Effectiviteit provinciale subsidiering projecten:
Zeggenschap over Hulp Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg (nazorg) Praktische Gezinsondersteuning
Een quick-scan van de stand van zaken april 2014
Elise Roelofse Alexandra Bordewijk SPECTRUM partner met elan Arie Sax SAX interim & advies mei 2014 14-5059
Inhoudsopgave
1.
Algemeen
................................................................................................................... 1
2.
Zeggenschap over hulp ................................................................................................ 3 2.1 Conclusies ............................................................................................................... 3 2.2 Knelpunten ............................................................................................................... 3 2.3 Samenvatting per regio ............................................................................................ 4 2.4 Overzicht ................................................................................................................. 6
3.
Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg ............................................................. 7 3.1 Conclusies ............................................................................................................... 7 3.2 Knelpunten ............................................................................................................... 7 3.3 Samenvatting per regio ............................................................................................ 8 3.4 Overzicht .................................................................................................................. 9
4.
Praktische Gezinsondersteuning .............................................................................. 10
Bijlagen in aparte delen bijgevoegd Bijlagenboek Deel 1 Gegevens nazorg per regio 1. Kansrijk wonen en weren regio Achterhoek 2. Ondersteuning en begeleiding na jeugdzorg in de Vallei 3. Versterking begeleiding na jeugdzorg regio Rivierenland 4. Integrale begeleiding na jeugdzorg regio Arnhem 5. Zorg en begeleiding van jongeren van 16-23 jaar, regio Nijmegen 6. Implementatie begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg regio Noord-Veluwe 7. Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg regio Stedendriehoek
Bijlagenboek Deel 2 Beschrijvingen alle projecten per regio 1. Regio Arnhem 2. Regio Nijmegen 3. Regio Food Valley 4. Regio Noord-Veluwe 5. Regio Stedendriehoek 6. Regio Rivierenland 7. Familienetwerkberaad Achterhoek
Bijlagenboek Deel 3 Praktische Gezinsbegeleiding 1. Praktische gezinsondersteuning aangevraagd door Vérian 2. Praktische gezinsondersteuning in Gelderland, aangevraagd door Vérian 3. Extra trajecten PGO 2010 regio Arnhem, aangevraagd door STMG + Vilente 4. Subsidie Praktische Gezinsondersteuning 2010, gemeenten Ede en Nijkerk 5. Praktische gezinsondersteuning Achterhoek 6. Praktische gezinsondersteuning 2010, regio Nijmegen 7. Praktische gezinsondersteuning regio Stedendriehoek
1.
Algemeen
Inleiding In het beleidskader 2009-2012 van de provincie Gelderland ‘Wie de jeugd heeft’ is preventie het beperken van (her)instroom in de jeugdzorg een belangrijk doel. De provincie Gelderland heeft in de periode 2010 tot 2013 autonome middelen ingezet om gemeenten hier in te stimuleren. De projecten ‘Praktische gezinsondersteuning’ (gestart in 2010 als vervolg op projecten in 2006 en 2007), ‘Zeggenschap over Hulp’ (gestart in 2010, vervolg in 2011) en ‘Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg’ (gestart in 2012) zijn bedoeld om het jeugdbeleid in de Gelderse gemeenten te versterken, en daarmee de (her)instroom in de jeugdzorg terug te dringen. In 2014 zijn deze projecten voor het grootste deel afgerond. In alle zeven regio’s hebben de gemeenten hun taken opgepakt en zijn projectactiviteiten ingezet. De provincie Gelderland vraagt SPECTRUM partner met elan en SAX interim & advies om in samenwerking een verkenning naar de stand van zaken uit te voeren. Het doel van deze quick-scan is om kennis te verzamelen over de effectiviteit en meerwaarde van de door de provincie meegefinancierde regionale/gemeentelijke projecten ‘Zeggenschap over Hulp’ en ‘Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg’. De focusvraag is in hoeverre de projecten bijdragen aan het beoogde effect: het terugdringen van (her)instroom in de jeugdzorg. Voor ‘Praktische Gezinsondersteuning’ geldt dat alleen cijfermatig onderzoek wordt gedaan naar wat er is aangevraagd, wat er is gerealiseerd en of ‘Praktische Gezinsondersteuning’ nu nog door gemeenten wordt ingezet. De waarde van dit onderzoek In februari 2014 is de verkenning gestart. De bij de provincie aanwezige rapportages zijn geanalyseerd. We hebben de contactpersonen in alle regio’s gevraagd om medewerking aan een telefonische interviewronde. Al snel blijkt dat de meeste projecten na uitstel van de einddatum in de afrondingsfase verkeren, en nog niet zijn afgesloten. Enkele projecten zijn op het beoogde moment van afsluiting afgerond. De uitkomsten van de verkenning geven een beeld van de stand van zaken per april 2014. De gegevens dragen bij aan de uiteindelijke de evaluatie van de projecten. De quick-scan maakt duidelijk hoe in de regio’s de projecten zijn opgepakt, wat daar de succesen faalfactoren bij zijn en welke rol de samenwerking met de provincie Gelderland daarin speelt. Elke regio kent hierbij een eigen dynamiek. Opzet van de rapportage Na het inleidende hoofdstuk geven we in hoofdstuk 2 en 3 een samenvattend beeld van het project ‘Zeggenschap over Hulp’ en het project ‘Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg’, in het algemeen en per regio. Hoofdstuk 4 bevat kort gegevens over het project ‘Praktische Gezinsondersteuning’. In het bijlagenboek staan per project en per regio de gegevens uit de aanvragen en de rapportages samengevat. De uitkomsten van de interviews van de quickscan zijn per regio integraal opgenomen. Het bijlagenboek bevat ook per project een financieel overzicht.
SPECTRUM,
partner met elan | Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten
5
Algemene conclusies Communicatie Geringe verbeteringen in de communicatie tussen provincie en gemeenten kunnen leiden tot winst voor beide partijen. Gemeenten doen veel moeite voor de aanvraag, en gaan vervolgens aan de slag, waarbij de aandacht voor de rapportage vaak verflauwt. Soms verwacht men een signaal dat er een rapportage aangeleverd moet worden. Aan de kant van de provincie komt het voor dat onvolledige rapportages worden goedgekeurd. Het digitale systeem van provinciale subsidieaanvragen vraagt om verbetering. Het komt voor dat stukken niet (goed) in het systeem overkomen en dat de afzender hier geen bericht van krijgt. Enkele geïnterviewden geven overigens aan dat er al veel verbeterd is ten opzichte van vroeger. Een extra verbeterslag komt de relatie tussen provincie en gemeenten ten goede. Timing De timing van Zeggenschap over Hulp was goed. Overal was aandacht voor het werken aan de eigen kracht van jongeren en gezinnen, met inzet van het eigen netwerk. Hier speelde het provinciale project op in. De timing van het project Nazorg was feitelijk eveneens juist, want begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg wordt nogal eens onder aan de lijst gezet door de gemeenten en regio’s. Projectleiders geven nu aan dat er door het project terecht aandacht is gekomen voor de doelgroep 18+ na jeugdzorg. Tegelijkertijd is de ‘tsunami’ van veranderingen zoals een respondent de transities noemt een faalfactor voor de voortgang. De ontwikkelingen vragen veel tijd van gemeenten en instellingen. Kennisdeling Het provinciale projectleideroverleg Nazorg voldoet voor de meesten in de behoefte aan ondersteuning, in ieder geval voor alle externe projectleiders. Bij Zeggenschap over Hulp wordt de kennisdeling met andere regio’s door bijna iedereen gemist; hierbij speelt een rol dat er vaak van projectleider is gewisseld. Hier ligt nog een behoefte aan ondersteuning.
6
Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten | SPECTRUM, partner met elan
2.
Zeggenschap over hulp
2.1
Conclusies
Het doel van Zeggenschap over hulp is deels bereikt Het doel dat jongeren en ouders meer worden aangesproken op hun eigen kracht en verantwoordelijkheid is in de meeste regio’s grotendeels behaald, soms (nog) niet. Er is overal sprake van de start van een cultuurverandering bij de professionals die met jeugd en gezinnen werken. Al wordt hierbij opgemerkt dat het een langdurig proces is, er is duidelijk een begin mee gemaakt. Men kan niet aangeven of hiermee ook de instroom in de jeugdzorg wordt teruggedrongen. Er is waardering voor de samenwerking met de provincie Alle respondenten uit de regio’s geven aan dat dankzij cofinanciering van de provincie de drempel lager is geworden om een dergelijk groot (regionaal) project te starten. Zonder de aanjaagfunctie van de provincie was dit niet van de grond gekomen. Dankzij de provincie is een cultuuromslag op gang gekomen, en die was anders niet zo snel bereikt. Meerdere keren wordt opgemerkt dat de flexibiliteit van de provincie bij uitstel van de projectafronding zeer op prijs wordt gesteld. Kritische opmerkingen zijn er vooral over de techniek van het indienen van rapportages e.d. Een aantal respondenten geven aan nog behoefte te hebben aan kennisdeling met andere regio’s. Eigen Kracht conferenties en trainingen zijn het meest ingezet De provincie Gelderland heeft bewust niet aangestuurd op een keuze voor bepaalde werkwijzen. De regio’s hebben de keuze zelf gemaakt. Het meeste zijn de Eigen Kracht conferenties (EKc) en Sociale Netwerkstrategieën(SNS/FNB) aangevraagd. Bij de EKc wordt een onafhankelijke coördinator aangesteld, bij de SNS voert een bij het gezin betrokken hulpverlener het FamilieNetwerkBeraad (of een verwante werkwijze) uit. De trainingen (oplossingsgericht, systeemgericht en vraaggericht werken) voor alle medewerkers van instellingen voor jeugd scoren ook hoog. Het valt te verwachten (dit wordt soms al aangegeven, en is bekend van Triple P) dat de gezamenlijke trainingen een impuls voor de samenwerking zijn, hetgeen de integrale aanpak voor jeugd en gezin ten goede komt.
2.2
Knelpunten
Een cultuuromslag kost tijd Een citaat van een beleidsmedewerker: ‘Eerst de methodiek tussen de oren krijgen, dan in de vingers en vervolgens in het systeem’. Het invoeren van nieuwe werkwijzen heeft heel wat voeten in aarde. Vaak is er sprake van voortschrijdend inzicht bij gemeenten: trainingsplaatsen moeten anders verdeeld worden, onderzoek gericht op de keuze voor één methodiek levert op om dat niet te doen, trainingen inpassen in een vol scholingsprogramma van meerdere instellingen tegelijk kost tijd, evenals draagvlak voor de cultuuromslag creëren. Dit alles wordt gevat onder de noemer: het proces kostte meer tijd dan voorzien. De regio Nijmegen geeft aan dat zij zo ver zijn gekomen omdat ze zich in de twee projectperiodes op dezelfde werkwijze hebben geconcentreerd. …en is omvattender dan gedacht Daarnaast zijn er inhoudelijke belemmeringen. Er was optimisme over het uitvoeren van EKc en FNB, maar de praktijk wijst anders uit. Ook na de nodige training blijven er drempels bij de professionals. Het overdragen van de regie aan de cliënt is in de praktijk erg spannend. En de cliënt wil niet altijd vanzelf zijn of haar netwerk betrekken. Men verwacht dat de hulpverlener met een oplossing komt en deze is dat gewend te doen. De cultuuromslag is omvattender dan gedacht. Soms worden er creatieve oplossingen bedacht om de omslag gaande te houden zoals in de Achterhoek het werken met ‘lichte varianten’ van FamilieNetwerkberaden (FNB). In het algemeen slaagt men er bij de EKc beter in om tot daadwerkelijke uitvoering te komen dan bij de FNB. Over de effecten is men bij beide positief. Het vraagt meer onderzoek om er achter te komen waarom in de ene regio de implementatie beter lukt dan in de andere.
SPECTRUM,
partner met elan | Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten
7
Kostbare werkwijzen De voortgang is een aandachtspunt, omdat wordt opgemerkt dat de werkwijzen EKc en SNS/FNB vrij kostbaar zijn voor gemeenten. Bij de SNS/FNB is hier wellicht een slag in te maken door de inzet van lichte varianten, en doordat het de reguliere hulpverleners zijn die getraind worden. Als zij de werkwijze eenmaal effectief kunnen uitvoeren kan dat op termijn leiden tot minder kosten.
2.3 Samenvatting per regio Regio Arnhem De invoering van de methodiek opvoedingsondersteuning Triple P in de gemeente Renkum is afgerond en de doelen zijn ruim behaald. Er zijn meer professionals getraind dan het plan was. Het traject was relatief kostbaar, maar ouders en professionals zijn op hun eigen kracht aangesproken en (zeer) tevreden. De eindtermijn schoof op, omdat de start (toekenning) later was. In de regio (behalve de gemeente Renkum) is daarna een aanvraag gedaan om in het aanbod van het CJG regio Arnhem Eigen Kracht conferenties (EKc) en FamilieNetwerkBeraden (FNB) op te nemen. Dit project is na uitstel afgerond. Het is anders gelopen dan gepland. De uitvoering van FNB bleek een te grote stap voor de professionals. De EKc zijn wel uitgevoerd, maar minder dan gepland. De EKc blijven in het aanbod. Het doel is deels behaald, het proces van transformatie is op gang gekomen. Regio Nijmegen Het project sociale netwerkstrategieën (uitvoering van FNB) dat de regio twee maal heeft aangevraagd is nog niet afgerond. Nog niet alle 81 gezinsdossiers met een FNB zijn uitgevoerd. Dit komt omdat het proces van invoering meer tijd kost dan voorzien. Het doel is deels behaald, de cultuuromslag is in gang gezet, de professionals zijn positief over wat ze op deze manier met de gezinnen bereiken. Dank zij de twee projectperiodes is de methode meer ingebed geraakt en kan deze geborgd worden in afspraken en werkprocessen. Regio Food Valley Het netwerkprogramma (eerste aanvraag) is binnen de gestelde termijn afgerond. In drie gemeenten is intensief gewerkt met jongeren en het jongerenwerk. In 5 andere gemeenten zijn informatieve bijeenkomsten e.d. geweest zodat zij de ontwikkelingen konden volgen. De Klankbordgroep Decentralisatie Jeugdzorg is in de afrondingsfase. Het veld van voorliggende instellingen, jeugdzorg en cliëntenorganisaties is via de regionale klankbordgroep betrokken. Zij komen 2 à 3 keer per jaar bij elkaar en willen hier mee doorgaan. Daarnaast is in 2012 het project ‘Eigen kracht: van Denken naar Doen’ aangevraagd, gericht op een brede cultuuromslag via een breed interdisciplinair trainingsen coachingstraject. Er zijn 170 professionals getraind, de meerwaarde was helder. Het project loopt (binnen de begroting) nog door tot medio 2014 omdat men liever later startte dan met onvoldoende draagvlak te werken. Het doel is al voor een groot deel bereikt. Een monitor zal dit verder uitwijzen. De borging loopt via contractering.
8
Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten | SPECTRUM, partner met elan
Regio Noord Veluwe Ook in deze regio zijn meerdere projecten naast elkaar aangevraagd in beide tranches. Bij SamenStarten is het na enig uitstel gelukt om de scholing een goede plek te geven in het bredere scholingsplan voor alle medewerkers rond de nieuwe ontwikkelingen. De EKc zijn qua aantal niet helemaal gehaald, maar in combinatie met Triple P en SamenStarten is een sterk lokaal aanbod ontstaan dat de eigen kracht van gezin/jongere versterkt. In de tijd is dit uitgelopen, dus de projecten van de tweede aanvraag, die er op aan sloten, startten ook later. Er veranderde veel in het veld, waardoor nieuwe methodieken niet snel kunnen worden ingevoerd. Deels zijn de doelen gehaald, enkele projecten moeten nog gaan lopen. Belangrijk is dat het nieuwe goed wordt ingebed in alle ontwikkelingen.
Regio Stedendriehoek De opstartfase van het project Doorstart in Zutphen en Apeldoorn was langer dan verwacht maar het programma zal doorgaan. Voor de invoering van EKc in Zutphen is ingezet op training van professionals die de toeleiding naar een EKc kunnen doen. Er zijn minder EKc uitgevoerd dan verwacht (15 ipv 20), dit komt omdat er drempels zijn bij gezinnen maar ook bij professionals. De bedoeling was om de EKc in de tweede projectperiode uit te rollen over de regio – van de 61 geplande conferenties zijn er 24 (febr 2014) uitgevoerd. Het doel is deels bereikt, maar de omslag kost tijd. De visie van de EKC is goed ingebed in het CJG. Verwacht wordt dat de kosten van een EKc een belemmering zullen zijn om de EKc ook na de projectperiode in te blijven zetten. Regio Rivierenland De Family Factory is in de eerste projectfase van Zeggenschap over Hulp gestart om gezinsnetwerken te vormen in de gemeenten, en een aantal activiteiten met ouders uit te voeren. Er zijn veel ouders bereikt, maar onvoldoende. Volgens de Family Factory komt dat omdat het een opdracht was van bovenaf, en niet van ouders zelf. Toch zijn zaken in gang gezet, zonder hoge kosten. Elke gemeente zet nu zelf op maat de Family Factory in. De tweede aanvraag betrof een advies (na onderzoek) van het Nji om niet één methodiek in te voeren in de regio, maar wel professionals (de jeugden gezinswerkers) gezamenlijk te trainen in het anders werken. Dit gaat in 2014 starten. De basis om het doel van het project te bereiken is gelegd, maar het veranderingsproces is een kwestie van jaren. Regio Achterhoek In de Achterhoek bleek het geplande aantal FNB niet haalbaar in de afgesproken termijn. De cultuuromslag moet breder worden ingezet, de FNB flexibeler gebruikt worden. Het project is in de afrondende fase en heeft bijgedragen aan de gewenste cultuurverandering. Het doel is deels behaald. De kosten van FNB zijn hoog, maar bij de ‘lichte varianten’ van FNB die nu gepland zijn, zullen de kosten voor de gemeente minder zijn.
SPECTRUM,
partner met elan | Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten
9
2.4
Overzicht
De stand van zaken van alle projecten in schema. Overzicht aangevraagde projecten en projectfase Regio ZOH Aangevraagde Tranche methodieken/werkwijzen 1. Arnhem
2. Nijmegen
3. Food Valley
4. Noord Veluwe
Fase
1
1a) Triple P gemeente Renkum
Afgerond
1
1b) Empowerment in het CJG: EKC en FNB
Afgerond
1
2a) Versterken van het sociale netwerk van gezinnen FNB
Afgerond
2
2b) ZOH – vervolg FNB
Verlengd tot 1-1-2016
1
3a) Netwerkprogramma ivm jongeren
Afgerond
2
3b) Klankbordgroep decentralisatie jeugdzorg
Verlengd tot 1-1-2015
2
3c) Eigen Kracht: van Denken naar Doen – trainingen CJG
Verlengd tot september 2014
1
4a) ZOH – SamenStarten en EKC
Verlengd tot 1-1-2016
2
4b) ZOH2 – BSO+
Lopend tot
FNB
1-1-2015
EKC Triple P lezingen 5. Stedendriehoek
1
5a) EKC
Afgerond
Doorstart
6. Rivierenland
7. Achterhoek
10
2
5b) EKC vervolg
Lopend tot 1-1-2015
1
6a) Gezinsnetwerken
Afgerond
2
6b) Invoering regionale systeemgerichte methodieken
Verlengd tot 1-7-2014
2
7) FNB
Lopend tot 1-11-2014
Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten | SPECTRUM, partner met elan
SPECTRUM,
partner met elan | Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten
11
3.
Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg
3.1
Conclusies
De doelen van het project zijn deels bereikt In elke regio zijn een aantal stappen gezet: de afspraken tussen organisaties zijn gemaakt, de werkprocessen zijn op elkaar afgestemd, het onderwerp staat op de agenda. Wat nog ontbreekt is over het algemeen de implementatie naar alle professionals en hun werkprocessen. Ook blijken er in de regio’s waar men met casuïstiek aan de slag wil maar weinig jongeren te zijn met wie de nieuwe afspraken daadwerkelijk kunnen worden uitgeprobeerd, ze zijn al buiten beeld of ongemotiveerd. Bijstelling van afspraken zodat zij goed blijven aansluiten op de praktijk, en borging van de afspraken in de reguliere werkprocessen zijn aandachtspunten, ook na afronding van de projecten. Op termijn is het terugdringen van (her)instroom in de jeugdzorg met de ontwikkelde activiteiten haalbaar Alle projectleiders geloven dat het doel terugdringen van (her)instroom haalbaar is, soms zelfs met weinig inspanning en middelen, maar het is niet gemeten. In de regio Achterhoek meldt men dat de instroom in de jeugdzorg verminderd is, maar onbekend is of dat ook geldt voor de (her)instroom. Er is waardering voor de samenwerking met de provincie De cofinanciering van de provincie wordt genoemd als succesfactor, anders zou het probleem niet op de agenda gekomen en het project niet gerealiseerd zijn. Het beschikbaar zijn van middelen van de provincie verlaagt de drempel om een dergelijk project, wel belangrijk maar niet boven aan de agenda, te starten. Daarnaast heeft de provincie op positieve wijze ondersteuning geboden, de inbreng en de flexibele houding ten opzichte van wijzigingen worden als positief ervaren. De ondersteuning middels het projectleideroverleg voldoet aan de behoefte aan kennisdeling. Als er kritische opmerkingen zijn betreffen die technische zaken in de werkwijze rondom de rapportages en rekeningen e.d.
3.2
Knelpunten
Redenen voor uitstel en vertraging van de afronding van de projecten De tijd die de implementatie, uitrol en borging in de uitvoering kost valt bijna overal tegen. Vaak wordt vooraf onderschat welke en hoeveel stappen nodig zijn om te komen tot een volledige uitvoering in het veld. De afspraken tussen gemeenten en (management van) instellingen zijn in de projecten Nazorg vaak de eerste stap geweest, waarna het traject eigenlijk pas begint. Ook waar de gemeente helder aanstuurt en binnen instellingen goed wordt gecommuniceerd tussen de lagen, dan nog is inbedding van verandering in werkprocessen op de werkvloer een tijdrovende aangelegenheid. De behoefte om meer gelijk op te lopen met andere veranderingsprocessen die nodig zijn in de transitie en transformatie. Men streeft naar integratie van werkprocessen vanuit meerdere veranderingstrajecten. Aan de andere kant is het juist lastig dat door meerdere transities in dezelfde periode de werkdruk bij gemeenten en instellingen stijgt. Vertraging in de uitvoering van de afspraken in de praktijk, door het geringe aantal jongeren dat vooralsnog is aangemeld voor overdracht van jeugdzorg naar voorveld. Hier worden meerdere verklaringen voor gegeven door de gemeenten. Dit zijn de communicatie binnen instellingen (zie het punt borging), en de jongeren zelf (geen motivatie).
12
Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten | SPECTRUM, partner met elan
Evaluatie van effecten niet goed mogelijk De vraag naar wat de projecten hebben opgeleverd is niet goed te beantwoorden. De doelen zijn slecht meetbaar, niet SMART gesteld. Meestal in termen van afspraken maken, slechts enkele keren in termen van bijvoorbeeld het aantal casussen dat succesvol wordt opgevangen in het lokale veld. Er is daarnaast gebrek aan gegevens over uitstroom uit de jeugdzorg. De projectleiders geven allen aan dat het door de provincie beoogde doel (terugdringen van (her)instroom in de jeugdzorg) haalbaar is. Zij geven ook aan dat dit niet gemeten wordt en niet altijd te meten is. Na 2015 verandert de situatie. Er kan alvast nagedacht worden over de wijze waarop de regio’s straks met de overdracht willen omgaan (spreken we dan nog van ‘nazorg’ of is het ‘zorg’?) en hoe de effecten van de zorg meetbaar worden gemaakt. Een aansluitend punt is de cliënttevredenheid. Hier moet vanaf het begin bewuster op gestuurd worden, zodat de uitvoerder dit in de opzet van het project meeneemt. Over het algemeen wordt het checken van de cliënttevredenheid zonder verdere navraag aan de professionals toevertrouwd.
3.3 Samenvatting per regio In de regio Achterhoek zijn de gestelde doelen zo goed als bereikt binnen de gestelde termijn: het basiskader is geïmplementeerd, de procedure en afspraken zijn met alle partijen vastgelegd. Er is een regionale agenda kwetsbare jeugd waar Nazorg een onderdeel is. De projectleider is er trots op dat er als regio een gezamenlijke aanpak is ontstaan, mede dankzij de inzet van de provincie Gelderland. In 2014 bekijkt de regio wat er nog nodig is om de afspraken in de werkprocessen van alle uitvoerders te implementeren en te borgen. In de regio Food Valley zijn de doelen tussentijds bijgesteld en de einddatum is bijna anderhalf jaar opgeschoven. 2014 is het jaar van afronding. Een belangrijk nieuw onderdeel is het werken aan een zorgstructuur en vooral ook een aansluitend aanbod voor de 16 tot 23-jarigen lokaal (CJG) en regionaal. Het ontbreken hiervan bleek een faalfactor voor het project. Succesfactoren zijn de cofinanciering en inzet van de provincie Gelderland en de projectleider: daarmee is de urgentie voor deze speciale doelgroep helder geworden, nazorg is op de agenda gekomen zowel bij gemeenten als bij de branche jeugdzorg. De afspraken over overdracht aan het CJG zijn in de contractering met jeugdzorgaanbieders in 2014 opgenomen. Waar in 2014 aan gewerkt wordt is naast het lokale aanbod de realisatie van afspraken op uitvoeringsniveau en de registratie van de uitstroom bij jeugdzorgaanbieders, dit laatste in samenwerking met de provincie Gelderland. In de regio Rivierenland zijn de doelen nagenoeg in de gestelde termijn bereikt. Het beleidskader is geïmplementeerd en professionals zijn geschoold. Succesfactor is dat de nieuwe werkwijze samen met de professionals en alle partijen vanuit de praktijk is ontwikkeld (praktijkateliers). In 2014 vindt ter afronding een proeftuin plaats waarin de werkwijze met 4 jeugdigen wordt uitgeprobeerd en bijgesteld. De borging naar alle professionals in de regio is nog een punt. Meerwaarde van de provinciale cofinanciering is dat er bewuste aandacht voor nazorg is ontstaan. Er ligt zoveel op het bord van de gemeenten dat een dergelijk thema anders blijft liggen. Aandachtspunt is tenslotte dat er in elke regio andere afspraken zijn, terwijl jeugdzorgaanbieders vaak in meerdere regio’s werkzaam zijn. In de regio Arnhem loopt het project volgens plan, nu in de voorlaatste fase. Ouders en jongeren hebben zelf de op te pakken thema’s aangegeven. De aanbevelingen vanuit het project worden door de regio positief ontvangen, ondanks de moeilijkheid om tussen alle ontwikkelingen door voldoende aandacht te krijgen voor het project. Het project wordt gezien als wezenlijk onderdeel van de nieuwe aanpak. De inbreng van de provincie in het proces is positief. In de regio Nijmegen ligt het accent op een integrale aanpak voor de 16 tot 23-jarigen. Het project wordt binnen de gestelde termijn afgerond. De aanbodanalyse en de samenwerkingsafspraken zijn tot stand gekomen. Er is een coördinator aan het werk die zorgt voor vertaling van de bevindingen naar de werkvloer. Het project heeft een boost gegeven om te komen tot samenwerking. De samenwerking met de provincie is goed. De gemeente Nijmegen doet de suggestie om in het voortraject van nieuwe
SPECTRUM,
partner met elan | Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten
13
subsidies al te overleggen over de wensen en mogelijkheden, met als doel een betere aansluiting tussen de regeling en de praktijk, en vice versa. In de regio Noord Veluwe is het project verlaat vanwege uitval van de projectleider, daarna is een integrale aanpak opgesteld. Men wil de werkwijze Nieuwe Perspectieven voor jongeren tot 23 jaar (die succesvol is bij voortijdig schoolverlaters) uitproberen bij voldoende jongeren die uit de jeugdzorg komen, alvorens deze in de regio te verankeren. Met de bijdrage van de Provincie kon ingezet worden op scholing en vernieuwing. Dit was anders niet mogelijk geweest. Inmiddels is er veel veranderd op het terrein van de jeugdzorg. Nazorg is nu een logisch eindproduct geworden. In de regio Stedendriehoek wordt de afgesproken aanpak al uitgevoerd. Er is een vaste werkwijze bij de instroom, waardoor het traject procesmatig beter loopt dan in het verleden. Er is enige vertraging in de uitrol in de regio. Dit heeft er mee te maken dat in Apeldoorn al een keuze was gemaakt voor kwalitatief goede medewerkers in het CJG. De provincie stelt de gemeenten in staat om proactief aan de slag te gaan met de nadruk op regionale samenwerking.
3.4 Overzicht Projecten en projectfasen per regio. Plus van elke regio het punt dat als belangrijkste succes genoemd wordt. Regio
Naam project
Fase
Succes
Achterhoek
Kansrijk wonen en werken
Afronding, later dan gepland: uitvoering nog geen 100%
De regionale aanpak
Food Valley
Ondersteuning en begeleiding na jeugdzorg
Afronding na uitstel: accent op ontwikkelen lokaal aanbod
Onderwerp staat nu op de agenda
Rivierenland
Versterking begeleiding na jeugdzorg
Afronding na uitstel: implementatie en borging
Werkwijze vanuit de praktijk ontwikkeld, draagvlak
Arnhem
Integrale begeleiding na jeugdzorg
Afronding in geplande tijd: aanbevelingen in lokale aanpak opnemen
Betrokkenheid van gemeenten en instellingen
Nijmegen
Zorg en begeleiding van jongeren van 16 tot 23 jaar
Afronding in geplande tijd: een coördinator is belast met de borging
De aanbodinventarisatie
Noord Veluwe
Implementatie begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg
Afronding na uitstel; ervaring opdoen in de Basisteams
De inzet van de interventiemedewerkers
Stedendriehoek
Begeleiding en ondersteuning na jeugdzorg
Afronding in geplande tijd: implementatie in de regio
Kwalitatief goede medewerkers bij CJG
14
Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten | SPECTRUM, partner met elan
4.
Gegevens project ‘Praktische Gezinsondersteuning’
Door dit project werden gemeenten gestimuleerd om trajecten in te kopen om zodoende bestaande problemen op te lossen en wachtlijsten weg te werken. Na beëindiging van de financiële ondersteuning zijn ingezette trajecten voorgezet en nieuwe gestart. Voor sommige gemeenten was het moeilijk om te starten met het realiseren van de trajecten. Hierdoor zijn niet alle beoogde resultaten binnen de looptijd van het project gerealiseerd. Naam project
Regio
Aantal trajecten
Bedrag
Aantal trajecten
Aanvraag aanvraag
Afrekening afrekening
€ Praktische
Bedrag
€
Diverse
400
2.178.000
677
2.178.000
PGO in Gld.
Diverse
600
3.267.000
660
3.267.000
Extra trajecten PGO 2010
Arnhem
242.489
Subsidie PGO 2010
Food Valley
102.420
131
101.852
172.618
38
74.740
Begeleiding
114.443
Ede en Nijkerk PGO
Achterhoek
PGO 2010
Nijmegen
189.871
188
189.871
PGO
Stedendriehoek
111.168
41
22.024
SPECTRUM,
132
partner met elan | Effectiviteit provinciale subsidie voor projecten
15