IVN-krant. Inhoud. Nr. 4 oktober e jaargang Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

IVN-krant Nr. 4 | oktober 2010 | 15e jaargang | www.ivnnl.com Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

Inhoud 2

5 8 9 11 16 17 20 24 25

IVN 40 jaar Kroniek (8) Cultuur en literatuur op ’t web – Christine Hermann (Universiteit van Wenen) Overpeinzingen uit Leuven (23) - Joop van der Horst Tentoonstellingenagenda Congressen, colloquia, symposia Van de IVN - uit het bestuur Berichten van buiten de muren Berichten van binnen de muren Bericht uit Woubrugge Colofon

Voor vacatures in de internationale neerlandistiek, zie: www.ivnnl.com > vacatures.

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

IVN 40 jaar

Het jubileumjaar 2010 zal afgesloten worden met enkele uitgaven en de introductie van een blog in de IVN-site. De vertaalactie loopt nog door tot het einde van het jubileumjaar.

Jubileumnummer Internationale Neerlandistiek Ter gelegenheid van het veertigjarig jubileum van de IVN verschijnt in december 2010 een extra, dus vierde, nummer in jaargang 48 van het wetenschappelijk tijdschrift van de IVN Internationale Neerlandistiek. Het thema Transnationale neerlandistiek: taal zonder natie, culturen zonder muren. De gastredactie van dit jubileumnummer bestaat uit Emmeline Besamusca, Arie J. Gelderblom (namens de IN-redactie) en Jan D. ten Thije. De basis van dit nummer wordt gelegd door de bijdragen aan de themabijeenkomst over interculturele neerlandistiek op het Zeventiende Colloquium Neerlandicum (Utrecht, 25 augustus 2009). De gastredactie heeft daarnaast nog enkele auteurs uitgenodigd die bijdragen aan de uitwerking van het thema. Een citaat uit de inleiding bij dit jubileumnummer: De leidende gedachte achter de themabijeenkomst was het besef dat zich in de internationale neerlandistiek een paradigmawisseling voltrekt. Traditioneel werden de relaties tussen de neerlandistiek in Vlaanderen en Nederland enerzijds en die buiten het taalgebied anderzijds aangeduid met de termen intra muros en extra muros. Echter, zo’n model dat uitgaat van een centrum en een periferie, een kern en een marge, is in tijden van globalisering, veranderende internationale verhoudingen en supranationaal verkeer achterhaald. Het is tijd voor een nieuw denkmodel op basis van gelijkwaardigheid van vakgenoten-neerlandici, ongeacht hun geografische locatie, ieder vanuit hun perspectief. In dit nummer bijdragen van Emmeline Besamusca, Lucia Brezaniova, Geert Buelens Konrad Ehlich, Dirk de Geest, Arie J. Gelderblom, Gerdi Quist, Marketa Škrlantová, Jan D. ten Thije, Pieter Verstraeten en Paul Wackers.

Start nieuwe serie Lage Landen Studies In november verschijnt bij uitgeverij Academia Press, Gent, deel één van de nieuwe IVN-serie Lage Landen Studies, Internationale neerlandistiek: een vak in beweging. De bijdragen aan deel 1 zijn oorspronkelijk lezingen geweest gehouden op het Zeventiende Colloquium Neerlandicum dat plaatsvond aan de Universiteit Utrecht in augustus 2009. Deze lezingen zijn geselecteerd uit de vele bijdragen aan het colloquium en vertegenwoordigen het kleurrijke palet van de internationale

IVN-krant |nr. 4 | oktober 2010|15e jaargang | www.ivnnl.com

2

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek neerlandistiek. Er is rijkdom zowel aan (sub)disciplines binnen de neerlandistiek als aan academische en culturele achtergronden van haar beoefenaars. Zo wonen en werken de auteurs van de dertien bijdragen in acht verschillende landen, en hebben zij vaak in meerdere landen gestudeerd. Disciplinair gezien zijn in deel 1 tien aandachtsgebieden of subdisciplines vertegenwoordigd: (historische) letterkunde, literatuurwetenschap, vertaalkunde, didactiek, historische taalkunde, cultuurgeschiedenis, fonetiek, sociolinguïstiek, en medioneerlandistiek. De auteurs die het kleurrijke palet bepalen: Jan Baetens, Linde van den Bosch en Leen Van Dijck, Widjajanti Dharmowijono, Carola Henn, Vincent J. van Heuven en Hans van de Velde, Matthias Hüning, Jaap de Jong, Milan Kříž en Kristi Jauregi Ondara, Ton Naaijkens, Jelica Novaković-Lopušina, Frits van Oostrom, Arie Pos, Elsa Strietman. Jane Fenoulhet en Jan Renkema vormen gezamenlijk de redactie van deel 1. De Centrale Redactie van Lage Landen Studies bestaat uit: Barbara Kalla, Wrocław, voorzitter; Mona Arfs, Göteborg; Heinrich Grebe, Pretoria; Lut Missinne, Münster; Franco Paris, Napels; Olf Praamstra, Leiden.

Blog in IVN-site - Doe mee! Op 20 oktober aanstaande gaat de IVN-blog ´live´. Bloggers geven een kijkje in hun omgeving, lespraktijk of in de cultuur waarin ze werkzaam zijn. Bloggers schrijven minstens zes keer per jaar een bericht van maximaal 300 woorden. Het initiatief komt van Jaap Grave die in de zomer van 2010 schreef: Óndanks de congressen, weten we als neerlandici maar weinig van elkaar. Te weinig, vind ik. De meeste neerlandici schrijven en hebben ongetwijfeld zinvolle informatie over hun standplaats. […] Niet alleen de neerlandistiek (informatie over de eigen afdeling, studenten, onderzoek, promoties) en andere academische onderwerpen zouden erin voor kunnen komen maar vanzelfsprekend ook informatie over de cultuur waarin de betreffende neerlandicus zich beweegt (academische structuur van het land, beeld van Nederland en Vlaanderen, eventueel Suriname, en andere bijzonderheden). Verder kunnen er vragen in worden gesteld, aankondigingen in worden gedaan - er zijn talrijke mogelijkheden.´

‘Neerlandici weten maar weinig van elkaar…’

De bloggers van het eerste uur zijn: Jaap Grave (Berlijn), Mieke Daniëls-Waterman (Jeruzalem), Evie Coussé (Göteborg), Janneke Diepeveen (Berlijn) en Ingrid Magilsen (Eindhoven).


3

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Houd dus de website vanaf 20 oktober in de gaten! En…. doe ook mee!! Stuur een mail aan [email protected] om je aan te melden en zorg ervoor dat het wereldomspannende netwerk van docenten neerlandistiek nóg hechter wordt!

Vertaal een gedicht ter gelegenheid van IVN 40 jaar Begin dit jaar vroegen wij leden van de IVN en bezoekers van onze website gedichten voor te stellen die aansluiten bij het 40-jarig jubileum van de IVN. Er zijn vijf gedichten geselecteerd die opgenomen zijn in de IVN-site: De Taal, Jacob Israel de Haan (voorgesteld door Mieke Daniëls-Waterman, Jeruzalem) Ochtend aan de Gariepdam, Miriam Van hee (voorgesteld door Jozef Deleu, Rekkem) Nieuwe klinker, Maarten Inghels (voorgesteld door Hanne Bongaerts, Salamanca) Tijd, Rutger Kopland (voorgesteld door Judit Gera, Boedapest) Woorden, Hanny Michaelis (voorgesteld door Hanne Bongaerts, Salamanca) De vertalingen vindt u op www.ivnnl.com. Hieronder, als smaakmaker de meest recente vertaling van Miriam van hees 'Ochtend aan de Gariepdam', van Martina Loucková (Brno). Ochtend aan de Gariepdam Miriam Van hee

Ráno u přehrady Gariep Dam Miriam Van hee

er is niets, tenzij een begin, een kleine boot in de ochtend en er, dat is de plek niet alleen maar ook de herinnering en het verlangen, er is een haperend, hunkerend woord dat rimpels maakt in de taal

tu není nic, snad jenom počátek, maličká loďka k ránu a tu, to neznamená pouze místo ne, také vzpomínku a touhu, tu je váhavé, roztoužené slovo co rozčeřuje řeč

komt het van hier, op de oever waar eucalyptusbomen ruisen of van daar, waar we ooit, na de regen, heen wilden gaan

pramení tady, na břehu, kde šumí eukalypty anebo tam, kam kdysi po dešti jsme chtěli jít

maar we zijn er nu, daar is het uitzicht: water en land liggen roerloos te wachten op zonlicht en wind

teď jsme však tady, tam, to je výhled: voda a zem bez hnutí očekávají vítr a sluneční svit

er is de plek die we fotograferen er is de plek waar we zijn, even, tot we weer verder reizen

tu je místo, které fotografujeme tu je místo, kde jsme, jen na chvíli než zase jinam odejdeme


4


Wilt u ook eens laten zien hoe mooi een Nederlands gedicht vertaald naar uw moe dertaal of tweede taal is? U kunt nog tot en met 31 december 2010 vertalingen instu ren. Vertalingen die op de site geplaatst worden zijn goed voor een boekenbon van 40 euro!

Kroniek (8)

Cultuur en literatuur op ’t web Christine Hermann (Universiteit van Wenen) Van Gogh in de les www.vangoghmuseum.nl Wilt u uw studenten actief kennis laten maken met het werk van Vincent van Gogh? Een virtueel bezoek aan het Van Gogh Museum biedt een goede mogelijkheid om ze vertrouwd te maken met het werk van deze kunstenaar. De website van het museum (www.vangoghmuseum.nl) bevat namelijk niet alleen informatie over actuele tentoonstellingen en een overzicht over leven en werk van Van Gogh maar, onder het menupunt 'onderwijs', ook een verzameling van uitgewerkt lesmateriaal. Naast lespakketten voor het basisonderwijs (voor kleuters, voor 3 t/m 6 en voor 7 t/m 8), die ten dele gratis downloadbaar, ten dele alleen tegen vergoeding te bestellen zijn, staan er ook lespakketten voor voortgezet onderwijs gratis ter beschikking. Rond de thema's ´Van Goghs brieven´ en ´Van Gogh op school´ zijn er telkens docentenhandleidingen met opdrachten en werkbladen voor verschillende niveaus ontwikkeld. Van Goghs brieven Vincent van Gogh wordt hier niet als schilder, maar als schrijver van 'egodocumenten' voorgesteld. De studenten wordt bijvoorbeeld gevraagd om brieven over een bepaald onderwerp uit te zoeken, en ze komen bovendien iets over de context en biografie van de kunstenaar te weten. De opdrachten refereren aan de (Engelstalige) website van het Van Gogh Letters Project (www.vangoghletters.org), die gezamenlijk werd ontwikkeld door het Van Gogh Museum en het Huygens Instituut en alle bewaard gebleven brieven van Van Gogh in het origineel en in Engelse vertaling toegankelijk maakt, voorzien met uitgebreide annotaties en achtergrondinformatie. Naast de teksten bevat ze afbeeldingen van alle werken waar Van Gogh in zijn brieven naar verwijst. Een goed doordachte zoekfunctie maakt het makkelijk brieven in verband met een gewenst thema terug te vinden. Doelpubliek van deze wetenschappelijk georiënteerde website zijn in de eerste plaats studenten IVN-krant |nr. 4 | oktober 2010|15e jaargang | www.ivnnl.com

5

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek en gebruikers met een academische achtergrond. Gevorderde kennis van het Engels (en een redelijke vertrouwdheid met het academisch taalgebruik) is echter vereist om er baat bij te vinden. Daarnaast wordt ook naar de selectie uit de brievencollectie op de website www.geheugenvannederland.nl verwezen waar eveneens weblessen voor het voortgezet onderwijs beschikbaar zijn. De docentenhandleiding is, behalve in het Nederlands, ook in het Engels en in het Frans beschikbaar. Achterin de handleiding treft u nuttige achtergrondinformatie over Vincent van Gogh als ook praktische informatie voor een museumbezoek. Van Gogh op school In het tweede lespakket daarentegen ligt de klemtoon op het kijken: de studenten leren goed te kijken naar schilderijen, op kleuren en licht/donker-effecten te letten, en vervolgens onder woorden te brengen wat ze zien en een eigen mening bij een schilderij te formuleren. Bovendien wordt Van Goghs werk in de context geplaatst van de kunst, cultuur en maatschappij in de negentiende eeuw: onder de terloopse titel éven tussendoor´staan telkens kadertjes ingelast met achtergrondinformatie, zoals uitspraken van de kunstenaar, informatie over de stijl, de ontstaansgeschiedenis of details uit de biografie. Het lesmateriaal is beschikbaar op drie niveaus: vmbo, on derbouw en bovenbouw havo-vwo, maar is zeker ook ge schikt voor gebruik in een universitaire opleiding Neder lands in het buitenland. Op de verschillende niveaus gaat het wel om dezelfde schilderijen, maar alleen ten dele om dezelfde vragen. Zo worden bijvoorbeeld de termen 'pri maire en secundaire kleuren' pas in de versie voor de on derbouw geïntroduceerd, ook het thema 'symbolen en hun betekenis' komt pas hier aan de orde. Op de hogere niveaus worden leerlingen herhaaldelijk gevraagd om schilderijen met elkaar te vergelijken en verschillen te signaleren. Zo worden er bij de Áardappeleters´ enkele variaties van het schilderij door andere kunstenaars gepre senteerd en de leerlingen gevraagd om, op basis van bepaalde voorgestelde aspecten, de verschillen te benoemen. Op deze manier leren ze niet alleen de gebruikelijke vak termen kennen, maar leren ook verbanden te leggen tussen kunstwerken van ver schillende kunstenaars. De opdrachten omvatten zowel gesloten als ook open vragen waarbij telkens ook antwoordsuggesties worden gegeven, en er zitten ook enkele multiple-choice vragen tussen. Elke handleiding bevat bovendien een leeslijst met nuttige suggesties, afge stemd op het betreffende niveau, waar leerlingen achtergrondinformatie kunnen vin den. Aan het begin van de docentenhandleiding worden uitbreidingsmogelijkheden in lesverband voorgesteld. Toch lijken ons deze suggesties - zoals ´vraag wat ze al over Van Gogh weten´ en ´geef een korte inleiding over het leven en werk´ – toch iets te algemeen.


6

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Technische details De docentenhandleidingen zijn zogeheten ínteractieve pdf-bestanden´, dat wil zeggen dat de gebruiker binnen het pdf door middel van een muisklik kan navigeren en hyperlinks gebruiken. Als je bijvoorbeeld op een schilderij klikt, wordt je gelinkt naar de desbetreffende pagina op de Van Gogh Museum-site waar je niet alleen het schilderij meer in detail kunt zien maar ook verdere informatie daaromtrent krijgt aangereikt. Ook komen de leerlingen door een klik op sommige onderstreepte woorden in een woordenlijst terecht waar ze een definitie over deze vakterm vinden. Ze kunnen de werkbladen echter niet meteen op de computer invullen (dit kan alleen in de versie voor 3 t/m 6 van het basisonderwijs). Het is ook mogelijk om tussen de antwoordsuggesties en de opdrachten heen en weer te springen. Deze hyperlink-featu re lijkt me echter niet altijd even handig. Klik je namelijk in een werkblad eveneens op het kopje, kom je meteen bij de antwoordsuggesties terecht! Hoewel de antwoordsuggesties uitermate geschikt zijn voor zelfstudie, is de volgorde in het pdf-bestand didactisch minder geslaagd: als de gebruiker de tekst gewoon van voren naar achteren leest, krijgt hij na melijk de antwoorden nog vóór de vragen gepresenteerd. Een nadeel is ook dat elk pakket, zoals al vermeld, alleen als één pdf-bestand beschikbaar is waarin ook de antwoord suggesties zijn opgenomen en deze daardoor meteen voor iedereen zichtbaar zijn. Het is uiteraard voor een docent wel praktisch om alles in één keer te downloaden en de opdrachtbladen vervolgens voor de studenten te kopiëren. Als hij echter wil profi teren van de bovenvermelde interactieve features (hyperlinks naar schilderijen en woordenlijst) en de studenten aan de computer wil laten werken zonder meteen ook de antwoorden te verraden, is nog wat knipwerk vereist: namelijk de werkbladen als een apart pdf-bestand opslaan. Een aparte versie voor leerlingen zou de docenten dit werk kunnen besparen (ook al zijn het maar enkele muisklikken - vast niet elke do cent heeft de beschikking over Acrobat Distiller waarmee pdf's bewerkt kunnen wor den). Dit kleine nadeel neemt echter niet weg dat de lessuggesties heel handig zijn en bo vendien een boeiende en inspirerende ideeënpool vormen om soortgelijke opdrach ten voor een eigen doelgroep te bedenken. De opdrachten doen de leerlingen niet al leen feitenkennis aan de hand, maar zetten ze ook aan om goed te kijken en zelf na te denken, en leveren dus een leuke basis voor discussies in de klas. En uiteraard biedt de docentenhandleiding een rijke bron van informatie over Van Gogh en de context van zijn werk – wat een boeiend onderwerp!


7


Overpeinzingen uit Leuven (23)

Niet-gefundeerde generalisatie In het Middelnederlands kon je zeggen 'Hem wondert des'. Vertaald is dat: 'Hij verwondert zich daarover'. Of: 'Dat verwondert hem'. In het oudere Duits en Engels kwamen die dingen ook voor. In grammatica's noemt men zoiets een onpersoonlijke constructie, en daarmee bedoelt men dat de constructie geen nominativus bevat. Dat wil zeggen: geen subject oftewel geen onderwerp van de zin. Er is alleen een dativus ('hem') en een genitivus ('des'). Als je het heel letterlijk zou vertalen, dat staat er in het Middelnederlands zoiets als: 'aan hem is verwondering daarvan'. Het onderwerp is niet maar even weggelaten, er past gewoon geen subject bij. Onpersoonlijke constructies waren in de dertiende en veertiende eeuw heel gangbaar. En niet alleen met 'verwonderen' en 'verbazen', maar ook bijvoorbeeld met werkwoorden die iets betekenen zoals 'zich ergeren', 'zich bekommeren om', 'verafschuwen', 'zich verheugen' en zelfs met 'dromen'. Anders gezegd: onpersoonlijke constructies had je vaak bij de werkwoorden die een of andere ervaring of 'psychische gesteldheid' uitdrukken. Later werden ze schaarser, en uiteindelijk zijn ze helemaal uit onze taal verdwenen. Ik heb die onpersoonlijke constructie altijd erg mooi gevonden. Mooi omdat ze zo adequaat is. Bij verwondering of ergernis is er namelijk niemand die iets doet: het overkomt je. Noch de persoon in kwestie, noch de oorzaak van het gevoel, 'doet' iets. En dat is precies wat er staat. Preciezer, lijkt me, dan onze moderne constructie. Maar om de een of andere reden zijn we het toch anders gaan zeggen. Waarom? Daar zijn allerlei theorieën over, en ik wil hun juistheid niet aanvechten. Maar diep in mijn hart denk ik dat het verdwijnen van de onpersoonlijke constructie ook iets te maken moet hebben met een veranderende visie op gevoelens. Wij 'hebben' onze gevoelens, maar Middeleeuwers overkwam het gevoel. Ik weet al sinds mijn studietijd dat dergelijke gedachten niet geliefd zijn onder taalkundigen. Ook goed; ik weet erover te zwijgen. Zojuist lees ik in het jongste nummer van 'Voortgang; jaarboek voor de Neerlandistiek' (XXVII) een artikel waarin collega Wierzbicka geciteerd wordt. Zij schijnt over het Russisch geschreven te hebben dat je daar in plaats van 'Ik geef je geen ijsje' zegt: 'Er zal geen ijsje voor je zijn'. Evenzo zou het Russisch in plaats van 'Ik geloof ...' iets zeggen in de trant van: 'Het gelooft in mij ...'. Ik ken geen Russisch, maar 't is erg interessant. Je zou het een soort onpersoonlijke constructie kunnen noemen. Wierzbicka brengt, blijkens het citaat, deze bijzonderheid van de Russische taal in verband met 'het Russisch fatalisme'. Het wordt me niet helemaal duidelijk of zij meent dat de Russische grammatica zo is vanwege het daar heersend fatalisme, of


8

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek dat de Russische taal er juist de oorzaak van is dat Russen zo fatalistisch zijn. Ik weet zelfs niet of Russen echt wel fatalistischer zijn dan, zeg, Portugezen of Ieren. Hoe dan ook, Wierzbicka had haar gedachte misschien beter niet openbaar gemaakt. Want in het artikel in Voortgang wordt dit een 'niet-gefundeerde generalisatie' genoemd. En dat is het natuurlijk ook. En toch kan ik me haar gedachte goed voorstellen. Ik zou hetzelfde denken. Maar de taalwetenschap lijkt soms wel wat op een zware kerkgemeenschap in Staphorst, een Chinees partijcongres of gewoon een middelbare-schoolklas in Nederland: sommige dingen mag je wel denken, maar je moet ze niet zeggen, want dan lig je er uit. Joop van der Horst

Tentoonstellingenagenda In deze rubriek vindt u informatie over speciale tentoonstellingen in musea in Nederland en Vlaanderen. Alle in deze rubriek opgenomen tentoonstellingen hebben een relatie met de Lage Landen. Kijk ook eens op: www.tento.be en www.museumserver.nl Antwerpen Letterenhuis, Minderbroedersstraat 22 www.letterenhuis.be tot en met 31 december 2010 Expo Dicht bij Elsschot Ter gelegenheid van Elsschots vijftigste sterfdag worden vanaf 30 mei 2010 allerlei activiteiten georganiseerd in Antwerpen. In het Letterenhuis aandacht voor onder meer brieven, kladhandschriften, typoscripten, enkele personalia en zakelijke documenten. Handschriften en verbeterde drukproeven van Lijmen, Het tankschip en Het dwaallicht laten zien hoe de auteur een tekst herwerkte en bijstuurde.


9

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Brugge Groeningemuseum, Dijver 12 www.brugge.be/internet/nl/musea/Groeningemuseum-Arentshuis/index.htm van 29 oktober 2010 tot en met 30 januari 2011 Van Eyck tot Dürer Jan van Eyck en Albrecht Dürer zijn twee van de grootste namen uit de Noord-Europese schilderkunst. De tentoonstelling brengt ze samen en laat zien hoe verstrekkend de invloed van de vijftiendeeeuwse Vlaamse Primitieven op de laatmiddeleeuwse Duitse schilderkunst is geweest. Den Haag Mauritshuis, Korte Vijverberg 8 www.mauritshuis.nl van 4 november 2010 tot en met 30 januari 2011 Made in Holland. Oude meesters uit een Amerikaanse privéverzameling Het Mauritshuis huisvest dit najaar zeventiende-eeuwse schilderijen uit een Amerikaanse privéverzameling. Het Amerikaanse echtpaar, van oorsprong Nederlands, heeft veertig Hollandse en Vlaamse stillevens, landschappen, marines en portretten beschikbar gesteld. Daaronder werken van Rembrandt, Frans Hals, Paulus Potter en Hendrick Avercamp. Rotterdam Boijmans van Beuningen, Museumpark 18-20 www.boijmans.nl tot en met 23 januari 2011 De grote ogen van Kees van Dongen Het museum heeft circa tachtig werken uit het oeuvre van Van Dongen samengebracht. Kees van Dongen werd beroemd met zijn kleurrijke vrouwenportretten: vrouwen met grote ogen, acrobates, naakte vrouwen, vrouwen gekleed in couture en een enkele man (zoals zijn vader).


10


Utrecht Centraal Museum, Nicolaaskerkhof 10 www.centraalmuseum.nl van 20 oktober 2010 tot en met 30 januari 2011 Rietvelds Universum De tentoonstelling laat zien dat de Utrechtse architect en ontwerper Gerrit Th. Rietveld (1888-1964) veel meer heeft ontworpen dan de klassieke rood-blauwe stoel en het beroemde Rietveld Schröderhuis. Hij realiseerde meer dan honderd gebouwen en vele meubelen. Het Centraal Museum plaatst Rietvelds werk in een brede context. Door de persoon en zijn manier van werken centraal te stellen en te vergelijken met beroemde tijdgenoten als Wright, Le Corbusier, Mies van der Rohe komt het creatieve genie van Rietveld in een nieuw licht te staan en wordt er een beeld gegeven van Rietvelds bijdrage aan twintigste-eeuwse architectuur en design.

Congressen, colloquia, symposia en lezingen

Tweejaarlijks colloquium van de ANBF 20 november 2010, Fondation Biermans-Lapôtre (Cité universitaire, Parijs) Nadere informatie: [email protected]; www.anbf.be 09:30 - 10:00: onthaal 10:00 - 10:45: Hij heb, hun hebben en jij kan. Over evolutie en taalverandering Hans Bennis, Meertens Instituut , Universiteit van Amsterdam 10:45 - 11:30: ‘Ons’ en ‘vremt’ bij Hadewijch Luc Bergmans, Université de Paris-Sorbonne, Paris IV 11:30 - 12:15: Leenfonemen: wanneer komt hun ‘inburgeringproces’ tot een einde? Roland Nagy, Eötvös Loránd University, Budapest 12:15 - 13:15: lunch 13:15 - 14:00: algemene ledenvergadering 14:00 - 14:45: Het eigene thuis en in den vreemde. Octave Delepierre vertaalt Conscience en Ledeganck Theo Hermans, University College, Londen


11

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek !4:45 – 15.30: Van vreemde smetten vrij. Bacteriologie en de Nederlandse literatuur rond 1900 Mary Kemperink, Rijksuniversiteit Groningen 15:30 – 16:15: Autonomie of engagement: een vreemde of vertrouwde combinatie in de moderne Nederlandse literatuur? Wilbert Smulders, Universiteit van Amsterdam 16:15 - 17:00: borrel

Ontbijtlezingen op zondag Letterenhuis Antwerpen

Op enkele zondagochtenden kunt u in het Letterenhuis terecht voor boeiende ontbijtlezingen. Literatuurspecialisten plaatsen telkens een andere auteur in de schijnwerpers. van de vier gepro grammeerde lezingen zijn er nog twee te gaan: • • Marnix Gijssen

zondag 24 oktober 2010: Kris Humbeeck over Filip de Pillecyn zondag 28 november 2010: Matthijs de Ridder over Marnix Gijsen

Praktische informatie: ontbijt (koffie en croissant) om 10.30 uur, lezing om 11.00 uur. Toegangsprijs: € 6,00 per persoon - reserveren bij het Letterenhuis (letterenhuis@ stad.antwerpen.be). Meer informatie op www.letterenhuis.be. Letterenhuis, Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen

Najaarsreeks 2010 van de KANTL:

Het boek was beter? Vier literaire filmklassiekers

In haar najaarsreeksen confronteert de KANTL literair werk met andere kunstvor men. Na toneel ('Acteur en auteur') en plastische kunsten ('Dubbelkunstenaars') wordt dit jaar gefocust op films die gebaseerd zijn op werk van Vlaamse auteurs. Elke film wordt kort ingeleid door een spreker die vertrouwd is met het werk van de auteur en de cineast. De selectie van de vier films die in deze reeks gepresenteerd worden is niet toevallig. De auteurs die aan bod komen, Daisne, Teirlinck, Michiels, Streuvels, waren allen on derwerp van recente onderzoeksprojecten van het 'Centrum voor Teksteditie en IVN-krant |nr. 4 | oktober 2010|15e jaargang | www.ivnnl.com

12

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Bronnenstudie' (CTB) (http://www.kantl.be/ctb/), het onderzoekscentrum van de KANTL, dat dit jaar zijn tienjarig bestaan viert. Met deze reeks is de KANTL te gast in Film–Plateau, Universitaire filmclub van de Universiteit Gent. Bij verschijning van deze IVN-krant is het programma al op de helft. Eerder werden vertoond: Meeuwen sterven in de haven (1955) / Rik Kuypers, Ivo Michiels & Roland Verhavert en Un soir, un train (1968) / André Delvaux. Rick Kuypers Er zijn nog twee films te gaan: 25 oktober Rolande met de bles (1972) / Roland Verhavert. Inleiding: Jaak Van Schoor. 22 november Wenn die Sonne wieder scheint / De vlaschaard (1943) / Boleslaw Bar log Inleiding: Roel Vande Winkel en Ine Van linthout. Locatie: Filmplateau, Universitaire filmclub van de Universiteit Gent, Paddenhoek 3 (verbindingssteeg Voldersstraat-Kalandeberg), 9000 Gent Aanvangsuur: 20 uur. Toegang: gratis.


13


Erfgoed!

Vlaams-Nederlands symposium teksteditie Letterenhuis Antwerpen, 13 oktober 2010 Hoe kunnen we het literaire erfgoed niet alleen zorgvuldig bewaren maar ook toegankelijk maken voor steeds weer nieuwe generaties lezers, museumbezoekers en andere ge ïnteresseerden? Dat is de centrale vraag tijdens het symposium ‘Erfgoed!’. De vraag is eeuwenoud maar blijft actueel. Want niet alleen het publiek verandert, ook de manier waarop literatuur ‘geconsumeerd’ wordt. Ook zijn er in het huidige digitale tijdperk veel meer mogelijkheden om het verleden – ook het literaire verle den – tot leven te wekken. De vraag is: doen we dat wel genoeg? Welke andere we gen kunnen we inslaan om ‘het brede publiek’ te blijven bereiken? Zes sprekers zoeken een antwoord op die vraag voor verschillende vormen van ‘toe gankelijk maken’: literaire tekstedities, digitale ontsluiting van archieven, tentoon stellingen, hertalingen en andere bewerkingen, en niet te vergeten internet. De gege ven antwoorden worden kritisch tegen het licht gehouden door drie kenners van naam, die met een kort maar krachtig betoog de discussie in gang zullen zetten. Het symposium wordt gehouden in het Letterenhuis te Antwerpen. Tijdens de dag is er gelegenheid de tentoonstelling ‘Dicht bij Elsschot’ te bezichtigen. Ook zal de Vlaams-Nederlandse Prijs voor Teksteditie 2010 worden uitgereikt. Nadere informatie vindt u op: www.teksteditie.org/symposium

Een hoofd vol taal – Over meertaligheid Het Leiden University Centre for Linguistics (LUCL) organiseert een publiekssymposium over de vraag wat het leren van een nieuwe taal teweegbrengt in onze hersenen. Zaterdagmiddag 27 november 2010 van 13.00 tot 17.30 in het Poortgebouw van de Universiteit Leiden (3 minuten lopen van Leiden CS). Deelname is gratis.


14

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Sprekers • Prof. Neil Smith (University College London) / Learning a twenty-first language • Prof. Sieneke Goorhuis-Brouwer (Universitair Medisch Centrum Groningen) / Meertaligheid bij jonge kinderen • Prof. Marianne Gullberg (Lund University, Zweden) / Can you learn any Chinese in 7 minutes? On the adult capacity for language learning • Prof. Jan Hulstijn (Universiteit van Amsterdam) / Hoe vaardig kun je worden in je moedertaal en in een vreemde taal? De dag wordt afgesloten met een paneldiscussie met alle vier de sprekers, en een borrel. Het symposium is gericht op een algemeen publiek. De bijdragen van de buitenlandse sprekers zijn in het Engels, die van de Nederlandse sprekers in het Nederlands. De paneldiscussie zal in het Engels worden gevoerd. Deelname is gratis, maar aanmelding is gewenst op www.lucl.nl. Een nieuwe taal leren kan iedereen, maar niet bij iedereen gaat het op dezelfde manier. Voor een deel ligt dat aan onze hersenen. De hersens van jonge kinderen bijvoorbeeld zijn nog volop in ontwikkeling. Is het goed om zo vroeg mogelijk te beginnen met het leren van een nieuwe taal, bijvoorbeeld Engels, of levert dat toch problemen op? Professor Sieneke Goorhuis-Brouwer heeft een duidelijke mening. De Britse autist Christopher Taylor is niet bijzonder intelligent, maar kent wel 20 talen. Heeft hij een uitzonderlijk brein? En wat leert zijn talent ons over het brein in het algemeen? Professor Neil Smith leerde Christopher een 21ste taal. Wat gebeurde er? We weten allemaal dat het leren van een nieuwe taal veel tijd en energie kost. Toch blijken onze hersens zelfs na 7 minuten al heel wat informatie over een nieuwe taal te hebben opgepikt. Professor Marianne Gullberg vertelt over het onderzoek waar zij aan meewerkte. Wat betekent het eigenlijk als je zegt dat je een bepaalde taal beheerst? Professor Jan Hulstijn gaat daarop in én op de vraag hoe je taalvaardigheid kunt (of moet) meten.

Zie ook www.ivnnl.com > Congressen voor een volledig en actueel overzicht


15


Van de IVN

Uit het bestuur

Jan Renkema

De zomermaanden zijn voor de IVN slechts in schijn rustig geweest. Achter de schermen heeft het Bureau enorm veel werk verzet. Onze directeur zet alles op alles om een aantal projecten nog voor haar afscheid eind dit jaar af te ronden. En onze aankomende directeur, Tjits Roselaar, is al enkele maanden een dag in de week bezig op het nieuwe bureau (een kantoor op de Universiteit van Tilburg). Het bestuur kan met voldoening constateren dat de bureautransitie nagenoeg vlekkeloos verloopt.

Maar het gaat niet alleen om onze infrastructuur. Er zijn ten minste vier andere wapenfeiten te melden. 1. Binnenkort verschijnt Deel 1 van onze nieuwe serie Lage Landen Studies, met daarin de centrale lezingen uit het vorige colloquium. En vrij snel daarna zal ook Deel 2 het licht zien. 2. Een bestuursdelegatie is in Antwerpen op bezoek geweest, als eerste voorbereiding op ons inmiddels XVIIIe colloquium. In zo’n prachtstad moeten hotels ruim van te voren geboekt worden, en wel zodanig dat zo veel mogelijk deelnemers in één hotel kunnen worden gehuisvest, en dan wel graag in het historisch centrum. Wij verwachten dan weer meer dan driehonderd deelnemers. 3. Ook ons tijdschrift Internationale Neerlandistiek gaat mee in de vaart der digitalisering. Wij zijn nu ver gevorderd met de lancering van laat ik maar zeggen ‘eIN’. 4. En, de ontwikkelingen op de website kunnen u niet ontgaan zijn. Voor steeds meer van onze leden wordt dit hét centrale informatiepunt. Zo wil de IVN het dikwijls moeilijke werk van onze leden extra ondersteunen. Mocht u nog suggesties hebben voor nieuwe kapelletjes in dit digitaal kathedraaltje, dan weet u de webmaster wel te vinden. Het bestuur bereidt zich nu voor op de volgende bijzondere vergadering van 12 november. Die vergadering is zo bijzonder omdat wij dan afscheid moeten van onze huidige directeur. Wij doen dat met het dagelijks bestuur en voormalige leden van dit bestuur, de IN-redactie en verschillende professionele contacten die belangrijk geweest zijn tijdens de zo lange loopbaan van Marja. Natuurlijk had u ook graag willen overkomen voor een persoonlijke handdruk, maar ik ben ervan overtuigd dat u ook creatief kunt zijn in uw handdruk. U krijgt nu in elk geval een e-handdruk van uw voorzitter. Jan Renkema


16

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Berichten van buiten de muren

Indonesië In Memoriam Putri Mutiara (1951-2010) In Jakarta overleed op 8 augustus 2010 na een langdurige ziekte Putri Mutiara. Zij was sinds 1981 lid van de IVN en woonde verschillende van onze colloquia bij, de laatste keer in Gent in 2006. Door haar ziekte kon zij in 2009 in Utrecht niet aanwezig zijn. Putri Mutiara studeerde Nederlands aan de in 1970 heropende vakgroep Nederlands van de Universitas Indonesia en kwam in 1981 te werken bij het Erasmus Huis, het Nederlands Cultureel Centrum in Jakarta, waar ze met Kees Stokkermans de taalcursussen opzette. Zij was een inspirator en enthousiaste neerlandica, voor buitenlandse gasten vaak het gastvrije gezicht bij eerste kennismaking met het cursusinstituut in Jakarta. Van 1981 tot 2010 was zij werkzaam voor allerlei zaken die het Nederlands in Indonesië betreffen en zij maakte zo ook de overgang van de taalcursussen naar het Erasmus Taalcentrum van de Nederlandse Taalunie mee. Met dankbare herinneringen denken wij aan Putri Mutiara terug. Hans Groot (Jakarta)

Noord-Europa Docentennascholing Noord-Europa Met de stijgende lentetemperaturen eind april viel in Göteborg ook een plotse stijging waar te nemen van de hoeveelheid Nederlands gesproken op straat! Op woensdag en donderdag 28 en 29 april 2010 vond aan de Universiteit van Göteborg een docentennascholing plaats voor alle docenten Nederlands in NoordEuropa. Naast gastvrouw Mona Arfs en haar collega’s uit Göteborg (Evie Coussé, Hilde Vandeput en Anja Allwood) was er ook een fijne delegatie present uit Stockholm (Annika Johansson en Sara Van Meerbergen), Olso (Ingeborg Sanner), Kopenhagen (Niels-Erik Larsen en Lisbeth Falster Jakobsen) en Aarhus (Jelske van der Hoek). Na een korte lunch in het studentenrestaurant van de universiteit, waar oude en nieuwe collega’s met elkaar kennis konden maken, was het tijd voor de eerste lezing van de dag. Gastspreker van dienst was Ludo Beheydt, hoogleraar in Louvain-laIVN-krant |nr. 4 | oktober 2010|15e jaargang | www.ivnnl.com

17

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Neuve (Franstalig België) en in Leiden (Nederland), met een lezing over culturele identiteit in de Nederlandse kunst. Later die avond volgde een tweede gastlezing van dezelfde spreker rond de vraag of Nederland en Vlaanderen een culturele identiteit delen. Beide lezingen vielen erg in de smaak, zowel bij de aanwezige docenten als bij de grote delegatie studenten Nederlands. De eerste dag werd tenslotte afgerond met een gezellig diner in het stadscentrum van Göteborg. Op de tweede dag van de nascholing stond een workshop op het programma waarin recente trends in het vreemdetalenonderwijs onder de loep werden genomen en nagedacht werd over de verwerving van woordschat en uitspraak. De workshop werd in goede banen geleid doorLudo Beheydt, die naast een uitstekende pedagoog ook een expert bleek op het vlak van onderzoek naar vreemdetalenonderwijs. Het was een inspirerende voormiddag die heel wat ideetjes opleverde die zo in het onderwijs geïntegreerd konden worden. De docentennascholing werd afgesloten met een laatste gemeenschappelijke lunch, waarna ieder zich weer richting station haastte, op weg naar alle uithoeken van Noord-Europa.

Evie Coussé, post-doc en gastdocente van Universiteit Gent


18


Polen Poznań Naar aanleiding van het Belgische EU-voorzitterschap organiseert de Vakgroep Nederlandse en Zuid-Afrikaanse Studies samen met het Instituut voor Romanistiek van de Adam Mickiewicz Universiteit een Belgische Week (25 tot 30 oktober 2010). Een van de hoogtepunten van het programma is een literaire avond met Anne Provoost en Johan de Boose, wier werk in het Pools zal vertaald worden door de derdejaarsstudenten Nederlandse Filologie. In aansluiting hierop vindt in Poznań de door de Vlaamse Vertegenwoordiging in Warschau georganiseerde Neerlandicidag plaats waarop alle vakgroepen neerlandistiek in Polen hun jaarlijkse vergadering houden. De Belgische Week start officieel op 25 oktober met een besloten receptie en een toespraak van dhr. Raoul Delcorde, Ambassadeur van België in Polen. Op het programma staan verder lezingen over moderne en hedendaagse kunst uit België, de biercultuur (verzorgd door de Belgische ereconsul dhr. Jan Spilliaert), een poëzieavond, een integratiespel en zelfs een karaoke georganiseerd door de studentenverenigingen van de Nederlandse en Franse filologie. Alle info op http://ifa.amu.edu.pl/dutchafrikaans/ Jo Sterckx

Berichten van binnen de muren

Festiviteiten 30 jaar Nederlandse Taalunie Op 9 september 2010 bestond de Nederlandse Taalunie precies dertig jaar. De festiviteiten vinden plaats in Brugge, op 19 en 20 november 2010. Jonge taalliefhebbers krijgen de kans om samen met een bekende artiest op de planken te staan in Brugge tijdens het feest ter gelegenheid van dertig jaar Nederlandse Taalunie. Een wedstrijd hiervoor is van start gegaan. Onder het motto 'Nederlands Wereldtaal' brengt de Taalunie op 19 en 20 november bewindslieden, deskundigen, en vooral ook heel veel jongeren samen in Brugge. Een belangrijk onderdeel van het feest is de presentatie van creatief werk door jongeren. Daar wordt nu een wedstrijd voor gelanceerd in vier categorieën. De organisatoren zoeken twee liedjesteksten. De eerste is voor de Nederlandse zangeres Roos Rebergen (Roosbeef). Zij werkt aan een nieuwe cd en heeft voor één nummer al een melodie en één zin. Ze zoekt een jongere die er een complete songtekst van kan maken. De tweede liedjestekst is een vertaling. De Vlaamse zangeres Eva de Roovere zou graag een Nederlandse versie


19

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek van 'Set the Fire to the Third Bar' (Snow Patrol) in haar repertoire opnemen en ze zoekt een jonge vertaler. De schrijver Ronald Giphart heeft een intrigerend middeleeuws gedicht gevonden over een meisje in haar ondergoed. Hij nodigt jongeren uit om een hedendaagse bewerking te maken. Dat mag een gedicht zijn, maar ook een verhaal, een toneelstukje, een raptekst of wat dan ook. En Bastiaan Geleijnse, één van de tekenaars van Fokke en Sukke, ten slotte zoekt een dialoogje bij twee cartoons over taal. Jongeren tussen 14 en 19 jaar kunnen zich individueel inschrijven voor deze creatieve wedstrijd, of met een groepje. De winnaars worden uitgenodigd in Brugge en alle kosten worden betaald. Inschrijven gebeurt via een formulier op de website www.nederlandswereldtaal.org. Daar lichten de artiesten zelf hun opdracht toe in filmpjes en het gehele wedstrijdreglement is er te vinden. De Nederlandse Taalunie is een beleidsorganisatie waarin Nederland, Vlaanderen en Suriname samenwerken op het gebied van de Nederlandse taal en letteren en het onderwijs in en van het Nederlands. De Taalunie ziet het als haar opdracht om ervoor te zorgen dat alle Nederlandssprekenden hun taal op een doeltreffende manier kunnen gebruiken. Meer informatie over de Taalunie is te vinden op Taalunieversum (taalunieversum.org/).

Samenstelling Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren De samenstelling van de Raad voor de Nederlandse taal en letteren van de Nederlandse Taalunie is enigszins gewijzigd. Thans hebben de volgende personen zitting in de Raad: Lieteke van Vucht Tijssen, voorzitter; Piet Van de Craen, vicevoorzitter; Jozef Deleu, Eric Eljon, Jane Fenoulhet, Kete Kervezee, J Frans Meijman, Ted Sanders, Ronald Soetaert, Reinhild ane Fenoulhet Vandekerckhove, Margot Vanderstraeten.

Vertaalateliers op Locatie succesvol In 2009 is het Expertisecentrum Literair Vertalen – dat wordt gefinancierd door de Nederlandse Taalunie – gestart met het programma ‘Vertaalateliers op Locatie’. Universiteiten buiten Nederland en Vlaanderen waar Nederlands wordt gedoceerd kunnen een bedrag tot €


20

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek 5.000 aanvragen om voor hun studenten vertaalateliers te organiseren. Inmiddels hebben de eerste ateliers plaatsgevonden: in Spanje, Portugal, Duitsland, Hongarije en Frankrijk. De evaluaties zijn zonder uitzondering erg positief. Nieuwe aanvragen zijn van harte welkom. Voor meer informatie kunt u terecht op de website van het ELV, via www.literairvertalen.org/vertaalateliers_op_locatie.

Verbalissimo Auteur Laurens van der Zee attendeerde ons op www.verbalissimo.com, een unieke vertalerswebsite die een bezoekje waard is. Via www.verbalissimo.com/wageningen komt u rechtstreeks bij de vertalingen van enkele van Van der Zees gedichten (in vijftien talen waaronder Fries, Russisch, Indonesisch, Surinaams en Arabisch).


21


Nederland gastland op Beijing Boekenbeurs 2011 Het Nederlands Letterenfonds, waarin het Nederlands Literair Productieen Vertalingenfonds en het Fonds voor de Letteren zijn opgegaan, maakte kort geleden bekend dat Nederland gastland zal zijn op de Beijing Boekenbeurs in 2011. Ten minste twintig Nederlandse auteurs, illustratoren en vormgevers zullen in Beijing deelnemen aan publieke ontmoetingen met Chinese collega’s, lezingen en boekpresentaties. Nederlandse uitgevers zullen kennis kunnen nemen van de Chinese markt en belangrijke Chinese schrijvers leren kennen. Het Nederlands Letterenfonds en voorheen het NLPVF zijn sinds zes jaar actief op de Chinese boekenmarkt. In die periode werden meer dan vijftig Nederlandse literaire werken vertaald en uitgebracht bij grote, gerenommeerde Chinese uitgeverijen. Meer dan veertig titels zijn in voorbereiding en zullen voorafgaand aan de boekenbeurs in september komend jaar worden gepresenteerd. Zeer onlangs werden met de Yilin Press uit Nanjing besprekingen afgerond over de Chinese uitgave van De donkere kamer van Damocles en Nooit meer slapen. Daarnaast werden afspraken gemaakt over de publicatie van onder meer Boven is het stil van Gerbrand Bakker, series prentenboeken van Annemarie van Haeringen en Rindert Kromhout, verscheidene titels van Annie MG Schmidt, en de Dolfje Weerwolfjeboeken van Paul van Loon. Ook verschijnen binnenkort in Chinese vertaling verschillende non-fictieboeken, waaronder C.D. Barkman & H. De Vries, Een man van drie levens, een biografie van diplomaat, schrijver, geleerde Robert van Gulik, Herman Pleij, Van karmijn, purper en blauw, en Edith Velmans-van Hessen, Het verhaal van Edith.

Digitale nieuwsbrief

Ruusbroecgenootschap In september 2010 verscheen het eerste nummer van jaargang 1 van de digitale Nieuwsbrief van het Ruusbroecgenootschap. Het Ruusbroecgenootschap legt zich sinds 1925 toe op de bestudering van het godsdienstige leven in de Nederlanden van de kerstening tot het einde van het Ancien Régime. Anno 2010 gebeurt dat in de vorm van een onderzoeksinstituut,


22

Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek verbonden aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte aan de Universiteit Antwerpen. In de nieuwsbrief zal naast informatie over lezingen, de Ruusbroecdag, workshops en congressen ook aandacht besteed worden aan de activiteiten van het instituut op het gebied van onderzoek, onderwijs en dienstverlening. Aanmelden voor kosteloze toezending kan via [email protected].

De Genestet en de David Reid poëzievertaalprijs De negende ronde van de David Reid poëzie-vertaalprijs is aan de gang. Het betreft ditmaal een sonnet van De Genestet, Boutade, geliefd vooral om zijn eerste en laatste regel onder Nederlanders die graag op het weer foeteren: O land van mest en mist, en vuilen, kouden regen. Het staat op de Subtext Translations website. Daar vindt u ook nadere informatie over deelname www.subtexttranslations.com/drptp/drptp.ht ml. BOUTADE O land van mest en mist, van vuilen, kouden regen, Doorsijperd stukske grond, vol killen dauw en damp, Vol vuns, onpeilbaar slijk en ondoorwaadbre wegen, Vol jicht en parapluies, vol kiespijn en vol kramp! O saaie brij-moeras, o erf van overschoenen, Van kikkers, baggerlui, schoenlappers, moddergoon, Van eenden groot en klein, in allerlei fatsoenen, Ontvang het najaarswee van uw verkouden zoon! Uw kliemerig klimaat maakt mij het bloed in de aderen Tot modder; 'k heb geen lied, geen honger, vreugd noch vree. Trek overschoenen aan, gewijde grond der Vaderen, Gij - niet op mijn verzoek - ontwoekerd aan de zee. P.A. de Genestet 1829 – 1861 (1851)


23


Bericht uit Woubrugge De meeste post komt tegenwoordig digitaal en heeft de dagelijkse postlawine achter mijn voordeur ingedamd tot een enkelvoudig beschaafd plofje. Die dagelijkse postbezorging gaf een vanzelfsprekende structuur aan de dag: tot een uur of drie kon ik rustig werken en dan werd het tijd voor post en thee. De postbode belde regelmatig aan, vanwege de aangetekende stukken en de pakjes. Ze werden me Marja Kristel plechtig, stuk voor stuk, overhandigd terwijl de postbode de exotische afzenders vol ontzag oplas. Pakjes met niet leesbare adressen werden me ook voorgehouden: zouden ze misschien??? En ja, soms was dat gebutste, in alle kleuren bestempelde pakje in grauw papier, bijeengehouden door een zorgvuldig gestrikt touwtje inderdaad voor de IVN. De post wordt nu bezorgd door scholieren, waaronder een bleek maar vriendelijk gothic meisje, dat haar tnt-uniform op de groei heeft gekregen. De bezorging van de post hangt af van hun schoolrooster. Voor de pakjes krijg ik allerlei volk aan de deur: gepensioneerde heren die de pakjes in hun eigen auto vervoeren of snelle jongens met een mediterraan trekje, zonnebril op hun achterhoofd, digitale leespen in de aanslag. De IVN-post zal met ingang van december in Tilburg worden bezorgd. Dat zou bij de oude postbode niet onopgemerkt zijn gebleven, sterker: hij zou z'n bijzondere post zeker gemist hebben. Hij is allang met pensioen, maar ik kom hem nog wel eens tegen in het dorp, een montere oudere heer die veel van zijn dorpsgenoten nog bij naam kent. Ik vraag me wel eens af of hij e-mail heeft. Marja Kristel


24


Colofon De IVN-krant is een uitgave van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Van Dorthstraat 6 2481 XV Woubrugge, Nederland tel. ++ (31) 172 518 243, fax ++ (31) 172 519 925 e-mail [email protected] website www.ivnnl.com Eindredactie: Marja Kristel Correspondenten: Mona Arfs (Noord-Europa); Antoinet Brink (Zuid-Europa); Eliza Gustinelly en Yanna Parengkuan (Indonesië); Stefan Kiedroń (Midden- en OostEuropa), met de volgende lokale verslaggevers: Orsolya Varga (Boedapest), Rinaldo Neels (Lublin), Agnieszka Śmiertka (Warschau), Babara Kalla (Wrocław); Henriette Louwerse (Verenigd Koninkrijk); Lut Missinne (Duitsland); Guy Janssens (Franstalig België), Laurent Réguer (Frankrijk). Deadline kopij voor de volgende editie: 24 november 2010. De IVN-krant verschijnt vijf tot zes maal per jaar in een elektronische editie. Voorgaande nummers, vanaf jaargang 7 (2002), zijn in te zien via www.ivnnl.com, klik door naar IVN-krant. Wilt u de IVN-krant niet meer ontvangen? Het is voldoende om een e-mail met die boodschap te sturen naar [email protected].


25

IVN-krant. Inhoud. Nr. 4 oktober e jaargang Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

Recommend Documents