BeheerDian Wegen 2014-2024 Gemeente Werkendam Augustus 2014
~ BTMvi€~s j Kc~ninjin JuIi~maIaan 28
5582 JVWa~~I~
040
gemeente Beheerplan wegen 2014-2024
+
advies
BeheerDian Wegen 2014-2024 Gemeente Werkendam Augustus 2014
—
gemeente wer endam Auteurs:
Arnout van Rhijn John van Bergen
Contactpersoon gemeente:
Johan Wintermans
Opgesteld door:
BTAdvies BV Koningin Julianalaan 28 5582 JV Waalre www.BTAdvies.nl
Status:
Definitief (versie 1.0)
Datum:
9 september 2014
Pagina 1 van 28
gemeente Beheerp/an wegen 2074-2024 advies
INHOUDSOPGAVE 1
INLEIDING
3
2
MANAGEMENT SAMENVATTING
4
3
KWANTITEIT
6
4 KWALITEIT 4.1 Asfalt 4.2 Elementen 4.3 Totale wegenareaal
7 8 8 9
5 FINANCIËN 5.1 Algemeen 5.2 Basisplanning en Investeringsplan 5.3 Onderhoudsbudgetten
9 9 11 12
6
BEHEERSTATEGIE (VOORSTEL VOOR WIJZIGING)
13
7
CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN
14
Pagina 2 van 28
gemeente Beheerplan wegen 2014-2024 advies
INLEIDING Voor u ligt het wegenbeheerplan 2014-2024 van de gemeente Werkendam. Dit beheerplan geeft naast een inzicht in het huidige wegenbeheer, vooral de beleidsmatige consequenties weer van beschikbare wegenbudgetten. De beschikbare middelen waren in 2012 veel hoger dan nu. Voor het wegbeheer heeft dit ingrijpende consequenties. Anders dan voorgaande beheerplannen is niet de ‘actuele kwaliteit’ het leidende thema, maar de ‘budgettering’. Het oude beheerplan wegen was niet meer actueel. Op verzoek van de provincie Noord Brabant en gezien bovengenoemde veranderingen in het wegenbeheer, wordt voorgesteld het beheerplan te actualiseren. De informatie zoals genoemd in dit beheerplan heeft betrekking op: • de kwantiteit: hoeveel is er in beheer? • de kwaliteit: hoe ligt het erbij? • het onderhoud: wat moet er gedaan worden en wanneer? • kosten: hoeveel kost dat en hoeveel is er beschikbaar!? • strategie: hoe gaan we dit realiseren met de beschikbare middelen? In het voorjaar van 2014 heeft BTAdvies de wegen geïnspecteerd en de actuele kwaliteit vastgelegd. Het betreft een globale visuele weginspectie uitgevoerd in het voorjaar van 2014. Uit de weginspectiegegevens is een meerjaren-onderhoudsplanning gegenereerd en is de (technische) kwaliteit bepaald. In deze beheerrapportage zijn de resultaten van de inspectie verwerkt. De inventarisatie is uitgevoerd conform de systematiek zoals beschreven in CROW Publicatie 147 (Wegbeheer 2011) en is bedoeld om informatie te verstrekken over de kwaliteit van het beheerde wegennet, zowel op detailniveau als op projectniveau.
Pagina 3 van 28
gemeente ~ werkendam Beheerplan wegen 2014-2024
+
advies
2
MANAGEMENT SAMENVATTING De aanleiding voor de actualisatie van het beheerplan is het verlopen van het oude beheerplan en een verzoek van de provincie Noord-Brabant om de huidige stand van zake in beeld te brengen. De kernvraag luidt: ‘Wat kunnen we met de beschikbare middelen bereiken in het wegbeheer?’
:~
‘~
/
/ ‘‘S
~
1
J~
.~r
,‘•‘,
~‘_ S,.
~ S
‘~
~ ,~5’.,_
“
‘.-
~;-
*
~ 4’ ‘~...-
‘:~~
-.
.~-
‘7.
/.• j~
.‘~.,,
—~
.S’~’•~-~_ .5-
5’
.5’,
fr
Door bezuinigingen is het wegenbeheerbudget de laatste jaren teruggelopen (van € 1,39 in 2012 naar € 1,25 miljoen in 2015). Daarnaast zijn voorgestelde verhogingen van de stortingen in de onderhoudsvoorzieningen niet doorgegaan. Alles bij elkaar een achteruitgang van circa € 4,50 ton /jaar. De voorlopige bevriezing van de onderhoudsbudgetten heeft consequenties voor de kwaliteitsniveau’ die de gemeente nastreeft. Om een verantwoordt beleid na te streven binnen de kaders van de ‘Zorgplicht’ en de ‘Wegenwet’, zal de verwachting van de kwaliteit echter minimaal op niveau C moeten worden gehandhaafd. De beschikbare budgetten lijken voldoende om het actuele achterstallig onderhoud uit de Basisplanning uit te voeren. Echter er is onvoldoende beschikbaar om alle noodzakelijke vervangingsinvesteringen (rehabilitatie) uit te voeren. Niet direct, maar op termijn gaat de kwaliteit dus achteruit.Nu liggen de streefkwaliteitswaarden binnen de gemeente op Hoog (A) en Basis (B), met de beschikbare middelen wordt Laag (C) echter het maximum haalbare. Pagina 4 van 28
~
gemeente werkendom Beheerplan wegen 2014-2024
+
advies
In onderstaande tabel zijn bovengenoemde kwaliteitsniveaus weergegeven: Waarde oordeel; Veiligheid
(Zee) en
g
IlIg, gee gee aanl ldl g v 1,
Schadeclaims Minlale an op g
onde cl n
S
Kapitaals vernietiging Beeld
Zih.aere
a
ge ma r
d
chi 19e
ik
Basis (B)
Laag (C)
Veilig, geeft geen aanleiding tot valpartijen Weinig kans op gegronde schadeclaims Nihil
Ve Ig, geeft weinig aanleiding •ot -
zichtbare reparaties, verschillend materiaalgebruik en enkele oneffenheden Licht :~ c6ht~éi~iies, af ~ eFi toe hinderlijk ~
,;~
Comfort
Plasvorming
Technische staat
-oee
0
fo
~.-
i~Iichté’ ~
valp iie Enige ans o gegronde schadeclaims Gering Zicht are reparati verschil e d
ter alge rul en o effe ed n, sch~urvormIng. -
Comfo e lies v a hino -ru k
Ko t In grote m te
t tijde ii In II- e
rK~.
e
~niaté voor; : voor, hinderlij ~igszi~s hindérlijk~ ~o~do~nde ~ Ma lg / slecht
r,nie
inderllj ‘eer) Goed
~
S,
e kwaliteitsverlaging is niet zonder (ingrijpende) gevolgen: 1. De beheerstrategie zal aangepast moeten worden, hierbij wordt voorgesteld te kiezen voor het intensiveren van het kleinschalige onderhoud. 2. Noodzakelijke grootschalige maatregelen worden gedeeltelijk uitgesteld, een deel van de kosten wordt hiermee vooruit geduwd. 3. Kwaliteit ‘C’ glijdt hierdoor snel af naar kwaliteit ‘D’. Op termijn (binnen 10 jr.) gaat de kwaliteit dusdanig achteruit dat de gemeente op niet redelijke wijze kan voldoen aan haar ‘Zorgplicht’. 4. Om de kwaliteit weer terug op het huidige niveau te brengen, zullen in de toekomst de budgetten weer naar een structureel hoger niveau dienen te worden gebracht. Daarnaast is een kapitaalsinjectie nodig die snel kan oplopen bij handhaving van de huidige budgetten. Ook dient men rekening te houden met kapitaalsvernietiging. Geadviseerd wordt daarom de budgetverlagingen niet langer in stand te houden dan strikt noodzakelijk (en verantwoord).
Pagina 5 van 28
gemeente -.~-~L werkendam
Beheerplan wegen 2014-2024
advies
3
KWANTITEIT De basis van het wegenbeheer wordt gevormd door het databestand uit het wegenbeheersysteem GBI van de gemeente Werkendam. Hierin zijn de volgende gegevens vastgelegd: de locatie, de constructie-opbouw, de wegcategorie, de historie van het onderhoud etc. Deze gegevens veranderen in principe niet, afgezien van wijzigingen als gevolg van bijvoorbeeld een wegverbreding, een wegreconstructie of een uitbreiding van het wegennet. De lengte van het totale (verharde) wegennet dat in beheer is van de gemeente Werkendam bedraagt 335 km. De totale oppervlakte van de verhardingen bedraagt ruim 2 miljoen vierkante meter. De verhardingen bestaan 50% uit asfaltverhardingen, 49°h uit elementenverhardingen en 1% overige verhardingen. Een uitgebreid overzicht is weergegeven in Bijlage 1. In het onderstaande overzicht is de verdeling per verhardingssoort weergegeven: Verhardingstype Asfalt Elemen en Overigé (Cementbeton (~.~m2) en Onve hard) To aal:
Oppervlakte in m2
% van totale areaal
1.035.338 1.028.895 22 333
49,62% 49,31°h 1 07%
2.086.566
100,00%
De stabiliteit van de ondergrond is een bepalende factor voor de levensduur van een wegconstructie. Zandgrond is de meest stabiele ondergrond. De overige ondergronden zijn beheerkosten verhogend, vanwege een geringere stabiliteit. De ondergrond van de gemeente Werkendam bestaat voornamelijk uit kleigrond. Om de restlevensduur van de wegen bij te houden, wordt het jaar van aanleg aangegeven in het beheersysteem. Op basis van deze waarde berekent het CROW de cycluskosten van de levensduur. Dit geeft een goede indicatie wanneer de wegen het einde van de cyclus naderen en vervangen (gerehabiliteerd) dienen te worden. In onderstaand overzicht zijn de aanlegkosten weergegeven over een langere periode. Opvallend is de piek van de kosten in de jaren 1960-1980 (zie bijlage 1).
Pagina 6 van 28
_/~j gemeente werkendom ~
Beheerplan wegen 20/4-2024 advies
4
KWALITEIT Door de intensiteit van het verkeer, ouderdom en de weersinvioeden gaat de onderhoudstoestand van de wegen achteruit. Daarom wordt de kwaliteit van de verhardingen regelmatig gecontroleerd en vastgelegd. Hiervoor is gebruik gemaakt van een globale visuele inspectiemethode, deze methode is vastgelegd in de schadecatalogus van de CROW (Publicatie 146-C). Deze schadecatalogus beschrijft de schadebeelden die voorkomen bij asfaltbeton cementbeton- en elementenverhardingen. In het voorjaar van 2014 is een globale visuele inspectie uitgevoerd op het gehele wegennet dat in beheer en onderhoud is bij de gemeente Werkendam. Bij de globale visuele inspectie is gebruik gemaakt van de data uit beheersysteem GBI. Voor de waardering van de kwaliteit wordt gebruik gemaakt van een schaalverdeling. Deze loopt van (zeer) hoog, basis, laag naar zeer laag (A+, A, B, C en D; conform CROW Publicatie 232 Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte). De kwaliteit is direct gekoppeld aan de resultaten uit de uitgevoerde globale visuele inspectie 2014. In bijlage 2 en 3 is een uitgebreid overzicht weergegeven. De kwaliteitsbeoordeling werd in het verleden uitgevoerd volgens de kwaliteits-normering zoals die opgesteld is door Oranjewoud (Antea Group), hieronder staat een vertaling daarvan naar de nu gebruikte CROW kwaliteitsnormen.
‘Zeer Hoog’ ‘Hoog’ B
‘Basis’
C
‘Laag’ ‘Zeer Laag’
Nagenoeg ongeschonden, de technische kwaliteit is oed. Het beheer is intensief. Mooi en comfortabel, de technische kwaliteit is redelik oed. Het beheer is standaard. Functioneel, de technische kwaliteit is voldoende. Het beheer is extensief. Onrustig beeld, discomfort of enige vorm van hinder, de technische kwaliteit is zeer matig. Het beheer is extensief. Kapitaalvernietiging, uitlokking van vernieling, functieverlies, juridische aansprakelijkheid of sociale onveiligheid. De technische kwaliteit is zeer slecht. Er treedt kapitaalsvernietiging op, lokt uit tot vernieling, functieverlies, juridische aansprakelijkheid en sociale onveiligheid.
Pagina 7 van 28
gemeente werkendcim Beheerplan wegen 2014-2024 a vies
4.1
Asfalt In onderstaande grafiek is de kwaliteit van de asfaltverharding weergegeven: Kwaliteit Asfalt 8 9%
C
~
D 2%
A
A
8
C .8
Het achterstallig onderhoud wordt aangegeven met niveau ‘D’. Slechts twee procent van het areaal heeft kwaliteitsniveau ‘D’.
4.2
Elementen Het beeld van de kwaliteit van de elementenverhardingen is in onderstaand overzicht weergegeven: Kwaliteit Elementen
29%
A 1%
~A*
A
f~
Tien procent van het areaal heeft kwaliteitsniveau ‘D’. Dit is relatief veel en brengt het gemiddelde kwaliteitsniveau naar beneden.
Pagina 8 van 28
gemeente werkendcim Beheerplan wegen 2014-2024 advies
4.3
Totale wegenareaal Het grootste deel van de verhardingen in de gemeente Werkendam bevindt zich boven de streefkwaliteit ‘B’ (Basis). De asfaltwegen scoren erg hoog: 87% boven streefkwaliteit ‘B’ (Basis). De elementenverhardingen vertonen gemiddeld een stuk lagere kwaliteit, 10°h van het oppervlak bestaat uit achterstallig onderhoud (kwaliteitsniveau D)! Beton en onverhard worden verder niet genoemd vanwege de geringe oppervlakte.
5
FINANCIËN
5.1
Algemeen Om vanuit de weginspectiegegevens een financieel overzicht te genereren zijn onderstaande stappen nodig:
— —
Het bepalen van de actuele onderhoudstoestand met behulp van inspectie Het bepalen van het optimale onderhoudsjaar van een weg of wegvak Het bepalen van de meest optimale onderhoudsmaatregel De afstemming met andere plannen Jaarlijkse evaluatie van de kwaliteit en het onderhoud van de wegen onder begeleiding van de wegbeheerder Het vaststellen van de financiële onderhoudsbehoefte voor de korte en middellange termijn (tot 10 jr.)
Het juiste moment voor onderhoud wordt bepaald op basis van de actuele kwaliteit (onderhoudstoestand) en de verwachtingen ten aanzien van het verloop van de kwaliteit op basis van gedragsmodellen. In een gedragsmodel wordt de levensduur bepaald aan de hand van de invloed van verkeersintensiteit en leeftijd op de kwaliteit. De effecten van verschuiven van onderhoud verschillen per verhardingstype. Voor asfaitverhardingen geldt in het bijzonder dat bij niet of te laat uitvoeren van onderhoud een duurdere en omvangrijkere maatregel nodig is om alsnog de gewenste onderhoudstoestand of levensduurverlenging te verkrijgen. Er is in dat geval sprake van kapitaalvernietiging. Planning van onderhoud is naast behoud van veiligheid (bijvoorbeeld spoorvorming) vooral gebaseerd op behoud van structurele waarde.
Pagina 9 van 28
_/1~. ~
gemeente werkendcim Beheerplan wegen 2014-2024 advies
Elementen verhardingen komen voor als betontegels (in voet- en fietspaden) en als gebakken klinkers of betonstraatstenen (in rijbanen en parkeerplaatsen). De meest voorkomende schades hebben veelal betrekking op de onviakheid. Het behoud van de structurele waarde speelt hierbij een mindere grote rol van betekenis. Gevolgen bij het uitblijven van gepland onderhoud zijn verkeerson veilige situaties en een grotere kans op klachten en aansprakelijkheidsstellingen, maar ook meer trillingen en meer geluidsoverlast. Daarnaast heeft het schadebeeld onviakheid een grote in vloed op het comfort (en veiligheid) voor voetgangers en fietsers. Er wordt onderscheid gemaakt in drie vormen van onderhoud, die tezamen zorgen voor de instandhouding van het wegennet: Klein onderhoud Groot onderhoud Rehabilitatie Klein onderhoud is het “dagelijks” uit te voeren onderhoud (bijvoorbeeld het vullen van scheuren in asfalt en herstellen van oneffenheden in straatwerk) om plaatselijke schade aan de verharding te herstellen. Dit type onderhoud wordt meestal begroot als een percentage van het geplande bedrag voor groot onderhoud of als een vast bedrag per jaar. Groot onderhoud (uit de Basisplanning) zijn onderhoudsmaatregelen (bijvoorbeeld oppervlaktebehandeling of nieuwe deklaag voor asfalt, herstraten van elementen) waarmee zowel de achteruitgang van de kwaliteit van de wegconstructie wordt vertraagd, alsmede door conservering de oppervlakte-eigenschappen op het gewenste niveau worden gehandhaafd. Rehabilitatie is de zwaarste maatregel die in de praktijk kan worden uitgevoerd. Deze maatregel wordt uitgevoerd aan het einde van de levensduur van een weg. De weg wordt opnieuw geconstrueerd uit nieuwe materialen. Bij rehabilitatie wordt de verharding weer op het oorspronkelijke structurele en functionele niveau gebracht, zonder aanpassingen in vormgeving of gebruik. Voor rehabilitatie geldt dat de planning van de uitvoering moet worden afgestemd met andere werkzaamheden (reconstructie van riolering, drainage, kabels en leidingen, groenvoorzieningen, ruimtelijke ontwikkelingen) en verkeerskundige eisen.
Pagina 10 van 28
~
gemeente werkendcim Beheerp/an wegen 2014-2024 advies
5.2
Basisplanning en Investeringsplan
Na de inspectie worden de resultaten ingelezen in het beheersysteem. Het beheersysteem vertaalt de inspectiegegevens naar herstelmaatregelen en kwaliteitscijfers. Vervolgens worden de inspectiegegevens geïmporteerd in het beheersysteem. In het beheerprogramma is per schadebeeld een restievensduurtabel opgenomen. Daarmee wordt per wegvakonderdeel het planjaar gekoppeld aan de hand van de inspectiecijfers, leeftijd van de verharding en de restlevensduurperiode. De meerjarenbegroting geeft een overzicht van de benodigde financiële middelen voor een periode van 10 jaar. De Basisplanning (zie bijlage) geeft een overzicht van alle onderhoudsmaatregelen (excl. klein onderhoud). In de lijst van maatregelen komen ook maatregelen voor die al gepland zijn in het Investeringsplan. In het investeringsplan worden de reeds geplande renovaties van wegen weergegeven en begroot. Dubbelingen zijn verwijderd uit de Basisplanning, hierdoor ontstaat een reële meerjarenbegroting met ‘nieuwe’ maatregelen. Over de eerste 5 planjaren bedraagt de onderhoudsbehoefte van de Basisplanning en het al geplande onderhoud € 1.798.614 per jaar. Na de eerste vijf planjaren rekent het GBI met theoretische onderhoudsintervallen, gemeten vanaf het jaar van aanleg. Vanaf 20192020 zien we hierdoor een forse toename in de onderhoudsbehoefte. Over de eerste 10 planjaren bedraagt de onderhoudsbehoefte op basis van de Basisplanning en het reeds geplande onderhoud € 3.016.183 per jaar. De oorzaak hiervoor is het feit dat veel wegen het einde van hun levensduur genaderd zijn en vervangen dienen te worden.
Pagina 11 van 28
_j•1~~ gemeente Beheerplan wegen 2014-2024
5.3
a vies
Onderhoudsbudgetten
Het beschikbare budget is opgebouwd volgens onderstaande tabel. Om het
huidige kwaliteitsniveau te handhaven is het huidige budget ontoereikend. Om te komen tot een werkbegroting wordt voorgesteld de Basisplanning aan te passen aan de beschikbare onderhoudsbudgetten conform onderstaand overzicht:
2014. € 40.100,00 2(15
___________
€ 40.100,00
20.16
€ 40.100,00
2017
___________
2018
€40.100,00
€ 40.100,00
€ 698.307,00 € 665.807,00
___________
€ 665.807,00 € 665.807,00
___________
€ 665.807,00
€ 330.000,00 € 330.000,00
____________
€ 330.000,00 € 330.000,00
____________
€ 330.000,00
€ 218.000,00
€ 1286.407,00
€ 218.000,00
______________
€ 218.000,00
____________
€ 218.000,00
______________
€ 218.000,00
____________
____________
____________
€ 1.253.907.00 € 1.253.907.00
€ 1.253.907,00 € 1.253.907.00
De conclusie is dat er onvoldoende budget beschikbaar is om al het benodigde onderhoud uit te voeren (zie ook bijlage 4 en 5). In de data uit het beheersysteem is te zien dat veel wegen in de jaren ‘60 en ‘70 zijn aangelegd. Deze wegen nu zijn meer dan 40 jaar oud en zijn technisch of financieel? (zo goed als) afgeschreven. Er zullen dus structurele (financiële) maatregelen genomen moeten worden om rehabilitatie uit te voeren. De onderhoudskosten zullen in de nabije toekomst steeds verder oplopen.
Pagina 12 van 28
gemeente Beheerp/an wegen 2014-2024 advies
6
BEHEERSTATEGIE (VOORSTEL VOOR WIJZIGING) De gemeente is genoodzaakt te bezuinigen op haar uitgaven in het algemeen, dus ook op de uitgaven in het wegenbeheer. Beheerbudgetten zijn gekort en areaaluitbreidingen worden niet meer gecompenseerd. Het is nu de uitdaging om met de beschikbare middelen toch het gewenste kwaliteitsniveau te realiseren. De streefniveaus vôôr de bezuinigingen waren Hoog (A) op verhardingen in de winkelgebieden en Basis (B) op de overige verhardingen. In de taakstelling vanuit de bezuinigingen is vastgesteld dat op alle verhardingen het kwaliteitsniveau de komende jaren Laag (C) mag zijn. Om dit te bereiken wordt een tijdelijke strategiewijzing in het wegbeheer voorgesteld. Dit omdat het voortzetten van de huidige strategie op korte termijn leidt tot een negatief saldo op de financiële voorzieningen. In de voorgestelde strategiewijziging wordt nadrukkelijk uitgegaan van een tildelijke situatie. Het is dus niet mogelijk om de werken die op de planning staan uit te voeren. Er zal een keuze gemaakt moeten worden, welke wegen worden bijvoorbeeld wel gerehabiliteerd en welke voorlopig niet. Bij uitstel van deze grootschalige onderhoudswerken, zal de weg op kleine schaal ‘opgelapt’ moeten worden om de veiligheid te garanderen. Deze strategie is gebaseerd op het principe om grootschalige onderhoudsmaatregelen op een verantwoorde manier uit te stellen. Kosten worden hierbij vooruit geschoven in de tijd. De voorgestelde strategiewijziging zal inhouden dat geplande rehabilitaties worden uitgesteld, en vanuit de middelen die vrij komen, wordt het klein onderhoud geïntensiveerd.
Pagina 13 van 28
gemeente Beheerp/an wegen 2014-2024 advies
Hieronder is de voorgestelde strategiewijziging schematisch weergegeven:
Gro onerh d
Reconstructie! Rehabllitati
Let wel: Deze strategie is op korte termijn kostenbesparend. Op middel lange termijn zullen er toenemende forse investeringen nodig zijn om het gewenste kwaliteitsniveau weer te bereiken! Hoe langer de voorgestelde strategie gehandhaafd blijft hoe hoger deze investering wordt! Zie hiervoor bijlage 5.
Pagina 14 van 28
~
gemeente werkendam Beheerplan wegen 2014-2024 advies
7
CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Hieronder een puntsgewijze weergaven van de conclusies en aanbevelingen: 1. Het huidige kwaliteitsniveau van het totale wegenareaal is gemiddeld te noemen 2. De hoeveelheid achterstallig onderhoud op elementenverharding is vrij hoog. Tien procent van de elementenverhardingen vertoont achterstallig onderhoud (kwaliteitsniveau ‘D’: te slecht) 3. De financiële middelen die beschikbaar komen bij het toepassen van de voorgestelde strategiewijziging zijn toereikend om het ontstane achterstallig onderhoud weg te werken. Met deze beheerstrategie worden werken uitgesteld maar zeker niet afgesteld. Uiteindelijk (na ongeveer vijf jaar) is er een aanzienlijke financiële injectie nodig om kapitaalsvernietiging voorkomen. 4. Aan het jaar van aanleg (grafiek Bijlage 1) en de stijgende kosten in het cyclisch onderhoud (Basisplanning planjaar 5-10) is te zien dat de wegen aan het ‘verouderen’ zijn. Kosten voor rehabilitatie zullen op korte termijn fors toenemen. De gemeente zal zelf moeten bepalen hoe ze hier verantwoord mee wenst om te gaan.
Pagina 15 van 28
~
gemeente werkendam Beheerplan wegen 2014-2024
+advies
Bijlage 1; Areaaloverzichten In onderstaand overzicht is de indeling van de wegtypen weergegeven: Wegtype 2 Zwaar belaste weg Gemiddeld belaste weg. 4 Licht belaste weg 5 Weg in woongebied. 6 Weg in verblijfsgebied~ 7 FietsDaden Totaal: -.
Oppervlakte in m2
% van totale areaal
53.471
2,56%
304.621
14,60%
768.752
36,84%
569.847
27,31%
275.388
13,20%
114.486 2.086.567
5,49% 100,00%
Omschrijving wegtypes: Wegtype 2
Benaming Zwaar belaste weg
3
Gemiddeld belaste weg
4
Licht belaste weg
5
Weg in woongebied
6
Weg in verblijfsgebied
7
Fietspaden
Gebruiksfunctie Dit zijn provinciale wegen, industriewegen of vergelijkbare wegen welke zwaar worden belast. Dit zijn drukke buitengebiedwegen, industriewegen en de hoofdontsluitingswegen binnen de bebouwde kom. Dit zijn rustige buitengebiedwegen en buurtontsluitingswegen binnen de bebouwde kom. Dit zijn alle woonstraten binnen de bebouwde kom, waaronder ook parkeerterreinen en inritten. Dit zijn wegen binnen de bebouwde kom die gesloten zijn voor gemotoriseerd verkeer, zoals winkelerven, pleinen en voetpaden. Dit zijn alle aanliggende of vrijliggende fietspaden binnen en buiten de bebouwde kom.
Pagina 16 van 28
gemeente Beheerplan wegen 2074-2024 advies
In het onderstaande overzicht is de verdeling per verhardingsfunctie weergegeven:
Verhardingsfunctie Achtérpad Bushalte : Drempel Fietspad aanliggend Fietspad vrijliggend;.. Fietsstrook ~nrit Parkeerstrook Parkeervak Passeerstrook Plein. Rabatstrook : Rijbaan: Verhoogde k uising,.. Verkeersgelèider Voetpad aanliggend Voetpad rijfiggend • Totaal: .
S
•S
.
..
•
. .
Oppervlakte in m2
% van totale areaal
15.535 4.153 10.510 10.435 107.438 8.528
0,74% 0,20% 0,50% 0,50% 5, 15°h 0,41%
37.920
1,82%
32.046 89.164 3.144
1,54% 4,27%
39.272 39.051
1,88% 1,87%
1.383.453 35.277 6.262 130.135 134.244
66,30% 1,69% 0,30°h 6,24% 6,43%
2.086.567
100,00%
0,15°h
Jaarvan aanleg 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000
..HI~ 1 i 1uH1iL1i11 hU h ~h1ffl~.
Let op: in het jaar 2016 zijn de reeds geplande kosten voor renovatieprojecten al opgenomen.
Pagina 17 van 28
gemeente werkendcim Beheerp/an wegen 20 14-2024
+
advies
Biilacie 2; Kwaliteitsniveaus CROW vs Antea GrouD De relatie van de kwaliteitsniveaus: Antea vs CROW Veiligheid
Zee eA
H
g(
V illg~, ~eeft a ~eioIng 0 va~ 1Schadeclaims ml k 5oo -
r de adeci i
Kapitaals vernietiging Beeld
Ge n
ee
a e repara 1 •ers iie d e a
Comfort
oedec
bruik
o
Basis (B) Veilig, geeft ~eeri aanlek~iin~ ~ vaij5aftijéh Weinig kans op ~è~r6r~d~’-: ~hadecIairns NihiÏ,.
Technische staat
K-
ideij in le e vao -en eer)
-
-
-.
-
~
ei g, gee- wein g aanlelong v.l’artljen Eni e ka s op geo ronde adacl-lms
.-:
~‘icl~t~ar~ ~reparaties, ~vé~schiIIêhd rn~teri~l~ebruik nk~l~ bhf~r~hedeii ~ .::~ ~omfortverlies af ~en ~toe~ïi1nderIijk ~ -~-
Plasvorming
Laag (C)
-
Gerlo
Zc
tbare repa es, versch eno materlaa1~eo ulk e on ffenh e S heu 0 ml g. Comfo hin lij
-
llesv-a
~
~mt in lichte mate Kom n grote mate voor, enigszins, 00 hinderlijk ;bié~ijl~ ,I~ende~ Matig / 5 eGht ,
.—
-
1
Pagina 18 van 28
j~.
gemeente
werkendam Beheerp/an wegen 2014-2024 advies
Kwaliteitsniveau in relatie tot het wegbeheer: A+
A B C D
Geen schade Enige schade, maar de waarschuwingsgrens is nog niet overschreden Waarschuwingsgrens is overschreden: binnen vijf jaar is groot onderhoud nodig, of er is direct klein onderhoud nodig Richtlijn is overschreden: binnen twee jaar is groot onderhoud nodig Richtlijn is met meer dan één klasse overschreden: er is direct groot onderhoud nodig
Hieronder (als voorbeeld) een overzicht van de kwaliteitsnormering (CROW) van het schadebeeld rafeling:
Verharding-gesloten verharding-asfaftverharding.rafeling op dicht asfalt wegtype 3-7 (RAW Hoofdcodes 70 72 36/70 7286)
~..
-
B ~—•
-
-
-i~ç~• ~
~ 1
Er is geen rafeling. Er
~
~. -
•-~-..
~
.~: ~-~--~
~ ~ -
;~;
wegbeheer.
Er is lichte rafeling. Er is enige schade volgens de C.R.O.W. systematiek voor wegbeheer.
Er is enige rafeling. De waarschuwingsgrens van de C.R.O.W. systematiek voor wegbeheer is overschreden.
ernst
ernst
ernst
ernst
≤ 20 % m2
<50 % m2
<
omvang
omvang
omvang
omvang
omvang
≥ 0 % per 100 ml
>5%perlOOml
≤50%perlO0ml
>50%perlOOmi
>
is geen schade volgens de C.R.O.W. systematiek voor
<5
%
m2
—
~:
Er is aanzienlijke
Er is veel ernstige
rafeling. De richtlijn
rafeling. De richtlijn van de C.R.O.W. systematiek voor wegbeheer is met meer dan één klasse overschreden. Er is sprake van onderhoudsachterstand.
van de C.R.O.W. systematiek voor wegbeheer is overschreden.
50 % m2
ernst >
50 % m2
5 % per 100 ml
Pagina 19 van 28
gemeente werkendam Beheerplan wegen 2014-2024 advies
Biilacie 3: Actuele kwaliteit Asfalt
Bij de asfaitverharding wordt de kwaliteit bepaald door vijf schadegroepen. Deze zijn uiteengezet tegen de opgenomen inspectiecijfers Li tot en met E3. De letter staat voor Licht, Matig en Ernstig. Het getal geeft de omvang aan: 1 redelijk, 2 aanzienlijk, 3 groot. Soort verharding: Totaal areaal: Peildatum: Schade/meting
OpperGeen vlakte m2 schade Dwarsonviakheid 1.035.338 Oneffenheden 1.035.338 Rafeling 1.035.338 Randschade 1.035.338 Scheurvorming 1.035.338
Asfalt 1.035.338 m2 April 2014 Li
L2
2 0o O°h
3% 0% 0°h 0%
00o
%
20~,4 5%
5% °/o
L3
Ml
M2
M3
1°o 0% 0% 0%
00/
0% %
% 2%
0%
0%
7%
0% 1%
El
E2
E3
0%
0% % 0°o
Randschade en scheurvorming zijn de schades die het meest voorkomen. Het percentage oneffenheden is relatief laag. Er is geen directe relatie tussen de bovenstaande matrix (inspectie waarden) en de onderstaande grafiek (kwaliteit). In onderstaande grafiek is de kwaliteit van de asfaitverharding weergegeven:
Kwaliteit Asfalt C 3%
D
2% 4+
A 29%
38%
Pagina 20 van 28
r
gemeente werkendcim Beheerplan wegen 2014-2024
+
advies
Elementen
Ook voor de elementenverharding wordt dezelfde indeling in schadegroepen toegepast als bij asfaltverharding. Voor de elementenverharding wordt de gemiddelde kwaliteit bepaald door twee schadegroepen (Dwarsonvlakheid en oneffenheden). De overige schadegroepen zijn niet van toepassing. Soort verharding: Totaal areaal: Peildatum:
Oppervlakte
Schade/meting
m2 1.028.895
Dwarsonviakheid Oneffenheden
Elementen 1.028.895 m2 April 2014
Geen schade
Li
L2
L3
Ml
.4°o 2% ~O% 0/p 0°e O~/ O~/ø ~.9%
1.028.895
M2
M3
El
@%~ ~O%
@P/o~~O?k~
Het beeld van de kwaliteit van de elementenverhardingen is in onderstaand overzicht weergegeven: Kwaliteit Elementen D
0% 13
29%
Het achterstallig onderhoud wordt aangegeven met niveau ‘D’. Tien procent van het areaal heeft kwaliteitsniveau ‘D’.
Pagina 21 van 28
gemeente werkendam Beheerplan wegen 2014-2024
+
adves
Cementbeton Het oppervlak cementbeton in de gemeente is zeer gering. Het is daarom
niet zinvol zwaarwegende conclusies kwaliteitsinspectie te verbinden.
Oppervlakte m2
Oneffenheden Scheurvorming Voegvulling
4.702 4.702
4.702
de
uitkomst
van
de
Cementbeton 4.702 m2 April 2014
Soort verharding: Totaal areaal: Peildatum:
Schade/meting
aan
Geen schade
Li
L2
0% 0°. 0% 0°,’. 0% 0°!.
L3
Ml
M2
M3
El
E2
E3
0% ~2% 8% 0% 0% 0% ‘O% 0%~. 0%• 10% 0% 0%,
Het beeld van de kwaliteit van de cementbetonverharding is in onderstaand overzicht weergegeven: Kwaliteit Beton Af SO%
B A ~A4
( ‘1)
Pagina 22 van 28
gemeente Beheerplan wegen 20/4-2024 advies
Bijlage 4: Beschikbare budaetten tot 2017 62100101. 01 Sector Budgethou der
Beheer en onderhoud verhardingen
Begroting
530 Unit Ruimte Coördinator beheer openbare ruimte (3W)
33470
U
Levering diverse materialen
34467
U
Klein onderhoud straten
34470
U
Onderhoud straten en pleinen, maaien
34472
U
Onderhoud bruggen en duikers
34478
U
Verkeersmaatregelen, besluiten
34484
U
Inspectie wegenbestand
34495
U
Overige uitbestede werkzaamheden
34510
U
Huren terreinen gebouwen en opstallen
34690
U
Overige verzekeringen
34820
U
Waterschapslasten
34848
U
34870
U
60489 60491
U U
60494
2014 ExcI BTW
Begrotin g 2015 ExcI BTW
Begrotin g 2016 Excl BTW
Begrotin g 2017 ExcI BTW
0
0
0
0
40.100
40.100
40.100
40.100
698.307
665.807
665.807
665.807
31.375
21.375
21.375
21.375
0
0
0
0
23.455
0
23.455
23.455
0
0
0
0
5.483
5.483
5.483
5.483
0
0
0
0
53.473
53.473
53.473
53.473
Voorlichtingskosten
0
0
0
0
Landinrichtings-/ruilverkavelingsrente
0
0
0
0
330.000
330.000
330.000
330.000
218.000
218.000
218.000
218.000
U
Storting voorz. fin reconstructies wegen Storting voorz. onderhoud straten en asfaltwegen Storting voorz. onderh. bruggen
53.000
53.000
53.000
53.000
61100
U
Kapitaallasten
381.297
362.040
345.257
333.375
61200
U
Kapitaallasten Investeringsplan
0
0
0
0
62040
Ii
Kpl. Ruimte Management
0
0
0
0
62050
U
Kpl. Ruimte buitendienst
186.450
186.450
186.450
186.450
62810
U
Kpl. Ruimte Binnen
176.792
176.792
176.792
176.792
63000
U
Investeringen t.l.v. reserves investeringsplan
0
0
0
0
2.197.732
2.112.520
2.119.192
2.107.310
UITGAVEN
Pagina 23 van 28
gemeente --.~L~ werkendam Beheerplan wegen 2014-2024
+
advies
Sector Budgethou der 32700 34470 34798 34800
1 1 1 1
34999 41028 42300 60489 60491
1 1 1 1 T
60494
1
—
—
530 Unit Ruimte 2014 Coördinator beheer openbare ruimte ExcI BTW (JW) Overige huren 0 Onderhoud straten en pleinen, maaien 0 Terugontvangst kosten van werken derden 15.000 Terugontv. kosten van derden! werken 0 voor derden Incidentele baten 0 Vermogensoverdrachten rijk 0 Schadevergoedingen 0 Onttr. voorz. fin. reconstructies wegen 0 Onttr. voorz. onderhoud straten en 32.500 asfaltwegen Onttr. voorz. onderhoud bruggen 0 NKOMSTEN 47.500
2.150.232
2015 ExcI BTW
2016 ExcI BTW
2017 ExcI BTW
0 0 15.000 0
0 0 15.000 0
0 0 15.000 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0
0
0
15.000
15.000
15.000
2.097.520
2.104.192
2.092.310
Pagina 24 van 28
gemeente werkenda m Beheerp/an wegen 20/4-2024
+
advies
Bijlage 5: Basisplanning (zie ook digitaal Excel bestand) Hieronder een overzicht van de basisplanning over de eerste 5 planjaren;
Planjaar .2014 2015 20~5 2017 2018
Asfalt € 524.425,64
-
.
.
€ 1.038.954,32 € 1.385.200,00 € 365.857,94 € 459.945,28 € 3.774.383;18
Elementen
€ 532.953,21 € 76.715,08 € 879.100,00 € 441.814,79 € 238.134,34 € 2.168.717,42
Totaal € 1.057.378,85 € 1.115.669,40 € 2.264.300,00 € 807.672,73 € 698.079,62
€ 5.943.100,60
In de onderstaande grafiek is weergegeven de Basisplanning over 10 planjaar. Opvallen is de explosieve stijging van de kosten;
Basisplanning over 10 planjaren € 7.000.000,00 t 6.000.000,00 € 5.000.000,00 € 4.000,000,00 t 3.000.000,00 € 2.000.000,00 t 1 000.000,00 € (.1,00 2014 1~
2015 A’,~aIt
2016
2017
Elementen
2018
2019
2020
2021
2022
Gemiddelde onde~houdskoste n
Pagina 21 van 28
2023
gemeente werkendom Beheerplan wegen 2014-2024
advies
Bijlage 6: Benodigd onderhoud en dekking Hieronder de beschikbare budget afgezet tegen de onderhoudsbehoefte:
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Beschikbaar budget wegbeheer € 1.286.407,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00 € 1.253.907,00
Theoretisch Onderhoud (‘Basisplanning’ + Klein onderhoud + renovaties/ rehabilitatie € 2.157.214,85 € 1.409.401,40 € 3.030.000,00 € 1.460.022,73 € 1.136.929,62 € 1.636.656,11 € 3.077.237,81 € 5.457.078,77 € 4.501.250,83 € 6.697.042,38
Let wel, in de ‘Basisplanning’ wordt rehabilitatie! onderhoudsbehoefte na het 5~ planjaar (2019);
vervanging
meegeteld
in
de
Onderhoudsbehoefte en budget t 8000OOU.00 (7 000(X),00 €6.000.Ü~,0() € 5000.0(X),Ü0 t 4~0CX)0(X)~OO t. 3000.000,00
t 2.000000,00
€ i.
~
t 1.000.000,00 €0~00 2014
201S
2016
2017
~Theoretisch ondehoud
2018
2019
2020
2021
2022
2023
«~«.Beschikhaar budget
Pagina 22 van 28
~
gemeente werkendcim Beheerp/an wegen 2014-2024
+advies
Daarnaast worden de reserves uit de voorzieningen (dekking) steeds verder uitgeput. Er wordt de komende jaren letterlijk ingeteerd op de reserves;
Voorziening onderhoud asfaitwegen (e indsaldo) € 1.400.000 € 1.200.000 € 1.000.000 €800.000
€ 600.000 € 400.000 € 200.000 €0 BEGR. 2014
BEGR. 2015
BEGR. 2016
BEGR. 2017
BEGR. 201$
Financiering reconstructies wegen (eindsaido) € 1.800.000 € 1.600.000 € 1.400.000 € 1.200.000 € 1.000.000 € 800.000 € 600.000 C 400.000 € 200.000 €0 BEGR. 2014
BEGR. 2015
BEGR. 2016
BEGR. 2017
BEGR~ 2018
Pagina 23 van 28