IVN-krant
Nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com Nieuwsbrief Internationale Vereniging voor Neerlandistiek
Inhoud 2 4 4
7 8 9 11 16 18 22 24 25
Zeventiende Colloquium Neerlandicum 23-29 augustus 2009 Portfolio voor docenten Nederlands als vreemde taal Taalvaardigheid op ’t web (10) - Johanna Roodzant en Arthur Verbiest Nagasaki in maart - Jaap Grave Overpeinzingen uit Leuven (11) - Joop van der Horst Tentoonstellingenagenda Congressen, colloquia, symposia Digitaal Berichten van buiten de muren Berichten van binnen de muren Bericht uit Woubrugge en Leiden Colofon
Voor vacatures in de internationale neerlandistiek, zie: www.ivnnl.com > vacatures. Er zijn nu 2 vacatures actueel; beide in Hongarije: Budapest en Debrecen.
Zeventiende Colloquium Neerlandicum Utrecht, 23-29 augustus 2009
Volgens vele leden van onze vereniging vormt ons driejaarlijks colloquium de basis voor de internationale neerlandistiek. In 2006 mochten we op ons Zestiende Colloquium Neerlandicum in Gent 274 deelnemers begroeten die samen 108 universiteiten vertegenwoordigden. In 2009 zullen we naar verwachting met zo’n 300 onderzoekers en docenten bij elkaar zijn. Het NH-hotel, in het centrum van Utrecht, zal ons allen onderdak kunnen bieden. We verblijven dan op loopafstand van het oude Academiegebouw en van de accommodatie van de letterenfaculteit van de Universiteit Utrecht. Dankzij de gastvrije ontvangst van de universiteit van de Domstad kunnen wij in deze eeuwenoude academische ambiance van gedachten wisselen. Leden van de IVN kunnen ‘bijna gratis’ deelnemen aan zes dagen congresactiviteiten. Het inschrijfgeld bedraagt € 40. En dankzij met name de Nederlandse Taalunie kunnen onze leden werkzaam buiten het Nederlandse taalgebied voor € 100 een hele week halfpension krijgen in een gedeelde tweepersoonskamer (voor nadere informatie over inschrijving, logies, vergoedingsregelingen e.d. zie bijlage of http://colloquium.ivnnl.com/) Eerste oproep voor bijdragen Het bestuur van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek, dat ook nu weer als congrescommissie fungeert, heeft alle commentaren op het vorige colloquium zorgvuldig besproken en stelt nu een opzet voor waarin het voor iedere onderzoeker mogelijk is eigen werk te presenteren én zo veel als mogelijk contacten te leggen met collega’s. Dit Zeventiende Colloquium Neerlandicum kent geen inperkend thema. Wel wordt in een aantal plenaire lezingen speciaal aandacht besteed aan het Nederlands en andere talen: literatuur in vertaling, receptie van vertalingen, contrastieve taalkunde, Nederlands als vreemde taal, enz. Ook ligt het in de bedoeling om elke dag een bijzondere bijeenkomst te organiseren over bijvoorbeeld: de vertaling van boek naar film, taal en economie, vereenvoudiging van overheidstaal, enz. De kern van de congresdagen zal bestaan uit het presenteren van (eerste) resultaten van wetenschappelijk onderzoek. U kunt op drie manieren een bijdrage leveren.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
2
1. Een lezing In een lezing presenteert u een afgerond (deel)onderzoek op het gebied van de neerlandistiek in breedste zin. U stuurt een samenvatting in van maximaal 300 woorden lopende tekst met de volgende indeling: vraagstelling - methode - analyse - conclusie(s). 2. Een poster In een postersessie doet u verslag van lopend onderzoek. U stuurt een samenvatting in van maximaal 100 woorden lopende tekst met de volgende indeling: vraagstelling - methode analyse - (voorlopige) conclusie(s). 3. Een themabijeenkomst Een themabijeenkomst kan verschillende vormen aannemen: het kan een workshop zijn of een interactieve bijeenkomst waarin enkele sprekers een inleiding verzorgen die gevolgd wordt door een algemene of paneldiscussie. Uw voorstel, maximaal één A4, bestaat uit een introductie van het thema met een vraagstelling en een overzicht van de namen van de deelnemers die u voor ogen staan. Bijdragen kunt u online aanmelden via http://colloquium.ivnnl.com. De taal van het colloquium is Nederlands. Dringend verzoek: meld uw bijdragen aan vóór 1 juli 2008. Dit stelt het bestuur in staat om tijdig besluiten te nemen over het programma en het aantal parallelsessies. Voorlopig uitgangspunt is: twintig minuten voor een lezing (plus vijf minuten discussie), elke dag drie kwartier postersessies, en elke dag enkele themabijeenkomsten van twee uur. En uiteraard wordt er tijd ingeruimd voor culturele activiteiten en vergaderingen. Op de IVN-site kunt u de opbouw van het programma van het colloquium volgen. Het bestuur hoopt dat dit initiatief een extra impuls vormt voor de neerlandistiek zoals die bloeit aan de ruim 260 universiteiten over de hele wereld, en aan de neerlandistiek in de ruimste zin van het woord. Het bestuur wacht uw bijdrage met grote nieuwsgierigheid af! In een volgende aankondiging volgt meer informatie over publicatiemogelijkheden van de bijdragen aan het colloquium. Namens het bestuur, Jan Renkema, voorzitter Internationale Vereniging voor Neerlandistiek
[email protected] www.ivnnl.com
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
3
Portfolio voor docenten Nederlands als vreemde taal
Medewerkers van het Steunpunt Nederlands als vreemde taal (SNVT) hebben in samenwerking met Katja Verbruggen van de Universiteit van Maastricht een Portfolio voor docenten Nederlands als vreemde taal ontwikkeld. Het portfolio is voor docenten aan universitaire en niet-universitaire instellingen buiten Nederland en Vlaanderen en voor hen die daarvoor in opleiding zijn. Behalve een papieren versie van het Portfolio is er ook een digitale versie beschikbaar op http://portfolio.snvt.org. Beide versies zijn bedoeld als egodocument: docenten houden het zelf bij, bepalen wat ze erin zetten en welke bewijsstukken ze eraan koppelen. Een portfolio is een nuttig instrument in het proces van ‘life long learning’, waar iedere professional tegenwoordig mee te maken heeft. Het geeft inzicht in het veranderingsproces en kan het leerproces sturen, dat wil zeggen als het portfolio flexibel is samengesteld. Het portfolio voor docenten Nederlands als vreemde taal is zodanig ontwikkeld dat veranderingen in het leerproces zichtbaar zijn, doordat bij alle competenties een groeimeter is toegevoegd. Het idee van de groeimeter is ontleend aan het portfolio van het nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling (SLO). Het Portfolio is geen taalportfolio (in de zin van algemene taalvaardigheid), maar een ‘teaching portfolio’: competenties betreffen didactiek, interculturele communicatie, organisatie en beroepsgerichte taalvaardigheid. De didactische competenties zijn gebaseerd op de visie op taalonderwijs zoals die is neergelegd in een document van het SNVT (zie www.snvt.org/publicaties/publicaties online/) en op het portfolio voor NT2 -docenten (www.cinop.nl/projecten/portfoliont2/) Voor de interculturele competenties is onder andere gebruik gemaakt van het Europese Raamwerk voor Interculturele Competenties (www.incaproject.org). Informatie: Alice van Kalsbeek (
[email protected])
Kroniek 10
Taalvaardigheid op ’t web
Johanna Roodzant (Leeuwarden) en Arthur Verbiest (Madrid) Poëzie anders Het is wellicht even zoeken maar eenmaal wegwijs geraakt in het portaal van de Nederlandse Taalunie blijkt dat er heel wat te grasduinen valt. De tiende kroniek gaat in op kant-en-klaar lesmateriaal (http://nvt.taalunieversum.org/Taalunieversum/Materialenbank/) dat door het Steunpunt Nederlands als vreemde taal is ontwikkeld, te vinden onder de rubriek Wereldwijd. Ons is enigszins onduidelijk waarom dit materiaal onder deze rubriek valt en niet onder Onderwijs of Taal maar we laten ons niet uit het veld slaan en surfen naar Poëzie anders. IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
4
De webstek De beginpagina van het Taalunieversum heeft een witte achtergrond, koppelingen in het blauw en zachtgekleurde rubriekbalkjes waardoor alles een sfeer van degelijkheid ademt. Wel dreigt de argeloze surfer de weg kwijt te raken, er is zoveel voorhanden en de rubrieksindeling is soms zo moeilijk te doorgronden dat de interne zoekmachine geen overbodige luxe is. Jammer alleen dat deze zoekmachine moeite heeft met het vinden van Poëzie anders: met de zoektermen ‘gedicht’, ‘poëzie’ of ‘poëzie anders’ komen we niet veel verder. Als we desondanks uiteindelijk op de beoogde url zijn aangeland, zien we dat de pagina met lesmaterialen en de pagina met gedichten en lespakketten zijn opgemaakt in dezelfde sobere huisstijl die nu veel duidelijker en overzichtelijker oogt. Over de hele breedte van de pagina een groene balk met daarin het onderwerp – poëzie – vermeld, rechtsboven de verschillende koppelingen om weer naar de beginpagina of naar de hoofdrubrieken te gaan en linksboven de interne zoekmachine. Maar wij willen kijken naar wat Poëzie anders ons te bieden heeft en we concentreren ons daarom op alles wat onder deze groene balk staat. De structuur De pagina van Poëzie anders is eenvoudig en helder van opzet. Verdeeld in zeven lichtblauwe koppelingen zijn er een algemene inleiding, gedichten, lessen en achtergrondinformatie te vinden waaronder een bronvermelding en een uitgebreide bibliografie. Daarnaast is er nog een lijst van andere geschikte teksten te vinden, compleet met links naar bijvoorbeeld de Nacht van de poëzie en De wintertuin. Lessen en gedichten zijn ook in pdf-formaat op te klikken en alles wat in de lessituatie nodig is, is gemakkelijk uit te printen. In de inleiding staat vermeld dat elke les uit vier delen bestaat, steeds met dezelfde aanpak. Bij de teksten vinden we in totaal 24 gedichten gerangschikt. Daarbij ook de vermelding dat het om een oplopende moeilijkheidsgraad gaat: het eerste gedicht (De mus van Jan Hanlo) is bestempeld als zeer eenvoudig, het laatste gedicht (Zonder jou, Annie M.G. Schmidt) als pittig. Bij de bepaling van de complexiteit hebben factoren als klank, woordvolgorde en culturele context een rol gespeeld, zoals onder de lijst met gedichten staat beschreven. Bij het aanklikken van een willekeurige tekst verschijnt het gedicht in beeld met een geluidsicoontje daarboven dat direct begint met het voordragen ervan. Onder de lessen komen we bij het kant-en-klare lesmateriaal met een korte beschrijving van de dichter(es), een begripsanalyse, aanwijzingen voor de uitspraak, het gebruik van de tekst in een lessituatie en presentatievorm(en) ervan. Ook hier vinden we de geluidsicoontjes weer met de mogelijkheid de gedichten te horen voordragen. De inhoud Poëzie anders is bedoeld voor docenten die gedichten in een lessituatie willen gebruiken. Daarbij ligt de nadruk op het talige aspect, het gaat hier niet om een overzicht van literaire stromingen of tendensen. Dat komt ook naar voren in de keuze van de teksten: de opgenomen gedichten pretenderen zeker niet het spectrum van de Nederlandstalige poëzie IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
5
te bestrijken, we vinden hier dus geen ‘Denkend aan Holland’, ‘Marc groet ’s morgens de dingen’ of ‘Woningloze’. Toch worden studenten wel degelijk in contact gebracht met werk van enkele belangrijke dichters uit het Nederlandse taalgebied omdat de oefeningen steevast beginnen met het onderdeel voorbereiding waarin iets wordt verteld over de dichter, vaak met een link voor meer informatie. Taaltechnisch worden de gekozen gedichten adequaat beschreven onder hulp voor docenten waardoor de geïnteresseerde docent al op eventuele moeilijkheden en/of bijzonderheden gewezen wordt. De moeilijkheidsgraad staat hier niet bij vermeld, daarvoor verwijzen de makers naar een apart dossier dat bij het Steunpunt kan worden opgevraagd. Dit hoeft voor een ervaren docent echter geen bezwaar te zijn. In het onderdeel begrip/analyse vinden we woordenschatoefeningen en (discussie)vragen over de inhoud van het gedicht. Vervolgens wordt er aandacht besteed aan uitspraak. Hier komt het geluidsfragment opnieuw aan bod en soms is er ook een oefening met een ander geluidsfragment opgenomen. Dit lesmateriaal is zeer gevarieerd: oefeningen met antoniemen, suffixen, scheidbare werkwoorden, rijmwoorden, associaties van dieren met plaatsen en klanken, taalvariatie, prosodie, comparatieven en superlatieven, waarbij studenten dienen samen te werken en zelfs uitgenodigd worden om de gedichten aan te passen en aan de groep te presenteren. Afhankelijk van de durf en de inspiratie van de studenten is dit onderdeel expressie een schot in de roos: het gedicht wordt ingezet als middel om van receptief naar productief taalgebruik te gaan en bevordert uiteindelijk productief taalgebruik op verschillende niveaus. Desalniettemin is het wellicht goed om te beseffen dat de lessen op zichzelf staan, er is geen sprake van een systematische uitbreiding van de woordenschat of het inoefenen van bepaalde vaardigheden, nee, de oefeningen haken niet op elkaar in. Dat is onzes inziens de kracht en tevens de zwakte van dit lessenpakket: het is panklaar en heel geschikt om af en toe een greep uit te doen, maar er is geen verband, opbouw of diepgang te ontwaren.
Dit lesmateriaal is zeer gevarieerd
Technisch De navigatie met Mozilla Firefox en Internet Explorer levert op deze webstek geen problemen op, alles werkt naar behoren. De teksten en de oefeningen zijn in pdf-formaat op te klikken, hetgeen een groot voordeel is, de koppelingen werken zonder problemen, en de teksten en oefeningen zijn voorzien van een geluidsbestandje waarvoor een goede internetverbinding wel vereist is. Heel handig is dat bij elke oefening het desbetreffende geluidsfragment apart aanklikbaar is, dat spaart een hoop zoeken en terugklikken. De geluidsfragmenten zijn onder lessen en oefeningen te openen met de Quick Time player. Onder hulp voor docenten staan mp3-bestanden van de gedichten die gemakkelijk kunnen worden gedownload en op cd of usb -stick gezet, zodat je ook in een ruimte zonder internetverbinding met het materiaal kunt werken. Alle geluidsfragmenten hebben een acceptabele kwaliteit. Jammer dat die mp3 -tjes niet makkelijk vindbaar onder een knop voor studenten staan, dan zouden ze wereldwijd vast op veel iPods worden meegedragen. Conclusie
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
6
Poëzie anders maakt naar onze mening goed gebruik van het medium internet, ook al valt er op deze site niets interactiefs te ontdekken. Student noch docent wordt verplicht steeds online te zijn, wat lang niet in elk klaslokaal kan en wat ook niet altijd bevorderlijk is voor de rust en concentratie in een groep. Er wordt voldoende ruimte gelaten voor de docent om het materiaal in te zetten zoals het hem of haar het beste past en zo het materiaal op maat aan te bieden aan de groep. Ook de student wordt niet vergeten, deze kan natuurlijk altijd weer naar Poëzie anders surfen en de gedichten nog eens beluisteren. Kortom een goed doordachte webstek waarin recht wordt gedaan aan de sterke en zwakke kanten van het medium en er niet geaarzeld is materiaal ook in een prettig vormgegeven printversie ter beschikking te stellen. Impliciet (de taal staat immers centraal) krijgt de student ook nog een inkijkje in de Nederlandstalige poëzie en een aantal tips om zelf verder te bladeren, te luisteren en te lezen, het Nederlands kent immers zoveel meer prachtige gedichten! Zie: http://nvt.taalunieversum.org/Taalunieversum/Poezie/ en www.ivnnl.com > uitgaven > taalvaardigheid op ’t web. Daar vindt u ook het bijbehorende signalement in een overzichtelijke opmaak.
Nagasaki in maart Het was half drie ’s nachts toen de zingende hoogleraren in het kleine kroegje op de tweede verdieping van een gebouw in de uitgaansbuurt van Nagasaki elkaar bedrukt aankeken en de microfoons op de bar legden – en vervolgens weer oppakten. Ze mochten nog één nummer zingen, hoorden ze, dan was het sluitingstijd. Wat was er gebeurd? ’s Middags om 2 uur waren de lezingen in de feestzaal van Nagasaki University begonnen ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de medische faculteit en het begin van de colleges Nederlands in 2007. De rector van de universiteit, niet te vergeten, was een paar dagen eerder tot ereconsul van Nederland benoemd. Het podium was bezet met prominente gasten en de zaal zat vol docenten en studenten. Het was een lange zit en de zaal was de na de pauze half leeg. Bijna overbodig te vermelden dat er van die overgebleven helft een flink aantal lag te slapen. Daarna gingen de gasten en alle medewerkers van het International Student Center eten. We namen plaats aan lage tafeltjes. Wat je meestal niet op foto’s ziet is dat er onder die tafels voldoende beenruimte is. Er werd vanzelfsprekend Japans gegeten: rauwe vis met sojasaus, kippenpootjes met sesamzaad, sushi en ananas. Bier en sake werd voortdurend bijgeschonken – anderen bij jou, jij bij anderen, zoals de etiquette voorschrijft. De sfeer was uitgelaten. Om een uur of negen verlieten we het restaurant. We zwaaiden de dames uit. Party – Japanners gebruiken daarvoor het Engelse woord – twee ging beginnen. We gingen de binnenstad in, richting uitgaansbuurt. In de achterkamer van een kroegje stonden een paar lage tafels. Schoenen uit, iedereen nam plaats op de kussens. De tafels werden voortdurend
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
7
vol gezet met hapjes en de grote fles Japanse jenever was na een paar uur leeg. De jasjes hingen aan knaapjes aan de muur, de dassen waren losgeknoopt. De sfeer was ontspannen en, nu de vorm naar de achtergrond verdween, ging het om de inhoud. Weer een paar uur later ging het enigszins uitgedunde gezelschap naar een kleine karaokebar. Party drie ging beginnen. Achter de bar stonden twee dames, aan de muur hingen twee televisies. Hier werd de avond afgesloten met zang, dans en drank. Om drie uur rolde ik mijn bed in. Maar uit iedere hoge hoed – en Japan is een hele hoge hoed – komt vroeg of laat een verrassing. Onlangs is besloten dat er in de komende zomer geen colleges Nederlands zullen worden gegeven. Er is geen geld. In de herfst van dit jaar gaan we verder. Jaap Grave
Overpeinzingen uit Leuven (11)
Het internationale jaar van de talen Het jaar 2008 is het internationale jaar van de talen. Ik heb daar tot nu toe niet veel van gemerkt, maar misschien komt dat nog. Het is trouwens ook het internationale jaar van de aardappel. Ik weet niet wie of wat die internationale jaren bedenkt en vaststelt, maar het lijkt me een ongunstig teken. Ik bedoel: iets waar alles goed mee gaat, komt vast niet in aanmerking voor een jaar. Er moeten, dunkt me, problemen zijn. Wereldwijde problemen. Bijvoorbeeld uitsterven, verhongeren, gediscrimineerd worden, terroristisch gevaar of minstens toch een schrijnend gebrek aan belangstelling. Ik denk dat de aardappel zijn jaar te danken heeft aan dat laatste. Ergens op het internet heb ik een site gezien met een toelichting op het talenjaar, vanwege de Unesco, maar ik kan die site niet meer terugvinden. In ieder geval: daar ging het inderdaad over problemen. Niet een lofzang op de Schepper aller dingen die ons zoiets moois gegeven heeft als taal; geen pleidooi voor een betere salariëring van vertalers; geen bespreking van recent taalkundig onderzoek of zelfs maar een standbeeld voor de anonieme schoolmeester. Nee, het ging erover dat het aantal talen in deze wereld schrikbarend snel afneemt. Er sterven veel talen uit. Dat is inderdaad waar. Persoonlijk denk ik dat er samenhang is tussen het een en het ander: tussen de afwezigheid van de genoemde lofzangen, pleidooien, besprekingen en standbeelden enerzijds, en dat uitsterven anderzijds, maar ik kan het mis hebben. Meestal wordt er voor het uitsterven van talen een heel andere oorzaak aangewezen: de mondialisering van alles en iedereen, de wereld wordt steeds kleiner. Voor kleine en nog kleinere talen zou geen plaats meer zijn. Daar zit ook wat in. Zolang iedereen blijft wonen rondom zijn eigen boom en tevreden is met zijn kleine omgeving, kunnen er veel talen bestaan. Zodra men een auto wenst, een televisie, IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
8
een gsm en een internetverbinding, komen de zaken anders te liggen. Niet alleen finan cieel, maar ook qua aantal talen op deze wereld. Niemand kan zeggen hoeveel talen optimaal zou zijn. Men schat dat er op dit moment 4000 à 6000 zijn. Zijn dat er voor een ideale situatie eigenlijk 3000 te weinig? Of juist 3000 te veel? Of is 4000 het getal dat van de eeuwigheid af tot in lengte van dagen gefixeerd moet blijven? Op de website die ik gezien heb, worden deze vragen niet gesteld. Maar wellicht worden ze uitvoerig besproken op de vele sites die ik niet gezien heb. In ieder geval lijkt het internationale jaar van de talen me een goeie gelegenheid om daar eens over na te denken. We hebben er nog een dik half jaar voor. Daarna doen we dan de hemeltergende verwaarlozing van de aardappel. Joop van der Horst
Tentoonstellingenagenda
In deze rubriek vindt u informatie over speciale tentoonstellingen in musea in Nederland en Vlaanderen. Alle in deze rubriek opgenomen tentoonstellingen hebben een relatie met de Lage Landen. Kijk ook eens op: www.tento.be en www.museumserver.nl Antwerpen KMSKA, Leopold de Waelplaats www.kmska.be tot en met 29 juni 2008 Willem Elsschots ‘Kaas’, een beeldroman door Dick Matena Tekenaar Dick Matena vertaalde bij Uitgeverij Athenaeum - Polak & Van Gennep Kaas van Willem Elsschot in zijn bekende beeldtaal. Matena deed dat eerder al met De Avonden van Gerard Reve en Kort Amerikaans van Jan Wolkers. De 219 originele tekeningen van Kaas zullen worden tentoongesteld in het KMSKA en zijn ook nu al via www.kmska.be te bekijken. Brussel KMSK MUSEUM VOOR OUDE KUNST, Regentschapsstraat 3 www.fine-arts-museum.be 16 mei-21 september 2008 De Koninklijke collectie van Engeland – van Bruegel tot Rubens De tentoonstelling, gericht op de schilderkunst van onze streken, omvat werken van Memling, Metsys, Gossaert, Bruegel de Oude, Paul Bril, Rubens en Van Dyck. Circa vijftig IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
9
schilderijen zijn afkomstig uit de verzamelingen van H.M. Koningin Elizabeth II. Den Haag MAURITSHUIS, Korte Vijverberg 8 www.mauritshuis.nl tot 8 juni 2008 Ode aan Coorte Adriaen Coorte werkte tussen circa 1683 en 1707 in Middelburg, waar hij stillevens schilderde. Zijn werk wordt gekenmerkt door een grote eenvoud en intieme composities. Vruchten, groenten of schelpen liggen in zijn schilderijen op een stenen plint en zijn mooi uitgelicht tegen een donkere achtergrond. In totaal zijn ongeveer 80 gesigneerde schilderijen van Coorte bekend. Circa dertig ervan zullen tentoongesteld worden, waaronder een aantal van Coortes mooiste werken. De tentoonstelling wordt georganiseerd ter ere van het afscheid van Frits Duparc als directeur van het Mauritshuis.
Rotterdam MUSEUM BOIJMANS VAN BEUNINGEN, Museumpark www.boijmans.nl tot 25 mei 2008 Vroege Hollanders. Schilderkunst van de late middeleeuwen. Een uniek overzicht van het begin van de schilderkunst in Holland met zeldzame bruiklenen uit binnen- en buitenland. Over de schilderschool in het graafschap Holland was tot op heden weinig bekend. Schilders als Geertgen tot Sint Jans en Lucas van Leyden werden weliswaar sterk beïnvloed door de grote meesters uit de Zuidelijke Nederlanden, maar hadden een heel eigen typische stijl. Ruim zestig schilderijen geven de bezoeker op een zeer directe manier een beeld van de late middeleeuwen. Vanwege de kwetsbaarheid van de panelen betreft dit een eenmalige expositie. Utrecht
CENTRAAL MUSEUM, Nicolaaskerkhof 10 www.centraalmuseum.nl
tot 4 mei 2008 Willem van Malsen (1940-2005) De tentoonstelling weerspiegelt met 350 werken Van Malsens veelzijdigheid: hij was tekenaar, schilder, illustrator, cartoonist, uitvinder en schrijver. Hij maakte intrigerende portretten in laagjes (acht lagen met een gesneden of gescheurd figuur, die gestapeld een portret vormden). Van Malsen illustreerde ook werk van diverse schrijvers, onder wie Mensje van Keulen, Cees Nooteboom en Gerrit Komrij. Het programma NPS 'De Kunst' over Willem van Malsen, is terug te kijken via www.uitzendinggemist.nl
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
10
Congressen, colloquia, symposia
Tweede KANTL-conferentie 2008 16 april 2008
De Koninklijke Academie voor Nederla ndse Taal- en Letterkunde organiseert naar aanleiding van nieuw werk van haar leden drie conferenties waarin de auteurs hun publicatie toelichten en, in het geval van creatief werk, er ook uit voorlezen. De KANTL-conferenties 2008 worden gehouden door Anne Provoost, Karel Porteman en Anne Marie Musschoot. Op 6 maart verscheen bij uitgeverij Bert Bakker ‘Een nieuw vaderland voor de muzen’, het derde deel van de Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur. Het is de vierde uitgave in de zevendelige reeks, die wordt uitgebracht onder auspiciën van de Nederlandse Taalunie. Dit deel is geschreven door Karel Porteman en Mieke B. Smits-Veldt en behandelt de periode 1560-1700. Op woensdag 16 april (aanvang 20.00 uur) geeft Karel Porteman daarover een lezing onder de titel "Een nieuw vaderland voor de muzen. Overwegingen bij de nieuwe geschiedenis van de Nederlandse literatuur van de Gouden Eeuw". Reserveren is niet noodzakelijk maar wordt wel geadviseerd: + 32 (0)9/ 265 93 40
[email protected]
Congres ‘Trefpunt Wroclaw’. Neerlandistische ontmoetingen
23-26 april 2008 Op 23 april begint in Wroclaw (Polen) een internationaal congres ‘Trefpunt Wroclaw’ Neerlandistische ontmoetingen. Deze wetenschappelijke bijeenkomst van neerlandici wordt door de Erasmus Leerstoel voor de Nederlandse Filologie aan de Universiteit van Wroclaw georganiseerd. De kern van het congres vormt het promovendi- en habilitandicolloquium dat door de Nederlandse Taalunie wordt ondersteund.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
11
Tijdens dit colloquium krijgen de deelnemers uit Midden-Europa de gelegenheid hun onderzoeksvoorstellen en onderzoeksresultaten aan de collega’s te presenteren en met hen te bespreken. De lezingen worden thematisch in drie parallelle sessies aangeboden: taalkunde, oudere en moderne letterkunde. Alle teksten van presentaties werden van tevoren door drie intramurale specialisten in desbetreffende disciplines gelezen en becommentarieerd. Naast het promovendicolloquium worden ook plenaire en half-plenaire lezingen aangeboden van extra- en intramurale specialisten. Dankzij de deelnemers uit Duitsland, Hongarije, Nederland, Oostenrijk, Polen, Rusland, Servië, Slovakije, Tsjechië en Vlaanderen wordt het een ‘cross-over’-ontmoeting op het gebied van internationale neerlandistiek. De organisatoren hopen dat dit congres voor alle collega-neerlandici een vruchtbare en inspirerende discussieplatform wordt dat nieuwe impulsen geeft aan de ontwikkelingen in de internationale neerlandistiek. Iedereen die deze ontwikkelingen niet onverschillig laat, is van harte welkom om het congres ‘Trefpunt Wroclaw’ bij te wonen. Studenten neerlandistiek uit Wroclaw hebben een website voor het congres ontworpen: www.trefpunt-wroclaw.pl. Voor meer informatie kunt u terecht bij dr. Barbara Kalla:
[email protected].
ANBF-studiedag 29 april 2008 Centre de méthodologie et de pédagogie appliquée, Zaal 4.3 , Rouppeplein 29 1000 Brussel, tel + 32 (0)2 506 43 50 Misschien dit boven naam spreker (zie opmaak Eykmans) 10.00 – 12.00: Breinvriendelijk Nederlands leren Vera Janssens Breinvriendelijk leren, wat is dat? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze lessen breinvriendelijker worden? Na een korte theoretische uiteenzetting gaan we in groepjes aan de slag en brainstormen we over hoe wij onze lessen (en het grammatica- en woordenschatonderwijs) ‘traditioneel’ aanpakken. Daarna overlopen we een aantal breinvriendelijke varianten van diezelfde lessen. Van theorie dus heel snel naar de praktijk! Met veel ideeën om later in uw klas uit te testen. 13.00 – 15.00: Het wel en wee van taalevaluatie: keuzes en consequenties June Eyckmans Evalueren in het vreemdetalenonderwijs is niet eenvoudig. Er zijn talrijke elementen om rekening mee te houden wanneer een toets of een examen wordt ontworpen: woordenschat en grammatica los van elkaar evalueren wordt meestal niet geapprecieerd; de evaluatie dient zich af te spelen binnen een welbepaalde tijdspanne; de evaluatie moet volledig en correct zijn; de evaluatie moet worden ingeschaald in een Europees referentiekader enz.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
12
In deze workshop worden de verscheidene facetten van het evaluatieproces kort naar voren gebracht. Daarna gaan de deelnemers zelf aan de slag met NT2 voorbeelden van integratieve toetsformaten. Inschrijving via Brigitte Plomteux:
[email protected] of Philippe Anckaert
[email protected]
Geschiedenis van de extramurale neerlandistiek in Europa
Woensdag 28, donderdag 29 en vrijdag 30 mei 2008 Freie Universität Berlin, Seminarzentrum, Otto-von-Simson-Str. 26, 14195 Berlijn De geschiedenis van de neerlandistiek buiten het Nederlandse taalgebied, die teruggaat tot ver in de negentiende eeuw, is onvoldoende onderzocht. Het hier aangekondigde colloquium wil daar verandering in brengen. 26 neerlandici zijn uitgenodigd om een voordracht te houden over aspecten van de geschiedenis van de neerlandistiek in uiteenlopende Europese landen. Daarbij staan verschillende thematische invalshoeken centraal, zoals de insitutionele geschiedenis van vakgroepen Nederlands in Europa, biografieën van neerlandici en de paradigmatische analyse van het extramurale neerlandistische onderzoek. Wij nodigen u van harte uit aan het congres deel te nemen. Aan uw deelname zijn geen inschrijvingskosten verbonden. Op grond van de budgettaire situatie zijn uw reis- en verblijfskosten echter voor eigen rekening. Voor meer informatie en voor uw eventuele aanmelding kunt u terecht bij de congrescoördinator Tanja Holzhey (
[email protected]) of op de website: http://www.geisteswissenschaften.fuberlin.de/we04/niederlandistik/Veranstaltungen/index.html Het colloquium ‘De Geschiedenis van de Extramurale Neerlandistek in Europa’ wordt georganiseerd door een internationale werkgroep bestaande uit Matthias Hüning (Freie Universität Berlin), Guy Janssens (Université de Liège), Stefan Kiedron (Uniwersytet Wroclawski), Jan Konst (Freie Universität Berlin) en Roel Vismans (University of Sheffield). De praktische organisatie van het colloquium ligt in handen van Tanja Holzhey (Freie Universität Berlin).
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
13
Die dertiende tweejaarlikse kongres van die Afrikaanse Letterkundevereniging Oorkoepelende tema: identiteit 8-10 September 2008 Maselspoort-oord, Bloemfontein Subtemas: • Identiteit en literatuur • Identiteit en taalvariëteite • Identiteit en gender • Identiteit en etnisiteit • Identiteit en ruimte • Identiteit en historisiteit Skrywersfokus: Ingrid Winterbach/Lettie Viljoen Lede van die Afrikaanse Letterkundevereniging en ander belangstellendes word uitgenooi om referaatvoorstelle aan die kongresorganiseerders voor te lê voor of op 10 April 2008. Voorkeur sal gegee word aan referate wat te make het met bostaande kongrestema en subtemas, of wat op die werk van Ingrid Winterbach/Lettie Viljoen fokus, hoewel referaattemas wat buite bogenoemde velde val, ook in oorweging geneem sal word. Referaatvoorstelle moet vergesel wees van inhoudsopsommings van nie meer as 350 woorde nie. Rig die voorstelle (met opsommings) aan prof. H.P. van Coller by: e-posadres:
[email protected] Posadres: p/a Departement Afrikaans en Nederlands, Duits en Frans, Universiteit van die Vrystaat, Posbus 339, Bloemfontein 9300 Faks: +27-51-4445803 (meld: Vir aandag prof. H.P. van Coller) Belangstellendes wat die kongres wil bywoon, maar nie beplan om referate te lewer nie, word versoek om die kongresorganiseerders hiervan te verwittig teen 30 April 2008, sodat voldoende verblyf by die Maselspoort-oord bespreek kan word. Voornemende kongresgangers wat verkies om nie chalets te deel nie, moet die organiseerders asseblief ook teen laasgenoemde datum dienooreenkomstig in kennis stel.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
14
Congres Nederland–Vlaanderen 2008 Nederlandstalig hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek 10 oktober 2008 in het Vlaams Parlement, Hertogstraat 6 te Brussel Het congres Nederland-Vlaanderen 2008 is een gezamenlijk project van de stichting Nederlands, de vereniging voor Nederlandstalige terminologie NL-TERM en het Algemeen Nederlands Verbond ANV. Tijdens het congres wordt de LOF prijs 2007 van de stichting Nederlands uitgereikt aan de laureaat. Geïnteresseerden voor dit eendaagse congres kunnen zich, onder vermelding van naam, adres, en e-adres, aanmelden bij
[email protected]. Zij ontvangen het programma en andere congresdocumentatie via het internet. Het congres zal worden besloten met een rondetafeldiscussie over stellingen die aan het slot aan politici en beleidsmakers zullen worden voorgelegd.
Tweede Congres Nederlandse literatuur Cross Over. De plaats van de tekst
Katholieke Universiteit Leuven, 16 januari 2009 Faculteit Letteren, Blijde-Inkomststraat 21, Leuven Call for Papers Op 16 januari 2009 vindt aan de Katholieke Universiteit Leuven het Tweede Congres Nederlandse literatuur plaats. Met deze bijeenkomst willen we de nog jonge traditie voortzetten die bij de Amsterdamse eerste editie in januari 2007 inspirerend en succesvol werd ingezet. De bedoeling van het congres is een forum creëren waar onderzoekers van de Nederlandse literatuur van de diverse perioden elkaar kunnen ontmoeten en van gedachten wisselen over verschillende aspecten van hun vak. We hopen niet alleen dat dat stimulerend is voor de individuele neerlandici, maar zijn er ook van overtuigd dat de neerlandistiek in haar geheel gebaat is bij interactie en debat. Daarbij willen we, in het verlengde van het Eerste Congres, aandacht schenken aan de relatie tussen literatuurwetenschap en andere (sub)disciplines. Dat gebeurt meer bepaald aan de hand van een centrale vraag: welke plaats nemen de primaire teksten in ons onderzoek in? Soms lijkt de tekst immers buiten het beeld te vallen, in andere gevallen wordt hij wellicht dan weer overmatig geprivilegieerd.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
15
Het congres stelt zich tot doel de discussie over de plaats van de tekst te bevorderen. Dat gebeurt in zes sessies waarin deze vraag telkens vanuit een andere invalshoek benaderd wordt: Tekst en intertekst; Tekst en editie; Tekst en auteur; Tekst en instituties; Tekst en literatuurgeschiedenis en tot slot Literatuur en wetenschap. Voorstellen voor bijdragen (± 300 woorden) worden verwacht voor 30 april 2008. Voorstellen en informatie:
[email protected] of
[email protected] De volledige tekst van de call for papers is te vinden op: http://www.arts.kuleuven.be/literary_studies/
Zie ook www.ivnnl.com > Congressen voor een volledig en actueel overzicht
Digitaal
Het digitale Hella Haasse Museum Van de openingspagina van www.hellahaassemuseum.nl: ‘ In dit museum kunt u een reis maken door een landschap van foto’s en boeken, persoonlijke documenten en audiovisuele fragmenten uit het leven en werk van Hella S. Haasse’ . En inderdaad : fragmenten uit boeken, interviews, foto’s van Hella Haasse als baby (bij haar vader op de arm in de tuinen van Bogor, Indonesië), prijzen enz. enz.
Iedere werkdag een gedicht? De rondzendlijst Laurens Jz. Coster moet inmiddels een van de oudste e-maillijsten zijn in het Nederlandse taalgebied. Sinds 1997 krijgen abonnees iedere werkdag gratis een Nederlandstalig gedicht in hun mailbox. De lijst wordt draaiende gehouden door vrijwilligers met liefde voor de Nederlandse poëzie. Stuur om kosteloos lid te worden uw naam en e-mailadres naar
[email protected] (overgenomen uit Taalpost 752)
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
16
De basisbibliotheek
Duizend sleutelteksten uit de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis Vanaf 3 april 2008 is op de website van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl) De basisbibliotheek beschikbaar, een bestand met sleutelteksten uit de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis. De Basisbibliotheek biedt een selectie van duizend titels uit de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen tot heden, van romans tot proefschriften, van pamfletten tot bijbelvertalingen, van bakerrijmen tot memoires. Meer dan de helft van de teksten is nu al volledig beschikbaar; de overige teksten volgen in de loop van 2008. http://www.dbnl.org/basisbibliotheek/
Vernieuwde Bibliografie van de Nederlandse Taal- en Literatuurwetenschap (BNTL)
Op 24 april a.s. wordt de vernieuwde Bibliografie van de Nederlandse Taal- en Literatuurwetenschap opengesteld voor zoekvragen van gebruikers. Het ligt in de bedoeling op termijn de mogelijkheid te bieden zelf titels toe te voegen. Voor nadere informatie over de BNTL: Karina van Dalen-Oskam (
[email protected])
Agenda de Buren digitaal De papieren programmabrochures van de Buren zijn verleden tijd: het in Brussel gevestigde Nederlandse cultuurhuis schakelt over naar beperkte informatie via een driemaandelijkse agenda en concentreert zich verder op louter digitale berichtgeving. Zie www.deburen.eu, waarin ook informatie over de tijdelijke uithuizigheid vanwege de nieuwbouwactiviteiten.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
17
Letterenhuis 75 jaar Het Letterenhuis viert in 2008 zijn 75-jarig bestaan. Het feestjaar is van start gegaan op 5 april met een jubileumtentoonstelling in het Letterenhuis aan de Minderbroedersstraat 22 te Antwerpen. Het volledige programma, inclusief informatie over de ontbijtvoordrachten op zondag, de erfgoeddag, de bijeenkomst van stadsdichters, de donderdagen van de poëzie, en nog veel meer, vindt u op www.letterenhuis.be
Berichten van buiten de muren
Hongarije
Van midden februari tot midden maart 2008 vond in Boedapest een grootscheeps Nederlands-Vlaams cultureel festival plaats. Ruim vijfhonderd artiesten uit Nederland en Vlaanderen traden op. Hedendaagse beeldende kunst, klassieke muziek en popmuziek, film, theater en dans stonden in het middelpunt. Het literaire onderdeel bestond uit de presentatie van twee nieuwe vertalingen uit de reeks Nederlandstalige literatuur ’Accenten’ door uitgeverij Gondolat. Het ging om SuperTex van Leon de Winter - vertaald en van een nawoord voorzien door Judit Gera -, en Kaas/Dwaallicht in de vertaling van Szabolcs Wekerle, respectievelijk Judit Gera - eveneens met nawoord. Leon de Winter was bij de presentatie aanwezig net zoals Lieve Joris van wie binnenkort ook enkele titels bij Gondolat uitkomen in vertaling. In het kader van ’De eerste trap – voorleestheater van Nederlandse en Vlaamse drama’s’ werd er een theaterstuk van Jeroen van den Berg voorgelezen in de vertaling van Orsolya Varga. Het publiek bestond naast vele belangstellenden uit studenten Nederlands. Ook de vakgroep Nederlands van de ELTE droeg op die manier intensief bij aan de verspreiding van de Nederlandstalige literatuur in het kader van het festival. Orsolya Varga
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
18
Italië Rome Aan Hendrik Meter werd ter gelegenheid van zijn emeritaat het Diploma van Verdienste met zilveren eremedaille van de Universiteit van Rome toegekend. De regalia werden hem in december 2007 opgespeld door de Rector Magnificus van de Sapienza universiteit. Met het emeritaat van Hendrik Meter verdwijnt ook de leerstoel Nederlands: voor de opvolging wordt volstaan met een leeropdracht.
Spanje
Cursus op locatie
Nederlandstalige literatuur voor studenten neerlandistiek uit Portugal en Spanje De tweede cursus op locatie van Nederlandstalige literatuur voor studenten Nederlands op het Iberisch Schiereilend vond dit jaar plaats in Madrid, Spanje, aan de Escuela Oficial de Idiomas. Van 21 tot en met 23 februari werd aan 26 Spaanse en Portugese studenten een overzicht gegeven van de Nederlandstalige literatuur. Georganiseerd door Arthur Verbiest, docent Nederlands aan de Escuela Oficial de Idiomas in Madrid, werd de studenten een gerecht voorgeschoteld van proza, poëzie, jeugdliteratuur en muziek in de vorm van teksten, muziek, films en (youtube-)filmpjes. Meesterkoks van deze gerechten waren de drie gastdocenten: Karen Broothaers, Gerard Elshout en Kees
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
19
Linthorst die dankzij de financiële steun van de Nederlandse Taalunie konden komen. Tevens kreeg deze cursus steun van de Nederlandse en de Belgische ambassades in Madrid, die elke student twee boeken schonken. De eerste middag ging de Nederlandstalige literatuur hand in hand met calvinisme, water en verzuiling. Kees Linthorst legde verbanden tussen het calvinisme en de jeugdliteratuur, Gerard Elshout legde de nadruk op het belang van water in de Nederlandse poëzie en Karen Broothaers maakte dat we de smaak van Vlaamse auteurs (onder wie Ernst Claes en Gerard Walschap) te pakken kregen. Op vrijdag 22 februari stonden er naast de lessen ook twee plenaire lezingen op het programma: ‘Leven met poëzie’, een persoonlijk getinte bijdrage door Gerard Elshout en ‘De Vlaamse literatuur vanaf 1830’, een overzicht met veel nuttige feiten door Karen Broothaers. De andere thema’s van het menu van de dag waren: weer en wind in Nederlandse kinderboeken, popmuziek, oorlog en vrede, de taalstrijd in België, kinderboeken, de Tachtigjarige Oorlog en de liefde in gedichten van Gorter, Elsschot en Nijhoff. De laatste dag van de cursus bracht de studenten in contact met popmuziek, mede dankzij de plenaire lezing van Kees Linthorst, gedichten voor kinderen en actuele Vlaamse schrijvers. Na dit ochtendprogramma en een gezamenlijke (afscheids)lunch kregen de studenten een rondleiding in het Nederlands (!) door het Pradomuseum, waar we schilderijen van Jeroen Bosch, Breughel, Van der Weyden, Rembrandt en de Spaanse schilder Velázquez zagen. De cursus in Madrid is een prachtige gelegenheid geweest om - in het Nederlands en buiten het Nederlandse taalgebied – meer over de cultuur van de Lage Landen te vernemen. Het waren drie intensieve dagen met veel interessante en activiteiten, die ons extra zullen motiveren bij onze studie Nederlands. Men zegt dat smaken verschillen, maar wat deze cursus in Madrid betreft, heeft het voor iedereen dezelfde smaak gehad... een smaak van we willen meer! Het was een heel positieve ervaring die bewijst dat de Nederlandstalige literatuur enorm de moeite waard is en dat de studenten Nederlands veel door proza, poëzie en popmuziek kunnen leren. Silvia Martins
Tsjechië Olomouc De vakgroep neerlandistiek in Olomouc heeft in 2007 toestemming gekregen om een masterstudie Nederlandse Filologie gericht op Vaktaal (tolken en vertalen) te openen. Tegelijkertijd kreeg onze vakgroep een grote projectsubsidie van de Tsjechische staat om een tolklokaal te bouwen. Op dinsdag 22 april 2008 willen we het tolklokaal officieel openen. Bij die gelegenheid presenteren we tevens de congresbundel Aspecten van de extramurale
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
20
neerlandistiek die de lezingen bevat die in 2003 zijn gehouden bij gelegenheid van de opening van het eigen gebouw van de neerlandistiek op Krížkovského 14. Zoals u wellicht weet, zijn jaren met een 8 aan het eind van het jaartal in Tsjechië bijzondere jaren. Dat geldt eveneens voor de neerlandistiek in de regio Centraal-Europa: in 2008 bereikt de beste vriend van de zomercursus – en dat is er maar één – Jos Wilmots de leeftijd van 75 jaar. Bij deze gelegenheid willen we aan Jos een bundel aanbieden die is samengesteld uit voor hem geschreven bijdragen van vakgroepen uit onze regio. De datum is zo gekozen, omdat 22 april precies één week is na de verjaardag van Jos en anderzijds ligt vlak voor het eerste regionale colloquium van doctorandi en habilitandi uit de regio Centraal-Europa dat van 24 tot en met 26 april plaatsvindt in Wroclaw. Bij voldoende belangstelling zal onze vakgroep op woensdag 23 april een autobus regelen die rechtstreeks van Olomouc naar Wroclaw rijdt, zodat wie dat wenst bijtijds in Wroclaw aanwezig kan zijn en ook kan deelnemen aan de feestelijkheden in Olomouc. Voor nadere informatie:
[email protected] Wilken Engelbrecht Praag Per 1 februari 2008 is Jan Pekelder benoemd als deeltijd hoogleraar Nederlandse taalkunde aan de Karelsuniversiteit van Praag. Hij zal verspreid over het academisch jaar een serie colleges taalkunde verzorgen. Jan Pekelder zal deze nieuwe functie combineren met zijn aanstelling als hoogleraar taalkunde aan de Sorbonne te Parijs,
Verenigde Staten Nieuws uit Berkeley De bundel met artikelen van de Berkeley Conference on Dutch Literature, uitgegeven door Thomas F. Shannon en Johan Snapper, verscheen eind 2007 bij uitgeverij Nodus. Het boek bevat artikelen van Wiljan van den Akker, Geert Buelens, Marleen De Vries, An Van Dienderen, Gillis Dorleijn, Jessica Durlacher, Jane Fenoulhet, Inez Hollander Lake, Lotte Jensen, Mary Kemperink, Reinier Salverda, Louise Viljoen en Rolf Wolfswinkel. Het is het eerste nummer van de nieuwe serie ‘Berkeley Dutch Studies’. Afgelopen semester waren de Nederlandse socioloog Jan Nederveen Pieterse, de Nederlandse schrijver Geert van der Kolk en de Vlaamse schrijver Paul Verhaeghen te gast in het Dutch Studies Programma. In het huidige semester wordt de nadruk meer op (post)-koloniale literatuur en geschiedenis gelegd en is een bezoek van de schrijfster Lieve Joris voorzien. IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
21
Berkeley zal voortaan tijdens de zomer een intensieve cursus Nederlands voor beginners en een studiereis naar Nederland en Vlaanderen organiseren, waar ook studenten van andere Amerikaanse universiteiten aan kunnen deelnemen. In 2008 wordt de MLA-convention in San Francisco gehouden. Jeroen Dewulf en Inez Hollander zijn verantwoordelijk voor de ‘Netherlandic Session’. Geheel in de traditie van Berkeley hebben wij als thema ‘De briljante en de donkere kant van de Nederlandse Gouden Eeuw’ gekozen. Jeroen Dewulf
Berichten van binnen de muren
Van der Hoogt-prijs voor Eva Maria Staal
Henriette Roland Holst-prijs voor Johan de Boose
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde heeft de volgende prijzen toegekend: de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs 2008 aan Eva Maria Staal op grond van haar debuutroman Probeer het mortuarium (Uitgeverij Nieuw Amsterdam , 2007). de Henriette Roland Holst-prijs 2008 aan Johan de Boose voor zijn reisverslag De grensganger (Uitgeverij Meulenhoff/Manteau, 2006). De juryrapporten zijn integraal beschikbaar op http://maatschappijdernederlandseletterkunde.nl/prijs.html
David Reid Poetry Translation Prize Subtext Translations announces a prize of 750 euros, to be awarded twice yearly, for an outstanding translation into English of a well-known Dutch poem. Known as the David Reid Poetry Translation Prize, the award commemorates David A.S. Reid (1929-1982), who was an inspiring teacher and a gifted translator.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
22
Twice a year, the title of the chosen poem will be posted on several e-mail forums and the present website at midday on 1 September and 1 March. The deadline for the translation is two months later: on 1 November and 1 May respectively. In principle, all the entries will be posted on the Subtext Translations website, first the winner and the runner-up, the others in order of arrival. By submitting a translation the translator has agreed to publication in this form. The translator retains the copyright. The Jury consists of a changing panel of four people: a literature specialist teaching English at a Dutch university, a professional Dutch-English translator, a published British poet and a coordinator; they are, for the present poem, Professor Bart Westerweel (Leiden University), Sarah Kinebanian, Kate Foley and Helene Reid respectively. The Jury's decision is final and will be posted on this website on 1 December and 1 June. The fourth poem is "De dichter is een koe" by Gerrit Achterberg. E-mail your translation (with the name you wish to be mentioned as the translator) before 12.00 on 1 May 2008 to:
[email protected]
Leerstoel ‘ De Nederlanden in de wereld’ 2007-2008
Op 26 februari 2008 hield Piet van Sterkenburg aan de Vrije Universiteit Brussel zijn inaugurele les, getiteld ‘ Vloeken is niet meer wat het geweest is’. Hij aanvaardde daarmee voor het academisch jaar 2007/2008 de benoeming tot hoogleraar aan de leerstoel ‘De Nederlanden in de wereld’. Piet van Sterkenburg was tot een jaar geleden directeur van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie in Leiden.
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
23
Bericht uit Woubrugge en Leiden Woubrugge heeft een ‘nieuw centrum’ gekregen. Vertaald naar de huidige trends, betekent dat dat er een pleintje is aangelegd met daaromheen nieuwbouwwinkels en daarboven appartementen. Appartementen zijn hot en zullen dat - nu de babyoomgeneratie overgaat op ‘gelijkvloers’ - nog wel even blijven. Eerlijk is eerlijk: wij hebben er zelf ook even naar gekeken, met de nadruk op ‘even’. Te klein. Waar laat je op 75 vierkante meter al die spullen die je in een mensenleven verzamelt? Waar laat je je logés? Waar laat ik de IVN? De bouwactiviteiten werden met enig misprijzen gevolgd door de Woubruggenaren: er zijn kleine, karakteristieke woninkjes voor afgebroken, sommige bewoners moesten gedwongen verkassen (het echtpaar met de duiven is onze kant op gekomen: er wordt sindsdien wat afgeroekoet op ons dak). Maar nu het plan eenmaal klaar is, en sommige van die oude Woubruggenaren zelfs hun intrek hebben genomen in die appartementen, is de kritiek vrijwel verstomd. Inderdaad: het geheel ziet er vriendelijk uit: mooie, lichte stenen en de donderdagmarkt komt op het pleintje goed tot z’n recht. Er zijn nog wat ‘losse eindjes’: zo blijkt de bestrating van het plein bij regen te veranderen in een fantastische glijbaan en staan winkeliers niet in de rij om hun intrek te nemen in de winkeltjes die opgenomen zijn in het project. Onze lokale snackbar heeft zijn container achter de r.k. kerk ingeruild voor een hoekwinkel en heet nu Fresh & Easy . Jaja, de vooruitgang, net wat u zegt. Marja Kristel
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
24
Colofon De IVN-krant is een uitgave van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek Van Dorthstraat 6 2481 XV Woubrugge, Nederland tel. ++ (31) 172 518 243, fax ++ (31) 172 519 925 e-mail
[email protected] website www.ivnnl.com (Dinsdag, woensdag en donderdag bereikbaar via de Universiteit Leiden (Nederlands/Dutch Studies), tel. + 31 71 527 2110;
[email protected]). Eindredactie: Marja Kristel Correspondenten: Mona Arfs (Noord-Europa), Antoinet Brink (Zuid-Europa), Eliza Gustinelly en Yanna Parengkuan (Indonesië), Stefan Kiedron (Midden- en Oost-Europa), met de volgende lokale verslaggevers: Orsolya Varga (Budapest), Rinaldo Neels (Lublin), Agnieszka Smiertka (Warschau), Babara Kalla (Wroclaw); Henriette Louwerse (Verenigd Koninkrijk), Lut Missinne (Duitsland), Guy Janssens (Franstalig België), Laurent Réguer (Frankrijk). Deadline kopij voor de volgende editie: 15 mei 2008. De IVN-krant verschijnt vijf maal per jaar in een elektronische editie. Voorgaande nummers, vanaf jaargang 7 (2002), zijn in te zien via www.ivnnl.com, klik door naar IVN-krant. Wilt u de IVN-krant niet meer ontvangen? Het is voldoende om een e-mail met die boodschap te sturen naar
[email protected].
IVN-krant |nr. 2 | april 2008 |13e jaargang | www.ivnnl.com
25