Aan de leden van Provinciale Staten
2 december 2009 2009-69.277/49/A.17, CW 217921 Boer W.E. de (050) 316 4963
Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage
: : : : : : :
Onderwerp
: tussentijdse informatie sociaal beleid
Geachte dames en heren, Hierbij willen wij u graag informeren over enkele onderwerpen op het terrein van het sociaal beleid en het onderwijsbeleid. Wij gaan hierna in op: A. De provinciale bestedingen voor de bestrijding van armoede in 2009 B. De besteding van het innovatiebudget grote gemeenten in 2009 en 2010 C. De stand van zaken met betrekking tot het gebiedsprogramma in het Westerkwartier. A. Armoedebeleid Armoede is in de periode 2008-2011 één van de aandachtspunten van het provinciaal beleid als onderdeel van de Sociale Agenda. Het doel is armoedepreventie, armoedebestrijding en het voorkómen en/of bestrijden van effecten van (langdurige) armoede, zoals sociale uitsluiting. Wij voeren de projecten samen met diverse partijen uit, elk vanuit de eigen taken en verantwoordelijkheden. Daarbij is onze rol vooral aanvullend, ondersteunend en initiërend. De projecten zijn veelal provinciebreed, waarbij sprake is van een duidelijke toegevoegde waarde op bestaand (lokaal) beleid. Ook ondersteunen wij vanuit het stimuleringsbudget armoedebestrijding kleinere initiatieven van maatschappelijke organisaties en instellingen met een cofinanciering. In 2009 ging het om de volgende projecten en initiatieven: • Ondersteuning Stichtingen Leergeld (subsidie 2009: € 73.120): Leergeld biedt kinderen uit arme gezinnen de mogelijkheid zich te ontplooien en voorziet in de middelen/goederen die daarvoor nodig zijn, bijvoorbeeld voor sport, culturele vorming, hobby's, etcetera. Leergeld werkt met getrainde intermediairs die tevens een signaleringsfunctie hebben omdat zij het betreffende gezin thuis bezoeken. Andere zaken als huur/zorgtoeslag worden dan ook aan de orde gesteld, of professionele hulp bij andere problemen in het gezin. Leergeld gebruikt bij toekenningen eerst voorliggende (gemeentelijke) voorzieningen. Wanneer deze ontbreken, wordt geput uit het eigen fonds. Na de opbouwfase zijn de vier stichtingen operationeel en boeken zij goede resultaten. Vorig jaar zijn in totaal 860 aanvragen gehonoreerd, waarbij voor € 125.118 ondersteuning is verleend. De prognose 2009 is een groei van 15%.
•
•
•
•
•
•
•
Ondersteuning Provinciaal Jeugdsportfonds (subsidie 2009: € 45.000): het jeugdsportfonds biedt steun aan jeugdigen tot 18 jaar die willen sporten maar van wie de ouders/verzorgers dit niet kunnen betalen. Het fonds werkt samen met o.a. Leergeld en heeft zich in zeer korte tijd op een goede manier geprofileerd. Om in aanmerking te komen voor de ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling) is de organisatie zich verder aan het professionaliseren. Momenteel zijn er 130 professionele, vrijwillige intermediairs actief die kinderen uit de doelgroep traceren. Op 1 september 2009 zijn 525 kinderen aan het sporten met een bijdrage uit het sportfonds en is een volgsysteem opgezet om in kaart te hebben of het kind ook blijft sporten. Thuisadministratie Humanitas (2009: € 45.333): mensen die het zicht op de eigen financiën kwijt zijn, krijgen praktische en tijdelijke hulp bij het op orde brengen en houden van de administratie. Gezien de successen die het project boekt, worden de activiteiten uitgebreid tot de gehele provincie Groningen. De rapportage van Humanitas wordt begin 2010 verwacht. Pilotproject Vroegsignalering MJD (2008: éénmalig € 50.000): in een zo vroeg mogelijk stadium signaleren van (meervoudige) armoedeproblematiek, toeleiden naar ondersteuning en oplossen van de problematiek. Accent ligt op verborgen/stille armoede. In 2009 gestart in twee pilotgebieden: gemeente Eemsmond en De Wijert Noord in Groningen. Eind 2009 volgt de eerste inhoudelijke rapportage van het project. Project Doen en Meedoen (subsidie 2009: € 30.000): in navolging van een succesvolle pilot in Brabant, bespreekbaar maken van armoedeproblematiek op school. Project start eind 2009 met een proef op 4 basisscholen. Begin 2010 volgt de eerste tussenrapportage. Stichting Kittiwake: boekenproject (subsidie 2009: € 2.200): lezen en het bezitten van een boek kan een grote rijkdom zijn. Samen met Stichting Huis worden boekenkasten gemaakt, geplaatst (o.a. bij voedselbanken, opvangcentra) en periodiek gevuld. De boeken kunnen gratis gelezen, geruild of gehouden worden. Project is afkomstig uit Engeland. Voetbal-Kerst-Toernooi (éénmalige bijdrage 2009: € 1.000): voetvalvereniging De Vogels organiseert voor en met 50 dak/thuislozen een toernooi met Kerstdiner na. Cofinanciering in de directe kosten, uitvoering door vrijwilligers. 'T Kon Minder (subsidie 2009: € 20.000): Stichting Noordgedacht maakt taboedoorbrekende zesdelige serie over armoede, regelingen & voorzieningen. Voor brede doelgroep, uitzending op TV-Noord in 2010. Met sketches van bekende Groningers en een positieve insteek: het is geen schande om gebruik te maken van de regelingen en het is ook niet moeilijk. Cofinanciering samen met fondsen en de gemeente Groningen.
B. De besteding van het innovatiebudget voor de grote gemeenten in 2009 en 2010 In het kader van de Sociale Agenda 2009 - 2012 is het innovatiebudget grote gemeenten in het leven geroepen, als vervolg op het voormalige G6 programma. Dit innovatiebudget waarmee jaarlijks een bedrag van € 150.000 gemoeid is, is bestemd voor de zes grootste gemeenten in onze provincie. De provinciale co financiering bedraagt 50%. Vanaf begin 2009 zijn wij met de zes grootste gemeenten in onze provincie in gesprek gegaan over de besteding van dit budget. Wij zijn verheugd u te kunnen berichten dat over de besteding van het innovatiebudget in 2009 en 2010 overeenstemming met de gemeenten is bereikt. In totaal zullen uit het budget 9 projecten worden bekostigd, waarmee het totale budget van € 300.000 is
gemoeid. Voor twee projecten is een bijdrage van het ministerie van OC&W verkregen. U treft hierna een korte beschrijving van de verschillende projecten aan. •
•
•
•
•
•
Empowerment tienermoeders, totaalbedrag € 108.082. Project 'Heft in eigen hand', een methodiek voor het organiseren van jonge moedergroepen met als doel dat deze jonge vrouwen versterkt zijn in hun rol als jonge moeder en hen een perspectief is geboden in combinatie van moeder zijn en de keuze voor een opleiding en/of werk. € 50.000 decentrale middelen ministerie van OC&W voor emancipatieprojecten (is door het ministerie van OC&W toegezegd) € 58.082 innovatiebudget grote gemeenten. Vrouwelijke genitale verminking / meisjesbesnijdenis, aanpak NoordNederland, totaalbedrag € 100.000 .Meisjesbesnijdenis wordt in Nederland sinds 1993 wettelijk beschouwd als een vorm van kindermishandeling. In Noord-Nederland wonen weliswaar minder mensen uit de (bekende) risicolanden, maar deze groepen zijn moeilijker te bereiken o.a. doordat ze verder uit elkaar wonen. Daarnaast bevinden zich in het Noorden relatief veel asielzoekerscentra, waardoor het aantal nieuwkomers uit de risicolanden toeneemt. Hierom is het van belang een noordelijke aanpak te ontwikkelen. € 50.000 decentrale middelen ministerie van OC&W voor emancipatieprojecten (is door het ministerie van OC&W toegezegd) € 50.000 innovatiebudget grote gemeenten. Expertise-uitwisseling voorpost gezondheidszorg, totaalbedrag € 13.768. Expertise-uitwisseling tussen de voorposten gezondheidszorg van Hoogezand-Sappemeer, Veendam en Delfzijl. € 6.884 innovatiebudget stedelijke vernieuwing (deelnemende gemeenten nemen ook € 6.884 voor hun rekening). De voorpost gezondheidszorg is geen nieuwe voorziening, maar een methodiek. Het is een laagdrempelige vorm van onafhankelijke cliëntondersteuning. Het doel is het verbeteren van de toegankelijkheid van de zorg, hulp -en dienstverlening door het voorkomen, verhelderen of oplossen van communicatieproblemen met hulpverleningsinstanties. De Voorpost gezondheidszorg richt zich vooral op de allochtone inwoner, maar is in principe bedoel voor elke burger Voorpost gezondheidszorg in de gemeente Veendam, € 30.000. De verkenningsfase is inmiddels voltooid en de fase van projectontwikkeling is in de tweede helft van 2009 gestart. 2009 en 2010 worden gebruikt voor de implementatie van de Voorpost. € 30.000 innovatiebudget stedelijke vernieuwing. De gemeente betaalt eenzelfde bedrag. Voorpost gezondheidszorg in de gemeente Delfzijl € 30.000. Momenteel kent de gemeente Delfzijl nog geen voorpost maar wenst deze wel te ontwikkelen. De verkenningsfase zal moeten aantonen of een voorpost gezondheidszorg bestaansrecht heeft in de gemeente Delfzijl. De verkenningsfase zal ongeveer 6 maanden in beslag nemen. De verkenningsfase zal (gedeeltelijk) vanuit het innovatiebudget grote gemeenten worden bekostigd voor een bedrag van € 30.000. De gemeente bekostigt ook minimaal € 30.000. Sociaal programma wijkvernieuwing in Hoogezand-Sappemeer €40.000. Met de start van een wijkvernieuwingstraject willen de betrokken partners (gemeente Hoogezand-Sappemeer, Lefier, Talma, maatschappelijke organisaties en bewoners) het tij keren en van GorechtWest een vitale en aantrekkelijke wijk maken. Januari 2010 zal gestart worden met het sociaal programma wijkvernieuwing. De gemeente Hoogezand-Sappemeer en de corporaties gaan bij de wijkvernieuwing uit
•
•
•
van een open planproces. De bijdrage uit het innovatiebudget grote gemeenten is € 40.000. Van de gemeente wordt minimaal dezelfde bijdrage verwacht. Ketenaanpak tegen mensenhandel in de gemeente Groningen (e.o.) € 40.000. De gemeente Groningen neemt het initiatief tot een ketenaanpak mensenhandel in de provincie Groningen. Het is noodzakelijk mensenhandel te kunnen signaleren en de slachtoffers van mensenhandel de juiste hulp, opvang en begeleiding te kunnen bieden. De bijdrage uit het innovatiebudget grote gemeenten is € 40.000. Van de gemeente Groningen wordt minimaal dezelfde bijdrage verwacht. Integrale aanpak woonoverlast Stadskanaal € 30.000. De gemeente Stadskanaal wil samen met belangrijke partners zoals de woningcorporaties, politie, welzijnsorganisatie, verslavingszorg en GGZinstellingen werken aan een integrale aanpak tegen woonoverlast in de gemeente. Deze samenwerking komt voort uit een analyse van de woonoverlast welke in 2008 is uitgevoerd. Een aanpak voor multi-problem gezinnen zal leiden tot een individuele aanpak op alle leefgebieden. € 30.000 innovatiebudget stedelijke vernieuwing provincie Groningen. Tevens € 30.000 (minimaal) gemeentelijke (co)financiering. Project tienermoeders Winschoten. Voor de gemeente Winschoten is het restbedrag van € 15.034 gereserveerd voor een project Tienermoeders dat vanuit het Noorderpoortcollege geïnitieerd is.
Er zal een periodiek overleg worden georganiseerd tussen de provincie en de betrokken gemeenten om zicht te houden op de voortgang van de projecten en om onderling expertise uit te wisselen. C. De stand van zaken met betrekking tot het gebiedsprogramma in het Westerkwartier In onze brief van d.d. 23 juni 2009 met briefnummer 2009-31.524/26/A.13, CW, hebben wij u geïnformeerd over de verschillende gebiedsprogramma's sociaal beleid 2009/2010. Daarbij hebben wij aangegeven dat over het gebiedsprogramma Westerkwartier nog geen bestuurlijke overeenstemming was bereikt en dat dit programma in de loop van het jaar nog zou volgen. Sindsdien zijn de financiële perspectieven voor de gemeente Leek en de gemeente Zuidhorn in 2009 en 2010 zodanig verslechterd, dat die gemeenten zich genoodzaakt hebben gezien om een fors aantal bezuinigingen door te voeren. Dat zal ook zijn weerslag krijgen op het gebiedsprogramma. Deze gemeenten hebben namelijk aangekondigd, dat ze beperkt zullen participeren binnen het gebiedsprogramma Westerkwartier 2009/2010. Ook de gemeente Marum en de gemeente Grootegast hebben aangegeven de inzet ongeveer op het niveau van de gemeente Zuidhorn en de gemeente Leek te brengen. Het gevolg is dat er sprake zal zijn van een afgeslankt gebiedsprogramma, waarvoor niet het totale bedrag aan provinciale co financiering (maximaal € 175.000 per jaar) vereist zal zijn. De ontwikkelingen hebben er ook toe geleid dat er nogmaals vertraging is ontstaan in het opstellen van een definitief gebiedsprogramma. De verwachting is overigens wel, dat het programma eind 2009 of begin 2010 bestuurlijk zal worden vastgesteld. Wij zullen u daarover informeren.
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:
, voorzitter.
, secretaris.