Doorontwikkelingsnotitie Integrale veiligheid 2013 – 2016 Gemeente Enkhuizen
Gemeente Enkhuizen, 2 april 2013
Inhoudsopgave 1.
Inleiding
p. 3
2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Huidige situatie Veilige woon- en leefomgeving Bedrijvigheid en veiligheid Jeugd en veiligheid Fysieke veiligheid Integriteit en veiligheid
p. 5 p. 5 p. 8 p. 9 p. 10 p. 12
3. 3.1 3.2 3.3 3.4
Strategisch kader Hoofdkoers Overige strategische uitgangspunten Strategische partners Flankerend beleid
p. 13 p. 13 p. 14 p. 14 p. 15
4. 4.1 4.2 4.3
Prioriteiten Veilige en leefbare wijken en buurten Veilig uitgaan en veilige evenementen Veilige thuissituatie
p. 16 p. 16 p. 18 p. 20
5. 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8
Overige veiligheidsthema’s Veilig toerisme Veilig winkelgebied en veilige bedrijventerreinen Brandweer zorg Verkeersveiligheid Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit Voorbereiding op de rampenbestrijding Mensenhandel Jeugd en middelengebruik
p. 22 p. 22 p. 22 p. 24 p. 25 p. 25 p. 26 p. 28 p. 28
6. 6.1 6.2
Organisatie en coördinatie Wat gaan we doen Waar gaan we heen
p. 30 p. 30 p. 31
7.
Begroting
p. 32
8. 8.1 8.2 8.3
Communicatie Inleiding Uitgangspunten bij communicatie over veiligheid Doelstellingen
p. 33 p. 33 p. 33 p. 34
Pagina 2/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
1. Inleiding Voor u ligt het integraal veiligheidsbeleid 2013 – 2016 van de gemeente Enkhuizen. Dit beleidsstuk borduurt voort op de ‘nota integrale veiligheid Enkhuizen 2007-2010’. Het college legt deze nota aan de gemeenteraad voor vanuit de volgende overwegingen: 1. Het ‘oude’ veiligheidsbeleid liep van 2007 tot en met 2010 en is daarmee, mede door alle recente ontwikkelingen, enigszins verouderd. Aangezien het van belang is een goede strategische positiebepaling in te nemen wordt een nieuw veiligheidsbeleid vastgesteld; 2. Er ligt een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer dat voorschrijft dat de gemeenteraad eens per vier jaar een integraal veiligheidsplan vaststelt. Het college heeft ervoor gekozen in het voorliggende beleidsstuk de definitie van integrale veiligheid van de VNG-methode ‘Kernbeleid Veiligheid’ te volgen. Deze methode wordt door veel gemeenten in Nederland gehanteerd en geldt dan ook als uitgangspunt voor diverse landelijke actoren, zoals het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De methode wordt tevens gebruikt door de politie. De consequentie van het hanteren van deze methode is dat er uitgegaan wordt van een vijftal veiligheidsvelden, te weten ‘veilige woon- en leefomgeving’, ‘bedrijvigheid en veiligheid’, ‘jeugd en veiligheid’, ‘fysieke veiligheid’ en ‘integriteit en veiligheid’. Met elkaar vormen deze velden het integrale veiligheidsterrein. Binnen deze veiligheidsvelden worden diverse veiligheidsthema’s onderscheiden. De analyse van de huidige situatie heeft op elk van de vijf veiligheidsvelden plaatsgevonden. Het voorgestelde beleid strekt zich eveneens uit tot de vijf velden, met als verschil dat in de uitwerking van het beleid de specifieke, voor Enkhuizen relevante veiligheidsthema’s centraal staan en als noemer gebruikt worden. In het beleidsstuk zijn de voornemens over alle facetten van veiligheid in Enkhuizen voor de komende vier jaren in één document omschreven. Tevens geldt het document als toetsingskader van alle gedane inspanningen. De inwoners van de gemeente Enkhuizen kunnen de komende jaren rekenen op een gemeente die blijft investeren in veiligheid en samen met haar partners werkt aan een veilig woon- en werkklimaat. Veiligheid is echter niet uitsluitend een zaak voor de overheid. Het is ook een zaak van de burgers zelf. Zij dragen dan ook medeverantwoordelijkheid voor de veiligheid in hun eigen omgeving. Een verantwoordelijkheid die enerzijds tot uitdrukking komt in de plicht zich als een goed burger te gedragen en zich te houden aan de wetten en regels, anderzijds kunnen burgers een actieve bijdrage leveren aan de veiligheid door onveilige situaties te melden en te participeren in initiatieven zoals het ‘burger-AED project’, burgernet, enz. De gemeente Enkhuizen ziet het dan ook als haar taak om omstandigheden te creëren die het mogelijk maken dat burgers hun verantwoordelijkheden ook daadwerkelijk kunnen oppakken en waarmaken. Daarnaast blijft de gemeente de komende jaren de beleidsregie voeren op alle veiligheidsvelden. Dit doet zij door nog meer in te zetten op het sturen in de ketenaanpak en te werken volgens de vijf facetten uit de veiligheidsketen, namelijk: pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg. In sommige gevallen voorziet zij zelf in de uitvoering (bv. bestuurlijke handhaving), in vele andere gevallen berust deze taak bij externe partijen, zoals politie, brandweer, milieudienst, etc. De gemeente ziet er op toe dat al deze partijen hun taken uitvoeren ten gunste van de veiligheid van haar inwoners. De opbouw van het beleidsstuk ziet er als volgt uit. Hoofdstuk 2 bevat een korte analyse van de huidige situatie. Hierbij wordt ingegaan op de veiligheidsproblematiek op de vijf veiligheidsvelden, de huidige aanpak daarvan en de verbeterpunten daarin. In hoofdstuk 3 wordt het strategisch kader weergegeven waarin de prioriteiten voor de komende jaren benoemd worden. In hoofdstuk 4 worden de prioriteiten uitgebreid toegelicht. Hoofdstuk 5 gaat in op de overige strategische thema’s en als laatste wordt ingegaan op de organisatie, de begroting en de communicatie (hoofdstuk 6, 7 en 8). Pagina 3/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Deze nota bevat de hoofdlijnen van het integrale veiligheidsbeleid voor de periode 2013 – 2016. Deze hoofdlijnen worden nader geconcretiseerd in uitvoeringsplannen. De eerste daarvan heeft betrekking op het kalenderjaar 2013 en zal na vaststelling van deze nota door het college worden opgesteld en vastgesteld.
Pagina 4/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
2.
Huidige situatie
De huidige veiligheidssituatie is in twee opzichten geanalyseerd ter voorbereiding van het nieuwe veiligheidsbeleid: er is gekeken naar de huidige veiligheidsproblematiek (aantastingen van de veiligheid) en naar de huidige veiligheidsaanpak en verbeterpunten daarin. Beide zijn nodig: alleen zicht op de ‘harde’ veiligheidsgegevens verschaft onvoldoende basis voor het bepalen van de hoofdlijnen van de nieuwe aanpak, aangezien dan niet zichtbaar is op welke wijze en met welke intensiteit reeds ingezet wordt op de veiligheidsthema’s. Hierna wordt de stand van zaken op de vijf veiligheidsvelden vanuit het Kernbeleid Veiligheid op hoofdlijnen beschreven. Het gaat om de volgende veiligheidsvelden: 1. Veilige woon- en leefomgeving; dit betreft de veiligheid in de alledaagse woon- en leefomgeving, dat wil zeggen: de woning, de straat, de buurt, de wijk; indicatoren voor de veiligheid op dit veld zijn de sociale kwaliteit in de buurt (inclusief overlast), de fysieke kwaliteit van de woonomgeving (inclusief verloedering), criminaliteit/objectieve veiligheid (inclusief diverse vormen van geweld) en veiligheidsgevoel/subjectieve veiligheid; 2. Bedrijvigheid en veiligheid; dit betreft de sociale veiligheid rond winkel- en horecavoorzieningen en bij evenementen en op bedrijventerreinen; 3. Jeugd en veiligheid; hierbinnen vallen jeugdoverlast en –criminaliteit, jeugd & alcohol en ‘veilig in en om de school’; 4. Fysieke veiligheid; hierbinnen vallen de ‘klassieke’ fysieke veiligheidsthema’s, te weten: verkeersveiligheid, brandveiligheid (preventieve en repressieve brandweerzorg), externe veiligheid (veiligheid rond inrichtingen met en vervoer van gevaarlijke stoffen) en de voorbereiding op rampenbestrijding (in het bijzonder de gemeentelijke kolom); 5. Integriteit en veiligheid; binnen dit veld vallen maatschappelijke verschijnselen die haaks staan op fundamentele regels van onze samenleving en in die zin de integriteit van onze samenleving fundamenteel bedreigen; in dit kader gaat het dan vooral om ‘maatschappelijke onrust’ en vormen van georganiseerde criminaliteit. Dilemma Elk veiligheidsthema wordt hierna in eerste instantie bekeken met behulp van de beschikbare cijfermatige gegevens, waaronder politiecijfers en de uitkomsten van de integrale veiligheidsmonitor (IVM) 2011. Ten aanzien van de politiecijfers dient vermeld te worden dat begin 2009 de systematiek van registratie bij de politie veranderd is. Hierdoor zijn de cijfers over 2009, 2010 en 2011 niet één op één te vergelijken met de cijfers van 2008 en voorgaande jaren. De verschillen zijn echter minimaal.
2.1
Veilige woon- en leefomgeving
Veiligheidsproblematiek Kernindicatoren op dit veld zijn ‘sociale kwaliteit’, ‘fysieke kwaliteit’, ‘objectieve veiligheid’ en ‘subjectieve veiligheid’. Tabel 1 bevat cijfermatige gegevens over deze indicatoren. Indicator t.a.v. sociale kwaliteit: Sociale cohesie in de buurt (s) Leefbaarheid (r)
Pagina 5/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron
IVM IVM
2008
2009
2010
2011
X X
6,3 7,5
X X
6,3 7,3
Paraaf griffier:
Dronken mensen op straat (%) Drugsoverlast (%) Overlast door omwonenden (%) Is actief in de eigen woonomgeving (%) Overlast van overspannen/gestoorde personen Aantal burenruzies Huiselijke twist Drugsoverlast Handel en vervaardigen softdrugs
IVM IVM IVM IVM Politie Politie Politie Politie Politie
X X X X 39 159 60 15 22
22 9 6 17 80 55 44 8 19
X X X X 29 22 34 22 11
13 3 5 19 59 23 33 28 8
t.a.v. fysieke kwaliteit: Goede verlichting (%) Tevreden over groenonderhoud (%) Goed onderhoud wegen, paden en pleintjes (%) Goede speelplekken voor kinderen (%) Goede voorzieningen voor jongeren (%) Woonomgeving (r) Hondenpoep (komt vaak voor) (%) Rommel op straat (komt vaak voor) (%) Vernieling straatmeubilair (komt vaak voor) (%) Bekladding muren/gebouw (komt vaak voor) (%) Slachtofferschap vandalismedelicten (%) Vernieling openbare gebouwen Overige vernielingen/baldadigheid
IVM IVM IVM IVM IVM IVM IVM IVM IVM IVM IVM Politie Politie
X X X X X X X X X X X 30 167
75 65 58 40 16 7,5 42 23 13 11 21 51 144
X X X X X X X X X X X 29 116
79 64 57 51 20 7,4 36 21 8 5 17 9 147
t.a.v. objectieve veiligheid/veelvoorkomende criminaliteit: Veiligheid algemeen (r) Slachtofferschap algemeen (%) ,, geweldsdelicten (%) ,, vermogensdelicten (%) ,, bedreiging (%) ,, (poging tot) inbraak (%) Incidenten huiselijk geweld Misdrijven huiselijk geweld Incidenten uitgaansgeweld Misdrijven uitgaansgeweld Inbraak woning Straatroof
IVM IVM IVM IVM IVM IVM Politie Politie Politie Politie Politie Politie
X X X X X X 52 34 91 59 31 8
6,8 30 8 15 7 3 95 29 61 36 52 8
X X X X X X 112 37 95 53 78 2
6,8 34 8 16 5 5 115 32 106 54 56 5
IVM IVM
X X
33 19
X X
27 14
IVM IVM IVM IVM
X X X X
28 25 24 22
X X X X
23 24 26 16
t.a.v. subjectieve veiligheid/veiligheidsgevoel: Voelt zich wel eens onveilig (%) Voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt (%) Voelt zich wel eens onveilig in (%): Treinstation Centrum van de stad Winkelgebied Openbaar vervoer tabel 1 cijfermatige gegevens ‘Veilige woon- en leefomgeving’ % = Percentage van de personen die het eens zijn met de vraagstelling.
r = Gemiddelde rapportcijfer welke is toegekend aan de (vraag)stelling. Des te hoger het cijfer, des te beter de gemeente hierop scoort. s = Schaalscore. De schaalscore is een samengestelde score van een aantal vragen. Hoe hoger de score, des te beter de gemeente hierop scoort.
Pagina 6/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Belangrijke kenmerken van de veiligheidssituatie op dit veiligheidsveld zijn de volgende: Sociale kwaliteit: het aantal meldingen van burenruzies is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Het aantal meldingen van drugsoverlast loopt echter geleidelijk aan op. Dit in tegenstelling tot het percentage inwoners dat drugsoverlast ervaart, dit is maar 3%, waar dat in 2009 nog om 9% van de bewoners ging, en ligt daarmee onder het regionale gemiddelde. Ook het percentage mensen welke aangeven overlast te ondervinden van dronken mensen op straat is fors afgenomen, desalniettemin is het percentage van 13% het hoogste in de regio NoordHolland Noord. Fysieke kwaliteit: het aantal vernielingen is de afgelopen jaren redelijk stabiel gebleven. Inwoners hebben aangegeven minder last te ondervinden van fysieke verloedering, zoals overlast van hondenpoep, rommel op straat, bekladding, etc. Ook de kans om slachtoffer van dit soort incidenten te worden acht men steeds kleiner. Objectieve veiligheid/veelvoorkomende criminaliteit: er is een lichte stijging te zien van het aantal incidenten van huiselijk geweld en uitgaansgeweld in de periode 2008-2011. Het aantal aangiften van beide incidenten blijft echter redelijk stabiel. Het aantal aangiftes van woninginbraken is in de afgelopen jaren wel in een negatieve spiraal beland, met een uitzondering in het jaar 2011, waar het aantal van 56 aangiftes nog steeds aan de hoge kant zat. Subjectieve veiligheid/veiligheidsgevoel: mensen voelen zich steeds veiliger in Enkhuizen. Het onveiligheidsgevoel in de stad ligt met 27% echter nog wel boven het regionale- en landelijke gemiddelde. De huidige aanpak en mogelijke verbeterpunten: De aanpak op het veiligheidsveld ‘veilige woon- en leefomgeving’ geschiedt via het onderhouden van een infrastructuur voor afstemming en coördinatie met de verschillende veiligheidspartners, via het bevorderen van bewonersbetrokkenheid, via toezicht en handhaving en via de aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen. Het zwaartepunt van de huidige aanpak ligt op het onderhouden van de infrastructuur voor de afstemming met de verschillende partners. Zo zijn de afgelopen jaren verschillende regionale samenwerkingsverbanden ontwikkeld waarin de verschillende partners, veelal onder regie van de gemeenten, werken aan het aanpakken van sociale veiligheidsvraagstukken en criminele activiteiten. Denk hierbij aan het Regionale Informatie en Expertise Centrum (RIEC), het veiligheidshuis en het Programmabureau Integrale Veiligheid (PIV). Bewonersbetrokkenheid wordt bevorderd door de methodiek burgernet, het burger-AED project en bijvoorbeeld diverse buurtacties. Het toezicht en de handhaving geschieden ook in onderlinge samenwerking tussen politie, Boa’s, gemeentelijk toezichthouders en ook diverse private beveiligers. Accenten in de aanpak van specifieke criminaliteitsfenomenen zijn de totaal aanpak van de drugsoverlast (van preventie tot repressie), de aanpak van huiselijk geweld (inclusief het tijdelijk huisverbod) en de aanpak van huisjesmelkers en mensenhandel (Kompas). De analyse heeft uitgewezen dat er nog diverse verbeterpunten zijn op dit veiligheidsveld. Ten aanzien van het stijgende aantal woninginbraken is er nog geen structurele aanpak ontwikkeld. Het vergroten van het blauw op straat is een gegeven waar weinig invloed op kan worden uitgeoefend. Hierdoor zal bij het ontwikkelen van een aanpak, deze vooral toegespitst moeten zijn op de preventie van woninginbraken, door middel van bijvoorbeeld, voorlichting. Op 1 januari 2012 is gestart met een ketenaanpak van diverse cirminaliteitsfenomenen in het veiligheidshuis West-Friesland. Dit veiligheidshuis dient de komende jaren doorontwikkeld te worden tot een samenwerkingsverband waarin de diverse partijen elkaar moeiteloos weten te vinden en casusgericht oplossingen bieden om Pagina 7/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
de criminaliteit en overlast van personen en groepen tegen te gaan. Vergroting van burgerparticipatie staat ook hoog op de agenda. Er zijn door de overheid diverse projecten ontwikkeld waarbij burgers betrokken worden bij de veiligheidsaanpak en inherent daaraan ook het veiligheidsgevoel van de inwoners vergroot wordt. Er dient echter nog sterker te worden ingezet op het stimuleren van ideeën bij onze inwoners, waarbij de gemeente een faciliterende rol dient te spelen.
2.2
Bedrijvigheid en veiligheid
Veiligheidsproblematiek Thema’s binnen dit veiligheidsveld zijn ‘veilig winkelgebied’, ‘veilige bedrijventerreinen’, ‘veilig uitgaan’, ‘veilige evenementen’ en ‘veilig toerisme’. Tabel 2 bevat cijfermatige gegevens over deze onderwerpen. Indicator t.a.v. veilig uitgaan: Dronken mensen op straat (%) Gevoel van onveiligheid rondom uitgaansplekken (%) Ervaart overlast door horecagelegenheden (%) Pleegplek ondervonden incident = bar/café (%) Misdrijven uitgaansgeweld Incidenten uitgaansgeweld t.a.v. veilige evenementen: Geen indicatoren bekend t.a.v. veilige bedrijventerreinen Aangifte diefstal / inbraak uit bedrijf Aantal incidenten op Schepenwijk Aantal incidenten op Krabbersplaat t.a.v. veilig toerisme Geen indicatoren bekend t.a.v. veilig winkelgebied Gevoel van onveiligheid in winkelgebied (%) Respectloos gedrag door personeel winkel / bedrijf (%) Aangifte winkeldiefstal tabel 2 cijfermatige gegevens ‘Bedrijvigheid en veiligheid’
bron
2008
2009
2010
2011
IVM IVM IVM IVM Politie Politie
X X X X 59 91
22 33 3 n.b. 36 61
X X X X 53 95
13 35 2 15 54 106
-
-
-
-
-
Politie Politie Politie
46 49 27
45 68 29
63 55 21
62 n.b. n.b.
-
-
-
-
-
IVM IVM Politie
X X 29
24 14 30
X X 14
26 14 18
Op dit veiligheidsveld zien we een afname van het aantal winkeldiefstallen, terwijl het aantal inbraken bij bedrijven en instellingen vanaf 2009 juist is toegenomen. Het aantal incidenten wat plaatsvindt op de bedrijventerreinen Schepenwijk en Krabbersplaat lijkt geleidelijk aan te dalen. Het aantal incidenten van uitgaansgeweld is in de periode 2008-2011 licht gestegen. Ook voelen mensen zich steeds vaker onveilig in druk bezochte gebieden, zoals rondom uitgaansplekken en in winkelgebieden. De huidige aanpak en verbeterpunten De aanpak van de veiligheid op de bedrijventerreinen verloopt via een intensieve samenwerking van de verschillende ketenpartners. De methodiek van parkmanagement is helaas niet van de grond gekomen, doch wordt er hard gewerkt om in de vorm van een ‘parkmanagement-light’ aanpak de veiligheid op de bedrijventerreinen te waarborgen. Om de ervaren overlast in het winkelgebied, Westerstraat en omgeving en in het uitgaansgebied van Enkhuizen te verminderen heeft de gemeente in 2012 deelgenomen aan een landelijke pilot, waarin het particuliere toezicht centraal stond. De
Pagina 8/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
resultaten van deze pilot waren louter positief te noemen, desalniettemin vraagt een structurele afname om een integraal en afgekaderde aanpak. Ondanks de lichte stijging van het aantal incidenten van uitgaansgeweld, is de afgelopen jaren fors geïnvesteerd op dit gebied. Er heeft een differentiatie van sluitingstijden plaatsgevonden, het toezicht en de handhaving van gemeentelijk toezichthouders en het HIT team is uitgebreid met de inzet van een ambulante portier en er wordt daar waar mogelijk gebruik gemaakt van het sanctiebeleid horeca, opleggen gebiedsontzeggingen en een hernieuwd collectief ontzeggingenbeleid. Daarnaast is in 2012 geïnvesteerd in de aanpak van het vaaroverlast in de zomermaanden. De cijfers hiervan zijn nog niet bekend, maar gelet op de signalen uit de stad, mag geconcludeerd worden dat de ingeslagen weg haar vruchten begint af te werpen. Verbeterpunten op het gebied van ‘bedrijvigheid en veiligheid’ zijn onder andere, het vormgeven van een structureel samenwerkingsverband met diverse partners om de veiligheid op de bedrijventerreinen en in het winkelgebied te waarborgen en de overlast structureel te verminderen. Ook zal met de nieuwe bevoegdheden op het gebied van de drank- en horecawet gekeken moeten worden in hoeverre deze kunnen worden ingezet om ook de overlast in het uitgaansgebied te doen verminderen. Momenteel wordt deze overlast mede aangepakt door de inzet van gemeentelijk toezichthouders, welke worden ingehuurd bij een particulier beveiligingsbedrijf. Concentratie van de natte horeca richting het havengebied zou ook aan deze doelstelling kunnen bijdragen. Het horecagebied is nu te versnipperd, waardoor er veel loop- en fietsverkeer plaatsvindt door de binnenstad van Enkhuizen in de avond- en nachturen. Aan de andere kant moet in ogenschouw worden genomen dat concentratie van horecagelegenheden weer andere veiligheidsproblemen met zich mee brengen, zoals het massaal op straat komen van publiek na sluitingstijd. Tevens zal de huidige positionering en regievoering op de aansturing van de veiligheid op het water verder ingebed moeten worden.
2.3
Jeugd en veiligheid
Veiligheidsproblematiek Thema’s binnen dit veiligheidsveld zijn ‘overlastgevende jeugd’, ‘criminele jeugd/individuele probleemjongeren’, ‘jeugd, alcohol en drugs’ en ‘veilig in en om de school’. Tabel 3 bevat cijfermatige gegevens over deze onderwerpen. Indicator t.a.v. overlastgevende jeugd: Ervaart overlast van groepen jongeren (%) Gevoel van onveiligheid nabij groepen jongeren (%) Melding van overlast jongeren Melding vernielingen / baldadigheid Aantal overlastgevende jeugdgroepen Aantal hinderlijke jeugdgroepen t.a.v. criminele jeugd / individuele probleemjongeren: Ervaart jeugdcriminaliteit (%) t.a.v. jeugd, alcohol en drugs: Dronken mensen op straat (%) Drugsoverlast (%) t.a.v. veilig in en om school: Geen indicatoren bekend tabel 3 Cijfermatige gegevens ‘jeugd en veiligheid’ Pagina 9/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron
2008
2009
2010
2011
IVM IVM Politie Politie Politie Politie
X X 238 242 1 0
20 55 307 198 0 1
X X 249 166 0 1
11 54 209 206 0 1
IVM
X
9
X
5
IVM IVM
X X
22 9
X X
13 3
-
-
-
-
-
Paraaf griffier:
Het aantal meldingen van jeugdoverlast varieert sterk in de afgelopen jaren. Toch is het aantal meldingen in het laatste jaar nog niet zo laag geweest. In het aantal meldingen van vernielingen en baldadigheid was de afgelopen jaren een sterke daling te zien. In 2011 is het aantal meldingen echter weer sterk toegenomen. De ervaren overlast van inwoners met betrekking tot jeugdoverlast is op alle gemonitorde gebieden afgenomen. De huidige aanpak en verbeterpunten Het accent van de huidige aanpak op dit veiligheidsveld ligt op het preventieve vlak. Daar waar noodzakelijk worden ook repressieve maatregelen genomen. De belangrijkste preventieve instrumenten zijn: het structurele ketenpartneroverleg, waarin politie, gemeente, jongeren- en 1 opbouwwerk en gemeentelijk toezichthouders samen werken volgens de Beke shortlistmethodiek , voorlichting op scholen in het kader van het alcohol- en drugsmatigingsbeleid, oprichting van het Centrum voor Jeugd en Gezin, veelplegeraanpak in het veiligheidshuis en vroeg signalering van schoolverzuim. De verbeterpunten op dit veiligheidsveld zijn vooral gelegen in de uitbreiding van de huidige werkkaders. Enkhuizen is een relatief kleine gemeente, waarin het kennen en gekend worden bij jongeren een belangrijk goed is. Toch zijn het niet alleen Enkhuizer jongeren die af en toe voor overlast zorgen. Het is daarom belangrijk om ook intergemeentelijk de aanpakken op elkaar af te stemmen en de onderlinge samenhang van de RSG op veiligheidsgebied verder aan te scherpen. De huidige werkwijze van het CJG in combinatie met de doorontwikkeling van het veiligheidshuis WestFriesland, beloven een belangrijke stap te zijn in de goede richting. Op deze manier komen de justitiële- en zorgpartners steeds beter in positie ten opzichte van elkaar, wat de integraliteit van de aanpak ten goede moet komen. Naast preventieve maatregelen, dienen repressieve maatregelen, als een figuurlijke stok achter de deur. Het overhevelen van de toezicht- en handhavingstaken van de Drank- en Horecawet naar de gemeenten bieden hiervoor goede mogelijkheden.
2.4
Fysieke veiligheid
Veiligheidsproblematiek Thema’s binnen dit veiligheidsveld zijn ‘verkeersveiligheid’, ‘brandveiligheid’, ‘externe veiligheid’ en ‘voorbereiding op rampenbestrijding’. Tabel 4 bevat cijfermatige gegevens over deze onderwerpen. Indicator t.a.v. verkeersveiligheid: Aanrijdingen met letsel Aanrijdingen met dood als gevolg t.a.v. brandveiligheid: Rookmelders in woning aanwezig (%) Voorlichting i.v.m. brandveiligheid <12mnd gehad (%) Aantal binnenbranden Aantal buitenbranden
bron
2008
2009
2010
2011
Politie Politie
13 0
17 0
5 1
2. 1
IVM IVM Brw Brw
X X 9 38
X X 12 28
X X 5 32
64 84 11 19
De Beke shortlistmethodiek is een methodiek waarbij problematische jeugdgroepen in beeld gebracht en onderverdeeld worden in hinderlijke-, overlastgevende- en criminele jeugdgroepen. Op basis van de daaruit voortkomende informatie, wordt er per groep een aanpak geformuleerd en uitgevoerd, welke bestaat uit drie onderdelen, namelijk: groepsgerichte aanpak, domeingerichte- of situatiegerichte aanpak en een persoonsgerichte aanpak. 1
Pagina 10/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Automatische meldingen loos alarm t.a.v. externe veiligheid: Aantal aanwezige Bevi-inrichtingen t.a.v. voorbereiding op rampenbestrijding: Aantal opleidingen per team Aantal oefeningen per team Deelname aan regionale pools tabel 4 Cijfermatige gegevens ‘fysieke veiligheid’
Brw
137
174
139
106
Brw
5
5
5
5
Gem Gem Gem
X X X
X X X
5 8 6
4 5 10
Het aantal verkeersongevallen met letsel is in Enkhuizen al jaren relatief laag. Dit heeft ook te maken met het feit dat er weinig plattelandswegen aanwezig zijn en er veel 30km zones zijn. Het aantal loze meldingen bij de brandweer is de laatste twee jaren weer aan het dalen. Het aantal branden blijft relatief gezien op één lijn. De huidige aanpak en verbeterpunten De huidige aanpak van de verkeersveiligheid loopt via drie sporen. Het eerste spoor is het analyseren van zogenaamde blackspots op basis van objectieve data. Deze data komen voornamelijk vanuit de politie en worden ingebracht tijdens het structurele ketenpartner overleg. Enkhuizen kent momenteel één hot spot, namelijk de rotonde op de Dreef. Het tweede spoor is het analyseren van meldingen van onze burgers. Het komt voor dat locaties theoretisch aan alle veiligheidseisen voldoen, maar dat het veiligheidsgevoel van onze inwoners toch wordt aangetast. Dit kan er toe leiden dat mensen zich toch anders gaan gedragen in het verkeer dan gewenst. Na een analyse van de meldingen wordt bekeken of maatregelen noodzakelijk zijn. Het derde en laatste spoor is de aanpak van ‘duurzaam veilig’. Het belangrijkste uitgangspunt van duurzaam veilig is dat wegen en kruispunten moeten zijn ingericht aan ‘de beperkingen van het menselijke vermogen’. Met andere woorden: ‘de infrastructuur moet er zo uitzien dat mensen automatisch de goede handelingen verrichten en mochten ze toch een foutje maken, de gevolgen dan tot een minimum beperkt worden. De verbeterpunten qua verkeersveiligheid zijn tweeledig. Aan de ene kant moet geïnvesteerd blijven worden in het duurzaam veilig inrichten van ons wegennet. Voorts zullen wij er op moeten blijven toezien dat ook andere wegbeheerders binnen onze gemeente duurzaam veilig met hun wegennetwerk omgaan. Aan de andere kant is het van belang om strikt te blijven handhaven op verkeers- en parkeerovertredingen om gedragsveranderingen bij de weggebruikers te ontplooien. Overtredingen zorgen niet alleen voor ergernissen en frustraties bij andere weggebruikers, maar brengen ook vaak verkeersonveilige situaties met zich mee. Daar waar wegen anders ingericht kunnen worden om deze gedragsverandering te laten plaatsvinden, verdient dit de voorkeur. Voor de repressieve brandweerzorg maakt Enkhuizen, samen met de gemeenten Drechterland en Stede Broec gebruik van vrijwilligers. Op het gebied van pro-actie, preventie en preparatie wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van professionals. Het merendeel van de daadwerkelijke repressieve inzet blijkt achteraf onnodig te zijn. In het kader van het tegengaan van loze brandmeldingen zijn de laatste jaren al veel stappen gezet. Deze ontwikkeling dient dan ook een vervolg te krijgen. Tevens zal meer geïnvesteerd kunnen worden op de voorkant van de veiligheidsketen. De aanpak van de externe veiligheid (veiligheid rond opslag, bewerking en vervoer gevaarlijke stoffen) kent als accenten risico-inventarisatie en –analyse, vergunningverlening, bestuurlijke verantwoording en compenserende maatregelen, controle en handhaving en risicocommunicatie. De huidige aanpak is effectief. Er wordt gewerkt vanuit de uitgangspunten van de beleidsvisie externe veiligheid, die in werkprocessen zijn verankerd.
Pagina 11/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Zwaartepunten in de gemeentelijke voorbereiding op de rampenbestrijding zijn planvorming, opleiding en oefening. Bij het op peil houden van deze onderdelen wordt intensief regionaal samengewerkt. In de planvorming voornamelijk op schaal van de veiligheidsregio en op het gebied van opleiding en oefening ook in SED-verband. Voor de feitelijke inzet bij incidenten of calamiteiten zijn voor enkele van de gemeentelijke processen regionale pools geformeerd. Op deze manier blijft de kwaliteit op sleutelfuncties gewaarborgd in de regio. Binnen de gemeente ligt de verantwoordelijkheid ten aanzien van de gemeentelijke processen bij de hoofden van de actiecentra, zodoende zijn deze ‘sleutelfactoren’ integraal betrokken bij het op peil houden van de kwaliteit van de rampbestrijdingsorganisatie.
2.5
Integriteit en veiligheid
Veiligheidsproblematiek Te onderscheiden thema’s binnen dit veiligheidsveld zijn ‘maatschappelijke onrust’, ‘bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit’ en ‘ambtelijke en bestuurlijke integriteit’ In het voorjaar van 2012 heeft Enkhuizen meegedaan aan een regionale pilot op het gebied van ‘polarisatie en radicalisering’, ofwel maatschappelijke onrust. Een onderdeel van de pilot was het uitvoeren van een scan onder sleutelpersonen van de Enkhuizer samenleving. Het beeld dat uit deze pilot naar voren is gekomen is niet verontrustend. Desalniettemin zijn er praktische werkafspraken gemaakt om toekomstige problemen met extremisten vroegtijdig in de kiem te smoren. Voor wat betreft de georganiseerde criminaliteit kan gesteld worden dat Enkhuizen, weliswaar een kleine gemeente is, maar toch met een omvangrijke horeca- en toerismefunctie in de regio en zelfs op internationaal niveau. Enkhuizen heeft dan ook min of meer te maken met de ‘gebruikelijke’ vormen van georganiseerde criminaliteit, zoals drugshandel, mensenhandel, witwaspraktijken en diverse vormen van fraude. De huidige aanpak en verbeterpunten Op het gebied van maatschappelijke onrust zijn onlangs wezenlijke stappen gezet. Het verdient echter aanbeveling om een dergelijke scan eens per twee jaar te blijven uitvoeren om eventuele verschuivingen in kaart te brengen. Daarnaast heeft het onderwerp aandacht gekregen in de diverse ketenpartner overleggen, waardoor het actueel blijft binnen de gemeente Enkhuizen. De bestuurlijke aanpak van de georganiseerde criminaliteit kenmerkt zich door toepassing van het BIBOBinstrumentarium op de vergunningaanvragen in de horeca- en prostitutiesector, voor zover nodig. Het BIBOB-instrumentarium zal in de komende periode verder uitgebreid worden als het gaat om subsidieverstrekking en grotere bouwaanvragen. Daarnaast is in 2012 het regionaal convenant voor de geïntegreerde decentrale aanpak van de georganiseerde misdaad getekend, hierdoor kon het regionaal informatie en expertise centrum (RIEC) van start gaan. Dit orgaan scant de georganiseerde criminaliteit in de regio continue, bereid regionale beleidsstukken voor en adviseert de gemeenten bij veiligheidsvraagstukken daar waar nodig. Bij de aanpak van de drugscriminaliteit wordt daar waar mogelijk naast het strafrechtelijke traject ook bestuurlijk opgetreden. Denk hierbij aan de bestuurlijke ontmanteling van hennepkwekerijen en de toepassing van het aanwezige Damoclesbeleid. Ook aan de preventieve kant wordt hard gewerkt, met als achterliggende gedachte, hoe geringer de vraag, des te lager het aanbod.
Pagina 12/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
3. Strategisch kader
3.1
Hoofdkoers
De veiligheidsanalyse zoals in hoofdstuk 2 weergegeven, heeft uitgewezen dat er in de afgelopen jaren in meerdere opzichten goede stappen zijn gezet op het gebied van de veiligheid en leefbaarheid in Enkhuizen. Met name het aantal winkeldiefstallen is verder afgenomen en ook ervaren onze inwoners minder jeugdoverlast in en fysieke verloedering van hun woonomgeving. Gesteld kan worden dat de huidige ketensamenwerking effectief is. Enkhuizen heeft dan ook zijn status als gemeente waar zowel burgers als toeristen op een veilige manier kunnen vertoeven, weten te behouden en op onderdelen zelfs weten te verbeteren. Er zijn echter ook aspecten te noemen waarvan de ontwikkeling in de afgelopen jaren niet zo positief is geweest. Zo is het aantal woninginbraken de laatste jaren fors gestegen, is het aantal incidenten van diefstal- of inbraken uit bedrijven toegenomen en is het aantal misdrijven in het uitgaansgebied nagenoeg gelijk gebleven. Wat we zien is dat onze inwoners steeds minder vaak overlast ervaren, maar dat zij weliswaar ook aangeven de kans om slachtoffer te worden van een misdrijf wel groter achten dan een aantal jaren geleden. Ook valt op dat de high-impact crime in Enkhuizen op het gebied van overvallen en straatroven weliswaar constant blijft, maar dat zeker gezien de stijging van het aantal woninginbraken dit aantal nog steeds veel te hoog is, dit mede gelet op de impact die deze misdrijven op onze inwoners hebben. Het gaat hierbij veelal om de domeinen samen leven en samen wonen, veilig ondernemen en veilig recreëren. Als gemeente kunnen we de veiligheid en leefbaarheid niet in alle opzichten afdwingen, maar we kunnen er wel de randvoorwaarden voor scheppen. Dat heeft dan mede betrekking op ons eigen ‘huiswerk’, onze eigen organisatie, regie- en beleidsvoering. In die opzichten gaan we ons de komende jaren op de sociale domeinen manifesteren. We kiezen dan ook voor het motto: ‘Samen leven en samen wonen, een veilige stad voor alle inwoners en bezoekers’. Onze hoofdprioriteiten in het veiligheidsbeleid zijn: Veilige en leefbare wijken en buurten; Veilige uitgaan en veilige evenementen; Veilige thuissituatie. Tevens besteden we voldoende aandacht aan de veiligheidsthema’s: Veilig toerisme; Veilig winkelgebied en veilige bedrijventerreinen; Brandweer zorg; Verkeersveiligheid; Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit; Voorbereiding op de rampenbestrijding; Mensenhandel; Jeugd en middelengebruik;
Pagina 13/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
3.2
Overige strategische uitgangspunten
In aanvulling op het hiervoor gestelde, hanteren wij de volgende strategische uitgangspunten: Cruciaal is de consequente sturing en coördinatie van het veiligheidsbeleid, op basis van een organisatorische borging inclusief een goede informatiepositie ten aanzien van maatregelen en veiligheidseffecten. De sturing en coördinatie hebben betrekking op zowel de sturing van het integrale beleid als op de sturing van de integraliteit binnen de verschillende thema’s. In het bijzonder gaat onze aandacht daarbij uit naar de effectiviteit en de kwaliteit van de afstemming en samenwerking met onze strategische veiligheidspartners. Met in het bijzonder de politie en het openbaar ministerie. Daarnaast zetten we in op versterking van de betrokkenheid van onze inwoners; daartoe doen wij om te beginnen ons eigen huiswerk goed en organiseren daarmee een aantrekkelijk speelveld dat bewoners verleidt en beweegt hun cruciale rol te pakken. Enkhuizen is een veilige stad om samen te wonen en te verblijven, maar ook een stad waarbij we met elkaar veiligheid bieden en veiligheid krijgen; Dit beleid wordt door vertaald in jaarlijkse uitvoeringsplannen integrale veiligheid: deze uitvoeringsplannen bevatten onze concrete acties rond de hoofdlijnen van het beleid; ze vormen het operationele kader voor de uitvoering en voor evaluaties; Bij de aanpak zal ook een actieve communicatiestrategie opgesteld worden. Een actieve communicatiestrategie draagt bij aan een positief beeld van de veiligheid in de gemeente. De communicatie-uitingen van de gemeente op het gebied van veiligheid, zijn gebaseerd op vier uitgangspunten: nuchterheid, integrale aanpak, herhaling van de kernboodschap en communicatie over concreet zichtbare investeringen. De doelstellingen zijn gericht op het geven van betrouwbare informatie, het betrekken van burgers en partners en het bevorderen van een positieve beeldvorming. De aanpak is SMART, doordat we bij elk veiligheidsthema voor zover mogelijk streefwaarden op (maatschappelijke) effectindicatoren benoemen; niet alleen gaan we zodoende 'meetbaar’ te werk, maar we richten ons ook te allen tijde op maatschappelijke veiligheidseffecten.
3.3
Strategische partners
Politie Openbaar Ministerie Veiligheidsregio Noord-Holland Noord GGD Hollands Noorden Milieudienst West-Friesland Brandweer SED Regionaal Informatie- en Expertisecentrum Welwonen GHOR Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Horeca Nederland Bureau HALT Brijder Stichting Particuliere beveiligingsorganisaties Onderwijsinstellingen Ondernemersverenigingen Welzijnsorganisaties
Pagina 14/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
3.4
Bewonersorganisaties Overige maatschappelijke instellingen
Flankerend beleid
Belangrijk flankerend beleid van het strategische veiligheidsbeleid is: De gemeentelijke rampenplannen Het calamiteitenplan voor de gemeentelijke havens (Collegebesluit: 10 mei 2005) De Samenwerkingsregeling Ongevallenbestrijding voor het IJsselmeergebied en het Markermeer (Collegebesluit: 1 juli 2010) De beleidslijn voor de horeca-, prostitutie - en speelautomatenhalbranche in het kader van de Wet BIBOB (Collegebesluit: 28 september 2010) Integraal handhavingsbeleidsplan 2013-2014 (moet nog vastgesteld worden) Het evenementenbeleid Enkhuizen 2007 Protocol huiselijk geweld Enkhuizen 2007 Beleidsregels evenementen op schepen (Besluit: 28 september 2010) Het beleid voor sluitingstijden horeca (Besluit: 11 september 2012) Kadernota Jeugd, Alcohol en Drugs 2012-2015 (Besluit: 2 oktober 2012) Drank- en Horecaverordening 2009 (wordt momenteel aangepast) Het beleid voor standplaatsen (Collegebesluit: 28 september 2010) Het beleid voor terrassen Enkhuizen (Besluit: 17 mei 2011) Het beleid voor uitstallingen Enkhuizen (Collegebesluit: 28 september 2010) Damoclesbeleid Lokalen en Woningen (Besluit: 28 september 2010) De Nota coffeeshopbeleid (Besluit: 28 september 2010) De handhavingsarrangementen voor bijvoorbeeld coffeeshops (Collegebesluit: 28 september 2010) Beleidsregels verblijfsontzeggingen Enkhuizen 2008 (Besluit: 28 september 2010) Ambitietraject brandweer 2006 (Raadsbesluit: 12 oktober 2006) Verbeterplan programma basis brandweerzorg en rampenbestrijding (Collegebesluit: 24 januari 2008) Verkeersplan Enkhuizen 2005-2015 (Raadsbesluit 4 oktober 2005) Nota Lokaal gezondheidsbeleid 2009-2012 (Raadsbesluit: 5 januari 2010) Notitie doorontwikkeling CJG Enkhuizen Notitie seniorenbeleid 2011-2015 (Besluit: 5 juli 2011) Meerjarenbeleidsplan 2013-2014 regionale eenheid Noord-Holland Beleidsnota Wmo 2013-2016 Pilot plan-Noord Enkhuizen ‘Beter bereik van kwetsbare burgers’ Visie en inrichtingsplan Veiligheidshuis Noord-Holland Noord 2012
Pagina 15/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
4.
Prioriteiten
In het volgende hoofdstuk werken we de beleidsprioriteiten voor de komende vier jaren in de gemeente Enkhuizen uit. Bij elke prioriteit wordt ingegaan op de hoofdlijnen van de aanpak in de periode van 2013 tot en met 2016, de betrokken partijen en onze doelstellingen.
4.1
Veilige en leefbare wijken en buurten
Beschrijving thema Essentie van dit thema is de borging van de sociale veiligheid van wijken en buurten. Het gaat daarbij om de voorkoming en aanpak van overlast, verloedering, criminaliteit en het vasthouden en waar nodig verbeteren van het veiligheidsgevoel van de buurtbewoners. Dit thema is bij uitstek een prioritair thema in onze aanpak voor de komende jaren: de inzet erop raakt sterk aan onze hoofdkoers, namelijk ‘samen leven en samen wonen, een veilige stad voor alle inwoners en bezoekers’. Binnen dit thema richten we ons op een effectieve regievoering vanuit de gemeente en waar nodig verbetering van fysieke en sociale kwaliteit. Daarbij betrekken we bewoners, organiseren we toezicht en handhaving en pakken we specifieke criminaliteit aan. Dit thema heeft veel raakvlakken met de Wmo, prestatieveld 1. Daar waar nodig wordt gezamenlijk beleid ontwikkeld. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Aanpak fysieke kwaliteit De fysieke kwaliteit van de woonomgeving (verloedering, vernieling, inrichting) is een cruciaal onderdeel van de aanpak van de veiligheid en leefbaarheid van de wijken en buurten. Een verloederde buurt genereert onveiligheidsgevoel en kan leiden tot afnemende betrokkenheid van bewoners in de woonomgeving en een toename van criminaliteit. We blijven dan ook onverminderd inzetten op een goed kwaliteitspeil van de fysieke woonomgeving. Samen met de woningbouwcorporatie(s) zal gekeken worden waar de mogelijkheden liggen om de fysieke kwaliteit van wijken en buurten structureel te verbeteren. Aanpak sociale kwaliteit De aanpak van de sociale kwaliteit heeft vooral betrekking op de preventie en de aanpak van woonoverlast, hangjongerenoverlast, drugsoverlast, overlast van zwervers en andere problematische individuen. Voor de aanpak van overlastgevende zwervers en problematische individuen, zal zoveel als mogelijk aansluiting worden gezocht bij het veiligheidshuis. We continueren de matrixaanpak met betrekking tot hangjongerenoverlast en risicolocaties. Voor de aanpak van woonoverlast zal de gemeente de regievoering oppakken, maar zal het vooral de bewoners zelf stimuleren om de problemen met elkaar op te lossen. De overheid houdt zicht op wat er speelt in de buurten en wijken en treedt op indien de bewoners er zelf niet uit komen. Betrekken van bewoners Niets is invloedrijker dan de burger zelf als het gaat om veiligheid en leefbaarheid in de buurt. Zij zitten ‘dicht bij het vuur’ en kunnen ook informeel veel betekenen om de buurt veilig en leefbaar te houden. Het is aan de gemeente Enkhuizen om omstandigheden te creëren die het mogelijk maken dat burgers hun verantwoordelijkheden kunnen oppakken en waarmaken. Voortgang van initiatieven als ‘burger-AED’ en burgernet zijn hierbij van groot belang. Daarnaast wordt gekeken of de methodiek buurtbemiddeling voor meerwaarde kan zorgen binnen onze gemeente en het regionale project ‘brandveilig wonen’ op meerdere beleidsvelden een positieve inbreng kan hebben. Pagina 16/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Toezicht en handhaving Naast de informele sociale controle door bewoners is formeel toezicht nodig. Dit betreft voornamelijk fysiek toezicht. Voor het woongebied in onze gemeente blijft de focus de komende periode liggen op het fysieke toezicht. Dit wordt uitgevoerd door de politie, in het kader van de gebied gebonden politiezorg en deels ook door gemeentelijk toezichthouders en waar het gaat om jeugdigen door het ambulante jongerenwerk. Aanpak specifieke criminaliteitsfenomenen Naast overlast en andere vormen van aantasting van de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving, zijn ook specifieke vormen van criminaliteit aan de orde. Die dienen specifiek en op maat aangepakt te worden, met zowel preventieve als repressieve instrumenten. Cruciaal in onze aanpak is de veelplegersaanpak, nazorg van ex-gedetineerden, criminele jeugdigen, huiselijk geweld, etc. binnen het veiligheidshuis. Naast de inzet binnen het veiligheidshuis, heeft onze bijzondere aandacht in de periode 2013-2016, de delicten woninginbraak, woningovervallen en straatroven, de zogenaamde high-impact crime. Ook de inzet op deze delict soorten wordt zo goed als mogelijk ingebed in een integrale aanpak. Betrokken partijen Gemeente; Politie; Openbaar Ministerie; Zorg- en welzijnsinstellingen; Woningbouwcorporaties Bewoners; Doelstelling De randvoorwaarden creëren en borgen voor veiligheid en leefbaarheid in al onze wijken, voor alle bewoners en bezoekers. Ons motto luidt dan ook: ‘Samen leven en samen wonen, een veilige stad voor alle inwoners en bezoekers’. indicator De ervaren fysieke kwaliteit in Enkhuizen is significant hoger dan in 2011 Aantal meldingen van baldadigheid en vernielingen is significant lager dan in 2011 Aantal meldingen van overlast jeugd is significant lager dan in 2011 Aantal woninginbraken is met 25% gedaald ten opzichte van het jaar 2011 Aantal overvallen is met 50% gedaald ten opzicht van het jaar 2010 Aantal straatroven is met 25% gedaald ten opzichte van het jaar 2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt is significant lager dan in 2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft actief te zijn binnen de eigen woonomgeving is signifanct hoger dan in 2011
Pagina 17/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron IVM
nulmeting (jaar) 5,8 (2011)
Politie
206 (2011)
Politie
209 (2011)
Politie
56 (2011)
Politie
4 (2010)
Politie
5 (2011)
IVM
streefwaarde 2016 >2011 <2011 <2011 37 2 3
14% (2011) <2011
IVM
19% (2011) >2011
Paraaf griffier:
4.2
Veilig uitgaan en veilige evenementen
Beschrijving thema: Enkhuizen kent een zeer rijk aanbod van horeca en evenementen. Dit brengt onze stad en de bewoners veel profijt. Er is een economisch effect, met de vele bezoekers aan onze binnenstad, en de talrijke evenementen. We genieten van de levendigheid en de positieve sfeer die bij deze recreatieve voorzieningen horen. Ook uit veiligheidsoogpunt is dit laatste van belang. Door te sturen op een positieve sfeer krijgt een negatieve sfeer minder gelegenheid. Dit willen we zeker zo houden. Een effectief aanbod van uitgaansgelegenheden en evenementen is bevorderlijk voor de leefbaarheid van onze stad. Tegenover deze positieve effecten staan echter ook de mogelijke negatieve effecten. Aantastingen van de veiligheid, door overlast, vernielingen en uitgaansgeweld. Dit betreft verschijnselen die onze maximale aandacht hebben en houden. Als gemeente hebben we de regie over het inperken en zoveel als mogelijk voorkomen van overlast en geweld. In onze beleidskaders ten aanzien van uitgaan en evenementen vormt dit een belangrijk aandachtspunt. En dit werkt door in onze regelgeving, controle, handhaving en andere maatregelen. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Zowel ten aanzien van uitgaan als evenementen is de belangrijkste hoofdlijn in de komende jaren dat we het veiligheidsaspect zo goed mogelijk gestalte blijven geven in beleid, regelgeving en uitvoering. Waar nodig scherpen we onze kaders en instrumenten aan. Essentieel in onze aanpak is de samenwerking met zowel de publieke- als de private partners. Uitgangspunt is dat de veiligheid rond uitgaan en evenementen een gezamenlijke verantwoordelijkheid betreft, waarbij de gemeente primair kaderstellend, randvoorwaardenscheppend en controlerend optreedt, en de ondernemers en organisatoren van evenementen afgesproken maatregelen doorvoeren. Accenten in onze aanpak ten aanzien van veilig uitgaan zijn de volgende: - Voortzetting van het actieve gebruik van de juridische instrumenten om uitgaansgerelateerde overlast en geweld aan te pakken. Daar waar mogelijk zullen de juridische instrumenten uitgebreid worden. Deze instrumenten bieden een breed kader voor het fysieke toezicht op straat om de overlast te beperken en incidenten snel in de kiem te smoren; - We handhaven een differentiatie in de sluitingstijden, zodat het uitgaande publiek verspreid over de avond en nacht de straat op komt. De ervaring heeft ons geleerd dat dit de beste manier is om uitgaansgeweld tot een minimum te beperken. - We zetten de afspraken die gemaakt zijn met de verschillende partners aangaande het ontzeggingenbeleid, inzet ambulante portier en gemeentelijk toezicht in het uitgaansgebied voort. Daar waar nodig zullen we de afspraken optimaliseren; - Bij de overheveling van het toezicht en de handhaving uit de nieuwe Drank- en Horecawet zal gebruik worden gemaakt van alle mogelijke interventies. Deze zullen naast het terugdringen van het alcoholgebruik onder jongeren ook de veiligheid in het uitgaansgebied ten goede komen. - De maatregelen uit de kadernotitie jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 zullen een duidelijke plaats krijgen binnen het gemeentelijk veiligheidsbeleid. Accenten in onze aanpak ten aanzien van de veiligheid rond evenementen zijn: - Actualiseren van het evenementenbeleid. Borging van de veiligheid rond evenementen is hierin een belangrijk onderdeel. De uitgangspunten dienaangaande worden geactualiseerd, en worden vertaald in richtlijnen voor de vergunningsprocedure, vergunningsvoorwaarden, controle en handhaving en andere maatregelen; Pagina 18/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
-
Specifiek zal onze aandacht bij deze herijking en meer in het algemeen, onze inzet op de veiligheid rond evenementen, liggen op evenementenoverlast en geweld rond evenementen (ook tegen overheidsfunctionarissen). We oriënteren ons op wenselijke maatregelen en voeren die door.
Betrokken partijen - Gemeente - Politie - Openbaar Ministerie - Koninklijke horeca Nederland - Evenementenorganisatoren - Veiligheidsregio Noord-Holland Noord - GGD Doelstelling Zodanige randvoorwaarden in stand houden dat de horecaondernemers en evenementenorganisatoren via positieve impulsen hun bijdrage kunnen blijven leveren aan de veiligheid en leefbaarheid van Enkhuizen, waarbij tegelijk de mogelijke negatieve veiligheidseffecten van deze voorzieningen minimaal en beheersbaar zijn. indicator Het aantal incidenten van uitgaansgeweld is significant lager dan in 2011 Het aantal misdrijven van uitgaansgeweld is significant lager dan in 2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen rondom uitgaansplekken is significant lager dan in 2011 Het aandeel inwoners dat aangeeft wel eens overlast te ondervinden van horecagelegenheden is niet significant hoger dan in 2011
Pagina 19/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron Politie
nulmeting (jaar) 106 (2011)
Politie
54 (2011)
IVM
streefwaarde 2016 <2011 <2011
35% (2011) <2011
IVM
2% (2011) 2%
Paraaf griffier:
4.3
Veilige thuissituatie
Beschrijving thema Onveiligheid in de openbare ruimte is een vrij zichtbare factor binnen het veiligheidsbeleid. Maar onveiligheid doet zich niet alleen op straat voor, maar ook binnenshuis komt onveiligheid voor, veelal in de relationele sfeer. Het gaat daarbij om geestelijk- en/of fysiek geweld tussen partners, jegens kinderen binnen het gezin en/of andere familieleden en huisgenoten. Huiselijk geweld kan dan ook grote gevolgen hebben, zowel op de korte en op de lange termijn, voor slachtoffers en getuigen. Ook is bekend dat slachtoffers en getuigen van huiselijk geweld vaak moeite hebben om een wezenlijke bijdrage te leveren aan de maatschappij. Dit thema heeft tevens een overlap met het thema ‘veilige en leefbare wijken en buurten’, als het gaat om woonoverlast of burenruzies. De gemeente heeft een belangrijke rol in de voorkoming van en aanpak van huiselijk geweld. Instrumenten zijn de WMO, de regierol van de gemeente, ook binnen het veiligheidshuis en toepassing van de wet tijdelijk huisverbod. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 We zetten verder in op de versterking en borging van onze gemeentelijke rol, als regisseur en trekker van de aanpak van huiselijk geweld, evenals op mogelijk escalaties van risicoburgers, in relatie tot onze uitvoeringspartners (in het bijzonder het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld/ASHG). Maar ook in relatie tot het veiligheidshuis en de samenwerking met de regiogemeenten. Daarnaast intensiveren we onze huidige aanpak rond het tijdelijk huisverbod en trachten we deze nog preventiever toe te passen. Tevens vormt de kwaliteit van de aansturing van uitvoeringsorganisaties een belangrijk aspect van de regievoering. Op dit gebied zijn nog verbeteringen nodig, zoals de communicatie en afstemming tussen de verschillende organisaties, monitoring van het hulpverleningstraject en de verbetering van de pleger hulpverlening. Naast huiselijk geweld is er de overlap met het eerder genoemde thema. Waar het gaat om overlast van omwonenden of burenruzies zal de gemeente de regierol op haar nemen. Zogenaamde ‘risicoburgers’ zullen in een vroeg stadium worden ingebracht in het veiligheidshuis om mogelijke escalaties te voorkomen en via de diverse welzijnsorganisaties hen de begeleiding te geven die ze nodig hebben. Tevens zal de gemeente voorwaarden scheppen, zodat inwoners zelf initiatieven gaan ontplooien om de problemen op te lossen. Daar waar inwoners er gezamenlijk niet uitkomen zal de gemeente de regierol op zich nemen. Betrokken partijen - Gemeente - Regiogemeenten - Politie - Openbaar Ministerie - Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld en onderliggende hulpverleningspartners - Veiligheidshuis Noord-Holland Noord
Pagina 20/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Doelstelling Vroegtijdige signalering en aanpak van huiselijk geweld en woonoverlast. In het bijzonder, de verkleining van de kans op herhaling. indicator Het aantal incidenten van huiselijk geweld is significant lager dan in 2011 Het aantal misdrijven van huiselijk geweld is significant lager dan in 2011
Pagina 21/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron Politie
nulmeting (jaar) 115 (2011)
Politie
32 (2011)
streefwaarde 2016 <2011 <2011
Paraaf griffier:
5.
Overige veiligheidsthema’s
In dit hoofdstuk werken we de zogenaamde ‘overige veiligheidsthema’s’ uit. Bij elk thema wordt weer ingegaan op de hoofdlijnen van de aanpak in de periode van 2013 tot en met 2016, de betrokken partijen, en onze doelstellingen.
5.1
Veilig toerisme
Beschrijving thema Enkhuizen is een stad die zich met haar historische binnenstad, havens en enkele grote toeristentrekkers een ware toeristenstad mag noemen. Veilig toerisme richt zich dan ook vooral op het veilig vertoeven van onze gasten in onze gemeente. Dit uit zich in vele algemene veiligheidsmaatregelen, zoals veilig uitgaan en veilige evenementen, maar kenmerkt zich ook tot enkele specifiek op toeristen uitgekiende maatregelen. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 We blijven de komende jaren inzetten op het toezicht en de handhaving van de openbare orde in recreatiegebieden en onze havens. Hierbij ligt de nadruk van het toezicht in de zomermaanden. Tevens zullen we als gemeente de regie nemen indien er zich veiligheidsrisico’s voordoen en de betrokken partners betrekken om gezamenlijk de risico’s tot een minimum te beperken. Ook zal de in 2012 ingezette koers met betrekking tot de vaaroverlast worden voortgezet. Het toezicht en de handhaving wordt gecontinueerd en daar waar nodig zullen de regels worden aangescherpt. Betrokken partijen - Gemeente - Politie - Particuliere organisaties - Toerismeplatformen Doelstelling Het verminderen van de huidige veiligheidsproblemen in de toeristengebieden en mogelijke veiligheidsrisico’s voorkomen. indicator Het aantal meldingen van vaaroverlast is significant lager dan in 2011
5.2
bron Politie
nulmeting (jaar) ? (2011)
streefwaarde 2016 <2011
Veilig winkelgebied en veilige bedrijventerreinen
Beschrijving thema Op bedrijventerreinen kunnen zich verschillende vormen van onveiligheid voordoen, waarbij zowel sociale-, als fysieke aspecten een rol spelen. Het gaat dan bijvoorbeeld om: bedrijfsinbraken, diefstal en vernieling aan de ene kant en aan de andere kant de inrichting en het onderhoud van de terreinen. Onveiligheid in het winkelgebied kent eveneens verschillende vormen van onveiligheid. Het gaat daar
Pagina 22/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
bijvoorbeeld om winkeldiefstal en zakkenrollerij, maar ook om jongerenoverlast, vernielingen, fietsen en bromfietsen in het voetgangersgebied en de mate van brandveiligheid van de gebouwen. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Onze aanpak op dit veiligheidsthema heeft de afgelopen jaren niet stilgelegen. De maatregelen uit de KVO trajecten van 2008 zijn gecontinueerd en samen met de horeca, het COT (Instituut voor veiligheids- en crisismanagement) en Schaaf Beveiliging zijn maatregelen genomen om vooral de veiligheid in het winkelgebied te waarborgen. Van een integrale aanpak samen met de ondernemers, is in de afgelopen jaren echter nauwelijks sprake geweest. We zetten dan ook de koers in om samen met de betrokken ondernemers een veiligheidsaanpak te ontwikkelen, waarbij een ieder zijn of haar eigen verantwoordelijkheden kan nemen. Deze koers kenmerkt zich primair in drie uitgangspunten: - Samenwerking met alle relevante partijen, zowel publiek als privaat, waarbij de diverse actoren elk hun eigen verantwoordelijkheid nemen; - Overall regievoering door de gemeente, waarbij het trekkerschap wordt neergelegd bij de aangewezen partijen; - Gebruik maken van de landelijk voorhanden zijnde kennis en instrumenten op dit terrein. Dit betreft dan met name de instrumenten Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) en Parkmanagement Betrokken partijen - Gemeente - Politie - Brandweer - Ondernemersvereniging - Stichting Parkmanagement Enkhuizen - MKB - KvK Doelstelling Verbetering van de sociale en fysieke veiligheid in het winkelgebied en op de bedrijventerreinen. indicator Het aantal aangiften van diefstal/inbraak uit bedrijven is significant lager dan in 2011 Het aantal aangiften van winkeldiefstal is significant lager dan in 2011 Het aantal incidenten op Schepenwijk is significant lager dan in 2010 Het aantal incidenten op Krabbersplaat is significant lager dan in 2010 Het percentage inwoners dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen in het winkelgebied is significant lager dan in 2011
Pagina 23/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron Politie
nulmeting (jaar) 62 (2011)
Politie
18 (2011)
Politie
55 (2010)
Politie
21 (2010)
IVM
streefwaarde 2016 <2011 <2011 <2010 <2010
26% (2011) <2011
Paraaf griffier:
5.3
Brandweer zorg
Beschrijving thema Dit thema heeft enerzijds betrekking op de brandveiligheid van bepaalde soorten gebouwen (zoals woonhuizen, gebouwen met horecabestemming, instellingen en andere bedrijven) en anderzijds op voorwaarden voor een effectieve repressie. Om de brandveiligheid te borgen ziet de brandweer toe op preventie (gebruiksvergunningen/-meldingen en controles) en geeft voorlichting aan doelgroepen. Voor de repressie prepareert de brandweer zich op de bestrijding van incidenten en calamiteiten. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Proactie en preventie: Ingezet wordt op de verdere versterking en borging van de brandpreventie, zowel door onze eigen organisatie en inzet op het vereiste peil te houden, als door het bewustzijn en de betrokkenheid van onze ‘partners in veiligheid’ verder te optimaliseren. Specifiek doen wij dit door: - Onze beleidsvoering en organisatie up to date te houden - Vast te houden aan de huidige integrale afstemming met de verschillende taakvelden en daar waar nodig die te verbeteren (denk aan betrokkenheid bij ruimtelijke ontwikkeling en aansluiting zoeken bij andere taakvelden waar het gaat om bijvoorbeeld voorlichting). - Meer te investeren op de voorkant van de veiligheidsketen. Hierbij zal gewerkt worden volgens het regionale project ‘brandveilig leven’. - De regionalisering vorm te geven, met behoud van eigen waarden. - Onze kernactiviteiten in algemene zin. Het gaat daarbij om de risico-inventarisatie, (advisering over) vergunningverlening, controle en handhaving. Preparatie en repressie: Ook de preparatie en repressie zullen tenminste op het vereiste peil worden gehouden, waarbij onze bijzondere aandacht uitgaat naar: - Het doorvoeren van de regionalisering binnen de eigen kaders. - Monitoring van de mate waarin wij voldoen aan geldende prestatievereisten en het treffen van passende maatregelen bij gebleken noodzakelijke verbeterpunten. Daarbij gaat het onder meer om het bewaken van de opkomsttijden en de rapportage daarover. - Voortzetting van de huidige intensiteit en kwaliteit van opleiden en oefenen. - Het borgen van onze informatiepositie voor de repressie. Dit heeft betrekking op het actueel houden van de aanvals-, coördinatieplannen, alsmede de verdere uitbreiding van de digitale beschikbaarheid van deze plannen voor de repressie. Betrokken partijen - Gemeente - Regiogemeenten - Veiligheidsregio Noord-Holland Noord - Brandweer - Bedrijven en instellingen Doelstelling Beheersing van de fysieke veiligheidsrisico’s via proactie en preventie en minimalisering van de negatieve gevolgen van incidenten via preparatie, repressie en nazorg. indicator Het aantal nodeloze alarmeringen bedraagt op jaarbasis niet meer dan 100 Pagina 24/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron Brandweer
nulmeting (jaar) 106 (2011)
streefwaarde 2016 100
Paraaf griffier:
5.4
Verkeersveiligheid
Beschrijving thema Verkeersveiligheid heeft betrekking op de veiligheid van verkeer voor verkeersdeelnemers in het algemeen, voor specifieke doelgroepen en in bepaalde gebieden (woongebied, scholen, winkelgebied e.d.). Deze veiligheid wordt beïnvloed door onder meer fysieke factoren (infrastructuur) en het rijgedrag van verkeersdeelnemers. Onderscheiden kunnen worden objectieve verkeersveiligheid, subjectieve verkeersveiligheid en verkeers- en parkeeroverlast. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 We blijven de komende jaren inzetten op het duurzaam veilig (her)inrichten van onze wegen en kruispunten. Ook zullen we er op toe zien dat andere wegbeheerders binnen onze gemeentegrenzen duurzaam veilig voorop stellen bij herinrichtingen of bij groot onderhoud van wegen. Tevens blijven we sturen op een positieve gedragsverandering bij onze inwoners en bezoekers als het gaat om verkeersveiligheid en parkeeroverlast. Daar waar mogelijk zal dit bereikt worden door het herinrichten van wegen, tevens zullen wij blijven investeren op een gedegen handhaving van de geldende wet- en regelgeving. Betrokken partijen - Gemeente - Politie - Provincie - Hoogheemraadschap Doelstelling Het verbeteren van de objectieve en subjectieve verkeersveiligheid in Enkhuizen voor alle burgers. indicator Het aantal ongevallen met letsel is niet significant hoger dan in 2011. Het aantal verkeersdoden in Enkhuizen is teruggebracht naar 0.
5.5
bron Viastat.nl Politie
nulmeting (jaar) 2 (2011) 1 (2011)
streefwaarde 2016 2011 0
Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit
Beschrijving thema Georganiseerde criminaliteit kenmerkt zich door samenwerking en logistiek (‘systeem’), streven naar criminele winst en het niet primair belang stellen in legale bedrijfsvoering. Vormen van georganiseerde criminaliteit zijn productie van en handel in drugs, mensensmokkel/-handel, internetcriminaliteit en wapenhandel. Gemeenten kunnen de bewegingsruimte voor deze vormen van criminaliteit inperken door bij beschikkingenprocedures kritisch te werk te gaan (BIBOB) en/of een integrale bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit of specifieke branches daarbinnen vorm te geven. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 Belangrijke aandachtspunten in de komende tijd zijn in elk geval: - Continuering en uitbreiding van de inzet van het BIBOB-instrumentarium; - Continuering van de inzet van het RIEC- en LIEC team. Deze aanpak is vastgelegd in het RIEC-convenant; Pagina 25/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
-
Continuering van het project Kompas (zeker tot en met 2013).
Betrokken partijen - Gemeente - Regiogemeenten - Politie - RIEC NH - LIEC - Openbaar Ministerie - Belastingdienst - Energieleveranciers (o.a. Liander, Nuon) Doelstelling - Voorkomen dat de georganiseerde criminaliteit misbruik maakt van de gemeentelijke dienstverlening; - Het bestuurlijke instrumentarium daar waar mogelijk inzetten om de bewegingsruimte voor georganiseerde criminaliteit in Enkhuizen te minimaliseren.
5.6
Voorbereiding op de rampenbestrijding
Beschrijving thema Gemeenten en operationele diensten, zoals politie, brandweer en GHOR bereiden zich voor op de bestrijding van rampen en crisis via onder andere planvorming, opleiding, training en oefening. Het betreft activiteiten binnen de schakel ‘preparatie’ van de veiligheidsketen. Binnen dit thema staan de gemeentelijke processen centraal. Accenten in de gemeentelijke voorbereiding op de rampenbestrijding zijn zoals gezegd, planvorming, opleiden/trainen/oefenen en de diverse organisatorische aspecten van de rampbestrijdingsorganisatie. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 We zetten in op de verdere versterking van onze gemeentelijke rampbestrijdingsorganisatie tot een e professionele 4 kolom, naast de brandweer, GHOR en de politie. Met betrekking tot de organisatorische aspecten: We borgen en versterken waar nodig de organisatorische randvoorwaarden voor een effectieve voorbereiding op de rampenbestrijding. In het bijzonder hebben daarbij onze aandacht: - De regionale inbedding van onze voorbereiding op de rampenbestrijding. We houden het zware regionale accent in dit verband vast. Cruciaal hiervoor zijn onder meer de regionale werkgroepen voor de gemeentelijke processen. Samenwerking in de regio blijft nodig om als gemeentelijke kolom aan de kwaliteitsnormen te kunnen voldoen en een volwaardige partner te zijn voor onder meer de brandweer, GHOR en de politie. - Het up to date houden van onze rampenorganisatie in verband met de continue wijzigende wetgeving. - De verdere inbedding van de rampbestrijdingsorganisatie in de gemeentelijke organisatie. Dit kan bijvoorbeeld via integratie van de taak van procesdeelnemers in het functieprofiel van betreffende medewerkers alsmede aandacht voor deze rol tijdens functioneringsgesprekken. Ook de samenwerking in SED verband zal hier tot uitdrukking moeten komen.
Pagina 26/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
-
-
De randvoorwaarden voor de beschikbaarheid van de sleutelactoren in onze rampenbestrijding. Gedacht kan worden aan een piketvergoeding voor de AOV’er, de OvD Bz, de leden van het gemeentelijke beleidsteam en de leden van het team bevolkingszorg. De kwaliteit van de benodigde faciliteiten voor effectieve ramenbestrijding. Het gaat daarbij in het bijzonder om de inrichting van de actiecentra en beleidsruimten en van de te gebruiken ICT- en verbindingssystemen.
Met betrekking tot de planvorming: Onze planvorming zal eveneens op het vereiste peil blijven: - Het gemeentelijk rampenplan en de gemeentelijke deelplannen houden we actueel en stellen we bij zodra nodig wat betreft systematiek en organisatie bij zodra nodig. Een belangrijke rol hierin hebben de diverse regionale pools. Zij adviseren de gemeenten over de actualiteit en juistheid van de deelplannen, via de veiligheidsregio Noord-Holland Noord. - Enkhuizen kent vijf deelplannen, waaronder dertien verschillende gemeentelijke processen zijn ingericht. De vijf deelplannen zijn: communicatie, publieke zorg, omgevingszorg, informatie en bestuursondersteuning. Met betrekking tot opleiding, training en oefening van GBT en Team Bevolkingszorg en medewerkers binnen de deelplannen: De verschillende actoren binnen onze rampbestrijdingsorganisatie zullen goed in staat zijn om de algehele regie en coördinatie alsook de diverse deelprocessen op het vereiste niveau gestalte te blijven geven. Belangrijke acties daarbij zijn de volgende: - We werken met een opleidings-, trainings- en oefensystematiek in SED verband om op deze manier efficiënt en effectief te kunnen werken; - Alle betrokkenen bij de rampenbestrijding zijn verplicht minimaal eens per jaar deel te nemen aan een specifieke opleiding/oefening; - De hoofden actiecentra bewaken welke medewerkers binnen de gemeente een opleiding nodig hebben, zij worden hierbij ondersteunt door de ambtenaar openbare orde en veiligheid;; - Alle deelprocessen worden jaarlijks beoefend; - We evalueren systematisch al onze inzetten en oefeningen. In ieder geval monodisciplinair en daar waar mogelijk ook multidisciplinair. Betrokken partijen - Gemeente - Regiogemeenten - Veiligheidsregio Noord-Holland Noord - GGD Hollands Noorden - Politie - Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier - Brandweer - GHOR Doelstelling Een zodanige voorbereiding op de rampenbestrijding hebben dat de negatieve gevolgen van eventuele rampen tot een minimum beperkt worden.
Pagina 27/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
5.7
Mensenhandel
Beschrijving thema Centraal bij dit thema staat het verschijnsel ‘mensenhandel’. Dit betreft een vorm van georganiseerde criminaliteit waarbij mensen met list en bedrog worden ‘verleid’ of worden gedwongen arbeid te verrichten binnen bepaalde branches, waarna zij echter geen sturing meer kunnen uitoefenen op hun werk- en leefsituatie en uitgebuit worden door de betreffende criminele organisatie of -persoon. Deze vorm van georganiseerde criminaliteit komt in West Friesland met name voor binnen de toevoer van Midden Oost Europese arbeidsmigranten. Ook is het niet ondenkbaar dat deze vormen zich ook binnen de illegale prostitutiebranche en het drugscircuit voordoen. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 In de periode van 2013-2016 zal intensief worden ingezet op deze drie vormen van georganiseerde criminaliteit. Waar het gaat om de toevoer van arbeidsmigranten wordt doorgegaan binnen het project Kompas. Rond het drugscircuit wordt gewerkt volgens de kadernotitie jeugd, alcohol en drugs 20122015 en het hennepconvenant. Daarnaast wordt de ketenaanpak mensenhandel verder versterkt als het gaat om de prositutiebranche en wordt de kaderwet prostitutie geïmplementeerd. Betrokken partijen - Gemeente - Regiogemeenten - Politie - Openbaar Ministerie - Belastingdienst - Energieleveranciers (o.a. Liander en Nuon) - Bureau Jeugdzorg - GGD Hollands Noorden - Zorginstellingen Doelstelling - Terugdringen van het verschijnsel mensenhandel - Implementeren van barrières in met name de prostitutiebranche, de toevlucht van arbeidsmigranten en het drugscircuit.
5.8
Jeugd en middelengebruik
Beschrijving thema Alcohol en drugs vormen bij overmatig gebruik een gevaar voor het individu en zijn omgeving. Ook is bekend dat overmatig middelengebruik voornamelijk bij jongeren kan leiden tot onder andere permanente gezondheidsschade. Alle interventies die dat gevaar helpen voorkomen dragen bij aan het beschermen van de individuele gezondheid, het vergroten van sociale- en maatschappelijke veiligheid en het terugdringen van nodeloze maatschappelijke schade en kosten. Hoofdlijnen van de aanpak 2013-2016 De aanpak op dit gebied richt zit voornamelijk op twee sporen, namelijk: 1. Doorgaan met het wijzen op de schadelijke gevolgen, de gezondheidsrisico’s en de keuzemogelijkheid om verstandig met alcohol en drugs om te gaan;
Pagina 28/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
2. Terugdringen van de beschikbaarheid en het bezit van alcohol en drugs en het intensiveren van het toezicht op en het handhaven van de regels daarvoor. Deze twee sporen worden integraal uitgevoerd met behulp van preventie, regelgeving en handhaving e e en communicatie met als doel: ‘Geen alcohol voor je 16 en zeer matig na je 16 ’. In de kadernotitie Jeugd, Gezondheid en Veiligheid 2012-2015 is aangegeven dat er blijvende inzet nodig is op het gebied van bewustwording en draagvlak met behulp van huidige en ook nieuwe activiteiten op het gebied van preventie, regelgeving en handhaving en communicatie. Onze aanpak richt zich dan ook op: - Maatregelen en activiteiten met een preventief karakter en gericht op bewustwording via interventies op scholen (basis-, voortgezet- (speciaal) en middelbaar beroepsonderwijs) en daarbij behorende ouders, leerkrachten en andere belanghebbenden; - Het betrekken van de sportverenigingen bij de invoer van een alcoholbeleid; - Het betrekken van het jongerenwerk bij het ontwikkelen en uitvoer van verschillende interventies vooral gericht op jongeren boven de 18 jaar (uitgaanscircuit); - Trainingen voor barpersoneel in commerciële (barcode cursus) en para commerciële horeca (IVA trainingen voor vrijwilligers); - Diverse communicatieactiviteiten speciaal gericht op de (uitgaande) jongeren via sociale media; - Aanscherpen, uniformeren en intensiever toepassen en handhaven van de regelgeving; - Maatwerk in de aanpak van ‘hokken en keten’ waarbij in elk geval de commercieel geëxploiteerde en/of overlast gevende ‘hokken en keten’ worden gesloten; - Gebruik van allen voorhanden zijnde landelijke en lokale juridische instrumenten door op te treden tegen: drugspanden, straatdealers en hennepteelt om te voorkomen dat de productie, de handel, het voor handen hebben en het gebruik van drugs de openbare orde, de veiligheid en het woon- en leefklimaat verder aantast; - Verkenning van een efficiënt en werkzaam model voor regionaal toezicht. - We gedogen dat er op één plek softdrugs worden verkocht. Alle andere verkooppunten worden hard aangepakt. Betrokken partijen - Programmabureau Integrale Veiligheid; - GGD Hollands Noorden; - Brijder Verslavingszorg; - GGZ Noord-Holland Noord; - Halt Noord-Holland Noord; - Politie; - Onderwijsbesturen; - Ziekenhuizen NH-N; - Sportverenigingen; - Koninklijke Horeca Nederland; - Supermarkten. Doelstelling - De startleeftijd voor het gebruik van alcohol ligt boven de 14 jaar; e - Maximaal 15% van de ouders accepteert nog dat hun kinderen voor hun 16 alcohol drinken; - Minder dan 40% van de jongeren onder de 16 geeft aan ooit alcohol te hebben gedronken; - Minimaal 75% van de alcoholverstrekkers verkoopt geen alcohol aan jongeren onder de 16. Bij slijterijen ligt dit percentage boven de 90%;
Pagina 29/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
6.
Organisatie en coördinatie
6.1
Wat gaan we doen
De doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016 (oftewel het nieuwe integrale veiligheidsbeleid) wordt jaarlijks geoperationaliseerd in een ‘uitvoeringsplan IVB’. In dit uitvoeringsplan worden acties en maatregelen nader omschreven voor wat betreft: - Exacte acties en maatregelen, eventueel ook aanvullende en nieuwe maatregelen in verband met nieuwe ontwikkelingen; - Taken en verantwoordelijkheden van de betrokken partijen bij de door te voeren acties en maatregelen; - Financieel beslag van door te voeren acties en maatregelen; - SMART-doelstellingen; - Bestuurlijk trekker; e
Het uitvoeringsplan 2013 wordt in het 2 kwartaal door het College vastgesteld en ter kennisneming naar de raad gestuurd. In het vervolg zal het college het uitvoeringsplan in de maand december van het voorgaande jaar vaststellen en wederom aan de raad ter kennisneming doorsturen. Voor de ambtelijk coördinatie over het veiligheidsbeleid wordt een ‘coördinatiegroep integrale veiligheid’ ingesteld. Hierin nemen voornamelijk interne partners deel en daar waar nodig aangevuld met externe partners. De coördinatiegroep komt eens per kwartaal bijeen. Tijdens deze bijeenkomsten wordt de voortgang op de prioritaire en overige strategische veiligheidsthema’s besproken. Eventuele knelpunten en/of nieuwe ontwikkelingen worden belicht en vertaald in wenselijke acties. De uitkomsten van het kwartaaloverleg worden vervat in een beknopte ambtelijke voortgangsrapportage IVB, die op zijn beurt weer de input vormt voor de bestuurlijke coördinatie overleggen. De bestuurlijke coördinatie geschiedt via eveneens driemaandelijkse themavergaderingen van het College (behandeling van de driemaandelijkse ambtelijke voortgangsrapportage als onderdeel van een reguliere B&W-vergadering). De voortgangsrapportages vormen mede de basis van het nieuwe uitvoeringsplan. Het uitvoeringsplan bevat een evaluatief onderdeel waarin wordt teruggeblikt op de ontwikkelingen in de afgelopen kwartalen. Dit onderdeel wordt ingevuld met behulp van de voortgangsrapportages. Door het College wordt de coördinatie over de doorontwikkelingsnotitie integrale veiligheid belegd bij een functionaris, te weten de beleidsmedewerker integrale veiligheid. Deze functionaris: - Stelt het jaarlijkse uitvoeringsplan op (in afstemming en samenwerking met de ambtelijk trekkers van de diverse veiligheidsthema’s); - Zit de bijeenkomsten van de coördinatiegroep integrale veiligheid voor, bereidt die ook voor en stelt de ambtelijke voortgangsrapportage op; - Schuift desgewenst aan bij de bestuurlijke coördinatie overleggen; - Bewaakt tussentijds de voortgang van de veiligheidsaanpak alsook eventuele nieuwe ontwikkelingen relevant voor het integrale veiligheidsbeleid; - Adviseert de portefeuillehouder over de bestuurlijke coördinatie over het integrale veiligheidsbeleid.
Pagina 30/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
6.2
Waar gaan we heen
Tijdens de looptijd van deze dooronwikkelingsnotitie gaan we niet alleen inzetten op het behalen van de doelstellingen die in deze notitie gesteld zijn, we blijven ook zoeken naar waardevolle verbeteringen en aanscherpingen van deze notitie. Samen met de andere gemeenten binnen de driehoek ‘Hoorn’ zal een stadsscan uitgevoerd worden die een wetenschappelijk beeld zal geven van de veiligheidsproblematiek in Enkhuizen, los van, maar ook in relatie tot de overige gemeenten. Deze stadsscan kijkt allereerst naar de stads- en regio specifieke factoren. Het gaat dan om zaken als de demografische-, sociaal economische- en culturele opbouw van de bevolking en daarmee samenhangende potentiele voedingsbodems voor criminaliteit of criminele infrastructuren. Kort gezegd wordt gekeken in hoeverre er omstandigheden zijn waarin criminaliteit in het algemeen, maar vooral criminele groeperingen in het bijzonder beter gedijen. Vervolgens zal gekeken worden welke specifieke probleemgroepen in Enkhuizen en onze regio actief zijn en op welke fronten. In het verlengde daarvan wordt gekeken in hoeverre er bevolkingsgroepen actief zijn in de georganiseerde criminaliteit. Tot slot verdiept de stadsscan zich ook in de effectiviteit van het toezicht en de handhaving. Effectief toezicht staat of valt bij een goede informatiepositie van politie en gemeente waar het gaat om aard en omvang van de diverse vormen van criminaliteit en daaraan gelieerde criminele groeperingen en risicogroepen. Bij risicogroepen gaat het om diverse groepen bewoners die onevenredig vaak in beeld komen in verband met criminaliteit en overlast. Dat zijn bijvoorbeeld slachtoffers van bepaalde misdrijven of incidenten (inbraak, geweld, vernieling, overlast), maar ook personen die op termijn waarschijnlijk zullen ontsporen, het zogenaamde ‘aanstormende talent’. Bij het uitvoeren van de stadsscan wordt getracht de gemeenteraad nog beter in positie te brengen, waar het gaat om hun zeggenschap in het veiligheidsbeleid. Er zal dan ook gewerkt worden volgens het onderstaande tijdspad. Stadsscan Westfriesland juni 2013 Toezending gemeenterade n
Sturing driehoek op vastgestelde doelen
juni 2013
Verkiezingsprogramma's gemeenterad en
Vaststellen lokaal en regionaal veiligheidsbeleid
sept/okt/nov 2013
3e kwartaal 2014 Regionale bijeenkomst gemeenterad en "Focus op veiligheid"
Gemeenteraa dsverkiezinge n maart 2014
juni 2014
Pagina 31/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
7.
Begroting
Om met de uitvoering van de projecten en activiteiten de doelstellingen en ambities op het gebied van integrale veiligheid waar te kunnen maken, is budget nodig. De kosten voor de doorontwikkelingsnotitie integrale veiligheid zijn voor een groot deel al opgenomen in de productenbegrotingen van de verschillende beleidsvelden die bij het integrale veiligheidsbeleid zijn betrokken. Als aanvullend (structureel) budget nodig is om de doelstellingen en ambities de komende jaren waar te maken zal dit via de begrotingscyclus aan de raad worden voorgelegd.
Pagina 32/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
8.
Communicatie
8.1
Inleiding
Bij een integrale aanpak van veiligheid hoort ook een integrale aanpak van de communicatie. Met name voor het betrekken van diverse partijen (in- en extern) bij het veiligheidsbeleid is communicatie belangrijk. De mogelijke effecten van het veiligheidsbeleid komen tot uiting in de veiligheidsbeleving van de inwoners van onze gemeente. Actieve communicatie kan een positief effect hebben op de veiligheidsgevoelens van burgers.
8.2
Uitgangspunten bij communicatie over veiligheid
De communicatie omtrent veiligheid binnen de gemeente Enkhuizen, is zoals gezegd gebaseerd op vier uitgangspunten, namelijk: - Een nuchtere invalshoek; - Integrale aanpak, gedeelde verantwoordelijkheid; - Herhaling van de kernboodschap; - Communicatie over concreet zichtbare investeringen. Nuchter Belangrijkste uitgangspunt in de communicatie omtrent veiligheid is een nuchtere invalshoek, ‘Enkhuizen is een relatief veilige gemeente’. Integrale aanpak, gedeelde verantwoordelijkheid Communicatie speelt bij alle beleidsonderdelen, projecten en acties een rol, maar wellicht op het gebied van veiligheid nog wel de belangrijkste, omdat een negatieve communicatie kan bijdragen aan een aantasting van het veiligheidsgevoel. Binnen de communicatie over veiligheid streven we dan ook naar een integrale aanpak. Dat betekent dat we afstemming zoeken met de vele interne- en externe partners en dat we in de communicatie aandacht besteden aan hun rol in de veiligheidsaanpak binnen Enkhuizen. Door middel van afstemming laten we bovendien zien waar we sterk in zijn! Maar ook hier geldt weer een nuchtere kijk op de integrale aanpak. Tevens laten we zien wat burgers zelf kunnen doen om de veiligheid in hun wijk te verbeteren. We tonen de kaders die de overheid creëert, en stimuleren de burgers om binnen die kaders hun eigen verantwoordelijkheden op te pakken. We laten zien dat we als gemeente veel doen aan preventie en samen werken met vele externe partners, met maar één doel: ‘Een veilig Enkhuizen’. Kernboodschap De nuchtere invalshoek en de integrale werkwijze zijn terug te vinden in de vaste kernboodschap waarmee we communiceren over veiligheid. Door steeds te kiezen voor een enkele hoofdlijn, wordt duidelijk dat de verschillende beleidsactiviteiten bijdragen aan één doel: ‘Een veilig Enkhuizen’. De vaste kernboodschap, bevat de volgende onderdelen: - Samenwerking werkt en - Burgers en externe partners hebben ieder eigen verantwoordelijkheden Pagina 33/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
Communicatie over concreet zichtbare investeringen Als we zichtbare investeringen plegen om de veiligheid en de leefbaarheid van de gemeente te vergroten, bijvoorbeeld door het herinrichten van gevaarlijke wegen, het houden van concrete handhavingsacties of het voeren van gesprekken met overlastgevende jongeren, dan wordt hierover per definitie gecommuniceerd. Bij zulke zichtbare investeringen maken we onze kernboodschap duidelijk, dat ze tot stand zijn gekomen in overleg en samenwerking met burgers en externe partijen.
8.3
Doelstellingen
De specifieke communicatiedoelstellingen van het veiligheidsbeleid zijn: -
Inwoners en ondernemers uit Enkhuizen informeren over veiligheidsissues (kennis). Inwoners en ondernemers overtuigen dat Enkhuizen een relatief veilige gemeente is (houding). Inwoners en ondernemers komen ook zelf in actie om de veiligheid in hun eigen wijk te bevorderen (gedrag).
Kennis Inwoners en ondernemers van de gemeente worden betrouwbaar geïnformeerd over concrete veiligheidsissues die zich (kunnen) voordoen. We geven praktische informatie over veiligheidsrisico’s in de eigen woonomgeving, bijvoorbeeld door de risicokaart van de provincie bekendheid te geven. Ook rapportages van de in Enkhuizen gehouden veiligheidsonderzoeken worden bekend gemaakt, evenals het inzicht geven over de ontwikkelingen op het gebied van veilig uitgaan, evenementenveiligheid, verkeersveiligheid, etc. Daarnaast geven we informatie over de verdeling van verantwoordelijkheden tussen gemeente, politie, brandweer, bedrijven, instellingen en niet te vergeten, de burgers. Hieraan kan uitvoering worden gegeven door o.a. het plaatsen van informatie op de gemeentelijke website. De gemeentelijke website is echter niet het enige communicatiemiddel dat ingezet wordt. Om een zo breed mogelijk publiek te bereiken, maken we tevens actief gebruik van, de gemeentegids, de gemeentepagina in de Drom, het Noord Hollands Dagblad en social media. Daarnaast worden gerichte instrumenten ingezet als een veiligheidsissue daarom vraagt, zoals het versturen van bewonersbrieven of het organiseren van informatiebijeenkomsten. Houding We willen op een actievere manier de burgers en bedrijven betrekken bij de veiligheid in onze gemeente. Van algemene en passieve informatie (bv. ‘hoe is de gemeente Enkhuizen voorbereid op rampen?’), naar specifieke en actieve informatie. Zo kan informatie worden gegeven over bijvoorbeeld plannen aangaande het alcoholmatigingsbeleid onder jongeren, maatregelen met betrekking tot de verkeersveiligheid, het sluiten van convenanten, spelregels tijdens het uitgaan, etc. Openheid en transparantie in de te nemen acties, vormen een eerste stap naar een beter gevoel van veiligheid onder onze inwoners, aangezien we delen waar we mee bezig zijn en ook de burgers zelf hierbij betrekken. Of burgers zich veilig voelen wordt grotendeels bepaald door de perceptie van burgers. Duidelijk zijn over veiligheidsrisico’s en inzicht geven in de te nemen maatregelen is daarbij een vereiste. Ook hierbij communiceren we vanuit een nuchtere blik op de werkelijkheid. Inzicht geven in alleen de Pagina 34/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
Paraaf griffier:
risico’s werkt averechts. Daarom dient dit te allen tijde vergezeld te gaan met de acties die ondernomen zijn en mensen te wijzen op de eigen mogelijkheden. Een tweede factor die de perceptie van veiligheid bevordert, is (snel) te reageren wanneer er daadwerkelijk iets gebeurt. Vandaar de opkomstnormen bij politie, ambulancezorg en brandweer. Maar voor de gemeente geldt hetzelfde: ‘een losliggende stoeptegel’ moet binnen de toegezegde termijn worden verholpen. Dat draagt bij aan de beleving dat de gemeente een betrouwbare afzender van informatie is. Voor communicatie betekent dit ook dat we goede resultaten op het gebied van veiligheid stelselmatig moeten communiceren. En zowel inzicht geven in de veiligheidsrisico’s als in de te nemen maatregelen. Gedrag Inwoners en ondernemers in onze gemeente dragen zelf ook een verantwoordelijkheid voor de veiligheid in hun eigen omgeving. Een verantwoordelijkheid die enerzijds tot uitdrukking komt in de plicht zich als een goed burger te gedragen en zich te houden aan de wetten en regels, anderzijds kunnen burgers een actieve bijdrage leveren aan de veiligheid door onveilige situaties te melden en te participeren in buurtinitiatieven of initiatieven door de gemeente of andere veiligheidspartners. Wij informeren burgers over de wetten en regels die gelden binnen onze gemeente, zodat onze inwoners en ondernemers in staat worden gesteld zich binnen de gestelde kaders te bewegen. Daarnaast bewegen we inwoners en ondernemers met onze informatie om binnen hun mogelijkheden initiatieven te ontplooien en maatregelen te nemen. Zo stimuleren wij het nemen van brandveiligheidsmaatregelen, het beveiligen van eigen woning en panden tegen bijvoorbeeld inbrekers en communiceren we over veiligheidsinitiatieven als burgernet en burger-AED en de rol die onze inwoners hierbij kunnen spelen. Ook staan wij open voor buurtinitiatieven ten gunste van het welzijn en de verbondenheid van de wijk. Wij denken mee met onze inwoners en ondersteunen initiatieven ook op het gebied van communicatie daar waar mogelijk. Indicator Het percentage inwoners dat aangeeft dat de gemeente de buurt informeert over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid in de buurt ligt 10% hoger dan in 2011 Het percentage inwoners dat aangeeft dat de gemeente doet wat ze zegt bij verbeteren leefbaarheid en veiligheid in de buurt is significant hoger dan in 2011 Het percentage inwoners dat aangeeft het afgelopen jaar actief te zijn geweest om de eigen buurt te verbeteren is met 25% gestegen in opzicht van 2011
Pagina 35/35 Doorontwikkelingsnotitie Integrale Veiligheid 2013-2016
bron IVM
nulmeting (jaar) 34% (2011)
streefwaarde 2016 44%
IVM
22% (2011) >2011
IVM
19% (2011) 25%
Paraaf griffier: