Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd deeltijd - duaal. Saxion Hogeschool Deventer

Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd – deeltijd - duaal Saxion Hogeschool Deventer

Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E [email protected]

Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd - deeltijd - duaal CROHO nr. 34411 Saxion Hogeschool Deventer

Hobéon® Certificering BV Datum: 6 november 2006 Auditteam: De heer W.L.M. Blomen De heer M.J.A. Hielkema De heer H.W. Wierda De heer G.J. Stoltenborg Mevrouw H.J. Oude Hergelink Secretaris: Mevrouw G.C. Versluis

INHOUDSOPGAVE 1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.5.1. 1.5.2. 1.5.3. 1.5.4. 1.5.5.

INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 19 april 2006

2.

BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Facet 1.2. Niveau Bachelor Facet 1.3. Oriëntatie HBO Onderwerp 2: Programma Facet 2.1. Eisen HBO Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Facet 2.3. Samenhang Programma Facet 2.4. Studielast Facet 2.5. Instroom Facet 2.6. Duur Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing Onderwerp 3: Inzet van Personeel Facet 3.1. Eisen HBO Facet 3.2. Kwantiteit Personeel Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Onderwerp 4: Voorzieningen Facet 4.1. Materiële Voorzieningen Facet 4.2. Studiebegeleiding Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg Facet 5.1. Evaluatie Resultaten Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement

9 9 9 11 13 15 15 19 23 25 27 30 31 33 37 37 39 41 45 45 47 51 51 53 55 58 58 61

3. 3.1.

SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd- deeltijd- duaal Integraal oordeel/ advies aan NVAO

63 63 63 64

3.2.

Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 19 april 2006

1 1 1 1 3 4 4 6 7 8 8

1.

INLEIDING

1.1.

Functie van het rapport

Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding.

1.2.

Bereik van de beoordeling

1.2.1. Saxion Hogeschool Deventer, in casu de Academie Hospitality Business School, verzorgt de HBO bachelor opleidingen Hoger Hotelonderwijs, Facility Management en Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs. 1.2.2. Het onderhavige rapport heeft betrekking op de opleiding Hoger Hotelonderwijs. De opleiding Hoger Hotelonderwijs wordt uitgevoerd in een voltijd, deeltijd en duale variant. 1.2.3. Hobéon Certificering heeft zijn oordeel over de voltijd, deeltijd en duale varianten van de opleiding Hoger Hotelonderwijs in één rapport samengevat omdat alle varianten gericht zijn op dezelfde eindkwalificaties en binnen één gemeenschappelijk beleids- en uitvoeringskader aangeboden worden. Niettemin wordt in het rapport, daar waar nodig, het onderscheid tussen de drie varianten zichtbaar gemaakt. 1.2.4. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd, deeltijd en duaal. In deze rapportage is de beoordeling omschreven van de opleiding Hoger Hotelonderwijs die door de Hospitality Business School van Saxion in de volgende varianten wordt aangeboden:

Hoger Hotelonderwijs, voltijd Hoger Hotelonderwijs, deeltijd Hoger Hotelonderwijs, duaal

crohonummer 34411 crohonummer 34411 crohonummer 34411

Hobéon Certificering heeft zijn oordeel over de verschillende varianten in één rapport samengevat omdat alle gericht zijn op dezelfde eindkwalificaties en binnen één gemeenschappelijk beleids- en uitvoeringskader aangeboden worden. Niettemin wordt in het rapport, daar waar nodig, het onderscheid tussen de verschillende varianten zichtbaar gemaakt.

1.3.

Karakteristiek van de opleiding

1.3.1. De opleiding Hoger Hotelonderwijs maakt deel uit van de Academie Hospitality Business School van Saxion. De academie is gevestigd in Deventer en Apeldoorn. Naast Hoger Hotelonderwijs in Apeldoorn worden de opleidingen Facility Management (sinds 1975) en Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs (sinds 2002) aangeboden in Deventer. De drie opleidingen bereiden stuk voor stuk voor op werkvelden waarin hospitality en het werken met en voor mensen centraal staat.

©Hobéon® Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs, Hogeschool Saxion  1

1.3.2. De opleiding Hoger Hotelonderwijs is in 2001 van start gegaan met een voltijd variant. Met ingang van 2005/2006 wordt ook de deeltijd variant aangeboden. De duale variant is in blauwdruk gereed en zal met ingang van 2006/2007 aangeboden worden. De varianten voltijd, deeltijd en duaal gaan uit van hetzelfde onderwijsconcept met een aantal afwijkingen op specifieke punten. Het onderwijs van de drie varianten is gebaseerd op dezelfde competentiematrix (met onderliggende opleidingsprofielen) en wordt op dezelfde wijze beoordeeld ten aanzien van het eindniveau door middel van scripties. De onderwijsmethode ‘Action Learning’ wordt in alle drie de varianten toegepast. Dit houdt in dat opdrachten uit de werkomgeving dienen als uitgangspunt voor het onderwijs. In de voltijd variant gebeurt dat tijdens de praktijkperiode in de stage. In de deeltijd en duale variant gebeurt dat eveneens in de praktijkperiode met dat verschil dat deze niet wordt uitgevoerd als een stage maar als een combinatie van leren en werken op de eigen werkplek. Op dit punt verschillen de deeltijd en duale varianten dus van de voltijd variant. (zie 2.7.) De deeltijd en duale variant van het Hoger Hotelonderwijs (HHO) zijn ten aanzien van de combinatie Action Learning en eigen werkplek afgeleid van de deeltijd- en duale varianten van de opleiding Facility Management. Het HHO verwacht dat binnen een jaar of vijf het onderscheid tussen de voltijd-deeltijd-duale variant verdwenen is. Het aanbod zal dan geheel cursorisch zijn en studenten kunnen dan ‘op maat’ een keuze maken in welke vorm zij de opleiding willen volgen. 1.3.3. In de strategienota van Saxion staat dat zij naast de landelijke en internationale ‘dekking’ nadrukkelijk haar regionale verankering wil versterken. Het vergroten van deelname aan het HBO wil Saxion bereiken door het verbeteren van de afstemming met het voortgezet onderwijs, het MBO en het WO. In de onderwijsvisie staat verbreding, maatwerk en keuzevrijheid centraal. Dit dient zich te vertalen in het meer gezamenlijk ontwikkelen en aanbieden van onderwijsonderdelen en meer keuzevrijheid voor studenten (persoonlijke leerweg, major-minor model). 1.3.4. De Academie Hospitality Business School heeft het Saxion ‘Strategisch Plan’ vertaald in haar ‘Business plan 2005-2008’. Daarin staat dat de academie anticipeert en reageert op de behoefte en de vraag van de nationale en internationale beroepspraktijk met opleidingen en kennisdiensten op bachelor en masterniveau. Marktgerichtheid, een bijdrage leveren aan innovatie, intensieve samenwerkingsrelaties met het afnemend beroepenveld vormen de ‘slagader’ om de optimale ‘match’ te maken tussen de vraag en behoefte van de beroepspraktijk en de deskundigheid van de academie. (zie 1.1. en 2.1) De missie van de academie is nationale studenten voor te bereiden op de Europese arbeidsmarkt en de instroom van internationale studenten te vergroten. De opleidingen zijn dan ook nadrukkelijk internationaal gericht. Als de student dat wil kan hij zelfs al een deel van de opleiding in het buitenland volgen door het internationaal semester in het tweede jaar. Zowel de eerste als de tweede stage kan in het buitenland worden gevolgd. Ook kan het afstudeeronderzoek gedaan worden in opdracht van een bedrijf in het buitenland. Binnen de bijzondere routes bachelor HHO valt ook de mogelijkheid tot een voltijds internationale bi-diplomeringsroute BA(HONS) International Hospiltality Management in partnership met de London Metropoltitan University, University of Brighton en Ferris State University (USA) (zie 1.1.4.) De opleiding Hoger Hotelonderwijs heeft een projectplan opgesteld voor een zogenaamd ‘English stream’, bedoeld voor buitenlandse studenten om tezamen met Nederlandse studenten te studeren aan een internationaal georiënteerde Hoger Hotel Management programma. De drie opleidingen van de Hospitality Business School leiden op voor de internationale erkende titel ‘Bachelor of Business Administration’ (BBA)


1.3.5. Om te zorgen voor een goede instroom en doorstroom heeft de academie samen met de ROC’s een projectplan opgesteld ‘Uitgangspunten voor doorstroomarrangementen’. Deelnemers van de MBOopleidingen Horeca van ROC Aventus kunnen met ingang van het studiejaar 2004/2005 deelnemen aan een module die hen voorbereidt op het studeren bij de opleiding hoger Hotelonderwijs. (zie 2.5.) Naast de voltijd, deeltijd en duale varianten is er voor de student die reeds de MBO opleiding restaurateur, Horeca ondernemer/manager of afdelingsmanager op niveau 4 heeft gevolgd recht op vrijstellingen. (zie 2.5.) 1.3.6. Omdat de arbeidsmarkt steeds meer vraagt om bredere expertise en minder om smalle functiegerichte opleidingen heeft de academie haar programma opgedeeld in een major deel (210 EC’s) en een minor deel (30 EC’s). (zie 2.2. en 2.6). Studenten krijgen de mogelijkheid om zich na de propedeuse te ‘specialiseren’ binnen het eigen beroepenveld of juist een kijkje te nemen in een ander beroepenveld (differentiatie). In de Persoonlijke Leerweg worden studenten door een studiebegeleider begeleid in de voortgang van de studie. (zie 4.2.) 1.3.7. Een belangrijk onderdeel van het eerste en tweede studiejaar is het organiseren van evenementen. Saxion Hogescholen heeft een eigen Evenementenbureau: SaxEvents. Studenten van de Academie Hospitality Business Schools voeren voor dit bureau onder begeleiding van docenten tal van bijzondere opdrachten uit en zorgen daarbij indien gewenst voor locaties & ruimtes, catering, audiovisuele middelen, gastvrouwen en gastheren, aankleding, muziek & entertainment.

1.4.

Visitatierapport

Daar de opleiding Hoger Hotelonderwijs in 2001 van start is gegaan heeft een eerdere visitatie niet plaatsgevonden. Wel heeft binnen de Academie HBS in 2004 accreditatie van de opleiding Facility Management plaatsgevonden. Daar meerdere processen op academieniveau zijn geformuleerd, heeft de opleiding Hoger Hotelonderwijs kunnen profiteren van academiebreed ingezet verbeterbeleid op basis van aanbevelingen die uit deze visitatie zijn voortgekomen. De aanbevelingen ie ook voor het HHO zijn overgenomen zijn: Duaal onderwijs herstructureren door een competentiegerichter curriculum op te zetten(FM). Het HHO is naar aanleiding daarvan gestart met het opzetten van een competentiegericht curriculum voor een duale en een deeltijd variant en betrekt de werkgever bij de beoordeling. Vastleggen van een toetsbeleid. Het HHO heeft haar toetsbeleid beschreven in een notitie toetsbeleid en recent een analyse gemaakt van toetscriteria. Daaruit blijkt dat toetsen op competenties gemeengoed is, maar dat de validiteit van de toetsen nog verder ontwikkeld moet worden. Verbeteren van de digitale leeromgeving voor de stages. Dit is gerealiseerd door over te gaan op het gebruiksvriendelijker Quickplace. Informatievoorziening via intranet was onvoldoende en intranet was onvoldoende toegankelijk. Inmiddels zijn hierin veel verbeteringen aangebracht en biedt het de studenten een compleet overzicht van onderwijsaanbod, roosters, regelingen en procedures. Ook zijn er pagina’s over evenementen, stages, afstuderen en minoren. De registreren en afhandelen van klachten liet te wensen over. De centrale klachtenprocedure van Saxion wordt nu beter onder de aandacht gebracht. Daarnaast is er een HBS klachten, ideeën- en wensenprocedure in ontwikkeling, waarin studenten ook op een minder formele wijze en rechtstreeks zaken kenbaar kunnen maken. De terugkoppeling van resultaten van evaluaties vond onvoldoende plaats (FM). Inmiddels is de evaluatiesystematiek academiebreed verder ontwikkeld.


De onderzoekscomponent kwam in de afstudeeropdrachten niet voldoende tot uitdrukking (FM). Het HHO heeft in haar curriculum de module ‘Onderzoek’ verder naar voren gehaald van leerjaar 4 naar leerjaar 2 en in leerjaar 4 wordt nu de module ‘Onderzoek 2’ aangeboden ter voorbereiding op de afstudeeropdracht. Ook de afstudeeropdracht zelf is qua onderzoeksmatige opzet zwaarder aangezet. Hiervoor zijn beoordelingsformulieren aangepast. Het werkveld (de opdrachtgever) heeft een rol gekregen in de beoordeling van de afstudeeropdracht.

Als onderdeel van het Saxion kwaliteitszorgsysteem en ter voorbereiding op de audit door Hobéon heeft in december 2005 een interne audit plaatsgevonden. In het algemeen heeft het interne auditteam positief geoordeeld over de kwaliteit van de opleiding HHO en over de ontwikkelingen die zich binnen de opleiding voordoen. De belangrijkste aanbevelingen van de interne audit en de manier waarop het HHO daarmee is omgegaan heeft de opleiding beschreven in haar Kwaliteitsrapport ten behoeve van de accreditatie. Het auditteam van Hobéon Certificering heeft kennisgenomen van het Kwaliteitsrapport, dat is opgesteld ten behoeve van de audit op 19 april 2006, de onderliggende documenten en het verbeterbeleid. In onderhavig rapport is bij de verschillende onderwerpen/facetten aangegeven wat de bevindingen zijn van het auditteam naar aanleiding van de audit die op 19 april 2006 heeft plaatsgevonden.

1.5.

Aanpak

1.5.1.

Beoordelingsprocedure en werkwijze

Bij de beoordeling van de betreffende opleidingsvarianten voltijd, deeltijd en duaal is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde “Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs”. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingsvarianten geldt het volgende: De opleidingen voltijd, deeltijd en duaal hebben zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: “Domeinspecifieke Eisen”) Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een hoger hotelonderwijsopleiding op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding Hoger Hotelonderwijs aangeleverde schriftelijke informatie: Kwaliteitsrapport; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement – OER; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld:


-

strategische keuzen en de positie in de markt, interne organisatie, de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, ontwikkelingen in het beroepenveld, beroeps- en opleidingsprofielen, (validatie) eindkwalificaties, curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, werkvormen, toetsing en beoordeling, kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, internationalisering, instroombeleid, studiebegeleiding, onderwijsrendement.

Op basis van de door de opleiding Hoger Hotelonderwijs aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de drie opleidingsvarianten. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleidingen op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve ‘controle’ door middel van een visitatie1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten twee externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van hospitality management, één student, één lead auditor, één auditor ‘onderwijs’ vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder ‘controle’ moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV’s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; 1

Visitatie heeft op 19 april 2006 plaatsgevonden.


verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modulen, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de ‘beroepsproducten’ die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de ‘eindproducten’ van studenten.

Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander is vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd.

1.5.2.

Beslisregels

Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts ‘onvoldoende’ of ‘voldoende’ scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, ‘onvoldoende’, ‘voldoende’, ‘goed’ of ‘excellent’ scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort ‘voldoende’, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste ‘voldoende’ hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp ‘onvoldoende’ en de overige tenminste ‘voldoende’ hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score ‘onvoldoende’. B.

Een onderwerp scoort ‘onvoldoende’, indien één facet van dat onderwerp ‘onvoldoende’ heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is.

C.

Een onderwerp scoort ‘onvoldoende’, indien meer dan één facet van dat onderwerp ‘onvoldoende’ heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn.

Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E.

Indien voor een onderwerp een hogere score dan ‘voldoende’ gerechtvaardigd is, wordt dat als ‘extra aantekening’ vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels:


een onderwerp krijgt de extra aantekening ‘goed’, indien alle facetten van dat onderwerp ‘goed’ hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp ‘voldoende’ en de overige facetten ‘goed’ of ‘excellent’ hebben gescoord;2 een onderwerp krijgt de extra aantekening ‘excellent’, indien alle facetten van dat onderwerp ‘excellent’ hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp ‘goed’ en de overige facetten ‘excellent’ hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp ‘onvoldoende’ heeft gescoord.

1.5.3.

Auditteam

Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden:

Secretaris:

W.L.M. Blomen M.J.A. Hielkema Drs. G.J. Stoltenborg Drs. H.W. Wierda H.J. Oude Hergelink G.C. Versluis

Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Hoger Hotelonderwijs noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De heer W.LM. Blomen is lead auditor en heeft inmiddels een groot aantal audits in het kader van accreditatie geleid binnen verschillende domeinen. De werkvelddeskundige M.J.A. Hielkema heeft zich in zijn beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien heeft hij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De heer Hielkema is na jarenlang werkzaam geweest te zijn in de hotelbranche in het buitenland sinds 2005 Manager Marketing & Sales Support bij Bilderberg Hotels & Restaurants. De heer Hielkema heeft op grond van zijn ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan professionals hospitality management op HBO-niveau in zowel in Nederland als internationaal. De vakdeskundige, de heer H.W. Wierda, heeft zich in zijn beoordeling gericht op de kwaliteit van de opleiding, de actualiteit en relevantie van het richtinggevend domeinspecifieke kader. Hij heeft als vakinhoudelijk deskundige binnen het domein van de business administration in zijn carrière, waaronder jarenlange betrokkenheid als leidinggevende bij HBO-opleidingen binnen het economisch domein, ruime ervaring opgebouwd die hem concreet in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden.

2

Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 (“Programma”) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. ‘Duur’ is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- ‘Kwaliteit Personeel’ of ‘Onderwijsrendement’. Bij de beslissing of het onderwerp “Programma” een extra aantekening ‘goed’ dan wel ‘excellent’ verdient, wordt het facet ‘Duur’ dan ook buiten beschouwing gelaten.


De heer G. J. Stoltenborg heeft zich als deskundige ‘onderwijs’ vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft in zijn vorige en huidige functie ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden. Mevrouw H.J. Oude Hergelink studeert momenteel zowel Vastgoed & Makelaardij bij IPD opleidingen te Leeuwarden als International Hospitality Management aan de Christelijke Hogeschool te Leeuwarden. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I.

1.5.4.

Deelnemers visitatie

Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding(en): management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II.

1.5.5.

Programma visitatie 19 april 2006

Zie Bijlage II.


2.

BEVINDINGEN EN BEOORDELING

Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO.

Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet ‘Domeinspecifieke Eisen’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)?

Bevindingen 1.1.1. De eindkwalificaties van het Hoger Hotelonderwijs (HHO) zijn oorspronkelijk ontleend aan het landelijk beroeps en opleidingsprofiel hoger hotelonderwijs (1999) en de internationale beroepscompetenties: de Hotel & Catering International Management Association (HCIMA) corpus of management exellence (2000). Het profiel uit 1999 is in 2004 omgezet in een landelijk competentieprofiel ‘Competentieprofiel Hoger Hotelonderwijs’. Daarbij heeft men zich mede gebaseerd op de HCIMA corpus of management exellence. Het landelijk profiel betreft een gemeenschappelijk product van de vijf hogere hotelscholen in Nederland. Het competentieprofiel dient als kompas voor alle vijf de instellingen die de opleiding aanbieden. Het competentieprofiel is bij de HBO-raad vastgelegd en geaccordeerd door Koninklijke Horeca Nederland. 1.1.2. Parallel aan het opstellen van het landelijk competentieprofiel heeft het HHO een opleidingsspecifieke competentiematrix HHO vastgesteld en vastgelegd in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’ voor de periode 2006-2010. Deze competentiematrix bestaat uit 10 kerncompetenties en bevat de domeincompetenties van Business Administration met daarnaast de specifieke hotellerie competentie (gastvrijheid) en commerce competentie (ondernemen). De 10 kerncompetenties die de opleiding HHO heeft vastgesteld zijn: beleid ontwikkelen, managen, relatienetwerk ontwikkelen, communiceren, leiding geven, professioneel handelen, financieel managen, concepten ontwikkelen, veranderingen managen, ondernemen, gastvrij (en professioneel) handelen. De inhoud van het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’ is afgestemd met de beroepencommissie HHO. Het auditteam heeft kennisgenomen van de eindkwalificaties zoals opgenomen in het document ‘Gastvrijheid in bedrijf’. Het auditteam is van mening dat de eindkwalificaties goed aansluiten bij de eisen die door de (internationale) beroepspraktijk worden gesteld en corresponderen met de kerntaken van de beginnend beroepsbeoefenaar. Het auditteam heeft kennisgenomen van de verslagen van de overleggen met de beroepenveld commissie en is van mening, dat het HHO op een adequate manier het eigen werkveld betrekt bij het opstellen van de eindtermen. 1.1.3. Het HHO zal eens in de 3-5 jaren het opleidingsprofiel bijstellen. Dit gebeurt volgtijdelijk op herziening van het landelijk competentieprofiel. De huidige competentiematrix van het HHO is vastgesteld voor de periode 2006-2010. Het HHO is in 2001 gestart en heeft dus reeds eenmaal op basis van de herziening van het landelijk profiel in 2004 haar eigen profiel aangepast. In 2005/2006 is een Academie Hospitality Business School brede kenniskring ingesteld die structureel trendanalyse en veldonderzoek uitvoert om het opleidingsprofiel en de opleidingsspecifieke competenties te kunnen actualiseren.


1.1.4. De internationale beroepscompetenties liggen aan de basis van de opleiding HHO. De internationale component komt tot uiting binnen het landelijk profiel dat zich mede heeft gebaseerd op de HCIMA corpus of management exellence. (zie 1.1.1.) Het eigen competentieprofiel van het HHO is parallel hieraan opgesteld. Binnen de opleiding zijn er op verschillende momenten mogelijkheden om internationale ervaring op te doen. Dit gebeurt o.a. door buitenlandse stages, door te studeren aan een partner universiteit en door een interculturele stage waarin de student werkt in ‘mixed groups’. Binnen de bijzondere routes bachelor HHO valt de mogelijkheid tot een voltijds internationale bidiplomeringsroute BA (HONS) International Hospitality Management in partnership met de London Metropolitan University, University of Brighton, Ferris State University (USA). Op dit moment zijn er nauwe contacten met de twee universiteiten in Engeland. Het HHO bezoekt deze twee universiteiten twee keer per jaar en bekijkt en bespreekt daarbij de inhoud van de modulen op deze universiteiten. Ook is er een voltijdse route met een Engelstalig international semester in partnership met een aantal hogescholen in Finland, Duitsland, Zwitserland, Denemarken en Zweden. Studenten die naar het buitenland willen worden ondersteund vanuit de Dienst International Office van Saxion. Op dit moment zijn er nog niet veel studenten die naar het buitenland gaan voor een internationale stage of om er een semester te studeren. Volgens het HHO heeft dit o.a. te maken met het feit, dat de mogelijkheden van het opdoen van management ervaring in het buitenland beperkter zijn dan in Nederland tijdens een stage. In het buitenland start men vaak weer op operationeel niveau en is management informatie niet altijd voorhanden. Toch acht het HHO het opdoen van ervaringen in het buitenland van belang en zal de opleiding studenten blijven stimuleren te gaan. Een andere oorzaak ligt mogelijk in het feit, dat op dit moment de drempel voor studenten om naar het buitenland te gaan wellicht nog te hoog ligt. Wanneer meer studenten kiezen voor een buitenlandse stage en/of studie kunnen ervaringen worden doorgegeven en zullen steeds meer studenten die drempel durven nemen om ook naar het buitenland te gaan. Voor de deeltijd studenten ligt de situatie nog weer anders, daar het voor velen van hen lastig is om er een periode tussenuit te gaan voor stage of om elders te studeren. Het HHO constateert wel een groei in het aantal stages in het buitenland van 31,6 % in 2003/2004 naar 43,3% in 2005/2006. Het auditteam is van mening, dat het HHO op een adequate wijze omgaat met de internationale component binnen de opleiding door er op verschillende manieren en op verschillende momenten in het curriculum aandacht aan te besteden en studenten te ondersteunen die naar het buitenland willen via de Dienst International Office van Saxion.

Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding baseert zich op het landelijk competentieprofiel ‘Competentieprofiel Hoger Hotelonderwijs’, dat mede is gebaseerd op de HCIMA corpus of management exellence. Dit landelijk profiel is een gemeenschappelijk product van de vijf hogere hotelscholen in Nederland en zijn gevalideerd door het landelijke beroepenveld. Het HHO heeft de van het landelijk vastgestelde competentieprofiel afgeleide opleidingsspecifieke 10 kerncompetenties opgenomen in het document ‘Gastvrijheid in bedrijf’. Deze sluiten aan bij de eisen die door de (internationale) beroepspraktijk worden gesteld en corresponderen met de kerntaken van de beginnend beroepsbeoefenaar. Het HHO heeft het eigen werkveld betrokken bij het opstellen van de eindtermen. Het HHO gaat op adequate wijze om met de internationale component binnen de opleiding door er op verschillende manieren en op verschillende momenten in het curriculum aandacht aan te besteden.


Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet ‘Niveau Bachelor’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor?

Bevindingen 2.1.1. De wijze waarop het bachelor niveau, afgeleid van de tien generieke HBO-kwalificaties en de Dublin Descriptoren, tot uitdrukking komt in het curriculum van de opleiding HHO is opgenomen in het document van de academie: ‘Didactisch concept Hospitality Business School (HBS)’. Daarin wordt een relatie gelegd tussen de Dublin descriptoren en de 10 kerncompetenties van het HHO. De dimensies van de Dublin Descriptoren 1.

2.

3.

4.

5.

Kennis en inzicht. De student heeft aantoonbare kennis en inzicht van het vakgebied. Vele modulen in propedeuse en postpropedeuse streven kennis en inzicht na, zowel op het terrein van management en organisatie als op het vakinhoudelijke terrein van de opleidingsspecifieke diensten en producten (body of knowledge). Directe toetsing van voorwaardelijke kennis en inzicht vindt in de beginfase van de opleiding plaats. In het vervolg van de opleiding vindt die toetsing meer indirect plaats via beroepsgerichte taken. Toepassen. Vakliteratuur, handboeken, wetteksten en (bedrijfs)informatie via internet zijn instrumenten om toe te passen in projectonderwijs. De projecten zijn veelal ontleend aan de reële beroepspraktijk, zodat getoetst kan worden of gevonden oplossingen haalbaar en realistisch zijn. Indien mogelijk, worden de producten ook gepresenteerd voor een forum van beroepsbeoefenaren. Bijvoorbeeld in het kader van: Evenementenservice, Onderzoek, Stage, Afstudeeropdracht. Oordeelsvorming. Onderzoek (HF1) en research (HF2) bereiden de studenten voor op het systematisch verzamelen van gegevens, het analyseren en het beoordelen van deze gegevens. Oordeelsvorming wordt veelal getoetst doordat de student een adviesnotitie schrijft waarbij de adviezen dienen te passen binnen de context van de organisatie- en onderzoeksomgeving. Communicatie. Communicatietraining (Nederlands, Engels en/of MVT) vindt plaats gedurende alle fasen van de opleiding al dan niet in de beroepspraktijk. Toetsing van gepaste communicatie vindt in de beginfase in binnenschoolse assessments of evenementen plaats. Later vindt toetsing van adequate communicatie plaats in de stages en de bedrijfsprojecten. Zelfstandig leren. Naarmate de studie vordert wordt de student meer en meer op z’n zelfstandig leren aangesproken. Dit ligt ook besloten in de niveaucriteria per fase. Projecten en casussen worden complexer van aard en zijn minder voorgestructureerd. De student dient dan zelf voor een fasering en voor relevante bronnen te zorgen. Toetsing hiervan vindt plaats in de Action Learningprojecten van het deeltijdse, duale en voltijdse onderwijs en in de hoofdfaseprojecten zoals o.a. strategisch management en de afstudeeropdracht. Met name de Action Learningprojecten zijn vormgegeven als vraaggestuurd onderwijs. De projectthema’s vormen de kaders, waarna de studenten zelfstandig literatuur bestuderen en opdrachten doen in de eigen werkomgeving. De studenten bepalen de inhoud van de intervisiebijeenkomsten (subset) en kwalificeren de dilemma’s en issues voor de paneldiscussies (set) met deskundigen (setadvisors)

1.2.2. In een competentiematrix is vervolgens voor elk van de 10 vastgestelde kerncompetenties beschreven bij welke onderdelen van het curriculum hieraan wordt gewerkt. Het auditteam heeft kennis genomen van het Didactisch Concept HBS en is van mening, dat de eindkwalificaties die daarin staan vermeld aansluiten bij de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen Bachelor. Het HHO heeft op een duidelijke wijze aangetoond hoe de relatie wordt gelegd tussen de 10 kerncompetenties en de Dublin Descriptoren.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De eindkwalificaties zoals die staan vermeld in het Didactisch Concept HBS sluiten aan bij de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen Bachelor. Het HHO heeft op een duidelijke wijze aangetoond hoe de relatie wordt gelegd tussen de 10 kerncompetenties uit het Didactisch Concept HBS en de Dublin Descriptoren.


Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet ‘Oriëntatie HBO’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is?

Bevindingen “Oriëntatie HBO” kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds. 1.3.1. Hoger Onderwijs Hoe de tien generieke HBO-kwalificaties en de Dublin Descriptoren tot uitdrukking komen in het curriculum van het HHO is opgenomen in het document van de academie: ‘Didactisch Concept Hospitality Business School (HBS)’. (zie ook 1.2.1) Het auditteam is van mening op basis van hetgeen in het Didactisch Concept HBS staat geformuleerd, dat het HHO voldoet aan de eis dat de opleiding hoger onderwijs biedt. 1.3.2. Beroepsonderwijs Het HHO stelt, dat het competentieprofiel is opgesteld op basis van competenties, beroepstaken, diensten en producten, die van toepassing zijn voor de beginnend beroepsbeoefenaar (tot 3 jaar na afstuderen). Er is een opleidingsspecifieke competentiematrix HHO vastgesteld en vastgelegd in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’. De inhoud van dit document is afgestemd met de beroepencommissie HHO. (zie verder onder 1.1.2) Het auditteam is van mening, dat op basis van hetgeen in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf ‘ staat beschreven het HHO voldoet aan de eis dat de opleiding een beroepsopleiding is. Voor het overige blijkt de ‘Oriëntatie HBO’ ook uit het programma van de opleiding. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1.

Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: In het Didactisch Concept HBS is duidelijk verwoord hoe de 10 generieke HBO kwalificaties en de Dublin Descriptoren tot uitdrukking komen in het curriculum van het HHO. De eindkwalificaties/kerncompetenties zoals opgenomen in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’ zijn afgeleid van het landelijk opgestelde competentieprofiel, sluiten goed aan bij de eisen die door de (internationale) beroepspraktijk worden gesteld en zijn gevalideerd door het (eigen) beroepenveld. De eindkwalificaties corresponderen met de kerntaken van de beginnend beroepsbeoefenaar.


SAMENVATTEND OORDEEL “DOELSTELLINGEN OPLEIDING”: VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp ”Doelstellingen Opleiding” voor alle opleidingsvarianten als voldoende.

De opleiding heeft haar eindtermen gebaseerd op het landelijk opgestelde ‘Competentieprofiel Hoger Hotelonderwijs’, dat mede is gebaseerd op de HCIMA corpus of management exellence. Deze sluiten goed aan bij de eisen die door de (internationale) beroepspraktijk worden gesteld en corresponderen met de kerntaken van de beginnend beroepsbeoefenaar. Het HHO heeft de eindkwalificaties duidelijk vastgelegd in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’. De opleiding heeft met het eigen werkveld adequaat overleg gehad over de eindkwalificaties. De eindkwalificaties zoals die staan vermeld in het Didactisch Concept HBS sluiten aan bij de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen Bachelor.

Extra aantekening: Conform de ‘Beslisregels Accreditatie’ zoals vastgelegd in het NVAO-Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan ‘voldoende’. Het auditteam beoordeelt evenwel twee facetten van het onderwerp ‘Doelstellingen opleiding’ als goed en één als voldoende. Dit rechtvaardigt (zie ‘Beslisregels’ onder E) een kwalificatie ‘goed’ voor dit onderwerp. Reden voor het auditteam de kwalificatie goed als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen.


Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing.

Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet ‘Eisen HBO’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk?

Bevindingen 2.1.1. In de opleiding HHO vindt kennisontwikkeling op verschillende manieren plaats. Naast het aanleren van een aantal algemene vaardigheden/competenties staat een groot deel van het curriculum in het teken van het opdoen van kennis en vaardigheden, die nodig zijn voor de beroepspraktijk. Zo worden er excursies georganiseerd en komt in diverse modulen binnen het curriculum toegepast onderzoek aan de orde. Voorbeelden daarvan zijn: modulen onderzoek in het 2e jaar, action learning thema’s in beide stages en toegepast onderzoek bij de afstudeeropdracht. Ook worden regelmatig gastdocenten ingezet. Daarnaast wordt voor de kennisontwikkeling gebruik gemaakt van vakliteratuur. Het auditteam heeft kennis genomen van de gebruikte vakliteratuur in de lessen en de boeken die op de boekenlijst staan vermeld. Het auditteam heeft kunnen constateren dat de gebruikte literatuur recent is en van goede kwaliteit. Er is een duidelijke opbouw aangebracht in eenvoudig studiemateriaal voor de eerste jaars student naar een relatief hoog niveau in het laatste jaar. In het studiemateriaal zijn vakrelevante moderne cases opgenomen van goed niveau die als oefenmateriaal en als theorieondersteunend materiaal worden gebruikt. 2.1.2. Curriculum en modulen zijn afgestemd met de beroepspraktijk. Er zijn verschillende borgingsmechanismen die ervoor zorgen dat actuele ontwikkelingen in het vakgebied aan de orde komen in het programma. Afspraken daarover zijn vastgelegd in het document “Relatie met de beroepspraktijk’. In samenspraak met het beroepenveld is door de opleiding HHO vastgelegd dat elke leeractiviteit start vanuit een (reële)beroepstaak, zo mogelijk op locatie. Ook de internationale oriëntatie is daarin opgenomen. In de propedeuse vindt een werkveldoriëntatie, een zogenaamde ‘snuffelstage’ plaats, die volgt op de module ‘entrepreneurship-introductie’. Bovendien wordt er in het kader van de beroepspraktijkgerichtheid in nagenoeg elke moduul één gastles gegeven en/of een excursie gemaakt. Van diverse modulen maken opdrachten in de praktijk een wezenlijk onderdeel uit, bv. Principles of Marketing in jaar 1 en Human Resource Management in jaar 2. Actuele culturele aspecten zijn in de modulen verweven. De module ‘International Hospitality Management’ is ingekocht van Brighton University en bevat elementen op het gebied van ‘culture management’. Een ontwikkelteam bestaande uit een gedifferentieerd team van ervaren docenten eventueel aangevuld met experts vanuit de praktijk ontwikkelen de modulen. Jaarlijks worden de bestaande modulen bekeken op onderdelen als gebruikte literatuur, opdrachten, werkvormen. Indien nodig vinden herzieningen plaats.


In sommige gevallen wordt een module geheel opnieuw geschreven en/of worden nieuwe modulen toegevoegd aan het curriculum. Aan de werkvelddeskundigheid van de docenten wordt aandacht besteed door het aannamebeleid van personeel met praktijkervaring en door docentstages. Veel docenten hebben recente werkervaring. (zie verder 3.1) Het auditteam heeft kennisgenomen van de wijze waarop de opleiding actualiteit borgt in het curriculum o.a. via de contacten in het werkveld, door middel van het aannamebeleid van het personeel en door de docentstages. Het auditteam heeft ook kennisgenomen van de afspraken die daarover zijn vastgelegd in het document ‘Relatie met de Beroepspraktijk’ en van de inhoud van verschillende modules waarin deze actuele ontwikkelingen worden aangeboden. Het auditteam is van mening, dat de opleiding hiermee aantoont dat binnen het programma veel verbanden worden gelegd met actuele ontwikkelingen in het vakgebied. 2.1.3. Op academieniveau is een ‘Kenniskring’ opgezet, die zich richt op majeure trends & ontwikkelingen: waar moeten de opleidingen zich op de langere termijn mee bezig houden. Daartoe heeft het HHO bijvoorbeeld afgelopen najaar een bijeenkomst met de Koninklijke Horeca Nederland (KHN) georganiseerd. Op dit moment is de Kenniskring nog in de opstartfase, maar het is de bedoeling dat er vanuit deze kring projecten worden opgestart en/ of aanbevelingen komen voor het ontwikkelen van nieuwe/aangepaste modulen. Daarom moet de Kenniskring ook nauwe contacten onderhouden met de Leerplancommissie. Vanuit het HHO hebben twee docenten zitting in deze Kenniskring. 2.1.4. De wijze waarop de tien generieke bachelor-HBO competenties tot uitdrukking komen in het curriculum van de opleiding HHO is beschreven in het document ‘Didactisch Concept HBS’. Dit didactisch concept vormt de uitwerking van de eindkwalificaties zoals vastgelegd voor de opleiding HHO in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’. De inhoud van dit document is afgestemd met de beroepencommissie HHO. (zie ook 1.1.2.) In het didactisch concept is in een matrix weergegeven hoe de beroepsgerichte competenties aan diverse modulen zijn ‘toebedeeld’. Bij het vormgeven van het onderwijs staat de beroepspraktijk centraal. Zoals onder 2.1.2. al staat aangegeven maken toegepast onderzoek en stages deel uit van het curriculum. Studenten worden gedurende de gehele opleiding dagelijks geconfronteerd met een ‘High Quality Hospitality Environment’ en worden geacht de kwaliteit van deze omgeving ook zelf te onderhouden. Het auditteam heeft kennisgenomen van de competentiematrix die in het document ‘Didactisch Concept’ is opgenomen en de inhoud van de modulen in het curriculum. Op basis hiervan is het auditteam van mening, dat het HHO door middel van haar werkvormen en opdrachten de student de mogelijkheid biedt om de beroepsspecifieke competenties te verwerven. Ook wordt in de modulen adequaat ingespeeld op actuele ontwikkelingen als bijvoorbeeld ‘revenu management’ en ‘culture management’. Gedurende de audit heeft het auditteam zelf kunnen ervaren, dat er zeer veel aandacht is voor de ‘High Quality Hospitality Environment’. De bedrijfsmatige sfeer binnen de opleiding, waar de studenten dagelijks mee te maken krijgen en waaraan ze zelf ook moeten mee werken, draagt er mede toe bij, dat het HBOniveau van de opleiding is geborgd. 2.1.5. Voor het volgen van actuele ontwikkelingen in het vakgebied en het opdoen van internationale ervaring biedt het HHO mogelijkheden voor stages in het buitenland. Ook kunnen studenten door samenwerking met internationale partners curriculumonderdelen volgen aan Europese of Amerikaanse partneruniversiteiten. Daarnaast is er de mogelijkheid tot het volgen van een interculturele stage waarin de student werkt in ‘mixed groups’. (Zie voor een beschrijving van de internationale component en de bevindingen onder 1.1.4.)


2.1.6. Het werkveld is op verschillende manieren bij het onderwijs betrokken. In het Businessplan van de academie staat, dat zij wil anticiperen en reageren op de behoefte en de vraag van de nationale en internationale beroepspraktijk. Marktgerichtheid, een bijdrage leveren aan innovatie en een intensieve samenwerkingsrelaties met het afnemend beroepenveld vormen de ‘slagader’ om de optimale match te maken tussen de vraag en de behoefte van de beroepspraktijk en de deskundigheid van de academie. Binnen de opleiding HHO vindt buitenschools leren o.a. plaats tijdens de stageperioden, tijdens excursies en bij de uitvoering van afstudeeropdrachten. Binnenschools vinden er regelmatig gastcolleges plaats. De opbouw en inhoud van modulen wordt per moduul extern gelegitimeerd. Bovendien worden leersituaties (bijvoorbeeld bij de Afstudeeropdracht en het talenonderwijs) ook voorgelegd aan de beroepenveldcommissie ter beoordeling. Het auditteam heeft kennisgenomen van de wijze waarop het beroepenveld wordt betrokken bij het onderwijs. Het auditteam is van mening dat dit op een adequate geschiedt. 2.1.7. Deeltijd: De leerprocessen in de deeltijdopleiding zijn behalve competentiegericht volgens de Action-learning methode vormgegeven. In dat geval is de reële beroepstaak, waar de student in z’n dagelijkse werk mee geconfronteerd wordt altijd vertrekpunt van het leren. 2.1.8. Duaal: De duale trajecten worden in het jaar 2005/2006 ontwikkeld en zullen in de propedeuse voornamelijk gebaseerd zijn op het voltijdse onderwijs en in de hoofdfase op het deeltijdse onderwijs. Het ligt in de bedoeling om de duale variant vanaf 2006/2007 te gaan aanbieden. Het auditteam heeft kennisgenomen van de wijze waarop het programma voor de deeltijd en duale student wordt ingericht. Het auditteam is van mening, dat het programma van de deeltijd student de ontwikkeling van beroepsvaardigheden door middel van “Action Learning’ voldoende borgt en aantoonbare verbanden heeft met de actuele beroepspraktijk. Op basis van hetgeen reeds bekend is voor de voltijd opleiding en de deeltijd opleiding heeft het auditteam er vertrouwen in dat ook het programma van de duale student de ontwikkeling van beroepsvaardigheden voldoende borgt.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Het HHO heeft in de documenten ‘Gastvrijheid in Bedrijf’, ‘Didactisch Concept HBS en ‘Relatie met de beroepspraktijk’ duidelijk aangegeven welke eindtermen zij hanteert, hoe die vertaald zijn via een competentiematrix naar de verschillende modulen en op welke manieren het beroepenveld betrokken wordt bij het onderwijs. Het HHO biedt door middel van haar werkvormen en opdrachten de voltijd, deeltijd en vanaf 2006/2007 ook de duale student de mogelijkheid om de beroepsspecifieke competenties te verwerven. Ook wordt in de modulen adequaat ingespeeld op actuele ontwikkelingen als bijvoorbeeld ‘revenu management’ en ‘culture management’. De bedrijfsmatige sfeer binnen de opleiding, waar de studenten dagelijks mee te maken krijgen en waaraan ze zelf ook moeten mee werken, draagt er mede toe bij, dat het HBO- niveau van de opleiding is geborgd. Het gehanteerde studiemateriaal en literatuur zijn recent, van goede kwaliteit en biedt vakrelevante moderne cases van voldoende niveau. Er is een duidelijke opbouw aangebracht in het studiemateriaal, van eenvoudig voor de eerste jaars student naar een relatief hoog niveau in het laatste jaar. Er is een ‘Kenniskring’ opgezet, die zich richt op majeure trends & ontwikkelingen: waar moeten de opleidingen zich op de langere termijn op richten.


Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet ‘Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken?

Bevindingen 2.2.1. De opleiding HHO heeft aan de hand van het beroeps- en opleidingsprofiel zoals vastgelegd in het document ‘Gastvrijheid in Bedrijf’ en het ‘Didactisch Concept BSA’ een competentiegericht leerplan ontwikkeld en vastgelegd. In het Didactisch Concept is in een schema weergegeven in welke module aandacht wordt besteed aan welke kerncompetentie(s). 2.2.2. De koppeling tussen competenties en programmaonderdelen is vastgelegd in een competentiematrix. Hierin zijn de tien door de opleiding HHO en het werkveld vastgestelde kerncompetenties uitgesplitst naar niveaucriteria: complexiteit, verantwoordelijkheid, risico en resultaat en vervolgens toebedeeld aan de drie fases: propedeuse, hoofdfase 1 en hoofdfase 2. In deze matrix is duidelijk te zien, dat voor elke fase de competentie-eisen op een hoger/complexer niveau worden geformuleerd. 2.2.3. De opleiding HHO heeft de (deel)competenties uit de competentiematrix gekoppeld aan modulen. Per module wordt aangegeven wat het doel is van de module, wat de module inhoudt, welke werkvormen er worden gebruikt, hoe getoetst wordt en welke competenties de student bereikt wanneer hij de module met voldoende resultaat afrondt. Bij alle modulen staan één of meerdere realistische beroepstaken centraal, leidend tot een (voor de betreffende beroepspraktijk) representatieve dienst of product. De realistische beroepstaak, afgeleid van de (kern)competenties, stuurt de ontwikkeling van studietaken en de inrichting van werkvormen en toetsvormen. Het auditteam heeft inzage gehad in de modulen en is op grond daarvan van mening, dat in de modulen de opbouw in het verwerven van de (deel)competenties duidelijk terug te vinden is. Door alle modulen te doorlopen verwerven de studenten alle benodigde eindkwalificaties. 2.2.4. Ook voor de stages wordt aangegeven aan welke kerncompetenties wordt gewerkt. In de eerste stage in het 2e studiejaar zijn dat: beleid ontwikkelen, managen, relatienetwerk ontwikkelen, communiceren, leidinggeven. Deze stage is nog veelal op operationeel niveau: ‘assistent to the management’ en er wordt een begin gemaakt met het werken aan competenties op management-, vaktechnisch en persoonlijk terrein. In het 4e jaar, waarin ook aan de afstudeeropdracht wordt gewerkt staan de volgende competenties centraal: managen, beleid ontwikkelen, financieel managen, concepten ontwikkelen, veranderingen managen, ondernemen en gastvrij (en professioneel) handelen. De afstudeeropdracht vindt altijd in het werkveld plaats, maar de student is niet verplicht om bij het bedrijf aanwezig te zijn. De stage in het 3e leerjaar is optioneel: de student kan kiezen tussen een stage (eventueel in het buitenland), een semester studeren aan een partner -universiteit in het buitenland of het volgen van een minor. Het behalen van de kerncompetenties ligt besloten in het majordeel van de opleiding.


Het semester in het 3e leerjaar waarin gekozen kan worden voor een 2e stage, studeren in het buitenland of het volgen van een minor is bedoeld voor verdieping of verbreding van de kerncompetenties. (zie voor de internationale component ook 1.1.4. en voor de minoren 2.2.8.) Om te borgen, dat studenten voldoende praktijkervaring op management niveau opdoen wanneer zij niet kiezen voor een 2e stage in het 3e leerjaar wordt in de handleiding bij de afstudeeropdracht vanaf 2006/2007 een extra regel opgenomen: ‘Studenten die niet kiezen voor een 2e stage in het 3e leerjaar zijn verplicht om binnen de afstudeeropdracht toegepast onderzoek te doen volgens model A’. Daarbij is er een externe opdrachtgever voor wie de student een tactisch/strategisch probleem oplost en waarbij het bedrijf als opdrachtgever functioneert. Het auditteam heeft kennisgenomen van de inhoud van de stages en de afstudeeropdracht en de competenties die ontwikkeld moeten worden gedurende de opleiding. Het auditteam heeft ook kennisgenomen van het feit, dat alle kerncompetenties behaald moeten worden in het majordeel van de opleiding en dat de 2e stage, het studeren in het buitenland of het volgen van een minor bedoeld zijn ter verdieping of verbreding van de competenties. Het auditteam is van mening,dat de opleiding met de stage(s) en de afstudeeropdracht en met het opnemen van de extra regel in de handleiding bij de afstudeeropdracht vanaf 2006/2007 op adequate wijze borgt dat alle studenten tijdens de studie voldoende praktijkervaring opdoen op alle drie de gewenste managementniveaus (operationeel, tactisch en strategisch). 2.2.5. Per module wordt aangegeven wat de vereiste beginsituatie is. Deel (competenties) die in eerdere leerjaren zijn verworven worden verder uitgewerkt op een hoger/complexer niveau. Per module wordt ook de studiebelasting in uren weergegeven voor de verplichte modulen en het aantal studiepunten dat voor elke module behaald kan worden. 2.2.6. Alle modulen leggen de relatie met de beroepspraktijk door bij de ontwikkeling of aanpassing van een module een beroepsbeoefenaar te betrekken; door bij de uitvoering van module een relatie met de beroepspraktijk te leggen (b.v. casuïstiek, gastspreker, excursie); door bij de toetsing een realistische toetsconstructie na te streven (b.v. assessment, presentie aan opdrachtgever, op locatie). De opbouw en inhoud van modulen is per moduul extern gelegitimeerd. 2.2.7. Beroepsbeoefenaren en studenten wordt regelmatig gevraagd hun mening te geven over een module. De mening van beroepsbeoefenaren wordt gevraagd door middel van het formulier externe legitimatie. De mening van de studenten wordt gehoord door middel van moduulevaluaties en klassenvertegenwoordigersoverleg dat twee keer per jaar plaatsvindt. Het auditteam heeft inzage gehad in verschillende verslagen en heeft geconstateerd, dat de inhoud van de modulen één van de inhoudelijke gespreksonderwerpen is tijdens de overleggen, waarbij aan de studenten en beroepsbeoefenaren daadwerkelijk naar hun mening wordt gevraagd. 2.2.8. In het derde en vierde jaar is het voor de studenten mogelijk via keuzemodulen een deel van het studieprogramma zelf te bepalen. Voor het minor-deel van de opleiding in het derde jaar kan de student in totaal 30 EC’s punten behalen. In 2005/2006 was er een aanbod van 13 -15 differentiërende minoren (naast de specialiserende en doorstroomminoren) waaruit de studenten konden kiezen. Het ging daarbij om tenminste één differentiërende minor per academie. Vanaf 2006-2007 zijn er meer differentiërende minoren per academie mogelijk. Optioneel is ook om een minor te volgen buiten het aanbod van Saxion. Hiervoor moet de student een aanvraag indienen bij de examencommissie waarin duidelijk moet worden wat voor ‘extra waarde’ deze externe minor heeft voor de student. Informatie omtrent het aanbod van minoren wordt gegeven door middel van presentaties, intranet en een minorenmarkt.


Het auditteam heeft kennis genomen van de opzet van het minoren-deel van het programma en is van mening, dat hiermee duidelijk inhoud wordt gegeven aan de mogelijkheden voor studenten om te differentiëren en zich te specialiseren. 2.2.9. Met de twee universiteiten in Engeland is twee maal per jaar contact over de inhoud van het geboden onderwijs/ de modulen aan studenten van het HHO die aan deze universiteiten een semester gaan studeren. Wanneer er wijzigingen plaatsvinden in het curriculum dat de universiteiten aanbieden zal het HHO op basis van de door haar opgestelde competenties bekijken wat de consequenties zijn voor de ontwikkeling van de student. (zie ook 1.1.4.) 2.2.10. Deeltijd Het onderwijs is gebaseerd op het verwerven van de beschreven competenties van de opleiding. Elk semester bestaat uit één moduul. Binnen het moduul komen de verschillende (kern) competenties aan bod. Alle competenties worden voor zover mogelijk in Action Learning verwerkt. Daarbij is de reële beroepstaak, waar de student in z’n dagelijkse werk mee geconfronteerd wordt altijd vertrekpunt van het leren. Niet alle competenties kunnen echter op de eigen werkplek worden verworven. Daarbij kan gedacht worden aan de talen en andere vaardigheidstrainingen als omgaan met SPSS en bijbehorende software en excel. Die onderdelen worden aangeboden in zogenaamde ondersteuningsmodulen. Voor de deeltijd variant is het eerste studiejaar concreet uitgewerkt. Daarin is per module net als bij de voltijd variant aangegeven wat het doel is van de module/ aan welke kerncompetenties wordt gewerkt, wat de module inhoudt, welke werkvormen er worden gebruikt, hoe getoetst wordt. Voor het tweede en de volgende jaren zijn al wel de vakken geformuleerd met een globale inhoud en het aantal te behalen studiepunten. Deze staan beschreven in een Informatiemap Deeltijdonderwijs academie HBS. Voor het tweede en de volgende jaren zijn inhoud, de kerncompetenties, de werkvormen en de toetsten nog niet uitgebreid beschreven. Ook voor de deeltijdopleiding geldt dat de competenties moeten worden verworven in het majordeel van de opleiding. In het 3e leerjaar is er ook voor de deeltijdstudent de mogelijkheid om te kiezen voor een minor of een 2e stage ter verbreding of verdieping. Deeltijdstudenten kunnen evenwel wanneer zij kiezen voor een 2e stage vrijstelling krijgen voor dit onderdeel op basis van reeds opgedane brede ervaring en verworven competenties op de eigen werkplek. Op basis van de ervaring in dit eerste schooljaar 2005/2006 met de deeltijd variant heeft de opleiding besloten om tijdens de intake expliciet te gaan toetsen of de werkplek van de student aan criteria voor een geschikte werkplek voldoet om er zeker van te zijn dat de werkplek en de daarmee samenhangende functie van de student van voldoende kwaliteit zijn en of de benodigde competenties kunnen worden behaald. Op basis van de verkregen informatie tijdens de intake zal worden bepaald of de werkplek geschikt is. De inbreng van een adequate werkplek is de verantwoordelijkheid van de student, maar de opleiding zal na de intake ook zelf met de werkgever contact opnemen om er zeker van te zijn dat de student de competenties kan verwerven. Op langere termijn zal dit onderdeel worden ingebed in de uitwerking van de instrumenten van de ‘Persoonlijke Leerweg’ (PLW). Elementen daarin worden: het intake assessment t.a.v. de geschiktheid van de werkplek ‘leerwerkovereenkomst’ (o.a. vastleggen te behalen competenties tijdens het werk, communicatie tussen student/ opleiding/ werkgever, toetsen en beoordeling) Studiebegeleiding (uitwerking communicatie tussen student/ docent/ werkgever) Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) en digitaal portfolio. Op dit moment wordt dit punt ook meegenomen in de zogenaamde ‘proeftuin Persoonlijke Leerweg’ waar de opleiding HHO voor de deeltijd en duale variant in participeert. Implementatie van de PLW zal plaatsvinden in februari 2007 voor de duale student en september 2007 voor de deeltijd student.


Het auditteam heeft kennisgenomen van de opzet en inhoud van de deeltijd opleiding, de concrete uitwerking daarvan voor het eerste jaar in de verschillende modulen en van de wijze waarop de kerncompetenties tijdens het buitenschoolse programma op de eigen werkplek kunnen worden verworven via de methode van Action Learning. Het auditteam is van mening, mede op basis van hetgeen zij heeft gezien in de uitwerking van de voltijd variant, dat de opleiding voldoende borgt dat ook de deeltijd student alle benodigde eindkwalificaties kan verwerven. 2.2.11. Duaal Er bestaat een blauwdruk van de duale variant van de opleiding. De student start met een propedeuse volgens het programma van de voltijd variant. Ook het eerste semester van de hoofdfase 1 verloopt nog volgens de voltijd variant. Daarna schakelt de student over op een combinatie van werk en het volgen van modulen volgens de deeltijd variant. Het auditteam heeft kennisgenomen van de blauwdruk van de duale variant en de opzet volgens het programma van de voltijd en deeltijd variant. Het auditteam heeft er op basis van hetgeen zij heeft gezien van de opzet en de uitwerking van het programma van de voltijd en deeltijdvariant, vertrouwen in dat ook het programma voor de duale variant de student de mogelijkheid biedt de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: In de modulen van de voltijd variant is de opbouw in het verwerven van de (deel)competenties duidelijk terug te vinden is. Door alle modulen te doorlopen verwerven de studenten alle benodigde eindkwalificaties. In de opzet en inhoud van de deeltijd variant en de concrete uitwerking daarvan in de modulen voor het eerste jaar is de opbouw in het verwerven van de (deel)competenties duidelijk terug te vinden. Door het deeltijdprogramma te doorlopen verwerven de studenten alle benodigde eindkwalificaties. Met de stage(s) en de afstudeeropdracht in de voltijd variant en het praktijkgedeelte op de eigen werkplek in de deeltijd variant borgt de opleiding, dat alle studenten tijdens de studie voldoende praktijkervaring opdoen op alle drie de gewenste managementniveaus (operationeel, tactisch en strategisch). Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien van de opzet en de uitwerking van het programma van de voltijd en deeltijd variant, heeft het auditteam er vertrouwen in dat ook het binnenschools en buitenschools programma voor de duale variant de student de mogelijkheid biedt de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken Met het minoren-deel van het programma wordt duidelijk inhoud gegeven aan de mogelijkheden voor studenten om te differentiëren en zich te specialiseren.


Facet 2.3. Samenhang Programma Criterium Het facet ‘Samenhang Programma’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend?

Bevindingen 2.3.1. De inhoudelijke samenhang van het curriculum is vastgelegd in het Didactisch Concept HBS. Hierin wordt aangegeven, dat het leerplan concentrisch is opgebouwd. Bepaalde typen beroepstaken kunnen in hogere jaren terugkomen, maar dan in een complexere situatie met meer afbreukrisico en meer onbekende factoren. De student krijgt een steeds grotere verantwoordelijkheid. In de matrix bij dit Didactisch Concept is weergegeven welke niveaucriteria daarbij worden gehanteerd. (zie ook 2.2.2.) Op deze wijze ontstaan verticale leerlijnen gebaseerd op de 10 kerncompetenties. Het auditteam heeft kunnen vaststellen dat deze verticale samenhang duidelijk aanwezig is in het leerplan van de opleiding HHO. 2.3.2. Door de concentrische opbouw van het leerplan wordt de afhankelijkheid tussen leerlijnen sterker naarmate de opleiding vordert. De holistische benadering neemt toe gedurende de opleiding. Competenties die worden verworven, kennis die wordt opgedaan worden benut binnen meerdere modulen in een zelfde studiejaar. Het auditteam heeft kunnen vaststellen, dat er ook een horizontale samenhang aanwezig is binnen het totale programma. 2.3.3. Alle competenties zijn verdeeld over de binnen- en buitenschoolse modulen. In het eerste leerjaar wordt vrijwel onmiddellijk gestart met een ‘snuffelstage beroepspraktijk’ waarbij de student 10 dagen meeloopt binnen verschillende afdelingen van een leerbedrijf. In de stages in het tweede en eventueel derde leerjaar worden competenties in praktijk gebracht, die in eerder modulen verworven zijn en in de praktijk verder worden uitgebouwd. Van diverse modulen maken opdrachten in de praktijk een wezenlijk onderdeel uit, bv. Principles of marketing in jaar 1 en Human Resource Management in jaar 2. (zie ook 2.1.2). 2.3.5. Deeltijd De deeltijdopleiding vindt plaats via het principe van Action Learning, waarbij een heel duidelijke link gelegd wordt tussen theorie en praktijk. De praktijk staat hierbij voorop: de concrete problematiek en uitdaging waar de student als beroepsbeoefenaar mee geconfronteerd wordt. Kennis is daarbij vooral gereedschap. De leerstof wordt direct in verband gebracht met de beroepspraktijk en de student voert opdrachten uit in eigen werkomgeving. Het onderwijs is gebaseerd op het verwerven van de beschreven competenties van de opleiding waar de niveaucriteria een toename in moeilijkheidsgraad aangeven. Het onderwijs begint met een relatief eenvoudig onderwerp en wordt steeds complexer. Het onderwijs start met modulen op het operationele niveau (propedeuse, 2 semesters), daarna volgen modulen op tactisch niveau (3 semesters) en het onderwijs eindigt met modulen op strategisch niveau (3 semesters). Het afbreukrisico wordt steeds groter en er zijn ook steeds meer onbekende factoren. De student krijgt ook steeds meer verantwoordelijkheid. Binnen een module wordt gewerkt aan het verwerven van verschillende competenties. Het leerprincipe van Action Learning heeft de academie vastgelegd in de Informatiemap Deeltijdonderwijs academie HBS Deeltijdmap 2005-2006.


Het auditteam heeft kennisgenomen van hetgeen in de Informatiemap Deeltijdondewrijs vermeld staat over het programma. Het auditteam ziet dat er in de leerstof een duidelijke verticale opbouw is gepland van operationeel naar strategisch niveau. Van de deeltijdvariant zijn alleen de modulen voor het eerste studiejaar uitgewerkt. Binnen deze modulen ziet het auditteam een duidelijke horizontale samenhang in de ‘oefenstof’: binnen de casus die wordt aangeboden moeten de studenten meerdere competenties/ vaardigheden verwerven en gebruiken. Voor de volgende jaren zijn de modulen nog niet uitgewerkt en zijn de competenties nog niet gekoppeld aan de leerstof. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien bij de uitwerking van de modulen voor het eerste leerjaar van de deeltijd en op basis van de uitwerking van de modulen van de voltijdvariant en de samenhang, die in het voltijdprogramma duidelijk terug te vinden is heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding ook de samenhang van de deeltijdvariant voor het 2e tot en met 4e leerjaar voldoende borgt. 2.3.6. Duaal Er bestaat een blauwdruk van deze opleiding. De eerste anderhalf jaar volgt de student het programma van de voltijdopleiding. Daarna stapt de student over op het programma van de deeltijdvariant. Zoals het auditteam al bij 2.3.1. en 2.3.2. over de voltijdvariant heeft aangegeven is er in het programma voor het eerste en tweede jaar van de voltijd een duidelijke verticale en horizontale samenhang te zien. De verticale samenhang in het programma dat de duale student vervolgens volgt conform de deeltijdvariant is ook duidelijk aanwezig. Over de horizontale samenhang in het programma voor de leerjaren 2 tot en met 4 is op dit moment nog niets concreets terug te vinden in de beschrijvingen, daar de deeltijdvariant alleen voor het eerste studiejaar volledig is uitgewerkt. Echter, zoals ook al hierboven bij 2.3.5. over de deeltijdvariant is opgemerkt heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding de samenhang voor het 2e tot en met 4e leerjaar voldoende borgt.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De voltijd opleiding laat in haar curriculum beschrijving een duidelijk inhoudelijke horizontale en verticale samenhang zien tussen de verschillende modulen. De te verwerven competenties zijn verdeeld over het binnenschools en buitenschools programma. In de stages worden ‘eerder verworven competenties’ in praktijk gebracht en verder uitgebouwd. In het programma van de deeltijdvariant is een duidelijke verticale samenhang te zien. In de uitwerking van het programma voor het eerste leerjaar is ook een duidelijke horizontale samenhang terug te vinden. Het programma voor de leerjaren 2 tot en met 4 is nog niet concreet uitgewerkt. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien bij de uitwerking van de modulen voor het eerste leerjaar van de deeltijd en op basis van de uitwerking van de modulen van de voltijdvariant en de samenhang, die in het voltijdprogramma duidelijk terug te vinden is heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO ook de samenhang van de deeltijdvariant voor het 2e tot en met 4e leerjaar voldoende borgt. Het programma van de duale variant is gebaseerd op het programma van de voltijd en de deeltijd opleiding. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien van de programma’s van deze varianten heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO de samenhang in het programma voldoende borgt.


Facet 2.4. Studielast Criterium Het facet ‘Studielast’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het programma studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen?

Bevindingen 2.4.1. Voor elk programma-onderdeel zijn de studielast, de hoeveelheid contacturen en het aantal studiepunten weergegeven. Ieder studiejaar heeft een omvang van 60 EC’s. Binnen het studiejaar zijn toetsen en studielast evenwichtig verspreid over vier kwartielen. Het auditteam heeft kennisgenomen van hetgeen staat beschreven bij de modulen voor de voltijdvariant met betrekking tot de studielast en is op basis hiervan van mening dat de studielast evenwichtig gespreid is. In het gesprek tijdens de audit met de studenten (voltijd en deeltijd) werd aangegeven, dat men tevreden was over de spreiding van het programma waarbij met name de stages werden genoemd. 2.4.2. Deeltijd Het totale leerprogramma bestaat uit 8 modulen. Elk moduul duurt een half jaar (20 onderwijsweken). In de modulenboeken van de deeltijd is tot nu toe alleen voor de eerste twee jaren per onderdeel van elk moduul aangegeven wat de studielast bedraagt. Het auditteam heeft kennisgenomen van hetgeen staat beschreven bij de modulen van de deeltijd met betrekking tot de studielast in de eerste twee jaren en is op basis hiervan van mening, dat ook voor de deeltijdopleiding de studielast evenwichtig verspreid is. Het auditteam heeft er op basis van hetgeen zij gezien heeft bij de voltijdopleiding, de eerste twee jaren van de deeltijdopleiding en op basis van wat de studenten hebben aangegeven vertrouwen in dat de opleiding ook de studeerbaarheid van het programma voor het 3e en 4e jaar borgt. 2.4.3. Duaal De opleiding duaal bestaat alleen nog maar in blauwdruk. Voor de eerste anderhalf jaar zal het programma verlopen conform de voltijdvariant. (zie 2.4.1.) Daarna zal de student een programma aangeboden krijgen conform de deeltijdvariant. (zie 2.4.2.) Het auditteam heeft er op basis van hetgeen zij gezien heeft bij de voltijd en deeltijd opleiding vertrouwen in dat de opleiding borgt dat ook het programma van de duale variant studeerbaar is. 2.4.5. Studenten krijgen met name in de eerste fase van de Propedeuse informatie en oefening met betrekking tot inhoud en opzet van de opleiding van Saxion en van studeren in het HBO in het algemeen. Dit is opgenomen in het moduul ‘Professionele Ontwikkeling 1’. Verder worden de studenten begeleid volgens het principe van de Persoonlijke Leerweg. De studiebegeleider voert functioneringsgesprekken en geeft de student duidelijkheid over het eigen functioneren en studieresultaten. De studiebegeleider verwijst de student naar relevante instanties binnen en buiten Saxion indien daartoe aanleiding bestaat. (zie verder voor PLW onder 4.2.)


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Uit de modulebeschrijvingen van de voltijdvariant en de eerste twee jaren van de deeltijdvariant blijkt dat de studielast van het programma evenwichtig gespreid is. De studenten (voltijd en deeltijd) hebben tijdens de audit aangegeven tevreden te zijn over de spreiding van het programma. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien van bij de modulebeschrijvingen van de voltijdvariant en de eerste twee jaren van de deeltijdvariant heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO ook de studeerbaarheid van de laatste twee jaren van de deeltijd en het programma van de duale variant voldoende borgt.


Facet 2.5. Instroom Criterium Het facet ‘Instroom’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluit het programma qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek?

Bevindingen 2.5.1. De opleiding HHO heeft de studenteninstroom gesegmenteerd in drie doelgroepen: voltijd-deeltijdduaal en hiervoor drie verschillende onderwijsprogramma’s geformuleerd. Met ingang van het studiejaar 2006/2007 wordt een nieuwe doelgroep aangeboord: internationale studenten. Voor groepen studenten met een specifieke vooropleiding zijn specifieke onderwijsprogramma’s vastgelegd op basis van de opleidingscompetenties. Zo zijn er versnelde routes voor instroom vanuit MBO-opleidingen. 2.5.2. In het studiejaar 2005/2006 was de instroom voor: De voltijdopleiding: vanuit de HAVO: 93 studenten (69%), VWO: 10 studenten (7 %), MBO: 28 studenten (21%), internationaal diploma: 1 student (1%) en overig: 3 studenten (2%). De deeltijdopleiding: vanuit de HAVO: 4 studenten (24%), VWO: 3 studenten (18%), vanuit het MBO: 10 studenten (59%). Tijdens de audit heeft het Managementteam aangegeven dat er veel regionale instroom is. De trend is dat er minder MBO-ers instromen dan bijvoorbeeld Havisten. Verwachting is dat de instroom voor de deeltijdvariant klein zal blijven. 2.5.3. De toelatingseisen staan vermeld in het Onderwijs en Examenreglement. (OER voltijd). De criteria t.a.v. de (wettelijke) toelating zijn gebaseerd op ‘Wettelijke Toelaatbaarheid&Profielen HAVO, VWO, MBO,HBO’ en de ‘Brochure Toelatingsonderzoeken 2005’. Met een havo-profiel Cultuur en Maatschappij en het vwo profiel Economie en Maatschappij en Cultuur en Maatschappij is een student direct toelaatbaar. Voor de overige havo/vwo profielen geldt de aanvullende eis van een tweede moderne vreemde taal. Voor de toelating gelden ook een aantal aanvullende eisen, die tijdens een intake worden getoetst. De intakeprocedure kent de volgende onderdelen:

aanmelding via www.Saxion.nl Uitnodiging voor de intake De intake zelf: psychodiagnostische tests, individuele gesprekken en groepsgesprek, groepswerk: aanpak van een casus, controle op wettelijke toelaatbaarheid Rapportage aan de aankomende student: toelaatbaar of afwijzen

Het auditteam heeft kennis genomen van de toelatingseisen en de intakeprocedure. Het auditteam is van mening, dat het HHO hiermee voldoende zorgdraagt dat alleen potentieel geschikte studenten aan de opleiding mogen beginnen. 2.5.4. Er zijn projecten opgestart in het kader van de MBO-HBO impulsgelden. Daarvoor is een projectplan ‘Versterking van de beroepskolom’ opgesteld met ideeën hoe aansluiting beter kan verlopen. Met de ROC’s is een projectplan opgesteld ‘Uitgangspunten voor doorstroomarrangementen’, waarin afspraken staan die richtinggevend zijn. Hierin wordt gesproken over een doorstroomminor voor studenten in het 4e jaar van de MBO-opleiding (zie 2.5.4) en aan een traject ‘geïntegreerde leerwegen’, waarbij HBO kwalificaties al in het MBO aan de orde komen. Na het volgen van een geïntegreerde leerweg in het MBO kan de student de HBO opleiding in een korter tijdsbestek afronden.


Voor de opleiding HHO bestaat de mogelijkheid van een 3 jarig studieprogramma voor de studenten die de MBO opleiding Horeca ondernemer/manager, Restaurateur, Afdelingsmanager hebben afgerond. 2.5.5. Om te zorgen voor een goede aansluiting tussen de vooropleiding en de opleiding HHO heeft de opleiding de volgende modulen ontwikkeld: Deelnemers van de MBO-opleidingen Horeca van ROC Aventus kunnen met ingang van het studiejaar 2004/2005 deelnemen aan een module die hen voorbereidt op het studeren bij het HHO. Afspraken daarover zijn vastgelegd. Evaluatie van deze module vinden plaats in het voorjaar. Studenten in de Propedeuse krijgen met name in de beginfase van het eerste jaar informatie en oefeningen met betrekking tot inhoud en opzet van de opleiding, van Saxion en van studeren aan het HBO in het algemeen. Dit is opgenomen in het module ‘Professionele Ontwikkeling 1’. Het auditteam is van mening dat de opleiding HHO hiermee aantoont, dat zij voldoende rekening houdt met de heterogene instroom en zorg draagt voor een programma dat aansluit op het eindniveau van de instromende studenten. Daarover vindt goede afstemming plaats met het ROC Aventus. 2.2.6. Via de Persoonlijke Leerweg worden de studenten m.n. in de Propedeuse intensief gevolgd door de studiebegeleider. Er worden met de student functioneringsgesprekken gehouden op basis van een digitaal portfolio en een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). (zie ook 4.2.) Op dit moment loopt een onderzoek of er een relatie ligt tussen de uitval in het eerste jaar en de validiteit van de test bij de intake en naar de kwaliteit van predictieve toetsing van gesprekken. (zie 6.2.) 2.5.7. Deeltijd Voor de deeltijdopleiding HHO is de visie op instroom verwoord in de ‘Voortgangsnotitie deeltijd HHO’ en ‘Evaluatie deeltijd HBS’. Uitgangsgedachte is de methodiek Action Learning, die met name recht doet aan de potentiële student die beschikt over relevante werkervaring. De toelatingseisen staan vermeld in het Onderwijs en Examenreglement. (OER deeltijd). Deeltijdstudenten voeren een intakegesprek met de coördinator deeltijd waarin aansluiting en toelating onderwerp van gesprek is. Op basis van de ervaring in dit eerste schooljaar 2005/2006 met de deeltijd variant heeft de opleiding besloten om tijdens de intake expliciet te toetsen of de werkplek van de student aan criteria voor een geschikte werkplek voldoet om er zeker van te zijn dat de werkplek en de daarmee samenhangende functie van de student van voldoende kwaliteit zijn en of de benodigde competenties kunnen worden behaald. (zie verder onder 2.2.10) Het auditteam heeft kennisgenomen van de intakeprocedure van de deeltijd studenten en de maatregelen die genomen worden om te borgen dat de werkplek van deze studenten voldoet aan de criteria. Het auditteam is van mening, dat de opleiding hiermee voldoende zorgdraagt dat alleen potentieel geschikte deeltijd studenten aan de opleiding mogen beginnen en dat de werkplek van voldoende kwaliteit is om de benodigde competenties te behalen. In het gesprek met de docenten is tijdens de audit naar voren gekomen, dat verwacht wordt dat de groep deeltijders relatief klein zal blijven. (zie ook onder 2.5.2.) 2.5.8. Duaal In de ‘Blauwdruk Duale routes HBS’ staat vermeld dat de intake verloopt conform de intake van de Deeltijdstudent. 2.5.9. Verkorte routes Met een MBO opleiding restaurateur, Horeca ondernemer/manager of afdelingsmanager op niveau 4 heeft een student recht op vrijstellingen. Daardoor kan de student de opleiding afronden in drie jaar in plaats van 4 jaar. Daarvoor worden de curricula van de MBO en de HBO opleiding tegen elkaar afgewogen.


Met name het praktijkdeel zit ook in de MBO opleiding met als gevolg dat een deel van de propedeuse niet opnieuw hoeft te worden gevolgd. Om te borgen dat het niet ‘mis’ gaat met de studenten wordt er vooraf overlegd met het ROC welke studenten goed kunnen doorstromen en welke niet. Voor excellente MHS studenten bestaat zelfs de mogelijkheid om in 2,5 jaar het diploma Hoger Hotelonderwijs te behalen. Het auditteam heeft ook kennisgenomen van de mogelijkheid voor bepaalde studenten om een verkorte route te volgen. Het auditteam is van mening, dat de opleiding hierin duidelijk beleid voert door studenten op basis van eerder verworven kennis en vaardigheden de mogelijkheid te bieden de opleiding in 2,5 tot 3 jaar te volgen. De opleiding borgt de doorstroom voldoende door hierover te overleggen met het ROC. 2.5.10. Binnen Saxion is een Lectoraat Instroommanagement ingesteld, waarbinnen activiteiten worden ontplooid teneinde de instroom vanuit toeleverende scholen te optimaliseren, zowel kwalitatief als kwantitatief. De visie op instroom en het daaruit voortvloeiende beleid zal te zijner tijd worden ‘uitgerold’ binnen Saxion en dus ook van toepassing zijn op het HHO. 2.5.11. Voor de werving van studenten richt de opleiding HHO zich met name op de regio, die de opleiding beschouwt als de belangrijkste markt voor de instroom. Met de MBO-opleidingen Horeca van ROC Aventus is contact over een doorstroomodule. De academie HBS houdt jaarlijks open dagen en geeft folders uit waarin de belangrijkste informatie over de drie opleidingen van de academie is opgenomen voor zowel voltijd als deeltijdstudenten. Ook is er een aparte flyer over verkorte routes.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding hanteert duidelijke toelatingseisen en zorgt er door middel van een intakeprocedure voor, dat alleen potentieel geschikte studenten aan de opleiding mogen beginnen en deeltijdstudenten weten onder welke voorwaarden zij kunnen worden toegelaten en welke eisen er worden gesteld aan de werkplek. De opleiding onderhoudt nauwe contacten met de MBO opleidingen uit de omgeving over doorstroommmodulen en potentiële studenten, die zouden kunnen doorstromen naar de HBOopleiding hotelonderwijs en over studenten die een verkorte leerroute zouden kunnen volgen. Daarnaast krijgen studenten met name in de beginfase van het eerste jaar informatie en oefeningen met betrekking tot inhoud en opzet van de opleiding, van Saxion en van studeren aan het HBO in het algemeen. Daarmee toont de opleiding aan dat zij voldoende rekening houdt met de heterogene instroom en zorg draagt voor een programma dat aansluit op het eindniveau van de instromende studenten. De opleiding biedt verkorte routes voor studenten met een bepaalde vooropleiding. Via de Persoonlijke Leerweg worden studenten m.n. in de propedeuse intensief gevolgd door een studiebegeleider.


Facet 2.6. Duur Criterium Het facet ‘Duur’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium:3 Voldoet de opleiding aan de formele eis (240 ECS) m.b.t. de omvang van het curriculum van een HBO bachelor opleiding?

Bevindingen Blijkens de programmabeschrijving bedraagt het totaal aantal studiepunten van de voltijdvariant 240 ECS, met een verdeling van 210 ECS voor het major-programma en 30 ECS voor het minorprogramma. Blijkens de programmabeschrijving bedraagt het totaal aantal studiepunten van de deeltijdvariant 240 ECS. Blijkens de programmabeschrijving bedraagt het totaal aantal studiepunten van de duale variant 240 ECS. Daarmee voldoen alle varianten van de opleiding aan de formele, kwantitatieve eis die aan HBO bachelor opleidingen wordt gesteld.

Oordeel: voldoende Het auditteam heeft geconstateerd, dat alle varianten een omvang hebben van 240 ECS, reden dit facet voor alle varianten als voldoende te kwalificeren.

3

In feite gaat het hier niet om een criterium, maar om een formele vereiste. Zie de voetnoot bij beslisregel E.


Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud Criteria Het facet ‘Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAOcriteria: Is het didactisch concept in lijn met de doelstellingen? Sluiten de werkvormen aan bij het didactisch concept?

Bevindingen 2.7.1. Het HHO heeft een competentiegericht curriculum. In het document ‘Didactisch Concept’ staan de ontwerpeisen voor de modulen in de 3 fasen van de opleiding; propedeuse, hoofdfase 1 en hoofdfase 2. Voor het opzetten van het curriculum zijn daarvoor de volgende zaken in kaart gebracht: inventariseren van beroepsspecifieke taken, vaststellen en formuleren van kerncompetenties, vertalen van kerncompetenties per niveau, aanbieden van taken in verschillende contexten en formuleren van gedragscriteria voor het beoordelen van competent handelen. In de lessen worden verschillende onderwijsvormen gehanteerd, die aansluiten bij het moeten verwerven van de competenties door de student zoals klassikale lessen, hoorcolleges, training, werken in groepen, individuele gesprekken, klassengesprekken, een presentaties laten verzorgen. In de stages en bij de afstudeeropdracht wordt gericht gewerkt aan het verwerven van de verschillende competenties. (zie ook 2.2.4.) Het auditteam is van mening dat met dit competentiegericht curriculum aangesloten wordt op actuele onderwijskundige inzichten. Het auditteam is op basis van hetgeen zij heeft gezien in de modulebeschrijvingen van mening, dat het HHO onderwijsleerstijlen hanteert die ervoor zorgdragen, dat de student aan het eind van zijn studie de door het HHO gestelde de eindkwalificaties/kerncompetenties heeft kunnen verwerven. 2.7.2. Studieactiviteiten en werkvormen zijn afgeleid van beroepstaken. Deze zijn terug te vinden in de modulebeschrijvingen. Veelal is er sprake van een casus, soms is er sprake van een real-life situatie. Voorbeeld hiervan is de evenementenservice, waarbij studenten uit het eerste en tweede jaar onder begeleiding van een docent evenementen organiseren voor het eigen Evenementenbureau: SaxEvents. Een ander voorbeeld is de afstudeeropdracht. ICT-instrumenten en digitale leeromgevingen vormen een weloverwogen onderdeel van de werkvormen. Zo worden er ICT-instrumenten ingezet voor stagebegeleiding (Quickplace) en zijn er speciale intranetpagina’s voor praktijkmodulen. Met speciale links naar relevante internetomgevingen in het beroepenveld en beschikbaarheid van de specifieke beroepsapplicaties Fidelio uit de Hotelbranche worden studenten met ICT instrumenten voorbereid op het beroepenveld. Het HHO heeft er bewust voor gekozen beroepsvaardigheden/competenties zoveel mogelijk in de reële praktijk zelf te laten opdoen. Daarmee onderscheidt zij zich van een aantal andere opleidingen voor hotelonderwijs, die een uitgebreid practicum in de opleiding op de school zelf aanbieden. Het auditteam heeft kennisgenomen van de verschillende werkvormen in de modulebeschrijvingen en is op basis hiervan van mening, dat de werkvormen aansluiten bij het didactisch concept van het competentieleren. Het auditteam is van mening, dat de keuze van het HHO om de studenten in de reële praktijk de benodigde vaardigheden te laten verwerven, een adequate keuze is.


2.7.3. Deeltijd: Het didactische concept voor de deeltijd is gebaseerd op het leerprincipe van Action Learning, waarbij een heel duidelijke link gelegd wordt tussen theorie en praktijk. Het onderwijs is gebaseerd op het verwerven van de beschreven competenties van de opleiding waar de niveaucriteria een toename in moeilijkheidsgraad aangeven. Het leerprincipe van Action Learning heeft de academie vastgelegd in de Deeltijdmap 2005-2006. (Zie ook 2.3.4.) De deeltijdopleiding werkt slechts vanuit reële beroepstaken. De dagelijkse problematiek van de student in bedrijf is vertrekpunt om te studeren. De praktijkvraag (studievraag) wordt geobjectiveerd met behulp van relevante bronnen (theorie). Het auditteam is van mening, dat het leerprincipe van Action Learning ervoor zorgt, dat de student aan het eind van zijn studie de door het HHO gestelde de eindkwalificaties/kerncompetenties heeft kunnen verwerven. 2.7.4. Duaal De duale variant zal de eerste anderhalf jaar worden aangeboden conform het didactisch concept van de voltijdopleiding: het competentiegericht leren. (zie 2.7.1 en 2.7.2.) In de tweede helft van het tweede studiejaar gaat de student werken en wordt er overgestapt op het didactisch concept van de deeltijdopleiding: Action Learning. (zie 2.7.3.)

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Het HHO heeft in het ‘Didactisch Concept’ de ontwerpeisen voor de modulen geformuleerd op basis waarvan het competentiegericht curriculum van het HHO is opgezet. Met dit competentiegericht curriculum wordt aangesloten op actuele onderwijskundige inzichten. De modulebeschrijvingen laten zien, dat het HHO onderwijsleerstijlen hanteert die ervoor zorgdragen, dat de student aan het eind van zijn studie de door het HHO gestelde de eindkwalificaties/ kerncompetenties heeft kunnen verwerven. De modulebeschrijvingen laten zien, dat studieactiviteiten en werkvormen zijn afgeleid van beroepstaken en er is bewust voor gekozen beroepsvaardigheden/competenties zoveel mogelijk in de reële praktijk zelf te laten opdoen. De werkvormen sluiten goed aan bij het didactisch concept van het competentieleren. Via het leerprincipe van Action Learning wordt ervoor gezorgd, dat de student aan het eind van zijn studie de door het HHO gestelde eindkwalificaties/kerncompetenties heeft kunnen verwerven.


Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing Criterium Het facet ‘Beoordeling en Toetsing’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt door de beoordelingen, toetsingen en examens adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd?

Bevindingen 2.8.1. Het toetsbeleid is op het niveau van de academie HBS beschreven in de notitie “Toetsbeleid’ (2005) en tevens geoperationaliseerd naar de opleiding HHO. In de notitie wordt de visie van de academie op toetsing van competenties (formatief en summatief) beschreven. Het uitgangspunt voor toetsing bij de academie is dat het onderwijs competentiegericht is opgebouwd. De inrichting van een toetsbeleid moet dus ook gestuurd worden door het analyseren van het proces van het verwerven van competenties. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen voltijd en deeltijd/duaal: - voor de voltijdstudent is er een aanbodgerichte competentiegerichte leeromgeving, waarin het leren vooral gevoed wordt door diverse en pasklare modulen, praktijkcasussen en real life-situaties , - voor deeltijd/duale student is er een vraaggestuurde duale competentiegerichte leer- en werkomgeving waarbij de werksituatie uitgangspunt voor het leerproces is. Het toetsbeleid van de academie HBS is afgestemd op het Saxion toetsbeleid dat vastgelegd is in de notitie ‘Toetsbeleid Saxion Hogescholen’ van november 2003. In deze notitie zijn ook de ijkpunten, die in het kader van het interne kwaliteitszorgsysteem zijn gedefinieerd, vermeld. Deze ijkpunten zijn uitgangspunt voor een opleiding bij het formuleren van het toetsbeleid en vormen ten dele de ijkpunten van het Saxion Kwaliteitskader Bachelors (SKB). 2.8.2. In de notitie ‘Toetsbeleid’ wordt aangegeven dat er drie fases zijn in het toetsen: oriëntatie fase om kennisverwerving te toetsen, de oefenfase om kennistoepassing te toetsen en de certificeringfase om kennis te meten. Er kan gebruik worden gemaakt van verschillende soorten toetsen: formatieve toetsen om een diagnose te kunnen maken welke kennis nog ontbreekt of nog verworven dient te worden, summatieve toetsen die leiden tot een beslissing, zelftoetsen (self-assessment) waarbij de student zelf conclusies moet leren trekken en tussentoetsen, die zowel formatief als summatief van aard kunnen zijn. 2.8.3. De operationalisering van competenties naar toetsing en toetscriteria is beschreven in de notitie “Stappenplan Competentiegericht Curriculum 2003’. Dit stappenplan was het sturingsinstrument om te komen tot competentiegerichte toetsing. Het auditteam is van mening dat de notities ‘Toetsbeleid’ en ‘Stappenplan Competentiegericht Curriculum 2003’ duidelijke richtlijnen bevat voor planning, methoden, vereisten en criteria met betrekking tot beoordeling en toetsing. 2.8.4. In de moduulbeschrijvingen is verwoord op welke wijze toetsing plaatsvindt. De ontwikkeling van de toetsing is begeleid door onderwijskundigen (intern en extern) en gecheckt door de leerplancommissie. Uit een eerste evaluatie (2004/2005) is gebleken dat er bij alle modulen een beoordelingsinstrument aanwezig is, maar niet bij alle modulen de toetsingscriteria duidelijk geformuleerd zijn. Er is een groot verschil in de kwaliteit van de toetsing. Met name betrouwbaarheid en validiteit van toetsing zijn zwak. In slechts een enkele module is plaats voor zowel een formatieve als summatieve toets. Ook stelt het HHO dat ze op dit moment nog niet een volledig toetsprogramma heeft. Slechts op onderdelen is onafhankelijke toetsing mogelijk. Tevens bestaat er nog vaak volgtijdelijkheid in toetsing waardoor onafhankelijke toetsing niet altijd gegarandeerd is.


In het document ‘Analyse Toetsbeleid HBS’ (febr. 2006) zijn de acties beschreven die ervoor moeten zorgen, dat met ingang van het nieuwe studiejaar 2006/2007 alle modulen en de daaraan gekoppelde toetsen ‘op orde zijn’. Daarbij wordt o.a. aandacht gegeven aan het scholen van de docenten in het analyseren van competenties in toetscriteria, het onderwijskundig ondersteunen van de moduleteams en het verder verankeren van de toetsen in het curriculum. Het auditteam heeft op basis van de moduulbeschrijvingen en het document ‘Analyse Toetsbeleid’ kunnen constateren , dat in vrijwel alle modulen aandacht is besteed aan toetsing van competenties en dat de in de notitie ‘Toetsbeleid’ van de academie en de in het Stappenplan Competentiegericht Curriculum 2003’ genoemde richtlijnen voor vormen/ soorten toetsen aantoonbaar worden gehanteerd. Het auditteam heeft vertrouwen in het verder verbeteren van het toetsbeleid op basis van de beleidsstukken die er al liggen en de acties die geformuleerd zijn in de ‘Analyse Toetsbeleid’. 2.8.5. De wijze waarop de stage en de afstudeeropdracht worden beoordeeld is vastgelegd in de ‘Handleiding Stage’ en de ‘Handleiding Afstudeeropdracht’. In deze handleidingen zijn criteria beschreven waarop de beoordeling plaatsvindt, is aangegeven welke personen er bij de beoordeling betrokken zijn en zijn formats opgenomen die gebruikt worden bij de beoordeling. Over het gerealiseerde niveau van de studenten die nu de opleiding volgen kan wat betreft de stages worden vermeld, dat bedrijfsmentoren in het algemeen positief zijn ten aanzien van het niveau van de studenten afgemeten aan de te behalen competenties. (zie voor het afstuderen verder onder 6.1. ‘gerealiseerd niveau’.) Het auditteam heeft kennisgenomen van de Handleiding Stage en de Handleiding Afstuderen en is van mening, dat de opleiding hierin helder heeft beschreven op basis van welke criteria de student wordt beoordeeld en welke competenties de student dient te hebben verworven gedurende de stage en het afstuderen. 2.8.6. Omdat modulen vaak gezamenlijk worden gegeven door meerder docenten is de objectiviteit van de toetsen op dit moment redelijk geborgd. De docenten bekijken met elkaar de inhoud van de toetsen. In principe wordt er gewerkt met antwoordmodellen. In twijfelgevallen bijvoorbeeld bij een 5,3 of 5,4 of in gevallen dat twee docenten met een verschillend oordeel komen, bijvoorbeeld een 5 en een 7, wordt nader overleg gepleegd. Het ‘samen kijken’ is ook een onderdeel van de cultuur op de opleiding. Presentaties worden altijd door twee docenten bijgewoond. Bij de afstudeeropdrachten is de eerste lezer altijd de begeleider van de student. Een andere docent bekijkt als de tweede lezer daarna het werkstuk. De beoordeling bespreken de beide lezers samen, waarbij gezocht wordt naar consensus. Het auditteam is van mening, dat de opleiding op deze wijze de objectiviteit bij het beoordelen op een aanvaardbare manier voor een tijdelijke periode heeft geborgd. De opleiding heeft in haar beleidstukken al aangegeven wat zij op korte termijn nog gaat veranderen met betrekking tot het toetsbeleid. Zoals al onder 2.8.4. staat aangegeven heeft het auditteam vertrouwen in deze verbeterplannen. 2.8.7. Spreiding van toetsing is terug te vinden in de semesterschema’s. De leerplancommissie checkt of de spreiding voldoet aan de door het HHO geformuleerde uitgangspunten studeerbaarheid. Bij aanvang van het studiejaar is de jaarplanning met toetsperioden, herkansingsperiodes en toetsinzage en/of feedbackmomenten voor medewerkers beschikbaar via intranet. De studenten kunnen ongeveer twee weken nadat een toets is gemaakt hun cijfer inzien via intranet. Docenten leveren daarvoor hun gegevens aan, die vervolgens door de administratie in het studievolgsysteem op het intranet worden geplaatst.


Het auditteam heeft in de gesprekken met de studenten vernomen, dat de snelheid waarmee cijfers bekend worden afhankelijk is van de docent. Het is echter nog niet voorgekomen, dat een student bijvoorbeeld niet op stage kon vanwege het ontbreken van cijfers. 2.8.8. Het HHO betrekt ook het beroepenveld bij de beoordeling van de studenten. Dit gebeurt bij de beoordeling van o.a. hoofdfase -2 modulen, de stages en de afstudeeropdracht Daarvoor is een speciale beoordelingsformulier Product en Proces voor de opdrachtgever ontwikkeld. De begeleider van de student is eerste lezer van de afstudeeropdracht. Hij vraagt ook aan de opdrachtgever tijdens een bezoek advies over de student en de afstudeeropdracht. Wanneer de opdrachtgever aanwezig is bij de presentatie wordt er ook commentaar van de opdrachtgever gevraagd: wat kan het bedrijf ermee? Daarnaast wonen leden van de beroepenveldcommissie als toehoorder de eindgesprekken bij. Voor het beoordelen van het eindgesprek is een speciaal beoordelingsformulier ontwikkeld. Formulieren zijn opgenomen in de ‘Handleiding Afstudeeropdracht’. (zie verder onder 6.1. ‘gerealiseerd niveau’.)

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De notities ‘Toetsbeleid’ en ‘Stappenplan Competentiegericht Curriculum 2003’ bevat duidelijke richtlijnen voor planning, methoden, vereisten en criteria m.b.t. beoordeling en toetsing. In vrijwel alle modulenbeschrijvingen is aandacht besteed aan toetsing van competenties en de in de notitie ‘Toetsbeleid’ van de academie en de in het Stappenplan Competentiegericht Curriculum 2003’ genoemde richtlijnen voor vormen/ soorten toetsen worden ook daadwerkelijk gehanteerd. In de Handleiding Stage en de Handleiding Afstuderen heeft de opleiding helder beschreven op basis van welke criteria de student wordt beoordeeld en welke competenties de student dient te hebben verworven gedurende de stage en het afstuderen. In de ‘Analyse Toetsbeleid’ en in verschillende andere beleidsstukken wordt aangegeven hoe de opleiding het toetsbeleid verder wil verbeteren. Het auditteam heeft vertrouwen in het verder verbeteren van dit toetsbeleid op basis van wat zij heeft kunnen lezen in de hierboven genoemde beleidsstukken. Door het samen verzorgen van de modulen en het samen maken en beoordelen van de toetsen heeft de opleiding de objectiviteit op een aanvaardbare wijze voor een tijdelijke periode geborgd. De opleiding heeft in haar beleidstukken al aangegeven wat zij op korte termijn nog gaat veranderen met betrekking tot het toetsbeleid.

SAMENVATTEND OORDEEL “PROGRAMMA”: VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp “Programma” voor alle varianten als voldoende. Het HHO heeft in de documenten ‘Gastvrijheid in Bedrijf’, ‘Didactisch Concept HBS en ‘Relatie met de beroepspraktijk’ duidelijk aangegeven welke eindtermen zij hanteert, hoe die vertaald zijn via een competentiematrix naar de verschillende modulen en op welke manieren het beroepenveld betrokken wordt bij het onderwijs. In de modulen wordt adequaat ingespeeld op actuele ontwikkelingen en het gebruikte studiemateriaal en de gebruikte literatuur is recent, van goede kwaliteit en biedt vakrelevante moderne cases van voldoende niveau. De bedrijfsmatige sfeer binnen de opleiding, waar de studenten dagelijks mee te maken krijgen en waaraan ze zelf ook moeten mee werken, draagt er mede toe bij, dat het HBO- niveau van de opleiding is geborgd. In de modulebeschrijvingen van de voltijd variant en het eerste jaar van de deeltijd variant is de opbouw in het verwerven van de (deel)competenties duidelijk terug te vinden is. Met de stage(s) en de afstudeeropdracht in de voltijd variant en het praktijkgedeelte op de eigen werkplek in de deeltijd


variant borgt de opleiding, dat alle studenten ook voldoende praktijkervaring opdoen op alle drie de gewenste managementniveaus (operationeel, tactisch en strategisch). Door alle modulen te doorlopen verwerven de studenten alle benodigde eindkwalificaties. Met het minoren-deel van het programma wordt duidelijk inhoud gegeven aan de mogelijkheden voor studenten om te differentiëren en zich te specialiseren. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien van de opzet en de uitwerking van het programma van de voltijd en deeltijd variant, heeft het auditteam er vertrouwen in dat ook het binnenschools en buitenschools programma voor de duale variant de student de mogelijkheid biedt de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken Het programma van de voltijd variant laat een duidelijke samenhang zien. Deze samenhang is ook al waarneembaar in de uitwerking tot nu toe van de deeltijdvariant. De duale variant wordt gebaseerd op de eerste anderhalf jaar van de voltijd variant, waarin de samenhang reeds duidelijk waarneembaar is en de laatste tweeënhalf jaar van de deeltijd variant. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien bij de uitwerking van de voltijd en deeltijd variant heeft het auditteam er vertrouwen in dat deze samenhang ook in het deeltijdprogramma voldoende wordt geborgd. Uit de modulebeschrijvingen van de voltijdvariant en de eerste twee jaren van de deeltijdvariant blijkt dat de studielast van het programma evenwichtig gespreid is. De studenten (voltijd en deeltijd) hebben tijdens de audit aangegeven tevreden te zijn over de spreiding van het programma. Op basis van hetgeen het auditteam heeft gezien van bij de modulebeschrijvingen van de voltijdvariant en de eerste twee jaren van de deeltijdvariant heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO ook de studeerbaarheid van de laatste twee jaren van de deeltijd en het programma van de duale variant voldoende borgt. De opleiding toont, dat zij voldoende rekening houdt met de heterogene instroom en zorg draagt voor een programma dat aansluit op het eindniveau van de instromende studenten. De opleiding hanteert duidelijke toelatingseisen en zorgt er door middel van een intakeprocedure voor, dat alleen potentieel geschikte studenten aan de opleiding mogen beginnen en deeltijdstudenten weten onder welke voorwaarden zij kunnen worden toegelaten en welke eisen er worden gesteld aan de werkplek. Met de MBO opleidingen uit de omgeving worden nauwe contacten onderhouden over doorstroommmodulen en potentiële studenten, die zouden kunnen doorstromen naar de HBO-opleiding hotelonderwijs. De opleiding biedt verkorte routes voor studenten met een bepaalde vooropleiding. Het HHO heeft in het ‘Didactisch Concept’ de ontwerpeisen voor de modulen geformuleerd op basis waarvan het competentiegericht curriculum van het HHO is opgezet. Met dit competentiegericht curriculum wordt aangesloten op actuele onderwijskundige inzichten. De modulebeschrijvingen laten zien, dat het HHO onderwijsleerstijlen hanteert die ervoor zorgdragen, dat de student aan het eind van zijn studie de door het HHO gestelde de eindkwalificaties/ kerncompetenties heeft kunnen verwerven. De modulebeschrijvingen laten zien, dat studieactiviteiten en werkvormen zijn afgeleid van beroepstaken en er is bewust voor gekozen beroepsvaardigheden/competenties zoveel mogelijk in de reële praktijk zelf te laten opdoen. De werkvormen sluiten goed aan bij het didactisch concept van het competentieleren. Het leerprincipe van Action Learning zorgt er voor, dat de student aan het eind van zijn studie de door het HHO gestelde de eindkwalificaties/kerncompetenties heeft kunnen verwerven. De notities ‘Toetsbeleid’ en ‘Stappenplan Competentiegericht Curriculum 2003’ bevatten duidelijke richtlijnen voor planning, methoden, vereisten en criteria met betrekking tot beoordeling en toetsing. In vrijwel alle modulenbeschrijvingen is aandacht besteed aan toetsing van competenties. Door het samen verzorgen van de modulen en het samen maken en beoordelen van de toetsen heeft de opleiding de objectiviteit op een aanvaarbare wijze voor een tijdelijke periode geborgd. In de ‘Analyse Toetsbeleid’ en in verschillende andere beleidsstukken wordt aangegeven hoe de opleiding het toetsbeleid verder wil verbeteren. Het auditteam heeft vertrouwen in het verder verbeteren van dit toetsbeleid op basis van wat zij heeft kunnen lezen in de diverse beleidsstukken van de opleiding.


Onderwerp 3: Inzet van Personeel Dit onderwerp kent drie facetten: 1. eisen hbo; 2. kwantiteit personeel; 3. kwaliteit personeel.

Facet 3.1. Eisen HBO Criterium Het facet ‘Eisen HBO’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt het onderwijs voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk?

Bevindingen 3.1.1. Voor werving en selectie is het op centraal niveau door Saxion vastgelegde ‘Functiegebouw’ leidend. De hierin aangegeven functieprofielen worden bij selectie en werving aangescherpt met eventueel specifieke context. In het Businessplan 2005-2008 van de academie HBS is gesteld, dat het aannamebeleid moet zijn om personeel met praktijkervaring te werven. Voor zittend personeel wordt het leggen van de verbinding met de beroepspraktijk geborgd door de cyclus van leerplanvernieuwing en door docentstages. Dit is verder uitgewerkt in de notitie ‘Relatie met de beroepspraktijk’. Daarin wordt gesteld, dat een realistische leeromgeving medewerkers/docenten nodig heeft die in staat zijn om de vertaalslag van ‘disciplines’ naar de actuele beroepspraktijk te maken. Door deze benadering wordt de docent dus aangesproken als zowel onderwijsmaker (regisseur van een leerproces), als inhoudelijk vak(disciplinair)deskundige en als kenner van de markt. Dit is te realiseren door bij aanname van nieuw personeel expliciet te letten op actuele ervaring en affiniteit met hospitality business. In de personeelsplanning 2005-2010 is een streefnorm opgenomen om vakdisciplinaire en contextspecifieke competenties te borgen bij aannamebeleid. Naast de contacten met de beroepspraktijk bij het ontwikkelen en vormgeven van modulen worden (korte) bedrijfsstages gestimuleerd, waarbij ongeveer 10 dagen wordt meegedraaid in een bedrijf. Ongeveer 50% van de docenten is op dit moment afkomstig uit de ‘hotellerie’ zelf en heeft in die branche ervaring opgedaan. 3.1.2. In de notitie ‘Relatie met de beroepspraktijk’ wordt verder gesteld, dat periodiek themabijeenkomsten worden georganiseerd waarin, met vertegenwoordigers uit beroepspraktijk, trends en ontwikkelingen in de beroepspraktijk worden besproken en geïnterpreteerd op mogelijke consequenties voor het curriculum. Docenten participeren namens HBS in relevante netwerken (zoals Eurohip, HCIMA, Eurochrie, VOL, HSMAI, KHN/regio, Hotellotop). Zittend personeel wordt aangemoedigd deel te nemen aan belangrijke netwerken en symposia. Het auditteam heeft inzage gehad in de CV’s van de docenten. Het auditteam heeft kunnen constateren, dat een groot aantal van de docenten afkomstig is uit de beroepspraktijk of nog werkzaam is in de beroepspraktijk. In het gesprek met de docenten tijdens de audit kwam naar voren, dat de docenten ook met het werkveld overleggen over actuele ontwikkelingen wanneer zij studenten begeleiden bij de stage en/of de afstudeeropdracht. Veel van de docenten zijn tevens stagebegeleider of begeleider bij het afstuderen. Met het beroepenveld is 3-4 x per jaar gestructureerd contact, maar er wordt ook vaak tussentijds gebeld en gevraagd om advies. 3.1.3. Gastdocenten worden veelal voor één keer gevraagd voor het geven van een lezing of workshop. 3.1.4. Vanaf 2005 is een HBS kenniskring geïnstalleerd op academieniveau die een belangrijke aanjaagfunctie heeft om een onderzoeksagenda ‘Hospitality Management’ te formuleren die uitgezet wordt in de onderwijsprogramma’s.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: In het Businessplan 2005-2008 van de academie HBS is gesteld, dat het aannamebeleid moet zijn om personeel met praktijkervaring te werven. Uit de CV’s van de docenten blijkt, dat een groot aantal van de docenten afkomstig is uit de beroepspraktijk of nog werkzaam is in de beroepspraktijk. Docenten participeren namens HBS in relevante netwerken (zoals Eurohip, HCIMA, Eurochrie, VOL, HSMAI, KHN/regio, Hotellotop). Zittend personeel wordt aangemoedigd deel te nemen aan belangrijke netwerken en symposia. Uit het gesprek met de docenten blijkt, dat de docenten ook met het werkveld overleggen over actuele ontwikkelingen wanneer zij studenten begeleiden bij de stage en/of de afstudeeropdracht. Veel van de docenten zijn tevens stagebegeleider of begeleider bij het afstuderen. Met het beroepenveld is 3-4 x per jaar gestructureerd contact, maar er wordt ook vaak tussentijds gebeld en gevraagd om advies.


Facet 3.2. Kwantiteit Personeel Criterium Het facet ‘Kwantiteit Personeel’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt er voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen?

Bevindingen 3.2.1. Saxion heeft op centraal niveau een aantal ijkpunten opgesteld m.b.t. de kwantiteit personeel. Dit zijn: Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen (NVAOcriterium (= geen ijkpunt in het Saxion Kwaliteitskader Bacheloropleidingen (SKB)) De opleiding beschikt over personeelsbeleid, dat gebaseerd is op het personeelsbeleid van Saxion Hogescholen. (Saxion ijkpunt 23.6) De opleiding beschikt over een formatieplan, waaruit blijkt dat voldoende en voldoende gekwalificeerd personeel wordt ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. (Saxion ijkpunt 23.7) 3.2.2. Er is een ‘Personeelsplan 2005-2010’ op academieniveau opgesteld. Daarin formuleert de academie haar missie op het gebied van personeelsbeleid. Deze missie is een afgeleide van het centrale beleid van Saxion. In dit ‘Personeelplan 2005-2010’ wordt een overzicht gegeven van het beleid, de streefdoelen met betrekking tot ‘kwalitatief en kwantitatief personeelsbeleid’ en de stand van zaken en wordt een omschrijving gegeven van de acties Plan, Do, Check, Act in het meerjarenperspectief 2005-2010 met betrekking tot het geformuleerde beleid. Met betrekking tot de kwantiteit personeel staat in het Personeelsplan het volgende: De basis voor de personeelsplanning is de uitvoering van het primaire proces (binnen de academie) en daarvan afgeleid de ondersteunenden organisatie (door de diensten, respectievelijk het academiebureau). 70% van de formatie is voor de directe uitvoering van het onderwijs, 20% van de formatie is voor beheer en ondersteuning en 10% van de formatie is voor nieuw beleid. Verder wordt gestreefd naar een verdeling van 70 % vast personeel, 20% voor bijvoorbeeld tijdelijke kwalitatieve aanvulling/versterking, voor anticiperen op groei/krimp en voor nieuwe initiatieven en 10% voor kort tijdelijke dienstverbanden veelal nodig voor vervanging (bij ziekte) of korttijdelijke uitbreiding formatie of specifieke deskundigheid vanuit het bedrijfsleven voor een bepaalde actuele module. De formatieve ruimte (het personeelsbudget) is de ruimte waarbinnen de personeelsplanning dient plaats te vinden; het kader voor de formatieve ruimte is de financiële ruimte (die afgeleid is van studentaantallen, owvf, budgetfactor). Gestreefd wordt naar een evenwichtige verhouding man/vrouw en een evenwichtige leeftijdsopbouw. Op dit moment is de leeftijdscategorie 50+ relatief hoog vertegenwoordigd. Daarom heeft de academie als voorgenomen beleid geformuleerd ervoor te zorgen dat er voldoende instroom komt van onderwijzend personeel in de jongere leeftijdscategorie m.n. van onder de 35 jaar. In voorbereiding is een streefformatie, die personeelsplanning zowel kwantitatief als kwalitatief explicieter moet maken. Het auditteam is van mening, dat de academie/ de opleiding HHO in dit Personeelsplan haar beleid helder heeft geformuleerd en duidelijk in kaart heeft gebracht waar naar gestreefd wordt en wat de huidige stand van zaken is. In de PDCA omschrijvingen en in het Meerjarenscenario wordt duidelijk aangegeven wat men van plan is, wat er reeds gedaan is en wat er nog moet gaan gebeuren. Het auditteam is van mening, dat het HHO (de academie) met dit beleid voldoende personeel inzet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen.


3.2.3. Formeel zijn alle docenten in dienst van de Academie HBS, maar voor elke opleiding is wel een specifiek team samengesteld. Sommige docenten geven op meerder opleidingen les en worden dus ‘gedetacheerd’ voor een bepaald aantal uren. Dit is m.n. het geval bij de talendocenten. Elke opleiding van de HBS heeft een eigen opleidingscoördinator, die naast specifieke taken ook een algemene portefeuille voor de academie HBS heeft. Het maken van het formatieplan is gedelegeerd aan de opleidingscoördinatoren. 3.2.3. Van alle docenten is een digitaal verkort CV beschikbaar met o.a. opleidingsachtergrond, werkervaring, inhoudelijke expertise. De totale personele formatie is voor alle medewerkers digitaal zichtbaar in relatie tot alle taken binnen de academie HBS. 3.2.4. Kwantitatieve evaluatie van de personeelsplanning vindt plaats door middel van het instrument ‘formatiematrix’.

Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De Academie HBS geeft in haar ‘Personeelplan 2005-2010’ een duidelijk overzicht van het beleid, de streefdoelen m.b.t. ‘kwalitatief en kwantitatief personeelsbeleid’ en de stand van zaken. In de PDCA omschrijvingen en in het Meerjarenscenario wordt duidelijk aangegeven wat men van plan is, wat er reeds gedaan is en wat er nog moet gaan gebeuren. De academie heeft goed zicht op de huidige leeftijdsopbouw en heeft beleid geformuleerd voor de nabije toekomst om ervoor te zorgen dat er voldoende instroom komt van onderwijzend personeel in de jongere leeftijdscategorie m.n. van onder de 35 jaar. Op basis van het digitale overzicht kan worden geconcludeerd, dat het HHO (de academie) met dit beleid voldoende personeel inzet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen.


Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Criterium Het facet ‘Kwaliteit Personeel’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het personeel gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma?

Bevindingen 3.3.1. Saxion heeft op centraal niveau een aantal ijkpunten opgesteld m.b.t. de kwaliteit personeel. Dit zijn: Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. NAO-criterium (= geen ijkpunt in het SKB): De organisatie heeft vastgelegd hoe competentiemanagement invulling krijgt. Saxion ijkpunt 23.8 (=streefijkpunt!): Bij werving en selectie vormen de competentieprofielen het uitgangspunt. Saxion ijkpunt 23.9 (=streefijkpunt!): Scholing en deskundigheidsbevordering van medewerkers vinden plaats volgens een scholingsplan. Saxion ijkpunt 23.10: De toedeling van taken, functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken vindt plaats met behulp van de Saxion gesprekscyclus. Saxion ijkpunt 23.11: Bij de gesprekscyclus wordt gebruik gemaakt van relevante evaluatieresultaten onder studenten, medewerkers, alumni en werkveld. Saxion ijkpunt 23.12: De gesprekscyclus wordt mede ondersteund doordat iedere medewerker een persoonlijk ontwikkelingsplan heeft. Saxion ijkpunt 23.13 (=streefijkpunt!): 3.3.2. De functieprofielen zoals verwoord in het op centraal niveau vastgestelde ‘Functiegebouw’ zijn leidend voor de kwalitatieve eisen. Met de invoering van dit functiegebouw is de discrepantie zichtbaar geworden tussen de formele indeling en de informele indeling (nulsituatie). Deze discrepantie wordt door de academie doorvertaald naar ontwikkelingstrajecten, personeelsplanning en streefformatie. Van alle docenten is een digitaal verkort CV beschikbaar. (zie 3.2.3.) 3.3.3. Er is een ‘Personeelsplan 2005-2010’ op academieniveau opgesteld. Daarin formuleert de academie haar missie op het gebied van personeelsbeleid. (zie ook 3.2.2.) Met betrekking tot de kwaliteit personeel staat daarin het volgende: Zoals al in 3.2.2. is gesteld is de basis van de personeelplanning de uitvoering van het primaire proces (binnen de academie) en daarvan afgeleid de ondersteunende organisatie (de diensten, respectievelijk het academiebureau). De functies worden afgestemd op de kwalitatieve personeelsbehoefte. Deze behoefte is afgeleid van de benodigde kwaliteit (cq competenties) en kwantiteit om de gewenste resultaten te behalen. Voor het bepalen van de functies wordt uitgegaan van het ‘Saxion Functiegebouw’. Ook voor werving en selectie is het Saxion ‘Functiegebouw’ leidend. In het Personeelsplan wordt aangegeven wat de huidige stand van zaken is binnen de academie en waar naar toe gewerkt gaat worden c.q. welke expertise men nog “in huis wil halen” om kwalitatief goed onderwijs te kunnen verzorgen. Enerzijds door het zittend personeel de mogelijkheid te geven zich verder te ontwikkelen, anderzijds door nieuw personeel aan te trekken met bepaalde competenties die de academie nog niet in huis heeft en/of in de nabije toekomst “in huis wil hebben”. In voorbereiding is een streefformatie, die personeelsplanning zowel kwantitatief als kwalitatief explicieter moet maken. Het auditteam is van mening, dat de academie/ de opleiding HHO in dit Personeelsplan haar beleid helder heeft geformuleerd en duidelijk in kaart heeft gebracht waar naar gestreefd wordt en wat de huidige stand van zaken is. In de PDCA omschrijvingen en in het Meerjaren scenario wordt duidelijk aangegeven wat men


van plan is, wat er reeds gedaan is en wat er nog moet gaan gebeuren. 3.3.4. Van alle te geven modulen is bekend wat de inhoud is. In een schematisch overzicht in een database is aangegeven welke competenties benodigd zijn om deze module te kunnen verzorgen. Op basis hiervan wordt vervolgens door de opleidingscoördinator bekeken wie deze module zouden kunnen geven. Deze informatie is te halen uit de database met de CV’s van de docenten. Voor de toedeling van de modulen wordt ook gekeken naar de wensen van het personeel zelf en de resultaten uit de moduulevaluaties. Omdat veel modulen door docenten gezamenlijk worden verzorgd kan ook een combinatie gemaakt worden van docenten die al langer bij het onderwijs betrokken zijn en meer praktijkervaring hebben met ‘nieuwe’ jonge docenten. Nadat de opleidingscoördinator het formatieplaatje rond heeft, overlegt hij met de Leerplancommissie en de coördinatoren van de twee ander opleidingen van de academie. Het auditteam heeft inzage gehad in de CV’s van de docenten en het formatieoverzicht van de opleiding en is van mening, dat het HHO voldoende gekwalificeerd personeel inzet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. 3.3.5. Kwalitatieve evaluatie vindt indirect plaats via de kwaliteitsmetingen van de ‘output’: studenten enquêtes, dialogen met het beroepenveld. 3.2.6. Functionerings- en beoordelingsgesprekken moeten plaatsvinden aan de hand van de op centraal niveau door Saxion opgestelde ‘Gesprekscyclus’. De gesprekscyclus is competentiegericht op basis van competentiegerichte functieprofielen zoals vastgelegd in het ‘Saxion Functiegebouw’. Functioneringsgesprekken worden al gehouden. Elk jaar hebben de medewerkers een gesprek met de direct leidinggevende. De gang van zaken is beschreven in het document ‘Het functioneringsgesprek: geïnspireerd blijven werken’. Daarin is o.a. te zien wat er aan het gesprek voorafgaat, welke voorbereiding er wordt verwacht van de medewerker en de leidinggevende, hoe het gesprek wordt vastgelegd. Bronnen voor het gesprek over functioneren zijn: o.a. persoonlijke databank, vragenlijst om kwaliteiten in kaart te brengen, vragenlijst voor het opzetten van een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). Bij de gesprekscyclus wordt ook gebruik gemaakt van relevante evaluatieresultaten zoals: rendement moduul, tevredenheid moduulevaluatie, tevredenheid curriculum, signalen beroepenveldcommissie, signalen klassenvertegenwoordigersoverleg, signalen via mentoren/studieadviseurs. Beoordelingsgesprekken zijn in voorbereiding.(pilot in 2006) Het auditteam heeft inzage gehad in de personeelsdossiers en de daarin opgenomen verslagen van de gehouden functioneringsgesprekken. Het auditteam heeft kunnen constateren, dat deze gesprekken jaarlijks op een adequate wijze hebben plaatsgevonden. 3.3.6. Scholingsbeleid is vastgelegd in de notitie ‘Scholingsbeleid Hospitality Business School’. (oktober 2005) Daarin wordt een link gelegd met de streefdoelen uit het Businessplan 2002-2004 en 2005-2008 en het personeelsbeleid dat op centraal niveau door Saxion is geformuleerd. Per streefdoel wordt aangegeven welke acties er op moeten volgen met betrekking tot scholing personeel/deskundigheidsbevordering. Bij de scholingsactiviteiten wordt een onderscheid gemaakt tussen collectieve deskundigheidsontwikkeling en individuele deskundigheidsontwikkeling. De collectieve scholing is een afgeleide van de speerpunten in het Businessplan. Elk studiejaar heeft een jaarthema dat start met een kick-off van twee studiedagen aan het begin van het studiejaar. In de loop van het studiejaar wordt het thema actueel gehouden en bewaakt op output door de staande organisatie (veelal coördinatoren).


Individuele scholingen zijn een afgeleide van een gewenste kwaliteit vanuit het onderwijsprogramma (bijvoorbeeld specifieke scholing ten behoeve van een bepaalde module-inhoud) en van de individuele POP’s. Team Ontwikkelingsplannen (TOP’s) zijn binnen de opleiding HHO niet operationeel. Wel wordt taakverdeling binnen teams op basis van complementaire competenties aangemoedigd. Daarnaast nemen nieuw aangestelde docenten, indien noodzakelijk, in hun eerste jaar van de aanstelling deel aan de 300-uurs didactische cursus. Saxion maakt hiervoor vooral gebruik van het aanbod van de TU Twente en VU Amsterdam. Enkele docenten die volgend cursusjaar les gaan geven aan het final year van het HHO (zie 1.1.4.) volgen nu een cursus Engels. Dit zal met een examen op internationaal niveau (Cambridge) worden afgesloten. Het auditteam heeft kennisgenomen van het Scholingsplan en is van mening dat de academie haar beleid met betrekking tot scholing helder heeft geformuleerd. Uit de gesprekken met de docenten tijdens de audit is gebleken, dat docenten zelf initiatieven nemen om zich verder te scholen.

Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De Academie HBS geeft in haar ‘Personeelplan 2005-2010’ een duidelijk overzicht van het beleid, de streefdoelen met betrekking tot ‘kwalitatief en kwantitatief personeelsbeleid’ en de stand van zaken. In de PDCA omschrijvingen en in het Meerjarenscenario wordt duidelijk aangegeven wat men van plan is, wat er reeds gedaan is en wat er nog moet gaan gebeuren. Uit de CV’s van de docenten en het formatieoverzicht van de opleiding blijkt, dat het HHO voldoende gekwalificeerd personeel inzet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Uit de personeelsdossiers en de daarin opgenomen verslagen blijkt dat functioneringsgesprekken jaarlijks hebben plaatsgevonden. Het scholingsbeleid is helder vastgelegd in de notitie ‘Scholingsbeleid Hospitality Business School’ (oktober 2005). Daarin wordt een link gelegd met de streefdoelen uit het Businessplan 2002-2004 en 2005-2008 en het personeelsbeleid dat op centraal niveau door Saxion is geformuleerd. Per streefdoel wordt aangegeven welke acties er op moeten volgen met betrekking tot scholing personeel/ deskundigheidsbevordering. Uit de gesprekken met de docenten is gebleken, dat zij zelf initiatieven nemen om zich verder te scholen.


SAMENVATTEND OORDEEL “INZET VAN PERSONEEL”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert voor alle opleidingsvarianten het Onderwerp “Inzet van Personeel” als voldoende. De Academie HBS geeft in haar ‘Personeelplan 2005-2010’ een duidelijk overzicht van het beleid, de streefdoelen m.b.t. ‘kwalitatief en kwantitatief personeelsbeleid’ en de stand van zaken. In de PDCA omschrijvingen en in het Meerjarenscenario wordt duidelijk aangegeven wat men van plan is, wat er reeds gedaan is en wat er nog moet gaan gebeuren. Uit de CV’s van de docenten en het formatieoverzicht van de opleiding blijkt, dat het HHO voldoende en voldoende gekwalificeerd personeel inzet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Verder blijkt uit de CV’s , dat een groot aantal van de docenten afkomstig is uit de beroepspraktijk of nog werkzaam is in de beroepspraktijk en dat veel van de docenten betrokken zijn bij de actuele beroepspraktijk tijdens de begeleiding van de stage en/of de afstudeeropdracht en namens HBS participeren in relevante netwerken. Nascholing vindt plaats op basis van het beleid zoals vastgelegd in de notitie ‘Scholingsbeleid Hospitality Business School’. Docenten nemen ook zelf initiatieven om zich verder te scholen. Extra aantekening: Conform de ‘Beslisregels Accreditatie’ zoals vastgelegd in het NVAO-Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan ‘voldoende’. Het auditteam beoordeelt evenwel twee facetten van het onderwerp ‘Inzet van Personeel’ als goed en één als voldoende. Dit rechtvaardigt (zie ‘Beslisregels’ onder E) een kwalificatie ‘goed’ voor dit onderwerp. Reden voor het auditteam de kwalificatie goed als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen.


Onderwerp 4: Voorzieningen Dit onderwerp kent twee facetten: 1. materiële voorzieningen; 2. studiebegeleiding.

Facet 4.1. Materiële Voorzieningen Criterium Het facet ‘Materiële Voorzieningen’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Zijn de huisvesting en de materiële voorzieningen toereikend om het programma te realiseren?

Bevindingen 4.1.1. Als voorbereiding voor de huisvesting in Apeldoorn is door de Dienst Facilitair bedrijf (FB) een uitgebreid Programma van Eisen opgesteld voor huisvesting en inrichting van de Hotelschool. Daarin zijn alle algemene en specifieke materiele voorzieningen opgenomen. Met het bouwkundig aanpassen van een voormalig schoolgebouw aan de Kerklaan in Apeldoorn volgens dit opgestelde Programma van Eisen en het beschikbaar stellen van de bijbehorende losse inventaris zijn de materiele voorzieningen voor het onderwijsproces gerealiseerd. Op grond van verschil tussen de behoefte vanuit het onderwijs en de beschikbare ruimte is aanvullende ruimte extern gehuurd. 4.1.2. Uit een evaluatie met alle betrokkenen blijkt een grote mate van tevredenheid over gebouw en voorzieningen. Verbeterpunten zijn besproken in het MT overleg. Daaruit is o.a. de actie voortgekomen om de Dienst FB mogelijkheden te laten inventariseren voor externe ruimten in de nabije omgeving voor o.a. grote hoorcolleges en lezingen. 4.1.3. Het HHO heeft ervoor gekozen om de studenten zoveel mogelijk praktijkervaring op te laten doen in de echte situatie. Zo worden studenten vrijwel aan het begin van hun studie al voor 10 dagen op ‘snuffelstage’ gestuurd. (zie 2.2.3.) Ook het werken met allerlei toepassingsprogramma’s wordt zoveel mogelijk gekoppeld aan het opdoen van ervaring daarmee in de echte praktijk. Deze keuze heeft consequenties voor de aanwezigheid van voorzieningen in het eigen gebouw. Studenten aan de deeltijdvariant doen alle praktijkervaring op in het eigen bedrijf of binnen het bedrijf waar naar wordt uitgeweken in het geval er specifieke opdrachten moeten worden uitgevoerd die niet te realiseren zijn binnen het eigen bedrijf. Voor het Evenementenbureau heeft de opleiding in het eigen gebouw een sfeervolle kleine ruimte met een bar ter beschikking, die desgewenst kan worden vergroot door de achterliggende kantineruimte van de studenten erbij te trekken. Maar er kan ook uitgeweken worden naar andere representatieve ruimtes in Apeldoorn en omgeving, Deventer en Enschede. Wanneer studenten zelf de catering verzorgen kunnen zij gebruik maken van de keuken, die in het gebouw van het HHO aanwezig is. In het eigen gebouw van het HHO in Apeldoorn is een kleine bibliotheek gevestigd, waar studenten literatuur en vakbladen kunnen inzien. Voor het lenen van boeken moeten zij uitwijken naar de grote ‘Atheneumbibliotheek’, die op korte reisafstand met de trein (10 minuten) is gevestigd in de gemeente Deventer. Het auditteam is op basis van hetgeen zij gezien heeft tijdens de audit van mening, dat de huisvesting en de materiele voorzieningen voldoende toereikend zijn om het programma te realiseren. Studenten en docenten hebben toegang tot actuele informatie en programma’s in de eigen bibliotheek. Door de aanwezigheid van de ‘Atheneumbibliotheek’ op korte afstand in Deventer hebben de studenten de mogelijkheid om ook de meest actuele informatie te lenen. In het gesprek met de studenten tijdens de audit is naar voren gekomen, dat door de kleinschaligheid in Apeldoorn de ICT mogelijkheden beperkt zijn. Aangezien er ook veel les wordt gegeven in Deventer wordt daar veel gebruik gemaakt van ICT faciliteiten.


Het aantal aanwezige computers in Apeldoorn is wel een knelpunt. Studenten geven aan, dat er in Apeldoorn wel meer ‘rust’ is om te studeren dan in Deventer. Door de aanwezigheid van een keuken en ruimtes voor ontvangsten kunnen studenten uit het eerste en tweede jaar voor het Evenementenbureau ook activiteiten organiseren in eigen gebouw. Het auditteam is van mening dat, de opleiding een duidelijke keuze heeft gemaakt bij het al dan niet in huis hebben van eigen praktijkruimten en faciliteiten door studenten zoveel mogelijk in de echte praktijk de benodigde (hospitallity)ervaringen op te laten doen.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De huisvesting en de materiele voorzieningen zijn voldoende toereikend om het programma te realiseren. De opleiding heeft een duidelijke keuze gemaakt bij het al dan niet in huis hebben van eigen praktijkruimten en faciliteiten door studenten zoveel mogelijk in de echte praktijk de benodigde (hospitality)ervaringen op te laten doen. In de eigen kleine bibliotheek van de opleiding kunnen studenten en docenten vakliteratuur en vakbladen inzien. Voor het lenen van materialen kunnen studenten en docenten terecht in de grote Atheneumbibliotheek in de gemeente Deventer.


Facet 4.2. Studiebegeleiding Criteria Het facet ‘Studiebegeleiding’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten adequaat met het oog op de studievoortgang? Sluiten de studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten aan bij de behoefte van de studenten?

Bevindingen 4.2.1. Uitgangspunt is de Saxion Strategienota, waarin de visie op de Persoonlijke Leerweg is verwoord. Alle studenten krijgen een studieloopbaanbegeleider toegewezen. Deze persoon ondersteunt als een coach de student bij het vormgeven en realiseren van zijn leerproces. Deze begeleiding is m.n. geconcentreerd rond het opstellen van doelen en het reflecteren op resultaten. De student houdt een portfolio bij inclusief een Persoonlijk Ontwikkeling Plan (POP). In de propedeuse en hoofdfase 1 vindt er een startgesprek en een aantal malen per jaar een zgn. functioneringsgesprek plaats waarin bovengenoemde zaken, de portfolio en de POP basis zijn voor het gesprek. (zie verder 4.2.2. en 4.2.3.) Hoofdfase 2 kent een vraaggestuurde studiebegeleiding. De Academie HBS heeft in een ‘Handleiding Studieloopbaanbegeleiding’ de werkwijze voor de studenten vastgelegd. Deze is via intranet door de student ook te raadplegen. In de notitie “Kerninstrumenten Persoonlijke Leerweg’ (2005) en de notitie ‘Professionele Ontwikkeling’ is de visie op de ‘persoonlijke leerweg’ vastgelegd. 4.2.2. Met ingang van studiejaar 2005/2006 beschikt elke student in de propedeuse over een digitaal portfolio. Hierin wordt het POP opgenomen, een CV, cijfers, studiecontract en reflectieverslag. Deze elementen vormen de basis van het portfolio en zijn daarom verplicht. De assessments van persoonlijke en professionele competenties vinden nu nog schriftelijk plaats. De informatie wordt ingescand zodat het kan worden toegevoegd aan het digitaal portfolio. Dit wordt op termijn gedigitaliseerd. De inhoud en de werkwijze van het POP zijn beschreven in de syllabus van de module Professionele Ontwikkeling 1(2005). Deze module loopt het hele eerste jaar door en hierin wordt aandacht besteed aan het ontwikkelen van de competenties van het beroepsprofiel, de studievoortgang, de keuzerichting binnen de hoofdfase. Daarnaast leert hij de organisatie van de opleiding kennen. In het eerste semester (twee kwartielen) heeft de groep wekelijks contact met de studieloopbaanbegeleider. In het eerste jaar zijn er drie individuele functioneringsgesprekken. In die gesprekken bespreekt de studieloopbaanbegeleider de studievoortgang met de student aan de hand van het portfolio. De verantwoordelijkheid wordt gelegd bij de student zelf: hij nodigt de begeleider uit voor dit gesprek. Aan het einde van het studiejaar krijgt de student van de studieloopbaanbegeleider een aankondiging van een advies m.b.t. het vervolg op het propedeutisch jaar. Dit advies kan zijn een positief advies, een negatief niet bindend advies of een negatief bindend advies (BSA). Dit advies wordt vervolgens formeel vastgesteld door de examencommissie. Over de werkwijze en de inhoud van de portfolio kan de student de ‘Handleiding Studieloopbaanbegeleiding’ raadplegen. Naast de ‘standaard’ begeleiding is individuele aanpassing van de wijze van Studieloopbaanbegeleiding mogelijk. Ook dat is beschreven in de Handleiding. 4.2.3. In de Hoofdfase beschikt het merendeel van de voltijdstudenten over een (hard copy) portfolio inclusief een POP. In hoofdfase 1 vormt dit incl. het POP de basis voor de functioneringsgesprekken. In Hoofdfase 2 kent het HHO een vraaggestuurde studieloopbaanbegeleiding. Het initiatief tot het up-todate houden van een POP in deze fase ligt bij de student.


De werkwijze is vastgelegd in het ‘Handboek Studieloopbaanbegeleiding’. Ook in de hoofdfase wordt het moduul Professionele Ontwikkeling aangeboden. De module Professionele Ontwikkeling (PO) 2 bereidt de student voor op de stage. De module PO 3 ondersteunt de student bij de ontwikkeling van het beroepsperspectief na het afstuderen. Het auditteam heeft kennisgenomen van de ‘Handleiding Studieloopbaanbegeleiding’ en de inhoud van de modulen ‘Professionele Ontwikkeling 1 , 2 en 3’. Op basis daarvan is het auditteam van mening, dat de studieloopbaanbegeleiding op een adequate en heldere wijze is opgezet. Zowel studenten als docenten weten wat er van hen verwacht wordt. In de gesprekken tijdens de audit is naar voren gekomen dat het digitaal portfolio nog wat technische kinderziektes bevat. Na eerste evaluaties is er al e.e.a. aangepast o.a. door het toevoegen van meer informatie. Uit het gesprek met de studenten is gebleken, dat zij tevreden zijn over de coaching en de betrokkenheid van de docenten bij de student. 4.2.4. Deeltijd De studiebegeleiding in de propedeuse in de deeltijd verloopt grotendeels conform de begeleiding van de propedeuse studenten in de voltijdopleiding. Ook hier wordt begonnen met een startgesprek en vinden er twee maal per jaar individuele functioneringsgesprekken plaats. In de hoofdfase van de deeltijdopleiding kent het HHO een vraaggestuurde studieloopbaanbegeleiding. Het initiatief tot het up-to-date houden van een POP ligt in deze fase bij de student. Er is voor de deeltijd één centrale studieloopbaanbegeleider beschikbaar. Over de werkwijze en de inhoud van de portfolio kan de student de ‘Handleiding Studieloopbaanbegeleiding’ raadplegen. 4.2.5. Duaal De studiebegeleiding van de duale student zal verlopen conform de begeleiding van de voltijdstudent (eerste anderhalf jaar) en daarna conform de begeleiding van de deeltijdstudent, dus vraaggestuurd. Ook voor de duale student zal er één centrale studieloopbaanbegeleider beschikbaar komen. Het auditteam heeft ook kennisgenomen van de wijze waarop de deeltijd en straks de duale student wordt begeleid en is van mening, dat ook de begeleiding van deze studenten op een adequate wijze gebeurt/ gaat gebeuren door te starten met begeleiding conform de propedeuse in de voltijd, maar daarna over te schakelen op vraaggestuurde begeleiding. Het auditteam deelt de mening van de opleiding, dat van een deeltijd en duale student verwacht mag worden, dat hij zelf verantwoordelijkheid neemt voor zijn leerproces en dus zelf aangeeft wanneer hij begeleiding wenst. 4.2.6. In verband met de persoonlijke leerweg, waarin een grote variatie aan keuzeroutes en –vakken wordt aangeboden is een separaat studentregistratiesysteem ontwikkeld om de voortgang van een student op individueel niveau specifiek te kunnen volgen. Vanuit dit instrument kan een eventuele achterstand snel en eenvoudig worden gesignaleerd (doublureregistratie en instelling van een vertragersklas 5e jaars en langer) en doelgroepgericht worden begeleid. 4.2.7. De informatie over opleidingsprofiel, opleidingscompetenties, opzet van het binnen- en buitenschoolsprogramma, werkvormen, toetsing en beoordeling en studiebegeleiding is voor de studenten van de voltijdopleiding expliciet opgenomen in de lesinhoud van het moduul Professionele Ontwikkeling I, met name in het eerste kwartiel. Deeltijdstudenten krijgen hierover informatie tijdens de startbijeenkomst en de kennismakingsgesprekken. Om potentiële studenten te informeren over het hoger hotelonderwijs worden verschillende instrumenten ingezet zoals promotiemateriaal, de opleidingsbrochure, informatie op de website. Verdiepende informatie wordt o.a. gegeven op open dagen, doedagen, studietry-out, scholenvoorlichting.


Om decanen van het VO te informeren over het hotelonderwijs is afgelopen jaar een speciale bijeenkomst belegd en wordt ook aan landelijke verenigingen voor schooldecanen en leerlingbegeleiders een programma aangeboden. 4.2.8. Er is een competentievolgsysteem (2005) ontworpen. Daarin is een overzicht opgenomen waarin per kerncompetentie, per niveau is aangegeven: de module waarmee competentieontwikkeling tot stand wordt gebracht de (real-life) beroepstaak die in het kader van competentieontwikkeling en/of toetsing centraal staat de wijze van toetsing (formatief en summatief) met waar mogelijk toetsingscriteria. Op basis hiervan kan de groei van de student worden gevolgd en waar nodig bijgestuurd in functioneringsgesprekken met de studiebegeleider en vastgelegd in een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) voor de student.

Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: Er is duidelijk beleid ontwikkeld voor een ‘Persoonlijke Leerweg’ waarbij er voor elke student een studieloopbaanbegeleider beschikbaar is. Er is een ‘Handleiding Studieloopbaanbegeleiding’ waarin duidelijk is verwoord wat er van de docent en de student wordt verwacht en hoe de studiebegeleiding zal verlopen. In de propedeuse en in de Hoofdfase krijgen de studenten in de modulen ‘Professionele Ontwikkeling 1 , 2 en 3’ informatie over (het studeren aan) de opleiding en het bijhouden van een digitaal portfolio en het opzetten van een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP). Studiebegeleiding wordt ‘op maat’ gegeven: afhankelijk van de variant en de fase waarin de student studeert wordt de vraag om begeleiding steeds meer de verantwoordelijkheid van de student zelf. Studenten hebben aangegeven tevreden zijn met de coaching en de betrokkenheid van de docenten bij de student. Er is een competentievolgsysteem (2005) ontworpen op basis waarvan de groei van de student kan worden gevolgd en waar nodig bijgestuurd in functioneringsgesprekken met de studiebegeleider en vastgelegd in een POP voor de student.


SAMENVATTEND OORDEEL “VOORZIENINGEN”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert het Onderwerp “Voorzieningen” voor alle opleidingsvarianten als voldoende.

De huisvesting en de materiele voorzieningen zijn voldoende toereikend zijn om het programma te realiseren. De opleiding heeft een duidelijke keuze gemaakt bij het al dan niet in huis hebben van eigen praktijkruimten en faciliteiten door studenten zoveel mogelijk in de echte praktijk de benodigde (hospitality)ervaringen op te laten doen. Er is duidelijk beleid ontwikkeld voor een ‘Persoonlijke Leerweg’ waarbij er voor elke student een studieloopbaanbegeleider beschikbaar is en er is een ‘Handleiding Studieloopbaanbegeleiding’ waarin duidelijk is verwoord wat er van de docent en de student wordt verwacht en hoe de studiebegeleiding zal verlopen. Studiebegeleiding wordt ‘op maat’ gegeven. Er worden modulen ‘Professionele Ontwikkeling’ aangeboden waarin de studenten specifieke informatie krijgen over (het studeren aan) de opleiding. Er is een competentievolgsysteem (2005) ontworpen op basis waarvan de groei van de student kan worden gevolgd en waar nodig bijgestuurd in functioneringsgesprekken met de studiebegeleider en vastgelegd in een POP voor de student.

Extra aantekening: Conform de ‘Beslisregels Accreditatie’ zoals vastgelegd in het NVAO-Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan ‘voldoende’. Het auditteam beoordeelt evenwel een facet van het onderwerp ‘Voorzieningen’ als goed en één als voldoende. Dit rechtvaardigt (zie ‘Beslisregels’ onder E) een kwalificatie ‘goed’ voor dit onderwerp. Reden voor het auditteam de kwalificatie goed als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen.


Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg Dit onderwerp kent drie facetten: 1. evaluatie resultaten; 2. maatregelen tot verbetering; 3. betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld.

Facet 5.1. Evaluatie Resultaten Criterium Het facet ‘Evaluatie Resultaten’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt de opleiding periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoelen?

Bevindingen 5.1.1. Op centraal niveau heeft Saxion een notitie ‘Saxion Kengetallen’ (sept. 2004) opgesteld. Daarin staan onderwijskengetallen met betrekking tot studierendement, kwaliteit van het onderwijs, onderwijskengetallen van (meer) financiële aard en personele en financiële kengetallen. De resultaten zijn voor de Academie HBS en op specifieke onderdelen voor de opleiding HHO voor 2004 ingevuld en geanalyseerd. Omdat de kengetallennotitie nog maar recent is vastgesteld, er nog geen benchmarkanalyse heeft plaatsgevonden met vergelijkbare opleidingen en men bij de opleiding HHO nog niet kan bouwen op historische meetwaarden heeft er nog geen vaststelling van streefcijfers op alle onderdelen plaatsgevonden. Dat is een ontwikkeling die de komende jaren verder wordt uitgewerkt. In relatie tot de algemene Saxiongetallen scoort het HHO op alle onderdelen bovengemiddeld. Het auditteam heeft kennisgenomen van de resultaten van de Academie HBS en de specifieke gegevens van het HHO. Het auditteam constateert dat het HHO duidelijk in beeld heeft gebracht wat de stand van zaken is in relatie met de door Saxion geformuleerde kengetallen. 5.1.2. Binnen de academie zijn drie niveaus van evaluatie te onderscheiden: Op beleidsniveau in de vorm van de invulling P&C-cyclus conform de systematiek van begroting, voortgangsrapportage (Marap) en jaarverslag. Ten aanzien van de onderwijsontwikkeling is door Saxion een zgn. ‘peilstok’ met ijkpunten uit het Saxion Kwaliteitskader Bacheloropleidingen (SKB) ontwikkeld. Die heeft de academie op 2004 ingevuld en toegelicht. Evaluatieplan per opleiding conform een algemeen academie HBS-format waarin per jaar wordt beschreven welke evaluatiemomenten er zijn en wat er geëvalueerd wordt en wie daarbij betrokken zijn. Zo bestaat er bijvoorbeeld een jaarlijkse scan van modulen, worden modulen uitgebreid geëvalueerd d.m.v. de questmethodiek, zijn er groepgesprekken, klassenvertegenwoordigers-overleggen, vinden er werkveldevaluaties plaats met studenten, docenten, mentoren. In de planning wordt vervolgens o.a. aangegeven wanneer een evaluatie plaatsvindt, wie verantwoorde-lijk is, wanneer acties voor verbetering geformuleerd moeten zijn, wat de streefnorm is. Moduulevaluaties. Dit wordt centraal aangestuurd, verwerkt en samengevat vanuit de kwaliteitszorg. Het auditteam heeft kennisgenomen van het Evaluatieplan 2005-2006 en is van mening, dat het HHO voldoende in kaart heeft gebracht wat er in dit cursusjaar moet gebeuren, welke evaluatiemomenten er zijn en wie daarbij betrokken worden. 5.1.3. Het instituut Saxion werkt met een PDCA-cyclische benadering. Vanuit het Businessplan worden de beoogde resultaten vastgelegd. Dit vorm de basis voor de evaluatiemethode. Resultaten van de evaluaties worden telkens in een hoger liggend niveau gecontroleerd en meegenomen in de verslaglegging.


Indien de resultaten aanleiding geven tot nadere actie wordt dit opgenomen in een planningsinstrument en kan aanvullend onderzoek worden ingesteld zoals bij uitgebreide moduulevaluaties. 5.1.4. Instroom wordt Saxion breed gemonitord via een instroommonitor en een instroomenquête. Thans wordt in de projectgroep HBO-MBO de instroommonitor van mei 2005 geanalyseerd. Tevens wordt er op dit moment een check uitgevoerd d.m.v. een onderzoek naar de validiteit van de test bij de intake en naar de kwaliteit van de predictieve toetsing van de gesprekken.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Saxion heeft op centraal niveau de notitie ‘Saxion Kengetallen’ (sept. 2004) opgesteld. Daarin staan onderwijskengetallen m.b.t. studierendement, kwaliteit van het onderwijs, onderwijskengetallen van (meer) financiële aard en personele en financiële kengetallen. De resultaten zijn voor de Academie HBS en op specifieke onderdelen voor de opleiding HHO voor 2004 ingevuld en geanalyseerd. In het evaluatieplan, dat het HHO elk jaar opstelt wordt beschreven welke evaluatiemomenten er zullen zijn en wat er geëvalueerd wordt en wie daarbij betrokken zijn. Het auditteam heeft kennisgenomen van het Evaluatieplan 2005-2006 en is van mening, dat het HHO voldoende in kaart heeft gebracht wat er in dit cursusjaar moet gebeuren, welke evaluatiemomenten er zijn en wie daarbij betrokken worden.


Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering Criterium Het facet ‘Maatregelen tot Verbetering’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Vormen de uitkomsten van periodieke evaluaties van de opleiding de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen die bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen?

Bevindingen 5.2.1. Zoals al in 5.1.3 staat vermeld werkt het instituut Saxion met een PDCA-cyclische benadering. Vanuit het Businessplan worden de beoogde resultaten vastgelegd. Dit vorm de basis voor de evaluatiemethode. Op basis daarvan worden verbeterplannen geformuleerd. 5.2.2. De academie doet mee met het project ‘Digitalisering Kwaliteitsmanagement Systeem’ (DKS-Infoland). Daarin wordt onderzocht hoe documentbeheer het beste kan worden opgezet. Gebleken is al dat het opslaan van (kwaliteits)documenten niet moeilijk is, maar het beheren ervan en actualiseren lastiger is. Doel is om een transparant systeem op te zetten, dat voor alle betrokken ontsloten/zichtbaar wordt. Het auditteam heeft in verband met de audit inzage gehad in het DKS systeem. Het auditteam is van mening, dat het digitaal beheren en ontsluiten van actuele informatie voor alle betrokkenen bij de opleiding een belangrijke bijdrage levert aan het borgen van de kwaliteit van de opleiding. 5.2.3. Vanaf 2006 stelt het MT van de academie jaarlijks een kwaliteitsrapport/managementreview op op basis van door Saxion vastgestelde items en ijkpunten die staan beschreven in het Saxion Kwaliteitskader Bacheloropleidingen (SKB). Daarin wordt ook bij elk item expliciet gevraagd naar de PDCA-cyclische benadering. Het MT zal daarbij voor elk item aangeven welke verbeteracties er gepland zijn. Het auditteam heeft kennisgenomen van het kwaliteitsrapport dat is opgesteld voor deze audit en de onderliggende documenten. Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding bij elk item duidelijk heeft aangegeven hoe de PDCA cyclus verloopt en welke verbeteringen de opleiding al heeft uitgevoerd en wat nog moet gebeuren. Op grond hiervan heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO haar verbeterbeleid nu en in de toekomst goed borgt. 5.2.4. De opleiding HHO heeft in een ‘Evaluatieplan 2005-2006’ aangegeven wanneer er wat geëvalueerd gaat worden en wanneer acties/verbeterplannen gereed moeten zijn. Alle voorgenomen acties vanuit de evaluatieactiviteiten worden in de reguliere verslaglegging opgenomen en gecommuniceerd met de betrokken doelgroepen. Deze verslagen vormen vervolgens samen met het nieuwe beleid de basis voor het komende evaluatieplan HHO voor het volgende cursusjaar. Belangrijke documenten 2005-2006: Notulen Klassenvertegenwoordigersoverleg Verslagen Beroepenveldcommissie HHO Resultaten evaluatie Kerklaan Rapportage interne audit Verbeteracties worden vervolgens ondergebracht bij de betreffende organisatieonderdelen. De Leerplancommissie draagt er zorg voor dat deze acties worden uitgevoerd. 5.2.4. In de evaluatie van het leerplan heeft het HHO verbeteracties vanuit de verschillende evaluatieinstrumenten opgenomen. Deze verbeteracties zijn vastgesteld in het overleg van de leerplancommissie en voorgelegd aan de betreffende verantwoordelijken.


De voortgang van de verbeteracties wordt vervolgens in het reguliere werkoverleg met de betrokkenen van het betreffende onderdeel behandeld en weer teruggekoppeld aan de opleidingscoördinator. De check op het toetsbeleid heeft opgeleverd dat de validiteit van de toetsing beter geborgd moet worden. Met ingang van 2006/2007 zal een HBS-breed toetsplan ontworpen worden waarin toetscriteria direct zijn afgeleid van de competenties in de (geactualiseerde) competentiematrices. (zie ook 2.8.4.) Afhankelijk van de doelgroep wordt aanvullende communicatie over gewijzigde spelregels en/of dienstverlening verzorgd. De leerplan commissie verwoordt jaarlijks resultaten van de evaluaties tot beleid voor een volgend jaar. Herijking van en /of herschrijving van opleidingsprofiel/en/of competentiematrix vindt eens in de 3-5 jaar plaats. In de taaktoedeling van personeel en de jaarplanning wordt speciaal ruimte gereserveerd voor verbeterprojecten en de terugkoppeling van resultaten. Het auditteam heeft kennisgenomen van het ‘Evaluatieplan 2005-2006’ en is van mening, dat de opleiding duidelijk in kaart heeft gebracht wanneer wat moet gebeuren en wie waarvoor verantwoordelijk is. In de gesprekken tijdens de audit is gebleken, dat kleine ergernissen veelal direct worden aangepakt. Daarvoor wordt niet eerst een verbeterplan geschreven. Dit kan vooral ook omdat de lijnen binnen de opleiding kort zijn. Zo is gezocht naar een betere accommodatie voor de grote hoorcolleges en zijn er acties ondernomen om het verzamelen van onderwijsinformatie/ cijferverwerking beter te laten verlopen. Door benodigde wijzigingen in syllabi die al bekend zijn alvast aan te brengen en deze vervolgens samen met de syllabi die niet veranderen alvast naar de drukker te brengen is lesmateriaal eerder en dus tijdig beschikbaar. Ook wordt het digitaal aanmelden voor een tentamen en het digitaal inzien en commentaar leveren op cijfers als pilot met ‘Pandia’ opgepakt. Het auditteam is van mening, dat de opleiding door het direct oppakken van deze kleine ergernissen er voor zorgt dat organisatie en uitvoering van het onderwijs naar wens kunnen verlopen.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Vanaf 2006 stelt het MT van de academie jaarlijks een kwaliteitsrapport/managementreview op op basis van door Saxion vastgestelde items en ijkpunten die staan beschreven in het Saxion Kwaliteitskader Bacheloropleidingen (SKB). Daarin wordt ook bij elk item expliciet gevraagd naar de PDCA-cyclische benadering. Het MT geeft daarbij voor elk item aan welke verbeteracties er gepland zijn. Op grond van hetgeen het auditteam heeft gezien in het kwaliteitsrapport dat voor deze audit is opgesteld en de onderliggende documenten heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO haar verbeterbeleid goed borgt. In het ‘Evaluatieplan 2005-2006’ heeft de opleiding duidelijk in kaart gebracht wanneer wat moet gebeuren en wie waarvoor verantwoordelijk is. In de gesprekken tijdens de audit is gebleken, dat kleine ergernissen veelal direct worden aangepakt. Daarvoor wordt niet eerst een verbeterplan geschreven. Het digitaal beheren en ontsluiten van actuele informatie voor alle betrokkenen bij de opleiding door middel van DKS systeem kan een belangrijke bijdrage leveren aan het borgen van de kwaliteit van de opleiding.


Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld Criterium Het facet ‘Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Zijn -en zo ja op welke wijze- medewerkers, studenten, alumni en het afnemend beroepenveld actief betrokken bij de interne kwaliteitszorg van de opleiding?

Bevindingen 5.3.1. Medewerkers worden op verschillende manieren betrokken bij de interne kwaliteitszorg van de opleiding. Met P&O wordt in afstemming met de academie tevredenheidsonderzoeken onder personeel uitgevoerd. De tevredenheid van medewerkers is in het recente ARBO-onderzoek bekeken. Via het teamoverleg van het HHO wordt het personeel geïnformeerd over visie en beleidsdocumenten (zoals businessplan, jaarbegroting, jaarverslag), de uitkomsten van de evaluaties en de voorgenomen verbeteracties. Personeel wordt betrokken bij de ontwikkeling modulen, het ontwerpen en uitvoeren van de toetsen. Dit gebeurt door projectteams, ontwikkelteams of moduleteams. De Leerplan Commissie (LPC) stuurt deze teams aan en geeft feedback op tussendocumenten, zoals blauwdrukken en modulebeschrijvingen. 5.3.2. De LPC wordt gevormd door opleidingscoördinatoren (van de drie opleidingen), de coördinator studentloopbaanbegeleiding en de onderwijskundige. De LPC is integraal verantwoordelijk voor de ontwikkeling van onderwijsbeleid (vensterfunctie), voor de uitvoering van het onderwijsproces (uitvoerings/beheerfunctie) en voor de uitvoering van kwaliteitszorg (evaluatie/waakhondfunctie). De lijn tussen LPC en de onderwijsorganisatie wordt functioneel gelegd in de vorm van moduulcontactpersonen (elke module heeft een contactpersoon die als linking pin fungeert tussen LPC en Academiebureau enerzijds, en de docenten van de module (moduleteam) anderzijds). 5.3.3. De studenten worden bij de opleiding betrokken door de Saxion Student Survey die tweejaarlijks onder alle studenten van Saxion wordt gehouden, door de Saxion enquête op curriculumniveau en door moduulevaluaties op opleidingsniveau. In de studenttevredenheidsenquête wordt ook aandacht besteed aan de kwalitatieve evaluatie van de docenten. Overleg met de studenten vindt twee maal per jaar plaats in het klassenvertegenwoordigersoverleg, waarin vanuit elke klas studenten zitting hebben. Daar wordt gesproken over de inhoud en uitvoering van het onderwijs/ de modulen en over de organisatie van de opleiding. Van deze overleggen wordt een verslag gemaakt. Deze verslagen zijn voor iedereen in te zien via intranet –nieuwsbericht. 5.3.4. Op academieniveau is een Academieraad actief. Daarin hebben vier docenten en vier studenten zitting: vanuit elke opleiding minimaal één student en één docent. De Academieraad heeft heel frequent overleg met de directie over alle zaken die de Academie HBS aangaan. Zo is er recentelijk gesproken over werkdruk, vaste en tijdelijke aanstellingen en kleine ergernissen rondom toetsinzage. Op dit moment is de Opleidingscommissie ‘slapend’. Indien nodig wordt deze weer ‘geactiveerd’, bijvoorbeeld wanneer het OER moet worden vastgesteld. Wanneer er tussentijds zaken zijn waarover de Opleidingscommissie geraadpleegd moet worden wordt er even een tijdelijke opleidingscommissie samengesteld vanuit de Academieraad. De Academieraad en de Opleidingscommissie vormen een soort ‘personele unie’: een aantal leden heeft zitting in beide gremia.


Het auditteam is van mening, dat het HHO de studenten en docenten op een adequate wijze betrekt bij de interne kwaliteitszorg. Uit de gesprekken tijdens de audit en op basis van de verslagen van de verschillende gremia is gebleken, dat de opleiding onderwerpen aan de orde heeft gesteld die van belang zijn voor de kwaliteit van de opleiding. Zowel studenten als docenten geven aan tevreden te zijn. 5.5.4. het HHO heeft vanaf zomer 2005 haar eerste alumni. Contact met alumni wordt tot op heden onderhouden via relatiebeheer en het medium ‘On Stage’ van de academie HBS. In ontwikkeling is een versterking van het externe relatiebeheer met het project ‘Hospitality Business Club’. Aan de HBO monitor hebben studenten van het HHO nog niet deelgenomen, omdat de opleiding pas in 2001 is gestart. 5.5.5. Het HHO heeft een beroepenveldcommissie, die bij alle stadia van het onderwijsproces worden betrokken. Van deze overleggen worden verslagen gemaakt. Het beroepenveld wordt ook betrokken bij de beoordeling van de eindkwalificaties en het eindgesprek (zie 2.8.6). Naast het overleg met de beroepenveldcommissie wordt het werkveld ook betrokken via partnerships met bedrijven, door klankborden met bedrijven bij het ontwerpen van modulen, door participatie van bedrijven bij het uitvoeren en toetsen van modulen, door gastdocentschappen. Gezien de recente start van de opleiding is tevredenheid van het werkveld nog niet goed meetbaar. Vanuit de ervaringen met de werkveldoriëntatie, stages en afstudeeropdrachten is al wel een eerste beeld van de ervaringen ontstaan. Daaruit komt een positieve indruk naar voren. Dit is uitgebreid besproken in een speciale bijeenkomst van de beroepenveldcommissie. Het auditteam heeft kennisgenomen van de verschillende wijzen waarop het HHO het werkveld betrekt bij de opleiding en van de inhoud van verslagen van de beroepenveldcommissie en is op basis daarvan van mening, dat het HHO het beroepenveld voldoende betrekt bij de kwaliteitszorg van de opleiding.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: In het ‘Evaluatieplan 2005-2006’ heeft de opleiding duidelijk in kaart heeft gebracht wanneer wat moet gebeuren en wie waarvoor verantwoordelijk is. Docenten en studenten worden op verschillende manieren en op een adequate wijze betrokken bij de opleiding. Er vinden geregeld student en docent evaluaties plaats, er is een actieve Academieraad en een klassenvertegenwoordigeroverleg. Uit verslagen blijkt, dat er over inhoudelijke onderwerpen is gesproken. Uit de verslagen blijkt, dat ook het werkveld voldoende betrokken wordt bij de kwaliteitszorg van de opleiding.


SAMENVATTEND OORDEEL “INTERNE KWALITEITSZORG”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert het Onderwerp “Interne Kwaliteitszorg” voor alle opleidingsvarianten als voldoende.

Vanaf 2006 stelt het MT van de academie jaarlijks een kwaliteitsrapport/managementreview op. Daarin wordt ook bij elk item expliciet gevraagd naar de PDCA-cyclische benadering. Het MT geeft daarbij voor elk item aan welke verbeteracties er gepland zijn. Op grond van hetgeen het auditteam heeft gezien in het kwaliteitsrapport dat voor deze audit is opgesteld en de onderliggende documenten heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding HHO haar verbeterbeleid goed borgt. Het HHO stelt elk jaar een evaluatieplan op waarin wordt beschreven welke evaluatiemomenten er zullen zijn en wat er geëvalueerd wordt en wie daarbij betrokken zijn. Het auditteam heeft kennisgenomen van het Evaluatieplan 2005-2006 en is van mening, dat het HHO duidelijk in kaart heeft gebracht wat er in dit cursusjaar moet gebeuren, welke evaluatiemomenten er zijn en wie daarbij betrokken worden. Het digitaal beheren en ontsluiten van actuele informatie voor alle betrokkenen bij de opleiding door middel van DKS systeem levert een belangrijke bijdrage aan het borgen van de kwaliteit van de opleiding. Docenten, studenten en werkveld worden regelmatig en voldoende betrokken bij de kwaliteitszorg van de opleiding.


Onderwerp 6: Resultaten Dit onderwerp kent twee facetten: 1. gerealiseerd niveau; 2. onderwijsrendement.

Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Criterium Het facet ‘Gerealiseerd Niveau’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Zijn de gerealiseerde eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties?

Bevindingen 6.1.1. Aan het eind van het 4e jaar wordt de opleiding afgesloten met een Afstudeeropdracht. In de ‘Handleiding Afstudeeropdracht’ is vastgelegd wat daarvoor dient te gebeuren. De student moet voor een afstudeeropdracht zelf op zoek gaan naar een opdrachtgever. Dit kan een extern bedrijf zijn, een branche- of belangenvereniging, een kenniskring. De student mag ook zelf een opdracht formuleren. In de afstudeerfase dient de student projectmatig te werk te gaan. Dit betekent, dat de afstudeeropdracht gefaseerd dient te worden aangepakt. Voor elke fase definieert de student een eindresultaat en beschrijft hij de activiteiten die moeten worden ondernomen. De verschillende fases worden telkens afgesloten met een beslisdocument, waarin wordt beschreven in hoeverre beoogde resultaten zijn bereikt. Over het hele proces van het afstuderen dient de student een werkstuk ‘Proces’ te schrijven. Voor het uitvoeren van de opdracht en het schrijven van een afstudeerverslag zijn in de Handleiding Afstudeeropdracht richtlijnen opgenomen. De kwaliteit van de afstudeeropdracht wordt geborgd doordat de student eerst een voorstel moet indienen, dat dient te voldoen aan de door de opleiding vastgestelde criteria. Vervolgens schrijft de student een plan van aanpak, dat goedgekeurd dient te worden door de afstudeerbegeleider vanuit de opleiding. 6.1.2. Toetsing en beoordeling van de afstudeerfade vindt plaats op grond van: oordeel over het werkstuk ‘Product’, waarbij in de beoordeling met name wordt gekeken naar de kwaliteit van de onderbouwing van de plannen en adviezen. De student ontvangt hiervoor 9 EC’s; oordeel over het werkstuk ‘Proces’, waarbij bekeken wordt naar de wijze waarop projectmatig is gewerkt en naar de wijze waarop onderzoeksmatig is gewerkt. De student ontvangt hiervoor 9 EC’s; mondeling examen, waarin wordt vastgesteld in hoeverre de student bekwaam is als beginnend beroepsbeoefenaar en beschikt over een managementvisie. Uitgangspunt voor dit gesprek is de afstudeeropdracht. Het eindgesprek heeft nadrukkelijk de bedoeling het afstudeerwerk ‘in een breder perspectief’ te bespreken. De student ontvangt hiervoor 3 EC’s. Voor de beoordeling van het product, het proces en de managementvisie zijn in de handleiding criteria opgenomen, zoals: de student kan anticiperen op trends en ontwikkelingen in de markt door te adviseren over nieuwe vormen van dienstverlening en adviezen te geven ter verbetering van de dienstverlening; de student kan het strategisch beleid van de totale organisatie vertalen naar het beleid van het eigen organisatiedeel; de student kan kwaliteitseisen en –criteria voor de dienstverlening, ontwikkelen en vaststellen; de student kan projectmatig nieuwe dienstverlening vanuit een integrale benadering ontwikkelen. Voor het beoordelen van het werkstuk ‘Proces’ en het werkstuk ‘Product’ en het eindgesprek zijn speciale beoordelingsformulieren ontwikkeld. Deze zijn opgenomen in de ‘Handleiding Afstudeeropdracht’. De student wordt het gehele traject door één examinator begeleid en beoordeeld.


De begeleider van de student is eerste lezer van de afstudeeropdracht. Hij vraagt ook aan de opdrachtgever tijdens een bezoek advies over de student en de afstudeeropdracht. Wanneer de opdrachtgever aanwezig is bij de presentatie wordt er ook commentaar van de opdrachtgever gevraagd: wat kan het bedrijf ermee? Een tweede examinator wordt voor de eindbeoordeling van het proces en het product en het eindgesprek ingezet. Daarnaast wonen leden van de beroepenveldcommissie als toehoorder de eindgesprekken bij. Het auditteam heeft kennisgenomen van de Handleiding Afstudeeropdracht, de wijze waarop het afstuderen geschiedt en de wijze waarop het eindoordeel over het gerealiseerde eindniveau van de student tot stand komt. Het auditteam is op basis hiervan van mening, dat de opleiding hiermee voldoende duidelijk maakt wat er van de student en de begeleiders en beoordelaars wordt verwacht. Het auditteam is van mening, dat de systematiek van de scheiding van de afstudeeropdracht in een productverslag voor de opdrachtgever en een rapport waarin de student reflecteert op het proces dat hij heeft meegemaakt goede mogelijkheden geeft tot verdieping. Het auditteam heeft steekproefsgewijs ook een aantal afstudeerverslagen bekeken en stelt op basis van eigen waarneming, dat de studenten laten zien, dat zij beschikken over een kennisniveau en analytisch vermogen dat normaliter van een HBO-student mag en moet worden geëist. 6.1.3. Met de leden van de beroepenveldcommissie is in juni 2005 geëvalueerd hoe de eindgesprekken van het eerste cohort afstudeerders is verlopen. Uit deze evaluatie is naar voren gekomen, dat de studenten over een goed niveau beschikken, maar dat met name de koppeling tussen theorie en praktijk een kwetsbaar punt is. In het verlengde daarvan heeft de beroepenveldcommissie geadviseerd het moduul ‘onderzoeksvaardigheid’ beter in te weven in het curriculum. Ook is de informatievoorziening naar de opdrachtgevers een aandachtspunt. Niet altijd is duidelijk wat er van de opdrachtgevers wordt verwacht. Met name de onderzoeksmatige aspecten en de vrije toegang tot relevante informatie bij de opdrachtgever zijn essentieel onderdeel in het afstudeerproject. Het HHO verwerkt deze bevindingen in het curriculum. In de gespreken tijdens de audit met het personeel is gesproken over ‘toegepast onderzoek’. De docenten geven aan dat in het 4e jaar een moduul ‘research’ is opgenomen, waarin de studenten leren hoe ze in het kader van hun afstudeeropdracht onderzoek moeten opzetten. Het auditteam heeft kennisgenomen van dit moduul en is op basis hiervan van mening, dat de opleiding hiermee borgt dat onderzoeksvaardigheden expliciet worden getraind. 6.1.4. Er is nog geen structureel onderzoek onder alumni gedaan omdat het eerste cohort net is afgestudeerd. Wel heeft er een quick scan plaatsgevonden. Op de vragenlijst hebben 17 van de 32 alumni gereageerd. De uitkomst laat zien, dat 100% van de respondenten, achteraf gezien, weer dezelfde opleiding aan dezelfde hogeschool zou volgen! Dat werd als volgt nader toegelicht: HHO biedt een goede basis om te starten op de arbeidsmarkt; HHO biedt een goede basis voor het verder ontwikkelen van kennis en vaardigheden; over de breedte van de HHO-opleiding is de alumnus tevreden; ook diepgang en moeilijkheidsgraad stemmen tot tevredenheid.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende.

In de Handleiding Afstudeeropdracht heeft de opleiding vastgelegd wat er van de student en de begeleiders en beoordelaars wordt verwacht. Het auditteam is van mening, dat de systematiek van de scheiding van de afstudeeropdracht in een productverslag voor de opdrachtgever en een rapport waarin de student reflecteert op het proces dat hij heeft meegemaakt goede mogelijkheden geeft tot verdieping. Op basis van eigen waarneming van de afstudeerwerkstukken stelt het auditteam dat de studenten laten zien, dat zij beschikken over een kennisniveau en analytisch vermogen dat normaliter van een HBO-student mag en moet worden geëist. Met de beroepenveldcommissie is in juni 2005 geëvalueerd hoe de eindgesprekken van het eerste cohort afstudeerders is verlopen. Uit deze evaluatie is naar voren gekomen, dat de studenten over een goed niveau beschikken. De opleiding borgt met het moduul ‘Research’, dat onderzoeksvaardigheden expliciet worden getraind. Uit de quick scan onder alumni blijkt dat de alumni van mening zijn, dat het HHO een goede basis biedt om te starten op de arbeidsmarkt en een goede basis biedt voor het verder ontwikkelen van kennis en vaardigheden.


Facet 6.2. Onderwijsrendement Criteria Het facet ‘Onderwijsrendement’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn er, al dan niet in samenspraak met verwante opleidingen, streefcijfers geformuleerd in vergelijking met andere relevante opleidingen? Voldoet het onderwijsrendement aan deze streefcijfers?

Bevindingen 6.2.1. Op centraal niveau heeft Saxion kengetallen vastgelegd voor het studierendement. Deze hebben betrekking op het totaal aantal studenten propedeuse en postpropedeuse, het percentage studenten dat na 2 jaar de propedeuse heeft gehaald, percentage van een cohort dat na 5 jaar is afgestudeerd, percentage afwijzingen, percentage studenten dat minimaal 48 studiepunten heeft gehaald. Het onderwijsrendement wordt gemeten/ingevuld aan de hand van het format van de zogenaamde rijksbijdrageformulieren en vervolgens in de vorm van een Saxion Kengetallennotitie voor de Academie HBS samengevat weergegeven. Gezien de recente start van het HHO zijn er relatief weinig historische gegevens beschikbaar. Daarmee zijn opleidingsspecifieke streefcijfers nog niet verder gedefinieerd en vastgesteld. Rondom de specifieke HHO-intake worden de rendementsgegevens per jaar separaat geregistreerd. In verband met de persoonlijke leerweg, waarin een grote variatie aan keuzeroutes en –vakken wordt aangeboden is een separaat studentregistratiesysteem ontwikkeld om de voortgang van een student op individueel niveau specifiek te kunnen volgen. (zie ook 4.2.6) 6.2.2. Resultaten met betrekking tot de kengetallen worden geanalyseerd en benut voor verbeterbeleid in de PDCA-cyclus zoals die wordt gehanteerd binnen Saxion. Met het beschikbaar hebben van een separaat studentregistratiesysteem kan de prognose van doorstroom en uitstroom beter worden opgesteld. Op dit moment loopt een onderzoek of er een relatie ligt tussen de uitval in het eerste jaar en de validiteit van de test bij de intake en naar de kwaliteit van predictieve toetsing van gesprekken. Voorzichtige eerste conclusies zijn: De scores op de gesprekken, zowel van de opleiding als het werkveld, lijken geen relatie te hebben met de uitval. Ook de score op het rollenspel lijkt eerder te bevestigen dat er geen aanleiding tot vraagtekens rond de aanmelding zijn. De scores uit de DAT’83 lijken met name op het exacte onderdeel en op het onderdeel werktempo voorspellende waarde te hebben. Om echt te kunnen onderzoeken of en in welke mate deze groep significant afwijkt van de rest van het cohort zal ook een controlegroep moeten worden geanalyseerd. 6.2.3. Uit de quick scan onder de alumni van het cohort dat afstudeerde in 2005 is gebleken, dat van de respondenten 53% betaald werk heeft, 23% student is, 12% opleiding en werk combineert en 12% werkloos is. (deze laatste groep 1 à 2 maanden na beëindigen van de studie) Dit beeld verschilt niet van het aloude verwachtingspatroon van net afgestudeerde alumni van een opleiding HHO. Het auditteam heeft kennisgenomen van de kengetallen en streefcijfers die Saxion op centraal niveau en die het HHO voor de eigen opleiding heeft geformuleerd. Het auditteam heeft op basis van de studieredementsgegevens voor zover die bekend zijn kunnen vaststellen dat het HHO de streefcijfers die al zijn vastgelegd voldoende benadert.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor alle varianten van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Op centraal niveau heeft Saxion kengetallen vastgelegd voor het studierendement. Op basis van de studierendementgegevens voor zover die bekend zijn kan worden vastgesteld dat het HHO de streefcijfers die al zijn vastgelegd voldoende benadert.

SAMENVATTEND OORDEEL “RESULTATEN”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert het Onderwerp “Resultaten” voor alle opleidingsvarianten als voldoende.

In de Handleiding Afstudeeropdracht heeft de opleiding vastgelegd wat er van de student en de begeleiders en beoordelaars wordt verwacht. Op basis van eigen waarneming van de afstudeerwerkstukken kan gesteld worden dat de studenten laten zien, dat zij beschikken over een kennisniveau en analytisch vermogen dat normaliter van een HBO-student mag en moet worden geëist. Uit de evaluatie met de beroepenveldcommissie is naar voren gekomen, dat de studenten over een goed niveau beschikken. Uit de quick scan onder alumni blijkt dat de alumni van mening zijn, dat het HHO een goede basis biedt om te starten op de arbeidsmarkt en een goede basis biedt voor het verder ontwikkelen van kennis en vaardigheden. Op centraal niveau heeft Saxion kengetallen vastgelegd voor het studierendement. Op basis van de studieredementsgegevens voor zover die bekend zijn kan worden vastgesteld dat het HHO de streefcijfers die al zijn vastgelegd voldoende benadert.


3.

SAMENVATTEND OORDEEL

3.1.

Oordeelschema HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd- deeltijd- duaal HBO BACHELOR OPLEIDING Hoger Hotelonderwijs voltijd –deeltijd- duaal

Onderwerp / Facet

Oordeel V4

1. Doelstellingen Opleiding 1.1. Domeinspecifieke Eisen

G

1.2. Niveau Bachelor

V

1.3. Oriëntatie HBO

G

2. Programma 2.1. Eisen HBO

V

2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma

V

2.3. Samenhang Programma

V

2.4. Studielast

V

2.5. Instroom

V

2.6. Duur

V

2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud

V

2.8. Beoordeling en Toetsing

V V5

3. Inzet van Personeel 3.1. Eisen HBO

V

3.2. Kwantiteit Personeel

G

3.3. Kwaliteit Personeel

G V6

4. Voorzieningen 4.1. Materiële Voorzieningen

V

4.2. Studiebegeleiding

G

5. Interne Kwaliteitszorg

V

5.1. Evaluatie Resultaten

V

5.2. Maatregelen tot Verbetering

V

5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld

V

6. Resultaten

V

6.1. Gerealiseerd Niveau

V

6.2. Onderwijsrendement

V

Samenvattend oordeel

V

4

Extra aantekening: goed Extra aantekening: goed 6 Extra aantekening: goed 5


3.2.

Integraal oordeel/ advies aan NVAO

Op basis van zijn bevindingen met betrekking tot alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde onderwerpen en facetten, concludeert het auditteam dat de door de Saxion Hogeschool Deventer in casu Hospitality Business School verzorgde voltijd, deeltijd en duale variant van de HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs in aanmerking komt voor accreditatie door de NVAO. Extra aantekening: Conform de ‘Beslisregels Accreditatie’ zoals vastgelegd in het NVAO-Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan ‘voldoende’. Het auditteam beoordeelt evenwel twee facetten van het onderwerp ‘Doelstellingen Opleiding’ als goed en één als voldoende, twee facetten van het onderwerp ‘Inzet van Personeel’ als goed en één als voldoende en een facet van het onderwerp ‘Voorzieningen’ als goed en één als voldoende. Dit rechtvaardigt (zie ‘Beslisregels’ onder E) een kwalificatie ‘goed’ voor deze onderwerpen. Reden voor het auditteam de kwalificatie goed als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen.


BIJLAGE I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren W.L.M. (Wienke) Blomen De heer Blomen is sinds 1976 actief in het hoger (beroep) onderwijs op het gebied van bestuur, strategie en organisatie. Van 1976 tot 1992 in diverse functies bij de HBO-raad, waaronder die van hoofd van een van de adviesgroepen en plv. secretaris-directeur, en sinds 1992 als senior-adviseur en later directeur en medeeigenaar van de Hobéon Groep BV. Sinds 1996 is hij tevens werkzaam in de certificering van bedrijven in de monumentenzorg, in het hoger onderwijs en in de sector kunst en cultuur. H.J. (Marije) Oude Hergelink Mevrouw Oude Hergelink studeert momenteel zowel Vastgoed & Makelaardij bij IPD opleidingen te Leeuwarden als International Hospitality Management aan de Christelijke Hogeschool te Leeuwarden. Zij heeft inmiddels in het “vak” een aantal jaren ervaring opgedaan in functies uiteenlopend van bediening tot en met het voorbereiden en uitvoeren van Marketing & Sales en in leidinggeven. Zoals een internationaal georiënteerde student betaamt spreekt zij haar talen. M.J.A. (Marcel) Hielkema De heer Hielkema is na en gedurende zijn opleiding aan de Hotelschool Den Haag , Hotel Management (B.HA), specialisatie Marketing jarenlang in het buitenland werkzaam geweest in de hotelbranche in landen waaronder Rusland, Kirgizië, Kazakhstan, Duitsland, Saoedie Arabië en Engeland. Heden werkt hij als Manager Marketing & Sales Support bij Bilderberg Hotels & Restaurants. De functiegebieden binnen het hotelmanagement binnen de diverse hotels waar heer Hielkema werkzaam was en is, zijn uiteenlopend van: Voorbereidingswerkzaamheden rondom de start van nieuwe hotels , het Marketing en sales beleid, het aansturen van afdelingen, het implementeren van strategieën, het uitvoeren van analyses, rapporteren aan aandeelhouders, begeleiding/coaching en training van medewerkers, optimaliseren processen, identificeren omzet kansen, Public Relations. Tevens volgde heer Hielkema allerlei trainingen waaronder: Advanced Selling Skills, Situational Leadership, Train the Trainer en Facilitation Skills. Daarnaast is hij in 2005 toegetreden tot het bestuur van Young Captain Award en is hij in 1994 uitgeroepen tot Winnaar Human Resources Department of the Year, Hyatt Int’l. Drs. G.J.( Hans) Stoltenborg De heer Stoltenborg studeerde psychologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en was al gedurende zijn studie werkzaam in projecten op het terrein van onderwijs en opleiding. Na een aantal jaren in de onderwijsresearch werkte hij op het gebied van het post-hbo en andere vormen van commerciële dienstverlening vanuit onderwijsinstellingen. Door een stationering in Brussel leerde hij de EU en het internationale projectenbeleid goed kennen. De afgelopen jaren werkt hij vanuit het kantoor in Den Haag op onderwerpen als marktonderzoek (deels samen met TNS NIPO), ontwikkeling van nieuwe opleidingen, competentiegericht leren, kwaliteitszorg en accreditatie. Ook voert hij het projectmanagement van innovatieprojecten en is hij betrokken bij internationale onderwijsprojecten. G.C. (Rianne ) Versluis Mevrouw Versluis is in 1979 afgestudeerd aan de Pedagogisch Academie. Tot 2001 is zij werkzaam geweest in verschillende functies binnen het dovenonderwijs als leerkracht, intern begeleider en teamcoördinator. Daarna heeft zij in een gemeente een aantal jaren gewerkt als (senior) beleidsmedewerker Welzijn. Het formuleren van (nieuw) beleid op het brede terrein van welzijn was daar een van haar voornaamste taken. Bij Hobéon is zij nauw betrokken bij de accreditatie van hoger beroepsopleidingen.


Drs. H.W. (Hielke) Wierda De heer Wierda is meer dan 40 jaar werkzaam zowel binnen het (hoger) onderwijs als het bedrijfsleven. Zo is hij vanaf 1982 tot 1998 als directeur van de opleiding Commerciële Economie werkzaam geweest binnen de Haarlem Business School. Naast zijn directeurschap heeft hij actief geparticipeerd in ontwikkelingstrajecten van de opleidingen binnen het domein Business Adminstration, waardonder Small Business, International Business, European Business Management en Media Entertainment Management. Zijn ervaringen in het nationale en internationale bedrijfsleven omvatten inmiddels 45 jaar. Gestart in 1960 als onderzoeksassistent bij het toenmalig Economisch Instituut Textiel Industrie is hij werkzaam geweest als bestuurslid bij meerdere bedrijven. Inmiddels is hij als één van de initiatiefnemers betrokken bij de oprichting van een nieuw opleidingsinstituut voor economische opleidingen.








BIJLAGE II:

Programma Audit opleiding Hoger Hotelonderwijs – voltijd- deeltijd-duaal – Saxion Hogeschool Deventer;

19 april 2006

Lokaal Tijd 08.30 – 08.45 08.45 – 09.00 K1.18

Gesprekspartners Managementteam Dhr. Rients Jorna (directeur HBS) Mevr. Marchiene Buiter (manager innovatie) Dhr. Feike Bergsma (manager organisatie) Dhr. Jan Willem Meijerhof (opleidingscoördinator HHO)

09.00 – 10.00 K1.18

10.00 -10.45 K1.18

Managementteam Dhr. Rients Jorna (directeur HBS) Mevr. Marchiene Buiter (manager innovatie) Dhr. Feike Bergsma (manager organisatie)

Managementteam Dhr. Rients Jorna (directeur HBS)

Auditoren Auditteam* Auditteam: Wienke Blomen, Marcel Hielkema, Hielke Wierda, Hans Stoltenborg, Marije Oude Hergelink, Rianne Versluis Auditteam

Wienke Blomen, Rianne Versluis

Dhr. Feike Bergsma (manager organisatie)

10.00 -10.45 K1.20

Curriculumcommissie Mevr. Marchiene Buiter (manager innovatie) Dhr. Jan Willem Meijerhof (opleidingscoördinator HHO) Mevr. Marja van Helvert (coördinator competentievolgsysteem) Dhr. Johan Maas (onderwijskundige)

Hans Stoltenborg, Marcel Hielkema, Hielke Wierda, Marije Oude Hergelink

Onderwerpen Voorbespreking Kennismaking Definitieve vaststelling programma

Strategisch beleid, visie, missie Marktpositie en instroom Internationalisering / Lectoraat / Innovatie Relatie beroepenveld Op hoofdlijnen: Personeel / Deskundigheidsbevordering Resultaten / rendementen Kwaliteitszorg Gedetailleerder: Personeel / Deskundigheidsbevordering Resultaten / rendementen Kwaliteitszorg Relatie beroepenveld Onderwijsontwikkeling Praktijkcomponent/stages Internationalisering

10.45 – 11.00 11.00 – 11.40 K1.18

Examencommissie Mevr. Marja van Helvert (vz examencommissie) Dhr. Harold Neijenhuis (plv secr examencommissie,

Auditteam Hans Stoltenborg, Hielke Wierda, Rianne Versluis

studieadviseur, studieloopbaanbegeleider) Mevr. Jacqueline Droste (studieloopbaanbegeleider) Dhr. Jos Poth (lid examencommissie)

11.00 – 11.40 K1.20

Stage en Afstuderen Dhr. Feike Bergsma (manager organisatie) Mevr. Desiree Logger (commissie afstudeeropdrachten)

Wienke Blomen, Marcel Hielkema, Marije Oude Hergelink

Dhr. Adri Bramsen (stagecommissie) Mevr. Helene van Straten (stagecommissie)

11.40-12.40 K1.18

(Docenten) Programma Voltijd Dhr. Nico Kerssens Dhr. Jorn Wisselink Mevr. Herjon Nieuwburg (coach student assistenten) Mevr. Caro Struijcke Dhr. Gerrit Schreiber (bedrijfsleider evenementenservice) Dhr. Jos Poth (coördinator werkveldoriëntatie, liaison officer final year)

Hans Stoltenborg, Marcel Hielkema, Rianne Versluis

Interne terugkoppeling, verificatie Studiebegeleiding Toetsen en beoordelen Bezwaar en beroep Vrijstellingen Kwaliteitsborging van praktijkcomponent Resultaten / rendementen Instroom Aansluiting instroom en programma Studeerbaarheid, Studielast Studiebegeleiding Toetsen en beoordelen Kwaliteitsborging van praktijkcomponent Relatie eindkwalificaties en programma Resultaten / rendementen Relatie beroepenveld Onderwijsontwikkeling Eindkwalificaties Samenhang programma Toetsen en beoordelen Praktijkcomponent/stages Internationalisering Deskundigheidsbevordering Studiebegeleiding

11.40-12.40 K1.20

Studenten voltijd+deeltijd 1 per opleidingsjaar

Wienke Blomen, Hielke Wierda, Marije Oude Hergelink

Informatievoorziening Toetsen en beoordelen Studiebegeleiding (incl. stages) Studeerbaarheid, studielast Materiële voorzieningen Praktijkcomponent

Auditteam

Lunch, interne terugkoppeling, verificatie

Auditteam

Verificatie algemene en opleidingsspecifieke voorzieningen

Wienke Blomen, Hielke Wierda, Rianne Versluis

Evaluatie van resultaten Maatregelen tot verbetering Betrekken van medewerkers, studenten,alumni, werkveld

Hans Stoltenborg, Marcel Hielkema, Marije Oude Hergelink

Visie Onderwijsontwikkeling Eindkwalificaties Samenhang programma Praktijkcomponent Toetsen en beoordelen Studiebegeleiding

Dhr. Daniël Koster (1e jaars student, lid academieraad, klassenvertegenwoordiger) Mevr. Mirjam Bosch (2e jaars student) Mevr. Linda Groeneveld (2e jaars student, versneld individueel traject) Mevr. Willemijn Dunnink (3e jaars student, student assistent) Mevr. Doreen Borneman (3e jaars student, individueel studietraject, student assistent) Dhr. Ralf Berns (4e jaars student) Dhr. Maurits van den Bosch (1e jaars deeltijd student) 12.40 – 13.30 Restaurant 13.30 – 14.00

14.00-14.45 K1.18

Rondleiding voorzieningen Mevr. Yvonne van Klaarbergen (alumnus HHO, studieadviseur HBS) Dhr. Feike Bergsma (manager organisatie) Kwaliteitszorg Dhr. Feike Bergsma (manager organisatie) Dhr. Jan Willem Meijerhof (opleidingscoördinator HHO) Dhr. Nico Smits (medewerker kwaliteitszorg) Hans Breuker (vz academieraad)

14.00 – 14.45 K1.20

Specifieke vragen deeltijd-duaal Mevr. Marchiene Buiter (manager innovatie) Mevr. Heleen Hattink (docent deeltijd HHO) Mevr. Benedicte de Vries (coördinator deeltijd en duaal) Dhr. Johan Maas (onderwijskundige) Dhr. Peter Ruepert (docent deeltijd HHO)

14.45 – 15.15

Verificatie documenten

15.15 – 15.30

Auditteam

Nader te bepalen n.a.v. gesprekken

Auditteam

Interne terugkoppeling, verificatie en bepaling ‘pending issues’ / verdieping en/of additionele onderwerpen Pending issues

15.30 – 16.00 K1.18

Nader te bepalen gesprekspartners (iedereen beschikbaar)

(Deel) Auditteam

K1.20

Nader te bepalen gesprekspartners (iedereen beschikbaar)

(Deel) Auditteam

Vrije ruimte voor verdieping en/of additionele gespreksonderwerpen

Auditteam

Intern overleg en bepaling voorlopige beoordeling

Auditteam

Terugkoppeling voorlopige beoordeling

16.00 – 16.45 K1.18 16.45 – 17.15 K1.20

Alle gesprekspartners & genodigden

* Auditteam: W.L. M. Blomen, (Wienke) Lead-auditor / directeur Hobéon Groep Drs. M.J.A. Hielkema (Marcel) Werkvelddeskundige – Manager Marketing & Sales Support Bilderberg hotels & restaurants Drs. H.W. Wierda Vakdeskundige Business Adminstration M.H.J. Oude Hergelink (Marije) Studentlid / student International Hospitality Management – Christelijke Hogeschool Nederland te Leeuwarden Drs. G.J. Stoltenborg (Hans) Onderwijskundige/ senior adviseur Hobéon Certificering G.C. Versluis (Rianne) secretaris / adviseur Hobéon Certificering

Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd deeltijd - duaal. Saxion Hogeschool Deventer

Recommend Documents