Raadsnummer 07. R2 I I 9. OOI
Initiatiefvoorstelinzake reserveringsfonds gemeentelijke subsidiering HREketels
1 Inleiding Aanleiding tot het raadsvoorstel is de komst van een nieuwe generatie cv-ketels die, naast het efficient omspringen met aardgas en dus een hoog rendement geven, tevens in staat zijn om stroom op te wekken op een efficientere manier dan grote energiecentrales dat doen, en derhalve een wezenlijke bijdrage leveren aan d e CO2-re du ct i e.
(voor meer specifieke informatie verwijzen wij u graag naar de bijlagen bij dit ra adsvoorstel)
2 Pro b lee mstelling In het begin zullen deze HRE-ketels maximaal 4000 euro duurder zijn dan een reguliere Hoogrendement-ketel. De verwachting is dat er vanuit de landelijke overheid een subsidie zal komen. Er blijft dan echter nog minimaal een prijsverschil van zo n twee- a drieduizend euro.
Dit zal voor de meeste consumenten een reden zijn om niet, of pas na lang wachten, tot aanschaf en installatie van een HRE-ketel over te gaan. Een "gewone" HR-ketel staat er dan weer voor minimaal 10 jaar met als grote verliezer uiteraard het milieu, terwijl alle gemeenten zich optimaal dienen in te spannen om een klimaatdoelstelling te halen.
3 Wat willen we bereiken? Doel is om zo veel mogelijk huishoudens te motiveren en in de gelegenheid te stellen om zo vroegtijdig als mogelijk over te gaan op een HRE-ketel. Bijvoorbeeld op het moment dat hun huidige cv-ketel aan vervanging toe is.
4 Wat gaan we daarvoor doen? Naast de te verwachten landelijke of provinciale subsidie, kan de gemeente Eindhoven haar Leading in Technology- en milieugezicht profileren door een eigen aanschafsubsidie te verstrekken van 500 euro per huishouden voor maximaal 1000 ketels per jaar op basis van op is op.
5 Wat kost het? Maximaal 500.000 euro per jaar dus, in te stellen vanaf voorjaar 2008, voor minimaal 5 jaar met een mogelijke uitloop van een jaar als in 2008 de aanvragen nog minimaal blijken te zijn. Totaalkosten over de gehele subsidieperiode; 2,5 miljoen euro dus. Dekking uit NRE-gelden is natuurlijk het meest optimaal. Door burgers bijeengebracht kapitaal uit verkoop van energie dat weer duurzaam wordt geinvesteerd om energie en het milieu te sparen.
Een raadsbesluit bied ik u hierbij ter vaststelling aan. J.B.W.M. Peters, ’leefbaar eindhoven’
Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het initiatiefvoorstel van het raadslid J.B.W.M. Peters, ’leefbaar eindhoven’; besluit:
1. tot het instellen van een reserveringsfonds voor gemeentelijke subsidie op de aanschaf van HRE-ketels ten behoeve van Eindhovense huishoudens, beschikbaar te stellen vanaf voorjaar 2008 voor een periode van maximaal 5 jaar, met een mogelijke uitloop van een jaar indien de subsidievraag in 2008 nog marginaal mocht blijken. Het fonds zal maximaal 500 euro subsidie per huishouden verlenen voor aanschaf en gecertificeerde installatie van een HREketel. Dit voor maximaal 1000 huishoudens per kalenderjaar op volgorde van aanvraag. 2. het college op te dragen de subsidieregeling verder uit te werken in een subsidieverordening en voor te leggen aan de raad. 3. het college op te dragen deze subsidiegelden te dekken uit opbrengsten NREverkoop, dan wel een alternatief dekkingsvoorstel aan de raad voor te leggen.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 21 augustus 2007.
J. van den Biggelaar, waarnemend voorzitter.
J. Verheugt, griffier.
INITIATIEFVOORSTEL HRE - KETELS Binnen nu en een jaar zal zich een ware revolutie voltrekken op het gebied van energievoorziening in Nederland. Dit dankzij een geheel nieuwe generatie verwarmingsketels, De zogenaamde Hoog Rendement Elektriciteits,- of HRE-ketel. I-let betreft een door Nederlandse deskundigen ontwikkelde ketel die door middel van een kleine heteluchtmotor, de alom bekende Stirlingmotor, stroom kan opwekken terwijl de ketel toch al aan het stoken is voor de warmwaterproductie. Deze koppeHng van warmte en elektriciteit geeft een zeer hoog rendement en is zeer energie-efficient. Ten opzichte van een grote energiecentrale geeft de HRE-ketel voor eenzelfde hoeveelheid stroom wel tot 60 procent minder CO2-uitstoot! Dit komt omdat een grote centrale nu eenmaal veel warmte opwekt die dan weer gekoeld de natuur in moet. Zeer Inefficient dus. Bij massale invoering zal deze ketel er zelfs voor gaan zorgen dat de bouw van nieuwe, grote vervuilende energiecentrales geheel achterwege kan blijven. Voor de consument betekent het zo’n 20 procent lagere energiekosten en voor het milieu natuurlijk veel minder vervuiling en CO2-emissie. Per consument scheelt het wel zo n 1000 kilogram minder CO2-uitstoot per jaar. In 2030 zou er derhalve sprake zijn van een CO2-reductie van 1,5 tot 9,8 megaton, Dit terwijl de doelstelling van de Taskforce Energietransitie voor de totale bebouwde omgeving op 6 tot 10 megaton was gesteld. Een enorme impuls dus en gigantische besparing op energie en nodeloze CO2-uitstoot die verantwoordelijk is voor het gevreesde Broeikaseffect. Inmiddels lopen er al diverse praktijkproeven in Nederland, met name in Leeuwarden hangen al de nodige ketels tot grote tevredenheid. Ook in bewustwordingscentrum "de Kieine Aarde" in Boxtel staat een demonstratiemodel. Premier Baikenende kreeg recentelijk een exemplaar geschonken van de Stichting Slim met Gas en stelde deze weer beschikbaar aan een woongroep voor kwetsbare medemensen in Den Haag. Vrijwei alle Natuur en Milieugroeperingen hebben wel een artikel vol lof over de ketel op Internet. Zo is er bij de ontwikkeling nauwe samenwerking geweest met de Stichting Natuur en Milieu. GroenLinks in Drenthe had zelfs een provinciale subsidie van 1000 euro per ketel in starterswoningen opgenomen in haar verkiezingsprograrnrna voor de Statenverkiezingen. Ook Jan Marijnissen vernoemt de HRE- ketel op zijn internetpagina s. Premier Balkenende verwacht dat er op korte termijn zo’n 10.000 installaties in Nederland zuilen hangen. Kortom, een boot die Eindhoven Leading in Technology" zeker niet mag gaan missen! De verwachting is dat de ketels vanaf 2008 voor de consument beschikbaar komen. Echter, zoals altijd bij de introductie van een nieuw apparaat, zijn de aanschafkosten voor de pioniers hoog. Zo’n 6000 euro. Dit is zo’n 3,5 5 4 ÃćâĆňâĂİ duizend euro meer dan
een gewone Hoogrendement-ketel. Naar verwachting zullen Rijk of provincie s met een subsidieregeling komen. Echter, dan nog blijft de financiele drempel hoog voor de consument, en elke gemiste HRE-ketel is een verlies voor natuur en milieu voor weer minstens 15 jaar. Tijd voor actie en anticiperen dus. Laat Eindhoven vooral voorop blijven lopen als het om nieuwe technieken en een schone leefbare stad gaat. Daarom onze klemmende oproep middels dit initiatiefvoorstel om een forse impuls te geven aan het in de markt zetten van tenminste 1000 HRE- ketels per jaar voor de komende vijf jaren. Daarna zal de ketel in prijs dalen en voor iedereen betaalbaar zijn om aan te schaffen.
T@uw, degg gidsartikelen - Nieuwe HR-ketel levert mst warmte ook strxe page 1 van 1
srerrr 0 Oru.kmaeurl 1 00.082000
0 NirÂńnee IIK-ketst tere*naast warmte onk strennr Vlo 0000 rstrunu Ouu
Lazerarsacuas ns dlt artikel
runnen uso paar Ioor 000 rica orrr rrrolÂńus vearokum in do onrrylnrserrreuloy vso uo rrectenar rare
hdslurvdsne, donkty con nkuns snert verrrs l 090 brast euk Soryt Veer da
uwer day
Het rÂńnurse 8 , dnt vulyend jser np ds merkt kenrb aau Van 91088 Onarykrtentrehn ae ltusrksud - de ’6’ stestwornruekhkhdt bl rhnr Msderhndsa dadsmdtyrm sntAalfd. Ihn
n wan da stnrsm yabeurt met esa hetskuhbrumu lbe la ds kehd 5 d en dfa dealt
Os e8rr kunne aardyaduanlkn. Iua Van rralrnte- en 00000lnrtrnekthly yaut 888 Zter bsye eseryl trui e en Âńat 00hostt Âńo Oon hsop yskl en kst nnsnu use u sap vervuil ina,
Qe vsn ee ryakun matdeseyua enerblshron ls een oua srsrlnoakradnksytnlyny eenel eKK Het vrnrdt ln dt ladusm en in trÂńnbormbrnsan el buurr nunr tnt borrelt Skyd Orrre 1astsssuna. rrm ÂńItsusursrn Qsnurkt tn nrakrn Voor un rÂńnss! esn
versla vrerfrn . De Âńksrrle ketel fe nltt yrotsr dsn ds hakyys Iyt
Qrnoyrunaunenm)-ueuu. 6801 maakt nst sppsreaternpsr yeknd en 08 net 88 Qaen OIS trylgyarrgr
twee on ryu voce kulshoudsyjk ysbruyl von ynunbablny Obn.
De prys tan noy vlei een eustnum zltn, ers eernrn rnooum Oyua euln yam kosten Ina 10 Syay elsa duurder dun Âń8 lat+carl. Kr Stsat erhtsr Orn ttak ageer ds entrrlkhssrm van 88
n - eneruWeversncrenrr sera ee tsstsysteern nok de overuekl da
rnuvalketny kaalt Qerumularrd, 81 de Vrsmlrhuny dst urn usn ecnnsmlsche saksn de Sauna lrrtel yaet Subrbybnul. Oe halnkd denkt dat een usn Xyyy aura basen de hWllge
tRÂńÂńuni venr de
L bna ls lae nesryryr in vythrsr land.
g ://wWw.troubv.nVvdegiWgid
OP
SenterNovein - Bnergietrnnsitie
pagina l vnn.2
Creatieve Energie EnerpieTransitia Nieuws Og-it-2008 ( Voor smero-%flCK in geen weg trtoer %>rug" ip 2007 zullen er coke@ honderden fnfcro-WKK4>estegan hangen In Nederlandse huizen, in 2008 enkele duizenden en in?020 zo’n j.,6 miljoen. Det is mogelijk volgens recent uitgevoerd onderzoek naar de toekomst van micro (en mini-)warmtekracht in Nederland. Ook een UKR-project wijst ip dezelfde richting : micro-WKK ls de gedoodverfde Opvolger Van de HR-kebaf.
Het VKR-project’ukrol WKK’ fs nog maar halverwege. Toch weet projectleider Hans Gverdiep van GasTerra nu al dat bet project ean doorslaggevend succes boordt. Gverdfep ls tevens voorzitter van de
Werkgroep Decentrale Energieopwekklng (%6Ki alprm het platform Hieuw Gas. "Het project was bedoakf om het onderwerp uit de studeerkamer te halen. We wlkfen laten zien dat het principe werkt, aak al ls de techniek nog niet volmaakt. Nou, daarin zijn we geslaagd. De grote CV-ketslfabrikaaten van ons land hebben zich georganiseerd ln de Scnait Pewer Foundation, SPF. Deze organisatie bevordert nu al acbef de intraductfe van mierO- en mini-WKK. De belangrljkate ieverantfers Van de onderdelen, zoals de Stiriingmotor, hebben zich bij de SPF aangeshten. De organfsatie zegt inrnkfdels hardop dat micro-VllKK de opvolger van do HMcetel wordt-’
Cex-ecnleelo reductie Dat is goed nieuws voor de Energletransftfe. De 1MGQeeentreal heelt laten berekenen dat er in 2020 ruim z,6 mgjosn micro-WKK-toestellen, oltewsl HRX+ebds (zfe kader), In Rfederiandse hulzen aan de cnuur kunnen hangen. > 2030 zou ccÂńcro-lhAX een C02mmlsstereductle kunnen opleveren van i,5 tot 9,Q Nton. Dat is fors in vergehjkfng met de doelstelling die de Tasfcforce Energfetransftfe noemt voor de gebouwde omgeving afs geheg: 6 tot lg ltton QO2-emisslereductie in 2030. Daarbij past de opmerking dat een onderdo@ van het efleCt Van mfCM-VtKK betntfddng heeft Op de idekMCftCntapreduCtfe. Hiarveer nOemt de TaakferCe een doidstelllng van 5 tot 25 Ntce CO?-emlsslereductie.
Tijdelijke ondersteuning ’gr spelen nog wel enkele technische vraagstukken rondom micro-WKK, zoals netfnpasslng en certlffccsfng, zegt Hens Overdfep. Haar dat lS VOOral een Van doorwerltan. Reitel+C fS er Voor mfccn-WKK geen weg meer terug. Of de onbcfkfcagng zo gaat verlopen afs fs berekend, hangt vooral af van de oefersteunfng van de rnafieentwfkkah door de l4edartandse overheM. In de eerste jaren dat Âńe H$x-ketel oy de markt kOmt, dat Wil Zeggen Vanaf 2ggg, le deae neg te duur. Dan lS t>@e+k Subafdfe nOCllg. Hkuvnnr hebben Wij
een budget van in totaal 90 en@oen euro aangevraagd voor een per@Âńe van 5 jaar, dat wil zeggen tot 2013.
Daarna komt, door technische en cnar kkaffngen, de meerpriis van een HRE-ketel uit op ongeveer i.50O euro tan opzichte van ds HR-kntaf. Dat ls aanvaardbaar- Zo’n bedrag verdien je ln vijf jaar terug.
Subsidie ls dan niet meer nodig.’ Ovefheidsondarsbeunfny van de HR&kebsl rmt Hens OverÂńlap piet alleen het doek van co2 kfsfe t, HR-ksbakf zijn inmiddels standaardbacbnoiogle. Doen we nu niks, dan verplaatst Âńe preductfe naar Ooe&Kuropa, waar de lonen veel lager liggen. HR6-kebais zijn zo nieuw en technologisch zo hoogwaardig, dat fabrikanten stellen dat ze dfe ln Nederland gaan produceren. Als Âńe OVachekf rnlCro-WKK OnderSteunt, ZCSgt Ze indkeR duS OOk VOOr het behuud Van een fgnke hneVeeihCÂńd
werkgelegenheid. Als we voorop Mjven lopen met micro-lMKK, biedt dat voor faederfandse Qbriicanten
bovendien nieuwe marktmogcdljkheden ln het buitenland. Daarmee kunnen ze hun toch al yosnie uitbouwen.
Hn van ers kefefs erft de eerst proef
UKft ject ’Uitrol Raicro-lhfKK"
:/Avwvy.sefijf:raovemMeoergietrareitie/nienviraQ006/voor yrljcmwkk is we... 3O4-2007
SenferNovefn - Snergietrazisitie
In het trensltfe-experiment ’Uitrol micro-WKK’ zijn voor het eerst vijftig HrtE-foesreilen geplaatst bij huishoudens verspreid over. ffederfand. Gedurende een periode verr twee jaar worden deze gevolgd om de arvarfngen In de praktijk te bestuderen. Ln aanvulling daarop worden b@oorbeeld ook economische, juridische en commrinfcaffeve aspecten onderzocht en ultgewfwkt. Denk aan de ontwikkeling van keurmerken en fuchnfacfle norinen, het ontwikkelen van (concept)regefgevlng voor het tarugleyeren Van StrOOm aan het net Of kennlSOvenfraChl aan insfzrlfateurs en Consomentan. De vijftig instagatles In het project’ zijn van Nieuw-Zeelandse makelij. Ze zijn refatfef duur, groot en zwaar, maar levemn fut nu toe wef prOfiJeemloos warmte en elalrtrfcftait. Voor ean vervofgptejeC, met circa honderd HRE-ketels, wordt uilyegaan ven een Engels sysfsrem. Deze zijn een slak kleiner en kunnen aan de muur werden gehangen. Oe Ifennfa uit belde prujeCten gebruiken Nederfandae fabrikanten bij de Ontwikkeling van hun algen HIK-ketels. Bet consor5um achter de beide projecten bestaat uit GasTerra (voorheen Gasunle Trede 5 Supply), een groot aantal enerffiebedrfjivon, S Natuur en Milieu en Cogen Projecur.
Wat fa snforoIn de transitie naar een duurzame energlehufshoudlng neemt decen4zafa opwekking van energie een voorname plaats in. Edn van de vormen van deqantraie opwekking is mfcrowamrtekrachtkoppeiing (rnlcrofffKK). Mfcro-VtiKK ls een facfinfsche term voor de combinatie vari een Hft-ketel met ean kfelne Stirlingmotor. Deze combinatie levert ÃćâĆňâĂİ mat een extreem hoog rendement ÃćâĆňâĂİ zowel warmte afs efoktrfclaait. Een individueel
toestel wordt ook wef HRE-ketel genoemd. waarbij de E staat voor Elektra. In een woning wordt de ffftEketel net zo aangesloten op het gas- en elektrfclteftsnat als een gewone HR-ketel fhfel moet ln de meterkast oen nieuwe meter worden aangebracht om de feverfng van elektriciteit aan het net te kunnen meten. De werking van een HA&kebaf ls eenvoudig. Als er ln de woning warmte nodig fs, slaat da Instalfaffe aan. Deze
gaat dan elef produceren. Voor zover de elektriciteit niet nodfg fs In de woning zelf, wordt het teveel gefeverd san hot net. Hiervoor krfjgt de eigenaar van de Installatie een vergoeding. De warmte die bfj de elaktrfcitaltsproductfe vrfjkomt, gaat hst varwa sysfzram fn huls In of wordt gebruikt voor de bereiding van warm fapwater. Download hier het rapport Narkforitwlkksfingen mini- en infcro- warmtekracht fn Nederland tot 2020 of Techiusch energie- en co2-besperlngspotontfeel van micro-wkk in Nederland (20I.0-29z0) of het (fidf).
Contact Meer informatie over micro-WKK bij:
GasTerra Hans overruep Tel: 050 - 304 87 zz E-mail. [email protected]
%ljzigfngsdatum l 08-Ii-2006
GreerjLinks Drenthe ÃćâĆňâĂİ statenverhezi 2007
Waar vlff de Cheentjnge fftatenhwaite Drenthe 4Âż by nstfjeoÂńÂńen heetÂżdan>
Esoant meer back afgefopsrdeor meer Winst ar voorde moer d%deÂńd tmachgdeer zol hsman. Qlt dkrkiond knn vclycno GloeeUÂńka hot baste baeflsw Woeden ean Zaken die Oee rotatie hebben mat
tbritmtbdgt onzdt kfjf kt Ift ldt 6 t6R’
cnsrgfsgcbiisk sn In het hat van dit enclghcfebtuik. Dit yeki eioet IgcMfffeaks uul goede mOet kOraon aan 4Âż mensen in Drenthe an don VoOrai de meÂńoen, dia het Wat edÂńdar
gratie Ctu - 5 adljeow gu hst gmgs vervoer voor aen deel Ogk 4oor hct ÂńlecWe kabinet aal WOrd erf Oygeyakt Zffn Wfj van nwfdng, det dit de kans ls oÂńI In Dreniim IÂż gaan voor cen grage cooÂńaww vesvser voor bepaalde dosagroagen, Do ook onze presentÂżge vsÂńwoensdag 7 Iabnreri. Dm dk aa gaan reagseren denken wij aon ecnmsggÂż gnancgda tnimls nodig ta babbon van 3 mgjoen.
Mtfg lurtalo fIS huur eu koÂżpamÂńtÂżyen D mtfjeeÂń De figg hatel gast Or aan kOnen De prodaoge ervan zÂżlocÂżr Oen deel rn Drerdhe ptsala vinden. DeZe ketel ie nog
vr ff 4uur. vfff stellen voor oin 4 1.000 yiovfecfafe subsklic tar ssttgfdmn yer HRE kulÂżl in Âńgen on lc 9RRNTHE Âż koopÂńoefÂńgsÂń voor starters. Wfj SubAfltren rneslmael LMO kctakk KOeteg: 3 ÂńC ffoon.
Kffniaetneutraal -4 snfljaess in Fries@Âńd Werden Op da morÂńcru wonhgon gerealiseerd, Cge kfknoameutnud zfyk VOÂżr hst beroven Van
kgmceuuÂńItrcfe gcn steilen Wff 4 migeen ar. AcwÂńrede heatrfjdtng - 2 suftfrsen
VOOr ermoedobestrgdiny meet Oktre geld fouaea. Hat geld kan OO bacbted warden eens Aandacht op scholen voor las In omgaan mct g ski. Age mkhkdbaro schederen an ze inoyegjk de bevangÂżuw van de oasisockokn In Drenthe bekend maken mst oconemuchn afc budgaltwen, hogmhui eo Inkcnwmn en uitgaven. Da fscsffcyaa bewust maken van bue eigen yetlyodreg on dat van hon anohen in do iespakhsuun kun ja meenemen dat jocgolei iÂńhun haar heen zsrlrdy om ta gaan mot eiuotfkk
acsperen keoa root alleen veer jo pariÂżmonoÂże snew oeh vaar mkufcr erwrgi Ook In rat kader Is uct bv aan Idee oin da igm an huerwenlant uufh van Al Gore te laten vertooea. gubatdlÂńop cgetgttece - 3 Snf fjscan
ln ovorljssal geelt de prusfnda asgra sebsfdie fdf de aanschaf van beven op de rgcaeuMdle, Dat willen ’wlj In DraÂńlila Osk gaan IovcolWk
kandidofcn I eciucoi 1 gasobsck ] csragagiit laden d [ wckksk jagganbanm f worg jkf
fgttogtfL3HKS lgRDGfgL3 fcKy 693DgDtLftcttff fg ftORNLf ff K8 fgttOCI4LltfftyfbttORldLffdKlg cgfbDftttLfttKtfct ttDgfbfL3 atKtf fgttDKafLtfcKgtgt
hts:/ drientsepolitieknl/aCtueel/eSSejtt miljoeDjerthtjrji
3 2GOV
Micro-WKK in Leeuwarden In 8ilgasrcf zfja 20 wanlnftan voorzien van mfnw-
WKKs, ziezo opvolgers ven do Ctl-ketel zf)n fn
>tirling rnCHP syg<em
opdradÂż ven WoningbouÂż Cocporetfehofding
Aiesfand geplaatst, Oe techniek . HRE genoerod en deze total produceert naast 4anntn ook afroom voor de vson ing. tfet vetbrlgk ven de 20
HRE4etefs wordt ean jaar tang ymnelm door do
Burlter
Noardeljhe Hogescfroof an Bsent. Afs de rvsvfta. zee pasitfet zsfrC dan vrardt de kamende jruen nsn
groot deel van de huurvsenfngen met deze nfeusre
techniek uitgerust Voor bet eerst in l4ededand br desa tscbnick ap deze scbsai in een stnnÂż toegepast
De pfaanmg van de eerste go HRA ts door steun Vsn : garneenm tssruvrardcn, rcffctbc
Gas VcfjveffCCettrajjer
Inham’ Essent en CHF zelf.
Heatjftg yctttgr
cjrcUk hgiere-LIVE jt’ gpyofger trtlri Cfje CV-jffegel
De Hit tel b afga+ ecn ga Dft
dement tftroraf hij woningen mat een gnwerhnAk
Oe Neder4ndse Gezante zet zvresr in ap deze
motortje fpsst dnsden efs de woning warmte nodig
vsn meer den ’fgQO bt is deze technH erg ener-
technteL De vensarcbtfng is dat avar esn aantal
heeft en produossrt daarnaast mlÂż een dfctarno stroom, Deze cnrnbina5o heeft een zeer hoog rvn-
gfefresperend. Valer is het gcedhoper
jaren dit apparaat voor veel vsonfngen de nisuvve
alndst de ofaktsfdrnbsrekenwg aenmerkelg daaL
onngfeteverander wordt.