Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:00
Pagina 1
www.syncoopnieuws.nl
SEPTEMBER 2010
Van huis uit……… pagina: 6
22e JAARGANG NR.67
Het instrument De Zurna pagina: 5
Worldfestival Parade pagina: 9
Toppers van Syncoop pagina: 10
Doe Dans Festival 3, 4 en 5 september 2010, Biddinghuizen
SYNCOOPNIEUWS ZAROWE WEER EN ROUTE……………!! Hoera, ze zijn er weer…………… 24 enthousiaste jongens en meiden die zich bezighouden met uitsluitend Bulgaarse folklore. Als vanouds zijn het 12 jongens en 12 meiden tussen de 8 en 16 jaar. De meeste kinderen zijn 11 en 12 jaar oud. De groep staat wederom onder artistieke leiding van Esther Willems , in samenwerking met muzikale leiding van accordeoniste Kathy van Prooyen, en zakelijke leiding Koen de Kruif. Na 18 jaren Zarowe in Nijmegen is het jeugdensemble opnieuw in het leven geroepen door volksdansvereniging Machar uit Dordrecht voor een periode van drie jaar, nl t/m dec. 2012. De stad Dordrecht heeft immers een stedenband met de stad Varna in Bulgarije. De bedoeling is dan ook dat Zarowe in 2012 acte de presence geeft op het folklore festival in Varna. Dit gaat ze doen samen met ensemble Zdravets uit Plovdiv- Voivodinovo o.l.v. Iliana Bozjanova. Iliana choreografeerde voor het Internationaal Danstheater in Amsterdam voor het programma 10.000 volt, de Bulgaarse finale dans. Ook maakte zij in de loop der jaren een
aantal choreografieën voor Zarowe, zoals: Trakiiski ritmi en Detsa na Pirin. In het kader van alweer de vijfde uitwisseling ontvangt Zarowe van 27 april t/m 8 mei de Zdravetsgroep in Nederland op tournee. De vroege avondvoorstelling op 5 mei 2011 kunt u alvast in uw agenda zetten voor een spetterende voorstelling met 54 kids on stage in de stadsschouwburg: Kunstmin te Dordrecht. In oktober 2009 is de huidige groep in Dordrecht gestart met de repetities, elke dinsdag twee uur. De lessen worden live gespeeld door Kathy van Prooyen en Wim Zuiderwijk. Na 24 lessen was Zarowe in staat om op 6 juni
Foto: Aart van Joolingen jl. een eerste kleine voorstelling te geven met drie choreografieën. Een Dzjinovsko uit Trakia, een serie dansen uit Shopluk en een Danets en Sborenka uit de regio Dobrudzja. De omkleedpauzes van het kinderensemble worden ingevuld door 4 jongeren met een aantal dansen voor kleine bezetting. Op Doe dans wordt één daarvan, Rutsjenitsa en Tsjerkeskata, choreografie: Ivan Donkov en Esther Willems, gedanst op de zaterdag tijdens het item: broodje dans.
Foto: Aart van Joolingen
In de avondvoorstelling ziet u de serie uit Dobrudzja, choreografie Esther Willems, gedanst en gezongen door 12 jongens en 12 meiden. Elke Zarowe voorstelling wordt live begeleid door het Zarowe orkest dat bestaat uit de orkestleider op accordeon: Kathy van Prooyen, op klarinet: Wouter Verkerke, op tapan en tarambuka Wim Zuiderwijk en op contrabas: Caroline Kamp. De geluidstechniek wordt verzorgd door Carlo van Nierop. Koen de Kruif
'DOE DANS IS VOOR ONS HET MOOISTE PODIUM'
WII MUZIKANTI: NIEUW BALORKEST Doe Dans-gangers die bal onder leiding van Wii Muzikanti in het programma zien staan, hoeven niet bang te zijn dat ze op een Wii Balance Board voor de computer moeten dansen. De naam Wii Muzikanti is wel een knipoog naar de populaire spelcomputer van Nintendo, maar de band bestaat toch echt uit vijf allesbehalve virtuele muzikanten die er alles aan doen om er een spetterend bal van te maken. Wii Muzikanti is een nieuw balorkest, opgezet door Okke Alkema, die eerder in Yia Sou! speelde. ,,We hebben met Yia Sou! een geweldige tijd gehad, maar de ambities begonnen te ver uiteen te lopen. Na 12,5 jaar is Yia Sou! er toen mee gestopt. Marius Korpel wilde ons al boeken voor Doe Dans toen eind vorig
jaar duidelijk werd dat we zouden stoppen. Ik heb Marius toen meteen gerustgesteld dat er een nieuw balorkest zou komen, en dat is gelukt.” Okke (saxofoon, klarinet, kaval, zang) speelde al samen met Bregje Tijman (accordeon) Michiel Bakkes (slagwerk) in Trediki, een trio dat is gespecialiseerd in Griekse en Bulgaarse muziek met een zeer ruime ervaring in dansbegeleiding, zowel bij cursussen als festivals. De Nederlandse volks(dans)muziekwereld is klein, en zo kwamen ze al snel in contact met violist Hans Luijcx, die in balorkest Hotnáher speelt en eerder ook in Es5 speelde. Per september maakt ook Jiska de Vries (contrabas, trombone) deel uit van Wii Muzikanti. En er is nog een vacature voor een gitarist.
,,Het is best een klus om in een paar maanden tijd een nieuw balorkest op te zetten. Met onze ervaring hebben we allemaal wel een groot repertoire aan dansen, maar je moet daar wel arrangementen voor maken, en wat eigenlijk nog het belangrijkste is: je moet elkaar aan leren voelen. Echt op elkaar ingespeeld raken, daar gaat tijd overheen. En we willen ook niet blijven steken in oude dansen. Eén van de uitdagingen voor balorkesten in Nederland is juist om bij te blijven met repertoire. Je moet weten
welke dansen er de laatste tijd populair zijn. De meesten van ons zijn zelf niet zulke actieve dansers, maar via contacten met dansleiders proberen we het bij te houden. En je merkt het uiteraard op de bals waar je speelt. Welke dansen worden door groepen gevraagd? Okke Alkema kijkt nu al uit naar het optreden op Doe Dans. Het debuut is op 24 augustus tij-
Vervolg op pagina 2
R E D A C T I O N E E L Net vers terug van vakantie en dan moet er weer een Syncoopnieuws in elkaar gezet worden. Vaak geen sinecure en nu al helemaal niet omdat de hoeveelheid kopij niet zo heel groot is. Tja, de redactie van Syncoopnieuws (Henk, Marius, Mark, Radboud en ik) heeft het vaak ook druk met andere dingen dan het schrijven van artikelen of het achter de vodden zitten van mensen die vóór ons schrijven. Gelukkig krijgen we ook wel eens een spontane bijdrage en mogen we ook wel eens een stuk van een andere krant of tijdschrift overnemen. Verder kijken we natuurlijk uit naar Doe Dans. De laatste wel te verstaan! Nog één keer zullen we met een groot aantal dansers kunnen genieten van optredens van dansgroepen, dans- en muziekworkshops en
muziek in het folk café. Nog één keer reizen we met tent of caravan naar Biddinghuizen af voor de start van een nieuw dansseizoen. Nog één keer kunnen we uit ons dak gaan in het folk café. Laten we er vooral een feestje van maken en wie weet wat de toekomst nog voor ons in petto heeft? Gelukkig heeft Mark Benjamin ook weer twee interessante verhalen geschreven in de serie 'Het instrument' en 'De toppers van Syncoop'. Hoewel ze wat verder achterin de krant staan mag u die beslist niet missen! En natuurlijk houden we ons ook altijd weer aanbevolen voor uw eigen recensies, tips en belevenissen. Ik wens u weer veel leesplezier en vooral 'blijf dansen'! Jeannette Snier
Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:00
Pagina 2
SEPTEMBER 2010 - PAGINA 2
Vervolg pagina 1, 'Doe Dans is voor ons het mooiste podium' dens een zomerinstuif in Utrecht, maar daarna lokt meteen al het grote podium van hét volksdansevenement. ,,Doe Dans is voor ons het mooiste podium. Zoveel mensen tegelijk aan het dansen, dat is altijd heel inspirerend. De sfeer op de Doe Dans bals is altijd geweldig. Daarnaast is het voor ons ook een heel mooie kans om ons te presenteren. We hopen aan Doe Dans uitnodigingen voor andere optredens over te houden.” Het streven van Wii Muzikanti is één a twee keer per maand een bal of instuif te begeleiden. ,,We hebben ook nog andere muzikale activiteiten, we hebben ons werk en privé. Het blijft een -uit de hand gelopen- hobby.” De muzikale achtgrond van de vijf leden van Wii Muzikanti is zeer divers. Okke speelt al sinds vele jaren in diverse orkesten en natuurlijk (samen met Bregje en Chiel) in Trediki, Bregje en Chiel spelen als duo Izvor Bulgaarse muziek, maar Bregje speelt daarnaast met haar moeder Annelies ook veel Noordwest-Europese muziek. Jiska komt uit de Bal Folk-wereld, maar ontdekte op zeker
Foto: © Arjen Tempel / Tempel-Fotografie.nl moment het balkan-repertoire en was meteen helemaal weg van al die bijzondere maatsoorten. Hans heeft ook een uitgebreide muzikale achtergrond, van klassiek viool tot klezmer. ,,We zijn nog te kort bij elkaar om
al te kunnen spreken van het typische Wii Muzikanten-geluid”, zegt Okke.
onze manier van werken. We hebben nog geen digitale repetities gehouden of zoiets.”
En die naam. ,,We vonden het wel leuk om iets moderns te doen. Het zeg verder niets over
Voor meer informatie: www.wiimuzikanti.nl
SECUNDAIRE ARBEIDSVOORWAARDEN Open brief aan dansjuffen m/v en besturen In het bedrijfsleven is het gebruikelijk dat je je regelmatig schoolt en zo bij blijft in je vak. Soms kan het zelfs in de baas zijn tijd, doorgaans betaalt je baas de kosten. Ook van dansjuffen m/v wordt verwacht dat ze met hun tijd meegaan. De dansers in je groep zijn blij met nieuwe dansen en ontdekken op bals en instuiven dat er meer dansers zijn die diezelfde nieuwe dansen kennen. Helaas zijn onze scholingsomstandigheden doorgaans totaal anders dan in het bedrijfsleven. Je scholing doe je in je eigen tijd en meestal ook op eigen kosten. Laten we de komende Mix 10 eens als voorbeeld nemen: cd + dvd + boekje kosten samen 42,50 ; koop je de cd op Doedans dan kun je gebruikmaken van je kortingsbon. Maar met alleen het materiaal ben je er niet. Als dansjuf m/v wil je de dansen ook zelf leren en ervaren dus doe je een scholing. Ik ga naar Den Haag, 2 zondagen van 10.30 tot 16.00 uur. Ik moet er ook nog naar toe dus 2x Utrecht - Den Haag, zowel in geld als in tijd (want ik woon niet naast het station en het danshuis van Nitsanim is ook helemaal niet naast een station). En dan komt nog het oefenen thuis zodat je met een prachtige didaktische aanpak de dansen aan je dansers over kunt brengen. En ja, natuurlijk is het leuk om zo'n scholing te doen en andere dansjuffen m/v tegen te komen. Gelukkig is het leuk, zou ik bijna willen zeggen. Maar het is wel zuur dat je dat dus allemaal uit eigen portemonnee en in eigen tijd moet doen. Dansjuffen m/v worden betaald, zegt je bestuur dan. Inderdaad, het adviestarief is circa 25,- per uur. Daarvan gaat circa 37% naar de belastingdienst en van wat je dan overhoudt, betaal je dus je kleding en schoenen en materiaal....??
Kom op, dansjuffen EN besturen: ga eens met elkaar om de tafel zitten. En praat er eens over hoeveel je vereniging kan/wil betalen aan de scholingen van je dansjuf m/v. Ik kan me voorstellen dat je alle leden wat meer contributie vraagt zodat je je dansjuf m/v een vergoeding voor scholingen kunt betalen. Ik kan me voorstellen dat je niet direct uitkomt bij de riante vergoeding die ik in Utrecht krijg: 400,- per jaar om vrij te besteden!! Maar per vereniging moet er toch wel iets inzitten. Dan zijn de dansjuffen m/v blij en de dansers blij omdat de juf m/v meer ruimte heeft om eens ergens een scholing te doen of eens een leuke cd met alternatieve muziekjes te kopen. En als jullie dan toch rond de tafel zitten: ik krijg bij diezelfde vereniging in Utrecht mijn “inkomsten” van een dansseizoen (= 10 maanden) verspreid uitbetaald over 12 maanden. Zeker voor dansjuffen m/v die volledig van het dansen leven (zoals ik ook een tijd deed) is het een ideale oplossing om van die akelige financiele zomerdip af te zijn. Je krijgt gewoon elke maand wat minden maar dan wel het hele jaar door. We rekenen van te voren uit hoeveel weken en hoeveel uur en bepalen een maandbedrag wat ik 11 keer krijg, de 12e maand gebruiken we om eventuele wijzigingen te verrekenen.
Foto: © Arjen Tempel / Tempel-Fotografie.nl
RADIOMAKER EN LIEDVERZAMELAAR
ATE DOORNBOSCH OVERLEDEN
En als we het dan toch over financien hebben: de nieuw op te richten Danslink, de nieuwe koepel voor volksdansend Nederland zou zeer gebaat zijn bij een oprichtings/ondersteuningsbijdrage per vereniging. Dan kunnen ze binnenkort echt de afspraak met de notaris maken. Die koepel is er voor ons allemaal, laat ze weten (ook financieel) dat je blij met ze bent! Succes met onderhandelen! Liedewijde Mars
Op 23 juli 2010, na een kort ziekbed, overleed Ate Doornbosch in zijn woonplaats Schiedam. Hij werd 84 jaar oud.
door een door hemzelf ontwikkelde interview techniek stapsgewijs toch verbazingwekkende resultaten te behalen.
Radiomaker, liedverzamelaar en wetenschapper Ate Doornbosch haalde oude plattelandsbewoners voor de microfoon om liedjes uit hun jeugd te laten zingen. Daarmee bewees hij dat Nederland wel degelijk een belangwekkende en waardevolle liedverzameling heeft. Zijn radioprogramma 'Onder de Groene Linde' was oorspronkelijk gepland voor tien afleveringen; het werden er uiteindelijk ruim 1.300, uitgezonden tussen 1957 en 1994.
In december 2008 verscheen er bij Music & Words een box met 9 CD's en DVD waarop een groot aantal veldopnames is vastgelegd en toegelicht. Ook is het materiaal opgenomen in de databank van het Meertens Instituut waar Doornbosch sinds 1966 aan verbonden was. Daarnaast verscheen er een serie van vier boeken, uiteraard onder de titel 'Onder de Groene Linde'. In 2009 kreeg Doornbosch voor zijn werk een Edison en de Jahrespreis der Deutschen Schallplattenkritik.
Het materiaal voor de uitzendingen verzamelde Doornbosch zelf in alle windstreken van Nederland gewapend met bandrecorder en notitieblok en hoewel volgens een aantal wetenschappers het niet meer mogelijk was om de authentieke Nederlandse liedcultuur nog te kunnen horen wist hij Foto: © Arjen Tempel / Tempel-Fotografie.nl
Ter ere van Ate Doornbosch werd door zijn geboortedorp Nuis op 14 maart 2009 een bankje met zijn naam onder een linde geplaatst. Jeannette Snier
Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:00
Pagina 5
SEPTEMBER 2010 - PAGINA 5
HET INSTRUMENT:
DE ZURNA hoorns, euphoniums) volstaan twee hobo's. In het symfonie-orkest is het ook altijd de hobo die letterlijk en figuurlijk de toon aangeeft waar op gestemd wordt. Herders Het bijzondere karakter van de schalmei met zijn dubbelriet wordt in veel muziekculturen op waarde geschat. In de Catalaanse cobla's spelen de Tenora en Tible een grote rol, in Bretagne is de zeer doordringende Bombarde bijna een nationaal instrument. In Nederland is de schalmei in de volksmuziek verloren gegaan. In de (late) Middeleeuwen bestonden er hier wel schalmeien, soms voorzien van een windkap, waar het riet in was gemonteerd, zodat je op een blokfluitachtig mondstuk speelde (rietpijp, ruispijp). In de renaissance ontwikkelden zich technisch steeds geavanceerdere varianten (zoals dulciaan en pommer). In de Westerse muziek is uiteindelijk de hobo als orkestinstrument ontwikkeld, waarbij de meeste gaten via kleppen worden gedicht. De altobo of Engelse hoorn is de langere en dus lagere variant. In barokmuziek komen de oboe d'amore en de oboe da caccia voor.
Na het artikel over de doedelzak in het vorige Syncoopnieuws mag in deze serie de schalmei natuurlijk niet ontbreken. Dit instrument heeft een nog grotere verspreiding over de wereld. Overal waar hout en riet te vinden zijn, komen we dit instrument tegen. Het hout voor de pijp, vrijwel altijd conisch van vorm (=van boven naar beneden breder uitlopend), het riet om de klank te maken. Van West-Europa tot Oost-Azië, van Spanje tot Nigeria, overal zijn varianten op dit instrument te vinden. In de volksdanswereld is de Turkse variant misschien nog wel de bekendste. De Zurna. Heel bepalend voor veel Turkse dansen die tot het internationale repertoire zijn doorgedrongen (Agirlama, Delile, Mendille), maar ook hét instrument waarmee Turkse Nederlanders de folklore van hun land associëren. In de buurt waar ik woon in Dordrecht zie ik zeer verwesterde Turken op één punt vasthouden aan een eeuwenoude traditie: de bruid wordt thuis opgehaald door de bruidegom, onder begeleiding van Zurna en Davul (grote trom). Vanouds zijn het overigens Roma (zigeuners) die deze muziek verzorgen. Ook nu werkt het nog uitstekend: een bruiloft een paar straten verderop trekt de aandacht dankzij het doordringende en knetterharde geluid van de zurna, gecombineerd met een minstens zo luidruchtige trom. De gasten worden letterlijk opgetrommeld. Onlangs werd er een duel uitgezonden in een Turkse tv-show tussen een Afrikaanse Vuvuzela-speler en een Turkse
Zurnablazer. De laatste won uiteraard, mede met dank aan de dansers en trommelaars. Deze combinatie van instrumenten is over een groot deel van de Balkan bekend, denk maar aan Macedonië (zurla en tapan) of Albanië. De 'Turkse trom' stond ook symbool voor de dreiging van het Ottomaanse rijk voor de Europese monarchieën (de Turkse trommels staan al voor Wenen!). Er wordt wel beweerd dat de basis van de Westerse militaire muziek ligt in de muziek van de Janitsaren (Turks elitekorps), met hun mehters (militaire bands). Denk ook aan de verwijzingen bij Mozart en Beethoven (Alla Turca). Overigens is de combinatie blaasinstrument-trommel natuurlijk niet alleen voorbehouden aan de Zurna/davul. Denk aan de pipes en drums in Schotland, of de tamboer en pijperkorpsen in Nederland. Bij die laatste ging het niet om rietblazers maar om fluiten. De combinatie eenhandsfluit en trom (bespeeld door één muzikant) is overigens ook zeer wijd verspreid. Namen Sunay in China, Shenay in India, Tzurnay in Iran, Zorna in Griekenland, Zurla in Macedonië, Zokra in Tunesië, Ghaytah of raita in Marokko, Mizmar in Egypte, Zamr in Libanon en Irak, het zijn allemaal variaties op hetzelfde principe. De pi-nai in Thailand heeft een 'riet' gemaakt van palmblad. Moderne rieten kunnen overigens ook van kunststof zijn. De houtsoorten variëren met de plaatselijke flora, maar vooral fruit- en notenbomen zijn populair, zoals pruim of abrikoos. De zes, zeven of acht gaten zijn vrij groot, wat het mogelijk maakt ze gedeeltelijk af te sluiten met de vingers. Dat betekent weer dat er veel tonen uit te halen zijn: niet alleen de twaalf tonen die we in de Westerse muziek in een octaaf onderscheiden, maar ook tussenliggende (micro)tonen, die de muziek uit het Midden-Oosten zo'n eigen karakter geven. De zurna komt in diverse formaten voor, van klein naar groot: Cura Zurna of Zil Zurna, Orta Kaba Zurna en Kaba Zurna. Adem Kenmerkend voor de zurna (en veel (verre) familieleden is de techniek van de circulaire ademhaling: de speler vult eerst zijn wangen met lucht, en ademt vervolgens door zijn neus in terwijl hij uit zijn mond lucht laat ontsnappen. Om deze techniek te vergemakkelijken zit er bij de Zurna een rond metalen schijfje waar de speler zijn mond tegenaan zet. Dankzij de techniek van de circulaire ademhaling kan een speler minutenlang zonder onderbreking voor adem tonen uit zijn instrument halen. Het klinkt makkelijk, maar probeer het maar eens, dan merk je hoe onna-
tuurlijk het is om als het ware tegelijk in- en uit te ademen. De bekendste oefening is met een rietje in een glas water blazen: als je de techniek goed beheerst komt er geen einde aan het gebubbel. De schalmei (Engels shawmn, Frans chalumeau) is genoemd naar Camulus (riet). Het dubbele rietblad is namelijk karakteristiek voor de klank. Tussen de twee opeengevouwen rietbladen is een miniem spleetje waar de lucht doorheen gaat. Dit geeft een doordringende toon. Juist het timbre van de klank maakt dat in een groot symfonieorkest één of twee hobo's (met voor een schalmei-achtige een bescheiden toon) toch makkelijk in het totaalgeluid zijn te onderscheiden. Ook in een harmonie-orkest met zijn vele klarinetten en koper (trompetten, trombones,
Opvallend is dat de schalmei en hobo wordt geassocieerd met herders. Als een componist een landelijke sfeer wil oproepen, zet hij al gauw een hobo in. En in één van de populairste kerstliederen zijn het ook de herders die op hun feestschalmeien blazen. Zouden herders vroeger zoveel tijd hebben gehad om muziekinstrumenten te bouwen en te bespelen? Of zou het een goede manier zijn om de eenzaamheid op de grote stille heide te verdrijven? Duduk Een vreemde eend in de bijt der schalmeien is de Armeense duduk. Wel dubbelriet, maar een cilindrische boring in plaats van een conische. Ook het grote riet is kenmerkend. Het timbre van een duduk komt zeker in het laag meer richting klarinet, hoewel het 'neuzelende, zoemende' van een schalmei er ook zeker in zit. De duduk is minder doordringend, en heeft meer verwantschap met de menselijke stem. Misschien dat daardoor duduk-muziek zo emotioneel kan zijn? Mark Benjamin
Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:00
Pagina 6
SEPTEMBER 2010 - PAGINA 6
AFSCHEID VAN RIKI SNIJDERS
Op 30 juni jl. overleed, op 65-jarige leeftijd, Riki Snijders. Veel volksdansers uit de regio Noord-Holland zullen zich haar herinneren als de drijvende kracht achter volksdansvereniging Gaida en het danshuis. Ook voor de culturele raad Noord-Holland heeft Riki veel gedaan. De regiovergaderingen staan nog veel mensen voor de geest. Hieronder treft u de tekst aan zoals die is uitgesproken bij de crematie op 6 juli. De redactie van Syncoopnieuws wenst haar familie veel sterkte toe. 'Riki en het danshuis zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Gaida en Riki al bijna 45 jaar. Eerst als partner naast Frits [Meijer, red] en later dé zakelijk leiding van Gaida. Ze had de touwtjes goed in handen, altijd op de achtergrond maar zeer zeker aanwezig. Zeg je Gaida dan zeg je ook Riki. Ze was er bijna dag en nacht.
De laatste jaren werd het haar allemaal wat zwaar. Toen is er een bestuur gekomen die wat taken van haar overnam, maar het liefst deed ze het allemaal nog zelf. Het was namelijk nooit goed genoeg. Riki vond dat het altijd beter kon. Ze kon het dan ook geweldig. De aankleding van het danshuis was iedere seizoen weer anders, altijd erg gezellig. De meeste dingen zijn door Riki in de loop van de jaren gespaard. Er staan verzamelingen van kostuums, instrumenten, theepotten, dansschoenen. Die moeten natuurlijk ook allemaal afgestoft en onderhouden worden. Ze zag ook altijd overal stof en er was altijd wel wat te doen. Riki verstond de kunst om een groepje mensen om zich heen te verzamelen die haar konden helpen bij het koffiezetten, de bar, brieven vouwen, stoffen, concerten voorbereiden en andere activiteiten in het danshuis. De vrijwilligers werden door haar ook weer ieder jaar verrast met een creatieve attentie of een gezellige vrijwilligersbijeenkomst in het danshuis. De administratie werd nauwkeurig door Riki bijgehouden. De fotoboeken en krantenknipsels zijn door haar in de loop van de jaren een prachtig tijdbeeld geworden van 45 jaar Gaida. Wat zullen we het missen . We verliezen in Riki de drijvende kracht achter Gaida. Door haar ziekte kon ze niet meer in het danshuis zijn. Gelukkig heeft ze nog een flink aantal zaken aan het bestuur kunnen overdragen. Maar ja, daar heb je Riki niet meer bij. Heel jammer. Het verlies voor de kinderen, kleinkinderen, haar broer Jaap en verdere familie is groter. Ze had het veel over hen. Je zag haar stralen als haar kleinzoon Timber mee was in het danshuis, het leek wel een verbondje wat die twee hadden. Familie, ik wens jullie veel kracht toe dit verlies te dragen. Dag Riki je was een pracht mens.' Hanneke van Daalen
VAN HUIS UIT……… Op het moment dat u deze Syncoopnieuws leest is de productie helemaal klaar en staan de dansers te popelen om zich op vrijdagavond op Doe Dans aan u te presenteren maar op dit moment (juli 2010) zijn de repetities nog in volle gang. Een compleet overzicht van hoe een en ander eruit gaat zien is er daarom nog niet maar elementen van Tango, Breakdance en Chassidisch zullen zeker te herkennen zijn. Vanaf deze plek wens ik alle dansers alvast veel plezier en succes op Doe Dans. Mocht u niet in de gelegenheid zijn om het project daar te zien dan is er ook nog een mogelijkheid om het stuk te gaan bekijken op het Festival Amateurkunst Kunstfactor live. De dansers zijn gevraagd deze datum vrij te houden in verband met een extra optreden op dit festival. Meer informatie over dit festival vind u op www.kunstfactor.nl Jeannette Snier
C O L O F O N REDACTIE:
MARK BENJAMIN HENK JONKER RADBOUD KOOP MARIUS KORPEL JEANNETTE SNIER
TEL.:
010-4707439
FAX:
010-4716701
ADRES:
SLOT ASSUMBURGPAD 54 3123 RR SCHIEDAM
INTERNET:
WWW.SYNCOOPNIEUWS.NL
MAIL:
[email protected]
POSTBANK:
141694
BIJDRAGEN AAN DIT NUMMER:
DRUK:
DRUKKERIJ DE GROOT, MAASSLUIS
VORMGEVING:
DANIËL KERKMANS, ROTTERDAM
OPLAGE:
2500
VERSCHIJNT:
15 MAART, 1 SEPTEMBER, 15 DECEMBER
Foto: Jeannette Snier Een samengaan van jong en oud(er). In een vorig nummer van Syncoopnieuws stond de oproep voor dit bijzondere project, een laatste kans om op Doe Dans te schitteren ook als men geen lid is van een presentatiegroep. De oproep was bedoeld voor ouders die volksdansen en kinderen die dat met de paplepel ingegoten hebben gekregen en daar vervolgens hun eigen weg mee zijn ingeslagen. Kinderen die wellicht niet meer de traditionele volksdans beoefenen maar wel het dansante van ouders meegekregen hebben. Ouders die soms niet meer zo soepel van lijf en leden zijn. Aan deze oproep werd gehoor gegeven door een zeer gevarieerde groep. Soms hele gezinnen, of 'alleen maar' een vader met zoon of moeder met dochter. Al met al een hele uitdaging voor docenten Annette en Niels van der Steen om met dit gemêleerde gezelschap een productie te maken..
Inmiddels is het eerste oefen- cq. auditieweekend achter de rug en hebben de dansdocenten een indruk van wat ouders en kinderen in huis hebben. Gewoon lopen blijkt ineens iets bijzonders te zijn als dat met een partner tegenover je moet gebeuren, over de grond rollen is soms best pijnlijk als je superslank bent en niet zo veel vet op je lijf hebt en een fles op je hoofd balanceren is eigenlijk ook best lastig als je dat moet combineren met snel voetenwerk. Van met name een aantal jongere dansers begreep ik dat ze het best moeilijk maar ook heel uitdagend vonden om vanuit hun eigen dansstijl zoals klassiek ballet of stijldans ineens over te schakelen op breakdance. Gelukkig was er aan het eind van het weekend voor alle families een CD beschikbaar met de oefenmuziekjes zodat er thuis ook nog wat geoefend kon worden.
KOEN DE KRUIF LIEDEWIJDE MARS HANNEKE VAN DAALEN JACK VAN OPPEN
KOPIJ VOOR HET SYNCOOPNIEUWS TENMINSTE 4 WEKEN VOOR VERSCHIJNINGSDATUM MAILEN NAAR
[email protected]
Foto: Jeannette Snier
ABONNEMENT: 6 EURO PER JAAR. ABONNEREN DOOR OVERMAKEN VAN DIT BEDRAG OP GIRONUMMER 141694 O.V.V. UW NAAM, ADRES EN “ABONNEMENT SYNCOOPNIEUWS”. U KRIJGT VOOR VOLGENDE JAREN STEEDS EEN ACCEPTGIRO. OPZEGGING PER E-MAIL NAAR:
[email protected]
Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:01
Pagina 9
SEPTEMBER 2010 - PAGINA 9
WORLDFESTIVAL PARADE BRUNSSUM TERUG NAAR 'ROOTS' Tijdens de Parade krijgen ze de mogelijkheid om deze aan de bezoekers te laten zien. Vanzelfsprekend krijgt ook ons eigen mijnverleden ruimschoots aandacht.” Nieuw bestuur Binnenkort wordt het nieuwe Paradebestuur geïnstalleerd. Het bestuur bestaat naast voorzitter Jack van Oppen uit drie oud-gedienden: Hélène van Laanen, Marcel Janssen en Raenys Martis. Ron Kamerman, Roger Gordijn, René Rijnders en Peter Heinen zijn
de nieuwe bestuursleden. Huub Delsing is als controller bij de organisatie betrokken. Jack van Oppen: “Daarnaast draait de organisatie voor het overgrote deel op vrijwilligers. Zij zijn verdeeld over diverse werkgroepen, die direct worden aangestuurd door de verschillende bestuursleden. Op die manier kunnen we de lijnen kort houden en zo efficiënt mogelijk werken.”
Jack van Oppen
Foto: Tione Aretz Met een vijfdaags festival waarin folklore en verbroedering de boventoon voeren, gaat Worldfestival Parade Brunssum terug naar haar 'roots'. Het festival, dat plaatsvindt van vrijdag 6 tot en met woensdag 11 juli 2012, krijgt als thema 'digging &dancing'. Daarmee wil de organisatie aandacht schenken aan de 'roots' van het moderne Brunssum: het begin van de mijnbouw in deze regio vanaf 1912. “Waar de vorige edities van de Parade steeds groter en langer werden, met steeds meer nevenactiviteiten, willen we nu juist terug naar de basis.”, aldus de nieuwe voorzitter van het festival, Jack van Oppen. “Met de groei werden ook de grenzen bereikt van wat de Parade, die zowel organisatorisch als financieel draait op vrijwilligers, aankon.
Mede daarom heeft het bestuur de keuze gemaakt om terug te gaan naar een compact feest waarbij folklore, dans en verbroedering voorop staan bij alles wat er wordt georganiseerd. Dus ook bij de eventuele nevenactiviteiten.” Dancing & digging Het thema van Worldfestival Parade Brunssum 2012 wordt 'digging & dancing'. Daarmee verwijst de organisatie naar de honderdjarige mijncultuur in Oostelijk Zuid-Limburg. De activiteiten zijn - net als de circa 25 groepen die worden uitgenodigd - in meer of mindere mate gerelateerd aan mijnbouw en delfstoffen als steenkool, diamant en goud. Jack van Oppen: “Over de hele wereld leven mensen van mijnbouw. Het beïnvloedt hun leven, hun cultuur en hun gebruiken.
RUSSIAN AND UKRAINIAN SONGS AND DANCES
ENSEMBLE OZORNIYE NAIGRISHI
Foto: Tione Aretz
SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST
HET INTERNATIONAAL DANSTHEATER OORSPRONG OKTOBER 2 Nijverdal 8 Amersfoort 9 Amersfoort 14 Helmond 15 Drachten 16 Emmen 19 Schiedam 20 Hengelo 22 Uden 23 Utrecht 31 Den Haag
Zinin theater De Flint De Flint 't Speelhuis De Lawei De Muzeval Theater Aan de Schie Rabotheater Theater Markant Stadsschouwburg Lucent Danstheater
NOVEMBER 4 Zutphen 12 Arnhem 14 Amsterdam 17 Groningen 19 Leiden 21 Noordwijk 25 Gouda
De Hanzehof Schouwburg Arnhem De Meervaart Stadsschouwburg Leidse Schouwburg Theater De Muze De Goudse Schouwburg
DECEMBER 2 Hoorn 3 Deventer 9 Hoofddorp 10 Alkmaar 11 Zeist 12 Purmerend 16 Kampen
Schouwburg Het Park Deventer Schouwburg Schouwburg De Meerse Theater De Vest Figi Theater Theater de Purmaryn Stadsgehoorzaal
DANS IN DE DOELENZAAL JONG (Spirit 6+) DECEMBER 18 Amsterdam - Doelenzaal 19 Amsterdam - Doelenzaal
INFO: 020-6239112 Vesyolaya kadril Let'el golub Yikhali khloptsiZadumal ya zhenitsa Vo sadu li, ogorod'e Devicha khorovodnava Kak na taluyu na zemlyu` Akh, sud'ba Nochka Zhdu yevo Devochka Nadia A ya po lugu Volzhskaya kadril
Polno vam, snezhochki U reki Zadumal ya zhenitsa Pechenoye porosha Gnula, vishen'ku Yolochki-metyolochki Zapragai-ka bat'ka loshad Subboteya Kak u nashikh u vorot Za tumanom nichoho ne vidno Babochka, motorochka Okh, I v Taganroge
✂___________________________________________________________________ Ondergetekende wil graag ontvangen: ❑ 5760 CD 304 €15,00
Naam.: ......................................
SEPTEMBER 5 Den Haag
Uitfestival
OKTOBER 2 Emmeloord 12 Utrecht 12 Amsterdam 13 Den Haag
Tivoli Concertgebouw Het Paard
Adres: .........................................................
Postcode: .................................. Plaatsnaam: ................................................. Bon insturen naar Syncoop Produkties, Slot Assumburgpad 54, 3123 RR Schiedam. Telefonisch is ook mogelijk, tel.: 010-4707439 of per e-mail:
[email protected] Wij zenden u de bestelling met een acceptgiro, s.v.p. geen betaling bijsluiten! Excl. verzendkosten!
14 15 16 27
Amsterdam Amsterdam Amsterdam Tilburg
DECEMBER 17 Groningen
Paradiso Concertgebouw Concertgebouw Paradox
Vera
Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:01
Pagina 10
SEPTEMBER 2010 - PAGINA 10
TOPPERS VAN SYNCOOP OE MOE ME NOE, 15 ENGLISH COUTRY DANCES alleen maar bij te zetten wat de danssoort is (jig, hornpipe, mazurka, schottische), liefst nog met de lengte erbij. Zo staat bij de titeldans Oe Moe Me Noe (Brabants voor Hoe moeten we nu?) jig 3 x 32. De dans duurt dus 32 maten, en de muziek wordt drie keer gespeeld. Pas in de cd-inlay kun je dan terugvinden dat het nummer Young Carlo heet, gespeeld door The Assembly Players. Te weinig eer voor de muzikanten? Ach, bij veel andere dansvormen is het niet anders. Wie weet nog op welke muziek hij zijn eerste Foxtrot leerde dansen? Veel muziek is inwisselbaar, de dans staat voorop.
Ægle Hoekstra overleed in november 1999 aan kanker,. Als dansleider was hij gespecialiseerd in Engelse dansen. In de Engelse volksdanswereld is het heel gebruikelijk om nieuwe dansen te maken, veelal op bestaande muziek. Zo heeft Ægle Hoekstra in de loop der jaren ook vele dansen gemaakt: de cd is bedoeld om een soort dwarsdoorsnede van zijn dansrepertoire te geven. Ægle heeft zich intensief met de productie (cd en boek) bemoeid, maar het verschijnen er van heeft hij niet meer mee mogen maken. Op zijn begrafenis speelde Frans Tromp op concertina één van de mooiste nummers van de cd, de Terpsichoré Waltz, oorspronkelijk een naamloze wals uit een boek van Michael Turner. Dit voorbeeld geeft al aan dat het in de Engelse danswereld gebruikelijk is om ook op cd's de namen van de dansen voorop te stellen, en er
Ook op Oe Moe Me Noe staan dansen waar de melodie van de muziek er nauwelijks toe lijkt te doen. Zo is voor de dans Go back the way you came, dear gekozen voor een medley van maar liefst zeven Schotse jigs. Halverwege de jaren zeventig schreef de Engelse trekharmonicavirtuoos John Kirkpatrick al eens een vlammend betoog tegen deze Medleymania., Hij vond het een vorm van muzikale verarming als je steeds maar nieuwe melodieën gebruikte tijdens één dans: hij pleitte ervoor één melodie te gebruiken, maar die wel te exploreren met allerhande variaties. Volgens Kirkpatrick ontstaat er zo een betere wisselwerking tussen danser en muzikant. In diezelfde tijd ontstond er in Engeland een beweging tegen het klakkeloos gebruik van Ierse en Amerikaanse muziek voor Engelse dansen, waarbij vooral veel reels werden gebruikt. Een Engelse dansband die voorop liep in de beweging om terug te gaan naar de oorspronkelijke Engelse dansmuziek was The Old Swan Band. De eerste cd van deze groep heette niet voor niet No Reels. Ægle Hoekstra koos voor zijn dans Delicious
Dinner Duo een track van de cd Still Swanning van The Old Swan Band. Een goed voorbeeld van de kracht van Engelse dansmuziek. Aan de andere kant was Ægle ook ruimdenkend: voor de Hemel Hempstead Roundabout koos hij een track van The Bismarcks, een wat modernere Engelse dansband. De muziek is een combinatie van een melodie uit Quebec (waar een zeer levendige volksmuziektraditie is, met als hoofdinstrument de eenrijer trekharmonica), en een Italiaanse melodie, La Lanterna Magica, van een cd van de Italiaanse harmonicaspeler Riccardo Tesi. Het geheel maakt overigens wel een echt Engelse indruk. Ik kan me voorstellen dat mensen die minder affiniteit hebben met de Engelse dansmuziek of de trekharmonica dit soort nummers niet interessant genoeg vinden om naar te luisteren. Nu is het natuurlijk een echte dans-cd, maar voor wie hem beluistert zonder te dansen, staan er toch ook een paar bijzondere stukken op. De openingstrack is The Butterfly (deze Ierse melodie is zo bekend dat Ægle ervoor koos om de dans naar de muziek te vernoemen). De traditionele slipjig (9/8 maat, maar totaal anders dan de Bulgaarse 9/8), wordt hier in een echt stemmig arrangement gespeeld, zoals we die ook kennen van alle Keltische verzamelcd's. Het mooiste nummer voor luisteraars is misschien wel Scarborough Fair, een Engelse traditional die door Simon and Garfunkel bekend is geworden. Ook hier leende Ægle de naam van de muziek voor de dans. De platenmaatschappij van Simon and Garfunkel gaf geen toestemming voor het gebruik van hun opname, en zo werd de meest geciteerde uitspraak van Johan Cruijff weer
eens bewaarheid: elk nadeel heb z'n voordeel. Want dankzij de weigering was het nodig om Theo van Tol (accordeon en synthesizer) en Nienke Lootsma (viool) in de studio te zetten, en het resultaat is een schitterende instrumentale uitvoering. Voor dansers en niet-dansers is Thrice Triple een genoegen: een wals op de Star of the County Down, ook weer zo'n bekende Ierse tune. De hier gespeelde instrumentale versie is langzaam en dromerig, als het als lied wordt gezongen is het tempo meestal een stuk hoger. De al eerder genoemde Terpsichoré Waltz is wat mij betreft het muzikale hoogtepunt van de cd. In de basis is het maar een simpel walsmuziekje, maar op de ëén of andere manier blijft de melodie in je hoofd hangen, en de uitvoering door Frans Tromp en Mick Lammers is geweldig. Frans laat ook op twee andere tracks horen hoe je muziek zo speelt dat dansers erdoor gestimuleerd worden. Twee aparte eenden in de bijt zijn de bijdragen van het Limburgs Dansorkest uit België. Op een mazurka en een schottische van deze groep heeft Ægle twee dansen gecomponeerd. Ook andere dansleiders hebben muziek van deze groep gebruikt voor hun dansen. De cd blijft bijzonder door het verhaal er achter (de revenuen gaan naar de Nederlandse Kankerbestrijding). Er staan nummers op waarmee je de visite de kamer uit kunt jagen, voor niet dansers is het aantal jigs waarschijnlijk te groot), maar Oe Moe Me Noe is nog altijd een warm pleidooi voor Engelse dansen. De paar dansen die ik er ooit van heb geleerd, smaakten naar meer! Mark Benjamin
SYNCOOP PRODUKTIES levert u schoenen van eigen merk ! Gesloten Caractèreschoen ‘DE LUXE’ Hak: 2 cm. Kleur: zwart Maten: 37-43 (ook halve maten) Sluiting: gesp Materiaal: leer 3 60,Prijs:
Gesloten Caractèreschoen ‘DE LUXE” Hak: 3 1/2 cm Kleur: zwart Maten: 37 t/m 43 (ook halve maten) Sluiting: gesp Materiaal: leer 3 60,Prijs:
HEREN DANSSCHOENEN Hak: 2 cm Kleur: zwart Maten: 38 - 46 Sluiting: veter Materiaal: leer 3 60,Prijs: S l o t A s s u m b u r g p a d 5 4 , 3 1 2 3 R R S c h i e d a m Te l . : 0 1 0 - 4 7 0 7 4 3 9
E-mail:
[email protected]
site:
www.syncoop.com
Syncoop_67_sept_2010 DEF
05-08-2010
13:01
Pagina 11
