Diagnose Integrale veiligheid gemeente Drimmelen Inleiding Het veiligheidsbeleid van uw gemeente is langs de meetlat van Kernbeleid Veiligheid gelegd en daarmee vergeleken met een 'ideale aanpak'. Ook is uw beleid vergeleken met dat van enkele andere gemeenten. Op deze manier krijgt u zicht op welke beleidsonderdelen goed lopen en aan welke onderdelen uw aandacht de komende tijd uit zou kunnen gaan. Voor die aspecten die nog niet geheel naar wens zijn, worden tips gegeven voor een nadere uitwerking.
Vergelijking met Kernbeleid Veiligheid De 'ideale aanpak' bestaat vanzelfsprekend niet. Gemeenten hebben elk hun eigen kenmerken en die vragen om lokaal beleid. Een aantal voorwaarden zijn echter wel te bepalen. Kernbeleid Veiligheid is een methode die samen met een groot aantal, zeer diverse gemeenten ontwikkeld, toegepast en recentelijk geactualiseerd is. Het geeft weer hoe een compleet, integraal veiligheidsbeleid met veel draagvlak ontwikkeld kan worden. De kleuren geven aan hoe uw gemeente scoort per item. Een item wordt gevormd door een cluster van vragen. Op de groengekleurde items (
) is uw veiligheidsbeleid op orde;
de oranje items ( ) zijn nog niet optimaal, maar uw gemeente is al goed op weg en aan de rode items ( ) zou u meer aandacht kunnen besteden. De grijze items (
) hebt u (nog) niet ingevuld.
Integraal Veiligheidsbeleid 1: Inzicht in de veiligheidssituatie 2: Inzicht in het veiligheidsveld 3: Veiligheidsbeleid 4: Interne organisatie en samenwerking 5: Samenwerking met externe partners 6: Capaciteit en middelen 7: Voortgang en verantwoording Jeugd & veiligheid 1: Analyse en beleid 2: Organisatie en borging 3: Regie en samenwerking 4: Uitvoering Overlast 1: Analyse en beleid 2: Organisatie en borging 3: Regie en samenwerking 4: Uitvoering
Vergelijking met het deelnemer gemiddelde
Drimmelen Landelijk gemiddeld Integraal Veiligheidsbeleid 1: Inzicht in de veiligheidssituatie
2: Inzicht in het veiligheidsveld
3: Veiligheidsbeleid
4: Interne organisatie en samenwerking
5: Samenwerking met externe partners
6: Capaciteit en middelen
7: Voortgang en verantwoording
Jeugd & veiligheid 1: Analyse en beleid
2: Organisatie en borging
3: Regie en samenwerking
4: Uitvoering
Overlast 1: Analyse en beleid
2: Organisatie en borging
3: Regie en samenwerking
4: Uitvoering
Vergelijking met andere gemeenten Drimmelen Aalburg Dongen Geertruidenberg Integraal Veiligheidsbeleid
Gilze Loon en op Oosterhout Waalwijk Werkendam Woudric Rijen Zand
1
Inzicht in de veiligheidssituatie
2
Inzicht in het veiligheidsveld
3 Veiligheidsbeleid Interne 4 organisatie en samenwerking Samenwerking 5 met externe partners 6
Capaciteit en middelen
7
Voortgang en verantwoording Jeugd & veiligheid
1
Analyse en beleid
2
Organisatie en borging
3
Regie en samenwerking
4 Uitvoering Overlast 1
Analyse en beleid
2
Organisatie en borging
3
Regie en samenwerking
4 Uitvoering
Resultaten en tips per vraag Per item wordt aangegeven hoe u op de onderliggende vragen hebt gescoord hebt. Dit geeft u nader inzicht in de specifieke punten waar verbetering mogelijk is. Bij deze punten krijgt u enkele tips. De kleuren geven aan hoe uw gemeente ervoor staat.
• • •
Op vragen die in groen zijn weergegeven scoort uw gemeente voldoende. Vragen die in het zwart zijn weergegeven hebben verbetering nodig. De vragen in grijs zijn (nog) niet ingevuld.
Algemene tip: het CCV heeft een instrument ontwikkeld waarin de veiligheidsplannen van veel gemeenten zijn opgenomen. Met die zoekfunctie kunt u veiligheidsplannen vinden die u kunt gebruiken in de ontwikkeling van het eigen veiligheidsbeleid. Dit instrument vindt u op de site http://previewtest.hetccv.nl/dossiers/Gemeentelijk_veiligheidsbeleid/Lokaal_veiligheidsbeleid/Veiligheidsplannen A: Integraal Veiligheidsbeleid 1 - Inzicht in de veiligheidssituatie 1.1
Inzicht in de veiligheidssituatie
1.2
Een (actuele) veiligheidsanalyse
Om goed inzicht in de actuele veiligheidssituatie en de wenselijke versterkingen in het beleid te krijgen kunt u een veiligheid Veiligheidsanalyse op http://www.projectveiligegemeenten.nl/ vindt u aanwijzingen voor het uitvoeren van een dergelijke ana minimaal elke vier jaar geactualiseerd. 1.3
Onderdelen van de veiligheidsanalyse Een veiligheidsanalyse dient de volgende onderdelen te bevatten:
• • • •
overzicht van de aantastingen van de veiligheid (de veiligheidsproblemen); inzicht in oorzaken en achtergronden van onveiligheid; overzicht van lopend beleid en maatregelen; indicatie op welke thema’s aanvullend beleid of maatregelen mogelijk zijn.
Voor elk van deze onderdelen biedt het Format Veiligheidsanalyse aanwijzingen. 1.4
Bronnen voor de veiligheidsanalyse
1.5
Informatie van partners
2 - Inzicht in het veiligheidsveld 2.1
Overzicht veiligheidspartners
2.2
Inzicht taken en mogelijkheden partners
Een overzicht van de veiligheidspartners is een eerste stap. Vervolgens moet duidelijk worden welke taken zij vervullen die re veiligheidsbeleid. De mogelijkheden van de partners kunnen zo creatief en optimaal benut worden en overlap van taken wor 2.3
Overzicht bestaande samenwerkingsverbanden
2.4
Overzicht flankerende gemeentelijk beleidsprocessen
2.5
Inventarisatie maatregelen en beleid
Een deel van het lokale veiligheidsbeleid is wettelijk bepaald. Daarnaast hebben provincie, regionale samenwerkingsverba maatregelen die van invloed kunnen zijn op het beleid van de gemeente. Veel van deze informatie is via internet te vinden, vo nemen met de betreffende organisaties. In Kernbeleid Veiligheid (zie http://www.projectveiligegemeenten.nl/projectinformatie/publicaties/_/content/projectveiligegemeenten/nl/bulk/projectinformatie vindt u in deel D een kort overzicht van actueel rijksbeleid. Ook de publicatie 'veiligheid in ontwikkeling' bevat nuttige informat 2.6
Overzicht beschikbare instrumenten
Op het gebied van veiligheid is een groot aantal instrumenten beschikbaar. Deels gaat het om juridische instrumenten, maa keurmerken, checklists etc. Op de website van het CCV (http://www.hetccv.nl/) en in Kernbeleid Veiligheid (http://www.projectveiligegemeenten.nl/) worde beschreven. 3 - Veiligheidsbeleid 3.1
Veiligheidsbeleid
3.2
Kernmethode toegepast
3.3
Vastgelegd beleid
3.4
Vaststelling Integraal Veiligheidsbeleid door raad
3.5
Onderdelen Integraal Veiligheidsbeleid Een goed Integraal Veiligheidsbeleid bevat ten minste de volgende onderdelen:
• • • • • • • • • • •
kaders voor Integraal Veiligheidsbeleid analyse van de veiligheidssituatie prioriteiten doelstellingen flankerend beleid relatie met landelijk, provinciaal en regionaal beleid interne veiligheidspartners externe veiligheidspartners maatregelen en instrumenten regierol van de gemeente burgerparticipatie
• • •
financiële raming methode van verantwoording frequentie van actualisatie van Integraal Veiligheidsbeleid
Een format voor een nota Integraal Veiligheidsbeleid vindt u op http://www.projectveiligegemeenten.nl/. 3.6
Criteria prioritering
3.7
Aandacht voor niet-prioriteiten
3.8
Doelstellingen voor prioriteiten
3.9
Meetbare doelstellingen
Bij beleid moet na verloop van tijd worden bekeken of het effectief is, om de uitvoering bij te kunnen sturen of om eventueel d raadzaam om de doelstellingen in meetbare termen te formuleren. 3.10 Type doelstellingen
In een goed Integraal Veiligheidsbeleid zijn er doelstellingen op de korte(eenjarige), middellange (vierjarige) en lange termi termijndoelstellingen dragen bij aan de meer algemene, abstracte doelstellingen voor de langere termijn. 4 - Interne organisatie en samenwerking 4.1
Rol gemeenteraad bij ontwikkeling Integraal Veiligheidsbeleid
De raad heeft een belangrijke taak binnen het Integraal Veiligheidsbeleid. Hij dient de opdracht tot ontwikkeling te geven, de langetermijndoelstellingen vast te stellen en de voortgang en uitvoering te toetsen. 4.2
Bestuurlijk verantwoordelijke voor Integraal Veiligheidsbeleid
4.3
Bestuurlijke verdeling van portefeuilles
Het verdient aanbeveling om het Integraal Veiligheidsbeleid in de portefeuille van de burgemeester onder te brengen, omda openbare orde. De afstemming tussen de bestuurlijke bevoegdheden op dat terrein en de taken van de burgem eester rond integraal veiligheidsbeleid anderzijds is daarmee gewaarborgd. Er zijn echter ook voordelen aan een wethouder als portefeui hierdoor zijn al minimaal twee collegeleden betrokken bij veiligheidsbeleid en is er daardoor meer integraliteit en draagvlak Erg belangrijk is dat de betreffende portefeuillehouder Integraal Veiligheidsbeleid als prioriteit ziet en zich hier enthousiast vo 4.4
Positionering Integraal Veiligheidsbeleid op ambtelijk niveau
4.5
Coördinerend ambtenaar
4.6
Functieprofielen voor de coördinerend ambtenaar
4.7
Positionering verantwoordelijk ambtenaar
4.8
Intern overleg ontwikkeling Integraal Veiligheidsbeleid
Over de ontwikkeling van het Integraal Veiligheidsbeleid dient overleg plaats te vinden met de interne gemeentelijke partners wordt op lopend beleid van andere, relevante afdelingen en gezamenlijke initiatieven ontplooid kunnen worden. Gedurende beleid is het raadzaam dit overleg gestructureerd te laten plaatsvinden, bijvoorbeeld in een ambtelijke werkgroep. Op de webs vindt u een Richtingwijzer voor de samenstelling van een dergelijke werkgroep, met interne en externe partners. 4.9
Intern overleg uitvoering Integraal Veiligheidsbeleid
De uitvoering van Integraal Veiligheidsbeleid zal bij diverse afdelingen liggen. Men moet op de hoogte zijn van de vorderinge planningen op elkaar afgestemd worden en op incidenten snel gereageerd kan worden. 4.10 Vaste contactpersoon veiligheid bij andere afdelingen
Het is van belang bij alle interne gemeentelijke partners een vaste contactpersoon met veiligheid als specifiek aandachtspu eigen afdeling en voor andere afdelingen duidelijk wie als eerste aanspreekpunt fungeert en zicht heeft op de activiteiten op Veiligheid worden deze personen de 'verantwoordelijke voor veiligheid' genoemd. 5 - Samenwerking met externe partners 5.1
Externe partners ontwikkeling Integraal Veiligheidsbeleid
5.2
Toetsing prioriteiten
Om voldoende draagvlak te krijgen, moeten de prioriteiten worden getoetst bij alle strategische partners en eventueel ook bij a iedereen in de reguliere inspraakprocedure de kans om te reageren op een nieuwe nota Integraal Veiligheidsbeleid. Draagvl men vanaf een vroeg stadium betrokken is geweest bij het opstellen van het beleid en de prioriteiten. De toetsing gebeurt dan de gemeenteraad wordt aangeboden. 5.3
Partners uitvoering Integraal Veiligheidsbeleid
5.4
Schriftelijke vastlegging samenwerking
Voor een goede samenwerking met de partners is het belangrijk om afspraken schriftelijk vast te leggen. De intentie om samen uitvoering kan in een convenant worden vastgelegd. Een voorbeeld van een dergelijk convenant vindt u op de website van P convenant dienen met de uitvoerende partners afzonderlijke afspraken worden vastgelegd. Dit kan in de vorm van subsidiev volgende partners zijn onmisbaar in de uitvoering en met hen dienen de afspraken schriftelijk te worden vastgelegd:
• • • • • • • •
politie; brandweer; openbaar ministerie; welzijnsorganisaties; onderwijsinstellingen; woningcorporaties; bewoners; ondernemers.
5.5
Contact externe partners
5.6
Overleg met bewoners over Integraal Veiligheidsbeleid
Net als met de externe partners verdient het aanbeveling om zowel structureel als ad hoc contact te hebben met de bevolking informatie over voornemens van de gemeente, maar zeker ook om het peilen van meningen en wensen (bijvoorbeeld via een p dorpsraden/bewonerspanels). 5.7
Samenwerking met andere gemeenten
5.8
Betrokken bij beleid van externe partners
Sommige externe partners worden door de gemeente gesubsidieerd. Bij andere partners is de sturing van de gemeente minde partners mag verwacht worden dat de gemeente betrokken wordt bij de ontwikkeling van hun eigen beleid met betrekking to 5.9
Toezien op betrokkenheid partners bij Integraal Veiligheidsbeleid
Het is raadzaam voor de gemeente om actief toe te zien op de betrokkenheid van partners bij het Integraal Veiligheidsbeleid. de voortgang van de uitvoering te bespreken, blijven de partners betrokken. 5.10 Actie bij afhaken van partners
Wanneer partners niet/minder betrokken blijken of afspraken niet nakomen, is het aan de gemeente om actie te ondernemen ingrijpen, financiële consequenties, overleg met als resultaat een hernieuwd commitment met resultaat verplichtingen. 5.11 Initiatief vlot trekken ontwikkeling/uitvoering
De gemeente i s als regisseur degene die de voortgang in de gaten moet houden en moet ingrijpen wanneer die stagneert. He daar een onderdeel van, maar ook het inspringen op nieuwe ontwikkelen. 5.12 Op peil houden randvoorwaarden Integraal Veiligheidsbeleid
De gemeente zorgt ervoor dat de randvoorwaarden optimaal zijn, om de geplande maatregelen te kunnen uitvoeren. Financ afstemming zijn enkele van die randvoorwaarden. 6 - Capaciteit en middelen 6.1
Aparte begrotingspost Integraal Veiligheidsbeleid
6.2
Aparte begrotingspost Integraal Veiligheidsbeleid bij interne partners
Omdat een deel van de uitvoering van Integraal Veiligheidsbeleid door andere afdelingen gedaan wordt, en dit inzichtelijk m begroting van de interne flankerende beleidsterreinen een aparte post/programma op te nemen voor veiligheidsbeleid. 6.3
Benodigde capaciteit uitvoering Integraal Veiligheidsbeleid
De benodigde capaciteit voor coördinatie en uitvoering wordt meestal bepaald in aantal fte’s. Het is raadzaam om per functi taakomschrijvingen te maken. 6.4
Vrijgemaakte capaciteit Integraal Veiligheidsbeleid Door een besluit van de raad kan de benodigde capacite it ook daadwerkelijk beschikbaar komen.
6.5
Benodigde middelen uitvoering Integraal Veiligheidsbeleid
6.6
Beschikbare middelen Integraal Veiligheidsbeleid
6.7
Extra geld voor prioriteiten
Het is raadzaam om de prioritering van onderwerpen herkenbaar te laten zijn in de verdeling van middelen. Aan de geprioritee besteed dan vóór de prioritering en meer dan aan andere, niet-geprioriteerde onderwerpen. 6.8
Beschikbare middelen Integraal Veiligheidsbeleid
6.9
Beschikbare financiële middelen
6.10 Extra geld voor prioriteiten 7 - Voortgang en verantwoording 7.1
Systeem voor planning en control
Het is raadzaam om een vast systeem van planning en control te gebruiken en toe te passen op Integraal Veiligheidsbeleid verkregen kan worden. 7.2
Sturingsinformatie systeem planning en control
7.3
Structurele evaluatie Integraal Veiligheidsbeleid
Het Integraal Veiligheidsbeleid dient structureel geëvalueerd te worden op het behalen van de doelstellingen en effecten van partners en de processen in de uitvoering dienen regelmatig te worden bekeken. 7.4
Terugkoppeling resultaten naar raad/college
Het is raadzaam om de resultaten van het Integraal Veiligheidsbeleid naar zowel de raad of raadscommissie als het college C: Jeugd en Veiligheid 1 - Analyse en beleid 1.1
Gedeelde probleemanalyse
Door samen met alle relevante partners de problemen te analyseren en dit vast te leggen in een document kan de gemeente ook gedragen wordt door de partners. 1.2
Zicht op probleemgroepen
1.3
Vastlegging maatregelen
De maatregelen op het gebied van jeugd en veiligheid dienen in een deelnota of plan van aanpak te worden vast gelegd, zo maatregelen gepland zijn. 1.4
Onderdelen veligheidsketen
1.5
Meetbare doelstellingen
Er dienen meetbare doelstellingen te worden opgesteld. Alleen zo kan het effect van het beleid achteraf gemeten en effectie 1.6
Monitoring aanpak
De aanpak dient idealiter meerdere malen per jaar gemonitord te worden. Zo kan snel worden gereageerd op veranderende snelveranderende jongerenculturen/-groepen van belang is. 2 - Organisatie en borging 2.1
Afstemming portefeuillehouders
Voor een goede afstemming tussen de portefeuille houders is het van belang dat de taakverdeling is vastgelegd, er gekozen primaat ligt, jeugd en veiligheid structureel wordt besproken in het college en er bilateraal overleg is tussen de portefeuilleh 2.2
Afstemming tussen afdelingen
Voor een goede afstemming tussen de afdelingen dient de taakverdeling te worden vastg elegd, een keuze te worden gemaa zowel ad hoc als structureel overleg plaats te vinden. Een ambtelijk overleg Jeugd & veiligheid is hiervoor een goede vorm. D structureel, ook andere relevante afdelingen betrokken worden. 2.3
Gebiedsgerichte functionarissen
2.4
Flexibiliteit gemeente en partners
2.5
Budget voor activiteiten
Activiteitenbudgetten kunnen het best zo dicht mogelijk bij de jeugd zelf worden ingezet; dit vergroot de kans dat maatregelen sportverenigingen, jongerenwerk of de jongeren zelf (bijvoorbeeld via een jongerenraad). 2.6
Middelen en capaciteit van partners Voldoende middelen en capaciteit bij partners zijn randvoorwaarden voor een geslaagde aanpak jeugd & veiligheid.
2.7
Communicatie met de jeugd
Door regelmatig met de jeugd te communiceren via bijeenkomsten, een jongerenraad, aangepaste berichten en jongerenwe jongeren betrokken raken/blijven bij de projecten van de aanpak en dat hun wensen en meningen gehoord worden. Op lokaaljeugdbeleid.nl/ staan diverse vormen van jeugdparticipatie in gemeenten beschreven.
3 - Regie en samenwerking 3.1
Betrokken interne partners
3.2
Betrokken externe partners
3.3
(Regie)rollen gemeente Binnen de aanpak heeft de gemeente altijd verschillende rollen te vervullen. De volgende rollen zijn essentieel:
• • • • • • • • • 3.4
initiëren van overleg met partners; stimuleren tot gezamenlijke probleemanalyse en doelstelling; meetbare beleidsdoelen formuleren; servicenormen benoemen en controleren; aansturen en subsidiëren van organisaties zoals jongerenwerk en sportverenigingen; netwerken opzetten; samenwerking in keten bevorderen; terugkoppelen van resultaten van de aanpak; evaluatie.
Informatie uitwisseling
4 - Uitvoering 4.1
Instrumenten en methodieken
C: Overlast 1 - Analyse en beleid 1.1
Zicht op typen overlast
Bij het bestrijden van overlast is het van belang eerst alle typen overlast die in de gemeente voorkomen in zicht te hebben. De b
• • • • • • • • • 1.2
jongeren; vandalisme; horeca; drugsverslaafden; psychiatrische patiënten; omwonenden; drugshandel (uit panden en op straat); prostitutie; openbare dronkenschap.
Oorzaken overlast
Voor het formuleren van een goede aanpak is het van belang de oorzaak van de overlast te analyseren. Hierbij dient onders objectieve en subjectieve overlast en tussen groepsgebonden en locatiegebonden overlast. 1.3
Ervaren van overlast
1.4
Zicht op veroorzakers overlast Ook de veroorzakers van overlast dienen in beeld te worden gebracht, zowel groepen als individuele personen.
1.5
Signalen overlast
1.6
Aanpak overlast
Iedere vorm van overlast vraagt om een specifieke aanpak. Wel is het mogelijk om meerdere vormen van overlast gecombine gelijksoortige maatregelen ingezet worden. 1.7
Maatregelen vastgelegd
Om de aanpak van overlast succesvol te maken is vastlegging van de maatregelen een noodzakelijk onderdeel van de borg maatregelen door college of raad vastgesteld, zodat er ook bestuurlijk/ politiek draagvlak is.
1.8
Maatregelen
2 - Organisatie en borging 2.1
Afstemming portefeuillehouders
Voor een goede afstemming tussen de portefeuillehouders is het van belang dat de taakverdeling is vastgelegd, er gekozen primaat ligt, overlast structureel wordt besproken in het college en er ook, wanneer nodig, bilateraal overleg is tussen de po 2.2
Afstemming tussen afdelingen
Voor een goede afstemming tussen de afdelingen dient de taakverdeling te worden vastgelegd, een keuze te worden gemaa zowel structureel als ad hoc overleg plaats te vinden. Een ambtelijk overleg Overlast is hiervoor een goede vorm. Dit overleg direct te kunnen reageren op incidenten. Daarbij kunnen, incidenteel of structureel, ook andere relevante afdelingen betrokk 2.3
Gebiedsgerichte functionarissen
2.4
Middelen en capaciteit van partners Voldoende middelen en capaciteit bij partners zijn randvoorwaarden voor een geslaagde aanpak van overlast.
2.5
Communicatie aanpak overlast
3 - Regie en samenwerking 3.1
Interne partners overlast
3.2
Externe partners aanpak overlast Een groot aantal partners is van belang voor de aanpak van overlast:
• • • • • • • • • • • • • • •
politie; woningbouwverenigingen; ambulant jongerenwerk; zorginstellingen; scholen(voortgezet onderwijs en basisonderwijs); opvanginstellingen; verslavingszorg; GGD; openbaar ministerie; jeugd; bewonersverenigingen; sportverenigingen; horecaondernemers; ondernemers prostitutie; winkeliers.
Let wel: niet alle partners moeten bij alle vormen van overlast worden ingeschakeld. Verder kunnen betrokken worden, wederom afhankelijk van het type overlast: thuiszorg; ziekenhuizen; projectontwikkelaars e 3.3
(Regie)rollen gemeente Binnen de aanpak heeft de gemeente altijd verschillende rollen te vervullen. De volgende rollen zijn essentieel:
• • • • • • • • • • 3.4
initiëren overleg met partners; stimuleren tot gezamenlijke probleemanalyse en doelstelling; meetbare beleidsdoelen formuleren; servicenormen benoemen en controleren; aansturen organisaties zoals welzijns - en opvanginstellingen; afspraken maken met overige partners; netwerken opzetten; samenwerking in keten b evorderen; evaluatie; terugkoppelen van resultaten van de aanpak naar partners.
Taakverdeling vastgelegd
Belangrijk is om de taakverdeling met alle partners vast te leggen zodat iedereen de eigen taken kent en hier later in het traje 3.5
Informatie uitwisseling
Overlast kan alleen bestreden worden als informatie over overlastveroorzakers voldoende uitgewisseld wordt. Dit kan via ve casemanagers, casuïstiekoverleg en/of bestandsanalyse. 4 - Uitvoering 4.1
Meldpunten overlast
4.2
Ingezette instrumenten en methodieken Voor een succesvolle aanpak kunnen de volgende landelijk bekende instrumenten en methodieken ingezet worden.
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
thuis op straat (TOS); gedragscodes; cameratoezicht; bestuurlijke ophouding; sluiting woning (wet Victoria); bezoekersverbod (wet Victoria); uitzetting uit woning; opiumwet; aanschrijving volgens woningwet, na sluiting ( wet Victor); in beslagname apparatuur; buurtbemiddeling; buurtpreventie; KVW veilig complex en veilige omgeving ( en stappenplan en toolkit); Kwaliteitsmeter veilig uitgaan; horecaconvenant; veiligheidseffectrapportage; bestuurlijke boete; schade verhalen via OM; schade privaatrechtelijk verhalen op overtreder / veroorzaker van de schade; strafrecht en bestuursrecht (twee sporen beleid); inrichting ruimte vs. aanpak plegers.
Informatie over deze instrumenten vindt u op http://www.hetccv.nl/. Hiernaast kunt u vanzelfsprekend ook lokale en regionale methodieken en projecten inzetten. C: Andere lokale prioriteit 1 - Andere lokale prioriteit
Indicatoren voor benchmarking Uw gemeente heeft toestemming gegeven de indicatoren te gebruiken voor benchmarking via http://www.watdoetjegemeente.nl/.
