i.s.m.
Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
SLOTEVENT P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen 18 09 2015 1
i.s.m.
LEREND NETWERK FINANCIERING LOKALE KLIMAATPLANNEN: EERSTE JAAR ACHTER DE RUG
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
2
i.s.m.
AGENDA Het Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen - Het draaiboek Financiering Lokale Klimaatplannen aangevuld met bijlagen gebaseerd op de leerpunten uit elk van de werkgroepen
- Evaluatie Lerend Netwerk: voldeed het aan de verwachtingen en zinvolle werkwijzen voor de toekomst
Koffiepauze & interactief moment Key-note speakers: - FLK-piloot: resultaten eerste fase operationalisering - Domestic offset projects - Klimaatadaptatie: nut en noodzaak voor lokale overheden P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
3
i.s.m.
KOFFIEPAUZE ALS INTERACTIEF MOMENT
Draaiboek: -
-
Hoe ervoor zorgen dat dit een ‘levend document’ kan worden? Nieuwe bijlagen – nieuwe thema’s? Beschikbaarheid via het web – hoe?
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
4
i.s.m.
Draaiboek Financiering Lokale Klimaatplannen
RESULTATEN LEREND NETWERK IN BIJLAGEN BIJ DRAAIBOEK OPGENOMEN P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
5
i.s.m.
INHOUD DRAAIBOEK IS CONCRETER GEMAAKT AAN DE HAND VAN BIJLAGEN MET RESULTATEN LN
Leerpunten werkgroep “Verhogen rendement” in bijlage B Leerpunten werkgroep “Participatie in financiering” in bijlage D Leerpunten werkgroep “Korte termijn” in bijlage A Methodologische kader en uitgewerkte cases “Flankerende maatregelen” in bijlage C P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
6
i.s.m.
HET DRAAIBOEK – HANDLEIDING OM ZELF AAN DE SLAG TE GAAN? Financiering lokale klimaatplannen: - Ingewikkelde materie – expertbegeleiding nodig (financial engineers / juristen / …)
- Helpt wel om proces te begrijpen, op te volgen, …
Bijlagen: - Praktischer, contacten en verwijzingen naar partijen die ervaring hebben en die gecontacteerd kunnen worden
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
7
i.s.m.
HET DRAAIBOEK – NASLAGWERK OM TE HELPEN BEGRIJPEN! Financiering lokale klimaatplannen: - Ingewikkelde materie – expertbegeleiding nodig (financial engineers / juristen / …)
- Helpt wel om proces te begrijpen, op te volgen, …
Bijlagen: - Praktischer, contacten en verwijzingen naar partijen die ervaring hebben en die gecontacteerd kunnen worden
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
8
i.s.m.
HET DRAAIBOEK: SLECHTS ÉÉN ELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN LOKALE OVERHEDEN Opmaak draaiboek -
Stappenplan om tot een financieringsstrategie te komen
-
Gebaseerd op ervaringen traject steden Antwerpen / Gent
-
Lerend Netwerk FLK -
Concretisering van bepaalde aspecten uit het draaiboek FLK
-
Bijleren uit ervaringen van andere lokale overheden / experts / …
-
Netwerking
Toekomst? -
Wat is nog nodig in geïntegreerd kader ter ondersteuning m.b.t. financiering lokale klimaatplannen
Leidt tot ‘levend document’ P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
9
i.s.m.
4 THEMA’S WERDEN TIJDENS HET LEREND NETWERK VERDER UITGEDIEPT Verhogen rendement van de klimaatmaatregelen door het verlagen van de kosten
Financiering van collectieve renovatie op de korte termijn Participatie in financiering Flankerende maatregelen
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
10
i.s.m.
VERHOGEN RENDEMENT: LEERPUNTEN VANUIT INITIATIEVEN UIT HET VERLEDEN Voorbereiding
Proces van groepsaankoop
Resultaat
Noden identificeren: -
-
Welke vragen komen terecht via reguliere kanalen? Burgers mee opnemen in werkgroep
Proces groepsaankoop of andere -
Doelgroep afbakenen: andere overheden / burgers
-
Bekendmaking en ev. samenstelling werkgroep (burgers betrekken)
-
Lastenboek opmaken, leveranciers / aannemers aanschrijven, evaluatie, selectie, …
-
Infomoment inwoners met contact geselecteerde leveranciers
-
Afsluiten contracten, opvolging werken, evaluatie
Resultaat: -
Verlagen kosten!
-
Maar ook: geven handelingsperspectief voor burgers (ontzorging)
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
11
i.s.m.
VERHOGEN RENDEMENT: SUCCESFACTOREN VOOR EEN GROEPSAANKOOP? Houd het aanbod eenvoudig – maar bied toch voldoende keuze Hanteer het juiste schaalniveau: - Niet te klein: 1.000 à 3.000 acceptanten - Niet te groot: organisator moet voldoende vertrouwd / gekend zijn
Creëer win-win voor burger én leverancier / aannemer
Permanent instapsysteem Lokale verdelers (vb. voor elektrische fietsen)
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
12
i.s.m.
VERHOGEN RENDEMENT: ACHTERGRONDINFORMATIE BESCHIKBAAR Geanalyseerde initiatieven (leerpunten – contactpersonen)
Informatie te volgen procedure – wet overheidsopdrachten
Vragenlijsten / lastenboeken
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
13
i.s.m.
PARTICIPATIE IN FINANCIERING: LEERPUNTEN Doel van participatie: burgers laten delen in rendement, energietransitie versnellen, draagvlak creëren, ondersteunen van de lokale economie…
Bekendste vormen: cvba en crowdfunding Hoe komen tot een participatief gefinancierd(e) project/organisatie? Via businessplan / ondersteuning
Omvang van de financiering: beperkt. Kan groot, maar dan is cvba wellicht niet de meest aangewezen vorm.
Rol lokale overheid is beperkt: initiëren, coachen, faciliteren. Toelaten dat burgers hun rol opeisen.
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
14
i.s.m.
OP KORTE TERMIJN – COLLECTIEVE RENOVATIE: Wat kunnen we leren van buitenlandse ervaringen? Welke knelpunten zijn er typisch in Vlaanderen?
Welke financieringsvormen hebben potentieel?
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
15
i.s.m.
OP KORTE TERMIJN – COLLECTIEVE RENOVATIE: Coöperatieve vennootschap – zie participatie Energy Performance Contracting/Derde partijfinanciering
Rollend fonds: Limburgse renovatielening
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
16
i.s.m.
OP KORTE TERMIJN – COLLECTIEVE RENOVATIE: Energy Performance Contracting/Derde partijfinanciering - Bezint eer ge begint: denk na over pooling, verdeling lusten en lasten, samenwerking, enz. enz. - Doorgedreven ambitieniveau en LT visie = broodnodig! - Pooling op grote of kleine schaal, voor elk wat wils - Evalueer tussentijds - Nood aan standaardcontract
- Hoe ESR-neutraliteit omzeilen? Aanpassing wetgeving, evt enkel sociale huisvesting, zou al veel helpen! - Overheden: streef naar inzet eigen middelen en pak investeringen gefaseerd aan vanuit cost-optimum benadering P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
17
i.s.m.
FLANKERENDE MAATREGELEN: BELANGRIJKSTE RESULTATEN Methodologisch Kader Flankerend maatregelen (MKFM) Toepassing MKFM voor twee casussen
Samenwerking tussen de lokale overheden rond FM
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
18
i.s.m.
FLANKERENDE MAATREGELEN: OVERZICHT BELANGRIJKSTE RESULTATEN Methodologisch Kader Flankerend maatregelen (MKFM) Toepassing MKFM voor twee casussen
Samenwerking rond FM
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
19
i.s.m.
FLANKERENDE MAATREGELEN: METHODOLOGISCH KADER FLANKERENDE MAATREGELEN STAP 1 Probleemstelling
STAP 2 STAP 3 STAP 4 STAP 5 Probleemanalyse Definitie & evaluatie Definitie & evaluatie Blauwdruk FM opties FM strategie FM strategie
Scherpstellen probleem, incl. gedragscomponent Kengetallen
SMART Doelstelling & doelgedrag
Link met financiering
Probleemstelling & –analyse Inventarisatie van MAT factoren
Opties om MAT factoren te beïnvloeden
Combineren van FM opties tot strategie
Onderbouwing keuze FM strategie (beleidstheorie)
Financiële planning Prioritering MAT factoren
Evaluatie FM opties
Toetsen strategie
Risico’s & risicobeheermaatregelen
Implementatieplan
i.s.m.
FLANKERENDE MAATREGELEN: TOEPASSING MKFM VOOR TWEE CASUSSEN
Renovatiecasus (split incentive)
Mobiliteitscasus (parkeren aan rand van de stad) Bron icons: icons8.com P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
21
i.s.m.
FLANKERENDE MAATREGELEN: SAMENWERKING ROND FM Koplopers
Facilitator
Peloton
Ontwikkelen FM
FM db
Toepassen FM
Input voor ontwikkeling/ Continue verbetering
Feedback/evaluatie
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
22
i.s.m.
Evaluatie lerend netwerk financiering lokale overheden
VOORLOPIGE RESULTATEN ENQUÊTE
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
23
i.s.m.
EVALUATIE VAN HET LEREND NETWERK (VANUIT DE DEELNEMERS AAN HET LEREND NETWERK) Welke verwachtingen had u vooraf? Heeft het LN voldaan aan de verwachtingen?
Heeft u beter zicht op financieringsmogelijkheden voor uw lokaal klimaatplan?
In hoeverre denkt u dat u de resultaten zal gebruiken?
Welke mogelijkheden ziet u voor de toekomst van het Lerend Netwerk?
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
24
i.s.m.
VERWACHTINGEN VOORAF: KENNIS VERGROTEN, NETWERKING ÉN KENNIS DELEN N=31
Zoektocht naar zeer concrete financieringsstrategieën Samenwerking tussen lokale overheden Moment creëren om dieper in de materie te duiken P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
25
i.s.m.
NA 1 JAAR VOLDEED HET LEREND NETWERK REDELIJK GOED AAN DE VERWACHTINGEN VOORAF N=30
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
26
i.s.m.
PRAKTISCHE BRUIKBAARHEID VAN DE RESULTATEN: NIET VOOR IEDEREEN ZO ZEKER N=28
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
27
i.s.m.
SLECHTS EEN BEPERKT DEEL HEEFT NU BETER ZICHT OP FINANCIERING VAN DE KLIMAATPLANNEN N=31
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
28
i.s.m.
VERDEELDHEID OVER TOEKOMST LEREND NETWERK: ANALOOG / DIGITAAL / AANSLUITING ZOEKEN / … N=30
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
29
i.s.m.
ENKELE SPECIFIEKE WENSEN VOOR THEMA’S WORDEN AANGEGEVEN N=27
Thema’s van huidige werkgroepen komen terug: uitdieping, verdere uitwerking, … Andere specifieke thema’s: - Europese subsidie-aanvragen - Juridische aspecten
- Derde partijfinanciering P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
30
i.s.m.
RESPONDENTEN WILLEN OP DE HOOGTE GEHOUDEN WORDEN EN BIJEENKOMSTEN BIJWONEN
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
31
i.s.m.
Evaluatie lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen
WELKE PISTES ZIJN ER VOOR DE TOEKOMST? P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
32
i.s.m.
PISTES VOOR ‘VERDERZETTING’ ACTIVITEITEN MET HET OPGEBOUWDE NETWERK
Evaluatie
Voortzetting lerend netwerk met verdere uitdieping van thema’s & nieuwe thema’s … Aansluiting bij andere netwerken, ad hoc werkgroepen, netwerkevents, …
Welke zijn de (resterende) noden rond financiering lokale klimaatplannen? Lerend netwerk als: •
Gedifferentieerd antwoord op deze noden
•
Geïntegreerde aanpak om noden te lenigen
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
33
i.s.m.
LEREND NETWERK FINANCIERING LOKALE KLIMAATPLANNEN ‘REVISITED’ VANUIT NODEN Koplopers: - Willen innoveren/ontwikkelen, testen/experimenteren, evalueren/verbeteren - Nood aan: coördinatie innovatie, deelname in kosten van begeleiding door inhoudelijke experten, facilitering coalitievorming, facilitering indiening EU projectdossiers
Peloton: - Willen beproefde oplossingen toepassen - Nood aan: disseminatie/ontsluiting van informatie, coaching trajecten, ontzorging, prefinanciering
Achterblijvers: - Moeten overtuigd worden om eerste stappen te nemen - Nood aan: stichtende voorbeelden, incentives, quick scans, … P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
34
i.s.m.
Tijd voor
KOFFIEPAUZE – INTERACTIEF MOMENT
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
35
i.s.m.
KOFFIEPAUZE ALS INTERACTIEF MOMENT
Draaiboek: -
-
Hoe ervoor zorgen dat dit een ‘levend document’ kan worden? Nieuwe bijlagen – nieuwe thema’s? Beschikbaarheid via het web – hoe?
P.007113 Lerend Netwerk Financiering Lokale Klimaatplannen
18 09 2015
36