INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT DANS & SPORT Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016
Cultuuronderwijs op zijn Haags Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 Dit document wordt regelmatig geactualiseerd. Kijk voordat u ermee aan de slag gaat op www.cultuurschakel.nl/coh voor de nieuwste versie. Met deze informatie en de projectbeschrijving kunt u zelf uw lessen voorbereiden. Het project kan worden uitgevoerd in 6-8 lesuren van 45 minuten.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
2
Inhoudsopgave 1.
Korte beschrijving van het project
4
2.
Leerinhouden
4
3.
Leerdoelen
4
4.
21ste eeuwse competenties
4
5.
Benodigdheden
5
6.
Didactische werkvormen
5
7.
Projectplanning
6
8.
Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school
6
9.
Kunstenaar in de klas
6
10.
Nederlandse taal in het project
6
11.
Gerelateerde leergebieden
7
12.
Bronnen
7
13.
Tijdlijn
7
14.
Beoordelen
7
15.
Promotie
8
16.
Van de Haagse collega’s
8
17.
Ouderbetrokkenheid
8
18.
Bijlagen
8
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
3
1. Korte beschrijving van het project In het project Dans & sport maakt de leerling kennis met verschillende dansstijlen en onderzoekt hij de overeenkomsten en verschillen tussen dans en sport. Bewegingen uit diversie sporten en dansstijlen worden gecombineerd tot een zo genaamde mixdans. In Promoot je club Onderzoeken de leerlingen welke bewegingen karakteristiek zijn voor de sport of dansstijl van hun keuze. Ze laten dit zien in een promotie act voor ‘hun ‘club. In Mixen worden dansen sportbewegingen samengevoegd en ritmisch gemaakt, zodat ze op muziek uitgevoerd kunnen worden. De leerlingen maken in groepjes een promotie-act voor hun favoriete sportvereniging of dansschool. Tot slot onderzoeken de leerlingen in Onze Opstelling vanuit zowel dans als sport verschillende opstellingen in de ruimte en experimenteren hiermee. In groepjes maken ze een dans vanuit een aantal verschillende opstellingen. Het eindresultaat wordt gepresenteerd op bijvoorbeeld een bijzondere locatie als een sportveld of plein in de omgeving van de school.
2. Leerinhouden Dansbewegingen en de uitvoering daarvan (sierlijk, met lange lijnen, ritmisch, laag, hoog, langzaam/slow motion, soepel, krachtig, met stops), vaardigheden (snelheid, souplesse, balans, wenbaarheid, kracht, motivatie, concentratie, motivatie, muzikaliteit, richtinggevoel), diverse dansstijlen (breakdance, streetdance, klassiek ballet, moderne dans), opstellingen in de ruimte.
3. Leerdoelen Kennisdoelen De leerling: • benoemt een aantal vaardigheden die je nodig hebt om te kunnen dansen; • kent verschillende formaties/opstellingen in de ruimte. Vaardigheidsdoelen De leerling: • mixt sport- en dansbewegingen met elkaar; • maakt verschillende formaties/opstellingen in de ruimte; • danst op de maat van de muziek; • past de danselementen (lichaam, tijd, kracht, ruimte) toe in het maken van eigen danscreaties; • presenteert alleen of in een groep op een (buurt)podium voor bekend publiek een eigen danscreatie. Houdingsdoelen De leerling: • kijkt en luistert met aandacht naar presentaties van medeleerlingen.
4. 21ste eeuwse competenties Communiceren • Doelgericht informatie uitwisselen. Samenwerken • Onderhandelen en afspraken maken • Effectief communiceren
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
4
Creativiteit • Een ondernemende en onderzoekende houding • Denken buiten de gebaande paden en nieuwe samenhangen zien.
5. Benodigdheden Bij de diverse opdrachten zijn muziektips aangegeven. U kunt ook gebruik maken van de lijst met muzieksuggesties uit de danstoolbox (de toolbox is in ontwikkeling). Introductie • Bekijk de videoclip ‘voetballers dansen niet’: https://www.youtube.com/watch?v=BS1mRYTV5zI • Bekijk de trailer van de voorstelling ‘The Match’ van Lonneke van Leth: https://www.youtube.com/watch?v=78TFtTWgb2M • Bekijk (een deel van) ‘ Johan Cruijff is art’ op you tube: https://www.youtube.com/watch?v=kIAVTd3jVe8 • Eventueel muziek • Pen en papier voor het maken van een mindmap • aflevering 1 van ‘voetballers dansen niet’: • http://www.npo.nl/voetballers-dansen-niet/POMS_S_NTR_2441445 Deelopdracht 1 • pen, papier en eventueel internet • Mogelijkheid om muziek op te zoeken en af te spelen • Eventueel aankleding of attributen voor de ‘promotie act’, kunnen ook door leerlingen zelf mee genomen worden. • Eventueel een camera (op de telefoon) Deelopdracht 2 • Eventueel aflevering 2 van het programma ‘Voetballers dansen niet’: http://www.npo.nl/voetballers-dansen-niet/POMS_S_NTR_2441445 • Mogelijkheid om muziek af te spelen. Deelopdracht 3 • Eventueel toegang tot internet, zodat de leerlingen verschillende opstellingen op kunnen zoeken in sport en dans. • Mogelijkheid om muziek af te spelen. • Pen en papier waarop de leerlingen hun zelf bedachte formaties kunnen weer geven. • Een passende locatie voor de presentatie zoals een voetbalveld, het schoolplein of een plein in de buurt van de school. • Eventueel een camera (op de telefoon) • Bijlage met voorbeeld opstellingen.
6. Didactische werkvormen Instructievormen • Bekijken van videoclips waarin wordt gedanst. Interactievormen • Het voor en nadoen van bedachte dans- of sportbewegingen. • Bewegingsopdracht voor het maken van verschillende opstellingen in de ruimte in groepjes of met de hele klas. • Groepjes leerlingen leren de bewegingen uit de door hun bedachte dansfrase aan, aan de rest van de klas.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
5
Opdrachtvormen • Een mindmap maken in tweetallen en deze presenteren. • De leerlingen noteren over welke vaardigheden je moet beschikken voor de betreffende sport of dans of welke je moet ontwikkelen. Eventueel doen ze hiervoor onderzoek op internet. • In groepjes bewegingen bedenken die specifiek zijn voor de gekozen (dans)stijl. Samenwerkingsvormen • In groepjes formaties/opstellingen bedenken en die op papier zetten. • Een mixdans uitwerken in groepjes. Spelvormen • Met de klas een voetbalwedstrijd spelen op muziek.
7. Projectplanning Introductie project: Filosofisch gesprek: Deelopdracht 1: Deelopdracht 2: Deelopdracht 3:
30 minuten 15 minuten 90 tot 120 minuten 90 tot 120 minuten 90 tot 120 minuten
8. Bezoek culturele activiteit / culturele activiteit in de school Bij de uitvoering van het project is een bezoek aan een voorstelling in een Haagse culturele instelling van grote meerwaarde. Het in uw school programmeren van een professionele culturele activiteit behoort ook tot de mogelijkheden. Bij elk project is een wisselend aanbod van culturele activiteiten beschikbaar. Raadpleeg de website [www.cultuurschakel.nl/coh] voor het actuele aanbod of laat u informeren door de culturele instellingen. Bezoek een dansvoorstelling waarin de relatie tussen sport en dans en rol speelt of waarin groepschoreografieën voorkomen.
9. Kunstenaar in de klas Bij de uitvoering van het project kan een kunstenaar betrokken worden. Raadpleeg hiervoor de website [www.cultuurschakel.nl/coh]. Tijdens deelopdracht 2 Dans- en sportmoves en bij Deelopdracht 3 Onze Opstelling kan een kunstenaar worden ingezet, ook als de introductie kan een kunstenaar worden ingezet. Nodig een danser of choreograaf uit die vertelt over de beroepspraktijk. Besteed aandacht aan overeenkomsten en verschillen tussen (bewegingen in) sport en dans. De danser kan laten zien hoe hij van een typische sportbeweging een dansbeweging kan maken. De danser/choreograaf kan ook helpen bij het maken van de ‘mixdans’ in deelopdracht 2 of helpen bij het maken van een klassendans in deelopdracht 2 en 3.
10. Nederlandse taal in het project Vaktaal | Begrippenlijst dansstijl souplesse breakdance streetdance
Woordenlijst Nederlandse taal bewegingsoefening mindmap vaardigheden wendbaarheid
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
6
snelheid wendbaarheid kracht concentratie motivatie muzikaliteit samenwerking richtinggevoel promotie act
moderne dans klassieke dans balanspositie soepel sierlijk bewegen ‘met stops’ bewegen met ‘lange lijnen’ dansfrase opstelling overkruispas aanschuifpas formaties move
mixen yell slogan demonstratie
11. Gerelateerde leergebieden Bewegingsonderwijs: er worden diverse bewegingsvormen uitgevoerd en de meeste van de opdrachten vinden in groepjes plaats, de leerlingen werken samen en maken afspraken.
12. Bronnen • • • • • • •
videoclip ‘voetballers dansen niet’: https://www.youtube.com/watch?v=BS1mRYTV5zI trailer van de voorstelling ‘The Match’ van Lonneke van Leth: https://www.youtube.com/watch?v=78TFtTWgb2M ‘ Johan Cruijff is art’ https://www.youtube.com/watch?v=kIAVTd3jVe8 aflevering 1 van ‘voetballers dansen niet’: http://www.npo.nl/voetballers-dansenniet/POMS_S_NTR_2441445 Music Instructor ‘Rock your body’remix 2010: https://www.youtube.com/watch?v=_LqnciV266o aflevering 2 van het programma ‘voetballers dansen niet’: http://www.npo.nl/voetballersdansen-niet/POMS_S_NTR_2441445
13. Tijdlijn
Prehistorie 50 v. C
3000 v. C. 500 na C.
500 1000
1000 1500
1500 1600
1600 1700
1700 1800
1800 1900
1900 1950
1950 nu
14. Beoordelen Voor het beoordelen van de leerlingenprestaties kunt u gebruik maken van het beoordelingsformulier voor leerkracht en leerling. De vier beoordelingscriteria zijn afgestemd op de kerndoelen kunstzinnige oriëntatie en de uitgangspunten van COH. De leerlingenprestaties in het gehele project worden meegenomen in de beoordeling. Voor leerlingen vanaf groep 5 of 6 is een zelfbeoordelingsformulier beschikbaar. U kunt zelf inschatten in hoeverre uw leerlingen in staat zijn het formulier te gebruiken.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
7
Voor het gebruiken van de formulieren is een korte toelichting beschikbaar. De formulieren en toelichting vindt u onder hoofdstuk 18.
15. Promotie •
• •
Maak filmpjes van de diverse promotie acts en deel deze via de schoolwebsite/klassenapp en/of zorg voor een linkje op de websites van de betreffende dansscholen of sportverenigingen. Stel de ouders op de hoogte van het bezoek van de professionele danser aan de klas. filmpjes van de diverse presentatiemomenten en deel deze via de schoolwebsite/klassenapp ect.
16. Van de Haagse collega’s Licht de leerlingen van tevoren in dat er een kunstenaar op bezoek komt, wat zijn of haar bezoek in zal houden en attendeer ze erop dat ze vragen mogen stellen aan de kunstenaar.
17. Ouderbetrokkenheid Bijdrage ouders: Ouders kunnen aanwezig zijn bij de diverse presentatiemomenten. Wanneer er ouder(s) zijn die een bepaalde dansstijl beoefenen kunnen zij ook een rol spelen bij bijvoorbeeld deelopdracht 2. Bij deeldopdracht 3 kunnen de ouders de presentatie filmen.
18. Bijlagen Het beoordelingsformulier voor de leerkracht vindt u op pagina 9. Het beoordelingsmodel voor de leerling vindt u op pagina 10, gevolgd door de toelichting op het beoordelingsmodel op pagina 11.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
8
Beoordelingsmodel
In te vullen door de leerkracht
Naam leerling: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Groep: . . . . . . . . . . . .
School: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Datum: . . . . . . . . . . .
Discipline: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Project: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.
Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat
++
+
±
-
nvt
0
0
0
0
0
De samenhang tussen de verschillende fases in het creatief proces
Toelichting: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.
Zeggingskracht Resultaat en Presentatie
0
0
0
0
0
De zeggingskracht van het werk en de wijze van presenteren.
Toelichting: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Reflectie
0
0
0
0
0
Zinvol mondeling/schriftelijk reflecteren op oriëntatie, onderzoek, resultaat en presentatie.
Toelichting: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.
Attitude
0
0
0
0
0
Concentratie, doorzettingsvermogen, inzet, nieuwsgierigheid en samenwerking.
Toelichting: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.
Tops
Het volgende is echt goed gegaan:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.
Tip
Wat zou kunnen verbeteren:
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
9
Beoordelingsmodel
In te vullen door de leerling
Naam leerling: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Groep: . . . . . . . . . . . .
School: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Datum: . . . . . . . . . . .
Discipline: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Project: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.
Resultaat en Presentatie
nvt
Hoe vind je het resultaat en hoe vind je je presentatie ervan?
Toelichting: Ik vind het resultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., omdat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . . . en de presentatie vind ik . . . . . . . . . . . . . . . . ., omdat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...
2
Onderzoeken
nvt
Hoe heb jij onderzocht en in hoeverre is je dat gelukt?
Toelichting Ik heb gekozen voor : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . omdat, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Reflectie
nvt
Hoe waren je antwoorden op de reflectievragen?
Toelichting: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.
Werkhouding
nvt
Hoe ging het werken aan je opdracht ?
Toelichting: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.
Tops en Tips
Wat ging erg goed en wat kan beter?
Tops: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tips: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.
Extra
Is er nog iets wat je wilt opmerken?
.................................................................................. Wat betekenen de smileys? goed of uitstekend ruim voldoende
voldoende nog geen voldoende
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
10
Toelichting op het beoordelingsmodel 1. Samenhang Oriëntatie, Onderzoek en Resultaat Hier beoordeelt u de samenhang tussen de verschillende stappen uit het creatief proces. • De leerling heeft zich met de groep georiënteerd op het project o.a. door deelname aan het filosofisch gesprek. • De leerling heeft in totaal drie onderzoekjes uitgevoerd. • De leerling heeft een product gemaakt of resultaat bereikt. 2. Zeggingskracht Resultaat en Presentatie Hier beoordeelt u de zeggingskracht van het gemaakte product of het bereikte resultaat. De zeggingskracht wordt bepaald door de combinatie van de keuze en toepassing van de: 1. Betekenis: datgene wat het product uitdrukt. Dat wat het betekent: het verhaal / de voorstelling. Het gaat om de betekenis die de leerling wil uitdrukken maar ook om de betekenis die de beschouwer aan het beeld geeft. 2. Vorm: de vormgevingselementen die het resultaat bepalen, ruimte, kleur, textuur, compositie en vorm(soorten), herhaling, contrast, frasering, articulatie, etc. 3. Materiaal en techniek: het gebruik van de materialen, technieken, apparatuur, voorwerpen, attributen, belichting, geluid, kostuums, grime, decorstukken, instrumenten etc. 3. Reflectie Bij elke stap van het creatief proces komt reflectie aan bod. Dat kan in de vorm van vragen die de leerling mondeling beantwoordt, een gesprekje of een schriftelijk verslag. Ook de zelfbeoordeling van de leerling kunt u hierin meenemen. 4. Attitude Hier beoordeelt u de verschillende aspecten van de werkhouding van de leerling: de concentratie, het doorzettingsvermogen, de inzet, de nieuwsgierigheid en de mate van samenwerking. 5. Tops Er zijn altijd positieve opmerkingen te plaatsen. Noem er twee! 6. Tip Noteer hier een aandachts- of verbeterpunt. Dat kan over alle bovenstaande beoordelingspunten gaan.
Leerlijn Dans | Thema Identiteit | Groep 5 en 6 | April 2016 | Informatie voor de leerkracht
11