Care IS Informatiebijeenkomst juni 2014
Welkom
Wij heten u van harte welkom
2
Programma 19.00 uur
Ontvangst
19.30 uur
Opening
19.40 uur
Uitleg opkomende landen
20.00 uur
Korte pauze
20.15 uur
Visie en beleid Care IS
20.30 uur
Vragen en Borrel
23-6-2014
3
Ontwikkelingen Care IS • Beheerd vermogen gegroeid naar 85 miljoen Euro.
• Nick Bond nieuwe collega Portfolio Management
• Per 1 april zijn de transactiekosten • Enquête / Attentie voor klanten van Care IS verlaagd. • Euronext: € 5,50 + 0,05% • 25% verlaging naar 0,06% per jaar
23-6-2014
4
Producten in het nieuws •
De Telegraaf schrijft over de Vanguard S&P 500
•
De Vanguard S&P 500 is sinds mei 2013 in de modelportefeuilles opgenomen
•
IEXProfs.nl schrijft over de S&P SmallCap 600
•
De iShares SmallCap 600 is sinds mei 2013 in de modelportefeuilles opgenomen.
23-6-2014
5
WK: Opkomende en Ontwikkelde landen
• Oranje wint gemakkelijk van ontwikkelde landen: • 5-1 overwinning op Spanje • 3-2 overwinning op Australië • 2-0 overwinning op Wales in de voorbereiding
• Oranje heeft het moeilijk tegen opkomende landen: • Magere 1-0 overwinning tegen Ghana in de voorbereiding • 1-1 gelijk spel tegen Ecuador in de voorbereiding
6
WK: Opkomende en Ontwikkelde landen Onze voorspelling:
23-6-2014
7
WK: Opkomende en Ontwikkelde landen
Conclusie: Tijdens het WK moeten we vooral ontwikkelde landen treffen 23-6-2014
8
Programma 19.00 uur
Aanvang
19.30 uur
Opening
19.40 uur
Uitleg opkomende landen
20.00 uur
Korte pauze
20.15 uur
Visie en beleid Care IS
20.30 uur
Vragen en Borrel
23-6-2014
9
Uitleg opkomende landen 1. Wat zijn opkomende landen? 2. Wat is de economische potentie van opkomende landen?
3. Kenmerken van beleggen in opkomende landen
23-6-2014
10
Opkomende landen
1. Wat zijn opkomende landen?
23-6-2014
11
Verdeling wereld in 3 segmenten:
Bron: MSCI
Ontwikkelde landen
Opkomende landen
Frontier Landen
Developed markets
Emerging markets
Frontier markets 12
Raamwerk classificatie van landen • Zowel kwantitatieve (A & B) als kwalitatieve (C) toetsing. Landen criteria A:
Ontwikkeld
Opkomend
Frontier
BBP per hoofd van de bevolking ligt voor drie aaneensluitende jaren 25% boven de hoog-inkomensgrens van USD 12.475
Geen criteria
Geen criteria
5
3
2
- Omvang bedrijf
USD 2085 MM
USD 1032 MM
USD 516 MM
- Omvang aandeel
USD 1032 MM
USD 516 MM
USD 37 MM
20% AVTR
15% AVTR
2,5% AVTR*
- Toegang voor buitenlandse investeerders
Zeer hoog
Aanzienlijk
Enigszins
- Toegankelijkheid van kapitaalstromen
Zeer hoog
Aanzienlijk
Gedeeltelijk
- Efficiency of the operational framework
Zeer hoog
Goed en getoetst
Gemiddeld
- Stability of the institutional framework
Zeer hoog
Gemiddeld
Gemiddeld
Economische ontwikkelding Constante economische groei
B:
Omvang en liquiditeit Aantal bedrijven die voldoen aan
- Liquiditeit aandeel
C:
Toegankelijkheid van de markt
* 3-month Annual Traded Value Ratio (ATVR)
23-6-2014
Bron: MSCI
13
Wijzigingen in classificatie Door de jaren heen hebben er een aantal wijzigingen plaatsgevonden. Voorbeeld • Tijdens de Eurocrisis en de problemen in Griekenland heeft MSCI het land afgewaardeerd tot de categorie Opkomende landen.
Land
Van
Naar
Datum
Qatar
Frontier
Opkomende landen Mei 2014
Verenigde Emiraten
Frontier
Opkomende landen Mei 2014
Griekenland
Ontwikkeld
Opkomende landen Nov 2013
Marroco
Opkomend
Frontier landen
Nov 2013
Trinadiad & Tobago
Frontier
Geen classificatie
Mei 2011
Israel
Opkomend
Ontwikkelde landen Mei 2010
Bangladesh
Geen classificatie
Frontier landen
Mei 2010
Argentinië
Opkomend
Frontier landen
Mei 2009
Pakistan
Geen classificatie
Frontier landen
Mei 2009
Jordanië
Opkomend
Frontier landen
Nov 2008
Litouwen
Geen classificatie
Frontier landen
Nov 2008
Servië
Geen classificatie
Frontier landen
Nov 2008
Sri Lanka
Geen classificatie
Frontier landen
Nov 2007
Venezuela
Opkomend
Geen classificatie
Mei 2006
Griekenland
Opkomend
Ontwikkelde landen Mei 2001
Portugal
Opkomend
Ontwikkelde landen Nov 1997 Bron: MSCI
23-6-2014
14
Frontier Markets • Care IS Vermogensbeheer belegt momenteel niet in Frontier landen vanwege: • Toegankelijkheid van de markt is onvoldoende • Kosten van investeren in frontier landen zijn hoog • Sector verdeling is scheef Sectorverdeling
in%
Financiële instellingen
41,3
Energie
13,8
Telecomdiensten
13,5
Niet duurzame consumptiegoederen
9,4
Materialen
9,1
Industriële ondernemingen
6,9
Gezondheidzorg
3,4
Consumer Discretionary
2,6 15
Opkomende landen
2. Wat is de economische potentie van opkomende landen?
23-6-2014
16
Samenvatting Wereldbevolking
14%
Bruto Binnenlands Product 9%
Marktkapitalisatie
10%
31% 30%
61%
90%
55%
Ontwikkelde landen
Ontwikkelde landen
Ontwikkelde landen
Opkomende landen
Opkomende landen
Opkomende landen
Overige landen
Overige landen
Overige landen
23-6-2014
17
Verdeling wereldbevolking Wereldbevolking
Verwachte groei
14% 31% 55%
Ontwikkelde landen Opkomende landen Overige landen 23-6-2014
18
Bruto Binnenlands Product Bruto Binnenlands Product 9%
30%
61%
Ontwikkelde landen Opkomende landen Overige landen 23-6-2014
19
Marktkapitalisatie • Totale beurswaarde van de aandelen per regio
Marktkapitalisatie
10%
90%
Ontwikkelde landen Opkomende landen Overige landen 20
Ontwikkeling marktkapitalisatie Ontwikkeling marktkapitalisatie Opkomende en Frontier landen
23-6-2014
21
Ontwikkeling marktkapitalisatie Marktkapitalisatie groeit door: - Rendement - Introducties nieuwe bedrijven - Extra aandelenuitgiftes bestaande beursgenoteerde bedrijven
23-6-2014
22
Opkomende landen
3. Wat zijn de kenmerken van beleggen in opkomende landen?
23-6-2014
23
Historische rendementen • In beginsel wordt op aandelen uit Opkomende landen een hoger rendement verwacht vanwege hogere groei en lagere waardering • In de periode net na de tweede wereldoorlog bleven opkomende landen achter
23-6-2014
24
Historische rendementen • Maar in de andere periode zijn de rendementen van aandelen uit Opkomende landen superieur aan die van Ontwikkelde landen. • Op de korte termijn kunnen de rendementen zowel in negatieve als in positieve zin sterk afwijken. Gemiddeld rendement per 10-jaar vanaf 1900 Periode
Standaarddeviatie opkomende landen
23-6-2014
Ontwikkelde landen
Opkomende landen
1900-1940
5,0%
5,0%
1940-1950
7,5%
-12,0%
1950-2013
10,8%
12,5%
Totaal
8,3%
7,4%
Ontwikkelde landen Opkomende landen
25
Historische risico’s • •
Het risico van aandelen uit Opkomende landen is afgenomen in de afgelopen 30 jaar. Het risico van aandelen uit Opkomende landen is historisch gezien hoger dan dat van aandelen uit Ontwikkelde landen.
Standaarddeviatie opkomende landen Verhouding standaarddeviatie tussen ontwikkelde en opkomende landen
Effect van vreemde valuta in EM Risico zonder effect van vreemde valuta Risico mét effect van vreemde valuta
Ontwikkeld 23-6-2014
Opkomend
Frontier 27
Correlatievoordeel EM • Aandelen uit Opkomende landen bieden diversificatievoordelen t.o.v. aandelen uit Ontwikkelde landen omdat deze aandelen niet één op één in lijn bewegen. • De toegenomen correlaties laten wel zien dat de diversificatievoordelen in de loop der tijd afnemen. De correlaties zijn afgenomen door: • Globalisatie • Dominantie van multinationals • Bedrijven uit ontwikkelde landen opereren steeds meer in Opkomende landen
23-6-2014
28
Correlaties tijdens crisisperioden •
Risico tijdens crisis in Opkomende landen: • Volatiliteit in Opkomende Landen stijgt • Volatiliteit in Ontwikkelde landen blijft gelijk • Correlaties nemen af
•
Risico tijdens crisis in Ontwikkelde landen: • Volatiliteit in Opkomende Landen stijgt • Volatiliteit in Ontwikkelde Landen stijgt • Correlaties nemen toe
23-6-2014
Conclusie beleggen in opkomende landen • Opkomende landen worden steeds belangrijker in de wereldwijde economie. • De beurswaarde van de aandelen in opkomende landen wordt steeds groter. • Historische rendementen van opkomende landen zijn beter dan ontwikkelde landen. • Het risico van opkomende landen is hoger maar neemt af. • Ten slotte zijn er door de correlatie lager dan 1, diversificatie mogelijkheden.
23-6-2014
30
Vragen
23-6-2014
31
23-6-2014
32
Programma 19.00 uur
Aanvang
19.30 uur
Opening
19.40 uur
Uitleg opkomende landen
20.00 uur
Korte pauze
20.15 uur
Visie en beleid Care IS
20.30 uur
Vragen en Borrel
23-6-2014
33
Visie en beleid Care IS 1. Verwachting opkomende landen: focus op China 2. Invulling opkomende landen in de beleggingsportefeuille
3. Overige belleggingsbeslissingen
34
Visie en beleid Care IS
1. Verwachting opkomende landen: focus op China
35
China | Opkomende grootmacht BBP GROEIVERWACHTINGEN
OMVANG BBP IN MILJARDEN 7,000 6,000
12.00%
5,878 10.00%
9.58%
8.23%
5,000
8.00% 6.00%
4.48%
3,000
707
1,000
4.76%
4.04%
4.00%
1,538
2,000
238
189
319
2.00% 104
-
0.00% China
India
Indonesië Maleisië Filipijnen Thailand Vietnam
China
1,600
1,600 1,341
1,400
1,216
1,200
1,200
1,000
1,000
800
800
600
600
400
28
94
64
Indonesië Maleisië Filipijnen Thailand Vietnam
1,395
319
400
234
200
India
IMPORT IN MILJARDEN
INWONERS IN MILJOENEN 1,400
6.75%
6.30%
4,000
88
-
136
200
182
172 55
84
China
India
Indonesië Maleisië Filipijnen Thailand Vietnam
China
India
Indonesië Maleisië Filipijnen Thailand Vietnam
China | belangrijke importeur • Opkomende landen zijn voor een groot gedeelte afhankelijk van China voor de export.
23-6-2014
37
China | hoge correlatie • De correlatie tussen de Chinese beurs en de beurzen van opkomende landen is hoog: De correlatie is 94%. Opkomende landen
China
1600
120
1400 100 1200 80 1000 800
60
600 40 400 20 200 0 2004
23-6-2014
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
0 2014
38
China | economische groei China is het grootste opkomende land ter wereld. • • •
In de periodes 2009 – 2010 groeide de Chinese economie met 10 tot 12% Intussen is deze groei afgezwakt tot 7 / 8% Het doel van de Chinese overheid is om de economische groei boven de 7% te houden
23-6-2014
39
China | financiële reserves • •
De Chinese overheid heeft aanzienlijk lagere schulden dan de meeste Europese landen De overheid heeft genoeg reserves (4 biljoen USD) om de economie te stimuleren om zo de economische groei te handhaven.
23-6-2014
40
China | waardering
23-6-2014
41
China | Nabije toekomst
23-6-2014
42
China | Nabije toekomst
23-6-2014
43
China | Nabije toekomst
23-6-2014
44
Visie en beleid Care IS
2. Invulling opkomende landen in de beleggingsportefeuille
45
Invulling opkomende landen Landen allocatie
Sector allocatie Information Technology 19,2%
Taiwan 21,0%
Korea 18,5%
China 17,6%
Zuid Afrika 8,4%
Financiële dienstverlening 14,5%
India 5,7%
Brazilië 5,4%
Industrie 14,6%
Maleisië 4,8%
Thailand 4,1%
Indonesië 3,8%
Polen 2,1%
Gezondheidszorg 4,9%
Mexico 2,1%
Turkije 1,9%
Nutsvoorzieningen 2,8%
Duurzame consumptiegoederen 19,1%
Basismaterialen 10,8% Niet-duurzame consumptiegoederen 7,1%
Energie 2,6%
Overige 4,6%
Telefonie 1,4%
Top 10 Holdings 10,48% Market Vectors India Smallcap 5,72%
Kenmerken | SPDR MSCI Emerging Markets Smallcap Holdings
591
Hotel Shilla Co LTD 0,62%
LG Hausys LTD 0,58% Coronation Fund Managers LTD 0,58% Micro-Star International CO 0,53% Mondi LTD 0,52%
Paradise CO LTD 0,52% Seoul Semiconsuctor CO LTD 0,49% Kingsoft Corp LTD 0,47% Brait SE 0,45%
Gemiddelde marktkapitalisatie
640 mln $
TER
0,65%
Verwachte P/E ratio
12,66
Price/Book ratio Dividend rendement
1,24 2,67%
Visie en beleid Care IS
3. Overige beleggingsbeslissingen
47
Obligaties | Covered bonds • In 2011 heeft Care IS afscheid genomen van obligaties in de financiële sector • In 2012 zijn Covered bonds in de portefeuille opgenomen. Covered bonds zijn senior obligaties met onder pand opgenomen in de portefeuille (onderpand = meestal een hypothekenportefeuille) • Februari 2014: Covered bonds zijn geruild voor obligaties van financiële instellingen zonder onderpand • Risico is iets hoger, rendement +0,52% • Argumenten: • Economie staat er beter, minder kans op faillissement • Banken/verzekeraars hebben reserves aangevuld waardoor buffers groter zijn • Basel III regelgeving leidt tot minder leverage
23-6-2014
48
Aandelen | VS smallcap aandelen
23-6-2014
49
Aandelen| VS smallcap aandelen • Tot 2013 ETFS Russell 2000, vervangen door iShares S&P Smallcap 600 • iShares heeft fysieke replicatie • Verschillen in index: • Russell verdeelt grootste 3000 bedrijven in 1e 1000 en 2e 2000; • S&P neemt 600 bedrijven op met: Marketcap tussen $ 350 mln & 1,6 mrd Meer dan 50% van het aandelenkapitaal verhandelbaar Voorgaande 4 kwartalen winstgevend
23-6-2014
50
Aandelen | VS smallcap aandelen • April 2014: Exposure naar US Small caps gehalveerd • Argumenten: • Hoge waardering, K/W: 21 • Toegenomen risicograad Risicograad 150.00% 145.00% 140.00% 135.00% 130.00% 125.00% 120.00% 115.00% 110.00% 105.00% 100.00%
50.00% 40.00% 30.00% 20.00% 10.00%
SmallCap
23-6-2014
Risico Smallcap / Largecap
LargeCap
51
Modelportefeuille Care IS
Categorie Liquiditeiten Obligaties Aandelen
Hoogrenderend Vastgoed Grondstoffen Gemiddelde TER
23-6-2014
Naam Cash iShares Euro Corporate Bond Ex- Financials ETF iShares Euro Corporate Bond Financials ETF Think Global Equity tracker Vanguard FTSE Developed Asia Pacific Ex-Japan ETF Vanguard S&P 500 ETF iShares STOXX Europe 600 ETF iShares STOXX Europe 200 smallcap ETF iShares S&P Small Cap 600 ETF SPDR MSCI Emerging Markets Small Cap ETF iShares Euro High Yield Corporate Bond ETF iShares FTSE EPRA/NAREIT Developed Property Yield ETF ETFX DJ-UBS All Commodities ETF
Isincode IE00B4L5ZG21 IE00B87RLX93 NL0009690221 IE00B9F5YL18 IE00B3XXRP09 DE0002635307 DE000A0D8QZ7 DE000A0RFEB1 IE00B48X4842 IE00B66F4759 IE00B1FZS350 GB00B15KY989
TER 0.20% 0.20% 0.19% 0.22% 0.09% 0.20% 0.20% 0.40% 0.65% 0.50% 0.59% 0.49% 0.24%
Onderliggende beleggingen 830 254 251 355 500 603 200 600 592 412 265 -
52
Care IS rendementen Mei 2014 15.63% 13.68% 5.76%
Profiel C (defensief) Benchmark Peergroup
3.87% 5.12% 4.40%
6.06% 8.87% -0.58% 6.77% 11.73% 1.03% 4.52% 9.93% -0.50%
9.97% 8.74% 6.72%
24.41% 16.21% 10.55%
Profiel D (neutraal) Benchmark Peergroup
3.66% 5.15% 4.58%
9.24% 9.82% -2.21% 12.74% 28.07% 9.83% 12.32% -0.18% 11.54% 18.74% 8.00% 11.61% -2.21% 10.29% 15.53%
Profiel E (offensief) Benchmark Peergroup
3.92% 12.47% 10.85% -3.57% 15.58% 31.66% 5.19% 12.90% 12.88% -1.28% 14.22% 21.27% 4.80% 11.40% 13.06% -4.67% 13.98% 21.80%
Profiel F (zeer offensief) Benchmark Peergroup
4.21% 15.91% 11.54% -5.26% 21.57% 36.67% 5.22% 15.96% 13.40% -2.29% 16.79% 23.80% 4.92% 15.30% 13.82% -6.37% 16.97% 26.43%
Profiel: De rendementen zijn na aftrek van alle kosten: (transactiekosten, bewaarloon, beheerfee & fondskosten) en worden berekend op basis van het gemiddelde rendement van bestaande klantportefeuilles. De rendementen vóór 2013 zijn berekend op basis van een klantportefeuilles met een beginwaarde van €250.000,-.
Profiel E
Care IS Benchmark Peergroup
37.24% 49.08% 24.72%
63.15% 60.10% 40.81%
75.58% 71.51% 57.07%
90.12% 112.08% 83.30% 95.48% 74.68% 90.65%
Profiel F
120% Profiel F
100%
Profiel E Profiel D
80%
Profiel C Profiel B
60% 40% 20% 0% -20%
Benchmark: Als benchmark voor profiel D is 50% aandelen (MSCI All Countries World Daily Total Return Euro Index) en 50% obligaties (Barclays Euro Aggregate Daily Total Return Euro Index) aangehouden. Het rendement van de benchmark is voor aftrek kosten.
Peergroup: Het peergroup rendement is het gemiddelde nettorendement van beleggingsfondsen met een vergelijkbaar risicoprofiel van: ABN AMRO, Aegon, ASR, BNP Paribas, ING, Robeco, SNS en Van Lanschot.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
mei-14
3.34% 5.82% 3.45%
Profiel D
dec-13
3.10% 6.40% 0.71% 3.70% 11.09% 2.36% 2.01% 7.17% 0.85%
Profiel C
jun-13
3.97% 5.09% 3.38%
Profiel B
dec-12
Profiel B (zeer defensief) Benchmark Peergroup
Totaal rendementen
jun-12
2009
dec-11
2010
jun-11
2011
dec-10
2012
jun-10
2013
dec-09
2014
jun-09
Jaar rendementen
Rendement per risicoprofiel van 2009 t/m 2014
dec-08
Rendementen per risicoprofiel per jaar
Vragen
23-6-2014
54
Programma 19.00 uur
Aanvang
19.30 uur
Opening
19.40 uur
Uitleg opkomende landen
20.00 uur
Korte pauze
20.15 uur
Visie en beleid Care IS
20.30 uur
Vragen en Borrel
23-6-2014
55
Hartelijk dank voor uw aandacht www.careis.nl