Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden. 11 februari 2016

Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden 11 februari 2016

Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden

1

Managementsamenvatting

Inleiding De gemeente Leiden heeft in haar duurzaamheidsambitie doelen gesteld voor de korte termijn (20% CO2-reductie in 2020 ten opzichte van 2009) en de langere termijn (40% CO2-reductie 2030 ten opzichte van 2009). De ambities voor CO2-reductie worden niet betrokken op een individueel gebouw, maar betreffen de totale CO2-uitstoot van de gemeente. De plannen voor renovatie en nieuwbouw van Combibad De Vliet kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van deze ambities. Een zwembad is immers een van de grootste energieverbruikers van de gebouwde omgeving. Het is hierbij van belang een pakket van duurzaamheidsmaatregelen te kiezen die gezamenlijk een substantiële bijdrage leveren aan het realiseren van deze doelstellingen. Beperkte of geen (extra) milieubelasting is hierbij een aan te bevelen streven. De mogelijke duurzaamheidsmaatregelen zijn in deze rapportage in beeld gebracht om te komen tot een maatregelenpakket dat invulling geeft aan de ambities. In de uitwerking is onderscheid gemaakt in de volgende ambitieniveaus. 1 Basis: niveau Bouwbesluit. 2 Referentie: niveau huidige stand van techniek (maatregelen met een terugverdientijd kleiner dan tien jaar). 3 Plus: referentieniveau vermeerderd met maatregelen met een terugverdientijd van meer dan tien jaar: subvariant warmterotonde: a) Zonder PV b) Met PV subvariant RWZI: a) Met PV en pieklastketel b) Met PV en kleinschalige windturbine en pieklastketel c) Met PV, zonder pieklastketel (warmte volledig via warmtepomp op RWZI) 4 Excellent: energieneutraal: niet mogelijk binnen ruimtelijk kader Energieneutraliteit is niet mogelijk omdat er altijd een restverbruik elektriciteit resteert. Middels een grootschalige windmolen is energieneutraliteit wel mogelijk, maar aangezien niet te verwachting is dat dit op locatie de Vliet realiseerbaar is dit niet in deze studie beschouwd. Opgemerkt dient te worden dat waterneutraliteit niet mogelijk is voor deze locatie. Het gebruik van lokaal beschikbaar water, zoals grondwater of water uit De Vliet, of hergebruik van water vraagt een zuiveringsproces dat lokaal minder efficiënt kan worden uitgevoerd dan dit centraal in Nederland gebeurt. Uit duurzaamheidsoogpunt kan daarom beter drinkwater worden ingekocht dan dit lokaal te bereiden. Tevens dient te worden opgemerkt dat het voor het bereiken van energieneutraliteit noodzakelijk is windturbines in te zetten. Met pv op locatie wordt energieneutraliteit niet bereikt. Methodiek Voor dit project zijn verschillende maatregelen onderzocht volgens de methodiek Trias Energetica. Hierbij zijn de maatregelen als volgt opgesplitst in de categorieën: x maatregelen besparend; x maatregelen voor energie- en waterterugwinning; x maatregelen voor duurzame opwekking. Haalbaarheid maatregelen De volgende maatregelen zijn onderzocht op technische en financiële haalbaarheid voor Combibad De Vliet. 0 - 5 jaar

5 - 10 jaar

10 - 15 jaar

15 - 20 jaar

> 20 jaar

Zeer rendabel

Rendabel

Redelijk rendabel

Matig rendabel

Niet rendabel

15145RVEU1150231

3


tabel 1.1

Financiële samenvatting energiebesparende maatregelen Investering Jaarlijkse exploitatiekostenbesparing zonder subsidie

Jaarlijkse exploitatiekostenbesparing met subsidie

Maatregelen energiebesparend € 16.000,-

€ 1.700,-

€ 1.700,-

€ 180.000,-

€ 13.900,-

€ 13.900,-

Trommelfilter

€ 41.000,-

€ 2.300,-

€ 2.300,-

Uv-installatie

€ 18.000,-

- € 800,-

- € 800,-

Toepassen ledverlichting

Toepassen extra isolatie - triple glas Zwembadafdekking buitenbad

€ 71.000,-

€ 6.600,-

€ 6.600,-

Ventilatoren luchtbehandeling

€ 9.000,-

€ 1.500,-

€ 1.500,-

Hr zwembadpompen

€ 6.000,-

€ 1.900,-

€ 1.900,-

Warmteterugwinning met warmtepomp

€ 60.000,-

€ 6.800,-

€ 6.800,-

Warmteterugwinning spoelwater

€ 40.000,-

€ 4.500,-

€ 4.500,-

Hergebruik spoelwater

€ 80.000,-

€ 4.700,-

€ 4.700,-

Benutting grijswater

€ 35.000,-

€ 800,-

€ 800,-

Maatregelen energie- en waterterugwinning

Maatregelen energieopwekking warmte en koude Warmtepomp RWZI basislast

€ 205.000,-

€ 39.800,-

€ 39.800,-

Warmtepomp RWZI optimaal

€ 400.000,-

€ 83.800,-

€ 83.800,-

Warmtepomp RWZI totaal

€ 920.000,-

€ 80.200,-

€ 80.200,-

Warmtepomp oppervlaktewater

€ 105.000,-

€ 6.500,-

€ 6.500,-

Warmtepomp buitenlucht elektrisch

€ 150.000,-

€ 14.100,-

€ 14.100,-

Warmtepomp buitenlucht gas

€ 90.000,-

€ 9.300,-

€ 9.300,-

Warmterotonde

-

Zonnecollectoren

€ 66.000,-

€ 2.400,-

€ 2.400,-

€ 150.000,-

€ 9.600,-

€ 9.600,-

Zonnepanelen

€ 534.000,-

€ 21.900,-

€ 58.600,-

Windenergie locatie De Vliet

€ 260.000,-

€ 15.300,-

€ 22.800,-

Houtketel

-

-

Maatregelen energieopwekking elektriciteit

4

15145VEUGEN1150231


Maatregelenpakketten Uit deze maatregelen zijn de pakketten, zoals eerder genoemd, samengesteld. In de onderstaande tabel is de samenstelling van het maatregelenpakket weergegeven. tabel 1.2 Samenstelling maatregelenpakket Maatregelen Basis Referentie

Pluspakketten Warmterotonde zonder pv

Warmterotonde met pv

X

X

X

X

Toepassen ledverlichting

X

X

X

X

Ventilatoren luchtbehandeling

X

X

X

X

HR Zwembadpompen

X

X

X

X

Warmteterugwinning met warmtepomp

X

X

X

X

Warmteterugwinning spoelwater

X

X

X

X

Toepassen extra isolatie - triple glas

RWZI

Afdekking buitenbad Trommelfilter Uv-installatie

Hergebruik spoelwater Benutting grijswater Warmtepomp RWZI basislast In subvariant a) en b)

Warmtepomp RWZI optimaal

In subvariant c)

Warmtepomp RWZI totaal Warmtepomp oppervlaktewater Warmtepomp buitenlucht elektrisch Warmtepomp buitenlucht gas Warmterotonde

X

X

Zonnecollectoren Houtketel Zonnepanelen Windenergie locatie De Vliet

15145RVEU1150231

X

X In subvariant b)

5


Resultaten uitwerking ambitieniveaus De maatregelenpakketten zijn in dit onderzoek energetisch en financieel doorgerekend. De resultaten hiervan zijn in de hierna volgende tabel weergegeven. tabel 1.3 Economische resultaten maatregelenpakketten zonder subsidie MaatregelInvestering EconoCO2CO2Energiepakket mische uitstoot reductie gebruik tvt* Basis -

-

1340 ton

0%

385.000 m3aardgas 1.190 MWhe

Energiebesparing

Energiekosten

Besparing energiekosten

€ 268.500,-

€-

Referentie

€ 203.000,-

9 jaar

1220 ton

9%


43.000 m3 aardgas 76 MWhe

€ 243.200,-

€ 25.300,-

Plus Warmterotonde **

€ 203.000,-

9 jaar

810 ton

40%

0 m3aardgas - 14.250 GJ warmte 1.114 MWhe


€ 243.200,-

€ 25.300,-

Plus Warmterotonde met pv

€ 737.000,-

15 jaar

570 ton

57%

0 m3aardgas - 14.250 GJ warmte 678 MWhe


€ 214.800,-

€ 53.600,-

Plus RWZI met PV

€ 1.137.000,-

9 jaar

790 ton

41%


355.000 m3 aardgas -238 MWhe

€ 121.300,-

€ 147.200,-

Plus RWZI, PV en kleinschalige windmolen

€ 1.397.000,-

10 jaar

650 ton

52%



€ 101.700,-

€ 166.700,-

Plus RWZI (totaal) met pv

€ 1.657.000,-

15 jaar

760 ton

43%


355.000 m3 aardgas -334 MWhe

€ 109.300,-

€ 159.200,-

Excellent

Niet realiseerbaar binnen kaderbesluit Combibad de Vliet

*Betreft terugverdientijden inclusief rente en aflossing ** Aansluitingen op het warmtenet van de warmterotonde zullen hoogstwaarschijnlijk tegen niet-meer-dan-anders (nmda)-tarieven worden aangesloten. De bijdrage aansluitkosten zal dan vergelijkbaar zijn met de investering in gasinfrastructuur en een gasketelinstallatie. In de exploitatiekosten zullen de energiekosten en het vastrecht vergelijkbaar zijn met de kosten voor het gasverbruik. In de berekeningen zijn dan ook gelijke kosten opgenomen voor warmte uit het warmtenet en warmte uit aardgas (referentie).

In geen van de pakketten zijn waterbesparende maatregelen opgenomen. Reden is dat er al in de basis wordt uitgegaan van een zuinige installatie en maatregelen voor gebruik dan ander water dan drinkwater niet rendabel zijn. Het zuiveringsproces dat lokaal plaats zal moeten vinden om dit water te kunnen gebruiken kan daarnaast veel efficiënter centraal plaats vinden waardoor deze maatregelen ook uit duurzaamheidsoogpunt niet interessant zijn. Er is dienovereenkomstig geen besparing op water in bovenstaande pakketten. Er zijn verschillende subsidies en financieringsmaatregelen voor dit project mogelijk. Deze zijn echter sterk afhankelijk van de financieringsvorm en het eigendom van de installatie. In de bovenstaande beschouwing zijn deze dan ook niet meegenomen. Op dit moment is alleen subsidie op pv en windenergie kansrijk. Dit heeft dus effect op de terugverdientijd van de pakketten waar dit in is voorzien. Wanneer subsidie wordt verkregen, zijn de economische terugverdientijden indicatief. x Plus warmterotonde met pv: negen jaar. x Plus RWZI met pv: zeven jaar. x Plus RWZI met PV en kleinschalige windmolen: acht jaar. x Plus RWZI (totaal) met pv: twaalf jaar.

6

15145VEUGEN1150231


Advies en aanbevelingen Invulling ambitie korte termijn Voor de ambitie op korte termijn is het raadzaam alle maatregelen op locatie te nemen die leiden tot een substantiële reductie van CO2-uitstoot. Dit zijn alle pluspakketten. Met het uitvoeren van één van deze maatregelenpakketten wordt een minimale CO2-reductie van 40% bereikt ten opzichte van een ontwikkeling van het zwembad conform het Bouwbesluit. Uit oogpunt van (lokale) duurzaamheid en economisch voordeel wordt geadviseerd om voor het verwarmen van het zwembad samenwerking te zoeken met het Hoogheemraadschap van Rijnland om de restwarmte van het effluent te gebruiken als energiebron voor een warmtepompinstallatie. De warmterotonde is een goed alternatief om kosteneffectief een verduurzaming te bereiken van ruim 40%. Het traject van de warmterotonde is echter nog onzeker. Vanuit Nuon Warmte is aangegeven dat een enkele aansluiting van het zwembad naar alle waarschijnlijkheid geen positieve business case oplevert. Meerdere aansluitingen in de wijk zijn daarvoor nodig. Ook is de planning (realisatie waarschijnlijk eind 2018) kritisch ten opzichte van de planning van het zwembad. Aanbevolen wordt de ontwikkelingen hierin te volgen, maar eerst in te zetten op gebruik van restwarmte van de RWZI. Geadviseerd wordt het pakket ‘Plus RWZI met PV verder uit te werken. Hiermee wordt ruim 40% CO2reductie bereikt. Dit pakket kenmerkt zich daarnaast door een duidelijke uitstraling in lokale duurzaamheid. Het beoogde pakket verdient zich tevens binnen 10 jaar terug en is daarmee ook rendabel. Mogelijke subsidie op opwekking middels PV windenergie maakt de rentabiliteit nog gunstiger. Daarnaast wordt geadviseerd de mogelijkheid tot plaatsing van een kleinschalige windmolen op locatie De Vliet nader te onderzoeken op ruimtelijke en planologische haalbaarheid. Indien de uitkomt hiervan positief is, kan worden opgeschaald naar het maatregelenpakket ‘Plus RWZI, PV en kleinschalige windmolen’. Invulling ambitie lange termijn Met het pakket ‘Plus RWZI, PV en kleinschalige windmolen’ wordt een CO2-reductie van ruim 50% gerealiseerd. Verder gaande stappen om tot een energieneutrale ontwikkeling te komen zijn slechts mogelijk door plaatsing van (een) grootschalige windmolen(s). Binnen de ruimtelijke scope van sportpark de Vliet is het niet te verwachten dat dit mogelijk is. Energieneutraliteit nu niet uitsluiten De energieneutrale ambitie is nu niet haalbaar zonder de toepassing van een grootschalige windmolen. Hierbij is de raadzaam samenwerking te zoeken met derden of dit breder te beschouwen over meer gemeentelijke gebouwen. Aanbevolen wordt om de energieneutrale variant niet uit te sluiten, maar verder te onderzoeken in een groter verband dan het project combibad De Vliet als ook in samenwerking met andere partijen. Effect locatiekeuze op duurzaamheidsambities Het effect op de duurzaamheidsambities voor de keuze voor locatie A, B1 of B2 is nihil, doordat ze dicht bij elkaar zijn gelegen. Subsidies Op dit moment zijn er geen interessante subsidies beschikbaar in relatie tot de investering in duurzame energie. Aanbevolen wordt wel om de ontwikkelingen met betrekking tot subsidies te blijven volgen. Subsidie in de exploitatiefase met de SDE-regeling maakt het op dit moment interessant om te investeren in zonnestroom en windenergie. In de berekeningen is expliciet aangegeven welk effect het verkrijgen van een subsidie heeft op de haalbaarheid van een duurzaamheidspakket.

15145RVEU1150231

7

Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden. 11 februari 2016

Recommend Documents