.D. v an d err W aal s” SVTN “ JJ.D. van der Waals”
Deelnemersboekje BuEx Balkan 2012
Deze D eze rreis eis iiss m mede ede m mogelijk ogelijk g gemaakt emaakt d door oor
1
Study Tour The Balkans 2012
2
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Voorwoord Commissie Beste deelnemer, Eindelijk is het dan zo ver! Over een aantal weken zullen we vertrekken naar de Balkan om daar de cultuur en wetenschap van verschillende landen te bezoeken. Bijna een jaar lang hebben we als commissie met heel veel plezier gewerkt aan het organiseren van deze reis. We hebben geprobeerd het een zo leuk en interessant mogelijk programma te maken. Hopelijk wordt deze reis net zo’n succes als alle andere jaren. Wij hebben er in ieder geval heel erg veel zin in! Hier voor je ligt het deelnemerboekje van de BuEx Balkan. Alle wetenschappelijke en culturele activiteiten die we gaan doen hebben we samengevat in dit boekje. Ook staan er dingen in die je naast het programma kunt gaan doen, zoals andere culturele highlights, maar ook een selectie van leuke restaurants en uitgaansgelegenheden. Gebruik dit boekje als houvast tijdens de reis, maar we raden je ook zeker aan zelf op avontuur te gaan! Wij wensen je veel plezier op deze nu al geweldige reis! Namens de commissie, Guus Vermijs Voorzitter BuEx Balkan Commissie 2012
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
3
Study Tour The Balkans 2012
4
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Inhoudsopgave Voorwoord Commissie Inhoudsopgave Belangrijke adresgegevens
1 5 6
Reisgroepjes Programma overzicht Programma per dag
8 9 10
Servië Belgrado Bulgarije Sofia Notities Turkije Istanbul
15 16 20 24 27 32 36
Wetenschappelijke Excursies Belgrado Sofia Istanbul
44 45 46
Natuurexcursie Sofia
48
Smoelenboek Telefoonnummers deelnemers Verdeling eindverslag
50 53 54
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
5
Study Tour The Balkans 2012
Belangrijke adresgegevens Hostel Belgrado Adres Manga Hostel Resavska 711000 Belgrade Phone nr: +38111 3243 877
[email protected] Slaapplek Sofia Building 8 student city Hostel Istanbul Adres Chillout Cengo Hostel Hüseyin Ağa Mah. Atıf Yılmaz Cad. Halas Sok. No:3 Beyoğlu/ISTANBUL Phone nr: 009 212 251 31 48
Telefoonnummers commissie Guus +31 6 27216865 Ruud +31 6 49770009 Jessica +31 6 47383119 Daan +31 6 52028891 Marijke +31 6 57277650 Maarten +31 6 46497060
Alarmnummers Belgrado, Sofia en Istanbul 112
6
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Verlies bankpassen Blokkeren Rabobank: +31 49 949 9112 Postbank: +31 58 212 6000 Fortis: +31 20 588 1881 ABN AMRO: +31 10 241 1720 SNS: +31 30 299 7481 VISA: +31 20 660 0611 ING bank +31 58 212 6000 Alle Belgische kaarten +32 70 344 344 Telefoonnummers van de nooddiensten Alarmcentrale Zorgverzekering ANWB alarmcentrale SOS-International Elvia Alarmservice Eurocross-Alarmcentrale Omnicare BV-Alarmcentrale
088-2692888
[email protected] 020-6515151 020-5929292 071-3646200 020-6000722
Deze rreis eis is mogelijk me mede ede m mogelijk ogemaakt geliijk g gemaakt emaakt td door oor Deze reis is e mede door
7
Study Tour The Balkans 2012
Reisgroepjes Alle deelnemers zijn onderverdeeld in groepjes. Ieder groepje is onder leiding van een commissielid. Voor het reizen is het van belang dat de mensen in hetzelfde groepje een beetje op elkaar letten, zodat we niemand kwijt raken onderweg.
Groep 1: Guus Vermijs Jessica Burger Ruud Smedts Daan van Vugt Marijke Valk Maarten Sebregts
Groep 2: Jessica Burger Sjak Jansen Koen Schakenraad Harm Campmans
Groep 3: Ruud Smedts Arjen Monden Antoine Salden Rens Raijmakers
Groep 4: Daan van Vugt Sten Reijers Bram Wolf Diana Mihailova
Groep 5: Marijke Valk Kjeld Beeks Rens van Kalken Jelle Goertz
Groep 6: Maarten Sebregts Peter de Vrieze Guido Hendriks Roy op ‘t Veld
8
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Programma overzicht Reisdag 11 juli 12 juli 13 juli 14 juli 15 juli 16 juli 17 juli 18 juli 19 juli 20 juli 21 juli 22 juli 23 juli 24 juli 25 juli
Activiteit Vlucht van Amsterdam naar Belgrado Bezoek Nederlandse Ambassade en natuurkunde instituut (plasma). Bezoek fort van Belgrado Vrij ‘s Avonds vertrek met de trein naar Sofia ‘s Ochtends aankomst in Sofia Bezoek campus (instituten en bedrijven) van Bulgarian Academy of Science Natuurexcursie Bulgarije ‘s Avonds vertrek met de trein naar Istanbul ‘s Ochtends aankomst in Istanbul Bezoek aan Topkapi paleis Vrij Bezoek Koc University Bezoek aan Sabanci University, Fasil Night Vlucht van Istanbul naar Eindhoven
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
9
Study Tour The Balkans 2012
Programma per dag Woensdag 11 juli Dagleider: Guus Van 07:30 09:30 11:50
Tot 07:30 09:30 10:00 14:10 16:00
Activiteit Verzamelen station EHV, spoor 5 Reizen naar Shiphol Inchecken Aankomst Belgrado Aankomst Hostel
Donderdag 12 juli Dagleider: Guus Denk aan je nette kleren! Van 08:30 09:15 10:00 11:30 14:00
Tot 09:15 10:00 11:30 13:30 17:00
Activiteit Opstaan & Ontbijten Reizen naar ambassade Bezoek ambassade Lunch en reis naar Institute of Physics Bezoek Institute of Physics
Vrijdag 13 juli Dagleider: Jessica Van 09:00 09:45 10;30
10
Tot 09:45 10:30
Activiteit Opstaan & ontbijten Reizen naar Belgrade fortress Bezoek fort en vrije tijd
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Zaterdag 14 juli Vrije dag
Zondag 15 juli Dagleider: Jessica Verjaardag: Marijke Van 09:00 09:45 19:00 19:30 21:50
Tot 09:45 10:00 20:30 08:00
Activiteit Opstaan & ontbijten Uitchecken + achterlaten bagage Verzamelen hostel Reizen naar station Nachttrein naar Sofia
Maandag 16 juli Dagleider: Jessica Van 07:30 08:30 10:00
Tot 08:00 10:00
Activiteit Opstaan en ontbijten Reis naar verblijfplaats Sofia Vrije tijd
Dinsdag 17 juli
Dagleider: Daan Denk aan je nette kleren! Van 08:45 09:45 10:00 12:30 13:30
Tot 09:30 10:00 12:30 13:30 17:30
Activiteit Opstaan en ontbijten Reizen naar wetenschap Sofia Bezoek aan Natuurkunde Faculteit Lunch Bezoek Solid-state lab en PulsLight Laser Systems
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
11 1 1
Study Tour The Balkans 2012
Woensdag 18 juli
Dagleider: Marijke Denk aan goede schoenen! Van 07:30 08:15
Tot 08:15 10:00 18:00
Activiteit Opstaan en ontbijten Busreis naar natuurexcursie Terug in Sofia
Donderdag 19 juli Dagleider: Daan Van 10:00 12:00 20:30
Tot 10:45 12:30 21:00 23:00
Activiteit Opstaan en ontbijten Achterlaten bagage Verzamelen voor reis naar station Sofia Vertrek bus naar Istanbul
Vrijdag 20 juli Dagleider: Daan Van 07:30 08:00 08:30
12
Tot 08:00 08:30 12:00
Activiteit Opstaan en ontbijten Aankomst Istanbul Reis naar hostel Vrije tijd
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Zaterdag 21 juli
Dagleider: Maarten Denk aan je BuEx polo! We gaan vandaag een groepsfoto maken. Van 08:00 08:45
Tot 08:45 09:00
10:00
13:00
Activiteit Opstaan en ontbijten Verzamelen en vertrek naar Topkapi Palace Bezoek Topkapi Palace
Zondag 22 juli Vrije dag
Maandag 23 juli
Dagleider: Ruud Denk aan je nette kleren! Van 08:00 08:45 10:00
Tot 08:45 09:00 15:00
Activiteit Opstaan en ontbijten Verzamelen en vertrek Koç University Bezoek Koç University
Dinsdag 24 juli
Dagleider: Ruud Denk aan je nette kleren! Van 06:45 07:45
Tot 07:30 08:00
08:15 13:00 19:00
13:00 19:00 laat
Activiteit Opstaan en ontbijten Verzamelen en vertrek naar Sabaci University Bezoek Sabanci University Vrije tijd Gezamenlijk eten; Details volgen nog!
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
13 1 3
Study Tour The Balkans 2012
Woensdag 25 juli Dagleider: Guus Van 09:00 10:45 13:30 14:00 19:30
Tot 09:45 11:00 13:45 17:00 21:50
Activiteit Opstaan en ontbijten Uitchecken hostel Verzamelen hostel Reis naar vliegveld Vlucht Istanbul-Eindhoven
EINDE
14
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Servië Servië, officieel de Republiek Servië, is een land in het zuidoosten van Europa. Het is sinds 5 juni 2006 een onafhankelijke staat, nadat het 85 jaar lang onderdeel was van Joegoslavië en tussen 2003 en 2006 van de confederatie Servië en Montenegro. De hoofdstad van Servië is Belgrado. Omdat Servië in de tijd van het Ottomaanse rijk 500 jaar door de Turken overheerst is geweest, zie je veel Turkse elementen terug, waar vaak een eigen draai aan is gegeven. Op de Balkan had iedere regio zijn eigen karakteristieke volksdansen, die vooral op feesten en partijen in de dorpen tot uiting kwamen. In het algemeen heeft Servie een landklimaat met hete droge zomers en koude natte winters. Zuidelijke helft van het land heeft een meditteraan klimaat. In pannonische vlaktes en vooral in het zuidoostelijke helft van het land kan het vaak in de zomer extreem heet worden. Daar regent het zelden, en zijn het droogste gebieden van het land. In Kosovo district en omgeving heerst op sommige plekken zelfs een woestijn klimaat.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
15 1 5
Study Tour The Balkans 2012
Belgrado Algemene informatie Belgrado is de hoofdstad van Servië en wint de laatste tijd aan populariteit als vakantie bestemming. Door de ligging op een kruispunt van oost en west biedt Belgrado een boeiende combinatie van architectuur, cultuur, gastronomie, oosterse sferen en westerse verfijning. Velen kennen wel de geschiedenis van de Balkanstad Belgrado. De stad was een grote metropool in het oude Joegoslavië. Echter na het wegvallen van het communisme ontstonden er diverse burgeroorlogen waarin Servië een grote rol heeft gespeeld. Elf jaar na de laatste NAVO aanvallen is de rust weer volledig weergekeerd en zijn toeristen weer zeer welkom. De inwoners van Belgrado zijn zeer gastvrij, spreken over het
16
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
algemeen goed Engels en zijn Westers georienteerd. Omdat Belgrado nog niet druk wordt bezocht door toeristen, neemt men graag de tijd voor bezoekers, wordt er graag over de stad verteld en geluisterd naar de verhalen van de gast. De bezienswaardigheden in de stad zijn eenvoudig te voet of per openbaar vervoer te bereiken. De trendy uitgaansgelegenheden vind je in de wijk Novi Beograd. Ligging Servië ligt in het zuidoosten van Europa en grenst aan acht landen: Albanië, Bosnië-Herzogovina, Bulgarije, Hongarije, Macedonië, Montenegro, Kroatië en Roemenië. In het zuiden van Servië ligt Kosovo. Deze Servische provincie heeft zich onafhankelijk verklaard. Belgrado ligt in het noorden van Servië en ligt aan de rivieren Donau en Sava. De Balkanstad heeft een landklimaat met warme zomers en koude winters.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
17 1 7
Study Tour The Balkans 2012
Uitgaan Belgrado staat bekend als een van de beste uitgaanssteden van Europa. Vanuit heel de Balkan komen in het weekend mensen naar Belgrado om daar feest te vieren, en ook door de week zijn de kroegen tot diep in de nacht open. De meeste clubs zijn te vinden als drijvende boten langs de rivieren die door Belgrado stromen. Een paar andere aanraders zijn: Club Anderground Adres: Pariska 1a Open: 10-04 Vlak bij het Kalemegdan fort ligt deze club die al jaren een van de grootste uitgaangelegenheden is van heel Belgrado. Het is het hele jaar geopend en in de zomer is er een groot terras met internationale DJ’s. Sunset bar Address: Ada Ciganlija 9 Open: 10-02 Sunset Club Belgrade , met elke dag live muziek. De ideale plaats voor een warme zomdernacht, omdat de temperatuur op het eiland Ada lager is dan in het centrum.
Eten & Drinken De meeste Servische restaurants serveren de nationale keuken, maar er zijn meer dan genoeg met internationale gerechten en een grote verscheidenheid aan andere keukens. Over het algemeen bestaan Servische traditionele gerechten uit veel gegrild vlees en bonen. Eigenlijk worden alle gerechten bereid met vlees, dus als je vegetarier bent moet je opletten. . Als je eet wel vlees is de Servische keuken erg lekker en het is een geweldige voorbereiding voor een lange nacht feesten en drinken met je vrienden.
18
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
De Servische keuken is gevormd onder invloed van alle culturen die in Belgrado zoals: Mediterraan, Oosterse, en Midden-Europese (met name Hongaarse) gerechten. Bekende restaurants zijn: Daco Het Servische restaurant nummer één voor Belgrado bezoekers - absoluut de moeite waard - zelfs als u geen fan bent van de lokale keuken. De authentieke styling, een prachtige tuin en een ruim interieur, en het menu bieden samen het beste van de Servische keuken. Vergeet niet te beginnen met het lokale aperitief, de Rakija, waarvan er vele varianten verkrijgbaar zijn. Het restaurant bevindt zich in het stadsdeel Palilula, ten oosten van het centrum. Kafana Koffie drinken is hier serieuze aangelegenheid. Men doet het hier niet alleen om te socializen, maar ook tijdens het zakendoen of gewoon tussendoor. Koffiedrinken is hier cultuur. Grijp de gelegenheid dan ook aan om een kopje koffie te drinken in één van de vele cafés, bistro's en kafana's (koffiehuizen). Lorenzo & Kakalamba Een verassende combinatie van twee steden en hun cuisines vindt u terug in dit restaurant - het Italiaanse Florence en Pirot, een stad en regio in Zuid-Servië. Deze twee stijlen laten zich goed combineren, evenals de gebruikte -en opvallende- combinatie van lokaal en design-inrichting.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
19 1 9
Study Tour The Balkans 2012
Bulgarije Bulgarije (Bulgaars: България, Balgarija), officieel de Republiek Bulgarije (Bulgaars: Република България, Repoeblika Balgarija), is een land in Zuidoost-Europa, gelegen in het oosten van de Balkan en ten zuiden van de rivier de Donau. Het land heeft een bevolking van 7.204.687 (2009) inwoners en een oppervlakte van 110.912 km². Sofia is de hoofdstad en met ruim 1,2 miljoen inwoners de grootste stad van het land. Andere belangrijke steden zijn Varna en Boergas (de belangrijkste havens van Bulgarije aan de Zwarte Zee), Plovdiv en Roese. Geschiedenis De Donau-Bolgaren, ook wel Protobulgaren genoemd, een Turkse stam uit Centraal-Azië en de lokale Slavische bevolking vormden onder leiding van kahn Asparoech in de zevende eeuw het Eerste Bulgaarse Rijk. In de veertiende eeuw werd het land veroverd door het Ottomaanse Rijk. Tussen 1762 en de onafhankelijkheid in 1878 was er sprake van de Bulgaarse Renaissance. Op 3 maart 1878 herkreeg Bulgarije zijn zelfbestuur als zelfstandig vorstendom binnen het Ottomaanse Rijk, en op 22 september 1908 werd het een volledig onafhankelijk koninkrijk. Het won en verloor gebied gedurende de Balkanoorlogen en de Eerste Wereldoorlog. Na de Tweede Wereldoorlog kwam Bulgarije in de invloedssfeer van de Sovjet-Unie en werd een communistische volksrepubliek. In 1989 ontvluchtten honderdduizenden Turken en Pomakken Bulgarije vanwege de zware repressieve houding van de regering ten opzichte van de islamitische minderheden. Zo werden Turkse namen in 1984 verboden en werden moskeeën gesloten. Na een paleiscoup door de minister van Buitenlandse Zaken in 1989 werd het land een democratische meerpartijenstaat en kon het zich langzaam richting de EU bewegen. Ook werden in 1989 de repressieve maatregelen tegen de minderheden opgeschort. Bulgarije werd op 29 maart 2004 officieel lid van de NAVO en op 1 januari 2007 trad het toe tot de Europese Unie, nadat eerst in 2004 20
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
de boot van de uitbreiding van de EU werd gemist. Het associatieverdrag was op 25 april 2005 ondertekend. Al eerder, op 7 mei 1992, werd Bulgarije lid van de Raad van Europa, en daarmee van de OVSE. Geografie Bulgarije heeft in het oosten 378 km kustlijn aan de Zwarte Zee. Verder wordt het land begrensd door Roemenië in het noorden (608 km), door Servië (318 km) en Macedonië (148 km) in het westen, door Griekenland (494 km) in het zuiden en door EuropeesTurkije (240 km) in het zuidoosten. Centraal-Bulgarije wordt van oost naar west overgestoken door waaiers van het Balkangebergte. Tussen de Balkan en de Donau ligt een vruchtbaar plateau. Dit vlakke gebied in het noordoosten van het land heet de Dobroedzja. Het loopt door in Roemenië. De Donau vormt het grootste deel van de noordelijke grens. In het zuiden ligt het Rodopegebergte. Verder zijn er in het westen de Rila met het hoogste punt van Bulgarije (en het Balkanschiereiland), de berg Moesala (2925 m), en in het zuidwesten de Pirin met als hoogste berg de Vichren (2920 m). Ten zuiden van de Balkan en ten noorden van de Rodopegebergte is het land vlak. Het zuidoosten van Bulgarije wordt Thracië genoemd, naar de Thraciers die er in de oudheid woonden. De stad Plovdiv ligt in de Thracische vlakte. Dit gebied zet zich ten zuiden van Bulgarije voort. De Donau, de Iskar, de Maritsa en de Strimon zijn de belangrijkste rivieren. Het noorden en oosten van het land wateren, al dan niet via de Donau, af op de Zwarte Zee. De Maritsa en de Strimon en hun zijrivieren water af op de Egeïsche Zee. Klimaat Bulgarije heeft een Midden-Europees landklimaat met warme zomers en koude winters. Ten zuiden van het Balkangebergte heerst een zachter klimaat met mediterrane kenmerken. De gemiddelde zomer-dagtemperatuur ligt in het binnenland rond de 24 °C. Juli en augustus zijn de warmste maanden van het jaar. Het is dan gemiddeld circa 27 °C warm; langs de Zwarte Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
21 2 1
Study Tour The Balkans 2012
Zeekust lopen de temperaturen op tot 30 °C. De neerslag bedraagt gemiddeld 600 mm per jaar, maar in de bergen valt vaak meer dan 1000 mm per jaar, vaak in de vorm van sneeuw. De meeste regen valt in de zomer, in het zuiden is dit in de herfst. Munteenheid De Bulgaarse munteenheid is de lev, die een vaste koers heeft ten opzichte van de euro: 1 euro = 1,96 lev. Cultuur De Bulgaarse muziek is onder liefhebbers van wereldmuziek of volksmuziek zeer geliefd vanwege het voorkomen van zeer onregelmatige maatsoorten. De Bulgaarse muziek heeft al heel veel moderne muziekstijlen beïnvloed. Bulgarijes voornaamste (klassieke) componist was Pancho Vladigerov, wiens werk grote populariteit geniet. Het Conservatorium in Sofia is naar hem genoemd, alsmede een tweejaarlijks terugkerend muziekconcours in Sjoemen. Een aantal operazangers (Nicolai Ghiaurov, Boris Christoff, Raina Kabaivanska, Ghena Dimitrova), Anna Veleva, de wereldberoemde harpist Anna-Maria Ravnopolska-Dean en succesvolle kunstenaars (Christo, Pascin, Vladimir Dimitrov, Boyan Kirkov) hebben de cultuur van Bulgarije in het buitenland populair gemaakt. De Bulgaren gebruiken het cyrillisch alfabet. Methodius en Cyrillus van Saloniki die het alfabet ontwikkelden zijn belangrijke personen in de geschiedenis van Bulgarije. Ze kwamen uit Thessaloniki, dat destijds tot het Bulgaarse rijk behoorde.
22
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
23 2 3
Study Tour The Balkans 2012
Sofia Hart van de Balkan Sofia, de hoofdstad van het Balkanland Bulgarije, een van de nieuwe landen van de Europese Unie, is een reisbestemming die zeker meer aandacht verdient. De stad heeft een rijk verleden en werd in de loop der eeuwen door verschillende volkeren overheerst. Zij hebben allemaal hun eigen sporen nagelaten. De Bulgaarse hoofdstad staat dan ook vol met monumentale bezienswaardigheden. Zo zijn er de Orthodoxe Alexander Nevskikathedraal, de Sofia Synagoge en de Banya Bashi-moskee, de oudste moskee van Europa. In het Nationaal Geschiedenismuseum, het grootste museum van het land, kun je een uitgebreide verzameling Thracische kunst bewonderen.
24
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Hoewel de situatie in Bulgarije aan het veranderen is, is het leven er nog steeds goedkoper dan in West-Europa. Goedkope accommodatie of een uitstekend, betaalbaar restaurantje vinden, zou er geen enkel probleem mogen opleveren. De Bulgaarse keuken met zijn heerlijke zuivelproducten is trouwens niet te versmaden. Het uitgaansleven bruist en is er eveneens goedkoop. Op vlak van winkelen is Sofia lang achtergebleven op andere Europese hoofdsteden, maar de stad lijkt nu aan een inhaalbeweging bezig. Bovendien ligt Sofia erg centraal in de Balkan en is het een ideale uitvalsbasis om andere landen te bezoeken. Vervoer Sofia beschikt over een goed openbaar vervoernetwerk, dat bestaat uit trams, bussen en trolleybussen. Er is ook één metrolijn, van
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
25 2 5
Study Tour The Balkans 2012
Ploshtad Sveta naar de buitenwijk Lyulin. In de komende jaren gaat het metronetwerk nog uitgebreid worden. Trammen rijden tussen 5 uur ’s morgens en 1 uur ’s nachts, bussen en trolleybussen tussen 5 en 12. Een ticket kost ongeveer 0,35 euro. Je moet je ticket al kopen voor je op de bus of tram stapt. Tickets zijn te koop in kiosken. In de stad rijden ook privé-minibusjes rond. Alles wat je moet doen is zwaaien naar de chauffeur. Je betaalt hem als je terug afstapt. Meestal bedraagt de prijs zo’n 0,75 euro. De taxi’s in Sofia hebben een gele kleur. Zorg dat je voor je in de auto stapt voldoende duidelijkheid hebt over de prijs. Een normale prijs is ongeveer 0,35 euro per km. sommige taxi’s knoeien met de meter, zodat je op het einde veel meer moet betalen. Eten & Drinken De traditionele Bulgaarse keuken is zeker een aanrader, maar Sofia heeft ook een uitgebreid aanbod aaninternationale restaurants. De beste restaurants in Sofia hebben het vaak erg druk, het kan dus nooit kwaad op voorhand te boeken. De Bulgaarse keuken is typisch voor de Balkanlanden. De gerechten zijn grotendeels Slavisch, met Turkse, Griekse en MiddenOosterse invloeden. De Bulgaarse keuken staat bekend om zijn rijkelijke salades bij iedere maaltijd en de uitstekende zuivelproducten. De Bulgaarse yoghurt is wereldberoemd. Yoghurt wordt er vaak als saus een maaltijd geserveerd of als hoofdingrediënt in een maaltijd verwerkt. Ook de Bulgaarse kazen genieten enige faam. Sirene is een kruimelige zoute kaas van schapenmelk, die vaak in pasta’s en salades verwerkt wordt. Verder wordt er ook veel soep gegeten. Een van de nationale gerechten is tarator, een koude soep met yoghurt en komkommers. Een ander traditioneel gerecht is baniysa, een soort gebak, dat vaak als ontbijt gegeten wordt.
26
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Notities
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
27 2 7
Notities
Notities
Study Tour The Balkans 2012
Notities
30
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Een paar goede adresjes als je typisch Bulgaars wilt eten zijn Chevermeto, Nike in en Ezero in Pancharevo en Shopite in de Raiska Gradina Straat. Wil je liever internationaal eten, dan zoek je best je gading bij de hotels, het stadscentrum en de universiteit. Bulgarije is een uitstekend wijnland. De nationale drank is rakiya, brandewijn op basis van fruit. Andere populaire dranken zijn mastika (een soort van ouzo) en menta, een muntlikeur. Bieren worden er ook vaak gedronken. Een van de poulaire, lokale bieren is Zagorka. Uitgaan Het Bulgaarse volk houdt van uitgaan en feesten. Sofiaheeft tal van cafés, waar op ieder moment van de dag, zowel overdag als ’s avonds, wel volk zit. Het merendeel van de bars en cafés ligt op de bekende Vitoshaboulevard. Tot middernacht zitten de cafés barstensvol, daarna verkassen de echte feestbeesten naar een van de vele nachtclubs, die verspreid liggen over de hele stad. Stappen is over het algemeen goedkoop naar westerse standaarden. Om een paar aanraders te noemen: Schweikk! is een café waar ze maar liefst 50 verschillende bieren verkopen, Caramba is een populaire club waar latinomuziek gedraaid wordt en Escape Club is een echte technoclub. Houd je meer van live optredens, dan zijn er in de Bulgaarse hoofdstad genoeg gelegenheden die je kunt bezoeken. Een van de bekendste clubs is Backstage, waar jazz- en popconcerten plaatsvinden. In Swinging Hall, een jazz-, pop- en rockclub, hangt er altijd een goede atmosfeer. Wil je een avondje uitgaan op z’n Bulgaars, bezoek dan een café of restaurant waar ze volksmuziek spelen. Een aanrader is Vodenitzata, in een oude molen in Dragalevtzi.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
31 3 1
Study Tour The Balkans 2012
Turkije Turkije, officieel de Republiek Turkije (Türkiye Cumhuriyeti), is een transcontinentale staat, die zowel in Azië als in Europa ligt. Turkije is een democratische rechtsstaat en een parlementaire republiek met een president aan het hoofd. De hoofdstad en de regeringszetel van het land is Ankara. Taal In Turkije is Turks (90,5%) de enige officiële taal. Tot de vele minderheidstalen behoren Koerdisch (18,6%), Arabisch (3%), Armeens, Aramees, Zaza(ki), Lazisch, Georgisch, Adyghe, Ladino, Romeyka en andere. Het Turks kwam met de naar het westen trekkende nomaden ongeveer in de 10e eeuw in Klein-Azië. Sinds 1928 wordt het Turks volgens het Latijns alfabet geschreven. Het huidige Turks heeft veel leenwoorden overgenomen uit het Frans, Perzisch en het Arabisch. Tot in het westen van China wordt op de Kaukasus en in Centraal-Azië nog door miljoenen mensen een Turkse taal gesproken. In het oosten van Turkije worden Koerdische dialecten gesproken. Deze waren van met de staatsgreep in 1980 verboden tot 1991, waarna het weer in het openbaar mocht worden gebruikt.
32
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Nederlands hallo goedemorgen doei alstublieft (in vraagvorm) dank u ja nee Turks Nederlands (Hollands) Nederlander (Hollander) Kunt u Nederlands spreken? Ik weet het niet Kunt u Engels spreken? Ik heet ..... Hoe heet jij?
Turks merhaba günaydın güle güle lütfen tesekkür ederim evet hayır Türkçe Hollandaca Hollandalı Hollandaca konusabiliyor musunuz? Bilmiyorum İngilizce konusabiliyor musunuz? Benim adım ...... Senin adın ne?
Religie Turkije heeft de staatsgodsdienst afgeschaft in 1928. Vanwege het seculiere karakter van de Turkse staat is in de Turkse grondwet geen verwijzing naar moslims of islam opgenomen. Tevens is er sprake van een controle van de staat over de officiële vorm van islam. Het daartoe al in 1924 in het leven geroepen staatsorgaan is het Directoraat van Godsdienstzaken (Diyanet İşleri Başkanlığı). Personen in overheidsdienst mogen geen uiterlijke religieuze kenmerken tonen. Zo zijn bijvoorbeeld hoofddoeken voor vrouwelijke werknemers in overheidsgebouwen verboden. Sinds 1982 is godsdienstig onderwijs wettelijk onder supervisie en controle van de staat. Turkije behoort tot de landen die missionering belemmeren. De belangrijkste religie in Turkije is de islam, waarvan tot kort geleden officieel 99,8% van de bevolking een aanhanger was. Dit vanwege de automatische registratie door de Turkse overheid. Hieraan is inmiddels een eind gebracht. Recent onderzoek van Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
33 3 3
Study Tour The Balkans 2012
de Sabanci Universiteit wijst erop dat het werkelijke aantal moslims in Turkije iets lager ligt; zo rond de 95 procent. Van hen geeft verder nog ongeveer een derde aan hun geloof niet al te serieus te belijden. Een klein percentage is christelijk. Klimaat Turkije ligt niet alleen cultureel, maar ook qua klimaat op een kruispunt. Het oosten van het land en Centraal-Anatolië bezitten een uitgesproken landklimaat met zeer hete zomers en ijskoude winters waarin zeer veel sneeuw kan vallen. De gebieden langs de Middellandse Zee hebben een mediterraan klimaat terwijl de noordkust een gematigd zeeklimaat heeft. Het zuidoosten, uitgezonderd het berggebied in het extreme zuidoosten, is overwegend droog en plaatselijk zelfs woestijnachtig; Turkije heeft gedeelten met zeer weinig neerslag, waar dan ook zoutmeren zijn gevormd. Vanaf İzmir gaande van west naar oost neemt de hoeveelheid neerslag langzaam af, maar langs de noord- en zuidkust valt relatief veel regen, met name in het noordelijk kustgebergte. Gastronomie Eten is in Turkije nog echt iets sociaals en het maakt dus een belangrijk deel uit van de Turkse cultuur. De Turkse keuken is dan ook een internationaal gewaardeerde keuken met een lange traditie. De keuken is zeer gevarieerd door de verschillende etnische groepen waaruit het Ottomaanse Rijk bestond, en de culturele tradities die de Ottomanen met zich hadden meegenomen uit Centraal-Azië en door de blootstelling aan verscheidene kookculturen die zij in hun tocht naar het westen hadden ontmoet. Traditioneel nomadenvoedsel zoals yoghurt maakt nog steeds een belangrijk deel uit van de Turkse keuken. Elke regio heeft in Turkije zijn eigen, vaak etnische, keuken. De Turkse keuken die wij in het Westen kennen maakt gebruik van een groot scala aan kruiden, noten, fruit en groenten. Meestal is een maaltijd een combinatie van diverse gerechten. Veel soepen, rijstschotels en bijna altijd brood maken voor Turken deel uit van de dagelijkse kost.
34
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
35 3 5
Study Tour The Balkans 2012
Istanbul Istanboel (of Istanbul) is de grootste stad en het culturele en financiële centrum van Turkije. Istanboel ligt aan beide zijden van de Bosporus, de nauwe zeestraat die de Zwarte Zee met de Zee van Marmara verbindt. In de stad wonen naar schatting tussen de 12 en 19 miljoen mensen, waarmee het een van de grootste steden ter wereld is. Geschiedenis De geschiedenis van Istanboel begint als de stad in 667 voor Christus wordt gesticht als Byzantium. Dit was lange tijd een welvarende Griekse stad en in 73 voor Christus werd ze onderdeel van het Romeinse Rijk. In 324 na Christus hernoemde de Romeinse keizer Constantijn de stad ‘Nea Roma’, Nieuw Rome, hoewel de meesten haar Constantinopel noemden, Stad van Constantijn. De keizer maakte de stad zes jaar later de oosterse hoofdstad van het Romeinse Rijk
36
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
dat later het Byzantijnse Rijk zou worden. Tijdens het grootste deel van de middeleeuwen was Constantinopel de grootste en rijkste stad van Europa. Hier kwam verandering in toen in 1204 de kruisvaarders van de vierde kruistocht de stad veroverden en plunderden. Het Byzantijnse rijk werd hierna wel weer hersteld, maar was minder machtig en welvarend dan voorheen. Het definitieve einde van dit rijk kwam in 1453 met de val van Constantinopel, toen de stad door de Ottomanen werd ingenomen. Onder de Sultan Mehmed II werd de stad de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk en de stad leefde onmiddellijk op door het grootse bouwprogramma van de nieuwe heersers. Verschillende Byzantijnse gebouwen, zoals de Hagia Sofia, werden hersteld en er verrezen nieuwe gebouwen zoals de blauwe moskee en een nieuw paleis voor de Ottomaanse heersers: het Topkapi Paleis. Tot 1923 was Constantinopel de hoofdstad van het Ottomaanse
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
37 3 7
Study Tour The Balkans 2012
rijk. In dat jaar werd door Mustafa Atatürk de Turkse Republiek gesticht, waarbij de hoofdstad werd verplaatst naar Ankara. De stad is dus achtereenvolgens de hoofdstad geweest van drie wereldrijken, wat terug is te zien in de monumentale gebouwen die nu nog in de stad te zien zijn. Bezienswaardigheden Ayasofya De Hagia Sofia (Turks: Ayasofya) is een voormalige kathedraal en moskee in Istanboel. Tegenwoordig is het een museum. De Hagia Sophia bevindt zich in het oude stadscentrum. De keizer Justinianus liet deze kerk bouwen om de grootsheid van het Romeinse Rijk te herstellen. Het gebouw werd voltooid in 537 en was de grootste Christelijke kerk tot de verovering in 1453. Sultan Mehmet maakte van de Hagia Sofia een Moskee, wat zo
38
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
bleef tot 1935 toen Atatürk het een museum maakte. Voortdurende restauraties betekenen dat de koepel bijna altijd gevuld is met steigers, maar zelfs dat kan niet afleiden van de ervaring om een van de prachtigste gebouwen ter wereld te bekijken. Sultanahmet Camii (Blauwe Moskee) De Sultan Ahmetmoskee, beter bekend als de Blauwe Moskee, is een enorme moskee in het oude stadscentrum. De naam ‘Blauwe Moskee’ is afkomstig van de blauwe tegels die in het gebouw verwerkt zijn, maar in tegenstelling tot wat je zou verwachten ziet het gebouw er niet blauw uit. Met zijn zes minaretten en prachtige architectuur maakt het uiterlijk van de moskee een enorme indruk. In tegenstelling tot de Hagia Sofia is deze moskee nog steeds in gebruik. De toegang tot de moskee is gratis, onbedekte knieën en schouders zijn niet toegestaan bij bezoek en je mag niet binnen met schoenen (er zijn zakken aanwezig om je schoenen in te doen). Tijdens gebedstijden is het gebouw gesloten. Topkapı Sarayı Het Topkapipaleis (Turks: Topkapı Sarayı), wat zoveel betekent als “het Kanonnenpoortpaleis”, was lange tijd de residentie van de Osmaanse sultan in Istanboel en vormt het bekendste voorbeeld van een serail (oosters paleis). Het paleis bestaat uit vier verschillende hoven. Het eerste hof wordt omringd door hoge muren. Toegang is mogelijk via de Bab-ı Hümayun, ofwel de Keizerlijke Poort. De Poort van de Groet (Babüsselam) leidt naar het tweede hof met gebouwen als de bakkerij, een hospitaal, paardenstallen, de keizerlijke harem, een Divan en kwartieren van de Janitsaren. Door de Poort van Geluk (Babüssaade) komt men vervolgens in het derde hof, dat het centrum van het paleis vormt, een tuin omgeven door de Zaal van de Privékamer (Has Oda) gebruikt door personeel, de schatkamer, de harem, enkele paviljoens en de bibliotheek van Ahmet II in het midden. Het vierde hof ten slotte was een wat meer private tuin van de sultan met een aantal paviljoens, kiosken en terrasjes. Andere plaatsen in het Topkapıpaleis zijn de Toren van Gerechtigheid en het Paviljoen van de Heilige Mantel met relieken van de Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
39 3 9
Study Tour The Balkans 2012
profeet Mohammed en de eerste kaliefen. Tegenwoordig is het paleis een museum dat we gezamenlijk zullen bezoeken. Kapalıçarşı (Grand Bazaar) De grote bazaar van Istanboel is een van de grootste en oudste overdekte markten ter wereld. De markt beslaat 61 straten en heeft meer dan 3000 winkels waar dagelijks tussen de 250.000 en 400.000 bezoekers op af komen. Winkels die dezelfde waren verkopen zitten bij elkaar. Zo zitten bijvoorbeeld alle juweliers bij elkaar in een straat en hetzelfde geldt voor tapijtwinkels en schoenenwinkels. Grote delen van de bazaar zijn nogal toeristisch en waarschijnlijk betaal je hier meer dan op andere plaatsen, maar daar tegenover staat een enorm aanbod en de belevenis van het rondlopen. De bazaar zit in het oude stadscentrum, vlakbij de Universiteit van Istanboel. Galata kulesi (Galatatoren) De Galatatoren is een oude toren in het Europese deel van Istanboel aan de noordkant van de Gouden Hoorn. Tegenwoordig is het mede door het uitzicht over de stad een toeristische trekpleister. De eerste Galatatoren werd gebouwd in 528 ten tijde van het Byzantijnse Rijk. Deze werd tijdens de Kruistochten verwoest, maar in 1348 bouwden de Genuezen een nieuwe, die het hart van de wijk Galata werd. De toren is gemeten vanaf de grond 61 meter hoog (gemeten vanaf het zeeniveau 140 meter). Boven in de toren bevindt zich tegenwoordig een restaurant, dat met een lift te bereiken is. Van daaruit heb je een prachtig panorama uitzicht over de stad. Taksim Meydanı (Taksim square) Dit plein is het symbolische centrum van modern Istanboel. Zowel overdag als ‘s nachts is het hier druk. Overdag door toeristen die in Taksim aan het winkelen zijn en ‘s nachts doordat er rondom 40
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
het Taksim Meydanı vele uitgaansgelegenheden te vinden zijn. Dit plein is ook het centrum van het openbaar vervoer in het Europese deel van Istanboel. Openbaar vervoer Het openbaar vervoer in Istanboel kan lastig zijn om uit te zoeken. Kaarten zijn er nauwelijks en je zult vaak moeten overstappen en opnieuw moeten betalen. Elke keer dat je in een tram, bus, metro of boot stapt, moet je een nieuw token gebruiken, het maakt niet uit hoe ver je er mee reist. De tokens kosten 2 TL per stuk en kunnen gekocht worden bij kiosken en automaten op stations. Met de taxi Taxi’s zijn een gemakkelijke en goedkope manier om door de stad te reizen. Een enkele reis van Taksim naar de oude stad (Sultanahmet) kost ongeveer 10 tot 15 TL. Over het algemeen rijden de taxi’s op meter, de tarieven zijn voor alle taxi’s gelijk. Soms weigeren chauffeurs om de meter te starten en proberen ze te onderhandelen over een vaste prijs. Je kunt dan het best een andere taxi nemen, want je zult bijna zeker te veel betalen. Je kunt het best van te voren vragen hoe duur het is om naar je bestemming te gaan (“How much to go to …?”). De prijs die je dan te horen krijgt is meestal dicht bij de prijs die de taximeter uiteindelijk aan geeft. Let op met taxi’s die niet geel zijn. Deze taxi’s zijn afkomstig van andere steden en hebben andere tarieven en zijn in het algemeen te duur. Let ook op met betalen. Sommige chauffeurs zullen proberen je te overtuigen dat een briefje van 50 TL maar 5 TL was. Check dus altijd het bedrag dat je aan de chauffeur afgeeft. Voetbal Istanboel is de thuisstad van de twee grote voetbalclubs Galatasaray en Fenerbahçe. De fans van deze twee clubs willen nog al eens met elkaar op de vuist gaan, dus het is niet handig om in Istanboel het shirt van je favoriete club aan te doen.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
41 4 1
Study Tour The Balkans 2012
Eten en drinken Koffie en Thee Thee (Turks: çay) is de nationale drank van de Turken. Traditioneel wordt een hele sterke pot thee gemaakt, die bovenop een pot kokend water staat. Van de sterke thee wordt een beetje in een tulpvormig glas gedaan, waarna het aangelengd wordt met het water tot de gewenste sterkte. Turkse koffie wordt na thee het meest gedronken in Turkije. Let wel op dat de koffie geserveerd wordt met het koffieprut in het kopje. Het laatste beetje van de koffie kun je dus beter niet opdrinken. Kebab betekent ‘geroosterd’, waarbij het meestal gaat om geroosterd lamsvlees of kip, en komt in vele soorten voor, waarbij de bekendste de Döner Kebab is. Döner Kebab betekend ‘draaiend, geroosterd’. Het gaat meestal om lamsvlees dat ronddraaiend op een verticaal spit wordt geroosterd. De dunne plakken vlees worden op verschillende manieren geserveerd: in Turks brood (döner sandviç), in een plat brood gerold (dürüm) of gewoon op een bord. İskender Kebap is genoemd naar de kok die dit gerecht voor het eerst bereidde. Eigenlijk gaat het hier ook om Döner Kebap, maar dan wordt deze geserveerd met tomatensaus en yoghurtsaus. Şaşlık is een spies waaraan stukken lamsvlees en groenten elkaar afwisselen. Tijdens de bereiding worden het vlees en de groenten wel los van elkaar gebakken, omdat de groenten sneller gaar zijn dan het vlees. Speciale Restaurants In de oude stad (Sultanahmet) serveren de restaurants vooral aan buitenlandse bezoekers. Het eten en de prijzen zijn hier meer Europees en hoewel je er goed kan eten zul je hier niet zo veel authentiek Turks eten kunnen bestellen. Onder de Galata brug, die vlakbij het treinstation Sirkeci ligt, zitten visrestaurantjes. Hier serveren ze vis die vers gevangen is uit de Bosporus. 42
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Uitgaan Op en om de straat İstiklal Caddesi , vlakbij Taksim en ons hostel, zitten honderden barretjes. Je kunt hier zelf verschillende bars bezoeken. Kijk wel goed hoe een bar eruit ziet voor je naar binnen gaat, de meeste zijn prima, maar er zijn er enkele waar je liever niet komt. Volgens de Lonely Planet: “The no-windowed, ad-plugged, letterboxed, basement bar is probably going to bring you surprises you’d prefer not to have.” Clubs zitten vooral in de wijk Beyoğlu langs de Bosporus. Zorg dat je goed gekleed bent, anders is de kans groot dat je aan de deur geweigerd wordt. Ramadan De Ramadan is de Islamitische vastenmaand. Dit jaar (2012) begint de Ramadan op 20 juli en eindigt met het suikerfeest (Eid AlFitr) op 18 augustus. Dat betekent dus dat we tijdens de Ramadan in Istanbul zullen verblijven. Vasten tijdens de Ramadan betekent dat er niks tussen de lippen door gaat, geen eten, drinken, sigaretten en voor streng gelovigen betekent het zelfs geen postzegels likken. Het vasten duurt van zonsopgang tot zonsondergang, dus tijdens de nacht mogen moslims wel eten. Na zonsondergang is het tijd voor feest, de mensen gaan de straat op en er heerst een kermisachtige sfeer. Net na zonsondergang wordt een lichte maaltijd, Iftar, gegeten. Later in de nacht is het tijd voor een uitgebreidere maaltijd, Sahur. Rond half drie ‘s nachts lopen er drummers voor de straat die de mensen wakker maken om aan de voorbereidingen van deze maaltijd te beginnen. Tijdens de Ramadan wordt rekening gehouden met niet-moslims. Restaurants en theehuizen zijn gewoon geopend. Je kunt overdag gewoon eten kopen, maar het wordt op prijs gesteld om niet in het openbaar, in het zicht van vastende mensen, te eten.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
43 4 3
Study Tour The Balkans 2012
Wetenschappelijk Belgrado Donderdag 12 juli: Nederlandse ambassade Op 12 juli zullen we een bezoek brengen aan de Nederlandse ambassade in Servië. Hier zal er iets verteld worden over de wetenschappelijke en culturele verschillen en overeenkomsten tussen onze twee culturen. Ook zal er uitgebreid de tijd zijn om vragen te stellen, dus bedenk alvast wat je allemaal zou willen weten over Servië! Donderdag 12 juli: Institute of Physics Belgrade In Belgrado zullen wij een bezoek brengen aan het „Institute of Physics Belgrade“, een onderdeel van de universiteit van Belgrado. Dit instituut is opgericht in 1961 om faciliteiten te bieden voor origineel research, om een forum te bieden voor wetenschappelijk contact tussen natuurkundigen uit Servië en de rest van de wereld, en om in samenwerking met de universiteit master-opleidingen aan te bieden. Het instituut is de thuisbasis van vier EU excellentie-centra, namelijk het Scientific Computing Laboratory, het Centre for Non Equilibrium Processes, het Center for Quantum and Optical Metrology (heet nu Photonics center) en OPSA, OPtical Spectroscopy Applications. 44
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Sofia Ook in Sofia volgt men het oost-europese gebruik van het gescheiden houden van onderzoek en onderwijs. Pas sinds kort beginnen de universiteiten zich meer bezig te houden met eigen onderzoek. Daarvoor gebeurde al het onderzoek in instituten zoals de Bulgaarse academie der wetenschappen (BAS). We zullen tijdens deze BuEx bezoeken brengen aan zowel de universiteiten van Sofia als enkele instituten binnen de Academie. Dinsdag 17 juli: Universiteit Sofia en enkele fysische instituten Als eerste zullen we de oudste universiteit van Bulgarije bezoeken, de “Софийски университет „Св. Климент Охридски““, vrij vertaald „Universiteit van Sofia „Sint Clemens van Ohrid““, vernoemd naar deze heilige, de eerste Bulgaarse aartsbisschop. Deze universiteit is opgericht in 1888 en is nu dus 123 jaar oud. De faculteit natuurkunde is momenteel 122 jaar oud.
De universiteit van Sofia, zoals deze meestal genoemd wordt, heeft in totaal zestien faculteiten en ongeveer 14.000 studenten. In Sofia bevindt zich sinds 1945 ook de „Technische Universiteit Sofia“ (die sinds 1995 pas een universiteit is, bij zijn oprichting hogere technische school heette, en later State Polytechnic.) Hier zullen we een bezoek brengen aan de faculteit voor Applied Physics. Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
45 4 5
Study Tour The Balkans 2012
We zullen ook een bezoek brengen aan het „Georgi Nadjakov Institute of Solid State Physics“, een onderdeel van de BAS. Hier wordt onderzoek gedaan naar oa. gecondenseerde materie, criticaliteit en faseovergangen, supergeleiding, nanofysica en plasmafysica. Onze begeleider heeft hier ook onderzoek gedaan. Tenslotte zullen we nog op bezoek gaan bij een bedrijf dat afgesplitst is van bovenstaande instituut, „Pulslight Lasers & Laser Systems“. Dit bedrijf houdt zich bezig met het op de markt brengen van de Koper-Bromide Laser, uitgevonden in Bulgarije.
Istanbul Maandag 23 juli: Koç university De Koç university is een van de twee universiteiten die we zullen bezoeken in Istanboel. Het is de duurste privé universiteit van Turkije 30 km ten noorden van Istanboel. Aan de universiteit studeren iets meer dan 5000 studenten. Tijdens ons bezoek aan de universiteit zullen we een presentatie krijgen over de universiteit. Daarna krijgen we een rondleiding door de natuurkunde labs en over de campus. Hierbij zullen we o.a. de toren ingaan, de bibliotheek en het sportcentrum bezoeken.
46
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Dinsdag 24 juli: Sabanci university De tweede universiteit die we bezoeken is de Sabanci university. Dit is nog een hele jonge universiteit, het eerste collegejaar was in 1999. Maar wel al een van de bekendste technische universiteiten van Turkije. De Sabanci university ligt op het Aziatische deel van Turkije. Tijdens ons bezoek zullen we langs de labs van Material sciences, nanosciences en high energy astrophysics bezoeken. Daarna krijgen we nog een campustour.
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
47 4 7
Study Tour The Balkans 2012
Natuurexcursie Sofia Maandag 18 juli: Het Rilaklooster Tijdens ons verblijf in Sofia zullen we ook een excursie maken naar het Rilaklooster. Dit ligt ongeveer 120 kilometer ten zuiden van Sofia op 1147 meter boven zeeniveau. Het klooster met de zebrahuid werd door de volgelingen van Ivan Rilski, later Johannes van Rila geheten gesticht. Deze kluizenaar ruilde in de 10e eeuw het kloosterleven in Rouen in voor het onherbergzame Rilagebergte. Er vormde zich een gemeenschap van monniken rond Johannes, die na zijn dood op 18 augustus 946 het klooster stichtte. Al snel werd Johannes van Rila een alom erkende heilige binnen de Bulgaarse orthodoxie. Zijn graf in het klooster is eeuwenlang een bedevaartsoord voor duizenden pelgrims. In 1833 werd het complex door brand verwoest en herbouwd. Sinds 1961 is het een nationaal museum. In 1983 werd het opgenomen op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
48
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Culturele waarde Het Rilaklooster is een symbool voor de Slavische cultuur na een lange periode van bezetting en onderdrukking door de Turken en hierdoor een nationaal bedevaartsoord voor de Bulgaren. Het kan gezien worden als het religieuze centrum van de Bulgaarse orthodoxe kerk. Het klooster is een voorbeeld van Bulgaarse renaissance. Het interieur is versierd met 1200 fresco’s met bijbelse taferelen. Het klooster kende op zijn hoogtepunt cellen voor 500 monniken en 1000 slaapkamers voor pelgrims. Nog steeds is het op een na het grootste klooster van de Balkan. Het museum van het klooster herbergt een schat aan geschenken die in de loop van de eeuwen door pelgrims meegenomen werden. Bijzonder is een kruis van houtsnijwerk, bestaande uit 1500 bijbelse figuren en 140 miniaturen van bijbelse scènes. Een van de hoogtepunten is de centraal gelegen Moeder Gods Ontslapeniskerk, opgebouwd in Byzantijnse stijl en versierd met tientallen iconen en 1200 fresco’s. Een ander hoogtepunt is het kruis gemaakt door broeder Rafael. Deze monnik heeft 12 jaar tijd aan zijn houtsnijwerk besteed, waarbij hij niet minder dan 650 verschillende personages gebruikte. De bijzonderheid zit hem in het feit dat dit alles in miniatuur werd uitgevoerd (in het museum is een vergroting aanwezig).
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
49 4 9
Study Tour The Balkans 2012
Smoelenboek De commissie
Guus Vermijs
Jessica Burger
Ruud Smedts
Daan van Vugt
Marijke Valk
Maarten Sebregts
50
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
De deelnemers
Kjeld Beeks
Harm Campmans
Jelle Goertz
Guido Hendriks
Sjak Jansen
Rens van Kalken
Arjen Monden
Roy Op Het Veld
Rens Raijmakers
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
51 5 1
Study Tour The Balkans 2012
Sten Reijers
Antoine Salden
Peter de Vrieze
Bram Wolf
Koen Schakenraad
Wetenschappelijk Begeleider
Diana Mihailova
52
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Telefoonnummers deelnemers Commissie Guus Ruud Jessica Daan Marijke Maarten
+31 6 27216865 +31 6 49770009 +31 6 47383119 +31 6 52028891 +31 6 57277650 +31 6 46497060
Deelnemers Kjeld Beeks Harm Campmans Jelle Goertz Guido Hendriks Sjak Jansen Rens van Kalken Arjen Monden Roy Op Het Veld Rens Raijmakers Sten Reijers Antoine Salden Koen Schakenraad Peter de Vrieze Bram Wolf
+31 6 13682963 +31 6 47928687 +31 6 43195595 +31 6 30065261 +31 6 36124141 +31 6 48784863 +31 6 10691300 +31 6 22756873 +31 6 25145021 +31 6 23227530 +31 6 23601166 +31 6 10642796 +31 6 38969793 +31 6 22139245
Begeleider Diana Mihailova
+31 6 26371652
Van der Waals
+31 40 247 4379
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
53 5 3
Study Tour The Balkans 2012
Verdeling Eindverslag Iedereen schrijft een stukje over een culturele of wetenschappelijke excursie voor het eindverslag. Kijk hier onder voor de verdeling. Excursie Wetenschappelijke voorexcursie HVE Ambassade Belgrado Physics instituut in Belgrado Bezoek fort van Belgrado Algemene indruk Belgrado Solid-state Institute Sofia Pulslight Lasers bedrijf Sofia Natuurexcursie Sofia Algemene indruk Sofia Topkapi Palace Algemene indruk Istanbul Koc University Sabanci university Laatste avond
54
Schrijver Kjeld Antoine Sten Rens R. Roy Arjen Guido Sjak Jelle Harm Peter Koen Bram Rens van K.
Deze reis is mede mogelijk gemaakt door
SVTN “ J.D. van der Waals”
Deze e rreis eis is me mede ede m mogelijk ogeliijk g gemaakt emaaktt d door oor
55 5 5
Study y TTour our TThe he B alk kans 2 012 2 Study Balkans 2012
Belgrado Sofia Istanbul
56 5 6
Deze D eze rreis eis iiss m mede ede m mogelijk ogelijk g gemaakt emaakt d door oor