Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid 2015 Gemeente Heerlen

Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid 2015 Gemeente Heerlen

Heerlen, december 2014

Afdeling Integrale Veiligheid - gemeente Heerlen

1

Voorwoord Voor u ligt het 3de Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid en wel voor het jaar 2015. Een plan dat gebaseerd is op de Kadernota Integrale Veiligheid 2011 – 2015. Het Uitwerkingsplan 2015 is dan ook het laatste plan in de reeks van de huidige Kadernota. Ook dit plan is de concrete vertaalslag van de Kadernota naar de veiligheidspraktijk van alle dag en er wordt voortgeborduurd op de ingezette veiligheidsmaatregelen van eerdere jaren. Zoals u in dit plan kunt lezen is er op onderdelen vooruitgang geboekt, maar, ook dat moet gezegd worden, niet op alle openbare orde en veiligheidsterreinen. Een gezamenlijke inzet van alle veiligheidspartners, van preventie tot repressie tot (na)zorg, blijft een noodzakelijke voorwaarde om onze stad veiliger te maken en de leefbaarheid te vergroten. Dit plan is tot stand gekomen in samenwerking met de gemeentelijke afdelingen/bureaus Welzijn, Buurt Gericht Werken, Projectmanagement, Beheer en Onderhoud, Stadsplanning en Personeel en Organisatie en met de externe partners politie, brandweer, Alcander, Stichting Halt, Mondriaan, Leger des Heils, GGD Zuid-Limburg en NS. In 2015 staan wij met z’n allen weer voor de uitdaging om aan een veilige stad te werken. Leeswijzer Aangesloten wordt op de hoofdlijnen van de aanpak zoals beschreven in de Kadernota Integrale Veiligheid 2011 - 2015. In hoofdstuk 1, de inleiding, worden om te beginnen enkele uitgangspunten voor beleid geschetst. Deze worden gevolgd door enkele grote ontwikkelingen die in 2015 plaatsvinden en die mogelijk van belang zijn voor de veiligheid en leefbaarheid in de stad én wordt er op basis van verschillende bronnen een actualisatie gegeven van het objectief en subjectief veiligheidsbeeld. De inleiding wordt afgesloten met de speerpunten voor 2015. In hoofdstuk 2 tot en met 4 worden de drie prioriteiten (veilige en leefbare buurten, veilig opgroeien en veilig centrum: winkelen en uitgaan) beschreven aan de hand van: een korte beschrijving van het thema, (zoals verwoord in de Kadernota IV) de doelstelling voor 2015 + streefwaarden voor 2015, (zoals verwoord in de Kadernota IV), de te ondernemen acties in 2015. In de kadernota zijn de streefwaarden voor 2015 bepaald. Daar waar de streefwaarde inmiddels bereikt is of zelfs voorbij geschoten is, is er een nieuwe streefwaarde bepaald die een afgeleide is van de trend die zichtbaar is geworden in de voorafgaande jaren. De betreffende streefwaarden zijn gearceerd. In hoofdstuk 5 worden de acties en maatregelen ten aanzien van de overige strategische thema’s, zoals huiselijk geweld, verkeersveiligheid en rampenbestrijding en crisisbeheersing, beschreven aan de hand van dezelfde structuur als bij de drie prioriteiten. In hoofdstuk 6 staan de werkzaamheden van de politie voor 2015 benoemd, die vóór 2014 via de lokale politiezorgbrief apart werden aangeboden aan de leden van de raad. Deze maakt ook dit jaar onderdeel uit van dit plan. In hoofdstuk 7 komt de brandweerzorg 2015 aan bod.

2

Inhoudsopgave Voorwoord Leeswijzer

2 2

1 1.1 1.2 1.3 1.4

Inleiding Algemeen Ontwikkelingen Actualisatie objectief & subjectief veiligheidsbeeld Speerpunten 2015

4 4 4 7

2

Prioriteit 1: Veilige en leefbare buurten

8

3

Prioriteit 2: Veilig opgroeien

24

4

Prioriteit 3: Veilig centrum: winkelen en uitgaan

31

5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7

Aanpak overige strategische thema’s 2011 - 2015 Bedrijventerreinen Verkeersveiligheid Externe veiligheid Voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing Radicalisering en polarisatie Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit Ambtelijke en bestuurlijke integriteit

36 36 36 38 40 40 42 44

6.

Lokale politiezorg 2015

46

7.

Brandweerzorg 2015

49

3

Hoofdstuk 1: Inleiding Inleiding Integraal Veiligheidsbeleid 2011-2015 1.1 Algemeen Op 4 oktober 2011 heeft de gemeenteraad van Heerlen de Kadernota Integrale Veiligheid 20112015 vastgesteld. Hierin zijn de prioriteiten en overige belangrijke veiligheidsthema’s voor het integrale veiligheidsbeleid van Heerlen vastgesteld. In dit Uitwerkingsplan Integrale Veiligheid 2015 wordt de aanpak van de vastgestelde prioriteiten en thema`s nader uitgewerkt. Het doel van het Uitwerkingsplan is om in samenwerking met betrokken partners binnen de veiligheidsketen te komen tot: (a) een afname van objectieve onveiligheid door het aanpakken van fysieke en sociale veiligheidsrisico’s. (b) een toename van de veiligheidsbeleving door het verbeteren van de leefbaarheid. De input voor dit uitwerkingsplan is verkregen door middel van uitgebreide gesprekken met intern betrokken afdelingen en externe partners over de doelstellingen, prioriteiten en werkzaamheden op het gebied van veiligheid en leefbaarheid in 2015. De inbreng van burgers is verkregen door middel van een vragenlijst over veiligheidsthema`s die is uitgezet onder het internetpanel van de gemeente en door middel van feedback vanuit de buurtorganisaties/kernteams. 1.2 Ontwikkelingen Enkele ontwikkelingen zijn van belang voor dit uitwerkingsplan: - Drie decentralisaties in het sociaal domein Gemeenten worden in 2015 verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Vanuit de gemeente zal 1 persoon ondersteuning en begeleiding bieden aan mensen die dat nodig hebben. Deze persoon doet dat op basis van 1 plan voor het hele huishouden. Gemeenten zitten het dichtst bij de inwoners en kunnen deze zorg effectiever, met minder bureaucratie en goedkoper leveren. De drie decentralisaties gaan echter gepaard met bezuinigingen en vragen een enorme inzet van de gemeente. Het feit dat jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen anders geregeld gaan worden en er wordt bezuinigd, kan grote gevolgen hebben voor individuen en de maatschappij. Deze gevolgen kunnen zich uiten in verschijnselen die van invloed zijn op de objectieve en subjectieve veiligheid, bijvoorbeeld meer verwarde personen op straat omdat mensen minder snel worden opgenomen in de psychiatrie. - Serious Request 2015 In december 2015 is Heerlen gast-stad van Het Glazen Huis/ Serious Request. Hiermee krijgt de stad te maken met een zeer bekend evenement met nationale uitstraling waar naar verwachting meer dan 450.000 bezoekers op af komen. Het jaar 2015 staat dan ook in het teken van de voorbereiding van dit evenement waarbij de inzet van zowel de gemeentelijke organisatie en ketenpartners hard nodig is en veiligheid een heel belangrijke rol speelt. 1.3 Actualisatie objectief & subjectief veiligheidsbeeld Het veiligheidsbeeld is opgebouwd uit een objectief deel en een subjectief deel. Het objectieve deel is gebaseerd op politiecijfers over 2013. Het subjectieve veiligheidsbeeld is gebaseerd op resultaten van de Parkstadmonitor over 2013 en een vragenlijst over veiligheidsthema`s die is uitgezet onder leden van het internetpanel in augustus 2014.

4

Gebiedsscan politie 2013 De gebiedsscan van de politie bestaat uit drie categorieën delicten: vermogenscriminaliteit, geweldscriminaliteit en overlast & vernielingen. Vermogenscriminaliteit Binnen de categorie vermogenscriminaliteit zijn er in 2013 ten opzichte van 2012 een aantal belangrijke dalers en een aantal belangrijke stijgers. De belangrijke dalers zijn diefstal van brom-, snor- en fietsen, diefstal/inbraak bij bedrijven en instellingen, diefstal/inbraak bij woning en overige diefstal. De belangrijkste stijgers zijn winkeldiefstal en diefstal uit/vanaf motorvoertuigen. Gemeente Heerlen Diefstal van brom-, snor- en fietsen Diefstal/inbraak bij bedrijven en instellingen Diefstal/inbraak bij woning Winkeldiefstal Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Overige diefstal

2010 758 389

2011 764 414

2012 733 357

2013 638 268

↓ ↓

617 358 739 1.040

871 379 778 969

656 298 597 889

614 382 743 815

↑ ↑ ↓

Geweldscriminaliteit Het aantal geweldsdelicten in de gemeente Heerlen vertoont een licht dalende tendens. In 2010 vonden nog 1.116 misdrijven plaats, terwijl in 2013 1.029 misdrijven plaatsvonden. Door de minister van Veiligheid en Justitie is bepaald dat straatroof en overvallen binnen de geweldscriminaliteit landelijk de hoogste prioriteit hebben. Het aantal straatroven is in 2013 ten opzichte van 2010 licht afgenomen. Ook het aantal overvallen is in 2013 ten opzichte van 2010 licht afgenomen. Ten opzichte van 2012 is de daling echter groter. Het aantal bedreigingen en mishandelingen is van oudsher hoog en redelijk constant in Heerlen. De aantallen zijn in 2013 echter lager dan in 2012. De meeste bedreigingen en mishandelingen vinden plaats in het centrum. Mogelijk kan de aanwezigheid van camera`s in het centrum verband houden met het grotere aantal geweld gerelateerde registraties en aangiften. De politie is zoekende naar of en hoe dit inzichtelijk gemaakt kan worden. Gemeente Heerlen Straatroof Overval Bedreiging Mishandeling

2010 34 14 413 566

2011 37 19 418 515

2012 32 19 424 534

2013 32 11 394 513

↓ ↓

Overlast en vernielingen In totaal is het aantal overlastmeldingen in 2013 met 7% gedaald ten opzichte van 2012. De grootste daling heeft plaatsgevonden bij de meldingen over jeugdoverlast. Er heeft ook, vooral ten opzichte van 2010 en 2011, een daling plaatsgevonden bij het aantal melding van vernieling/zaakoverlast. Het aantal meldingen van verwarde/overspannen personen en drugs-en drankoverlast is daarentegen toegenomen. Gemeente Heerlen Jeugdoverlast Vernieling/zaakoverlast Verwarde/overspannen personen Drugs- en drankoverlast

2010 814 1.586 479 602

2011 709 1.397 627 617

2012 641 1.147 443 642

2013 467 1.106 504 683

↓ ↓ ↑ ↑

5

Er dient opgemerkt te worden dat de politie sinds dit jaar een andere telling hanteert bij het verwerken van de cijfers. De cijfers uit voorgaande plannen kunnen daarom hier en daar enigszins afwijken. De cijfers in de tabellen zijn echter wel vergelijkbaar omdat de nieuwe definitie ook is toegepast op voorgaande jaren. De tendensen zijn dus wel zichtbaar. Parkstadmonitor 2013 In de periode september – november 2013 hebben bijna 5.000 Heerlenaren deelgenomen aan het burgeronderzoek. Deze 5000 Heerlenaren zijn een representatieve steekproef van de Heerlense populatie. Ze zijn onder andere bevraagd over veiligheid. Het (on)veiligheidsgevoel van de Heerlenaar is in 2013 nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2011. In 2013 voelde 41% van de inwoners zich wel eens onveilig in de eigen buurt, tegenover 40% in 2011. Op buurtniveau is het gevoel van onveiligheid met name toegenomen in Nieuw Lotbroek, Heerlerheide - Passart, Rennemig - Beersdal, Eikenderveld en Caumerveld - Douve Weien. Het gevoel van onveiligheid is vooral afgenomen in Heksenberg, Zeswegen – Nieuw Husken, Molenberg en Heerlerbaan – Centrum. Internetpanel 2014 In augustus 2014 hebben bijna 376 leden van het internetpanel van de gemeente Heerlen een vragenlijst ingevuld. Het doel van deze vragenlijst was bepalen welke veiligheidsthema`s er leven onder de inwoners van Heerlen. De respondenten hebben drie vragen beantwoord waarbij ze uit een lijst met thema`s hun persoonlijke top drie moesten samenstellen. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat met name drugsoverlast, buurtoverlast, verkeersveiligheid en in iets mindere mate verloedering in de buurt en vernielingen leven onder de burgers. In de tabellen hieronder is te lezen hoeveel procent van de respondenten het betreffende thema heeft genoemd als eerste, tweede of derde keuze. Thema`s waarover het internetpanel het meest tevreden is in de buurt Aanpak drugsoverlast (zowel op straat als in panden, incl. illegale 21% hennepplantages) Aanpak buurtoverlast (bijv. lawaai, zwerfvuil, hondenpoep, fout parkeren) 15% Aanpak verkeersveiligheid 13%

Thema`s waarmee het internetpanel de meeste problemen ervaart in de buurt Verloedering in de buurt (zoals hondenpoep, zwerfvuil) 26% Verkeersonveiligheid 17% Vernielingen 12%

Thema`s waaraan de gemeente volgens het internetpanel meer aandacht moet besteden in de buurt Aanpak buurtoverlast (bijv. lawaai, zwerfvuil, hondenpoep, fout parkeren) 23% Aanpak verkeersveiligheid 14% Aanpak drugsoverlast (zowel op straat als in panden, incl. illegale 13% hennepplantages) Opvallend is dat aanpak drugsoverlast, aanpak buurtoverlast en aanpak verkeersveiligheid genoemd worden als thema`s waarover het internetpanel het meest tevreden is, maar waaraan de gemeente tegelijkertijd ook meer aandacht moet besteden. Van de respondenten die hebben aangegeven dat ze het meest tevreden zijn over de aanpak van buurtoverlast, vindt 62% dat er meer aandacht dient te worden besteed aan de aanpak van buurtoverlast. Bij drugsoverlast geldt dit voor 39% van de respondenten en bij verkeersveiligheid voor 30%

6

De drie bovenstaande thema`s zijn voorgelegd aan de kernteams1 met de vraag of de kernteams zich herkennen in de thema`s die door het internetpanel zijn gedefinieerd of dat er nog andere thema`s spelen. Door alle kernteams worden de thema`s herkend. De verloedering van panden, met name na ruiming van een plantage, en parkeeroverlast worden extra benadrukt door de leden. Een thema dat wordt toegevoegd door de kernteams is jeugdoverlast. Bij dit onderzoek moet opgemerkt worden dat het internetpanel geen representatieve weergave van de Heerlense bevolking is, maar bestaat uit burgers die zichzelf hiervoor hebben aangemeld. Bij het interpreteren van de resultaten moet er dan ook rekening mee worden gehouden dat sommige groepen, en waarschijnlijk dus ook sommige thema`s, ondervertegenwoordigd zijn. 1.4 Speerpunten 2015 Voor 2015 zijn de volgende speerpunten gedefinieerd: - aanpak illegale en criminele drugshandel en hennepplantages  noodzaak volgt uit zowel de politiecijfers als de benoeming van het thema door het internetpanel en de kernteams. - aanpak geweld, met name bedreigingen  hoewel het aantal bedreigingen volgens de politiecijfers is afgenomen, is extra aandacht nodig vanwege het feit dat het aantal bedreigingen van oudsher hoog is in Heerlen. - aanpak woninginbraken, diefstal en overvallen  door de minister van Veiligheid en Justitie is bepaald dat deze delicten landelijke de hoogste prioriteit hebben. - aanpak burenoverlast, verloedering van panden en overlast van mensen met psychische problemen  overlast in de buurt en verloedering van panden worden door het internetpanel én de kernteams expliciet genoemd als probleem. De politiecijfers laten een behoorlijke toename zien van overlast van mensen met psychische problemen. - aanpak jeugdoverlast  hoewel het aantal meldingen van jeugdoverlast is gedaald in de gemeente Heerlen, blijft het landelijk een actueel thema én wordt het thema benadrukt door de kernteams. Hoewel verkeersveiligheid door het internetpanel wordt benoemd als belangrijk thema en dit door de kernteams wordt onderschreven, is dit voor 2015 geen speerpunt. Er zal echter wel degelijk aan worden gewerkt en verkeersveiligheid is dan ook één van de overige strategische thema`s die in dit uitwerkingsplan aan bod komen. Bovenstaande speerpunten worden in de volgende hoofdstukken verder uitgewerkt.

1

Het kernteam bestaat uit vertegenwoordigers van de verschillende buurtorganisaties binnen een stadsdeel.

7

Hoofdstuk 2 Prioriteit 1: veilige en leefbare buurten Beschrijving thema/probleemstelling De essentie van de prioriteit ‘veilige en leefbare buurten’ is het borgen van de sociale en fysieke veiligheid in de buurten en het verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid. Het gaat daarbij om het voorkomen en aanpakken van overlast, verloedering en criminaliteit en het vasthouden en verbeteren van het veiligheidsgevoel van de buurtbewoners. Onveiligheid in de buurt is nooit volledig uit te bannen, maar het beheersbaar houden ervan is wel mogelijk. Door dat te doen, ontstaat er een stabiele en veilige woonomgeving waarin bewoners zich kunnen ontplooien en ze een positieve binding met de buurt ervaren. Een dergelijke veilige en leefbare buurt heeft tevens een preventieve werking op vormen van overlast en criminaliteit. Doelstelling 2015 De gemeente Heerlen wil een klimaat in de buurten dat de inwoners de mogelijkheid biedt tot participatie en ontplooiing. De gemeente en partners stellen zichzelf ten doel de randvoorwaarden voor veiligheid en leefbaarheid in alle buurten in Heerlen te creëren en te borgen, mede door de reeds geboekte resultaten, zoals Operatie Hartslag en de aanpak van Passart, vast te houden en uit te rollen naar alle buurten. Effectindicatoren en de (streef)waarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Effectindicator

Bron

Nul-

Waarde

Waarde

Waarde

Streef-

meting

2011

2012

2013

waarde

(jaar)

2015

m.b.t. sociale kwaliteit Perceptie buurtoverlast (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief)

Parkstadmonitor

3,2 (2009)

3,3

Niet beschikbaar*

3,1

3,0

Totaal incidenten overlast (per 1.000 inwoners)

Politie

20 (2008)

18

14

13

<2008

Perceptie overlast drugs (% respondenten dat aangeeft dat deze overlast vaak voorkomt)

Parkstadmonitor

10% (2009)

9%

Niet beschikbaar*

10%

<2009

Kwaliteit woonomgeving (rapportcijfer)

Parkstadmonitor

7,0 (2009)

6,9

Niet beschikbaar*

6,9

7,5

Verloedering (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief)

Parkstadmonitor

5,0 (2009)

5,3

Niet beschikbaar*

4,4

<2009

252 (2008)

222

228

222

225

m.b.t. fysieke kwaliteit

m.b.t. objectieve veiligheid Totaal aantal geregistreerde incidenten (per 1.000

Politie

8

inwoners) Geweldsdelicten (per 1.000 inwoners)

Politie

26 (2008)

24

25

24

20

Incidenten woninginbraak/diefstal uit woning (per 1.000 woningen)

Politie

7 (2008)

10

8

7

<2008

Slachtofferschap totaal (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief)

Parkstadmonitor

40 (2009)

38

Niet beschikbaar*

35

35

m.b.t. subjectieve veiligheid Onveiligheidsgevoel (%)

Parkstadmonitor

41 (2009)

40

Niet beschikbaar*

41

35

Perceptie dreiging (indicatorscore: hoger cijfer = minder positief)

Parkstadmonitor

1,5 (2009)

1,5

Niet beschikbaar*

1,6

1,3

* gegevens over 2013 komen 1ste helft van 2014 beschikbaar, geen cijfers over 2012 beschikbaar. Aanpak Om deze doelstelling te bereiken, wordt er in de buurten ingezet op de volgende punten: - Investeren in de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving - Aanpak van drugsgerelateerde overlast - Aanpak High Impact Crime - Aanpak andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen - Investeren in toezicht en handhaving - Versterken van de bewonersparticipatie In de rest van dit hoofdstuk is te lezen hoe bovenstaande concreet vorm krijgt in 2015. 2.1 Investeren in de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving De sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving zijn zeer bepalend voor de veiligheid en leefbaarheid in de buurt. Bij de sociale kwaliteit van de woonomgeving gaat het over menselijk handelen in de openbare ruimte. Hierbij kan gedacht worden aan agressief gedrag, vandalisme, verloedering, vernieling, etc. Fysieke kwaliteit van de woonomgeving gaat daarentegen meer over zaken die niet direct te maken hebben met menselijk handelen, zoals de kwaliteit van de wegen, donkere of onoverzichtelijke plekken, veilige gebouwen en een schoon straatbeeld. Om de objectieve en subjectieve veiligheid te borgen en/of te verbeteren, moet er zowel op de sociale kwaliteit als de fysieke kwaliteit van de woonomgeving worden ingezet. De kern van de aanpak van zowel de sociale als de fysieke kwaliteit van de woonomgeving is de aanwezigheid van verschillende teams met verschillende rollen in de buurten: Buurtteams – Beheer en Onderhoud In alle buurten van Heerlen is een buurtteam actief onder regie van een stadsdeelcoördinator van de afdeling Beheer & Onderhoud. Het buurtteam bestaat uit interne en externe partners zoals bureau Handhaving, bureau Buurtgericht Werken, politie, buurtorganisatie en woningcorporaties. Ook in 2015 blijven de buurtteams in ontwikkeling en is er sprake van maatwerk per wijk. Essentie van het buurtteam blijft dat het een daadkrachtige club is, waarbij het uitgangspunt is

9

dat knelpunten in de wijk binnen 3 maanden integraal worden opgepakt. In buurten waar dat nodig is, worden knelpunten via Buurt Gericht Werken opgeschaald en zal een ‘hotspotaanpak’2 gevolgd worden. BGW brengt de problematiek in beeld, duidt de problematiek en betrekt de verschillende disciplines bij de aanpak. Sociale wijkteams – Afdeling Welzijn Eind 2014 vindt er besluitvorming plaats over hoe de inrichting van het sociaal domein er in 2015 uit gaat zien. Sociale wijkteams zullen hier waarschijnlijk onderdeel van gaan uitmaken. Het sociaal wijkteam is er voor mensen of gezinnen die meerdere hulpvragen hebben die vaak met elkaar samenhangen. Alcander is de kartrekker van de werkgroep Voorliggend Veld (bestaande uit: Meander, Sevagram, Alcander, MEE, GGD, Leger des Heils, Bureau Jeugdzorg, Levantogroep, gemeentelijke afdelingen Welzijn en Sociale Zaken, Radar) die het voorstel heeft gemaakt dat eind 2014 voor ligt ter besluitvorming. Sociale wijkteams beschikken over veel kennis van wat er in de wijken gebeurt. Het Veiligheidshuis zal in 2015 dan ook gaan samenwerken met de sociale wijkteams om informatie uit te wisselen, om te voorkomen dat zaken op meerdere plekken worden besproken en behandeld en om zaken af te schalen. Eind 2014 wordt er ook vorm gegeven aan de inrichting van Buurtsteun. Buurtsteun moet in 2015 plaatsvinden, onder andere via Buurt Gericht Werken, en gaat over het samen met elkaar vorm geven aan initiatieven van en in de buurt die bijdragen aan een vitale (koppeling met het sociale domein) en dus leefbare buurt. Programma herstructurering – aanpak Sociale Veiligheid Passart, Hoensbroek en Vrieheide de Stack De in Heerlen (Passart) ontwikkelde integrale Sociale Veiligheidsaanpak voor buurten is een projectmatige (meerjarige) integrale veiligheidsaanpak gebaseerd op de uitgangspunten van Operatie Hartslag. Deze integrale Sociale Veiligheidsaanpak wordt in 2015 met partners (verder) uitgerold en uitgevoerd in Hoensbroek (Hoofdstraat west en omgeving) en in Passart/Vrieheide de Stack (2015 en 2016). Twee buurten met complexe, ernstige problematiek op het vlak van leefbaarheid en veiligheid alsmede herstructurering van de woningvoorraad. Juist binnen deze context is de integrale Sociale Veiligheidsaanpak waardevol, effectief en efficiënt gebleken. De beproefde methode (preventie én repressie) steunt op een partnership van gemeente en private partijen. Structurele partners zijn woningcorporaties Woonpunt en Weller, Politie, Veiligheidshuis Heerlen, Flexteam, Maatschappelijk Werk Alcander, bureau handhaving en bureau bouw- en milieuhandhaving Heerlen. Voor 2015 is, mits de aangevraagde subsidie hiertoe bij de provincie aan Heerlen wordt toegekend, ook kennistransfer naar andere Limburgse gemeenten met vergelijkbare problematiek voorzien. De aanpak kan voor gemeenten met vergelijkbare problematiek ook uitkomst bieden. De projectmatige integrale Sociale veiligheidsaanpak wordt uitgevoerd binnen het programma Herstructurering. Verwezen wordt dan ook naar de volgende documentatie: beschrijving werkwijze en privacyconvenanten. Resultaten worden in tweejaarlijkse rapportage vorm aangereikt.

Doelstelling: Door integrale samenwerking van netwerkpartners en het leveren van maatwerk binnen de buurtaanpak, wordt de vermindering van criminaliteit en overlast en het ontstaan van een beter leefklimaat bevorderd. Met de aanpak worden de reguliere structuren waarvoor de problematiek te complex van aard is ondersteund. De aanpak en interventies richten zich op de sociaal zwakkere bewoners van gebieden waar sprake is van onthuring, sloop en herinrichting en waar sprake is van complexe sociale veiligheidsproblematiek.

Een ‘hotspotaanpak’ houdt in dat de problematiek die niet binnen de reguliere structuren kan worden aangepakt, in samenspraak met meerdere partners wordt geanalyseerd en aangepakt.

2

10

Doelbinding: Door vroegsignalering leveren netwerkpartners in de aanpak een bijdrage aan het tot stand komen van snellere zorg of ondersteuning voor degenen die dat nodig hebben en meer gerichte preventie die uiteindelijk resulteert in minder recidive. Trajecten waarbij de zorg en straf met elkaar worden verbonden worden vastgesteld en bijgesteld. De integrale aanpak wordt volgens vastgestelde werkwijze en privacykaders ingezet als er sprake is van: Overlast. Hiermee wordt gedrag bedoeld zoals het bij herhaling veroorzaken van geluidsoverlast, het dealen van drugs (zowel op straat als ook in of om de directe woonomgeving), buitensporig alcohol gebruik, het aanbrengen van vernielingen in de openbare ruimte en intimidatie en bedreiging. Criminaliteit. Het plegen van strafbare feiten. Maatschappelijke- en psychische teloorgang. Er is sprake van ernstige zelfverwaarlozing of gezondheidsgevaar voor de persoon zelf, maar ook van gevaarlijke situaties voor de omgeving. In veel gevallen is er sprake van een combinatie van overlast, criminaliteit en maatschappelijke-en psychische teloorgang. Achter de Voordeur gesprekken. Dit instrument wordt in 2015 ingezet in Hoofdstraat west in Hoensbroek. Privacyconvenanten Aan de aanpak ligt per gebied een privacyconvenant ten grondslag dat tot stand is gekomen met de partners van de gemeente Heerlen. Activiteiten 2015 De projectmatige integrale veiligheidsaanpak wordt uitgevoerd, verder ingericht en uitgerold in 2015 onder de regie van de gemeente Heerlen. Daarbij is sprake van activiteiten die in samenhang met elkaar worden uitgevoerd. De (integrale) aanpak is afhankelijk van de casus. Alle partijen signaleren en brengen casuïstiek in. Alle noodzakelijke reguliere aanpakken en instrumenten kunnen in de aanpak worden ingezet. Partijen bepalen gezamenlijk binnen de geldende wettelijke kaders en conform doelstelling van de aanpak de gezamenlijke inzet: Flankerend beleid (instructie, teamvorming) Aanpak in de praktijk (operationele fasen) Afhandeling casuïstiek/afsluiting (Permanente) monitoring voortgang, eventuele bijstelling Rapporteren output resultaten (geanonimiseerd), twee jaarlijks Kennisoverdracht (onder voorbehoud toekenning subsidie) Kennistransfer (mits subsidie door de Provincie hiertoe wordt toegekend) De kennistransfer krijgt vorm en inhoud op de volgende wijze: ontwikkeling van het benodigde materiaal (schriftelijke en digitaal) workshops in de vijf regio’s in Limburg voor gemeenten en ketenpartners ondersteuning op locatie in die gemeenten die met de aanpak aan de slag gaan inrichting van een helpdeskfunctie voor ‘raad en daad’ Behalve de werkzaamheden van de verschillende teams en projecten in de buurten, worden er door de gemeente en partners ook nog andere werkzaamheden verricht om de sociale en fysieke kwaliteit van de woonomgeving te verbeteren. Wat de sociale kwaliteit betreft heeft vooral het Veiligheidshuis een belangrijke rol. Zie voor de verschillende aanpakken binnen het Veiligheidshuis 2.4 ‘Aanpak van andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen’.

11

Wat de fysieke kwaliteit betreft zijn de maatregelen voor 2015 wat meer verspreid over de partners. De gemeente heeft als doel om inwoners zich thuis te laten voelen in Heerlen. Een schone, hele en veilige openbare ruimte is een belangrijke basisvoorwaarde. Vervuiling heeft echter een negatieve invloed op het straatbeeld van Heerlen. Uit de landelijke Veiligheidsmonitor (2013) blijkt dat dit sterk samenhangt met gevoelens van verloedering en onveiligheid. Daarom heeft de afdeling Beheer en Onderhoud in het kader van het Stedelijk Plan Schoonhouden 2012-2015 een grootschalige aanpak uitgewerkt. Het betreft een modulaire aanpak die zich richt op het tegengaan van illegale dumpingen, zwerfafval, hondenpoep én graffiti en vandalisme. Hierbij speelt de gemeente gericht in op de vuile plekken, waarbij zoveel mogelijk activiteiten in coproductie met bewoners, scholen, maatschappelijke organisaties en ondernemers worden opgepakt. Maatregelen 2015 Wat Signaleren van knelpunten in de bereikbaarheid van hulpdiensten in de buurten

Uitvoering geven aan Traject Samen op Weg

Verdere uitrol van het regionale uitvoeringsbeleid bluswater in de gemeente Heerlen

Verder uitrollen en evalueren van het project “Samen voor een schoon Heerlen! (Stedelijk Plan Schoonhouden)”

Toelichting Naar aanleiding van een brand in 2012 waarbij de hulpdiensten grote moeite hadden om het betreffende pand te bereiken, zijn in 2013 en 2014 een aantal vergelijkbare locaties in kaart gebracht en hebben er fysieke aanpassingen plaatsgevonden. De bereikbaarheid voor hulpdiensten in de buurten vergt een niet aflatende aandacht. De brandweerzorg wordt ingericht op basis van een risicoprofiel en er worden communicatietrajecten gestart richting de burgers, met als doel het verhogen van het brandveiligheidsbewustzijn De brandweer heeft in 2013 in samenwerking met de Veiligheidsregio een bluswaternotitie opgesteld en een daarbij behorend specificatiedeel. Binnen Heerlen is er op basis van het hierboven genoemde specificatiedeel reeds een Quick Scan uitgevoerd omtrent de status van de bluswatervoorzieningen. Acute problemen zijn in 2014 aangepakt Om zoveel mogelijk mensen te bereiken met het project wordt gebruik gemaakt van bekende principes uit het vakgebied van de psychologie en marketing: sociale norm, wederkerigheid, sympathie en fun, commitment en consistentie, handhaving als stok achter de deur

Wie Brandweer

Wanneer 2015

Brandweer

2015

Brandweer

2015

Beheer en Onderhoud

2015

Zie verder hoofdstuk 7, “Lokale Brandweerzorg 2015”. 2.2 Aanpak drugsgerelateerde overlast De essentie van dit onderdeel is de aanpak van drugscriminaliteit zoals straathandel, drugspanden, drugsgebruik en – overlast, drugsrunners en illegale hennepteelt. Geconstateerd wordt dat de cannabis-problematiek een enorme vlucht heeft genomen in Limburg en zeker in de gemeente Heerlen en de samenleving, zeker op termijn, ernstig kan ondermijnen. Duidelijk is dat een effectieve aanpak van de cannabis-problematiek een aanpak vereist waarin repressie, preventie, nazorg en regulering hand in hand gaan. De gemeente, het RIEC, het OM en de politie zijn daarom in 2014 een pilot gestart. In de pilot hebben de gemeente en de verschillende partners een eigen

12

positie en taken binnen de afzonderlijke pijlers van een succesvolle aanpak van de cannabisproblematiek. De pilot met de afzonderlijke pijlers en de concrete maatregelen voor 2015 worden hieronder uitgewerkt. 1. Strafrechtelijk ruimen van hennepplantages Van juli 2014 tot februari 2015 loopt er in de gemeente Heerlen, in nauwe samenwerking met het OM en de politie, een pilot strafrechtelijk ruimen van hennepplantages. In tegenstelling tot de werkwijze bij ruimingen van hennepkwekerijen tot dusverre, ligt de focus nu niet meer op het louter vergaren van strafvorderlijk relevante informatie ten behoeve van opsporing en vervolging, hetgeen vaak een moeizaam traject bleek. De ambitie is thans om zoveel mogelijk illegale hennepkwekerijen op te ruimen, waarbij door een verbeterde informatievergaring en -deling tussen de partners waar mogelijk ook de achter de hennepteelt schuilgaande georganiseerde criminaliteit wordt aangepakt. Het risico om “gepakt” te worden voor de particulier en de eventuele daarachter schuilgaande criminele organisatie wordt daardoor groter. Hoe sneller er wordt geruimd, des te minder interessant het kweken uiteindelijk wordt. De bewaking van het totale proces is belangrijk. Het gaat namelijk niet alleen om het ruimen, maar ook om nazorg aan diegenen die niet alleen dader zijn, maar ook slachtoffer. In tegenstelling tot het werkproces bij ruimingen tot dusverre worden de adressen waar kwekerijen zijn aangetroffen na een bepaalde tijd opnieuw bezocht. De taak van de gemeente voor wat het ruimen betreft wordt afgebouwd; de uitvoeringstaak van de gemeente zal een andere invulling krijgen. De focus wordt verlegd van ruimen naar nacontrole en nazorg. Daarnaast blijft de gemeente een rol vervullen waar het gaat om het verstrekken van informatie en het sluiten van panden op grond van 13B Opiumwet. Verder blijft de gemeente bij ruimingen ondersteuning bieden en blijft beperkte gemeentelijke capaciteit nodig om spoedruimingen op initiatief van de burgemeester op grond van gevaarzetting te verrichten. De ervaren knel- dan wel verbeterpunten worden gedurende de pilot verzameld en zullen de basis vormen voor constante bijstelling en verdere uitrol van het project: na Heerlen in Venlo en daarna in heel Limburg. 2. Sneller berechten van telers Wanneer het dossier door de politie wordt aangeleverd bij het OM, zorgt het OM binnen drie maanden voor berechting. 3. Aanpakken van criminele wereld achter plantages met behulp van het RIEC3 In RIEC verband wordt via een integrale aanpak de georganiseerde criminaliteit die zich verschuilt achter de illegale hennepteelt aangepakt. Het RIEC verzamelt en veredelt alle signalen en andere informatie die betrekking hebben op de illegale hennepteelt. Op basis van de door het RIEC verzamelde en veredelde informatie initieert de politie acties richting de aanpak van de georganiseerde criminaliteit rondom hennepteelt. 4. Organiseren van nacontroles Bij het nieuwe strafrechtelijk ruimen van hennepplantages gaat het niet alleen om het ruimen, maar vooral ook om nacontrole en nazorg. Momenteel wordt nader onderzocht wat nacontrole voor een meerwaarde heeft en welke mogelijkheden er zijn voor het organiseren van de nacontroles. Bij voortzetting en/of uitrol van de pilot zal hierover beleid geschreven moeten worden. 5. Preventie van drugsgebruik onder jongeren Het gaat hierbij vooral om het bewust maken van jongeren van de risico`s van drugsgebruik. Dit

Het RIEC, het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum, ondersteunt het openbaar bestuur bij het aanpakken van de georganiseerde criminaliteit. 3

13

punt wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 3.3: ‘jeugd, alcohol en drugs’. 6. Nazorg Bij het organiseren van nazorg gaat het om de vraag hoe de gemeente telers een alternatief perspectief kan bieden om niet opnieuw te vervallen in criminele activiteiten. Er kan hierbij gedacht worden aan maatschappelijke zorg. Tijdens de Cannabis Pilot zal onderzocht worden op welke wijze invulling geven kan worden aan het nazorgtraject. Daarna zullen de plannen voor het beoogde beleid nader uitgewerkt worden. Deze worden in 2015 geïmplementeerd. 7. Regulering wietteelt Op 12 maart 2013 heeft de raad een motie aangenomen waarin het college werd opgedragen te onderzoeken of de gemeente Heerlen een pilot inzake regulering hennepteelt kan opzetten om de veiligheid en leefbaarheid in de wijken van Heerlen te vergroten. De gemeente Heerlen onderzoekt, gesteund door de acht Limburgse coffee shop gemeenten, door middel van het opstellen van een business-case hoe op een financieel en juridisch verantwoorde en veilige manier hennep geteeld kan worden om hiermee de coffeeshops op een veilige en zakelijke manier te kunnen bevoorraden. In 2015 worden de plannen met betrekking tot de regulering gecontroleerde wietteelt naar verwachting in praktijk gebracht. Samenvattend gelden voor 2015 de volgende maatregelen en verantwoordelijkheden: Maatregelen 2015 Wat Wie Pilot strafrechtelijk ruimen van hennepplantages Evaluatie pilot en besluiten over voortzetting en Politie + OM + uitrol Flexteam Bij voortzetting opdracht geven tot ruimingen Politie Sneller berechten van telers Verkorte procedures en afdoening ter plaatse OM + Politie Aanpakken van criminele wereld achter plantages met behulp van het RIEC Verzamelen en veredelen van informatie rondom RIEC illegale hennepteelt Initiëren van acties richting de aanpak van de Politie georganiseerde criminaliteit rondom hennepteelt Organiseren van nacontroles Bij voortzetting van de pilot beleid maken over Politie + OM + het organiseren van nacontroles Afdeling IV Preventie van drugsgebruik onder jongeren Zie hoofdstuk 3.3: ‘jeugd, alcohol en drugs’ Afdeling Welzijn Nazorg Uitwerken van plannen voor beoogd beleid Afdeling Sociale Zaken en rondom het nazorgtraject en besluitvorming plus Werkgelegenheid + start toepassing Afdeling IV Regulering wietteelt Daadwerkelijke start business-case regulering Afdeling IV (bureau beleid wietteelt en bedrijfsvoering) Beleid Aanpassen handhavingsbeleid na wetswijziging. Afdeling IV (Flexteam) Voorbereidingshandelingen t.b.v. hennepteelt worden strafbaar. Vergunningen Smart-Head en Growshops intrekken en handhavingsprotocol opstellen.

Wanneer 2015 2015

2015 2015

2015

2015 Eind 2014/2015

2015

2015

14

2.3 Aanpak High Impact Crime4 Binnen de geweldscriminaliteit hebben overvallen, straatroven en woninginbraken landelijk de hoogste prioriteit. Het offensief tegen deze criminaliteit is in 2012 gestart en door deze extra aandacht vanuit verschillende partijen is de verwachting dat de pakkans wordt vergroot, het ophelderingspercentage stijgt en de kans dat de dader wordt veroordeeld toeneemt. Deze zogenaamde High Impact Crime (HIC) heeft een grote impact op slachtoffers. Er moet dan ook naast een repressieve en preventieve aanpak van deze delicten, sprake zijn van intensieve aandacht voor slachtoffers en goede nazorg. Maatregelen 2015 Wat Repressietaken bij HIC Ontwikkelen + uitproberen van een nieuwe vorm persoonsgerichte aanpak gericht op HIC Inzet van burgernet bij overvallen en straatroven

Informeren van Slachtofferhulp Nederland na een overval

Contact opnemen met slachtoffers HIC in het kader van nazorg + informeren burgemeester

Contact opnemen met slachtoffers HIC in het kader van nazorg Burgers informeren over maatregelen ter voorkoming van woninginbraak

Toelichting Het opsporen, aanhouden en voorleiden van verdachten Aanpak wordt samen met politie en justitie ontwikkeld

Wie Politie

Wanneer Doorlopend

Veiligheidshuis

2015

Het snel informeren van burgers over een overval of straatroof levert extra ogen en oren op waardoor sneller en gerichter patrouilles kunnen worden aangestuurd. Burgernet wordt zo gebruikt om de heterdaadkracht te vergroten en sneller te kunnen overgaan tot aanhouden.

Politie

Doorlopend

Elk slachtoffer van een overval wordt ondersteund door Slachtofferhulp Nederland. Maatregelen worden afgestemd met de politie. Binnen 14 dagen na de aangifte wordt er contact opgenomen met het slachtoffer om informatie omtrent het onderzoek te delen. De burgemeester wordt door de politie geïnformeerd over de overval

Politie

Doorlopend

Politie

Doorlopend

Burgemeester

Doorlopend

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Voorafgaand aan de vakantieperiode, donkere dagen

High Impact Crime (HIC) zijn delicten met een grote impact op het slachtoffer, diens directe omgeving en het veiligheidsgevoel in de maatschappij. Onder HIC vallen overvallen, straatroof, geweld en woninginbraken.

4

15

Voortzetting deelname aan Werkgroep HIC

Uitvoering geven aan project ‘Donkere Dagen Offensief’

Aanpakken van kopen en verkopen gestolen goederen via de website stopheling.nl Week van de Veiligheid 2015

Gemeenten Heerlen, Kerkrade, Maastricht en Sittard-Geleen werken samen met politie, OM en georganiseerd bedrijfsleven aan het succesvol terugdringen van overvallen, woninginbraken en straatroven in Zuid-Limburg Het project is erop gericht om woninginbraken, overvallen en straatroven tijdens de zogenaamde donkere dagen te voorkomen. Er wordt onder andere extra gesurveilleerd en er worden extra acties ondernomen Burgers kunnen op deze website serienummers invoeren en krijgen meteen een melding of een product gestolen is Ook tijdens de Week van de Veiligheid wordt preventie, onder andere bij HIC, extra onder de aandacht gebracht

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

en feestdagen Doorlopend

Politie

Doorlopend, tussen oktober en april

Politie + OM

Doorlopend

Afdeling IV (beleid en bedrijfsvoering)

Oktober 2015

Zie verder hoofdstuk 6, “Lokale Politiezorg 2015”. 2.4 Aanpak andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen Behalve met High Impact Crime, heeft de gemeente Heerlen ook te maken met andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen. Een fenomeen dat de afgelopen jaren in beeld is gekomen zijn de criminele activiteiten van rondtrekkende groepen mensen. Zij houden zich bezig met de verkoop van nep (gouden) sieraden, zakkenrollerij tijdens festivals of evenementen, woninginbraak, etc. Omdat deze groep geen vaste woon- of verblijfplaats heeft is het moeilijk hier vat op te krijgen. Maatregelen 2015 Wat Verzamelen van informatie over mobiel banditisme

Toelichting Door doelgroep in kaart te brengen en omvang van de problematiek te bepalen kan er bij voorkomende gevallen adequaat en gerichter worden gehandeld.

Wie Politie

Wanneer 2015

Zie verder hoofdstuk 6, “Lokale Politiezorg 2015”. Al langere tijd wordt in Limburg, aangevoerd door de gemeente Maastricht, gewerkt aan de bestuurlijke aanpak Outlaw Motorcycle Gangs. Na een aantal recente incidenten (o.a. oprichting

16

eerste chapter Bandidos in Nederland, twee aanslagen op woonhuis Bandidos-voorman in Echt, Hells Angels op St. Joep Markt Sittard, mogelijke ‘patch-over-party’ Bandidos in Geleen en incidenten in Heerhugowaard en Alkmaar) en de dreiging van meer incidenten en openlijke uitingen van OMG’s is besloten de bestuurlijke aanpak van OMG’s in versneld tempo op te pakken. Maatregelen 2015 Wat Intensivering aanpak Outlaw Motorcycle Gangs (OMG`s)

Toelichting Intensivering aanpak 1% motorclubs door middel van integrale aanpak

Wie Politie + Flexteam

Wanneer 2015

Een klein percentage van de bevolking heeft een groot aandeel in de door burgers ervaren onveiligheid. Een deel van deze personen die zich schuldig maken aan criminaliteit en het veroorzaken van overlast blijkt het ongewenste gedrag te vertonen als gevolg van meervoudige complexe problematiek. Een persoonsgerichte aanpak die aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoet blijkt in veel gevallen in staat te zijn om een gewenste en duurzame gedragsverandering te realiseren of de problematiek beheersbaar te maken. Binnen het Veiligheidshuis Heerlen (in 2015 wordt een fusie voorzien met het Veiligheidshuis Kerkrade tot het Veiligheidshuis Parkstad) zijn er verschillende persoons- of systeemgerichte aanpakken: veelplegeraanpak, aanpak huiselijk geweld, aanpak jeugd/jeugdgroepen, nazorg aan ex-gedetineerden, de BIJ[1]-aanpak en de zogenaamde Integrale Aanpak voor de aller zwaarste gevallen waarbij het Veiligheidshuis tijdelijk de regie over de casus pakt en indien nodig doorzettingsmacht organiseert. Een nieuwe aanpak onder constructie is de TopX-High Impact Crime. De basis van deze aanpak is een door de politie opgestelde lijst van daders die delicten plegen met een hoge impact op de samenleving, aangevuld met notoire overlastveroorzakers en personen die om andersoortige redenen in deze aanpak meegenomen zouden moeten worden. Onder regie van de gemeente wordt samen met het OM en de politie een definitieve selectie (een top-x) gemaakt van de personen die er het meeste toe doen en waarmee aan de slag wordt gegaan. Uitgangspunt hierbij is dat personen van wie het gedrag voortkomt uit meervoudige problematiek door het Veiligheidshuis zullen worden aangepakt en personen waarbij dit niet het geval is door politie en OM worden aangepakt. Het betreft in eerste instantie een pilot voor de eerste helft van 2015. Maatregelen 2015 Wat Voortzetten uitvoering Veelplegeraanpak, Huiselijk Geweld aanpak, aanpak jeugd/jeugdgroepen, nazorg aan ex-gedetineerden, BIJ-aanpak en Integrale Aanpak Experimenteren met en verder ontwikkelen van de TopX-High Impact Crime aanpak

Toelichting

Wie Veiligheidshuis (39 partners)

Wanneer 2015

Veiligheidshuis + OM + politie

2015

Een bijzondere categorie van geweldsdelicten wordt gevormd door huiselijk geweld. Voorgaande jaren maakte huiselijk geweld onderdeel uit van de overige strategische thema`s in het uitwerkingsplan. Vanwege de importantie van dit thema, maakt het dit jaar onderdeel uit van de [1] BIJ = Bestuurlijke Informatievoorziening Justitiabelen. Deze informatievoorziening zorgt ervoor dat de burgemeester tijdig geïnformeerd wordt over de aanstaande terugkeer van (ex-) gedetineerden die zware gewelds- en/of zedendelicten hebben gepleegd en TBSers. Op basis daarvan kan een beoordeling worden gemaakt van het risico op verstoring van de openbare orde als gevolg van de terugkeer en kunnen maatregelen worden getroffen om deze te voorkomen of te verkleinen. Dit dient ter bescherming van de belangen van de samenleving (de gemeente, wijk of buurt waarin de ex-gedetineerde terugkeert), de belangen van het eventuele slachtoffer, en ter voorkoming van problemen voor de ex-gedetineerde zelf.

17

prioriteit ‘Veilige en leefbare buurten’ onder de kop “aanpak andere geweldsdelicten en criminaliteitsfenomenen’. Beschrijving thema/probleemstelling Onveiligheid kan zich in de openbare ruimte voordoen, maar ook ‘binnenshuis’ in de relationele sfeer. Het gaat daarbij om geestelijk en/of fysiek geweld tussen partners, jegens of van kinderen en andere familieleden en jegens of van huisgenoten. Huiselijk geweld kan op korte en lange termijn grote gevolgen hebben voor slachtoffers en getuigen. Doelstelling 2015 Het vroegtijdig signaleren en aanpakken van huiselijk geweld en in het bijzonder het verkleinen van de kans op herhaling. Effectindicatoren en de (streef)waarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Effectindicator

Bron

Nul-

Waarde

Waarde

Waarde

Streef-

meting

2011

2012

2013

waarde

(2009)

Aantal incidenten huiselijk geweld Aantal huisverboden Aantal aangehouden verdachten huiselijk geweld

2015

Politie

587

463

471

468

<2009

Politie

26

24

30

37

<2009

Politie

129

105

94

128

>2009

Aanpak De gemeente heeft, samen met een aantal ketenpartners, een belangrijke rol in de voorkoming en aanpak van huiselijk geweld. In 2014 is er veel gebeurd op het gebied van huiselijk geweld. Zo heeft 2014 in het teken gestaan van de vorming van Veilig Thuis (AMHK); de samenvoeging van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling en het Steunpunt Huiselijk Geweld. De GGD ZuidLimburg heeft van de 18 Zuid-Limburgse gemeenten de opdracht gekregen te onderzoeken of Veilig Thuis ondergebracht kan worden bij de GGD Zuid-Limburg. Veilig Thuis dient een aantal wettelijke taken uit te voeren: - Fungeren als herkenbaar en toegankelijk meldpunt voor gevallen of vermoedens van geweld in afhankelijkheidsrelaties. - Geven van advies en informatie aan melders en burgers. - Naar aanleiding van een melding onderzoek doen om te bepalen of er sprake is van (een van de vormen van) geweld in een afhankelijkheidsrelatie. - Het inschakelen van passende hulpverlening. - Het zo nodig in kennis stellen van politie of Raad voor de Kinderbescherming. Indien een verzoek tot onderzoek bij de Raad wordt ingediend, wordt het college van B&W daarvan in kennis gesteld. - Het terug rapporteren aan de melder van datgene wat met de melding is gebeurd. Veilig Thuis voert ook een aantal niet wettelijke taken uit: - Voorlichting en deskundigheidsbevordering (bijvoorbeeld DAK trainingen en trainingen aanpak ouderenmishandeling) - Registratie en monitoring

18

Ook is er in 2014 door de Zuid-Limburgse gemeenten en betrokken ketenpartners geschreven aan een regiovisie Veilig Thuis voor Zuid-Limburg op geweld in afhankelijkheidsrelaties. Deze regiovisie is operationeel per 1 januari 2015. Bovenstaande leidt in 2015 tot een aantal maatregelen en acties vanuit verschillende partijen. Maatregelen 2015 Wat In werking treden van Veilig Thuis (AMHK) Inhoudelijk vorm geven van Veilig Thuis (doorontwikkeling)

Concrete uitwerking van een regiovisie Veilig Thuis voor Zuid-Limburg op geweld in afhankelijkheidsrelaties Coördinatie van het beheer van Aware

Toelichting

Aware is het mobiele alarmeringssysteem voor door huiselijk geweld bedreigde vrouwen en mannen

Uitvoering van Aware

Opvolging van Aware meldingen Het uitvoeren van de crisisdienst, screening en casemanagement voor de Wet tijdelijk huisverbod Het uitvoeren van algemene psychosociale hulpverlening ten behoeve van alle betrokkenen van huiselijk geweld Het horen van betrokkenen bij een huisverbod en het geven van advies aan de burgemeester over al dan niet verlenging Versterkte dagelijkse triage

Het verzorgen van de

Er wordt dagelijks beoordeeld welke cases zeer zorgelijk zijn en snel moeten worden opgepakt en welke worden besproken in het reguliere zorg-casus overleg Wanneer alle (preventieve)

Wie Veilig Thuis (AMHK)

Wanneer 01-01-2015

Zuid-Limburgse gemeenten (afdeling welzijn + afdeling IV) + ketenpartners Zuid-Limburgse gemeenten (afdeling welzijn + afdeling IV) + ketenpartners GGD Zuid-Limburg

2015

Alcander + Blijf van mijn Lijf Huis Heerlen Politie

2015

Alcander

2015

Alcander

2015

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering )

Doorlopend

Veiligheidshuis

2015

Afdeling Welzijn

Doorlopend

2015

2015

2015

19

opvang van slachtoffers van huiselijk geweld

maatregelen niet hebben geholpen, wordt er over gegaan tot opvang, onder andere door Blijf van m`n Lijf.

Verder lopen er in 2015 een aantal projecten door die eerdere jaren zijn gestart: - Implementatie Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Per 1 juli 2013 is de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling van kracht geworden. Organisaties binnen de sectoren onderwijs, gezondheidzorg, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg en justitie dienen een eigen meldcode/stappenplan te hebben waarin wordt aangegeven hoe om te gaan met signalen van huiselijk geweld (inclusief ouderenmishandeling) en kindermishandeling. Daarnaast dienen al die medewerkers geschoold te worden op dit thema. - Aandachtsfunctionarissen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Vele organisaties krijgen te maken met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. De aandachtsfunctionarissen binnen de organisaties zijn bedoeld als een hulpmiddel om dit onder de aandacht te brengen en medewerkers te helpen bij het herkennen van signalen en handelen bij signalen. - Ouderenmishandeling De strijd tegen ouderenmishandeling is in 2011 ingezet en heeft door het project aanpak ouderenmishandeling Parkstad dat gestart is in juli 2013 een extra impuls gekregen. Binnen het project is aandacht voor vroegsignalering van ouderenmishandeling in al zijn vormen. Het project loopt door tot juli 2015 en daarna dient de aanpak geborgd te zijn. In het kader van deze projecten worden in 2015 een aantal acties ondernomen. Maatregelen 2015 Wat Toelichting Wie Implementatie Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Stand van zaken Veilig Thuis (AMHK) implementatie inventariseren + waar nodig ondersteuningen bieden Uitgebreide rapportage GGD Zuid-Limburg met de stand van zaken met betrekking tot de betreffende wet voor álle organisaties Aandachtsfunctionarissen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Netwerkbijeenkomst Tijdens een GGD Zuid-Limburg kindermishandeling netwerkbijeenkomst kunnen Parkstad + aandachtsfunctionarissen met netwerkbijeenkomst acute elkaar sparren over wat ze zorg Parkstad tegenkomen, wordt er casuïstiek behandeld en worden er goede voorbeelden getoond Ouderenmishandeling Impuls geven aan de reeds GGD Zuid-Limburg

Wanneer Tot 1 juli 2015

Tweede helft 2015

Eind 2014/begin 2015

2015

20

bestaande netwerkbijeenkomst ouderenmishandeling Zuid-Limburg 2.5 Toezicht en handhaving Het toezicht in de buurten vormt een essentieel instrument om openbare orde problemen en met name leefbaarheidsproblematiek aan te pakken. Er vinden door verschillende partners verschillende vormen van toezicht en handhaving plaats in de buurten. Zo is de wijkagent actief in de buurten, net als Bureau Handhaving, Bureau Bouw- en Milieu Handhaving (BMH), het Flexteam en het Horeca en Evenementen Handhavingsteam (HEH team). Wijkagent In iedere buurt is een wijkagent actief voor toezicht en handhaving. De wijkagent wordt hier in ondersteund door het hele team dat werkzaam is in de wijk. Gemiddeld is er in Nederland sprake van één wijkagent op 5000 inwoners. In 2015 wordt bekeken wat de nieuwe verdeling van wijkagenten voor Heerlen betekent en worden ook de taken van de wijkagent overwogen. Bureau Handhaving De inzet van BOA`s en toezichthouders in de buurten vindt plaats op basis van de door de buurtteams gesignaleerde openbare orde problemen en meldingen door buurtbewoners. De top 5 van de door bureau handhaving meest geregistreerd klachten in 2014 is grotendeels hetzelfde als in 2013 (opsomming in willekeurige volgorde) namelijk parkeerproblemen, jongerenoverlast, vervuiling openbare ruimte, hondenoverlast en geluidsoverlast. Nieuw in deze top 5 is in 2014 de jongerenoverlast. De jongerenoverlast is dan ook naar aanleiding van de toename van de klachten die binnenkomen bij Bureau Handhaving in 2015 een extra aandachtspunt voor toezichthouders. Er wordt in iedere buurt zoveel mogelijk gewerkt met vaste BOA`s en toezichthouders. Bureau bouw- en milieuhandhaving (inclusief horeca en evenementenboa`s) Wat toezicht en handhaving betreft, werkt Bureau bouw- en milieuhandhaving aan de volgende prioriteitstellingen:  Op minimaal uitvoeringsniveau uitvoeren: - Toezicht op circa 150 nieuwe WABO-vergunningen, activiteit bouwen, en circa120 sloopmeldingen bij met name asbest sloop - Periodieke controles bij circa 200 van de 1140 bedrijven, activiteit milieu - Passieve handhaving, circa 150 keer per jaar, (afhandelen klachten en verzoeken om handhaving) betreffende bouwen, verbouwen en (strijdig) gebruik percelen - Passieve handhaving, circa 75 keer per jaar, (afhandelen milieuklachten en verzoeken om handhaving) betreffende bedrijven en instellingen  Actief handhaven op brandveiligheid en constructieve veiligheid in gebouwen waar grote groepen mensen samenkomen die minder zelfredzaam zijn. Begin 2015 inventariseren van alle gebouwen in Heerlen die hieronder vallen, bepalen van prioriteit en capaciteit en vervolgens daadwerkelijk uitvoeren, projectmatig en programmatisch. Het gaat onder andere om 10 kinderdagverblijven op een totaal van 30, 30 kamerverhuurpanden op een totaal van 150, 10 basisscholen, zorginstellingen, hotels, pensions, grote winkelcomplexen, enz.  Onbeheersbare groepen: - Horeca en evenementen, circa 250 controles per jaar: - integrale horecacontroles (milieu, bouwen, gebruik, drank- en horecawet) - integrale controle van 10 grote evenementen (constructie podia en tenten, milieu/geluidsoverlast, schenken van alcohol) - Bestuursrechtelijke aanpak van hennepkwekerijen/drugslabs bij gevaarzetting op verzoek van politie of het hennepteam, circa 5 keer per jaar

21



Project Herstructurering Hart voor Hoensbroek en Vrieheide de Stack, met name woonoverlast (buiten reguliere capaciteit, met additioneel budget)  Toezicht en handhaving bij incidenten en calamiteiten met asbest + opbouwen van bestand met asbesthoudende daken in verband met het nieuwe asbestverwijderingsbesluit van 1 januari 2016 Flexteam Onderstaande instrumenten worden in 2015 ingezet om te handhaven op overlast en/of overtredingen in en om panden:  

     

Reguliere controle op overlast panden, voorbereiding, dossiervorming, coördinatie en afronding Bestuurlijke Aanpak (Uitvoering Convenant Geïntegreerde Aanpak Georganiseerde Misdaad) met daarbij specifieke aandacht voor de pijlers georganiseerde hennepteelt, mensenhandel en mensensmokkel, patsers, misbruik van vastgoed, witwassen, georganiseerde milieucriminaliteit en 1% motorclubs Uitvoering van de Wet Bibob, diepgaande integriteitsonderzoeken Advisering betreffende horeca-, bouw- en leefmilieuvergunningen en ontheffingen winkeltijdenwet. Deze werkzaamheden omvatten adviezen over levensgedrag van aanvragers van vergunningen Aanpak drugspanden en henneppanden op grond van artikel 13B Opiumwet Aanpak overlast openbare orde en daaraan gerelateerde zaken op grond van artikel 174A Gemeentewet De juridische handhaving van Horeca, Coffeeshops en Seksinrichtingen Ondersteuning van de gemeente Voerendaal n.a.v. een dienstverleningsovereenkomst

2.6 Versterking bewonersparticipatie Het is aangetoond dat bewonersparticipatie van groot belang is bij de aanpak van veiligheidsproblematiek en de verbetering van de veiligheidsbeleving. Daarom worden ook in 2015 de nodige maatregelen genomen om de participatiegraad te verbeteren. De maatregelen kunnen grofweg verdeeld worden in twee categorieën. De eerste categorie bestaat uit maatregelen gericht op het vergroten van de meldingsbereidheid. De tweede categorie bestaat uit maatregelen gericht op actief burgerschap. Actief burgerschap bestaat uit het deelnemen van burgers aan overlegstructuren, maar zeer zeker ook uit het nemen van eigen verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte. Er wordt hierin verwacht dat de burger ook meewerkt aan het veiliger en leefbaarder maken van de buurt, bijvoorbeeld door het aanspreken van jongeren, het recht leggen van een stoeptegel of het helpen van de buurvrouw bij het voorkomen van verloedering van de voortuin. Maatregelen 2015 Wat Toelichting Vergroten van de meldingsbereidheid Het vergroten van Er worden verspreid over bekendheid van de het jaar verschillende acties Stichting Meld Misdaad opgezet om de Anoniem meldingsbereidheid te vergroten Burgernet onder de Het doel is het vergroten aandacht van burgers van de naamsbekendheid brengen Inzet van de burgernet Burgernet stelt een applicatie applicatie aan gemeenten beschikbaar waarmee gemeenten met burgers

Wie

Wanneer

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

2015

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

2015

2015

22

kunnen communiceren over aan veiligheid gerelateerde onderwerpen. Actief burgerschap Participatiegraad van burgers blijft onderwerp van gesprek in de buurtorganisaties en kernteams. Evalueren en wellicht voortzetten/uitrollen van de pilot Buurtteam PLUS MSP.

Het ontplooien van eigen initiatieven ter verbetering van veiligheid en leefbaarheid in de buurt

Het gaat met name over de rol van het kernteam met betrekking tot het verbeteren van de participatiegraad. In de aanpak van het buurtteam PLUS zijn de bewoners meer aan zet om mee te werken aan oplossingen voor problemen op het gebied van schoon, heel en veilig.

Buurt Gericht Werken

Doorlopend

Beheer en Onderhoud

Eind 2014/2015

Burgers

Doorlopend

23

Hoofdstuk 3 Prioriteit 2: veilig opgroeien Beschrijving thema/probleemstelling De jeugd kan slachtoffer zijn van onveiligheid, thuis, op school, bij het uitgaan en in de openbare ruimte, maar de jeugd kan ook dader zijn van onveiligheid, bijvoorbeeld bij overlast en criminaliteit. Om onveiligheid door en voor de jeugd aan te pakken is er een integrale aanpak nodig waarin pro-actie, preventie, curatie en repressie worden gecombineerd. De essentie van het thema ‘veilig opgroeien’ is dan ook een effectieve wisselwerking tussen ouders, omwonenden, onderwijsinstellingen, zorginstellingen, welzijnsinstellingen, de gemeente en partners in de justitiële keten. Doelstelling 2015 Het bewaken en waar nodig versterken van de randvoorwaarden voor veilig opgroeien: thuis, buiten, op school en bij het uitgaan. Dit vraagt om een goede samenwerking en synergie tussen de betrokken partners en de juiste inzet van de diverse beschikbare instrumenten. De regie hierop wordt versterkt en geborgd. Effectindicatoren en de (streef)waarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Effectindicator

Bron

Nul-

Waarde

Waarde

Waarde

Streef-

meting

2011

2012

2013

waarde

(jaar)

2015

Incidenten overlast jeugd (per 1.000 inwoners)

Politie

11 (2008)

8

7

5

<2011/ 2015

Ervaren overlast jeugd en jeugdgroepen (% respondenten dat aangeeft dat deze overlast vaak voorkomt)

Parkstadmonitor

17 (2009)

19

Niet beschikbaar

14

15

Aantal minderjarige verdachten 0 – 11 jaar

Politie

25 (2008)

8

13

8

9

Aantal minderjarige verdachten 12 – 17 jaar

Politie

841 (2008)

558

478

275

275

Slachtofferschap criminaliteit onder jongeren (%)

Jongerenmonitor Parkstad

31% (2009)

Niet meer gemeten

Niet meer gemeten

Niet beschikbaar

25%

Onveiligheidsgevoel overdag jongeren

Jongerenmonitor Parkstad

22% (2009)

26%

23%

Niet beschikbaar

<2011/ 2015

Alcoholgebruik

GGD ZuidLimburg

41% (2009)

Geen recente cijfers*

Geen recente cijfers*

60%**

<2011/ 2015

Softdruggebruik

GGD Zuid-

13%

Geen

Geen

10%**

<2011/

24

Onveiligheidsgevoel op school

Limburg

(2009)

recente cijfers*

recente cijfers*

Jongerenmonitor Parkstad

12% (2006)

11%

9%

2015 Niet beschikbaar

<2011/ 2015

* cijfers pas weer beschikbaar via de GGD in 2014 ** van de Zuid-Limburgse 15-16 jarigen. Aanpak Om deze doelstelling te bereiken, wordt er in relatie tot de jeugd ingezet op de volgende punten: - Voorkoming en aanpak van jeugdoverlast - Individuele probleemjongeren - Jeugd, alcohol en drugs - Veiligheid in en om de school In de rest van dit hoofdstuk is te lezen hoe bovenstaande concreet vorm krijgt in 2015. 3.1 Voorkoming en aanpak jeugdoverlast In de gemeente Heerlen is er in een aantal buurten sprake van jeugdoverlast. Bekende plekken zijn Molenberg, Heerlerbaan (Vullingsweg en Disselhof), Centrum (Tempsplein en Schoolstraat e.o.), Heerlerheide-centrum en Rennemig (Belemnieterf e.o.). De werkwijze van de gemeente en partners bij jeugdoverlast bestaat enerzijds uit het voorkomen daarvan en anderzijds uit het aanpakken van jeugdoverlast. Maatwerk van preventieve, repressieve en curatieve maatregelen gebeurt nu binnen de reguliere werkzaamheden van de coördinator JPP (Jeugd Preventie Platform) met partners als maatschappelijk werk, jongerenwerk, politie en het Openbaar Ministerie (OM) en met de gemeentelijke partners Integrale Veiligheid, Buurt Gericht Werken en Beheer en Onderhoud. Deze werkwijze is succesvol gebleken. De jeugdoverlast is in 2013 ten opzichte van 2012 sterk gedaald. De betreffende werkwijze wordt dan ook in 2015 voortgezet. Om jeugdoverlast te voorkomen werken de drie gemeentelijke afdelingen c.q. bureaus (IV – BGW – Welzijn) en hun externe partners in verschillende verbanden samen om de risico`s zoveel mogelijk te beperken. Dat gebeurt in diverse buurten in specifieke samenwerkingsvormen, die kunnen verschillen naar gelang het al dan niet van toepassing zijn van een herstructureringsaanpak. De samenwerking wordt in 2015 voortgezet en waar mogelijk verbeterd. Dit leidt tot een aantal concrete maatregelen in 2015. Maatregelen 2015 Wat Signaleren van risico`s ten aanzien van de doelgroep, waarbij knelpunten in de buurt binnen 3 maanden integraal worden opgepakt Monitoren van jeugd, problemen richting partners signaleren en doen van eerste interventie Monitoren van hinderlijke en overlast gevende jeugdgroepen Chatsessies onderhouden met jeugdigen en het internet

Toelichting Waar nodig opschalen naar “hotspotaanpak”.

In een vroegtijdig stadium opruiing en

Wie Buurtteam, onder regie van Beheer en Onderhoud

Wanneer Doorlopend

Politie - jeugdagent

Doorlopend

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Politie – virtuele wijkagent

Doorlopend

Doorlopend

25

monitoren

oproepen tot samenkomsten ontdekken

Geplande opening van jongerenvoorziening te Heerlerheide, aan de voetbalkantine NEC’92 op sportpark Varenbeuk Geplande opening van jongerenaccommodatie in stadsdeel Heerlerbaan Verzorgen van recreatieve activiteiten voor jeugd- en jongeren in jongerencentra en op andere locaties in de buurt

Jongeren worden geactiveerd om mee te doen en zelf te organiseren

Afdeling Welzijn

Maart 2015

Afdeling Welzijn

2015

Alcander

Doorlopend

Ook wanneer jeugdoverlast daadwerkelijk optreedt werken de drie gemeentelijke afdelingen c.q. bureaus (IV – BGW – Welzijn) en hun externe partners in verschillende verbanden samen in maatwerk oplossingen te realiseren. Voor de aanpak van hinderlijke jeugdgroepen en overlast gevende groepen is de gemeente verantwoordelijk. Voor criminele activiteiten van jeugdigen en in voorkomende gevallen de aanpak van criminele jeugdgroepen is de politie verantwoordelijk. Eventuele criminele jeugdgroepen worden direct door de politie en het OM (strafrechtelijk) aangepakt, volgens het protocol criminele jeugd. Momenteel bevinden zich in de gemeente Heerlen geen criminele jeugdgroepen. Maatregelen 2015 Wat Opschalen naar “hotspotaanpak”

Faciliteren en (mede)organiseren van de inzet bij “hotspotaanpak” Inzetten van diverse maatregelen bij overlast

Inzoomen op de groep, individuen inventariseren en aanpak bepalen

Toelichting Wanneer een jeugdgroep niet gecontroleerd kan worden door de integrale aanpak van het buurtteam, wordt het probleem opgeschaald. Afhankelijk van welke soort maatregelen er nodig zijn, behelst dit een brede inzet van hulp- en zorgverlening zoals onder andere hulp achter de voordeur, reclassering etc. Wanneer nodig, verzorgt Alcander ook de onder aanneming

Wie Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) + Buurt Gericht Werken

Wanneer Doorlopend

Alcander

2015

Als bestuursorgaan heeft de burgemeester de beschikking over diverse maatregelen, waaronder een noodbevel/noodverordening, de inzet van een mobiele camera of, bij herhaalde overlast door dezelfde plegers, de gedragsaanwijzingen uit hoofde van de WMBVEO. Afstemming in de Lokale Driehoek. Jeugdgroep wordt door een partner bij Veiligheidshuis in beeld gebracht

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Doorlopend

Veiligheidshuis

2015

26

Inzet van jongerenwerk bij optredende overlast

Jongerenwerk richt zich bij optredende overlast in de buurten, naast de groepsaanpak van de overlastveroorzakers, op de welwillende jongeren met als doel de verdere groei van overlast te voorkomen.

Alcander

2015

De geplande uitwerking van de “Kader stellende nota Kwetsbare en overlast gevende jeugdigen en jongeren in de openbare ruimte van Heerlen” vindt geen voortgang gezien het feit dat in de praktijk uitgevoerd wordt wat in de conceptnota is beschreven én gezien de doorontwikkeling van de drie decentralisaties, waarbinnen onder andere de vroegsignalering en doormelding worden uitgewerkt. 3.2 Individuele probleemjongeren Naast de aandacht voor overlast die veroorzaakt wordt door groepen jeugd, is er ook aandacht voor individuele probleem jongeren. Het gaat dan om criminele jongeren of jongeren die zorgen voor overlast, maar ook om jongeren die hulp nodig hebben. De aandacht voor individuele probleemjongeren bestaat dan ook uit een integrale persoonsgerichte aanpak van probleemjongeren die wordt gecoördineerd vanuit het Veiligheidshuis en zorg vanuit Alcander en het AMHK. Maatregelen 2015 Wat Regie op de uitvoering van de persoonsgerichte aanpak rondom minderjarige veel plegers/individuele jongeren In beeld brengen top 50 van meest overlast gevende individuele jongeren

Bijdragen aan informatievoorziening en uitvoeren van afspraken ten aanzien van de individuele minderjarige probleemjongeren Uitvoeren van hulpverlening voor

Toelichting Het Jeugd Preventie Platform (JPP) is ook in 2015 het stedelijk coördinatieoverleg voor vroeg-signalering en vroege interventie van problematische jongeren dat deel uitmaakt van de ketenaanpak van jongeren in het Veiligheidshuis De functie van de top-50 is om meer inzicht te krijgen in de onderlinge verbanden waarbinnen deze jongeren elkaar ontmoeten, en om op basis van alle relevante en beschikbare gegevens een aanpak te ontwikkelen die concreet leidt tot verbetering in het gedrag en daarmee voorkoming van overlast.

Wie Veiligheidshuis

Wanneer Doorlopend

Veiligheidshuis + politie

2015

Onder regie van Veiligheidshuis bij de persoonsgerichte aanpak rondom minderjarige veel plegers/individuele jongeren

Partners binnen de zorg- en hulpverlening, politie en justitie

Doorlopend

Schoolmaatschappelijk werk, licht pedagogische hulp- en

Alcander

Doorlopend

27

individuele jongeren met een hulpvraag

Uitvoeren van aantal wettelijke taken met betrekking tot huiselijk geweld

dienstverlening, participatie in CJG (Centrum voor jeugd en Gezin) en JPP en psychosociale hulpverlening bij specifieke problemen als huiselijk geweld Zie hoofdstuk 5, “Huiselijk Geweld”, voor wettelijke taken van het AMHK

Veilig Thuis (AMHK)

2015

3.3 Jeugd, alcohol en drugs Het gaat hierbij om het bewust maken van jongeren van de risico`s van alcohol en drugs. Dit gebeurt via voorlichting door verschillende partners en maatregelen die de gemeente neemt nu in het kader van de nieuwe drank- en horecawet (DHW) de para commerciële verordening van Heerlen in 2014 is aangepast. Hier is onder meer in vastgelegd dat de schenktijden beperkt worden, dat happy-hours worden afgeschaft en dat droge horeca in het centrum van Heerlen na 23:00 uur geen alcohol mag verkopen. Tevens is door het wijzigen van de DHW de leeftijd waarop alcohol gekocht en gedronken mag worden op 18 komen te liggen. Ook in de pilot ‘aanpak drugsgerelateerde overlast’ met de zeven pijlers is er aandacht voor preventie. De pilot is namelijk gestart om de criminaliteit achter de drugsgerelateerde overlast aan te pakken, maar zeer zeker ook om gezondheidsrisico`s bij het gebruik van cannabis zoveel mogelijk te beperken. Maatregelen 2015 Wat Invoeren van preventieen handhavingsplan

Eventuele voortzetting implementatie beleidsplan “Jeugd, Alcohol en Omgeving”

Contact met ondernemers aangaande alcoholgebruik

Verder uitwerken van acties ter voorkoming van overmatig alcoholgebruik

Toelichting Preventieve, regelgevende en handhavingsactiviteiten worden hierin vastgelegd. Dit plan zal voor vier jaar worden vastgelegd en zal dan worden opgenomen in het gezondheidsbeleid. De implementatie van het beleidsplan heeft projectmatig plaatsgevonden en loopt in augustus 2014 af. Er is een nieuw projectvoorstel geschreven voor de voortzetting van het project in schooljaar 2014/2015. In het kader van het plan van aanpak uitgaansoverlast

In het kader van het plan van aanpak uitgaansoverlast

Wie Afdeling welzijn

Wanneer 2015

GGD ZuidLimburg

2014/2015

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

2015

Ondersteuning + advisering door Buurt Gericht Werken en Afdeling Welzijn Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

2015

Ondersteuning +

28

Gemeente en organisatoren van evenementen consulteren over maatregelen alcohol- en drugsmatiging Thema alcohol- en drugsmatiging op de agenda zetten in de buurten Opvoedingsondersteuning bij (risicovol) gebruikende jongeren

advisering door Buurt Gericht Werken en Afdeling Welzijn Mondriaan

Doorlopend

Aandacht creëren rondom verantwoord gebruik, bijvoorbeeld door middel van debatten

Mondriaan

Doorlopend

Eventueel doorverwijzen door Alcander

Mondriaan

Doorlopend

Vanuit project alcoholmatiging

3.4 Veiligheid in en om de school Bij veiligheid in en om de school gaat het onder meer over preventie van criminaliteit, signalering van huiselijk geweld, voorlichting over alcohol en drugs, algemeen normbesef, overlast rond de scholen en verkeersveiligheid. Iedere leerling dient zich op school veilig te voelen en de gemeente en partners proberen hier aan bij te dragen door middel van een aantal convenanten en de schoolveiligheidsplannen. In de gemeente Heerlen lopen er momenteel twee convenanten die gericht zijn op het verbeteren van de sociale en fysieke veiligheid in en rondom de school: - Convenant ‘Veilige basisschool’ - Parkstad Convenant ‘Veiligheid op School krijgt voorrang’ voor v(s)o en vmbo onderwijs.

Maatregelen 2015 Wat Uitvoering geven aan het convenant ‘Veilige basisschool’

Uitvoering geven aan het Parkstad Convenant ‘Veiligheid op School’ voor v(s)o en vmbo onderwijs

Toelichting In een wisselende planning wordt een aantal keer per jaar overleg gevoerd door alle betrokken partijen: gemeente, politie, Stichting Halt, Innovo, Movare en El Wahda In een wisselende planning wordt twee keer per jaar overleg gevoerd door alle betrokken partijen: de vier Parkstadgemeenten, politie, GGDZL, OM, Stichting Halt en de betreffende onderwijsinstellingen in Parkstad.

Wie Voorzitterschap door afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Wanneer Doorlopend

Voorzitterschap door gemeente Brunssum

Doorlopend

Daarnaast dient iedere school in Nederland een schoolveiligheidsplan te hebben. In het schoolveiligheidsplan worden zaken opgenomen als schoolregels, procedures over maatregelen, scholing van medewerkers, preventieve maatregelen, etc. Gezien de huidige tijd met alle

29

ontwikkelingen rondom social media, maakt een social media protocol een belangrijk onderdeel uit van de schoolveiligheidsplannen. Er wordt naar gestreefd om de invoering en toepassingen van social media protocollen op een uniforme wijze voor Zuid-Limburg te doen. Stichting Halt speelt een belangrijke ondersteunende rol bij de realiseren van schoolveiligheidsplannen. In 2013 zijn er voor het eerst afspraken gemaakt met Zuid-Limburgse schoolbesturen om met ingang van 2014 twee keer per jaar een incidentenoverzicht aan te leveren bij Halt Limburg. Stichting Halt zal de incidentenoverzichten analyseren en, samen met informatie van scholen uit de Westelijke Mijnstreek en Maastricht-Heuvelland, één rapportage maken met daarin opgenomen adviezen m.b.t. schoolveiligheid. In 2014 is de voortgang hiervan trager verlopen dan gehoopt omdat niet alle scholen tijdig incidentenoverzichten aanleverden. Het maken van een analyse en adviesrapportage is hierdoor bemoeilijkt. De gemeente Heerlen (afdeling IV) en Halt willen in 2015 de rapportage alsnog maken. Maatregelen 2015 Wat Scholen ondersteuning bieden bij realisering schoolveiligheidsplannen.

Leveren van social media protocollen aan scholen Actief benaderen van scholen om incidentenoverzichten tijdig aan te leveren Analyseren van incidentenoverzichten en, samen met informatie van scholen uit de Westelijke Mijnstreek en MaastrichtHeuvelland, één rapportage maken Uitvoeren van één ‘Veilige Publieke Taak’ schooltraject in de gemeente Heerlen

Inzet 150 lokale uren Stichting Halt

Toelichting De ondersteuning wordt geleverd op het vlak van onderzoek, vinden van oplossingen voor knelpunten, vergroten van draagvlak en verbinden met partners

Wie Stichting Halt, in samenwerking met de jeugdagenten

Wanneer 2015

Stichting Halt

2015

Ten behoeve van rapportage met adviezen met betrekking tot schoolveiligheid

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

2015

Ten behoeve van rapportage met adviezen met betrekking tot schoolveiligheid

Stichting Halt

2015

Stichting Halt heeft speciale trajecten om leerlingen en ouders bewust te maken van het belang van de publieke taak en agressie jegens mensen met een publieke taak (verder te) voorkomen In overleg met afdeling IV en Jeugd wordt bepaald op welke scholen Halt haar inzet levert

Stichting Halt

2015

Stichting Halt

2015

Stichting Halt is dus een belangrijke partner waar het gaat om schoolveiligheid. Behalve de ‘districtelijke’ uren van Stichting Halt, die worden gebruikt voor deelname aan de convenant groepen en ondersteuning bij schoolveiligheidsplannen, heeft Stichting Halt voor de gemeente Heerlen in 2015 ook nog 150 ‘lokale’ uren beschikbaar. In december 2014 worden deze uren op maat ingevuld, toegespitst op de lokale situatie. Voor alle mogelijkheden: zie de brochure ‘Antwoorden op maatschappelijke vraagstukken jeugd en veiligheid’ op de website van Stichting Halt.

30

Hoofdstuk 4 Prioriteit 3: veilig centrum: winkelen en uitgaan Beschrijving thema/probleemstelling Economische bedrijvigheid is essentieel voor een stad. Het brengt welvaart, dynamiek en vergroot de aantrekkelijkheid van de stad voor inwoners en bezoekers. Met name detailhandel, horeca en evenementen worden gezien als bevorderlijk voor de leefbaarheid en veiligheid. De keerzijde hiervan is dat activiteit in het winkel- en uitgaansgebied ook kan leiden tot overlast en criminaliteit, overmatig alcoholgebruik, geweld en een gevoel van onveiligheid. De gemeente heeft binnen het thema ‘veilig centrum: winkelen en uitgaan’ een regierol. Door de krachten te bundelen met de partners, van de ondernemers tot de politie, kunnen de positieve effecten van winkelen, uitgaan en toerisme de boventoon blijven voeren. Doelstelling 2015 Het creëren en in stand houden van dusdanige randvoorwaarden dat de ondernemers in de binnenstad een bijdrage kunnen blijven leveren aan leefbaarheid en veiligheid van Heerlen én het beheersbaar en minimaal houden van mogelijke negatieve veiligheidseffecten. Effectindicatoren en de (streef)waarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Effectindicator

Incidenten winkeldiefstal

Incidenten drugs/drankoverlast

Incidenten openlijk geweld tegen personen

Bron

Politie

Politie

Politie

Waarde

Waarde

Streef-

2012

2013

waarde

Nulmeting

Waarde

(jaar)

2011

Gemeente

384 (2008)

383

303

390

300

HeerlenCentrum

282 (2008)

257

193

232

200

Gemeente

872 (2008)

646

638

642

600

HeerlenCentrum

134 (2008)

86

84

97

100

Gemeente

59 (2008)

49

36

27

27

HeerlenCentrum

22 (2008)

21

0

7

9

Gebied

2015

Aanpak Om deze doelstelling te bereiken, wordt er in het centrum ingezet op de volgende punten: - Veilig winkelen - Veilig uitgaan - Veilige evenementen In de rest van dit hoofdstuk is te lezen hoe bovenstaande concreet vorm krijgt in 2015. 4.1 Veilig winkelen De gemeente Heerlen heeft de ambitie om meer bezoekers in het centrum te ontvangen die gemiddeld ook steeds langer in het centrum verblijven. Een voorwaarde hiervoor is dat het winkelcentrum en de verschillende winkelcentra veilig zijn. De basis hiervoor wordt gevormd door verschillende overlegstructuren. Zo worden onder andere door de afdeling Projectmanagement in samenwerking met ondernemers concrete activiteiten in het stadscentrum ontplooid, die

31

afstemming op het vlak van gemeentelijke regelgeving en veiligheid vereisen. Daarnaast neemt de afdeling Integrale Veiligheid deel aan KVO-overleggen en is de afdeling Integrale Veiligheid initiator van de Stuurgroep Veiligheid en Maatschappelijke Zorg en de Projectgroep Veiligheid en Maatschappelijke Zorg. Binnen deze gremia worden ontwikkelingen ten aanzien van onder andere drugsproblematiek en van de doelgroep zorgvragers in de stad, die in het verleden een sterke, negatieve invloed hadden op de aantrekkelijkheid van Heerlen voor bezoekers, besproken en worden aanpakken afgestemd tussen de gemeente en de direct betrokken partners Leger des Heils, Mondriaan, Politie, OM en Dienst Justitiële Inrichtingen. Maatregelen 2015 Wat Voorzitten van de bestaande KVO – overleggen

Toelichting Bestaande KVO – overleggen: winkelcentra Corio Center, ’t Loon en Giesen Bautsch (Heerlerbaan).

Beoordelen nieuwe initiatieven KVO Voortzetting van de Stuurgroep Veiligheid en Maatschappelijke Zorg en de Projectgroep Veiligheid en Maatschappelijke Zorg

In 2015 zijn onder andere de mogelijke gevolgen van de bezuinigingen in de (geestelijke gezondheids)zorg – bv. ontwikkelingen omtrent verwarde personen in de openbare ruimte - en de decentralisaties onderwerp van bespreking.

Wie Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Wanneer 2015

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

2015

Doorlopend

Naast de overlegstructuren wordt er gebruik gemaakt van cameratoezicht, brandveiligheidscontroles en de overval app. Maatregelen 2015 Wat Cameratoezicht

Toelichting Toezicht op de openbare orde met extra aandacht voor kleine criminaliteit zoals zakkenrollerij, winkeldiefstal en (jeugd)overlast. In het najaar van 2014 heeft er een nieuwe vaststelling van de gebieden plaatsgevonden

Afronden evaluatie cameratoezicht Afronden van de in 2014 gestarte technische vervanging van cameratoezicht Brandveiligheidscontroles in winkels en horeca gelegenheden

Daarbij worden waar mogelijk en efficiënt nieuwe inzichten in de inzet van cameratoezicht in de openbare ruimte toegepast

Wie Bureau handhaving

Wanneer Doorlopend

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) + bureau handhaving

2015

Brandweer, indien noodzakelijk sluiten horeca- en

Doorlopend

2015

32

Beschikbaar stellen van Overval App aan ondernemers

De Overval App geeft ondernemers die zijn overvallen de kans om met behulp van hun smartphone direct een melding te maken. Iedereen die in bezit is van de app ontvangt de melding en het signalement en kan daarmee uitkijken naar de dader(s).

evenementenboa’s aan bij integrale controles Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Doorlopend

NS station verplaatst van prioriteit 1 ‘veilige en leefbare buurten’ naar prioriteit 3 ‘veilig centrum Een bijzondere plek in Heerlen is het station in het centrum. In en rondom het station komt dagelijks een mix van bezoekers samen. Het station heeft te maken met reizigers, passanten, mensen die de winkels bezoeken, omwonenden, etc. Daarnaast wordt momenteel bij het station van Heerlen gebouwd aan het Maankwartier. Vroeger, vóór Operatie Hartslag, stond Heerlen bekend als een stad met drugsoverlast in de binnenstad en met name rond het station. Hoewel er veel veranderd is ten opzichte van die tijd, blijft het station een aandachtspunt. Het station van Heerlen scoort op alle aspecten onder het landelijk gemiddelde. Dit kan waarschijnlijk verklaard worden door de bouwput en het imago van Heerlen vanuit het verleden. In verband met bezuinigingen zet de NS in 2015 in op het borgen van de huidige situatie. Om dit te bewerkstelligen hanteert de NS een tweeledige aanpak. Ten eerste zorgt de NS op het station van Heerlen voor een basisniveau van veiligheid door middel van de landelijke standaard maatregelen. Ten tweede zijn er in 2015 een aantal acties die zijn toegespitst op de specifieke Heerlense situatie. Maatregelen 2015 Wat Landelijke standaard maatregelen, gericht op het bereiken van een basisniveau van veiligheid op het station. Goede afstemming met de projectleiding van het Maankwartier ter voorkoming van onveilige situaties. Het plakken van afbeeldingen en het plaatsen van meubilair ter verbetering van de sfeer op het station.

Toelichting Onder andere het opleiden van personeel, het inhuren van beveiligers en het houden van controles en acties.

Wie NS

Wanneer Doorlopend

In 2015 zullen er bouwactiviteiten gaan plaatsvinden in het station en op de perrons.

NS

2015

Vanwege de verbouwing wordt het station beoordeeld als sfeerloos. Deze maatregelen zorgen voor een meer aangekleed karakter. Dit komt de veiligheidsbeleving ten goede.

NS

2015

4.2 Veilig uitgaan Bij een veilig centrum hoort ook een veilig uitgaansgebied. In het centrum van Heerlen concentreert het uitgaan zich rondom het Pancratiusplein. De gezamenlijke aanpak die de gemeente Heerlen en partners kiezen om een veilig centrum te creëren en te borgen bestaat uit twee sporen. Spoor 1 is het onderhouden van een Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU). Voor

33

specifieke horeca gerelateerde veiligheidsonderwerpen onderhoudt de gemeente een KVU-overleg. Het gaat hierbij om een samenwerkingsverband tussen de gemeente, de bewonersvertegenwoordiging voor Heerlen Centrum, politie, uitbaters van horecagelegenheden, Horeca Nederland en GGD Zuid-Limburg over verbetering van de veiligheid tijdens de uitgaansuren. Het KVU-overleg helpt de gemeente bij het structureren van de opdracht om uitgaansoverlast te verminderen en biedt een forum om ideeën uit te wisselen. Spoor 2 bestaat uit verschillende vormen van toezicht en handhaving. Maatregelen 2015 Wat Spoor 1: KVU Voorzitten van het KVUoverleg en verantwoordelijkheid dragen voor het uitvoeren van acties die voortkomen uit het overleg Het verder uitvoeren van het Plan van aanpak uitgaansoverlast, waaronder herhalen van acties gericht op bewustwording van de oorzaken van geluidsoverlast bij ondernemers en uitgaanspubliek + monitoren van wijzigingen in de veiligheidsverlichting

Wie

Wanneer

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Doorlopend

Het plan omvat gerichte, deels innovatieve, maatregelen op de thema’s Geluidsoverlast, Openbare Orde en Alcoholgebruik, op het vlak van fysieke aanpassingen, begripsvorming bij ondernemers en uitgaanspubliek en op effectiviteit van de handhaving. Er zijn al maatregelen gerealiseerd, maar de uitvoering van het plan is nog niet afgerond.

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering en bureau bouw- en milieuhandhaving)

2015

Waar nodig worden aanvullende voorstellen ontwikkeld voor het toezicht en de handhaving hierop Spoor 2: toezicht en handhaving Houden van toezicht in de Toezicht heeft betrekking binnenstad en bij op geweldscriminaliteit en discotheken tijdens overlast uitgaansavonden Cameratoezicht in de binnenstad tijdens uitgaansuren Toezicht houden op reguliere Toezicht op aspecten horeca vanuit DHW en APV, horeca exploitatie vergunning, terrasvergunning en maandelijkse integrale horecacontrole Vaststellen en verder Als gevolg van de implementeren van decentralisering van

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering en bureau bouw- en milieuhandhaving)

2015

Politie

Doorlopend

Politie + Bureau Handhaving

Doorlopend

Bureau bouw- en milieuhandhaving: milieutoezichthouders, geluidsmedewerker en met name horeca- en evenementenboa’s Afdeling IV (bureau beleid en

Doorlopend

Monitoren van ervaringen met de toepassing van de vernieuwde alcoholmatigingswetgeving

Toelichting

Ondersteuning + advisering door Buurt Gericht Werken

2015

34

horecasanctiebeleid

handhavings- en toezichtstaken van de Drank- en Horecawet naar de gemeente, is er in 2014 horecasanctiebeleid opgesteld.

bedrijfsvoering en bureau bouw- en milieuhandhaving)

4.3 Veilige evenementen In de gemeente Heerlen vinden jaarlijks ongeveer 25 à 30 (middel)grote evenementen plaats. De gemeente ziet toe op de veiligheid bij evenementen en werkt hiervoor samen met de hulpdiensten. In 2015 krijgt de gemeente Heerlen met de komst van Serious Request (Glazen Huis) in december te maken met een zeer bekend evenement met nationale uitstraling waar naar verwachting meer dan 450.000 bezoekers op af komen. Maatregelen 2015 Wat Toetsen van plannen van de organisatie op veiligheid + aanvragen van advies bij hulpdiensten Het geven van een integraal veiligheidsadvies bij grote risicovolle evenementen (B- en Cevenementen)

Toelichting

Wie Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Wanneer Doorlopend

De gemeente vraagt het advies aan bij de hulpdiensten en integreert deze in een integraal veiligheidsadvies voor de burgemeester

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering), Politie, brandweer, GHOR en bij zéér grote evenementen ook Veiligheidsregio Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering en bureau bouw- en milieuhandhaving)

2015

Bureau bouw- en milieuhandhaving: bouwtoezichthouders, geluidsmedewerker en horeca- en evenementenboa’s Afdeling IV + afdeling Publiekszaken + afdeling Welzijn

Doorlopend

Projectteam Serious Request

2015

Het opstellen van evenementen handhavingsen sanctiebeleid, op basis van een analyse onderzoeken op welke wijze hier aanvulling aan kan worden gegeven Toezien op het naleven van vergunningsvoorwaarden voorafgaand aan en tijdens het evenement

De insteek is dat evenementenvergunningen beter gehandhaafd kunnen worden zodat de veiligheid tijdens evenementen kan worden verbeterd.

Doorvoeren van aanpassingen in de interne organisatiestructuur rondom evenementen

In 2014 is de interne organisatiestructuur rondom evenementen geëvalueerd. Hier zijn aanbevelingen uit voort gekomen.

Voorbereiding Serious Request (Glazen Huis)

2015

2015

35

Hoofdstuk 5 Overige strategische thema`s 5.1 Bedrijventerreinen Beschrijving thema/probleemstelling De gemeente Heerlen heeft een zestal bedrijventerreinen: Avantis, Trilandis, Coriopolis, De Beitel, Autoboulevard en De Koumen/Emma. Onveiligheid op bedrijventerreinen kent sociale aspecten, zoals inbraak, diefstal, vernieling en onveiligheidsgevoelens, en meer fysieke aspecten, zoals verkeersveiligheid en brandveiligheid. Doelstelling 2015 Het vasthouden van de dalende trend van sociale onveiligheid op bedrijventerreinen en het verzekeren van fysieke veiligheid. Effectindicator en de streefwaarde daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Effectindicator

Bron

Nul-

Waarde

Waarde

Waarde

Streef-

meting

2011

2012

2013

waarde

(jaar)

Meldingen inbraken/diefstal uit bedrijven en instellingen

Politie

2015

464 (2008)

427

373

268

268

Aanpak De basis voor veilige bedrijventerreinen is het Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen (KVO-B). In het KVO-B maken ondernemers samen met de gemeente, politie, brandweer en eventuele andere partijen afspraken om overlast, criminaliteit en onderhoud en beheer op bedrijventerreinen aan te pakken. Een belangrijke maatregel is het cameratoezicht dat 24 uur per dag plaatsvindt. Maatregelen 2015 Wat Cameratoezicht + doormelding naar politie binnen Heerlen-Noord en De Beitel Het opnieuw bepalen van de rol van de gemeente in KVO-B-overleggen Verrichten van onderzoek naar aanleiding van criminele activiteiten Adviseren van de gemeente en eigenaren bij inrichting bedrijventerrein

Toelichting

Wie Bureau handhaving

Wanneer 2015

Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering) Politie

2015

Politie

Doorlopend

Doorlopend

5.2 Verkeersveiligheid Beschrijving thema/probleemstelling Verkeersveiligheid heeft betrekking op de veiligheid van het verkeer voor verkeersdeelnemers in

36

het algemeen, voor specifieke doelgroepen en in bepaalde gebieden zoals rondom scholen, winkelgebieden en woonerven. De verkeersveiligheid wordt beïnvloed door fysieke factoren, met andere woorden de infrastructuur en het rijgedrag van verkeersdeelnemers. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen objectieve verkeersveiligheid, subjectieve verkeersveiligheid en verkeersen parkeeroverlast. Doelstelling 2015 Het verder verbeteren van de objectieve en subjectieve verkeersveiligheid, vooral in woongebieden, voor alle burgers en specifiek voor scholieren. Effectindicatoren en de streefwaarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Effectindicator

Bron

Nul-

Waarde

Waarde

Waarde

Streef-

meting

2011

2012

2013

waarde

(jaar)

Verkeersongevallen letsel

2015

ViaStat

117 (2008)

57

Politie

415 (2008)

190

155

Incidenten parkeerproblematiek

Politie

337 (2008)

154

121

Veiligheid schoolroutes (% respondenten dat aangeeft tevreden te zijn)

Parkstad -monitor

21% (2009)

23%

Niet beschikbaar*

22%

30%

Verkeerssnelheid (% respondenten dat aangeeft tevreden te zijn)

Parkstad -monitor

32% (2009)

33%

Niet beschikbaar

32%

40%

Incidenten verkeersoverlast

37

23 143 114

23 <2011 <2011

* gegevens over 2013 komen 1ste helft van 2014 beschikbaar. Aanpak De missie van de gemeente Heerlen sluit aan bij de missie van het ROVL, die verwoord is in het in november 2010 gepresenteerde document ‘ROVL 2025’. De missie is dat er op den duur geen ernstige verkeersslachtoffers meer vallen. Het is een gezamenlijke missie waarin bedrijven, organisaties, maar ook individuele burgers samenwerken aan een verkeersveiligere samenleving. De gemeente Heerlen neemt ook haar rol hierin en zet zich actief met het ROVL en anderen hiervoor in. Onze missie is dan ook: ook Heerlen maakt van de nul een punt! In Heerlen staan er in 2015 hiertoe een aantal maatregelen op de planning. Het internetpanel van de gemeente Heerlen heeft aangegeven verkeersveiligheid één van de belangrijkste veiligheidsthema`s te vinden. Er is dan ook extra aandacht voor dit thema vanuit de gemeente en partners. Maatregelen 2015 Wat Vaststellen nieuwe nota Verkeersveiligheid Opstellen van een uitvoeringsprogramma

Verkeersveiligheid maakt integraal

Toelichting

Let op: alleen wanneer de nieuwe nota Verkeersveiligheid wordt vastgesteld . Bij het maken van reconstructieplannen,

Wie Nota opgesteld door Stadsplanning: cluster verkeer Stadsplanning: cluster verkeer

Wanneer 2015

Stadsplanning: cluster verkeer

Doorlopend

2015

37

onderdeel uit van planvorming

Informeren en adviseren van de gemeente over hotspots van verkeersonveiligheid Uitvoeren van de afspraken in de verkeersconvenanten Verrichten van verkeerscontroles met de nadruk op de “Helmgras” feiten

rioolrenovatieplannen , ontwikkelingsplannen etc. wordt er rekening gehouden met de verhoging van verkeersveiligheid.

Helm: controle op het dragen van een helm (bromfietsen); G staat voor dragen van een gordel, de R staat voor rijden door rood licht, de A staat voor gebruik van alcohol in het verkeer en de S staat voor snelheidsovertredingen

+ projectleiders + bestemmingplanmakers

Politie

Doorlopend

Politie

Doorlopend

Politie

Doorlopend

5.3 Externe veiligheid Beschrijving thema/probleemstelling Externe veiligheid gaat over het beheersen van externe (naar buiten gerichte) veiligheidsrisico`s van gevaarlijke stoffen binnen bedrijven en bij vervoer door buisleidingen of over wegen en het spoor. Beheersing van deze risico`s geschiedt via de implementatie van milieu- en RO wetgeving, risicocommunicatie en voorbereiding op rampenbestrijding. Doelstelling 2015 De beheersing van risico`s rond gevaarlijke stoffen door procedures correct uit te voeren en organisatorische randvoorwaarden, zoals een adequate informatiepositie en correcte interne coördinatie en afstemming, te realiseren. Aanpak De kern van de aanpak van de externe veiligheid is het beleidsplan Externe Veiligheid 2011-2015. Het beleidsplan Externe Veiligheid 2011-2015 heeft tot doel een verantwoord en aanvaardbaar veiligheidsniveau voor de stad te behouden. Het beleidsplan gaat over risicobeheersing van de opslag van gevaarlijke stoffen bij bedrijven (zoals ammoniak, LPG, vuurwerk, enz.), het transport van gevaarlijke stoffen door buisleidingen en het transport van gevaarlijke stoffen over (spoor)wegen. Het beleid is van toepassing op de ligging van o.a. woningen, winkels, kantoren en scholen en de ligging van LPG-tankstations, buisleidingen en bedrijven met EV-risico. Bij de ontwikkeling van nieuwe plannen moet met de EV-regels vroegtijdig rekening worden gehouden. Ook bestaande woongebieden worden met dit beleid veiliger gemaakt, in herstructurering en natuurlijke veranderingsprocessen. Het beleid is met name van toepassing op ruimtelijke ordening, dus voor bestemmingsplannen én ontheffingen van bestemmingsplannen. Deze laatste worden met de omgevingsvergunning geregeld. Voor de uitvoering van het beleid externe veiligheid is een aantal activiteiten benoemd die op korte en middellange termijn tot uitvoering worden gebracht. Voor de lange termijn is een wensbeeld beschreven.

38

Maatregelen 2015 Wat Risicocommunicatie rondom externe veiligheid wordt projectvolgend opgepakt. Inzet van de risicokaart als instrument risicocommunicatie Volgen van experimenten met risicokaarten

Inzet van invloedsgebiedenkaart als informatie- en communicatietool

Uitvoeren van de wettelijke adviesrol binnen ruimtelijke plannen en milieuvergunningen

Toezicht en handhaving van externe veiligheid Juridische handhaving van externe veiligheid Evaluatie beleidsplan Externe Veiligheid 20112015

Toelichting

De provincie Limburg is aan het experimenteren met risicokaarten. De gemeente Heerlen kan hier van leren. De gemeente Heerlen heeft de invloedsgebiedenkaart in samenwerking met de Provincie Limburg ontwikkeld. Projectleiders en bestemmingplanmakers kunnen hier gebruik van maken. Adviezen zijn gericht op het verbeteren van de bestrijdbaarheid van Externe Veiligheidsrelevante incidenten en het verhogen van de zelfredzaamheid Bij circa 65 van de 130 overgedragen bedrijven

Er wordt besloten of het huidige beleid wordt voortgezet in 2016-2019 of dat er nieuwe beleid nodig is voor deze periode.

Wie Stadsplanning: cluster geluid, lucht, klimaat + projectleiders

Wanneer Doorlopend 2012 – 2015

Stadsplanning: cluster geluid, lucht, klimaat

Doorlopend 2012 – 2015

Stadsplanning: cluster geluid, lucht, klimaat

Stadsplanning: cluster geluid, lucht, klimaat + projectleiders + bestemmingplanmakers

Doorlopend 2014 - 2015

Brandweer

Doorlopend

RUD

Doorlopend

Bureau bouw- en milieuhandhaving Stadsplanning: cluster geluid, lucht, klimaat

Doorlopend 2015

Wensbeeld voor de lange termijn (2015-2020): - Alle LPG tankstations zijn verplaatst naar buiten woongebieden of zijn opgeheven. - De risicobronnen zijn zoveel mogelijk geconcentreerd op daarvoor aangewezen bedrijventerreinen. - Er zijn geen bijzonder kwetsbare objecten binnen invloedsgebieden van risicovolle activiteiten. Voor 2015 zijn dit aandachtspunten. Wanneer een natuurlijk moment zich voordoet, zal hierop gehandeld worden.

39

5.4 Voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing Beschrijving thema/probleemstelling Een ramp, crisis of zware calamiteit kan zich ieder moment voordoen, bijvoorbeeld in het geval van noodweer, een grote brand, een ontploffing of paniek bij een evenement. De laatste jaren komen daar nieuwe vormen bij zoals uitval van vitale infrastructuur, epidemieën, maar ook terreurdreiging. Doel van rampenbestrijding en crisisbeheersing is het realiseren van een dusdanige voorbereiding dat de impact van rampen, crises of zware calamiteiten wordt geminimaliseerd, schade wordt beperkt en een zo spoedig mogelijke terugkeer naar een stabiele situatie mogelijk wordt gemaakt. De gemeenten en operationele diensten werken in de Veiligheidsregio Zuid-Limburg samen aan de voorbereiding op rampen en crises via onder meer planvorming, opleiding, training en oefening. Ook gemeente Heerlen levert diverse functionarissen voor de regionale crisisorganisatie die bij een ramp of crisis in diverse mono- en multidisciplinaire teams en gemeentelijke processen (o.a. opvang, milieu, crisiscommunicatie) worden ingezet. Doelstelling 2015 Het realiseren van een dusdanige voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing dat de negatieve gevolgen van rampen en zware calamiteiten of incidenten worden geminimaliseerd. Aanpak Om de noodzakelijke doorontwikkeling en professionalisering van de kolom Bevolkingszorg te realiseren, wordt ten aanzien van het inrichten van de crisisorganisatie ingezet op kwaliteit in plaats van kwantiteit. Dit betekent kleine professionele crisisteams en pools voor de diverse gemeentelijke crisisprocessen en functies in de crisisteams. Dit krijgt vorm in een aantal concrete maatregelen. Wat Lokale Teams Bevolkingszorg worden opgeheven en gaan op in de sectie Bevolkingszorg, vallend onder het Regionaal Operationeel Team (ROT) Onderzoek naar mogelijke efficiëntere inrichting van gemeentelijke crisisprocessen Het aanleveren van diverse functionarissen voor de regionale crisisorganisatie Opleidings- en trainingsprogramma voor alle functionarissen en teams

Wie Veiligheidsregio

Wanneer Per 1 januari 2015

Veiligheidsregio

2015

Gemeente Heerlen

Doorlopend

Veiligheidsregio

2015

De functie Officier van Dienst Bevolkingszorg (OVD Bz) blijft per district (4 teams in de regio) georganiseerd. Hiermee staan in de regio altijd 4 OVD Bz’s op hard piket. De OVD Bz vertegenwoordigt de gemeente op locatie bij een incident, coordineert de gemeentelijke crisisprocessen en verzorgt eventuele verdere opschaling van gemeentelijke crisisprocessen. Gemeente Heerlen maakt samen met Brunssum, Voerendaal, Nuth en Onderbanken deel uit van het Team Parkstad Noord. 5.5 Radicalisering en polarisatie Beschrijving thema/probleemstelling Bepaalde groepen of stromingen in de samenleving, die zich verenigen op basis van een ideologie,

40

kunnen dermate radicaliseren dat zij een bedreiging gaan vormen voor de samenleving. Deze groepen zorgen voor grotere tegenstellingen tussen culturen en bevolkingsgroepen. Stromingen die op deze manier kunnen radicaliseren zijn bijvoorbeeld rechts-extremisme, links-extremisme, islamradicalisme en dierenrechtenactivisme. Om conflicten en gevoelens van onveiligheid te voorkomen, is het belangrijk om dergelijke vormen van radicalisering vroegtijdig te signaleren en waar nodig te handelen. Doelstelling 2015 Het zo veel mogelijk voorkomen en waar nodig gericht aanpakken van vormen van radicalisering die een veiligheidsrisico vormen voor de samenleving. Aanpak Voor 2015 geldt hetzelfde als voor 2014: het in beeld brengen, hebben en houden van groepen in de samenleving die zich verenigen op ideologische grondslag en dermate radicaliseren dat zij een bedreiging vormen voor de samenleving. De aandacht gaat in 2015 onder andere uit naar jihadisten. Het kabinet versterkt de strafrechtelijke en bestuursrechtelijke aanpak van jihadisten met onder andere wetgeving ter verruiming van de bestuursrechtelijke bevoegdheden om de risico`s te beperken van teruggekeerde terroristische strijders (bijvoorbeeld periodieke meldplicht, medewerking aan herhuisvesting en contactverboden). Ook gemeenten kunnen een rol spelen door in de wijken te zijn, signalen uit de netwerken op te pakken en snel in te grijpen. Maatregelen 2015 Wat Standpunt bepalen over rol van de gemeente bij voorkomen van radicalisering en jihadisme en mogelijke preventieve acties van de gemeente + uitvoering hiervan starten.

Burgemeester informeren bij zorgwekkende signalen. Activiteiten gericht op het bevorderen van welzijn van bewoners in de buurt. Het op de hoogte brengen van alle relevante partners bij signalen van radicalisering en polarisatie in de buurt.

Toelichting Naast inzet van de burgemeester bij geconstateerde gevallen van radicalisering cq jihadisme kan de gemeente haar maatschappelijke netwerk inzetten voor het voorkomen en signaleren van deze vormen van bedreiging van de samenleving. Gezien maatschappelijke gevoeligheid is integrale afweging van alle aspecten noodzakelijk.

Dit soort activiteiten leveren een belangrijke bijdrage aan het voorkomen van radicalisering en polarisatie.

Wie Afdeling IV (bureau beleid en bedrijfsvoering)

Wanneer 2015

Politie

2015

Alcander

Doorlopend

Alcander

Doorlopend

41

5.6 Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit Beschrijving thema/probleemstelling Georganiseerde criminaliteit kenmerkt zich door samenwerking en logistiek (‘systeem’), het streven naar criminele winst en het niet primair belang stellen in legale bedrijfsuitoefening. Vormen van georganiseerde criminaliteit zijn bijvoorbeeld de productie van drugs en de handel in drugs, mensenhandel en –smokkel, internetcriminaliteit en wapenhandel. Gemeenten kunnen deze vorm van criminaliteit onder andere aanpakken door kritisch te werk te gaan bij beschikkingenprocedures (BIBOB) en door een integrale bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit vorm te geven. Doelstelling2015 - Voorkomen dat de georganiseerde criminaliteit gebruik maakt van de gemeentelijke dienstverlening. - De bewegingsruimte voor de georganiseerde criminaliteit minimaliseren door het inzetten van het bestuurlijk instrumentarium. Aanpak De basis voor de aanpak van de georganiseerde criminaliteit is het enige jaren geleden gesloten regionaal convenant “Geïntegreerde Aanpak Georganiseerde Misdaad voor de Provincie Limburg”. Dit convenant behelst de formele vastlegging van de afspraken over de coördinatie, samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de convenantpartners ten behoeve van de georganiseerde misdaad. Voor de gemeente Heerlen is een lokale werkgroep Bestuurlijke Aanpak aangesteld die één keer per maand samenkomt en een twintigtal panden bespreekt. De volgende partners nemen hier aan deel: Belastingdienst, Sociale Recherche, Politie Limburg Zuid en de accountmanager van het RIEC. De coördinatie ligt bij het Flexteam. De prioriteiten voor 2015 zijn: RNI-inschrijvingen (register niet ingezetenen). In 2015 gaat Heerlen mogelijk aansluiten bij de REVA-pilot; het eerste verblijfsadres gaat geregistreerd worden zodat eventuele fraude inzichtelijk gemaakt kan worden en handhaving mogelijk wordt. Probleempanden in de wijk Vrieheide-de Stack Windhappers (personen waarvan geen zichtbaar inkomen bekend is) Sociale fraude Hennepteelt (cannabisketen) Mensenhandel/ uitbuiting Aanpak outlaw motorcycle gangs Aanpak patsers (personen met een levensstijl die niet verantwoord kan worden uit het legale inkomen)

-

Witwassen en daaraan gerelateerde vormen van financieel-economische criminaliteit Fraude en misbruik in de vastgoedsector

Casuïstiek die de omvang van het lokaal overleg overstijgt, wordt besproken in de thematische werkgroepen: Ketenaanpak Cannabis Mensenhandel Patsers 1% OMG Milieucriminaliteit Vastgoed/Witwassen Deelnemers zijn de Coördinator Bestuurlijke Aanpak van de grote gemeenten in Limburg, RIEC, Openbaar Ministerie, Politie, Koninklijke Marechaussee, IND, Belastingdienst en Inspectie SZW.

42

In deze thematische werkgroepen wordt gekeken of een casus voldoende handvaten bevat om integraal aan te pakken en er wordt een aanpak geformuleerd.

Maatregelen 2015 Wat Extra aandacht voor signalen van mensenhandel en uitbuiting. Het integraal uitvoeren van controles bij vergunde seksinrichtingen. Fenomeen mensenhandel onder de aandacht brengen door middel van voorlichting. Pilot strafrechtelijk ruimen hennepplantages in plaats van bestuursrechtelijke ruimen hennepplantages

Implementatie van het nieuwe gemeentelijke BIBOB-beleid.

Voortzetting geïntensiveerde aanpak outlaw motorcycle gangs Aanpassen Damoclesbeleid I (daarmee gaat gepaard wijziging APV)

Aanpassen Damoclesbeleid II

Opstellen van nieuw beleid n.a.v. aanpassing Wet Regulering Prostitutie.

Toelichting

Wie Flexteam

Wanneer 2015

Ter voorkoming en signalering van mensenhandel en uitbuiting. Het is belangrijk dat zoveel mogelijk mensen de signalen van mensenhandel herkennen. Zie hoofdstuk 2.2: aanpak van drugsgerelateerde overlast

Flexteam & politie

Pilot 2013, 2014, 2015

Flexteam

2015

Politie, Openbaar Ministerie, dienst Domeinen, het RIEC, Enexis, de Belastingdienst en de gemeente Heerlen Flexteam

Pilot tot februari 2015, daarna mogelijk voortzetting én uitrol over heel Limburg in 2015.

Lokale werkgroep Bestuurlijke Aanpak Flexteam

2015

Flexteam

2015

Flexteam

2015

Het gemeentelijke BIBOBbeleid dateerde uit 2003. Het beleid is in 2014 aangepast. Naar aanleiding van incidenten in 2014 is de geïntegreerde aanpak geïntensiveerd. 13B Opiumwet wordt gewijzigd. Voorbereidingshandelingen t.b.v. hennepteelt worden strafbaar. Vergunningen Smart- Head- en Growshops intrekken en handhaven. Variant hennepconvenant met makelaars die huurders gaan screenen. Onderzoeken in geval van screening milder sanctioneren. Voorstel nieuw beleid maken. Na het formuleren van nieuw beleid dient er bekeken te worden welke

Eind 2014/begin 2015

2015

43

Opstellen Notitie Regionaal Flexteam

handhavingsinstrumenten er ingezet kunnen worden. De optie van een regionaal Flexteam wordt beschreven, dat voor alle Parkstadgemeenten opereert. Deze notitie zal met de Burgemeesters van deze gemeenten worden besproken.

Flexteam

2015

5.7 Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Beschrijving thema/probleemstelling De Nederlandse overheid wordt gekenmerkt door een hoog niveau van integriteit. In ons land kan een burger vertrouwen op een overheid die hem onkreukbaar en rechtschapen tegemoet treedt en beslissingen neemt die in overeenstemming zijn met de beginselen van onze democratie en onze rechtstaat en met algemeen geldende waarden en normen. Ook de gemeente Heerlen hecht groot belang aan een integere gemeentelijke organisatie op alle niveaus (raad, college en ambtelijke organisatie). Ervaringen in de praktijk leren dat integriteitsrisico’s binnen een gemeente groot zijn en dat ook kleine schendingen een grote impact kunnen hebben op het vertrouwen in de politiek, in het bestuur van de stad en in de zuiverheid van het handelen van de ambtelijke organisatie. Dit maakt een constante aandacht voor integriteit noodzakelijk. Doelstelling 2015 Voorkomen dat bestuurders, raadsleden en ambtenaren voorrang geven aan (privé) belangen die strijdig zijn met het gemeentelijke belang. Aanpak Binnen de gemeente Heerlen wordt er breed aandacht besteed aan integriteit op alle domeinen dus voor zowel de raad, als het college, als de ambtelijke organisatie. Afgelopen jaren zijn al de nodige maatregelen genomen. In de vorige raadsperiode is op initiatief van de burgemeester een begin gemaakt met een meer beleidsmatige aanpak voor het integriteitsvraagstuk van de raad en zijn leden. In zijn raadsinformatiebrief van 12 december 2012 geeft hij aan op welke wijze hij dit vorm gaat geven. Aansluitend hieraan is in 2013 een aantal vraagpunten nader verkend en zijn kaders aangereikt waarbinnen ieder raadslid zijn afwegingen kan maken en verantwoordelijkheid kan nemen. Denk hierbij aan het aannemen van geschenken en uitnodigingen, aan het omgaan met geheime informatie en aan het geven van inlichtingen aan raadsleden over de medewerkers van de ambtelijke organisatie. Ook voor het college is het van belang het moreel bewustzijn verder te verankeren. Collegeleden moeten zich er van bewust blijven dat zij op hun handelingen aangesproken kunnen en zullen worden. De wethouders van het nieuwe college hebben als een eerste verkenning een integriteitscan afgelegd waarna met de individuele wethouders is gesproken over hun persoonlijke integriteitsrisico’s in relatie tot het wethouderschap. Wat de ambtelijke organisatie betreft, werd er in het verleden samen met de werkgroep integriteit Zuid-Limburg de regelgeving onder de loep genomen met als uitgangspunt de vastgestelde landelijke basisnormen. Dit heeft er toe geleid dat de gemeente Heerlen beschikt over een uitgebreid pakket aan regelingen. Inmiddels moeten we constateren dat er sedert 2006 de nodige wijzigingen zijn doorgevoerd (zoals de instelling van nationale meldingspunten) welke wij nog niet verwerkt hebben in de gemeentelijke regelingen.

44

Ook in 2015 worden op alle domeinen acties uitgezet, waarbij er onderscheid wordt gemaakt tussen de regelgeving en handhaving hiervan aan de ene kant en het morele leerproces aan de andere kant. Maatregelen 2015 Wat Bekijken hoe er verder inhoud gegeven wordt aan het moreel leerproces voor de raad

Samenwerking uitsluitend met integere partners Het innemen van een standpunt over de nieuwe VNG gedragscodes Het uitzetten van een moreel leerproces binnen de ambtelijke organisatie

Toelichting In 2014 zijn er al vier bijeenkomsten georganiseerd waarin het raadslid bewust werd gemaakt van zijn rol, positie en verantwoordelijkheden, van de betekenis hiervan voor het nemen van besluiten, van de meest voorkomende schendingen van de integriteit en tenslotte van het handhaven van schendingen

Bij de introductie van de ambtseed in 2006 is via uitgebreide sessies stilgestaan bij de integriteitsdilemma’s die zich kunnen voordoen; daarna zijn nog een keer de afdelingshoofden getraind, maar nadien is er geen echte aandacht geweest voor het morele leerproces in de organisatie.

Wie Afdeling Personeel en Organisatie

Wanneer 2015

College van B&W

Doorlopend

Afdeling Personeel en Organisatie

2015

Afdeling Personeel en Organisatie

2015

45

Hoofdstuk 6 Lokale politiezorg 2015 Per 1 januari 2013 is er formeel een nationaal georganiseerde politie. Er is nationaal politiebeleid, dat gericht is op het scheppen van voorwaarden voor een effectief functionerende politie en op de aanpak van nationale problemen respectievelijk van hooggespecialiseerde werkwijzen en instrumenten. Daarnaast is er lokaal beleid dat zich richt op de aanpak van lokale veiligheidsvraagstukken. In het beleidsplan van de politie eenheid Limburg 2013-2014 zijn 4 gemeenschappelijke thema's in Limburg benoemd.  Aanpak van overlast en ernstige veel voorkomende criminaliteit Het gaat hierbij met name om woninginbraken, straatroven/overvallen, huiselijk geweld, patsers en het terugdringen van overlast (drugs-, verkeer en zorgwekkende zorgmijders)  Zorg voor de jeugd Denk aan aanpak van overlast en criminaliteit rond uitgaansgebieden, rond alcohol en drugs, rond probleem jongeren e.d. (politie en veiligheidshuizen)  Burgerparticipatie. Verhogen van de heterdaadkracht en invoering Burgernet  Integriteit Aanpak van zaken die ondermijnend zijn voor de samenleving. Daarbij is de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit een belangrijk hulpmiddel. Veilige en leefbare buurten, veilig opgroeien en veilig centrum (winkelen en uitgaan) zijn geprioriteerd. Voor 2015 wordt extra aandacht gevraagd voor de aanpak van  Drugsoverlast  Geweldsmisdrijven  overlast door jeugd  mobiel banditisme  en het verkleinen van de risico's bij leegstand cq goedkoop vastgoed t.b.v. criminele activiteiten. Voor de inzet van de politie in 2054 betekent dit het volgende. Evenals in 2013 en 2014 zal de inzet van de politie in 2015 hoofdzakelijk bestaan uit het uitvoeren van het basispakket politiezorg. Dit bestaat uit het verlenen van noodhulp, dienstverlening, het optreden bij openbare ordeverstoring en opsporing van ernstige delicten. Deze werkzaamheden dekken voor een groot gedeelte de lokale, bovenregionale en landelijke doelstellingen zoals die zijn opgenomen in het Integrale veiligheidsplan van de gemeente, het beleidsplan van de eenheid Limburg en de kaderbrief van de minister van Veiligheid en Justitie. Naast deze lange termijnafspraken wordt de politie-inzet en het veiligheidsbeeld periodiek besproken tijdens het overleg tussen de burgemeester en de chef(s) van het basisteam Heerlen en de lokale driehoek. Drugsoverlast en Drugshandel, De aanpak van drugsgerelateerde feiten wordt grotendeels bepaald door het overlastgevende karakter van problemen. Drugshandel betreft het bezit, vervaardigen en handel in verdovende middelen, zowel hard- als softdrugs. Met name het vervaardigen van softdrugs in woonwijken levert (stank)overlast en gevaarlijke situaties op in de woonomgeving. In 2014 is in samenwerking met het RIEC en alle betrokken partners een pilot gestart waarbij naast het verhogen van de pakkans, het sneller berechten van illegale telers ook aandacht is voor het in beeld krijgen voor criminele netwerken achter de illegale wietteelt.

46

High Impact Crimes Bij geweldsmisdrijven gaat het om bedreiging, mishandeling, openlijke geweldpleging, straatroof, overvallen, moord/doodslag en zeden. Woninginbraken, straatroof en overvallen zijn specifiek geduid in de landelijk prioriteiten van de politie. Zij maken deel uit van de zogenaamde High Impact Crime. (HIC) Voor deze vormen van geweld zijn specifieke werkwijzen ontwikkeld om snel en adequaat te reageren. Voor de bestrijding van straatroof en overvallen is sinds 2012 het regionaal HIC-team actief. Dit team bestaat uit medewerkers van de recherche, het blauw, en van ondersteunende diensten. Zij houden zich bezig met het voortgezet onderzoek nadat de primaire zaken zijn afgewerkt door de 'frontlijn'. In vergelijking met het district Zuid-West Limburg heeft het district Parkstad relatief weinig last van deze vorm van criminaliteit. Naast deze repressieve activiteit worden bedrijven door de wijkagenten bezocht met het doel hen te informeren over maatregelen die ze kunnen nemen om het risico op een overval te verkleinen. In het kader van het dienstverleningsconcept is landelijk afgesproken dat met ingang van 2014 ook de aangevers van overvallen en straatroven binnen 14 dagen worden teruggebeld om hen te informeren over de stand van zaken van de voortgang van het onderzoek te informeren. Bedreiging en mishandeling komt helaas veelvuldig voor. Om dit te bestrijden wordt de extra politie-inzet in verband met de handhaving van de openbare orde tijdens evenementen, uitgaansavonden, marktdagen en bij sluitingstijden van discotheken waar nodig ook in 2015 gecontinueerd. De opsporende en handhavende inzet van de politie in bovenstaande problematieken kan niet effectief zijn zonder integrale samenwerking. Met name complementaire preventieve maatregelen zijn hierbij van belang. Jeugdoverlast De aanpak van hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen is primair een verantwoordelijkheid van de gemeente. De politie heeft daarin een signalerende rol en is een belangrijke partner in de aanpak van eventuele zich voordoende problematiek. Daar waar sprake is van (ernstige) overlast door jeugd zal naast de wijkagent en de jeugdagent, extra inzet plaats vinden door medewerkers in de basis politiezorg. Om in contact te blijven met de jeugd wordt zo dicht mogelijk aangesloten door ook gebruik te maken van sociale media. Om hierin bij te blijven zijn medewerkers opgeleid om ook op het internet te surveilleren. Naast dit surveillerend en rechercherend werk is de politie echter ook actief in de dienstverlening op internet. Wekelijks is er een mogelijkheid om te chatten met de politie over allerlei zaken. Zo is er zelfs een virtueel politiebureau op Habbohotel, een 'spelomgeving' voor jongeren. Van deze faciliteiten wordt gretig gebruik gemaakt door jongeren om zaken te melden of bespreekbaar te maken. Daar waar sprake is van hulpvragen die door andere professionele instellingen dienen te worden opgepakt wordt daarnaar verwezen, maar als er sprake is van melding van een misdrijf dan wordt dat doorgezet naar het betreffende werkgebied. Om een nog beter beeld te krijgen van de 'keyplayers' bij het veroorzaken van overlast wordt een top 50 aangelegd. Over de aanpak van deze geprioriteerde jongeren worden met de ketenpartners afspraken gemaakt om zo de overlast te bestrijden. Mobiel banditisme Een fenomeen dat het afgelopen jaar in beeld is gekomen zijn de criminele activiteiten van rondtrekkende groepen mensen o.a. afkomstig uit de Midden en Oost-Europese landen. Zij houden zich bezig met verkoop van nep (gouden) sieraden, zakkenrollerij tijdens festivals of evenementen, woninginbraak, etc. Omdat deze groep geen vaste woon- of verblijfplaats heeft is het moeilijk hier vat op te krijgen. Om de omvang van de problematiek in beeld te brengen wordt op dit moment informatie verzameld over deze bevolkingsgroep teneinde in voorkomende gevallen gerichter te kunnen

47

opereren. In voorkomende gevallen zal door de politie op basis van de voorhanden zijn informatie en situatie adequaat worden opgetreden.

48

Hoofdstuk 7 Brandweerzorg 2015 Naast de reguliere taken als vergunningverlening, voorlichting, controle en handhaving, is er in 2015 aandacht voor de controle van risicovolle objecten, voortzetting projectmatige controles (zoals carnavalscontroles) en de integrale controles van horeca/nachthoreca. Tevens zal met name bij de grote, risicovolle evenementen advisering en begeleiding door de brandweer plaatsvinden. Ook zal de brandweer een bijdrage blijven leveren aan KVO- trajecten, zoals ’t Loon, Corio Center, Heerlerbaan en diverse bedrijventerreinen. Repressie en preparatie Op het gebied van preparatie en repressie zal de brandweer in 2015 verder gaan met het vervangen van aanvalsplannen en bereikbaarheidskaarten door Digitale Bereikbaarheids Kaarten. Rampbestrijdingsplannen zullen zo nodig worden geactualiseerd. Verder is de repressie er op gericht dat aan de dekkingsgraad conform de normen genoemd in de Wet Veiligheidsregio’s wordt uitgevoerd. Bluswaterbeleid De brandweer heeft in 2013 in samenwerking met de Veiligheidsregio een bluswaternotitie opgesteld en een daarbij behorend specificatiedeel. De notitie benoemt de kaders en doelstellingen van gemeentelijk bluswaterbeleid, terwijl het specificatiedeel de instrumenten om te komen tot bluswaterbeleid inzichtelijk maakt en de doelstellingen verder uitwerkt. Binnen Heerlen is er op basis van het hierboven genoemde specificatiedeel reeds een Quick Scan uitgevoerd omtrent de status van de bluswatervoorzieningen in Heerlen. De meest acute problemen zijn inmiddels aangepakt. Concreet kunnen voor 2015 de volgende actiepunten geformuleerd worden: -

Het verder aanpakken van de problematiek in de gemeente Heerlen rondom bluswatervoorzieningen. Het uitwerken van een onderhoudsrapportage van de brandkranen door WML en de gemeente. Deze rapportage dient de operationele status van de brandkranen in de gemeente inzichtelijk te maken inclusief een overzicht van het aantal uitgevoerde controles door de WML en de aangetroffen gebreken.

Traject Samen op Weg Op het gebied van preventie is er in 2013 een start gemaakt met het traject ‘Samen op Weg’. Met Samen op Weg geeft de gemeente samen met de brandweer invulling aan minimaal twee afspraken die met het Algemeen Veiligheidsbestuur van de Veiligheidsregio zijn gemaakt en gebaseerd zijn op een landelijk gedragen visie binnen de brandweer Nederland. De brandweer voert deze twee afspraken voor de gemeente Heerlen uit. De brandweerzorg wordt ingericht op basis van een risico-profiel en er zal worden geïnvesteerd in het risicobewustzijn van de burgers zelf. Concreet kunnen voor 2015 voor de gemeente Heerlen dan ook de volgende actiepunten geformuleerd worden: Er wordt een doorstart gemaakt van het traject waarin ook meer duidelijkheid over het traject komt. Het gemeentelijk risicoprofiel krijgt zo nodig een update. Er worden trajecten gestart richting de burgers, met als doel het verhogen van het brandveiligheid bewustzijn. Onder de noemer ‘brandveilig leven’ heeft de brandweer een aantal communicatie producten beschikbaar voor ouderen, mantelzorgers en scholen. De uitvoering van het communicatietraject zal gedaan worden door de brandweer, aangevuld met gemeentelijke disciplines zoals de afdeling Publiekszaken, de afdeling Integrale

49

Veiligheid en de afdeling Communicatie van de gemeente Heerlen om burgers en partners mee te nemen in ‘brandveilig leven’. Indicatoren en de streefwaarden daarop voor 2011, 2012, 2013 en 2015 zijn: Indicator

Bron

Nulmeting

Waarde

Waarde

Streefwaarde

(2011)

2012

2013

2015

Opkomsttijd bij maatgevende incidenten (gemiddeld en tijd tussen melding P2000 en ter plaatse)*

Brandweer

6 min. en 25 sec. (2011)

6 min. en 31 sec.

6 min. en 33 sec.

Conform normen Wet Veiligheidsregio

Aantal uitgevoerde brandveiligheidscontroles

Brandweer

174 (2011)

140

162

Op basis van afspraken binnen Samen op Weg

* Dit getal zegt eigenlijk niet zoveel over de prestaties van de brandweer. Als er namelijk een jaar veel incidenten plaatsvinden op de rand van het verzorgingsgebied van een kazerne, ontstaat er een hogere waarde.

50