Uitgave van de protestantse gemeente TE Leiden en De evangelisch-lutherse gemeente TE Leiden E.o

21 e jaargang maart 2 01 1

3

U it g av e va n d e p r o t e s ta ntse g em een te TE Lei d en e n D e e va n g e l is c h - lut h e r se g em een te TE Lei d en E . o .

Leids

Kerkblad

VERDER IN DIT NUMMER:

Machteloos ... of toch niet? In mijn werk als pastoraal werker in een ziekenhuis voel ik mij soms ook zo machteloos. Dan kan ik niet anders doen dan iemands hand vasthouden of luisteren naar iemands verhaal of gewoon samen stil zijn om zo te laten weten: “Ik ben er voor jou”. Maar de ontmoeting met anderen kan ook veel voor jezelf beteke­ nen. Zo had ik een gesprek met een medewerker van het zieken­ huis die moslim is: “Ik ben blij met uw Stiltecentrum. Daar ervaar ik dat we elkaar echt tegenkomen. Zodra ik de ruimte binnenstap ervaar ik de aanwe­ zigheid van God, van Allah. Er hangt een bijzondere sfeer, het is er stil. Iedere morgen voordat ik aan mijn werk begin, ga ik er binnen voor mijn mor­ gengebed”. Ik was ontroerd om dit uit zijn mond te horen. Ook de gesprekken met pati­ ënten zijn vaak ontroerend en ook weleens moeilijk. Mensen vertellen hun pijn en verdriet uit hun leven, hun angst voor wat komen gaat, maar ook de mooie momenten uit hun leven. Veel gesprekken gaan over levens­ beschouwing en wat nu echt belangrijk is in het leven. Samen bidden, de ziekenzalving toedie­ nen, iemand zegenen zijn ook onderdeel van ons werk. Eenmaal per jaar houden wij als geestelijke verzorgers een dag waar zowel medewerkers als nabestaanden van patiënten in de gelegenheid worden gesteld om diegenen die in huis zijn overleden te gedenken. Als geestelijk verzorger (predikant, pastor, pastoraal werker) kom je

“Soms overvalt me een gevoel van machteloosheid en denk ik: Ik ben ook maar een mens. Ik ben machteloos om jouw zieke lichaam de kracht van een gezond mens te geven, maar ik ben niet machteloos om mijn handen zegenend op je hoofd te leggen. Ik ben machteloos om jouw eenzaamheid op te heffen, maar ik ben niet machteloos om naar jouw verhaal te luisteren. Ik ben machteloos de plaats in te nemen van die overleden vriend, die je zo dierbaar was, maar ik ben niet machteloos je verdriet draaglijker te maken door je te laten merken dat ik met je mééleef en me probeer in te denken wat jíj voelt. Ik ben machteloos om jou een leven zonder verdriet en kommer te geven, maar ik ben niet machteloos om jouw gezicht in mijn handen te nemen en te fluisteren: Ik zal er zijn voor jou.”

• Mens in Beeld: Arno Roest 5 • Kansen voor de kerk 9 • Ellen’s Children Fund 31

de zieke medemens tegen in al zijn kwetsbaarheid. Wat mensen normaliter van elkaar onder­ scheidt is weggevallen. Geen rangen en standen, geen mooie woorden, geen mooie kleren die anders het onderscheid maken. Hier zijn we in al onze echtheid. Als je elkaar maar echt wilt zien, ben je van betekenis voor de ander. Voor patiënten en hun familieleden, maar ook voor de medewerkers. We zijn er voor de medemens: gelovig en niet gelovig. Zoals in het ziekenhuis verschil­ len wegvallen tussen mensen en patiënten afstand doen van status en maatschappe­ lijke positie, zo is Jezus mens geworden onder de mensen. In deze veertigdagentijd denken we aan de weg die Hij ging en wat dat voor ons betekent. Hij werd machteloos om onze machte­ loosheid te overwinnen. In zijn menselijkheid is Hij ons nabij gekomen. Hij heeft ons in de ogen gekeken en ons gezien: “Ik zal er zijn voor jou”. Gwenn Prang –Alt, pastoraal werker Rijnland Ziekenhuis Leiderdorp

Zeven zondagen De veertigdagentijd heeft zeven zondagen met specifieke namen. De zondagen tellen eigenlijk niet mee voor het getal 40. Middenin ligt zondag Laetare (= ‘Verheugt u’) naar Psalm 122, die wel ‘Klein Pasen’ genoemd wordt. We horen de eerste vreugdetonen en zien het eerste licht doorschemeren. De kleur paars wordt rozerood. Het zingen van het Kyrie & Gloria én Halleluja wordt achterwege gelaten. Toch hebben de zondagen speciale betekenis in de voorbereiding op het paasfeest, vooral als er gedoopt wordt óf als jij jouw eigen doop beaamt met een belijdenis. Bij de Lutheranen zal een ‘Kyriegebed’ g­ ebeden worden met daarop volgend het lied met een gezongen refrein: gezang 184 uit het ­Liedboek. Dat lied heeft zes verzen, dus elke week kan een ‘Kyrie’ erbij worden gezongen. De zevende zondag is Pasen!  ds. Marianne van der Meij-Seinstra.

1

22

‘Nabijheid als het einde nadert…’ Ook in het werk als gemeentepastor voel je regelmatig wat Gwen Prang-Alt vanuit haar ziekenhuiswerk ervaart: machteloos om te genezen, maar niet om te zegenen.

“Wilt u de begrafenis leiden?” Het gebeurt regelmatig dat een dominee gebeld wordt als een dierbare overleden is. “Of er wat gezegd kan worden bij de uitvaart, want dat zou ze wel fijn gevonden hebben”. Dat kan, alleen niet zomaar. Een voorgesprek met (zoveel mogelijk) naasten van de overledene is een belangrijke voorwaarde voor een persoonlijk getinte bijdrage. Het is mogelijk om in korte tijd vertrou­ wen te delen met de rouwenden. Zelfs om een beeld te krijgen van de overle­ dene als die nog niet bekend was. Het is één van de diensten, die ‘de kerk’ graag aanbiedt.

situatie om met je pastor te bespre­ ken. Om kenbaar te maken wat je wilt bij je uitvaart, dit natuurlijk in goede afstemming met de dierbaren. Huilen en lachen wisselen elkaar vaak af in derge­ lijke gesprekken. Die kunnen in de kring van familie plaatsvinden, of ook in het diepste vertrouwen. In één of meerdere gesprekken ontstaat en verdiept de vertrouwensrelatie zich waar­ door de pastor als één van de familie ervaren kan worden.

“Wilt u eens komen praten?” Mensen die het kerkelijke gebeuren wat meer van nabij kennen, weten dat er met de dominee al veel eerder te praten valt. Ernstige ziekte of een naderend levenseinde is een uiterst belangrijke

“Wilt u voor me bidden?” Dat is een indringende vraag, die zelden zonder ontroering wordt gesteld. Direct begrijp je als pastor dat dit om meer dan woorden gaat. Als het altijd al geldt, dan zeker nu: bidden is je hart laten spreken. Proberen te zeggen waarvoor de zieke nauwelijks woorden (meer) heeft. Ook dit kan zowel in vertrouwelijkheid als juist in gezamenlijkheid, waarbij allen kunnen meebidden, zeker het ‘onze Vader’. Nog een keer naar de kerk gaan (zoals één van onze gemeenteleden zo graag wilde), of een Avondmaalsviering aan huis vieren, kan het bidden enorm verrijken.

beginnen. Ongekend is de kracht van een rituele aanraking, de handoplegging bij het uitspreken van de zegen, een kus op het voorhoofd. Méér dan woorden kun­ nen uitdrukken, kunnen gebaren troost en nabijheid bemiddelen. Daar hoef je natuurlijk geen dominee voor te zijn, trouwens. En: wat is God dan dichtbij! ds. Ad Alblas

“Wilt u me zegenen?” Die vraag komt bij protestanten niet vaak (genoeg) op. De pastor zal er zelf wel over

Colofon

Redactieraad

Fotoredactie

De redactieraad wordt gevormd door de

Voor gebruik van de in dit blad gepubli-

Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz.:

scriba’s of andere vertegenwoordigers van

ceerde foto’s door derden is voorafgaande

Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden,

de wijken en kerkelijke organen en is ver-

schriftelijke toestemming vereist van de

telefoon: 5764145

antwoordelijk voor deze uitgave.

redactie.

[email protected]

Leids Kerkblad

Redactie

N. Bavelaar

H. Bertram

is een uitgave van

ds. A. Alblas, hoofdredacteur

H. Boter

mw. H. van den Broek

Het volgende nummer

de Protestantse Gemeente te Leiden

mw. H. Eshuis-Boter, eindredactie

J. van Duuren

J.H. Labots

verschijnt op 14 april.

en de Evangelisch-Lutherse Gemeente

H. de Geus, eindredactie

mw. J. Takken

mw. M. van Vliet

De kopij moet uiterlijk op zaterdag 2 april

te Leiden e.o.

ds. H.J. Hemstede, interviews

F. Voets

T. Snepvangers

mw. J.I. Schoonwater, jongerenredactie

H. de Bruin

wijkberichten bij de scriba,

Dit blad verschijnt 8x per jaar;

mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen

Martin Ken Studio, algemene foto’s

algemene berichten bij de redactie:

tussentijds wordt (wijk-) informatie

mw. S.G. Visscher, eindredactie en website

rekening 2533285, t.n.v. Leids Kerkblad

verspreid.

http://protestantsegemeenteleiden.nl

om 09.00 uur zijn ingeleverd:

[email protected]

Advertentieredactie R. Favier, e-mail:[email protected]

Vormgeving en druk Drukkerij Karstens, Leiden

Jong! Ans van Broekhuizen [email protected] Jacqueline Schoonwater [email protected]

Jeugddienst op 27 maart in De Regenboog

God: especially 4 you! Met de Leidse kerken gaan we weer een jeugddienst organiseren: op 27 maart om 19.00 uur in Kerkelijk Centrum De Regenboog in de Merenwijk. Harmen van Wijnen zal de dienst gaan leiden. Harmen is directeur van het JOP, het jongerenwerk van de Protestantse Kerk in Nederland. We zijn erg blij dat hij wil komen, want hij is een ervaren jeugd­ dienst-voorganger; bijna elke zondag gaat hij wel voor in een jeugddienst ergens in het land! Sommigen van jullie hadden al eerder aangegeven dat het leuk zou zijn zo’n jongerendienst mee te helpen voorberei­ den en organiseren. Daarom zijn we met

enkele afgevaardigden van de verschil­ lende clubs op zondag 23 januari naar de Regenboog gegaan om met elkaar een thema vast te stellen. Na diverse roze koeken zijn we democratisch overeenge­ komen dat we het graag willen hebben over onze overtuiging dat God jou kent en met jou een persoonlijke band wil. Een ander thema dat ons ook aansprak is: zien wat onzichtbaar is. God is niet te zien, bestaat Hij dus eigenlijk wel? Waarom ben ik toch altijd de enige in de klas die gelooft! Misschien niet raar, want je ziet Hem niet, en merkt soms zo weinig van Hem, of toch wel...? Daar gaan we het tijdens de dienst over heb­

ben. Voor muziek zorgen The Happy Singers, een gospel-jongerenkoor uit Leiden. Jong maar ook oud is welkom, want zoals een jongere niet zonder humor opmerkte: “Wij komen toch ook altijd naar jullie dienst!” Ans van Broekhuizen-de Rooij

M25 Leiden en M25 Roemenië ook in 2011! Op 15 februari was er in De Bakkerij een bijeenkomst van M25 Leiden. Behalve jongeren die al eerder meededen, kon­ den we ook een aantal nieuwe gezichten begroeten. Het zijn leerlingen, die mee­ doen in het kader van de maatschap­ pelijke stage. Na een kennismaking met elkaar en informatie over doel en opzet van M25 Leiden werden plannen

gemaakt voor de komende tijd. Eén activiteit is alweer achter de rug: jongeren van M25 Leiden droegen hun steentje bij aan de Internationale ­Vrouwendag op zondagmiddag 6 maart in De Bakkerij. M25 zorgde voor opvang en voor diverse creatieve activiteiten voor de kinderen die meekwamen. De volgende actie is assistentie bij

Colour your Mind in de strijd tegen racisme en discriminatie. Dit jaar een ‘Wandeling voor gelijke behandeling’, op zaterdagmiddag 19 maart vanaf De Bakkerij. De hulp van M25 Leiden is ingeroepen om, net als in voorgaande jaren, die dag ondersteuning te verlenen bij de praktische organisatie van Colour your Mind. Verder wordt er nagedacht over een dagje uit voor dak- en thuislo­ zen. Wil je er meer van weten? Kijk op de website van M25, met informatie over het project, nieuwsbrieven, plannen en foto´s: www.m25leiden.nl Wat betreft M25 Roemenië: samen met Noordwijk wordt een reis georganiseerd van 7 tot 18 juli. De reis is nog niet vol. Jongeren uit Leiden kunnen aansluiten. De kosten bedragen ongeveer € 350,00 – € 400,00. Voor de projecten worden sponsoracties gevoerd. In Targu Mures zal gewerkt worden aan de projecten, o.a. de Leidse Straat. Ook dit jaar zullen Roemeense jongeren weer meewerken. Meer info: Jacqueline Schoonwater (zie colofon).

33

Column

Marten Stol

Bezorger Ik bezorg al jaren ons kerkblad in een stukje Kooi en ken de adres­ sen uit mijn hoofd. Eind januari

Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: ds. A. Alblas, , Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, [email protected] Secretaris: mw. R.G.S. Jongsma, Schubertlaan 195, 2324 CT Leiden Penningmeester: A. Zeilstra, Carneoolstraat 17, 2332 KA Leiden, tel. 071 – 5763061 Bankrekeningnr.: 783995 t.n.v. penningmeester Bijzonder K ­ erkenwerk

warmde ik na het bezorgen thuis op en keek erin. En daar vond ik herdenkingen van drie overleden lidmaten, juist uit mijn ronde. Zonet had ik nog een nummer in hun brievenbus gestopt! Nooit heb ik hen ontmoet. Ze woonden dan ook in flatgebouwen, zoals de mees­ ten. Je kent hier niemand, want we wonen niet in een dorp. Een enke­ ling huist op de grond en dan wordt op nummer 50 vanuit de keuken naar me gezwaaid. Of de weduwe achter de horren met het naam­ plaatje van haar overleden man nog steeds op de deur. Opeens stond er buiten veel rommel, ik belde aan

Vergadering Op maandag 24 januari was de vergade­ ring grotendeels gewijd aan de terugblik op ons grootste initiatief: de kerstnacht­ dienst. Daaraan is een vooruitblik voor de komende drie jaar verbonden. Voor 2013 is Denise Jannah opnieuw bereid gevonden om haar medewerking te verlenen. Inmiddels is voor 2011 het bekende gospelkoor ‘Elijah’ uit Alphen aan den Rijn bereid gevonden. Op 11 april gaat de commissie verder brainstormen, vooral op de PR, en breder op de vraag: hoe kunnen we mensen die met levensvragen bezig zijn een goed beeld geven van wat er in de kerk ‘te koop’ is.

en onbekenden zeiden dat ze naar een tehuis was vertrokken. Er zijn van wie het meisje ons blad leest. Een stel, denk ik dan. De enige die ik spreek is mijn manager Anneke. Rechts van haar is de Zaal van de Jehova’s Getuigen, links de fraai gepolitoerde deur van de Marok­ kaanse moskee. Achter haar de christelijke school en het Aposto­ lisch Genootschap. Ja, God heeft zich in de Kooi menige woning De stapels kerkblad sorteer ik nog even na op de paktafel van Simon de Wit, naast de Petrakerk. Herstel: van Albert Heijn, naast de Turkse moskee. Met die ronde sprookjes­ minaret. Soms zijn er enveloppen bij: betalen! Vroeger waren er meer accepts voor de hervormden dan de gereformeerden, dacht ik wel eens. Ach, ik ben maar een loopjongen en weet nergens van. Maar door wat ik in het kerkblad lees over de drie herken ik dat we geestelijk bij elkaar horen. Huisgenoten des geloofs en zij zijn nu thuisgekomen. Volgende maand weer blijmoedig op stap!

4

Cantatedienst Op 27 maart is de laatste cantatedienst van dit seizoen, weer te houden in de Pieterskerk. Het aangrijpende motet ‘Jesu meine Freude’ wordt ten gehore gebracht door het Leids Cantate Consort onder leiding van Manoj Kamps. In oktober start het nieuwe seizoen van 6 cantatediensten in de Pieterskerk en Hooglandse kerk.

Evensongs

naambordjes met twee (voor)namen

gemaakt.

voldoende belangstelling vanuit de koor­ wereld om een cantate te verzorgen. Met vreugde is kennis genomen van het besluit dat de nieuwe directeur van de Pieterskerk, mevrouw Frieke Hurkmans, de plaats van haar voorganger Ton Boon in ons stichtingsbestuur wil gaan innemen.

Cantate Domino Het stichtingsbestuur vergaderde onlangs in de Pieterskerk. Met een naar vreugde tenderende tevredenheid is teruggekeken op het (bijna) afgelopen seizoen. Muzikale kwaliteit is geboden door de onderscheiden koren en solisten in passende cantates. Over het geheel geno­ men zijn de diensten goed bezocht. Dankzij de sponsoring en donateurs is het jaar financieel netjes afgesloten. Voor het volgende seizoen is het pro­ gramma alweer geheel rond, en zelfs voor het jaar daarop is er

De nieuwe serie Evensongs staat op stapel. In het vol­ gende kerkblad kunnen we het definitieve programma bekend maken. Op dit moment is de medewerking van de Leidse Cantorij voor twee keer vastgelegd, het Roder Jongenskoor verwacht binnenkort in te kunnen haken en de Schola Davidica uit Utrecht heeft al ingetekend. Het belooft weer een uiterst boeiende serie te worden. Het thema van de serie wordt ‘Godzoe­ kers’ naar aanleiding van het gelijkna­ mige boekje van Jurjen Beumer, waarin hij godzoekers van Benedictus tot Oosterhuis portretteert.

Mens in Beeld Arno Roest:

“Het wonder van het leven wordt heel tastbaar“.

In Leiderdorp was ik enthousiast betrok­ ken bij het kerkelijk jeugdwerk. Ik blijf bij de kerk betrokken en hoop dat de kerk een tegenwicht kan bieden tegen de individualisering en de materialisering in de maatschappij. Dat er een hunke­ ring gaat ontstaan naar een plek waar mensen elkaar echt kunnen ontmoeten en openstaan voor elkaar. Waar een tafel staat waaraan gedeeld wordt met elkaar. Daar wil ik een actieve rol in spelen”. “In mijn werk als kindercardioloog kan ik mezelf helemaal kwijt. Het wetenschap­ pelijk onderzoek naar aangeboren hartaf­ wijkingen bij kinderen. En de menselijke kant: de behandeling van de patiënt en de contacten met de ouders. Ik probeer heel open te zijn. Ook in het slecht­ nieuwsgesprek, alle ruimte voor emoties.

“Een belangrijke gebeurtenis in mijn leven is de geboorte van de kinderen. Het wonder van het leven wordt heel tastbaar”. Arno Roest ( 1974 Leiden ) ging na het Visser ‘t Hooft Lyceum in Leiden geneeskunde studeren, speciali­ seerde zich als kindercardioloog, promo­ veerde en werkt in het LUMC. Zijn vrouw Marieke Uittenbogaard is parttime longverpleegkundige en geeft voorlichting over stoppen met roken. Arno en Marieke wonen met hun kin­ deren Sanne (5), Maaike (4) en Tijs (1) in Voorschoten. “Het samenzijn met Marieke en de kinderen is de basis van mijn leven. Marieke en ik mogen samen een volgende generatie opvoeden. Ik geloof erin een voorbeeld voor de kin­ deren te zijn. Onze tijd is nogal heftig . Via de moderne media komt een groot aanbod op de kinderen af. Op jonge leef­ tijd maken ze al hun eigen keuzes. Hoe help je hen daarbij? Bij het opgroeien zijn jouw leeftijd en levenservaring geen maatstaf meer, maar je kunt wel een voorbeeld zijn”. Arno en Marieke voelen zich betrokken bij de Binnenstadsgemeente van Leiden.

Zij komen uit een kerkelijk meelevend gezin in Leiderdorp. Arno: “Ik ben met het geloof opgevoed. De gedrevenheid en werklust van mijn vader en mijn moeder als “de chef van het gezin”. Geloven is voor mij een belangrijke drijfveer in mijn leven. Maar door het drukke leven moet ik wel telkens tijd inruimen voor bezin­ ning in mijn leven. Op mijn zeventiende ben ik zelf bewust gaan nadenken over het geloof en heb ik belijdenis gedaan. De persoon van Jezus is voor mij een geweldig voorbeeld hoe je als mens in het leven kunt staan. Al word ik ook meegesleept in de waan van de dag en materiële dingen, die me bij Hem vandaan halen.

Wanneer een kind overlijdt, voel ik dat toch als falen, voel mezelf een beetje schuldig. De geneeskunde kan toch alles! Of mijn geloof me daarbij helpt? De Bijbel geeft niet rechtstreeks ant­ woord op de vragen waarvoor de moderne geneeskunde je stelt. Het leven van een mens, door God gegeven, is voor mij heilig. Je trekt niet zomaar de stekker eruit. Waar leg je de grens om kinderen in leven te houden, als ze te vroeg of met hartafwijkingen geboren worden? Screening kan het einde van een zwangerschap inhouden. Ik ben niet tegen abortus in alle omstandigheden. De ouders beslissen uiteindelijk. Een baby wordt geboren met een huidafwij­ king. Waar je het kind aanraakt neem je de huid mee. Het lijdt veel pijn. Wat accepteren we aan niet volmaakt zijn aan kinderen? Je raakt aan de grenzen van leven en dood. Je hoeft als arts niet zin­ loos te handelen. In de kindercardiologie gaan we ver in het behoud van het leven. Daar heb ik een heel goed gevoel bij. Mijn ambitie is te blijven werken aan een vroege opsporing van de oorzaken voor een slechte hartfunctie bij kinderen”. Om zelf in conditie te blijven fietst Arno van Voorschoten naar Leiden, loopt hard, golft en doet aan diepzeeduiken. Henk J. Hemstede

5

Raad van Kerken in Leiden Secretaris: mw. C.C.M. Boeren, Hugo van Woerdenstraat 73, 2332 PH Leiden, telefoon 071 – 572 14 12; email: [email protected] Voorzitter: ds. A.Alblas, Jac.P.Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email: [email protected]

Vastentijd is oefentijd Is wakker worden na winterslaap en je opengeeuwen uit de beslotenheid van elk-voor-zich. Is je ogen opentrekken voor wat aan het gebeuren is in het diepste van jezelf en in de wereld om je heen, en zicht krijgen op het grote Licht dat doorbreekt aan de horizon.

Ik weet nog dat mijn moeder steevast een grote voorjaarsschoonmaak hield in de weken voor Pasen en we met het hele gezin in het nieuw gestoken werden bij een vertrouwde kledingzaak in de stad. Tegen Pasen was alles klaar, schoon geschrobd, fris en doorgelucht. Vasten was de tijd van ramen open, kasten overhoop, te klein geworden kleding naar de missie.

Is in voorjaarsstilte je eigen grond omspitten en klaarmaken voor een nieuwe lente, en het zaad van vrede en menswaardigheid ontkiemen laten in je hart.

Het leek alleen maar buitenkant, een kleinburgerlijk verlangen naar orde en netheid, maar in die oude gewoonte zat een kern van wat vasten uiteindelijk wil bewerkstelligen: vernieuwing. De vasten- of veertigdagentijd is opgang naar het hoogfeest van Pasen. Een pelgrimstocht, woestijntocht op weg naar de bestemming. Vasten wordt in onze tijd vaak gerelateerd aan inkeer, stil vallen, de tijd nemen: de hectiek van alledag achter je laten en jezelf een spiegel voorhouden om zicht te krijgen op wat er echt toe doet in je leven.

Vastentijd is trainingstijd: hart en handen soepel maken voor verbondenheid met God en mensen; vingeroefening in solidariteit. Dat en zoveel meer is vastentijd: de grote opwarming om te herleven. Carlos Desoete in: Naam die zin is van ons leven, Antwerpen 1996

Regio-overleg Op initiatief van de Leidse Raad van ­Kerken is er een ontmoeting geweest tussen de vertegenwoordigers van de Raden van Kerken in de regio (roomskatholiek: cluster, protestant: classis). Doelstelling van deze ontmoeting is nadere kennismaking en uitwisseling van mogelijkheden en moeilijkheden. Ondanks de tegenwind voor de oecu­ mene, blijkt dat er in de Leidse regio héél wat initiatieven bestaan en ook nieuwe zijn ontstaan. In vrijwel alle gemeentes is er aandacht voor zowel de wereldgebedsdag als de vredesweek. In meerdere gemeentes doen de kerken mee met de open monu­

6

Tegenover het element van tijd vertra­ gende inkeer en zelfreflectie verwoordt Carlos Desoete juist op heel actieve wijze de betekenis van de vastenpe­ riode. Vasten is juist ontwaken uit de winterslaap. Als de dagen korten drei­

mentendag en de 4 mei viering. In Oegstgeest is de Raad van Kerken de bindende kracht achter het (huis-aanhuis) verspreide kerkblad en een jaarlijks aanbod van activiteiten. In Wassenaar is een warme samenwerking tussen de pastores van de verschillende kerken met als slogan ‘wat we samen kunnen doen, doen we liever niet apart’. In Leiderdorp en Oude Wetering is de oecumene vooral een zaak van de gemeentes/parochies: ‘oecumene leeft, maar is niet organisa­ torisch geadresseerd’. In Zoeterwoude is een kleurrijke traditie van oecumene, maar helaas is er een kink in de kabel van de samenwerking met de RK-Kerk gekomen. ‘We hebben gered uit de

gen we de ogen te sluiten, ons teveel te richten op de binnenkring van naaste vrienden en geliefden. “Wakker worden” is de oproep van de veertigdagentijd. Je blik focussen, de slaap van zelfgenoegzaamheid uit de ogen wrijven en aan de slag gaan. De grond omspitten van je leven, alles wat vanzelfsprekend is geworden omkeren, wat verborgen was loswoelen en daar­ mee ruimte scheppen voor nieuw leven. Dat is gewoon hard werken, sjouwen en afzien. Vasten is je conditie op peil bren­ gen, je lijf en leven klaar maken voor een nieuwe opdracht die op je wacht. Want de werkelijke intentie van vasten is nooit op onszelf gericht, maar uitein­ delijk op de ander. De ander met een kleine, maar ook met een hoofdletter. Vingeroefening in solidariteit, zoals Desoete dat zo mooi formuleert. Dus maak je huis vrij, ploeg je agenda om en creëer op die manier ruimte voor anderen. Of zoals de profeet Jesaja het ooit verwoordde: “Is vasten niet dit: uw brood delen met wie honger heeft; arme zwervers opnemen in uw huis; een naakte kleden die u ziet en u niet onttrekken aan de zorg voor uw broeder?” (Jes. 58,7) Ton Snepvangers

oecumenische bloeitijd, wat er te redden valt’. Het spirituele accent heeft de toe­ komst, stelt men vanuit Zoeterwoude. Eindresultaat van dit geanimeerde overleg is in ieder geval, dat we dit jaarlijks gaan herhalen en dat bij locale initiatieven de raden uit de regio worden geïnformeerd.

Inter Levensbeschouwelijk Platform In haar laatste bijeenkomst besloot het Inter Religieus Platform tot een naams­ wijziging in Inter Levensbeschouwelijk Platform, dit ter verbreding en tevens afstemming met verreweg de meeste van soortgelijke platforms in de andere steden.

In het overleg van de raden van kerken in de Leidse regio is dit initiatief regionaal verbreed. Met name de denktank is daar­ mee met een aantal kenners versterkt.

Vrede bijeenkomst De Wereldraad van Kerken is gastheer van een internationale tentoonstelling van tex­ tiel, ‘arpilleras’ en quilts in haar hoofdkan­ toor in Genéve. De tentoonstelling maakt de weg vrij voor de Internationale Oecume­ nische Vrede Bijeenkomst (IEPC) die zal plaatsvinden in Kingston, Jamaica. Een speciaal gemaakte arpillera, ‘Journey to Peace’, zal tijdens deze bijeenkomst onthuld worden. De Latijns-Amerikaanse kunstvorm bestaat uit een collage, die gebruikt wordt om verschillende facetten van het land en de cultuur te verbeelden.

Drie andere werken zijn nooit eerder vertoond en speciaal gemaakt op uitno­ diging van de conservator. De tentoon­ stelling duurt van 16 februari tot en met 18 maart. De curator van de tentoonstelling is Roberta Bacic, een voormalig lid van de Chileense commissie voor waarheid en verzoening. In de inleidende catalogus zegt Bacic dat de collectie “een ‘groter plaatje’ van een vreedzame samenleving” presen­ teert. In de inleidende catalogus zegt zij dat de tentoonstelling “ook het gebruik van geweldloze acties verbeeldt als een manier om urgente maatschappelijke problemen aan te pakken”.

KUNST EN GELOOF

Najaar 2010 verscheen het boek Catechismus van de Compassie van de hand van de predikanten Alblas en Berkvens. Twaalf begrippen uit kunst, cultuur en geloof worden door hen belicht vanuit verschillende invalshoeken. 6 april 20.00 uur Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1

Inter Levensbeschouwelijk platform

De islamitische ander De islam is al eeuwenlang aanwezig in Europa. Sterker nog: islamitisch denken heeft delen van de Euro­pese cultuur bepaald. Dit neemt niet weg dat sinds de aanslagen op 11 september 2001 ‘de’ Islam als bedreigende religieuze ideologie in de Europese publieke ruimte fel wordt bediscussieerd. Dr. Lucien van Liere houdt op 23 maart in Utrecht een lezing over het thema ‘de islamitische ander’. In deze lezing onderzoekt hij de spanningen die worden opgeroepen door de aanwezigheid van ‘de moslim’ in een cultuur die islam vaak als vijandig beschouwt. De aanwezigheid van de moslim als ‘de ander’ vormt een spoor naar spanningen tussen ideeën over se­cu­liere politiek en re­ligie. ‘De moslim als de ander’ laat zien hoe het eurocentrische denken het beeld van de ander als vijand nodig heeft om zichzelf als seculiere cultuur te

handhaven. Kan het ook anders? En wat valt er van deze ander te vrezen, als er al iets te vrezen valt? Op deze vragen gaat de lezing van Lucien van Liere verder in. Na afloop van de lezing is er mogelijk­ heid tot discussie. De lezing is onderdeel van de filosofenlezingen die de Culturele Commissie van de Oudkatholieke Ste. Gertrudiuskathedraal in Utrecht orga­ niseert. Toegang is gratis, aanmelding vooraf is niet nodig. Het programma duurt van 19.30 tot 22.30 uur.

Holigroet voor Hindoes Op 20 maart vieren Hindoes het zoge­ naamde Holifeest. In (met name) de Randstad wonen ongeveer 150.000 hindoes. Inmiddels zijn er heel wat contacten tussen christenen en hindoes ontstaan, zowel op plaatselijk als lande­ lijk niveau. De contactgroep HindoesChristenen van de Raad van Kerken heeft een groet naar aanleiding van het zogenaamde Holi-feest, opgesteld. De aangeboden tekst geeft aan de ene kant van de vouw van de kaart een tekst uit de Brihadaranyaka Upanishad 1,3,128, namelijk: ‘Leid mij van het donker naar het licht; / leid mij van de dood naar de onsterfelijkheid’. Op de andere kant staat de volgende tekst: ­Vanuit de wereld van de christenen bieden wij u onze hartelijke gelukwen­ sen aan, nu u vrolijk het Holifeest gaat vieren, de overgang van de koude en donkere winter naar een nieuwe, hart­ verwarmende lente, waarin het licht hoe langer hoe meer kracht zal krijgen. Een feest dat stilstaat bij de komst van het licht, spreekt ook ons als christenen aan. Wij voelen ons met u verbonden in de verwelkoming van het licht, zowel in het

persoonlijk leven als in onze samenle­ ving. De waarden van onze godsdienstige tradities helpen ons hierbij. Vanuit onze eigen achtergrond halen wij graag het woord van de apostel Paulus aan: ‘Het licht brengt goedheid voort en gerechtig­ heid en waarheid.’ Wij spreken graag de wens uit, dat wij samen mogen staan voor wat dit licht oproept: goedheid, rechtvaardigheid en waarheid. Keer op keer worden wij in ons land geconfron­ teerd met mensen die de religie gebrui­ ken om een ander kwaad te doen. Wij zien het als een opdracht van alle godsdienstige groeperingen om uit de eigen traditie het licht naar boven te halen. Voor het nieuwe jaar, dat volgens uw tijdrekening nu begint, wensen wij u alle goeds toe, onder de zegen van de Allerhoogste.

7

De mensen van Monuta maken hét verschil. Monuta, winnaar van de International Funeral Awards

du Prie BOUW & ONTWIKKELING B.V. ADMIRAAL BANCKERTWEG 23 LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

“Monuta is gekozen tot meest service-gerichte uitvaartonderneming in Nederland tijdens de International Funeral Awards 2005. Voor mij iets om écht trots op te zijn. Voor u de zekerheid van een goed verzorgde uitvaart”.

hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax 071 514 35 49 e-mail [email protected]

Edward Kardol, teamleider

Monuta Soek, Hoogmadeseweg 66, 2351 CV Leiderdorp, (071) 573 08 34 Monuta Van der Luit, Willem de Zwijgerlaan 179, 2316 CZ Leiden, (071) 521 32 31 Monuta 't Leidse Huys, Gitstraat 1, 2332 RB Leiden, (071) 573 08 30 www. monuta. nl www.scenarium.nl www.monutacharityfund.nl [email protected]

ZAALBERG

Verhuur van zaalruimte

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.

- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven

“Rijks beëdigd makelaar”

Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58

BijBels, Boeken en muziek www.ichthusboekhandel.nl korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061

Fournituren DMC splitzijden Babykleding

Setterlady / Setterlaine damesmode Hollandia / Ten Cate ondermode Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578

Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding

Boekhandel

Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s

web: www.zaalbergmakelaardij.nl email: [email protected]

Ichthus

***

met recht van koop BARNING PIANO’S sinds 1921 Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim www.barning.com

Lid LMV

makelaardij

REDKEN AMBASSADOR

HAARHUIS VA N TO N G E R E N n r dra e e Al m35 jaa

Kappersbenodigdheden Pruiken - Toupets Breestraat 32 Leiden Telefoon 071-5125212 Dijkmanschans 198 ZoeTermeer Telefoon 079-3312993

www.haarhuisvantongeren.nl

8

Kerk in Nederland

Kansen voor de kerk Bureau Motivaction deed op verzoek van de afdeling Missionair Werk & Kerkgroei van de Protestantse Kerk onderzoek onder de Nederlandse bevolking. Het onderzoek vergelijkt de informatie uit het continue trendonderzoek met de waarden, organisatie en boodschap van de Protestantse Kerk.

Protestantse Kerk Nederland / 02-03-11 / P.4

Acht Mentality-milieus in Nederland

nieuwe conservatieven 8%

kosmopolieten 10%

namaals of de wereld ver weg, staat tegenover het accent bij de meerder­ heid van de bevolking op het hier en nu en de eigen kring. • In de kerk leeft het ideaalbeeld van een sterke betrokkenheid bij de ker­ kelijke organisatie, terwijl de rest de voorkeur heeft voor een onafhankelijke houding ten opzichte van maatschap­ pelijke instituties • Heel praktisch is het verschil dat in de kerk een sterke nadruk op geschreven taal ligt, terwijl de rest leeft bij een beeldcultuur.

postmaterialisten 10%

opwaarts mobielen 13%

moderne burgerij 22%

postmoderne hedonisten 11%

traditionele burgerij 16% gemaksgeoriënteerden 10%

© Motivaction International B.V.

Globale indeling Uitgangspunt is een verdeling van de bevolking in drie segmenten op basis van waarden: traditioneel, modern en post­ modern. Dit wordt gecombineerd met een globale verdeling op grond van status: laag, midden, hoog. Op deze wijze ontstaan acht zogenoemde ‘Mentalitymilieus’ in Nederland. Daarbij wordt in kaart gebracht wat communicatie van deze groepen kenmerkt . In elk van de mentality-milieus hebben mensen levensvragen en behoefte aan antwoorden. Heel weinigen zijn alleen maar bezig met genot of bezit, maar de mate waarin en de manier waarop vertoont grote verschillen.

Kerkelijk bereik Uit onderzoek in Amstelveen, uitgewerkt naar het hele land, komt naar voren dat de Protestantse Kerk vooral twee van deze ‘milieus’ bereikt. Deze heten in het overzicht de traditionele burgerij die 16 procent van de bevolking uitmaakt en de postmaterialisten die 10 procent vormen. Voor de eerste groep gaat de nieuwe tijd iets te snel. ‘Ze houden erg vast aan het bestaande en zoeken geborgenheid’ merkt het onderzoek op.

Verbeterpunten De tweede groep wordt aangeduid als de ‘wereldverbeteraars’; ook zij weten de weg naar de kerk te vinden. ‘Ze hechten veel waarde aan onderlinge solidariteit en maatschappelijke betrokkenheid’.

Geen bereik Dat betekent dat driekwart van de Nederlanders zich op geen enkele wijze voelt aangesproken door de grootste pro­ testantse kerkgemeenschap, die graag ‘een volkskerk voor iedereen wil zijn’. Vooral met de 22 procent die ‘moderne burgerij’ genoemd wordt, heeft de Protestantse Kerk de aansluiting geheel verloren. ‘Ze zijn niet betrokken bij de kerk, maar missen soms toch de rol van geloof bij levensvragen’.

Mismatch Dit wordt door het onderzoek in verband gebracht met de stijl van de kerk. Er is volgens het onderzoek een ‘mismatch in waarden. Dit wordt in vier thema’s uitgewerkt. • Nadruk op het collectief in de kerk. Terwijl voor de meerderheid van de bevolking het ‘zelf’ en de ‘nabije ander’ centraal staan. • De focus in de kerk op elders, hier­

Om met de op dit moment (nog) niet bereikte groepen uit de samenleving meer contact te krijgen geeft Motivaction een viertal tips. • Verbind de boodschap van het evan­ gelie met het hier en nu, in plaats van met ver weg en straks; heb aandacht voor de vragen in het dagelijks leven van mensen en de gevoelens die deze met zich meebrengen. • Wees als kerk minder bescheiden: de ingetogen stijl sluit niet aan bij de meerderheid van de Nederlanders. • Geef een duidelijk verhaal en wees trots op waar je voor staat: de troost, kracht en de richting die geloven biedt zijn bij velen onbekend. • Sluit als kerk aan bij wat mensen werkelijk raakt.

Missionaire ronde Op 1 februari is de tweede ‘missionaire ronde’ van start gegaan. Leden van Mis­ sionair Werk & Kerkgroei trekken het land door om met belangstellenden de analy­ ses, uitkomsten en tips van dit onderzoek te bespreken en te ­concretiseren. Bron: website: www.pkn.nl/missionair en dagblad Trouw van 28 januari 2011

9

Diaconie Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, [email protected] Coördinator: Ton Snepvangers, [email protected] Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater, [email protected] Redactie diaconiepagina: Henriëtte van den Broek, [email protected] Bankrekeningnrs: 97065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; 7820129 t.n.v. ­Vrienden van De Bakkerij Website: www.debakkerijleiden.nl Stichting Hofjes Hervormde Diaconie: Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, [email protected]

Nieuwjaarsbijeenkomst: een feest! Een uithangbord met een witte lap erover, een rij wachten­ den voor het receptieboek, overvolle kapstokken…dat was de entourage van de drukbezochte en feestelijke nieuwjaarsbij­ eenkomst in De Bakkerij. Dit keer voor het eerst van beide diaconieën, de protestantse en rooms-katholieke, die in november j.l. een samenwerkingsovereenkomst onderteken­ den. Na een kort jaaroverzicht van 2010 van de voorzitters van beide ­diaconieën, opende Anton Dronkers, diaconaal predikant van 1981 tot 2002 en grondlegger van Diaconaal Centrum De Bakkerij, zijn nieuwjaarstoespraak met de uitroep dat het een feest was: zoveel mensen riepen zoveel goede herinne­ ringen bij hem op! Vervolgens haalde hij op lichtvoetige wijze enkele markante historische momenten aan van de Leidse ­diaconie door de eeuwen heen. Bijvoorbeeld de broodpenning uit 1777, die op een naar de huidige maatstaven onvoorstel­ bare regenteske wijze uitgereikt werd aan de armen van Leiden na verplichte deelname aan de kerkdienst in de Armenkerk. Met die penning konden zij brood halen aan de Oude Rijn. Deze broodpenning met zijn wonderlijke historie werd voor de diaconie het symbool van het ‘helpen waar geen helper is’. Als dank kreeg Anton het eerste exemplaar van een door Ton Snepvangers samengesteld fotoboek met de titel ‘De Bakkerij in Beeld’ dat aan de hand van beeldmateriaal uit de laatste vijf jaar laat zien waar het diaconaal centrum voor staat. Ton kondigde vervolgens het internationaal jubileumproject aan: een actie van beide diaconieën, samen met de werkgroe­ pen ZWO/MOV, voor hulp aan gehandicapte oorlogsslachtoffers in Eritrea (zie Imkerproject). Alle aanwezigen werden aansluitend uitgenodigd om naar bui­ ten te gaan, waar Anton Dronkers door het wegtrekken van de witte lap de ‘25’ onthulde in het uithangbord van De Bakkerij. Zo is ook voor passanten duidelijk dat De Bakkerij dit jaar iets te vieren heeft. Daarna zetten relaties van de diaconieën, waaronder vele oude bekenden, hun gesprekken voort in Atrium, Ovenruimte en Turfzaal met een drankje en een hapje, geserveerd door gastvrouwen van beide diaconieën en studenten van het Dispuut Panoplia, ingezet via de Stichting Present.

10

Imkerproject voor gehandicapte oorlogsslachtoffers in Eritrea In het voortraject van het jubi­ leumjaar van De Bakkerij wer­ den wij benaderd door Terhas Semere en Peter van Herk van de Stichting Tsinaat (Blijvend sterk). Terhas was de eerste vluchteling met wie Anton Dronkers, diaconaal predikant in De Bakkerij, in 1981 in Leiden in contact kwam. Sinds 2007 zet zij zich op haar beurt in voor de ondersteuning van een diaconaal project in haar land van herkomst: Eritrea. Wat houdt het project in? Gezinnen van gehandicapte oorlogs­ slachtoffers in Eritrea krijgen de kans om in hun levensonder­ houd te voorzien door het beschikbaar stellen van bijenkasten, bijenvolken, zonnebloemzaad, een cursus voor het houden van bijenvolken en het verwerken van de honing en bijenwas tot verkoopbare producten. In een volgende fase kunnen vrouwen een opleiding krijgen om de administratie voor hun bedrijf­ jes te doen. Vervolgens kunnen de gezinnen in staat gesteld worden hun producten zelf in de stad te verkopen, zodat de tussenhandel uitgeschakeld kan worden en ze meer verdienen. Later kunnen wellicht méér gezinnen bij het project betrokken worden. Terhas is tegenwoordig zelf werkzaam bij Cordaid, één van de grootste ontwikkelingsorganisaties in Nederland. Cordaid ondersteunde de startfase van het project met een bedrag van € 4.000. Onze conclusie: een sympathiek project dat hout snijdt zonder strijkstokken, heel directe contacten met de doelgroep en goede contacten met de ondersteunende organisaties ter plekke. Meer info? Zie de folder of www.debakkerijleiden.nl. Een bijdrage aan dit jubileumproject kunt u overmaken op giro 97065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden o.v.v. Eritrea

Administratie Stichting Hofjes Diaconie naar De Bakkerij Zoals wellicht bekend heeft de protestantse diaconie negen eeuwenoude hofjes. Het bestuur van de Stichting Hofjes Hervormde Diaconie beheert deze 99 woningen. Bestuurslid mevrouw Nolles heeft zich daar tientallen jaren voor inge­

zet, met grote waardering van de Diaconie. Onlangs heeft zij afscheid genomen. In overleg met de overige bestuursleden van de stichting, het College van Diakenen en de medewer­ kers van De Bakkerij werd besloten de administratie van de Hofjes over te brengen naar de Oude Rijn. De Bakkerij doet met ingang van 16 januari 2011 óók dienst als aanspreekpunt en contactadres voor bewoners en bedrijven in relatie tot de hofjes (e-mailadres: [email protected]).

Duitse studenten op bezoek

Wandeling voor gelijke behandeling Met Colour your Mind 2011 wandelen voor gelijke behandeling op zaterdag 19 maart, start 14.00 uur bij Diaconaal Centrum De Bakkerij aan de Oude Rijn in Leiden. Meer info onder Raad van Kerken in dit blad en op www.colouryourmind.nl

Vasten voor De Bakkerij

Vrijdag 14 januari ontvingen we in De Bakkerij 43 studenten van de universiteiten van Bochum en Heidelberg. In overleg met professor Herman Noordegraaf, bijzonder hoogleraar diaconaat, werden de gasten door Anton Dronkers en H ­ enriëtte van den Broek rondgeleid langs enkele diaconale locaties in Leiden en kregen zij van Ton Snepvangers en Jacqueline Schoonwater uitleg over de visie, de organisatie, de werkwijze en de activiteiten in en vanuit De Bakkerij. In de middag gaf professor Noordegraaf een inleiding over het belang en heel eigen karakter van de diaconie binnen de huidige Nederlandse context. Docenten en studenten waren met name verwonderd over de grote inzet en betrokkenheid van zoveel vrijwilligers in het kader van de diaconie. Een fenomeen dat in Duitsland onbekend is, omdat daar de diaconale hulpverlening volledig in handen is van professionals. Misschien krijgt het bezoek uit Duitsland nog een wetenschappelijk staartje. Vanuit het ­Diaconiewetenschappelijk Instituut van de Universiteit van Heidelberg kwam de vraag of De Bakkerij zou willen deelne­ men aan een onderzoeksproject van meerdere vooraanstaande Europese universiteiten. De diaconale visie en organisatori­ sche aanpak van De Bakkerij was in hun ogen zo innovatief van karakter dat onze deelname zeer op prijs gesteld werd. De start van het project is gepland in oktober 2011, maar is nog afhankelijk van fondsen vanuit de Europese Commissie.

Weer een paasbrodenactie! Dit jaar houden beide diaconieën weer een paasbrodenactie! De opbrengst is voor de diaconie. In verband met het jubi­ leum kunt u kiezen uit twee broden, op verzoek iets kleiner (490 gram) dan de vorige keer. Bakker Us Bertus bakt weer een traditioneel paasbrood én een brood van spelt (oude graansoort) met bosbessen, cranberry’s en spijs. Aan u de keuze! In de weekenden van 26-27 maart en 2-3 april worden paasbroodbonnen verkocht. U krijgt daar binnenkort informatie over in uw eigen wijkgemeente. Het brood kan afgehaald wor­ den op zaterdag 16 of zondag 17 april. Van harte aanbevolen!

Federatie van Diaconieën Een aantal protestantse en evangelisch-lutherse diaconieën onderzoeken met de Federatie van Diaconieën de mogelijkheid van gezamenlijk vermogensbeheer met een accent op duur­ zaamheid. Doel is om kosten te besparen en kennis over duur­

Jongerengroep ‘The Spirits’ uit Hillegom gaat tijdens de veertigdagentijd één dag vasten voor De Bakkerij. Op 4 maart werd in Leiden kennis gemaakt met De Bakkerij. Ter voorbereiding van hun vastendag ­vrijdag 25 maart 19.30 uur tot een viering in de kerk de volgende dag ’s avonds - voerden zij actie (inzamelingen) voor een door ons aangegeven bestemming. The Spirits is gevraagd de nodige eerste levensbehoeften (kleding, voedsel, artikelen voor persoonlijke verzorging, fietsen, bijdragen aan kamerhuur) bijeen te sprokkelen voor noodhulp aan vluchtelingen die tijdelijk opgevangen worden door de Volle Evangelie Gemeente Leiden e.o.

Personalia Eind januari werd Koos Groen bevestigd als diaken van de Maranathawijk.

Nieuwe voorzitter Commissie Individuele Hulp Ton Snepvangers is door de leden van de Commissie ­Individuele Hulp gekozen tot voorzitter van het advies­ orgaan van het College van Diakenen. In de voorgaande periode werd deze post ad interim waargenomen door maatschappelijk werker Jody Sluijter. Tijdens de vergadering van de commissie werd ondermeer stilgestaan bij het Armoederapport 2010, onderzoek naar hulpverlening door diaconieën, parochiële caritas instel­ lingen en andere kerkelijke organisaties in N ­ ederland, de hulpvragen vanuit de kring van Franstalige Afrikanen en het verzoek tot hulpverlening vanuit de Volle Evangelie Gemeente Leiden.

Paasbrodenactie Graag uw aandacht voor deze actie! De opbrengst is voor het werk in De Bakkerij. Zie bericht “Weer een paasbro­ denactie!’

zaam beleggen te delen. Deelnemers zijn een aantal grotere diaconieën, onder andere die van Amsterdam en Den Haag. Na de opstartfase zullen ook andere leden van de Federatie van Diaconieën kunnen aansluiten. De Federatie van Diaconieën is de vereniging van de diaco­ nieën in de PKN. De Federatie behartigt de belangen van de diaconieën bij de overheid en de landelijke kerk. Secretaris; G. van Beek Timmermanlaan 2A 3701 TE Zeist tel. 030-6920659 e-mail [email protected]

11

Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac. P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, tel. spreekuur dagelijks 08.00-09.00 uur, [email protected] Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: R.G. Vanhaelen, tel. 071 – 5224162 Penningmeester: mw. A. van der Heide, Oude Singel 348, 2312 TK Leiden Bankrekeningnr.: 703141 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com; Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 – 5149636, [email protected]

GEMEENTELEVEN Bevestiging ambtsdragers Zondag 30 januari ontvingen twee gemeenteleden het ambt van ouderling. Jan-Peter Loof is bevestigd als jeugdouderling. Hij was al actief in de basiscatechese en wordt nu de verbin­ dende schakel tussen al het jeugdwerk en de wijkkerkenraad. Zijn doel is tweeledig. Enerzijds dat kinderen en jongeren gaan zien waarom de verhalen en geloofskernen zo belangrijk zijn. Anderzijds dat er een gemeenschap gecreëerd wordt binnen de traditie en geloofsgemeenschap, die aansluit bij hun bele­ vingswereld. Cent van Vliet is bevestigd als ouderling om als voorzitter de wijkkerkenraad te dienen. Hij was al eerder voorzitter en de afgelopen jaren werkzaam in het Cluster, de wijkvereniging en de Stichting Vrienden van de Hooglandse. Zijn persoonlijke kwaliteiten en zijn professio­ nele bestuurservaring maken dat wij gelukkig zijn met zijn bereidheid de functie voor een nieuwe termijn op te pak­ ken. Zijn overtuiging is dat veel mensen heel wat gaven en talenten hebben en zijn doel is om die in de geloofs­ gemeenschap tot hun recht te laten komen. Dé uitdaging is een brug te slaan naar een volgende generatie.

Jeugdkerkenraad Elke eerste zondag van de maand komt de Jeugdkerkenraad bij elkaar. Op 6 februari ging het vooral over het Ellen’s Children Fund en Keys for Kids. Al eerder organiseerde de jeugd van onze gemeente enthousiast een actie voor kinderen in Afrika. Ook nu sloeg de vlam in pan. Ideeën te over: auto’s wassen, postbezorging, een goed-doel-diner. Wordt vervolgd!

Pastorale Raad Tijdens de vergadering op 7 februari ontstond een geanimeerd gesprek over het rapport van het onderzoeksbureau Motivaction. Het ging over de in het onderzoek gesignaleerde (grote) groep mensen die niet naar de kerk gaan, maar wel bezig is met geloof en spiritualiteit. Hoe we naar deze mensen kunnen luisteren en in contact komen, zien we als een prioriteit. Ook werden we uit-

12

gedaagd door de vaststelling dat velen een verouderd beeld van de kerk hebben, waardoor ze nauwelijks of niet weten wat er in deze gemeenschappen te vinden is. Na de inspirerende bezinning passeerde het pastorale spectrum aan concrete pastorale activiteiten de revue.

Ontmoetingsavonden De ontmoetingsronde voor gemeenteleden is verder getrokken. De in het ledenbestand geregistreerde meelevenden buiten Leiden zijn benaderd. Er is een avond in Voorschoten gehouden en een in Oegstgeest. Zij die vanuit een andere plaats met de Leidse Binnenstadsgemeente meeleven en in de afgelopen ­periode niet zijn genodigd, staan dus niet in onze administratie. Wie toch mee wil doen is hartelijk welkom. Informatie bij Metha van Vliet, telefoon 5210272, e-mail: [email protected].

Ouderensoos. Op 31 maart is er een bijeenkomst van de Ouderensoos in het Hooglandsche ­­ Huys om 14.30 uur. In het eerste deel vertelt de wijkpredikant aan de hand van een powerpoint-presentatie van gebruikte kunstwerken, over één van de kernwoorden uit het boek ‘Catechismus van de compassie’. Na de pauze is er bingo.

LEREN Bijbelse Kernfiguren Op 21 maart komt de groep weer bij elkaar. Eén van de deelnemers zal ‘in de huid kruipen’ van een Bijbelse gestalte, waardoor een ‘ontmoeting over de tijden heen’ wordt bemiddeld. Omdat er ook eigen motieven doorklinken, doen we na de pauze een nadere bijbelstudie en voeren een gesprek over de thema’s van de ingeleefde Bijbelse figuur.

Bewust geloven De laat gestarte groep zet nu flink de pas erin. De bijbelcatechese-avonden zijn vrijwel voltooid. Daarna is het woord aan de deelnemers om hun geloofsgedachten met de groep te delen.

Leerhuis Romeinen In onze bespreking van Romeinen 9-11 keken we naar de lijn van het betoog. Helder zicht op de rode draad behoedt ons voor de valkuil om uitspraken in het vuur van het betoog op een

voetstuk te plaatsen en te verabsoluteren. Volgende keer zullen we het betoog van Romeinen 1-11 samenvatten en vooruitkijken naar het laatste deel van de brief. De bijeenkomsten zijn op 15 en 29 maart in het Hooglandsche Huys om 20.00 uur. Informatie bij Matthijs de Jong, [email protected], 071 - 5131435.

Vieren Bij de vieringen • Precies bij het verschijnen van dit blad is de veertigdagentijd begonnen. Met de kindernevendienst volgen we het project op weg naar Pasen ‘De woestijn leeft’.

Nieuwe liturgische kleden De gekleurde stola’s van de predikant en de antependia op de Verbondstafel zijn hard aan vervanging toe. Ze deden ruim twintig jaar dienst. Volgens deskundig oordeel is reparatie niet meer (financieel) verantwoord. Daarom zijn nieuwe stola’s en antependia uitgezocht, met als verrijking ook een ‘voorhang’ voor de kleine lezenaar, wat het geheel nog nadrukkelijker kleurt. Zowel de kleuren als de opdrukken zijn anders. Als toegevoegde kleur is het rozerood, dat tweemaal in de donkere ‘paarse tijd’ het wit van het licht doet doorschemeren. Daarmee is onze liturgische inkleuring compleet. Als onderkleed voor deze mooie stola’s past de toga oude stijl van de predikant niet meer. In plaats daarvan komt een eenvoudige zwarte toga zonder bef. Als alles volgens plan loopt zullen we de eerste zondag in de veertigdagentijd ‘in het nieuw’ gaan.

DIENEN Diaconale Raad De Diaconale Raad bestaat uit de diakenen aangevuld met diaconaal belangstellende gemeenteleden. De Raad komt periodiek bijeen, laatst op 14 februari. Groot deel van de avond werd besteed aan de vraag hoe het ouderendiaconaat loopt en welke mogelijkheden er zijn om meer mensen te bereiken. Er werden ideeën geopperd om de soosbijeenkomsten te verrijken met presentaties of inhoudelijke verdieping, om jongeren en ouderen aan elkaar te koppelen via een buddysysteem en te stimuleren om persoonlijke relaties met oudere buurtgenoten op te bouwen. Wordt vervolgd! Verder hoorden wij over de succesvolle start van straatpastor Paul Brommet. Twee jaar is met de Avondmaals­collecten geld ingezameld voor de aanstelling van een straat­pastor en dat heeft tot resultaat geleid. Ook keken wij vooruit naar de viering van Aswoensdag en naar het Colour your Mind-festival op 19 maart. José Clarisse.

Werkgroep Charter Samen met andere vertegenwoordigers uit Leiden zal ook onze wijkgemeente meedoen in de werkgroep voor het ‘Charter for Compassion. Corien en André Potters-Kemp gaan dit initiatief uitwerken; Corien in stedelijk verband, André binnen onze wijk.

Avond over de Catechismus van de Compassie Op woensdagavond 6 april geven Christiane Berkvens-­ Stevelink en ik een avond over ons boek. Dit op uitnodiging van de Doops-gezinde en Remonstrantse Gemeente. En op hun beurt nodigen die ook onze gemeenteleden van harte uit om de avond bij te wonen. Het is om 20.00 uur in de ­Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1.

Ellen’s Children Fund Als Leidse Binnenstadsgemeente zijn we zeer betrokken bij deze

• Op Aswoensdag houden we om 19.30 uur een korte vesper in een kring in het koor van de kerk. De rode draad van dit meditatieve moment met gebed, zang, lezing en overweging is de tekst voor deze dag uit Matthéus 6: ‘Waar je schat is zal je hart zijn’. Voor wie al vroeger gelegenheid heeft is de sobere maaltijd om 19.00 uur een mooie start van de avond. • Zondag 13 maart heet Invocabit - Als hij roept…, en voert ons met Jezus in de woestijn. Thema is: ‘Dat is sterk’. Juist in een tijd van crisis en schaarste komt het er op aan wie je bent en waar je voor staat. We beginnen de veertigdagentijd met een dienst van Schrift en Tafel met meditatieve muziek tijdens de Tafelviering. • Zondag 20 maart heet Reminiscere - Gedenk! en als we daarin terughoudend zijn, mogen we Jezus volgen op de berg van de verheerlijking. Daar is te ervaren dat hemel en aarde elkaar raken. Het thema is ‘Groots’. • Zondag 27 maart heet Oculi - Ogen, en brengt ons op het heetst van de dag naar de put, waar Jezus de Samaritaanse vrouw ontmoet. Het gaat dan over je gekend weten. Het thema is ‘Erbij’; onze voorganger is Judith van den Berg-Meelis. • Zondag 3 april heet Laetare - Verheugt u! en om dit thema raadt ons dienstboek als liturgische kleur rozerood aan. De vreugde van deze zondag straalt ons tegemoet van het gezicht van de blindgeborene, die het licht ziet. Het thema is ‘Zien’. De Leidse Cantorij verleent medewerking. • Zondag 10 april heet Judica - Doe mij recht, en confronteert ons met Lazarus, die dood was maar leeft. Het thema is ‘Opbloeien’. Je tot leven geroepen weten door de stem van Jezus past wel heel mooi bij de Doopviering, die volgt op de Woorddienst. • Zondag 17 april is de Palmzondag, met als thema ‘Juich’. De hosanna’s zijn niet van de lucht, maar de intocht vindt plaats onder de donkere lucht van wat komen gaat. Met deze zondag zetten we de Goede Week van Pasen in.

Doopviering Op zondag 10 april is er een doopviering. De voorbereidingsavond is op donderdag 31 maart om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys. Informatie bij de wijkpredikant.

stichting, waarover u meer kunt lezen elders in dit blad. De informatiemarkt brengen we graag onder uw aandacht.

Groet Een groet van hart tot hart aan allen die zich op de één of andere manier betrokken voelen bij onze geloofsgemeenschap! ds. Ad Alblas

13

Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071-5134558, [email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl Studentenpastores: drs. Elise Woertman (RK), 06-45100439, [email protected]; ds. Rob van Waarde (PKN), 06-41935997, [email protected] Participantenpastores: wnd. ds. Henk Schouten (PKN), 071-5218723, [email protected] Academiepredikante: dr. Christiane Berkvens-Stevelinck (rem.), 020-6714568, [email protected] Rekeningnummers: Leidse Studenten Ekklesia: 2635559 t.n.v. Stichting Materiële ­Voorzieningen LSE te Leiden; Diaconaat: 3313366 t.n.v. Stichting Diaconaal Fonds Hulpverlening LSE te Leiden LSE-raad: Hans Nuiver, [email protected], Piet van Poppel, [email protected], Johan de Groot, [email protected]

Hooglandse Vieringen Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. Op 13 maart noemt Christiane Berkvens in haar meditatie het gedicht ‘Vrijheid’ van de Portugese dichter Fernando Pessoa (1888-1935). Daarin maakt de dichter duidelijk wat hij onder vrijheid verstaat. Lezen en studeren komen er niet best van af. Op 20 maart houdt Jac van der Hoeven een meditatie naar aanleiding van ‘Ithaka’ van de Griekse dichter Konstantinos Petros Kavafis (1863-1933). Het reisdoel is Ithaka (denk aan Odysseus), maar haast je niet: het gaat om de mooie reis zelf, en het is Ithaka die je die mooie reis schenkt. Op 27 maart staat een gedicht van de Poolse Nobelprijswinnares Wisława Szymborska (geboren 1923) centraal, namelijk ‘Psalm’, uit de bundel ‘Uitzicht met zandkorrel’. Mogelijk wordt uit de Bijbel ook psalm 8 of psalm 104 gelezen, psalmen waarin de heerlijkheid van de schepping bezongen wordt. Christiane Berkvens zal op 3 april een serie van drie dien­ sten openen met als thema ‘Waar we niet naar toe willen’. Zij begint met het vagevuur. Op 10 april preekt Elise Woert­ man over ‘de hel’, niet direct een onderwerp dat men zo vlak vóór Pasen verwacht. Of toch wel? We kunnen denken aan de helse ervaringen die Jezus op zijn lijdensweg heeft moeten ondergaan, maar we kunnen ook denken aan het ‘nederge­ daald ter helle’ uit de geloofsbelijdenissen. De zondag daarop, wanneer we de intocht in Jeruzalem gedenken, probeert Rob van Waarde Palmpasen met de hemel te verbinden. Op Goede Vrijdag wordt om 21.30 uur door de Schola Cantorum de Matthäus Passion van de Duitse componist Heinrich Schütz (1585-1672) uitgevoerd. Op de paasavond (21.00 uur) is er een paaswake met processie, met als liturg Elise Woertman.

Gemeenteavond Rechtsvorm LSE In januari heeft de LSE-raad een enquête uitgezet onder 450 LSE’ers met als doel het draagvlak te peilen voor de oprichting van een vereniging. Tot op heden kent de LSE geen eigen rechtsvorm (kerkgenootschap, vereniging, stichting).

14

Wel zijn de financiën ondergebracht in twee eigen stichtingen. De resultaten van de enquête zijn in februari verwerkt en vervolgens op 3 maart gepresenteerd op een gemeenteavond in Gebouw Staalwijk. Ongeveer 250 vragenlijsten kwamen ingevuld terug. Als er een vereniging LSE zou worden opge­ richt, zou 86 procent daarvan lid willen worden. Ongeveer driekwart van de respondenten draagt nu - buiten de collecten - financieel bij aan de LSE. Ook bij een vereniging zou men substantieel willen bijdragen aan de vereniging, maar ook - net als nu - aan de financiën van de kerken. Op de vergadering is ingegaan op de vragen en opmerkingen op de enquêteformulieren. Daarnaast is er een proeve van verenigingsstatuten aan de vergadering voorgelegd. In het volgende kerkblad zal hier nader op worden ingegaan. Wilt u op de hoogte blijven? LSE’ers en andere belangstellen­ den kunnen zich aanmelden voor de nieuwsbrief op www.withwilb.nl/lse.

Overleden Op 17 februari is geheel onver­ wacht overleden Ton de Wit, 64 jaar. Ton was zeer actief bin­ nen en buiten de LSE. Zo was hij voorzitter van de Schola Cantorum en medewerker van de Voedsel­ bank. Wij zullen zijn charme en humor zeer missen. Zijn vrouw Jacqueline Takken, fotoredacteur van dit blad, wensen wij kracht toe. In een volle Hooglandse Kerk hebben wij afscheid van Ton genomen. De foto op de rouwkaart liet een zonsopgang zien boven hun geliefde eiland Terschel­ ling met als tekst: Soms breekt uw licht in mensen door.

Wat Is Er Voor Studenten Te Doen Op Rapenburg 100? De activiteiten gaan van kloosterweekends, vrijwilligerswerk hier of in Ghana, avonden over psychiatrie of criminaliteit, trainingen over kiezen of vrij-zijn, verlies-verwerken, homosek­ sualiteit, reli-shoppen en bidden, tot ‘de Bijbel voor dummies’. Het programma is verkrijgbaar bij het secretariaat Rapenburg 100, 071-5134558, [email protected].

Kloosterweekend Heb je behoefte aan een weekend rust en inspiratie? Wat is de kracht van een kloostergemeenschap? Wat betekent het om te leven in een klooster? Ontdek het door een weekend mee te leven in een van de volgende klooster: • Franciscanen in Megen, 25-27 maart: [email protected] • Benedictinessen Oosterhout, 13-15 mei. Voorbereiding maandag 9 mei, 19.30 uur: [email protected].

Agenda

­

Zondagse diensten altijd in de Hooglandse Kerk Rap 100 is het trefcentrum Rapenburg 100.

zondag 13 maart, 11.45 uur ds. Christiane Berkvens: Pessoa - ‘Vrijheid’

zondag 20 maart, 11.45 uur pastor Jac van der Hoeven: Kavafis - ‘Ithaka’

Meditatieve viering Iedere laatste woensdagavond van de maand een meditatieve viering voor wie behoefte heeft aan inspiratie, stilte, even op adem komen. We maken gebruik van de meditatieve liederen van Taizé, een klooster in Frankrijk waar jaarlijks tienduizen­ den jongeren naartoe komen. We beginnen met een vegetari­ sche maaltijd en een gespreksgroep rondom een tekst. Woensdag 30 maart, 27 april, 25 mei, 29 juni; 18.00 uur maaltijd, 19.45 uur gespreksgroep, 20.30 uur viering. Aanmelding: [email protected].

Taizégebed Samen met NSL iedere tweede dinsdag van de maand. Dinsdag 12 april, 10 mei, 14 juni; 19.00-20.00 uur, [email protected].

Cluster Binnenstad Contactadres: dhr.C.van Vliet, voorzitter clusteroverleg, e-mail: [email protected]

25-27 maart: kloosterweekend Franciscanen te Megen

zondag 27 maart, 11.45 uur Christiane van den Berg: Szymborska - ‘Psalm’

woensdag 30 maart, 18.00 uur, Rap 100 Maaltijd en meditatieve viering

zondag 3 april, 11.45 uur ds. Christiane Berkvens: Het vagevuur

zondag 10 april, 11.45 uur pastor Elise Woertman: De hel

dinsdag 12 april, 19.00 uur, Rap 100 Taizégebed

zondag 17 april, 11.45 uur, Palmpasen ds. Rob van Waarde: De hemel

vrijdag 22 april, 21.30 uur Maaltijd studentenverenigingen De Studenten Ekkle­ sia nodigt jaarlijks de bestuursleden van de christelijke studenten­ verenigingen Gomarus, Navigators Studentenver­ eniging Leiden, Ichthus en Panoplia uit voor een gezamenlijke lunch. Vanuit de kerken zijn daarbij ook de predikanten Alblas en Jacobs betrokken. Samen eten heeft een uitwerking op mensen. Je neemt de ruimte om net wat beter naar de ander te luisteren en te horen waar die mee bezig is. Gespreksonderwerpen daarbij zijn uit­ eenlopend. Natuurlijk gaat het over geloof, maar ook over het ontdekken wat het betekent om verantwoordelijkheid te nemen in een bestuur. Ook over de vraag hoe je een visie uitdraagt op zo’n manier, dat het anderen stimuleert erin te delen maar óók de eigen visie in te brengen. Op 25 januari waren we op Rap 100 bij elkaar. Een zeer aangename middag. Rob van Waarde (studentenpredikant)

Ambitieuze plannen Vriendenstichtingen Hooglandse Kerk en Marekerk Op zaterdag 12 februari organiseerden de Vriendenstichtingen van de Marekerk en de Hooglandse Kerk een muzikaal treffen voor hun donateurs en andere belangstellenden. De Vrienden­ stichtingen zijn in het leven geroepen om fondsen te werven voor het behoud van beide monumentale kerken.

Schola Cantorum: Matthäus Passion - Heinrich Schütz

zaterdag 23 april, 21.00 uur pastor Elise Woertman: paaswake

De vrienden van de Hooglandse Kerk hebben inmiddels al € 15.000,00 bijgedragen aan een nieuwe keuken en hebben toegezegd de komende jaren niet minder dan € 100.000,00 te zullen bijdragen aan een nieuw, duurzaam verwarmings­ systeem in de kerk. Bij dat systeem wordt warmte boven nieuw aan te brengen stralers teruggewonnen en benut om de radiatoren onder de ramen mee te verwarmen. Dat levert een aanzienlijke besparing aan energie op en zal het verblijfs­ klimaat in de kerk sterk verbeteren. Het nieuwe systeem zal in de hele kerk worden toegepast. Daardoor zullen in de toe­ komst ook die delen, die nu in de winter niet gebruikt kunnen worden, zoals het koor, ook dan verhuurd kunnen worden voor bijeenkomsten, conferenties en dergelijke. In de Marekerk wordt op korte termijn een nieuwe opberg­ ruimte gemaakt en zijn er uitgewerkte plannen om de keuken­ faciliteiten te vernieuwen en uit te breiden. Daarmee verbetert de verhuurbaarheid en de verzorging van concerten en grote bijeenkomsten. Eventuele bijdragen kunnen gestort worden op rek. nr.: 1426.41.731. Aanmelden als vriend kan via [email protected]. Cent van Vliet

15

Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 – 8870207, [email protected] Scriba: Jan en Tineke Domburg, Loevestein 42, 2352 KP Leiderdorp, tel. 071 – 5897816, e-mail: [email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Oude Singel 92a, 2312 RD Leiden, tel. 071 – 5610122, [email protected] Bankrekeningnr.: 1720266 t.n.v. Hervormde Marewijkgemeente Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Wijkgebouw: Marehuis, Oude Vest 61, 2312 XS Leiden Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06-57721473 Website: www.marekerk.nl

Zingen, óók in de lijdensweken ‘Op het eerste gezicht zou er in het verschijnsel van de Passionen iets merkwaardigs kunnen liggen. Dat er zó veel gemusiceerd en gezongen wordt over het lijden en sterven van één mens, de mens Jezus! Het typische is daarbij, dat het - goedbeschouwd - beslist geen treur- en klaagliederen zijn, welke de kerk daarover zingt. Voor een deel zijn het wel boeteliederen, maar die betreffen niet de passie van Christus, maar meer juist de actie van de mens, welke in haar verkeerd­ heid die passie noodzakelijk maakt. Maar overigens zijn het toch duidelijk lofliederen. Wij prijzen de lijdende en stervende Christus en verblijden ons over zijn wonden en zijn dood. Toch is dit geen vergissing van de kerk geweest. Jezus heeft dat zelf tegen de vrouwen van Jeruzalem gezegd: dat zij niet over Hem moesten wenen. Dát is kenmerkend voor het lijden van de Christus: het is een leed, waarover niet geweend behóórt te worden. De hoofdzaak is trouwens ook niet, dat we over het heilig lijden en sterven van Christus denken en het denkend verstaan. De hoofdzaak is, dat we er uit léven, dat we het leven vinden in zijn dood en dat wij van daaruit een door zijn offer verlost bestaan leiden.’ [Gedeelte uit de toespraak van A.A. van Ruler, uitgesproken op donderdag 14-4-1960 voor de AVRO-radio, tijdens de pauze van de uitzending van de Matthäus Passion]. Op Goede Vrijdag hoopt MareVocale in de Avondmaaldienst verschillende delen te zingen uit de Johan­ nes Passion; de bijbehorende Schrift­gedeelten zal ik lezen.

Palmzondag In het vorige kerkblad had ik iets geschreven over de belijde­ niscatechese. Inmiddels is bekend geworden dat 20 personen op Palmzondag belijdenis van het geloof willen afleggen. Dat is iets waar ik diep dankbaar voor ben. Dan zie ik ze rondom de tafel zitten; ieder met z’n eigen levensverhaal. En ieder persoonlijk heeft de rust gevonden om ‘ja’ te zeggen tegen God. Het afgelopen seizoen hebben wij nagedacht over de drie g’s: geloof (12 artikelen), gebod en gebed en de sacramenten. We zijn uitgegroeid tot een hechte groep, waarin ruimte is voor elkaars mening. Ik zie erg uit naar de belijdenisdienst. Eén van de hoogtepunten van het kerkelijk jaar.

Uit de gemeente Op 21 januari is Theresia Anna Adriana Jongenelen overleden. Zij heeft gewoond aan de Merelstraat 244 te Leiderdorp. Zij is 82 jaar oud geworden. Zr. Jongenelen was van rooms-katho­ lieke huize, is later protestants geworden en heeft zich toen

16

aangesloten bij de Marewijkgemeente. Het christelijk geloof gaf haar veel steun en troost. Boven haar rouwkaart staat de prachtige tekst uit Johannes 11:25 die ze zelf heeft uitgeko­ zen: “Jezus zei: ‘Ik ben de Opstanding en het Leven; wie in Mij gelooft, zal leven, ook al was hij gestorven …”:. Op vrijdag 28 januari was er de dienst van Woord en Gebed in de aula van de begraafplaats van Leiderdorp. Het was haar wens om stil te staan bij 1 Korinthiërs 15:42-44. Dat hebben wij gedaan. En zo hebben wij haar lichaam gezaaid voor de jongste dag. T. Jacobs

Uitzending familie Horst naar Zimbabwe

Mark, Annemarie en hun zoontje Lennard

Op zondag 3 april zendt de Marewijkgemeente Mark, Annema­ rie en hun zoon Lennard Horst uit naar Zimbabwe. Zij zullen daar in opdracht van de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) aan de slag gaan in het Morgenster Mission Hospital. Het ziekenhuis telt 240 bedden. Annemarie heeft een opleiding tot tropenarts gevolgd en zal aan het werk gaan als algemeen arts. Ze werkt samen met enkele lokale collega’s aan de dagelijkse patiëntenzorg en zal de zorgkwaliteit verder ontwikkelen. Er zijn op dit moment slechts twee artsen. Een enorme opdracht! Na de uitzenddienst moet Annemarie eerst in een algemeen Zimbabwaans ziekenhuis aan het werk, om een certificaat te krijgen waarmee ze op Morgenster kan begin­ nen. Daarna zullen ze gaan wonen op de missiepost. Aids is een groot probleem in Zimbabwe: een kwart tot een derde van de bevolking is HIV-positief en ongeveer een miljoen kinderen is wees. In het ziekenhuis is twee jaar geleden een aidskliniek geopend, die via meerdere klinieken medicijnen

Agenda • Op zondag 3 april zal de uitzendingsdienst plaats­ vinden van Mark en Annemarie Horst. De algemene leiding is in handen van ds. Jacobs. De feitelijke uitzending zal gedaan worden door een predikant van de GZB. • Op zondag 17 april, Palmzondag, hebben wij ‘s mor­ gens de belijdenisdienst.

Morgenster

• In de Stille Week is er iedere avond een vesper (19.30 - 20.00 uur). maandag 18 april ds. A. de Snoo Marekerk dinsdag 19 april ds. T. Jacobs Herengrachtkerk woensdag 20 april ds. J. Groenleer Marekerk donderdag 21 april ds. A. de Snoo Opstandingskerk

verstrekt. Mark gaat als health manager het aidsprogramma verder uitbouwen. Ook zal hij strategische plannen van het ziekenhuis schrijven en uitvoeren, voorraden beheren, nietmedisch personeel trainen en water, elektriciteit en riolering op orde brengen. Zimbabwe ligt in zuidelijk Afrika en is ongeveer 9,4 keer zo groot als Nederland, met als hoofdstad Harare. De officiële taal in Zimbabwe is Engels. Mark en Annemarie hebben het laatste halfjaar volop les gevolgd in een van de lokale talen: het Shona. Bovendien zijn ze van januari tot en met maart in Engeland voor een zendingstraining. Mark en Annemarie volgen Herman en Huibke ten Hove op, die in december zijn teruggekeerd van de Morgenster missiepost. De post ligt bij de stad Masvingo en is in 1891 opgericht door missionarissen van de Dutch Reformed Church uit Zuid-Afrika. Inmiddels is de post eigendom van de Reformed Church in Zimbabwe. Behalve het Mission Hospital zijn er op Morgenster een kerk, een theologische opleiding, een basisschool, een oogkliniek, een dovencentrum en zo’n 2000 huizen. De Marewijkgemeente is blij dat Mark en Annemarie met Gods hulp aan deze uitzending willen beginnen. In principe is dit voor zes jaar. U kunt op de hoogte blijven van hun reilen en zeilen via zorginzimbabwe.blogspot.com. Vanuit de gemeente is er een thuisfrontcommissie (tfc), die u kunt bereiken via [email protected]. Natuurlijk zou het ook fijn zijn als u familie Horst financieel wilt steunen. Maak uw gift over naar gironummer 17.20.266 t.n.v. De Hervormde Marewijkge­ meente, o.v.v. ‘Zimbabwe’. Hartelijk dank!

Pastoraat en intimiteit Onthullingen rondom seksueel misbruik in de kerk roepen de vraag op: (waarom) zou het bij ons anders zijn? We hebben ook te maken met pastorale relaties en situaties van emotionele afhankelijkheid. Wij zoeken soms ook naar manieren om com­ passie te uiten. De intimiteit van het pastoraat kan bij ons ook allerlei gevoelens oproepen. Hoe gaan wij om met spirituele, emotionele en fysieke nabijheid? Met pastoraal bezoekers en kerkenraadsleden van de Marewijkgemeente hebben we op 8 februari nagedacht over pastoraat en intimiteit. Eerste onderwerp van bezinning was onze eigen houding in een pastorale context. Onze gemeenteadviseur Frans

­ oogendijk behandelde in zijn inleiding het belang van dis­ H tantie, het respecteren van grenzen in de inherente nabijheid van het pastoraat. Twee aan twee hebben we geoefend met verschillende fysieke afstanden, en onze eigen positieve en negatieve ervaringen met fysieke aanraking besproken. Daarna hebben we nagedacht over seksueel misbruik in de kerk, en hoe daarmee om te gaan. Wat is seksueel misbruik? Hoe wordt het veroorzaakt? Hoe vaak komt seksueel geweld voor? De bespreking van een casus over een relatie die zich vanuit een pastorale context ontwikkelt tussen een single predikant en een heel wat jonger gemeentelid heeft ons veel geleerd. We hebben gekeken hoe je integer met zo’n situatie om kunt gaan, maar ook naar de formele, procedurele en prak­ tische stappen die moeten worden gezet als het misgaat. We hebben deze avond gelukkig niet noodgedwongen hoeven organiseren, maar we realiseren ons dat seksueel misbruik in een pastorale context ook bij ons zou kunnen voorkomen. Graag laat ik u delen in gouden regels die we hebben meege­ kregen: blijf je eigen grenzen aangeven; let op de signalen van de ander; gebruik je gezonde verstand; geef ruimte aan God – Hij kan dichterbij komen dan de beste pastor! Arjan Geluk

17

Maranathawijk Wijkpredikant: vacant Consulent: zie bij Vredeskerk Scriba: mw. E.J.F. Venekamp-van Hal, Hoge Morsweg 63, 2332 HH, tel.: 5767607, e-mailadres: [email protected] Giro Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden: 240776, ten name van Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Intenet: www.vredeskerk-leiden.nl Kerkdienst op internet: www.kerkomroep.nl Wijkcentrum: Topaaslaan 23 Beheerder Wijkcentrum: dhr. K. Bakker, Smaragdlaan 45, tel.: 5765158 Teksten zonder ondertekening zijn afkomstig van de scriba.

Voortgang vacature ds. Rooze In de vacature ds Rooze zou in eerste instantie voorzien wor­ den door het aantrekken van een predikant voor 60% voor pas­ torale arbeid voor onbepaalde tijd en een kerkelijk werker voor 50% voor drie jaar. Omdat voor het aantrekken van een predi­ kant nogal wat documenten (met name op financieel gebied) moeten worden aangeleverd, is in overleg met de Algemene Kerkenraad besloten eerst een kerkelijk werker aan te trekken. Tot aan de komst van een predikant zal die kerkelijk werker zich dan voornamelijk bezighouden met pastoraat. Daarna kan de kerkelijk werker zich richten op opbouw- en jeugdwerk. In het meest recente nummer van Kerkinformatie is een adver­ tentie geplaatst met een oproep voor een kerkelijk werker. We hopen dat op deze advertentie geschikte kandidaten rea­ geren, waarna we snel aan de slag kunnen met de selectie en benoeming van een kerkelijk werker. Na het insturen van de documenten, die nodig zijn om van het Regionaal College toestemming te krijgen een predikant te mogen aantrekken, en de verkregen toestemming, kunnen we dan de procedure starten voor het aantrekken van een predikant.

Gemeentemaaltijden in de weken voor Pasen De traditie van jaren hopen wij ook dit jaar weer te kunnen voortzetten. Wij zullen de maaltijden niet meer betrekken van Wijckersloot, maar één van onze eigen gemeenteleden (­Jacintha Groen) is bereid voor ons te koken. Op de woensdagen 16, 23 en 30 maart en 6, 13 en 20 april bent u in de Wijkplaats om 18.00 uur weer hartelijk welkom voor een heerlijke een­

18

pansmaaltijd. Er zal variatie genoeg zijn: stamppotten, macaroni, bami of nasi. De prijs zal € 6,00 per maaltijd zijn, inclusief een toetje en een kopje koffie of thee. Wat overblijft, of wat u meer geeft, gaat naar een goed doel. Vanaf zondag 6 maart kunt u zich, na de kerkdienst, via inschrijfformulieren aanmelden. U kunt zich ook opgeven bij één van de diakenen Sam Anes (tel. 5768909) of Henk Middelkoop (tel. 5723601).

Diensten in Robijnhof en Schouwenhove We beginnen weer met onze diensten in Robijnhof! De directie van Robijnhof zal het houden van 4 diensten per jaar waarin het Heilig Avondmaal gevierd wordt blijven ondersteunen, zodat we op woensdagmiddag 23 maart onze eerste viering in 2011 kunnen hebben. Ds Schouten is bereid voor te gaan en ook ouderling Lia van der Laan en ik zullen aanwezig zijn. De gemeenteleden in Robijnhof zullen nog via een brief persoon­ lijk worden uitgenodigd. En ook in Schouwenhove zullen we weer activiteiten gaan ontplooien op het gebied van geestelijke verzorging vanuit de Maranathawijk. Hierover zult u nog nader worden geïnformeerd.

Nieuwe voorzitter (diaken) Tijdens een mooie dienst in de Vredeskerk op 30 januari ben ik bevestigd als diaken van de Maranathawijk samen met mijn vrouw Jacintha, die ouderling is geworden. Ik woon nu al zo’n twintig jaar in Leiden. Daarvoor werkte en woonde ik in het verre buitenland en deed daar hydrologisch onder­ zoek. Daarna ben ik gaan werken als docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Sinds enkele jaren heb ik ook een eigen adviesbureau. In Leiden was ik eerst actief lid van de Hooglandse Kerk. Na de verhuizing naar het Morskwartier in 1996 zijn we gaan “kerken” in de Maranathawijk. Ik heb me daar altijd thuis gevoeld. Dat geldt ook voor de Vredeskerk­ gemeente, waarmee onze wijk nu steeds meer verbonden is na de sluiting van de Maranathakerk en het emeritaat van ds Rooze. Het gezin met drie kinderen en het werk - ik ga nog regelmatig naar het buitenland - vragen de nodige tijd. Om die reden zullen Jacintha en ik ons werk voor de wijk gaan invullen als een soort kerkelijke duobaan. Ik ben inmiddels ook voorzitter van de kerkenraad en het ziet er naar uit dat ik me vooral met de organisatie zal bezighou­ den. Het gaat dan in de eerste plaats om het werk in de Maranathawijk, die nu tijdelijk geen voorganger of kerkelijk werker heeft. Verder vraagt de verdere samenwerking met de Vredeskerkgemeente en de ontwikkeling van de ­Protestantse

Gemeente Leiden (PGL) in het algemeen de nodige aan­ dacht. In mijn vertrouwen op de Heer geloof ik in de toe­ komst van het kerkelijk leven in Leiden: zij het dat in de toekomst daarvoor mogelijk een andere vorm en organisatie nodig zal zijn. Aan dat proces wil ik een bijdrage leveren. Koos Groen

Nieuwe ouderling Mijn naam is Jacintha Groen-Stewart. Ik kom uit Paramaribo (Suriname), waar ik actief lid was van de Lutherse kerk. In 1992 ben ik naar Nederland gekomen. In 1994 ben ik met Koos Groen (in Suriname leren kennen) getrouwd in de Hoog­ landse Kerk. Ons huwelijk is ingezegend door ds. Rooze. Kort daarna zijn wij lid geworden van de Maranathawijk. We hebben drie prachtige kinderen, een dochter van 14 jaar en twee zonen van 10 jaar en 6 jaar. Ik werk parttime als basisschool­ lerares, heb verder de zorg voor de kinderen en heb als grote hobby koken. Op 30 januari ben ik bevestigd als ouderling voor de Mara­ nathawijk en richt mij in de wijk op het bezoeken van ouderen en zieken. De leiding, kracht en steun van onze lieve Heer ontvang ik al en reken nu nog op de hulp en steun van u als gemeenteleden. Jacintha Groen

Inloopmiddag op 14 april (maar ook op 17 maart!) Nu we binnenkort weer onze bevrijding hopen te herdenken leek het ons een goed idee om tijdens de inloopmiddag op 14 april (let op: 2e donderdag van de maand) een kleine ten­ toonstelling in te richten van attributen uit de bezettingstijd van 1940 – 1945. Onder meer zullen te zien zijn: mappen met allerlei documenten, bonnen, stamkaarten, vergunnin­ gen, distributiebescheiden, oorlogsgeld, persoonsbewijzen, kranten, muziek uit die tijd, noodkacheltje, aanplakbiljetten en veel boekjes over die tijd. Tevens uniformstukken, enige munitie, een knijpkat enz. Kortom een hele verzameling die je als ouderen weer even terug doet denken aan een tijd die je nooit terugwenst, maar niet kunt vergeten en voor de jongeren onder ons om een beeld te krijgen in wat voor tijd we toen leefden.

Agenda 16, 23 en 30 maart en 6, 13 en 20 april: 18.00 uur: gemeentemaaltijd in de Wijkplaats

dinsdag 15 maart, 14.00 uur: bijeenkomst vrouwendienst met bezoekers 80-jarigen

donderdag 17 maart, vanaf 14.30 uur: inloopmiddag in de Wijkplaats

woensdag 23 maart, 14.30 uur: dienst in Robijnhof (Heilig Avondmaal)

dinsdag 12 april, 20.00 uur: kerkenraadsvergadering in Vredeskerk

donderdag 14 april, vanaf 14.30 uur: inloopmiddag in de Wijkplaats (let op: voor één keer de 2e donderdagmiddag):

kerkdiensten zie bij Vredeskerk

Torteltuin Wie nu voorbij het terrein van de vroegere Maranathakerk loopt, fietst of rijdt valt het meteen op dat het niet meer braak ligt, maar dat er regelmatig kinderen heerlijk spelen. Mijn kinderen zijn ook haast niet weg te slaan uit die tuin. Het terrein van de Maranathakerk heet voortaan ‘de ­Torteltuin’.

Kinderen aan het spelen

Torteltuin

Een heerlijke plek om je als kind midden in de wijk toch te wanen in de natuur, een plek waar je als kind kan spelen, op onderzoek uit kan gaan, en waar je in bomen kan klimmen. Voordat deze plek een tuin werd moest het eerst schoon en veilig gemaakt worden.  Dit is een initiatief van ouders van kinderen van de openbare basisschool de Morskring. Dit initiatief kreeg ondersteuning van de gemeente in de vorm van subsidie en het ontwerp van de tuin. De naam Torteltuin komt uit het kinderboek Puk van de ­Petteflet geschreven door de bekende Nederlandse kinder­ boekenschrijfster Annie M.G. Schmidt. Heeft u kinderen of kleinkinderen dan is een bezoekje aan deze tuin zeker de moeite waard! Jacintha Groen

19

Vredeskerk predikant: dr. G.J. Venema, Van den Brandelerkade 24, 2313 GW Leiden, tel. 071 – 5137919, [email protected] scriba: mw C. Kooreman, p/a Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, [email protected] penningmeester: Th. Weizenbach, Van Vollenhovenkade 5, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5149092 bankrekeningnr.: 8285572 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5142317 koster/beheerder: H. Holswilder, [email protected] wijkcentrum ‘Staalwijk’: Herenstraat 45, 2313 AF Leiden, tel. 071 – 5143666; verhuur via mw. J. van Rossen, tel. 071 – 5128692, [email protected] website: www.vredeskerk-leiden.nl

Met het aanbreken van de veertigdagentijd vult muziek de zalen en gangen van ons kerkgebouw. Een harmonisch en ingetogen geluid op weg naar Pasen. Maar ook in de stilte vin­ den wij elkaar in de Vredeskerk – een open huis voor ontmoe­ ting en bezinning.

Feestelijke afsluiting basiscatechisatie Binnenkort sluiten acht kinderen hun basiscatechisatie af. Sarah Baan, Kimberley Kieft, Annika Kooreman, Hans Mat­ thee, Roos Pieters, Susan Robbers, Roos Marijn van der Veen en David Venema hebben drie seizoenen lang met grote trouw deelgenomen aan de wekelijkse bijeenkomsten. In die drie jaren zijn ze gegroeid, niet alleen letterlijk, maar ook in hun kennis en ervaring als het gaat om de Bijbel, kerk, geloof en godsdiensten. Veel onderwerpen zijn besproken, en veel bijzondere plekken in de stad zijn bezocht: de synagoge en de oud-katholieke kerk bijvoorbeeld, maar ook een uitvaart­ centrum, museum Corpus en nog veel meer. Geen wonder dat menig volwassene in de gemeente met enige jaloezie zegt dat hij/zij ook wel weer de catechisatie wil volgen! Op zondag 3 april zullen we het eind van deze periode markeren in een dienst waaraan de kinderen meewerken. Dat zal een bijzonder

gebeuren worden! In de week daarvoor zullen we - geheel in stijl - de catechisatie afsluiten met een excursie naar Amster­ dam, waar we o.a. het Joods Historisch Museum bezoeken.

Straatpastor over de vloer Op woensdag 16 maart is de contactmorgen van dit voorjaar, georganiseerd door het pastoraal beraad van de Vredeskerk. De morgen is bedoeld voor iedereen uit de kerk en uit de wijk, die graag eens in de Vredeskerk komt om koffie te drinken, elkaar te ontmoeten en een interessant gesprek te voeren. Deze keer zal dat gesprek gaan over het straatpastoraat. Sinds december vorig jaar kent Leiden een straatpastor die voor mensen uit de Vredeskerk geen onbekende is: Paul Brom­ met, tevens pastoor van de oud-katholieke parochie. Hij komt vertellen over zijn nieuwe werk. Dominee Venema zal ook aan­ wezig zijn tijdens deze ochtend. U bent van harte welkom in de foyer van de Vredeskerk. De koffie staat klaar om 9.45 uur; we eindigen tegen 12.00 uur.

Maria in Roomburg De ‘grootste onder de vrouwen’, de ‘Moeder Gods’, aan super­ latieven voor Maria ontbreekt het niet. Toch schittert zij in de protestantse traditie door afwezigheid. Met Kerst zien we haar staan, maar daarna is zij weer voor een jaar uit beeld. Komt dat omdat het overige wat over haar te zeggen valt allemaal ‘rooms gedoe’ is? Of zegt het meer over onze eigen, protes­ tantse, manier van geloven? En wat te denken van het beeld van haar dat uit de bijbelse verhalen oprijst? Tijdens de volgende bijeenkomst van de Roomburgkring, op dinsdag 29 maart om 20.00 uur, zullen we onder leiding van dominee Venema over Maria spreken. Woont u in Roomburg en bent u geïnteresseerd? U bent van harte welkom! Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de Vredeskerk of contact opnemen met mevrouw Vreeken, tel. 071 5132357.

Popmuziek die je raakt De werkgroep DDDS organiseert incidenteel activiteiten voor (grofweg) 30-ers en 40-ers. Doel is ontmoeting en bezinning op basis van uiteenlopende onderwerpen. Herken jij je in (één van) de vragen: Sta je midden in het leven? Druk bezig met je carrière? Heb je behoefte om af en toe even stil te staan? Dan zijn onze loungemiddagen wellicht iets voor jou. Op zondagmiddag 20 maart ontmoeten we elkaar rondom (pop) muziek die ons raakt. We beginnen om 15.30 uur en sluiten rond 17.30 uur af met een gezellige borrel. Je bent van harte

20

welkom! Ook nodigen we je graag uit om zelf een nummer (op CD/MP3 en/of tekst) mee te nemen dat betekenis voor je heeft. Als je een nummer meebrengt, meld dat dan even aan Adrie Seldenrijk, e-mail: [email protected]. Dan zorgen wij ervoor dat er tijd is om jouw lied tot zijn recht te laten komen. Maar ook als je vooral wil komen luisteren, begroeten we je graag op 20 maart in de foyer van de Vredeskerk.

Interview met Martin Vreeken Ruim 16 jaar was Martin Vreeken voorzitter van de kerkenraad van de Vredeskerk. Positiefkristisch, optimistisch, strijdlustig indien nodig. Een bevlogen bestuurder met een heldere focus in de woelige jaren die de wijkgemeenten in Leiden doormaakten. In de vorige editie van het Leids Kerkblad stond zijn eigen afscheids­ woord. Nu vragen wij hem nog eenmaal naar zijn visie op de interactie tussen maatschappij en kerk, en de Vredeskerk in bijzonder. Martin Vreeken (‘Je moet altijd kritisch blijven.’) spreekt. ‘De Vredeskerk is voor mij een ontmoetingsplek. Een plaats waar mensen elkaar ontmoeten en waar ruimte is voor persoonlijke bezinning. Maar ook een plaats waar je in contact kunt komen met de boodschap van het evangelie. In de kerk kan ik stilstaan bij de wijze waarop mensen God en het evangelie in hun leven ervaren. En hoe ik dat zelf ervaar. Ieder mens geeft hieraan een eigen, persoonlijke invulling. Als gemeenschap is het goed om zo’n plek te hebben. Ik vind het ook heel goed dat de kinderen daarin opgroeien en deel uitmaken van die gemeenschap.’ ‘De kerk zie ik als een ontmoetingsplek voor mensen, of ze nu wel of geen directe band met het geloof hebben. En dat ontmoeten kan op allerlei verschillende manieren. Het kan ook de plek zijn waar je stilte kunt ervaren. Waar je met vragen terecht kunt. Dat betekent ook dat de kerk moet openstaan, of beter gezegd: kritisch staan. De kerk moet een kritische houding aannemen in de maatschappij. Omdat de kerk altijd partij moet kiezen voor mensen die ‘geen partij meer zijn’. In de toekomst zal dat nog sterker gelden, denk ik. Er zal vaker een beroep op de kerk gedaan worden, omdat de kerk nog steeds – en terecht – gezien wordt als een plek waar mensen altijd terecht kunnen. De vraag is: wat doen wij?’ ‘Vanuit de kerk zijn we gewend, van oudsher maar ook recent, om problemen en situaties direct aan te pakken; om gelijk te gaan ‘doen’. Dat ‘doen’ moeten we als kerk absoluut behouden en liever gaan we nog veel meer ‘doen’. Maar daarna is het zaak dat dingen zo snel mogelijk structureel worden opgevolgd door bijvoorbeeld een gemeentelijke instantie. Zodat het gedragen wordt door de hele samenleving.’ ‘De kerk moet openstaan voor de kwetsbaren en voor hen in de bres springen. Ik zie het als een belangrijke taak voor kerken om ook maatschappelijke kwesties te signaleren en dan

Rondom de eredienst In de veertigdagentijd lezen we dit jaar uit het Evangelie naar Matteüs. Het zal een doorgaande lezing zijn, zodat we aan de hand van de evangelist op weg gaan naar Pasen. 13 maart, 1e zondag: Matteüs 4:1-11, de verzoeking in de woestijn 20 maart, 2e zondag: Matteüs 17:1-13, de verheerlij­ king op de berg 27 maart, 3e zondag: Matteüs 20:1-16, de arbeiders in de wijngaard 3 april, 4e zondag: Matteüs 14:13-21, de wonder­ bare spijziging 10 april, 5e zondag: Matteüs 20:17-28, de zonen van Zebedeüs 17 april, Palmzondag: Matteüs 21:1-11, de intocht in Jeruzalem Bij deze diensten vermelden wij graag een aantal bijzon­ derheden. Op zondag 27 maart werkt de cantorij o.l.v. Liesbeth Boertien mee aan de dienst. Op zondag 3 april, Laetare, vieren we een dienst van Schrift en Tafel. Aan deze dienst wordt meegewerkt door de kinderen van de basiscatechisatie (zie hiernaast). Palmzondag, 17 april, kent inmiddels een mooie traditie: alle kinderen worden uitgenodigd deze dag te komen en samen palmpasenstokken te maken, die in optocht de kerk worden binnengedragen. Vriendjes en vriendinnetjes zijn daarbij van harte welkom! De evangelist Matteüs kiest voor zijn getuigenis over Jezus een bijzondere nadruk: dat wij de Mensenzoon ‘zien komen in zijn koninklijke waardigheid’ (Mat. 16:28). Ik hoop dat de veertig dagen voor Pasen, als een periode van inkeer en bezinning, voor ieder van u en voor ons tezamen een goede voorbereiding zal zijn op deze komst. Met een hartelijke groet, dominee René Venema.

initiatieven te nemen. En dat moet en kan dan heel concreet worden. De diaconie vult soms de gaten die de gemeenschap laat liggen. En het is wel gemakkelijk voor de gemeenschap en de gemeente Leiden dat zaken worden opgepakt. Maar ik ben van mening dat de gemeenschap hierin een eigen verantwoordelijkheid heeft. Als kerk kunnen wij hen ook op die verantwoordelijkheid wijzen. En dat moeten wij doen. Zoveel en zo lang als dat nodig is.’ ‘We moeten kritisch kijken naar ons ‘samen leven’, maar ook naar ‘samen kerk zijn’ in Leiden. Als Protestantse Gemeente Leiden maar ook breder. Dat vraagt ‘durf’ en realiteitszin. Geen christelijke monumentenwacht, geen geïsoleerde geloofsgemeenschap, maar in de wereld van alledag invulling gevend aan het gedachtegoed van Jezus. Ieder vanuit eigen kunnen en mogelijkheden.’

21

Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest predikant: Piet Warmenhoven, tel. 071 – 3100007, [email protected] jongerenwerker: Pieter Nauta, tel. 06 81494568, [email protected] missionair-diaconaalwerker: Sity Smedinga, tel. 06 81118017, [email protected] ouderenwerker: Rinske Scholten, tel. 06 39771287, [email protected] scriba: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 penningmeester: mw E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 bankrekeningnr.: 534930 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest geluidsopname vieringen: Siem Roosendaal, Jacob van Campenlaan 100, 2321 GG Leiden, tel. 071 – 5728274 wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zondag 09.15 uur) wijkcentrum: ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 – 8882393 website: http://leidenzuidwest.protestantsekerk.net

Veertigdagentijd We moeten er lang op wachten dit jaar, maar op 9 maart begint dan toch de veertigdagentijd, ook wel vastentijd genoemd. Het is een tijd waarin sommige mensen bewust wat soberder proberen te leven, om zo ruimte te creëren om toe te leven naar Pasen. Want Pasen is een prachtig feest, maar ook best een moeilijk feest. Een feest waar het gaat over het wonder van leven dat sterker is dan de dood, over licht dat sterker is dan de duisternis. Om iets van dat wonder te kun­ nen bevatten, om voor even dat licht te kunnen ontmoeten, heb ik zelf in elk geval de veertigdagentijd hard nodig. Want om te begrijpen wat licht is, wat leven is, moet je durven stil staan bij duisternis, bij dood. Om iets te begrijpen van dat wonderbaarlijke leven van Jezus, moeten we durven stil staan bij zijn dood. Om de Levende te ontmoeten is het goed om soms even pas op de plaats te maken in ons hectische leven. Veertig sobere dagen om op weg te gaan richting Pasen. Rinske Scholten

Liturgische schikkingen We kunnen de Levende ontmoeten in en met onze woorden, maar ook in en met verbeeldingen. Symbolen, beelden, schil­ derijen, muziek en liturgische schikkingen spreken zo hun eigen taal. De schikkingen zijn gemaakt op basis van de teksten die we lezen. Door enige uitleg, stilte en kijken kan een verbeelding je raken, diep in het hart. Sity Smedinga

Vastenvieringen. In de veertigdagentijd zijn er elke woens­ dagavond vastenvieringen (19.00 uur) en op de derde woensdag is de sobere maal­ tijd (18.00 uur) in de Antoniuskerk. Vasten: iets nalaten, iets niet doen wat je altijd wel doet, is geen doel op zich, maar kan helpen in een periode van naar binnen keren, van bezinnen. Een periode om onze aandacht te richten op de Ander en de ander. In deze veertigdagentijd sparen wij voor het Bijenkastenproject in Eritrea (zie hiervoor de diaconale pagina). Tips voor vasten: geen chocola eten, elke

22

week een sobere maaltijd alleen of waar je buren voor uitno­ digt, minder televisie kijken, niet snoepen, wandelen of de fiets pakken in plaats van de auto, enzovoort….. Sity Smedinga

Ontmoeting Stevenshof Op dinsdag 22 maart om 15.00 of 20.00 uur of donderdag 31 maart om 15.00 of 20.00 uur zijn alle gemeenteleden die wonen in de Stevenshof uitgenodigd om elkaar te ontmoeten en met elkaar van gedachten te wisselen over het thema: Geloven in 2011. Wat betekent het geloof voor een ieder van ons en hoe beleven we ons geloof? We willen wel graag bij benadering weten hoeveel mensen er komen. Daarom vragen we u om via de mail of via een tele­ foontje te laten weten wanneer en met hoeveel u komt. ([email protected] of 06 81118017) Sity Smedinga

Mantelzorgontmoeting Op de laatste themaochtend hebben we gemerkt hoe goed het is om ervaringen te delen als je mantelzorger bent. De vraag werd gesteld: kunnen we elkaar als mantelzorgers vaker ontmoeten? Dat kan. We nodigen iedereen die op dit moment mantelzorger is en behoefte heeft aan contact met andere mantelzorgers, uit op de laatste woensdagochtend van de maand om 10.00 uur in de vergaderzaal van de Antoniuskerk. De eerste bijeen­ komst is op 30 maart. Voor verdere informatie: Sity Smedinga.

Themaochtend: Ruth Op 16 maart is er een weer een themaoch­ tend op woensdag, dit maal in de Verdie­ ping. We zullen luisteren naar het verhaal van een bijzondere vrouw naar wie zelfs een Bijbelboek vernoemd is: Ruth. Een sterke, inspirerende vrouw die haar eigen keuzes maakt. We zullen op verschillende manie­ ren met haar verhaal aan de slag gaan. De koffie staat om 10 uur klaar! Rinske Scholten

Agenda Wanneer

Aanvang

Waar

Onderwerp

woensdag 16 maart

19.00 uur

Antoniuskerk

Vastenviering

woensdag 16 maart

10.00 – 12.00 uur

De Verdieping

themaochtend Ruth

donderdag 17 maart

10.00 uur

Antoniuskerk

bijbelkring

donderdag 17 maart

13.30 uur

De Verdieping

bijbelkring

vrijdag 18 maart

14.30 uur

Rijn en Vliet

bijbeluur

zondag 20 maart

11.30 uur

De Verdieping

jeugdkerk

woensdag 23 maart

19.00 uur

Antoniuskerk

vastenviering

vrijdag 25 maart

18.00 uur

De Verdieping

7+1 maaltijd en levensvragen

woensdag 30 maart

10.00 uur

Antoniuskerk

mantelzorgontmoeting

woensdag 30 maart

18.00 uur

Antoniuskerk

sobere maaltijd

donderdag 31 maart

10.00 uur

Antoniuskerk

bijbelkring

donderdag 31 maart

13.30 uur

De Verdieping

bijbelkring

vrijdag 1 april

14.30 uur

Antoniuskerk

contactmiddag voor ouderen

woensdag 6 april

15.30 uur

Statenhof

bijbeluur

woensdag 6 april

19.00 uur

Antoniuskerk

vastenviering

vrijdag 8 april

19.15 uur

De Verdieping

OJA

woensdag 13 april

19.00 uur

Antoniuskerk

vastenviering

donderdag 14 april

10.00 uur

Antoniuskerk

bijbelkring

donderdag 14 april

13.30 uur

De Verdieping

7+1 levensvragen!

dinsdag 19 april

15.00 uur

Rosenburch

kerkdienst

Over drempels heen Na de serie lessen op basisschool de Sleutelbloem heb ik deze maand ook lessen op basisschool De Zwaluw in de Stevenshof mogen verzorgen. Als eerste het verhaal van de verloren zoon. De kinderen zaten ademloos te luisteren. Na het verhaal had ik een gesprekje met de kinderen: Wat zouden jouw papa en mama zeggen als je in één keer al je zakgeld zou opmaken? ‘Die zouden boos worden’, was het antwoord. Wat een vreemde vader ontmoeten we hier dan eigenlijk? De week erna kwam het verhaal van het feestmaal aan de orde, waar niet de vrienden, maar uiteindelijk de armen, kreupelen en blinden aan tafel plaats mochten nemen. Iedere keer verbaas je je weer opnieuw over het enthousiasme dat bijbelverhalen bij kinderen losmaakt. Dit voorjaar zal ik mij meer richten op het afleggen van bezoeken van gezinnen thuis. Proberen bij hen over de drem­ pel heen te stappen in plaats van het tegenovergestelde te verwachten. Deze mensen kiezen er toch voor lid te blijven van onze kerk. Hoe sluiten we daar passend op aan? Op zondagmorgen ben ik iets minder vaak in de Antoniuskerk, maar ik ontmoet je graag in de diensten van 27 maart en 17 april. Pieter Nauta

we nu voor terugschrikken. De Bijbel blijft een grandioze bron van inspiratie, levenswijsheid, vertrouwen en geluk, maar het is goed om vanuit de Bijbel kritisch naar leer en dogma’s van de kerk te kijken. Uiteindelijk heeft ook de kerk daar baat bij.

Een maaltijd met levensvragen We zijn nu een jaar aan de gang en het wordt steeds druk­ ker. De laatste vrijdag van elke maand is iedereen om zes uur ’s avonds welkom in De Verdieping en dan wordt er een goede maaltijd geserveerd (onze kok Reggie van West overtreft zich­ zelf iedere keer weer!) en verder wordt er tot een uur of negen gepraat over spannende levensvragen, soms in gesprek met een spreker, soms naar aanleiding van een film, soms gewoon met elkaar onderling. Het blijkt een heel goede formule en de vaste gasten zijn zeer enthousiast. De kosten zijn voor wie dat betalen kan ongeveer € 5,00. De organisatie is half katholiek en half protestant en daar zijn we allen zeer tevreden over. Komt u eens een avond mee-eten en mee-praten? Opgave is nodig, tenminste twee dagen tevoren (5610725 Wilbert van Erp of 3100007 Piet Warmenhoven).

Bijbelkringen: de Bijbel is niet van de kerk! In Leiden-Zuidwest zijn veel bijbelkringen, en dat is een goede zaak. Op donderdag om de veertien dagen (17 en 31 maart, enz) van 10.00 tot 12.00 uur in de Antoniuskerk en van 13.30 tot 15.15 uur in ons wijkcentrum De Verdieping in de Stevenshof Op dit moment lezen we de zaligsprekingen uit de Bergrede. De Bijbel is een gevaarlijk boek! Mensen hebben zich op de Bijbel beroepen en vreselijke dingen beweerd, maar dat bete­ kent niet dat de kerk nu het laatste woord moet hebben bij de uitleg van de Bijbel. Integendeel, ook de kerk heeft de Bijbel in twintig eeuwen kerkgeschiedenis dingen laten zeggen waar

23

Oecumenische geloofsgemeenschap Merenwijk Pastores: pastor J.A. van der Bie, Vliervlinder 8, 2317 JR Leiden, tel. 071 – 5220655, [email protected] ds. J.F. Boon, Hazezegge 7, 2318 ZH Leiden, tel. 071 – 5222723, [email protected] mw. ds. E.S. Smidt, Hazezegge 7, 2318 ZH Leiden, tel. 071 –5284909, [email protected] Wijkkerkenraad: voorzitter ds. J.F. Boon, [email protected]; scriba O. Bloem, [email protected] Algemene Kerkelijke Merenwijkraad: voorzitter a.i. ds. J.F. Boon, secretaris mw. A.J. Delleman, [email protected] Bankrekeningnr: ING 2581191 t.n.v Algemene Kerkelijke Merenwijkraad Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1 2317ST Leiden,tel. 071-5212858 Koster-beheerder: R. van Heijningen: [email protected]

Verslag van de Taizé-viering op zondag 30 januari Aanleiding voor deze viering was de Europese jongerenontmoe­ ting in Rotterdam georganiseerd door de gemeenschap van Taizé van 28 december 2010 tot 1 januari 2011. De voormalige Taizé-groep, de bezoekers van de Taizé-dagen in Rotterdam, de liturgiecommissie van het Regenboogkoor en ds. John Boon bereidden deze viering zorgvuldig voor. Om de sfeer van Taizé op te roepen, werd een zelfde versiering gebruikt als in de kerk in Taizé. Het thema van de viering “vreugde” bepaalde de kleur van de dienst. Ons zoeken gaat uit naar een God van wie wij beminde kinderen zijn en wiens naam “Ik ben er voor jullie” is. De liederen riepen daar toe op. In het openingslied klonk: “Verblijdt u in de Heer te allen tijd! Weest niet bezorgd en dankt God voor de vrede die alle verstand te boven gaat”. In het lied El Senyor werd dat geloof beaamd. “In de Heer vind ik mijn sterkte, in mijn God de vreugdezang die mijn bevrij­ ding bewerkt. In het kyrië-gebed baden we voor mensen die op allerlei manieren in nood verkeren. Na elke voorbede werd er een kaars aangestoken. Met het lied Gloria in excelsis Deo brachten we God eer. In het zondagsgebed werd uitgesproken hoe wij dorsten naar levensvreugde en dankten we voor Jezus Christus in wie ons een lichtend voorbeeld is gegeven. Met elkaar zongen we Laudate omnegentes, Laudate Dominum (Verblijdt u alle volken, verblijdt u in de Heer). Het was een van de korte gezangen die meerdere keren herhaald werd. Het Regenboogkoor bood de zingende gemeenschap een goede ondersteuning en zorgde voor meerstemmigheid. Lector Corine Knoester las uit Psalm 100: “Juich de Heer toe… Erken het, de Heer is God..., Hem behoren we toe”. Daarna zongen we: “Alles wat adem heeft love de Heer”. Corine las uit Filippenzen 4:4-7. Paulus roept daarin op: “Laat de Heer uw vreugde blijven”. Recitatief klonk daarna “Nada te turbe, nada te espante” (Laat niets je deren, laat niets je bedreigen). In het Evangelie naar Matteüs 13:44-46 hoorden we over een verborgen schat in de akker. “God u bent liefde, de bron van het leven”, herhaalden wij daarna zingend. Ds. John Boon vroeg zich in zijn overweging af, wat vreugde precies is. Het woordenboek geeft er vele definities van, zoals: blijheid, genot, plezier. Marketingstrategen spelen daarop in en doen ons geloven dat het leven vreugdevoller wordt, als wij hun producten kopen. Maar gebleken is, dat welvaart – je alles

24

kunnen veroorloven – niet hetzelfde is als welzijn. Vreugde is niet te koop. Echte vreugde in Bijbelse zin is niet afhankelijk van de mate waarin het ons mee zit in het leven. Echte vreugde zit dieper. Die heeft te maken met vragen over de grond van ons bestaan. Waartoe zijn we op aarde? Wat is de zin van ons bestaan? Hoe kan ons bestaan zin geven aan anderen? Binnen het geloof vinden we het antwoord op die vragen in God. God zelf is de bron van alle vreugde. We mogen ons door Hem gedragen voelen. Dat geldt voor alle mensen op aarde. Vanuit de vreugde die Hij ons schenkt mogen we ons verheugen in de ander en kunnen we begaan zijn met de ander. Vreugde die gedeeld wordt geeft immers dubbele vreugde. Bonum est confidere in Domino “het is goed te geloven in de Heer”, antwoordden we daar zingend op. In de stilte van ons hart konden we overwegen wat we gehoord hadden. De offer­ gave voor het pastorale werk in de Merenwijk en voor Memisa werden naar voren gebracht. Wij baden het Tafelgebed en namen deel aan de Tafel van de Heer. Tijdens het uitreiken van brood en wijn zong het koor “Geef vrede Heer aan wie gelooft in U” gevolgd door het lied “Daar waar liefde heerst, is God”. Heel blij waren we met de installatie van Astrid Delleman als lid en secretaris van de Algemene Kerkelijke Merenwijkraad. “Jubilate, servite “, zongen we. Ds. John Boon, Astrid Delle­ man en Cor Kenter brachten onze voorbeden voor God. Elk gebed werd gevolgd door onze roep “O Lord hear our prayer” (Heer luister naar ons gebed”). Als slotlied klonk het “Bless the Lord, my soul” (Prijs de Heer mijn ziel). Bemoedigd werden we, ons werd het vertrouwen gegeven in een God van

liefde, we konden onze zorgen aan Hem toevertrouwen en we hebben onze liefde voor God kunnen uitzingen. We werden door Hem gevoed en konden huiswaarts keren onder zijn zegen.

Snuffelviering

Agenda • Basiscatechese: elke maandag van 16.00 tot 17.00 uur; • Repetitie Spetters: elke maandag van 18.30 tot 19.15 uur; • Morgengebed: elke woensdag van 09.30 tot 09.45 uur; • Inloop koffieochtend: elke woensdag van 10.00 tot 12.00 uur; • Repetitie Regenboogkoor: elke woensdag van 20.00 tot 22.00 uur; • Inzamelen oud papier, metaal en kleding: elke eerste donderdag van de maand van 09.00 tot 21.00 uur; • Mothers Prayers: elke eerste vrijdag van de maand van 10.30 tot 12.00 uur;

Op zondag 6 februari was een groepje jonge kinderen met hun ouders naar de Regenboog gekomen, om te luisteren en te vieren rond het thema: Drie koningen. Een viering helemaal afgestemd op de kinderen die zo kennis konden maken met de kerk en kerkelijke activiteiten. Ze snuffelden als het ware even aan de manier waarop we samen komen. Een initiatief van de groep jonge ouders in de Regenboog. Aan de manier waarop de kinderen vol aandacht het verhaal volgden dat dominee Inge Smidt aan de hand van klankbeel­ den vertelde, was te zien dat ze het heel boeiend vonden.

Verheerlijking op de berg Op zondag 20 maart staat de verheerlijking van Jezus op de berg centraal. Waar het evangelie van een week eerder ons ver­ telt over een Jezus die beproefd wordt in de woestijn, zien we nu een soevereine hemelse gestalte. In de gang door de veertig dagen leren we zo verschillende aspecten van Jezus Christus kennen. Vandaag valt de nadruk op zijn hemelse oorsprong. Het bijzondere van het contrast tussen beproeving en verheer­ lijking is het verband dat in de evangeliën daartussen gelegd wordt. Het gaat niet om “na regen komt zonneschijn”; het gaat erom dat we in de lezingen van de veertigdagentijd juist in het zicht van lijden en dood het licht van God ervaren. Dat God te midden van pijn en verdriet aanwezig is, is een soms moeilijk bevochten, maar wezenlijke, ervaring van mensen door de eeuwen heen tot de dag van vandaag toe. ds. Inge Smidt

Voorbereiding op Pasen In de veertigdagentijd is er elke donderdagavond om 19.30 uur een bezinningsviering ter voorbereiding op Pasen. De vieringen worden gehouden in het Stiltecentrum en bestaan uit gebeden, liederen, bijbelteksten, een korte overweging en een stilte om zelf het gehoorde te bemediteren. Door de vijf vieringen loopt een rode draad die ons meeneemt naar Pasen, maar alle vieringen kunnen los van elkaar gevolgd worden. U bent bij elke viering welkom en u hoeft zich niet van tevoren op te geven. De vieringen worden voorbereid en uitgevoerd door leden van de werkgroep meditatieve vieringen. Data: donderdag 17, 24 en 31 maart en 7 en 14 april. Ingrid Weitenberg

• Regenboogdis: elke laatste vrijdag van de maand van 18.00 tot 20.00 uur; • Regenboog open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur; • Stiltecentrum open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur.

40 jaar Oecumene in de Merenwijk Op 4 september hopen we te gedenken dat de Oecumenische Geloofsgemeenschap 40 jaar bestaat. Er is een commissie benoemd die zich intensief met het jubileumweekend bezig houdt. Daarnaast willen we het jubileumjaar door allerlei activiteiten organiseren, die verschillende groeperingen bin­ nen en buiten de Regenboog weten aan te trekken. Langzaam maar zeker begint het programma vaste vormen aan te nemen. We hebben er voor gekozen het thema “Hoop” als rode draad terug te laten komen. Na de feestelijke start op 4 september, met een viering, een optreden en veel ontmoeting is er in oktober een optreden van Peter Vermaat over Titus Brandsma. In november wordt de Landelijke Oecumenische OntmoetingsDag in de Regen­ boog gehouden. In december verzorgt de ZWO/MOV-groep een kerstmarkt. Eind januari is er een concertscratchdag, waarop ook ruimte is voor groeps- en solistisch optreden. Voor februari staan er een dag voor oud-AKM-ers en een musical gericht op de jongeren op het programma. Daarna is er een scratchdag voor zangers met de ondersteu­ ning van het Regenboogkoor en een theateroptreden met als thema “het lege graf”. Jongeren krijgen de mogelijkheid in mei naar Taizé te gaan, binnen de Regenboog wordt een sym­ posium georganiseerd. We hopen het jaar af te sluiten met een spetterende jongerenviering en een feestelijke Regenboogdis. Om niet alleen zelf van deze feestvreugde te genieten willen we kijken of het mogelijk is rond Pasen gastvrijheid te bieden aan kinderen die het minder goed getroffen hebben. We zijn daarvoor in gesprek met de stichting Pax Kinderhulp. Edo Elstak, John Boon

25

Evangelisch-Lutherse Gemeente Predikant: mw. drs M.M.B. van der Meij-Seinstra, Kerklaan 78, 2451 CH Leimuiden, tel. 0172 – 506275, [email protected] Voorzitter kerkenraad/kerkrentmeester: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 – 414887, [email protected] Secretaris kerkenraad: mw. C.C. Pet-Vonk, Muiderkring 217, 2332 BP Leiden, tel. 071 – 5762782, [email protected] Bankrekeningnrs: 103946 en 451024303 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 – 5140783, [email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 – 5140783, [email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl

Achtergronden bij de muziek Op 20 februari zongen we gezang 476 bij de bevestiging en inzegening van Kees Sparrius. Dit lied is gedicht op een Duitse melodie door Cornelis Reinsdorp, die - naast letterkundige ook de grootvader is van onze nieuwe ambtsdrager. Cornelis Reinsdorp ontving in 1965 het eredoctoraat in de letteren aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij was medewerker aan de totstandkoming van de bundel “119 gezangen” voor de Gereformeerde Kerken in Nederland. Ook was hij deputaat bij de samenstelling van het huidige Liedboek voor de Kerken. De melodie van dit gezang werd in Nederland bekend bij de lie­ deren: ‘Halleluja, eeuwig dank en ere’ en later als ‘Wees gegroet, gij eersteling der dagen’ . Als kerklied komt deze melodie in het Duitse taalgebied voor in de bundel van de Herrnhutters, - een koraalboek van deze broederschap met gezangen vanaf omstreeks 1778. Dit boek werd verzorgd door Christian Gregor (1723-1801), theoloog en organist - sinds 1787 bisschop bij de Evangelische Broedergemeente (zie ook de gezangen 304 en 456). Hij kwam in 1742 naar Herrnhut en was organist in Herrnhut en Zeist. Hij bewerkte veel teksten en liederen van graaf Nicolaas von Zinzendorf (zie gezang 442). De melodie (van gez.476) schijnt al eerder gedrukt en gebruikt te zijn in een Romaans gezangboek; zij moet als wereldlijke melodie gezongen zijn. We hebben hier dan met een z.g. ‘contrafact’ te maken, - d.w.z. een nieuwe tekst op een bestaande melodie. Voor ons is het een melodie, - die bewezen heeft - dat zulke liederen het beste uitdrukking kunnen geven aan ons gevoel van absolute geborgen­ heid in Christus. Marianne van der Meij-Seinstra.

Heilig Avondmaal Tijdens de gesprekskring zijn de oudste voorwerpen belicht en bekeken: avondmaalskelk, broodschaal en kelk (zie foto). Ze zijn versierd met vogels en ranken. De broodschaal draagt een Bijbelse voorstelling: David en Batseba. De betekenis is, dat men niet in verzoeking moet raken, zoals het David ooit

26

gebeurde. Daarnaast hebben we ernstige gesprekken gevoerd over de betekenis van het Woord en dit Sacrament.

Pastorale Seintjes Erediensten De periode van dit kerkblad loopt tot aan Palmzondag en beslaat bijna de gehele veertigdagentijd, vroeger meestal de vastentijd genoemd. Na de erediensten zullen we, - zoals gewoonlijk - elke keer wel koffiedrinken, maar in deze tijd nemen we meestal geen koekjes bij de koffie. In de diensten zullen tot aan het paasfeest het Kyrie & Gloria en ook het Halleluja niet weerklinken. We houden de erediensten en het koffiedrinken beide enigszins sober. Dat kunnen we in ons eigen leven ook doen en bijvoorbeeld het uitgespaarde geld geven aan een goed doel. In de diensten zal gezang 184 gebruikt worden als Kyrielied. Op Palmzondag kunnen de kin­ deren weer binnenkomen met de versierde palmpaasstokken, die zij zelf gemaakt hebben. Naast de erediensten zullen er ook weer oecumenische vespers in de Stille Week zijn. Daar kunt u de agenda voor raadplegen. Op Witte Donderdag zal er een eredienst gehouden worden met een sedermaaltijd. Deze maal­ tijd zal uitgelegd worden tijdens de dienst. Het is als het laatste avondmaal, dat Christus met zijn leerlingen gehouden heeft. Het seider - of het Hebreeuwse ‘seder’ - is de godsdienstoefening der Israëlieten aan huis op de eerste twee paasavonden, wanneer de huisvader temidden van zijn gezin de betekenis van die avond verklaart en voorleest. Op tafel staan ingrediënten als een schotel met paasbrood (matze), mierik, ei, en een soort specie (van appelmoes). Deze gerechten markeren naast het paaslam de vlucht uit Egypte. Voor dit sedermaal kunt u zich opgeven via de lijst in de consistorie. Een samengestelde cantorij is al druk bezig met het oefenen voor Goede Vrijdag. Er zal dan een passie gezongen worden: de ‘Crucifixion’ van componist John Stainer. Dit gebeurt in samenwerking met zangers van de Vredes- en Maranathawijk­

gemeenten. Er zal die avond géén dienst zijn in de lutherse kerk, want de eredienst met gezongen passie zal gehouden worden in de Vredeskerk. Onze eigen cantorij ‘Luthonica’ is tussendoor voor het paasfeest zèlf aan het repeteren, dus het zullen nog drukke weken worden.

Kringen Als u dit leest, is de z.g. ‘Alderjaardag’ voorbij. Deze heeft plaatsgevonden op Aswoensdag, 9 maart. Het ging over de vroege historie en over ‘Aswoensdag’, met als afsluiting een korte vesper. De aanwezigen hebben een boekje ontvangen, dat gaat over de vroegste geschiedenis van de Lutherse Gemeente Leiden. Deze geschiedenis is niet beschreven in ‘3 en ½ eeuw ELG Leiden’, maar is ooit als scriptie gemaakt door Christine Kooi, Yale University. De scriptie heb ik gekregen van dr. H.C. Jasperse en is nu vertaald uit het Amerikaans. Mocht ook u daar interesse in hebben, dan is dat boekje te verkrijgen bij ondergetekende. De gesprekskring ‘Lutherse Spiritualiteit’ zal zich de volgende keer (16 maart) bezighouden met het thema “Kerk”. We heb­ ben het dan zowel over de geloofsgemeenschap van mensen als over het instituut. De laatste bijeenkomst zal dit seizoen plaatsvinden op 13 april en zal in het kader staan van “Oecu­ mene”. De lijst voor opgave hangt nog steeds in de consistorie. De Bijbelkring zal in het eerste boek van Samuël verder lezen vanaf hoofdstuk 21 en hopelijk zal op 29 maart het eerste boek helemaal uitgelezen zijn. In april zal vanwege de late paasdagen géén kring plaatsvinden. Op 24 mei zal de laatste Bijbelkring van dit seizoen zijn. De groep ‘Zwaantjes’ zal bijeenkomen op zaterdag 16 april. Vanwege alle verhuizingen van onze jonge gezinnen met hun kinderen is er nu éénmalig deze bijeenkomst. De aanwezige Zwaantjes in de leeftijd van nul tot tien jaar zullen zich die middag bezig houden met het maken en versieren van de palm­ paasstokken. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor anderen! Andere jaren is dat ook gebeurd en op zondag zijn er versierde stokken naar zieke kinderen gebracht. Het verhaal over Palm­ pasen zal ook verteld worden en we sluiten de uurtjes samen af met een vesper in de kerk. Neem brood mee voor de lunch!

Pastoraat Alle informatie over activiteiten kan bekeken worden in de agenda. Als steeds bent u overal van harte welkom! Mocht u niet in de gelegenheid zijn om bijeenkomsten of erediensten bij te wonen, aarzel dan niet om ondergetekende te bellen! Dan kan er een afspraak voor een bezoek aan u volgen. Gistermor­ gen zag ik een merel bij onze bevroren vijver in de tuin takjes en sprietjes zoeken. Het is vandaag 23 februari en bar koud! En toch heeft die merel blijkbaar al de lente in het kleine kopje, want hij gaat een nest bouwen. In mij stijgt dan iets van blijvende verwondering. Wie de schepping overdenkt en zich bewust is van Gods grootheid, blijft zich verwonderen. Men kan slechts in alle nederigheid de dichter (van gezang 146, vers 4) nazeggen: “als ik dit wonder vatten wil, dan wordt mijn geest van eerbied stil”. Voor de komende tijd wens ik u diezelfde ver­ wondering toe en een lichtende paastijd. Een hartelijke groet van huis tot huis, Marianne van der Meij-Seinstra.

Agenda ACTIVITEITEN van A tot Z Bijbelkring: dinsdagmiddag, 29 maart, 14.0016.00 uur, in de consistorie. Cantorij: ‘Luthonica’ oefent (voor Pasen) op: 10 april De samengestelde cantorij (voor Goede Vrijdag) zal oefenen op 27 maart (ELG), 2 april (VRK), en 17 april (VRK). Concert in de kerk: op 18 maart, om 20.00 uur: ­Blokfluit Ensemble Praetorius. Gesprekskring: ‘Lutherse Spiritualiteit’: woensdagavond, 16 maart (Kerk) en 13 april (Oecumene), van 19.45 tot 21.30 uur, in de consistorie. Kerkenraad: op 12 april, vanaf 20.00 uur, in de consistorie. Ontmoetingsdag: op zaterdag 19 maart van 10.00 tot ongeveer 16.00 uur: ontmoeting van lutherse en [gefuseerd] protes­ tantse kerkenraden te ELG Zaan­ dam, Maartenkerk, Vinkenstraat 34, 1506 CM. Redactiecommissie: De vergadering van de lutherse redactie zal plaatsvinden op: donderdag 31 maart. Dat is meteen de kopijdatum. De periode van het volgende kerkblad loopt van 17 april tot 29 mei 2011. Redactieraad: voor het Leids Kerkblad: maan­ dag 11 april, vanaf 20.00 uur in kerkelijk centrum ‘De Regenboog’, Watermolen 1. Vespers: op 18, 19 en 20 april zullen om 19.30 uur oecumenische vespers van de Stille Week gehouden wor­ den in de Oudkatholieke kerk aan de Cronesteinkade. Achtereenvol­ gende pastores zijn René Venema, Paul Brommet en Marianne van der Meij-Seinstra. Zwaantjes: op zaterdag 16 april zal van 11.00 tot ongeveer 14.00 uur de groep ‘Zwaantjes’ de palmpaasstokken versieren, in de lutherse consistorie.

Landelijke activiteiten Leest u ook ELK-kwartaal? Daarin vindt u zoveel mogelijk nationale en globale activiteiten. Als u ingeschreven bent als [doop] lid van de Evangelisch-Lutherse Gemeente, dan ont­ vangt u ELK op uw huisadres. Maar er kan iets misgaan. Meldt u, als u niets heeft ontvangen.

27

Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Predikant: mw. ds. M. Driessen, Lammenschansweg 51, 2313 DJ Leiden, tel. 071 – 5131422, [email protected] Voorzitter: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 – 5153865 Secretaris: mw. E. Kromhout, Ridderspoorlaan 25, 2343 TV Oegstgeest, tel. 071 – 5157567, [email protected] Bankrekeningnr.: 175067 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Gemeentecentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl

Bij de diensten Eens in de maand proberen we naast orgelspel ook andere muziek in onze diensten te laten klinken. Zo heeft Lies de Rooy viola da gamba gespeeld in een dienst over de val van Jericho en over de tijd waarin dat verhaal is opgeschreven. Gelukkig had zij haar snaarinstrument niet aan de wilgen gehangen, zoals de ballingen aan Babels stromen (psalm 137) en hebben we na de preek genoten van haar snarenspel. Op 20 maart zal Geertrude Ploeg–van Boekelen op haar harp Fantasia spelen van Telemann en The little fountain van Samuel Pratt. De overdenking zal hierbij aansluiten. In de dienst op 10 april zullen de kinderen van ds SchoonenbergLems, die dan voorgaat, muziek maken.

houden over hongerdoeken, om 14:30 uur in de Vredeskerk. Op woensdagavond 30 maart is aan ons de invulling van het inhoudelijke gedeelte van de sobere maaltijden die in deze tijd voor Pasen in het Willibrords erf (het gebouw naast de Groene Kerk) gehouden worden. Ze beginnen om 18:00 uur en worden om 19:00 uur gevolgd door een korte vesper in het Groene Kerkje. Wij hebben iemand van Exodus gevraagd om over een aspect van hun werk te vertellen voor we aan de door Tineke de Boer gemaakte soep gaan. De collecte daarna zal ook voor dit door ons geadopteerde doel zijn. In het Gemeen­ tecentrum is in deze tijd weer de veertigdagenkalender te koop, die door ds. Joke van der Velden van de Oranjekerk in ­Amsterdam is samengesteld.

Inspiratie en Spiritualiteit à la carte In onze inspiratie- en spiritualiteitbijeenkomst van 3 april van 17:00 tot 19:00 uur in het Gemeentecentrum zullen we luis­ teren naar Russische liederen gezongen en op gitaar begeleid door Martijn van Kogelenberg. De meeste liederen hebben een poëtisch karakter en bezingen de individuele indrukken van het Russische leven uit de jaren ’50 en ’60 van de twintigste eeuw. Hoewel ze niet maatschappijkritisch zijn, stuitten ze toch op kritiek van overheidswege, omdat men de insteek te individua­ listisch vond. Toch werden ze clandestien verspreid. De singersongwriter van deze liederen is Bulat Okudzjanwa. Martijn van

Lies de Rooy, viola da gamba

Kringen Als slot van de kring Literatuur en Religie op de maandagavon­ den bespreken we 28 maart gedichten die ons raken. Ieder mag maximaal 2 gedichten meenemen en daar een toelichting op geven. In de kring op dinsdagmiddag 5 april om 14:00 uur, ook in het Gemeentecentrum, bespreken we het boek ‘ Dochter van Isfahan’ van Anita Amirrezvani. Na de zeer boeiende lezing van prof. Ter Haar afgelopen maand over de verschillende stro­ mingen in de islam, waarbij hij onder anderen vertelde over de Sjiitische traditie van de mogelijkheid tot een tijdelijk huwelijk, zal dat aspect in het boek u bekend voorkomen.

Veertigdagentijd In het kader van de veertigdagentijd zal Anneke van Wijn­ gaarden-Junge voor de vrouwengroep op 29 maart een lezing

28

Bulat Okudzjanwa

Kogelenberg, die Ruslandkunde gestudeerd heeft en jurist is, zal de liederen voor ons vertalen en er toelichting op geven, waarna er ruimte voor discussie is. Met het oog op het à la carte gedeelte - we denken aan een Russisch gerecht - zou het prettig zijn als u zich van te voren aanmeldt bij de predikant. Hartelijke groeten, Marjan Driessen

Eglise wallonne Pasteur: Mme Françoise Weber, Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden, tel. 071 – 5177533, [email protected] Presbytère: Houtlaan 15, 2334 CJ Leyde Président du consistoire : H.J. de Jonge, Zeemanlaan 47, 2313 SW Leiden. [email protected] Trésorier: Frank E. H. van Egmond, Herensteeg 16, 2311 SJ Leiden Compte de l’Eglise: ING bank 5370099 au nom de: Eglise wallonne de Leyde à Leiden Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139 Compte de la diaconie: 575834431 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden. Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139, [email protected] Site web: http://www.eglisewallonne.vze.com Secrétariat: [email protected]

Le tour des églises wallonnes Le dernier week-end de janvier, quatre jeunes adultes de l’église sont partis avec le pasteur à la rencontre des églises wallonnes d’Utrecht, de Zwolle et de Groningue. Un joli périple en train ponctué de rencontres fraternelles, seconde édition du ‘’Tour des églises wallonnes’’ qui avait débuté il y a deux ans par la visite aux églises wallonnes de La Haye, de Delft et de Rotterdam. Ce fut l’occasion de profiter d’une visite guidée des bâtiments et d’entendre parler de la vie des communau­ tés, dont l’histoire remonte au 16ème siècle, et qui se mêle toujours aujourd’hui d’accompagner les francophones ou les francophiles dans leur chemin de foi. Ce fut aussi l’occasion de chanter, avec la chorale d’Utrecht le samedi, et pour soutenir le chant de l’assemblée de Zwolle le dimanche. Ce fut enfin l’occasion de réfléchir ensemble sur le thème des liens entre le cinéma et la foi. Mais l’essentiel résidait bien dans les rencontres fraternelles.

La rencontre des chrétiens francophones 2011 Un rassemblement des églises francophones protestantes et catholiques de la région de La Haye et de Leyde s’est tenu samedi 12 février 2011 de 14h à 17h, dans les locaux de l’Église Évangélique de La Haye. En écho à la semaine de l’unité des chrétiens, un prêtre et quatre pasteurs avaient pré­ paré une fête œcuménique, familiale et régionale, couronnée par une prière œcuménique. Une centaine de personnes sont venues expérimenter la for­ mule de ce nouvel événement et sont reparties, souriantes et fredonnant les cantiques en notant les coordonnées de leurs nouvelles con­ naissances après avoir échangé leurs idées en atelier sur l’évangélisation et la diaconie, et après avoir prié ensemble pour le monde.

Bienvenue a la chorale Les chanteurs de la chorale répètent chaque mercredi de 20h à 21h au temple sous la direction et l’accompagnement d’Erik van Bruggen. Au programme, la cantate BWV 172 : ‘’Erschallet, ihr Lieder, erklinget, ihr Saiten!‘’. Les chanteurs intéressés sont les bienvenus !

Bienvenue au temple Le temple est ouvert aux visites chaque dernier dimanche du mois de 14h à 16h. Vous pouvez entrer librement, profiter des explications des personnes de l’accueil, en néerlandais, et savourer la musique de l’orgue. Les visiteurs sont les bienvenus !

Rendez-vous a l’église wallonne Samedi 12 mars à 16h30 Concert d’orgues par Anton den Boer. Au programme: M. Franck, D. Buxtehude, J. Bennet, Chr. Ruppe, F. Grondsma et J. Bijster Entrée libre, collecte à la sortie. Dimanche 13 mars à 10h30 - Culte par le pasteur K. Blei Collecte diaconale pour ‘L’Église en action’ Dimanche 20 mars à 10h30 - Culte par le pasteur Fr. Weber, Josué 13, 1-14 la frontière visible de la foi Dimanche 13 mars à 12h - Catéchisme pour adultes ‘Augustin contre Donat ; qui est encore donatiste ?’. Dimanche 27 mars à 10h30 - (attention: passage à l’heure d’été) - Culte par le pasteur Fr. Weber Josué 20, 1-9 : la frontière entre coupable et innocent Dimanche 27 mars de 14h à 16h - portes ouvertes: accueil des visiteurs. Dimanche 3 avril à 10h30 - Culte par le pasteur Fr. Weber, Josué 22: la frontière entre fidèle et idolâtre Samedi 9 avril à 16h30 - Concert-promenade à l’Église ­wallonne puis à la Lokhorskerk. Organiste: Dick Koomans Entrée libre, collecte à la sortie. Dimanche 10 avril à 10h30 - Culte par le pasteur Fr. Weber Josué 24 : la frontière entre croyant et être vivant Dimanche 10 avril à 12h - Catéchisme pour adultes  ‘Augustin contre Pélage ; qui est encore pélagien ?’. Dimanche 17 avril à 10h30 - Culte par le pasteur Fr. Weber Fête des Rameaux, Marc 11, 1-17

29

Roomburg….. Roomburg..... een basisschool voor ouders eendie basisschool voor ouders die bewust kiezen bewust kiezen voor een school met voorduidelijke een school met eenidentiteit. duidelijke een christelijke christelijke identiteit. Wilt u meer informatie? Kijk op onze website: www.roomburg.pcsl.nl of bel voor een afspraak met Beatrix van Maanen, Wilt u meer informatie? Kijk op onze website: www.roomburg.pcsl.nl telefoonnummer: 071-5130958.

Van Vollenhovenkade 15 2313 GG Leiden Van Vollenhovenkade 15 (Professorenwijk)

2313 GG Leiden (Professorenwijk)

of bel voor een afspraak met Beatrix van Maanen, telefoonnummer: 071-5130958.

Gelegen op de mooiste plek in het hart van Leiden, aan de voet van de Burcht.

GRAFMONUMENTEN

Sinds 1902 de leverancier van grafmonumenten in de regio.

• Lunchen • Dineren • Buffetten

• Feesten • Bruiloften • Recepties • Afstudeerborrels BRA S S E RI E RE S T A U RA N T

Het Koetshuis DE BURCHT

- Lisse Meer en Duin 21-23 Tel. 0252-413307 [email protected] 2163 HB Lisse Fax. 0252-419664

BU RGSTEEG 13 | LEIDEN | TEL . 071512 16 88 | W W W.KOE TSH U ISDEBU RCHT.NL

Vestigingen

www.bootlisse.nl

- Leiderdorp Hoogmadeseweg 68 Tel. 071-5425806 [email protected] 2351 CV Leiderdorp Fax. 071-5422376

Rooseveltstraat 16, 2321 BM Leiden Holland Telefoon +31(0)71 5324500 fax +31(0)71 5322458 Mobiel 06 547 815 77 E-mail [email protected] Internet: www.griffioen-leiden.nl

“Je gaf ons alle ruimteV.O.F. om deGriffioen begrafenis Presents zó vorm te gevenPrecious dat wij onszelf daar allemaal in herkenden.” Lange Voort 3, Oegstgeest, t 0715651577, AttendoUitvaartzorg.nl

EFFECTIEF NETWERKBEHEER HEEFT VAAK

Succesvol netwerkonderhoud vergt de inzet van zorgvuldig geselecteerde ‘precious presents’ op een met zorg gekozen ogenblik. Voor de keuze van het moment, vertrouwt u op uw zakengevoel. Voor perfecte ‘precious presents’ ROOSEVELTSTRAAT 16 vertrouwt u op de 2321 BM LEIDEN adembenemende THE NETHERLANDS keuzerijkdom in T: 071 532 45 00 PRECIOUS PRESENTS F: 071 532 24 58 het assortiment van M: 06 547 815 77 Griffioen Precious Presents

riffioen

E: [email protected]

e inzet ecious enblik. . Bij present’.

30

(BE)DENKEN & DOEN: GRIFFIOEN ! TEEUWEN

NIETS MET ICT TE MAKEN

www.griffioen-leiden.nl

ASSURANTIËN PRECIOUS PRESENTS

Griffioen: present op elk geschenkmoment

DESKUNDIG IN VERZEKERINGEN DE SITTERLAAN 89 2313 TL

JUWELIER VOOR HET BEDRIJFSLEVEN | MAKELAAR IN RELATIEGESCHENKEN | SPECIALIST IN KERSTPAKKETTEN | GEEFT ‘ACTE DE PRÉSENTCE’ OP ELK GESCHENKMOMENT |

LEIDEN

TEL 071 - 5149967

Kerk en Wereld Ellen Verweij was als vrijwilligster werkzaam in Lesoto, toen zij in december 2006 het slachtoffer werd van een voor iemand anders bedoelde moordaanslag. Haar vriend Wiert-Jan de Raaf was directe getuige van dit drama. Samen met haar familie en vrienden werd de Stichting Ellen’s Children Fund opgericht om de herinnering aan haar en haar idealen levend te houden.

Acties Ellen Verweij was als mee­ levend lid verbonden aan de Leidse Binnenstadsgemeente en aan de Leidse Studenten Ekklesia. In beide geloofsgemeenschappen werden acties voor Ellen’s Children Fund gehouden. De collecte van de kerstnacht in 2008 werd aan deze Stichting ter beschikking gesteld.

Ellen’s Children Fund volop in beweging Het Fund sluit nauw aan bij de inzet van Ellen als verpleeg­ kundige en bij haar persoonlijke inzet voor de verbetering van het leven van anderen. De stichting ondersteunt mensen en organisaties, die zich inzetten voor wees- en andere kwetsbare kinderen in Afrika als gevolg van de aidsepidemie. We richten ons vooral op opvang, medische zorg, onderwijs en voorlichting. Binnen de doelstelling vallen ook projecten die gericht zijn op het structu­ reel kunnen verwerven van inkomsten ten gunste van deze doelgroepen. In 2010 steunde ECF het kinderdorp Patmos gelegen op een eiland nabij Goma in Congo. Door hevige regenval zijn hele stukken land weggespoeld. Om erosie tegen te gaan wordt een kanaal gegraven, de afvoer van het water van de daken verbe­ terd en olifantengras ingezaaid. Op dit moment is de situatie door deze inspanningen al zichtbaar verbeterd. ECF stelde zich ook garant voor het project ‘Uvoyo’ in Stel­ lenbosch in Zuid-Afrika. Uvoyo betekent ‘geluk’ en richt zich op ondersteuning van alleenstaande HIV/Aids-geïnfecteerde moeders, zodat zij zelfstandig hun kinderen op kunnen voeden. Onderdelen zijn medische zorg, een tuiniersprogramma om eigen voedsel te verbouwen en handwerkprogramma’s om eigen inkomsten te verwerven. We besloten het project te ondersteu­ nen waarmee in 2011 een nieuwe groep van start kan gaan.

Basis De mentale steun en ook de inkomsten van ECF komen behalve uit Leiden en omgeving uit heel Nederland. Ieder jaar houdt de Leidse Studenten Ekklesia tijdens één van haar kerkdiensten een collecte voor ECF. Tijdens deze dienst zijn we van ECF aanwezig om over ons werk te vertellen. Ook zijn

we ieder jaar in oktober tijdens de diaconale dag aanwezig in de Hoog­ landse Kerk met een informatiekraam. Deze dag wordt jaarlijks geor­ ganiseerd door de Leidse Binnenstadsgemeente en de Leidse Studenten Ekklesia. In Leiderdorp hebben de leerlingen van vier protestantse basisscholen in het schooljaar 2008-2009 geld ingezameld voor ECF. De scholen werken in hun keuze voor een project nauw samen met de ZWO-commissie van de Protestantse Gemeente Leiderdorp. In maart 2010 ontvin­ gen wij de opbrengst van een amateurkunstmarkt in Oegst­ geest. De kunstmarkt was georganiseerd door de zogenaamde Zilveren Kracht Centrale, een organisatie die initiatieven van ouderen ondersteunt. Vijftien amateurkunstenaars boden hun kunstwerken te koop aan.

Markt in Leiden Het laatste nieuws is dat Ellen’s Children Fund nodigt u uit: Ellen’s Children Fund Veiling en informatiemiddag samen met studenten van het leerbedrijf ‘NEWb’ van Hogeschool InHol­ land Den Haag op 26 maart aanstaande een informatiemiddag en vei­ ling organiseert. Hierbij De volledige opbrengst werken we nauw samen gaat naar: met de Leidse organisatie U steunt hiermee Keys for Kids. aidswezen in Afrika. Wanneer?: 26 maart 2011 De opbrengst van de mid­ Hoe laat?: 16:00-18:00u Meer informatie Waar?: Kapelzaal van het dag zal ten goede komen K&O gebouw, Oude Vest 45 www.ellenschildrenfund.org. in Leiden aan een project voor 

  

 kwetsbare kinderen in Buffalo City in Zuid-Afrika. Via Keys for Kids worden bedden, tafels, stoelen en andere spullen gekocht voor een te bouwen opvanghuis voor verwaarloosde straatkinderen. Onder het genot van een hapje en een drankje vertellen we over het werk van ECF. Daarnaast zullen uiteenlopende producten en diensten worden geveild, zoals hotelarrangementen, schoonheidsbehan­ delingen, wijnpakketten, maar ook duiklessen, een ballonvaart en een golfclinic. Verder worden spullen van waarde ter veiling aangeboden. De veiling vindt plaats in de Kapelzaal van het K&O gebouw (naast de Leidse Schouwburg), Oude Vest 45 in Leiden. Kom en doe mee aan de veiling voor het goede doel! Mooie producten en diensten, Afrikaanse muziek, animatie voor kinderen en een hapje en drankje.

In samenwerking met de Leidse stichting Keys for Kids gaat de opbrengst naar een project voor kwetsbare kinderen in Buffalo City, Zuid-Afrika



Voor meer informatie: www.ellenschildrenfund.org Marja Griffioen-Verweij, Secretaris ECF

31

Mens en Maatschappij

Vrijwillige Palliatieve Thuis Zorg 25 jaar niets gezegd. Ook trekken we ons wel terug, als de cliënt behoefte heeft aan rust of privacy. Of er worden gesprekken gevoerd over onderwerpen die de cliënt bezighouden, zoals de liefde, die wordt gevoeld voor de partner en het gezin dat men moet achterlaten en hoe moeilijk dat loslaten is.

Op 8 april bestaat de VPTZ afdeling Leiden en omstreken 25 jaar. Een goede aanleiding om nader kennis te maken met het werk van deze vrijwilligers. Interview met Loek Wheeler en Elly Sierat van de Stichting Terminale Thuiszorg door vrijwiligers in Leiden en omstreken (VPTZ).

Wat doen de vrijwilligers van de VPTZ Leiden? Al 25 jaar biedt een groep van ervaren en gemotiveerde vrijwilligers ondersteuning aan mensen, die in de laatste levensfase zijn en thuis willen overlijden De laat­ ste levensfase duurt soms langer dan verwacht en de familie en naasten kunnen hierdoor overbelast raken. De vrijwilliger kan een aantal uren bij de c­ liënt zijn en even de zorg over­ nemen, zodat de familie wat tijd heeft voor zichzelf of wat kan rusten. De vrijwilliger verleent soms assistentie aan de thuiszorg en wordt ook wel aanvullend op de thuiszorg ingezet. De vrijwilliger heeft tijd om ‘er te zijn’ Hoe die tijd wordt inge­ vuld, wordt samen bepaald.

Wat heb je nodig om dit werk te kunnen doen? Een ‘rugzakje’ met levenservaring is van belang om goed met mensen in de laatste levensfase om te kunnen gaan. Ook heb­ ben sommige van de vrijwilligers een zorgachtergrond, maar dat is absoluut geen voorwaarde om dit werk te kunnen doen.

Hoe worden jullie geschoold voor dit werk? Met iedereen die zich aanmeldt, voert de coördinator eerst een kennismakingsgesprek. Als de vrijwilliger gaat starten, wordt er een introductiecursus gevolgd. Hierin komen gesprekstechnie­ ken aan de orde, maar ook de basiszorg voor iemand, zoals het helpen met drinken en eten, wat eenvoudige tiltechnieken, en daarnaast de psychosociale begeleiding van de cliënt.

Wat doen jullie als je bij een cliënt bent? Ons motto is: ‘om er te zijn’ dus hangt dat af van de behoefte van de cliënt op dat moment. We zitten bij de cliënt als deze dat fijn vindt en bieden een luisterend oor. Soms wordt er

32

Zijn jullie een christelijk/ kerkelijke instelling? De vrijwilligers zijn er voor iedereen, ongeacht overtuiging, achtergrond, leef­ tijd of godsdienst. In de praktijk blijkt dat veel mensen, die nooit meer iets aan het geloof gedaan hebben, op het eind van hun leven toch weer belangstelling hebben voor godsdienstige aangelegenheden. Vaak vindt men dat er toch ‘iets’ moet zijn. Ook komt het geloof van vroeger wel terug en herkent men zich in de bijbelse verhalen. Men vindt hierin troost en rust.

Wat is het meest bevredigend aan jullie werk? Het is heel bijzonder om dicht bij mensen te mogen komen, die op de drempel staan van de overgang van leven naar de dood. Het is een voorrecht om een instrument te zijn, waar een ander gebruik van kan maken in de meest kwetsbare ­periode van het leven. Dat geeft veel voldoening.

Wat willen jullie tot slot aan ons meegeven? Vrijwilligers komen vaak in situaties waarin ze denken: ‘Waren we hier maar eerder ingeschakeld, dan hadden we zoveel meer voor de cliënt en zijn familie kunnen betekenen’. In de laatste levensfase, waarin de cliënt thuis wil overlijden, wordt vaak een beroep gedaan op de reserves van de krachten van familie en naasten. Daarom zeggen de vrijwilligers: ‘wacht niet te lang met hulp inschakelen’. De hulp kan snel ingezet worden en is bovendien kosteloos. Informatie tijdens kantooruren bij de coördinator Annette Kemerink, tel 06-51002071.

Ella Veenstra

Gelezen Generatie Einstein 3.0 Over jongeren en jongvolwassenen van nu, van 12 tot 22 jaar, opgegroeid in een wereld die door informatie en commercie wordt gedomineerd…

Bewust en zakelijk Generatie Einstein is functioneel, ver­ toont bewust consumentengedrag. Als informatie niet heel snel en handig te vinden is hoeft het voor hen niet meer. Ze zijn mediasmart, snappen reclame en marketing.

Editie 3.0 In de herziene editie 3.0 brengen Jeroen Boschma en Inez Groen de nieuwste ont­ wikkelingen in beeld rondom jongeren en jongvolwassenen. De pubers uit de vorige edities van het boek zijn nu jongvolwas­ senen. Er is veel veranderd. Zijzelf zijn volwassen geworden en dat geldt ook de middelen en media die ze gebruiken. Vijf jaar geleden had nog niemand van Twitter gehoord en stond social networ­ king nog in de kinderschoenen. Nu zitten oma’s op Hyves en MSN.

‘Slimmer, sneller en volwassener’ De auteurs corrigeren in hun boek Ik ook van jullie de negatieve beeldvorming van deze generatie. Na de boosheid om jon­ geren die op straat staan te hangen, spij­ belen en overlast veroorzaken, is angst gekomen. Groepen jongeren is synoniem geworden voor problemen, ook al staan ze met vrienden te kletsen. Jongeren zouden vooral op zichzelf gericht zijn, en dat op een ongezonde manier. ‘Eén op de drie jongeren crimineel’ kopte het NRC Handelsblad in april 2008.

‘Het gaat goed met de jeugd’ Daartegenover stelt dit boek dat het eigenlijk heel erg goed gaat met onze jeugd. Ze zijn nog nooit eerder zo ’vol­ wassen’ geweest als in deze tijd. Ze zijn bevlogen, betrokken, enthousiast. Daarnaast zijn ze lastiger dan ooit. Ze willen graag leren, maar hebben geen zin in slechte lessen, en laten dat merken ook. Ze willen respect tonen, maar vooral ook eerst zelf krijgen. Ze kijken naar ons en prikken dwars door ons heen, en zijn daar ook nog eens goudeerlijk over.

Hoe groeide generatie Einstein op? Ze zijn opgegroeid in een tijd dat het goed ging, hebben de welvaart zien groeien en de consumptiemaatschappij een enorme vlucht zien nemen.

Empatisch en flexibel

Ze kregen vertrouwen in het leven en vooral in zichzelf. Ze mogen thuis mee­ praten en worden serieus genomen door hun ouders. Technologie en apparatuur zijn volop aanwezig en ze kunnen er goed mee overweg, zijn ouderen daarin steeds weer te snel af. Tegelijk hebben zij meer dan ooit te maken gekregen met echtscheidin­ gen, een op de drie jongeren komt uit een gebroken gezin. Ze zijn betrok­ ken geweest bij de emoties van hun ouders en hebben al jong geleerd om emoties van mensen te bekijken en te ­analyseren.

Trouw en betrokken Voor generatie Einstein zijn familieban­ den en vriendschappen erg belangrijk. Geld daarentegen speelt een onderge­ schikte rol. Ze vinden dat je elkaar moet helpen. Jongeren zijn betrokken bij maatschap­ pelijke onderwerpen. Ze trekken zich het leed in de wereld aan en gaan heftig in discussie over politieke onderwerpen. Maar ze zijn niet geïnteresseerd in de instellingen die daarbij een rol spelen: procedureel en bureaucratisch denken staat haaks op de manier waarop genera­ tie Einstein bezig wil zijn. Ze zijn trouw, hechten aan traditionele familieverban­ den en zijn op zoek naar intimiteit. Ze lezen meer regionale kranten dan lan­ delijke dagbladen, omdat ze willen weten wat er in hun nabije omgeving gebeurt.

De jongeren van generatie Einstein zijn divers en houden van diversiteit. Van jongsaf aan leren ze op school te leven met verschillende nationaliteiten, kinde­ ren met een ‘rugzakje’ of gedragsproble­ men. Ze zijn empathisch, willen niets lie­ ver dan de hele dag met elkaar optrekken, kletsen, communiceren. Een herkenbare ontdekking van ouders: ‘nog maar net thuis van school duikt m’n dochter achter de computer en zet de msn aan, om te kletsen met de vriendin die ze net de hele dag op school heeft gezien’. Ze verbreden makkelijk hun vriendschap­ pen tot ver buiten de eigen woonomge­ ving, weten verrassende samenwerking te vinden in techniek en kennis met leeftijd­ genoten over de hele wereld, hiertoe in staat gesteld door de meest uitgebreide communcatiemogelijkheden ooit.

Centrale waarden Om te beginnen is dat authenticiteit: jezelf zijn, ergens voor staan, duidelijk je eigen mening hebben. Jongeren verwach­ ten die authenticiteit ook van anderen. Respect is bijzonder belangrijk, maar niet vanzelfsprekend. Zelfontplooiing is het hoogste goed voor jongeren en de nieuwe generatie doet dat met elkaar, zowel online als offline. Gezelligheid is anders dan voor eerdere generaties jongeren: gewoon bij elkaar zijn en ieder je eigen ding doen. Jezelf zijn en dat samen met anderen doen, die ook alle­ maal zichzelf zijn.

Generatie Einstein, slimmer, sneller en volwassener, herziene editie 3.0 is uitge­ geven bij Bruna Uitgevers B.V. Utrecht onder ISBNnr. 978 90 229 9903 5 Ad Alblas

33

College van kerkrentmeesters Kerkbalans 2011: reden tot dankbaarheid De eerste resultaten van de Actie Kerk­ balans stemmen tot dankbaarheid. Ruim 2200 huishoudens zegden tezamen € 580.000,00 toe. Op het moment dat deze kopij moet worden ingeleverd komen nog steeds toezeggingen binnen. Ten opzichte van 2010 zouden er nog ruim 300 toezeggingen moeten komen. Hopelijk halen we het begrote bedrag voor 2011. Heel veel mensen hebben gehoor gege­ ven aan de oproep om hun vrijwillige bijdrage te verhogen: 10%, 20% per gever meer was niet ongewoon! Heel veel dank voor uw betrokkenheid! Ook hier nog onze dank voor de honderden lopers die de kerkbalansbrieven hebben weg­ gebracht en de antwoorden persoonlijk hebben opgehaald!

Kerkbalans 2011: Ook jongeren doen mee Elk jaar schrijven wij de jongeren van onze gemeente die 21 jaar zijn geworden apart aan. Ook dit jaar waren er jonge­ ren die gehoor gaven aan onze oproep om ook financieel in de Protestantse gemeente te gaan investeren. Een tiental jongeren gaat vanaf dit jaar in totaal € 500,00 bijdragen. Prachtig!

secretaris: J.P. Karstens, tel. 071 – 5212087 postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5764145, [email protected] bankrekeningnrs: 41878 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden (voor giften) 121554 t.n.v. Actie kerkbalans Leiden (voor vrijwillige bijdragen) Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente te Leiden: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden geopend: maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur, tel. 071 – 5764145 collectebonnen: verkrijgbaar van e 0,75 van e 15,00 per vel; bonnen van e 1,20 van e 24,00 per vel en bonnen van e 2,00 van e 40,00 per vel e-mail: [email protected] Mutaties in verband met verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne melden bij het Kerkelijk Bureau ten behoeve van de verwerking in de ledenadministratie.

ca € 40.000,00 mogen ontvangen. Hoewel de heer Erades – zoon van het kostersechtpaar van de voormalige Oosterkerk aan de Herengracht – al vele jaren in Zwolle woonachtig was bleef hij toch met Leiden verbonden. Dit kwam ook in zijn testament tot uitdrukking. Met dankbaarheid noemen wij zo de namen van hen die ons zijn voorgegaan!

Bijdrage Leids Kerkblad Het Leids Kerkblad wordt gratis bij onze gemeenteleden bezorgd. Wij vinden de communicatie met onze gemeenteleden van zeer groot belang. Maar het vervaar­ digen van het blad kost geld!. De redac­

tie verricht zijn vele werk gratis. Maar de drukker stuurt ons uiteraard wel de rekening. De waardering die wij voor het vernieuwde kerkblad ontvangen heb­ ben wij al vaker gememoreerd, dus dat behoeven wij nu niet te doen. Wel wil ik erop wijzen dat het blad inmiddels dik­ ker is geworden (vier pagina’s erbij!) en dit jaar zullen er acht nummers verschij­ nen in plaats van zeven. Meer hoeven we, denk ik, niet te zeggen. Heel veel lezers zullen via de bijge­ voegde acceptgiro de vrijwillige bijdrage van € 25,00 van harte betalen. Dank daarvoor! J.P. Karstens

Nalatenschappen Al vaker is gesteld dat door het over­ lijden van gemeenteleden het aantal bijdragers voor de Actie Kerkbalans afneemt. Daarom is het verheugend dat gemeenteleden ook onze gemeente in hun testament gedenken en zo als het ware ook na hun overlijden hun finan­ ciële betrokkenheid bij onze gemeente laten blijken. Drie gemeenteleden willen wij hier met ere en dankbaarheid vermelden. Wijlen mevrouw M.J. van GinhovenTempelman benoemde onze gemeente tot een van haar erfgenamen. Het voor de Maranathawijk bestemde deel van de erfenis bedraagt ca. € 20.000,00. Wijlen mevrouw M.B. Kükler-Jongbloed bestemde haar nalatenschap voor de Marekerk. Deze nalatenschap bedraagt ruim € 25.000,00. Wijlen de heer D.B. Erades bestemde eenderde deel van zijn nalatenschap voor het onderhoud van de Hooglandse Kerk. Naar verwachting zullen wij

34

Een dol-fijne kerkdienst Hervormden en gereformeerden in Harderwijk tekenden in het weekend van 15-16 januari de door mij voorbereide fusieakte. Zondag bleven de wijkkerken dicht voor een gezamenlijke dienst in het Dolfinarium. Bijna 2200 bezoekers sloegen de handen ineen, waardoor een wave ontstond. Een prachtige beweging die verschil kan maken in het kerkzijn.

De preek ging over de bruiloft te Kana, waar Jezus aanwezig was om het huwelijk van God met de mensen te redden. Een oproep om te blijven drinken uit de beker van het Koninkrijk. Na afloop maakten vijf dolfijnen een prachtsprong, symbo­ liserend de beweging die de vijf wijkge­ meenten maken richting de toekomst. Metha van Vliet

Bijbelse achtergronden

Matteüs

Hoe is dat te begrijpen? Matteüs heeft van nabij de bloedige oorlog van 66-70 meegemaakt, ook de verwoesting van Jeruzalem en de tem­ pel. Alle mannen van Jeruzalem werden gekruisigd, kilometers rond de ruïne van de stad in een lange rij. Die beelden staan Matteüs op het netvlies gebrand en dat maakt de toon van zijn woorden grimmig: het gaat om leven en dood, niet om een prettig nieuw geloof waar je vrijblijvend kennis van kunt nemen!

Dit jaar lezen we in de kerken veel uit Matteüs. In mijn opvoeding is mij bij bijbellezen niet geleerd te bedenken wie er schrijft. De Heer sprak en wie de pen vasthield, deed er niet toe. Maar wie zich erin verdiept ontdekt: bij Matteüs ben je in een andere wereld dan bij Lucas of Marcus. Bij Johannes is dat nog veel sterker!

Een paar belangrijke verschillen: 1. Matteüs is het meest joods en schrijft in de buurt van Israël, kort na de joodse oorlog van 66-70 die Israël in een bloedig slagveld veranderde. Matteüs is zo joods dat hij het woord God vermijdt. Ook nu nog schrijven joden liever G’d, omdat zij niet lichtvaardig over God willen spreken en zeker niet alsof wij mensen vanuit de hemel over Gods schouder heen naar de aarde kunnen kijken. Het is bij Matteüs te zien aan: koninkrijk der hemelen; bij Lucas steeds: koninkrijk van God. 2. Matteüs ordent en sorteert. Hij is een typische systematicus. Zo zet hij woorden van Jezus bijeen in langere redes, met de Bergrede als de bekend­ ste. Daarnaast is er een rede over de laatste dingen, een gelijkenisrede, een rede tegen de Farizeeën en de schriftge­ leerden, en een rede bij de uitzending van de leerlingen. Bij Lucas staan zulke woorden verspreid, Matteüs zet ze netjes

bij elkaar. Zo heeft hij ook wonderverha­ len in blokken. 3. Het opmerkelijkste is dat Matteüs een grimmig evangelist is. In zijn evangelie staan vaak dingen die ons als lezers doen schrikken, zoals ‘de buitenste duis­ ternis, waar geween zal zijn en geknars van tanden’. Dat vinden we negen keer in de bijbel, waarvan zeven keer bij Matteüs. Daarnaast vindt u woorden als in hoofdstuk 7 vers 23: ‘Weg met jullie, wetsverkrachters! Ik heb jullie nooit gekend’. Twee voorbeelden, maar het is niet moeilijk er twintig te geven. Bij Matteüs is Jezus niet onze lieve Heer, maar vaak een onverbiddelijk strenge meester.

We lezen tussen de regels van Matteüs door, dat er in de christelijke gemeen­ schap waarin hij leeft en werkt rond de jaren 70 - 75 grote spanningen zijn. Er zijn mensen op macht uit. Zij verhef­ fen zich boven anderen en trekken zich van de inhoud van Jezus’ woorden weinig aan. Soms wijst Matteüs met woorden van Jezus zulke schijnchristenen scherp terecht. Hij beschrijft niet alleen wat Jezus deed en zei, hij past die woorden ook toe waar hij in zijn situatie ontsporing en verzieking van het evangelie vreest. Toepassingen dus, preken zo u wilt, en geen historische schetsen. Dat is niet zo vreemd als het lijkt. We wisten toch dat de evangeliën eerder verkondiging van en over Jezus zijn dan levensbeschrijving. Weet u nog wat de evangelist Johannes bijna aan het eind van zijn evangelie in hoofdstuk 20 vers 31 schrijft: dit is geschreven opdat gij gelooft! Wat er staat wil ons iets zeggen, ons leren. Piet Warmenhoven

Kerkdiensten Zondag 13 maart – Invocabit (als Hij roept) Deurcollecte: Stichting Camelia Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. Chr. Berkvens-Stevelinck Marekerk 10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest 17.00 u. ds. R.F. Mauritz, Lelystad Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema

Antoniuskerk 09.15 u. mw. S. Smedinga De Regenboog 10.00 u. pastor J.A. van der Bie Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. ds. G.W. Scholten, Enkhuizen Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. pastor H. van Breukelen Waalse Kerk 10.30 u. ds. K. Blei, Haarlem Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. J.J. Kooman Overrhyn 11.00 u. R. Leijdekker LUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries

Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal): Dienst voor doven 10.00 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp Dorpskerk Leiderdorp: Dienst voor mensen met een verstandelijke beperking 15.00 u. mw. J.K. Boreman-la Fleur, Leiderdorp

Zaterdag 19 maart Zuydtwijck 10.15 u. mw. pastor M. Wassenaar

35

Zondag 20 maart – Reminiscere (gedenk) Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, pastor J. van der Hoeven Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. J. Ouwendijk, Alphen a/d Rijn Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. mw. ds. F.A. van Benthem Antoniuskerk 09.15 u. mw. R. Scholten De Regenboog 10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt, m.m.v. het Regenboogkoor Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der MeijSeinstra Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. M. Driessen Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, Oegstgeest Overrhyn 11.00 u. mw. J.K.Borreman-la Fleur, Leiderdorp LUMC 10.00 u. mw. ds. H.C. Pasterkamp Diaconessenhuis 10.15 u. ds. M. de Leeuw

Zondag 27 maart – Oculi (ogen) Deurcollecte: Opbouw Protestantse Gemeente Leiden Hooglandse Kerk 10.00 u. mw. J. van den Berg-Meelis 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. C. van den Berg Pieterskerk 19.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst, m.m.v. het Leids Cantate Consort Marekerk 10.00 u. ds. F. van Dijke, gecombineerde dienst voor doven en horenden 17.00 u. ds. T. Jacobs Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. B.J.J. Boter, Voorschoten Antoniuskerk 09.15 u. P.A.A. Nauta De Regenboog 10.00 u. pastor J.A. van der Bie Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der MeijSeinstra, Heilig Avondmaal Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. M.A. Sijbrandij-Verbist, Den Haag

36

Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. A. Vuijst, Noordwijkerhout Overrhyn 11.00 u. R. Rus, Oegstgeest LUMC 10.00 u. pastor J.H.S. Evers Diaconessenhuis 10.15 u. pastor H. van Breukelen Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal): 10.00 u. zie Marekerk

Zaterdag 2 april Zuijdtwijck 10.15 u. pastor. H. van Breukelen

Zondag 3 april – Laetare (verheugt u) Deurcollecte: Opbouw Protestantse Gemeente Leiden Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v. de Leidse Cantorij 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. Chr. Berkvens-Stevelinck Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. B. Brunt, Valkenburg Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk 09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven De Regenboog 10.00 u. ds. J.F. Boon Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der MeijSeinstra Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u mw. ds. A. van WijnaardenJunge, Rotterdam Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. J. van Wallinga, Leiderdorp Overrhyn 11.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest LUMC 10.00 u. pastor C. van Haasteren Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman

Zondag 10 april – Judica (doe mij recht) Deurcollecte: Jeugdwerk Leiden Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, Heilige Doop 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. pastor E.J.G. Woertman Marekerk 10.00 u. ds. M.J. Middelkoop, Hendrik Ido Ambacht 17.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest

Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. mw. G.K.M. Smit Antoniuskerk 09.15 u. mw. R. Scholten De Regenboog 10.00 u. nog niet bekend Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. ds. M. Barnard Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. C.A. SchoonenbergLems, ‘s Gravenzande Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, Oegstgeest Overrhyn 11.00 u. C. van Rijn, Katwijk LUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries Diaconessenhuis 10.15 u. mw. R. Schultheiss, Sassenheim Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp kapelzaal): 10.00u. ds. A. Verburg, Oegstgeest, (met tolk), Heilig Avondmaal Dorpskerk Leiderdorp: Dienst voor mensen met een verstandelijke beperking 15.00 u. pastor R. van Dijk

Zondag 17 april – palm- en passiezondag Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. R. van Waarde 19.00 u. ds. A. Alblas, evensong, m.m.v. de Leidse Cantorij Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. G.J. Codee, De Bilt Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk 09.15 u. P.A.A. Nauta De Regenboog 10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. ds. M.M.B. van der MeijSeinstra Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. J.A. Broström-Bruin, Boskoop Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, Leiderdorp Overrhyn 11.00 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp LUMC 10.00 u. pastor J.H.S. Evers Diaconessenhuis 10.15 u. ds. M. de Leeuw