Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
ALGEMENE INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT Je kunt als alternatief kalligraferen met wasknijpers (laat deze eerst even inweken, dan pakken ze de inkt beter), brede viltstiften of tweelingpotloden. Dit zijn twee potloden aan elkaar gemaakt met een elastiekje of met (een klein stukje) plakband. Je focust je dan op het linkerpotlood. Naderhand worden de letters ingekleurd. Dit verreist enige oefening. Kalligraferen is een proces dat tijd nodig heeft. Laat leerlingen zich niet focussen op één letter, maar op het geheel van de zin of tekst. Het is een uitgebalanceerd proces van uitlijning, witte gedeeltes, lettergroottes, letterverleningen en lettervormen. Laat leerlingen hier dan ook mee experimenteren. Aangezien bepaalde voorbeelden op a4 formaat zijn, zijn deze apart toegevoegd. Deze kunnen dan gekopieerd of op het digibord getoond worden. Kalligraferen kan ook gebruikt worden om iets een extra chique tintje te geven. Bijvoorbeeld: - Voorkant van de schoolkrant; - Voorkant van een boekverslag; - Je naam op een schrift; - Een (kerst)kaart die je zelf ontwerpt; - Titel op een muurkrant; - Etc.
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
Materiaal: Wit a4 papier – stift – voorbeeld kapitalenalfabet – grijs potlood - liniaal Het Romeinse kapitaal komt uit de Romeinse tijd. De letters zijn vereenvoudigd tot enkele lijnen die overal even dik zijn; het zijn skeletletters. De verhoudingen en afmetingen zijn gelijk aan inscriptieletters die je ziet op Romeinse monumenten zoals bijvoorbeeld een tempel. Er zijn majuskels (hoofdletters) en minuskels (kleine letters).
OEFENING 1 - MAJUSKEL Bespreek met de klas het “Romeinse Kapitaal 1”. Welke verschillen zien zij met de letters die zij kennen? Schrijf, met stift, het “Romeinse Kapitalenalfabet 1” over en maak elke letter 5 cm groot. Probeer strakke lijnen te trekken en neem hier de tijd voor. Teken ter ondersteuning een dunne potlood lijn van vijf centimeter en nog een extra steunlijn in het midden. Als je tussen de regels twee cm ruimte houdt dan kun je vier regels maken.
OEFENING 2 - MAJUSKEL Schrijf in het “Romeinse Kapitalenalfabet” dat je net geoefend hebt de alfabetzin na. Door deze zin te gebruiken schrijf je alle letters van het alfabet. Een zin is beter dan één letter, omdat losse letters weinig inzicht geven of je de letters goed schrijft. Letters in woordverband doen dit wel. Trek met potlood twee dunne horizontale steunlijnen, 4 cm uit elkaar, als hulpmiddel om de letters op één hoogte te schrijven. Het hele vel wordt mooi gevuld en je mag meerdere kleuren gebruiken. De alfabet zin is: alsjeblieft, mopper wel vaak qua gedachten (hij slaat verder nergens op). Gebruik het voorbeeld erbij zodat je weer weet hoe de letters geschreven worden.
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
Materiaal: Wit a4 papier – stift – voorbeeld kapitalenalfabet – grijs potlood – liniaal
OEFENING 1 – MINUSKELS Zet met een potlood twee horizontale lijnen met 5 cm ertussen. Er tussen zet je een steunlijn. Houd weer 2 cm afstand tussen de regels. Schrijf dan met stift de minuskel letters over. Let goed op waar de pijltjes en stippellijntjes staan! Laat de klas eventueel verschillen opnoemen met ons alfabet. Wat zal opvallen: - Probeer de juiste schuinte van de dwarsstreep van de ‘e’ te krijgen (oefenen!!) - Let goed op de afplatting van de h, m, n, r, u en de staart van de j.
OEFENING 2 – MINUSKELS Schrijf nu, met alleen horizontale steunlijnen, letters in minuskels. Gebruik tweelingpotloden of wasknijpers. Je zult zien dat er kalligrafeerletters ontstaan. Laat leerling experimenteren met letters en welk gedeelte zij in horen te kleuren om het mooiste effect te krijgen. Probeer dit als leerkracht ook eerst uit.
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
OPRDACHT 1 – SCHRIJF EEN MENU KAART Materiaal: wit a4 papier – gekleurd a5 papier (dik) - kalligrafeer pen / dikke stiften Kies een voor-, hoofd- en nagerecht. Bedenk of je het in majuskels of minuskels gaat schrijven. Denk ook na over welke letters je wilt verlengen. Ga de gerechten in het klad schrijven en bepaal hierbij de lettergrootte op gevoel. Let op de lettervormen en zorg dat het zo netjes mogelijk op je proefpapier komt. Heb je geen dikke stift of kalligrafeer pen, richt je dan op het verlengen van de letters. Gebruik de majuskels en minuskels als uitgangspunt (zie voorbeeld). Je krijgt gekleurd a5 papier. Voordat je in het net gaat schrijven bedenk je eerst een naam voor je restaurant. Wel een naam die kort en bondig is. Deze zet je zo creatief mogelijk (dit wordt mooi met tweelingstiften) op je proefpapier. Zie voorbeeld. Zorg je wel dat je logo op de menukaart past? Naar aanleiding van je logo ga je kijken of je de menukaart horizontaal of vertikaal wilt dubbelvouwen. Knip het logo uit en plak hem op de voorkant van je menukaart. Schrijf dan in de binnenkant. Op de achterkant van je menukaart schrijf je in het midden onderin je naam. Eet Smakelijk!
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
VOORBEELD – MENUKAART
Voorkant
e.k
Binnenkant
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
OPDRACHT 2 – SPREEKWOORDEN Materiaal: wit a4 papier (dik) – gekleurd papier - waterverf – potje water - zwarte stiften – tweelingpotloden – afdekpapier voor de tafel Kies een spreekwoord uit dat je gaat verbeelden met waterverf. Kalligrafeerletters zijn wel groot, dus kies een kort spreekwoord. Waterverf is niet geschikt om details te tekenen, houd daar rekening mee bij je keuze. Kies dus één bepaald iets uit dat je vergroot op je tekening. Als dit droog is schrijf je er met kalligrafeerletters het spreekwoord bij. Denk aan bepaalde letterverlengingen, aan het lettertype: majuskels of minuskels. Ook de regelafstanden zijn van belang. Hoe groot maak je de letters? Zorg dat het een mooi geheel wordt.
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
VOORBEELD - SPREEKWOORDEN
spreekwoordenopdracht e.k
Gemaakt door Ellen Koeleman
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
OPDRACHT 3 – IN DE STIJL VAN TIMOTHY BOTTS.. IK HOUD VAN.. Deze les is goed te combineren met een drama les over eigenschappen of een sociaal emotionele les.
Materiaal: a4 papier, gesneden in een rechthoek of vierkant informeer evt. bij de leerling – gekleurd papier – (dikke) stiften – waterverf - voorbeelden “Timothy Botts heeft levendigheid in zijn werk en dit komt omdat hij kleuren en arrangement op het papier zet die het oog boeien. Hij gebruikt tekst die in een soort wig ontstaat tussen aquarelvlakken. Botts werkt veel met Bijbelteksten. De tekst en de vlakken symboliseren het gescheurde gordijn die de duisternis uit dit gedeelte van het Marcusevangelie laat zien. Botts laat zich inspireren door de Japanse kunst.” Bron: NTI cursus Kalligraferen. Bedenk waar jij van houdt. Dit is een eigenschap van jou als persoon. Kies een formaat papier uit die past bij jouw eigenschap. Vervolgens ga je met waterverf een achtergrond maken waarop je daarna in kalligrafeerstijl je eigenschap schrijft. Als je klaar bent kies je een achtergrond vel van gekleurd papier waar je jouw kunstwerk op plakt. Via Google zijn voorbeelden van het werk van Botts te vinden.
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
VOORBEELD – IN DE STYL VAN TIMOTHY BOTTS
Ik houd van…
e.k
Gemaakt door Ellen Koeleman
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
OPDRACHT 4 – IN DE STIJL VAN ALISON URWICK Materiaal: wit a4 papier in diverse vormen: rechthoek, driehoek informeer eventueel bij de leerlingen – gekleurd papier – (dikke) stiften - voorbeelden Idee: zet een (losse) papiersnijder neer zodat leerlingen zelf bepaalde vormen kunnen maken, maar blijf er zelf bij!
“Alison Urwick is een Engelse kalligraaf. Hij schreef zijn boek ‘The Messiah’ op Japans papier met een rietpen en penseel. Hij werkt met kapitaal als hoofdelement; een smalle gedaante en met een speelse letter er doorheen. Dit contrast en kleurwerking maken deze pagina zo boeiend.” Bron NTI cursus Kalligraferen. Schrijf je eigen naam in strakke kalligrafeer letters in majuskel soort. Hoofdletters dus. Dit doe je op een proefpapier. Hier overheen schrijf je in de meest sierlijke letters, in een andere kleur, je naam. Als je een mooie kleurcompositie gevonden hebt, schrijf je het over op je andere papier. Bij het schrijven van de strakke kalligrafeer letter is het mooi de eigenschappen van het papier over te nemen (zie voorbeeld). Je mag ook experimenteren met tweelingstiften i.p.v potlood. Dat geeft een mooi kleuraccent. Als je klaar bent kies je een gekleurd vel waar je het kunstwerk op plakt. Bedenk of je meerdere kleuren wilt gebruiken. Kijk goed wat bij jouw kunstwerk past!
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
VOORBEELD – IN DE STYL VAN ALISON URWICK
e.k
Gemaakt door Ellen Koeleman
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
Gemaakt door Ellen Koeleman
VOORBEELD - LETTERVERLENGING
e.k
Kaartenbak Tekenen
Bron: NTI cursus Kalligraferen
OEFENING 1 – LETTERVERLENGING
Materiaal: wit a4 papier – kalligrafeer pen, tweelingpotlood of dikke stiften
Laat leerlingen zelf experimenteren hoe ze de letters kunnen verlengen. Ze mogen letters van het voorbeeld gebruiken, maar laat ze vooral zelf hun creativiteit uiten. Als ze een idee hebben kunnen ze de letters van hun naam maken. Knip dit uit en plak het op een gekleurd vel. Tip: de uitkomst van deze opdracht kan gebruikt worden als boekenlegger. Houd dan wel rekening met de vorm (langwerpig)
Gemaakt door Ellen Koeleman