JAARVERSLAG
2014
JAARVERSLAG
2014
Cover: solide en duurzaam Dat is de eik, ook al is die 50 jaar of ouder. AB Vakwerk is voor haar relaties ook een solide partner en bouwt aan duurzame relaties. De eik straalt kracht uit en volgens de Kelten bood de eik ook bescherming. Diezelfde bescherming biedt AB Vakwerk al meer dan een halve eeuw: het garandeert de bedrijfscontinuïteit van haar leden en klanten. AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
04
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
05
Inhoudsopgave 2014: cultuuromslag naar gezond toekomstperspectief ................................................... 07 Passie voor dienstverlening loont .......................................................................................................................... 11 Meer klanten en meer omzet in 2014 ..............................................................................................................12 Aanpassingen zorgen voor verbeterd rendement ....................................................................... 13 Startschot eigen schaatsploeg .................................................................................................................................... 16 Ondernemingsraad: rust weergekeerd en nu doorpakken .......................................... 16 Personeel: ‘Werken aan groei’ vraagt cultuuromslag ............................................................ 18 Verantwoordelijkheid voor mens en leefomgeving ..................................................................21 Financieel verslag 2014 ........................................................................................................................................................... 24 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant ......................................................... 26 Toelichting balans en exploitatierekening ............................................................................................... 27 Raad van Commissarissen ..................................................................................................................................................28 Ledenraad ....................................................................................................................................................................................................... 31 Organisatiegegevens .................................................................................................................................................................. 32 Colofon ............................................................................................................................................................................................................... 34
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
06 ‘Veranderen is een constante, vooral binnen de agrarische sector’
* Jorrit Jorritsma
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
Voorzitter Raad van Commissarissen AB Vakwerk
07
2014: cultuuromslag naar gezond toekomstperspectief “Net als AB Vakwerk maakte ik als veehouder ook grote omslagmomenten mee, uiteraard op veel kleinere schaal. De eerste keer in 1982 toen ik met mijn broers een nieuw bedrijf startte. Precies in de tijd dat er ook een grote economische crisis was. Veel overeenkomsten én opmerkelijke verschillen. We stonden aan de vooravond van de productiebeperking via de melkquotering die nu, 31 jaar later, eindelijk wordt afgeschaft. De rente was torenhoog, waar die nu nog nooit zo laag is geweest. Waren de banken destijds nog scheutig, nu houden ze de hand op de knip. Er was dagelijks werkoverleg met broers en medewerkers.
een positieve ontwikkeling bij onze agrarische activiteiten
Helemaal nieuw voor mij, waarbij je ook nog eens naar elkaar
zien. Juist daarin willen we groeien en sterk zijn.
toe verantwoording moest afleggen. Was er werk op het land dan sprak je af wie die dag in de stal bleef. Wie doet wat?
Het is een groot compliment dat onze externe accountant in
Wie ondersteunt wie? Je krijgt meer tegenspraak en dit leidde
diens ‘managementletter’ ook deze vooruitgang heeft gecon-
tot minder fouten, beter onderbouwde besluiten, meer
stateerd. Als de interne organisatie op orde is, is dat voor de
onderling begrip en betrokkenheid bij het bedrijf. Resultaat:
Raad van Commissarissen als toezichthouder een gerust-
we werden beter in wat we deden.
stellend gegeven.
De cultuuromslag die AB Vakwerk doormaakt, roept deze
Er is veel gedaan aan binding en saamhorigheid en dat werpt
herinneringen bij mij op. Terugkijkend; er was geen keus
echt z’n vruchten af. Met het sponsoren van het AB Vakwerk
omdat stilstand achteruitgang betekent. Dat gold toen op
Schaatsteam maken we een grote slag om als merk bekender
de veehouderij en nu voor AB Vakwerk. Veranderen is een
te worden. De reductieregeling is gemoderniseerd tot
constante, vooral binnen de agrarische sector.
continuïteitsregeling: de kern van de coöperatie en voor veel leden de hoofdreden voor het lidmaatschap. Mooi om mee te
Na het jaar van de verandering is 2014 voor AB Vakwerk een
maken waren de ledenbijeenkomsten over dit onderwerp:
oogstjaar geworden waarin we een mooi resultaat hebben
het leeft!
geboekt. Er is een grote professionaliteitsslag gemaakt en daarmee is goed ingespeeld op de veranderende vraag van
De managementvisie blijkt de juiste. Geen reden om achter-
deze tijd. Er was meer aandacht voor leden, klanten, groei
over te leunen, maar wél om een compliment te maken naar
en rendement. Het resultaat is beter dan we van te voren
de directie en de medewerkers die in een moeilijk tijd een
hadden ingeschat. Het betere overleg en inzicht doen – net
enorme veerkracht hebben getoond.
als toen – hun werk; we worden beter in wat we doen. Net als vroeger vergt ook deze cultuuromslag veel energie, De voorspelbaarheid van de resultaten is groter geworden,
maar AB Vakwerk heeft er een gezond toekomstperspectief
de kwaliteit van de omzet en de winst nam toe. Voor ons als
voor teruggekregen. Want we zijn weer beter geworden in
toezichthouder is belangrijk dat we na de neergang nu ook
wat we doen.” AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
08
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
09
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
10
* Directie AB Vakwerk
Kasper van der Molen, Hylke van der Veen en Aebe Aalberts
cao Bedrijfsverzorgingsdiensten De medewerkers van AB Vakwerk vallen onder de cao Bedrijfsverzorgingsdiensten. Al een paar jaar wordt er onderhandeld over een nieuwe cao. Het gaat om een relatief kleine sector, maar daarbinnen is AB Vakwerk wél één van de grootste werkgevers. Namens AB Vakwerk zit daarom algemeen directeur Hylke van der Veen aan de werkgeverskant van de onderhandelingstafel: “We vinden het heel belangrijk dat er een eigen cao voor onze unieke beroepsgroep blijft bestaan. Mensen moeten naar waarde beloond worden en daar staan we oprecht voor. Het is daarbij van belang dat de arbeidsvoorwaarden marktconform zijn, anders prijzen we ons als sector uit de markt en daar is niemand bij gebaat.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
11
Passie voor dienstverlening loont AB Vakwerk heeft in 2014 de neergaande lijn van de laatste jaren met een uitstekend resultaat doorbroken. Met een minimale economische groei kwam Nederland in 2014
niet bij loze woorden. Het contact met leden is in 2014
uit de crisis. Door continu veranderende wetgeving worden
geïntensiveerd. Met als resultaat dat er door méér leden
steeds meer werkgeversrisico’s doorgeschoven naar onder-
méér diensten zijn afgenomen. Meer communicatie vertaalt
nemers. Dat vergroot de vraag naar personele dienstverlening
zich ook in de kwaliteit van dienstverlening die hierdoor
zoals die door AB Vakwerk wordt aangeboden. Ontwikkelingen
optimaler aansluit op wat de leden willen. De agrarische
die eraan bijdragen dat de vraag naar flexibele arbeid groeide
‘aanpakkers’-mentaliteit van AB Vakwerk wordt door steeds
en het ziet ernaar uit dat dit ook in de komende jaren het geval
meer afnemers herkend als dé meerwaarde van de dienst-
zal zijn.
verlening.
Net als de hele uitzendbranche maakte AB Vakwerk in 2014 een groei door. De omzet ontwikkelt zich positief en het
Van reductieregeling naar continuïteitsregeling
resultaat is beter dan verwacht. Al zijn er verschillen tussen
AB Vakwerk blijft op de eerste plaats een organisatie die
de sectoren en verschuivingen in de orderportefeuille,
het belang van de leden dient. In 2014 is hard gewerkt aan
positief is dat onze klantenkring is verbreed.
het moderniseren van de reductieregeling: het hart van de dienstverlening aan leden. De ledenraad stemde in met de
In het voorgaande jaar is door de noodzakelijke reorganisatie
verandering naar een toekomstbestendige continuïteits-
veel gevraagd van onze medewerkers. De spannende vraag
regeling die in 2015 van kracht wordt. De nieuwe regeling
was hoe de daarmee gepaard gaande cultuuromslag zou
behoudt een sociaal karakter en sluit beter aan bij de veran-
doorwerken in 2014. Natuurlijk heeft iedereen moeten wennen
deringen binnen de agrarische sector, waar de bedrijfsvoering
aan de nieuwe situatie. Daarover zegt algemeen directeur
van bedrijf tot bedrijf kan verschillen. Dat vraagt meer
Hylke van der Veen terugkijkend: “Iedereen beseft dat wij
specialisatie, maatwerk en flexibiliteit.
dienstverleners zijn. Voor die rol zie ik in de hele organisatie veel passie én – belangrijk – plezier in het werk. De rust is
De regeling wordt eenvoudiger en er zijn eigentijdse
weergekeerd en iedereen loopt dezelfde kant op. En als dan
diensten aan toegevoegd zoals de mogelijkheid van kraam-
je resultaten verbeteren, weet je met elkaar dat AB Vakwerk
en adoptieverlof en hulp na overlijden van een familielid.
in de lift zit. En dat is een goed gevoel.”
Met de modernisering kan AB Vakwerk ook in de toekomst
Van en voor leden In 2013 heeft AB Vakwerk beleidsmatig krachtig herbevestigd
blijven doen waarvoor het is opgericht: zorgen voor vervanging bij calamiteiten als ziekte of overlijden om daarmee de bedrijfscontinuïteit van haar leden te waarborgen.
dat het bedrijf er vooral van en voor de leden is. Dat bleef
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
12
Meer klanten en meer omzet in 2014 In commercieel opzicht was 2014 een uitstekend jaar. De bruto en netto winst overstegen ruimschoots de prognoses. De boodschap ‘AB Vakwerkers leveren écht meerwaarde’ slaat steeds beter aan in de markt. Omdat AB Vakwerk dit waarmaakt. Tal van activiteiten droegen in 2014 bij aan de groei in leden
Zo kregen de accountbeheerders en – managers trainingen
en klanten en omzet tegen marktconforme tarieven. Meer
en worden onze vakwerkers continu geschoold om te kunnen
leden en klanten waarderen vakmanschap op waarde en
blijven voldoen aan de veranderende behoeften van de
zijn bereid daarvoor een faire prijs te betalen. Er is onder
opdrachtgevers.
ondernemers sprake van voorzichtig herstel van vertrouwen in de economie. Het bedrijfsleven is zich bewuster dan ooit
AB Vakwerk onderscheidt zich in de markt met een eerlijk
van de risico’s van werkgeverschap, ook door de complexiteit
verhaal. Leden en klanten krijgen waar ze voor betalen en
van continu veranderende wet- en regelgeving. Dit besef en
weten waar ze aan toe zijn. Transparantie en goed werk-
de toenemende behoefte aan flexibele arbeid vergroot de
geverschap betalen zich terug in de kwaliteit van de dienst-
behoefte aan vakmanschap en aanvullende diensten van
verlening en dat wordt gewaardeerd.
AB Vakwerk. Naast het feit dat méér leden méér diensten zijn gaan afnemen, zijn er in 2014 in de breedte ook meer klanten bij gekomen. Een gezonde ontwikkeling waardoor AB Vakwerk de afhankelijkheid van grotere spelers verkleint en risico’s spreidt. Vooral in de sectoren Agri & Food, bouwnijverheid en groenvoorziening zijn meer uren gemaakt. Verheugend is de groei in de agrarische sector: daar is AB Vakwerk immers voor opgericht. De basis van het succes ligt in de eigen organisatie en de medewerkers, waar continu in wordt geïnvesteerd.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
‘Klanten waarderen de dienstverlening op waarde en zijn bereid daarvoor een faire prijs te betalen’
13
Aanpassingen zorgen voor verbeterd rendement Met een lichte omzetstijging naar bijna 96 miljoen euro laat
Gezamenlijk is de weg naar rendement weer gevonden. Dit
AB Vakwerk in 2014 een sterk verbeterd netto resultaat zien.
heeft veel inzet en aanpassingsvermogen van de medewerkers
Het exploitatieresultaat voor belastingen bedraagt ruim 2
gevraagd. Nieuwe uitdagingen zullen blijvend een beroep doen
miljoen euro en is mede te danken aan het terugdringen van
op de flexibiliteit van de organisatie. Alleen bedrijven die zich
ziekte, leegloop en minuren. Dit is een aanmerkelijk positiever
continu aanpassen aan veranderende omstandigheden in de
resultaat dan een jaar eerder. AB Vakwerk staat er financieel
markt en de wereld waarin AB Vakwerk opereert zullen
gezond voor en is in staat tegenslagen op te vangen.
succesvol zijn.
De complexiteit en regeldruk in de uitzendsector nemen steeds
Vanuit een sterkere organisatie en met een gedeelde verant-
meer toe. Er zijn in 2014 intern grote stappen vooruit gemaakt.
woordelijkheid voor het resultaat, verwacht AB Vakwerk de
De bedrijfsvoering is verder versterkt. Alle processen, van
ingezette lijn omhoog in 2015 te kunnen vasthouden. Met
inkoop tot aan personeelsmanagement, zijn beter beheersbaar
een stabiele groei in omzet, uren en rendement.
en ook dat draagt bij aan de verbetering van het resultaat.
Bedrijfscontinuïteitsregeling Categorie
Omzet (in euro’s) Aantal deelnemers
Bijdrage continuïteitsregeling 40 uur 50%-25%
896
Bijdrage continuïteitsregeling 40 uur 80%-40%
483
Bijdrage continuïteitsregeling 50 uur 50%-25%
1.048
Bijdrage continuïteitsregeling 50 uur 80%-40%
1.242 3.669
2014
2013
2012
Uitzenden
50.488.513
49.684.446
41.915.626
Payrolling
16.001.940
15.097.353
11.081.796
Agri
11.822.848
13.687.431
15.598.527
Detachering
9.579.144
8.574.532
8.365.421
STAP
7.522.869
6.981.150
6.735.122
347.466
372.014
608.220
95.762.780
94.396.926
84.304.712
Overig
Reductieregeling 2014
2013
2012
3.997
4.155
4.262
11,86%
11,02%
10,79%
Aantal uren hulp per deelnemer
45,89
45,92
41,16
Aantal uren hulp per ziektegeval
386,98
416,62
381,35
Aantal deelnemers aan het einde van het jaar Aantal deelnemers dat gebruik heeft gemaakt van de regeling
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
14
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
15
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
16
Startschot eigen schaatsploeg AB Vakwerk Schaatsteam! Zo heet de marathonschaatsploeg waar AB Vakwerk sinds 2014 hoofdsponsor van is. Niet alleen omdat deze sport heel goed past bij waar AB Vakwerk voor staat, maar ook omdat het nodig was een herkenbare sponsoractiviteit te kiezen. Al langere tijd was AB Vakwerk op zoek naar een goede manier om met sponsoring de naamsbekendheid verder te vergroten. Nu die is gevonden, betekent dit ook een nieuwe koers in het sponsorbeleid: focus op de schaatssport en het loslaten van andere sponsor activiteiten. Marathonschaatsers zijn net als AB Vakwerkers nuchter, stropen de mouwen op, werken coöperatief samen in een team en zijn echte doorzetters. De uitdaging is om met het bescheiden budget, met creativiteit, inzet en passie, toch topprestaties te leveren. Dit uitgangspunt past bij AB Vakwerk. De schaatsbeleving rond de wedstrijden vormt een ideaal podium om activiteiten te organiseren voor leden en klanten. Op de website www.abvakwerk.nl/schaatsteam wordt uitgebreid verslag gedaan van alle teamontwikkelingen en -prestaties.
Ondernemingsraad: rust weergekeerd en nu doorpakken Na de reorganisatie in 2013 is de rust weergekeerd. Voor de
Dat de reorganisatie zich in 2014 terugbetaalt in een uitstekend
ondernemingsraad was 2014 een jaar van normaliseren en
rendement is voor de ondernemingsraad een bevestiging dat
het gewone werk weer oppakken; doorgaan op de ingeslagen
een paar jaar terug de juiste keuzes zijn gemaakt. In rustiger
weg om AB Vakwerk toekomstbestendig én dus nog sterker
vaarwater blijft het echter zaak scherp te blijven op nieuwe
te maken.
ontwikkelingen. Het belangrijkste voor de ondernemingsraad is dat AB Vakwerk een gezond bedrijf is en blijft. AB Vakwerk
In een goede en constructieve werk- en overlegsfeer zijn
in 2014 is weer het bedrijf waar mensen bij willen horen,
diverse onderwerpen aan bod gekomen; van wagenpark,
willen werken en lid of klant van willen zijn. En daar is de
bedrijfskledinglijn tot aan nieuwe bedrijfsprotocollen.
ondernemingsraad trots op.
Een proces dat de ondernemingsraad nauwlettend volgt, is het onderhandelingsproces over een nieuwe cao Bedrijfsverzorgingsdiensten.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
17
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
18
Personeel: ‘Werken aan groei’ vraagt cultuuromslag Medewerkers laten groeien in hun ontwikkeling en verder professionaliseren zodat hun vakmanschap blijft aansluiten op de veranderende vragen van opdrachtgevers. ‘Werken aan groei’ is daarom de ambitie die AB Vakwerk in 2013 heeft gesteld en waarmee in 2014 grote vooruitgang is geboekt. De veranderende tijden vragen een cultuuromslag van de
Tevreden medewerkers
organisatie én de medewerkers. Leek voor de crisis alles
Het aangaan van een gesprek met de medewerker en het
vanzelf (goed) te gaan, in een continu veranderende wereld
in beeld houden van iemands ontwikkeling waren geen
is niets meer vanzelfsprekend. Toenemende robotisering en
vanzelfsprekendheden. Onvolkomenheden die door een
digitalisering maken dat er van onze vakwerkers constant
gestructureerd personeelsbeleid in de toekomst worden
andere vaardigheden kunnen worden gevraagd. De arbeids-
voorkomen. Er is een HR-cyclus in gang gezet waarbij met
markt verandert snel en dat vraagt steeds meer flexibiliteit.
alle medewerkers op vaste momenten wordt gesproken en
Medewerkers zijn binnen AB Vakwerk ook zelf verantwoor-
er tussentijds korte evaluaties plaatsvinden. Alles gericht
delijk voor hun eigen ontwikkeling en moeten daar ook naar
om de medewerker te ondersteunen en zo nodig te blijven
handelen. Dat gaat niet van de ene op de andere dag.
scholen om mee te kunnen gaan in de steeds veranderende taken bij onze klanten en leden. De medewerkers blijken dit te waarderen, voelen zich serieus genomen en daardoor nog meer betrokken. Dit blijkt ook duidelijk uit een tevredenheidsonderzoek onder de medewerkers, die zich prettiger voelen dan een aantal jaren geleden. Door betere
‘Alle medewerkers krijgen scholing aangeboden gericht op bevordering van hun deskundigheid’
begeleiding is het ziekteverzuim verder afgenomen. De noodzakelijke veranderingen beginnen bij de leidinggevenden, de accountmanagers en het management. In 2014 is enorm geïnvesteerd in hun persoonlijke ontwikkeling en vaardigheden. Daarmee kan in het komende jaar de ambitie van de organisatie worden vertaald naar de werkvloer. Met pakweg 1.100 mensen in vaste dienst is dat een enorme opgave. Alle medewerkers krijgen scholing aangeboden gericht op bevordering van hun deskundigheid. En daarna is iedereen ook echt in beeld om zich verder te blijven ontwikkelen.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
19
‘In 2014 is enorm geïnvesteerd in kennis, kunde en karakter’
Personeelsplanning Bij deze veranderingen past een meer strategische personeelsplanning. Door het personeelsbestand als geheel in kaart te brengen - naar leeftijdsopbouw, competenties en kwaliteiten – is AB Vakwerk beter in staat tijdig in te spelen op toekomstige ontwikkelingen. De organisatie ziet bijvoorbeeld aankomen dat veel ervaren vakmensen door vergrijzing uitstromen en kan zich daarop aanpassen. Of een medewerker die in de toekomst zijn eigen werk niet meer kan doen, kan tijdig worden begeleid naar een andere functie. ‘Werken aan groei’ krijgt steeds meer vorm door te blijven investeren in het belangrijkste kapitaal van AB Vakwerk: de mensen die iedere dag het vakmanschap in de praktijk waarmaken. Vanuit het besef dat ‘samen werken aan groei’ in het belang is van een gezonde toekomst van AB Vakwerk en daarmee van alle medewerkers.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
20
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
21
Verantwoordelijkheid voor mens en leefomgeving In 2014 is AB Vakwerk doorgegaan op de ingeslagen weg van het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Als coöperatie is het voor AB Vakwerk even vanzelfsprekend
Niet op de laatste plaats heeft AB Vakwerk een grote
als noodzakelijk verankerd te zijn in de samenleving en
verantwoordelijkheid voor de eigen medewerkers. Het
verantwoordelijkheid te nemen voor mensen en de leef-
opleidingsbeleid van AB Vakwerk is gericht op brede en
omgeving. Het past ook bij de agrarische achtergrond en
duurzame inzetbaarheid, er worden cursussen aangeboden
mentaliteit van AB Vakwerk daar naar te handelen.
en er is continu aandacht voor het welzijn en de veiligheid op de werkvloer. De EU-medewerkers worden op een nette
Minder energie verbruiken en minder afval produceren horen
manier gehuisvest volgens de hoogste normen die door de
daarbij. Het papierverbruik is inmiddels gehalveerd dankzij
ABU en de Nederlandse Bond van Bemiddelings- en Uitzend-
verdergaande digitalisering en bewustwording. Groen rijden
ondernemingen zijn overeengekomen. De woningen zijn
is de norm en wordt aangemoedigd. Voor een groot aantal
herkenbaar aan de ‘Certified Flex Home-sticker’, waarmee
functies worden uitsluitend hybride auto’s ingezet. Er vindt
voor gemeenten, omwonenden, brandweer, controlerende
onderzoek plaats naar verder energiebesparende maat-
instellingen én uitzendkrachten in één oogopslag duidelijk is
regelen en de mogelijkheid om zelf energie op te wekken.
dat de huisvestingslocatie aan alle gestelde eisen voldoet.
Met de nieuwe Participatiewet die in 2015 ingaat, verwacht de overheid van bedrijven dat ze meer mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt gaan aannemen: jonggehandicapten, mensen die te lang in de bijstand zitten en oudere werklozen. AB Vakwerk biedt al jaren specifieke kennis en begeleiding die nodig is om deze doelgroep aan het werk te helpen. Niet voor niets noemt branchevereniging ABU AB Vakwerk als goed voorbeeld van een organisatie die mensen met Wajong-indicatie succesvol begeleidt naar een beschermde werkomgeving in de agrarische sector. De sectoren waarin AB Vakwerk werkt, zijn bij uitstek geschikt voor dergelijke plaatsingen vanwege de kleinschaligheid, structuur en de regelmaat van de werkzaamheden.
‘Verankerd zijn in de samenleving en verantwoordelijkheid nemen voor mensen en leefomgeving’
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
22
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
23
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
24
Financieel verslag 2014 Geconsolideerde balans (in euro’s) (voor resultaat bestemming) ACTIVA
31 december 2014
31 december 2013
Vaste activa Immateriële vaste activa Software
873.352
994.033 873.352
994.033
Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen Machines en installaties Overige vaste bedrijfsmiddelen
4.049.217 98.877 361.609
4.247.330 118.390 535.154 4.509.703
4.900.874
Financiële vaste activa Overige deelnemingen Overige vorderingen
36.027 105.249
52.390 525.637 141.276
578.027
Vlottende activa Vorderingen Debiteuren Reductieregeling Belastingen en premies sociale verzekeringen Overlopende activa
10.606.644 0 0 161.700
11.044.440 233.452 175.677 207.405 10.768.344
11.660.973
Liquide middelen
22.652.268
17.847.977
Totaal
38.944.943
35.981.883
PASSIVA Groepsvermogen Onverdeeld exploitatieresultaat
31 december 2014 16.482.797 1.574.886
31 december 2013 17.795.201 -1.312.404
18.057.683
16.482.797
Voorzieningen Voorziening jubilea Voorziening langdurige zieken Voorziening reorganisatie
402.050 56.507 0
98.126 213.045 198.318 458.557
509.489
Kortlopende schulden Reductieregeling Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
Totaal
5.346 707.406 8.967.509 10.748.442
0 656.358 7.327.201 11.006.038 20.428.703
18.989.597
38.944.943
35.981.883
25 Geconsolideerde exploitatierekening (in euro’s) 2014
2013
Opbrengsten Dienstverlening Contributiebijdrage Overige opbrengsten
94.982.662 437.652 342.466 95.762.780
93.674.686 459.046 263.194
94.396.926
Directe kosten Lonen en salarissen Sociale lasten Overige directe bedrijfskosten Afschrijvingen direct op vaste activa
60.118.640 14.819.428 7.316.315 142.623
Brutomarge
82.397.006
61.520.674 15.119.180 7.267.655 193.014 84.100.522 10.296.404
13.365.774
Indirecte kosten Lonen en salarissen Sociale lasten Overige indirecte bedrijfskosten Afschrijvingen indirect op vaste activa Reorganisatiekosten
4.512.070 1.275.787 4.258.633 510.590 1.875.803
5.088.480 1.565.528 4.378.126 601.027 0
Bedrijfsresultaat
11.633.161
12.432.883
1.732.613
-2.136.479
Financiële baten en lasten Rentebaten Rentelasten
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Aandeel resultaat deelnemingen Exploitatieresultaat voor belastingen Belastingen over het resultaat Exploitatieresultaat na belastingen
332.697 39.754
412.693 24.966 387.727
292.943
2.120.340
-1.843.536
-16.363
9.529
2.103.977
-1.834.008
-529.091
521.604
1.574.886
-1.312.404
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
26
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De algemene ledenvergadering van de Coöperatie AB Vakwerk Groep U.A. Bijgesloten financieel verslag, bestaande uit de geconsolideerde balans per 31 december 2014 en de geconsolideerde exploitatierekening over 2014, zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatie AB Vakwerk Groep U.A. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 4 maart 2015. Desbetreffende jaarrekening en dit daaraan ontleend financieel verslag, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 4 maart 2015. Het financieel verslag bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het kennisnemen van het financieel verslag kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatie AB Vakwerk Groep U.A.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van het financieel verslag.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over het financieel verslag op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten’.
Oordeel Naar ons oordeel is het financieel verslag, bestaande uit de geconsolideerde balans per 31 december 2014 en de geconsolideerde exploitatierekening over 2014, in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatie AB Vakwerk Groep U.A. Groningen, 11 maart 2015
Ernst & Young Accountants LLP w.g. B.W. Littel RA
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
27
Toelichting balans en exploitatierekening Balans De balans toont een afname van immateriële en materiële vaste activa. De afname wordt veroorzaakt doordat de afschrijvingen groter zijn dan de investeringen. De afname van het debiteurensaldo is met name veroorzaakt door lagere omzet in de laatste twee perioden van 2014. Daarnaast is de gemiddelde betaaltermijn verbeterd ten opzichte van vorig jaar. De voorziening voor dubieuze debiteuren ligt in lijn met voorgaand jaar (€ 1 miljoen). Over 2014 is sprake van een positieve kasstroom van bijna € 5 miljoen, wat in belangrijke mate wordt veroorzaakt door het positieve exploitatieresultaat. De liquiditeitspositie van AB Vakwerk is uiterst solide. Het eigen vermogen is als gevolg van het positieve exploitatieresultaat toegenomen. De solvabiliteit bedraagt 46% en is alleszins acceptabel. Er zijn voorzieningen gevormd voor langdurig zieken alsmede voor toekomstige jubilea. De verleende reductie over 2014 is lager dan de ontvangen bijdragen en derhalve is sprake van een klein overschot. Dit overschot wordt toegevoegd aan het reductiefonds 2015.
Exploitatierekening Het exploitatieresultaat na belastingen bedraagt € 1,6 miljoen positief. De opbrengsten zijn, over de hele linie van de diensten uitzenden, detacheren en payrollen, licht gestegen, tot bijna € 96 miljoen. Over 2014 zijn ruim 4,3 miljoen uren gefactureerd. Door betere beheersing van de directe kosten is de brutomarge fors toegenomen. AB Vakwerk plukt de vruchten van de in 2013 doorgevoerde reorganisatie en kan de vaste mensen steeds beter inzetten bij de leden en klanten. Daarnaast is sprake van een voorzichtig economisch herstel. Het percentage indirecte kosten (ten opzichte van de opbrengsten) is toegenomen met 0,9%. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de kosten van verdere professionalisering van de organisatie.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
28
Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen van AB Vakwerk (RvC) vervult zijn rol en taken in het belang van de continuïteit van AB Vakwerk en alle betrokkenen. Het ziet toe op de strategie en het risicoprofiel en de wijze waarop de directie de daarmee samenhangende interne risicobeheersings- en controlesystemen uitvoert. De raad controleert of de directie zich houdt aan de missie en organisatiedoelstellingen zoals die worden vastgesteld door de ledenraad, het hoogste orgaan van AB Vakwerk. Er is toezicht op de algemene gang van zaken binnen de coöperatie en de daaraan verbonden ondernemingen door middel van gesprekken met het bestuur, managementteam, de ondernemingsraad en andere belanghebbenden of individuen binnen de organisatie wanneer de raad dit nodig acht. Vanuit de algemene beginselen van goed bestuur (‘good
gevoerde toezicht. In 2014 volgden de leden van de RvC een
governance’) opereert de raad open en transparant, ook op de
leiderschapprogramma voor toezichthouders om kennis en
wijze waarop het verantwoording aflegt aan de ledenraad, het
competenties over verslaggeving, risicomanagement, aan-
hoogste orgaan van AB Vakwerk. De raad is afgelopen jaar
sprakelijkheid, fiscaliteit, fraude, verantwoord ondernemen,
zeven keer bijeen geweest. Tijdens de jaarlijkse strategiesessie
overnames, fusies en investeringen aan te scherpen.
is met de directie richting bepaald voor de komende jaren. Naast de reguliere zaken, stond het afgelopen jaar volledig in
De bezoldiging van de ledenraad en de RvC (die bestaat uit zes
het teken van de continuïteitsregeling. De RvC heeft tweemaal
leden) is getoetst aan het advies van de NCR (De Coöperatieve
in aanwezigheid van de externe accountant vergaderd om de
Raad) en vastgesteld. Komend jaar wordt deze belonings-
jaarcijfers en de managementletter te bespreken.
systematiek extern getoetst en indien noodzakelijk bijgesteld.
De coöperatieve, agrarische achtergrond vormt nog altijd de
Gezien de beperkte omvang van de raad en de gezamenlijke
kern van AB Vakwerk. In 2014 heeft dit geleid tot een geheel
verantwoordelijkheid van de leden voor het toezicht op de
vernieuwde continuïteitsregeling: flexibel en passend bij de
totale bedrijfsvoering, wijkt de RvC af van het advies uit de
vragen en wensen van de agrarische ondernemers in deze tijd.
NCR-code om uit zijn midden een audit-, een remuneratie-
De raad heeft dit proces nauwlettend gevolgd en is bijzonder
en een selectie- en benoemingscommissie in te stellen.
trots op het uiteindelijke resultaat. Er ligt nu een toekomstbestendige regeling die aan leden vervangende arbeid biedt
Eind 2014 is afscheid genomen van commissaris Lucas Westra.
bij ziekte, overlijden of andere bedrijfsuitval. Daarmee kan
Een jonge en bevlogen commissaris die bestuurlijk veel voor
AB Vakwerk blijven doen waar het voor is opgericht: zorgen
de organisatie heeft betekend, vooral tijdens de vorming
voor de continuïteit van het agrarisch bedrijf bij calamiteiten.
van de nieuwe fusieorganisatie. Op voordracht van de RvC stemde de ledenraad in met de benoeming van Bart van
De ledenraad heeft in de algemene vergadering de jaar-
Doorn. Een externe commissaris die veel affiniteit heeft met
rekening definitief vastgesteld en aan de directie decharge
de agrarische sector. Gezien zijn achtergrond en financiële
verleend voor het gevoerde beleid en aan de RvC voor het
expertise is hij een waardevolle aanvulling voor de raad.
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
29
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
30
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
31
Ledenraad De ledenraad is het hoogste orgaan binnen de coöperatie en vormt een belangrijke schakel tussen de leden en de coöperatie AB Vakwerk. De raad vertegenwoordigt de belangen van alle leden, fungeert als klankbord voor de RvC en de directie en adviseert over de kwaliteit van de dienstverlening en de maatschappelijke betrokkenheid van de coöperatie. De ledenraad heeft belangrijke bevoegdheden bij investeringen, onroerend goed, samenwerkingsverbanden en de goedkeuring van de jaarrekening.
De ledenraad kwam in 2014 vijf keer bijeen. Naast de vier
Over onderstaande onderwerpen heeft de ledenraad in 2014
reguliere bijeenkomsten, is in een studiebijeenkomst stil-
positief besloten:
gestaan bij een aantal disciplines van de organisatie. De verdere uitwerking en implementatie van de nieuwe conti-
• jaarrekening 2013
nuïteitsregeling liep als rode draad door het jaar en is door
• verlenen van decharge aan het Bestuur voor het
een goed samenspel tussen de ledenraad en de organisatie
gevoerde beleid
succesvol geïmplementeerd.
• verlenen van decharge aan de Raad van Commissarissen voor gevoerd toezicht • Coöperatiereglement (bedrijfsreglement en continuïteitsregeling) • reserverings- en uitkeringsbeleid coöperatie 2013 • herbenoeming coördinatoren ledenraad • benoeming ledenraadsleden
‘De continuïteitsregeling, goed samenspel tussen ledenraad en organisatie’
• herbenoeming ledenraadsleden • benoeming commissaris • herbenoeming commissarissen • vergoedingensystematiek ledenraad en RvC 2015
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
32
Organisatiegegevens (per 1 januari 2015) juridische structuur
Coöperatie AB Vakwerk Groep U.A.
AB Vakwerk Groep B.V.
AB Vakwerk
AB Vakwerk
AB Vakwerk
AB Vakwerk
Uitzendorganisatie B.V.
Detachering B.V.
Stap B.V.
Payroll B.V.
AB Vakwerk Payroll Seizoenarbeid B.V.
AB Vakwerk
AB Vakwerk
Agri B.V.
Flex B.V.
Organisatiestructuur Ledenraad
Raad van Commissarissen
HR
Financiën & Control
Serviceorganisatie
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
Financieel
Algemeen
Commercieel
directeur
directeur
directeur
Bestuurs-
Vestigingen
secretariaat
Coöperatie
Marketing en Communicatie
EU
Payroll
33 Directie Functie
Geboortejaar
Geslacht
Nationaliteit
Jaar benoeming
Nevenfuncties
H.Y. van der Veen
algemeen directeur
1966
man
Nederlands
2013
Lid RvT Mee Friesland / Lid RvC Caparis/ Lid RvC Kraamzus
A.D. Aalberts
financieel directeur
1977
man
Nederlands
2012
K. van der Molen
commercieel directeur
1970
man
Nederlands
2013
Raad van Commissarissen J. Jorritsma
Functie
Geboortejaar
Geslacht
Nationaliteit
Jaar 1e benoeming
Termijn
Lid coöperatie
Beroep
voorzitter
1954
man
Nederlands
2010
2
ja
Melkveehouder
E.J.P. Weel
vice-voorzitter
1970
man
Nederlands
2006
3
ja
Pluimveehouder
Y.C.M. van Saase
commissaris
1969
vrouw
Nederlands
2006
3
ja
Tuinder
T.J. Miedema
commissaris
1963
man
Nederlands
2011
2
ja
Melkveehouder
G. Speijer
commissaris
1949
man
Nederlands
2011
2
nee
HPO-expert
B.G. van Doorn
commissaris
1966
man
Nederlands
2015
1
nee
Sitedirector
Ledenraad Functie
Woonplaats
M. Vendrig
coördinator Ledenraad
Amsterdam
G. Miedema
coördinator Ledenraad
Stiens
N. Spaans
ledenraadslid
Broek in Waterland
G. Holtrop-Hoekstra
ledenraadslid
Delfstrahuizen
J.D. Bron
ledenraadslid
Friesche Palen
G. de Boer
ledenraadslid
Goëngahuizen
G.J. Vink
ledenraadslid
Halfweg
J. de Vries
ledenraadslid
Katwoude
T. van Arkel
ledenraadslid
Middenmeer
A. Wiarda
ledenraadslid
Raerd
J. Faber
ledenraadslid
Scharsterbrug
R.A. Steensma
ledenraadslid
Warfstermolen
G. Mulder
ledenraadslid
Lippenhuizen
J. Eggenkamp
ledenraadslid
Oosterwolde
J. Jensma
ledenraadslid
Hijum
T. Jongsma
ledenraadslid
Joure
M. de Goede
ledenraadslid
Breezand
J. Visser
ledenraadslid
Schellinkhout
P. Miedema
ledenraadslid
Slootdorp
De volledige contactgegevens zijn gepubliceerd op de website www.abvakwerk.nl
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
34
Colofon AB Vakwerk Postbus 442 8600 AK Sneek www.abvakwerk.nl Dit verslag is een uitgave van Coöperatie AB Vakwerk Groep U.A. met medewerking van: Vormgeving Lautenbag Reclame, Leeuwarden Tekst Mediapunt, Zwaag Fotografie Van Nieuwenhoven MediaAdvies, Noordwolde Hanneke de Boer Fotografie, Aartswoud Druk Drukkerij Van der Eems, Easterein
AB VAKWERK JAARVERSLAG
2014
JAARVERSLAG
2014
www.abvakwerk.nl
