Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
www.syncoopnieuws.nl
SEPTEMBER 2009
Ensemble Navasart pagina: 4
Pagina 1
21e JAARGANG NR.64
Waar komt die dans vandaan pagina: 15
Mali Igraci pagina: 7
Amazing Stroopwafels pagina: 17
Doe Dans Festival 4, 5 en 6 september 2009, Biddinghuizen
SYNCOOPNIEUWS Volksdansen, volksmuziek en vogels: Herman Leuvenink regelt het allemaal
Balkan Moves
Nog voordat Nevofoon of Syncoop bestonden kon je al bij Herman Leuvenink terecht voor platen met volksdansmuziek. Herman was zelf ook een volksdanser en volksdansleider en zo wist hij precies welke platen hij wel en niet moest importeren. Vanaf het moment dat de CD z'n intrede deed is hij langzaamaan gestopt met de platenbusiness. Dansen doet hij ondertussen zelf ook niet meer. Z'n organisatorische talenten, indertijd succesvol ingezet voor het Haagse en landelijke volksdansleven (o.a. Nevo), komen nu tot hun recht bij een andere hobby van hem: vogels.
In de week van 16 tot en met 20 februari hebben we meegedaan met het jongerenproject Balkan Moves, georganiseerd door het IDNH (Internationale Dans Noord-Holland). Tijdens de Kick-Off dag in december hadden we al kennis kunnen maken met Guus van Kan en een aantal van de deelnemers. In totaal waren we deze week met 11 dansers, waaronder 9 meiden en 2 mannen, en Guus, de choreograaf. Na een week veel lachen, maar vooral serieus werken, was het dan zo ver: het optreden samen met Holland Express in het gebouw van Stichting De Kunst. In een (meer dan) uitverkochte dansstudio lieten we het stuk zien. Deze choreografie van 17 minuten bestond uit 5 verschillende delen: Fairy Tale (Mind Your Step), Seven-Jump, For Crying Out Loud, The Lounge en Attacking the Beat. We hebben elke dag ongeveer 1,5 deel gemaakt aan de hand van onze eigen improvisaties.
Meteen na de oorlog, hij was een jaar of vijftien, is Herman in Den Haag gaan volksdansen. Zijn eerste dansen leerde hij van Pomme Schröder. Vooral Franse dansen, want dat was een ‘afwijking’ van Pomme, zo zegt Herman het met een lach tijdens een gesprek dat ik met hem heb in zijn huis in Nootdorp. Pomme's echtgenoot Leo had ook een ‘afwijking’, en dat was de jeugdherberg. In die combinatie werd er bij de toen nog Haagse Trekkersbond begonnen met volksdanslessen. Later ging Herman verder dansen op Ockenburg.
van Onderwijs en Wetenschap en leverde een erkend diploma op. Toen nog in twee afzonderlijke categorieën Engels en Continentaal. Herman is meteen gaan lesgeven, o.a. ook aan kindergroepen. De Nevo organiseerde in die tijd twee keer per jaar een dansleidersweekend. Begin jaren '60 werd er tijdens die weekenden door mensen als Nel Stolk, Femke van Doorn, Jan Kloetstra, Sjoerd Bosma en Herman Leuvenink gepraat over een kernprogramma van volksdansen die nieuw in Nederland geïntroduceerd werden, vaak afkomstig uit Amerika. In 1961 en 1966 zijn hieruit de jeugdleidersprogramma's A en B van de Nevo ontstaan. Bij dansgroep Oud-Poelgeest in Leiden, in 1953 ontstaan, werd in die tijd lesgegeven door Dik de Klerk, kernfysicus en lector natuurkunde van beroep. Voor z'n werk kwam Dik vaak in de VS en daar haalde hij nieuwe dansen vandaan, Israëlische en Joegoslavische, maar ook andere in de VS ontstane dansen als de Troika, Miserlou en Korobushka. En de bijbehorende plaatjes met de muziek nam hij mee. Dat waren toen nog 78-toeren platen. De platen zelf moesten tijdens de dansles gebruikt worden want banden en cassettes bestonden nog niet. Te hard stampen deed de naald overslaan. Die plaatjes waren veelal door Michael Herman in de VS uitgegeven op het Folk Dancer label. De muziek werd gespeeld door zijn eigen Michael Herman's Folk Dance Orchestra.
Foto: NEVO archief 1973
De oprichting, in 1948, van de Nevo heeft hij dan ook van nabij meegemaakt. In het begin was de Nevo toch vooral een Rotterdamse aangelegenheid, met Henk Stijnen en Jo Christe als aanvoerders. Er zaten ook wel twee Amsterdammers bij maar dat leek meer voor de vorm. Later, toen de secretaris van de Nevo, Joop Brandenburg, naar Den Haag verhuisde, raakte Den Haag ook betrokken en werd de Nevo steeds meer een echte landelijke vereniging. In die begintijd was er bijvoorbeeld al een actieve Friese inbreng, maar bijvoorbeeld de zuidelijke provincies waren nauwelijks betrokken. Die hadden hun eigen, op katholieke basis gevormde, organisatievormen. In begin 50'er jaren werden er vooral Engelse, Scandinavische en Franse dansen gedaan. Ook wel Duitse en Nederlandse, al hoewel je je kon afvragen of dat Nederlands wel echt Nederlands was. De bekende AJC-boekjes met dansbeschrijvingen van Nederlandse volksdansen waren rechtstreeks uit Duitse verzamelingen vertaald. Jeugdleidersprogramma's Herman hoorde bij de eerste lichting, rond 1955, die de opleiding tot gediplomeerd volksdansleider gedaan heeft. Die was opgezet door de Nederlandse Volksdansraad en het Ministerie
Herman Leuvenink zag al gauw de noodzaak tot bredere beschikbaarheid van die plaatjes in Nederland en ging ze vanuit Amerika importeren. De dansen van die plaatjes vormden de basis voor de dansen uit de jeugdleidersprogramma's en werden met boekjes er bij uitgegeven. Hierbij werkte Herman onder andere samen met een vriend van hem, Wim Lugtmeijer, later bekend van Nevofoon. Wim deed de boekjes, Herman de plaatjes. Herman zat toen in de propagandacommissie van de Nevo en de boekjes werden zelf gestencild, geniet en met de plaatjes samen verzonden. Platenimport Al in 1957 ging Herman naar de Kamer van Koophandel om een bedrijf in te schrijven voor de platenimport. Eerst de plaatjes van Michael Herman, later volgden platen van andere labels, zoals Folkraft (ook uit de VS) en Tanz Kögler (Duitsland). Folkraft werd in 1946 opgezet door Frank Kaltman en Dan Wolfert, die later gezelschap kregen van Rickey Holden. Die laatste verhuisde naar België en was directeur van Folkraft-Europa. Herman heeft Rickey in België leren kennen tijdens de wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel, waar hij met een dansgroep uit Nederland o.l.v. Femke van Doorn op trad. In België leert Herman ook Huig Hofman, medeoprichter en directeur van de VDCV (Volksdanscentrale voor Vlaanderen, het latere Danskant), kennen. Via zowel Rickey als Huig zorgde Herman voor de beschikbaarheid van plaatjes met volksdansmuziek.
Vervolg op pagina 2
Maandag kwamen we aan op de Adriaan Roland Holstschool, de Vrije School in Bergen. We kregen eerst allemaal koffie en thee en stickers met onze namen er op, maar die bleven niet goed plakken dus moest Guus maar gewoon onze namen onthouden. Daarna legden we even snel de slaapmatjes neer in de aula. En toen begon het improviseren. We zijn begonnen bij For Crying Out Loud, het stuk dat zich afspeelt op de straat (zo noemde wij het dan ook gewoon). We hadden steps, voor het eerste deel, en die gebruikte we hier als stoep en bankjes. We werden in groepjes verdeeld en het improviseren begon met het
elkaar ontmoeten op straat, iedereen op een andere manier. Zo waren er 5 verschillende ontmoetingen. Na de lunch gingen we verder met de rest van dit deel. Aan het eind van de dag was dit stuk af en werd er heerlijk voor ons gekookt. Dinsdag kwam Blonde Tim ons steples geven. Ondanks dat de steps veel schoven over de vloer, lukte het ons toch wel aardig. Na de steples gingen we zelf aan de slag met de steps. Dit bleek erg lastig door het onregelmatige ritme van de muziek dat op de cd stond.
Vervolg op pagina 3
R E D A C T I O N E E L Het is altijd weer een hele puzzel om alle kopij de plek in de krant te geven die het verdient. Wat zet je op de voorkant, wat kan wat meer naar achteren? Niet altijd worden alle artikelen die bedacht zijn tijdens een redactievergadering ook daadwerkelijk aangeleverd en daardoor komt het voor dat de krant de ene keer wat dunner en de andere keer wat dikker uitvalt. De laatste twee jaar zitten we op een vrij constante 16 bladzijden en dat is geen slechte presentatie als je altijd afhankelijk bent van vrijwilligers om de krant te vullen. Waar ook een groot beroep gedaan wordt op vrijwilligers, is tijdens het Doe Dans Festival. Van EHBO-post tot zaalwacht bij de voorstellingen, van barmedewerkers tot geluidstechnici, programmacommissie of tolk, je kunt het zo gek niet bedenken of er zijn mensen nodig om alles goed te laten verlopen. Veel vrijwilligerswerk
wordt achter de schermen gedaan, zeker in de aanloop naar het festival. Helaas….. niet alle vrijwilligers voelen zich even gewaardeerd. Als een deelnemer te horen krijgt dat hij tijdens een act de voorstellingstent niet in mag dan is hij even niet zo blij als hij daarbinnen het publiek enthousiast hoort reageren. En vaak moet de vrijwilliger het dan ontgelden! Om alvast wel in de goede Doe Dans stemming te komen kunt u uiteraard in dit nummer meer lezen over een aantal op Doe Dans optredende groepen. Overigens hoeft u zich ook na Doe Dans niet te vervelen. Het groepsnieuws puilt weer uit van alle activiteiten en ook de speellijsten zijn een heerlijke inspiratie voor een avondje uit! Zie ik u op Doe Dans? Jeannette Snier
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 2
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 2
Vervolg pagina 1, Volksdansen, volksmuziek en vogels: Herman Leuvenink regelt het allemaal Herman weet zich Huig Hofman nog goed te herinneren. Hij was eens op een volksdanscongres in Den Haag, waar de spreker Nico Vlot vanuit een streng katholieke gedachte vertelde over de onwenselijkheid van het 'spinnen' tijdens het dansen. Niet alleen moest men elkaar daarbij veel te veel aanraken (stevig vasthouden), maar het was nog gevaarlijk ook want als je plotseling los zou laten zou je ongelukkig kunnen vallen. Waarop Huig Hofman opstaat en met een vrolijke Vlaamse tongval zegt: “Maar meneer, spinnen is toch plezant, en waarom zouden we zomaar loslaten!?” Geleidelijk begon Herman ook platen uit andere landen te importeren. Platen met volksdansmuziek uit Israël waren al vroeg beschikbaar. Nadat Jo Christe de Joegoslavische dansgroep van France Marolt uit Ljubljana (tegenwoordig Slovenië) naar een festival in Rotterdam had gehaald, is Herman platen van de Joegoslavische labels RTB en Jugoton gaan importeren waarvan dit ensemble exemplaren bij zich had. De platen werden in dozen per post opgestuurd. In die tijd, begin 60'er jaren, heeft Herman op zijn eigen label Folktone een plaat met muziek van France Marolt uitgegeven. Een paar andere plaatjes op dit label volgden, maar Herman zag het zelf uitgeven van platen toch niet als zijn belangrijkste taak. Importeren was een stuk efficiënter. Het kwam wel vaker voor dat de platenimport uit een ander, nieuw land opgestart werd nadat een groep ons land had bezocht en Herman de gelegenheid aangreep om contacten te leggen met platenfirma's uit zo'n land. Gedrevenheid Volksdansen en het importeren van platen is altijd een hobby van Herman geweest. Eigenlijk is de simpele reden waarom hij met het importeren van platen begon, dat er toentertijd gewoon niks was. Nevofoon ontstond pas toen Herman al zo'n tien jaar bezig was. En net zoals in zijn professionele werk heeft Herman gedacht: als het er niet is, en niemand anders pakt het op, dan doe ik het wel. En dat heeft hij gedaan, met dezelfde gedreven-
heid als hij al zijn werkzaamheden, professioneel of hobby, uitvoerde. Zo is Herman nou eenmaal. Platen importeren was eigenlijk ook niet het hoofdbestanddeel van z'n volksdanshobby. In eerste instantie was hij danser en dansleider. En verder veel bestuurswerk. Herman is twintig jaar secretaris geweest van het Haags Volksdans Contact (voorheen Haags Volksdans Centrum), waar Joop Brandenburg voorzitter was. In de 60'er jaren organiseerden ze al danscursussen met buitenlandse dansleiders, zoals Rivka Sturman. Herman was daar actief bij betrokken en had regelmatig buitenlanders in huis. In 1966 zou er voor het eerst een Turkse dansgroep aan een festival in Den Haag deelnemen. Herman had aan de organisatie meegeholpen. Op een gegeven moment kwam er bericht dat de groep inderdaad met de bus uit Istanbul vertrokken was, maar waar ze waren was niet bekend. Herman kende genoeg mensen en heeft de ambassade ingeschakeld. Uiteindelijk heeft de politie de opdracht gekregen de bus bij de grens op te pikken en onder escorte van de Porsches van de rijkspolitie naar Den Haag te begeleiden. Dit soort regelwerk is typerend voor Herman. Bestuurswerk, organiseren, contacten, excursies, busreizen en ga zo maar door: hij heeft zowat alles al eens georganiseerd. En alles was vrijwilligerswerk. Vanaf de 70'er jaren raakte hij professioneel betrokken bij de volksuniversiteit en organiseerde talencursussen in het buitenland, deed onderwijsorganisatie, volwasseneneducatie, examens, etc. Geleidelijk aan stopte hij daardoor met het bestuurswerk binnen het volksdansen. De platenimport liep nog een tijd door, maar die werd in de 80'er jaren ook afgebouwd. Zelf dansen doet hij ook al lang niet meer. Niet alleen wegens vele andere bezigheden, maar ook door het ouder worden. Het lijf kan niet alles meer en Herman is iemand die, als hij iets doet, het goed wil doen. Hij vindt zelf dat de volksdansen niet goed tot hun recht komen als het lijf het niet meer aan kan. Dan ziet het er niet uit en kun je er maar beter mee ophouden. In plaats daarvan is Herman al weer een hele tijd actief binnen een andere passie van hem: vogels. Organiseren, dingen regelen, reizen en excursies en zelf vogels kijken. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan, zelfs op latere leeftijd.
ZAROWE is terug! Afgelopen 1 juli 2009 was het zover. Het eerste optreden van de opnieuw opgestarte groep Zarowe. Wat zeg je: Zarowe? Welke groep was dat ook alweer? Zarowe was de naam van het Nijmeegse kinderensemble voor Bulgaarse volksdans onder leiding van Esther Willems. Deze groep was opgericht in 1988 en hield op te bestaan in 2005.
Foto: NEVO archief 1973
Afzetdans Al is hij niet meer actief in de volksdanswereld, volksmuziek als muziekgenre heeft nog steeds zijn belangstelling en hij luistert er regelmatig naar. Hij ziet ook wel wat er gebeurt in de volksdanswereld. “Met het wegvallen van een landelijke vereniging is er wel een gat ontstaan. Een landelijk contactpunt is echt nodig. Al vanaf de tijd dat de Nevo opging in het LCV zie je dat deze organisatie steeds verder van het volksdansveld komt te staan. Het LCA richtte zich volgens Herman teveel op de professionele dansgroepen en dansleiders. Het blad Volksdans werd steeds oninteressanter voor volksdansers. Het blad Syncoopnieuws is wel interessant voor volksdansers en dat blijkt ook wel uit de bekendheid van deze krant. Ook al kennen lang niet alle volksdansers Marius Korpel, van Syncoop hebben ze allemaal wel eens gehoord. Eigenlijk is dit de enige organisatie die landelijk gezien nog iets betekent in de volksdanswereld”.
komt, vanuit het volksdansveld en dat er niet iets van bovenaf (bijvoorbeeld door het ministerie) opgelegd wordt. Voor zo'n nieuwe organisatie is niet een groot bureau met veel vast personeel nodig, zoals de Nevo en later het LCA geworden is. Belangrijk is communicatie met elkaar en regelmatig persoonlijk bij elkaar komen. Dat is toch kenmerkend voor het volksdansen. Volksdansers zijn toch een apart slag mensen. Op een bepaalde manier zijn het altijd mensen die zich afzetten tegen wat de 'massa' doet, tegen de populaire activiteiten, anders ga je toch niet zoiets aparts doen als volksdansen. Wij noemden het vroeger niet voor niets 'afzetdans'. Volksdansers zijn mensen die zelf nadenken en keuzes maken, en niet perse de meerderheid volgen. En dat is ook meteen het mooie aan volksdansen. Men zal altijd wel blijven dansen, ook al is het niet meer op de manier waarop wij daar meer dan een halve eeuw geleden mee begonnen”.
“Als er een nieuwe landelijke organisatie komt, is het belangrijk dat de inbreng van onderaf
Radboud Koop Gebaseerd op een interview met Herman Leuvenink
discipline, zingen in het Bulgaars, conditietraining, zoveel mogelijk live muziek tijdens de repetities. Je moet de kinderen en het materiaal serieus nemen. Dat geldt ook nog steeds voor de jeugd van tegenwoordig.”
die kinderen te geven. Als die groep levensvatbaar zou blijken te zijn zou iemand anders die groep vast gaan leiden. Esther: “Eigenlijk was ik helemaal niet van plan weer iets van Zarowe te doen. Maar wat doe je dan wel met deze leeftijd? Uit mijn ervaring weet ik natuurlijk hoe ik kinderen van deze leeftijd aan het dansen moet krijgen, dus toen ik de eerste les, toen nog maar met vier kinderen, met iets van Zarowe begon werden niet alleen de kinderen maar ook de ouders, die op de bank zaten, zo enthousiast dat ze meer wilden. Ik liet ze meteen de eerste les wat ik noem de 'haastkring' uitvoeren: rennen, springen, hoppen en enkele eenvoudige passen uit Trakija in de kring v op een opzwepend Dzinovsko-muziekje.
Volksdansvereniging Machar uit Dordrecht, waar Esther sinds dit seizoen een volwassenengroep leidt, wilde een groep opstarten voor kinderen in de leeftijd zo vanaf een jaar of 12. Er is al een kindergroep voor jongere kinderen, maar als die daar te oud voor worden hebben ze geen goed alternatief, want bij de reguliere volwassenengroepen passen ze gezien hun leeftijd helemaal niet. Esther werd gevraagd een introductiecursus voor
Vervolg op pagina 3
C O L U M N Doen met elkaar
De groep bracht een avondvullend Bulgaars dansprogramma en heeft in Nederland ontelbare optredens verzorgd, in theaters, op pleinen, op festivals (zoals Doe Dans en het Zomerfestival) en tijdens allerlei culturele en officiële gelegenheden. De groep is vier keer op tournee naar Bulgarije geweest in een uitwisselingsprogramma met Bulgaarse kindergroepen. Het ensemble bestond uit 14 jongens en 14 meisjes in de leeftijd van 8 tot 14 jaar, maar had ook een opleidingsgroep van jongere kinderen en een jeugdensemble van enkele oudere kinderen. Het Nijmeegse Zarowe oogstte veel succes en bijna alle Nederlandse volksdansers zijn wel eens ontroerd en onder de indruk geweest van de prestaties en het enthousiasme van deze kinderen. Toen de leidster Esther Willems in 2005 om persoonlijke redenen naar Rotterdam verhuisde is de groep gestopt. Het was ook wel mooi geweest: 18 jaar lang heeft Esther vele
generaties kinderen zien komen en gaan en liet ze de kinderen triomfen op het podium beleven. Maar op een gegeven moment was ook Esther wel eens toe aan iets anders. Serieus Niet dat er gebrek aan belangstelling was. De kinderen kwamen vaak met vriendjes mee, maar ook was er intensief contact met enkele scholen waar het ensemble jarenlang de kinderen vandaan haalde. “De kinderen houden van deze uitdaging”, zegt Esther, “van de fysieke inspanning, van de complexe bewegingen en ritmes, van het optreden op een officieel podium en alles wat er komt kijken bij een theatervoorstelling, en natuurlijk van de buitenlandse tournee. Het moet niet te makkelijk en te truttig zijn. Je moet het dan ook 'echt' maken: Bulgaarse terminologie gebruiken (vakjargon zoals: “Raz - dva - tri - i:…!” en v woorden als Sopska, graovka etc.), warming up, techniektraining, oefeningen over de diagonaal,
De overgrote meerderheid van de volksdansers danst voor het plezier. Met dit gegeven in gedachten kijk ik wel eens de kring rond tijdens een workshop, les, instuif of bal en wat valt op: het plezier openbaart zich door veel serieuze gezichten waar de inspanning van af is te lezen. Tenminste: als je de gezichten al kunt zien want vaak zijn ze naar de grond gericht. Ik weet dat men oprecht plezier beleeft aan het volksdansen op deze manier, maar het is moeilijk te zien. Men is vooral voor zichzelf bezig en lijkt zich niet erg te bekommeren om de andere dansers in de kring, bij een enkele parendans daargelaten. De mensen aan de overkant: daar kun je toch vrij gemakkelijk contact mee maken door je hoofd op te richten. En de mensen naast je: daarmee heb je de handen vast, die voel je, die kun je verstaan als ze tegen je praten. En toch: die moeilijke passen, die complexe figuren, die lastige volgordes: daar zijn we vooral mee bezig. Dat willen we zo foutloos mogelijk uitvoeren. Dat is een nogal lichamelijke, motorische en technische aangelegenheid. Na het volbrengen van deze zware opgave komt de lach nà de dans vaak weer op het gezicht. Dan pas blijkt dat we er plezier in hebben gehad. Alsof er een last van je afvalt: hè hè, dat is weer gelukt, is het bij jou ook gelukt (oh, jij stond blijkbaar naast mij), heb jij er ook lol in gehad? In wat eigenlijk? In dat materiële, tastbare, lichamelijke aspect van volksdansen: het met je lijf en brein bezig zijn.
Maar is er niet meer waar volksdansen over gaat? Volksdansen heeft toch ook niet-tastbaar aspecten? Als persoon heb je er toch ook een gevoel bij, een emotionele beleving? En wat nog mooier is: met zijn allen bij elkaar is er het sociale aspect, het verbonden zijn en voelen met de andere mensen. Die kring, dat handen vast, dat is er toch niet voor niets? Dat geeft aan dat het volksdansen pas iets is als je het met elkaar doet. Maar wat is dat dan, dat niet-tastbare? Is dat iets spiritueels? Kan, hoeft niet. Het is in ieder geval een gevoel van meerwaarde omdat je deel uitmaakt van een groter geheel. Het klopt dat dit een kwestie is die in onze geïndividualiseerde samenleving niet populair meer is. Maar ik denk toch dat volksdansers nou net volksdansen omdat ze geen alleenstaand individu (willen) zijn. Volksdansen heeft pas zin als je het met elkaar doet. Dat geldt ook voor solodansen en parendansen, maar vooral voor kringdansen. De kringvorm geeft de verbondenheid aan, verbondenheid die niet alleen dient als bescherming tegen boze geesten, maar ook de niet-tastbare beleving op een hoger ervaringsniveau brengt. Het klinkt misschien wat zweverig, maar je moet het maar eens proberen. Let eens wat minder op de passen en bewegingen die je maakt en of je het 'goed' of 'fout' doet, en let eens wat meer op de andere mensen in de kring, maak contact, hef je hoofd op, kijk elkaar aan: doe het met elkaar! Radboud Koop
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 3
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 3
Vervolg pagina 1, Balkan Moves Uiteindelijk zijn er wel hele leuke dingen uit gekomen. Na de lunch hebben we alle improvisaties aan elkaar geplakt en nog even het deel van maandag herhaald. Na het lekkere avondeten gingen we nog even aan de slag met het tweede deel van de choreografie. Dit wilde niet erg lukken, dus zijn we uiteindelijk gestopt en gingen we spelletjes spelen. Woensdagochtend gingen we in drie verschillende groepen werken aan een eigen stuk. Dit waren de omkleeddames, de paren in de lounge en de buikdanseressen in de lounge. Na de lunch gingen we nog even verder in groepjes en lieten we aan elkaar zien wat we hadden: de omkleedscène achter een verlicht scherm waardoor je alleen onze schaduwen zag, de paren die elkaar gingen verleiden en de buikdanseressen gingen de jongens, die waren verlaten door hun vriendin, verleiden. Aan het einde van de middag oefenden we nog met de steps. Na ons lekkere diner kregen we een rondleiding door Bergen door een vriend van Victoria.
Vervolg pagina 2, ZAROWE is terug! Je komt hier niet om stil te staan. Het is meteen inspannend, maar dat is precies wat die jongelui willen. Aan de ene kant is die haastkring een warming-up, aan de andere kant is het heel enthousiasmerend. De kinderen reageren zo van: “Wauw! Wat flitsend!”. En die haastkring houd ik er natuurlijk in, want het is ook meteen een stijloefening.” Enthousiasme volop Het enthousiasme leidde er toe dat er de tweede les al meer kinderen waren. Esther's eigen zonen, die jaren bij Zarowe gedanst hebben, kwamen de tweede les mee, Thijs speelde tapan en Floor gaf aan de jongens instructie. Esther: “Het inzetten van kinderen die qua leeftijd dichter bij de dansers staan werkt ook heel goed. De derde les was Kathy, een van de muzikanten, er ook om met live muziek te begeleiden en begonnen we al met het v instuderen van een choreografie, Dzinovsko uit Trakija, een oude choreografie van Zarowe, die we op de slotavond van Machar zouden demonstreren. Door al het enthousiasme van de kinderen en de ouders werd ik zelf ook weer enthousiast. Ik merkte dat ik eigenlijk nog steeds een heel goed gevoel had over Zarowe en dat ik met een doorstart in Dordrecht heel gelukkig zou kunnen zijn.” En zo kwam het dat als jeugdensemble onder de paraplu van volksdansvereniging Machar in september Zarowe-Dordecht van start gaat, als een soort doorstart van Zarowe-Nijmegen. Het is eigenlijk een soort ongeplande samenloop van omstandigheden geweest. Zowel Esther als
In Bergen gingen we nog wat drinken in een café. Terug in de school hebben we nog partyhandel gespeeld (dat is een combinatie van koehandel en partyanimal). Donderdag hebben we de finale gezet, en alle stukken aan elkaar geplakt en gekeken wie welke step wanneer verplaatst. 's Middags kwam het orkest, BalkanGrooves, erbij en dat gaf ons gigantische energie. Live muziek is nou eenmaal veel beter dan computerversies en de eerst opgenomen muziek. We hebben een keer het hele stuk achter elkaar gedaan met filmcamera erbij. 's Avonds hebben we pannenkoeken gegeten. Daarna gingen we de film van 's middags kijken. We moesten goed op onszelf letten en verbeterpunten noteren. Daarna hadden we 'bonte avond'. We hadden een kampvuur en marshmellows. Thomas ging vuurspuwen. En we hebben de hele avond gekletst. Vrijdag moesten we voor we begonnen met dansen onze spullen alvast inpakken en in de gang leggen zodat Jan-Jaap het mee kon nemen naar Alkmaar. We zijn begonnen met alles nog een keer doornemen zonder orkest. Na de lunch, we
hadden patat gehaald, liepen we richting bushalte, om naar Alkmaar te gaan. In Alkmaar was het nog een klein stukje lopen naar Stichting de Kunst. Victoria en Rielke gingen nog wat kopen voor Guus, familie Spaargaren/Maier en voor het orkest als bedankje voor deze geweldige week. Om half vier hadden we een doorloop om alvast te wennen aan dit podium, hier verschoven de steps gelukkig niet. En om half vijf hadden we de generale repetitie. Daniel Sandu kwam tijdens de generale repetitie kijken, omdat hij 's avonds al een andere afspraak had. Daarna kregen we sla en cup-a-soup, we gaven toen ook de cadeautjes aan Guus, Arian en het orkest. Iets later had Holland Express, ons voorprogramma, een doorloop. En om acht uur begon de voorstelling. De voorstelling was een groot succes, we hebben allemaal heel erg genoten en hopen dat we nog vaker mogen optreden met dit stuk. Na de voorstelling was er nog een kort bal met live muziek. We zullen in ieder geval nog te zien zijn op het Balkan Festival in Zetten. Hopelijk ook op Doe Dans, maar dat is nog niet zeker.
Het was een hele geslaagde week, heel gezellig en we hebben hele leuke mensen ontmoet. Hopelijk komt er volgend jaar weer zo'n project. Gelukkig krijgen we nog een reünie bij Guus thuis en zien we elkaar in Zetten weer.
optreden. Natuurlijk valt er aan de stijl en zo nog wel een hoop te doen, maar de choreografie liep geheel niet in het honderd.
zeg maar groep 6/7. Maar ook andere kinderen van buiten Dordrecht kunnen zich aansluiten. Als alles loopt zoals we denken kunnen we de komende jaren weer genieten van de kinderen van Zarowe.” Er wordt gerepeteerd op dinsdagen van 17:00 19:00 uur in Dordrecht. Op 6 oktober is er een auditie op hetzelfde tijdstip. Voor informatie
[email protected].
Over de herkomst van de naam van deze band is men wat duister maar Terry Pratchett liefhebbers die ook wel eens gehoord hebben van Nac Mac Feegles houden waarschijnlijk hun oordoppen bij de hand. The Gonnagle in de boeken van
Rielke Le Mair en Marieke van der Tuin
Machar waren dit eigenlijk helemaal niet van plan, maar binnen het tijdsbestek van enkele weken kwam van het een het ander en stond alles op de rails. Het wordt een project van in principe drie jaar. Het eerste jaar staat in het teken van repertoireopbouw, oefenen, groeien en optredens uitproberen. In het tweede jaar is het de bedoeling dat er een kindergroep uit Bulgarije bij Zarowe op bezoek komt. En in het derde, afsluitende jaar, gaat Zarowe op tournee naar Bulgarije, als uitwisseling met die Bulgaarse kindergroep. Esther heeft nog steeds veel en goede contacten in Bulgarije en heeft al een kindergroep op het oog. Esther: “Ik zou dolgraag willen uitwisselen met de kindergroep van het ensemble Voivodintsi van Iliana Bozhanova uit de buurt van Plovdiv. Zij is een hele goede dansleidster, folkloreonderzoekster, en een goede vriendin. Ze is al eens in Nederland geweest voor enkele workshops. De kindergroep van Iliana bestaat sinds 2004 en het zou mijn droomwens zijn deze groep hier te hebben.” Live muziek Een andere wens van Esther is altijd geweest dat de groep met live muziek werkt. Ze is dan ook hartstikke trots dat er al een orkest is voor het nieuwe Zarowe: Kathy van Prooyen (accordeon), Wim Zuiderwijk (slagwerk) en Wouter Verkerke (klarinet). Het eerste optreden op 1 juli tijdens de slotavond van Machar werd er nog met een cd gewerkt. Vijf meisjes en vijf jongens voerden de v Dzinovsko uit. Moet je je voorstellen: deze kinderen hadden hooguit zes keer een uur gerepeteerd maar Esther wist ze zover te krijgen dat ze al meteen een kostuum aandeden en voor een publiek van een man of honderd buiten gingen
Op dit moment bestaat het nieuwe Zarowe al uit zes jongens en acht meisjes. “Om het project goed uit te kunnen voeren moeten we twaalf jongens en twaalf meisjes hebben. Begin oktober gaan we door middel van demonstraties en workshops werven op enkele scholen in Dordrecht. We richten ons op kinderen in de leeftijd van 9 tot 11 jaar,
The Gonnagles Eén van de groepen die nog nooit in het folkcafé op Doe Dans hebben opgetreden is The Gonnagles, een muzikantencollectief met leden verspreid over Nederland en met Enschede als thuisbasis. In totaal zijn er ca. 12 muzikanten (het aantal verandert met de tijd) die bij elkaar zo'n 20 verschillende muziekinstrumenten bespelen. Ze brengen een mengeling van traditionele en nieuw gemaakte muziek gebaseerd op voornamelijk West-Europese invloeden.
Balkan Moves werd mede mogelijk gemaakt door: Stichting de Kunst, IDNH: Dolly de Kroon PR: Katja Oostergetel Hand en span diensten: Rupert Maier en Arian Spaargaren Choreograaf: Guus van Kan Danseressen: Sacha de Mooy, Arrianne Zeijlemaker, Victoria Zondervan, Lennneke Sipkes, Cynthia Morlog, Bregje de Kater, Rinske Hamers, Rielke Le Mair, Marieke van der Tuin. Dansers: Victor Peeters, Thomas Reyer Colnot Componist: Jan-Jaap Spaargaren Muzikanten: Rob Kerkhoven, Renske Velthuis, Pjotr van Rijn, Joris Thomassen, Jan-Jaap Spaargaren, Rielke Le Mair en Marieke van der Tuin
Radboud Koop
C O L O F O N REDACTIE:
TEL.: FAX: ADRES:
Pratchett is een oorlogsdoedelzakspeler van dubieuze kwaliteit! Verder heeft er ook een echte William McGonnagall bestaan die algemeen beschouwd wordt als de slechtste dichter aller tijden! (Wikipedia)
INTERNET: MAIL: POSTBANK:
Wie nu denkt dat deze band dus wel niet veel soeps zal zijn kon nog weleens verrast worden. In de Balfolk-wereld hebben deze lieden al een heel behoorlijke reputatie en een groeiende schare fans. Ze treden regelmatig op in Nederland maar ook in Duitsland en Frankrijk. Uitgangspunt is daarbij vooral dat er gedanst moet kunnen worden maar ook de kijkers en luisteraars worden niet teleurgesteld. De laatste tijd is met name de podiumact van The Gonnagles steeds leuker
BIJDRAGEN AAN DIT NUMMER:
DRUK: VORMGEVING: OPLAGE: VERSCHIJNT: geworden en aan de liedteksten kan William McGonnagall nog een puntje zuigen. Wilt u meer weten over deze groep en vooral hun gekke humor eens ervaren bezoek dan de website: www.gonnagles.nl of kom luisteren tijdens Doe Dans en breng dan vooral ook dansschoenen mee! Namens de Gonnagles een Waarschuwing: Ons geluid kan noten bevatten! Jeannette Snier
MARK BENJAMIN HENK JONKER RADBOUD KOOP MARIUS KORPEL JEANNETTE SNIER 010-4707439 010-4716701 SLOT ASSUMBURGPAD 54 3123 RR SCHIEDAM WWW.SYNCOOPNIEUWS.NL
[email protected] 141694
MARIAN VAN VESSEM KATJA OOSTERGETEL WOUTER VERKERKE RIELKE LE MAIR MARIEKE VAN DER TUIN DRUKKERIJ DE GROOT, MAASSLUIS DANIËL KERKMANS, ROTTERDAM 2500 15 MAART, 1 SEPTEMBER, 15 DECEMBER
KOPIJ VOOR HET SYNCOOPNIEUWS TENMINSTE 4 WEKEN VOOR VERSCHIJNINGSDATUM MAILEN NAAR
[email protected]
ABONNEMENT: 6 EURO PER JAAR. ABONNEREN DOOR OVERMAKEN VAN DIT BEDRAG OP GIRONUMMER 141694 O.V.V. UW NAAM, ADRES EN “ABONNEMENT SYNCOOPNIEUWS”. U KRIJGT VOOR VOLGENDE JAREN STEEDS EEN ACCEPTGIRO. OPZEGGING PER E-MAIL NAAR:
[email protected]
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 4
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 4
Radost betekent Vreugde, en dat was het ook! twee heren. Zeven minuten supersnel voetenwerk in authentieke kostuums. Ga er maar aanstaan in een drukke voorstelling als je al wat achter de rug hebt en nog van alles moet ook! De choreografie vroeg m.i. duidelijk teveel van de dansers. Jammer! Het werd tijd voor een rustpuntje: Een duet uit Moravië, het eeuwige man-vrouw ritueel, mooi uitgevoerd met de juiste spanning en sereniteit. Het geeft mij de indruk van : "Dit is de eerste keer dat ik sjans!"
Foto: Marian van Vessem Als oud-danseres van deze groep was ik heel nieuwsgierig naar de voorstelling, aangezien ik al heel lang geen optreden van Radost had gezien en ik wist dat er verschillende voor mij nieuwe choreografieën te zien waren. Het is voor een amateurdansgroep een enorm waagstuk om een heel theater af te huren en dan maar te hopen dat je het vol krijgt, maar ik had al gehoord dat deze voorstelling volledig uitverkocht was. Er stonden zelfs mensen op een wachtlijst! Het begin vond ik prachtig! Twee mannen in Mexicaans kostuum lagen, onder een spot, op de grond op het dorpsplein te slapen tijdens de siësta. Zij werden gewekt door steeds weer een nieuw groepje vrouwen, die al dan niet kwekkend langsliepen. Het werd steeds drukker en gezelliger en liep uit op een feestje. Een schitterend kleurenpalet van bewegingen op de muziek van La Negra, dans uit Jalisco. Dit werd gevolgd door iets van heel andere aard: "Vormen van folklore uit de hele wereld tonen de
kracht van groepswerk en visuele herhaling (kenmerk van veel volksdans)", en dat in aanvankelijk half en later geheel blacklight. Onderdelen waren er uit Ierland (oh, wat een vondst, die onderjurkjes!), Amerika, India, Rusland, Nieuw Zeeland en Indonesië. Zeer spannend, gevarieerd, humoristisch en virtuoos gebracht. Likkebaardend zat ik op mijn stoel en wenste dat ik dat zelf nog eens had mogen meemaken als danser. In het volgende dansstuk uit China waren in de rijk geborduurde Miáo-kostuums gestoken dames met de indrukwekkende, rinkelende, hoofdbedekkingen en de karakteristieke bewegingen uit die streek aan de beurt, qua sfeer en beeld weer totaal anders dan het vorige. Behalve het geluid van de hoofdbedekking zijn ook de vele sierraden goed te horen. Macedonische muntjes zijn er niets bij! Voor de Balkanliefhebbers onder ons het volgende stuk: een West-Bulgaarse choreografie van Nikolaj Cvetkov, uitgevoerd door vier dames en
Het laatste deel voor de pauze was het Evkhunaut uit Siberië, mij wel bekend van mijn eigen tijd als actieve danseres in deze groep. Indrukwekkend blijft het: De kostuums, bestaand uit rood, versierd, leer (ze wegen zo'n zeven kilo per stuk) bewegen prachtig klokkend heen en weer. Het is zo dicht bij de natuur met Sjamanen-bewegingen en geluiden. Het hele stuk wordt begeleid door trommels, zang en dierengeluiden van de groep zelf. Herkenbaar zijn vooral meeuwen en zeehondjes. Ook hier weer humor: Het zielige zeehondje wordt steeds weggejaagd en oogt (voor mij) steeds zieliger door de jaren heen en daardoor komt hij steeds sterker over! Ik had dit lang niet gezien en kon me toch niet aan de indruk onttrekken dat ik het vroeger wel energieker en technisch beter uitgevoerd heb gezien. Mooi moment om te pauzeren. Na de pauze worden we door de twee oudste jeugdgroepen van Radost, gasten in deze voorstelling, verrast met een spetterend Bollywoodstuk: "Het duizelt mij" (van liefde natuurlijk). Mooi aangekleed, mooi belicht en prachtige jonge danseressen met veel talent. Dat wordt nog wat in de toekomst! Het geheel was goed geïntegreerd, terwijl de groepen afzonderlijk wel herkenbaar bleven.
Dit werd gevolgd door een choreografie uit Centraal Azië: Kumbok/Sabzinarang/Atlas uit Tajikistan/Uzbekistan, met eigen begeleiding van zang en trommels en prachtige zelfgemaakte kostuums die niet van authentiek te onderscheiden zijn. Dan gaan we naar Argentinië voor een ontmoeting die in competitie en uitsloverij ontaardt, zoals wel vaker in de folkloredans gebeurt: "Corazón y alma", ofwel : "Hart en ziel". Een voor mij nieuwe serie, maar met oude bekende componenten. Vooral het trommelstuk maakte me enthousiast. Snoepen is het, die ritmes! Het volgende moment worden we meegenomen naar China voor een solo van een vrouw . Zij doet een dans met dunne, heel lange mouwen (Shui xiùzi, ofwel Watermouwen) Het geheel in een prachtige waterachtig blauwwitte belichting, het lijkt wel een soort maneschijn. Daar word je even stil van. De finale bestond uit een Kroatische serie met de oudste jeugdgroep samen. Een prachtig uitgevoerd feest in fraaie kostuums met vooral veel mensen op het toneel die, soms samen, soms apart hun dansen doen, maar toch één geheel vormen. Een waardige finale! Ik vond het een prachtige, caleidoscopische voorstelling, waar ik me geen moment heb verveeld. De afwisseling in kleuren, stijlen, sferen en intensiteit was erg prettig en goed uitgekozen. Dansers hoeven niet boven hun macht te presteren, zoals ik wel eens zie, maar stijgen op een bepaalde manier wel boven zichzelf uit. Dat is m.i. een sterk punt van de choreograaf in zijn begeleiding van de groep. Ik ben nu al weer nieuwsgierig naar de voorstelling van volgend jaar! Radost uit Delft / theater de Veste Choreograaf Jan Knoppers Marian van Vessem
NAVASART: Armeens spektakel op Doe Dans Vorig jaar lukte het op het laatste moment niet om een dansgroep uit Armenië op Doe Dans te krijgen. Dit jaar gaat het gelukkig wel gebeuren. De Armeense groep Navasart komt dit jaar weer op Doe Dans. Weer? Ja, 'weer', want ze waren in 2002 ook in Nederland en traden toen op tijdens het toenmalige Zomerfestival. Degenen die zich dit nog kunnen herinneren weten dat een optreden van Navasart een heus spektakel is. Van krachtige, stoere mannendansen tot lyrische, sierlijke vrouwendansen. Navasart heeft twee jaar geleden haar 40-jarig jubileum gevierd. De groep is in 1967 opgericht in Parijs, Frankrijk. Na de genocide op de Armeniërs in het Ottomaanse rijk in 1915 verspreidden grote groepen Armeniërs zich over de hele wereld. Grote Armeense gemeenschappen vindt men
sindsdien in bijvoorbeeld Libanon, California (VS) en Frankrijk (ook in Nederland bestaan kleine gemeenschappen Armeniërs in Almelo en Amsterdam). Men spreekt sindsdien over de Armeense diaspora. Deze mensen hebben zoveel mogelijk geprobeerd hun cultuur en tradities te bewaren. De achtergebleven Armeniërs in de van oudsher door hen bewoonde gebieden hebben lange tijd niet in vrijheid kunnen leven. In Turkije werden en worden ze achtergesteld, onderdrukt en soms simpelweg ontkend, en ontberen ze culturele vrijheid. In de voormalige Sovjet-staat Armenië was er weliswaar sprake van een soort eigen land maar werd het culturele leven door de communisten voor politieke doeleinden gebruikt en misbruikt. Navasart werd daarom mede opgericht om de Armeense cultuur in vrijheid te kunnen beleven en bewaren. De groep treedt veel op in Frankrijk maar ook in het buitenland. Ze brengen een theaterprogramma van volksmuziek en volksdans gebaseerd op Armeense folkloristische tradities. Ze brengen geen authentieke folklore zoals in een museum, maar willen laten zien dat het Armeense culturele en spirituele erfgoed in alle vrijheid springlevend is. De dansgroep bestaat uit 25 dansers en 25 danseressen. Daarnaast hebben ze een eigen dansschool waar ruim 50 jongeren van 7 tot 17 worden opgeleid om later in het ensemble te gaan dansen. De Armeense vrouwendansen die Navasart laat zien kenmerken zich door elegantie, sierlijke en gracieuze bewegingen en gebaren, en een vloeiend lijnenspel, waarbij vooral de houding van de handen en vingers opvallend is. Met de handen en vingers wordt namelijk de kop van een hert uitgebeeld, een veelvoorkomend dier in Armenië dat symbool staat voor de vrouwelijkheid. Mannendansen kenmerken zich juist door veel kracht, energie en dynamiek, en bestaan vaak uit strakke bewegingen die beeldend zijn voor competitie, strijd en bescherming.
Navasart heeft de beschikking over een 15-koppig orkest van volksmuziekinstrumenten. Traditionele instrumenten die bespeeld worden zijn de shevi (soort fluit), dehol (met handen bespeelde middelgrote trom), kanun (getokkelde citer), tar en saz (getokkelde snaarinstrumenten uit de luitfamilie) en natuurlijk de duduk, het haast nationale instrument van de Armeniërs. Een duduk is een dubbelriet blaasinstrument met een prachtige, zachte en sonore, warme klank, ideaal voor melancholische en spirituele muziek om bij weg te dromen. De traditionele instrumenten worden verder nog aangevuld met moderne-
re instrumenten zoals accordeon, klarinet, contrabas, percussie en violen. Het ensemble Navasart staat al jaren onder leiding van Eddy Djololian. Hij is in Nederland geen onbekende omdat hij jaren geleden als Armeense dansspecialist meerdere malen danscursussen gegeven heeft. Ook op Doe Dans zal hij een workshop leiden. Ik wens iedereen die mee gaat doen een prettige workshop en alle toeschouwers een fantastische show toe. Radboud Koop Zie: www.navasart.fr
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 5
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 5
GROEPSNIEUWS GRONINGEN KORTE CURSUS ISRAELISCH Datum : eind september Plaats : Kolder en Ko Groningen Dansleiding : Annette van der Steen Kosten : 8,00 euro per les Opgave : 0521351331 of E-mail :
[email protected]
DRENTHE DE UELENSPIEGHEL - UFFELTE DANSWEEKEND ISRAELISCH Datum : 28- 30 augustus Plaats : De Uelenspieghel Uffelte Dansleiding : Rafi Ziv, Martin Wanzenried en Niels Kosten : 100,00 euro Opgave : 0521351331 Annette of E-mail :
[email protected]
OVERIJSSEL
VERENIGING VOOR INTERNATIONALE VOLKSDANS DOBRO DOSLI GEVRAAGD EEN ENTHOUSIASTE, JEUGDIGE DOCENT(E) TER AANVULLING VAN ONZE ACTIEVE EN BETROKKEN DANSLEIDING Mail reacties naar:Will van Overbeek: E-mail :
[email protected] Website : http://dobrodosli-zutphen.nl/
GELDERLAND
APELDOORNS VOLKSDANS OVERLEG (AVIVA, PHOENIX, MARNIX) HERFSTBAL Orkest : Kaleb Datum : zaterdag 7 november Tijd : 20.00 - 24.00 uur Plaats : Wensink Dance Masters, Musschenbroekstraat 19, (Wijk Kerschoter), Apeldoorn Kosten : 8,00 euro - volwassenene 5, 00 euro - tieners Info : Ingrid Veenstra, tel. 055 - 5061339 (Aviva), Martha Brinkhof, tel. 055 - 3661133 (Marnix) of Jeanneke Bruning, tel. 055 - 5419035 (Phoenix)
INTERNATIONALE VOLKSDANSVERENIGING RAV BRACHOT - NIJKERK WORKSHOP ISRAELISCHE DANSEN Docente : Angela Reutlinger Datum : maandag 26 oktober Tijd : 19.30 - 22.00 uur Plaats : Gymzaal Oranje Nassauschool Eykmanplantsoen 3, Nijkerk Kosten : 7,00 euro - niet-leden, inclusief koffie of thee Info : Willemien v.d.Laaken, tel. 033 - 4805823 Website : www.ravbrachot.nl
ISRAELISCH FEEST (WORKSHOP, MAALTIJD, EN BAL MET ORKEST) Leiding : verschillende docenten (o.a. Jeanneke, Margreet en Annette) Datum : 28 november Tijd : Plaats : De Veste, Apeldoorn Opgave :
[email protected]
VOLKSDANSGROEP NIJMEGEN Website E-mail Tel.nr.
: www.vgn-nijmegen.nl :
[email protected] : 024 - 3778003
NIEUW PROGRAMMA 2009-2010 eerste 2 lessen van jaarcursussen zijn gratis
WERELDDANS 50+ (groep 1) Docente : Helene Broekhuizen Data : maandag, v.a. 31 augustus Tijden : 13.15 - 14.45 uur Locatie : Wijkcentrum de Schakel Kosten : 88,00 euro KORTE CURSUS WERELDDANS BEGINNERS Docente : Judith Mens Data : maandag, v.a. 31 augustus Tijden : 19.00 uur - 20.15 uur Locatie : Wijkcentrum de Daalsehof Kosten : 20,00 euro (8 lessen) WERELDDANS VERGEVORDERDEN Docente : Maaike Kapoen Data : maandag, v.a. 31 augustus Tijden : 20.15 uur - 22.15 uur Locatie : Wijkcentrum de Daalsehof Kosten : 105,00 euro WERELDDANS 50+ (groep 2) Docente : Helene Broekhuizen Data : dinsdag, v.a. 1 september Tijden : 10.30 - 12.00 uur Locatie : Wijkcentrum Hatert Kosten : 88,00 euro WERELDDANS, GEVORDERDEN - VERGEVORDERDEN (3 groepen) Docente : Helene Broekhuizen Data : woensdag, v.a. 2 september Tijden : 9.30 - 12.00 uur Locatie : Wijkcentrum Hatert Kosten : 72,00 -88,00 euro WERELDDANS HALFGEVORDERDEN Docente : Judith Mens Data : woensdag, v.a. 2 september Tijden : 19.00 - 20.30 uur Locatie : Wijkcentrum de Schakel Kosten : 88,00 euro WERELDDANS GEVORDERDEN Docente : Loes Corbey Data : woensdag, v.a. 2 september Tijden : 20.30 - 22.00 uur Locatie : Wijkcentrum de Schakel Kosten : 88,99 euro WERELDDANS KINDEREN (2 groepen) Docente : Annelies Friebel Data : woensdag, v.a. 2 september Tijden : 13.00 - 14.00 uur; 6 - 9 jr 13.45 - 14.30 uur; 3,5 - 5 jr Locatie : Gymzaal Klein Heyendaal Kosten : 44,00 en 55,00 euro WERELDDANS TIENERS Docente : Mariska Schonberger Data : donderdag, v.a. 3 september Tijden : 18.45 - 19.45 uur Locatie : Wijkcentrum de Schakel Kosten : 55,00 euro SQUAREDANCE (VER)GEVORDERDEN Docent : Erik Pluylaar Data : donderdag, v.a. 10 september Tijden : 20.30 - 22.30 uur Locatie : Wijkcentrum Heseweide Kosten : 105,00 euro KORTE CURSUS SQUAREDANCE BEGINNERS Docent : Erik Pluylaar Data : donderdag, v.a. 8 oktober Tijden : 19.30 - 21.30 uur Locatie : Wijkcentrum Heseweide Kosten : 20,00 euro (6 lessen)
EXTRA ACTIVITEITEN OPENINGSBAL VAN HET SEIZOEN Datum : zaterdag 19 september Tijden : 19.00 - 22.30 uur Locatie : Wijkcentrum Hatert Gratis toegang KINDERMIDDAG Datum : zaterdag 10 oktober Tijden : 13.30 - 16.30 uur Locatie : Wijkcentrum Hatert Meer informatie volgt op de website DANS-IN Datum : woensdag 28 oktober Tijden : 20.00 - 22.30 uur Locatie : Wijkcentrum de Schakel Gratis toegang DANSDAG BALKAN Docent : Ben Koopmanschap Datum : zaterdag 28 november Tijden : 13.30 - 17.00 uur Locatie : Wijkcentrum Hatert Meer informatie volgt op de website
FLEVOLAND
VOLKSDANSVERENIGING TERPSICHORE AMERSFOORT VOLKSDANSVERENIGING KAROEN - ALMERE Info Wbsite E-mail
: Swanhilde Hattenberg, tel. 036 - 5356084 : www.karoen.nl :
[email protected]
VOLWASSENEN Docente : Tanja Jager Data : dinsdag Tijd : 20.00 - 22.00 uur Plaats : Kunstlinie de Markwerf, Vrijmark, Almere-Haven
Info E-mail Website
: Herma Bosch, tel. 033 - 4619800 :
[email protected] : http://home.tiscali.nl/terpsichore
INSTUIF Leiding Datum Tijd Plaats Kosten
VOLWASSENEN MIDDENNIVEAU INSTROOM VOOR BEGINNERS IS MOGELIJK Docente : Angela Reutlinger Data : donderdag Tijd : 19.30 - 21 uur Plaats : Kunstlinie de Markwerf, Vrijmark, Almere-Haven ISRAELISCH MIDDENNIVEAU Data : donderdag Tijd : 21.15 - 22.30 uur - zonder pauze Plaats : Kunstlinie de Markwerf, Vrijmark, Almere-Haven DEMONSTRATIEGROEP Docente : Tanja Jager Tijd : 20.00 - 22.30 Plaats : Basisschool “de Ark”, Middenhof 210, Almere-Haven DANSEN OP HET STADHUISPLEIN Leiding : Angela Reutlinger Datum : donderdag 17 september Tijd : 19.30 - 21.45 uur Plaats : buiten op het Stadhuisplein, Almere-Stad Kosten : gratis Info : Rietje Stokvis, tel. 036 - 5371203 of Website : ww.karoen.nl
VOLKSDANSVERENIGINGEN KAROEN EN HINKY DINKY - ALMERE SAMEN GEZELLIG DANSEN Leiding : Angela Reutlinger en Giel Herben Orkest : Van hot naar her Datum : zaterdag 31 oktober Tijd : 19.30 - 23.00 uur, waarvan een half uurtje speciaal voor kinderen Plaats : Buurtcentrum de Inloop, 's-Hertogenboschplein, Almere-Stad Kosten : onder voorbehoud 10,00 euro - dansers 3,00 euro - kijkers en kleine kinderen Imfo : Rietje Stokvis, tel. 036 - 5371203 of Anja Luijcks, tel. 036 - 5379148 of Website : www.karoen.nl of www.hinkydinky.nl
UTRECHT
INSTUIF Leiding Datum Tijd Plaats
: Bert Fledderus : vrijdag 11 september : 20.00 - 23.00 uur : Gymzaal achter het Gezondheidscentrum Zielhorst Spinetpad 2, Amersfoort : 4,50 euro
: Wim Feddes : 9 oktober : 20.00 - 23.00 uur : Gymzaal achter het Gezondheidscentrun Zielhorst Spinetpad 2, Amersfoort
DANSDAG NEDERLANDS Dovent : Willem Wolfert Datum : zondag 25 oktober Tijd : 13.30 - 17.00 uur Plaats : Gymzaal Mediaan College Stromenland, Zangvogelweg 4, Amersfoort Opgave : Herma Bosch, INSTUIF (Terpsichore 45 jaar) Leiding : Bert Fledderus Orkest : Lavak Datum : vrijdag 13 november Tijd : 20.00 -23.00 uur Plaats : Gymzaal achter het Gezondheidscentrum Zielhorst, Spinetpad 2, Amersfoort Kosten : 2,50 euro (eerste 80 mensen gratis) INSTUIF Leiding Datum Tijd Plaats Kosten Info E-mail Website
: Ria Burgwal : vrijdag 11 december : 20.00 - 23.00 uur : Gymzaal achter het Gezondheidscentrum Zielhorst, Spinetpad 2, Amersfoort : 4,50 euro : Herma Bosch, tel. 033 - 4619800 :
[email protected] : http://home.tiscali.nl/terpsichore
VOLKSDANSGROEP TUINDORP - UTRECHT START SEIZOEN: WOENSDAG 2 SEPTEMBER Docente : Liewdewijde Mars KINDEREN Tijd : 15.00 - 16.00 uur - kinderen groep 2 en 3 15.45 - 16.45 uur - kinderen groep 4 en 5 TIENERS 1 Tijd : 16.30 - 17.30 uur - kinderen groep 6 en 7 TIENERS 2 Tijd : 17.15 - 18.30 uur - vanaf groep 8 VOLWASSENEN OPSTARTCURSUS Tijd : 19.30 - 20.00 uur
THE SWILCAN SCOTTISH COUNTRYDANCE GROUP Voor alle activiteiten geldt: Opg./info : Evke, tel. 030 - 2205630 E-mail :
[email protected] Alle activiteiten vinden plaats in: Gymzaal Teun de Jagerdreef 3, 3561 JK Utrecht SCHOTSE DANSINSTUIF Leiding : Margaret Lambourne Datum : 2 september Tijd : 20.00 - 23.00 uur Kosten : 4,20 euro BASISCURSUS SCHOTSE DANSEN (5 AVONDEN) Docent : Jaap Hellinghuizer Data : 16 september t/m 14 oktober Tijd : 20.00 - 22.00 uur Kosten : 18,50 euro
MIDDENNIVEAU EN GEVORDERD Tijd : 20.00 - 22.00 uur Plaats Kosten
Opgave Website
: Gymzaal van De Pelsschool, Winklerlaan 79, Utrecht : kinderen 1 en 2, tieners 1 - 70,50 euro per seizoen tieners 2 - 96,00 euro per seizoen volwassenen - 119,00 euro per seizoen U-pas korting mogelijk : Liedewijde Mars, Troubadourhof 51, 3525 GV Utrecht, tel. 030 - 280046 : http://tuindorp.werelddans-utrecht.nl
DANSGROEP PIEREMACHOCHEL
BASIC WORKSHOP SCHOTSE DANSEN VOOR IEDEREEN Docent : Jaap Hellinghuizer Datum : 26 september Tijd : 10.30 - 16.00 uur Kosten : 16,50 euro
Alle aktiviteiten vinden plaats in: Buurthuis “t Bokkie, Elandplein 25, Utrecht Info/opg : Reinier, tel. 030 - 2897366 E-mail :
[email protected] Website : www.dansgroeppieremachochel.nl
SCHOTSE DANSEN VOOR GEVORDERDEN Docente : Wil v.d. Berg Datum : 14 november Tijd : 10.30 - 16.00 uur Kosten : 16,50 euro
NEDERLANDS DANSHUIS Datum : 12 september Tijd : 20.00 uur Plaats : Buurthuis 't Bokkie, Elandplein 25, Utrecht Leiding : Elske Hoenb Kosten : 6 euro
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 6
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 6
NEDERLANDS DANSHUIS Datum : 10 oktober Tijd : 20.00 uur Leiding : De dansgroep Oriënt uit Culemborg zal een kort optreden verzorgen en enige dansen aanleren Kosten : 6 euro NEDERLANDS DANSHUIS Datum : 12 december Tijd : 20.00 uur Leiding : Een deel van de avond zal besteed worden aan Engelse contradansen en een demonstratie van rapperdansen Kosten : 6 euro
WIELEDANSERS - WAGENINGEN Website E-mail
: www.wieledansers.nl :
[email protected]
OPEN LES Datum : woensdag 23 september 2009 Tijd : 20.00 - 21.00 uur Plaats : Gymzaal Schaepmanstraat Kortestraat 3, Wageningen Docente : Jacqueline van Steenbrugge DANSCAFE'S Data : vrijdag 2/10, 6/11 2009, 5/2, 5/3 en 4/6 2010 Tijd : 20.30 - 23.00 uur Plaats : Wijkcentrum De Nude Kortestraat 2, Wageningen Leiding : Hanke Bloksma Kosten : Leden 3,50 euro, niet-leden 4,50 euro DECEMBERBAL Datum : zaterdag 12 december 2009 Tijd : 20.30 - 23.00 uur Plaats : Wijkcentrum De Nude Kortestraat 2, Wageningen Leiding : Hanke Bloksma Koosten : Leden 3,50 euro, niet-leden 4,50 euro WORKSHOP IERS Datum : zondag 15 november 2009 Tijd : 13.00-17.00 uur Plaats : zie website Docente : Liedewijde Mars Kosten : Leden 11.00 euro, niet-leden 12.50 euro Opgave : voor 6 november bij: Saskia Wielenga 06-14189868 WORKSHOP BULGAARS Datum : zaterdag 13 februari 2010 Tijd : 13.00-17.00 uur Plaats : zie website Docent : Eddy Tijssen Kosten : Leden 11.00 euro, niet-leden 12.50 euro Opgave : voor 5 februari 2010 bij Saskia Wielenga 06-14189868 KORTE CURSUS ROEMEENS - Alleen voor gevorderden Datum : vrijdag 12, 19 en 26 maart 2010 Tijd : 20.00-22.00 uur Plaats : zie website Docent : Erik Veenstra Kosten : zie website Opgave : minimaal 2 weken van tevoren bij Saskia Wielenga 06-14189868 LENTEBAL Datum : zaterdag 17 april 2010 Tijd : 20.30 - 23.00 uur Plaats : zie website Leiding : Hanke Bloksma en Jacqueline van Steenbrugge Kosten : zie website
KALARIZS TANCHAZ - UTRECHT 25 JAAR HONGAARS DANSHUIS Datum : Tijd : 14.00 - 17.00 uur - dansles 19.00 - 20.00 uur - herhaling middagprogramma 20.00 - 23.00 uur - danshuis met live muziek Kosten : 12,00 euro - dansles 10.00 euro - danshuis 20,00 euro - dansles + danshuis Plaats : Buurthuis 't Bokkie, Elandplein 25, Utrecht (Wijk Hoograven/Tolsteeg) Contact : Ernst Bos, tel. 0313 - 421642 of Ibolya Fulop, tel. 929 - 6381453 E-mail :
[email protected] Website : www.szia.demon.nl
VOLKSDANSVERENIGING NVS Website E-mail Secr.
: www.nvs-dance.nl :
[email protected] : Jan Koster, tel. 040 - 25 17 429
DANSWEEKEND ENGELS CONTRA Docenten : Aartje Vink en stagiaires van de kadercursus Data : 3 en 4 oktober Tijd : zaterdag 13.30 uur - zondag 16.00 uur Plaats : Het Colombinehuis, Spijkweg 38, 8256 RJ Biddinghuizen Kosten : 100,00 euro (vanaf 27 jaar) (incl. overnachting) 75,00 euro (van 16 t/m 26 jaar) (incl. overnachting) Info : Tineke Roozen, tel. 050 - 54 23 457 Opgave : voor 18 september bij:
[email protected] DANSDAGEN ENGELS CONTRA Docente : Simone Verheyen Data : 11 oktober, 1 november, 6 december 2009 10 januari, 7 februari, 7 maart 2010 Tijd : 10.30 uur - 16.00 uur Plaats : Buurthuis Ravelijn, Hooft Graaflandstraat 2a, Utrecht Kosten : 78,00 euro totaal of 15,50 euro per keer Info : Ida Besemer, tel. 033 - 475 6400 Opgave : voor 27 september bij:
[email protected] Er kunnen maximaal 28 dansers deelnemen, dus altijd vooraf aanmelden! KADERCURSUS ENGELSE DANS Doelgroep : Ervaren dansers met de ambitie om dansleiding Engels Contra te gaan geven. Docente : Simone Verheyen Data : 30 augustus, 31 oktober, 29 november 2009, 24 januari, 21 februari, 28 maart, 25 april en 30 mei 2010 Tijd : 10.30 uur - 16.00 uur Plaats : Buurthuis Ravelijn, Hooft Graaflandstraat 2a, Utrecht Kosten : 120,00 euro (incl. cursusmateriaal) Info/opg. : Meta Withoos, tel. 0229 - 271 230 Maximaal aantal deelnemers: 16. JONGEREN WEEKEND (14 - 26 JAAR) Docenten : Anouk de Haas (internationaal), Erik Pluylaar (square), René Duyve (Morris) Datum : 17 en 18 oktober Tijd : zaterdag 12.00 uur - zondag 16.00 uur Plaats : Kampeerboerderij De Kastanjes, Diepertseweg 22, 5424 TA Elsendorp Kosten : 30,00 euro (t/m 15 jaar) 34,00 euro (16 - 26 jaar) Info/opg. : Meta Withoos, tel. 0229 - 271 230 FAMILIEWEEKEND AMERICAN SQUARE Caller : Erik Pluylaar Datum : 14 en 15 november Tijd : zaterdag 14.00 uur tot zondag 16.00 uur Plaats : Natuurvriendenhuis “De Bosbeek”, Bosbeekweg 19 - 21, 6721 MH Bennekom Kosten : 62,50 euro (27 jaar en ouder) 45,00 euro (16-26 jaar) 30,00 euro (13-15 jaar) Info : Martha Pluylaar, tel. 033 - 45 58 898 Opgave : voor 31 oktober bij:
[email protected] KERSTCURSUS Docenten : Jan Dale (Engels Contra) Antony Heywood (Morris) Wil van den Berg (Manx) Datum : 27 t/m 30 december Tijd : zondag 15.00 uur tot woensdag 16.00 uur Plaats : “De Duiventil”, Eperweg 26, 8071 AX Nunspeet. Kosten : 305,00 euro Info : Ida Besemer, tel. 033-475 6400 Opgave : voor 13 december bij:
[email protected]
NOORD-HOLLAND WEEKEND WORKSHOPS BALKAN EN ROMANY MUZIEK SAMIR MEHMED, Romano muzikant uit Skopje, Macedonie, meestergitarist. multi0instrumentalist, componist en dirigent van verschillende balkanorkesten zal deze workshops leiden. De workshops zijn toegankelijk voor alle instrumenten en zang. Een feest om in te spelen, met prachtige melodieen en opzwepende ritmes. Plaats
: Het Muziekpakhuis Amsterdam, Lijnbaansgracht 164, Amsterdam Kosten : 100,00 euro per weekend Info/opg. : www.balkanmuziek.nl
INTERNATIONALE DANSVERENIGING IGRAM - CASTRICUM BRAZILIAANS Docente : Hannah Onatli Datum : 17 november Tijd : 19.30 - 22.00 uur Plaats : Stayokay, Heereweg 84, 1901 ME Bakkum Kosten : 7,50 euro - leden 8,50 euro - niet-leden Opgave : Secretariaat Igram: Ineke Spitteler, tel. 0251 - 653997 E-mail :
[email protected]
DANSDAG ZWEEDS Docente : Els Doekes met levende muziek van Thomas Steenweg Datum : 26 september Tijd : 14.15 - 18.30 uur Plaats : Kamerlingh Onnesstraat 83, 2014 EK Haarlem Kosten : 15,00 euro Opgave : minimaal 1 week van tevoren bij: Els, tel.058 - 2139614 of Thomas, tel. 0344 - 681060 Website : http://duo-noordwest.nl
VOLKSDANS VERENIGING KOFTOS BEGINNERS EN (HALF)GEVORDERDEN Data : maandag Aanvang : 3.30 uur - start 31 augustus Plaats : Cultureel Centrum, Oostwoud BEGINNERS EN (HALF)GEVORDERDEN Data : dinsdag Tijd : 19.30 - 21.45 uur Plaats : De Huesmolen, Hoorn MENSEN MET EEN )VERSTANDELIJKE) BEPERKING Data : woensdag Tijd : 19.00 uur Plaats : De Huesmolen, Hoorn (HALF)GEVORDERDEN Data : woensdag Tijd : 20.00 uur Plaats : De Huesmolen, Hoorn DANSDAG TURKS - MET 'S AVONDS INSTUIF Docent : Turkay Datum : zaterdag 31 oktober Tijd : 13.00 uur Plaats : De Plataan, Zwaag Kosten : dansdag: leden 10,00 euro, niet-leden 12,00 euro instuif: leden 5,00 euro, niet-leden 7,50 euro dansdag, eten en indtuif: leden 21,00 euro, niet-leden 26,00 euro
Website E-mail Tel
ORO - VERENIGING VOOR WERELDDANS : www.orodans.nl :
[email protected] : 023-5384221
ISRAELISCH BASIS Docente : Mariette van Gelder Data : maandag Tijd : 19.30-20.30 uur Plaats : De Krocht, Eemstraat 56, Haarlem ISRAELISCH HALFGEVORDERDEN Docente : Mariette van Gelder Data : maandag Tijd : 19.30-21.00 uur Plaats : De Krocht, Eemstraat 56, Haarlem ISRAELISCH GEVORDERDEN Docente : Mariette van Gelder Data : maandag Tijd : 20.30-22.00 uur Plaats : De Krocht, Eemstraat 56, Haarlem INTERNATIONAAL HALFGEVORDERDEN Docente : Maartje Ligthart Date : dinsdag Tijd : 19.30-21.00 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem INTERNATIONAAL GEVORDERDEN Docente : Maartje Ligthart Datum : dinsdag Tijd : 21.00-22.30 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem INTERNATIONAAL GEVORDERDEN Docent : Harrie van Parera Data : woensdag Tijd : 20.15-21.45 uur Plaats : De Krocht, Eemstraat 56, Haarlem COUNTRYLINE GEVORDERDEN Docente : Lilian van Bilderbeek Data : donderdag Tijd : 09.45-11.15 Plaats : Leger des Heils, Schagchelstraat 26, Haarlem COUNTRYLINE GEVORDERDEN Docente : Lilian van Bilderbeek Data : donderdag Tijd : 11.15-12.45 uur Plaats : Leger des Heils, Schagchelstraat 26, Haarlem INTERNATIONAAL HALFGEVORDERDEN Docente : Mariette van Gelder Data : donderdag Tijd : 13.30-15.00 uur Plaats : Leger des Heils, Schagchelstraat 26, Haarlem
WERELDDANS (4 - 6 JAAR) Docente : Sara Damen Data : vrijdag Tijd : 15.45-16.30 uur Plaats : De Hamelink, Noormannenstraat 1, Haarlem WERELDDANS (6 - 9 JAAR) Docente : Sara Damen Data : vrijdag Tijd : 16.30-17.30 Plaats : De Hamelink, Noormannenstraat 1, Haarlem WERELDDANS (9 - 12 JAAR) Docente : Sara Damen Data : vrijdag Tijd : 17.30-18.30 uur Plaats : De Hamelink, Noormannenstraat 1, Haarlem WERELDDANS (12 JAAR EN OUDER) Docente : Sara Damen Data : vrijdag Tijd : 18.30-20.00 uur Plaats : De Hamelink, Noormannenstraat 1, Haarlem NIEUW IN HAARLEM - PRESENTATIEGROEP VOOR 12 - 18-JARIGEN Docente : Sara Damen Data : dinsdag Tijd : 16.45-18.15 uur Plaats : De Hamelink, Noormannenstraat 1, Haarlem DANSDAG ZWEEDS Docente : Els Doekes en Duo Noordwest Datum : zaterdag 26 september Tijd : 14.30-18.00 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem Kosten : 12,00 euro BALFOLK Leiding Datum Tijd Plaats Kosten
: o.a. Duo Noordwest : zaterdag 26 september : 19.30-23.30 uur : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem : 7,00 euro (dd+bf 15,00 euro)
INSTUIF COUNTRYLINE Leiding : Lilian van Bilderbeek Daum : zondag 11 oktober Tijd : 10.30 - 13.00 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem Kosten : 5,00 euro (incl. koffie/thee) WORKSHOP MIX-EN Docente : Mariette van Gelder Datum : zondag 11 oktober Tijd : 13.30-16.00 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem Kosten : 10,00 euro (incl.koffie/thee) INSTUIF INTERNATIONAAL Leiding : Maartje Ligthart Datum : zaterdag 24 oktober Tijd : 20.30-23.30 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem Kosten : 4,00 - tieners, 7,00 eur0 - leden 8,00 euro - niet leden) INSTUIF INTERNATIONAAL 55+ Leiding : Mariette, Claudy, Cor, Lilian Datum : zondag 21 november Tijd : 13.30-16.00 uur Plaats : Ringvaart, Fl. van Adrichemlaan , Haarlem Kosten : 5,00 euro ZANGWORKSHOP Docent : nog niet bekend Datum : zondag 13 december Tijd : 10.30-13.00 uur Plaats : HZW, Kamerling Onnesstraat 83, Haarlem Kosten : 10,00 euro (incl.koffie/thee)
AVC CENTRUM VOOR WERELDDANS/TERPSICHORE James Wattstraat 58 c - 1097 DM Amsterdam Tel : 020-6260193 (tijdens cursussen of spreek de voice-mail in) E-mail :
[email protected] Website : http://avc.terpsichore.nl JAARCURSUSSEN WERELDDANS BEGINNERS Datum : maandag 07/09/09 t/m 28/06/10 Tijd : 19.30 - 20.30 uur Dansleiding : Carry van Bokhoven Kosten : 17,50 euro p.m. WERELDDANS HALFGEVORDERDEN Datum : maandag 07/09/09 t/m 28/06/10 Tijd : 20.30 - 21.45 uur Dansleiding : Carry van Bokhoven Kosten : 20,00 euro p.m. INTERNATIONAAL/BALKAN GEVORDERDEN Datum : dinsdag 01/09/09 t/m 15/12/09 Tijd : 20.00 - 22.00 uur Dansleiding : Sara Damen Kosten : 90,00 euro
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 7
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 7
Mali Igraci, iedereen doet mee talent komt vanzelf boven drijven. En er zijn heel wat kinderen en tieners die echt veel talent hebben, die duidelijk zeer muzikaal zijn, een mooie danshouding hebben en ook nog aan hun podiumpresentatie denken. Vijf dansen zijn mij bijgebleven. De eerste twee zijn een Ierse choreografie en een stuk Clogging. Deze techniek is erg moeilijk maar de kinderen en tieners hebben het snelle voetenwerk goed onder de knie. In een Israëlische dans van Ivon Despotovic´ konden met name de meisjes laten zien dat zij echt muzikaal zijn. Langzame dansen zijn veel moeilijker dan snelle omdat je de beweging helemaal over de frase of maat moet verdelen. Een paar jongere meisjes vondt het zichtbaar ´stoer´ om in deze dans tussen de oudere meisjes te staan. In een nieuwe Roemeense cho-
Kinderdansgroep Mali Igraci gaf op 2e Pinksterdag een eigen voorstelling in Landsmeer vlak boven Amsterdam. Het is een mooie lentedag. Het publiek verzamelt zich dan ook op het pleintje voor het dorpshuis waar de voorstelling gaat plaatsvinden. Veel bekenden, veel ouders die zelf ook dansen of muziek maken, maar ook geïnteresseerden zonder familiebanden met de jonge dansers. Dan begint de voorstelling. In steeds wisselende samenstelling dansen de jongsten van 4 jaar tot de tieners een afwisselend programma. De choreografieën zijn gemaakt voor kinderen maar in geen enkel opzicht kinderachtig. Sommige dansen zijn zelf erg pittig! De begeleiding en intermezzo´s door het eigen orkest zijn een enorme aanwinst voor de voorstelling. Zelf heb ik Mali Igraci (Mali onder insiders) wel eens gezien maar ik kende hun doelstelling en
geschiedenis nog niet. Gelukkig was er presentatie. Presentatie kan de vaart erg uit een voorstelling halen en is niet altijd prettig maar Maja Kuijper gaf op een informele en professionele wijze tekst en uitleg. Je kijkt met andere ogen naar de voorstelling als je weet waar Mali Igraci voor staat. Conny van Belle is met Mali Igraci begonnen als groep waar kinderen konden leren dansen. Een keer per jaar lieten de kinderen aan familie en vrienden zien wat ze geleerd hadden. Toen bleek dat de kinderen dat optreden reuze leuk vonden is Mali Igraci een groep geworden die regelmatig optredens verzorgt. Nu is de groep een echte voorstellingsgroep en sinds 1990 wordt ze geleid door Tonny Stonner en repetitor Dominike Karantzounis. Toch hoeven kinderen niet geselecteerd te worden wanneer zij mee willen doen. Iedereen is welkom en iedereen doet mee in de voorstellingen. Het
reografie van Dominike Karantzounis worden twee hele andere disciplines op de proef gesteld. Naast typisch Roemeens partnerwerk zit er veel acteerwerk in dit stuk waarin een beer per ongeluk wordt neergeschoten maar gelukkig weer tot leven gewekt wordt. De finale bestond uit een serie Afrikaanse dansen. Ritme is belangrijk maar heel typisch zijn de soepele bewegingen van heupen, rug en schouders. Erg mooi om te zien dat er kinderen zijn bij wie deze stijl duidelijk heel goed past. Het was absoluut de moeite waard naar deze voorstelling te gaan. Een afwisselende voorstelling, mooie muziek, een fijne sfeer en een kennismaking met heel wat talent. Katja Oostergetel
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 8
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 8
SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST SPEELLIJST
LOVE2DANCE
INTERNATIONAAL DANSTHEATER STAMPENDE STILTE September 6 12
Rotterdam Amstelveen
Schouwburg Schouwburg
Oktober 7 9 10 16 22 24 28 29 30
Lochem Den Haag Den Haag Kampen Hengelo Amersfoort Alphen aan de Rijn Helmond Barneveld
Lochemse Schouwburg Lucent Danstheater Lucent Danstheater Stadsgehoorzaal Rabotheater Theater De Flint Theater Castellum 't Speelhuis Schaffelaartheater
November 1 7 8
Breda Nijmegen Winterswijk
Chasse Theater Stadsschouwburg Theater de Storm
December 27
Hoofddorp
Schouwburg De Meerse
DANS IN DE DOELENZAAL November - AUTHENTIEK 14 Amsterdam 15 Amsterdam
Doelenzaal Doelenzaal
December- EXPERIMENT 19 Amsterdam 20 Amsterdam
Doelenzaal Doelenzaal
Oktober 18 25
Assen Zaandam
ICO De Schalm Zaantheater
November 22
Middelburg
Stadsschouwburg
December 20
Amsterdam
KIT Tropentheater
Oktober 7 9 10 10 16 17
Café Hahn kammerspiele haberkasten tba O13 Het Paard
Koblenz, Germany ansbach, Germany muehldorf amInn, Germany Muhlsdorf, Germany Tilburg, Netherlands den haag, Netherlands
November 7 Luxor Arnhem, Netherlands 14 TBA ukraine tour, Ukraine 20 theatre la Coupole saint louis, France December 3 Tollhaus Karlsruhe, Germany 5 Domicil Dortmund, Germany 6 A. Einstein Forum Kaarst, Germany 19 bahnhof langedreer Bochum, Germany Februari 13 Pod. onder de toren Grootschermer, Netherlands
Augustus 21 LOWLANDS 23 Huyart festival 29 Havenfestival September 4 tivoli 5 Kulturzelt 12 museumnacht 24 All Day
Biddinghuizen, Netherlands Huy, Belgium IJmuiden, Netherlands
utrecht, Netherlands Braunschweig, Germany amersfoort, Netherlands tour till 5th october recife, sao paulo , olinda, Brazil
Door vakanties is er geen speellijst van Di Gojim aanwezig. Maar zij spelen wel op het Doe Dans Festival
Je komt toch ook naar het DOE DANS FESTIVAL
4, 5 en 6 september 2009, BIDDINGHUIZEN
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 9
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 9
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 10
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 11
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 12
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 12
Het instrument: de draailier Als er één instrument is waarover je als bespeler altijd vragen van je publiek krijgt, dan is het de draailier. De ´mechanische viool` is nu eenmaal een uniek instrument, door zijn vorm en door de techniek waarmee de klanken tot stand komen. Ja, we kennen het draaiorgel, maar daar is het wiel alleen maar de energiebron, niet de klankvormer, en de glasharmonica, uitgevonden door Benjamin Franklin, maar wie heeft die ooit in het echt gezien?
Het principe van de draailier is eigenlijk eenvoudig: een met hars bestreken wiel draait langs een aantal snaren en brengt die aldus in trilling. De melodiesnaren worden ´ingekort` met tangenten, die via toetsen door de vingers van de linkerhand worden bediend. Het wiel wordt met een soort zwengel/slinger aangedreven door de rechterhand. Afhankelijk van het instrument klinken er één of meer melodiesnaren en één of meer bourdonsnaren. Dat zijn snaren waarvan de toonhoogte niet kan worden veranderd onder het spelen. De draailier is daarin vergelijkbaar met de doedelzak, en niet toevallig komt die combinatie van instrumenten veel voor in de volksmuziek. In tegenstelling tot de doedelzak, waarvan het geluid steeds maar doorgaat, kun je bij de draailier rusten inlassen door letterlijk te stoppen met draaien. Hoewel de draailier ook wel eens een mechanische viool wordt genoemd, zijn er grote verschillen. Bij de rechterkant is het weliswaar gemakkelijker om een gelijkmatige toon te krijgen dan met een strijkstok, en bovendien heb je niet het probleem van op- en afstreek of de wisseling van snaren (wie nooit viool heeft gespeeld denkt meestal dat de linkerhand het moeilijkste is, de echte violist weet dat er bij de rechterhand veel meer spierbeheersing komt kijken). Daarentegen is het draaien moeilijker dan je denkt. Vooral als je ritmisch wilt spelen, de draailier is immers veel gebruikt in dansbegeleiding. Een essentiële rol is weggelegd voor de trompetkam, ook wel le chien genoemd. Hierbij loopt één snaar over een aparte kam, die kan meetrillen, wat een snerpend geluid geeft. Deze trilling komt tot stand als de speler niet gelijkmatig draait, maar de zwengel een
zekere zwiep geeft (slag). Zo kun je in één draai één, twee, drie of vier slagen geven. Met het inschakelen van de trompetkam kun je de melodie ritmisch ondersteunen. De Franse bourree is bijna ondenkbaar zonder het ritme van de draailier. Misschien is juist wel die snerpende klank de aanleiding geweest voor de Engelse benaming van de draailier, de hurdy-gurdy. In Frankrijk staat het instrument bekend als de Vielle a roue, in Hongarije als de tekero“ of nyenyere. De speelhouding is misschien wel gezonder dan de klassieke houding van de viool. De techniek van de vingers van de linkerhand is zelfs tegengesteld aan de viool, in plaats van onderlangs pak je bovenlangs. Daardoor kort je de snaar met je wijsvinger verder in dan met je pink (bij dezelfde positie van je hand), ofwel: de wijsvinger geeft een hogere toon, denk maar aan de linkerhand van de piano. Bij verreweg de meeste andere snaarinstrumenten werkt het andersom (viool, gitaar, luit, banjo).
tig kleurde met andere instrumenten. Het enige probleem was nog wel eens de kwaliteit van de instrumenten: aan draailieren moest altijd wel weer wat gesleuteld worden, de stemming verliep, zo kwam ook het woord draaiklieren in zwang. Maar met de grotere belangstelling van muzikanten kwam ook een markt voor bouwers, en dat leidde tot verbeteringen aan de instrumenten. Tegenwoordig zijn er zelfs elektrische draailieren, die er redelijk high-tech uitzien. Daarentegen zijn er ook nog steeds bouwtekeningen van ´simpele` draailieren, die niet veel meer zijn dan een soort kistje met snaren en een wiel. In de loop der jaren is het repertoire enorm verbreed. In Engeland was bijvoorbeeld Nigel Eaton belangrijk voor de ontwikkeling van het instrument, in Frankrijk Gilles Chabenat, in Nederland speelde René Meeuws een belangrijke rol. Met zijn trio Appelation Contrôlée (twee draailieren
en een trekharmonica) speelde hij muziek die je niet zo snel op deze instrumenten zou verwachten, zoals van Willem Breuker of Eric Satie. Bovendien organiseert hij via de Stichting Draailier en Doedelzak nu al 25 jaar cursussen. De Balfolkbeweging heeft de draailier in België en Nederland nieuwe impulsen gegeven: veel groepen gebruiken het instrument. In de populaire Nederlandse balfolkgroep Chardon (net een eerste cd uitgebracht) spelen zelfs twee draailieren tegelijk. Daarnaast is de draailier ook populair bij groepen die Middeleeuwse muziek spelen, of ze dat nu zo traditioneel en historisch verantwoord mogelijk doen, zoals de groep Wronghel en Wei, of meer de magische kant willen benadrukken. Zoals aan het begin van dit artikel verwoord, met een draailier ben je verzekerd van aandacht.
De draailier is minder internationaal verspreid dan de doedelzak, die je in grote delen van de wereld tegenkomt. In Europa wordt het instrument bespeeld sinds de vroege Middeleeuwen, eerst nog onder de naam Organistrum, en dan waarschijnlijk vooral in de kerkmuziek, gezien de afbeeldingen van het instrument in kathedralen. Het enorme organistrum moest zelfs door twee mensen worden bespeeld: de ene draaide het wiel, de ander bediende de tangenten. Toen het instrument kleiner werd, kon het door één muzikant bespeeld worden. In de latere eeuwen lijkt het vooral een instrument van blinden en bedelaars, zie bijvoorbeeld het schilderij De Liereman van Nicolaes Maes (ca 1656). In de achttiende eeuw wordt het instrument herontdekt door de culturele bovenlaag. Serieuze componisten gaan zelfs muziek voor draailier schrijven, onder wie Leopold Mozart, maar ook Vivaldi en Haydn, al dan niet in combinatie met geavanceerde types doedelzak. Later verliest het instrument toch weer deze status en wordt het alleen nog bespeeld door ‘het volk’. In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd het instrument ontdekt door de folkbeweging, misschien wel omdat het zo´n afwijkend instrument was. In België was ‘t Kliekske belangrijk voor de revival van de draailier, in Nederland lieten groepen als Wolverlei en Voorheen Turf horen dat het instrument prach-
Toppers van Syncoop Tussen de vele uitgaven van het label Syncoop zitten enkele ´evergreens´. Cd´s die voor volksmuziekbegrippen ongekend hoge verkopen halen, cd´s waar ook na jaren nog altijd vraag naar is. In deze nieuwe rubriek bespreken we elke keer zo´n topper. Deze keer: het Armeens Oratorium.
Het woord genocide is politiek zeer beladen. Wanneer mogen we spreken van volkerenmoord? Srebrenica, Darfur, Gaza? De holocaust, zes miljoen joden, dat was genocide, al was het alleen al door de planmatige opzet. Rwanda, dat was ook genocide, al werden daar niet alleen Tutsi´s vermoord maar ook gematigde Hutu´s. En dan hebben we nog Armenië. In 1915 deporteerden de Turken massaal de Armeniërs, waarbij anderhalf miljoen mensen de dood vonden. Tegenwoordig is bijna iedereen het er over eens dat je dit genocide mag noemen, maar in Turkije kun je anno 2009 nog in de gevangenis belanden als je de gebeurtenissen van 1915 zo betitelt. Voor de Armeniërs zelf is er geen twijfel. Dus schreef componist Khachatur Avedissian zeventig jaar later een Oratorium in herinnering aan de slachtoffers van de Armeense genocide van 1915. Tragisch is dat drie jaar later Armenië werd getroffen door een ramp, een aardbeving. Dat leidde in Nederland tot de oprichting van een hulpcomité. Syncoop bracht een cd uit met het Armeens oratorium, waarvan de opbrengst was bestemd voor de slachtoffers van de aardbeving. Het oratorium werd uitgevoerd door het Armeens Radio en Televisie Kamerorkest, aangevuld met folklore instrumenten als duduk (rietblazer) en shevy (fluit), onder leiding van Tigran Hekekian. Ruim 21 jaar later heeft het oratorium zijn weg naar de concertpodia gevonden. Alleen al in Nederland hebben diverse koren het uitgevoerd, zoals het Hoofdstedelijk Koor, Sophie´s Voice en Mannenkoor Concordia. Het koor Good Company onder leiding van Laura Hassler bracht er zelfs een cd van uit, met medewerking van tal van bekende
Nederlandse folkloremuzikanten als Monique Lansdorp en Roelof Rosendal. De uitvoering door de Armeniërs uit 1988 valt op door de combinatie van een enorm vol, klassiek orkestgeluid, opgefrist door de volksinstrumenten. Zowel koor als zangsolisten hebben duidelijk geschoolde stemmen. Af en toe doet de massaliteit denken aan de grote Oost-Europese staatsensembles, maar dan zit er even later toch weer een moment van grote verstilling in. Voor volksdansers die Armeense dansen kennen zit er zeker herkenning in de gebruikte muzikale taal. Vooral in de ritmes zijn er echt Armeense stijlkenmerken te herkennen, maar ook de melodische lijnen ademen de Armeense muzikale traditie. Tegelijkertijd is het zeer toegankelijke muziek, die direct aanspreekt. De teksten gaan heen en weer tussen verdriet en wanhoop aan de ene kant, en hoop en liefde aan de andere kant. Het laatste deel Armenië met duizend vleugels is optimistisch. Alleen al door de achtergrond, maar ook door de muziek, is deze cd geen lichte kost. Maar de muzikale rijkdom is groot, en het is niet voor niets dat al zoveel koren het werk op hun repertoire hebben genomen. Misschien is dat mede een verklaring voor de nog altijd goede verkoopcijfers van deze cd. Als oefencd voor koorleden, ter inspiratie, of gewoon om van een bijzonder muziekstuk met een bijzondere betekenis te genieten. Armeens Radio en Televisie Kamerorkest: Oratorium / Syncoop 5749 CD 106 Mark Benjamin
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 13
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 13
WERELDDANS OVERDAG Datum : woensdag 02/09/09 t/m 30/06/10 Tijd : 13.00 - 14.30 uur Dansleiding : Loes Eijssens Kosten : 20,00 euro p.m. ISRAELISCH BEGINNERS EN GEVORDERDEN Datum : woensdag 02/09/09 t/m16/06/10 Tijd : 20.00 - 23.00 uur Dansleiding : Miryam Koifman Kosten : 8,00 euro per avond INTERNATIONAAL OVERDAG Datum : donderdag 03/09/09 t/m 17/12/09 Tijd : 13.30 - 15.00 uur Dansleiding : Wim van Vliet Kosten : 65,00 euro WERELDDANS VOOR KINDEREN Datum : donderdag 03/09/09 t/m 27/05/10 Tijd : 15.30 - 16.15 uur (kinderen groep 2 en 3) 16.30 - 17.15 uur (kinderen groep 4 t/m 6) 17.15 - 18.00 uur (kinderen groep 7 en 8) Dansleiding : Tanja Jager Kosten : 10,00 euro p.m. N.B. de kinderlessen worden gegeven in de Dr. E. Boekmanschool, Roeterstraat, Amsterdam WERELDDANS GEVORDERDEN - NIVEAU 1 Datum : donderdag 03/09/09 t/m 24/06/10 Tijd : 20.00 - 21.30 uur Dansleiding : Axel Falkeisen Kosten : 20,00 euro p.m.
WERELDDANS GEVORDERDEN NIVEAU 2 Datum : donderdag 03/09/09 t/m 24/06/10 Tijd : 21.30 - 23.00 uur Dansleiding : Axel Falkeisen Kosten : 20,00 euro p.m. 10% korting bij vooruitbetaling totale cursusbedrag. Extra kortingen: studenten met geldige collegekaart 25% en stadspasbezitters/65-plussers 10%. KORTE CURSUSSEN TURKS * Datum : vrijdag 04/09/09 t/m 16/10/09 Tijd : 20.00 - 22.00 uur Dansleiding : Turgay Onatli Kosten : 70,00 euro GRIEKS * Datum : vrijdag 30/10/09 t/m 18/12/09 Tijd : 20.00 - 22.00 uur Dansleiding : Dick van der Zwan Kosten : 80,00 euro 10% korting bij vooruitbetaling totale cursusbedrag (uiterlijk 2 weken voor aanvang v/d cursus). Extra kortingen: zie jaarcursussen. Cursus gaat door bij 10 vooraanmeldingen ! OVERIGE ACTIVITEITEN OPENINGSBAL MET KLEZMER ORKEST HK30 Datum : zaterdag 26/09/09 Tijd : 20.00 - 24.00 uur Dansleiding : Axel Falkeisen THÉ DANSANT FOLKLORIQUE Datum : zondag 15/11/09 Tijd : 13.00 - 17.00 uur Dansleiding : Wim van Vliet Kosten : 5,00 euro WORKSHOP MACEDONISCH * Datum : zondag 11/10/09 Tijd : 13.00 - 17.00 uur Dansleiding : Vlatko Janevski & Timko Cicakovski (muzikale begeleiding) Kosten : 20,00 euro *10% korting bij vooruitbetaling (uiterlijk 2 weken voor aanvang v/d activiteit). Extra kortingen: zie jaarcursussen. Activiteit gaat door bij 10 vooraanmeldingen !
RIKUDEY-AM
Info E-mail Website
: tel. 020-6719632 :
[email protected] : http://home.tiscali.nl/rikudey.am
ISRAELISCHE INSTUIVEN Data : elke 2e zaterdag: 12/9; 10/10; 14/11 (Niet moeilijk is ook leuk!); 12/12; 9/1 (Debka Jemenitisch); 13/2 (Niet moeilijk is ook leuk!); 13/3; 10/4 (veel paardansen); 8/5; 12/6 (veel dansen van Dani Dassa) Aanvang : 20.00 uur Kosten : 8,00 euro Leiding : Angela Reutlinger Plaats/info : zie boven 3 DANSDAGEN ISRAELISCHE PAARDANSEN Docente : Angela Reutlinger Data : 29 nov.; 6 febr.; 10 april Tijd : 13.00 - 17.00 uur Kosten : 14,00 euro Plaats/info : 6 febr. en 10 april: zie boven 29 nov.: Danshuis Zajednica, Argonautenstr. 13, Amsterdam WEEKEND ISRAELISCHE DANS Docente : Angela Reutlinger Thema : 6 decennia Israëlische dans datum : 2-4 oktober Plaats : “De Weyst”, Pater Petrusstraat 21, 5423 SV Handel Koaten : 140,00 euro Info : tel. 020-6719632 E-mail :
[email protected] WEEKEND ISRELISCHE DANS EN ZANG: Docenten : Angela Reutlinger (dans) & Shura Lipovsky (zang) Datum : 16-18 april Plaats : “De Weyst”, Pater Petrusstraat 21, 5423 SV Handel Info : tel. 020-6719632 E-mail :
[email protected]
FOLKLORE DANSGROEP PURMEREND Informatie:
[email protected] www.folkloredans.nl 0299-649658 Wendy de Jong WERELDDANS VOOR KINDEREN BEWEEGINSTUIVEN VOOR 4 - 12 JAAR Data : woensdagen 19 aug t/m 16 sep Tijd : 13.00-15.00 uur Plaats : Brede School De Kraal Zambezilaan 278, Purmerend Docent : Sara Damen JAARCURSUSSEN INTERNATIONALE DANS DIVERSE NIVEAUS Data : Vanaf 7 sept t/m mei Docent : Maandagavond: Wim van Vliet Woensdagavond: Maartje Ligthart Donderdagmiddag (50-plus): Nel den Hartog Kosten : 99,00 euro BEGINNERSCURSUS INTERNATIONALE DANS VOOR VOLWASSENEN (10 x) Data : Maandag vanaf 28 september Tijd : 19.15 -20.15 uur Plaats : Wijkcentrum De Inval - Karekietpark 16, Purmerend Docent : Wim van Vliet Kosten : 30,00 euro BEGINNERSCURSUS INTERNATIONALE DANS VOOR VOLWASSENEN (10 x) Data : Woensdag vanaf 30 september Tijd : 19.15 -20.15 uur Plaats : Wijkcentrum 't Noot - J.P. Grootstraat 1, Purmerend Docent : Maartje Ligthart Kosten : 30,00 euro WORKSHOP ISRAELISCH VOOR 50-PLUSSERS Datum : Donderdag 8 oktober Tijd : 13.00 - 16.00 uur Plaats : Wijkcentrum Nieuw Vooruit Wilhelminalaan 1a, Purmerend Docent : Huub de Jong Kosten : Niet-leden 5,00 euro WORKSHOP RUSSISCH Datum : Maandag 9 november Tijd : 20.00 - 22.00 uur Plaats : Wijkcentrum De Inval Karekietpark 16, Purmerend Docent : Radboud Koop Kosten : Niet-leden 5,-
CURSUS ISRAELISCHE DANS Data : elke dinsdagavond (september t/m juni) Aanvang : vanaf 19.30 u. beginners vanaf 20.40 u. middenniveau vanaf 21.40 u. gevorderden Kosten
Docente Plaats
: losse les: 9,00 euro 1 sept. t/m 22 dec.: 138,00 euro 5 jan. t/m 30 maart: 106,00 euro6 april t/m 29 juni : 106,00 studenten : reductie : Angela Reutlinger : Gymzaal, Basisschool De Ark, Zuid-Hollandstraat 7, Amsterdam-Buitenveldert
ZAJEDNICA FOLKLOREDANSHUIS Argonautenstraat 13 1076 KJ Amsterdam Giro : 51 41 490 Inl./opg. : tel. 020 - 6759460 Website : www.zajednica.nl E-mail :
[email protected]
Indien niets anders vermeld vinden alle activiteiten vinden plaats in ons eigen danshuis: Argonautenstraat 13, 1076 KJ Amsterdam CURSUSSEN INTERNATIONAAL GEVORDERDEN Data : 31 augustus - 28 juni Tijd : 20.00 - 22.00 uur Docente : Loes Eijssens Kosten : 210,00 euro, overige prijzen op aanvraag. INTERNATIONAAL HALFGEVORDERDEN Data : 1 september - 29 juni Tijd : 13.30 - 15.00 uur Plaats : Buurthuis Straat en Dijk. Haarlemmerstraat, Amsterdam Docente : Angela Reutlinger Kosten : 160,00 euro, overige prijzen op aanvraag. INTERNATIONAAL ECHTE BEGINNERS Data : 1 september - 29 juni Tijd : 18.30 - 19.30 uur INTERNATIONAAL BEGINNERS EN IETS ERVARENEN Data : 1 september - 29 juni Tijd : 19.00 - 20.00 uur Docente : Loes Eijssens Kosten: : 105,00 euro per cursus, overige prijzen op aanvraag.
NIEUWJAARSINSTUIF Datum : 2 januari Tijd : 20.00 - 240.00 uur Leiding : Angela Reutlinger m.m.v. Linda Kosten: : 9,50 euro OVERIGE ACTIVITEITEN TERSCHELLING DANSWEEKEND Datum : 18 - 20 september Tijd : v.a. 18.00 uur Plaats : Folkshegeskoalle, Terschelling, Hoorn Docente : Angela Reutlinger Kosten: : v.a. 135,00 EURO Opgave: : tel. 020-6759460 of Info :
[email protected] of Website : www.zajednica.nl JUBILEUMFEEST 50 JAAR ZAJEDNICA Datum : 17 oktober Tijd : 12.30 - 00.30 uur Plaats : Griffioen, Uilenstede106 Leiding : zie informatie Kosten : voorverkoop 15,00 en 25,00 euro zaalverkoop 17,50 en 30,00 euro Opgave: : tel: 020 - 6759460 of Info :
[email protected] of Website : www.zajednica.nl
INTERNATIONAAL HALFGEVORDERDEN Data : 1 september - 29 juni Tijd : 20.00 - 21.30 uur Docente : Loes Eijssens Kosten: : 160, 00 euro, overige prijzen op aanvraag. INTERNATIONAAL BEGINNERS Data : 2 september - 30 juni Tijd : 18.30 19.30 uur Docente : Angela Reutlinger Kosten: : 105,00 euro, overige prijzen op aanvraag. INTERNATIONAAL HALFGEVORDERDEN Data : 2 september - 30 juni Tijd : 19.30 - 21.00 uur Docente : Angela Reutlinger Kosten: : 160,00 euro, overige prijzen op aanvraag. INTERNATIONAAL GEVORDERDEN Data : 2 september - 30 juni Tijd : 18.30 19.30 uur Docente : Angela Reutlinger Kosten: : 160,00 euro, overige prijzen op aanvraag.
STICHTING VOLKSMUZIEK NEDERLAND WERELD-FOLK-DAG Cursusdag met cursussen voor muzikanten en zangers. Datum : 15 november Tijd : 09.30 - 17.00 uur Cursussen : Balkanbeatz; Improvisatie: 1,2,3,4…maar dan komt 5!; Joodse muziek uit vervlogen tijden; Grooves; Hunting for the whale; Oud-Hollandse dansmuziek; Georgische zang Kosten : tot 21 jaar 25,00; 21 jaar en ouder: 35,00 Plaats : COOL, Middenweg 61 in Heerhugowaard Info : W: www.volksmuziek.nl; T: 0226-318 625 (Froukje) E:
[email protected] Opgave : voor 1 november 2009 via www.volksmuziek.nl
ZUID-HOLLAND
ALBANEES Data : 3 september - 29 okt. Tijd : 20.00 - 22.00 uur Docente : Sara Damen Kosten: : 120,00 euro, overige prijzen op aanvraag. GYPSY Data Tijd Docent Kosten:
: 5 november - 17 december : 18.30 - 19.30 uur : Daniel Sandu : 110,00 euro, overige prijzen op aanvraag.
VAN KROATIE TOT ALBANIE Data : 7 januari - 25 februari Tijd : 20.00 - 22.00 uur Docent : Ben Koopmanschap Kosten : 115,00 euro, overige prijzen op aanvraag. TURKS Data Tijd Docent Kosten
: 4 maart - 29 april : 20.00 - 22.00 oor : Turgay Onatli : 100,00 euro, overige prijzen op aanvraag.
FETA WERELDDANS GEZOCHT: DANSDOCENT VOOR CA. EEN HALF JAAR Onze docent trekt een half jaar de wereld in (rond), daarom zoeken wij voor die periode vervanging voor twee groepen volwassenen op woensdagavond. Ook mogelijk als (betaalde) stage. Duur Tijden
: ca. een half jaar vanaf september : 19.16 - 20.45 uur - volwassenen (beginners/redelijk gevorderd 20.45 - 22.15 uur - volwassenen (gevorderden) : Wachtgebouw, Morsstraat 62, Leiden : Lex Schelvis, tel. 071 - 5173029 of E-mail:
[email protected] Gerard vab Steekelenburg, tel. 071 - 5764089 (prive) tel. 0182 - 691922 (werk), E-mail:
[email protected]
Plaats Info
DANSDAGEN DANSDAG ISRAELISCHE PAARDANSEN Datum : 29 november Tijd : 12.00 - 16.00 uur Docente : Angela Reutlinger Kosten: : 21,00 euro DANSDAG DEBKA EN JEMENITISCHE DANS Datum : 9 januari Tijd : 13.00 - 17.00 uur Docente : Angela Reutlinger Kosten: : 21,00 euro, pp 26,50 euro Aansluitend een Isr. instuif o.l.v. Angela in de Ark. DANSDAG INTERNATIONAAL VAN NIEUWE CD Datum : 24 januari Tijd : 13.00 - 16.00 uur Docente : Sibylle Helmer Kosten: : 16,00 euro DANSDAG ARMEENS Datum : 6 maart Tijd : 13.00 - 17.00 uur Docente : Tineke van Geel Kosten: : 21,00 euro NB : van te voren aanmelden svp. INSTUIVEN VERRASSSINGSINSUIF INTERNATIONAAL Datum : 5 december Tijd : 20.00 - 24.00 uur Leiding : Angela Reutlinger & Loes Eijssens Kosten : 7,50 euro
Op onze site nadere informatie over de locatie en het programma/repertoire van afgelopen tijd: http://fetawerelddans.tk
SENIORENBAL Leiding : Els Mulder, Gusta Termorshuizen en Marian de Keijzer Datum : 10 oktober 14 november 12 december Plaats : Wijkcentrum Lombardijen, Menanderstraat 89, Rotterdam Kosten : 4,50 euro Info : Gusta Termorshuizen, tel. 0164 - 242195
VOLKSDANSGROEP LA POPOLDANCANTOJ E-mail Website
:
[email protected] : www.lapopol.nl
DINSDAG Docent : Wim Feddes Tijd : 19.30 - 21.00 uur - vergevorderden 20.30 - 22.15 uur - gevorderden Plaats : Gymzaal Rekerdijk 6, Rotterdam IJsselmonde Info : Marjan van Dijk, tel. 010 - 4797091
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 14
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 14
WOENSDAG Docente :Marjolein van Mullem Tijd : 20.00 - 22.00 uur - gevorderden Plaats : Sporthal Vitaal, Kruidentuin 7, Barendrecht Info : Ingrid Tieleman, tel. 01806 - 19772 VOLKSDANSEN MET GEHANDICAPTEN Docente : Marjolein van Mullem Data : 1e woensdag van de maand Tijd : 19.30 - 20.30 uur Plaats : Sporthal Vitaal, Kruidentuin 7, Barendrecht Info : Nel Vis, tel. 01806 - 16645 40-JARIG JUBILEUMFEEST datum : 10 oktober Tijd : 14.00 - 23.oo uur Plaats : Wijkgebouw Lombardijen, Menanderstraat 89, Rotterdam Info : www.lapopol.nl SOOS Datum Tijd Plaats Kosten
: 11 december : 20.00 - 23.00 uur : Wijkgebouw Lombardijenn, Menanderstraat 89, Rotterdam : 5,00 euro
VOLKSDANSGROEP KATWIJK Website E-mail
: www.volksdansgroepkatwijk.nl :
[email protected]
WORKSHOP INTERNATIONALE DANS Docente : Sibylle Helmer Datum : woensdag 18 november Tijd : 20.00 - 22.00 UUR Plaats : Tripodia, Hoornseplein 155, Katwijk aan Zee Kosten : 5,00 euro Opg./info : tel. 071 - 4206075 (Tinie van der Neut) 071 - 4028977 (Willy Zweers) 071 - 4034038 (Elly Bavelaar)
CURSUS CAJUN-CLOGGEN (onder voorbehoud) Data : 16 sept., 23 sept., 30 sept., 7 okt., 14 okt. Tijd : 20.00 - 22.00 uur Plaats: : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Docent : Jan Knoppers (gevraagd) Kosten : 60,00 euro (leden Nitsanim 45,00 euro) Opgave :
[email protected] BAL MET ORKEST Datum : 26 september Tijd : 20.00 - 24.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Kosten : 10,00 euro te voldoen aan de zaal CURSUS DANSEN UIT ANATOLIE Data : 28 okt., 4 nov., 11 nov., 18 nov., 25 nov. Tijd : 20.00 - 22.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Docent : Turgay Onatli Kosten : 60,00 (leden NITSANIM 45,00 euro) Opgave :
[email protected] BAL EN KINDERBAL MET ORKEST MISTA Datum : 31 oktober Tijd : kinderen: 18.30 - 19.45 uur iedereen: 20.00 - 24.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Kosten : kinderen: 1,50 euro ; toeschouwers gratis; na 20.00 uur 10,00 euro VOLKSDANS INSTUIF Datum : 28 november 2009 Tijd : 20.00 - 24.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Kosten : 6,00 euro te voldoen aan de zaal KERSTBAL MET ORKEST KALEB (gevraagd) Datum : 19 december Tijd : 20.00 - 24.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Kosten : 10,00 euro te voldoen aan de zaal NIEUWJAARSBORREL met orkest BOBANDER (gevraagd) Datum : 3 januari 2010 Tijd : 15.00 - 19.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Kosten : 6,00 euro te voldoen aan de zaal
NUVODAH Info E-mail Website
: Marise van Riel, tel. 0186 - 651175 Henny van wijk, tel. 0186 - 651679 (na 2.00 uur) :
[email protected] : www.nuvodah.nl
CURSUS INTERNATIONALE DANS VOOR 55+ Docenre : Jolanda ‚t Jong Data : woensdagavond - niet in de vakanties Start : 23 september (OPEN LES) Tijd : 20.00 - 21.15 uur - beginners 20.45 - 22.15 uur - gevorderden Plaats : Lokaal 8, Buttervliet 8, 3281 LK Numansdorp CURSUSSEN INTERNATIONALE DANS Docente : Sebelia Scherbijn Data : woensdagavond - niet in vakanties Start : 23 september (OPEN LES) Tijd : 20.00 - 21.15 uur - beginners 20.45 - 22.15 UUR - gevorderden tot 22.45 uur - vergevorderden Plaats : Lokaal 8, Buttervliet 8, 3281 LK Numansdorp 30-JARIG JUBILEUMVIERING Datum : zaterdag 10 april Tijd : vanaf 14.00 uur Middag : dansworkshops: Wijnand Karel - internationaal Gusta Termorshuizen - 55+ Wim Danckaarts - ritme Michel van der Mark - zang Avond : bal, m.m.v. Orkest Mista Plaats : Gebouw “de Hoeckenisse”, Molendijk, Molendijk 55, 3286 Klaaswaal
VOLKSDANSVERENIGING RADOST - DELFT Voor alle activiteiten: informatie en opgave: Mayke Frings, tel. 079-3624056 of E-mail :
[email protected] Website : www.http://come.to/radost ALBANEES Datum : zondag 22 november Tijd : 13.00 - 16.30 uur Plaats : Danshuis Radost, Kloosterkade 159A, Delft Docente : Sara Damen Kosten : leden 12,50; niet-leden 15,00 Opgave : M.M. Frings (zie boven) (uiterlijk 7 november 2009) ZOMERINSTUIVEN Data : 18 en 25 augustus Tijd : 20.00 - 23.00 uur Plaats : Danshuis Radost, Kloosterkade 159 A, Delft Kosten : Leden 5,00 euro; niet-leden 6,50 euro Leiding : 18 - Jan Knoppers & Richard v.d. Kooij; 25: Anja Sandu
VOLKSDANSVERENIGING OUD-POELGEEST
VOLKSDANSVERENIGING NITSANIM VOLKSDANS OP DE HAAGSE UITMARKT Datum : 6 september Tijd : 13.30 - 14.30 uur Plaats : Binnenstad Den Haag Kosten : gratis SENIOREN INSTUIVEN Data : 5 sept., 19 sept., 17 okt., 7 nov., 21 nov., 5 dec., 19 dec. Tijd : 10.00 - 13.00 uur Plaats : Danshuis Nitsanim, Genemuidenstraat 210, Den Haag Leiding : divers MBVO-dans gespecialiseerd kader Kosten : 4,00 euro per keer, te voldoen aan de zaal
CURSUS INTERNATIONAAL Docente : Nathalie Sormanie Datum : 31 augustus - start nieuw lesprogramma Tijd : 19.30 - 20.45 uur - beginners : 20.45 - 22.00 uur - gevorderden Plaats : Gymzaal Visser 't Hooft, Anthonie Duycklaan 1, Leiden Kosten : 30,00 euro per half jaar Contact : tel. 071 - 5896988 Website : www,oudpoelgeestleiden.nl
SYNCOOP STERK IN EIGEN MERK www.syncoop.com
VOLKSDANSVERENIGING MACHAR Postbus 884, 3300 AW Dordrecht INSTUIF Datum Tijd Plaats Leiding Kosten
Let op Info Website E-mail
: zaterdag 14 november 2009 : kinderen: 19.00 - 20.00 uur volwassenen:20.00 - 23.00 uur : Johan de Witt Gymnasium, Oranjepark 11, 3311 LP Dordrecht : kinderen: Yvette Baan volwassenen: Radboud Koop en Esther Willems : 7,00 euro -voor Machar-leden 8,00 euro - voor niet-leden 1,00 euro - voor kinderen toeschouwers gratis (inclusief consumpties) : zaalschoenen verplicht : Margriet: 078 - 618 4910 : www.machar.nl :
[email protected]
ROTTERDAMSE KRING VAN VOLKSDANSGROEPEN R.K.V. CURSUS DANS INTERNATIONAAL GEVORDERDEN Tijd : Dinsdagavond 20.15-21.45 uur Aanvang : 1 september 2009 Docente. : Melie Nederpelt BEGINNERS Tijd : Donderdagavond 19.45-21.00 uur Aanvang : 10 september 2009 Docente : Els Mulder Lokatie : beiden: Mozaiek - Schommelstraat 69, Rotterdam Korting : met Rotterdam-pas Opg./info : Corrien v.d. Eijk, 010-4654704 E-mail :
[email protected] / Dirkje Teljeur: 06-45690855 Info : Webside: RKVdanst.nl
FETA WERELDDANS Alle activiteiten vinden plaats in onze eigen zaal: Wachtgebouw, Morsstraat 62, Leiden (ingang molen-/waterzijde) Opgave : Gerard van Steekeleneburg, tel. 071 - 5764089, of Maaike Heijltjes, tel. 071 - 5138374 E-mail :
[email protected] Website : www.fetawerelddans.tk INTERNATIONALE DANS (BEGINNERS) Docente : Yvonne Knijnenburg Data : 2 september 2009 t/m 27 januari 2010 Tijd : 19.15 - 20.45 uur Kosten : 85,00 euro INTERNATIONALE DANS (GEVORDERDEN) Docente : Yvonne Knijnenburg Data : 2 september 2009 t/m 27 januari 2010 Tijd : 20.45 - 22.15 uur Kosten : 85,00 euro WERELDDANS VOOR KINDEREN (6 - 8 JAAR) Docente : Linda Vink Data : 30 september t/m 9 december 2009 Tijd : 13.15 - 14.15 uur Kosten : 32,00 euro WERELDDANS VOOR KINDEREN (8 - 12 JAAR) Docente : Linda Vink Data : 30 september t/m 9 december 2009 Tijd : 14.15 - 15.15 uur Kosten : 32,00 euro WERELDDANS VOOR TIENERS (13 - 15 JAAR) Docente : Linda Vink Data : 30 september t/m 9 december 2009 Tijd : 18.00 - 19.00 uur Kosten : 32,00 euro
JAARCURSUS INTERNATIONAAL VOOR JONGERE (12 - 18 JAAR) Docente : Dominike Karantzounis Data : woensdag 9 september start Tijd : 18.00 - 19.30 uur Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl JAARCURSUS INTERNATIONAAL MIDDENNIVEAU Data : woensdag 9 september start Tijd : 19.30 - 21.00 uur Docente : Dominike karantzounis Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl JAARCURSUS INTERNATIONAAL GEVORDERDEN Docente : Dominike Karantzounis Data : woensdag 9 september start Tijd : 21.15 - 22.45 uur Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl KENNISMAKINGSCURSUS SENIOREN Docente : Marjan Ernst Data : donderdag 10 september t/m 15 oktober (6 x) Tijd : 9.30-10.45 uur Info : Thea den Biggelaar, tel. 04954 - 92779 Website : www.idedansweb.nl JAARCURSUS INTERNATIONAAL VOOR SENIOREN Leiding Marjan Ernst Data : donderdag 10 september start Tijd : 10.00 - 11.30 uur Info : Thea den Biggelaar, 04954-92779 Website : www.idedansweb.nl KENNISMAKINGSCURSUS INTERNATIONAAL Docent : Wim van Vliet Data : 10 september t/m 15 oktober (6 x) Tijd : 19.00-20.30 uur Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl JAARCURSUS INTERNATIONAAL INSTAPGROEP Docent : Wim van Vliet Data : donderdag 10 september start Tijd : 19.00 - 20.30 uur Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl KORTE CURSUS VERRASSEND INTERNATIONAAL ! Docent : Wim van Vliet Data : donderdag 10 september - donderdag 12 november Tijd : 20.00 - 21.30 uur Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl OPENDEURBAL INTERNATIONAAL Leiding : Dominike Karantzounis Datum : zaterdag 19 september Tijd : 19.00-20.00 uur kenismakingsles 20.00-24.00 uur volwassenen Kosten : gratis toegang! Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl INSTUIF INTERNATIONAAL Leiding : nog niet bekend Datum : zaterdag 17 oktober Tijd : 19.00-20.00 uur kinderinstuif 20.00-24.00 uur volwassenen Plaats : andere locatie! zie website Kosten : 5 euro Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl SENIORENINSTUIF INTERNATIONAAL Leiding : Marjan Ernst Datum : zaterdag 7 november Tijd : 14.00-17.00 uur Kosten : 4,00 euro Info : Thea den Biggelaar, 04954-92779 Website : www.idedansweb.nl INSTUIF INTERNATIONAAL Leiding : Coen van den Akker Datum : zaterdag 21 november Tijd : 19.00-20.00 uur herhaling dansen zomercursus 20.00-24.00 uur volwassenen Kosten : 5,00 euro Workshop : 2,50 euro Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl
NOORD-BRABANT LIMBURG
INTERNATIONALE DANS EINDHOVEN Tenzij anders vermeld vinden alle activiteiten plaata in: De Ronde, Tongelresestraat 146, 5613 DP Eindhoven ZOMERINSTUIF + KENNISMAKINGSWORKSHOP Datum : 2 september Tijd : 20.00 - 23.00 uur 19.00-20.00 uur kennismakingsworkshop Kosten : 4,00 euro Info : Anne Rietmeijer, 040-2465381, of Website : www.idedansweb.nl
VOLKSDANSGROEP IDUNA Info E-mail Website
: Helmi Jans, tel. 0485 - 517129 :
[email protected] : www.iduna.net
WORKSHOP DANSEN UIT DE PACIFIC Docente : Evelien Hendriks Datum : zaterdag 7 november Tijd : 14.00 - 17.00 uur, aansluitend dansen tot 19.00 uur
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 15
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 15
Kosten
: Gemeenschapshuis d'n Toomp, Lijsterbesstraat 10, Heijen : 10,00 euro
DIVERSEN KROON-DANS-VAKANTIES VOOR +-ERS Info/opg E-mail Website
: Annie Kroon, tel. 050 - 3080591 :
[email protected] : www.kroondansvakanties.nl
Een midweek voor ca 20 personen, volpension, waarin u op een gezellige manier mensen ontmoet d.m.v. een bepaalde danssoort en / of thema zoals: ISRAËL, een veelheid van (dans)culturen Datum : 6 - 9 oktober Plaats : Nivonhuis De Banjaert te Wijk a/Zee Leiding : Annie Kroon Kosten : 200,00 euro In voorbereiding 2010: Hongarije, i.s.m. Elly van der Burgt Country line dans, m.m.v. Marianne Knip
WINTER-ZON Dansvakanties 2010 Meer info op: www.kroondansvakanties.nl PORTUGAL : Datum : 22 -29 januari 2010 Plaats : Monte Gordo, Algarve Hotel Vasco da Gama Leiding : Annie Kroon met www.primaverareizen.nl Kosten : 585,00 euro ?, half pension
SYNCOOP PRESENTEERT De nieuwe CD van Sibylle Helmer
ET VOILA!
SPANJE, MET BEZOEK AAN DE FALLAS-FEESTEN Datum : 16 - 23 maart 2010 Plaats : Calpe, Costa Blanca Hotel Esmeralda Leiding : Annie Kroon met www.neckermannreizen.nl m.m.v. Paula Versteeg Kosten : 585,00 euro ?, half pension
International Folk Dances
SYNCOOP STERK IN EIGEN MERK WWW.SYNCOOP.NL
1 2 3 4 5 6 7 8 9
A ROSE IN JUNE MAUDER KUM DÅL UT PÅ VEGOM GALATHEA GEESTIG DIER 'T SMIDJE MILIN TURKI ZENSKO SOPSKO HORO VARNENSKI TANTS LES PECHEURS V
V
V
Plaats
10 11 12 13 14 15 16 17 18
TSLIL HA EMEK DE VALSE ZEEMAN MOMA ODI ZA VODA VALLE E MESMË ´ KARAGOUNA DRIE KONINGEN ZOMERPOLKA ´ KITRINOU ´ SYRTOS DIT LIEDJE
Prijs: CD € 15,-
✂___________________________________________________________________ Ondergetekende wil graag ontvangen:
❑ Et Voila / SYNCOOP 5769 CD 303
Naam.: ...................................... Adres: ......................................................... Postcode: .................................. Plaatsnaam: ................................................. Bon insturen naar Syncoop Produkties, Slot Assumburgpad 54, 3123 RR Schiedam. Telefonisch is ook mogelijk, tel.: 010-4707439 of per e-mail:
[email protected] Wij zenden u de bestelling met een acceptgiro, s.v.p. geen betaling bijsluiten! Excl. verzendkosten!
Waar komt die dans vandaan (9): Kalamatianós Syrtós, een zeer bekende en populaire Griekse dans is. Ook de Kalamatianós wordt een PanHelleense dans genoemd en is dat volgens Dora Stratou over de tijd ook echt geworden. De dans wordt weliswaar in geheel Griekenland gedanst, maar dan wel op eigen, lokale, muziek. Tengevolge daarvan ziet bijvoorbeeld een Kalamatianós, gedanst op muziek van de Dodecanesische eilanden, dus begeleid met tsaboúna (eiland doedelzak) en laoúto, er totaal anders uit als een Kalamatianós gedanst met begeleiding van zoúrna en daoúli in Alexandria, Macedonië. De verschijningsvorm van de dans kan zelfs zo afwijkend zijn dat je het niet eens meer herkend als Kalamatianós. We durven zelfs te beweren dat er zoveel 'Kalamatianossen' zijn als er dorpen zijn in Griekenland.
De Syrtós wordt wel de oudste Griekse traditionele dans genoemd. Dora Stratou (in haar boek: The Greek Dances - our living link with antiquity, 1966) stelt dat, vanwege het vasthouden van de handen in een gesloten kring, het aannemelijk is dat de Syrtós de dans was die in de oudheid rond het altaar gedanst werd en tijdens de uitvoering van heilige rituelen van de oude Grieken. Het woord is afgeleid van sy´ro, dat trekken of slepen betekent, maar wat we ook in de zin van 'leiden' kunnen interpreteren. Syrtós is eigenlijk de naam van een type dans of een hele categorie dansen, die zich kenmerken door het feit dat er geen sprongen in voorkomen, in tegenstelling tot de categorie Pidichtós, oftewel de springdansen. De Syrtós wordt in heel Griekenland gedanst, zowel op het vasteland als op de eilanden, en wordt dan ook wel een PanHelleense dans genoemd: een dans van alle Grieken, uit heel Griekenland. Vaak zijn de passen op het vasteland wat kleiner en korter en die op de eilanden groter en meer 'wiegend', maar eigenlijk kent elke regio z'n eigen stijl en passen.
De basispas van de Syrtós bestaat uit drie stappen in het ritme lang-kort-kort. Ted Petrides (Greek Dances, 1975) noemt dit de pausing step of 'Griekse pas' (pas de Grecque) omdat het een van de meest kenmerkende passen uit de Griekse volksdans is. Met de Griekse pas kun je voorwaarts of zijwaarts (met achter- en/of voorkruisen) verplaatsen, wat door Ted Petrides de traveling step genoemd wordt (of ook wel de 'Griekse driepas'), of je kunt op de plaats blijven (met terugstappen), wat door Petrides pausing step in place genoemd wordt. Een heel elementaire vorm van de Syrtós bestaat uit twee traveling steps in dansrichting als volgt: zij-achter-zij, voor-zij-voor. Sommige vormen van de Syrtós herhalen alleen deze passen van het begin tot het einde van de muziek. Andere Syrtós-vormen bestaan uit vier maten waarbij na de twee maten traveling step zoals hierboven, twee pausing steps in place gedanst worden (zij-voor-terug, zij-voor-terug).
De Syrtós heeft over het algemeen een meer gedragen karakter dan de Kalamatianós, maar eigenlijk is de Kalamatianós een soort Syrtós (daarom wordt ook de Kalamatianós wel eens de 'oudste bekende Griekse volksdans' genoemd). Een ander verschil tussen de Syrtós en de Kalamatianós is de maatsoort. Daar waar de Syrtós meestal een 2/4 (of ook wel 8/8) maat heeft, verdeeld als 2/8 (lang) - 1/8 (kort) - 1/8 (kort) (of 4/8 - 2/8 - 2/8), wordt de Kalamatianós over het algemeen in een 7/8 maat gedanst, verdeeld als 3/8 (lang) - 2/8 (kort) - 2/8 (kort). Het lang-kort-kort ritme in 7/8 dansen als Kalamatianós is waarschijnlijk al heel oud want het is terug te voeren op het ritme van teksten zoals die al in de Ilias voorkwamen. Dit vroegGriekse epos van de dichter Homeros is geschreven in dactylische hexameters. Een hexameter is een versregel bestaande uit zes versvoeten, meestal vijf dactylen en één trochee. Een dactylus is een versvoet met een lang-kort-kort metrum, gebaseerd op de lengte van de lettergrepen. Een voorbeeld van een dactylische hexameter in het Nederlands (we zullen maar geen vers uit de Griekse Ilias nemen), om het 7/8 ritme mee te illustreren is: Geef me m'n hoed en m'n jas en m'n tas want ik ga me bedrinken (de vetgedrukte lettergrepen zijn lang).
Deze laatste, 4-matige, vorm van de Syrtós is ook de grondvorm van de Kalamatianós, die, naast de
Muzikanten tellen over het algemeen het aantal maten van een melodie. Dansers daarentegen, tel-
len het aantal ritmeaccenten, terwijl tegenwoordig de meeste Griekse-volksdansdocenten het aantal passen of voetbewegingen tellen, zelfs al zijn die passen niet van gelijke duur. Zo heeft het basisfiguur van Kalamatianós een omvang van vier maten van elk zeven achtste tellen, dus 28 tellen in totaal, maar omdat per maat drie passen of voetbewegingen gemaakt worden (in het ritme lang-kortkort 3/8-2/8-2/8) beschouwd men deze dans toch als een dans die bestaat uit 12 passen! Als het tempo van de muziek wat hoger ligt wordt er meer gesprongen, met name de 1e, 4e, 7e en 10e pas worden dan meer gesprongen en voorafgegaan door een klein hupje op het andere been ('ta-doem'). De Kalamatianós wordt soms gecombineerd met andere dansen om meer variatie in ritme en tempo te kunnen aanbrengen in die dans. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de Karagoúna, waar de langzame passen van de dans afgewisseld worden met een aantal keer snellere Kalamatianós passen. Kalamatianós was oorspronkelijk een dans die veel gedanst werd op feesten (zoals jaarfeesten, doopfeesten, bruiloften) en veelvuldig in Kalamáta, een havenstad in het zuiden van de Peloponnesus. Er bestaan vele liederen over deze stad waarvan een heel bekende is San pas stin Kalamáta (Als je naar Kalamáta gaat): Als je naar Kalamáta gaat / en heel gezond weer terugkomt / neem dan een sjaal voor me mee / om rond m'n hals te knopen / een sjaal uit Kalamáta / om rond je witte hals te knopen / ik hou van je twee zwarte ogen. Kalamáta was in de oudheid bekend om zijn zijde-industrie en zijden sjaals waren veel waard. Mannen gaven een zijden sjaal als blijk van liefde aan hun geliefden. Het lied, net als andere syrtósmelodieën uit Kalamáta, werd onder muzikanten bekend als '…zoals het ritme uit Kalamáta…', vandaar de naam Kalamatianós. De Kalamatianós kan op veel verschillende melodieën, zowel vocaal als instrumentaal, gedanst worden. Met de in 1974 uitgegeven Nevofoon LP 15021 Ellinikoi Choroi (Griekse dansen), met daarop de muziek van een dansprogramma van Dick
Vervolg op pagina 14
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 16
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 16
Vervolg pagina 13, Waar komt die dans vandaan (9): Kalamatianós van der Zwan, kwam een goede kwaliteit opname van de Kalamatianós, gespeeld door het uit louter Nederlanders bestaande Ansambl “Rakija”, in Nederland beschikbaar (dit is overigens een andere melodie dan die van het lied over Kalamáta, en een melodie die zelden door Nederlandse balorkesten wordt nagespeeld). Bij de LP is door Dick een boekje gemaakt met alle dansbeschrijvingen, dus ook van de Kalamatianós. Ook op de drie beroemde en nog oudere LP's met Griekse dansen van het Folkraft-label staat een opname van de Kalamatianós (Folkraft LP8). De dansprogramma's van deze LP's, waaronder zeer bekende dansen als Zvarniára, Lefkadítikos, Syrtós Ródou, Áis Giórgis, Tái Tái, Mérmingas en Karagoúna, zijn samengesteld door Rickey Holden en Mary Vouras (met als consultant voor de muziek de Nederlandse etnomusicoloog Wouter Swets) en de dansen zijn beschreven in het boek Greek Folk Dances uit 1965. Maar je kunt zowat op alle platen met Griekse dansmuziek wel opnames vinden die geschikt zijn om de Kalamatianós of de Syrtós op te dansen, dus zoek er maar een uit die je mooi vindt. Vaak wordt op die platen achter de titel van de liedjes aangegeven welke dans het is (Kalamatianós, Syrtós, Tsámikos, Hasápikos, Zeibékikos, etc.), waarmee duidelijk wordt dat voor de Grieken eerder het ritme en de maatsoort van de muziek aangeven welke dans je erop kunt doen, dan dat er altijd een vaste melodie voor een dans bestaat. Zo werd in de jaren '80 de Kalamatianós in Nederland regelmatig gedanst
op een lied van de Britse popzanger Cat Stevens. Hij heet tegenwoordig Yusuf Islam (nadat hij in 1978 moslim werd) en is geboren in London in 1948 als Stephen Demetre Georgiou, zoon van een Grieks-Cypriotische vader en een Zweedse moeder. Het lied, met de titel Rubylove, stond op de LP Teaser and the Firecat uit 1970 en heeft een 7/8 maat, net als Kalamatianós. Voor een popliedje ongebruikelijk, maar in dit geval te begrijpen als je de Griekse wortels van Cat Stevens in ogenschouw neemt. Het tweede couplet van dit lied wordt ook in het Grieks gezongen en in de begeleiding speelt een bouzoúki mee. De Kalamatianós werd begin 60'er jaren in de VS aangeleerd en niet veel later ook bij ons door Rickey Holden en Dick van der Zwan. In de tweede maat van het basisfiguur van de Kalamatianós zoals hierboven beschreven wordt twee keer met links voor rechts gekruist. Als alternatief kan men ook voor en achter kruisen, dus dan wordt maat 2: voor-zij-achter. De variant met twee keer voorkruisen is iets makkelijker en rustiger en komt daardoor iets meer voor als basispas (zie ook het boek van Ted Petrides). De variant met voor en achter kruisen staat als basisfiguur o.a. beschreven in het boekje van Dick (en ook bij Rickey Holden) en is ook het meest bekend in Nederland. Bij veel Griekse dansen is het gebruikelijk dat de hele rij of kring het basisfiguur uitvoert en dat alleen de voorste danser geïmproviseerde variaties uitvoert, vaak bestaande uit draaien, hurken, grote sprongen, en opzwaaien van de benen met handslagen op de benen. Dick beschrijft in zijn boekje verschillende mogelijke leidersvariaties. Nadat de voorste danser zijn kunsten heeft vertoond neemt hij al dansende de tweede plaats in (en schuift vervol-
gens verder door naar achter in de rij) en zo komt er een nieuwe danser voorop die zijn variaties kan showen. Op die manier komt iedereen aan de beurt om z'n kunsten te vertonen. In Nederland is het gebruikelijk geworden dat alle dansers in de rij draaien uitvoeren. Dat kan variëren van een draai rechtsom tijdens maat 1 tot een draai linksom tijdens maat 4. Maar voor sommigen is het een uitdaging geworden om tijdens maat 1-3 zoveel mogelijk draaien rechtsom te maken zonder om te vallen. Dat gebeurt dan vaak op een wat hilarische, schijnbaar als grap bedoelde, manier die niet helemaal in lijn is met de Griekse traditie. In Griekenland kun je dansers ook draaien zien maken maar die doen dat op een meer theatraal, pathetische manier, met een
gevoel rechtstreeks vanuit het hart. Leuk is wel dat de Nederlanders die de draaien maken, er blijkbaar geen moeite mee hebben dat ze aan de ene kant wel in de groep meedansen maar dat aan de andere kant niet iedereen hetzelfde doet, dus dat iedereen op z'n eigen manier meedanst en zelfs een beetje probeert te improviseren. En dat is ook een belangrijk kenmerk van volksdansen: dat je weliswaar met z'n allen dezelfde dans en - grofweg - dezelfde passen aan het doen bent, maar dat iedereen toch naar eigen kunnen en believen meedanst. Sociale eenheid naast individualiteit. Laat daarmee de Kalamatianós een voorbeeld zijn voor andere volksdansen. Radboud Koop (met dank aan Dick van der Zwan)
Waar komt die dans vandaan (10): Makedonsko
In haar boek European folk dance - Its national and musical characteristics uit 1953 heeft auteur Joan Lawson het over de simple basic step als meest elementaire pas in heel veel Europese kringvolksdansen. Deze basic step komt in feite neer op een stap zijwaarts en het vervolgens aansluiten van de andere voet. In de historische dansterminologie noemen we dit op z'n Frans een pas simple, oftewel een enkelstap (Eng: simple), zie bijvoorbeeld het boek van Curt Sachs: De geschiedenis van de dans. Doe je die aansluitpas met gewicht dan zou je daarna de basic step met dezelfde voet in dezelfde richting kunnen herhalen. Doe je de aansluitpas zonder gewicht dan kun je de basic step spiegelbeeldig herhalen. Er bestaan uiteraard allerlei variaties in de manier van uitvoeren van deze basic step. Zo kun je bijvoorbeeld in plaats van een aansluitpas zonder gewicht ook het aan te sluiten been optillen. Of je kunt in plaats van de aansluitpas met gewicht het been voor of achter kruisen. Of je vervangt de aansluitpas zonder gewicht door twee snelle pasjes, zodat er een driepas ontstaat. En ga zo maar door. Natuurlijk zegt deze beschrijving van de basic step nog helemaal niets over het ritme, de maatsoort, de intensiteit en kwaliteit van de beweging of de stijl. Deze kenmerken verschillen van plaats tot plaats, van land tot land en van persoon tot persoon, en men komt dwars door Europa haast oneindig veel variaties tegen. Dansen kun je vervolgens opgebouwd zien uit een aaneenschakeling van zulke linkse en rechtse (en desnoods voorwaartse en achterwaartse) basic steps in allerlei variaties. Een in ZuidoostEuropa veelvoorkomende basisdans bestaat uit een aaneenschakeling van drie basic steps. De eerste is een basic step (meestal tegen klokrichting, alhoewel er ook plaatsen zijn die juist in klokrichting bewegen) waarvan de aansluitpas met gewicht wordt uitgevoerd, de tweede is een
basic step in dezelfde richting als de eerste maar dan zonder gewicht en de derde is ook een basic step zonder gewicht maar dan een spiegelbeeldige herhaling van de tweede. De eerste en de tweede basic steps samen zou men in de historische dansterminologie op z'n Frans een pas double (dubbelstap, Eng: double) noemen. Dit driedelige patroon wordt steeds herhaald. De kring verplaatst zich tijdens de eerste basic step en blijft op de plaats tijdens de tweede en derde basic step. Bedenk dat er allerlei variaties mogelijk zijn ten aanzien van het al of niet aansluiten, voor of achter kruisen, benen optillen, driepasjes, etc. De basic step kan, afhankelijk van de muziek en maatsoort, ook uit meer dan twee tellen bestaan. Maar het driedelige patroon van de dans blijft dan gelijk, dus één eenheid met verplaatsing en twee eenheden (elkaars spiegelbeeld) heen en weer zodat men op de plaats blijft. Dit driedelige patroon vinden we in allerlei dansen in veel landen terug. In Bulgarije herkennen we deze grondvorm in - de authentieke vorm van - dansen als Pravo choro, Elenino of Devetorka, in Roemenië als Sârba en in Macedonië als Pravo oro. Overigens vinden we ook in West-Europa dezelfde driedelige grondvorm terug, bijvoorbeeld in Frankrijk als Branle of in Sardinië als Passu torrau. Pravo oro (rechte dans) of Pravoto (de rechte) komt van pravo dat 'recht' betekent (vergelijk ook de Pravo choro uit Bulgarije), in de zin van rechtuit, rechtdoorgaand. Oorspronkelijk een mannendans die veel, vaak complexe, variaties kende op de passen van het 3-delige basisfiguur en die begeleid werd door muziek gespeeld op zurna (dubbelriet houten blaasinstrument, soort eenvoudige hobo, schalmei) en tapan (grote - Turkse - trom). De dans is gaandeweg een van de meest voorkomende dansen in Macedonië geworden en wordt tegenwoordig op alle feesten door zowel mannen als vrouwen gedanst. Daarmee ging men
ook de muziek verpopulariseren en ging men meer en meer moderne liedjes en instrumenten gebruiken. Men ging spreken van de Lesno oro (of Lesnoto) en danst dan in feite alleen nog maar het 3-delige basisfiguur, wat we dus kunnen opvatten als een relatief recente, vereenvoudigde vorm van de Pravo oro. Lesno oro (lichte dans) of Lesnoto (de lichte) komt van lesno dat licht betekent, in de zin van simpel, eenvoudig, makkelijk.
- veer R - stap L (in het ritme lang-kort-kort), waarbij tijdens de veer op rechts het linkerbeen voorlangs in een boogje van links naar rechts beweegt. Een andere bekende passenvariatie is om het optillen van het linkerbeen tijdens maat 2 tel 2 te vervangen door een stap met links gekruist achter rechts (tel 2) en terug stappen op rechts gekruist voor links (tel 3), zodat maat 2 een achtergekruiste driepas wordt.
De naam Makedonsko is in Macedonië voor deze dans eigenlijk niet gebruikelijk en ook minder geschikt, omdat het alleen maar 'Macedonisch' betekent, dus dat kan eigenlijk naar elke Macedonische dans verwijzen. Bij ons is de naam Makedonsko voor de Lesnoto echter ingeburgerd geraakt onder invloed van het lied Makedonsko v devojce waarop - een aangepaste vorm van - de Lesnoto al jaren gedanst wordt. De aanduiding 'Makedonsko' wordt ook wel gebruikt om, in muzikale zin, de voor Macedonië zo kenmerkende 7/8 maatsoort aan te duiden, waarbij de zeven tellen verdeeld zijn als 3/8 (lang) - 2/8 (kort) - 2/8 (kort), vaak in drieën geteld als 1-2-3. Dit is ook de maatsoort van de Pravoto en de Lesnoto (alhoewel men de Pravoto ook in 2/4, 4/4 of andere maatsoorten kan tegenkomen).
Lesnoto kan op heel veel verschillende melodieën gedanst worden, zowel instrumentaal als vocaal. Een heel bekend lied is, zoals eerder v genoemd, Makedonsko devojce (Macedonisch meisje) dat in de uitvoering van het duo Violeta v Tomovska & Kiril Mancevski (begeleid door het v orkest van Koco Petrovski) wereldberoemd is geworden (uitgegeven in 1968 op het kleine plaatje RTB EP 12747). Deze opname is onder andere ook opgenomen op de eerste door Ciga & Ivon Despotovic´ uitgegeven LP in 1972. Ciga & Ivon hebben altijd benadrukt dat de op deze muziek door hen aangeleerde dans een aan de muziek aangepaste versie van Lesnoto is, waarbij de structuur van drie maten verlengd is tot vier maten, zodat de frasering van de passen synchroon loopt met die van de muziek. De passen van maat 1 worden in deze versie twee keer gedanst. In de bij de LP uitgegeven bundel met dansbeschrijvingen staat deze Makedonsko v devojce beschreven met de hierboven genoemde passenvariaties van maat 1 (stap-veer-stap) en 2 (achtergekruiste driepas). Deze aanpassing van de dans aan de muziek is een kenmerk van de 'recreatieve volksdans', bedoeld om congruentie van muziek- en dansfrase te bereiken. De recreatieve volkdans is te zien als een bewerkte vorm van de etnische dans. Een karakteristiek van die laatste is juist de incongruentie tussen muzieken dansfrase.
De basisvorm van de Lesnoto (drie basic steps, zoals hierboven beschreven) gaat als volgt: Maat 1: twee passen voorwaarts in dansrichting (stap met rechts op tel 1 en met links gekruist voor rechts op tel 2-3) Maat 2: stap met rechts en draai naar het midden (tel 1) en til linkerbeen op en veer op rechts (tel 2-3) Maat 3: stap met links op de plaats (tel 1) en til rechterbeen op en veer op links (tel 2-3)
De manier van uitvoeren van deze passen (de stijl) kan afhankelijk zijn van zaken zoals de plaats (dorp, regio), de gelegenheid of aanleiding om te dansen, de persoon (man of vrouw, leeftijd), het tempo, de manier van vasthouden in de kring, etc. Vaak is er tijdens de dans gelegenheid om met z'n allen of individueel variaties in de passen aan te brengen, zolang de voortbeweging van de kring als geheel maar niet doorbroken wordt en er niet al teveel bewegingsconflicten met de buurdansers ontstaan. Een bekende passenvariatie is om de twee passen van maat 1 te vervangen door stap R
De congruentie tussen muziek- en dansfrase in de recreatieve dans is voor velen van ons prettig en het geeft houvast. Voor de mensen op de Balkan is dat eigenlijk helemaal niet belangrijk. Belangrijk voor hen zijn de maat en het ritme en natuurlijk het doel en de betekenis van de dans (het sociale is vaak veel belangrijker dan het danstechnische). Kom je in Macedonië op een feest, bijvoorbeeld een bruiloft, dan bestaat er - ook tegenwoordig nog - een grote kans dat men Lesnoto gaat dansen. Natuurlijk in de grondvorm bestaande uit drie maten, zoals hierboven beschreven (alhoewel men opvallend genoeg ook in Macedonië tegenwoordig de 4-matige versie van Lesnoto kan tegenkomen). Maar dat moet voor ons volksdansers geen enkel probleem zijn. De muziek (nagenoeg altijd live en vaak onvoorspelbaar) zul je zeer waarschijnlijk toch niet (her)kennen dus daar hoef je geen houvast in te zoeken. Ga er gewoon tussen staan, de (sociale) druk vanuit de kring zorgt er voor dat je mee kunt dansen. En de mensen zullen het zeker waarderen als ze zien hoe soepel je hun basispassen, die voor ons zo bekend zijn, kunt dansen. Radboud Koop (met dank aan Dick van der Zwan)
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 17
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 17
“Dansen is prima, als ze onze teksten maar horen”
Amazing Stroopwafels favoriet in Folkcafé Alle alle dagen VERSE VIS. IK ben geen man, want IK BEN NOOIT IN DIENST GEWEEST. En natuurlijk niet te vergeten Ome Kobus, die zijn linkerbeen heeft verloren, AAN EEN HAAI, OP HAWAII. De ervaren Doe Dansganger weet het: als de Amazing Stroopwafels in het Folkcafé spelen, dan vliegen de haringen uit de tent van enthousiasme. Iedereen zingt zich de kelen schor met bovenstaande krakers, en achterin de tent wordt er zelfs een dansje tegenaan gegooid. ,,Eigenlijk zijn wij helemaal niet zo´n dansband” zegt Wim Kerkhof nuchter ,,Dansen is prima, als ze onze teksten maar horen. We heten wel Amazing, maar zijn niet een meezing-band.” Want dat is toch wat de Amazing Stroopwafels uittilt boven een dertien- in een dozijnbandje: de prachtige teksten. Vaak met humor, maar ook vaak net met die onverwachte wending waardoor je anders tegen het onderwerp aan moet kijken. Het mooiste voorbeeld daarvan is misschien wel het lied over een vermoorde Rotterdamse politicus, geschreven kort na de moord op Pim Fortuyn. Ik zal de clou niet verklappen, maar het is wel een mooi voorbeeld van hoe Kerkhof omgaat met de actualiteit. ,,Ik wil niet een lied schrijven waarvan over een paar jaar niemand nog wat van snapt. Ja, ik doe wel eens wat op bestelling, maar dat zijn echt gelegenheidsliedjes. Als het om serieuze nummers gaat, moet er voor mij altijd wat inzitten waardoor je er bij wijze van spreken over twintig jaar nog naar kunt luisteren. Oude Maasweg Veel teksten van Kerkhof hebben iets nostalgisch, zoals het fraaie lied over de Märklin-trein. Voor mij is één van de hoogtepunten uit hun repertoire Voor de Storm, over de uren voor de waters-noodramp van 1953. De beelden die daar worden neergezet, zoals het gesprek over de ARP Kiesvereniging, prachtig. En dan is er natuurlijk nog dat lied dat elk jaar hoger lijkt te eindigen in de Top2000 van Radio 2, Oude Maasweg. Oorspronkelijk een nummer van Leon Russel, Manhattan Island Serenade. Een weemoedig lied over iemand die met panne langs de weg staat. Door Kerkhof werkelijk prachtig vertaald, met de beroemde regels Ik zie de Caltex in de nevel, olievlekken op de Maas.. Dat is geen tekst van een liedje, dat is pure poëzie. ,,Wij hebben nooit kunnen voorzien dat het zo´n populair nummer zou worden. Als single is het nooit een hit geweest. Aan de andere kant, vanaf het
moment dat we het opnamen hadden we wel het idee dat we iets moois in handen hadden.” Oude Maasweg is door zijn tweetaligheid een vreemde eend in de bijt, want bijna alle nummers van de Amazing Stroopwafels zijn gewoon in het Nederlands. ,,Ik haal mijn inspiratie overal vandaan´´, zegt Kerkhof. ,,Een stuk in de krant kan de aanleiding zijn, een herinnering uit mijn eigen leven. Zo´n lied over de Reus van Rotterdam, een bekende figuur in de stad, maar ook een heel tragische man. Daar lees ik iets over, en dan ontstaat er bij mij een idee voor een lied. Een lied waar zijn familie erg door geraakt was. Kennelijk was ik er in geslaagd de juiste toon te treffen.” Een lied als de Reus van Rotterdam geeft ook een mooi stukje couleur locale, dit is echt de Rijnmond. Net als liederen als Zwart Nazareth of de Keileweg. ,,Ik weet dat we het imago hebben van een Rotterdamse band. Toch gaat hooguit tien procent van de meer dan 250 nummers die wij hebben gespeeld over Rotterdam of omgeving. Natuurlijk speelt het wel mee: een nummer als de Maastunnel zegt je meer als je zelf met je fiets over die lange roltrap bent geweest. Maar de meeste teksten zijn volgens mij voor iedereen te begrijpen. We hebben fans in het hele land.`` Fans die niet alleen het nummer Oude Maasweg omhoog hebben gestemd in de Top 2000, maar die er ook voor hebben gezorgd dat de Amazing Stroopwafels na Rowwen Hèzze zijn uitgeroepen tot Tourartiest aller tijden. ,,We hebben in onze beginjaren geluk gehad dat de samensteller van de muziek bij Radio Tour de France, Herman van der Velden, onze liedjes zo leuk vond. Die heeft ons vanaf het begin veel gedraaid.” Lange tijd hebben de Amazing Stroopwafels ook een zekere cultstatus gehad. Niet mee met de grote stroom, een eigen koers, een eigen platenlabel (Quiko). ,,We hebben die cultstatus nooit echt opgezocht´´, zegt Wim Kerkhof. ,,Maar er zijn mensen die dat wel koesterden. We zijn tevreden met de plaats die we hebben in de Nederlandse muziekscene, we krijgen genoeg waardering van een behoorlijk breed publiek.” Bijvoorbeeld tijdens de theatertoer onder de titel ´Strooptocht`. De Amazing Stroopwafels maken vaak toespelingen op hun naam, zo werkte Wim Kerkhof mee aan een test van stroopwafels (winnaar Lidl). En dan te bedenken dat de naam in een flits werd
bedacht. ,,Het had ook Crazy Vla kunnen worden, de combinatie van Engels en Nederlands vonden we wel geinig.” Bijzonder is ook de stabiliteit van de band. In de eerste jaren zijn er wat wisselingen in de bezetting geweest: de Stroopwafels begonnen in 1979 als duo: Wim Kerkhof en oud-Funguszanger Fred Piek. Later speelden ook oud Fungusleden als Koos Pakvis, Louis Debij, Rens van der Zalm mee. Maar de huidige bezetting met Wim Kerkhof op toetsen en bas, Rien de Bruin op accordeon en gitaar en Arie van der Graaf (ook ooit lid van Fungus) op elektrische gitaar dateert al van 1986. Dit jaar vieren de Stroopwafels dus
hun dertigjarig bestaan. Met uiteraard aandacht van Radio en TV Rijnmond. ,,We kunnen het gewoon heel goed vinden als muzikanten. We hoeven verder helemaal geen hechte vrienden te zijn, zolang het muzikaal maar klikt. Wat dat betreft kunnen we nog jaren doorgaan. Zolang we er nog plezier in hebben.” En dat plezier spat er af. Of ze nu op straat spelen, in een theater, op een feest, of bij een actie tegen de sluiting van een bedrijf: met de Amazing Stroopwafels zit de stemming er altijd direct in. Dat zullen de Doedansers weer merken in het Folkcafé! Mark Benjamin
Muziekworkshops op Doe Dans 2009 Zoals gebruikelijk kun je op elk moment van de dag zelf muziek maken op Doe Dans. Dat kan voor je tent, alleen of met vrienden, maar ook in workshops onder leiding van enthousiaste docenten die je graag op sleeptouw nemen. Er zijn workshops voor muzikanten, voor zangers, maar ook gecombineerde workshops zoals die van Rineke Marwitz en de speciale workshop Afrikaans slagwerk van Hilde Gams. Ook zijn er workshops gericht op het begeleiden van een bal op zaterdagavond. Iedereen mag meedoen. Een lessenaar kan handig zijn. We stellen de docenten en hun programma even voor. Rineke Marwitz geeft op zaterdag twee aaneensluitende workshops Wereldmuziek voor koor en orkest. “Kom en ervaar de kracht van een melancholisch lied, een ritmische worksong, een ode aan de liefde, een swingende uitsmijter...Ken je de film "As it is in heaven"? Precies: dát gevoel! Een groep solisten in een koor, een groep wervelende muzikanten... Iedereen die wil zingen is welkom. Alle instrumenten ook. Er zijn C-, Bes- en Es-partijen aanwezig. Voor diatonische instrumenten geldt: spelen wat de pot schaft...Een lessenaar is handig. Dus tot ziens!
Oef wat zijn ze mooi, die Balkanliedjes; altijd soepel, tikkeltje robuust, uitbundig of soms frêle, een klein bittertje erin voor de pit...de ultieme smaakbeleving. Voor iedereen die van Balkan-zingen houdt. Op zondag; ORKEST; uit heel Europa. We spelen dansmuziek. Dat beweegt dus: spieren, snaren, klankkast, lucht, ritmes, trilharen in het oor, de heupen van de luisteraar en last but not least; het gemoed! Lekker spelen dus. Alle instrumenten zijn welkom, er wordt in diverse toonsoorten gespeeld”. Joke Bakker geeft op zondag een workshop Zweeds orkest. Hierin is plaats voor strijkers, blazers, accordeons en ook zangers. Heel veel Zweedse muziek is vioolmuziek, maar de Zweden zelf vinden het leuk om met niet-traditionele instrumenten te experimenteren, dus een ander instrument is geen enkel bezwaar. Zangers kunnen altijd meedoen, soms op tekst, maar ook vaak op 'daiadida'. Voor slagwerk is geen rol weggelegd. De Zweden vinden het ook leuk om nieuwe samenklanken te gebruiken, om invloeden uit andere muzieksoorten binnen te halen. Alles is goed, als het maar dansant blijft. In de workshops wordt aan verschillende danssoorten gewerkt. Daarbij besteed ik aandacht aan het dansant maken van de muziek. We spelen mooie melodieën in traditionele èn modernere arrangementen die het beste in een danser naar boven zouden kunnen halen. Lucette van den Berg en Reinout Vrijhoef brengen op zondag weer twee aaneensluitende workshops Jiddische zang. Lucette (zang) en Reinout (gitaar) zijn een ijzersterk duo dat veel samen optreedt en workshops geeft. Ze brengen een prachtig repertoire, een mengsel van oude en nieuw gecomponeerde muziek in Jiddische stijl. Voor de fijnproevers!
Hilde Gams geeft op zaterdag twee aaneensluitende workshops West-Afrikaanse percussie in het Folkcafe. In deze workshops zullen we gaan werken met ritmes en trommels uit WestAfrika. Hilde heeft in Ghana percussie (o.a. kpanlogo en Ewe-drums), dans en zang gestudeerd en zich daarna verder gespecialiseerd in djembé-ritmes uit Mali en Guinée en Sabar- en bougarabou-ritmes uit Senegal en Gambia aan het Conservatorium van Amsterdam en op verschillende studiereizen naar Gambia en
Senegal. “West-Afrika bestaat uit tientallen regio's, culturen en minstens zo veel talen, drumsoorten, ritmes en dansen. Ondanks de vele verschillen tussen de trommels, trommelfamilies en ritmes zijn er ook veel overeenkomsten te vinden. Met deze zullen we gaan werken; denk aan polyritmiek (verschillende ritmes door elkaar heen gespeeld), call-response, verschillende slagtechnieken zoals bas, toon, slap, en uiteraard swingende ritmes. Het is de bedoeling dat deelnemers zo veel mogelijk zelf een djembé of andere West-Afrikaanse trommel meenemen. Heb je die niet, niet getreurd, Hilde neemt twaalf extra trommels mee, waar-
onder enkele djembés (Mali, Guinée), kpanlogo's, Ewe-drums (Ghana), sabars (Gambia) en wat kleine percussie-instrumenten zoals koebellen (Ghana). De samenstelling van trommels en mensen zal mee bepalen wat we precies gaan spelen; we vertalen ritmes van een bepaalde traditie naar de drums die aanwezig zijn en naar ieders mogelijkheden. Kortom, laat je verrassen!” De Workshops Groot Doe Dans Bal Orkest en Groot Doe Dans Bal Koor van Wouter Verkerke en Joke Bakker zijn gericht op het samen begeleiden van een blok internationaal bal. Wouter en Joke hebben met Annie Kroon een serie van acht top baldansen geselecteerd die we op zaterdagavond met elkaar gaan spelen, zingen en dansen. Groot feest dus. Eigenlijk is dit dus het vervolg op de Simche van vorig jaar. Wouter Verkerke geeft op zaterdagmiddag twee workshops voor het Groot Doe Dans Bal Orkest. De eerste is speciaal voor beginnende muzikanten of muzikanten die het leuk vinden om lekker veel te spelen. Hierin nemen we de tijd om de melodie en begeleiding in een rustig tempo aan te leren. In de aansluitende tweede workshop gaat het allemaal wat sneller en komen meer tips over stijl, frasering en solo's langs. Voor beginnende muzikanten zijn overzichtelijke partijen beschikbaar. Er is notenmateriaal voor iedereen in C, Bes en Es. Joke Bakker zet zaterdagmiddag het Groot Doe Dans Bal Koor op poten. Met de zangers en zangeressen gaat ze werken aan hun partij. Teksten en noten zijn aanwezig. Joke gaat met het koor een muzikale en dansante uitvoering van de acht geselecteerde balnummers voorbereiden. Alles komt op zaterdagavond samen voor een echt dansfeest onder leiding van Annie Kroon. Wouter Verkerke
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 18
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 18
CD RECENSIES ACCORDÉON MÉLANCOLIQUE LES INVITÉS/ DE GENODIGDEN (STERKENBURG RECORDS STAM 009) De kracht van een melodie. Toen ik de vijfde cd van het duo Accordón Mélancolique opzette dacht ik bij de eerste tonen meteen: ik ken dit nummer al, hoe heette het ook al weer? Even graven in mijn muzikale geheugen: oh nee, ik ken de echte titel niet. Ik heb het in de jaren tachtig op straat gehoord bij een demonstratie tegen kernenergie (of waren het kernwapens?), van de groep Rapalje, niet te verwarren met de gelijknamige groep die nu de Nederlandse theaters onveilig maakt met een spectaculair Keltisch programma. Omdat ik de melodie zo aansprekend vond heb ik hem zelf veel gespeeld, en ook wel eens in workshops aangeleerd. Bij gebrek aan een titel noemde ik hem maar Rapalje Polka. Nu staat hij op een cd onder de titel L´arrivee des invités. Rara? Een mailtje naar componist en accordeonist Jean-Pierre Guiran brengt opheldering. ,,Ja, het klopt van Rapalje. Daar heb ik een tijd in gespeeld en in die tijd schreef ik al eigen nummers. Dit stuk gebruikten we vaak als intro en als afsluiting van optredens, ook op straat. De naam heb ik er pas later aan gegeven, en ik heb er een tweede langzame tegenmelodie aan toegevoegd, maar de basis is inderdaad al zeker 25 jaar oud.`` Melodieën schrijven die na zoveel jaar nog steeds fris klinken, het is een kwaliteit. Op deze cd staan 15 zeer uiteenlopende stukken te horen, waarvan de meeste door Guiran zelf zijn geschreven. Soms vooral door de Franse musette geïnspireerd, dan weer meer door de jazz, Guiran en zijn partner Cherie de Boer zijn bepaald niet eenkennig als het om accordeonmuziek gaat. Wat opvalt is dat het accent echt ligt op de melodiekant, de begeleidende bassen en akkoorden zijn nooit nadrukkelijk. Het geeft het geluid iets transparants en soms zelfs wat fragiels, ook doordat ze meestal geen zwevend register op hun instrumenten gebruiken. De folkloreliefhebber komt aan zijn trekken bij een mooie Zweedse gånglåt, een Tarantella (uit de soundtrack van de film The Godfater, het bekende thema Speak Softly Love staat ook op de cd), een Venezolaanse harpwals en twee klezmermelodieën, waarvan er één in volksdanskringen ook zeer bekend is. De meer klassiek geïnspireerde luisteraar kan terecht bij Le Cygne (de Zwaan) uit het Carnaval der Dieren van Saint Saëns, waar de twee accordeons de rollen van de cello en piano vertolken. Hoewel er echt alleen twee accordeons te horen zijn (tijdens concerten zingt het duo ook), is het een zeer gevarieerde cd, met een grote melodische rijkdom. En die openingsmelodie verdient het om een klassieker te worden!
THE DEVIL´S HORN BRASSBAND TRADITION FROM THE HIGHLANDS OF BOLIVIA (PAN 2091) Het label PAN staat bekend om twee soorten producties: aan de ene kant de folkmuziek, aan de andere kant de ethno-musicologische uitgaven, uit soms onverwachte hoeken van de wereld. In die laatste categorie valt The Devil´s Horn, een cd met veldopnamen die de Nederlandse antropologe Miranda van der Spek in de jaren negentig maakte tijdens haar verblijf in Bolivia. Wie Bolivia tot nu toe muzikaal gezien alleen associeerde met panfluiten en gitaren, krijgt bij deze cd een cultuurschok: Bolivia blijkt ook een traditie van koperblazers te hebben. Deze orkesten, de zogeheten bandas, bestaan uit zeker 25 muzikanten, maar er zijn ook bandas die wel 60 leden tellen. Trompet en baritonhoorns vormen de grootste groepen, daarnaast zij er altijd wel één of meer sousafoons, trombones, en verder slagwerk als grote trom, snaredrum en bekkens. Echte brassbands dus, houtblazers als klarinetten of saxofoons komen er niet in voor. De herkomst van de muziekinstrumenten laat zich raden: de militaire orkesten van de Europese veroveraars. Bijzonder is natuurlijk dat koper een belangrijke delfstof is in de mijnen van Bolivia, met de koperen instrumenten kwam er als het waren ook weer wat terug in het land. Zoals dat zo vaak gaat met importinstrumenten, zijn in Bolivia de koperen blaasinstrumenten opgenomen in de lokale muzikale tradities, van Indianen en geïmporteerde slaven (Creolen). Terwijl de mogelijkheden van de instrumenten (meer volume, groter bereik, grotere toonvastheid dan de traditionele panfluiten) op hun beurt de muziek ook weer beïnvloed hebben. De cd The Devil´s Horn is bij uitstek een soort documentaire in geluid (Miranda van der Spek heeft overigens in 1994 ook een gefilmde documentaire onder dezelfde naam uitgebracht). Dat betekent dat de cd vooral recht doet aan de muzikale tradities in Bolivia, en niet is toegesneden op onze verwende westerse luistertraditie. Nu ja, de enige concessie is dat nummers die normaal een half uur duren hier wel zijn ingekort. De muziek is niet in studio´s opgenomen (op één uitzondering na), het zijn echt opnames tijdens de vele fiestas in de streek. Dan is het niet altijd even zuiver, al moeten onze oren ook wennen aan de soms afwijkende toonsystemen in Bolivia. De balans tussen de instrumenten is niet altijd optimaal, maar de spelvreugde straalt er van af. De muziek bestaat vaak uit korte melodische lijnen die veel herhaald worden, afwisselend door de trompetten en de baritonhoorns, met omspelingen door de andere stemgroep. Bij de opnames van de Contrapuntos is het helemaal feest: hier duelleren verschillende bandas door elkaar te overtreffen in virtuositeit en volume! Dit is geen muziek om nu eens gezellig te draaien tijdens een visite, tenzij je het bezoek te lang vindt duren. Maar als docu-
CD RECENSIES
ment van een bijzondere muzikale traditie, waar ook de dansbegeleiding een belangrijke rol in speelt, is het zeker boeiend. De uitgebreide achtergrondinformatie in het cd-boekje is zeer de moeite waard, onder meer waar het gaat om de rituelen om de duivel te bezweren (vandaar ook de titel The Devil´s Horn). En voor de vele koperblazers in Nederland kan deze cd een lesje in enthousiast musiceren zijn. In mijn woonplaats Dordrecht wordt elk jaar een concours van dweilorkesten (carnavalsbands die vooral op straat optreden) gehouden, onder de naam Ramspoed. Als één van de Boliviaanse orkesten mee zou doen, zou ik ze een grote kans op de wisselbeker geven.
SIAKA SIDIBÉ ENSEMBLE SIDIKIBA KEITA HUNTER´S HARP MUSIC FROM MALI
niet af te leiden of de geliefde een man of vrouw is. De nadruk in de muziek ligt sterk op de melodie, met veel omspelingen van de toon. Ustad Mahwash was in 2006 te gast op het Holland Festival, maar je zou wensen dat ze gewoon in Afghanistan op zou kunnen treden. Misschien een aardig criterium voor de vraag of de missie van Amerika en bondgenoten is volbracht.
BIJZONDERE UITGAVEN VAN HOME RECORDS Het Belgische label Home Records, al eerder besproken in Syncoopnieuws, blijft zeer actief met het uitbrengen van interessante cross-overmuziek. Muziekculturen komen op bijzondere wijze samen: het lijkt er op dat Belgische folkmuzikanten meer experimenten aan durven te gaan, en de integratie van de migranten lijkt althans in muzikaal opzicht beter te slagen dan in Nederland.
(PAN 2108) Creatief met remkabels! Dat mag je wel zeggen van de Malinese muzikanten die de Sinbi spelen. Deze zevensnarige harp combineert lokale producten met moderne door de kolonisten ingevoerde materialen. Een kalebas als klankkast, maar daarover heen gespannen snaren van fietsremkabels. Zoals de Donso ngoni, een zessnarige harp, wordt bespannen met nylon vislijnen. De herkomst van de snaren is niet het enige verschil tussen de twee verwante instrumenten: de Donso ngoni is pentatonisch gestemd (vijf tonen per octaaf, do, re, fa, sol la), bespeeld met twee duimen en een wijsvinger) de Sinbi heeft zeven tonen per octaaf (bespeeld met beide duimen en wijsvingers). Bij de Donso Ngoni is er bovendien door een metalen plaat met ijzeren ringen een soort zoemend ritmisch bijgeluid. Op deze door PAN uitgebrachte zijn twee meesters aan het werk. De eerste opnames zijn van Siaka Sidibé, vooral gekenmerkt door een redelijk drukke begeleiding met onder meer djembé, handgeklap van de zangeressen en de Karinya, een soort metalen rasp. Het heeft iets van minimal music: eindeloos herhaalde muzikale thema´s, waar toch kleine veranderingen in plaats vinden. Muziek waarvan je in een trance kan raken. Soms wordt een derde soort harp bespeeld, de Kamalen Ngoni, een lichtere versie van de Donso Ngoni. De tweede helft van de cd is gewijd aan Sidikiba Keita, een muzikant die afstand nam van de traditie en een eigen stijl ontwikkelde, waarvoor hij zelfs zijn instrument aanpaste. Hij liet zich met name inspireren door de gitaarmuziek uit Opper Guinee. De muziek is aan de ene kant melodieus en soms ook ritmisch ingewikkelder, aan de andere kant klinkt het allemaal wat rustiger doordat je alleen de stem en de harp van Keita hoort. Een ware meester op zijn instrument! De Malinese harpmuziek is gerelateerd aan de jacht, van oorsprong zijn het jagers die muziek maken en de teksten hebben vaak te maken met de jacht. De muziek is opgenomen door de van oorsprong Oostenrijkse antropoloog Clemens Zebel, die gedurende een jarenlang verblijf in Mali zelf ook harp studeerde. De ´buit` van deze cultuurjager mag er zijn: een bijzondere cd voor de liefhebber van echte Afrikaanse muziek, die nog niet in de smeltkroes van de cross-overs en wereldmuziek is gegooid.
MAHWASH GHAZALS AFGHANS (ACCORDS CROISÉS AC 118) Een stem in de duisternis, een roepende in de woestijn? De zangeres Farida Mahwash is een zeer bijzondere. Als enige vrouw in Afghanistan heeft ze een muzikale opleiding genoten, waarbij haar zelfs de titel Ustad (meester) is verleend. En dat in een tijd waarin het voor vrouwen verboden was te zingen: een zangeres was vergelijkbaar met een prostituee. Mahwash volgde de opleiding in een periode van relatieve culturele vrijheid in Afghanistan, toen de Ghazal, licht klassieke Perzische liederen op Indiaas geörienteerde muziek, populair was en zelfs op Radio Kabul werd gedraaid. Na de inval van de Russen in de bergstaat moest Mahwash op de vlucht slaan voor de Mujaheddin, omdat ze ook voor de Russen had gezongen. Uiteindelijk vond ze politiek asiel in de Verenigde Staten, waar ze haar zangcarrière voortzette. Onder de taliban was er uiteraard helemaal geen kans op een terugkeer naar haar geboorteland, waar de positie van vrouwen alleen maar verder verslechterd was en waar muziek ook werd verboden. Pas in 2007 heeft ze voor het eerst weer in Afghanistan gezongen. Deze achtergrond hoef je niet te kennen om de cd Ghazals Afghans te kunnen waarderen. Dit is echt zo´n cd uit een muzikale cultuur die de meesten van ons vreemd is. Afghanistan ligt op een kruispunt van wat we vanuit Westers perspectief het nabije oosten en het verre oosten noemen. Handelsroutes gingen hier doorheen (denk aan de zijderoute), en de muziek reisde uiteraard mee. Zo is deze muziek een mooie combinatie van Perzische en Indiase/Pakistaanse elementen. Alleen al in instrumentarium: naast de luit en rebab (vedel) vanuit Iran hoor je sitar, tafelharmonium, bansouri (fluit) en tabla uit India. Boven alles uit torent steeds de indrukwekkende stem van Farida Mahwash zelf. Met haar krachtige en soepele stem zingt ze de Ghazals, liefdesgedichten waarbij het begrip liefde heel ruim mag worden genomen: liefde voor de natuur, voor god, voor de familie, voor de partner. Opvallend is dat de tekst sekseneutraal is: er is
Neem nu Tri a Tolia. In deze groep komen een Vlaamse cellospeler, een Turkse zangeres en een Irakese qanun (citer)speler samen. Het is nog meer multiculti dan het lijkt: zangeres Melike Tarhan is geboren in Gent, maar heeft Osama Abdulrasul leren kennen toen ze in Berlijn studeerde. Daar bleek het niet alleen muzikaal te klikken, want ze zijn getrouwd. In België raakten ze in de folkkringen verzeild, en zo kwam ook het contact met cellist Lode Vercampt tot stand. Het resultaat van de samenwerking is de zeer spannende cd Zumurrude, waarin de kwaliteiten van de drie leden prachtig tot hun recht komen. Melike met haar prachtige Turkse stembuigingen, Lode Vercampt die alle registers van de cello verkent (inclusief de ijle fleageolettonen) en Osama Abdulrasul die afwisselen akkoordpartijen en meer melodische lijnen voor zijn rekening neemt, het klinkt allemaal heel fris. Origineel zonder geforceerd af te wijken van de gebaande paden. Tri a Tolia, Zummurrude, Homerecords 4446045. Een ander interessant project komt van Dick van der Harst. Onder de titel Assim heeft hij een cd gemaakt met composities van de in Gent geboren componist Jacob Obrecht (ca 14571505), bewerkt, gearrangeerd en aangevuld met eigen werk. Het bijzondere is dat Van der Harst de polyfone muziek uit de late Middeleeuwen combineert met elementen uit de Indonesische gamelan-traditie. Van der Harst kwam met die muziek in aanraking via zijn vader, die in Indonesië heeft gewoond. Van een lp met hofmuziek uit Djakarta haalde hij zijn inspiratie: trage, bijna minimalistische muziek, veel herhalingen. Het blijkt uitstekend te passen bij de lange lijnen van Obrecht. Instrumentaal is het ook bijzonder: Van der Harst speelt zelf in Het Nieuwe Gentse Stadsblazerscollectief, een vijfmansgroep met een bijzondere combinatie van instrumenten als basklarinet, tible en tenora (bekend van de Catalaanse Cobla), vibrafoon, marimba en bouzouki. De vader van Jacob Obrecht was zelf overigens stadstrompetter in Gent. Daarnaast zingt en speelt de Vlaamse groep Zefiro Torna, met onder meer luit en vedel. Een zeer aparte combinatie van Oost en West, door de eeuwen heen, die op de een of andere manier toch volstrekt natuurlijk klinkt. Dick van der Harst: Assim, Homerecords 4446054. Nog zo´n cd die zich beweegt tussen oost en west, maar ook tussen Middeleeuwen en moderne rock is Evok van het duo Dietrich. Jeuc Dietrich en Anik Faniel kiezen een volstrekt eigen koers, met instrumenten als draailier, Ierse bouzouki, elektrische bas, en soms veelstemmige zangpartijen, zoals in nummer Fratu. De Iranese slagwerker Siavache Yasdanifar geeft met instrumenten als darbuka, bendir en daf het geheel een zekere Oosterse inslag. Soms is de muziek sober, op andere momenten is het juist zwaar georkestreerd, alsof Phil Spector de productie heeft begeleid. Een cd die je vaker moet beluisteren: de eerste keer weet je misschien niet goed wat je er mee aan moet. De meerstemmige zang doet soms wat denken aan de groepen uit de Franse folkrevival, mede door het nasale timbre en de gekozen harmonieën. Op andere momenten is het meer Loreena McKennit, maar dan komen er ineens elektrische gitaren langs scheuren in de beste metal-traditie. Het is duidelijk dat Dietrich zich niets van grenzen aantrekt. Het duo wil deze muziek ook live gaan uitvoeren: dan zullen ze vast een batterij gastmuzikanten mee moeten nemen om het geluid van de cd te benaderen, of nog meer gebruik moeten maken van elektronica. Voor wie niet bang is voor experimenten een aanrader. Dietrich: Evok. Homerecords 4446052. Tenslotte een cd waar de West-Afrikaanse nianiooru, een volksvedel, wordt gecombineerd met de Westerse viool en gitaar, en met een compleet strijkorkest. De nianiooru wordt bespeeld door Issa Mbaye Diary Sow, een tegenwoordig in België wonende Senegalees. Als jonge herder leerde hij het instrument spelen. De ijle klanken van de nianiooru worden begeleid met de hoddu (banjo) en cora (harp), maar ook de combinatie met de Westerse strijkers mag er zijn. Wie anders dan Wouter van Abeele, Vlaamse meesterviolist en grondlegger van tal van multiculturele muziekprojecten zoals Olla Vogala speelt een hoofdrol in de begeleiding, zonder Issa Sow weg te blazen. Nu heeft deze muzikant zelf ook een rijke achtergrond qua samenspel: hij speelde met het Nationaal Orkest van Senegal maar ook meestergitarist Youssou N´dour. Traditioneel repertoire, traditionele teksten, afwisselend in ritme en sfeer, in een bijzondere jas gestoken. La Musique d´Issa Sow: Doumale. Homerecords 4446057 Mark Benjamin
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 19
SEPTEMBER 2009 - PAGINA 19
NIEUWE CD'S BIJ SYNCOOP PRODUKTIES IN VERKOOP GENOMEN
GREGORI SCHECHTER'S KLEZMER FESTIVAL BAND DER REBE ELIMELECH (ËUCD 1324 / € 15.00)
JEWISH TRAVELS A HISTORICAL VOYAGE IN MUSIC & SONG MASSEL KLEZMORIM
KLEZMER JUICE (EUCD 1968 / € 15.00)
(EUCD 1825 / € 18.00)
SHE'KOYOKH KLEZMER ENSEMBLE SANDANSKI'S CHICKEN WINNERS OF 2008 ÏNTERNATIONAL JEWISH MUSIC FESTIVAL (EUCD 2122 / € 15.00)
BEST OF JIDDISH SONGS AND KLEZMER MUSIC
KLEZMER GREGORI SCHECHTER AND THE WANDERING FEW
(EUCD 1404 / € 15.00)
(EUCD 1832 / € 15.00)
KLEZMER FUN BEYDE EKN VELT (EUCD 2034 / € 15.00)
KLEZFEST THE KLEZMER CONSERVATORY BAND-THE KLEZMATICS, BRAVE OLD WORLD, GIORA FEIDMANTUMMEL-FRANK LONDON'S BRASS ALLSTARS- THE ANDY STATMAN KLEZMER ORCHESTRA (EUCD 1763 / € 15.00)
KLEZMER & HASSIDIC MUSIC THE BURNING BUSH (EUCD 1461 / € 15.00)
ROMANIAN TRADITIAN DOINA TIMISULUI (EUCD 1835 / € 15.00)
TRANSKAPELA KLEZMER CARPATHIAN MUSIC (EUCD 2087 / € 15.00)
THE VERY BEST OF MACEDONIA ESMA REDZEPOVA-ALEKSANDAR SARIESKI, BILJAN STOJANOSKIVASKA ILIEVA- KING NAAT VELIOVKOCANI ORKESTAR FOLKSINGS FROM ISRAEL THE BURNING BUSH (EUCD 1513 / € 15.00)
TUMMEL KLEZMER ISED ! JOYFUL, ECSTATIC, SPIRITED, YIDDISH FESTIVE MUSIC (EUCD 1886 / € 15.00)
YALE STROM & HOT PSTROMI KLEZMER “BORSHT WITH BREAD, BROTHERS
(EUCD 1822 / € 15.00)
(EUCD 2102 / € 15.00)
JERUSALEM 3000 YEARS SHALOM THE MOST BEAUTIFUL POPULAIR SONGS FROM ISRAEL SONGS & DANCES FROM CROATIA ZAGREB FOLK DANCE ENSEMBLE
CAFÉ KLEZ FREJLECHS
MUSIC OF SERBIA FOLK DANCE ENSEMBLE VILA
(EUCD 1911 / € 15.00)
(EUCD 2121 / € 15.00)
(EUCD 1550 / € 15.00)
(EU DUBBEL CD 0219 / € 18.00)
FORTUNA A COLLECTION OF LADINO SONGS (EUCD 1716 / € 15.00)
DUMITRU FARCA THE ART OF THE ROMANIAN FAGOT
MUSIC OF SERBIA & MONTENEGRO BRANKO KRSMANOVIC GROUP
HILDA BRONSTEIN SONGS YIDDISH SONGS OLD AND NEW
(EUCD 1702 / € 15.00)
(EUCD 1918 / € 15.00)
(EUCD 2054 / € 15.00)
Syncoop_64_aug_2009 DEF
17-08-2009
10:21
Pagina 20