van 46 Kenmerk
1404-0304
Het honorarium van de accountant is als volgt te specificeren:
Specificatie honoraria accountant
2013
2012
1 Controle jaarrekening 2012 - 2013
€
13.490 €
2 Overige controle werkzaamheden
-
-
3 Fiscale advisering
-
-
4 Niet controle diensten
-
-
Totaal
€
13.490 €
17.535
17.535
3.6.3 Financiële baten & lasten De financiële baten en lasten betreffen rentebaten over bancaire tegoeden. Er hebben in 2013 geen beleggingsactiviteiten plaatsgevonden.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
40 van 46 Kenmerk
1404-0304
4.
Overige gegevens
4.1 Controleverklaring (controleverklaring zie volgende pagina)
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
41 van 46 Kenmerk
1404-0304
4.2 Resultaat Het resultaat van € 445.664 is als volgt verwerkt in het eigen vermogen: - Algemene reserve Mutatie eigen vermogen
€ 445.664 (toevoeging) € 445.664
4.3 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die het beeld van de jaarrekening per 31 december 2013 beïnvloeden.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
42 van 46 Kenmerk
1404-0304
5
BIJLAGEN onderdeel uitmakend van de jaarrekening
5.1 Algemene instellingsgegevens Naam en adres instelling
Telefoon Fax Bestuursnummer Brinnummers
: Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken Vossenstraat 6 6811 JL ARNHEM : (026) 352 88 03 : (026) 352 88 01 : 76689 : 01JE 03IJ 23GK
Arnhemse Buitenschool De Radar Oosterbeek De Radar Arnhem
De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o. is bij notariële akte opgericht, d.d. 27 juni 2006. De stichting is ontstaan uit een fusie tussen de Stichting De Arnhemse Buitenschool en Stichting SO en VSO aan zeer moeilijk opvoedbare kinderen in Arnhem en Oosterbeek. De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voor Centraal Nederland te Arnhem onder dossiernummer 41046803. Onder het bevoegd gezag van de Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o., vallen de onderstaande scholen:
Brinnummer Locatie
Bevoegd gezag nummer
01JE
De Ommezwaai
76689
03IJ
De Vaart/Vierbeek College
76689
23GK
Briant College
76689
01JE-01
De Fonkel/Vester College
76689
De stichting gaat bij het geven of doen geven van onderwijs uit van de gelijkwaardigheid van alle levensbeschouwingen en maatschappelijke stromingen voor het onderwijs. Hierbij is de normen en waarden overdracht erop gericht dat de leerling een levensbeschouwing kan opbouwen en van daaruit een eigen inbreng kan hebben, een en ander met respect voor de levens- en maatschappijbeschouwing van anderen. De stichting stelt zich ten doel: - Het in stand houden van scholen. - Het geven van onderwijs aan geïndiceerde cluster 4-leerlingen. - Het verzorgen van ambulante begeleiding.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
43 van 46 Kenmerk
1404-0304
De stichting beoogt niet het maken van winst en is gebonden aan de uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst primair onderwijs (CAO-PO). In de gemeenten Arnhem, Ede, Renkum en omstreken streven de aanwezige cluster 4-scholen naar een integraal onderwijsaanbod voor cluster 4-leerlingen, waarin alle beschikbare expertise en aanwezige capaciteiten worden aangewend voor het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen, op maat, voor kinderen met psychiatrische, gedragsmatige dan wel sociaal-emotionele problemen. Dit wordt bereikt door hen de best passende en meest adequate orthopedagogische en orthodidactische benadering en ondersteuning aan te bieden, waarbij het kind en met name het vertrouwen in de ontwikkelingsmogelijkheden van het kind centraal staan. De voor de scholen geldende klachtenregeling kent een aantal aanspreekmogelijkheden: de vertrouwenspersoon, de landelijke klachtencommissie, het bestuur en een op iedere school benoemde contactpersoon. De voor onze stichting geldende klachtenregeling gaat uit van de aanwezigheid van ten minste één onafhankelijke vertrouwenspersoon. Op iedere school is ten minste één personeelslid aangewezen als contactpersoon. Hij/zij is het aanspreekpunt bij (mogelijke) klachten en verwijst de betrokkene door naar de vertrouwenspersoon, dan wel een andere daarvoor in aanmerking komende persoon of instantie. 5.2 De organisatiestructuur Binnen De Onderwijsspecialisten wordt gewerkt met een College van Bestuur en een Raad van Toezicht. Het College van Bestuur geeft leiding aan het centrale management. Het centrale management bestaat uit de één regiodirecteur, de directeur Centrale Diensten en de directeur Dienstverlening. Samenstelling College van Bestuur Voorzitter
: De heer W. Ludeke
Lid
: De heer H.J.M. Loeffen
Samenstelling Raad van Toezicht Voorzitter
: De heer H. Luchtmeijer
Lid
: De heer J.H.J. Baardemans
Lid
: De heer C. Donker
Lid
: De heer D.H. van Uitert
Lid
: Mevrouw J. Pijl
Lid
: De heer J.H. Bootsma
Lid
: Mevrouw M. van Etteger
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
44 van 46 Kenmerk
1404-0304
Met ingang van 1 januari 2012 is sprake van een Personele Unie met De Onderwijsspecialisten op basis van een Raad van Toezicht model.
Organisatiestructuur
Locatie
Naam
Functie
College van Bestuur
Arnhem
Dhr. W. Ludeke
Voorzitter
College van Bestuur
Arnhem
Dhr. H.J.M. Loeffen
Lid
Centrale Diensten
Arnhem
Dhr. T.C. Vos
Directeur
Dienstverlening
Arnhem
Dhr. L.J.C.M. ter Steeg
Directeur
Dhr. B. Klaassen
Regiodirecteur
De Onderwijsspecialisten
Arnhem Regio’s:
Ede Oosterbeek
Scholen regio Ede De Fonkel, locatie Jachtlaan SO
Ede
Mw. P. Gaertner
Directeur
Vester College, locatie Hendrik Stafweg VSO
Ede
Mw. P. Gaertner
Directeur
De Ommezwaai,locatie Heijenoordseweg SO
Arnhem
Mw. L. Smallegange
Directeur
De Ommezwaai, locatie Doorwerthlaan SO
Arnhem
Mw. L. Smallegange
Directeur
De Ommezwaai, locatie Reigerstraat SO
Arnhem
Mw. L. Smallegange
Directeur
Briant College, locatie Bakenbergseweg VSO
Arnhem
Dhr. H. Hentenaar
Directeur
Briant College , locatie Bethaniënstraat VSO
Arnhem
Dhr. H. Hentenaar
Directeur
Oosterbeek
W. van Schaik
Directeur
Oosterbeek
W. van Schaik
Directeur
Scholen regio Arnhem
Scholen regio Oosterbeek Vierbeek College, locatie Utrechtseweg VSO / MLK De Vaart, locatie Wijnand van Arnhemweg VSO/MLK, ZMOLK, SO
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
45 van 46 Kenmerk
1404-0304
5.3 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen
Vermelding alle bestuurders met dienstbetrekking Functie
Voorzitters
Naam
clausule
Ingangsdatum
Einddatum
Omvang
Belastbare vaste en
Voorzieningen
Uitkeringen
dienstverband
dienstverband
dienstverband
variabele
beloning
wegens
in FTE
onkostenvergoedingen
betaalbaar op
beëindiging
termijn
van het
van
Beloning
toepassing
dienstverband Voorzitter
ja
W. Ludeke
1-9-2006
n.v.t.
1,0000
nihil
geen
geen
n.v.t.
lid
nee
H.J.M. Loeffen
1-9-2006
n.v.t.
1,0000
nihil
geen
geen
n.v.t.
Vermelding alle interim- bestuurders Functie
Voorzittersclausule
Naam
van toepassing
Ingangsdatum
Einddatum
Omvang
Belastbare vaste en
Voorzieningen
Uitkeringen
dienstverband
dienstverband
dienstverband
Beloning
variabele
beloning
wegens
in FTE
onkostenvergoedingen
betaalbaar op
beëindiging
termijn
van het dienstverband
n.v.t.
Vermelding alle toezichthouders Functie
Voorzitter
Naam
of lid
Ingangsdatum
Einddatum
Beloning
Belastbare vaste
Voorzieningen
Uitkeringen wegens
dienstverband
dienstverband
(op jaar-
en variabele
beloning
beëindiging van het
basis)
onkosten-
betaalbaar op
dienstverband
vergoedingen
termijn
RvT
Voorzitter
De heer H. Luchtmeijer
01-08-2008
01-01-2014
n.v.t.
RvT
Lid
De heer J.H.J. Baardemans
01-01-2011
01-01-2015
n.v.t.
RvT
Lid
De heer C. Donker
01-01-2011
01-01-2015
n.v.t.
RvT
Lid
Mevrouw J. Pijl
22-06-2009
01-01-2014
n.v.t.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken
De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur
Datum
27 mei 2014 Pagina
46 van 46 Kenmerk
1404-0304
RvT
Lid
De heer D.H. van Uitert
01-01-2011
01-01-2015
n.v.t.
RvT
Lid
De heer J.H. Bootsma
01-08-2012
01-01-2016
n.v.t.
RvT
Lid
Mevrouw M. van Etteger
01-01-2012
01-01-2016
n.v.t.
vermelding gegevens van eenieder van wie de bezoldiging de WNT-norm te boven gaat Functie
Ingangsdatum
Einddatum
Omvang
Belastbare vaste en
Voorzieningen
Uitkeringen
Motivatie
dienstverband
dienstverband
dienstverband
Beloning
variabele
beloning
wegens
overschrijding
in FTE
onkostenvergoedingen
betaalbaar op
beëindiging
van de norm
termijn
van het dienstverband
n.v.t.
| Jaarrekening 2013 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken